Dit boek hoort bij de Collectie Van Buchell Huybert van Buchell (1513-1599)
Meer informatie over de collectie is beschikbaar op: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732
Wegens onderzoek aan deze collectie is bij deze boeken ook de volledige buitenkant gescand. De hierna volgende scans zijn in volgorde waarop ze getoond worden:
• nbsp;nbsp;nbsp;de rug van het boek
• nbsp;nbsp;nbsp;de kopsnede
• nbsp;nbsp;nbsp;de frontsnede
• nbsp;nbsp;nbsp;de staartsnede
• nbsp;nbsp;nbsp;het achterplat
This book is part of the Van Bucheli Collection Huybert van Buchell (1513-1599)
More information on this collection is available at: http://repertorium.librarv.uu.nl/node/2732
Due to research concerning this collection the outside of these books has been scanned in full. The following scans are, in order of appearance:
• nbsp;nbsp;nbsp;the spine
• nbsp;nbsp;nbsp;the head edge
• nbsp;nbsp;nbsp;the fore edge
• nbsp;nbsp;nbsp;the bottom edge
• nbsp;nbsp;nbsp;the back board
(jctur^Axichrc y ccpTunoUitT' audtuw doUrr^r
|
O ^iT luro quor dAmpnarre fta.lt;jdlx nlxbxnt-dryPcrcuffifh cof nee doUtermre •AdTrtutfh cof ‘ er rmnucrunr Acoperr ditapUhxyl^if fUgeUa Abbac linst incboATVC' eem^ererna^ peufdone 'pdir-’-^-X^nde pmoyfcndnCdic; Içmf esarOrxl erxydebrr nf^ Adm xbiia^mcvj-Qj ufe^^mfTrof c ; didfotct vUud C4xdf btf tru^ipi^^/ CLuxpmcnbocqiioö p^ppbam ddmquir dr nonAdTCndtinr ' |
Sequitur^ 7/ prfibtUhtr fu^Uu iTTaxenf nbsp;nbsp;^ ^ toaxauT * C144id.inftbtldnitÏKnxcntw^nipt^^ ipero mitbitoforrafl^ AhAfi^mficxnocju^ nrur^morienTt pecdrorebu ^i^rttertrurn aufxf^nexunr ofin1ibilofb*m^tUYr-^Oxim adcacfttpconr^feranr uerbAfpdUx cuawnr ^ or urn crederr erpdicarr inerpum^ prtuf duimcjimm ftonro cernèrent ncredd?AnTy * gt;4imfc: plcrumq: unnfirnva?/- Ammuf eo mx^tT deXudtai uemaxtf Trépider - quo florw contqnoref uerttaxtf indec-Sediy difk utao mmflof {ubrabtr Ahof4|i^^^ conpefdr ' kinder er p fdomone dr AVutew Y gt; |
HISTORI A, INTEGRAM ECCLESIAE
IDEAM,Q.VANTVM
Propagationem,Perfecutionem, Tranquillitatem,Do£l:ri ' nanijHæreles, Ceremonias, Gubernationem, Schifinata) Synodos, Perfonas, Miracula,Martyria,Religiones extra Ecclefiani, ócftatumlmperij politicum attinet, feeddum
lari diligentia amp;nbsp;fide ex uetuftifsimis amp;nbsp;optimis hiftoricis,patribus,amp;alijs fcripto- ’ ribus congefta:
Per aliquot ftudiofos amp;nbsp;pios uiros in urbc ' Magdcburgica» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
^«ö öftere nullum aliud ab Orbe condito, eiußem quidem argumenti, ^ei-t^^b. Chri^iana amp;nbsp;utiliui cgt; magü necejjanu, in lucem eße editum, atjuut ‘*%/iuceriiudicij Zl^e^or uel exTraßdonet^uaetiam contexendi huius cauß exj^onuntur, adicilaj^ in primü bidoricioperu J^ethodo acßn^ulorum capitum metis generalibus, facile deprehendet.
Accefsit etiamcum Rerum uerborumq; in fingulis CenturiJs prxcipuc memorabilium.tum Locorum Scripture explicato-rum eopiofus ac geminus i n d b x.
Oporinum, ^s $ ^^
Taßm hocßculo plurîmiß/dproueniunt, lt;^M aliènes laboresßne ßonte rapiunt,ß(os^ßciunt, Mne nobis lt;juoi^^ accidat, ßgnißeanaum duximi-ii^nos ipfoSj^ui hoc Opu hi^oricam lam in lucem damtujn hoc eße, ut in Çermanicam transßindatur lin^uam : (^ in eo negocio e^uo-tidieprogredimur, l^ogaiwts ißtur omnes amant er, ne no bannie noP^ra ßnt ababenentur^TSlouit emm unußuif^,prlt;eceptum2i^ei, T^onßttnumßeiai. Vale.
-ocr page 13-INCLYTIS ET POTENTISSIMIS x£ff/svs jsr DOM/'N/s, s. cj/xzsn^.
N 0^ ET D. FP^ ! D E /^ ! C 0 CHj^Isri^Ni P P £ I o, D nia, ’Noruegia, Çotthorum ^ //enetorum ^e^ib^, 2)ucibits in ' ScbUj^uick^ ^ Ä/olßttia,2)omtn^ 2)it)n4rßbüru/n, ^c^
j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Comitibus m OUenburg ^ T^el^ menhorß^^^c.
71S[CL7T0 ^C •POTETSIT/SS/MO T^EÇ/^C
V o M ! N o, D. M^X/M/Zl^NO ]^ E G / £ o H E M £ ^s^ ^rchidud ^uÜria, 2)uci Surgundia ac Silepa, t^c.
J^archtoni J^orauia,amp;c, Comiti in
T^roli amp;c^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f
DOMINIS SVIS CLEMENTISSIMIS, S. amp;nbsp;G, fer Chriiium,
ANATicos amp;obcæcatosquofdamho mines fubinde excitauit Diabolus,qui res ueras,utiîes,maximas'q^ inChriftiana rcligione tetris figmetis amp;fphilofophicis nugis, ex cæcis amp;nbsp;deliris hominum men tibus natis, fœdc commacularent ÔC ob-fcurarent* Deinde amp;nbsp;barbaricas quaP dam fcholarum ac librorum uaftatio* nes,perperegrinas ÔC feras gentes non
rard exercuit » Qua quidem in re hoftis ille generis humani nihil quæfîuit aliud, quàm ut pro fuo in Deum hommest^ odio atcp fu-rore,ueritate ccelefti lubtraâ:a,horrcndos errores ad Dei ignomp niarnjSc hominum perniciem mifèris hominibus inftillaret amp;C pro^ pagaret» Hofce igitur conatus ut Deus reprimeret,luménque fuæ ueritatis, faltem inter aliquos homines fpargeret ac retineret, nec committeret ut omnes quafi pelago quodam mendaciorum, præ-« ftigiarum actenebrarum fuftocarêtur: ÔC fcribi uoluithiftorias,amp; cas fæpè ueluti exincendio publico eripuit amp;nbsp;aflcruauit, Quod be neficium Dei ingens profedo eft,ac meritd fummis laudibus cele^ bratur. Nam plané beluina hominum uita foret, fî prorfus effet iss gnara omnium antè aélorum, cunélacp in obliuione fumma, tetra' que confufione amp;nbsp;caligine fepulta iacerent ♦ Quomodo emm uel Deus ob mirandabenefîcia,quæ toti contulithumano generi,cele brari poffet, fî non ex hiftoria conftaret, de cHentia, uoluntate, o^ peribus amp;nbsp;beneficrjs Dei î’ Vnde exempla fidei,uirtutum Scuitioz rum fumerentur* Vnde pœnarum atrocitas patêret, quæ comita-' «a ri foz
« 2
-ocr page 14-EPISTOLA
ri foict atroda dcliAaC’ Immó, ut homines res geftas in toto muniü do fdre,memoria tenere,ac cckbrarciredec:^ annotate amp;nbsp;defcribe re:utdenicp initia return omnium ,incrementa amp;nbsp;fines teneri pof» fent: condiditDeus folem amp;nbsp;lunam, pulcherrima codi lumina, ar que hoc eis office inter alia defignauit,ut diurnum,menftf uum, an nicç ipacium certo amp;nbsp;illuftri ambitu metirentur,hominibus'q? ceu indicesautgnomonesmonftrarent. Abfc^ hiftoria, necarticu» lus de Mefsia potuiffet retineri ♦ Diuinitus enim erat prædidum, non modo collapfo tregno ludaico, fed in quarta infuper monar» chia C HR i S TVM uenturum,amp;:fublato peccato iufbciam æter» nam paraturum effe»
Etfî autem Ethnicæ quoep hiftoriæ fuos habent ufus,pracièrtim adfecundamDecalogi tabulam pertinentes, cuius quidem multa acilluftria'excmplainconfpedumproponunt: tarnen facræhifto riae totius Decalogi exempla multo euidentiora amp;nbsp;luculentiora de fcribunt,at(^ de alfis quocpreligionis partibus, quarum cognitio fummopere eft neceifaria, genus humanum prædarè commonefa ciunt. Ethnicænarrationes nihil de Deo rede norunt, de initqs mundi amp;nbsp;rerum prifcarum nihil explicati aut certi habent : igno» ranthiftoriam primorumhominum, patefadiones de Deo, pro» mifsiones de Mefsia, gubernationem Só conièruationem Ecclefif : fed tantum, ut didum eft,exempla continent fecundæ Tabulæ,ea que ualde manca,tenuia amp;nbsp;polluta,non rede a d Dei iram aut mife ricordiam relata gt;nbsp;Nam amp;nbsp;redore ipiritu fando, amp;nbsp;fide fuerunt deftitutiilliipfi, quiintergentesaliquibuspoliticis uirtutibusful» ferunt. At fola hiftoria fa era illuftrem ac dulcem ueritatis diuinæ ra dium fulgoremc^ in genushumanumfpa^it.indicat no cafu, non radijs folaribus ex luto,ficut mures exgleba putrida, ( ut olim qui dam funtphilofophati) natos effehomines:fed fingulari Dei con» filio,amp;mirabili potentia*Monetdelapfuhominis,depromiffali^’ berationeperMefsiam, Indicat,quæfueritueraEcelefia, amp;nbsp;quæ falfà: quod Adam cum pofteritate Seth fuerit cœtus, in quo Deus habitauit,quicp Deumrede coluerunt: Cain ueró cum fua pofteri tate,degenerarintac defeccrfnt,magis potentiam amp;nbsp;opes in hac ter ra expetentes,quam ueram Dei cognitionem,eius fauorem feu re» mifsionem peccatorum,uitamlt;:^ æternam» Docent facræ hifto» riæ,ad Abrahamum, eiusep pofteritatem, amp;^ deinde ad Dauidem fuiffe diuinitus alligatam promifsionemdefemineuindicaturo ge nushumanum,extriftifsimoDiaboh ac mortis feruitio amp;nbsp;carcere» Proponuntitem illuftria miraculaDei, quibusTuam dodrinam confirmauit,EccIefiam ornauitamp;conferuauit: qualia in nulla alia genteunquam funtédita» Defcribunt,quando Mefsiasuenerit, quomodo exhibitus fît,quæ dus dodrina amp;nbsp;adiones Hierin t:qua»
nam
-ocr page 15-DEDICATOR! A, hamratione,nempepafsione amp;obedienda fua rcdemcrittotum genus humanum : quod omnia quæ ab initio mundi de eo prædigt; lt;fla fuerant,impleueric:quomodo minifterio, olim quidem patriar charum,deinde Prophetarum,amp;poftremo Apoftolorum, Euan^ gelq iucundum falutare'cp nuncium, per totum terrarum orbem iparferit,amp; adhuc fpargat,amp; uocet homines ad focictatem uitæ æ^ ternæ. Ponunt quafioboculos præmiabonorum,amp;poenasim-piorum,tam hypocritarumac contemptorum,quâmperfecuto-rum,omnibus ætatibus.
Exempla ueró fimul amp;nbsp;documenta uerarum uirtutum in utracp Tabula, multoƒolidiusamp;f illuftriusinfacraquàm Ethnicahißoria commemoranturtutagnitionis Dei,timoris,poenitentiæ,fidei,inx uocationis,conftantiæ,patientiæ,confefsionis,obedientiæ,caftita tis,benefîcentiæ,ueritatis,amp; fimilium» Narrant amp;nbsp;poenas grauif fîmas,ob peccata atrocia inflidlas. Immo facræ hiftoriæ iftas publi cas clades, quarum quædam ctiam ab Ethnicis recenfentur, redlè accommodant:ÔCexponuntcaufas, quare Deus hommes tam dux ris poenisafficiat» Pinguntitemmultis exemplis uitam Chriftia/ nihominis,quemille plcrunquecurfum in hac miferiarum uallc habere folcat:quomodo à Satana,mundo, 6^ ueteri Adamo conçu tiatur, exagitetur amp;f turbetur : ÔC qua cum contra in omnibus illis quah têpeftatibus,pia prudêtia, ÔC ceu nauigadi arte uti necefle fit,
Poftremo hiftoriafacra commonefacitde fine mundi,deep futu^ ra piorum uira,aclætitia Sd gloria: amp;; uicifsim de impiorum æter-naabie(ftioneamp;damnatione,etiamfi multi eorum in hoc mifero Sc calamitofo mundo aliquandiuuideantur florere.
Hæc non ideo comr»emoramus,utcuiquam hiftoriasEthnP cas,crudité amp;nbsp;accurate fcriptas,prorfus è manibus excutiamus:fed ut expendat le(ftor,multis modis facras excellerc, ac non modo pie nius,fedetiamueriusôd difertiusomniareferre. Etfi autem fa^ cræ uidentur profanis hominibus aliquanto horridius deferiptæ, minusep ad hominum affedus attemperatæ, quàm Ethnicæ, quæ flumine quodam orationis iucundo ôdeopiofo ornatæfunt: tarnen fyncera fimplicitas Spiritus fan(fti,grauitas,amp; rerum natiua co pia,atcp neruofitas,haud dubiè pris pe(ftoribus,reâ:e'cp confideran tibus, longe maiorem non modo delelt;ftationem,fedetiamuberio-rem ac ftabiliorem utilitatem adferunt.
Agamus itacpDcoæterno patri Domini noftri lESV CHRigt; STIgratias,quiin monumentisMoyß amp;nbsp;reliquorumpropheta-rum, perpetuam inde à condito mundo hiftoriam ufcp adcHRi-S Tiaduentum,ac deinde per Apoftolos reliquam context uoluit: amp;nbsp;hoc theiàuro gratis peÀoribusfruamur.
Quæ autem poftApoftolorum tempora funt fubfecutajUtinam
« î pau-
-ocr page 16-EPISTOLA pauloaccurahus,plenius,meliori'c^ fide annotataatc^ commemo / rata fuiflent.Reliquias tamen,quantafcunc^ adhuc habemus, foue^ re,cxplicare SC magnifacere nos decet.Legimus,fapi'entes Reges a^ pud Ethnicos aludrc dodos amp;: præclaros uiros,qui res fuas geftas commoda amp;nbsp;ornata oratione defcriberent♦ ld ueró multo magis pios amp;nbsp;præftantes Imperatores,Reges ac Principes decebat,ut om nibus ætatibus uiros pietate,fide ac dodrinadudicio amp;nbsp;eloquentia præftantes alerent,quihiftoriam Ecclefiæipfîus lESV CHRIS Ti, uerè,purè,integrè,literis memoriælt;^ mandarent» Verum hæc eft p oftremi temporis fiue infelicitas, Gue calamitas, ut parum in hac re fithadenus prseftitum amp;nbsp;elaboratum: amp;nbsp;nunc etiam alqs curis, afiedibus ac rebus alió potentiores abripiantur»
Quæ in ufitatis hiftoricis pq omnes defiderent, in Præfatione communi indicamus. De nobis ueró, noftro'ue hoc conatu, nihil aliud affirmamus, quam nos in fummapaupertate,rerucçinopia, magnum Opus,amp; uires noftras longé exuperans,exorfos efleud'ep tantum eo fine amp;nbsp;confîlio,ut ex certis,fiue authenticis amp;nbsp;probatifsi mis autoribus, pafsim coïligeremus ea quæ ad biftoriam Ecclefiagt; fticam potifsimumpertinere,ÔC cum fingularialiquo auditorum frudu recenferi pofleuidentur : baud aliter,ac fi fradas tabulas ex naufragio undiquaq^ maximo ftudio coïligeremus.
Earn opcram,fi dicamusReges ac Principes propter fumptuum amp;Slaborum amplitudinem debere adiuuare,quiain commodûEc clefiæ fit,quicquid fit : exiftimamusnos id iurè,honeftè Ôf piè faco re. Speramus etiam pios,bohôs,acprudentes Principes,re peripe da,in poftertim adulatorcs aulicos,qui fibi potius prædam captan tes,eiufmodi bonos conatus uel afperna»tur faftidiofè,uel calums^ nqs tetris aipergunt,ac coculeantinfidiofé, (quam ad rem quidam obtredatores improbi ac maledici fcurræ flammas fuggerunt) no audituros,fed redius amp;nbsp;dexterius de hoc noftro inftituto opère iu dicaturos effe: memoresc^ officq fuifuturos, ob quod à Scriptura Ecclefiæ Dei nutricq appellantur.
Vobis autem,Reges ferenifsimi ac potentifsimi,huneprimæ Centuriæ primum librum offerimus amp;nbsp;dedicamus,eamob eau-* fam:quiaRegisætcrni,ipfiusDomininoftrilESV christi,cugt; iusuosmunere beneficioepregnatis, biftoriam,ab iphusincuna^ bulis, ufep ad gloriofàm in cœlum afeenfionem, atc^ ad dexteram ipfius Deicollocationem, récitât,atqj exponit. Libenter autem RegesJampb'fsimorumRegumhiftorias cognofeunt. Athuius Re gispotentiaac res geftæeiufmodifunt,quæfplendore,maieftatc amp;f frudu om nium hominum fada éxcellunt. Eft enim is Rex, qui Reges uos fecitin his terris,cui regiminis ueftn tâquam fupremo régi rationem aliquando reddetisammo qui reges peccati,mortis atcp
-ocr page 17-DEDICATOR! A.
atcÇ mferni efficit, atq? in æternum regnu in fe credentes traducet; amp;nbsp;econtra,fe abneganteSjfib/ue Regi fuas portas aperire nokntes, æterno exitio immergea
Eritigiturueftræ Maieftad proculdubi'ogratumfimulSpudic hoc Opus,ctiam propter hanc ipfain caufam, quod normam reiflif fimam iudiciorum,in plun’mis arduis négoce s,præferdm ueró re^ IigioniSjfuppeditabit.Cum enim Reges præcipuè ob hanc caufam in hoc faftigium return humanarum fint pofiti, ut non modo difep phnam ac pacem tueantur legidmis iudiefjs amp;nbsp;poenismenim edam in primis,ut religionem pure amp;nbsp;integrè,ab omnibuscp corruptelis amp;nbsp;feiflïs feparatam proponi curent :acregnum CHRISTI potifsp mümfub ipfbrum umbraemineat acfloreat:ideohæc CHRISTI hiftoria (non tantum miracula,ud aliorum quorundam,fed edam docflrinam ipfius,methodo quadam mediocri induftria amp;nbsp;diligent tia,fummacuraSC fide congefta, proponens) normam potentiu^« dicqpræbere,aegrauifsimasquafeç controuerfiasofteniauerita-ds norma,ueteruiTic^ ludiciordm fentenda,exph’care»
Faicinant multospræfi:antesuiros,podfsimumautem cos qui ad gubernacula return polidcarum colJocati funt, quidam uerfuti amp;nbsp;calhdi pra?fl:(giatores,perfuadctes cis,andquitatem mulds mani feftis corrup£elis,deprauadonibus,idololatrris ac fupcrftidonibus ' nbsp;nbsp;patrocinari, At fi iftorum gloriadones inanes reuocentur ad and
quitatem,quam monumétafacra exhibent, dexterius ac magis per ipicuè dijudicari ac dinofci res Ecclefiæ poffunt»
Etfiautemnos iftum preciofifsimum thefaurumpro dignitate ornare no potuimus:tamen gemmam,quod ad res ipfasatdnet, uo bis offerimus,omnes diiWdas huius mundiexcenentem:quantumgt; uis exigua charta,ac oradone tenui,quafi auro ignobilioti,quod ta men gemmæ nihil detrahit,ueftitam,Ac rogamus ueftras Maiefta tes,ut pqs peefiroribus accipere, regnumep c HRiS T i fouere, pro-mouere,atcç ornare: 8óecontra turpifsimas præftigias Andchrp fti fugere, execrari ac abolcre, amp;nbsp;denies hunc piendlsimum utilifsi
mum'cp conatum noftrumadiuuareSctueri dignemint Bene in Domino iE S v,in quo omnes uiuimus, agimus,amp; mouemur,ualete»
»^athioi Flaciffi flirtent» fohannes Uul^anduf,
Ji^atthafts ZuJex, ^^ßlitii Fahr, gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« 4
f
-ocr page 18-PKAEFATIO IN HISTORIAM EC-
C L ESI^STIC^M, C^VS^S CO’NTEXE'N-
D ^E /J ! S r 0 j^f ^E, ET C 0 M M E M 0 J^^ r / 0 N E M utilitaturn, amp;^ deni^^ ^i/andam ipßafJeriptionüßrmam att^ ra~ tionemßu J^i^ethodum contmens.
Emerarium Si arrogans inden po left ahcuijnon de^ xtrèiudtcanti,quódhiftoriam Ecdefiaftieam nobis fenbendam fompferimus, no aliter quam fipoftHo merum Iliada auderemus contexcre. Extat enim Eu febius,Socrates, Sozomenus, Theodoretus, Nice/' phorus, Vincentius, Martinus, Nauclerus, Sabelli» cuSjSéalrj propemodum innumcrabiles,quiresEc-elefiæ uidentur fatis bene elle complexi. Sed quo id confilio, quaue necefsitate fit fadum,a’qui amp;f pru dentes leeftores paululùm animum attendant. Omnes doefti homines, fanó queiudicio préditijamp;resipfas,ut debetlïeri,paulo accuratius expendentes, baud obfcurè animaduertunt: inipfo Eufebio, qui princeps reliquorü in hoc genere meritó habetur, amp;nbsp;in alps quoque, qui in eadem materia uerfati funt, plurima, £lt; quidem ea omniu potifsimum qux in hiftoria facra Ecclcfiæ Dei, uel omnium maxime eminere, amp;nbsp;quafi aftraquædam lucidifsima fulgcre de» bebant,uel omninojiel magna ex parte defiderari: letftoremcp pium amp;nbsp;atten turn non percipereinde omnino cos fru(ftus,quos quærebat. Primum enim nihil dicunt illi hiftorici de doctrine forma, quæ quolibet feculo in Ecclefîa Chrifti extiterit. Jure autemhxc pars uelprincipeminEcclcfiaftica hiftoria locum obtinenftquidempræcipuanotaamp;corueraeEcclcfiæ exiftit. lino ne illi ipfi quidem hiftorici,uidcntur fatis bene doorinam hanc coeleftem intcl» lexiffc.Vt enim de alijs nihil dicamus,Eufebius certè Chriftianum hominem lib.i.cap.4.ita dehnit,utfi abfit cognitlo Chrifti, quam ei ramê ( fed nakie ob» fcurè) tribuit, prorfusuideaturEthnico more uirum honeftum, ut facit Ci' ceroinOfficijs, defcribere. aitenim,Chriftianui^-i elft uirum, qui per Chrifti cognitionem ac do(ftrinam,animi modcratione fiC iufticia, continentiacp ui» tx, 2C uirtutis fortitudine,ac pietatis confefs*one erga ucrum,unum ac folum omnium Deum excellit. Ifta primum nimis generaliter dicuntur:deinde,ni» hil de regeneratione, nihil de fide, de qua tarnen to tics Chriftus amp;nbsp;Apoft oli cocionantur,exprimit:amp; adillam Philofophicam cardinalium uirtutum enu» mcrationem,qux funt, Modeftia, iufticia, temperantia, fortitude, magis allu» dit, quam ad Dccalogi feriem: neep obfcurè fignifieat, ad id talihomini no ti» dam Chrifti eius^ doCtrinam folum prodefte, ut uirtutibus pófsit cxcellere: nihil dcremifsione peccatorum atep imputata iufticia perfidem inChriftum dicit,quæ cft quafi ipfifsima Chriftiani hominis forma: uirtutes autem feu bo na operafuntfrudus exiuftificato homine promanantes, ut docet Chriftus, Apoftoli,ÓCuniuerfa facra Scriptura.Nc uero quis hicrefpiciatiudictj æqui» tatemamp; moderationem(ut folcnt quidam, nimis knes Öl'bonos interpre» tes,etiam cum ueritatis ia(ftura,fefe præbere)fcd integrum potius hiftoricum Eufebq corpus afpiciatur: ex quo patebit , cum non fatis perfpicuè articulum luftificationis, qui in dodrina Chriftiana fummuseft, uel intcllexiflc, ucI cxplicuiflc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Secundo : Qpaeftiones Ecclcfiafticas, ÖC controuerfias de rebus grauifsi» mis,nonproponuntpauló lucidius amp;nbsp;intlt;lgrius,uulgarcs amp;nbsp;recepti lïlihifto» rid:
-ocr page 19-P R AE F A T I o, rici: urlcdov Chriftianus/ci (copum 5^ fundameta aliquo modo pofsit men te concipere amp;nbsp;dqudicare.Non raro ita incertum dimittunt lecflorem,ut qua de re fuerit difeeptatio, feu quid ab Ecclefiæ doCtonbus fit definitum, ægrè diuinaripofsit.
Tertio : de haerefibus, quibus Ecclefiæ Chriftilaceratæ funt,ita frigide amp;^ obfeurè differuntjficco^ omnia ( quod dicitur ) pede tranfiliunt, ut quæ fue rit dodirinahæreticorum, uixuelutipertranfennam,interdum eriamomni* no nihil de eis confpicere pofsis.
Qliartó: parum annotant, qualis tum ceremoniarum ratio atqj uariatio in omnibus locis,quid curuel abrogatum uelmftitutum fit.
Qliintó:degubernationis forma, qua Ecclefiæ miniftri pafsim ufi funn quid ufpiam exprofelTo in ijs dici uideasf' Imó tam raró hæc pars interfpergi tur,ut eolligere in unum quantumuis attentus ledtor non pofsin
Sextó:tantum funtperfonales,utficdicamus,hiftorici.Plurimùm enim oc cupatifunt in defcribendis amp;nbsp;laudandis perfonis. Commémorant, qualis ac quam fandtus uir quis fuerit, quam mirabilem uitam duxerit, quam mul* tumieiunaritSCorarit, quæ miraculauiuusaut mortuusfecerit: quorum ta* , men nonnulla, an fintueritati cohfentanea, non prærer rem ambigitur. Non ibi dogmata,non certaminaperfpicueexponuptur.
Septimó:confufius paulo pleracp contexunt.Fruftulatim enim ferè omnia recenfent,hic partem, illicrurfus aliam pattern recitantes : quæ res 6C iudiciû £Cmemoriam legentium impedit.
Præcipua igitur luce ac neruis hiftoriæ Ecclefiafticæ multis in partibus,au* tores illi fuperiorum ætatum uel omnino defiiruunturpie! certè non fatis explicate SCpcrfpicuèlcdtorircs grauiisimas proponunt. Sedfortènimishor ridi amp;;i iniqui cenfores hiftoncorum Ecclefiafticorum, SC alienarum operarû, tudicabimur. Verum cum plurimi dodli Ôd graui iudicio præditi uiri fie exifti mentjUon débet id nobis uitio uerti, quod magis ipforum redram dijudicatio ncm,quam noftram opinionemfecutifumus. Habentfane illihiftorici quo-quefuam laudem, amp;nbsp;gratis animis hoe beneficium ampledrimur amp;nbsp;prædica-raus:quód tarnen aliquam Ecclefiæ hiftoriam abipfisaccepen'mus,uiuâtma* neant^ ipforum etiam momjpienta.Sedfi quædam non parui moment/ in i* pfis defideramus, quæ quidem potuilTentiniUis ucruftis tcmporibus,ubiad* hucplurima extiterunt patrum jnonumenta, quæpofteabarbararum gen* tium uaftationibus interierunt,inferere, no eft hoc iniquo ferendum animo. Exigimus enim eaadcommunem Ecclefiæ Deiutifitatem, quamnemo de* bet parui facere,
Aliquanto igitur pleniori hiftoria Ecclefiam Chrifti indigete, in qua qui* dem ipfius Ecclefiæ idea ledfori uteunep ob oculos proponeretur, nemo eft quinonuideat: 5dhoc,ut quæ nobis hac in parte uideantur, afferamusinme* dium,!fta uel alia commodiori ratione.
Qiiam habuiflet Ecclefia Dei formam in potifsimis rebus,fingulis fcculis, ex optimis,uetuftifsimis amp;nbsp;fide digniftimis autoribus demonftraretur. Pri* mumhaberet locum, in quibus orbis terrarum locis Ecclefia ueraDei fuum habuerit tuguriolum.nam id propemodû ad quæftionê An fit pertinet. Cum enim Ecclefia Dei uifibilis in hac terra cœtus ut,primó quod fuerit, amp;nbsp;in qui* bus tcrris,exponêdumeft. Affert eareslumenperfonarum defcriptioni,quç qualibet ætateexcelluerunt:ôdprodeft ad intelligendas controuerfias. Nam inter genres 'ne an ludæos nata fit aliqua controuerfia,haud parum refert.
De perfecutione deinde narratio inftitueretur, quæ quidem externum Ec elefiæ ftatum defcribit. Attingunt amp;nbsp;reliquihiftorici Ecclefiaftici hanc pat* tem.
-ocr page 20-IN MISTOR* ECCLESIAST* tcm,uerûm primis duntaxat ( ut fokt dici ) labris:caufas eins rei, qua rationc Deus ikos impiorum Sd Diaboli immanes conatus repreflen't, 0^ qualem fi* nem facua: perkcutiones fortitac fint, amp;nbsp;fimilia, non fatis diligenter tradunt. Vtile autem eft,Ecclefiae hanc etiam parteni nonnihil illuflrare: ut manikftü fiar,quomodo ferpens ille maledicfius calcanéum feminis fubinde momorde rinSC quomodo pij iniftis aduerfitatibus certauerint, quas confeisiones cdi-derint,quæ fuerint diuinæ uel mitigationcs,uelliberariones.
His externis explicatis mediocriter, interior amp;nbsp;propinquior Ecclefiæ for ma acratio proponeretur: nemperecitatio articulorum dodrinæ concinna SC perfpicua,ficuti quolibet feculo à Dotfioribus fuiflet propofifa. Id piorum mentesuelpræcipuèrequirûneft^ quafilumen, SCipfe Solfacræiftius hifto rie. Net^uero tantum,in quibus articulis fuiflet docentium confenfus: fed e-tiam quæ inclinationes in ijs, acftipulæ, feuetiamcorruptelæ, quaksnon paucæfingulis krè ætatibus incidunt, pernarrationem fuccintflam óincrx uofam commemorari pofTet.
Huic parti fubqceretur antithefis dehærefibus,commemoratio de interio ribus Ecclefiæ hoftibus,quifinceramdo(flrinamambitione uel inuidiaitnpu gnarunt, amp;nbsp;tetra errorum portenta commentifunt. Magis autem perfpicué capita feu hypothefes haerefium recenfendæ effent, ut leCtorintclbgcret, in quibus articulis haeretici ueritatemDeilabefadare conatifint;amp;quomodo, amp;quadenique ratione, qui'uepfjfeillispræftigtjs,quo^ fuccefÊi amp;nbsp;euen* tu o pp o fuerint.
Fada collationc,quæ uera dotfirina turn fulferit, Slt; quæ falfa fimul pullula rit aut graffata fit, inde rurfus ad Ecclefiæ ceremonias redire pofTet narratio. Nam doctrine Sê ceremoniæ funt eoniunclæ, Ôd ad Ecclefiæ atfiiones fua quadam ratione pertinent. Atep hoc in loco uarietatem in diucrfislocis,he^ neep conftitutis Ècckfijs, óf rurfus originem atep incrementa malarum cerc-moniarum cognofccre Lector cuperet.
Hifce tanquam principalib.partibus iungeretur explicatio de Politia, feu regiminis forma inipfaEcclefia,Nam dodfrina ac ceremonias per certas per^ fonas adminiftrari oportet.Hieigiturperfonæ,gradus,officia,iudicia,ôf quæ funt eius generis,recitarentur : amp;nbsp;quomodo fin^ulis ætatib.hac ipfa in re ua-riatu elTenubi fimplex forma retenta, ubi uero metamorphofis quædam Eclt;^ clefiafticiregiminisinciuile autmundanütentata,uel etiam obtentafucrit.
Solentinter doctores fchifmata quædamfuboriri,quibus Ecclefia Dei ad^ modum perniciofè quafratur:ideo,quæ quolibet tempore,amp; quomodo nata fint, creuerint,fopita fint,uel manferint,narrandum efTet. Monet ea res de o* more De'i: óf ne ex priuatis afïecflibus,fiue ambitione, fiue liuore, non necefi fariæ pugnæmoueantur.
Qiiia autem controuerfiæ grauifsimç non potucrunt priuatis colloques fi ue tranfaeffionibus dirimi óf fopiri, ideo publicis conuentibus locus datus eff : in quibus plures Ecclefiæ dolores,pietatc,dolt;ffrina,re(ffitudine iudicq óf fide præftantes,dixerunt óf contulerunt fententias. Ipfæ igitur controllers fiæperfpicue, totaœ dtjudicatio aliquanto exaeffius commemoranda effent, nam iftæ actione,s de plurimis rebus utiliter commonefaciunt.
Hifce maxime neceffarijs expeditis, illuftriisimp perfonæ defcriberentur, itautuera uere de ijs ex probatifsimis autoribus exponerentur, refeeffis ijs quæ fuperftitiofam recentium additionem redolerent, Attingerentur hic es tiam nonnihil, quæ ad perfonas hæreticorum,item martyrum cognofcendas pertinent. Adderentur óf narrationes quædam de miraculis, quibus Deus ornauitfuamEcclefiam. Deniep appendicis uice,de mutationibus impcrioquot; rum
-ocr page 21-P R AE F A T I o, mm politicorum quædam fubiungerentur. Nam in illis quo^ SCbénènoIert dæ amp;nbsp;iræ Dei teftimonia confpiciunrur. Nam m hombilibus Impenoiû ruigt; nis,tamenEcclefiæ fuærcliquias conferuauitDeus, amp;nbsp;propagauit, amp;nbsp;tytam norum furores amp;nbsp;fæmnam fregit aut euernt,ÔCfceleraimpiorum puntuir.
Hçc, fi fingulis ætatibus accommodarentur, putamus res maximi momen ti,ô6 præcipuc ad Ecclefiam Dei pertinentes,recté comprehendi, Ôd cum fru du non paruo eognofei pofle. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;\
Sed hic obqeient forte nonnulli, illam quidem rationem non effe malam: uerùm ad commentatores pertincre, non ad hiftoricum, qui breuiter narrat res:2lt; impingerc earn rationem in leges amp;nbsp;exempla hiftoriarû tam ueterum quàmrecentium. Adiftareipondemushoemodo. Eft fane inter hiftori-cum amp;nbsp;commentatorem,ut uocant,differcntia. Sed neep in tali hiftoria facra, in Prophet^ aut Apoftolialicuiuslibrum commentaria aut enarrationes feri bendas: fed enarrationemicurecitationemarticulorumfidei methodicaqua dam ratione,dilucidè ponendam cenfemus: id^ maxime facræ utpote hiftogt; næ conuenire iudicamus. An non actiones eorum, quos deferib endos no bis fumimus,commemorandæ funt f Atqui in tali Ecclefiæ hiftoria aeftiones Dei,amp; quidem omnium potifsimum quas per fuum minifterium gefsit,expli candæueniunt.Acftioncs porrô ilkeEcclefieChnftiin doeftrinapotiisimùm, omniumfanorum fententia,confiftunt:adeô utmaneg QC mutile hnr eius ge^ neris hiftoriæ,quæ hac parte deftituûtur.In profanis hiftorqs prolixe récitant tur SC ornantur præftantium hominu dicfta,gubernationis forma,leges,decre ta,ftatuta, literæ,orationes,res geftæ,2C eius genCris plurima. Cur idem nô In ceret in hiftoria Ecclefiaftica facere,ubi dodrina amp;nbsp;alia fimilia habêt eandem rationcmflmô quis ita ftrictèlegem hiftoricæ rei pofuit, ut non fit liberum e^ xactiorê amp;nbsp;utiliorem rationem lequir' Tamenin ipfis feriptoribus politicarû rerum,tamueteribusquàmrecentibus, manifeftam amp;nbsp;luculentam uariatiogt; nem, prout cuiqj idoneum uifum fuit, deprehendimus ; exempla ,nifi cuiuis obuia eftent,recitaremus. Si igitur quædam rcctius ac plenius exponuntur, idép inutilitatem Ecclefiæ cedit, non debet peruerfis criminationibus obrun
Annorum numéros ab alijsobferuatos clîè distant. Atifti etiamiuxta hanc,de qua modo diflerimus,rationem obferuantur. Quàm uerô Eufebius cæteriep interdum diuerforufh temporum res mifeuerint, cuiuis mediocriter faltem in letftione ipforum attendenti conlpicuum eft*
Diftributio porrô return Ecclêfiafticarum,qualem utcunq? delineauimus, prodeft, ut tes ncceftàriæ bono ordineSC intégré oculisleétorum ftïbqciangt;-tur:ut memoria,indicium SCinquifitio eius adiuuctur. Confufio feu narratio uariarum return in hiftorqs, poteft quidem aliquid delcdationisafferre cu-rioiæmcnti,fed iudiciaperturbât, ô^memoriam: præfertimuerô eorum qui no polTunt matcrias diirolutas,amp;uarijs in loeis difperfas,fimul mente copre^ hendere, difeernere,SCqs quæpræcipuahintanimS atejmemoriaintedere.
mTah's autem hiftoriæ folidius amp;nbsp;neruofius confcriptæ,utilitates præclaræ amp;nbsp;luculentæ funt,quas paulo fimplicius commemorabimus*
Prima eft : Ideam Ecclefiæ Domini noftri lESv CHRISTI ob oculos uidere,quafiin tabula depictam, facilicp labore compledti pofte, res eft per fe iucunda SC neceftaria. Eft fidei articulus, credcre Ecclefiam faneftam catholi» cam:docct igitur hiftoria eiufmodi Ecclefiaftica, quod omnibus ætatibus mi-rabili Dei dementia8Cpotentia,minifterioucrbidiuini colligatur amp;confi-ftat Ecclefia,in qua Deus eft efiieax: 5lt; quæineaptæcipuècmineant, expli* cat amp;nbsp;illuftrat.
Secunda:Monftratpcrpetuum confenfum in doctrina fingulorumarticu-lorum
-ocr page 22-IN MISTOR* ECCLESIAST* lorumfideijOmnibusxtatibus. Egregiè dixit Paulus; FundamentUm aliud nemo poteftponere, prêter id quod pofitum eft,quod eftiESVs CHRP S T v s. Item:Sinos,aut angelus decoelo aliud Euangcliumprædicet, quam nos,anathema fit. Nequaquam igitur artieuli cœleftis doctrmæuariant, fed hint uniufmodi. ficut etiam prædarè Tertullianus inquit, Primum quodquc Uerifsimum elfe. Eft igitur admodû dulce pio pedion,in tali hiftoria cogno fcere,quôd hæc ipfa doctrinæ forma, quam nunc in Ecclcfijs noftris ex ingen ti Dei beneficio habemus, fit ilia ipfa uetus,nonnoua;germana,non adulteri namera,non comment!cia.Hæc ad erigendam Sd fuftentandam fidcmamp;co folationeminfummis confcicntiælucftis,plurimumhabcntponderis ateputi litatis. Démentant non raro bonos £d honeftos uiros,antiquitatis præte^ xtu ceu fafeino quodam, homines audaces amp;nbsp;infulfi; qui praeter cum clamor rem, quod noua fint, quæ ipforum palatononfapiant,uixiyllabamnorunt. Eft autemiure antiquitas ueneratione digna;fed ciuimodi hiftoria fucum amp;nbsp;præftigias talium impoftorum detegit, amp;nbsp;pijsiudicij rcgulammanifeftat: imo decernit, quæ doÄrina cum fyncera acuera antiquitate, inprimis uero cum fundamento Prophetarum amp;nbsp;Apoftolorum congruat, quæ difcrepet. Poftet cares in exemplis liquido amp;nbsp;luculenteruelutidigitomonftrarnfed ea inipfahiftoriæledlionefpontè fefeefferent, 6Cnunebreuitatiftudendueft. Tcrtia:Ccudigito origines Sdincrementa errorum amp;nbsp;corruptelarumhifto^ riaEcclefiæoftendit, acregulam præbctredtèdtjudicandigrauifsirtias con-trouerfias,6dfundamenta ipfa fimul fuggerit. Non rard in hoc perdito mum do accidit,ut ficut in medicina ex infeitia uenenum pro remedie apprehendi tur,itain doctrina peftiferæ con uptelæ pro ipfifsimaucritate uenditentur 00 accipiantunidep tantum falfo teftimonio 6dprauaopinioncantiqnitaris. At iftis.præftigtjs,ucrç Ecclcfiæ hiftoria uelut nubem obfcurantem adimit. Hoc beneficium talis operis Enemagni faciendum eft. Magni iam funt confia dlus de prima tu cpifcopi Romani,de Milfa, de adorationemortuorum, amp;nbsp;fi • rniliumrerumiin hifce rebus indiciumredlumplurimtimadiuuabitcos,qui ucritatem récrié inueftigare atqj cognofccre cupient. In primis uero AntF chrifti initia, progreffuSjSC conatus improbos,talis hiftoria manifeftat.
Quarta: Præbetetiamiudieqreeftiamp; cxplicatinormamin hærefib.dijm dicandis.Nam fubinde eædem præftigiæDialfoliimpudentifsimirccurrnnt. ac plurimum ualet ad animos hominum, à feduóoribuj infecrios, liberâdos, teftimonia ueterum in medium producere, qui ciuimodi erroresex uerbo Deigrauiisimis rationibus damnauere.
Qiiinta;Ipfam rationem gubernationis inEcclcfia Dci,qualis ea fuerit,uc luti pingit talis hiftoria ; ut quantum iam uel retineatur à prima 6Cuetuftifsi-maforma,in quibus uero aberrctur,liquido fcire pofsimus,
Scxta;NotasuerxEcclcfiæ, quibusomnibus ætatibusfolct eflè confpi-cua,illuftrat.Exemplis etiamhoc declarat,fcrpentcmmordete calcanéum fc iminis;hoc eft, ueram Dei Ecclefiam plerum^ cruci eifc fnbiccriam. nclt;j earn efte max imam aut potifsimam generis humani partem, fed reliquias quafda mediocres.Monct,quxrcs omnium maxime Ecclefiam eucrtant: nempe aft fecriatio regni mundani, fiC gloriæ eins, ocium 2Cluxus in Ecclefiaftico regh mine. Hæc enim gignunt infeitiam in dodlrina: quam comitantur prauæ opi niones,idololatriæ amp;fuperftitiones. ficut Diabolus inquit Matthæi quarto: quot;nbsp;Si procidens adoraucris me,dabo tibi régna huius mundi,SC gloriam eius* Septima: Notas etiam falfæ Ecclcfiæ defcribit amp;nbsp;exponit, quod ea plcrun quedominctur,amp;fæuitiâcrudelêinpios, præfertim uero ferios acfynceros dodoresjcxerceat.
Odaua:
-ocr page 23-P R AE F A T I O,
v O»flaua: Célébrât tail's hiftoria Ecclefiafticabeneficium 5Cpotêtiam Def, qui fubinde aliquôS præftantes uiros ceu heroas excitare folct, quorum mi* niftcrio doëlrïnam fynceram QC ueros Dei cultus,ex denfilsimis tcncbn's,qui bus Diabolus caliginem offundit iftis ommbus,rurfus patefadt 8C illuftrat, fa nam^ religionem mftaurat : atq^ ad banc rem omnibus eos neceflàrqs doms inftruit atquc exornat,ôë mirabiliter contra omnium furores protegit amp;nbsp;con feruat. Vetera SCreccntia exempla fuo locoreferentur»
Nona : Exempla récitât eorum qui non defugerunt pugnas contra omnis ^ generis corruptelas, qui^ in perfecutionibus immanilsimis non adiaphorf laruntjtempori fefe accommodantes, fiC fimulationc aut alqs rationibus illcgt; gitimis SCimpqs plaçantes Euangclq hoftcs:fed conftanter,intrépide £C pla* ne confeßiones edidcrunt, qscpmultoplus quàm cefsionibus amp;nbsp;largitionf bus intempeftiuis cffecerurit.Mirabiliter cnim Deus ûnt^os fuos,ut ait Pfak mus,ducit. Hucpertinet amp;hoc,quôd exemplaprotedtionum Ôd liberation nummiraculofarum fimul (uppeditat.
Décima: Exemplapœnarum etiamcommemoratinfalfbs 5Cfanaticos do dfores, adulatores aulicos, abnegatores, colluforcs , conformantes fc adren gnum Antichrifti. Deinde etiam inipfos perfecutores, fine apertos fine oc-eultos. Eft enirnDeus amp;nbsp;cordium fcrutator,SC ignis confumens. In primis uc rô etiâhoc docet, collufiones amp;nbsp;conformationes cum impia ecclefia, rabiofc fana dodlrinâ Sd citra fine inteftâte, nunquâ fuifre,eflè,aut futuras eflè felices.
Vndecima:Exemplafuggerit ciuimodi hiftoria,quôd irt maximis unis no modo imbecillitates communes, fed etiam turpifsimi opinionum, nonnuiv quam etiam corruptelarumnacui adhæferint : ut manifcftumfiût,longé aliam efie rationem doctrinæ Prophetarum amp;nbsp;Apoftolorû,deinde etiâ cxcellentiû in Ecclefia uirorû.Dodlrina Prophetarû amp;nbsp;Apoftolorû indubitataeft:fed do drina miniftrorum Ecclefiæ,quantauis autoritate, dodrina,donis fulgeant, tarnen ad normam illorum exigenda eft:ac fi diflentiat, iuré improbatur Ôd re îjcitur. Qiiod hac in partenonrarô peccctur,tcftis eft omnium temporum ex perientia,quibusilludc«/:pf i^«plurimum damni dédit. Sunt eninihomigt; nesinterdum nimq admiratores praeftantiùm uirorum.
Duodecima : Eiuirnodi h^oria,ea quæ in monumentis diuinis defccutu-ris temporibus prædida funt, explicat amp;nbsp;illuftrat: Ôd in primis, concionibus Chrifti amp;nbsp;Iohannis reuclationibus lumen adfert. Pofsunt etiam ex ante a dis haud obfeuræ prædidiones return ingruentium peti, quaeres animos adtp morem Defpœnitentiam ac precationem accendere debet.
Decimatertia:Prodeft ad intelligenda patrumferipta, in quibus interdum controucrfiarum,hærefium,ôôaliarumEcclefiafticarum rerübreuißima’men tio fit Earum igituruberior cognitio,ex hoe quafi fonte haurienda eft.
Decimaquarta‘: In fumma, eft ueluti quoddam copiae cornu omnium Ec^ clefiafticarum materiarum 6C negociorum,maxima diligentia Si fblertia com paratum. In quacunq; igitur religionis Ecclcfiafticarum^ return parte quis aliquid feite uolet,inde haurire poterit.
Qiu nunc hafee utilitates paruas, nullius'ue momenti ducit:nae ifte parum
' habetpietatis,autiani cerebri.
lt; lam porto quaeftio eft,ca^ omnium difHcilima,undc eiuimodi hiftoria, quæ ctfi non omnia exadifsime, attamen plcraq? medioeri iudicio ac diligen tia congcfta habcat,fiimcnda fitf Reipondemus: Vtinam libri, quos ea tem^ pora quæ Apoftolos mox funtfubfecuta,puri amp;nbsp;integri haberentunfortafsis etiam fetiptionis laborcfuperfedereliceret.Ptæfentia igitur boni confulenda funt.Extant aut *dhuc, ex Dei bonitate,mcdiocria uetcru monumêta, praefer 3 tim
-ocr page 24-IN H IS T O R» ECCLES* tim patrum con'imctaria,amp; hiftorici quidam,inter quos uetuftifsimi iurefibi primum gradu uendicant. ex iftis putamus, diligenti inueftigatione amp;nbsp;colic Æone quafimicarum, qualecuncg opus pofle comportari. Eruunturetiam inhocEuangelij flore pafsim antiquorum libri, qui utinam tales offerrentur, qualcs fuerunt olim : nec fecum aliquid fecis ex deprauatione, fiue ueterum quorundam fuperftitione dementatorum, fiue etiam recentium fuis quibuP dam morbis laborantium,afFerrcnt.Prarterautemlibrorumcopiamnonmogt; dicam,etiam requiri homines induftrios,dodos, fagaci amp;nbsp;redo iudicio præ' ditos, laborum tolerantes, amp;f mediocriter facundos : amp;nbsp;fumptus ncceflarios turn pro libris comparandis diucrfis cxlocis,tum pro opcrarijs illis: neefuffi' cere unum tantum, uet^m piurium operas certarationeiungendas,non difficile eftuiderc,
Facilimeauteminaliqüa Academia, ubi amp;nbsp;dodifsimi homincs multi fi-mul cohabitant, SC in exercitijs quotidianis uerfantur, dignitate quoque Ói autoritäre excel hint, eiufmodihiftoriam contexipotuifle, ÔCidmanifeftum eft. V er dm qui lab orcs maximos ft! grauifsimos fubiret,amp; nihil uel parum in . de prænn) habcret,nemofuit.Nam ij funt potentium mores,ut in canes,uena tioncs,porationes,conuiuia,ueftitus,lufus, aliasqj rcsleues profundant omnia: ad iuuandam ueromiferi c H RI S T i hiftoham, quoin's pumice aridio^^ res fint. Præterea quilibet eorüm qui ad promouendos eiufeemodi cona-tus plurimum potuiirent,ncgociorummolem caufati funt.
Tandern igitur ad nos uentum eft, qui, quod abfqj aliorum indicatione L pfimet ag.noicimus,2lt; ingenue profitemur, omnium minime ad rem tantarn fufcipicndamidoncifuimus,amp;adhucfumus. Noftro enim nos pede meti-mur,ÓC amplirudinem tantæreimediocriter perpendimus: S^ fortafsis aliqua to reeftius, quam nafuti quidam irrifores amp;nbsp;diaboli : qui cum ad earn rem nobis profint nihil, tam en à fubfannationibus amarulcntis nonabftinent. Vc autem illi magnifici, perfccftiamp;abfolurihomines,noftram modeftiam arn-plius agnofcanr:clarc aflïrmamusgt;óó cxanimo,id quodres eft: nos potius de-iineationem hiftoriæ Ecclefiafticæ qualcmcuncp tentafle, quam int egram SC omnibus numeris abfolutam fcriptionem.Occafioncm infuper alijs pratbere üoluimus,qui perfedtius 2d melius quiddam g:innere uel noient, uel poterSt. Siquid autem EcclefiæDei profuturifumusnoftrolaborefanènonexiguo, uti fperamus,rogamus fupcrciliofos omnes^ne id iniquo ferantanimo.
Librorum copiam, etfi non habeamus ftimmam, tarnen hoc felici feculo If-tcrario mediocres extant:Sdrogamus pios uiros,ut quos indicant ad earn icri ptionem prodefle, nobis ufui dare non grauentur:bona fide redd endos,data eins rei gratia cautione.
Ratio Ôdforma tradlationis, quia glacies ifta nondum erat ab alijs feefta, plurimum nobis laboris pepertt. Ordo enim bonus Sd appofitus, nonmodo lucem hiftoricæ narration! adferr,fed etiam indicium in rebus intricatis fdgra uifsimis,amp;memoriam earundem adinuat. Vifum autem eft commodifsi-mum, fingulareturn fadarum feculadiftribuerc : ca® ratione quolibetlibro centum annos, unde Centurias appellamus,complecfti.nam tot annomm de cUrfnplciunq) maximæin Ecclefia mutationcs accidcrunt. Reliquas nero res quindecim capitibus conatifumus comprehcnderc,tanquam certis clafsi bus:tum utresipfe redlius narrari poffent, nec facile nobis elabercturquod ad rem aliquid uidetur facere,tum ut in quolibet libro idem ordo amp;' eadem ra tio obferuaretur.quæ non modo ad inquirendas res quafeuntp eflet facilima, fed ad memorig imprimendas, in caep retinendas accommodatifsima: qua de re etiam fuprà quaedam funt dida.
Sunt
-ocr page 25-P R AE F A T I O,
Sunt autem ifta capita hæc : De loco ÔC propagatione Eedefiæ: De perfo cutione ÔC tranquillitate eius,pœniscp perfeciitorum:De doótnna, ciuscg in dinatione: De hærefibus: De Ceremonijs diuerfis in lods : De gubematio^ neEcclefiæ : De fehiimatis : De coneilijs : De perfonis illuftribus in Ecclefia: De hæreticis:De martyribus:De miraculis: De rebus ludaicis: De religioni^ bus extraEcclefiam: Demutationibuspoliticis Imperiorum. Hifee omnigt; bus unum proponimus,quod propofitionem leu arguments continet. Nec mutatur ifta ratio in Centurijs. Longius ifta nonnihil perfequeremur, fed uigt; fum eft Methodon noftrâ, quam fequimur, mox huic Praefationi intègre fub ijeerenum utferiem atcp analyfin noftræ cOmpofitionis omnes perfpicuè ud deant, reefliusep omnia intelligant : tumutalijs quocpifla’commonefactio* nés profint,fi forte in hoc genere aliquid perfedîius moliri uelinn
Poteruntetiamhirtcnonnihil fufpicariLec9:ores, quantis inlaboribusflu duemus,dum uelutapiculæjiuxta Methodon coUigimus res uarias: eas^ ali quoties,ueluti fubaCtas manibuSjComponimus.
A'uita CHRISTI inciperelibuit,ut amp;nbsp;breuitati confulcrcmus, 8c regni CHRISTI faciem, poftquam hic in terris redemptionem generis humani per fecigSC gloriofc in cœlum afeendiq quantum fieri poffet, proponeremus. Deorationisgcncrenihil aliuddicemus, quam nos iperare, kCtores exifta tarn fimplici narrationc,forte plus frueftus percepturos elTe.quàmfi ampullas Ôd fequipcdalia uerba funderemus.
De fumptibus uere prófitemur,nos paucifsimos habere, qui annuatim a!E quid conferunt;nec pro laborum conditione operarq fatis fuftentantur,ficut ipfimet optimi teftes funt : imô nifi Deus nobis quofdam Maccenates adhuc excitarit(quod tarnen ne fiat,multi inuidiftrenne lab or5t)neqp progredifan's expedite poterimus,necp forte totum opus,ut eft inftitutum,abfolucre. Im^ pudens igitur plane^ diabolicu eft mendaciu, SC eriminatio tetra iftius fcui-' rat,qui nuper in maledico amp;nbsp;famofo fcripto, fine nomine edito ( ubi tarnen a^ ham faltatfabulam ) Sardonico rifu, amp;nbsp;uirulento fa re afin o noftrum Opus hi-ftoricum Aureum appellat, eo quod exmulto auro Germanico fit cofiatum» Non uidit fceleratus ifte fcurra Opus’:5C tarnen no ueretur canino,aut uipertz nopotius dente arrodere. Deinde non habet cognitas rationes noftras ifte couiciator ac criminator:SC tarnen ut Semei, nos falfe irridet,ac mentitur fple didè.Nam quam pauci, amp;nbsp;quam parce dent, quam frugaliter alantur hunts in ftituti operarij,poteratifteirrifor explorare,nó à profugisJcelcratiSjpollutis, mëdacibus,quibus gubemationis noftræ ratio ne nota quidem eft: fed anoz bis ipfis.Cogit autem nos ifte nofter Encomiafta, quædâ de ratione guberna tionis dicere:idcp non tam propter ipfum, quam alios bonos 06 prudentes ui ros. Totum opus habet quofdam gubernatores, quim^ numero : quibus hæc cura incumbit,ut regant confilia, partiantur operas in colligendo amp;nbsp;feri bendo: corrigant turn delineationes primas feu rudiores rerum, tum ipfas ez tiam fcriptiones:quædam etiam pro rerum necefsitate ëé ipfi contexunt,ope ratios conducunt,amp;ftipcndijs alunt. Elecmofÿnæparuæ,feu fpontaneafa crificia fane modica ÔC tenuia,uiro cuidam honeftifsimo Së integerrimo in eo collegio credunt : is habet accuratam acceptorum Sf expenforum rationem fingulis anni quadrantibus,pracfentibus etiam al ijs gubematoribus feu colle gis,numerat ftipendia operarqs,acfubducftur ratio de fingulis : id q;i ta foliciz te,utparatifimus cuilibctpoftulanti,honeftam exhiberecius rei rationem* Aluimus autem hadenus operarios decern: eft^ labórum ratio diftributa in iftos tres ordincs. Primum,fcptem eruditiftudiofi tantum collectioni,iuxca normam Mcthodi,ex optimis autoribus, uacant, excerpentes quafi apiculæ ß 3 qua
-ocr page 26-P R AE F A T I 0»
quædam induftnæ exflonbus uarijs,certo iudicio, ofdîne Sf modo^ea quç ad hiftoriîc partes facere uidentur.Duo alq ,reliquis actate,dolt;îlrina,iudicio præ^ ftantes, oblatammateriarum fyluamiuxtaMcthodiregulamdigerunt. Res digeftas quibufdam è collegio gubernatoribus exhibent: neep ulla res grauis fcribitur,nifi prius dclineationcilladfjudicata. Vbiuerôres atep collocatio fingulorum membrorum approbatafuerit,tum demum copofitioni ftudent, Compofitum quodlibet caput, rurium mox quibufdam mfpecioribus cxhigt; bctur:qui denuo limam,prout exigere necefsitas uidetur,adhibentlt; Præter hos unuscft,qui tantum commoda manu, quac hoc patrio funt compofita, mundius defcribit.
Ex hac commemorationc, pij 0(^ candidi uiri difficultatem rei uteunque agt; nimometin'poterût:acdebebantnosmeritô omnesc6filfjs,libris,acrcliquis offices iuuare, incitationibus etiam quibufdam amp;nbsp;dextris iudicijs noftros iabores lenire*
Poftremó, quiaplurcs perfonaealend« funt,élabores immenfifaciendi, ca^ hiftoria ad to tam Ecclcfiam CHRISTI pertinet, nee eft pofsibilc abfque fumptibustothominesali:rogamus pios Ècclefiae Deiciues, utnos etiant (umptibus iuuare non dcdignentur,fi modo cœptum opus cÓtinuari debcat. Non quæfiuimus, nee quserimus nobis inde thefauros ingentes : fed ut me^ diocriter pergere,acneceflaria operarijspræbere pofsimus. Acfcimusnon modo pios hoe officij debere CHRISTO, cuius hiftoriam conamur contexe^ re:fed etiam hanc noftram petitionem iuftam amp;nbsp;piam effe.Reddemus autem fationem totius diftributionis,non modo collatoribus : fed etiam ipfis, fi uc-lint,noftris calumniatoribus.
Quod ad Centurias modo à nobis éditas attinet,rogamus omnes prudent tes,dodos SC pios uiros, ut ubi legcrint, nos aperte amp;: ingenuemoncant, de ijs quæ funt neceflaria uel ut inferantur,uel ut^emendentur. Nam quis i n opc^ retamuariOjamp;fubifemitamabalijstrjtamnon habuimusjtam eft Lynceus, iitpotuerit omniarectè obferuaref' Erimus autem pro collationibus grati. Interca tarnen SC hocrogamuS, utnobis ipfis hxc hiftoria corrigenda publf cè relinquatur. Quod fi aliquibus labor noftcr prorfus improbabitur, ij ex fuo ingenio nouam hiftoriam cudant: neque ncfbis inuideant, fi fentiamus hanc noftram operam aliquid adiumenti ipfis allaturam efsé. Sed
‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nunc optimcLedtor,ipfam hiftorix noftræ Me*
thodum tibi damns*
-ocr page 27-METHODVS HISTORICI OPERIS
AC SINGVLORVMCAPITVM METAE générales.
|
PRimumcaput propofitionem amp;nbsp;argumentum Centuriæ continet: ut fciatle dor, quorum annorum hiftoriam expedare debeat.
Df loc o er propagationc ^.ocleß^. —Rimum generalia quædam præmittun-* turznempe.Ecclefiam turn temporis fuil-fc amplam, lateqj difperfam, uel anguftam amp;cxiguam. Secundó, fequitur enumeratio fpecia-lis earum Eccle fiarum,quarum in hoc fecu-lofitmentio:ur, De Eedefijsper Aßdin. Primùm uerö hic eedefiæ recenfentur per Palæftinam firæ, amp;nbsp;initiû fumitur à Hie rofolymitana,quamdiu quidemibi man fit Ecclefu Chrifti: eiqs fubijeiuntur reliquæ circumiacentes. Hoc loco etiam referuntur eedefiæ per Chaldæam amp;nbsp;Arabiam. Deinde ordine fequuntur Eedefiæ per Syriam,Mefopotamiam,Afsyriam,amp;c. Tertio, Eedefiæ per Afiam minorem : ut Ciliciæ, Pamphyliæ, Pifidiæ, LyciæJoniæ, Lydiæ,Lycaoniæ,Phrygiæ,Bithyniæ, Galâ tiæ, Paphlagoniæ, Ponti, Cappadociæ, Ar-meniæ,Parthiæ,Perfiæ,Indiæ. Dr Eccle[i)s per Apbriedfh. Primùm per Aegyptuni,ubi Alexandrina cedefia primùm habet locum, cui âdiaceiv les connumerantur. Deinde,Ecdefiæ per Aethiopiam. ' Tertio, Eedefiæ per Marmaricam amp;nbsp;Cy-renaicam. Quarto,Eedefiæ per Libya amp;nbsp;Hefperiä, Quinto,Eedefiæ per Africam,ut Carthago amp;nbsp;reliquæ. Item per Numidiam,Mauri taniam,Getuliam,amp;c. De Ecclefijs infularib. in mari tiediterranéo. Eedefiæ per mare mcditerraneum,priuf' quam ad Europam traijcitur.enumerantur: ut in Salamine, Cypro, Rhodo,Greta, in ma ri Aegeo amp;nbsp;Ponto, Sicilia, Sardinia, Corfi-ca,amp;c. De Ecclepjs per Europam. In Myfia inferiori Athenis. Corinthi. InPdoponnefo. In Achaia amp;nbsp;circumia centib.regionibus. InTheflalia. In Macedonia. InThracia. amp;fuperiori In Illyria. InScIauonia. In Carinthia. In Italia. In Gallia. In Hifpauia, |
In Germania: ubiprimùm Eedefiæprogt; pe Galliam,Rhenum amp;Illyriam nominan-turrdeinde quæ fuhr in reliquis regionibus, amp;nbsp;fimul Bohemicæincluduntur. In regionibus uerfus Septentrionem. Item in Sarmatia,Scythia. Poftremù,Eedefiæ per Oceanum: ut in Britannia,Scotia amp;Hybernia,amp;c.recitätur. De propagitione. Primùm diciturdepropagatione,ubi an^ tea non fuitEuangeliû Chrifti, hoc ordine. In quæ loea Ecdefia fi t propagata. Per quos ea fafta fit : an uidelicet id fece-rint Apoftoli, uel Apoftolorfi difeipuli, uel Imperatores,ueI aliæperfonæ. An fponte hoc fccerint, uel accerfiti : auc quacunquealiaoccafioneid fadum fit. Andodrinaucl miraculis homines per^ mouerint,autconuerterint. Certaminain conuertenda gente, feu pel lendo armato atrium tenente. De fucceftinutrum integræ duirates Chrr ftianifmum fintamplexae, anuero paganU fmus fimul manferit. Item, an Magiftratus uel aliqui priuati ac ceperint dodrinaChrifti,an pauci uel multi. Q_ualis reformatio Eedefiæ tunc inipfa propagatione fada fit. Deinde dicitur,quomodo irtijs locis, ubi quædam fundamenta iada fucrùt,Chriftia-na religio fubinde creuerit, amp;nbsp;exculta fit, amp;nbsp;per quos, amp;nbsp;qua felicitate, amp;c. Hue referuntur eónuerfiones illuftrium perfona^ ru,uel etiam aliorum, amp;nbsp;fi qua alia in lucre-' mentis fadafunt. Tertió, inftauratio Eedefiæ : quando ni-mirum in ijs locis,ubi plantatum fucrat E-uangelium,amp;deinde obfeuratum falfis dodoribus,aut extindum perfecutionibus,po ftea rurfus cœperit aecendi amp;nbsp;illucefcere.
De perfec^uutione er tranqumitdtt Eccleߣ. piE Imperatore,quando quifqueadlmpe* *^rium uenerit, amp;; quandiuregnarit:qualis fucrit cuiuftp natura amp;nbsp;Ingenium,idqj ueln ti obiter amp;nbsp;breuiter explicatur. ' Qualis Eedefiæ Chrifti ftatusabantecef foribus ad ipfum deuenerit. Quodipfc quoqueperfequutionem mo-uerit,amp; quoto anno. Qualiacrimina Chriftianis obieda. Quibus potifsimùm caufis reuera moti fint,feu quid fpedaucrint, aut quern finem quæficrint(pcrfequurores : num odio ueræ amp;nbsp;ftudio falfæfdigionis, aut metufeditio-^3 nis. |
|
HISTORIC! nis ,aut propter turbationem tranquillita-tis,aut ob reprehcnfa fua uiciauel alias cupi ditates,uel quid tandem in fpecicm præte-xucrint,amp;c. An Chriftiani eis occafioncni præbuerint, uelipfi fibi temere Scfuriol c ar ripuerint. Perquos:An magiftratus ipfi, uel præfe-fti,uel uulgus indomitum,uel Iudæi,uel hç retici, uel falfifratres aut apoftatæperfecu» tores fuerint. Quaratione : Vtrum peredifla, feu alias idfecerint. In quibus locis, amp;nbsp;ubi magis minusue graffatæ fincperlecutiones. Qui, amp;nbsp;quornodo trucidati, amp;nbsp;quæ tor-menta feuformae fuppliciorum fuerint ad' hibitæ. Quod fc inuicem confolati fint Chriftiani, amp;nbsp;quibus argumentis:amp; anfecerintore uel fcripto,amp;quae alias officia præftiterinc fi-biinuicem in affliftionibus. Aliquos defecilfe, amp;nbsp;qua occafione:an mi nis, ucl tormentis, uel etiam illecebris per-moti. Aliquos ueró conftanter perfeuerafte, amp;nbsp;qua fortitudine fupplicia pcrtulerint. De fuga,fiue fpontanea5fiue coafta. Qua occafione lenita perfecutio. De A-pologijs exhibitis, à quibus, qua occafione, quæ fuerint præcipua arguméta, amp;quofru , Óu. Hucetia intercefsiones aliorüjConulia, preces communes Ecclefiæ,mir3cula,pcenæ quædâ,defenfiones magiftratuû, alijq; uarij cafus refcrutur, quantum quidé eft necefle. M.itigationes,fcripta Imperatorum, reuo cationes cxulum hucinferuntur. Qualis poftea ftatus Ecclefiæ fit fubfecu-tus, De fine:ad quid profuerînt iftæ perfequu tiones,quid tandemipfas confequutum fit: nempe,illuftresac célébrés fecirpios amp;nbsp;con ftantes doftores Ecclefiæ,hypocritas indica uic,amp; fegregauit à uera Ecclefia,alijs quoq; occafionem inquirendi de dodrinaChrifti pr^buit,excitauit amp;nbsp;auxit aliorum fidem amp;nbsp;confefsionem. Indicatur etiam,an in ijs locis, ubi tanto-pere fæuitumeft,Ecclefia uel creuerit,uel ddfierit. Df tranquiUitate 'EccleJjse. Hoc loco commemoratur, quornodo graf fante perfccutione,in aliquibus locis tarnen Ecclefiæ habuerint pacem, amp;nbsp;qua occafione. Marryrum faltem nomina in hoc loco re citantur. Ipforumuerö confefsionesamp;hi-ftoriæ illuftres, infra in peculiari capite de Martyribus,habentfuum locum. Df pixnis perfecutionum. Ordo iuxta Jmperatores,amp;annos Chrifti |
O P E RI S feruatur: ac commemorantur pœnæ com-' munes amp;priuatæ,erga Imperatores, præfc dos,alias perfonas,ciuitates, régna. IUI. CAPVT. Dcdoélrimt ^ccleflx. pRopofitio: Aliquot huius feculi fuiftepræ ■*■ ftantes dodores. amp;nbsp;quidam nominantur. Gencralia teftimonia hue fcribuntur:qua lis dodrina tum fuerit, mediocris ne an ob-fcura,pauciores'neuel plures nebulas ha-buerit. Adijciuntur teftimonia qiiædâm de author! täte Scripturæ,quôd uideliceteam ma gnifecerint,amp;quodad earn fe boni dodores retulerint. Præterea generales fummæ fidei, feu lyrn bola ex autoribus coll eda, hue referuntur. A R T I C V L I. Deuerbo T)ei. Significationes uocabuli uerbi, amp;quod fcriptura ueteris amp;nbsp;noui Teftamenti uerbu Dei appelletur. Quid fit. Poft definitionem, fynonyma, periphra-fes amp;nbsp;epithetainterdum fubijciuntur. Vnde fit, amp;nbsp;quæ caufæ inftrumcntales. Quotuplex fit, feu qubd Legem amp;Euan gelium compledatur,amp;c. Quod una amp;nbsp;fibi confentiens dodrina Dei fit in articulis fidei. Quod inter uerbumDei amp;:uerbahomi-num difcernendum. De efficacia amp;nbsp;frudibus uerbi Dei. Non omnes cum frudu audire u er bom Dei,amp; quæ^œnæ. Omnes aduocem Chrifti amp;nbsp;uerbum Dei alligatoselfe. Non elfe extra uerbum Dei aliquid de articulis fidei ftatuendum. Contraria amp;nbsp;oppofiia. He fcriptura ueteris Te^amenti. Significationes uocabuli Teftamenti. Quod approbent fcripturam ueteris Teftamenti. Vnde fit fcriptura ueteris Teftamenti. Efleduo capita feripturæ ueteris Tcfta-menti,fcilicetlegem amp;promifsionem. Subiedum efl'e,Mefsiam exhibendu, mo riturum,paflurum,rcfurredurum, amp;nbsp;regna turum fpiritualiter. Prophetias ueteris Teftamenti referem das effe ad res quæ in nouo euenerunt. Ex teftimonijs ueteris Teftamenti, Apo-ftolos præcipuafuæ dodrinæ capita extruc re,amp;probare. Scripturæ ueteris Teftamenti ftudium commendarunt alijs. Générales regulæ de exponenda facra feri ptura ueteris Teftamenti. Qui fint autétici libri ueteris Tefiaméti. De |
|
METHODVS. Df fcriptuïii noui Te^amentt. Qui fintautenticilibri noui Teftamenti, amp;nbsp;qui minus. Scripta noui Teftamenti efleucrbu Dei, amp;nbsp;non alia continere doarinæ capita quant ca quæ Apoftoli docuerunt. Quod præceperint Apoftoli fuas Epifto-las legi, amp;nbsp;pugnatia cü ijs fufcipi uetuerint. Subiedum eius efie, Chriftum exhibitö. Qnöd nihil in ea defidetetur, quodfeitU neceliarium fit ad falutem. Quod non fint in ea pugnantia. Differentia interEuangelia amp;Epiftolas. Scripturarum noui amp;nbsp;ueteris Teftamenti côuenientiæ:itemearundein differenciç. De ufu facræ fcripturæ. Contraria amp;oppofita. Sacræ fcripturæ nihil effe addendum, aut demendum. Df Dfo. Deuocabulis. Quod fit. Definitiones Deî. Proprietates Dei effentiales;utfunt, effe omnipotentem, æternum,iuftum,amp;c. Quod unus Deus fit. De uoluntate Dei. Opera Dei communia. Quod fint très diftinûæ perfo næ. De PERSONIS. De Paire. De uocabulis. Quod perfona. Quod diftinda ab alijs. Proprietates,ac difterentiæ.* Adiones quædam. De ChriRo. Fili um Dei effe perfonam. Effe di ftindam perfonam à Pâtre amp;nbsp;Spirv tu fando. Effe coeffentialem,coæternam. lES vM Chriftumuerè.effefiliumillûDei, feu uerum Deum. Effe uerum hominem. Filij Dei amp;nbsp;hominis effe unam perfonam, non plures. De unione duarum naturarum. Proprietates amp;nbsp;adiones poft affumptio-nem carnis humanç. Quod femperretenturus fit illam copula tionem duarum naturarum. Proprietates amp;nbsp;adionespoft glorlficatio-ncmamp;inæcernùm. De He^id. Quod fit promiffus aliquis Mefsias. Qualis. Quæipfius opéra. Quis finis. Quod Chriftus fît ille Mefsias.' - Quæ eius fubftantia,amp; quare talisco- |
pulatio fît fada. Quæ eius adiones fuerint,amp; înæter nùm futuræ fint. Deappellationibus fecundæ perfonædi-uinitatis,quæ in hiftoria Euangelij ei tri-* buuntur. DeSpiritU faniioi De Uocabulis. Quod perfona. Quod diftinda à pâtre amp;nbsp;filio. Quod coeffentialis,coæterna. Proprietates,ac differentiae. Opera,amp; officia. Qiiis det Spiritum fandum. Quis meruerit. Quibus detur, quibus nort. Species exhibitionis Spiritus fandi. Quod per media detur. Quod etiam in infantibus fît efficax. Quod fpiritus S.pofsit excuti amp;nbsp;amitti. Item, Qiiomodo agnofcendum , habea-mus’ne fpiritum fandum,an non. Appcllationes,quas habet in Scriptufat Oppofîta amp;nbsp;contraria. De Crcdtione, Slgnificationes uocabulorum Mundi amp;nbsp;Creaturç. Quod mundus non extiterit ab æterno, fedeœperir. Quis creauerit uniuerfa. Quæ differétiæ creaturarum, feu Ipecies, De caufa materiali, unde? Decaufaformali. Curfît mundus condirus. Quod Deus adfît rebus creatis, easqj coU-ferner. Quod libéré agat Deus in créaturis,etiam contra caufas fecundas. Defenio amp;intericu huius mundi. De Angelis. Vocabuta. Qiiod fint Angeli. Quid Angell fint. ^ A'quo,quales amp;quado.amp;inquemfinem fintconditi. Quo tuplices fint. De bonis. Quod fint boni Angeli. Quod plures. Vbi fint. Quis cos mittat. Quibus mittantur, Qua forma appareant Angelt Quæ ipforum officia. De hierarchia ipforum. De mails. Quid fint. Non effe cogitationes,fedres fubfiftétes, Effe fpiritus. A'Deo conditas fubftantiat. Delapfu ipforum. 4 Quö4 |
|
HISTORICI Quodplures. Quæ ipforum aftiones. Confolationes aduerfusDiabolum. De appellationibus. De HOMINEANTB LAPSVM. Quid. Quis eum condiderit. Vnde,fcu ex qua materia. Quomodo. Deimagine Dei,amp; quomodo patres de ealocuti fint. Proprietates amp;nbsp;aftiones hominis ante lapfum. De fine hominis ante lapfum. Dehipfubomims, Quod homo fit lapfus. Câufælapfus. Effeftus. De homine poA Idpfumilinte conuerfionem, fetidehomineueteri. Quid fit. Quod homines port lapfum à Deopro- creentur natural! modo,amp;conferuentur. Partes hominis poft lapfum. Proprietates eius. Vires hominis ante conuerfionem. AppeUationes. De h»mine in zj poù conuerfionem,[eu de bomine nouoerrenifto. Quid fit. Species hominum renatorum, feu differentia. Caufa efficientes,inftrumentaleSj Sifub ieftuminquo. Proprietates hominis renati. Fines. Opera hominis renati. AppeUationes hominis renati. DE PECCATO. Significationes uocabuli. Defini tiones generales! Qua fpecies. Qua caufæ. Qui effedus generales. De Originell peccato, Vocabula. Definitio. Efficiens,unde fit peccatum originis. Materialis, in qua, ubi, in quib. partibus hominis fit peccatum originis. Qualis res fit, peccatu originis : uidelicec deftruaio uirium hominis, defeftus, incli-natio,amp;c. De propagationecius. Quód omnes homines fint obnoxij ei peccato. Defruaibuscius. Quód maneat in fanais,amp; quomodo. HeAUtMU peccato. Appcllatio. Quid fit. |
O P E R I S Quacaufa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EfFeaus. ’DeMortäU. Quid fit,amp; in quibus. Qua lpecics,amp;quieffeaus. De Veniali. Quid fit. Quç fpecies , in quibus hominibus, amp;nbsp;qui effeaus. De peccato in Spiritum [anHum. Quid fit. Qua fpecies. Quacaufa. Qua proprietates. In quibus hominibus. Quomodo pracauendum. DE L E 0 E. Significationes uocabuli, periphtafes amp;nbsp;epitheta Legis. Definitio Legis. Diuifioncs Legis. De Legibus Mofaicis. De abrogatione Forenfium amp;Ceremo- nialium. De lege JAorali. Definitio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vndefit. Qua fit fententia Legis Partitio Legis moralis. Qui effeaus,amp; qui ufus Legis. Vtrum homo pofsit Legern implere. Quód oporteat Legern fempcr inEcclc-fiafonare. Contraria, amp;nbsp;oppofita. DE BVANOELIO, Deuocabulo. Periphraies amp;nbsp;epitheta. Definitio Euangelij. Vnde Euangelium. De materia feu fubieao Euangelij. De caufa formali,fcu fumma Euangelij. Proprietates Euangelij. Quód non fit notum natura. Quodad pœnitentes pertineat. Quód unum amp;nbsp;idem in ucteri amp;nbsp;nouo Teftamento. Quód dodrinacerta amp;nbsp;firma. Quód operum gloriationem excludat. Quód fit uniuerfale ad omnes homines, cum ludaos tum genres. Quód non tollat politicas honeftas ordi-nationes. Quód non omnes Euangeliü fufeipiant. De effeftibus Euangelij. De promifsionibus eius. Quæ contraria. De differentia Legis amp;nbsp;Euangelij. De conuenientia Legis, amp;nbsp;Euangelij, Sc mutuaeorum opera. De Pnedeflinatione. Significationes uocabulorura. Syno- |
|
Synonyma^ Quid fit. Quæ res prædeftinatæ. Caufç prædeftinationis. EtFedus prædeftinationis. Vnde cognofcendum,an fimus præde« ftinati. Vfus prædeftinationis. Contraria. De iu^ificdtione. Significationes uocabuli,quid iuftificare, quid iufticia,quid gratia,remifsio peceato-rum,falus,faluare fignificent. Item,Synonyma. Vnde fit noftra iufticia, feudecaufaeffi^ eiente. Decaufa materiali,qualisresfit: nempe, obedientia,amp; meritum Chrifti. Decaufaformali, quód fit imputatiofeu applicatio obediétiæ, remifsio peccatorum, amp;nbsp;quód ea fit gratuita, ablq; operib. noftris. Quód omnibus agentibus pœnitentiam contingat. ' De caufis inftrumentalibus:nempe, pef quæ media Deus nobis applicct. Quo organo nos apprehendamu» earn iu fticiam,fcilicet fide. Quem ordinem Deus in iuftificatione ho minis peccatoris obferuet. Quódomnes eodem modo iuftificentur. De fola fide iufti ficante argumenta. De efFedibus iuftificationis. Quæ fint contraria: amp;nbsp;excuti dona accepta,peccatis contra confcientiam, amp;impœ-nitentia. Dr Fjd6 Vocabulum quidfignificet. « Synonyma,periphrafes,8c epitheta. 1 Quid ut fides. Quæfpecies. Vnde fit. Materialis,inqua. Obiedafidei. Per quæ media dctur,uel excitetur* Quæ fint eins proprietates. Effeüus fidei. Fidem amitti pofte. Contraria. Dr noud obedientidifeu de bonis operibut iujlificdtorum. Appellationes nouæ obedientiæ. Quód^bona opera fint neceftaria. Defimtio,quid fint. De caufis efficientibus. Quæ bona opera facienda. Catalogus bonorum operum,feciindum Decaloguin. Quomodo pofsint præftari ab homini- bus:amp;qui nafintilli, qui præftare pófsint. Quomodo placeantDco. Quód fides omnibus operibus prælüceat Quód opera non fint perfeita; hoc eft, no |
fatisfacîantlegî. De fine bonorum operum.' Quæ fint contraria. Quæ fint caufæ bene operandi. ' Dr Ordtionc. An fit Deus inuocandus. Quidfitinuocatio. Quis fit inuocandus. Quomodo. Etformulæ inuocationis obferuentur, feu fpecies orationum, amp;cir-cunftantiæ. Quç,amp;; quomodo fpiritualia, quomodo corporalia petenda. De mora,amp; quód inftandum. Promifsiones,quôd certo Deus exaudiat. Vbiorandum. Quibusgeftibus. EfteAus orationis. Caufæ orandi. Contraria. De inuocatlonibus defundorumaftatua.» rum,imaginum. Item,de peregrinationibus. 1EQ.VVNTVR. ET ALIAS QVAfiDArt fpecies bonorum operum. Dr Pœnitentidi Deuocabulo. Quid fit pœnitentia. Quæ partes. Vndc fit pœnitentia,quomodo amp;nbsp;per quç media Deus eamopereturin nobis. De contritione:quid,unde, quæ diferimi ria,qurefte(ftus. Siede fide, amp;nbsp;noua obe-dientia. Caufæ générales,quaé ad pœnitentiam ex hortari debent. De pænitentia uera amp;nbsp;falfa, publica amp;nbsp;ptî uata. Dr Sderdmentis in genere, Sacramentum quid fit in genere. Quot enumerentur. De fine Sacramentorum. De difcrimine Sacramentorum ucteris Sc nouiTeftamenti. Dc'ßdpiißno, Definitio, quid fit. A'quoinftitutus. Quæ materia. Quæ formalis caufa. Qiii fines amp;nbsp;effedus. Qui fint baptizandi. Qiiód femel. Deufu. De differentia baptifmiloannïsj Chrifti, amp; Apoftolorum. De ClduibtK,feu de Abfotutiene amp;nbsp;ex- -communicdtione. Quid fint. Quotuplicesinftitutae, Dr folutione peccatorum,feu dbÇolutione. Vnde fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i For- |
|
HISTORIC! Formaliscaufa. Qiiibus peccacadimittenda. EtFeólus,feu fines. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Exempla. Contraria. De Confeßione^ Confefsio coram Deo. Confefsio coram minifterio. Confefsio coram fratre. De SMsj'd.ilione. De U^dtionefeu retentione pecciitorum,fcu excommunicatione. An fit. Vndefit. Caufaformalis. Qiiidebeantexcommunicari. Fines, feu eifeftus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ExempU. Contraria. De Ccen^Domitti. Deappellationibus cœnæ Domini. Definitio. Decaufr efficient!. De nsateria cœnæ Domini. Quæ ratio adminiftrationis amp;nbsp;ufurpa-tionis. Qubd orc amp;nbsp;fide accipiatur. Quod omnes debeant integra cœna uti. De fine. De abufu,amp;pœnis abutentium. De Saenßeijs. De facrificijs ueteris amp;nbsp;noui Teftamentï, Eucharillicis amp;propitiatorijs. DeMilfapontificia dogmatica adnæuoî referuntur. Dg SCCLBSIA. Deuocabulo. Synonyma amp;nbsp;perl' phrafes. An fit. Quid fit. Quotuplex. Quis colligat,amp; per quae media. Ex qualibus hominibus conftet Ecclefia. Deuocationegentium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;., Quod fit cœtus mixtus eX bonis amp;nbsp;malis. De noris proprijs ueræEccIcfiæamp;falfæ. Vnam elfe Ecclefiam ueram,ubique di-fperfam. Quod duratura fit ufque ad finem. Quod fit exiguus amp;nbsp;pauper cœtus. Quod non fit aUigatacerto loco amp;pcrlb-nis. Solum Chriftum elTccaputEcclefiæ. Quo fine Deus earn colligac. De Ecclefiæ bonis Ipiritualibus amp;corpo ralibus. De poteftate Ecclefiæ,amp; in quibus rebus eaconfiftat. Contraria. Dc^alfdEcctepit, Quæ fit falfa Ecclefia, Nocæfalfæ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ |
OPERIS Fines,feu de pœnis falfæ ecclefiæ. Quod A falfa ecclefia quilibctdebeatfe fcparare. De minißerio VerU. An fit. Appellatîones. Duplex,fcilicet Apoftolicu amp;nbsp;commune. Quôd utrunque àDeo. Diiferentiæ inter utrunque.* ’ Quai es perfonæ fundæ fint, ScappeUatio nes earundem. Res minifterij: fcilicet dodrina, admini- ftratio facramentorum amp;nbsp;elauium. Quod durer minifterium ufque ad finem mundi. Difcrimen inter minifteriû amp;nbsp;dominiû. Deum elfe efficacem per minifterium. Enumeratio effeûuû per fe amp;per accidés. Communis fortuna miniftrorum. Quales miniftri elfe debeant. De officio auditorum erga miniftros. Imbecillicates dodorum adodrinadifeer nendæ. Contraria. De Rrgno Chrifii. QuodChrifti regnum fitfpirituale,non inundanum. Quod regnum Chrifti fit æternum* De libertate Chrißuna. Quid fit. Qui gradus. Qui fines,aut ufus. De cruce çr adamUdtÜut! quot;Ecdeßte, Quod Ecclefia fit fubieda cruci. Quid fit.* Quæ fpecies afflielionum,fcilicet intern« amp;nbsp;externæ. Vnde fit, qui hoftes ; quod Deus permit' tat,amp;c. Cur fit fubieâa:ac de fine,feu fruftu. De confolationibus in affliâione. Dogmatica de martyrijs. De fiimculis. Dogmatica de miraculis. Quid fint. Quotupliciaa:lia‘uera,alla falfa.' Qiiæ inter uera amp;nbsp;falfa differenti«. Qui fines,feu effeftus. Quæ pugnantia. De Antiebrißo. Nomina Antichrifti. Prophetiæ de Antichrifto , qubd fit fu-turus. Quis fit. Quotuplex fit; alius ïntra,alius extra Ecclefiam. Quæcaufaefficiens,adiuuans,permitté«. Modus,quo regnum Antichrifti paulatim Conftituendum. Vbifit fedes Antichrifti futurs« De |
|
METH 0 D V S. De eîus doânna amp;nbsp;adionibus, ac notis feu charaftenbus. De foci/s,ac fcortatoribus eîus. De reudatione ac deftrudione. Quod omnes debeant ab eo exire. De Traditionibia humAiiis. Appellationes. Qiûd fine Quæ fpecies. De uotis , de cœlibatu, de ordinibus, de monachatu, fraternitatibus, confilijs^amp;e-quæad næuos pertinent. Define traditionum. OeScandilOi Quod fit. Quid fit. Quotuplexfit. De feandalo dato. Deaccepto. De rebui mcdij^,Çcu idiaphorif. Quid fine. Quæ fpecies* Quæ caufæ. Qui fines. De Coniugioi Definitioconiugij. Quod à Deoinfiitutum. De legibus amp;nbsp;officias coniugUni. Define. Deconiugio facerdotum. De monogamia amp;: polygamia. Degradibus cognationum amp;nbsp;affinitatu. Dediuortio. De uirginitate.feu cœlibatu. De JAxgiAratit. Definitio. Vndefit. De politica poteftatemagîftratuum, iure gladijjamp;c. De bellis legitimis. Defineeius. De obediétiaamp;: officias erga magiftratus: amp;nbsp;quod etiam improbis fit obediendum, amp;nbsp;quatenus •. nempe iuxtaregulam, Date Cæ-fari^amp;c. Depœnis fedîtioforum, turbantium fo-cietatem humanam. De Morfe. Quæ fpecies,fcilicet prima amp;nbsp;fecunda. Quæ caufæ mortis. Omnes homines femel mori oportere. Cur in Chriftum credentes moriantur. Confolationes contra mortem. Mortuos non redire. De apparitionibus mortuoru, ad næuos pertinet. De fine fecuU. Qubdaliquando hoe feculum fitceffa^ turum, Quod nemo tempus exadum præfeiat. |
Quæ figna fint præcôffura. De immutatione uiuentium irt extr«-mo die. De loco dnimttrum,Qr ßnu Abrahie. Quo perueniant animæ defunûorum. Quis earum ibi ftatus fit. Dertfurredione mortuorum, Qiiód fit futura refurreaio. Quis fitrefufeitaturus mortuos, 8c quo* modo. Qui fintrefufeitandi. Forma. Qui finis. Quæ contraria. De extreme die,zT iudicio. Qubd fit futurum indicium uiuorum amp; mortuorum. De tempore, Quando. Vbi* Quis iudex. - Forma iudieij. Fines. Quomodo præparare nos debôamus* De Inferno. Quod fit infernus aliquis. Vbi fit. Quis in eo futurus fit. Quæ pœnæ feu cruciatus inferni. Quis in eo fit excruciandus,uidelicet dia* boliamp;impij homines. De Pur gator io. Ad næuos pertinet. De Vita xterndt Appellationes. Vbi. Quod. Qui,amp;quales. Bonauicæ æternæ. DePhtlofophid. Quid patres de philofophia fenferirit. De Agt;lrologii,z7 M^agid. Quod amp;nbsp;quatenus prohibita. Quis autor. Inclindtio Dodrintc. Eadem ferie,iuxtaeofdem articules tra-datur. Indicia de librK faerie huhu lt;£tdtu. Hue congeruntur teftimonia dodorum de libris faens, quos pro authenticis uel apo cryphishabuerint. CAPVT V. De H^refbiu^z^ çrroribtu manifeftis. pRimùm generalia quædam teftimonia ex * autoribus dehærefibus recitantur, nimi-rum unde foleant oriri;ut ex philofophia,ex Scriptura non redè intelleda,amp;c. SpecidUd. A' quo,quando, amp;nbsp;ubi orra fit aliqua hœ-refis. Ex |
|
HISTORIC! OP £RIS Ex qua occahone. Qui fimul earn hærefim profefsi fint. Pofthæc hypothefes fubijciuntur dare amp;nbsp;perfpicuè, addins autoribus unde funt dc-fumptae. His hypothefibus enam'fontes feu ratios lies, ex qui bus eas hæretici extruxerut, ady ciuntur, quantum quidem exautoribus po-teft erui. Hypothefes ponuntur per articulos. De facra fcriptura. De fatisfadione. De Deo. De Chrifto. DeSpiritufando. De creatione mudi. De angelis bonis amp;nbsp;malis. Dehomine. Delibero arbitn’o. De peccato origina-li.aduali. De Lege. DeEuangelio. Dedifcrimine Legis amp;Euangelij. De difcrimine uete-ris amp;noui Tefta-menri. Deiuftificatione. De Cœna Domini. De facrificijs. De libertate Chriftia na. Deoratione. De minifterio uerbi. DeEcdefia. De regno Chrifti. De cruce. Demiraculis. De tradinonibus hu manis.' Da adiaphoris. Deconiugio. Demagiftratu. De fcandalo. Deextremoiudicio, De uita æterna. De bonis operibus. De pœnitentia, De Sacramencis. De baptifmo. De dauibus. Deconfcfsione. De inferno. DeAntichrifto. De aftrologia amp;nbsp;ma-gia-Deprophetijs. Dclibnsipforum, De ritibus amp;nbsp;moribus hæreticorum. Quorum auxilio autpromotione,fiue do dorum fiue m3giftratuum,Sc quo ftudio hç refis auda amp;nbsp;propagata fit. In quæ loca fe extenderit eahærefis: amp;nbsp;quas Ecdefias fiue perturbarit, fiue uitia-ritjfiueprorfus corruperit amp;nbsp;euerrerit. Confutatio hærefium iftarum,amp; qui fue* rint confutatores in co feculo. Et quomodo,an difputationibus fiueprr uatis fiue publicis,an libris ud epiftolis, hæ refesillas refutarint. Qiiibus argumentis èc rationibus refutarint. Quomodo reprdTæ hærefes,uel excom-municatione Ecdefiaftica, uel legibus ac de cretis,ucl etiam denique executioneacpoe-nis Magiftratus. Succeflbres qui fuerint : an plures fint fa» di,an paucïores,an etiam aliqui fint conuer-firan retinuerint eadem dogmata,an ueró aU quid de fuo affinxerint. VI. C APVT. PB CBREMONIIS SEV R I T I-busEcclefiæ. |
De Congreßibus puh!ids. Vod foliti fint conuenirc. ^Inquibus locis. Qualia fuerint loca, amp;nbsp;quomodo inftru-da,qualia habuerint ornamenta. De piduris,de imaginibus, feu ftatuis,e3-rum cultu amp;nbsp;peregrinationibus. Dealtaribus. De candelis. Dediftindionibus locorumin templis. De dedicationibus de confecrationibus templorum. Denominibus amp;differétijs templorum. Quando conuenerint, quibus fignis con-uocati fint. Quoties conuenerint. Quid in congrefsibus folitum fit fieri. Lediones facrarum iiterarum ,diftribu-t^onesledionum. Interpretationes.concioncs,ritus circa co dones: qui concionati,in quo Ioco5quæ ca-thredræ,quos telles uel auditoreshabuerint. OrationeSjgratiaruadiones,qua lingua. Cantiones qua!es,amp;in qualinguarSc quç pulpita,autquasfefsiones habuerint. Colledæ dccmofynarum,quæ didç funt fæpius oblationes. Rifi« circd Bdptifmum. Quis baptifare folitus fit: item, an etiam ins baptifandi,præfertim in necefsiratibui, fucric penes muiieres. Vbi baptifarint, in publicis congrefsibus, in templis,an priuatim, anadflumina,dcc. uel indifferenter hæc obferuarint. Inftrumenta,an habuerint bapriftcria,uel quando ea fixperint in templis extrui : amp;au confecrata fuerint,uel non. Item, de aqua in baptifterio, an, quando, quomodo fit confecrata: quoties renouata uel aqua,ud confecratio. Quando,quibus diebusuelfeftis in anno, amp;nbsp;quoties baptizarinc. Quos baptifarint, amp;nbsp;qUoto die poll partu infantes baptizarint. Qute præcefferint baptifma, inftitutio-nes catechifticæ,explorationes, confefsio-ncs,orationes,ieiunia cum adultis,amp;c. Exorcifatio', renunciatio,quoties amp;nbsp;qua-libus uerbis. Qiii detulerint infantes ad baptifmnm: qui patrini, quid illi egerint apud baptifmu. Quomodo,feuquæformabaptifmi:quôd ter tindi uel merfi, uelperfufi aqua; quibus uerbis,quibus geftibus. ItemdeadultisJnquibus uafis baptilàtî fint,quoufqucnudati. Qui foiiti fint adeffe bapti finis. De appellationibus impofitis baptifatis, quando nomina Apofiolorû cœpra fint eis imponi. Quæ |
|
METHODS?. Quæ confecuta funt Baptifmum. Vnftiojfignatio crucis. ImpoGcio manuum,benedidiones. Orationes. Cibi exhibitï,mel,lac. Annulus, fignum lauacri. Munera. Veftitus,in albis, quod certo tepore co ue ftitu cogebantur uti,item certo terapoieala -uacrisabftinüénnt. Qiiöd adultispoft baptifmum CœnaDo mini exhibita eft. DeConfirmatione. Etobferuädurajan ilia Confirmatio fuerit connexa ceremonijs baptifmi:anueró fuerit diftindum quiddä, quod poft baptifmum folirumeft conferri: ■uelquando cœpcritpeculiaris ritus fieri. Et hic circumftantiæ inquiruntur,quis confirmarit, quos, ubi, quando, quo modo, quo fine,quochrifmate, alapaamp;alijs rebus ufi. Quod ptculiares patrinos adhibuerint. Varij cafus. Baptifarunt ægrotantes in ledo. In carcere conuerfos. Item,quomodo interdum alia materia quam aqua ufi fint. Interdum alia forma uerborum. Quód baptifmus nonnunquam inter lu-fus puerorum fadus. An membra nondum intégré nati infan« t'gt;s,uel etiam in utero matris periclitanis infans fit baptifatus. An hæretici,qui amp;nbsp;quornodo fint rebapti fati. Defuperftitiofo ritu baptifandi capanas. Vatu^ circn Claues. Deexcommunicationefeuligatione: ne pe qui ritus præceflerint. Qui'in ipfa adione excommunicationis fîntadhibiti,quæ uerba, qui geftus,quæ fub fecutafint. Formule excommunicanonum, fi que teperiuntur, inferuntur. Quodexcommunicati fint à cóuentibus Chriftianorum cxclufi,quornodo, quo loco alias inter pios fint habiti. Ritus feparationis à congrefsibuspubli-cis, item à lacramentis, qui fuerunt hoftes re ligionis, uel alias facinorofi,uclnonfufficié' ter in uera pietate inftrudi. D e folutione peccatorum. D e non excommunicatis. Anconfelsio aliquapriuatafuerit in ufo, cui amp;nbsp;quornodo fada, an per enumerationé omnium delidorum , quo tempore , quo-ties, amp;c. Quornodo examinati fint,uel etiam inftrudi. Quornodo, feu quibus ritibus illis fit re# |
mifsiopeceatorurn nunciatà,iiel quornodo foluti. An manuum impofitio fit adhibita. An fatisfadiones,amp; quæ illis fintimpofi* tæ.fccundum quos Canones. De excommunicatorum amp;nbsp;alias publice lapforum folutione, rcccptione,feu publica pœnitentia. Qui egerint publicam poenitentiam;nem pe de fado excommunicati)qui manifefta Sc fcandalofapeccata commiferant, hæretici fe conuertentes, aut qui inhæreticam aliquä opinionem inciderant. Ritus circa ipforum confefsioneSjfiue pri tiatas fiuepublicas. Ritus probationïsjcxplorationisiquomo do,quibusgeftibus in templis, uel ad tern-plain certislocis coadi fint ftare;amp; quam-diu ritus explorationis durarit, amp;nbsp;penes quos indicium fuerit an fatisfeciflent. Quód populus interdum pre lapfis depre catus fit. Forma reuocationum publicarum. Ritus publie« abfolutionis fine excom« municatorum , fine publice lapforum , e-tiamfi non fuiffent antea folenniter excom-municati. Epifcopi amp;nbsp;clerus manus imponebant,o-rabant,offerebatproillis,dabatur Ceena Domini. Canones fatisfadionum. Quód martyres etiam foliti fint eos ab-foluere. Dilpenfatio cum moribundis. v V^fij cafus circa publicam pœnitentiam. j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Kitui'drcii CaMm Domini. Qiiis adminiftrarit Cœnam. Vbi fit adminiftrata, an in templis, publi- cis congrefsibus,uel priuatim in ædibus. An inaltari,uei menfa. Inftruméta,inqualibus uafis,calice quali. De canalibus. Qiiando,an manè uel uefperi, uel nodu. Item quibus diebus,feu feftis. Quoties. Quæ præceflerint ufunl Cœnæ. Ceremoniæ præcedentes, ut collationcs panis amp;nbsp;uini,amp; aliarum return. Qui fint admifsi ad Ccenam,qui non. Mareriæ,quali pane ufi fint. Quali uino ufi,amp; an mifcucrint aqua. Cantiones. Orationcs. Adhortationes, Commemoratio uerborum Cœnæ. Eleuatio. Quis diftribuerit,in quali ueftitu, amp;nbsp;qua do cceperint ornatus. Quódutramque partem fingulis diftri-buerint, uel unam duntaxat : amp;nbsp;quando id cœperic fieri. |
|
MISTOR ICI Quibus geftibus id fecerint : an porrexe-nnt,an circumtulerinc. Qiiompdójfêuquibus ritibus communicante saccepenntCœnam :an accepcrinc ipfimet manibus luis : an ueró tantum paf-fi fint, miniftrum fibi in os inferere, aut in» fundere.. Quæ poft fumptam Cœnam fubfequuta fint,quæ orationes,cantiones,amp; fimilia. Quôd miferintalijs domum,ægrotis, in- carceratis: amp;nbsp;per quos,amp; qujbus ritibus. De lacrificio MilTæ. Quando cœperit Coena Domini offerri Deo. Qrialibus ritibus id fadum fit, amp;nbsp;quomo-dofubindeaudti. Decanone. Memoriæ fiue catalogus Martyrum^ Quibus idfacrificium applicatum. An pro uiuis amp;nbsp;mortuis. An pro felici nauigatione, uenatione, nc-gotiatione,amp;fimilibus. De pacis ofculo. De oblatione ad altare. De inclufione', circumgeftatione, amp;nbsp;tota pompa unius partis cœnæ,nempe panis ; ité ad quos ufus. Varij cafus circa Cœnam Domini. Rituf circa Orationes. Quando foliti fintadpublicas precesncó- Ad quam partem mundi fe uerterinc. Jut An ad aras , uel ad ftatuas aut iniagincs orarint,amp;c. V efpertinæ preces. Matutinæ. Horæ Canonicæ. Vtrum numerarint preces. Quomodo Chriftianipriuatim orarint. Rtïiw circa uocationem çy ordinationem. Ritus circa eleiftionem,ubi,pcr quos,quo modo. Examen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Ritus ordinationis. Quales ordinarint, amp;quot annorumfu« tint. Vbi. Per quos. Quando. Ad quos gradus. Quomodo orationes, impofitioncs ma-nuum,amp;c. Quód intimarint alijs, ut loquunturfieri ptores. ’Exorcifatio eieeßorum. Vbi fada exorcifiatio ; in remplis, an afijs locis. |
OPFRIS Qui exoreizauerint. Quando. Quomodo. Formulæ uerborum. Impofiti o manuum, oratio, adiurationes, aqua benedifta,fignationes crucum, amp;id g« nus alia. Varij cafus circa exorcifiationem. RitM circa iciunia, ''’Qubd ieiunarint. Quando, quibus diebus,quo annitem« pore. Quoties. Quis indixerit ieiunium. . Quomodo, à quibus cibis abftinuerint, quamdiu. Quæpublica, Quæ pciuata iciunia. Quo fineieiunarint. Veßa. Qualia fefta habuerint. De pafchate,amp; quo tempore, quibus cere monijs.quot diebus obfieruarint. De Pentecofte, per eafdem circumftatias. , De natiuitate Domini. Et fi qua alia fefta obferuarunt, feu pofte-norei accu mularuntjfiue Apoftolorum, fiue martyrum,amp;aliorum. Oblationesquæ in feftis folitæ funt fieri. Quo fine fefta fint eelebrata. Q.uodnon licuerit Chriftianis fefta genti Hum uel ludæorum celebrate. R-itui circa nuptias. Depublifis copulationibns amp;bencdiaio nibusnouorum coniugum. Vbi,per quos,quibus ritibus,feu formula copulationis. Depuerperarum benediftionc. Ritus uißtandi agrotos. Qui ægrotos nifitarint. Quando. Quomodo id fecerint, quid cgerint apud jegrotos. ■ De unftione extrema. Quomodo morientes traft an nt miniftri Ecclefiæ. Ritus fepuUuræ. Qiiomodo traftarint mortuorum corpora miniftri Ecclefiæ,uelalij Chriftiani. Quæ fepulturam anteceffcrint, ut uign liæ,amp;c. Dedudiofuneris. Cantiones. Crux prælata,item cereæ candclæ. Qui deduxerint funus. Loca lepulturæ,cœmiteria,amp;c. Quæ fint fiecuta fepulturam, ut cationea in |
|
METHO in templis,oblationes munerum. Diftributio elecmofynarumin paupcres. Memoriæ defunftorum,ucl orationes,uel cantiones. Dereliquijs fandorum,earüq; translations amp;nbsp;cuku« In diuerfis locis etiam interdum eafdem reliquias haberi. Riti« moMchorum. Monafteria qualia, amp;nbsp;ubi : item qui auto-res,quando cœperint. Statuta monachorum amp;nbsp;monialium. Vidus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Veftitus. Geftus. nbsp;nbsp;nbsp;Ceremoniæ. . Superftitiones. Abufus. Varij cafus in uita monaftica. De cremitis, quando cœperint, ubi, qui-bus ritibus ufi,amp; fimilia. Quo fine earn uitam coluerint. Mofff Chrillinnorum. Ordo Decalogi hic obferuatur, quantum poteft fieri. Quæ pietatis officia : ut. Verbum Dei audire,amarecongreflus pu» blicos. Magnifacere miniftros uerbi. De bonis fuis conferre aliquid ad confer uationem minifterij. Confiteri. luramentaferuare. Feftis ethnicis amp;nbsp;fpedaculis impijsabfti-nere. Vifitare fratres ægrotîtes,captiuos,in fup plicijs exiftentes. Parère magiftratibus in reb^s ciuilibus, amp;nbsp;honcflis legibus. Magnifacere coniugia. Educate liberos indifciplina. In honefta uocatione amp;nbsp;laborc uerfari. Non exercere artes ludicras. Militate. Litigate in foro. Se dcfenderc contra uim inluftam. CibijConuiuiajaf^“*^quot;« Abftinerc ab idolothytis. Xerophagiæ. Veftitus puerorum, uirorum ,uirginum, mulierum. Tenere proprium. Effcliberalem in egenos. Non exercere iniuftas ufuras. Hofpitalitatem præftare. Efte ueraces in contradibus. Vitia Chriftianorum. Summa': Hoc caput eftcommunerecepta culum, omnium eorum quæ fuperioribus ti tulis non poffunt commode comprehendi. Roman® Ecclefiæ ritus fcorfim iuxtafe-riem omnium fupradidarum partium tra-dantur. |
D V S. C A P. V 11. de FOLITIA 9EV OVBBR-mtione ^cdefue. j0E uulgarl forma gubemationis Ecclcfia-*^rum,pafsim eo feculo ufitata. TicPerfonii. Quod dodi uel indodi, confefsionedntc-gritate uitæ,amp; bono teftimonio prçditi,fuc« rint adhibiti ad minifterium. De numero perfonafum,quot in qualibet Ecclefiafuerint. De gradibus perfonarum, fiue miniftro-rum in Ecclefia, quot amp;nbsp;quales turn fuerint in ufu ; fuiffe epifcopos,presbytcros, diaco-nos, amp;nbsp;fi qui reperiuntur alij, amp;nbsp;quomodo fubindeaudifint. Quæ fuerint fingulorum officia amp;nbsp;adio-nes, quantum hiftoriæ huius feculi fuppe-ditant. De rdtione dc forma gubemationis. Quomodo iftæ perfonæ eo feculo Ecclefia gub ernannt. Quód docuerint,intcrpretatifintfcriptu-ras,catechifmum tradiderint. Taxarint hærcticos. Pcccatoresreprchéderint. Quód taxarint uicia amp;nbsp;corruptos mores epifccporum,pref-by terorum ac clericorum:hortati fint ad pœ-nitentiam, nouamobedientiam, confefsio-nem,orationcm. Adminiftrarint Sacramenta, Baptifmum, Cœnam porrexerint. Claues adminiftraucrintjigaucrint amp;nbsp;ab-foluerint. Contra quos excommunicatione ufi fint. Quomodo diftinxerint etiam fuoscœtus m Ecclefia,in cvafgt;yiiftoi/»f^HXTv^ii/^cvift,^A,iTtitigt;0 ii'Tjer,TÎjiAtif(Â,igt;i'is,amp;C.c, Orarunt pro omnibus rebus neceflarijs. Quód ceremonias condiderint congruen tescumuerbo Dei, uel diflentientes abeo; quód etiammutarint.Quo fine uifitarintaf-flidos amp;nbsp;ægrotos. Attenderunt ledioni. Bono cxemplo præierunt. Examinarunt,ordinarunt miniftros. Quomodo pergradus afcendcrint. De Simoniacis adionibus. Temporis amp;feftorum rationem etiam in dicarunt fuis auditoribus. Antithefis.’Siquafuperftitiofauel impia amp;idololatricainhifeepartibus funtab illis fada, ut dedicationes templorum, benedb-diones aquarum,fuo loco adferibuntur, amp;c. De Monachatu, amp;nbsp;reliquis ordinibus: ité eremitis,amp;alijs. Quód fuerint, quo loco amp;nbsp;ordine habiti, quidfeccrint. Dc SynodiipriuatiSiCr Conplïorijs. Quód habuerint Synodos priuatas. Quæ necefsitas eas coegerit: népe utgra-y 2 uit |
|
HISTORIC! «ia négocia explicarcntur, amp;nbsp;conferuarecur aliqua disciplina. Qui foliti fintadhiberi:ut epifeopqpresby ten,di3coni,laici,amp;c. Q,U31es res in ijs agitauerint. Vt quod de quæftionibus in doftrinainter fecontulerint, de hærefibus ingruéribus: de cohercendis ueladmonendis, uel deponé disamp;excomniunicandisijsjfiuelaicis , fine minifiris uerbi,qui erant rei alicuius atrocis peccati. Item amice tranfegerunt caufas quafdam. Cognouerunt caufas matrimoniales. Qiiód perfonæ Ecclefiafticæ amp;nbsp;laici elege tint ac uocauerint idóneos adminiftcrium uerbi. Priuilegiaamp;iura ecclefiafticarum perfo-narum in quolibet gradu. Décréta talium Synodorum, canoncs feu leges ecclcfiarticæ. Qtiæ Ecclefia præ alijs multa décréta in priuatisfynodis fecerit, quæpoReaalijs cc-clefijs obtrudere conata eft. Enumeratio illorum deerctorüm, tantum perhypothefes. De bonis Zcdelta. An Ecclefia quædam bona propria habue-tit,an nero fueric communio rerum,an ump quefimul. Quales cotributionesfeu donationes fint fadæ in publicis congrefsibus,uel alias. Item qualia dona obtulerint;ut panes,fru ges.pecuniam,primitias. An poflederit Ecclefia prædia,fundos, re-ditus:an nero ex eleemolynis quotidianis uixerit. Qiiis præfuerit publico ærano uel bonis Ecclefiæ,amp;quis difpenfauerit. Vfus iftorum bonorum. Deftipendijs miniftrorum, amp;anbonami niftrorumad hæredes eorum peruenchnt. De præbendis, de patronatu, collatîoni-bus amp;3ucupationibus præbendarum. De habitationibus Ecclefiafticarum per-fonarum. De eleemofynis in pauperes,uiduas,pupil los,hofpites,incarceratos diftributis. Item,quôd peregrè ad Chriftianos fame la borates,aut in carceribus exiftcnteSjCoIleftç feu cleemofynæ fint milfæ. Dr Bibliotheds, Anhabuerint. Qui curarint bibliothecas. Quibus fum-ptibiis. Qinbus libris fuerint bibliothecae inftru-ftæ. In quem finem. De Icriptoûbus hifteriæ Eedefiarum amp;nbsp;martyrum. |
OPERIS De Schoîis. An habuerint. Genera fcholarum ,nempe ChriftianorS amp;nbsp;Ethnicorum, priuatarum amp;nbsp;publicarum. Vtrû Chriftiani fuos liberos ethnicæ fcho lætradiderint. Qui fuerint infpedores. Qui gubernatores,item qui profeflbres. Quid foliti fint in fcholis tradere aut pro' ponere iuuentuti. De confocititione Ecclepdrum in um prouincid, er mutuis inter fe officijs. Qubd plures Ecclefiæ in una prouincia fuerint inter fe coniunâæ. Quo iure,an diuino,feu arbitrario, feu con luetudinario. Vtrum fuerit arda amp;nbsp;firma conipndio, an ueró qualilcunque. De gradibus, qui in ea coniumftione fupc riores,qui inferiores fuerint,amp;quibus nomi nibus amp;nbsp;titulis inter fe diftinäi: amp;nbsp;quando il la eminentia amp;nbsp;titulorum uarietas ac digni-tas cœperit. De forma ilia gubernationis in côiundio* ne prouinciali,fcu de officijs. Circaquasres uerfata eft ea prouincialis Goniundio: ut circa uariantes opiniones de dogmatibus uel ceremonijs. Varijcafus. Vocationes. Ordinationes. Depofinones. Translationes epifeoporum feu dodoru. Excommunicationes. Quod fibi inuicem fcripferint,fefeque mu tub confulugrint; amp;nbsp;quod iftæ controuerfiç, ad eu qui inter eos autoritäre exeelluit, fint relatæ. Quod fuperiores nihil egerint autftatue-rintpriuato confilio : fed quando necefsitas poftulauit,fynodum conuocarint. Quod in fynodis quædam de rebus con-trouerfis communiter decreuerunt,ac ftatue runt,excommunicarût;amp; fi quid fuitin alijs iudicâdum, communibus literis per prouin ciam expofuerunt. De confociatione plurium fine omnium proutneidrum. Vtrum fuerit talis aliqua confociatio. Qui gradus,amp; nomina graduum. Quæ officia, amp;nbsp;ratio gubernationis. Res pertinentes ad earn communem con-iunâionem. Synodi uniuerfales, amp;nbsp;quod condiderint quædam ftatuta. Defrimatu. Non fuifte primatum unius alicuius perfo næ uel loci : amp;nbsp;hoc probandum eft hiftorijs, defingulis, Quomodo in qualibet Centuria myfteri« ini- |
}
-ocr page 39-|
M E T H o D V Si js'iqaitaris egerit'. amp;nbsp;quango priiTiatus cœpe nt.quibus arcibusjqua uiolentia, quomodo doctores amp;nbsp;ecclefiæ fe initio oppofuannt, quomodo progreiFus fit. C A P V T V I I L Da SCmSMATtBVS AC CBR' timinihui leuioribm. jßXquibüs occafionibus orta fint fchifma, ta» Quoin loco. Quaildo. Inter quas perfonas fchifmata fint exorta. Qiiibus rationibus unaquæque pars inm-xain. Quomodo creuerint. Quales aftiones propter fchifmata fint in-ftituræ. ItemdeefFeólu. Vtrum uerædodrinæ amp;conlenfuiEcclefiæ nocuerint multü,u«l parum. Vtrum fecutæ fint damnationes , amp;nbsp;cx-communicationes publie». Quomodo eópofita fint fchifmata,uel de-fierint,uel etiam durauerint. C A P V T IX. DB CONCILIlS. 'J^Èmpus,quando concilium aliquod fit ce-lebratum. Occafiones feu caufæ conciliorum, quare hoc uel illud inftitutum. Quis indixerit* Vbi,inquaciuitate. Quale fuerit præfens concilium de quo a-gitur,uniuerfale he an nationale. Quæamp;quotperfonæinijs fHerint, præ.» fertim ueró epifeopi, feu eCclefîafticæ perfo-næ. Poftea etiam de laicis perfonis additur aliquando. In quali domo feu aula congregati fint. Déforma concilij amp;nbsp;fefsionum,uti uocan tur. De notarijs. Quis præfederic. DeproceiTu. Quid quælibet perfona dlxerit,uel egerit. Quæ controuerfiæ ibi fint decifæ, amp;nbsp;quomodo. Qui amp;nbsp;quot canones ibi fanciti. An quæfierintambiguitates, an ueró dire* Ûèpronunciarint: anamneftia fit adhibita, an ueró alius quifpiam modus. Quæ perfonæ cxcommunicatæ, quæ ab- • folutæ. Quamdiu durauerit concilium. Quæ fuerit promulgatio. De executione concilie per politicos aut eccleftafticos uiros. Quanta eorum canonum autoritas fuerit, ueladhucfit. |
Quomodo unum concilium alten derog# nt,uel priuj ftatuta confirmant. Quomodo interdum décréta conciliorum fint falfata. C A P V T X. DB VlTlS EPISCOPORVM, ill/ HethoduiperfotidUi. De ddolefantiai Ç^Vias fuerit,ex quaregione uel ciuitate. Ex quibus parentibus natus. Quomodo educatus, quo ingenio prædf tus. Quibus magiftris ufui, amp;nbsp;quæ ftudia iu-uentutisfuerint. Df conuerpone, Quomodo conuerfus, figentilis fuit: amp;nbsp;à quibus. Defundionibm, Quandojper quos, ubi ad fundioncs pef-lt; uenerit,quomodo afcenderit. Quibus donis uel communibus uel fingu ribus, uel linguarü, prophetiæ, miraculorü, amp;c.ibi infirudus fuerit,aur claruerit. Quomodo fundiones adminiftraritin in-ftituendo populo amp;nbsp;difcipulis. Quomodo interdum ex uno loco in alium profedti fint, amp;funftïonesalias fufeeperinti amp;nbsp;quomodoalias peregrinatifint,uel propter uifitationem aliarum ecclefiarum, uel ob dirimenda difsidia,amp;c. Scriptd, Qualia ediderit. Quæ adhuc extent,aut quæ intenerint. Ccnfura,qqi libri autori refte tribuantUf, quifecus. Hoilrindt Quos articulos doârinæ potifsimum illu ftrarit. Enurnefatio. Næui amp;nbsp;incommodé difta hic in gener» perftringuntur,amp;præcipuè notantur sa quç luprà non funt indicata. Certamindi Contra genres,Iudæos,falfos fratrcs,pcrfe Cutores amp;hçreticos. Dona in certaminibus:ut acumen ingenij, dexteritas iudicij, perfpicuitas in refeUendo, zelus. 1 Item, quomodo irifehifmatis fedandis la^ borarint,quomodo concilijs interfuerint. Item, quomodo aliosdoftores amp;nbsp;eedefias cefilio amp;cenfuris in grauifsimis Ecclefiæ ne gocijs adiuucrint. Cum quibus habucrint familiaritatem. De uitæ fanûimonia, an uxorem quis ha-buerit,amp; Iiberos,an cœlebs fuerit; amp;nbsp;qu^eun^ que tandem habuerit in uita exercitia. Martyria. Tribulationes, affliftiones, perfecutionea ipforum, undc, propter quas caufas : an tan- |
|
HISTORIC! quam hærenci amp;nbsp;fédîtiofî,uel malefici,uel ob alias caufas pafsi fint,quomodo,quo fine. Qiiomodol'eibi geffenntjquas confefsio-ncs ediderint : deque liberationibus admi-randis. Item,de ipforum imbccillitatibu«, trépida tionibus,fuga,abnegationibus. Eiedioncs,exilia,reftitutione». Mors qualis. Sepultura. Et quSé mortem fecuta. Curriculum totius uitæ, feu numerus an-norum, quotuixerit,amp; quot in minifterio fuerint. Teftimonia aliorum clarorum uirorum de aliquo Dolore,loco commodo interferûtur. CAPVT XI. DB HABRETICIS, SEV SBgt; duUoribui. jN hoc caput de Hçrcticis,reponutur ca quae * ad perfonas eorum pertinent,amp; fupra in lo' co dehærefibus non funt indicata. EtobferuaturhiequoqueMethodus pcr-fonalis: nifi quöd dogmata, certamina, fcri-pta, focij, fuperius habeantfuum receptacu-lumhic uerö exponatur, Cuiates fuerint. Quo ingenio præditi. Quomodo educati, Qualis cruditio. Quomodo in hærefin inciderint. Quid fpeftarint. Quomodo fintadmoniti abalij«. Difputationes cum aljis. Peregrinationes eorum. Condemnariones,fugæ eorum. Flagitia amp;nbsp;turpitudo uitæ. Fœdi obitus. Curriculum. CAPVT XII. DB MARTYRIBVS. jj Vc reponuntur tantum ij,qui fupra in uita ^dodoru nó funt defcripti, qui uel nó fue-runtdodores, uel alias minus clari,quorum tarnen eófefsiones funt illuftrcs. Nam ij quo rum tantum nomina extant,ad locum de per fclt;nitione referuntur. Nomina eorum recéfentur,unà cum locis. Deinde occafio uel caufa martyrij. Itcm,utrfifpontèfeobtulerint,anpcruim abrepti fint ad martyrium. Quomodoin carcere detenti,ucl quibus tormentis alfefti fint. Quales confefsiones coram iudicibus amp;nbsp;in medijs tormentis ediderint, quomodo do cuerint, uel in alijs rebus fe fingularitcr gef ferint. De i pforu m uel pufillanimitate, uel magna nimitatc. Qui femel farta abnegationc/pofteaitern tedrerint ad martyria« |
OPERIS De fupplicio feu nece, uel tormentoni ge» De eorum fepultura. * (neribus. Quæ ipforum mortem corjfccuta. Martyres qui non in probatis autoribus in ueniuntur,prærerimus. CAPVT XIII. de MIRACVLIS BT PRODtCIIf. Ic ctiamhabentfuum locum eatatum mi Hracula,quæ fuperius non fuerunt recitata in locis de Dortoribus Ecclefiæ. In miraculis quoque breuitati ftudctur;amp; referuntur tantum ea quæ in probatisauto-ribus extant, aut infignem aliquam dortrina continent. Deipforti fine fubindcquædamintcrlpcr-guntur,ut ufus in confpertu uerfetur. Hucreferuntur non tantum miracula quç à perfonis farta funt, fed quæ etiâaliàs à Deo éditafunt circa perfonas aut res Ecclefiæ : ut funt prodigia,amp;aliainufitata. De fpertris cacodçmonum, falfisque ap* paritionibus,feu firtis uifionibus Angeloru. CAPVT X 1111. DS RBB V 5 IVDAICIS, BXTBRNlS feu politico. Vod durarint adhuc ludæi. '^In quibus locis. Anhabuerint alicubi magiUratusexfuis, uel non. An liberi, an uero fub aliorum impcrio fuerint. Anuero feditiones mouennt:idqjcxqui bus caufis,amp; quibus ducibus. Quo euentumouerint feditiones. Mores politici ludæorum inter gcntcsgt;fcu Chriftianos.* Quarationeuirtum quæfierint,an pcrarti ficia,culturam ægrorum,an uerb per fœnera« tionem. An fint admifsiadpublica officia in ciuita tibus,uelnon. Qiiód interdum expulfi è ciuitatibus, amp;nbsp;quare,amp;quó migrarint. CAPVT XV. DB ALIIS RBLI C I O N I B V S EXTRA quot;Ecclcßam Chrifti,ut ludaifmo zj- Gentilifmo, JN hoe capiteduo trartantur. Primó,Iudaifmus hoc modo. Quód adhuc durarit ludaifmus. Quibus in locis. Quodhebraieam lingua rctinucrint, quód etiam alios earn docuermt. Quos libros habuerint amp;nbsp;compofuerint, utThalmud,amp;c. Synagogæ ipforum. Quæ capita ipforum religionum fuerint» præfertim controuerfa: ut de Mcfsia, de lege, amp;dccircumcifione. Deinde, quàm infenfi fuerint Chridianx rcligioni. Quid |
METHODVS.
|
Quid mal« uel fcnbédo,ueî calumnies, uel alia denique ratio ne contra earn ftruxerint. Nominâtur,quipro ludaifmofcripferint. Qui doftores ueræ Ecclefiæ,8i quomodo Contra religionem ludaicam fcripferinr, amp;c. De euentu- In his tantum dicitur,quan turn exautoribus peti poteft. Secundo de Qentüifmo. pRimo in genere, quod gentilifmus longe latcque adhuc dominatus fit. Regiones aliquæ'nominantur, quo non-dum peruenitChriftiana religio. Secundojin fpecie dicitur de ijs locis, ubi Chriftianareligio cœpitplantari, amp;nbsp;nihilo-minus gentilifmus fimuî manferit. Hic proceditur fecundum partes orbis,ut iriicio deAfia, Deinde de Africa, Tertib de Europa dicatur. Probatio amp;nbsp;explicaûo. |
Quales Deos habuerinf. Qtialia templa. Quales facerdotes. Quibus ritibus colucrintidola. Quæfuperftitiofæ confuetudinc». Qyæ doftrina. Quomodo contra Chriftianos docuerint, uel egerint. Quomodo Chriftiani aduerfus gétes labo rarint,fcripferint,amp;quo tandem ftuûtbamp;c. CAP VT XVI. DB MVTATIONIBVS POLITI- CK ?» ïmperijs, ^Rdine iuxta Imperatores, mutationes in '^imperioRomano,acuariæeius formære cenfentur, occafionibus fimul breuiter indi-catis, quæ deletiones uel accefsiones infi-gnesfadæfint. Item,quæ peregrin^ genres,amp; quo euentu fefe in regiones infuderint. |
fINIS' METHOD E
-ocr page 42-O)*^*^
-ocr page 43-HISTO RIAE ECCLE fiafticæ Ccnturiæ prp mæ Lib er primus.
CAPVT I»-
|
V M hifloridm Ecclefia liomi-m nojlri IE S V C H R I STI, cjuiercs cmmum grauißbnäf corn plcóiitur^defcri-bendcim ftifcepc rmia : ipfd tws rei amplitudo et ft^-cq; tenuitatts conßicntia hortantur,ut initio nos af ^‘^'tti inuocatione ad cum ipfum conuertamus. Te ^S'^ur IE S V M ChriB:um, dtcrm Dei ætemum amp;nbsp;conjiib flantialem filium ^ qui mißeratus humanam cla-^lt;^^n, homo frilui,peccatatotiusgenerishumanifubij-^igt;mortctnq} crudely imam perpejjits esi^ir nutic refu fcitatiK^ßdcs ad dexter am patris,tibiq; mimjlcrio uer bi tui ^edefiam ex cun dis populis,omnibus feculis,ex immenÇa nüfericordiacolligts,ßandificas,ßiiles,graß faiuem^ Diabobum ciT dus organa reprimis zy co^ berces, z/calamitatcspiorummitigasitotts cordibiis fupplices adoramus ac petimus, ut in hoegraui opcre, fßiritufando, quem fanguine tuopcperijli, auxiliärem nobis porngas inanum,corda nojlra accendas,do nauiresq^ hrgiaris, ut hiftortafaltem medioenter de-lineare atq- contexere ualeamus: CT cunda m laudem tuam,'E.cclefi£q. tua: icdificationem cedant er“ redun-dene: Amen. Tuo igitur IE S V Chrifle confié auxi-boßne longiori procemio,opus ipfum aggrediemv.r4 '^rimaitaq- CéturiaJiifloriamanatiuitatc ebriftij tifqs ad Traianum imperatorem ob oculos ponet. Et opereprecium cd ineauidere,quomodo iiixtapro-mißiones diiiinas,M.eßias in banc luce cditiis,cr abro-gato tAofaico flatu, nouam religionis ßrmam condi-tuerit : non quidcm dclctisßdei articults, qui omnibus temporib.ijdem amp;nbsp;immobiles exiftuntßed urnbris com plctis, zx abfoluta atq; perßda redemptione totiusge neris hivmani. Propomt etiam bæc pars hißori£,e-xordia atq; merementa Pccleßo IE S V Chridi,colle d:£ ab ipfo zirApoßolis. ïüujirata ed: dodrina coele-dis uiiia uoce, ab ipfo filio Dei ,magis quant uüo un-quam feculo à primordio rer urn omniu frdum ßerat: zr Apoßolis tradita, ut camporro in uniuerfum ter-rarunt orbem diffunderent zir propagarent.lAiracula infuper talia accclfcrunt, qualia bic nmndiis aneca no uidit. Oppofuit quidemfefe Diabolus, una cum fuis crganis,crefcenti Tuangelio er Tedefice Chridi : uc-Iriini inter medias tribulationes, mirandts modis nibilo 40 |
tninits credentium eoetus deßnfus amp;nbsp;conferuatus cd. Placuit autem banc Centuriam in libros duos parti rßut hifloria Chrifli,donee uißibiliter in terns uerfari uoluit,magis emineretiac liquida coßaret, qua ipfe do drina: ratione, qualiqigubernatione Ecclcfiafit ufus. Deinde,ill inApoßolorum quoq; currictilô,ipfa ub luti praxis feu ufus dodrin£,'a Chrißo accepte, exta-retiztr qualem ipfpcclcßegubernatioiic in rebus ont mbits obferuarmt, qualiq- fucceffu uffnt, aut qualei tô etiam aduerfitatcspcrtulerint,conßiici,redcfconfi-derari poffetAdf propter cam potißimum caufam,ut res Ecclefaru in poßerioribus fccul!S,cum rebus Chri di ztrApoßolorum conf rrisets'perßicue iudiciiimfic ri poßit, quibus in capitibus uariatum aut declinahint fit,quiduc retentum-.esquo pars ucrè ßerßaut ßt Ec elefia Chridi ; iüamq- primitiuam religionis frmam, quam Chrißus cs“ ApofloU fanduerunt atq; obferua-runt,retinuerit,aut adlcam quam proximè aceeßeritj CA adhuc accedat. iAam omnibus £tatibiis pluresflbi 20 pulcherrimwn Ecclefio titulum arrogant,CAmaximis uiribus de eo contendunt : htemf earn non modo ßylo uoeef, fed etiamßrro dirimere f£pcnumero conan-tur.Superbit enimplerunq; impurus coetus,autoritatä CA potentia exccllens, magis Ecclef£ titulo, quant is qui rede fentiticAßmul in dues uero Ecclcfw Dei^ fuas corruptelas cA idolomanias restantes, atrocent exercet f£uitiam. C APVT 11. jo^E LOCO ECCLESIAE CHRI-fti,eiusq-, inftauratione. VI Ethincas bißorias accurate deferibunt, loca etiam ipfa, ubi res maxime mentorabiles geߣ funt, diligenter aßignanf.id quod ledoribus tum uoluptau tem,tum utihtatem nb parudrn adßrt. Quanto autem magis in deferiptione Ecclcßo Chridi,ucdigid quafiDci,u-bi res omnium maxime admirando de falutdres geß^ dtq;perßd£ funt,annotdnda cA obferudndd funtHdq^ non tantum quia iucundum cd, noffe atq; confiderare locd, in quibus Deus fe manißßaint uerbo, miraculis, CA ingentibus alijs beneficijs,ubi Chrißus paßies ed ac refurrexit: fed quid ißa omnia ad omnes omnium fecu lorum Chridanos pertinent, ßdemq; egregiè ac uti-iißime crudiunt cA confirmant.Dodrind enim à Cbri ßo reuclatd, mirdcula cius,deniq; obedientia tota,quü pr£ditit,fcfc legi fubijctcndo,commune bonum ed tp |
|
CENT. I. L I B. I. |
CAP. H. |
|
tins o^bis terrarum. ïuuat etiaiit, ea que in monumen-tis prophetarum diuinitusfuntpredida, ad ipfalocd, er que ibi acciderunt, confirre, ïmo quis cd tam hor ridus,ucl mediocri faltem pietate ac cognitione rerum fiacrarum tmdus,qui tion optaret toto pedore ifta lo-ca,imó etiam ipfarudcra,fiine fupcrditione pre fins peruagari zit contemplari,quel E S V S Chrijlus,to-tius mundi Saluator unicus, pedtbus triuit,ubi docuit, egrotos fianauit,mortuos refufeitauit : demq^ ubide-uido peccato zit morte, ipfemet refurrexitpotentif-fiimè ex morte, zit uifibiliter in coelcfle regnum afien-ditiubifiholaApojlolorum floruit,effiufus fpiritus fan dus uifiibtlifpcdei zit(.ut breuiter dicamus)ubt faluta-ns finticulus Tuangclij uberrmè fcaturijt,qui nunc iu xtaprophetias diuinitiis fidas, emanamt in totum ter rarum orbemi Cum igitur omnibus co commigrare no liceat, ideo iam, quantum quidem ex hijloria Euangelica collige-re licct,illa locapaucis commcmorabimus,in quibusfi dem fuam Tcclefia Dci hal-itt, qulm diu quid£ in terris Uifibiliter, affumpta carne hurndna, filius Dei IE-S V S Chrijlus uerfatus cd. Tuit igitur T.cclefi‘a,tcinporc IE S V Chridi,in ter ra Cananea feu Taledina precipuè, Esl autem Paie dma eapars Afie, que ab ortuhabet Libani montes, à Septentrione Phoenide partem, à Mcridie Arabia, ab Ocedfu man Mcditerraneo totapatet atq- cxpofi-ta ed, Terra Canaan in facris appetlatur.nam ibi Ca nanet ac Pherezd habitaucrunttut Genefis ij,aider c lO ra fierêt,ut Propheta ait:ac infiaurouit atq; iUufirauit casIE S V S Chridus cu fuisfyneigis,totofiminiiie-ed, Paledma ucró à Ptolcmeo ed nonunata, firtè à 30 rio.lmó inter ipfas etidgentes loge à terra Canaan di- Thilijiim. Tuit autem ea terra hofpitium z^fiedespo-pulifiraelitici,e6 aMofe ex Aegypto zxiofua perdu-éli,ubt luxta faas tribus habitabant, prout forte quili-bet locum acceperat : licetgentes paßm utemis m lo~ cis circamfiifie efiitt, zy quibufdam m part thus etiam intermixte, Tenuerunt autem firachteeamregio-nem,aprimd fua occupatione ufq; ad Chridi aduentu, annis tsy^.vfqj ueró ad dedrudionemper TitumVe fpafianum fiidam,x4é^. templo,facerdotio, uidimis, prefentia Dei ad arcain Ceterum exhibiti Meßie tempore, non cafti in ea 4° fioederis,totoq;religionisftatu,ZA aula regum Ïudaico parte mundi Tcclefia Dei fint : fed multis fierulis antè nbsp;nbsp;nbsp;rum,pr£ omnibus ciuitatibus in toto terraru orbefiie- id fiter at à Deo predidum, ficut Genefi,ii,Abrakamo promißio à Deo datur: Semini, mquit, tuo dabo terra hanc,zy' quidem ea corporalis promißio alt cri princi paliori annedebatur,nempe quód ex poderis Abrahe effet expedandum itlud preclaru fernen, contriturum fierpentis caput,ut erat Gcno.reuclatum diuinitiis. Al ligata autem edi ut zyr hoe moncamusbreuiterpium ledoremiMeßie natiuitas ad Abrahe fintiliam,zy' ad locum certu,nempe terram Canaanizy quidem, ut Uli cheas expreßit,ad Bethlehem iudee, ut certa effet eu dis mortalibus promißio de Meßia : atq^ ad earn gen-tem zy locum omnes pij, ubicunqs terrarum uiuerent, cculos Zit pedora refirrent.atq; mgentes Dei reuela-tiones,qu£ ibi mcarnatione filtj Dei, ac tota redéptio-negenerts humane debebantfieri,obfieruarenf.deniq;, nt fides m certa perfona ac rebus,in omnem ufq; eter-tutatem niteretur. Deinde zf generalem hanc do-drinam extare et confirmare uoluit Deus,fe aliquem coli ac celcbrari lielit. Ttfiigitur Udrie acfieuegen'‘ tes populum firaeliticum,cas terras in colentcm,feplt;i Zituchementerafflixeruntitamenprotexit cos Deus mirabiU potentia, zit ab exilijs duns dementer redu-xit atq; redituit : zit hodiu conatus ita moder atus ed, ut tarnen eo ipfo tempore, quo exhibendus erat Mefi■ fias iuxtaprophetias ,populus firaeltticus cum locu/m fatisquietè,licet peregrinis dominis fubiedus effet, teneret, ' Zit Hanna mtemplo adfunt, Zitffionte filium Marie pro Meßia indubitanter agnofcunt ac celebrant, dé-ccetumingcnerekumanohabcrc ,qucmcurct,inquo 60 que einsfucceffuac benefidjs uatidnantur.Veneran-fit efficox, Zit d quo luxta normam ucrbifm mweari, nbsp;nbsp;nbsp;dus ille finex Simeon, cygnca cantione gratias agens |
Tuit autem fatis ardus ipfe locus, ad reliquat ffa-dofifimas ztfiequentißimas orbis terrarum regiones collatus: fid (pró dolor) multo angudior zit rarior,^ ’ ipfe loens crat,tempore Chridi ibi Ecclefia Dei inuc-n.cbatur.Videbatur quidem Mofaica religio, quod ad cxternamffiedem attinet,egregiè fiorcrefied, ut tnfrd dtcendu entfi(fius,hypocrifis longe latef dominaba-tur,qua,dodrina ucra de Meßia, emsfi benefidjs, de remißione pcccatorum,ac ueris cultibus,in uniucrfiini propemodueratnonfolu obfiurata, ueriim extinda 20 etia,ade6 ut no abs re tridißma uox Efiaieprophete hue re firri pojfie uideatur : Cognouit bos pofifieffien-em fiuu,çr afintts prefiepe Domini fui,fir ad autem me no cognouit,cys‘populus meus no inteücxit.id quod cy Jo banes capo, expreßit:lnpropria uenit,crfiui eu no re ceperuitt. Rehquit autem nib dominus benignißimus Dcus,in ijs regionibus reliquias quafdam,quaiKumuis exiguas,uere fine Ecclefie,ne ficut Sodema z^'Gomor jlaiucs,qua;dam Ecclcfi£ fu£ hoffitiola habuit Deus, tn exilijs fut populi ibiper prophetas excitata,aut oho qui per uiros pietate praftantes propagata, quamuis ( ut infirius ex hiftorijs patebit)pauca de his rebus ti-tensfint man^ta, Hifie igitur pr£mißis,nunc ad e- -numerationeituocorum,Dcoaffirantc,accmgcmur. Ab Htcrofolyma autem, terre fände, ut uocatur, metropoli, iure aufficamur : q is locus cledione Dei, rit inßgnii z^ Celebris. Hw accedebat, quod ibi tieß fiM^iuxta prophetic,regn um fuum mehoaturm, plU' rimumuerßturM^doilurtii, ç^rcconciliationein mife rorum hominum cum üeodiberätionemq; ab ipforuitt diris de mortißris ho^libuiper^ilurtK effet:dc emiß'n ru^ inde legatos, fuorum frélorwn zy‘ totius doéirin£ publicos tumcios, in omnes fines terre. Tuit igitur ibi Tcclefia CbriRi, hoe esl: cactus quidam, pur am de ;o N.eßia,de remißtone peccatorum cx nerts cultibus dofirinam coiiftanter retinens.cy“ in quo Spiritus ßaU' élus fiait efiieax, utprefientem Meßtam agno fièrent, (^ ampleélerentur. Tales certè erant,Zacharias,Tli' Zabctfiamp; Joannes Taptifta,qui uel Uicrofiolymis, ucl non procul inde habitaruiK. 1« prefintatione Ckri' üi, que luxta ritum Mofiaicumfiebat, non temerè, fid impulfu Spiritus fiandi, ut Lucas tefiatur , Sineon |
DE LO co ECCLESIAE.
|
Deo, zy exultans etiambreuibiis uerbis, eumgloriam nbsp;nbsp;fam quadragmidpcdumproßinditäte, latitudmc uera ißrdeßßdluidrc omnium populorum,deniqi lumen gentium pradicdt. tdeefilerunt ifli homines tdntdlucedc precurfiorcfiio accipiebat,m templo Hierofolymis,e- 20 exlocisnbproeurmdedifidntibus,omniumrerumne onimq; fyndgogis frequenter docebat,zy tniraculis '^ ' fuamuocdtionem comprobabat. tAdrrat enim hido- cognitione y\eßi£ prafldnteSymutificd laticid exube-rdiites, egregij pracones exhibiti Meßia fieerunt, dd pon(ifice$,fdcerdotcs, totumfi reliquum coetum,ficut nidnififiè Pucus teßdtur cdp.z. Ptfi dutem dppdret, primdtes,quód ftbi tdnta reucUtioncs nan decider ant, edmfiimdm tdnqudm dnilemzrdelirdmfibuldmrifif ße zrfloccipendiffie.tdmeiï non dubium ed, quorudum cordd fiuße permotd, ut dltitis rem tantum muedigd-nnt. lldbueruiK ZTfimUids fuds idifiandi homines,fi bi dddipuldwcs, zy beneficid Dei célébrantes. Heq} uéró numero metitur Ecclefiam ßudm Deusfied pducis etiam credentibus deledatur, contemnensfe contem-nentes,utfcriptum cd. Creuit autem poßed Ecclefia tier a numerus,muitd titulari Çutfic loquamur) hypo -critdrum ccclcfid: quando IE S V S Cbrifius,mitiatus apatre zr Spintu fando m bdptifmo,quem 'a iohdnne rid Eudngclicd,iio;i cxigudm turbdm dd Chrißimt quo tidis co}ifluxiffcyeiusq; doótrmam duidè dudiuißc-.heet ßbmde dliquiyUt fit,fdcerdotum ZX Epicureorumffiue autoritdteffiue b ld)iditijs,ßuc rmniSy demq^ etidm hor rendu ffieeicpdßio)tis IE S V Ckrisii,dbdliendrc)tturr deßcerctUyGy ueluti ndußd^io ßcio excutcrentur, l'uerunt certè zy inter prxcipuos dm ciuUdtiCy me bru ^ccleߣ Chri^ißicct mttio mßrmi de trepidi,po-ßed tdme}i conßßio}iib. célébrés ßdi ; ut t^iieodemm, loßephm de ArimdthidyZy'dlij, quorum fides tn Chri-fitmtmulto tndgis int er fi: ito Chrißo cluxit,qudmApo ßolorum. Poß dficnfioncmqiicq;Christi 'm caelum, Peele fid ibi tnimßcrioApoflolorum hdi^ uulgdrid m-^ erementd ßumpfit : id quodßccundo huim CetKuri£ li-bro expheandum erit. |
No» dutem dhenum db hocm^ituto uidetur, pdU‘ CddeHicrofolymorum nominezyfiiudttexere. Hieronymus de locd Hebrdicis fi:ribtt,olim ed}n ciuitdtcm tenuiffie Adonibczech: er posl eum lebußcos ,undezy 'iebm diddfiierit. quibm multo poR tempore extermi tidtis d Dduidc,metropolis uniuerße ludeæ fit effiedd: nbi zr locum teniplo dcA'indtum cocmerit, mpenfdsffi firudure filio fuo SdlomonirchqucritAoficphuslib.y, belli Ïuddici djjeuerdt,cdt}t d rege M.elchffiedecb condi tdm,Sdlemq;Uocdtd}}t:poflcdueród Dduide primiim Vueroßolymdm dppelldtdm. Hddridnus dute}nlmpe-rdtor,pulfis ludeiSyHeUdm edm,fuo sumirum nomine. ducentorii zr quinquaginta. Tdciti quoq; deßeriptio-' nem mßerere libct,qui Annalium libro uigefimoprimo fic ait:Vrbcm ardtiamfitu, opera molesq^firmauerdt, quamuis ucl plana faits munirentur. Eiarn duos colles immenfum éditas claudebant muri per artem obliqui, aut mtrorfiis finuati, ut latera oppugnantium ad idus pateßcerent.Extrema rupis abrtiptd,zyturris,ubi mos iuuißet,m fcxdgintdpcdes,inter deiicxa m cencenos ui to coiosfr dttollebdntur,miraffiecie,acprocul intuentibi. pares.Alia 'mtus meenia regi£ circumieda, coßieuoffi frdigio turris:Antonid,in honorem M. Antonij ab Hc rode appeUata. Templum m tnodum arcis, proprijq-mUri: labore zy opere ante alias ipßcporticiis, quibus templum ambiebatur, egregium propugndculum. nuncupauit:utmfradicetur\ Merpretditturdutcm ;o ma domus obediëntie ,ucluffiid:onis fiia^ueldomts tiocem ipfam,uifionem pdcis : forte quod circd cd loca îaeob ƒ:dlam illain mirdbilem cofrexit,dc quo Geni2 8. ttdrrdturiucl quad co in loco cxoptdtißimdpdx mter Deum zyho}}iines eßet per M.eßidm reditucndd,zy Pudngehum pacis inde emanaturum ad omnes gentes. Defitu 'Hierofolymorum,Strdbo hbo 6frcribit, locum eße petroßum, aqua tantum abundantem : circum flantem uerô regionem ßcrilem dcfiiccam,zy mtraße-xagmtdflddiapetroßatn.Eiußmodi zy munitionemfiiiß ............ fr,nempcpctroßdm zrbeneßeptdm,mtcrius aqua abun éo nbsp;nbsp;Emmahusßcxagintaßddijs ab Hicroßolymis dißd- dantem^exterius omnwofiiccamyfojßini in lapide exci - nbsp;nbsp;nbsp;bdt,dpparitione Qisridi pod reßurredionem claraiE h Pons perennis aqu£,caudtißub terra montes, zypifeine cißcrneq; feruandis mbribuSiH£c Tacitus. Ex bifeeetiampbrafisinteUigi poted, quare facra Scripturd dicat,Afcetidere Htcrofolymdm. Habuit dutem ceffaridrum copidin. Atquifumniutn deciK, pr£ om}» bus aliis,ut didum,fiiit uerbum Dci,Arcdfocderis, Ré ligionis ßdtits d Deo ipfo 'mditutus : quodffi Deus fe buic templo qudfi düigarat, zy htme locum deßmurdt pdtefidionibiis A\cßi£,zy eins adiottibus confummdn dis ,ddreconcilidnd'umpdtri calcs'll totum genus bu-mdnum. itsdutemomtdbtisperddis,filio Deiinca-livm itcrum profrdo,iuxtd prophetias, tandem ciuitat dmplißima zy celcberrimd,horrendo ludicio Deifolo 30 £qudta,totafi iudeorumgens difiipata ed: ut confia-ret toti poßeritdti, exhibitum eße y\cßid:n, eefilre Moßdicum reltgionisßdtum, uocdri Ecclcfidm Hei ex gencibus : neq; uïlum pecedtu dtrocius dHeo punituni iri,qudm filij fut zy EuangeUj contemptum. Eethdmd cdficUum ßit,qui}:decim ßddißCut tobü. cdp.n.ßcriptum esl)ab Hicroßolymts fitum, in quo in-fiignes pictdte zyfidein Chrißum hdbitdrunt, prater dlios,M.drthd zy Hdrid forores, zx Pdzdrus ipfdrum fi-dter: quem dcßundu,z:ridm qudtriduo 'm fepulchro 40 idccn[cm,zr ob putrefisdionem mchodtdmfeetentemt mfinitd ßud potentid zy uerbo efficdcißimo in uitdin re uoedtiPSV S,ßdnitdtiq‘ redituitiZT Simon leprofusy iflorum fiimihdritdte crebroufusedlP-SVS,ddeos diuertens,ibiq- commordns plunmis dicbus:firtè,quôd is locus moti Oliudrum eßet uiciniis, i« quo pdßionein fuumpofled cœpit : erpodrefurredionem triumpho ddmimbili in caelum uifiibUiter dßcendens, regnumßu-um aternum obtinuit. Pit Bethania mentio M.dtth.2u 26. iAdrc.n.14. iohdn.ti.iz. HidturdutemPcthd-grdti£ Dotnirii. EÄ er Bcthphage uicidtUitton procul Medißdnfi ex quo dd fuumpompdUeMn m^eßum, quem 'm Hie-rofolymd ( iuxtd 'Zdchdrilt;eprophetid}n) ßeit^dßndm cumpuïlo mutudtus e^. nee dubium c^, Apoßolos iu-mentdreéiitucntes,de exbibitione l.\eßiie ipßs non}» bil erudiiff'e,crpro officio pretnid ffiiritudUd reddtdif feMdtth.zi.IAdr.}i,Uic.i^. Hiciturdutem3ethpbd ge,do}nui oris udlliurnffieußcuum. |
a 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(£24.
-ocr page 46-C E N T. 1. LIE. I, C A P. 11.
|
C£ 24. (^£turnen ibiccclefiu ChnSlifierit congre^, gutd,no câ Utens iruiicdtum. Enandus uutem euftrum feuarxnominutur. 30 res quidem quam fini feptent ue congij coguntur. ini-bifipondus duplo rependitur argcnto.Diofcorides li bra t.cap.iS. Alijlupidibusdcutis,auttc^hs incididi-2^.Qgniu ecclcßu: ChriAi hoffitia ineo loco celcbruittitr: cunt. Plinius tantum in Judcea bulfamum nafd afir-mdhucrumDiofcoridesetidm Aegypta tribuit. Stru-bo,ddLibdnum quoq^ prouenirefcribit.Sedfiirtè reli-qud locu fimilcquidddm genueritnt:generoßßimum Jn Ecthlchcm Jud££,ciuitdte Dduid, uliquum fuif■ fe ecclcfium Christi,confidt. TJdmpujlorcs huudpro-cul d moenijs,ex dngelis probè difcunt, ndtum ium effe in cd ciuitutc Sdludtorcm:er ingreßi,omnid cum dnge lorum nuncio congrucre uident: nee tdntum Mdrite et Jofeph uifd dtq^ duditd nurrunc,fcdplurmis edingrd-tumfiimdm udnundunt, er lutèffurguntidccedunt amp;nbsp;10 AJuriæ erJofephi teStimoniu non obfcuru. Etßuutem muximdtmltitudo hue tdm uilidtq^ humilindtiuitdte fiierit offvnfd,tdmen non fierunt omnes tlhe condones et^putefidiones prorfus irritas. Jnfuper etidm Mdgi è longinquis regionibus dudufleüu: dducntdntes,er exi middutoritutepr£fidntcs,fimuexhibiti3^eßitedpud ciuesEcthlchemitunosfiarferuntydc nonnuüoru cor^ dd mouerunt. Situ uutem ßit eu duitus fexto miliu rio ub Hicrofolymis,uerfus meridic.Dicitur uute Beth lehem, id est domus punts.NJemimt dus lAutt.z.Lu.z. ^ □ Jn Jericho ßijßc eccleßum Chridi, memorubiles hi florid:,que ibiucciderunt,tcfidntur.'Zucheiis cnim cu piditutc uidendi IE S V M, urbarem confeendens, in-dedJE^V uocdtur:er quidem dd cum diuertitur.EJe queuerèingrdtusfiiithofpesJE S V S:idqipro fuoino re.Erudijt enim Zdch£U de UJcßid,de remißionepec-cdtorum,dcbonis opcribus,dlfiq; rebus neceffitrijs: Luc.19. C£cis quibufddm ibidemuifum integrum uir tute uerbi fui diuimrcddidit: AJdtth.io.IAdrc.io.Luc. 18. JiJomen Jericho alij d Lund,dlij dfidgrdntid tra-hunt. Confidt dutem in lAis locis bdlfdmum ndfeifoU-tum:esiq;,ut defcribitur, humilts drbufculd,filium hd-bens rut£ proximum, lange turnen edndidius, perpe-tuo uirens ( Strabo, citifo et tcrminthoperfimilis ) thuis fib or tu ednis odoribus drbos unguibus, non fèr ro mciditurtmdndtq- èpldgd fuccus,quem opobdlfdmu uocdnt:fcd tdm exiguo ^illdtu,ut dnnis fingults,neplu ueróprope Jericho prouemt. Ac uoluit Deus, ob ßd-grantidni uer£ doilr'm£,qult;c in Judad fondbdt, er in~ unilionem ueri Kegis de Sdcerdotis,in quibus Uleßi^t ddii/mbrdbdtur,Juddicdm terram tdmfragranti dtq^ u-tili fucco pree dlijs terris or nare. Tuit er pdlmetum ßrtilc dc celebre in eodem loco: unde Deut.^.pdlmd-rum ciuitds diUdfuit Jericho. J-ontem ibi Helifaiisfa nduit,e^.Reg.z. Titdusmentio etidmLuc.to.19. Commordturquoq^ in deferto IE S V S in ciuitdte Lphrdim, cum difcipulis : ibiq; eccleßam fudmpldn- tat,ïohan.ii. 7oto pom trdÜu cirât lordanem, ^uo uerfui Se^ ptentrioncmfeextendit,non pdaeæ fiieruncecclcßie Christi, tiampaßm in ijs regionibus Johannes bapti-fidperegrindtus e^,circumfèrens zxtrddens fummafi de c^ autoritate doélrinam de pnefente lAcßid, er bd 6 ptßmum in renüßionem pecedtorum confer eus ; ut in |
'Bcthdburu,Joh.i.qui quide locus domus trunfitus inde uppellutus eü,quàd uque Jordunis diuife, tutum dtq: ficcum trunfiturnJofue cum toto populo jfruelitico, prêter aque ndturdm,Dco ßc difigt;oncnte,prebucrut: Jo fie Î.4; Etin Aennon,iuxtu Sulem: Joh.s.Jüec fie runt reliquu locu negledu. num Euungelifle compen-dijs fludenccs,gcnerulib.fcntentijs plurimd filent corn prehendere: ut quad Johannes ucnerit in omnem regio nem Jordunis, Luc. j. Et quad omnis Judeu, er omnis regio circu ïordunem,ud eum exieritilAutth.s.IJJar.s. Quinc:r Chriftus,ut fiolocodicetur, nonruro circa Jordunemuixit,ibiq;eccleßdm uerbo fiodiuinouo-CUUlt. Prebuerunt ZT regiones trans Jordanem fite,hofii tium eccleße Christi, num ex ijs multi honunes, ad au diendam do dr mum caelefiem, ad Chriflum uenerunt: ut Mdreus cup.j.tefldtur. Jn Jdumeum eccleßum Chriili fi exten^iffe, idem Euungeliftulocoiumdtuto teflutur. Euituutemre-^ gio in Arabiaßtd,ufqi ad mare rubrumporredu ficut eX3.Rcg.9.apparet. Jn Samaria colledionem eccleße Chridt fidam, infignis hifioriapalumfiicit.Eiam in ciuitate Stchar,ß tu luxtu predium quod dedit Jdcobfilio fio,intégra bi duo fibditit'Chriftus,iterinGalileumfrcicns: actum cfficdciter ibi uerbum regni Dei tradidit, ut plurimi in ipfim credidcrint:Joh.4.. Etß autem difcipulis pro hibebut, ne in uius gentium dut ciuitutes Sumurie abi^ rcnC,ï.Jutth.io. tdmenprorutioneoffcq fii,fibmde ipfemet zr uifitdbutgentes, ZT eus recipicbdt ; tdntum uero Apojlolos cohercebdt, ne ipfiante fiamglorifi-cutionem,predicdtioncilldm uniuerfilem incheurenf. Jnprimts uerè extdre cupiebdtpropheticdmpromifiia nem,primiim lt;1 yjcßiaJfrdeliticum domum uoednddm I» Gdliledplurimum uerfitus ed IE S V S : er Mdtt.^.fcriptu e^, eumumuerfm Gahl^d circuijfc, docuiffe mipforu fcholis, omnisq^genens infirmes dc mdle hdbentes fdnitdti reRituiffe. Plurimd igitur infi- ut te azureth,quad oppidum circiter uiginti miliurib.d Dicrojolyma ubfiit,fitis edito locofitum. Udbituuit in eo UJdrid, inter pios homines ab infintid enutritd, quiurdentibusuotis Mefiiam expetiuerunt. Eit er ibi conceptiofilijDei, omniumungelorum zr homi~ num cogitdtionem lange excedens. Ciuis dufdemop' pidi I ofeph cd,cui M.drid defionfitur. nbsp;nbsp;Prebet inen ndbulu Chrifto Bethlehem, fideduedtionéEJdzareth: ufq; dd lüud tempus, quo minifterium fiumpublicèdc So féliciter inchodt. Redit pofieu frequenter eb 1 E-SVS,acin fyndgogis ipforum letam Euugelij uocent trddit: quamuts magnates zrfifcinati Phurifuicis cpi-nionibus eumpro heretico habcrent,dc mortem inten turent.Loei eins mentiofitM.dtth.2.4..t3. Luc.i.2.4. Johan.i. lüazdreth dutem findificatü,dut cuftoditum, out uirgultum interpretuntur. Caperndi crebru mentio fit.Et quidem in edm dud tdtem IE S VM commigraffe, Mutth.o^.. traditurmec tanquam hoffitcm ibi uixiffe,fcd ius etiam ciuitatis hU' o buiffe, argumenta eflmiraculofididrachmi pcrfilu' tio,qudndo Petrus ex ore pifcis, iuffu ipfiiis Chridi co |
|
9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E L O C C ip[o nomitte Cdpti,jldterê depronüt^dc pro fe zy Chri^ jio dcpendit:Matth.i6. mfynagogts ibifepcpdUin doilrïnam calejlemfrcquenti auditorio tradityCXftu pendd mirdculd edit. Ceitturiontspardlyticumfiltunt abseits curdt^focrum'Petri fibri libérât,mortuainpuel lam rcl'ulcitdt,h£morrhoijfdm fdndt,cæcis uijum reSli tuit, Hdbet dutem nomen cwitM db dgro dmœno. Ver tili enim er dmœno loco,dd Idcum Tiberiddii,fitaßiit, adip^utno^iumlorddnts, mfimbus Zebulon O'tgt;lt;d-phtbdlimiuttAdtth.4.legitur. ExtdteiiesnomenUtdt *' thiei 4.8.9.11.17. TAdreii.z.;.^. Eucte^. 7. lob.i.ó. Udbuit 0 in Eethfdidd,qu£pofted ïnUm didia êït, nee proeul d Cdperndo abjùit dd lacum Tiberiddii,Ec clcfidin IE S V S.Sdpe enim ibi uerfdtur,dc locum m-fignem mirdculo fielt,quid i« co ui fwin cæco oinnipo^ tentiuirtute reddit: ut habet lAdrcus 8.cdp.o in priais, quid hic ndti funt Philippus, Andredf 0 Petruf: iohdunif i. Eiuf etidm mentio fitiAdtth.n.IAdr.é.Etf (£9. 'Dicitur Iiethfdidd,td eR domusfrugifird. Ad dltcrdmquoxp^ripamlorddnif,nempein Chord * Zm,uirtutcs maximds ficit lefiufipducif tdmen creden-tibus. Ndj» tn maxima parte cum oleum 0 opcram, quod dicitur,perdidiffe,horrcdaimprecdtio qua: lAat th£i ii. recitatur, documento e^.Qjiod enm nunqua abdsficifie legitur,ingenti Mignationem h£C uerba, feu potiuf fulmina crumpit ; V£ tibi 'Corazin, U£ tibi Eethfdiddiqiudfi in Tyro 0 Sidone fidl£ fuiffent uir^ tutes, qu£fiil£ funt in uobtf, olim in cilicio 0 cinere paenitenciam egijfient. Veruntamen dico uobis, Tyro crSidoniremißiuferitrndie iudicij,qudmuobif .Et ? tu Cdperndum,qu£ ufq^ in caelum exaltata es,ufque m infimum defcendes. ScribuM recentiore5,qui ea loca perluftrdrut,edf ciuitdtes tam horribiliter iudicio Dei udfidtdfeffc,utuix feptemaut oilo tugurioU ibi a^ Ifneids. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Sxpe dutem in mari Tiberiadis, quod d tordanif al neo efiicitur,^ alias Genezareth nel mare Galil££ 4 uicinis regionibus uocdtur,ï E S V S Icgitur nduigaf fe. Cum enim amoenißimuf 0 firtiUßimuf effet locus, ciuitatibus 0 hominibits abundauitiUiatth.14.1 f.Mar ci 6. Circa ed loca Andreas, Petrus, lacobus, ioha» nes 0M^atthdus, ad dpofiolicum ntinijierium funt a iefiiuocdti:îAdtt.^.4. tn^Aagdalofiiiffc Ecclcßam Chri^i,Mdtth.tf.pro Idtur.ttampcrcgrmdtus e^ ibi Chriftus, femina code fits doHnne ffargens : fiiitép; illud oppidu inter ideum Ttberiddis,ac Thdbor moncem. Pit 0 Ddlmdnuth£ jnentio,iAdgddlo prop'mqu£:IAdr.8. ïnportd t^dim, qu£ ipfd non poftremi nominis inter ciuitdtes Gdlil££ fuit, uidu£ unicum filium diui-nouerboin uitamreuocduit :qu£res baud dubiè aliquot Chri^imebra cfficit,ut hac occafione 1E S VM pro uero M.eßid fint dmplexi,o Euangclij uoeern di-dieerintiLuc.j, In Cana Gdlil££ baud mediocrem dut uulgdrem fit iffe Ecclcfiam Cbrißii, fatis euidenter probdtpr£cl d-rdbifiorid,quèdinnuptijspduperculoru.bominumd-dc^ IE S V S,M.dria, difcipuli, adcoq- eum ipfum locum IE S V S initio fuorum miraculorum ornat, mu-tdtd natura dqu£, arcana 0 omnipotenti ui, in pr£-ftdittißimum uinum:loh,t. |
E C C L E S I AE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10 Ad eelebritatem Pxclcfiarum in Gdlilœa oboefi cere uidetur, quod tn monte fando, ut Petrus 2. Pet.i, eum dppcïlat,quem Tbabor alij uocant,finguldri Dei confilio admirabilis mamfiftatio Christ fida dl. Plee defuerunt membra ucr£ Ecclcfi£ Chri^i, regions Gadarenorum oquot; Gergefcnorum-.Plduigdt enim fó IE S V S,comitdntibilt;s difcipulis,non aham ob caU fam, nifiut dodrina o' miraculif fefe manififtet. Lc-giones ibi Diabolorum ab obfeßis hominibus cijcit,qiti dus permißione, porcorum gregern m mare prxcipi-tem agunt,O' fuffocanc:lAdtth.8.Euc.8.Et ddmonia-cus d Chrifio fanatus,in DeedpoU, cum omnium admi ratione,beneficium Cbri{lipr£dicduit:Marci f. Euc-runt autem Gaddra o' G erge fa, oppida ad ripam ideas Tiberiddis,dd ortum in dgro Genefareth pofita. C£fdre£ Philippi,o‘ in cdflctlis paßim circa earn, Dei ecclefiam fuiffe, ex copatet, quod Chriflus ad ca loca dcceßit:ut tefidtur Matth .17.0’ Mare. S. Mutier cm Capemdiprofiuuio mirabiliter libcratdm,Eu-febius affirmât C£fdrienfcm fuiffe : addens pr£terea, earn ante faam lanuam duos ancas fiatuds collocdtof hdbuiffe, alteram Chrifti imaginem reprdfentanteni, alteram uero mulieris,qudfi firnbriarn ueslimeitti duf dttingentem:lib.7.hifiori£ Ecclefi'd^ic£,cdpitct8. Puit autem oppidum in radicibus Antilibani, inter rid nos fimtium lor o' Plan collocatum : qui quidem ante portam dus iundfilordauern fluuium conflttuunc. Op pidum imtio Paneds didum fuit : uerum póli 'd Philip-po, Derodis tctrdrch£ frdtre,ornatius cxtrudum,iO‘ in honorem Augudi C£fared appeUdtum ed, aceeßit O' cognomen Philippi, in finibus Tyri 0 Sidonis, o' in ddidcentibus illif urbibus,qu£dam membra babuit IE S V S. N^m 0 i-^ pfeffonte ea loca uifitauitio uenit dd ipfiim ex ea rex gionc turbd nöpdrud,dodrma 0 miracults Chridi at cita:Mar.3, Candn££ filiam miraculofc, etiam ab-fentis Chridi efficaeißimis uerhis,d diabolo liberatam effe,Mdtth.cap.tf.commémorât: o' Marcus y.capite, earn Syropheeniffamgenere fiiijfe afferit. * nbsp;nbsp;Deniqi per totam Syridm,gratdm de Chrifio fima, fidtint mitio pr£dicationis fu£ ßdrfim cffe,ac nwltot ad Chrifium fc contultffe,Matth,4.cdpite tefidtur. Porro non fold PdUdmd tcmplum Dcifiit,fed c-tidmin ipfa Oriente non obfeurdm fuiffe Ecclefiant Dei,celebris Magorum hifiorid Mdtth,2,ofiendit, E-xailè enimpromißioncs de rege ïud£orum norunt,^ excitatt nouaficUa tanquafigno diuino, ad ipfas Chri di cunds accerfuntur o'adducuntur.Palam de nato re ge ludaorum Hierofolymis oin Eethlchcm tedificatt ’ tur,eumq- quantapoffunt reuerentia excipiunt, tnuné ribusfi ornant, Verfantur aliquandiu apud Mariami 'lofepb,o'dlios pios, tanquain Academia fandißima, cunda miracula Deiinuedigantes, Omnibus autent redè cxploratis,o'fide fatts fidbilita, angelica eufio-dia muniti,rabicm tyranni Plerodis cffugiunt,o falui domum reuertuiuur.Tbi hauddubiè multo firuentim atq; illufirius dodrinam de Meßia, o' omnibus mirait dis patcfidiombus tradiderunt o' propagarut,quant unquam anted fàditarant, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;( '° in Aegypto Ecclefiam Chridi, quamuis exiguam, fuiffeJnne licctconicdarc. quod Maria o'iofcphpue |
runt
|
CENT. I. LIB. I. CAP. III. il il rum IE S V M ddhuc mfdittcm, ob f^uitidm Plerodis cetgebdntur in exilium dcpórtdrc.Vbicunq- dutem de-Utuerunt tdm ftnéli homines,filium Dei fecum hüben-tes,hdud dubiè dhquos de M.cßid dextrè erudicruné. Rof£UiS ed eß:, ut ubicunq; repondtur, fuduèm cdo-remffiret.Qaid non ficerct h£c cocleßis rofd, qu£ i-deo ndtd erdt, ut totigeneri hurndno uitdlemfi-dgrdn-tidm ffirdret^Ptfi dutem nondum miniflerio fuo o’md nifèfld decldrdtione, ob £tdtem tenerdm $ hoc effleere poterdt: tdmen occultd o' omnipotenti ui, dc miniflerio fuorum pdrentum, cordd hominum dd fui cognitio nem o' fidem dccendere potuit. De locis igitur hdHeiius enumerdtis, Pudngelifldi fide dignißimos tefles hdbemus:nec dubitdndum efl,in propinquis ctidin loots non contemnendus fliffe Pede fids Chrißi,qudsipfibreHitdtis fludiofißimi,fcienter pr£tcrierunt. SiAbgdriregis'e.deff£,ddIËS VM Cpifloldger-mdnd eß,ciufdemq; reflgt;onfio:confldt,o‘in Uiefopotd mid Chri^i Ecclcfidm locum hdbuiffe. Regem Perftrum, ut o'hoe ddijcidmus, pidorem ad Chriflum depingendum pio fludio tnififfi:,rcfirt Ni cephorus lib.z.cdp.y.idq^ ex tdbuldrijs 0 drehiuis E-deffie ciuitdtis. In Gr£cid quoq; Pcclefi£ membra extitiffe, ex eo coUigipofflc uidctur,qu(gt;d Gr£ci,qui dfcendcrdiu Uie rofolynid dd ddordndum, per PhilippÜfibi aditum ad Chriflum pdrdnf.lodn.iz. De inftauratione Ecclefiæ. PLamducratwineam fudm,mdximis impenfiso'30 mirdculis,Deus in terra Chdnddn:fed pro dolor, , tantopere degeneraratfub ddueneum }Acßi£, ut(ficut ProphetapreedmO Ubriifcii Z^Ij_nnis propemodum totd cpplcta effet. I-ldncbât tdmai eo in loco adhuc a-Uqui generoßG“fruâifèri furculi, de qmbiK fæpe mt dicendum. Mitnebdnt femind ucrâ,nempeM.ofcszX prophétie. Idm uerè exhibito Chriflo, inftdurdtio ß. lix O'pili*t‘ifK, cxingeimDcimtfcricordid^non fo-lum per homines, fed o'perfilinm Dei inedrndtuÇquo pocritdrum,potcntid o’ dutoritate exceUentium, ad-uerfusredcfcntientcs,o'Udridseorumucxationes,gi mirdculo nullum maius exißitymch odtd eß.Acplurcs ^ognehdt. Hdbebdntur enim pro h£rcticis,quiM-eßiant quidem in umedm ifldm ingrediuntur,edmq; fuo nitori nbsp;nbsp;contemptum dbiedumq; fire, O'quidem ut dgnum ma rcßituerefummis uiribusconantur. 'Pr£pdrdt uidm Domini, commonflrdtionepr£fentis Alcßt£, tubd iÜd prtecldrd, multis fecuUs dncèpr£didtd, lohdnnes Bd-ptijid. Ommum dutem mdximé O' effedeißime id dgit IE S V S Chriftus ipfemet,furfum de deorfum per to-tdm Pdl^^tmdm curßtdndo, uerdm doHrmdm code-fiem O'cultus diuinos inftdurdns ,umbrisq- Mofdicis tucidißimum folem decendens. Debebdt enm lAofdi-cusfidtus,exhibito M.cßid,iuxtdprophetids dbrogdri: id quod pedetentim fiebdt, donee pdßione dc refurre. dione ChriAi omnid dd extremum qudß ddum dedu-âd effmt.i^ihil non Idboris dcpericuli in hdepdrte d-diuitl E S V S, mirdeulis infuper fcfcpdteßciens, do-drindm q^ corrobordns o' orndns. Po fled ueri etidm ex fud fcbold difcipulos duodecim,Odlios feptudgmtd tnittit,qui mfldurdtionem iuuent, doélrmd o' mirdcu-iisprius d fcddcdinremfdtis 'militutos. CrefcitPc-clefite Chriili infldurdtio pofled ( quod mirum diHu eR,fcd db ipfo Chriflo certo, priufqudm fieret,mdied-tum)md^isoccifo Qbriflo,qudmwuo, Commeuentur |
td quidam mirdculis circa crucemfißis, refurredlione et pdtefióliombus eins per dies quadragintd : priufqudm ffe flame mediocri coetu credentium, in cxlum afcen-deret. Scd quibusin locispotißimumfläa fit h£c mi-randa inflauratio, fupra expofitum cß, quantum qui-dem ex Puangelißis peti potu:t:0’ cum in contextu bi floria Chrißi,fuo loco cd qu£ hue pertinent, traßan-da lient dm ,prolixiori narr at ione hic fuperfedendum efßeputduimus. CAPVT lit PERSECVTIONE ET trdnciutUitate Ecclepæ, PëRSECVTIO ECCLESIAE SVB HE Rode filiö Antipatri, tempore Augu-ftilmperatoris. ^EREGRINORegihoe tempore, 9quo Cbriflusiuxtdprophetias nafee-bdturßuoq; deinde amplißimo mune-^^ refungebatur, Pcclcfia Dei,fdtis an-^:;^5^^4 gußts terminis tcrr£ Cdndan mclufa, parebdt.Prdt enim ed regio totd,qudm incolebanc tribus lfrdcl,fub Imperium Romanorum reddHd : idinq; eorurn uoluntate Her odes primumregio titulo orna-tus, ed loca modcrabdtur.quo fubldto, Tetrdrch£ deinde O’ C£tcri ïud££ r chores rerum potiebdntur: tu-ddico fdnguineprorfuspoflhdbito, ut fuo loco dicctur, P.rdtdutem populo Deihociugumfdtis trifleo’grd-ue.tUdm ethnicis o’impijs tyrannis imperitdiuibus,P.c de fia Dei no poteß non,Diabolo fuamembra lußigan te,multis modis premi o’ uffligi. Suflentabant tarnen feplcriq; ex piis,cogitdtione dtq; expedatione Atcfiiat quem eo ipfo tempore uenturu fciebdnt,quo feeptruni Ïudaicumfubldtum effet. Deinde uerè apud ipfos do-dores,o‘ in réiquo uulgo,qui à dodoribuspendère fo lcnt,horrend£ corrupted de lJteßid,eiusbeneficiisO‘ ueris cultibus domindbdutur:qu£ quidem res odiu hy- concempcum aoiecrumq; tldndum,fecundu prophetdru difld,dfßercbdiu:cumq} uiHoridm contrd mortem o’ Didbolum compdrdtu- rum,O' remißionem pecedtorum diflributuru, o' non terrenum, fedffiritualc o’ tetemum regnum müitutu rum credebdnt dc profitebdntur.Entered tumen externum pdcem pdfiim in omnibus regms Augufius ImpC' rutor con^ituerdt. Stdtimdutem utlPSVS,uerusJ^eßids,inhune ic) mundu ndtus dtq; exhibitus efl,grduis o' immdnispef fecutio ergd eum db Plerode, ludteorum rege dUenige-nd,exoritur.Cdufd c^,quod edm fimSdendtoïuddto-rum rege.ut eum Scripturd dppeUdt,TAdgi ex Oriente Uierofolymdm uenientes,flertentibus fummis fdeerdo tibus,pdldm O' intrépide dffirunc, qudrentes ubi eum conuenirc O' cum honore excipere poßint. }icrodeS hoc nuncio dudito,ingenti metu dfficitur. 'Prut enim ei curlt;e,tdnqudm ethnico,ne fuum regnum in dliquod di' ferimen uemret.t^uper enim fummis Idboribus opc^^ 60 cults edm regionem udrijs feditionibus æfludneem, pd' eduerdt.nihil igitur melius fire drbitrdbdtur,qudm ut- mtent' |
|
»3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE PERSECVT. E i« tempore fuis reins confulerct. ^xpcrtus etiam erdt quot;Herodes ludxorum contunMcium ; er non ignordbat, quM^cUè ipforurndnimij adres nouns atlentandns judlponte procUueSi permoueri poßenc : prafertim cumfeiret, ^UM mdgnificds de Ni.cßidregepromißio nes id^idrent t Augebant infuperfuJficionemUerodi ipß t^dgi, lt;^uód iußi ut reuerterentur dd ipfum, cldin dlid uid domuproßHi erant. Mouit Herodem CT hoc, quodïofephusIib.ï7. cdp.3. narrat, Pharifieosprædi' xiße,decretum eßße Dei,rcgnum ab Herode dbldtum i- i ri. Proinde Negern iudæorim M ipfis cunis perinierè cogitans, inaudita crudelitate iubet infantes mafculos bimulos ztminoris iCtdtis,quotquot erant Bethlehem^ er in co agro circumquaq;,n£ßrie trucidari. Affirmât Philo,cum tarnßrum er aflorgon fuiffic, ut etiam pro^ prium fuum filium,cx uxore de tribu ludd prognatum, mterfid pr keeper it.î^ïaerobius idem affieuerat,AugU' sium, cum audiffiet inter pueros quos in Syria Herodcs rexiud^oram intra bimatum iuffirat intcrfici,filium quaq^eius ocafum effie,dixiffie:fielius eft l-ierodis par 3 cum efte quamfilium. 1fta autem tarn tri Ai tragœdia Heus ^ethlehemitarum etiam ingratitudmem erga redeem exhibitum M^eßtam ultus eA: deinde ererueneam Tzcclcfta ChriAlimdgmcm,quamplerunqßülcthabe^ re,delineduit. Scd ex hts cruentis machinationibus diuinitus eripi tun E S VS. CordiuenimftrutatorDeus,priufquam inciperetgraftdri Hsrodcs,mi(ßo angelo denunciat ïo-fepho tyranni Üerodis mfidias,eumqftubet cuminfrn te ie matre dus regno excedere, er in Aegyptum tan^ ; quam in locum tutiorem ad tempus fe coftrre. Ad earn etidmrcmpauperculisparentibus uiaticopaulo ante proffiedum er at perMagos. Affirmât ^J{dtthlt;eus,Scri ptuns hacm parte implctas effie, ExAegypto uocaui filium meumicapitcz.lloft'.tt.'üum.z.^ Qji£ Sezomenes lib.^.cdp.zi.ndrrat,Chrifto lier' tnopolitnuenienti, arborent procer am fe ad terrain de ficxiffie fud fronte,er ChriAum ddoraffe,eamq; medi-cam ebtra morbos ft Aam effie: ftbulofa uidentur,ftcut multa pofterionbus temporibus crefcente hominum ■ fuperAitione conftAa fuut. Pufebius certè, er ahj ue' tuAiores,nihil ed de re feripfere: non omiffiuri, profua diligentid,ertdlium rerum fagdci inquipttone,ftquid ets certide tdlibus conAitiffiet. Simuldchra autemAe' gyptiorum corruijfc, Chrifto dd ipfos ueniente, iuxtd Jifdid prophetiam:de condone dc propdgdtione Eudn gclifcuius uirtute idololatria deftruAa dc uera reUgio plantdtd eA,uidetur inteüigi debere. Herodeifto miferabiliter erebus humanisfublato, rurfus dtuints monitts per angekm a fuo exilio, reuoca $ turdcreducttur lESVS. Cumdutemddhucpericulü effetdb Archeldo tetrdrchdlud££,inGalil£d;duitd-tem Uagdreth commigrat : quo in loco hoftitiolum C' ins aduerfusiyidbolumer cius organa altquandiu te' gitur,ut nimirum adolefcereereducaripoffict, ïlt;l.i' rumfanèconJiUumDeiftit, quódnonpotius Hiero' folymts habitarit ChriAus, qui locus Meßice operi-buspracipuèerat pr^finitus:fedmaniftftatio Chrd Ai, dus uirili atati, nempe trigefîmo annû referudba-tur. Debebat etiam Scriptura: fatisfiedi quitte Ad' ^ turjeumtddzdrenum uocAtum tri, Handhiftoriam |
' T R A N QJ7 IL. E C C L. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*4 fideUter deferipfît matth.z.cdpitc. Quoto autemanno ChriAi htec perfecutio decide-i rit,non eA fatis clarè expireffum. uariant igitur fenten tiai. Quiratiombus quibufdam fuamopinionemfulci' rc conati fuite, anno fccundo earn perfecutionem ftAd effe affierunt. Primùm,qubd iJlatthams dicat, À bimatti er infra pueros inter fr Aos efte ter adijeiat, freundum tempus quod à Hagis expifedtus fùerat. Deinde quod ex Oriente tarn cito aduemre Ucthlehè Hagi, tempore nimirum purgationis Hariie,non potuerint t ’Eufc-bius in Chronicis,dd tertium ChriAi annum refrrt. E -piphanius tarnen fuperiorib.rationib.fretus, ad fecun-dum.ldem,reditu Domini ex Aegypto poA biennium, hoc eA anno ChriAt quarto ftAum eftc,dffirmat.Alij, feptem annosChriAu inexilio frifte fenbunt.Tantu ué ro certu eA, eu deßmAo Herode reuerfum efte, Arche lao iam etfubrog.tto. Confficitur auté in hac hiftoria, immanis diaboli ebtrd Chriftuntftiror,quiftatim atq-is ndtiisfrit,fuM dirai inimicitias erga bcnediAufeme exeruit. Hancipidueróerferuos diabolifepr^ftant, qui r er urn potiuntur,cum fuis miniftris : Omnia deniq-freAant eb, utflofculus ifte, totigentri humdno falu-’ berrimus, er econtrà diabolo exitiofus, in ipfa herb a ftranguletur eropprimatur. Sed opprimi non poter at, qui ad uiAoriam,frrendo tarnen ac patiendoparan-dam,in terram uenerat. Depoenis huius tyranni, aut portenti pütius,poftea leAorein monebimUs. Zacharidm,Eaptift£pdrentem, hoe etiam tempO' re interfrAurn effe db Herode, funt qui affirment : ut ProteudgeUon lacobi,erPetrus Alexandrinus in cano mbus de pcenitentid: idfi hdc ocedfiont, qubd Herodi queer enci etiam lohannem,ut cam cæteris iugularetur, pater reftgt;ondertt,fencfcire ubifit. Ham Elifabeth cu co difccjferat alifrficut erde ea re portentofa qutdant narrantur. Ver urn cum hete nonfint à certis autorib. traditd,er ab EuangeUAis alijsq- comprobatis fcriptó ribus omifta, nos quoque de ea opiniont nonftciemus plurauerba. Qaoduerófermo ChriAiHattheOizi^ accontmodatur ad hutic Zachariam,parum uidetur co ’ uenirexum hic non fit Earaehiæ filius, dc ludeci huius ceedis rei pcrdgdntur,non HerodeS. De perfecutione fub Herode Antipä| Tctrarcha Galilææ, tempore Tiberij Cæfaris* FVerunt amp;nbsp;deineeps in ódió proculdubio,qui afte uerarunt Heßiam efte exhibitum, erpropedtem reuelatum iri.Sed cum pauci effent ea luce preediti, ac trépidé uix intraparietes fuos deHeftia in Hethlehem 1 nato mutire dudcrcnt,multis pratcred annis nihft infi gne moliretur 1E S V S, cr Herodisgladio cum plcri-que inaAatu arbitrarentur : ideo Pharifeci ér P-thmei priefrAi,qudfi uano duntaxat rumore anted ffidrfo,ont nemeius curamabijciebdnt. Acccdebathuc, quódfu-binde mutdrentur magiftrdtus.Ham Archeldo tetrar-chaiud££ Viennam Galli£relegat0,fubAituebantur ex urbe Roma ludtæ reAorés, ut Coponius, Harcus, Anius Kufus,Valerii : Gratus, Pontius Pildtus:qui e-thmcis fuperAitionibus db mftiitia imbuti, neq- Hef-fidm, neq- reUgionem gentis luddicec quiequam cura-t bant. HxcHdlcyonidquafilESVGT lohannidiui-nitiis concedebantur ,ut ddolefcere dtqfmAitui poft |
|
tS CENT. I. LIB. I. CAP. III. ty fcnt:dcmde,ut Uterq^ tempus ßbi 4 Deo prcefinitim e-xadißimeobferuaret ,priufqudm adpublica mènera accederent. Poßqud autemlohannés ßndionem fuam ex mandata diuino aggrcditur,profeiitcmq;M.eßiäadcö cer-töpr£dicat,ut etiarn digito ipßm perfondm,ncmpc L pßusSiarite filium natum Pcthlchemo demonflref.er doceat eum ßturum agnum, hoe cR uiilimam, 4 Deo dcsitnatum,utproßßone fanguinis fuiuniuerfum ge nus humanum àpeccatoermorteredimat,immutdt totius religionis M.ofaic£ ßrmam, taxai corruptclas er impios cultus,pronunciat abolitionem flatus iudai ci.tumuero perfecutiones recrudefcut er ingrauefcut. 20 retgenimina uiperaru,pr£cidcret cis uitdm jeternam, jo tio)übii$,lïerodem itiflammdre^nc conuiciatorem tdtt^ Perfecutores autem Iohannis dccerrimi primiim e-rant Pbarifici, er qui ad clauum eccleßo Hicrofolymi tano fedebam,dutoritate, miniflcrio,do(lrina,fandii tatis nomine proflantcs.lgieq-ucró Icuibus fe caußs mo ueriputarut, quare iB:iuiro totis uiribus obßflendum effet.Coïligebant igitur hocenmina tanquam atrocif ßmd,quodminifleriumdocendipriudtatemeritate,ß-neuohintatccorun quibus 'EcclcflaDcierateomiffa, ufurpdretidodrinam noudm,er alienam ab ußtata at-querecepta in Synagogis,tradcrct: monflraret M.eßia talem,qui nihil Kegij pro fcßrret, humilem tantum, pauperan,moriturum: argueret fummospccleflegu-bernatores, quod cacleflemdaólrinöac ucros Dei cultus feeds corrupißent,populumq- non reélècrudircnt: adhiberetfummam uerborum acerbitatem,er quaß cxcommunicationisßlmina i« ipfos conijceret: uoca-cyprenunciaret peenas perpctuas:aßereret,totam po litiam Moßieamiam adßnem ufq-, fuum deduUam, ac nouamprorfus Rebgionis ßrmam in^itucndamiin-choaret etiarn baptifntum in lordane : prasdiccret abie £honemzy excidium totius populi tudaici,cruocd-tionemgentium,M.atth.3.Luc.ï.ïoh.i. Üu/mq^eius damnarunt, er è medio tollendumiudica-menffiritus uertigmis ita ipfos 'm trafuerfum abripue ^orunt. Dciuq- erpriUata tyrannide, çy talium conful-rat,erdementarat,utpromißionesDei'mlegeacpro-phetis traditasnon expederent, fed C£co ßrore perge piß autemlohannés tanta dutoritate ac uirtute cü-Hdin fua ßniHonc adminißraret, ut ludai ccetcriq- o-mnes uelut attoniti, non haberent quod culparciu: tarent in fuis concilidbulis Iohannem baptiflam, tanqua htereticum,er totius patrio: atq; auito religionis à Deo prefcripto er confirmât o: turbatorem, damnare. ï^on deer at ipßs uoluntas, fed facultas, Iohannem truddandi. itenim tam exceUentißintu er autoritd-te dodrmam fuam,uitdm, omnesq- afhonesregebatlo hdnnes,ut etiarn aduerßrijs fuis effet admirationi.t^cc turba hominum quotidie ad Iohannem agminatim con fiuentium,pdrum Pharifeos infidiantes cohercebant: habebat enim eum. pro inßgm propheta, diuinitïis mif fo. Tantum igitur odio, criminatione er damnatione apud fuos,cum infeéldbantur'-'mtenti tarnen interea in alias occaßones,quibus er uitam eins inuddcre,ertam peAißrum clamatorem,ut ipßfibi perfuaferant,è me dio tollere posent. Congrediuntur igitur fope cum eo,dtrociter expoßulantes, eum fine peculiari manda to tn banc uocationem irrupiße.Verum talibus reßon hannem audire,eiusq; mandata potuerint expedire. Tandem natalicia fua Herodes,ßrtc pro confuetu-dine celebrat,muitdtis ad Idutißimnm conuiimmpftn cipibus,tribunis ac primoribus GaUla:lt;e:ut marc.cap. ^.reßrt. Hie dumomnespoculis gcmoq^indulgent, fis à Johanne dimittuntur,ut audita ueritate, erpateß öo Herodis filia,S.alomei ut ex lofcpho patet ) appellat a, düs fulsproprijs erronbus, cum fummo dedecore ç^ artefic 'mjiruila,coram Rege er conuiuts decenter fal |
lO conßientid laß domum redire cogerentur. Alteram perßcutionemlohannesab HerodeAnti pd,tetrarchd Galilte£,lîerodKprioris filio,ß^muit: à quo etiarn contraiusßs^necatus e^, iduc-ràßefe habet. 'Celebritate nominis fui mUerodisnoticiam ioha nes uenit: ac propter egregia dond,fcrids acgraues ca clones, ßmmamßßpicnciam, apud Heradem in pre-cio habitus c^ : it a quidem, ut etiam conßlio I ohannis multaßceret,ut reßrt tiareuf cap. 6. Scd, utfolet in aula gratia Kegum effe udriahilis,pr£fcrtim ubi ßele ra furnmorum grauiter carpunturata c^ bic preco ue ritatts mox incurrit in odium. Habebat enim Her odes ßatrts fui Philippi,qui in Gaulomtidc er Traconitide con^itutus erat tetrarcha, adhuc uiuemis, uxorem. EummecRum Iohannes rationefui minijierijßueri' ter taxabat, inßeiern ei dicens : Hon licet tibi habere ßatris tui coniugem. Senbit Chryfosiomus, earn præ-fentibus omnibus,dc audientibuSjpronunciata ßnten-tia Heradem damnajfe. Hanc grauem ac neeeßariam reprehenfomm pee-cati atrocifimi,uidetur Herodes aliquandiu more auli co dißimulaße, nihilominus tarnen umdidam cruenta meditabatur. acne earnßceret,tantum metu populi abferrebatur,quilohdnnempro exccllenti propbeta habebant. Aefluat autemdiabolico odio ,ßremdgis quam Herodes, aduerfus iohannem Herodias, eins re-prehenßonis impatientißima,ac nihil aliud quam ne-cem eiuscogitans.Han deßnit igitur,quibus potesl rd- tivm pdtidtur diutius uiuere. Acceduntßrtc er dliafld beüd dulicd, diditaiucs iHitM clamutoris licentiam ß' rendam non cßc,perpetrdßc cum crimen laß’ maiefld tis^digmtatcm aiq^autoritatemlegitimi JAdgißratut in contemptw^ uenire, ßeäare talem Ungute bbertd' tem ad tumabum uulgi excitandam. Vortè etiarn Phd' rifai er ludaici facer dotes,qui Uerodißmilidrcs eraf, nd^i occafonemgohannem biereticum aceußrunt, ß t or urn, qui fc prmcipi huius mundi manciparuntdm-pulßonibus adduélus, innoceiüißimvm uirum, ange-lum er tubam Mcßi£,m carcerem prater ius er oqu» detrudit. Narrat lofephus Anciq.lib.iS.cap.y.Hcro-dem conßieatum eße quotidianum concurfun, qui ad, Iohannem fiebatiidcoß ucritum, ne tanta hominis au-toritas dcflélionem aliqudmpó.rcrct,quód uidcrentur nihil non ßiluri homines ex eins conßlio. Judicauit i-gitur ßtius effe,priufquam aliquid noui exoriretur,e!i $o tollcrc.Lccum etiam nominat, nempe tiacheruncem, ubi 'm carcerem munitum eum mclußt. Puit autem ü oppidum munitißimum,ßtum infinibus Peree er Ara bi£,iuxta Afphaltitenlacum. 'Videtur autem talisßif fe locus,ad quem difeipulis eins aceeßus patuit ,utlo- |
DE PERS E CVTC^CRT TR A N QJ7 IL, EC CE.
»3
t.ü.qaod cum Herodi c^terisq^conaiuis ßipra modum plicmjJcf.Rcx pueÜ£ pollicetur,fe ei daturum, quad-cun^i peti/jjet mullus,ad diinidiain ufq- parte regnifui.
Smgulariautemfraude omnia effegefta, fequentia dedarant.iiam pueïla non pr£cipitatpetttioncm,neq-rem ludicram acpuerilem, non uefiem pulchram, aut momie aureum po feit: fed conßdim ad matrem props rat. ^eAia immani odio erga innocentem dodorem lo hannem flagrans,acccnßlium diupr^meditatu inpro ptu habës,ilico iubet fiUamaudadcr petereßbiloban nis captiui caput in difco donari. M.auult mater filtre fu£ cruentum mifert concionatorii caput, quam dtmi-dmm Herodii regnmn tradi. Mirum autem cil, puel-lam teneram à tainfoedo dono atq; ffedaculo non ab-horruiffe totopedorexum alias imbcallianimofoleat effe pr£dit£pucUa,^ cruorem auerfari. Scdffintus homicidf,matrem cum fuofaetu,tam ßbißtmlem effe-ceratÇehcnini Satan sTfi^xt^éàtitiiaf ) ut mamputa-to humano capite,cruorefcedato, delicias ac uolupta -tem qu£rerêt: id quod comunis hominu natura alioqui abborret. Quidßti Keditpueüa,pe[itionemimpuden tißimo ore,audicntibus conuiuis exponitßcut à mahs
lO
20
iuffaßterat.Atquinon ferula, fed acriori poena cruen-■ tus animus in puella ca^tgandus er at.Ver um Herodes non ignarus maternxfraudts, initio quidem triAitiam quandam fimulat: fed mox pronunciat, f : religions iu~ rifiuranditcneri,nepetita deneget. Scilicet mfimiaco ram boffitibus cy alijs bominibus metuebat, qui nibil ucrebatur contra legem müurxfmnoceiitem uirum m-diclacaufatrucidare, ac conuiuium fuumbumano fan gaine conffergere mee erat ignarus, iur amenta nequa-quarneffeutncula 'iniquitatis. Quidfipuellapofiulaf fct,utipfe Herodesfibi eueUigio pugione peélustranf uerberaret, nam ob iufiurandumpueüx fatisficiendd cenfuiffetUmo infidias nepbarias m matre erfilia feue riter, ut debuiffet,ultus fiiffet. Q^'df^oluiffet, om-nes conuiuas Ratim infuo conff eäu lugulari i num tan turn ficinus conuiux propter iuramentumRegis ap-probaturifuiffenti Sed non quxritur mor a,non uUa de liberatio,nullababetur ratio tuUicix. Rexcontentus febacfi'mulatione conuiuis utcunq; fatisficiffe,fenten-tiam firt contra lob annem: miffoß fficulatore, 'm car cereiobannes capite pleélitur. afferturpuellx incon-uiuium caput fanilißimi uiri,recenti fanguine madens.
Non pueüa,ut diüum cA, nee quifquam alius ad ta mfindumffeilaculumnaufcat.'Be^ia Herodias trium pbat,tam licentiofi clamatoris cf fui infimatoris uocé repreffam, imi refeilam effe ,fibicp nune perpetuam fcelerum immunitatem pollicctur.ln quanto autem do
JO
turn eßeiorße altero anno publia miniflerij Cbriüi,ef femterßclum. Certioracruant,quipüffunt. Regina ait,îî anno nomimiohannem trucidatum ctiarianus Scotus nero,33 ■ Videmusnanangi de tempore Euan-geliflas,modà res uerißimas fyncerißime çyßmphcif-ßme commémorent.
Hieronymus 'm Epitapbio Paulx matris ait, fcpul-ebrum Eaptiflx Sebafix, qux olim Samaria dida fuit, extitiffe.An uerà difcipuUs tam procul,nempe M.acbe-runte Samariam ufq-,ubi crlordanis fut tranfeundus, CT aliquot porro miliaria,licuerit exuuias lobants par tare,Hcrodiade adbucfrentente, er Elerode metuente populumob recens interemptum tam prxßantem pro pbctam,prudens lettor iudicet. Narrat Socrat. lib. z.cap.zS.cy“ Tbeodoritus hb.3.cap.6.Paganos tempo-ribus luliani imperatoris,lobannis fepulcbrumßnofe aperuißße :oßaq-differ fa, po flea rccoüetlacremaffe, ac cinerem lateffarßjße-.quxdam tarnen à nonnullts le-tla,^^' Alexandriam Atbanaßo tranfmiffa effe. Addit Sozomeneslib.y.cap.zi.qu£damprodigiofade capitis lobannis muentionc,^ translatione per impcratoran Valentem Confiantinopolim. Habetur er in Cypriant operibus,quidam de Inuentione capitis liber: fed quem nemo fanas Cypriano tribuerit. Cum autem iftaom- . mafupcrRitionem fapiant,relinquamt(s ea-.prxfcrtim cum Euangelift£,Spiritufanilo proculdubio guberna tl, ne locum quidê mdicare uoluerint,ubi Eaptifia ter-rx fit mandatas : quafi obuiam ituri fuperHitioni, qux poiiea in ecclefiam Cbrisii irrupit.
Deperfecutione fub Pontio Pilato,
IE S VM quoq; multiplex perfecutio excipit,flatim utuocationemfuam initiatus 'm baptifnodpatrecr ffiritu fanilo,incboat. Etfiautem uitam Cbrisii infè-rius paulo accuratius compleilemur,tamè ordinisgra tiapauca quxdam boe loco extremis quafidigitisper-firmgenda putauimus.
Hoflesbabuit longè acerrimoS I E S V S Cbriflus: magiscp cum eis fiit collu£latus,quam alla alia creatu-4° ra. idco enimuenerat, ut cum hodiibus Dei atq^ bomi-numbellum admirandum iniret, uiüoriamq3 patiendo reportareti Primum Satan cum Immediate adoritur, idepmiris infidifs. Namadmouendasres nouas extra uocationem,cy ad defèdionem tetramf idololatriam, propofitis loco prxmij regnts totius buius mundfeum corum gloria ,bortatur. AtuerboDei iflum bofiem impudctißimu firtifimè propulfat Cbrifiiis, fJiatt.4.
Posiea uerà,non ceffat Diabolus uarifs artibus IE-SV IA, à quo fiibi exit turn mminere non obfcurè dim-lore difctpuh lobannis er exteripij fiermt, uerbis dici 50 nabat,mpctcrcpcr fua organa. Namfacerdotes fum-non poteH.Veniunt tarnen difcipuli,corpus fui ebarißi nbsp;nbsp;nbsp;mi Mq; mfimi,fcribx,Pbarif£i,eorum minifiri, femo-
mi pr£ceptoris fepeUentes. Ncq^ Cbriflo is nuncius gratus fut, quod fua illinc feceßtotie ad locum defertü teflatus eß.Hiftoriam banc recenfent Mattb.i^^.Mar. é.Zuc.^.
Tëpus,quo lobanes m carcerem detrufus,^^ quant diuin eo detentusfierit,none^difertèin Euangclt-^is mdicatum. Coiligi tarnen poteR utcunq^xum ßrte circiter dimidium annum und cum Cbriflo concionatu
respopuli,acreliqUa turba, fuperiorum exempla fecu ta, tantum interitum IE S V Cbrisio comnunantur: N.atth.tz.i6.
Tertiè,Herodes Galilxx tetrarcba,Eaptifi£ cami fix,cum fuis minifiris tendit Chrislo mfidias:timcns co citationem aliquam uulgi,crmalè fibi de lobanne con-fcius.Euc.13.
Cynarto ludas lfcbariotes,umis ex duodeem, cum fffi-pofieauerocirciter annumin uinculis,quxinitio 60 boRibuscolludens,^!!prxmia aucupans,traditeumin fiere talia, ut mde difcipulos fuos crudirepoffit, dcten manus carnificum.lAattb.z6.
Cy^mtot
|
»9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. E L I Q»:«fo,MagiftrdtiKpoliticus exurbe Komain I« d^MH mifTM, partim ecclcßa: gubcrnatonbiKgratiß-cans,partim fuis ebmodis metuens,mi(iuis fententijse^ uiolentia IE S V M opprimit:JAatth.z7.lohan.i8. Sexto,milites 0^ turba promtfcua,fuis dommis findens placere, er commoda qiudam uenaus, omnem in cum rabian exercetilAatth.zj. Capitaautem acenfationumcontralESvj^h^c fucrunt: Quadßticuocationelégitimadoccret:Matt, il. QnôdfeßceretM.eßiam:Cuc.zs.toh.7.io.Ciuöd aßeuerarct fe effefilium Dci,^ quidcm aiqualem Deo patri:loh.$.8.M.atth.z6. c^nod turbaretreUgionein à Mofeiuxta uerbum Dei infiitutam,populumßfcdu-ceret: Cuc.z;. Quoddainnarctiufiiciamoperumquo adfalutem, reciperet peccatores, taxaretfuperüitio-nes tpforum: Matth.$.Luc.i$. c^od iiiolaret fabbatu, in eo homines tegrotos de debiles fanans: Mattéi iCuc, é.ij. loh.^. Ciuàdpeccatacredentibusdimitteretpalam G-perfiucue.MMth.y. Quodaffirmdlfet,fetent plum(dc fuo corpore mteUigens') defiruelurum yG/m, triduore^duraturum.lob.z.Matth.z^. Quadprohi-beret C^efan cenfum dare. Summa, duorum atrocifii morü criminum reus peragitur, nempe bldfigt;hemi£ er feditionis:cum tarnen omni culpa udcaret, adeè ut non uereretur ad omnium cofcientias prouocare,mquicns, Quis exuobis poteR me iilliuspeccatiarguercitoh.S.' Magis autem propinqu£ caufe iflius pcrfccutioms co tral'S.S'VM erant, plufquam Aegyptidc£ tencbr£, qu£populum 'Dei ûbrucrdnt,quàd lux fineert docin n£ de Mcßid,eius operibus,de cultu Dei er dlijs mcef- ■. farijs rebus, magna ex parte extmdla er at : regnabant autem hypocritica dogmata,erfiatuta humana. Huc accedebatßngularis pcrtinacia à Diabolo 'mSlillata,ut corruptelas er uitia fua noUent à quoquam taxari. De niqipropmquißima caufaperfecutionum Christi,erat peccata totiusgeneris humaneßeut fub cruce incedés, tnulierculas ex commiferationeplorantes ipfemet ad-tnonet,Duc.zj. Modus autem perfecutioms miquus er crudelis ßit. Jdtamprimiim qu£liionibus ac difceptatiombus 'infidto. ßs cum Chrifio conftidlantes,palam 'tn eum conuicia te traeuomunt. 'Vocant eu/m Sdmaritanum,ïoh.8. à dia boloobfeffiim,ïoh.7.8.iQ. lnnomim'8eelzebubcijcie tem ddmonia,Matth.y.iz.hclluonem,publicanoru ami cum. nine fictie eA conieduram caper e, quant is pr£ conijs eum futs auditoribusfii Synagogis ac reliquis co ttentibus quotidie commendarint. Excommunicatum certe à Synagoga cum cum omnibus fibi adh£rentibus fiiffe,tcfiatur Iohannes 9 .er u .capitibus :ubi narrat, ludaos conffirationemficiffe,utßquit IE S V M co« fiteretureße Chriftum,extra fynagogameqeeretur. Hoc decretum fynagog£, in qua erant homines autori tate,dodlrina, uirtutibuspr£ccllentes, contra paupe-rem ,erlt;iut uidebatur ) uagabundum hominem, huud dubié fatisfirmidabilcfiitieruicißim magnanimitas IE S V merito laudem meretur, qui ifia brutafilmina «on €xhorruit,fed alacritcr 'm fuo minifierio perrexit. Etßaute afiiduè opportumtate inuadendi IE S V M, eumqi occidendißedlarcnt, tanquam alafiorem er ca tharma non tolcrandumm terris-.tarnen ufq; ad tem- i pus,quad hdbebatßbi coniVtutu i E S y S àpatre c» |
■B. I. CAP. ni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30 l£^i,omnes ipforum conatusfierUntfi'uflranci. Caufas comprchendendi eum fepifimè magna calU ditate captabant :fed tanta prudentia, tamq-grauibus reprehenfionibus eos àfe dimittebat,ut cum pudorc et fluporc eum relinquere cogerentur. ïnterdum tarnen etiam lapides corripicntes,m eu/m impetum fuiffentfi-iluri,niß fc exfiriofo cœtu fubripuißet : lohanis 8.to. tstazarethanosfuosquoq-conciombus falubemmis ie ta oß-endebat, ut dcdufhim in montem per pr£cipttiu o deieilurißtißcnt, mß ipßs pr£ter opinionë é manibus euafiffiet:Luc£ quarto. Sape alias fibi mßdiae firui ui dit,ideo paulißer feeeßit: 'm alqs locis nihilominus fuo eßieio inceffanter fingens. Pracipua tarnen fugiendi eau fa e^,quod pr£fcriptum tempus patiendi obfcrua-reuólebatt Tandem autem imminente paßionis hora fibi à pß tredeputata, uolens fe patitur in horto capi afacerdo turn er Pilati mimfirts : id quod uel h£c unica hifiona cuidenter déclarât,quad confißione fola,qua fe eum ef gt;nbsp;feprofitehatur,quemqu£rcbant, uelutfulmine iHifitn terram fupini omnes hofies profiernuntur: non refur-refluri unquam humo,nifiipfemet eis pepereißet. Ca ptus à facerdotibus er Pilato, iniquisfentcntijs contra omnium confeientiam condemnatur: aparaßtis utro-mmq^ 'mdignis modis traäatur, demq^ à militib. cru-dehßimo fupplicio crucis 'inter duos fidnoroßßimos latroncs médius fuße fus aßieitur. fed no perimiturfir ro aut cruce Chrifius,ßcut latronespropè pendentes: neque in morte coputrefcit: fed tertia die recepta uita, i ex fepulchro liber cuadit, fuperatis omnibus hoAibus, tam ßiritualibus quam corporalibus.tmö neq- cedefia ipfitis necc ext'mguituri fed Chrifius ideo rcgnat, quid perficutionem tulerat:ecclcfia ere feit, quiafanguinent pro cafiderat: iu^iicia coram Deo fulgent omnes ere-dentes,quia tanquam iniuSius Chrifius crat damnatus. pß autenfdifeipuU er fedatores IE S V, quo tent pore ipfe uifitbilitcr in terris uerfari uoluit,nonfint fir ro oceiß. tarnen odia fummorum facerdotum,er''çiui ab cis pependerunt,non cxigua fu^inuerunt,erpro ape's fiatis palam funt habiti, cxclufi e Synagogis, luxta dc-cretum de quo fupra diximus. Sic Iohannis 9. c£cum, cui chrifius uifum rc^ituerat ,paulo apertius er re-dius de opéré Chridifentientem er loquentem,grauif fimè obiurgatum cxcludunt. Ef Iohannis iz.pr'mcipcs f teerdotum confultab ant de Lazaro 'mterficiendo, eo quod multi ex iudais propter ipfumcrederent 'mlL-S V M.' chrifio etiam iam comprehenfo, difcipulifi-gafibi confulunt, m domibus latitant : Petrus turpißi-mè Chrifium abnegat,reuertens tarnen rurfus ad pixni 1 tentiam. Pofiea autem cum er ipfi difcipuli unitierfa-lem Luangelij ßarfionem, acceptis Spiritus fandi doms in Pcntecojle mciperët, ere feit in membris Chridi pcrfecutio,ut Itbro fequentiexponemus. Pillis tam indefiߣ er crucnt£ perfecutionis ed,ut diabolus unicum fuis organic, irfcconciliabite ediurti erga fernen mulicns abundanter d£claret:detnde,ut a-trocitas p eccatorum totius generis humam co nßicia-tur, quod filius Dei tanta cogitur nofira uieeperpeti: tertio,ut hacipfaoccafione Chrifiusredcmptionesn ' totiusgeneris humani,i Deo liquidé pr£didam,pr£-flaret er dbfolucret. O 'falutarem paßionem Chri- |
|
»‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15 E P F. R S E C V T. ET TRAN QJZ i L. fti.O mifentm Sdtdnam ermundifqui occidendo Cbri fivm,femetipfospcffundederunt, er cunAis credenti- bus immumtdtem db atcrndpdfAonezy codcmndtio-ne ebeedere codât fint.\on enim ChriAus eddem rd-tione,qud^Aptiftd,pdffi(s eA.Umus enim mors, ueritd tis teAimonium ; tllius uero Xv'T^e^‘, hoc eA precium fut,quo omnium hominwmpecedtd funcpcrfolutd, ztr atemd iuAicidredemptd. Vide etidm mirdculofdmDeiguberndtionon in hdc pdrte. Ctudniumuts fremerentyOt fdngumem omnium cum Chriflo comunAorum fittrent iudai : tarnen non folum uiuo ChriAo difcipuli de reliqui credentes diui-nitiis cuftodiebantur, ut m fchola CkriAireAè erudiri pojfent:fed er in ipfd pdßione CbriAi deßndebdntur, ut non modo necem ChriAi, er flupendd mirdculd,ue-rumetiam gloriofdm refurredtonemßeAdre, monu-mentum udcuum dccedere,liberè Udgari, er cum refu-fcitdto Meßid integros quadragintd dies couerfdrfde-mq; dfccnfionem iucundißimdm intuerijiceret. V er urn hacyUt diAum eA, fuoloco dliquato überius trdAdndd crunt. Reminems igitur pie leAor, edput tLedefid ChriAi hoc tempore fangutnem profidijfet er exemplum publicum datum effe,quàd membrdfud, qua adßnem ufq^ mundi hdbebit,d cruce er dffiiAioni bus non erunt immunid. H'E.rodis,innocenciivm pucrorum interßAoris, hißoriam qui noffe cupit,iofephum legdt,proli xchuiusporttnti immdmaßetnoradefenbentem. N(t mtolerdbihs hdbebdt omnem corporis fuperßciem.Af fiduis autem uexdbdtur coli tormemis, pedesq-tdnqud exintercuttsuitio tumuerdnt. Qkjmer infldtiouenm tusesldutcmpistre Antipdtro,cuiußäm Herodisßlio, 30 culiputredoq^uiriltsmembriuertniculosgenerdns, dC praterea creber dnhelitus,er irruptd eiim fuffirid,mamp; ^Mxdituum egit mtanplo ApoUinis,ddurbemA(ca-ionemjlto. lUdm Antipdtcr dpldgidrijsfeu Idtrunculn rdptw^ eufm pdter ob 'mopidin eum redinure non pof-fotyZf db ipfis educdtMypduldtim uirtute cmcrftyiz/tu torludictc A C.iulio Cafaro con^itutui eA. Herodes filiw non minus qudm pdter,initi6 uiriffiibut dd ditto-rdemergere comendenSydb AuguAo titulum Kegn in iudaaadeptus eß, omnium primus ex dlienigenis huic populorexpratpofitus: id quodpiosdepromißioneld cobddtdyhdud obfcurècomoneßeiebdt. Multd dutem 4.oius,quod medicis oleo cdlidioreßueripldcuerdt,info-poßedcrudclißimd in fuo regno perpetrduitßcinord: mortinitnabatur,ßAumq’ neßrtum excogitduit,Colle Aos enim cuiufq; uici ex omni ludaa nobiles, in locum Aisiudteis fu'mpturiis,nifipcpuliprecibusnonnthil mi ;o cuinomencAHippodromiA.,concli(dipraccpit.'Hcin-tigdtusßiffct.Autoresdutcm ipfos, quos diximus, nines crudclißimc crcmauit,terroremq; furntnum omnibus mcußit. Récitdt Philo ]udaiis,eum tricefimo fui er ut caterd praicreamus, aquildm duredm inhono-remCafarts fuprd ßres templi,mdximis fumptibus col locduit. Edmuerö tcmpli prophdndtionem quddrd-gintd fcholaßici iuuenes, ex cldrißimis ßmilqsörti, er duo ipßrum praceptores, ludas er Hdtthids, pio zelo indigné ßrentes, ui ßruAuram ipfdm cldrdmeri die dcmolitifunt. HoeßAo tdntd exdrßt ird Herodes, utfemiuiuus in conctonem prodirct, utndiAam de cun-regni dnno Sdnhedrinyid eA, ordindrios indices ex domo DdutdoeddiffeyÇ^ dlios ex profelytis in legeperi-tos ipfis fubAituiffe.Proprids con’uges ^ liberos occi dit. Sed omnium mdximumßit feelus, quod perpetrd-lut in Cbrifum : quem ut in cunis occidcret ,plurimos pueroshorribilttermaAduit. Hoc autem tdntum ßci-nus^ non potuit diu inultum dimittere Deus. Hdbebdt éo iuUte,iuffu Ctefdris mteremptam, er Antipatrum mor aliasfilt;M quoque ediatnitates Hcrodes,ob tyrannidem nbsp;nbsp;te damnatum effe mdicdbdtur.Clum eryßpdter eum in (xiUwn. |
E C CL. la er pdrricididtquod cum multis effet mßnftis,ipfe quo-que inuifus erat non tdntum dlijs ,fed etidm domeAicii fuis.L-iberiproprio pdrenti necem flruebdnt, omnes ei interitumprecdbdntur. Mctuebdiitenim er oderani tyrannum omnes.Sed idm uindiAd Dei propter perfe-cutionem in Chrißü mdgis feß excrebdt, morbis eum-Udrijs er dcutißimts rurfum excarnifiedntibus. Hdc autem de re ipfum iofephum dntiquißimum te flem dudidmus, Antiquitdtum luddicdrum libro deci-10 mofcptimo,cdpite oAduo,ßc fenbente: Hegiuero mor busßAus eA grduior,pandm impietdtis exigente nu-mine.L ento enim cdlore torrebatur, qui no ta externa tdAu deprehcderetur,qudm mtuspopuldretur uifeera. Aderdt er uebemens uordcitds, cui neceffe effet continuo cibosfuggerere:ftmulq;Hcxdbdtttr inteAinorum cxulcerdtione,er colicis paßiombus. Pedes tumebant pblegmdte humido er peUucido ,ßnuliterq; inguind: ipfd quoq- uerenddputreßAd fcdtebdiit ucrmiculistdc cedentefcedd,nec minus molcAd tentigine,non finefoe io toregrduißiino.fupcr heec omnid,neruorum cotraAio neldbordbdt,erdifficultdtc anhelitus.Cludmobrem co ßdns erdt inter uiros diuinos erßtidicos opinio, Regem latfa tot modis pietdtis Deo pcènas expendere. item de beüo ludaico libro i.cdpite 21, Totum etus cor pus morbo occupdtum, udrijsdoloribus differebatur. Ham ßbris quidem non mcdiocris erdf.prurigo autem brorumqs omnium contrdAio ßtigdbdt : ut qui hiec dil diuinitdtcmreßrrent,ultionem earn effe diceremfo-phiftdrumdüc dutem,qi'dmuis cum tot morborum cru cidtibus luAdretur, uita tdmen cupidus erdt,er reme-. dijs excogitdtii fdlutë jjgt;erdbdt.Demqi \orddnem trdnf grejfui, dpud CdlUroen dquii cdlidts utebdtur, quie m Idcum firdeem bitumm^^ qui Ajjihdltites üocdtur, ef' fluentdypro dulccdmepotui funt. ïbi dutem corput e^ hum plenum denierfu/m,itd dijfolutum eA,ut etidm lu-mind qudfi' nwrtuui refolutd torqueret : deinde pertur bdtii qui eum curdbdnt, dd cldmorem quidem iüorum refficere ui fus eA.defferatd uero fdluteimilttibus quin qudgenas drdckmdSymultdmqipecumdmreiioribus dt que dmcis diuidi iußit. Cum dutem rediens dd Him-chuntd uemffet ydtrdidmbiU correptus y^ penè ipji de Sdlome forore er Alexd mdrito eius dd fe uocdtis: Scio, inquit, mortem me am ßAisgdudijs celebrdturos effe ïudaos. Verum per ditos lugeri potero,erprdcld rißimos honores fepultura dffcqoißtqute pracipio ß-ceritis, Hos uiros, qui hdbentur in eußodid, cum uni-mam cßlducro,fldtim militibus circundatos occiditc.ut etidm inuitd omnts mihi iudadyomnisf domus lUdcry-met. Etfimulbis mdadatts, Icgdtorum quos Romum miferdt epijlola funt dlldta ,qutbus Acmen ancilldnt |
C E N T. I. L I B, I. C A P. 111 E
î4
|
lO 20 exilium dare mallet,id quoq-permißße C'cßarem,ßri ptum erat. Plerodes autem paululum hoc nuncio re-creatus,dolortbusqi rurßum ui£lus (nam media tußisqi panter uiolentia difleitdebaturyßtumprteuenire cona tus efiß.mptoq; malo, etiam cultcüumpopofcit: feflu enim comedere confucucrat.Deinde circumßcflo, ne quit arbiter impcdiret, tanquamßc percujßurus dexte-ramßuflulit. Cum ueró Achiabus confobrinus eins ac-curri^et,manumqi Cotinuiffèt,ululatus maximus in re-giaßatitn,quaß Rex mortuus effet,excitatus est. Eoq; propere audito, Antipaterfiducid rccepit:hctusqi iam euffodes, promtffd ctiam pecunia,rogabat, ut fc ffluc-rcnt,atqi dimitterent. quod corum princeps no folum neßeret obfiitit,ßed ctiam Kegi uelocitcr nunciauit. ïl Ic autem firtius cxclamds, quam utres atgrotantis ualc bant,contiiuió fateUitibusmißisoccidit Antipatrum: mortuumq;ßepeliri iußit m Uyreamo, Deinderurfus comgitteßameneum : eyfuccefforem quidem Arche' laum natu maximum^Atitipat ßatrcm,ßcripßt,tctrar-chain uerô Antipam.Poâ inter itum ueró ßlißqumque diebus exaflis montur : annos quidë triginta quatuor, ex quo inter fielt Ajttigonum,regno potitus: triginta uero er feptem, poßquam Rex à Montants declaratus efi. Et in alijs quidem omnibus ficunda firtuna ußts efl,ß quis aims.Regnum enim, quod priuatusßbi qua: ßerat,tanto conßeruatam tempore,ßlqs ßuis reliquit. In rebus autem domeSlicis infilicißimusfiit.Salome au tem, antequam r eße tret mortem Regis exereitus, cum manto progreffd, uinflos abßoluit, quos occidi manda Uerat: tpßum dicens mutaffe conßlium, er unumquen- 3° que iußijße domum dmütti. Hißce poenis connume-rctur er h.ec, quad eins regnum polled in tetr arcbias ßciffum er ßubmde magis magisep debilitatum efi.Cino modo autem reliqui perficutorcs Eaptißai er Chrifii ßiit puniti,in ßcquenci libro,Dco dante,refiremut, CAPVT UIL DE DOCTRINA. ^1 Vnc, qua: fient Chrisli tempore ratio er firma doflrin£,qud ipßemet er cce- 40 teri eins teßes ac cooper artj, uiuo orc iradtderunt, opera: prcciu efluidere. Idtnc enim rcgula peteda cH, ad quam omîtes do firinas omniumßcculorurcfirri er explora ri oportet ; qua:ßewm hac congruunt, tuto eisinniti potefi co nßcicntia:ßn minus, tanquam pefics ammaru infirnales figienda: er execranda: ßunt.ldeo enimpro dijt Unigenitus filins è finu a:ternipatris, ut homimbus ueritatem coelcflem de Deo er eitis uoluntate reuela-ret:id quod ficitprimitm in paradißo, demde omnibus fctatibus, renouans er iïluftrans cam doUrinam, partim mediatè,partim immediatèier deniq; omnium ma Xtmè,poflquam mdutus carnem humanam,er minime-rio docendi,er mplêdo legem, totihumano generi fier uiuit. tgt;(onigiturdubiumeil,quin 'mtegram firmam doilrinte coprebendcrit ac conffituerit Cbriflus:quam er uult audtri, er muiolatam in omnem ufique æterni-tatem fianflè cuß:odirißcut etiampater coele^is ifiam uoeemefiublimieoeloprofirt,TiVNC AVDITE. omnesgcntes,incipicndoà Hicrofiolyma. Etpaulo lucundumprætcrea erutileefl, totamquafiidea Cq antèiMcccffccfl,inquit,implereomnia quaficriptajut dodntia: Chrifii fiemel in confiedum proponere ; ut nbsp;nbsp;nbsp;in lege Moß, Prophetis erPfialmis, de M E. nbsp;nbsp;Juxta hanc |
hac rations quilibet totu/m doUrina: corpus, dusq; fin damenta contcinplari er expendere poßit. De fingu-lis igitur articulis doflrmamChrisii,fipiritufianflo noi iuuance,annotabimus. De fcriptura ueteris Teftamenti. E A qua: in approbatis libris ueteris Teßamenti continentur, non efifie fiéUcta, qualia m ethmeo-rum libris habentur,fied à Deo ipfio prolata, plurima hifioriæ Euagclica: argumenta euidenter demonfirat: inprimis ueró hæc duo, quod IE S V S Chriflusfilius Dei luculenter illas ueteres ficripturas commendat,at-que i'll finis concionibus crebrô ufiurpat:de'mde,quèd aß fierit, .omnia qua: aiÄofier propbetis diuino confiUio tradtta ßunt,Aießiam adumbrafifie,fieq- iamfimgula exe qui er in aflwmproduccre.Matthastiz. affirmât Chri fius,Dauidcm in ffiritu fie uocaffè Dominum : Micas, Spiritum fanelum per Dauidem de M.cßi£ fiubflantia er officio prophetafifie. EtZacharias Eapttßa: pater difiertè aff'euerat,Dominum Dcumffrael locutum efifie per os fiandorurn prophetarum,qui omnibus fieculis ui xcrini,de exhibendo M.eßia,eiusfi beneficijs. idcin er Maria eelebrat, dicens Dominum locutum cjfi ad patres noßros, Abraham er fiemen eins in fiecula : quod mmiriim ex Abrahec fiimilia, fiemen benediélum dcbc-retnajei. (yu£autem ScripturæueterisTeßamettti maior autoritas attribuipotcsl, q earn ab ipfio Deo pa tcfiiélamerIraditam effet ChrifiusuincitDiabolum per Scripturam,Matth.4. er Pkarifiæos fie tentantes, Matth. 21, Defindit difictpulos contra Pharifia:os, ex ScripturisiTio legt slis, inquit,quidficcrit Dauid,cum finie laborarcti Corriptt Sadduclt;eos,ignorantcs Seri-pturain. Summam autem cy lucem ueteris Teflamenti,er 1-pfium adeo ut uocatur fiubiedum, egregtè explicat ipfie chrifius in nouo Tcfiamcnto:Scrutamini,inquit,Scri-pturas .putatisenimuos inipfisuitainhabcre,erilla: fiunt qua: teshmoniumperhibent de me.ïtemiSi credc-rctisMofi,crcdcrctisermihi:DE ME enimilleficii pfit. loan.;. Vult igitur Chrifius,prophctarum fieri pta diligenter cognoficher fiubicélum mofirat, quod in ijs qu^-endurn cSl. Ciua quidem in requafitardentem er dar am fieem in ipfias tenebras collocaf.er ßubindi- cateosctccd. no fie tn prophetarummonuntentis «4-uigarc,quiiion 'mijs Chnjiumpcrfpiciant. LucæiS.in quU:J^unc afccudimui üierofolyma, çy confummahu tur cmma quæ feripta funt perprophetof defilio ho-mm s. AmcmM igitur hatte Chri^i (entcntiam,qu£ ueluti egregim commentarius e^ m totum uctM Telia mentum, idem Philippus déclarai,liathcittdeli hetij^i-$o mum nuncum adorent: Qjtem feripßt, mquit, Mofes inLegeerProphetit, inuenimuHE SVi^filium io-ßph àllt;iazarcth:ïûhan.i. Eodem tnodo po^ admi-randamfuamrefurreftionél E SVSdifcipuliifuisferi pturat ucteris Tcftamenti explicat.Narrat enim Lucoi cap.2^,l E S VM difcipulu feripturam aperui/Je,çy dixijfe: Sicfcripium eü,^^ßcoporiebat Chrißumpa ti,cy reßirgerc à mor tuis tert ia ßeicy pratdicari in no mine duspcenitcntiam c/ rcmißicnempeccatorumin |
If nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;descript. NOVI TESTA Al ENT I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z6
|
hanc fcntentiam etiam quidam ueteris Tcfidmenti libras partiuntur.ludeihunc IE S V M Chriftum in ue ten Tefiamento non cement es,nihil prêter liter ar urn piëluras uidentiOmonflrofis opinionibus ettamluci-diftima diëid,quafi denfis quibufdam nebulis fiance ob fcurant. EA ohoc obfcrudtione dignum,quod ex ueteri Te fiameto, 0 legem 0 Euangeliu adnunciat IE S V S. Sumit enim inde expofitionem legis moralis, 0 de ce-remonialtbus quoq; interdum differit : deindeprophe-tias o figuras de Meßia perfiicuè adfe transfert : 0 nihil fe aliud ficcre teftatur, quam quad 'm prophetis iuxta confilium 0 patefiëlionem Dei fit traditum. ni^oarisfieri,exhibcbutcfcommonftrabitt. Totab io neCjNiMtAl.ferpentK, loh.3.agni,loh.i.diciturdeueri Docet etiam 1E S V S, ueteris Teftamenti prophe tias de Mefiia,in fefe uno finiri atq; confifterc,nec ion gius progrcdi.Sicut Mdtth.ii.inquif.Omnes prophete G'lexufq^adïohannemprophetarunti Iohannesau-tem exprcfiè,extenfa manu 0 fublato digito prefen-tem Mefiiam,qui debebat uidima pro peccatis huma-giturpolitidMotfi,mandat o Dei con^itutd, corruere C7abaleri debebdt,quü Chrtfius omnid peregiffet que ad fuum officium pertinebant. Edmep ob edufdin lo hannes extra templum Uierofolymitanum finätonem fuam adminiflrabat,(y in ïordane baptifmum inchod' bat.Cnriftuspofl refurreëlionein ideo emittebat doüo res in umuerfum mundum. Deniq^ ettdm locus ipfe ubi feltgio Mo fated maxime uigebat, defiruebatur : ut res ipfd doceret, Deum non tantum doärmdfied etiam in nia habebant fuum terminum prefixum,quoufq; dura-re dcbcrciu:ficutinquit Chriftus, Lelt 0 prophete uf gcntibusdehorrendiscIddibuspolitiamMofaicdmfiltt 30queadlohannem,Matth.ii. Prophete 0 facerdotes ditus cuertiffei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquampolittceguberndtionis curdmfudincbant: fi cut adhucin Cdiphao rcliquis facerdotibusreliquie i^onautem funt ed que modo commemorduimus,tâ largiteraccipienda, quafinuliuprorfus ufum amplius vêtus Teftamentum 'm Ecclefia Chrifti haberet:fcd tenus tantum,quod mine exhibita f:int,^ue ithcuemu rddcnunciabantur;amp; quad umbrefigmficanta Cbri ftum,aclegesccremonialcs atq;politicefinemfuum acceperint, ftatusq; religionis d Chrifto ordinattisfit acctpicndus.Mihdominus tarnen fcripta ueteris Tefta-menti quam diligentifiimè legenda atq^cognofeenda 40 ftet Chriftus^ cffcXhrifiiispriCccpitiohan.s.ScrutaminiScripturas. 1-uc£dccimofexto: HabentMofenzy“Propbetas,cos *^^diant.Etgrdtiitcrrcprehëdit Sddduceos,ob ignord tionem Scripture: ï.\drci 12. Eirdtis, nefcientes Seri' pturiis. C^terum hbri ueteris Teftamenti, exquibus in hi-ftoria Euangclica partim à Chrifto, partim ab Euan-gchdis quidam citatur,fuitt:Mofcs, Efaias, lercmias, Ezcchtel,Damel,ïiofeas,lonas,Michcas, 'Zacharias, nbsp;nbsp;cata mundi:lo.i.iUuftrat articulu de gratia feu iuHicid Malachias,pfalmi, Eegum hiftorie. ipfd autem diëta $ó coram Deo,feu de rcmiftionepeccatoru: nempe mafta inhilloriachriilicccurrent,utnonfitneceffehucpro lixè adferibere. De Scripturanoui Teftamenti,amp;de conuenientiaacdifFcrentia utnufqne. VOedtur ufitatè Ttïouivm Teftamentum, tota ea religionisforma,quamfuaprefentia, minifte-rio,omnibus^ aëlionibus confiitmt Chri^us. Etfi au-tem de eoena Domini tantum apud Euangehftashec appeUatio extetMatth.26.Marci14.Euc.22. que pes'óa 'mundis tellimoniumperhibet: Spiritus fanëlus uifibili fe idouumTcftanKncume^singcsneinpczzadmirabi, nbsp;nbsp;terdefeenditè cceUsiidemeffundituràChrifto,afflatu b mApofto' |
lcfotdus,quod iniuit Chrislus cü faa Écclcfia i quo lt;^ot' pus o fanguinem fuu elcmentis certis fumendum ac hi bendum reliquit,fudmqi doilrinam o beneficia obfi' gnduit : tarnen de toto corpore dodrine Chrifit etiant reële ufurparipotesl,ficut fèccrunt Apofioli. Etouum autem,ad differentiam ueteris dicitur. lam conuenientia queddm utraq- Tcfiamcnta habe re,ex concionibus ChriRi non obfcurèperffict pote^. Vnus namqi Deus eA,utriufq} autor.ln utraq; legis 0 lö E-uangelq concio fonat,Matth.22.exDeut.6iOEfdl. ito. vtraq;Chrifiumannuncidnt,loh.f. utraqfdo-cent, iufiiciam hominis coram Deo, effe meritum atq^ ebedientiam Chrisii.Euc.24.'fgt;teccffe e^,inquit Chri flus, omnid implere, que fcripta funt in lege ^0/1,0 prophetis opfalmis, de mei Sedo pccubdre ac proprium quidda unumquodq} habere, ex hiftoria Euangelij liquet. Ndw in ueteri Tefiamento, aliquanto obfcurius EuangeUimi aniutn' ciatur,proponuntur umbre rcrum futurarum : ut ïo-turo Chrifio,éius^i openbus. Erant precipui cultus certo loco düigdti, templó nimirum Hierofolymitano. Idco enim Cbrifcus in templo crebro uerfutur, o' pd' fchd Hierofolymis célébrât. Elabebat etiam uctus TC' fidmentum de regno corpordU annexas promißiones. Ex hoc enim fonte nafcitur quæAio,dn iufium fit, Ce-' f tri, utpote aliéna regi,cenjum dard Matth.21. O)»-confficiebdiitttr,penes quos iM erdt edpiëdi Chriftum, licet fuperior iunfdiâio idin cis ddeinptd effet. Erdt fdcerdetium externum, e^ ordinaridfuccefiio :ficut Chrifius pracipit Icprofo lAdtth.7. Vdde çf oftende te fdcerdotibus,G‘ offer inunus tuum . ludet pre d-lijs gentibus kabebant fuds qudfddm prerogdtiuds : i-dco offenduntur, quodgeitctbia ctiam bénéficiapne-liabetorNouum Tefiamentum qu.edam fibipro^ prid.Wm m noua omnia plemfimè funt perfecta,que in ucteriprediiia fùerant:ficutLuce 24.Chrtftus ipfe difertè affeuerat.propoiüt Chrifium exhibitum, eiuf' que hifioriarn d primis cunabults fidditer narrat. Erc-uiter docet,Chrifium pcrfoluiffe omnid,que lex abho minibus fiio iure pofiulabat.ficut tefiantur diëtaiVeni lege adimplcre,Matth.s.Ecce agnus Dei,qui tolliipec tione Chri^i, totaq^ eins obediétia, que fide nabis dp' plicdtur: effe nas iujloSjO habere uitam eternam.ïoh. 1.16. Clarèoperfpicuè afferto impertit remifiO' nempeccdtorum,ut Matth.^.quaquidem reludeitan quam infueta,uehementer offinduntur. tn^Htuuntur in eo palam claues regm ccelorum,Matt.16.18.ïoh.20, Miracula plura er illufiriord in nouo quam in ueteri fiunt.nam pateficitfe clarius ipfeDcus.Vt in baptifma ChriRiad ïordanem,pater uocefonordfilio fuofianti |
27 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LIB in Apo^loloi. Mortui pîuresreÇufeitdntur : uerio in-luimcri curantur Ù mrijs plants, id(j^pr£ter onnes naturales edufM . Chrijius ipfe tertio die Ù mor-tuis rcfurgit ; quo miruculo quod'nampoterieffe fu-bUmius.
Sderdmentd quoq- in Nouo funt euidentiord. Num ad bdptifmum iuxtd m^itutioné Christi,fc totd Trini tas dUigduit, idq; dd honints necejjdridin regenerdtio-ncn.IAdtth.z8. lohdtus. IncaudDominipaneucrum Christi corpus,uino uerus eius fanguis prabetur omni n bus manducdimbus ar bibentibus,iuxtd uerbum er in-^itutionem ipßiis. At qudnto prxjidntior er admira bilior est tails ac tanta communicatio, quant aßerfto fanguinis ex maélatd uiHitna i Abolet Chriflus tn No uo Teflamento politiam Mofaican, pr^dicens cuer-fionein admodum horrendam. ToUit t^ouum Tejta-mentum fimditus facerdotium Mofaicivm, er m^ituit tninifleriumumuerfale, nempe Apojlolorum : er non alligatur amplius Tedeßd Deiulli loco.ïte, mquit Chrißusdn mundum urnuerfum, erpratdiedte Tudn-2^ geliumomni creatura:: quo dido omnis prarogdtiua uel loci uelperfondrumpenitus dußrtur. Habet prophetic de pfeudoprophetts, de Antichrifio, dusep re-ucldtione, de fine mundi, de fignis antecedentibus, de extremo iudicioyde uita teterna maxime illuflres. De-niq; Houi Tefiamenti con^itutioe^ poflrcina ,neq; eü alia expedanddyiußquando Chrifiiis IE S V S in Mdiefiate fia apparent in refurredionemortuorum, itta omma re ipfa uifibiliter ac [enfibiliter preftabit ac complcbtt,qu£iamucrbofuo omnibus credentib.con sc dicit,er ßeramentis ac ßintu fando confirmât.
Hx bi fee inteUigi potent, Houum Teß amentum ex ucteriflucre,er articulisfideicum ipfo congruere:ni-ßquod omina bic clariora fint, er aboUtis antiquis no uafignaac teßimonia promifiionigratie fintafiixd.
Summa autem rerum m Nouo Teßamciao compre benfarum, in hoe dido cxplicdtur:ite,predicate Tudii gelium omni creaturec. Qjii credtdcrit,er baptizatus filer itfialuus erit.quiuero iwncrcdiderit,condemnabi tur. !Adrci decimofexto. Tt in hoc : Sic Deus dilexit 4c mundum, utfilium fuum unigenitum daret, ut emnis qui credit m eum, non pcredt,fed habeat uitam £tcr-nam. Scd res ï^oui Tefiamenti in catcris quoque do-ärinx partibus tradanda: uenient. promde adalid tranfibimus.
DE VERBO DEL DV£fignificationes uocdbuhycrbi aut Sermo-ms , potifiimÜ tn Euangclica hifioria rcperiü-tur. Vnd,qud folus Iohannes m exordio fuiTuagelici li briutitur: ubi feipfum luculenter exponit, quad uerbu. $i dccipidt pro perfonaficundaTrimtatis,coeficnttAli ercoxtema Patri er spiritui fando,qu£perfonafitfi lius patris unigenitus, pofiea ueró prxfimto tempore homo ßdus. Alterafignificatio efi, quod appeUatio ticrbi fumitur pro docinna reudata er tradita per Chrifium,fi'ueuiua ipfius uoce,fiue per fuos mini-firos. Et in hacfignificationc bic ufurpamus. epitheta ucro uaria interdum adijciuntur, Tocatur uerbum Dei, ^Aatthxi decimo tertio: C^ui uerbum Dei audit. t,uc.8.Semen c^uerbum Dei.ltem,Matermeaerfra g, tres mei bifiwt,qui audiunt uerbum Dei:ioh.u, ^ea-
, L C A P. 111 L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï?
ti qui audiunt uerbiimDei,iob.8. Qui ex Deo eft,uct b.i Del audit. Now autem loquitur de fubftantiali uer-bo in bis diüis Chriftus,ficut 1 oh.cap.i.cum d:cit,Vcr bum crat Deusifed de dodrina,quam tradit.Difccrmt enim aperte fe tanquarn feminatorem,er’fernen,hoc eft doétrinam qua coüigitur er plant atur Tcclefia. Ap -peliatur autem uerbu Dei à caufa efficicnte.nam Deus ld uerbum reuclauit, er proponit incofuain uolunta-tem, quam uult omnes homines noffe ac fcqui : ereil i-3 pfe Deus in eo uerbo efficax,licet homines id iuxta Dei mandatum proponant. Hine Chriftus paßim uocat uerbum fuum,hoc ell,quod ipfe reuelarit,er adhuc tra dat.item uerbum pdtrisinam ipfius confiilio er luffu fi-lius ea docebat er illuftrabat, quee alias humana ratio fiasuinbus inquirere non ualcbat. Sic reHè Spiritus fanfhVerbumdicipoteâ.promittitenimiT SV SSpi ritum fanäum.qui difcipulos ac totam Tcclefiam fit do äurus:lohan.i4..t^.i6. Eadem de caufa eruerbum re gni dicttur,Mattb.i3. ndm per iüud Deus corda régit, , er in fiiam Ecclefiam, qua crebrà regnu co:lorum uo-catur,imô er m xtcrnamuitainhomincs colligit.Tuae 4 .Euangelifta doilrinam ChriRiuerbagratis appellat,no tantum quia famma autoritate er fuauitatepro firebäturtfed omniu maxime,qtiiagratiâ,hcc eßßuo rcmDeier remifiionem peccatoru/nianxijsconfcien-tifiadfrrebanti AfimilieffcéiuPetrusinquit :Domi-né,uerba uitie tetemte babes: hoc eA,qu£ erannuncidt er impertiunt uitam£ternam: lob.6. item writ as ap-pellatur,loan,i7.ltcm uoluntc Dci,loh.s.H£C eß uo i luntaseius.
C£tcriim ad uerbum Dei non tantum refirri debet condones Houi Tefiamenti,fed er prophetarum.ficut monet Chrifius Luc.ié. Habent Mo finer Prophete^ eosaudianc. loh.s.Scrutaminifcripturas. Mattb.i^i Chnfius deduct Pharif£05,dc repudio fit feit antes,ad fcripturam : Hon legifiis, inquit, ere. Et Zacharias Luc£ i.Sicut locutus e^per os fandorum,qui à feculo funt,prophctarum fuorum.er Maria ibidcm:Siciit lo-quutiis eft ad patres nofiros.
gt; Dodrinam igitur banc à Deo profedam effi,clarè docet Chnfius: AXea dodrina, ir.quit, non cd mea,fed dus qui mifiit me.lohan.r.Ego qu.e audiui apatrc,b£C loquor in mundo.loh.8. Ego ex meipfo nonfumlocutus , fid qui mifiit me pater mandatum mihi dedit, quid dicamcrloquar.ioh.iz.14. Omnia qu£ audiui à pâtre meo,nota uobis fici.loh.tf.Et Matth.iiM parabola inquif.Ciui feminat bonum fernen,edfilius hominis. His enim uobis plcruni^ feipfum defcribitChridus. Et lobanes difertè mquit :Vnigem.tus quied infinu pa tris,ipfecnarrauit. Et propter hoe ojficium omnium maxime ^óyei appellatur,loh.t.
Eteque nero tantum ante incamationem, er pod-quamhomo fidus cd,dodrmam ccelefié ipfimet pro-tuUt ac plant auit:fcd docet infuperfie deinceps quoque miffuriieffe DodorcsEcclefi£falutares.A\att.z3. er Matt.Cf.inquit Cbridus:lAogateDominümefiis,utmit tatoperarios'mmeftcmfuam.
Ed igitur mifiio falutariü dodorum in Ecclefiam, totiiuq;minidcrijconferuatio,opiisDei. EtChridus ipfifancit minijter;um,ablcgans fuos Apodolos in uni uerfiim mundimiiaddita promißiene, fe apud ipfos fii-turum
|
DÊVERBO DET. turumufq;adconfi(mmatiüHemfecuti Matth.18. Omnes effe ad hoc uerbum,quod IE S V S Chriflus è ccelo protulit ZT tradidit,alltgatos, uox admiranda, quarn pater è coelo edidit, teftatiir ; Hic eft filius meus dtleélus, in quo delcAor,H V N C A V DIT EMatt. t7Mdrc.^.Euc.^.Et Chrtfius inquit ; Ques meieuocé meant audiunt.item:Alienu non fequuntur,fed effugiut ab eo,quia non noucrunt uocé altenorum-.lohiW.ltem: SanAifica cos m ucritate tua, firma tuns eA ueritas: lob.17. itemiGocentesferuare omniaquiecunqiprte-ccptuobisiMatth.zS. Gocetpreterea,etiam aliosfo nantes uerbu Gei effe audiendos,tanquam ipfum Chri ftum:Eucie.to . Qui uos audit,me audit. CaufafirmaUs cA ipfa doélnna, quarn de fingulis articulis,Geo dante,recenfcbimus.Summ£ autem bre-ues fuiKipcemtentiani agite, appropinquauit enim regnun caelorum:M.atth.4.. Poenitenciam agite, zT ere diteEuangelio-.lViarc.i. Pr abdicate in nomine ChriAi poeniteiuiam ZTremißionem peccatorum: Euc£ 14, Spiritus fanAus arguet mundum de peccato, ZT de iu-10 ptè fo nat,ad fùturum:ZT monet, Spiritum fangum mts Aitia,zT de iudicio. De peccato quidem, quod non cre- diderunt mme.De luAitta uero, quia ad patrem uadOi (Ttam nonuidcbitis me.Ge iudicio autem, quad prin-(eps kuiis mundi ludicatus eA.ioh.i6. nbsp;nbsp;lise diAa co moneßeiunt de duabus princtpalibus partibusdoélri-necoeleAts:nempedeLegezTf.udngclio. Comple-Aimur ZT ‘As fententite quatdam cÓpendia ucrbiGeis Venite ad me omnes qui laboratis, zT onerati cAis, zT ego refciamuos.Toüite iugummeum: Matt.ic. Vemt filius hominis faluarc quod pcrierat :fAatth.samp;^ Sicjo Dem dilexit mundum,ZTc.ioh.3. Hæc eft uita teterna, ut cognofcant te folum ucrum Geum, zT quem mifiAi 1E S V M ChriAu:io},.i7-ZTfimilcs,quauts ad altera parte, nempe Euangeliu, maxime uideütur pertincre. De cffeAibus ZTfruAibits uerbi Gei ^agnificè Chri fins docet, nempe quod afferat ueram patris cognitio-nem.flamLuc£ io.inquit,fcrcuelarepatrem » Verbu - Gdaffert cognitioncm filij.loh.6.0mms qui audiuit à patrc,ZTdidicit,uenit ad meilob.f.llbe funt,qu£teAi- paupertatem,abijciantfidcm, ZTexcutiant bona cede tnomumperhibem de me. Affert hoc ingcns bonivm, 40 Aia.SicMatthäi zz.Luc£ 14. ait ’Cbriflus,omneslqui quod pater ZT filnis,difcentes uerbumfingulanamore plorat uenturä calamitaté Hierofolymoru tcmporalé, ciumnonucniet.ioh.6.'Verbaqu(eegolocutusfum uo 30 nempecruencabeUatidq;obuerbiGeiconcemptu, ZT“ perfecutioné ucri M.cßi{e.s7enient,inquit, dies m te,zT (ample él anturyC/ mils uelmt habitare: lob.14. Qui bahetmandata mettais me dthgit^cruicißimdihgetur a patre meo,z:J‘ego dthgam earn, eZ manijiftdbo ei me ipfumAtc: Si qua diligit me,fermonem meum feruabit, (y“pater mens dihget eu'mgt;ey‘ ad turn ueniemuSyOquot; mn ponem apud eumfreiemuSi Aßert mt am æternam, fz-bcrdtaditmnatione.loh.$. Qui uerbum men audit, cz credit ei qui mißt me,habet uit am attemam, çy m ludi-bis.jfiritus funt zT uita.hoc eA,per uerbu jfirittts fan-üuszTuitadantur.ioh.S. Si uos manfentis in fermons meo, uerè difcipuli mei eritis ,ZTcognofcetis ucritate, ZT ueritas liberabit uos.item: Si quisfermonem meum feruabit, mortem non uidebit in aiternum.ioh.n.iAa datum eiui uitdieterna eft. 'Vniuerfefcripturæ ZT uerbi diuinifinem, Iohannes 'm conclufionefui bbri cap.zo. compleAitur : Hæc fcriptafunt,inquit,ut credatis,quia 1E S V S eft filius zT crudclitatc)mißis cxcrcitibus fuis perdidit homici-‘Gei : ZTut credentes, uitam habcatis in nomine eius. ^q das iÏlos,ZT cuutatem eorumfucccndit. Ne^j exigua 'Luc£ n,Beati qui audiunt uerbum Gd, zTcufiodiunt nbsp;nbsp;damna funt,ut pote ffiritualia,qua: m ipfa parabola de |
30 illud. Ajfert arAißimamcomunAionem cam Chrifto, Luc.8. Mater meaZTfratreshifunt, quiuerbumGei ' audiunt, ZT ficiunt. Et in parabola de femine docet Chriftus,uerbüm Gei non abire fine fiué'ïu,zT quidem etiam tneefimum autfexagefimum, autdenique etiam cencefimum profirre :id quod de internis ZT externis fiuAibusinteUigidebet. Quod pratfidium quafifir-mißtmum aduerfus ommsgeneris pcncula, imo etiam contra terrores mortis ZT diaboli, uerbum Geifuppe, » o ditet,prlt;eclarè Chrifitts monet Matth. 7-Euc.6.Omnis qui audit uerba mea,zT frcit,aßimilabitur uiro fapien-ti,qui cedificauit domum fuain fuper petram:zTdefcé-ditpluuia,ZT ueneruM flumina, ZTflaucrunt ueitti, zT irruerunt m domum illain,ZTnon cecidit.fundata enim eratfuprapetram. Hatc teAimomadocent,Geum perhancfua uocéfemper effeinfua Ecclefia efficacé, ZT uberrimè largiri ccelefiia ZT aterna bona. Hue iterumpertmet, quod Chrifius poÜicitiis est, fi perpétua,huic miniAcrio, tn quo uox iAa code Ais incorru-du ejßc reprehenfurum, erfimul de ucritate commons pélurum:loh.i6. ïmô zr Apostolisafflatu Spiritum fanéiumhanc potißimumob caufam impertît ,loh.io. facit ZT hoc ad commendandâpotentiam uerbi, quoi ChriAm folo uerbo mortuos rcfufcitat,ZT omnisgene~ ris morbos eßicacißime fanât. Scd ZT hoc commons facit ChriAus, quod Hon apud omnes auditores aquahterfruélfcct uerbum Gei.ïpfi met auditores ChriAinon funtomnes conucrß:ßcut grauitcr de Capernaum,Corazin, 'Bethfaida ,ZTtota populo coitqueritur,quod non cognont tempus uifita-tionis fu£.Etloh.cap.i. admodum triAes quereU reci~ tantUr: in propria uemt, ZT fui eum non recepcrunc. tieec ZT in par abolis quaß depingit ChriAus, UtMatti ij.ubi tres partes feminis laAi in agrtim,pcreunt: par^ tim, quiadiabolus^aufcrat ex cordibus humants uerbu: partim, quia homines uoluptatibus zT diuitijs huiiis ui-t£ irretiti,ceu jfinis, ZT abhorretes perfecutionem zT dem uocari ad epulas atq;gaudia nuptialid-.ueritm plè rofq- non tantum ajfernari uocem, fed etiam nuncios crudcliter interficere. Et darè de minifterio prænw-net.Sime perfecuti funt,ZT uos perfequentur: Si ferma nemmeum feruauerunt,zT ueftrum feruabunt. ioh.i;. Quodautemtemporalesatq;teterntepana: conté-ptum uerbifint comiiaturj:.dtrocibus uerbis non rara cominaturChriAus.SicnMltislachrymisindicatZTde circudabunt te mimici tui uallo,ZT obfidebunt te,zT co anguAabunc te undlq-, zradterramproAement té, ZTßltos tuos qui in te funt,ZT non relmquent in te lipi dem fuper lapident, eo quad non cognouens tempus ui fitationis tuie.Guc£.i^. Eadem fit flits tradantur i ChriAo Mdtth.i^: idem parabola de nuptijs commo-neßcit.Rex iratus ( cognito nimirusn uocatorumßAu |
CENT. i. UB. I. CAP. un.
fi
ƒmMm perciiittibui ddumbräntur : nempe quad cor obduriticmnoncdpidt U€rbutn'Dci,c:y‘diabolus eins jruilumimpcdiatcraufcrat. Quid tri^iusdidpo. teA,qudm éffe orgaiion iflitis impuri ^irituf i item,fi-dem extingui curU mundanis, cr rebus prorfus cadu-cis deftuxdibusf Porrô neq^ ed pand leuisputäda eß, quod pdrdbold MiCdt,perife ctidni omnein confeßio^ nein er conildnttd inperj'ecutiombus,contemptortbus ùerbi-.er nuüdin cos in terroribus conßieiitid: conßold tionem tencrc,fcd fldecefeere erdrefcere,hoc eA omni 10 «o defferdre. Sic er in pdrabold de conuiuio, dicit Chrilius,eos non feturos effe participes bonorum qua: iierbo Deidiffcnfaiuur,quinoluerunt id dmpledi. Ne mo,mquit, uiroram qui uoeati ßicrdnt, gujiabit ecena meamiLucietd.. liucpcrtineteriüud M.dtt.7.Qin ms audiens uerba me a,er non freiens,ßmiUs crit uiro ftulto,qui tedificauit domum fiamfupra arenam:er de fcenditpliiuia,erueneruntflumina, er flauer um ue-ti,er irr Herum in domum illam^er cecidit,flutqi ruina, aus magna. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20
De teternis peenis, quibus Deus contemptÜ uerbi itlcifcetur,hiec dida concionamur : Matth.u. Vai tibi Corazin er Bcthfaida.namfr inTyro er Sidonefrda: flufjem utrtutes quaifrdtefum m uobis,olim in cilicio er einerepanitemiam egiffcnt. Verumamendicouo bis, Tyro er Sidoni remijAus crit in die iudidj, quant Uobis .Bt tu Capernaum, qua ufqfin codum exaltata bs,ufqi in infrrnum defeendes, Q^id atrodus dicipo^ teftinam quafrfulmen cxcommunicationis in ipfos con ijcitur,er omnium horrcdißima; poena: adnunciamur. 3 0 Eodcin modo, ue feu excommunicationent oepoenas ^auißimds denundat Chriflus tiharifais er fcribts,fd vam dodrinafrAidiemibus er perfequentibus ,Mdtt. ij.Et Matth.10. inquit : Quicunq; non exceperit uos, Ueq; audient ßrmoncs ueßros, exeuntes ex edibus aut ciuitate illa,excutite pulucrem pedum ueArorum. A~ mendico uobis,tolcrabilius erit terre Sodomorumer Gomorreorum in die iudidj,quam ciuitati lUi. loh.8 inquit Chriflus:Quiex Deo cA,uerba Dciaudit:pro~ pterea uos non auditis,quia ex Dco non cAis.
Docet e- .4.0 Deum uidebunt.
nim,opus Dei in nobis eße, ut aures uerbo Deiprebea musier certißimum eße indiciu,tbi no habitare Deum, ubiuerbum Demon habet ulliim locum. Grauißma adhortatio cA Mmth.ii. Quihabet auresad audien-dum,audiat.vbi non obfeure figniftcatur,no omnes ha here ciufmodi capaces aures:er rogandu eße Deum, Ut ti memem aperiat, capacesq^ ms tamorum bonorti effidat. Itemi^on eAis uos qui loquimini, fedßintus patris ueAri:Matth.to.
De ccrtitudinc huius uerbi inquit ChriAus Matth, jo 24 * Ccelum er terra tranfibit, uerba autem mea non tranfibum.ltemMatth.;.Hon preteribit unumiota. Denique etfi ratio humana nonpoßit omniacofequi ac perfficere, tarnen uerbo diuino fummam potentiant eße tribuendam, Gabriel docct Luc.r.Hon ent,inquit, impoßibilc apudDeumomne uerbum. er Elizabeth t('ti0m»iafiem,qu£cunque Deus tibi dixit.
Phrafis cA in concionibus ChriAi,uerbum aut fer^ monem ChriAifricere aut feruare, pro audire er am-pled:ifide,itcfruAibiis declararc: Matt.7.1oh.8.t4..
Verbo Del opponumur pracepta bominum,feu tra
ditioncs humana,Matth.i}.Quare uos tranfgredimini praiceptum Dei,proptcr traditionem ucßramiltcmiV ritumfreiAis praceptum Dci,propter traditionem ue flrant.er Iohannes baptifla loh.s.ait: Qui è terrapro.-fr dus eA,terrcnus efl,erè terra loquitunqui è ccelo ue nit,fuper omnes cA.ltë ; B quem mißt Deus,uerba Dei loquitur. Hadenusgeneraiiorcs quofda locos reeëfui-mus:deinceps ad fl}ccialiorcs,Dco aßirdte, ueniemus.
DE DEO.
Eus,Dominus,Dominus Deus,promifcuc uide tur ufurpari in hiAoria Euangclq.ut Luc.i.E-rdt ambo iuAi ante Deu,incedemes m ommb. mädatii er iuAificationib.Domini,frne querela.Sacerdotio flut gebatur ante Deu,ingreßus templu Domini : Angelus Domini: Prit magnus cord Domino: Couertet multos filiorum ifracl adDominu Deum ipforü : Adparanda Domino plebcm pcrfrdam:Ego ƒ’jm Gabriel, qui oAo ante Deum. Item, Mißus eA angelus aDeo: InucniAi gratiam apud Deum.er mox,Dabit illi DominusDeus fedem Dauid,patris fui. Sic etiam ipfa Maria loquitur: Magnificat anima mea Dominum,er exultauitßiritus meus in Deo falutari meo. Et Zacharias fic célébrât Deum.Benedidus Dominas Deus ifrael.Allegat Chri Aas ex Deut. 6. ittuftria dida, in quibus etiam ha ap^, pellationes coniungüturiEion tentabis Dominü Deum tuum: Dominum Deumtuumadorabis. Item Matth,. zi.DiUgcs DominumDeum tuum toto corde tuo.ldent inalijs lods obferuare licet. Coniunguntur autem hac duo uocabula Dominus Deus, Uebraicaphrafr,ie houa Elohim : er quidëlehouaper nvçtof expreßerut ApoAoU, ufitatam Septuaginta uerfionem imitantcSi ac Gracè iam fcribentes.
Deus autem duplici modo ufurpatur.Primùm erple runq; eA nomen eßentia,omnibus tribus perfunis con-uemens.Deinde ueró,noniuinquam attribuitur diuina perfona,eiusq- quafi genus eA:ac fi dicas, Diuina fub' AaiKia,coeffen{ialis, coaterna, coomnipotens cum re liquis perfonis. Vrioris fignificationis exempla paf-firn occurrunc.Matth.;. Beati mundi corde, quoniant Match.6.Quarite primumregnunt Dei.Uon potcAis Deo feruire zrMainmona.Deusfoe num ueAit.Matt.té.llt;lon fapis qua Deifunt. Matt.i^, Quod Deus coniunxit,homo non feparct, Matt.iz. E-go fum DeusAbraham,cr Deus lfaa:,crDeu/laccb. Non cft Dei« mortuoriim,fed uiuentiü. Luc.i8.Deimt nontimebat.Dcuspropitius efto mihi peccatori.Matt, zi.Luc lo. Eeddite qu.c fum Dei, Deo. lo.t. Deum ne mo uidit unqud.PoAcriorisexemplafunt, I0.6. HuC pater uobisfignauitDeus. Pater hieperfona nomen eA,zr Deusgeneris,hoc eA fubAdtia diuina.Stc Mat. i6.loh.zo. Tu es ChriAus,filiusDeiuiui.Luc.i.Voca bitur filius Deiloh.t.Verbum eratapud Deum.VocOi-bulum Deipatre dc/ignat,qui eA in ordine prima fub-Aantia indiuidua Trinitatts. Tribuitur uocabulum Dei eadem rationc zirfilio.ut loh.i.Vcrbum,hoc eA fi ltus,erat Deus.lo.zo. Dominas meus ZT Deus meus, lo quitur mprafcntia tantum de filio DeiThomas. Patri er filio Dei uocabulum pulchrè inuno didocon-iundim attribuitur l0h.t7.Hac eA uita at erna, ut co-60 gnofcant te(patrcmßolitmucru Deum, er quern mifi-Ai.lESVM Chriftu.Tribuitur ZT uocabulu Dei ere-atu-
-ocr page 59-|
DE '^RINITATE. ilturis,ut magifii atuiiDixi,dij edis.ïo.to. ex Pfal.sii Vocabulum Dominus quoq; interdum edgenera-le,eßenti£ Dei contteniens,er commune tribus perfo-nis dimnitatis.ut,Magnificat anima mea Dominum, intcrdumperfonisfingulis tribuitur : Luc£ i6.Domi-nepater», Sic interpretasur Chrijius Pfalmum 110, Di xit Dominus Domino meomempe depatre er de filio. Thomas etiam uocat eumfuum lehoua feu Dominum^ more Scriptur£. interdum ueró uox ed, qua honora tiores homines in allocutionibus fimiliarioribuscom-peUantur. Siclo.i;.ponitur: Vos uocatis me magifirü er Dotninum,er redè diatis. Interdum er eumfiigni ficat,quipoteflatem aUcuius perfon£ fiue rei habet, ut Mare.is.Dominusdomus.SicMarc.i.Luc.6. Cimftus fedicitDominumSabbathi. Verùmh£c funtalienio-ra.nam hic tantum uifum ed coUigere er indteare ea, qu£ ad hunc locu de Deo pr£cipuè pertincreuidêtur. lam quad fit Deus, integra dodrina de Deo fatis probabit,utnonfit neeeßetedimoniahoc loco coa-ceruare ; ac qu£ lam de Deo ingenere commemoraui-tnus,huc quoq; refirripoffunt. Cæterùmprater ea te dimonia,infupcr mißio errefurredio filq,patefid:o nes D ci,miracula,mint fier ij inditutio, conferuatio er effedus, deniqs euentus omnium prophetiarurn, hanc partem confirmant er iüuftrant^ Definitionem Dei non in uno aliquo certo loco, mo reDialedico,recitat Chrijius, fedßarfimstamenita perßieue de Deo auditorcs fuos docet,ut non fit dißici le mtegram atque dilucidam inde definitionem collige re atque extritere,nempe tatem: Deus edßirituahs cf fentia,inteÜigens,£tcrna,uerax,bona,puraduda,mife rtcors,liberrima,immenf£ potentie er fapientie: Pater £ternus,quifiliumfuum ah £terno genuitiPilius ab icterno apatregenitus, er quipr£finito tepore homo fidus cd ; spiritus fandus à patre er ^10 procedens: units eßentia,trinus perfonis, creator er conferuator omnium creaturarum, er mimfterio uerbi omnibus £-tatibusfibi coüigens erfandificans Lcclefidmia qua 1-ftc unicus eruerus Deus, ermhacer infittura uita a-gnofiatur er celebretur,impios puniens,er bonis bene ficiens in hoc erfiituro feculo. Pesimioma, quec eamdeßriptionem fuppcditant, ßnt:lohan.^i: Spiritus cH Deus, er loquitur Chrißus deßintuaU eß'entia,quam opponit corporele. ïnceüu gentem eßc,a(lione5 Deimirificæ,er condones dus te ßantur.nam pater de calo elamat, Plie es! films meus: quod e^ natur £ intelUgentis.Pilius patefiicit uolunta^ tempatris, Spiritus fandus edgubernator perpetuus minifterij Puangelid, lob .16. Aeternus probatur, quiaaiuererumconditionem fiiit,ïoh.t. VeraXiloh. 3.8. Deus uerax ed.3onus,Matt.i^.PiuUus ed bonus, tiifi units,nempe Deus:hoc cd,fins er origo omnis bo-niiUel etiam mfia eßentia nihil mfi bonum habens. Parus,Luc.is. Difcediteame omnesoperarq iniquita-tis. Ae quöd fit iufius er mifertcors, unum hoe opus, nempe mißio filij fui,declarat: quem ideo tradidit pro nabis in mortem,ut leternum exemplum mfiicu er mi ferieordi£fu£ ab oculos poneret. Liberrimusud probant omnisgeneris miraculofe adiones. Immenfiepo tenci£ er fapicntt£: quia conditor ed mundi,erdot ui g^ mundo nuïla aha jaciafit iUudrior: nempe quad Chri tam atertfomper filuim ,profnitM refufcitationcm 4 fiom lordane à lohanne baptizoto, uox è c«lo pleno |
34quot; mortuis,^ CMflui ipfe refufeitdtiöné alioruM ?^ fui ipfiuf refurreóhene td comprobat. z!“ Gabriel mquitr Apud Dcum non eü impoßibile omne uerbum. De tri bm perfonis uel unica fentenna bic fujficiat de baptiß mo,qucin ait Chrijiui conßrendum eße in nomine Patrie er Pilij er spirits faniKjAattaS, Creator,ich. t-Omniaperipfum condita fuut.Luc.10.P ater each er terræ. Colltgcns Pcclcßain,Niarct 16 i ite in mundu uniuerfum. Con^rens tetemam uitam,lAatt.ij. Veni 10 te bcnedicii.Punicns impiosiDifcedite malcdiäi,ibide. 20 40 JO Plane ueram Dei noticiam, non eße naturaliter no^ tam,fedperfiltum Dcireuelatam,lo.i.indicatur: Deü nemo utdit unquain:unigenitu^filiut,qui eH m ßmipa^ trUdpß enarrauit nobti. Pt ne quis fuisßeculationi-bus humane,extra Chrißum er ipßui ucrbum,Dcum inquirat, uel Philippi exemplum fatii admonet, I0.14. Ojieerit enim Philippus, Domine oßende nobis patre. AH E S V S reßondetiTanto tempore uobifeumfum, er non cognoußii meiPhilippe,qui uidetme, uidetpa tr€m.ité:llt;lon credis,qu6d ego in patre,er pater in me edsHuc pertinet,quod Matth.u.Chridus dicit.ïfemo notâtfiliu,nifipater neque patre quts nouit,nififilius, er cui uolueritfilius reuelare. Vnum eße Deum,Chrijlus his uerbis ofieditMatt, t^.nullus ed bonus nifiunits,nempe Deus. Item Matt». ^..Dominum Deum tuu/m adorahis, er et full feruics. Matth.ai.Dibgos Dominum Deum tuu. üain er hac dida de cultu unici ac ueri Dei loquuntur. DE TRINITÄT E. Qcet Chridus perßicue,tres eße perfonas di-uini[atis,coeffentiales er co£ternas. ^aptifa-te, mquit, in nemine Patris er ¥ilij CT Spiritus fandi. Mattb.28. 'Ed^hoc didumomnium iÜudrißimum, ubi in uno diuino opere difcrtè er didindè tres perfo-n£ coniungumur. Demdeueró er inrcliquis cocio mbus fuis trium perfonarum fiicit mentionem. lob.14. Ego rogabo patrem,er altum paraclctum dabit uobis, ut maneat uobifcum in £ternum.loh.t;. Cum uenerit paraclctHs,qucm ego mittamapatreßintum uerita-tis,quid patre procedit,illetcjiimoniumperhibcbit de me. In his fententijs trium perfonarum ordine ac per-ßicue fit mentio,nempe Pdtris,i'ilij,Spiritus fandi.D-lius ait fc rogaturum patran j acmijfurußirttumfan-dum:patcrrogatur à filio : ßiritus fondus ab utroque mittitur. Compleditur etiam Angelus Gabriel,fi modo attendas er explices,tres perfonas, no tantum in re liquisfu£ orationispartibiis,fed etiam in hac fentétia: Spiritus fandusfuperueniet mte,er utrtiis altißimi obrumbrabit tibi:ideoß er quod nafcetur ex te fondu, uocabitur filius Dci. item Zacharias tn fuo cantico, triu perfonaru memimt: fcilicet Domini Dei ïfrael: t-tem,Loqucntis per os fandoruutem Altißimi,ante eu ins fiiciem pr£ibit Iohannes. Item Iohannes baptida^ loh.i.Cluimifitmeutbaptizarcm,dixit: Super qitcni Mderisßiritu defeendentem ,acmanentcmfupereu, hic ed qui baptizat Spiritu fando, Et ego uidi, er te-dificatusfum,hunceßefiUumDei. item lob.j, Eatev diligit filium. Tcrtiöproponitur patefidio trtum per fonarum didtndc, tarn maitifida er clora, ut 'm hœ b ^ fon» |
|
C E N T. I. L I B. I. 4? A P. 1111. 35 fono editunatc c^filius meus dilcdusfn quo mihi bc-nrpldcitum ell. (ér Spiritus fdnélusff ede columbu: ui-fibilitcr fefe demittens,in cdput initidti Chri^i defcen dit,cr in eo mdnet.tn hdc ddione pdter,dgnofces Chri ilum tindu m flumine,(ér fuo teshmonio eu/m orndns, cß undperfottdiChrißus bdptizdtus,qui filius Oei pro fuincidtur,(ér in qitem Spiritus fundus conßdet,eß dl-tcrdperfondiSpiritiis fundus columba figurdmpræ fe firent,(ér in Chrißu fe collocdns, eß tertidperfond. Qjidrtó,fcorfnn innumerd teßimonid de ßngultsper-fonis paßim in condombus Chridi extdnt, ut M.dtth. 7.Pdter ueßer qui in coelis ed, dabit bomt petentibus fe. toh.3.Antcqudm Abrdhdmfieret,ego fum. Ïokdn. z6.Spiritus fdndus drguet mundum.Plurd eiufmodi di dd,qudndo deßnguhsperfonis dgemus, occurrent. Qjiintó, (ér in reliquis ndrrdtionibus Pudngelicis tres perfond: exprimuntur : ut Pucce primo, Domini Oei mentio fit,qui dngelum dd l^dridm mittebdt: deinde fi lij Aidriie,quiin utero dusgeßdbdtur : tertio Spiritus fdndi,quèd de eo hic fatus natus effet. Sic lohunnes inprimo cdpitc,Ddpdtris,uerbi feufiUj unigeniti,(ér Spiritus fdndi,meminit.ïtcm Chrißus djeefurus ad cœ los,Ado.t,complcditur in fuo fermone tres per fonds, cum inquiwon cd ueßrum nojfc tempord er articu-los temporiim,quos pater in fua ipßus condituit pote-flate : fed dccipietis uirtutem,poßeaquam Spiritus fan dus dduenerit fuper uos, ' DePatre. to iO relationem ad ahamifunt enim uocabula^ rclatiud. Co fitebor ego cum coram pdtre meo : Matth.10. Angeli corum fcinpei^'.deiit fiele pdtris mei, qui in coelis cß: Matthäidedmoodauo. Oportet me effè in bisqu£ pdtris met fui!t:Luc£ fecundo. Sic Deus dilcxit mun-dum,utfilium fiuum umgenitum ddret. Pater diligitfi lium:loh.3. Tlt;lonpotcfifiliusficeredfequicqudm,nifi gedtis,Mdtth£i 6. non dc fiubfiantia, fed gratia uult acAo quod uiderit patremficcre: lohanis f. quod quidem éd cipukoc efi,qui ammo paterno uos comple{litur,er be nbsp;nbsp;put tatum refirtum cd eiufinodi difimdis mentionibus patnserfilij. Afeendo ad patron meumdoh.zQ.chri Quando deprimdperfona Trinitdtis dgitur, uocd bulumpdira duphetmodo d Chnslo ufnrpdtur. Pri- jo minn tejpediu filij unigeniti, ubi defubfiantidinteUigi oportet:dcinde,rcfpe(tu hominnw in Chriftum credé-tium,ubi grdtidmamp; fruorem Tydergdnos pdierndm dccldrdtjcpidm qiadcm ob Chrtüi mentum dccipimuf. rgt;ifcernit düthicc adiedta uoctbia Chnlha,!^! P-VS (ér Vefler.udPdter meia ufque modo opcrdtur,(X ego DperorAokdua- ne de fubjldntid inteUigiuultnomè Putris,nempe quad ßt uerègemtus expdtre, Q^an dodutem dicit,tgt;touitpdterVquot;E. STER quibusindi-neficijs omnsgenera uultadficcrc. Sic in unafenten tid utrumq^ effert : Afcendo ddpdtrem M E V Al, 0“ (ldputrem VE S TRVï-P.ïohdnnis zo, yocdturdu tem pdter coclcßis, item Oiii in cœtis eù, dd dtfferen-tidm terrenorum pdirnmiCér dd decldrdnddm dus po-tetttidmyinfiniidtem or preefentidm in loots omnibus. Etßdutem Chriflus earn habedt confuetudinem, ut in fuis concionibus,quoties de pdtre loquitur, plcrunq; ißd copulet,cum effè perfondin, er qutdem dißmädtn ab ditjs,er hdbere eer tus qudfddm proprietdtes crope rd,qu£ uelit db Pedeßd fud cognofci: tdmen nos, per-IpicuitdtisgrdtidjCrtitpo^eriorum feculorum dodri n£ hucreßrri,er fiteilius cognofci dc dijudiedri queut, inquibus uideUcetpundis hucretici deuidrint, fudqizi'‘ Zunid interfferfcrint,dd fingulds purtes teßimorud queedum coUigemus. Oocctigitur Chrißusdperteer ßneprueßigijs de P dire,quad ßt perfond: hoc eBi, fubfluntid indtuidud, intelligcns,incommunicdbilK,pcr fe fubßßens. Perpetua enim hoc dgit (ér contendit, fe nuffum effe d pdtre. |
ió Sic Deus,inquit,dilcxit mundwn,ut filium fuum unige nitum darctilobannis tertio. Mißt me uiuenspater:lo hanis fcxto,odduo.Sicutmißtmcpdtcr,itd(rcgomit to uosiloh.zo. Mittere dutem alium ddcertas operas, cd defcriptio perfonasfinguldris. Deinde inuocat putrem Chridus minime dubijs ucrbis,(r ante paffio-nem,(ér in fuis cruciatibus.luddns cum morte, (ér ca terts hodibusgeneris humanitut. Pater clarified nomen tiium,Iohannis iz. Pdter,trdnfcdt d me calix ijle: Mat th£iuigcfimofexto(rdecimoqudrto, Duc£ uigcfimo fccundo.Pdccr,inmanustuascomendo Spiritum meÜ: LUC£ 23. lionautem poter at feipfum inuoedre : ideo docet hdc fud oratione, Pdtre effe perfonam, qu£ eer to fuos gemitus exaudtdt. idem in ucrbis bdptifmi docet, ubi ficutfilius er Spiritus fdndus ccrt£perfon£ funt, ita (érpdter. Deniq;pdteripfc,ut perfonam fefe dccla-rat.nam in baptifmo Chridi,in tr ans figurât tone,(r la hdtinis iz.inuoedtusàfilio, difertèuoeem edit , dgno-feens (ér approbans filiumfibi diledifiimum,(éreuin in hocamplißimo munere,in quo uerfabdtur,confirmans (ér ornans. No» autem coaceruabimus plura tedimo-nia.nam qu£ fcquuntur,eódem ffedanf. Patrern effe dißindam perjonam in diuinitate, nee effe filium ipfum^q} Spiritumfandum ipfum,lucitlc-ter er fiepe Chrißus demonfir at. Primùm dutem Pdter a Vilio cxprcfièdidinguitur infinitts fenteneijs: ut, Qjii fiat uoluntatcm putris mei qui in cœlis cd, intra bit in regnum coelorum.Mdtth£i.7.iz. erApofioli in findconfißione,Tucs Chrifiusfilius Deiuiui:Mdtt.ié. er Iohannes, Vnigcmtus apatretloh.i. Impoßibile autem cd, unam perfonampatrem er filium ßci,citrd jiusinuocdtpdtremIAdttk.ti,t6.i,uc£tz.2;.tohdnnii ti.17. Altdeß per fond mittens,dlid miff'd, ut fuperiut dtdum e^. PdteßHiones idem decldrdnt.Solus pdter cldmdt dd iorddnem,zr in monte,aie est filius meus:Mdtth.3.17. ideminhi^orid conceptions Christ CTdlißpldnum fit.Sic pdter er d Spiritu fdnUo diAinguitur ; Kogdbo f° pdtrem,zrdliumpdrdcletu/mddbituobs:lohdnnis 14. Spiritus ucritdtis,quidpettreprocedit:lohdnnis i;. Omnium dut cm illußrißimdfententid ctl,quæinhac locofemperoboculosuerfdridebet, bdptifmi iiiAitu-tioncmcontincns:Pidptifdte, i}iquttl P.SVS, innomi' nePdtriséér Pilijcy'Spiritus fauch, ubi tres dißinHie perfonæ recitdntur. Proprietdtes qudshuicpcrfonædtlribuitChrißus, funt triplicesmempe dut finguldres,dut communes cum alterutrd perfond, dut communes cum utrifq^ rcliquis ^0 per fonts. nbsp;Tdutumhuieperfona: conuenienses, cdin que d cceterts difcernentes, fint ; qwd edm primum in ordi- |
|
DE FI LI O DEI ET H 0 AL gt;7 si- ordine coUocat Chrifius,‘Deindc,quèd cam tantum nö minatpatrem : idfi taU ratione cxplicdt, quod refie-dufuifit pater .Se enim unigenitam effe filium eins pa tris.boc ed, patre earn habere proprietate maxime in figné,qud différât à ceteris perfonis diuinitatis, quod db aternogenuit unicumfiliumfibicocffentidlcmcy coaqualem.ficut lohanis ty.inquitiPater clarified me apud tcmctipfim,cldritdtc qudm hdbui priufquam mu dus fieret. Tertio,quad mittit filium in mundum, ïo- nbsp;nbsp;non poted pdter iuxta feipfim confidere, cum perfo- hditnis 3. Dat ei mdndata,qu£ dócendo,pdtiendo,mi- so na fit,hoc cd indiuidua fibflantia, nee fint plures pa-racuUs ^ reltquis adionibus debet exequiilohannis y. Ticriuat infiliumpcccdtagcneris humani. ideo Tapti da cum uocdt agnum T)ci:hoc cd, uidimam a Deo de d'mdtam,ut tollatpecedta mundi,cafi expiet. Tradit omnid filio,ficut inquit:Omnidmihi trdditdfuntApd-tre,lAdtth,n,Luca: decimo. Cldrificd'filium, loh.ia. f7. Ojidmuis dutem heproprictdtcs,qu£ tertio loco fint recitdte, etid Spiritui ftneto dttribuißmulpoße uidcdntuntdmen quid firipturdfic loquitur, ideo edin rattonem hic obfcrudre pldcuit. Proprictdtes quds Pdter communes tdntum cum Pi lio hdbet,funt‘.qu6d utei-q- mittit dc donut ßiritum fdn (lüm,ïokdnnis decimoqudrto,Lucieundccimo. Qjiód dpdtre cyfilio ßintus fdutliis proccdit,lohdnnis deci möqumto,uigefimo.Proprictdtcs communes patri lt;:y‘ ßirituifundto funt,in Chrilliconceptione operdri.Si-cut fcriptum dl: Spiritus fundus fuperueniet in te, zy uirtus dltißmi o bumbrubit tibi.Pucæ primo. Prictered tribuit 'Chrisltis patri eiufmodiproprictd tes, feu déliones potius,quds cum c^teris duubusperfo nis habet comunes. ut fint, Pairem effe in cochs: eflq-heclocutio admodum Chrifto familiar is,Mat th.6. er alibi. Pdtrem fcire,qutbus homines opus hdbeant:pd^ trein ccelcslem deUda dimittere:pdtrem uoldtilia, cœ^ lipdfccre,lilid tyfoenum uedire: Inuq^andum effe pa. trcm,tAdtth£i é.Pdtre dare bonapetentibus feilAdtt. 7. Pffe dominum meßis,G7 mittere opcrdrios : A\dt-thainono. Pdtrem effe Oominum coeli ey tcrr£,Mat thdundecimo.Pdtremrcuelarc cognitionem Chridi, Mdtth.dccimofexto. Pdtrem cupere ut omnespufilli filuifiant,ïidtth.dccimoodduo. Pdtrem mittere angelos,lAdtth.ié. Templum Plicrofolymitanum effe domum pdtris, loh.a. Patrein fifcitdre inortuos, loh. S. Pdtrem ddrc regnum coelorum,Pucie decimo. Plcec enim etßin citatis lods uni patri ddfcribaiuur, tarnen fynecdochicè intelhgendd fint: nempe quad etiam reli quis perfonis alias conueniant ,nec fint proprietates feu adionesfingulares. CoUigi igitur hinc poted intégra definitio Pdtris, nempe Pdtrem eße in ordine primdin Trinitdtisperfo tiam,nongenitdm ,fed qu^ab aiteriw genuitfilium co fibftantialem, cumfi mifit in mundumftatuto tempo-remon procedentem dliunde, fed à qud fimul cum Pi-lio procedit Spiritus fdndus,qui do natur E cclefiæ feu credentibus. DciEsv CHRISTO FilioDei amp;nbsp;hominis. De appellationibiis huiusperfona: infirius pdulo di cemiis. pidin ceteris qua: dd cxplicationé fccund£per fine Trinitdtis pertinent, rede cxplicatis, uo cabuld quoque ficihus imteUigipotcrunt^ jo 30 |
Tcilium Dei effe perfondm iuxtafignificationem fu' prk poßtdm,hoc dl,non ipfum pdtrem,ctnt cogitatio-nem duMäxdt patrio,fed pcculidrcm hypoftaßn, ipfc-metdpertecy'maltinmloclsdocet:in primisueró in omnibus locis, ubipdtris fui calc^isßicit mentionem. utM.dtthdiundccimo.Nemo nouitfilium gt;ußpdter,(3‘ pdtrem nißfiltue. Mdtth£i uigeßmo ßxto ßdetnr fc cf ß ßliumr)ei,amp; quidem ßßurumdßxtrispdtris. ïd tres qudm unus:cy cum hic difcrtè filins profitcdtur,fc dd dextrdmpdtris collocdtum iri, ideo fe perfondnt ef fe dccldrdt. LuciCd. Oportet me effie in his qu£ pdtris met fuiwidicitfe nt perfondm,in locofibidpdtre, tdn^ qudin dltcrd per fond,præfinitofiiturum. Sic ïoh.3.dit: Deum filium fuum unigcnitimi dedifife, nie duo rc~ cenfet,quie dcmonfirdnt,filtum Oei effe perfondin.V' num,quc)dfit imigenituspdtris.ïdmpdter, oquot; id quod ex eo genitum eh, no poßunt effe und hypo^dfis, fsd defcribuntur duie. Alterum cst,quodpdter mifcritfi-lium. i^on mittit dutem feipfum,nec mittit cogitdtio^ nein fudm, que ipfe pdter fiiiffietfied filium,hoc c^hy posidfin d fe dtfiméldm,ut polled dicendum erit. lo-hdnnis feptimo:'E.go ex Oco procefii z^ueni. Non dit pdtrem uenifjetfed fe,cr quidem uoluittdtepdtris. Sic lohdnnis decimofeptimo ordt : Pdter cldrificd fidum tuum.nic expreße ofiendit,filium eßehypofidfin. I-dem docct iohdnnes,cldrè dffiymdns t^lyo/n (itd emm Ft luimDeidppcUdt ) fiiffedpudOcum:hoccll, ^éytff eße ÓTté^dCffifi, ety A^yD/j cdmein effe fii.élum,nonpdtrc ipfum. Appdritio Trinitdtis dd ïorddnem ctidin tdli modo fit,ut pdter cldinet non de fe,fed de dlterdperfond,nic dlfilius metis diledus.Prgofilius dlperfond. Oeni-. que uerbd bdptifini,filium conllituuntpecuUdrcin indi uinitdte pèrfondin. Plurd diild non cß neeeße ddfcri~ bere.ndm que idin fequcntur,ccgt;dem re firn debent. Docet deinde Ckridus,hunc filium Dei,hoc cd fei pfum, effeperfondm feparatdm dpdtre çy fnritu fin 40 do. iiucitcrivmucrbdbdptifmificiunt:cyillddifkin-da dppdritio in torddne,cum cd qua in monte dccidit: ubipraicipit coelcdis pdter, huncfuum diledumfilin dudiri.loh.3. Pater diligitfilium. loh.y. Pdter meus uf que modo operdtur,^ ego operor. Qui non hoiiori-ficat pdtrcm,iton honorificat fiUium. Sicut pater habet uit dm in femetipfo,itd cofilins, perßieue pdter ay films perfonis ay nomimbus didinguuntur. Pdtrem no uidit quifqudin, nifi is qui cd a Deo. toh.6. jsion folus fum,fed cgo,ay qui mifit me pdter.aypulchrè ddditiTt So in lege uefird fcriptum ed,quod duorum hominum te-dimonium uerum cdiTgo fum quitedimoiiiumperhi beo dc me ipfo,ay tcdimonlumpcrhibet de me qui mi-fit me pdter. nbsp;nbsp;Hie dpertè Chridus dit duos effe, pd trem 07 fe,feu duos perfonas: Vt cognofcdtis or creda tis,qu(gt;d pdter in me fit, 07 ego inpdtre. }ohdn.^. çy iohdimis capite primo luculcnter idd trddit, quod in-quit,Verbum erdt apud Deumiey uocdt unigenirum à patre. sic non tdntum filius a patre difimdd ed per-fond,fcd etiaa Spiritu findomt prater alid,etidm di-^a da lohdnnis decimoquarto ey decimoquinto tefidn-tur,in quibus fi patrcmrogdturum,eymiffurum effe b 4 Spiri- |
Î9
C E N T. I. L 1 B. L C A P, 111L
4®
|
Spiritum finélum promlttit. i^on nafdtur pater, non ffiritus fanélus: fed film nafcitur, gy c^ difiinéla per fona ab utraq^. Proprietates fingulares filio Dei ante incarnatio-cis communem cßiuiam, omnipotentiam, atemita- jó neirt,quibusareliqutsperfonts eßentia diuina fecerni tur/ribuunturjiQuad fitunigenitus àpatre,filius Dei, Elincfilium Dei eße coeffentialem patri amp;ßintui fanélo,itidé uerba baptifmi ,patefréliones Trimtatis, ^’fentenaalucidtßima demonjirant : ut toh.ii Deus erat uerbum.Vbi articulusgra:cus,additus ^eyu, indi cat,quód Verbum fit fubiedum,ey'Deus pradicatum: boe est, filium Dei eße eßentiam diuina cum, pâtre etr ßiritu fanélo. item, unigenitus à pâtre, unigenitus films,Do filius,fient paßim ipfemet feuocat, amp;nbsp;ab alijs ita celebrAtur,odendunt,filtum eße coeßentialon pa-tri.Et ereberrimè uocat primam perfona patron S V-VM,Ht manififtumfitdat, fecoeßentialon patri,ac uerumDeumeßc.loh.S.patronfuumdicitejfeDeum, er fe ex Deo proccßißi. lohan.^. Pater in me eß er ego m paire.ïoh.dcdmo:Ego er pater unumfumus.ïo ban.undedmo:Ciui uidet me,uidet cum quimifit me. lohan.dedmoquarto: CrcditisinDeum,erinmecre-dite:Qjituidet ntc,Mdet ZX Piitrcm. itafunt accipiendd,qucgt;dperfonn patrie etfilij ßnt co fufnifed de clfencia diuina,quie est tribut perfmii corn munis.ideo femox expomtChriAutiEgo m pâtrefum, et pater m me eA,feu manet. item, Ego fum m pâtre inco. ioh.à. Ego uiuo propter patron : hoc eft,fum fi-hus Dei.Eadé ratione etiäSpiritus fanélus e^ in hoc fi Uc Oei.ioh.j. No« ad menfuram ei dat Deus jfiritum. quafidiccrct,in credentibus habitat Spiritus fanélus BKnfiuraliter,hoc eH certa ratione, ut non habeat cum tem, ncc ommbuifim donupræflàfit: fed tnfilio Dei Spiritus fanélus ita est, lit fit cum eo cocßcitttalis,feu unus Deus. Hoc probat etiampulchrcfrdiim Chridi, quod exußlando in Apoftolos,fi'mul os largitur Spin-tivm fanélum.mquitcnim'Accipite Spiritum fanélum. ©“ iohannis decimoquinto ait, fe Spiritumfanélum ef fe miffurum. Demquc,etiam opera diuina qua uel c5-munia habet cum alijs,uel alias prafiat, euidenter pro bant,eum Ker um eße Deum, ac diumam potomam ha bere.ßeutpaßimmconctombus,prlt;ecipueueroinuer^operfonamgenitam,fedgignentem, Quomodo autent bis baptifmi,er Iohannis quinto explicatur,ubi inquit: Pater mens ufque modo op er atur,er ego operor: ficut paterfufdtatmortuos,eruitiificat,ttaer filius quos unit uiutficat: Qui non honorât Eiliiim,no honorât Pa trem.Sed de operibiisfilij E)ei,fuo loco. idem probat,quod ait, fe à dextris uirtutis Oei fef-furum:M.atth£ité. quad mhilaliud quam lequalitate cumpatreoftendit. patefrélione,quaadfirat,contentu eße:Qui uidet me, inquit, uidet patremi Altera proprietashuie perfona fingularis ante incarnationem fiit,quod eßet deflinata ut fieret homo : er genus humanum, lapfum in pecca-ttmermortem,expiarcterfaluarct.Nonpatcr,non de eßentia,fed officio intclligendum chl. Additum eR fo ßmitusfanélus debebat homofier^edfilius Dei. enim, Quiauado adpatre:hoceft,difcernitmittenté nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Proprictatescommunes cumpatre funt,mittereac donare Spiritum fanélum,ut fupra de patre diélu.eü. Ca;tmim quad induit,patron ejfc maiorem fe^non cr mijfanr.ae dcfcribit humihationem.quam ipfe folui fufeepiti Padem ratione dicit,omnia fibi à pâtre tradi ta eße, nempe ratione fu£ intereeßionis ac paßionis pro genere humano. ï ilium Deicoaternum eße patri et ffiritui fanclo, htge diäa non obfeure docent. Johannis primo,ïn prin cipio er at uerbum. item hoc, Ernt initio apud Deum: Omnia per ipfum fréta fuut, etfine ipf■gt; frélum eâ ni- Communes cum rcliquis duabus per fonts funt, eße eonditorem.Ham quód Iohannes ait,Omnia per ipfum fréla funt,zrfine ipfo frélu chi nihil, quod frélum est: itcm,Mundus per ipfum fréiiis csl: fynecdochicè intel-ligi debere,nemo dubitat.Sic quod idem aßrmat, Vni-genitumfilnvmnobisenarraße. Nam pater cy ßiri-tus fanélus quoq- reuelarut doélrinam caeleflem.M.at-bil,quodfrélumehi. rea:aturfiltumDetinprincipio,éo thaidccmofexto inquit,patremreuelaßcPetrouera ante creaturas, fiiße apud Deum’. ideo ab aterno exti filij Dei noticiam. |
tit,er quidem apud Deu/m, hoc eH, coatermtspahi. tins de coeßentiaUtate er coat emit ate pains erfi hj di Hacdiélanonzo cipoßetl Iohannis fexto:Ego fumpanis,qui de cœlo dcfcendi.ïtem ait feprius in cœlo frißc,iohatmts oéla- Vmgenitus à paire.Item,Vnigenitiis filius qui eR in fi nupatris. nbsp;Non autemfrit tempus,quo nonfiierit Pa ter, aut quo non fient Eilius:ideo coaterni funt. nam unigenitum eße Dei filium, er in finupatns eße ,nulli ere attira attribuuwur. idem ex hac uoce pote^ elid. Verbum eH Deus. Sed Dei hoc e^proprium, ut fit ab £tergt;!o,erfic à creaturis dinofeitur.Ergo er“ ’i^y^f feK filius esb aternus.Uamfilij adoptionis, utpoHea dice-lo mus,abhocunigenitodifcermincur. 'Baptifla dare in-quit, Ame me fitélus eßprior me erat: etiäfiprobe nof fidfe, quod ad hu/manam naturam,prius ipfo natum ef fe in hune mundum,circa femejlre. idem clarius expli cat Iohannis tertio : Qui è fupernis,feu qui de ceelo ue }tit,fupcr omnesed. Et Chriftusipfiidcmpluribusin locis tradit,ut Iohannis tertio: ïAcmo afccnditin coelu, mfiqui defcendit de cœlo, Iohannis quinto: Sicut pater habet uitam in femetipfo,ita or filius.Quid lucule-uo:Ego defupernis fum. item: Amen dico uobit,ante^ quant Abraham fieret,cgofum.ioh.i7.Glorifica mine me tupater apud temetipfum, eagloria qua habuipri' ufquam mundusfieret,apud teAtem,'Dilexisli me ante conRitutionem mundi. He condones docent manifi-fi:è,filium Oei coetcrmim eße patri.Qttód etiam Spiritui fanélo fit coater 11115, uerba baptifmi donojlrant. lohannis primo,t^atthid decimofexto,erpaßim in co donibus CkriHi hæc proprietas occumtattrpater ipfe de coelts ita haneperfonam defcribit:liic,inquit, chfi lius meus dileélus, Ac fuut hicc ex ore Dei atque homi num, qui teßesfunt rerum ccrtißimarum,firma erplK na,fccundam perfonam diiiinitatis eße gemtam, idq; expatroereße umgemt am fill um, er coeßcntialcnt CT coieterniim patri acffintui fanilo:patrem non effe generatio ab eteruo à pâtre fréta fit, Clmftus, qui a-lias uenit, ut Ecclefiie Oo reuelarct que ei erant necef faria, non explanauit:acPhilippu retrahit ah areanis cr no reueUtisffeculationibus deDeo,ttc iubet eu hac |
|
4* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V H RI STVAI t E S V M CHRlSTVnt efle Dei filium, amp;nbsp;Deum üerum. 'Munc ex concionibus Chriili zVreliqtiis teftimonijs historie Budngelice commonSlrdndum eSl, quôd I E--S V S Chriftus uerè fit iüe ipfifilius Dei, de quo fupe-riora tcstificdntur,ac uerus Deus: riec defient tails efi fiipoftqudin alter am naturdm,nempchumanam affunt pfit.U ueró ipfimet rotundo zvdiferto oreprofitetur. utMatthei i6.fitctur fi eftefilium Deiitem Iohannis ^° male habentes famtati re^ituit, eijcit demonia, impe-lo.ïilius Dei firn. Bodemfieftat, quôd Matthei un- fc zvnidnerefilium De:,dc ucrum Deum.ldipfum quo que pater teüificdtur:Blic,inquiens,cü filius meus dile ïlus.Loquttur dutem dc eo,qui iam homofitdus fierdt. nbsp;nbsp;nbsp;uiddm,impletos ei effe dies pdrtus, primogenitum eni- AngeUed teüimonid funt, quôd GabrielMdriedenun 46 xdm elfe,pdnnis inuoluiffe,rcpofu!ffiinprefepe. Cir-dat,BiliusaltißimiVocabitur:itc,itocabiturfilius Dei. nbsp;nbsp;nbsp;cunciditur oUduo die, obferudtis diebuspurgationis fi üitur Domino.Mdrid dicitur mater dus: puer crefeit, proficit etate zvfapicntid apud Deunt] ZV homines.de portatur puer m exilium in Aegyptum ufqueiMatth.z, fit duodedm dnnorum,Luce i.indpit efje triginta dn-norum,Luce j. duorfum dutem opusfiaffettot cir- ' cumüdntiis,fi non fiuftet uerus homd Bfurit, Matth. 4:2i. Defitigdtur exitinere,Iohannis 4. ïnfiemait ftgt;iritu,turbatus eft, Idchrymds fidit, Ïoh.u. Luce 19. iamp; Contriüatur ffiritu in monte oliuarum , fanguincas dccimo dicit ,fi efte maiorem iohanne baptifta m reg-Ko ccclorum.Bt Matthei 12. Bcce pltis,mquit,qudm lo nas hic.item,Bcccplus quam Sdlomon hic. Nee de offi do ibiprecipue, uerum deperfona dut fibildmid dijje nt: nempe quôd prêter humandm, ddhuc fiblimiorem habcat fubftantidm, qualè nulld unqudm credtura ha-Inent.Blec explicdnturin ceterts concionibus,in qui-ti«crebra ftiipatrismcntioneficit.ut Matt.7.12. dui fielt Uoluntatcm pdtris mei qui in ccelis eâ. Mdtth.io. Confitencemme coram hominibus, confitebor coram patre meo qui in cocUs eH. Matthei 16.18. Pater meus qis’-m ccelis eR.Mdtt.2s.dit,fi credentes traduUurum mregnumpatri: fii. Iohannis j.PiliiMn fuum unige-mtv.mdcdit.iohdn.s.Sicut pater fufiitdtmortuos,zv ui ^'ficatficZVfilms. Iohannis 6. BleC estuoluntas dus qdr,tifitmi'pdtris.ZVfiliumfi uocat. tohdimis 8. P^t-tremeisdicebdiDcuni. Ïohannis^. Tucrcdts 'uifihu Ddubi uult,ut cecus afifdtidtus,infi credat. 'lohan. to.EgöZ7pdtcr tinum fumas. Iohannisu.dit mortem ac rcfufiitiitionem Lagdri aeddere, ut glorificetur filins Dei. Iohannis i4.QM( uidetmé,uidetzvpatron: Lgompaire,Zapatermmecü. Iohannis 17.Glorified filium tuum. acpetit talongloriam, qualon habue-nt apud patron,prillfquarn hic mundusfierct. Do-cct igitur ipfi chriftus uobis minime aubqs,f :fizvef-ï-iicie i.^dptiftd 'mquitiAiite mcfiiäus cd, piior mc e~ ^lt;^t. tohamit^ i-Et dc codo uenit, z/pater diUgit cum. Q«! credit 'm filium,habet uitam leternain. Iohannis j. C7diaptifibitfinritu [ando. Matth an j. difiipuh naui-gantes confiedo mirdculo,quod corporegraui in mari graderctur, adorant cü diccntcs, Vere films Del es. Mattbeidecimoquarto, Petro edeme confißionem no mine omnium difiipulorum, qui rogati crani, quid dc Chrifto fcntirent,ac dicente, Tu es Chriftus filiiis Dei uiuiiChriftus nonmodóapprobatcdm confißionemi fed hoc 'mfiperpradarum elogium adijeit : ’Beatus es Simon fihlona, caro erfanguis non rcuelduit tibi, fid pater meus quim coehs ed. Mdtthæi t6.ïohan. 6.Marcus fie orditur narrationem EuangclicamiBuangclmm IE S V chridi,filij Dci.lohdn.cap.t.mquit,'V'erbu ca-*quot;0 fidum ed:z7uerbum pronunciat ejjc Deum.tn mu do erat,mqUit,amp;numdusperipfumfiidus ed. Martha ctidmdicitiBgo credtdi quôd tu fis films Dei.'ltem Iohannes 'm hune modum fuum Buangelium condudit: Hec[criptafunt,ttl; credatis, quid IB SV s efi Qhri- |
ESSE DEVM VERVM. 4» fills,fiUm Dei. Deniq; Matthieus cdp.i.dppUcdt teSH^ monium Lfdiæ,m quo uocator immanuel, hoc efi, no' bifeum Deus.Vatetigitur, hunc ipfum IE S V AI Chri fium, natum de Maria, effe dc manerefilium Dei,ue.. rumq- Deum .* nec depóftufie diumam naturam, poÆ-quamkomo fidus efi. idem docent dc confirmant 0-pera diumd,qUcc huic per finie tribuut unut quid remit tit peccatd,ddt fimtum fandum, confirt donum mird culorum,uerbo omnipotenti omnis generis legrotos ac rdt mari zvuentts, mutât naturas reruVefifiitdt mor-tuos,nouit Cogitdtiones hominum,trdd.t clducs regm, ddt uitam ceterndm,uultmfi credi,prafiit acpricdidt momenta de totumprocclßumfuxpaßionisiitemdcfi ne mundi de iudicio Udticindtur, refirgit ipfi ex mortuis uidor, condituit minijierium Budngclij : er ait fie adfiturum, ubi duo dut treS 'm nomine fio eóngregati ficrint : afiendit dd cxlos, dicit fififiiirum à dextris Deithee operd diuma tcslantur,Christum no tdntum 20 ejfiehominem,fiderucrumDeum. Seddehisopenbus iterumpaulo pofi. IE3VM CHRIS TV tl efle ucfum hominem. Hm«c nero 1E S V M Chr:Sium,non folum uerè efi-fifilium Dei,fid ZV Ucrum dtq^ naturdlem hominem ef fi fiuhlum,conceptum ZV natum ficut alij homines,dent pta tantummodo labe origindli,dngeli, homines fide di gni,ZV ipfimet Chriftusdocent.MamGabrielmiffits ad Mariam,cldrè mquitiÊcce concipies m utcro,zv plt;t jd ries filiim.ltem,Mafietur ex te ƒtnäum. ] tem angelus pd^oribiu appareils 'mquit ; Mdtus eh uobis hodie fil-uator,qui eft Chrishis Dominus.Lucieprimo, Conci-pi autem,parère,nafii,humane nature couemunt. Itd ZV angelus Domini ad iofiphum ablegatus,loquitur: Ciuod inèdnatume^,defiiritu findo eft,parietfiltü. Mattkei 1. ibidem ZV Bfiie testimonium à Mattheo dllegdturiBcce, inquit, uirgo in utero habebit, (^pariet filium. Sic Lucas refirt cdp.i.Mariam fitfiegra- gutUi è corpore fundit 'm terrdtn,capitur,coUpht5 ae diturfidgeÜMUr,Unni'S coronatur,cruci affigitur, mo-ritur^CducidtiK ’m latere fangumem c:r dquam flilldt,re fnrgitMhiüoridmdicdti Tuitigitur uernshomo. 'Notdta etid dignnnt eü,quodplerunq; Chrifticsdefe loquens,filium hominis feuocdt:Ht,tilius hominis non habet ubi redinet caput futon.Matt hid 8. PiliUs hominis habet poteftatem dimittendipeccdta m terrd.Mdt, thæi ^.’Ftlim hominis a mortuis refurget. Matt.17.20, éa Vern unis eslmglorid. Mdtthiei 16.44 .^t M.dtt.t2.ti. 2f,16, Luc. p.i7.t^.2i.2i.2}.i4.,loh.t.j,^.6.i2. ZT'e, tdnden |
|
4î CENT. I. LIB. È CAP. IIIL Sondern ob caufarn uocaturfilius DauidcrAbrd' he,Mott.i.Liber generationis 1E S V Chridffilij Dd tiidfilij Abrdhe. Matt.zo.Marci to.Luce 18. Domine mifcrere nofiri,fili Dauid. Mdtt.zi. VLofiannafilio Dauid. Alagi eurn appellant regem natum ludeoru, Mdtt.z.Dcniquc Iohannes paucis uerbis rein totam co ple£litur,dicens-.Verbum carofidum ed, di,ut inquit Lucas capite 3. ö'eircunßancie,quarum nbsp;nbsp;nbsp;cité. Lucie z4.Ad.i. Afflatu largitur Spintumfan- modó fada edmentio,idem declarant. Erat enimma io dum,indituétminideriumuniuerfale:lohan.zQ.Luc. z4iEfieumfuaE.cclcfia,ubicunquelocorumeddif-fifaiMatthei uigefimoodauo.EJ quidem uero fuo cor pore er fanguine cd in cana, ubicunque iuxta fuu uef bumritèadminidratur CT ufurpatur,ficutex uerbis ÏUdfcitur autemfine patre carndli, de Spiritu fan-do,utteftatur angelusMott.i. Qiiodineanatumed, de Spiritu fando ed. babes tantum carnalem matrem, eamq-, puram uirginem ; ficut ex allegato Efaie dido patet,Ecce uirgo concipiet.er Maria inquit,Virum no cognofco.er l-ucas ait, luiffc uirgtnem deßonfatam ta tummodo. Mattheus dicit: Priufquam coucmrent,gra uida erat de spiritu fando. Item : No» cognofcebat earn lofeph,donee peperitfilium fuum primogemtum. Et in Genealogia cautißime uerba adManamappU.. cat Mattheus,cum quidem alias de iofepho cataloguM texuiffet:E X Cf^V A,inquit,natuscdï7..SVS. Eton dutem quafi phantafina per Mariam tranfijffe filium Dci,fed uerè ex Maria natum, amp;nbsp;carnem huma-nam ab ea defumptam,uerba angeli déclarant: Conci-pies,inquit,in utero,paries filium, nafcetur ex te. Et Elifabetha Spiritu fando plena dicitiTienedidus F RV C T V S uentris tui.CT matrem Dominé appellat,fingu lari Spiritus fandi infiindu. Erudus autem uentris, cdnaturalis homokin utero hominis natus, çr ex co c-ditus. Ed igitur lofeph tantuputatiuus pater Chri-rid tantum dejjgt;onfata marito:quam lofepb ignarm di uinorum myfieriorum tanquamftupratam dcfimiffet, fuß db angelo fußet peculidriter numitus orperfuafus, ne d Maria difeeder et. FILIVM Dbi et HOMlNlS ESSB ünam perfonatn,nonplures. EA cr hoc clarè traditum,duas natur as in Cbrifio, nempe diuinam amp;nbsp;humanam, effe mir anda er inexpU cabili ratione umtos in Chrido,umone hypofiatica:ut tantum una fiit perfona 1E S V S Chrifiits ,filius Dei crhominiSiSicut docet Iohannes diccnsiVerbum caro fadum eft.cv angelus inquitiQpiod nafcetur ex te fan-dum uocabitur filius Dei: Elatus cd uobisfaluator.cv Matthiei 1 é. Tu es Cbriftus, filius Dei uiai » DijcipuU profitentur duas naturas eße in Chrifio. nam er Chri-ftum uocant,natum iuxta promißiones, er filium Dei: er in fingulari tantum profcrunt,Tu es.idem Cbriftus in bis firmis docetiEiUus hominis habetpoteftatem di- mittendi pcccata, Niatth. 9. Venitfilm's hommis qu^^ rere er faluare quadperierat,Luc.^.amp;fiimhbus. Niquot;50 Cf“ naturam humanam dcfcribit,^^ opera diumam na, turam cxprimentia adqcit.acfigmficat in unaperfona has natures umtos. Martere autem earn mirandam co pulationemfine unionem duorum naturarum^nempe di nine cf humane, in ChriSio, etiamposi glorification twin, bifie fientetifi ipfemet docet:V idete manus me as, ac pedes meos,quid ego ipfi[urn:palpatecfuidete, quid Jfiiritus carnem Cf offa non habet,ficut me uidetu hdbere.ltc,Comedit meorimiconfiredu: Luc. 24. No gnouerat.acpraidicir certo eius refufcitationc:id quod igitur exuit humanam naturam,fcdretinuitpofi refur- 60 nature humana: per fc non erat proprium. Sic Maria yedionent. Et quidem ideo quadraginta dies mtegros naminatur mater Domim. Videndum tameUf ne wet pii |
44' dpud cos commoratur, ac deinde uifibiliter afeendit M cœ lum,ut probet.mamfidè, fe naturam bumanam reti nere,^ fccum 'm coelumfubuehere. ltem,Pilius hominis uenturus edin gloria patris fui, cum angelis fuis, cr tune reddet umeuiq; fecundum opus eius : Matt né. z4.z;. Lucæ 9.21. Amodo uidebitisfilium hominis fe-dciKcm à dextxis uirtutis Dei, er uenientem m nubib. Matth.zé. Dr antes ut digni habeamini figere ifla omnia que fitura funt,crfiare ante filium hominis : Lu- *0 Cteuigefimoprimo. 20 Proprietates filij Deipod affumptionem camis bu manie, funt,quod cd uerè ac naturahs horna ; unitis tarnen duabus ndturis,ut didum, in una perfona.tlt;lon de patre,neque de Spiritu fando ,fed tantum de filio Dei dicitur,vcrbum caro fidum ed. Solus ctiamfit agnus Dei,boc cd, uidima expians peccata totiusgenerts hu mani.ipfe folus fußienfus àcruceclamatiDcusmeus, quare me derchquislii Cumpatre communes proprietates rctinet,quod datSpintumfandum-.ïoh.tip.is.ré. Communes ctiam utrifq^reUquis perfonis propric-tates habet,quod operatur e^ uiuificat.lob.y, ïn bapti fmo régénérât ere dentes: M atth. 28, Proprietates pod refumdionem cr glorificatio-nem,quod tranfit obfignatum monument urn, cr pénétrât occlufam ianudm,cuanefcit ex ocuhs difcipuloru: Luce 24. Ponderofo corpore fubleuatur ,cvßandit tn cœlum,confidet ad dexteram Dci:Mat[.z6.2S.Mat' cane liquet, Reuertetur m mdiefiate, iudicaturus ui-uos cr mortufs.G' quidem eos quicrediderunt,tradu' cet fecum in uitam eternam: rcliquos una cum diabo^ lis predpitabit in ignem eternum.Matth.z;. S olet Cf phrafis Christ er Scripture fände anno 40 tari,qudm nominant communicationetn idiomatumiu-biuideheet, quod c/l alteri nature proprium inabfird do,tribuitur Cbrifio in concreto, feu in perfona. ut Matthei^. ïilius hominis poteli peccata dinüttere. Matth.iz,¥ilius hominis ed Dominus Sabbathi. Cum tarnen conftet,tdntum Dei opus eße peccata dimitterei Sabbathum indituere er abolere.Mdcth.zo.Dlius ho* nums tradetur, er tertia die refurget. Diuine nature conueniebat,non mori:crrurfum,uitam corpori intcf fido concedere. loh.}.ïilius hominis,qui in coelts efi. Eodem modo Iohannis fexto.Si uideritisfilium hominis afeendentemubi erat prias. Hecantcglorificatio nem de fe affirmât .• cum tarnen certum fit, eum conce-ptum in utero Marne, needum afeendiffie corpore fuo in caelum. Venerat autem diuina fua natura,tanquant filins Dei uerusde cœlo, er fiidus fiterat caro, loh.u Priufquam te uocaret Philippus,cum effics fubficu, ui-di te.lohannts 11. nouit Lazarum mortuum,etiamfi no fiierat morientipra:dô,nec à quoquam mortalium co |
|
41 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEM f fè h^creguU accommocletur,in ijs potißimuM teHi-tnonijs,(^uie proponuiu: rem utriejue naturte in Chrisio couementem.ut N-Mth^i uigefimo quinto: Yilius homi tiis uemet m muieftate fua, c;‘ iudicabit omnesgentes. id opus utrifq- nuturis iam m corpore Chrtüiglorified to conuenit. Sic hiattbæi uigeßmofi^fto: Amodà uide iitisfihum homints fedetem d dextro uirtutis Dei. er utrijq- nAturis m ChriAo unitis ea fiedes autglorid co-ucnit: DAtu ejb mihi omnis poteAM in cœlo çy“ in ter-rd.HemyEgo uobifeum fum ufque ad confummdtioncm feeuh. itcin-.vbicunq; duo dut très congrcgdti fùerint tnnomine meo^furninmediocorum. Vrudentidigitur qudddm m kifie locutiombus opus e^. De M E s s r A. T)eN.efiid nunc quoque,qudntum hißorid Eudttge lied fuppeditdt,diccndum eü.î^din intrd ed fiptd modo nos continemus:ideo qu£ dlibi extdnt, tdm prêter-nittendd cenfemus. C^uod igitur effet dUquis M.eßidi ttenturus, notißimum jùit cunélisïudtets ,ç:r omnibus pijshocipfo tempore,licet Phdrißteifuispreefitgijs hue dodrindm hombilitcr obfiifcdrene.Mdrid inquit,Dcu Cd de re locutum effe dd Pdtres,Abrdhdm, zy“ dus po-fimtdtem. ZdeharidS dffirmdt, per os fdnUorum pro phetdru,de Meßid exhibitione idm inde db mitio præ-nuncidtum effe. Simeon dit, Deumpromififfe ewm qué ntmeoculis contempletur: zy Pldnndprophetiffd dUo quitur eos qui redëptionem ffrdel,hoc eA Aießidm dn-Xiè cxpeëldbdnt.lohdnnes dißdpulos fuos iubet fcifcitd ttijdn iPS VS fit lüe quifit uenturusi Ergo inhoepo P^tlo memorid feu expeddtio dduentus M.eßi£ retine- : bdtur. Sicutetidmex fermone plcbis iohdnnis ßexto stppdret.pt lohdtmisprimo,Eeuitee er Scriba mißt dd ïobdncin,intcrrogdnt,Quisfitiuidcnturinterrogdffe, unfit lAeßids:cum ïohdnnes Hdtim reffondedt, ße non eff'; Chrißum. Etßdcerdotes dccurdtè quarunt exlE S V cdptiuo,dn fit lAcfiidsiAldtth.zé. Aecitdntur dutem quadd tc^imomd exVeteri Te-fidmento,qud:pdrtim db Eudngelislis,pdrtmÀChri-jlo ^ dlijs dllegdntur. ut Uldtthaiprimo: Ecce uirgo condpiet, zr pdrict filium, er uocdbitur nomen dus , immdnucl.Eßdiaßeptimo. ls\ickea tedimomum ex cd pite quinto proponuntßdcerdotes pof uli }uddici:Et tu 'Bethlehem,terra ïudd, nequdqudm minimd es in prin-cipibus ïudd:ex te enim cxibitmihi dux, qui regdtpo-pulumnuumißrdel.IAdtth.2. Eßd.^o.Voxcidmdntis indeßerto,pdrdteuidmDomino. Mdtthai}.M.dldch. 3.Ecce ego mitto dngelum meum dutejiciem tudm,qui prapdrabit uidm tudm dnte te. M.dtth.11. Zdeh.y. Di dtefilia Sion,Ecce rex tuns uenit tibi mdnßuetiis,ßcdcs ßuperdfindm,zrpullumfiliumßubiugdlem. item Pßdl. tiS.ELofidnndfilio Dduid,benediilusqui uenit in nomi ne Domini. Mdtth.zi.PhiUppusinquit,MoßenzyPro phetdsßcripfiffeM.eßidmuenturum:loh.i. Imo ipße Qhrißus idem affeuerdt, iohdnnis quinto,Mdtthtd ui-geßimoßexto, Euca uigefimoßecundo, uigeßimoqudrto, Demque mdgl ßud mueiiigdtione teshfiedntur, ßiiß-fe d Dco huic populo Aleßidmpromiffum : J^dtthai fecundo. (iudUs uerô eins Ii[eßia ßübfldntid deberet effe,ex tellimonijs liquet,qua modo dnnotdtd ßunt: nempe ue- lt;nbsp;fus home,ndtus tarnen wnprorßm ndurah modo,nein |
S S I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4« pefinepdtre ndturdli, ex ßold amp;nbsp;quidem purd uirginc, utEßeuadidumhdbet. Et uocdbulwm Ahnd d perdis notdtur,qucgt;d inuioldta uirgini tribuitur.Sic Kebeccd, antequdm deffonßdretunzr Mdridm ßoror Aïofi, cum cffctßexdnnorivin,puelldßeudlmduocdtur. idem unit hac locutio, quad films Abrdha er Dduid nucupetur: hoc eü,quiex ipßorumjimihd erßdnguine debedtnd-ßci. Atqui non tdiuum hivmdndinßßed etidm dtuind nd-turam cum hdbiturum effe,hoc eßt uerum Deum jutu-' rum,hac ipßd teilimonid euidenter docent. Nrf Eßdids tribuit ei nomen immdnuel,'hoc est nobißcum Deusizy Eßdids dc Nidldchids uoednt eum ïehoud, Dominum, 'quod idem inprophetico ßermone ßondt,quod Deus.zr ex Pßdlmo 110 fie rdtiocindtur ipßemet Chrißlus, quad Meßios fitaqudlis Dco:hoc eß,tier us Deus. M.dtt.zz. Qjidpropter in Propheticis monumentis pradidum erdt, Meßidm tdlem expeddndivm eßßc, qui in und ed-demqiperßona diumam er h um un um ndturam effet hd biturus. ' Quod effet officium Nießia fiturum, qua eins ope rd,ex tißdem didis dliqud ex parte inteüigi potest. Nd uberior dodrina cr explicdtio, explunbus ueteris Te ftdmenti conciombus petendd eft. Aldttl:.i}.E.ßdia di-dum citdtur,cdpite ßexto:Auditu dudietis,zy'non intel ligctis. orPßdlmi 78. Aperidintnpdrdbolisosmeitm, eruddbo dbßconditd d conftitutione mundi 1 Elmc pd-tet,A\eßidm dodorem fitturum, zy reueldturum uera fiententidm deDeozy eins uoluntdte, dlioqui ignotdm hurndnardtiomi. Iofan.z.exPßdl.6^.reccnßetur.Ze lus domus tua comedit me. Docet igitur,M.eßidm Elie roßolymis templum,ubi Deushdbebdt domÜ,repurgd-turum eße. Pdffurum cum ejße,zy moriturum, idq- ob peccdtd generis hurndni, hac tefidntur: Deus Deus meus,qudrc me dereliquiftii 'AlAtth.z7.ex Pßdlmo 22. Infiti med potduerunt me aceto, loh.i^. cxPßalmoße xdgcfimononoiCum iniquisreputdtus efl. Aldrci deci-moquinto,ex Ep.^j. Qjiód rem effet hdbiturus cum agrotis,zy eos ßdndturus,didum Eßdia teftdtur, quod M.att.8.refirtur: Ipße mfirmitdtes noftras dccepit, zy ) morbosportdult.zyloh.iz.eiußdem capitis mentiofit. Totu igitur 33 Eßdia caput hue re firn debet,in quo lu culenter deßenbuntur operaMeßia : nempe quôd ho-minum pectata Deus in ipßum coniedurus ejfiet,qu6d tanquam uidimaßanguinem profiißurus zy monturus, zy tandem reßurrcdurus,dc noticia fiiiplurimos lufti-ficaturus effet. Alatth.zi.lohan.iz. Zdehanaprophe tia recitdtur,qua zy de mgreffu externo Meßia exhi-biti, zy de cateris eius operibus uaticinatur. Dicit e-nim ProphctdiEcce rex tuus ueniet tibi lufius zy ßalua tor,humilis zyßedensßuper dfinum. AUmfifiè autent conciondtur fire regemfied iuffum,dc ßdludtorcm,hoc efl,iuflicidm zy ßalutem adfirentcmizy bumilem, hoe est,qui ßua bumilitatc dcpdßione tanta bonapariet.Vt m eodem capitcßcquitur :Et tu in ßanguine teftamenti tui,emifiisli uindos tuos de lacu,in quo non eßt aqua. Zyuàd ctiam rurßusglorioßus effet fiturus,zy à dextrin Dei confieffurus, oc ßdeerdotq ojficio inaternumfin-durus,aternumq3 regnum confiecuturus,Pfial.iio,indi cat,qui dUegdtur Alatth.zz. lamteftimomdcongerendafiunt,qitódl ESVS ex A\aria natusyüe ipße Aleßms fit,de quo fiida ßunt pro nußionef. |
CENT. I. L I B. I. C A P. 11 n.
48
mißiones.idautemprimiim Angeliaffeueranemam Ga nbsp;nbsp;liuloffph à lüazareth. Kathanaclfermone Christ, e-
iriclmiffus ad Zachariam,annunciat,filiumipfiits jè- iusq-potentia,quódlongiusproffiiceret,acpluranof' reprecurforemMeßieter Marie idem indicat, cam, fet quamalijhommes,motus,incundanter conffßione edit:Tu,inqüit,es filins Dei,tu es rex ifraelAoh.t, EX
parituram effe eum quiffdem Dauid patris fui acce-pturut,erin regnolacobi matternunt regnaturutfit.ïn
de Maria célébrai beneficium Dei, quèd ex ff brachiu Dei naf:i deberet: er Zacharias,fciens conceptionem Mefita muirgine Maria ia effefiólam,no uereturpro nunciare paüm,Dominum Deumlfrael uifitaffe, er ff ciffe redéptionem plcbis fuæ, er cornu falutts in domo Dauid erexiffe: ac defcribit dus opera admodum pra-clarè.Sic er Elifabctha uocat Mariam Domim matrê. loffphum quoqieadem de re edocet angelus Domini,
miraculorumfi-equentide:rpotentid,turba colligit,! E SVM cffefilium Dauid,Matth.tz. 'Étcodemtitulot Matt.is..t7Mlier Cananea eum agnofcitcralloquitur. cr Matth.t^.ceci.er Matt.zi.acclamantiumturba, Communis omnium difcipulorum ebfißio, quam pro-là firt Pctrus,ed, quod lESV S fit Chriflus, filius Dei:
Mat th.16. loh.é. Nicodemus quoqicxmiraculis earn noticiam fumit,cr 'mtrepidè confitetur.Scimus,inquit, quodaDcoucnerismagidcr. Hemoenimpotedhec Matt.z.e^fidanatiuitate,pcculiarireuelationecrfo nbsp;nbsp;figna freer e,que tu frcis,nifi fier it Deus cumeo. I0.3.
lenitate padoribus tiodu hoc mges opus ac beneficiu Samaritani,audita Chridi dodrina, eiufmodi tedimo-Dei maniffflatur.Ecce,inquit angelus Domini,euäge- mum ei pcrhtbent:lpß audiuimus, er fcitnus, quèd hic lizo uobisgaudiu magnu,quod ent omnipopulo: quia nbsp;nbsp;ed uerèfaluator nwndi.ïoh.4. Tiirba miraculofepa
natus ed uobts hodie Saluator, qui cd Chriilus,inciui da'aïES V,inquit:Hic eduerèiücprophet.a, qui uca tate Dauid. Accedit euedigiè ingens angelorum mul- nbsp;nbsp;turns’cd in mundum.loh.^. Martha etiam dicit:Ego
titudo, iucundißimocancurem tantam celebrancium,2ó credidi,tc ejfie Chriflum filiumDei, qm in huncmun-ut mhiflorianarrabitur.PofleaSimeon,uir fandus ey
iuftia, habet peculiares manißüationes, quid ocula Meßiam effet ante fuurn obitum conffeilurut:^ it int puffn spiritui fanà^eo ipff tempore quolESV Sco ram Deoffffebatur^uenit in templum,ibiq^ amplexans infrntem,ac eelebrans Deunt,aperte eum uocat faluta re Dei,cunólKgeiutbufprteparatum ac donatum. ide uidua fanita er proued£ ætatif Hatma profitetur, eo dem in loco,ubi Meßiot debebat exhiberi ?:^ innoteffe
dumuenturuserat.toh.ii. Et Iohannes inquit,omnia fcriptaeffe,utcertumfit,lESVM effe Chriffum,fi' hum Det. idem IESVS uberrimè er dodrinaermi-racuUs probat. Pratcrea manifffia: dus confißiones, quad fit Chriftus,paßim extat.Matthid decimofexto, ubi Petri conffßionem approbat,ac interdicit ne ad te pus cuiquam indiceKC,quódfit Chriffus. Mattha;i ui-gefimotertio: Magifter uefter unus e^ Chriflus, Difd pulos ob cognitionem Meßlie beatos prédicat: Anten,
re. Magi ex oriente peregrè uenientes, tedificantur 30 inquit,dico uobii,mu.ltiprophete eriudi cupicrunt ui Meßiam, quem more Scripture regem ludeorum ap-
pedant,tam natum atq- exhibitum effe : er ^eüa noua in aere fflgcns,ac certißimo itinere ipfos ad domum at que adeo ad ipfum infrntem i E S V M deducent, ac re liqu£ angcltc£pr£momtiones,ne ad Her ode redirent^ idem luculenter demonflraM,EAq; in primts magnifi-cum,quod MagiJleUam,quant comitem itineris habue~ ran{,uocantfteUam regis iudteorum,feu Meßi£. Ac-cidit er diuino iudicio,ut ipft facerdotes lud£orum,He
dere qu£ nos uidetis, er non uiderunt : er audire quoi uos auditie, er non audicrunt. Matthei dccimotertio.
Matthäi2^.27.diredèad quæfliones CaiphteerPi latHES V S reff ondet,ff eße Chrifiunt,cffe regem lit d£orum:qua re Pilatus motus,licet regëfine regno cor por all,er quî^cm in crucc pajßurum irridcns,inßcribit Ebraicè, GracèerDatmèjlES V m ipfumpatibulum hunctitulum, hic est iesvs n a z a re
MVS REX i v D AE 0 sev is ; id quod tarnen di rodis autontate addudi, decernerent, iuxta Miehce^Qumo confilió permifit Deusficri,ut etiam perfecutores prophetid, Meßiam Bethlchcme nafeiturum : id quod nbsp;nbsp;de Chriffo teffificarentur,quis ac qualis ejfet.Acffbin
fiictuiam turn crat.Eaptiftaquoq-adeo dodrina er tar tute cclebris,ut etiam à iudeis in precio haberetur,di
gito in ipfum IE S VM commonffrans, dicebat: Ecce agnus Del,qui toUitpeccata mundi. Verba enint ex E-fai£ cap.ss.mutuatus,lalt periphraß non ignota,pr£-fentem Chri^um indicabat : imó totu Eaptiftte offciu eo ffgt;eilabat,ut Meffias notus ac clarus fieret, ac fite-
deinpaßionefonateado{lrina,l DSVM effè Chri-flum,repetentibut eamiheet per ludibrium ) etiarn int
pqsperfecutoribus. EegitlESV S infynagogaüa-zarcthanapfaie locum, qui extat capiteét. Spiritus Domini fuper me,eo quad unxit me,erc.er inquit: Ho dieimplctacllhecfcripturainauribus ueftris. Euc£
4. Samaritane muliercule de aduentu Meßie collo-quenti,fiimpliciter fiteturiEgo, inquit,fitm,qui loquor fe,quomodo Spiritus fandus in eum defcenderit. t^eq^ ^q tecum.loh.^-.Scripturas defe tedarUnquit.ioh.s.Lu-cd contentus Deus hac mediata ac certa de Meßia te- nbsp;nbsp;ce 24.Ego fum lux mundi. Item: Si non credidcritis
tur,fe À Deo earn reuelationem Mccfiiße: ç^ conj^cxif
siificattone,ßed ipfemet è ccelo hoe eum elogio ornat: Hic e^tinquit,fibus meus dileilus,in quo deledorthunc tiudite.M.atth.3-t7. duidrequirimus tefles alios,cum ipß pater cale^is hoc uocc toti mundo Meffiarn coin-mendeti !?rode^ tamen,ob maiorem certitudtnem,plu ra hue reponere, Andreas gaudio exultant,ad Simone
quèd ego ßm,moriemtniinpeccatn ueftris,inquit ïoh, 8. Quierentibu; iud£ii,anfit Chrtflut,abfq; ambigui tate reffondetter cos ad ipfa opera,taquam euidentiff fima tcAimoniadeducitAoh.10. Hanc effe uitam ater nam inquit, dgnoßecre patrem Deunt effe ucrum, er quem nußt icfum effe Chriftum:loh.t7. Miracula ue-ro er opera Christi,idipffm quoqimagnificè probant
fratrem inquit: ïnuenitnus Meßiam,quad ed interpre-
tatum Chriflus. Philippus quoq; citra uüam dubitatio ç^ declarant: que mox rccitabuntur. Iohannis $. 'intiem Hathanaelieademremexponensdicit:Quemfcrigo quit:Operaqueego/icio, teflimoniumperhibent de pfit Mo fes in lege er prophete,muenimus lESVMfi nbsp;nbsp;me. Iqbannis decimo: Si mihi non uultis çredere, ope-
ribui
|
49 ribus credite.lohannis dedmoquinto: Si opera nonß-eißemm cis, qua nemo aliusßeit, peccatum non habe rent, mterrogant Iohannis difcipuhiTtine es qui uen-turus cSl,dn alium expeétemits? quibus dat rejponfum Cbrijius: Eenunciate iohanni, qua auditis ac uidetis, O breuiquaß clcncho miracula fuarecitat:Caci ( in-quit ) ii:dcnt,clai(dt ambulant,Icproß ]mndantur,fur dl audiunt, mortui refurgunt ,pauperibus Euangeliu adnunciatur,o bcatiis qui nonßentin me feandaUfa-tus.IAatth.it. Hine etiam turba dicunt Matthäi nono: i° Üunquam apparuitßc in ißael. item, Iohannis fepti-mo: Christus cumuenent, nunquid plura ßgna ßciet, quam hicßcit i Et cacus fanants mquit : A fcculo non cR a.id.tum, quad aliquis aperuerit oculos, ei qui cæ-eus fußit nacus.Iohannes nono. Scd quamodo uerbo eßcaci o omnipotenti uaria miracula ßt opcratus,in hiiioria dus recitatur. Ad hancpartem etiam ipfe in è^^lfas ßlendidus pertinet, qui paucis ante paßionent dicbus luxtaprophcttain Zacharie ßäus esl, accla-nantibUsturbis,Hoßännaßlio Dauid.exPfal.uS. Et *o qsèd conßslim mgreßus templum,id docendo atq; ex cußione mercator um purgat. Alia argumenta paß im in concionibus dus extant : ut quoi mdeßnenter 'meul eat,fe apatre cœleSlt miffum: eaq; omnia dodrma, o-penbus, paßione expedtre, qua: m mandatis ab eo ac-cepcrat.iohannis quinto,odauo:o alibi. Aitfe ante Abrakamum cxtitijp:, ac cumgaudio ab eo uifum effet Iohannis odauo. Addit ibidem o'hanedemon-Ürationem, quad nemo cum poßit ullius peccati argue re. item dicitße uitäpro ouibusponercidareuitäalter jo namipofhulatßbicrcdiexuoluntateaciuß'u Dd pa-trisme minatur letemam condemnaticnem,ß id non ß cermt.iohannis fcxto,dccimo, Sapins repetit, fe tcr-tia dierefurredurum, O ommaposl fe traduru,feu colledurumEccleßamexcundisgenribus. Item di-mittitpeccata. Cenfum Cafari,licetp^cgrino Domi no,tr:bucndum libéré pronunctatiMatth ai uigeßmofe cundo.Significat igitur, hoc ipfo tempore feeptrum lu da, iuxta uatteinium lacobi, eße fublatimi : tempusq; Meßiaiamadeße. idem o alia hiflorta docent:ut4-tgt; ms humsuita: ut fciamus,nos habere talcmMcdiato-quódAugitftim.idato,quo defcribebaturtótusorbts. ct.am miud^aparère coguntur. Herodes Hierofoly-mts politiam adminißrat,oßrocitcrd:,d.tonuncio de rege lud^orum nato ßritygraßans in pucros Eeth-lehcmiticostid quad ludici, imperia alicnigcntc preßt, prohiberc nequaquam poter ant i Aliquoties comme-moratur,} E S V M omnia impleuiße, qu£ fucrunt de fe fcripta, o quidem tn Mofe, prophetis o' Pfalmis. Luc£ Î4. Praidixit 1E S V S cladem extremam ac de Udflationcm horrendam Hicrofolymorum,totiusq; po puliluda.chacinßituitminißcrium Euangelij uniuer-faletafccndit uißbiliter in ccelum,o occiipauit dexte-ram Dei.Hrc oalia plura,qu£ in hijhoria rcßruiuur, liquidateßantur,huncipfum IE SVM.eße uerÜtJlef ßaminec expeitandum ejfe alium,ut dekrat adhuc ho~ die mifcra fcx ludteorum. Qwodaddûélrinamde [Hbftâneid l E S V Chrifli dttmetyÇupù oftctifum e^,hunc lE SV treffe uerum attinet,jupra ojtenjumesi,hunc 1E S VM effe uerum citredêptionemplebisfua:Et erexitcornu falutisno-hoininem,natiiM exfola uirgtne Maria,abfq- uUius ui- éo bis,in domoDauidpuerifuiificut locutus e ft per os fan ri comimxtione,tantum de Spintu fando, ut habet hi- dorum,qui à fcculo funt,prophctarumems:Salutein |
DE MESSIE JO ßoria. ipfemetquo^- feplerunq;hominis filiumnun cupaf.ae morte fuaprobat,fc uerum hominem eße.Dd autemßinulfiliiim,feuuerum Deum eß'.,itidcm ex cer tis tefiimonijsprobatum eil. ï^onenim tantummani ßßa conßßiones ea de re extant, fed o' diumd opera, qua 1E S v tribuunturiut conditio r er urn omniu,noße cogitationcs, curatio morborum folo uerbo, donatio Spiritus fand:i,refufcitatio mortuorum, propria re fur rc0lio,afcenßo ad ccelos,feßio ad dexter am Dei, pra-fentia m fua Eccleßa. Duasßiißc dijimdas quafhiones in populo ludaicó de M.eßia,utrumM.eßias ucnturus,o' deinde quaßtß t'ira ipßus fubjianem, interrogatio facerdotum m paf-ßone Chrisli planumßcit:TÜnees,inquiunt, Chriflus fiUus Uéi bcnédididid quod utrumq^ IE S V S appró.-bat.o' ^’^atthiet uigeßmofecundo,ex Pfalmo ito pro-bat,fe non tantumßlium GauidiSjhoc eA hóminë natu ralcm eße,fed ofuperioremquandam fubßantiam hà bere. Diólum o'boceR,!nirdndd)ncopulationemfeu ' unionemduarumnaturarum,negt;npcdiuin£ O'huma-n£,in ChriRo frétam: ut non in eo du^posl aßumpta humanant naiuramßttc diïimii£perfonie,dltera diui-n.i,altera humana: fed unica tantum,conftans Unionen qu£ ernnem humanum captum exupcrat,l:uman£ o' diuiitce naturic. Caufe hu!usßupind.ehypoßatic£u-nionis,paßim exteflimoniß hißoria Euangelij excer-piposant.Prima esl,immenfus amor ergagenus hierna num,de quo lo.s.ChriflusmquittSic Deusddexit mun du.Secudd,ut paßet hic lAeßias peccatdgeneris huma ni in fe re cipere,ac pro ijs mori. Siquidé siipendiu pee cati mors erat:qujc omnina er at perßrcndd,ß iusHci£ Deidebebatfatisßeri. DehaccaufaEaptißa mquit: EcceagnusDei,baiuldns o'außrenspeccata mundi. Te- tia,ut humana natura fubueheretur in coclum,in te ilimonium,quód omnes credentes in Chriflum codent ßiuperuencurißcut mquit: Afcedo ad pairem meH,O patrem ueslrum.lohannisuigeßno. ItemtVbifum e-go,o uos erttis.lohan.1^. nbsp;nbsp;C^narta,propter plemo rem confolationem in precibus, o in omnibus ierum- rem, qui etiamßt uerus homo : item, qui morte fud nos expiduit dpud pdtrem,lohdnnis decimoqudrto.çiuic-^ quid petieritts pdtrem in nomine meo ,hoc ficiam, ut glorificetur pdter infilio. Chuinta, ut tdnqudm Deus cr udUdiorem o' præsiantiorem fdtis^chonem pro genere humano præsidret : Iohannis tertio ; Sexta, utpofjèt dare homimbus in fe credetibus ,remißionent peccatorum, Spiritum fangum, uitam eeternam : tueri fuam Eccleßam aduerfus Hiabolum, mundum o mor i^ tem,O' omnibus [eculis ei adeffeirefufcitdre de iudica^ reomneSi odenique coüoedre fuum ccetum inman^ ßones £ternas, ftcut to condones ipßu[met Chrifii declarant. Caufa finalis Reßi£,cur uenerit,oquod fit eins of ficium,qu£ beneßda,iüujiria did a indicaiK. Angelus ad lofcphum mquit : ipfe faluumßeiet populum fuum àpeccatisfuis.M.atch.i. Et ’ZachariastVißtauit oß c ex ini' |
|
C E N T. I. L Ï B. exinimicisno^fis,cyde mdrm omnium qui oderunt nos: Ad ficiêddm mißericordidm cum pdtribus nofir is, f^ mcmordri tefidmenti fui fundi : lufiurundum quod iurduit Abrdh£ pdtri noftro,ddturum fe nobts : ut fine timore de munu inimicorum nofirorum liberdti,fcruid mus iüi: In fdnditdte et'iudicid cord ipfo,omnibus die bus no)lris.Euc£ 1. Ipfemet Chridus mquit ; Venitfilms hominis qu£rcre orfdludre quod pericrdt.M.dtth. rS.Eucid^. 'Bdptifidmquit:EccedgnusDciqui tollit pecedtd mundi.loh.i. Et loh.iz.inquit Chrifius:Elunc prmceps huius miindi eijeieturßrds. ll£c didd oden dun{,Uleßidm dd hoc cxhibitum,ut toUdt dtque expiet pecedtd totiusgeneris hiimdni,uincdt Didbolum, fdlutem £terndpdridt,lt;:y‘ qu£ inde fequunturmempe pdee cum Deo, dondtionem Spiritus f mdiidc uitd £ternd. Docet dutem porro Chrifius,qud rdtione edm fdlutem necejfe (kerit conf^quimempe impletione legis ,fi-tut 'mquit M.dtth£i quinto:Elonuenifoluerc legem,fed adimplere. QuoddUtemcumobedicnciddebitd, turn ■ etidinpdßione feu morte pecedtd generis hurndni ße-rint expidndd, lohdnnes bdptidd ed uoce ejfert, quad eum dgnum Dei, f eu uidimdin mdddtioni dedmdtdm dppclldf.zr Chrifius inquit,fe paßunim iuxtd feriptu-rds.Euc.tz. Oportet impleri feripturdm in me. Cum i-niquisdeputdtus esl.de pr^dicit ommd exdHißime: Oportct,inquit,me ire liierofolymdm,^^ inultd pdti d fenioribus cr fcribis, e:^ prmcipibus fdeerdotum, çy occidi,C7 tert id die refurgere.M.dtth. KS.iy. Et AUtt. 20 mquit:fe trdditumirigencibus ddiUudendum ,fld-geUddum, Z7 crucifigendiim. ltem:Eilius hominis non uenit utfibi miniflrctur,fe d ut minifiret, cf det dnimu fudminredeptionempromultis. Euc£z4..inquit: Sic fcriptum eft,e:7fie oportebdt Chrifium pdti,^^ refur-gere d mortuis tertid die. Dc fud ex.iltdtione dicit loh, tz.De dbituddpdtrem,lohdn.ij.t^.iiS. Accommoddt ad fe typos quofddm ueteris Teildmenti,ut lohdnnis j. Sicut Mofes exdltduit ferpentem tn deferto,itd exdlta-ri oportetfilium homints,ut omnis qui credit in ipfum, non per eat,fed hdbedt uitdm £terndm. Aldtth£i duo-decimo:Sicut lends fiiit in uentreceti tribus diebus cr no(libus,fic erit filius hominis 'm cordeterr£ tribus diebus or nodibus. 'Elon pro fe Chrifium mortem fu^inuiffefiedpro to tomundo,perjficudtesiimonid docent. Panis quent ego ddbo,cdro med eA, qudm ego ddbo pro mudiuitd: lohdnnis 6, Sic Deus dilexit mundum, utfilium unige-tiitum ddret:loh.3.Animdmedm ponopro ouibus meis: lohdnnis decmo. Pro eis fdnUifico meipfum:lohdnnis decimofeptimo. Elohtcfiere fuper me,fedfuper uos 1-pfdsfiete,Qr fuper filios uefiros: Euc£ uigefimotertio. Edptiiid cldmdf.Ecce agnus Dei qui toUitpeccd,td mu di:lohannis primo. Si non dbiero, pdracletus nouemet aduos:lohdn.ié. Elon igiturddregnum corporale dut mundanum uenit.ßquidem ad patiendum cy moriendu fepr£pdrdt.O‘ apertè inquit:E.egnummeumno eHde hoc mundo-.ßex hoc mundo eßet regnum meum, mini firi met utique decertarent,ut non trader er lud£is. Vt autë officia Chri^li,cr e^eéltis mißionis depaf-fioms rcHius conßici dc coßderaripoßmt, pr£cipua qu£ddm opera ChriAi,poftcaquamadhocfuummini- |
CAP. H 1 I. fteriu acceßit,pducii cnutnirabimuf. Etß eittmpdßiCf atquc iiniucr[ii legis implctio, pr^cipud aäia Christ lO 20 JO nent.AitigiturChrißus,fedddocei]dum ejße wßum: Ut uidelicet reuelet notictdin Gei,uocet ad paiütentidt crudidt de rcmißione pecedtoru c^ ueris Dei culitbus. Mdithtei undecimo: Nono nouit filium niß pdtcr, neep, pdtrem niß films jG“ cui uoluerit films reucldre. Aldtt. ^s-Mdgißer uefterunus cSi Chnfius. A\drcii.L«c.4. Oportet me etidindlijs ciuitdtibus cudngelifdrc,qMd ad hoc mißlisßum. lohdnnis 8.'Loquorueritdtem,qudgt; dudiuidpdtrci loh.ti.mquit^fe dccepiße 'm mdnddtis uerbd,qu£debcdtloqui. Keueldt pdtrem lohdnnis pri nw.Deum nemo uidit unqudtn, unigenitns qui efi 'm find pdtrisjpß:reuelduitnobis. loh.i^.Omwd quacun que dudiui dpdtre meo,notd uobis fid. loh.x7.Tc.go te cldrificduißuper terrdm. Item, üotumfiel ets natnen tuum. loh.i8.'Egoßu'mrcx.Adhoc uenimmundum, ut tedimomum perhibedm ueritdti. idco c^rpdter cec Icjhshdneuoeemedit,dicens,H VNC A VD1TE: qudfit diceret, hunc dodorem uobis è calls miß, quent dhiedts phdrißdicis dc impijs opinionibusßequemmi. lo'bdMS 'mquitcdpiteprimo:'Deumnemouidiunqudmt unigenitns filius qui e^ infinu pdtris,ipße endrrduit.dt que id oßficij etidmdntc 'mcdrndtionemgeßit,pr£ci‘ pué tdmen poUquam bdptißno 'mitidtus minifleriu pis' blicum doccndifufiepit.Tnpdrdbold deßmine äßertit filium hominis,hoc eä feipfim eße fimnutorem.Ednt ob cdußdin etidm ße lucem uoedtmt iohs. Ego fum luX mundi.quifequitur me,non dmbuldt 'm tenebris,fed hd bebit lumen mtie. loh. xi.Ego luxm mwidumucni.Sic f^EudgeUfid lohdnnes in exordiofud: ndrrdtionis per ßondmcyofßcmmlESV Christ defcribens,'mquit: Eux in tenebris lucet.itein,lllumindt omnem hominem. Ïtem,célébrât eum eße plenum ueritate : td cA, uera ac fdluificd doH-^id. Euc£ ^.düegdt ex éi.cdpite Efdi£ prophetidm,qua confirmât fuum minifierium, qu£ ftc hdbet:Spiritus Domini fuper me, eo quad unxitme, ad eudngelifdndumpduperibusmifit me , utfdnemcontri 40 tos corde, ut pr£dicem edptiuis remißionem, cr c£cis uifum:ut dimittam confracios 'm remißionem,ut pr£di cemannumDominiacceptum. idemhifioria Chri^ docet,quod antequdm à lud£is caperetur, Hicrofoly-mis cy pdß’mi in Pal£slina,tum 'm Synagogis ac tèplo, turn etidm alibi in montibus,m littorc,prouthominipc regrinati zy coïligcnti Ecclefiamexpluribus locis oc-cafio fefe obtulit,uocem Euangelij ßarferit. Aluiteius reigrdtidcrfchola,adqudmpeculiariter dclegitApo Rolos,qui debebant fieripr£conespdtcfiiti Euagclip $0 nbsp;nbsp;Summ£ doéirm£ Christi fupra funt recitat£. Si«- gulari autem Dei confiüio id fräum câ, ut antequant patcretur Chrifius, duleis acgrata fiima de ipfo, mi fumma uer£ do£lrin£ 'm toto populo ludaico fonaret, ut omnibus de pr£fentia çr operibus ETeßi£ innete-fceret, er regnum Aleßi£ perßieue tty exceUenter 0-mnibus defirretur,dc multiplices Pharifdic£ corrupte l£ manififiè taxarentur. Venit Chrifius,ut coUigcret uerdm Dei Ecclcfiam. éo Matth£i nonoiVenipeccatoresuocareadpanitentiä. Vnde etiarnipfefic concionatus cü AUtt.^.lmplctuya eslttm' |
|
DE M E S S I A. ff ell tempus,infiatp regnum Dei,rcfipifdte amp;nbsp;crédité Euangclio.Matth.23.Hicrufalem Hierufalem, quoties uolui congregarefilios tuos,quemadmodugallinapul-losfuosfubalas,lt;ynoluislii Matth.ié. Superhanepe tram,hoc eH cofißionem, quam comnuini nomine iam de meprotuliili,£dificaboEcclefiam. meam.Et ob earn caufam emittit difcipulos,quiincollcd:ione Ecclefi£ operas confirrent. Dimittitpeccdtoribus peccota gratis çy madfi^e: id quod tanta perjficuitatc^cy täfrequenter nunquam dntea fidum fier at.Matth. ^.Confide fili,dimittuntur ió dimittcndipeccata in temt.'Lucie 2j. Idtronem alteru, fe in cruce conuertentem,licettiffixti^mclniiuipedi~ bM^i fxuii doloribti^ anger etur stamen libero ore de fublimi loco abfoluit:Uodie,mquit,mecum eris inpard difo:quod idem dl cum eo, dimittutur tibipcccata tud. frudus ipfum fuapaßione meruiffe,fcriptura Euange quarto. Verbo omnipotenti malè habentes fanitatire zo lica tedatur. chro idcuerat,iamqffoeterc cacperat,refufcitdt,omni' busmembrisre^tutis:Johannisundecimo. inpaßiO' 40 nbsp;nbsp;^dedadhuc Ecclcfi£f,£,Matth. zS.Pceeego uó' ne ebn^i, quaprimum in cruce obdormierat, muit a nbsp;nbsp;bifcum fum omnibus diebus iufq^ad confummattoneni faiiclorumcorporarefurgut,multisq-podea,illis qua draginta diebus ante gloriofam afcenfionem Chnsli Edit mir acnld, qu£]^eßi£ er ant propria, lemnat ^uadra^nta dies amodies,acJalans manet. M.atthlt;£i flituit:ut,mundat lcprofum,curat paralyticum abfens, tadufolofocrumPetrifèbri ardentemlibérât, mere' pationeuentos ac mare fedat.Matth.4.. Paralyticum luuat-.hamorrhoiffam fanat, cum ea tantumfimbriam ueHimcnti ipfius attigijfet:c£cis uifvm reddit.Matt. 9. zo.Joh.^. Aridam manum rurfus integritati rdlituit. Matthäi duodecimo. Jn mari, non aliter atque in terra folidd,iter fiicit.Matt.t4..Qumqi mille hominu qumqi panibus,quadringenti fepté affatim ab ipfo pafcuntur, Mott.14.1 f.Joh.é.Jubet Petru pifcdrt,acpr£dicit eum fiaterem in orepifcis inuenturu.Matth.iy.ficui male' diiit,qu£ mox exaruit.Matt.21. Aqua mutat in uinum. ioh.2.A'p.egulifilio abfensfibrimtollit. Joh.4. Homi né qui triginta annos £grotaucrat, in momtiKo fmat. fo.f.Cotrada mëbra rurfus reüa cfficit,Euc.ts.Ampu tatam auriculafiatim Malcho in locu r?fomt,Euc.22. Io.i8. Mortuos 'm uitäreuocot foil potentia uerbi fui. Matth.^.Lue.y. Dazarum,quiquatriduumin fepul' dpparent.Matth.a7. heiliger at cum Diabolo,non ar mis corporalibi(s,fed uerbo cy paßione : eumepumdt. Matth.4. Diabolum,fe uariè tentantemin leiunio quadraginta dierum, fortiterprofligat ac ßperat. Spi ritu Dei, damonia ab homimbus efficacia uerbi fui eX' peÜit.Matth.^.ii.if.ij.Mardi. Erantautem mira' culaomnid,pr£ludidfuioperisinpaßione complendit iâ ra,eynuncdl,qudndo mortuiOudientuocemfilijDei: utdclicet,quèd peccatumeyDiaholum effet fuperatU' rus. Deniq^ ipfemet Chri^us, refurreitionis humani generisßnsçy origo, tertiadie à morte fua, in mona-nentoobfignato,zymilitibus circumfeßo,liber reui-uifcit ac egrcditur,ui£lor omnium hoftium. Te^amur etiam pleraq- miracula, à Diabolicis lüußombus, im' poßibilitate ey fine differentia , Chrißum eße ucrè Deum,^ omnipotentem. Ordinauit facramenta feu figilia grattie. Dédit e-nim poteftatem ligandi mparutentes, acfoluendi poC' ^g nuentiam agentes:quam quidempote^atem cloues cœ |
#4 lorum appeUdt,Mdtth.t6.t8.ïoh.io. Baptifmum cer-ta ßrma conßmiußit,nempe in nomine putris lyßlif dejf intusfandiiMatth.23. Ccenam,fcu communica' tionem corporis aefanguinis fui fub certis clementis in flituit,in remißionem pecedtorum', ac commemoratio' nem fuorum beneficiorumiMatth.aó.Mar.i/i.. Eu.12. Pdffus eß,iuxta Scripturas, tanquam uerus agnus, tollens piccata munduut Baptifta inquit. Huiiis fatiS' fiidionis nomine datpacem, ïoh.14: Pacem meam do uobis,non ßeut mundus daf.cor uesirum non ßrmidet. Dat uitam £terndm. ïoh.j. Qui credit in me, habet ud tam a;ternam.ïohannis 6.Dcfcendtdc calo, utfreiam uoluntatem patris, non ut perdam,fcd uitam tribuam. Datgratiam.ïoh.i.Explenitudine dus omnes accepi-mus,gratidm pro gratia: quia lex per Mo fen data eft, gratiaauté^yucritasperils VM Chriflußdaeft. Tacitfilios Dei,ioh.i. Dcdit cispoteßatemßlios Dei ficri,quotquot credunt m nomen eins. Hosey fimilei Podquam refurrexit omortuis ,quadragintadiei fepatéficit.docuit difcipulos,cy confirmauit de hoc or ticulo omnium dmplifiimoiquóduerèeuaferituidor peccott,mortis,Dioboli:0c ab iftis hoshbus immunitO' tem omnibus hominibus, modo crederent, pepererit. DatSpiritum fandum,loh.zo.Pt Johannes prophetat, eu baptifoturum ffiritu fando y igniiMotth.s. Sancit atqßmdituit minideriuApodolicumfeti U' niucrfale,ut lam colledio Ecclefia iuxta fertpturafiat jo ex omnibusgeittibus,ficut inquit : itc 'm mundum uni' uerfum,pr£dicatc Euongeliu omni creotur£:Marci ul timo.Et h£cfiiit cdufa,quareApojiolos peculiariter C' legerit,ac dodrina priusfideliter in^ruxeritfdc donu tniraculoru cis comunicarit : Matth.10.Mor.3.Luc.6, Afcendit intoeltim denique,quodragcfimo die à re' furredione fua ex morte, ffedantibus multis fratrib. SedetnuncaddextramDei,çy habet regnum £ter' num, y omnia fibifubiedo funt: Marei 16. Luc£ 24/ Ad.i.Mdtth£iz6. fecuU. Matth.lé. Vbi funt duo uel très congregati in nomine meodbi fom in media eorurn . idem coena ßa docet. Habitat in nobis,ioh.t.Verbum carofrdlu eft, CT habitauit in nobis. lohan.i^-.Siquis diligit nK,Çer-monem meum [eruabit, Gf‘ pater mens diliget eum, zy adeumueniemtis,ct'manfionem apud eumficiemus. Vcniet in maießate ad iudicium, Cf rcfufcitabit mor' tuos m noutßinu) die.ioh.f.Ameti dico uobii,ueniet ho Crquiaudierint^uiuent. ioh.6.'Eg0 refufcitabo eum in nouißimo die. ioh-H-Qui credit in me, etiamfimor tuns fiierit,uiuet.Et quidemcredenteS trOducet inre' gnum pdtris,impios uerci una cum Diabolis m letern». ignem deturbabit. Matth.t6.i3.z^.2f. Luexj.^. loh. S.16. Hadenus de ijs qu£ deMeßiO in EuOngelica hi-fioriarecenfentur: Dcappellationibus CHRisTt, quæ in Euangelica hiftoria occurrunt. Varu occurrunt in hiftorioEuagelij appeUationes e * Chrd |
|
C ENT, I, L I B, I. C AP, 111 L !Chriffi,qu£ cum no temerè eifint indita:, utile eamp; eat objeruare, atq^ excutere. Alia enim ßubfldntiam,a.-Ute officium eins perßon£ declarant, ali£ utrumq; com prehendere uidentur. EILIV S DEI dicitur,propterfuidantiam.Ed enim natura Deus,ab £terno à patregenitusmec acce~ pit in mundo primum earn natura,fid de cœlo ueniens, camin mundüattulit:necinutauitcam,ßedmirando er inexplicabiUfiœdcre eu natura humana copulauit ,ßeu uniuit.Eflq; dißinda erßubßßenspcrfonaàpatre.Eo lo Ero quiero. Etlehouanominareidco,qisfit Deus, caßuperiusannotataßunt.Vocanturautitycredcntes in Chridum,filij Deitucrim longé alla ratione,nempe cum Moße locutus ed.Ac recepta ed opinio, eo tempo re primum hoc diuiiuim nomen innotuißße:licct Aloßcs, FJLIVM HOMINIS ipße chrißus ße ut pluio qui pod tUam reuelationem Dei,narrationem ab exor diomundicontexuit,etiamprioribtishifiorijsbocno-pun Da immißeuerit. Dominus autem non idem quod lehouafignificai: attameper exccUenciam hunc Deu, üdoptioe.gratid de remißtone pecedtoru propter Chri ßum.loh.i.Dédit etspoteftdtemfilios Deifien^qui crc dunt in nomen eiui.Et huepertinet iUdperiphraßs filij T)ci,loh.i.Vnigenüut,qui eh inßnuputru. Non enim plures habet filios confiubflanttdles Deus pater, quant hue unu-E-fiqs inßnu pair is,hoc e^ i/saiiner, Yortè e-tiam mfimipatris ßgnificdt,charißimum Deifilium. rimum uocat,quàd ipßum quoq; ßubßantiaexplicat: né pe quidfit uerus ac natur alis homo,condans anima lt;:y‘ corpore,natus ex maria. Eßß in hoc nomine commu mcdtio idiomatum obßeruanda. non enim luxta diuina natur amfilius hominis cd Chridus. pater Dominus, ut Alatth£i undecimo: Pater Domine ratione nominis.lpße enim, inquit, ßaluumfielet popu so cœli er terr£. Verum ibipaulo gener alius ed hoc no-lumßuum,apeccatisßuis.Matth.t. Eß igitur IE S V S, offictj nomen.Diffutant autem ac confligunt cruditi dc lESVScomunißimaappeüatio ed. Diuinoenim confilio fic cd nominatus,angelo hoc mandatum perfi rente ad 1 oßspham,ut infintcm,qucm M.aria eßet pari turd,uocdret IE S VM ; addita mßuper etymologia ac hoc nomine acriter.Quidä à lehoua,peculiar. Dei ap~ pcUdtione,dcriuare conantuntali nimirum mutations dut epenthefißdd, quid ex lehoua, leheßchuch fit co^ pofitum,ac deinde rurfits per quandam amputationcm cr mutilationcm fit procréât am Icßchu. V er urn erudi ti haßte Eabmicas cogitationes,tanquam aliénas er co tortas, er nulla firma autoritate aut ratione fuffidtas, cxploduntierfimpUeißimum de uerißmum, etymolo gi£ß è cœlo prolat£ maxime conßentaneum indicant, deduccre à ldßchd,quod ßaluareßgnificaf.erleßchuah, faills aut liberatio: dc conuenire cum nomine lehoßua, cum quo uocabulo nomen I E S V litens, ac firme fyUabis comcidit. ndmlotd conuenitcum lod,ltd con-uenit cum He,Schin cum SigmdiAindlioquißolet exile fonum habere, er iam tradudum in aUenam linguam, pr£ßertim in fine,ubi linguarum magna ed liber tos,fit eileeuaneßcit. Ederlehoßud (M.oyfisfiimulusacßuc ceßßor,quipopuliim ißraeliticum inpromiffam terram perduxit,dcßorte poßfießiones difinbuit ) typus Chri~ dißcut multi probati Script or es monuerunt. idem no men in Veteri Tedamento ahj quoq; habuerunt. Sed ca de reperitorum libri cognoßeantur. Nobis enim in hac materia non cd animus, copioßus aut ßcrupulo' fius ifidperßequi, |
MESSIAS Hebræum ed uocdbulum, quod ex-politico regimine,folebdntfi-agranti unguenio,peculid nter ex Deiprlt;efcripto conficdo,inungi atque imtiari. ^fl^S fignificatum, Meßiampontificem fiummum,pla cantemgenus humanum patri,ac regem teternü fire. primitur uocegr£ca Chrißustlohannis primo,quarto. (Vfignificat undum, edß officijac honoris appeUa- nbsp;nbsp;nbsp;ealocutißunt illitpfi patres :acßub'mdejludioße mcul- tio. Namin pohtia uioßaica turn Sacerdotesfiiimmi, go carunt,remtanta humanaßagacitateperuedigarinon turn reges,nempe duo ßumma capita in Ecclefiaßicoztr nbsp;nbsp;pojfe ; «c maluerut lüam alteram interpretations,qua: nobis D O MIN V S uoedturin Grteco,pro lehoua. na Apofiolitransldtionem Septuaginta interpretum reti nentcs,eddem uoce ufifunt. lehoua autë ab Haiah, aut Ddud,quod effe fignificdt,deducitur. Conicdur £ do' dorumhominum funt,Deuntfiuocare Exodi tertio: quieff'etdliqudndo,iuxtapromißionesfiidas in para^ difio pod lapßum,ßemen lUud bcnedidumfiiturus, quod ßerpenti caput contriturum,cundisq;gentibus exopta tarn benedidionem aUaturum effet. Confirmatur h£C fiententiaPduU declaratione, qui i.Cor.to. affirmât, Chriflum effieum Deum,quipopulum]fraeltticum ex Aegypto jirtißima manu eduxerit. Is igitur etiam Dominum uocare uoluerÜt,q::dß qui eßetreuerd funt-mus, oc potentiam fuam m juo populo abundè deda^ raffet^dc faturus uidorpeccatier mortis,non ßuecubi^ turus in illaftupenda humilitatc, quam jubiturus er at. Eß igitur er hoc ofificij nomen. Vocatur autem er ■men,acfigmficdt,patrem cceli ac terr£ poteflatem hd bcre,Qrc. DEVS dicitur Chrifius,ut Iohannis t. Verbum egt; rat Deus. loh.io.Dominiis meus,cir Deus metis: quia ed ofiince ^ co£tcrnus patri acffirituißando. efi i~ gitur ßubflan^ uocabulum. LOGO Sffeu uerbuma lohanne Euangelißa nun cupatur,ut apparct reff edit nodri : nepe propter hoc infigne officium, quofifiutperßena profites ex arcana 4 0 confilio Dei decretum dc remißionepeccatoru,ac dotes de uerisDei cultibus.Subiugit eiumtVnigcnitus qui edinßnupatris,ipßc enarrauit nobis. Iohannis t.pater è cœlo cla)nans,iubet hunc audiri : ergo ed Eccle-ߣ dodor. Et uidetur Iohannes hanc uoeem ex Chri-di rcffonfione,loh.8.mutuatus eßße-.Tuquis esfreffon det leßus,~liib afy^iwa^nicM XxXü èi^Ïf .Erindpium quod loquor uobis. Ordinat pr£terea minißerium, in coq; ße pr£ßcnccm atq; efficace fire tedatur.Eß au-tem ucrè vf,isrié/seeiie,nö uox euaneßcetts,pcrßona à paso tre er ff intußando dißinda, coeßßcntialis er co£ter' na. Eaßluis er Augudmus autumant, earn reffedu patris dici xéyafgt;, quiafit cogitatione genitus,comi7M-nicata effintia diuina : per inde ut fiermo in homine cogitatione gignitur,edq; imago rei cogitat£. Verinn in gitationem non transfindimus cßßcntiam,ßcdßuntcua-neßcentes mentis adiones, pingentes res cogitatas ßare mirabili modo. Atqui tanquam m re incxplorata, er omnium hominum ßapicntiam excedeiKc, parcius de |
|
ßE APPELLATIONIE. CHRISTL nobis conßolaiionetngratißimam ßuppeditat,retincre, ac fuis auditoribàlotam eß'c. Sint igitur ac mane ant hu nana duntaxat cogitationcs de poderiori etymolo-gia:ac ualeant tantum, quantum comparationes à rebus humanis ad diuinas translata:,folent ualere,donec 'm Academia codediiex ore Chridiomniapenitiusac plenius cognofcamus. Porro hoe uerbum fubflantiale, di^'mguendum eit à uerbo uocali, utßc uocemus : hoe tSl,ci, docinna prop opta à Chrißo.iJain dodr'ma duSt qua uerbum alias appeUatur, nequaquam eUfubHan-tia Chridi. ç^^ cnim dementiaprct,dtcere,eumfua fubdanciam effatum effd iieeeß'epret amp;“ Apoßolos, aliosq; uerbi minißros, mer as Chrifli fubslantios do-qui:quo quid abfurdius eßet: Debcre autem hac difeer iii,dida aperte teßamur.lohan.14.. SiquisdUigit met Herbu meum fcruabittCf pater meus diliget eumj^y ad eum ueniemus,cr manßenem apud eurn ßeiemus: Ç^ui non diligitme,fermones meos nonfcruat. Axanipstefe (yuerba,hoccddodrinamdLdmguit. Si Aloyßfcri-ptis non creditis,quomodo uerbis meis credettsdohan. f.Sermo quem ego loquor,non dl meus,fed eins qui me nüßtpatrts. S OT E R,Saluator ab Angelo uocatur,'Lucæ fecÜ io. Samaritans à Chriflo recens conuerß, cy uera fide flagrantes,aern faluatorcm mundi appellant,ïohannis quarto, SimeonuocatfalutarcGet.Keßicittiuteha-c rippeUatio ad officium Chrisli,nempe quad falutem to ti mortaliumgeneri adfirat.ideo iucundum cutter ple num confolatione,qucgt;d mundt faluator, cA à Simeone ^dfalutare dicitur:eo quad àceo ad liberandos homines è carcere peccati çy mortis fit mißii,ßcut audi-wimus angelum nomen IE S V interpretatum effe. JO IMMANVELjboccd:,nobifcumDeus: Matth, primo dicitur,tum propter eßcnciam,tiim propter offi dum. nam, Verbum caro frilum eA, it^uit Iohannes: 'hoe dl,in una perfona Christ unita funt diuma er hu mana natura. De'mde, habitat etiam in nobis homini' tus,er' ed efficax.lohdnnis i. L V X M V N D l,iohannis S.iz.Ego,mquit,fum tuxmundhquifequitur me, no ambulat in tcnebris,fed 40 habebit lumen uita. Sic er Iohannes capite primo ex-plicat : Erat lux uera, qua illuminât omnem hominem venientem m hue mundum. id quod de dodrina, er no ua luce in corde,quam accendit, intelUgendum ed. Io hannisprimo: yttedimonium perhiberet de lumine. job.tz.Dum lueem habetis, crédité in lueem. Simeon prédicat eum eße lumemer quidem explicationem fub ijcit, Ad rcuelationemgentium. Aüufum autem ed ad prophetiam Efaia nono.Et citatur Matth ai 4. Popu-lusquidmbulatmtcnebris,iiiditlucemmagnam:Grfe'gQ Ducafept'mo. biuemm er at Meßiosiuxta promf-dentibus 'm regione umbra mortis,lux orta eft eis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiones defideratus. emod autem effet iÜe ipfe, probat R E X 4 Magis appeUatur, Motth.i. z^ ipfernetfe regem eßeprofitetur Iohannis i3.Sed non de hoc num doyuerum regem ueritatis: hoc eü, qui Ecclefîam do-ür'ina ac f^intu fanitoguiernet,ac uitâ æternadonet. KA'B^hfeu t^agifler paßim uocatur, quid nM-nus docendi gerat: item, quad perpetuus doctor uelit eße flu Pedefite, e^ fupremus Rabbi ab Ecdefia om' mbus ictatibus agnofei. pendendum ed. Non enim unam tantum rem figmfi-cat,feduarias:nec ubiq^pro ffgt;iritufandü,hoc eft per-fona diuina accipi debet. Interdum enim fimpliciter D V 'X,Mattb.z.ex Michea appeUaturicr ratio at 6ii uentumfignificat, ut loh.j. Spiritus ubi uultffirat, ^ texilur,quiarcduruseratpopulumifraelcixledi do- nbsp;nbsp;aoeë eins audit, fed wfeis unde iteniat, aut quo uadat c i Ahi |
5« lo XO dr'ma.fiirtè etiam,quia beUum cum hodibusgentris bn manigefiurus,zy fiUcetn uidoriam ebtenturus effiet. P R O P H E T A,A\atth.zi.ï'UCtei}.z4.ïoh.4..^’ ^. Hoc nomen habet er propter autoritatem furnmam in docédo,er quia de rebus ucturis plurima indicabat. B R A C HIV M Domini à Maria nominatur, Du* C£primo:hauddubièad imitationenfEfaicecapite sgt;t eo quid hocquaßuaUdo acpotentißimo feruo Deus ef fet umdicaturus homines expoteßatediaboliek mor-tis.Huüum enim humanum brachium,fcd folum Domi m brachium, rem tantam potuit efficcre. ïoh.iz exE* faia allegdtur:Erachium Domini cui reuelatum ed? AGNVS DEI uocaturàlohanne,angelo aut pracurforeMeßiteddqi etiam ex Efai£ cap.sj.fumptu ed,ubifcriptiimextat ,fcruum iUumDominidudum iri ad madationem tanquam ouem:hoc cd,fiturum ui dimam. Ac Dei agnus nominatur, eo quad Deus in eo ficerit concurrere omnium nojlrmnpcccata. P A S T 0 R,ïoh.io.Ego fumpaftor bonus, idq; de dar at Chriftus, quad non tantum falutari atq; uiuifica dodrina fuas ouiculas pafcat,fed etiam anima pro ijs ponat, VITI S,ïoh.is.Ego fum ujtis,uos palmites. Pul cherrima comparatione res maximas eXplicat.ßcut in quit : Quemadmodum palmes no potcd firrefrudum à femcttpfo,niß manferit in uite:ßc nee nos, niß manfe ntisinme P ANI S Dei, ïohan. 6.Panis Dei ed, qui de feen* dit de coelo,zr dat uitam tnundo. S P O N S V S diciturMatth.^.z}. Mar.z. Lucæ;. loh.3.Rcfficit autem baud dubiè adprophetiam Ofe£ z.ubific feriptum ed:Spofdbo te mihi in fonpiternum, CTßgt;onfabo te mihi ÇT in iudicia, zy in iudieio, or in mifericordia,Gr in miferationibus. Et ßonfabo te mihi 'm fide. Significat igitur hat uox, ar dent em amorè ergd Ecclefiam fuam, er copulationem ardißimam. Ï^din 'm ßonfo fiagras amor exiftit erga ßonfamidein de umculu ardius in humana uita nuüu ed quam hoc. Iohannis odauo interrogatus Chriftus à Pharifgis, Tu quts cs-reftondef.Principium, quod CT loquor uo-bis.Ed autem rhv aiy^iwjphrafis continens feriam af-feuerationem. Pr or fus iîle ipfe fuM,qui loquor uobts: f im perfona cuius officium fuit, i:y mine ed, ut coelc-dem dodrinam uobis adnunciem.ac uidetur ad etymo logidtnuocabuli ifv^^y^iv aUudere. J^cimde fuo mi' nijierio icloqucndi audita À paire,)nult(l 'm eo loco diluent. Peripbrafi M E S SIAE iduntur difeipuU lohait' nic.Tu 'ne cs lüe qui uetdurus cR {J^atthæi undecimo. fidis mtraculofis,^^ dodrinagenerc. Et h£c denomi mbus Chridi hoc loco breuiter commemorare libuitf eo quodtnfignes dodr'inas ledoribtis pijs proponant. DE SPIRITV SANCTO. 'Prudenteruocabultvm Spiritus in facris literis eX' |
|
J9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. 1. L Alids pro Iwminl^ mta u^urpdiur, feu ipfu dnimd ctia. MIà4tth£iuigcfimofcptimo: cUmdsuocemagnd enu fitIfiiritimt. ïohdn.i^.inchndto cdpite trddidit jptri-tum.hoc eA,uitdm feu anirndm. l,uc£ zjAn mdnui tudi commendo jpiritum meumud eA, dnimdin, idin de hoe meo corporefepardnddin. Luc£ S.Reuerfm cSljftri^ hu puell£,nempe refufcitdt£ d Chrifio:hoc e^, dtumd ^uitd. AhdsfignificdtiiücriorcsinotUid Spiritufdn Ho excitdtos, feulucem in corde fidgrdutem. uti^ucæ primo: Exultduit fpiritui meus m Deo fdlutdri meo: hoc e^, Rgo ex toto corde, syluce m corde, uerd co^ gnitione beneficiorum Hei dcccnfd,l£tor,^grdtids d-go. ^idctur ctidm Spiritus hiepro dnimd dccipi ,fcu nouohomine. Sicdeeffèélu fpiritus fdndi h£c didd loquunturlohdnnis tertio : Qä'^^^ ndtum cd ex fpiritu, fpiritus cd.lJon enim de commumcdtione eßcn[i£ hic dicitur,fed de effedibus : nempe quad fit rendtus,hd' bedtjpiritudles Hcoq- congruentes motus,quibus dliogt; qui homo dedituitur. item lohdnnis fexto:Vcrbd qu£ egoloquor,fpiritusfunt,^uitd. ilonloquebdtur du-tem Chridus fubddntidm,fcd dodrindm,per qudm td^ tuen fpiritus fundus ddtur, amp;per qudm fpiritudlcs mo tus in corde dccenduntur,Gr inchodtur noud uitd.JSldt th£iuigefimofexto inquit Chriftus : Spiritus quidem promptus ed, edro dutem infirmd : indicdns, fc pdrd~ turn quidem efje fecundumfpiritudlcs cogitdtiones,dut quds fpiritus fundus in fuo corde dlebdt,dd fubeundum pdßioneiniuerum ipfum cdrmm,poendrivmdtYocitd-tem dbhorrere. Sic de intcrionbus motibus inteUigcn dd funt,lohdnnis undccimoilnfrcinuitfpiritu. lohdnis 'j tertiodccimo: Conturbdtus cdfpiritu. item ]l.ldtth£i quinto,3edti pduperes fpiritu:boc ed,non tumentes in cordeperfudfione propri£ iudici£ ,fed indigmtdtem fuumperfpicientcs dc dcplordûtes, c^- conßgicutcs dd Chrifium uerd fide, ex cuius dbuddntiplcnitudinegrd tidmprogrdtid dccipiunt. Ed cy nomen generis:ut Euc£ uigefimoqudrto. Spiritus curnem z^Xoffd non ha bet:idcjt,fpiritudlisfubßdntid exidit. lohdnnisqudr to:Spiritus cd Deus, hoc loco fpiritusgenus ed,trtbus perfonis conueniens : id cd, fpiritudlis effentid. Item ed nomen ambiguum, quod mulo er bono fpiritui tri-buitur. Duc£nono: Elcfcitis cuius fpiritus eflis. cr Lm-C£ uigefimoqudrto, Exidimdbane fefpiritum uidere. Alias ctidm Spiritus dccipitur pro tertid perfond di-uin£ effcntuier in hdcfignifiedtione hoc loco potißi-tnumaccipimus. Poted dutem exfequcntibus pdrtibus tdlis defim-tio coUigiiS P1 RIT V S fungus ed, perfond diuinita tis tertid in ordine, diftinda d patre er filio , er d pdtre erfilio procédons : qu£ mittitur, ut in Ecclcfid. miniderium docendi fufiinedt,erin cordibits homi-num hdbitet, eosq; regeneret ,fdnditdtem, fpiritudlcs motus,confoldtionem dc uitdm impertidt er dccendat. üuneprobdtiones recenfend£ funt. Spiritum fandum effèperfondin diuinam, non agi-tdtionem qudndam creatdm, cuidentißtmis tedimonifs probdtur. Defcendit enim peculidrifpecie ad lordd-nem,in Chrifium d lohanne baptifdtum : ubipdterfo-nat uocem de filio,er Chriftus undis tindus inripam afccndit,M.dtth£i 3. In hdc tam lüuftri reuelatione no 1 dccipahommes Deus,fed uerè fefepdteficit,qualis efi, |
IB. I. CAP. IIIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'é9 er qitdlem fe 'd cüdis mort'dlibus uult cognofd, muoca ri er celebrari. Papt if num mftituens Chriftus, pr£ci pit cum in uen Dei nomine toti fuo Ecclefi£ confirre, dc difertè inquit : Eaptifdte m nomine putris erfilij er fpiritus fundi. Mdtth.i3. Prommeidt ergo, tdm effe Spiritum fandum perfondm diuinam, quam ed pater erfilius,dtq; ddeo tertius ei in ordine locus aßignatur Iohdn.t4. Ego rogabo pdtrem, er dlium paradetum dabit uobis.lohdn.i$.Cam ucnerit pdrdcletus, quern e-o go mittdin uobis d pdtre. li£c didd pr£clarè do-cene,Spiritiim fandum effe perfonamfibjiftcntem,er quidemdiuinam. id qiiod etiamoperateftantur,qu£ huic perfon£ tribuuntur : ut quodfimul cumpatre amp;nbsp;filio homines régénérât, mimftcrium gubernat, régit cordaiimo quod etiam in Chrifto habitduit, eumq^gu-bemduit infuo officio omnium dmplißimo quod in ter ris gcßit. Ver um de hdc parte paulo pod. Effie didindam perfondm d patre erfilio, ex qß dem teftmonijs liquet. No« enm pater, neqiic filius, 0 edcolumbd,dcfcendens ufibihtcr : fed h£c tertid perfond,nempe,Spiritus fandus. Hec etiam déclarât Eaptida: Çgui mißt me,inquit,baptifare in aqua, is mt' hi dixit: Super quem uidcris Spiritum defeendentem, er manentemfuper cum, hie ed qui baptifat in fpiritu fando. Dec fententia difeermt cum d quo mandatum baptifandi accepit Iohannes, er Chridum quem debe-bat baptifarc : erpodea etiam fpiritum fandum, qui fuo lufibili aduentu eum Chridum initiaturus er orna turns erdt. ita er in uerbis baptifmi a patre er filio di ftinguitur,fuoq; loco recenfetur,ut didumed. idem luculenecr docent h£c uerba Chndilohan.t^-.Ego ro gabo patrem,er dlium paradetum dabit uobis.Miumi inquit:ut difcemat eum d patrc,er fefc. ltcm:Pard' cletus Spiritus fandus, quem mittet pater in nomine meo. DisHndèpater, Chriftus,erfpiritus fandushic nominantur. 9)hdn.is. Cum ucnerit paracletus, quent ego mittam uobis dpatre. Dulcißmam hic proponit confolationem Chriftus fe à pdtre miffiurum, quidipa-trem'ne,dn feipfumlSpiritum fdndum,inquit.Ergo a-o lia edperfond Spiritus fandi,dlid Patrts,alid Eilij.Efi fe tarnen has tresperfonas didmdas unum Deum ,fU' pra ed indicatum. Coeffentialem patri er filio effie Spirittvm fandum, ex uerbis baptifmi liquida confiât. ltem,quod uocd' turfpiritus patris, Matth.w. quod apatrefihoq^pro-ccdit,lohdn.ss.zo. ltem,quód opera ^uma communia omnibus perfonis,eiquoq;ddfcribantur:utfuntregene ratio, inhabitatio in cordibus credentiü, fandificatio, erfimilid. gt; nbsp;nbsp;nbsp;No« tune primum ccepiffie Spiritu fdndum,quando Chrifius cd exhibitus,fcd co£ternu extitiffic patri er fi lio,cx certis tedimonifs manififiu cd.Eegit ipfe Chri' flus in fynagoga Nazarcthana, locu exEfa.ca.éi. spi ritus Domini fuper me,co quod unxit me.Euc£ ^.ea^ omniaitaexplicdt, ut perfpicue dd fe accommodet. I-tem Matth£i n.dit Chrifius, Dauidem infpiritu fe uo caffie Dominum, Certum igitur ed,Prophet as dc fpiri tu fando docuiffie, priufquä nafceretur Chrifius.Dein de Spiritus fandus effiedx ed in coceptione Chriduuo 3 cdtur er Patris fpiritus. Sicut igitur Pater ed £tcrnus, itd er hic Spiritus.Prxtercafibi er Patri, i« 'Baptifmi adiO', |
ei
JD E s P I R I T V S AN C T O.
|
tidione,Spiritum fandum copulat Chrifius:Ergo co£ ternum ac ßmul omnipotentem effie neeeße ed.Cpiiod ueri apud lohannem capite feptimo extat:t\ondum e-rat Spiritus fandus, cfuia IE S V S nondum er at clari-ficatus: tantum de uißbili ac miraculofa effußone Spiritus fandi,qu£ po fl afcenßonemmPetitecofle ßda iegitur,intclligendumuidetiir. Difcernitur à Patre er Eilio ctiam ipfo nomine.Ma h£c tantum perfona Spiritus fandus appeUatur, non pater,nonfilius:ac tribuitur cih£cproprictas,qu6d 10 inqu:t Chriflus,patrem mittere eum, ïohan.i^. item, fefe mittere lüum ipfum: ïohan.is. Et adhuc chirius, Spiritum fandum à Patreprocedere,lohannis dccimo quinto, er Iohannis uigeßnw.lnfufßauit in difcipulos IE S V S,diccn5,Accipite Spiritumfandum. Proin-de uera proprietas huius perfon£, dißinguens earn ab aliß,cß,quodapatreßlioffiprocedat. Qjiomodo ue-rô id fiat,non cd reuelatum,niß quod Chridus eum in fiffi..wdo femel Apodolis dederit : id quod non legitur codemmodo fepius fidum eße. Communes cum 20 ceteris perfonti ddiones habet,qu6d 'm baptifmo ope-ratur: Mattheci uigepmo oHauo, Iohannis tertio.’Efß-tax e^'tn mimfteno,Iohannis dccimolexto. Viuificat, Iohannis fexto: er quafdam alias,de quibus ctiam fupe riusdiilumcA. Officia atque opera Spiritus fandi plurima redt an tvr. Gubernauitfandos Prophctas,acccndenseoslu ee (^ cogmttone ueri Nießia-^ac reru futur aru fdentia ac pradidione, Matth£i uigefimofecundo, Dauid in ffiirituuocat earn Dominum. Sic Chriftum pateßeit Spiritus fandus in nouo Tedamento, ISiain Elizabeth repUtaffimtu fando,prophetat depr^fentia Chridi, quem oculis fuis corporalibus nondum contueripote.-fat. Zacharias jfiritufando plenus, egregiè de Chri fto iamiam uenturo,eiusq; opcribuspr£dicitd..uc£pri nw. Simeonema ffiiritu fando accept reuelatio-nem,eóquc 'mdigante uemffe m templum tempore pr£ fentatioms Chridi, etonque moxfumma hetteia m ulgt; nas acccpijfc,dtq; minjica de eo intrepidè prophetaß fe,Euc£ fecundo expomtur. Eâ igitur opus Spiritus fandi,noticiam lS\efi£,CZ fidem in ipfum, in cordibus hominum accenderentern,de rebus ffituris certó mom re,ac per boimnum or a prafagire. iuuatconceptionemacnatiuitatcm!Aefi(e, Sic e.^ iimfcriptum ed Luc£ primo:Spiritus fandusfuperue niet m te, çz uirtus altißimi obumbrabit tibi: ideoffi c^^r quod nafcetur ex te fandum, uocabitur Eilius Dd.^y Matthid primo: Ante quant conuenirent,muenta efi in utero habis de Spiritu fando.item: Cijtod mea natum efl,de Spiritufando ed. Adffiit Chrido,eumffiguber nauit in fuo ampUßmo munere, quod in terris admini-ftrauit,lohan.}.tlt;ton ad menfuram dat Deus ff int urn. Lude 4.1 E S V Splenus jfiritu fando,regrejßus ed À '.ordane.item,Agebatur à jfiritu in defertum. item,E.e griffins ed l E S VS in uirtute ffiintus in Galiheam.Lu C£ 10. Exult ault in jfiritu IE S V S.quamuis hoedein-terionbus motibus mteÜigipoßit. Régénérât honunes,iohan.3. tSiiß quisrenatusßie^ rit ex aqua ziZ ffiritu, nonpoterit introire in regnum Dei.Matth.23. Es^i gubumator maußerij, ueram dodrinam con' |
feruat,tradit er propagat,idffi per mediaihoc ed,fyn^ ceros Eccleߣ dodores.ïoh.i4:Uocatur ffiiritus uerita tis,idq- explicatur hts uerbisMe docebit uosomnia,er fuggeret uobis omnia qu£cunq; dixi uobis. No» igitur aliéna à dodrina Chridifuggerit. Iohannis tf. iüe te^ ßimoniumperhibebitde me. Iohannis décima fextot Arguet mundum de peccatodudidaer iudicio.Spiri' tusfandusigitur ueram peccatorumagnitionem,to~ tamffi conuerßonem falutarem operatur, item ; Cum uenerit iUe Spiritus ueritatis,docebit uos omnem ueri.-tatem. No» enim à femetipfo loquetur,fed qu£cunque audiet loquetur, er qu£ uentura funt annunciabit wogt; bis. itle me clartficabit,quia de meo accipiet, er annun ciabit uobis: Matth£idecimo. Marei decimotertio: No» uos edis qui loquimini, fed ffiiritus patris uedrit qui löquitur in uobis. Itaque ß dodrinam ueram, per organa E,ccleߣ,falutaria ipfemet Spiritus fandus löquitur erffargit.quid poted augudius dici i er quis de eiits efficacia dubitareti Aded clauibus regni coelorum : remißionem pee-catorum in nomine, Chridi pcenitentibus : contra impcenitcntibus iram Dci,£ternó.mque damnatio-nem annuncians, donee reßpifcant, er gratiam ex-pétant. Iohannis uigeßmo: Accipitc Spiritum fan-dum,erc. Viuifieat hominum corda Spiritus fandus, aeffii-rituales Deóque placciues motus cxcitat erinffiirat, quales alioqui in hac deprauata natura non exidunt. Iohannis tertio ; Qjiod natum ed ex carne , caro ^° ed:quod natum ed exfpiritu,ffiiritus ed. Opponit Chridus carnem er ffiiritum Carnem,uocat, totam hominis naturam, labe originis corruptam, i» qua regnat peccatum er uitioß motus , quaffi deflitui-tur uera Dei notitia, fide, diledione , muocatione, ffie uit££tern£. Spiritum ueropcrfynecdochenuo-cat, hominem jfiritu fando renatum,qM habet remißionem peccatorum propter Chriflum,erin quo Spiritus fandus nouam lucem, mot usque cum uolunta te Dei congruentes accendit. Iohannis fexto: Spiri-40 tus ed qui uiuificat,caro non proded quicquam. Ca-ro,hoc ed uitlof a hominis natura,expcrs uit£ ed, tantum morti obnoxia exiftens:at Spiritus imper-lit uitam. E.rigit folida confolatione pauidas er conflema-tas confcicntias,'indéque Parade tus nominatur: lohait nis deemoquarto, Excitat mentes ad ardentem inu0cationem,lohan nis quarto:Veriadoratores adorabuntpatremin ffi-ritu er ueritate. item. Qui adorant Deum,in jfiritu ey' ^o ueritate oportet adorare. Denique habitat inpijs erganis uer£Eccleߣ. Iohannis dccimoquarto: Paraeletum dabit uobis, ut ma-neat uobifcum in sternum, item: Apud uos manebit, er IN VOBlScht Quomodoantem'mipßsßt effie ax,mod6 edexpoßtum. Porrà quis det Spiritum fandum, Chridus ma-nifidè docetmempe Pater ipfe.Euc£ undecimo: Pater uedercceleftis,dabitffiritumfandum.loh.i4..P.oga-bo patrem,er alium paraeletum dabit uobis. Dein-60 de etiam ipfemet Chrifius cum largitur.Iohannis deci-moquintofcum uenerit paradetus, que ego uobis mit- |
|
ét nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LI tlt;tnt A pâtre,ere, ïoh.ié.Vt pdracletm uenidt ad uos, quem ego mitto. Ïohan.io.mfuffidtione cum impertit. lAMh.t.iohtln.i.'Baptiftdde ChriSlo conciondtur: I-p[e,inquit,ba.pti[ahufpiritufanélo. Quiimentusßt Y.ccleߣ,ciusq;orglt;inis,Spiritum fdnéium,er qua rations, expltcatur iobannts decimofc xto : Expedit,inqmt Chrißut,ut ego uadam. Si enim no abiero, paracletuf non ueniet ad uos:ßautem abicro, mittam earn ad uos. ïtaq- payions CbriHi tantum the^ fauruseü comparatus.tiamprius eramus,obpeccatu, i diaboUmancipta. ïobannis decimoquarto aitßeroga-turum patrem,ut paraeletum mittat. Qu£ quidem omnia ad officium buius fummi[acerdotis pertinent. duibits detur,er quibui non, bis uerbis monet Chri flus Iohannis dccimoquarto: Quem mundusnonpo-tefl accipere,quia non uidct,neq- nouit cum:Vos autem cognofcetis eum,er apud uos manebtt,cr in uobis er it. Cöflruittur hac fententia difcipuli Cbnhi er mundus. J^undus ßßidiens Chrifluin,ciusq; uerbum, non eft ca pax fpiritus fanili. At difcipuli agnofcentes Cbriftum,i agences pocnitcntiam, er fide ampleélentes gratui-tam remißionempropter Cbriflum,hancdulcempro-mifiionemcerto hdbent,qu6dfinttcmplaer facraria Spiritus fancii. lohan.r.Hoc dixit de Spiritu,quem ac-cepturi er am credentes m eum. Hic Euangelyla dicit, credences m Chriftum Spiritu fan^o ornari.'Docet m-fuper Chrisius, precibus à Dfo patre hunc tä fublimé, falutarem atq- neceffiarium hoflitem expetëdum eße, 1-UC£ u.Dabit Spintum fanilumpetentibusfe. Eer media, hoe cil uerbum Dei,ac facramenta, da- 3 rimerba baptifmi,clauium, er ipfa exempla docent. Nee tantum m adultis,fed etiam m mfintibus aepue ris Spiritum fangum babitare,atq; efficace effie, hifto-ria Eaptiftee teflatur. Angelus Zacharie nunciat, lo-hannem filium Spiritu faniio repletum tri, dum adhuc matris alttogeftarctur: id quod poslca hiftoria copro-bauit.fubfultat enim pr£gaudio ad aduencim Chri^i, De appeUationibus hums perfonæ pauca attexemus. interdum tantum uocatur Spiritus,ut tAatthaii quarto: Duilus e^in defertumafliritu. JAatth.a. Qauid m ^ flirituuocateumDominum. ïohan.t.Quodnatumefl ex ffiiritu. lohan.7. Nondum er atffiintus datus. interdum epitheta quidam adijdunturiut. Spiritus Dei. ^latth.3. Vidit fliritum Dei defcendentem. lAatthæi tz.Ego inffiintu Dei cycio datmones.Eji autemfitbSia-ti£ deferiptio,quad cofub^aiuiatis fit flnritus Deo patri er filio,erfic à creatisflnritibus dijiinguitur. Spi ritus patris eadem ratione appeïlatur,quiaapatrepro cedat ermittatur. iJiatth.to. Spiritusfanilus. t^atth. i.Defpiritu fando efl. lAatth.ti.Quidixerituerbum 3 contrafliritumfangum. Sic.Luc.i.z.4.iohan.7.t4. 20. Habet autem id nomen e^ propter fubjiantiam,er propter officium.eü enim fubftantia,ficut ef c£tcra-rumperfonarum diuinitatis.fanitißma.dc'mde efl fins fanHitatis,fan(titatem,hoc eSi remißionem peccatoru ad firent,er fantiosmotusin cordibus credentiumcffi dens. Spiritus ueritatis,Iohan.t4. lohan.té.nomina-turab officio, quia ueram de Deo dotlrinam euftodit, er fynceros Ecclefia: miniflros fubinde excitât,er corrupte las arguit atq; dc^uit : habitat etiam in ijs locis g dtque pcdoribiis, ubi uentAS ccelefiis régnât. abeA |
B. L C A P. 111 r, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64 uerè à mêdacijsßue ecdeßaflicisßue poUticis, er ab-horret ccetummalignantium. Earadetusquoqueß mili ratione uocatur, eo quid hochabeat offieq, ut fit adupeatus in rebus, affiidis atq; concifis,fuftentet corda firma cbfolatione,fide,confißione, patientia, perfe uerancia ac fle teternorum bonorum. Ioban.t4.1s.16. DE CREATION E. MVndum hunc,omnesq; in eo creaturas non ex-titiffe ab eeterno-,ut finxerunt quidam Ehilofo □ phi,fed eoepiffe aliquando, perflicuè Chriflus docet la han.17. clarified me ea claritate,quähabui'P'R. IV S-Qj.’’AM mundus fieret.item,Dilcxifli me ante eon^ tutionem mundi. M.drci.i3.Eruntdies tlUtales, quälet non filer ut dH NI TI O creatur£,quam cbdiditDeus. Et Iohannes capite primo ajferit,Qmnidper Chriflum fida ejfe.Hon igitiir ab teterno extiterunt. Autor er conditor huius amplißimi erpulchcrrimi opifieij c^ Deus.fJldrci decimotertio:Ab initio creatu r£,quamcondiditDeus. Et uoeabulumDeushocto-’ co tresperfonas comprehcndit,nempcpatrcm,filium, er flint urn fandum: qui fimul,res omnes codiderunc. De filio pruclarè Iohannescapiteprimo inquit : Om-niaper ipfum fiidafunt,er fineipfo jidumednihil, quodfit dum efl.itan,mundus per ipfum fiidus esl.Eer fyneedpeben autan hue inteÜigendafunt, neaUuper-fonuexebidantur. ïdeo autan Iohannes de filio tança loquitur:quia uult ex opere conditionts,quod commune habet cum det cris perfmis, demonflrare atq; con-uinccre,’gt;^iylt;iff feu filium Dei effcDcum,cocflencidlem, ’ co et er number coommpotcnccmpatri er filio.Kon tgi tur cafu mundus extitit,fed ab omnipotenti Deo fibre fiidiis er extrudus eH. Ex qua materia mundus fit fiidus, non quidem iti exprefié m hiftoria Euangelica indicatum eji:fed tarne quod ex nulla priori feu pr£exidenci materid,fed ex mhilo fit promd:us,uel inde licet colligere, quód nMH dus non fierit ab a:terno, er quid Deus eum condide-rit,filiusq; Dei ficerit omma.Hec latius inCenefi enar rancur,qu£ noliimushuc admifcere. o nbsp;nbsp;De fine twiandi,cur uidelicet Deus eum condiderit, monere nos potejl oratio Dominica, er Decalogus i Chrido repetitusac declaratus: nempe ut genus humi num fit fdndum,Deoq; obtempcret,dgnofcat ac celc-bret conditoran, er iam in hac tri^ti corruptione pc-tat remißionem peccatorurn per Chriftum, cuiusbaie ficium ampledatur ac pr£dicet: er per Spiritum fondu inchoetnouam obedientiam,uitet idololatrias,blof flbemias in Deu,er alia feeler a: eolat etiam iudittam er honeftatem in rebus extcrnis,ficut Decalogus CT 3 oratio Dominica communefiiciunt,quupetimus panent quotidianum. Itaque c£ter£ creatur£ omnes conditie funt, ut heminum uit£ feruiant : Sol, luna, Elementa, animalia,er reliqua.AngeU quoq; firmati funt,ut Deo er homimbus mimftrenf.tAatth.iS. Adeffe Deum femper rebus creatis, eas^fiuere Cf conferuare ,h£c tedimoma probant. N.atth. 6. Pater caeleftis pafcit uolatiUa eoeU. item: Lilta,fcenum agri, ucftit Deus: Solé fuu oriri facit fuper bonos er malos, CT pluit fuper ludos er iniudos. idco cundas rcs quit 3 funt in mudo,etiü gr antina er res minutißimas, Deus adhuc femper condit,fuftentat,ornat,er uedigia pr£' |
DE ANGELIS BONIS.
feitti£ fiu£ ZA pei'petU£ conficruationis etiam in uilißi-miscreaturisoculishominumfiubijcit. Homines uero in primis cHrat,ficut ibidem Chrijius concionatur : Si, inquit,fixnum dgri,quod hodiè elt,ZA eras in clibanwm tmttttur,Deus ficuesdit,quanto magts uosiitemtOuw-riteprimum regnum Dci,ZA iuditiam eius, ZA h£c om
fiusuocatangelosfiuos,Matth.t3.i6.z4.2$. Sancli an geli,Luc£^ nominantur. Uwe epitheta tribuuntur bonis, non tantum ut a maUs didinguantur : fed etiam ut notu fiat,unde ueniant, z^ cuius mandata proférât.
Angelorum definitio ex ijs qu£ hoc loco commemo rada fiunt,extrui potcsl: nëpe quod fint ffiirituales fub ftanti£,intcUigentes,coiidit£ à Deo,fiand£, miniftran tes Deozy homimbus.
tiiaadijcicnturuobis. Acpr£ceditratio dulcißima:ficit enimpater cxlcflis,quod his omnibus indigeatts. H£c infignisfiententia docetiDeum zAgubemare res créa- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_
tas,zAliberalemßreergapios, Exordiumquoq;ora- to Aefiurredioms. CumenimfiefiemanififiaretlESVS tionisDominica:idemcommonefacit,ubidicimusiPa- nbsp;nbsp;nbsp;'mcoetudificipulorum,quinondumfiatiserant confir-
QjtodfintßjintiMlcs fiibsidtui^y patet ex hisloria
ter nofler, qui es in coelis. hoc eß, qui in omnibus loeis prwficns es,regis omnia,habes omnia in tua poteßate.
Inpr'mis uero Ecclefiwfiu£ pr£flo eß omnibus £tati-bus Chrißus, eamq; moderaturzA ornat rebus neceffa rijs ad hanc temporalem ZA wternam uitam. Matt.10, Duo pafferes affie ueneunt, zA unus ex eis non cadet in terrainfine patre ueßro :ucßri autem zA capiUi capitis omnes numeratifiunt. !oh.14. Hon reUnquam uos or-phxiws. Matth.z8. Ecceego uobificurn fiumomnibus d;ebus,ufiq;ad confummationem ficculi. ïdemteflatur cujlodiaangelorwm,Matth.z8. Mimfierij confierua-
matiyZA territiputarent fieffiiritum uidere, hoc esl an,-gelum quondam,! ESVSfio diflinguit àffiiritibus, dt-cens: Spiritus carnem e^ofifia non habent ,fitcut uidetis me habere. Alla eü igitur fiubflantia corporum huma norum,dliaangelorwm.
Plures efifie,inde confiât,quid LUC£ z.multitudo mi lit ta: ccelesiis annunciat exhibitione Meßia:, Leumq; fiummis uehit laudibus. Matth.z6.ait Chrifius, fie pof îo fieprecibusapatre fiuo plus quam duodecim legtones
to or propagatio,Matthceii6.i3.zS.Luca: z^.lohan-nis 16.zo.
^ollremè,quod neus hberrme agat in rebus cred-tis ,etiam contra caufias fiecundas, crfine ipfis,tefian' tur miracuit ChrisHiUuArid. Contra natur £ ordmem dquain mutât in uinum,!ohdn.z, Pafidt mgentem mul tttttdinempducißtmispdnibus,Matth£ii4.is.Luc£ ^. loban.6. poctentemLazarumrefiuficitat,Iohannisu. jq Non enim c^ impoßibile apud Deum omne ucrbum,ut inquit Gabriel Luc£ 1.
angelorum impetrdre,fiuiribus res contra perfiecuto^ res lud£os agenda effet.
A'Deo createseffe angelos, exhoediilo planum eH, lohan.t. Omnia per ipjam fid a fiunt. Propnus d pfierum locus z^ habitatio csl,ccelum; Mat th.18. Ange U cor win in coelis, fiemper uident fictem pair is. Mat^ th£i zz.Suntficut angelt in coelo.Qjio dido z^hoc in,-dicatur, non effe 'inter angelos connubia,ficut inter h 0 mines. Sandas effe fiubjiantias,appelldtio docet.nam angelifiandi uocdntur,Luc£ ^. Prwterea etiam ipfio^ rum officium, ZA propinqua cum Deo coiuierfiatio, Indern monent.
DE ANGELIS IN generc.
ANgc/(K ingenere nuncium fieu Ic^tim fignifi-eat,alterius mandata perférentem zA excquen tem.SicIohannes baptißa angelus uocatur Malachi£ tertio,ut citatur Matth.n.Marci i.Ecce ego mitto an-gelim meum anteficiem tuam. Eucw 9, Et mifit angelos fiuos ante coffiedum fiuum: ubi dfcipulos ablegat in Samariam. Deindeffiirituales fiubßanti£,a Deo co dit£,fîc appellantur,tum bona turn mala. Potißimum autem bonis tribuitur hac appcllatio, malis rara. ut Matth.is.Ciuipdratus eßDiabolozAangeléseins.
Effe autem eiufimodiffitritus,hißori£ plurma in narratione Euangelica teßantur.Apparent enim boni Angeli,expenentes homimbus uoluncatem Dei : zA eij-ciuntur ffiiritus immundi, qui homines obfiedcrant, zA membra quadam ligaueranc aut obflruxerat,aut alias cos mifierè affiigebant : id quod fiuo loco prolixius rezen ebitur.
Duplices effe eos ffiiritus,ex hifloria Euangelica no turn efl : nempe angeli Dei,Deo ac homimbus utilitcr tnimjlrantesizAffiiritus 'mmundi,hofles Dei zA genesis hwmani.Dcfingulis nunc, zA qua; res cam diuerfita tem pepererit, dicendwm erit.
DE ANGELIS BONIS.
Ebonisangelisinterdum tantum uocabulwm angelus pomtur, ut Matth.4.i3.i8.z8. !ohan-
lAittuntur dutem ditgeU d Deo.Luclt;e prinw.MijJïn ell angelud Gabriel d Deo in ciuitdtem GaUl^ie. z^ 4 Chrifto,Matth. 13. Mittet filins homing angelos [nos, Mdtth.i^:
Cum autan fint ffiirituales fiuiftantiæ, t^uæ buma^ nis ocuUs cerné nequeunt: ideo firrnd quadâ apparent, quie ab homimbus conjfiiei pofiit. Ad monumentwin 40 Chri^li,angeli apparent ffiecieuiri,Luc. a4.'£,cceduo wrifieterunt fiecut illds, m uefte fulgurant!. Ador.i. I^iuo uiri adiliterunt illis, amiéh ueRibus albis. ïtein iuuenis forma, Mar.ié. Et mtroeuntes in monumentu, uiderunt iuuenem fedeneem à dextris, coopertum fto-la Candida. ioban.ao.Vidit duos angelos in albis fedé^ tes, Hac uirili fieu iuuenili ffiecie baud dubiè Zachd' ri^yMariwyCX alijsfic conffiicicndos prwbuerunt ange-
fo
li. De angelo qui cuflodes de monumento Chridifii-gatylapidemfi amouet,fcribiturMatth,z3. Prataffie., dus eins ficut fulgur,ZA ueßimetum dus ficut nix. Ter rebat enim ^oc aßedu uigiles,ut aditus pauidis dificipit lis ChriAi ac tnuliertbusfidelibus patêret, Senciunt quidam,ZA fteUam,qu£ Magis prwluxit, ZA cornes iti--neris fiat,donee cos adipfia cunabulanatis aluatoris deduxiffct,angelunt quendam fiaffe,
officia angelorum fiunt,primum quod ipfi Deo mi-itißrant.Matth.i3.Angeli eorum fiemper uidentfixient
patrtsmei,qui 'm coelis eß. Eucwt. Ego fium Gabriel, quiaßo ameDeum. Qualeautemfit hoemmiflerium, nis zo.vfitatißimumcß Angelus Dotnim, Matthaie. 60 altera uitanosplemus docebit. Chrißo etiam mim-i,i8,l,uc£iii. Angelus Dci,Luc£tAlohan.e. Chü flran(,MAtth,4.Superatoacprofiigatodiabolo,angc
UdC'
-ocr page 76-|
C E N T. I. L I B. I. C A P. 1111. li deeeßerunt z^ mini^rdruntfhriflo. Et in agone, quem fu^met m horiO,ludans cum morte, angelus de coelo apparet,eum confrtans. Eortè zir huejpedat quod predicit Chriflus lohanis i.Amen amen dico uo-bis,poâhdc uidebitis caelum apertum, zf angelos Dei afcendentes z^ defcendentes fuper ßlium hominis. De tantur etiarn in ccelis,de conuerßone hominum. Euce iS.Dico uobis,gaudium erit coram angelis Dei, fuper unopeccatore panitentiam agente. Deinde hominibus nünißrant.Utatth.iS.Angeli co rum in coelis,femper vident freie pair is met,qui in coe-Its ell. Docct haciucundißima fententid Chrißus,pue ros dngelis fdndis eußodiri ZX defrndi, aduerfusgraf-fdntes dtdbolos ztraUaincommodd.loh.s. Angelus Do mini defcendebat fecundum tempus in pifcindm,zx mo vebdtur aqua: z?quot; qui prior defeendißet in pifeinapo^ motionem dquie,fanus fiebatfr qudcunque detinebdtur infirmitate. Sunt nuncij uoluntatis Dei. utdtth.i. Angelus Domini m fomnis lofepho apparetfntincidns ci uoluntate Del, ne mfrmet aut dimittat Utariam : cr reuelatur ei Uteßias,qui in utero Utarhe exjfiritu fando coceptus, falutem a pecedtis allaturus eßet.Eoßcd Utagos in font nis monet,ne ad Herodem reuertantur. Item lofepho rcuelat ,tyrannum Herodem meditannecem infrnti: ac iubet,ut in Aegyptum ilico fefe confrat .poded rur fus angeli reuelatione ex Aegypto rcuocdtur,Utdttb!ei 2. Singularis hie potentia angelorum obferuanda cd, quiin fomnis uoluntatcm Deihominibus indiUareno potentid, quad in homines intrdrc ,fcnfiis dUigare, ac rune. Zdehdriæ angelus Dominizóyndtiuitatemprie- jo membra mirabilitcr regere,imc) ex corde etiarn uer- Luce primo. Utominatur dutem ijle dngelus Gabriel: 40 lemf immundidam zy malitiam ßbt contra uoluma-hoced,frrtitudouelpotentiaDei. innatiuitdteChri cur forts I^Xcßijc ex jlerili ?:^ c^foetd fud caiuge^cr pro pinquitdtcm Meßhe exponit.Ndrrdt preces eins iOco cxduditai effe. M.utu infuper Zdchdridmfrcit, tu quid verbis Domini non ftdtim dffentiretur, turn ut hoc ß-gno mpoflerum de rebus db dngelo prædii^is confirm mdrctur. Mdrixquoq; angelus deeretum Dei reßrt, quid ex ipfd Sdludtor mundi idm ndfei deberet: dc mo dum explicdt,qudtum quidem hominibus fareßsßit, dut etidm quantum humante mentes caperepotuerunt. fli omnium primi precones fuut angeli, Appdrent e-ttm paßonbus in dgro 'ßethlehcmitico,iucundtßimum Duangcltum apportantesiHodieuobts ndtus eß, mqui vnt,fdludtor,qui eftCHRISTVS. ïubent cos ad i-pfum prefepe accedere. Deinde exercitus integri dn-gelorumibi conjfiauntur,GS‘Mdiuntur, nieras Idudes Dei fonanteSjCt hominibus ommaßusia precantes. Clorid,inquiunt,in dltißimis Deo,zr m terrapdx, ho minibus bona uoluntas.Luce 2, Adfunt moricnttbus,corumq; dnimas in locum bed-turn tranfuchunt. Duce t6. Tdólum eSi, ut moreretur mendteus ( Dd^drus ) er portdretur ab angelis in finit Abrahe. ïn refurreüione homtnum,angeli non erunt ocioß. Utdtt.24.Et mittet angelos fuos cum tuba c^X uoce magna , z^r congregabunt cleäos dus 4 quatuor uentis, 4 fummis ccelorum ufq; ad tefminos eorum. Aduentum Chrtßi ultimum ornabunt.Utatt.i6.Vi- Itus hominis uenturus csi in gloria pams fui,cum angc 6q cf S.da:momamt errogati,quod eis nomen eßetireßo lis fuis. Duc^ ÿ.Utattb.2s,Vilius hominis vernet muta nbsp;nbsp;nbsp;dent,Legio, nam intrauerunt damoniamulcaincum, Utatib. |
68 XO lefatefua,zy pdtris,zrfandorum angelorum. ludi-dum quoq; quod ibipromulgdbitur,ßnMl iuuabut Zs exequentur dngeli.Hatth.tj.Uteßoresdngeli funt.Utit tet enim fluts hominis angelos fuos, zx colligent de re gno dus omnia fcdndala,zx eos qui fidunt 'miquitdte, zr mittent eos in caminum ignis.itcm:Exibunt angeli, zy feparabunt malos de medioiudcrurn, ZJ“^mittent eos m caminum ignis. DE DIABOLIS. DE appellationibus malorum angelorum, inf-ne quædam adijciemus.tum enim redius intelU gi potcrunt. Voted autan ex ijs quoi hoc loco expo-nenda erüt,tdlts defnitio cxtrui.Diabolifunt ßiritud-les fubflantiai,intelligentes, à Deo conditie : fed quid Deo fuo defeerunt, immundie, hodcs Deiac generis humdni,ietcrnis fuppltcijs dcftinate. Eton eße cogitationes malos in hominibus, ut quids dclirdrum,fedfubjlantias peculiares,plurim£ hijlorhe io Juda fcriptum eü:ïntrduit in earn SathanMiLucte 22. Septem daimonia 4 lAdrid JAagddlend eijciuntur,IAdr Cl lè. Diem demones inporcos inuolant, eosq; tn mare précipités agunt: ï^atth.3. id quod de cogitationi-bus mails mteÜigit nequit.Scd hec in alijs quoq;parti' bus declarantur. Spirituales eße fub^annM^primitm ex appeUatio-m certum csi.Vocantur enim jpiritus, tiatt.3.1z.Mar ct j.f.Luce lo.Demde etiarn exipforum ditiombus dC bum Dei eripere poßunt,ut polled dicetur. intelligentes eße, ex ipforum fermombus,blafphe-mijs,^^ ddionibus alijs ccrtum eß. A 'Deo conditas effe ipforum fubßdntias,etiam hec fententia monet, lohan.i. Omniaper ipfwnfda funt, ZXßne ipfo ßldum ell nihil,quad ßdam c^l. 'Ver/iin non tales funt 4 Deo conditi diaboU, quales nuncfunt: fed cum effent angeli fandi,z^pure creature Dei,pro pria uoluntate fefe 4 Deo aucrterunc,?^ lapß funt,ta- tem Dei acquißuerunt,qudlem nunc kabent. ld Chriflus docet Iohannis 8. lÜehomicidaerat abinitio : hoe ed,autor ed peccatorum. item, I« ueritate non flctit, quid ueritos non cd in eo : td ed,ßonte dbiecit ueram Dei noticiam z^ obedientiarn, ac Deo contrarius ejjè-dus ed.item,Cum loquitur mendacium, ex proprijs lo quttur,quia mendax eA, er P A T E R eius:hoc ed,pri mus mendadj inuentor zxpropagator exiflit. Dapfus igitur cd 4 ueritdtc,zr mendadj autor contra uolunta fo tem Dei extittt.Lucæ 10 inquit ChriflusiVidebam fata tanamfleut frlgur de coelo cadetem.Sunt igitur di aboli, angeli apodatici, Immundas eßefubdantios.Chridus docet Utatth. 12, uocat enim immundum flaritum. Item Utarci 3.;. Lucic S.Probant idipfum etiarn adiones Diabolorum, quie tantum contrauoluntatem Dei diredie funt. Verum unde habeant earn corruptionem, modo cd didu'. neinpc non 4 Deo,fed ^emetipßs. Qjtod pluresfine, hifiori£ udmonent lAdrci f. LU' |
|
lt;^9 D E D I A B 0 L I S. T’a Matth.duodecimo ait Chriflus, Spiritum mmundum bolus miferat in cor ïudé,ut eum trader et. pôdem ße reuerti eum feptem alqs fe nequioribus. Marei lö.fcri âdt er haefententia Lucéiî. Pece fatanas expetiuii ftum eß:, ehrißum feptem d^moma 4 ^^itrU M^agda- uos,ut cribrdret ßeut triticu. Mitebatur igitur difcipu-lis ChriAifidemmumuerfumexcutcre ereriperc. Pt Kabent quidem dliquain noticiam Chn^li, de pro fi ’ quod fubmde fidematq^ conftßtonempiorum cuertere tetureimeßefiliuDei:Matth.4..8.Mdr.t.3. fednon eslfalutaris noticia.nam ex ea terrentur diaboli metu fui ludicq erpoenarum.ßeut mquiunt Matth.8. Veni-^ihuc ante tempus, ad nos tor quendos. Moruntigi-tur fe ob peccata étemé damnationi deflinatos, er *0 lend expuliffe. Chriflum quidem ipfospræcipitdturum effe in cas per petuas peenas. Keprimit etiarn cos Chriflus,neq^ dp probat corum conflßionemiMdrci 1.7. Adliones diaboli omnCs perpetuà,donec précipiten tUrin ignem aternum d Chriflo iudice, contra Deunt er homines intcndunt ,mirabiii caUiditate, potentia er immanitatc. IpfumfiliumDeiincredibili impudentia inuaditde perflquitur didbolus,eumcp conatur cuertere in Dei i-gnonumam^er pernicieingcneris humani. Maftb.z. zo pfe re définit idololdtrid,quàd ea nihil aliudßt qado-crudele infinticidiumpertierodem fuum fdteUitem ex nbsp;nbsp;ratio humilis ipßus Didboli.Matt.4.Siprocidés adora er horrendam impudcntiam diaboli, qui ipfum filium Del de tarn erdßis peccatts folUcitare non efl ucritus. Poflea er reliquat perfecutiones, er ipfarn deniq; cru- 4oflè etiarn diabolus uoedtur. tifixionem atq^ necem Chri^i, fua organa infligans at (W. ^^Utth.^.mtned'.dtè Chriflum,pojlquM inde-ferto qHddrdginM dies ac noéles 'medidmpertuli(fet,a^ doritur, exmens earn diris dc falfisfdrcdfmis'.Si filius ^ei es, inquit, dic ut Idpides iïh pdnes fidM. Tentdbdt enitn obedientidm Cbrilh Idbeßcldre^z/expericbdtur dn dhejiud mgrdtidm diid^oUueUetßcere. Deindeß~ tnili rdtione cum iubet ex pinnd tempkfefe précipitent ddre: boe eSi, in dere uoldre. id t^uod non erdt mundé-turn Ckrijie à pdtre cœle^ii::?mdO ueró minus,ut con-30 filijs didboU dcquiefcerct Bdbebdt infuper dlids rd-tiones'Qbrijlus,quibics[epdiefrceret, ü‘ fudm doélri^^ ndm dc ^ndtionem confirmdret dtq; orndret. Nee de/t üit didbolus,qué eA eins impudentid-.protinits mdniß ftè Cbrijium dd idololdtridin muitdt,amp; quidem ut hu-^ tm profirdtus ipfum didbolum ddordretißei regnd amp;nbsp;gloridm huius mundi uicißim daturum eße. 0 ' tetr dm que impcdcns.ftreiutè adiuuit. Deinde homines inflflat atq^ aflligit mille modis Di abolus.Obfldct ae occupât eosac fenfus pracluditMt toÜitommno,acborribiliter eis abutitur, Matth. 8. in regione Gergefenorum dannomaci in monumcntis habitant,féui mmis, ita ut tuto nemini. per earn uiam lice-ret tranfire. Matth.p. démoniacus Chriflo offertur, cui lingua erat ligata,ut loqui non paßet. Matt.12.ex bibetur homo démonium habens, qui fleer at cum cé- so cum er mutum. Marei p.Diabolus quendam ab infin tia obfederal,ita ut crebro eu in aquam er ignem pro-qeeret. Pucé 13. narratur, mulicrem aüigatam fliße oCtodecim annos à Satana, ut fuis membris redè ince-dendo,fieut céteri,uti nonpotucrit.Matt.is.Cananéd dicit,filidmfuamàdémonio mifcrè uexari. Pucézz. Intrauit Satanas in ïudam ifcarioten.ïohannis tj. Aufirt uerbu Dei ex cordibus, er in^iUat malos co gitationes.Matt.z3-Mar.4.Pucé8.Qtti fccusuiam,hi tentetiin Chriflo totim Ecclcfi^ capite abundè proixi funt qui audiutu,deinde uenit diabolus, er toUit uerbu ^q ceps huius mundi, lohan.izral quod nonmodo de rede corde eonmifne credentes falw fiant, lohanm.Dia nbsp;nbsp;gnisfeu diuitijs aecipiendum, qwd nimirum ijs horren dwn |
uit.ï/ldtthi^i Serit hérefes dc ßlfd dogindtd,M.dtthii3.i»imicus, qui femindt zizdnid,eß didbolus. Pulcbrèdutemin cd pdrdbold depingitur,ubi. er qudndo fuurn loliumßdr-gatiDormientibusßnquit Chrtjius,hominibus, uemti-mmicus corum,er[uperfemindt ziZdmd in medio tri-tici,er dbif.koc e/i,qudndo qs qm uerdm doilrind du-dierun{,ß.slidiu dtqueßeuritds obrepit,Didboliisper fud membrd aroneds fententidS dflutè mtcrßiergit,in-figm dUquo pr.etextu,priufqudm dliquis fencidt doUri ndm ddultenttam eße, Idoldtridin fdneit, propoptis prémijs dinplißimist nempe regnis cTglond huim mundi.'amp;tpulchrè hac i uerismc,ddbo tibircgndmudi,crgloridmdus-. Mcitdt DoHores, ut noud dogmdtd, ßducid Quorum ingenio-rum,qudji bdUucntdri er‘dgt;crrdre nequedM,mueindt, amp;‘figt;lt;trgdnt,flbiq; dutoritdtem er Idudem eruditionis er dcuminis quérdnt, Idfgnificdtum dl in eo,quad Cbriüo dutor eft, ut de pinna iemplifedeijcidt. eruti tur ßderd Scripturd dd edm rem,qudfi no eßet iUicttUi non pugnarct cum Dei uoliintdte. M.enddcid tetrd, uerunt interdumßtco quodampdl lidtd,m DccleßdS er poUtids d’ffundit,dc mirus corum drcbiteHus er promotor esl. lokdn.8.M.enddx eil,er pater cius:boc esl:,primus dutor menddeiorumdjsq; mi feras homines ßßeindns de dementdns. EÄ cdlumnidtor ucré doitrmé,erreólè ß^ioruWi loh'dn.S.P.x pdtre diabolo eüis, er deßderid pdtris uè ßrißcitis. Truncatim recitdt uerbum Dei,IAdtth.4.i Cdüidè omittif.Vt euftodidnt te itt omnibus uijs tuis.ex Vfdlsx.Propter calumds dc deprdudtiomf ucrUdtis ré 'Eji homicidailohänis S.iUe bomiciddßit ab initio-. No« fat habet,quid mpeccatum dbncgdtioms erpro-ditionis mifcrum ludam proiecerit : fed tdndem etiani eö perpeüit cum,ut ßbi ipß uiolentas manus inßrdt. Incitât homines ad omnisgeneris impietates er fld-gitid,ideoq;immundusffiritus uocaturMdtth.iz. Sic Petro in^iUduit,ut Cbrijlopdßionemdijfudderet.qud dc caufd fcueriter eumtdxdns Chriflus ; Vdde, inquit, poli me fatand, fcdnddlum es mihi. Matth. 16, luddn in]ligdt,ut Chriflum trdddt:lohdn.13. Ammalibus etiarn nocet. Uidtt.8.porcos mgreffust omnes in mdre précipitdtos fuffoedt, Héc omnid fummatim compleilitur Chriflus, quoi menddeem cum er homicidam dit ejf€,ïohdn.8. Eft potensffiritus. id quod uel inde coüigi potc^i quad occupato homine, mira potentia cum ad atrocut pecedtdet flemora impellit:fcnfusqfltgdt,ne flut adu-fus neceffanos idonei. Vel abutitur ijs pro fud Ubidine. rdpit uerbum ex cordibus,ut diHum cft. Vocatur prin |
C E N T. I. L IB. I.
C A P. 1111.
7î
|
dum ïn modu abutaturfied etiarn de hominibusfin quos ob peccatumplurtmum dominij habet.Luce w. Partis armatus appeUatur. impudentifiimus eA turn in tentando, Matth.4. tu in redeundo. Pion enim dubitat reuerti ,c^in occafio-nes eü inteiuifiimus. Hac de re horrendam concionem Chrifii adfenbendam duCimus,Matth.tz.Cum immu-dus,mquit,ßiritus esterit ab honunibus, ambulatper arid a loca,qu(erens requiem,ZX non muenit. Tune dh cit: Reuertar in domu/m meam,unde exiui. Pt uemens, inuenit earn uacautemficopis mundatam,ZT ornatam. Tune uadit,z^ ajjumitfeptem alios ßintus, nequiores [0,^^“ intrantes habitant ibfç^fiunt nouißima hominis iUiiis peioraprioribiis. Confolationes autcmduleißmas eoittra machina-tiones Diabuli,nobis proponit Chrifius. iokan.t6.in-quit.Pnnceps huius mundi ludicatus eSi.Macth.it.0m nia mihi tradita finite à pa!re mco. Pd quod uicerit fer-pcntcm,ciq; caput contriuerit, refurredio zVgloriofa a^cenfio luculeitterprobant. Verbo etiarn eifeit damo 20 nia,Matth.8.zy ali.ß. Dédit apofiolis potefiatem con trajfiritusiminundos,Matth.to. Tdfi autemmiracu-lofa eicdio ccffiarit,tarnen dodrina Chrisli, abfolutio feu remißiopeccatorum perßieua, baptifmi zv ceena Dominica uis atque cfficacia,prafentißimt antidoti lo cofunt aduerfus diabolum. Demqucregul.'ts quafdam ' nobis prafcripfit Ciinfius, qua non inutiliter feruan-tur.Matt.17,Hoc genus damonij non eijcitur, nifi per crationemzrieiuniam. Matth.ió.vigilatezxorate, ne intretis in tentationem. lußit nos expreße or are,Et 50 ne nos indue as in tentationem. Promifiic etiam pra-fentem definfionem,loh.io.Pionrapiet eas (.ones') qu f quamdemanumea. Matt.i.10, Omnes capilh capitis uefin numeratifunt. iiondum ejfie diabolos penitus in damnationempro icdos,fcd in nouifiimo iudicio proifiiêdos ejfie in atcr-num,ex Chrisii condone confiât Matth.2S.ubi mquit, fie laturum contra impios fenteiuiam hoc pado:Difice-dite à me maledidi tn ignem aternum, qui paratus cfl diabolo c:^ angeUs eius. ïnfine zy appcüationcs malorum ßirititum fubiß cieinus,quarum ht hifloria Euangelica mentio fit. fuut enim uari£,ac diaboli naturam or adtones dcpingunc. Vocaiuur igitur Spiritus, Matth.3. Pijciebatßintus tterbo.fic aute, propterßintualem jubßantiam uoca-tur Marei 9.Spiritus conturbauit cum .Luclt;e dccimo: Spiritus uobis fubijduntur. Spiritus imnMndus,Matth.to.n.Mar.3.^.Lucte 6. 40 ? .11 .quia ZTfiubfiantiam habet immundam, utpote pee catisfiordidatam: ZSquot; immun das gignit adiones ,quas fo tu per fe,tumper aliosejficit, Oppomtur autem Spiritui fiando. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I D amonium,Matth..4..7.3.9.12.13.17.Marei 16.çd tnultis alijs tn locis. Habet autem hoe nomen à fapie-tia fua.Puit enim bonus angelus initio d Deo creatusiut ditDcMn,eifi minifirauit,prtufquam lapfus effet. Tentator,Matth.4..i3.23. Luca 4.8.lohan.6.8.13. hoc efl,calumniator, dcprauator,delator.B.es emmEc clefiafiicas zr politicos calumniatur ; hocefi,harefes, mendactazrfraudes exatatacferit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60 Sacanas,Matth,4..i2.t.6, Mar,i.3.4,8, Luca »0.11, |
ii.21.iohan.t3. Plebraicauox efi, aefignificat aduer farium,inimicum.fempcr enim in hoc intentus cfi,qK0 modo Deo zx omnibus piß aduerfctur,civm quibusge* rit bellum abandon. Beelzebub,princepsdamonioriim, Matthäi to.tîgt; Marei 3.Luc.tt.Significat autem uocabulum DominUf magifirum,regem feuprincipem mufearum. Puiteius nominis idolfi Accaron,urbisPhilislinorum.i.Peg.t- 10 nit main'S, çy rapit quod feminatum efl in corde dus. làarcui cap. ^..prohacuoce habet Satanas, Lucas cap.S.Diabolus. Inimicus.Matth.tj.lnimicus quifeminouit ea (z^Z^^ nia) eßdiabolus. Partis armatus,atrium tenés:Matth.ii.Marc.3.ttgt; cteundecimo. Pater incrcdutorumiudeeorum,zT fimilium no cre-dcittium.iohan. 8.Vos ex pâtre diabolo e^is, eiusqi de fideriaficitis. item,pater mendaeij. Princeps mundi,i0hdn.tz.tj3..16.tZam propter pa cata,exercettyrannidem m nufa-u genus bumanum. JD E HOMINE ANTE ET poftlapfum. E hac parte ad modum pauca liter is ab puan-gelic£ hifiona: fcriptoribus mandata funtiqua uis non fit dubium, Cbrifium de eiufmödi rebus crebro acfingulan dexteritatc fuos auditores erudijfie. Habe bant enim hocpropofiti Puangclifl£,ut hifioriam re-demptionis humane potißimum memoria: mandaret, totifipoüentatirelmquerent: no igitur curiofiiu dog macica omnia perfecutifunt. IdcircoexferiptisPro-pheticis ZV Apofiolicis copiofior explicatio de hoc prafenti articulo,ficut zr de ceteris,petenda esl. Pion cafu extitiffe homines,fed à Deo conditos effe, Chrifius commoneficit Matth.tp.Deiis ficithonuneni ab hutio,mifculum zvfceminam fiateos. Bonos ueró,hoc cü abfque peccato ZV morte,honti nes à Deo primùm creates effe, ex hi fee didtis clucet. Mactb.t^. Solus Deuseslbonus,hocc^ijons zvorigo bom.unde confequitur,zv hommes bonos, hoc e^ uolu tati Dei congruentcs,zy ad bonum atquc utilem finem abipfo conditos effie. iohan.t. Omnia peripfumfida fun{,zy fine ipfo fit dum ed: nihil,quad fid um eü.Suiit igitur homines à Deo:zy quia Deus non cfl autorpec-cati zv mortis,neceffe cfl bonos ac fine labe pcccati faf fehomines imtiofidos. Certum autem efl,qucgt;dpecca turn Deus ferió abominetur. Mijfiis efi enim Chrifius, ut peccatagenerts humani,trifti ZT acerbapaßione ex piaret.Baptifia ait,cum effie agnum,tolle neem { non in quit,creantem,dut approbantem ) peccata mundi.Per fficuèetiam docet Chrifius, fepeceat or es non agentes peenitentiarn damnaturum. impoßtbile igitur e^, labé peccati .qua baret in homine,a Deo originem habere, PeccatoresDeus non exauditi ergo neeficit,neecondi dit hominespeccatores. loan.8. autorem peccati fidt DiabolumiZy impios ex diabolo eße dicit: ergo non ex Deo,fed ex diabolo eslpcccatum,quod haret in komi-ne. Integros igitur zr mundos homines à Deo fidoS eße neceffie efl. Planum dehinc cr hoc fit„homines iam non rctine reprtmam lüatn integritatcm, m 0ua conditi funt ; fed trijlcnt |
|
7i hi^c in ijs efe deßruHione,nempe peccaturnzymor-tem.Aegnätinhominetrißes caligmesdeDeozyetits uoluntate.lAatth.té. Caro zy fanguis tibi nonreuela-Wt. ïohan.3.Cliiod natum est ex carne,caro eÜ:id eß, resdamnata. lohan.6.Caro nónprodeR quicqua:hoc eSl,omnes uires in homine non rcnato,funt ita debilita-te,ut no poßmt earn obedientiam,quam Deusflagitat, preßare. Imô Matt.is.dicit Chrißus,Ex corde excut cogitationes male,hotnicidia,adulteria,zyc. Èlonpàf-funtigitur homines,ob earn caufam,legi diurnefatisfr- to cere.Siciit parabola de mifero homine, decern millia ta lentorum debente,apcrtè expUcat,Matth.18. Et alio-qui Chrißus aßerit,fe ob peccatores ueniffe, Matth. 9, u.Et Iohannes difertè inquit, Chrißum ueniße ut tolle ret peccata mundt:hoc esl,omn(um hominum, quipa-riter molepcccatoru oppreßt er ant. tAifcrabilem hac cladem hominum, etiam hac fententia exprimit Chri-ftuslohan.j.liliß quis renatus frerit ex aqua cr/firitu, nonpotestintrare inregnum Dei. Ergo omnes homines,nifi accedat aliud beneßciMn à Deo, nempe rege-Keratio,£tern£ morti zy damnationi funt adiudicatt. Itemlohannis fexto: tJemo uenit ad me, mß pater, qui mißtme,traxeriteum. ideo Deum ague feere,conuer ti,aKple6liremißtonemper Chriflum,non funt natura les mresfed dona Del. Poßremo una imagine lamentabilé conditioné om-tdu hominu ob oculospomt Chrißus,in uiatorc,qui ini tiofaniis çy incolumis,pulchréquc ucHitus cr ornatus ^itrofolyma egrcdiiur.AtpropcHiericho à latromb. immanißimts adortus,zyue^ib.exiiitur,zy latalia uul jo ' t^^a acdpit,iamq; paulatm anima eßlat. Sed rcliélum a faccrdotibus, hoc eß lege : Samantanus ,hoc eli 1-pß Clmßus,exfrucibusmortis erip:t,ac uiter éditait : Luc.to.Sic homines fanizy integri, preßantßtmis do nis a Deo ornati,in nw.ndum,ipfamß a^o paradtfum coUocatifunt:fed mox diabolus cos inuaßt,abripicspul cherrimadona,iud:iciäzyintegritate,ßmulqi infligés mort alia uulnera : que nifi Samantanus illc lESV S Chrißus curaßet,proprio perfrfo zy mfrfo cruore,a- nbsp;nbsp;pent: non quidem iam ampUus illius terreAris paradi- du de nobis omnib.ineternufiiiffet.ldé AcolaAi typus 40 ß,fed coelejiis zy etenu. reprefcmat,quiprimo bonus eA, poAca degenerat fua ptc culpa.'R.ecipitur tande rurfus,cx mifericordia.Huc etiam parabola de one perdita,zy großo amißo perti-net, qu£ non fua uoluntate cy w.ribus, fed altena 0-perarecuperantur. DE PECCATO iN genere. flit ab initio,z^r in ueritate noJietit. Ite: Cwm loquitur so non crcdidcritts quad egofum, ^noriemini in pcccatii mendaciu,ex proprijs loquitur,qHia mendax eli:,çr pa udlris.'Èrgo quod ad nos attmet, in peccatii oc morte PEccata no eße à Deo, fed à diabolo zy hominib. loh.8. docet Chrißus: lUe ( diabolus ) homicida ter aus- Diabolus igitur ipfemet lapfus e^,flno uoluta te aut impalßone Gci,auertcs ß à fuo coditore. Dein^ de fimul fx hominib.peccatü prouenire,nec effe ré co-dita m hontine ab ipß Decked fronte eu cotra prace-pta y^iei egijje, O' diabolo paruißc, idq- adhuc jacere, htec uerba docét:Vcs ex patre diabolo eHis, çr defide ria patris ueftri freitis. ^xpUeätur ijla clarius Genefis tertio, ubi exponitur luéluofifiima hißoria,quomodo ipfas propofuerunt: nempe non tantum diéia aut fréta primi homines aßii dreuuentt, deßderiadiaboli cotra 60 adultorum effepeccata,fed ipfam etiam hominis natu-DewH,eius^ mtcrdiétumficermt, zy itafilij eins malt nbsp;nbsp;ram eße deprauatant'-zy hac quoq^ rationepeccatores d reos^ |
DE PE C C A T 0. 74- gniI^iritus fint ef^üi. Sed hæc alibi extant. Idem in cue aberrante fuaßjontc,nÖpafloris ueluntate aut ap probatione,eßadumbratü.lo.ti.inquit Chrißiis-.C^ua ties uolui congregarefilios tuos.quemadmodumgalli-na pullos ßios ßb pennas,fed noluiütsildeo peccata ex hominibus funt. Ejfc£liis acpceniepeccatorumfunt,iuslißima e^ a-trocijïima ira Dei.loh.3. Qui non credit filio,non uide bit uitam, fed ira Dei manet fuper eum.Siper fidem in Cbrißum tollitur ird : ergoß abfq- Chrißo fumas, iræ Dei fubiacemus. loh.^. Peccatores Deusnon exaudit, ira igitur Dei atque auerfatio hominis,ex peccatis ho-minum oriumur. Ipfa hominis deprauatio,feu uirium deUruUio, feu malicia.tiattk.12. Qjiomodo poteüis bona loqui,cum fitis mailt Cu non renatis agtf.ideo cos effe malos in-quit,non tantum ob fréta, fed ob totam ipforum natu-ram,a qua nihil bonipofitproficifci ,niji immutétur. Ethomo fpoliatiisac uulneratiis, ob Hierofolymis ad x o Hiencho iterfrciens,idem dcclarat:Luc£ 10. Priuatto fanélitatis.biam ideo Chrifut petit,Sanéli fica eos m ueritate:lóh. »7. Tyrannis diaboli.Matth.iz Chrißus docet,quàd in hominibus non renatis,aut peccatis indulgcntibus, ha-bitet didbolustac femel exturbatus,non uereaturreuer ti.Luc£ 22.inquit:Satanas expetiuit uos,ut crihraret ß cut triticum. Item, benefido CiiriéH,filij Dei effei-mur,ioh.t.Ergo natura fum:isfilij diaboli. Chrißus eß Saluator-.ergo manctpatifumiis obpeccatum diabolo, morti, infirno. Keeitantur in hißoria EuageUca plu rima cxempla,quomodo diabolus honünu corpora oc-cuparit. Alios uerè fubtiliori quadam ratione tenet co jlriétos,utloh.S. de phärifeis aßeuerat Chrißus: Vos ex patre diabolo ediis.Eßq; fané horrenda uox,eße fo bolem,uas zy organon Diaboli. Pulfio ex paradifo,in exilium calamitoßßimu.Lu-C£ 23. Uodie mecum er is in paradifo. Ergo Chrißus la troni, totiq3 humano generiparadifi portam rurfus a- Omnis generis calamitates,ut funt morborum uarid genera,bclla er uaßationes,cyßmiha. lohan.s- Chrißus dixit Paralytico : Ecce fanus frétas es, ne poühac pecces, ne quid deterius tibi conttngat.Luce t^.Veniét dies m te, CT circundabunt te inimict tui uaüo, zj cm-gent te,zy coanguéiabunt te undiq;, cy folo equabunt te zy filios tuos qui in te funt, eo quod non cognoueris tempus uifitationis tue,zyc. ïAors.loh.8.ïn peccato ueßro moriemini. ltem:Si iacemus.Liberator nero unicus acfaluator eHiChri ftusïLSVS.ioh.3.iu i. Condemnatio,ignis icternits.lliarci lé.Çiui no cre-diderit, condemnabitur. Lrgo condemnationi omnei fuut obnoxij.tiatth.2S- Uc malediéli in ignem teternu. De peccato Originali. Ltß his uocabulis non fint ufi EuangeltjltCytamé res |
7f
CENT. I. LIB, I.
reos^; aterna ira effehomines,mfi perfaluatorcfiat remißio. Iohannis tertio :tlt;}ifiquit renatusfuent ex aqua er jfiiritu,non poteA intrarein regnum Det. Quodnatum eAdecarne,cara cA. Itaquenatiuitat nojlra ex parentïbus,hoc eA ipfa natura nofira,quam ex materna aluo in hunc mandum firimus, eA corru-pta peccatis,ut perfe non fit capax uta aterna: er m digeatfiirti atque e^caci remedio,nempe lauacro rege nerationis. Matth.12. Quomodo pote Ais bona loqui, cu/mfitis main Teflatur Chriftus,mtelleAum eruires interiores hominis effe uitiAtds,ut tatum mala inde fca turiant.hoc eA,filfa dogmata,calumma, conuicta er~ ga Chriftum,er fimilia.Matth, i;. De corde exeunt co gitationes mala,bomicidia,^c.ideo ipfum cor cA de-prauatum er malum, unde tam malifruAits émanant tanquamex figt;nteucnenato.lohan.6, CaronoprodcA quiequam.pftq; phrafis fcriptura,qua carnem jfiritui opponit,acuocabulocamis comprehendit totam ho-vunis maffam,non renatiihoc eA, omnes interiores ui-rcs,intelleAum,uoluntatë,cor. Hac omnid dicit Chri-Aus non prodeße quicquamihoc eA, ita uitiata effe, ut
lO
20
C A P. 1111.
De aétualibus peccatis.
76
ignorant er hanc appeUdtionem DuangeUfla : fed, difeernunt tarnen res ipfas,hoc eü, naturain depraud' tam,erfi'uaus 'mdcprouemcntesMatth.is. De corde exeunt cogitationes mdl£,homicidia, ddukeria,fi)rni' cdtiones,fiirta, fit!fa teilimonia, cr blafpbemia. bac funt qua coinquinant hominem:hoc c^t,ficiunt.eum re um aterna iraerdamnationis. f^alitiaautem cordis, malum originis e^.cogitationes mala,er ahafida pu-gnantia cü Decalogo ,funt mala arbor is mabfi-uilut.
Sunt autem aHuaUa, non tantum externa peccata, fed etiarn int erna: ficutDecalogipracepta iAatth.$. exponuntur. loh.tó, dicit Chri/ius : Spintumfangum reprebenfurum effe ttiundum depeccata,iu^iciaeJ' iudicio.
Poftremo odiffe Deunt peccata,er puniturum effe, fapedocet Chrifius.Midtt.T.Difccditeàme omnes qui Operamint iniquitatem. ltem:Omnis arbor nonfiicieni fruilam bonum,cxcidetur,er in ignem mittetur.iAatL i^. Ue malediéii in ignem aternum,erc.
Peccatis excuti gratiarn, er /firitum fanilum, bac docent:iohan.8.Qut fielt peccatum,feruus eù pecca-tiiVuc.UiOjtinon mecume^,coiMrame eü. djiinon colligit mécum,dt)fiergit. Matth.i6. Abipo^me Sata^ na.cum quidempaulo antè teftatusfiijfit Chri/ius,Pe trum exfingulari inffiiratione patris caelefits, Chrijlu pronunciaffefilium Dei.lUe infignis dcbitor,inclcmê‘ tiaertyrannide erga fuum conferuum effunditgratia
non pertmeant ad uitam aternam,nifi deffiintu denuo nafcantur. Ex bis igitur teAmonifs perjficuum eft, peccata non tamum effe aAualia,ut uocantur: itépec-catum originK,ut appeUatur, non tantum effe imputa-tionem aliéna prauaricationis, fed effeuitium feu de-prauationem, feu malum inipfa natura feu fubftancia 'hominum, qui naturaU modo nafcuntur : ex quo malo fontepoAea profluunt er exundant alia peccata^ ficut Matth.is.fcnptum eA, Ex corde prodeunt cogitatio- jo 18. ludas ruens in peccata ,fit hoffitium ac mancipii nesmala.ftbpoffent autéindeprouenire,nifiipfi cor nbsp;nbsp;Satana,profiigato SplritufanAo,erexeußispraftan-
er bcneficentiantjciuam 4 Domino fuo ceperatMatth.
di talis malicia erfcecunditat quafi peccatoru ineffeti Innafci uero hominibus hoe peccatum,feu propaga rinaturali natiuitate iain post lapfum inp.tradtfofi. dlum,inomneshomines,ioh.j. Chriftusdocet ; Quod Mtu esi,inqutt,dc carne, cara dl: er quod natu dl ex ffir!tu,ffirituse^.ldeoq- infirt, omnino regenerations per jfiritu er aqua eße neceffariâ:aliàs hanc carné non poße regno Deipetiri.Mamfifiu dl igitur,de car ne carnemnafci:hoc eA, corruptionem bumana natura è parentibtis propagari : er quidem ipfam maffam, ex qua fit bomo,eo ueneno tmHam atq’ infidlam effe.
Omnes autem eadem lege nafei,ac panter pecedto-tres effe, etiarn bac fententia commoneficit : Hic esi a-gnus,qui tollit peccata mundt. Si enim mudi totius pee edta mfe recipit bac uiélima,ideo omnes in eodem lu-to bafitareneceffe eft. lohanis 8. Qjiiueflrum fine pee cato cA,mittat primum in earn lapidem. Solus autë ha molP.SVS ebrifiuiiurèexcipitur,quideJfiiritufan-
Satana,profligato Splritu fandlo,er exeußis prajlaH' tißimis donis,qua à Christo acceperat. tiouem lepra fi à facerdottbus fcduäi, er non reuertentes ad ebri'
ftum,amitcunt dusgratiam.Luca 17. Idem ex typo de fituis uirgim^is apparet, qua indulgentes fomno, CT olco deAituta,iuAoq; tempore non coniparcntesfiff o fo excluduntur:Matth.2;.
Mdnere peccata in fancis, fed de quibus quotidie petantremißionan peccatoru,in orationis firma Do-4 o minus admonet, cu iubet precari omnes fanAos : Dunst te nobis débita noftra. Matth.n. Venite ad me omnet qui lab or aas,er onerati eAis,erego rcficiam uos.Hoc tucundißimum diAam no tantum déprima acceptione inteUigendum eA,fed quod fanAi per totam uitam,mo Icm peccatorum fentientes,ad Chriftum confiigere,cr bac confolationefefuAentaredcbeant. Idem exempld ApoAolorum probant, in quibus maxima imbeciUita-tes cernuntur.
Aliter manetpeccatum in obftinatis er impaniten Aom uterouirginispurißima,contracommunemna- jegt; tibus.ïohan.^.Ciuiadicitis,Videmus,peccatumueftri fcendilegcmndtuseA: Angelusdicit: Qt^od nafcetur ex te fanAum,uocabittfrfilms DeiiLuca.t.
Porró betne labern originalem effe rem ira Dei er at erna damnatione dignam, nifi fiat remißio, lüa ipfa tejlimonia déclarât,qua modo enumerata funt: ut lob, S-i^ifi quis renatM fiter tt exaquaerffitntu, nOnpote~ rit mtrare in regnum Dei. M.atthii$. Qua procédant de ore,de corde exeunc,ea coinquinant hominem. ïoh. 8. Si non crcdtderitis,manebitis in peccatis ue^ris, lo-hannist. dui non ex fanguintbus,nequeexuoluntate^ €arnis,neqi ex uoluntatc uiri, fed ex Deo nattfint.
manef.hoc eft,Deus uobis imputât, ac damnabit uos ia aternum,mfi egeritis poenitentiam.
Peccatorum effe quofdamgradus, nee omniaparid eße,bacfententia Chriftus 'mdteat,lohan.i^. Quime tibi tradidit,maius peccatum habet.et Matt.f, ubigra dus poenarum etiarn conAituit.
facit ergradus quofdam feu ffecies peccatoru Chri Aas Matthäi duodecimo,Luca duodecimomempe pee catum,blaffibemiam,blafigt;kemiam finritus, Sicenimin o quitiDico uobis, omne peccatum er blafpbcmia remit
tetur^ .
77
DE LEGIBVS DIVIN! S,
7^
|
tetur.Et ([uictiitiß dixerit ue rbum contrafilium hominis,remittetur ei.Ciui autem dixerit uerbum,uel(_utha betl-ucas') blaffhemauerit contra jfiritumfanilum, non remittetur ci Ueß in hocfcculo,necp in fituro.Habet autem ifte locus omnino aliquid obfeuritatis.Signi-ficat bluff hernia hiffiritumfanilum, proculdubio tale peccatum,quod miniflenum Spiritus fandi, ad retnif-ßonempeccatomm confequendam à Deo ordinatum, nempe concio)Km,amp;adionempoenitcntiee,cofultà cy dehberato contra confcientiamreijcit,^' cumfißu ac nahtiarepudiat. Aliasenim ad omnespertinet, citra perfonarum autpeccatoru reffedum, hec dulcis Eua gclij uoxtVenite ad me omnes qui laboratis, z^onerd-tis eSlis,egoreficiamuos.Katth.ti, Etam ChrifluseA uidima,tollens peccata mindi. Ergo milium cdpecca tum,pro quO ipfe non fatisflceritimodo ad Chriftu ue-niat,eumßfide ampledaturpeccator. Esl igitur blaff hernia nihil aliud, quam ueritatis pate fréta cotra co feientiam irrifio,conculcatio, perfxutio, aut deffera-tio citra conuerflonem. Sed de hac re, mfequenti libro ’o hibitus.Euc.t.dicitur,Zachariam mcenfum po fuifje,iu fluradicentur. in genere. VOcabulum legis inter du pro tota doUrina, per Moifen tradita,ac Utens comprehenfa,accipi-tur.ut Euc£ 10. In lege quid feriptum dit quomodo le-^it i hoc dl, quid tradit liber legis cd de rei Euc£ 24. ^e (cripta fint in lege Moiß, Frophetis CT Pfabnes. Maxime tarnen ffeélatuox legis ad edm poUtidmer eonshtutionc Eccleߣ,quam per Moifen inflituit De- jo Edr turturu, aut duos pullos columbaru.Lcuit. iz.Ex-odi^s.ObldtionismuneruddaltdrémctiofitMatt.i, DE LEGIBVS DIVINIS tit.t^'hac ratione legis uocdbulum omnia décréta com pllt;^^itur,qu£ diuimtiK propofita funt,dcuenturu'ni Meßum am fuo regno adumbrabaitt: utlohan.i.Eex per HoiÇcndata eSlMatt.iiiLuc.ié.Eex erprophetse ufij; ad ïobannc.îAatt.^.Eio ueni foluere^egé,fed adm plcre. Qmnes autem leges implct Chriftitsnnaximè ta^ mtn M.oralê,utuocant,lt;in£ etiae^ ommngramßima. Interdum ueroffeciem, hoc eHfententiam aut de-eretumpecuUareflgnéficat: ut lohan.i^. Habemus loge, fecundum quam eum oportet mori.Eegem,inquiut: 4° thai i^. quendam perfuaßoriepropria indicia tumen hoc e^,fèrenfeni fententiam,à Deo prafcriptam. Sic Luca 2. Secundum legem Moißportauerunt eum ieru fdlemihoc eR,iuxta dccretum illud feu pr£ceptumpe-culiareDei,dcprimogenitisßflendisDomino. Cargif fimo modopro totouetcriTeflamento feu Scripturafu mitur: ut lohan.io. Etonne feriptum est in lege ueflra: Ego dixi,dq eßistid quod ex Efalm.8i.fumptum e^.lo han.t^.'Vt impleatur fermo, qui in lege eorum fcriptus e{i,Quiaoderunt me gratis.Extat autem ea fententia Pfalmosf. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ià Eorro etß EuangeUca hifloria non hab eat ifta uo j tabula,Tex frrcnfis,Ceremomalis CT Moralis(,nam in hafceffecieslexMofaica aut diuina di ftinguttur} tarnen res ip fas continet,e:7 eo modo de ijs loquttur,ut re busipfisdifcernat.ltaq-hoc loco ufitatatjrecepta uo tabula adhibere,non ent importunum, Forenfes leges funt fententia,aDeo per Mo fen trd dita,de uita politica,zr iudicijs atq^ executionepcena-ru contra externe etr enormiter deUnquetes. Tale red tat Chriflus Matt. f. Audiflis quid didu flt,oculupro éà oculo,denté pro dente.^xodi zi.Eeuit.z^.ludaialle- |
ganthanc tohan.S. lnlege,mquiunt,Mofcsmandauit nobis,huiufmodi ( adulter am nempequot;) lapidare :Eeuit. 20. item iohan.i^.Eios legem habcmus, er fecundum earn debet mori,quod filtum Dei fcficit.Alludunt ante ad legem de blaJfheinis,Ecuit.Z4.. Tails etiam di lex de diuortio Matth.1^. Deut.24.. quam Chridus ait ob duridam cordis ludaorum effcpermiffam. Matth.iy. Deusdixit:Qjti maledixerit patnUcl matri,morte mo riatur.Exod.2i.Euc£ 20.Mofesferipfit uobis,fl flater *® alicuius mor tuns fiierit, habens uxorem ,Z!7 is fine liber is fiter it, ut accipiat earn flater eins 'm uxor cm, CJ“ refufeitet fernen flatri fuo.ïohà.y.Elunquidlexnoüra iudicat hominem,nißprius audierit ab ipfo, CTquot; cogno-rit quid freiati loh.8.in lege ueflra feriptum di,quod duorum hominum teshmomum fituerum. Cicremoniales leges funt flatuta qu£dam,a Deo pet Mofen fancita,de caremonijs in Eccleflaferuandis. Eecitantur amp;nbsp;ex ijs quidam 'm hifloria EuangeUca. Stante 'm talibus rebus adhuc ludaifmo,Chriflus e^ ex Xta confuetudinem facerdotij. Die octauO Iohannes,i-ta C!'Chri]îtis,c’rcumcidebatur,iuxta inâitutionem Ge nef 17.Euâ.t.Zi item, de legé purgationis ey^ oblatio-ms primogenitor um,L!{c£ 2.narratio extattPoftquam impleti funt dies purgationis Corum ,fecundum legem Moft, tulerunt ilium Hierofolyinam, ut fifierenc cum Domino,peut feriptum e^ in lege DominitOmne ma^ fculum adaperiës uuluam,fanilum Domino uocabitur. Et ut durent hoâidin, ficut di^ium e^i m lege Domini Caremonia: de Sabbato fape mentio mcidit. M.at-ibæi u. M.arcii.LtiC£ ô. 14. Eodem pertinent loci de Paßchate,maflationc dgni,amp; alijs ßsltstquorun ob fer Mtio à Mofe pr£cepta erat,cy fuo loco enumerantur, Eex moralis esi do{îrma aDeo tradita, cuius fum-ma in Decalogo esi comprehenfa. Hlt;ecpriecepta etia à Chrifto ^::r recilahtur, or expUcantur eo modo,ut fa tu appareat, ea à fuperioribus legibus difeerm. Mat^ tem, deducit ad mandata,cr eorum lt;lU£dam recenfet: ^,1^0» fades homicidium, No« adulter ahis, Elon furtum freies, No frlfum teshmomum dices. Honora pair em çy' matrem tuam, Et diliges proxmum tuumß^ cut teipfum. Tantum enim opera fecund^ tabuhe homi nipreponit,unde comedetß ea nonpr£^itit,quomo-do primte tabula; opera,qua: logé fublimiora funt,'prlt;e flare potuerit.M.dtth.s.exponit Chriflus aliquot pra-cepta,ut,Elon occides,Elon meechaberis, Îgonpdera-bis,reddes duternDomino iuramenta tua. De primo pracepto',ait chriflus fiatthai^i DominurnDeu/m tuumadordbis,crlÜifoUferuies. QuomodoSabbati dies fit fandificandusMatth.tz. docet. Totam legem iAoralc haefententia compleditur Matth,zz. Diligat Dominu Deum tun toto corde tuo, çy tota anima tudt hoc efl maximum zypnmum mädatumSecudum autè flmile esi huic:Diliges proximum tuum fleut teipfum. D E ABROGATIONE LÈ-gisMofaicæ. LEges Mofaicas omnes effe tmpletas,finemq;fuii confecutas operibus Meßi£,Chrifliis ipfe docet, 4 a Matt. |
79
CENT. I. LIB. 1. CAP. UIL
So
jAMth. «. Omîtes prophétie ej lex ufc^ dd iohannem prophetanint. Iohannes enim prevent em Chrishm di gito monfirabatdicens: Ecce hxe^agnus Dei, tollens peccata mundi. ejuaH diceret, H^c unica uidlima alijs omnibus eApriefigurata. tiatth.s.ait: t^olitc putare i^uóduei^rimfoluerelegem,autProphetaSi Non ucni foluerc,[ed adimplere.Docct,pecuUdre fuum officium hoc effe,ut quadßgnificabant ac requirebant leges om
Operxprccium nunc eR,genuinam LegisfetUentU percipere,qudmfideliterexpltcdt Chriftu^ iAdtth.it. Pharifeo fdfeitanti,quad effet mandatum magnum tn lege,expeditèreffiondet:Diliges Dominum Deum tui toto corde tuo, GT tota anima tud, er tota mente tua. hoc cR maximum c^primum mandatum * Secundum autemJlmile huic: Diligas proximum tuumpeut te i-pf tm. Hanc legis declarationem, fumit ex ipfo M.ofe,
nesßpfiunusprefiaretatq^cxolueret.Matth.z4..prlt;e nbsp;nbsp;Dcut.6.Leuit.i^. Keeitatcandem fummam legispe-
dicit Chrifiits excidiumacuaflationemtcmpli,atq;ie- 10 ritusquiffiam,qult;edat'imàchriftoapprobatur. Per ternam cladem ad mternecionem populi ludaici.addi- nbsp;nbsp;fficuu igitur ed ex hac lÜujlri fententia,Decalogu feu
legem non tantu. difciplmâ feu externa opera flagita-re,fed etiam interior cm obcdientia,qu£ ex corde,anima , meute emanat:zy quidem Integra ommq} labe ca-rentem requiri,ficut uerbafonant,Lx toto corde,tota anima, tota mente,zy ( ut dicit legiffcritus ) totis uiri buSi Dilcdiontsinfuperuocabulum,intcriores motus, eosq- omnium ardentißimos podulat, remotis atque podhabitis omnibus quie ei dilediom quoquo modo contrariafunt. Summa,lex naturam hominis mundif-fimam,zy expertem omnium peccatorum exigit. Pr^ terea obferuanda etiam partitio cd, quarn Chriflus iH hac fumma condituit.Dilcdionem erga Deufiicitpri-mum mandat iw.dilcdionem erga proximum, alteru. Diuidit ergo Decalogum 'm duos partes f m tabulas,ac
td etiam hac inter alias eau fas,quod nifidies abbreuia-remur,non fieret falua omnis cdroihoc eéi, etiam earn ob caufarn eum locum diuimtùs deletum iri, ut cundis mortakbus innotefcat, leges Mofaicas abrogat.is effe, dcMcßiam effe exhibitum iuxta prophetas. Q^idt quod etiam Baptifta tdeo mandate diuino difccfferit à templo }Lerofülymitano,eiusq- ritibus,dc nouum mini ftenum ad ipfum lordanemfit exorfusiut ipfo fidlo te slatumfaceret,leges Mofaicas iamfiniri z^ aboleri. 2o
Êft autem hec dodirma dextrè,non calumniofe in^ teüigcnda. Leges foren fes ac cieretnoniales prorfus funt abrogatx.nam ufq^ ad Chriflum dur are debebat. ideo Matth. ii.dicitur,Lcx iifque ad lohannem: nifi tarnen queedam cum natur ah lure conueniant, quie funt fua natura mmutabilid.l te,Leges Mofaicx omnes non poffant nos coram Deo iuilificare : Cbrijlus autem de fe pr0nunciat,qu6d legem implcat^Matt.s.Morahs e-tiarn lexpc cü abrogata, ut damnare (^ deeufare nos
fummamcuiushbetponit. Mdtth.$.hocmodoaliquot Decalogi prtecepta explicat, idq- contra Pharifaoru dodrinam Zi^ optnionem: AudilUs, inquit, quod didÜ fit antique,Pion occides:qui autem occident,reUs erit propter implctionemChrisli,ut iamdidu eü,nequeat. jo iudicio. Lgo autem dteo uobis, quod omnis qui irafci-Sednihilominusmanetlex IAoralis,utpoteaternaDei nbsp;nbsp;turftatrifuo,reuserittudicio.Qutautemdixeritfrd-
fententia, qute perpetuó in Leckfia Dei fonaredebet, nbsp;nbsp;nbsp;tn fuo Kacha,reus erit conciko. C^ui autem dixerit,
propter neceffarios ufusait ey' de peccatorum mole,ey de openbus quee renati debent praftare, nos commone ficiat: idq- tefiatur ordinatio miniflcrif,Luc'lt;e 14 .Pm dicate poènitent:ü.\oh.i6.Spirinis fanfitis arguet mon dam depeccato. Matth.7. Arbor bond facit bonos fra-dlus. Matt.i3. diledlionem erga prox'mu zy benefice-midrequirit.Matt.;. Donee trafedt ccelu zy terra,io-ta unu aut dpcx units nonprxteribit à lege, donee omnia fiât. De kde igitur lege plura nobis tolligéda funt.
DE LEGE Aï ORAL I, SEV-de Decalogo.
EX partibus huius dodlrmte,quie mox fequentur, componi poteH hac definitio. Lex Moralts eH, dodlrinaà Deo tradita ,prtecipiens nobis heminibus quæ fàieere,quie emittere oportedt : zy requirent mte-grain atque akfelutam obedientiam ab omnibits, pro-pofitis promifiionibus de præmtjs, perfide implenti-bus hxc praceptaiminis uerè de pccnis,non prxfidiui-bus perfide earn integram obedientiam..
a'Deo effe pracepta Decalogi tradita,docet Chri-flus Matth.tf.Curuos tranfgredimini mandatum Dei^ propter traditionem ueflramitiam Deus dixit, Honora patrem zy matrem, lohan.y.ait i Mo fis uobis dédit legem. ludaico more hic loquitur. nam Moifis nomen erat uulgatißtmum ; zy is legem ab ipfo Deo 'm monte Sinai dccepit,populóque Jfraelitico, quimaiedateac prlt;efentia Dei territus,Deum audire non poterdt,attu
tn fuo KAcS^a.reii^ mt conciko. C^ui autem dixeriti
fiitue,reus eritgehennie ignis. De fixto pracepto inquit: Audiflis quod didumfit antiquis, Kon moechabe ris.quot;Lgo autem dico uobis, quod omnis quiuiderit mu'' Uirein ad coiicupifcendum earn, iam moechatus ed ea tn cordefuo. De odaiio inquit: Audiflis quod didum fit antiquis,Hon peierabis, reddes autem Domino iura menta tua. Lgo autem uobis dico, non iurare omnino, A-ozyc. Sit autemfirmoueSlerL^,cd,tgt;ion,non. Quod enim his abundantius ed, à malo ed. Sparfim igitur, prout fifioccafio offert,legê docet, exponit zy incul-cat Chriftus, non ft mul ordine Decalogum recenfet.
Ad legis fententiam et iam hoe pertinet,quod de panH malorum operum refirt Chriflus,Matth.ii. Dico uo' bis,quod de omni uerbo ociofo quod locuti fier int ho-mines,reddentrationemindiciudicfj, item Matth.tf. Qux procedunt de ore, de corde exeunt, zy ea coin-quittant hominem. De corde enim exeunt cogitationes
fo malsc,homicidia,adulteria,firnicatilt;jnes,firta,fiilfa te flimoma zy blaffbemiie.'lïiec funt,qua coinquinât hd-minem.lntcrior igitur immundicia,fDns zy radix om' mum peccatorumfimul lege accufatur zy damnatur. Matth.ij. Munda prinsquod intrapoculumzÿpati' nam ed,ut fiat zy id quod deforis cd mundum.
Opera fecunda tabule tam exigi,qu'am primlt;e,atlt;fi adeo hlt;ecfine illis Deo nonplaccrc,perfficue Chrifluf tndicat Matth.f. docens, Sacrificium non placere fine dtledione aut reeoeihatiowproximi. Si offersfmquit, Ïit. Sic zy lohan.i. Lexper Moyfendata cd: fcilicet., go mutins tuum ad altare, zyibtrccordatiis fieris, quod. tailquam minidrum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;frater tuus habeat aliquid aduerfum te, rclinque ibi
tnunys •
8(
DE DECALOGO,
81
|
munus tuum antedltdre,lt;y uade prins recociliarc fia-tn tuo,amp; tune ueniens offer.as munus tuum. Matt.zi. inquit,Secundum eAfimile huic. Promißiones de fine atq- effeAu legis funt dmplißi-meifed habent expreffarn conditionem intégré impie-tionis,qualem Heits exigit. Matt.ic).M.agiAer bone, quid ficiens uitam sterna h abeboireffondet IE S V S : Si uis ad uitam ingredi ,ferua mandata. Proponit igi-tur lex tanquarn brattium, omnibus perftAe earn præ-ßdncibits,Uttam. Latèautem patet hoc loco uocabulu uit£. Cample Altur enimfiinullaudem iuAici£ifliits, quoin Heus iuxtd legem db hominibus poAuldtieygra tiam Hei,bonaq- omnia huius ^ £tern£ Mt£.Luc.io. Hoc file,ly uiues. Vita igitur,perfiA£ obedienci£ le-gdUcldrèeApromiffd. Additur dutem meo loco,quad ^giff^dusfeipfumuoluerit iuAifiedre: quod quid eA dliud,quam integram legis obcdientidmfibi arrogarci Ham de lege turn qu£Aio dgitabdtur. Quare iuAicid eyuita tribuuntur confummat£ obedient^ legis. Mat theiK.Qmficit uolutatem patris mei qui m caelis eß, tpfeintrahit inregnumcoelorum.Matt.s. Quificerit, hie magnits uocabitur in regiw coelorum. Contra comminationes graues de pxnis ommu qui töabfolutamobedientia,inlegerequifitam, nonpr£-fianc,proponunturiid quod etiam ex antithefipromif-fionum coüigi poteA,Matt.7. Chrißus earn ßrt fenten tiam,H:fcedite à me omnes qui operamini iniquitatem. A' Chrißo indice ac rege £terno abijd, quid hoc eA d-hui.quàm in £tcrnamdamnationem conijcii ficut ed i-Pfa clarius narrantur Mdtth.i^. Hifcedite malediAi in f^tiem £ternu, qui paratus eA diabolo çy angelis eins. Ac enumerat qu£dam peccata,dc omißione dileAionis ^gaproximum. 'Efurtui enim,inquit, çy non dediAis tnihicihunv.Sitiui,nb dedißis mihipotum: Haßes era, «onmecollegifitSi^uditseram,lt;:y non oberuifitsiïnfir muszym carcere,amp; non uifitaAis me. Matth.iyHec coinquinant hominemiubi catalogum aliquot pecedtoj rum ponit. eS dutem phrafis,quod pecedta hamine à XO 20 30 Heo,qeAfanAifiimtit,auellant,eyrcumortisofficiât. hominem fieri,totamq^ legem nomine totius generis Oportere igitur legem fieri omnino,fiqutdem iuAi- 40 hurndni fubirc. Hocgrauißimum teßimonium, à pd-tia zy uitd homimbus rurfum cordm Heo pardndafit, Chnjlus difate monct Matth.s.Amen,inquit,dico uo~ bis,donee tranfeat cxlum cr terra,iota unum dut units apex non preteribit a lege, donee omnia fiant.Qui er go faillent unum de madatts ijUs minimis, zy docuerit fiehomines,mi)wnasuocabiturinregnocccloru. Qui dutem fèeerit ey docuerit,hie mdgnus uoedbitur in regno coelorum. }tem,P.fiotcperfvAi,ficuteypdterue-fier calejlis perfiAus eA.Matth.i^.Si uis in uitdm m- tus totus,dnimam idm agens in uid rchnquitur.Heplo-gredi,ferudmdndatd.Luc.io.Hocfàc,cyuiues. Qua- jo randafané ey horrenda facies omnium hominum no-proptcrfineimplctionelcgis,cyhacintegra iuAicia, nemo hominum uitdm confequetur. Sed idm curdo i« eo uertitur, dn homines, étudiés tóe quidein funt,legem Hei perfiAißime ,ficut et Deo txigitur,preeftdrc dtq- dbfoluere, edq- rdtione tuAicid V uitdm dpud Deumfibi compdrdre quednt.Hdc duté in quefhone omnium gyduißimd, ipfe Chriftus fefe iu-dieem ebAituit: dc pronuncidt cldrè zy' dpertè, nullum hominem interris,po A deprduationcm,hoc poffe con- nbsp;nbsp;nbsp;bontés. Qitd quidem inre lex Hei,cuius erdnt iüi fequi. Rotundeenimiudicat Chrißus, ïohdnnisqum- ^q minißri,fignificdta eA,qu£ cernit quidem hominis clei toiQuiaceufatnos,Mofos eA,mquoßevMis .lob.7. nbsp;nbsp;nbsp;demzy tntferiam, nempepeccatum cy mortem, imàei d j deducit |
1^0fes dedit uobis legem,cynemo ex uobisßeit Ïegem. Ommum funAißimi homines inpopulo Dei propoiiü-tur,qui in primts m legis implctione fudubdnt ; fed non ueretur tdlc iudidum promulgdre Chriftus,neminem ipforum legem Heißteereihoc eA, intégré preeßdre, Mdtth. $. bdne fentciuidm pro dutoritate, qud hie do^ Aor, pollet, pdulo nimirum mdiori qudm pretorid,de-cernit : t^iß , inquit ,iuAicid ueflrd dbundduerit plus quèim fcribdrume^yPhdrifeorummonmtreibitis inre-gnum coelorum.Uegdt iuAicidm Phdrifeeorum,quee fd nè non erdt exigud,effeperßAdm:negdt ipfos ed iuAi~ cid regnum coelorum confecuturos effe ; ueriim excels lentiore dc dbfolutiore iuAicid ddhuc opus effe. Per git autcmphdrifets edin fudm fentencidperfuddere : eAq^ dusrdtio luculcntd ez emdens^quedHecdlogus fldgi-tet interiorem,munddm dc perßAißimdm obedicntid, nee fit contentus externis quibufddin operib. ïmo dit, . perfiAionemrequiri, qudlem hdbedtpdter calcftis. Phdrifeeofibi drrogdnti impiété legis Idudem, omnem gloridttonem ddimit, te Ad qudddm ddnumicione de d-udritid:Si uis,inquit,perfiAus effe, udde eiy uende quee hdbes,zy' dd pduperibus,ey habcbis thefdurum in cx-lo,^^ ueni e:^ fequere me. Addit dutem Eudgelifid, in die as quo numhecuerbu ChriAiffcAeiu: Cum'dudif fet,inquit,ddolefccs uerbum,dbijt trtflis.erdt enm hd~ bens multas poffeßiones.Huce lo.legifferitum quoq;, eandem legis luAicidm fibi ingentifupercilio tribuen^ tem,conßindit,iubens eum legis fummum, qudm cele^ rilingudeffdtus ftcrdt,reipfdcomplcre: cty propofitei qudddm imagine de hominef tucidto, ae dileAione pro ximi,conclufioiKm tandem dttexit:Vdde,inquit,c:y‘ tu ficfimiliter.non obf :urê oflendens,cum ab impletione legis diurne quam longißime adhuc abeffe. Huce t8, P hart feus damnatur, cum fua opcrum lufiicid, quant filfoßbiuendicabat. Matth.s.affeuerat Chrtßus,fci-deo uemffe,ut impleret legem. qua fententia (^ hoc e^ uincit,null urn hominem in térris legi potuiffefatisfitce rcidUoquifuperudedneum prorfusfuiffctffilium Hei tre toti mundo propofitum, f^pe dc ƒt:duló confidcrtt-ri debet. Hue etidm typißcere uidentur, m quibui b^c da~ Hr'mafaMquidemgrdphtcèG^perj^ieuè depidd ell, ut Luc£ decimo, tot urn genui humdnum ddumbrdtur inuwhomme^quiHierofolyntd uerfuiHiericho iter ficiens,mciditm Idtrones-.rebusq; futs omnibus exutm aej^oUdtui, infuper letdUter uulnerdtur : dc pretArd- fins oculisfubijcicur. At multo crudeUus nos d Hidbo-lo,donis,quibusdHeo Adamornatus erdt,er in ornné poflentdtem propdgare dehebat, furnus ffgt;oliati,çr in temporalem jimul eyeternam mortem conieAi, unde nofmet in leternum non potuißemus exoluere çy Ube^ rare. Accedit çy hoc,quid in hacpiAura facerdos cT 'LcuitdyUifo fauciato ac moribundo homne,pretereZt, nihil ei opts confirentes, nuUam mifericordiam exhi- |
C E N T. I. L I B. I. C A P. 1111
|
dedudt homines, ut hese fua mala agnofiant cy cohor-refiant. fed non iuuat, non releuat homines: hoc eß, iex non iuflifiedt homines,qualcs lUi nunc funt. Habet enim lex certas zy fixas fintentias, nempe promißio-nes uitie,ucriim cum conditione impiété legisicr comi nat tones ira' Dei, mortis or teternaru pcenarum erga Gmnes,finéulla profopolepfia, qui non praßant con-fummaeißtmam legis obedienciam, Aliustypus Matth.S.proponitur, ubi 'm medium cÖ flituiturferuus quidam:Lr quidein inconfiedum do-miniproducitur,cxtgei»is luftam ab eo rationé. infie-doigitur libro debitorio,ex tabulis mamfiftumfit, aimdecemnuUa talentorum debere, Infician firuus hocimmenfumdebitumnon audet,foluendodutc effi nequaquampoteß.ciuapr Opter ludiciufirtur, uteter no carceredamnetur.Eiufmodi autemfurnmam debene omnes homines, omnia nimiru decemprecepta minfir nitum coram Deo tranfgreßimec poßent unquamtan-tum debitum Deo patri,lufiam damnationis fincentia contra lp fisfircnfiperfoluere, lO cata mundi. Patet igitur,nullum hominem legi Dei fa petimus mifincordiam: ficut m firuo Matthäi decimo tisficcre poffciquandoquidem tam preciofa uidima di 40 odauo depidum cd. Matthäi dccimotertio: Propte- inAcolaftoetiamperditißinw,figurämhoflrumo-mnium, er quid legem Dei multipliciter tranfgreßi fimus,habemus. item in oue depcrdita, er drachma amißamec diuerfum b^c fintentia docet Luca: decimo feptimoiCumficcritis omnia qua: preecepta funt uobis, dicite,Scrui inutiles fimur.quod dcbumus ficcre,fici-mus. Degat enim Chrifites, legis impletionem cos fibi arrogarc poffejicet opera pluraquèm ctcteri fec-rint: Constat ig:tur fbi ChrijiusinMmfè^è docens,ho tinnes legcm implcre, eaqueratienefuts operibus co-jo ram Deo iudictam er uitam confequi nonpoffe. liane ipfam fcntentiamfuofangumcobfigndtçr confirmât, ficut niquit iokannis dccimofexto.Expcdit uobis, ut e-go, uadam.Si enim non abiero,paracletus non uemet ad uos. Ltpaulo pbd iuditiam définit, eßefuum uadere feu traf it um adpatrein: nempe per earn uiamicui fe tumpra:pdrabdt,nimrumpafiionem ipfam . Concordat etiam Laptifla,damans, hocunico agno toüi pec-uimtU'S in lüud ipfwm oj-^cium.ncmpc implcndi legem. pro mundo co üoeata cü. A 'nobifmetipfis igitur, er ex lege, cum nullu fit no lts mifiris mortalibus auxiliu,nuüa liberatio,nulla fa-lus,nttlla uita reUda : unde igitur ea omnia fumemus? Keffondemusiliec pars nunc ad Euangcliumpropriè pertinet,quoddulcißimiim Chridt beneficium exhibet er offert. 1 deo Matth.$. hanc iucundißimam uocé edit Chrifius:Ego uenilege implerc.çyuomodo auté Chriftus implcrtt,nempe paßionefia ac intégra obedientia pro nebis pra:dita:er qua ratione applicetur,ncpe fide tnipfumexgratuitamifcricordia,fuo loco dicéduerit. De legisoficio atqsufu,exconcionibus Chridiue-rlt;ün dodrinam percipere poßumus : pr 'mó, quad lex Dei cundos homines de norma indicie comoneficiat, ad quam cos condidit Deusienta condidit,ut pre flare ualuißent,nifi fiußent lapfi:er quam adhuc firiô ab o-tnnibus homimbus, iure fuo optima flagitat. Violatio enim,etiam 'm duUibus rebus, nontoüit aut abolet lege. Eü autem lex D luina m primis immot a, regulam obe-, dtentiic ac iuflicia: expriment, quam homines debent |
Deo tdnquamfuo conditori. tAatthaa. Diligdt dominum De urn tuum toto corde,lt;::j'c. Vult enm earn nor-mam eße notdin homimbus, cf quonUbet obligations fudm erga earn mtclligerc. legis officium est^concritionern urgere. To tiè^quod lex renatis ac iuftificatis ofiendat, M» xtaquamreguldm obcdientiafit mehoandae:^ exer^ io cenda. Genus est,Iohannis quinto lEccc fanus fidtui estant nolipeccare, ne detenus tibi aliquid com'mgaK 'R.egula au ton ipfa etiarn hucrefirenda cA,DiUgat Dom num Deum tuum, c^c. Lucæ tertio, lokunnet qu^encibus quid debeant fittere,rcjpondet: ut fint bene fici ergd egenos,ut quifque m fud uocatione honefid-tcmcy'lidtutdfequdtur .qua; opera certècxDccdlo-go cis priefcribuittur^i'dcitefiuétus qui dcceant pam^ Secundo, quod lex deducat ad agnitionem infiniti debiti,hoc eft moldtorum omnium decempræceptoru, terreat,damnet ad perpetuum carcercjiumiliet: it.\at-th£i iS.mtegra hishoria narratur.Aceufet, Iohannis s^ Q^iuos accufdt^Uioifes eSl. Sauciet^mortificet, déférât hominem,quoad confolationemer uitamrc^ituc-dam.Lucie decimo ,in typo. Pudefitciat, er trisdaciam adfirat, JAatth^eidecimonOno: Cum audiffet adolefcei uerbum,abifi triplis. Dam fine legis ueracognitione, dut Epicunfmum aut Phdrifaifmumregnare,teftan-tur lüi ipfi loei er hijlori£,de quibus modó didum dl. Lucas uigefimofccundoiPriedicatepcemtentiam. Ergo tentiamMatthieitertio.cr omnia pnecepta qua: de bo nis operibus Chriftus tradtt,cum lege congruunt. Legern igitur Dei,feu Decalogum,m Lcclefia Chri ftifemper deberefonare, Chriftus docet,primilt;m fio excmplo.Dam ipfe docet ^ty exponit legem,docct pa-mtentiam,Marct primo. Idem Iohannes baptifla fielt, Matthaifeptimo. Deinde dit,Spiritusfandiofficium hoc 'm leccato. Tertio fancitminilierium, Pr^diaitepocnitentiam in wconomme-.Lucce uigeßuwepMrto^ C^U(irtó,noflrd hoe neceßitM requirit.Ndm fine tegefumui fecuri, nee rea omnis firiba dodus adregnumcoelorurn, fimilis eft honum patrifimilfis, qui depromit ex thefauro fia noua éructera, idem etiam'm types proponitur. Samant anus enim primum utnum infindit in uulncra uia tor is,er poflea oleum: er muller dr ach mam querens, accendit candelam,cr uerrit domum. Podquam autem de lege Mor ah pi eraqfam difld fimt,Lr lAa uidentur non pr£ter rem attexi poffemimi rum quid Chriftus fententijs er fidis doceat, operd S° morahafeuDecalogi ceremonialibus antefirenda ef-fi.Mattheci duodecimo defindit uellicationc fiiearum, quam ficerant difiipuli in fabbatho, idque exemplo Dauidis.er Ofeæ didum aUegat:Mifiriccrdiam uolo, er non facrifictutn. Sanat in fabbatho aridam haben-tem manum,Matthäi decimo quinto. Potius parentes, iuxta quantum Decalogipraceptum , honorandos eße cenfet,quàm oblationes 'm templo ficiendas.Luca dcci wotertio, in fabbatho incUnatam feu contradam redt tuitfanitati. Luca: decimoquarto,hydropicum curat. éo Qjiamuis tud^i non obferuarent cecremoniamMofai-c am Ut debebant,fedpotius fuperftitienem : difiermi tame» |
8Ä
|
5gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEEVANGELIÖ. tarnen etiani alias inter ceremonias erlegem moralem. Mdtt.zi.Decimatis mentä,dnetbum, cyminumierre' liquid is quægrauiora ßunt legis,iudiciu er nußcricor-dian erfidein.H..ec oportuit frcere,er lüd non omitte re. Hodein modo docet Chrißi», legis diuinee opera traditiombus humanis uel à ßenioribus latis, uel longo ußuHabihtis,pr£fr, endaeßße. Mdtth.t$. andre uos tranßgredimini manddtiim Dei,propter trdditionent ue^ramtitemiirritumfrei Ais mandatum Dei,pr opter trildi[ioneinucArA!n.Hypocriti£,bcneprophetauitdc *o betiefiaoyhoceslrcimßtonepeccätorwmyrdtiticayjide aut an eorum longé eH à me.PruHra autan colunt nie, docentes doihinas er mandata hominum. Huie uera dodrinie de lege,Phan fri contrarias ßen tentias tum tradebant : nempe quad lex tantumpoßu' laret dißciplmamßeu externa opera.quamopinionent Chrifrus Matth.s.er alias confrtat. Demdequod im-plctio legis hominibus cjßet poßibilts. Prumdeßbi cant arrogabant.ficut lüe Matth.cS.'mquitiOmniahæc cu~ ilodiui 4 inuentute med. P-udem perßuaßone turnet alter,de quo Luca: decimo ßcriptum eA: lUeautem nolens luAificdre ßeipßum,aitadlESVMiP-t quis eA ^usproxmus? Venim deijeit ei criAas IE S V S, ut cum ßummo dedecore dißcedere cogatur. Ter-^^ßßuperAitioßas ßuas obßeruationes ac traditiones hu-^nasprefrrebdMIcgiMoralh Mdttbaiduodecimo, ^^^‘’^‘lumto,er alibi. DP EVANÖÉLIO. E^dngelium,iuixtd etymologiam, Ixtum ac iucun dum tumciumßgnißeat. vßus eA autem hoc uo- 30 pcccatorumprxcipué eminebat. Marei i. Puangeliti IPSy ChriAi,frlqDci:narrationemtotamdchifro- ce Chrifrus er Apofroli,ex Prophetts, Pfraia er dlifrß cutLuex^,hi^ uerbts dllcgdturtextus,iuxtauerßo-nem Septuaginta, ex P-ßaiee capite ßexageßmoprimo. Spiritus 'Dominißuper me,eo quid unxit me,lt;^xyyixj exS-fia Tlju^oSt xTis^a^us /.i£,Ad euage^andum pau-penbus mißt me, erc. I« Hebrao eA 'Raßar. Demde hocfruAo uocabulö pr^cipuapartan doAnniC quant proponebat ChriAus4nßgnire,dtque 4 lege dißcernerc uoluit,ut Cdratione dißcrimunconßeAius effet. psi autem propriè ac infßecic Puangelium,doAri- 40 nd,nb nota natur aliter homimbiis,ßcd reudata 4 Deo, continens iucundißimum nunau/m de ßaluatore IE S V Chrtfro,eiusq; beneficqs:hoc eA,annuncians impletio-nem legis,pro nobis 41E S V Ckrifro,Dei ac Maria ft lio,abßolute pncftitam effe:acremitti nobis peccaton-hus,fide ampledentibus, gratis er ex mißericordia propter mentum ChriAi,peccata, eir donari uitam a-ternam. Hac deftnitio ex lUuAnhus diAis extruitur. Dehac frcciali ac proprijßima Puangelij fignift-catione,hac diéla loquuntur Pucaßecundo: Puangeli-Zonobisgaudiwmmagnitm,quoderitumuerßo populo : quia natus eAuobis hodie SALVATOR CHRISTVS DOMINI, inciuitateDauid.Ac-cedite,crc. SuccinAahacPuangelijdeftmtio eA,ex ore angelorüprolata : nempe Puangebum eßßeßuauißi mam de Chrifio ßaluatore frmamfeu nuncium. Matthäi undecimo,Puc£ ßeptimo,inquit Cbriftus, Vauperi hts cuangeltßatur.ac Matthei quinto, Pauperes decla rat,qm frintu tales ßunt: quos alias peccatores expreß-fe u0cat,propter quos in hune mundum uenerit, Mat-tblt;ei nono. item Mdithxi (ti^ßmoßexto ; ybicunque pradicdtum freritboc’Eitangelium in totomindo,di' cetur ter quod biec freerit in memoridin ciiit. Hoc loco Eudngehum deßenbit, quad ßt nunciumdeßud ßepultit rdßeupdßione: td esimerito, dcbeneficijspcrßditgiti-nempartis. Mareiprimo-.Paenitentiamagite,er cre^ dite Uuagelio. Hic ßumma doilrin£ Ckri^i recitatur, dc diflmguitur E uangelium elarè ac perßßieue à poeni^ tencta, hoc eü eontritione, qitee miniflerio legis doce^ bur.Etß cnimpr^cipueChrißiti nuncium adfrrtde ßuo |
cundis pcccdtoribus appUcanda: tarnen inßuo miniAe riofuo loco er ordine ctiam legcm ineukat, per quant homoadagnitionempeccatorum ac ßu£ damnationis adducatur. Confirmant earn fignificationem etiant ßumm£ Duangehea,Matthäi undecimo. 'Ventte ad me omnes.ïohannis tertio-.Sic Deus dilcxit,erctet fimilcs, de quibus paiilo po A. Deinde etiam generalem fignificationem uidetur habere ,pro toto minifterio ChriAi er ApoAolorum. 10 pAautemCatachrefisuocabuli,ßcuSynecdoche.nant apnectpua parte doArin£ ChriAi,tota eins dodrina, quam in conciombiis proponebat, Puangclium nuncii' pabaturiut Motth..^..^.Marei i.Luca ^.6.Pra:dicans E uangclium regni. Ho autem tantum remißionemgra tuitam perßuum mentum docebat:ßed etiam legis mini fier io peccatonbus fuos morbos, ac mortem, quant e' rant menti,ob oculos ponsbat. Docebat item, quälet frudus è luAificatis elucere deberent. Sed inter hac ta men, concio dc mentis ChriAi ac^atuita remißione ria ChriAlwine 'E.udngeUum appeUare uidetur Eudnge Uftd.-yidtch.iS.Qut perdidentanimamfudin propter me or ^udngeliumßfdludm freiet edm.Luc^e ^.Egreßi circumibditt cdßeUd,eudngelifdittcs.Luc£ lo.Docen^ te tüo populam m templo,zr eudngehfrnte. Sifynony md ßunt docerc er eudngelifdre,cö^dt fdnè,pro doäri na Christi in genere aceipi. ßn ea fentetid eß, quod e^ Udngelißirit,hoc eh eonhemdtts cofeientijs indicarit, ße tollere fud pdßione peecdtd: ßecidlefdne eßeßgni' ficdtione,nemo dmbigit. Sic Mdrci ultimo: Praidicdte Puangehum onini creaturaiClui crediderit,Gr bapti-ßatusfuerit,ßaluuserit:potcA in genere intelligi, pro omnibus partibus dodrinæà Chrifro iüuAratisiquam-uis magis adIpecialem fignificationem oratio declinet. Denique liber èprofitemur,coüatis diligenter locts,at que conßderattsßcntentiis,propemodumomnia quadrare ad propnam acffrccialemfignificationem Puan gelij,quam uhiq^ Chrifrus uelit extare Ac lucere. fo Talt catachreßßeu ßynecdocha: potcA accomodari diAum PucA ultimo,Predicate panitentiamerrentiß fionem peccatoYum in nomine meo. Totum enim mini-fteriu uerbiibt ordinat Chrifrus, quod habet duas ilhis illuArcs partesmempe do Annam pcenitentiæ, quie lege fitter remißionis peccatorum,quæ Puangelio annu ciatur. pAcyhoc obßcruandum,quod Iohannes in ßua hiAorico libro,uocabulo 'Puangelij non utatur. Paiangeliu eßedcArinam,ChriAus ipße docet loh. 7.Mea do Arina non cA mea ,ßed eins qui mißt me. St ^0 quis uoluerituolutati dus obtemperare, cognoßcetde doAtma utrum tx D:ofit,an ego à me ipßo loquar. d 4 Do^ |
|
87 CENT. I. LIB. I. CAP. ÏIII. 'Do^nnam Euangelij non cfic kommbus natur altier cognitam,clarè Chriftui ÿiatth.u.'Luc£ 10 docet: AbfiondiAi htec,mguit,à fapientibm or prudentibut, G^reuelaâi eaparuulii. ltan,t^emo nouit filium ni-fipater,crpatrcm nififilius,isr cuiuolueritfiliut reue tarc.id guod non jolum de efientiafid etiam de uolun täte inteUigendum eA, profertm Buagehea, utfic di-camus: hoe eA,guodgratis propter filium Deus uelit peccata remittere. Ac logui Cbrijlum inprimts de c-iufnodipatefida uoluntate,illuftre diAum,guod continua fegititur,planum ficit:Vemte, inguit,ad me om^ nes gut laborotis er onerati eAis, er ego refidam uos. Ac de eo gui primiim reuelauit Euangelium, Iohannis cap.i.dicitur: Vnigenitus qui cA infinupatris, ipfi e^ narrduit nabis. Hic enim primus eA Êuangehi do-dor, in paradifo uoeem de femine conculcaturo caput ferpentis profirens,ut alibi explicatur.is etiam, qui le tißimum illud nuncium impetrauit,peperit ac meritus ejl,ipfifilius DeieA,fiiAus homo, lohan.t. Gratia ex ueritasperïESVM ChriftumfidaeA. lO 40 tem non credit, iam iudicatus cA, quia non crcdidit in nbsp;nbsp;nbsp;Si omnium peccata toUit,cbfin{aneum cA er pradicO nomine unigenitifilij Dei. lohan.;. Amen dico uobis, ^0 tionem de iAo mgeti benefi.cio ad omnesffeAare.Mot-thlt;ei z4..PriedicabiturBuangeliumregniin umuerfo SubiedumacmateriaEuangelijeAlDSVS Chri fius,cum toto fuo opere humiliationis,paßionis, meri-ti,glorificationis.Vorma dus eA,illa ipfa dodrma, an-nundans er explicans meritum CbriAi, feu gratuit am remißionempeccatorum omnibus crcdentibus. Summos igitur quafdam huius Buangehee dodrineegre-giè Chrijlus ipfi comprehendit,Matth^i^. Marei z. No« ueni uocare iuftos (hoe eA,fitfcinatosperfuafio-ne propriie iuAid£ per fua opera ) fed peccatores ad peenitentiam. Matth.u.Pauperibus euangelifatur. ïté : Venite ad me omnes qui laboratis er onerati ejlis, er ego refidam uos. Marei dedmofexto. Predicate Euangelium omni creaturlt;e: Quicunque credidcrit er baptifatus fierit, faluus erit : gui ucró non credidcrit, condemnabitur. Lucxz. Angelus inguit :Vobts na-tus eA hodie faluator Chriftus Domini. Iohannis pri-moiDe plenitudine dus omnes accepimus, gratiam pro gratia. ïtem:Bcccagnus Dei, qui toUit peccata mv.n-di. Hoc compendio PaptiAa Buangeüjfummampul-eberrimè complcditur. Iohannis tertio ChriAus di-. dt:Sicut Moyfes exaltauit ferpentem in deferto,ita ex altari oportet filium hominis, ut omnis qui credit in i-pfum,iwn per cat,fed habeat uitam £ternam. Sic enim Deus dilcxit mundum, ut filium fmm umgemtum da-ret, ut omnis qui credi t in eum, nonpereat,fcd habeat uitam £ternam. Hon enim mifit Deus filium fuum in mwidum,ut iudicet mundum, fid ut faluetur mun-dusper ipfum. Qui credit in eum,no ludicatur. Qui au gui uerbd meu audit,q;“ credit ci gui mifit me, habet ui-tant tetemam : c^ in iudicium wn uenit ,fed tran^jt 4 morte in uitam. iohan.é. U^c cil uoluntof eim qiù mifit tne,ut omnis gui uidit filium,lt;!y‘ credit m earn, ha beat uitam aternam, cf ego refufcitabo eum m nouifii ma die. iohan.i7.U!£c e^ uita æterna, ut cognofiant -* tefilivtnDeiimuerumiGrgtiemnüfiAil'E.SVIAChri fhim.'E.uangelij re$ etiam in parabole ac typU propo-nuntur.Utatt.îi.hoc modo defiribuMur,guôdfint am co uobis,inquit,noninuenitantam fidem inifracl. plißinhe nupti£,quos Deus pater fuo filio pararit, er Co Deinde er mir aculo eumornat,fananseiuspuerump^ ad guas inuitcntur tam gentes guam ludai, ut nuptiali nbsp;nbsp;ralyfi laborantcm,cfficadj^imo uerbo,in abfincia.Ad- |
88 ÎO ÎO but gaudijs perfiuaijtur.Pingitur CT im typa débitoriigt; gui abfiluitur gratis ab omni culpa er poena,iAatthlt;iei »8. in receptionefilijperditi.Lucce i;. Quad fit organon, guo nos PuâgeHj concionem de beneficio Chriftifeu retnifiione peccatoru gratuit a ap' prehedamus, ex ijfdem tedmongsmanifiAum eft.N4 P.uangelium Cbrish mentum adnunciat, ChriflusaU' temfidem pódulat:lohan.3. Qui crédit in filiimi, habet uitam £ternam. Or do ed, guod lex prins deduct ad poenitciKiam,podea Euangehum cofolationem fir' mamac certamperturbatis confiieiKijs adfirt.De hoc ordine Chriftus ait marei t.Agite pceniteiuiam,cr ere dite DuangeUo. 'Verum hlt;ec in artieulo iudification^ explicabuncur latins. Quibus fdutaris ac dulcißima Duagelij uox couem' at,er ubi maxime efficaxfit, Chrijlus Matt.ii.mdicat, paucis guident,fuo more,fid ualde emphaticis uerbis: Paupenbus, inguit, euangelifatur. Pauperes uocat, fuam lp fins mdigaitatem, imo damnationem propter atrocia erin finita peccat a agnofientes,cyhabentes confiernatam confiienciam : Matthai noito, Marei t. Puc.c f.Sani non opus habent medico,fed malè haben' tes.\tcm,tloit ueni uocare iudos,fed peccatores ad poe nitentiam. Vocari igitur teflaturpeccatores,agentes pcenitentiam,non contumaces. Matt.n.'Venitead me gw. Iaboratis,cér onerati csiis. No« igitur funt Euange lij capaces, guiprorfus nulla peccata fintlunt,neg-, a-gnofcunt, aut fuis openbus confiduntfe ludificari co-ram Deo poße.Matth.i^.l^on fiim mijfus, nifi ad oues pcrditas domus ifiael. Btfiautemprimamad ludoos fiedabat Chrifii!S,tamcn etiamfi ad oues pcrditas om mum gentium pertinere, Ulo ipfo exemplo tefiatum fit debat.er Mdttha:ii3.in genere mguif.Venitfiliusko' minis faluare guodperierat. aeproponit imagmemde oue perdita,DuCie 13.Gaudium erit coram angeUs Dei, fuper uno pefiatore peenitentiam agente. Sic in debi' tore feruo,in Acolafto,in publicano,m latrone,craiijs typis ac exemplis,h£c dodrinaproponitur,guod Eua gelij confolatio locum habeat apud peccatores taniu, gui agnofcunt peccata, expauefcunt confiderantes iu-fiarn erga fi Dei iram z^ condemnationcm,defidcrant confolationcmcr auxilium.hisiiciarij uero,ut uocan-tur,fiu hypocrito,dementati perfiafione iu^heio ope-rum,Euangelij non funt capaces, id guod Matthoi 18. mpharifoo er alijs biftorijs uidere eSl. Ad ludoos er gentes omnesex tcguoPuangelium pertinere,egregiadidaer exempla probant. Bapti^d inguit loban.i.Ecce agnus Dei, toliés peccata munib orbe.t/tarci eé.Vrædicate'E.uangelium omni creaturte. Minifterium guog; hoepado infiituitur,ut in toto ter rarum orbefinet,aciucundifiimam concionerndebe-neficqs Chridi adnunciet. Ipfi etiam Chriftits iterad gentes ficitpra;dicans EuâgeUum regni,miraculi5 con firmant,zygemes benignè accipiens. lAatth.8. cemU' nomm,hominem ethnicum,ualdc prédicat: Amen di' dit |
«9
DE EVANS ELI 01
}gt;0
dit mfiperhanepropbetiam de gentiumuocatione-.Di co uobis,quod multi ab Oriente er occidente uenient, er recumbent cum Abraham er fiaac e^ lacob inre-gno cxloram.Spec.ale iguur preceptum Chri^i fuit tiiwum de tempore ante refurredionem Chrifii inteUi gendumMatth.10.ïn mam gentium ne abientts, er in ciuitatem Samantanorum ne ingrediamini, fed itepc-tius ad cues perdras domus Ifr ad. Cananeefidem e-gtegqs laudibus uehit, ac filiam dus à demonio libe-
dimonium cunfiisgentibus. Marei ii.in omnesgentes oportetpredicari £uangelium. Marei t6. Predicate Duangeliumomnicrcatur£. loban,6,il£cefi uolun-tas dus qui mifit me,ut omnis qui uidet filium. loban^ 17-N’ort pro eis rogo tantum fied er pro cis qui creditu ri funtper uerbum corum in me, ut O M N E S unum fint. Incanaquoque uniuerfaUs exprefia ed,3ibite exhocomnes.
Solent autem plerunq- hec tria m Euangelicis fen-rat.plurainhifioria Euangelij narrancur. idem mty- 10 tentijs coniungi.ut Luce 24.S1Cfcriptum efi, erfico-po Mattheiuigcfimafecundo ofienditur,quódiud£i
portebat Chriftum pati, er refurgere a mortuK tertia
regentes uocentur, ^
Euangelium unum eße omnibus tetatibus,quod non recens à Clm^lo muentum, [cd etiapatnarebis ac pro phetis fueritreuelatum ac traditum,nifi quod exhibita Meßia tanquam orto [ole omnia clarius effulÇermt, ex (ertis teslimonqs confiât Maria mquitiV-furientes nn-pleuit bonis,er diuites diimfit manes. Et paulo pàâ: Sicut locutus eSt ad patres nofiros, Abraham er femini
die,erpriedicari in nomme eins pcenitétiam er remifi fionempeccatorum m omnesgentcs,mcipicndo à Hic-rofolyma. Ïtein lohan.s.Sic Deusdilexit mundum,ut filtum [uum unigenitum daret,utomnisquicreditin cum,non pereatfied habeat uitam lt;eternam.Talcs mul tie fententia coüigi po fiant ; ueriim cum fepius recur-rant,breuitati bic confulendum ed.
Efièélus 'EuangeUj^m quibus dus uis,potcntia ac di
dus infecula. Congruit Zacharias dicens'. Er exit cor to gnitas elucet,plures Chrifiiis er Apofioli enumerant, nu falutis nabis,in domo Dauid puerifui : ficut locutus
' tSiper os fitndorum, qui a feculo funt, prophetarum tins. Vuc£ i.^aptiha mquit^agnum hüc Corijlumfi~ l^jicaße,(pti tume ucrè omnium bominu peccata por^ f^. ijaiic caput quinquageßmum tertium lAMthiei o^ önMo citatur, quod quidem mhil aliud quam Euange~ ^ij concio de beneficijs Christi eâ; ac inter alias plures
Keuelat enim propitiam uoluntatem putris, Matth.n, Keueladi ea paruulis.Luca: i.Vt illucefceret his qui m tenebris,er umbra mortis fedent, Matth.4..ex pfai£ capite nono,eadem aüegantur.Populus qui ambulabat in tenebris,uidit lucë magnam: er fcdentibus in regio-tgt;eumbræmortis,luxortaedds. Adfirt pr£tereaac impcrtit Luangelium plurima ingentia bona,qu£ or-dine enumerabimus.
^tianh^c fententia uel Euangehcißima in cocapite
prophétie cxtaf.üotitia fui, inquit,feruus meus indus Remißionem pcccatorum:Matth.^.Confidcfili,re
tit^ficabitmultos. Confonat autem ciimhac Chrifii 30 nutuntur tibipeccatatua. lohan.io cyuorumrcmfc-
ritis'peccata,remifid erunt. Luca: i.Ad dandamfcicn-tiamfalutis plebi eius,in remißionem peccatorum.Ex-ponit hicfinMl,quid uocabulo Salutis fibiuelit.
, v Cratiam Dei ; lob an. 1. Gratia er ueritas per IÉ-S V xM Chridumfida ed. item : Ex plcnitudinc dus omnes accip mus,gratiam pro gratia . Lex nonafièrt gratiam,fcd iram Denquianon inuenit homines fibi co jonnes in omnibus,ut fxpè dicendum efi.
paribus per minijlros fuos fida fit.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iufiiciam in.iudicio Dei confifientem : Lucje 18. A«
Promfiones E uangeUj tria I; abent peculiariamem 40 men dico uobis, déf endit bieÇ publicanus, Euangelij pcquidmonslrantCbrifiumçumfuobeneficib,ipfani ' uocemdegratuitanufericordiapcr Meßiam promif-
*^°‘^':Qÿi credit in me,habet uitain letcmam: lohan.s, quot;i^odemlenÇucrîàofin de fi prophctafie,ChriSl:us af-ficit \ohan.s.Si crederetis,inquit,M.oß, crederetis er »nhi, de me emm lüe fenpfitAoh.6. Abraham uidit dié meim,zy‘gauifus efi. ltem:3eati oculi qui uident quod nos uidetis:qu:a multi reges er prophet^ defiderarut Uiderc qute uos uideiis. tdipfum quoq^ m typo docet Chrifius,qu()d uocatio adnuptialiagaudia omnibus té
mrum legis iï!ipletione.deinde,gratisremifiionenipec catorumproponunt: tertio umuerfalem, quod ad omnesgentes pertmeant'nee bona,clarè exprimunt.
Legisfatisfidionem atq- ipfum Cbri^i meritti htec didapradicani^ Iohannis primoiGratia er ueritas per IE S VM chriftum fida cd. item: Ecce bic cd agnus Dti,toÜens pccc.iült;{ mundi. Matth. f.Veni legcm adim plere.ïohan.s6.Qe iudicia,quia nadood patrem.item: 'Expedit uobis,ut ego uadam.
Gratuitam remißionem peccatorum celebrant ifia: Matth.ti.'Venitcadme omnes qui laboratts,er onera-ti ejlis,er ego refidam uos. Lucx 19. Venitfilms hb, minisquorereerfaluare,quiperierant. idem exempla hifiorie EuangeUcie omnia, quibus remifiio pecca torum contigit,luculenter declarant,
quot;Vniuerfalemplerunq^ omnes EuangeUcie fententiæ includunt.Matth.u.Venite omnes. iohan.j. Sic bei«
fum ampleüens.nam de ea re co tn loco agit, ac pingit quaßexemplumiu^iche Euangeliclt;e,ac damnat hypo enfin ) luUificatus in domumfuampr^iüo^
. tiUationem Tiei,fiue lt;jüdiiritgt;w ; lohann-utiedit eis potefiatem filios Dei fieri, bis qui credunt in nomen eins.
Spiritum fanfium: iohann. i6. Tc-xpedit ut ego ua-dam.Si emm non abicro,paraclctus non ueniet ad ucSi
fo Siautem abiero ,mittameum ad uos. Erufiltm.fu£ paßionis indicat. At Etiangelium efi concio de paßio ne Chrififanmincians er applicans bona per fangui-nefn.Chrifii parta.Lucieii.Dabitfiiritumfandum pe tencibusfe.er ifia uoxefi Euangelij 1 nempe,creder,ti-bus,inChrifium, er eins nomme à Deo pâtre pttenti-husidonatun irffinritum fandum. Verb a me a fiiritus futtt,inquit:hoc efi,per mcamdodrmam datur ffiritus fandus. item iob.14. Qni diligii‘me,fermionein meur» feruabit,er ucniemusaii£um,er manfionem apud eum
dilexitm'uduim,erc. itemyVi omnes qui credüt in eum, iU)npereant,fedhabeant uitamxternam. Matth.a^.. 60 ficiemus.
Vr^dicabitur 'b.uögetiumrcgtiiinuiuuerfct orbe,intc Gaudium folidum ae firmum pro affadiserper-
tur-.
C E N T. I. L I B. L C A P. 1 U I.
9*
|
turbatis confcientijsßentlentibns aliquo modo peccato rum molem,iram T)ci.,damnacionem fuam. Luc£ z.E-uangeUfo nabisgaudium magnum,quia natus ed nabis hodie Saluator, lohan.ié.ltcrum uidebo uos^zs^au-debit car ueßrum^zr gaudtum ueftrum nemo tollet duobiS4 Confolationem ZT refidionem certam,quando uer mis confcienti£jnordct ZT dffligit.M.atth.11. Venite ad me omnes qui laboratis, ZT onerati edis, zr ego refi-dam uos. Pacan.iubet Chrifius certa falutationis formula mi mftrosfuos uti, nempe Pax hme domuiiut uideUcet ef-fidusLuangelij in primis ftatimucrbis fignificaren-tur.' Angeli quoq-dc PuangeUjfi-uduprophetantes di cunt,nunc in terris homines paceni habituros effe:Lu-C£ a^-Chriftus fcpatefrcicns,pacem difcipuhspreca-tur. ïohan.t4..inquttiPacem rclmquouobis,pacent meam do uobis,n0n quomodo mundus dat, ego do uob bis. Plan turbetur cor uefirum, neq-formidet. lohan. ià.H£C loeutus fum nobis,ut in mepacem habeatis.Lu 20 zr credenti in Chrifium,dpplicdt. C£ t.Ad dirigcudos pedes nosiros in uiain pacis, Affirt certumprafidium contra omnis gener is tetL tationesMatt.y.Omnis qui audit ex me fertnones hos, ZTfielt eos,aßimilabo eum uiro prudente,qui £difica^‘ uit dornum fuam fupcrpctrain^zxdefcendit imber, zf ueneruntflumina, zr flauerunt uenti, ZT irruerunt üï' dornum illam,zy non cecidit. Pundata enmeratfupra petram. Pidem excitât ZT confirmatiMatth.ÿ. Confide fill, remittuntur tibi peccata tua. Liberationem ex mimicis iwilris. l,uc£ 1. Salutem ex mimicis noflris,z/ de manu ommu qui oderunt nos.^ Prophetat enim Zacharias,de 'Luangelij fi-uóióbusii'^^\ Vit am £ternam. Iohannis ï.s.Clui credit in me, habet uitain et'emam.ltem: Vt no ueniamus in iudicium^ Johan.j.^. Item lohdn.u.Ommsquiuiuit, zr creditiii me,non morietur in £terntvfiiv 1 _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’....... Spem certambcat£zr l£t£ refurredionis. lohidd ïï£c eß uoluntas eins qui mifit me,ut omnis qui uidet fi Uum,ZJ'creditmeum,habestuitamæterniim,amp;c^^^ T rejufcitabocuminnouißimodie. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k| Poffeßionemregni ^rm.M.dttb.îs.'Venitebenedi éli patrie meßpdßidctc paraium nabis regnum à conr dilutions imindi. Hucpertinet ZX Ulud Lucce décimât Galfdetdijdod riomlna ueßraßer'ipta finît in cedis. 'ité 'Luce zi.Pt ego dißtano nabis reghudiyZyc. Utatih.ti.Luc.to.Confiteor, inquit,tibipater cexli ZT terr£, quid abfeondifii hac à fapientibus zrprudenti-bus,zr reuelafil ed pdruulis. Pt Iohannis i. feriptum tsl:Vmgenitusfilius,quiefiinfinupdtrts,ipfcenarra Pidticidmminuócatione äuget. loh.i^.i6.Siquid ^^ uit nobis. AUdtt.is.Vobis datum eR,inquit, noffemy-.......j.L.,..-L.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fierlaregnicaelorum. Difcernitigitur'Eudngelium 'a 'Eitangeliii etiarn bunefrudum adfirt ,ut obedictU noua in nobis inchoari paßet. Lucæ t.^t fine timoré de manu mimicortimnofirorum lîberati,feruiamus iüi. * petieritifpiitrem Mi nomine nuo,dabit uobn. tieni^i. angelica cöncio^eßeilui Euangelij omna quaß campé dia coinple{litur.Glorid,mquiunt,in altißimuDeo^m terris pax hominibus, bona uoluiKos. Tria fumma band celebrant angeli,qu£ ex Tuangeliode Chrifto cmanare débeant: utfunt,gloria 'Dei,paxin cordibus hominum,bona uoluntas,feu regeneraia ZT Spiritu fan' doaccenfaß pcriphraf es recipidt,addendum eft. Nam in ifs quoque res Euangelio comprehend deelarantur. Pofircmo de appeUationibus huius doélrin^ qu£- mfculptam repetitMdtth£iy.0m.nia qu£eunq;uoltie darn adijeienda uidentur. DefimpUciuoce Puagelij fu ^^ ritis ut ficiat uobis homines,fic zr uos fidte ibts. Hac pradiawnefl:idmqu£ noces ei foieant adiugi,zr‘quat enimesilexzrprophet£. |
Euangelium regni uocatur,Kdtth.4.y.24.. lAarei t. Vocat enim ad focietàtéregni, quod habet Chrifius in terrisiexhlbet bond eiusregm,nempe remißionc pec cdtorum.imà träsfirtnos in £ternumregnum,perpaf fionem Chriüi nobis paratum.Lue.tt. Cornu falutis.Luc.i.Et erexit cornu falutis in dona Dauidpucrifuiihoc cfi, regnu in quo uoce minifterif, ld faills per Chrifium parta annunciatur zr appUcatur. Aqua uiua,itemfins aqu£ faUentis in uitam £ternü: lohan.4.ld efi:, doftrinaadfirens ueram acfalutarein confolationemfitienti cordiihoc efi,consiernato agnie tionepeccatorum. Verbagrdti£:Luc£4. Explicabdt enim Chrifius prophetidm Efai£ de Euangelio. Vocaimr igiturgra ti£ uerba,i firma zr effeilu.Plam gratuitam remißiO' nempeccatorum euangelifabat Chrifius :dc gratia feu fruorcm Deittox Euâ^elij cuilibetagentifocnitentM, Verba uit£ £tern£:ïohdn.ó.Verba uit£ £tern£ ha bes.t^dm per Luangelij condonem uita,qudm Chrifius fuo fanguine meruit,donatur credentibus. Scientia fdlutis.Luc£ t.Pli enm dadrinade falute per Chriflum acquifitd,nobisq; earn exhibons. Veritdsilohan.i.Plenumgratidzrucritdte. ïtem: Gratiazrueritasper IPSVlA Chrifiumfidae^. ^ïoh.iy.Vocatur autemhoclocoPuangeliumueritas, hocesl,uera ac certa doilrinade uoluntdte'Deierga ?o nos,oftendens nos merito Chriftifdluart,zraccipi ni gratiam.Lux: Matt.^.Sedentibus inregione umbrae mortis,luxortadicis. Myfieriaregnicoelorum:M.atth.is. Ptfi autemin genere de omnibus myfterijs eafententid accipipoteü: tarnen pr£ci^è Puangelij do dr ma ficappellatur,eo quod fit dodrina rationi human£fine pate fiât tone di* uinaprorfusmeognitd. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;gt; DE DISCRIMINE LEGlS amp;Euangenj. P-gis zs Puangelij diferimen Chrifius accurate docuit,ueluti pr^monens Pcclefiàm fuOln, ne cas doihinds temerè zx imprudentes canßindat'jyiffiren tias autemhafcecommemorat. Primum dJßeüerät^'Euangelij daUfmam effereuda tant diuimtùdaîiàlignotamÇapientib. zsprudentibus. leg?;quod non fit homimbti^ natum natur aliter. Lex autem aliquamodo c^ nota ratiani. Ptfi enm m Syria pro'nwlgata e^ ab ipfa maieftate diuma, tarnen antea quoq^cogmtafiit:ZT'quidemiuxtaprimam condition nem bonünK,cordibut humanis infiulpta: ficut ea anti thefis m ApoSiolorwm fcriptii clarine cemetur: Et Chrifitti communem legif normam cordibut hominum Se |
|
ÿj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE IVSTIFICATIONE HOMINIS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j»4 Secundo difeemitur Lexz^Pudngeliumhdc infi^ gm feMentid lob.uLcx per Mofen data efi, gratia au^ tens er ueritas per IE S V Aï Chrijium fidld e^. Em phafis obferuandd efi in uerbis Dareztrfieere. Dege igitur dedit t^ofe5:hoc eA,Mofes in lege indicat dc mo firm homimbns ceu digito zy in fiteado quodam, qua-lem iu^iciam Deus ab hominibus fuo lurepo^ulet : ne pe legis pra-firipte impletionemperfi£iißimä,feu obe dient lain integram, ztr omnibus numéro abfolutanii Sed non monftrat aut exbibetfiHorem legis mon enim inuenit talem in deprauato genere humano.At Euange hum ofiendit ztr exhibetfi^orem legis : nempe Chri-fium,qui ficiendo legem,nobis omnibus gratiam apud patrem cxleflem meruit. t^am loco totiusgeneris hu-mandlegempreftititperfidUfimè er dbfolutißime,fi cut inquit Matth, j.i^on ueni foluere legem, fed adim - plere, lHon igitur hec è cxlo dttulit ,fedficitintoto fuehumilidtionis opere.Ceteriim qu6d gratia hic,no Icgis impletionem ponit,effèRummaluitexprimere, ex quo ficilecaufa précédons animaduertipojfet.Ma ^o folafide luRificentur. impletionis legisfruRus ac finis cfi, gratia apud Deu. Ltrtio,legis promißiones funt coditionalcs zrpar ticularesiijs duntaxat uitam poüicentes,qui ei iuxta uo luMatemDeipcrfiRifiimèfatisficianf.ficutiüddiRa dcceptione,inconc'mnds zr erroneas fententias ejfe fonaitt,Matth.1^.Siuis in uitain ingredi,ferud manda 30 extruRas. SivinmciigitureB::'L€x 'tndicdt iuAicidm folummodo, quam Deuf dh homimbu^ fldgitdt:eum uerô qui impies ret,inter homines non inucnit,nec dlium nomindt:'E,ud geUim dutein ßHorem mon^rdt,nempe IE S V M Chrijium. td.Ducexo.}iocfic,z^uiues. Habent igitur promif-fiones legis,conditionem impiété legis. Sed Euangehu gratuit AS zr umuerfairs habet promißiones, nempe ^ propter Chrifiumgratis i^^us uclit omnibus credenti busremitterepcccataiDucei^.Vcnit filius hominis querere zr fdluare,quod pericrat. Mattar. Venite ad me omnes qui laboratis ZT onerati eRis. Ïohan.i. Ecce agiws,zrc.lob.-;Sic Deus dilexit,zrc. loh.i.Expleni tudine eius omnes 'accepimusgratiarn pro gratia. Aut breuius. Lexhabetpromfiionem,cumconditionefi-ciendizr implendi edmi Eudngelium uero habetgra-tuitampromißionem^cum conditione credendifeu ac-cipiendifidc. cidmcordmDeoudlentem,fiuoremDei,uitdm æter- peUdt. ïtemfignifiedt,operamandatainuocatione ttam,confolationemfuduißimdmacfirtnißimdm.Conti fo expedirc. Matth.i. Sinemedó.Sic enimdecetnos m-Wtzrhanc diffirentia lohanis fencentia: Lex per Mo fendata eR,gratia autézr ueritasper iE SVM Chri film fiRa eR. Matt.18. in iniagine Chrifiiu nobis tam legis quamEuangelij ejfiRus depingit. Cictcrùm non aboleri legem Dei Eudngclio,fdtis d-pertè chriRus teftatur Matth. $. dicens,fe earn ipfarn ob ciufdm ueniffe,ut legem impleret.Mon igitur reij- QuartoeffiRu diRinguuntur. Lexnon affirtaut adiuinciat hominibus gr dtidm,fed agnitionem pecedto rum,operdtur terrores, iramDei,damnationem : fed Euangcliumgratiam per ChriRum annunciat er im-pertit,hoc eR,bcneficiumper Cbrifiumpdrtum,iuRi-cit Eudngeliam penitw legcm ; or dine enirn acfinefua lex Eudngelio feruitSancit enimeum ordinem Chri-flm, ut doceatur (^ pœnitentia z^ remißio peccato-tum. Pxnitentia quidem, ut mitsiflerio ac noce legis |
priiispeccdtordgnofcdt,iîlud futVM immtn[umdebi~ turn quod Deo débet,exhorrefedt or humilictur,cum nequdqudmfit [oluendoi Poflea, ut Eudugelum an^ xijs zi/perturbdtts conjcicnajsdulcem acfirmdtn con foldtionem fuggerdtMdrc.i, med: 24. Sed hlt;ec in dr~ ticulo iuslificdtionis prolixins trddldbuniur. Porro legem z^ iudttgeUum non ejfie cofundendd, fed di^mdie trddedd,ChriAus fedulo monuitddqj cion fuo exemple,quodpxnitentidmztTremifiionempecca 10 torumproprid uoce cociondtus esl,IAdrci i^tum quod inflituit, poenitentidm er remißionem pecedtorum in nomine fuo perpétua dnnucidri.crquod M.dr.z.monet, ne uinum noun in utres uetercs mittdtur, ne uinu effun ddtur, c^ utres per eût: er ne ueteri ueftimemo nouns affudturpditnus,'fieri enim feiffuramrei .Udfilexcr Pudgeltu mifeentur in drticulo iuHificdttonis,crbond opera etia neceffarid ddfdlutem docemur, turn fitfcif furd euidentißimd. Puagelq enm doHrind uitidtur zy corrumpitur, qua eA ciufmodi, quodgratii homines DE IVSTIFICATIONS hominis peccatoris co ram Deo. IMitio ut lo floresfcidnt, quomodo uocdbula in hdc doRrina propriè dccipi debednt,fignificationes eo rumpdulo dccurdtius coUigende funt.Mon enim codé modo ubiqfufurpantur iRe uoccs,iuRus,iuRicid,iufii-ficdrci Sape etiam compertum cR,expro)nifcua eorü ïufius alicubidccipiturpdrticulidriter,pro cimlitcr iufto dut honefio uiro,ut uulgo loquimur. ut Mdtt.i.lo feph uir eius er at iuftus,zr nolebat earn infimare,Eide firèrationepro homine innocétefumitur.utLuc.iji yerè hic home iufius erat:hoc eR,innocens, non meri-tus tacrudele fuppliciu.Mdr.é.Elerodes metuebat ïo-hdnné,fciens eum iuRum zrfdnRüihoc cR,innocenté, honeRè zr inculpabiliter etiam coram hominibus ui-uentem.Quomodo urn m loco de iuRifiedtione pro-40 priè accipidtur,pdulopóR dicetur. luRicia interdum fignificatparticuldriter, nempe operum iufticidm,fiuefilfdmfiue uerdm.Mdttb.s.Mi-fi iuRicid ueRra abundauerit plus quam feribarum zr‘ pbarifeorum. luRicidmpharifteorum uocat, externa legis obedientiam,qu£ non eR Integra legis impletio. Lucte tiVt feruiamus ei in fanRitate zr iuRicid coram ipfo omnibusdiebus nofiris.Mouam obedientiamiufti-ficatorum,feu fideifruRus Zacharias iuRidam hic ap plere omnem luRiciam.hoc eR,fudm quifq-.quihbetno Rrum fieldt hoe, quod Deus eiprecepit ; tu me bapti-fes,ego baptifmum à te accipiam,iuxta Dei uoluntaté, etidmfi maior ac dignior te firn. Item iuftdm edufam, nel etiä doRrina de iuRicidgratuitafignifiedt,Matthä f.Eeati qui perfccutionempatiuntur propter luRiciÜ. Luce i.iuRificationes Domini, pro cultu mäddto huic populo capitunlnccdcntes, inquit, in omnib.manddtis zr iuRificatiomb.fine querela: hoc eR,fumma fidelity 6'01^ cultum qui erat iRi populo preceptus expediebant. luRificare,fignifica( laudcm ueritatis tribuere, feu bent-: |
9f
€ E K T. L L I B, L C A P. I 11 L
9^
|
Maq^paßiue intettigi debet, lAatth. s.^^iji iuAiciaue^ nbsp;nbsp;nbsp;gratiæ peti debet,nempe quod fit gratuita acceptio r fir a abundauer it. Paulo enim ante Chrijlus de legis 40 propter mentum Cbrilti,estts^ intégra ac plena impu impletione diffcrit,eamq-,fe prallitururn affirmât. J4atth.ii.'Venit ad uos Iohannes in uia iuHicU: id ell, bénéficia Dei eclebrare O’ extoUere. ut Luc.7. populus erpubUcani luAif.cauerunt Deumihoc ell,pr£di-carunt eins bénéficia,iujlumerucracemproiwncia-runt. Hamphanfei er eins jirin£ homines calumma-bantur,damnabanc er exectabantur Chrijltim,crfa-lutaremdoilrinam deiullicia gratuita er imputatiua per fidem in Chrijlum. Alibi per antiphrajin figni-ficat reprehendere, calumniari,damnare atq; exibila-re.ut Matth.u. Lue.j. luHificata ell fapicntia à filijs fuis:idell,improbataer damnata. AliasetiamEbrai- to ca phrafijorenfem habet fignificationem, pro abfolue re,iulliciam tribuere.ut M.atth.iz.Ex uerbis tuisiulli ficaberis:id ell,abfolueris, aut iujlus pronunciabens. Luca lo.Volens feipfim iuAficare:hoc ell,à damna-hone legis abfoluére, arrogarejibi iuAiciam,feu obe-thentiam totius legis. Luca t6,yos eliis qui lullifica-tis uos coram hominibus:quod eji,uos adfcribitis uobif met ipfis mtegram legis obedientiam,ac lujios pronun ciatis,uerùmjilfo. Luca 13.DefeendithieluHficatus in domim fiiam pra iUo:hoc ell,abfolutus coram Deo 10 ab accufatione er damnatione legis, er imputata legts obedientia iujlus pronunciatus ac reputatus. tnhaci-gitur proxima figmficatione, in prafenti negotio, ubi de acceptions hominis coram Deo agitur,hac uoxpro prié de ucrè deeipitur:nempe quad lusitficare in doélri na de remißione peeedtoru eordin Dco,Lbrdied phrd-fifignifieet abfolm db deeußtionc legts,dttribui jeu im putdri legis obedientidm feu iuAieidm per Chriftum partant,gratis,omnibus eredentibus,erßc iufliim in in dteio Dei reputariaepronuneidri,de eonßßere. Modern modo tu^icia er iußus aeeipiuntur, lAatth. 6. Qti£riteprimninregnum Dei,er‘iusHeiameins. Hoc loeoiuRieiaDeinon ßgnifieat ejßcntialemDei iuhi-dam, quam db teterno tanquam uerus Deus habet, er qu£ eominunieari ereaturis non potesl : fed iuAieiant quam homimbus mpertit,qua homines lujlos pronun-ciat,abfoluit d reatu gratis,imputât legts obedientiam per ChrißumpraRitam,gratis,omnibus eredcntibus. tter dm luAiciam tradens. De tdli igitur iusUcid doect, qult;eßttotiuf legis perfiólto,dChrifto quideinprieRi td,fed credenttbas gratis imputdtd z^ dpplicdtd. iuftu^,qitdndo dbfolutum, er cui tribuitur legis obe dientid,fig)üficdt,dlids dflmèydUds pdßiue dccipitur. AdiuèjUt Mdtth.^.iZon ueni uoedre iuAós:hoc eA,fi~ bi ipfjstribueiuescofivmmdtdm Icgis obediemidm.Lu-cæ i J,Q«i »« fc confidebdut tdnqudmiuAi:id ell, tdn~ qudm kgifüisßctffiitt perommd.Luc^zo. Jgitferunt mitur in fequentibus didis, nempepro eo cui Icgis im-pletio per ChriHum fitda mputatur, qui abfolutus eji corant Deo gratis,er acceptus mgratiam. Luca t.E-rant ambo iuAi ante Deitm:hoc eA, ab accufatione le^ gis pronunciati liberi, imputata lullicia propter Mef-fiam,habebant propitium Deivm. Deinde er efivUum exprimit, quid Deo in cultibus ordinatis obfequium pralhterint. Eademratione erfequentia accipicnda iorabiteosapeccatis,imputabit cisfuampaßionem,at' funtpaßiue, I4att,io. Qiiirecipit tuftivm in nomine m que intégra legts fatisjàaionein,ahfciluct gratis apec^ catis. |
30 UiMatthici ij.ï'ulgebunt iuAi ßeut fol.ïüatth.ij.Or-natis monumentdiuflorum.lAdtth.is. lusliibuntin ui tam æternam.Lueie i.Lt homo ijle iujlus. Caterumpró tequipoUitibus mhoe loco uftrpätur, iuïlificare,remitterepcccdtd,faluare,accipere gratia, uitam hdbere.ité iiiAicia,remiß:o peccatoru,falus,grd tia,beatitudo.^/iatt.s.loh.zo.ILdtt.9.Luc.si Remdtu tur tibipcccatdi hoe dl,gratis a maledidione Icgis dC ira Dei dbfolueriS,imputdturtibiobedientiaac luiheid gratis propter me,quam tu fide tibi appUcas, idea additur, Cofidefih.item,Habetfilius hominis potejlati d mittendipeecata in tcrrd.ioh.zo.QjioruntreiniferitiS peccata. Quid hocaUud cfl,qudmpeccatores agences pcenitcntia,gratis propter meritu ehnHiiufiospro-nucidri:hoc ell,liberos ab execratione legts, er tribut re obedieiuiâ legts,quam Chrijlus cofummauiti tidCt. 16.Hie ejlfanguis meus nouiTejlamëdquipro multis ejfunditur m remißione peccatoru:Ex bis uerbis per-fftcuu cfl,qdfignificet remißio peccdtoru,népc abfohi tto in ludicto Del a reatu,propter fanguinc Ci r Hi, Öquot; imputatio fanguints feu obedicti(eChrilii,qu£ e^t'ßgis Integrafatisfillto.Luc.s. Pradicasbaptifmupaniteit ti£ in remißione peccatorum. Hie deferibitur, quidfit remißio peccatorumtnempe ablutio à peccatis gratui-ta.Luca: z4.Pr£dicdtc in nomine meo remißioaem pec catorum:hoceil, abfolutionemgratuitäapeccatis, CT imputationem meriti ChriAi,fcu fattsfitllionis legis. GratiaJtmiliter,quoties de pracipuo Chrilh beneji cio fermo ell,ßgnificdtpaßiue:hoccll,grdtuitambcne uolcntiam, er Jiuorem Dei erga peecatores ad Chri-ftitm fide conjugientes,acceptionemgratuitdm,abfol'd tionem À malcdido legis propter Chriftum : er totiiu obediciiti£, impletionis legis, meriti, iuHiciæ per fan-guinem part£,ipßus uidelicet Chrilli gratuitam impd tationem. ut ïohan.t.Plenumgratia er ueritate. item, Gratia er ueritas per J E S V AI Cigt;riJlum fiilld cA. i-tcm,Explenitudine eins omnes accepimusgratiampro gratia. Quid euidentitts dicipoffeti Et bine definite tnUo. ïdem er in hoe diéio ualct,Luc£ i. Auigrdtiä plena, interdumpro donis Deiuidetur accipi, ut Lu ca a. Gratia Dei er at in iUo:id ell, Deus cum amabat, acdonis ornabat. item,IE S V S proficiebat fapien-tia er atate er gratia apud Dcum er hominesiboc eji, er at gratia fits er acceptus. Luca quarto: lAirabaittut in uerbis gratia: hoc eA ,gratiofeprolatis, autpotutt gratuita remißione peccatoru denunciantibus, qua ni hil dulciusaffiilltserterrcfiilliscofcietiis eßepotcAi S 0 Talia enim ex phartfais, ignans Euagelij cr hoAibut ChriAi,no profirebitur-.fed uoce legis,ecfacrificioru fuperliittoe,tantu miferas cofeientias excarnificabat. Saluare etiam acfaluu^ fi,cere,quotics de htsfum-mis rebus Chrijlus concionatur, accipitur eodem modo pro liberare à peccato, ciusq; aßeAibus, abfoluert à dirts imprecatiombus legis, beneficium ac méritant Chrilli imputare. ut Mattb.i.Vocabis nomen eius IE- S VM.:ipfeenim (ffdtret) faluu fretetpopulufuudpec-catif fuK.id quad nihil altud cA, quim merito fuo Uie^ |
|
DE IVSTIFICAT 97 lONE HOMINIS. catis. Ptß enim alias faluare tantum liber are, eripe-re,uindicarefignificat: tarnen hiede Cbridimeritis 11-firpa:am,ma:ora quidam includit,eridipfum quod iit d:ficare,autingratiaaccipereexprimit. Matt.1i.19. Venit filius hominis faluare quodpcrierat. Luc£9. Villus hominis non uenit animas perdere, fed faluare. ïohan.3.Honmißt Deus filium fuum in mundum,ut iit dieet mundumffedut faluetur mundusper ipfum. in bis didis meritum Chridi explicatur, er fiignificatio huius uocabuU declaratur,quód fit applicatio feu impu tatio meriti Chridt,feu liberatto à peccato,diabolo er morte. Mar.10.Lue. 7.18. Vides tua te faluamficit. Inde etiamfaluator Chrifius dicitur,Duc£i.tohan.i. Et IES VSMOtt.i.Euc£i.a.Marciiö: Quicrediderit, er baptifatus fierit,faluus erit.ac oppomtur ibi conde nationi. ïdëfalusfigmficat Euc£ 1. Salutem ex mimicis noflris, er de manu omnium qui oderunt nos. Et paulo pófi clarius expónitur,quid iioce falutis Zacharias mtelligat:Ad dandfim,inquit,fcient:am falutis ple bieius,inremijfionempeccatorum eorum. idcirco fa lus nihil aliuded quam remißio peccatorum . tob.4. Salus ex l tide is ed.hic totam redemptionem ac meritu Chridi, quad credeniebus applicatur, una uoce effir-tur. Alias etiam figmficat glorificationem, qua credo tes i« altera uita potientur.ut Matth.io.ï4..Marci ij. An paucifunt q faludturiCtui per feuer auerit ufqfimfi nëfaluns ent.Eue.13. Alias fimpliciter liberare ac fana ^cfigmfcat.ut Matt.8.Salua nos,per mus. Matth.zj. SiludteiiKtipfum. Ite:Alios fdluojjecit/eipßmnöpo tc^fdlutißcere. Mdr.f.Si uel ueAimétu aus tetigero, jo efficiens caufd fdlutis humdn£,eRfilms Dei,Ji6lus ho^ fdlud ero. ï.ldr.ó. Qjiotquot eu idgcbunt^fdluifichdt. Habet er hoc in more Cbrifius, ut dicat: Qjii credit in me,habet uitam £ternam. in qua orationepr£cipuo effidu ludificationis per fynecdochen, totam accepta tione coprebendif.hoc cd,credcs mibi h^et rcmißio-né peccatoru,gratuitd imputationé iud.ci£ feu obedie t:£ Cbridi,quam fiquitur fine dubio uita £terna . Voluit enim Chrifius legis pramiu inculcate,ut cofiderct pq,fi per fidë in Chrifiumgratis, non per fua propna Dimittet er uobis pater uefiercoeledisdelidauedra. opera,brauiumin lege propofitum confiqut. tinne4° Luc£t3.Paterdimitteeis,quianefciuntquidficiant. explicatis uocabulis,propiusadresipfas accedemus. EÄ auiern lu^iciapeccatons coram Deo,gratuita imputatio meriti,obedienti£,mpletionts legis,feu iu-üiciic fangume dcquifiitæ ,ipßus Chri^i : feuremißio peccdtorumgratuitd,feu acceptatio gratuita, qua cf-firtur peruerbum er fdcramentd,applicatur uerofide omnibus in Cbriftum mediatorem credencibus : er dd^ firtpacem coram Deo,er m confcientijs nofiris,confi giencibus ad ddoptionem,'jdd£di(ief/,Spiritu'm fan cl urn, eruitdmlt;eternam, In comparanda bac iuRicia^remißione peccatomm, gratia,falute,uitd £terna,totdm Trinitatem labor ajfe, obferuata tarnen cuiufq^perfoneproprietate erpecu-hari officio,Chriftus er eins hiüoria docent. Pater c-nim mißt fiUum,ordmat banc uiélmam,er accipit loco totius generis bivmani,iuuat incdrnationem,prtebet ci teßimoniivm m lordane, er in monte fando ,foLa-tur eü inhorto, exufcitat è fepulcbro,collocat ad dexter am faam: fiicut ex bifiona Puangehcamamfiftum td. ViliusDeiueróomntummaxime in redemptione ^^ intelleda,autquouisaha nomme nuMcupetur, Deunt Zmerif humam,er parandabac ludiciaaDeorequi- mouentem,uttalirationcnosiudificaret,fùijfi:,pecca- |
98 to fita,occupatus ed.lpfe enim fit homo : ipfe folus uoca-tur CX cd agnus Dei,tollens peccata inundnboc ed, i-pfe, non pater, non Spiritus fandus foluit ^vTfüfgt; fin precium redemption:;: Subit peccata generis ftimam, maledidum legis,ir am Dei,patitur,fiindit fanguinem, moritur,cubat infepulchro, refurgit incorruptus uita rurfus accepta, ac deindegloriofi triumpho ad dexte-ram Dei afiendit. Parat igitur banc iudiciam feu rea mißionempeccatorimi non aliaratione,qu'Ampaßioni ertota fua obedientia.Matth.i. lpfi faluum fielet po-pulum fuum àpeccatis fuis,Matth.i3. Luca 19. Venit filius homnis,querere erfaluare quodperierat.Matt. S-Pgo ueni legem adimplcre. ïoban.i. Gratia er ueri tasperïESVM Chriflumfiida ed.ltem, Ecce agnus Dei. ïohan.3. Sicut Mo fis exaltauit firpentem in de-firto,fic exaltari oportet filium hominis, ut omnis qui credit ineum,nonpereat, fidhabeat uitam £ternam. Item, Mifit Deus filium fuum 'm numdum, ut faluetur mundus per ipfum. ïtem lohan.n.Vbiegoexaltatus ^° fiiero, omnes ad me traham. lohan.io.Animammeant pro ouibusdo. Iohannis decimofixto: Si ego abiero, mittam paradetum ad uos. ïohan.17. Pro eis ego fa-crifico meipfum,utfint er ipfifacrificati m ueritate. Hanc ob caufarn etiam affeuerat, fi iuxta propbetias pafiiom dedinatum. Spiritus fandus demq; etiam fuo modo opus redemptionis iuuat,quc)d approbat earn ui-dimam.in conceptionefuperuenit in Mariamierquod 'm ea natum ed,de Spiritu fando ed.tnun'sit Chrifium in lorddne,eA ctfanper præftô. Propinquißima itaq; mo:dltqudnto ucro remotior,pdter,ac jfiritusfandus. Conférant autem,didribuunt,cominunicdnt er ap plicantbdciudiciam,fdnguine Chnsli partant. Pater, Vilius,er Spiritus faniius. îî£C fententia uerd efi,licet 4 Phdrifeds d,lio fine proldtdjt^drcii.Luc.^.Qjcis pote A pecedtd lt;liinittere,nifi folus Deus? Pxtdnt er de qudlibet per fond certd tc^monidMdtth.6.Pater na-fier,qui es in cœlis, dimitte nobis débita nofira. Item, De Cbrido b^c dida loquuntur Matth.^. Kemittutur tibi peccata tua. item, Vilius hominis poteftatem habet dimittendipeccata in terra. Hue pertinet fenten-tid,qua ftepe ufus ed:Vides tua tefaluumßeit. Ptfi e-nim tu/m beneficia corporaliafimul confèrebantur,ta' men potißimum hlt;ec ffiritualia er omnium f imma bo na includebantur. loban.i. Deplenitudine dus omnes accepimusgratiam pro gratia, lohan.to. Pgouitant £ternam do eis,er non peribunt in sternum. Luc.aj. S° latronem in crucefujfenfum bac ttoce abfoluit à pecca tis Cbridus,llodiemecüeris inparadtfo.Chridus etiÜ mimftcriu ordtnat,tn quo remißio peccatoru infuo no minefonare ac predican debcat. Deffiritu fdndo m illufiri bifiona loh.io.dicitur,lnfuffiauit eis,dices, Ac cipiteffiritÜfandu: quoru remiferitis peccata,remit-tuntur eisAtaq; Spiritus fandusin miniderio remifiio-nem peccatoru fanguine Chridi acquifitta, applicatac difinbuit: linde er finritus fandus Paraeletus dicitur. Cdufdm in nobis ^finie ea impulfiud fine fiophi^ic4 tónna |
|
?? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;G £ « T. I. t I B. forum Mtölfni^bicrew/em i« toto genere hurnano: cdpti uitdtemfub crudeUßimis ^j‘ dtroeißimis ho^ibtKjdia' bolOimorte^w^rno-.teterndM z^ iuHißmam dbieHio^ win 4 Deo, dc condemndtionem, ChriflM zx nlij em præcones luculenter docent.M.Mh.$:inquit:Veni lege implerei^x qua quidem oratione cenftat,nullum pror fui 'mgenerchumaiio poli lapfumfr(tum,hoc pojße frlt;eßare, er omnes fui legis malediüione iaccre op^ prelfos. lAaUh.^.Vcni uocarepeccatores. Matth.i}. Sum nüßßus ad ones perditas domus ißael. Seße^; de-1 pingit quaßpaftorem, euern perdit am acpalaniem an xiè quierencemiac eripientem è ßucibus luporu,fu£qi tranquiUitati er loco re^ituentcmil-uc^ i}. Sic loh. 10. copiafe CT ßuauißime m eapiUura comordtur, er clarè dritterat,fe animam faam pro ouibusponcreial-1udens nimirum adpr^claramillamprophetiam, qtue tn Efaia recitatur capite s?. IDocet igitur, oue$,hoceSl tiniuerfumgenus humanum à uero pavore aberraße, atq- luporum immanißimorum pradameße ßüaihoc e^,inpoteßtatem mortis, diaboUermßmi ob pecca- 2 turn 'mc!dilße,erpropterea aliéna ope mdiguißße. Sanas enim er obediences ouiculas non quterere,nec tdn-to precio redimere neccßeßijßet.Lucie i^.inquif.Ve-nit films hominis, querere er ßaluare quodperierat. lohan.3.0portet exaltari filium hominis,ut omnis qui credit in eu,m,»on pereat,ßed habeat uitam aternam. item, Ci»! mcredulus eïl filio, non uidebit uitam, ßed ira Dei manetßuper eivm. lohan. 8.S1 non credideritis, moriemini inpeccatis ue^ris. lubet muheres, propter acerbitatemßuißupplicijfientes, dcplorare ßemeipßas, 3 erßuos liberos. M.atth.i.inquit angelusiSaluum fielet populumßuum àpeccatisßuis. Baptifta altauocecla-tnatiHicestdgnus,portansmundipeccata. Hac red tantur, ut calamitates t^æ ßumma: totiiis generis hu-mam inteUigantur , er perpendantur : nempe quad in pecedto, nu)rte,ira Dei, dainnatione de regno diaboli quafi cdptiui detinebamur omnes, nee poterdinus noß-metipßos ulld rationè liberdre, er amßßa bond recupe-rare. ld nero mßuper potentifiimè er manififlißime conumeit, ingens er Jhupendamißio ac humlidtiofilij Dei. Declarant bas nofiras mißcri.-istypi m debitorc, adpcrpetiium carcerein iurè damndto,in oueperdita, in ßaucidto uiatore,in ldtrone,er alijs.cyuapropter en honunes ßeße liberdre atq; ßiluare non poßßent, Deus a-liam muenit uidm,ne aternis poenis torquerentur. ïnDeo cdußain impulfiuam fitfße,mgeMem er ine-narrdbilem er mere gratuit am diled’.onem,ßeu pater-nam repri//, erga damnatum genus hurndnum, quod. iiolebat omninopcrire,Chrifltis clarè aßßeuerdt loh.31 SIC DEVS D I L E X I T ]Aundum,ut ¥1- j LIVM SVVM VNIGENITVM ddret,ut omnis qui credit 'm cu,nonpercat,ßed habedt uitd£ter tidm.'E.mphaticd ßunt ßngula uerbd,fiquis pdulo dttë, tius confiderauerit er expenderit. Potuiffet ßaneiure ßuo Optimo Deus'matternum omnes homines,quiphra fi ßeripturit Mundus uoedntur,propter peccatum abifi cere.non enim dileèlionem, ßed iram ac damnationem erdntmeriti.srerùmexdilefiione immerita er immen faDeus modum redemptionis er acceptationis huma-n£ 'muenit, quem etiam ipße, ut qui omnibus creaturis ^ alias ignotus erat,rcuelauit. Zacharias uocat MISE |
I. C À P. 11 IJ, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10» RIC o R ÖI AM.,in ßuo Cdntico:'Per uißcerd,mquitt mißevicordi£ Dei noUri, in quibus uifitduit nos orienS ex alto. Eft igitur mißericordid,hoc efl, non meritum noflrum,ßedgrdtuitum beneficium, ex mißcricordißi^ mo pedore promdndns,uel ( ficut Debraico more Zacharias 'mquit ) ipßißimd uißccrd mißericordi£. Edit-dem mißericordiam erM-driduirgo 'inßud gratiarum adione dignis uehit laudibus. Deßua ettam dileéliom Chriflusmquit ïohan.io.M.diorcmhac dilcèlionene-’ mo hdbct,qu'am utanimamßuaponat pro amicisßuis. Quæresfitiuslicid hominib.dpplicdbilis,^^ quant Deus ab eis iain requirit,ßeu qu£fit caußd matertalis, ut m ßcholis loquutur,ex doèlrma ChriSlifiatisefl md-mfiflum : neinpc quad non fint qualitates out uirtutes humdn£,neqfipßd Dei eßßcntid,ßeu tecerna, diuma atq; ßubflantidlis iuAicid:ßcd ipßum opus,pdßio dc meritum Christi,ßcu ( ut clarißime dicdmus')legis mplctio,. quam Chrifluspro toto genere humanapra^itit: qu£ quidem Integra er abundansßatisfiäio,gratis ornrnb-’ credentibus applicatur.Matth.f.tiion uenißolucre legem,ßed adimplcre.ldcir co legis impletio eft, iusiieid illd per Chrifcum pdrtd.lohdn.i.Gratid er ueritas per 1E S V M Chriflimfifld e^. Vocatgratiamfidant, hoc edmeritis Chrifli compdrdtdm.ltem,Ex plenitu-dine eins omnes dccepimusgratiamprogratia.Ergo id difiedtio noflra edgratia explenitudme Chridi hau-fia. Claraßunter h£c uerba loh i.Ecce agnus Dei, qui toUitpeccata nvandi.Docct cnm,Chriflum fire ui dimam,dcpafiionepeccdtd expiaturum.Promdc Chri ' Slipdßio,cat noflra coram Deo indicia. Hampeccata aufirre, ac delerepenitus,quid aliud quam indicia efti Siquidem interpecedtum et iudiciam non edmediu:, altcro dbßente,ßuecedit alterum.loh.s.Oportct exalta ri filium hominis, ut omnis qui credit in eum, non pe-reat,ßedhdb^tuitamæternam. Edigitur exaltatio Chridi,hoc ed,pdßio eitis,hoc ingens bonum, cuius eß ft dus ed uita £terna. Item: Sic Deus dilexit mundu, ut filium fuum daret.li£c donatio filij ,hoced mißio, ac paßio,ed iUa ipßa materia,ex qud,er in qua iudicid o noftra,quamfide dpprehendimtis,confldt erconfidit, er ex qua uita aterna ad nos redit.loh. té.De iudicid, quid uado adpatrcm.ltaq; iiifticiam définit ßuum trän-jitumihoc cd totam humilidtionem,in qua exeellit paß fio,mors,rcßurredio. Sed hoc totum meritim,ßeu pd-ßebaßuum,Matth.f. uccat impletionem legis intégra, Alludit aute pulchrè Chriflus ad hidoriam uetcris Tie flamend de paßchate, ßuum meritum nominans tranfi-tum:Matth.16. Hicedfianguismeusnoui Teflamend, qui pro uobts efßimditur in remißionem pecedtorum. i ïohan.i.Siuosfiliusliberauerit,uerèliberieritis.loh, 10. Animam meam do pro ouibus, Maniftflum igitur ed ex bis teflimonijs, Chridi paßione, qu£ nihil aUu^. quam legis impletio cd, ejße ipfißimam ludiciam, qua nos ornaridc apparere coram Deo neeeße cd, quieqi nos£tern£uit£ hicredesefiieit. Normalem, edußam iuflificdtionisefßeipßamappU' cationemgrdtuita iuflici£ perßanguinem Ckrijii pdrquot; t£,ßcuremißionis peccatorum, ex iflis ßentemijs notu efl,iohan.t.Explenitudineeins emnesdcccpimus,grd' tidm pro gratia. Matth.n. Venite ad nie omnes qui la-boratis ,er onerati eflis,ego reficiamuos. H«rc refi-dio |
|
DE IVSTIFICATIONE HOMINIS. iot dio eh periphrafis indicie Chrilli, per fanguinem co parate,que quidem nihil aliud quant pre fens aiitido-twm di coittra peccatum, zr dulcis atq; uiuifica refi-dioconßernatiaeflaeddi cordis. lohan.j.Ciuicredit in me,habet uitam et er nam.Vit a et erna non datur niß ijs qui iu^icia ornati funt. ideo docet, credentibus iu^iciammifiifilij applicarÙLuce y.^emittuitCur tibi peccMaihoc eß, dono ZT dpplico tibi meant iuSiieiam, te^ à malediHo legis liberum pronuncio. N^^n^ inhoc Del iudicio remißio peccatorum e^,fi mal luüicie im- 10 putatio dc donatio. Aliter fe res habet in iudicio humane. yerùm hanc partem luculentius cxplicantApoßo li,ficut ex fecundo libro patebit. cH.lohan.i. Oui non ex fdnguinibiis,neq- ex uoluntate carnis,tteq; ex uoluntate uiri,fed ex Deo nati funt.Om nis hicgloridtio adimitur cimdiis hominibus, quantali-betdignitatedutprerogatiudexcellentibus: z7mdica hacillußri fententia due ille caufe difertè nominatur, ió tur,omnesgratis duntaxat à Deo acciperegratiam,cr quare Deus miferos peccatores acceptet,zr uita eter-na donetmempe dilcdiio, que alias mifericordia uoca- mam pro amicis fuis.loh.ié. ipfe pater amat uos, quia ce 17. Si omnia ficeritis,dicite,Serui inutiles fitmus.zr uosmeama^is,z^credidislisqucgt;daDeoexiui. loin 3° mordtione Dominica iubemur dicere ,Ecmit te nabis s7.Elotumfici eis nomen tuum,z7 notumficiom, ut di Caufas dcceptionts apud Deu daas effe,nempe gra tuitam mifericordidm,zr meritum IE S V Cbriki,pro pterhumanumgenus confi£lum,certo ac euidentiuer bo chrißus confirmât lohdn.3. Sic Deus dilexit mun-diim,ut filium fuum unigenitum ddret,ut omnis qui ere dit in eum,noti pereat, fed habeat uitam eternam. In tw^t fupri diélum esLzS' fibf dondtio in cdrnein, hoe e^ eins tneritum.Lidin Chrißus dd edin rem d pdtre eß deSimdtus, 'ut pro trunfgreßione legis pdticndo dc me-rendo ßtisßceret: Mq; cd rdtione etidm iu^icid: diui-ne,exig(ntipro dcliÜKpoenM, ßtisficret. lohdn.so. Liledionem tiemó mdiorem hdbet,qiùm quiponit uni leüio qua dilexi^i me,in eis fit,zy‘ ego m ipfis. Gratis msiificari homines, hoc «1 acetpi in gratia, imputari eis iuAiciam, ZSquot; donari remißionempeccato ritm,concionibus zX exemplis Chrißus iff dar at. Etfi dutem ipfo uocabuloGratts non utatur Chriflus,tarnen alijs uerbis idem exprimit. Gratis quidem, quo ad nos: «on gratis ucró,quo ad Chrifium,quem neceffe ßit fan guine cffufo,ac contumeUofißima ac acerbißima morte meren,quod noßris uiribus pdrari non poter at. O-portebatenim earn agnum fieri,hoc csl,maflartßcuti uidime iuguldbanturiZXportare peccata, hoc eâ pa-tiendo zr moriendo peccata expiare. Monent autem ea dida,qu£ hadenus aliquoties repetita funt,euiden-ter,gratis nobis exhibcri beneficium Chrißi. Sed in re tam ardua non erit fislidiofum, cum fit ualdefruduo-fum,cadcm Christi uerba audire:zr non modo bis, fed aliquoties,non cramben, iuxtd prouerbium ethnicum, fedfalutaria Deiuerba proponere.Matth.^.'Veniuo-edre peccatores. peccatores autem non habent meritu ^u^icie,feuredemptionis.ltdq- uocare z^faludrepec-cdtores,e^ gratis indignis donareres amplißimas,nept gr atiatn ZT' iuûiciam, per tranfitum feupaßionem chriSliparatam. Matth.ii.Venite adme qui lobora-tiszronerdtieShs. Hec etiarn uerbaperiphrafinuo-edbuU Gratis continent. N^m laborantes ZJ“ onufios apptllat,grauißimis peccatis öppreffos,ijsq-gratis re-ficiiontmpolUcetur. Matth.iS.Luce 15. Vemt filins hominis,querere zrfaluare quod perierat.Perditi igi- nbsp;nbsp;guine comparatami turfaluantur : quibus non ex merito,fcdgratis falus co €0 nbsp;nbsp;Quomodo autem appUcetur ea iußieia ,feu meritu firtur. Luce 14. iubet temißionempeccatorum annu nbsp;nbsp;Chrißi,remißiopeccatorum acgratia,ex conciombus |
iPi ciari in fuo nomine:hoc eél,gratis, tantum propter fuu meritum. Matth.ii.Pduperibuseudngeltfatur. Gratis dutem pduperibus dona exhibentur. Exempld iullifi-catoru idem probant.Centurio, Candnea muiter, Mag ddlcna,publicani,Petrus, latro,zs'fimilesgratis accipiuntur,e^ ornAntur,merito ChrifiU hoc eH ^ iusheia quam moriendo peperit,ZS‘ habentpeccatorum remif-fionem.Matth.iS.MifertusDominus ferui iüius,abfol-uit eum,zr es dUenum remifit ei. Item,films prodigus gratis accipitur. ïtem, Operdrijs in uined, Mdtth.20, no feeundu ldborc,fedgratidm, merces equalis datur. Ad acceptionemporro hanc coram Deo,feu remif-fionempeccatorum,non decedere qualitates humanas, feu opera,qu£ firent aliqud iuRifieatienis que co-ram Deo fit,pdrtialis edufa, ex his tehimonijs certum 40 so in filios eiM adoptari. 'Lucæ 18. Pkanfieu^ cum fua di^ gnitdte dAmnatur: de retundutur plures phd»fæi, ope rum iuAicidm dc digmtdtem fibi uendicdntcs, Luc, 17, Non uenict regnum Dei cum obferudtione. Mdtth.iS. Luc.lo. 'Etre^èiohdn.S. Chrtflia in cos fententiam ftrt,Sermo meut non cdpituos. cy Kdtth.;. Wß iuüi-cid ueftrd abundduerit plui quÀm ßribdrum z^phdri-f£orum,non intrdbitis in regnum cœlorum. Item Lu débitanoßrd. neeuUum extdt exemplum inhißorid Luangebcd, ubi quit propter [ua ctiam operaßue ante cedentid,ßue coincidentid,ßue confequentia, iußißea tus diceretur. Lcontrariô uerô exempla multa occur-runty ubi ij qui fuis operibus iujliciam adfenbere cond ti funtydamnatipronunciantur.utLucie tS.Phdrifeus: CT M.atth.$.luüiciapharifdica:zr Marei 2. ij qui opera fud m[uunt lu^iciiC coram Deo ,fcißurampeiorem ßcercyZS' uinum nouum perdere dicuntur. Etßeut in extemis non pojfumus duobus dominis feruire,Matth. 6. ita fides ZT eordd noflrd no poffunt fiducia operum noftrorum ZT ChriSii fimul mth Vniucrfalem quoq; mculcat Chrißus, nempe q me-ritum Chrisli ad omnes pertineat, omnibusq- ex immé fa Dei mifericordia ojfiratur: q omnes fide ZX obuijs peéloribushoc amplißimu bénéficia a)npledh,eoq;fi-ui debeat.Matt.ii.Vernte ad me O MEI E S.loh.i.Ziuot quoi receperunt cum. ltem,Deplemtudme eius omnes acceptmtts. item,ToJlitpeccatdmundi. iohdn.3, Vtomnis qui credit in eum,nonperedt. ltem:SicDeui dilexit M V N D VM. item,Vt faluetur M VN-D V Speripfutn. Iohannis 6. vt omnis qui uidet fi-ImmyZr credit m eum,hdbeat uitam eternam. lohan. 17.Vt omties unumfint. Marei t6. ïte in mundum uni uerfim^z^ predicate Euangelium omni creature. Ita que hoc ipfumnumjlcriumzr ßdrfioEuangelij inter omnes gentcs,teßimonium efi^omnibus crcdcntibus of firri ChriAi mentum feu iu^iciampreciofißimo fan- Cbnß |
|
C E N T, I. L IB. I. lt;®J Christi de re ipfi confidt. Cdufi infirumentulis fin me dium,quo Deus ergd nos in di^enfundis iSlis bonis uti~ tur,ejc uerbum,hoc cil promifiiones Eudgehee: CT Sd crdmemd,qu£ mbil dltud funt quÀm promißiones cer-td dtque praferiptd ddione ueslite. Mdtth.n.Pduperi bus eudngelifutur.Hoc dtHo monet Chrifius,confcien' tijs fudin inopidin de nuditdtem,quod ad legis diurne fd tisfidiionein dttinet, confpicicntibus de dcplordntibus, Ludngelij uoeem ddfèrre diuitids dbunddntes 1E S V CbriSli,zy' ex pduperibus opulentißimos,ex pecedtori bus iujlos cordm Deo,ex mdneipqs didboli çy infirni filios Dei de heredes uite eterne efficcre. iohdn. g. Amen dmen dieo uobis, qui tterbd med dudit, z^ crédit eiquimemifitt,bdbctuitdm eterndm. lohdn.8.Stuos mdnferitis in jerinone meo, uerè difeipuli mei cüis, zy cognoficetis ucritdtem, z^“ ueritds liberdbit uos. Item: Siquis fermonein me uniferuduerit, mortem non utde^ bit in eternum . VeritAtem de liberdtionem À morte uerbodondridffh-mat.lohdn.u^.St quts diligit me, fer monem meum firudbit, zy pdter meus diliget cum, zy ad eum ueniemuSfZy mdnfionem dpud eum fiteiemus. Luc.z^-.Predicdte in nomine meo pocnitcntidtn,zS7re nufiionempeccdtorum. Deuerbo z7Sdcrdmentis co-iunmm dicitur IJidrci t^.Predicdte Eunn^ehum omni credtureiqui credidcrit CC bdptifdtus fùerit, fdluus c-rit, ItemiHoc eil corpus meum,quodpro uobis ddtiir: Hic csl fdnguis meus noui Teildmenti, qui pro imltis ejfunditur in renußionempeecdtontm.Cuc.n.Mdtth. to XO iö. Q_ui edit me dm edrnentyÇy bibit me um fidnguinem, hdbetMtdinateriidm.ïohdn.d. Efi igitur ueluti md~ io nus Dci,qud nobis beneficidper Chrijbum purtdfiu iu üicidm legisfidnguine Chri^i dcquifitdin porrigit, di-Ipenfidt zy- dpplicdt,promifiiones EudUgeUceez^Sderd jnentd db ipÇo Hedidtore ordindtA. ïnftrumeiudhs cdufid, qud nos homines edm Christi iusiicidm,grdtuitdmremtfi:onem pecedtorum zygrd- tidm dppr£hendimus,nobisq^ dpplicdmus,cd fidcs,fient dpertè Chrifius docet Mdtth.^.Confide fili,rcmit-tuntur tibi peccdtd tud:confidefilid,fides tud tefidludm ficit. Ltfi enim corpordlid beneficid dccipit interdu 40 fcrudt,fiic docet Chrifliis:quod primum uerbo fuo, hoc fides,tdmenpotifiimumincluditurfidueid deremißio- nbsp;nbsp;nbsp;cd minifterio legis, in cordibus hominum excitet uerd ne gratuitapeccAtorum per ChnRum.lohan.i.Kccipe re zr crederepro eodem Pumuntur.cyjiocciuotdnquit, rccepernnt eum. (ypoRpdued uerbafc dec!drdt,liis qui creduitt in noimn eitts. ioh.i. Credtderune in eum difcipuli. iokan.}. Vt omnis qui credit in earn, habeat uiCAin jet er mm. UemiQi^i mcredulus eH filio, non ui debit Mtdin^Ped ird Dei mdnetfuper eum. lohdn.6.vt creddtis in eum quem mi/ïtlüe. lohdnn.u.Qjii credit in me,etidmfimortuus ßicnt^uiuct. iohdn.n.Dum lu-cem hdhctis,crédité in lucem. lohdn.17.Kago pro eis qui credituri fuut per uerbum corum. lohdn.2o.Cre-‘ dentes uitdm hdbent in nomine eins. Plurdte^imonid inlocoDefiderecitdndd funt. Eft dutemfides,ut in fid dicetur,fiducid dpplicdnsfibi mentum ChriRi,feu grdtuitdm remifiionempecedtorum, er certo dcquie-fcens m uerbo grdtie amp;nbsp;filerdmentis. nes hue feuoce erigdnt,confolentur,dmpledanturDei beneficid,eertà in filium creddnt,fldtudt fe effie ingrd^ tid,hdb.erc Deum propitium, peccdtd fud effie remffid, fe effie heredes uite eterne,fe effie mputdtione merits Hine etidinpcrfpicuum ed, quibus Chrifius docent nbsp;nbsp;nbsp;Chridi iufios cordm Deo. Et ut compendia res teinte» fiuiim meritum', iudicidin pdrtdin legis impletione,fieu comprehenddmus, unit Deus dgnofeipeccdtd humilid remißionempeccdtorumexhiberizydppUcdrimempe 60 tionecordiscordm ipfio: deinde credimChridu,quoi peccatoribus dgentibuspoemtentidm, non eontumMi- nbsp;nbsp;nbsp;dus merito,grdtis, credentibus appUcetur iuflicidfcts renufi |
-t»4: ' bits.non hypocritisfibi dirogdniibits opesmm iuslicA ^^ ^^ê^ fidtisfiéltonem, lAdtth.^. No/j ueni iufios uoc^ re,fidpeccdtoresddpoenitentidm. Vuceif. Gdudm ' ent cordm dngelis Dei,fuper uno pecedtore peemten' tidm dgente, P.ódem tendit quod Uidtth.^.inquitt mon eil opus medico udlentibus,fcd mdlè hdbcntibus. Uidtth.f. quot;Bedti^duperesfiintu, quonidm ip forum e^ regnum cœlorum.Ui.dth.ii.Pduperibus eitdngclifdtur. Ldbordntibus er onerdtis:hoc ed,trifle pondus ZX iugum pecedtorumfentientibus: Uidtth.u. Ouibnt in errorem ddis:Luce if. Pis quipcrierdnt : Lucut rdt. Publtcdius zy merctricibus pamtentidm dgen' tibus : lAdtth. xi. Publicdm ZT'mérétrices précèdent uos m regnum Dei. ndm credebunt ei. Pucris, hoc eil immentts ; non fupcrbientibus cordm Deofiducid fiitorum operum,fed fie humilidntibus.Ui.dtth.18. Amcit dico uobis,nifi couerfi fieritis, zy efficidmim fient pdf uuli,non intrdbitis in regnum cœlorum. Qjiicunq^ et' go fehumiliducrit fient pdruulusifte,hie mdior eüm regno cœlorum. quot;Efurientibus : Luce t. Lfurientes impleuit bonis,ZX dtuites dimifit indues. Uldtth.f. PcA ti qui efurium zy fitiunt iuHicidm, quenidm ipfifdtU' rdbuntur. Dcbitoribus,implordntibus mifericorêidin: Uidtth.18. Sducidtis À lege,Z7 defertisiLuce 10. Aco Idftis reuertentibus, ZT' uenidm deprecdntibus : Lhc;« tf. Ldtrombus dd Chriftum con^ugientibus: Luce tj. Ldpfisinpecedtd er dbiwgdtonbus Chriili, dgofeenti bus tdmen fudpecedtd ,zy dmdrèflentibus, z^fide di Chriflum mcdidtorem recurrentibustqudlis Petrus fid Luce xx. Qui dutem uel hypocrite funt, uel in deli dis fine pœnitentid perfeuerdne, zy qui defferdut, ht eis non hdbet locum Pudngclium.Uidtth.6.Si non dimi firitis hcminibiis,nec pdter ueiierdimittet uobis peC' cdtducftrd. ^dtth.7.Difccdite dmeomnesquiope' rdminiiniquitdtem.Uidtth.is.'Veuobisfenbe zyphd rifei,hypocrite.Uidtth.ts.lbunt hi in ignem eternum. Igt;\dtth.z7.ïudM cx dejjieratione fc laqueo fuf^endit. De ordine,quem Dem m iu^ificdtione hominis d' pamtentidm ,fieu dgnitionem pecedtorum, zyfendm, non hypocnticdm humiUdtioncm, ut ueri dolores cxi-fidM tn nobis propter peccdtd, ut omnis fidueid digm-tdtis proprijc nobis adimdtur ,zy fentidmus nos mbit quÀm luftdm ddmndticnem effie meritos: nos nihil in no bis hdbere,quod Deo iudicdnti poßimus oppenere:, neque effie quicqudm quod tcquè Deus oder it z^ abonti netur,quÀm fecuritdte aut fuperbidm feu operum con-50 fidentidm. Deindeuerè,quaduocePudngc'.;;fiummd phildnthropid proponatgratidm,remißionem peecd-torumgrdtuttdm,iudicidm,uitam per zx propter Chri flum omnib.mortdlibusidc uelit,imó prlt;ecipidt,ut ont-. |
loX
DE IVSTIFICATIONE HOMINIS.
toé
|
remißiopecediorum. 'Hicordo propomturd Chrißo Mdrei t.Agitepcemtentidm,G!‘ mdite'Eudngelio. Lu cj: t4.Vr£dtcdte pamtcntidni amp;“ remißionempeecd-torum,in meo nomine. Quahs e^ miniflerij ratio stellis eSl et lu^tificatioms.Ndm uerbo Dei« i« nobis eH eßß-cdx. idem tiolunt htec diéld,Mdtth.it.Venite ad me o~ mnes c^ui labor dtis,amp; onerati eliii,^^ ego refieiä uos. Mdtth.iS.C^icuni^ fehumiliMeritficutparuulm iftc, bic maior eR in regno ccxlorum.Lucie tS. Ç^i fe bami liat,eXaltabitur.Luc£ i.HtvmUes exdltauit. Matth.9. Vem uócare peccatoreS. Mdtth.iS.Venitfilmt homi-tusfaluare quodperierat. Mdttb.s.Beatipduperesf^i rituitdUum eßenim regnusn ccelorum. Item: Beati qui efirium erfîtiunt iuHiciam, quonidm ipfißatura-buntur. Pr mus,utfic dicdmus,gradus est,ut faluandi fint laborantes ac onerati, hoc eü cruciatus peccatoru fcnttentes,humilespeccdtores,perditi, pauper esfitri-tu,cfirienCcs aefitientes. Alter gradus eA,ut detur eis refiélio dc leuatio ab oneribus,exdltdtio,faills,regnunt ccelorum,fdturatio. Suntautembec uocabuldperi' phrafes litre agnitioms peccatorum, er fidei in IE-SVMChrijlum. idemlohannestraditMdtt.3. Pami tentiam agite uit£ prior is. InpropinquO emmeU regnum ccelorum. Defruihbus lusbficationem fequen-tibus fuoloco dicetur. Cum hoc ordme er exempla congruunt.Matth.t9. Primum feruus deducitur ad tabulas debiti, ex quibus cognofcit fe incredibilem er immenfam fummam fuo Domino dcbere,neinpe decern milia talentorumiagno-fdt etiarn, fi non eße foluëdoiaudit fententid,quód om ma debeat uendere, perpetuoq- car eert includi. HaC turn, qui anted fccurus fier at, débita uelut dormente, itdeonßernatumreddunt, utfiatim mgenuaprouolu-tiis,erdnxius dnimi cor am Rege domino fuo,mifcricor didmimploraret.Pofteaucrc) fic humiiltus,ereum defieratione luüdns,gratis ex mifericordia audit dul-cem uocc,quam nullo modo er at meritus: dimitti ei de-bitum hoe immenfum in uniuerfim,er dimitti quoque petnam omnem. Hdc uoce ercëtus,confolationem firn uerfamab eaunquam in uera Dei Ecclefia fonuifle. lohan.}. Scrutamini fcripturas ,quiauos putatisini' mam'tn corde accipit,ac reuiuifeit feruus,gratis confe- 40 pfis uitam £ternam habere : er iÜ£ funt, qu£ teflimo-cutusquodantednonhabuerat. Luc£t;.Pcrditusfi- nium perhibentdeme:ernonuultisuenireddme,ut lius,qui bond paterna abligurierat,er foedis fcortatio -nibus fe polluer dt,primum fuis calamitatibus tanquam legis uoce humiliatur, utagnitis fits fceleribus ex animo dolcdt,reuerfus ad patrem agnofcatpeccata, ac de plorct. Poflea uerct audit blanda uerba apatre, er ac cipiturmgratidm. Piimq- ordmemficexplicatpater: Hic mortuus fier at,er reuixit:perierat,er inuetus efl. Luca iS.Publicanus initio fitetur fe peccatorem,angi-tur, corde mala cofcientia territus oculos in coclu tolle fo re non audet,tunditpedus,implorât opé. Deinde uero erigitur fide in Chrißumicr firtur fcntentia,cum iudi ficatum defcendiffe in fiarn domum. l,uc£ 7. millier lachrymis primum rigat pedes:hoc ed:, agnitione pec-catorum fiorum angitur. demde audit,Remittuntur ti bipeceMdtud. Luc£Z3.latroagnofcitfe iuflè puniri in cruce, poflea uero fe erigit fide in Chriflu,eiusq; paf fionem : er audit abfolutionem iucundifiimam, Hodie mecum eris inparadifo.idem in c£teris uidcre eH.Prie g£ affeuerantmempe, ïmputationem iufiici£Chrifli,per fuum tranfitum dcquifit£:feu impletionis legis,qudm pr£flitit.Matth. fradis autem, impcenitencibus, fecuris, hypocritis er éa 18 .Defcendit iuflificatits in domum.iohdn.t6.Matt.$, (uperbisricn contmgit iudificatio coram Deo,qui etia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Remifilonem peccatorum.Mdtthai nono'- Confide * 3 fili. |
hunc ordinem propofitum à Deo, er quern perpétua in fuo uerbo exigit,fididiuntAdeo inquit Chriflus Lu-c£ i8.Quifeexattdt,humiliabitur. Et Mdria Euc£ t. idem firt indicium : Depofuit potences de fede. Item, Diuites dimifit inanes. Matth.s. negdt Chriftus,iusli-ciam fcribdrum erpharifiorum coram Deodccipi. Marei i.'tJonucni Uócare iuflos,fed peccatores ad poe-nitentiam. Mdtth.iS.fifluofusphartfiusfiam opcru iuHiciam confidenteriailans,nee dolens defuispecca 10 tis,nec mifericordiampcr Chri^um implorans,domna tur.idem probant C£ter£ quoq; cociones depharifiiSi Omnibus temponbus unam er eandeperpetuo fiif fe, eße, er manfir dm eße rdtionem iufhficationis, ex concionibus Christ manlfiflum e^l.ïobdn.8.inquit: A-‘ braham pdter uefler cxultauit, ut uideret dient meumi eruidit,ergduifusell. Exproßfio h£c doeïnna in ea Chrifli condone trdddtur.Eiam ludai crimmaban-tur,dodrinam Chrifli eße noudm,prifcis ficulis inco-gnitam.Sed contra grduifiimè contendit Chriflus, fe m i o hil noui docere: Abrahdmiimpdtrem omnium creden-tium,eodem modo,nempe fide in feipfum,l£ticidmfcU iuHiciam dut remifiionem peccatorum confecutum ef-fe. ï^am uidere diem Chrifli, nihil aliud hic dicit eße, quam fide Chriflum benedidum fernen ampledi. Aüu dit autem ad didumChriflus,quod Gen.if.extat: Cre-didit Abraham Deo,er imputatum efl ei ad lufliciam. 30 Porró confentiunt inter feh£C duo diddiAbroham ui-dit diem menm,^ hetatut eHiç^ lohan.ó.Hec eü uo^ lnntaseim quimifitme,utomnisqniVlO'E.Tfilmm, crCREDlTwï eum, habeat uitdm «eternam, Luc£ id-.t^eeeße eti impleri omrad quafcriptdfuut mlege Mofi z^ Prophetis er Pfalmis de me. ïtem:Sic fcriptü esl,er fic oportebdt Chriflumpdtiyer refurgere d mor tuiitertiddie,crpr£dicdriin nomine eiuspeenitentii er remifilonem peccdtorum,in omnes gentes.Teftdtur igitur, batte iuflificationit uidm,qtt£ fedturit expaßio ne Chrifti, in Scriprurit clarè eße patefiHdm, nee di-uitam bdbedtit. ïtem:Si crederetts Mofi,crederetis er mihi. de me enim iUe feripfit.Pt buc quadrant typi ïo^ n£,ferpentis,agni,qui ad Chrißum expreße refi^ runtur. item parabolæ: quälet funt de operarqt in ui-nea,Matth.10. De appardtunuptiaruM, eruocdtio-ne tum ludeorum turn gentium, ï-uce 14. Matth, a. Ordinatio quoq- minifterij,undm dc perpétua firmant iuftificationis præferibit, ut ex citdtis teflimonijs luce meridiana clarmt eft. lufiificationit fines atq; eßeäut plurimi recenfien-tur, congruentes cum ijs qui fupra in loco de Pitange-lio funt annotati. IJetninem tarne pigeat,dutpœnitedtf bic quoq- eofdem dcplures confiderare.non enimpo[-funt res tdm cximiafatis excutiaut eelebrdri. lu/lificct tionem igitur heeebona ddfirre,Chriflut er tint colle- |
»07
CENT. I. LIB, I. CAP. IIII.
wi
fillyremittuntur tibi pecedtd tud, Luc.j.i^. ïohdn.i. E-Ccedgnus Dei tollens pcccdtd mundi. lohdnnis 8. St uosfilms Uberduent, uere liberi eftii. Nttm peccdtd funt qudfi compedesyomnes homines cdptmos detinen-tes. At Chriftus remifiioneindcliberdtioneinddfirt. No» lu^ificdti dutem perfidein in Chrtftum,mdnei!t in iAis uincuUs ztrcdrceribus.lohdn.S.Si non credideritis quad ego Cunt,morieinini in pecedtis uefiris.
Crdtidmyhoc e^l,grdtuitdm decepidtionem cordin Deoyhberdtionem db ird Dei: tohdn.i. Explenitudinc 10 eins dccepmuSygrdtidin progrdtid.
Amorent Det ergd nos.ioh.ió.ipfepdterdindtuoSy quid uos me amdjliSyCr credidAts.
Ltberdtionem db omnibus ininticis noslris. Üdin ob
eumfitciemus.lohdnnis decimofeptinio:'Vt ^ipfi in no bis unumfint,
Dondtione Spiritus fdnilr.lohdnnis decimoqudrto: Si diligitts me,mdnddtd med ferudte: er ego rogdbo pd trem, er dhwm pdrdele turn ddbtt uobis, ut indnedt uo-bifcum inlt;eternum,Spiritum ueritd^K.
YruUum nou£ obedienti^.Lucie primo:vtfine ti more de manu mimicorum noftrorum liberdti,fir' uidmus ei: in fdnUitdte er iu^icid cordin ipjo, oinni' bus diebus noftris. lohdnnis decimoquinto : Ego clcgi uosyerpofuiutedtisyerfruilwndffèrdtis. item: Sine me nihil poteAis fineer e.
Lucem:lohdn.12. Ciui credit in me yin tenebris nolt munet.
|
mco,ddbituobis. Itaq^ oportet ucros ddoratores prins ceps huius inundi iudicatus eA:ideo non eA metuendusio per Chriftum iuAificatos ejfie,qudm in nomine eins pofi amplius. lohdn.16. Confidite,ego uidmundum. Vo~ fint ardend cor de ad De urn precesinAituercac finder e. pecedtuntyfiub potefidte didboliy mortis, infimi omnes idcent.At iuAificdtiper ChriAumyin l:bertdtcm dffieru tur.Eucte i.Sdlutem ex inimicis nofiriSyerde indnu om mum qui oderunt nos. Erxdicdt enim ZdehdridS toto peAore beneficium Präfentis gefitte, lohdn.ié. Erin cat dutem lohanes mundunt, quicquid eA contra Deu, erPcclefiamueram Dei. Gratiiitdin relaxationem dut condonationem debi-ti,fieu culpte erpoen£lt;etcrnic:A\atth.i3.AMfiertus Do-minus fierui tlliits,dimifit eum,er debitum dimifit ci.lt;i^' didxf'yficu Eilios Dei dcceptos fieri : loh.i, Deditcis poteflatem filios Dei fieri, quotquot credunt inno-men eins. Gaudium confidentia;: loh.i^. lï£c locutus fium uo~ bis,utgdudium meum in uobis indneat,er gaudium ue^ firum mpleatur. Iohannis lö. TriAida uefira uer.-tetur ingaudium. IteimGaudebit coruefirum,ergau dtum uefirumnemo tollet à uobis. Concionatur enim Chrijlus,de beneficijs filmtepafiionis. Edcem in conficientijs coram Deo:lohdimis decimo fexto:li£c locutus fium uobis,ut in me pacem habedtis, lohan.i^, Pacem meam reiinquo uobis, pacem meam do uobis:Elon quomodo mundus ddt,cgo do uobis. No turbetur cor uejlrum,neci; fiirmidet. Eedtitudinem Mdtth£i quinto: Eeati efiurientes er fitientesiuAiddm,qutdfiaturdbuntur. lohan.io.Eeati qui non uiderunt,er credidcrunt. Vitam £ternam:loi:dn.}.s.6-.f7. Qjti credit, hdbet uitdm £ ter nam.Et ed quidem mchodtur in hdc uitd,po fiea in refiurrcAione erit gloriofior, In indicium non iienire:lohdnnis tertio: dût credit in eum,non iudicatur. Iohannis quinto:Amen amen di co uobis,qui uerba mea audit,er credit ei qui me mifit, habet uieam £ternam:er in iudidum non uenit,fied tra fijt amorfe in uitam. Mortem non uidere-.lohannis oAauo: Si quis fiermo item meum fieruauerit, mortem no uidebit 'm £ternum. lohdnnisundecimoidui credit mme, ettamfimortuus fient,uiuet.Et omnis qui uiuit,er credit in me,non mo rieturin£ternum. Inhabitdtionem Dei in nobis : lohdnnis fexto: Qjii tnanduedt medin cdrncm,er bibit meum fianguinem, m memdnet,ercgo intllo. Iohannis decimoquarto: Si quis diligit me,fiermoncs meos fieruabit : er pat er meus éo ïliligcteum,eradcumucntenius, ermanfiones apud |
lnuocdtionem:lohdnnis decimoquinto: Simanferi' tis in me,eruerbd mea in uobis mdnficrint, quodcunqi uolucritis petetis, erfict uobis. lo hannis decimoquar to,dccimofiexto: Si quid petieritispatrem in nomine Gdudium in coelis: Euc£ decimoquinto : Gaudium erit in calofiuper uno peccatore pamtcntidin agente, magis quam fiuper nonaginta nouem iuAis,qui non indigent poenitentia. KefiurreAionem l£tdm defiaUeem, certain^ eins figt;em,loh.6.Qui credit 'meum, habet uiiamaternam, er ego re fin fia tab o earn in now.ßimo die. 30 Aditum m paradifium: Luc£ 23. Uodie mecum erit inparadtfio. Pofifiefiionem regni:Mdtth.23. Venite benediAi pa-tris mei, pofiidete paratum uobis regnum d conAitii-tione mundi. ’KcAitutiaiiicmtotius hominis, qu£hic 'inchodtur, at in uita £tcrnd implcbitur. Sicut in typo fiaucia-ti, quern Samantanus curandumfiufidpitexmeramific ricordid,defi:ribitur. 40 lt;J Contraria huic iuAificationi docet efifickrifius, iuAiciam fertbarum erphdrifieorum,quæerdt tart' turn externa externorum operum obferudtio qualifia-que,er confidentia in opera. Item fitbi ipfi adfer there iuAiciam,qualcm Deus c-xigit.Damnat autem earn exprejjè, quid ad iuAified-tionem coram Deo attinet, tanquam infiufificientein, lAdttheei quinto, ^^atthtei decimooAauo, Lkcic deel-mooAduOyMdtthiei uigefimotertio,er alias fiaipe. lAurmurdre aduerfus Deum, quad gratis peccato-So res recipidt:ut fitdunt operarij iirmnea Matthäi 10. erfi'dter acolaAi,Euc£ sf. Ej]efiecurum,impoenitcntem,contumdcemerdcfigt;e rabundum:Lucie decimoquarto: Dico uobis, qubd nemo uirorumillorumquiuocatifiunt (hoceA,qui per-tinaciter afiemati funt Verbum ) guftabit canant medm. Eucce jexto-.Qui dudiuit, er non ficit yfimlis eA homini qui adificduit dotnum fiudinfiuper terrum, abfque finddmenco,in qudin lütfius eA fluutus,er conti nuo cecidit,er fitAd cA ruind eins mdgnd. PofJe hdne dcceptdm iuAicidin excuti pseedtis contra conficientiam,docet typus feu hi Aorta ficrut, qui |
|
I^E IVSTIFICAT IONE HOMINIS. qui debito remifio, nullam erga conferuum mifiericor-diam exhibuit:er ita effufa gratia Domini, in damna-tionem perpetuam pracipitatus ed. idem concio ChrididocetAUtthiei iz. de reuerfione diaboli. Eo-demftedane exempla ludx er ahorum innumerabi-lium,qui in populo ludaico à Chrifto deficcrunt. Rur fiuautem,lapfos agentespoenitentiamrecipi aDeo, fide in Chriftum,Chridus docet y\a:th.i3.ubi queren tiPetro,quotiesdcbcat dimittereirefpondet : Hondi-cotibiufqfiepties fedfcp‘-uagiesfepties. Semperenim 10 ualet bac uox M.attb.it. vérité ad me omnes qui labo-r a:is,cr Luce if. Gaudium erit coram angdis in ealo fuperuno peccatorepocnitentiam agente, idem decla rant exempla Apodolorum ,qui pod paftionem ad Cbriftum,àfedcfertum,redeunt:pr£cipuè uero Vetri. Eoftrerno ,inexemplis feutypis à Chrifto propo' fitii,piereq- partes modo recitatie, ad uiuum exprefie conffnemmurMt non fit infrugifirurn futur turn, pauch ea confiderare.yiatthei dccimoodauoivaldc illujlris typus iud ficationis omnium hominum coram Deo in -conftedum proponitur. idco enim units fumitur, ut atquahtas totiusgeneris humaninotetur. Serutiseffc dicitiir,qu:a omnes homies Deo ,ipfacreationecy‘ benefieijs innumeris func obligati, CT ad feruitutem quandameipreftandamobftridi. Rex ed,qui litre ac cum pctentia quaiam o' autoritate non plebeia, cimfiruo agere poted. Rfx igitur accerfito feruo, cy pofita ratione, aperit feruo debitum immenfum, nernpe decern milium talentorum. id uerô iudxiam Dei pingit, qui fer.10 obedient.am integramiuxta pa-jQ diamflagitemus. Seruus enim ifte accepta remißione teßdam uoluntatcm, nempe legem fuam podulat: er quod obcdientibiis premia certo largiatur,inobedien-tes feuenter puniat. eA enim iudiciie proprium,fia- giiareautobcdieiuiam,autpoenam. Seruus debitum hoc infimtum prins à fc non confidcratj^n, ex ratio-tie propofita 4 rege agnofcic. Kes enim certa er clara er at. Sic homines, quod ad fiias uircs attinet, nonpoffunt peccatorum fuorum molemcernere,nifi Deus uocc legis eis apenat , er quafi ad ffeculum deducat,in quodefirmitatem fuam horrendam con-templan qucant. Eromulgatur autem fententia in feruu lure optima,ut coniugc,liberis er omnibus diuen ditis,foluat,ac perpetuó in captiuitate biereat.Hoc eft legis iudicivm,eyborrcndumfii'men,ficut Dcut.iy. fcriptum ed : hialcdidus omiiis qui non manfent in omnibus qu£ fcripta funt in libro legis . Sed fer-uus^wn eft foluendo, confternatiis procumbitinge-tuta,er anxius animi tum ob debitum, turn ob poe-nam in quammifcr melder at ,folutionem promittit: quam nunquam proeft are poterat. Hic eft legis ef-fidus. Qiiid fit{ Rex mifericordia erga hunc fu-umferuum debitorem,foluere non ualentem,dam-naium, in fumniis niaeroribus conditutum, motiis. eum à pana', er à debito feu reatu liberum omni-no prominciat. O ' inenarrabilem Dei erga nos mi-feros, per ditos er damnatos homines mifericordiam, quod indignos peccatores feu impios, coram fe uo-ce legis humihatos, abfque noftro merito , fola fua incxplicabili mifericorfia à peccatis omnibus er dam natiom legis alterna in uniuerfum liberos pronun- f^Q relAeßia: noticiaudq; etiä inuocationis uerba teftatur, wt}idque fielt Enangdij noce , Habes igitur hic nbsp;nbsp;nbsp;m quibus ad pronußiones de femme bcnedido reff exit, e 4 Ordo |
if® efficientem caitfam iudificationis ipfum Deum., Seruus enim hie fc non poterat tueri fuis meritis, ae ne minimum quidem ex dignitatc propria confequfi licet excondernationeanimi temerègarriret, omnia fe redditurum efie. qua quidem in re cordis hu-mani prodit inanem prefumptionem gt;nbsp;er ffiem uanam. Semper enim fferat, fe aliquando Deo fatisfidu-rum,per fua opera. Habes caufam firmalemiudi-ciie,nempc gratuitam remißionemdebiti,ey poena-rum etemarum. Gratis quoqiic omnia exhibcntitr hic beneficia. Habes modum applicationis, nempe per uerbum Dei. Habes, quibiis doneturh.ee indicia: nempe indignis, immeritis, humiliatis. Habes or-dinem, quem Deus in iud ficatione obferuat : neinpe quod primiim lege agnitionem peccatorum er con-ftemationem in cordibus excitât, ut extra nos auxi-lium neceffe habeamits querere. Intcüigi er hoc poted , hune fieruum fide oblatam mifericordiam fibi cupidißime er certißime ac fingulari gaudio appli-cdjfc, neque de efficacia iftius abfolutionis dubitaffe quicquam. Intelligtur er effidus huiusiudificationis , nempe quod omni pauore hberatus, ingentique Ixticia perfiifis ,ante Dominum furrexerit, nihil a-liud quam propicium fegem ac bbertatem iucundtf-fiimam in corde cogitans, feq; obeam terq; quatcrq; beatum adimans. Cxteriim er hic ipfe typiis'do-cet,excuti peccatiscontra confcicnciam,qult;epcrti-naetter defindim.ts, iudficationem hanc tctam,cx fe-qui erternas pcenas,nifirurftis fide à Chrifto mifericor peccatorum intégra, ab fine opcr.bus,iam progrefi^ fits fir as, deb that dileitionem erga confieruum exhi^ here , fine qua tarnen antea erac luftus in indicia Dei pronunciatus. Verim obUtus mifiericordite, in^ elententer torquet ob paruum debitum conferuum fiuum, nihil Deum hominefique metuens, Eton dele-äatur autem his peccatis rex fid eSi Deus ; neinpe obUuione acceptorum beneficiorum , fiecuntate, in-dementia erga proximum , contemptu aliorum ; fed 40 retradum fieruum tortor.bus tradit, hoc edfim teter-num damnat. Rccitamtis autem ida etUquanto prolixins , ut paulo altius expcndantur , ciT pedori-bus mis reponantur. Etufimodi exemplum amp;nbsp;in pubUcano exhibeturfi agit enim in conficientia- coram Deo . ac iuRifica-tum earn uerè clfic, ipfic Chriftus dare profitetur. Caufia igitur efficicns ludificaticms inhoc publicana erat, nulla creatura, fed Deus. Earn enim imploratt C^ Chriftus teftatur eum accepijfe, quod per fie non fû habebat. Caufa firmaUs er at propitiatio Dei,amp; gratuita iudificatio: hoc cd, peccatorum condonatioi C^ mputatto tudidie.Veniebat enim adDeum non tan quam indus,fed tanquampcccator indignus,Eides eins periphrafi inuocationis fux def:ribitur. Habet enint cor ad Dei mifericordiam diredum: ac ftatuit fie, licet, indignum,tarnen ex mera Deimifericordia remißici'ne pcccatoru impetraturu.Lucct igitur m ipfius corde ue ra fides.Et eu fit mpofiibilc,mifcricordia Deifi.rmiter mti fine cogmtione t.\cfii^,cölldt eu kabuiffi no uulgd |
lit
C E N T, I. L I B. I, C A P. 1 111.
t«
|
cordia patris, qua non uult mortem peccatoris, fed ut conuertatur,zr uiuat.Ordo eft,quad non fecurus, non 30 petitgratis.ftatim autem Chriftus ei,quod optabat,of-frrt,inquiens:liodie mecum eris 'mparadifo. Effielus dus mslificationis funt,confcieitti£ tranquiUitas, cer-ta figt;es futureglorificationis 'm eterna uita. nbsp;nbsp;Confi- . ta er 'immenfa mifericordidfie recepturum efJeMon e- 4° copleät neceffie eü.Orgdnon enim eft, quo imputation nimfuddignitdtc,fedpdternope£îorenitebdtur. Eo- : Ordo iu^ifiedtionis bic iVu^ris eft.Pr'imïimfe ccram Deo uera cordis consbernatione er omnibus gcRibus humiliât ,dcdoletfc'm peccdtorum fordes er iuAam Dei irdin er codemnationem 'incidijfe.Deindc non défiler at,no fluduat fuis cogitatiombus, ignarus ubi cofi fiat : fed implorât Dei mifericordidm propter Mcßia, inq; hdcpetrd firmiter confiait, credens luxta promif fionesreucldtiK,fe ob peccdtd pdtrdtd non damnatum tri, fed ex ingenti Dei mifericordia confecuturum gr a tidm,dc bcnigndin remißionem. Caufe igitur dcceptio- to nis funt,nonipfdpublicdnioperd (nuJla enim nee pot e rdt,nec uolebdt, iudicio Dei opponere ) fed mifericordia Deigrdtuitd, cuimeritum Meßi£ includitur. Sequitur ctiain effiélus continuoinempe confcienti£ tra-quiüitas,dc fenfus beneuolcnti£ Dei in corde, repref-fis atq^exemptisdoloribus prins diumüexcruciantib. Et Chriftus dffeuerdt,eum iuHificdtum juiffe : hoc eil, cordm Dei iudicio grdtis, ex immenfd Dei mifericordia, ab omnibus peccdtis abfolutum, çr imputât am ef-fe peccatori indigno iuHicia coram Deo ualeiuem. to Infilio perdito eadem confiiciuntur. Kectpiës eum, pater eR,omnem ei 'mobedientiam condonans. Ipfa re ceptio,cft inobcdiciui£ totius cr omnium dclióiorum grdtuitd condondtio. Caufe acceptationis huius fuiK, no qualitates aut opera in hoc Acolafto,qu£ fuo ipfius iudicio nullahabcbat ( imóinobcdientiÜddftrebat,iu ftamq;patris fut iramdtq;£terndm abiedionemcom-meritus er at) fcdgratuitd,paternd cr immenfa miferi-contumiix dut impanitens, nec proprijs operibus tur^ gens de fuperbiens,ut ßdter dus,de mdgndpdupertdte tolerdtd ingeiuid idUdns, dd pdtrem deeedit: fed humi-' Jisencorde erge^ibus,oreç^^cordeteRifiedns feejje indignum peccdtorem, mentum atemam patrie irdin cr ddmndtionem.Deinde uerô non dit,fe compenfdtu-rumpeccdtd operibus fdtisßäorijs: fed mplordtmife ricordidin grdtuitdin,ne omnino repudietur. Ildgrdt autem idin m ipßits corde h^c fides, pdtrem exgrdtud tidhuius conuerfionis funt inempe grdtuitd receptio, exbibitio pdtern£ er immeritte beneuolenti£, orndtus f^lendidus, gdudium pdtris, er totius domus :hoc ell, Ecclefi£. idem reprefentdturinmuliere peccdtrice,Luc.7. Qui enim ei remittitpeccdtd,Chriftus efi. Elus dcceptio feu iuHificdtio,nihil dUud qudm grdtuitd remißio peccdtorum eA. Cdufeigitur renüßionispecedtorum tdntum funt,mifericordid immeritd, ermdmfiAèprx-dicdturgrdtuitum beneficium. Vocdtur enimpeecd-trix, ipfdmet deplordt fud peccdtd: Chriflus teftatur de bitrici remitti peccdtd, non ei qu£ fdnilitdte propria fiiifjet aliquid meritd.Apprehendit autem remißionem peccdtoru,feu imputdtionem iuüici£,qu£ ei per Chri-ftumannunciaturfidc.idquodcordium iüe injfeüor IE S V S chriflus ipfe affieueratiDdcs tua,inquit,te fdl UÜ ficit.OrdoeA,procidés dd pedcs IE S V,ldchrtmis rigdt dus pedes:dc teftaturfingultibus fuis dc rcliqua humiliatione,fe effie peccatricem, commeritam aterna ddmndtionein,fc [entire ir£ Deiac mortis dolores. |
Deinde uerô non deßerdt, nee^ de proprijs meritis d» git : fed fide mifericordidm Dei, er hunc ipfum Chru jium, quemproM.eßiddgnofeit ,fibi dpplicdt : er nott dubitdt,ipfius merito fudpecedtd delen. idea ungueit to,tdnqudin moriturdm utäimdm mungit. Sond hu ius dcceptdtionis fun{,fdlus,remifiiopeccdtorum, pdX CQnfcientilt;e,dileiHo Chri^i,feu noud obedientid. illuftre exemplum er in Idtrone proponitur, cum Chriflofimul m tpfd cruce fujpenfo, Net e^ dubitudu qumfinguldri Dei confilio ,inhdc ipfd pdßione Chri-fli,tdle exemplum deformd iuAifiedtioms, ’m quo ninti rumfruUus meriti Christi ittufirdntur, toti mundofit propojitum. Aho enim modo, qudm ifie Idtro, nema lusïificdbitur. Quieumdccipitdciujlificdt, Chnslut eslßiUdns ex fuo dffixo erperfordto corpore fungui^ nem. Cdufd jirmdlis eins tuftificdtionis,e^ dondtio pdrddifi:hoceR, dbfolutio d peccdtis omnibus,amp; liberdtio db ^ternis poenis corum Deoi dondtio er 'n»' putdtio meriti Chrifii, qud dd pdrddifum hominib. t«-de eieüts rurfunt ddituspdteret. Cduf£ eins dcceptio' nis erdnt,mifericordid er meritum Chriüi, 'tidm dgno fcitldtro,ChriAum innocenter pdti,dtque edmpdßiO' nein ddfe quoque pertmere. Tide dutem Chrijium fi' bi dpplicdt : id quod fun petitione non obfeurè fignifi' cdt. Credit enim, eu qui modo dïudteis interficiebdtur, regnum hubiturum effe perpetuum, qua: res fané excel lentis fidei drgumentum ernt. Ordo efl:,quôd perffi cue fitetur fe peccdtorem, dc iuflè idm fupplicio dfficL Demde dd Chriftum cojùgtt,er db eo aterna bond eX' rdmur idin er reltqud exeinpld omnid, in quibus eudé pcrpetudluAjficdtionisfigt;rmdconfigt;icietur,qu£q- ob breuitdtem hoc loco prolixins excutere non heet. DE F I D E. ET fi'm loco depoenitentidrurfum de fide dice»' dum erit,tdmen hic integram eiuscxphcationem turn iuftidlt;e,feu remißionem peccator um gratuité dp- prehendimiis. Deinde huius dodrm£ mtcllecius etiant dd locum dc bonis operibus adfirendus eft. Significdt autem fides,feu crederednterdum tribut reueritdtem,erdi{lisaffentiri:utLuc£i. Quid non credidifti uerbis meis, eris inutus. Opponebat enim an gelo ZdeharidS ,fudm philofophiamfeu cogitationes, ex ipfd rdtione feu ndtura fumptds:iuxtd quits metieba tur uerba Dei,qu£ nulldphyficd fe patiuntur conjinn f° gi.ltem: 'Bedtd,qu£ credidifttiperficicntur enim i« te, qu£cunque funt tibi a Domino pr£didd. Matthäi M' gefimoqudrtoiEcce'in penetrdlibus,nolitc credereihoc eft,nolite pro ueritdte cdmdodrindmpfcudoprophe' tarum dmpledi. lohdnms quarto: Credidit homofcr-moni,quemdixit ïESVSihoc eft,ftdtuit eueffeueru. Iohannis quinto,Si crederetts Moft: hoc eft,eius dodri nam pro uera baberetis. Alias /implicit cr fe aUcui co witterefignificdt,eiq;ueritdtem ac probitatemtribue re.ut Iohannis fecundo: IE S V S non credebat femet-60 ipfum eis, quid ipfe norat omnes. hoe eft,non conutte-bat,iudicabdt cos non candide agere^c effie conftan-tes. |
|
ÏTE FIDE. tes. J^itth.n,flies frofecunda tdbuïæo^ereuide-tur.scci()i,neinpe pro ueritAtis jludio,cr conjUntia in tedcdiHis cr ßHn, quamuis cy de fide in ChriJlum intelhgere licelt;ü:R.eliqiit^K,mquit,qu£grAuiorct funt legis,uidicium,mifericordtAm,fidcm. PoAca ueropaf firn in Chriili ey Apoftolorum concionibus,fides figni fie At mftrunKntum, hoc e^l, cordisAjfcnfum çy fidie-cidin, quAApprehédimus Chriftum eu/m fuis beneficifi, certo acgratis nabis promißtSytuxtA uerbugratia: re~ ueldtiim. Hue pertmetinfinitus teslimomorum nume rus,nas pAuca recenfebimus : nam rcliqua in fequenti-busoccurrent. lAatth.^. Confidefilt,remittuntur tibi peecatatua. M.arcii6. Qui crediderit,eybdptifatus fient,fdluus ent, loh.i. Vt onnes credcrentperiUu. loh.3, Vt omms qui credit in eum, habeat uitan ceter-UiOn. Item: Qui credit in eum, non iudicabitur. lob. ^.Credis infiliim Deit lohdn.t^. Cr edit is m Deiim, Vinme crédité, iohan.ao. Credentesuitan hAbent n nomme eins. Item h^c locutio abquotics occumt, quot;ïHes tuA tefdluumfècit,eyc. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Üuiufmodi igitur definitio fidei, ex te^monijs per fiieuis componi poteamp;: Vides efi naticiacertauerbi ^ei,ey articular urn fidei,eorumq; affen fus. Pra:cipuè Hero eft noticia Cbri^i,cy promißiontsgratia,ey ap phcAtioadfein ffecie remtßionis pecedtorwmeyiu-^^ei£,per fanguincn Chnfli parta ,ey fiduciacerta Acquiefcen in mifericordia Dei ac nerito ChriHi, ey tx ijsiuxta euidentes proimfiiones çy Sacramentafta tuensfi Deo recociliatuni, iiiftum ac haredem effe ui taaterna, SeubreuiusficiPides eftfiduciainnitens^^ pronußiombusgratia propter Chriftum. Vel, Vides esijiduciamifcncordia propter Chriftum proms ft a. Kac codem tendunt,eyin fequentibusexplicabuntur, Vndeftt hacfidcs, ex Chri^i concionibus conftat. De efiicicmeenimcaufa ficdocct,quod£amDeusin cordibus hominien exufeitet ey accendat. lohan. 6, Hoc e^ opus Dei, ut credatis in eum quern mifit lUc. VtCi enim indicatpracipuum hoc opus ÀDco exigi, ut fide Chriftum complcHanwr : tarnen eyfequentia de^ cldrantfimul hanc fententiam includi,fidcm À Deo eft4c fe,neq; natur aliter in nojlris cordibus nafci.Nam pau-lopoft mquttiHemo poteA uenire del me,nifipater qui mifit me,tr axer it eum.cy rurfum: Propterea dixi uo-bis,quod nemo poteR uenire ad me,nifi fierit ei datum à pdtre meo. Loquitur auten Chriftus de fide, qua i-pfe agnofeitur, ^7- cum fuo bénéficia appheatur. Lu^ ca 17.Domine, adauge nobts fidem.quibus uerbispeti-turincremencum fidci à Chrifto, qui cy initium dede^ rat. Sic Uidrei nono quidam dicit: Credo Domine,Ad-iuud incredulttatem meam. Luca ii.inquit Chriftus: ^o V,ogAuipro te, ne deficiatfidcs tua. Docet igitur,fi. dem efte donum Det, non uirtuten quam homines pro pria induftria confcqui poffent. Kiard ii.Habeie fi-dem Dei.tduero cxponipotcll,ficut dilcdio Dci,paf fiuè:boc ell, quam Deus in uobis operatur. Kcde tarnen nihilonunus intelligitur adiuc^fides Dei:id eUpm Deum. ey ^ittth.16.Meatuses Simon lona:quia caro (y fanguis tibl non reuclauit, fed pater meus qui ell inceelis. tàatth.n. Gratiot ago tibi pater, quadhac dbfcondiliiàfdpientibus,çyrcueldllipdruults. ioh. 60 ». Quiwnexfangumbus,neq^exuoluntate uiri, fed’ |
1^4 ex Deo nati funt. or lohan.j. 't^ifiquit rendtus fierit ex aqua ey fiiritu, nonpoteH ingrcdi in regnum Dei, Accendit autem hanc praclaram lucemfideiin cor dibus hominum Deusper media, ipfum nimirum uer-bum ey facramenta. ioh.t. Hie uenit in testimonium, utteftimoniumperhiberctdelumine,ut omnes crede-rent per ilium. Ait,idea Hdptiftam de Chrifto concio-natum cfte,ut bac uoce fidcs inprafentem Mefitam ex citaretur. lohan.t. CrediderunC difcipuli Scriptura, ( cy ferrnom quern dixit IE S V S. Itaq; per miniftcriü uerbi et conceperuntfidem difcipuli in ChriHum, ey in ca corroboratifunt. lohan.^.Vx duitate ilia inul-ti credidcrunt in eum Samaritanorum, propter uerbu millier is.Item: iHulto plures credidcrunt in eum, 170-pter fermone dits, eymulien dicebantiiam no propter tuam loquelam credimus : ipfi enim audiuimus ey fed mus,quod bte uerefitfaluator mundi. In hac narratio ne,medium aliquotles iteratur,per quod fidcs in corda hominum insliUatur. lohan.;. Qjii audit ucrba,ey ere , dit ci qui mifit me. nbsp;nbsp;Crebro autem auditusucrbiey ft des coniunguntur.Vnde perjficuumfit, uerbum ordi-ne pracederc fidem:Si crederetis Mofi, crederctis ey mibi:dc me enim lUe feripfit. Siautem illius literisnon creditis,quomodo uerbis mets credetis i Clare affir-mat,cx uerbo fidem pro fidfd, ty quidem ex uerbo de Chrifto. loban,6. Omnis quiaudiuitapatre,cydidd cit,ucnit ad me, lohan.3. Si ueritatem dico,quAre uos non creditis nuhi i Qui ex Deo ell, uerba Dei audit: propterea uos non auditis,quia ex Deo non eftis. Duo bis uerbis docet Chriftus. Primiim,ex auditu uerbi concipifidem in fc. Alteram, ut uerbum apud Mslocu inueniAt,zy cor firmiter affentiatur, effe Dei in nobis opus. ioh.17. Sandifica cos per ueritatem tuam.fermo tuns ell ueritas. iohan.17.Vlon pro cis ro go tant am,fed cy pro ijs qui credituri funt pel' uerbum corum in me. idem parabola defemine, Matth.13. ad-monet. Pertinent ad uerbum etiam mtracula,quibus aiiqui,ut credcrent,moti funt.Hon igitar aha rationefi des accenditur,quÀm minifterio uerbi,in quo Deus efti 1 cax ell.ld in excmplis quoq; uidere cll,ut iohan.4. de Samaritana. iohan. ^.Chriftus ad cæcum ait: Tu ere-dis in filium DetiKeftondit ille,cy dixit:Quisell,Do mine,ut eredam in cum i Dixit diLSVSiLt uidilli eum,ey qui loquitur tecum,ipfe ell. At lUc ait : Credo Domine,ey procidens adorauit eum. Vgregia hifto-riA,in qua uiuis quafi coloribus dep'mgitur, qua ratione fidcs in Chriftum excitetur ,■ quam homines non ha-bent naturalitcr:nempe,uerbo de eo fanante, in quo i-pfcfihus Dei csl effieax. Congruunt (y reliqua exem pla, quæ hoc loco non putamus effe prolixe comemorä da. Hanc deniq^ob caufamPaptifta prieur for Domi ni ell,ut fia concione,cy ollenfione,quod hic Chriftui ^Ifi^ ‘^SH‘ts Dei,fidcm exufcitaret.idco paterfonat de coelo,Hunc auditc. ideo minifterium uerbi mlhtutum cll,ut omnibus gentibusannunciaretur Chriftus. Per Sacramenta autem Deumfidem opcrari,cx ipfi inlli- • tutione patet : babent enim promißiones luculcntifii- • mos adiundas. Vffe fidem in mente (y corde motus quofdam, hoc cll,noticiam uerbi Dei ey Mefiiæ, ac in corde aßefim lt;itq3 fiduciant in CkriftumdiquetcxdilHsLuangeUcis:. quant- |
|
«y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;c E N T. I. L I B qui mais non it'd puertUter, ut nos,locutifint Eudngcli fl^.iohan.^. cacu^ fdnlt;tttu»pritu ad noticidm Chriüi uerbo dcdudtur:polied etiam corde etm dmplcäitur, er fequitur ddordtio. iohan. 6. iJofcredmuf, CT co-gnoumM, quód tufis filing Dei. Viraq; hue breuifen-tentid comprehenduntur: nempe noticid uerd ChriRif quid fit filmt Dei,er MeßtM: deinde affinât er cor-disfiducid. lohdnn. 17. Ç^uiduerbd quxdédiaimhi, dedi eif.er ipfi dcceperunt,Gr cognouerunt uerè quid dteexiui: er crcdiderunf, quod turne mifilli.- Mdtth. » »j.Cuw quit dudit fermonem regni,ertion inteüigit,ue mt iüe mdlut,er rdpit id quod femindtwn eSt^ex corde mint. erJAdrei f.Luc^i^.Tdrdiddcredendumcor dCfOinnibuf qu£ locuti fuut prophétie. Aperit dutent primum feripturdt Ckriftut^de pafiiom fud luculcnter prophetdutcsideindefimulper uerbum in corimi cor-dtbut dfjinfum er fiducidm dccendit, id quod ipfimet pofied fitentur^cum inquiunt: J^ónne cor nofirum ar-debdt in nobit, dum loquerctur nabis in uid, er dperi-ret nabis Scripturdmf Audisnaticidmpriusdari.deinzi defimul excitdri cordis ardor cm, feu alfenfum dcfidu ciamme medium quo fides in^illdtur,Scriptufdin effe. Atqi hac quidem dc caufd materidU IN Q_V A fidei, Ut »« Schahs loquuittur^duhafmC. ObieHd fidei fuut,Verbum, gratuitd mifericordia, acmcritum ChriRi. Pr mum fides flatuit, uerbum Dei reueldtum effe uerum er indubitdtum.lohdniS.Qui ac ceperit dus te^imonium ,fignduit quad Deus uexax fit. Deinde mtiturnufcricordtd,er Clmfiimcrito.lo han.f. Sic Deus dilexit mundum,ut filium fuum unige- 31 nitum ddret,ut omnis qui credit in cumyiwn percat^cd ijdbeat uitam leternam. Audis ddedionem, feu mferi-cordiam Dei: audisfilij m(ßtonem,fcu meritu,er quód bæc fide dccipiantur.ïohdn.f. 6.er dlijs in locis,Cbri-ftusgrauißime contenditac docet, feapatremiffum, einsq; uoluntdtem docendo dc patiendo expedire,ac re quirit fidem. Vult igitur,mentes hominum de fix as eße in mifericordidm Dei mmenfarn, quod mijfo filiogenus humanum ab hoRthus fuis perpetuis uMicare uo luerit,ermhocipfum opUsfeUmedtum ChriHii 4 Verfatur autem interdum fides ctred res jfiritud-tes,interdum circa corporales. Adßiritudles hiefen-tentice pertinent.Matth.^.Confide fili,rcmittuntur ti-lipeccdtdtud. Marct té.Qui credidcrit,er bapttfa-tus jùerit,faluns ent. lohdn.3.Qui credit 'm me,habet uitam £terndm,non uenit m iudicium.quod figuratè lo bannis é.efèrturtOjiiuenit ad me, nan efuriet: er qui credit in me, non fitiet unquam. lohan.7. Qmi credit in me,flumind de itentre eins fluent dqu£ uiu£. iohan-nisiz.Quicredit mme,mtenebris nonmanet:erfimi-‘ s tes. Ad corporales, Marei 9. SipoteS efedere, omnia poßtbilid credenti.dgebatur enim turn de eiedhone diemanij. l,uc£ S.Crede tantum, erfdlua ent. vulte-nimiairumcredcrc ,filioldm faam uitddefitn£ldm,i mortuis refufeitatum iri. Mdtth.6.obiurgdtfuos audi tores de modied fide in retus corporalibus, Si feenum, inquit,agri,quod hodie ea,er eras in clibanum proijci tur,DeusflcueÜit:qudto magis uos,modic£ fideüMul tispr£tered ibi argumentiserpr£clarisfententijsfi. demmrebus corporalibuserigitacconfirmât, lohan. g ^.Regulus credit fermoni,quem audit 41E S V; nem- |
I, CA P. 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tilt; pe,filium fuum reslitutum effe famtati. Et Matth. 8. reprehendit Chriflus trepidationem ApoRolorumin maripenchtantium: Quid timidiesiis, inquit, exigua pr£ditifiducia i frequenter autem una diilo utraque । obidhd coniunguntur.de docet hocpaólo Chriflus,etii i in corporalibusreblis oportere fidem rerurn ßintua-ltumpr£lucere. fins generis dicta funt plurima,ut Matth.S.flon inueni tantam fidem in ifrael. Agnofce-bat autem Centurio Chriftum pro Meßia,dd fe perti' • nentemicr tribuebat ei firma corde uoluntdtem depo- nbsp;nbsp;nbsp;1 tentia opituladifuo pdralytico, pro quo intercedebat, ' Matt.^. Confide filia, fides tua te faluäßeit.Primunt fides 'mßintualibushecrebat,nempequódlESVSef fet Meßias,ac remißionem peccatorum ab eo eß'et im' petrdturd.deinde hacfiducid etiamflatuit ,feabco Ih beratum iri 4 fangumts fluxu, quem nemo abus fiftere poterdt. Item.Creditis quod hocficerepoßim i tih priusfiduciam Chriflumrequiritur,qu£ tribuit ci ont nipotentiam, mifericordidm dc clementiamergd c£' cosidc'tnde etiam corporale auxilium, nempe reditu-tionem uifiis. Mar.io.Duc.y. Fides tuatefaluum fielt. . Marei it, Omnia qu£cunque petieritis, crédité quoi ' dccipietiSyCr eueniet uobis.De ßincualibus ^ corpo nbsp;nbsp;nbsp;' ralibus h£c dicuntur, er ita quidem, ut res ßiiritualef nbsp;nbsp;nbsp;i primo loco ponantur,fides ucró utrifque praiuccat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S ff Proprietatesfidei, qu£ exponunt qualis res fit . fides,ex dtclis Euangelicis coÜigi debent. Sunt autem h£: noticiduerbier ipfius Chrisli,applicatioffccia' hs, fiducia certa er mdubitata, affenfus dnte expert' entiam. Prima fideiproprietas eii,noticid uerbi De!,atqite adeó ipfius chriAi er htfl:ori£ dus,erfinnus aßenfus, uerbum Dei er bifloriam de Chrifto indubitantcr pro ipfiißima ucr^ate amplcdens. Te^imonia fuperiu', ubi de medijs er obicdis fidei diximus, coUeda funt. Matth.17. Hic e^i filius meus dilcäiis,in quo compldci turn eA mibfihunc audite. In hac feiucntia 4 Deo prt cipitur, ut homines natidam uoluntatis fu£ acfilq mf s fibabeant. lohdn.17. K£CeHuita £ternd, ut cogna-feant te fjlum Deum uerum,er quem mifi^i eße Ckri ftum. Hoc modo er miniflerum fancitur: ïte in mun-dumunMcrfiim,pr£dicantes Euangeltum omni cred. tur£. fiemo igitur ambigit, quin noticid ac aßenfus bi ftori£fint neetf and. Sed oportet etiamdccederefi' quentes proprietates. Secundafideiproprietas eli', dpphedtio ßecialis, ut quihbetfibi uerbum Dei,er m primts gratuitam mi fericordiam Dei,dc meritim filij applicet : nee tantum * mgenere hijloriä pro uera haheat,crcdatq; alijspafiio nem Cbrisii utilem eße,fed S1B I quoq;. Hucpertinêt iîla ip fa,qu£ modo aüegatafunt. Requirit enim talent auditum filq pater cixlcfiis,quo quihbet eumfibi appU cet, Èadcmrdtione decogmtionepatrisdefilijloqid' tur Chriflus,qu£ nimirum fibi propitia pdtris uolunta tem ac filij mentum applicet,coqfife fußentet, Matth. ^.Confidefili,remittunturTIBI peccata tua. Qui' bus uerbis non tantum pr£cipit, ut ingenere feiat 1 E-S V JM effe Mefliam,habere pote^atcm dimittendi pec I cdtd: fedfibi quoq; eßcMeßiam,fibiabipfoliberattO tiem 4peccatis er imputatiomm iuüici£ coMirigere. tUC£ |
|
*»r DE FIDE. Venite ad me, Matt.ii. Ego fum oAium,per me fi quis 20 ucrfali, Venite omnes, ut omnes habcant uitam, quafi itttroierit,faluabitur:0ues me£ meam uoeem audiunt, fiilfa protuliffet filius DehCohercendas igiturpefiilen in genere teintum credifDeum ejjè méfericordcm,Chri ftum hnbere regnum,zrMtorcm dc Urgiforem uitte ef fe: fedfibidccomodatjidtucsfibi hanc uoeem 'fonuif-fe,ßbiftcr:ßcium ChriAt prodejje,fe in rcgiw teterno undcu/mgloriofo ChriAojvrc. Confirmditt douejuc (dmIfecidlem dppUedtionem ipfdfigilldgrdtiic, nem- 40 pe Sderdmentd.ïAdrei 16. Qui crcdidcrit, ty bdptifd-tiK fierufdluui erit. Sicut igitur cuili bet Uudcrum il Idic.i.Rfmiitlitur tlhipeccdtd tud. Clare uult,peccdtri ce fibimetipfi remifiione, qüdin audit À Chrifto pronu cidrtjdpplicdreinfiecie. Ùdtth.if. O'inuliermagna eA fides tud,fidt tibificut uis. Audis,Tua er Tibiiqud bus diAtonibus fignificat, cam fibi Chnftum in jfecie, cum fuis beneficqs quafi proprium ficiffe. idem fiir-tnuld,quief£pius occumt, expliddt : tides tud tefaluu fidt. IohannisprimoiQuotquotreceperunteum, dédit ets poteftatem tiüos Dei fier i,his qui credunt in no inen dus.Audis,recipere er credcre,qu£ £quipoücnt: 10 nihilqj aliud uoiut,qudm appUcationem ChriAt, quant fibiquiltbetfiicercdebet. Mandatum quoq- deapplica tibne ïoh,é.trdditur:îî£c eA,inquit, uoluntas, hoe eA feriu mdnddtu,eius q mifit me, ut oinnis qui uidet filiu, er credit 'm eum, habeat uit am £tcrndm. Angeli ca -iuintiVobis hodie natus eA faludtor.lmó ideo hæ phra fes fubinde occurrunt, Credere in eum, credere in nomen ettis, ut declaretur accoinmodatio, quam quifque debet dd fefc fiicere. Hue périment er ill£ locutiones’. er ego cognofco eas ,er fequunturine. Iohannis dc-cimoitgofam refurredio er uitd: qui credit in me, e-tidinfi mortuusfiicrit,uiuet.lohan.ii.'E,go fum uid,ueri tas amp;nbsp;uitd:nemo uenit ddpdtrcm,nifi per me, lohan. 14. Vf ipfi in nobis unum fint,ut credat mundus, quod tu me mifiAi. Ardißimam f mè coniundionem his uer bis dénotât,qudin fignifieat nihil aliud effe quam crede re in Chrijium. Ham quifolam notidam hiflona ha-bem,non fuite unum in patre ac filio. Idem exempla probant.Qmnes enim quicunquercmißionepeccatoru, acccpcruii{,neccfic fut fibi Chriflum, eiusq- bénéficia iuxtduerbum applicare. Certèlatro audicnsdulcißi-mam abfolutionem a peccatis fuis eratemis poenis,no ludfalutare neceffi cA adhibcri : nec fatts cA altos ba-pttfari,nifi tu quoque mandato ChriAi abluaris: ita er fide protnißionem lAi lotioni annexam, qucmlibct ne-ceffe eAfibi,utfic dicamus,appropiarc,ac fiatucrefibi falutcmacremißionem peccatorum per Chnfiumiu. Xta ipfiius euidentia uerba contingcre. Sic in cana Do mini, cuilibctdatur corpus er fanguis Dominiiutquilt iet'ßiat,fibimeritum Chrifii totum inffecie iuxta ucr la CoriAi donari,ne putet meritum huius Mefiie ad a los tant urn pertinerc.Sic iubet Chrifius, remißtonem peccatorumaniMnciaricuilibet. lohdn.20. Quorum, inquit,rcmiferitis peccata,renufia erunt. Por-ri iHufiranc ac certiorem reddunt earn applicationein i£c duo capita doArm£ de luAificatione,quod gratis, CT q toti mundo fit partafalus. Indigmtatis enim cogi tatio,uehenKnter animoscxcruciat,aè retrahit ab ap-pUcatione meriti Chrifit. Scd exgratuita mifericordia fide li Matthäi nono ad cæcos inquit, prius certitudi-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nemfideicxtorquens:Creditismehocfiicerepoffe{er Cbrfius uenit,gratis ettam er indignisfuum meritum ^^ fubqcit: Secundum fidemuefiram fiat uobis .Matth£i fonfirtirepudiatisdignis,hoeeAfuisoperibusconfi- nbsp;nbsp;nbsp;decimoquarto inquit adP(trwn:Modic£fidei,quii dubt- |
«s denttbus. Mattheinono : Veni uocare peecatores : fcilicet, agentes poenitentiam . Matthä decimoo-dduo: 'Venit filius hominis faluare quod pericrat. Matth£i undecimo: Venice ad me omnes qui labo-ratts, er onerati eftts. Iohannis undecimo : Ex ple-nitudine eins omnes accepimus,grdtiam pro gratia. Deinde omnium peccata Chrifius tuUt j Ergo er omnes uult accipere,omnibus de firt hberalifiimè fua meri ta,nenunemadfcucmciuem fifiidit.lohanms fixtoiVC nientemadme,noneqciofiras. Iohannisprimo:Ecce agnus Dei,qui tollit peccata mundi. Mi(ndi,audis: er go etiam tua peccata expiauit. lohan.-;. Sic Deus dile xit inundum(,ergo er tu tn kac diledione comprehen-deris) ut omnes qui crcdunt tn eum,no pereant,fed ha-beant uitam £tcrnam. Mvei 16. Predicate Euange-lium omni creature. Imo uifitatDeits uoceEuangelif omnesgenees^ Quapropter fummum er atrocißimii peccatum eA,fe eximere e mundo, quafi Chrifius non fatisficiffet pro tuts peccatis : fe excludere ab hac uni-ßlfa protuli^et ßliM DehCohercendM igiturpeftilen Chrifius monet. Tertia proprietas cA, quod non leuis fit appUcatio, fed fiducia certd,fixa m inifericordia Dei 'mexhauAa, er merito Chrifii, iuxta uerbu ucritatis er Sacramcn-ta adiunAa.ld uero Chrifius paßim tnculcat.Matth.9. inqiiit,i)-Xfiac-i Tsni'e/j.xfriaivTM am xl x^ixf/ixi aaviCo fide fili,feu confidenter,audaAcr,fine uUa dubitations JO hocteneto,remittunturtibi peccata tua. ltem,d^an dijyxTi/gt;,H Tiiris aov asaien; as : Confide filia, fits bona a)ümo,certd dcperfttdfd,ßdcs tud te fdludmßeit. Ae confidereer crederepulchrè coniunguntur. Aidttbæi 1;. ob certitudinéfides multeris prtediedtur: AldgMi mquit, eA fides tud, fidt tibificut uis. Agnofcit Cbri-ftüprofiho Dduid.feu t^icfiidiMifiricorditcipfitis in-nititur,eumfifiibi dpplicdt:dcfirmiter ftdtuit,con' trd omnid impédmentd,qu£ ei obijduntur, fe dcceptit rum er impeirdturdm etidm copordle beneficium. Eadem certdfiducidcordis CeiuurioMdtth.3.erhie~ morrhoijjd ^\d:th.9.ddekriAumdccedunt. lekdit. j.Q.KI credit in cum,non ludicdtur. Ambigens non po teA certo fidtuere, irdin Qei d fe effe ademptam ,erfe in iudiciam non uenturum effe. lohdn.4. Sdmdritdni profitentur fe crederc in CijriAu/m,er dicunt:Scimus^ quod hie eA uerèfdludtor mundi. lohdn.6. Nos credt-mus er cognouimus,qu0d tit fis films Cei.Ajfrmdnt fe fe perfudjifiimum habere,quod fitfilius Dei, defibi o.- pent fit laturus^ Ioannis dccimo quarto 'mquiti Credi-fo tis in Dcum,er in me crédité, lohan.20. Quid uidifti me Thorna,ercdidtAi:'Qcati qui non tiiderunt,er credi derunc.lncrcpat Thomain ob dubitdtiones,er uult tant ipfum quam altos homines firmißimo corde feaefua mérita ampledt. Alias quoque fæpe mbecillemfide reprehendit, ac certitudmem maioremflagitat, quant quidem fuis concionibus er miraculis magiserigtccr auget. Matebat odauo : Quid ttmidi cAis, modic£ |
CENT. I. LIB. I. C AP. IHI.
no
dubitd^iIüAdttb.t6. Quidcogitdtisinteruosmodicic fidei,qu6d panes nonhabetis! Marei quintoiiJoU time re,tdntum crede. Honnihil cóncutiebdtur er trépida-batfidcs archifindgogi, adeepto tuincio ,filidm fidm extmddm efie ; fid iubet Chrifiiis sum certo credcre, quid cdmpoßitdcuslitrefifiitare. Mdrciy.ddpdré tem djfiremem filium d^monio obfiffum, inquit:Si pö tes credere,0mnid pofiibilia credenti. Priufqudm igi-tur beneficium confirdt,fiducidm eipr^cipit : ac petit horna,ut ipfi Cbrifius exigudm fidem fidbtlidt,er foU-diorem efiicidt:Credo,inquit,Domine:ddiuud incredu litatemmcdm. J-ucai.puniturZacbarids priudtione firmoms ad tempus,co quad non firmiter credidit uer-bo Dei,fibi db angelo denuncidto. J-uclt;e uigefimoqudr to grauiter iy deerbè obiurgdneur Apofiolifiuciudn-tcsfidem Chrifium : o'fiuiti,inquit ,ertdrdi corde ad credendum omnibus qu£ loiuti fint prophétie. Px-
gat enim Cbrifius difieipulos ob exigudm fidem, Marei 9. 0'generdtio 'mcredula,qu'dm diu apud uos erot quarndiu uospatiarl Acfiubindepr£cipit,utfidesfiU dior fidt.Mdrcinono:Si potes credcre,mq^uit.PtreÜè ille fubijcit: Credo Domine, adiuua increduUtatê mcd. Appdret infiuper in Cananea, quomodo crudiat cr^' xercedtfidem Cbrifius,ut crcficat,cr quafii in ipfiis ten' tationibus confiolidetur ac slabilidtur. Iohannis quarto fidem Reguli d mirdculis ad uerbum erfifierefirt, to fidtis duriter cum reprchendens:Mifii figna erprodigia uideritiS,inquit,non creditis.Quafii diceret,necefifie câ te fiduciä in mea uerba collocdre, etiamfi miraculd no coram contempleris.deproficit Regulus tam filiciter, ut pofiea fiolo uerbo Chrifii contentusfit, nee dubitet ipfio momenta filium fuum adiutum ejfie.neq- uero h£t èum fides fiüit,ut difium cil. Refirantur nuc er alia,
qu£ fiprd commemordtd fint.
eA dutcin er bac confildtio tenendd,qucgt;d exigM
plicdt dutem mox,in qud re illafidei certitudo confifie redebeatmempe Chrifium,iuxta Scripturampro ipfis fidem non afiernstur Cbrifius, modopduldtim cre-cy toto mundo pdffum,dtquc ipfos eo fdcrificio bdbercio fcat,cy medid quibus incrementa dantur, no repudict.
remifiionem pecedtorum. lohdnms undectmo: Si cre-didcris ,uidcbisgloriam Dei. Mdtthdii ui^fimapri-tnoiSi habucritis fidem, er non hicfitducritts, non filu dc ficulnsd fideels:fid fi monti huic dixcritis,Tolle te, er iaéla te m mare,fiet. CT max attexitur : Tt omnia qucecunqucpetteritis credentes, dccipietis. Edndem certitudmem in oratione pr£cipit,quic nihil herfitat. Mdreiundedmo additur: Qui non hicfitducrit in corde fio. nbsp;nbsp;Copu'antur etiam propter cam caufirn Sa-
cramentafimcxtern£aSliones,curinpronufiiombusE- 30 Udgclij,uthd;c certitudo in animts hominum er melius excitetur,er certius quafifigiUo confirmetur,
Quartafideipropriet.is cfi,dßcnciri etiam ante ex pcricntiam.SiclAdttbiei oüauo, Centurio : Matth.^. hicmorrhoififid'.certo fidtuunt,fie beneficia, alijs creatu-ris impoßtbtlta,d Chrifto impctrdturos,priufiquam ca fienfibits deprichenddnt. Hac enim luce præfiilgente,
Tolerat enim etiam cos qui modied fide crantpreddi: ipfumq; ddeo Apofiolorumexemplum confolationctit' hane fuppcditdt,quorum imbccillitas in fidc,firgulari diligentia fepius defcribitur. Pgregia fentcntia ex-tdlMatthei decimofcptmo,orndns etiam paruamfidé infigm encomio ■, er magnam cipotentiam adfenbens’. Amen,inquit,dico uobis,fihabucritisfidemficut gra-nu findpis,dicctis monti kuic,Trdnfi hinc,eytranjibit, er nihil ent mpoßibilc nobis. Quid magnificcnciut de pufilld fide,crefcentc tarnen in fuiscxercitijs,dicipo teRçpt h£C ipfa Chriüus dicit,civm ApofiolipetcreiU, Adaugenobis fidem :fudmqi imbeciUitatc agnofcerct, ut firibit Lucas cap.decimofeptmo. Vultigitur Chri-fius,tdntumfeaudtri,ey innocariternon dubitdri,quiii etiam exigult;^n fidem fit accepturus.
Chrifium copeUant. Idem fibiperftuferdt Cananccd, infradld fiductd infians de duxilio, quod ettam cum I'm
Excuti fidem femel conceptam,eyamitti rurfuspof fe,ex multis exemplis cr didlis Chriüi planum dl.
Matthicidecmofiexto: Petrus diffiuadens Cbri^lopafi'
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fionem,zr audiens,Vilde po^ me fiatdnd,fianddlu'.ncS
gulari encomia fidci fiu£ promptißime à Cbri^o acci-4.0 mihi,non fipis ea qua T)eifiunt,ficd ca qua bominuw: piit.Mdtth.^. Ni.drc.^.priufiqudmipfidcxpertentiate-ihficctur Chrifius,fie cy uelle cypolfic opcm firre, re-quint ab ipfiisfidem,qu£ dfientiatur. lohdnms quar-
certèfidem, qitdm confifitone iliufiri dc Ckriüo pdulo dntè dcc!drardt,dmfit. Verim ex concionibui ChrisU
cdmrecuperduit.nonenimin fud fintencid pertindci-terperfcuerduit. luddf mitio præcldrdfide in Cknfii
to:Rcgului tdutum duditd uoce Chriùi,!!!^^ tum ui-uit,crcdidit firmoni,dc Utui difiedit ; Pofiridie uero rem ex firms cogiwfiit, çx domi dfiicit fdndtü filium. lohdn.u.Si crcdidcms,uidebis gloridm Der.rcquirit af finfirn, fi uelle zy poffe in uitdm reuoedre mortuos. priufquam oculi coram contucantur. Dulcißimam fa
prædituijùit^comitans cum longo tempere:uo-im pO' fieu exciccatui ambitions z^ dudritia, coniungens fifi hofiibm Chrifii,eümquepromijJci pecunia corruptie fcelerdtè trddens,omnem fidem perdidit, dc deniep i» defierdtione fumma mortem fibi lpfi confimit. Sic tui
né hec res confolationem prebet, quad nimirum uer-$c3 ucmleprofi,dcccptisbeneficiis, déficientes à Chrifio bo,ltcetfcnfibus nondum comprehendamus, certo de- ad pontifices cr Pkarifeos, fidem omnem abiecerunt.
beamus alfientiri ac crcdere,nihil dubitdittes,quin efiv-dlus etiam fit confiecuturus. Cbrifius reprehendit Tbo mam,quod afifientiri noluerit, antequam uideret er at-tingeret Chriùum:Thoma,mquit, quid uidifii, credit: quot;Bcdtiqui non uident, er tarnen credunt. Keprehendit etiam Pharifiaos, fignum quarentes potius, quarn uer-bo Tlei credentes. Matthai duodecimo: Generatio pra ua erquot; adultérafiignum quarit, CTfignum non dabitur illt,mfifignumïon£prophet£. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60 nbsp;nbsp;De fi^c aliéna docet Cbrifius, amp;nbsp;exempla idem ex
lAulti ex ijS qui ChriSio mgredicnte aierofolymd cld-mdbdnt ilofidnnd,rurfis cldmdnc,Tolls tolle, crucifix ge,retrdiïi er fifimdti à Phdrifiis. Korrendd colt do dl,de rcditu finritus imnwndi in Udcudm dcfiopls probe purgdtdm domum:qud figmfiedt Chrifius,ficU' ritdte er dlqs pecedtis dmitti fidem. Nec immsrito Chrifius dixit: Quiperfiuerduerit ufque dd finenh fdluus erit.
Ptdem oportere creficere,expr£diilispatel.Obiur plicant, quad nimirum alijs impetret dona corporalid
Ç^l^i-
-ocr page 103-|
iïi Ö E cz l^ritUilU ei rdtione,^ dlij conuerldntur, dc pros pridm er pecuUdrem ftiem dccipidnt, qud fdluifidnt. Hue fjieädtordtionis ßrmd,qul Chriliutipfediildt. tilimim rdtioneeßpr£fcriptd,utnon tdntum pro no bit,fed pro dUjs quoq; ßmul preces fdcidmuf. ut,Pdter no^er qui es in ccxlis, Sdndificetur nomen tuum : hoc e^t conuerte er fdnUißcd non tdntum me, fed etidm dlios homines. Aduenidt regnum tuumnüußrd er rege f^iritu tuo fdnüo,non tdntum me, fed etidm dlios. Pidt uoluntds tud, ßeut in calo ,itd er in terrd : non tdntii in me,in men domo,ciuitdte,regione, fed in terrd totd. Pduem noßrum dd nobls hodie : hoc eß, omnes pdfee pro tan benignitdte. Dimitte noble debitd noßrdicone verte me,er omnes dlios: excitd in me er dlijs drdenté ßiem,remitte mihi er dlijs peccdtd. Etßc de ceteris. Mdttb. s.dliquût uiri fidepdrdlyticum Domino office runt,qudm er ref^icif.uerùm eu rdtione,ut proprium fidem in pdrdlytico dccenddt,qud ipfe profe peculiuri fiie,nonportdntium fide, dccipit remißionem peced^ torum.üdenim uerbdfonunttConfidefili,reinittuntur : tibipeccdtd titd. Mdtth.3. Centurio fuo puero fidefuu impetrut Uberdtionem d morbo. Mdtth.^.Mdrc.s- tdu rus fili£ refufeitdtioné. Nidtth.ij.CandnjCd expulfio» nem d^monij fu£ filie. ïohdn.4.. Regulus filio fdiutd^ tem. Et Chrißus ddfe dßerriiubet infuntes, er dffe» rit tdlium eße regnum ccelorum. Eßidus fidei pldnè cum fi-uflibus iufiifiedtionis co ueniunt.t^on igitur neeeße eß dénué ddferibere.'Vnum turnen dut dlterum ex uerbis Chrißi,pducis ddßgndbu wus.oßenditChrißus,fetdntopere fide deleéïdri.ut nihil lieht dut poßit ei denegdreßefeß promptißimum omnibus credentibus dßidui futurum eße. C^uid enim poteß did fuduius,qudm quod dd Centurionem inquit Uldtth.8.'Vdde,er ficut crcdidißi,fidl tibi? Item lepros fusddordteum pr£ßdntifide:Domine,ß uis^potesme munddre. Qho dudito, protinus tungit eum Chrißus, er mquit:Volo,mundus eßo. AUtt. 9.Secundum fidem ueßrü fidtuobis. lAdtth.is.ßiniliter inquit: O ' muller, mugnd eß fides tud,fidt tibi ficut uiS-Murc: 9.dit: Om^ nid poßibilid credenti. Pidemirdculdperficiuntur:Mdtth.17.21. PAdrei 11. Amen duo uobis,fi hdbueritis fidem ficut grunum fia ndpi,dicetis moti huic,Trdnfi hinc,et trunfibit : item, hild te in mdre,er fiet: et nihil erit impoßibile uobis. lohdn.14. dÿi credit in me,opcrd quit egofdcio,et ipfe fdcict. Econtr'd uerh, incrédulité impedit mirdculoru editionem.Marei 6.üon poterdt ibi uirtutem uüdm ea dere,nifi quad pducos infirmas impofitis mdnibus fd= nduit. et Mdtth. i3.N0 edidit iUic uirtutes multé,proa pier incredulitdtem eorum. Eide gloridOei confficitur et confiderdtur. Eoh.u. Sicrediderls,uidebis gloria Dei:hocefi,ipfiusgloriofd, tgt;ptrd,qudle erdt LdZdri in uitdm reuocdtio. Eft er fiudus fidei,remifito peccdtorum,uitd lt;eter ndt’ïc^iaia: fiue ddoptio, uerd inuoedtio, bond opera Deo pldcentid:de quibus,ut di{lum,fuprd eß fdild enu nerdtio. lt;r Contraria fidei funt:increduUté,fdfiidire Chri' fium,zr Euangelium calumniari dc perfequi.ïohdn.j. , 031 non creditfidm iudicatus eß, quid no credit innoa |
'IDE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tut men unigenitifiUj Dei. Itemi Ciui înereduha eß filio, non uidebit uitam,fedira Deimdnetfupereum. tob. g. dicunt ludlt;ei eum Samdritanum eße, ^ dlt;emonium ♦ habere. Mldtth. n. criminStur, eum per Beelzebub dà mania eijeere. loh. ^.confinrarunt ludlt;ei,ut ft quis con fitcretur eum eße Chrißum, extra fynagogam eijeerea tur.Tandem eum comprehenfum,Pildto crucifigendii tradunticr monumentum eufiodiunt, ne refurgdt. Confidereinfeipfum:hoccfi,fibiuendicare tegif impletionem. Iohannis ;. Quomodo uos poterie crede re,quigloridm dbmuicem dccipitls:zy glariam qua'A folo Deo eß,no quitritls? Mdtth. s.cris-Eucieio.ey tS.ddmndturphdrif£oru perfaafia de propria iußieia, Eiducidm fudm ponert in diuitijs er uoluptdtibus huiusmundi, uteß in paraboldde femine. er Marei 10. EiUßquam dißficile eß cis qui fidudam habent in pe cunijs,ingredi regnum Del. Item Matth.6, Man pote» ßis mammona er Deo ßmul feruire. Gloriam hominum uenari,er laudem iußiciietutfit ciuntbypocrite.lohan.s.Citiomodo uos poteßis crede re, quigloriam À uobis inuicem dccipitls, er gloriam qu£à folo Deo proficifcitur,nonqu£riiis? Marcin. H£ßtare,Matth. n. Et no h£fitauerit in corde fuo. Item : Modic£ fidei,quid dubitaftii inquit Chrißus ad Tetrum. Simulatio etiam cum fide pugnat, er neutralité: Oui noneß mecum,contra me eß. Deficere:Luc.8.Ad tempus credunt,ey in tempore tentationis recedunt. Securitate çj peecatis locum prxbere Diabolis. Matth.12. Deßierareiut in exempla lud£ conßgt;icitur. ' No« confiteri Chrißum coram bommibus. Matth. lo.No« tollere crucem fudm,er fequi Chrißum. ^Poßremo fidei phrafes er £quipoßentes forrnu h eolligend£ funt:profunt enim ad explicationem fia dei. interdum fides et credere fimpUciter ponuntur:ut, Eides tua te faluum fecit : Credis me hoc facere poffel fed interdum quidam adiunguntur:ut,credere in Chri ßum.Matth£i 18. Qui fcandalizauerit unum de pua fiüisifiis,qui i n m e credunt.Iohannis z.cap.Cre* diderunt in eum difeipuli eius.lohannis s-Viomnis qui crédit m eum, non pereat. Item : Qui credit m eum, noniudicatur. Etßatimadditur.Quiauttinnoncre dit, iam iudicatus eß. Sic bac phrafis, credere in Chrifium,extatlobannis6.7.9.to.ii.ii.i4..i6.i7. Pro eodem igiturfola uox Credere, et credere in Chri üum, accipiuntur. Non tarnen frußra b£c adijeiun-tur : uerùm obießum feu fundamentum monfirant, in quo fides debeat acquiefeere, ne quit in feipfum confia dat,fed extra fe obie£ium fidei qu£rat,neqi alibi quam in Chrifio. Et in datiuo,fine pr£pofitione,credcre Chrifto:loa banniss.Si Moftcrederetis,zrmihi forfan crederetis. Item : Quern mißt ide, huic uos non creditis.lohannis lo.Simihi non uultls credere,operibus crédité, lob ana nis ^.Incredulus eß filio. Credereper Chrißum,lobanis t.Vt omnes crederet per eum. Credere in filium Dei,Iohannis 3. Qui credit in fia f Hum |
|
LIB. r. tx; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. hum Cei.lohdn.çt.Crtili in filium Dai Creiere in nomen eim : lohannif i. Hit qui credunt in NOMEN eiut. iohunnttz.IAulticrediderantin no mine eiut, uidentes figna qua faciebut- lobun. j. Non credidit in nomine unigeniti filij Dei. Credere uerbo:Luca t.Non credidißiuerbis meie. Crederefcriptura : lohunnit z-'E-t credideruntfm-ptura. Serinoni '.iobdnniiz.crj. CredidU homo ƒinnoni quem dixit « i e s v s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10 Credere E,'Mngelio:Siiirci 1. Agite poenitentidm, et crédité Eudngelio. Deducit or bac phraßs dd pate fait Hum uerbum, ne quie exfuopte ingenio aliquid corns minifcatur. 1 ■ Crederc in lucent : toMnis iz.Dum lucem bdbetie, crédité in lucem,ut filij lucls fitie. Crederein Deum,qui mißt filium'.tobdnnisiz.citii credit in me, non credit in me, fed in cum qui mißt me. lobun.i^. Creditti in Deuicr in me crédite.Murci 1». tß,Habetefidem Deitideß,in Deum. lt;f Aequipollentesfunt eum fide, aut credere,fequi Chrißum : Iohannis s.C^ui fequitur me, non dmbulat in tenebris,fed habebit lumc uh a. Licet ea phrafis inte grum dodrina corpus à Chrifio propofitum camples Hatur. lobdn.io. Dues meafequuntur me. Sermonem ChriHi feruare: Iohannis 8. Siquisfer^ monem meum feruauerit,mortem non uidebit in aters num. lohan.i^.Si quit diligit mc,fermonem meumfer uabif.id efi,credet. Audire uerbum Dei.Duc a 8, Mater med cr fratres mei bifunt,qui uerbum Dei dudiunt,er faciunt. Cufiodire uerbum : Luca ii.Eeati qui audiunt ucrs bum Dei,cr eußodiunt illud. Comedere:loban. e.Ego furnpanis uiuus,qui de cœ lo defcendi.Si quls ederit ex hoe pane,uiuet in aternu. Sitire: Iohannis j.Si quls fitit,uenidt ad me, çr bis bat : Qui credit in me,ficut dicit Scriptura,flumind de uentre eius fluent aqua uiua. Venire ad nuptias,habere uefiem nuptidlem,gufias 40 re eoenamMpatet ex parabola Luca 14. Matthai zz. DE BONIS OPERIBVS, feu de noua obedientia iu-ftificatorum. Qvàd bona opera,feu obedientia noua poli res conciliationem feuiuflificationem debeatfes qui,pluribus Chridusdocet. Oßendit enim non effeas diaphoron,fed mandatum Dei.Mattbai s-Efiote perß dhficut er pater uefier coeleßis perfidus eß. Mat. x z. 1MC£ lo.DiUgas Dominum Deum tuum,ere.Matthai $0 tur ad eum finem ut glorificent Deum, et proximo ins 20. in parabola de umeis mdicatur, Deum ueUe ut nes mo m fua umea fit ociofus.ldem in altera de talento mo net, Matthai 13. Duca o. Diligite inimicosueßros,bes nefacite bis qui uos oderunt. ltem,Eßote mifericordes. Iohannis i^.llooefipraceptum meum,utdiligatisuos inuicem. Deinde ipfam regenerationem id flagitare Mattbai nbsp;nbsp;mandata bominum.Et quidem ad ipfa Decalogi opert 3.Luca i-Eadtefluduspœnitentia dignos-Matthai 7. nos deducit Chriflus:ut Mattbai ij. Dot« dixit,iiono* Omnis arbor bona frudus bonos profert. Matthai iz. nbsp;nbsp;ra patrem er matrem. Mattbai 19. récitât mandd* Bonus homo de bono thefauro profirt bona. Johannis do ta D«;Non bomicidium facies, Mon adultcrabis,Mon s-Eccefanus faduses,lamnoUpeccare.iohm.s.vade, nbsp;nbsp;facies fiirtum,Monfalfum tedimoinum dices, Uor-ori pairtit |
CAP. IIII. «4 amp; idm noli dmpliM peecdre.iebdn. 1 f. Egö eligi UoSi Cf' pofui uos utfruHum firdtie. Luca 6. Efiote miferh cordes,ficut er pdter ueflcr mifericors eß. Luc. 1, Vt fis ne timore de manu inimicorum liberati feruiamus ei lo bannis 13. Si ego laai pedes ueStros,Dominus er mugis ßerueßer,eruos debetisdlter alteriuspedes IdUdre. Exemplum dedi uobli, ut quemadmodum ego fid, cr UOSfdCldtiS. Tertio, uult Deus conffiici dc lucerc rendtoru ope* rd,ut er Deum glorificent,er proximo ufui fint, tmt tbai s-AUrci ^.tuca 11. Vos eßts lux mundi. Non po teß ciuitds dbfeondi fuprd montem poßta. üeq^ dccens dunt lucerndm,er ponut earn fub modio,fed fuper cM deldbrum,utlucedt omnibus qui m domo funt. Sic lus cedt lux ueßrd cor dm bommibus ut uidedut operd ues ßrdbond, erglorificent pdtrem ueltrum quimccelü eü. Mdttb. n. ExßuHu arbor cognafeitur. iohannH 3-ïn boe cognofcent omnes quad difcipuU mei fitis,fiii leHionem habueritis ad inuicem. lobants i;. in hoe cU 20 rificatus ed pater meus, ut frudum plurimum affins tis,er effleiammi mei difcipuU. Quarto, teßatur Chrißus, mails operibus effuriß gratiam : accerfi er cumularigraues eraternas pte^ nas,nißagatur pœnitentia. Matth, f. Quad fi fai ft»^ pidus fuerit,quo falietur l Ad nibilum ualet ultra, mfi ut mittatur firas, er concnlcelur ab bommibus. Mit“ thair. Omnis arbor qua no facit frudunibomim,eX' cidetur,er in ignem mittetur. Matthai zz.dIco uobis, quoniam omne uerbum ociofum, quod locuti fuerutl 30 homines, reddent ratione de eo in die iudicij. Matthat zf.m parabola de talento comminatur,feignauut^ puniturum effe. idem Luca 13. proponit in fierilifici* fuccidendd.loh. rs-Omnem palmitem in me non feren tem frudum,toÜet.idem parabolam deferuo debitore, boc epiphmemate concludit Matthäi 18 ; Sic er pUtf meus coeleßis faciet uobis, fi non remiferitis fuo quifqs fratri de cordibus ucßris,d£lida eoru. M.attha:i ts.mis naturfe publico iudicio damnaturum cos quineglext runtfdmelicos,fitibudos,peregrinos, nudos, infirmes-Edptißa quoquegrauem fententia proponit Matthdi 3. Luca 3.1am fecurls, inquit, ad radicem arboris pofis td efi. Omnis ergo arbor qua non facit frudum bon^ cxcidetur,er m ignem mittetur. De pramijs er dignitate bonorum opcrum, fuo llt;gt; co dicetur. Manifißißimum igitur eß,operd bond lt;jß neceffaria,ac fequi debere reconciliationem. Definitio bonorum operumtx bac dodrina tills conficipoteß. Bona opera, funt opera mandata certo er expreffo uerbo Dei : quaflunt in fide,er dirigun' feruiant.Explicdtionem fequentia fuppeditabunt. Qua enim opera fint praßanda, nempe ea dunti* xdtqua certo Dei uerbo praceptafunt, Chrifiusï'^^^ thai is.docet: Vos, inquit, tranfgrediminimandatuiu Dei,proptertrdditionemuefiram. crallegatEfdiatt dimoniumtSine caufa colunt me,docentes dodrinds tl |
|
nf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E B O N I S (»dtrew fM«w (sr mdtrem tunm^zr Diligts proximuin tmmßeuttdpium.Suriimdduttm totius ’Decalogifuc tindii recitdtur t^atthici xi. Luc£ lo.Dikg« Domi-HKi« Df«)n tuum toto corde ttto ,ç^tot(i animd tud, er totd mente tun-Hoc eß maximum er primum man datum Secundum autem cßßmilehuic-.Diligesproxu mum tuum ßeut teipfum. Ad Decalogi fumma er hac fententia poteß reßrri, Katth£i n. Date Cafari qua funt Cafari^^ct Deo qua fuut Dei.Baptißa quoq- juos auditores,de operibus interrogantes, Luca 3.de Deca logioperibiK admonef.nèmpeut ßnterga alias be= ttefici,quifqu£ fua uocationls opera expédiât, nemini iniuria inßratur,quilibct ßuo ßipendio ßt contents. Interioraßmul er exteriora opera aDco exigi/a^ pe teßißeatur Chrißus: ut Katthai ibeatos pradicat quifpiritu paupercs funt:item mites,lugentes, eßirien tes erßtientes iußieiam, mißericordes, mundo corde pr£ditos,conßtentes,martyrium ob confißionein Chri ßifußinentesfiatribus fuis remittétes-Lxponit ibidem aliquot pracepta Decalogi, quad non modo externa fada,fed etiam interiores motus,omnesq; geßus in tos to corpore, praceptis Dei congruentes, requirantur: aedamnantur etiam mteriora peccata committentes. Kauhai s. in oratione Dominica prafcribuntur cpe= ra,qua ut ßant m nabis,à Deo petenda fünfer porra de alïjs operibus externis ac internis inßruiti Katthai cs-De corde exeunt cogitationes mala, homicidia,adul ’ teria,ßrnicationes,furta,falfatcßimonia,er blajphes ma. hac funt qua coinquinant hominem. Keeitantur ißa etiam hoe fine, ut intelligant hommes, mteriorem immundiciem taxari,et econtra puritatem à Deo ferio pofiulari. Katth.zz. DiligasDommum Deum tuum, toto corde tuo. üonßußra diledio legisfumma expos ßtio eonßituitur,e^ quidem ex corde .Non igitur dus bium eß,perßdam cordis obedientiam à n^bisflagita' ri. Matth.zs-Kunda prias quod intus poculum er pa tmam cd,ut fiat er id quod fàris eß,mundu. item. Des cimatis mentain,anethum,cyminum:cr reliquißis qua grauiorafunt legis,iudicium,mifericordiam,er fidem. Sparßm autem Chrißus de plerifq^ operibus in Des talogo praferiptis differit:fed tarnen, ut ledorcs quaß mfpeculo quodamuideant,quaopera aDeopotißis mum cxigantur,non pigebit ea adfcribere. Ch l'ALOaVS DONORVM opcrum. AD primum praceptum pertinet, uera cognitio Deilohannis 14. Qu,i uidet me, uidet patrem. eruerba baptifmi,podulant ueri Dei cognitionem. TimorDei. Katthai »0. Luea ix. Timete eum qui poteß corpuser animam perdere in gehennam. tides:lohan.6. Hoc eß opus Dei,ut credatis in eum quem mißt lüe. Sunt autem de fidefatis multa teßimos ma fuperius rccitata,ubi eins dodrina expoßta efi. Diledio Dei. Katthai n.Luca 10. Diligas Domis numDeum tuum ex toto corde tuo. Damnantur quoq; peccata hifce operibus bonis co-traria:ut, non agnofcere uerum Deum per filium. los hannis $. dui non honorificatfilium, non bonorificat patrem,qui mißt eumlohan.a.Sui eum noncognoues 1 rHnMtcni,M«ndw tumnon eognofcit.g- ïojKtn.j.Dis |
0 P E R I B v S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti6 lexcrunt hommes magis tendras quam lucem. lohans nis s-Lß pater meus quiglorificatme,quim uos dicitis Deum ueßru eß'e,er tarnen non cognouißis eum.ltenn Si Deus pater ueßer effet,diligeretis utiq, me. ldololatria:execratur enim Chrißus diaboli impus dentiam,quifepoßulabatAChrißo adorari.Katth.a-. Seruire Kammona:Katth. 6. lïafitare,dubitare:Katth.2i.IiiL(rci «, Si habueritli fidem,er non haßtaueritis.
Securitas:Luca 6.Va nabis qui ridetis,quia lugebi tis er flebitis. Non credere: lohan.3. Qui mcredulus eß filio,non uidebituitam,fediraDeimanetfupereum. Etobiurs ganturgrauiterludai, qubd prorfus noncredant in Cbrißum:Si non credideritis quod ego fum, moriemis gt;nbsp;niinpcccatisueßris.lohan.S. Dejfierare. Exemplum luda eßendit, defferatione nihil borribiUus effe. Odiffe Deum, cxecrari,pcrfequi.lohan.i4. Simun dus uos odit,fcitote qubd meprioré uobis odio habuit. Item : Qui meodit,er patrem meum odit. Item : Odio me habucrutgratls.Scd quas ißi peenas incurrant,alio loco explicandum erit. Secundum præceptum.
Engere pfeudochrißos erpfeudoprophetas, acer' rores cum uerbo Dei pugnat:tes:M.at.7. Attéditcafab fis prophetic, qui ueniunt ad uos in ueßimetis onium, intrinfecusautem funt lupi rapaces. Kat.z^. Surgent ’ pfeudoebrißi er p(cudopropbeta.ltcm:Si dixerint uo bis,Eccc in deferto cß, noliteexirei ecce i« penetralia bus,nolitecrederc.lob.10. Alienumnonfcquuntur,fed fugiuntabeo,quianon nouerunt tiocem alienorum. Kattbaidecimoquinto:Erußracolunt me, docentes do dr mas er mandata bominum. Inuocare in nomine Chrißi. Katthai 4. Dominum Deum tuum adorabis,er ei foli feruies. tob.16. si quid petieritis patrem in nomine meo, dabit uobis. Eormm lam orationis Katthaifexto prafcribit.
Conßßio er conßantia.Kat.co.Qui me conßtebU tur coram hominibus,confitebor er ego eum corä pâtre meo qui in ccelii eß. lté ; Qui perfeucrauerit ufq^ in finem,hicfaluus erit. luramentis er nomine Dei reuerenter er pienti. Katthai s-tionpeierabis, reddesauté Domino iiira-gt; menta tua. Peecatet contra boe praceptum recenfentur hac: f i Affiemarif |
|
»gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C É N T. I. 11E A/j)erndri,fd?ïiiiire,C(ilumnidri, imptdire uerbH Dft: lohan.S.QJii ex Deo eü,uerbd Dd dudit : proptered Uot non dudith,(juid ex Deo non eßls Katt, ijAntrag fatum eü cor populi buiM,zr auribM grauiter audie* funt,(y oculos fuos clduferunt,ne quando uideant oen lif,Cr dimbiK dudidnt,cr corde mteüigant,zj- conuer tdntur,cr fdnern eos.idtpfum et in parabola defemine declaratur. Sic er in typo de nuptiali conuiuio, [Aatt. 12. Luc. 14. ubi inuitati répudiât partim cotumadter, partim fuco dlic^Uo quafito .Verum no tßeii impune, 1 Mfuo loco copioßut diceturAoban. 5. Decretum free tant Uid£i,ut fi quit turn conßteretur eße Chriftti, exe tra Synagogam eqceretur. E rror« fingere,ffargere, dccipere, dugere,promo uere. tAatth. is Vienobtsfcriba er Pbarifnefhypocri i£,quia clauditii regnum ccelorum ante homines ; nos tnim non intratls,necintroeuntes finitisiaitrdre. Deum non inuocdre,a!(t non eomodo ficutfe paté« fidviAatthiti 6. pbarifaicè orare: iobannis lO.vfque modó non pedels quicquam in nomine meo. Iobannis $■ Qui non bononjicat filiuin, non honorificatpatré. Diabolum adorarepropter régna mundi: Matthäi 4. Üon gratin dgere : tuet 17. Pionne decent manda ti fund nottem autem ubi fund Non cß muentus qui re dirct,^ daret glcriam Deo. Koneonfiteri: NaUtbiti lO-Qui menegaueritco rambommibus,negabo G}^ ego turn coram pa.tremco qui m cœlis eß. ’'fernere abuti iur amends er nomine diuino. Kau An 5. Ego dteo uoiis,non iurate omnino (fdlicet te^ ; inerè, fine uocatione aut mandato magiRratus in res bus Ileitis ) neq^ per cexlum, quia thronus Dei eS: : ne* queperterram, quiafcabeUum dipedumdus :neque per Hicrofolymam, quia ciuiias eSi magni regisineque percaputtuum iuraucrls, quia non potesunum capil* lUm album faccre,aut nigrum. itemiuramentacontra pietatemGfboneßatemfa dafcruare : ut Herodes. ^laffbcmio! : Matth. 12. VuCite 11. Spiritus blaffbe tni£ non remittetur. Item : Qui dixerit ueAum contra Spiritumfandum, non remittetur ti neq^ in hoe fecu* lo,ncqi in future. Tertium præceptüm. frAd tertium pertment,amarecr ornare cogref* fus publicos.Duc£ 1. parentes Chrifti celebrâtur,quàd, ad fiftiim Pafch£ quotannisuna cumpuero tes va* feenierint.Ptß autemJfecies nunc abrogata eß,tarnen genus in exemple manet, ut omnes pij, dufmodi con-greffus,quiutr£ pietatis nomine Grabfq- fuperßitio* tie fundament. Chrißus etiarn fiepe in Synagogue in* greffus, condonatus in eoetu hommum eö, ermiracu* la edidit. Mard «.i. er ^. ertberrimèin templo Utero folymitano docuit,Mattb£i zt. In talibus congrefiibus ardenter ordre, fuosq; genü tus et uota ad aliorum piorum preces adiungere : Mat ih£ii8. Si duo ex uobis confenferint fuperterram,de omni re quameunq- petiermt,fiet illis à patremeo,qui in calls eü. Vbifuntduo ueltres congregatOn nomi ne meo,ibifum in medio eorum.Commendantur in hac fententia cogreffus piorum,Gr proponitur fuauißima 60 Luc£ 6.Omni petenti te tribue. promifio, quoi efficaces ßnt preces fut tir£, atq; adeà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MaufuetudotMadh.s.^eati mittSr |
•. I. C A P. 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«Î Chrißum ipfum ti catui interfuturum. Sacramtntis dChrißo inßitutis uti ; Luc£ iz. Hot fadte in meam commemorationem. Minißerium uerbi magnifacere,Gr pios minißrot altre ; l^uca n. Qiti uosaudit, me audit. Matth£i ta. Quinos recipit,me recipit : çy qui me recipit, recipit tumquimemißt. Item : QlÀcunq^potudederituniex minimis ißis,calice aqu£frigid£,tantum in nomme di fcipuli,amen dico uobis,non perdet mercedemfuam. o nbsp;nbsp;nbsp;Confrre aliquid defuo ad elcemojynas pauperuat. Vnde Chrißus uiduam commendat,qu£ duo £ra min» ta mittebat ingazophylacium : Vueæ ti. er Matth if. eelebraturum fe oßendit m extremo indicie hbcralM tem in pauperes. Peccata funt, fuperßitiofe feruare fabbatum, cere* monijs inbfrere, ac reliqua opera neceffaria fabbati itegUgere. Mattb£i n.Pharifaos earn ob rem increpat Cbrißus,G' ht alijs locis,Malth£i 1 e. Prufira me cO' lunt,docentes dodrinas cy mandata hommum. a Spernere Grconculcare finceros uerbi minißroi’' Luc£ 10.Qui UOS /}lt;ernit,mc ff emit. Perfecutio potentiorum in mundo,qui debebant re gern Chrißum exofculari: Mattbai 10. Ad prafides et reges ducemini,propter me. Pleemofynas Pbarifaico modo dare : Mattbai d. Veruntamen quod fupcrcß,dateelecmofynam,Grot» nia munda funt uobis:Luc£ii. Non facereea qu£ doces alias : Matthai z;. in cao' thedra Moyfifedentfcrib£0‘pbarif£i,on!niaqH£c»^ ) que iuffermt uobis feruare,feruate : fecundü opera ut' rè eorum nolitefaccre: dicuntenim,Gr nonfadunb Qiiartum præceptüm- lt;f Ad quarsum pertinent optra,honorare paren* tes,er quicunq^ eorum loco funt confituti. Matth .is-Magiß^atibus darefuum,hoc ef bonorem,obedien dam m rebus licitis,uedigal Gr alia Matth£i tz. Datt C£jari qu£funt C£farls. Peccata funt. in facrifcia,hoc eß ceremonias con* frre pecunias,Gr interim nö alere ac fußentare partit o tes Matth£i is.Vos dicitis,Quicunq-, dixeritpatriflt;» matri,munusquodcunq;eß ex me, tibi prodnit -Cr non honorifcabit patrem fuum,aut matré fuam,ty h ritü feißis mandatu Dei propter traditions ueßrain. Malcdicerepatri aut matri : Matth, i^. Qui malt* dixerit patri uel matri,morte moriatur. Konhonore affeere magißratum, non pendereit bßa,motirifedinones. Hocenim notatur'ftedamnatnr in ïud£is,Matth£i2z. Magißratui obedire in els qu£funt contra DeunK gt;nbsp;Drttf C£fari qu£funt C£faris,Gr Deo qu£funt Dei-Quincum præceptüm. lt;rr Ad quintum pertinent bona opera : Diligerefe inuicem, Grofficiadilediionis pr£flare ; loan.io.Het mando Uobis,ut diligatisuos inuicem. Diligere inimicos : Mattbai f. Luc£ a.Diligfteini micos ueßros. 'Ecnefacere egenlt,efurienti cibum, fitiend pofunie peregrino hofigt;itaipr£bere,nudum ueßire, infirmuM uifitare,captiuum confolari acUberare, Matthai^i» |
|
P? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E B 0 N IS ^iâA lludium:'Beiiti päcißci lAtfericordia: B eati miséricordes. Dimißio de reconcUidtio ßdtemd : Siofßrs munut tuum ad dltdre,zrc.udde pri'M,reconci'iare ßdtri tuo, cr tune uenieas o^irits mutins tuum: Eflo confentiens aduerfitrio tuo cit(),dum es in uid. Glddiopunirehomicidds:îfidttb. 26. QuigUdium dcce^it,glidio peribit. Peccati funt Mdtth.s.oecidereßraSci frdtrifuo, dit ccreßatriP.dchd,diccrePdtue,non reconetUari frdtri 10 fuo,dut dduerfdrio.çy udijeiuntur ibi ad unumguodli» betgrdues commnidtiones, de pœnis : ut mfrd récitât bitur. Si mdgijlrdtus innocentes oecidit:ut Herodes tobdn në,Pildtus Cbriftu-.Qtii t^f fibi trudidit,mugis peccdt. item,prodere Chrißum erpios:0' ludu, ofrulo trd disßlium bom'mis.item,Se inuicem prodent. Matthai !;.Efurientem non pafcere,ßcientcm non potarc,hofritem negligere,nudu non cooperire, infr mi er incarccrati a^iélione non afrei,er nb cbfolari. 10 Priuata uindiâa. ttemfri eccleßajUca perfona ßbi arrogant ufurpa* tionemgladij contra malefieos : Matthai le.Reconde gladium tuum in uagmam. Sextum præceptum. lt;[ Adfextumpertinent:Cafèmatrimonium coles rc.Matth.s.Eeati mundo cordc.Match, i9.Qgiod Deus coniunxit,homo non feparet. Peccata contra hoc praceptum commemorantur, Quarere uanamgloria bominum.Pbdrifaier fcri Matth.s.mcccbari.itcm,concupifccnti£,feu impuri af* soba omnia operafuafaciut m hoc,ut fre^étur ab homi Peccdtd contrd hoc pneceptum commemoruntur. fèdus. Ego, inquit, dico uobls, quód omnis qui uidet nuhercmad concupifcendum eam,iammcechatustfl in corde fuo. * Eactre diüortiddliam ob cdufdm,quAm obfirnicaa tionem. • item,légitimé repudiatam ducere. Ego,inquit,dico uobis:0mnis qui dimiferit uxorem faam,excepta fora nicationiscaufa,er qui dimiffarn duxerit,adultérât. gnum Début iüe in pdrdbold,Vtcortm duxi,uenire tw 40 immune requiritur : ^ quibus prohibentur praai d Propter uxorem er rem familiärem,negligerc re» pofram. Crdpuld,ebrietds : Duca 21. Videte ne corda ueßra grauenturcrapula er ebrietate,er curis buius uita. Luxus in ueüitu : ut notatur in diuite epulone. Septimum præceptum. lt;rAd feptimum pertinent,tenere proprium er comparare bonacorporalidiuxtaregulam, Quarite primum regnum calorum, er catera omnid ddijcien-turuobis. |
0 P E R I B V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u® Reddere ci qui eß iefrduidtus : 1,UC£ 19. Peccdtd funt,deditu cjje l^dmmoniie,dudrum de tea ndeem effe: tàdtth. e. Luc£ le.Non poteftis Deo ferui» re,cf Mdmmon£.Luc£ u.CduetedbomnidUdricid. EfJe infidelem difrenfatorem bonorum fu£ fidei commifforum. Epuldrifecurè de bonis fuis,negleilispduperibus: ut diues epulo,cr dlter qui horreum dmplidt'.Eucieii. Non effe Uberulcm m minifterium. ïntrdui in doa mum tudm,dqudm non dedifti pedibus meis: Euc£ 7. Rdpereboiid Chrißi:ut fdciunt milites, mit tent ci fortem fuper tunied eins. Dilapidure bond fud,utfdcit Acoldfrus. Odauum præceptum. lt;r Ad odlauum pertinet, VerUds : Uldttb.s.Sitfera mo nclter,eâ eü,non non.Cluod bis abunduntius eft,i rndlo e?i. liumilitds : Katt. » j. Quife bumilidt, exdltdbitur. Contraria funt,mendacid : iobannis s. Ealfa tefrimonia dare : Marei 14. Superbia,qua continet falfum iudicium de fe ipfo : Luca i^.Qjiifrexaltatyhumiliabitar.LuccCJO.Qjiod hominibus altum eß,id abommatio coram Deo dl. iudicareautdamnarealios temerè : Mattb.y.Euca a.Holite iudicare,çr non iudicabimini.Holite condem nare,çr non condemnabmim. Honloquiturautent de ordmarid er légitima magißratus poteftate, fed de priuata er inordmata. mbits. Dilatant enimpbylaüeriafud, er magnißeant fimbridspaUio“umfuorum,amantqiprimosaccubitus in coenis,er primo federe loco in cöcilijs,er falutatioa nes in frro, er uocari ab hominibus Rabbi : Mattb.i}. Nonum amp;nbsp;decimum præceptum. ([ Ad nonumer decimumaliqua ratione etiSper-tinent,qu£ m quinto, fexto,feptimo er oélauopofica funt. Porro hue etiam iUa dida pert'mét,quibus cor mundum er ab omnibus prauis affrddbus uacuum er dus er cupiditates,quibus proximi bonis incommoda ri folet.Diligds proximo tuum,ficut teipfum : Matth. ti-Va uobisferiba er bypocrita, quia purgatis extet rioré pocuti patinaq; parté, cateriim.mtus plena funt rapind er mtempträtia.ltcm,Eoris appareils bominia bus iufti.intus autem pleni eftis ßdione er iniquitate. Jtë,'V£uobis fcriba et Phdril£t,bypocrit£,quia corne ditis domos utduarujdq; pratextu prolixa erationis. |
Conßrre de fuis bonis ad Reipublica conferudtioa sa nem : Date Cafari,qua funt Cafaris.
Et ad minikerij coferuationem : Operdrius dignus eßeibo fuo: Matth .10.
e'fuis bonis alios iuuare: Luca f. Qui habet duos tunicas,det non habenti :(^ qui habet efeas, fimiliter fdciat.
Bern, Non ampliusquam conftitutumeftfdb alijs exigere.
ltem,efft eontentum fuis ßipendijs.
Non rapere : Luca 18.
Lucas. Mutuum date,nihil inde fr er dûtes.
ft Ordinem quondam eße bonorum operum, non tantum ex Decalogo, fed etiam ex pluribus Chriüi concionibus conHat. Matthai fexto inquit : Q^rite primkm regnum Dei,cr iußieiam eins. Et in orationis firmaferiem bonorum operum oßenditiubet enim mi tio peters fandißeationem nommis diumi : hoc cli,ut Deum uerè agnofcamus, conuertamur ad poenitentid, er dus uerbum ampledamur, conßteamur er célébré mus.deinde de alijs comonefacit : nempe ut Deu timen tes.ab ipßus regimine pendeamus, Eccleßam dus ame 60 mus,fiueamusdcpropagemus,er in fanditate opera uocationis expediamus.ut auarieiä uitätcs,corporalia ft ah
-ocr page 108-|
C E N T. L L Î B. I. C A P. Ï 11Ï. 10 * tjl db ipfo expeHemiU: tredamm remißionein peccatoru: Diaboli inßdias effiugiamus: de ßgt;em certdm liberatio* nie aternie tenedmus.Matth£i 22. inquit,mdximum zr primum mandata m lege effe, diligereDominü Deum ex toto corde,totd anima,tota mente : fecundum autent ßmile huic,Diligere proximum ßcutfeipfum.ttem:C£ fari fud,dc Deofua reddenda effie docet: nec confunden da opera, nec tribuenda creaturis qu£ Deo coueniant, Luc£ io.vnum eß neceffiarium : Maria optimam pare tem elegit,qu£ non dußretur ab ed-ubi üudiu audien* 10 di ac difcendi uerbu Dei reliquis operibas,corpori po^ tißimum feruientibus,dnteponit. i.’iordlùi quoq;,ut uocantur,operd,ßcutifuprdcos m'morduimus,ceremonialibus anteßruntur. lAatthai n.Mifericordidm uqIo, amp;nbsp;non facrißeium-Katth. 23. Dccimatis meHtdm,anethum, cyminum : zr reUqui^ls quegrauiora funt legisßudidum çy mifericordiam zr fidem.Uac oportet fdccre,zr illa non intermittere. no thefauroproßrt bond,zr malushomo de thefaur» malo proßrt mala. Perßieue docet Chridus,oportett nos prias bonos fieri,hoc eß regenerari,iußificdri,ßi» bus interioribus ualeant per fefe, abfque Chrißi adiu- 40 ritu fando idußrari, quamfacultatem bene operandi ndncifcamur.loan.isLgofumuitis,uospalmites:qiii Externa opera humana induHria fieri poffie, Chris Uns concedit. N^m Matth. ;. non inficidtur,Phdrifeos habere qaandam iußiciam,uer(im non perßHam. Lu* c£ iS.quxdam enumerantur.ut non rapere alijs,nemis nemmdnißßd iniuria afficere,noncontaminare fea* dtiUcrio, icimtiire bif inftibbAto^dtciniM de omnib.pén dere : fed mteriord negdt bumdnd diligentid fieri faße, eo qitód nAturd iidmdtidßt deprdUdtd- de docet, pdtré, ß zr Ißiritum fdnäum effe eorum edufdm efficienttm. iohdiLó ’tiemo poteH uenire dd me,nißpater qui mißt me,trdxerit eum-Affirmât igitur, ßdem m Chrifiu effie epM Dei pdtris in nobis, nee compdrari hurndnafoler 3 0 tid.iohdn.iy.Pdter fdnUeffierud cos in nomine tuo. Itë: Sdnilißcd eos in ueritdte tun. ç^t^are aerx de Deo dos Urinieaffentiri, zrfdnUitdtem percipere, non eß no* ßrarum uirium opuf,fed Dei:qui intercedente ßlio,pe Hord noürd uerd doHrind zr fdnUitnonid illußrdt.De ebrißiduxilio 'obdn.i; fcriptum eß.Sicut palmes non poteß ßrre frudum defemetipfo, niß manferit in uite: ßc nee uos^niß in me mduferitis. Pr^cldra h£c eft fens tentid,qud docet Chrißu^, quid humante uires in operi mento nempe nihil aliud,quÀm quod palmes a uite re» feHusPx uite igitur uigor lüe eßieax in palmitédfcens dit, ut botros fuos gratißimofucco dißentos, proßrre queat.P.epetit autê aliquotics eodem in loco hanc fuant fententiam,ne quis putet ei temerè Mafdam uoces exci diffie.Sinc me,inquit,nihil poteßis faccre itemSimans feritis in me, zr uerbd mea in uobis manferint, quod* canq- uolueritis petetis,ZT fiet uobis Coniungit dd in* aocationis opm duo:nempe fuum duxilium,zr uerbum fuum.Verbo enim uoluntatem patris reuelat, ac per id medium pedora haminum ad uerä inuocationem exu* fcitat,ne quis fibi enthußafmos zr inffiirationes Chri» m abfque uerbo fingat. item : Ego elegi uos,zr pofui KOS, ut eatis zr ßudum affiratis. De ffir it ufando ^icitur Iohannis 1 o. Spiritus ueri* - tatis docebit uosomnem ueritatem iohannis i^.Dabit uobis paracletum. Matth£i to. Non uos edis quilo* quimini,fed ffimtus patris ueßri, qui loquitur in uo* bis.Quaproptercognitio uer£ dodrin£, habere pace in confeientiacoram Deo,et in arduis tentdtionibusae 60 lutum peccati h£ret,plurimum fordium fecum trahît, perteuhs coßßwßpfdm^ mta pro iusv Chrißo, e» ex pr£didis inteHigi poteß : nempé, fide in Chrißun. oportd |
10 iusq^dodfma profundere, tpßus ffiiritusfandiepß eß,corda hominumgubernantis, et luce tam exceUentt dccendentis. Concurrunt igitur in hifce operibus o* mnium furnmis, Deus, uerbum, uoluntas humana,tri* da à Deo per uerbum. nine iam inteUigi poteß,qußndm bona operaprr* fare poßmt,nempe exißentes 'm Eccleßa Dei uera,uit per uerbum fyncerum Deus pater,filius zr ffiritus ßit dut eß efficax. Clare enim affirmai Chrißus, extraß nemmem poffe ßudus bonos fdcere:todn.is. Inde effiquod docet Chrißus,tdntun^ iußificatos ba na opera,qu£ uerè ßc dicimeretur,pr£ßare poffietreh quos non item. Matthxi r.tîlunquidcoîliguntdelfitti^ uuM,dutde tribulis ficus?Sic omnis arbor bona ßudas bonos facit,mald dutem drbor ßudus malos fdcit.'blon poteß dUtem drbor mala bonos ßudus facere,neq; ar-bor bona malos ßudus facere. Bonx mdolis zr ßdgfi ras arbores per ßmilitudmem appellat hommes rend« tos feu iußificatos ,hoc eß, qui remißionem peccatoru per fidem in Chrißum iuxtd certas zr reueldtas pro» mißioncs dccepcrunt,ac ffiritufando donatifunt.Con tra,mal£ ac derdes arbores uocdntur,igndri uerbi H-umi, nec regenerati, quantumuis rationis acumine 6“ fua illa difcipUna excédant, ac uel hetero Ç ut ideait ) ßrmoßores cora mundo appateant^poect igitur,pri» mb neceffie effie,ut indole bond drbores pr£dit£ßnt,ex quafadueszrgrati ßudus gignantur: qua ß deßituta fuermt,nihil niß acidum zr umarum quiddam profi» rent. Eß autem homo non renatus, quauis mculta ac fylueßri arbore agreßior zr firocior : nec poteß duß modi opera prxßare, qualia Deus exigit. Eadent fi» gura utitur Chrißus Matth.ia.Lucx 6, Aut facile arbo rem bonam,et ßudum eins bonum: autfacite arborai malam,zr ßudum cius malum. ßquidem ex ßuduar» bor cogno(fitur.Progenies uiperarum, quomodo pott flis bona loqui,cum ßtA malilitcmtBonus homo debo» manet in me,zr ego in eo, hic ßrt ßuda multu. PriiU igitur 'm Chrißo ßt neceffie eß,qui bona opera uclitfi' cere. Hem:Ego elegi uos, zr pofui utfrudumaffira^ tis, Matth. \S.Prius gratis abfoluitur feruus,de'mde r(' quiruntur ab eodiledionis opera erga fuum confers uum:qu£ cum non exhibeat,feueriter puiiitur. Luef t. Vt ßne timore de manu inimicorum liberati, feraii* musUli. Duo hacfententia proponuntur. Primumih« so mmesfub crudtUßtmis inimids ueri captiuos effie, neu poffie donec iÜis uinculis conßridifunt, Deoferuireß terum eß,Christum nos in libertatem affiereretquaaect pta,poßea opera Deo grata incipiamusfacere. Matth. 3. Luc£f.Eaciteßudus dignospexnitentia. Proponi^ tur hoc loco conuerßo uera,deinde ßudus fubfequM» tur. Soli igitur credentes,feu iußificati, idoneifuntai pr£ßanda opera uerè bona, Deoq; placentia. Porro quomodo placeant credentium opera Dco,ll eet mutila ßnt,zr exhac imbeciüi natura,in qua adhue |
m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E B o N I s
Qportitmm nüsIldtuereßrmiter,'Dcum nobis recon tiliitttm eße,O' imputdre iu{licidgrdtis,dbfc]ue omni noßro merito,tdnlum propter Chriftum : ßcut inquit Chriflus,Venite di me omnes qui Idborutis.Uem, Qjti creiit in earn, bdbet uitum £terndm. De Me ey h^c perfodpt nobis ejji debent, inebodtS amp;nbsp;imbeciUe hdne obedientid,iuxtduerbii Dei pra^itü propter medidx torem i e s v m ebriftu pldcere. iohun. tf. Si manferitis in me, O'uerbd men mdnfermt in nobis,quoicunq^ uo lueritis, petetis, ey fiet uobis. I^Unere in Cbriflo quid i «Undeft,qu'un credercineumi Verbu Chriftiin nobis mdnere,ea, promißionihus grutix potißimum inniti, lobdnnls t6.ipfepdterdmdtuos,quid uos medmaftis, ty credidiftiS-Totius igitur umoris Dei, quo nos, noa ftrdé^ operd pdternèzy dementer dccipit,cdufde{i Qlmjlus, in quern credimus. Preces etium di Dcuin pdtrem in nomine fua iubet in?iituere,hoc eQ:,fide in ipftm :ut ^dtuamus, ipftus umbrdculo amp;merito nos pldcere, cr benigne duiiripreces. idmfiinuoedtio in nomine Chrifti pldcct,quod eft opus longe exeeUentif= z ftmumtidem de reliquis redi ufteueruri debet. Net te* mereßddim eil,quoi in ordtionis firmuldgt;n,ey quidé 'm medium,eeu in ipftum inuocdtionls ( ut fic dicumus) cor,ftt inftrtd lise petitio : Et dimitte nabis debitd no firxNrfw ex ingenti mifericordid propter Chriftum, queftdeupprehendimus, necefte eft nos beneftcid Dei omnid dccipere : ey bdc ipfd mifericordid, 'm qud, ftde propter Chriftum nitimur, necefte eft tegi noftrd opea rd,dc paterna aftidu dpprobdri. Ex eodem funidmen to etidin perfticuum eft,ftiem oportere omnibus ope= ? ribusprslucereiSiquid petieritis, moio creddtis,fiet «obis. Debet igitur ey ad reliqud reftrri.
Non efte perftdd opera hominum,hoc cd,no fdtif= fdcerelegi Dei, qu£ perftdißimdm obeiientidm ex to tis uiribus iudi requirit, ex didis Cbrifti ^ biftorijs miniftftum efttPrimum externdm Pbarifeorum iudia ti3m,qus: eertè non erat uu!gdris,non efte dbfoluCdm, Chriftusfepètcildtur. iAdttheei f.inquit, credentiuin iufticidm eportereefte pradantiorem er uberiorem qudmftribdrum zy Pbarifeorum. Matth ai zj.qudft 4 deftnit edin iufticidm externdm,quod inquif.Decimda tis mentim,dnethum,cyminum: fedgrauiora legis in= termittitis.Signiftcdt igitur, ipfos tantu ceremonidlid ty externa quida praftare ,qu£ nequaquam ftnt inte gralegisimpletio, Et clarius paulo pofttSimiles eftis fepulchrisdedibdtis,qu£ ftris quidé apparentffecio-fd, intus nero plena funtoftibus mortuorum, omniq^ fturcitid : ftc et uosfiris quidem apparetis bominibus iufti,intus autem pleni eftis ftdione zy iniquitate. Mat thai is.cuidam admodum pr£fumptuofe dicenti,C)m» ^ nia h£c euftodiui 'd iuuentute med,quid adbuc mibi ic^ (ftiChriftus argute reftoniebat : Si uit perftäus efte, «die zy uende omnia qu£ bdbes,et da pauperibus.hdc ipfd re eu m deducens ad agnitioné fu£fced£ auariti£, cui tam prof mdè immerfus erat, ut beneficenti£ ergd pïcxmum prorfus eftet oblitus,dc potiores longè haa berct faas iiuitias, quam agnitionem zy conftßionem Cbrifti.'Eddem rattonefuperciliofum Phdrif£umrea tundit Chriftus,ftcut Luc£ iQ.fcriptu eft,qui fe ipfuin uolcbat iuftiftcaretcr.m tarnen nondum didiciftet, quis s eftet fuus proximus,mult() ueró minus ei débita oftcia
OPERIB 7 3, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«ï4gt;
pr£ filter at. zy lobanls feptimot Uoti'ne Moyfes dedit uobis legé^zytiménemo exuobis,fadiispr£ftatlegé.
Ne Çi ueró credentium aut iuftificatorum opera efte plane perftfld : neq; legem Dei,ipforum 'incboata obe dientia pofteimpleri,idem Cbriflus docet.üam in ont tionc Dominica omnes, quantumlibet magnis uirtutU bus fulgentes,femper,donee bac mortali uitafunguna tur, iubetpetere, Dimitte nabis débita noftrd. unde quid aliud conijcias,qu'Am etiam iuftificatos adbuc pee cdtababerc,zy fud obedientia legi Dei fatisfacere non poftei Luc.ty.Si ftceritis omnid qu£ pr£ccptafuntuo bis,dicite,Serui mutiles furnus: quod debuimus facers fteimus.i^egat diftipulos fibi perftää legis obedientia ucndicarepofte,licetplura quam alijftcermt Qnare femper baefentétid ucra eft,lob.i. Dxplenitudine dus nas omnes accepimus, gratia pro gratia. Non igitur ex nobis,fed ex Cbriflo habemus pienitudinc, feu legis exuberante fatisfadioné. Confonâtetiàexempla. Iohannes baptifta inquit,lob.i. Cuius ego no fum dignus o utfoluâ corrigiâ calciamenti. Et 'm hiftoria Euangeli' ca f£pe imbeciftitates zypeccata Apoftoloru annotan tur,ut nos moneant de eoru imperftdione 'm bac uita.
teutte operaprecium eft,fumma qaapotefl fieri dia ligétia obferuare, quales fines Chriftus bonis opcribus iuflificatorum attribuât. Remißionem peccatoa rum,feuimputationem iufticu ac falutem,nufquain opcribus bumanis fine ex parte fine ex toto adfcribiti fed tantum afterit,eam ex fe,fuo^ beneficia ac merito, gratis contmgere credentibus.Duc£t4 pr£cipit,ut ’ tantum'm fuo nomme remißiopeccatorHpr£dicetur. lob an. 3.Sic Deus dilexit,zyc.Et Baptifia in quit. Ecce agnus Dei,tollens peccata mundi. quo fermone teftaa tur,tantum immolationé buius ui{lim£,fine adiumen* to operum humanorum, peccatorum remißionem pa» rari ac donari. Item : Ex plenitudine dus ( no mquit, ex noflra,tanquam partiali ) omnes ( non,quidam tan turn ) accepimus,gratiam pro gratia.
Habent tarnen zy credentium opera amplißimos fia nes,propter quos fieri debeant : ut, Propter mandaté o Dei.Po ftulatenim Deus obedientia ab omnibus. Mata tb£i3.Pacitc fi-uflus digitos pcenitentia.lohan.is. Hoc eft pr£ceptum meur,t,ut diligatis uos 'muicern, ficut di lexi uos. Item : Pofui uos utfrudum firatis. toban. 8. Vade, noli ampliuspeccare. Mequaquam igitur adiaa phoron eft,accepta gratis, fide, remißionepeccatoru, po fie a fecundum pr£cepta Dei uiuere,uel non.
Secundo,ut Deus opcribus credétium glorificctur. Sic luccat lux ueftra coram bominibus, ut uideant ope raucflrabona,zy glorificent patrem ueftruinquiin ” cceliseft.
Tertio,ut confeßio extet,fides rclucefeat,zy con fti datur : breuitcr,ut fint 'mdicia ac teftimonia fidd,qu£ etiam proximo fiant nota, elft caufam ad celebrandn Deumpr£beèit.Mattb.s.h£c omnia pr£cedcnti fini co pulantur: Vos cftis,'mquit,luxmundi.Honpoteft dui tas abfcondi,fupra monté pofita : ncq; accendut lucera nam,zy ponuteam fubmodio,fed fuper candelahru, ut luccat omnibus qui 'm domo funt. Luccat igitur lux ueflra,zyc. Matth, y. Ex frudibus eorum cognofcetis o fos. Additur zy ratio : Omnis arbor bonafrudus boa nos facit,mala aut arbor malos fi-udusfacit. Matth.iz.
f ^ ^x
-ocr page 110-|
«?f CENT. I. LIB Ex frufltt arbor co^nofcitur: Progenies uiperdrum, quomodo poteflisbonaloqui,cumfitismdli? Ex abun ddntid enint cordis os loquitur. Et qui recipitiußumin nomine iußi,merecdem iußit° uos male accipicrtra(lari,mißiscxcrcitibus fuis,pit* pauca fuißi fidclis,fuper multa te conßituam, intra in 4° terna damnationi adiudicatur,addita conclufione : Sic uobis, quicquid ßcißls uni de bis fiatribus meis minis mis, mihi ßcißls. QU£poteßeßemaior operumdi gnitas?Matth. 7.Euc£ 6.Date, er dabitur uobis.Men ^° manferit,mittiturßrasßcutpalmcs,erarefdt,ercci furam bonam er conßrtam, er coagmentatam, erfu ligunt eum,er in ignem mittunt, er ardet. Huc etias pertinent exempla panarum,quibus impij ajßäiltait propter contemptum uerbi,er alia fcelera. Contraria bonis operibus funt pcccata contra tot» Decalogum,qu£ proculdubio caufa funtingentuipee narum prafentis er £tern£ uit£ : qua de re modo teßi montafunt coUeßa. Deinde pugnanttraditiones,fcti opera humana, fi ijs adßruitur opinio cultus, deqd-busMatth£i dedmoquinto didtur: Sine caufa colunt rurfus ad Deum couertamur, ac per Chrißum ueniam 60 me,docentes dodrinas er mandata hominum. Pra-prectmur. Deinde alias quoq; impoenitentia er iniqui terea hypocrißs, qu£ magnifadt opera extema, er Qudrtci,propter prlt;cgt;nid huius et letern^ uit£,qmi bus (ifiul dignitds bonorum operum comprehenditur. Et(i enim operd iujlificdtorli remißionem peccatoru, gratidm cordm Deo, etfdlutim non merentur : tarnen dUæ fuduißintie pro inißiones proponütur,qu£ etid ftu dium bene operandi excitdre debent. Matth^i quinto: Beati pduperes Ipiritu,quonidm ipforumeilregnunt coelorum. Beati mîtes, quoniam ipß poßidebunt ter« rdm.Beati qui lugent, quoniam ipß cofoldtionem dcci pient. Bedti qui eßuriunt er ßitiunt iufliciam,quonidm ipß faturabuntur. Bedti mifericordes, quoniam ipß mi fericordia confequentur. Beati mundo corde,quoniam ipß Deum uidebunt. Beati paeißd, quoniam ßUj Dei uocabuntur. Beati qui perfecutionem patiuntur pro« pter iu!liciam,quoniam ipforum eß regnum calorum. Bedtießis,cum maledixcrintuobishomines, er perfe cuti uos fuermt,et dixcrint omne malum aduerfus uos, mentictes propter me : Gaudete er exultate, quoniam merces ueftra copiofaeßincœlis. Uiatth.ó.Pater tuns qui uidet in abfeondito, reddet tibi in manißßo : tuat. io.Omnls qui me conßtebitur cor am hommibus, conß tebor er ego eum coram patre meo, qai in coelis eß. item : Qui perdidcrit animam fuam propter me, mue niet earn, item : Qui recipit uos,me recipif.er qui me recipit,rccipiteum quimißt me. Qui recipit prophet tarn in nomine prophet£, mercede prophets accipict. dccipiet. Et quicunq; potu dederit uni ex minimis ißls, calice aqult;eßigid£ tantum in nomme difeipuli, amen dico uobis,non perdet mercedefuam.Matthai 18. Mar ci(f.Euc£i7. Qui fufceperitunum paruulum talem in nomine meo, me fufcipit. item : Omnis qui relique ritdomum,uclfratres,autforores, autpatrem, autma trem,aut uxorem,aut filios, dut agros propter nomen meum,ccntuplum decipiet,cr uitam £ternam po fide« bit. Matth£i iS. Euge ferue bone orfidelis, quifuper gaudium Domini tui.\tcm : Omni habenti dabitur,er abundabit. ibidem Chrißias inquit,fe celebraturum in nouißimo iudicio opera credentium, er muita ater« na compenfaturum. Efuriui enim,dicit, er dedißls mis bi cibum : fitiui, dedißls mihi potum : holies eram, er eoüegißis me : nudus, operuißls me : infirmas, uißtas ßls me : in carcere,uenißls ad me. item ; Amen dico percßiuentem,dabunt in ßnum ueßrum.Luca: i^Cum facts conuiuiu,uoca pauperes, debiles, claudos, cacos: er bcatus cris, quad nonhabent unde rétribuant tibi. Ketribuetur enim tibi in refurreßione iußorum.ioan. ij. Qui accipit,ßquemmifero,me accipit. Quiautem me accipit,eum qui me mißt,aceipit. Quinto,ne incidamus in atroces panas. Excutitur tnim mails operibus gratia,fides,Spiritus fanßus : mß |
I. C A P. 11 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«tf tates punit Deus. Matthii tertio er feptimo,Luce ter tio erßexto: lamfecuris ad radieem arboru poßta eß^ Omnis ergo arbor qua non facit ßußum bonum,exci ditur, er in ignem mittitur. item : Cuius ucntilabrua in manu fua,er permundabit aream fuam,er congre» gabit triticum inborreum fuum,paledsautcmcontint ret igni inextinguibili. Uiatth.f. Vos eßls fal terra-Quod ß falflupidus fuerit,quo faUeturtad nihUunt ai let ultra,niß ut mittatur ßrds,er conculcetur ab boni ' nibus. Item : Quiocciderit, reus erit iudicio. Quillt xerit fratri fuo B.acba,reuserit concilio. Quidixerit Batue,reus eritgehenna ignis, item : Bßo cofentied ( aduerfario tuo cito, dum es in uia cum eo,ne ßrte tri» dat te aduerfarius tuns iudici,er iudex tradat te mini» ßro,er in carcerem tnittaris. Amen dico tibi,non exi^ bis,donec reddas nouißimum quadrantem. item : Cgt;t9 nis qui uiderit mulierem ad concupifcendum cam,iaO mceebatus eß in corde fuo. Matth^i fexto ; Si non ü* miferitis bominibus,nee pater uefierdimittetuobisp(( ' cata ueßra, Matthtei 7. Bucx o. Holite iudicare, C no wdicabimini. item : DifcediteÀ me omnes qmo» peramini iniquitatem. Mattbiei 10. Marei 4. L»«9* cria Qui negaueritme coram bominibus,negaboamp; ego eum cora patre meo qui in ccelis eß.Matth.n.i^ co uobis, quad de omni uerbo ociofo,quod locutißt-rint homines,reddent rationem in die iudidj. item A Diabolum ad domum uacuarn reuerti, ßipatum aUjsß ptem fe nequioribus,et eßieercutpoßeriora fiantmti topeiora prioribus. Matth, a. Rex audiens fuos(tf dit homicidas illos,et duitaté lüorumfuccendit. itérai Mittet filius hominis angelos fuos. er colligent de regno eiusomnia fcandala, er eos qui fadunt iniquité* tem,er mittent cos in caminum ignis. Matth, i s. Qÿ feandaUz^uerit und de pufillis ißls qui in me credunt, expeditdutfu/fendatur mola afinariain coUodus, er demergatur in profundum maris. If cm : Vahonà» ni,perquem fcandalum uenit ltem,feruus qui no eni mifericors erga coferuum,amittit accepta bona,eric* er pater meus ealeßls faciet uobis, fi non remiferitü unufquifq; fiatri fuo de cordibus ueflrls. Mattb.ii.Camp; fe exaltat,humiliabitur. Matthati zs- Seruum mutders reijciteintenebrasexteriores. item ait fepuuitari peccata:Quicquidnon ßcißlsuni de mmoribusbis, nee mibißcißls. Luc£ 17. Hon ne decern mundati fant, nouem autem ubi funt {Non eß inuentus qui redirct, er daretgloriam Deo? lohan.ir.Omnem palmitem« me non ßrentem ßu(tu,toüit. item : Si quit in me not proprip |
|
'57 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D È I N V 0 C A froprijs optribiti peYß^ionem ac laudtm iußici£ ad^ (cribit Damniturautem i Cbrißo Kaubai a. Cum mi ftricorditim ßeif, noli Ante te tuba ebnere, ßcut bypos tritt fAciunt inßynAgogis, er in uicif, ut bonorificent tur Ab bominibus. ItemtCum orAtis,nonßtitßtut hypo tritt, (fui AmAnt in ßynAgogd er in angulit plAtcArum ßAnta orArc, ut uideantur Ab bominibus. Amen dico uobit,receperunt mercedem fuAm. M.Attblt;ei t f. Irritum ßeißtimAndAtum Del, propter trAditionem ueßrAm. bypocritt,bene prophetAtiit de Hobif EfAiAf dicens:Po pulw hie lAbijs me honor At,cor AUtem eorum longé eß À me. M-Atthti 2;. ut fuper ip^os pronunciAt, eo quad ceremomAliA prtßrrent morAlibiM,ßbi(yßAlß) iußtciie hudem tributrent. LuC£ 18. ait Chriflui, pbariftum {umfaAoperum Mida, cRim perßuaßone tumebat, damnatum 'm iudicio Gei eße. nbsp;nbsp;Nee tribuendAm eße faluiem operibus bumanls, ex didtif de meritk Cbrtüi fole meridiAno,quod dicitur,clAriui eß. tpfe enim tan^ turn faluum feat populum fuum À peccAtis fuis : ipfe ue nitperditosfahiAre,legemimpl(re,uitAm parare er a dondrf. H«c perrinet e^ iüitd, quod 'm nouißimo die quarent iußi:Gomine, quandote uidimus efurien* tem,eypAuimu!tc' ßtientem,f::^ potauimuseßeutindi tat Qlmßm ipfe, iudex iüius iudicq futurus.Salutë igi^ tar fui iußi non collocarunt in opera : alias hocipfum in eo loco laßaripteq; ca tantoperc extenuaturi eßint. lt;rPoSremo,compendijuice inboclocouifumeß dd'ijcerepArAbolAm à Chrißo propoßtam, depatrefa^ tniliasac denario, m qua plertque opcrum cauftpuls j chrè commemorantur,Ac ueluti in piHura demonßran tur: l/tatthai zo.Eriinum,omnesfunt odoß, dommu, umeamey opera ignorantes, acprtm'ijs omnibus de» ßituti perferidquod totumgenus bumanum, quale quidem nunceft,depingit,nempe quód ueri^ona ope» ra nemo ex fuis naturahbus uiribus poßit prtßare.Ve nit AUtem pAtcrfamilias, ipfenimirum Geusuerèpa» terfamilias in hac amplißima domo, quam ipfemet ex» truxit ,nempe mundo, ac uocat operarios. Eaigitur eß cAufa eßieiens bonorum operum : nempe Geus, uo» 4 tahs nos fuo uerbo,quod ipfemet protulit in mundum, ernune in minißerio conferuat ac tradit. Niittit autem in faam uineamjioc eß, in Ecdeßam. nam extra Eccle ßam nuüa bona opera fieri poßunt. Et ad certos labo» res eos mittit,nempe ut uineam colandno euellandnon deßruant,nonßdiant res alias. Talia enim opera pr£a fianda funt, qut ipfe Geus prtcepit. nec debet aliquid fufeipi proprio arbitrio. Vocatautem diuerfis temporibus, nec labores funt pares : hoc eß,uocAtio Eccleßt fit omnib. temporibus. $ Geinde,ficut dona,itA zr opera uariandalius alio plu» ra er exceîlentiora habet. Einalis caufa pramia funt, quibus labores compen-fantur : -lertim 'm 'ijsgratiam fuam uult lucere Geus,eo quad pluribus eregratuita beneuolentia,quAm ex meri to, premia largialur. Succenfet prtterea paterfami-li'as,hoc efiGeus,ijs quifuam liberaUtatem tgrefirut: maiusq- meritü exigunt, quam labor aut conuentio po ßulanf.hoc eß,qui dignitatefuorü operum fuperbien» tes ,gratiam faßidiunt. Ait in fuper, fuum hoc eße, 6 quoi dontCicfi iure ueUt agere, ne hilum quidem fe |
T I 0 N E U E r. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*1« nobis debcre,qui nos totosfibiiebedmus. Gepingun» tur igitar bic quaß uiuis coIoribus bypocritt, ac défi' niuntur,quid flnt : nempe eperarij tantum, pondus ey“ tßum did fuß'mentes, er prtmia ambien tes : er qui» dem maiora i Geo exigentes,quam meruerunt: expo» kulantes cum Geo,quod tqualia dißribuat ijs qui non aqualiter laborduerint. Sed effundunt ißifuperbi ob' murmuratoresgratiarn Gei, ac turn fuo denario iuben turabire. tionigitur’m hac parabola agitur de falute, gt;nbsp;uel dus merito, non de uisa tterna : fed de denario, id eß,corporAlibus prtmijs. HadenUs prtdput partes in dodrina de bonis ope ribus funt expofitt. nunc quia ßedes qutdarn paulb latins patent, or uberius À Chrißo funt explicattc, ui» funt eß eus contmuo hic attexere. DE INVOCATIONE Dci. VEram Gei muocationem non effe cuiuis notant, nec tantum ex naturaU notida prouenire, ncq; gt; etiam ijs quifunt extra eedefiâ, cum uera Eedefia Gd rommunem eße,h£c dtda teßantur. Iohannis 4. Vos adoratis.quodnefdtis.'.obannis i^-Vfcp modo non pe» tijßls quicquarn in nomine mco. Videtur enim taxare Chrißus iplorum imbedlUtatem, quoi hadenus non» dum uera fiduda in Chrißumfeu in nominefuo potue rintmuocare. Euc£ m Gomine docenos orare. Etfi autem lux uox de firma orationis prindpaUter intdli gi uideatur: tarnen fimul totam inâitutionem de uera inuocationecomprehendit, cuius in ludaifmo difdpuli Chrißifuerant ignari. Praterea fine uera Gei notida, fine Chrtßo, fine fide in ipfuin non poteß fieri uera in» uocatio.Eiemo nouit patreni,nififilius,ey cui uoluerit filius reuclare.Et lohan-nCitti non honorificat filium, non honorificat pAtrem.'.obAn.iG.pr£dpit,ut tantum in fuo nomine oratio fiat. Sedißa omnianuUus bomi» num nouit, mji fit pars Ecclefh Chrißi, er ex uerbo pate fado didiceritProinde inuocatio Gei non eß opus naturale, fed quod inEcdefia Chrifii tantum ex certo uerbo Gd,iüußrante Spiritufando,dtfatur. Eße autem banc Gei uoluntatem,quod uelit inuoca ri,Chrißus perßieueadfeueratloban.^. Pater,inquit, tales qu£rit, qui adorent eum. Proponit çy mandatu f£pius : Katthai 7- Petite, ey accipictis, Coniungit promißiones, etiamfummls affeuerationibus tanquam iuramentis confirmatas, lobannis 16. Et Chrißus om-nesfe inuocantes exaudit, firmulam 'infuper orandi tradit ; qu£ quidem oinnia ex fequentibus dUutidio-ra fient. Ex ijfdem etiam pAtct,quid fitinuoedtiomempe ue» rum Geum ferio cordis motu, gemitibus ey ore com» peUare,in nominely fiduda[Aediatoris issv Cbri» fliiacpetere rem certain,fiueßiritualem,fiut corpora lem,iuxta uoluntatem patefadamicertoq; fiatuere, fuas preces exaudiri,Ac certum auxilium iuxta reuela» tam uoluntatem impetrari:uelbenefida Gei in nos uel alios coüata,cogno[cere,mAgnifacere,eiqi gr atlas age» re. Attendant autem p'q ledores ad fcquentes parits: turn facile intelligent, ex perfficuis tefiimonijs dufino di definitionem éxtrui. ïdeo autem probationes bic o» mittimus,nc eadem nimis crebró repetere cogamur. Oportert autem KcrKm ae eerium Geum WKOf^tri ' Cbri |
|
CENT. I. LIB. t C A P.' UIL »jp »4» ebri^us boe diÜo indiedt: Ïobdn.1,4., Uo$ diordmus guoi fcimus. Quisfit inuocdndus,crqub cov er querebe noßr£ fint dirigend£,Cbriftus er exempld docent. Adpdtré autem ut plurimum ordtio iubetur fieri: Mdtth.ö.tu^ c£ii,Ordntes,wquit,dicite:Pdter noßerquies 'm cœ lis. î^on dngelum, uel pdtridrebdm, dut propbetdm mortuum,fedpdtremtdntum iubet muoedri, er qui' dem eum putrem qui fit 'mca:lisj}oce^,prlt;efibfit, poßit deuelit promptifiimèdudire: ^ïdttb.a.nunqud enint non efi in ccelis : id quod pbrdfi Hebruied fignifi cdt,eiim, ubicunq; coeli funt, boe efi omnibus in locis, pr£fcntem effe.ltem : Ord,inquit,pdtrem tuum.erlo ban.^-Veriddordtores, ddordbuntputrem, Jobdn. i}. er ié-lt;^icquidpeticritis putrem. Cbriftus ipfeuli* quoties putrem compcüut.tobdn.tï.Pdter cldrificd me exbueboru. lobun. 17.Puter,uenithoru. Inpußione, 'm borto dc cruce, putrem in fuu urdentißimu inuoed-tione exprimit. C^bd etium filius poßit uc debeut 'ma uocuriyCxemplu docent: M.uttb,3. er quidem fiepe b£c ßrmu deficribitur, Mifiercre mei fili Duuid : M.dttb. ts. er 2o.tobdnnis lo.Tbomus ud Cbriüum 'mquit,Do minus meus er Deus meus. Spiritum fiundumquoq^ pofiededeberemuocuri, uel ex Puptifmi uerbis coüigi potefl. Scriptum efi Mut tb£i s-Deuter.é.Dommum Deum tuum ddordbis,eiq; fiolifieruies.Sed ffiiritus fiunilus etiü Deus efi, unu cum putre er filio, ficut uerbu buptifimi bubent : Ergo er ffiirituifiundlo 'muoedtio tribuendu edl. ConiunHim quo^ Deus,boe edl,itle qui unus eH 'm effentiu er trmus 'm perfionisfinuocundus efi : ficut tea Slimonium modo recitutum tefiutur,Dominum Deum tuum udorubis- Duc£ iS.Deus propitius eßo mibi pee cdtori.item: Deus fucietuindidumclechrum fiuoru, clumuntium udfie. lAdttb. 9. Rogute dominum meßis: etfi de putre tuntum uideutur uedpi, turnen in genere ud Deum refirri poteü,Sic Huriu in fiuo CunticotZU' eburius Luc£ ». er Simeon Luc£ z. fuus preces ud Deu refer unt, er trinitutem fimul comprebendunt. Etbuc pertmet 'mtegru de Deo dodrind,qudm fiupru comme mor uitimus- Quomodo preces fidciend£ fint, Cbrifius nos in' diruitmempe fide. Muttbui 21 .Omiiiu qu£cunq; petiea ritis in crutione, credent es, uccipictls. Pudern uero lobdn.i4..xs,cri6.bdcpbrdfiexplicut,Quicquid pea tieritisputrem in nomine meo. boe efi, Oruntem opor tet üutucre fide, fie bubere propitium Deum, propter mediutorem Cbrifium : er propter eundem fie exuudia ri,er uedpere res neceffiurius. Debet igitur in precibus xo tentibusfie. Viuttb£i^.EoguteDom'mHmmeß^,td mentio fieriCbrifii,er ineum tatumentis fidudu cola so mittut operurios'mmefifiemfiuum:Dom'mcuduugeno loeuri. tdum fides,utfiupru didum efi, refiudt mifieria bisfidem Muttbai zo.vigilute er orute, ne 'mtretis'iti coHidw er mentum Meßu. Sicut etiarn hlt;ec oratio^ niißrmd tefttttur, Miß;rere mei fill Dauid. Sic publi edwti ordt : Deus propitius eiio mihi. ïldgitdt igitur Deus eiufmodi bumUidtionem, er implordtionem mi^ fiericordi£ per Cbrifium.iJum pburifi£us finepceniten tiu ucfide oruns,upertè codemnutur 4 Cbrifio. Et quia dem certes fiutuendum efi,nos exuudiri, ercofiequi res nobis neceffiurius utq- utiles, ideoq^ uddit Murd undeci mo : Crédité quad uedpietis. Prohibet igitur dubitua ‘’° quit, omni tepore, oruntss,ut dignibabcam'tnifiug(ti tionem. ibidem ; Cum fiubitis ui orundum,dimittite fi nbsp;nbsp;nbsp;ifiu omnia quxfiuturu fiunt, et fiure ante filiubomwls- |
ÎO quid bubetisuduerfius uliquem,uter peiter üefierqni efi 'm coelis,dimittut uobis peccutu uefiru. 'Vult tules 'muocure Deum, qui agunt panitenM, nee perfieuerunt m peccutls contra conficientium. tnifi er lobunnis 9.dicitur u c£co,cui tdfium Cbrifius refill tuer ut: Scimus,quod peccutores Deus non exuudit : fii fi quls Dei cultor efi,er uoluntutem eius fiucit,buncex audit : boe efi, ugentem poenitentiu. Eódemffiedid er boe Cbrifiididumlobun.if.Si munfieritis'mnte,amp; uerbumeu m uobis, quodcunq^ uolueritis petetis, (d“ fiet uobis. Tuntumeospoffiepreces udDeum fiucereofienUtt qui uerbumDei ficquuntur,necmunentindclidisid erroribus contumudter. lounnis 4. inquit : Veri ido rutores, udorubunt putrem in ffiiritu er ueritute : bos efi, fiiirituulibus motibus,erueru notidu Dei amp;nbsp;no luntutis ipßus. non renuti, neeffiiritum nee ucritutint bubent : ideo nee rede Deum inuocure norunt. Défit mulls uutem inuocutionis puulo pofi. Aliquid certi uDeoeffe petendam, er quidem om nis generis res nobis neccffuriuSfinodo non fint impie, efifie petédus, bis didis Cbrifius docct : loun.if. Qi^oi^ cunq- uolueritis, petetis. Mutthui 18. Si duo confienfie^ rint ex uobis fiuper terrum,de omni re quumcunque pt tierint,erc.t^uttb£i n.Omniu qu£cunq;petieritó‘ Inprimis uutem orutionis firmulu,quum ipfieCbrißt^ did unit, no tuntum fimpUdter nos udmonet, quad eef t£ res 4 Deo fint rogund£ : ficd ueluti in lUujlri tubuU res ipfius optimo ordinc difiribuit, er comprebcniit‘~ nempe quad primo ordinc res fidritualesd putre fimt expetend£,quules fiunt,nominis diuini fundificutiOjt^ gni aegubemutionis ipfius in nobis uduentus, utfidtii mus eu ud qu£ conditi fumus,Deoq; grutu fiant. Eofld etium res corporules uDeo petere debemus,qu£ pitnif uocubulo^mncs comprebendutur : pertinent enint ud buius cuduc£ uit£ confieruutione, Et bic infieruit ebt fius rurfius petitionem rerumfinrituulium, nempe rt' mißionis peccutorum : idq^ boe confiilio, utficiumus t' tium in corporulibus oportercfidem, petetem ueniurn 40 peccutorum, er mifiericordiugrutuitufiefic fiulcientent, prducere. Deniq^ rogumus, ut Deus nos ub infidifi diuboli, er ulijs culumitutibus dementer eufiodiut : amp;nbsp;ex buc £rumnurum uuUe liberutos, in £ternum bcutitn dinem coUocet- Kerum igitur petendurum cutulo' gus erfierics ex buc epitome redêfiumi potefi. Sepufi tim turnen etium de quibufidum rebus extuntfientcntiugt; ut de rebus figt;irituulibusb£ fiententi£loquunturDt^ c£ii.Puteruefier calcdis dubit/fiiritum fiundumpi' tentutionem. Koguuipro te,nedcficiut fides tuu- Dlt; corporulibus rebusfiunt plcrxq; petitiones eorum,qni miruculofius Uberationes 4 Chrifio uccepcrunt. ^n* pofitu clude,qu£muncbut Hierofiolymu,Cbrifius fib-iungebut : Orute,ut non fiutfiugu uefiru 'm byemc,ud fiubbutboMAttb£i24. Subijeiturerconcionideno* uißimis temporibus,ifid commonefiudio, res ffiiritui* les er corporules compledens, Luc£ n. Vigilute, 'm* |
t4Ä
|
DE INVOCATIONE DEI. OrdniumporYo eße nail täntumpro fetuemmc' tidm pro dlijs,cx ordtione qudm uoedmus Dominiedm liquet. Vult er pro inimicis nos ordre Chrißus, Nldta tlms. Duc£6. Ordtepro perfcquentibus er ediuma nidiitibus uos, ut fitis filij pdtris ueßri qui in cœlis eß, qui fokin fun oririfdcitfuper bonos er mulos,er pluit fuperiußoseriniußos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ De corpordlibus dutem peculidriter nos exempld docent, quodeumconditionefintpetend£:utnimirum uoluntdti iiuin£ ed permittumus, nosq- dd pdtientidm oßerdmus. tÄdtthdi s.lepra fus dit. Domine,fi uis, poa tes me tnunddre.Tribuit fdne Chrißo uoluntdtem erfd eultdtem.fed nibilominus, tanqudm in re corpordli,ue Td bumiUtdtefe ei fubijcit,ut fi iudicctfibifdnitdtem no expedire,duxilium dißvrdt. In horto Chrißus ter itec rm hdne ordtionis ßrinÜ: Pdter, fi eß pofibile,trdnfedt cdlix iße : ueruntumè no ficut ego uolo,fed fieut tu uis. regnum Dei,er iußieium eins, er bac omnia ddijeien tur uobis. 'Colite ergo folieiti effe in craßmum : craßia Seit enim, inquit, pdter ueßer, quibus opus fit uobis, nusenimdies,folicituseritfibiipfi.SHfficitdieimdlicid 40priufqudm petdtisdbeo.erreprehenduntur prolix£ fud.Euc£ n.qu£ de uolucribus dicuntur,fic eßert: Con De corpordU fußentdtione fuduißimds confoldtioe nes, et quidem drgumentd quibus fidem in rébus uiHui neeeßurijs erigereuult, proponit Chrißus : teidttb.é. Dico nobis, inquit, ne folieiti fitis dniin£ ueßr£, quid mÄducctisineq: corpori ueßro,quid indudmini.tqónne dnimd pluris eß quÀm efed, er corpus pluris eß qudm ueßimentumiPeßiicite uoldtilid eoeli,quomodo no fea runt,neqi)netunt,neq; congregdnt in horrci,er pdter ueßer cxleßts pdfeit illd. Non ne uos multo pluris eßls ilUsiCitiisdutem ueßrum, cogitdns poteßddijcere ad . fidturum fumn cubitum unum ^. Et de ueßimentis quid folieiti eßist Confiderdte lilid dgri,quomodo crefcunt. üon ldbormt,nee^ neut. Dico dutcin uobis, quonidm nee Salomon in omniglorid f id coopertus eß, ficut u-nusex iß is.si dutemfoenum dgri quod hodie eß,et erds in clibdnum mittitur,Deus fic ueßif.qndnto mdgis uos, modic£fideit üolite ergofoüicitiejj'e,dicentcs: Qttid indnducdbimus,dut quid bibemiis, aut quo o^eriemurt a£e eniin omnia gentes inquirunt. Seit enim pdter uea fier,quid bis omnib. indigedtis. eindrite ergo primum fiierdte coruor,nonfemindnt,necß metunt, quibus non eß cclldrium,neq^ borreum ; er Deus pdfeit iRos-Allua dit dutê Chrißus dd illud quod pfalm.t 47. dicitunCiui ddt iumentiseßdm ipforum, er pullis coruorum Ïnuoa cdutibus eum.N.dttb£i qudrto inquit Chriftus, ex Deu teronom. oUduo : Non m folo pune uiuit homo ,fed in omni uerbo,quod procedit de ore Dei. Vult tdmen interdum Deus, in catu piorum preces inßdrepetendo,hdcpdrdboldChrißusdocetLucdis. 5° fieri.ficutlAdtthdii?.inquit:Siduoconfenferintfuper tqeminem mord duxilij debere frdngi, fed dldcritcr t-rdt,inquit,in ciuitdte qudddm iudex : it nec Deum tu mebdt,nec homines reuerebdtur. Vidud dute in eddem ciuitdte erdt,quie dd ipfum deecdens : Vindied, inquit, me de dduerfdrio meo. Verum iudex per longum tema pus nolebdt.Poßed uero dixit intra fe : Etfi Deum non timeo, nee hominem reuereor, turnen quid moleßd eß mihi hic uidud,uindicdbo edm,ne deniq^ ueniens fugila let me.Auiitefmquit Chrifius,quid index iraquus dixe rit. Deus dutem nonfdciet umdißarn eleüorum fuoa pr£ceptum trdditum :fiqutdem leprafi initio ßdntes rum, cldmdntium ddfe die dc noße, çy pdtientidm hda so Chrißum incldmdnt, ey opituldtionem petunt. Pofied hbu m illisl Dico uobis,cito fddet umdiUdm lüorum. nbsp;nbsp;nbsp;unus redqt,procidit infdciem ante pedes 1 e s v. NonUf»- |
Accommoddt dutem Luedi edw pdrdboldm,er dit edin d Chrißo diildm,quàd oporteret femper ordre,er non defieere. Chrißus etium fudm ordtionem m horto ter repetit. to Pormulds ordndi liber ds cßc,nec quenqudm dd eer» td uerbd eße ddfiriótum,uel b£c ndrrdtio ofiédit, quod tohdnnes difeipulos fuos docuerit ordre: Chrißus aero hdud dubiè non fecutus ïohdnnis uerbd, dUum modum trudiderit, dd quem nec ipfe quenqudm dttigauit. Pld* 10 cent Chrißo erpduculd dcfimplicid uerbd, eorum qui auxilium eins implordnt. Cumdutem bdud dubiè non fit ßußrd d Chri^o l}£cßrmuld pr£fcriptd,çy ßngua Idridiligentid db EudUgcUßls commcmordtdfiequena terfdne nos ed uti decet. t^dm citrd uerborum dmbdges rotundd breuitdte compleâituromnid, quibus indigea mus fine dd hdnc,fiue ddfequentem nitdin pertinentid. Ali£ ßrm£ funt idles,qudles cuiufq; neeeßitds er fides genuit.Vt Mdtthdi s.T)ominefiuis,potcsmè mutidda reAtemTyominedicuerbuinfolummodo, erfundbitur puer meus. ^\dttb.5 Domine, filid med modo defunHd eß,ßd ueni, impone munum tuum fitper cum, er muet, item : Mißrere nailri fill Dduid. Mutth. 14, Domine fdluum mefdc. Mdtth£i is- Kiferere mei Domine fili Dduid, filid men À ddmonio uexdtur.Uem:Dominc eda iuud.îAdttb.ij.Dominemifcrerefiliomeo, quid lunda tiens cß. ¥ormul£ Chrißifunt tob. n. Pdter cidrified me ex bde bord,fedproptered ueni in bdnebordm.pda ter cldrificd nomen tuum. iobdn.ir.prolixifiiind ord* tio, quddpplicdt Chrißusfium beneficium totimun-i° do,deferibitur.tn borto inquit:Pdtcr mi,fipoßibUeeß, trdnfidtcdlix ißc : ucruntdmen non fient ego uolo,fei ficut tu uis. In cruce,Duc£ 13. Pdter dimitte iUis, quid nefdunt quidfdctunt:Pdter,commendo ßiritum meunt inmunus tuns. li£c recenfentur ,ut uidednt pijleHo' res, Deopldcereed uerbd, qu£ip[d neeeßitds nobis ßggent. Rdtionem, qUdrc breuiter fit ordndum, dimodum elegdntem, erfoUtio plenum,Chrißus commemordt: orationes Ph/irifieorumiyiittthai 6. Non eße orationem ai uUum locum aRigiUm, Io* Imnnic 4. Qhriüue docet : lAulier, inquit, crede mibii quid ueniet hord, qudndo neeji in monte hoe,neq; Vliea rofolymis ddordbitispdtrem.Kdtthiei 6. Tu cum ord» uerii, mtrd cubiculum tuum : cy cldufo oRio tuo, ont pdtrem tuum in ubfeondito : ç^ pdter tuui qui uidet in dbfcondito,reddet tibi in mdnißßo, terr dm,de omni re qudmeunq^ petierint,fiet iîlif. Ordt inloco deßrto Chrißus Mdrei «. Luc£ ^.JAdtth, 14. tüdrei e.dimißd turbd,dfcendit in montem folus, dd 0« rdndum. In monte pernoädt in ordtione T)ei,Luc£ é. Solus ordt ClmRus,Luc£ çgt;.Mdtth£i ié,- Geßus deßribuntur, quod Chrißus ordiis in caelum dl^exerit,M.dtth£i cd^.tohdnnts 17-Item poßtisgembus ordt,Luc£ ii.Verum quodddgeßus dttinet,nullum eß |
MJ
CENT. I. LIB.
I. C A P. 11 11.
|
Non tdntum dutem mente ordndum ,fcd etu uerbd quaddm proßrenid eße, Christus monet,inquiens: Grdutes dicUe,hoe e^,U!i!t etidm dliqudndo uerbd re» citdri,in quibusexpoßtd noßrdneeeßitdte»implore» mus Opern Dei. Trddit£dHtéfunt mdximci)ißgneserdmplißim£ promißiones 'd Chrißo, qult;e 'm 'muocdtione memorid repeti er dttentè conßderdri debent . Mdttbdi ßexto: Seit pdter ueßer caeleßis,quibus opus ßt uobis, priuf» qudin petdtis db eo.ltem ordtio Dominicd,qudm Cbri» flus uult nos recitdre, ßmulluculentamcont'metpro» mißionem. ïubet nos Cbrißus ißd petere : ergo certum eü,quid pdter ed uelit Urgiri. Mdttbsci 7.Lucie ii.Pe= tite,er ddbitur uobis:quierite,er muenietis:pulfate,et dperietur uobis.Omnis enim qui petit, dccipit : er qui quicritjnuenit : er pulfdnti dperietur. Aut quis cfl ex uobis homo, quem ßpetierit filiusfuus pdnem, nun» quid lapidé porriget ei?dut ß pifeem petierit,nunquid ferpenté porriget ei? Si ergo uos, cum ßtis mdli,noßis bond dond dure ßlijs ueßristquanto mugis pdter ueßer qui in coelis efl,ddbit bond petétibus fe? Lucdi 1. Ange lus Zdebdriie nuncium ddßrt, fuds preces d Deo exdu» ditaseßi. LucieiS.Deusfdcitu'mdiéldeledorum fuo-rum,cldmdntium ddfedieac noéïe,dc patiëntidm hdbe bit 'm iüis. lohdn.t^. ■ Quodcunq; petieritism nomine meo,bGcßdeidm, ut glorificetur pdter'm ßlio. Si quid petieritis me in nommemeo, boefdeid. lob.is C^tod» cunqi uolueritis,petetis,etfietuobis.Q_uodcunq; petie titis putrem'm nomme meo,ddbituobis.tob.16. Amen timen dico uobis, ß quid petieritis putrem in nomme meo, dubit uobis.item: Petite,et dccipietis,ut guudium ueßrüßt plenum, idem confirmunt or exempla,quad Cbrißus omnes,quotquot dus auxilium implorarant, dementer udiuuit. EßrUus orutionis funt, confequi res deßderdtus, ßeut oratio Dommica eus ordine exponit : qua fane maximi mométi pint, et poteß eus quilibet expendere. Grutione(alutares dodores impetrari, Cbrißus docet Matth£i 9- nbsp;Spiritum fiandum: Duc£ u. Confier uationem fidei: Luc£ 21. 'Vitationem poenarum :40 damndt,Luc£ 17. NÓnne,'mquit,dectm mundatifiunt, Mutth. 24.. Definfionem contra tcntationcs:Matth. »6. Proßigdtione didboli: IAdUblt;ei ij.Uocgenus dte» monij non eijcitur,nifi ordtione er ieiunio. lobdit. 16. Petite,et dccipieti$,utgdudiutn ueßrum ßt perliäum. 'Liberdtionein ex periculis,et d morbis, ßeut exempU vn biflorid Eudngelicd non pducd extdiit. Cdufie ordndi plures funt,qu£ in concionibus Cbri fti proponuntur . utpotemdnddtum,Mdttbjei 7. Io4n nis 16. Petite,inquit,et dccipietis, Non igiturrelmquit brum,ut luceat omnibus qui in domo fiunt. Sic lucat cuiquam liberum, cr in berto fierio iubet tos muocare so lux ueßra coram bommibus, ut uideunt opera ueßri Deum. Secundo, promißiones fiuauißim£ cum fium» nbsp;nbsp;bond,cr glorificët putrem ueßru qui in cœlis eß. Mai thai 7. Omnis arbor bond, fdcitßudus bonos. ma dßcueratione prolat£, cr quidcm per ipfium filium Dei, quem iußit pater audiri. Tertio, babemus ta» lem,tn cuiusnom'm€,hoceßmeritoac fiducia,poßi» mus 'muocare,quiq;fiemediatorem pr£ßat. Etß igitur nos fiumus indigni, tarnen m nomme Cbrißi Deum ha-bemus beneuolumcridrgum opitulatorem. Quar to, neeeßitas noßra fiumma. Indigemus enim fingulis momentis diumo auxilio. du'mtó,pceni» mgentes noscommoueredebebdnt,ßnonorauerimus. Namß» gQCulceturabbom'mibus. Mattb.y.Omnis arbor que no nt ordtiont, res in oratione Dommica comprehenfias nbsp;nbsp;fadtß-udum bonum, excidetur,cr in ignem mittetur. |
lO to babere non poterimus : quibus ß deßitudmur,quid po teß eße nobis terumnoßus? Pmgit etium calamiti* tes iflas typus de malis ßiritibus,in uacuum atq; odo» fumdomum agminatim meurfantibus. item mhorto Cbrißus monct,no ordtcs,expoßtos eße tentutionibus. Contraria ucr£ inuocationi Cbrißus eße docet: Nort adoraré uerum Deum,iodn.4‘'Vosadoratisquoi nefcitis. Damnat igitur Cbrißus Samaritanorum inuo cationé. Dec£teris quoq; iudals 'mquit ioan. 6. No« nouerunt pdtrem,neqi me. idololatrid,feu flexie gt nibus adorare Satunam, propter régna Indus munH: contra illud, Dominum Deum tuum adorubis, iJiattbgt; 4. Non 'm fide, non in nomine Cbrißi adorare : con tra didum ioan. 16. si quid petieritis putrem in nomi nemeo. Inimpoenitentia inuocdre,ïoannis^.Peed tores Deus non exaudit : fcilicet perfeuerantes indelt dis contra confidentium,abfque panitentia. Buttolo gia etbnica. Matthaifiexto : OrantesnoUtcmultumlo qui,ßeut etbnicifadunt. putant enim,quad in muttilo quia fiuo exaudiantur. Plypocrifis,ad oflentationeM ordre : mattb. e.Ordûtes nonßtisßeut hypocrit£,qd amant 'm fiynagogis or 'm angulis platearum flantet ordre,ut uideuntur ab bominibus. Contra uoluntatem Deipetere•. ficut mater filiorumZebed£irogubut,ut uterq; filiorum Cbrißo ad latera fiederent. Ad locum pofl exhibitum Chrißum preces aüigure. loan. • Ve» niet horu,quundo neq- in monte boe, neque Hierofiolf mis adorabunt putrem. Hifice uerbls difienmina locoru, quod ad preces fiuciendas,tollit. Poßremo pertmet ey gratitudo ad bune locu,qut cfl agnitio cr celebratio beneficioru aeceptoru a D(egt; de requirit eum Cbrißus Duc£ 17. ubi anus è leprofli purificdtis reuertitur,chrißo agens pro accepta fiani» tione grutius. Ea uero res tantopere placet Chrißo, ut plura ei dgna impartiat. Exemplum gratiarumudio» nis Cbrißus prabet Matth, n. Confiteor,'mquit,ti'i:gt;i peecata Domme cali cr terr£, quia abficondißi haci fiupientibus cr prudentibus,(yreuclaßiea paruulislt; Contnritit^ ingrdtitudo.quÄ Chriflm auerfatuïtif noue dutem ubifunt! Non eü inuetus qui rediret,et di ret Deo gloridmi Et fduore ebrißi bi ingruti (xaHit^ DE CONFESSIONE. COnfiflionem eße neeeßariä, ex grauibus ußioT tationibus Cbrißi patet, lAuttb£i quinto : VoS eflisfialterr£.Item:'Vos eflisluxmundi.Nonpoteßd uitas abficondifiupra montem pofita : neq; accendunt 1» cernam, cr ponunt earn fiub modio,fied fiuper candela- üeceßitds dc priemid defcribuntur W^dttb. decimot Gmnisqui confitebitur mecorum bommibus, confia borer ego eum cordpdtretneo quim calls ek. No« cofiteri, cr pecedtu tetru tß, er punietur. iAdtthai. Lucicii.Qjtino coUigitmecu,di/ßergit.lJidttb.s.Kir ci ^•'Lucee 14. Qiôd ß fdl ßupidus fuerit,quo fdlietur! Adnibilumudlet ultrd,nifiut mittdtur ßrds,erconi DB |
|
lt;4J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE DILECTIONE PROXIM L DE DILECTIONE PROXIMI, amp; dimifsionefraterna. PRoximum effe diligendum, ex fmtentia legls est manifcfium,Matth£i ii.Diliges proximu tuum, ficutte ipfum. Inimicos autem ipfos fauore effe per» fequenios,diligenter mculcat Chriflus Matthai qum to ; Ego dico uobis,diligite mimicos ucflros,benefaci' te bis qui oderunt uos,er orate pro perfequentibus er calumniantibus uos. Attexuntur autem rationes. Prima : Vtfitisfilij patrisueflri,qui'mcceliscfl. nbsp;nbsp;Se' to eunda : Deus folcj uum oriri facit fuper bonos er mai los,ey pluit fuper iuftos er iniuflos. Tertia : Si diligi tis qui uos diligunt,quam mercedem habebitisi non ne er publicani hoefadunti Ptfifalutaucritisffatres ue» flros tantu,quid ampliusfacitisinon 'ne er ethnici hoc fadund Loquitur er de diledione Chriflus, lohan nis ij. Si ego laui pedes ueflros,Dominus Gquot; magifler . ueiler,er uos debetis alter alterius pedes lauare. Txem plum dedi uobis,ut quemadmodum ego fici,er uosfa-ciitis.ité: Mandatunoaudo uobis,ut diligatis muice, 10 ficut dilexiuos.in hoc cognofcét omnes quoddifcipuli mei fitis,fi dileüionë habueritis ad tnuicé. lob. 1 r.Hoe tü pr£ceptumeiï,ut diUgatis inuicé,ficut dilexiuos. Reconciliationem er condonationem flagitat Chri fim Matth£i quinto : Si ojfirs munus tuum ad altare, er ibi recordatusfucris, quiafrater tuus habet aliquid aduerfum te, rdinque ibi munus tuum ante altare, er uade prias reconciliarefratri tuo, er tune ueniens offi ras munus tuum.Matthai fexto,’m orationem nobls hanc partem pofuit : Dimitte nobis débita nolira,ßcut er nos dimittimus debitoribus nofiris. item : Si dimi» feritls bominibus peccata eorum,dimittet er uobis pa terueHer coeleüts delidaueflra. Matthai 18. QUO' tiespeccabit in me frater meus,er dimittam eit ufq; fe» ptiestreffondet i es v s : Hon fepties,fed ffptuagies fepties. Luc£ 16. Si fepties in die peccaucrit in te, er fepties Cüuerfusfuerit,ad te dicens,Poenitet me : remit te ei. Luc£ fexto :Rfiotc mifericordes,ficut er pater uefier mifericors eamp;. tté:Dimittite,et dimittetur uobis. Poenasquoq^ atroces commmatur Chriflus, niß id ^opetenti te tribue. item : Date,er dabitur uobis. fiit,Mattb£i qumto : PQo confentiens aduerfario tuo citó, dum es in uia cHmeo,ne firtè tradat te aduerfia rius tuut Miiei,^y iudex tradat te miniftro,çy in car ' cerem mittaris.Amen dico tibi,non exibis, donee redis das nouißimum quadrantem. Mattha:i fexto:Sinon dimiferitishommibuf, nee pater uefier dimittet uobis peeeata ueüra. IAatth£i 18. Serue nequam,omne de» bitu dimiß tibi,quoniä roga^ti me : nonne ergo opor» tuit ey te mißreri conferui tui,ßcut cy ego tui mifer' tus furn: Et iratui dominus cim, tradidit eum tortori» jo bus,quoadufqi redderet uniuerfum debitum.Sic er pa ter metis calculs facietuobis,fi non remiferitis unuß quiÇq- frdtri fuo,dc cordibus uefiris. Hue etiam pertmet, quod non de iudicando proxi» no Qbriüus concionatur Matthäi feptimo : biolite, inquit, iudicarc. de priuato enim loquitur. Rationes fuut, i^rima, Ne iudicemini. idq; declarat prouerbiali fententia : Qua enim menfura menfifueritis,remetie» turuobis. Secunda,quiafieripotefi:,ut tu magisiudi» eandusfeureprehëdendusfls.Q^iduides,'mquit,fiflts 60 mmumillia cottata. Diflributisenimmtercosqu'mq; üin oculofatris tui,ertrabë m oculo tuo non uidesi nbsp;nbsp;nbsp;panibus,et duobus pifcibus,duodecim fi-agmentoru co g phini |
t4Ö Aut quomodo dicis fratri tuo, Prater fine eijeiam ßflu cam de oculo tuo, er ecce trabs ’m oculo tuof Poflea er ordmem pr£fcribit : Pijce primum trabern de ocu » lo tuo,er turn uidebis ut eijdas fèflucam ex oculo fa» tris tui. Traditur etiam utilis régula toban. is. qu£ ai priuatu er ipflus magiflratus iudidu pertmet: iSlolite iudicarcfecundum faciem, fed iuüum iudiciü indicate. DE I E I V N I 0. QVadruplex iduniu meminit bifloria Chrifli. Vnum, miraculofum : nempe quad Chriflus integros quadraginta dies’m defertoidunus manfit, accum diabolo ludatus cfl Matth.^-Marci I. Luc£4: Neçj eil tale idunium catcris hommibus pr£ceptum. Alterum cd hypocriticum, à Chrido damnatum: M.atth£i6. Cum ieiunatis, nolite fierificut bypocrit£ trides.Exterminant enim facies fuas, utappareant ho mmibus idunantes. Amen dico uobis,recepcrunt mer» cedemfuam. Tertium, licitum idunium, liberumq; adquodnemo cogi debeat. Sic difcipuli Iohannis idunabant fre» quenter,Chridi uero non: necuult Chriflus cos pro-pterea accufari,Mattb£i ^.Marei 1. Quartum eü, quodipfa neeeßitas adßrt: nempe, propter confißionem Tuangelij mopiant patienter to lerare.deeo Chriftus loquitur Mattb£i9. Hunquii poßunt filij Ifonfi lugere, quamdiu cum illis efi ff on-fust Venit autem dies,cum aufiretur ab cis/fionfus,ct tune ieiunabunt. Porro quomodo fit iciunandum,Kattb£i fexto in» jo dicat: Tu,inquit,cumieiunas,ungecaputtuu,erlaua faciem tuam,nc uidearis hommibus ieiunans,fed patri tuo qui efl in abfcodito. Et pater tuus qui uidet m ab' fcondito,reddct tibi in mamfido. De ufu ieiunij.Matt, ly.Cbriüus docet.Hoc genus, inquit,d£monij non eijcitur, niß iciunio er oratione. DE ELEEMOSYNA, SEV beneficentia. Vod debeant pij alios de fuis facultatibus iu» uare,pr£ceptum Cbridi cxtat Luc£ o. Omni Quibusßt benefaciendum, Luc£i4 Chriüus mo-net: nempenoijsquialias abundat,fcdegenis.Cumfa cis,inquit,prandiu autcœnâ,noli uocareamicos tuos, neqi patres tuos,neq^ cognatos,neqi ttiemos et diuites, ne forti er ipß te reinuitent,er fiat tibi retributio.Sed cum facts conuiuiu,uoca pauperes,debiles,claudos, C£ cos : er beatus eris,quod non habent retribuere tibi. Quomodo fiteleemofynapr£flâda, Vlattb£i fexto fcriptum eü : Te, inquit Chrifius,{acientetnifericor» diam,nefciat finiflra quidfaciat dextra tua, ut fit mife ricordia tua in abfcondito- Habet etiam beneficent! tia promißiones de pr£mijs, yi.atth£i fexto : Pater tuus,quiuidet in abfcondito, reddet tibi in mamfifto. l,uc£ lt;s.Date,er dabitur uobis. Menfuram bonam,et confèrtam, ercoaginentatam,erfupereffluentem da» hunt 'm ßnu ueßrum. l,uc£ 14. Retribuetur tibi in refurreâione iußorÜ. Marei 12.eelebrat Chriflus pau pcrcuhe muUtrif bcneficcntia, quic duo minuta in ga^ zopbylaciu miferat. Crefcit eltemofyna in quinq- ho |
|
»4.7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LIB, phim rcU^ui nidnent : MdUlxei i^-iAarde. Lucæ 9. iobMinis 6. item in quatuor inittidtpdnesfeptem er pi fciculos pducos dif^enfdCfuperfunt dutem (eptem /^or tafi-dgmentorum. Deuerd coüocdtionefdcultdtum,l.ucæ is.docetur: Pdcite nobis dmicos detAdmmond miejuitdtiSyUtcunt dcficcritis,recipidnt nos in aternd tdberndculd. Contrdrium beneficcnti£ ed:,non dffici pdupertdte dliorum,nec itiudre eos .flcutin epulone excmplu dea pmgitur,qui dbunddns diuitijs cr uoluptdtibus omnis generis,LdZitrnm ftnit perirefume. er pofled dudit in fldmmis infirni conftitutus : M.emento fdiyquod recepi üi bond in uitd tud, e:^ Ldzdrus flmiliter mdld. Hunc dutimhicconfoldtiones lidbet, tuuero crucidris. Lua de is. Audricid : Luce iz. Videte cr cducte ab omni dUdricid. Additur dUtem ibiratiotOjtid non in dbun* dantid cuiufquam uitd eius eft,ex his que poßidet. Ho minis cuiufdam diuitis fi-udiusuberesagerdttulit,^^ cogitabdt Mrd fle,dicens : Qj^idfacidm, quod non hd* beo quo cogregem ftudus meos ? Et dixit : Hoc facia, dmplidbo horrea med,cr iUuc congregaboomnid que natdfuntmihi,ö' bond med'.cr dicÄ anim£me£,Ania md habet mulia bond poflta i« annos plurimos,requie fct,comede,bibe,epuldre. Dixit dutc lüi Deus : Stultc, hdc node dnimä tua répétât a te : qu£ aut pdrafti, eu» ius ernt ^ Sic eft qui flbi thefaurizat, er no eft in Deo Hues. ContrddUdritidmer Matth.e.Chriftus docet: Halite thefaurizdre uobis thefauros in terrd, ubi £ru* go zy‘ tinea demolitur,et ubi fures effodiunt cr furan' tur.Tbefaurizdte ante uobis thefauros in clt;xlo,ubi nec aerugo nec tinea demolitur,er ubi fures non effodiunt, nec furantur. ubi enim eft thefaurus tuus,ibi eft er cor tuu.Uem ait : Non poteftis Deo feruire, er ï^ümon£. DE POENITENTIA SEV conuerfione hominis ad Dcum. DE conuerflone feu poenitetid locus ex pluribus dlijs compofitus eft, er quids in primis ex do» drind de lege,dc EudiigeUo dc iuftificdtione,er de bo' nis operibus, iureigiturmoxeisfuccedit- Scidntigi». tur ledores,fuperiores locos hue pertinere,et quafi m conuerflone hominis coniungi,er ad adum perduci. conuerfionis eemprehendi-quos nemoffontè fufeipe* lohdnnes de peccatorum cognitione, fide m Chriftum, so re poteft,nifi a Chrifto qu£fitus, ad eosperducdtur.it fuduißima piftura fefe nobiscommëdat Chriftus,quoi inquit,fecffepaftorem, errantes ac uagabundds,imlt;gt; Habet autem panitétt£ uocabulum duaspr£cipuè fignificationes in hiftoria Chrifti : una, quod in gene» retotam conuerftonem hominis ad Deum fignificat: ut Matth i Panitëtiam agite, appropinquat enim re» gnum calorum.Matth.3 Luc£ ?. Pacitefrudus dignos panitentia.ïtem : Eaptifo aquaftnpanitentiam. Mar d t.Pr£dicäs baptifmum panitentu. Monebat enim tr de noud obedientia : Matth.u.Luc£ lo.tn cinere et dlicio panitentidm egiffent.Mdtth. 1 z.Luc£ ti. Pani» tentiam egerunt ddpr£dicationem lon£.Matth.8. Lu C£ $. Hon ueni uoedre iuftos, fed peccatores dd pani» tentidm. Luc£ ij. Hifi panitentidm egeritls,omnes ft» mul peribitis. Luc£ 17. Gdudium eritin calo fuper unopeccdtore,panitentidm agente. Luc£i6.Siquis ex mortuis ierit dd eos,panitentiam agent. Hue ui» detur zr iüud pertmere Luc£ 17. Si feptics in die pee» Ciuod autem per m.edid,newpe uerbum fuum,Dcus cauerit in te, cr feptics conuerfus fueritadte,dicens,éo hanc conuerftonem operetur, difertè Chriftus tomeM |
I. C A P. 1111. »4« ilatiw fubftcitur Katth. 18. ubi qfdem firi uerbisuti^ tur.Et ibi uocdtur conuerflo : Hift,inquit,conuerflluf ritis,erc. 1,UC£ I.^ultos filiorum Ifrdel conuertetai Dominum Deum ipforum. Luc£ zi. Et tu aliquani» conuerfus,confirmd frdtres tuos. Alterd ßgnificaU9 eft aliqudnto dnguftior, quad pro und parte conuer« flonis,qu£ nunc quidem ufltatè uocatur contritio, dcd pitur.ut tAarci 1. Panitentiam agite,er crédité Euatf* gelio : hoc eft, agnofeite er deplorate ueftra peccaidt er ampledimmi fide Chriftum, quem EuangeUum monftrat.Luc£z4.Pr£dicateinnominemeopanit(tt tiam,er remißionem peccatorum- Sancit enim mimfli rium hoc pado, ut lege homines ad dgnitionem peced* tor um deducantur,er ex uoce Euangelij propter Chri ftum renüßionem peccatorum gratis fide accipiant. Katth£i 21. Vos uidentes nec panitentiam habuifOdt ut crederetis ei. Deniq; tAatthdi 2t. ubi habetur,PeC' nitentia motus abijt : flmpliciter de mutatione mentis uidetur McUigi oportere,dut refiraturad priorent daffem. Ex rebus ipfls er exempUs huius dodrin£, défini* tio pamtentu context poteft,qu£ fit eiufmodi: Pteni tentid eft, falutaris conuerfto hominis dd Deum, copie dens cotritionem er fidem,quä fiequiturnoua obedient tid.Probdtiones tarn in ipfd tradntionefequentur. Partes panitentu feu conuerfionis ad Deum, i‘'idt ei primo exprimuntur: Agite panitentiam,er ercii* te Euangelio.nempepeccatorumagnitio,qu£ibipee* nitenti£ nomen habet,er fides. Eódem pertmet,^^^ Chriftus in fuo nomine mandatpanitentiam errt* mißionempeccatorum doceri : l.uc£z^.Contineiitdf h£ partes er in hac fententia Matth. ilt;. Venite admt omnes. tubet enim oneratos,hoc eft fentientes in toil feientijs peccatorum molem,ad fe uenire •, hoc eft,cre* Acre ereqpprehendere oblatam ac gratuitam mifed* cordiam per Chriftum. Poftea addit, Toüite iugum meum : hoc eft,pdrdti fitis ad tolerätiam in cruce pre* ftandam. Matth. 21. Vot uidentes, nec panitentidtlt habuiftis,ut crederetis ei. Duosffeciespanitentie eft fe,alteram falutarem,alteram hypocriticam er morti* firam,docet hiftoria Petri,cr lud£ifcarioth. iUeeuntt agnito peccato fide apprehendit mediatorem Chrifiut coq-, fe confolatur cr fuftentat : hie uero agnito pee cato delfcratyCr uitam laqueo finit- Conuerftonem falutarem non effe humandrum ui* rium,fed ipflus Dei opus,crebr(gt; monet Chriftus. iu* e£i^.'Venit filius hominis quarere crfaluare quoipt-rierat-Hon dubiü eft,omnes hie aftus ( ut fie dicamuft perditas oues quarentem, ^ ex perditione eripiétest. lohan.é.Omne quod dat mihi pater,ad me uenit.ttein'. Omnequoddeditmihi,nonperddm.ttemiHcmopot(ft uenire ad me,nifipater qui mißt me,traxerit eum-itét Hemo poteft uenire ad me, niftfuerit ei datum À patre meo. tohan. 1. Q«t ex Deo nati funt. tanitet )nc,r(mttcilli.HAm poenUentiie exemplum facitMAtth. iimparabcld de femme; item de nuptift. |
|
DE CONTRITION E. ’49 adquos china per uocdtionem minißrorum ueniunt. iohan. 6,inquit : Omnes erunt dodi 4 Deo. Item : Om nis qui dudierit a pâtre,et didicerit,ueniet ad me. Mar ci lo, ite,pradicate, inquit,Eudngelium omni creatu* ra. Luca 14. Pradicate poenitentiam ey remißionem peccdtorum in nomine meo. loan. to.Ouesmeauo-cem meam audlunt,er ego cognofco eas, er fequutur me. Karei 1. Luca j. Pradicuns baptifmum poenitent tia. De effedu panitentia multafententia loquutur: ut Katth. i. Pdcite ßudus dignospanitentid. Kdttb. 7. Omnis arbor bonaßudus bonosgignit. loan.s.Vd de,noliamplius peccare. DE CONTRITION E. ETß uocdbulum contritionis non extat in Euangt lidis,tamen quia iam uulgo receptum eß,noßra atatis uocabula applicare liceat.ln Eudngelißis,pania tenua feu /iijM'nixf uocabulum pro ea conuerßonts parte ufurpatur. cr£ternlspanis.ApudLucdm,deciuibus in Silo per» Eft autem contritio pars conuerßonts, qua ßiritu nbsp;nbsp;nbsp;ditis Chridus inquit : Niß conuerß fueritis, ßmiliter fando nos arguente uoce legis, dgnofcimus,{ecundum 0.0 pcribitis omnes. Eßidus contritionis funt,conßernatio eranxietas tutpeecatdcße.ißaßippeditdttypus Matt. t8. Seruus non fuo arbitrio er iudicio,ßed fecundu uocem domini jo j« Zaebao er luda. leiunare : Utdr.3,cumj^onfus db debitum £ßimantis,dgnoßcit illud : agnoßeit er poenas, quaiuße ei debebant irrogari. nee Epicureo contemn Dei iudicium,noßrd peccdtd, er pands quds commeri tifumus,nempe iram Dei,er condemndtionem : dc ue» rè coborrefdmus er dolemus, turn propter offinfunt Deum de nabis bene meritu,tum ob poendS quds tranf» greßbribut mindtusdl: neednimo Epicureo content nimus Dei uocem nos drguentem, nee pertmddter ex-eufdmus erdeßniimus peccdtd perlegem Dei nabis rcucldtd er monßrdtd, lieet forte rdtioni non uidedno ptu dommum irridet, nee debitum dUt negdt dut excua fdt : fei coborreßit,dolet er gemit. idem ex publieda ni hißarid liquet Ducte i S.qui conßemdtuwi fud con feientid, peccdtorum conßteüu, irr Del er pandrum fenfu,fdtetur fc peecdtorem cordm Deo : non dudetfun J}gt;icercindltum,tdnqudm ßbi périmé confciiu:dc tun dit pedus,dolens fefe tdntis fdcmoribus horribiliter co ram Deo confpurcatum eßi. Luca 7. mulier pecca* 40 ducitur, ut perßedo debito,ßeri0 agnofeat et deplorei trix lacbrymis teßatur fuum dolorem, quem in eorde dgnitionépeccdtorumconceperdt. Mdttb. i6.Petrus dgnofcit Idpfum, er 4 confßeHu hominum dufugiens, fiet dmdrè. Simile exemplum contritionis eß in Aco ldSîo,er ldtrone,er Cdndn£d muliere. Elufmodidutem dgnitionem peccdtorum,er dolot rem,dcferidm humUdtionemcordmDeo,non fronte nafd in cordibiu bominum,fed 4 Deo cxcitdri,er quit dem uerbo dd edm partem deßindto, nempe legis mini flerio, ChriHus er uoce trddit, er in exemplis depins ja git.Luc£ i4.inqult : Pr£dicdte peenitentidm. er de lo banne dicitur,quod pr£dicdrit baptißnum poenitêti£: lidrei i.Luc£ jAobdunis tó.dicit : Spiritus fdnUus dr guet mundum de peccdto. Hafces bic contritionis efficientem cdußdin, nempi Spiritum fangum : er m(dium,fcilicet uocem drguen tem,hoceït,pdtefdcientem er darnndntem peccdtd. Lu caii.fcribitur'.Lt conuerfus Dominus,reßgt;exit dd Vetru.Et recorddtus eß Petrus uerbi Domini, ßeut dit xerat:Priufjuamgalluscantet, ter menegaueris. er 60 tefaluußeit.etexigiturßdesmmnumerlsdidis,ßeut t^reßusßras Petrus, fieuit dmarè. Cubabat peccatum nbsp;nbsp;fupra commoneßeimus, Eß dutem ßdes, quod etidin g 3 fupri |
tf» in Petro,erfubinde cumulabdlurtfed Cbrißo tum aßi ciente,peccatum in cofeientia euigilat, er quidem per uerbuprius a Cbrißo ipß Petro pradiihim. Hine iam exoriuntur ingentes cruciatus in animo, qua laebrya mas ei excutiunt nequaquam ßmulatas. Kattb.s.ttii Christus Icgem cxponit,ut difcant pharifai fuapecca taagnofcere. Adexcitaniamigitur contritionem neeeßi eßtea gis fententiam conßderari,qud peccdtd reuclanturtCr to ea qua ad declarandam iram Dei aduerfus peccata, M executio legis, proponuntur: cuiufmodifunt,totd uita er cruciatus omnes Cbrißi, quos propter peccdtd ge» nerisbumanifußinuittßcutmonet initmere crucem fuam baiulans mulieres,ut déplorent feipfds,crliberos fuos.cr pracipuèfudor cruentas, m horto manans de eius corpore : trifles clamores in cruce : pana in luda, latrone,eralijs : er comminationes de temporaUbus dninti : id quod in publicdno, Petro,peccdtrice,cr dlqs cernitiir. Geßus lugubres:publicdniK non dudetfd* dem tollere,progredi in (emplît,pedus tundit.‘ Petrui er peccdtrix muller Idchrymds fundutt er de Petra in primis,literis efl trdditu,eum umdrefleuifje. UumiUti tio er cofeßio cord Deo : ßeut typus debitoris demon firdt,cr filij perditi. Reconeilidri cum pdrte eßin* fd: M.dtth£i quinto. Abldtüreßituere.exemplueß (is dutircturjum iciunabüt. Sentire aefdteri fud m» dignitdté :flcut publicdnusditffccffèpcccdtoré. it(nt Kdtth.ii.ïn dnereerfdcco panitentidin cgißint. Ternes contritionis non funt,ut ed mereumur fdlute tdnqudm opere: fid ut pdredmus uoluntdti Üei. t^drei 1. Agite panitentidm. Vt mteüedd noUrd mdignitd te,cordm Deo ex dnimo nos humiliemus, Mc fidumus cordm Deo noflris operibus : ßeut m debitore expreft fam eft, qui ideo dd dgnitioné debiti iftiM maximi deti fuam mißeridm,dc exutus omni dignitate,ße cordm Do mino proßernat. vt Eudngelij conci6,feu beneficiu Cbrißi,locum babeat, ermagis dulcefcdt. M-dttbai »t. Pauperibus cuangelizdtur. Kdttb. 0‘ T^on eß opuS Ud lentibus medico, fed male babentibus. item : Non ueni uocare iuilos,fed peccatores ad panitentia. Cini enint proprid iußieid conßdunt, iußieia grdtuitaper Cbri dum parta non funt capaces, ßeut biüoria pbdrifaot rum teßdntur. DE FIDE. IN couerßoneßdlutdri dd Deum oportere fuccedere cotritioni fidem, euidentid teßimonid probat. Mar ci t.copulantur bac duo : Agite panitentia, er crédité Euangelio. Sic Luca 14. Pradicate poenitentiam in mco nomine,er remißionem peccdtorum. Kattb.n. Venite ddme,quionerdtießis. Kogdui pro te(Pêtrequot;) ne deßeidt ßdes tud.quo dido eßendit Chrißus,ßdc»i eße neeeßariam bemini,fe dd Deum conuertenti. Con ilerndtistalé impertit dbßolutioneCbrißus, Eides tud |
|
CENT. I. LIB, I. CAP. IIII. i^t fupu dixiittUt, fidacid Yeinißionis graiaita propter Chriüam^iuxtd protnißiones. lidem porro excitdre debent,Mdnddtü Debiohdna nis 6, Hicc eß aolantdi eim, ere. lAtritum Chri^i : nempe quad totioi mundi peccdtd tulerit er expires rit: lo/jj. Quoddeceptdtio fit gratuite: toh.1.3. Qtilt;)d omnibus hominibus ultra d Deo per uerbu ofii rutur. Venite dd me omnes : Matth. 11. nbsp;nbsp;Qjtbd om» ties uocentur minifterio uerbi, Prutdiedte Puangelium omni credtur£ : Marei 1Ó. Summa Chrifli beneuoa 1 lentid,quôd tanqua paßor benignus cues pdlÄtes mue» üiget er liberet: Matthäi 18, Sacramenta, quibus er dejirtur er qua fi obfignatur retnißio peccatorum gratuitd,pcr Chrißum comparata. Reliqua non ne» ccjßceßhoclocqrepeterc,eo quad'm loco de fide pie» raq^ fiant cxplicata. DE NOVA OBEDIENTIA. IB qui fide gratis remißionem peccatorum accept-runt, ehr iß ut etiam de uitte nouitate concionatur, er pxnas commmatur rurfiasfie peccatis fine paniten 2 tia poUuentibus: ficut Matth aS.'m debitore exemplum proponitur.tohannis quinto 'mquit : Pccefianusfiadus es,idm noli amplius peccarc.Cater urn de boe loco plu» ra,et qua nos caufie ad bene operandum cobortari de» hednt,cxdodr'md de bonis operibus fiumi debent : ac fiaperuacancum ejl,bic eadem refierre. Contrariauer£couerfionifunt,efifieinflatuperfiuda fione propria mjiicia : Matth. ;. Luca 18. ubi Phari» fiaus neq; peccata fiud dgnoficit,ncq; in Mefiiam credit, fluiafimodi iufticiarij poenitentia non indigere dicun» 3 tur,Duc£ if. Tantum de externa dificiplma lege in» telligere : Matth, f. Contumaciter ealumniari dodri nam Chrifii,ficut tudai dicunt eum diabolo dgitari. Kelabi in peccata,defieere ét uera dodr'ma: Matth-tz. is. AÏios fiaficinare falfia dodrina, uel etiamminis deterrere : Matth. as-Va uobis ficriba er Pbarifiafiby pocrita, quid dauditii regnum cocloru ante hommes. Vos enim non 'intratis,nec intrare cupientes finitis ins trare. Tantum agnoficere peccata,er denierationi fie dedcre: non credere in Chriftum,fied deffierare,ficutla 4 dxs.Pfiq^; tudas exemplum imperfieda feu falfia pœnis t entlaße o quodnon fieerexitfide in Chrifium. Caufia generales,qua omnes mortales ad uera pee» nitentiamouere debent,paßim'm PuangeUcahiftoria comemorantur : nempe mandatum Dei,Matth.t. Poe» nitentiam agite, appropinquatenim regnum calorü. Ideo etiam pr£cipit,utpradicctur in fiuo nom'me pœ-nitentia,çr remifiio peccatoru. nbsp;nbsp;Gaudiu Dei er an- gelorumfiuper couerfione peccatorum.Lucais- 'DicO uobis,gaudiu erit m coelis,item cora angelis Dei,fiuper uno peccatore panitentum agente,magis quam fiuper nonaginta nouem iufiis, quipcenitentia non indigent, dementia Dei erga peccatores,cr promptitude acci» piendi : ficut 'm fier uo,Matth.t?.'m filio perdito, Luca es.in latrone,Luc£ 23. er fimilibus exemplis déclara» uit. Omnium neeeßitas.Omnes enim fiumus caro,to han.3. er nifi renaficamur, non potcrimus regnum cæ lorum cbfequi. Commodamaxima,qua indefiequun tur:utiuflificatio,Luc£ »8. Pofifießio regniccelorum, Matth. 18. loan. 3.. Poena, fi non poenitentiarn aga ëo mus, Matth, 18. mß conuerß fiueritif, amp;nbsp;efficiam'mi |
I/? ficutparuuli,non'mtrdbitis'm Ytgnumcaloru. Luca i j. Putatisfquod bi Galilai pra omnibus Galilals p(( catores fuer'mt,quid talia paßifiuni ? Kon,dico uobUt ficd nifi poenitentiarn habueritis,omnes ßmiliter peribi tis, ficut iUi decem er odo,fiupra quos cecidit turris in Silodh,er occidit eos. putatis, quad er ipß debitorei fiuerint prater omnes homines habitantes'm Hierufit' lernt tion,dico uobis ; fied nifi poenitetiam habueritÜ, omnesfimiliter peribitis. Matth, i?. IcrufiaU lerufale, , qua occidis propbetas, er lapidas tos qui ad te mißt funt : quoties uolui cogregarefilios tuos,quemadmo» dum ebgregatgaUina pullos fiuosfiub alas,ernoluijlil Lece relmquetur uobis domus defierta. Luca 7. Coepit lefius exprobrare ciuitatibus 'm quibus fadiafiuntplu-rima uirtutes eius, quia non egiffientpanitentiä. Va tibi Corazm, ua tibi 'Bethfaida : quia fi 'm Tyro ey ^i done fiadla fiuiffient uirtutes, qua fiaäa fiunt in uebif, olim in cilicio er cmett peenitentiam egiffient.Veruii' tarnen dico uobis, Tyro er Sidoni remißius erit in dit , iudicij, quam uobis. Lt tu Capernaum,qua ufqfincx lum exaltata cs,ufq; 'm infèmu deficendes. Exempla per nitentiafiupra in loco de iufiificationeenumeratafunt, DE BAPTISM 0. QVo efficaciores effent promißiones gratia,oi remon'qs etiam quibufidam extemis easquafi uefiiuit Christus, ut nimiru m omnium oculos 'mcurre rent, erfienfus etiam ipfios conumcerent: certo^ ottt nibus confiarct,applicari fide utentibus ijs ceremonijS remißione peccatoru gratuitam,per Chrifium. Perti gt;nbsp;nent igitur ifia ceremonia diuma ad articulu iufiifita tionis, que et iüufirant et co firmant. Std audiainus, quid debaptifimom Euangelicabifloria fittradituw. Vocabulum baptifimus fignificattindlionem,feuto tionem, à Graco uerbo ßa'iv/tfci/j, sic Marei feptimo capitur deludaica lotione ; Ni^ baptifientur, non co» medunt. ïnterduin er lïebraica pbrafi afflidiiones, tribulationesacpaßionesfignificat: Mattbain.LU' ca 10. Potefiis bibere calicem,quem ego bibiturus fium : er baptifimate baptifari, quo ego baptifiori Ee» Inondent : Pojfiumus. Aic tllis : Calicem quidem meuin bibetis, er baptifimate quo ego baptifior baptifiabimi» ni. nie, calix er baptifima pro cruet turn Chrifii, turn Apofiolorum accipitur. item Luca duodecimo : Ba* ptifimo habeo baptifari, et quornodo coartor ufquc^i perficiatur { Alias uera fignificat ceremoniam, qui aqua uerbo coiunHa eSl,et regentratio efficitur : Mat thai ultimo er alijs locis, quorum iam in bac dodri» namentiofiet. Sitota dtbaptifimo dodlr'maexcutiatur,erquafi in coptndium rcdigatur, apparet,Baptifimu effe exter nam ailioncm ét Christo ipfio 'm nouo Teßamento in» flitutam,ut uidelicetaqua t'mganturfieu lauenturom» nesbom'mtsfm nomintpatris,erfilij, er Spiritus fan m : adiunüa promißionc gratia,quod credentibus 'sa baptifimo fialusgratuita,feu remißio peccatorum, feu regeneratio applicetur : ficut ta qua nunc fiubijcieil* tur,latius demon^rabunt. Docet igitur Cbrifius,undc fit baptifimus : nempe c calo,boc efi, immediate a Deo 'mfintutus.Matth. ilt;. Mam n. Luca 20. Et toannes ipfic mquit,fie no temt» rè baptifimum capififie,ftdmiffuin tffeutbaptifiarct'm aquit |
|
ÖÊ BAPTISM O. Vi edm adionem tdnqudm uilem dut indnem contemadt, fed ßnguli in totd uitd plurimifuum bdptifmd,quod td tid!nbdptifinufdncit:Euntes,inquit,doceteomnesgen *0 limododcceperut,fdcidnt.Pluepertinet,quoduerbum tes,crbdptifdtc cos in nomine putris, er filij,ey' ffiria tus fdnUi. Eßigitur Bdptifmus diaind ceremonid,d Cbrißo immedidtè mdnddtd, ut omnes gentes ed ini- dqui: loh. i.lbidc etidm deferihiturferid amp;■ mdguified phdrificorum legdtio dd lohdnnem, bdptißnd ddminis ürdntsm dd lorddnem,utfcißcitdrentur, qud dutoritd» te edm ceremonidm inchodret. verum ipße reßjondet, fe diumitus mijjum:zr quidé eße uocem in deßerto cU^ ind!Uem,dequd Efdids edpite ^^o.pradixerit. Peßqud dutem refurrexit Chrißiu exmortuii ,idmq: caelum dß:eaßurut,miniüeriKm docendi et/^drgendi Eudnge^ littm dd omnes credturdi ordindret, ipßemetßco ore e^ tientur. Adeß dutem omnibus £tdtibus ,ubicunque hec ceremonid iuxtd uerbum Chrißi ddminißrdtur, ipfe pdter,flius ey- fpirdusfundlus, effcdcid illi Iduda crofdlutdri impdrtientes, dc regenerdtionem perßeia entes Quo quidem qudßconcilia quiddignius dut du-gublius effe poteßtt^on enim tdntu operdtione,uerùm cur expetendus omnibus,quamodo cr quibus praßt. fublidntidetidmhdfceperfondSddeffe,fuduißimumdi ^° iodii.3.Chrißus bdptifmum appeliatrcndfcentidinex {lii,quodmoxdnneäiturd,Chrißo,teßdtur: Ecce,m- dqudzrffiritu. Quibus uerbiscopuldt elementum amp; quit,o a o uobifcu fum omnibus diebus,ufq; dd confum nmioiKmfeciili.loh. 3 .uoedtur bdptifmus regenerdtio ex ifiritu. Voedtur etiü toßliu Dei, Luc£ 7. Phdrif£i, inquit,^ legijferiti confilium Deiffreuerunt contn {emetipfos,non bdptifdti db eo. Perlbn£ qu£ Chrißo exhibita hdne noudm ceremo nid ddininiürdrut funt : lodnnes, db lue ceremonid e* tium nomen fortitus,ut Bdptißd uocdretur.ndm is pdu ^ prins, qudm fuum publicum docédi munus i e s v s 30 ebrißus duffiedretur, hme ceremonid mdnddto diuia no exird Hierofolymdm dd ripdm lorddnls inchoibdt. contrdualuntdtcm Pontificum liierofolymitdnorum, obRindti Chridium dfperndntium:Hdtth£i j.Hdrei 1. lohdnnis t. Scriptum ed lohunnis 3. quoteer 1 e 3 v s bdptifdrit. ucrKncdp.4.corrigit,feu cxpldndtEudge lisid,quoi ibidixer.it:QJiinqudm,inquit, 1 es vs na bdptifdret,fed dus difcipuli- Eßicicntem itaq^ cdufdin inca notdreuoluit.quod Chriüum bdptifdti dfßrmdt. Dcniq- ^ ijs qui Buungelium in totum arbern terruru 40 e!i,mquit Chrißus,dc edme, euro eß. Item i Hiß quit tfirre debebdnt,bdptifmi ddminißrdtio ßmul derndna nbsp;nbsp;rendtusfuerit ex dqud etjfiritu, non poteß introire in ddtur,dc perpétua cü minitierio copuldtur, quad ( ßa cut fuo loco dicetur) fsluo ordine feu ^xbjx^l.y omnib. credentibus eft commune. mnerufeu clcmentum expreße 4 Chri^o nominlt;i tHretdeßgndtur,nimirumaqu(i, lob.j. Hiß quii rem tm fuerit ex dqm,^^/ßiritu. Et Baptiïlei idem expri-mit üHitthiciiMirci i.Luc£ }.Ugo,inquit,bdptifo d» quiAodrt.t.lAißt me bdptifdre dqud- Ailorum primo: iohdnnes bdptifduit dqud. |
Vormden eti.vn ipfdm,qudueUtbdptißnum ubiq^ trd ^M z^ dccipi, diferté ChrijiM expUedtey prefer ibit Mdtt. ultimo ; Hdpüfdte, inquitjn nomine pdtrii, etfi Ii/.«t l^iritUifdnUi. Hie enim cum foliu ßt uerut Deut, in ddione bdptifmi uult dgnoßei, çr quidem nomindri: qui regenerdtioné m homme,cui bdptifmui conßrtur, proßtd immenßd mifcricordidcrpotentidefficidt. Et cum ßtpldnc mirdcidoßtm ne diumum opm, cumqi do nd ccele^id e^ Mmd dißribudntur, cum ßridt Deut tu celebrdricr pr£dicdrî,ne muUdut eldndeS:ïn£ ßnt dHiones : uult repeti c^ wculcdri eundis bominib. da ärmdmde Deoterhifee dmplißimis beneßdjs,qu£ per bdptifmum pr£ßdt,uult omnes cum reuerentid tra Hdre et fufeipere bdptifmum,ei^ i^deffe, ubi tdm proa pißt Deus, et mirdculd omnium fummd iuxtd uerbum fuum operetur,nemperegenerdtioné hominis : naquit cum bdptifmo pulchre copuldtur. Ndm Chrißus ma quit,Mdtth.zS. Docete omnesgentes,bdptifdnteseos. Mdrei 16. Prlt;edicdte Eudngeliü omni crecturæ, q cre diderit et bdptifdtus fuerit,cy-c. Et de lodiie ndrrdtur Mdtth^i j. Mdrei i. Luca j. eum pradiedjße bdptifmu poenitenti^. Hmc mdnißßum eft, lodnnem non te' mere bdptifmi ceremonidm contulijfe : fed prim prolia xi duditoribus expofuiffe,quid ßt baptifmits, unde fit^ conßßio in ddultis,qudles lohumies turn bdptifdbdt,e-tidmnum neceffirid eft. At hicidm qu£ßio oritur, AH flnt infdntesquoa quebdptifdndU Quad dutem fint, ex uerbisChrOli pddum £ternum hdcipfd ceremonidcum hominibus, eo nonobfcureeliciGrmteüigipoteß.DicitenimHdtth. uultfe inuoédri nomimtim, ßeut fe pdteßeit ; uult ft »8. Nort eft uoluntds putris ueßri qui in calis eß, ut eßiedeidm jfiritus fdnUi. Uuc igitur er promißiones reßrendr funt, dßiont ißi dnnex£. ut UIdrei decimofcxto:Qui crediderit, er bdptizdtusfuerit, fdluus erit. Jodnnis 5. Hifi quis rea ndtus fuerit ex dqud et ffiritu, non intrdbit in regnunt coelorum. Item, Qitod ndtumeft exIfiritu,ffiritus eß. Et de bdptifmo lodtinis dicitur,quod in remißione pecedtorumfdäusßt. Non igituttdntum corpore dblutionem, tMqUdm rem externum dccipi neceffe eft, uerum etidm ßde.quid promißioes grdti£ buic ddioni extern£ ddiüél£funt, totdm délioné cum promißionibus dpprehendi opora tct,ßcutChrißus docetMurci 16. Quicrediderit, amp;nbsp;bdptifdtus fuerit. Honet etidm Chrißus,qui ßnt bdptifdndi:nempé omnes gentes,qu£ quidem de Eudngeliofuo docenturi Hdtth£i 13. Mdrei 16. Ac neeeßitds, qu£ omnibus ho minibus incumbit,lohdnnis j. exponitur.Quod ndtum regnum Dei. Cdro phruß fcriptur£ opponitur Jfigt; ritui, dc ßgnißcdt fubßdntid hominis cum uiribus fuit deprdudtdm, çy fardiddtdm : qu£ quidem tdlis eß, ut non hdbedt locum in regno coelorum,niß regeneretur. omnes igitur qui regni cœloru pdrticipes fieri debent, neceffe hdbent bdptifiri- Hdtthdi s ■ dicitur : Bdptifd bdntur in lorddne,confitentes peccdtd fud. item Hdra ci Key Luc£tertio, quod iohdnnes pr£dicaritbdptia fo fmum poenitetu. itdque bdptifdndi funt dgentes pani tentidm,non obßmdte perfeuerdntes in contemptu uer bicripfius Dei, dUjse^ tetris federibus. Non quofuiS igitur iohdnnes temerc ddmißt, fed eos tdntum qui tea fidrentur mdnifiße,fe dgnofeere fud peccdtd, eyfidt Chrißum dmpleßi.ll£c explordtio dc tcßificatio, feu S J p(l'flt;t( |
|
ui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. C E N T. I. LI B, peredtunui ispu^Üiii^ii. et dit,cos in fe credere.ltein Mattb. lp. Smite pdruulos, e^nolitecos prol^ibereut ai me uenidnt: teilium c^ enirn regnum calorum. Cum igitur promißiones de pojjeßione regni cxlorum, tdm benigné pucrii tribudt Chrißus ; non eü dubium, guin etum b£C ceremonid e^ tefferd promißionis dd mfdn^ tes pertmedt. Idem ex condone lobannis j. extruitur: Hemo poteft regnum Gei 'mtrdre,nifi per agunmer fpiritum regenerdtus : fed mfdûtes,dit CbriÜM,regnii cœlorum intrnre, Midttb£i 18. Amen dico uobis,nifi conuerß fucritls, er efficidmini ßeut pdrttuli, non ma trdbitis in regnum cœlorum. item Mdtth. 19. Tdlium eü regnum cœlorum. Ungue cum de edme ndti er edro ßnt,ipfos guogue bdptifmo renußci neeeßi eß. V-tß due tem Apoßoli, priußgud redius edodi clJcnt, pdruulos dreere 4 Chrißo condrentur : tdinen reprebenduntur, erpoßcd ßiritu fdndo dutore erguberndore hdui dubie er mjantes bdptißdrunt : ßcut Origenes,Cyprid nus,er dig tcßdntur,db Apoßolis edm confuetudmem bdptißdndi mfdntes dd poßeritdtem guog- trdnfmißdm eße. Vertun h£c mßriwßtum bdbebunt locum. Scmel dutem bdptifmum dccepißi fdtis eß ; ßguidem non mdnddtur repetitio,ncgue iterdtd legitur. Nam de exemplo guod in Adis occurrit,fccundo libro dicetur. fines dtg; eßidus bdptifmi Chrißus docetpr^dun tcs,dc mdximi mometi eße : nempe guod bdptifmo dpa plicetur, donctur er conßrmetur regenerdtio. iodn. j. Agud er ßiritu rendfei oportet. P.pplicdtur,donda tur, er conßrmdtur hoc IdUdcro fdlas.^drci 16. Qui crediderß.er bdptißtus fucrit, fdluus erit. Adßrt bd ptifmus fdcultdtem introcundi in regnum cœloru : lo= nis j. Applicdt,dondt,er conßrmdt remißionem pec cdtorum ■.Nidrei i.Luc£}.Pr£dicabdtbdptifmumpœ nitenti£,in remißionem pecedtorum. Adßrtnouos motus,utg- noudobedientid meboetur. lodn. î. Qipod ndtumed ex ßiritu.ßtritus eß. Bdptißd inguit: Vt mdnißßdretur ( Chrißus '} in tfrdel,proptered ego uea ni dgud bdptifdtis. Teßdturnon tdntum bdptifmo teßi moniu Chrißo exhibito ßrrffed etidm beneßeid ipßus conßrrier dpplicdri. Non poße dutem res tdntds rdtione hurndnd dppre bcndi,hißorid de t^icodemo,gud: todn. j. deferiptd eß, docet. AuUtd enim ißd propoßtionc, oportere homines rendßi,dliogui neminem cofecuturum regnum cœ lorum: tiieodernus inguit,Quomodopoteßhomo nd fei, cum ßt fenexi Verum Chrißus poßed rem décida runs, inguit : tie mireris, guod dixerim tibi. Oportet uos ndfei denuo. Spiritus ubi uultßgt;irdt,ct uocem eins dudis.fed nefeis unde uenidt,dut guo udddt. Sic eß om nis gut ndtus eß ex ßiritu. Uerum mfit üicodemits: Ojeomodo poßunt bac fieri i Keßondet tefus :Tucs mdgißer in ißdefer blt;ec ignorai Amen dmen dico ti bi.guod feimus loguimur,cy guod uidimus teßdmur, er teßimonium noßrum non decipitis. Si terrend dixi uobis,et nö creditis:guomodo fi dixero uobis cœlefiid, credetisiHifee uerbis Chrißus poßuldt, ne res ißds dia uiuds rdtione hurndnd metidmur,fed fide coprebendda mus : er poßbdbitis dbfurdls, gute rdtio hurndnd hic pdrturit, tdntum in uerbo diumo ipßus Chrißi firmia ter tbßßdmus. t^dmßrdtionihxc anted notdfuißent, -guidfuißet opus filium Dei ea profirre^ |
L CAP. IIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uä Gignitatem dtg^ eßteaeiam bdptifmi commenddtea tidmhißorid illußris,guöd ipfemet Chrißus d lobanne in iordduc bdptifari uoluit.ftß aut cm non opus habea bat ad regencrationem baptifmo Chrißus, ut in cuius natura lubes nulla eraf, tarnen ob maximas eaufos pro* culdubio hoc lauacrum fubgt, id guod hoc brcui dißo fignificat Matth.s.Sinemodó ficenim decetnosimpß re omnem iußieiam. Apparct, à totd trinitate hoc fuiße prius decretum, guod in bac ceremonia Chrißus guafimitiandus eßet, prillfguam ad fuum minißeriu publiceaccederet:acfimul notumfieret, ipfumhunc Chrißum huiusddmirand£ ablutioniscaufam er duto rem exißere : pr£tered, guod Geus in baptifmo ßß ueUet iüußrius er blandius reuclare toti hominumge' ncrj,gu'im unguam antea in mundo failli fuißet. Très enim dtßinߣ perfotubte fefe patefadunt. Pater iß* blimicœlo clarauocehancfententiam profèrt.lticeß filius meus dilcdus,in guo mihi beneplacitum eß. Spigt; ritus fanflus ßeut columba è cœlo defcédit,dt^ in Cbri ßu reßdet. tpfe filius Gei unda lordanls tingitur,manu lob,annis baptiߣ. Tantus honor nulli unguä cercinoa nuaccidit. Suntguidem facrificiaaceenfd,ßammae cœlo erumpente: templu Hierofolymitanu caUgineint plctu eß:ucrùm bic Maießos diuina dißinde feccgtio fcenda pr£bet.Eßg; teßimoniu,hds tres perfonas fcmu per adfuturas baptifmo,iuxta inßitutionem ufurpato. Colligunturctiüexadione baptifmigu£däßgniß cationes.ut lotio externa fignificat,peccatorum fordes coram Geo ablui: uer'um no tantum fignificat,fed eaUt una operatur, ut didum eß. lAerfio in aguam figniß^ cat tribulationes,guds credentes ex Satanæ regno ere» ptifubeunt. Significat er lotio uit£ nouitutem, er uiu net ne peccatorum fordibus pij jefe inguinent. Nianere peccati rddicemfeu morbum in naturabo* minis, etiasufi baptifmo reatus ( ut iam loguimuruul* go) fit fublatus,uel orationis firmula Chrißus fatis do eet,in gua iubet nos or are guotidie cmnes,Gimitteiio bis débita noßra: id guod no ßret neceße,fi penitus (X natura peccata pep baptifmum extirparentur. • C)uodadbaptifmum Iohannisbaptiߣer Apofo lorum attinet,minißerio eteßicacia prorfus coueniut-Ham a Geo tohanncs mißus eß, ut hanc noua ccrcinoa niam außicareturier baptifmo Iohannis remißio pec‘ catorum appUcabatur, tnar.i. Luc£ 3. ac tum guidais omnes in exhibitu ivteßiam baptifabantur.Tantum an tem tobannes feer Chrißum dißinguithis uerbis.Pgo guidem baptifo agua, lüe baptifabit ßiritu fando Cf igne. guibus uerbis teßatur, fe tantum eße mmifirtuiS baptifmi.cßicaciam autem tribuere, eße opus Chrißi-item propbetat, Chrißum fefe excellcnter rcuelatu-rum, uifibilitermißb ßiritu fando :id guod ipfodt Pentecoßes poßea completum eß,er Chrißus ipfeaii» te afeenfionem Adorum i.'inguit:Audißis ex me,quo' niam Iohannesguidem bapifauit agua:uos ante haptic fabiminifpiritu fando,poß dies hofee non multos. DE CLAVIBVS EC« defiæ. ECclefi£ a Chrißo traditas effeclaues regni ealo* rum,uerba Chrißi fine ambiguitate doccnt,Mit that 16. Ego dabo tibi claues regni cœlorum. ac reus ipfamtion tantum me dato loco exprimit ,fcdetiii» |
|
DE CLAVIBVS 'if7 Kdtih.^.^ls igitur dnte pußionem hac uerbu repetitu. funt ; pofi refurreßionem uerà,finguluri ^uießdtc,uc donc infuper uddito, tertio colluta funt. Nai» poßquA difcipulos ( typum Ecclefia gerentes ) uffluffet, inquit: Accipitejfiritumfunßum.Et Mutth.iS. difertè Ecclea fia fit mentio,qubd eufummumhubeut poteßutem con tru impxnitentes.er mox uttexitur : Quorum liguuea ritis,erc.Keffgt;icit igitur hac ccUutio cluuium non tun-turn ud difcipulos,qui nonfolifunt Ecclefiu : fed ud toa turn Ecclefium,feu ud omnes credentes. lion uutem pcrfonule priuilcgiufuiff'e,hocefi,quod tuntum Apoßolis tributum fuiffet,dccldrdtio qua cupi te is. lAutthai defcriptu eff,fdtiscxplicut : Si, inquit, duo exuobis confenfermt fuper terrum. Item, Vbi duo uel tres congreguti funt in nomine mco, ibifum in mea dh eorum. Sicut igitur orutio efi communis Ecclefia, itd er cluuium poteßus. ulioqui orutio quot^ erit pera fonulis:hoc eß, tuntumud Apoßolospertinens. Praa tereu minißerium uerbi, remiffio peccutorum, er oma mu benefidu Chrißi,non funt perfonulid,fcd toti Eccle fia Chrißi cominunuxluucs uutem funt dißributio rea mißionis peccutoru,uut corn rctétio,iuxtd uerbu.ituq} eus Ecclefia Chrißi unitterfa conuenire, non cß dubiU. 10 tores udmonedntur,?y tundem publicentur,quibufcun tes expUcubuntur. Caterum cluues regni cxloru mea to que tundem id fiut uerbis, modo no fint contru uerbum quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Dci:uttulishomoireliquispofiitcognofci,zrtunquüi Suntuutem cluucs, ficut ex perjfiieuis teßimonijs et totu huedoßrinu putet,poteßus à Chrißo Ecclefia fua eollutu, iuxtufuum uerbum, cuilibet ugenti pxnitentium,in nomine,munduto dtq; effieucid Chrißi foluendi uut remittendi peccutu, uel impxnitentibus eudem uua toritute ligundi uc retinendi peccutu. Hac iü per pur-täphorici .ippclhntur^cr propter efjiélum:item pro pier res ipfis.lion enim efi potefius gludiffed mutrisfu tmli'us, qua cunßu udminißrut udfuoru emolumentu. DupUces effe cluucs Ecclefia, uerbu Chrißi uperti tefiuntur. Affirmut enim fe cluues, er non 4duem tuna turn dure. Deinde dißmße nominut ligutionem feu re-tentionem peccutorum, er folutionem feu remißionem peccutorum.Verbo uutem ifids cluues udminifiruri dca bcre,res ipfu docet. Non enim de politicu uiolcn{id,fed uerbiininißeriougit Chrißus. Hunc de ffeciebusue-rum doßrinum ex uerbis Chrißi coUigemus. De claue Ecclefia, qua ligantur feu reti-' nenturpeccata:fiuedecxcom-munication3,ut uul-gó uocatur. Quod Ecclefia fittruditu potefiusretinendi uclia gundipeccutu uliquibus,ex uerbis Chrifti confiut. Dia at enim lUtth.ió.Quodcunq; liguueris fuper terrum, erit ligutum in cxlis.ldem l^utth.iS. repetit,uc uult im pénitentes pro ethnicis uc publicunis huberi.lohdn.2Q. Sq folummodo uerberdns : fed quad uerc eorum Deo ligu inquit: Quorumretinueritispeccutu,retentd funt. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ time etium fiimul conßut, cluuemliguntem peccutu iuxtu uerbum,non effe humunum inuentum, fed inffitu donem immediutè À i f. s v Chrißo proßßum:ficut uer bumoiorecitutu declurunt. Ac Deum ipfum eum lia gutionem per minißerium exercere,ipfu uerbu commo nefuciunt. Dicit enim Chrißus, Erit ligutum in cxlis: hoe efi,Deus ipfe hoc iudicium exercet,ucpro ruto hua bet.lAutth.iS.dit,Se in medio eorum futuros,qui de uli quu reconfenfermt.Etquidemhacpromißio moxcola 60 pfispoïluerentur.uitubunt.breuiter,quorumfilus trut litioni cluuiumfubijcitur, lehun.zf.Spiritumfunßutn nbsp;nbsp;nbsp;deffcrutd,nifi corner ter ent ar. |
E C C L E S I AE. V5 infuffldndo prabet: cdrcinoncn’,ffiritum funHun U-triq^ cluui ddfuturum. Confißit uutem eu clduis in ligdtione, feu ( ut in ïoa hunne explicutur ) retentione peccutorum : quod nihil uliud eß,qu'dm negure tulibus Deum effèpropitiu, nea gure tules effe huredes uit£ d:tcrnic,paldm^er exprefii indicure iudicium Ceimempe tules effi in poteffute Sua tdn£,deßinutos leternte ira er condemnutionfnifi con uertuntur. Ordmem uero Chrißus Mutthj?. trudidit : Sipeca cuuerit,mquit,in tefruter tuus,uddc et corripe eum inter te et ipfum folunt.Site uudierit, lucrutus esfrutrein tuum. Si uutem te non uudierit, udhibe tecum udhuc u= num uel duos, ut in ore duorum ucl trium teßium ßet omneuerbum.Quodfinon uudierit eos,diceccléfi£.Si uutem Ecclefium non uudierit,fittibificutEthnicus er publicdnus. Ce pnuitis deliélis hic propriè concio» ndtur Chrißus. in pubUcis tteró,notorijs er dtrocibus, priordqudddmnon poffunthabcreloctim. In genere 10 turnen Chrißus docet, pecedtores effe commonefdciena dos depxnitentid : deinde, iudicium depeccatit dd Eca cleßdmpertmere:tertil), ecclefidm feu perfonds db Eca clefid deleüds debere peccutores commonefdccre,dc fen tentidm cotrd ipfos pdldm pronuncidre. Oportet enim mdnißßdm dcpublicum d^ionem effe, quum Ecclefid fufcipit:er itd quidcm,ut dlij quoq; turn pertinuces pee cdtores,pro impijser ubfcifis membris Ecclefite hdberi queunt. Reliffu eß igitur Ecclcfid ßrmd, qud peccu» contugium quoddum peßißrum uituri. CXaifintligdndfhiecipfdcominemordtio Mutt. i3. indicutmempe peccdtores,er quidé pertindces. in quia bus hubent locum, non tuntum publici, fed er priuutif ficut docet Chriüus : Si peccduerit in te ffuter tuus. ücc tuntumgenerulem effe fententium hunc peccu-torum ligutionem, ut quundo in genere recitutur diélu lohun.i.Qjii non credit,non uidebit uitdm,fed iru Dei 4° munetfupereum. Mdtih.y.dfceditcurneomnesqui operumini iniquitutem- Sed etium (fccidlcm ergu ccra tos udionem er promulgutionem munifeßum tulisiu-dicij ergd eos,quod pecedtu ipfis fint retentd, uc fint Su tunu: muncipiu, nift ugdnt pxnitentium, eudem uerbu Chrißi Mdtth.is.teßunturer ud ffecicin deberedppli cdri,peculidris inßitutio ofiédit. Chrißus enim inquit: Chorum retinueritis peccutu, Docet prziereder de fitte dtq; effv^ibus cluuis lia guntis chrißus, nempe quad non fit uunu uox, uerent tioilldpondufh(ib€iit.Ktittb.i6.i8.ciU£ci(n(^ligMea ritisfuper terrdmjigdtii funt in exUi. lohdn.io. Ciuo^ rum retinueritiipecedtd,retentdfunt, Q^oi tdlif ligd tio eiufmodihomines fepdret à extu Bccleß^, er ferià fugiendi dc uitdndi fint, Mdtt. 18. Sit tibi feut ethnies et publicdnus. Eßdutem hoc turn ußtdtd ludxoru phra fi di£tum,(iui ethnicos er publicdnos pro if hdbebdntt qui non effent membrduerlt;e Eccleߣ,quos dfuis exti» bus dreebdnt .• quorum etidm dUf confortium,ne db ia |
g 4 EX0H»
-ocr page 122-|
tf? Exempld ligdtienii ifliuitßueexcontmuniedtionis, ingenerequidem cjjipoljuntgrduißima iftaexarda tiones, pronuncidtainferibdierpbdrifaos bypocri* tdtjMdUhai isubi dicit: Va uoblffcribacrphurifai: (dmq; uocem dliquoties iterdt poRed dddit : Serpentes, genimind uiperdru,quomodofugietis d iudicio gehens na? Eiufmodi condemnutionem etidm Sdptißd in Pin rifaos amp;nbsp;Sddducaos pronuncidt: Progenies uiperdru, quis detnonftrdbit uobis fugere d uenturd ird?ltem:idm fccuriSddrddicemdrborumpoßtdeSl. Videtur etidm ^’^ cum er is inpdrddifo.ïoh.i.Vddenolidmplius pecedre-illd beroicd ChriSli purgdtio templi Hierofolymitdni, Videturpratered receptio publicd publicorum pee exebmuniedtionis fpeciem hdbere. Si quis tdmen md* cdtorum peculidritereffe d Chrifio trdditd : ut in pdf^ lit hdsfeueras increpdtiones d ligdtioe iüd fficeidlfqua . bolis de oue perditd, etgroßb amiffo ßgnificdtur. No'* enim ßtiseßinucnijfeouemerrdntem,Mt recuperdfie drdebmdm dmi(fdm:fcd cum inuenerit,inquit Chrißd^i euern,imponitinhumerosfuos,gdudensetueniens do Aldtthai i6.iS.iobdniSxo/dncitdeß,ßepdrdre,ßuofrud tur iudicio. P.xcmpldquaproprièbucjpeddnt, libro fequenti exponemits. Contrurid uera ligdtioni funt:cxcomunicdtio,qudnt fdlßd Eccleßd feu tituldris, ut ßc diedmus, fibi drrogdt contrd ucros doilore5,uerd dogmdtd,dut uerè pios,iu ■ idem de drdchmd nurrdtur. Appuret igitur,paniten' üdqifddd. Sic lobdu. 16. CbriÜM pradicit Apoüolis, 2« tidmpublicorum pecedtorum pijs mdiednddmpubliée, er cunflis credentibus,qu()d è fyndgogis fint ipfos eie* ut er ipßhoc fcidnt,latentur,dc Deogrdtidsdgant. i* £iuri:boc eß,cenfurd eorum qui in regimine Eccleßaßi co dutoritdte praceUent, ex ipforum communione ex* cludentur.ïohdn.9. dicitur:idm conffirduerdnt ludai, utßquiseu confiteretur ejfe Cbriiiu, extrd fyndgogH feret. Hac brutd fulmmd monet Christus floccipendS dd ejfe,erßrtiter in coßßione pergendu. Hac, inquit, locutus furn uobis, ut no fednddlifemini. Sic tob. 9. ca cus Chriflo teüiinoniuperbibens eijciturexfyndgogd. De claue Ecclefiæ foluente feu rémittente peccat3,fcu de Abfolutione, utuulgóuocatur. Qwod etidm bdne poteßdtem bdbedt Eccleßd Cbri* fti,ut cuilibet dgenti pœnitentidm, remißionem peccd» torum poßitdnnuncidre,feu folucre peccdtd,itidem ex uerbis CbriHifupr'd commemordtispdtet. Et is tribuit Eccleßa fua bdne potefldtem, qui re* nüßionem pecedtorum fuo funguine pepcrit : nempe ChrißusM.dtth. 16, is. Quacunq; folueritis fuper ter rdm,eruntfolutdin ccclis. iobM io.Cluorum remife* 4° ficuoluM hacuerbd,infuntetü ifid,quod cuilibetuif* ritis peccdtd,reinittuntur. Ac ddtur quidé/jgt;iritus (dna âus,ut hdne quoqi pdrtem ddiuuet. Kdrci t. Audientes fcriba kfum pdrdlytico pecedtd dimittentem, dicunt: Quis potcll pecedtd dintittere,niß folus Deus?Sed Chri Üus refpondet, Piliü hominis hdbere potefldtem in ter» rd dimittendi peccdtdùdq; conßrmdt mirdculofd pdrd^ lytici curdtione. Apo^oU dc reliqui iuxtd mdnddtum ChriRi peccdtd dliquibus foluentes, mini^ri fuut : dc udlet remißio propter uerbum Chriüi, quod di nosfondt. Conß^iithaedduisin folutionefeu remißionepea cdtorum, neq; eït dddliqudm certdm ßrmuldm alligd-td,modo mdnddtum depromißio ChriÛUbifonent.Si^ cut enim dli'ds in mimüerio uerbi remißio pecedtorum in nomine Chrißi proponi debet, utpracepit ipfe Lu* ca i^-itd etidm in ufurpdtione huius clduis. Applicdt dutem bac clduls cuilibet in Ißecie folutio* nem, feu remißionem pecedtoru, ßcut uerbd teßdntur: fit cordm Deo,dc priudtd e{l,qua conßdt bumili a^’'^* Quorum remiferitis peccdtd,remittuntur. ndm de fie* nbsp;nbsp;tione dc coßßione pecedtorum. Tdlis in publicdno ie* ciehacuerbd decipiendd funt.Eßq- ßmuluniuerfdlis ào fcribitur,Lucais. quiDeucoßemdtdmente dUoquei-txpreffd, crquidgrutiscontingdt, Pœnitentidm du* Propitius,inquit,efio Deus mihipeccdtori.SicPetrtisgt; expf* |
l^U C E N T, I. L I B. Ï. C A P. I 11 L tem dgentibus bdne clduem tdntum prodelfe,non eß da bium. Diffenfuntur enim bde cldue beneficid Chrißi^ Chriüus dffirmdt,fe pcccdtores uoedredd panitenMi ut fuprd dnnotdtum eH. Eormulds bdfee ipfe Chrißus ufurpduit lUdttbdi s-Confide fili, remittuntur tibi peccdtd tud. Deinde ere-brb occurrit hacßrmd : Eides tud te fdluum ficitSent* per enim er incorpordUbus benefidjsfimul bdnere* mißione pecedtoru comprehendit. Luca iy,Hodie me* mum,conHocdt amicos er uicinos,dicen{ HHitCongf^* tuldmini mihi, quid mueniauem medm, qua perierdt-tem ADttb. s.reconcilidtionem cumfi-dtre offinfo pn* cipit Chri{lus:ed ucro non poteH fieri in pubUds feem' ddlis, niß Eccleßa 'mdicetur, hunc uel illum petere coo dondtionem ob fcdnddlum ddtum. fAdtthai 18. publiât peccdtores iubenturhdberi proetbnicis. Ergoßp^‘ nitentidm dgdnt, indicdiidi funt Ecclefia,ut pro mem* bris ueris hdbedntur. Eiufmodi publicd quaddm pu* blici peccdtoris receptio, feu folutio, feu dbfolutio, d 30 perditifilij dcceptdtione defcribitur. iubentur enimfi* mor filius dc totd domus gdudere, quo d pecedtor reißt rit dd pœnitentidm. De fine et efßdu huius folutionis uerbd Chrißi io* cent : Quacunq; folueritis fuper terrdm, erunt folutU in cœlis. l^dtth.lO.is.Uerntt^uorum remiferitispeeci td,remittuntur. emid poteß confoldtius dici,qudm no cem folutionis nomine CbriHi ddnos fondntcm,in c«' lis rdtdm d totd Trinitdte b-dberif Q^a bond etiàpr£* Hdntiordfuntfolutione dc remißione pecedtoru? wm tuteucrborum Cbriflidondtur gratidDei, bitredit^ uita aterna,liberdtio db aternd morte,d pote^dteDi^ boli et infirniitrdnquiüitds confeientia,liber dd Leum dcceffus,^^quot; fimilid. Adminißrduit Metern ipfe Chrißus quoq^ bdne eU* uem,t/idtth.ç.Iàdrci s.io.Luca 7.8.17-^3.lob. o. Sapius ed cldue utendum,uidentur et hac uerbd ia* nuere lAdttb.i8.Dominc,quoties peccdbitmme fiter meus, er dimittdm ei ? u[q; fepties ? Dicit ei lefus : No» fo dico tibi ufq; fepties,fed ufq; feptudgies fepties KÏ bit mox uerbis de clduibus fubijciuntur. Sequitur item ty* pus,quomodoDeus nebispeccdtdgrdtis exmiferieof* diddimittdt. DE CONFESSIONS. FAßd mentionefolutionis pecedtorum,etidm uiet* ndm doUrmd dttmgere uifum efi.Tripheem con^ ßßione Eudngelicd biHoricd fuppeditdt. Vu dm, que |
»et-
DE COENA DOMINI.
itf»
|
expifcium multitudine, quoimandato Chrißieape^ rat,eumagnofcens’.ticmo,inquit,peccatorfum. Sic in orationeDominica iubet Chriftus, nosquotidie Deo patri nofira peccata confiteri, ac ueniäprecari. item: Si omnia ficcritis,dicite,Serui mutiles ßimus. Difimguenda autem eß peccatorum conßßio,tud£ er pubUcani. tudas enim confitetur, fe mnexium ßan^ guinem tradidijß: : er reddit precium,quod 4 facerdo» tibiK acceperat-Verum «5 petijt À Dfo mifericordiam, fedicjperatione fradus,ßbimct ipß uitam pra;cidit. EubUcanus 110» tantum fatetur fe peccatorem eße, (cd adiungit implorationcm mi(ericordia;:nec dubitat,eain ßbi contingere. Altera en publica,cor am mmißerio : iJiattb.s.'Bait pißabanturabeom \ordane, confitentes peccatafua^ Apparet, accedentes ad baptißnum, prim ibi teßificae tos eßc,fc peccatores effetcr ueniam expetere,propter i’tcßiam,quem Iohannes praeßö eße dicebat. lo Tertia,priuata,erga oßrnfos : Matth.s.Vade zr ree conciliare fratri tuo,et tune uenienseßirasmunustuü. zo eut uerbis Chridi,qua fixa zy immota debent mancre, tuc£ 17.Si(eptics in die peccauerit in te,z3r fepties con uerfus fuerit ad te,dicens,Peenitet mc,remitte ei. Porro Ht conßßione dodrina fynecra, in loco dePonis ope» dhiis ed didum,qu£ hue non pertinet. DE COENA DOMINE INtcgM dodrina de eoena Domini,iuxta uerba Chri bii,h.sncpr£bet definitionem : quod eoena Domini fit ceremonia, feu adio a Chrißo immediate inßituta, qua dißribuunturfumenti,iuxta uerbum Ebrißi,panis zy corpus zlmßi,umum et fanguis Chrißi, promißio-ne gratia annexa: quod cuilibet Chrißuszy bénéficia dus,nempe remißio peccatorum, applicentur zy obfia gnentur.üacnuncparticulatimdemondrandafunt. Prius autem opera precium uidetur, uerba, ficut ab EuangeUdis deferipta funt,rccitare. nä zy f^uca funt, Zr integram de exna Domini dodrinam ob oculos po nunt. WarrantautemMattb.z6.Marcus n.Ducas zi, uerba Cbridi,hoc modo : Coenantibus eis,acccpit lefus panem,zy benedixit ac fi-egit,dediiq; dßcipulis fuis,zy ait : Accipite zy comeditefhoc eß corpus mcum. Lucas ■ additfO^od pro uobis datur.Hoc facile in meam com= memorationem. Et accipiens ealicem, gratias cgit, zy dedit illisdicens : Eibiteexhoeomnes. hic eß enim fanguis meus noui TeSiamenti, qui pro multis eß'unditur in remißionem pcccatorum.Lucas-.liic cÜ calix,nouuin Teßaitfcntu i« mco fanguine,qui pro uobis effunditur. tiatic igiturfacram coenam immediate Chridus in ■ ßituit,ficut citati teßes clarcafßrmantzy quidem ea ia pfa node, qua pafeba ludaico ritu comedebat, zy mox tgre^fwinmoMem 0li{ieticApiebatur,ac pojlerodie $o ßjlunt. ^mCl',ri!iu^,(i'ML^;bencficiii, tMtinnadcot:^ cruci dfßgebutur. Affiderunt aut ad menßam duodecitn ftematas confeientioi pertinent, fide gratuitam remifs Apo^oU: nec eßabßmile uero, plures alios quoq^ afa fuiß'e,cü agnü pafehalé oporteat a totafamilia comedi. lAaterije cxiu Dominiciea Chridodare funtexe pre(f£,iߣ duictnempepanif elcmentalis,ey corpus e» ius : umum elementale, ç^ fanguis dus. Sic enim uerba babent : Accepto pane,bencdixit acßegit,deditq; difei pulis dicens : Accipite,comcdite, hoc eß corpus meum. Similiter er de altera parte :Sumpto calice, ergratijs ues,baptifmus,Ccetta,zyreliqua,fandumçrinargari'-adis,dicit : Eibite ex boe omnes, bic eßfanguis meus, 66 t£ uocatur. Er£terca impoenitentes zy notorq pecca. nom Tefidmtnti lt;_ Copulantur igiturpanlf z::r corpus tores pro ethnidi et public unis baberi debent^A^att.cs. Et ernti |
Chrißi,dcmde uinum er fanguis Chri^ùae ita fandun tur,quodperpétué), quarndiu fcilicetha:cadio durabit in Eccleßa, ißa m(mcrilt;e de be ant eße nota,nec ab uba crcatura uariari. Vtiturquo^ rotundis erßmplida bus uerbis Chrißus. non didt,Edite panem fignifican» tem meu corpus : fed,Edite,hoc eß corpus meü. item, Eibite, bic eß fanguismeus. non dicit, vinum cütypos feu fignificatio mei fangumis, aut fymbolu, quad meus fanguis alibi exißens,tantumfua ilignitate, potentia et efficada uobis adßt. Eormaautem atq^ratiohuius ccenicpatetetiamex ucrbis,nempe quad eodem modo, quo bic,didribui ata que fumi debeat, ßeut monent uerba Lueg iz. Hoefad te in meicommemorationem. Debent autem ibi fonare uerba Cbrißi,et ca quidem uelpreccipudAccipite, boe tü corpus meum, quodpro uobis datur. Eibitc ex boe omnes : bic eß fanguis meus,qui pro multis effunditur. ïtem, debent utr£que partes, neinpe panis^y corpus Qhrißi,deinde uinum zy fanguis Cbrißi.dißenfari, fia pcrfiiicuèmandatur. Eßq^ in altera parteßngulariac plane diuino conßlio uniuerfalis expre(fa,ncmpe,Eibi te ex bocomnesme quit Anticbrißus er falfarius,cona ßitutionem feu Teßamentum Domini labefadet aut di fcerpat,fuffurando alteram partem, z^ dicendo, Kort omnes debent bibere, fed tantum aliqui, nempe clerici. Sumptionisratio dl,ore uefd panëzy corpus Qbri ßi, ficut expreffa zy clara uerba ebrißi docent : item, ore bibere uinum etfanguinem Zbridi,ficut.uerbadus 30 clarè teüantur ■ Ac fimul corde feu fide apprebendere corpuszy fanguinem Cbrifti,ipfamq; promißionem perßiicue annexam, de corpore pro nobis dato, fan gui neq- pro nobis effufo in remißionem pcccatorum.Hant promißiones gratia: fide accipi oportct.'Pr£terca,fi ue ra recordatio aut commcmoratio ebrißi, dusq^ bcnea fidorum fieri debet,ex fide oportet earn cmanare,et os laudibus ac pr£dicationibus benefidoru per Chrißum prafiitorum impleri. item debet fieri commemoratio Chri^i. itaq^ oratione zy alqs conßßionibus debet bac 40 eoena accipi,ne fecuri aut muti fimus,aut aliud agamus, C^ualcsadbane Domini eoenam accederedebeant, ex ipfa adionis firma apparet. nempe agentes paniten tiam,hoc eß, qui fentiétesfua peccata,cum gaudio cam appUcationem corporis etfanguinis Domini in remifi fionem peccatorum ampleduntur.Di etiam corde exul tanterecordanturChrißfizymerilorum ipfius. impij, propbani, obdinati, perfeuerantes in delidisfuis com tra confeientiarn,proprium fibi opcrum iußieiam arro gantes,et fimiles,nQn debent admitti,quatenus itaper* ßonem peccatorum cupide amplexantef-ßcut Kattinei u. Chrißm induit: V enite ad me omnes qui laboratis, er oneraticflii.Niatth.iS. Hiß eonuerßifueritif,erefß cianimi ßeut pueri,non intrabitif in rcgniim coeiorum. Et graue mandatum Cbriili eß lAalthtei7. EioUtefan-dü dare canibia, neeß mittatis margaritas uedrae an^ te porcos.Omnia autem bénéficia Ci)ri^i,uer.bum,cta^ |
|
t«t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LIB. Et cum ethnicos non admittimus ad communionem:Er go nec huiufmodi admitti debent. Porro eos debere utihaccoena, quirecordaripoß funt Chrißi,cr pradicare orationibus,hymnis er con» ßßionibus eius merita, ipfa uerbacommonefaciunt: Hotfacite 'm mei comemorationem. QwoJ omnes hac canaßui dcbeant,mandati huius uniuerfalls ratio exis git.Bibiteexhocomnes,'inquit Chrißus. 'Viuis,non mortuis hanc cocnam dißribui er appUcari: nec alium pro alio,fed quemlibetprofe debere manducare erbi tö bere,non ßießare,non circumgeßare : item non faerie ßeareDeo, fed accipere , citraambiguitatem docetac pr£eipit.lnquit enim : Accipite,comedite, hoc cß cor» pus meum:bibite,hic eß fanguis meus. ÎO Adijeiendum er hoc eß, quod exipfa ordinatione Chrißi elucefcat,coenam Dommi non eße folam exter* nam aßionem, nee folam promißionem .• fed ailionem peculiarem,erpromißiones deChrißo acremißione peccatorum affixas er copulatas, ut m ca aHione neu^ trumabaltero difrutnpiuelpoßit ueldebeat: adeout non mcommode ccena Dommi,ßcuti et Baptifmus,ue^ ßita promißiones nuncupari queant. Alias enim nudte promißiones proponuntur .ut: Qui credit in me, ha^ bet uitam lt;eternam. Sed h£aßiones facr£ pcculiariter 4 Chrißo 'mßitut£,non habentßmplices et nudas pros mjiioneiyUcrùin aHionemßmul externii etiam elcmen tii annexa,ut promißiones qaaß 'm oculos ipfos 'meur» rant,ex' applicatio euidentior ßat, (^odßigitur 'm bac ailione caenæ Demmi promißiones ab adioe diucl bntur,neceff'ari(S magna mde incommodaßequuntur. ja Vrudlui or utilitates cœnæ Dommicæ qua: llnt,ipße Cbrißuafuis uerbis, quantumui^ breuibut,explicauit: nempe communicatio cx applicatio corporis amp;■ finit garnis Domini, er mhabitatio certiadmirandacj-in* explicabilis. inquit enim : Accipite, comedite, hoe eSl corpus meum:bibite,hiceßfanguis méus. Applicatio certa remißionis peccatorum, ac totius meriti Chrifli. Dicit enim : Hoc eß corpus, quod pro nobis datur : er hic eß fanguis,pro multis eß^ufus,m remißioncm pecca torum. 'Et Iohannis s.C^uieditmeam carncm,er bibit^ meum fanguinem,hibet uitam teternam. Obßgnatio reuera magna er euidens,quod cuilibet 'mßecie Chri-ßus, eiusq^meritumacremißio peccatorum donatur. Uametiam externa ailione panis er corpus Chrißi, umum er fanguis Chrißi donantur : ideoq- uocatura Chrißo nouum Teßamentum 'm fuo fangume, Recor^ datio et comemoratio beneßeioru Chrißi,qu£ oßedit, ßde ex ufu cœn£ huius merementa accipere, altius eoß derare merita Chrißi,inteÜigere ßbi ea applicari,gaiis dere de tantis bonis,et ix animo gratias agere. Hacom ;o nia co tinent uerba, üoefaeLte 'm mei comemorationé. Debént igitur caufenobis m conffeßueße, quas Chrißus enumerat ad excitandos animos,ad huius cce* n£ßequentem ufum:nempe mandatum ad omnes perti nens,quüd ait,Accipite,comedite,tibite. item : Hoc fas eitern mei iommemorationem. Hon tantum enim as lias te uult 'm precibus,recitatione Symboli, conßßioe nibus,commemorare Chrißi benißeia tibi praßitaifed ttiam 'm acceptione huiuS ccen^.Qui id negligit,pr£ce ptum hoc chrifliuiolat.Demdecomoda mgentia, qu£ 6o ex uero huius came ufu ai nos reieunt : nempe, quoi nbsp;nbsp;nbsp;meritis Meßi£,ignari, ac tantfi 'm legisfententia, que |
i. CAP. 11 11. 1^4' Chrißus fe nobis comunicat, ut nos fui corporis mëbra faciat, externa etiam aßione remißionem peccatorum nobis applicet, er addat obßgnationem certemaximi momenti exißentem:excitet er conßrmet ßdcm,utar* dentes preces er gratiarum aßionesfundat. Contraria huic ccen£ funt, fanßum dare canibus: Mattb. 7. Capernaitice comeßionem carnis, er baut ßumfangu'mis'mtelligere. lob.e.hoc eß,rationehutiui na has aßiones à Chrißo ordmatas £ßimare.Hamaut dito fermone Chrißi,carnem fuam pro mundi uita trat ditam, effepanem, tanquam carnales anthropophagi, qui non percipiunt ea quefunt Dei,fuam ßultitiä pro» dentes,putant hec eße impoßibilia er abom'mabilia: carnem nimirum Chrißi, flcut carnem bonis aut cuis, dentibus lacerari ac deglutiri.Verum Chrißus bec cou firmat,er addit : quot;Verba mea funtßgt;iritus er uita.Vult ipfos m uerba Chrißi reßieere, ermquiteaeffe ßhit turn, hoc eß habereßiritualem eßicacia, fubUmioreui quam hommes naturaliterpoßidcant:acno eße diibtu, quin ea que loquutus fit,etiam fiant ßirii u,hoc eß, at cano modo er rationi 'mcoprehenßbili. Reliqua contraria facile ex uerbis Chrißi coUigipoßunt : ut,matt' rias huius cane mutare, et aufirre quajdam,ut elemtn ta,uel panem, uel umum, corpore er fangume CbrilH tantum reliais, quafi elementa ibi euanucrint:autcor' pus er faifgumem Chrißi ex bac aßione tollere, 't«^ alium locum collocare,qudfl tantum ibi elemcta ad fint, flgnificantia corpus er fangumem abfentem,folaqi uit tute ibi prefentem : tantum unam partem coene, nem' pe panem, dißribuere, uel accipere : geßare, 'mcludett elementa,facrificare,pro alijs fumere,no uti ccena,non ibi commemorare Chrißi merita,non panitere, no ert dere,cr flmilia, que cum uerbis Chrifli uelut ex diamt tro ( ut dicitur } pugnant. An chrifli concio,que lohan.6.capite extdt,adio* (irinam de cana Dommi pertmeat, acris inter eruH' tosdifceptatioeß:pluresautem aDommo coin loco propofltiones diuerfls occaflonibus conßitui,nemo eß qui non uidet. Prima propofitio cfl:Holite operatiet bum qui périt, fed qui permanetm uitam eternam, quem filius bommis dabit uobis:liunc enim paterfign^ uit Deus. Occaflo huius figurate locution^ eß: CUif' ritis me, non quad uidiflis flgna,fed quad manducafif expanibus, erfaturatießis. Expanum igiturefu,at corporali faturatione, Chrißus orationis firmam mU' tuatur,er metaphorice loquitur, et quidem m genere, quod cibum utie eterne debeant expetere:boc eß, ope ram dare, ut propitium Deum ac remißionem peeea' torum accipiant, ne eius famem perpétué coganturt' furire,ermterire. Manißflum igitur eß, nifl quit fuie aßvilibus nimium 'mdulgeat,ha£ienusdecanafuanon loqui Chrißum. Sequitur feeunda propofitio, cont'mens expUe^ittO'^ nem prim£ : Hoceßfmquit,opusDei,utcredatis 'men quem mißt iüe. In genere de acquifltione remißionlt peccatorum ,feu meritorum per Chrißum partorun, anteafuerat locutus:nunc aliquanto magie inflecie remexprimit, nempe utm iesvm tanquam uetunt meßiäcredatur. Occaflo huius declarationiseß,qt^ auditores, uer£ doilr'mlt;e deiußificatione corn Deo,ac |
|
ts, DE C OE N A »libtl dliud quM operd exigitde crepdt, eduedti, qu£-rmt: Qttidfdeiemus, utoperemuroperd Dd^ Ex hdc locutioneetidm Chnäut fudm decldrdtionan mutud» turner rurfM de operibusßc dijßrit.ut ßdc per Clm-ßum remißionem pecedtoru dccipere, mctdpboricè uo C!toptKDd,fcu uoluntdtem eint. Tertio,mrßitpropoßtio eodem modoßgurdtd, ßa cutprimd repetitur : Pdter meat ddbit uoblt panem de ccelo uerum. Pdnit enim Dei eß, qui de carlo defeendit, er ddt uitdin mundo. Oecdßo tint loeutionit ell,quôd äuditores h£rentes ddbuc in tenebrit pbdri[dic£ dodri n£,et nihil de remißione pecedtorum per Cbrißum ß= de aßequentes, inijciunt mentionem mdnn£ m deferto À pdtribut comeÜ£,pdneinq; coeli uoedri dfßrmdnt. Ve rùm Chrißm in eddern phraß mdnens,mquit:Am(n d* men dico uobit,non Maßes dedit uobit pdnem deeoelo, fed pdter mem ddbit uobit pdnem de carlo uerum: nem pe filium fuum,ddntem uitum mundo. Mctdpboricè igitur,pdnem Moßs tefldtur non effe uerum,per quem fcilicet uitd dternd bdbedtur :hoc estjege ßeuopenbut tto^ris, nos non poßi cor dm Deo Mißcdri er uiuifia Cdri:ßedpdnem tiit£ £tern£ cßßr Cbrißum,hoc rü, mes rito dut,quod ßde nobis dpplicdtur,nos ßdturdri de re* pleri, ut bdbedmut remißtonem pecedtorum, er iußi* eidm corÄGeo udlentem.EÜqi tdlis ordtio pldnè, qud* lis lobdnnis i. bdbetur : Lex per Maßen ddtd eßfgrdtid dutem et ueritm per leßum Chrißumßdüd e^ ï^ondum igitur de eemd cldrè et dilucidè dißcrentem dudit Cbri Rum,fed ex uidnis rebus, er ddtd occdßone metdpbo» rieeßuedÜegorice in genere docentem,fudm lüdm miß* ßonem,ludq;meritdde beneßcidejßedUmentum mxs ternumdurdns. lO JO uos,quód ex me bdbituri fitis uitdm £tcrndm,er propt idinitcrum inbdnepetrdm fcdndahluddi imp'mgen* so tiumDeum fide:nuncinfupernobishocdffirmo, uos omnes oportere etidm med ceend uti, qudm infiitua infintdutem duditores,pdnem eum cupientes con-fequi,nondum ddbuc eum dodrmum cdpientes. Sequitur igitur qudrtd propoßtio, c£teris pr£nttßitluccm itdßrens. Non enim de diuerßd re, licet plures propoß* tiones bicrecenßedtur,ßed de und duntdXdt dijferit Qui uenitddme,non efuriet : er qui credit in me, non ßdet unqud.Uem: Omnequod dut mihipdter,dd meneniet: er eum quiuenit dd me, noneijcidin ßrds. Hic de con*^o uerßonehominit uerddc fdlutdri conciondtur,erde fuaopercdcbcneßcio,nempequod ipfedet uit dm er refurredionem. ideo ßc exponit : Defccndi, inquit,de ccclo,non utfdcidm uoluntdtem medm.ßed dus qui mi* ßtme. Cottis idm non uidet,hicehridumdefuo beneß* do toto conciondrit Adijcitur igitur et b£c iüußrisßen tentid:Rec cß,inquit,uoluntds dus qui mißt me,ut om nis qui uidet ßlium, er credit m eum, hdbedt uitum £* terndm, er ego reßußeitdbo eum in nouißimo die. Hic tcs, perfonumqi tdm udem ar abieihim conßderantes. ut in quo extremd humilitds confßieiebdtur, obmurmu rdnt,qudß afßrmdßßet bldfßbemd, nempe quad effet pd nis qui è ccelo deßcendijßet : hoc ed, quad ipßus benefix dum effet remißio pecedtorum, er uitd £ternd. er ob* gdnniunt,eum tdntum effe filium lofepb, hoc eß homi* nem fimilem c£teris, qui nee è coelo ueniffet,nec paffet effepdnis uit£. Verum m fudpropofitiae Chrißus dd* hueperßeuerdt, dc docet, primum dc pr'mcipdliter de conuerfionebominis,quoded non fit ndturdle hominis éo dutem repetitie qu£ddm priorum propofitionum,qud. cpiisffei DeitHtmOfinquitjpoteß dd me u(nire,nifipd nbsp;nbsp;redit Chrißus dd metdpbordm ; Hic eft, inquit, punis |
ts6 lO D OHlNt ter qui mißt mc, trdxeriteum ,e^ego reßußeitdbo eum in nouißimo die. Simul dUtem et dlterum docet,quoi de ccelo defeenderit,nempe cum ßt miffus d pdtre. Pr^» tered dd uerbum eos deducit,ex quo hec debednt dißec-re,er quidem iuxtd prophetdrum udticinid ; Et erunt, inquit,omnes dodi à Deo. Omnis ergo quiuudiuitd pdtre,er didicit,uenit di me. Attexit dutemin continud ordtione quint din pro* poßtionem,de ßudu dtquc eßidu fui meriti,quod fide tn ipßum dccipitur : er rediens dd fuum typum feu me* tdphordm, confirt mdnnd er fuum pdnem, feu ßenefi* dum quod credentibus conßrdt. Entres, in quit, uedri mdiiducdueruntmdnnd in deferto, er mortui funt : hie eß pdnis de ealo defeendens, ut ß quis exipfo mundu* cduerit,non moridtur. Additur er fextd propoßtio, de mdterid huius pd* nis.Dicit enim: Punis quern ego ddbo,cdro med eß, /eb èyM Mdv V7ce^TilcTi HÓff,ui( fair, qudm egoddbo pro mundi uitd. Quid cldrius dici potefl, qudm pdnem hunc,ie quo hdüenus eß diffiitdtum, effe curnis Chrix ßi trdditionem, pro mundiuitd ? Eft dutem Scriptar£ phrdßs ,quc)dddtio Chrißißgnificet pdßionem ebri' ßi,eiusqi meritum:ut ïobdn.i.Eiliumfuum unigenitum dedit. Hoc loco dutem cldrius edefferuntur: Pdnis ide uiuus, eß trdditio admis me£ pro mundi uitd, hoe eß, med obldtio,mdädtio,meritu,cbßrt mundo uitd. Hue* ^f^t igitgt;tr de coend fud nondu cociondtus eß Chrißus. \llis itd perdais, feptimdin propoßtionem Chrißus obldtdoccdßone inßituit. Altercdiitur enim lud£iinter fe,quomodo Chrißuspoffet els fuum edrnédd mdn* ducundum ddre? Cdrndles enim cum fint, cnmales tun* turn imdgindtiones cöcipiunt:nempe qudfi ßubßdntidm Chrißi cdnidlem dentibus commolere er deuorare de* herent, ibi Chrißus uidetumoudm propoßtionem fid* tuere,ip forum ruditdteercrdßiciemotus,dcdicit:A-men dico uobis, nifi mdnduedueritis edmem filij bomia nis,er biberitis eius fdnguinem,non bdbebitis uitdm in uobis.Qui munduedt medm cdrnem,er bibit mcum fdn gumem,bdbct uitdm £terndm, er ego refufeitdbo eum in nouißimo die. Cdro enim med uerè eß cibus, er fdn* guismeus uerè eß potusQui munduedt medm cdmem, er bibit meum fdnguinem,in me mdnet, er ego m iUo.. Item : Qui mdnduedtme, er ipfeuiuet propter me. Hlcdemum uidetur Chrißus, obeum qudm dttigimus cdufdm , ordtionem fuum dd eoendm deßexiffe ; er qudfi de ed , qudm effet inßituturus , propbetdffi, quad pdrtes coen£ dißmße er dpertè uidentur expreß» f£ er prius non fießuerdt locutus, qudfi diceret. Docui turuifum, quiiimpliui teünbormt uobiimeummea ritum appUare ac iondre. Confirnunt dutem uert bd Chriüi hoc pdilo mtcUeUd , egregii doürmdnt deedufd mdteridliz/ß^nidh^utuocdtur, cocn£Doa minica : ntmpe quad ßtedro er fdnguis ßlij hommifi erßtmdnduedtio Chrißi.lion enimociofd tdutoloa gidßd{lumcß,utChrißut tdmerebw eddemproper rnodum utrbd repeterctatque inculcdret. Subijcititr CHl |
|
t«? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. 1. L I B qui lie cxlo iefeendit. et iteruin e(jiâuum facit men:: tionem: totam iüain mandttcationem carnii filij homU nif,e:r hauHuin fangumls dut ^ nuncupat panemtellq; fenfiis,qaad fit almentum.tiain bicpanis non tantum ad carnent,fed etiarn ad fattguinem,atqi adeo ad ipfam manducationem,boc efi totu ufum pertmet. Alij hanc partem órnnino refirunt ad priora, quad de paßione faa^ey dut applicatione,etiam bifeeuerbis CbriHiK in genere loquatur-.e^rd conuenit epilogs,Uic efipanli qui de cedo defcendit. Rurfut auté murmur ac litigatio de bif uerbii Cbri üi inter Capemaitat exoritur. Pugnabät enim ea qu£ dicebantur à Chrifto, cum ratione bumana ex diame» tro,ut dicitur : eratq; res noua or inufitata, oportere manducari carnem,çy bibi fanguinem Chrifii, fi quii uitam babere ucUet. Odauam igitur bac occafione propofitioné ponit:nempe,b£c credenda efie. er qui-dent ad uerbu deducit, ad quoi mens fe referre debeat, necmetirifingula ratione, er ferutari, quomodo h£c itafebabere pofimt. Tribuendameffe uerbis CbrilU z ueritatem ac potentiam. Ordo autem efi,quad in bac parte initio opponat aliam rem,quam ratione no pof» fint confequi: nempe quid filius bomnis,ifie nimirum ffretus ac tnifeUm Chriilus, afcenfuriu effet in caelum, Uq- ipfi proprijs oculisffedaturi. Pugnabat cum ra* tione bumana,corpus ponderafum in coeluafcendere, er quidem uifibiliter : nee uidebatur Chrifius Eli£ dut Enocb fimills. Vult igitur dicere : Ego talis fum, qui etiarn ccxli potefiatem babeo. Ergo credatis meis uerbis, nempe me carnem er fanguinem meum, ut co* 3 medatur o- bibatur,dare poffe : ficut teilificor me uel* le.Rationcm uero nefiram captiuate, qu£ er alia mea opera comprehendere nequit. Addit ; Spiritus efi qui uiuifcat,caro non prodefi quiequam. quo indicatfifia ffiritus fanfiiauxilio inteUigi oportere.carnem enim, boe efi rationem bumanam, in bifee diuinis rebus nihil prodeffe, hoc efi, caUgare er ineptire, quo magisani* mum ad percipiendum intendat. Efi enim ufitatum in Scriptura,ut caro hominem non renatum,feu natural les uires fignifïcet,er pr£fertim fiffiritui opponatur. 4 lAox igitur uerborufuorum mentionem facit, in quib. uult omnes h£rer€,licet coram ratione uideantur abfur da.Verba finquit, qu£ locutus fum uobis,ffiritus er ui ta funt. Vult,fua uerba no baberipro inani fabula,pro byperbolis aut iocis ; fed uult credi uerba fua effe Spiri turn,hoe efi,Spiritum fangum in ijs effe effcacem : er effefublimia uerba, qu£ non ratione bumana,fed ffiri* tu capienda fint : er effe uitam, boe efi adfirre uitam. Continuo autem adijcit, Sunt quidam qui non credunt. Hue etiarn pofirema huius capitis pars pertinet,ubi Pe ; trut inquit: Verba uit£ £tern£ babes- quo dido often* dit, Apofiolos uerbis Chrifii ueritatemac potentiam tribuere. item, Credimus ( inquit ) er cognouimus, quad tu es Chrifius filius Geifubindicans, fe ei poten* tiam adferibere, eo quad fit Méfias,er uerè Dei filius: nee ueüe propter rationis buman£ imbcciüitatem,qu£ in tantis rebus c£cutiat,à Cbrifio deficere. Non potefi autem ex didis illis pofirem£ partit, nempe. Spiritus efi qui uiuificat,caro nb prodefi quid quam : item,Verba qu£ ego locutus fum, ffiritusfunt 6 er uita ; did ifia opinio, carnem filq bominif de typo |
1. C A p. i 11 i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sei aut fymbolo carnis dus,et fanguinem dus code modo pro figura aut fignifteatibe fanguinis accipi oporteregt; Verba enim Chrifii funt clariora,quam ut tantam ob* fufeationem recipere poßint.^nquit enim: C^ui manin cat carnem filij hominis,er bibit meum fanguinem,amp; quidem ijfdem penè uerbis quater repetit,quafi protêt fians,ne quit fymbolum rei abfentis temerè affingat. Deinde,Caro non prodefi quiequa,non potefi ad dhrt fiicarnem torqueri,cumantea Chriftus affeuerarit, ° carnem fuam pro mundi uita tradi. Vel faltem de d^, pernaitico inteUedu accipi neceffe eft, quod caro Chr( fii non profit quicquam:fcilicet fic corne fia, ficut caro è maceUo empta : quad nuüo modo dentibus humanit Chrifii caro difcerpi, er palato fanguis Chrifiifentiri queat. Sedhanc manducationecarnis filijho»ünis,G' po turn fanguinis non typicè,fed uerè iuxta uerba Chri fti mfenfibiliter et 'muifibiliter tradi, et accipi turn ore turn fide.Spirituitaq3 ait uiuificare:hocefi, uerbo fio effcacem effe. Eodem modo ait: Verba qu£ ego locU gt;nbsp;tus fum,funtffiritus et uita.non dicit,Caro mea efif^^ ritus, feu fymbolum, fed uerba, in quibus/firitusfao* dus operatur:cr uos ffiritualib. motibus,ncmpe fdrgt; oportet apprebédere,acfiatuerecbtra omnes uefirot naturales fenfus, uos iuxta meumuerbum manducare meam carnem,et biberc meumfanguinem. ifiafeorßm uifum efi attexere,er feriem textus ofiendere,utpij ‘^ timore Domini banc condone Chrifii expendant,neqi inde exculpant cum c£teris manififiioribus lodspu» gnantia.Eft autem extra omnem,piorum quidem,con' gt;nbsp;trouerfiam, genuinam ac natiuam fententiarn de cani Domini,ex ipftus infiitutione omnium maxime peten dam effe. tiamfi quid de ca prias differuit,qHM inHit tuit Chrifius,aliquanto obfcurius idfadujuijfe cÓflat- DE S A C RIEÏ C 10. PE rtj^et h£c dodrina ad locos de Cbrifio, duse'^ offcio,de Euangelio,de iufiificatione : fed paud quadam bicrepetere uifum efi. Quod in nouo Tefiamento fitfacrifidu propiti^n rium,fcu expiatorium pro peccatis, Chrifius erdt^ o enwof y 01 docent.ut Lucazz-Uoc efi corpus meü,quoi pro uobis datur.IAattb.z6. tAarcii4.-Euc£ zi.üiee^ fanguis noui Teftamcnti,quipro uobis effunditur. Etfi autem difiribuendo fuam cocndm,nonfefacrifiei* uit patri, fed ( ficut uerba fonant ) corpus er fangd* nemfuum difcipulis communicauit: tamenbifceuer» bis, Ciuod pro uobis datur : item, (^i pro uobis efi funditur :docet, fe non folum madatum iri,uerunt etiarn ea ratione expiaturum homines coram Deo lo«“ ban.iy.Proets ego fandificomdpfum.Kocucrbum o 4 facriftcijsfumptum efi,ac pbraft Hebraica fignifiedt idem quod offro,facrifico,immolo.Solebant autan ui dim£ fandificari etiarn,boe efi fegregdri,ut fiant «^ dim£,ioban.ufignificatexpiare : Afcenderunt multi Kiertfolymamde regione antcPafcba,ut fandifisi' rentfeipfos. lobannes baptifta clarè fic loquitur:Ecc( agnus Dei. agnus boe loco pbraft Hebraica figdf^d uidimam,feu facrificium. Hue referenda funt omnia didadepaßioneChrifti. Quisuero earn uidimam fegregaritacdeftinant, 3 lobannesdocetnempeipfeDeus.Ecce,inquit, agnus Dtidwe eft, quad non pontifix aliquis Hierofolymita |
|
169 , D E E C BW idegent, fei ipli Detti immediate. Et obtulit jefe ipfum CbrUluitipf^ quoque uidima exijïensjfdcerdos (imulc^'dgniKtficutdocet loM. 17. Ego, inquit,fAn* difico me pro eis. lohan. 10, Ego pono animam mccint pro ouibiu meis. Item : Ego pono animam meam, ey iterumfuntAm earn. Nemo earn toüitÀme,fed egopo' nAmeAm AmeipCo. Poteftatem habeo ponendi earn, er pote^iAtem habeo iterum furnendi earn. Hoc manda turn Accept A pAtremeo. Vntim autem (blummodo tale facrificium ed,nem-pe quod unica hac perfona praditit, 1 e 3 v s Chri^ (ins. Nttin 1 e 3 v s inquit : Quo ego uado, uosnonpo tejiis uenire. loan. ij. Ego,inquit,dabo came meant pro mudiuita, loan. s. non dicit,Plures nodrum funt, qui id faciant. loannes clamat, Hicedagnui : nondU cit,plures ejj'e agnos aut uidimas.dd hanc arduam rent dcledaSjfedtantumbuncunum. SolidetiamChrillus fujpeniitur in cruce, omnibus fuis difeipulis faluiser incolumibas. Porro buius expiatorijfacrifidj earn effe rationem, docet ebri[lus,qu0d fubeat acerbißima ey contumelio fißima fupplicia, ac uioleta extinguatur morte,idq; in aracrucis. Kattb. 16. lo. Mar. 10. l.uc£ iS. 24, Por» tetpeccata totius generis bumani. loan. 1. Ecce Agnus Piei, qui portât peccAta mundi. Efluutemhocnibil aUudy quam ebriftu peccata aliéna, nempe totius mun di, in fe deriuaffe : er ßmul fubijjfepanam,quam pece catamerebantur,nempe mortem. Exoluitigiturpoes nAm,erobedicntidm abfolutißtmä pr£ßitit,adquam finguli bomines lege deicrantobligati. Chrißus hoc [uumfacrißeium feu obUtione uocat uadere feu tranß-turn ad pâtre,loan. 6.ad pafcba aUudens,eiusq; meeßi' tatemfummam indicat : Hiß, inquit, ego abiero,para tletus nonuenietaduos. omnis qui credit in eum, non pereat, fed habeat uitam 40 uentum Chrifii quoq; du [modi ccetum A Deo excitatie Prudum deniq- buius facrißeij Cbridusj^aßim do' cet,quoties de fuomerito concionatur: qualesfunt, lu ßieia. loan.iA. DeiudiciA,quiauAdo adpatrem. loan. 12. Ego non ueniut iudicem mundum,fed ut faluißcem nundum. Vitaatema.loban. j. PiUumfuum dedtt,ut aternam, Paraeletus. loan. 16. Si abiero, mittampa racletumad uos. Sandificari, et unum effe cum patre erfilio. loan. 17. Ego fandifico meipfum pro cis, ut fint et ipß fandificati m ueritate. item :Vter ipß in nobisunumfint. Poffe Deum inuocare, loan. iS. Si quid petieritis patrem tn nomine meo,dabit itobk. Gratia, loan. t. Gratia er ueritas per Cbrißum fada td. Ablatio peccatoru loan. 1. Ecceagnus Dei, qui toüit(boctd,non tantumgedat, fed er aufirt)pecca tamundi. Miniderijinflitutio, quo b£cingentiaboa 30 ey facramentafua efficax efl,conuerfionem,régénéra na cundkgentibus denundantur, oßeruntur ey exhi bentur. Luclt;e 24. CoÜedioEcclcfix. loban. 11. Ego^ cum exaltatus fuero,omnes traham ad meipfum. Nt^j ueró rurfus boe facrifidum neeeße cd iterari. nam loannës inquit: Efl agnus Dei tollés peccata mun di. Et ebridus : Ego landtfico me pro ek, ut fint ey ipfifandificati in ueritate. Non igitur neeeße ed repe ti,eo qubd unum facrifidum fatis fit. Appltcatio buius facrificij ed per uerbum gratige et facramentdA Chriflo mflituta. Euc£ 24..Priedicatein 60 Cbrifli ,in perfecutiombus firmiter in uera agnitione nomme meop«nitentiü,etremifiionë peccatoru. item nbsp;nbsp;nbsp;Cbrifli er confißione perfeuerans. Ex parabola de b femme, |
L E S I A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17» baptifmus, claues, cana Eiomini. App rehedimus au tem nos fide,loan.}.Sic Deus dilexit mundum, utfiliü fuum unigenitum daret, ut omnis qui credit in turn,no pereat,fedbabeatuitam atemam.lob.i. Dediteispote fiatc filios Dei fieri, bis qui credunt in nomen dus. De alio propitiatorio facrificio non docet Euangelica bia fioria. Sacrifices uerö ludaicis opera fecundte tabulai prafiruntur, utfuo loco didu eütEt kx er propbet£ ufq- ad loannë, inquit Cbrifius. qua fententia abrogat lege Moß, er maxime ceremonias zy [acrificationes. Rumpitur etiom uelum, in teßimonium, facerdotcni Cbrißum in fanda fandor um ingreffum eße, ißa breuius recitamus,quàd, ßeuti monuimus,fupe dus fint tradata:et libro fequëti dedarabutur ampli*. DE ECCLESIA Chrifti. P Cclcfia uocabulu in Mattbao duobus in lock ufur pat Cbrißus,ut 16. er 18 capitibus. Significat au» tem nomen ipfum,catum,er quidem no uulgarem aut temerarium bominum concurfum, fedpradantem er eledam congregationemAlt'as etiarn plures eiappetla tunes tribuit Vocatenimeam Lucernam,ciuitatë fue pra montem pofitam,Mattb.s.Regnumfuum,regnum Dei:Matt.e.n.Mar.ii. Euca 11. Domumadificatafu per petram,Mattb.y.Regnum ccclorum, Mattbd ij. lo.n.iç.Agrum confitum,granum finapls,tbefaurunt abfconditum, margaritam, Mättb.13. Plantationëpa-tris,Matth.if.Vineam, Matth.zo.zi, Huptias,Matth. zi.Meffcm, Mattb.^.Luc£ to.Ouium eoetum, lob.10. Eilios Dei,natos ex Deo, lob.i.Eilios lucis, Luc.ió. An fit aliquis talis coetus, quem Deus curet, er qui Deum rede norit ac colat,tota bac dodrina fatis lucu lentd'probat.Hic tantum boe confidcretur,quod Cbri flus minißeriumdocendi fanciAt,et quidem uclit m uni uerfo orbe id fonare,etfacramenta fua dtflribui. Matt. 28.Marei 16 Lucteza-Ergo teßatur,fDreEccleßÄali» quam omnibus temporibus. Maria dicit: Ex boe beata me dicent omnes generationes. Hecefleeflautem Eccle fiam eße, ß partus filij Dei cclcbrart debeat. Ante ad-etconferuatumfuiße,Chriftus etiarn boe dido indieat, lob.s. Abraham uidit diemmeum, er lietatus cd. Item approbatpropbetarum condones de fe éditas. Verum ißa paulo infirius rurfumfefe oßerent tradanda. Si contrahatur autem huius dodrinæ materia,ta ' lis inde Eccleßlt;e definitio contexi potefl. Ecclefiain hac uita efl, uifibilis catus amplcdcntium finccram Euangelij dodrinam, er redeutentium facramentis ab ipfo Chriflo mfiitutis, in quo coetu Deus peruerbü tionë,ac fumma bona auditoribus impartiens : in quo catu tarnen multi funt non fandi,fcd de dodrina uera confentientes. Poßunt tarnen etiarn breuiores EedefU defcriptiones ex didis Cbrifli extrui,ut ex fententia Mätth.6. QuariteprimumregnumDei: Eeclcßacß coetusquarentium regnumDeiner iufliciamdus,zy eorporalia Deo commendantium, ut ipfe pro fuo arbi trio adijdat Ex comparatione de domo in petram fun data: Ecclefia eß catus audientium erfadentiu uerba |
|
CENT. L LIB,, I. CAP. IIII. ’71 (tmine,Miitth. li-Ecckfldeft ccetut amplcUcntiu uer bum Dehadjirens Deo placent es ft-uélus,zr m tribuld tionibus perßUens. Ex capite ló. MaUbtei : Eccle= ßa eitcatus uenm Chri{linoticiâl}abens,eiimqÿpro3 fitens, orndtiK potentate clauiu regni calorum. Ex pdraholii de nuptijs,Matth, »x. Eccleßd eil cœtus, per minißerium uocdtus,ut ßudtur beneficijs Chrißi. Ex ïobdn. 8.izi,cr dlijs : Eccleßdeßcatus,uocem Chrißi audientium dcßequentium, dc ßuentium ipßiu benefit cijs. Verum non Übet omnes commemordre,c}ult;e cuiuis attendenti obuu funt, er in fuperiorë includt poffunt. Duplicem eße Eccleßam, Chrißus er res ip fa do» cent : MdUhiei s. difeemit iußieidm credentium in Cbriflum,er Ebdrißcorum. Duos igitur cœtus diuer* fos conßituit,Mdttb. 6. Dypocritds à uerè pijs dißer^ nit.Matth. 7. deßeribit duos cœtus,dlterum perla-turn portam ad perditionem,alterum perangußarn ad uitam ingredientium. ltem,falfos propbetas 4 bonis do âoribus. item : Non omnis qui dicit mihi Domine do mineßnirabit in regnum calorum, fed qui facit uolun x tatem patrls mei. item dißinguit domti inarenampo fitdm,db ea qult;eßrmo loco coUocata eß. Mattb. 13. in dgrotriticum er zizinid ere fount. Mattb. ts-dtfeer-nitur pldutatio fud /fonte fall a,db ea quam pater cede ßis fecit. Matth. 16. Pharifaorum er Sadduciorum ßrmentum, cœtus Chrißi iubetur fugere er auerfari. Mdtth. za. funt dupUces couiiu in nuptijs, alij haben* tes ueram nuptialem ueßem, alij non. Matth, zy. funt uirgmes quinq^ prudentes, ßmiliter er alia quinq^ fa* tua. Deniq^ Eccleßd ?hdrifaorum perpetuà dduerfa tur Chriilo,eiusq; coetui. loan. té. dicitur,qucid exfy* ttdgogis difcipulos Chrißißnt eieduri. Coüigiautem ueramEccleßamdDeopâtre,Chri* fio er ßnritu fando^per media,hoc eil, üerbuin pate-fd{lum,fapiusdocct :ut Matth, e. Adueniat regnum tuum. Mdtth. 9. Kogate Dominum mefis, ut opera-rios mittatin faam meffem. Mdtth. 13. Q«i feimndt bo num fernen,eß fiUushommis. Mdtth. a.Super hanc petram adificdbo Ecdeßammeam. Mdtth.Z3. lerufalé ierufalem,qu£ oeddis propbetas,er lapidas cos qui ad te mißi funt,quoties uolui cogregarefilios tuos,quem* admodum congregat gaUma pullosfuosfub alas^ in* de patet, etiam ante fuam mißionemincarnem,feper propbetas uerbum ffidrfijfie, licet maxima pars ei fern perfitrefragata. ioan. 10. Oues meauocemmearndu diunt. De/firitu fando didtur ioban. 1 é. Spiritus fandus arguet mundum depeccato. item,Spiritus ue ritatis docebit uos omnem ueritatem. ioan. zo. Aedpi teffiritum fandum : quorum remiferitis peccata, re* mi/fd funt. De uerbo inquit Matth, z s. Jte docete om nes gentes. Marei ij.In omnes gîtes oportet pradicari Euangelium, Mardis. Pradicate Euangeliumomni creatura.Luca x4. Eradicate pœnitentiam et remißio nempeccatorum innomme meo.iob.17. Ego dedi ds fermonem tuum.ltcm, Qj^i credituri funt per uerbum eorum in me. Sicut autem tempore ineamationis non tantum Chrißusuoce uiua eoüigebat Ecclefiam,fed C' tiam minißris quibufdä fidis utebatur : ita nunc quoq; piorum hommum uoce ad uocationem Eccleßa facien dam utitur,qui tarnen in corruptam Euangelij uocem tradunfeisqi adefi ipfe et/firitusfandus, Sicut inquit |
tyi Mdtth. to.Hon uos eßls qui îoquîmmi,fed /firitus pd^ tris ueßri,quiloquitur in uobis. Luca 10. Quiuosa» dit,me audit. Ac promittit minißerio Euangelij fuäitt prafentiam er auxilium Chrißus,omnibusfcculis ufp ad finem mundi,ßcutMdtt.zz.inquit: Ecce ego uobif-cum fum omnibus diebus,uflt;^ ad confummationem. Ex qualibus hominibus Eccleßa cœtus coßet, ipß hißeria oßendunt. ludaos enim aegentes Chrißus ui^ ßtat ac rccipit.t^am quidam ludai Hierofolymis bahi* 10 tdntes,in eum creduttioh.4.er Samarttaniucrbo Chri ßi conuertuntur,ac recipiutur. Excurrit ufq^ ad finis Tyri er Sidonis,er Cananaam recipit.acfiliam dusd damonio libérât: Matt.ty.Et ait Marcus capite y-fuißi eammulicrcmgentile,Syrophanißamgenere. lab.^’-^ gentiles quidam in pa/chate Hierofolymis ad Chrßd dccedunt.Luca a. Lumen adreuelationcmgentium,it gloriamplebistuaifrael. Miratur fidem Centurion^ ethnici,er dicit: Multi uenient ab oriente et occidente, er fedebunt cum Abraham et ifaac in regno calornni-0 Eorro etßante paßione probibet difeipulis, ne in uids gentium dbednt,Matth.tç).tarnen nihilominus ipfenut Chrißusgentesadit,eosq^ adfocictatem Eccleßa uo» cat, ac miraculis dUicit dtq; confirmât. Debebat enint Euangelium poß dus refurredionë primum per fes minißros in uniiierfum erbem terrarum prepagarb Qtibd autem ex omnibus gentibus,et quidem repuUd to ïudaico populo deberct fieri coUedio Eccleßa Dei, aliquotics Chrißus pradixit : ut Matth. 8. Dico uebif, inquit,multi ab oriente er occidente uenient,et recum gt;nbsp;bent cum Abraham et ifaac er ïaeob in regno cœlorii-Elij auté regni eijcientur in tenebras exteriores.Matt' zi.Dico uobis,aufireturd uobis regnÜ Defer dabitut genti facientißudus dus.Matt.zz.inparabola deniP ptijs deferibit Ecclcßamgentiliu. Matth, z^. Pradied hitur Eua^elium regni in uniuerfo orbe, m teßime^ nium omnibus gentibus.Significat igitur, Ecclefiam i» toto orbe terrarum futur am eße.Matt.zS.Docete oim nes gentes.Mard 13. in omnes gîtes oportet pradicari Euangelium. Marei ié. Eradicate Euangelium enud z creatura,Luc£ i.Exhoc beatäme dicent omnes g(ne‘ rdtiones,Luca z. Salutare tuumparaßi antcfaeiécw^ nium populorum. ioh.i o,Adbuc alias oues babeo,qiii non funt ex hoc ouili,^ illds oportet me adduccre,çr uocem meam audient, cy fiet unu ouilc et units pilier Perfficuum etiam hoe fit cxbac parte, uocationê iffe generalem. Eccleßa cœtumomnibus atatibus effe mixtum bo* nis ac malis,Chrißus e^ ipfa hißorid manißßeteßan* tur, Mdtth.ij. Simile,inquit,efiregnucœloruhcri:ir.i feminanti bonu fernen in agro fuoium autë dormirit bomines,uenit mimicus dus, ZT fuperfeminauitzizts nia 'm medio tritiefzy abijt.Cum autë creuifiet herba, zr ßudum ßci/fet,tuttc apparuerunt et zizduia- item: Simile eß regnum cœlorum fagena miffa in mare, amp;nbsp;ex omni genere pifeium cogregantiMatth. zo. didtur deoperarijs m u'mca duplicibus, quorumdlij obmur* murant Dom'mo:alij pldcidifunt,clementiam Dom'mi hauddubièergdfelato animo accipientes. Matth.zu catui 'm nuptijs illis regaUbus coparentfunus immix-tus eß non ornatus ueße nuptiali. Mett.zf. aliquandiu una uerfanturfiolida er prudentes uirgines.loban.é. VWU |
174
|
DE M 1 NISTEPvt 0 E V A NG. DOC. 17» Vnus ex uobis diabolus eß. lob.13.Vos mundi eßis, fed non omnes.Erat fane exiguus cactus difcipuloru CbrU ßfattamen 'm eofuum organum diabolus habet,prodi ioremludam. Ceterum bonos etiarn m Eccleßa non effe perßdos unieqHaqf,fed multas er magnas adhuc habere imbe-cimtates,quas tarnen paulatim corrigere ßudent,hißo ria Euangelica teßatur. ld primum Chrißus monet hac petitione m orationé mferta : Et dimitte nobls débita. Deindefepius narratur, Apoßolos habuiffe inibeclUe fidem.Matth.8.Quid timidi eßis,modic£ ßdeilMattb. lo.MaterßUorum ZebedePer ipß filij,imè) etiarn re» liquus Apoßolorum eoetus, earn imbeciUitatem prO' dunt manißße, quad alant adhucfomnia de corporaU ngno Chrißnimo etiarn poß refurredionë,cum iamia afcenfurus effet Cbrißtts m caelum,earn opinionié pro» ßrunt:Ador.i.Domine, 'mquiunt,num hoc tempore re ßitues regnu lfraeltLuc£ is, Cbrißo clarè de fua pa fi oneconcionante, tarnen Apoßolinon affequebantur. Acßngulariemphaß ibi feriptum eß:Eratautem uer» bum ißud abfeonditum ab eis, ex non mteUigebat qult;e dicebantur. Matth 17. dicit ad Apoßolos Chrißus: O' generatio 'mcredulaesrpraua,quoufque uospatiar-Luce 1. feriptum eß, etiarn Mariarn ex lofepbum non mteUexiße uerba qu£ msos ad ipfos loquebatur. Sunt et tHicodemusac lofepb de Arimatbia imbecilles: uerum ita proßciut,ut Cbrißo mterßdo ipß prodeât, eumq; conßteantur mtrepidè. Boni m Eccleßa Chrißi uerfantes,no funt obßmati ex pertmaces,fed proficiunt ex or ant : ficut Duc£ 17. feriptum eß, Domine adauge nobis fidem .Et'm ora» tione iußit nos Chrißus petere, ut nomen Dei m nobis fanßißcetur,regnum ipßus adueniat, uoluntM eius fi» at,exc. flagitant. idem in qurnq- prudentikus uirgmibus de» qui audit uerba mea,et facit ea,aßimilabitur uiro pru» 40 pißum eß. loan. u. Si quis mihi mmißrat, me fequa» tur.poßulat enim conßßionem manißßam loan. n. que nonexceperit uos,neq- audierit fermones ueßros, ßonem peccatorum 'm nomme meo , iohannis f. Qui so exeuntesßras de domo uel duitate iUa, excutitepulué Hunc quas proprias ac germanas Eccle^c notas at tribuut Chrißus,uidendum eß : quarum prima ac pr£» cipua eß^erbum fynceru, ßeue à Cbrißo eß reuelatß ex commendatu,ex quo Eccleßagignitur,exad quad femper ex immobilier eß alligata. Mattbai 7- Omnis denti.Matt.io. Euntes prxdicate, appropinquauit res gnum exlorum. MMh. if.Qui in terram bonam (emis natus e ßßne eß,qui audit uerbum,cr intelligit,er ßu {lumfacit.Matth.iy.îîunc audite.Matth.iS. Docentes eosferuare omnia quccunq^ mandaui uobis. Marei 13. in omnesgentes oportet predicari Euangelium. Mar^ d lé.Prcdicate Euangelium omnicreatur£. Duet n. Mater mead patres hi funt,qui audiunt uerbum Dei, crfaciunt.Luc£i4..Pr£dicatepanitentiam er remifs audit uerba mea, amp;“ credit ei qui mißt me, habet uu tameternam. iohannis 3.Siuosman(eritis infermone meo, uerè difcipuli mei eritis. item : Qtii ex Deo eß, uerba Dei audit. Iohannis to. lilas oportet me adduce» fcgt; er uocem meam audient. item : Oues me£uocem Meant audiunt,^ ego cognofco eas,er (equuntur me. Iohannis t^. Si diUgitis me,mandata mea feruate.item: me,er uerba mea in uobis manferint,quodciinq‘ uohie ritis petctls,er pet uobis.itcm:Si pr£cepta meaftrua» ueritif,manebitis in dUedione mea.item:Vos amici met eßis, ßßecritif que ego pr£cipio uobis. iohannis 17; Ego dedi cis (ermonem tuum. item: Sandifica eos 'm ué mate tua, ferma tuns eß ueritas.ite : Nou pro eis roga tantum, fed pro omnibus qui credituri funtper uerbß eorumm me.item:aotum eisßcinomentuum,er no» tumfacia,ut diledio qua dilexißi me,in eisßt, er ego »0 inipßs.lohannis iS.Omnisquießexueritate,auditud Qui habet mandata mea, ex feruat ea, iße eß qui dili gitme.item:Siquisdiligitme,fermonemmeumferua» unuseß Chrißus.Ioannis 10.Ego fum paßorbonus. bit,expatermeusdiligeteum,exadeumueniemus,ex ^° loannisi^ Ego fumuia.ueritasexuita lubct etiam, manßonem apud eumfaciemus. loh.is. Si manferitis m 'm fuo tantu nom'me prxdicari : Luc£ 24. Pater etiant b 1 host |
cem meam. Adoru 1. Eritis mihi teßes Hierofolymis, er 'm lud£a,Samariaqf,deniqf ufq; ad ßnem orbis ter» rarum. Eiquet igitur ex hifee didis, Eccleߣ Chrißi notam maxime inßgnem ej]c,uerbum Dei non adulte» ratum bumanis dodrmls. 10 Altera nota, quam ei Chrißus adferibit, eß, uerus tie legitimus ufus (acramentorum er dauium, iuxtn ipßuf müitutionem. Mattheiultimo : Baptifate cos in nomme patrif er flij er (piritus (andi. Luc£ n, Uoefacite in mei commemorationem.loban.io.Quos rumcum^ remiferitis peccata. Tertia nota eß.qua Chrißus (uam Eccleßa uult exU re erlucere,conßßio,conßantia, perfeuerantia. Mat thei j. Luecatluxueßra corambommibuf. Item-.Ùon poteßduitof abfeondifupra montem peßta:neqfäcs cendunt lucernam, er ponunt earn (iibmodio,(cd fus per candelabrum,ut luceat omnibus qui in domo fund Matth, lo. Marti 4. Duc£ 9. Omuls qui conßtebitur me coram hominibtK,coji[ebor cr ego eum coram pa' JO tremeo guim calif e^.Qjfi^utemnegauerit me cos ram hommibuf, negabo or ego eum coram patre meo qui in calif eR. lAattb. i e. édita conßßioiie ab Apo« (lolis,quàd Chriflut effet filiuf Dei, hic ipfeadiicit-.su perhancpetram icdificabo Eccleßam meaml!lt;'tatthilt;). Qmnif qui reliqucrit domum, uel fratres, aut(orores, aut patrem, aut matrem, aut uxorem,aut fîtes,aut as gros propter nomen meum,centuplum aaipiet, er ui» tam icternam poßidebit. Hcc certè conßßioneferiam Mandatum nouum do uobis,ut diligatis muicem. Quartam notam (u£ Eccleßa: aßignat Cbrt{iuf,obc dientiarn erga mmifleriu, in ijs rebus quas ipfe docuit cr fanxit. Luc£ lo, QHÏ uos audit, me audit Qÿi nos ß)ernit,mc Ipernit. Qui aut me Ipernit,]perniteum qui mifîtme.loan.S. Qui cxDeoeü,uerbîl Deiaudit.Bca ti qui audiunt,ey eufodiunt itlud. Matth, lo. Quicun rem de pedibuf ueßrif. Amen dico uobis, tolerabiliut erit terr£ Sodomorum t^r Gomorrheorum in die iudi dj,quam ciuitati iüi. Caput huiuf Ecclefng nullum aliud docet Chrifm effe, quam feipfum equot; patrem. Matthei u. Marei Hi Pjalmo tiS-Lapidem quemreprobauerunt adiftcan-tcs,hic faillis eil in caput anguli. Matthei if. Vnui eft pater ueßer, qui in calif eß. item : Magißer ueßcf |
|
C E N T. I. LI B. I. c A P. 111 I. hoc afferit, Matth. 17. Hune audite. üeeuoluitCbri fills Petrum Eccleßa caput aut bafim conüituere,lt; urn inquit Matth. 16. Lues Petrus, er fuper banc petram adifieabo Ecclefiam meant. Non enim perfonam,fed confifiionem,quam non modo fuo,fed er reliquorum difcipulorum nomineediderat Petrus, extoUit,eamq} ßre Ecclefia perpetuum fundamentum affirmât Chri» flus. Ndm alioquimox€abafis,fi perfenamPetride» fignaßet,corruißet, cum paulo pófi impmgens in fidei articulum depafiione Chrifli,audit : Abt poß me Sata-na, feandalum es mihi : no enim [apis ea qua Dei funt, fed qua hommum ißa erant perfona ißuts encomia. Manet igiturconßßiofeu doßrina, 1 es vis eße Chri flum filium Dei,falua, perpétua, immobilis er incon» euffa bafis uera Ecclefia Chrißi, aduerfus quant por» ta mßrorum non praualebunt. Vercim Petrus fape-numero baüucinatur. Satan in eo praualet quando ne gat Chrißum : ac nifi ipfe ad bafin, nempe dodrinam de Chrißo,reuerfus fuißet, non habuißet in regno e«' lorum locum. Sicut igitur folus Chrißus in cruce pen det, ac expiât peccata mundi : ita lüe ipfe eß folus fins çr caput Ecclefia. Vnam eße Ecclefiam Dei omnibus feculis, er ubifi; locorum dißerfam, Chrißus docet loan. s. Scrutamini fcripturM,cjuia uosputatis mipßs uitam xternam habere,et iÜ£ funt qu£ teßimoniu perbibét de me. item: Sicrederetit IJioß, crederetitQrmibi.de meenimiüe feripßt. Si itaq; idem uerbü fonuit,quod nunc Chrißut proßtebatur, candem queq^ Eceleßä fuiffe neeeße eß. loan. 8. inquit : Abraba pater ueßer exultauit,ut uide retdiem meum:etuidit,etgauißiteß. Sicut igitur Aa braham ßde tn Cbriüum i^ticiam cordis orjalutem accepit, ita etiam nunc Cbrißus nos iußißcari docet.lo hannit 10. Eruunum 0itile,Qr unus paßor. Docetpr£terea Cbrißus, faam Ecclcßam duratu» ram in hoc mundo,ufq- ad fuum aduentum,quamtum» Uis ßemantQrf£uiant diabolus or mundat. e.'.atth. 7. Gmnis qui audit uerba mea, or facit ea, aßimUabitur uiro fdpienti,qui £difcautt domufaam fuper petram, er defcendit pluuia, cr ueneruntfiumina, erßauerut uenti,Qr irruerunt in domum tüdm,et non cecidit.fun dataenimerat fuper petram. Mattbai 16. Porta in/è» rorum no praualebuntaiuerfn earn Ioannis 10, Non rapiet eos quifquam de manu mea Pater meus qui de-dit mibi,maior omnibus eß, er nemo potcß eat rape» re de manu palris mei. Ego et pater unum fumus. Ad» nodum rara tarnen Eccleßa uera membra nouißimis diebus ßrepradixit : Putas neßUum hominis muentu rum ßdem,cum ueneriti Luca 13. 30 40 uxorem,er filios,er fiatres er forores,er tnfuperani Guód Ecclefianonfitccrtoloco,hominibusautor yo mam fuam,n6potefi eße meus difdpulus Csjiibusuet dinaria fuceeßioni alligata,multis in loeis Chrißus ad» bls monet,fuum eoetum fire fempereße pauperem,iiq^ ob perfecutiones quas cogatur perfirre. ipfe Chrißus defe inquit : Volucres cceli nidos habent, er uulpcsfi monet. Mdttl].ii.duiibui ii purabolit déclarât : pria tnùm de duobtu fiUjs^efuorum alter dixerat^fe iuxta pa trit iuljum abiturum ejje in uineam, nec fècerat : alter uero initié) recufauerat,ey polled dudm pxnitentiaa-bierat. in quorualtero populut ludaicut, in alterogen tium eccleßa adambratur. Addit autem Chriftut : Aa men dico uobif,publicani ey meretrices precedent uos in regno Dei. Venit enim ad uos lobannes in uia iufii da^ernoncrediiißis ei. Publicani autem er mere tri» 60 tcs,tanquâèfublinü,mgentifupercilio faflidiutCbrigt; ces crediderunt d. item de clocata uinea, et quomodo Hum : ntque uero idfolum/fed etiam odtrutttftxeenn |
tjô lo agricola flium patrisfamllias trucidarint. C^aqui' dem imagine deferibit ludlt;coj, fe breui crucifixaros. Deniq^ accommodationc talem fubiungit,citra omnent ambiguitatem er figuram : Außretur a uobis regnuvi Dei,er dabitur genti facienti fruitus dus. Pingit e' tiam reprobationigentit Ïudaica, er acceptionc gen* tium,tn parabola de nuptijs, Matth, n. Sandtur Ea uangeli] minißerium ea ratione, quad debeat inter 01» nes gentes,er adomnes creaturas fonare, Matthäus. Mardi}, ló.ücquaquam igitur Eccleßa Chrißi Ioi9 duntaxat uni,aut certo,erperfonis certis affxa ed. Luca i}. Multi uenient ab oriente er ocddente,cr ac* cumbent m regno Dei cum Abraham, ifaac er tacob. Luca 17. Non ueniet regnu Dei cum obferuationeM» que dicent, Ecce bic,ecce itlic. ecce enim regnu Dd in* tra uos eß. loan, i.inquit loannes : Gi^otquot recept' runt eum,dedit eis potrüatc filios Dei fieri,bis qui ere dunt m nomen dus: qui no ex fanguinibus,necpexuo luntate camis,neque exuoluntatcuiri,fed ex Deo nati 10 1 funt. Hoc dido prorfus omnis prarogatiua carnaUs abrogatur, ac ßne difcrimine lod aut dignitatum proa nunciantur filq Dei, quotquot er quicunq; in i e s v n Chrißum credunt. loan. 4. dû Chrißus : Veniettevi ptts,quando neque in monte hoc, neque HierofolymlS adorabitls patré. loan. 8. negat ip!os eße filtos Abri ha, quia opera Abraha non fadant. er plané ptonun dat : Vos, mquit,expatre diabolo eßis,et dejidenapi tris ueßri uultis facere. Imö ideo difcedit loänes à teKt plo. Chrißus peregrinatur in tota Palaßina,er con* donaturubi ßbi commodum uideturtpradicicualli* tionem huius loci,ac excidium totius genus iudatc£,ui notum fit cundisgentibus, Ecclefiam minime loco aat perfonis aUigatam eße. Cui autem potifiimu rei fit E(* cle/ia uera aßixa,fupra,ubi de uotis egimus.didu eß. Ecclefiam effe eoetum pauperum bominum plerua* que,ac locfplctes er potentes plerunq} fe nÓ adiunge* re,aut frigidiusuerbo Dei affid, apertechrißuscoin* monefacic,Matthäi undecimo : Pauperes luangelijatu tur. ld quamuis de pauperibus ßgt;iritualiter,hoc cß,peC catafua agnofcentibus,et fine fidudafuorum operum, propter Chrißum tantummodo ueniam deprecatibus, accipiatur ; tamë,utex hißoria patft,plerur,q; tantum pauperes etiam ßrtuna er bonis Euangelio locum pre bent,ciusq}boniscupideßuuntur. idem int.pofigni ficatur Luca 14. Exi ,mquit,cii() in platcas er uieesd uicatis, er pauperes ac debiles, cacos ac claudosinlro' duc hue. Poßea turba multa adueniente,inquit : Siqais uenit ad me, er non odit patrem fuum, er matrem,amp; ueas,filius uero hominis non habet ubi caput fuum re clmet. Videmus etiam, qualem penes fe turbam bi* beat, fecumq;trahat Chrißus : nempt pifcatorum,pa* blicanorum,et, ut una uoce dicamus,infintam turban. Sed pontifices, fcrib£,feniores populi,Pilatus,alijlt;^ di gnitate, eruditione, potentia er dutoritate praceUctt» |
|
’77 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E E C C L E S iur,idmitdnt,lt;^ perfeijuwitur civ.it. limc eft quoi in typit cos ßc iepingit Chri^iud M.(itth£i iz.quód uoc(i= ti di nuptiiu A rege, filio fuo perdue, prorfm reeufda rintueniretiemde iterum dppeUiti de dduentu, iterum neglexermt : lt;3quot; dbierit dlius {« uiüdm fuim, aliud ad negociationem : reliquos ueró,fcruosillosuocantes ad eomiuium, contuineUofe trailatos occidijje. Luc£ 14. mquit^uodtosipfos eße ad conuiuium/plendidum,ue‘ rum omnes ßmul eoepiße exeufatio nem prxtendere. ds Hum dtxiße ; Viüain emi, or neeeßi eß mihi exire, er ; uidereeain.alium : luga boumemi qumq^,er nunccx= eo ad probanium ea. aliu : Vxorein duxi, idcoq^ ueni= rcnonpoßum. Matth£i ij.mquit : Cinißmmatuf eil in ßinifjnc eil qui uerbum Dei auditeer foliciiudo ß= aiU ißiut,etfaUacid iiuitiarum fuß'oeatuerbu, er ßne ßudueßeitur. M.atth£i 19. M.drci io.Luc£ iS.Phaa rißeiuaudiensßbi propter Chrißum omnia de ferenda tßi,contrißatiM eß.erfubijcitur,Quid habebat mul^ tupoßißiones.Pt Chrißui epiphonema aidit : Quam dißicilc,quipecuniaehabentßn regnum Dei mirabütt : faeiUtue^ camelumtranßre perßramen acm, quam diuitem mtrare in regnum coeloruin. Niatth£i 2}.V£ uobie ßrib£ er pharif£i,l}ypocrit£, quid clauditiire^ gnum cxlorum ante homines. Vos enim non iatrdtls, neeintroeuntesßnitis intrare.Iohannis 7. üunquid ex principibus quifquam in eum credidit: Verum hxc non in earn funt torquenda f ententiam, quaß m ccetu 'E,ecleߣ Dei nonßnt,dut eße debeant,di uites dc potentes:fei tantum de dißcultateer multipU cibusimpedimentis dißeritChrißus . QnareChrißus Marei lo.cum difcipuli obiiupefcerentfuper verbis iU Uui,reßondct:Pilij,qudm difficile eß,qui fiduciant hd' bentinpecunijs, regnum Dei ingreditetpoilea:Apud hommes impoßibile eilffied non apud Deum. nam ome niipoßibiliä funt apud Deum. DeprineMbm autem tudaorum quofdam in Chrißum credidiffi, Iohannis duodecimo narrat: Veruntaméfmquit, ex principibus multi crediderunt in eum : fed propter Phdrtf£os non conßtebantur. Nicodemus er tofeph de Arimathia ma gniac opulentifuere : ’Zach£us, er Maria cumforore, aeßatre,mediocres tenucrunt poffeßiones. Preciofum fanè Unguentum fuit,quo Maria i E s v m perfudit. indieat porro Chriflus, exiguu plerunq^ eoetum ef fe,qiti ad Pedeßam ucram pertineanecontra nero,ex' turn Pcilefiafalfe eßenumeroßßimum. Macthxi fes ptimoilntrate per anguüam portam,mquie. lata emm er ßdeiofa eß uia qu£ ducit ad perditionem, er multi funt qui mirant per earn. Anguila autem er aräa uia eß,qu£ ducit ad uiteer pauci funt qui inueniunt earn. Matthai dccimotertioiQuarta tantummodo pars fenù nis in bono agro confißit ac ßudißcat, reliqu£ depec reunt.tuc£ duodecimo: Noli timere pufillegrex,quia complacitum eß patriueßroßare uobis regnum.Mat' thai u. Gratias ago tibi pater. Demine call er terr£, quèdahfconderish£cdfapientibus er prudentibus,ct reutlaßi ca pdruulis. Rarum etiarn numerum membro rumPccleߣ Chrißo uiuo fuißc, hißeria Puangelica teßatur. Veram Pccleßam ab hypocritis er filijs huius mutt di plerunq^ odio haberi,excommunicari, er narijs mo disuexari at^ trucidari,Chriflus prxmonetiidqfldco. |
A CHRISTI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;173- ne quis tarn lugubri Pcclcfi£ facie deterreatur. Mat^ th£i quinto: Reati eflis,cum malcdixerint uobis hoinia nes,er perfecuti uos fuermt,er dixerint omne malum aduerfus uos,mentientes propter me.Ui.atth£i 10. Eri-tis odio omnibus hommibus,propter nomen meu.Clui autem per feueraueritufqfmßnem, isfaluuserit. toh. 14.St uos odit mundus, fciiote quad me prius uobis os dio hdbuer'mt.itcm,Si me perfecutifunt^ey uosperfea quentur. lohan.ie.Pl£clocutusfum uobis,ut nofcan dalifeminiE' fynagogis eijeient uos:er ueniet hord,ut omnis qui interficiat uos,arbitreturfecultum pr£ßa-re Deo. Efl igitur er Chrißus ipfe typus omnium fuoa. rum membrorum. Rona Eccleߣ uer£ multafunt dc pr£clard,c:im ßi ritualia turn corporalia huius, er £tern£ uit£,ficut de Euangelio er iußißeatione alijsß lacisfuprd mdica-turn eßpaucistarnen qu£dam répétâmes. Habet Eca cleßafincerum Dei uerbum,erfacramentorum genui» numufum: Matth.2?. Habet ucram Dei noticiam:loh. i7.H£c eßuita £tlt;rnd, ut cognoflant tefolum ucruin Dcum,erqucmmißßiinS'j 1.1 Chrißum. Dißenfan tur in Eccleßa per uerbum,remißio peccatorum, gra» tia Dei,Spiritus fdnilus:Luc£ 2t^.lohan.i.Euc£ n.io». hänis2o.HabetEccleflaßntetn regenerationishaptiffi mum,er communicationem corporis et fangumis Do» mini,qu£ funt tcßer£ ac erf’^ayi^/hc beneuQlenti£ Dei gratuit£,ac remißionif peccatorum.Membra Ecclefl£ funt unum cum patre et filio. iohan.17.Vt et ipfl in no» bis unum ßnt. Habitat tota Trinitas in ea ; Matth.is. lohan. 14. Poßunt re die inuocarc Detim patrem in ßi rituerueritate,erinnommeChrißi:iohan.a..i6. Ha bet Eccleßa uitam £ternam,er reghurn cxlorum: ioh. 3.Euc£ 12. Habetgaudium, quad nemo ab ipfls toUit: iohan.ié. Poßuntleuare capita ad Chrißiaduentu. Certi funt,fc in extremo iudicio Utamfententiam au» dituros,ac pr£mia ingentia confecuturos: Matthai ts, Certi funt,Deum etiam corporalia ipfls pro neeeßitate daturum :Mdtth.6. Eccleßaucrahabctmiraculacm» nium amplißimaiut Chrißi curationes, qitas uerbo effi 3 cit,abfq; aUjsmedijsircfufcitationem mortuorü,incara nationem filq Dei,rcfurrcdtionem à mortuis,afcenßoa nem ad cxlos,er dona eius perpetua-Nec ceffat miracu lis ornare fuam Ecclcßam.dixit enim : E cce ego uobiß cumfum omnibus diebus, ufq^ ad confummationem fc» culi. Pertinent autemhue ilia; comendationcs Mats thai ti. Veßri beati funt oeuH, quid uident : er aurcs ueflr£,quia audiunt.Amen dico uobis,multiprophct£ Cr iu^i cupierunt uidere qu£ uos uidetis,er non uide-runt:er audire qu£ uos audit is, er non audierunt. Re» gt;nbsp;ucrah£c ingentiabond margarit£precioßßim£ funt confircndd,qu£ ab omnibus,cum gratis pr£fertim ha» bcripoßint,comparanda effent. Sunt autem h£c bona communia toti Ecclefl£,et tantum eipropria Nam re» liqui extra Eccleflam conüituti,ac nolentcs uenire,au-diant indicium Chrißi : nempe quod non ßntgußaturi cxnam.Luc£i4. Poteflatem Eccleߣ uer£ eßeßiritualem, in uerbo conflßentcm,eo demonßrat Chrißus, quod poteßatem impertiendi pxnitentibusin fuo nomine remißionem } peccatorum, er impxnitentibus retinendi, concedit : Matth£i t6.i8.1obannis 20. idß iuxta uerbum reuelas h j tum. |
|
tSa CENT. I. LIB. I. CAP. ÎIII. »79 t«)i»,er non contù,E^ dutemfinguldris ^dïdud po' teftäijUt qud'n Chrijitu fuo fdnguine pepererit, et qn£ nunqtum in munio turn cldrciuerit oriinata, ç^ Cbri äuf ipfc uocdt clducs regni coelorum. tium, iudiciaeffent pr£firenda, turn fané tefimonia ^^oEcce in defertoeß,nolite exire :Ecce in pcnctralib“^gt; nolite credcre.lohannis ic. Alienum non fequuntur,(d effugiunt ab co, quia non nouerunt uocem aUenoruiii' Deinde tribuit Chriliuifu£ Eceleߣ potelidtem iiia dicdndi de quduis doUrind : atq^ ddeo pr^cipit cunüit uer£ Ecdelîæ membre, dbfq^ difcrinline,ut de dodri* nis, qudfcunque dudidnt, iadicium fdcidnt,confcntienc tes etim dodrind i Clmdo diluddè patefddd, edm que ampleduntur: diffintientes uerófugidntG'excereiii ia tur.[Jldttl}£i 7-Atteniitedfdljispropl:etis, qui ueniüt dd uos in uedimentis ouiuin,mtrinfecuf dutemfunt lua pirupdces, A'fi-udibuseorunicognofeetiseos. Omnibus dutem duditoribus hoe mdnddtur, er h^c potes ÜM ddtur : Mdtthii z^.Tunc ß quis uobis dixerit,Eca ee hie Chrißus, aut iUic, nolite credere • Sargentenbn pßeudochnßi er pfeudoprophet£,cr dabunt ßgna md gna e:^ prodigid, ita ut tn errorem 'mducantur, ß fieri pajjet, etiam eledi. lohdnnis to. Oues earn fequuntur, quidcognofeuntuoeemeiut. Aliéna autem non fiequun ;o tar,fed effugiunt ab eo,quid non nouerunt uocem eius. Cerium itaq; or mdnifiilum eß, fingulos Chrifiidnos, non folum haberepotefiatem, fed etiamfeuerummans datum Chrifii, utdequauis dodrma iadicium firant, quo or unic£ uod fui paßoris firmiter ddh£rere,dc lu» pos rapaces fugere pofimt. AUigantur autem ipf£ cues omnium maxime ad uocem cr dodrinam Chridi, ficut inquit tVocem meamaudiunt, Eaigitur régula critica eß, d qud non licet difcedere uel latum unguem. time igitur amp;nbsp;hoc patet, quis debeat in Ecdeßa Chris jo fit furnmus eße iudex, d quo in controuerfßs dodrin£ non licet appeUare ad alios : nempe uoxChrißireue* lata, certis que monumentis comprehenfa. liam pas ter inquit : nunc audite. tpfemetdicitiVocem meant dudiunt,,dlienttmnonfequuntur. iohannisis. Omnia qu£cunque audiui d patre meo, nota fiel uobis. iohannis decimofeptimo-, Sandificaeos in ueritatetua, fermo tuns eß ueritas. Poßremo, ß hommum au* toritate, potentia, zx opinione dodrin£ praßans paßorum, Mari£, Zachari£, Simeonis, Hann£, er fimiliuin longè faißent poßponenda fententijs pontu ficum Hierofolymitanorum, Scribarum, Pbarif£0a rum er fimilis farin£ hominum,qui loco, dignitate,oa pibus, exißimationeeruditionis,fapienii£,/andimo-ni£ emmebant. Donum autem mterpretandi Scripturam etiam penes Ecclefiameße, Chrifiusindicat Matth£iis. Vobis datum eß noßt myfieria regni coelorum, illis autem nonefi datum. Docetautem, donum mteUigendi er explicandi Scripturam non eße ad Pontifices, Scribas aut Pharif£os alligatum : fed libéré À Deo donari, cui ipfc uelit. Deinde dari auditoribits Chrifii,qui in dus fchola audiunt, ac difcuntdus uerbum. Accipimus i-giturid donum difcendo uerbum, per quod Spiritus fandus eß efficax, ey dona dißribuit cuique fecundum menfuram fidei. Nam uocantur apoßoli prius,et trien-nio m Chrißi fchola erudiuntur. er Ïohannis 14. ait Chrifius : Paracletus uos docebitomnia, er fuggeret uobisomniaqu£cunquedixi uobis. ïohannis 16. Cum nentrit iüe Spiritus ueritatis, docebit uos omnem ue-ritatem. Coniungunlur igitur, duditus uerii^cy duxi-lium Spiritus fandimec funt 4 fe inuicem dißungendi^ Iohannise.ait: EruntomnesdodidDeo. Omniserg^ qui audiuitd patre,c^dididt- uenitadme. tJiatthn-tiemo nouit patrem niß filius, er cuicunq- uoluerit ß' lius reuelare. Eccleߣ igitur Cbrißi tribuitur donunt interpretationis,quod in ea Deus organa talia excitet, qu£erredè intelUgant, erdextrè enarrenteloqui^ Dci:er funt tales ,qui prias didicerunt : nee certis bo* minibus id donum adferibendum eß. |
Tertio,poteßatem Eccleߣ fu£ Chrißus id liberti* tem traditionum humanarum coüocat. tüatthai 9-‘*' iS-Mard i.dcfindit Apoßolos, uiolates ludaicas quifi dam traditioncs, d fenioribus conßitutas, ac fine cere* monijs illis iadaids minißeriam doctndiin uniuerß terrarum orbe ordinatur, nee uult fuos difdpulos ai if iunia difcipulorum ïohannis et pharifaorum adigatot eßie. Pertinet etiam ad liberationem Ecclefi£, abro» gatio legis Mofaic£:^\atth.’.i.Lex er propheta ufqve ad lohannem. Onarto, potefiatem etiam habet Ecclefia eligenH' uocandi er ordinandi minißros ïdoneos,er deponcnii' er fugiendi falfos dodores. tiam id confiât ex infid“* done elauium, M.atth£i t8. er quod Chrifius lÄdtthat 9 inquit : Rogate dominum meßis,ut extradai opera“ rios in meßem faam idem etiam exempla docent Cbrb ftie/lohannls^quidifdpulos eligunt O'uocant: et A“ pofiolorum, Adorum primo, qui Matthiam inloc“«^ lud£ oratione er forte eligunt er fubßituunt. Ojiod omnes fefe debeant ccetui finceram Euangel^ dodrinam fonanti adiungere,pr£cepto fancit Chr^“^ IJlatth£iii.Veniteadmeomnes. lohan.io. Ouesmot uocem meam audiunt.iohann.is.IÄanetein me,creg^ inuobis. Patercoelefiishocetiam mandat: Hutte,i“^ quit,audits tilatth£i ly.Mandatitem Chrifius,ut er“ nes fe a faffs dodoribus ereccclefia falfa fdunganh Matthai -r.Attendue a falfis prophetis.Matth.i6.tii^ ei 8.Luc£ la.Attendite et cauete afirmento phariße“ rum er Sadducaorum. Matth£i 14. Si dixcrint nobis, Mattb£ii2.. Marcis. Luc£it, Cluinoneßmecum, contra me eß : er qui non congregat mecum, H“ J^f'^amp;t“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . Contraria Ecclefi£ Dei uer£ pluriAsa recenfet Cbn fius:utfuntfalftpropbet£, pfeudochrifii: Mattb£i7gt; is-dogmata falfa,Matth£i 14. Eermentum pharifao* rum,Matth£i nS, Diabolus aufirens uerbum ex corde, $0 er zizania node ferons, Matthä 13. Mundus perfe“ quens dodores er dogmata,Matth.to. Alienumfeqtu, loban.io.Alligatio ad traditiones humanas, Matth.il-Ex Ecclefiafacerc regnum mundanum, Luc£ ü. Mdt* th£i lo.Marci ta.tempore perfecutionis dcficere,M tb£i 7. «î. Etfimilia, qu£ex pr£didis facile mtdligi poffunt. imagines feu typi Ecdeߣ extant Matth.13- bt P“^^ hola defemine, de agro confito tritico,deuerriculoii“ do in mare, Matth£i tz. in parabola de nuptijs. tuet do 14. deccena. Breuitati autem confulentef, to ledorta re mittimus. Pofirn |
|
tit bn FALSA Po^rcmo ,exijs lt;^U£ hd^lcnm canunemordtd funt, nmidäumtfi» ubi tempore Chriili Ecclcßd fuerit: neinpc m PdUßmd prlt;ecipuè, i« qud regione Chrißut turn fuit iifciptilii eß conciondtiu. Membrd dutern eius Eccleߣ fuerunt,omnes quotquot in Chrißum credide runt:utfmt,pdßores,mdgi,'Zdchdrids, Elifdbethjo-feph,JAdrid, Simeon,Hdnnd, ïohdnnei bdpti^d, Apo» ßoli,ZAcch£iis,Sldrthd,^Jidrid,tdzlt;irut,iiicodemuft ioßph db Arimdtbid, er alu plebeeula CbriHnm pro nero Meßid dgnoÇcens. Contra pontifices,pbdrifei, ßribi, feniores popuïi,Pilatilt;i et reUqui omnes,quot* quotdßierndti,execrdti dc perfecutifunt perfondm er uerbum Chrißi,proculdubio non fucrut Eceleßd Gei: fiquUé ßbßdntialii Eccleßie utr£,ut ßc dicamu^, non bibuermt. DE FALSA ECCLESIA. lO ETß non uidebatur neceffarium,peculiarem huic parti titulum dare,antitbeßs enim expr£cedena tibus patet : tarnen quo res fieret iUußrior, breuibus es tiarn, qu£ de falfa ecclcßa in EuangeUßis tradita funt, 2 o coniincinorabimus, Prim'um,qubd fit falfa ecclefia, aperte Chrißus do cet,quando fignificat falfos prophetas er pfeudochria flos uenturos effe, Matth. 7.24. Et quando taxat er damnatbypocritas.item quando inquit, Excommunia cabunt uos,er interfidentes uos putabuntfe Deo obfe quiumpneflitiße : toban. iS. diakolum,eumqi adorare propter régna huius mundi: Matth. ^,.. si procidës adoraueris me,dabo tibi regna huius mudi. ExffirituaU regno Chrißi,regnu man. danu facere •■ Duca zz. Perfcqui Chrißum er omnes titan fineeramdodrinam : in quibus Deus non habia 30 credétes ; Matth, z0. Tradcnt uos in codlijs,ct in fyiia gogis fulsfiagettabut uos, er ad pratfides et reges duce Eß autem falfa Ecclefia,catus adulterantium uer* bum Dd, erfacramenta, damnantium er perfequen* ttian jincerain aoctrmam : m quious Deus non uabia tat, licet titulo uelint effe Ecclefia : neque erunt harea des uitat, nifi conuertantur. Hac ex reliquo contextu plana erunt. |
yndeßt falfa ecclefia,Chrißus admonet : nempe a diabolo, erfalßs prophétie. Matthai ij. Cum dormia rent homines,uenit inimicus dus, et fuperj^ninauit zi zania in medio tritid. item : inimicus iße diabolus eß. Defalfis propbetls ante mentio eß fada, lohana nis 10. nominal eos Chrißus alienos paßores,fures, la troncs. Iohannis s. Propterea uos non auditie, quia ex 40 Dco non efiis. Hot£falf£ Ecclcfi£ funt :Dodrina firmentata, Matthai ts.Mard odauo,Euc£ duodecimo. Docca re,Chrifluminpenetralibus, autm deferto quaredum eße:boc cß, Chrißum loco alligare. Doccre,quafi nia ta folitaria, ordinibus narijs, aut obferualione certaru traditionum, Chriflam, hoc e^ remiflionem peccatoa rum poßimus confequi. Sentire,Mefiiam firealium quant 1 E s v m, er quidem regnum corporale infli' tuentem. Non ampledi i e s v m, licet uerbo er i° traditä,omniagerebantmaximaßgt;ede.Habeterfalfa mraculis fefe euidenter declaret. Sentire, homines fuis uiribus poffe legem implerc,er abborrere à Cbri-fii merito acgratia : mo earn damnare, exibilare, exe crarificut tota hißoria Vharifcorum, er reliquorunt obßinatorum ludiorum teßatur. Audire uerbum,et non^acere,non ampledfinon in eo pcrßßere,I!Aattba:i feptimo : Omnis qui audit uerba mea, er non facit, ßt mills e^uiroßulto. Matthai ij. Omnis qui audit uer burn regni,er no inteUigit, uenit malus,er rapit quod feminatum eß in corde dus : hic cß,qui fecus uiam ß-jmnatus eß, Q« i autem (uper petram feminatus tßßie iSs eßqui uerbum audit, CT continuo cum gaudio acci» pit lüud: non habet autem in fe radicem, fed cß tem^ poralls. fada enim tribulatione er perfecutione proa pteruerbu',eontinuofcandalifatur, Quiautem inßgt;i mscd,is eßqui uerbum Dei audit, er folidtudo fecu li ifiius,erfallada diuitiarum, fuffocat uerbum,er ß» ne frudu eßieitur, Traditiones humanas prdßrre operibus moralibus. Matthed is- C^uare uos tranfgré dimmi mandatum Dci,propter traditiones ueßrastEt quam fuperditiofus fuerit in ceremoniaUbus pcpulus iudaicus, Chrißus cum alibi,turn in primli Matth, i j. indicat,ubi falfa: Ecclefia: hypocrißn tribuit,er plures dus notasßmulcomprehendit : ut quod dodores in ea aUigentcneraimportabilia,er imponant inhumeres hominü, digito autem fuo nolmt ea mouerc:quàd clan dant ante homines calum, er ipßmet non intrent, nee pernuttant quenquiingredi: comedant domos uiduaa rum,ere. Abrogare,aut deprauare, aut malè ufura pare facramenta a Chrißo inflitnta. id quod ex uerbis Chrißi fumi poteß,cum inquit Matthäi zs. Docentes eos cbferuare,quiecunci; mandauiuobis. Hot ergofala fa Eccleßanonfadt. Excomunicare tieros dodores, etalia membra Chrißi.ioh. 1. Excommunicabunt uos, idololatria.Matth. 24, Eccehieeß Chrißus,ecceiHict eccc in penetraUbus, ecce in deferto. Proddere ante mini propter me Matthiei 2-!.Ecce egomittoaduos prophetof erfitpientes et fcribds,et ex illlf oeddetif er crucifigetif,er ex eis flagellabitls in fynagogis ueßriSt et perfequemini de duitate induititem. ïoan.tO.yea niet tempus, ut omnis qui interfidat uos,arbitretur ft obfequium prießare Deo. Habet autem eceleßd falfa peculiarem jfedépro' pterlocum,perfQnjK,potentidm,autoritatem,eruditio n(m,uitlt;e fandioniam. Habent enim fynagogas er con ciÜa,mietttb£idecimo,\ohannis dedmofexto.Dilatant pbyldderia,et magnificant fimbria:, uocantur Kabbi, dreumeunt mare eraridam, ut fadant profelytum: hoe dl,maximos labor es ddhibent,ut homines exfaißs reUgionibus eripiant : décimant omnia, mundant om» nia,ornintmonumctaprophetarum.dicunt. Si fuiffei m ut in diebus patrum noßrorum ,non fuiffanus focij eorum in fanguineprophetarunv.Matthd uigeßino= tertio:Habcbant iudlt;d templum Dei,religionc à Mofe Eceleßd mdximam bommum multitu^nem. lAdtthfi feptimo : Ldtduid,erßgt;dciofdporta eüjqUie ducit ai perditionem,er multi funt qui intrant per earn. Emii autem falfje Eccleßa e^^, ira Dei, er poena e^ tiarn corporalie.Mdtt.di.'R.ex, inquit Chrißut, audito hoc nuncio, ( nempe beneficium fuum fuperbè content ni,feruosignominiofetra{ldtose3’occifo5 ) iratus cß: er mißif exercitibut fuif, perdidit bomicidas lUof, er duitatemipforüfuccendit. Innitbxifcptimo-.Gmnif 60 qui audit mea uerba,et non facit, ßmilß erit uiro ßul~ to,qui ledificauit domufuÜfuper arenâ-.et defcedit plu b 4 ui^ |
|
CENT. L uidgt; erßducrimt uenti, oquot; irruerunt in domum iHdm, er cecidit,fuitg; ruind eins mdgnd. Vefertio Ve^er tenebrurum duginentuin:M.dtth.ij.lohdn.iz.}n pdrdbo lis loguor eis,guid uidentes non uident, et dudientes na dudiunt,neq; mtelligunt,ut ddimpledtur in eisprophe tid Efdia dicentis : Auditu dudietis,ey non intcUigetis: er uidentes uidebitis,er no uiiebitis.incraffitum enim e^l cor populi huius,er duribus grduiter dudierunt,et oculos fuosclduferunt,negudndo uideunt oculis,er du ribus dudidnt,er corde intelligdnt.et conucrtdntur,cr fdiiemeos. lateritus: lAdtthair. Eicâiocregno cxlorum,er poena aterna, lAdtthai oäduo ; Eilij ree gni cijcienturintenebrdsexteriorcs,ibierit fletuser Üridor dentium.ldem imdgo guinqifdtudrü uirginunt dIponfo cxclufdrum,erßrmd futuri iudicij, ubi badi db ouibusfepdrdbuntur,docent. Eddem monet pdrdbo ld deziZMïjs Mdttb. tj. M.effores,'mguit,dngclifunt. Sicutergo eolliguntur ziZdnid,zrigne comburunturt ficerit in confummutione feculi. r^^ittet enim filius bo minis dngelos fuos, er colligent de regno eius omnid fcdnddld,er eos guifddunt 'miguitatem, et nuttent eos in caminum ignisiibi erit fletus,er ßridor dentium. Cluid agendum fit cum zizdnijs, hoc eß mdlisßme mixtis ueraEcclefia Vei,in pdrdbolddocet : nempe, guoddperfonisecclefidßicisno finteueüendi uiciuili, ne er triticum fimul erddicetur : fed reUnguendos effe ufgi ad me^em,ubi coUigetur ab dngelis, ignib; traden tur,creindndi in perpetuum.TSion tarnen probibet Chri ilas,guinimpoenitentibus uerbo peccata ligentur, ac retincantur: fUdttb.KS.iS.lobdn. zo.negimagißratui politico probibuit,guin ei liceat manißfie blaßgt;bemos corporaliter etiam punire.Tantum enim dodoribus le gern ddtuit,ne corporaU ui utdntur.Praterea loguitur Chridus de ijs gui non manißße impugnant, aut bla-ßgt;bemdntueritdtem, Quodimpij dodores er dogmata erronea fintui-tanda^paulo ante eß expofitum. DE REGNO CHRISTI. 20 JO LOco de Ecclefia aßnes funt, imb ad eius explicas tionem plane pertinent,loci de regno Chrißi, de 40 crebr(),fe poß mortem uidurum er regnaturu. l'iif^ mmißerio Euangelico,de libertate Chrißiana, er fimi les. Expoßtd igitur doélrmti de Ecclcßd, guMum guident mediocri diligentia ex Euangelißis inueßigds re er coïligerc licuit, in bis nunc breuiores dM opcru erimus. An bdbedt regnum Chrißus,dubiu non eß^cum ipfe Kdtth. 6. inbedt regnum Vei gu£rere : er Mdttb.it. inqnit,Perucnit in uos regnum Dei.e^ lohdn.iS.dUjs^ locis, gudle bdbedt regnum^decUrdt. Eße regnum Chrißißirituale,non mundanam ali» so afcenfionem,ex loco de Ecclefia,^^ in primis de officia guam dominationc,clarè indicat Chrißus adminißra- tione fui officißdc totd uitdy i« gud externum mundi im perium non modo non dßväduit, fedfagit etidm, ßcut lohdnnis6.memoriaproditumeß. lEsvs ubicogna uiljet,guóduenturi efjent,utrdperent eum, erfdceret turn regem Jugit iterum in montem,ipfe folui. Mdtth, s.Euca nono inguit ChrißuitVulpesfoueds habent,er uolucres coeli nidos : filius dutem hominis non hdbet, ubicdputfuum rechnet. Lidtth. zo-tidrei lo.mdtrifia lioruin Zebedai, petenti ut coüocétur filij fui in regna Chrißi,dlterdidexterd,dlterddfinißrdm,rel^ondet: |
L I B. i. CAP. 1 I I L »? lO fuum regnum effe,calicem bibefe,er baptifari hocefi, pati. Demde aperte inguit: Scitis guod principes gen tium dom'mentur,er gui maiores funt, potefiatem eX' erceant:non ita erit inter uos. Apertißime igiturdo cet,fe non conßituere regnum mundanum.Rixantihtis di{cipulis poß ccxnam,ipfa ueffera gua Chrißus de fui morte cocionem grauißimam habebat, guis inter ipßt uideretur eße maximus,difertè Chrißus reßondet : R^ ges gentium dominantur eis, er guipoteßatem habent fupereos, bene fiel uocantur : uos autem non fic. Lue^ zz. Prorfus bic regnum externum mundanum a ßo regno dißinguit. Denig; in paßione fua coram Ph lato profitetur i e s v s, ueram de fuo regno fententii' Iohannis zS.Kegnummeum,inguit,non eß dehoctnuit do. Si ex hoc mundo eßet regnum meum,minißrinilt;^ utiguedecertarent,ut non traderer iudais. vbietiiUf^ fatetur, fe'mhoc natum eße, eradhoc ueniße, ut eßet Rex : fed talis,gui teßimonium firret de ueritatc. f^^ aßixum in cruce Chrißum latro fe cbucrtens,ait : lütf mento mei, cum ueneris 'm regnum tuum. Non igb“^ corporale regnum habere poterat,miferabiliter in efif cefußenfus,er iamiam moriturus. Peßondet autcin Chrißus: Hodie mecum eris in paradifo. Paradifi iu* gue recuperationem, donationem aepoßeßionem, dlt;gt;* cet eßefuum regnum. Nee temeri fadum eß, gwi* Pilato inferiptio in ipfam crucem impofita eß : H« tl^ i E s v s î^azarenus rex iudaorum. At fic non potefiii eßemundanusrex. Pratereanonconcionatus eßebft ßus contra Cafarem,aut Pilatum : fed iubet Cafari ds^^ refuum Matthai zz.tdeirco noluitarripertmundens imperium. Etiam poß refurredionem, Apoßolos ic inßauratione regni lfrael politici fomniantes reßlbti Adorum i. Ex ijfdem fundamentis patet, Chrißi regnum attr* num eße.^dddemus tarnen infuper e^ alia guadatH‘ Matth, ti. ait Chrißus : Omnia mihi traditafuntipit’ tre meo. id uero non coueniebat regno temporali^^ tbait6. dibit, fe uenturum in regno fuo. Loguituran’ tem deaduentu in nouißimo iudicio. Teßatur Cbrißti^ tbai z;. promittit fe recepturum eße credentes i« ft'' gnumpatris. isecejfe eüigitur,cum aternumbabift regnum. Chrißus dat uitam aternam ; ideo er regntnif aternum habeat neceffe eß, Gabriel eandem preponit dodrinam Maria : Vabit ei Dominus Deus federn EU uid patris fui, er regnabit 'm domo Iacob in aternum» e~ rcgni eins non ent finis,Luca i. Ciualc regnum Chrißus in terris habuerit, dttin w* fibiliter prießo adeßetinmiru ufq- adgloriofam ßim Chrißi,planum eß. Docet enim,patefaciiés ueram Drt dodrina, er taxans corruptelas er impios cultus, ai* hortansad pœnitentid,declaras feeßi Meßianhßi^' re iußieiam er uitam. edit miracula omnium waxiM, curat uerbo guofeung; male habetes, excitât mortuos» expeUit damonia ab hominibus, congregat Eccltßolä, impertit remißionem peccatorum,ir,ßituitbaptißugt;n ercoenam fuam,pendet ipfe guogue ßaterem magi* ßratui,patitur pro peccatis to tins generis humani, nvgt; éo ritur, refurgit, 'mfiituit uniuerfdle m'mißerium pfo* pagandi Euangeliumin omnes creaturds,tradit Eet |
|
DE MIN ISTERIO ’if elefi£ claues, afcendit uifibiliter in coelum, infigne er admirandum fpeßaeu'am exhibens, fedet ad dexter am Dei. ißa omnia fuis in Iods fußus trad:ätur,et hic fum mis quafl digitis leuiter attigi(fe fatis fit. gclium,feu dodrinam de Chrißo,alij5q; articulis er benchabebunt. item : Prædieaucrunt ubiq- Domia so à Deo patefadis, ex hißoria Chrißi notum eß. Docet m'mo coopérante,erfermonem confirmantefequentia • - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lus fignis. Agere interceßorcm acfacerdotem apui Quäle regnum iam in terris poß afeenfionem 'm cæ Ium habeat, ufq; ad mundi fiiiem, hifee did is admonet, lohann^ 10. Sicut mißt me pater, ita er ego mitto uos. Matthdzs.Marei i6,Luc£z4 Docete omnesgentes. Efiigiturregnum Chriili omnibus feculispofi afcen-fionem hic in terris, fuam uocem puram er corruptam conferuare,excitare pios dodores, jpargere ey propa gare per organa (alutaria ueram do flrtnam, £dificare Ecclefiam. Matth. 1 e. Super hatte petram adificabo Ec clefiam. Adejfefu£ Eccleߣ, Matthxi i8. Eccc ego nobifcumfum omnibus dicbus,ufque ad confummatio-nemfeculi.üon enim ita difeefit, ut no curant gerat fui regni,non adfit ipfe. Regenerare per baptifmumdo bannis tertio. - Darefuum corpus er fangumem in fuafacracanatMatthxiz6.Marei 14. Luca ze. Paa trocinium Ecclefi.epr£ßare in rebus perturbatis,Mat thai ts. Port£ 'mfiroru non pr£ualebttt aduerfus earn, lohan.io.üonrapieteosquifquaindemanumea. Io« bannis 14,Non rclmquä uos orphanos, ueniam ad uos. Dare Spiritum fandum, Iohannis 16. Ego mittani para cletum apatre. Operariper minißerium miracula, Marcii6.Signa,inquit,eos quicrediderût, h£cfequen tur : In nomine meo d£monia eißient, Unguis loquena turnouis, ferpentes tollenc : e^quot; fi mortißrum quid bia berint, no eis nocebit:fupcr agrotos manus imponent, patrem pro nobis,iohannis có.c^uiequid petieritis pda tré in nomme meo,dabit nobis, ipßue nomine, hoc eß, femediatore dppellato,uult preces ßeri. /WM creientei er impies,er credentes m regnum pat 40 cum, ut ßc uocemiK, nihil aliud quam,in uocatione le Quale regnum in fine mundi er m teternum fit has biturasfipfimet quoq^ docetmempequod innouißimo diefitrediturus,erexcitaturus omnes.lohan.6. Refua feitabo eos in nouißimo die.item iudicio graui feparaa tfls fui translaturas, impios una cum Diabolic proies ßurus in ignem ceternü.M.atth£i zs-üabiturus eß créa dentes fecum, et prabebic confpidendam fuam daritaa tem,lohannis i7.Pater,quos dedißi mihi,uolo ut ubi ea gof.im,er iUißnt mecum, ut uideant daritatem quant dedißi mihi. u^urpare Sacramenta,inuoeure in nomine Chri^i, con S^ exponetur. Promdeciuium in hoefpirituali regno Chrifli ofßa dum eß, audire er difeere uerbum Chrißi, quod uoce minißrorum Ecdeße repetitur: rede adminißrare er fiteri,lucere bonis operibus,perfeuerarc,expe{lare eer tam redemptionem, tribulationes in hoe mundo cotent nere, fußentare fe promißione £tern£ glorificationis, parcre prafentibus magißratibus,cr nihil tarnen cona tra DcHm aut confeientiam propter ipfosfacere. Sunt igitur ha regul£ duibus zr incolis regni Chrißi m hac terra exadè feruand£, Matth £i fexto : Qu£rite pria miint regnum Dei,er iußieiam eius, er reliqua omnia adijcientur uobls. in hac iHußrifententia ordmem a- gendarumrerumegregio ordmecommémorâtacfan- 60 uoseßis, inquitChrißus,quiloquimini: fedIfiritus at Chrißus. nbsp;nbsp;item Matth xi zz. Reidite qu£ funt C£ patris ueßri, qui loquitur in uobis, Iohannis iß. Spia ritm |
EVANGELIC 0. iSä 10 faris,Ciefari : er qu£ func Dei,Deo. Non abolet Chria fills poUticu imperium, aut magiflratus : fed prlt;ecipit, uteis obedientiam debitam, honorent er penfiones ufi tatas tribuamusmecfeditione, contemptu aut contuma da eum ordmem turbemus, attamen habet fuas met as ea erga magißratas obedientia, ne uidelicet ei reddana tur qihe funt Dei. Addit igitur fignificantifimè, Et DcoredditequdfuntDciinempe pietatem, erqu£a ciinque in Dcealogo priecepta funt. Kegno huic contraria funt, mundanum chrißirea gnum m terris expeßare, feu ambire.Mattb.zo Marei lo.Lucdzz. Eccleßaßicasperfonas,hoceß,do{lores utrbi, raperefibi poteßatemgladij, eoq^ contra hofies Chrißi uti. in horto Petrum,enfe firientem Mal churn, grauiter increpat Chnfiusiacpradpit, ut recondat en fem,comminaiione infuperfeuera addita : Omnes ( fd licet minißri Ecclefi£ ) qui acceperint gladium,gladio peribunt. Putare regnum Chrißi eße magnificum et Iflendidum. Duc£ i7.üon ueniet regnum Dei cum ob' zoleruatione. Abrogare officium magifiratus politici, ne fit terrori malo operi, er bonori bono, eo quad rea gnum chrißi fit ffiirituale. Diuerfaenim régna funt, regnum Chrißi er regnum politicum, er non contra» na t Matthizz. Et reliqua,qu£fupra de EceUfia expo fitafunt. DE MINISTERIO EVAN-gelico doeendi. T^ Sfealiouod minißerium tiubUcè docendiEuana enim Baptißapublice ac intrepide, 1 b s v m ejße Cbri-flum,er agnum Dei. idem etta proßtetur ac docet ie» fus ipfe,qui uocat er emittit duodecim difcipulos, ct aa Uos feptuagmta, dulcißimam uocem deprdfente Mefa fia, dusq; benefices /pargentes. Demq^poßrefurrea dionem fuam,afcenfurus in caelum, uniuerfale minifie riumprddicandi Euangelium omnicreatura: infiituit, duraturum ufq^ ad finem mundi Pfiautem minißerium EuangeUcu, feu Ecclcfiaßia gitimapublicu ojßeium docendi dodlrinam reudatant ac traditam à Deo,certo uerbo, ct in primis articulunt de remißione peccatorum gratuita, perfolam fidem in Chrißum ; cz adminißrandi facramenta,iuxta inititu» tionem.ßeut probabuntfequentia. Duplex hoc ejji minißerium,nempe Apoßolicum, hoeeß Apoßolif proprium : deinde commune,res ipßt docet,licet em appeüationes non habeant EuangeUßie. In quibus autem rebus conueniant, aut diffirant, mox Vtrunq- in genere effe a Deo, qui er excitât orga» nafalutaria, er uult eos publicum docendi munus ad-minißrare, ad quam rem fua queq^ dona atq^ uirtuta benigne largitur Deus,ex uerbis et hißoria Chrißi md nißßum eß, lAatthid nono : Kogate Dominum meßis, ut mittat Operarios in meffem fuam. Matth. 10, Duc£ io.Matthlt;eiis.Marciid.LucicZ4.lohan.^o.^l. Chri . ßus ipfe ordinat concionatoresfeu dodores, euq; pua blicum docendi minißerium comittit.Matthd 10. No» |
|
C R N T. l. L I B. tS7 ritiufAnilMdrguctKundum depeccaio, lohdnn^iö. Accipite Spiritum fdndum. ïohdn.i.Bdpiijid 'wquit: Honpoteji homoßbi fumerecpticqudtn,niß fuerità ddtum decœlo.i^onigitiir teuere autßrtuità tnmißee rium docendi publicum exortum tß^fed Deiu ipfedUs tor er inßitutor fuit, er ddbuc ddt falutarcs dolores, fuamq; ordmdtionem ufqut dd muiidi buim intcritum conferudt. Diffcrt dutem Apoßolicdfundio bdc in pdrte à co« munnqubdApoßoliimmedidtcd lESv Cbrißouocdti funt,C{Cteri dutem médiate et légitima modo À Deo ex' citantur et uoedtur.M ApoßoUcafundione fuere duo-decim illi,'d CbriRo peculidriter dc uiud uoce ajjumpti, Iddttb.io.et Septudgmtd,quo3 bmos ante ße mißt^quo» cunque uenturm erat. Apoßolicdm fundionem er Io« hannes baptißa fudmet.dicit enim feaCeoimmedid-té uocatum,ad teßificandum de Chrido: Qui mißt me, inquit,baptifareßUe mihi dixit.P,eliqui concionatores Cbrißo in caelum fublato, per Apoßolos ac alias pias uiros eliguntur ac uocdntur:ßcut Aduum Apoßolico* rum liber er poßerior Eccleßa: bißaria docet. natione cr confecratione ad minißeriu,nihil aliud ex» decim idi fuere pifcatores,publicani, et dc infirioripie jo tat,quam quod fe iuffum affirmât a Deo, ut bapüfmii bebommes:nibile ueró nobiliores gt feptuagmta lüos Qualesperfonæ tempore Chrißi publica docendi EuangeUum minißeria fundx ßnt, ex hißaria liquet. Primo locoponamus Chrißum, licet adminißerium hoc aliquanto poßerius quam tohannes aceeßerit. Pi^ Utes igituripfe Deifadus borna, publice docedi munui admtnißrauit,uocdtut atq; imtiatus er ipfe à patre fuo coeleßi,M.attb£i 317. Preceeßit eum nonnihil Iohannes baptißa, filius 'Zacbari£ facerdotis de uice Abid. Duoti fuiße conßntaneum eß. Hemo autem ex pontifiât aut reliquorum magndtum ordme,m Apoßolorum nume* rum cooptdtM legitur : id^ non fine fingulari Dei con filiofddum elJe,quls non mteUigiâ Appellantur iߣ perfonapifeatores hommum, Matthä 4.. Operarij inmejJe,IAdttb 9. Seruifeu legatiuocantes adnu-ptiaiSdccoendm,Mdtth£izi. Luc^i^, Prophete,fa* pientes,fcrib£,Mattb£i xt.Ecceego mitto ad uospro» phetas erfapientes er firibds,er ex illis occidetis, etc. Seruincgociantes,M.attb£i zi.Tcßes,Luc£ i^.taban. 13. Ad. t. Sal terr£,lux mundi,ciuitds dltd,lucerna fit» per candelabrum pofita, Matthä 3. Hi autem no fitbi' tàrapiuntur adhuiufmodi arduum mmißerium, fed prins difcunt. Baptißa in fchola dameßiea fandißi» morum pdrentum,nempe 'ZdebarU er Elif abeth£,ma gndfedulitate infiitutus eß: pr£fi:rtim cum diumd reue latione dcceperint, eum fare tubam dcpr£curforem Meßi£ pr£fentis. Deinde baud dubiè alios quoq; pios er dados uiros dudiuit. Denique erudit ipfitm Deus immediate quac^, iubens eum baptifare, er monßrare Meßiam. Apoßoli priufiquam docendi munus publi cèfufcipidnt,triennium in fcbola Cbrißiprius folerter infiituuntur, intuentur miraculd, dies ac nodes apud Chrißum agunt.Etfi autem mirdculofeproficiunt,Cbri doper Spiritum fandum in ipfis operante, pr£fertim • in Pentecoße,ut fuo loco iommemorandum erit : tarne non difcunt in momëto capita dodrm£ Cbrißi omnia, fed pduldtim erudiuntur. Aetate quoq; no puerili ad hanc amplißimam fundionem leguntur aceeßifß, fed uirili.Iohannestrigefimo fu£ tetatisanno fuum iHud |
1. CAP. 1111. «5S munus außieatur. 1 e s v s etia ufq; ad earn £tatc expt dat,Euc£ tertio. Matur£ atatis etteros etiam Apo» fiolos fuifie,nemo dubitat. Eorm£ uacationis ut non ceremoniofe fuerint, iti breuibus quoc^ defcript£ funt:autoritas tamë atq; gri uitas dus uacationis maximi eß momenti. Quando Chrißus ipfe mitiaturad mmifieriufuum,baptifatur's lobanne m lordane : pater firt tefiimoniu,rum eficfu» diledum filium : Spiritus fandus uifibili ffiede colum» ** bæ in Chrißum defcendens, eum inungit H£ceß uni-uerfa pompa ueri archiepifeopi omnium aliorum epi» fcoporum,Mattb. j. Marei t. Luc£,. loban. 1. Ati» dreas ac Petrus iuxta mare, dum occupât! funt mitten» dis retibus in aquam,er uocantur er ordinanturfimul fimpheißimis uerbis.Venite, inquit Chrißus, pofinic, fadam uos fieri pifeatores hommum.Matth.4. Phi» lippi uocatio er ordmatio eodem modo peragitur: Se» quere me,inquit Chrißus nee adhibentur ull£ alia ce» remonU. lifdem uerbls ad Matthäum utuur: Se» • quere,inquit,me.Matth.^.Hcc eß credibile, altos fipo dolos aliter uocatos effe Poßea tarnen fuperata morte, chrißus totum coctum ApoßoUcum affiat, er inquit: Accipiteffiintum fandum.Afcendens m coclum,eleua» tis manibus fuis benedicit eis, er iubet egredi m totunt mundum, ac diffeminare poenitentiam ac remißionent preccatorum 'mfuo nomine. Euc£ 24. in Pentccofie,ut infra dicetur,m eos Spiritus fandus defcëdit, flamman tibus ipforum linguis appareils. De Eaptiße ordi ordireturAohan.1. er EucK}. Eadumeß uerbum po mini in deferto ad lohannem. Quibus autem ritibut c£teri dodores Ecclefi£ fint uocandi, qua ratiem pn^ blicu hoc doeëdi mun^ eis fit delegandü ac imponenü, no eß expT^ffe traditu, fed libertati Ecdefle relidum-R« huius minißerij publici funt, certa, expiicatil, uera er perßieua dodrina,pdtefada à Deo,de omnU bus capitibus fcitu neceffarijs : in primis uera dc Chri ßo,eiusq; beneficijs, hoc cß.de remißione peccatorum 40 gratuita propter meritum Chrißi,fide gratis accipien^ da, e^ légitima facramentorum adminißratio. AdhH resomnes iUi minifiri alligatifuerunt.erfuntexaqito omnes boni minißri,omnibus fcculis ad eas adfiridi-Compendia autem harum rerum a Cbrifio dilucidc ret citantur,Mattb.ic.Euntes pr£dicate,dicentcs quóiap propinquaritregnumcalorum. Matth. iS.Euntesio cete omnes gentes,baptifantcs cos in nomine patrisGT filij cy ff intus fandi,docentes eosferuare omnia que* eunq^mandauinabis. Hoedidores illiuspubUcimini 30 ßerq commemorantur, dodrina er facramenta, om* nesq; ad didata Chrißi expreffe ebligantur : inclufa non obfcurè interdidione, ne quid alieni adfuant. Eidern refiruntur Marei i o. Euntes in uniuerfum muil' dum,predicate Euangeliu amni creatur£:quicredide rit er baptifatus fuerit, faluus erit. Rurfus biedodri» ne er facramentoru mentia fit. Luce 14. oportebit, mquit, Chrißu pati, er refurgere a mortuis tertia die, et pr£dicari in nomine eins peemtentiä et remißionem peccatorum in omnesgentes. loan. lO.Spiritus fandus 60 arguet mundum de peccato, de iußicia,de iudicio.'De peccato quidé, quid no credut in me : de iußiiia,qu 'ei uadi |
|
,89 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE MINISTER! udio idpiififwde iuiieio, ^sûprincess huim muiidi ludicitM (Ü.lohinnis lo.Sicut me mißt pater,ita er e* go nïitto uoi lï^c cum dixi{Jet,in[ufflttuit in cos,er di^^ xit. Accipitc ßnritum fan hum, quoru remiferitis pee ata, renuttuntur eis : er quorum retmueritis, retenti funt. ingenerede mmißerio,Matt])£i i;. inquit Chri (lus : Vobis datum eü noße myßeria regni calorum. Ci£terùm qux ßnt capita doUfmie, qui eorum funt ma, qu£ ratio facramentorum, paßim 'm bac idea do^ Ürini cxponitur,unde leUor poteß petere ; er bæ res i funt communes omnibus quolibet feculo m m 'miüerio docendi uerfantibus Etßenimlobannesprior meipie-batdo-^nnam de Meßia prifente, er baptifmu,tamen eirea eafdem res oceupatus cjl. licq- bic propter uociK times res uariantur. Eafdem res er propbet£ ante cx»^ bibitum Chrißum 'm m'mijlcrio fuo publice tradides runtAUttbu.Luca: i^.ubi ßgnißeat Chrißus, cadent uocetum ludios tumgentes uocari. Luc£ 24, Ueeeffe fft impleriomnia qu£ feripta funt 'tn lege Moß, Pro* pbetis er Pfalmis, de me. Philippus ait ioban.i.csuent : fmpßt Stofes er propbeufmuenimus lefum. Luc£,, Maria inquit : Sicut locutus eßad Patres noßros. Za* ebari^ inquit: Sicut locutus eß peros fanüorum qui i fcculo funt propbetamm eius. Ex bis di^tis duo patent: unum, quad mmiüerium docendi etiam ante Cbriblum fuerit : alterum,quod res minißeri] ißins eongruant 'm ueteri er nouo TeHamcnto. i^oneßefasunqüam,uel Apoßoloru,uel minißro^ rum Ecclcߣ Qhrißi, mutare fermonem, hoc eß genus doSlrmi i ebrißo reuelatum ac traditum,ac pro arbi» : trio articulas ßdei condere uel abolcretßd omnes ex £' quo ad pateßdum bocuerbum Chrißi alligatos efße, perßiicuiQbrißusdocet Mattbii zs Docentes,inquit^ eos feruare qu£cunq; pr£ccpi u0bis.Luciz4.V0S eßis teßeshorum. tobannis is.Vosteßimoniumperbibebi* tis de me, quia ab initio mecum edis. Nou 9utem inte grum aut liberum cd teßi,comm'»iifci fententias 'm re* bus grauibus : fed res habet cessas, exploratas ac pn* fcriptis,à quibus non licet ei difcedere,aut pilum etiam datum (quod dicitur)defledere. tobannis i^^Spiritus ^ fandus docebit uos omnia, er fuggeret ( inquit )uobis omnia,qu£ dixi uobis. Nou dicit,euin aliéna conßdu rum eße. tobannis ié. Cum uenerit lUefßiritus uerita tis, docebit uos omnem ueritatem. Nou enim loquetur afemetipfo,jedqu£cunepaudietloquetur:erqu£cun* que uentura funt, annunciabit uobis, lüe me clarifiez* bitquia de meo aecipiet,er annunciabit uobis. Aüigan turigitur Apoßoliad uocem Chrißi, er didataßiri* tusfandi. Iohannis8. SimanferiOsinmeofermone, uerèdifcipulimeiedls. lohannisio. Onesmc£uocem meam audiunt. Non igitur alia uox quant Chrißi, o* uibus ed proponenda. Pr£cipit etiam, ut aßrmento '}^arif£orumfibicaueant. Damnanturinfuperacri* terpfeudoprophet£ (r pfeudochridi,diuerfam a Chri fio dodrinam affirentes, Mattb.7.z4. Deniq^ ideo 'm fcbola Chrißi tam diu dodrina cceleßi imbuunturApo dolt,ut fciant fe non habere ius nouum dodrin£ genus comminifcendi, et quod ueUent pro arbitrio docédi:fed fit cam tantum addifcant er ßgt;argant,quam ex uiua uo ce chrißi perciperent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt; Vult etiam prudentia er fidelitatem in adminißra* |
O E V A N G. D O C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,90 tioneearumrerumqu£ ad minißer'iumEcclcßiper* t'inent,adbiberi Cbrißus neEpicureis,atit perfecutori btis fub'ijciaturerproßituaturEuangelium, er faCra* menta. Miatth.y. tiolite,'inquit,fandumdarccanibus, neq^mittatis margaritasueßras anteporcos, neßrte ccnculcent eas pedibus fuis, er canes conuerß difrum* pant uos. Debere minißerium doccndi ejfe publicum, Matth. 10 Chrißus apertepracipit : Qua dico, inquit, uobis 'm tenebris, dicite tn lumine : CT quod 'm aureauditie, pr£dicatefuperteda. ttem : Omnis quic'ofitebitUrmé coram hom'tnibus,confitebor er ego cum coram patre meo, qui 'tn cceliseß. Quiautemnegauerit mecoram homimbus, negaboer ego cum coram patre meo qui in ccelis eß. Eß enim hoc didum, turn de publica mmi* fieri) confißione, turn de priuata cuiuß^ iredentis acci piendu. Matth. 7. Vos eßis fal terr£. item : Vos eßis luxinundi. nonpoteßduitas abfeondifupra montem poßta : neque accendunt lueernam,et ponunt earn fub modio : fed ftiper candelabru, ut luceat omnibus qui in domo funt.Sic luceat lux ueßra coram bon:inibus,ut ui deant opera ueßra bona, erglorificentpattern ueßrß qui in ccelis eß. Eß autem przdicatio uerbi Df! unum deexccUentißimls operibusa Deoprzceptis. Et b.ec ad totam Eccleßam Chrißi fpeßant. Porro nulla maioritas, nullusprimatus inter Apo* flolos er eius fuccefforcs à Cbrißo conßituüur : ßeut Mattb£i is.zo. Marei 10. Luc£ zz.cxplicatur. M,i* nißßc emm pronunciat Chrißus: Nou eritita inter uos. fed quicunqueuultinter uoseffe maior,ßtueßer minifier: er qui uolueritinter uos primus cffe, exit ue fierferuus. Luc£iiprzdieitApoßolisexceßentiam, quam poß banc uitam, er quidem ipfi panter omnes, babiturißnt : Vos, inquit, eßis qui permanßßis me* cum in tentationibus meis : Et ego diffono uobis, ß* eutdijfofuit mihi pater metis, regnum, atedatis er bibatisfuper menfam meam in regno meo, erfedea-tisfuper thronos, iudicantes duodecim tribus ifrad. Reßraturer hoc ad Apoßolorum peculiare donum, .0 quidin refurreßione iudicaturißnt duodecim tribus tfracl. Pertinet qitoque ad cxplicationem buius loci, quoi min^erium hoc Eccleßz Chrißus À regno mundano, et ciuili potentia ac uiolentia,accurate' difccrnat,M.ait. zo. Marei io.Euc£zz. nec uult permitteee, ut Petrus tanquam minißerEccleߣ,gladio aduerfusperfecutO' res utatur.Mattb.z6.uetat, ne ciuili uiolentia extirpéi zizania : Mattb.ti. Qj od autem Lue.zz inquit Chri-. ßus,t^unc quihabet facculti,tollat,ßmiliter er peram: io er qui non habet ,ucndattunicam faam, er ematgla* dium : figuratèdicitur.Significat enim,refiarepciicu* la, opus eße certamine. Poßea Apoßolisdicentibus, Ecce duo gladij bic:reßgt;ondct,Satis eßSomniabant ba ni difcipuli,fuum preceptor cm de corporaUbus gladijs dieere, ut erat adhuc imbecilles, nondu capientes quod Chrißus expreßis uerbis dicebat, Oportet impleri in me,Et cum iniquis deputatus eß.ideo dicit Chrißus, Sa tis eß : fubindicans, no opus effe ut Apoßoli corpora* lia prdia pro fe ineant^armisq- dimicent:fe enim defii* '0 natum effe pafioni. Eueßigih igitur iter in monté 0* Iwarumßncboaturus paßionem fuam,ingr(ditur. Debtrs |
|
»9* CENT. L LIB. I. CAP. 11 11. ^st Debere mmifiros Euangelij rcb.neceffarijs ad hanc corporalem uitam fußentari, ac licitum eis eße debits ßipendium accipere, Chrißus perjßieue docet Matthai dccimo,Luca 10. Dignus eß operari’ cibo fuo,feu mer cedefua. Ciuodautemdicit, Gratisaccepißis,gratis date : Halite poßidere aurum,neqi argentum, neq; pe=i cuniam in zonis ueßris : Non peram m uia, neq' duos tunicas,necj^ calciamenta,neqi uirgam:pracipit,ne eau ponentur Eccleßa mmifiri uerbum Dei, neq; auaritia ac bonisfecularibus cum incommoda uerbi anxiê fus 10 deätpßq; prontißio,qucgt;d Chrißus uelit cas alere. Con tinuà enim fubiungit ueluti rationem: Dignus enim eß operarius mereede fua. item Luca 10, in eadem domo manete,edentes çyquot; bibentes qua apud eosfunt. Duraturu eße aliquod minißerium publicum doeen di ufq; adfinem mundi,Chrißus hac fua promißione do cet Matth. iS. Ero uobifeum omnibus diebus ufque ad confummationemfeeuli. Matth.ie.Portamßrorum non praualebut aduerfus eam. idem teßatur concio de fine mundi, Matth.24. item de fapientibus uirginibus, ^0 (3quot; de fidclibus feruis, Matth .îs. C^uamuis ingens bomi num contemptus ^ perfecutio fimul pradieantur in fine mundi graffatura effe. Hac tarnen duo habet Apo^oliea funüio peculiar ria, pra alia communi reUquorum dodorum Eccleßa uocatione, quad miraculorum donis fit ornata:ctmana datum habeant Apoßoli non tantum uno in loco, fed ubique terrarum docendi Euangelium ie sv Chrißi. Matt.io. Marei;. Conttocatis duodeeim difcipulis fuis. fins,uobifeum omnibus diebus,iifq; ad feculi finem. A» dédit illis poteßatemcontrajfiiritusimmundos, ut dj.^ 30 toritas minifierij innouo Teftamentoindequoß;(r(» cerenteos,ercurarcntcmnem languorem, erpmnem feit,quod in Veteri de eo fitprlt;edi(lum,ficutLuc£pri» mo ex uicefimoquarto exprejfe indicatur:er citanivr ex EfaiaerMalachia iUufiria teßimonia,d(cffi.iio ^ infrmitatem. item : infirmas curate, mortuos fufcita= te,leprofos inundate, damonescijcite. Marei le. Signa eos qui eredidermt, hacfequentur:in nomme meo da=s monia eijcient, linguii loquentur nouis,ferpcntes tol^ lenf-c^ fimortifiruin quid biberint, non eis noeebit:fu peragros manusimponent, ?y benehabebunt. Marei ë.vngebant oleo multas agros,zrfanabantur.Harra= tur hie miraculofa Apofiolorum unclio,no datur pran re,Matth£i iS.Vbiduo uel tres congregatifunttnwto ceptum ut omnibus feeulis hoe faciant uerbi minißri. 40 nomine,ibi fum in medio eorum. ichannis 14. Si qulf diligit mc,fcrmonem meum feruabit,er pater meus H' Lwctf 9. mißt eos priciicare regnum Dei, ct[Mm in-firmos.ïtenv.CircuibMt per caßeUn emngeUßintes, çr curates ubiqi.Luc£to.r.cce icii uobii poteßatem cal candi fuperlerpentesç^fcorpiones, c::/ßtper omnern uirtutem mimici, çr nihil uobis nocebit. Duca i^AU cit ChriUtu de iUa poteßate ubiq; pradicandi-.Oportet p radicari pcenitentiam e:^ remißionem peccatorum in omnesgentes, incipiendoabUierofolyma. Matt.i?. ïte docete omnesgentes. Marei lë. Pradicate Euanges tium omni creatura. Hacfanè particulariafuijße, feu pcrfonalia, feutcmporalia (.utßc dicamw)apparet. Qbferuatione tarnen dignum zir hoe ell, quadmmiße^ num Apoßoloriim initio fucrit particularc:hoc eß,ad certa tantum ludaa loca alligatum. ï^am Matthai deci mo inquit Chrißui : in uiam gentium ne abieritti,^ in ciuitates Samaritanorum ne intraueritif, fed potiiit ite ad ones qua perierunt domut ifrael. Et hac quidein particularit,ut ßc uocemui,mißio, durât ufq; ad afcens folie Chrilli. Poüea uero in ipfa afeenßonis hora accu in Pentecoße, hoc ipfum quad iubebanturpraßabinh Eß igiturhac uniuerfalls,ut fie uocemus,mifiio. Com» munes autem Ecclefia doâores loco certo deßinanttitt ceßauitetiarn miraculorum donum, quale Apofiolitlt;^ primordijs Ecclefia Chrifii habebant. pr^cepta mea feruaueritis, manebitis in mea dileßio» piunt demandationë minifierij uniucrfalis : Ite,inquit, 60 nc,lient er ego preeceptd patris mei feruaui.idem pari in mundum uniuerfum.Etpoftea acceptoßuritufanßo bola defemiw monet, Matth. t}.Adfirt hoe bonum.ut pofit |
De autoritate er dignitate minifierij ifiius,fupri^* tiarn de uerbo Dei quadam collegia funt. Sed bic qui^' dam repetenda uidentur. Matth. 10. Hon nos eilis ^«’ loquimini,fed finritus patris uefiri,qui loquitur in u«* bis. Matth.iS. Ecce ego uobifeum fum omnibus dicbi^gt; ufq; ad confummationem feculi. Luca.io. Qui nos àH* dit, me audit, ichan. 16. Spiritus fanilus arguet mu«^ dum.itcm,Docebituosomnem ueritatem. lohan.i‘i' Spiritus fanltus, quem mittet pater in nomine meo,i^^ uos docebit omnia, er fuggeret uobis omnia quacuntli dixi uobis.lohan.io.Sicut mißt me pater,er ego initto uos:accipitcßiritumfangum. Matth.i0, Quiuosri* cipit,merecipit : er qui me recipit,recipitcum quinto mißt. Qu£nero poteßmaior autoritas aut dignit^^ exifiere, quant h^c, quod minißerio docendi adeßpiP tcr,er filius acffiritusfandus’ Etfiautem prmcipii* liter de minißcrio Apoßolorum hoc fit intcüigendtintgt; qui tanquam teßes Chrißi, ißis magnificis teßimonif omatfer omnibus auditoribus comendatifunt: tn»«^ quia minißerium uerbi non tantum pro ipforum atatt inßituitur, fed ut femper in eo uox Euangelij fond) 'ƒ deo adminißerium docendiuerum acfincerum omm» bus feculis,hicc lUußria dißa pcrtu:ët:Ero,ir,quU din bannis,praiconis er caduccatoris Meßi£. Eßvßi^ huius minifierij funt,dcducere ad uera D» cognitionem. Matth, n. Hcmonouitfiliumnifip^ti^^h ncq;patrcm quis nouit nifi filius, er cui uolucrit filuii reuelare. Q^bd Chrißus uelitfc huic catui adiurgt» liget eum,et ad eum ueniemus,et manfionem apud euiti faciemus.Adfirtfiiritum fangum,Iohannis t-r-Si dili» gitis me,mandata mea feruate: er ego rogabo patrew, eraliumparadetumdabituobis, utmaneatuebifiM indternum : Jfiritum ueritatis, quem mundus non po' tcfi accipere,quia no uidct eum,nec nouit cum. Adfirt conuerfionem, ïohannis o.Omnis quiaudiuit er didi' cit à patre,ucnit ad me. Adfirt pcenitentiam er rendf» So fionempeccatoru,erfa'utem:Luc£i^.Marciië. Rt gcnerationem:tohan.i.Defènfioncm in omnibusaduer' fitatibus: Matthlt;ei r.Qui audit uerba mea, erfidtd} aßimilabitur uiro prudenti, qui adificauit domufM»^ fuper petram, er defcenditpluaia, erflaueruntuenti, er irruerunt in domum iUam, er non cecidit. Adfirt facultatcm beneoperdndi,}ohan,is. Qui manctinnie, er ego in co,bic firtfrudum multum : quia fine me ni» bilpotefiis facere. Déclarât autem ißahis ucrbis:Si |
|
DE LIBERTA TE CHRISTIANA. ‘9J poßimusreßcDeum inuocare çy glorificare. ioban. V.Simanferitis ’mme,Gruerbamea'muobismanfe-r'mt,quodcunq; uolucritis,petetis,ey fiet uobis. Adfirt uitam aternam,lohan. $. Amen amen dico uobis, qui uerba mea audit,ey credit ei qui me mißt, habet uitam atemam.lohannis oßauo:Si quis fermonem meum fer uauerit,mortem non uidebit in aternu. Scd hac m loco de Verbo Dei,de Euangelio, ac uiemis alijs (0‘ioßM deelarantur. cem ampledentes.lohannis 15. Sandum dare canibus, 10 trga conferuu,poß acceptam remißione culpe y poé ne,retrahitur,ey etcrnispoenlsfubijcitur. lohan.^. me figt;ernit,eum^qui me mißt,ffgt;ernit.Mon ßuere rebus neceffarijs pios Euangelijminißros, Matth.zr.Eameli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Primus acprecipuusgradus libertatis Cbridiauié ciisfui,et nonpauifiisme,Grc.Amendicouobis,quic* 30 eß,liberatio apeccato, ira Dei,damnatione,remißio Ccntrariahuicmiriißerio publico funt, Minßeriß docendi in munianum regnum conuertere,ac ma ion* tatemaßeßarc.idquodärißus ferióac faperepre* bendit: Mdttb.iS.io. Marciio.Lucan. ï^ondocere, non lucere,non confiteri : Marei }.to. Serere zizania, feu falfa dogmata : Matthai 13. Burari oues Chrißo, autpr£ßigijs latrocinium 'm oues exercere,ey eas ene care:lohannis 10. Effemerccnarium,lupo uenienteey graffanteoucs deferere.Excommunicarceypcrfcqui turn mmißrospios,turn alias fynceram Euangelij uo* aut margaritas ad porcos proijcere: quod feuere ne fi' ut,probibet Chrißus Mattbai 7. impidGrdedecorofa uitaminißrorum, Matthai is Va homini per quent uenitfcandalum. A/fernari uerbunt, quo Deus oßrrt fuabona:Matthaili-Luca 14. Audire,Grnonama ple(ii:Matthai7.t3. Spernere minißros ftmul cum U(rbo,i,uca lo.Qjii uos ßgt;ernit,me Ipernit: qui autent quid non ßeißis uni de mmoribus bis, nec mibißcißis. Aliénas paßores fequi,lohan.io. Poßremo appendieis uice bec] adijciemus, Qpera mala â dodrma bona effe difcernenda,neqi ob mala o* pera perfone dodrinam quoqi fanam eßeteijeienda: fedaudita dodrma,opera malafugienda effetChrißus docetMatthei 23. Super cathedram Maß federunt fcri be y Pharifei. Qmnia ergo quecunq; dixermt uobis utferuetis,feruate y facitetfecundum opera nero eoru nolitefacerc.Dicunt enim,ey non faciunt. De communiforte docentium m Ecclefia,m loco de Cruce dicetur, DE LIBERTATE CHRI« ftiana. Odrina de libertate Cbrißiana ex locis de De* ge,de lußtficatione,(y de Traditionibus huma nis confiât. Pr'mcipales igitur partes hic paucis répété' refaits erit, cum uberiorem declarationëfuls proprijs locis Ledor'mueniat. Libertatem autem Clmßianam non confifiere 'm so parandam nobis falutem operibus noßrisfmtegerrima impletione legls pro nobis preßita : qua nobis priuile titaÿ{lratus,iudiciorum,onerum politicoru, aut pro* pnetatis pojfeßionum abrogatione, Chriflus euidenter docet,etfailis demonlirat. interrogatus enim de cenfu, quem tudai Bomanorum imperatori cogebantur pén-i(re,non ambiguè,fed diferté reffondet Chriftus: Date Cafari,quafunt Cafaris-t^att. zz.Quo diéto teHatur, fe Zuangeliofuo nonabolcrepaliticum Magiftratum, G^probare omnia quaaieiusgubernationem cy con feruationem politiarum pertinent : nempe obedien- tiam,reuerentia,penfiones,indicia, return propriété* ^a fentiant. Mam lexy prophete ufq^ad lcannem,Mat* td,poenas aduerfus contumaces,turbatores ordmis po nbsp;nbsp;nbsp;thei u. Politia Moyfi,ey tüa ctremoniarü pompa,de* i bebat |
litici,cr graffatores. lO In horto ai Petrum,prateruo cationem fuam aßväantem magißratum, Chrißus 'm* quit : Qui gladium acceperit,gladio peribit, Mattbai iö. Manififiéigitur magißratuapprobat, etuult cum utigladio aduerfus homicidas ey graßatores.üequa-quam igitur permittit, ut pij fefe obediëntie magißra tusac legitimis ipforum peenisfubtrahant. tiam ada-poßolu Petrum omnesq; ptes ea uox cditur. Legimus infuper Chrißum babitaße Capernaum,ibiq; magißra tui ßaterem pro (e ly Petro abfque reludatioMperfol uilJ'e,Matthei 17. Heque in licentia uite confifiere li bertatem Chrißianam,quaß libéré et impunèpeccatis fefe polluere poffent Cbrißiani, abfque iadura gratie Dei,aut falutis, palam eß. tiam Matth. 7. inquit Cbri flustDifcediteameemnes qui opcramini miquitatéi item : Qmnis arbor bona fiudus bonos facit, mala au* tem arbor malos f udus facit item : Qmnis arbor que non facit frudumbonum, exc'mdetur,zy 'm ignem mit tetur. Matth. i3. Seruus nonprefians mifericordiani Qmnis qui facit peccatum, feruus cß peccati. lohan nis Ecce fanus fadus es,iam noli pcccare,ne deterius tibialiquid contmgat. Sicut'mloco de Bonis operibus fußus tradatum eß. Beßat igitur, res effe longéfub* limiores,nempeßiirituales, in quitus libertas Chrißia na conßßat. Gradus autem ißiexconcionibus Chrißi cy ip fa hißoria patent. peccatorumgratuita, perfolutio legls per ebrißi paf* ßonem pro hommibus praßita,iuslicia, quam ex inert to Chrißi fide accipimtu. iohannis s. Amen amen di* co uobis,omnls qui facit peccatum, feruus eü peccatL Si uos filius liberauerit, uerè liberi critis. Matthai }. Veni implerelegcm. iohannis primo : Ex eius plc' nitudine omnes accepimusgratiam pro gratia, iohan nis tertio : Qui credit in eum,non iudicatur.Duca 1. Salutem ex mimicis noßris, ey de manu omnium qui 4ooderuntnos. Item: Ad dandam fdentiamfalutisplcbi eius, in remißione peccatoru. Matih. 1. ipfefaluu fa ciet populu fuum a peccatis fuis. In bis rebus amplißi* mis,credentiu libertas conßßit omniu maxime, ficut in dodrina de Buangelio cr iußificatione expoßtum eß. Secundus gradus eß, libertas à lege Moyß, iuxtd Chrißi fententiarn : Dex ey propheta ufquc ad lohan* nem. Quodautemadlegemmoralemattinet,ChrißuS nos ab eius execratione immunes fielt : ey liberauit e* tiam nos ab eo iure legis,quo obligati eramus,ad com* gium commeruit,ut ob alicnam iuliiciâm,nempe cM üi,ab(blult;imur amp;nbsp;Mificcmur. Sei iuRifiatos iamen uult iuxta eam,obedientM exercere,propter uUm eau* (m, fupra in dodrma de Bonis operibus commémora* tas. Verùm bac ad ilium gradum non pertinent pro* prié, fed ad primum. Ä ßrenfibus autem cr ceremo nialibui in uniuerfum nos libcrauit Cbri{tus,niß quatt nus cum lege natura,qua ad Gecalogum pertinet, cott |
|
tpj CENT. I. LIB. bebdt tdiitu uftq; dd CbriRum durdre,eumq; typis quie bufidum repr£lcntdre.Edm dutéipfdm ob edufdm tAdt-tb£ii.i.. Cbriùus propbttdt,tcmplum Hierofolymitd» num dirutum iri, imó totum gentem excifum iri,m te-ftimonium, quoderpolitidercercmoni£ luddicipoa puli,Qhrtfto exbibito,corruermt. Et lohdnnes bdpti ftd de fdüo er de iure dbrogdt c£rcmonids lAofdicds. Ndin reieilk dc neglediis iïlis, ipfe noudm,ncinpe Ed^ ptiftni dd ïorddnem orditur: uefcitur locuük contrd le gem,er'dfdcriftcijs deducit homines dd exhibitu AU ft fidm.Ecce,inquit,bic cüdgnus Dei,toïlés pecedtd mun di. qudfi dicerct,Ali£ uidïim£ idm omnes ceffant. Tertius grddus libertdtis Cbriüidn£ eü, hbertdsd trdditiombus bumdnis,ftu rebus ftid ndtHrdmcdijs,itd ut non fint dUigdndx confcienti£, neque iuflicid tn eis qu£rcndd. Luc£ 17. Non uenit regnum Dei cum oba ferudtione. Mdtth. 9. erMarcid-definduntur dChri fto diftipuli,qucgt;dnon turn fiequëter ut dilcipuliiohdn nis ieüinent IAdttb£i t;. eifdem pdtrocindtur, illotis manibus contra traditiones lud£orum cibum cdpienti ia quit, pofitus eSt hic in ruinant, er in refurredhonem bus ■. ac pronunciat clarè, tllotk manibus manducare, noncomqumare hominem. AÜegater Efai£ didtum: Eruftra colunt me, docentes dodirmas er mandata bo ininum.Luc£ 10. mquit. Edite er bibite qu£ dpui iU los funt. Scd h£c indodirmdde traditionibus,fuHm proprium habent locum. DE CRVCE ET AFFLICTIO-nibus Ecclefîæ. '^-X’''/’«ffniunk, miferijsaccalamitatibus expofiso tur dcinnotefcant ueri Qhriftiani,acDeus in ipfisce-ta erlubie{ld,Qhriftus paftim docet, er j£pius incuU /^^ Vod Ecclefid Chrifti in hac uita fit cruci dc Ud cdt. hidttl). 7. compdrut Eccleftdin domui in pctrdin extrud£,m qudin defcendunt imbres,uenidnt exunddx tiones,er uenti tempeftuoft impetum tn cum jdadiit,(t minedt turnen immotd. Mdttbxi 10. mquit : Ecce ego mitto uos ficut oues in medium luporum, item : Eritis odio omntbus hominibus propter nomen meum. Non ciidiftipulusfupermdgiftrum.necferuusftuperdomi* num fuum. item : Sipdtremfdmilùs Eelzebub uocdue' runt,lt;^uinto maglf iomeHicos dut^ item: Non uenipa 40 Vel,aliie funtIjnritudles, ut exeommwiicdtioy damM cem mittere in terrdm.fed gUdium. item : Ç^ui nondc cipit erneem fuum, er fequitur me, non eü me dignus. Aldttbxi ii. ToUiteiugum meumfuperuos. Mdt:b lö. Si quis uult uenire poft me,dbneget (emetipfium, er tol Idtcrucemfudmjerfequdturme. Mdttbæi ii. inpdra bold oHendit Chriftus,fi;ruos Deidd nuptidS uocantes, boe eil pr£dicdntcs Euangelium Chrifli, contumcliofe trdddri,er occidi.Mdtt. 24. aidrcin, Luc£zi. Tune trddent uos tn trtbuldtionem,er occident uos, er critis odio omnibus gentibus,propternomemeum. Euc£ n. so PutdtAquodpdeem ueni dure in tcrrim? Dico uobis, non,fed jepdrationem. Lue£ 14. si quis uenit dd me,er non odit putrem fiuum, c^ mutrem, er uxorem, er fi* Uos,er frdtres erforores, ddbuedutem et dnimdfuum, non potefi meus effe difdpulus. Et qui non bdiuldt cru cem fudm,cr uenitpoft me,non poteS: metts effe difci-pulus. Et prolixe ddmonet,b£c ftdum initio credent tibuf meditdudd effe. Cinif enim, tnquit, ex uobif, nolens ædificdre turrim, non prins fedens computat, qui fumptm neceffiirij fint? et num habeat Hntu unde eim poßit perficcre i ae iado fundameato, lum non pote» |
I. C A P. UIL rit perficere, omnes qui uident, incipidut ei iüudere,i!i centes : Hic homo eoepit £dificdre, er non potuit coa* fummure Aut quis rex,iturus ut committdt bellum di* uerfus dUum regem,non fedens prius cogitdt,dn pefiit cum decem milibus ei occurrere,qui cum uigtnti null* bus uenit ddfe? Alioquiddbuc iüolongèagente, legd-tionem mittens,rogdt ed qu£ pdek funt. Sic ergo om* nkexuobk, qui non renunaat omnibus qu£poßidct, nonpoteft meus effe difdpulus. Iohannis is.si mun* to dus uos odit, fcitotequoime prius uobk oient, üem: Non est jeruus maior domino fuo : Si me perfecuti funt, er uos perfequentur ; Si fermonem meum icrud* uerunt, er ueftrumferuabunt. lohannk 16. Abfq;Sy’ ndgogkfdcientuos: erueniethora,ut omnis qui inter fielet uos,drbitreturfeobfequiumpr£ftareDeo. item : H£C loculus fum uobk,ut cum uenerit bord,eo* rum reminifcamini. item: Plorabitk erfiebitisftos, munius autem gaudebit, item . In mundo preffurdm habebitk. Euc£ primo,udticinatur Simeon : Ecce 111* muliorum in iftdeber in fignum cuicontradicetur.èt tudin ipfius dninidm pertrunfibitgladtus, ut reuelen* tur ex multis cordibus cogitdtiones.Exemplum er de’‘ cldrdtiohuius pdrtis etidm Chriftus eft,Ecclefi£ ftt cdput,er omnes eitts temporis credentes. Definitio crucis exhdc totd trdddtione fumenis (ft, nempe quoi crux Ecclefi£, fint omnis generic ff* ftióttones qu£ pijs dccidunt : pr£cipuè ucro,qu£ propter nomen Chnfti infi:runtur,ut probentur,eruiidn» lebretur. Sunt dutem,ut m firmis pofted ndrrdndum erit,df^ flidionesUdrij generk. dlix mtern£,ut moeror dniffd, lohdn.id.Tentdtiones didbolic£,IAdttb£i 410. Luc^ id.Luddti^ncs intern£cum morte,qudlcs Chrifiusm borto ^uddns ftnguinem fiufiinuit. Ali£ extern, d ftdgelldtiones dc Idcerdtiones corporum, interftdio-nes, Udtthxi io.lobdnnisi6. rdpin£ bonorum dc pop feftionum,profligdtio in exilium, Mdtth.io. Luca i4-tio,ïohdnnis 16. Ali£ corpordles, ut ocadere corpus: Mdtth£i so.lohdnnif te, C\i!£ ueró cduf£ fint,qudre Bcclefid dffiigdtur,ip!( Chrifins exponit tAdUb s Bedti efiif, etc cum dixenut omnemdludduer[usuos,mentientes propter me. AUt» thæi 10. Ad reges ducemini propter me. item Mdttb. 10. i^.tAdrd n.Eritis odto omnibus homtnibus pro^ pter nomen meum. Item ISUtth. 10.1 e, Qui perdiierit unimam fuum propter me, mueniet eum. l^dttbxi 19» Qui reliquerit,(yc.propter nomcm meum. Alrtitb« '.z ferui truciduntur propter uoccm qud hommes ui nuptids regdles Muitdnt.Luc£ td-in Cbrifium perficu üo fufdpitur, eo qu()dpbdrif£orum fuperftitionestd-XdtfZy uerum dodrinum trddit. Mutth^i u.n. incre* puns EidZdretbdnos, odium incurrit, er perfecutiot nem.Uidtthxiiz.tobdnniss.luddiperlequunturihri^ flum,quid Sdbbdtbo mfirmum curduerat. tobunnis 7. Me odit mundus,quid ego tefiimoniu perhibeo de ido, quad operd dus maid fint. \obdnnA 7.10.1 e s v m co# éo fitentem fe effe Keftidm, idq- probdutem euidentißtmis argumentis, uolunt Idpiddre, iob.t}, Si de mundo fuift |
|
197 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DECRVCEET f(tif,muniuf(ltioif!Mtnerlt;it diligeret. djitdueróde mutiio non eftis,fei ego elegi uos de mundo,()roptere.i odit uos mundits. Ucm : H« omniaficieniuobis pros ptemomenmeunty'iuii nefdunt eumqui me mißt. Io= Immis i6,Bt hteefadent !tobis,quu non’norunt putré, tte'j; mc. iohannii 17. Ego dedi eisfermonem tuumte^r mundus eos odio hübet, quid non funt de mundo, ßeut vego no[um de mundo, infantes Bethlehemitid tru diantur, Chrißus in Aegyptum infans portatur, co quad lÄdgi dttulerant nundum de nato T.ud£oru rege, ; feu fÄeßu-.lohanncs buptißa capite pleditur, eo quoi Herodis meeßum tuxauerat. Conßngunt autem alias caufas hoßes,coram uulgo plaußibilcs:ut 'Violationem fabbathi,lAatth£i iz. AXar» d z,Luc£ s.Qjiod dtra uoeationem à pontißdbus pe titim doccret Chrißus^Mattbcd zi. Q«ù blaßihemaa rct,ß: Chrißumeyfilium Deiprofitent : lAatthd zs. Ojiia primates reprehendit,Luc£ 4.. Articulas accufia fionum coram Pilato preßruntfacerdotes cotra Chri ßum,Luc£zj.Uuncßmquinnt, mucnimus fubuertente j gentem noßram,Gr prohibentem t-ributa dare C£fari, amp;nbsp;dicentem fe Chrißum regem effe. Item falß teßes di tuntßc ex eo audijßß,quod uelit deßruere templu Dei, amp;nbsp;in triduo £dificare ißud.IAatthd zaAohannis 8.di= cunt,cum habere d£monium. Ex hac commémoration ne apparel, caufas perfecutionum erga Chrißum et e' ius membra,non eßefurta,adultcria,räpmas,neq; etia falfas amp;nbsp;blaffihemas opmiones et dodrinasifedfanam de Cbrißo ©- dus beneficijs dodrinam, er conßßio-nein, etneceffariasreprehenfiones peccatorum prim£ = G'fecund£ tabuU Decalogi. Haßes uero perfecutionem exercentes : non infima tantum de plebefex defcribitur,fcd omnium fummi,ail clauum Eccleߣac politici regiminis fedentes, loco, cruditiolte, fapientia, uirtutibus, autoritaft, potentia illußres,titulo Eccleߣ fungentes ,pr£terca çy ipß do meßiei interfedatores ipßus Chridi exißcntes. hiata th d 10. ait, cos qui conciliorum poteßatemhabent: hoc eß ,Afuinmis E.ccleßaßici regiminisgubernatoris bus, c A praßdibus ac regibus immaném perfecutios. nemoriri.iAatthaiz. Herodes Chrißum cy infantes perfequitur.Matthai tz^harifei coiiß)irant,ac confié liumineunt deCbrißocmedio toUendo. Matthai i/^. Herodes Antipas.'Baptißam interfidt,,Herodias ey fi* lia dus merctricis earn rem impétrant À rege. Matthäi n. Pontifices zyfeniores populi accufant Chrißum, tanquamfalfum dodorem.Matthä zz.pharifei et He rodiani caUidi mßdiantur Chrißo.Matthai z6.princi pesfacerdotum etfeniores populi de Cbrißo capiendo amp;occidendo decernunt: ludas ifcariotes Chrißum tri ginta argenteis prédit : Item facerdotes msvi’tutbla ßhemum damnant, mmißri dus ßmul fauitiam extra cent.accedit zy réliqua turba'.Mattb.z7. Principes fae cerdotumfeniores populi,Pilatuspr£fes,populus,mi-Utes, perfecutionem contra Chrißum adiuuant. Ndw populus qui paulo ante clamauerat,Hofianna filio Da uidtnuneperfuafus A facerdotibus, uoeißratur, Tolle tolle ,Puc£iz, Hierofolymitani dicunturßre crucifia xores ChrißiAohannis is-Mundumaitcidio flagratua rumergadifcipulosApß igitur tiid£i,qui debebantefa t fe eufodes dodrina uer£ de Meßia,cumqi obuijs non |
A F F L. E C C L E S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ipg tantum niais,quad dicitur,fedtolls pedoribus amplea di,ac uocefua cora toto mundo eelebrare ,funt ofores ac perfecutores Chrißi,zy omnium qui in cum credut. Sunt autem ipß imago falf£ Hccleߣ omniß temporu. Porm£ atfiidionu Eccleߣ paßim recitantur. Chri flus infans m exüium pellitur,ufq- 'm Aegyptum. Peth lehcmitid infantes nefariè ob natum Chriftum ludaoa rum regem truddantur. Matthai 10. Marei ij. inquit Chrißus: Tradent uos in concilijs,zy in fynagogis fuis flageüabut uos,zy‘ad pr£fides zir reges ducemmi pro pter nomen meum. Iohannis 16. dicit : e' fynagogis t^ cient uosifedueniet hord,utomnisquimterficttuos, arbitretur obfequiumfe praßare Deo. ïoannes baptia fta primum in carcere maceratur: poflea in eodem,caa pitetruncatur: Matthai n. 14. Matthai isi.Euc£ 14. indicat chrißus, domum, fi-atres,fororcs, patrem, ma trem, uxorem, filios,agros,propter nomen fuum defe rendos : hoe eß, credentes bonis fuis ob coßßione exu turn iri. Matthai zz. ait, feruos uoeantes ad nuptias, hoc efl dodores,ignominiofè tradatos et occifos.Mat' thai z e. Ofculo ac blanda falutatione ludas Chriflunt prodit, ac tradit iudais. turba uiolcntas manus inijdt, ac captiuum ad facerdotes adducit.Hi quarunt falfa aduerfus ipfum teßimonia, zy contra confeientiam, mortisfententiam in eum proßrunt: mmiflri conteda dusfide, colaphos ei impingunt, ac iubcnt diuinare quis ßcerit. Matthai zy. ducunt eum ad Pilalum : zy uulgus indomitum zy furiofum inßigant,ut poflulent Chrißum interfici,Harrabam autem latronem dimitti: tandem blanditijs zy minis Pratorille impulfus contra fuain confdentiam,laitansctiammanus inconffedu omnium, militibus eum crudfigendum tradit:zy quoa modo hoßesfußtenfum in crucefarcafmlsfxdgitar'tnt, fiio loco exponetur. Matthai lo.Marci tji Tradetßaa ter fi-atrem in mortem, er pater filiuin, zy infurgent filij in parentes,zy morte eos aßieient.Luca a-l^azaa rethani Chrißum in pracipilium ducunt,inde eum dea turbaturi,nifi manus iplorum cuafllJèt.Euca 14.01«« nis ex uobis qui non renunciat omnibus quapoßidet, gt;nbsp;non poteß meus cjß di flip ulus.Enea z;.nitidus Chris flus Herodi mittitur, z^ fiunt amici Pilatus zy Heros desAohannis loAudai uolunt Chrißum lapidare,ac dia cunt eum habere damonium,infanire,blaflihemareAO' bannis 16. Plorabitis zy flebitis uos,mundus contra gaudebit. CAuoniodo crux feu afflidiones firenda flnt,multis in locis chrißus docetut, quod ßatuendum fit,no cafu easaccidere,feuDeo ignorante 1 Matthailo 'Son'ne duo pafferes affe uencundEt unus ex illis non cadet fua per terrain, fine pâtre ueßro. Veßri autem captlli capi tis omîtes numerati funt. Polite ergo timere, multis pafferibus meliorcs eflis.lohan. lo.Egofumpaßorboa nus,z^ cognofeo oues meas. Secundo, quad nihil infos liti nobis ufuueniat,idco fuum exemplum nult nos con fl der are. Mattb.io. toban.is- Non eß difdpulus fuper magiflrum, necferuusfuperdominumfuum. Sußieit difdpulo utfltflcut magißer cius,zy feruus fleut domi nuseius. Si patremfamiliÂs Beelzebub uocauerunt, quanto magis domeflicos dus? ne ergo timueritis eos: fieperfecutifunt prophetas,zy qui fuerunt ante uos. Tertio,uult nos Chrißus caufarn,quare perfecutionem i z patimur. |
’9gt;
C E N T. I. LI B.
pdtimur,confidcrdre : tizmpe qubd cd nb fit noßrd,fed ipfius Chrißi. Kdtthgi 10. Adreges ducemini propter me.lohdn. ts. Kgc omnidfdcient uobls propter nomen meum.Eucg lo.Qui uos ßgt;ernit,me ßernit.Plurd eins generis teßimonid fuprdrecitdtd funt. Q^drtó,pro* mißioncs uult nos in conßeßu habere, quod crucem uelit moderdri Chrißus mißionc zyduxiHo Spiritus fdnßi.IAdtthgi lo. Kurd i3.Euc£ 12. Cum dutem tru-dent uos,nolite cogitare, quornodo et quidloquamini. ddbitur enim uobis in iüdhord, quidloqudmmi Hon enim uos eßis quiloquimigt;ii,fcd (firitus putris uefiri, qui loquitur in uobis. Lucg n. Ego dabo uobis os zy fdpientidm,cui nonpoterunt refißere zy contradicere omnes dduerfdrij ueßri.lohdnn^ 14. Ego rogabo pd» trem,zy dUum pdrdcletum dabit uobis, ut manedt uo* bifcum in £ternum. Quinto, promißiones etidm de
i.
CAP. un.
Ϋ£gt;
dngclomonente,mdnusKerodiseffugïunt. Septiml), Kcdicum.inquit.v inn non uidebitis me : cy iterutn modicum,zy uidebitis me,quid Uddo dd pdtrem.lohiut. ts. Ptßdutem ddpdßione Chrißi h£c uerbd proprii peninent,tdmen h£cgcnerdlis doUrmd omnibus itd» libusddB.ccleßdmßgt;e(ldt,quod tribuldtiones credent tium non ßnt in perpetuum durdtur£,fed modico tdm turn tempore, oàduô, monet Chrißus,non nimitun effèpertimefeëdos perfecutores,cum in corpus tdutun 10 fauire queunt, citrd iniuridm unimee : Kldtth£i io. No lite,inquit,timere eos qui occidunt corpus, dnimdm d» tem nonpoffunt occidert : fed potius timeteeum qtd poteßzy dnimdm zy corpus perdereingehenndm. iionó,qui non fußmet tribuldtiones propter ChrißHi non poffunt eße difcipulicius, zy punientur etidm i»
füA pr^efeatM et deßnßone proponU Cbr^m, MMh, »0. Omnes cdpiUi cdpitis ueßri numerdU faut. Luce z«, Cdpilhii de cdpite tiédira non peribit. ïobdnnis lo. Non rdpiet eos quifqud de mdnu mcd : pdter meut qui dédit mihi, mdior omnibut eüfZ^-nemopoteHeosrdt pere de mdiiu pdtrit mei. lohdnnit iç). Non reltnqudm uotorpbdnos. lohdtmfste.lu mundopreffurdmhdbe bitlt : fed conßdite,ego uid mundum. Mdttbsi »8. Eca ce ego uobifcum fam omnibut àiebut ufq- dd confum-mdtionem fecuU., Sextöjdmplißimdm retributionem promittit in bic Z7 tetemd nitd, M.dttb. t^. Omnis qui r cliquent domum^uel frdtres,dut firom, dut pdtmn, dut mdtrcm,dut uxorem, dut filios, dut dgros propter nomen meum,centuplum dccipiet, c:r uitum cetermm poßidebit. Mdtth£is.'Redti quiperfecutionempdtiun tur propter iußicidm,quonidm ip for u eü regnum ccea lorum. Hedti efili cum mdlcdixermt uobls homines,qt perfecuti uos fuerimt,cT dixerint omne mdhim dduer» fut uos, mentientes propter me. Gdudete^exultdtey quonium merces ueftrd copiofd eß in cœUs. l^dtth. lé. Qui uoluerit dnimum fudmfdludmfdcere,pcrdct cum. Qui dutem perdiderit dnimdm fudm propter me, mue niet edm. item:7ilius hommituenturus eüin gloria
ÎO
30
extremo iudicio. Kdtth.io. Quidmdtputrem dutwi trein plus qudm me, non cß me dignus : zy qui dmutß Hum dut filiumßper me,non eß me dignus.Et qui non dccipit crucem fudm,zy fequitur me,no eß me dignut. Euc£ t.^.Si quis uenit dd me,zy no edit putrem fuum, zy mdtrcm,zy uxorem, zy filios, zy frdtres, zyßro* res,ddhuc dutem dnimdm fudm,non poteß meus eße di fcipulus : zy qui no biùuldt crucem fudm,zy uenitpoß me,nonpoteß meus eße difcipulus. KMhxi 1 c. LKf^ 9. Qgt negducrit me corum hommibus, négdbo et eg» cum cordm pdtre meo cxlefii. Kdtih. 13. Qui fuperpt trofd femmdtus cß,is eß qui uerbum dudit,et contmnb cum gdudio dccipit illud : non hdbet dutem in fe nü' cem,fed eß tempordlls. Edüd enim tribuldtione et pet fecutione propter uerbum, cotmuo fcunddlifdtur. Mlt;* th£ii6.Quid prodeßhomini,ßuniucrfum mundunt lucretur,dnimg dutem fu£ detrimentum pdlidtur 11® quitur dutem Chrißus de ijs,qui ob metum cruels et tt rum corpordliumfe non fequuntur.
Virtufes qu£ in cruce zy tribuldtionibus exercent debcdnt,pdrtim ex idm commemordtis, purtim ex iHfi
quoq^ teßimonijspdtent : ut, noticid Deizy uolunti-tis dus, ßdtuens Deum fcire noßras £rumnss,ijiq -^' ci,zymitigdtionem dtq; duxilium pr£ßituru eße.bUt putris (ui, cum dngeliSfuis,zy tune reddet unicuiq^ fe* 40 th£i ó.tdouit pdter ueßcr,quibus opus fit uobis,pdufi cunduinopusfuu. Lucg ii.'Koli timere pufilk grex, nbsp;nbsp;nbsp;quam petdtis ab co. Katt. i3.Ecce ego uobifeufum.
quid compldeitum eß pdtri ueßro dure nobis regnum. Luca 6. Bedtiqui nuncfletis,quid ridebitis. Bati eri* tis,cum ues oderint homines, et cum feparduerint uos, Cr exprobrduerint, cr eiccerint nomen ueßrum tdn~ qudm mdlum,propter filium hominis : gdudete et exul tdte in ittd die, ecce enim merces ueßrd multd e^ in ex lo.ïohdnnis le.Trißicid ueßrd uerteturin gdudium.
qudm petdtis db co. Mdtt. 28. Ecce ego uobifeufun-Ordtio ; Kdtth£i 26. Vigildtc zy ordte, ne mtretisin tentdtionem. Kunfuctudo ergd ipfos hoßes, Ndtlhsi s- LUc£ 6. Ego dico uobis,diligite inimicos ueßroS.be
nefdcite his qui oderunt uos,zy ordte pro perfequedE bus zy cdlumnidntibus uos,utfitisfilij putris uefiri qd in cxlis eß, qui folem fuum oriri finitfuper bonos Gquot; malos,zy plintfiiperiußos zy miußos. Patientin,tu Kuiter cum parit,trißieid habetfquid uenit hord dus. nbsp;nbsp;nbsp;ca 21. In patientia ueßrd poßidete dnimds ueßras. i^it
Cum autem pepererit puerum,idm non meminit angu So th£i5. Eueg 6. Ego dico uobis,ne refiflatismdio (hoe fii£,propter gdudiü,quid natus eß homo in mundum.
Ef uos nunc quidem trißieidm hdbetis. Herum dutem uidebo uos, zr gdudebit cor ueßrum, çy gdudium ue* flrum nemo tollet d uobls. Proponuntur ey exempld mirdculofdrumdiberdtionum. Mdtth. i. iofeph in fom nis per dngelummonetur de perfecutionemgruête db Herode : çy locus quo fe debedt cum Mdrid cy mfdntu lo i a sv recipere, nempe Aegyptus nomimdtur, cum quidem dntè Nldgi munerd i e s v tdnqudm nero Kef* ߣ obtuliffènt . idquod diuino conßlio fdilum eß,ut indeuiaticum neceffdrium hdberent.Kdgietidmipß,
eß,priudtos non uult uiolenterpropulfdre iniuridsil* licito modo, fed pdtientidm ixercere ) fed ß quit te pet cujferit in dextrum mdxiUdm tudm,pr£beeizylt;t^t(* rum : zy ei qui uult tecum in iudicio contendere, C W niedm tudm tollere, dimitte ei zy pdUium. Humilité» KdUh. H. Difcitedme,quid mills fum,ttbumilifeot*
de. Conßdntid,dc perfeuerdntia : Kdtth£i ’o.ti. Kdrei lï.Qiii per feuer duerit ufq^ in finem,is fdluvs e» rit. lohdnnisi6.Qonfidite,lt;gouicimundum. Tofc So rdntidmor£, Luc£iS. Oportetfemperordre, eynon defcere. loban.n. Chriflus mordtur,donee LdtiArtisM ti
|
ÖË MI RAC VL IS. lét td^ngitur:uer'um poßea miraculofiiuterpotentius ei opent firt,ex fepulcbro eum uocans er refufeitans. PrHi:nïid,ïAdtth£i 10. Eßote prudentes ficut ferpena tes,erfimplices ficutcolumb£:Cauete autem db homi nibus. spes £tem£glorificationis, Matth. ;. Merces ueßra copiofd eß in coelit. tempore nonrefirmidatdut uitat crucem,fedßonte cogitAtiones.'VtnütumfiAttdmipfisfandis,quAmetidio obuiarn procedit perfecutoribus. Quoi ueró etiarn nos,perimus. Matth. »4. Petrus in aqua ambulans, ac 30 Mard 16.Iohannis zo. er alibifiepius. tobannit 4. a», fentiens uim uentorum, ac pedes fuos in undas mergi, txclamatanxiè, Domine faluum mefdc. Vt diledio er baptifmate quo ego baptifdbimmi: feiere autem ai 40 mru, qu£ À Chrißo eiusq; iifcipulis fuoiußu fiebantt dexteram meam.dutßnißram, non eß meum dare uo- er falforü doßoru falfa mirdcula, dc quibus Cbrißus Pines cruds multi funt,nempc ut credentes Chrißo fiant confbrmes.Mdtth.io.Euc£6.lohannis if.Suffidt iifcipulo,utfitficut nidgifier.ité: Si me perfecuti funt, etuosperfiequentur. Vtdifccrnanturp'ijetimpij,ueri »0 credentes er hypacrit£. Matth£i 7.ait Cbrißus, conoid domiM firmitdtem,qu£ tempefiatibut iadata non conddit lecontriuerb imbecillitatc £dificijpateficri, quando irruuntturbmesacfiumina, er fit ruina dus magna. Mdttb.ij. Soleßlendente aitprobari fiumen turn,an babeat raiicein.ÿidm fatum fupra petram,flac cefcere ßatim. atquoiin bono agro nafdtur, omnem ariorem foils fußmere. Euc£ ». Tuam ipfiut animam pertranfibit gladius, ut rcuelentur ex multis cordibut alijs,eos aibuebabere peccatum^er eße imbecilles: er quoi non fußententur fuis uiribut, fed Hei mifericora iiacrpotentid.Euc£ zi. Ego rogauipro te Petre, ne ießeidt fides tua. Vt omnes caUiditatem er potentiam Hidboli animaduertant. Euc£ zz. Eccefatanos expeti uit uos,ut cribraret ficut tritiemn. Vt preces ardentio res in drumnis er mferijs excitentur,qu£ rebut ad uo . bntijtfm fiucntibus ualie languii£ fuut. tAatth. s. na uiculdfubmergentecldmitant difcipuli: Hominefalud nemergd immicos elidm,dcpdtientidm creientesdia fallt. Mdhb. s. 'Vtdeßderiu£tern£ uit£ exeiteturidc normt pij,fudm feglorid in diterd uitd hd^ituros eße. Huttf).;.Merets ueßrd copiofd eß in cxlis.'Vt difeernd t’drregnum Chrißu regno munidnoicr pidnum ßdt, erdent« bdbere bond ßiritudlid,(iu£ nullit perfecuti onibiKeripiciuednt.MLdttb.ti. CaUcemmeum bibetis. bitiVt kc occdßone Eudngelium propdgetur,et impij etidin illuiduiidnt.Ctuoties Cbrißus coddut eß füget natolies ilibi ßdrßt uoeem Euangelij, dc mirdculis fe p.ti-eßcit.l'lidttb£i lo.dit Cbrißus, perfecutionem etil eoßeiidre, ut ßt teßimonium genlibus : boceß,ut ed ocaßone duHdntpiorum conßßioneSt nee poßint iga noYMtidin eordm Deo pr£tcniere. EßdUtemdißbreniid crucit ebrißier Apoßoloa mme pdtrit. toban. s. Pater meus ufq^ modo opcratur, eregooperor. item : Q^fcung; iüe ficcrit,b£c er fi rum,feu totius Ecdcji£ Chrißi. tüe enim fud paßione fb lius fimiliter facit, item i Sicut pater fufdtat mortuos peccitd totiut generis humuni cxpiduit,\ohdnnis e.Cd romeielimuniiuitdlohdniiis 10. Animdmmedpono pro ouibus meis. ïobdnnit primo : Ecce dgnus Deiciui toflit peccdtd munii. Q«ó ego Hdio,nunc non potes ue nire,fe(^ucrisdutempofied. Piomn dutem ajjiidiones nonfuntexpidtiones nec^ue Quorum nee^i dUorumpect Citoru.amp;bdbentdlwsfineSydeqMbus modo didueß. Contrdndliuic iodriM funtiSpontdnedm ßbi cru eem imponere. JAdtthdi 9. Non uult Chriftut prêter nitdti,bacratione,quàidiCenturionem mquitiVaa neeeßitate idunio affligi difcipulosit^iuiiquiipoßunt, eö de,er ficut credidißi, fiat tibi: er fanatus eßpuer ilia 'ttiquitffilij ßonfi lugere,quaniiu cum lüis eß jfionfuil horaSocrum Petri fibridtatem, tangendo manumcu |
io» Venient dutem dies ,cum dufirdur eb els ßioißus^zr tune ieiundbunt. In cruee ieficere,zr reimquere con fißionem uerbi. tHdttb.ii. fddd tribuldtione er perfe cutionepropteruerbü^continubfednidUfdtur. Pro« pter pecunid ebrißum prodere,ut luidt. Eße temerd rium er convientcm,qudß tuis uiribut poßis pr£Üd-gt; re conßdtitidnt,ßcut Petrut. Poßremb Cbrißu fugiße fiepe legitur. infidns tum dibue, geßdtur in Aegyptüßugiens tierodis immdnia tdtem. Nldttb.u,.\obdniie capto difeedit.idem facit créa igt;rb dlids,lud£it contra fefurétibut,er necem ante fuit temput maebmantibut. lubet etiarn fuos difcipulos fd gere,Mattb.io.Cumuosperfequenturin ciuitateißd, fugite I« aliamltem : Ciuicuiiq^ non receperit uos,nea que audierit fermones ueßros, exeuntes jiras ê domó uelexciuitateilld,cxcuiitcpuluerem de pèdibus uea firis. Qjiod autem ai Cbrißu attmetßieo fugit,quid nonium uenerat hora eiut. Iohannis 7. Statuto autem Apoßolisfugdm pr^cipit, ideo fdeit, quid nOn in uno tintum loco, fei in pluribus debebdnt ^imngeUunt pr£iicdre. Aliis lobunnls 10. difeernit mercendrium periculißdm, deferentem ones ob periculi : er bonuin pddorcm,etiam uitnm profunientem pro cuicul'^. DE MIRACVLlS. Irdculd EudugeUdte uocdnt^af/^^e’ix^mirdt bilid. Nidtth. »i. Videntes principes fdcerdo f turn er fcrib£ mirdbilid eju^ßeit. Et 7!:.uéa\ ßgna. fiâx iixi Tdßxfx eoniunguntiir. t^iß,mciuit,ßgnd er prodigidconßgt;exeriti5,no creiitis.lobAH.^. uoedntur operd DeiVt m«tnißßtttturtinquit,meo eperdDeit Abunidre dutem hijioridm ChriHi plurimii hißt gnibui miïdculh,(x E.Udngelißii appdret. Deßnitio è rebut ipßs tdlit poteß eoüigt : tli.irdctlgt; ldfunt,fdild prêter communem ndturæ eurfum,dut or dinetn,teßißcdntid ie t^eßid z^ eiut ioUrind, DupUcid nürdculd ^udugeUßie memmerut : ed nit inquit làdttbdi 14 » Vidrei tertio : Surgentpfeudoebri ßi er pfeudopropbet£,er idbunt fignd mugnd et pro iigidjitd ut in errorem iniucdntur,fifieripoteß,ed tidin eleüi. Cdufd efficiens mirdculoru eß r)eus,nempe pdier, filiut,er Ifiiritut fdnUut. lobdn. 10. Edcio operd in no amp;uiuißcdt,ßc erßUusquosuult uiuifiedt. Aldtthiei 1». Ego inßiritu Hei eijeio i^monid. Cdtdlogum mirdculorum ipfd Inßorid ebrißi fupt peiitdt. SdUdt dutem plerunq^ £grotos, dc mdic bdbeii tes,uerbo duntdxdt : eos^ dli'ds prlt;efentes,dliis dbfen» tes : interdum uerb, c^udnio tdntum eum dttign üt. Ai leprofum dicit,Mundus eßo, er conßßim munidtd eß leprd eiut. Pdrulyticum Centurionis reßituit dbfens fd i trad |
|
20? C E N T. I. LI B. I. C A P. 111 I, rat.imper at uentls er mari, aemoxmitefeunt. damo' nes expellit uoce. item Matth. 8. paralyticum bis uer* bis fanat : Surge,tolle ledum tuum,er uade in domum tuam. H£morrhoilfa tangens faltem fimbriam ueßti menti Chrißi,euadit fana. Cæcis uifum tribuit,tangens ipforum oculos,ac dices : Secundum fidem ueßram fiat uobls. Matth. ^. arid am babentem manumiuuat,in* quicns:Extende manum tuam.qu£ extenfa,reßituta eß fanitati,ßcutaltera. Matth. 11. quinq- miUiahominu pa feit quinq; panibus,er duobus pifdbus. Graditur imo mari i ES VS, er Petrum mare fußentat,in eo inceden tem. ïn Genefaretberalij,uel fimbriam tantum ueßU menti Chrißi attingentes,fanantur. Matth. 14. Cana* n££ filiam abfens À d£monio liber at,h£c uerbaproß' rens-.O' mulier, magna eß fides tua,fiat tibi ficut uis:et fanata eßfilia dus in hac ip fa bora.Quatuormillia bo minum Chrißus feptem panibus, ctquibufdam pifcicu lispafdtiMatthai is.lncrepandod£moniumeijcit.iu* betpifcari Petrum,er pr£didt eum in ore capti pi^ cis si inßiritu Dei eijeio damonia, igitur peruenit in nos fiatereminuenturum.Matth. 17.Tangitoculosdro* zoregnumDei Matth, zt. ingreffus templumiuxtaZi rum c£corum,er mox uident. Matth. zo.Picui maledi cit,^ilico lircfcit.Iiititth.u.Surdum et mutum curdt, dutens eum feorßm,iinponens digitos in dures, ey ex* puens tdngit iingudm,dicens,tiepigt;dthdh:cr üatim au dit et loquitur.Mdrci 7. Verbo dc iujju Chrißi, Petri» ingentem pifcium multitudinem cdpit.Luc£ slncurud impotiédo mdnuserigif.Lucie ij. lAdlcho borium fer uo dinputdtdinduriculdm tdngendo reßituit'.Lucd: 12. Aqudm mutdtinuinum drcdtid ui,tdntuindicens, hn* plete hydriasaqua: er adijdens,Haurite nunc,et firte jo k propheta,qui uenturus ed in mundum. Iohannis w-architriclino:lohz.Reguliabfensfiliumaßbrilibe* Opera qu£ ego fado in nomine patris, teßimoninm perhibent de me. Si non fado opera patris mei, ndUf rdt,hls uerbls: Vddetfilius tuns uiuit. lob. 4. Inßrmus ad probdticdin pißimm reßituiturfdnitdti in nomen to, quod ad eum dicit ieïvs, Surge tolle grabatum tuum,ey dmbuld:leb,s.C£co itd uifum dondt : expuit m terrdmtO'fdcitlutumeßiuto, eriHeuitiÜudfuper oculos eins, dicens : Vdde er bud in natdtorid Silobd. quad ubi fecißet,uißim dccepit.lob.c). lußu Chri^i ca piuntur pifces ,lobdn.ti. Dcfundldm principis filidm refufdtat hifceuerbis,Paella furge: er conßßim fur* 40 Deo uencris magißennemo enim poteß h£cßgnajace git, Mattb£i 9. in porta Piaim filium uidH£ reßituit uit£,fic dicensi Adobefcens,tibi dico furge, inox adole* fcens m loculo refedit.Luc£ y.Tazarum è morte refu* fdtans,inquit,Lazare ueni ßraner fiatim prodijt qui fuerat mortuus ,ioh.i.i. Pecit er alia plurafigna 1 e* svs, qu£ non funtab Euangelißis omnia defcripta, Iohannis zo, Accidunt er alia miranda fada. Verbum fit caro, Iohannis i.Luc£ t.Matthd z. Elifabetha ßcrilis m ex ■ trema feneda, iuxta uerbum Domini parit lobannem, So Lucæ i. Zacharias fit mutus, er lohanne nato rurfus ab hac plaga liber atur : Luc£ 1. In paßione Chridifol tclipfin patitur abf{^ naturaUbus caufis,uelum templi femditur per medium,terra tremifcit,petr£ rumpun* tur, monumenta aperiuntur : prodeunt multafando* rum corpora,er apparent multis. Deniq; er Chrißus ipfe mortuus reuera in cruce, tertia pod die refurgit uiuus ,fcfe^ difcipulis conßieiendum pr£bet per dies quadraginta, er tandem abfq; fcala ipfis ßiedantibus afcendit ad ccelos. Ador.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60 imis miraculorum diligenter funt chferuandi. Pri* |
»«4 mus eß,ut de Méfia euHenter teßimonia ßrant, ac lu* eulenterprobet,hune iamp;svM eße Meßiam.I^lattbai 8. Obtulcrutei multos d£monid bdbentes,er eijeiebat ßgt;iritus ucrbo,er omnes male habentes curauifut ai* implcretur quod didum edper Efaiam propbetam ü* centem : Ipfe infirmitates nodras accepit, er morbos portauit. Non igitur temerefadafunt miracula,ßd pr£diddfueruntàpropbetis,quc)d Méfias talibus mi* randisfadis fefe effet declaraturus. Mattbxi 9. turbe con^edis miraculis Chrißi, dicunt: EJunquam app^ mit ßc in ßrael. Ioannis 9. A' feculo non ed auditum, quad quls aperuerit oculos c£ci nati. Matih. 21. difd* pulis Iohannis qu£rentibus. Tune es qui uenturus eßgt; an alium expedamusl reßondet i E s v s ; Ite renuda* te lohanni,qu£ auditis et uidctis:c£ci uident,claudi am bulant,leproß mundantur,furdi audiunt,mortui r(ßr gunt,pdupercs euangelifantur. li£c igitur opera cjlt» dit manißßc teßari,quißt uerus Méfias. Mattbai gt;*• ebaru uaticinium,poßea et c£cos claudosf fanat, ac* elamantibus pueris, Hoßanna filio Dauid. Iohannis *• Poßquam ex aqua uerbofuo uinum creajfet, buncepi logum Euangelißa attexit : Manißßauit gloria [uam, er crediderunt in eum difcipuli : hoe eß, Dedarauitß eßeuerum Meßiam. Ioannis 4,Ven!Xeruidctehomi nem, qui dixit mihi omnia qu£cunque ßeitnunodi ipfe eß Chrißus? Iohannis o. Hommes cum uidifed. quod ficerat i E s v s ßgnum, dicebant : Htc eß uerè il credere mbi. Iohannis ulhßrmitds b£c non eßad mof tem,fedprogloria Dei, utglorifiectur filius Deipof earn, lohaUnis dccimoquarto: Propter opera ip fa cf(* dite.lohdecimoquinto-.Si operanon ficiffem,qu£tif^ mo dlius ßeit, peccatum non baberent. Secundusf' nis cli,ut ßmul probent,Chrißum diuind potenM p^^^ ditum dc uerum Deum eße. lobduntsj. Scimui qMii re qu£ tu fdcis,nißfuerit Deus cum eo.lohannis 9.N« que hic pcccduit,nec^ parentes dus,fed ut manißßtti* tur opéra Dei in iUo.üt poßea ad eum cui uifum dona' rat, inquit : Credit in filium Dei i Hifee uerbis qu^fd iniracuU ufus odcndit,nempe ut cognofcat,fetffe utfo Deifilium. Iohannis 10,Vosdicitismeblaßbentart, quôddixi,Pilins Deifum.Si no fado opera patrismd, nolite credere. Si autem fado, er ß mihi non uultis ert dere,operibus crédité, ut cognofcatis quia pater in me e{i,er ego in patre. Iohannis t.ait Hathanael: pabbi, tu es filius Dei,tu es rex Ifrael.reßondit 1 b s v s;Qwù dixi, uidi te fub ficu, credis,maiora bis uidebis. liauo* ty,Marei 1$. Centurio,er qui cum eo erant eudodien* tes i ES v is,uifo terr£motu, er hls qu£ fiebant,limite runt ualde,dicëtes:'Verè filius Dei er at iße. Hue peril net, quod ipfe poteflatem acfacultatem preedandi mb racula impertiat : Matth. 10. Tertius finis mraculo* rum eß,ut teßificentur de offido Meßi£. idea enim dj dt diabolum, ut eßendatfe eum uidurum :fanat ma* lè habentes, ac mortuos refufdtat, ut doceat fe reßau raturumac uiuificaturum eße homines, C^uartut, at edit |
|
ioj CE A N T I C11 R I S T O. «t confirmcnt ioUfmdm Clmjii, de de effiedeid iierbi ipßui teftentur.Cibfcrudt enim Clmüw eum ordmem, utexeiwbijiorid mdnififtum eß, ut priai doänndtn de regno Gei trdddt:quo fdilo,ddijcit zéT mirdculd tdn' (judm dodriihe teflimonid. i^ldrci tó.iUiprofèéliprient dieduerunt ubique, Gomino cooperdnt€,cr fermonem confirmdntc[equentibuißgnii. Ïohdn.i4.. Propter ope rd ipßd crédité. Omnes deni^ iftos fines Iohannes com prehenditcdp.io.Multd,inquit,amp;dlidfigna fielt i s-s v s in confie^lu difcipulorum fuorum, qua: non funt firipta in hoc libro. Hlt;ec dutem feripta fint,ut eredam tii,quid lEivs efi Chrifiui,filiui Gei : er ut credent tes, uitam habeatis in nomme eins. Pradicit Chriüia figna in file er lund futur d,cr fire telles deaduentu fito er fine mundi ; Herum ha:c prodigid hue non uiden turpertmere. niorum. tionefjecontentum hisfignis Chrilii,fed zo dlid de ceelo fidgitdre. Matthai 10. Marei 8. phanfai er Sadducai tentantes, rogduerunttum, utfignum de ceelo olienderet eis. Palfa figna er prodigid-Matthai 24. In miraculis nomine Chrifii praftitis, fiem filutls ponere. Matthair-Multidicentmihi 'm itladie,Liónia ne in nomme tuo prophetduimui,er in nomme tuo dee monia eiecimui, er in nomme tuo uirtutes multas fi^ Contrdrid fint, cdlumnidri iHdmirdculd ChriHi. ï'\dtthieitï.Uidrci). Luca n.Pharifit dicebant ■. Uie noneijcitdamones, nifi 'm Beelzebub prmeipe damox cimusiet tune confitebor iüis,quia nunqua noui uosLu ca lo.Eiolite 'm hoc gaudere, qubd fimtus uobis fib* ijciuntur:gaudeteautem,qubd nomma uefira fcri~ ptafint'mcoclts. ïncredulitast Matthai 13 Mon ficit inpatria fiamultasuirtutes, propter mereduUtatem iHorum. Giffirunt filfa miracula a ucrls, in pracipuls cau‘ fis. Vt efficiente.Hac enim à Deo, et p'ijsirganis.iU laucrba diabolo, er falfis prophetis fiunt. formali: Hac fiunt potentia Gei, er funt mimitabilia Diabolo: iUa uerb funt iüufiones. Pmali : Hac fiunt ad mani^ fifiandum Chriflum, er confirmandam dodrina eius: illa,utbom'ines 'm errores abducantur, DE ANTICHRISTO. I TAdenus locos quofdam recenfuimus,pertinent J- a tes ad dodrma de Ecclefia .nunc adhuc aliquot uifum efl adijccre,qu£ rationc contrariorum, ad Eccle fiarn quoq; pertment:ut de Antichrifto,d€ Traditionia bits humanis,de Scandalis. Etfiautem appeUatio Antichrifli in Luangeliflis no extet, tarnen rem ipfam exprimant, imb appcllationes fimiles habent. utfalfi propheta, Matthai 7. Pfeudoa chrijii, pfeudopropheta, Matth.ia-. Eures,latroncs, iohannis 10. Efl autem Antichriftus, regnum falfi-rum dodorum,chrifii dodrinam obfcurantiu er pcr-fequentium,ermundanum regnum arripientium,ficut ex notis Antichridi perffiicuum fiet. DitodAntichridus, hocefl dufnodiregnum filfa Ecclefia effet exoriturum, Chriftus difertè pradicit Mattbai 34. Marei 13. Cum uideritis abommationem JO defilationis,qu£ didaefla Daniele propheta, flantem in locofanilo(Marcus,ubinon debet) qui legit 'mtelt ^amp;lt;it. ipfe igitur Daniel quoq-, uatic'matus ed, AntU 60 la : Luca quarto,Submdicatur enim, permißionc Dei (hriftumgraffaturumeffemEcclefia-.erChrifiusproi: hac itageri. Hon etiam fl-udra fit, qubd Chriflut |
tad phciiamexponit, er accommodai ad tempora fefecua tura. Praterea Matthäus er Marcus condone Chrifti de excidio Hierofolymorum, er de fine mundi, non feparatim ,fcd coniundim er mixtim flngulari confia ho recenfent,proculdHbio Chridi rationem fcquentes: ut no obfeure mdicetur, eadem flgna cladein ludaicant er mundi exitum portendere.'Mon igitur tantum delà dolo Caij, abominatio iüa defolans accipienda ed : uea rumetiam de regno pedifiro, pofl Chriflum in Ecclca 10 fia horribiliter dominaturo. Latins autem er exprefa fius ifla paulo poft à Chriflo exponuntur. Dicent, 'ma quit,Ecce hic Chriflus,autiüic.ltem,Ecce'm deferto.ei ce 'mpenetraUbus. ïtcm:Surgentpfeudochridietpfeu dopropheta, er dabunt figna magna er prodigia, ita ut m errorem mducantur, fi fieri potcfl,etiam eleili. Et pracedit hac uox Chrifii : Multi uenient 'm nomine meo,dicentes,Ego firn Chri{lus,er multos feducent. In medio igitur harum fententiarum,prophetid de abo m'matione de filante coïlocatd,lucë indeaccipit. Mul=t tos praterea dus abommationis minifiros efje fignifia cat. Pertmet etiam huepramonitio Chrifii Matthai 7. defalfis prophetis, eriohannis 10. defuribus er ld-tronibus oude chrifti uaftantibus. Sunt enim miniftri flatus Antichrifli. In loco finélo,mquit Matthanis : ubi non debet,ino quit Marcus,Habit.ltaqi in Pcclcfia Chriliipradicitur talc quoddam portentumfuturum effi. ff t^otahuicabommationi feu AntichriHo tribu' untur. Primùm,falfa dodr'ma,er quidem taUfirma, ut affirmetfe effe Chrillum:monflret diuerfa loed, Pc' ce hic,ecce illic : imb er tali rdtione, ut doccat, Ecce 'm deferto efl Chrillus, ecce in penetraUbus dut cdmeris dut cdlulls eH.hoeefl,quodarticulumde luflificatione fit corrupturus,quod uarijs operibus humdno arbitrio inuentis iuHiciam coram Deo adfcripturus,cafi omnid fib co pratextu, qubd Christus quardtur, er filus, fl quis m deferto filus dcgat,er ibi finde uiiiat : dut ab^ dat fe 'm cameras, ibiq; duris exercitijs findimoniatn prafiet. Iohannis 10.Ante mc,'mquit Chrilius, uenea 40 runt : hoc ed, non me monflrarunt propitiatorem er mediatorem.item ait,aliénasuoeem, quam non cogna fcunt oues,dffirrefolerc. Secundo,idololafila : Matthai4.Siprocidensado' raueris me,hlt;ec omnid tibi dabo. Non dubium cfl,quin hic Antichridi datus ad uiuum depmgatur,quod m eo fit idololatria,fcu adoratio et cultus creaturarum qudt rundam futura : qu£ quidem nihil aliud efl quarn ados ratio humilis er deuota ipfifiimi diaboli, contra hoc di uinum pr£ceptum,Dom'mum Deum tuum ddordbis,et jo iUifoliferuics:Matthai 4,Deut.ó, Tertio,transfirmatio regni Chrillifiiritudlls m cor porale. Matthai 4. Luca 4. Diabolus efiendit omnid regna mundi,er gloriam corum (Lucas poteflatem dU cit ) er dixit : Hac omnia tibi dabo, fi procidens adord tierisme. Ui ce uerbis Antichridi fldtus defcribitur, quodregnum Chridi Diabolus fit mutaturus m regnu muildiergloriammundanam,erfiiscultoribus eao- mnid Idrgiturui. Nee temerè feriptum dl,quad did' bolus turn dixerit, Mihi trdditd fint,er cui uolo do iU i 4 loties |
|
207 C ENT. I. LIB. toties Apoftolls incttlcdt ; Reges gentium dommantur tls,uos dutem non ßc. ut [uprade regno Chrißi ed cont memordtum. Quarto,fignd^proiigidfdlfd,qu£ tarnen magna coram hommibui apparent. M-atthai 24. Dabunt^m» qtat,ßgna magna er prodigia. Doeet igitur,Antichri ili regnum multis fignis falfis faas res (onfirmaturum, er homines fafcinaturum eße. Non ueniet regnum Dei cum obferuatione. Alatth.iy- Quad multos fit fedudurus,uerbis Cbrifti dare in* 20 Petrusitlufircm Chrifii transfigurationem cernens,fiS dicatur Matth-i.^. IAarcii}.Multos,'mquit,feducent. Additur etiam,quo modoinempe quod in nomme Chri ftiuenient,er dieent: Ego fum Chrifius- item : Ecce bic Chridus, ecce illic. Uac omnia ßeciofißimam faciem reprafentant ,nempe iaHationem uocdtionis ordma-riie,uer£ do{lr'm£, erc ltem:Dabuntfigna er prodigia magna,ita ut in errorem inducantur,fi fieri potefi, ttiam eleÜi.Mdttb.y. Venient ad uos in ucfiitu ouium, intus autem funtlupi rapaces. Eßi autem eamabominationem,regnum Antichri 30 (li,er deceptiones multipliées fugiendas,feuere er ela* rèpracepit Chrifius Matthai i^i.. Marei n. Tune qui in lud£afunt,fugiant ad montes.ltem,Tunc fiquis uo» bis dixerit,Ecce bic Chrifius aut illic, nolite credere. Is tem : Ecce pradixi uobis. Si ergo dixermt uobis, Ecce in deferto efi, nolite exire : ecce 'm penetraUbus, nolite credere. Sicut enimfulgur exit ab oriente, ey apparet ufe^adoeddentem: itaerit eraduentus filij hominis. Vbicutiq; autem fuerit corpus, ibi congregabuntur at nbsp;nbsp;nbsp;trem fuum,erfiliam aduerfus matrem fuam, et tiurui* quila.Luca ly.Dicentuobis ,Eccehic,er ecceillic:no^° aduerfus focrum fuam. Mlatthai e3. üeceßeeft ut ut» niant fcandala. Intelligc neeeßitatem confequentiit QjUntójperfecutio. Marei ij Tradent uos meoneU lid,zr in fynagogis uapulabitii,er ante prafides et reges dabitis propterme,in tefiimonium i!lii.item,Eritis odio omnibus propter nomen meum.ioban.io.lcur non uenit niß ut furetur,er ma(let,er perdat. Nee abs re uoeatur abommatio defolans. Efi enim impia doäri* na,idololatria, regni Chrifii immutatio, er perfecutio piorum, abommatio horrenda eoram Deo. Defolans autem efi, quadßiritualiter corpora et animas perdit, acßmul temporaliter pios iugalat,fibic^ ipß deniq; e-xitium accerfit. liteire,nequefeUemini. iohunnif 10.Alienum nonfe^ quuniur,fcd effugiunt ub eo,qiiia non nouerunt uocem alienorum. DE TRADITIONIBVS HVMA-nis,amp;; rebus adiaphoris. TRaditiones buman£ funt, ritus non uetiti, nee mandati uerbo Dei expreßb, ab hominibus mfii tuti propter bonu finem,non repugnantem uerbo Dei. Duplices autem deferibuntur. primum, palam impia: er fua natura adiaphor£,id efi media,utliceat eos fer* io rem facit. uare,fiuenott. De impijs tr^ditionibiabumctnif cldrèpronuncid' tur, qubd uioldri debedm. ut traditio erat, non eße ho' mines lt;egrotos inpibbdtho fandnios, non uettenddißi CM.ç^ Chridum luditi uelutfdbbdthi uioldtorem accut fant, eo quodduxiUum quibufdam £grotisprædabat. Sed refutdt eos Chriliui,Qr aßerit fe rcHèfdcereMdt-th^i 11- Signifient etiam Chrifiui, lAntth. 24. pfeudot ebridos doiluros eße : Ecce Chrißui efi in deferto, in ceßaria ac pia, qua mouentur ut non appréhendant ut cameris:hoc ed,uita monafiica er exercitijs peculiari* 60 ritatem, nee probentfada ,fed abhorreant, damnent, bus,Cbrifium feu iufticiam ac remißionem peccatorum crim'mentur,ex hifiorijs eerni poted.Iohannis quinto,^ |
toî 1. C A P. 1 11 I. nosconfequi.'Verùmpramonctdiligenter, ne erdi» mus,ne fedemureiufmodi traditiones. De qs qua fua natura adiaphora ,hoceflnec pro» bibita, nec mandata funt certo uerbo Dei, docetCbrù dus liberè fis utendum eße,Luca decimo : Edite er bi» bite quaapudiüos fuut. Iohannis difcipuli frequen» ter ieiunabant,Chrifiiuero non item.Quodnonfintfi Uganda confdentia,Matth, ir.tüotis manibus mandu» care non comqumat hominem.Tradit et hanc régulât *° Cbridus,no eße traditiondhumanas aqualiter haben’ das,autprafirendasmandatis Dei: Matth.js. Quare, inquit, uos tranfgredimmi mandatum Dei propter tri ditionem uefiram? item: Irritum ficifits mandatu Pfi propter tradidonem uefiram.Docetetiam, non eße ei ijs cultusfadendos. Mattbai ts. îlypocrita,benepro» pbetauitdeuobisEfaiasdicens: Populus biclabijsmt honorât,cor autem longèefi a me. Erufira autem colm me,docentcs dodrmas et mandata hommum. Luc£t7’ gerit max de tribui ibi tabernaculii erigendü : ucrunt iubetur diuinitus bunc filium Dei agncfcere CT re Q^a re fignificatum esi,Dcum alium culcum requv rcre : nempe non illum quem hom'mes fomniantfeifi' dem in Chridum. Mattbai 13. Aliigant, inquit Chn» Slus,onera grauia er importabilia,er imponunt inh» merosbommum, digito autem fuo nolunt eamoia* re. Pramonucrat autem, ne fecundum opera ipfo»ot facerent. DE SCANDAL! S. SCandalum fignificat oßinßonem à ffiix/ualdub' co. Matth. 13. ettam pro autoribus fcandaloruni, feu impijs ponitur : Colligent omnia fcandala. Q^^^ autem fcandala fada fint tempore Cbridi,cius hifiori^ tefiatur : ac pradicit Cbridus, ea nunquam defutun eße. Matt. 9. Lucan. Holiteputarequoduenerimfi cemnuttere 'm terram,fedgladium : Lucasfeparatio-nem habet. Vent enim hominemfeparare aduerfus pi» quia Diabolus er mundus non quiefeunt.ldeo Lue.^r-dicitur : Impofiibile ed ut non ueniant fcandala. Matt‘ 24..Tuncfcandalifabuntur multi. Simeon quoqueea* dem de re commonefacit, Euca i.Ecce pofitus efi hu ni ruinam er in refurrcäionem multorum, er in fiÿ«f'^ cui contradicetur. Eli autem fcandalum,ut ex tefiimonijs planum fit^t doür'mafeufadum, qued alium oßindit, ac deterio* Duplex eße fcandalum, exhifioria liquet. AUuH' nim est, quo impij, ut pbarif£i er c£teri 'mcreduli, efi finduntur: quod Pharifaicum, ideo quad pharifeUt* nt peculiare, feu acceptum,uocari poted. Aliud, quo boni aepij oßinduntur : quod datum appellaripotid-Noft autem uocabulis , fed rebus ipfis 'm Euangdi* (its difi'mguuntur. Pharifaicum igitur eße, offinfio* nem incredulorum ad fanam dodrmam, er fada ne* |
|
Î95 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E C 0 }ui£ifcdniiilifMturgt;^u'oil Chriflm ioctret fecUe^^ gunlem Deo.lobdn.é. oljTnduntur,qucgt;i ebrißm aße* utnt ß eße pMem qui de ccelo defeendit. Item, quod di eit, Videbitit ßlium hommit aßcendentem ubi erat pri» ut. Additur ergo, Ex hoc multi dißeipuhrum dbierunt retro,amp; idin non cum illo dmbuUbant.Caufd huim of' ft nßoniteßuerd, do Grindde Chrifto, quod fit filiiu Egt;ti,item,qu(id uerut etidm bomo,z^ quad edmem pro mundi uitd ddturut: er quid omnes edme er fdngume tint potiri neeeße fit, qui uelint uitdin xterndm confer, qui.ldmperfon£ifiiut dlfedut non uidebdtur tdm exi mat, erpugiidbdt hlt;ec doólrmd cum ufitdtd ßrmd. ' nbsp;nbsp;Quipropter impingunt,dc itd fiant détériorés, ut hd* beunt Chtiftum pro feduiïore,db eo^ deficidnt.lohdn» nis 7Chriflusdecldrdt fe,quod fit Siefiids-.uerummul* ti ftdnddlifdnturin eo, quad dicunt fe nofieeum unde fit:ideß,exfdmlidobfeurdortum. Itemdicunt,nun quid ex prindpibut dliquis crcdidit in eum,dut ex Phd rifeisdohdnnls S.oftindHntur ]udlt;ei,qucid diceretfeex 15« proceßiße:doceret,ludd:os non eße ftlios Abrdhlt;e ■ ueros, fed Didboli. tide doilrind tdntopere offindun= tur, ut crimmentur dc bldlfhement earn eße Sumdritd» nugt;n,erhdberedidbolum. item,cum diceret,Abrdhdm diemfuam uidiße,et l£tdtum cße:oßnduntur, quid do dnndm de ^leßufubßdntid ignordbdnf.utebijeeret, Ctutnqudgintddiwos nondumndtus es, er Abraham uidiftif Chrifto autem in aßeuerationefua perfiftente, amp;nbsp;addente ; Amen amen dico uobis, antequam Abrao ham ftret,ego fum : lapides tollunt,ut in earn proijeea rent,uelutitn hominem blaßhemum. Katth-g-Chrifio tbftlutionem impartiente paralytico his uerbls,Remit tuntur tibi peecata tua, offtndunturfcribx, er uocant bldßhemüi er cogitant,neminem poße dimittcre peca Sdtdpr£teffolumDeum. ^\ittb.o. n. LKc^if. offin' duntur luddi, quad Cbriftus cum publicant?er pecca^ toribus rem habet, cibum cum eis capit, eâ ipforum .lt;* micut. Verum Cbriflut deftndit fc,fuum officium ad quodmißm erataUegans, item fcandalifantur ludxi, propter exempla liber tatis in traditionibushumaniS' viatthai zi. fcandalifantur lud£i, quad Cbriftus terne ^ plumpurgdt : quad tarnen teftantur eße faam domum, taliq- purgatione plurimum indigere. tAard 6.fcdndae lifanturin perfona Cbrifti:ïien 'ne,inquiunt, bic eftfa ber,ftlius ^dria: tien tantum autem increduli ac hypocrit£ peruer' fiaepertmaces fcanddlifanlurhocpailo,federij qui experunt eße pij ac credentes. Nlatth.13. fada tribula* liane er perfecutione propter uerbum, continuo fcan* daUfantur. HAdttb.z^.Pritis odio omnibus hominibus propter nomen mcum.er Slatint additur:Et tune fcan-dalifabuntur multi,er inuicem trddent.Vlatlh.t6. Orn lies uos fcandalum patieminipropter me. Non eße aua tem hoc feandalum curdndum,fed pergendum in dodri n£{yncer£ conftßione, er neceßarijs faitis, licet créé pent ?hdrif£i, er qu£dam alia utcommodafequantur, ChriStus fuo exemplo docet.Acriter enim réfutât phari f£os,et in capta dodrina ac fadis Sirenuèpergit. A\at thai lo.inqait.Qui perfeueraueritufq^ in finem,is fab aus erit. item : Qj^od dico uobis in tenebris, dicite in lumine:er quad m aure auditis, pr£dicate fuper teda. Kem ; No/itf timere cos qui Ceeidunt corpus, animant |
IV Gl o. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„9 autem nonpoßuntoccidere. Vlatih.tt. Date 'Deo,qu£ funt Dei. Amanter etiarn prxmonet Chriftus,ne quis co modo fcandalifetur, Matthxi undecimo : Pauptres eudlhgelifdntur : Et beatus qui nonfuerit in me feanda» lifatus. Iohannis decimo fexto : U£cuobis dico, ne feandaUfemini. Scandalum datum eft, quando impia dodrina, aut fado impio,feu non neeeßario, alij offinduntur, er ai deftdionem feu pcecata irritantur.ut Matth.16. Quan do Petrus chriftu de atrocifua paßione feorflm abdu* eit,et dicit:Abfit à te Domine,no erit tibi hoc .• i e s v s mox reftodet ci,Abipoft me fatana, fcandalu es mihit no fapis ca qu£ Dei funt, fed qu£ hominu. Matth. 17. Chriftus ait,fe didrachma cum Petro foluturü, ne que* plain fcandalifet.Tale etiarn eft Mattb.is.Marci ^.Lu* c£ 17.Quifcandalifaucrit,inquitChriftus,unum de pu fiillis iftis qui in me credunt, expedit ei, ut fußendatur tnola afinaria in toUo eius, er demergatur in profun* dum maris. ^fie igitur h£c fcandala fumino studio uitanda, ex hac ipfa fententia maniftftum eü. ac fequitur ibidem : V£, inquit ,mundoA fcandalis. neeeße cd enim ut ue* niant fcandala:ueruntamcn U£homini, per quem fcan dalum uenit. Si autem manus tua ucl pes fcandalifat te, ahfeinde eum, et proijcc abs te:bonum cd tibi ad uitani ingredi debilem uel claudu,qaAm du.is manus,ucl duos pedes babentem,mitti in ignem aternum. Ponum eft ti bi,cum uno oculo in uitam intrare, quam duos haben* tem mitti m gehenna ignis. Eadem ftrè Matth£i qum* to etiarn habentur. Vlatth£i 13. Mittet filius heminis angelos fuos,er colligent de regno eius omnia feanda* la,er eos quifadunt iniquitatem,er mittent cos in ca* minum ignis,ibi erit fletus er ftridor dentium. DE CONIVGIO. NVnc,aßiräte Deo,ad alios locos progredimurt ac primum quidem de matrimonio dicemus, quia uclut feminarium eft omnium ftatuum, erproxia mè ad Ecclefiam accedit. Edautem coniitgium ordmatio Dei,quaunus mos, Crunafoemina,légitimé er indißolubiUter copulan* tur, propter generis bumanipropagationem, er uitan das nagas libid'mes. Hxc deftnitio ex concionibus Cbri di conftat. Deum eße primu autorem coniugij, maniftfte Chri ftus docetMatth. i^.Marci 10, Ab initio creaturx ma* fculum er foemmam ftcit cos Deus. Debet autem de creatione er copulatione inteïligi.et pulchru cd, quad ipfam creationem aUegat Geneftsien. Adhuc autem Deum coniungere hommes in matrimonio, bis uerbii ibidem teftatur : Quos Deus, inquit, coniunxit,homo non feparet.Matth.is- recenfet Chridus quartum De* calogi pr£ceptum, Honora patrem tuum er matreni tuam^ Matthxi qumto,fcxtum : Non machaberis. Itaq^ docet coniugium eße ordinationem Dei. Ed igitur coniugium uit£ genus pium ,Deoqßni primis ebaru.Ad quam partem er bxc referenda funt, quad Chriftus er Maria, extenq^ difcipuli nuptijs In* terfunt. lionoranturnupti£,hoccdconiugium, egre* gio dono Chridi : uno etiarn initio miraculorum, quie in fua ampliftimafundione exhibuit Chriftus, lohan* nis 2. Comparât regnum coelorum nuptiali ac regali (onui* |
|
«» C E N T. I. LI B. I. C A P. 111 I. 211 conuiuio,Kdtthiei n.Ampîexiiturpueros,et iubet eos dife «cuire,Miittb.is.19.Mar. io.L«c.iS.Vtù«r corn-pdrdtione de mulierit pdrtu,iohdnnii t e.rxnique ipfe Chrijîut uoluit in coniugiondfeimtn ^àdriderdtde' f^onfdtd ioÇepho^cruocdtureiuiconiunx, lAdttbtei 1. Kdteridlit funt,ntdi crfcemnd.'lbidein. Porrô coniugium effè copuldtionem unita mirii or fcem'mte,ibidem Chri^ut docet.ndm indicdt,ßc eße ho* mines À Deo conditos,utßnt nidfculm c^ feemind.hoc eßtßmuluiudnt. Et ßngularitcr de utroque la quit ur Chrißus,Adh^erebituxorißd£.item : C^ui dimferitu* xorern- Pr^tcreddifertèduorumfdcitnientionem Ge* neßs 1. Erunt, inquit, duo in edmem undm. l^on igi-tur uult,unum mafculum plures habere uxcre5,ncc fœ-minam plures habere maritos. Ardlißima etia coniun-£lio,amp; quaß unitio omnium fumma,his uerbis indica* tur:Erunt duo in carne una. UdOi iam nonfuntduojed und caro. 'item : Propter hoc dimittet homo patrem er mdtrem^z^adhxrebituxorifiix. Docet effè indißblu* bilem coniundlionë,ufq- ad mortem : Ciuod Deus con* iunxit,homo non feßaret. Ei^ernos ritus ußtatos er honeßos in contrahen* dis mdtrimonijs,non improbdt Chrißus.Ham Iohannis ï.commemoratur, quod ipßemet unicum Avaria ma* tre, er dißeipalis, conuiuio nuptiaU interßuerit : quod proculdubio pmeeßit quidam inuitatio,quidam cere monu copulationis /ßonß dcßgt;onߣ,poßedcrconui* uium ßubßecutum eß. ld quod etiarn ex parabola ^Jlat thiei 21. dppdret,ubi regnum ealorum comparatur nu ptijs,inquibusper feruos, homines priusmuitantur: so aut matrem fuam. propter ueram tarnen doßrimtiit nee accedit quißqua niß uocatus. Donaria autem qu£a damnouis coniugibus fuiffe ußtatum dare, ex dono Qhrißiliceteolligere. Deficiéteenim u'ino,ßcxhydrias uino optimo plenas donat Chrißus,idq^ miraculofè,im mutata aqua in uinum Porrà parabola Matth,az.teßa tur, homines ueßibus etiarn mundioribus in conuiuijs nuptialibus ußos effe. Vult autem fan£lè hoc coniugium celebrari,ne adul teria committantur. Matths. Non moechaberis. ac per* mittit ßeparationem in adultcrij caßu.Dilcßionc etiarn, 4° omniaqi humanitatis officia ebtinet hoc diHum : Erunt duo in carne una. Emes coniugij ßmul ßubindicantur:nempe parère ordmationi Dei, qui ßcit er coniunxit mafculum er foeminam. Eßfe in carne una, hoc eß, officia dileßio* nis mutua exhibere. Item liberos procreare. Honßu* ßraenim dicitur, Honora patrem er matrem : Mat-th£i if. Vult igitur Deus, ut pater er mater liberos e* ducent. Vitareßmicationem, quam adeo execratur 'Deus, ut folutionem coniugij eßfe pronunciet. Vulti* 5° gitur,quemq; fua coniuge effe contentum, Matth£i t?. Marei 10. Contraria legitim o coniugio recitantur, adulteria er flamm£ Ubidinls feu concupifcenti£,Matth£i r.Au dißls quod dißum ßt antiquts. Hon moechaberis. Ego autem dico uobis, quodomnis qui uiderit mulierem ad concupifcendam earn, iammoechatus eß eam 'm corde fuo.Matthai i;.De corde exeunt cogitationes mal£,ho micidia, adulteria,ßmicationes,ere. H£cfuntqu£co inquinant hominem. Dimißio uxoris ex qualibet 60 xit. Quinta, tudaorufeparalionemfuiffcpeculiareni permißionem,quam nunc rurfus abroget. Dicentibus enim pharif£{s. Cur igitur Mofos mandauit dare libel» lum repudq, er dimittere ? Reffondet r e s v s ; MofeS propter duriciem cordis ueßri permißt uobis dimit* tore uxores ueßras , ab initio autem non fuit ßet Poßh£c reuocat priorem legem Chrißus, er ßanett eaufa. Honadh£rereuxori, Mattheei decimonono. regulam de diuortijs. Dico, inquit, uobis:Qui' . , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum^ |
Adulteram legitime dimißfam ducere,Matthiei quinte'-Qu,i dimißarn duxerit, adultérât. Propter coniugiu«^ nonueniri adcanam mdgndm:hoceli,uerbum IX» fegniter curare, reUnquerc, immergi curis huius uiUi conßßionem fugerc,metu neuxoreyUberi ßntdeßtquot; rendi. Duc£ 14. 'Vxorë duxi, cr ideo uenire non poß» fum. itemtSiquls uenitad me,crnon odit pureté ßuum er matrem,er uxorem er filios, er ßdtres erß^ rores,ddhuc autem animam ßudm,non poteß eßemivi dißcipulus. Pertmetad hanc dodlrinam deconiugio, ofßeut^ parentum erga liberos, er uicißim. Parentes debtrt liberos inpietate inßitucrc,erdd publicum Pedeß^ congreßßum deducere,exemplum Icßeph er Miriifdo' cent.J-uc£ßecundo : Qki er ipß quotannisproßeiß^t* bantur nieroßolymam ad ßfium Paßchatis, iuxta inßi^ tutionemDei. er uni lES vm pucrulumadduccbaidi poßquam ad ßrmicrem aliquanto £tatcnt ucnißßf-Matthii decimonono, Marei decimo. Luc£ decinto o» 1 äduo : Pucri deßrunturad Chrißum, qui ipßosßuM* ter amplexatur, er benedicit eis : id quod parentes eo» rumßeißi, credibUeeß. Liberos debere parcntibiif honorem er obedientiam,etiam lESv exemplum dof cet. Deinde monet de quarto pneepto, Honora pd‘ trem er matrem : Matthii dccimo quinto • Improbd [uperditionem, quad plusßumptuutn conßrturin tctu plum,quÀm in parentes alendos. Vos, inquit, dicitii-Q^icunqi dixerit patri feu matri, Munus quodctmquf ex me,tibi proderiher non honorißeabit patrem ßa.^t Chrißifeßandamer coußtendam, iubet Chrißus f(‘ linquerepatrem er matrem : Lüc£ 14. si quis uenit ei me,er non odit patremfuum,et matrem (uam,e‘c.Mn poteß effe meus difeipulus. Liberantur igitur obedim* tiaerga ^rentes liberi,quoties Chrißusuerè eßßt' qucndus,ncc habent parentes poteßatem cogendi Idc ros ad impietatem. DE DIVORTIIS. QV£ßio de diuortijs M atthai ;. i^.Mdr. 1 o.M' datur.Proponunt enimPharifei quaflionetit, an liceat homini dimittere uxorem fuam qualibet ex caufa i Veriim Chrißus difertè reffondet, qtibd nott. Quod Deus ( inquit ) coniunxit,homo non feparet at rationes grauißimas exponit. Primai quad Deus db i* nitio ficerit mafculum et foeminamthoc eß, comugutfn effeordinationemdiuinam. Secunda,quia dißumfit-Propter hoc dimittet homo patrem er matrem,eyiti* h£rebit uxorifu£. Tertia, quia ßt arßißima copula» tio.Erunt,'tnquit,duo'tn carneuna.ltaq^ iamnenfunt duo,fedunacaro.hincinteîligitur,quôdDiuortittmfit quaß fißio unius carnls. Quarta, quia Deus non tan' turn initio condidit mafculum er foeminam, fed aibuc coniungit-ideo fas non eß difrumpere,quod Deus ittn» |
|
îij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E C A S cunciue dingt;i[èrit uxorem fitdm, nili oh fèrnicdtionein, amp;nbsp;alidin duxerit.mxcbdtur.Certuin igitur cajum per» I^icué exprimt, nempe ßmiedtiontm. NUrcm ca-(urn non exprimitjiidijcit autan deuxore: Siuxor,int quit dimiferit uirum juuin,Gr aUj nupfcrit^inœckatur. t^Mbd'M cupictium buius eujui tantummodo memi' nit: Dico,mquit Clmüuf, quicunq; dimiferit uxorem, daalibdium repudij.Egoautem diconobd: Q^od omniiqui dimifont uxoran faam, excepta fornication nif aufa,facit earn mceebarr. çy qui dimijjam ducit, an dulterat. Aperte biedeparte nocentedocet ChriHiK, quad ca pxnam fujïinere debeat : innocenti autem nes quaquam I'imiles poenas irrogat,fcd libertatan rurjus contrabendi matrimonium, eo ipfo quad ad nocentent uerba jua dirigit,permittit, DE CASTITA TE. TKipliccs récitât Cbrillus Matthäi decimonono, qui ad caflitatanßnt idonci.Primùm eunuchos, qui de utero matris fienati funt.Secundo,eunuchos can kratos ab bommibus. Tertio, eunuchos qui feipfos ca' -Arauerunt propter regnum calorutn : hoc eß, qui ban bentpeculiaredonum,ut uerè caßipoßintuiuere,ac regno Tieiferuire. Occaßo buius concioniieß, quod difcipuliaudicntes Chrißum affirmare,non licitum eß fe repudiare coniugem, niß ob manißsium adulterium comnuffum, mox fubijdunt: Siita eslcaufa hominis cum uxore, non expedit uxorem ducere. tbi Chrißus docet,qui ßnt ad caßitatem apti. Et prxmittit banc gen neralemfententiMv.tioncmnes capiunt uerbum ißud, fedquibusdatumeß. Déniai decaßis doßrinamrur' : fusßcconcludit : Qui poteß capere,capiat. Docet igi tur,caßitatem ueram effe-raram uirtutem,ac peculiare Hei donum. Nou igitur rcgulam uniuerfalem hicfan-cit Qbrißus,qu'od illi omîtes debeant abßinere a coniun gio, Pfatereammitprius,cr approbat uitam conn iugalem. DE MAGISTRATIBVS. ^~^ Urißum fuo Puangelio non abolere Magißran \ tumpoliticum,fcdcumr€linquere,conßrmare er honorare,condones dus teßantur Matth, n. Haie Cafari^quaßmt Cafaris.Matth.io.Prindpes gentium dominantur. lobannesbaptißano aboletßatusadpo littcamgubernationcm neeeßdrios. Tuclt;e j. publicanis tymilitibuscondonatur, utcontendßntconßitutio» nibus iußis,ac ßipendijs fuis:necpradpit,ut eas uoca-tiones déférant. Comprobat etiam ca qu£ ad Magißratus ofßdum fcrtinent-iudidaeypcenasfancityMatth.s-Quioccide rityeus eritiudicio. Matth.i6. Similiter homiddasgla do rurfus eßepuniendos dicit : Omnes, inquit, quiac- s cepenntgladium.gladio peribiint.toban.y.biolite iudi care fecundum fadem, fed iußum iudidum indicate. Matth. 17. Capemai exigitur a. Chrißo didrachma, ey ipfeßaterem foluitpro je et Petro, idß miraculo quo= dam. tubetenim Petru capere pifeem, ac pradidt eum in primo pifce,quem capturas eßet, inuenturum ßates rem, magißratui pendendum. Additur etiam caufa : Ne, inquitßcandalißmus eos. Probantur igitur penßo nes Migißratibus debita.tdem docet Matth, zz.interro gains, An iußumßt C^fari dare cenfum, ncc nd Vbi t expedite dit reßonfum ; Date, inquit,qm funt Clt;e[a» |
T I T A T B. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n4 ris, Cafari. Simulqi debitum honorem cy obedientiant pr^dpit. tofeph çy Maria edido Cafaris Augußipa» rent,ac nomen fuum in Petblehcm proßtentur. Liccrc hommi Cbrißiano, etiam ethnico aut impio magißratui,in rebus externis, et non pugnantibus cunt uerbo Dci,parère, itidem Chrißus er exempla docent, inquit enim-.Redditc Cafari, quafunt Ciefarisihoc eß, fuam debitam obedientiä ey penßones:quia imperium turn in luditos tenebat, liect eßet prorfus à ludaica re^ o ligione aliénas. Statcrem foluit Capernaitis Homi» nus, quorum plerique noncredideruntm Chrißum. lofepb er Maria paruerunt Atigußo, er fuis pma fedis prorfus impijs . Baptißa cum Herode Antipa uerfatur. Pr^terea docet Chrißus, Magißratibus politids non eße infinitam poteßatem ; Date, inquit, quoi funt C£faris,Ctefari:ey Dec,qu£ funt Dci. nbsp;nbsp;Habet igitur faas mctas,qu£ iurefuo pofit exigere a fubditis, nema pe qu£fua funt. At qu£ Deifunt, non debet ßbirapea o re.iuxta cam regulam,[ubdilorum quoq' obedientia li' mitata inteüigitur,nempe quad nequaquam debeât Ca fari aut Magißratui dare, qu£ funt Dei : nee parère in Ulis qu£ ad Deurn pertinent, ut contra ca quid jadant: f:d tribuere Magißratui,qu£ funt eorum,fiuc iurc naa’ tur£,ßue confuetudme.ßue iußis legibus. Magißratuum ofßdum eß,difeere uerbum Dei,exa cipere eyadorare Chrißum. Sicut Herodes Matth, z. ßmulabat tantum,fc idfadurum : uerum poßea gladio cruento Chrißum qu£rit. sic Herodes Antipas,Bapti ° ßam aliquandiu in aula fouebat, audiebat docentem de Meßia,eiusci; conßliafequebatur.Marci 6. Contra oßieium magißratuum eß, Chrißum in cU' nis perfequi,cy propter eum innumeros infantes iugit lare : Matth.z. No« ueUe audire concionatores,de aa trodßimispeccatts commonefadentes. tudieare fecuna dum faciem,loban.7.lioliteiudicare fecundum fadem, impia iuramenta feruare, ineeßum commit tere, fort a ri,meretrid impia çy illidta petenti citra mor am pr£' here. Indulgere proprijs liberis in rebus iniußis. Ina ■o dida caufa capitis fupplido aßieere, optimos ey ferios condonatores occidere H£c oninia ex Iohannis bapti' ߣ hißariafuntperßiicua : Matth£i i4.Marci 6. EU' c£c). Impijs facerdotibusacturb£inperfccutionepio rum dodorum gratißeari ey coUuderc, innocentes uir gis c£dcre, damnare ad crudelia fupplida contra cona feientiam. Plusgrati£Cifaris, quamiußieia ratioa nem haberemocentes impuni dimittere,innocentes ina terfceretcoucedereferuis licentiam inimaniter in pios dodores f£uienii,ridere regnum Chrißi,et ueritatem: o qu£ quidem omnia ex hißoria paßionis Chrißi pa a tent. Verumuberiorem dehoc toto loco tradatioa nem fecundus Liber fuppeditabit. DE APPARITIONIBVS DE-fundorum hominum. NEmwera à mortuis redire ey condonari, nara ratio Chrißi de diuite ey Lazaro teßatur.Di' ues enim ait : Kogo te pater,ut mittas Lazarum in doa mum patris mei : habeo enim quinq- ßatres, ut teßißa cetur lüis, ne ey ipß ueniant in hanc locum crudatus. o At iÏli Abraham : Habent Mofcn,inquit,ey prophetas, audiant idos. At iüt Hxid Hon, pater Abrahamßedß quit |
|
C E N T. Ï. LIB. quis ex mortuis iret ad eos, refipifeent. Ait autem iüi: Si Mofen et propbetas non audiunt, neq^ fi quis ex mor tuk rcfurrexerit,credcnt. Mattb£i ly Mofes er Elias apparent quidem in monte, uerum no cum bommibus, fed cum Chrido coUoquentes : nec petunt ftbi uel fana extrui,uelauxilium pradari. Chrifto in crucc extin-do,prodeunt è fepulchrkfandi : uerum ea eft refurre* dio. Pr£terea non petunt ab bommibus uel hono* rem , uelauxilium, contend morteatqueexpiatione Chrtdi. Porro animas piedefundorum beatas quidem effe in finu Abrab£, er in Paradifo, Duc£ decimofexto er uiceftmotertio indicatur. Damnatas uero in Tarta* ro in tormentis ejje, parabola monet Luc£ 16, Plura de hac parte in hidoria Chrifti no funt Uteris prodita. DE FINE SEC V LI, ET SI« gnis præcedentibus- Finem tandem aUquando feculi pr£fentis futurunt efje, Chriftusperfticuedocet Mattbai 28, Ecce, inquit,ego fum uobifeum ufq3 ad confummationem fie* culi.Mattb.t3.Siceritinconfummationefeculi. Mat* that 3. i.,^.. Calum er terra tranftbunt. EtdifeipuU qu£runt,Quod eritfignumaduentustuierconfum* mationis fcculk lO 20 eXuodnemmi certum temputeiuf fink (it notum, Chriftus dare indicat Matthäi 24. De die autem ilia, inqiiit,zj-hora,nemofi:it,neq-,dngdi ealorum, nififo lui pattrMarciu ij.addit,tlt;eq;filiui. Adorum i.cum iriterrogarent,quiad Chridum congregati erant,Do* mtne,numintemporehocrellitues regnum tfradidi* 30 xu ek ; Non eft ueftrum nofti tempora uel momenta, qu£ pater pofuit in fuapoteftate. Mattb. z^.Heftitk qua bora Dommuf uefter uenturut fit. Marei 13. Hefei tk quando tempus flt. düdrin£ de Chrido adulteratio per falfos dodores,er 4° qui in monumentis funt,audient uocem eius,er prea* fedudio. A\ulti, inquit, uenient in nomine meo,diccna 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot; Signa quedam pr£ceftura feculi confummationem et aduentum Domini ad iudieium,Mattb.i4‘ Marcii3. Duc£ÎI.A Cbrifio prfdida, defcripta funt.nonenim tantum ad excidium Hierofolymorum, fed etiam ad mundibuiut finem relfiiciunt. Sunt autem,'Primum tes,Egofum Cbridtus,^^ multos feducent. Secundum, bclla,Gr rumorcs bellorum.Audituri,inquit,eftkpr£a lia,et rumores pr£liorum- Tertium, mottes imperioa rum or regnorum. Confurget gens contragentem, zy regnumcontra regnum. Quartum,peftes. Qjtma turn, fames: Sextum,terramotus per loea. Septimü, perfecutio dodorum Ecclefi£. Tradent uos,inquit, in tribulationem,cr occident uos, zy eritis odio omnibus gentibus propter nomen meum. Odauum,defèdioa nes in Ecclelïa,amp;perfecutiones domeftic£.Et tunefima quit,fcandalifabuntur multi,cy inuicem tradent,zy o» dio babebut inuieë. Et additur rurfus quaft ratio qu£a dam: Et multi pfeudopropbet£ furgent,Gr fedueët mul tos ltem Mareiy.Tradet fraterffatreminmortem,amp; pater filium, er confurgent filij in parentes, er morte afficient eos. Honum,peeeatorum multitudo,er cha* ritatk pr£fertim exandio, feu mbumanitas er crude* litas,rapicitas.Abudabit (inquit}iniquitas,refrigefcet charitas multoru. Decimum,eoüedio Eecleft£ per o» mnesgentes. Pradicabitur, mquit, Euangelium regni |
I. CAP, I III. II(» in uniuerfo orbe. yndecïmum,abominatio defolinS' de qua a Daniele prepbeta eft pr£didum. Stans in lo^ co fando. Duodecimum, falforum dodorum topir. Surgent,inquit, pfeudoebrifti er pfeudopropbeta, C dabunt figna magna erprodigia,ita ut in erroremin» ducantur, ft fieri pote ft, etiam eledi. Ecce pr£dixi uo* bis. Hec temere eft, quodtoties hoeftgnum Chrifbit inculcat igitur nee nos pceniteat denuo legcrc.^cpre* diciturforma dodrm£ falforum dodorum: Eecebu ' Chriftus, ecce iïlic,ecce in deferto ed,ecce in penetriH' bus. Luc£ 17. Veniet dies, quando defiderabitis uidetf unum diem filij hominis,er non uidebitis. Decimum^ tertium,prodigiam coelo:Sol,inquit, obfcurabitur,amp; luna non dabit lumen fuum, er dell£ cadent de (celo,lt;t uirtutes calorUm mouebuntur, Due£ 21, Terrores i( coelo er figna magna erunt. item. Et in terris prefftti gentium,pr£ confußone fonitus maris er fluduum, i^ refcentibus bommibus pr£ timore etexpedationceiitt fuperuenient uniuerfo orbi. Dccimumquartum : Et tuneapparebit fignumfilij hominis inccelo,ertgt;k'^ plangent omnes tribtts terr£. Decimumqumtitnt, Summa bominum fecuritas. Sicut, inquit, in diebiu Hoe,ita erit er aduentusfilij hominis. Sicut enim erift in diebus ante diluuium,comedentcs er bibentes,twbtgt;^ tes er nuptui tradentes, ufq; ad eum diem quo mtra»t Hoe inarcam, er non cognouerunt, donee uenitiü»‘ uium,er tulitomnes: ita erit aduentus filijhominis.^ tem Luc£ 17 Similiter ficut erat in diebus t.otb,ei(bii er bibebant, emebant et uendebant, plantabant et it^ ficabant. Quaautem dieexijt Loth 'aSodomis, pluiti* gnem er fulphur de eoelo,et omnes pcrdidit.Scuniitti h£c erit,qua die filius hominis reuelabitur.Lucg i8.F(' lius hominis ucniens,putas inueniet fidem in terrai DE RESVRRECTIONE • mortuorum. fit futur a mortuorum refurreHiOt eulenter docet loh.f. Veniet bord, Cr nunc cjl:,quindo mortui uudient uocem filij Dei: ff qui uudient, uiuent. Item : Veniet horn, in quit omnd dentAobannk é,Ego refufeitabo cum in nouißimoiie-iob. n. Q«t credit in me,etiamfi mortuuifuerit,uiiKt. Matth.2i.Mar.iz.Luc£ 20. DerefurredionemorM^ rum non legiftis,quod didum eft 'a Deo, dicente uobit: Ego fum Deus Abraba, er Deus ifaac,er Deus tacob, Hon ed autem Deus mortuorum,fed uiuentium:oninis enim ij uiuut. Iohannis 12, Amen amen dico uobis, nifi granum fiumenti cadens in terram mortuumfuerit,U pfumfolum manet. ft autem mortuum fuerit, multiM so affirtfrudum. Qui amatanimam fuam,perdeteiin:et qui odit anima fuam mhoc mundo, in uitam aternant cuftodieteam.Matth,io.n.inquit,iudiciumfore de So* domitis,Gomorritis,Capernaitis,eralijs. Luc£i4.Kt tribuetur tibiin refurredioneiuftoru, Mat.ié.Eti det unicuiq; fecundum opus fuum. Loquiturautem it fuo aduentu ultimo. Matth.ir).affirmat,difcipulos fuos in regeneratione iudicaturos duodecim tribus tfradgt; Matthai 3. Merces ueftra copiofa ed m calls. MatM. Congregabuntur omnes gentes.tohannls t4,Egouiuo, 60 er uos uiuetls. er podea:lterum ueniam,errecipiM UOS ad me. Quapropter euidenterfequitur,oportere fin |
«7
DE EXTRE MO IVDICIO.
218
|
^eri reßirredionem. Imo capta cß refurredio, hoc Chrißi tempore,ertoti Bedeßa exempla refurredios nis monßrata fuut.Kon enim tantum Chrißus refufeis tatpuellamdefundam, Matthai c).filium uidua,Luca 7.Lazaru!n, qui dies pene quatuor in fepulchro mor-tuus iacuerat,lohannis nfed ipfo in cruce defundo,ßa timmonumeiüa aperiuntur,acprodeunt inde multa fandorumcorpora, acpoßrefurredionem Chrißife patefaduntplurimis Hierofolyma. Chrißus ipfe ter' tiodierefurgit ex morte, infigni potentia.Etpoßea Chrißus et hi fandi refufeitati, integros 40. dies corns morantur cum credentibus,ac cum ipfis colloquia duls eißima habent.Tamgloriofos dies nulla hominum atas uidit, quarn hac. Matthai zi. Marei tz. Luca 20. ait 'Cbriiius : Keq^ fcripturas,nec^ uirtutem Dei fcitis. Plabemus igitur Mofen er Chrijium, hoceduetus amp;nbsp;nouum teßamentum, qui articulum de refurredios ne egregiè confirmant. Eßq} duleis uox,quàd Chrißus mortem appeüetfomnum. Matthai nono : Pueüa non ed mortua, fed dormit. Iohannis undecimo : Lazarus t’a amicus noßer dormit. In hac etiam uoce mclufa eß refurredio. Quando fit futura refurredio, indicat Chrißus los bannis 6. Refufeitabo eum 'm nouißimo die. er lohan nis u. Martha,haud dubiè in fcbola Chrißi edoda,ait: Scio quod refurget in refurredione, mi nouißimo die. Si igitur refurredionis dies erit nouißimus, utic^ er re gna corporalia tune omnia ceffabunt. Kefufeitabii autem mortuos ipfe Chridus, ßeut ms quit Iohannis fexto : Ugo refufeitabo eum in nouißimo die. Iohannis quinto t Sicut pater fufeitat mortuos, er uiuißeat, ita er filius quos uultuiuificat. Item : Qui mortui funt,er qui in monumentis,audient uocem filij Dei,er procedent. Iohannis u. Ego fum refurredio et uita ; hoc ed,ego refufeito hommes,et uitanvmpertio. Sicut dedarat extmplis, refufcitans plures hommes eo tempore, quo minißerio fuo fungitur. lohan. undecis WO inquit ChrißustLazarus amicus noßer dormit, fed uado ut a fornno excitem eum. Peperit etiam Chri-fiusrefurredionem falutaremfuapaßione,qua mors tcm,eiusq- caufam,nempepeccatum,fußulit. Mattbai iî-de refurredione loquens,ait,uirtute Dei fieri-Keq-fcripturas,mquit,neqi uirtutem Dei fcitis. Piet autem refufeitatio uoce,feu uerbo filij Dei.ideo inquitMatthai undecimo : Qui m monumentis funt, audient uocem eius. Erant er angeli minifiri cumtus bis, Matthai uigeßmoquarto : Et mittet ( filius homi nis ) angelos fuos cum tuba er uoce magna, er congre gabuntdedos eius a quatuor uentis, afummis codorti ufq-ad termines eorum. Omnes autem boimnes refurgent, tarn pij quam im p'q.Iohannis s.Venit bora,in qua omnes qui 'm mos numentis funt, audient uocem eius. Et procedent,qui bona egerunt,m refurredionem uita : qui malafm rc^ furredionem iudic'ij. Matthai 13. as- indicium de pijs atq; impijs latum iri dedarat: Congregabutur,'mquit, ante eum omnes gentes. Mattbai 16. Reddet unicuiq^ fecundum opus fuum. Porrè refurgent corpora,er anima redibunt m corpora. Matthai 27. Multa corpo Pilius hommts uenturus eß'm gloria patris fui,cum au tafandorum furgunt. Matth.zs.Detotishominibus, 60gelisfuis. Matthaiuigeßmoquarto: Videbunt filiunt hoeeß, non de anima nel de corpore folummodo iudis bornmis uenientem m nubibus coeli cum uirtute multa. |
to dum firendumeffe docet. Matthai 19, Chrißus refur redionem appellat regenerationem. Emisrefurredionis erit,ßßiad tribunal Chrißb Matthai 2;. Audirefententiam fiue damnationis, ßue aternafaluationis.lohannls quinto:Et procedent qui bona egerunt, m refurredionem uita : qui uero mala, 'm refurredione iudicij,Matthai uigeßmoqu'mto,pofs fidere regnum patris,uel in ignem aternum cum diabo lis pracipitari. Contraria funt : Sadduceifmus ,hoc eß,negare atq; irridere refurredione mortuorum, Mattbai zz. Mar ci 12. Lucazo. Keßireßripturas,er uirtutem Dei: Ibidem. No« tribuere Cbrißo potentiam refufeitandi mortuos : Marei qurnto, Luca odauo. ubi nuncij ar chifynagoga, mortua eius filia, poßulant,ut dimittas tur Chrißus : iam enim puellam effe ext'mdam, et ßus firaeum moleßari. DE EXTREMO IVDICIO, amp;fecundo Chriftiaduentu. DE omnibus hommibus iudicium quoddam futu rum eß'e, Chrißus aperte docet Matthai deci. mo:Tolerabilius erit terra SodomorumerGomors raorum in die iudicij,quam iili duitati. ey Matthai ui geßmoqumto.'mtegeif' adus erproeeßus eius iudicij dejcribitur. Tempus eim iudicij erit, nouißimus dits. Verum lt;JuMdoisßt:uenturuf,none^expreffum. NiMh£i tf inquit Chriqui : Heßitls diem er bomm. r.t tüatthiei 24- Dc die autem ilU z^ bora nemo feit, neque angelt jo ccelorum,nißfoluspater. \tem,^efcitisqUa bora filius hominis uenturm ßt. Subito autem, ç^ ex improuifo aderit. Mattbiei uigeßmoquarto : Sicut fulgur exit ab oriente,e^ apparet ttfe^ in accidenté, ita erit ö“ aduen tmßlij hominis. Uiarci decimotertio ; Nefeitis quan^ do dominus domus ueniet, fero, an media node, an gal li cantu,aut mane. Matth.is, Parabola de uirginibus ait,ßgt;onfum node ueniffi. Tie loco primiim in genere docet Chrißus tueadeà cimofeptimo, NdiM feifeitantibus difcipulis, Vbi Do« A-ominef reßgt;ondet : Vbicunq^ fucrit corpus, itlic congre gabunturetaquil£. Deinde et paulo expreßius locum indicauit,quod dixit : videbunt ßlium homints ueniet tem in nubibus coel!.b'iatth.t4.26. lAarci ij.Tucte u. Dc omnibus hominibus iudicatum iri, bis uerbis Chridus monet Matth. i$. Congregabuntur ante euni omnes gentes. item de diabolis:lgnem quiparatus eß diabolo er angclis eius. ludex idius iudicij erit Chridus,ßcut ipfe f£pe dos eet. Iohannis quinto:Pater non iudicat quenquam, fed iö omne indicium dédit filio. Matthai 16. Pilius hominis uenturus ed,erc.er tune reddetunicuiq-, fecundum o» pusfuum. Matth.is-dit, ante fe congregationemfutu-ram,fe pronunciaturum fententiam:er nocat fe ßlium hominis,item regem ltaq; Chridus,uerus Deus er hos mo,erit iudex:ßcut etiam angeli tedantur Ador.i.Hic i ES vs, quiaffumptusedauobisincoelum,ficuenieti quemadmodum uididis eum euntem in coelum. Veniet autemcumßngularimaießate. Matth. 16. |
fe cz
-ocr page 152-|
CENT. I. LIB. I. CAP. V. C^ mMcdult. MiiU'bii ulgcßmocjuinto : Cum uenerit filius hominlfin maicHAte fui,^ omnes angeli cum co^ tuncfedebitfuperfedern maicRatii fute. Kittbiei uige fimofexto : Amodo uidebitis filium hominis fedentent 4 dextris uirtutis weiter uenientem in nubibus eali. tUmi decimotertio:Cum uirtute multa et gloria. L» cit uieeßmoprimo : Cum poteflate magna,et elaritate, Aderunt igitur or angeli,ut diâuin,zr quidem cum tu ba,Gr minißrantes Chrifto in hoc iudicio, Matthai ui eeßmoquarto : Mittet angelos fuos cum tuba er uoce magna, et congregabunt eleäos dus à quatuor uentis, àfummis cœlorum ufque ad terminos eorum. nbsp;Et A* poßoli, Matthai decimonono : Amen dico uobis, quoi uo5,quifecuti e^is me, in regeneratione, cum federit ß liushominisin fedemaießatis fua,ßedebitis eruosfu per fedes duodecim,iudicantes duodecim tribus tfrael. Erunt igitur angeli (^ Apoßoli afßßores in hoc iudi= cio Chrißi- 20 Eorma iudicij,er eins procejßus,Matthai uiceßmo quinto ab ipfo Chrißo expoßtaeß : Et congregabun-tur,inquit, ante eum omnes gentes,er feparabit eos ab inuicem, ßcut paßor fegregat oues ab hcedis:erßa‘ tuet oues quids à dextris fuis, hoedos autem à ßnißris. Tune dieet Rex his qui a dextris eins erunt : Venite be nedi^i patris mei,poßidete paratum uobis regnum à conßitutione mundi. Efuriui cnim,er dédiais mihi cibunt : ßtiui,er dedißis mihi potum ; heffes er am,er recepißis me : nudus, er operuißis me : infirmas,et ui fitaßis me. In carcere eram, er uenißis ad me. Tunc reffondebunt iußi, dicentes : Domine,quando te uidie 30 mus efurientem, erpauimus tei Sitientem,er dedi ' mus tibi potumt C^uando te uidimus hoffitem,er col-legimus te? aut nudum,er cooperuimus te? Aut quan do te uidimus infirmum,aut in carcere, eruenimus ad te? Et reffondens Rex, dieet illis : Amen dico uobis, quicquid ficiflis uni de his fratrib. meis minimis, mihi fieißis. Tunc dieet er his qui a ßnißris erunt-.Difeedite À me maledißi in ignem ietcrnum,qui paratas eß diabolo er angelis eius. Efuriui enim,er non dedißis mihi ci 40 bum : Sitiui,er non dedißis mihipotum.lioffes eram, ernon eoüegißis me:tgt;ludus,er non operuißis meun' firmus,er in carcere eram,er non uißtaßis me. Tunc reffondebunt ei ey ipß dicentes : Domine, quando te uidimus efurientem, aut fiticntem,aut hojfitem,aut nu dum,aut mfirmum,aut in carcere,er non minißrauis Z$ tibi? Tunc reffondebit itlis,dicens.Amen dico uo^ ,quicquid non fieißis uni de iunioribus his,nec mihi fieißis. Et ibunt hi in fupplidum sternum,iußi autem in uitam aternam. Eodem pertinet illud Matthai 10. jo Mitra 4.L«CiC ç-Omnis qui me confitebitur coram ho minibus, conßtebor er ego eum coram pâtre meo qui in coelis eß. Qai autem negauerit me coram homing bus, negabo er ego eum coram pâtre meo qui in calls eß. Item Matth. 1 j. Mittet filius hominis angelos fuos. er colligent de regno eius omniafcandala, e^ eos qui fadunt miquitatem, er mittenteos in caminum ignis. Matthai 1 z.Dico uobis,de omni uerbo ociofo,quod lo cuti fuerint homines,reddet rations de eo in die iudicij. Inßruit infuper Chrißus,quomodo fe quifef; ad eum diem praparare debeattMatthaiz4.'Vigilateergo, Regula igitur iuxta quarn id iudicium fèretur, iam 60 quia nefcitis qua hora Dominus ueßer uenturus ßt.lh À Chrißo proUta erpromulgata eß, Iohannis tertio: nbsp;nbsp;lui autem feitote,quoniam ßfeiffet paterfamilias, qm ion |
2:9 Qui credit in eum,non iudicatur. Quiautem non cre* dit,iam iudicatus cß,quia no credidit in nomineuniget niti filijDei. Koeeß autem iudicium, quod lux uenit in mundu, et dilexerunt homines magis tenebras quam lueem. Item : Qjti credit in filium, habet uitam ater' nam : qui autem incrcdulus eß filio,non uidebit uitam, fediraDci manetfuper eum.lohannis quin'to:Qu,i«tf bum meum audit,Gr credit ei qui mißt me,habet uitam aternam, er in iudicium non uenit. Iohannis duoiecu ^°mo: Sermo quern loeutus fum,iRe iudicabit eum in w* uißimo die. Non igitur alia fentétia in extremo irf do fonabit, quam eaquaab ipfoiudice eßpatefada-nempe quad credétes in Chrißumßnt iußi. item,quoi iniudiciumnon ueniant-.hoceßpeccata ipfommptt teßa. Quad nemo ibi fuis operibus uelpoßit udii» beat fidere, certo Chrißus mdicat Matthai uiccfimc» quinto,ubi inquit, pias tam non poßturos fiductam i» propria merita,ut etiam diduri ßnt : Domine, qudm do uidimus tefamelicum,er pattimus tei Deinde ff Deunt, nitentes fuorum operum iußicia,in iudicio fu» aoiedurueße, palàm teßatur Matthäi feptimo. Utt fexto inquit : Multi dicent mihi in iüa die : Domine io mine,nónne in nomine tuoprophetautmus,cr tnnogt; mme tuo damonia eiedmus,er m nomine tuo uirtutei multasßeimus^ Et tune conßtebor illis : tJunquennno ui uos. difeedite A me omnes qui operamini iniquité Non ibi proß)polepßan ualituram efße,Luca; duoieeb mo déclarai comparatione de feruis. Aceufatio ctiM ibi contra impios ab alijsßet, Matth. u.Lucan. Viïi üiniuita ßergentin iudicio cum generationeißa^O' condemnabuc eam,quia poenitentiam cgerunt in pre‘ dicatione lona. item : Regina Außri furget in iudicio cumgenerationeißa,cr condemnabit earn : quiauenit â finibus terra, audire fapientiam Salomonis. ConmX morabun^etiam alij aliorum bona opera, Luca 17. ?lt;* cite uobis amicos de iniußo m4mmona,G'C.ut recipdi uos in tabernaculaaterna. Einisbuius iudicij in genere erit,cuilibet reddert fecundumopus fuum Matthai dedmofexto: Eiliusbo minis uenturus eß in gloria patris fui,cum angelis fuift ç^ tune reddet unicuiq-fecundum opusfuum. Hei«* de, quo ad bonos, finis extremi iudicij ent redempw ipforum.Luca uigefimoprimo :Appropinquatredein ptio ueßra. Vindidla piorum. Luca is. Deus faciei uindiäam fuorum cito. Erui iucundo ChrißiaffcßUi Compenfatio er celebratio bonorum operum. AW^' thai if. Tune dieet tEfuriui, erdedißismihipotuntt ere. Poffeßioregnipromißi, ibidem, vitaattr* na,lohannis i. Quo ad malos, erit, Affedus irati Chrißi, C if^ Deiperpetua, patefadio er exprobratio peccatorum, abiedio er feparatio a Deo, ^ damnatio ad ignema' ternum uni cum angelis : fletus, ßridor dentium, tent bra. Matthai?. 10. ij. 21.2?. 24.25. Lucau. ibierit fletus er ßridor dentium, cum uidcritis Abraham ff ifaac er iacob er omnes prophetas in regno Dei, wi autem expeUi foras. |
|
hl DE EXTREMO IVDICIO. ilii duo lucntus fum per ei. Ait illi dominus eins : Eu dintibus dominum fuum, quïdo reuertitur À nuptijs, 20 gefcruebone er fidelis, fuper piua fulfil fidelis, fu» ut cum uenerit te pulfAuerit,cbfifiim ipcriint ei. Eati per multi te confiituim, mtn in giudium domini tui. 40 APpeUitiones loei, in quo dimniti £ternis pa» nis fubijeutur, À Chrißo quidem ufurpit£, pri fiduseHiEcceIfonfus uenit,exite obuiim ci.Tunc fur go mb percurrend£ funt. 'Voatur iutem ^'^ve,infirnus: bon uenturus fur füllet,uigiliffet utiq-,ct non ßuifjet perßU domum fuim. ideo er uos eßote pinti, quii quihon nonputitis,eifiliushominis uenturuse^i. Duis 'mm eß fidelis feruus er prudent, quem prießeit dominus fimulitio fuo, ut det illis cibum in tempore? ^eitw feruus iüe,quë,cum ucnerit dominus dus,mues nerit ßc fidentem. Amen dico uobis, quoniim fuper omnii bomfui con^ituet eum. Quad ß dixeritferuus ills mdus in corde fuo, CunHitur dominus meus uend re,cœperitq; percutere conferuos,imö edere er bibere eumebrijs : ueniet dominus ferui iUitts indiequinon expedit^er hon qm ignorât,er dißeabit eum,pira temqi dus ponet cum hypocritis, iüic crit plontus er liridor dcntium.M.irci 13.Videte,uigilite,nefcitis enint qmndo dominus domus uenturus ßt, fera in medio no dis,un un giilidnio,in diluculo ; ne ß uenerit repente, eßiniit uos dormientes Qætcrùin qua dico uobis,om nibus dicoiVigUite.Lucie it.Sint lumbi ueßripr£cins di,er lucern£ iccenf£,er uos ßmiles hominibus expe feruii^i,quos,cum uenerit dominus,inuenerit uigiUn tes. Amen dico uobis, quad pr£cmget fe,cr fidet illos difeumberc, er tnnßens mini^nbit illis.Et ß uenerit in fecundi uigilii,et ß tn tertii uigilii uenerit, itq^ in inuenerit,bcitifuntferui illi. Hoc iutemfcitote,quod ßi'dßctpAterfimilus,quihorifur uenturus fuiffet, uigiliffct utique,nec piffusfuiffet perßdi domu fmm. Et uos igitur eßote piriti,quii qui hon non putitis, ßUus hominis ueniet. Ait iutem ei Petrus t Domine,id nos dicis ißum pinbolim, in etinn id omnes ? Dixit dutemDom'mus : Quit num ed fidelis dißjcnfator,ic prudent, quem conßituet dominus fuperfimulitium fuum, utdet illis in tempore demenfum cibum ? Eatus iHeferuus,qucm,cum uenerit dominus,muAerit itifi cientem'. uere dico uobis ,quód omnibus qu£ poßidet, pr£ßciet ilium. Qtiodfi dixerit feruus iUem corde fuo,Dißvrt dominus meus reditum, cœperit^ percute re feruos er indüis, er ederc er bibere er mebriiri: ueniet dominus feruiillius in die quo nonßgt;erit,er ho n qui nefeit,^ diffeabit eum,pirtemq3 dus cum mfi disponet. Uem MLitth£i is. Tuneßmile eit regnutn exlorum decem uirgmibus, qu£ fumptis limpidtbus fuis exicrunt in occurfum ffonfo. Quinq; iutem ex eis eritntfitu£, er qumq^prudentes ■ CiU£enntfitu£, icceptis limpidibus fuis,non fumpfennt oleum fecum. prudentes nero fumpfennt oleum in Uifis fuis, und cum limpidtbus, Tirdinte uero ßonfo, dormitiuc-runtomnes,ic dormierunt.Porro mediinodis climor wxerKnt omnes uirgines ill£,çr appinuerunt limpi dei fuiS, Vatux iutem prudetibut dixerut : Date nobis de oleo uefiro, quia limpides nofine extinguutur. At rej^onderut prudëtes^dicctes'.HeqUiquï^ne non fuffi^ dit nobis er uobis : fed ite potius id eos qui uendunt, (y emite uobis ipßs. Porro dum irent emptum, uenit f^onfus : er qua pintle ennt, intnuerunt cum eo id uttptiis.cliufiq^eüiinui. Polieiueró ueniunterres Uquis uirgmes,dicentes : Domine domine,iperi nobis. Atiüerejf)ondens,iit:Amendico uobis, nonnouiuos. Vigilite itique, quii nefcitis dient, neque bonm, w» |
at» 3° qui filius hominis ueniet. Sicut enim homo quidSpere grè proficifcens,uociuit feruos fuos,er tndidit illis bo m fui. Et huic quidem dedit quinq- tilenti, ilij iutan duo,ilij uero unum, unicuiq; fecundum proprium fia cultitê : ey profidus efifiitim. Abijt iutem qui quin» que tilenti icceperit,er negoditus edper as, et con ficitilten quinqi tilenti. Similiter er qui duo iccepe nt, lucntus efi er ipfe ilten duo. dui iutem unum icceperit,ibiens fodit in terrï,er ubfondit pecuniint 10 dominifui.Pofimultumuerotemporis uenitdominus feruorum illorum,er ponit ntionem cum illis Et icce dens is qui quinq3 tileti icceperit,ittulit ilten quin» que tilenti, dicens ; Domine, quinq^ tilenti tndidifii mihi,ecce ilten quinq^ tilenti lucntus fum per a. Ait illi dominus eius : Eugeferue bene et fidelis, fuper pm a fulfil fidelis, fuper multi te confiituim,iniri in gut dium domini tui- Accedens iutem et qui duo tiléti ica ceperit,iit: Domine, duo tilenti tndidifii inihi,ecce per multi te conflituim, intra in gaudium domini tui. Accedens iutem er qui unum tilentum icceperit,iit: Domine, nouenm te quad homo durus fis, metens ubi non femmißi, er inde congregins ubi nonßurfißi: ic terntus ibq,ibfcondiq; tilentum tuum in tem. Ec^ ce hibes quod tuum eß. Keßondens iutem dominus e^ ius, dixit ei : Seruemilècrpiger,fcicbis quod metim ubi non femimui, er congregern illincubi non Jfurfi: oportebit ergotecommittere pecunium ineim men^ firijs,er ueniens ego recepiffem utique quod meum eß cum ufun. ToUite itique ib to tilentum, et dite ei qui labet decem tilenti. Omni enim bibenti dibitur, er ibundibit : qui uero non bibet, etiim quod labet iU' firetunb eo.Et inutilem feruum inijcite in tenebns exteriores, ubi eritfletus erfiridor dentiu. Uem Lu c£ uicefimoprimo : Hts fieri mcipicntibus,rcßgt;icitc er leuite apiti ueßn, quoniim ippropmqudt redéptio ueßn. Uem ; Catete iutein uobis, ne quindo gnuen» tur cordi ueßn cnpuli er ebrietite,er curls huius ui t£ : fubitusc^ uobis ingruit dies iUe. tniquim liqueus enim fuperueniet,in omnes qui fedent fuperficiem to» tius terr£. Vigilite itiq3 omni tempore, depreantes, ut lient uobis effugere ißi omnii qu£ futuri funt, er ßirante filium hominis. DE INFERNO, SEV LOCO M.itth£i undecimo, l.uc£ decimo : Et tu Cipermum, qu£ufq3'utcoelumexiltities,iifq3in infimum defcen des. Luc£ decimofexto : Sepultus ed in infirno. Cbri-fio itique hoc uoabulum nihil iliud fignificat, qu'un locum deßimtum fupplicijs ibiedorum. Deinde utU tur de ei re plerunque uoabulo Gchenn£. ut Riatthen decimo :Timete potius eum quipoteßennimimer corpus perdere m gehenmm. Luc£ iz.Timete eum, qui poßquim ecciderit,hibetpoteßitem mittere in ge 60 henmm. Puit iutem Gehennom uillis in tribu 3cnii» mm,ib impijs poßeffifm quifilij uiui cremibintur,et k » immolu« |
|
ix? to mdrt(y'Afidam,utfitcutisununtprofclytum:G‘c^m 20 milt;e nonremittctur. ltem:Ciui dixerit uerbumcon^ CENT. I. LIB, immolabiintnr d^monio Holoch. putaturautem Koa loch juijjc Saturnus. Tit eius mentio iofua 1 s. Et uoea tur uaüis ßliomm Uinnom.Poßea er fßraelit£ ad cum gentilem ritim deßcerunt,ßcut de Acharferiptum ea xtat c Paralip.zt.ipßeeßijuiadoleuitincenfumin ual le Ben Hinnom,er lußrauit filios fuos in igneßuxta ri turn gentium,ejuos interßeit Dominus in aduentu filio rum ifrael. ’Vocatur is locus et Topheth,i, tympanic, qua: pulfabaiitur,ne eiulatus puerorum exaudiretur.2. Kegum 23. Sed hiec alio pertinent. Abijt autem in con fuetudinan,utuulgariloquendi modo Gehenna pro let co ac tormentis perpétua in damnatione futurs depua tato acciperetur. Lodern igitur modo er Chrißus eft locutus. Sicer Uatdifi uigeßmotertio inquit: Sera pentes, progenies uiperarum, quomodo fugietis a iudi dogehenngi Katchiti quinto : Qti dixerit,fatue,reus tritgehennee ignis. Marei nono, Ire ingehennam-Htsfententijs de loco ^tcriiorum fuppUdorum docet. Item Matthid uigeßmotertio : Hypocrite, cireumitis fuerit fadusfadtis cum fdium gehenn£ ( hoe eß,in £a ternos crudatus abijdendum ) duplo magis qu'am ucs eßls. Per circumßeriptionem uocatur caminus ignis, Matthäi dedmotertio : Mittenteos in caminum ignis. Ignis £ternus, Matthä decimoodauo,çr uigeßmoa quinto. Ignis inextinguibills, Matthd tertio,Marei iiono,Luc£ tertio. Supplicium £ternum, Matthai ui geßmoquinto. Perditio,Matthai ßptimo:Spaciofa nia cd,qua ducit ad perditionem. nbsp;Tenebr£ exterioa res,Matth£i odauo,uigeßmofecudo, çr uigeßmoquin to capitibus. Abydus uidetur Luc£ odauo uocari, ubi deprecantur diaboli,ne iubeantur ire in abyffum. Paptißa Matth. 3. uocatuenturamiram. JO C^ubd autem locus aliquis torquendic damnatitßt ießinatus, manißßc Chrißus docet ,ßcut teßimonia fequentia declarabunt,qu£ non neceffe eß toties repea ti:i»primis uerbh£c pars exproceffit ultimiiudicij, qui Matth£i uigeßmoquinto defcribitur,patet. Vbi uero locus iïle fit, non efi 4 Chrißo expreffum. |
i^4 sum coram pâtre calefii.lmpccnitentes,poîluentes fefe So to : Difcedite À me maledidi in ignem £ternum,qui pt peccatls omnis generis, Matth£i primo, Luc£ duodeci ratus eß diabolo et angelis eius. ignis £ternus,qtt(gt;ii Quis ininfirnofitfuturus,Chrißus Matth£iuige4 fimoqmito mdicat,nempe diaboli er homines:Difcc-dite,mquit,a me maledidi in ignem £ternum,qui para tus eß diabolo er angelis eius.Et quales hommes, nem pequino crediderut in Chrifium,lohannis tertio: Qui non credit,iam iudicatus efi,quia na credidit in nomen unigenitifilij Dei. Item: Qui incredulus efi filio,non videbit uitam,fed ira Dei manet fuper eum. Non conft tentes Chrifium,apofiat£ : Matthei decimo : Qtjt me non confijfus fuerit coram hominibus,non confitebor mo: Difcedite a me omnes qui operaminiiniquitatem. Matthd decimoodauo : Seruus oblitus acceptorum beneßciorum,(y immanitatem erga conferuum exera ccns,traditur panic. Matthid uigeßmotertio: Si dixea rit malies feruuc iüe m corde fuo,moram facit dominus meus uenire,cr caperit percutere conftruos, mandu-cet autem er bibat cum ebrijs: ueniet dominus ferui ik CAP. 1111. facibus,excludunturaIfonfo, dicente, y.eßdo uos. Df feruo ignauo, qui talen tum non eoüoearat, nee repor* tauitfrudumad Dominum,didt Chrißus: Inutild» feruum cqdte in tenebrasexteriores. item:Lfuriui,amp; non dedifils mihi cibum:Sitiui, er non dedißis mihif« tum,zrc.}tem,Pt ibunt hi in fupplidum aternu.Pt d* fertemaledidos tantum iubet in aterntiignem abite, Matth£i tertio. Luc£ tertio : Padeas comburet igne. liypocrit£, non agentes panitentiam. Non haben! ueßem nuptialem,ei}citurin tenebras exteriores. Confidentes propre iußid£, ut pharifei : Matthäi quinto, Cuc£ dedmoodauo. ïmpij dodores, Mat' th£i uigeßmotertio : V£ uobisfcrib£ cr phari[£i,hy' pocrit£, quia clauditls regnum coeloru ante homines uos enim non intratis, nee introeuntes finitis intrare. 'V£ uobis fcrib£ er pharif£i,hypocrit£,quia coined* tis domos uiduaru, orationes longas orantes : propter hoc amplius aceipietis iudidu, ere. Blaßgt;hcini,Mat th£i duodecimo, Duc£ duodecimo : Spiritus blaßhi' traSpiritum fandum, don remittetur einequeinhd feeulo,neque infuturo. Diuites lurcones,noniunaii tes pauperes Dazaros ; Luca dedmofexto. Crapa* l£,ebrietati,ercuris huius uit£ indulgentes.tna uigefimoprimo. Contemptores er perßeutoresutt bi Dei, CT minißrorum eius : Matth£i uigeßmoßeaat do, Luc£ dedmoquarto. Adorantes diaboluin, hoe eßAntichrißum,ob regnahuiusmundi,etgloriamt' ius:Matth£i quarto. lius in die qua non Ifierat,er hora qua ignorat,er di uidet eum, partemq^ eius ponet cum hypocritis. Mata s» firidor dentium. Mattth£i odauo,dedmotertio,uigt thei uigeßmoquinto,uirgines fatue defiitut£ oleo cr nbsp;nbsp;nbsp;firnofecundo, uigeßmoquinto capi(ibi.u(£ t}-ibi ent ßdvt Animarn autem cum corpore maledideruminin* ferno futur am, Chrißus hoc dido monet Matthaid* cimo:Timete potiuseum qui poteßanimamey tor* pus perdtre in gehennam. Plurimos autem in infir* num pr£cipitandos effe, Matth£i feptimo docet,in* quiens:l^ta porta erffiaciofauia eß, qua ducit ai perditionem,er multi funt qui intrant per earn, bite pr£rogatiua generis aut loci ibipondus habebit. Mat tk£i odauo inquit Chrißus : Pilij regni(hoceß,tfi raelit£, non credentes : item, qui in coetu Eeclefia fie* runt, fed non crediderunt ) eijeientur in tenebrasexte* reriores. Et Matthäiuigeßmofecundo, Luc£ deenno quarto,in parabolis idem deelaratur. Pcen£, quas fußinebunt male didi in loco fippU* ciorum,erant multiplices : ut,lr£ Deifenfus. iohan' nistertio,ira Dei manetfupercum. Matthteitertio'. Quis demonfirabit uobis, fugere a uentura irai Stfi ratio atque abiedio à Deo £terna. Mattb£i feptimo, er uigeßmoquinto : Difcedite À me, maledidi. Sode tas cum diabolo et angelis e:us,Matih£i uigeßmoquiit mtus lü diabolo et dngelis eius. ignis £ternus,qti«^ credibile eR nontantüm /pirituakm,fed i^ccrpori-lem futurum,cum tarn f epe [ic loquatur Chrißus, Mdf tbaitertio, Luc^ tertio: Palea comburet igniineX' tinguibiU. Marci nono : ^onum eü tibi debilem in* troire in uitam, guarn dua mana habentem ire in gt hennam,inigneminextinguibilem, ubi uermHeorum non moritur,çr ignis non extinguitur. lAattbä uigt geßmoquinto:Difcediteinignem xternum. fletusd |
ilf
DE VITA AS TERN A,
Zld
ßetn er ßdior ientium. Ténèbre exteriores, Mat tbd odiuo : Pilij regni djdentur in tenebras exterioa ns. lAattbd 21. Ligatis manibus er pedibus, mit ' tite eum m tenebras exteriores. tHatthai uigeßmO' quinto : inutile feruum djeite in tenebras exteriores. Torquen,erinperpetuo carcere uerfari. Aiattbxi oa ilauo-.Ventßihuc nos torquere ante tempus. AXattbid iS.Tradidit eum tortoribus. Videre iußos in rea gnum Dei transfirri, fe autem expelli. Lucæ tj.l6i
lorum,Niattbæi quinto,fexto,feptimo, dccimonono cd pitibus. KegnumDei. Aiattbed u. RegnurnDo mini, Kattbid uigeßmo quinto. Sinux Abrab£,Lu c£ dedmofexto. Paradifus, Lue£ 13 * Aeternum
entßetuserßridor ictitMm,àimuideritis Abnhim, to er Ifiic, er Hcob, er omnes propbetM in regno Dei,
Moj awton expelli ßras. Luca dedmofexto, de epu-lone in inßrno exißente, inquit Cbrißus ; Eleuans aua tem oculos, uidit Abraham emmus, er Lazarum inß nu eins, er ipfe damans dixit ; Pater Abraham, mifea tere mei,er mitte Lazarum Ut intingat extremum di' giti fui m aquam, ac reßigerd linguam meam,qui cru dor Hlßamma bac. Dixit autem Abraham ; Eili recor dire,quad recepcris bona tua in uita tua,er Lazarus ßmüuer mala : nunc autem hie folatio fruitur, tu uero cruciaris. Et fuper hec omnia, inter nos er uos hiatus ingens ßrmatus eß, Ht q qui uolunt hinc tranßre ad nos,non poßint, neque inde bue tranfcendere.
Gradus fupplidorum ßre, Cbrißus indicat Mata thaidecimo er undecimo iTyro erSidoni remißius érit in die wdieij, quam uobis. Item : Terra Sodoa HJorHin remißius erit in die ludicifquam tibi. Matthai uigefimotertio.Orationes longas orantcs, propter hoc amplius acdpietisiudictum. Luca duodedmo:Seruus
tibermculum, Luclt;e dedmofexto. . Domus pitris Chrißi,tohinnis 14. •
QHod iutem ilii poß banc uitam ßt fecutura,pro~ mißioncs Euangelici, Iod de refurredtone, de extre» mo iudido, er alij plures teßantur. lAattbai uigeß» moqumto mquit Cbrißus ; tußi ibunt in uitam teter nam. Keliqua teßimonia in ceteris buius loci pirtia bus redtantur.
Locum ubi pijfunt uiHuri poß banc uitam, ebria ßus uocat regnum cœlorum. AXatthai quinto : Peaa ti, quiperfecutionem patiuntur propter iußieiam, quoniam ipforum eß regnum cœlorum. item,[Äcrces ueßra copiofa eßt« cœlis, itemiHtßabundauerit iußi cia ueßra,etc.non intrabitis in regnum cœlorum.Mat tbæi odauo : Multi, er c recumbent cum Abraham, io ifaac er Iacob, in regno cœlorum. Matib£i i^.Taa lium eß regnum cœloru. Alias regnum cœlorum,Ec cleßam Dei in terris uerfantem ßgnificat, ut IAatth£i decimo tertio,er alibi. Sed in citatis locis,ßgnißcat federn beatorum poßhancuitam.
Qui uero in £tcrna uitaßntfuturi,ex Cbrißi cona donibus manißßum eß. Mattbaifeptiino inquitiC^ui facit uoluntatem patris mei qui in cœlis eß,ipfe intrabit in regnum cœlorum. loban. j. $. 6. Qui credit in me,babebit uitam aternâ. itemiüifl quit renatus fue
qui cognantuoluntutemDommi fui,crnonfe pr£ 30 ritexdquitzrljgt;irau,nonpoteß introirein regnum
pinnt, er non ßcit fecundum uoluntatem dus, ma pulibit multis. Qui iutem non cognouit,et ßeU digna pligis,Uipulibit paudS.
Paems jeterna er nunquâ ceffaturas, infcculurM tffe eos qui femeHn mßrnu.feu locum fup^lidj uene^ mt, ex bifce Cbrißi Hdis planu effiettur, îAatth^i zr Dißeiite m ignem £ternu. item : Ibunt bi in fuppli' cium Sternum. Marti nono : Vermis eorum non moa
Hei. Mird 16. Q^i creiiderit, er biptifitus fue» rit,filuus erit. c^ui bonis operibus icclinuit fuim ß dein:M.itbiei ts. Q«od iutem ex omnibus gentibui a congregitio ßtfutun, Cbrißus hnefententu comlt;t monefidt, lAitthdd odmo : Dico uobis, quoi multi ib Oriente er Oediente uenient ,(3quot; recumbent cum Abnbirn er ifnc er iieob i« regno cœlorum. Lu» clt;e iedmotertio ; Videhitis Abnhim er ïfac er U« cob,er omnes propbetis in regno Hd. itemtEt ueni
ntur, er ignis non extmguetur. nbsp;nbsp;nbsp;Luca is. ait, efa
fe chaos ßrmatum mter locum beatorum er damnaa 40 ent ab Oriente er Oeddente, er Aquilone er Auflro, torum,ut neutra pars ad alteram poßit tranfeédere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er accumbent in regno Dei, Huila hie prarogatiua
item, negatur diuiti in ßammis tnßrnalibus exißenti, onwis recreatio. tàattb. 10. inquit Cbrißus : Onam dibit homo commutationem pro anima fuai Negac Inc Clmßtis,ullo predo animas damnatas redtmipoffe : lo quiturenim de animabus detrimentum paßis. Matti?, li. negat cbrißus peccata remitti in inßrno, ß non in pTicjenti feculo contingat remißio.
Obferuatione dignum eft, tantum duo loca a Cbri
locumhabet, ßeut teßaturMattbai uigeßmoprimo: PubUcani er meretrices(fcilicet, qui egerunt pœa nitentiam ) pracedent uos in regno Dei. Hon tarn multos t« uita aterna quam in inßrno futuros, Mat« tbai feptimoteßatur: Angußa porta er ardauia eß qu£ ducit ad uitam,erpauci funt qui inueniant earn.
Bona dus flatus poß refurreßionem erunt,Vita aterna : lobannis tertio. Item, poffeßio regni paa ßodeßgnari,qu0peruenianthomines poß morteincm sa tris, Mattlxi uigeßmoqumto : Poßidete regnum, peßnumAbrab£,erinflrnum. Luca 16. item Mata
thd zr. units cœtus redpitur in regnum patris,alter ad igncin aternum damnatur, nee ullius purgatorij mentionem Cbrißus ufquam fadt.
DE VITA AETERNA, SEV ftatu beatorum poll hanc uitam.
(^ Tatus beatorum poß banc uitam ßequentißime
quoi uobkpirntum e^,Ab orig. C3‘C. E/p cum Chri ilOftyuiicre tint cluntitcmtlohMnii iedmofepti» mo : Piter, quos idifti mhi, uolo ut ubi fum ego,er itti ßnt mecum, ut uidant clirititem mam. lowin' nis duodecimo : Vbi ego fum, ibi er miniüer meux et rit. ioinnis dedmoquirto : Uerum ueninm, er acci» pUm uos id meipfum : «t ubifum ego,er uosfitii. E* go uiuo, er uos uiuetif. In iüo die uos cognofcetis, quoi ego fum m pitre meo,et uos in me,er (go in uo ’
0 appeUaturuita £terna,}ohannis 3.6. er alibi. Aa so bis. Gaudium aternum, lobannis dedmofexto:Gau bis uerb regnum patris, Matthai 15. Regnum cœa dium ueßrum nemo tollet à uobis. Mattbai uigeßmet
k 3 efumto:
|
air» it# CENT. I. LIE. r. CAP. V. quinto : intru in gduUum Ttominihui. Societtn £» terna cum Abrubum, tfdde, ilt;icob,cr omnibus fdnilif, KdUbti eiiduo, Luc^ decimotertio : qua teflimoo nid pdulo ante commemorduimut. Mtrees operunt crlaborum.Kattbtei quinto : tierces uedra copiofa td in coclis. Erunt autem cr corpora beatorum da riora crorndtiora,quamnuncfunt. tJiatth-dedmo« tertio:Tune iujiifulgebunt flcutfol, in regnoputris torum. ïtem Mdttbai uigefimofecundo : inrefurre^ ilionenonnubent,nequenubentur,fed funt ficutan* geli de ccelo. Luca uiceßmo ßceßvrtur’JÜi uero qui digni babebuntur feculo iüo, oquot; reßurgent ex mor tuis, neque nubent,neque uxores ducent, neque ultra, nori poterunt: pares enim ßuntangelis,^ßlq ßunt Dei, ckmßnt ßlij reßurredionis. CAPVT QVINTVM^ DE HAEEESIBVS, SEV fedisludæorum. RASSABANTVR WpOputo tuddi ^’^•^^^l^P°^^d**'^txbibifeßebria 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i 1^^ -ßuurnci: mutins adminidrahdt, duaquadamfadiones ßcußed£,ut» potePbarißaorumet Sadducaorum: quarum quidem paßim in bifloria Euangelica fit men tio, eo quod tobanni bdptißa, er ipß Cbrido, dusq^ difeipulis ßeße aliquoties oppoßuerunt, Acßuit prater tos adbuc una,Eßßaoru uidelicet. uerum ea certo loco, ab Hieroßolymis per aliquot miUuria remoto,ßedem fuam babebdt,nec erat ita paßim duitatibus immixta, utßuperiores. ideo^ non ed memoria traditum, quad cum Cbrido Eßßai ßnt congreßi,ßud nimirum tantunt curantes, er fias nouitdtesÇut putabantur') qudßcx alto de/ßidentes acßaßidietites. Quando autem primum in populo Del ißazi' aytniaßnt exorta, ex bidorijs non poted ßdtis liquidé) baberi : niß quad ex toßepbo apparcat,tempore ïoban nisllyrcdni,boc eft ante Cbridum annis cirdter xis, ifias tres ßadiones innotuißße er inualuißße. Ait tarnen 4 loßepbus de Antiq. ludaic. libro dedmoodauo, capite ßecundo, À multls ßeculis ludaos in iSlas tres ßedasßuiß-fe diuißos.Occaßcnem uero ad earn ßeißionö proculdu^ biodederuntetbnici reges,reUgionem ludaicam mißt rèturbantes, euedis ad ßummosgrdduSiCradipßagu bemacula Ecdeßa coUocatis pro arbitrioßmdignis er improbis hommibus, uel gratia uel muneribus lUedis. Praterca ßoeietate ac ßamiliaritate gentilium,pbilo» ßopbicafludia crpercgrinareligionts paulatim im« bibebantur à ludais, ficut fieri ßolet : quibus pooled uera ludaorum religio er ßncera dodrina à, Deo tradita, artifidoße diluebatur. Verum deßngulis qua« dam dicenda ßunt. DE PHARIS AE IS. PPlarißaorum creberrima in bifloria Euangelica mentio fit, eo quad plurimos babuerunt aßßedas, ac uoluerunt eußtodes caleßls dodrina,er extirpator resßalßorum dogmatum uideri: demqi etiarn gratia er potentia praftabant. Hominis rationem acceperunt uel à pbares, id eß 4 |
feparatione, que dab aUjs proßanis bominibus uolti(^ runt eße dißindi.undc Hieronymus dicit,eos a dißiHo ßicappeUari,inßcripto aduerßus Luciftridnos,erd quaßiombus Hcbraicis.Vel, quad magis eß conßentd^ neum, ab expoßtioneßcu interpretatienc Scriptori' rum,quam pracipue profitebantur: acß diceres,exp!gt; ßtores,ßeu dodores.Sederunt in cathedra M.oyß, Mit tbai uigeßmotertio: hoc eß,oßicium eorum ßuit dect) re Libras ueteris Tedamenti omîtes fiudioße amplexi 0 ßunt.Etfiautem in genere quadam capita dodrina rc tinuerunt, ut eße Deum, eße Deum unum, uenturum eße lAeßiam, ac ingentia beneficia aUaturum,hancfo litiam er legem in populo ludaico eße À Deo,poßerb tatem Abrabx eße Eccleßam Dei,animas poß mcrtein ßuperßites eße:ßuturam eße reßurredionem, in qua im pijer ßccleratipcenis, iußiueroprxmijs aßieientur: tamenhorrendos babuerunt nxuos,er profinaiatr que impiat opinioncs in plerißq; articulis dodrina c« leflis conceperunt,acmordicus definderunt. Qt^oaut otem res fiat magis perßicua, ordine ipßorum ßalß dogmata enumerabimus. Vnum tantum eße uerum Deum,eumq; unicam tm tum,iuxta philofophiam,eße perßonam,et non plures, aßeruerunt Iohannisodauo : Vnumpatremhabenu^ Deum. er uebementer oßinduntur,qu()d Chridus aße uerare änderet,ßeeße utrum Deifilium,eripßß^ aßiernantesetiampatremipßum repudiare. nonenim patrem Deum eße abßc^ hoc filio. Aufilam tantum habiturum humanam naturam. o nam tHatthxi uigeßmoßecundo,Marei duodecimo,tu c£ uigefimo, ad interregatioaem Chrißi, cuius ßHos fit Chrißus ? reßondet, Dauid,Sed Chrißus eDauHü Pßalmo iio.demonßrat, eum non modo filium Datai, hoc eß hominem ßuturum,ßed habiturum inßuperßub* limiorem,liempe diuinam naturam.Quomodoßmqtiit, Dauid in ßiritu uocat eum Dominum, dicens : Dixit Dominus Domino mco,ßede a dextris meis, donee pot nam inimicos tuos ßcabellum pedum tuorum. Siergo Dauid uocat eum Dominum,quomodofilius eius eßl Meßiam tantum regnum corporale ludaorum re» fiauraturum eße. Ham exßchola pharißaorum cum et rorem profirunt,mater fiUorum Zebedai et difiipuli, Matthai uigeßmo.lmb er pod Chrißi reßurredionem ßolicite quarunt dißcipuli de regne mundanoiDomine, inquiunt,num in hoc tempore reßitucs regnum ßradl Adco alte ipßorum animis hacuulgarisfharißaorum opinio inßedcrat.lllud Malachia 4. Ecce mittamuobis Heliam prophetam, antequam ueniat diesDominimi gnus:non rede intelligentes,ßomniarunt eundem iHttm Heliam,qui igneo curru aßecderat 'm coelum:ante tdeß fia aduentum rediturum. Matihai decimoßeptimo : Et interrogauerunt eum dißcipuli ßui, dicentes : Curigi» tur Scriba dicunt,quod Heliam oportetuenire pritul leßus autem reßondens, dixit illis : Helios quidem ue» niet prius, er redituet omnia.Caterum dico uobis,Et liam iam ueniße, er non agnouertint eum,ßed ficerunt in eo quacunque uoluerunt. tune inteUexeruntdißd» puli,quôd de lohanne baptida dixißet ipßs. Legem de dißciplmaßeu externa obedientia dunta» xat exponebant,quam op'mione Chridus reßutat Mat» tbai f. perßieui legen déclarant, quad non modo ex* tersi |
|
»iÿ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , D E s E c T I s Urniifidi, [cd (t’urn mtfrioreint çr quidem abfolu» tißiimmobedicntiAmflägitiirct. Vrnuos affiduifentiebitnt non tffe peccdtd,id quoi ibidem diligenter ClmSlut refutdt. Tiocebdutlegem diuindm pote^ldte hberi drbitrij, feu MturAlibM uiribm impleri poffe. Hinc faut iUte md ncsgloridtiones : Non fum ßcut exteri homines,rapto fes,iniuSii,ddulteri:Luc£ 18. cum turnen udedrent dde-üioneergd proximum,zr omni panitentid. tuilicium corum Deo, effe externum legit obedient 1 tium.qudem ipßprieurepofjent. Verum Mutthiei quinto ChriHuteum dimnut:iiiß ubunduuerit, in» quit, iußieiu ueUru plut qu'urn feriburum cr phurißeo' rum, non poteritit intrure in regnum calorum. Do* cet item Cbriflut, feß ud hoc ueniffe, ut legem exuâif~ ßme impleut, ne iotu quidem uut upice uno rcliHo. Et mutthiiundeeimo inquit:Venitc udme,zrc egore* fcium uos. ^ubbutho udeo ßride ub operibut ubüinendum efjè docebunt, utfunutionem tegroti uel in momenta fu£lü, Mt uedicutiones ßieurum ob urgentem fumem, cenfe-tlt;^ntgründe uduerfut Subbutum peccutum efji. ^Hutth. “•Mir« j.Eucie é.14. lohun. r-7.9. ubi Chrifim foli» dit urgumentit eum fuperllitionem reßüit. ^iuortiu licitum ejfcfucere quulibet ex cuufu Mut» th^i i^.Ver'um confutuntur u Chrido,qui dicit,ub ini» hononßc fuißi.ltcm regulum funcit : Quos Deut con tunxit, homo non fepuret .in uno turnen udulterij eußt vcpudiumconceUt. Cum publicunit c^ peccutoribut (cum tumen di ; ChriHum [e eonuertißent ) non effi cupiendum cibum, t^utthii ^. Sed Chri^ut docet,hoc juum eße officium, Utpeccutores ud poenitentium uocet. tüelius eßi defucultutibut ultquid templo confèrre, id quoduox Corbun fonut, quum egenos putties ulere, i'^utthui is. ubi e^gruuiter cos increput Chrißut’.Cur ^ot,mquit,trunfgredimini mundutum Dei,propter tru ditionemueßrumi N^m Det« dixit-.Uonordputrem et mutrem. Docuerunt igitur Phunpei, operueledi* tiu, feu non mundutu,ifun{lisuercgt;truditu,longè prit* 4 ßureoperibut Deculogi. Euc£ u.Chriflutqi expro* brut, quod puturent fefuit eleemofynis peccatu fuu e~ mendure. Cumulurunt uuteni truditiones humunut, tyeuttunquuinneceßuriutud fulutem poduluuerunt: que quidem res nihil ulittd quum con dentie diru car* nißeinufuit. Mattheiij. Qhridut mquit’.AÜigunt 0-nerugruaid^ importdbiliu,(y imponunt m humeras hommum, digita uutem fuo nolunt eu mauere. lofe* phut Antiquitutum luduicurum libra decimotertio, eu. '^■l(ßutur,Phurif£osplurimut conditutiones nonferi ; ptusuMoyfe.fedper munutu maioribufdcceptut,po pulo trudidiffie. P.ituum (uperfUtiofu obferuutione ßngulurem fan* fHmonie ßeciem pre fe tulerunt.Sicut Matthei z j. L» ceu. ChriRut recenfet, nempè quad orutiones longut dixerint, peregrinutiones terru muriq- fufeepermt ui faciendum unum profelytum,non iururint,decimurmt mentam^ey unethum ey cyminum ey rutum, çy omne olut,muiurint poculu et putmuf.edificurint fepulchru prophetarum, ey ornurint monumenta iuflorum, er ^ dixermt, Sifuiffemut ói diebut putrum noßrorum, no |
I V D AE Q R V M. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33a fuiffemus focij eorum in fangume prophetdrum. Luce 18. Sic phurifeas defcribitur, quoi in gent i oris hiatu iuilet,fe ieiunure bit in fabbatho,çy décimas dure om* nium que poßideret. tAattheiis-Alarei 7. Pharifei cy omnes luiei, niß crebra lauerint muniu, non mandu* cant, tenentes traditianem feniorum. Et à fora uenien* tes,nifi baptifentur, non comedunt. Et ulia multufunt, que traditafunt els feruare,lotiones culicum Gr urceo' rum,Gr erumentorum,Gr ledorum. , nbsp;nbsp;nbsp;Abußfunt cluuibus. num excommunicurunt Chri» ßum zy eius fe{tutores,rediè docenteselahun. iz.Cluu* ferunt ulqs caelum,M.utthei zj. Veßes geßubunt longas:ßmbrias fuciebant mdiorts quum aUfiquibut preceptu Deierunt inferiptu. Dilu* tubant etiü phyluileria fuu,que Epiphanius dicitfuif* fe purpurcu. Omniu deniq; eo retulerunt, ut ub hommibus ma' gnifierent,Gr luudibus furnmit ueherentur: ßcut Mut* thei zj.Chrißus docet. o Animus docuerunt effe quidë incorruptibiles-.trun* ßre uutem in uliu corporu folus bonorum, improboru uero animus mcermmubihfupplicio cruciuri. lofephut de beUo ]udaico,libro i.cupite 7. Ealfo legis zeloflugrubunt, Oquot; lohunnem dc dhri* ßum peius angue or cane rabiofo oderunt. Criminu* buntur, lohunnem fine uocationcfuo minißerio fungi: lohun. i. DoUrinum er miruculu Chrißimirit calum* nijs carpebunt uc lucerubunt. dicebunt cum habere did* bolum,dc per incantutioncs eiufmodi res efficcre,Nlut' i thei iz.ïAurci ?.Luce it.lohannis 8. Decretum quo* que fècerant,è Synagoga effe eijciendum,quicunq; 11^ sv M pro Meßiuuedperetzy confiteretur. lohun. iz. Ceca conunturperfuudere ,eumhocbeneficium non i Chrißa uccepiffe: Iohannis g. Leprofos nouem aide-ficiionemù. Chrißa hortati funt, ucperfècerunf. nee dubium quin plurium aliorum fidem euerterint. Eruntperjeeutores ucemmiGr cruentißimiuero* rum dodorum. Hieronymus in 17. capite tAutthei in* quit, in lebunnis necern phurifeos confenfiffe. Chrißa ) etiumindeßnentcriKfidiusßruunt,acnondeßnuntcon firre confiliu, donee cum comprebenfum morti tradât: Alutthxiis.Murci ylohun.ii.is. Erunt arroguntes : turn quiu ßbi uendicubunt legü iußiciam,feu perfidionem, quum proprijs fuit operi^ bus affeeutifui(fent:Luc£ 10. turn quiu honores maxi* moscaptabunt,]Vlatth£iz}. Amant primosuccubitus in canister primus cathedrus i« fynugogis, ey fulutd* tianesin fvro,e^ uocariub hominibus Rabbi. Auuri. Luc£ 16. Pharifei erunt duuri, Matthui z^t gt;nbsp;Comeditis domos uiduurum. Significut ipfos confide er fuperßitioßs cultibus uiduus er altos ßmpliciores pecunia emungcre.lndeeß,quoduendentcs,ementes uc numulurijm ipfumtemplum Hierofolymdanum con* fédérant, uc idßeluncu lutronum u Domino uocetur, Matth £111. Erunt potentes, er populärem aura hubentes : eaq^ f£pe abutebuntur, ßuein perniciem ßuecommodunt aliorum. Pdfrt id ex hidoriu Pußionit, cum populunt inßigant ut dûment de Chrißa, Crueißge, eypetant Earrabum dimitti, lofephus etiam feribit, Antiquitu* tumiudaicarumlib.dccimotcrtio,cupite xj, Pharißeas. k 4 (JpH4 |
»51
CENT. I.
apui ludsos plurimum poffeßue exofum dliquem cu= pidnt liedere,ßue dmicum iuudre.Vdlde enim bis fidem bdbere uulgus, etidmß per muididm de quopidm mdlè loqudmur. Et libro 17.cup. 3- feribit : Pbdrifieosefs fe genus bominum dflutum,drrogdns,cr interdum re* gibus quoque mßßum, ut cos etidm dpertc impugndre non ueredtur.Ndin cum totd gens iudæorußdem fudm iureiurundo obUgiffent régi et CafdriJn foil non iurd runt,excedentesfex miUium numerum. Scribitetidm
LIB. I.
CAP. V.
in
legiüit quod diäum eü d Deo : Ego fum Deui Rbrd» bdm, et Deus ifddc,ey Det» Ïdcobf Non eù duteDtui mortuoru)n,fed uiuentium.Sic iUi eonfuß difcedunt.
Sequuntur dUtem ex boe errore,ftcut eß naturd fui fcecundus,dUj multi : nempeXorpord er duim if ß'-nul poft mortem interire: Pios bonoru operum nuüdm ra tributionem,fcelcfios amp;nbsp;peßimos hommes nuUdspot-
ndf decipere, quim in bde uitd : ISiuüum effi mßrnuin: iiullum calum, in quo dternd ßtfuturd uitd : Honeßi
iofephus Antiquitdtuluddicdrum libro 17. cap. 3. eos 10 uiuendum,er fdcrificidpr£ßdndd,tdntu propterhtne ßbi qudndd futurorum pr£fcientidm ex Dei colloquys tribuiße,quod ßrte cdbdlißicum quiddamfuit.
Poßremo, quid fuperbi,pr£ßdßi dc mdlicioß erdt,
idea ebrißus mulo ( quod dicitur ) nodo robußum dd* debit cuneum:V£,inquit,uobisfcrib£,hypocrit£,quid clduditis regnum cœlorum dnte homines. Vos enim no intrdtis,nec 'mtroeuntes ßnitls intrirc.Comcditls do* mos uiduiru,et ficitis ßlios gehenn£. Duces cxcfexco Idntes culicem,cdmelu dutem deglutientes.A ßris quit dem dppdretis hommib.iußifmtus dutem pleni eßis by lo pocrißer miquitdte. Serpentes ergenimind uiperd' rum^quornodofugietis d iudiciogehenndt Vocat eos ttidm ßultos,M.dttb£i zj. Et ïobdnnes bdptißd dcerri* me m eos inuedus inquit : Progenies uiperdrum, quis demonßrdbit uobis fugered uenturd irdi Acfeuere pr£cipit ebrißus, eos uitdri: Mdttb£i ic. Attendue, inquit,er,cduetc uobis à fermento Phdrif£orum-
de SADDVCAKIS.
Sddduc£i mignificum fibi nomen d iußieiä impo^
momentdnedm eredduedm uit am. Deletur conßfio doßrtn£ydc uerd muocdtio. Quibus portentis quidfo teß efßefurioßus de tetrius^
Dicunt,neq- dngelum iieque fnritum effeiAßorun i3.qu£ quidem è priori fonte promdndnt.
Aßcuerdnt,in noßrd ipforumeffepoteßdte,uttint ßlicitdtis nobis ipß dutoresßmus, quim mßrtunifio» fephus Antiquitdtum iuddiedrum libro isxdp.^.cit bello iuddico lib.z.cdp,7.
Etß dUtem inßnß ennt Phdrif£is,tdmen ßmul fuit contrd Cbrißum coniungunt operds, eiq- exitium mr-chindntur. tàdtth£ii6,phdrif£i er Sddducei coniunt ßim Cbrißum tentdntJtem Mdtth£i x».Mdreiu. Lui C£ xo. Pbdrifeifociales fuere, mutudfe dileßionccü‘ pleßentes : dt Sddduc£i etidm inter feßris moribus H fcrepdrunt.lofephus dc hello Iuddico lib.z.cdp.r-
Pugndruntdutem lohdnnes bdptißd er Cbrißus,(t quot;Zdehdrids er Simeon, dcdlij pij, contrd lUos fciuHot
res, tum refutdndo eorumfdlfd dogmdtd, tum dlios de» fuerunt ( zdddikim enim iußi dicuntur) cum tdmen 0*30 bortdndo ut ab ijs fibi eduerent. Sic Chrißus Mdtfbß
Mnium ejjent fcelcßißimi. Videtur mde biCcfefid end
td, quad Pbdrij'ieiimmodicéhom'mescteremonijsones rdbdnt:ipßigitur bdcuinculd nonnihU laxareuoka bdnt .pr^eteredex pbUofopbid deprduatdetbnicdfcr Epicures opiniones hduferdt,qudf ßmul reUgioni mis fcebunt. Etßdutem Pbdrißeoruin ßäd txiüinidtioné uirtutii de fdnUimoniie exceUebdt, dc plurimos hdbe^: bdt ddmirdtores dc feUdtores : tdmen dppdret boe Chri
i6.dicitdd fuos difcipulos:Videte er eduete d ßrmenti Phdrif£orum er Sddduc£orum.
DE ESSAEIS.
Tertid in iuddico populo feßd erdt, Effeorum Jf» Ut dUds u^dntur Ejßenorum-.qudß dieds, operatorutu. Volebdntenim faßores, er non tdntum doßores iut ßmuldtores legis bdberi. Ortdeßh£C fdßio inde, quad in Phdrißeis hypocrifinßueofdmey pietatem, iXt
fli tempore,Sddßuc£os quoq^ bdud pducos hdbuiffe dd nbsp;nbsp;nbsp;bitionem,liuorem, domindndi Ubidmem', er dUd que»
ßipuldtores. ndin hi queq; lodiinem bdptißdm, Chri- 40 ddm d uerd pietdtcdUend cerncrent. Deinde ettunii erdfßo dcpropbdiio Sddduc£orumEpicureifinodbbor rebdnt. Cluodigiturm hifeedeßdcrubdut, ßfiepnii
Hum, einsq' difcipulos, di/ßutdtiotiibus fuis inßdioßs adoriebdutur- Compendio dutem ßudentes, er oeio.
imo etidm ut effugerent plurium confutdtiones, dbic* dl is er dbolitis omnibus propbetdru libris,folos quint que Moiß receperut dcproßßi funt.bme eß,quod Mo fen tdntum citdnt,congredientes cum Cbrißo:M.dttbiei uigeßmo fecundo,
in dogmdtis fdlßsplerifq^ cum Pbdrifeis confenfes retuerum hdbuerunt tdmen ddhuc qu£ddm peculidrid.
butprdßdre crdeeldrdre condbantur, titulcq-jMM proßßionem notdm effi eupiebdnt. Quo dutem expt*
ditius hoc quod moliebdntur efßßum durent,in extra mdm lud££ orum, dd Idcum Afßhdltiten, baud proeul d lericho,ubi erdnt ßdgrdntes bdlfami borti,fc contule runt : ßeut Plinius libro ycap.iy.dc ipßs feripßt. C«i» dutemnon fidteorummentio mbißorid EuangeUci, utpote, tlt;ioneßemortuorumrefurreßionem. Argu*so ßrte quod in fecefßuhdbitdrint, er d communi doßri» mentdntur dutem ßc,M,dtth£i ti. Uldrci 1 x. Luc£ zo, nd Phdrif£orum nihil difcrepdbdnt, nurisep eosuebit lofepbus ldudibus,ndrrdtionem eius de Eßenis bic reet tdre uifum eß.ls dutem libro t. cdp. 7. de bello Utdiieo, ßc fcribitiTertium pbilofophi£ genus Effei colut, gas te quidem ïud£i, ueriim inter fe mutuo dmore coniun* ßißimi:et qui pr£ter c£teros,uoluptdtes quidem quiß
Ulofes dixit:Si quis mortuusfuerit,nb hdbens filios,du cdt ßdter eins uxorem cius,ut fufeitetßdtrifuo fernen, Seddpudnosfuerunt feptem ßdtres, quorum quilibet Undm edndemqs hdbuere uxorem. Abfurdum dutem er inconemnum jueritinrefurreßione ,undmmuliercm feptem Icgiiimos mdritos bdbere:Ergo non erit re für* reßio. Verum Chrißus eos egregic refutdt, er inquit:
muleßcid uitarenf-continentiam uero ferutire,ne^ cu^
piditdti fuccumbere,uirtutem mdximdm ducerent. Ui» Errdtis,neq; fcriptuns neq^ uirtutemDeifeientes.m que nuptias quidem faßidiunt : dhenosucro ßlios,dum refurreßionc neq^ nubent, neq^ ducentur,fedfuntßcut6o ddhuc mollesfunt,eruditioni trdditos,pro cegnitis bi' angelt in ealo. De refurreßionc dutem mortuorü non bentes,fuis moribus diligenter infiituunf.nen quid eon
tu^u
|
il? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D H S E C T I S itigii ucl JjUntitnigeiKYk futeeßione ceni'cMt pcrhien itm : fei cjuii cAuend putent inttmperMi fxmindi ïum,nuüdcorZuniuirofidcfcrucirecredentes. Q«i» vdiuitUru contcmptoresfunt,rerum^ apud eos com mniatio ndmirationi habetur,neq; inueniai alteri ab teruopulmtia prTÜare.legemq;ßbi dixerut, ut c}uidi fciphnâfuamfeélari uellent,bona cotubernio publican rent.lta enirn fore,ne uel paupertatii humilitax, uel di-uitiaru dignitat appareret : fed permixtic facultatibut, uelut tnter patres,unum effet omniZ patrimoniu. Pro i bro auté ducunt olcu,etß lt;juii uel muitut undui fuerit, mundidjs corput abiiergés ; guoniâpjualoré decorem putât.dummodo fempenn ue^eßntcandidaDeßgnae tos auté communia reru procurator es habent, et ad ua fus omniußngulos indiuifos. Non fft autem iÙis una ci uitat certa,fed m ßngulasmulta domicilia transfirut: et aliunde aduenientibus fe{iiefuaproßffQribus,c}uic» qiad habent promptum exhibent, quaß propriu. Det «1$ tan^uam confuetißimi ad eos ingrediuntur, quos nunquam ante uiderunt .HmceUquod, cum peregrin ; nantur,propter latrocinia tantu armantur, neq^ pra= terea quicquarn ßrunt. in ßngulii autem duitatibus, ex eodem collegia ffedaHi curator ho/fitum conßitui tur,qM eoru ueßimenta,catera^ ufui neceffaria tueat tur. Amidus autem cultusq; corporis omnibus, pueris in metu zxfub cura magidri agentibus,par efifiec ue »•à ueHitum ßue calceos mutant, niß aut omnino con» fußis prioribus,aut longi temporis ußt confumptis.ai hilauteminter femercantur,aut uendunt:fedegenti ^‘^^ffi ^^°'^ ^*bet prabens, re^rt ab eo quod ipfe non ; hibet:quamuis etiam ßne permutatione cundis libéra fit facultas, à quibus libuerit accipiendi quod opus ßt, Precipuè circa Deum reUgioßßtnt. Hamq^ ante foils ortum nihil profani loquuntur, fed ei patria quadam uota celebrant, quaft utoriatur precantes ■ fremde ai quoi uenerutßnguli artes, acuratoribus dimittuntur. Cumq; ad horam quintam dudiofe fuerint operati,rur fus in unum congreganturtlmteisq; pr^cindi uelami* nibus,ita corpus aquis frigidis abluunt. Atq^ hac lufira tionefada,in eadé fecreta coeunt,qucgt; nemme alterius feda homme afßirare conceffum cd : ipßq; purißeati, uelut in fandu quoddam templu,in cxnaculu ueitiunt: quibus ibi cumßlentio rcßdentibtis,pißor quidé panes oriitte,unum autem uafculu ex uno pulmento ßngulis cocus apponit. Deinde uoce cibum facerdos anteuenit: neq^gudare quenqulfas ed, niß prius quot;Deo eelebretur oratio.Pod ßne quoq; praniij,uota repetunt. Ndin er cum incipiunt,e3‘ cum deßnunt, quaß datorem uidus, Deum laudibus canut, Tune uelutifacris illis depoßtis uedimentisfin opere ufq- ad uefferä uerfantur. Simili* terq; inde reuerß cccnaat,coßdentibus etiä hoßgt;itibus, fi quos ßrte interuenijfi repererint. Nr$ uero clamor unqultedu:Uud,neq; tumultus inquiétât : quu etiam loquendi ordine alijs alij cédât, eorumq- ßlentiu extra tedum conditutis arcanu quodda uideatur uenerabile. Cuius quidem rei perpétua fobrielas caufa ed, quodé^ apud eos edendi autpotandi modus faturitate defini* tur. Sed quamuls aliarum rerum nihil fine pr£cepto fa dunt curatoris, tarnen in hls duobus, hoc cd, iuuando amp;nbsp;miferendo,fui iuris funt. Nam a“ fubuemre dignis, e tuin opHsed,fuo arbitrio eniq^ liceti çg- indigendbus |
V D AE o K V AL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i;4 alimenta porrigere. Sanè cognatis dare aliquid,ßuc eu ratoribus,mterdidum. lidem iracundix modcratores iudifunt,indignationcm cohibent,fidem tucntur,paci obfecundant : er omne quod dixerint,iurciurando ßr dus habenttlpfum auté iußurandu quaß periurio dete rius uitant.tam enim mendacij codemnatum arbitrait tur,cui fine Deo non creditur. Summa autem dudium ucteru feriptis adhibent : ea maxima inde, qux anima: eg'corporiexpédiant,eligétes. nine illis morboru re* media,dirpes medici,quamq^ uim propria ßnguli la* pides habeant, rimandbus conquiruntur. Sed^ nero fu£ dudiofis,non datim cum cis una colledio.fed per annum intégra extrinfecus comorati cui^ tuniem ui* dus ordinem tribuunt dolabella quoq;, er quodpra* didued perizoma,etalbam uedem tradentes-Cum ue ró proceffu temporis expérimenta cotinentia: dederit, accedit etiam ad comunem cibumter purioribus,ob ca fitficationëfeilieet,aquis participat:n«^tam:nin coit uidum affuimtur.Pofi ofienfienem quippe cotinentio’, , duobus annis alijs mores dus probatur. Cumq; dignus apparuerit,tunc demum in cofortium affumitur. Prius uero quam incipiat communem habere cibum, magnis execrationib. adiurat,fe primtim quidé eoltre Deum, deinceps quoq^ erga homines fernare iufiicianKcr nc* que propria /ponte nocere cuiquam, nee,; ex prjeepto obeffetquin immo iniques omnes odiffe,^- coUaiorare fempcr iußieia: fedatoribus fidé omnibus feruare, ma* xiinèueró principibus. Nf$ enim abfq; uoluntate Dei cuiquä pofje principatus potentiâ contingere. Si ucró . ipfe ceteris preßt,nunqua fe abufuru uiribus potefia* tis ad contumeliâ f»biedoru,fed neque uefie aut ambi* tiofo aliquo ornatu reliquis emineretusritatem fempcr dtligere, et haberepropofitum conuincere mentientes. M.anus ucroafurto, er anima pura feruare ab iniufiis copendijs'. ey neq- aliquid de myflerijs confedaneos ce lare,neqi profanls cara quippia publicare,etiam fi in* tentata quifpiï morte copeUat. Super hec auté addut, nihil fe de dogmatib. aliud quam ipß fufeepermt, tra* dere.Pugere auté latrocinia: et conferuatu ire ßmul eg’ 1 iogmatis fui libres,et angeloru nomina. Plis quidé exc crationibus explorant, er quaß premuniunt acceden-tes. Deprehenfos uerè in peccatls,'afua congregatione depcUuntteg' qui taliter fucrit condemnatus,mifcrabili plerunq; morte cofumitur. illis quidé facramentls ac ri* tibus obligatus, neque carpcre ab alijs oblatu ciba po* teftiherbas uerè pecuda more dccerpens, eg fame exe* fus per membra corrumpitur.ob quod etiam plerunq; miferati,extrcma ffirita agentes reccperunt:fuffciena tem pro peccatis eoru,qua ufq; ad mortem adduxeric, 1 pxnâ luiffe cenfentes. In iudicijs uerèfunt diUgentißi* mi ac iußißimi. Difceptant auté non minus quam een* turn in unu coadi:quod auté ab hls decretu fucrit, im* mobile manet. Veneratio quoq; apud eos pofi Deum magnaIcgislatorlsefi: itaut fiquiseumhialfhcmaue rit, morte damnetur. Senibus uerè obedire, er pluriu quorumq; decreto.probabilearbitranturofficm. Cum fimul deniq; federmt decé, nullus units neuem loquitur inuitls.E.xpucrequoq; in mediZ eorum,u(l in dextran fui parté,quifq; deuitat. Sabbatis quoq; operationé ali quam contigi/fe,omnib.lud£is diligentius cauent : neq; sibum fibifolum prUie préparant, ne uidclicet iHo die |
|
HJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C B N T. 1. L1 ignan dcctndMt:[ed neq^ UiU dUcutoi trtrnf^enen dus dent,imà ntcdluum purgdnt.Alijs dutem diebm ßdien tesfouedm uno pede iUdm imxTûiAt, hoceit dolAbeUd, (judm trddi nuptr dccedtnübui diximui, detnijjd uefte [tfe diligtntißimi contegente5,ne fcilicet ßilcndori diui no iniuridmfdeidnt, ineddemfoueaab onenuentrif le Udntur, de demeeps terrant quam effoderant redueunt: idq; ipfumfadunt m lock fecretißimk er cum natural lit fit ißd purgatio, nihilominuf tarnen folcnne habet, Mquaßabimmundicia diluatur, Difeernuturautéini! i terfe,fecundu fufeeptæ abümetid: tempora, in ordints quatuertantumq^ hi ejui iuniores funt,inßriores prx^ cedcntib.lt;eßimätur,utß aliquot corn eotigerint, quaß à cotadu alienigen£ diluantur. Viuunt aute quam Ion gißimißta ut plurimi corn ußq^ ad centenariä preßrä' tur letatë, propter ßmplicitate uidus, ut equidêputo, cr in^itutioné bene in omnibut ordmata. Suntetiam cotemptores aduerforÜ : cruciatut ßquide uincut firmi täte coßlij. M.orté ueroyßcum decore obeundaßt, iudi cant etiÄ immortdlitate melioré. Prodiditauteeorum j. omnib. negocijs animos, beUu quodgeßu eß cum Ro« manit.Tunc ßquide perartuü coßadiones et ignés, ac per tormenta omnigena tranßeuntes, utuidclicet uel in legislatoris aliqd loquerentur miuria,uel ciboru quip= piam quod no ßolent ederent, ad neutru horu potuerut copetli : fed neq^ deprecari fuos tortores, aut inter ip fa flere fupplicia.in medijs qumimo cruciatib/ubridetes, CT ek qui tormenta admouerat iüudentes,cößdntcs dni mas cum quada hilaritdte reddebant, fcilicet quafi qui easeffent denuorecepturi. Opinio quippe apudiUosi^ firmata coßßit, corruptibilia quide effe corpora,mate riarnq^ eoru no effe perpétua: animas ante immortales fempermanere,^ de athere fubtiUßimo commeantes, qudßcarctribus,itd corporibus implicarfuelut quas il lecebra natural^ attraxerit. Quum uerofuermt a car* naUbus releuat£ umeulis, quaß deferuitute longißimd liberdtas,ita ilico letari cos, fublimesq^ ßrri. Et quidé boms ( cocinentes in hoc Griecoru fententijs) pronun' eiät ultra Oceana degere,ubi eis ßt repoßta perßuitio: illic quippe effe regioné,qu£ neq- imbribus, neq^ niub bus,neq; £jlibus aggrauetur : fed quam Oceano ortens Zephyrus,öquot; leniter affirans amanet.Vialis auté ania mabus procellofa loca er hyberna delegant, plena ges mltibus exercendaru ßne fine panaru. Sunt aute in ek qui etia futura noffi promittant, facrk uidelieet librk, et uarqs fanchficationib'’, prophetarumq; diilis d pria mk £tatib.adh£rentes:raro aute accidit, utpr£di(iioa nes eoru frußratio cofequatur. Eft aute aliud etia fif* fenoru collegiu,cibos quide er mores legesq^ ßmiles cu priorib. babens,dißäs uero opinionc de cöiugio. Maxi mam ßquide uit£ hominu parte,fucceßionc fcilicet,am putareeos qui abßmeatnuptijs, arbitrantur: quippe ß in eande ueünt omnes irefententia, defeduru eöfidim genus humanu.aihilominus aute cum tanta ipß mode-ratione cbueniunt,ut per trienmü explorct ualetudme faeminaru:eyß co danti purgatione apparuerint ido -ne£ partui, ita eas in matrimonia afeifeut. Hemo tarne eoru cum pr£gnäte cocumbit : ut oßendant, quad nua ptias no uoluptatk,fed liberorü caufa iniermt.Lauana tibusautefeemink, itautuirk, perizomatu meß amie i dus.Talesfuntmoreshuiuscoßedionk. MemmitEf* |
B. L CAP. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iß fenoruqucqßib.i8.cap.i.Ant!quitdtumluidicärü,iilgt;f dicif-pffcnorü placitu uniuerßtatk regime citra exco ptionem Deo affirit, immortaUtatem animk:nec aHni quiequä £quèac iufliciä,onini cbtentioneexpeteiidotii exiftimatad templu aute donaria mittëtes,)acra ibino faciut,quod fanüicrib. utatur ceremonijs. quaproptrt exclufi d comuni far.o,feorfim facrificàt. moribusalict qui funt probatißimk, agrk colendk in totumdèHn' Miranda etiarn eß eoru iuüicia,qua omnes Gracos amp;nbsp;o Parbaroslongè fuperant, multk etiarnfeculktritik eins continuk ßudijsApparctex ißa narrations,^ff^ norum collegium nihil aliud quam monachatu (ißß DE THEVDA. GAmaUel in Adk cap.s.diffuadés tudakineuio» lenter in Apodolos Chrifti [auirëtjcbmenio^ duos praßigiatores feu hareticos, qui non multo ante extiterint.Ante hos,inquit,dies extitit Theudas,dk‘’^^ fe ejfe aliquë,cui adhaßt numerus uiroru circiter çalt;lt;‘ dringentoruiqui occifus eß,er omnes quicun^ creit' » bant ei, dißipati funt,et redadi ad nihilu. Verum tejto phus nb parum ab hac narratione difcrepareuidiiKf-nam Antiquit.ïudaic. lib.io. cap.i. refirt, humTb^ß dam in tud£afuiffe, Cuffio Pado earn procurante, q^^ er ex iinprouifo in earn congregatienem equitiktu i« mißk, plurimos interemerit, ac T heud£ caput agt;vf‘‘* tatum Hierofolymam de tulerit. Genus dodrinaß'ß, quodfeprophetam uenditarit, aepromiferitfe lordi* nemfciffurum uerbo, ßecumq; tranßtum prabiturm«. Perfuaßffe igitur magna uulgi multitudmi,natura eu* i riofe amp;' rebus nouk cupid£, utfacultatib. juk aßua* ptk ad tordanem conflueret. Verum cum Gamaliel à cat, ladam Galilau fuiffepoßhuneThcudam,erq**^* dem Cyrenio cenfum exigente : Padus aute multo f ffb nempe circiter annum Domini 47 ludaam adinimtlra ucrit:potius Luc£ fides habenda uidetur,neqi nos iß»^ tempus in magno ponimus diferimme. DE IVDA GALILAEO. Poß Theuda ( inquit Gamaliel in Adk s capik^ extitit tudas GaliUus, eo tempore cum eenjits a-3 gcrctur,et auertic pcpulü pcß fe,^^ ipfe perijt,amp;oM nes quotquot obfecuti fuerat ei, differßfunt. P)^»^ turbatorc lofephus Antiq.tudaic. lib. lo.cap.i. P^lt;bd quidä ludas Gaulonites, ortus ex oppido Gamala : ijw adiude flbi pharifeo Sadduco,foüicitabat addefebot nem populos:cenfum nihil aliud quam mamfißä lend» tutk profißionc effc diditans,^ uniuerfam gentem ai tuenda libertate adhortans. Pore enim,ut re benegelli ßrtunkfuk fiuantur féliciter, er confirmati in earo^^ poffißione laude queq- ßbi parent firtitudinkintcfj^t randum auxiliu caleßk numink, niß ipß quoqj rßuf fuk confulant. Item libro eodem, capite i. Ht, t«Ç«i^ c£teràcum pharifickconfentiunt,niß quôdconjlaifa tißimo libertatk amore flagrant, credentes folü DeitW dominum habendum ac prmcipem : erfacilius ueltx* quißtißima peenarum genera laturi,un'a cum cogMtK_ fukac carißimk, quam mortalem aliquem appeüaturt Dominum, idemdebello tudaicolib.a. cap7.inqaik Coponio difceptante, Galilaus quidam Simon nomine defidionk arguebatur,quia indigenasincreparet,^ tributu Komankpendere paterentur, dominos^plt;^ Deum firrent mortalcs. Octernk |
|
*3^ Dn CEREMONUS I V D A ICIS. C£terùm recenfet Epiphnnius tomo 1. lib. t. ndhuc tlids qunfdnm b£refes,qu£ boe tempore m lud£n gmf fiUfiiif.ut Sebu£i,Gortbeni,Dofitbei,qui Effenorum uidentur fndiones fuiffe : er fcrib£, }iemerobnptid£, Ndznr£i,offender Herodinni. Verum cum m Eunn-gelifiiseorummemorid nonextet,nec fit explorntunt qunndo uel cceper'mt, uel defiermt,prolixe eorufuro» res boe loco commemornre noluimus. DE CEREMONIIS Q^VAE 1N populo ludaico hoc tempore fucs runt ufitatæ. N c i o i T Chridus in reUgionë ludni enm,ndhuc qunlitercunqjinntë.itnq; et ceremon'ijs quibufdn comunienuit, pr£fertim n Deo per Mofenmflitu» tis : quibufdn nero non,uttrdditioni» bus fenioru,qu£ nliquidfuperfiitionu hnbuere. Priuf quant igitur ritus nouos er mfignes n Chrifio mftitu» tot recenfenmus, quorupnueißimi funt, receptns ntq^ ufitdtds ccrcmonids populi iudniei commemombimus, DE TEMPLO HIEROSOLY» n'iitanojamp;: quid in eo folitum fit fieri. bus,er m narijs baptifmatibus, er iufiicijs cnrnis,ufq; ncgotiu,er operas impediunt Samaritani et alij uicini, 40 ad tempus corredionls impofitls.ltem fanguis bircor» ueriti nefieo loco rurfus duitas muniretur, fibi de di contmunretur. Eodedfub Longimnno, feu ut nlij uo» et qunndo collocnbit ens nd uefferum, uret tbyminmn, hntDnrio liiddffie,opus templi publicn regle nutori» $a Snudificatur Paulus er c£tcri eu eo,in tëplo nierofot tite,iufiu et impenfis ddditis,confummntu efi:. Etfi dutë T^Vit ndhucHierofolymis templu, quod templum X Dfi Mnttb£i zinppeUdtur, quodep unum uniuer fügens ludnien bdbebnt,qundrdgmtd fex nnnls £dificn turn,ficut }ud£i affirmant lobnnnls feeundo.ld nero fic febnbettPidbuebodonofor ffiolinuerdt emecenderdt magnificum Sdlomonls templum,dc reliqunm ciuitntis pnrtem folo £quiuernt per Nnbuznrdnn militü prm» cipem,dbdu{lis reliquijs Snbylonem in feruitutem.Ve-rum Cyro primo Perfnrum rege imperium tatente, fin gulnri Dei beneficia Dnniel rcgi perfudfit, ut cdptiuls indeis libertntë edidls publicis refldurdndi templu er Eierofolymn c'ocederet.lncbodtur igitur extrudio tem plinnno Cyrifecundo. Verum fneeffunt£dificdntibus gnitdte dc comodii plurimu dccederet : religio etid qud hdbebdt,pr£ tudnien uilefceret. Cyro dutë beU^implici toudrijs,dcpofied etid d Scythit 'mterfeilo, dliqudndiu eperisfuii ab^merccodäifunt lud£i, deSiituti defen-fore. Cyro Cnmbyfesfuccedit, impietdte er tyrunnide Celebris : qui er fudptemdlieid er pmuis inüigdtoris bus decenfus, ediddproinulgduit, ne £dificdtio templi er Herodes qu£dd renoudrat et orndrdt,tede lofepho: tdmëdeueteri 'mfidurdtione in hifiorid Eudngelicd lo quuntur lud£i, qu£ fddd ed circiter ers dnnos,fi »Mts tium computetur,dnte Chridi ndtiuUdtem. |
Nimnturdutë ApofloU firudurd templi, edmq; er corn Chrido pr£dieèdMdgider,inquiunt,dffiice qud-lesldpides,crqudleslïrudur£.Et dond,quibus orndtu plifuit m loco cdito,flcut Cd locutio tefidturLticdi?, Duo hommes afcenderunt in templum. et in Adis cap. tertio dicitur, Petru er iohdnnë nfeendiffe in templu. ïohdn. 10. fit mentio porticus Sdlomonls 'm templo, in qud Chrifius dmbuldrif.dc lud£is fcifcitdntibus,des cldrduerit fe effe Mefidm. Templi pmn£ mentio fit A\dtth£i 4. Port£ templi qu£Speciofduocdtd efi, mentio fitm Adis Apoftolorumcdp.j. intus dutent qudlif £dificiorü rntiofuerit, Pdulus Hebr.^. exponit. to Tdberndculu,inquit,primu in quo erdt cdndeldbrd,er menfd er propofitio pdnu,qu£ dicitur fdndd.Pod ue* Lmentu dutem,fecundu tdberndculu, quod dicitur fun dn fdndoru,dureu hdbens thuribulu, et aren tedumen ti,circumtedd ex omni pdrtc duro:in qud urnd duren, hdbens mnnnn,er uirgn Anron,qu£ fronduemt: et tn» biil£ tednmentijfuper qu£ ernnt Cherubm glori£,ob» umbrnntin propitintoriu. Velu nntefnndu fnndon ritpependit,quodClmdo incrucemortuoffonteper mediaefidiß uptu. Difimguunlur er Euc£ hin hi-20 darin Zdchnri£, templi loen. nnm populusßrk fint, born meenfi omns: ntfneerdos Znehnrins intus ineen» fum ponitin nltnre. Pnnum propofitionum meminit Chrifius ^\dtth£i n. er boe tempore quoqi eaUoentos fuiffe in menfn,Pdulus Hebr£.^.telldtur. erdt,lnudnt ïAitth.14..Marei i3.Luc£ 2i.Uinximus igi turfuiteiusdomus ffilendorermngnificentin, ficutïo äo g. U£ceremoni£,quinÀDeo ernntpr£cept£, ideo À f(pbuii Hbd}, edpgt; ultimo prolixe defcribit. Situs tent nbsp;nbsp;nbsp;pijs omnib. boe ndhuc tëpore religio fè obferunbnntur, JO Dedltdri,m quo meenjio fiebd^Euet i.dieitur, 0* Mdttb.a. Eue£ 21. Zdehdrim inter templum e:yaltd' reefioecifui. Euit ergdzopbyldeium 'm templo,IAdr ci iz.Luc£ n.tohdn.s, Nunc quid 'm templo faHu fit, uidedntm-Hebræ.y fie feriptu efi: In prius tdberndeulumfemper mtroibdt fdcerdotes, fdcrificioru officid eofummdntes : m fecun' dum duté,femel in dnno folui Pontifex,non fine fdngui ne, quem offirret pro fud er populi ignornntid : hoe fignificdnteffiritu fdnëlo,nondu. propdldtd effe fdnüo rum uid,ddhuc priore tdbemdeulo hdbente üdtu.Qute pdrdboldefi temporis 'mfldntif,iuxtd qudin munerd et hofti£ offiruntur ,qu£ «o poffunt iuxtd eonfeientidm perfiäufdecre feruienté ; folümodo in cibif,er m poti er tMroru,z^ cinls uitulx aßierfus mquinitos fanHi' fient,purifiedns enrne- Lucæ i-Zdchdridf 'm dltnrc pos fuit 'metnfum. Erdt 'm fdndo dnte fdndu fdnUoru db tdre,m quo quotidie tndnt er uef^tri tbyminrnd ineen debdtur,fiebdntqi preees mdtutin£ et uej^(rtin£,dc po puP folebdtddeMeouenire. Exodi 30. Edeiesdltdre de lignif Setim.ite,Adolebit ineëfumfuper eo Adro,fudue fi-dgrds :mdne,quddo copoiietlueernlt;K,ineendetiÜud: lymitnnotid quod fiebntfncrificijs feu oblntione pro u* noquoqi eoru,Ad.ii. Purgnbnturin templo puer» per£.itn Marin dieb.n Mofe pr£fcrlptis, quib.debebnt fe n pnrtu domi cötinere,uenit in templu,offirens ficut dli£ pnuperiores,ßrtepnr turturu, unum in bolocnu» ftu, er nlteru pro pecento : er fncerdos pro en or nuit. Leuittz.Luc£ 2. Sidebntur m eo primogeniti, ne re» dimebnntur certo ritu. Sie Mnrin Chriflu primogenitu 'm templu obtulit,eumq;rcdemit-.Exodii3‘3A..Numeri Ernnt |
i39 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C B N T. I. X 1 B
^rdnt in teinplo uenieaUs ne ernentef, menfe nus muldriorumzJ' Cdtheivieuendentium columb.is,id^; in ufumfdcrificiorum.Ndm peïcgrcdduenientibM,in' terdum etidm in(}uilinis,non trant ad mannin uiHima. ifti igitur mercatores ibi uenalia babebant omnisgene risanimalia,oues,boues,colÜbaf,ad facrißeia idonea. aderant er numularißmonetas mutantes, et mercantes ta (iu£ adférebantur feu a peregrinis, feu a facerdotib. Earn profanationem non modó graui condone taxai Chrißus,quod mquidScriptum eli,Doinus inea domustlt;gt; orationis uocabitur, uos autem ßeißis Jfdunca latro* ttum:fed etiam ui menfas er £S euertit, ac fiageUo uen» dentes ac ementes ètemplo exturbat,täattb£i zi. Mar ci u.Luc£ i^dohan.z.
offirebant ad altare munera : nee licebat eos boe fa cere, qui inimicitiM cum aUjs babebant. ideo tAattb. s. ebrißus inquit : Si oßirs munm tuum ad altare,er ibi recordatus fueris,quia frater tuns habet aliquid aduer-fum te, relmque ibi munus tuum ante altare, er uade prins reconciliare fratrituo, er tune ueniens offeres zo munus tuum.
Docuerunt in templo facerdotes populum, de nero ufu aefruélu facrißciorum,deq; alijs artjeulis dodrinæ cixleßis. Sicnonfrufrrapopulus Zachariarn uidimas comburentem expeilant, fed hauddubie et conduncus lam quandam er benedidionem ex ipfo priufquam exi rcnt,cupiebant audire:'Lue£ t. In templo inter medios dodores fedet Cbriftus, audiens er interrogans-.Luc£ z. Solenne igiturfuit,dodores in templo turbam eru* dire. Luc£z.Simeb docet de ie.5v,quödßtuerusMef 50 fias,ab omnibus pqs badenus expedatus. Hanna quos que ibi condonem habet de iesv Mefia, exhibita ad tos qui redemptionem ifrael expedabant:quorum nue merüaliquem ibi prxdb fuiffe,confrntancÜ eß. ebri* dus etiam poßea munus fuum aufricatus, ßequentius ipfe in templo docuit:utcß annotatum M.atth£i zt. Marei tz. 13. Luc£zz, ïoban. $. 7.8. i3. Cocuit autem Chrißus in templo fedens, toban. 3. ex aduerfo gazo» phylidj,Mirci iz.Veletiam in ipfogazophylado fee dens,lohan.S. Confrntaneum eß,ibifuiffefedilia qu£e 40 dam,tum ad docendu,tum ad audiendas condones con' ftruda Sederunt enim dodores,quando Chrißus in me dio ipforum inuentus eß : Luc£ z.
Orabant in hoe templo. Euc£ t.Zacharia incenden te uidimas,populus intereafrris orat, Luc£ z4. Erat crédités,a refurredione Chridi,femper in templo, lau dantes er benedicentes Deum.Matth£i zi. lobannis z, Efai£ ;ó, leremi£ 7. Domus mea domus orationis uoca bitur. Luc£ 18. Publicanus À longéßat,fuas ad Deum preces fundens. Atpbarifeus fua inani operumiußie so da inflatus, in altiori templi loco ßue gradu fiue dignï tate,orat,autblaß)hcmatpotius. vßtatumfuilfe, cere tls borls preces faccre in templo, hidoria in Adis dt* clarat cap-j. ubi Petrus er Iohannes afcendunt in tema plum,adhoram orationis nonam.
Solebantofrvrre munera ingazopbylacium : Mare d zz.chrißusenimafricit, quomodo turba mitteret £S i^ gazophyladum, er multi diuites mittebant multi. Cumuenijfet autem uidua pauper, mißt duo mmuta, quad eß quadrans. Et conuocans difdpulos fuos,ait il ' lis: Amendico uobis, quoniam uidua h£cpauper plus
. I. CAP. VL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»4’ omnibus mißt, qui miferunt in gazophyladum. Onu , nes enimex eoquod abundabat illis, miferunt:bti uerb de penuria fua, omnia qu£ babuit, mißttotun uidumfuum.
Poris in portidbus folitifuntambulare, ac confrrt de rebus ad pietatem pertinentibus. Sic Chrißus in pot ticu Salomonis,ut fupra didum eß,ambulans,doccti‘ Uos,quodßtMeßias.
Ante portas templi quotidie foliti funt £grotitact' re, mendicantes, ob hominum frequentiam ingreiiciu tium,ab dsq3 üipem petere. Sic claudus mendicant ait te Speciofam portam, à Petro er iobanne, cum ußtato more tantum aliquid£ris petijffet, in nomine iBS'' Chridi fanatur, ita utexiliret, er incederet quócunlt;^ ueüet:Adorum ;.
Solit£ funt uidu£ circa tcmplum babitare,ßcutii Hanna narratur imc£ fecundo: Non difccdebat a tenu plo,ieiunijs ey obfecrationibus feruiens nodu ac üe.
Qjio in loco leprofos contemplati ßnt et iudicarint facerdotes, non eß manißdum. Eurn tarnen ritum d^ hue dur affe, Chrißus tedatur. nam Matth£i 8. died ^^ leprofum quern mundauerat : Vade,ofrende te facetda tibus,cr ofrèr munus tuum, quodpr£cepiiMofd- C ad decem leprofos ait : Ue odendite uos facerdotibKi gt;nbsp;Luc£ 17. Abßmuerunt etiam, ut hoc obiter mo««lt; mus, leproß ab hominum congreßibus : ideo ptoc» ßant,auxilium a Chrido petentes.
DE SYNAGOGIS.
Synagogajßgnißeat congregationem. er ufu nd ptum eß,ut etiam locus cextus Eccleßaßicißcuo^ catus ßt, in quo nimirum facr£ condones adpopuhuH habit£, ac propbet£ ledi er explicati funt. Eiufmo^ fynagoga Hierofolymis, pr£ter templum, adbueßfr ut Chridus teßatur iobannis i3. Egofemperdocudn fynagoga, er in templo, ubi omnes lud£i conueniunt-chrißus enim Hierofolymis exifrens,de ipforum [)M* gogish£cdicit. loan. z. Honconfitebantur,neè[yo^ goga djeerentur. er loan. 9. lam enim conlfirauerint lud£i, f. Hicrofolymitani, utß quis eurn conßtetdut eße Chrißumß fynagoga eqeeretur. Vtrum autem lt;* templo, aut propè, locus feu auditorium aut ledorium^ tale,ut nunc uocare poßemus,fuerit, non eß elari m^ catum. nbsp;nbsp;Porró in c£teris locis lud££ paßim fyMge*
g£fuerunt,tcmplls nero in uniuerfum caruetunt, um* coHierofolymitano(,iuxta Deimandatum)contents Sie fcriptum eßMattb£i 4, iesvm totam\circuijf Cailla:am, er docuiffe in fynagogis eorum. Hl^ ^.Circuibat i esvs omnesduitateser caßeUa,do* cens in fynagogis. Sic fynagog£ in Capemaummen* tio fit Matcb£i iz.Marci3.Euc£ 6. in ïlt;azareth,i^^ th£i 13. Marei 6. Luc£4. Habuerunt autem in fin^' gogis catbedras,quarum ali£ fuperiores, ali£ infind^ res habebantur.er taxat Chrißus fcribas et Pharifaeb qui ambitione ardentes, affrdarunt in fynagogis pf“ mas tenere catbedras:Matth.23.
In fynagogis igiturpublici cogreffus celebratifmib tuit autem ußtatum, Sabbato maxime in ea locacomd nire: idquodex hifioria Chridiperjfiicuum eß- 14» gerunt in eis fcripta propbetica, eaq^ expofuerunt-Conceffum etia eß,pr£terordmarios dodores, ( qii^ rum gradus quidam fuerut,ficuti archifynagogus q^'*
|
DE CE REM ONUS I V D A ICI S. î4‘ pitg-dicere ddiïlos:Hodieiinpletd eß b£cfcripturd »0 Eudngelicd non hübet cldriorem explicdtioncm. Pucrper£ dutem iuxtd Icgem Aloyfife cotinuerunt tdcedt m Ecclefid : fibi dutem loqudtur, er Deo. Proa phet£ dutem duo dut tres loqudntur, erc£teridijudia 30 cent. ïtem : lAulieres in Ecclefid tdeednt. non enim dam dppeüdtur, bUrd $. ) peregrinis dut notis uenien tibusin fyiidgagdc, utexfderd fcripturddliqué locum moiejie explicdrét. Ud ChriHus m fyndgogd btdzdre thdnd furgit,utlegeret : or trdditus edeiliber Efdi£ prophétie,quem poßguim reuoluit, inuenit locum ubi feriptum extdt : Spiritus Domini fuper me,eo quod un xitme,dd eudngelifdndum pduperibus mißt me, ere. Complicdto dutem libro,reddidit minißro,etfedit.0m mum uero in fyndgogd oculi erdiit intend in eum,coea in dutibus ueßris. Et omnes teßimonium ei ddbdnt, er mrdbdntur in uerbisgrdti£, qu£ procedebdnt de ore eins. Ddtd etidm poteßds eß interrogddi pldcidè er uereeunde, de qs qu£ non fdtls inteUedd erdnt : de rea Ifiondebdiitnon tdntum drchifyndgog£, feder c£teri qui uolebdnt, ordme. Sic m templo Chrißus qu£rit de quibufdum rebus in publico congrejfu : er explicdnti-bus grdues controuerßus, dttentè dufcultdt. Idem er in fyndgogisfdßum eß. Et bme eß quod Pdulus dit : Si fuerit fedentircucldtum,tdcedtprior. ». Corinth. »4. imberexhoePduU loco ßrmd illorum congrejfuum fuini poteß. Nam ufitdtos ritus defcribit,nifi quod dbu fus reprehcnddt,erdduerum ufum reuocet. Cum con-uenitis, inquit, unufquifq; ueßrum pfdlmum bdbet,do driiidin hibct,imgudm hdbet,reueldtionem bdbet.Om niddiddifiedtionem fidnt. Siue Imgud gids loquitur, perbinos fidt, dutdd fummuper ternos, idq; uicißim, utunusmterpretetur.Si dutem non fuerit interpres, permittitur eis loqui, fed fubditds eße : ficut er lex dia tit. Si quid dutem uolunt difccre,domi uiros fuos interrogent. Tur pc eß enim mulieri, loqui in Ecclefid. Ordtiones etidm fdߣ funt in fyndgogis,untth£i à. Vfus eß datein Chrißus ipfe locis Olis publicis,dd docendoshomines deßindtis. Sicutiohun. iS.dicit,fcin templo dcfytidgogis fudm doßrind profiffum effe,neq; in occulto quiequdm dixiße. Addidit dutem dd confie mdnddindtgue orndnddmfudm doßrindin Chrißus mi ^.onist. s. ^. »2-ruculd, qu£ in fyttdgogis dc convenu omnium edidit. Sicdriddinhdbentcm mdnum,inipfd fyndgogd fdUdt, l/ldtth£i 12. D£monium eijcit, Mdrci »• Luc£ 4. Pr£tereddecretdqu£ddm ludæi infyndgogis,cona trd eos quos puturunt errorcs femindrt, fieerunt er promulgdrut : lohdn. 9.12. Comprehenfos dutores h£ teßunrfldgelldrunt : M.dtth£i 10. quein ritum tolletis er bcedum, er ferudbitis cum ufq; runt, fed etidm in digs loc(s:ut indomibus,inqudsdi- fo dd qudrtdmdecimdm diem menfis huius. Immoldbitß uertit Chrißus:in montibus:cx nduiculd etidm concioa cum uniuerfd multitudofiliorum ifrdel dd ucßcrdm,et C£terùm Chrifius,eiusq; fynergi, no tdntum in tem plodcpdfiminfyndgogis Eudngeliu regnidnnuncida nein hdbuitdd homines in littore ßdntcs,ßcut ex hiflo' ridpdtet:idq;pro libertdte Eudngelicd, er ut notum fieret,Chrißum idm in omnes pdrtes orbis terrdru uer bum Dei propdgdturum effe,feq;poteßdtem bdbere ubiq- imperitos erudiendi. DE CIRCVMCISIONE, ET purgatione puerperarum. OEferudrunt ddbuc communiter circumcifionë, de qud Gene fis 17.fcriptum eß, ut dppdret ex eo nes ueßros dccingetis, er cdlcidmentd bdbebitis in pc-. bifiorid lohdnnis et Chrifii Luc£ 1.1. Mdfculi enim o- nbsp;nbsp;nbsp;dibus,tenentes baculum inmdnibus,er comedetis fèfii |
241 20 dduo die uterq; circumdduntur, Tddd dutem eß qult;ea ddin piorum congregdtioter fimulfolitifunt imponea re infuntibus nom'md,cdq- uel d pdrétibus,dutfdmilid fumpferunt.lobdnnie.utèenusv diuinitusißdnomi ndfddd funt. Nfc prohibebdt Sdbbdti ßßiuitds, quin eo,ßitd res tulißfct, eircumdßo fieret. iohunnis 8. In Sdbbdto,inquit Chrißus, dreumeiditis bominë. Porte etidm notât Chrißus ritum luddorum, quod profelya tos Sdbbdto dreumeiderint : uerum cd res in hißorid domi, edito mufculo dies 4o.foemeïld uer0,3o.Poßed uero 4 fdcerdote expidt£ funt, obldto dgno, er puUo columb£ ,fcu turture : dltero in holocdußum, altcro pro peccdto,er ordtione pro ipfisfdëld. Pduperiori bus, duos turturcs dut pullos columbdrum in eundem ufum fubfiitucre fds fuit. Eeuit. n. Eum ritum et Md rid cum ipfo Chrifio, ut diuinitus infiitutum,fcruduit: nondum enim dbrogdtus erdt. Vterque dutem ritus fia gniftcdbdt,homines ndturdli ordine conceptos er nda tos,peccdto obnoxios effe. In primis uero dreudfio fimul indicdbdt,fdnguine feminis benedidi er Abra-h£ promißi peccatd expidndd eße. Subijdtur dutem chrißus bifcc legibus, etfi omni immudidc edrea bdt,prcptcr totum genus humunum, ut Icgem omnem impleret. DE FESTIS POPVLI IVDAU ci,quorum in hiftoria Chrifti fic mentio. PEfdb,fiue(utufitdtè loquimur)Tdßhd,ßgnifia cdt trdnfitum, pr£teritionem, trdnfilitionë. Puit uerô mßgne feßum, quod Chrißus dd fudm pdßionem 1 ufq;,unA cum Mieis reuerenter obferuduit. Solid nu tem funt propter legis preceptum, quotdnnnis ex unia uerfd tuded, Hierofolymd dd celcbrundum Pdfehd con fluere : feut de pdrétibus Chrifi Luemt memoriie proa didit,cdpitc i.Et ibdntpdrcntescius perßngulosdne nos Hierofolymdm in die [olenni Pdfehtc. ïtd Icgimus Chrißum dfeendiffe Hierofolymdm dd id ßßum, lohdn Etdecilijs lobunnes inguit : Afanderut multi Hierofolymdm de regionc,dnte Pdfcbdlobdn. n. Ritus ipfe prolixè defcribitur Exodi iz.Dccimd die, inquit Deus,menßshuius toUdtunufgußg- dgnumper fdmiliiis er domos fuut. Sin dUtem minor eß numerus, ut fufficere pofit dd uefcendu dgnum, djfumet uidnum fuum, qui coniundus eß domui dus, iuxtd numerum dnimdrum quafufficerepoffunt dd cfumdgni. Eritdu tem dgnusdbfquemdculd, mdfculus, dnniculus. Iuxtd fument de fangume dus,de panent fuperutrunguepo ftem,et infuperUmindnbus domorum in guibuf came dentiüu. Etedent cdmes node iüddffdtdi igni,etdzy mospdnescum Idduds dgreüibtM.Han comedetis ex eo crudü quid, nec codu dqud, fed dffdtum tdntu igni. Cdput cum pedibus eins cr intedmis uorubitis, nec rca mdnebit quiegudm exeoufq- mdne. Siquidrcflduum fuerii, igné coburetts. Sic dutem comedetis iüum : Rc# ndnter, |
|
CENT. I. LIB. L. CAP. VL 34î ndnter.^lî mint phdfeji eft trdnßtus Domini. Et (ran ßho per terrdm Aegypù no{îeiUd,percutidmqiOmne primogenitum m terra Aegypti ab homme ufq; ai peau :?^'m cunilifdijs Aegypti faciam iutlicia,ego Do m'miu. ^rit dutem fanguie nobis mßgnum,'m ledibut in quibue eritti:amp;uidebo fdngu'mem,zy' tranßbo nos, nec erit uobiipldgd dif^erdens, quando pereußero ter ram Aegypti. tiabebitis autem hunediem inmonimen tum,zy celebrabitis eumfolennem Domino in généras tionibui uedrA cultu fempiterno, Septem diebm azy-ma comedetis.ïn die primo non erit firmentatum m do mibus ueftrif. Cguicunq^comcderitßrmentdtum.peri bit anima ilia de ifrael, à primo die «ƒç; dd diem [eptigt;! mum.Dies prima eritfanda atq- folenniSjGr dies ßpti maeademfißiuitate uenerabilis. nihil operA facietis 'tn eis,cxceptis his qua ad tiefcendum périment,ey obs feruabitis azyma. In eadem enim ip(a die educarn exer citum ueßrum de terra Aegypti, ey eußodietis diem ißu in generationes ueßras ritu perpetuo. Primo men fe,quartadecima die menßs ad ue/ßerä comedetis azy' ma,uflt;^ in diem uieeßmamprimarn eißdem menßs ad ueßeram. Septem diebus ßrmentatum non inuenietur 'm domibus ueßris. Qgi comederit ßrmentatum, pea ribit anima eitu in eatu ifrael,tam de aduenis ^uàm de indigents terrée. 'Erat^ÿ hums ritus celebratio certo lo' co aUigata,ut patet Deuter. 16. nbsp;nbsp;nbsp;Non autem is ritus tantum ob memoria edudionls ex Aegypto,atc^ alio -ram beneßciorum,ciult;e turn ifraelitieo populo praßii terat Deus,celebrabatur:fed omnium maxime, quia ty pus erat IÄcßi£, quijuo [anguine genus humanum a captiuitate ey tyrannide peccati,mortis,diaboli ey m» fimi erat liberaturus. Sicut 'Baptißa agnum declarans, monßrato Chrißo mquit: Ecce hic eß agnus Dei, tcl^ lens peccata mundi. Abrogabat autem Chrißus earn folennitaté turn 'mßitutione alterius C(xn£,in qua tore pus ßtum iubet comedi, ey langumem bibi: turn pro pria ßinguinis profußone 'm ara cruels, üecpoli Chri ßi reßsrredionem credentes, iudaico rituampUus Pa-feba comederut. iohan. n. extat,multos è regione ïîie» roßly mam aßendißc ante Paßha,ut fandißearent ß* ipfos.unde conßat, hommes folitos quibufdam cblatio nibus feu facrißeijs ante Pafcha fefe expiare. Voed« batur dies Paraßeucs, qui proxime diem efus agni pr£ cedebat, eo quod neceffaria ad ßßum praparabantur: IJiatth£i 27. Marei is. Duc£ 23. iohannls 19. Dies azymorum uocantur, quod no 'm ijs licebatßrmenta* tum quidcomederc,Matthai2fgt;.Marei 14. Lucan. Uabucrunt etiam tudai cofuetud'mcm(qu£ undefit nata, incertum eßquot;) addiemPafcha quotannis maleßa cum ex uinculis dimlttcndi ; td quod exemplum Earra ba teßatur. Pentecoßes non ßt mentio ab Euangelißls. Erat au tem ßßum, in quo memoria legis diuma promulgata 'm monte Synai recolebatur,die nimirum qurnquageß-mo a Pefahßßo. Ndm totidem ab egreffu populi ifrae litici, donee ad eum montem uenißint, dies mtereeßfe-rant : unde er nomen accepit. Obferuatum autem effe magno ßudio,apparet ex hißoria Aßoru *. ubi etiam nouam PentecoßenChrißuscum difeipulis fuis, effufo inip'os ffiritu fanßo, uifibiliter, er accenfis l'mguas 60 rum ac miraculorum donis,célébrât, Ac teßatur ea hi~ |
»4* ßoria, phtrimos tum homines Uterofolymlsfuiß'e' Vö catur autem ßßum hebdomadarum, ac pr^cipiturolff feruandum À Deo r Leuit. is. Deuteronom.ié. Solennitatis Scenopegiorum, feu tabernaculoruw, ßt mentio tohannis 7. 'm qua ey Chrißus Ptierojolynf^ fuit, lia enim à Deo cbßitutum erat, utexMoß patet, ut quotannis h£c tria ßßa Hierofolymis celebrarétuft nempe Pefah,Pentecoße et Scenopegia, ac reUquipaß ßmex ludaa ibi conuenirent. R itus defcribitur Lfquot; uit. 23. a' decimoqumto,'mquit,diemenßshuiusßptt mi ( Septembris lat'mè ) erunt ßrite tabcmaculoruwß ptem diebus Domino. Dies primus uocabitur celeber^ rimusatq;fandifimus, omneopus feruile non fad«^ 'm eo. Item Exodi i3.Erat autem memoria benefeiora, qua: Deus in deferto populo Ijraclitico exhibait. Encania ßßiuitas fuit, quam ludai die uigefott^^ qumto t^ouembris obferuarunt. Signißcat autem acci bulum renouationé,feu dedicationem. Alijputant,boc ßßum 'mitiu fumpfiffe a tempore iuda b.\achabai, ft templo inßgni uirtute recuperato,dedicationemeod( maxima lieticia ßeit : ac demceps communibusfaff'^^^ gijs ßatuit,ut eo die quotannis èyficeïvia: feu recoriit' tio ißius dedicationis ac miranda: recuperationis teWi pli perageretur: 1. Alachab^orum quarto. Alijf[gt;*^ effe antiquius ajferunt,nempe quod à reditu exEab)llt;gt; ne,templifundamentis iadis, eeltbratum fit dieuigefp moquarto üouêbris : Zaehari£ i. Tempus enimptt' pulchrè comcidit. Sed utut fefe res lüa habcat,plß num eß, latißimum fuiffeßßum,'m quo beneßdaEtt de mßaurato templo zy conferuato minißerio, dlt;mlt;^ etiam de patefada ey deßnfa dodrina caleßi, prid* cata funt. Obferuat idßßum una cum Budais Christa, ut Iohannis 10. feriptum eß. Sabbatum feptimo quoq^ die obferuarunt laiid,^^ habet nomen 'a quiete. Sicut enim Deus ßrudura tetivs mudifex diebus abfoluta,die feptimo ßriatur : itaeatit diem fandificauit,ac tum in memoriam condite a Eto machm£ mundi, tumetiamuteo die DeuscolereW, aUjs quoddianisoperisintermißis, demceps obferuan uoluit: Gen. z.Exodi 20. Deuteron, s.çycreberd^^ eins fanßißeatio 'mculeatur. Eundem autem diem amp;nbsp;Chrißus flHdiofecoluit,itautplerunq' fabbatomß'^ nagogis doceret, ac nüraculis fe patefaceret. Eorro ßt ey plurium Sabbatorum mentio,ut Matthai 28. Vf'“ Ifere Sabbati, qu£ lucefcit'm prima SabbatitMatu 16. Luca 2^. ïokan.20. vna Sabbati,feufabbatorntK-Ed uero loquendi confuetudo 'mde eß exorta,quoip‘f catachreßn etiam cateri dies fequentes fabbatum, Sab^ bata fint dißi. Sic Pharifaus ait fe ieiunare bis in ^lt;tb^ fQ bato -.hoceß,hebdomada. itaprimaSabbatinobisD» minicus eß dies, proximi (ahbatu fequens : fecudi Seb bati,fecunda ßria,dies Luna eß : tertia Sabbati, tetM ßria,feu dies Martis : çy ßc confequenter. Luca^f^* tat : Paß um eß autem 'm fabbato jecundoprimo, etn» tranfiret per fata, id ita explicatur, quod magna ßl«^ nitates in plures dies extendebantur,ac proximusßb^ batodieseadempenißßiuitate colebatur.itaeratß* cundum fabbatum,hoc eß alter ßßiuitatis dies,eypfl* mus ea ratione, de qua fupra diximus. nam prima dies feptimana erat. Addebant autem ludai fuas quafdam fupcrßiHoncs,ficutzym caterisrebus. Affcuerabanl tnims |
|
DE CEREMONHS IVDAICTS. ' *4/ tnim,non licere in Sabbato hominem fanare : ideo eona tra Chrißu, tanquamfabbati uiolatorem,acriter etfea pe dilatant. ‘Verum retundit eos Cbrißus folidis argu mentis,eßendens, faas miraculofas opitulationes eße ipßßimos Sabbati cultus, er ipfos legé de Sabbato non intclligere:Mattb£i duodecimo, Iohannis quinto, er alibi. ï^ata etiam erat traditio de itinere fabbati,cua ius mentio fitAdorum 1. quod continebat duo millia paßuum. tiarn Oliuetum tam proeul ab Hierofolymis abjuiße,narrat Lucas, erat autem prope eummontem Eetbania,quam ait Iohannes ßadijs quindecim ab aie* rofolymts abfuißc : quod ßacium duo millia paßuum eórnprehendit. RITVS CIRCA ORATIONES. 20 procidit adpedes Cbrißi, cumfii deprccatur,utfili£i° mine dus ufi, diabolum expulcrunt.üam Luca nono, ïobannes ueniens ad Chrißum dicit : Praceptor, uidia H'Epocritarum,qui 'm populo iudaico pr£cipua fanditatem afjedabant, ritus in orationibus, M.Mh£i6.recitantur:qu(gt;dament in fynagogiserin angulis platearum ßantes orare, ut uideantur ab bomi mbits. Earn uerô hypocrißn Cbridus improbat, ac prohibetmee dubium,quin Zachanot, Simeon,et c£te ri quoq; earn hypocrißnßmper abhorruer'mt er uita rint.Deßribuntur er in pharifao ac telonegcßus ora tionis.Drantin templo : id quod folenne erat propter treamßue ipßus Domini pr£fentiam. Telo in primis confeientiapeccatorum humiliatus,nb audetoculos in caiuin leuare-.ßd tundens pedus, cumgemitu non fia nulato,cßundith£cuerba ; Detw, eßo mihipeccatori propiiius.Magi ad cunas Cbrißi diuinitus addudi,ßaa tim prociientes adorant Chrißum : Matthai 2. iairus fu£ idm dnimdm dgenti duxilium prallet, or hitmors rboiffd proldbitur ante Chrißum , confitens quidßbi dccidißet.b\drci;.i,tic£ 8. De clt;eco per Chrißum fam to ndrrdt hißorid, quid dcceptd luce per Cbrißi conei onem, eum eße filium DeiJldtim procidenmum ddord rit. lobdunimono, publicdnut, leproß, er dlqßdntes ordtiones fu.it exponunt. M.drci undecimo inquit Chri ßut:Cum ßdbitit dd orunduin.ln ägni Pafchdlit eßt dc= eumbens,bcnedixit er grdtidt egit Chrißut. Item eleud tisfurfum oculis orat, er grattas agitdohanuis undeci 4° Sape idunarunt iudai, prafertim autem Pbarifai mo,decimofeptimo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Formulas certds precdtionum bdbuiße uidentur. lo hannes enm docuitfuos dijcipulos or are. item Cbri~ flus ordns,iifcedit d multitudme folus in monté : [^dt» tbti i4..Mdrd6, Abit mdeßertumddordndum:M.dr ci primo,Luc£ quinto : Pernodduit in oratione : Lu= c£fexta. inOliueto bteboans fudm paßione Cbrißus, pdululum db Apodolisßcedit, er poßtis genibus ora* uit.itemprociditinfdcießidm,ordn5terzPdter,ß ed poßibile,trdnfedt à me calix iße.M.dtth£i uigeßmo' gt;° fexto,]illdrci 14- Euc£ 12. RITVS CIRCA VOCATIONS?. QKomodo luddi foliti ßnt eccleßadicat fuas perfo» nat uoedre er ordindre,non ed in bißorid Cbrißi tra^ ditum, De ordmatione fummi Pontificis, in M-oyfe hdbetur. ipfe autem Cbridus initidtionem, ordinatios nem ßueundione fuam, ißis ceremonijsdccepit,quod d iohanefuo pr£curfore eß in iordane baptifatus. As periutur cedfet pater è cxlo altd uoce b£c uerba pro^ tulit : Hic edßUus meus dilcdus,in quo mihi benepld' ^° citum ed. Spiritus fandus uero columb£ßiede deßen |
lO dens,uenit inCbrißu.H£C magnifiedundioab Efaia 61. cdpite erat pr£didd, er tJießi£ conueniebat. Hd' buitigitur uocationé fuam acpubUcam ordinationcm Chridut,uerus eptfeoput, non d Papit Hierofolymita-nis, fed immediate dOeo. Iohannes uocationem atque ordinatione fuam breuibus indicat ,quód ait fe miffunt eße'd Deo ad ineboandum baptifmum :iobannls pri^ mo. ebnß'dt ßmul uocat er or dm at fuos Apodolos abfep alijs ceremonijs, tantum dicens : Venite, fcquimi nimc,facidmuos pifcatores hominum, lAdtb£i quarto,Marci primo, Duc£ quinto, Matth£inono,iobana nit primo. EXORCISAtIO OBSES' forum. Cbrißus eijeiens d£monid,non utitur pcciiUdribus ceremonijs : fed ßmpliciter mandat ut egrediantur, ea iusq; uod parère coguntur. ut Mareinono dicit: Sura de er muteßiritus, ego pr£cipio tibi, exeat ab eo, er ampUut non mtrocat in eum. Etexclamans (jfiritus) er multam difcerpés eum, exiuit ab co. Sic Luc£ quar to, odauo, er alibi facit. Intcrdum etiam abßnsar^ cand rationepropulfdtdiabolum:idquad 'm Canan££ filidfècit,Matth£iis. E^at Cbridus etiam fuls Apeßo lis er Septuaginta poteßatem cijciendi diabolos: AUta th£i deeimo, Euc£ decimo. Eormam uerborum,qud uß funt, confentaneum ed fuiße, ut in nomine Chrißi pr£ciperent diabolo,ut exirct. EJam Marei decimofe^ xto inquit Cbridus : In nomine meo d£monia cijcient. imb er alij non omnino fequentes Chridum, tarnen no mut quendum in nomine tuo eijcientem dseinonid,er prohibuimm eum, quid non fequitur nobißum. Etait ad eos i e s v s ; NoUte prohibere. Qgi entm non cd aduerfum nos,pro nobis ed. Et Matth£ißpttmo com memorat C.lmdus,multos bypocritat in lÜo die didu* ros : Nonne i« nomine tua ddmonia eiecimut, er mul' tdsuirtutes^cimufi RITVS CIRCA r E r V N I A. er hypocrit£. ßcut Luca deemoodMo Pharificm di eit, leiuno bis in Sabbato: hoc ed,bebdomada er AFata tb£inono,dicunt ipß: Nos Pharifaiiciunamus freque ter .E.atio ipforum Mattbaifexto a Chrißo deferibi-tur,nimirum quid exterminent facies fuas, ut appare ant bom'mibus ieiunantes.Sed pronunciat Cbrißus: Aa men dico uobis, reecperunt merdem fuam. Tu autem cum ieiunas,unge caput tuum,er fadem tuam laua,ne uidearis bominibus ieiunans, fed patri tuoqui edin abfeondito: er pater tuus qui cd m abfeondito, rcddet tibi 'm manißdo. teiunabant er iohannis dißipuli f£pe,Chridi uerb non : er quarunt pbarifai, qui hoc fiat: At Cbridus reßbdet,eße iam rem libérant.Sed in undione quam breui fubituri cßent, ipfos ex neeeßita te ieiunaturos fatis. Hunquid poßunt, inquit, filij ßgt;onßlugere,quam diu cum itlls edßbfiis f Veniee au tem tempus, quando aufiretur ab cisßonfus,ct tune ie iunabunt.Matth£iÿ.Marcifecudo,Luc£quiitto. Mia raculofum idunium Cbrißus in defertum a ßintu du dus praditit,cotinuos quadraginta dies ac nodes à ui du abßinens ; Mattbai quarto, Marei primo, Luca l » quarto, |
»47 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N Ï. I. L I qudrto. Etficut1}umM£niituretdlif dbümentid per tot diet e^ itnpoßibilit : itd etum nuüi pr£ceptd eii. 'ieiunduit et Moyfes,uerlim is quoq- mirdculofe, nee po teß inde exemplu commune ad omnes pertinés ßdtui.
RITVS CIRCA NVPTIA«.
Commemordtur d Sdddueiets lex Moyß,qu£ ddhuc obferudbdtur, quod uiro extinâo fine liberif, fi-dter ea ita cogdtur reliüdm uidudm dccipere, dc fernen frdtrit fufeitdre : lAdttbtei uigefimofecundo, Mdrci duodecia mo, Luc£ uigefimo. Ed dutem lexfic habet,Deutero* nomij uigefimoqumto : Quando habitduermt frdtres fimufcy anus ex ijs dbfc^ liberit mortuiu fuerit, uxor defunüi non nubet dlteri, feddccipiet camfi-dter eiw, er fufeitdbit fernenßdtrif fui,zyprimogenitum exen filium nomine illiui appeUdbit, ut non delcdtur nomen tim ex Ifrdel. Sin dutem noluerit dccipere uxorem fi-d trk fui, qu£ ei in lege debetur, perget mulier dd porti ciuitdtlt, er interpcUdbit mdiores ndtu, dicetq- : üon uult frater uiri mei fufeitdre fernenfrdtrli fui in ifrael, nee me in coniugium fumere. Stdtimq;decerfirieumfd cient,G' interrogabunt. Si refiionderit, t^olo earn uxo rem dccipere : accedet mulier dd eum cora fenioribus, erteilet cdlcidinentumdepedeeiws,fpuetqi infaciem illiui, ey‘ dieet : Sic fiat homini, qui non £dificdtdomu fratris fui. Et uoedbitur nomen illiui in ifrdel, domui difcdleeati,
Habuerunt er quofdam nuptiarum ritui,qu'od non eVim concurrerunt, fedquendam publicum aâuni feu ceremoniarn eelebrdrut. Hdbuerutcouiuia, ubi quifq; pro fdcultdtibui inuitarunt homincs:orndrunt fc uefte mundiori feu nupt!uli,id quod parabola t/iatthaiiz a ritu ufitato nuptiarum defumpto declarat. et exemp'u pulcherrimum Iohannis feeundo commemoratur, eui cum interfuerit Chriüui,mater eiui et difcipuli, er no alibi initium miraeulorum fieerit quam in nuptifi,dd immortalem coniugij honorem : ideo integram hiHo-riarn non pigebit adferibere. Die tertia nuptU fa{l£ funt in Cana Gdlil££,et eratmater i es v ibi. uocatus tfl autem erie.ivs,er difcipuli dus, ad nuptias. Et ^ déficienteuino,dicitmaterlusv adeum: Vinumnon habent. Et dicit eiiEsvs: Quid mihi er tibi eü mu lieri î^ondum uenithoramea. Dicit mater dus mini* Uris : Ojeoeunq; dixerit uobis,facite. Erant ante lapi* de£ bydru fex pofit£ fecundum purificatione iud£o* rum,capiente5 finguU metretas binas uel ternas. Dicit eis lEsvs: impiétébydriasaqua.Etimpleuerunteas ufq;adfummum.EtdicitehiESvs: Hauritenunc,er fertearebitriclmo. Et tulerunt. Vtautemguflauit ar-cbitriclmus aquam umum failum,er non feiebat unde l eU'et,miniitridutem feiebant qui bduferdnt aqudm,uo cdt ffonfum arehitriclinus,etdicitei-.Omnis homo pri gt;M«w bonum uinum ponit, er cum inebriatifuerint, tunc id quod deterius e^i. Tu dutem feruafli bonum ui • num ufq;ddbuc. Hocficitinitium fignoru lEsvsin Cana Gdlil££, er mdnifèffduitgloriam fudm,er credi derunt in eum difcipuli dus. Virgines folit£funt lam padibus expedare figt;onfum aeffonfam, eiiq; praire: 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mattbai zs- uidetur enim ab ufitato ritu illa parabola
fumpta. Teftatur parabola dc nuptijs,tauros er altilia 6 in nuptijs madata effe. Typus de receptione filij perdi
. l. CA E. VD nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i4^ ti,dicit de faginato uitulo madando, dd conuiuium li* turn eelebrandum.
RITVS VISITANDI AE-grotos.
Aegrotos uifitari folitos,exemplum Chrifti prebd, qui focrum Petri fibri laborantem adit, eamq; attaHa manuliberat:aatthai odauo. Aemonetebrißuhfi puniturum in extreme iudicio hocpeccatu,qubirgr^ ti ac captiui non fint uifitati : Matthai zs. Apofioliflt;gt; gt;nbsp;litifunt oleo agrotos inungere,ficut Mareifexto fin* bitur :Vngebant oleo multos £gros,er fanabantut-Pertinuit autem ca ipfa res ad miraculorü dcnuin,qii^ crant praditi tergignebat ea terra balfamu,quoio’^* pora £gra mirificè recreabantur.
RITVS E0RVM QVI SOLITARlAM uitam egerunr.
Qualisfuerit monaflica uitd EjJenorum, ßp^i ^^ fcüispopuli ludaidexpofuimus. Cumauteminbifilt;'* ria Cbriüi de ijs nihil extet, nolumus in repetenio (öK ® giores ejji. Iohannes autem baptißa, etfi in o'«quot;* ad lordanem uixerit,tarnen monaebus nonfuit,necino nafticam uiuendirationem inftituit. Liberè enimcird ea loca,quigt; uoluit, iter ficittac turbis quotidieadfid teruatim concurrentibus,doilrinam de Méfia propo* fuit,er baptifmu circa lordanem adminißrauit. Pnl fynecdoebieüs didum, lobannes pradicabat in défini* lud££:hoc cd,in oppidis ad defertum adiacentibus-
RITV» SEPVLTVRAE.
gt; Mortuo homine aliquo,foliti funt lud£i fiere ff plangcre : ficut fiorg£ in bominibus natur aliter bce adfvrunt. Marei quinto,Luc£ odauo. Uabucruntff tibicines,trifticantu indicantes,ineadomo extindufn hominem effe : ac prouocantes alios adeommifiratiO' nem et lacl^ymdi,ßrtc etiam ad funeris dedudionem-lijdt emm eos Chriftus è domo lairi,Mattb£inono. Cadauera ipfa linteamine inuoluerunt, ligatis peiibiii er manibus, ficut de Lazare prodeunte è fepulcbrOt lobannis undecimo refirtur:Etprodijt manui ff pedet habensreuindos fafcijsfepulcbralibus,et facies eiiufi dario eratligata. ac dicit lefts : Soluiteeum, ff finite ire. Aromatts etiam ifias hominis exuuiai unxeritnt. Sic de Chrifio lobannis 19 fcriptum eü : Acceperunt corpus iEsv,erligauerunt id linteis,cum aromali-bus, ficut mos ed ludais fepelire. nbsp;Babuerunt autnn
camiteria extra duitates : id quod biftoria CbriflbE^ zari,filij uidu£ tdaimitan£,ff commemoratio obfifi» rum in monumétis in regione Gergefenorum, tefidar. Dedudio funeris fuit benefia er frequens, parentum, cognatorum er uicinorum,quifecuti funt funus,qMi ge fatum ed loculo ante eos. Luc£ feptimo, defundtis effrebatur ( ex üaim') filius unicus matris fu£,qu£ t' rat uidua, er turba ciuitatis multa cum ea. Monua menta autem,pnefertim epulentiorum,fueruntin la* pidem excifa : ac potuerunt lapidibus impofitis claudi, ficut de eo quod lofepb ab Arimathia fibi in bortumfi cit,er Chriflum defundum in iÜud collocauit,comme* moratur in biftoria paßionis Cbrifti : ac idem de Laza ri monumento narratur. Aeliqui tenuioris firtuna bo mines,baud dubiè tantum fiftis in terram contentifue* rt. Apparet ex biftoria mulierum,qu£ tertio diearo
|
DE CEREMONIIS I V D A ICI S. 2 9 mitdidfcpulchrum Cbrißißrunt,quaß etium in moa numentis dltero dut tertio poß tumulationem die, edda uen jolitifint unguentis perfundere. nbsp;nbsp;Puit etium con fuaudo,propinquos interdum ddfepulcbrd fuoru cxa currere ,ibiqi plordre:lohdnnis undecimo. Acccfca runt cognuci, zy dUj boni homines, dd eos, qui in tali fuerunt lußu, ob mortem eorum quos ebdros babuea runt,dc confoldtioneS fuggefferunt. ßcquarto diepoß Lazari fepultura multi ex ludcls dd M.artham zy Md rum uenerunt,edsq; deßatre fuo confoldtifunt. Euit *0 zypeculiaris locus deßmatus fepultur£peregrinoru: ßeut luddi pro trigmtd drgenteis, quibus emerunt per praditionem Chrißum, eitmq- crudßxerunt, reportda tis d luda ifcdriote,emerunt agrum dd eum u um : dc di ßus eß iS locus deinceps Acheldamd, hoc eß,dgerfana gumis,Matth. z6. MORES ALII IN EO POPVL® tum ufiran. Letdtifunt cognuti zy dmid, quonidm à ßerilibuS E)cusdbßulit opprobrium.Luc£ i. Lotionibus créa ra moqudrto,Luc£ uigeßmofecundo,lobdnnisdecimoter V-13. Hmc eß, quod in bißorid nuptiuru qu£ m Cend Gdlil££feiߣfunt,recitdtur : Erut ldpidc£ hydri£fex poßt£, fecundum purißedtionem iud£crum, edpien-tes ßngul£ metretds binds uel terndstlobdnnis 2. Conti jo quidem chelis cdrent, bubent turnen qudjißgt;inds qudf- cmxitfc.demdemi^ddqud mpeluim, capit Iduurepe des di[cipulorum,zy extergere linteo quo crût pr£cin ßus.Poßed dddit:Si ego Idui pedes ueßros,Tgt;ominus et nta^ßerucßer,etuos debetisdicer dlteriuspedesIdud4-0 tcjecundo, eynbdlberLeipt^ifcber eymcr. Alter ina re.Exemplumdediuobis,zyc.ïobdnnis li.Bauddubic, quit,fedebere centumcoros tritici. Continet dutem co brls ufifunt,Mirci y.Pbdrifdi zy omnes \ud£i niß ere bro Iduerintmunus, non munduednt, tenctes trdditioa nemfeniorum. Etußro uenientcs,nifï bdptifentur,n6 comedunt. Et dud multd funt, qu£ truditd funt iUis fer udreilotiones culicum zy ureeorum, zy £rdmentorum zyleßorum. Lotionis huiusetium mentiofit M.dttb£i na dutem maretd,telïe Diofcoride libro f decan cona glos, eirdter trigmtd cduthdrcs noßrdtes. Citteriim iifcipuli Qhrißi libéré bde ceremonid ußfunt,interdit omittentes'.dc deßniiteos Cbrißia Mdtth£i t$. Singu hrem qudnddm lotioné eelebrdt Qhrißut d9œnd. ndin {urgens,ieponit aeßimetd fud,cr dccepto Imteo prlt;e-ut in lieten Teßameto eß,zyhoc tempore hoßitibits Iduerunt pedesunde zy ißd lotio munduit. fed hue cere monii dcfuo bcneßcio,nempc de pecedtorum dblutioa ne, mprdfentid juos difcipulos uolêbdt commonefdce reite fnnul meukdre humilitdtem zy diledlionem ergd dlios.excuffd dßvädtione principdtus. Hibuerunt inter fe conuiuid, nee ddmiferunt dd ed quos mdnißßi pro peceutoribus hdbuerut:ut publied' |
Sdtu dUtem cotinet fextdrios qudtuor uiginti. Trid fda td funt medimnus, feu epbd : Eyn fcbefjvl meels. Ac nos, fdcinorofos. iddreo pbdrif£i Chrißum crimman^ So emiffe Cbrißum necejfdrid dd uiHum, uidere eß iohun tur,qui cum confuctudmem nonferudret: Mdrci i.LUa c£ s.mdnißßum igitur eß,Cbrißum cum publicdiils et pburifeis cibum fumpßjße ucrum non cum contumdei bus,quibus propter offam dduldtus fuijfet:fed quife dd ipfum conuertcrdnt,feu ddhuc pduldtim proficiebunt, licet quiddm no boni fubinde erunt intermixti. Nee ue rctur Chrijhu ibi in ipforum arrogdntidm zy feelerd jucris dd nuptids, no difeumbds in primo loco,neßrte bonordtior te fit muitatus ah illo,cr ueniens is qui te zy lüum uocduit,dicdt tibiiDd huie locum. et tune inei pias cum rubore nouifimum locum tenere.Sed cum uo cdtusfueris,udde recumbe ut nouifimo loco,ut cum ue ncritqui te inuUduit,dicdt tibi: Amice,afcide fupeŸius. Tune erit tibi glorid corHßmuldifcumbentibus. Qjiid omnis qui fe cxdltat, bunulidbitur:zy qui je humiliât, exdltdbitur.Dicebat ante zy ei qui fe inuitduerdUCunt fdcis prundium, dutcandm, noli uoedredmicostuos, neq; frdtres tuos,neq- cogndtos,ncqi uidnos diuite$,ne ßrte zy ipß te rcmuitct,et fidt tibi retributio.Sed cum fdcis couiuium,uocd pduperes,debiles, cluudos, clt;tcos: zy bedtus eris, quianonhabent retribuere tibi. retria buetur enim tibi in refurreßione iußorum. In con-uiuijs dutem Iduerunt fe,ut didum eß.ltem or duerunt, zy quiddm pne c£teris bonoratiorßegit pdnem,et re liquisdißribuit.porrexit zycdlicem,dc fumpto cibo dixerunt hymnu : Mdttb£i uigejimofexto, lAdrci ded tio. Pdnibus uß jiint hordedceis,pr£fertim ( ut uide tur) tenuioris ßrlun£ hommes, in catu fcquête Cbri ßum,quiddm bdbebdt quinq; hordedceos pdues^quibus qutnqi miüid hominum pdjiuntur : iohunnis jexto. dcriter 'muehi,Luc£ 14. tdxdt ipforum fuperßitiofdin Sibbati obferudtionem, zy citrd ipforum fujfragium me Sdbbdti no pdtiebdntur corpord fupplicio dßv bydropicuin fdndt. Poßed cum uideret,quomodo pria 60 Horu munere m cruce.ideo iud£i Pildtu ordnt,ut Cbri BIOS decubitus diligerent,mquit ad eos: Cum muitatus ßi zy Idtronum corpora de cruce toUantur. lodn.19. Pi, ces comederunt,zy fduum meUis :ßeut eo cibo Cbri flus refufeitdtus ddhuc utitur,Luc£ uigeßmequdrto. iohunnis häpttߣ efed crdt, locuߣ, zy mei fylueßre. Eue runt dutem itl£ locuߣ Ißecics cdncrorum,terre' ßrium locußurum uliquam ß^eciem repr£fentdntcs;ß-ddm in crußd,et comud longiordquÀmcdtcri edneri, bisftrtè ufus eßlobunnes, quid pifeatores tuduici cos dbiecerunt tdiiqudm prohibitos pifeestiohunnes uero, pro libertdte Eudngelicd eos comedit. Exercuerunt cötrdiius, emptiones dc uenditiones.. Eit mentio quarundum menfururum, Luc£ decimofexa to. Nam units debitor dicit fe debere centübdtosoleL Continet dutembdtus, fextdrios Atticosfcptuagintda duos, lofepb. Antiquit, luddicurum libro oUdUo.cdpi- rus,decem medimnos Atticos : lofepbo id teßante Ana tiquit.luddic. libro dccimoquinto.utedimnus Atticus cotmet feptudgintdduos fextdrios. cogruit cum Epbd, eyn Leipt-^ifcbcr (ebeffil. Corns igitur bdbebdt cira euer decern Leypt^ifeber fcbeßil. Mdttbici decimoter tio,Cuc£ decimotertio, diciturde tribus fdtis fdftnie. niiqudrto. Difcipulidbeunt ddemendos cibos. lobdna nis decimotertio, dppdret tudæ prlt;ecipudm eins rei eu» rdm comnvffdmluifße,ut coemeret qua Cbrißo dc cie» terts condifcipulis erunt necejfdrid. Pdruerunt mdgifirdtufetidm etbnico, ut 'Komdno imperdto. i,cr elusprocurdtoribus. Chrißus ipfe Cd» pernditico mdgißrdtui pêdet didrdebmd. Probdt Qhri ßusiudiciderpoends ergd mdleßcos, iaidtthlt;ei;. i.6. I 3 Mendici |
|
CENT. Ï. LIB. I. CAP. VI. Mendici ad fires peller ut tleemofynas,ut in Lazari hiflorianidcre eH.Deditet Chriflus cgenis,Joh.rs.Jtem alias c£cus feditfecus uil mcndicas,Lucte is.Marei n. Diem ita fupputarunt ludä,ut a uejfera acciperét ufquead uefl)cram,flcutMofes etiam loquitur.Sic fè flum Pafchatis à uefjera initium habebat. Uoris diei ufi funt ucet^tuMf, acquilibethabebathorasduodecim:ita ut fextafuerit meridianum tempus,quit nobis ed duo» deeima : nona,nobis tcrtia : er fle de Cieteris. vfi funt monetis uarijs:Mattb. 22. Marei 12. Luc£ 10 de pilis camelorum,cr zonam pclliceam circa fintboi-. Porrigitur ChriSlo moneta habens impreffam ima Matlh.^i. Eos qui m donubus regum funt, Chrifhudi» cit molUbus ueftiri : Matth. 11. Typus de receptionefi lO ginem Ciefaris Romancer dreumferiptionem dus no minis. Quart fui Magifiratus, licet ethnid,moneta ufi funt. Vocatur autem denarius. ualebatautem quatcr» nis feßertijs nummis, dreiter dimidio quadrante aurd Rhenani. Ac Denarius CZ drachma idem ueterthus fi» gnificabat. ac fuit ufitatu,cperarijs pro uno die dare denarium:Marei 14. Johannis 12. feriptum e{l,Quare hoe Unguentum non uenijt trecentis dcnarijs, et datum fff egenisiVadt autem ca fumma,rhénanes aureos tri ^0 ginta feptem ^ dimidium. Marei 6. dieunt difdpuli: Euntes emamus ducétls dcnarijs panes. Eadunt autem circiter aureos Rhenanos uigintiqumq^.Uiecommu» nes opes difeipulorum turn fuifje uidentur. Johannis 6. ait cos dcliberaffe,qult;)d ducentorum dtnariorum pa nes non fuffieiat tant£ multitudmi.Lucteio.de duobus dcnarijs ferma efi. nbsp;nbsp;Lucte 13 dicitur de drachma per» dita.Eß autem drachma, pondus tribus ferupuliscon» flans, cynn qumt. deinde er genus numifmatis ar » gentei cfl,ac mdicat pondus quantum ualeat Matthä 30 17. didrachma a Chrifto exigitur Capernai,ef ipfe iu» betflatcremexore pifcis foluipro jeZTPetra. Stater igitur flgnifieat nummum, ualentê quatuor drachmas. Didrachma autem ualebat circiter quartam aurei Rhe nani partem. 0do drachmeualcnt firèaureo Rhena» no. Stater igitur ualebatfèrè dimidio aurei Rhenani. Quadras nommatur Matth, s. Non exibis inde,donee reddas nouifiimu quadrantem. Et Marei n.Vcduapau per mißt duo m'muta,quod eft quadrans. Luc£ zi £ra Elierofolymam,ad ripam Jerdanis. Eleminem admifti minuta duo. Quadransautem funtunci£ tres, hoc efl 40 nifiprius peccata fuafuiffetconfiffus : er exploraffeh quarta pars afils circiter anderthalb Meißnifcher hel nam de pr£fente Chriflo amplederentur. Habuit cird baptifmum cociones:Matth.3.Marci i. Luc£s-Jcbiti^ tatur,ficlo aut flatere feu quatuor drachmis. nam talcs so 1. Ali£ dus cercmoni£,qu£ nofuerunt magnifia,»^ monet£ turn erant in ufu. Jntegra igiturfumma dus pe nbsp;nbsp;nbsp;funt in literas relaU. Job an. .i,. ment icfit,quod dijeip» li Chrifti baptifarmtuerum qutb. C£remonijs ufi fid, non exprimitur. Marci 16 certis uerbk firms tradiM À Chrifto, ut baptifmus fiat in nomine patris CT fiHj tt fjiritus fandi. Alias ceremonias nullas pr£fcribit,fp 1er. Alüs tcrudti^diduifuU. VMcetiAm preciumifto rum minutorum xftimuri poteft. Matth. 10 narra-tur,(iuod luddi pro triginta argenteii,(juos ei pontifie ces Hierofolymitani numerarut, Chriftum prodiderit: quos tarnen ( ut Matthiä 17 refirtur )poliea paniten tia dudM,rcpQrtauit:et ijs nolentibui recipere, in tem plum proiecit,lt;juibus ad peregrinorum fepulturam a* grum mercati funt. Valait autem argenteus unut, ut pu cuni£,ad aureos Rhenanos computata, fuit quindedm Rbenani. Matth. »8. z? mentio fit talend, quod conti» nebat minaf feu libras fexagmta,feu fexcentos corona» tos. Decem miUia talcntorum,qult;e feruus debebat,fa» dunt fexies centena miüia coronatorum,feu ( ut uulgo loquimur ) fex tonnas auri. Quinque talenta data fer» uo, fadunt tria mitlia coronatorum. Duo talenta, fa» dunt mille ducentos coronatos. l.uclt;e dedmonono, ponitur in eadem parabola, Minatea dicebatur alias et libra Romana,ac habebat centenas drachmas feu dena» |
ifi^ rios. Valebat igitur circiter iecem coronatlf. Scribie ac Pharifâ ftola uß funt:Marci u.LUCie 10, Timbrias dilatarunt,dc phyîaâeria:Matth.13- Vitd confentaneum eSt, reUguum uulgm non tam lengat ue' fies,neclatasfimbrilt;M habuifje. Chrifti tunicaeratin' confutilis,contextapertotum: tohan.i^. DifdpultH Chrißi in horto,ßndone tantum fuit indutus fuper nu‘ dum : qua abieda, cum prehenderetur, nudus fe fu^^ mandauit ; Marei 14. Iohannes habebat ueßimentum lij perditi, dicit de primaria ftola, er anulls in nunu-Euit igiturearum rerum turnufus. Luca is. Rnn bltflihemam audientes,abcmmaticne eymH gnatione ueftes fuas laccrabant.SieCayphas,auiieni ChriHum proftteri fe effe flUum Dti,cr Meßittn, ptt nimia hypoenfl ueflem difrumpit. Magi oflèrunt i e s v, tanquam Regi JvdiieorKnt,iU rum thus er myrr^am Matthä z. Solenne igitur uHt' tur fuifje,nouis rcgibus donaria exhiberc. Hon habet Judici lofuetudinë cu SamaritanistJeb 4-Vocarunt feinuieem fiatres .idquedex concient Matth, o.patet: Qucmododicisfi-atrituo,ErAterfitgt;t tijciam flitucarn deoculo tuo{ Licet ludai lege prchibebantur, nefuifta carneue* fcerentur: tarnen aluiffc cos portes, qucs prccuUubio uidnisgcntibus uendtderunt,uel ex GergefenoruW C' xemplo coUigi potcft,quoru greges a diabolis in «iifft perprieceps adifunt. ni ft firtègentilium porcosäet fuifje dicamus Matthä s. DE CEREMONllS INSIGNIBVS ET peculiaiibus innouo Teftamentoin-ftitutis,ut in tota Ecclefia Chrifti • ufurpantur. DE BAPTISM o. BAplifmü Deo iubentc primum tß aifpicätm lot banes.ioban. i. AdtniniRratatautcmtuntixtfi an ualcdido ludaifmo,Mefiiam pnefentem fide apprêt henderet. Apparct, baptifandosin fluuio Jordanis to'^ ftitiffe.tlt;lam Chriftus baptifatus, ex aqua afcendit, ef orat:Luc£ j.Eorma licet non fit exprcffa,taméexcen cionib. Johannis manififlu eft,cum in pr£fentcm bJeft fiam,eiusq; nomine baptizafje.Admifit autem omnium ordinu hommes,nodb agerent pœnitentiam, et iedn cut etiam de baptifmifubflantia non funt. DE C OE N A DOMINI. In uerbis coen£,qu£ Mat. z6.Marei 14. Luc£ ut» Xtant,fimul qu£dâ adienesexprimutur : nepegratut lt;so agere,fi-angere ac diHribucre elemëtacerta,ac corpus etfanguinem Chriflicomcdcre etbiberetcbmemcrart Chriflwh |
|
4$) DE POLITIA ECC Cbrifluftius^; pdßionc. Alia emmonu nuU£ pr^feri bmtur'iiClmlio, nieconßienti£ aieMobUgdri pop funt, pr£prtimfuperllitiol'M er impies, qunles Anti^ tbriHuf poflerioribui temponbuf, ut fuo loco iicetur, iii(cit. Prieter hdfee dum fderdi ddiones feu ceremo* ni«, publicdi iiHÜ« difertè Chrijîuf ordinduit. Ac lea Üorobferuet, quim prodigiofe ceremonidi 'm Y^cclcfid poferd £tdf dccumuldrit : ©■ expenddt, qudm longé d priimtiui t^cclefd degenerdtum fit. CAPVT SEPTIMVM» DE POLITIA SEV REGI-mine Ecclefiæ in populo ludaico. v AE gubemdtionis rdtio 'm reUgione ‘^^^i^‘^lt;^^^filt;ipopttli iuddicihoctem= À vï‘eÉ0 l?’^^^fi*frit,explictutdu efi.ut qudlcm politidmetddmmtfirdtioné £cclefi£, pofied ca:perit,rcéliM mtel to ligt pofit: amp;nbsp;fimul ledori notu fidt,quomodo m reU-gionis luddic£ fidtu omnid fuermt peruerfd dtq^ coUd' pfd, I^oteq; refirntdlionê Meßi£ qudfi defiderduermt. PERSONAE. 'E-cclefidjiici regimmis pcrfon£ plures ddhuc, IJloya fiénfiitntioncmutcunq-æmuldntes, fupererdut.Qui dd clduumV.ccltfi£ ]uddic£fedebdnt,dutoritdte er dignb tdte pr£fidntes,erdnt «^^(^ii^â!, hoc efi, principes feu Antimites fdcerdotum, uulgo Pontifices dppeüdntur. Sicmueteri7efidmétoperiphrdfticénommdturfume 30 musfdcerdos:item,pr'mcepsdomusGommi, t-Purd.^. Erdt dutem À Deo confiitutum, ut unus tdntum mboc eminitifimo grddu coUoedretur. Ab 'mitio ufq; dd obi turn m eofdfiigio mdnebdt,dc pofied demum dims fube rogdbdtur.Exodi zlt;).^umeri zo. Verum ed^fdtio tem» pore Qlmfii prorfus fubldtd er immutdtd erdt. Ndw plures ed dignitdtefungebdntur per uices. lohdunes ee nimedp tuert?. tefidtur,Cdyphdmfuilfepontificem illiusdnni'.dcdepluribus prmeipibus fdcerdotum^qui c'Ófilid contrd Chrifiu dederunt, dc po^ed eum ddmnde 4 runt dd mortéjJ! hifiorid pdfiionis,cy pdßtrn dlCis nur rutur, Qudndo duté coeperit ed confuetudo, ut plures fimul effent dc uoedrentur Pontifices, uno tuntu perdu nu reru patiente,dc pofied ordine dito fuccedente, ccr= turn no efit uidetur turnen non diu unie Chrifii dduentii eum moré 'mudluiffe. Ad Afmon£orüJ)oc eü pofieroa rum Simonis fdmilid.fdcerdotiu trdnsldtu eti dnno dn» teChrifiumndtum la^.PoUed Antipdtrifdmilidfdcera doti«m cceperuntpro drbitrio dUenigenis difiribuere, tum^ Ecclefidfiici regimmis grddu prorfus contdmie 1 ndre.Hxccdldnütds capit circiter 44.dnnoJ dnte Chri fti ndtiwitdië : dc e'o ufq; procefferdt, ut idm complures fimul pontifices exi^erët,quolibet m fuu dunu 'rnhidn-te,qui per uicesddfe rediret,ubi qu£fiü qudm mdximu fdcerepoffet.ildbueruntdutem pontifices uxores,ficut ipforum liberi dc fuceeßiones tefiuntur : de de Cdyphd nirrdtur,qu'odfueritEldnn£ gener.lohdnnis e3. Sdcerdotum pofied edterud non pdrud erdt, er ipfi 'mterfedifimdi. Luc£ i.deZdchdrid dicitur, quoi fut rit fdcerdos deuice Abid.ïidm Gduii tribum fdcerio* , tdlem in uigmtiqudtuor orimes feu uices difiribuit» |
L. IN POP. IV D. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t;4. 'mter qudt oädud fors cecidit fuper Aiidnt. i. Pdr. i4 lldbuit eJquot; ii coniugem ^lifdbetbd,fdn{lißimdfcemmd. Leuitdru fit mentio tohdn.i. lAiferunt iud^i uHiea rofolymif ficerdotes er LeuitdS dilohdnnem.er Luc£ to^ficerdos er Leuitd pr£tercunt faucium. Erdntfcrib£.Nidtth.i. Herodes congregdtpfincU pes fdccrdotum,er pribdf populi,y^x^iu.x[lt;Hi-. Kentio corn fit etidmMdtth. ç.8.i}.if.z i-i}- ^drci i.f. 11.12. lidcrafunt lt;iuoqi dppeUdti tgt;D{£i»AiJlxdiia:Xci, kgif io» lo dores : l,uc£ s. er ’’‘’/A.uuiftUdttbti ii. Lucit 7.10.1t. id-quos 'mterpretes,legifigt;eritosuerterunt.Luc£enim qumto, in edde hifiorid,pro ijfdèponunturlegts dodo res erfcrib£.dit enitn:Erdntphdrif£i fedétes, er legls dofiores. er pdulo pofitCceperunt cogitdrefcrib£ er phdrif£i. tiidtth. zz,hdbetur legis peritus. TAurcus dut edndem hifiorid recitdiis, dppelldt eos fcribds : cdp.n. Archifyndgogus, erdt primdrius in fyndgogd doa Hor : Mdrei s. 'Luc£ 13. Inde dutem dppdret, plures m minifierio fyiidgogdru perfonds fuiffe, qui ordine fuo difimdifuerunt. Kdbbi,feu Jlilt;AciduxKee,Vldgifier,uidetur fuifje ua fitdtd er uulgdris dppelldtio,omniu qui munere docen difundi funt.A\dtth.3.Es tu lAdgifier m lfrdel,er h£c ignordsi ïnie et Chrifius Ttubbi fcu JlKAxduxxcf^ fe no mndripermittit,turn d fuis difcipulis,tü db dlijs : imo erfeipfumficuocdt, lohdn. ij.'VosuocdtismeM.dgia firum er rgt;ommÜ,er bene dicitisjum etenim.er Mdt th£i n.M.drci i.n..Luc£ ii.tte 'm duituté dd quendd,et dicite ei : Mdgifier dicit,tempus meum propè efi, apui te fdcio Pdfehd cum difcipulis meis. Voedti etidin funt iflidofioreS'yi^i^/SvTipot ,hocefi feniorestet ipforum deerctd m ceremonidlibus,trdditiones fenioru,M.dt.i7.. Seniores populiuidentur fuiffe, dliquoté populo le (li uiri £tdte,do{lr'md et uit£ probitdte ffiefidtfqui fia mul cum Ecclefidfiicis perfonis,templi,iudiciorum,er dUuru reru qu£ dd Ecclefid gubemattonè pert'mebdt, curd hdbuerüt. Nam purgdto per Chrifiü tcmplo,poa firidie dcceiunt pr'mcipes fdcerdotum,er feniores poa puli,dicentcs,qudpoteftdteh£cfdceretiï-’l.dtth£izi. In o fdciendo decretum dduerfus Chrifium,'m deeufdndo er ddmndndofimul cum principibus fdcerdotum erfcrU bis,funt feniores populi-,Hidtth£ii6.i6.z7.^drcii.^.. Erunt er y^xlnpsi Tx h^cv, mdgifirdtus tëpli,feu du ces.Appdret dutê,eos fuiffe duces corn qui di cufioHèa dum templu inti erdnt,et quibufdd deliberdtionib.etfd (lis externis dd templu pcrtmentib.'mtererdt.Luc£.22. Hi dHtem omnes,ficut er rcliquus populus,'m fedus qudfddm feißi erdnt ; qud de re fuprd diximus. Elurimi dutem profifionem Ehdrif£orum,qu£ iddebdtur oma (0 nium optimd dcffeciofißimd,fe(ldbdntur. DE RATIONE AC FORMA gubemationis. Qv AE fuermt officid pontificu,non ndrrdtur 'm hifiorid Eudgelicd.fiquiiè idm ui fine fuu cun (ld peruenerdt,et dbrogdtioni propmqud ernt, et dli'ds fdtiserdt notd:poffunt dutë ex libris Mof cognofci.lii hilomin^ idm dihuc iÜ£ extern£ ddiones in templo db eis ddminifirdbdtur. Erdnt dUt trid,ut copendio nur rem^,qu£ pr£cipué potifici coueniebdnt:nipe docere, fdcrificdre,et ordre pp popwIo.Non tdnt« dut ipfi docea bant populü, fed er diios legis ppfifforesguberndbdnt„ t 4 CZdUfll* |
|
C E N T. I. L 1 B. I. C A P. V 11. if? lO ßdllici opera, aihuc aliquam exiguam portiunculam T TAbuiffe ipfos congreffM quofdam, quotiti fti poUtiae gubemationif ac iurifdiHionif ret'mebant.-Lu J^J ‘^^‘^‘lt;^ g’’‘«‘* deUberationem flagitauit, «ufO er attendebant,ne quls peregrin a dogmata fereret. Sie etiam Chrißumadoriunturmtemplo, erreprebendut ■eins condones er fada : Matthä 21. Kefponfa dabant qu£rcntibus de Meßia,alijsq^ rehgionis controuerfijs: Matthä i. Iudicabant dogmata,et promulgabaht co* rum damnationes, «ni cum perfonis. qu£ quidem res nihil aliud quam publica excommunicatio cratdohan. 9.11.12. Solus pontißx 'm fanda fandorum per annum femel ingrediebatur, uidimas offirens, ac preces fun* dens pro toto populo.Hcbr.o. Pr£ter h£C uerè Eccle* cebat enim eis capers homines,ac flageUarem fynago gis:M.atth£i 10. Apparetautem,qu()dhoetantu pote' ßatis habuer'mt in eos, qui contra Eccleßaßica aliqua iura dcliquiffent,pr£cipuè uerb qui falfa dogmata dif* femmaffent er non in eos,qui in c£teris propbanis re* bus facinus aliquod animaduerßone dignum comnüßf« fent. Non autem babebant ius aliquem interficiendi.i* tblebem effe deßmatam. lohanne ordiéte baptifmu in lordane, templo po^* deo coram Pilato dicunt .Hon licet nobis mterficere io babito,et palam docente ßngulariautoritatc IAefilt;i^ quenquam.lohan.iS. Sacerdotes,ut gradu er dignitate proximè Pontifi ces fequebantur, niß quad hi effent fummi quaß monar cb£ in regimme Eccleßaßico, acfoli in'fandu fando* rum introibant : ita er m adionibus prepemodum cis erant ßmiles. Ndw docebant populum , offirebantq-quotidie uidimas,et orabant pro populo: idq- iuxta ui ces fuasfficut Zacharias m ord'meuieis Abi£ incenfum in templo ponit. Duc£ 1. Di/futabant cum ijs qui uide* bantur noua dogmata adßrrc.ßc ioban. 1. mißt à pon- 30 tificibus cum Baptißa difceptant, quare a templo ordi nario difcederet, er ncuam ceremoniam extra uerbum Dei traderet. Sedretundit eos Iohannes,indicans faam uocatiónem effie diu'mam:er quidem a prophétie, quos ipß debebant noffe,pr£didam : iamq; adeffe Meßtam, quem ipß ignorent er fadidiant. inffexerunt ac iudu carunt una cum pontificibus leprofos, cosq- certis riti* buscognita cuidentermundicieexpiauerunt. Matib.S. Vade eßende tefacerdotibus,Gr eßir munus tun,quod pracepit lAoyfes. Leuit i^.. Mard primo, Luc£ quin * to:Oßendete facerdoti. LKclt;e decimo : ite, oßendite uos facerdotibus. Keliqua facerdotum officia 'm Kofe copiofe récit antur. Leuita fuerunt diaconi feu m'mißri in templo ac rebus diu'mls:ut tium.s Deut.io.ey altjs locismMoy* feprolixe recenfetur.i^dm tribum Leui pro primoge* nitis ad b£c Eccleßaflica minifleria delegcrat Deus.Su flinuerunt dütem aliquant partem docendi, çr obfer» uarunteos qui ab ußtata docendi ßrma difcefßerunt. QjtoduelindepatettquödunAcumfacerdotibusLeni* so tlt;e ad lobannem mittuntur, ut ex eo quierant, cur au* deal inconfultis pontificibus e^r facerdotaU ordine,no* uos coetus facere,noudm dodrmam ßargere, nouas c£ remomas ordiri, repudiató etiam templo ; ac denique turn de manifilla hareß accufent,dc conuincant. Ac Deuit£ uidenturfuiße, omnes qui 'm Synagogispaßim in uniuerfa lud£a,docedi munere fundi funt. Rehqua txMofe patent. His accenfemus er fcribas,dc legifferitos feu dodo res,quosconfentaneumeßfuiffeEeuitas,mgenijs,eru* 60 fum:quiomnesdefiniünt,Chrißumeffemortitradent , ditione,flt;uundia(tdexttritlt;ittc£terispr£fiantts,Alij nbsp;nbsp;dum,eradducendumadPilatum.DeniquepofquM ; ebri- |
rudiores,ctidm uiliora babuerunt officia. Arebifynagogi, er reliqui fynagogarum mmßth propofuerunt er enarrarunt Atoyfen er propbeM,?^ propoßtas quaßiones explicauerunt : reUquis quoejut dißerentibus de religione aufcultauerunt. Tuerunt »gt;“ tem redoresprecum publiearum,ßcut deSynagegÜ fuprà didum ed. Gubernationem'Ecclcßlt;e adiuuerut er feniorap^ puli,ut ed paulo ante indicat um. De S Y N O D I S. htHorid Euangelicd indicat. Utagisenim Hierofohtm adßrcntibus deexbibito Meßiaßamam, hortdtuipß^^ Herodis, principes facerdotu ftfcriba populi coeunt, fententias de loco ubi Meßios eßet nafciturus conßrt’* tes:ac dißerte indicant ex t^icbea, Meßiie natwititi B^ effe pr£fentCm,ac iesvm eum ipfum effcpeccatoritA remifionem non exalijs uidimis,fed tantum expafit* neer merito iesv Chrißi, fide gratis expedaniati er acquirendam effe : conueniunt, ac re deliberata if' cernut, legationem honeßam ad lobannem mitteniatti effe, quieumabboemßituto abducerent: aut errors exploratos er cognitos ab ffifo autore,ad fynoduW re ßrrent, ut legitime dijudicari ac damnari poffent- H^ exhißoria,qu£ lohantextat,perffiicua funt. Cbridum, extrafynagogam fieret •. hoeeß, exconnnii* 40 nicaretur, ßcut expreffe recitatur Iohannis nono » amp;nbsp;duodecimo. Synodalis adio er lohannis undtei' Podea ueró,cum Cbrißus m'mißerium fuumpubH* cum capiffet docendo,faciendomiracula,erccücdi0‘ ne Ecclcfia ex tota lud£a,acgentibus quoq;,f£pelylt;'‘' dos celebrant. Eafc'mati autem falfis opinionib.de Cbri do, de remißione peccatorum, deq- tota Mofaicareb» gione, d^iq; etiam fua ambitione er commodisinoUt Chrißum tanquam bareticum, impodorem, blaßbi» mum ac feditiofum damnant:acdccretumfaciunt,qw^ publice proponunt, fi quis iesvm confittretur (^( mo narratur: CoUegerunt, inquit, pontifceS er p^i* riffiiconcilium, er dicebant : Quid facimusi üambit homo multa ßgna facit. Si dimittimus cum ßc, crnnH credent in eum. Etuenient Romani, ertoUentno* ßrumlocum,ergentem. Vnusautem exipßs, Csy* phas nomme, cum effet pontißx anni lÜius, dixifycs nefcitis quicquam, nee cogitatis, quad expediatun' bis, ut unus moriatur homo, pro populo, er non toti gens pereat. Mattb. uigeßmofexto reßrtur,quöd cotu gregati futrint pr'mcipes facerdotum er feniores po* puli, m atrium prmcipis facerdotu,qui dicebatur Ctf* pbas.erconfiliumßcermt,ut iesvm dolo captrent, er occiderent. Poßea apud Caypha rurfus capto Cbn ßo, confluunt pontißces, fcrib£ er feniores, aceufatia tes er damnantes mnocentem Cbrißum : Mattbai t^ Marei 14. Manè rurfus congrediuntur ijdemiacpht* resfuifje, Marcus ts.teßatur.nommât enimfuminos facerdotes , feniores, fcribas, (y uniuerfum confef |
|
DE POLITIA ECCL. IN POP. IV D. *i7 (^brißut refumxißet,et hoc nuncium d fuis uigilibus, quibus fepulcbri cudodia iemdndduerdnt,dcccpißenti iUeö pfmeipes dcfeniores concurrunttde conßlium ma iunt,uigiles pecunid eße compefcendos,et muertendos, M rumorem ß)drgdnt,ipßs dormientibus Chridum für toeßeabldtum. Mdttb.is. OB BONIS ECCLBSIAB. f'luitdtes quddragmtdduds fdcerdotib.de DeuitiS \^fuißc dttributds,ßmiliter et quos reditus,er de^ timas er partes ex uidimis bdbuermt, ex M.oyfe pdtet. ^adebitur er quotdunis uiritim templo dimidium ß* ^^b feudidrdcbmd:utExodi3o dicitur. Dehoccenfu quidam mteUigunttEhdrifieos er Herodianos interro* gare Cbri^um,aum liceret cenfum dare Cafari^ HAdta tb£izi .Uamperegrini Imperdtores hoc commodum tempU intercipiebant, erßbi uendicabant. CoUedd pr£terea eß eleemofynd in gazo^bylddum, M.drci iz. LUC£ zi, te |
i^S eius perfondm eße. ideo propemodum rumpunturm-digndtione, er lapides prdbendunt, quoties audiunt Cbrißum dicere, fe eße ßlium Dei, ac patri aqualcm: et ludxos ignorare Deum,er eße ex Diabolo, lobant nis r» F. Cayphos audiens, quod i e s v s uindus audca retfe profiterier filiumDeicr Chridumeße,uelut amens, exißimans intolerabilem blajfbemiam prolda tarn eße,ueßimenta fcmdit:er pronundat, cam uocein non alia re quam morte rnuldandam. De Ni.efi£fubddiitid amiferant ueram dodrinam. Uam docebant er credebant, Mcßiam tantum exedien tem hominem futurÜ eße. quodautem eßet filius Dei, prorf'ds erroneum putabatur.ßeut Miatth.zz.fdtentur, er Cd)’pba: bideria tedatur. Amiferant dodrinam deoßeio Chridi : nempe de pafione Cbridi:cr de iudici£fcu remißionis peccatoit rum,per ipfius mortem, reparationeide uidorid dduer fus peccdtu,mortem,didbolum. id quodtotiespropbea |
|
D E s c n o L i s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t£ inculcdnt. li£cuelexfoldPetri hidoria manißßit L Cbolam aliquäfuiße Hierofolymis, in qua iuuena j,o funt, qui dd Chridum de fud paßione pr£dicenlem,ina kj tus, in dudijs pr£fertim facrarum liter drum, in* ßrmabatur, ud mde poted coUigi, quod Phdrif£i etia faas babuerunt difcipulos : er in Adis capite zz, Pdu* iw commémorât, fe ddpedes Gamdlielis legisdodo* tic, diligenter in patrid lege inßitutum eße. er Adoru ^ßt mentio eorum, quifucrunt ex lyndgogd Liberti* norum, er Cyrenenßum, er Alexdndrinorum,er Cili cum,er Afianorum,dißutantium cum Stepbdno. unde epparet, diner fa fcbolaru genera fuißc Hierofolymis, ° E CONSOCIATIONB BC* clcfiarum. IN Eccleßa populi luddici,units tantum erdt lege ii» uina^acerdos gummus : quem omnes cogebduturd» gnofcere, eiq; parère. Et is reliquas eccleßas omnes gu bernabat,qu£ in iud£d uniuerfd ßt£ er ant. id^uodj^el b£cfa{id declarant, quod dd lobdnnem concionantent inregionibus circa tordanem mittunt, et rdtionem fu£ Hocationis ab eo requirunt : tobannis primo. Pr£tered uniaerfus populus mandata Dei cogebatur, ter ddfea Safolennia quotannis Uierofolymam uenireßcfeq; eer 40 rantibus, omnesq^ eius patefadiones in propbetis clda tisritibiK fandißeare. Veritm de bis partibus, non pu rè pradidas. Nam 1 s s v Chrido bac in parte omnes taruntEuangeliߣ multanarrandaeße, Grantautem pl(raq3 tn tota gubernatione Eccleߣ populi ludaici, adulterata er corrupta : paucis, qsq- contemptißimis, tedefentientibus : ut erat Nicodemus, er alij. Qjio au tem b£c fiant luculentiora, non pigebit earum rerun qn£ corruptionem furnmam dcclarabant, er non ob* filtré pr£fdgiebant, opus iam eße omnino refirmatore ßmmo,ipfo nimirum Mefiid,a Deo iam olim per pro* pbetaspromißb,mentionem aliquamfacere, EE C0RRVPTI SS 1 MO BT maxime lamentabili ftatu Ecclcfixin po» puloludaico. PRimHW, quod erat omnium maximum medEc' clefia, nempe dodrina diuinitus tradita, in ple* tifiepgummis cdpitibus erat labefadata, obfcurata, er penè extinda : ßeut de Pbarif£is fupra expoßtum cß., Nat» ij boe tepore uidebantur optime fentire, eorumej; fintentiaspleriq- fequebantur. Sedoper£precium ui* detur,rurfus qu£dam boe in loco repetcre. Amiferant iodrma ieDeonam docebant, unum Deum, unam^ |
quit : Abßt hoc 4 te Domine. Udufent enim hoc infy ndgogifiGr ex [ermonibm (tliorum,Clm(iumfore ma» gnificum, cui omnid/ßlendidißimd dc ßUeißimd ejßent cejßurd. Et exibildtur Cbriüus in cruce fufpenßM, ab omnibM.duin er dißeipuli ‘Emmahum euntes, corn» munem de Meßid opinionemfdtentur : üosßnquiunt, putdbdmuf eumredempturu eße tfraekhoc camp;,ßlicilt;t ter er proßere d£lurum,wn ßubiturum tarn diros cru cidtus, er mortem : nunc uerö omni/ße propemoduin 30 deieäißumut. Amißerant do^rmam, quad ex Stirpe teße eßet uen turns Cbrißus.inde luddi dicunt ioban.y. Cbrißü,cunt uenerit,nemo feiet unde ßt. Amiferant doHrmam de regno Christißirituati et aterno. Docebdnt enim gt;nbsp;Christum corpordle regnunt in{idurdturum:M.dtthlt;ei zo.Adorum i, Qjiodenim di fcipuliproßrunttidexcommuni luddorum dodrind imbiberdnt. Amifcrant dodrïnMi demiracutii Keßinm decide prophetias complcnte, tarnen ut eum pro Meßia am* pleddntur,ddducinulldrationepoßunt. fadidiuntß* gnum in Zdcbarid,ßellam A’tagorum, angelorum nun cia,uocem patris è ca:lis,/firitumfdndum uißbiliße* de exhibitum,fanationes cldudorum,furdorum,c£co* rum,mutorum,paralyticoru,leproforum, er aliorunt agrotoru, qu£ tantum uerbi uirtutea i e s v fiebanti deniq; er refufcitationes mortuoru.taUa figna er tam go multa breui tempore, tam^i iUudria nunqua anted in eo populo fadd fucrant. iohdti. n. eum Chrißus in tur ba dicit, Pater iUufira nomen tuum, uenit uox de coelo dicens:Et iïludrdui,cr rurfui illudrabo.Turbddutcm qu£ ßabat er dudierdt,diebat tonitruum eße fadum, alq dicebdt, Angelus ei loquutus eß. Sed nihil prorfitn ea re mouentur. Deni^ 1 s s v moriente in cruce, ob-feurdtur contra ndtur£ ordinem ipfe fol, uelum templi ßonte finditur, terra concutitur, petr£ rumpuntur, mortui refurguntier Chrißus ipfe tertio die reuiuifcit, öo cußodibus omnibus fugatis. Sed non aßeiunturißis o* mnibusitem petuntßgnum 'm («lo'bkitthasi n, Non |
|
»;? CENT, I. LI lionperptndebMt tempm, quoiJießUexhibitio pmdidu trnt-.Geneßs ^.^.^tß enim premebAntur im= perio Cafir'Ktqui tiiregnum lt;idemerdt,crguberndto res ciuiles gaos uolebdt ddbdt, turnen de Uiejiu aduen» tunonfuntfoUciti. Amifcrdiit doUrind de lege-HocebHt enim,lege Dei tdiitum externd opera pr£cipi, demtenores prduitda te$ non eße peccdtd. lAdtlh ;. Hommern legem Dei implere ßuif uiribut poße, eaq; legii impletionc cordm Deo iußißedri. ^dUbjei uige ßmo fecundo, Lucis lï. Amiferant doäfmdm decerentonidlibiu.ï^dm ßen^ ticbdnt,ccremonidlid dntefirendd eßemordlibui,ut uo 'cantur. Sicfentiebd!it,non licerefabbato hominem cU' rare uel in momenta . er damnabant Chrißum ifldfd=! eientem : !Adtth£i n. er Matth.rj’ Decimatii,inquit CbriHiu,mentant er dnethtim,cr cyminum:er reliqui ßii qn£ grduiord[unt legie, indicium et mifericordidni er ßdem. Traditiones ßeniorum, ßue hurndnae, dnteßrebant man datif Dei. ut non Idudre mania ante fumptionem cibijiitdicabant mqumare hominem-hoc eß,eße peccae turn,quo confeientia uulnerdrcturiMatth.ie. Item do cebint,mdiorcm eße cultum Dei, fumptuf in facrificid fdcere, aut templo dliquid dare, quam egenef parent tes diere: ibidem. Traditionefhumania ftipraomnem modumcodceruabant: Matth, a;. Alligant oner a grd^t uid er importabUid. Amiferant dcHrinä define’Eccleßaßicißatuf, nem pe quad omnia eßent ad Meßiam direäa,eoq- exhibita ceßare deberent. ttaq^ oderunt lohannem et Chrißum, nouum ßatum molientes er mßituentes. Amiferant prorßa doärmam de Euangelio, dede iußieia imputatiud ergrdtuitaper ßdeminMeßtam, q ud Abrdham eßiußificatus,ut Maßesßcribit Docebät enim, erßentiebant, extemis operibia legis erßdcriß= cijs ße coram Deo iußos eße : Matth, s. Luca; 10.er 18. Item conßdebdnt carnali propagationi,Luc£ s-i^e di^ catis, Patrem habemus Abrdhamilohan.t. Perfuadebant ßbi,feeßßefiliosDei, quiaßlij Abrd= h£ eßent-.Matth.f.tohan.S. No/t inteUigebant do drin am de regeneratione ; los bannis tertio. Amiferant dodrinam delibertate ßgt;irituali. TSiam impatientißime ßrebant, fccptriün ßbi ablatum,er a^e lienis fe dommis [ubießos eße. id quod non obfeuré ß^ gnißeant qult;eRione d: cenfu-.Matth.n. Amiferant doclrmam de coiugio. Mam dimittebant uxores quaUbetex caufa, utpotepropter rerum abiin= daniiam libidine luxuriantes. Matthdi tp-liadlenus de doUrma. Çf Secundo, ipfe flatus facerdotum, qui ad clauum Eccleßa;fedebant,eratcorruptißimiis er deprauatißi' muf-Turbatuf enim erat ordo fummorumfacerdotum, ita ut non effet unies tantum pontifex, ufque ad obitum fuumifed pluresfimul id nomen obtmerent, er per ui=‘ ces annuatim eo munerefungerentur.lohan.il. iron'd populo ludaico, autconfulto Deo eUgeban^ turpotiflees : fed ab EthniciS er idololatricis dommis, qui imperium ciuile m ludieos tenebant. fleut lofephus t er alij hiflorici teflantur. |
. ï. CAP. Vir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1« Alieni quo'qi,qui no erant exfacerdotali genere,amp; quiapudEthnicos reges aut praflâos largiiionibiuti gratia plurimum poterant, expulfis, aut etiam intef flüis prioribus, creabantur pontifices:ita uenalis ent P0ntificatus,ernon rarb cade et fangume parabatur, flcutfuo loco indicabitur.tofephus libro t3.cdp.3. Evß biuslibroi.cdp.é. Stola Pontiflealis, cum reliquo ornatu ad earn pet» tmente, ab Herode primo iud£orum rege in turri Aiu a tonia,Elircani olim fede,er ab eodem eó repofita, aftf uata efl.idem Archelaus ac poRea Romani flcere,itaut iud£i non amplius eins poteflatem haberent, raroq^e* ius ufus concedcrctur.iofcphus Antiquitatum iuinoi‘ rum libro iS.capite o.Eufeb.libro i.cap. es. Tales Pontifices, ut erant £^101 er impij, tanM fuos reditus er magnifleentiam curabantiey ut erant Ethnicorum dominorum mancipia, ita in ipforumgei tiam cun£la faciebant. Sacerdotes rcliqui,dommi flimlcs erant ambitione, o auaritia, luxu inter fe certantes : ßneeram Deidodrb nam, ac ueros Dei cultus prorfus négligentes, ßeut et biüoria Euangelij patet. Erigidißime [cribas feu dodores huiuspcpulifllb tos eße docerefmde manififlum cfl,quod Matth-y ^at ratur, turbam admiratam effe dodrinam Chrifit-’D»* cuiffe enim cum,flcut qui poteflatem haberet,ct nonfl^ cut fcrib£. item Matth£i nonoiMcßis quidem copiefa eß,operarijpauci. imoMatthai i6.doä:rmamipßtti uocat firmentum,quod fit cauendum. ® nbsp;nbsp;Pontifices et facerdotes ipß criminantur doilnnsn Johannis et Chrißi dicunt Chrißum eße Samaritanitnit habere d£monium:lohannis s. Virtute Beelzebubß(f re miracula:Matthai iz. Abutebantur clauibus, excommunicantes Chrißttft rebus onuiibusße declarante ut Meßiam, er oinncs qui ei adharebant-.tohannis 9. Tanta rabic in Chriftum, qui agros omnis geneni uerbo fanarat,qui mortuos refufeitarat, firebintur,id ad diem Pafcha Earraban homicidam manififlump» ö terent dimitti,mnocentem uero Chriftum contumelio^ ftßimo mortis genere interfici. Pontifices ac facerdotes perpétuas inßdias Clmf^ flruebant.defirebant etia ad politicos dominos, (UK^ inuifum faciebant:deniq' lud£auxilio, pecuniacernt^ pti, adfcitisïlerodianis,Chriftu armata cohorte inui^ debant,in innocentem mortis fententiam firebAnt,tras debant Pilato pr£fldi:nec deftnebant rogando, minan-do,er obtudendo, donee er iüe, quamuisfape deiiM centiaChrifti teftificaretur, camificibus cum crucifix 3 gendum tradidißct.fußenfum in eruce farcafmis cxaÿ tarunf.extmétum et in fepulehro iacentem infiflabant, armatam circa cum euftodièi coUocantes ; refifcitatum deniq-,igt;ieniacijs er tyrannide rurfus mfiftabant-lra* hebantautem hiduces fecum, rcliquumuulgufinio» mitum,qui etiam fine iudicio contra Chriftumfurebit. ^ Terti(),Templum ipfumfeedißimequotidieprot phanabatur,er polluebatur. Mumulanj ac mercatores cum bobus,ouibas,colM bis,er alijs rebus in ipfo templo, no fecus ac in prepbi • no loco conflgt;iciebantur:Matth.zi.iohan.2. inde Chrn flus merito appellatffeluncamlatronum. Regni» |
|
tlt;i DE C0RRVPT0 ECCL: Re^iubdnt ïn teinplo aucupidpecuniarutn : nempe fvperüitio fäcrißeiorum^et operum humdnorum,quia bw hommes fiifcindbïtur,quiifi ijsfdlutem cordm Deo eompurdrepojjint. Ed res erdtfdcrifieulis qult;elluoflf* ßmd, ideaCbri^tusinquit,ipfbs deuordre domos itia diidrim : ac uæ m ipfos doHores dliquoties pronun ' (idtj^Adtthdi 2j, Pontifices dlieni, non eduedti m lege,fed fubitb qute peragenddeljcntedodii,fiin(tum fdnUorum non acres bdntnr introire, «o hdbentes uerdm Dei cognitionem, non tenentes rdtionem inaocdtidi Deunt. Anno CbriSli x i i.i« die dzyntorum,cum mterdia in templo docuijjet Chri^us, omnibus ilupentibus çr ddmirdntibus ,no{lu fdcerdotes inuenerunt per totum templum et omnes porticos ojfd mortuorum hommunt differ fit eße : qu£ quidem res infignem templiprofds ndtionem prodebat, qu^fdlfd doUrind erfuperüitios fis cultibus in templo fiebdt, dd pernicié plurimorunt £terndm. tofiephos Antiquit.tuddic.libro tS.edp.3. Sd mAritAnisfujfiicione qudddm ddßribit:uerom noneds (utintdresdccidit. tohannes v dirions difcedunt 4 templo, itd ut plu rimdSAdionesexird templum expedidnt: imó Chrifius etidm defirudionem teinpli horrtbilem pr£dicit,Uidta tbici 24. C (iudrt!):populus ipfie fidcerdotum impietdtes amp;• exempld fiquebdtur, fuperfiitiofis opinionibus pror-fus dementdtus : nihil de Me fin, nihil de ucris cultibut feiens : fAdidiens Chriftum, cum omnibus fuis mirdcu-lis:fine fine dus fAngumem fitiens. ignonbdnt regem MeßiAm. idea cldindnt : Regem non hdbemus,nifi Cafdrem. Omnis nierofolymd turbdtur, non minus qudm Hlt; rodcj, dccepto nuncio 4 Mugis, quod nutus idm effet Rex lud£orum,feu Meß;AS:MAtth£i 2, , Alij prorfus jefe Ethnicis mdgifirdtib. dedcbdnt,pro pter fud qu£dAm commodd,pdtrid religione dbiedd. Totos populos in fedus tres, fibi inuicem co truridS er 'mfinfds,erdt dillrddus.dlij eremt Pl]drif£i,dlij Sdd-duc£t,Alij Efßei. Indicdt Chrifius, obfimdtidm }ud£orum d Prophes tisefiepr£didAmMdtth£ii3.ldeo,inquit,mpdrdbos lis loquor eis,quid uidentes no uident, et dudientes non av.duit,neq^ mteHigut, er ddimpletur in eis propbetid Efdi£ dieëtis : Audita dudictis, er no inteUigecis ; et ui dites uidebitis, er no uidebitis. tneruffdtu ed enim cor populi huius,erduribusgrduiter dudierunt,et oculos fuos clduferUt, ne quido uident oculis,et durib. dudidt, et corde inteïligdt,er conuertdtur,er fdnem cos. Item tHdtthxi i;. 'mquit:liypocrit£, bene de uobis propbetd uit EfAidS,dicens:Populus hic Idbijs me honordt,cor dU tem eorum longè efi d me. Sine edufd datent colunt me, docentes dodrinus er mdnddtd hommum. iohannis w. Chw dutem tdntd fignd ficiffit cordm eis, non credebit in cum,ut fermo Efdiie propheta implerctur, quem di~ xitiPiomme quis credidituudituinofiro, z^ brachium Domini cui reueldtum e^ifProptereu non poterunt ere dere,quiA iterum dixit Efdids : Exc£Cduit oculos eoru, erindurduitcoreorum,utnonuidedntoculis,erintel ligdnt corde, er conuertantur, er fanem eos. li£c di-xit Efdids,quitndo uiittgloridm eins, er loculus efi de |
ST ATV IN POP. IVD. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26» co. Et comindtur infuper uterndm dumndtionem, tidt th£i8. Pilij regni eijeientur in tenebras exteriores, ibi erit fietus 0- firidor dentium, Chri^us prd:firtgentes iudlt;eis : Non inueni,inquit, tdntdm fidem in ifrdel. Et earn ob cdufam pr^dicit eis clddem er interitum. Multi d£monidci turn temporis in iud£d fiant,quos eijeit Chrifius : qui£ res drgiimento effie potefi, Didboo lum propter impietdtem inqslocis Dei permißione g^affidtum effie. Et ut fiumindtim omnid diedmus, dotnindbdtur hor ribiliter hypocrißs fieu fuperfiitio,er Epicureifimus. lt;r Qawito: reliqui£ uer£ Ecclefia aaide erant exi gu£ et oppreffi£.Eldm Chrifio exhibita,tantum fit mea tio lofiephi, Mari£,pafioru,'Zachdri£,Elifiabeth£,Silt;‘ meonis,Hann£ : quibus annumerandi funt,qui in horu fiamilia fuere, expeUantes redemptionem tfrael. ReU^ qua turbd omnis in trifieißima caligine, uelut profiundo marierai fiubmerfid. PoUea lohanne erChrisio, eo^ * rum^i dificipulis palam doélrinam depr£fienti Meßid trddentibus,pduci fe illis adiungunt: qui tarnen fiubmde affliguntur. Denique Chrifio in crucem aüo, deficiunt rurfus plurimi:qui uero refuficitato Chriüo, ffacio quadraginta dierum, donee in caelum aficenderet, itea rum colliguntur,admodum paucifunt. In AHisnumen rantur 12 0 hommes, qui poamp; dficenfionein Domini conuenerunt. Peßimum ludaici populi fiatu,quad quidem ad relt gionem attinet,etiam typisquibufdü,quafiuiuis (quoi dic.itur)coloribusdepingit Chrifius.utMatth, zi.ïiO' mofimquit,habebat duos filios, et accedens adprimum, dixit :Eili uade hodie, operare in uinea mea. lUeautcm reßondens ait ; No/o. pofied dutem panitentid motos abijt. Accedens dUtem adalterum, dixit fimiliter. at ille reßondens dit,Eo domine ; er no iuit.Quis ex duobus fieltuoluntatcmpdtrislDicuntei.Primus.Dicitillis i e s v s ; Amen dico uobis, quid publicdni er meretrices pr£cedent uos in regno Dei. Menit enim dd uos lohan^ nes m uid iufiici£,ct non credidifiis ei.publicani datent gt;nbsp;er meretrices crediderunt ei : uos dutem uidentes, mqi panitentiÂhabuiüispofied,ut crederctis ei. AUdin paa rabolam audite : Homo erat paterfamilias, qui plantai uit um earn,er fiepem circumdedit ei,erfodit in ea tor» cular,er £dificauit turrim,er locauit earn agricolis,et peregrè profitas efi- Cum autem tempus puUuum ap propinquaffiet, mißtfieruos fiuos ad agricolas, ut acci' perent fiufius eius.Et agricoU apprehenfis ferais eius, alium ceciderunt,alium occiderunt,alium aero lapidai uerunt. iterum mißt alios fieruos, plures prioribuster ficerunt illis fimiliter . Elouifiimè autem mißt ad eos filium fuum, dicens : Verebuntur fiirtè filium meu. Aa gricol£ autem uidentes filium, dixerunt intra fe : Bic efi h£res,uenite occidamus eum,er habebimus haredi tatemeius. Etapprehenfum earn, eiecerunt extra uia nedm,et occiderunt.Cum ergo uenerit dominus uine£, quidfaciet agricolis illisi Aiul lUi: Malos malè perdet, eruineam fiaam locabitalijsagricolis,quireddant ei frudum temporibus fiuis.ïtem Matthai 22. in typo nU' ptidru:Simile,inquit, fadum efi regnum calorum ho -I mini regi, qui ficit nuptias filiofiuo. Et mißt fitruum fuum,uocarc muitatos ai nuplidstcr noltbdnl uenire. iterKra |
|
zó? C E N T. I. L 1 B, I. C A P. V I. î64 populo ludaico tempore 1 e s v Chrifii prorfus aicn^* ptam fuiffe. Uam baptifia lohanes nafdtur diebm W' rodisregisiud£,utLucascapite t. tedatur.ldemdeit rant, nonfuerunt digni. Ife ergo ad exitus uiarum, er to tiuitate Christi lAatthai i.affirmatur, ac eandemrtv^ pluribus Lucas capite z. exponit, fingulari fiudio rf cenfens, Auguftum Cafarem per Cyrenium Syriapf^ iterum mißt aliot feruos, dicemt Gidte inuitdtit,Ecce prandiu meum pdrdui,tduri mei er dltilia occifa funt, cr omnia pardtd,uenite ad nuptide. iDi autem neglexe runt,er dbierunt dliniinuilldmfudm,aliiisucro ad ne gotiationem fuam. reliqui uero tenuerunt firuos eiut, G“ contumelijs affedos occiderunt.Kex autem cum aua diffet,iratM efitet rnißie exercitibui fuit,perdidit homi cidac mos,er duitatem iUorumfitecendit.Tune ait fera ult ßuif.iduptit quidem paratæ [uiit,fed qui in uitati ea quofeunq^ inueneritis, uocate ad nuptias.Et egreßi fera ui dus in uiat,cogregauerunt onnes quos muenerunt, malos er bonos,er implcta funt nuptix difcumbentiu. Intrauit autem rex,ut uiderctdifcumbentes. Etuiditia bi hominem non ueftitum ueüe nuptiaU.Etait illi:Ami ce,quomodo hue 'mtrafii, non habens ueflem nuptiale? At iüe obmutuit.Tunc dixit rex miniilris:Ligatispedi bm et manibiu eius,mittite eum m tenebras exteriores. Ibi erit fietus erfiridor dentium-Multi autem funt uoa cati,paud uero dedi. lt;f Scxto:politicum imperia in populo luddico pe^ nitus erat euerfum, utpaulo pèfi exponendum erit. CATAEOGVS PONTIFICVM Ilicrofolymorum, anato Chrifto ufqiie ad eius afcen-fionem. fent,fai fis dogmatibus aut blaffbemijs parfis. EÖd^ tur pertinere, quodChridusjuispradidf. inSynagn* gisflageUabunt uos.Katth.co,z3. Verum paulodlt^ tas lofephus, libro 18. capite tertio, aliter rem narrat: ifias res repctemus,ut ifie fidei articulas fiat euiientiot Quirmium,ficut ipfe appellat, loazarumpriuaffedia 4° et illudriortregno nimirumludaicopenitus fra(ioamp; euerfo,Clmdumueniffe,erperfidff'e omniaqnain propbetisde eo pradidaerant. Quando Pompdus Hierofolymam ui occupiifitamp; ffoliauit, feeptrum, boe cd politicum regimen lud^f^ populi,ualde capitindinari.Piam turn ludaiprimi^’^ lio pontificatum tribuit.Is quoq^, anno in hac dignita-te exado, iuffus efi earn cedere lofepho qui cognomia nabaturCayphas. Encomia pontificu,fcribaru,et qui ex ijs pendebat, f° do conceffa fit,tamen Antipater idumauSypaulawf in politicum ludaorum regnum infinuauit ; douce un PKopter labefadatumpontificum Uierofolymoru ordincm,hifiorid quoq- no putaruntfibi tn banc opcram aliqua diligentia incumbendum,ut huius pr£a fertim £tatispontifices accurate aßignarent. Exlofea to pho autem, fatie languidè in hac parte uerfante, india cem furnmorum facerdotum recenfebimus .Is libro 17. capite ultimo fic fcribit: Archelaus iam Ethnarcha in iui£am reuerfus, loazaro Eoethi filio pontificatum abrogat, infimulato quod feditiofisconfenferit : eamq; dignitatem in Eleazarum illius fratrem collocat. item, nee Eleazarus diu facerdotio potitus eft ,fubrogato in uiuentis locum iefu Si£ filio. Hox,quafi fui oblia gnitite pontifiât, amp;nbsp;Antmntn Sethi filiitm f.ibfiituif* fe, Etpuulo pófi ; Valent Gratut, adempto Anano ficerdotio ,ifmdelem'Fdbifiliumiußiteffipontificern: quo pdulo po fi dàcâo, in EleaziiTum Amnipontiff cit filium t eurnhonorem trunfiulit. Elapfo deinde un noter hune redegit in ordinem, er Simoni Cumithi fia funt ; Progenies uiperarum, Mdtth£i i. w. Generatio praua, adultéra, peßima : N.dtih£i iz. plantatio non plantata à patre, c£d er duces c£corum ; Mattlm is^ 16.23. Effieos fimilesdealbatis fepulchris ,fiirit quia demlfiedofos apparentes, mtus ueroplenos effe mU quitate er rapma:ferpentes:M.attl}.ij. Generatio pee catrix:Marci 8. DE EXTERNO SEV P0LI- effet confiitutus. nie Antipater gratia Romanor0 fretus,erpotentia crefcens,duos quoq^ filios paulatim euchere ftudet:eoq; rem dirigit,ut ipfi, fe extindotiti* minifirationem ludaa retinerent.Uam PbafeUutn ni^ tico ftatu populi ludaici. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tu maximumpoliticis rebus Hierofolymis praficit,!»^ PRædidum erat à Iacob, fteuti Gene fis 4^.extat, 60 tus etiam Hircani ignauia.Plerodem uero Galihea dtf non receffurum feeptrum de tribu luda, donee nbsp;nbsp;cem fidt, aber at tarnen adbuc regium nomen', er W“* cim^ |
zo uenturw effet Siloh.Operaprecium itd^ eü expenif re,dnhoetempore,quo lEsvs ndtui,fiio^minililt;* rio fundui eff ,lud£i regtbuf è fuo fdnguine cretii «^ fint. Ed dutem ex ipfd hiflorid, quant non tantum ^ udngelifi£,fed etiam iud£i er ^thnici liters memoiit tradiderunt, mdnifidum, dutonomiant politici réglai fidem cenfum egiffè etiam m lud£a : cui b\aria zr bgt;‘ feph queq; obtempérantes, üazaretha in fuam dub^' tem Eethlcbem, co quod exfamilia Dauid effent,pto‘ fidi funt.Eit er fuccefforum Herodis,^ magifirdu» Roma mifforum, qui nomine Imperatoris du^g^ nationi Hierofolymis pr£erant,mentio,ut fuo loco H* cetur. Quotiesludai Chrifio infidiaser exitiumnd (hinantur,plerunq; adiudos babent HerodianoS-ïi^d bai zz.er in narratione paßionis Cbrijli, palam ^n^* que ludai coram Pilato fatentur,fefe regem non bil(* re prater Cafarem. Iohannis 19. 'Vtebanturuulgonf neta imaginem er inferiptionem Safaris babente,c'ßt tributum pendebant.Kattbai iz.Marci tz.Luc£i°' lurisdidio illafuperior,quam uocant,feupotcjïlt;isbo^ mines maleficos affidendi capitali fupplido ,proßgt;ii eratipfis erepta. eamq-obcaufam Chrifium ai^i^d tum,magifiratum ex urbe Roma miffum, adducuni,^ pofiulantut uirum innocentem cruci affigat : Ub^f^y fatentur,fibi non licere quenquam interficere. Wd^ menrcliquum babebantiuris,utfceleratos capcre,ilt;^ carcere detinere, ac leuioribus quibufdam poenis a^^^ re liceret. uidetur tarnen ca poteftas fuiffe refirid^^ Aomdnii fiibieéiifuiit,tcjle lofepho libro 14- edpitti-et [equentibut dliquot.Uem libro 1. belli ïuddici,«‘P^^‘ t. Eftq^hocfdâumannomundi j^ojtanteCbnlht^ uero 6o.Etfiduté turn Hiredno fdcerdotq ddmin^ dem À iulio C^fure, propterea quod in beUo Aegyp^^* aco firenudm operd nauauerdt,multitq; iS'^(ê^^f‘^^^ noribui eim animumfibi obflrmxerat, tutor tuitf |
|
DE EXTERNA POLlTlA POP. IVD. ciuin lummtim dc griuißimumt quod Sdnhcdrim «oen tur, ex corrupte Grxco ffmitfl^iDp, nondum audebunt uiQldreAoft{)h.Antiq.ïuddi.libro 14. CApUeiy.Anno mundi ï9i9.dnte Chrilium ndtui»,4.4. Po/lfd Antigonus.dttrdiSo Pdeoro Purtboru rege^ qui borribditer c£dibus GrJ^foUdtionibuf, nicrofoly wis erintotd luiidgrdjfdbdtur, regnumßbirdpuit: cjpto nimtrum Phi[elo,Ac fugdto çr profligato Hero de.Hdc Cdldmititt motiK Herodes, duxilio Cleopdtrte, ii qtnm,fuii mulicribus tgrè in loca munitiord trudu dii, profugent, miquißimo tempore mdri fe comißt, dcRoindm uemimbi po^tqudm Antonio 'miuridi,etfce lerd Antigotii, (udxq- mißerids expofuijJetjGT duxilium implordjjit,mi(ericordid motui,rem dd Kugußum toa tumq^fendtum reßrt.lldbitd deliberdtione^Herodcto-tins lüde* comunibus fußrdgijs regem decUrät : dnno mundi 39x6, dnte Chrißu 35. ioßephus libra 34, capite x;. De hello luddico libro t. capite ii.Hoc igitur tempo re prorßusßublatu ßceptrum ludaicu, gt ad alienigena trdnslatum,Gr armis obtentum eß. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ia Duw ante regno praeßet Herodes, multa 'mßolena ter perpetramt. More Gracorum certamé Olympiacu mftituit : aurea aquilaßupraßres templi magni^ci ex trußa,domu Dei prophanduit : crudeUßimi quadraa ^ntaßcholaßicos qui ztlantes propatria legeGrreli gione, id idoUin deßruxerant, uiuos concremauif. m proprium funguinem immuni crudelitate ßauijt, licet fubmie animos ludaoru certis oßie'qs dclinire,ac igno nunidw quibußdam egregifsfaßis eluereconaretur. 'Pß GT hoc maxime crudele er atrox ßacinus quod^o lomenßiiam. PoßerioresbasduAsßlias,Augußitspoß Philo recitat-.eum trieeßmo anno ßui regni,Sdnbedrinj grace awiJi^miJ, boe eß ordinarios indices l x x, ex domo Dduidis coditutos, penes quos ßumma autoritas 'racognoßceniiseydirimendis controuerßijs erat, occi iißeßubßitutis alqsßuo arbitrio, gt quos mßua potea (lute futures ßeiebat. Hoc paßo penitus omnes reU-quUluddici rcgnidelebuntur. Hec prætereundum eß,quod reßrt Lußehius capta te none ; Herodem gencdiogids ßamiliaru ludaicarum creinlt;i)Jè,mwidcnJ e« generis antqMitdtem.cMin ip/e de 4° edgloridrinonpoßiet, Lenebdi dutem Herodes dihuc regnü,cum Chrißus iuxtdpromißiones ndfeeretur in Betblebem ; qunmuis res ciusindetcrius ßubmieiam mdgismaglsq; uerge' rentten inuifusnon tdntumludals,ßedetidm ßuaßdmi lia eßet,cunilis eins obitum exoptdutibus. Videtur dutem dd bi/lorid Eudngclicd inteUigend« wo pdrum mometi dUdturu, ß Herodis gcnedlogid, bre uibus hoc loco recenßeeimus'.qua ex ioßcpho buiußmodi colligitur. Herodes primus ignobitis, in ßdno Apollinis dpud Afcdloncmciuitdtémmi/ler erdt. eins filins fuit Anti* pdtcr,d Utronibus rdptus,cr educutus : tutor lud^æ À Qaßreßddus. huius filius fuit Hcrodes,primus Iudlt;e«e rexdb Antonio er Auguflo defignutus. Is dutébdbuit uxores decern,qudrum dui (leriles fuere. Expritndconiuge,qult;£fuit doai s,I)dbuit Anti-pdlrum-is d pdtre necdtus,reliquit filium Antipdtrum. Ex fecundd coiuge MARIANNE, ndti fuut ei libe-ri,Alexdiider er Ari(lobu[«s,uterq; d pdtre necdti.Fi-lix uero,espris Antipatro, Sdlome regime fororis filio |
nuptd,er Sdlome iunßa Pbdßelo pdtrucli. Et Alexan^ der quidereliquitßUu Alexdndru. isporrobdbuitTy grauem,qui d Nerone deßgnatur rex Armenia. Tigrd nes ßliu habet Alexandru, qui d Vefpaßano coßituU tur rex 'm Cilicia. Arißobuli uerö ex Berenice liberi ßunt : Agrippa prior, a Caio Caßare rex ludaa créa-tus. dus ßtmentio Aß. ix. Herodes quartos,rex’,Chala cidis. Arißobulus, qui lotapam regisP-meßorußliant babuit coniuge. Herodias, mariti deßertrix. tAarian-’® ne. Agrippdprior,ßliühabuitAgrippAmpoßerio» rem,cuius mentio ßt Aß.is. t6. Ex tertid coniuge Marianne, Simonis Pontißa cis ßlid,ndtus eß ci Herodes ßecundus,mdritus HerodU dis : ex quibus Sdlomeßdltdtrix genitd eß, nuptd de’m» dePhilippo,poßed Arißobulo régi Chdlcidis. dioße' pbo dutem làdrcus cdp. s. dißerepat, dßerens Herodin dem Pbilippo iunUdmßuißße. Ex qudrtd coiuge m a r t n A c a nußeitür ^rebe» ldus,db PiUgußo etbndrebd conßitutus : Herodes ter-tius,qui et Antipds, tetrurebd GaUlaa et Peraa, Hero diddis raptor, Hdptißa carnißx, uulpes d Cbrißo no' mindtus: Olympids,toßppi iuniorisuxor. Horußlia ntdrianne, Uerodi quarto régi Chdlcidis nuptd,pepea rit Arißobulurcge Armenia, maritu Saloma Ißuria.- Lxqumtd CLEOPATRA procreauitPhtlippum tetrarebam Trnebonitidis : er Herodetn, de quo nibil extdt. Ex ßextd p A L L A D E, Pbaßelum babuit. Exßeptima phedra,roxanem. LxoßdUd,Sil obitum pdtris clocduit,Gr dote ornduit. Nunc porro qux ddciuile imperium in hoc populo pertinent, profequemur. Anno quo CbriSus nußeitur 'm Bethlehem,d mundi credtione ter miUc/imo nonge» teßmo ßexdgeßimo tertio,Cyrenius, qui Syru praß' äus erdt,cenßum dgitdußu Augußi Caßdris. Luca x. Ndto Cbrifto, Herodes êatim dcceptd ßdmd,\udao' rum regem 'm lueem editum eßß'e,nefdndum ßacinus aua det. Num odio eins nouiregis ßdgrdns, G!quot; bsiquißime ßrens Mdgos dd ße non reuerfos cßße,ßuf^icdns id quod res erdt,uerè regem iudaorum natu eßße,pueros Betb-Icbemiticos et in uicino dgro bimulos, et infrd edm ata JO temiubet immaniter trucidan,/JjcransJeeuinregeln tertô fubUturü-CZ quo magis ludæ os db omni ^c deij-ceret, plures innocentes infintulos didbolicdOrSnidc tuguUt lmo nee fuis pdreit, fuo regno metués: ndm Sd-lom« mdritum ex tribu ludd,dc ^Ïium quifibi e c5iuge ex eddé tribu nutus fuerdt, dftorgos ülc teterrimus m» terficit. Sed eripitur ex ed Unielid diuinitus i as v s Cbriftus,fAdttbaei x. Hoc federe perpetrnto, mugis m ipfum ultio diuind ffuit.Ndm morbis pluribus dc uebe mcnti(?imi$, non dliter qudin À tortoribus Gr eurnifici bus mißerrime torquetur,donee tdndcin dniindm e^u» ret.lrttdleigiturpoliticuregimédduentus iesv ueri lAeßia iweidif. Herodc mortuogt;ludlt;£i impdtictes peregrini regni, feditiones moliuntur : feddb ArebeUo reprcj?i,fub in* go retinentur.Romæ dltercdntibi« polled ArebeUo er Herode Antipd,rurfuSdlijmotus inluddd cxiflüt. 60 sperubunt enirn lud«ei,fetw bde rerumutdtionefudm dutonomium recuperdturos. Sed Subinus Cafaris pro -m curutor |
2^7
C E N T. I. L I B. I. C A P. V11.
16S
|
cwitor ©• CiuMilias Viiraf, magM ui turbatora op prefer uni. TMiern Auguftus Herodis regnum diuia ßt : Archcldumquidem ^thncircbdin faciens uniui par tii, nempe iduin^^, lud^a çr Sanidrix, quorum redit tut cinnudtim erdut ßxcentd tdlentd, hoc e{l,trecentd et fexdgintd millid corondtoruni. dlteram uerô pdrtem in dudt tetrurchidt diüribuit : Hcrodi Antipi commen dans Gdlilidm or Peredin, quæ dnnudtim pendebunt ducentd tdlentd, hoc eü centum uigintimitlid coronds torum : Philippo uero lîdtdnedm,Trdchonitidem,Aus rdnitidem, çr Chdlcidem,qudrum reditut dnntii erunt tdlentd centum,hoc eüfexdgintd coronutorum miüid. Pri^uit guberndtioni luda Archeldut dniios nos uem. Anno Chrifliundecimo npud Augu^um deeufds tut dc conuiHut, Vienndm Gdllii relegdtur, ubi etidtn txpirdt. Pit Archeldi mentio Aldtth, 2. Hic idm rurfut dimmiùrdtio regni in tudid udrid tur. Pnßäum enim Romi miferunt Coponium, qui tudium regeret, dnno Chrifli undecimo. Pthoctems pore reflrunt dlterum cenfum per tudium dâum effe, À Cyrenio Syrii pnflde, qui cy priorcm egerdt. dc de fecundo intcüigcnddm effe hi^oriam dpud iofephum li brois cdpitei. Antiquitutum ïuddic. ftquidemCopos nij mentio ftdt, qui Herode uiuo çy tempore Archeldi nondum crut luda ddminiflrdtor. Coponio pofl biennium reuerfo Romdm,Ambiuitu fuccedit. it quoq; pofl duos dnnos prouincid decedent, Annium Rufum in ïud££ ddininiflrdtione hdbuitfucs cejforem. is quoq; tdntum duorum dnnorum ffucto in eo mdgiflrdtu fuit. Polled ÀTib(rio Cifare Vdlerius Grdcchut ludiis pnfleitur. it pneU dnnos undecim. Anna deniq; Chrifli uigeßmoodduo Pontius Pildtus 1ud££ pnfldut ddtut,prlt;efuit dnnos decem.Klultd dU temfuperbè et crudelitcr flcit.Hdrrdtur tuc£ decimo tertio dc Gdliliit,quorum funguinem mifcuerdt Pild^ tut cum fdcrificijs eorum. Anno dutem fm ddminiflrd tionis feptimo,Chrifli trigeflmotertio, Sdludtorë mun di,contrd fudm ipflus confcientidin, morti ignominiot ßßim£ ddiudicduit. Lua tertio, mentio fit Pildti procurdtoris lud££,lïerodis tetrdrch£ Gdlil££, PhU lippitetrdfch£ itur££et Truchonitidit, ctLyfunute trurehx ?.bylen£. Px hdc ndrrdtione fole nurididud, quod dicitur,cldrius efl,fceptrum ïuddicu prorfusfuif fefubldtum,dcpr£flituto tempore Chriflum effe exhis bitum. Qjiïntit pr£tered in dnguflijs dc mceroribus, iflis impijs er pdl'im ethnicis domindntibut, er omnid pro libidine dudentibus,fucritChrifluscum fudPccle ßd,cuiuis iudicdre promptum efl. DE GVBERNATIONE ECs clefiæperlefum Chriftum. p Tfl i B s v s chriflus, po fledqudm eoepit munere fuopublicèfungi, non penflutpolitidmPcclefld-flid regiminis in populo tuidico ufltdtd, euefligio dbs rogduit,fed in quibufddin ed ufut efl,ut diximuf.tdmen er ipfenoudmPcclefl£ gubemdtionem mox inchods uit,non quidem itd ffilendidum ut erdt Mofdied, propd gdtioni turnen Eudngelij, coUedioni Ecclefl£, fuisq; co Hdtibut omnibus idoneum er utilem. Qudmuit dutem plerdq; in uitd Chrifli pdulo pofl exponentur : tdmen bic qudlemcunq; eius frmum proponere, et iucundum Cr utile efl. |
to DE PERSONIS. Pcrfon£ in hoc regimme Ecclefi£, hoc quidem tem pore conflitut£, funt : ]ohdnncs,Zdchdri£ filiui, wHo dlio grddu eminens,nifl quad erdt nuncius cr uox cli‘ muns dc lAcßid pr£fenti. i E s v 5,qui eum hübetgradum,quod erdt Chrifl^b feu lAeßtdt ipfe. uocdtur dUtem Kdbbi, t^itAxcux^^b hoc tfl Mdgifler,feu pr£ceptor,dut Dominut. Duodecim difcipuli,quoru unut fit dpo fluid et pto* ditor,nempe ïuddt Ifcdriotes. Septudgintd alij difetpuli, Luc£ 10.Et hi quidem pij blicum miniflerium eo temport,quo omnium mdxiwe Keflidt erat reueldndus, geflere : fub Mofaico duté re* gimine,crZdchdridt,Simeon,Pdflorts, Mdgi,loflß’\ tAdrid,cr dlij dodrinum de Chriflo trddideïïet:dlijP^ Udtim,dUj in publico mmiflerio,ut Zdehuridi. Dc aöionibus harnm perfonarum. ÎO Hiuinitut lohdnnes in prophetit pr£didus,etnWi( excitdtus erdt, ut circiterferneflre dnte Chriflum oriu 20 retur minifltriu Eudngelij : quodquidem itd ficit. Elt;^ dutem is ex fdcerdotdli familid effet ndtns,tdm(n pror* fut 'd templo Hierofolyniitdno difeeßit: cr inconfuldl pontificibus alijsq; tuddiedm religionë adminiftnntu bus,contentut iuffu diuino, incipit in regionibus eirci lordanëfltis peregrinari, ac paldm docere, regnitPlt;* iam appropinquare, Mcflidin efleexhibituiuxtdpeelt;i' phetidt. et quidem mofirateum digito,dicens, Eceebii efl: cr commendat eius potentia et beneficia omnibtd. Orditur quoq; nouam ceremonid, cofirens baptifumm in lordane,in remiflionë peccatorü, propter lAeßnim. Taxai corruplelat doflrin£ cceleflis, cr fuperflgt;licl‘gt;^ cultus ; Phdriftitdc Sadduc£is iram diumaerp«»^ fecuturat denunciat : nee mouetur iniquis ucl uulgbff etiam pontificu ac facerdotu iudicijs, nonfiangitur m* nis acpericulis. cr omnino Johannes eunflisfuisaHio* tribut tcflatur,idm AJofaicam politiam in rcUgioniil^* tu ad terminum fuum pr£finitum decurriffe. fre pr£fcriptd,dccurdtiflimè obfcruans, licet intcriam 40 qu£ddmindicidrerumfuturdrüdefc pr£beret,titwen publicdm docendi prouincid prius non fufcepflquim trigefimu fu£ dtdtis dnnu dttigiffet. Hie primus imM tut efl d pdtre in }orddne,uoce calitus prolatd,ey fl^^^ tu fdndo uiflbiliter eum ungente, ut erdt prddHutm' Deindeetidm d lohdnne,ueluti fuo prodromo duitulgt;^' 50 eo eine,per bdptifmum uoluit teflimoniu dccipere : pret* fut ncgledis cr poflhabitis fdccrdotibut,liierofolymii domindntibut. Pofled, ttfiutrèeffet fummus fdeerdob ( uterdtPfdl-110. pr£didu, queni in memorii UiidU Matthäi 12. reuocdt ) tdmen titulumfibi drrogurc no» luit, ne externdm dignitdtem e:y potentidin uHereMr affèdare : fed res ip fus ddpontifieem pertinentes, imb toto Kofdico fldtu deflgndtdt,omnrs exequitur. Primum enim trudit cceleflem do{irindm,nonfietit fcrib£ cr Phdrif£i,fed purdm,et ab omni ipferum ^ mento repurgdtd : imo illuflrius tam prcponit,qMm uUo fcculo in toto terraru orbe fdflum erat. Ptfl enim Addm,pdtridrch£, cr prophet didicerant À Dfo do» flrittd de Meßid,eiut bénéficias, dcueris Dei'.cultibm: tarnen haflenus pleraque adhuc lypis dc timbrls,çi«^ nebulis quibufddin, obfcurdld cr tnuoluidfucrdni. At tlHIIC |
|
DE GVBERN. ECCL. 2^9 XO ut ipfe fit uidima qu£ madctur,non in templo Hiero' lo Dei,feut er propbetas ftdfße legimus : turn ut orna zo folymitano,fed in eruce,ut eratpradidu. Hone ob eau tins er fuauius faas condones,imà etiarn interdu uebes fam lobonnes dicit : Hic cft agnus Dei, tollens peccata nunc Cbriftus, tanqua unigenitus Dei filius,omné ca liginë prorfitstoUiter abolet. Clarius docet quam uns qua antea auditu crat^Deum effte unu, er tamé perfos nis tribus didindumempe patrem, filium,er jfimtum fandum. Clarius docet qu'am unqua fa(lumfuerat,fe effe tnefiam pr£didum,fe paßione fua deleturu pecca turn er mortem, tlluftrius qu'am antea docet,de iudis da coram Geo : nempe quad ipfemet iam legem Gei lo co totius generis bumani uelit implere, erquodfidein ipfum babeamus uitamaterna. Sic docet preces in fuo nomine faciëdas,bona opera fe auxiliate prxftanda, er propter fe placerc : fe refufdtaturum mortuos,ac cos qui crediderunt traduduru in regnu patris, alios uero in aternas peenas abieduru : MofaicS flotum non tans turn docendo,fedetiamborribili uadationedeftrudu iri. Txplicat propbetias de ^eßia,er dodrmam de le ge er fimilib. rebus : neegignit nouarn dodrina,fed ue teremiUuftrot. Vtiturautem crebr'o parabolis acfigu ris,tumquiaußtatißima eratearatio docendi inpopu mentius er oerlus proponeret, resq^ propofitas ucluti pingeret. id quod non tantum ad memoria rerum pros dclhquic facilius quaß pid£ percipiutur : fed ut altio= KS q'.üp jlimuli m corUbm hominti rclmqucrctur. fo letenmjimidoutio^nonUrnen Ïn(inis,fei nemofa, / 1 Hriflw nuUos reütu^,nullos funios, flunmum Limnos hommïi uffteere. yerkm ip^n iodri K^fnuros hlt;ibuit,fungensfuo minilierio necipitaßuprißußus expoßta funt. Docet ante Clniftiw,no UntS in uno loco : fed tant q»amMeßi(«,adomne$ pertmens,per totamtud^am. ufq^ad fines Tyri et Sidonis,iterfacit,ubiqi fragrantia fu dodrin£ jßarges. Slt;epe docet aierofolymis publi ce in templo,auditorio frequenti : f£pe in fynagogis,is pfis diebus Sobboti,q«ondo folebât fieri couentus, pafs ßmperGalilaam etalias?ali£ft'm£regiones, Sapées nom in locis opportunis,in motibus,in littoreinftruit turbos : qu£ cupiditote oudiédi er uidendi Cbri/îu, ad cumco/Iuxerant.ncc tontum interdiUjUcrum etiom no du in boe opus ineübit : ßeut Nicodemus noduuenit ii Cbri^um-faluimm nb eo ioUrmum percipiens. nbsp;nbsp;40 flara «tb auditoribiis,quibuf alias ßneenm Dei dodri' Qaterum dodrino fuom mfignibus miraculis,quas liocront opropbetis pr£dida, conßrmat et ornot ; fes feU; Kerum ejfe iii.eßiam,ipßsfadis déclarât. Adminiflrat cloues regni coclorntpolàmenimcr opertc onnuciot remißione peccatoru. Mott. 9. Con/idc jili, rcmittutur tibi peccoto tua. 'Demde et ligat Pbori fais er coteris obftinotis peccoto,quad inquit ingene-rc:Qiiinon crediderit,.er baptifatus fuerit-.codemna-bitur.er ’m(ßecie,fcribM oePborifeos cxcomunicot, V£ inipjbs,lt;ltidßdiuin£ir£julmecoijcies.Matth. 13. jo inflruflos doärina, deinde mittit, ut in quibufdam In Haxatftueriter corruptelas er corruptores dodri nie ; nee pareil ipftru titulis, autoritati ant fanflitati» neq; metnit ipfornm minos er pericula. Honet fuos anditores defalßs dodoribux,ac caueri iubeWittb£i7.z4:lobannls 10. QttfSioncs perplexos er obfenros non tontw Apo SoliSjfed er adnerfarijs fuis mßdiofe witerrogantibus* ntoximo dexteritatefoluit. De poenis, propter contemptum Mc)?iam er eins |
PER CHRISTVM. 170 Paruulos iubet adfe uenire,eisqi impofttis manibus benedicit. ludicia ciuilia detredat.iïam cuida petenti,ut bors taretur fi-atremfuum de b^reditatis diuißone,refßons det,lt;:iuis me codituitiudicem inter «os? Genus tarnen tradat,ncmpe non effe auaritia dudendumil^uca ix. Alios quo^i ad iuuandum miniderium docendi,è re liquo eoetu adfcifcit:nempe duodecim difcipulos,et fes ptuaginta,quos ante fe binos ablegat. Piifcipuliacfeptuaginta iuffu Cbridifalutaremac repurgatam Dei dodrmam tradebant, et miraculorü facultate o C brido accepta declarabant. Probibetautemminidris uerbi,cauponationëdos drinlt;e,er condituit eis fiipendiu diccnstPiignus cft o» perariusmercedefua. Secundo,iuxta'^'ontificis ueri er unici ofticiu,orat pro toto mundo.lobonnis 17. 'Tertio,facrifidu pradat pro toto mundo,ita quidé mundi.i:^ ipfe induit ; Panis qnetn ego dabo, caro meet eft,pro mundi uita.lohannis e. ïtemi^nima meä po no pro ouibusYluc pertmet tota paßionis biCtoria. DE BONIS ECCLES! AE. nullos tbe :nilnlomi nns eleemofynis,(iueix ab alijs iccipiebit,ßugaliter ute batur.id^i ex bißaria conßat,ciuod luda: afferuatio er 30 expoßtio earum demandata erat : lobonnis ij. Narrat Lucos copite 8. quod Hogdoleno et ïobana uxor Cbu« Zlt;e procuratoris Herodis, er Sufanna, er aliio mult£ Cbriftominiftrauer'mtdefaeultatib.fuis.VrxeipitetiA difcipulis,ne fe auaritia: er cumulandis opibus dedont: Matt.io.Stipendijs tame et mercede cos ßuedos docct. DE SCHOL! S. f obrogouit Cbri/lus olios fcbolas ußtatas, quibus iuHCrttus rudimento ortiu didicit;fcd Tbcologicom fcbola ipfe tarnen penes fe babuit, dißin nom tradebat: peculiariter enim uocabat duodecim, quos et Apo/iolos propter o^ciM,quod gefluri eront, nominabat-Lue« 6. alias etiain Difcipuli dicunturteos nero no babebat «no i« loco, ßeut nee ipfe in uno loco comorabatur.nam per toto ludoo innotefcere debebat. Scdq«óeHnq;itcrfaciebat,fcc«m ducebat-.itautneglc'-dis fuis uocationib.prioribus,tantü Cbrißo odborcre cogerétur. Erndit antë cos in doftrino coclc/li.er adbi bet ad omnia fado qu« edebat. Nonnibil imbutos er dlt;elt;e locis cocionentur ; er impertit cis mtraculorn do« num,q«o pEures ad ampleflendu Chriftn/iiMq; dodri nam moucrétur. Verum fubinde ad Cbri/ln reuerti co gebantur,ncc quóqua ßne eins mandato excurrere lice bat,donee poft refurreflionë in fcbola Cbrifti per dies quadraginta bene conßrinati.ae deniq; Spiritus fanfti donis infiruâi, luffueins in uiiiucrfuin terrarn orbem prodirent,poenitentiom er renùftione peccatorum om ni creature annunciantes. minifterium uenturis, de excidio templi, oc uoftatione 60 Prêter bofce duodecim, etiom feptuoginto cligebot populiludoicijindubitantcr pr^dicit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di[cip«los,q«i infuofcbola cnutriti, et donis miraculo m 1 rum |
|
CENT. I. LIB. I. CAP. VIII. IX. »7* rum ornati erinßrudßablegabantur,^paßim in tua d£a Eaangelium Chrißi pr£dicarent. Habet Iohannes quoq; fcholafm quapr£ aUjs quofe dam difcipulos babuit, quos in uera dadrina inßruxit. Patet id ex Ioannis 1, ubi duob. difeipulis,quorum unus trat Andreas,ßater Simonis Petri, tohanes cocionatur de Chrißo : Ecce agnus Dei. tdem tedatur hidoria, quoi duo Iohannis difcipuli ßnt ad Chrißu mißt,qu£t ficum,an lESvs effetMeßiostMatth.u. DE PRIMAT V. nes codé modo uocati funt,idem omnib. uerbu traditie, io 7. Paruulus natus ed nobis,etßlius d itus ednobbii* faia 9. Egredictur uirga de radice teffe,crfos itni^ ce eius afcendet : Efai£ 11. Aepertinet buctotum s)ti CHridus ipfe docet, feunum effe magidruin : faa disq^ declarauit,ft Oecumenicum effe epifcoa pum,ßcut nunc loquimur.neque tantum,dum in terris uerfatus eß,folus in Eccleߣ regimmeprimatu iure ha buit : fed etiam fe eum demceps retenturu teflatur, ina quiens, Ecce ego fum uobifeu ufq; adcofummationem feculi. nbsp;nbsp;Apoßoli autem, uoeätur er funt tantum dus ferui. inter Apodolos porrà nullam prorfus maiorita tem, ut ßc dicamus,nuïluinprindpatuconßituit : Ot» omnes miraculoru donii ornati funt : omnib. poteßat ddtd,utubiopcocionarentur. Imö principatu aßidane tcs,docet de calice e^ baptifmate : docet earn pr£rogd • tiuam er magnißcentiä mundanii imperijs competere: docet, Ojticunque uoluerit interuos maior eßeßit ue-fler mmißer : et qui uoluerit inter uosprimus cffe,crit ueßer feruus,Matth, zo. Sed de hifee omnibus,qu£ adgubemationis ßrma, qua Chrißusußued,pertinent, in eins uitaprolixius commemoranda erunt. Pr£tered quibus in partibus 1« 3° daifmo adhuc communicant,fapra commoneßeimus. DE S CHISM ATIBVS ET Concilijs. SCHISMATA in populo tudaico fc' ^^ ^tlf’^ ^ capite de Hareß bus didum eß. Euerunt autem ij quißn ceram Dei dodrina proßßi funt, in 0' dio reliquoru,ac pro febifmatids iudia ^^ cati funt : ut ’Zacharias, Simeon,Chrißus,Apodoli,er reliqui. Cum autem hißoria Chrißi uberiorem ißa-rumrerum cxplicationem contineat,ideo non putaui» mus hic multa uerba facienda effe. Concilia ucro bic nuUa funtcelebrata: niß quiscongreffuspiorum,ßas tuentium de Méfia exhibita, concilia uelit appeUare, qu£ m uita Chrißi exponentur. DE PERSONIS^ C A P V T X» HISTORIA DE VITA ET GESTIS lESV CHRISTI. MMES credentes,omnibus £tatibus fciuiffe certà,idq; exdiumispromifa ßonibus,uenturü effe aliquemMef-fiam,fummisq- uotis ac deßderijs euin expedaffe,notius ed quainutlonga txplicatione ac demodratione indigeat. Supra autem in capite de dodrma, articula de Chrido,qu£dam hue |
ï7’ pertmentia expoßta funt. Vt autem dulciorßat narri tia de Chrido, quadam tedimonia partim immeHitt ab ipfo Deo prolata, partim uero perfuos fernes, f pfos nempe propbetas,de Mefia tradita,m genere pit* cisperdnngemus. Hamquomodo adionesChrißi“^ pr£didiones itlas,qu£ in prophetarum monumétisit Chrido cotinentur,cogruant,in ipfo reru contextuub funt eß mterff ergere. Omniu autem prima et lucult» tißima prophetia feu promißiodeucnturoMefifitt lo paradifo uace ipßus Dei manißdata ed,ßatimcup(f peccatu primi ißi homines e^fecr totamfuam poit’ ritatem in mortis imperiu demerfiffent : Uiimicitas,iii' quit Deus,ponam inter te er mulierë,et fernen tuuiii d fernen tllius : ipfum coteret caput tuum,cr tu infiih^^ ns calcaneoeius. Gen. j. Eenedicêturin feminctucctn nesgentes terr£: Gene. u. iS.zz. zé.zu. Etonaufit^ turfceptru de luda,crc. donee uenerit Siloh,cr ipß^‘ ritexpedatio gentiu:Gen.4t). Ecce uitgaeoeiputf pariet ßtiü, er uacabiiur name dus Immanuel itß^ put ciu/dcprophétie Creabit Domimu nouufuptritl ramt^aminu cireüdibit uirum : krem. j i. L X X I)lt;' bdomades abbreuilt;tt£ junt fuper populütuum,G'(^* per urbem fanfhtm tudm,ut co/umdtur priei^drMWi cr ßnem accipidt peccdtü,et deleatur inic}uitds,C^^^ ducdtur lußicia jempiternd, et hnpledtur MßoG'pto* phetidyCrungdtur fanäu^fandoru. Abexitu fetwo' ntf,ut iteru adißeciur Hierufdlê, t-fq- ad thriftuw di^ cem,hebdoniddes 6^. Et tu Eeihlehë Ephrata, Ct^^ te mthiegredietur, cfui ßt dommator in tfrdcl M'^ $. Ecff rcx tuui ueniet tibi iuftm, çrfaluator: Zacii* ri£^. Pfalm.i.zï.uo er alijs.z Keg.y.Satiidutebuit ^uidc noßro mßituto eße putamui, faite hdcMt^^ promißioiiu capita ueluii obiter aitigijfe:etpremptiS» ßmum ed cuilibet, è facrii librli ingenii tahum jentm tiarum aceruum lößribere. li£c ante feejuitii bi^o* ri£cjuaß fundamenta [unt,ut piapedoraconßiettt'h nihil temeré à Deogeßum eße : de rem tarn magnïdtt nibii^ pijSjOmnihM feculii notant fuijfe. DE AE TERNA CHRISTI fubftantia. At^tequam cami humanain utero Mariieuifÿ nii aßumeret, imà priufejuä creaturißertnt, extitit Chrißus. Euilq^ dternipatris uerus er‘ttt^'^^^ ßlMs,cocßentialls,co£tcrn us, codqualisiperßni utro didmdd,ßcutloh.i. exponitur: In principio,iiujuit, erat uerbum,quo quidim uocabulo,perßona,ipßi'iimi so rumßliusE)ei,deßgnatur,Etuerbu erat apudEeu,lt;t Deus erat uerbum. hoc erat initio apud Deum. OwiiM per ipfuinfada funt, et fine ipfo fadunt cß nihil quoi fadumeß. nbsp;nbsp;C£terü quomodo ex folo paire ealtfii, abfq- omni principio,ßt generatus hicßlius, omni ein nium hominumet angeloru captum exuperaf. aeßit folum h£fententi£, quadßt ßlius generatus ex pitre, ei^ co£ternus exißat, apprehendend£(unt. Cum (M tarn fublima non ßnt à Chrißo,Prophetie aut Apoße^ lis perßneue indicata et tradita: pietatis certe cß,meUS 60 patefadionis nen tranßlire irrchgießus. Si qui tutti» (omparationes a rebus creaPis fumunt, modelid er n» ntoril |
|
*7J morit Dei ut nel inprimit meminermt neeeße eß. Vnigenitut uocaturfiliut à tohane,qui fit in finu pa trisAob.e.Proftteturetiam Chrißut,fe babuiße darita tem apud patrë,antequafundamëta mundi iacerëtur. Quoinodo autem patriarchae,propbet£, ac reliqui ante Cbridi exbibiti tempora,bunc Dei filium cogno» rint,uel ex blsChrißi uerbit manififiü efi,quód inquit: Abraham die m fuum uidiße,tt latatum eße.oßvndun tur luid, amiffa iam luct de uera Dei cognitione: fed fabinie meukat Clmdutfe et patrem unü tße,idemq; to buerint. Verum unde earn habeat opinionë,cerium non operari quod pater, feq3 eße filiü Dei. ExceUentißima igitur hoc loco perfona ieferibenda uenit, cuius nullü initiü iuxta iiwnitatë dari poted, neq^ extat m rebus creatis fimilit generatio.J^ folo enim patre folus filius, et quiië ah demo gignitur. Sed non perfequemur ida pTolixiut,cum fupra qu^dÜ ea de re comemorata fint. de NATIVITATE CHRISTI ’ ex uirginc Maria. I Hdante tempore,quod ipfe Deus fuo filie pr£finie ji.rat,uthomonafceretur, non omnino dam autfine miraculis res iHa omnium maxima,ZT ad totum genus moTtaliü pert'mens,fufcipitur,aut geritur • Sicut enim miranioDeiconfilio nontantüpopulus erat eledus, in quo filius Dei carnë bumana aßumpturus eßet : fed ertcmplilocusdeßmatuseratfin quo fub ipfum tim» pus quoq; Meßi£exbibendi,pofiea^ exhibit i,teßimo fgt;iußargcnda eßent : ita iam omnium primo per ange lumpropinquitas Meßi£,iußu Dei exponitur,nonho mmiplebcio aut impio,fed facerdoti Zacbari£,pieta» te,io{ir'ma,c£terisq3 uirtutibus clarißimo. K enim dü facra in templo facit, fubito conßieit angslü ad altarc eonftfientem,quinunciat,iam tempus nafcituri Meßi£ mfiare. deinde Zachariä, èfierili er fene coniuge filiü *tcepturü:eumfuturü pr£curforë Meßi£, iuxta pro» pbetia(,pr£fentemq; monfiraturÜ eße. Ad bac duo mi racula,ncmpe angeli apparitione, çr mulitris fierilis ac proueda datls conceptionem, accedit tertiü: quoi ob mcredulitatem,uenerandus iße fenex obmutefcit, fi mulé^ auditu amittit. ßcut ex eo coUigi poteß, quad o» bi de nomine infanti imponido difeeptât mulieres,ci in ‘i-° n!iitur,geßuq; ßgnificatur quoinodo ueUet filiü appel lari Qum autem nofucrit literarü ignar^,utpote facer dos,quos ncceffefuit in lege peritos eße, camq- maxi» ma attentione afidoè uoluere er reuoluere, fideUterc^ dijs tradere-fcriptii earn miranda Deipatefadionë co iugi, cctcrisq- anxiè Meßiam cxpedantib. declarauit. ficutetia pofica in circücifione palmxcfiü feu tabulant idafiignandünomcn,quodlohannieratdandü;pofcit. Exadisfex menfib. à coceptione Elizabeth£, qu£ fua,iamq; bic mëfis fextus agitur. Additq; elcgans e» quiië moxpradidionë Euangelijcomitata efl,fit etia so piphonema : Nam no erit impoßibile apud Deum om» ipfiiu Meßi£ conceptio,miraculis Dei amplißimis om Bwo rtjirtd. M.ittitur enim angelot Gabriel à Deo in emtatem Galilee^ i^izareih,ai uirgine ^Uiriamidea Ijionfita (juiiëuirOtfei non nupttuiro nomen ent lo fephoyex domo er familia Dauid. Patet igitur,zr M4 mex eadé familia ortu habuilfe. Erat autè promißio boe moio fada, good è domo Dauid Meßiat uenturut ejfet,z. Kegum 7-Clt;eterüquad liazareth£ habitaret, facilepotuitaccidere, ut propter crebrat uadationes. qua circa Hierofolyma fad£ funt,m Galil££ oppidu» 60 ex ipfa oratione angeli, er pofiremo dido Mari£ ap-lum, tanqua locum tutiorë,fe recepcrint ad cognatos pareat,pofi hoc coïloquiü no longo internaUo interpo m } fit» |
DE VITA ET GESTIS CHRISTI. gt;7 fuos. Maitbicutcap.z meminit,diuinituih£citaacci» diffe^c^uodaDeoßtpr£didu,Cbrifium uocatuiriN4 zarenumAudic. i3.t^umeris. Pnetereapropemoduin extmda erat familia Dauid,er ad inopiä redada,ut e-rat pra:didu Pfai£ nPgredietur uirga de radice ieffe, erftoidcradiccciuiafcer.de:. Hicephorot lib.i.cap. 13. dicit l^riam ac tefepbu er Hazaretba er 3etble* hem interdü pro comoditatefuarü rcrum habitaße : ac cofctitaneü eße,quad utrobiq- adbuc aliquos reditus ha ed : er pugnare uidetur,quod pqßea Eethlebem profi di in dido cenfu,no inueniüt in diuerforio locü. Att* gelift ingreßus in domü ubi uirgo uiuebat, blanda earn falutatione aßatur : fimul indicans,fe no eße trifte nun dum: Aue,inquit,gratia plena,Dominus tecü,beiieài da tu in mulieribut. Maria tam infoUta uifione ac falu tatione obflupefada,quid hoe rei fit, (^ quare tam ma gnificè,im() etiam inirificè falutetiir,fscum perpendit. Sed turbati uidens angelus, pergit : Ne timeat,inquit, 20 Maria,inucnifiigratiam apud Deum. Ecce codpics in utero,er paries filium,er uocabis nomé dut iesvm. Hie erit magnus,er filius altißimi tiocabitur. er dabit iÜi Dominus Deus fedetn Dauidpatrls fui, et regnabit mdomolacob in £ternum, erregni dus non erit fi' nis. Hoc ed, paries Meßiam. Attadit autem angelus forma orationis adpromißionem luculentam, qu£ E» fai£ feptimo extat : Ecce uirgo condpict, ere. Maria ifiaaudiens,er res tantôt ratione fua non capiens, fiatim obijdt: Qiiomodoboc fit futurum, cum uirum 5° non cognofcat': quafi diceret, neminem abfq^ uiro un^ quarn pepcriße. Angelus igitur modü eifingularêpate facit : Spiritus, inquit, fandut fupcrucnici in te,er uir» tas altißimi obumbrabit tibi. idcoq; quad nafcetur fan dum,uocabitur filius Dei. Multa maximi momenti hit uerbit coplcditur angclut : nempe,filiu Dei ex Ma ria nafeituru.ßre coceptione m utero Maru, ex ipßut fanguine,abfg^ uUiut carnalls uiri comixtiont,fuperué tu (firitut fandi, er obumbratione altißimi : ßre fan» dum,hoceci,no fœdatu labe peccati originalis.Dcum ipfum obumbratione fua proteduru,ne in tanta maie^ fiatU diuina: propinquitate exanimetur. Pulchrè aüt, iuxta morem Dei in patru biflorijs obfcruatu,fgnum quoddä euidés er arduü adijcitur, ut uerbit Dei maior adhibeatur fides. EI ecce, inquit, Plifabetba eegnata tua ( unde patet, er ex tribu facerdotali aliqua ex par te eße Mariam :permixta enim crant facerdotalit tri» but er regia, ficut Aaron uxoremhabuitdeluda Elifa betb,fororc i^aafon ) er ipfa cocepit filiü in fenedute ne uerbu. Ptß aüt arcanat Dei opcrationes no perßi cere poterat acie fui ingenij Maria,tarnen uidens hanc eße diuina ac mirabilë Dei uolütatë, uerbit hui* nuncij acquiefcit pulcberrima fubiedione,reuerëtia er timo» re Dei,adijciës : Ecce anciUa Domini, fiat mibi fecun» dum uerbü tuü. Uit peradii,angelut rurfat difcedit. Vtrum aüt fiatim angelo hos uoces mandato Dei profi rente, fimuladmiranda ifiacÓceptio fitfada, anucro pofi digreßü angeli, curiofum ed inquirere .• niß qued |
|
C E N T. I. L 1 B. I. C Ä P. X. ’7? fitofailam effe. Uß aut opinio uulgdris,o{lauo Calen darum Aprills,boc eS: uigeßmoquinto Martij,banc co ceptionem effe failam. Proteuangelium ait, i6£tatis anno Mariam ebeepiffe. ïneptu eü,ut boc obiter ata texamus, quod Augußinus ey aUj hoc loco affirmant, Mariam cafbitatis uoto obßrtHam fuiffe : atq^ ideo dia xiffe, Virum no cognofco. Sed teßatur Lucas, earn de» ßionfatam fuifie uiro : qu£ res nequaquam per iocum aut flmulatè fieri potuit. tana. erat enim circa Rierofolymam ualdemontofa re zo fecutes eßeautumat,turgëtcs,auerfabituracpuniel.Sigt; gio. Abitautéad quanda duitatë lud££. Quod uerb Ris itdgeüls, Maria ipfa re angcli nunciu exporta, 10 ac fentiens fe Meßiä c0ncepiße,iter ad domu Zacbari£ infiituit, excita ucceangeli : quanonobfurciußdfuea rat, utflupéda Deifadla m eßoeta ac ficrilianucoram inificeret. Deindenorat, Meßiam ad omnes hommes pertinere.norat, Zdchdri£ familiam ingenti deßderio eius aduëtus teneri. ac naturales quoq;jiorg£ urgent, ut quifqi res l£tds fuis amicls atq^ cognatis reßrregea fliat. imó cr in fide fua cupiebat magis erudiri,cr con firmari: proinde cußßinatione proficifcitur per mon dus nomë fuerit,ncn legitur. Comeßor dit quofddm di cere,Zdchdrid turn qudrto mUidrio Hierofolymd hdbi tdße. Solam duté uirginé nubile turn longinque er Ide tronibus inßsloitmeri fecommißffe,nbeßuerißmile: licet no exprimdutur comités, dc uulgdri ordtionisßr mdexdliquo catu unus tdfitum noinineturpr£C£tee ris celebrior,dc de quo pr£cipuè dgitur. Vbi dutem tltdrid dd locum,quo tendebdt,ucniffet, uixq; pedem t« bojfitiu tuli(fet,fuamq- cognatämore jo piusac prolixius cxpofita,etftimma cum gratulationt folito falutaffet, eccc fiatim mirand£ reuelationcs de idm concepto Uießid eduntur.t^dm dd fdlutdtionc l^d' ri£,fuiq} Domini ddaentu dc pr£fcntid, drcand qitddü Spiritus fdnUi operdtione cr inßiÜdtione, infdntulus lohdnnes,nondum pdrtui mdturus, pr£gdudio exilit. id quod Elifdbetbd ildiim pdtefdcit, dc peculidriterd Spiritu(anilo iüuUrdtd ßde in I^drid perfficit, quod deie oculorum penetrdre non poterdt.Hondu turgebdt Mdru uterus, ut qu£ recens conceperdt:dttdmcn lucu rum admiratione er cbgratulatione. Die câauc, cui^ lenter er certo uidit Llifabeth, Maria effimatre Doa 43 circuddendus effet puer iuxta legem Dei,eiq; ncriiii^ ‘ ' quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;poncndum,oritur de nomine difceptatioiAiater,u(ltx fcriptione mariti, uclpeculiari mfimflu SpiritusßM di,uult puerulu uocari ïobannë. Mulieres qu£ aier^gt; contra pugnat,diditatcs nemmë in ipforu cognctione boc nommis babere. Puerpera in fua fententia irdmobi^ liter perfifiëte, res ad parentë defirtur : nuttig ic gi^ bus cißgnificatur,quomodo ueUetfiliolü nominari-Al is poßulata tabula, admotaq; manu, ßmul feribit er to quitur,lobannes eâ nomë dus. Qmnes aut cbßupeßid tarn repentina Ungu£ folutione. Pofica,quedno wi* nus mirandu eß q ipfa fermonis refiitutio, lat^imo pt dore er ardcnti fidegratiaruadionc ad Dcttin candis audientib. infiituës,non priori loco de fuo filio dicit,b cd ardetißimis ßorgis filiolu complcdereturtfcd juin* mis encomijs uelutprafente Meßiam célébrât, propht tans ac docë5,iam fada eße diu deßderatä er exoptitt uifitationëerredemptionë ifraditid popuU'-hof^t prafente eße Meßiam.lndicat aut quäle regnu Méfias iam ßtaußgt;icaturus : nempe falutis,cr quidemmpt* 60 puloludaico. Rontemeri ißageri,fedperprophet^ nat, qult;e mbil tale eratpromerita. Secunda : Hac ian nbsp;nbsp;fingula eße pr£dida. Optra Meßi£ ßre,eriptrc et «to iicat mmi,M.cßu in cd conceptu,pr£fentemq; ad e(Jc. Gdu -dio igitur urdenti cxcldmdt dltd uoce : BcnediUd tu in mulieribus,et benediilusfi-uHus uentris tui.Vndc mihi hoe,quid mdter Domini uenit dd me? Bedtd qu£ credi dißi ; perßeietur enim in te omnid,qu£ tibi d Domino diUdfunt. Cognouerdtßrte zUfubethd ex fuo mdrito muto per qudfddm fcriptiones,dliasq; notds, tiießi£ tempus idm dduentdlji. Sed perfondm certe bdflenus ignorduerdt. Nunc nero priufqud h£c pueUd exponit,quid ßbi dcci so derit,dut qudle nunciü d Deo bdbuerit: Elifabetbdfubi to tdntd tuet dondtur, ut rem omnem norit dc teüetur, quad Dominus ßbi indiedrit, hdne cßße mdtré Domini. Hißccminndisreueldtionih. o-tcßimoitijs,qu£ ßd tim in limine cogndt£ dudit,pldnè er egregii cum fuis rebus cogruentid,tdntd etidm Uticiddecéditur Mdrid, ut in drdentè conßßio..e dc celebrdtioné beneßeiorum Deierumpdt,dc diedt: Ego quoq; totd dnima dcJfiri-tuUtor, dc gratisdgoDeo. RdtioprimdeH:Qtiod tdm humilé dc uilem pueUdm tdntis donis idm Deus ore |
lyè innotefcêt toti mundo, quid ßm mdter Domini, etboe beneficium celebrdbunt. Tertid : Nulto maxima funt, qu£ idm in me Deus operuri coepit,fccundu omnipote» tidm fudm, qu£ ndtur£ dli'ds erdnt impoßibilid,crßlt;s üus fdnUumfatu in me creduit. Quarta : tiemo hoc meritus eßffedmerdcrmenarrdbiliseilmifericoriilt Dei,qu£ quide comunis eü totipoßeritdti ufq; ddfine mundi. Qudrtd‘.Pr£cldrds reseffeiet perfuumbrn cbium,ut Pfdids cdp. ;;. pr£dixit,dc potëter befies om nes umcet : pecedtu nempe, didbolH,mortë dc infimu. Quinta : Talls erit rdtio ipßus do(lrin£dc diffëfatio* nisfuoru bonoru,bumiles exdltdbit,efurictes implcbit bonis : boc eü, remifiionëpeccatoru, lußiciä er uititm £ternd,qu£ funt omniudmplißimd bond,gratis difrit buet peccatorib. agentibus pocnitentid,dc fide btme Po minum apprebëdentibus. at fuperbos,mente cordisßi dißperget- Deponet potétes de fede,diuites dimittet ini nes : boc cß,bypocritds,iußiciarios or tumidos phari» fd:os,pcrfudßonc propri£ iußici£,ciuam opcrib. ß'clt;i^ mul autem propbetat Maria,de clade ïud£ori(,e^r(C( ptione gentiu. Sexta Qfrael primum fufcipictur, H^ ex mifericordia,iuxtd promißionem,non ex merito di quo,aut fanguinis pr£rogatiud. Septima : H£c omnii iamgerutur et fient iuxta promißiOnes Abrab£fdd{is, ad cuiusfamUia omniu primo,promißio de femme be* nediâo alligatdcrat. Tam luculento encemio, er inrit prlt;eßdnti doilrind Marid cogudht lt;edes ingrediutr. nec dubium rß,poßcd Zdclidria totiq; domui edienß dcceptd er celcbrdtd effe. Mdnßtdutem in bdc pid fcbold,feu Eccleßtd DddS^ tegrum dnni quddrdntem ï^Urid,menfes nimiruiit tres-dc ßieäduit pdrtum dnus efßxt£, in^exit er dteHuil cordin miraculd. Hdm '•xddis nouem menßbus, ßrmdtioni bomir-is^ ndturdUterd Deo deßindtis, Schdnr.es in lueem eb Eli fdbethdeditur,fummd cum omniü uieincruetccgiu'o |
275
|
DE VITA ET GESTIS CHRISTI. ’77 iiarc liomina ob hoßibus immdnißimif,quoYu tyrän mieopprtßi eramu^:i peccato,morte,diabolo et inßr M-ïieriautéexmifericordia :prlt;ediâiones omnes A' bribe dAtM,iim impUndeu e[fe. Trudu que ex operi» bus meßie fumai acccpturi,ßreprimüm liberationem ex mimiek noßrk : hoc efl,imputitioné gntuitï iußi~ eie,feu renüßionc peccatoru gratis per Uießiä fide acs cepü,demderenouatione:feu cultus ueri Dei. \ta prU tniimdelüeßia, eins regno aefadik, precone agit Za^ lb arias ; poßea de ßlio prophetat,eum ßrc precurforé IAeßie,do{lurum deremißione peccatorum ex miferi-eordii per l^eßiä accipienda- hMria bis peradlk, ta* zareibam reuertitur.Luce i. Hecomniacumeo fineaccider'int,ut miraeulis^ teHimoniji fummorum hominum inclarefceret Meß fias,urn conceptus 'm utero Marie, rediè hoc loco coin memonri debuerunt. Apparet autë,adhuc non multts duibus ^azarethe nota fuijfieMefiieconceptionétfed pofiquam Avarie, tribus elapfismenfibus, utérus capit mtumefeere, res non potuit latere diutius Ifionfum lofeph. ïgnarus auto nruin omniu, bauddubiè magno dolore 'mitiè affidus efi, tacituse^ uerfauit in animo cogitatiocs uarias. Prot hibebatur enim lege, ne grauidi ex alio duceret 'm uxo rem.Tradere autem ad publica panant,ob eximiä,qua preditus erat,pietatem abhorrebat: ut extat pra:ceptu, Deut.zz. Tanßm liatuit, occulte earn dimittere. Dum autem anxiusanimifiudluat eegitationibus, ipfe Deus remediu muenit .Aiam m fornuis angelus Dommi lofe* pbo apparet,dicenstiofiephfili Diuid,noli timere accu pere Mariam, coiugem tuam. Qjtod enim in ea natum e!l,de Spiritufando efi.pariet autem filium, et uocabis nomen dus le'um. ipfe enim faluïifacict populufuum, a peccatisfuis.Huic diurne uoluntati, cum audiat A\eß fum ex Maria nafciturum, quem toto pedore exoptOa bat,laus acquiefcit lofeph, çr Mariam ad fe recipit. Kon autem dubiu efi,h£c ita confilio Deigeda effe,ne durius ludei m Maria animaduerterët.ficut erant tam prauk op'mionibus imbutitcr Meßiam lange magnifis centiori, quo ad externa ff e:icm,cxpcdabät. Studiofe 4« non cafu fit, fed pecuhari din ma gubernatione. N^ra autem omnia defieduntur eà,ut apparaat,lofephu non effe naturale Qhridi patrem,cr ex ip fins fuhfiantia nu bilprorfus accepiffe. ideo tanta diligentia eomemora= tur, Mariam tantü fwjfe lofepbo de/fionfatâ, lofephu uoluiffe earn tanquâadultéra ante légitima coiundio» nemmanififtâdeferere. gDucx ifcnbitur, Putaba-tur filius lofeph. Sola igitur Maria eft mater Domini, ex ipfiusfanguine iam nafcebatur,et habet eum fœtum txjfiritufando arcana G ^niranda operatione. Mo» net etiâ Matthaus, ifta omnia fada effie iuxta Domini prophetia,Efaia eap. 7. Ecceuirgo cocipiet, g pariet filium,et uocabitur nomen dus Immanuel quod eft m» terpretatu,nobifeu Deus. Matth.t. In Protcuangelio lacobinarratur, etiamfacerdotes coperiffe Mariäeffe grauidäae iuxta legem Humeri s. tam Maria quam lo fepho aquas redargutionkpr£buiffe,ac mififtead mon tana,uerùm utrunq; redijffe mundu. Verum cum ibi no piuca recitentur ualde fu^eda, et ab alijs Euangeliftk (iiena,non putauimus bue copiofius inferenda effie. Huncubi G-quomodo msv s Chridus ex utero éaueritatc,îo6iit fecundu Septuaginta duos interprétés, AUrU nat*fit,uidendu eft. Cunda enim miraculk D« eorum^ fedatores, quinquics miUefimo ducentefimo |
omniu maximk omantur^ey accurate narräturtut hoc arduum Dei opus, in grattam totius humanigeneris fa dum, nempe quad filius Dei uerèfadus fit homo, malt; gk iüudretur. Noué menfibus iam firè preeteritk, ac tempore,quomaturusfatus partu edendus effet,ualde prop'mquo, commodum per totum orbem grata pace fruentem, edido Augufti Imperatork Komani cenfus agitur. Habet igiturçr Cyrenius Syrbe prefes in man datk,ut per Palell'inam,eam rem exequeretur. Kotaa to bantur autem er capita hom'mum, er facultates. Vtqi expeditius id fieret,ac meUori ordine, quihbet iubebas turad fuam fe duitatem confi:rre,quo uidelicet cuiufq-familia pertmeret . Prat autem ifia defcriptio prima À CyreniofadatnamaUerius 'mfi-a mentio'meidet. Tea Üatur autem hec ipfa bifioria,Komank iam in ludicos imperium habentibus, feeptrum luda corruiffe- Hac igitur neeeßitate excitati, lofeph quoqueund cum de» ffonfata fibi uxore Alaria, proficifcuntur ex Kazarea tha 'm duitatem Dauid, quee iiocaturPcthlchem : qu£ zo quidem due duitates cirdier uigmti miliaria Germa» nica 'wter fe didabant.Eo autem ucnientes,non habent in diuerforio locum : quad fiequentes confluxerant bo mines, Gquot; commodat babitationcs occuparant Itaque 'm ftabulum pecorum, tanquarn pauperculi ac uilcs bo mines, deducuntur. Dum autem ibi agunt, implcntur dies partus, de parit Alaria in itabulo primogenitum. Infantulus recens natuSjpannkq- inUolutusfm prafepe uiemum poniturmec attendit quifquam,ibi Alcßiam et ßluatorcm totius mundi ex uirgine natum effe. 30 O'HupendamG“o indignant rem. Alundidominus gquot; creator,propter mundum nafdtur.G nemo curat.imó nee locum habet in domo mediocrem : i« fano quie» feit, interbrutareponitur, tenuibuspannkimplica» tur. At Herodk aut Cayph£ foetus magnificè trada» tur, tenerrimè fouetur, pannkpredofis uefiitur, plu» res ad mimderium funt parati. Sed dufmodi humili* täte uolebat in hunc mundum ingredi, qui maledido le giife idm ti-.m fubiccsrat ,om!ult;i^ implcrcconilitiice rat. Cieterum (juói in 'BeMdiem Clmluis mfeitur, A\ieb££ s bic locus Meßi£ natiuitati erat prafinitus. Cum bac Lucie narr.ationc non conuenit Proteuan -gehonlacohi, quod reßrt, in media itinerk uia aKa» zareth uerfus éethlebcm,Alariam ad/feluncam quan' dam diucrtiffe in agro Salomæ, ibiq-, peperilfe filium fuum, diuinicùs obfietriec quadam Hebr^a aduentan* te, G interueniente etiam pofi partum Salome. Nam Lucas tedatur, in Zetblehcm tG“ quidem in fiabulo, iuxtapr£fepe, hune partum effefaduin. Et obferuan» }o dum ell,quod ProteuangeUon abdueat i prophetia Ma cbe£, G propemodum fiudio id agat, ut ledorts nati» uitatk Chrifti locum amittant. quo nam autem ca Ife» dent, non difficile efi confiderare. Temp* natiuitatkannotât Eufebi* 'm bifioria Eccle fiadica G Cbronico,aY. Attgufiianno, Aegyptifubie» d£ et mortk Antonij et Clcopatr£ Sz.Epiphani? libro î.Tomo z.H£rcf.7S.ait,4.z Augufti,Herodk ji.Sic Hx reft su Vr/fiergenfiset calera diligcterccgt;putat:Anno, inquit, ab mitio creationk müdan£, fecundu Hebratcâ primo: |
|
*7? prima : d diluuio, bit mUeßmo trecenteßmofexto : eb Abrdl}£ ndtiuitdte, i » » 4. à A\ofe g egreffu ßliorü ifrael de Aegypto, 1^09. à Solomone g primd templi £dificdtione,ioti.ètre£dificdtione,qu£fub Ddriofd» fld eß, $ip.db urbit Rontan£conditione, 7ft.Olym--piddit 184. lt;lt;««o 3.Lutberu{ in Supputdtione-.Udßitur annomundii^6z,iierodit)o. Glymp. 194 anno 4. DE GENEALOGIA 1ESV Chrifti. Deut citm lud£{t,tum gentibut,quim no tm dc explordtifimu eße, i e s v m ex M4 rid ndtiem,Dduid g Abrdb£ßlium effe:boc eß,eum i-pfum de quofdil£ erdnt mdgnißc£ promißiones,quiq} benedidlionem toti hurndno generi, fubldtd exeerdtios ne diuMd, effet aUdturut. RdbebSt enim aUds pluresß liof bi duo uiri, fed unicut tantum buic dmplißim£ rei deßindtut erdt. lam ut i^e erticulut in nouo Teüd' mento extdret,recitdnturd l/\dtth£0 cap.t.GEued cd pue3. genealcgi'£, qu£quidéadeumipfum feopu tans quidéh.ec habetpecultaria- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l-rtmîim,quoicii- tummodo tendunf.idquodprorfutextraomneeßcon- 20 rèprcponitfedemon[iraturu,ius\'ia eßeAbrebitt trouerfii. Sedineo iam nafcuniurdifceptationufemi quot;nbsp;...... ndf^ubd neuter ecru pal'dnt c}uidé g mamfiamp;c JAaria gcnealogid texdt,(ed lofepbi potiuscum c’uidc expref-fè teüificentur, non ex lofcpbo, ueritm ex jda t.^,drid progndtueffe i esvm Qbriüti^etlofepbupdtretneiut duntdxdt putdtiuc perbiberi. Td^iduté indnipftd et torn probdtdfententid, ideo Euangeltfidt lofepbigenedloa gidin recenfuiffe, quod nonfuerit ußtdtu mulierumfd* ntilids enumerure, publicit priefertim feriptit : deinde, quid ßmut,et quidc omniü pr£cipuè,eomprebenddtur 30 AUrif.dc demondretur, edm ex fdmilid Dduid ndtdm, Eldm lege Dei, ex qfdc tribubut cotrdhendd erdnt md* trimonid. id quod lofeph, iußieid g pietdte cldruf, cui Hldrid erdt deßgt;onfdtd,uelpr£cipue obferuduit.Et boe quidem exeudngeltßd Mditb^a pulcbrè elucet. propo nitenim,priufquüreutetgenedlogid,i es vm Chrißu eßefiliu Dduid. Deinde edm cocludit bit uerblfAofe» pbu fuißc tàdrie uirü, ex qua natutßt Chrillut. quib. rebut Kdtth£Ut fuS exprimit intentioné, nempe quid hoc bdbedt propofitput oßendut, Kdrid et ßliu dut ex 4° fdmilidDduid,ex qud et /ponfut erdt.fuiffe.Udrrdt etiÜ l,ucdt cdp. ». dngelu nuncidffe Mdri£,quüd ei Domin'^ Deut fedé Dduid pdtris fui effet ddtur'^ Si igitur Dduid e^pdter lESv Chrifi, neceffeediMdridexeddëfdmi lid ortd effe: et ei Luedt proculdubio fud genedlogid di rexit. Priitt dutégencdlogidt utrufq;, qu£inEudngee lifit extdnt,ueritm coiunïlim reßremut: poüed de rébut quibufd^m hue pertmentibut commenefteiemut. VucM certo confilio prolixior tji tAutth/eo^G“ inde ah Adam uflt;^ genetlogiS Cbriüi repetit. Kecenfet igia tur folut hafee perfonM ; Addm,Genef. i. Seth, tienos, CeunS,MahaUletl,idred,ïienocb,Ntathuf(ila,LAmechf lloe,Sem,Gen.t. i.Pdrti.i.ArpbdXdd, Cbdindit, Sdle, lïebertPhdleg^PdgdUySdrug.lidcborfThdre Sequent ttt MLdttb£Ut et Lucdt flmul exprimut:Abrdhd,Genef. n. t. Pdrd.i- ifddc, Genef.zi. ldcob,Genef, ze. luda, Genef.19. tbdres,Génépis. Eprom,Ard, Amindddb, lgt;iddjJon,Sdlmon,'ßooz,Obed,leße,Dduid,R.utb.^. ». Rara.2. Hic iam mcipiunt hi duo Euangeliߣ uarias nbsp;nbsp;nbsp;Thamar,Rabab,Ruih,Eatbfeba qua de re elegater H« re. nam Mâttb£us Imeâ Salomonit, Lucat uerô Hathâ 6° ronym^:Hotandu,mquit,m genealogia Saluatorls nul [ pertexit. Perfon£ 'aKatth£opofit£funt,Salomo,Roa nbsp;nbsp;nbsp;lamfandaru affumi mulicrü,fed cas quas feripturaret prebata |
J?» C E N T. I. Iz I B. I. C A P. X. boam, Abia,Afa,}ofaphat,iorÂ,Ofias, loatha, Aebuz Ezechias,Manaffes,Amon,tofias,ieeboniat. Lucasbi fee recenfet perfonat à Dauide:Hatban,zReg. »î- ‘W ra.3. {iattbata,3.Reg.4.. Mainan.,lAelea,Eliacim,togt; nat,iofeph,ludat,Simeon,4. Rfg.i». Leui,MAtthi,to' rim,Eltefer,iofe,Er,Ehnadâ,Cofam,Addi,IAelcbi,t^e' ri. ïnde rurfut coeunt Matth£us g Eucat in duebutt ut Salathiel g 'Zcrababel. Mox iterum digrediuntur: G Matth£us quidérecitat,Abiud, Eliacim, Azor,^i^ *° doc,Acbim,Eliud,Eleazar, Mathan, laccb, iofephui» rum Maris,ex qua natut eß lefts Chrißus. I« Dictiut rb hi cbmemorantur,Rhefa,lobanna,ludat,iofepb,St' mei,Matthatias,Maath,Hagge,Esii,Hau,Amos,tf.ul' thatias,iofcph,ianne,titlcbi, Leui,Matthat, llcli,lo» fepb,lefut putabatur filiut tofeph. Hune dc quibufdâ proprietatibut fingulorutidult etiam dc eoncordantia corum, qu£ in utroc^ diffontte uidentur,paucauideniuradijcienda eße. EtIAattirui quidéb.echdbetpeculiaria. Erimùm,quî)ddi- Dauidit filium. ideo ultra Abrabamü non egreiiW-idq^ proptcrea, quodpremißio Meßi£dd bafe^i^^ familidt erat dUigata.ut certo cor.darct.undcexptd^’^ dut effet fa’uator,nee pc ffttdberrarefides.G(nef'i-'^' ïï. t.Samuel.7.Pfalntoi32. Deinde tefunit* cadet tres enumerdt prima eß pdlrum,fecundd rcout«, tertia ducu : non tantu memory ea in referuiens, ([i^^ rede et prudenter dißributa,dc inßgnibut notii fref^ ßtafdeUiut amplcditur ac retinef.fed quid retnan’O^ in capitibut borum ordmum acciderunt. Eiat» ^^'^^‘ hd poßeritat fuit à Deo, ut didu, expreffa ac defniti, ex qua cert'o Saluator mundi effet expedandut ; ce eiut rei confirmationem ornatur tniraculif, ßu Hn»^ teßimonijt multlt. Hafàtureicxderiliconiu^ifi’iab datureicircumcißonisfdcramentu, accenditnturdi*^ dim£ calituf.fundit exigua manu hoßes,dcbberiiff trem Eoth:detnde etiam èßammit Scdomiticii,pe(^^“ but fuit eum eripit. deßnditur contragcntetjlocußd^ tur in ipfo exilio,ßcut Mofet copiofe exponit. Ddn^^ quoqimultdmirandddccidunt.'R.urfutenimcitufn^* li£ Mefidt aüigatur,acßngutari confilio Dcidgee^* but abßrddut,rexcößituitur. deßnditur aduerfu ii* lem, ornatur pluribut uidorijs aduerfut potenufMO^ boßes,dmplificatur eiut regnu:plurima ei reuebmub qu£ fecuturit feculit debebant euenire. Vebewntd quoq;fiatui populi Dei immutabatur poß trdnffldgH tionë Eabylonica. Regia enim maiedat extinda propt modum erdt,exigud tantu regni umbra rehda- ^tuf fe enim erat paulatim indmare regnu, apprcpi«qtgt;^‘ Sc te Silob,ut lacob pr^dixerat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Tertio,buic btnu tati prudenter dudens,qudfdêi perfonat, numeru nudti rat,fcienteramputauit : g de rebut fuo tempere notii différés, fciuit earn rem ßbi erimini dari no pofe. Hi« etiam eß, quad tres proxime lord fequentes omifihut Oeboziâ, ïoas,Amafiâ:tum quia propofft£ dißriiutio ni feruire uoluit,ut didu : turn quia,ut putant nonuSt, in Oebozia ßirps Salomonit déficit. Quarto, le indußria quarunda tantü millieru facit mentionemt ut |
Î?l
DE GENEALOGIA CHRIST T.
18t
prehenditutqm propter peecatores uenerat, de pecca toribus nafeens, omnium peccata deleret. Euit autem Rutb eiiamgentilis mulicr, ex Moab : id quod monet, genealogiam Chnfii aliqua ex parte exgentibus train, qui er ipfi ad beneficia Chrifii pertineant.
Ceterm,quad loas dfcitur Ochoziee filius, ideo fit, quodgradu effet proximus,et iure cenferetur regni hlt;e res. Porró qubd in tertia Teffcradecade tantü treden cim reperiuntur perfon£, inde eft,quód alter leebonias flue loacim uicio fbrtè fcriptoru eft omiffus. Duo enim fuere,quorualterpater,altcrfiliusextitit. 4. Reg. 25. 14- 2.Paralip. 35. Et annotarüt quida,in uetufiißimis quibufdï Grtciscodicib.legi-.iofiasgenuit ioacim,\oa timautigenuit lecbonia. Idë cofrmat Epipbanius,pri mo libro cotrabarefes ficfcribës: Aliqui lechonia cü al tero lecbonia reperiëtes,numeru duplicatu effe putaue rut. Non crat auté duplicatio,fe d numer’ clarus.Ex no mine enim patris flii« nominatas fuit,\echonias lecbo
banc infignemutationé ofiendertt,non ut e' genealogie Salomonë penitus excluderet, quetn magnificis tefitmo nijs Deus ornarat: fed ut,quid m poderis dus [adu ep fet,moneret, iufio Dei iudicio, ob grauia er atroda Sa lomonès delida, O^m zr Matthäus à lorâ tribus a* mißis regtbus,eo quad Imea Salomonis deticerit,trana filit : ut Euddus annotai. Hac de re Ambrofius in Lu« câ cap.3.fcribit:Q3oducrô perSalomonë Mattb«’ ge nerationé deriuandÜ putanit, Eucas uerà per Natbà, 10 altéra regalé,alterâfacerdotaléQhriftifamiliâ uidetur odendere.quod non ita aceipiendu, quad alteru altéra ueriiK,fed alter alteri pari fide zr ueritate concordet.
Poé ZorobabcI quoq; diprepant: ut HAattheus per Abiud, Lucas uer'o per Khefa enumeret perfonas, qui
nk. lren£iKlib.3.cap.io. mdeprobat,Chriftu no effe film iofeph,qut}d no potuiffet effe Rexfedens fuperfoa 20 Iio Diuidis,fi \ofeph filius fuiffet.Didu enim effe lerc« mk 22.de Iecbonia,decuius pofieris fit tofeph: Non e« fit de femine dus uir qui fedeatfuper thronu Dauid.
duo f-atres putantur cy' filij Zorobabel.er uterqj bina mines ; ita ut Rbefa lAifcioüï, et Abiud Ananias fit no mmntus, t Para. 5. Hoc igitur remedio maximam diffio nuntii fuluunt, nimirumquèd pleriq; fuerint binombe nes. ^tfi autë eu res à nonullis paru firma babeatur: tarnenapparet,tempore Babylonia exilij eofdé homines narijs nomimbus recitarifolitos. Eiufmodifolent recfnferiSimcoii,quierIoasetHeIi.4.Reg. n. Leui, qui lt;::}• kmafias. 4. Rfg i4. Maftba, qui er ^ZdriM er 0xia$.4.Rfg 15. lorim,qui er loatban. 4. Reg: 1 r. Eliezer, qui er Achaz- A- Rfggt; 16. lep,qui Ei^ecbias 4,Reg.i8. Er,q«ictMana/JfS a.Reg.n. E!mddä,qui er Amon 4. Reg. «. Cofarn, qui er tofias 4.Reg,i2, Addi,qui er loatbas 4.Reg.23. Mclcbi,qui ettoakim, uel Eliacim 4.Rfg.ij. Ner^qui er loaebim, er lecbo
Lu cas habet peculiare, qu'od plures recenfeat perfo nu,acgenealogiamadipfumufq; Adamumextendat. Huius aut confUij tres caufe adfirri poßunt.Erimum, qwd uoluit euidenter monfirare,Qhrifiu uerum fuiffe bominë. Sccundójquia Ad« fiatim à lapfu promittitur fernen,edw benefido ipfe ac omnes pofleri fint liberd' diexpoteftatediaboli ZT mortis.ideo ceu digito uoluit jo nias,er Heli a.Regi 24. Salatbiei,quizr lAefezebeel
indicareLucas.bMnc Mark fUiumeffeiUuimulùriiÇe men. Tertio,ut tc/latuin ficeret,omnium atatum homi ties ad bunc IESvM ChriHumpertincre,ac fide in i« pfum t^e coram Deo iuftificatos.
Nulle cociliationis ratio paucis attingenda potiiw, q»'am niinfs euriofe et fubtditer explicanda à nobif cfi. Primum ordine rétrograde eatalogü perfonar« texrt
i.Para.j.Nfein.j. Zorobabel,quier Baraebias. Rbea fa,qui er MipioUam. Abtud,quiet Ananias, t.Para.j. Heli, qui er loaebim, pater Mark. nbsp;nbsp;Hif c ex EhUone maxime petuntur,qui tarnen ipfc fide laborat:ita ut pie hqj dodi dubiten^an iHe degenealogia liber fit Pbilos nis. ofiander diffentit,ac exiftimat comentum effe, in facris litcris nequaqua receptu er ufitatu, quod de plu ribus nominibus uni perfonx attributes narratur. et 0« ftendit,4.Rfg.24.Ioacbasej}cloacbinttfratrë,Addi ue
Lucas,Mattbieus ueró ab ipfa origineprocedit.'Ver'um ea res nullam parit dijfonantia, cum eodem res redeat.
Deinde, cum uterqj concordent in primaries totius gc« 40 rô effe patrem Melcbi,fecundü Lucam. item,ft Simeon filius efl QchofÏ£,quomodo eft flius luda? Legalis effe
ncalogif perfonis, utpote Abrahä er DaHidc,ad quo« turnfamilia Deus natiuitati iitcßu aUigarat, Secun« do,pauciore$ Matlb£us,plures Lucas comemorat: Vc« run ncq; id in magno ponendu eft diferimine, prefer« tim cum infundamentis uterque concurrant.M tti bteus enim fuam difiaftione figt;edans,quofda priccidittcotra Lucas liberius gcneatogiä,er fufius perfequitur. Am-brofiits aitiPotep fieri,ut alq long^ua tranfegerint ud tim,alterius uer'o gencratiouis uiriimmatura lt;ftatc
non poteft/um non fuerint germani.
lam er bec additur in bac parte, Lucam Mariæ ge nealogiam texerc,Mattbifum \ofephi.Ea uerà res plu« rimas quaPiones uidcretur abrumpere. Occaflonem et rei prabuit, quod Lucas non ait lofepbum filium fuiffe Heii,fed ßrapliciter. Qui fuit Heli. Verùm iPa non faa tis liquent,ideo quodfolenne fuit uirorum famiUas ex» ponere. deinde quad uerba fie habent ; lefts putabatur
deceffermt. Tertio, à Dauidc in primis er enormiter ïo fHmslofeph, qui fuit Heli. Promptißimum autem fuifa fet Luc« dicere. Qui fuit gener Heli ; aut M ariam pro
incipiuntdiferepare.nä Matthieus Saloinonêfequitur: Lucas «erô Natban.Salomonfs c Betbfeba fratretn. Sed turptsi» Salatbicl erZerobabcî, ut Juprà monuimus, cocuiit. Ea uerà diuer/îtas non efi in |undamentis,ut di flum,fcd m ramts quibufdà : ubi no fuit magni momen ti, nombil «ariare. Deinde tradunt, in Oebozid Salo mollis regnum, quo ad /lirpein de^cijjè. Quodautem /truntcxtudieoru comentarijs, Dautdë ita confiituif» fc,ut ceffintt Salomonis ftirpe, regnu transfèrretur ad
funddwento coHocdre, c inde per mdiores dfcendcrc.
Hme natif fuut de patre lofepbi di^utationcs. Ve# rum nos Apbricani de concordia gencalogü fïagincn tum.qwod Eufebius libro primo capitefeptimo refirt, ad/cribemi«, ledori iudiduinrelmqucntcs. Nomina, induit,generum in tfraelc aut natura f«nt,dut lege rca cen/ïfa. Natura,per fuceej^ioné germani feminis ; lege, per nice eins qui in defunct ficnlii Jratris nome prole
poßeros Natbanad certo ajjtrmari acquit. Hoc igi* 60 excitabat.Etcnim quia nondu data erat per^icua refur {wconpioaiunt Lucammoxà Dauidcde/lcxijJe,Mt reflionispes, futwraprowpoticmcrtaii re/umdio«
ilHltaa
CENT. I.
gt;3?
LIB. I. CAP. X.
imitabautur, nedefundi nomenimtercideret. Ciuo-niarn igitur eorum qui generationi idi mferti funt, alijtanquam germani filijpatribus fuis fuceeßerunt: alij ueró per alios quidem generati,alijs autem nuncua patifunt:fada efi utrorumq; mentio, er eorum qui ue rè,et eorum qui nominetenusgenerati funt.Et ad hunc modumneutrum Euangeliorum falfumefi,finequod fecundum natur am, fine quod pro legis confuetudine numcrat. Suntcnimgcnerab£ccum Salomonis,tum Hathan,refufeitationibus ecrum qui fine libcris difeefa 10 ferunt,feeundisq;nuptijser feminumexcitatione ita inter fe connexa,ut merito ijdem aUjs atq; alijs,his tana qua putatiuts, ifiis tanqua ueris patribus fint deputati: atq- ita utricq} narrationcs propriè uer£,in Jofephu ua rie quidé,attamen exade determinaU fint. Vt autem per^icuufit, quod dico,generu confequentia expond, fadagenerationu recenfione à Dauide per Salomone.
rationes profequi iuxta natura procedentes,dir(ß‘fi cundum Imea Hathan'. et capiffe d patre Maria,qgt;^' ' dus efi Heli feu Joachimddq; ex traditionib.Juiact^^. afferit,qui dixerint, patré Meßi£ oportere eße bino’’^ r.em,nempe Heli ejr Joachim- Jtcm,Jofepbu aitfuß‘^'' iufdem Joachim generum,et ob earn caufam film fiê“ ^ exaffinitate. Seddifficile admoduefi,nimisfcrsp»^'^' fe genealogie rimari zjr excutere,poficaquë iaMS‘'^^^ logi£ interierunt:cr non omnino exploratu efino^^’ qualis earu tumfuerit ratio.Hec ignotu cfi,qtugt;i^^'‘' lusmodefti£ nosomnes in hocnegocio cÓinonefi^^'^b ad Titu 3. Non tamé dubitandu efi,Apcfiolosf«gt; l'^t pore exploratißima et certißima Uteris mandafietitt^ tenti fimtls principali idaru gencalogiaru mtentico^gt; qu£ manifèfia e^ indubitata efi:licet in aliquibp^J^''' bus,qu£ parui funt momenti,aliqui adharefcantti”’^ néant fcrupulofis fcrupuli, nempe quod liquidé iin^^f firetur,tum in bacperfonaruferie,turn extra eaUt^r, concionib. Euangelicis, angcloru, Chriüi, Apofi^^“’''^
Tertius à fine reperitur Matban,quigenuit Jacobu,Jo' fephipatrem.A'Hathanucró filioDauidisfecunduEu cam defeendedo,tertius a fine efi Melchi,cuius films efi 10 et aliorucrcdctiü,Clmfiu ex Maria natu,eße fill’s^f uidndq^fuerit adeo notu ea £tate omnibus,ut neqi ^quot;'' di neq- Apofioloru tempore quifquam in dubiuuo^t re aufus fit. Quod ante poderiorib. temporib. betd^^' in fcirpo,quod did folet, nodu qu£fierint, et m^f''^^* logijsbifce qu£ddin ignominid Cbrifiicarpfefi’^ft
Heli,Jofepbipater.ïofepb enimftliusefiHelffiUj Mcla cbi. Jof!pbo itaq^ nobis fcopi uice pofito, ofiendendum ejl,quomodo uterq-,iïlmc Jacob à Salomone, bme Heli 4 Hatbd,gcncratione deduda, pater ipfinsfuiffefenba tur:erprim'um,quomodo Jacob et Heli duo fratresfue rmt:deinde,patres boru Matha et Melcbi,cum diuerfis fint orti gcneribus,aui Jofephifuijfeprobentur.Matba itaq^ et AJelcbi,eadem dada uxore,fratres genuerut ex
Diabolicofurori poti’,q uer£ fentéti£,imputau^’*'i '.
Hato iam Chri{lo,patefadionespaßimexw^'' piunt fieri. Debebat enim beneficium Dei indattl^^''^' eadé matre, lege nÓ prohibente, mulierem uidud,fiue à Stertentibus igitur pontificibus,totoq^ ordinefiefJ^^^ marito dimiffam, fiue pofi obitu mariti, alteri cÓiungi 30 tali, Leuitis, feribis, legis dodoribus, arcbifyn^?P^^ imó uniuerfo populo Jfraelitico, Deus nihUomitf’^^ tantd teflimonijs mirandis ornat. Ham ifia ff ^^. qua natus efi Chriftus, admiranda res accidit. Et^'-'^ ea regione baud proeul à Betblehé pafiores, nodiJj^' gilantes,ct cufiodientesfuu,quem babebantigt^è^'^^^. paret autem fuiffe homines pictati dcditos,ncc l(UJ^^^
marito, Pnmm igitur Matban,ex Eflba (,id enim nomi nii ei mulierifuifiè traditu ed) genere À Salomone dua {lo,Jacobi( genuit-poß obitu ueró KJatban,Melcbi,cit iusgenus ad Hatban refirtur,cum ex eadem quidé tria bu,alio tarnengenere,ficut pra:diximus, effet, uidua in uxoremduda, filiuHeligenuit. Adbunemodurepe-riemus,Jacobii er Heli ex diuerfogenere,eadem tarnen matre, fuiffe patresex quib. Jacob,cum Heli frater fine
Uberii dcccßijjit.uxorc ittiui accepta,tertiu exca tofe^
fuum triuifie : fed forte de Meßia fermones pid lifie,expendifiepropbetias,mifcuifiéçyuota,ccr' phumgenuit, fecundu naturd quidem çr generationis 40 raffe miferabilc iam ct calamitéfum in rcligionefd“’ ;
narrationem ßbijpß,undeGrfcriptueSl,tacobueroge
nuit lofephtßcundum legem uequot;0,lieliß-atridefunclo, cuiiu filiutfuit lofeph. tlUßquidem Jacob, cum ß-ater eßet,fernenßifcitauit. ç^uapropter neq^ eageneratio qu£ ipfum concernit abrogabitur, quant Matth^ui ea uangcliüa recenßens: Jacob aute,mquit,genuit Jofeph. LucM uero,Ciui erat ßliiii, inquit, ßcutiputabatur, ( nam er boc addit ) jofepbi,qui fuit Ueli,qui fuit Met
quod ealigo trifiis,fecuritas,fuperftitio, cr EpP^tf mus iam borribiUter regnarent,cr feeptru qwq ‘^^f' ruijl(t,cr omnia ab Herode crudeli cr impioprob’’^”. dine fièrent, paßimq;f£uiretur contra bonos etpio^i^ ros. Eccc ibi ex improuifo angelus Domini pentd^^^ cÓfifiit,cr claritasDomini circufulget ipfos. Eif(d bus uifis,magno timore corripiutur. Scd angelns wo’-amanter cos affatur ; Holite, inquit,timcre. Ecce lt;»“'' cbi. Generationé enim qu£ fecundu legem erat, non li nbsp;nbsp;nbsp;euangelizo uobisgaudium magnu,quodfuturu (fl^b .
cebatfignificantiusexprimere. Etgenerandiuerbum populo:qHianatusefiuoblsbodieferuator,quilt;l^^quot;d buiufmodi fufeeptione liberoru, ad finem ufq; filentio nbsp;nbsp;nbsp;flus Hominus,m cinitate Dauid.Et boe nobis flguWfJ^'
preßit, relatione ad Adamum ufq^, qui Hei fuit, rete= xendo faüa. Eadem fuccMiui in fine eiufdë epiftol£ exprimuntur:IAathïi,mquit,qui à Salomone defcendit, genuit lacob.Mortuo NJathan,fiJelchi, qui a üathä oa rigme ducit,ex eadem mullere genuit RelkEuerunt igi tur ex eadem matrefratres,lleli amp;nbsp;Jacob. Heli fine lis beris mortuo,Jacob iÜi fernen excitauit nato ïofepbo,ia pfi quidem, fecundu natura ,fecundu legem ueró Hein Hoc pado utriufq; filiut erat lofeph. Hlt;ec Apbricanue. 60 Lucidu^,de emendatiombui tempora,ait,iMcam gene-
uenietis infantem fafcijs inuolutu,pofitu in pr4‘^^'^^ fubitó fada efi cum Angelo multitudo militi£cedtP» lauddtiu Deum,et dicëtiutGloria in excclfis E)(o,^c^^ 1 terrapax,bominib.bonauolfitas.Etfaduefi,Htdif‘r fcrunt ab eis angeli in coelu,cr homines pafiores Ic^^^ bdtur inter fefe : Tranfeamus in Eetklebé ufq;, d «‘^ w’ boe quad audiuim^ accidiffe, quod Domin’ apcti*'^^ nobis. Etuenerutfifiindtes,crinuenerutMarlde ‘ feph,et infante poßtu in pr£fepi. Cu uidifiet aut,^^ [ gauerut de uerbo quod didum erat ipfis de puero boc^
-ocr page 185-iSj
DE GENEALOGIA CHRISTI.
1««
|
Et omnes qui audieruntymirati finit de bis qua; diHa e» rant a paßoribus ad ipfos, Mox autem iße rumorßydrfusm Betblcbem,rurfus eanticuit. Begnabant enim paßim denßßimne tenebra: tamq; uills natiuitits, er inßmorum hommum concio, pro logis erfabuhs ( quad dieitur) bdbebantur,pree= fertim eutn ex coUegio faeerdotu Hierofolytmtanorum nihil tale audiretur. Elapßs odo diebus, mfantubas more Ifraelitici po» pidicircumciditur,dcEccleßiei(iiinferitur. Appeüite 10 cetur .Et tunm ipßm uniiMm pertraußbit gladiut ,ut turaute i Esvsyficuti angelus exmandato Deiprius iufferat.Debebdt enim fatiditum, quod uoeanty nomen eße, ac montre de buius infantis officia omnium maxi» momempe quodfaluator mundi eßetfuturus- Hon indi gebat autem pro (e circumcifione i e s v 3 ; erat enim prater communem natur£ legem conceptus, carebat omni labe originis :fcd legem nolebat detreélarc, qui aieamfubeundatnuenerot. Deinde, innocentiprofus ßonefanguinisuolebatmodum, quo redempturus erat genus humanumyOÜendereeneinpe quod patiendo cun' dieffiet pneßiturus. Prxterea cupiebat notam ißam publieam recipereyquód Uerè eßet ßUus Abraba. Heec omnia proculdubio diligenter perpendit Aiariaycumq; fuomarito contulic. uidetur totalexde oblatione primogeiiitorumytantum propter hune i e s v m lata effe. Dcbebat eniin in hoe templo Méfias concionari,fcfccp exhibere. Accidunt autem ibi rurfus diuina gubemationc ifu ptiuos in ea loca abdudlusy cr ad maximos honores çr ßres quidam patefadHones, ne tam exceUens munus, 40 dignitates euediuSy dodlrinam de Méfiafumma fide er ritus fandi uemt in teinplum,eiusq; luce accenfuSyinox uigere, ate^ ibi Meßiam fefe patefadurumyßeutpro» flioloiAarie conßedoy non fathabetoeulis feferet sophetarüoraculddocebdrd.ideo adeum locumprimum Qbferuat et Maria communes populi ifraelitici k' geSyidq^^propter fliolum. Etß enim non genuerat ex naturali uiro, neq; immundum ediderat foetum, ßeuti reliqui homines nafcuntuntamen non recufat, conlditu turn purgationis tempus,ut relique puerpergt;e, domife contmere. Leuit.n. Tandem exacts diebus purgation nis, primogenitum defrt Hierofolymam in templum, eumq-,ßHit Domino : oßirens fimul boßios, ut erat 4 Domino praceptum.Leuitii.Exo.43. Cauffierant, quod Chrißus legi fe deberet fubijeertyquod cjßet futu» rus Deo confecratus,ac uerus Sacerdos in teternum. ac nempe Meßit exhibitio, tanquam m obfcuro latêret. nee offienditur Deus,licet furdi ac ingrati maneant Pon tifces,facerdotes,er reliquum uulgus. Ham dum ritus purgationis ac oblationisprimogeniti in publico ijio loco peragitury Simeon uir iußus, fummo deßderio Meßiam expedians, ßeut antca promißionem à Deo acceperaty eum non moriturum priufqudm Chrißum Domini conßexiffit : ita nunc peculian mßinÜu Spit creareifedprotinus aeeipitmfdntulumm ßaasulnas, ac cygneam plane eanticnem fonaty plenam pr£eldrd luce er fide in buncIÄeßidm. Hon reßrmidat alios a» liter iudicantes,non reijeit cognitionem rei ad pontifi» ceserfaeerdotesifed Uta uoce determinatybunc infant temeffeEhrißuin. Hunc,inquity dimittisferuumtuuin 'Dommey fecundum uerbum tuum in pace. Harn uide» runt ocuUmei falutaretuum , quod paraßi ante fds dem omnium populorum : 'Lumen ad reuelationem lEsv, ut tanquam attoniti dßiüerent. Duni dutem ita hierent, pergit bonus Simeon, benedieens, dc bene eis preedns lt;nbsp;ac conuerfus ad ^Aariam, tanqudm ue» ram ueri lAeßi^genitricem, propbetat ei de rebus fu' turismeßt igndrd, qualk hießttießids,quomodo fal» udturusßt omnes gentes,nempepaßione : de monet,ut ipfdfefe ad moerores firmis cofoldtionibus fuâmendos paret. Eceeyinquitybic poßtus ed in rutnam er refurre Hionem multorum in Ifrdely et in flgnum cui eontradi» gentium y er gloriam plebis tult;e Ifrael. ißo tarn éatyrdnnidkiierodisomnesperudferdt. Apparet igitur, piieclaro teßimonio tantopere aßieiuntur parentes nbsp;nbsp;facerdotes Mdgorum mquißtionem nihiljuwße,forte etiam |
reuelentur ex multis cordibus cogitationes. Interea etiam Ranna prophet (fa ardenter Chrißum expédias interuenit.qu£ quidem citra uUam tergiuerfationem et ipfaißum infantulum pronunciat e(fe Meßiam, ac e-gregias ibi conßßiones ad alios facit : ut non iniurict bunem templo Dei congrelfitm, pro concilio publico tt maxime authético habcas.Sunt enim hic,Spiritus fan diits, Chrißus Deus er homoyMaria, lofephy quißrtc è fuis cognatis aliquos fecum adduxerant, Simeon,ïian 20 nasyzr aliquot aUj rcdlè de Meßia fentientes, er a pha rifaico ßrmento abborrentes. Deciditur autem b£c controuerßa non tcmerè,fedßiritu fandlo didiatore et magißro : ac res ipfa poßea teßatur, non fuiffe uana, quacunq- ibi propoßtafunt. His ita geßk, Eucas in» quit,parentes cum filio reuerfos eße in Galil£am,in cit uitatemfuamHazaretb.Duc£2. Poßea er alia patefadlio, fané miranda er pr£clat rayaccidit.Haminoriciite noua et mirabilis ßeUaexor ta(uerat, qua baud dubiè ßngulari reuelatione diuini» 30 tus accedente,Magis quibufdam innotueratyitatum effe regem luds'ymmiccsf iam euocari, utadlutum quan' tis poßint itmeribus ad eum contendant, er reuerenter eum excipiant. Didli autem funt Magi Perßs çr Chat» d£iSyphilofophi,feu dodlores, qui ßmul de temporibuf anni homines comoneßcerunt: quam ob caufam aßroa rum noticiä eos neceffefuit babere.'Vnde etiam ex Per' ßaeos fui(feconfentaneum cß : neq^tnepta eß conie» dlatio,eos fuiffe reliquias fcbol£ Danielis,qui inter ca' dexteritdte trddidit : ddditk etidm quibafdäpr^fdgijs, quo tempore expeddndiM eßet Meßidt. Solet citdri (Xprophetid Bileam, Hum. 14. Orietur sieUdex ld' cob. Sed utut (eße ed res habedt, palam efl, ho fee uiroi Eieo inprimis eharoSyerßngulari luce pr^ditos fuilfe. Hon igitur moros neäunt,ßeüd,euius uoluntatein cer» tb perplexerit,exortd: fed dedunt fe itmeri.ae cum no ignoraret, Hierofolymis rcligionem Dei uel in primk defleäunt. ingreßi urbem,prlt;econes lAeßi£ agunt, or gratdm de eoftmidmJßurgunt, quicrentes ubi 'nam ßt Rex Judieorum idm natm? Se enim tam longum iter Cit menfos cjje,ut eum ddornrenttnec temerè adueniße/ed in oriente eins ßeUdm conßiexiffi : ^y diumUks iußoSt ut Meßixm exciperent. Proculdubio dutem non tan^ tum imperitum uulgM,ßd etidm ipßos [acerdotes adies runtyferio mueliignntes Meßidm. Tetrd dutem er dl» tdnoxhoc tempore llieroßolymkregndbdt,dcmetut |
|
âSr CENT. I. etidm tdnqudm agrorum fomnid dutfundticorum deli rid irrififje. Sed quid de Rege nouo rumor diuulgdbd* tur,res dd HerodiSduldm deßrtur.cr uehementer tdm Herodes, fuo regno ggrè timens, non ignurus prophee tidrum m populo iuddico uulgdtißimdrum:qudm dues Hiero[blymitdni,nouos motus fDrmiddntes,turbdntur, nihilom'mus Herodes nonprorfus fdmdmfibi contema nendum effe rdtus, conuocdt fdcerdotum er feribdrum concilium, propoßtd in medium quicitione, ubi ebri' {lus nd feit unis effet? Atipß exMiebeæ cdpite s.india to cunt, in Hetblebem ludelt;e. Sic enim fcriptum efl •. Et tu Rctblebem terr£ lud£,nequdqudm minimd es 'm prina cipibus ludd.Ex teenim cxibit mibi dux,quiregetpoa pulum meum ïfrdel. Sic enim Kdttb£us reffri. Hoc dceepto reffonfo,Herodes dam ddfe uocdtis Mugis, di ligenter fdfeitutur, quo tempore ipßs {tclld iUuxiffed quo mdugdto,religionemerdementidm ßmuldns,dba leguteos m Eetblebem, mundinsut fideliter depuero qu£rdnf.er eo inuento reuertuntur, ßbiqi rem omnem référant,ut er ipfe eum udoruret. 20 tblebem ufq^ eos comitatur. Eo cum ueniunt, fupra doa mum,in qua er at puer, fixa manet flelld,feuflammula tnaerefulgenS'.radijsq-, fuisitaluculenter eumlocum commonfir at,ut Magi mgentigaudio et fiducia ingre i° domum ita exadè ofiendere. Deinde,motu.ïilt;t'tt‘^^ r£fteÜ£fuum babentmotum, a quo non aberrant. {^ met£ quoq-, fcquuntur itlud fidus, à quo maxime (^‘'^ tati er accenfifünfer plerunqi tandem adfeptenttio* nem firuntur. Sed bac ftdla accomodat fe tüii^^^^ facientibus, non eelerius properat, non tardiusfilm quitur : non dedmatacerta uia,fed quaß fax qn^dit* ratione pradita Magis pralucct, ac deducit ai tni«'* pfum locum,qu(gt; tcndunt:monftrat eum,qu(nt tdoplt;* dore uidere optant. Tertio,reliqu£ ficUa M^nj imbuti,cogitant redire domum, Euangelium de Meßia ______________ fuis auditoribus allaturi,prius tarnen,ut couenerat,He 4° gent, 'mterdiu radijsfolis oppreffe latitantlumint^r rode adituri. Sed 'm fornuis Deus eis pr£cipit,ne ad He nbsp;nbsp;nbsp;fe. At bec fiella Magorum comcs,nibil obfufeatnt^^* lis radijs,fed mterdiu lucem clarißimä fundit- Qü*'? tó,fignificatione.tlt;tam nulla alia fieüa,pr£tcrbancgt;r gnificauit unquä,Meßiam promiffum effe natum- ^' dem caufe planum fadunt, nonfuiffe quoddam bVKf ron, m aere temerè generatum. Ham ca cito diff^^j aut alias babent motus ac ßgnificationes. Non tiinttf igitur a Cbryfoflomo 'm 2. cap. 'm Mattbeum a^tlt;^ tur, confentaneum effe, quandam inuifibUim uirltgt;^'^ 'm ff ede fideris figurata ,feu ut paulo poll pladus'o^ quitur,uirtutem quandam plenam rationis fuifft-'^^'' enim funt buius flammule opera, ut non mconuemd'^ fltcxi{limare,angelüfleU£ ff ede, iuffu diuinof^^Ï preluxiffe. Tefiantur enim hiftoriefacre, alinq“^ que angelos flammarum ffecieconffedosfuffc- ^’** tarnen fuit impoßibde omnipotenti Deo, cy auten to* tins machine mundi,in honorem i r s v Chrifiittf^*^ fleüam codere, eiq- peculiare hoc effldum demandé’ ut tali ratione Magos ad Mefliarn deducat : eoq; pt^^quot; Commonßrato autem ßbi loco,Mugi,licet craßißia ma Cdligme,qu£ turn regnabat Hierofolymis, non pua rum mouerentur,iter mHituunf.freti diuma reuelatioa ne, quam m oriente ucceperant. Egreßi autem portai eccè eu ip fa ßeüu, quam m Oriente uiderunt, rurfus fe clarulucecon/ficiendam pr£bet,ucreâo itmereRea üuntur.moxq; inueniunt puerum, cum’Mdrid dus ma tre : nee abberriti tam contempta ff ede, {latim proda dcntes,Chriflum adorantfupplices.Pofteu apertis tbea fdurls,quos è fuis terris uttulerant, offèrunt aura, tbus er myrrbam. In ca uero Academia fucrußne dubio da liquandiu fublliterut Magi,dc {tudiofè didicerunt,qu£ ante conceptionem,qu£ m purtu dcciderunt.conßrunt fententids de propbetijs. Sdtis deniq; rebus neceffurijs rodem reuerhntur : qui de aufi per alUm uum m re gionem pam proficifeuntur. ittm quilii res ed Helld fuerit, er qudtido Mdgi nd Chrifium uenermt, priecipuè dmbigitur. Ydbulofds et ftoUddS mepUM, in tenebrisregni Antichrifti ndtds, nuUd confutdtione putdmus indigere: utquodfuerint yrg^s-,^ quidem numéro trefer nominati,'ßdbbdl'dr, Calj)ar,lAclchior.qudmuis TertuUidnui 'm libro aduer fus luiras diedt, Mdgos reges fire hdbuiffeorientem, quod diuerßs itineribus uenermt,er ante portam Hie-rofolymitemdm eufu comcidermt. Curent enim omni te flimonio m fdcris dut profdnis literis, et omnifolido dr gumento. futiUus uero efl, quod fuerint profeßione incdntdtores,quos Deum fummopere exeerdri eóftat. Licet \uümus m coüoquio cum Tryphone fcribdt: lAd gi, quos Dxmon ßbi umdicardt dd omnid mdleßcid, poUquam uenerunt ut ddordrent ChriHum, uidentur abeodeficiffe,redaflimbuiuspoteßatem.EtHierony museodem alludutin Efuiumcap i^. Ne$ eaopmio^o do,eampo{learurfusfubtrahere. Verumpriotf^^^ fußus confutandu eß,qu0d quidam dicunt,Mdgüs Igno. nbsp;nbsp;nbsp;tia probabilioruidetur. |
C Af. t L 1B. X. raffe dodrmam de Mcßia penitus, antequam edVi “* cemudcunas Cbrißi er mfcbola Mari£baurir(d''^^ tantum quaß ad duilemacmundanum regent aiut’'^' rint, ut dus fauorem maturè captantes, pacem cind^ eolerent Sed nimis gentiles dc profan£funt ifi^ ‘0amp;^^ tioncs Hum ß ita fe res bubuiffet, cur non potiiu etiß* daffeiH donee adoleuiffet,er regnigubanution«ii*^ cepiffet : pr£fertim cum fcire potuermt, Heroden^ ^^^ terr£regnumpofidere? Sed quod {ieüaexcitdti,^'^* runt }ud£0rum regem non uulgarem natum, fd ^'^r ßam,ßcut etiam facerdotes de eo locum Micheaciti''^ necabßerriti tenebrisdus populi,autmetuH(tod^' deßlluntab mquißtione, eralacripedorcEetbl^^^ proficifcuntur-ea certèomnia fatis illußriateSitt^^^^^ pr£bent,eos exceÜentiluce acnoticia Meßie pt^dd^i fuijfe:ac ßrmiter {latuiffe, eum Meßiamßbi quea, ^“^ traferpentis imperium opern laturum ejfe. dualis autem res fuerit b£c fiella,m dubio eß ^’‘”’ enim fuitunuexijsqu£'mßrmamento ßxcefudt^ alias filas 'm fuperiori mundi parte certds perioios lf bent.Oportuiffet enim unteu quoq; eum conjfnei totp culis, iam'dmundi'mitio elupßs. 'De'mdedififtp'^ prictatibus ab alijs ßellis, nimirum loco priminn- n^ in aere, er quidem regione dus 'mftriori feuptlt;gt;P‘’^ qua apparet bom'mi.cognofcunt enim Magffibb^'^. iter ab bac fteüa demon{lrari:er teftatur texW, fupra eum domum con{{iterit, ac 'mdicis certifiât» ’■»‘^ fuerit,ubi iesvs tumegit.P^li£fteÏl£naturib^?^‘‘' pter ingentem d terris dißantiam,non pcffùntdilt;j'‘^ |
|
î8y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E P E R S E C V T De tempore, quändo primùm h^c fleüaßt exortd, G- iidgi Bethlehem dduener'mt,udri£ funt opmiones: tue fmi multum reßrt ignordre, cum EudngeliÜ£, ut remptrui momenti,ddßgndnddm non putarmt. Lo» eut quidem duré exprimitur.ndin in Bethlehem infana tem i ES vM inueniüt,etddordnt. An tempore puera peripuelquoto tempore poll dduenerint,dubium eü. item, un trunladd purifiedtione Hierofolymls, Mdrid cum infunte redierit Bethlehem,incertu eß. Sicut neq; hoc expreßum cidre eü, ubi polled lofeph mdndatu de ' ßgim Aegyptumfdciendd dcceperit. Vlititu opinio eß, decimotertio die poß ndtiuitdtë Chrilli MdgoJ ddfui^e. Epiphdniui libro i. capite 10. crlib. ï,cip.}i. (ilferit,fecundo ndtiuitdtlf dnno Mda gos Chrilium uißuße : idq; ex Herodiffddo,qui bimu losinterßcit. Verumedresin medio,dbßq;ßdeiii£lua rd,relmqui poteß Hdwd dubiè dutem hoe mßgni er memordbili fddo. Dem euideter oßcdere uoluit,etidnt gentes ddfocietdtem lAeßia pertinere. Eioni dttulerut Mdgi tdlid, qudlid 0riens produxit: ; G'ujltitißimü erdtdpudomnes gentes, regibusnouls honoris er reuerentu ergo oßvrre munern. In primd uero huic Begi regel illiquid exhibendu pro fdcultdtib. fuis putiuerutipnefertim eu in edfchold fc ifon medioa criter projiduros credebdt,ideo et JUiAaiiiT^x péndea rcuoluerüt. Allegorie: donoruetß fundnméto cdrét, tdmë pufuntmempe quad duru tdnqud regi,thus tdna qudmfdcerdoti,myrrhdm tdnquum paßuro morté,fed noncorruinpendoined,dttulerunt. er elegdnteruerfu complexus eü aUegoridm non ineptdm iuuencus: 'rhus,durum,myrrhdm,regiq;,hominiqi,Deoq;. Alq durum, pro dodrin^ fynceritdte : thus,pro uerd inuoedtione : myrrhdm,pro cruce Eccleßie Chrilli in-terpretdtifunt. Eortè Deus uoluit exilio 1 e s v confia lere his dondrijs, ut hdberent pduperes pdrentes, unde fe er hunc mfdntem inter peregrinos dlerent. DE PRIMA EXTERNA PER* lecutione IE SV christi. PRiedidum erdt m primdpromißione de l^efid, Genefî. inimicitids ßre inter ferpentë ey fernen ^ tnulieris. id uero etß dd omnes dtdtes refrri debent, td men pracipuè de eo tempore,quo in terrdt ucniebdt,in tedigendum ell. Stdtim itdq- ndto Chrido, ferpens per fun orgdnd,odium et rdbië fudm contrd ipfum exeruit. Üdm Herodes db eo tempore, quofumum d Mugis dcce perdt,ndtum ejfe ludlt;eoru regem, femper occulte de eo necdttdo cogitdtiones in animo fuo dgitdbdt, et in occd fiones intentus erdt. Verum inßgnis uirulenti et cruen ti dnimi in ipfo trepiddtio cojficitur,quod nemmé dda waxit Mdgls,qui undproficifceretur,qHiq;rempróa ! bèexplordtd ei refrret:nec uel cldm expifedtorem er obferudtorë rerum omniu fubßituit, cum tdmë dlids dd proiitores fubordmädos in fud domo totoq- regno uer futißimus eßet.Hon igitur dubitdndu ell,diuinitùs eins rdtiones ßißeperturbdtds, ne quid turn fubito cotrd re cens editum infdntulu, erpuerperu änderet :utedrda tione qudf Edlcyonid qudda mdtri cumfilio concede-rentur. Eldpfo dUquo tempore, dnimuduertens Mda gos no dd fe reuerti, er ex comuni rumore dUd quadd de eo rege percipiens, ut de päßorn concionibus,de tea Si flimonio Simeonis,lidnn«e et dlioru,prorfus dnimudd |
10 NE ^CHRISTI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;299 fituiendn contra innocente Chrißum ddijeit. Sed priuf quam ßrmgeret glddios. Deus drednoru cognitor, er modude terminu certum tyrdnnis graßandifätuens, rem iofepho pdtefdcit,mißo caUtus dngelo,qui in font nis lofephum doceret,Uerodem mdehmdri exitiu infdn tulo lESv; ermoncret,utcummdtreO’filiofugdnt in Aegyptu qudmprimum Cdpeßeretifcpoßedrurfus indicdturH,qudndo tempus opportunum ßtreuertedt. Ciud quidë re Deus dare 0fledit,fe huius infuntis dcpd ) rentu curam eßeuduru. iofeph dccepto nuncio,ilico Dei uolutdti pdret,dc nodu etiumfuga drripies,in Ae gyptum proficifeitur. Accommodât dut Matthaus di-dum prophetlt;e,Ex Aegypto uocduifiliu meum : Ofeie n. Hum.i4: Eflauthaefentëtidphrafl qudddferiptn raperflmiUtudmëdutcompdrdtionë intelligëdd.ndm Prophetd de ifraelitdru liberdtione ex Aegypto dißea rit- Efl dutem eu bißoria typus hifloria Cbrißi. Sicut igitur turn filius Dei,hoc efl Ifrdeliticus populus,d Deo ddoptdtus, ingëti Dei mifericordid ex Aegypto,domo y feruitutis, er tyrannorum cdptiuitdte liberabdtur: itd nunc quoque filius Dei homo fd{lus,exiliumftium in Aegyptohdbens,qudfl denub inderurfus extrabitur, er in ludaam reducitur. i E s v idin in tutu locu recepto,cum quidë Herodes nihil tdle opinareturfinfändu fdcinusdudet. Ccnduilis enim liëioribus,hdud dubiè mdgnd pecunia, erparatis ad quauisfdcinord ingratiarn cruentißimi rcgii pcrpe tranda, dat in mdndatis,ut omnes infantulos Bethlebea miticos,er in uidno dgro,bimulos, et infia earn atatë, 3 db uberibus et coplexu pdrentum dbreptos,immdniter trucidarët,nullius prorfus revenu babito. Hec parcit boc tetru er dflorgon diaboli portentu, fuo ipflusfdna guini. Ait dutem Mdttblt;eus,impletdm eße kremia con cioncm,quie extdt cdp.31. Vox,iiiquit, in Ramdäudia td (Il,ludus,ploratus,er ululdtus multus: Rdchcl plo rdnsfilios fuos,er noluit confolari, quid no funt. Md nißflum dutem eü,krcmidm de captiuitate Babylonia ca eo in loco docere ; idq; quafl per parabola aut ßmili tudinem, exponës ludum eius loei. Ndm Rachel uxor ) ïacob fuit doloribuspartus cxtmUa, er tumuldtd proa pe Bethlebë. Ab boc dut monuméto Rachelis, locus ille etiam Rachel interdunominatus eß. Et quid plandus ibi,ob puerperam, qua quidë mater fuit prafiantis pa triareba lofephi, mortuarn fuit : prophetd ludu quoq; dccrbu,eo quad dues terra luda in cdptiuitdte Babylo nica detinerëtur,uocauit eiulatu Rdcbcl etftlioru eius. Eddem figura feuflmilitudine Matthaus, ingentem do lorem,quem percipiebant parentes in Bethlehem er fi nitimis Iods habitantes,ob interemptos ebarißimos li' beros,appellatplanilum Rachel er Uberorum- Porró Herodis erudelitatem plus quam diabolicam, mox ultio diuina comitatur. Decebat enim, fauum tya rannumfauo mortis genert interire. Patri defundo Archelaus in tudaa fucccdit,dcmpta tamë regia dignia tate. Sublato igitur immanißimoportento Herode, an gelusDominimox Iofepho earn rem dénudât, iubens turn 'm terr am tfrael reuerti. Cognofeens autem Arche hum patri fucceßiße,et nuper crudelitatis ßceimen C' didiße,anxius animi quid ßbi faciendum effet, baßtat. Rurfus igitur reueldtionemaecipit, ut in partes G alia laacommigret :erbac rationeHazdreth proficifeitur. |
|
19t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. L1 («r. In hdc quaq^ re pro^letidm (jji copletdm, fcribit 3!iidtthi£Ui,qu£lïcfbnet:üitZdrieut uocdbitur. lud-ij. Nwm. 6. Arbitrantur dutemquiddmtChriflumtJdzd* rieum dici,düußone (judddm dd nomen ciuitdtif,in qua educdbdtur,fdótd. ndm üdzir ßgnifilt;^‘itpplt;i^^ittmifdn Hum. Ahj opmdntur^NdZdr£os Num. 6.prlt;ecipuèue ro Simfonem,hoc nomine célébré, fidßi typum Chrißi. De loco,ubi initie» iuffia fit lofephfugdm drripere, certà dffirmdri non pote fi. Probdbile c^,Hierofolymii nonihil fuiffe retétos pdrentes Chrißi,dpud Simeoné et t alias pios, propter i b s v m Meßidin : et inde mox ma crebefeente rumore de Mefiid,monitos ejfe,utin Aegy ptum defienderét. Si ejuii HdZdrethd moxfdéld pur ^dtione reuerfos efifie putet,textu Luc£ motuf,ei no ma gnopere refi-dgabimur : pr^fertim cum hdc in pdrte no dgdtur de drticulo fidei. Verùm eomonefècimus,'^* UdugeUfidS fiepe eiufimodi fientctiis,multd fiilentio prlt;e-tereuntes/dltufidcere. De temporeperfiecutionis,dC reditu Chrüli ex Aegypto,fiuprAm cdp.de Perfiecutio^ nihui did um ed. tiinnerui oedfioru mfidntiu non ed x expreffus : nifi quid recentes et obficuri quidd ficripto^ ruin,creficéte fiuperditione,dufi fiunt etidm mdiedre nu mcruin : nempe centü quddrdgintdqudtuor miïlid,ut coUigunt ex Apoc.cdp.14. lofiephut hoe Herodisfdci* HM omifit. Sed nihil mirum ed : cum er dlterü, de iudi cum ordindrioru ddetione, j« hifiorids non retulerit. Damp; GESTIS INFANT! AE, pucnciæ amp;adolefccntiæ Chrifti. Ppjncipdles tantum artieulideChrido, quosrefi 3 nbat cundos mortales noße,propterfiudm fidlue tem, finguldri Dei confilio ab Euangelißis deficripti, et ad pofieritaté tranfmißi fiunt : quales fiunt,de coceptio= ne ey natiuitate Chrifii,de patejadiomb. que ibi diuis nitiis dcciderut, de eim humiiLtdte,exilio c diuina Itbe rdtionc. i^ecefie cd enim,oinnes hommes iflos articu* los fideiexddè tenere,quoi filiiu Dei fit homo fiddu^, qubd hie infians Marie fitt uerus Mcßiaxiquöd uenerit, ut hmnilitate et afflidionib. expiaret totius mundipee cata: quódDeushdbeal Ecelefiolam, cui fie fie mamfi'.^ fiet,qu£q-, uerbum ey patefiadiones Dei non ridet,non fdlïidit,ficd magnifiacit ey célébrât : quad Detti, Eccles fia,Verbum, no fint ad prairogatiuaicarnales, ordma* riamfiucceßione,potentie çy dignitates aUlgata: quad fummi in hoe mundo plerunquc affiementur ^perfie^ quantur Chridum, dus Verbum gy afifieelas : quodgen tesadbeneficiaChrifii pertmeant. H£ebadenuiinhi ftoria, quantüSpiritui fiando uifium fiait fiatis efifie,fiunt recitata. P^cliqua nero curiofia er uana, nihilq^ hue fide cientia, data opera alto filentio pr£tereunt EuangcUe 5 fi£ : nobicq; quafi legem fiatuunt, ne in HHi ficrupulofie inuedigädif occupemur, fied potißimd er principalißi ma toto pedorcampledamur, er in ijs dificédis acpcr-pendendis operi dudiumqi omne collocemui,nihil due bitantes frudus inde ad nos ingentes gy quamplurimos redire. Hmc igiturfiadu ejl,ut Euangelidx de mfane tiaChridi nihil memorid tradiderint. creumprdfini ta tempora rerum gerendaru Chridus obfieruarit,cree dibile efi,eum in tam tenera £tate quoq; fiuas diuina ui resnoadmoduexeruifie,fiedc£terii mfiantib.fiuifjèpa c r(m,fiuxififis ubera, pulmenta auxilio matris comedifijê, |
B. I. CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s?’ j creuififie : fleuififie,fi quid aduerß accidit : arrifijfie : Kd ( bos uero proculdubio, cum abfiq^ peccato fiuerit Mtn*; nullos fienfiffe. ey propter earn caufiam quoq. probidt cy tradabiUorem c£teris mfiantibus peccato infidb finite. Verlimeaomnia fiaeruntearationccontediti^^ uidereturaliquid miraculofium pra catcrisinfiantiid in eo exifiere. Pueriti£ tarne unum exemplu,quod atate eamet(‘^ dit,recitdt Lucas cap. x, Euerunt parentes Chrifiitilt;’'‘^ o nispietatis fiudtofißimi : ideo publiées congrejfitu,fit^ fiertim lege Deipraceptos, fiumma animi alacrttiHtß^ quentabant. Ardebantenim cupiditate dificendiqtdi Deo in fiacra Scripturaerant propofita : idq;nuncciigt; nium maxime, quando fiecum habebat uerum Mefih^’ Hec dubium ed,quin ipfiorü fides hadpfiainreuidfi quafi procellis tentationum agitata (y coeujfia fiuerit Commémorât igitur Lucas, ipfios quotannis adfioltH' nitatéPafichx aficédififie, qua quidé uel prascipuusdil typus Cbridi.;demfaélitarut anno Chrifti duodeciir.e. o Commendatur autem ipfiorü pietas,quèdunicufilio^‘‘' quipaulatim ad iterfiaciendum idoneus fiebat,unaH*^ rofiolymam ad tam eelebre fiftum adduxerint tortid prius id ficerant,ficd no cd in hidoriarn rclatu. W^^ banturido pioru parentu ofifiicio,non tantum qucifi’ liolum ad fiacros catus a teneris annis adfiuefiaccreuelt bant : fied qua erant pr£diti fide, perpendetataniiiXti hitnc filiolum efifie Mefliam, fignificatu ritu Pajcl»gt;^\ ideopaulatim cum fiuo loco fiftere cogitabant,itsq;gt;^\ quoq; dodrinam de finis rebus expediedis audiret.fidt o etiam hoc cos mouit, quod fiamilia 7lachari£,SMiO' nis,et aliorum credentiu idflagitabant,quibusfiimit^^^ erat uoluptati, coram contemplari Mefi^iam paulidK^ fiuccrefcentem : erejeebat quoque ex lÜis coUationibitb qu£ priuatim maxime hifice quidem annis fiebant,’^’*^ merus credentium. Pebus aut in eo fièfto rite peradis, parentesebsi^^ cum fiodalitio noto rurfius fic dedut itineri, doniu uerjvi proficificétes. Hazarelhaenim, ut didu (d,habttiibib Uieres noua eis accidit. iter diei ab Bierofiolynis^^* o grefii,norepcriütfilioiu iesvm intercognatosetto^ tos. Putarant, cum in comitatu cognatoru ey andcon fiemperfiubfiequi i ey ideo minus de eo fiuerunt fiohed^-Porti adfueriit plures pueri,quoru fiodalitio creitbutd eumdeledari. Et apparct, antea iesvm qucqifoldit earatione fiequi. duanto uerc dolore parenles, 0^^ primis Maria, in qua tanqua matre natur ah jlorgett gafiiliufiuerut longè uthemétiores ,afifièda fit amjfiofi* lio,dequotam mirandas patefiadiones acceperit,amp; quem no nefidebat fiacerdotib. muß urn efifie,dici nen pn i 3 left, prsterea nox ingruehat,ut recurrere nonlicerct. Mani igiturfiumme fiftinanterfic recipiunt Bierofioly j mam,nec eo die cum inuemut. Tertio demum die,M ■ cum fiolicitè pluribus in locts quafiiuififient, ingreßisM plum,ubi magna hoinhiu multitudo fiolebat cownirt, ecce inueniut iesvm in templo, non inter putros nu gantent fied in medio Dodorum , annis, dignitate, e* ruditiont, autoritate uenerandorumfedentem : necj; H temeri, fiedpuerili modeftia ipfios audientem, quomo* do fiacram Scripturam enarrarct : neq; id modlt;),uerKn ' c etiam puerili atq; hauddubii decora uerecundia inttf roganteeos de rebus grautfiimif, cr fiuam depropeji-lis • |
|
»95 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEGESTISC tó quÆ^ionibtK expliantem fcntentinn. Ac mirum fit ne (^,qiiomodotlt;im drroguntcs hommes pucUum in fuum confcjjtim dimiferint. Sed diumims hiec regebcin tur,utl^ccimenfApienti£mhocpuero dudirent. Etfi dntem nonßtexpoßtum,quid ibißttrdilutum : turnen non ßiuoli conieädtio dl,de Mcßiu, eiusq; operibut fuijjeßrinones. Addit Lucus,omnes quotquot uudie runtpuerum,tuntu uerecundiu, tuntu^ dexteritute de fummis rebus qu£renlé er dijßutuntern,feu ( ut uocut ^uungdi^u ) refpondentem (fuerutuutem Doclorcs, er dliu multitude nonpuruu )cbßupuißc fupertuntu ißim inteUigentiu. Purentes igiturinteruenientes,cr(ßeäuntesfilio' hm inter Dodores conßidcre,uuldeadmiruntur.zr fo' hto ccetu,udeunt i e s v m, cum eo cxpcduluntcs,qud» rein tuntum metroré fuospurentescoiecißet,quicum ubique quußuißint? SedduriufeuUeisrefßondet lE« s v s, commoneßueiens turnen eos de muximis rebus. tioti,mquit, opuserut, uttunto dolore muccruremini, t^eßdebutls, quad m bis que putris mei funt, oportet Wf eßß ? Signißcut igitur,fe bubere putré ultiorë ipßs: erhoctemplu ud fe pertmeretcr ft ideo ueniffèyUt ibi fenunif^uret docendo, erdlijs operibus Meßiudi' gnis. Atpurentes licet excufutioni ucquicfcüt,e^ guu» deunt fe ßliolum recepijfe, turnen re/ßonßonem dus nonußiquuntur. ^^uriu turnen bec uerbu obferuubut, amp;nbsp;longius Ißedure cogitubut : ut uideus,ipfos nofuijfe omnino perßdos. 'Voluit ituq^ Christus hoefudum edere, primiim ut purentes fui difcercnt,fe non ipforum tuntum curu edu curi uc deßndi,fed putris cxledis. Deinde, uolebut eos prepurureud futurum crucem, ne nimium ußliduren* tur,quundo uiderent eum prorfus fuu pafione ub ipßs dhedi. Tertià,uolebut in populo luduico renouurede nuto meßiu rumoré : er hoefudo eis reuocure m me» monum, que unie unnos duodecim ex Mugis Hierofos lymis uudiuiffent. Sed furdis,quod dicitur,fermo ßt. (iuirto,cupifbutmnotefcere Mefie officium :nem» pe,quodegregius Dodor huiuspopuli er totius orbis terrurumeffetfuturus. Qeterum non prorfus fefe À purentibus,quibus er ut U Deo commendutus,uueUit :fed idu reuelutione pcru» du, fronte feeis rurfus fubijcit, cr und t^uzuretbum proßeifeitur. Quid uutem porro egerit toto udolefccntie tempo re,non cß expoßtumXuntum uerà Lucus nurrut,quôd fueritpurentibusfubditus. o'egregium obedientieer gupurentesexemplum. Item, quadproßcerit fupien» titeretuteergrdtii upud Deum^^hommes. Liuf» modi uutem orutione Luungelidu tot unnos quuß uno filtutrunßlit-.promdeneq; nos curioßuseu que non friptufuntfmduguredecet. Non est turnen confentu neum, i E s v m udoUfcentie fue unnos ignuuo ocio ^'tnfe^ffe ; fed probubile eß,ipfum,ut 'm omnibus ßn' gulurem humilitutem preßuret,\ofephum, qui crut ur cbitedus,diligenter in fuciendis OperiS iuuiffe. ideo di-citurfubrißlius,Mutt. i}.Murci 6, Emicuitineo quo» queptculiurls iudicij er fermonis dexteritus,et rerum muximurumperitiu.Etß uutem non fufciperetpubli» cum docendi munus,turnen mter eos quibus cum uixit, fepe degruuifimis rebus conßrebut ; moribus quoque |
R I S T I P V E R I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïp honeßißimisfuum uitÜ ornubut,ut churus effet bonis. Verum, ßcutunteu quoq^ monuimus,omniu huius i e* s v fudu,qu£ quidë 'm udolefcêtiu egitßnguluri humi' litute,quuß nube quudü erunt tedu,ut no omnino muni ßße diumus uires exereret : nee uideretur unte tempus docendi munus ßbi uendicure,uut res nouus moliri. Potedfèrté de urcunis quibufdüfudis udolefcentilt;e, moncrebidoriu memorubilis, quie lob. i. defcribitur: ubi Muriu petit u Chrido donutionem uini m nuptijsi ’ uc mundut mmißris,ut flut quicquid ipfc iußiffet. No« uutem temerê ißu protulit Muriu : fed ßrte uliùs uren nu quu:dü dus miruculu,quundo mopium ipforu miru» culofe fubleuuuit, hubuit cognitu.'Veriim temerurium edmquirere, quod ffiritusfundus neluit fribire,er ubfq^iudurußdeiignorutur. Solet uutem bic etium de peccuto Mdri£,ob umißio nem filij Meßi£,fudu ccllutioneud peccutu Eau:, qua fulutem hommu initio euertit er umißt, qu£ri. Exag geruturfudum Muri£,quiu circu muius obiedum ucr futur : nempe mundi Suluutoré. Sed cum eu res ulterius ßrißt,er in commenturijs explicuri tuliu foleunt, con tenti fimus in pr£fentiu breui explunutione, quod u» tru^i delidu non ßnt exiguu : fed turnen non tuntum fe eundu obiedu difcernutur peccutu,uerum mugis prints cipuliter etium fecundum mteriores cuufus,nempe iudi dumcruffenfum uolututis. Euu feiens er uolens fucit contru mundutum Dei : Muriu mfeiens er condu uo» luntuté umittit ßltum,f(d nihilommus gruuiter peccut. Libri de infuntiu Chrißi confidi, futiles etfuperßi tioß funt : ideoq- merito ub omnibusfuno indicie pr£-ditis repudiuntur. Ampledumur uutem potins eu qu£ perfpicuè funt defcriptu. ilum in ijs folis fidespotefi tu tifiimè ucquiefcere: er utmum eu qu£ certis teßibus no bis trûditu funt,futis diligenter perdifeeremus. Hik il e» nim quodud fulutem nodrum,uerum^i pietutemperti net,omiffum ed. Pr£tereu erhoe rurfus bic utt'mgendu ed, quod no de huius did, quo Chridus publieè intemplo docuit, memorubilis res ueddit, ut lofephus rctulit. Hodu e» ' nim fucerdotes pro more ingreßi tcmplum, reperiunt offu bumunu pußim m eo difperfu effe : id quod prophet nutioné templi, qu£ U fucerdotib. turn temporis fiebat, huud dubièfignificubut.Sedbucde refupr'u didum eß, DE PVBLICO MINISTER!! Chrifti officio,eiusq; geftis ante primumPafcha. CVm induret ium tempus, i e s v chriflouputre pr£finitum,quo m publicum prodire, ^ muxi mum opus redemptionis generis bumuni, ud quod erut ) mijfus, pulim uggredi er ubfoluere deberet, non qui» demfubitoid fuum mmiderin exorfus ed:fedpr£co quidum exceUés pietute,funditute er dodrinu,ipfe ni» mirum lobunnes Zucburi£ filius,excitutus ed,uccepto munduto immediutèÀDeo,ut 'mitium EuangeUeißu» tusfuceret. Quodud huncipfumcuufumfueritmirun do Dei conßlio creutus lohunnes ex jlenUunu, fupr'u ed fuo loco didum : nunc nero neq- ipfe temerefuum munus uu/}gt;iculur,fed munduto Dei ucceptofmgenti ft' duciu er fucceffu per Spiritum fundum inchout Enutl' I gelij mmiderium,id^ tuli rutione. Digreditur u tem plo nierofolymitunofm teflimonium, quod Mofuici ri n 2 ttifi |
|
C E N T. I. L I B, I. C A P. X »9? tut nunc dd fine fuum dccurrilßent. Indtfertoßjoctß m regionibut circa lorddni ( qua ob uidnos mentes De* fertd uocdbantur. cum tarnen in eo trudu circa tarda* nem, utpote pißafo loco, pratis irrigua er paßeuofo, plurimi hommes habitarint ) commoratur. Docet ex-preße er perßgt;icue,hofce articulas prtecipuc,Meßiam iam ejße exhibitum, eum^ eße filium Icaria : quod ad fubßantiam dut pertineret,priorem eum fe ipfo eße,et quidem unigenitu filium patris calefiit, hoc eß,habe* re naturam diuina: er tarnen fie poßeriori,hoc eß,ba* 10 here etiam naturam humana, cuius reßedu atate eum procédât, officium dus ßre,ut fiat agnus : hoc eß, ui* dima ad madationi deßmata, tollens peccata mundi. quam quidem orationis firmam Iohannes proculdubio ex Efiai£ cap. sj. mutuatus eß. Legem,mquit, per Mo fien effie datam,gratia uero er ueritaté per Chrißum fia dam. Docet depexnitëtia ; Panitentiam dgite,appro* pinquauit enim regnum cceloru, De iufiificatione:Ex plemtudme eins omnes accepimus,gratiam pro gratia. De frußibus iußificationis fieu de bonis operibus,fiacié 10 dos effießudus poenitétia dignos.erc. ut quilibet in fiua uocatione,qu£ decet,agat. Depoenisno agentiupani tentiam : Omnis arbor qu£ non fiadtfiudu bonum,ex dditur, er m igndn mittitur. Taxai Pharifixorum er Sadduc£oru impiat fientitiat,de perfiuafione proprite iu fiieite: ideo uocat cosgenimma uiperarum er, Holite ( mquit ) dicerc. Pair cm habemus Abraha. Taxai etia peccata Hcrodis coßanter. Ordiebatur quoq; noua ce remania,baptifiandi extra templu Hierofiolymitanu,in præfiente ^^eßiâ,er quide in remifiionc peccatoru. Lo eus eratprope lordané.Ctetera in uita iohanls,infirius. lohanne uerà,fiamam de Meßia exhibita, tanta au* toritate diuulgante, non debuit Chrißus diu in occulta manere. Abeß iamigiturexoptatißima hora,qua Chri fins ad publics minißeriu accederet : er nouit exade tempus ßbi a patre caleßi præfinitu. Sed celcbri teßi* monio amplißimä fiundione debebat ordiri,et quafipu blici inungi, cr(ficut nunc loquimur) ordmari. id uero qua fit ratione er magnifieëtia fadum,oper£pYe rio publico pracurrerit. Vertfimile quoq- eß,initia W Venit lES vs, ex confilio pa» 40 annis prim'um fiuifië,ut quires arduas tencaret,tenuia'- dum eft cognoÇcere. trit fuifèi^iiZârethfUbi diuhabitMeriit,ad ioheinncni circa tordanemuerfiantë,bapiifiari fiefiepoßuläs. iohan nes uero optime 1 e s v m noficens, ignarus diuini pro* pofiti, negat hocipfi effie coueniens: fie patins à Chrißo baptifiandum effie. Sed docet Chrißus, effie rem no terne rariam :erfiuam quemq; iufiiciam, hoeeß obedientia Deo debitam, ea in re prießare debere. Qgo cognito, Iohannes non diutius reludatur,Clmßuin^ baptifiat. Aficendéte aut Chrißo ex aquis,et orante,ecce cali de* fuper patefiunt : et Spiritus fiandus corporali ffiecie co sa tumbje d(ficcndës,in Chrifiu refidet.eruox clara de ca lo fionat : Htc eft filius meus diledus, in quo mihi bene' placitueß.lJiat.s.lJlarci 1. Luexj. loh. 1. Talipado inugitur et initiatur lefius Chrißus : neq^ unqua mmu' do idußrior tnum perfionaru fiada eß patefiadio, q in hoe baptifimo. Voluit enim Deus, hac ipfia re,filififiui di caufi£ fiunt,quare eü uoluerit fiuficipere:nimiru, uteset remania a Deo et beminibus ad fiuä fiundionë mitiaree tur. Secundo,utfirret teflimoniu baptifimo,toti^ mhti ßerio Iohannis. Tertio,ut declararet fie effie eu, quiefi* fidu baptifimo daret, et in eo quafi eocluderetur ncpti qui fianguine fiuo peccata totP generis bumani effietß* flerfur^ ac mundaturus,ftcut aqua corporis fiordes abl» untur. Quarter, uoluitdocere, totâTrinitatë,homhta baptifimo fieu regenerationi mirâdit, qua mediants tier bo et baptifimo fieret,adeffie. Quinto,uthonoreppeW baptifimu cofiecraret.Sextó,ut ftgnificaret,fie ad baptifi* mu,ut alias loquitur^hoc efi, ad paßiones iä accedere- ledioffidu ornare. Acceperatquoq; Iohannes reuela tioné à Deo, eiufimodi præclarà undionë, qu^uifibUi ffiecie Spiritus S. fieret, Meßiä habituru effie. Etfi autë Chrißus no indigebat baptifimo in remifiionë peccato* 60 murfiufius:jed quafi fiummis tantu digitis perfiringcUS, ru,ficut cittcri hommes peccatis fiordilt;Uti.tamë plures nbsp;nbsp;nbsp;erdme aefierië panels Chrifto ipfia iuuemte wdiabiirM. |
Sic igitur Chrißus minißeriu fiuum aggreditur,ciiiigt; inciperet effie annoru quafi jo, ut Lucas refirt. id qM^ lrenieuslib.a.cap.39 fite inteUigit, quodnonduioi«' nos turn impleuerit, fied in trigefîmu fiua static anniif^ iam currentëingreffius effiet. Lpiphaniushb.i.to-'^ cap. fl. itaficribit: Eratreueraannoruic),erntenfis 10, quando ad baptifimu uenit. Triginta quidë annoru, fiedno plenè. Quapropter dicit,lncipiës effie annoruß rè 30. ibidëet file tempus baptifimi Chrifii deficribUti^ ptifiatus eß Chrißus in îordanefluuio,toanno natiuii* tis in carne : hoc eß,fiecundu Aegyptios, Athyrmenßl duodecima,ante 6.ld. Houemb. luxta Graces,Diffiti* fis odaua ; iuxta Salammos, qui er Conßaniit, litlt;^ Choeafiexta : iuxta Paphios, Apogonici 16. iuxta ihn bas,Angathalbaith 21. iuxta Nlacedonas, Apcllaij ts, iuxta Cappadoces,Aratata 1;. iuxta Atbtnienfics,i^(^ tagitnionis 7. iuxta llebraos,Korefiouam,crc. jo, Variant hic,ut in rt obficura,fientëti£,quanto tew* pare poß inchoationëminißerij lahänis, iße bapüffi’^ Chriflifiadusfit. Qiti tubaru fifio lohannbmmtßtnit fiuum exorfium autumät, baptifimu Chrifli in decimittr,, proximefiequente dic,fieu fifiu expiationis refierut- V(-demus etiam alias in fißis ludaoru, qute a Deo origine habebant, plerunqi eximias res effie geßos. Sed pou^ etiam fieri,ut ßeutidate ficmeßriiahänesChrißtii''* tecedebat : ita eodëetiam tempore,autcirciter,niimfit et paulatim meremeta ficiffie,donee longé lateq; ßiW0 de ipfia diffiunderetur,cr ex omni ludaa ad eunt dief* uatim cöjiuerent. Verum bic tuto licet affienfium ßße» dere,cum no agatur de articula fidei lucundu hoc efi, quod cum lt;etate Chrifii et lubilaoru numerus coutnit-Nam ufiq; ad annu prtedicationis Chrifii, qui finit trigt firnus £tatis,3o quoq; lubilteinumeratur,nec poßtum ullus alius eßcelcbratus. tß aut coputatio lubdao^ù ab eo anno fiumëdus, qui primus fuit introilus m letrt promiffiam. Quid autaltud er at tatu minißeriu Chti fii,qu'amdiudefideratus0 iucudißim'^lubileusl Sicut Efiau 6t eratprlt;edidS. Exeußi eramus ex hicreditsti £terna,per peccatu: iam uero Chrißus nos gratiaTet et uita: reßituebat,parta remißione peccatoru per fan gumem fiuum. Hls de rebus hac tempore cuangeli* fiant,bucemant er perfionant,patcr ealeßis, angefiffi lius Dei homo fadus,lohänes,et plures alij ceminißri. Uunctriones Itfu Chrifti fe(juutur,cjult;t cüin Ew» gdißa probatit fiddittr explicate ßnt,non proficjut- trM |
|
*»7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, DE CHRISTI Primi e?l,clnoi 'm defertîî 4 I^iritufindo ducitunno fd licit fronte [t in tiintti certime conijciés. 1« eo dutem la co ieianit 40 totif diebut dc nodibm, omni cibo dbfîi» nint.ïie'mde cofliduf deerrimos cum diabolo full mes. Primitentitio tS:,utmgratü didboli obedientid,lt;judm DiM ibidb ipfo fldgitdbdt,uioldret,dc de lapiiibuspd* mm ficeret. Alten,ut de pinnu tempU fe pr£cipitë dge ret,negle(îis grddibm.ciuibui pdtebdt defeefus : hoc eft, tngntiddiiboU.res nbmdnddtdSdDeomolirctur. Ter tii.iit prodiés dnte didbolü, eum adonret : qui promit 1 tit feeiddturüregndmunditOquot;glorid tiiu. hocefl,utdr riperet ËcclejliUicu et politicu regimé, dc honores mun a dßiHdret, feu ( ut cldrius noUro feculo loquamur ) ut fient Pipd. id quod nuüd dlid re fieri poffet,nifi didboti lum,qui alus pr'meeps mundi dicitur,ddordret : hoc di, idololdtrid Hibiliret. Sed ChriRus ßrtiter in fud obedic tid,qud Spiritus fundus præferibebdt, perfeuerdbdt : er Sdtdne infultus no munu dutglddio,fed uerbo Dei effied eißimeretudebdt. Prlt;emiu uidorije dl,quod angelidc* cedentes ti udminifirunt. Tmis huius hifiorix fuit,ut ; proburetur Chridus : hoc efi,ut fidtim uires et potentid duboliexperiretur Cbrifi^,et Suthunus uicifiim Chrifii. Erit enim m purddifo prlt;tdi{iu, feme mulieris monomd chid cum ferpete comiffuru effe. Deinde, ut hue utclorid ffiecimé pr£beret fecutur^ mfud pdfiione et morte. Ter tib,ut toti Ecdeßie Chriili typus cbfiitueretur, quód dia bolus edm effet oppugnutur^iet quib.modis,item qud rd tiane mfidijs et uioltnti£ didboli obßjicndutn,m quo no fir£ uidorù ffies fit repofitd,quod pr£mid légitimé eer time fint cofecuturd. in Exodo legimus,ïA.ofcn 40 dieru 3 ffidcio in Symi,legen dDeo dccipienté, fuifje. Hoefirté exemplu reffnciës Deus,in promulgdtione Euagelij, om niumÜlu^rifiimi.perfuu filiu,dtqi ddeb in legis impies tione per Chrifiuperficiedd, uoluit eu codé modo initié ficere. Soient hic diffutitiones dgitdri, in dnimo ne un iliis ifiis pugms eu diabolo inierit Chrifius. Vtrùm c6 fentineu eS:,cor'M didbolu inuififfi Chrifiu, çy periett lum ficiffe,dn m primo,ut dicitur,limine eu pofjet euer-tere,ficutAddmo etEu£ficerdt. Temp^ huius hiflori£ no potefl exdclè tndi, quota ninuru uel die uel feptimd* ni,ibdptifmo, ifidgefii fint.MarcuspræponitScdtim, Mitthfiu Tunc:uerùm ifi£ uoees m Eudgeliüis, no de* notant tépus cotinuu. Defertu uero inter Hierofolymi ttl!richofuiffe,quiddm,utpote loco no longé à lordane difiito,opmdtuv. Hifioria narrât Mat. 4.Mar.i.Luc.4. interea temporis du in offiema pbationis Chrifiu utr* fitur.uidentureafidaeffe, qu£ ïoh.udefeributur,quad lui£iad lohannélegatos mittunt, facerdotes et Leuttas, Huefitu quls effet, er quare baptifaret i nam in flore tu tratlohanls minifierHi. Üegat autfe effe Chriflu,uel E« liim,ucl prophetaifed uocem cldmdntè,db Efaia cap. 40 pr£diüä. baptifare aut,ut et ea uoce et figno pr£fentem demoiiflnret Chrifiu. Peradafua tentatione Chrifius redit ad lohannc, qui turn fuis auditorib. palam Chrifii perfoiüproponit, hune efje Meflia. er de opere dus di* cit: Ecceagnus Dei,qui tollit peecata mudi. fignificans ignu,hoc efi uidima fire,eo fine, ut pecata totius gene ris humani dufirret,et iufiieiä pararet ae largiretur. Pul fit igitur in hoe iohane plané mirabilis lux,et noticia efe femu ey offleijChrifii. Proinde cohortatur, ut omnes turn ampledatur. Puit autem proeuldubie congreffits td |
M I N I S T E R I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3gt;S lis,in quo de grauißimis rebus inter fecontulerunt, qu£ ad Chrifti adiones Jfledabant. Altera die rurfus Chri~ flum fuis difcipulis monfirat lohdnncs. Hoe m loco Chrifius mox duos difeipulos Iohannis, ex quibus erat Andreas, fecum abducit domum, ac pro ' culdubio de regno Dei mftruit. Andreas é Chrifii fchoU prodiens,ffatri fuo Simoni Petra Utus nunciat, feinue* nifje Meßiam,cumq; ad Chrifium adducit. Paulo pifi rcditu in Galil£a infiituit lefus. in eo aut 3 itin£re,incipitfubindemagismagisq; concionari.Voca* tur igitur Philipps hacuoce,Sequereme. Philippus por ro narrat t^athanaeli, lefum efje Meßiam. er is audiens Chrifium longius paffeprofflicere, qu'am humani oculi aflequantur ( ficut dicebat,fe Hathanaelêfub fieu uidifit fe,priufquÜPhilippum crearet apofiolu) egregiä cen-fiflioné pr£fiat:Tu,inquit, es filius Dei,tu es rex ifratl. Chrifius pr£dicit,eum maioramiracula uifurum. lob. 1. Qjsia autem nuptijs interfunt und difeipuli Chrifii, uidentur in hoc reditu plures uocati. o Hoc comitatu reuerfus Piazaretb^und cu difcipulis ue nit ad nuptias in Cana Galil££,baud ,pcul à Hazaretba diftâte oppido,minore dida ob altcrâ,qu£ intra Tyrum er Sidonë fita efi, maior nuncupata. Tertio die id fadu effc,lob.z.fcribit. Sed unde coput adonis mitiufumendu fit, incertü eft.Alij d difceffu d iobäne numerätialij ab eo tempore, quo in patriam redierat: id quod uidetur uerifi milius. Adfunt aut er mater c^ffatres eius : ut uidcatur aliquis ex cognatis Mari£ fuiffe, cui^ nuptias uoluerint ornare.Pionabudaffefacultatib.ffonfum acffofam, ex , defidu uini animaduerti potefi. Accidit aut ibi memara bilequidda.Piam in hisnuptijs primu miraculu Chrifius tdit,mutata aqu£ natura,arcana er omnipoteti uirtute, ingencrofum umunubes tantu hydrias, afiâtes more lu d£oru,propter crebras ipforu lotiones, impleri aqua,et pofiea architricUno degufianda portari. qui ignarus re^ ruin omniu,fatetur effe meU^ uinu,qudm prius appofitfi fuerat.Multa in ea hifioria cocurrut,digna cofideratio* ne: fed omifiis alijs,fingulari hauddubié cofilio Deus con iugium,omniü primu filij fui miraculo coprobare er ho , norare uoluit, quod fciehat Antiebriftu magna ignomi* nia afJiduru.Donu fuit mediocre, nam finguUbydriæ, ut inquit lobänes,capiebät metretas binas aut temas.Co tinet aut metreta congios iQ.hoc efi,dr citer jo cantba* ros,ut nos ufitaté uocain^ : eaq- ratione qualibet hydria circiterurnamcotinuit. Efi aut fatis bonefium nuptiale mun^,in tarn paupere cbuiuioier firté etiâ poft nuptias manfit aliquidrefiduiï,unde fe noui coiuges fufiëtarunt. Eines buius miraculi comemorantur, patefadio gloria: Chrifii,er excitatio atq^ confirmatio fidei in Apoftolis, Peradis nuptijs,Capernaum defeëdit, ducens iamfe* cum comités difeipulos quofdam, fratres er matrem : ue rum ibi non diu fubfiiterunt,ob propinquitatë féfii. DO' cuit autem ibi proculdubio, ac miracuUs magis magis^; capit inclarefcere.loban. a. DE PRIMO PASCHATE, FACTIS-que confecutis ufqj ad alterum, CVm nemine de exada temporis coputatione, quo qtialibet geftaflnt,contendimus :fed utcunq; res recitamus,ficut ex circufiantijs quibufda uidentur acci* I diffe.lohânespr£C£terisdiligëter pafchata annotauit, quib. Chrifius Hitrofolymis fluit, quando minifierio fluo n i publico |
»?9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. 1, L 1 :
publico fungcbatur.ZiK nottU, ijtuntU in noUret imbecil litite poterimuttfeguemur. ïnftSte igitur Paf:hdte,lïie rofolymim afcédit:ibi(^,ut ent i Deo coliitutu,fefe iim luculêter incipit pntefiC(re,çy uerum MeßiS decUnre.
Prim'um templu nundimtionibui profMutu purgat, «turn ui corponli ddbibitit,tMqudm rex illiui populi, fligeUo^ iflos memtores expeUés. Deinde cociomtur de docet,eim domü effe fui pétrit, Acadfe pertmere : dc commonefdcit de pnfenti pro^dUdtione. indiedt iftd Eudngelijld,iuxtd diüupfdlmi98 effe fdäd : Zelut dot 1 mm tua comedit me. Priedicit defud pdßione,dc ofedit, hocßgnu effe omniu mdximu,gu(gt;d moriturm,crpoß tret diet refurredlurm effet. Deinde feit ibi etplurdmi rdculd,itd ut multi in eum credidennt. lob.». Uifcere* but motut lïicodemm,tudgorum prmceps, noäu dd i e s vM uenit,te^ificdi de fud fide.Sed ibiporro dudit dm ßum docente de regenerdtioe^de peccdto,deiujlificdtio* ne,de Deo quad ßnt tres dißinäit perfonie,de lAcßid,de fide,de pdßione, de iudicio,de uitd itternd,de bonü operi bm:quie quidem ibi difcitlongè dUter bdbere, qudm dut 2 ten ex phdrifels didicerdt.
Ab Hierofolymis in reUgud ludtedm iterfdcit, docés, er per difcipulos bdptifmum congrès: quibm proculdu bio dccefferut mirdculd diuind. idea dutem pdßim docet, ^uod ubique uolebdt,quód effet Meßidc, innotefcere, ne quit ignordtia prietextu cdptdrepojfet. intered difcipu li lohdnnis cum iuddtis de purifiedtione dißgt;utdnt, er dd turn reßrut, quad Chrißm catm quofid coüigdt,erbd ptifmum per fuos ddminiüret. iobdunes teßdtur,ifld no fieri temeri, fed ordindtione dc di/foßtione Dei : fq; i- 3 pßm prtcurforem dgere:idm^ tempm ddeffe, quo ipfe crefcdt,fe uero oportere minui : pr^fdgiës ^iritu fudm necem.Docet etidm, tdntum fide in Chriüuuitdmtter* ndm contingere,tohdn.s.
Pdmd idm pdßim concitdtd de Chrißo, eim^ dHioni* bm,er mirdndif fdHiStphdrifeis indigndtibm, ex ludtd iterum fe in Gdlihiedm recepit. in hoe itinereptr Sdmd ridm proficifcitur,ubi memordbilishiRoriddcciditpro pe Sichdr. Digreßls enim difcipulls dd emendos cibos, ie fmdd finten ldcob,Gen. t^.8.fdtigdtuf confidit. Aduenit 4 qu£ddm mulier,hdußurd dqudm,c^quidcmeretriculd. edm ChriRm conuertit, drednd dm pdtefdciens ; nempe quod non bdberet legitimu uirum. Deinde docet edm de uitd aternd per Chrißuntem, fe effe eum qui ßt promifi firn : uocdtü iri gentes : quoi in ffiritu er ueritdte Dem fit inuocdudm. MuUerßdtim in oppidûcurrés,nunddt cæteris M.eßidm,firis dd fintem Idcob federe. lAdgnd igi tur multitudo, ifiim tdm drdux rei cognofcendi ßudio, cofißim excurrut,dc rogdt ut fecu in oppidu edt. No dif ficulter eis more gerit Chrißo. detotu ibi biduu degit,do fc cens de regno Dei,et mirdculd ddiungens. Udq; prdcldrd eduntcontißionem,iefum uerèelfefdludtorem.ioh.d.
ïidzdrethim, ubi erdt nutritm, cum ueniffet, docuit in fyndgogd, legens locuEfditt 61. Spiritus Dommifut per me, ere. eumq; explicuns, prorfm dd fe dccomoddt. Hlt;ec,inquit,idmfd(ld funt. Deinde tdxdtipforti peccd-td, quodfe contemndnt :docet etidm, dlios uocdri,ipßs reieilis. Pluim dutem reprehenfionis impdtientes,eum è fyndgogdexturbdnt: er trdHum mfubUmem montem, per pracipitium deieäuri erdnt,nifi mirdculofefe ipfot 6 rumftiroribmfubtrdxiffet.Eucx^.
B. I. CA P. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50»
Circd hoctépm lohunes in cdrcerê db Herode coied' eR,eo quod régis meeßu cor sm ctmdnifiße tuxurcc. W äenm igitur und cum Chrißo eß minißerio funiius : H dedit ed res Chrißo occdfioné,ut in Gdliladm regreint tur,ne Her odes in ipfum quoqi dnte tempm fieuiret.
Pulfm Ndzdrethd,uicinid grdtißimd Eudngelijfimi er mirdculis coplet : er grdtmfuit plurimis in Gdlileilt; qui Hierofolymis ipßm mrundd fdiUd dffiexerdt.Denvi etidm uißtdt Cdni Gdlilæa, in quoprimumirdculUciu o derdt. lnijsdutregionib dumcomoratur,regulwq^l' dum dccepto nuncio,Chrißü ex luddd in GdlUdd ucnif fe,Cdperndo excurrit,ßrte unim diei itrnere: obnixlr'gt; gdns,ut Chrißm filio fuo, idm dnimd dgcti,duxiliü pri* Rdret. Chrißm dut hominis fidem exerces er excitonu graut oburgdtiuculd innuit,eum in mirdculis ey prdfm tid Chrißi fixum folummodo effe. At eo infidnte, Cbrh ßm dbfens uerbo fuo filium curdt. Regulm itd preßeib ut firmiter creddt, dbfentis Chrißi uerba tarn tfiadi effe,qudm fiprüfensddißct. PoRridieoccurfu feruiu 0 lorum de euentu certior fit, er totd eim familid in did* Rum credit. Pulchrè dutcmChriRm deducit diner* bum,er uultnos eo innititdc non dubitdre,quinqf^ uerbum fit efficdx.lohdn.d..
Pdulo poR Cdperndu comigrdt, ibi^; im duitatisii^ pifeitur.idquod Mutth^m Efdia 9 pr/didu effe dbuH fieferiptu eßtTerrd Zabulon, er terra tiaphthdlim, dit maris trans tordané, GaUhea gentiu,populus qui ami’ll* labat in tenebris,uidit lueem magam : et fedentibiu W« gione umbra mortis,lux orta eR eis. Mat tb. 4.
0 Tran fiés enim ripam laci Galilaa,pifcdntes Paru d^ Andrea fidtresuocat. Deinde etiam lacobu er Icbanné filios Zebedafrefarciétes retia, uocat:qui extemplo reb Ris retibus,obtéperdntes eum fequuntur. Mat 4r.'idr.'.
Circumit autem paßim totam Galilaam,prlt;edicdS Elt; uangeliuregni, cuim hac fuit furnmat PcenitentiadgiUi appropinquat enim regnu caloru. eaq^ omnia cofimd er ornatfadis miraculoßs, no inanibus, fed qitibuf iun^ bantur hommes in corpore er anima : accohigiturbH ratione Eccleßa non mediocris, paßim è Galildd,Ecti* o poli,Hierofolymis,ludad et lordane cofluétibus. I^dt.S’
Cum autem no moUretur feditiofos tumultus, aut w* uaßonem regni politici Chrißm, tantum id unum habet ßbißudij,ut rudern et pharifaicis firmentisfafcinataplt beculam dextrè inßituat, de ijs potißimu qua ad couer* fionem ueram^ panitentiarn pertinerent concionatur.
Turbaitaq; prafcnte,in monticulu afcendit. acindt) ut db omnib. uox dudiri poßit,uerba facitficut lüattb.l-6.7.cdpitib. prolixedefcribit. Acuerifimileeß,ncinuni tdntuhora,fed fapim interieRis uidbus Chriflumbune ccetum erudijffe, multdq; copiofim explicate. Captti practpua funt : De ueris bonis operibus, qua fiaffifi Dem,ceremonidlibm,qua fold faeer dotes exaggerabat, quam longifiimè praponédis : ut de humilttate,feu tinto re Dei,de manfuetudme,de ßudio pietatis, demifericot' did,de cdßitdte interiori,de pacis Rudio,de cruceertoh rantid. Attexuntur dutem hifce pdraneßbm magnifit promißienes, quibmanimi piorumdd praRandabciH opera excitantur. De confißione, de fine bonoruntO' perum. Hac in primam partem reponi poffunt. Alte* ra pars huius condonis, habet doRrinam de lege, quoi neceffiefit earn impleri:d(benefidoCbri8i,qu'odiito luntrit,
|
J«t mus. Deniq;omnidin unucumulucoUigentcs,petimus, er mdnißßds Udgis libidines er contdmmdtiones corpo ^° ut à cundis mdUsßue corporalib ■ ßue friritudltbus, not rum, fed etil interiores prauos motus, etß no m opus exa temu erumpAnt,occAßones impudiciti£, répudia lüicitd ermiußd. Odautt, quad ita enarrat, quad er periurid er dlid iuramentd lilicitd prohibeat. Podca et feptimum decldrdt, quad pr£cipidt de patientid in miurijs, oßteijs ergd alios, elcemofynls er liberdUtate, betießccntidergd immeritQS,ßendidone ir£ er uindid£. Et grautfrimdin quim temporalid, li.ee enim cAducAeße,er dufrrre cor, ergdmimicos noßros,priemid dpud Deum confequdtur. 3° quadfoli Deo debebatddh£rert,Et monet,resfcdndaloa Mstth. s. Q^drtd pdrs eß, in qud tdxdt hypocrißn in operibus ; ic docet, quomodo ßnt fdeiendd bond opera, eet no conuehdnt uißus copid. Tertiu,què)dindni[olici» tuend’:incoelis,naquidbßt,ernthilcuretinßriord,dut4o tudinenosexcruciemus,dcopdrdtione trdhitArgument Um tÂntuloco fitdlligdf,fedquiubiq^ ßtierßmulpatés nbsp;nbsp;tumiStdtur nos no poßumus mutdre,fed 'n Deo eß:itdqi ßtdAreomnis generis bond, ßue temporAlid,ßue xternd. nbsp;nbsp;nbsp;credumus, eum quoq-uiélu prAbitur u eße. Quurtu, db Demie res exprimit, çy quidc ordine collocdt. Priores et . exemplo florum er herb dru, qua mirificè exorndntur 4 emniudmplißim£funtßgt;iritudles,utuidelicetnoméDei nbsp;nbsp;Deo,dcprouidentiediuin£teßimoniu frrunt. Quintu, motefcdt,Ac fdnUfrcetur in cundis hommibus. Nomen nbsp;nbsp;gentes,ignAros Dei,itd dnxios eße de fußentdtione. SeX' Autem Dei in uerbo expreffum cß : ideoq- totum uerbum db ipfo Deo pAtefddum er trdditum compleditur: deß' neuerbo Dei homo ignordt Deum, et eß quduis beßidfu er nimiß reru corpordliu deßderiu er dmorem. Deniq^ rioßor.Petimus igitur uerbi illußrdtioncm:etßmul,uted nbsp;nbsp;pulcherrimd fententid,ordinem rerum expetenddru trda omniA qu£ in nobis er extrd nos cofrurcAnt nomen Dei,so dit ; Qu£rite,inquit,primttm regnum Dei,er iußieidm eius,crh£c omnid ddijcientur uobisMdtth. 6. Sextdpdrs, cß doßrind de frrmd iudiciorum, ne ini* que iudicemus.Pätio,ne idem nobis euenidt.Deinde,po fa .fefieri,ut mdgis ßmus culpdndi, quArn dlij : ideo quemliu bet d fe debere mitium iudicij fumere. Hdc nimirum rd-‘ DE CHRISTI uenerit, ut legem ipfe impledt. qud quidem re hdud ob» fcuré decldrdt, nullum hominem potuiffe idprieüdre. de iu^icid Phdrifieorum,ut qu£ non ßt impletio legis de iu ßiciduerd, que longé exceddt Phdrifteorum iußieidm, ut que ßt impletio totius legis,pr£Üitd per folum Chri» ßum, ßcut inquit : Hon uenifoluere legem, fed ddimplea re. ' Tertid pdrs tß decUrdtio Iimoris,feu eius fenten* tie,^ Phdrif^i no pofmt perßde lege Dei implere. Lea gern enim plurd requirere, qunm ipß uel opinentur, uel docedutmempe non tdntu exterioré,fed er mteriorë, er-quidé omnibus numeris dbfolutd obedientiü. Exponit igi tur Aliquot Decdlogi pr£ceptd, ut legis fententid germd nd pdtedt, er Phdrifei tdnqudfdlß dolores confunddna tur: Populus etii rede delege tnßitudtur,er cupidius be neßeiu Chrißi dmpleddtur, qui hominu nice lege Adima plcdt. Explicdt Auti quintu prlt;eceptu,quod dit no tdntß homicidid iniuUd probibere,fed etii uerbd irdcudd,etge ßus mdleuolcntiÄ pre fe ßrentes,cr inuidiÄ dut ßmultda tes. Etfey:tu,m quo dicit prohiberi non tdntu ddulterid, proponit rdtione, db exemplo Dei ergd omnes^ qui Solii lu:e pdtiturermdlos et bonos früher quad mdnfuetudo nempe ut non indnis oßentdtio corn bommibus qu^rd* tw, dut priemid feculdrid : fed in timoré Dei cd pr^ßdn ds,et Deo copenfutioné dignS rehnquendïeffr. Trdddt dutédeeleemofynd,de ordtione. etquidem integrÂfrrm ordtionis trddit,in qud includit et doflrmn de muoedtio' ne,er res petedM.Primum quit ßt inuocÄdm :nëpe pdter tlt;xlefii},nÓ credtur£:et pdter,no tyrünus odiofiu dc me^ utfuntfdlf£0piniQnes erh£refes ,ueimuürentur, uel Auertdiitur. Cmn Autem euro noßrd reludetur, Diuboli prdßigire ßnt horrende e^r potentes : idea petimus, ut Deus regdt fuu uerbiminideriu,nos^ totos regenerct, cr uiresfubs minißret, que in nobis ßne ipßus numine non exißunh Petimus etil,ut ed que Dei uolutdti reßßut,ßue in no bis,ßue extrd nos, cohercedt er immutet. inde de eßvdu uerbi,ewq; regiinmis folicitdmus,ut uoluntdté Dei exea quimur,tum ipiritudUtcr, turn corpordliter : ßcut bedti ^geU in caiiSf ne ßmus bic udfd irre, mmcipid Didboli, |
M I N I s T E R I o. JOi- fedorgdndmifericordilt;e. Poßh£c trartfeendimus ad cor poralid,uno uocdbulo pAnis,omnisgeneris bond corpo» ralid,dd hanc pr£fenté uitam neeeßdrid,petentes:qualid funt,udlttudo,fenfuum reditudo, uidus, benedidtofrua gum omniti er dnimantifrder falubris, conferudtio con* iugioru,libereru,fdmili£,mdgißrAtus,pdx,dmicorucon iundio.Petimus,ut Deus contrArid duertdt. Ineptueß, pane dd Eucharidii transfrrre, licet id plurimi freerint^ Kox Aut rurfus inijcitur mentio reru ßgt;iritualiu,ut me» »o minerimus omnidnobis exgratuitdDeitnifericordia ca tmgere.ideoq; etiä in rebus corporalibus debere prdluco re fidem in Chridfrpetente remißione pecedtoru gratis, propter mediatoré. Attexitur pr£tereA admonitio, ut nos quoq- dUedionis ergd proximußmus memorcs,non exerceamus in imicitids aut uindidas. nbsp;nbsp;Porrà petimus, ne Deus frena laxet Diabolo, nobis indeßnenter inßdias er exitiu ßruenthetdlioqui nos gubernet,ne in tetra peO catd rudmus,ne 'ne in periculis aut aßHdionib.fuccumba miferos hommes in iHd miferidrum uaUe perpétua mfre ftdutibus,dementer liberet, er in uitum dterndm uereq} bedtdm coüocet. Hicconfirmdntes,concludimui:Tuunt enim eü regnum er potentid er glorid in feculd, Amen^ . H^c in hi^orid Chrißi,non dlienum eH recitdre et difce-re. Commonefdcit etidm Chrißus hdc in pdrte de ieiuniOi Quintd pdrs eßgrduis ddhortdtio et dodrmdtUt uertt bondmempe ffiritudlid eS“ dternd, compdrentur potius^ fds uitddds effi,iüd uerô bond c^'c letcrmi. Ait iinpoßibia le ejje ,duobuf dominé fimul udare, dut ddUâum eßi^ Decide, quo mdgis oüenddt non eßipietdtis, tdiitopert reru corpordliü curd teneruproponit confoldtionu drgu mentd,primiim Àmdiori:Animd feu uitA dedit DeuttEr-go er uidu dd edm fuUcntdndd. Secundu À preuidentid Dei.dMq; curd crgd uiliord dnimulculd, quim funt hoe mnesM uolucre$,quæ omnes coferudntur er aluntur, li tum,efje fru^ranei mticerdtioni. Non auté prohibet Id- cr nimiu rcrü corpordliu dtßdtriH er dmorem. Deniq^ tienefore, ut temperdntius ermitius ßmus proximuni trdfidturi, Septimd pdrs,eß ddmonitio dd minißeriu uerbi per' tmens : cuius res uocdt fdndum er mdrgdritds, ne mdi» 60 gnisfeu impcenitentibus proßitudntur. P^dtiones funt: Pri)num,ne contumeliofe uerbu Dei trdHent, qudß peü h 4 |
|
JOJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LI but murgciritdt cocutcuntes. Alteru^ne inßammäti odijs, perfecutiones exAljgt;mnt,ßcut canes laceßiti mordent. Oilaud pars, rurfut continet dodrinam de oratione: nempe quad ea ßt Dct uoluntat, ut m noßris neeeßitatit bus cum inuocemus. Deinde attexuntur promißiones, quod Deus certàßUexauditurus er largiturus bona no* bis neeeßaria. Earn uerô promißionem amplificat a col* latione : Parentes rogati à liberis, non denegant petita: multo uero minus pater iUe cxle^is. Hona pars,eß pneceptum generale de dUedionis ope ribus,ac fumma legis. Decima,eß adhortatio ad fedanda pietatis dudia, er conßedandam uitam lt;eternam:er monet,ne periculis ab* ßerreamur,item multitudme pereuntium.eße enim uiam angußam,erpaucos earn inuenire. Vndecima, eft pr^monitio de uenturis falßs dodori» bus. Docet, quali ßgt;ecießnt ueturi : nempe honedißima. quo fine, ut rapiant ac lanient, no aliter gravantes ac uo races lupi. Traditprieceptum, quad uitandi:quam qui* dem ad rem indicium falforurn dogmatum neceffariü eß. Pr^fcribit regulam: a' ßudibus eorum cognofcetis eos. et monet,tam iinpoßibile eß'e,eos bonos ßudus gignere, quamfßinas uuas.aut tribulos ficus producere. ac mma* tnr eis mtcritum,qult;gt;d non fint diu duraturi. Duodecima, hac occafione docet de hypocrifi, quad nemo debeat ea feduci, uel etiam externa alicuius ßecie, quamuis iüe fit exitniè dodus, autmiracula etiamfaciat. lAaüo ed ; Deum enim in extremo iudicio non habituru ifiorü donoru rationier eos omnes qui operatifunt ini* quitatë,abfq; poenitentia,a fe repulfurü effe. tda iam,er qutecunqi hadenus tradiderat,cocludit generali adhorta tione et mditutione,ut et audiantur uerba ipfins,er fiat. Ratio eß: Nam tali modo in aduerfitatibus confifii poffe. Verkm earn rationem coparatione eßirt,fumptd à domo in petra coUocata, qu£ aduerfus omnes tempeßates fir* ma conßdit. Deinde ponit antithefin: eum qui tantu au diatuerbü,er nonfaaat,hoc eß, fit fecurus,eße ßmilem domuipofit£ in arena, qu£ uentis er inundalionibusfa* cilimè moueri er euerti poßit. Hißeconcionib.auditis, uehementer eius dodrina ad*, nurantur. Non enim tam frigide docebat, ficut fcr{b£, o* pinionib.falfis dementati: l^att.y. Aliquifentiunt.hunc montem uix duobus miliaribus à Capemao abfuiffè.Ve* rum incerta,nuUiusqi moinenti,mif[afacimus. Pmita c6cione,qu£ maioris er at maméti, adiungit mi racula,tum ut omarent fuam dodrinä, turn etiâ co firma render pr£tereaoßenderent euidentifiimè, Chridu non wodo homme: fed et Deu,uerumq; Meßia effe:omnia ma la, qu£ peccatu tanqua diluuio in getf humanu inuexit, ablaturu eße. Hic auté primu fe oßirt leprofusfm itine j re forte occurrens. Ndiw quia contagiofo laborabat mor' lgt;o,cr alioqui lege ab hominu frequentia arctbatHr,cons fentaneu eß eum uel concioni no interfniße, aut à longé aufcultaßi. Pr£clarä auté fide prodit,in eo quod a dm ■ do liberatione 'a lepra expetit, eiq; facultatem attribuit, quam norat nemme aliu babere:nemp« in momento tan* tarn corporis corruptione toUerc. interea tarnen, ut in re corporaU, fefe uoluntati Chrifii fubijcit:paratus earn cru cem longius firre, fi no uideatur Chrido,fibi opem ferre. Deledatus dut Chrißus tam pradâti fide, promptißime lt;nbsp;rejfiodef.imà uolo,mudus eflo.Didu aefadu homo mun |
B. I. CA P. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30 dus ac fanus exißit:eumq- adfacerdotes dblegat,t!o uni» ^p more iud£oru,fed ut hac miracula Chrifli expendtrH' Dodrinas in hac hißoria propofitas excutere,nÓ ç«i‘ dem huius indituti eß: fed tamé infignis Chrifii prcvpi tudo ad firendu auxiliu,redè inuocantibus,fidem noên excitare debet. EtcertèpotëtiaChridiimmenfa, quao* flendit fepeccati uires deßruere, digna ed confideratio* ne. Conßituiturautem aquibufdam circahicttn'fO' ra, finis primi anni pradicationis Chrifii. 0 ingreßus rurfus Capernau,centuriDnë quendi hß»^^ obuiu, qui rogat auxiliu paralytica feruo : er tam pi^* fianti fide praditus ed, ut odendat fe uerbis ChrtHici^ uirtuté tribuere, ut quicquid dicat, id certà fit euentur»-Qua quidé cofißione motus Chrißus, egregiè dus fUt^ célébrât, erprafirteumfilijs ifrael, docens ItadeMc»' tionealiarugenttu. Deindeconuerfus aif.Sicutcredii» fii,fiat tibiquo di£lo,£gerferuusconualefcit. lAattli-t' Demde Sabbatis in fynagogam fe confirt,ibiq; palam ß eet tanta dexteritate er autoritate,ut omnes in fui ainß , rationem trahat. Accidit aut quoda tempore,ut podqua Sabbato mfi' nagoga docuiffet ( fepius entm id eu fieißi, ex uerbii £• uangelidaru apparet )utin fynagoga ueniret hemoß* mundoßiritu obfeßus. is uoeißrabatur de i e s v, ^»lt;gt;^ uenißet ad Diabolos perdendos:et fe fcire,q, eßetfan^ Dei.Sed nolens recipere teßimonium À Diabolo i esv^ ilico pracepit, ut cacodamon taceret,er ab hommem* ret : id quodfadum eß. C^mnes autem turn magisadmiti bantur,er fama eius per totam GalUaam diuulgiibat»f-3 Synagogam egreßus 1 e s v s ,focrum PetriuifinbF bri conflidantem. quam fimulac tctigittpridinticfii’^^^ reddidit.ïAarcis.Luca 4. Sub ueßeram plurimi agroti et damonibus clfifd^ Chridum perdudi funt:quos quidem omnes u(ïbo,iwPgt; fitamanu curauit.Ethucapplicat Matthaus Efaiedi* dum cap. ss-ipfe infirmitates nofiras accepit^cmoßcs portauit.Matth. s.Marci i.Luca 4. Altera die fummo mane in locum defertu fecedit,pft* ces fuasad Deum quam ardentißimifundens.cr‘‘PP^'^^^ 3 eumfapius idfaditaße, ut oraturus ab hominu fiequt»* tiafefe parumper aueUeret.Sequuntur autem eum Simt» er caterifodales, hominumq; caterua no parua,mif»t»* lis eius excitata. Verum Chrißus ibi in uicmasrtÿtuf^ excurrit,in fynagogis Galilaapalamdodrinaccelefi(»i ßargens,er damonia patenter eqeiens. Marei t. tuc.4‘ In hac peregrinatione,ait Marcus cap.c leprofum »ff ba Chrifii fanatum eße. Admodum autem fimHisell^*^ hifioria,ei quamMatth. cap.9.ante centurionécomemt* rat. Sed non dubum tfi,fimiles hifiorias plurimas œ^ fe. Hac autem fada, per omnialoca iam célébrais, W* tam acciuerunt hominum multitudinem, ut ewtatem w* gredi non paßet: forte ueritus,ne a magidratius pounds alicuius feditionis infimulari poßet. idea fris fealù quandiu cotmetfm lacis minus frequentib.degensMitr '' Accidit autem quodam tempore,ut turbis cr mulUl» dineconcionum defatigatus ,iuberet difcipulos tnifit^ re, Priufquam autem nauim confcendunt,Scriba défirent fuam operam,ait:Magifier,fequar te quocun^ MS‘ il iüe ei pradicit:Se eße pauperé, nee paffe apudfe magM 1 diuitiasuenari. Alij rurfus roganti, utfaltem Dommiu ei concédât mortuum patentem terra mandate : died, id |
|
DE CHRISTI M I N I S T E R Ï O. 1-0? Ctj'elt;iudtur,er snortuosßndt fuos [epelire mortuos na probibens quidéStoicèdfjèHut humuniores ergdfuos, fedoflendens hdneuoedtionë ceteris rebmanteponen^ dim tffe.?ofih£: i s s v s ftipdtui difcipulis,nduim ins greditur,feq; mdri committit.Pit dutem,ut exorto uena tofieuißimo, nduicuUpropemodu fludibusobruere-tur. i E 3 v 5 uero qudß rebus omnibus fdluie er tran-quillis, dulcem edpit fomnum. Gifcipuli mortis peric» lumddcßicernentes,excitdto ChriHo cldmdnt: o'fdl-Udnos,perimus. 1 as vs eosdefideiinfirmitdtemere* pdt:er con^^im fur gens,muri dc uentis imperdt, ut fe-deniur.neque irritd uox eß,fed pdrent credturx induis ntdt£,fumntdq; efßeitur trdnquiUitds. Cum dppulißit dutemddregionem Gergefenoru, duos dtemonidcosin tnonumentls hdbitdntes,ftuitid in pratereuntes immds nem exercentes, d Gidbolis liberdf.dcpermittit Gidbo lis,uti rogdbdnt, ut in porcorum gregern ( erdnt autem ßrme bis mille ) impetu failo, ad unum omnes in mare pr^cipitdrent.üdcrenuncidtd per pafiorem m ciuitda if’tt, egreßi dues rogant lasvfs, ut ab ipforum finis bm difcederet : metuentes forte er reliquis fids porcis, neprafinte Chrifioeos anütterêt.Nialut igitur Cbriüi quim fuoru porcoru iadturam fiacere Prohibitum erat Guidis,nefuiUduefcerenturtnihilominus hic porcos a* htm,proculdubiolucri gratia,ut uiçmisgentib.uendes rentAdeo Chrillus eos hic puntre uidetur,M.dttb£i 8. Hmc rurfus transfretat. et cum aliquddo ad mare Ge nefaret flAret,er turba undiq; non exigua colligerctur addudienduuerbti Gei,nAuiculdm Simonis dfcendit,dc turbï in littorefianté docet. quopfiih, pnemiulocati fitggefii redditur'*,iubet Simone explicare retiain alto mari.Simo, etß fentiebat ißd cum pifeatoria arte mini me quadrarettamé uerbo iefu fie parituru ait. Qj^id fitl inox iimnißis retibus,tdntus pificiu numer'' cocluditur, utreterumpereturtet aduocatis fiocijs, duce nauicuUpi fidb implerentur. tlocmiraculo Petf motus, ad genua i E 3 v prouoluitur. Sed Chridus uit, eum poßbac pifica toremhominufore. SpedAtores buius reifiunt lacobus et ïol}Annes:quiet ipß poßea Gominu fiequutur.Luc s. fiones. Non tarnen abßerrerife tam iniquis iudicibus et liiboc itinere,priufquö Capernau mgreditur,rurfius 40 tradudionibuspatitur: fedpaßim cadella er duitates leprofinmfanat. Etß autipropemodu uidetur couenire cuea bißoria qua Matt.S. deficripta efi,tamë no cd du bin codé fiapp accidiße. Porté tarne et Lucas no täaccu rate tépus bißoriaru ab alijs cognoficere potuit. Luc. f. Ingreffius duitatê CapernaZ,latêrc diu baud potuit. Mox igiturfiama de dus prafientia diuulgata, caterua» tim id eum Accurrunt,partim ut docente audirent,par Hw utcurationes morborg db ipfb impetnrét. Accidit Autem, ut quatuor pArAlyticu Apportarent : quem cum ad Cbridüfèrre non poffient, tedu adium patefiaciunt, sa mde bommé demittentes. PradicAt autem fidem corum ^uMgehfta.lefiusnero odendés palam, qualiseffit Sol uator, Aut AUxiliAtor,Aut medicus,initio ei renußionem peccAtorÜ claris uerbis annunciat : qua quidé re mone» bat, morbos ex peccatis ficaturire, qua omnes hommes iam peruafifient : fie^ cum fintem morboru,hoc eß pee cota ablaturu.Scriba ac Pharifiai audientes,tam mani» fèfiè remißione peccatorü annunciari,blaffihemièi indb canteffie:uerum effiari non audent. Hie Chrißus ipfioru nbsp;nbsp;Poßea 'm templo cum docet,nc ruat in peccata, er ma» etia cogitationibus, tanqua uerus Geus,perffiedis,fine öo lores panas fibi accerfiat. Prat autem turn dies Sabbati. pAuore eos obiurgat-zr mox iubetparalyticum furge- ludai igitur uidentes, eum hominem tollere ledum fuum |
JOlJ (O 20 re,lcdumq; proprium leult;ire,dbfiolutionem hdne fiuam illufiri miraculo confirmans,uocationemq; fiuam egre» giè ornans. Matth. 5. Marei i.Lucte s- Egrefifius rurfius ad mare,docet muhitudinem. Geins de pr£teriens,conlfiicit Matthieu, ( quem Geui Alphei Marcus nominat, Lucas tantü Leui ) ad teloniu fieden-tem. cum mox uocat,iubcns fie fiequitidq- protinus facit, Matthaus 1 b s v m conuiuio extipiens,alios quoq^ fiua profeßionis homines, nêpe publicanos, inuitarat : quo$ cateri iudai ob quaflu et exadiiones, pro peccatoribus babebant. ld pharifai er Scriba uidentes,criminantur: quafinefias effiet,cupeccatorib.cibu capere. At 1 e s v s palam affirmai, fie Pharifiaorü iuüicii auerfiari,cr pee catores agentes peenitentiampromptißimi accipere. Paulo paß dificipuU Iohannis quarunt,quare ipß et pharifiai ieiunët,lefiu aut dificipuli no ieiunét,edq; re ui deaturaUfs effie ficandaloiSed Christus refiiüdet,nullam nuc eis neeeßitati incubere, ac ieiunaturos pefiea Chri üo (ublato. quo quide reßponfio etia hocfiubindicare uo luit,ffiontanea iemnatione no efje cultu Gei. Lucas hèic interrogationè tribuit pharifitis,qua ßatim in couiuio fit fa^ia.'VerùmcateridiueUut,Matt.^.Mar.z.Luea s, Interim dum bac aguntur, princeps quidÜ ad Chria ßum uenit,qucrula uoce exponens,fiuam filiam, effie dea fiunilam : ac rogare,ut impofitta manu, earn uita reßU tuat. Qnifiquisiüefuit, illufirisfianè in eo fides fuit,tri buens Cbnfw er nufiericordia, er potentiam infinitam. i B s v s niox comitdtur principem. Gum autem funt in itmcre^biemorrboijjddttdcluueftimtnti lESv mirabi 30 literfandtur Gemdt domum prmdplf mgrc^u^^cxtin âam eimfilidm uirtute uerbi fui,Abflt;^ mord in uitêi re^ uocdt:qu)e res prxcldrdm de Cbrilïofdmdm excitdt, Gifcedens in de,duos citcos fe[e mcldmdntes uerd fi^ de, ut recipidut ui[um, iuudt. Non multo póft er dx* monidcü mutü fdndt. Turb^ tdutis mirdculif obüupe^ fddite,liberè prolitétur,nunqud ficmïfrdcldppdruijje. At Pbdri[£i cdlumnidbdntur,jlne fronte er contrd con fcientium diéUtantes, ej]e didboUed^ impoflurdf et iUu» adit,in fiynagogis,ipfis Sabbath is,palam docens,er in» numeris miraculisfiefie declarans. Videns praterea po» pulum ueris do£iorib.deflitui,et horrendos tenebras in doilrinagraffari, monet,ut Geus de mittédis fialutarib, dodorib. interpeüetur:fiubindicÖs,peculiaria et magna Gei dona effie, dadores ueraces effie, er identos contrà, poena Gei mgentem effie,quando dodoresipfi cacutiâti erfialßs opinionibus fint quoflfaficinati.Matth. $. DB SECVNDO PASCHATE A baptifmo Chrifti. AGuenit interea rurfius dies ludaoru fidas, qui putatur effie Paficha:eo quodm Samaria lob. 4. Cbridus dixcrat, quattuor menfies abeffiead meffiem, qua inter Paficha ef Pentecoden in ludaafiebat. Alij Pentecoftenopmanturfuiffie .fiednos fiententiade Pa» fiebatefiequimur. Aficédit igitur 1 es vs Hierofolyma, ibi^ homme uigintiodo annos agrotante, ad Probati» cam pificma,qua Petbfieda cognominatur,uerbo fianat. |
307
C E N T. I. L I B. I. C A P. X.
jot
fiiü,demtntäti piperflitione, couMturprohibere turn, neiipropterfdbbMbiobferuiitiontmfiicidt.Atiegro-tM recuptraidpinitdtc, ait : fibi hoc a fuo benefadore effe pricceptum. ïuiiti pojlea 1E s v m, tanquam uiola^ torem Sabbathi,grauiter meufant.Sed i E s v 3 rejeton-det/efacere hoc iure,tangua Deu, cr mandato patrie. Cum ante Uli magli ofjinderentur,incipiteosgrauißis ma condone erudire,guod mißui fit 'a patre, ut uoluna tatempatris exequatur : guod fit léguant patri: guild fintfua opera,nempe uiuificare,omnia iudicare, uitam teternä dare, refufeitare mortuos : guild fide m Chridu contmgat remißio peccatorum,et uita:gucdhabeat te-fiimonia patris coeleftlt,cr lohannit baptijla:, cz propria opera. Taxat ipforu cedtaté et obftinatia. Dedu dt cos ad Scripturam,Qr ait earn de fie teftificari-ioh.;.
udiea Chriftum 'm plant anda er propagandaPcclefit iuuarent. à refurredione demum uniuerfiales praconti conüituuntur. tdeo expreße mandatur, ne in Massent tium er duitates gentium abeant. Debebat enim otiu nium primii tfraeluocari. ïpfie tantum ChrißusgenttS adit, ac recipit, er beneficijs affleit. Duodedm legtnu tur,figt;rtè ad patriarcharum feu duodedm tribuumpin puli tfraelnumerum. Sed hitc 'mcertafunt. EtfiauM rudes hommes 'mitio uocauerat,tarnen in fuafcbcla ut 10 ledi dodrina imbuerat, et ddneeps guogi 'mfiituiMte finit eos, articules fidei pro arbitrio fingere : fed aMi pta et tradita tantum ex ore Chrifii,alijs fideliterpto» ponere iubet.Matth.io, iitard 3.Luca: 6. Eortnawt“ dam dodrinicpriefcribit, utannundent,regnuinLn iam appropmguare. Aliguanto autem prolixius lt;05 ad munus tam arduum 'mdruitiHe cauponenturuefiu Dei,et dus donameauaridic ftudeantjipfoshibüwnt
Sabbatho, guod Lucas lAsvrofiéTi^u-rcfj nommât, per fata tranficute 1 e s v, difdpuli dus auulfts ffiieis co mederunt. guod conffiieati Pharifiid, mox exclamant, Sabbatum effe wolatum. Sed Chriftus eos défendit,prie mum ab exemplo Dauidis. t Keg.zi.gui coadus neeeßi tate,facros panes,gui propofitionis panes appeUabane tur,eomederit. demde a fine fabbati,guod propter ho mines cfifctmllitutum. Tertio,'a fuaautoritate,guod eßet SabbathiDominus.J^^ardi.tucie s.
effe corporalem fiuflentationcm ex hocfundionCJidf' merè contemptoribus Euangelium pr^dicent : faldtitt 20 precentur,ubieffent condonaturi:faftidientesuerhiiV Dei, relmguant. tHorintfe in odio propter mininibi‘‘ dum uerbi futures etiam ddneeps, er perfecutie«(ß laturos turn à dodoribus fol fis, tumopotentibm biatis fieculi:ne propterea abijdant uene dodrina proffitte nem. Sciant Spiritum fandum ipfis affuturumintof^ fißiontbus : item alias ergo pios,impios fauiturcs-.n^ cognates'm cognatos.IAonet,ut perfeuerét Dateispr teflaté fugiendi 'm alias duitates. Acdpiebanicnntt ^* pofioli pcculiare mandatum pofieo, ut ubiuisgediatit religiefißim£ fabboti obferuatibes,guib. lAeßias uerus jo docerent, nee in una duitate perpétué immorarentuf. fiefe patefadebat, er ornaboturdus dodrma. Plurimi PriedicitChrifius,perfecutionesnonceffaturasergilt;!*
Alio Sabbatho mgrefifus fiynagogam 1 a s v s,docen digratia, contra Pharffeorum religuorum fuffragia, guendam aridam habentem manum fine moralanat,do cens, non effe prohibitum fabbato benefacere. Et erant dus miraculofie zy-repentme fianationes ipfißime er
etiâ ea occaßone conuertebantur : necimpediebant ifta ta fiubita miracula,uüas adiones fabbati.N.ar.ï.Luc.6, Pbarifid impatienter reprehenfiones Chrifii firent tesfmuidebant eiusfadis,guibus fubmde maiorem fibi autoritatem er gratiam condliabat: guieres Pharifao rum autoritati plurimum derogabat. Itag^ cum Hero* dianis aduerfus Chriftü conßgt;irant,ac de nece dus cont filia dam agitant.1 e s v s autem infidijs animaduerfis.
Pra:dicit Chriftus,perfetutiones non ceffaturasergio» mnes credentes,ufg; ad extremum diem-Ptopcnitßiß^ exemplum,ne tantopere abhorreant à cruce,fidpii‘^^_ Luangehum priedicent. Demde etiam doeet,ipfi^f^^' curie fore, er habituros premia 'm altera uita. Co«t’'^ hodesuerbi, er abnegatores, confiecutuYas etiamfi^^ poenas.Ihec aliguanto prolixius mculeat,ut omnes^^ ternam fiuiregni firmam agnoficant:de'mde,ne HfiiC^* li,aut guifguam alius,fibi perpetuum acflorentunf^^^ ad mare fieccdit:ac magnus hom'mu numerus aGalihea, 4° ritatem in eo fingat Denig- docet,fie remuneraturubt' neficia,gu£ 'mfiuos dodores fuer'mt coUata.îàittliae-Cum iterum a monte deficendiffet,ttirb£ maximii^ eum coüiguntur:er agroti uel foltern eum atMgotttb ualetudmem récupérant. Dehme ipfos docet deeta» ce, guild non fitfutura perpétua, er guild amplißi''^^ pnemiadebeantexpedare.Deuita ieterna,dep«an impiorum erperfi(cutorum:licethic aUguandiuft^^ reant,er rerum omnium copia affluant. De toltranM 'm afflidionibus,er ne umdidapriuato affiduiHt^ mè expetatunde eleemofyna,de condonadis ordine iudicandi alios:de bonis operibus,et gui pr ea prießare,nempe prius effldi boni,fumpta cempasi tione ab arboribus : guomodo fit uerbum Deiaudt^* dum, er de priem'gs dus rei : de exitijs eorun gtiip'
à ïudiea,iiierofolymis,tdumiea,trans 'lordané,circo Ty rum er Sidonem,ad eum accurrit. Docetautem eos ex naui,fanat plagas,er diemoniacos libérât, ^tard 3.
Poftea montem afcendit, e^ 'mtegram nodem oran do tranfigit. Trat enim Apofiolos deledurus in minis fterium Euangelij, propediem 'm uniuerfum orbem ter rarum propagadi Cum autem lUuxifict dies, duodedm uiros ex religuoru multitudine difidpulorüfuoru, pes culiariter euocauit ac delegit.Tradudos out in monté, Apofiolos eos creauit atg^ cofiituit,data poteft:ate,ut et go ipfi mißia. fiepr^dicarent.cotulit eis guog^ donü facien di miracula, guibus er ornaretur dodrina Euangelij, ac confirmaretur,er'plures Chrifio lucrifierent.
Homma Apofiolorum hiecfunt:Petrus,er Andreas frater dus: lacob* Zcbedid, et Iohannes dus frater:Phi lippus er Eartholom£US,Thomas er tnatthieus publi conus, er locobus Alphei, er Lebbicus cognomento Thaddicus ( Lucas nommât eum iudam lacobi ) Simon
y.recitata fuit. ï^ton enim potuit aliter fieri, gunt eft* bril ij filéfententijs er coparationibus uteretur- fuc. • Imita codone,Capernau 'mtradubiCenturio gut^ Canan£us,er tudas ificariotes pófi fadus proditor. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fflió,habens fieruu iam anima agentem,fieniores CM^
Obferuandu autem ed,hic tantum peculiarem uoca=i 60 obuia mittit,obfiecras, ut hunc fieruu a morbo Uber/f ' tionem Apoftolorum deficribitnempe utfolummedo in nbsp;nbsp;nbsp;Seicumfirc domui approp'mguar(t,iteru ahoi ^tweo
-ocr page 197-je? D E C H R Î S T I iiipfumnomtnim Mega, ejui mUcarentfc non ej]e iignuin,ut ie3vs fub tc^lum fuum ueniret: fe credr« re,(um uerbo db^entem polfeferuu ferudreMim pra^ finnttmfidcm dinfiia lt;tdmirituf,tueaigi() (eruo fam-MmreUit. TeflMtur Mtem circumfiMtLs, hune a* Utnnfuiffeabtotiui tolun. ^.defcriptuf c(l.
Alio temporeduitätem ^^iin.non itaproeulÀ Cd' permod^até,ingreffuriKernt iesvs,ftipatuiturn üfcipul’S[uii, turn aUis quoq; hommibut. ibt uiduie u-niemn jilium, qui modo cum maximo ludu eßerebatur Wortuut,fuo loco humandu^, potentia fud m uitü reuo at: qu£ res longéIpurju fuit, er maximum de iefuß^ mimconcitiuit.Luc£-r.
Gum :f.u geruntur, Iohannes in carcere ab Ucrode ietinetur.que tumé captiuitM eù eiufmodi,ut difcipuli eiusfirtè etiü ulij hommes,liberu ad eum haberent dCc celfum, ucpajfet inde quoq; docere. Mirdculoru itaq; imgnitudme er copia moti, quidlohanneddhuc tant: qui eximio dodorependebdnt,dd eum defèrunt,'qudn^ taarn i es v s paßimefficidt. lohdnnes non ignarus iltßte^ciusq- operum,neq; etium fui finis nefeius, difei pulos fuos (13 ipj'um i b 5 v m dblegdt, ut corum ex ipfo difiït,quod effet Keßios uerusSciebdt enim,quód dift i^'^iilterifediuellipoffent. Confentuncum certé no efi, q‘^°iiiliquiopindntur,lohdnnem ipfum dubitdffe.Non potuit eiiim fuurum rerum Oquot; demonfirdtionum, item lt;drind£pdtefd(lionis,qu£in tordune accidcre, tam d té obliuifii HifcipuU Iohannis dd Chrifium uenientes, C^exponentes qu£jlioncm,ficttt i fuo pr£ccptore dc / eepennt, deducunturdd pr£fcntid miraculd : utqu£ prorfus eo inado,quo idnificbant, erdntpr£diild Efd. H'^rdlibi, Digrefis rurfusdifcipulis,iu5\rs iohdn nein coinendit,quód fit uerus er confians dodorquod P'^^didus fuerit à Mdachid cdp.}.quód inter natos mu lierünofueritmaior,officia nimiru,pr£fentë tHeßiam uoceerdigito comonfirans: legem er prophet as in eo ternunurhelfe Eliam alteru. ^^tfeet tantum trifles gemi tit^iquodifiafumma bénéficia,qu£ iam Deus cofirdt,ni biliducantumninaturetiam pams.Matth.ii.'Luc£ 7.
Allé auti tempore confiderans beneficia, qu£ miß fo iam fialuatore toti mundo contingerent, gratias agit ^co patri fio: er fignificat, apud paruulos tantum ea locumhabere,docet,omnia fibitradita: nuïlumputrem gt;'ofie,nifi filium,er cui ipfe uelit reuelure Docet,fe pee atoribus adfirre er lurgiri refidionem,hoc efi remiß fio!Kinpeccatorum,eriuliicium. Addit er commoner fidionem de cruce. lAdtth. n.
intereu inuitatus u Pharißo, u quadam mullere ad nenfim ungitur ; qu£ er luchrymis eins pedes riguns, ^^pdlis exiccut, eosq- exofculatur. Ph an fa is offinfis hocfisio, co quad peccatricem norant hanc mulierem ^fi'fgt;ex efidu déclarât,earn ueré egiffe poeniteniium,dc hde confecutam remißionem. Annunciat etiam publi* (0 Qhriflus ei remißionem peccutorum.fdequaquum au t^mdiledioni, tunquammerito,remifiio peccutorum hic tribuitur.fcd Chriflus teflatur, dileóiionem eins m^ dicium effe,qu()d peccatu ei plurima fint remiffa. Q«^ autemfuerith£cmulier,incertum efi.Luc£ 7.
Aho tempore tranfit rurfus per fata: ubi Apodolis fiieantibus ff ie as, pbarifei criminantur eos,quafi com lutine fubbutuficijfeiit.Scd Chriflus docet,eos non peca
51 I N I S T E R I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji®
caffe. Acprimum aUegat exemplum Dauidis 1. Reg.zt. Secundo, exemplum facerdotum, qui mufiutione uidia marum, ipfo die fabbathi^no peccent. Tertio, citât tea flimonium Ofc£ 6.Mifericordiam uolo, er non facria ficium. Quarto inquit,fefedominumeffe Sdbbuthi. Similem hiftorium etiam fuprAcommemoruuimus.
Inde cum in quandu fynagogüuenijfet, culufdu aria dam manucurât : ac probat,fe,licet fabbatbu effet, rea âè fèciffe:idq; u minoriad maf.Brutu animal illapfum to fs putcu,licetmdeextraheretergo er hominem fanare. Hanc quoq; dinerfam à fuperiore credimus. Hum certis temporü mtcruallls,plurima fimilia inter fe accideruC.
Phurißi accenfi odio erga Chrifium, turn propter do drin am er neceffaria fada, turn quia fitbinde audio bantfeperflringietdamnuri;confiliu dam interfecoa firunt,quomodo eum de medio tollere poffent. Ob ha f:e infidias lefus paultffier fecedit ,non intermittens ea qu£ ad fuum miniderium pertinebant:fubinde docens, ac miracula praflans.Allegat autem Euangeliflu Efuia: x° locum ex cap.^o.Ecce puer meus,erc.Matth.iz.
Defatigatus Chriflus aßiduis concionibus,nonnihil fecedit. Sui uero cum fcquuti, retinere CQnuntur,uc ft mente perturbatus effet.
Damoniacu autem quondam libérât, quod pharißi moxcriminantur,dicentesh£cper Beelzebub diaboa lorum prindpem fieri. Sed cam ealumniam grauißimis caufts retundit Chriflus. Primum, quod impoßibile fit ita effe, cum inuitum ac rcludantem Diabolum eijeiat, nec colludat cum eo. Secundo, ab exempla reliquorunt 3° ïud£orum,quos non ita criminantur Pharifai, Tertio, feffirituDeieifcere. Quarté), fetanquamuidorem, Diabolum expeUere. Deinde pcccata ip forum exaga gerat,qu()d peccent in Spiritum fandum, et aternas cis pr£dicitpaenas. Docetetiam,ociofauerbaDettm feue riterpuniturumeffe. Qu£rentibus fignum de coelo, reffiondet fe paffitrum,zr tertia die refurredurum : fia cut in typo lon£ effet expreffum. Comminatur £terniî exitium.pr£terca ct hanc poena cis indicat,quc)d fint fa turi mandpia Diaboli. efiej^; grauifiima cominatio, de 40Ifiiritu,adfumptis alijs feptem,rcuertentein demum.
Intcruenientibus matre fua cr fratribus, palam doa cet,omnes effe matresfuas cr fi-atres,qui uerbumfuum dudiant,t:rfaeiant.Matt.iz Marei f.
Non diu in uno loco fubfidit r e ? v s, fed adit uaria loea, ffiargens dodrinam fuam faluificam, cr miracua Us comprobans. liabebat autem tn comitatu difcipulos duodecim. Sequebantur eum ey mulieres qu£da utUia ria Magdalena, de qua fepte cacodxmoncs expuleratt lohana uxor Chufe, procuratoris lierodis:Sufanna,et 50 ali£, i E 3 v de fuis facultatibus miniflrantesLuc£ 3.
Cum ante aliquando effet ad mare egreffus,nauicua Ta afeenfa, inde turba docuit. ubi parabola de feminäte er femine proponit, quam podea difcipulis edifferit:et caufas reddit,quare par abolis utatur, allegata prophea tiaEfai£cap.igt;.oyPfalm.77. Docetde confißione, comparationealucernafumpta. Additosquot; aliasparaa bolas,dczizanijs,finapi,fi‘rmento:ier dit,fimilem cés effe Ecclefiam,fcuregnu cceloru. Vbidomu ueniffet, parabolam de zizanijs difcipulis intcrprctatur:adiuna eo dis fimilitudinibus de the[auro,dc margarita, dc fagca napifeium.Matth.13.Marei 4.Lkclt; 8. Hicrurfus ma' tev
-ocr page 198-|
CENT. I. 3quot; ter er fratres eius ad ipfum ueniunt:ac denub docet,o» mnes credentes fe pró cognatis habere.Euc£ s. Veßeri afcendens nauim uult transfretare,er erant una plures nauesexorta autë tempefiate, ipfe dormit. Sedexcitatus,mare er uentos uerbo fuo compefcit. Venit in regionë Gadarenoru.ibi d£moniacu legione diaboloru obfeßum,uerbo liberat:qui emißi m porcos, eos fuß^ocarunt in dagno.Qua de re certioresfadi Ga dareni,metu perculfi,i E s v M,ut inde difcederet,rogSt. iairutarchifynagog^,ubiiEsvs rurfusmarenaui gio tranfißet,rogat Chrififiut filiolü unica,iam ludan tem cum morte, iuuaret. Inter eundu, quadam muller profluuiofangumis laborans, cotada ipfius uedefana tur.IAortui deinde puellä uerbo fuo refufcitat.Luc£ 8. Etfi autfuprafimiles hifiori£recitat£ funt,tamë,quod f£peiam admonuiinus,nonefi:abfimileuero,f£piusta lia recurriße : 'm quibus admodum pauc£ circumftan» ti£ uariarunt. Si cui alia fententia arridet, tantum me» minerit,hic non eße conflidionem de articula fidei: er eum, cum nofira gratia, fuo fenfu peße deledari. tnde reuerfus in patriam, m Synagoga fabbati die praclarè docuit,ita ut omnes obdupefcerent.Sed fcan» dalifantur, qubd tam 'atenuibusparentibus origmem haberet. Pauca ibi miracula Chrifius ficit,propter in» credulitatë ipforu. Mattb. ij.Marci é. nie qui» dam fecundi anni pr£dicationis Chrifiifinem datuunt. 10 inijdunt. Chrifius igitur in eadem metaphora mintnh Hadenus enim, licet deledi effent, nondum meboaue- p ait fe effepanem Dei,ac dare uita mundo. Docetprttt rant pr£dicationem. Pr£cepit autem, ut fint expediti, rea, quomodo uelit h£C intsUigi : nempe qubd credsf^^ in Chrifium,habcat uitam £ternam.Uem,fercfufótiilt rummortuos. Damnat etiam omnes qui non fint Aß credituri. ludfi uerb audientes ipfum de calo ueniß, indignantur, tantum hominem cum effe diditantes-t^i Chrifius pergit docere,fe patrem habere in calls. Egt;t‘ inde,ab opcre uult ipfos coniedurafacere,quisftt. D’* cit enim,fe in nouißimo die homines rcfufcitaturutittf fe. Tertio dicit, patrem hommes conuertere,utCliri» in carcere, 'm quo eum circiter fefquiannum tenuerat, ^odum agnofeät. Cïuartb,fepatrëperfidénoffe. lt;^Âgt; interfici.Paulopbfiexfuiscomperit,insvn dupen» Exhoc tempore è duodeeim numero, quos in Apo» dolos cooptait, ccepit binos mittere adpr£dicandum regnum Dei, feu panitentiam, er miracula facienda. non grauent fe uel ueflibus,uel pecuniaRede hommes trudiant:nec ab eis difcedant,donee fundamenta perce» perint:acontemptoribus difcedant. Hoc mandatum fummafide er diligentia executifuntApoßoli,docen» tes hommes, er oleo feu balfamo £grotos ungentes, ac fanantes.Niarci 6.Luc£ ;gt;• m'mummultitudmem,corumq-mifertus,docuiteos,cu rauitß 'm fir mos. er fado ueßgt;ere,cum media pleriq-, la fo mandueent, uelit manere. Pofiea rurfus eos ccmpdgt; borare'mcipcrent,eoqubdproculaduenißent,qu'mq; hordeaceis panibus et duobus pifcibus,millia hominum Circa hxc tempora, lohannem baptiüam, cb repro henfum eius meegum, crudelis tyrannus nefariè iußit dis miraeulis fefe patefacere,cr meredibilem hommum ad eum concurfum fieri, ideoß uarias fußiiciones conci pit,et occafiones eum uidendi folicitè qu^rit. Sed Chri Rus non ignarus infidiarum, accepta per Apoflolos ta Hum rerum fama,aßumptisiUis in defertum duitatis Bethfaid£,feorfim etiam quietis gratia concedit. Sed eo cognito,turb£ agminatim fequuntur. widens autë ho^ qumq; itd mirdculofe paait ac exaturduit, ut fragment torum duodeeim copbinifuperejjent. Matth.i^.Murà 6.Lucie^.tohan.6. PoReacumpopului iüeéliuhii miraculofis epulis, meditaretur ChriHum regem declarare: Chriüui ea re cognita, ocyui iußit difcipulos nauicula trans fretum ire. ipfe ueró dinüßis à fe turbis, abijt in montem ad o« randum. ïnterea difcipuli medio mari, mgenti tempe» oo puli profitentur, eum eße filium Dei. Ipfe autem moiiii ftate,ob uentum quern habebant ebtrarium, iadantur. nbsp;nbsp;de fuo proditorelohan.a. PASCHA |
LIB. L CAP. X. P’ 10 Circaquartamautemnodilsuigiliam ibsvs man^ cedens, tanquam in plana er folida terra, nampiAt' tim fit propmquior, Difcipuli id cbßiicati, ueliemtot^ conSernantur,putantesphantafma quoddamapp“^^ re. Sed affatur cos Chrifius, ac iubet animum redpitt' Petrus autem petit,ut er ipfe poßit fuper undas amii'i^ lare.quod ubi impetrauit,initib pr£clarè,er ( ut camus ) fuperbèfuper aquas graditur.Sed haudprotit' procefferat, ubi uenti uiolentiam experitur, acfi»^ procellasq- maris quafl hcües uidet in fe irruere.ibd^ dit eius animus ac fides, er max m aqua mcipitfuip re,er fimul elamare : Domine falua. Extradas igdut) de fidei pußllanimitate accufatur, er uterq^ nauinttt* fcendunt. quo fado, tempedas ilico ceffat. lobwK® ait,cuin uellent i e s v m in nauim recipere, iam apptt'’ lerat in eum quem petebant locum. unde confitentuti eum uerè filium Dei eße. Venit autem in terra Genefareth, ubi fado ccnciitgt; fu docet,er fanos facit mfirmos:et tangentes etiam flt;lt;^ briam uefimienti eius,liberantur morbis.Matth.^' Pcfiridie qu£fitus,mucnitur trans mare.cr mS^tf fus Capernaum in fynagogam, monet cos ne miraculé pr£cipuè 'mh£reant,fed qu£rant uitam £ternam'iie^^^ cet,quomodo earn debeant confequi, nempe per fdi» ipfum.Cum autem occafione miraculof£ cibationis,pit quinq; panes fad£, figuratè uitam £ternamacreinif fionem uocaret panem fide apprehendendum, auditor res paruin dextrè ida intelligentes, mentionem mannt tb, fe dare uitam letemam. Sexto, fe came redonfi* rum eße mundum. tudai rurfus pro ipforum cr^fi^^f cffvndunturtrudele er horrendum exifliwanteSiClu^“ ipfius caro deberet comedic tantum talem comefioMt^ fomniantes, qualis m menfa car nis codl£autaff£fit. Chriüus uerbfuam fententiam clarius aßeuerat, fit» carnem comedenda,et fuumfanguinem bibendum eßt-atq^ efifdum mfignem addit, qubd uitam aternam At cibus applicet ; qubd Chrifius in eis qui carnem ƒ«» lat, ifiaernniaratione l}umanametientes:crnten(t, uerbls fuiscredendum eße, licet ratio humanacafoft ea non poßit. er confirmât alia fententia, nempeqwi filius hominis eßet in ccelum afeenfurus. id quod tiM ratio humana cenfequi non peßi^fed fide tantum eßd percipiendum. namuerba Deicertaate^eßicacißimi eße. Prlt;£terea h£c credere, dicit peculiare denum D« e^, Ham carnalesfemperoßvnduntur, camaliatantu fapientes. Pit igitur difeeßio ab ipfo magna. Seddifei» |
|
4*î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E C H R I $ T I PASCHA TERTIVM, A* BAa ptifmateChrifti. INciditiwffred tertiumi baptifmo Chrifti Pdfehä, dieptoinon uUetur Chrißut Hitrofolymamproe ßdufMetuchdtenim îudieorum mßdiM^ciui molteban tureuminterficerCf tAnqudm quirtligioncmipforum turbiret.lohdn.s. Non botuit tdmin d lud^ii immunis effi. Sed Uiero folymiiueniuntfcribiGrphdrif^i, quiuidtntes quoi Apolloliiüotii nanibui, contra morem lud£orum,ci' i bir,ncdp(rent,moxCJm{bum adoriuntur, traditions feniorum uiolari affirmantes. Chriflui contra,ipforum tnaiord deUild mitü rcueldt:amp; dicit ipfos Dei mmiddx td uiûldre,ob [eniorum décréta.deinde Efaiam cap. 19. df ipßs propl}etdffie,cr taxare hypocriticos cultus. Dernde comiocdtis turbis,pdldm doUrmam de cere nonijs bumanit tradutquod tüte extemte res, quelles funt omißiones lotionu,dut ßmiles,non coinquinêt bo' minent : hoc effi non ßnt peccdtd. Gmuiorei autem eßi peccdtd,qu£è cordeßdturidnt. Concionatur etiam de 1 ctcititephdrif£orum,cr ipforum exitio. Proßäm inde eil in fines Tyri er Sidonls. bic Cd* ndn££,dut( ut Marcus habet ) Syrophamffie filiam, dimonio uexatdm,dbfens uerbo libérât, probata prins er auda matris fide:qu£ tanta pnefiat in fide er ora* tioneperfeucrantiarn, omnibus impedimétis rejutatis, utChrißus ipfe cupidißimi fe uindpaffius, dicat ma' ^nameffieeiiußdem. quot;^igftffius dd mare Galtl££,in finibus Becdpclecs, furiii aernutu iuuat,rellitutisfenfibus. Confidetin mo} t^fibicpplurimosdlioslegrotosfanat. Mat. is-Mar.y. Cum triiuum apudfe bommu turbam babuiffet,dc uerbo falutdri pauiffet, tandé etiarn de ipforu uentrefol licitus e{l,nt media dimißi coficiantur. Itaq^ feplé pa-nibus,quatuor milia bominumiraculofe pafcit,fupere manentib. reliquijs,quibusfeptéjfiortlt;e replétuntefli' ' ßcans hoc exemplo, fe fuis auditorib. mediocrem etiarn corporis fußentatione daturu effie. Acciderunt autem ißt baud procul a Capernaum. Matth, if. Marei J. Dimiffaturba,nAuigio traijciens,in fines Magdala 4 crOalmanutha peruenit. ibi Pharifeei er Sadduceei eum tentantes,orant ut fignum de coelo ofienderet. Sed i K 3 v 5 eoj uocAt hypocritas. Deinde ait, fignum to* ne ip fis datum iri,de fua paßione er refurredione ty» pum proponent. Rurfusnaui transfretans,docet difei pulos,monens utfibi caueant à firmento Pharißtorum erSadducaorum er Herodis.Mattb.i 6.Mar. 8. Veniens ad ^etbfaidam, clt;eco edudo extra uicum, txpuensineius oculos,er manibus impofitis, uifum re fiituit integrum. Marei s. Indf afcendensuerfus Cafaream Philippi, erineo itincre,cum folus oraffiet, ac penes fe baberet difcipu» los,qu£fiuit ex eis,pro quo baberetur inter hominesi Atidireßondent, fententiasuariare. alios eum pro lo annebaptifia, alios pro Elia, alios pro ieremia, alios pro propbeta mfigni euinbabere. Deinde additf^os ante quem me eße dicitisi ibi,cum fimul reßodere non effet decoru,Petrus no fuo tantu,fed er reliquoru,bec tfiebmuni nomine,ficut etiarn nb folus erat interroga» twyeffonfum dat : Tu es Cbrißus,filius Dei uiui. Hac tifißione zr fidei luce Chrißus deleâatus,inquit ; Pf« |
11 N l STE RI O. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;414 trum er alios ba;c ex reuelatione diuiM habere,nb ex propriaratione.Deinde adnomé Pétri aUudés,petram uocat bdne ipfam eofißionem,ebmuni nomme editam. er mquit :fe fuper earn xdificaturu ejfe Ecclefiam, er portas mfirorum contra earn non prxualituras. Toto cala aut aberrät, qui fupra perfonam Pétri, eiusqßue cefßores,Eccleßam lt;edißcatä efßs, craßißimc et infulfîf-fimè fomniät : pr^fertim cum poß banc bißoriam ali» quoties fade et borribiliter Petrus collapfus fit. DecU rant et reliqua facr£ Scripture teßimonia, dodrinam de Cbrißo, quod ad effentiä ac uoluntaté eius attinet, effeEcclcfi^Deibafin etfitndamentüimmotu:ac Cbri fium folum,caput eius, non uUam ullius hominis perfo nam. Sed hac teßimonia alibi locum babebunt. Deinde er daues regni cceloru,foluendi atq^ ligan di peccata,cum promißione,qucd in calls ea rata fint futura,non tantu Petro,fed et cateris omnibus, adeo^ toti Ecclefi^ fu£ cofirt. Mam no folus Petrus credebat tefum effe Chriflum filiu Dei uiui, nee pro fe folus re» gt;nbsp;ßonfum dederat. ideo aut Petru affaturlefus, quia ipfe os reliquorum,atqueadeb totius P-cclefia fuerat.Certè Mdt.t8.capotefia! omnib.Apofiolis ex ^quo cofirtur. Pr£cepit aut,ne hac cuiquä dicant:id quod ßrte,ne i« eo loco facerent-.probibuitnam alias certè debebant innotefcere. Alox uero adijcit condone de fua acerba paßione, quod moriturus,ertertia dierefurredurus effet : id'^ propterea indicat, ne falicitatêperpetuam fomnict,acfefeadhocfcandalümunirent. Sedbicin» fignis Petri lap fus accidit, proeuldubio diuino cofilio, ' uttotipofieritatinotufieret,Petriperfonam minime columnamacbafinEcclefiaejfe. Mam uerifinuieeß, nuUitm Apodoloru condone depaßione Chrißiaffecu turn effe.Sed Petrus etiarn bic erumpitfincrepans Cbri flum,cr diffuadens paßionem. Earn rem iurè Chrißus indigné ßrt.Mifi enim pateretur,non fe paffe redimert genus bumanu,iuxta decretu Dei. Grauiter igitur eum obiurgat : Vaie,inquit,pcd me Satbana,fcandalum es mihiinbfapls eaqux Deifunt,fedqua hominum. Vbi turn erat fides Petri fbicà diabolo effegubernatum er euerfum Petrum,Chrißus ipfe teßatur ; er ex miferi» cordiatantum redpitur. Poßea etiarn de afflidionibus totius Eccleßte,Chri» ßum fequentibus uatidnatur, ne quis fibifecuritatöfin gat. Promittit autem premia in altera uita,zy confirt comoda huius zrlt;eternie uit£. Concionaturdefuo ad» uentu in extremo iudicio. Matth. 16. Marei S.LuciS 9. Poß dies dreiter odo,ut Lucas feribit ( nam Mat-tb^us er Marcus inter mediosfex tantum coputant, id quod nullam diferepantiâgignit ) memorabilis accidit hifioria. Mam è rcliquo Apofioloru catu,Cbrifius deli git,fuo quodam cbfilio,Petrum, tacobum, er tobanné fratri eius:quos in monte excelfum tradudos,fult;eglo» ri£ facitffedatores. Mam dum oraret, fubito coram ipfis transfiguraties ed, ita ut facies eius ueluti folre» ^lenderet, er ueßimeta eius candefcerét ficut nix. Ac» cefferut CT uifibiliter Helios er Mofes, cum Cbrißo lo quentes de ijs quie Hierofolymis copleturus effet. Mo» du bite accidiffe confentaneu eß. Mam initio dormiut Apoßoli. poßea expergefadls,er eÓ/fiidentibus tanta gloriä,Petrus Chrißum aüoquitur: hoc in loco tria ta* bernaculafm memoria tantx rei,extruenda effe. Rur» fus |
4gt;Î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. I. L 1
fiuMtehichfifus Vetridefcribitur,ejui nefcieritejuii dixcrit,cultu nimru extrn uerbum Dd uolés ftabiUre. Dum uero iHd profirt, tae nubes lucide tos timore psrculfos obumbrat, et uox de nube clAnßmd promut gdtur.tiic fff filita mein dUeduf^huncnudité. Une edu tn,difcipuli endut mfncièymngis etinm timétes. yerunt iußi A ebriflo furgere, er metu poßto, nemmë prêter lefumnmpliutuidet, Monté huncopinntur quidnejjè eum qui Thnbor diélut e^, hnud proeul A Cnpernno. Totn nut hiftorin fndn eH,^ er Cbriß^ in fuo nmpliß, ßmo munere conßrmnretur,^ homines etinm noßent Chrißu uerum eße Deißliu ne Mcßin:nec manfuru in morte, fed recupernturu funmglorinm, er eße nimm uitnmpoühnnepnefente. Mntth.i7.Mnr.^.Luclt;eg.
Defeendentibus nutem 'n monte.,prohibetnecuihxc pntefnemt,nißpoll refurredioné. Non enim ernt ignn rus,quad ludxi ißn fuißint ingentifnßu qunßfnbulns fubfnnnnturi. Gifcipuli qu£rut,quid ßt fentiendü de Elin,quem Scrib£ er Phnrifei affirment nnteMeßinm uenturumi \pfe reßondet,]obnnnem bnptißnmcumm pfumfuiße.Mntth. ir.Mnrciç).
Poßero die lunnticum curnt, quem difeipuU ob in» credulitntem funm, À dnmonio libernre non poternnt: qun de cnufn Chrißus etinm feueriter eos obiurgnt,nc docet de fidei potentin nc uirtute.
Inde projetas,er trnnßens Gnliln;nm,difcipulos in Rituit de fua pnßione er refurredione ffied ipß non in» teUigebnnt. Mntth. 17 • Mnrci^.Luca p.
Venientes Cnpernnum,nb exndoribus appeUnntur de didmehmn. nnm i« « duitnte cum fuis hnbitnbnt. Primum nutem docet fuos Chrißus, fe quidem eßelibe rum,tnnqunm terrx Dominum : fed tnrnen ne cuiqunm f cnndnlu dnret,foluit Unterem fett tetrndmehrnnm pro fe er Petro, idffi mirncuio. Nam pecunin deüitutus,iu bet Petrum pifenri ; nc pr£dicit,primum quem enptue rus eßet pifcem,ßntere in ore ei nd hunc ufum nünturu eße. id quod etinm itn euenit.IAntth.17.
Donü cum eßent,qu£rit Chrißus, qunles inter fe di feeptntioncs in uin hnbuerint. Nam inter fe cbtulerÄt, quis inter ipfos mnximuifuturus eßet. ipß$ uero pr£ 4 pudore ßlcntibus, Chrißus omnes ipforu cogitntioncs explorntnshnbens,nodu hunceis ßonte foluit. Appre henfum nut pueru, Ä mediu ßntuit,et clnrè pronuciat, Omnes oportere eßiei ßcut eßet iße puer:nec deprin cipntu cbtendendutrecipiedos eße ho fee pueros et prte mium promittit. iohnnni indicnti,quöd quidn d£ino' nin in nomine Chridi eijeeret, cum tnrnen non eßet ex Apoßoloru numero : reßondet Chrißus,nb eßeeihoc prohibendu. Docet defcnndnlls,eteorupoenis : depr£ ßdio nngelorti,quöd pnruos cußodint:de fuo oßieio, et so qunles fnluetur : de enßigdtione ßnternn,^ excommu nientione: de clnuibus,de orntione, de remißione,deof-ßnßone. Proponit typum iußißentionis, nutremißio» nis peccntoru,quc)d ßtgrntuitn donntio er remißio im menß debiti,nempe decem mÜlium tnlentorum, er re» mißio ßmul paen£. nbsp;nbsp;Deinde,quod hnc mtionegrntis
iuHißcnti, debennt bonis operibus fidem declnrnre. Ruentes nutem in peccdtn,citrn poenitentinm excutere er nmittere omnin donn neceptn : de conßßione er pu ce. Mntth. iS.Mnrci 9.Euc£fgt;.
Circnhictemporn Seenopegin fcutabernnculorii
B. I. CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4gt;^ ßßum incidit.Compcßnlus itnqi à fuis,quincniutitu ' nes in ipfum credebnnt, nit fuum tempus nondum niui J niße ; deinde,mundtt feodiße. Mornius nutem m CAl^ Un nÖnihil, in ipfo ßßo nihilominus tiierofolynu^* proßcifcitur,licet}ud£iinßdinseißruercnt. Inmalif nutem ßßi templum ingreßus, pnlnm docet tnnti mt^ ritnte er dexteritnte,ut omnes,unde litemru periM^ hnberet tnntnrn, mimrentur. Doeft nutem,funm defl’J ' nnm ex ccxlo eße : ipfos legem non implere : innoceii^ '
10 ueüetrucidnre.Turbn nihilpenßhabens,uocißrtili‘f eumdxmoniumhnbere. Reßondet,feiniußclriiii‘‘b 1 quod Snbbnto hominem curnrit. nnm er cireum^O' nem licerefnbbnto ndminißrnri. Cum nutem qitamp; eins perfonn oßinderötur,quaß 110 poßet eße [Affii^gt; quin ex tenuibus pnrétibus eßet ortustin templo wnnu ßßenßeucrnt,feeße Meßinm. ibiPhnrifeierp''^^^^* pes et fncerdotes,mittunt qui tum coprehenderent. ^(^ Chrißus,in ipforu conßeHu docet de fun paßiont' bi ‘ iterum nouißimo die ßßi, de fe nc fuis beneficijs nfe^^^
10 docet,itn ut etinm minißri eum cnpturi mimrentur,(T mnnus cotmerent : nc reuerß nd fuos,teßnrentur,nun* qunm fe tnlem concionntore nudiuiße. Principesofp'gt; mint,nemine i« fuo ordine in Chrißum credere : buni omißuri, ß uerus eßet lAeßins. Deinde, turbnm bini 1. ignnrnm eße feripturnrit, nc temerè npplnudere. NK® demus tnrnen confulit,non eße eum dnmnnndu,niß w* fn probe cognitn,idq; iuxtn legem. Std duritcrexdp tur,zr concilium dißipntur.lchnn.7.
Einito ßdlo,(greditur Chrißus in montem Cliud' so rum ; proculdubio, ibi funs preces nd Deum funitni’ Maneredit Uierofolymam in templum, er minuxiwi ßequentia docet. Adultemm nbfüluit,poßc‘nquinn‘pn ]ud£ipudore fußuß, ei pnreerent. Hon tarnen ipfor» legem,de corporis pana, ahrogat. Docetfe eße lucrm mundi,ueniße 'n pntre,hnbere teßimonia fußcüM 'b^ xnt ipforum peccatn, er poenns denunciat : conaoni' tur de fun paßione er minißerio, de eßicacin uctU, ^^ uernlibertnte,deueris Abrah£ filijs. Rurfus ipforu# c£citntcmreuelnt. aitexdinbolo ipfos eße, quiuß^ uerbum fuum aßernentur : nc ßmul de diabolo tt(ngt;^ proprietntibus uerbn facit. ludniccnuiciainipß# tuomunt,ncobijciunteumeßeSamnritattum,lt;:ri^'‘^^ loagitnri. Chridiusnegnt,quinhonoretpatregt;n,C‘(' ius glorinm qu£rnt, non proprinmßuo uerbo morte# £ternnm ndimi. Rurfus obgannientibus reßondet,ß glorinm habere 'npntre. Deinde Abrnham foibabuf* fe noticinm,ndeo ut ex fe Leticiam neceperit. Raeabfut ditate,uttudicabnnt,tantcipereinßammAnturtuiti,ui Inpidibus fublntls,mnnibus certnturi effent. Sei dbri* Üus ipforum furori cedit.lohnn. s.
In eo difeeßu ex templo,hominem c£cum À natimW te,in quem forte ante fores templi aut in platen eiuiti* tis incidit,luto ipfos ßuto madefaiio-cr oculis impo* fito,ablegatum ut in natatoria Sileha launrct,uifo tutt gro donnt:ac finem eius operis docet eße, ut open cn manißßnrentur. Pharifai indignnntur,cr fabbatuu# latum eße, er Chrißum eße impodlorem clamitantß conantur homini perfundere, ne hoc beneficium Cbrt*^ ßo imputet. Sed fortiter is per feuer at. Signifient nute ïohannes,nuper ludxos decretü ßeißeacpromulgil* fe,quod omnes aßccl£ Chrißi deberit i fynagogad*
-ocr page 201-|
4gt;7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE CHRISTI duii,ftuexcommunicdri.'R.editautem ChrifiM ad turn f)om'mem,cuiui(ùmdon(irdt, acfidem tiut iUu{irio= f(mficit,ut iamfirmittrftdtutrtt, lEs v m tffeCM finm. Pojied rurfm de cxcitdtc ludxorum conqueria tur. lob. 9. Difeemit pâmons,fet^ bonu pdftorem effe doc(t,Acbeneficid fud comemordt ergd oucsjioc e^Ec witlid,qua ibifub typo defcribitunquod uerbo fuo pd' fat es- rtgdt ouei,qu0d lurgidtur fdlutê ?y uitS, quad dnimun fuum pro ouibia pondt, quodgentes etidm ftt uoidtunt*. Ouiculdfyid e(l Ecclcßam deßribit,qu0dßt 1 (Mui dudientiufudm uocem,Çe[equentiu, fugientium filfos dodores zyimpid dogmdtd : quad det elf ornnlt generif bond ■ Keliquos uocdt fures er Idtrones, qui non ddßrdnt fundm dodrinum, erßnt pemieioß : (y tnercendrios,qui tempore perßecutionif db ouibuf dUa f‘ig,i^nt, fnel^ trunquiUitnti conßuldnt, licet oues praa ddßdntlupis. c.iquoque condoneplurimio^nß, cdlumnidntur,eum didbolo obfejjum ejji, non défunt u mtn quidam reditu iudicuntes. lohdn.io. Circd hoc tempuf quidam tertij dnni terminum po i n««t, eoquod Renoudlid ludaorum uigeßmoquinto ^ccembris pcrdgebdntur,quod tempus ndtiuitdti dm ßieHuicmum. Q«à dutem nunc^perado ßßo tdberndculorum/ea ^‘ißtrtt leßus,dnnotdtum non cd. Aduenit demde fia ßnm ludeoru, quod Encanid nominat Iohannes,quaß diceret Renoudtienes,eo quad templum i luda Niachd hto rurfuscofecratum erat, cuius rei memoria quotan nis peragebatur. Aßcendit autem er Chriftuf,çr homi nnmjrequentiamporticu Salomonis flipatiu, dißerte y fiMwßeefßeM.eßiam, er opera ßua tedimoniumßbi pcthtbtre.doctt,ipfos no efßeßuas oues : deßeribit qua» lesbabeat outs, qua elf bénéficia con fir at: quad ßt eos definßurus,quod ipße cum patre ßt unu. \udlt;ei iudican tes turn bla^bemare,ldpiddtionem ei mmitantur. Sed tun rutfus doctret,ex operibusßuls ßaciendu cßße iudia dum, quis nam effet : ita eos exacerbauit, ut nifi deeli» naffet ab eif,impetu 'm eumßuißßentßaduri. Profieißei-tur igitur trans lordanem,ubi Iohannes 'mitio baptißa* hdt:ibiq-aliquandiucommoratur, plurimos ad ße uca 4 nientesßdutari dodr'ma imbues, et benefieijs afficiens. Iohannis decimo. ITER CHRISTI POSTREMVM uerfus Hierofolymam. APpropinquante autem nunc tempore,quoßeiea batße paßfurum efße, iuxta decretum aterni pa tris, obfirmat anmu.ae ße dedit itmeri, tanquäagnus pro peccatif totiusmundi maitanduf,ßeße oblaturus. i^ittitaut nuncios ante ße 'm duitate quandam Samari tMorum,quiparurent ei hoffgt;itiu,uel nunciarent Meß' r ßimaduentare. Sedrepulfampaßifunt,eo quodSama dtani iudais parum £qui effent, lacobus aut er lohan nes 'mdignitate rei ira accenß,qu£rut,an debeant igni de ccelo uocare,ut eos conßumeret,ßcut Elias ficerate quot;Verumcoherceteos Chridus,eo quad iam non adpera dendum quenquam,ßed ad ßaluandos omnes adefßet.l^e ceßitate igitur coadi,m aliud cafteUum ße confirunt. In ea profidione quidam ffonte promittit,ße ebria fium ßecuturum : uerum pradicit ei mopiam, quam ea profißio adfirat. Vocat er alium quendam,quem ntas gkdo parente mortuo,iam ße iubet comitari. Lueg g. |
M I N I S T E R I 0. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41g Similes hiRoria Matth. 8 etiam recitantur. Poft hac Septuaginta deßgnat, prater duodecim quos antea legerat Apoflolos:eos b'mos anteße mittit, quoeun^ erat uenturus. Aderat enim iam tempus opa portunu,quo 'mclareßctre er 'innoteßcere omniu maxi mè debtbat. Tradit auté eis mandata propemodu ßmia lia,quie duodecim dederat. Primum docet,uocationes À Deo fieri'-er eum rogandu,ut ßalutares dodores mit tat. De'mdemonet de periculls minißerij, ne patiantu r o ße 'm uiadiu det'meri,ßed fißinent.idco no prohibet ßoa lutationë, ßed ea firmula maturationi mandat,ut prua denter di/feßent minißerij bona.'Veßeätur rebus appoß tlf,doceant de regno rgt;ci,àcontemnentibus dißcedant. Comm'matur poenas contemptoribus: pracipuè tarnen duitatibus, Corazin, 'Bethßaidie,Capernao. Ratio ada ditur,quia minidcrium fit ipfius. Septuaginta rcuerfi-pradicant ßucceffum lati.Chri flus monet ipßos,de 'mfidijs Sathanaiac docet,ßuo ipßos patrocinio ßuiffe tutos:a ße efße miraculoru uirtutts:er o quad pracipucgaudere dtbeat,ob certam uita aternte (fern er expedationé. Chri^us tamê ipße quo^ ffiri~ tu exultas,gratiss agit Ceo:er docet, omnia fibi tradi ta,ße patri reuelare. Similigratiarü adione ante quoa que ußusfuit, utßuo loco didum eft. ïubet difcipuloS, fuam ßoeUcitatem er pra:ßentiabona grata pedorecon fiderare. Accedit autem no longèpèfi legifferitus qui/fiarn, perßuafionepropria iußieia inflatus, is tentandi graa tia quarit a Chriflo, quid faciendo uitam aterna confie quaturt Chrisius defaciidis interrogante adlege dedu cit, er Integra obedientia ait uitä efße promißam, iam ipßum hac deberc praßare. Eegifferitus indigné fia rens,nihilßuls operib tribui,fed ut incipiat primum iu beri,fiaflu er indignationeplenus : Ecquls, 'mquit, cd meusproximusl Qhriflustypu uiatorisà latronib. nul nerati preponit,qui a pratereuntib.factrdote er Leui ta rehdus,animâ erat efflaturus:nifi Samaritanus miße ricordia ergaßaucium motus, uulnera alligafßet,er im pofitumiumento 'm diuerßorium deduxißßet.'Volebat ea onimbominiflatum omnium mortaliudep'mgere.Exu ti enim donis, er ßauciati fiumus à diabolo,latrone ima manißimo,mortiq- deß'mati. NuUa autem crga nos mi fericordia ltxafficitur,quainpratereuntibus ijs qui ad legis minißeriu deputati erant deßeribitur.Sed alius quiß}iÄ,nempcipße Chriflus,gratls nos afaucibus mor ils liberat,ßuo minißerio nos recreans, et in Ecclcßam traducens. lubet autem legifferitum fimiliter faceret qua re non obfcurè fignificat, eum longiflimè ab intea gralegisimpletioneabefße. Siquidcin neq-diledionem o trga hom'mts praüitit,nedum erga Deum. 'Venitautem Rethaniam, ibi Martha eum hoffitia excipit. ea uerafiororem habebat Mariam,qua dus ca clones attente audiebat : idc^ prafirt Chriflus officia Martha, qua praparabatadcibum neceffaria. Euca decimo. Poflea, ut apparet, iterum in alia uicina loca exa currit. interea Lazarus agrotat : er forores dus, de quibus modofada eft mentio, ad Chriflum ob contraa ilamfamiliaritatem mittunt,uteiopem firrct,quem aliasfingulariamorecoplederetur. Sed eo nuncio aca cepto,Christus triduunt adhuc cundatur,abfiensqi noa o a uit |
|
CENT. I. L1B. I. GAP. X. 4’9 uit LdZifUfft mortem obijlfe.Verùm ad difcipulos di-cit^eumdormire.Venitdutem lEsvs 'Ëethdnii,cum idmqudtriduum Lazirut effet fepulturæddtus. Vnde licet conijeere, eum procul db[uiffe Bethdnid, ut biduô aut longtori ffacio uix potuerit eà iterfdcere. Priufs qudm uerô LdZdrum refufcitdt,pulcherrimè de récura redione diffirit: Ego fum,inciuit,refurrediio ey uitd: qui credit in me^etidm fl mortuus fuerit,uiuet:cr oms nis qui uiuit, er credit 'm me, non morictur in ecternu. Pr£tered eis dliqudm/flem,qudmuis obfeuriore^de ui-uiflcdtione Ldz^rifldcit. SubUto ldpide,quo monumc turn obflrucium erdt,f(xtere idm mceperdtffed i e s v s priusgrutids dgit Deo:demde uoce Ldzarum compel' ldt,ut egredidtur : idquod etidmfldtim fit. Prodit Ld Zdrusuiuusdc fanus. Quiddin ex lud£is,quidd foro' res LdZdri couenerdnt dd leniendos ludlus, quos ex os bitufi-dtris recens coeperunt, ex turn iUuflri Chrifii mi* rdculo fidem concipiunt. Alij dutem ex Phdrif£orum fedld,rem dd Pontifices dcfrruntAobdn.il. Hdcfdmdmotipotificesçrpbdrifiei, coueniuntfre ^o quentes,dc dccernunt, i e s v m Chriflum effe de medio toUendum. Rdtiones funt, ne omnes feduedt. Deinde, neRomdniuenidnt,erto[ldnt locum er gentem. quid cumfe [Riv3 pro M.eßid uenditdret, erpr£diitum effet eum fare regem,nictuut ne regnum poltticumaff fladns,dttrdhdt Romunorum excrcitus,quoru tyrun-nidem anted quoq; erunt experti. Cayplias etiam flens tentiam fret : Expedire, ut unus pro populo moriatur. Hiflee dolis cognitie, Chriftus flecedit 'm ciuitatem Es pbrdim,ibiq; aliquandiu commoratur.lob u. Accidit autein, ut quodam tempore oraret i e s v s. quo perftilo,diflcipulis rogatib. orationis firmamtrd dit. Porteautemmitio nondum omnia ucrbd percepes runt : dut plurcs idm dccefferat, qudin dnted habuerat, tidttb£i flexto,cum eddem ipfls uerbadidlaret. Excis tatdutem porro precationis fiudium, duleiflimis pro' mifiionibus er exemple : (imulff monetflmflandu effe. dam crimmantibus, quafl per'Beelzebub ifla faccret: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ..........—- rcffgt;ondet,er utitur ijfldem plané argumentis fleut flus 40 plo,qui bruta flabbato curent : ergo multo magis lid» pró. M.atth£i 11 er Marei } expoflta flunt. nam fepe 1 Paulo pófl,d£monium mutum expeUit. erquibufls ei ad eiuflmodi calumnias reffondendum fluit : ut quad Satanas non fit contra Satanam, iecundô, ab exemplo iud£orum,quos ipfl iudicentpeculiari dono eqcereca cod£moncs. Tertio,fle muitum diabolum propulflare. Pofiea de neutralibus, cyr de pœtia flecurorum er cons temnentium uerbum Dei docet, quad diabolus alijs afls flumptis reuertatur. li£c ipflo differente,mulier qu£dam beatam ipflos génitrice pr£dicat : fled ipfle res uocat ad uerbum potius. Deinde turbam docet, de per uerfttate lud£orum,quód ipfle plus flt quam Salomon er Ionas : quod Deus hune contemptum flui grauißis me flt ulturus. monet etiam de confißione ac uerabuce. Inuitatur deinde à quodam Pharifieo. Cum autem iüe offinflus effet,eo quad non ipflorum cofluetudine ans te prandium lauiffet,flcric) 'm ipflos inuehitur leflus, indi cans ipfos effe meros hypocritas, er flcatere mteriori immundicie,uacare charitate,effe ambitiofosffupcrfli-tioflos, deprauatores uerbi Dei er clauium: ac u£ 'm Dommem quendam canam 'tnflruxiffemagnipcatn,o uocaffeconuiuas,uerùm ipflos omnes propternego‘*^ ciuilia fè excuflaffe.Eoflea uerô pauperes, mendicot^ ipflos pronunciat. Dac fleueracocione mflammatiphu 60 £grotos uocatos, er deniep extra fltpes alios ccHcdo^' rif£i,{lruunt ei infidieis.Luc£ i». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prima pars borrendam ludaicipopuliobfli«aM«t(f ftcititti» |
lO Rlon multo poft, turbam concurrentem monet, ut pbdrifl£orum firmentum erbypocriflncaueant:iM ueritatem caleffem,ipfls inuitis, crumpere in lucent, Docet de cruce,quam adfrrt ucritatis confeßio. er,non effe tantopere metuendos hommes:ratio, quia nonluu beant ius in anima Deum potius ßrmidandu effe. P(' inde, Deum pios defindere : nibilq; ipfls aduerfi pefle accidere, flne Dei pertmßione. Tertio, confeßiotutu habituram £terna pr£mia, abnegationem uerô fot» nas.Et hiedepeccato m Spiritum flanäum quiiani ’tt fferguntur. Quartó,Spiritumflandïum confiffcribitt adfluturum effe. Intcrea quidam rogat Dominum, utpneipiitßo fratri, ut h£reditatem flecum diuidat. Veruni id dette* dat, flgnificans,ad aïiudflrumiflapertinere. Eentde pr£cipit,auariciam effe flugiendam : caufla eüjquódut ta hommis non cofifiat in opibus,aut rebus mundatiif-Récitât etiam bifloriam de quodam auaro,angt;pbß‘ cante borreaflua : qui ne bonis fuis fiHeretur,ttioxiuti fundus flt. PoS:ea conuerflus ad diflcipulos,docet,ne floHiciMt' mium fint de rebus temporalibus : ac ijfldem platte utf* bis utitur,flcut Mattb.6. Riam fl£pe de iffdent rebus to* dem modo differuit ; er pr£cipuè,cum magna flUitißf mitas hominum bac in parte, eadem argumenta ßb'Ui de ipfls mculcare uoluit. Herum autem repetit aittiO nitionem decruce,cr quôd uera accalefliabonaßtil expedlandd : de extreme iudicio, er praparatiene, f ® nis dc pr£mijs qu£ flequentur : de fleparatione, qMt^ 3°. deturin Ecclefla : de recocUiationefraterna. lu(e''\ ÎO Hunciantibus quibufldam de immdnitatc Pillt;iiigt;lt;l^^ mifleuerat flangume Gatildorum cum flacrifiiijsii^^^' rum, applicat doârmamdepanitcntid,qu(gt;b£c(^‘^ pld ipflos moneant de couerflone. Proponit typu«'^^ ficu,quód Deus moram panitentibus concédât : quo’^ fl no agdnt,poftea fleut ficus flerilis pana affcian^‘^^‘ Eo tempore er flynagogam quandam mirât, àaetb er meuruamerigitipfo flabbato. quod flailumtiwif* arebiflynagogum defindit, primum ab ipfloriim «»'’’'^ tjji,homines iuum. Récitât ßmiUtudmes àe ßn^f^^ de firmento.Hortiitur,ut per anguftam parti m^tt^^ turque polled excluditur : cr prophetdt de ipßruti' tertio exitio,dcq- uitafluturd,item de uocatione gitiilt;lt;‘' Perfirutur autem er flermones ad leflum-deii’fl^'fl Kerodis-.uerùm ipfle reffondetffehaberefluum fO'^’* termmum,ac fle 'mterea ab Herode tutum effe flitMgt;^, Rurflus deinde cladem tiieroflolymorum prddidffui^ cata cdufld,nempe perflecutione piorum.Lttc£ 'i- Sabbato quodam leflus apud Pbariftum dbno^ (i‘^ pit,ibiq; bydropicum uerbo curat, fadum defini^’'^* minori : quad dfinus aut bos in puteUm iUapfii^t 'pf^ flabbato citrapeccatumextrabatur. Taxai auR”'!'^ rifl£orum arrogdntidm,ac docet de humilitate, de(lflt;* moflynis ergdegenos,acuerdflacultatum coUocatiatit’ PoRea typum proponit de uerbo Dei er ^tcleß^ |
|
DE CHRISTI M I N I ST E R I o. 4» 41» cicitdtemddunibrdt, quiprorfus Eudtigelij cocionem detefuCbri^io fdßidierunt. Alterd deptngu reliquids eins populi,Chrißunt dmplcäentes. Tertid,de[cribit gentium uoedtionem. Deniq; pands commindturtefui /' tantemptoribusuerbiieternds. Pergit dutclcßu pr£a monere de cruce, qute mdttedt omnes pios:dc compard tione de ddißcdturo turrim, docet,bactcpeßiueprit-cogitändi ejß,ne quid prêter ßgem euenidf.er ut dnU mut reite munidtur,ne deficidt. Addit etidin de conßß= ßoneprlt;£ceptuni,er mmdturpcenM negdutibus. Luc£ decimoqudrto. Kecipiente Chrißo pecedtores er publicdnos,dgen crucern,qu£cßueritdtiscomes, dcficidinus.Duc£de uiculdmreportdnte,defcribercuoluit. Egregièdutem 20 cimofeptimo. tes poenitentidm, fcrib£dc Pkdrif£i murmurdnt:fed iu cundißunis exemplis feu compdrdtionibus cos refutdt: dc docet,edm Puungeltj effe proprictdtem,er boefuum officium,ut peecdtoribus ddfirdt remißionemgrdtuiti. Pdßorem dit perditdm ouiculdm qu£rerc,er draebmü dmijfdmlumine dccenforecuperdri. tpfedutein Cbri-fittsfe omnium mdximè in pdßore fido, et erruntem oa de poenitentid docet, quad iüd er Deo er ditgelis grd-tißiim ßt. Decldrdt dutem rdtionem iußificdtionls er dcceptd lioniscordDeo,dlio exemplo ; nempede filio perdito, quieumdbUgurißet omnem h£reditdtem, poUedtda mengntis recipidtur 4 benigno pdtre, dgens poeniten-tidm.ertdxdturßdter, operum iußieid confidens,er muidisfidtri edm faelicitdtent,quad mgrdtidm prêter fuum meritum reciperetur.Luc£ is- Udbebdt penes fe quofddm confidentes proprid ope rum fuoru iußicid, er fdßidientes dlios.ijs pardbolam DiJcipulosfuos cobortdns,ut res ßgt;iritudles dtq; ceeïo de Pbdrif£o tumidè in templo idßdnte fud operd, er lefts ßbi ßudiofe copdrent: proponit ^xemplu de mi-quo dijfeufdtore, prudentißime ßbi mgruente mopid cduentedcproffidente.Non dutem furtum probdtur, fed compdrdtione qudddm diligentid,ut ed megis homi nesexcitetddfoliddbondcompdrdndd. Docet er defd eultdtumdifjenfdtione, erqubdnemo duobuspoßit feruire dominis. Pbdrifeiißdiudientes, rifu omnid excipiebdnt.Sed Clmßusrurfus ipjorumfdlfdm perfudßonem deproa lorum,qudm bifcepueris. denic^ cos dmplexdtur,etbe pru iußieid reprebendit: ideo quad Deus dliter,qu 'dm 4° nedi£iionem impertit. boinines,iudicet,Deinde,qul}dlexct Propbet£ufq; dd iobdiincm : er nibilominus oportedt legem fieri.Luc£ decimofexto. Pergunt tdmen Pbdrif£i,qu£rciites tentdtionis grd tidße répudia, dnqudlibet deedußd fieri poßßt.Sed ebrißm re/ßandet,initio non itd fuifje ; dc reuocdl cos dd primdm coniugq inßitutionem. Deinde ßrt fenten» tUM.’Qgoj Deus coniunxit,bomo non Jepdret. Obieili onem de permißione, d MoyJefdHdm, diluit : quad ob dwiciem cordis ipjorum ißdjuerint coneejfd. er pro^ iiuncidt,Quicunq; dimiferit uxorem fudm,nißob ßrlt;c nicdtionem,er dlidm duxerit,moechdtur. Domi rur» Jus edm qudßionem dijcipulisdecUrdt, quodetidm is qui dimißdm duxerit,m(xcbctur. Cum dutent difcipuli putdrent,ednt ob cdujdin difficileeffe uxorem ducere, dijcernit Ehrißus eunuchos,nemini legem firens. Mdt thii 19-Mdrci 10. Duc£ lé. Poßed rurßts phdrif£is imdginem de diuite er Ddzdro proponit,in qud ipforu fdßum reprebendif-er monet, etidm tenuiores Deo cu mid dtnplißimd cofecuturos. Sed plurimos nouißimos, rxeffe.dedocet deuitd £ternd,erd(poents in^rni. 6o futu^oseffeprimes,er econtr'd. Nidttb. 19. Mdrci 10. lucxdtcimofexto. Luc£t8. lî£cdecldrdns ,pdrdboldm Cbrißusrccitdt |
Rurfus monet de fcdnddlis, er terum poenlside re» concilidtione fi-dternd, feu priudtd. Apofloli ordnt, ut ßbi fides dugcdtur. Confoldtur igitur cos de exigud fia de:dcde potentideinsdicit,quadetidm drboresiuffu fuo trdnjfldntdre poßit.Docet 'mfuper,quod fuis operi bus,etidm dignißimis,minime debcant confiderc. Dum ibi peregrmdtur i e s v s, decc Icprofos uerbo fdndt, quorum unus tdntum reuertitur, grdtids dgens, c£teri omnes 4 fdcerdotibus euertutur.qu£ quidem rcs to mßgnem bominum ingrdtitudmem^poß dcceptd bene ficid 4 Deo,depingit. Interrogdtus 4 Pbdrifeis, qudndo regnum Dei uct nidti reljgt;ondet,id non uenire cum obferudtione.idmq; in propmquo ddeffe,ipfos uero idmfaßidireßdeoq; b£ refes uenturus. Addit er concionem de nouißimo lu* dicio, ctqudlishominuuitdpr£cejfurdfit:nempeper-ßmilis ei qu£ dnte diluuium er coitfldgrdtionem Sodo m£fuit.dc monet, ne fecuritdti mdulgedniusine 'ue ob Alto tempore monet, orationem urgendam effê, ne deftcumM'.prepoßto ßmili de uidud, etiain micfuu iuigt; dicetnßnUMtid er perfeuerantid implorationis duxilij chtundente, ut denique opem ei tulerit ■ Deunt dutem multo indgis ordntes er mßdntes duditurum. Konet, tdntum pducos in terrif credentes futures,ubi poßre» md tempord dduenerint. de publicduo pecedtore tdntum mißneordidm Dei int plordnte,proponit: mdnißße pronuncidns,operum iu ßieidm d Deo ddntndriter contr'd doeerijiußieidm grd tuitdm tdntion in Meßid propitidtore fixdm. Luc£ decimoodduo. ofiruntur bic er pdruuH^qucS iubet contrd uotun tdtem difcipuloru dd [e ddduci : dc eßendit, tdlium eße regnum Dei:er nemini dUter contingcre regnum coa Obuidm pdulo poßtefu uenit quiddm princeps is qu£rit,quid fdciendo ttitdm£terndm poßit dccipcrei Ïefus,quid de fdciendo interrogdrdt, dd Decdlogu cum deducitterdit,perßßdm dus impletioné bdbere pros mißionem uitx.Üle duddäer ßbi edm impletionem dr» rogdt. tefus in erdffdpdrte, quÀm proeul dbfit,ddmoa net:iubens,eum omnibus uenditis,fefc fcqui. His dudia tis,confcientid proprid tddus,quàd nimium bonis tem pordUbus inh£rerct,trißis difcedit. Eft dutem b£c fen So tentidperfondlis,qud bunc iußieidrium retundit lefus: in co uero uniutrfdlis eß,quod pr£cipit,ne fimus dUd» ri,dut rebus buius uit£ nimium dediti. Conuerfus dutem dd difcipulos,monet, opes mdgnd effe remoram plurimis,ne creidnt, dUtfcqudntur cbri ßumtfed tdmë Deo omnid effe poßibilid.indicdt etidmt difcipulis reßdrepr£mid,quid dliquidfuo nomme re-liquiffent. in primis dutem docet de nouißimo iudicio, er uitd £ternd : er dpertè dffirmdt ibi, credentes pr£a o t de ope» |
|
C E N T. I. L I B. 1. C A P. X. 4« de operarijs uocatls ad laborandum in uinea,plane die uerßs temporibus : qui tarnen poUea £quale precium accipiant, ex mera gratia, ac reprimutur indignantes, acplusexigentesbäatthio. In propinquo autem erat Pafeba : plurimi ante an» te ßüumfe Hierofolymam confèrebant,ut ibifandiß-carentur, P-diderant mterea pocißces (y pbarif£iman datum,ut ß quis refcifceret lefum aduentaUe,conß{lim fibi mdicaret,ac apprehenderetur. Appropinquans autem ciuitati, latbrymas funiit, , Eiusueró decreti noneft iesv® nefcius : eainq-to proterhorrendam c£citatem:quod tempusuifHatio« ob caufam, dum eft in eo itinere, palam difcipulis rem omnem,et difertè exponit, quad iam eßet paßurus Hie rofolymit,eii riitione,qul)i fe co/^uturitflagclhituri, ir rifuri, crucifixuri cr mterftäuri client : fed tertia fe die refurreäurum. uerum difeipuli res tuntM non affe ^uuntur.lobannls undecimo,Matthäi uigeßmOflAarci decimo,'Luc£ decimooilauo. Accedit autem mater ßliorum quot;Zebed^i, adhuc ma* gnißeam de duiU regno Meßu opmione, ßeut ex Pha rif£is hanferant,föuens:cr obnixipetens,üna cum fuis 10 filijs,ut i E s v s fuos filios peculiari honore dignaree tur, ita ut alter ad dexteramgt;alter adßnißram federet. i E s v s relpondet, ipfos nefeire quid petant. fuurn res gnum elfe patfno politicè ad imperia huius müdifub' uebi. Reliqui decern ißa audicntcsfindignanturßbidia gnitates eripi. Eosigitur quoq-compefcitChri{lus,di feernens fuum regnu a mundanis : ey difertè ipßs pro* bibens, ne afidenPimperia huius mundi. Docet ipfos, debere effe feruos : ac proponit fuum exemplum, quid fitmoriturus. Matthai 10. Marei 10. Appropinquans iericho,c£co uifum aperit.Geinde in duitate ad Zacbaum publicanoru priitcipem diner* tit,eiqi Euangeltum adnunciat, Proponitetiamparabo lam de elocatione talentorum,çy pramijs redècoUoca toru,paenisq- eorum quinonadfiruntfrudü. Luc£i^. Egrediens lericho, Bartimao uifum donat : Marei 10, Indeq; nonnibil progreßus, rurfus duobus cacis ui* furn reftituit.Matthai zo. Sex dies antePafeha iesvs edexceptits conuiuio HJ domo Martha, accumbente etiam Lazaro,recens in 40 uita reuocato.a Maria uiiguento nardipifticapredofa inungitur circa pc des,er extergitur capillis. ludasaua ricia ardens,fadum improbat,pulcbra hypocrifi:quafi fatius fuißet,id unguentum uenditumfuiße,cr paupe* ribus datum. Sed Cbridus dus auaddam cohercet,tan turn indicans, earn undionem propter fuam fcpultura iam mftantem, fadam eße ; deinde, fefe iam uifibiliter quidem difcedere. prafentia Chrifti cognita,plurimi ludai coueniunt, uifuri Lazarum refufeitatum ex morte:er nonnuüi in so i Bs v M credebant. Iohannis 1 z. Altera die,hoe eft quinta ante pafeba, à monte Gli* ueto, afino commodato fumpto, Hierofolymam,circu* datas magna hominum multitudme , ingreditur ,cum fingulari pompa. nam ueftes alij fubfternunt, alij fion* des ßargunf.reliqua turba lato pedore acclamai,Ho -fianna filio Dauid,benedidus qui uenit m nomme DO' minflloßanna 'm excelßs.idq- ex Pfalm.ii3. Patentur igitur aperte er intrepidè, eum eße Meßiam, de quo Dauidpr£dixißet,ei^faußaerfeliciacun{la precan 60 tur. Nee temerè iße mgreßusfadus eft,fed erat À Deo |
44 per Zachariam cap.nono pr£diäus, ut eßet peculitris Cr honorißca patefadio lAeßu. Ab oliueto initiuM fumit,ut odendat ,fepoflea tbi uiHoriam obtenturM ejfe,etiamß ludaturusßtcum morte. Matthaiu.M ci u.i,uc£ icf.ïobannls n. Pharif£i id indigne ßrentes, i s s v m aHoquuturyi populi clamores tanquam temerarios coherceret Sti re/fodet Cbrißus,lapides clamaturos,f ipß cacutritit, nis per Meßiam non cognofeerent.et pradicit ipforutn cladem. Luc£ n^. Veniens in ciuitatê,reda in templum proßeifeiWi ibiq; uendentes atq^ementes è templo pellit,fubucr[if ipforum menßs. addita infuper grauißima condone, quod è domo Deißeißent ffeluncam latronutn- ^0^^* cacis er elaudis ibifanitatem largitur. Principes er facerdotes ißa omnia intuetes,^^ f^ rorum clamores, lefu eße filium Dauid,audient(S'. tx* candefcunt, er uolunt utipfeeas prohibeat. Sduß^ ait, bac fieri iuxta Pfalmu 8, Ex ore infants O' li^di tium perficiflt laudem.Matth.at.Marci ii.Luc£i9'^lt;‘* eunt igitureonfiliude Chrißo interficiendo:{dnt^ caufam babebantiußam.neq^ audebant, mawntafO' pulumei adharentem.Lucat^. iohan.it. Gentes cupiunt uidere Chrifu:ac rogant pMifff ut eumßbi lomonflret. Cbridus to audtto, iam«itgt;gt;'’* pusglorificationis adefe. Docetde rejurredientgt;^^ cruce,de pramijs aternis. Grat 4 Deo, ut dartfed“'^' îo Mox uerà de coelo uoxfonat : Et clarißcauijC dlt;'^‘‘'^ clarificabo. Verkmalij tomtru putanteffefalijnnit* lum eum lefu loeutum. Docet porro de fuaplt;ißt‘’'b et ßudibus eius.nimirum quid prineipem huius W«”* di dedurus fit firas,quad omnes fit ad fepertradurd' item de fuo minifierio,qucgt;d uencrit ut faluos facid : fuo uerbo,eiusq; autoritate. Sed iftis nihil mouentur^^ credendum ïud£i,ficut Efaias pradixerat capSS' ^^ credidit auditui nofirol tyc-cr cap. é. ExeacauttdU^ los eorum, erc. loban.iz. Sub ueßeram rurfus in Betbaniarn redit.MdA'^'' Marcin. Mane,hoe eft quarto die ante Pafeha (qui Lunt^f^^ alias nominatur ) reuertitur Hierofolymamin eodid re,fieui nullos habeti fiudus, unde fuam famefdddt maledicit,ne in ea ullus pofthaefrudus nafeerttuT. Ingreffus tern plum,rurfus eijeit uendentes C ^^ tes è templo ; repetens eodonem, quodè domo PX^It^ luncam latronum ßdßinf.ut pridtè ficerat. ^lt;^‘^. pes autem facerdotum er feriba, fubinde agitandO''i liadeperimtndo Chrifto:fed turbam cogunturfirlfd dare,qu£ dodrina lefu admirabatur. Veßeridttn^ extra duitate fecedit. Mane feu tertia die ante Paf«* (die Martis) petentes Bierofolymam difdpuli,et finm ; intuentes,uidenteam prorfus exaruiße.Signißtauii^ tem, ut quidam exiftimant, fynagoga fterilitatenulul depoenam eorum qui non profirut bonos ftudus. (ay , occafione de fidei potentia docet, er de inuo(aflt;quot;'^ qua in fide debeat fieri: er quad oraturus, printen beat cum fratre fuo redire in gratiam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i In templo cum effet lefus,populü docens,pontiii(^gt; j feriba,feniores eum adorti,quarut quis ei hatteM* |
i
-ocr page 205-|
4zt DE CHRISTI ßt potefiatemenon ohfeure fimulantes, eum fine uoca» tionedocere. 1 e s v » uieißim mterrogat, unde fit ba» ptifmus Iohannis i nam tota Iohannis fundio, Cbrifii adianes comprobabat. At illis negantibusfefeire, de.-tredat etiam 'miieare, tanquam obfimatis, undefuam haberetuacationem. Matth. zi. Marei luLuctezo. Proponit autem eis typum, in quo ipforü malidam taxai,dc duobus filijs : quorum alter promittit, fe iußa patris exceuturum,f€d no fadctalter mitio reludatur, pofiea uero panitentia dudus, qu£ prias denegaue ' rat,pr£^at. CT aperte pronunciat,publicanos er mert trices pxniientiam agentes, ipfos m regnum ccxlorum praeeß'aros eße. Matth£i zt. Kurfas alio typofumma ftelera ip^ram defcribit, quad haredem urnea, filium patrisfamUas oedfuri fint,zr graues Deo poenas datu ri Accommodât aife pfalm-nS. Lapidem,quem repro barunt iedificantes,fa{ius efi m caput anguli. dicit de i» ipforum reiedione, er eledionegentiu. H£c audien* tes, moliuntur eum apprehendere:fed rurfus abfierren eum deducit ad fummam,qu£ Deut. A redtatur, eamq; tur iudicio turb£, qu£ ebridum babebat pro prophet 10 clarius exponit:Diligas,mquit,Dominu Deum tun, to ta. Matth.zn Marei iz.Luc£ za. Addit porró er tertium typum, quo Pedefiaßr» mant dcfcribit,fumptam À nuptiali conuiuio,à rege fuo ßio apparato. Vocatos autem primo contempfijfe, a» bos etiam feruos cotumehofe tradaße er occidfife. eos t^rro fummareglsindignatione punitos,beüo,c£dibus, mcenlio. Secundo, uocationem er eoUedionem extra uias Udim,mdlorum et bonorum.ey regem mgreßum ad uifitandos bonites, quendam fine ueamp;itu nuptiali il lapfum,cum fumma ignontinia eiciße,et 'm tenebras ex-teriores iußijfepr£dpitari: addito epiphonemate,Mul tos quidem uocatos, paucos uero eleâos eße. Mattbai uigefimoßeundo. Prior pars tudeos arguit, er eis poenas, er quidem modum quaq-pr^didt. Altera de coUedione Ecclefi£ exgentibus, docet : er mmatur'qs quo(^, quinonfunt ornati udle nuptiali. Variant autem fententi£, qu£ fit ea res, qu£ bic ornamentu nuptiale appelletur. Com modißimum autem fuerit,'mteüigerepro indicia impu tatiitaper fidem in Chridum,fcu gratuitadonatione obedienti£acmeritiChrijïi,ac remißionepeccatorum. t^ubum enim aliud eji ornamentum, quo régi regum placeamus, quàm meritum Chrifii, nobis donatum ex ingentimifcricordiaificut Kom.S.er z. Cor.s. docetur. etui fidemaßerunt earn eße uedem,ab hacfententia ni bildifcrepant. Duiuero opera aßeuerant eamuefiem dici,quafi ijs hommes coram Deo confidere,eum^ pla catum habere queantmimium operibus arrogant,ac ta Icuefiimentum confueretentant, quodinhacmortali uitanon habebunt mtegrum ideoq; neepoterunthic in ttgno ccelorum eße,m altera uero uita mmus futuri. Cateriim quod manißdauinon poßunt obtinere, lt;^fiu tentant aggredi. Caüido igitur confilio Pharifai qMfdam è fuis difcipulis, adiundis minidris Herodis, «^ Chrillum ablegat,cum ßinofa er captiofa quadio» tit, an lictret cenfum dare C£fari, nee ne. Qjiod fi ne» gißet, Herodis ferui eum tanquam feditionis autorem ittaafißent,erfuo régi tradidißent, qui abfq^ mor a cru ieliter in eum animaduertißetißn aßrmaßet, Pharifai an^tanquä fu£ libertatis impugnatorem,liberius uo - 60 Récitât igitur coiundim qu£da pr£ceßura ,pdigia, er aßent damnare. Sei Chrifius ipforum corda perffi» indicia tu exitii iudaid,tu iudicii[uipoßremi.Coniuna |
M I N I S T E R I O. 41« eit, et mtrepide eorum cogitationes reuelat, uoeanseos bypocritas ey mfidiatores. Pofica podulato denario, er ipforum tedimonio accepto, tanquam antecedenti, quod imago et circumferiptio eßet C£faris,qui iain im perium in lud£0S teneret,confequëtiam texit:Date er^ goqu£ funt C£faris,C£fari:cr qu£funt Dei,Deo.Ita rubore fußuß,difcedunt. lime Sadducai eum adoriuntur, dcârinam de refur redhone exibilantes : addudio exemplo unius mulieris, 10 qu£ feptem habuißet maritos: er abfurdum ßre,ß re-furrediura eßent corpora, ey omniu jutura eßet uxor. i B s v s reßondet,ipfos ignorarefcripturAS,et uirtuté Deitin refurredlione, no ßre procreationé liberorum. Deindedidto Exodicapite 3 Pgofum Deus Abraham, ßaac er lacob, eos réfutât. Ham Deum non eße Deum mortuorum,fed uiuentium. Inde legis quidam peritus iss v qiixflionem pro ponit, quod fit mandatum omnium maximum! i e 5 v 3 to corde tuo,et totd anirnd tud,ettotd mente tud.Secun düe^ßmile huic, Diligesproximo tuüßeut teipfum. tpfeautem uißim eitquxßionem de Clmüopropo nit,dc decldrat expfdlmato, eum non tdntu eße fiUtsnt Dauid,fed bdbereddbucdlidin fuperioremndturdm. Kldtth.iz.Mdrci ti Luceia. Poamp;:e4 ferii turbM dc difdpulos monet,utßbi diligenter dferibit o- PhdrißeifCduedt.rdtiones[unt:quid dicdnt,er nonfaciant. Secundö,qucd cumulent humu 30 uMtradttiones. Tertia,quadßntmeribypocrita,dm» bitionefldgrdiites. tnterßgt;ergitdutem dodirini, quoi ’DeMjummiK mdgißer exiflat, qui omniu maxime fe» quendm ßt. Ptmox iuflo zelo dccenfM,pro fuo minia jlerio excommunicdtionit fulminu mferibMerPbda riflt;eos,tdnqudtn bxreticos et animarum pe{ies,promul gdt,U£ m ipfot eldmÄstfubieHis eoru criminibui.q, re» gnum ealoru ante homines cldudÄt,boc eü, corrUpant doilfmä de remißione pecedtoruperfidem'm Keßia: quid domos uiduarü uorent, hoceüßuperüitioßs eulti ‘^°bus bom'mes emungant pecunia: quad fedticdt hommes j^ecie conuerfionis : quad hypocrißn bom 'mes 'm iura» mentis doceâtiquodtdntu cieremonidlid opera cxigit, reliquis negleâis-.quôd externa tantu fpeciem aßvßet: quad metis plein fint 'miquitate: quod etiam 'm pokern fint occifiuri faluos dolores : ^ fint contemptores Dei. Deniq;pritdiciteis uaRdtionè hu? loci:cr pr£monet, feredituru ad indicium. M.atth i3-Marei n. Luc£zo, Sedens m templo,uiduam duo mmuta mgizophya laciummittentem prxfirt omnibus opulentis, qui ex So abundatiamiecerant.Marei iz Lucxzt. Ugredienti de templo, quidam ex difcipuUs admira bundles,iubet i e s v m etiam magnificentiam {IruUurit crlapidumintemplointueri:fed ie 3v$dit,lapidcm non manfurum fuper lapidem. Mox alij accedunt, co» ram Cbrifto multa de eedific'ijs templigloriantibus Sed rurfus dit,quad omnia fint diruenda. Cum uenißet m monté 0liuaru,ibiqi cofedißit.difei puli feorfirn accedut, fdfeitantes quado hxc eßentfutu r^.ft quod ßgnüfui aduetrn, er cofummdtionis ftculÜ |
0 4 gib
-ocr page 206-|
4^7 rum peccata manißßaturus er puniturus fit.Vrioalt;‘ tus m regnü Dei transfiretur, alter m ignem iterr^h:^' cum Diabolispracipitabitur. Et quod ibi nuUaexaff tio locum fit habitura: quod ut iudorum uitaerbaU* Duca reßrtur-. Hierufalem caleabituragentibus,dcnec 20 tudo eritaterna,ita er impiorumfuppliciaaterni-Hifce confummatis, clarè pradicit, m eo Pafcbd^i quod poß biduum effet futurum, fe cap turn V ff^^^ interca temporis Hierofolymis apud Potstift«^ pham ßequentißima fynodus reliquorum Pontijieii’i’'gt; feribarum erfeniorum cogitur : qui omnes 'm ea»fi* tentiarn pedibus,quod dicitur, eunt, i e s v m dr^ effe 'mterficiendum,doloq; capiendum:id^ matuàtui^ hucantecelebrationemfèfiipafchatos,neresnoUip^* tem,nec poßmt errare. Sed ueiat Chri fius, ne eis obtem 30 riat tumultu in populo, fi ipfoßfio eum truciitir«^^^ lent. Apparet autem, alias ipfos non habituros fi'll^ ißius fifii rationem, modo Chrifiu tollerent, tanpßit^ git autem utra^ ob ßmilitudmem. Primum eß, falfos dodores feduduros effe plurimos. Secundum, feditio» nes et beüaßequentia. Tertium,peßilenti£.Quartum, fames,ßerilitas rerum. Quintu, terra: motus. Sextum, immanis perffeutio minißrorum uerbi Dei.Septimum, fcandalum multorum.Odauum,edia et mutua proditio er traditio. Honum : Pffudoprophet£,falfapradicenii tes,plurimos fafcinabunt.Dccimum,fcecundiUs er ma crementa ffelerum.Vndecimum, charitatisextindio. Duodecimu,deffdiones plurimorum a ßde.Decimuma tertium, Euangelij ffarßo et diffußo per totum orbem terrarum. Decimumquartu,abominatio defolans,dans in loco (ando:qua de idolo Caligula,iüato in templum Hierofolymitanum, quidam imeUigunt. inferit autem hic admonitionem,ut omnes fugiander orent, ut tem* pore opportuno fugere poßmt. ingentem enim er hor rendam uadationem futura effe, qualis ante nunquam fuerit.Et tempus propter eledos fore breuius, nee reçu peraturos eße ludaos fuam terr am er gloriam.ßeut in impleantur tempora nationum, Cecimumquintum: doilores,qui homines Chriüumquarentes,hoc eü^re^ nüßionem peccatorum per Christum,in uaria opera ac locaßnt deduiluri,quaß hic uel iîlic effet,in dc[erto,in caniera:item uarqs ßgnis er prodiges hommes demen taturi,quod Chrißos er Prophetas fe uenditabunt:hoc eßffe uicarios ChriHi effe in ten is,ff prephetarum aU' toritafe 'mffruilos, ut et dodrina ipffrum ßt irreß-aga biliter audienda:o’ politicam [e quoq-, habere poteva perent. nam fubito adfuturum iudiciu. rieeimumfexs turn ; Eclip fes foils ey luna, cafus fieUarum, common tio uirtutum 'm cœlo, Decimumfeptimum, fignum filij hominis in calo. Decimumodauum,plandus omnium tribuum m terra. Tum,ait,fe rediturum in maiedate, er angelos coUeduros effe uoce er tuba eledos. Sola« tur autem fuos, ne contridentur, fed latentur potius: comparatione 'aficu exerente fèlia, qua fit uerls nuna da, fumpta : ita ida prodigia quafi pracones effe ad» uentus Chrifii: Demde uult, ut uerbisfuis mßßantfir* miter, qua fint rata atq^ perpetua. Dient autem erho ram neminem,prater patrem,fcire:hac uoce eos prora fus à fcrupulofiori inquifitioneauocans. Dccimum nonum adijcit: Securitas fumma,ficut ante diluuium e= rai^oe concionante. In fine hortatur ad uigilantiam. hor am enim effe incertain : er plurimum reffrrc,quo= modo quifq; mueniatur. Déclarai autem Chridus earn adhortationem à fimili, quad prudent feruus cogatur uigilanter obferuare heri reditum : fin minus, quod fea curus aut maleficus pofiea daturus fit panos. Matthai ;o dant'ijs diuerfa. t^.Marci ij. Luca n. Vt autem magis torporem excutiat,pramia ac pœa nas proponit.iiß per ßmile: quid uirgines quinq^ pru dentes,'mfiruda oleo er lampadibus,ffgt;onfum comiten tur-.reliquaquinq- fatuadormitantes, er oleo deftitua ta,excludantur. Qtiitypus admonet, non effe conuera fionem procradinandam. Proponit er fimile de elo» catione talentorum. ubi ij quifiudum adfirunt Domia no,pramiis ornantur;qui uero defoderat,/poliatur,er punitur. Ha fimilitudmcs extra inditutum Chrifii non debent extendi, intentio autem Chrifii eff,utuigilan» |
.42’ C E N T. L L J B. I. C A P. X. 10 tiam inculcet,ßngulis momentts praßandam. HIHA^ uigeßmoquinto, Monet etiam,ne patiantur crapula,ebrietate gquot; lt;*' ris huius uita, grauari corda:et ut ardenter orent,idd fugere immmentiamala, er ante filium hominisSiK queant. l^uca n. Kuic grauißima concieni adiungit Chrißus päteff dionem de forma, proceffit er fine extrenü iudidj, W quo ipff futurusßt iudex 'm maied:ate,ßipatus angd^-Quod omnes gentes fit congregaturus antefe:qtgt;o^ protmus futura fit fegregatio, aliquot a dextris,:gt;^ quota finidrisconfidentibus. quödduplictmlaii^^'^^ fitfententiammnam 'm benedidosfuipatris,hoc(^eri dentes,quorum etiam opera fit eelebraturus er c^ff''‘ fatums-.alter am 'm maledidos,hoc eß'mcredulcsgt;^^°' xumiri.Mdtth.16, fua religionis bodem perniciofißimum.Elam quibn^ tepaucos dies'mtcmplo egiffet, omnibus notifin'^^ erat.Matthai uigeßmofexto,Marei decintoqMrto,l0 ca uigefimofecundo. Aberatautem turn i es v s m ‘Bethania,in iona Squot; monis Leprofi : fic cognominati, quia lepra primt^ infidus, d Chrido fanatus erat. ibi er hoc nicmorii^^ ^°aceidit, quad muller ad ibs-vm accedens ,nngi»i’'^^ prcciofo,ßadoetiämalabadro, caputcius perff^ii^' quod difcipuli uidentes agrè firunt, quafi effetiwtHH profufio,er minus grata Ipfi Chrifio, ut qui anta fW'’ cofueuerat tam priciofe ungi.afiimabant enim Hfig«^ turn tercentis denarijs. Sed Chridus probatfadum,ff addit interpretationem ; quod fcpulturam fuam iao\ tet,iam mdantem, nee fit dus memoria 'm Bede flapte' tura.Matthaii6,Mareidecimoquarto. Bftautembd tertiaChridi mundio ,de£teris euidentffus cirevK^ fcipulorum numero,cl am difcedit, er cum principal'^ facerdotupacifcitur,deproditione 1E sv Chrißinni* gidri fui,ccrto fiipendio.Ac conueniunt utrtnq;,dlt; it'' genteis trigmta. Portéiudas refciuit dccretum Pontiff cum Hierofolymitanorum,quod 1 e s v m ueUentdetM dio tollere, nee ei liccntiam concionandi, fibia mf»^ tandi amplius promittere. audiebat etiam,Chrifiun^bu aliud q mortem ignommiofißimä ßbimet prafagirdf 60 pertafus iam eratpaupertatis, periculoru ey odiotn, fibia in temport amicos er opts parare cogitibH' non |
|
4X9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E C H R I S T non ob[curè dugurÄs,iifcipulos CbriHi in maximit anlt;t gujlijsic'mcifisfuturos. Vteti dutem lamfunt pontifi-fis, dc tintum non triumphint, dccepto uno ex Chrifli fMd zr coUegio, (jui[nis idm pdrtibiu dccederet, er peiunidfibi effet diii(i'M,fndsq; mdchmationesomnes firenuè effet ddiutum.téieq^ ed ignduut luids, fed op» portunum tempus trdienii CdUidè obferudt. Teßd» turduteni Iiiiïoridfequens,eju!)dperfriâd fronte, rur» fus fe diiunxerit Chrißa fumiUdriter, qudß omnium friuium expert- DE (XVARTO ET VLTiMO PA fchate, in quo lefus Chriftus agnus Dei pee cata totius generis humani porcauit,ac féliciter refurrexitjuiftor peccati, mortis amp;nbsp;dia boli,parta iufticia quæ omnibus in Chriftum eredentibus debet communicari. A NU Hem Pdfeh^.ut Iohannes dit, feu primo d* zymoru iie,fcilicet inßdnte ( nam ipfo Pafchd tisßflodzyimiies 'mchodbdntur,feudie purafeeues, : quem Ldtini modo louis nommant ) i E s v s ablegat Hfcipulos Petrum zr lohdnnein,llierofolymâ,ut pr^e-p-irarent Pafeba, nec hominem nommât,fed eisßgnum proponit, ut hominem quem conj^exermt lagenam d~ queportarefequantur, er ei exponantmandatum i e iv,qu'oiuelletdpuieumpafchacomedere, ut commo dim locum ei ret 'm fua domo daret. Abeunt autem di» fcipuli: occurrit talus homo,promptè conceditur locus, lignât 4 iifdpulisprlt;epdrdtur rituaDeo præferipto. Hicepborus afferitlibro primo, capite uigeßmooHd- ; «o, in domo Iohannis euangeliߣ, ßta ad monté Sion, am cmamfuiffêperdéktm. Sei £udngeliߣ non me' merunt. Vegere iam fado, zy preparato dgno ( nam ut i mffere diem oriiebantur lud£i, ita zy ffitum Pafcha» tn db eo temporeinitium hdbebat ) hoe cß,ueßgt;crd die Veneris, ut uoedmus hodie,pr£cedcnte, i e 3 v s Chri» ßM cum duodeeim (ecce ludas aieß ) difcumbit. Mat* theiió. Ularcii,^. Luc£ uigeßmofecunio. Non au» tern dubiumeß, quin ritu luidico earn ceremoniam^ Chrißus peregerit ßanio, accinélus, er baculum te* neus, vß dutemfunt Eudngeliߣ uccabulo difcum» hindi, pro di menfam accedere : ZT peraHis ritibus pr£ceptis,hdui iubiè confedit. Initio autem hdbet concionem,exponent,fe furnmo ieflieriohocpafchdtecum fuis uefci.Caufdsexponit, quid hocßtpoßremurntquia iam ßtpaffurus. Deinde poculum pribet, er dicit fe poßhac non ampUus ufu' rum tdliexna etpotu: zr fubinde mferit do^rmam de regno £terno,fuoq‘ aduentu 'm nouißimo die. Duex ui ; gißmofecundo. Oe'mde inter edenium clarè monet,unum ex fuis di fäpulis hicfecum uefcentibus,fe proditurum. er atro* eißimas pxn.ts prlt;tdicit,ut erga hoßem etiam\fuam be-nignitatem decldrdret,ß forti ad pœnitentiam reuoca* npofßt, Quo duiito,cotrißantur omnes uehementer: dcquilibetfolicitiquxritdefe. deniqizy ludasipfee» rumpit, nuUam puiorisßgnificationem prxfe ßrens, latere Dominum credent quod dam peregerat : Hun» quid ego fum,mquit,'R.dbbi!lrfus refßondit,Tu dixißi. Verum earn re/^onßonem quaß ambigua fußinet ad- |
P A S S l O N E. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4ja huc,ßrti er exteri difeipuU no fails inteUexerunt- Hat th£ii6.t^rcii4. Dum autem itaßrnulcomedunt, 1 es vs teßamen» tumfuum condit,crceremonidmnouam orUturatq} inftituit,abrogdns priorem ittam agni pafchalis come» üionem,et nouam pr£cipiens,idqi tali moio. Sumpto enim pane, benedieit orßangit,dc dat difcipulis fuis, inquiens:Accipite,eomedite,hoceßcorpus inculquai pro nobis datur: hoc facile 'm mei cemmemorationem, gt;nbsp;Similiter er ealicem accipiens,gr alias egit,et dedit eis, dicens : quot;Bibite ex hoe omnes. hie eß fanguis meus noiü Teßamenti, qui pro uobis effunditur m remißioni pee catorum. Ac monetfe iam paffurum, er regnum xler» num 'mchoalurum. lAatth.ao. Marei 1^. Luexuigefi» mofecundo. Sicut autem uerba teßamenti humani, a fanls homi» nibus ante morté prolata,funt certa,euidcntia,zr per» /ßicua:ßc nullum debet effe dubium,qu'm Chrißus,ßnt fapientix, etiamafermonenomen habcns,di(erticr proprii er planeßt in hac adione loeutus, nec^ indi» geat mterpretibus, qui cogitationibus ex ratione hu» mana fumptis ei fuccurrant. Corpus fuum comedi pa» ne,zr fangumem fuum bibi uino,affirmai er ordinal, non figuram aut umbram.Verbo dus et omnipotentia noßramuitatur fides,ßcut pater ècœlo eum audirim bet:licet omnii philofophia hic,fient zr m exteris fidei articulis,reclamet. Copulantur autem,çr promfio de remifiionepeccatorumpermeritum Chrifii, cr fum» ptio panis,de quo ait,Hoc efl corpus meum:zr uini,de quo ait,îiic eß fanguis meus:ac fimul ore ac fide perd' pi debent. Verum hxc alibi copioßus. idea auté hoc teßamentum cößituit,ut Eccleßa omnibus temporibut euidentem zr iüußrem appUcationem haberet fuoruin beneficiorum. Magna c«nx parte peradaffurgif-zr accindus litt teo,peluiqi accepta, 'meipit difcipulis lauare pedes. Ad Petrum cum ordo ueniffet, renuit : fed neeeßitatem exponit Chridus, adeo ut non fitfecum babiturus par' tem,niß lotionem a fe acceperit. Po flea lotus lauari cu pit:uerïim monetur,ut cententus fitlotione pedum.to liane abfoluta, rurfus confidens, docet hoefadum effe exemplum, ut zr ipfi flmiliter faeerent,mutuis chanta lisofficijs-zr rurfus quxdam memmit deproditore, et figntfical id Pfalmo 41 prxiidum effetlohan.i}, Repelit autem fermonem de proditore fuo,quod fe' deat m menfa fecum:quo audito,difcipuli inter fe qux» runt,quis'nam fil.Lucx it.lohan.ts- Hinc apparet, quad ludas canx 'mterfueril. ac mi» rum efl,cum tot admonitiones potuiffeabfq; rubore ac lachrymisaudire. Miraeliam Chridimanfuctudo zr patientia,deniq- eliam pietas erga fuum hoflem elucct, quoi non tradat eum acerbius,non repeüit palam, fed furnmis etiam beneficijs cum adhuc afficit. quibus fatis teflatum facit,fe non deledari dus interitu, zr ex ani» mo cupere utagat pœnitentiam. neq^ dubium cd, quin etiam propterea cumulant fua'mhunc miferum homi» nem bentficia,ne poflea agnofcens peccatum, défiera» tioni fe totum dederet,fed ad clementifiimum ac nutifli mum Chriflum fe reciperet. 1 Innuit aut Petrus lohannifm finu Chrifli recubenti, ut ex Dom'mo difertè, quis'nä lUcproditor effet, qux» rtreii |
|
C E N T. I. L I B. I. C A P. X. r(ret:id'qu( facit lolannes. Rc^fondetautem Chria flux : is ejl, cui rntMam partis bucceüam porrigo. Et üatim aceepto partis fru^ulo, Satartas in hommcnit quem prins etiain fafcwaïierat, prorfns mtrat. quoi Christus perßneietts, addit : Quad facts, fac citius. iudas igitur accepta iUa bucceUa, contittuo egreditur. DifcipuU autem reliqui nortdum emrtia affequutttur. Hymtto difio, cortterttio inter difcipulos exoritur, quis ipforum maximus futurus effet ; artimaduertebant enim, rerum maximarum mutationes iam'mfiare. Sed «o ucrbifuiefficadam,dignitatemcrautoritatem, Polliceturpeculiarem Spiritus fandi mißionnit! ^ ius auxilio omnia redius fint in telle ét un, qiua(ft’^ fio audiuiffent. Poer fus autem monet de paßione fua, er duffin^'* bus, quod pacem cordium effet impetraturus. emof^^ pter ipfos non deberenimium moerere. Se(nMW^^^_ patris code fits confilium, er propter amcrem WK'iquot; fubiturum ifta omnia:ac prmcipem buius mtutdififi' Chriüuf prorfut (if eximit cogitationes deregno mun dano,acffem pracidit,prohibent ipfis imperia politia ea, er difcernensab ipforum officio, Deinde mculcat, ipfosfuturos effe minidros : idq; a fuo exemplo. 'Tertio, ipforum regnum ergloriatn in altera uita fecutu-ram, acinnouifiimo dieprimum reuelandam effe.Lua c£ai. Rurfus mentionem mijdt de fuo tranfitu : er ia pfos difcernit a fua adione, quod iam fe non pofimt ei focios pr£bere. monet, utfe mutuo diligant : idq- etiam profißionem ipforum podulare.iohan.i}. mare:fed Petrus confidenter reffiondet, fe non defidu' nbsp;nbsp;citantur : primum fuum exemplum,deinde i^ottm^ rumejfe'a.Chrifio,uelfireliquiomnes fcandalifentur: 30 catio, deoratione,deperfecutionetolcrania-rn^'O^^ imofeparatu effe pro Chrido uit am profundere.Chria nbsp;nbsp;funt,'afuo txemplo:'acaufa,quodnonfintde»tun^lt;'’^ tantum nomen Chridi fonent:quód c£cifintd'-i^'^^^ Pofleadidt, omnes in fe fcandalumpaffuros, idq; iuxta prophetiam Zachariit 13, Percutiam padorem, er diffiergentur ouesgregis. Confolatur tarnen, quad refurredurus fit,er placidé ipfos uelit recipere,f(q; i-pfis manifidarc. Poftea etiam peculiariter affatus Pe» trum,inquit:'Satanam expetiuiffe,ut cos cribraret:ues rum fe oratione obtinuiffe, nc Petri fides deficeret : er ipfum aliquando conuerfum, debere fratres fuos confie flus reffondet, eum aliquando id fadurum : Sed iam in hac node, priufquam gallus bis cecinerit, ter me nega» bis. Sed Petrus confianter pernegatfe id fadurum effe: cradfiipulantur cateri omnes. tiatthtdio.Miarci 14. Luc£ n.ioban.it. quagefimotertio : Cum iniquis deputatus ed. Difcis puli id quod de gladio prouerbialiter Chridus dixea ^o ^ dus meritis, quod Spiritum fandum fit impttr^g rat, non mteUigentes, duosgladios aiuntin parata Poft hac rurfus monet, certammibus nunc opus ef» fe, eriamoportere fcripturamimpleri Efaieequinf effe. Sed Chrifius reffiondet, Satisefi : fubmdicans, res ifias, quasnunc moliatur, non effe corporalibus armis gerendas.Luc£ cc. Cum iam difdpuli moedicia aliquam pr£ fe ferrent, Chrifius cos erigereatque folari incipit, ne propterea turbentur nimiu : fed credant in fe,ut 'm uerum Deum. Secundo, quoi eisparaturus fit hacfua paßione locum in caelo.Tertio,quàd eos fit recepturus aliquando pror fus ad fe'm uitam teternam, Thomas comuni nomme, ipforum iudidam er ima bedllitattm prodit : hberef profit(tur, fe nefcire quo fit abiturus.Chrifius docet,ad patrem fe iturum:ac non patère cuiquam ad patrem acceffum,nifl per fe: imo in fepatrem cognofei. Mox Philippus cor'ampatrem ina tueri gediens,rogat ut patrem fibi cteteris^ common-dret. SedChridusdocet, ipfos debere effecontentos, quod fe uideant : propterea qu'od ipfe m patre, er paa ter in ipfofit:nec alia magls arcana inuedigent. Deina de:Vtrba,ait, feex uoluntate patris profirre : Deniq;, Optra de fe teftimoniu perhtbere, quad fit utrus Deus. |
4P erpropietatdeoperibus Ecclefia. docet deoraMff 'mfuonomitte facienda, defua mtercefiione apttifi* trtm,de donatione Spiritus fandi,et qued muniu^r^i^ fit eitts capax : deperpetua definfione fuorum, iift^ difceffu, de uita aterna, er plena cognitione Vn-^^ uerbo Euangelq, eiusq; frudu. interpellât autem er iudas, concionem Chrifli no^ fatis mteUigens ,quomodo fefe effet manifidlatf'^ Chriftus reffondet : uerbo fe idfadurum. er pmii^ raturum,nec fuccubiturum effe. zo Bacconcioneabfoluta,nodeq; 'mgruente,tnctnd^^ iam furgant,er excédant ciuitate,r(d'a ad montet« uarum ituri. Iohan.t4. Caterum quoto duhoefqd’^ celebraueritfmfèrius att'mgemus, ubi fimul de t(iii(^'^‘ paßionisdifferendumerit. Initmereporrofalutari dodr'ma difcipuloti’ii^^^^^ Chridus,docens de bonis operib. 'm genere,qui a f^^* darepoß'mt,quomodo fieri debeant, et quo finc.^^^'* citdntur : priminn fuum exemplum,deind( ipforM^^ tra li do,de mmislerio Apoüolorum.ioban.iS. Admortet etiam,quanta tempe fiâtes fint (xctfgt;ilt;f^^ Apofiolos : quid excommutticabuntur,cr interfilt;^^‘''''f tur, fitigulari cum triumpho, qua ft blaffihemos bü®*' ttes iugularét: idq- tamert ait failures effe honundi ^** Deum nott rede norint. Docet rurfus de fuapnfio^^’ rus. Deminifierio Spiritus fandi, quodtaxaiuUitf mundum de peccato,indicia er iudido : quad SpW“* fandus ipfos in percipienda dodrina,quant noniufi^ néaffequcbantur,fitadiuturus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, So 60 Iterum autem ineukat de fuo difceffu. quod c«W ^ futuriludu,mundo contra triumphante. Seif^^ fus confolationem ergaudium accepturos.iiq;^'”lfg cat À paricte mullere, qua dolores initio paruit bdW' fed infante nato, pragaudio omnium laborum d^'* fcitur.Sic promittit fe rurfus cos uifurum,eTd(f'^f hetidam ablaturum effe. Commémorât er fi^t^f^ fionis fuie,orationem: er commendat patris in ^iffff* morem et bencuolcntiam,quam quidem proper in Chridum confequantur. Subijdt autem rurfiu cftiu monefadionem, quad difdpuli fint eum deferturt mox addit,quód in toto curriculo uitte fua fint habituri quibus non debeant frangi, fed in ^»^'i confidere,qui mundum uicerit.Johanifi. Hts finitis, ad orationem ardentißimam fe tonite tit ,fublatis ia ceelum oculis. Petit autem, ut ”’Δ^^^ |
|
4.B njiefWr. deJoert ßntulde uitniterm, deuera Dei cognitione, de fuo oßieio ; de fin teterm glorUt (jwm iinte mmii conditionem ipud pitrem bAbuerU: ie uerbo[uo. hppliat fuum meritum cundii credenti • bm.cr iifcernit mundam non credentetn. Oral pro Ec dc/jx, «t nomcrt Dei i» ex fAnHifieaur : er ut Dem m creientibuibibitet, dtejue Aduinm lettrndm transfi» nt. Noniiftctn mtgP: feriAhAUenm oratio lt;i Chrißo rteitata eft, quam ba:c : er ita gratior debet eundit fjp, (iwappliationem uniuerfalem meritorum Chrie fti continet. |
P A S S I U N E. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4î4, demi ext neceffe eft, quantum in lac imtedUitate no» turae noitra fieri poteft. ^xiftimant autem dodi/m iftif atrociftimtf pauorn hülfet confternationibui,ficut aUjsbommibw natural liter ufuuenire folet, Mt Cbrifto uero homme fangum^ ai cor recurriffe,iiqi propemodu fuffbeaffe. Sei Cbri» ftum,acceptaiiuma confolatione per angelum,fi)rtißi' me pauores retuiijfe,aie0 utfanguli rurfM À corde re» pulfiK,etiam exteriora ruperit,ac per poros efftuxerib 10 Verùmrem tantamritè explicari non poffe,anteafH* mus tedati. |
PASSTO DOMINI NOz STRI lESV CHRISTI propeccatis tonus mundi.
acta IN HORTO.
VEniunt tandem Chriftus er difeipuU trans tore rentemCeiron,m uiüamGethfemane, inhon tum, qaem fimul ingreHuntur. Erequenter autem an^ 2 tciquoaj in eoloco futrat Chriftus, non ignarus ibi fe mitiumpaßionisfui fadurum effe. tubet autem difei» pulos confiitre ■, er pcculiaritcr affumpto Petro.Ucos bo Crlobxnne, pxnloJongiwsÀcfteriî xbdMcit :/ortè ut, gain prit« faam giorix m monte coffiexerant, nunc etixm mgentew eit« bumilitxtem cornm intuerenrur. icexpiteoborrefeere, aernoedus effeiidcq-clarè jignifi ext, xniinxinfunni dicens efte perturbatam ufq; ai mor tem.tiortnur'q-utfecumuigilent, er precesaiDcum faciant,ne m tentationem mcidxnt.Mox xb ipfis ai ia^ duin Ixpidis progrcjJiM xc fegregxtus, m faciem fui fe pnd!rncns,orans dara uoce:Pxter,i«qMit,/i ed pojïis bde, trxnfext à me calix idc. ueruntamen non ficut ego «olo,(edficut tu uls. Ex iftk anguftijs furgens,uenit ai difcipuIos.ijHos o^ndit dormitxntes. Simon auté xHoa Kulturbünde increpxns, quod ne «fix quidem borx fe » cum poftit uigilxreiet omnes cobortxt«r,ut txm orent, neintentxtionemcxdxnt : JJitritumKutdcmi'nfeprom ptum (ffc:fei exrntm mftmixm. Abit autem iterum xd orxndum, er exdem preextur. er rurfus ai iifcipulos rcditifed ipft x!t«m dormiunt.cr ut fomnolenti non bx bent quod Cbrifto re,^ondcxnt. Tertio xd locum orx« tionts rcuertitur, exdem petens. Mxttbxi 26. Mxrei 14. Liicfuigcftmofecundo.
DumxutemitxIudxfurjeccexngeIu-5 è cocio appas ret,euin con/ortxns. Pergens xutem m fua xcerrimx lu* dx, prolixins er xrdentit« muoext ; itx etixm, ut ixm 1 fxnguinis guttf ex eins corpore erumperent.er wt ter* 1 rxm decurreret.Lue« xi.id quod de nu II o unqux bomi-I ne compertum cft. Teftxntur xutem «fti pauores,lud« 1 cum morte,et cruentifudores, immenfum eft's peccato* I rum pondi« totius bumxiii generis, propter qu« txiia I toscrueixtus iesvs Cbriftusfuftinetiitem.quxntxftt ! irx Dei ; xc quxntæ poenx nobis omnibus mcubuiftent, I nift is Mediator ueniftet. Declxrxnt etixm immenfum 1 xmorern filij Dei ergx gent« bumxnum, qui ut noHr« 1 fxluti confidcret, txm xcerbos cr tribes crueixtus non « xbborruit. Probant, Cbriftum ucrum cfte bomwiem,xc I pxtiendo noftrxm fxlutem pxrxrc xcrccupcrxre.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Etft xutem nutlx crexturx xngudixs, quxs hoc in to*
I so ebriftw perpeftus eftgt;explicxre poteftitxmen confia
Ahfolutafua precatione,reditaidifcipulos,quifoin no oppreßi iaeent. EXcitat ante eos,famùiariter obiur» gans,quoi omîtes wi tantis periculis fomno iniulgerët. Inpropmquo enimeffe ,utfiliiK hominis tradatur in manuspeccatoru,ercohortatureos,utocyiKfurganti ixm in propmquo fuum proditorem cum hodibus ai* effe-ac monet, ut amplius orent, ne intrent in tentatio» nem.tngens autem hie difcipuloru dupordefcribitun uttotigenerihumanoconftaret,folum ibsvm ebria ftum in fua paßione er expiatione peccatorü relidum, er iifcipulos uehementerfuiffe imbecilles:quos tarnen, quia paulatim proficiebant,tolerat.
Adbuc Cbrifto cum iifcipulis loquente,ecce aduenit hoftium multitude, ntiftaipontificibux, magiftratibus templi er icnioribus,armati gladijs erfudibus, later» nis er facibus mftrudi : er antefignanum Xtq; ducem xgit ludxs ifcariotcs,unus ex Apodolis er conuidori» bus Chrifti : quem non dubü eft,antea cum Cbrifto do» gt;nbsp;cuifte, gratam EuangeUj uocem er miracula iuffu eiM edidifte Mxttb.i6.Mxrcii4 Luf(e»2. lefus Cbriftus xutem ipfis uifis, non confuluit fibifn gx. uerum omnix exxdiftime prlt;ffcien$,qult;e fibi erant euentura, fronte obuia eis progreftus, placidé affaturt Quem’nxmquxrxnt?Etconfiftusfeeffe ie è^m,ftx» tim omnes ex uoce ueluti fulmine perculfi ac prodrati in terram cum ludx corruunt,fuxr«m minxrum er ur* i morum obliti. Voluit xutem Cbriftt« boe mirxculo eo$ monere, de poenitentix : item ut mxniftftum ftcret, fe ^offionte fefe iedere paßioni , necinuitum xdexm boa ftium folummodo ui xc furorib.pertrxdum e^e ; prlt;e« terexut conftxret, quidirxtis «erbisxc manupoffet, quiblania reffionfioneer eonfißione tamirxtos bo« ftes profternerct.
Cum ixm rurfus b«mo fe erexiffent,nonium m cum impetumfxcerepoftunt.DenuóigiturCbriftusqUferit, quern uelmtfAt ipft, t es v m feiicuntquerere, ibiite rum reftgt;ondet,fe eftc.ac pr^cipit eis, ut fe folu expixt, er iifcipulos fuos libere dimittxnt.lobxn.is. Mirx xu ' 50 tem res eft,quód boftes fauißimi bic cogitntur xd wier* mem uirum conftftcre, et affiedu eius txntopere terren tur.ut quxft eftocmtnxti,ibi xrmorum er. mxnuum fux» rum ufumxie/cirent.lobxn.i8.
Tandem ludxs etixm,bifce mirxculis nibil wotus,im pudentiftimx fronte xcccdit,xc ofculo uoce^ i e s v m fx lutxt:Aue.mquiens, rabbi Hoc enim ftgnum eis dede-rxt, ut eum cui ofculum ftxifjèt, quein que Rabbi xp* pellaftèt, com prebende rent, er exutè ducerent, Co» gitent Merci omnium piorum pedorx, quxm tetrx rei 60 fît, orgxnum fieri Dixboli, fine xinbitionc, ftue 4«
Hxritix. t BS v3 placide luixin xUoquitur , Amice ad quid
-ocr page 210-•Of
C E N T. I. L J B. I, C A P. X.
40
ad quid uenißi^num ofculo tradis filiu hominis^ Tune demumedterudtimin iesvm irruunt,dcumculdinii ciunt.M.dtth.16.Marei i^.Luc£ zi.
DifiipuU ifia uidentes, qugrut,dnglddio uim mam propulfare debeant? Petrus uero non expedato reffon fo, Milcho pontificis minidro dextrdm auriculam gla dio extrddo dmputdt. At Chrißus non probdtfddum, dc iubet eumgladium m udgindm recondere, grauifii* mos adijciens rationes. Primum : quod omnes gladium prêter uocationem ufurpantes, gladio debeant perire. Secundo : quod no mdigeatpatrocinio hommum. nam fi auxilium ueUet, poffe fe aliquot legiones angelorum impetrare à patre calefii. Tertio.oportere fe iam pati, ßcutdpdtreßtpra:finitum. duarto: dlidrdtione,nifl profußonefdnguinls,Scripturasimpleri no poffe. His itd expofitis, in momento auriculamferuo redituit : e-tiamhoßibusbenefaciens: er ne quis diceret fe uiolen= ter in uUa re egiße, fed tanquam ouis ad madationem fuam accederet.
ïud£orum femper docuiffe,nihil uero in angults egifff-et prouocat dd ipfos duditores,a quibus quid docuerù, effet dudiendum, cum manifißafitfua dodrma. Pot reffionfo ddto,mmider dßiflens, dudiens negligentiifi facerdotü er iniquum proceffum Cdrpi, alapam ingti tidm dominorum i E s v impingit, dicenstSiccineKc* portet Pontifici reffondere? At i e s v s, quid de io* drind agebatur, indiedt, teßimonijs feconuincenda» effi tfimalè re/fionderit : ßn bene, debere eum conii^ ( *0 nere manus.
tlt;ihil dutem abßerriti fdcerdotes et rcliqui,fluiiofo 1 cdufas inueßi^nt, ob quas eum morti tradere poffenit fed ud commhifci nullas queunt. Anxiè autem tefUmf nia inquirunt : que tarnen profiruntur dufmodi, uiu pfifmet nonfatisfadant. Denique quidam prodtumm medium,qui affirmant Chrißu docuiffe,fe pofacticb le templu hoc manufadum dedruere, er m triduote^ daurare fine manibus fadum. Verum neq; i« eo tf^i' monio cofentiebant.Princeps tarnen farerdotumur^^ Dumautemcondridusuinculis in harpyiarumma zo iEsvis: uerkm ipfetamcraffacrmaniftäamenditi^ nibus hxret,infrado hofirs fuos animo compellat,expo nbsp;nbsp;non dignatur uUa reffonfione.
flulans cum eis, quare armati progrefii fint, tanqua la* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Turn princeps facerdotum ferio rem aggredii^^' i Adiurofinquit, te per Deum uiuum, ut dicasnobiS) 10 tu fis Cbridus,filius Dd benedidi. 1 e s v s clarètJ^ fertè rcßcndet:Tu dixißi,ego fum.et addit tcßimoniO' Veruntamen, inquit,dico uobis, A'inodbuidebdisp Uurn hominis fedentem a dextris uirtutis Dei,etutnielt;f tcminnubibuscali. lilt;£ccertènulliquAmfiho'Deittgt; uenire poffunt. Sedprinceps facerdotum,tantumabeigt; ut longius ida cum i e s v difi)utaret,ut continuo ue^* menta difrumpens exclamet ; Plaffibemias dicit,midif amplius teßibus effe opus, uelfolam hanc blaffbttii^ • morte effe dignam. Confuluntur et reliqui. hi omnei «lt; no ore decernunt,eum mortis reum effe. o' cacu,pttf
tronem publicum cdpturi: cum intrepidé hadenuiin templo HierofolyinlSjCteteriiq; pubUcis loeit doeuiffit, nee mudßlfent fe tanqu^m hohem. Sed ipfos idm hor* rendis tenebris idfldri: dtq^ hoc modo feripturds impie riSic etimn hoßes inonet de Scripturis,fud innocentid, ipforum tetris peccdtis:fed fruürd pergunt enimfuren ter. Difcipulidutem,pdfiorecdpto, infugdmfe conij* dunt : er unus dpprehenfus db hoßibus, reiendßndox 30 nenudus dufugit,ïüdtth.z6.lAdrci i4.Luc£ n.ïoh.iS.
ACTA CORAM PONTIFICIBVS, feu Magiftratu Eccle-naftico.
Ingreßi urbem cum edptiuo i^sv, primtim eum dd Kdnndm deducunt, quod ßrte in itmere ed domus pri* tnitm occurreret turn quad Cdypht pontificis focer ef-fet,grdtificdturiutrifqueAbidrilius umcitur.lnde duté redi in domum Cdyph£, qui eodnnofumini pontificis
ßam dc filium Dei.inde max w^rturicutn occiWwn
(ßi.An non decebdt turn de errore conumd^At^''^^'^^ , ré deHindtut erdt morti Meßui : uerkm bdiic li«Ui)f* t iniquitatem er rdbiem minimè probabat Deus. munerefungebdtur, pertrahitur:ubi et cateri facerdo 4° iddcementes minißri,nullum non contumelif^t*
tcs,fcrib£ erfeniores conuenerdnt.
nus in innocentemuirum exercent, iUudentesekC^^^ faciem expuentcs,ac eolaphis cadentes-Alij etiam ootf* teda dus facie,pugnis eum in faciem percutiunt,it^^^ bent eum uatidnari, quis eu pereufferit: diraq; m (»f conuicia congerunt. Tales nimirum funt fat(llites,mgt;lt;^f dn acfocq Pontificum ac facerdotutpartim mdnfi^^gt; partim occultè,cofiffores ueritatis,prlt;efertim utriton ciondtores,cotumeliofifiimètraddntcs,ttullisnonptO' bris uexdntes,erTgt;iabolicis farcafmis exagitantes-
$0 quot;Dum ißa peraguntur,dlia anciUa Petrum uidet,0 diciteum cum i e s v Hazareno fuiffe.ïdemalijeidii* dunt, fed Petrus iteru negat,fe non tße,ne^ hominem nouiffe,addito etiam iuramento. Poll hora mterua^'^i alij de eadem re infimulant : iden ex fermone manifep
Sequebdtur dutem 1E s v m Petrus è longinquo, er dlius quidum difcipulus : qui cum notas effet pontifici, intromijfus eflPetro dutem dd odium pduliffier expe~ dunte,mpetrduit iüe dlter difcipulus db odidrid,ut er ipfiingrediliceret.
In infiriori dula pdrte,mmidri congeßis er dcceU' ßs prunit,propter nodurnum frigus fe cdlefdciunt.Ad tos Petrus rerum finem expeddre uolens,dccedit cdlefd dendi fui grdtid.Pum conffiedtd dnciüd,tdnqud igno^ turn,procdciter eum dUoquitur:PttukfuGdlillt;des di' fcipulusi Petrus negdt, er fe neq-, notiddm dus homi* ntshdberedit,necfcire quid dicant. Pdululumqi in d* trium excedit,ibigdüi edntü dudit.Sed redit intro,pec= cdto dormiente in fud confeientid.
^ff^’ ^og’^dtus etiam Malcht affeuerat.fe ipfum 1« w’* ■ to conffexiffe. tunc etiam fe deteßari er iurare indfib fenoneffe eius difcipulum,neq} eum nouiffe. Et »nfi* nuó gallus fecundo cantduit. Et couerf’SS te fus, Pett^’^
Interencordm totocatuprinceps Sdeerdoturnm* ^uißtionemdoärmie Chrißi Mituit, non obijciens ei fdlfd dogmdtd :fed iubens eum mdicdre, quid'ndm do-
cueritf lEso s de miquo eumproceffu reddrguens, eßintuitus.tumprimumcccpitdgnofcerelapfumfiiK* quod umdum iudicioßßerent, nee haberent quod obq 6a horrendum : neepotuit amplius hominu conffedufu* ftrent,aif.Se palam m templo,infynagogisacccetibus nbsp;nbsp;fiinere,fedforasfe confirens,amarèfleuit.Sicqua cM i
-ocr page 211-|
5*7 DE CHR ISTI (lus praiixerat,omnia complebanturtey in aula pon.-hß^ Petrus abnegat,id quod my^erio no caret : ßcut etiam luias in aula facerdotum triginta argëteis Cbri' (lum ueniit ac prodit. mattb. 12. marei 14. Lucte 22. Iohannis 18. fuum regnum à mundano ; Kcgnum,inquit,meum non def.üihd apud uosproficio : fiue confiteor uobis, non ^0 ed de hoc mundo.er certißimi arguments loco récitât. Sub crepufeulu rurfus coeunt pontifices,feniorcs et fctibï-.^rurfM ßßitur Christus cocilio. nam mterea tnter impios minißros uariè exagitatus fuerat. De^ nui) dutem mterrogatur, an ßt IVteßiaf ? lefut rcßgt;on= creditis: fiue interrogem, non reffondetis, nee me dia mittitls. Ac repetit,quód eum poßbac uifuri fint,feden tem à dextrls uirtutis Dei, In^unt igitur : Num tu er go es (ilius Dei l reßondet : Vos dicitis, ego fum. Aba rumpitur igitur^10, omnesq- iudicant,fe nuUoama plius tedimomo mdigere. Luc£ 22. ACTIO CORAM PILATO, SEV magiftratu politico. Lit4 iamfententia in lefum,quód fupplido capitaa li affdendus effet,è domo Cayph£ ad pratoriu, in quo PilatM ex urbe Roma miffus ius dicebat, tanqua politi eus magi(lratus,ducebant, ut conßßim lefus occiderea tur.matth.27. Mar.i;, i.uc£ 2t.ïohan. 18. taargenteosad facerdotes reportat,clarè teßificans fe rum lefus qu£fiionib.Berodis, er crimmationib. facer p(ccaffe,quödiniHßumfangumem tradidiffet. Sedipft 30 dotum,neuerbumquidemrrf}gt;Ódit.Bcrodesigituruni detreßanteam pecuniarn recipere:et occinunt,ea fe ea cum fuis fatdlitibus lefum ßernit, er mdutu uede ala ius confeientia reimquere, ludas igitur propere in tem plum currit,eó abijciens proditionis argenteos:cr pee ludas autem rabiem Pontificu uidens, er audiens Ie fum nullius crimmis effe reum,incipit iudicio Dei peca catum fuum confiderare: et repente adeo augefcit, ut a= gnofcat, fe tüefiam federate tradidiffe,nec potuiffe ula lum maius peccatum cÓmittere.Buedigió igitur trigin catorum pondéré, terroribusq- diaboli uidus, uitam fuam foedè laqueo finitterepansq; medius,mteßma efa fundit. Sacerdotes hypocrit£ pecuniarn nolunt in cora bonam mittere,eo quód effet preciu fanguinis :accom munt confilio,podea agru figuli in fepulturö peregria norumemunt. idq^ iuxta prophetió.'Zachari£fadum to,fingulisannisad fidumquendämaleficucogeretur til,cap. H. Et acceperunt, inquit, triginta argenteos, 40 dimittere. Debebat aut effe recordatio liberationis Ae' precium aßimaßquem oslimatum emerunt 4 filijs Ifa g)ptiac£:uerum maleficos no punire,contra Dei pr£a rad,et dederut eos m agrum figuli, ficut cófiituit mibi Bominus.Matth.iy, Ad i.Eiufmodi nunc panos luit, ^ui ob pecuniarn cum impijs facrificulis colluferat,nec ueniarnàChrido precobatur. Qualesuerôpoenas daa bMt,quipoflcriorib.temporibiis,longèmaiori precio lefum,impijs facrificulis produnt atq; profiituunt? lt;juidimpuritatisc0trahcrent,obßßu Pafchatis, quod so fecideo fe eum caßigatum dimifjuru. Sedipfi urgent fob uejferam comedendu erat. Pilatus igitur egreffus. Vide autem rurfus infignem perfecutorum bypocri flm.luisi enim in pratorium nolebant ingredi, ne ali' qMrit,qualia contra hunc captiuu crimina profirret? Ponti^ces ertorumfodj fuperbè rejßondent : l^ifi is effet maleßus, non eum tibi hue adduxiffemus. Appas retigitur,ludaos initio prorfus nullam caufarn protua liffefeitantu fuperciliofe poüulaffe, ut ide quem uma culis con(lrmxi^ent,morti traderetur. Pilatus autem eorum impudentiam coarguens ey ri iensfmqmt : Vos igitur eum punite. Sed ipß mox confi d£orum. et alapis in faciem c£dut, ac purpura induut, tentur,fibi earn potefiaté adempta effe : üq- fic futurn 60 hoc tam miferabili ornatu lefum Piladts rurfus firas |
P A s s I o N E. 313 Ne autem crudeles fanguifug£ baberétur, profirut tandem crimina £griextorta:ut quad iße fit fedudor populi,hoc eß b£reticus:et probibeat cenfum dare Clt;e fari,boceßfit feditiofus cerprofiteatur feChrißum regem,id quad utrumq; compte ditur.Luc£ 2?, quad nemopro eo pugnet: hoce{l,fitrexdefiinatus morti.imó ulterius fe declarat,quod fit rex ad boe mifa fus,ut ueritaté publice traderet:atque omnesfe débere audire. Pilatus tam mirabilem regem, nempe uerbalé tantum,ut quigloriaretur folummodo in cößßioneue ritatis,ridet er exibilat. üuïlo crimine deprebenfo,prodit iterum ad popus lum Pilatus,deinnocentia lefupublicèteflimoniupera bibens.At principes et facerdotes pergut obijcere alia. 20 Verum lefus tacet adea omnia,priefertiin eum manifia flèfalfa effent, adeo ut Pilatus ipfemiraretur. Matth. 2}.matth.is.lob.iS.Ducte25. Deniq^clamität,eumfea duxifß populum in lud£a er Galilaa. Pilatus auté audita Galil£a,er quad Chridus etiam Galil£us effet,mox occafionem C£pit eum dimittendi: er iußit eum una eum tota turba lud£orum,ad Beroa dem abduci,qui turn comodèBierofolymiserat.lsuifo lefu, l£tabatur,ac fferabat fe ab eo fignum uifuru.Vea Bifce criminationibus motus Pilatus,in pr£torium ingreditur, er uocatü ad fe lefum qu£rit,an fit rex lu-d£orum? lefus rclfondet,fe effe. uerum moxdifcernit ba remittit ad Pilatunv.et bac ratione iüi duo reconcia liantur, qui ante mimicitiof inter fe aluerant. Luc£ tj, Poflqua redirent ad Pildtum,cldrè teßatur coram omnibus,neq^ fe,nelt;^ Berodem uUum crime in lefu dea prehendere morte dignu, Seigitureum caßigaturü,dc dimijfuru. idé^ etiam dicebat earn ob caufarn, quod pro more iud£oru,non tradito ßbi a Deo,fedßwte inlîitua ceptum eß. Prat aut turn inuinculii etiam Barr ab at, ob feditione et bomicidiu carceri traditut. Proponit au tern bofee duos, kfum cr Barrabam : ddtß optionem, utrum debeat dimittere. Sacerdotes ac feniores popua lum mßigant,ut Barrabam poflulent:quod etfaciunt. InHat Pilatus: Quid igitur cum lefu Cbrißo agam?At iUi omnes uno ore altum uoeißrantur: Crucifige, cruci fige eum. Pilatus refigt;ondet,lefum nihil tale comeruifa tiut crucißxionem.Mdtth. ly.Kdr.if.'Lucæ ij.Iob.i8. Dum iHd perâguntur,coiunxPildti ai eum mittity monens tudritum, ne quid m hunduftum uirum crude le fldtudt'.fc enim 'm fomno bodie propter eum pluri-ma perpeffam. Ulattb.ix. Duxit dut Pildtui iefum intro,et iußit ftdgeïldri.M.i lites uerô wfuper corona de fßinii contextâ imponunt eiui cdpiti,dc genuflexo irr ident,dicentes:Aue rex I«lt; tff( lacob prlt;edixerat,ut Gen. 4-9 fcriptu efi. loban.iS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ad turbam educit,tefiificans fe nihil m eo culp£ deprea p bendtre. |
?*9
CENT.
I.
hendere.ey comißrationemottis,dielt : Peee homo.Ve rum faturari facerdotes e:r eins mmißri no poßunt,e:y rabiofe clamant : Crueißge, crueißge eum. Pilatus db cif.Vosigitureum crucißgite.lpßreffondent: Habe-mus legemjuxta quam debet mori. Petit enim ß filium Dei : hoc eUßlaßhemM eß. Dcuit.24gt;
Kurfus Pilatus mgreditur,acßorßm interrogat le fMm.junde ßt.Verum lefus nihil dat reßonfi. qud res Pilatum male habet,ut expoßulans dicat : Qjia de cau
L 1 B. T. CAP.
X.
J5*
dem pana afßeiendi. Luca uigeßmotertio.
Ventum eßad fupplicij locum,quem Golgatha,id eß caluarid feu eranioru locum äppeUauerutiihitniU* tes lefum ueßibus ßoliatu, crudelißimi expanfum d crucem,cr dauis perßrantes manus ac pedes,affgiatgt;' Matth.zT.Mar.if.'Lucd i}.loh.zp.ßcut Pfalni.i^''i^ derunt manus meas, ac pedes meos. Prabent auttta -Clirißo umu myrrhatu,ac ßUe permixtu,ut bibertf.d
rum co gußato,noluit bibcre.Mat. 17. Witr.ij- Crnti fa nihil reffiondcadcum penes fe fit ea poteßas, uel di» 10 fixerut auteßmul latrones,et ßatuerut alteru À dcxlff tnittendi, uel crueißgendi eum. lefus ait : Non haberes
tarn poteflatem, niß tibi ejfet è calù modo pertnijfadc luddos grauiiu peccare.
^amp;^flf‘^ iif^^ tlt;:utat iefum libcrare. Verum iuddi clamât : Si hune dimiferis,no erh amicus Cdfaris ï^am quifc r/gë facit, Cafari cotradicit. Pilatus hiße audi* tis, quid etia de gratia Cd farts periclitari deberet-pro» dudo tefu in publicum locum,qui Lithoßrotos dicitur, Gabbata Hebraicè,cofedit,circiter horam fextam : hoe til, lp fa meridie, qud apud nos efi duodecima,acdicit: Tcce rex ueßer. Sed omnes clamant : Telle, crucifige turn, et eu Pilatus urgeret,lium ueßru rege crucißgäi reßiondct, fe prêter Cd fare nullu habere rege. lob. 19.
Poßremo uidens Pilatus augeßere tumultus,ßq; ni
Chrijh,alteru a finiflris,acß omniu fcelcratifinnKP* ret mediui iUc. ¥ada cr hde funt iuxta ’Efaidpfop^^ tiam cap. sj. Cum miquis deputalui til. Wrfr.v-U“*
i7.lchannisi9.
Marcus ait cap. is.crucifixioné hora tertia accH fe lohai ncsferibit cap i^.quèdfueritcirciterhorawfi* xtam. ld ucró nihil difcrepat. Diem enim integrut»«* n.horos dißribucrict, er peßea rurfus in quairätnli uißrunt,tentas horos cÖpleßentes. Primus quaint erat,a prima ufq; ad tertiam : fecundus,0tertiavßie^ ßxtam:tcrtius,a ßxta ufq- ad nonö-.ultimus,'anonaff' que ad duodecimam.lam totum ißud tempus cuiutUd quadrantis,ab initio nominarut.Sic tertiä uccarutue* pus ißud, quod erat inter tertiam er ßxtä : fcrtai« ff carunt,tempus totiiufq^ ad nona. Sictertialeßsddt fixus eß :hoceß,cc temporequoduccabaturterMgt;‘* ratq^^ illud ( ut Iohannes ) ßri completum, ut irflaf^^ fexta,qud eß tempus meridianu, apud nos duciudi-Scripßrat autem Pilatus titulum, qui impofitudfi iam. lefum ucró flageUatu tradit,ut cruci affigatur.Sic ?cgt; crud ielu,complcäentem mortis caufamtid^ H^’W*' licet plurima innocétiæ teftimonia lefu ßrrct impius et
20
hUproficerCyin co/pedu omniu manui abluif.adijcies, fc mnocentcm efje a/angume ifliuf iuliiurn. luditos rd nonedebere Deo reddere. AtumuerjUf pcpulus boc^ ingens peccatu in(e reciptes, damaf.Sanguis eim fufu pcrnos,et juper filios nefiros. Tunc dimutiteis Harra
inuißiK iudex,tametandégratißeatus cruetiser fcelc' ratisfacerdotibus, adiuuat et perßeit iefu miernecicne.
lAilites autem lefum, qui in ipforum poteßate iain prorfus uenerat, redudum in prdtorium, Uberius iam er crudeUus exagitant. Omnes enim illi Udores et car nißecs congregantur,er quilibet in eum aliquodfduia tid genus exereet.
Kurfus coecinca chlamyde eum induut,ßinis coro nant,arundme porrigut, irridet eum, quaß bellus effet40 luddorürex.expuut in eu,percutiut. Mat.ir.Viar.is.
ACTA POST PVBLICAM CON. demnationem lefujin loco fupplicij.
Dcniq'; eut« iam omne fuam libidine in eocopleuiß fent, indutum fuis ueßibus, eduxerut in locum publici fupplicij. Matth. z7.Marcite.tucdas lohan.ist
Propriä aute crucemßn quam fußedi debebat,baiu lat lefus:et cum pene uiribus deßitueretur,ob uarias in iuriaset uexatioes, quas tota noileac maxima iam diei 5° partepertuleraf.milites Simone quendä Cyrendu, Ale xandri et Kufß parenté, ßrte prdtereuntem apprehen dunt,eumq- ui cogunt,ut lefum in portanda cruce iuua ret.Matth.z7.t^arci if.Cuca: 2}.
In hac uia lefum fequitur ingens turba ^ er muliea res quddam, déplorantes tarn immanem huius uiri tra ilationem.Sed iefus fub cruce ad eas conuerfus monet, ut fefe faosq; liberos deßeantifubindicäs, fefe iam pro» pterpeccata generis humani ißa perßrre.Deinde prd» dicit cladem er interitum populi ludaici, er monet de 00
cis, G Tdeis er Latinis literis.
n’''T\n'' i'?‘c ^^ï'.s y'wr'
IHSOYS o NAZAPAIOS 0 BAS* ÄEYS TÜN IOYAAIAN.
lESVÏ NAZAREKYS REX IVDAEORVM.
Contendentibus autem luddls,nc ficinfenberd^'^ cem : Pilatus in fua fententia perßßit, er imitH^o^ titulumponiiubet, Mat ay. Mar.is.tucdaidchaa-'S' Icfu iam in crucem ado,milites eins ueßinud^r rapiunt,dc dißribuunt. De tunica dutë,cum effet idf^ futtlis, fortui funt,quis dcciperct.pß et hoejaßttm^^ taprophetiamPfal.zi.Diuißruntßbi ucßiniet'‘tat^‘^gt; er fuper ueßem meam miferunt fortem. Populuadt^ ddßabat,expe{lans rei euentu.Matth.iy.I^lif-'sbdt i}.Iohannis 19.
lefus in cruce fuße fas,or al pro fuis hoßibus: Mlt;^gt; inquit,dimitte tllis, quia nefeiunt quidfaeiät.toef
Stabat aute iuxta cruce mater eins, ffeßatnx hd* rendi fupplicij er tormentoru in ßlio.Acfanintteittt eß, quod non prædoloribus maternis exaniinatafü^^ neceffe eß exceUentem in eaßdem flagraffe,ut ßdund eum ißa omnia fuperaturum effe. Aderant ßmul, fdd matris 1 e s v, Marw Cleophd, er Maria Magdahtti Adcß er Iohannes, quem diUgebat, cuimatretußdi commendabat.Iohannis 19.
Prdtereuntts autem conuicia in lefum iacitbattt,t farcafmis diabolicis exagitabant, dicentes : vakhui templi deßrudortflßlius Dei es,decruct iam telibdi’ Idem obganniuntei Pontißces,fcribd ,fenicres, Oquot;^ liqui.ut mmfeipfum fcruaret.qui alijs opé tuliffd-^^
|
«t D E CHRIS TI P A S S I O N E- (àlicetuenturu Drum,et cum liberaluru. lüudebant le ft scerbit diderijs cimilites,ct oblato aceto cum potât. quot;Vnut ante defadnoroßs, qui ßrnul erat crucifixut, ftipßinterfuumfupplicium Chriftum ridet,dicens:Si tu es Chriilut,libera te er nos. Sed alter pendes ex cru» stftncrepal eiim.quôd non timeat Den:ft quidem iudè puniri, fed Chriftum nihil mali fteijfe. er conuerfus ad. itftm:Donüne,mquit,meméto mei, cumuenerit in re» ^uutuu.p{£ceftprlt;eclarafideilux,flagrans in cordela tronis,qu'od agnofcit hue iKSvtaeffe Mcftia,ncc offen iilur eins fupplicio,uel iudicio Pontificu:nouit er ere» dit, Chriftu etiam poft morté regnaturu ejfe. Audit aut mox i Chrillo : Piodie mecu cris in paradifo. Eftq- hoc fxemphi uere cbuerftonis,er frudus pafionis Chridi, loti mundo exhibilu.Matth. ay. Mar. is.Euc.i^.loh.iç). Pthorafextarépété tenebr£fadie funtfuperuni» iiti'ftnterra,ufq;adhoranonamtet obfturatus eftfol. De hac eclipft,in loco de Miraculls plura. Et circa hos ram nonam, qu£ apui nos tertia eft, Chriftut in cruce clamaf.ElizU lamma afabthani :hoc eft, Deus meus Deus ment,quare me dereliquiftifquaft incipient Pfal-mum 11,qui totus de ipftus paj^ionefcriptus cd. Senjit Mté proculdubio horribiles mortis morfus, quos peeca 1‘iloti'asgenerisbumanimeritacrat, iamff,iniplum fo lum erantreieda. Meqquaquä auté dcffgt;crabat,qui pa» trem muocabat,^ poftea ft à to turn comendabat, Co borreftät aut cundi mortales,qu()d tantos cruciatus ob noftrapeccata Chriduspertulilt et pondera peccatoru ir£Dei ac mortis coßderemut : hoc etiä beneßeiu Chri ftifideampledamur,magnifaciamus er prlt;edicemus. ; Quidamautéhisauditls,putarunt eum HeUam ins clamare,zreum irndent. Matth. 17. Marei 1 f. Cum iam ftnefuum in ft are animaduerteret 1 e s v s, dicit,ft ßtire. quo audito,mox quidam ftongiam arun» dini impoßtam,aceto ac hyjfopo implet, eiq; porrigit. ^atth.z7.Mar.is.Ioh.is. Gudato aceto,dich : Confummatu ed. et iteru uoce magna clamauit:?ater,in manus tust commendoJßiris lummeum.Luc£iy.'ioh.c9.Etinclinatocapite,tradis ditjfiritufuum.Matth.27 Mar. tj. Luc£ 23. tohan.i^. 4° lus fidei cd. Verum qua 'nam ratione ibi omnia ßnt ge Et uelum templiper medium ed ftiffumtin teftimos nium uidelicet,iam pontifteeuerum infandumfandos ro ingreffumtet typos iftos abrogari, fuo accepta ter wino. Matth.z7.Mar.if Luc£ z3.Et terra cotremifeit. parts diftumpunturizT' quod omnium maximum cil, ipft monumenta je dpcriunt,multaq; fanHorum corpo fireui!tiftunt,quiegreßi de j'cpulcbrit ArejurreHione ^briai,uenerunt in fanilam duitatem, plurimisq; ape paruerunt. Matth. 17. nie iam jummut Domimicte paßionit jruftus emicuit, nempe quod a morte liberal ^a. In jermonede refurredione Chrifti apud Cyprias nim,uthoc obiter inlßergamus, narratur,crediàpijs, fangnmem Chrifti in cruce fu]jgt;enft,in caluariam Adlt;e ieftnxijft,qui m eo loco fueritft puit ut. Centuno autc cumftuo fateUitio aftans,ac maleftcos cuftoiisns,ifta confticiens, teftimonium ïeftu (èrebant, quid utrè Dei ftUut er homo iuftut cjftt. alij etiam pe ftora fua tundebant,idem agnoftentes. Stabant aut a longé noti ipßus lefu,et mulieres qu£ ipftrnminifterijgratia fuerät fecuUdnterquaserant ^o ncm‘,ut Pafthatis celebratione, quando pridie fabbathi Maria Magdalene,Maria iacobi minoris, er lofe ma» incidiffet,ipfo die fabbathi obferuarent, acßc duo ßfla |
ter,et Salome mater filiorum ZebedahMatth. 17. Mar cilf.LUC£i3. Vc/fera iam appropinquante, ludai accedunt Pila tum,rogitantes ut, quia iam pafcha deberent comede» re,ac fabbathum aduentaret, corpora facinoroforu de crucibus leuari permitteret. id^ fiebat iuxta legé De» teronomij 21. Mifis igitur inilitibus,latronibus quidé crurafunt cÖfi-adla,zripß male traflati,donee extins guerentur.Ad Chriftu autem ueniètcs,comperiunteinn 10 prorfus effe mortuum.Rclmquuntigitur eum integru. Vnus tarnen lancea latus aperuit,ac cotinuà fanguis ci aqua effiuxit. Bac autem iuxta feripturam fada funt, Exod.iz.Os non comminuetis ex eo. Et Zachar.iz.Vi' debunt in quern transftxerunt.ïohan.i^, tneUnata igitur iam die, cr lud£orum petitione ac-cepta,Ioftpb de Arimathia,fidem in Chriftu etiam ex» tindum retinens,animofe Pilatum adijt,rogitans ut ßs bi corpuseius traderctur: toff impetrato,cum prins à centurione Pilatus cognouiftet, tefum effe ueré mors 20 tuuin,abit ad locum fupplicij. Aduenit er Micodemus, adftrens centum libras mixtur£ myrrh£ er aloes, los fephuerô flndonè mundam erat niercatus.Lcuato aus tem corpore de cruce,inuolucrut linteis,cum aromati-bus,,more ludaico, or coUocarunt eum in monument» nouum,m quo nemo iacuerat,quod crat in horto pro-pinquo in pctra excifum, ßbiq; loftph fieri curauerat. Et obftrudo monumeto ingëti faxo, difeedut, propter ßftumßftinätes.Matth.z7.Marei if.Luc£23.Ioh.i9- Erant autem ibi Maria Magdalene,cr Maria lofe, 30 cr albe mulieres, eregionc fedentes, diligenter/}gt;e£lan tes ubi oquot; quomodo corpits Chrifti fepeliretur. ac po* ftea domu reuerp,parantaromata et unguenta. Dient autem fabbalhi,feciindum legem quiefeunt. Poftero die ludairedeunt ad Pilatum,et impétrant, ut monumentum circundet ßrti euftodia, nefurto cora put abripiatur.Datis autem militibut, ipftmetftmule» grediuntur : ac ßgnantes lapident,miniftris diligenter affèruationem mandant. Matth .17. Mar ci if. Euca ij. Qnster'um defccndilJi CJmüum in infirnum, articut fta,non dl exprefte traditum. j.Petrit ftriptuin dl, quod Clmilus et hit qui in carcere erant,jftirittt ueniés pricdicarit. Porte et fallt nobis eft,genus nos teuere: ex-ada explications huius myfterij in altera uita audituri. DE TEMPORE PASSI 0-nis Chrifti. naftiturhic qu£ilio,an Chriilusuero die célébra» uerit Pafcha, agnum comedens cum diftipulis, çy tan» quam uera uidima in cruce portans atq^ expians pee» So cata totius mundi? Conftat enim,Chriftum citius quam ïudtei, nempe pridie, turn ritum peregiffe. Mam darè affirmai ïohanes cap iy. fuiffiparafeeuenyquädo Chri dusin crucemaduserat-ElMar. i^.Euc£ li.dicitur, in parafcette,ante fabbalhu,corpus Chrifti è crucede-pofitum effe. Heec etiam caufafuit, quare ludai noUent pretoria ingredi,nt uidelicet polluerentur, çr Pafcha mmnducarepoUenf.^ec^i fin fuijjet,dequoquiipfodie fèfto fuppliciu fumere. Caufd Autem uAriitionif h^c r^, quid iudici habebAnt idm dntiquitdm confuetudi^ p x coniuna |
|
CEKT. L L I B. I. C A P. X. s» coniungerentfid^ proptered,nt duo infignia ßßa tarn propi fe inuicem fequerttur,cr populus eoru obferua tione nimium defatigaretur. idem etiam in reUquis ß-fiisfadum eß, P.am porrö confuetudine etiamnum no negant lud£i,e^ affirmât à Kabbinis futsfuiffe ordina tam,cum ex Babylonico cxilio domumfuiffent reuerß. Patet aut ex temporu fupputationc,quam accurate Lu cidus er alij perfecuti funt,tum temporis in diem Vene ris ueru Pafchatis diem inciiiffe:ideoq; à iud£is in po» deriorem effe reiedum. At lefus, tanqua uenu Meß fias, exadißimi legem à Deo tradilä obferuare atq^ im plere uoluit. Itaq^ iuxta legem Exodi n. decimaquarta luna primi menfis, qui üifan licbr£ls, nabis Martius dicitur,circa £qumodiü uernale Pafcha comedit, et fi-mul figuram impleuit,fadus in cruce uidima:ficut E-faias ey Baptißa pr£dixerant. Anno autem uit£ Chridi ißa cotigerut js,inchoato per tres menfes, zr paulo amplius,anno Tyberij 18 cur rente:ut Eufebius,Hieronymus, Augudinus,Eutropi^, Beda et alij refirut. Alij affirmât, 3 4 inchoato fadu ef* fe. Verkm priorfententia probabilior uidetur.B.cijci» turaüt AßicanizrTertulliani opinio,qu(}d isTybe» rijh.ee fada fint. N^MJ Lucas per^icuéaffirmât,ba^ ptifinum Chrifii decimoquinto Tyberij accidifje:et in» de, ficut ex pafchatibus in iohanne annotatis coUigi' tur,tribus annis minifierio fuo publice fundus ed,zr aliquot mfuper menfibus. ACTA RES VRRECTIONIS lESV Chrifti,amp; quæ patefaftiones eius acciderint. TErtio autem die ïefus Chridus rurfus diuina uir-tute,ficut predidü erat,reuiuifcitin monumen» to,ac uidor mortis euadif.ac furgës é monumeto liber rimé difcedit, perfolutanimiru Integra legi obediétia. Computatio uero trium dieru ed talis, ut dici Veneris pars,qua in cruce extindus,zr m monumentu pofitus cd,pro die coputetur. Deinde fabbatho integro,com» pledente node et diem,in monumeto fuit: de tertia die. fio refufcitato cr régnantefamamffargunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ Paulo pbfi ali£ mulieres egreffe domo, ad f(f»l(^ nodem propemodu Integra in fepulchro manfit,mane nbsp;nbsp;nbsp;perueniunt:zr cum reuolutu uidercnt lapiië,ingttli^ furgens. Sic tertio die, quam abhocopercDominicam 40 funt,no inuëto corpore Domini. Dum igiturqualii^^* tonit£ ibi cbfifierët,ecce duos angelos ßccie uiri d p; gurantib. ueßibus uidét afiare,qui cofiernatas Cf P'^’'’ das mulierculas aUoquuntur. Chrifiuuiuere,'a mottifi^ refurrexiffe,necp eße deinceps inter mortuos quifH'* dum.debere cas in mente reuocare,quodpr£iix(tdgt;lt;^ Galil£a,qu6d oporteat filium hominis tradiin «^ni« peccatorü,zr crucifigfet tertia die rcfurgere. Hee ii^_ omnia effe eopleta.His audits, er ißlt;e mulieres celntt méabcut,c£terlscrcdentib. tam Utu nunduaUiWi' ueccinf,refurrexit:nec babuit reru ndturd uUu taie mi raculu, ejualehoce^.Eratauthdecresm Pfal.t6 etiam pr£diüa-.tio derehm^ues anima mea m inferno,necda biffindU tuum uidere corruptioné, HiStoria aüt talis eH. M^aheres cum iam fabbathu pr£lerif]et,et propter node feejuetii diei,qu£ uocatur prima fabbati, quid or dim dieru hebdomadis prima fabbathu jeqMtur,egrea di no poffent-.üatiin fummo mane feßinant adiré manu mentît left, tu ut ungeret cadauer paulo tempeftiuiM, turn ut explorarét quid ageretur de iefu Chrilïo,quem tanqua Mefiafuerant amplex£. ^c uerifimile fané eß, tx diuerßs apparitionibu^,quod alu citiui, ali£ paulo tardiui fint (greffe. Uominanturauté in primo ccetu, Maria Magdalene,zr Maria lacobi.Dum dut m itme^ re funt,u4rios inter fefermones cedutmc recordâtes la fadi,propemodu metu exanimantur : er reuerß ßl^lt; fugam quantupoßunt capeßunt. Confentaneued,f*^ lo anté quam angelus lapidë amoliretur,tefumèf!p' chroabijße.Sed debebat ca res maniftfiari. ideoniexi^ gelus uacuu monumentu ofiendit,et pellit cufodui^’' ferut tremoré terr£ mulieres, cr hauddubiè perciilfi’ timidius proeeßerunt : ignar£ prorfus,quomodo iff[ aditus ad monumentum diuinitus pararctur: nibilc^‘^ mts tamë ceeptum iter,fpiritufando hauddubiè Mr 10 lente,pergunt.Mattb.i3. pidie, quo monumentu er at obdrudum, folicit£ fuut, qua nam rationeamoueripoffet.improuifo aut ingens terr£mQtiK oritur, in quo angelus Domini de carlo de fcendens,dßgt;edu ficutfulgur,^ uede candidißima in' dutus, et nihil ueritusarmatos cußodes,lapidem de mo ào numëto außrt,feqi in ipfum coUocat. milites obdupe |
Cum iam propius ad monumentu ueniut, dßidtd lapidem eße rcuulfum. quo uifo, mox Maria Ma^èiH na,prias quam omnia diligcntius exploret, in pfW coijcit,Simoni et tohanni rei nouitatë denuneuf : ^“'’; in monumento amplius no fit Dominus, neq; feii^f^^^ fit pofitus-Mam fußicabaturalib translatum effe,gt;lf^ raadhucrefurredionis.ïoh.io. B.cliqu£aut mulieres,rem aliquanto certiustr rare conätur,pr£fertim cum omnia uiderëtpalèred^' îo greߣigitur,fubitö uident ibi angelum iuueniliß^^^^ fcdentë, amidu flola Candida : er expauerut. ^tgt;A autfiatim alloquitur mulieres,Me timeâtjfefcirt^l““^ lefum Mazarenu qu£ritët : uerum eum furrexiffe-^f* nitc,cotemplammi locum, ubiiacuit.lte etiam,G'^^^ Petro ac lohanni cuangdiu adfirte, quad ïefusi^^t tuis refurrexerit, gy pr£ceßurus fit cos in Gablf^^ cutpradixit.Mat.n.Mar. 16. Mtulieresueroft^^'^ refad£,cr fimul tamëgaudio magno affidlt;c,fi^^r tx monumeto recipiüt,et domu pr opérât, tantärendf 30 tionëindicatur£. duidaütmulierib.primùmnunt'^ tur Chrifii refurredio, hauddubiè eófadüeamp;,idlt;f^ initio lap fus per mulierem cotigit, pleniorëhabern'd cofolationc. Efi gy hoc obferuationc dignü,quoiß‘'^ tentibus facerdottb. Hierofolymitanis, difcipuUtçw‘’$ Chrifii cëfiernatls,angcli tarnen,uoluntateDei,lst^’^, refurredionëpatcfaciunt, gygratißimam detefu^bt^ So Brant aut mulieres,qu£ ad cum locum ubidegebâtf^* poßoli,cbueniebant, eadem nunciant es,Maria me^^^ lcna,iohanna,Maria iacobi,cr c£ter£ quaunacntit. Mon enim longo interuaUo fe inuican fuifecuta funt Vndecim uer6,c£tcriq3 omnes,non patuerunt ifia Wd te capere,Cf quaft pro deliramentis hkbent.Luca »4' Excitati tamë hac relatione Petrus at Iohannes, t^ monumentum celerrimé properant, rem ipfam ((ß»* cognituri. cr lohanncs quidem Petrum anteuertit. amp;nbsp;cum fe mcHnafJet, uidit quidem Unteamina, uerùmfit* uore correptus, ingreffus non ed. Petrus uerb fequens eitm, momtmentu queq, intrih |
|
Mf nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE RESVRREC’ cruidétUnteamlnii repoßn'.fuddriu quog-^quo caput trat circumligt(tu,feorßm coüocatu. Kefumpta animo tuMncsaccedit,omnia diligctißimecotempläs. Ob» ßupeßut aüt,ac Kiirdtur,quid hoc rei ßt.Kam articulé refurrtdionitnottdupoterätajjequi. L«c.i4. loh.zo, Subßcuta aut erat rurßu Maria Magdalena,ejuie di ßipuliiiigreßii uenit ad monumentu, lugens ac flens. Sujpicabaturenim Dommu alio translaté,ac cupidißi rin erat cognofeendi rei ueritate. tnclmans autem ße in mütiumentÜ,ecceuidit duosangelos albisueßitos,m eo jeientes: altern ad caput,altern uero ad pedes,lt;jui earn aÜo^uunturiQuareßcploret? Ipfarefpondet ; OomU num futim abiatu, nee feire ^uo repoßtus ßt. Refpicien te aut retro,ecee i e 3 v s a^at : ueriiin non agno feebat tum. is etiam quarit ejuare ploret ? re/flondet : Domi-ne,num tuiefom alio tranjiulißii qu£fo mihi indices. Opmabatur cnim hortulanu ejfe. tefus uolens fe om^ niumprimb eimaiiißßare,compellat earn nomine:Ma ria,mquit Ex hat uoce tefum agnofeit : er heta excla mit, Hagißer. et gelUb. ita fe gerit, quaß eum effet ex= ceptura. Verum prohibet earn Chri(lus,et addif.Se not ium afeendiffe, uerum poßea uißbiliter afeenfurü effi Aifuüe^ripforüpatre. t^atn de uiflbili afcenßone hic Propbetat,Qr iubethiccfuisfratrib. renunciari.Rurflts igitur üfeedit Maria Magdalena, d qua fepté datmonia tiecerit,i^a difcipulis mgenti cum gaudio reßrens. Scd diflipuUnondumpoffunt credere. lohan.ao.Mardis. interea gr alite mulieres rurflas ad monumentu re-dmf.ac digredientibus, prorfusq; ignaris quid accidif-fet Magdalene,}eflisoccurrit,easq;flalutat.Mulieres le ; fuin agnofcentes,accedunt:et mgenua ruentes, dus pe des apprehendut ac tencnt,ipfuinq; adorant, lefus hor tatur,ut omnempauorem ex animo djciant,cr abeant ad patres faas,ißa eis exponéntes:cr ßmul indicantes, quodinGablea feipfls manißßaturus effet,deafcen* frone fuagloriofa cos mßruens. Matth. 24- Simoni etiam appariât lefus, flcut reßrtur Luc. 24. tibi difcipulis reuerßs ab Emahus, credentiü coetus hoc narrat. z^poßea uieißim, qui fuerant Emahus, quid ipßwdiffentfCixtui reliquo exponunt. Quin et Paulus4^ i. Cor. 15. dt, quod uifm ßt Cephte : quem effe Petrum, tx cap. 2. epißple ad Calatas patet. Verum ubi hec apparitio contigerit,non eSi expreffunt. Duinhecitageruntur,culiodes ueniunt in duita* tem,prindpibwèfàcerdotuin omnia commémorantes,fl cutacciderant. ißi autem max conuocatafynodo, eum nilitibus numeratapecunia copiofaagunt,ut rumore fabulofumffargantjacfl lefiis,fcfe dormitantibus,furt tofurreptus efflet. ac poUicentur eis,fe etiam fatisfadu ws Pilato, ne in cos animaduertat. Milites pecunia co* $ dulii,msndaciuin paßim diuulgant.Matth. is. Accidit autem,ut eo die duo ex difcipulis lefu iterfa cerentEntahus,quod cafleUuerat fexagintafladijsab tiierofolymls divans. Inter eundum autem, dum de re* bus qm Pierofolymis acciderant conprunt, ipfemet Ie fus propius accedit, ey cum ipfls eandem uiam pergit, ac Hatim querit de quibus rebus cofabulcntur, et qua* retantammxHidam pr£ fe flranti Reffondet Cleo* phis, An ipfe folus flt peregrtnUs, qui ignoret ea quee PierofolymisßntfadaiEt lefupercundate, qu£ 'nam ifla effenti rem omnem narrant, quid lefus iiazare* |
I O N E C H R I S T I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïjtf nus fuerit propheta fermone er operibus potens, qui Hierofolymis à pontifidbus er principtbus flt crudfi* xusiquod ipfum pro Mtßia ac redéptore Ifrael habue* rmt ; quad tertius iam flt dies ; quad mulieres dixerint fe angeloru apparitiones coffgt;exiffe, qui affirment eum uiuereiey quofdam etiam ad monumentum acccfliffeè fttis,etno inueniffclefum. EUS corn emoratis amice et fa miliariter,eos lefus,quem tamë non agnofcebant,obiur gat,quad tardi effent ad credendu,qu£ prophetprf gt;nbsp;dixiffent.etcopiofeex Mofc dc ^pphetis teßimonia ,p» flrt, atq; ad hanc paflionê lefu tanq ueri Meßite acco-modat. lamq; ad cafletlu appropinquates,lefus flmulat fe ituru logiusiuerum ipfl precib.impeträt,ut,quia iam dies mclinata effet, fecu diuerterethabebät enim ipfum pro pio uiro,dc facudo,et iucudo itineris comité. Dum autrecumbut,lefus,ßcutantepaßioncfiepenumerofaa cere folitus erat, pane accipit, er gratijs adisflangit, eisq- difiribuit. quo fado,oculi ipforu aperiutur, Ut a* gnofccrët eum effe lefum: ueriim mox euanefdt rurfus. I Difcipuli l£tidapleni,commemorütfquodinuiaexi* pflus fermone quanda lucem ac flammulä in corde fen* ferint,dum ipfls feripturam aperiret. neemorantur ibi diu,fedmox quanta poffuntfldmatione Hierofolymi eadem ue/perareuertuntur. Marei 16.iohdn.20. Difcipuli aut,et reliqui qui ibi erant cogregaii,l£to animo comemorat, quid Simoni Dornin^ apparuiffed Qtlt;i aut Emahus fuerât, rurfus narrat,quad m uia ac ' ciderat,ct quemodo exfi-adione panis eum agnouiflét. Dumaut taliaexpendunt, etianuieeffentclauflt;e,ecce interuenit lefus,in medio ipforu coflflens, er mox allo quitur : Fax uobis, ego fum.lpfi nero expaiiefadi et co territi,putantfe ffiritum uidere. lefus igitur cos incre pans familiariter,quare tantopere trepidëtdubet uide* re, palpare et cotredare manus,pedes ac latus. Spirit^ enim offa er carnë „3 habere,qudliafeuideant habere. Honda aut plenè credentibiis,et nihilominus gaudé tibus tantamaniflflatione,lefuspQllulatcibu:acpro-latoaflo pifce,cr fauomellis,cora ipfls comedit.Dein* de additpulchernmä cocienëfm qua docet,feprius lUa omnia ipfls indicaffe.Ed qutein Mofe,Prophetis er Pfalmis de fe effent pr£dida,iam omnia effe coplctami hil temerè accidiffe : fle fuiffe fcriptu, er fle oportuiffe Chriflum pati,tcrtiaqi die à mortuis refufcitari ; iamfl; pr£dicandd effepocnitëtia er remifionëpeceatora m fuo nomine, in emnes gètes, incipiëdo a Uierofolymis: ipfosßre telles horum ommu.Pr£tered de peeuhari S. fandimißione ualicinatur.aciubet eos cÓmorariHirv rofolymis,donec eo ornatifuerint. Deniq^ iteru pacem eis precatur, et palam mniflcriuEuagelq inflituit,ef* fufo ffiritu fando, et clauiu adminifiratione concedit. Clarè enim inquit:Sicut me mißt paterflta et ego mitto uosEt his didis,flauit in eos dicensAccipiteS. fandu: quoru remiferitis peccata, remittuntur eis:et quoru re tinueritis,retentaerunt.Marci 6.luc£ i4,lohan.2o. nie iam magis magisq^ frudus paßionis ChriHi e* mergunf.nempe inditutio minifterijuniuerfalis,dond* tio Spiritus fandi, er clauiu adminiffratio. Hac in ue teri Teflamentofuerut pr£dida,fed hic iam pr£dita. Non aut aderat Thomas,cum ifla fierent.er reuer* fus ifla audiens,dicebat : fe credere no poffe,nifl manus fuas in dauorum uefligia poneret, rem^ ornné darißi pi mè |
|
5?^ CENT. I. LIB. I. CAP. 537 me cognoidßct. ExdUo igitur oHiduo, ianuii daußs iteru uenit kfut,M mediufeje inter ipfos ingeßit,dices: Pdx uobis. Polled iahet ThomÂ^ut cupiuerdt,inferere nidnui in eds pdrtes qu£ in Chrijlo UHlnerdt£ fuerSt.id cum fèciffèt ThomM,dit:DominM meus et Deus mem. Verkin ChriUm docet,Bedtos deinceps futures,qui ere ddnt,etidmß corpordlib.oculii no ßntfeuifuri. loh to. Tertid mdnifißdtio, difcipulis quidc fdâd in GdlU htd, dd mdre Tyberiddis, dccidit Simoni, Thcm£, Nits thdndeli,filqs Zcbed£i,et alijs duobm difcipulis. Abcut dut Petrus ey'C£teripifcdtum,neq;potuerunted node quicq edpere.M^dnefddo lefus in littore detit, nee fuit k difcipulis dgnit^. Intirrogduit dut,nunquid hdberent ad edendumi Cum^ id negaßent, iuhet in dexterä naui gij parte mittere rete. qued cum ßcilßent,c£perut gran despifees iss- Udcrc mof lohänes,aitcffcOominu.ac Petrus mox tranßlics in mareÇno procul enim a littore aberdnt)dd Dominu properdt-Keliqui ad littus nauem er retc trahunt.Venietes in terra, uident prunas er pi feem impoßtum i iubet tarnen etiam de fuis afjirre. Pofleaiubet adprandendum difcumbere,eisq‘ dißri buitpanem er pifeem. nec dudebat quifqua eerum wi« tcmgdre,quis effets A’ prandio ter Petru interrogdt,num fe diligati er terpr£cipit, ut fuas euespafedt. Porté etia Dominas uoluit innuere,eos qui poßcriorib.feculis iadaturi eßet fe Petri fuccejßores effe,admodu perfide tradaturos o^ ues fuas. Deinde de perfecutionib. monct, quas erat tôle raturas. Poßremo rurfus dicit ad Petru,utfc fequatur. Petrus quoq^ reffiicics ad cum que lefus diligebat,qu£-rit,Qjiid de ipfo dcbeatfierilSed lefus rcffiondet:Siuo lo hune manerc,donec uenia, quid ad tel qua de re difd' pullpoßea malta difputant. loh.u. ï.Cor.is. Paulus narrat,etiam lacobo peculiariter uifum effe. Verkm co fentaneum efi,Pdulum m ca commemoratione non oba feruaffe exadißimum ordinem. 20 lis per fe. Supra didu efi, plurimos fandosuna cum ïeftirtfi fcitatos é fepulchris prodijffe, er iftis 40 diebus femi» cxlo O’ in terra. Ite in mundu uniuerfum, et pr£dica= 40 nififiaffe-Etfi ante no fatis Uteris expreffum,tarnen etc te Euangeliu. omni creatur£, baptifantes eos in nomine dibile eft, cos non regreffes effe infepulchraileifn^^^ cum Chrifto in hoc admirabili triumpho in calufablt' Euocatos undecim Apofiolos in monté quenda Ga lil££,peculiariter adhuc m{lruit,er minifteriu unitter falc ordmat, er mquit: Data ed mihi omnispoteftas in pdtris er filij erfpiritus S, Q«ïcrediderit, er bdptifd tusfuerit,fdlu^ eritiqui nero no crediderit,condéndbia tur. Et mdnddt,utdocednt Cd qu£ Chrißus ipßs pr£ce pit oinnid-PoUicetur etidm,fe cis dffuturn femper,ufq; ad feculi confumindtionem, M.onet pr£tered,mirdculd earn dodrina fecuturdeffe.^Hdtth.ns.tidrciló.Poüea Kierofolymant funt reuerß. Totos auté 40 dies dppdruit,docent fuosderegno Rfx alq- facerdos nofi:er. Verfatus igitur in miniderio fuo lefus efi,annosi» Dsi.Ad.t. Uoluit enim tamfubitoafcédere,nifiprius So tegrostrcs,menfespr£tereatres,acdcccdiesiacimtiu Apodoli, qui erant mittendi in uniuerfum orbé terrae rum, it! omnibus articules fidei, pracipuè uero de re fur redione lefu Chridi, fatis eruditi er confirmati effent. DE VISIBILI AG G L O R I O. fa afcenfione lefu Chrifti in ccelum. DEniefi exadls a-o.dieb.arefurredione, uifibili' ter uoluit in calu afcendere:idq;,ut cofirmaret magis articula de fua refurredione, uitaerregno:nec dubitaret cactus eredentiu, lefum Chrißu redemptions generis bumani peperiffc^c patere ei omnes cocli por» |
X. 10 tas,etfubuchere etiam fimul humana natura, tanqviH^ Deo reconciliatä,ut omnes credentes datuant, fe qiKKjj^ in regnü Dei fubfecuturos effe.Educitaut ipfemet (^^. flus eredentiu ccctu in Bethania, in monte Oliueti, ^“* aberat Kierofolymis itmere fabbati:hoc eft,circiteré^^ midut miliare Gcrmanicu:ut in eo loco,quo cum modf ludatus, er a lud£is capf fuerat,gloriofa fua uidof^ magis cofficerctur. ibi uero prf de regno Deifuoset' piofe docens. Memorahile ed, quad adhuc ijle catia quodda corporale regnu tAeßi£ fomniat, er quai^’^^^ num iam illud ueUtau/ßieari in ifrael i Verkmllt;fif^‘‘ eet de aterno regno,ac de nouißimo dieiindicans, No** effe curiofe tempus inquirendu, quod ipfe Deusnon* uelarit. Ipfos potius iam aliasdebere cogitationcsw''^ te uerfare.Accepturos ipfos pcculiarem Spiritus fn^ donatione,er futures dodores DierofolymisfmSiif'^ ria er lud£a,imà er in uniuerfa terra. Dum ißa concionatur,omniumq; oculi in ipfuin ik redifunt,tandem elcuatis manib.cis benedicit tanqui^ difceffurus : et ecce fuftoUiturfenfirn in altum, nubc^^ cum excipit, ac firtur jurfum in ccelum,ita ut iam b» mani oculieum amplius cenfequi nonpoffent. Sufi* ptus autem ccelo,confcdit a dextris Dei. Cum autefixis in calu oculis,fibi aßgt;icicio no paf fent fatisfaccre, er pergerent ader are lefum : ecce dito angeli uirili ffecic aßidunt, quiiubent ipfos uifum f(' trahere:fatis cos fpedaffe, lefum effe in caelum ajfint* ptum. et uaticinätur,hunc ipfuin lefum ficfuo tempost reuerfuru é caUs. Uis auditis,liierofclymä omues latk 3° da plcni, itixta praceptu Domini, redierunt.AÜorun i.IAarcii6.Luc£a4. Paulus Cclofz.triumphuhuius afcenfionisprtdiH defcribtf.Delcuit, mquit,quod aduerfus nos erd chiro» graphu, dccretis cadans,quod er at cohariu nabis 1 amp;nbsp;fufluUt illud è medio,affigés cruci : erexpolians prwd patus er potefi:ates,ojientauit palam triumphansitib natos,er glorißeationcm cenfeeutos effii Opera uero ChriHi,qu£nunc dcinÏcpshdbedl,«il' locdtusad dexteram. Dei, fequcnti libre expoiMW-No» enim deferuit fuam Eeclcßdnr.fcd nuneddeptm rt gnum,mdgis atq; potentius ei adefl, er non icjinitißt à jo dus anno fumitur.Siquidi Lucascomeinorat cip. s.lefum fuiffe quafiannoruso. lren£us Hb.'-capi^. fie quoqi explicat:Plondu,inquit,trigintdannosiin(lt uerdt,fcd incipiebat ef]c tanquarn trigintaannoru. Ac uixit annos triginta duos,menfes tres,etdies tresficut ex pr£ccdétibus coUigitur. Sic etiam Luddus de Emf» datione temporum,computat. Obiter er hoe Dedorem monemus, 'tiieodemi Ea uangelionnos inferere noluilfe,eo quèduanatanM Qo fomniauideatur recitare,^redèistterapocrypliaM meretw. ÙB |
EX4ff4 ßrtdßii fapputitio hebdomddu DänieHi buepertinert propnjßimt uidetur : uerùm cum fi paßim m cbronologijs,cteinmtionib.DMielii tX' Ut,breuitirItdorëudmonuiffi fatit efl. Vatiemiu Dlt;i' nieliißchlt;tbet,cip.^. Animuduertegermane, z^ inttüi ^fuijioné. Septuigintd hebdomddes dettrmindtlt;e funt fopcr populü tuü,et ciuitdtë tud fdn(id,ut cofummetur fr£Uiricitio,et ob^gnëtur peccdtd,et deledtur miquU tatet iiducdiur iujiieu fempitemd, et adimpledtur ui ßo ey prophetid, zr ungdturfdndutfdnóhrum. Scito '’’go CT inimdduerte,db exitu ferinonis,ut iterum tedi* f^^ctitrilier’^filenttUßq; dd Cbriflum ducem,hebdomd^ iftfeptctn,zj‘hebdoiHddes(exdgintddu£ erunt-.cr rur ßt fißab'iwpitted,c muri in dnguUid temporum. Et pojl hebiomdies fexdgintddud^,occidetur ChriHut. ttfm-.Con^rmdbitdutëpdélumultii hebdomdddund, vin dimidia hebiomddie ceffdbit boßidvfdcrificiu. Hfepropbetid mdnifijiè de ^-teßid, duf officia, d^ : diamb. v benejicijs docet.temputq; certu prlt;tfinit dn ^eba, cjuïdo poü exHiu Bdbylonicu debedt redemptio generii huiudni promiffitt Cbrifiiu perficere v dbfoU Hfre.D«o dût in controuerfid ueniût:unû,de qudlib.bic ditb. Hffirdt : dlterü,unde fit mitiu buiui coputdtionif fummiu. Prior pdrs mmiis. e^ mtriedtd. Etfi enim fida erdScripturi ufintè hebdomddes dieru deferibitt tdmë V interdii hebdomddes dnnorü exprimit. Sicut ï^euit. 15 : Nttmerafeis tibifeptë hebdomddes dnnorü, boe eü, 4lt;gt;dnnos,vc.ï)dnicldutem dediebuibebdomdddrü, ; qm ficerent 4 menfis er dies 14, non loquüur : nimts turn cito hoe teinpuf pr£terijffit, nee tdmeneuentiu Uitidnio rej^ondijfit,ficut bikorid teRdtur:fid de dn» nis.dcficiunt 70 hebdomddes,4.lt;^o dnnos. Sentiut prttered Qoüorcs.foldres bic dnnos intelli pendos effi.Udm v iudxi fiefolitifunt dnnorü circuit twsfipputdre, dclundribus dnnif tdntü dd fud fiüd uti. Altcrd pdrs,ut difficilior eü, itd amp;‘fintenti£ mdgis m ei uiridnt.lnitium fupputitionis non d tempore ui/i titionts,fidib edich quo permittitur iud£is rurfus £- z difiare Hierufdlem,Ddnielipfi monet fdeiendumeffie:. icterminimcertum con^ituit,quod in ultiind bebdoa midi ChrObus fit interficiendw. Commodd uidetur eorü opinio,qui exifiimït À fipti mo Dirij Artdxerxis Longimdui unno, initiü coputda tionisfdciendüejfi.ï^dm turn P-fdris d rege edidü dcce pitpublicü,utrempub. Hierofolymitund rebidurdret,-licituerbiciud regijmdnddti Efdre i.cdp. 7. extatcT». itttï'Efdrd,ficundü fdpientid Dei tui, qu£ efi in minu tgt;gt;i,coliitue indices etpr£fides,ut iudicët omnipopulo qni eü tnns flumen, bis uidelicet qui nouerüt lege Dei 1 tui. Sed v impcritos docete libéré: v omnis qui nafta ‘t'dt lege Dei tui,et legë régis diligéter, iudiciü eritde to. Antei quidë de templo fddd ent dliqud permißio, nunc nero publia totius 'R.eipublic£ rehduntio cona ceditur. Eodem tempore lUggdi v quot;Zdebdrid can-cionitifunt,de reäduntione Hierofolymorum.:: DiMuitdutingelm hebdomddes in tres pdrtes, Hq; na temerè. Primd,fiptë hebdomddes cotinet : boe tbi,dnnos 49, in quib.ciuitM rurfi efi: coftitutd. in qui-Ps iüt turn ingu^iji fuerit, ex Efdrn et Hebemid uidea |
A D I B. D A N IE L 1 S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»40 re efi. AÏterd,fixdgmtd dua bdbet boc efi,dnnos 434. quib.urbs bdbitdri debet. Tertid,und hebdomddd cofti tuit,in qud Chrifius debedt nearffuutitq; opus penge re. Sic dutem v bdne partitur, quad muleis fit pdüum fuum confirmdturus, et in dimidio bebdomddls obldtio V fdcrificium ceffdturd. Pdtetigitur,dngelum tempus dd pr£dicdntem Cbrifium,v ipfdm idea pißioneuß-ß deducere. turn ft dnnorum fdHd effiet diligens dnnotds tio,hduddubié exdäißimeomnid quddnrent.
Alij dficüdo Dongimdui caputitionem ordiuntur: quid turn proceffirunt operd,qu£ dntedfuerdt interru ptd : v continue bebdomdddrüfiriem, ufq^ dd Chrifii bdptifmÜetpr£dicdtionëtexunt. Extdtm Ptolemxo, in fine libri tertij, tempus dnnotdtü d morte Alexïdri, ufq; dd primü dnnü regni Augufti ,po{l Antonij mor a tem,uidelicet dnni zç)^.Detrdhendi dût funt n dnni,ut Auguüi principal poü interfiëlü C£fm bibeds. Udc , rdtione d morte Alexdndri,dd interftHü C£fdrë,erunt iSz.lïis ddddntur 41 Augufii,^ emergent dnni 5x4,4 morte Alexddri uff dd mtÜ Cbriüü. quibas ft ta dnni Chrifiiddbdptifmüfuüddijeientur,fient3Î4. ifiispor ra ddferibdntur, iuxtd Gr£Cdfupputdtionë, dnni ^6^ ufq; dd fecundu Longimdni, qui omnesfimul lundi effi cient dnnos 4.^0,quib.reffioniët 70 Dduiclis hebdomd des. Si d Cyri mondrebid initiÜ peti debet, turn dd ma tiuitdtë Chrifii folummodo ft extendunt hebdomddes^ Vifum dût efifucemdd endmtionë Cutberi ddfiria , bere,qui in pr£fdtioe in Ddnielë fiefcribit: li£ 70 heb domddes,quds AngeP pr£finit, comuni et undnimi om nium ueterü Dodorü cofenfu,non funt dierüfeptimda n£,fed dnnorum,itd ut und bebdomds bicfdcidt v coti natfeptëdnnos,na feptëdies. Etexperiëtid, ipfeq- rei euëtus cogit,dnnorü hebdomddis nos int eiligere. NdJ« 70 bcbdomddes,ex diebus confidntes,nondum duosfd' dunt dnnos. Ui duo dnni non effent fdtis longü dliquod tempus, dd tdntd tdm infignem uifionem v reueldtia-nem. i^on efi itde^ dubium, quin dnnu£ fint hebdontda 3 des.Edciunt dutem h£ feptudgintd dnnu£ hebdomddes, dnnos 490. Tot dnni turn ddChrifii dduentum, v dd regnum quad Chrifius inchoiturus erdt,refidbdnt. Hic nunc inquirendum nabis, quo tempore ordiena dd fit fupputdtio hurum hebdomddurum. Angelus in-terpretdus eds, orditur db eo dnno quo uerbum exit, ut rë£dificetur Hierufdlem. Sic enim dit : Ab exitu uerbi, dut db co tempore quo exierit uerbum, ut iterum itdifi' cetur tïierufdlem,vc. H£c utrbd dlij dliter,quiddm etidm coddius funt ina gt;nbsp;terpretdti.ï^ofirddutemfintentiddebisuerbis efifmia tium hurum feptudgintd feptimdndrûcdpiendum effi. 4 fecundo dnno Ddrij regis,qui difius efi Eongimunus. l^dmeodnno fdfiumefi perbum Domini dd propbea\ tdm Hdgg£um v Sdebdridm, iuffus^ Zorobdbel £dia ficdre templu; ut inuenies in cup.-1. utriufq^ propbct£e idem iubebdt ipfi Ddrius, eiusffi edidum ed de re exijt Efd.6. t^dmiiprimo dnno Cyri, quiedptiuos ïud£os, libertdtedondtos, pdffusefim lud£dm redire, ufque dd hunc fecundum Ddrij dnnum, funt dnni 46, in quia o bus nihil poterut, nee dudebdnt ddificdre,prop ter edia Hum Cdmbyfts filij Cyri,itd ut etidm de relt;edificdtiane.i p 4 templi |
4»
C 5 N T. I. L I B. Ï.
CAP. X.
î4»
templißempenè ornnépofuerint, dieëtes Haggei cap. i.Hondum uenit tempus domus Domini adificanda. '
Et hi anni poffunt etiä intelligi de 4.6 illis annis, de quibusludaidicuntlohan.cap.z. Quadragmta çr fex annis adißeatum eß templu hoc, er tu in tribus diebus excitabis illud ? Hoc eß, annos asfummo ßudio ’m hoc laboratum eß,cr nihil non tentatum, ut readißcaretur templum, er uix tarnen tandem poßannos iüos ^6 cœ ptu eß adificari. Tanta difßcultates,tot remora,tot im pedimenta mciderut. nampoßea intra annos quatuor, magna celeritate atq; feruore adißeatum eß. Efd. 6.
Partuur autë angelus feptuagintaillasfcptimanas in trespartes-inprimisfeptem hebdomadibus, hoc eß, ab anno 1 Darij ufq^ in 46 annu,reßaurandi erant ur» bis muri er platea,fed m angußia tëporis. nam magna difficultate et cum periculo id ßcerut,quod circuiacent tes et aßines populi uehemëter itloru labores impedire conarentur,uelHtiHebem. cap.i. fcribitur quianno 10
eqs er politia Mofaica : fed nunc ilia bebdomaies dit pfa funt,ciuitas ac templum delcta funt : iam^i hoe int no isss,quoißafcribimus, integris 148? annisfoi deletionem ultima per Titumfadam, nihil aliud quM ruder a ibi concéda funt.
in ßne,Aßicani narrations adijcere libuitjdecjMfi nes ledoré iudiciu eßo. Extat aute in Hieronymo,eifz9.Danielis, ubi fic feribif Aßieanus 'm quinto Tetop rum uolum'me,de 70 hebdomadibus hac locutus aduif *0 burn eß : Capitulu quodm Daniele de 70 hebdoma^f’-legimus, multa et mirabilia coi 'met, qua nunc longntji dicere.ergo quod adprafens opuspert’met, de tempo* ribus dißerendu eß. HuUiq; dubiü,quando de aduentt Cbrißi pradicatio ßt: qui poß 70 hebdomadas mwio apparuit,poß quë cofummatafunt deUâa,crfnêieiO pit peccatu,er deleta eß miquitas, er annunciaU iof* cia fempiterna, qua legis iußieiä umceret : er f^^ eß uißo er prophetia, quia lex er propheta ufq^ ^^^^ Darij, hoe eß, anno 18 ab exitu uerbi Haggai,illis fub^ nbsp;nbsp;ptißä loannë : er unéius eß fandus fandoru. qM om* uenit,et auxiliofuit è Perßa d Dario mißus, aut potius 10 nia,priufquä Cbrißus humanu corpus aßumeret,l^o^^ ßngulari dementia et gratia regis facultate 'm ludaam nbsp;nbsp;nbsp;bantur magis q tenebantur. Dicit autë ipfc angdut, r* annoru hebdomadas,id eßannos 4.s,o,ab exituferwo*^ nis,ut reßondeatur,er adificetur Hierufalë,uieejim* Artaxerxis regis Perfaru annu habere prindpiï^-^‘^ mias quippe huius pincerna, feut m Efdra libre h^' mus,rogauitregë:accepitq; reßgt;onfum,utadiß(^rttiit Hierufalë.Et iße egrejfus eß ferma, qui extruendaur* bis,et circundanda mûris daret hccntiäiqua ufqi odd' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lud tempus uumarugentiu patebat mcurßbus Siqo^ medio ultima hebdomadis ('m qua fentëtia ego aliquS= 30 ad Cyri regis imperiu, qui uolcntibus reuerti Kitrojo*
redeundiimpetrdt(i.liam er Danielcap.io.queritur,^ prmceps in Perßd ipfl reftiterit in aula dies uiginti er nnti. fignificas fortafisangelicos dies,hocell,annos zt.
ïimc,po(ihebdomadM ii,occidetur Chrißiu lite et hebdomadeSyCÜ 7 Ulis fuperioribus,faciut 69 hebdoma das:hoc eß, annos 4.S3.Superesi igitur una er ultima il lahebdomaSyhoceßj anni,de70 tillshebdomadibus.
Nlt;lt;m difertèdicit angelus, Chriftü paffuru eße non in
do fut) fed poft 61 bebdomadM:hoc eft,anno primo ub
tim£ bebdomadis,aut initio ultima hebdomadis In hae dicit, ipfum multis etia cofirmaturu eße pailu Ham in ultima ilia hebdomade,aut 7 illis anr.is, Euageliu mcla ruit,et propagatu eß poteter er fceliciter, miraculis et fignis per Spiritu S. multaq^ millia iudaoru et gentium ad Cbriflum couerfa funt, peut teftatur Lucas in Adis: ut uerè dici poßit uera et ipßßima pafebalis bebdomas, qua coepit à die Pafcba,hoc eß,a refurredtone Chrißi.
er dt facrißeium er boßia. Ham poß tres ßrme annos à refurredione Chrißi, babitu cß Apoßoloru eonciliu, Ad iS- er lex Moyßpalam abrogata, omnesciigentes, imo er mdai inde liberati funt : decretum^,no eße ne' eeßaria legis obferuatione, nee earn adfaluté prodeffe, nee eä portari aut impleri à quoqua poße;ut in eo loco Paulus cocionatur. Ita rité 70 iüa hebdomades fini ba bent in eo anno, qui poß Cbrißi refurredione feptim^
Iymädederatpoteßatb,lefuspontißx,et7.orobabßd poßea Efdras facerdos, er cateri qui cum eis prefer uoluerattt,templu er urbë er muros eius adifooreoo' nati funt:prohibentib.'m circuitu nationibus,neimf^* retur opus, quaß hoc rex no iußiffet. Man fit ita^i perßdu opus, ufq; ad Heemia, er uicefimu annu til Artazerxis:quo tempore regni Perfarum, ns-aW^r rant euoluti:captiuitatis ante Hierufalë ctxxx'’'^\ nus erattet tunc primu Artaxerxes iufitmurost^fi^* in media autem ilia hebdomade cafuru er eeßaturu 40 Hierufalem, cui operi prafuit Heemiasut adift^^^ platea,er muri circundati. Et ex iUo tempore ft’’f”'^' rare uelis,7o annoru hebdomadas ufq-, ad Chrßul^* teris muenire. Cluodfi haru pr'meipiu ab olio temfo'^ uoluerimusfumere,er tempora no cocurrent,etiigt;gt;‘^ reperiemus cotraria. Ham ß a Cyroerprina (di^'^* dulgentia,qua ludaoru laxata eß captiuitas,70 fif^^* rentur hebdomada:centum, cr eo amplius inueni^ annos,qui ßatutum feptuaginta bebdomadarutne^^^^^ dant numeru:etmulto plus,ß ex qua die locutus tf ^“^
fuit. Ibideßeraturdedeploratis ermduratis iudais, ......,„.„„i,...i,,„»»i,^,wgt;,injiijuaugt;,.^lt;'...quot;-er praßadis Hierofolymitanis,ita ut Apoßoli ad gen fo nieli angelus, additurqi amplior numerus,fi capthiiii* tes coadi ßnt fefe cöuertert,ueluti D.Paul^ ait Ad.13. nbsp;nbsp;nbsp;tis exordiu uolueris bebdomadaru habere prmoif^'^di-
Permanßt enim regnu Perfaru,ufq; ad donum,annis ito.er ipfl Macedones regnauerutoof joo,atqiex'mdeufqiadannu ifTyberij Cafaris,^f*^^ paffus eß Cbrißi,numerätur anni 6o.^ ßmul facitdoo* nos f90,itaut 100 fuperßnt anni. A uieeßmoauto^ no Artaxerxis regis, ufq; ad Cbrißu,coplenturhebiO' mada70,iuxta lunarë Hebräeru fupputationi:q^'^ fes no iuxta folis,fed iuxta luna curfum numeratb-f^ uinam prophetia Cbrißu uenire, exadis70 hebdo3 eo à nf annoregniPerfaru, quado Artaxerxesrextiop madibus,er ßante att^ durante adbuc templo,facriß* nbsp;nbsp;nbsp;dem imperij i» regni fui babebat annu,et erat *J ^y
Sed nos bic no inßituimus,neq} omniu opinionu red tationë, neq- exadißimä bui^ prophetia explicationê: ac cotenti furntts boegenere, quod luce meridiana om niu cbßßionib. elarißimu ßt, ipfo tempore, quo lefus Cbrißus fuum ofßciu execute eß liierofolymis,hebdo mades Daniells termmu fuum cofecutas eßetnec paffe ulterius extendi, licet rumpatur obcacatiludai.cß^ inexpugnabile argumentu: Oportuit iuxtahanedU
-ocr page 219-|
DE CHRISTO »4) piaiis annus quartuStufq; ad soi Olympiade,^ fecuts dum eiufdi Clympiadis annu,Tyberij Cafaris annü is. eo^gunturanni 47S,quifadutannos Hebraic^s4^0 iuxta lunares,ut diximus,menßes. C^iti fecundu lUorum fupputatione, poffuntfaccre perßngulos menfes, dies i9^fcmis:itautfoliscirculusperannos4^e plusba beat dies t6f, er quartä dieiparte:etper n menfes fin guloru annoru n dies, er quarta did pars amplius re» periatur.Vnie Grad et lud£i,per odo annos triü men fiui/^^^lt^^7^^1tffciHt. Sienimodiesundedm etquareio tarn parte uolueris fupputare, 50 dies, hoc eß tres men fes efficics'-er m 47; annis odonarij,reptricntur anni S9, er menfes tres : qui fimul faciunt plus minus 'ue an nos 1;. quos fi quairingentis feptuagintaquine^ annis uolueris aidere, feptuaginta annorum facies bebdo* madas : hoe ell,fimul annos ^cfo.Elec Afiieanus ij fient uerbis.quibustxprefiimus, locutus ed. ^PoflremOjquitiïalia fubijcienia nobis uifafunt, qutabautoribusifiußribus annotatafunt. Aeprimum EufebiusUb.i.cap.it. commémorât,ingrammatophy» lado urbls Eieffa, hafce Epiflolas afferuari, quarum exempla adferibimus. EXEMPLAR BPlSTOLAE AGBARI ad Seruatorem noftrum. f^gbarm Toparebes Edeffinuf, r b $ v feruatori bo ^ogt;tttregioncllierofolymitanacompirenti,;\'XÏj)iff. Eelatu dt admc,cfuomodo tu^unacuin tuis, fanitatem iibfq; pbarmacls er herbis mortalibus coßras. Etenim ßeutfama reßrt, cacis ut refßieiant, claudis ut ambu= lentpraßos, leprofos etiarn mundas,ffgt;iritus impuros ae dimoniacos eijeis,eos qui diutinis ac prolixi tempo ris morbis tarquentur curas,ac mortuos excitas. Et «* bi bac omnia de te audiui,altern ex bis duobus effe cogi tmimimirum quoi aut Deus ffs,ccclitusq; delapfus iffa ficias'.aut ßlius Del exi{lcs,h£c opereris. Quapropter bisaiteliterisßcriptis precor, ut moleSliâ bancuenien ii ai mefufcipias,paßionemc^ qua premor cures.üam er boepercepi, quid tudei aduerßum te murmurent, ^^^i^'^^iStre conentur.Eß autem mihi duitas admoiü 4 txigua,lt;:ybonesia,qult;s tarnen utriq; fufficiet. Htecille ■ ai bune moiü,parumperadhuc diuina luce iUußratits, fcripfit. Dignumautemfuerit,zy'literas 1 n« v au» dtre,quas Agbaro pereuniem tabeUianem refcripfit. EXEMPLAR LITERA R V M, UVAS Ssruator Agbaro refcripferit. Agbare,beatus es,quod in me credidißi.cum non ui dcris me. Seriptu enim dl de me: Hon credituros in me, qui uiierint me,ut qui non uiderint,credant etuiuant. nam et ferenißimam,cum facie fine ruga aut macula ali De quo uerô ad mefcripfißi,ut ad te ueniam, feias mi» so qua,quam rubor moderatus uenußat Nafi et oris nulla bi cunHa, quorum gratia miffus fum,hoc loco effe ad implenia : er pofiquam ea copleuero,mox ad eum re» i!UniH,quimemifit. Vbi autem affumptus fuero,mit' tam tibi aliquë ex difcipulls meis, qui paßioni tua me» deatur, uitamej; er tibi er ijs qui tecum funt praßet. JOSEPH t TESTIMOMIVM DB Chrifto Antiq.Iudaic.lib.i8. cap.4. Eoiem tempore fuit i e s v s,uirfapiens,fi tarnen ui rum eiimftu efi dicerc. Erat enim mirabiliu operu pa» 60 trator, et dodor eoru qui libenter uerafufdpiut pluri |
TESTiUlOi^ïA. * J44i mos^i tam de induis, q degentibus, feflatores habuid Chriftus hic er at. quern aceufatü à noflrlt;e gentis prind pibus,Pilatus cum addixißet crud, nibilommus no de» üiterut eum diligere,quiab initio tceperandApparuit enim eis tertia die uiuus,ita ut diuinitus de eo uates hoe er alia multa miranda pr^dixerut : er ufq^ in hodier» num Chriftianoru gen*,ab bec denominatu,no deficit. PONTII PILATI EPISTOLA AD Imperatorem Tyberium,ex Anacæ-phaJeofiEgefippi. mundaffe,paralytieos euraffe,d£mones ab bominib. fit gaffc,mortuos etia fufcitaffe,impcraffi uëtis,ambulaffè 1 o ficcis pedib. fuper undas marls, er multa alia 1^01110:01 turn autë exarfit nequitia ludlt;eoru,ut darët pecunia cn io fioiibus,cr dicerenf. Dicae,quia difdpuli dus corpus ipfius rapuerut. Sei cum accepiffent pecunia,quoi fa» chim fuerat,tacere na potuerüt.Ham et lüÜfurrexiffi, tefiati funt fe uUiffe, etfeàludieis pecuniarn aecepiffe.. LENTVLl EPISTOLA AD IMPEa ratorem Tyberium, quæ apud Eutropium in annalibus Senatorum Roma» norum extat. Apparuit bis temporibus, er adhuc eß, homo ma-gn£uirtutis, nominatus christvs iusv3,qui 0 didturàgentibuspropbeta, quemdus difdpuli uo» cant filium Dei :fufdtans mortuos, er fanans omnes languores:homo fiatura procerlt;e, mediocris erffeda bills,uultum habens uenerabilem, quern intuentes pof-funt formidare er diligere.CapiUos habet coloris nuds aueUana praniAtur^,er planos firè ufq^ ad aures. Ab auribus cuntanos criffos aliquanto,c£rulcorcs erfub» gemiores ab humeris uentilaMes, difcrimen habens in medio capitis iuxta morem Nazarjcorurn, ffontempla iiuper acddit,et quod ipfe prebaui, ïudieos per in» uidia fe fucsq; pofieros crudeli codemnationepuniffi. Deniq- eü promiffiim haberët patres eoru, ^ illis Deus eoru mitteret ie coelo fandu fuum, qui eoru rcx merite» diceretur,çr bunefeper uirginëpromiferitmiffuru ad terras:ifiü itaqi me prafidein ludaä Deus Hebr^orum cum miß ff et,çy uidiffint eu cacos illuminaffe,leprofos omiJKpapal” ludtcoru, aim Deißhu ejje dic(ret,inui* diitm contra au paßt funt prindpes ludxoruyçy tenues runt eum.milùq; triididerutiet alid pro aUji mihi de ta mentienta dixerunt,afferentes i^um magu effiler can tra legem eoruagere. Ego autem credidi ita effe,ZT filt;t geUatu tradidt illum arbitrio eoru. llli autem crucifixe runt earn,et jepulto ctißodes adhibuerunt.ltte auté,milt;t litibus meif eu{iodientibus,die tertio refurrexitAntana reprehcnßo lBarbä habet copiefam er impubère,capil lis concolorë,n6 longa,fed in medio bifurcatä. Affadît habet ßmplici er maturu,oculis claris exidentibus. In imerepatione terribilis,in admonitione blandus er ama bills,bilaris feruatagrauitate. Qjii nunqiiä ridere,fle* re auti fape ui(us ed. in flatura corporispropagatus, redus.manus habet er brachia uifu delcdabiUa. in col loquio rarus et med(ftus,ffeciofus inter ßlios bominu. Niceplioruslib.).cap.4o. Vtex antiquis deferipfionibus accepimus, figura Qbrißt talisjuit. Eormofa ffedts cprpoTisßuit;datura |
|
34r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T- I. L 1 festem intégrât^ithdmM txetßit. CapiUu habuit no-nihil flauefeentë.non denfum, er in extremd parte ali ' quantum crifpu:nigra [upercilia,non multu curua,nec flne mteruaîlo.Oculo5[uluos,quinominâtur charopi: non luÇdofos.nuUa deßrmitate in Agnes,non nagabun' dos.nafo erefio : barba flaua,non prolixa. CapiUi uerà capitis proUxifuerunt : quid nunquâ nouaculd,dut ula lias hominis manu tonflfuerüt. Collum kuiter inflexu fuit,ne prorfus ered^ incederct. Color faciei fubfufeus, tritico flmilis : facies no rotunda,fed qualisfuit matris, aUquantulum demiffa, paululum rubefcens : er uultus ipk fignificabat hominem intelligentem,er mores gra ues er placidos, er prorfus ab iracundia alienos. Pror fus autem flmilis er at purißim£ matri fu£. DE JOHANNE BAPTISTA. SI quit alius,certè Iohannes Baptisa no tantum ab alijs,fcdetiamabipfo i es v Chriüo, lüuflrtbus teùimonijs ornatus er commendatus eR : neq- uerà id temerè,fed propter inflgne mmiHcriu,quo fundus eft: cuius etiam dignitas er fludus ad uniuerfam omniu fe culorü Pedeftä Chriftipertinet.Cum itaq-, omnia qux' cunq^ ad iohannem pertinent,admirandas er falutares Dei adiones c6tineant,hiüoriÄ tanti organi Dei noffe dtq; expendere,non tantu iucundu fed etiam utiliftimu, eft. Etfiautem prodignitate anobis tradari minimè poteft,tamen rcs prd:cipuas,maximiq^ momenti,br(ui» ter ac uerè compkdemur. Satus eft Ioi3annes,patre Zacharia, er matre Elifd beth,non obfcuris parentibus. Ham parens facerdos en rat in populo Dei, de uice Abia : qu£ quidem dignitas fumma erat. Etfl enim regius ftlcndor magis incurre» bat in hominu oculos, tarnen iftafundio, in qua cultus À Deo prtecepti adminidrabantur,et animd bominum ttera de Deo dodrina imbuebantur,longè erat prjeftan tibr. Mater trahebat origine inde ab ip(o Aarone,fo-cio aefratre Moyfts qui er rcs maximas olim gefferat, ermiraculisatq; tedimonijsplurimis ÀDeo decorati fucrant. Vetuftas igitur gentris in iHis parentibus e^ micuit, quie non podremum in uita humana decus cd. Cumq; uirtutes parentu ad liberos quoq- aliqua ras -tione pertmeant, er credantur earum femma quddam, præfertim Deo peculiariterbcnedicente,in eospropas gari:magna fanè ifti Iohannis parentes laude ae ftngus lare tedimoniu habuerunt, quad iudiante Deum, hoc ed, ueranoticia Deiaclucefidei in Meftiapritditifue rmte nee alucrmtfalfas perfuafloncs de opcrü indicia, quales tu m Pharifeis er rcliquo uulgograftattefunt: quad ftudiofe ritus 'a Deo pr^fcriptos obferuarint, quad morum er uit£ honeftate alijs pr^fulferint. Sóletautem Dcus,quoties praflantes heroas,in fua ; pr^fertim Ecclefta excitare uult,miracula quidam ad' dere, quibus moneantur de rebus fecuturis. Sic lohans nes, ex fenibus parentibus, er quidem tx effacta et fteri li matre natus ed,idq; inftgni reuclatione Dei. Ad Za charta enim facra in templo Eicrofolymitano facienté, angelus Gabriela Deo mittitur: quiddextrisaltaris, cui impofttu erat incenfum,fubit() apparet,et obdupes fadu blandis uerbis alloquitur.He quid trepidet,fe iam ei hoe Euangelium ex mandato Dei annunciare, quad preces dus flnt exaudit£,acfufeepturus flt filiu ex ElU lt;nbsp;fabetha- Homen quoqi diuinitus ei imponi, ut lohans |
. I. CA ¥. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^^ nes uocetur. Poflea expontt,hunc filiu,etiam in d‘^ | exidentem,Spiritu fando replet u iri, er fire orgino’^ i falutare, et praftanti atq^ fcelicem dodorê,qui qni^^ coram flt monftraturus Meßiä Ifiritu er uirtute Eli^’ er repurgaturus dodrina coclcftê, er colledurttf l^^'^ Ecclefta ueram. Viugenus fire non ad delicias conil^ ratum,fcd fobriu, er ad tak minifteriu aptu. W( f’quot;” Zacharias, rationehumana metiens diumaopcrd,‘^ quad ipfe eius^ eoiunx fenes prouedaA atatis (^ ' credcre non fatis poffet:additur er hoc flgnu,qu(ii^'^' gelas pradicit eum mutu fire,donee uiderit hac oim^*^ cbplcri. er mox cuentus cd fubfccutus. Prodienstf^ Zacharias ad populum, uerbum non potuit uHutiAß re.fedgeflu ftgnificauit,(Ïbi magnum quiddäaedV E£c hifloria plena cd miraculis diuinis, qua w‘*’' tur,Deum Ecckfl£ fu£ curam agere, et pijs dodriM^ de Meftia rcuelare,atq- ad miniftcrium uerbipidff‘^' fonas excitare. Cekbratur Adyagis fomniu,cui dormientitiHfK 5 des oblata cd,ac ft è corpore flli£ nafcerctur uitifA^ tam Aftam obumbrans. ex qua re coniedarunt pp‘^* tes, dus filium potentia er uirtutibus celcbrcwfli^^^ c!fe. Sed longè potiores funt id£ diuin£ rcuddUO’^^ de lohannc Eaptida,qui pr£curforfuit lAcfis, ^^^^ dorreligionis Mofaic£, quo ad earn partem quat'^^‘ bus er urnbris rerum futurarum conftabat,e' i”‘^‘’‘** tornouiteftamenti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! In aluo autë materna adhuc exilïens mfantuluSt^^' mirandu ft)ecmëfu£ fanditatis et effleij oftëiit' t^^t^ poft fex menf es, Maria gedans in utero Mcßiä,f(‘^ coceptu, ad Elifabccbä cognata uenit:idq; angtH^S^ qui ci nunciarat de cognat£ feetuibi flatimfidifi'^^^ tione, lohänes in matris uentre pr£ gaudio fubfid,^'‘* norem atq; reucrenttä tam prepinquo SaluatoriedU' bens ac Elifabetha Spirieu fando aecenfa, ibi fid ^^‘^ mox eognofcit,quod ncq; ex Maria audicrattneqtUb^* lis eóprehendere adhuc potcrat,Mcftiâ mmirüejjil''^, fentë,ac in Maria cu iamnafci.cöflrmatq; earn,ne^‘‘^ tet, Dcu omnia in ea perfiduru effe, qu£ prxüinlli^' ’ Temp^ pofteaaducnit,quoElifabelhaAliueuid‘^• ubi rurfus alia miracula flut. Ham cum,utnioris eeA in circiïciftonenomen infanlieffet imponcndü,acni»* licres juadcrët,patris nomë ei dandu eftetpuerpem^^^' tëdit uebcmctcr,ru Ichannë uocandu ejfe : id ejUodßi quoq- ex reuclatione flne dubio habebatSedduutrine^ difceptant, mulicres patrinutibusergcdibusretnie^ runtis pugillari accepte, flmul dicit er fcrihit, nom* lio eum nomine quam Iohannis oportcre mfigniri 0 i podea ftatim in laudes Deifoluitur. Proculdubio ctetymologia nominis expofuihque!^ ut erat 'a Deo indicatie, ita etiâ totucfflciii huiuspetjO n£compr ebender et. Ham 'lt;{ir\'\gratiofumflgnifcA quë Gr£ci Euchariu,Gcrmani Euldruh appeUët^td autë offlciu toanni^, gratia Dei per Chridu annundi* re . hoc ed,dodrina traderc de remißione peccatonnt^ gratuita,per ftdem in Cbriftum.qua quidë dodrini«^ ■ hu eft gratiofius,mhil iucundius. Parens recuperato fermonis ufu,lucukntcr depri' fenti Meftia , eiusq-operibusprophetat : er tedatur, hunc fuum filiolum fire Meßiä pr£conem ^cr iu^di mmifterio falutarem. Prebiiu |
|
»47 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E I 0 A N N E Pribununtilt-t pitefddiones multii pijiocaßo* nes. dlitfuintodccuritiitt de promißionibut diumifeo ^itindi'.eS'p^oculdubio pr^cbriude hoeptiero/ßes tonceptrunt^or bene ei preenti funt. Nitas iutem eß iodnnes femeßri ante i E s v m Chri ßnm,lierode in luditos regnum obtmëte.ciux ipfa res, wxtiuitiemium lacob, rerum mutationem omnium naximam portendebat, Aioleßenti£ er iuuentutls Rudia non funt Uteris tndita. commémorât tantum Lucas, pucrum in defer* t tisufij; ad tempus fuitoßenßonis permanßfje. id quod nequaqua de aliquo antro,omnino ab bominu conuer' falionerem6to,accipiendit ed : quiß ibi ueluti urfus et mifanthropos delituijfct, ab omni humanitate alienus: flcut poderioribus temporibus Lregt;nit£, er id genus bommel,fuperßitiofos ßbißnxeruntcultus. Scd tn a-conomia fuorum parentum eß educatus, qui habitarut in loco ad regionen montofam ßto,qu£ uulgo Defers turn uoeabaturßeut etiarn nunc uulgo loquimur,ad fyl uam Hercmiambabitare,am hartje •wohneivboced,in i oppidis prope montes habitation} fuä habere. Ita pot ßea in deferto baptifat, hoc eß,M lacis prope lordané, ubi no procul montes aberant, ac pi^^igt;n tarne oppida lt;lt;£ pagi erant, Praterea addit E uangelißa, cum cre-uiife.ac conßrtatum effe ßiritu ; quibus uerbis, ueluti pundis, mdicat, eum m primis annis fideliter m facra dodrina imbutum, erfxUciter in ea progreffum effe, ita utegregium pietatis ffecimen de fe praberet. Habuit autem domeßicä fcholam fanè praßantem. l^am parentes rede er dextrè intcUtgebant articulas j. fdei,çr ardebantamoreergapr£fcntcm Meßiam,pau latimfuccrefcentem. Non ignorabant, in quanta fun-dionejiliolua Iohannes futurus effet, djeapropterfum ma pietate çr diligentia tencUum etiarn pucrum erudie xunt!:rexercuerunt,neqi mediocriter dus ingenio er proßdu deledatifunt. Poßea paulatim ad intcUigenda «atiemia prophetarum eum indruxerunt. nbsp;Etß au* tem nonfcimus,an parentes eum alijs quoq; pr£cept0' ribus mllitucndum prabuertnt,pr£fertim cum publice niult£prau£ opiniones, qu£ fummos articulas fidei^ obßurabanttdominarentur-.tamen uerißmile eß,loban nem in bonorum uirorum fcholis literarü femina perce piffe. Padie autem tantu mgeniu,gubernatcré habens Spiritu fandu, omnes alias coataneos in ßudijs fupera uit,er admirationem fui peperit. In menbus quoq- ab Neunte atate, grauitaté er fanditaté prafitit. Ritus ^\ofaicos amauit, atq^ dodiores enarratores facraru li llt;raruproculdubio,anHis atq^ iudicio cofirinat*,att}tè audiuit, aegenuina uerbi diumi fententiä fcrutalus eß. Porté er alios podea, propemedu ad matura ataté 5 acceiens.priitatim er modeße docuit. Elequaqua enim ociofuser ignarustotannosuit£ fu£fuit,pr£fertim ‘■umnofttignotus Hierofolymitanls facerdotibus,fun dionifui exordiens. Si de rebus no pr£fcriptls aliquii affirmare liceret, forte non effet àuero ab fonts, eum in parentis fui,fenio con^di et demortui locu,ubi ad foli' diori atati perueniffet,ct ob mßgne pietatc.mdußria, uit£q;finditaté Celebris, eundisq^gratusfadus effet, fucceßiße: 'm ea^^ fundione ufq^ ad tempus,quo religio Piofaica publice abroganda effet, fumma cum laude ui- 1 ^iffe. Hec dubui eß, usariä crebrô ad Elifabethä excur |
BAPTIST A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,4t riffe-cr lESVM. etiarn'mpuetriddfandetatq^pukher rimam, cum Johanne adhuc puera, ac poßea etiarn in rcliquls £tatum gradibus, amicitiam coluiffe. Proficit tarnen uterq^ paulatim, er cum £tate accre uit quoq; fapientia, er C£ter£ uirtutes. Sed quia h£e nb funt litcris prodita,fatis ßt parce attigiffe.Nam uo* cationè, ad qua pr£cipuèaDeo conditus er excitatus trat, Euangeliߣ in primis deferibendäßbi putarunt. Didicerat loanncs expijs parentibus, ex Maria, a* lijsq; pietate ßnceriori deditis,fefe pr£concac pr£cur' jorem fre Meßi£. Cum enim reuelationes qu£ accide-runt Zacharu er Elifabctb£, er parentis cÓcio,etiarn ab alqsobfcruat£crunnotat£ßnt:n5 dubitcmus,qunt ipfequoq;h£c ex ore parentufepißimeaudierit. Deinde ubiin Prophetarum librls uerfari ipfemet potuit, fcdulo plura eß fcrutatus:ac Spiritufando lucem pr£-bente,res maximal folerti ingenio confiderauit. Porté er qu£dâpeculiaresreuelationesaccefferut. Sed tarne nihtlßbi publice effeaudendu ratus cß,niß euâ momett ta rerum agendarü ab ipfo Deo manißße mdicarctur. Agebat iam 29 annum tchanncs, atq-, uirile atatem attingebat,anno is-Ttbcrij C£faris,procurante Pontio Pilato lud£ä,tetrarcha autem Galtl££ lierode, Philip po eins faire tetrarcha lture£ er Traconitidis, er Ly fania Abilen£ tetrarcha, fuh principib. Hanna er Cay pha:ibiuocationiomnium amplißim£prxßeitur. Vo* catur autem immediate ab ipfo Deo,qui mandata certa tradit,qu£debeatproponereer exequi. Luca j.crio han.i.ait fe 'aDco mißum effe. Ponti fees er facerdo* tes Hierofolymitani ocio atq; auantia ßudcbant,pror' fus abieda cura uera dedrinaideo ipfe Deus hunc ex* cellentem minißrum eligit,atq; fua autoritate ordinal Summa miniderij eins Gabriel er Zacharias corn* plcxifunt, nimirü quad pracurforaepraco feu tubice prafentis Meßia debeat effe : er hortari omnes,ut (um agnofcant et cbpledantur.qua de caufa parens eum uo cat Prophetâ aliißimi.uerum talcm,qui ante facie Do« mini feu Méfia ßt praceffurus, et nias dus paraturus: hoc cß,uoce toteq; miniderio eum deelaraturus. gt; Commendat huius minißerij er perfona maiefaté, quod etiä in prophetisomnia pradidafuerc. Piarn in Efaia cap.^o.de tohannedidu eß:Vox damans in de* fcrto,parate uiam Domini,redas facite ferdtas dus Et Malachia 3. Ecce mitto angeln meum antefadé tuarn, qui praparabit uiam tuarn ante te. C}va quidem teßi* monta,non tantum Euangelid£,fed er Chridus ei ap* plicat,er tohannes ipfe indubitater ad fe accommodât. Matth.j.n. Marci ■. Lucaj.lohan.i. In tribus autë rebus dus fundio conßdebat potißf mum: in dodrina, in baptifnüadminißratione, infs* dis neceffarijs. Primùm igitur articules dodrina ordi ne colligemiu.Ed enim pqs pedoribus fuaue, tanti ui* ri dodrina cognofcere,fuamq; ex ea ßdem confirm are. De Deo perficuè docuit,tres effe perfonas diuinita tis ficut in baptifmo Chrißi, reuelationem onmin pul* cherrimi er lUußrißimä acceperat aernonet, per film effe patrem cognofcenduilohan. 1. Deum nemo uidit un quam. unigenitus,qui eß in ßnu patris, ipfe enarrauit. Hoc dido perfonas etiarn difimguit: altera patrem ap* o peUans, alteram unigenitumapatre. Paulo podetiant dißmde de Spiritu fando loquitur. IBIVW |
|
C E N T. I. L I B. I. »4» i B s v M difertè docuit ejfe filium Gei, et quidem u-nigenitum:et prius fe extitiß'e, pdtrem ddre eijfiritum non dd menfurd : demde,etidm bommem, quid effet uir pdßioni deßindtus .Pt'm primis uoce dc digito, omnia busq; ddionibus monfirduit dc decldrduit, bdne ipfdm perfonam effe Chrifium,feu promiffum Meßidm. Re üè docuit de officio Chrißi, quid effet dgnus Gei, qui toUeret peccdtd mundi:hoc eß, boüidm mdHdtioni dea putdtdm, fdnguineq; proprio reconcilidturdm non u= namtdntumgentem,fedtotummundu,cumGeo.pßq3 *0 h£c concio ex Pfdid cdp.s3.fumptd, ubi de hoc dgno ea iusq- fdcrificio pr£cldrd pdtefdHd funt,qu£ quide oma nid tobdunes mdubitdnter dpplicdt. Pthicdrticülus omniu erdt pr£cipuus. Cupiebdt enim Geus, priufqud i E s v s redemptioné totius generis humani dggredea retur,rem tuntum nonihil mnotefcere. ideo tubï banc pr£mittit, pr£fertim cum hoc tempore uerd de Meßid dodrmdfdlfißimis er erdßtßimis opinionibus Pbdri= f £orum, ueluti dltis tenebris fepultd effet : dc nemo pda tientem Chrißum expeddret, nemo putdret peccdtd ge ito neris burndni per eum expidndd effe:fed gloriofum om nesfomnidrent, qui fdcultdtes erffilendorem dtq; poa tentidm gentls iuddic£ effet dudurus. Addidit pr£tea red,Meßidm fore dodorem uerdeem : ergrdtidm, hoc edgrdtuitdm remißionem pecedtorum dondturueffe, effufurum Spiritum fdndum m Apoßolos et credentes. iobdn.i.Mdttb.3.Marei i.Puc£ ». De Spiritu fdndo, docuit effe perfondm d pdtre er filio dilïmddm:'Vidi,mquit,ffiiritum fandum, defcena dentéqudficolumbddeccelo,ermunfitfupereu.loh.i. 30 Geuiribus humdnis docuit,quid nemo poßitfibifu mere quiequdm, nißfuerit ei datum de cœlo. Loquitur dutem pr£cipuè de uocatione Chrißi Iohannes : er id quod priiM diximui,ßmul indudit. Depeccdto docuit , totum mundum pecedto ebnoa xinm-.ddeó ut cum nemo potuerit fuis uiribus rduddri, neceffe fuerit filium Gei fieri pro eis hofiidmAohdnnis i. dui de terrd eSi, mquitjerrend loquitur. Ïohdn.j. Ge difcrimine LegIs et Eudngelij pr£ddrdm feuten tidm profirt. Lex, inquit, per Mofen ddtd eü : grdtid 40 dutem et ueritds,per i E s v m Chriftum fdHd eü.lohdn. 1. Et con^dt prxtered ex hoe dido, eum legem ferio urßlfejicut etidin Phdrif£os CT Sddduc£os de fuis peca cdtisgrduifiimè ddmonet. Mdtth. ». De cdufis iufiifiedtionis dextrèet luculenter docuit lohdn.ï.Tc.x plenitudine dus nos omnes dccepimus, gm tidm progrdtid-Eceedgnus Gei,qui tollit peccdtd mun di. Smguld uerbd emphdfim hdbent, iußieia nodrd moUibus.Mdttb.ii.Lucie7, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t Puit modeßus er bumiHs.tJdm fepe te^dtur, ß^ tdntum eßgrdtid,boc eß,grdtuitd dcceptdtio,er donda nbsp;nbsp;gè 'inferiorem Chrißo, ddei ut ne corrigid quUtt» ab tio remtfionispecedtorum.Ouiedmparit er conficit, fo cedmentorum eiusdignus fitfoluere. Pt hgdtiswfi^ non ed dngelus uel homo,fed 1 e s v s Chrißus folus. Modus pdrdndi edl,quód fit uidimd, omnibus omnium credturdrum meritis ztr ddiumentis exploßs. Oportet dutem nosdChrißodccipere,etidquidem fide. Geniq-pertmethoc beneficium dd totum mundum: nee debet fc quifqudm inde excludere, niß qui detreddt dccipere Zr ex hoe fdlutdri ßnticulo grdtis bdurire. Idem 'm hdcpulcherrimdfententid docuittOui créa rum,reprobduit. Certdmmd fufimuit mdximd et dcerrims. Sfptt«^ dit m filium,hdbet uitdm gterndm. Q^i dutem mcredu cum pbdrifeis et Sddduegis luddtus efitprafertim tu« , lus eß filio,non uidebit uitdm, fed ird Gei mdnet fuper so dodrmægenus, quod proßtebdtur, uideretur eße nt* tum.Tdxdt opinionem Phdrifdicdm,qui er fuis operia nbsp;nbsp;nbsp;uurn tt borridum, et noudin rtligionis firmdtn extrvt* |
Jf« CAP. X. bus, er prlt;erogdtiu£ gentris confidebdut, qudßt^ j filij Abrdbdm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Deneeeßitdtebonorumoperum docuit,qu'odowtili , drbornonfdciens ßuäum,dcbedt excindi,crin i^n^ conijci. Operd dutem tdntum mordlid propofuit:ut i^ Udre inopes : ut quifque infud uocdtione debitd offrit preßet: publicdni non exigdnt plus quim eis conflit’ turn ßt:milites nemmem miurid afficidut, erßipa^ fuis contend fint, Opinionem de iußieid operum acritei tdxduit,if i'^ Gei dc peends ceternds Pbdriftis proptered cató ilt;* , nuncidns.Mdttbxiï.'Lucies. ranitenti£ feu conuerfionis dodrindm dpte et«* plexus eß.Peenitentidm, inquit, dgite. dpproqui»lt;}i«* uit enim regnum cceloru.Gefrudibus pcettittntiitgt;llt;** noud obedientia dicit : Fdcite frudus dignos peeniu'^ tid.Mdtth.f. Uon peenitentibus er djferndntibus ebrifu«^''^^ uißimds pands pr^dicit, quid drbor infiugifird U«* ßtigni trddendd, quid pdlea igni mextinguibiUp cremunda ,quid fecurls idm fit ddmotd rddici dtba^ Mdtthiti j. Ge coUedione Pcclefix er uitd gtemd, quH'i^'’'^ mundet dredm, er triticum 'm borreum fuum etn^* : get. item, quid non conßfldt 'm generis prerogdtb«' ; ßeut Pbdrifgi, ideo fe putdbdteffe EcclefidmDei)lt;l^ 1 effent filij Abrdbdm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I Gocuit de bdptifmo, quid fit d Geo. iobdns. ^gt;'‘’, ddfirdt remifionem peccdtorurn,quid dgentibus p«« tentidmprofit. Mdrei uLucg 3. Quidbdptifmus«^* nißdet Cbridum. iobdn.i. Trddidit dodrmdm de muocdtione, etidin finn^^^ qudddmfuis præferiptd, ficut Chriflidifcipulißi^'*' tur Luedt n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;! In dodrinlt;enegocio, primum hdbuitfeientidinfti* 1 dubitdtdm er iüufirem edrum rerum qudS dlijS ptt^^“ fuit:er pralucente Spiritu fdndo, omnes prd8iÿSi ff corruptclds eorum qui dutoritdte fummd er patent« exceÏlebdnt,folerter difcernebdt,dc toto pedortoM er excerdbdtur.id quod certè m tdntd dodr'md cotfn* ßone er cdligme non fuit res pdrud. Arduds quadiones, qudles turn temporis plitt^ mouebdutur ,mdximd dexteritdteiudicij difcendn^l nec^ mutdbdt dodrindm 'm grdtidm uïlius homing : metuebdt miußd iudicid,odid, m'mds er periculi. ß^^^ Chridus eum celebrdt,quod non fit drundo,netutjii^ Hicrofolymis difertè re/fondet, fenon effe wßi‘^‘ Prlt;editit fidem minifierio digndm. ndm MqMqM’if gdritds dnte porcos proiecit, non quoslibet tennt^ bdptifmum ddmißtjfed confitentes peccdtd fud'hctpi explordtos,cr dgentes panitentidm tdntum.Contufii cesuero, dc definfores fuurum impietdtumdut [t(^(' |
|
),i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E I 0 A N N E ret,cumtintfn NoyßnonputartturtjJipdr. cffin= iebintur mdgnopert omnes, decorem aiq^ j^lendortm uaerk jiM M tranquiUitatem dmantes, quod omnid uiimtur dtmolmidqi ßne expreßa, ut putdbdnt, uo» cdtione. Hocigitur Axietc turn ddoriunturlohdnnist. Tm non et KeßiAf,neqi EUdi,ntqu( prophetd. idcirco non debet bAptifdreAoc eityfes noult;u moliri. et cemuin cerii effe hicïeticut, es peßls rtligiontf d Deo fdnciu: esingxAtus tuis pdxentibus, qui med reUgione uixe« riint,teqieducdrüt.EtteßaturChrifluttAdtth.n.quad i uoeißxAti fint lobdnnem d£monio dgitdri. Sed lobdU' nes opponit, non tAntum fe modo peculidrem d Deo i-p[o bitbert uoedtionem, fed etidm in Efaid de fe fuisq-A(lionibu4 predidum effe: lobdn. i. nbsp;nbsp;Confutduit Vhd rif£os,quimAnifAßu turgebunt, qudßideo Deo effent deceptiores,qMd ex Abrdhim,ut diHum,trdberent on gmem : çr quid fuis operibus legem implere, dc iuüi» cum eordm Deo po^entcofequi:dc proptered deximoa nidm quAndÄ idhibuit,uocdns eos uiperdru progenies. i^on exiguos bubuit Ubores in duld Herodis, ubi re* n gistetruntfA{lum.dcritertdxduit: crirdm Dei denun^ eiduit, nifl Ageret pxnitentidm. ld nero uidebdtur effe cmenldfe tUdießdtls, Idbefdfldtio exißimdtionitre» gi£,eonAtus feditioß.Proculdubio oquot; dUd peccAtd,qu£ in Aulis plerump UAgdntur,reprebendit : quie res ,ficut ^üsjemper, itAbiequoqi ddmodum ingrdtdfuit. Sed noneß ßddusßue pAlpAlionibus,ßue trueulento uuU tu er mmfj Aulicis,donee tdndem in edreerem dbripere tur,nefuis eldmoribui omnid turbdre pergeret. Vuiffet dutembAuddubiidcceptior,ßnonnibiltemporifdre,dt Jo que AdidpborifArefimuldrt Atq^ dißmuldre, idem pro loco Atq- perfonislduddre dtq^ uituperdre potuiffet : id quod plurimoxum in dulif ^ dd dulicos eü ducupium nulde ßuduofum. Ad dodrinAm noudm ordiebdtur ceremonidm,nem pe buptifmum, non ex priudto drbitrio, fed uoluntdte Dei^y quidem m remißionem peccdtorum:nec Admit tebdt quenqudm, niß prius peccAtd fuA fuiffet coßffus: boe eß,egiffetpoenitentiAAgnofcendo pecedtd,cr cre»i dendo m MeßiAm,^ dAmnÄdo priores errores er pee 41 at4,wquibus fuiffetperdituisdenic^ etidm promitten do,m ßde er operib. bonis perfeuerdntiÄ. ideo dute uo citur buptifmus in remißione pecedtoru, quid promifa fade remißione pecedtoruißi ddioni dnneüebdtur: perq^edmedid, nimiruuerbum Eudngelij deChriRo, er Ablutionê per AquArn, remißione pecedtorum certo toßrebAt,er ebßrmdbdt Deus. Difcernit Autem lo* bunnesfe er Cbrißumßn tribus mdximèpArtibus.Eria numinperfonis. fAtetur enimChrißum fepriori,hoe «ft, «er« Deu effe:fe uero tAntum effe hamwë,indtgnlis ( qui corrigiA edlcidmentoru eius folueret. Demde offi-xio'.lefumeffeChrißu, expidturupecedtAmundi: feuea xo tintueffeuocem teßißcdnti de hoc ChriRo,ei^ mi-niRerio feruienti Tertio,externd ddmmiRrdtione bda piifmutit.Seenim tAntum dqud er uerbo bdptifdre : At ebrÖMm spiritu funäo er igni bAptifdturu. id quod turn de efußone mirAndA, qu£ poßed in Pentecoße amp;nbsp;m coUdtione bdptifmi per ApoRolos dccidit,inteüigen ium:tumetidm ed de re, quod ChriRus effeRu bdptifa mo,nempe^ Spiritum fdnUum er lucem intern imper 61 tiitfeuerôtdntum effeexternuminißrum. Infdtèigi |
BAPTISTA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3iz turfAciunt,qui effedu bdptifmu lobdnnls feu ApoRos lorum difcrepAre cotendunt:cum clArè feriptum extet, lohdnnê prcedicdlfe er ddminiRrdßfe bAptifmum poeni tentite in remißione peccAtorü. Ernt inter dlios et iße finis noui huius fdcrdméti,ut quodü externo ßgno md-gis innotefceret Chrißus in lfrdel:prd:tered effidtus oa perum Mefix qudß depmgerctur, nempe quid À pees cdtls hommes effet loturus er purgdturus. Bdptifdbdt duti lohdnnes mitio m Eethdbdra,trdns i lorddnemilohdn. i.idq^ non ßne myRerio.l^dm m eo lo co qudfi portd in terrum promiffdm lofuie,totiqi popu lo, infigni mirdculo Apertd olim fuit, lorddnc cedente undls,dc ßecum trdnßtum pr£bente,donec dd unum 0« mnes dd dlterd ripdm emerßffent:pofled conßßm in fe redierut dqu£,AC uidetur inde nomen hdbere locus. ISC' tbdbdrd enim,domus trdnßtus,feu trdiedum nuncupda tur. Idm uero lohdnnes in eo ipfo loco buptifmum dc miniRerium inchodns, qudß dpplicdt hißoridm, ac fia nem decldrdt, qudre Deus tdntis mirdculis hunepopu* lum in edm terrdm,pulßs gentibus eollocdrif.nempe ut tÄcßidm Agnofcerent, qui tutum prlt;cbiturus effet iter in uitdm £terndm,pdtefd£ld per fangumem, fuum pora td cexli. Het^ tdntum in hoc loco munfit ïohdnnes,fed etidm in Aennon,iuxtd Sdlem.lohdn.i.erpAßim in om nibus locis circd lorddnem, propter dqult;£ commoditda tem, bdptifmum ddmmißxAuit-.er ^eßidm pr^fentem non tdntum uocè,fed etidm digito commonflrduit. Tempus,quo rem turn drdudm coepit lohdnnes, qud Mofdicus ßdtus prorfus dbolebdtur, ey“ nouus iilefi£ coueniens mßituebdtur,LucAf indiedt,itd fcribés : Ana no decimoquinto imperij Tiberij C£fdris,Pontio pUda to pr£ßde lud££,tetrdrchd uero Gdlil££ Uerode,Phia lippo dutem fdtre eius tetrdrchd ltur££ et Trdchoniti dis regionis, er tyfdnid Abyltnes tetrArebd, fub ponti ficibus Annd er Cdyphd. Annimundi j^^z, Eufebius in Chronica dit,computdntur in pr£fentem Annum : id eR es Tiberij C£fAris,d fecudo Anno infidurdtionis tem pli,qu£fAild eß fub dltero dnno Ddrij regis Perfdrum, Anni s^s. A' Solomone dutem er primd £dificdtione tempU, 10èo. A Ulofe er fgreffu ifrdelisexAegypto, Anni ifjï. Ab AbrAhdm etregno mini er Semirdmis, dnni 2044. a' diluuio ufq; dd AbrAhdm, 94z. Opinio eß non incocmnd,lohdnnem ipfo tubdrum fißo,ddminiRrdtionempublicdm fu£ funâionis mdna ddto Dei dufficAtum effe, primd die menffs feptimi. E« rAt AUtem,ßcut Leuitici cApite uigeßmoquinto defcri-bitur,qu£ddm Celebris dc l£td lubilei,hoc eR qumqud gefimi dnni, quo fdcultdtes redibdnt dd ueros ac proa prios poffiffores,promulgAtio dcdenuncidtio. Erdt dutem lcgt;hdnnes,inßgnis lubilei pr£co,er uox cldmÄs, ut prophet£ pr£dixerdnt,indicAns idm redemptionem totius generis hurndni futurdm effi. Edilis quoquc lohdnnes erdt infignis. Primum erdt tgrfgiiM doRrm£ repurgdtor, qu£ddo(ioribus Hie= rofolynütdnis horribilitcr ohfeurdbdtur er corrumpe bdtur. Demde,d templo Uiercfolymitdno,çy fynago-gis lud£orum, pdl'dm er publicè difcedebdt: et m regio nibus prope lorddnem ßtis nouos congreffus, non qub dem diligdtos loco,fdciebdt,reipfd dbrogdns totum rea ligionis ßdtum À Uloyfemßitutum : finiens umbrds cm nes in lege propofitds, er inchodns noudm reUgionis q firmum^ |
|
?Jî CEN T. I. LIB. i. ßrmdm,tempori tJ[ef?i£ congruentem. indceil, quod affeuerdt bunc lefum effe dgnum Gei, toUentem peccd^i td mundi : hdud obfcurè docens, idm oportere ritus de mdddiidis dgnispro pcccdtls ceßdre /liquidem hoßid db dlijs ßgnifiedtd idm ddeßit,neque diutius tdm dngU' ßis termtnis cultus Gei concludendos effe : fed idm pd^ tefieri reUgionis portds, ut liberè dd omnesgentes ef-fludt. Et Chrißus pronuncidt, lAdtth. h. Omnes pros phetds er legem ufque dd lobdiinem prophetdjfc. Ter== mmdbdt igitur Teßumeatum uetus, er ordiebdtur no^ lo uum dodrind, ceremonijs, er ipfd fepdrdtione. Pro -pter hoe offciu, inßgni infuper encomio db ipfo Cbri» ßo omdtur. £ternus. Udc^ non imponit ei auream coronam gem-mis radiante : fed baptifino feu undis perfundit,idqi iun xtd Gei conßlium, ficut Chrißus inquit, Pare quenq; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;....... fuain pr£ßare iußieiam. Significabatautem eaadio, 20 reablegaretadChridum,qu£fitumanChriflu^lt;ê‘^' iobanne turn dodrina.tum eeremonia hac noua, Chrd nbsp;nbsp;nbsp;Sed maluit fuos,quia nimium à fuaperfonapendbeob eoram potius audire Chriflum,atque ex ore Chrißi intuitu miraculorum euidetißimorum conumekdoi rationeomnis dubitatio difcipulis ex animo exivad* tur. Tranficrunt itaq^ poßea difcipuli tobannis mP^ lam-Chriflftbiq^omniapleniusccgnouerunt. Miraculaquidê Iohannes edidit nuka.qualiaübt'’ ßus,ßcutlohan. 10 fcriptum edifed tarnen f:isf'''j^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fada,qu£hadenusnonnihilpcrdrmximus,mtri/'^ Pharif£iserSaddue£isiram Gei apertedenuncia» 30 fa. Eiamrepurgdtiododrin£,conimonßratio^^tff’ abrogatio ueteris Tedamenti, plurimorum eonueriiO’ TSdptifduit ipfum M.efidm in tor dine, er qudß con feerduit er ordmduit dd minißerium fuum. Uon enirn futurus erdt Chrißus Rex munddnus,fedßiiritudlis er dum oßendere ercompledi, eumq; femper deinceps nu Pudgelio er bdptifmo udfuturu: Cbrifli offdu koe effe,ut undis ißit uerbo fuo copuldtif, homines à pccx cdto dbludt er regeneret. t^eq^ debere quenquern hdne ceremonidin uilem ducere. fiquidem ipfe edm fud pra' fentid dc mdieddte orndrit- Volebdt etidm Chrißus monere, fe idin fubiturum crucem,er hdc ipfd rdtione redemptionem er filutem AÜnturum effe. uit,dc peccdtd ipforum ligduit,neque ipforum indignd tionem dut bruid fulmind,qu£rurfus in ipfum conijcie bdnt,curduit quiequdm. Geaimind,inquit,uiperdrum, quis uobis mon{lrduit,fugere 4 uenturd ird? uit uit£fu£ infididturdm effe. H.£c fdddetß non tdnti fiuntdprofanis homini ___________^_____^. .,.,,^ ,^,, ..^__________^ , „ bus, qudnti res geߣ Alexdndri M.dgni, dut iulq Cæfd 4° tur eum mdximos honores dut uit£ fflcndcti Dffi^^ risitdinen cordm Geo,eiusq; Eccleßd, longé fuut pr£-ßdntiord. Moyfes Gei uoluntdte ßrmdm religionls re. Cdmclus animal eß adgeßandos homines, amp;nbsp;quot;''quot; poßtd onerd, ipfd naturd cemparatu, dcuirHu^^^^^^ ’ neq^ unguibus aut dcutis dcntibus ad nocendum (P^‘ ßrudumißc ïohdnnes uenerat, ndn ut cuiqua mint^f'''^ inßrret,fed Idbores maximos fuü'meret,ad feruien^^ hominib.dodrtnderbaptifmo.lïorridiorquiieiitH^^ lofuit ueßitus èpilis camelorum,fedtarnen frwid rabilis : ßc dodrind lohdnnis primo aßgt;cdu borrßi^, ri£ prodit£ ßnt. Iohannis primo ipfemet Iohannes nar nbsp;nbsp;feula uidebatur, ( nam Phdrif£i moUifimam emu^^ rat,fe a Geo miffum effe : er ab eo immediate accepift 5° mé blandientem rationi human£ preponebanOf“^ men firma atq; perpétua. Zonam etiam pcHieeaWf bat, non ut alij preciofam : ut manißßu fieret, iatn nf regnum mundanum, aut uit£ magnifieentiain ir^ lAefiia,quem monßrdret,qu£ri. Cibus eratwelfy^^ dre, quod uicin£ fylu£ copiofe gignebdnt,i. «4. Etlocuߣ. Sedqualeanimalhocfuerit,mt(t dos ambigitur. Alij fentiunt, caneri genus fuißti’j^fquot;, nihil firma locudis fimile,'quod pifcateres tuiif^^ lordanem in riparn coniecermt, tanquam cibunti^, ^°interdidum, Leuitidundccimo. Palesfuntetiaui^^'^^^ dam caneri, qui marigenerantur, medicerim^ff'^'^ HerodUineeßum tdxduit,id quod rcliqui fdcerdo' tes dut Leuita non dudebdnt fdcere : neque dbßerritus eü furoreimpijrégis,dUt meretricis,qudmnondubitd compofuit, ijs temporibus dptdm, qu£ dduentü Mefix debebdntpr£currere. SedtobduneslAofdicumßdtum prorfus fußulit,er dUum pr£fenti Chrido eiusq;futu^ ro regno, iußu Geierexit dc fldbiliuit,qué poßcd dm fins dmpliduit dtq^ confirmduit. Keucldtiones diumdsplures hdbuit, quimmemo- fe,qu()dejfet baptifaturui ipfum quoque Chrillum,er quad uifurui effetI^iritum fangum defcendentem in edm perfondm. Poßeu etidm dijlinfldin Trinitdtii pd-tefdilioné dccepit,qudlitnunqudm dnted in toto mun^ do fdäd fuerdt. Audit enirn putrem de ccelis fonuntem: Kic eil filiut meut dUedus, in quo mihi bene pldcitum edl ■ videt ffiritum fundum in ff ede coLumb£ defcen^ dere,dtq; in Chrißum fe coüocdre. Videt filium Deifde dum hominem,quem etidm dqud tingit, üouit Pfuium de fe fuoq; officio udtiemdtum eße. Hübet ex ore Dei, quod de rebm futurit pr^fdgit : nempe quad fe opor» |
3/4 CAP. X. tedt minui, Chriüumutrb crefcerc.hoc efi, rdiärtu'K^ fuum finemXhriüum ucro ctium putiendo incrément dmphßimd fui regni confecuturumQuod Chrißvf[i‘'^ fungume fit fdtiifdäurM pro pcccutis gencridyMi'quot;' Quod ChrikiuuifibUiter ffintu fänäo er ignefti^ ptifdturuiùd quod in ßfto Pentecoftts accidit,ubi^P ritut femiliM effufm eü in ApoHolos, er appdruent«^ fldmm£ in Unguif. Quad extremum interituf popub ^ ddici imminedt:lobdn.f.3.iddtlh.3.i'ddrci i. tuas- Porró nontuntum promt fcuam erudiuitmultituib nem, fed fcholdm quoe^ more prophetdrum penesfH” luit, tdnqudm femindrium dodoru uera Ecclcft.^^^ fuerunt eins dtfcipuli ocioß,fed propdgdtionem EW”' gelij er ipß iuuerunt : dc diffutdrunt fiepe cum dUp^ rebus mdximts, qu£ turn controuertebuntur. Sicti‘^ luditis confirunt de purifcdtione:ïohdnnis tertio 1^^* ducit dutemiobdunes fuos difcipulos ßudiofc^lt;il,i'^' tionem Chrißi, er id quoq^ in du fus edreerifdcit M» uerà dubitduit iohunnes, cum difcipulos deniqß^^^^^^ Crdlideius generis non funtuulgdridfdâd. Puit er ueßitus et uidus rdtio peculidriSiqiiitP^ inProphetis interdum resmdximd,sdefignduit,ii‘^^ in hoe iebdune ueßis è pilis cameli fuit coutextd. K^? eit confentdneum, crudds tantum pelles ficfuif‘ (Wquot;^ xlt;w, ut quidam opmuntur : fed ußtdto genere ueflf'^^’ qudli iUi qui ad montofd loca habitdbdntfmditcb'^^^'’’ uili nempe et dgreßi,er ipfe ufuseü,ne quis f^ffl'* |
CHRISTI MATRE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jjtf remmterßeidt. Rex celebrdbdt ndtdlicid, prafentibus fuis ducibus, fßlendidißimo dppdrdtu. ibi cum meretri cis filid,dut portenta potius,fdltdndo Herodis dnimti capiffet,ßdtim dccipit optionem,pro pramio ßltdtio* nis,ut quicquid uclit, petdt : earn no pdßitrü repulfdin, uelß dimidid regnipurtem petcret. PueUd mox dd ma trem dccurrit : qua portentu hoc inßituit, utpoßulet, in pdtind idm ßbi dondri refedum lohdnnif edput. nec mord inttrponitur, dccipit.'R.ex ßmuldt dolorémcrùm turn nefdiiddm cadem no ueretur in coßedu omnium conuiudrufdcert. Lifcipuli uero dus ueniunt,er cddd uerfepeliüt.M.dtth.i4.Mdrcis. Eiufmodiexitum tdm praßdns uir hdbuit : fed pramid fud in aternd uitsi recepturus ed. Tyrunnus uerc paulo paß atroces pa ■ nas luit. Stridius ißd hic cdmcmordmils,qubd etidm fu perius,de Perfecutione, quada hue pertinently ßnt ex» poßtd. Hdbuit igitur curricula breue, quo miniderio fundus edinempe uix biennium, in quo tarnen res om» nium amplißimdf perßeit, qua non ßne magnoßudu à pijs pedoribus conßderantur.
DE Ai ARIA AIATRE IE-fuChrifti.
Arid mdter Domini exfamiliaLauid fuit, id quod mde liquet, quad tofephofuit deffonfa»
3ff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEMARIA
dtnt.bdfcfntfS cruUdm plurimii ncutiif^iculis munita, G-artntes iheliffpdibtKaliqudnto longionbus. ld ÇHti (ehlt;ibet,\obiinnes etum(X(mplumlibtrtittif£~ uingcUcicexercuit co abo, qui prohibitif pifeibui u^ feu fit ; ut omnibuf cenRdretjeum quoq- Mofdiedm k» gm nunc dbrogdri. Alij dt terreüri animdli mteUia gunt,cuiui efw Leuitici undccimo expreffi cd permiß fut. aiefeorides Iib.i.cdp 4..^.fcribit, effequoddum lo cufl£ genuf, quad Afirdcos dut Onos dicitur, quo A« pbd dbundc ue(cdntur,qui Leptin incólut.PHniuf lib. »0 ii.cdp. 19. Ait,locuddf Purthis m cibogrdtiK,G‘ dUcu-birepmitrium pedum longitudme. Tendebdnt au* iem Cd omnidhue denique, ut confldrct, iohunnem non Cdptdre impcrid huiuf mundi, neq^ Chndumict ut h^c uit£ fimplicitdf ey duflcritdf tclïdrettir,non ob corpot rdlidhuiiKMe commoddChrijlumdccipiendum, qui f^iritUdUd G“ dtemd bond Idrgiretur.
Pdmilidritdtcm hdbuit cum fundißimif hommibuf, prater pdrentes fuos: lofcpho, Madrid,ipfocy Chrido. imo uirtutemdm etidmcatcri iudai, öquot; ipfe lïerodcs, 20 dimirdtifunt.Herodeseertècum mitio Ubeter duiiuit, Gdufeonfilidfecututed, ut refirt Aidreuf cdpitc6.
Omduitdutem hune lohdnnem Chriduf egregijs en comijijiiidtthai undecimo:Ciuód ßt ueruf dodor, non drunio euilibet uento cedens amp;nbsp;mdulgcnsinon dttem» perdus fefe duldïü uoluntdtfßeut minißri dulici etidm ipfoucfUtufddut. Item, plus efjequdm prophetu nam ipfeeordm mondrdbdtChridum:uctudiores deuentu ro omnes pradixerdut. In \odnne lex c^ propheta exi bdnf.dc'miemcipiebdtnouumTeßdmentum.iurdmes jo to etidm dffeuerdt Chridut, inter ndtos mulicrum non fnrrexiffemdiorelohdnnebdptißd. iduero totumpro pier officium dicitur, quad praco erdt prafendf Meß fit,dtque regno ipßm uidm pdrdret. Se turnen ei pra» ßrt,licet feminorem uocet,propter fummumhumilitd tem, qudm ergd putrem fuum cededem praßdi. duré pronuneidt, lohdnnem effe tielidm : de quo didum ßt ht tlldldehid, eum uenturum eße ante Meßinm. Sic zy J^dtthadeeimofeptimo idem conßrmdt. Angelus Gd briel,ut tuea i.feriptum eß,propemodum eddem iujßu Lei cxponic,G' Eudngelida lohdiinis minißerium diligenter deferipferunt.
VuitG'mdgnd eins dutoritas dpud omnes, idq- ob mßgnes uirtutes,dexteritdtë in docendo, ßdcm,feucri-titem, conßdntidm, uiteq; fdndildtem, ddeo ut cundi publice eum pro prophetd hdberent.
Vodremlgt;,non udmodum diu,podcdqudm Chridum ^^ptifdlßt, Gquot; is idm pdßim docendo inclurefeeret, 10' hmnes db Uerodein edreere coijeitur.Cdufd erdt,quad Herodes rex ßdtrif fui Philippi uxorem rdpuerdt, çr eumpublico fcdnddlo retinebdt. Eumuero ineeßum lo hmnes libéré reprehendit, Reruns regem dd pexnitens tiimfiedipoffe. Sed Aethiopem, quad dicitur, IdUdtt gt;thicitmcretrix,G'gndthones dulici, qui régi perfud^ dent multls cdlumnijs,ut tdndem lohdnnc edreeri mclu ferit,tdnqud crimen laße mdiedatif comißßßet, Grßcdia tiofdquaddmmoliri uideretur. Hdbuit dutem locum, ubi cdptium detentuf fuit, dd quem difeipulis, er dUjs qui lobunncdudire uoluerunt,dccefßus pdtuit. Tdndem beflid Herodidsßtiens eim fdnguine,regem expugndt, Ut »Xliii G cum pratextu quoddm,hunc concionato-
td,qui ex eadem originem duxit.Erat enim in co popu lo À Deo ßc conßitutum, ne in coiugijs incundis tribus permifcerëtur:cr quidem propter Mcßiam ipfa lex la* ta fuerat. Demde expreffe Chriduf turn ab angelo luß fu Dei,tum ab alijs uocaturfiliui Dauid. Manißflu igi tur ed,Maridm unam ex podcritateLaiiidfuiffe Qjti fucrintdutem eiiu pdrêtes,certu non eßtquiddifertein facris literis expreffum no legimus. Quidam autumdt, d Lucd genecdogia Maria tcxiiueriim id non ed emni» no darum, er iuxta eamrationê, Eli,quem et Icachim dici uolunt,conßituunt patrem Maria : er Annam, e* iusconiugem,matrem.Vidcmits ProteuangeUon laco» bi propeniodum hanc unam ob caufarn conßrudum eß fe,ut ortum Maria indicet, Gquot; fummis ushat laudibut : quomodo nimirum a ßerili matre nata fit, angelo dus 40 natiuitatem pradicente : quad Deo cofecrdta,qucid fcx menfium infant ßare er ambulare potuerit,quod trien nis ( non aliter quam moniales iam fub Papatu) in tem plum 'introdudd,cribi enutritd fuerit. Veriim ida non conueniunt cum hißorijs ueterif Teßamenti: G alioqui hic liber iure apocryphi titulum habet, ut fuo dicetur loco, micephorus tarnen er hac er alia multa arripuit er codceruauit,fatis quidem temcrè.
Puiffe Mariam lofepho deffonfatam, Euangelißa perfficuéteßantur. Quanto hocmiraculofadumßt, So lacobi ProteuangeUon exponit : nimirum quad é lofe» phi baculo columba eu(rlArit,et m dut caput refederit. Mam ea ratione fiebat fortitio,ut cuiiit baculut fignum tderet,eicederetin uxorem: itatamen,ut eaminuio-latam,ßcut etiam Micephorus afßeuerdt,cußodiret. Vt rum ißat lußonts de coniugio, monachatu reßpientes, Euangelißaignorantie certo affirmant,Mariam Io« fepho in coiugemfuißfe deßgt;onfdtdm.unde liquida con^t ßat,itautrumq;fuißeafß{lum,ut ßatuto tempore mo re aliorum coiugum uoluerint libères dante Leo pro-gg creare. alioqui et Euangelida,certißimi talium rerun teßes,aliter fuifjent loculi.
Padum
-ocr page 226-|
CAP. X. C E N T- I. L 1 B. I. 357 Edihm dutem eü ßnguldri Dei confilio, ut Mdrid uiro cuidiM pio de/ponfdreturM polled concepto Sub Hdtore,eoq; ciito,bdbcrct quendum defènlorem, et di-iutorem , ne tdnqudm impudied mulier db omnibui dimudmetur. Verfdtd duteme^ t4dzdrctb£ : dn uero tdnqudm bodies, dn ibi ndtd, incertum eS:. ßeut etidm neq^ ij in^ dicdntur,dpui quos uixerit : neque eiui conditio,dttcil ld 'necuiu^id juerit,dnliberdliiu hdbitd, exprimitur. nihil enim in bifce rebui ßtum edi. Verißmile cdl,cum ^etblehemiticdm fuifje, qudndoquidem ibi debebat nd fd mundi Sdludtor : obgrdfjdntes uero er paßimud gdntes exercitut boßiles,ndzdretbdm di propin quos, tdnqudin in tutiorem locum, proßdum. Verùni de ma ferta nemo fdcilè dfßrmdrit. lO Venitinterea tempus,quo ediflo imperatorisb.^* mani Auguffi, omnes lubentur'm fua qutfq; duiuib quaortum trahebat, autfacultates habcbat,cenfif fubijcere. Bac lege ciuili excitati tofepb ert^an^’ ’Bethlehem fefe conßrunt. ibi cum omnia bominibv^ 9' fentoccupata,uix 'm fiabulo locum mueniunt. C^ß pfam tantum debere uerbo inniti. Mee diffutat ultea prop'mquantepartu,Meßiam ibiMaria 'm lucenieiiti ritss Maria, fed promptißimefefe uoluntati Dei fubija 30 ^ fumma paupertate : nemine agnofcente, quoiKiquot;' cit:ßeut fupra'mbifioriaChridii eHexpreff'um.'Mec Dum dutem ndZdrethauiuit inter pios hommes, et uerdin de Meßid dodrmam rede percipit, eume^ Ua nï cum reliqud piorum Eccleßd drdenter petit exhibes ri:ecce res dimirdnid, ipßq; er exteris improuifd dcci iit.Venit è caelo angelus Gabriel, uifibiUjfecie affum* zo ptd, ipfamq; Maridui placidé compeUdt : dc,ne quiequdm mdli timcdt, monet. nuaciat, Deum ei propitiu effe : atque boe earn nunc dignuri honore,qu6i debeat iuxta udtiemium Efdite Meßiam parere. Maria uero, quid iffa fuum captum excedebant, haßtante ; angelus docet,rem iffam omnipotentem Deum perßdurum ef* fe. Signum additur euidens,qu(gt;i etiam Elifdbethd coa gnatd,^erilitdte Celebris, filium conceperit. Quareia interuaüum longum interponiturjed max (uetm utr» bd dngeUcomitdtur. Hoc dccepto (Mi Uto nuncio, Mdrid di Elifdhet thdmqiidmprim'untcontendit(ejuosuero comiteshd' buerit, nonfcribitur)uifurd cor'dm ßgnum db diigelo tniicdtum,amp;ndrrdturdEudngelium de Keßid,crcol Idturd fententiM piM,tdnqudm.cum bommibut qui- ffites omnia faffidiunt. Obferuat de'mde Maria tempus purgation^) f“®” quidem ex neceßitate:fed ut tcflaretur,ffliuin ß^^r buspromißiones diuin£cordieffent. Acciderunt au- felegifubqcere. crexdflisfexfcptimanit,pringt;eg«lt;'‘ tem iffa,cum iam fex menfes gramdafuijfet Elifabethd. 40 turn Deo in tcmplumßffit, ubi audit SimccnUcb’'^ Vix Urnen dttingit Mdrid, fdlutdtd tdutum Elifdbethd: uenerdnid dnut Spiritu fdndo plend,dulcißimds eßun dit noces, prim qu'din d Mdrid quiequdm cognouiffet. Excldm.it enim pr£gdudio, quoi Muridßt beneiidd, quoi ßudus etidm uentrU einsßt beneitdus. uoent md trem Domineer mirdculum reueldt, quoi fuut infuus in utero pr£gduiio,di Meßidm tdm prepê ddueniens tem exilierit. dc iubet edm confidere, quoi Deus quics quid pr£dixiffet,'mdubitdntcr perßäurut effet. Hdne propbetidm Mdrid ingenti cordU lieticid dm so pledlitur, ermox etidm ipfdDeumpro tuntisbenefia cijs drienti ffiritu celebrduit. uerbd fuut: Mdgnifiedt dnimd med Dominü,er exultduit ffiritus meut in Deo ferudtore meo. Ciuid reffexitdi humilitdtem dncilhe fu£ : ecce enim ex boe bedtdm me dicent omnes genea rdtiones. Quidßeit mihimdgnifiedqui potens eß, er fdnäum nomé eim. Et mifericoriid dut 'm progeniem er progeniem, timentibut ipfum. Pr^üitit robur per brdchium fuum, dijferfit fuperbos cogitdtione cordis ipforum. Detruxit potentes ie feiibut, er erexit bumi 60 les.Efurientts impleuit bonis, et imites iimißt indues. |
Sufeepit ifrdcl puerum fuum, ut memor effet mifew^ diie. Sicutlocutm eüdipdtresnofiros, ipß Abribi^ erfem'mieiusineuum. ' Mdnßt dutem Mdrid in domo Elifabetb^ c 'Za^bi rice,tres menfesiey tdnqudm 'm fdndd Acdiemid,ii^^^ cit er conßderduit plurimds promißiones ex Propbij tlf. Spedduit quoq; mirdculd,quód tnus peperhtqit^^^ Zdcbdrids receperit ufum imgut. Pofted rurftufe ^i' Zdrethdm contulit. intered uero, dum uterus Mdrid intumefcerct,^^' fepbus rem comperit,dc fußicdturfuam ffofamfi^'^ uioldffi. Dum uero 'm mdximis doloribus idddtuf,t^ ueluti m fcopulA quibufdum bsereret: ( nam nequeii^* cere duiebdt, neq^ libenter cdm uolebdt 'mfdimire,ii* que fupplicio trddere ) ecce Deus remedium cppotti^ num adßrt. Hdm dngelo miffb docetur,MdridntèSp^' ritu [undoccncepiffeMcßinm. er iubetur,cdm'wr dem fudm recipere : id quoi citrd tergiuerfdtioncße'lt;- In Proteudngclio tdcobi recitdtur, utrofqueii»^^^ tegem dqud reddrgutionis potdtos, er innocentii tt' {iimoniddccepiffe :id non dbßmile uerouidttW-quid in Eutngclißis non extdt,dffirmdrinonpot(ü‘ di fdludtorem enixd effet, idcobi commentd, tuUjf*^'^ non conuenientid bidorU quem Lucds noblf reUq^^h omittimuf. Adueniunt tdmen pdffores, reueldlionem iff«’”ƒ iinnuncidntes,crpdrentes conßrmdntes. Sei eewi^^ nctilluflriateflimonia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Paulo po ff ob f^uitiarn Eterodis,una cumpiirwß liolo cogitur in Aegyptum profugere,crm exHie^i'f quandiu uiuere. Pofiea redit cum loßpho tStaz^ti^’ ubi mfantem nutriunt,educdnt,et in pietate 'wßrt^^^ Curniam duodecimannorum fadus effet US'/Sj deducunt eum fecum Hierofolymam ad Pafeba- bet^ prius quoque ii faâum fuerat. aie cum mconpH parentibus remanfiffet aierofolymis i e s v s,ƒlt;“ gno 'm ludu fuit Maria et tofepb. Verum poff eum 'm templo 'mter do flores 'mueniunt. er lumiolo* rem fuum exponeret Maria, tefus te{iatur,ff aliuni»* hut habere patrem, cui iam m boe fdüü obtempeti’^* dumfuerit. Hequaquam autem perßUißima fuit Mariaßdbi» buit er ip fa imbecillitates qudfdam.e^cldrè'wqnib^ cas, ipfos non affecutos effe qua: lefus dicebaf Poffea mater in nuptijs in Cana GalUaa 4 fHo i'”* petrauit nuptiale munus egregio miraculo, ey contiez nihusatque miraculis fflij mterfuit. Adffitit erpelift* mócrucitac neceffi eff 'mß^nemffdtilucem'tni'’^^''^* |
369
|
îjj: DE lOSEPHO MARIAE SPONS O. arfiffe,quod ifJorum dirißimorum crucidtuum,quos di UUißimus ßliusfuJlinuit,potuerit effeffedatrix. cum non ßt dubiumfßorgas in ipßa pr^üantißimas fulßffe. Sei po^eauiditetiam refurreiUonem, affuitglonoße afeenßonim ccelos. Permanßt m eccleßa Apoüolica, b' eleilioni Niatthie interfuit. Hze funt,qu£ facra pa gi'M nobis de Niariu Dei génitrice fuppeditat. Luc£ gt;,J. Iohannisi^, Ailorumi.cr dUjsinlocis. Quid autem porro de NUnafaßum ßt, diumo fr te confllio, ßlentio preffum eJi, ne fuperüitioni mate* fia daretur. Confentaneum tarnen eJi, iobannem euan-gelijidm.cui tanquain mater erata Chrißo comendata, eins curam egiffe,donee extremü fsum diem clauderct. Virgmemufq- adfinem uit£ fu£ permanfiffe, confentaneum efl ; i^. in honorem Nteßi£, qui er dona ci coneeßit ad earn rem neceffaria. Nirrdt Nicepbort«, Niariom undefexagefimum an num uixiffe,amp; m domo Iohannis euangeliߣ ad mpna temSionfïta,defundain effe, cum prius multa mirana ton Mn pta, lief undam cffe,cum prius multa mirana pe ex nuUo uiro,fed é Spiritu fando concepiffe: gy da circa earn accidiffent. conueniße omnes Apostolos 20 parituram Mefiiam, quern ab officio debeat appeUare quoq; miraculofe, atque exequias eificiffc : er in Geth fonancperlatam,erpoficaaffumptam in caelum. Cita turDionyfius Areopagita,er luuenalis cpifeopus Hie tcfolymorum. Sed exequi£ defundorum, res ed re centior, quarnqUodfuerintab Apodobs cclebrat£:er pleraque ad cuitum Marie fuperfiitiofum funt compaa rata. Ciuare nos iUa prolixius buc infercre noluimus. motu aptlßimo. fades erat no rotunda, fed longiufcua dublé,quantum potuil, prafiitit : er non paruos mac a li,mani.is e digitilongiufeuU. Inceffus erat fine faßu, 40 rores fenßt, quando una eum Maria puerulum amifit, ergejlu natluo : non arte fido, nec ad humilitatcm ß duodeclm annorum. Puit autem faber,ut Niattb£i decimotertio, Marei fexto fcribitur.Vnde Chrißus,filius fabri didus fuit. Hilarius in Matthäum, canone decimoquarto, uidetur fentire,quod lofeph fucritfaber ßrrarius. ita enim ma quit: Sed plané bic fabrierat filius,firrum igneum-centis,omncm feculi uirtutem iudieio decequentis,mafa fam^formantis momneopus utilitatls buman£. Vc-rum plerique alij exOtimant, eum arcbitcdum feu d^ ^Q Hoc/lofiiKÓ/j fuiffe. d^ando dlem fuum poßretnu clan ferit,noncfi literis annotatum. Cum autem non fiat e-ius mentio,poßquam Chrißus mmißeriu fuum mehoa uit,apparet cum antea extmdum fulffe. DE SIMEONE. P X quibus parentibus fucrit nalus, aut quali fun-dione ufus Simeon, certum non eß. Porté tantum prluatus quifflam fuit: quo magls iJli,qui fibimagni-ficos titulos uendicahant,pudefiertnt. Tibet tarnen buc adferibere narrationem de figu f n corpora Niarie, qu£ apui aieephorum extat libro fecunio,Cdpite uigeßmotertio. Species Ni aru (y moa tes plcni grauitatis erant. pauca er neceffaria loques batur, placidé dudiebat alias. Statura corporis media erdt. Sinerifu, ßne iracundia, er ßne incompoßto ge* ßu, hommes mtrepidè aUoquebatur. Tades erat fubfU' fea, tritico ßmiiis: capidißaui oculifului,qui charopi nommantur: non lufcioß,nulli dcformicate mßgnes, non nagabundi ; fupereilijs nigris,mteruallo dißmäis: redo ufo,labris rubentibus, er ad dulcedmë fermpnis mulato, nee leuitatem uliam ßgnißeans. Habetur er cpißola quxdam Ni.ari£ ad ignatium, fednonftdbal'qs autenticis feriptoribus dus mentio. dlq- dus locutio a Chrißi et Apoßolorum uerbis alles na. Dielt enim de Chrißlanitatis uoto,mores er uit am Mto conßrmari debere. Porté er hiJlorLgt;.lgnatij rea eentioreJi, quam ut literas ad eum dare potuerit. Con-fentlunt autores,eum fubPraianopaffum. Nte tarnen Viriofo ledori deßnfUs, frmulam apponimus. ignatio diledo dif:ipulo, bumilis anciüa Cbrifli le fa. Öc ïefu qu£ a lobanne audiJti, er didieißi, uera funt.\da credos, idis inh£reas, er Chrißlanitatis uo* tumßrmiter teneas,er mores etuitam uoto confirmes. Veniani autem una cum ïobanne, te er qui tecum funt uifura. 5ta,erm fideuirillterage -.necte commoucat perfecutionis ondier it os, fed ualeat er exultet ffintus tuns m Deo falutari tuo. Amen. DE IOSEPHO, CVI ERAT Qdefponfata Maria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ Pradicaturautem exceUenter,quad uer£ pietatis V£ ad lofepbum pertinent,pleraqi t» fuptrio nbsp;nbsp;nbsp;Rudiofus fucrit, ac prömißiones de Meßia dextré noa |
ribm Iods expoßtdfunt. ildq^ breuem bicßummam rea petimuf. Hdtus ßuitpdtreldcobtexßdmilidDduidtß-cut Nidtthid primo genedlogid redtdtur. Viduum eum fuifje, dc plures hdbuiffe Uberos, dntequd Nidrid ei de-ß}onßdretur,eyqu£ddm dUd mirdculoßd,fdbuldm^ rt ßpiitid, Proteudngelionldcobindrrdf.ueruin mEuan gelißis nihil ed de re extdt. Vir fuitßneera pietdti dea ditus,dccoiugium tanquam ordUtdtionem Deidmans, Euttdutemeideffonfdtd Nidrid uirgo : er priufquam 10 conuenirent,res mirabilis dccidit. Ham comperit cera to, Ifonfam fuam pregnante effe. Cum autem ipßmet reus non effet,ut qui legitimtm copulationem expend ret, er iuxta legem Nioyß abhorreret adulteram, uaa rias in animo uoluit eogitationes. Niouebatur enim mi fcricordiaergapuellam, e^nolebat cammfamare, ne ad fupplicium raperetur: ac tandem cogitdt,ednf dam defcrere Sed eum fcrupulum Deus ipfe eximit^Niiffo ea nim angelo,mfomnis lofcpho rem aperit:M.aridm nem i K s v M, co quoi faluum fadurm ßt populum fuum d peccatii fuis. er iubetur e^m dedpere, dc tueri. Aca quiefdt dutem lofeph mdnddtd Dei, er Kdru deßn^ ponem dtque eurdm fufdpic. tiolebdt emm Deun, puel Lim foldm rdbiei ïuddicte exponere. Tempore quo cenßM dgebdtur,cum Mdrid tdnqud coninge iethiekem fefe conprt : ubi CimSiM ndfeitur. poßed dcdpit reueldtiones per angelos, quid Herodes mdebinetur necem infunti imv.cr quad jugere de» 30 bedtin Aegyptum.idquodßne mordfddt: erpofted rurfui db dngelo ddmonitM,^dZdretbam reuertitur. Tuitdutem lüc bonor,quo Dem eum dffidt,ut pater putdtiuuf ( ut Duedf cdpite tertio loquitur ) Chri-ßi cjfet,longé maximum. Spedduit enim er audiuitcoa ram plurimd Dei mirdculd,quibui ßdemßiam in Nieß* ßdm conßrmduit. neq^ dubium cd, cum in uitd aternd proßuif curii er Idboribut furnrnd dccepturu pramid. Tcidelitdiem et diligentidin in puera educdndo,hduda « ï rit» |
|
rit,er mteUexerittnihUq; magis deßderarit,quim eum breui aduenire. Ea de re hauddubiè ardentes quotidie ad Deum preces ficit,priefertim cum iam uideret tem* pus infiare : er cum maximo dolore cerneret, omnia in populo Dei mdies indeterius rucre. Kegnabante* nim horrendt corruptelt e)‘ prtßigit in templo, er in politia tyrannide cruenta omnia complebantur. Accepit autem a Deo ßngularem patefadionem, quad diemfuumpoffremuobire non deberet,niß prins Chrijium oculis fuis conffexiffet. id beneficium omni* to busbonis corporalibus prttulit, er proculdubio tam Uturn nundum fut familit er alijs quibufdam bonis confecrauit. KeliquiS uerb pertinacibus, erfafematis fuperßitioßs opinionibus er cultibus,fabulam ( quod dicitur ) narrauit,cr ludibrio fuit. F«it autern nihilomintif templum Spirits fanUi, tiMcj; peculUri mUindu uenit in tt)nplum,eii ippi ho* ra qud icfM ChriRuit lege primogenitorum À fuH plt;t» rentibm Domino ßflcbdtur. ac tuntu luce diuinitùs in* cenditur, utfinemordbuncinfuntulum, è Karupro* gmtum, in ulnM fuM trnperet, cr pronunciaret pa* Vim etintrepidiingenU cordiigdudiOthuncejJidDeo promiffum, neque expeflandum alium. Verba eim me moratu atque conßdentione digmfunt: N««c dimit* titferuum tuum Domine, fecundum uerbumtuum in pace. Ojiii uiderunt oculi mei faluture tuum, quod pa raßi anie faciem omnium populorum : lumen ad reue* lationem gentium,eygloridm plebU tut }fracl. Non autem tantum de prtfentibiK rebut dilucidè docet, fed Cr de futurit : de toto officio Chriffi, deq- coUeHione Ecdefft ex omnibut gentibui prophetat, uereq} cantio nem cygntam edit. M.irantur loffph cr Karia tarn il luffre teüimonium,A tarn fando uiro,dari lefu. non e* nim expofuerant ei resfuif. Proculdubio autem ^ a* lij facerdotes affuerunt, qui talia uerba audierunt. Sed nihil mouentur: firti ißa tanquam deliramenta fenis irrident. t^ihilominuf tarnen quaß in eoncilio, ey ante arcarn conffedum^ Dommi, hacfententia de Keßia promulgatur. 20 40 Podea nero prophetando pergit Simeon,ac nice fa cerdotlt fungitur, eU benedicens, ac omnia fau^a ac Itta ad lAeffit officium precans,er infuper addens: Ec ce hic poßtus eff m ruinam er refurredionem multo* rum in tfrael,et in ßgnum cui contradiectur. Non fom niat Simeon aurea tempora,ffeut reliqui tantum corpo ralia commoda À lAeßia expedabant: fednouit,Meßiä paffurum effe.Deniq^ ytariam contra trumnas fecutu* ra munit:Qj^tn er tuam,inquit,animim pertranßbit gladiut, utreuelenturexmultifcordibufcogitationet. Non metuit autem indignationes er odia fummorum ^^ bominum, neq^ expedauit ipforum determinationem: fed contentus fuit reuelatione diuina. Quando autem tnortuus ßt, ignoratur. Confentaneum eß:, eum paulo poß ex hac trumnofa uita in caleffcm patriam com-Wièraffe.Lucti. DE H A N N A.’ FVitllannafilia Phanuel,de tribu Afer,prophetif fa,annosnata odogintaquatuor. Dederatfe totS pietati,non difcedens à templo node at^ die,ieiunijs et orationi uacans ,er tngenti defiderio meßiam expe* So |
C E N T. 1. L 1 B. I. C A P. X. 3^’ dans. Venit autem eadem hora, qua Simeon, in tem» plum:er uidens 1 es vm,audeter ipfa, Spiritufände lueem accendente,apertè definirt et confiteri, buncitn fantulum effeiüum ipfum [Jleßiam, quem omnespro* phett prtdixiffent.eaq-, er in prtfentia,et poüea,lt;diji quoq; denunciat. Elura de ea non refiruntur Luct j. DE NICODEMO. Nicodemusè feda Phariftorum fuit,etprincept iudtorumffeu ( ut Chridus eum uocat ) ttiagb der in tfraeiis motus dodrina er miracuUs ChriHi,M du eum accedit, aefidem fuam exponit,quod 1 esvW pro prtffanti dodore habeat. t^eminem enim tantifi' gna,quanta ipfum, facere. Deinde À Chride,de regent ratione,de M.eßia, eins operibus, de iußißcationcgrif tuita per fidem in Chrißum, de^ uita tterna eruUtur ac confrmatur :ut iam hunc IES vm pro nero ï^efit amplcdatur. ac uerifimile eß, eum fiepius cum ebr^^^ priuatim contuUffe. lohan.3. Non tarnen prorfus fuam fententiarn celauitïiielt;i* demus :fed cum Pontifices er Pharifti Chrißum cuni fua turba maledidum pronunciarent, ipfe mcdeßiiu M men quam par erat eos cohercet. bJunquid,inquit, to nodra iudicat hominem, nifi prius audient ab ipfo,amp; cognouerit quid facial Sed ipß eötumaciter et fup(i‘ bè eum reprimunt, Nhw ipfe quoque deficeret ai G^ liltumi InScriptura nonpoffe dari exemplum,lt;11*^^ ex Galilta aliquis propheta ueniffet. tohannis 7-lion patitur autem ßhißdemin Chridum(XU‘^b 30 uel}udtoruminis,uelttiamturpitudine fuppUdji^^'^ eurnaffecerant. Sed cum effet fuffenß corpus decfU» ce deponendum, accepiter ipfe,non iamampHushit* re uolens, adfirens mixturam myrrht er alctt iÜ^* bras centum, quibus more ludaico corpus ChriHH»* unxit,ercum lofcpho Arimathienß tumulo tniUif' Iohannis 19. Hec dubium ed, quin à refurredione,uni eum d' teris fidelibus, Chridumfapeuiderit,erfubiniemf-de creuerit. • Deeiusobitu, in fide dignh nihil extat. Cirevnit firturadhuc liber Nicodemi,de paßione Cbri5i.'^lt;* rùm cum (s pro apocry pho femper habitus fit,nihilii‘ tinet hic de eo prolixe dicere. Et infra ea de re qiieiilt;lt;^ referenda crunt. DE los EP H O DE ARI* machia. IOfephus ex ciuitate iudtt Arimathia ortus, Ellt;f^ folymts uiuebat. facultates habebat magnas, acuit* tute ad honores afcëderat,uteffet4ecurio, feu fenatat Ij quoqi dodrinam de Meßia redè perceperat, tum^ ueris gemitibus deßderabat. Adiunxit autem fe i(fu,lt;‘ iusq; inflitutionem amplexus ed : licet adhuc ex imit* ciUitatefid tantum damauderet facere. tucasuigiß' motertio tedatur,eum non cofenfiffe in ludaoru dm* cando Chrifio confiliu Vnde apparet,eum in délibéra* tionibusßmul fuiffe. Defundo aulé Chrido in cruc(gt; palam déclarai lofephus, fefe eum pro t,\cßiababerf. nee offinditur dus cruce ac morte. Adit igitur confi«^ ter Pilatti,ac rogat,ut fibi liceat Chridi corpus ie etm te leuare,ac fepeUre ; id quod ei baudgrauatim comt' |
|
DE lOSEPHO ARIMATHIENSI. dit. Enipta Mtem Undone munia, adinuante Nicode* wo, qui Unguenta aißrt, eoüoeat Cbriflum in monus wentuin quoddam lapideum nouum, quod ßbi in bor* to »iciao lofepbus recens exciii curaueraf.çrrebui o* maibiM perßdif,graniem lapidem aduoluunt. Narrat quidam de lofephicarcere,cr miraeulofa tuuliberatione, PuangeUon Kicodemi: fei apocrys pba BUttendacenfemue. quamuif nonßt iubium, tofes pbumpontißecs, creiuefarmie homineshocipfo fa^ douebementer contra feirritaffe. Sei quamiiu po^ 10 ßea aixerit, aut quas pertulerit afßidiones, afßrmare certt) non poffuntut. Matthäi uigeßmofeptimo, Mar« cideciwoqiiinto, Luceuigeßmotertio, Iohannis de* (inionono. DE NATHANAELE. NAtbanacI familiarls fuit Philippo : qui agnito lAcfia, Kathanaeligaudens nunciat ,fcucrMn Meßiam inueniffe, pr£ii{lumm lege cr Prophetie : i« pfumnempe 1 es v.M.ßlium lofephà Na?:aretb. Pri« wùmantem,eißlociignobilitate nonnihilof^nditur, qitaßa Nazareth non paffet tantum bonumtfße: taa menhartantePhilippo,ut rem ipfeexploretac uideat, uni ad i s s v m iter arripiunt. Appropinquantem zo lEsvs (i!Ioquit»r:EcccMerè ijrdelitd , in quo dclw «o» c?l. ^iiïufuc! quint, unit fui Iwfcfut notiefitm? i Bs V 5 refondet : Priufquzm te «oedret Philippe, cum f^a [ub fieu, te uidi. Ex bdc re Natbundcl mtel-ligebdt , dwina lESvM potentu pr^ditum , Ht qui nojjftctwiitdbfcondiu, btiiMq; Hidfretquim bumd-niocwlicftpcrc pojptit. e^ jlutim uccenfue (KceSpiri- to finüifin pradaram con/eßionem erumpit : Rabbi, iKqKit,tues^iiHiDei,tH esrexlfrael. CempUcHtur aittem perfonam o* oßteium. At iesvs eummonet, quodmaiora effet uifuriw : nempccoclum apertum, er angelos Dei afcendentes er defcendentes fuper ßlium bomin«{.loba».t. Porté aittcm aHudit adfcalam lacobo ia fornno exbi bitam, Genees x8. Sape autcra Cbrißo boe accidit, ut angclicircacuin.tanquamei miniftrantes, apparue. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a rmttmcanceptionefmnatiuixate;mieferto,tnhorto,'^''^^^^^^^^^^^^^ ittref«rreftione,er afeenßonein cœlos. Cbrifto rcfußitatOjNatbanacl quoqj inter difeipu* loscius «erfatur, cradeft rcuclationiqua’ accidit ad ware Tgt;beriadis, ubi iuxta uerbum Cbrißi centum qumquaginta tres grandes pifees eapiuntur : accibum citin lESv capit : audit, quoniodo Petro commen= demur ouiculf. Iohannis uigeßmo primo. Piura de co nonbabentur. RE SIMONE CYRENAEO. CElebris fadus eft Sgt;mon C^renai«, Alexandri et Rußt pater,quod prateriens cafu, in fu'2 ne= goeijs, eduftionem Cbrifti ad fupplicij locum, appre-ben[nsc(l'acarnißcibi«,ercoadult;,ut,quandoquidem uiribi« propemodum deßitueretur Chrißtw ad baiulan dam proprium cruccm,co quid indignk modie trada* tus crexcamißeatus fucrat, ingeßatione Cbriftum adiuuaret. id quod er ßeif. Matthäi uigeßmofeptimo, Harcidecimoquinto, Luca uigeßmotertio. vß funt |
ïlt;î4 ciorem er pauperculum exidimarunt, quem pro ludu brio habere impuni poffent. Sed baud dubii corä Deo fummuehonorfuit, quoiMeßu officium hoc quäle-cunc^ praftitit ; er non parua recepit premia. Hac e« nimoccaßone audit Chrißum, de rebus maximisdo» centem : uidet miracula, ç^ ßlij eins poftea ad mmiße» rium P.uangelij uocantur. DE MARIA MAGDALENA. F Vit Maria Magdalena feptem damonijs obfeffa: quos ubi propulfafßet abeaChrißus ,fetutaeß f um.minißrans ei ie facultatibut fuit. td^ non tantum gratitudmii ergo : fei multo magie, ut falutari iodrU na i E s v, quem pro uero ilt;\eßii habebitjimbutretur. Luc£oilauo. Mira auté fidei lux in ta,ßcut ey in etteris t^uibuft iammulieribuf,fulfit:qubiiiYumhoclfpeaAculu,quoa modo ipforum Domini« i E s v j Cbrißi« in truce, in atroctßimie doloribw Increret, e:^ dtniqi animam exit liAldret,fu^inere potuerunt. Hantperf^icuiteüantur Euangdiftf, ipfam cum alijs quibufdam mulieribud Ji longe üetiße\ac rd euentum expedaffe. Curiofi etiam obferuant,quó ienique corpm Cbri* fiireponatur. Sabbatbo elapfo, Maria Magdalena interprimae eft, qu£ unguento comparato, fummo mane ad monu* mentum propcrat. Ibi uidet angelos, quos audit de re* furredione Cbrißi cuangchfantes. er Cbrißi« om* nium primo huiefe pateßeit propt fepulcl]rum,ey do' jo, eet earn de fuaafeenßone ineedum, maniatq^hasres ad ccetum Apoftolorum per/rrri : Mattbai uigeßmo« fextOfUigeßmoodauo ; MarcidectmoqutMto,Luca 15. lobannts 19.10. Poßeahaud dubiefuit ßjedatrixglorio/a afeenße* nis Chrißi in calum. Tantum ex facris habemus libris. DE MARIA ET MARTHA. SOrore$ fuerunt Maria ac Martha, er ßatrem ba-buerunt Labarum,er habitarunt in Betbartia.lo* tftduttm lEsvs Ijorwmboin'muni pictdte jUtf/pcdi tos diMtrttret.er «os erudtret : ßeut Lite.« detimo ndr-ratur. ubi Mdrtbdeirci pardtidos cibos fuit occup^u: Maria uerö dudiofe audiebat Cbriflum, de rebtw gragt; uij^imis docentem.Eam rem indigné fèrt Martha,qua* ßignauia: («lt;e conquièret foror. er aHoquiturDomi* num, ut iubeat fororem con/èrre opérai’. At Cbriftui faciens operarum eonationem,pronunciat,Mariam 0« ptimam tiegijjè partem. Multo enim magk neeeßari« 50 ejJe.uerbumDeidifcere, quamadornarecibum;fe ta* men Martblt;e quoq; oßicium non improbare. Poßea/ratre fuoagrotante,mittunt adCbrißum: eoq; extinéb.c iam tumulató.adCbriftumadueniert-tem eeleriter accurrunt, er Rdem fuam proßtentur : qucidßtempeßiuiuiadfuiße, potuiJJèt Jratrem àmor te liber are: fe tarnen etiamnum credere, quod ßt Cbri* ßiM ßliui Dei, er omnia poßit impetrare, quaennqu« à Deo pofceret. Ornat igitur eat miracuto Cbrißue, jratrem refufeitans è fepulcbro , in quo iam quatri* autemifti pétulantes er crudeles homines tgt;rannide ^0duummortuus iacucrat,er focter«coeperat. lohan« trga S^menem, nihil tale meritum ; forte quia ßmpli* nbsp;nbsp;nbsp;nw undetimo. o 4 Sext* |
CENT. I. L 1 B. I. C A P. X.
|
Sexto die ante quam pateretur Chrißus, canam ei inßruunt h£forores, Lazaro etiam uni accuinbente, tbi M.ariaßagrans uera m Chrißum fide, libram un* guenti nardi pißie£ preciof£ furnit, er pedes i b s v inungit, capiüis'que rurfum extergit : ex quo quidein odore tota domus fuit repleta. Judas autem earn rem, tanquam inanem perditionem unguenti, quam i e3 s v s non expeteret, reprebendebat. Verum i k s v s eUmcompefcit, erundionem interpretatur, quad fis gnificet fepulturam fuam propc iam infiantcm.lohans nis duodecimo. Hon autem affentimur ijs,quihanc Mariarn putant earn eße, de qua Chrißus feptem dæmonia expulerat. Ham iUa accurate ab Euangelißis ipfo cognomme de» fcribitur, quad Maria Magdalena uocata fuerit. Hfc uerè non fic appeUatur. Et quia toties Chrißus has fo= rares in propria domo uifitat, confentaneum eß, ipfas domi fu£ remanfifji:nec,ficut a'i£ muliercs,Donimum fecutas effe. 10 homines, quod iesvs AJaru filius eßet Méfias,pet quem hominibus falus contingeret: et non mirus quitté alii,in nomine ac uirtute Chrißi miracula ficit.lAatib. Opulentiores fuifje, dubiumnoneß:id'quecxun^ 10 ic.Marci}.tuc£ 6. Concrediti etiam fun(, in ea quafi ceconoma,qiiigt;^ IESVS infuafundiene propterperegrinationeseb» guento apparet, er alijs quibufdam rebus. Hobilcmq; earn fainiliam fuiße, ut quidam putant, certo affirmari nonpoteß. Ethic ipforuhißoria deficif.quamuis non dubitcmus,ipfaser afcenfioni mtcrfuißc. DE MARÎA IACOB I, alijs quibufdam muiie-ribus. C Rebro mentio fit M.ari£, matris Jacobi er Jo' feph. AMreus habet lofe. Ea quoque una eß ex mulieribus Galileis,Chrißum comitantibus, er ei mi= nißrantibus.Aßat cruci,uenit adfcpulchrum,uidet an gelos, er patefadionum fimulcß particeps. iohan» nis decimo nono lcgimus, Madam Cleoph£, fororent Maria uirginis, etiam aßitiße cruci. Earn uera opie nanturdodi i'lam ipfum efje, quain cateri Jacobi er Jofeph matrem uocant: Cleophxdidam, quia uelcius filia uel coniunx fuerit. Jn numero mulicrum, quibus h£cqu£mod() dixia mus etiam competunt, fuut: famine, quam alias ma* 40 auarida perdilum, locutum eße, er fua ccnnnciii uc natum, acdoluißefibi hiequadamperijße.JobMdJ trem ßliorum 'Zcbedei uocctri ajjerunt : lohannii,uxor Cuf£procurutorii Heroic : Sufdnm.IAatthttiuigeß' mo feptimo,uigcfiino odauo.Marei decimoquinto,de-dmofexto . Luc£odauo, uigefimotertio , uigefimo quarto.Johan.19. DE IVDA ISCARIOTE. IVdas, Simonis cuiufdam filius(fic enim Johannis fcxto,duodccimo er decimotertio nominatur) ifca' riotes ( uel a uico ubi natusfuit, uel à tribu Jßachar fie jo didus, uel etiam à fado : nam Jfcariotes uicum occi» fionis fignificat ) quidprius egerit, incertum eß.Chri* fto uera fuum minißerium inchoante, ledus eß in nu-meruin duodecim Apoßolorum. Tuit autem isgradus apud Chrißum furnmus. nam hi erant mtimi Chrißidi fcipuli, quotldieeuin eo coiiuerfantes, er difcentesuei ram de regno Oei dodrinain.Spedabant miracula, er alebanturad eum finem.primum ut ibi cum Chrißo fi* mul docerent, er miraeula ederent, iußu ac uoluntate Chrißi, quiipfishanc facultatemucrbo fuoomnipoe éo tenti concedebat : deinde ut ZT pofi refurredionem in totum orbem Euangclij uocem /parlèrent. Nec (Ium* bet ad cumgradum recipiebatur/ed tantum duoiecim ex omni numero auditorumChrißi. nequeuerotild in eum locum fumebantur,^^ manißfti hoßes er per» fecutores erant Chrißi:fed qui deärina Cbrißi ample» äebantur. Ex hit U^uetßudam initio non poßremM C hrißi auditorem fuifje : er ftatuifje ,hunc uirum eff IAeßiam,doä:rinam dut eße ueram. Cedarauit cùM Chridut fuum erga ipfum amoremteluod in Apofole* rum numero eum cooptauit. ac licet non ignoraret, eum futurum eße proditorem fuum: tarnen ideo uoott, tantitq; beneßeijs obruit,ut teßatumfaccretje ex M* mo cupere eum faluatü : neeprobari fibi perditionentt imó nec deßjerationem peccato iam perpetrato. |
feruabat, Juda loculi, feu ihefaurus pecutiiolr, qunti^ pij ad fußentationem Chrißi liberali animo confin» bant, tanquam primario Apoßclo, autcertèiionpo» dremo, ut tanquam promus condus (ut ficdianua) procurator Chrißi,ac fu£famili£ eßet. Johannlsdiic» decimo, er decimotertio. Etfi autem initio aliquam f» dempraßitißc uidcatur, tarnen peßea auarida ff ïo magis maglsq- deditiadeo ut Johannes non uereaturU» cere, eumfuremfuiße, qui mala fide ihefaurumillaiii communem tradarit, er in fuum commedum qvaian uerterit.J0han.13. Cum Maria unguento preciofo Chrißum munît* Vnà igitur iudat eum cadcrit Apeßolit aUquanH^ iuxtaChriüi mandatum concionatuteß, creruiiidt ret, iudat pr£ c£tcrif tantam profußonem improlit: id^ pr£textu quodam honeßo, quafl diucr.di poi«f* fet trecentit denarijs, er dari pauperibut. quafl dice' ret, Chrißo quoq- cam rem non placere. Sedrepriini» tur À Doiri«o ; er Iohannes indicat, eum, ut hemmem duodecimo. TempeÜiuë auté Judas agitauit confilia infua W' te, quomodo diuitias ßbi corn par ar e poßet .Erat eiM pert£fuser paupertatis er periculorum, qua spi^^' Chrißum fußinere cogebatur. Cogitât quam pulßn res ßt,habere pccuniam : er habere homines firne autoritatis,quales erant Pontifices er facerdetes, cm» mum rcrum copia affluentes er abundantes, fibi M‘ cos. Proindederationibut circumßicxit, quitus hes duo confequi poffet. Verum non ßatim quid foutret in eerde, prodidit. Cerdium tarnen irß^eder iesvs Chrißus, etiam areanat dus cogitationes er machiniS» tiones perßgt;exit : ac ius habuißh ßatim euin,lanqult;in apoßatam paruin ßbi ufui,p(llendii fcdprofuaimiran fa benignitate cum tolcrdt,er amice eum pramDiict,ut 'a tam impijs conatib. dcfißat. Verum emniaßußri ; «I uideas,qu'am peßUens resßt,aitimu adijcereaddiuitus parandas,erfummoru hommutpraferßm impioruEt cleßaßicoru, amidtiam er fauorem conciliandu. 10« han.6,chrißut inqu it: lionne ego nos duodcciinelegi, eru» |
|
DE IVDA ISCARIOTE. JS? amp;unus exuobis diabolus eß ? Grauls fané admoni* tio.ç^iHdenim tetrius, quant Diaboli erganumaut msneipium effe: Tandem quod fecum diu conßituerat }udas,m effi* dum quoq; deducif.id^ non tantu per fe,fed etiam na» dus erat mdigatorem atq^ impulforem Satanam, qui fiiritu fando proßigato, miferrimum hominem cupi* ditate pecunix ey bonorum quafi ßimulis urgebat. Ciî igitur Pontifices ac facerdotes,alias odio erga Chri Rum mflammatos, quosqi norat tam nectm Chrißo ci* tra ullam iilationem moliri, accedit : operam fuam in tradenio eo, cui aUoqui infidiasfiruerent, fipecunia et fauorem promitterent, défirent. Se enim domeßieum amp;nbsp;familiärem effe Clmfii, er umnia fecreta noffe, er ad conatus pontificum plus confirre poffe quant quen quant alium. Pontifices cupide er gaudio fingulari ba mmem audiunt er compleduntur,triumph antes f; ta* lent apofiatä accepiffe exfchola Chrifiniamc^ fibi eer* tam poUicentur uidoriä, prAfirtim nadi Apoßolum Qlmfii talem,qui cum ipfo concionatus erat,qui ha^' nus pro due Eccleßs Chrifii, imô ipßus intimo haberi uoluerit. Pacifcuntur itaque de triginta argenteis : er proculdubio liberalißimas de alijs commodis, pro hoc ^ifidofubficuturis, jfeseifaciunt. Accepta pecunia, ußuearreptapraedaquAmuenatuserat, ludaisdifcedtt, occafiones tradendi fuum Magifirum ßudiofe captans: nonaliterfibiperfuadens,quam Chrifium haecomnia latere,feq.impuneomniapatraturumeffe. Reditigi* tur perfridifimafronte ad Chrifium, egregiè dtfiimu* lansomnia. Accumbit fimul ad efumagni Pafebalis, Ric Chrißus omnia ißa Arcana exadißimcfeiens,feue' rins quam unquam antca eum mond: Amen,inquit,di* co uob!s, «111« ex uobls me proditurus efi. er poßea eumdefignaf.quód file fit,qui fecum in patinam mtin* JO 20 gat. Item poenas praedicit : Vae hommi,per quem filius hominis tradetur.Bonum erat ei,fi natus non fuifjet ho moiUe. tnfupercum ludas etiam non uereretur qu£* rere, num ipfeeffet t difertè refjondet Chrißus, Ipfum dixiffe. A eoena audit, quod non omnes difcipulifint nbsp;nbsp;nbsp;cens,lAmpAdibus,hafiis er gladijs, ac truculento uultu mundiiet rurfus denotatur, quod Chrifias ait eum effe, 40 terribilem. Veriim nihil ifiorum latei Chrißum, qui cuibucellam mtindipants porrigat. item aüoquttur peradafualu{ia,quAmfufiinueratacerrimAm,figt;onte eum denique Cbrifius tCijiod facts,faccitius. Kirum autem efi, ludam ifia fulmina omnia potuiffe fioedpen dere, ac nerubore quidem aut una lachrymula pudo' rem ntdicaffe.imó bis rebus tranfadis difcedtt,Diaholo eum iam prorfus oceupantetut magis iracundia iam £* fiaet, or ulndiߣ cupiditate erga Chrißum, quam de f^nitcntii cégitet. |
Ç CoiißUMt Autem hoc loco pij îeHores, cy Atten' textusmAnißßißimorum er teterrimorumfAcinorum querunt, er enormi, imô prorfus DubolicA impuden' ÜA deßnfent. ditor faltcm ex eo nüraculo coniefluram facere, quà to itniwo perpcndAitt,quAm atrox peccatum fit, Ecclc* So res proceffura effet. Verum refurgit cum cohorte, rur* fiaflicis bominibus,uti uocantur,potentia er autorita- ill po^entibus, et Chrifium eius^ dodrmam plufquam Cainico oiio infifiantibus ( ficut femper fit, tsr nunc in Antichrifiiregno folenneefi)adulari, eolluderecum eis,ipforum uelgrAtiAm,uel ab ipforum bonis aliquam portionem captare : quad nimirum ea res confietpro* ditione Chrißfeiusq^ regni:quôd Spiritus fand us pro^ ßigetur, quod tales fiant mancipia Satanae :què)d tanta obfiinatia in cordibus talium hominum nafcatur, ut au iientes uerbum Deicontumaciter repeUant, odermt, so G'non definant ueros doßores perfequi : imè ut prx- Li iff ut Ant quidAm,ludAnt eceme Dominicae non in* ter fuifje, fed Ante earn egreffum efjè. ndmMatthaeunt, MArcum, Lucum, nonfAcere difcefjus ludæ difertè amp;“ certo tempore mentionemLucum ordinem interuerte' re. lohunnem uero affirm ure, ludam AcceptA offuld^ continuo egreffum effe : id quod Ante canam fAdlum uidcatur.er Chrißum dicere,QjtodfAcis,ocyus facials: nee expreße did,duodecim eexnant effe dAtamineq- con uenire etiam lud£ ,quod additur. Donee bibam uobif-cum in regno patrie mei. Verum interruptionem tam inßgnem conuiuij, proculdubio etiam cAtcri Euangeli ßae effent indicaturi. Ptcum enormi impudentia ludas omnes admonitiones pertulerit,ac dißimularit fuumfA dium:uerißmileeß,eum ufq^ad finemperfeutraffe. lo* hannes etiam eoenx infiitutionê intermittit,Ht qui bre* itior effe uoluerit : ideoq; potius de eo hoefentiendum, quod nolucric ordiiiem exadißime feruare. Habet eer tè zr LUCAS teßimonium, quad ordine hißorias con* texat, licet non fuerit ßtedlator , ut Iohannes. Ve* rum confiât, lohanni non fuiffe hoc propofitum, nifi quod aipaßionem attinet,qu£ perada cana fcquitur, emnes hißoriasordine annotare. SunterreliquaerA* tiones prioris fententiae tales, quae non prorfus dilud-de hanc quiefiionem explicant. VbiigitariAincertà cognouißet}udAi, iesvm irt Qliuetum iturum efje,id quod pcrAÜa canA inttÜtxit: ^^ ipfcArelicjuo Apoßolorum catußfefubducit, errent totAmPontificibuA,ßcutpriufrcceperat..prodit. Ht in procinâu hAbent miniAros,(iuos armAtos mittunt,dm ce ludet trdditore : ejui diligenter fudm cohortem infti^a tuit, dat cis certum ßgnum, neaberrent AperfonA, ft eum, quem deberent comprehendere,^^ ofculAturum, er prmemonet, utcAUteer AccurAtè iesvm ducAnt, ne eldbatur. Venit igitur m bortum ludAS, CAteruAm fuAtn AdduA fuii hoßibut obuiam procedit,eisqi fefeßlUt.^T'priuÇa quAiu unum uerbum mutire Außnt, id quodmirum dU Ïlu eß, homo mermis cum Autorit Ate quaerit, Q^em» nAmbicquaerAntfrcßiondcntjlefunt HAZArenum. lefui Apertcinquit : Egofum quAconßßioneAuditA,müx ludAscum fuis in terrum fupini corruunt, non Aliter Acß fulmine ingenti proßernerentur. DebebAtpro* fus quaerit i k s v s, Q^em quaerant ? cr prlt;ecipit, tanquamfaperior, ne, prêter fe, quenquam corri* plant. Tiim demum ludasadhuc audet, non tantum impudentißimam fiontem lefu obuertere, fed etiam cfculum præbere tanquamamico, çr falutare,Aue Rabbi, vinffiicercquoinodo fuusMagifier i lido» ribuscf carnificibus crudeliter abripiatur, quafi re bene aßa. Htc rurfus pia corda expendant etiam a* troeißima peccata aliquandiu in organis Diaboli, ue* lut altum fomnum dormirepoffeiçr quant tetra res fit, tradi m reprobam mentem. Videtui |
|
3^9 CENT. I. LIB. I. la fiunt,qua teßimonium firant nafcenti Begi, q»^’^^* gnum,oleo Euangelij,feu gratuita remißioneped^^ : rum exuberant,ereilurus erat. Oroßus inquit,d ^^^ ‘ poreboefadum, cum Augußoperpétua tnbuniditfl' _ fe cum alijs, er fentit fuum peccatum omnium aliorum 10 teflas effet décréta. Templum Pacis Koma corrstt-ne alibi quam in Meßia, quem Efaias prmcipen ; nom'inat,c}mapaxquareretur:Comeßor,0‘alif^^* ; rum apud probatiores hoc non repetitur. Martin'^ inquit: Hoctempore uineam Engaddi,quabalfitlt;lt;^^ 'VideturautQrpoßea,omnib, adionib. quib.tefus coram pontificum cofeßu examinatusfuit, interfiaffe. Deniq; cum iam uideret, caufarn quidéfupplicij in i e» s v nullam euidentem et fufficientem inueniripoffe,Gr nibilomtnus hoe à pontificibus totoq- illo catu decre-tum,utinterficiatur, iudicioDei Üimulisconfeientia exagitatur,cr iam magis magis^ peccati fui atrocita* tem conßderaremcipif.proculdubio cogitat,fe ASefita prodidiffe,feiram Dei infinitam commeritum. confirt peceatii excedere. Ed res turn tandem perpettit, utpecu niam pontificibiu reportet : ac palam telletur,fe ‘mno= centemfanguinemprodidijje. Verumipfteum fuper-beexcipiunt, culpam in ipfum reijaentes : necmouen» tur guicquam eiw paUnodia, ut innocentem dimittant. fiecpoteß miferrimus holno quiefeere. cumt ad templum, cr trigmta argenteos, quos antea tarn cha« ros habuerat, utfuum Magi^rum pro ijsuenderet, in templum proijcit: ßgt;eransje, abieda hac proditoria firebat,flores, fiuUumzy liquoremflmulprowijf er iridem circa folem conßeäam.uerum unde t»r pferit,certum non cft. Herrn annus feribit, tresfogt;'' in oriente conßeilos,qui paulatim in unit corp^ ^‘''^ rint. Oroßus inter hac ftgna etiam refirt, quód^^* pecunia, leuationem aliquam fenfurum. Sed doloribus zo gußus circa bac tempora indigné tulerit,fe m Iudod2 minum à mimo adulatione quadam appeUari-C^dii^ probibuit,ne quis flue ex domeßieis, flue exalifl,d^''^‘ ceps fedominum nominaret. Verumbacomniilo^ go interuallo, ea qua Euangeliftarum babenttclH«*^ crefcentibus, abrumpendos fibi iHos dolores putauit.ae facinus infandum aufus,fuis [émetipfum manib fußen* dit ac ßrangulat, ac infuper difruptus inteflina fuafce dé eff'udit. Hac pcenitentia,etiamß fuit fauißimus dolor ob ad* miffa peccata : tarnen quia fefe non erexit fide in Chri-ßum,fedturpiterdeßgt;crationefrafluseß, Integra non cHcenfenda. LapluseUcr Petrus,fenfit ettamipfe maximos dolores: fed ueniam per Chrißum ßerauit ac petijt. Siiudas Apoßolosacceßißet,fuggeßißenteico jo folationes de mifericordia Dei. Sed cum apud facerdo tes ignaros gratia quarat leuamen, prorfm fineomni confolatione dimittitur. Pontificesrecepta pecunia, nolunteam in corbona wittere,eo quad effet precium fanguinistsr habito con filio,inde agrum figuli mercantur,in fepulturam pere* grmoru. Vnde ç^ po^ea Acbeldama,boc cü agcrfan* garnis nommatus di,in perpetuam rei memoriä,qu0i tanti Meßiam emiffent ac trucidaffent. tdqi iuxta pro* phetiam Zach. 11. fadlum eß. Hac tandem pana fuit 40 ealo uifa fint : terraq^ motus in Bytbynia, aieen^ irt' proditiCbrißi: fed grauior in altera uitafequetur.ïo ban.iy.uocatur filius per ditus. Ellautem ïudasimagoplurimorum,qui ob pramia impijs facerdotibus eolludunt, et CbriHi regno nocent. Matthai zy.Marei 14.LMC. zt,Iohannis deeimotertio, AU. primo. DE MIRACVLIS ET prodigqs» v AB miracula in hifioria Cbrißicom prehenfa funt, et ab Euangelißis opti ma fide enumerata,hoc loco non repe temus:fed ea tantu adnotabimus, qua :^ ab alijs commemorantur,er tempore Chri^i acciderunt. Solent autem res miraculofe, quæ circa natiuitatem Domini fafia funt,plurimg recitari. Pax in uniuerfo orbe,quaß Ualcyonia quttdam extitit, ac naßenti Chrilîo quaß famulata eß, cum quidé prim ea emnia bellis arßffint, et conßitutio recens üonarebite |
CAP. XL maximas rerum mutationes attuliffit. Putropiu^^ i Paulus Diaconus narrant,cum nafceretur Cbriji^gt;^^ ma trans Tyberim olei quandam fcaturiginem i teff* [ prorupiße, ac largißimo riuo totum diem matulß’ ^' . nia,fcquuntur. Circa quintum Tyberij, Cbrißi autem ui^tfi’’’‘‘^ annum, ut Eufebius in Chronico refirt, tredeti«' urbes terramotu corruerunt : Epbefus , W^^ny Sardis, AtoUbene, Ategachiero, Cafarea, Phil‘‘^‘ ' J pbia,liimolus, Tenus, Cuma, Myrtbina,i‘p('^^’^'^’ ' Diahircania. Eclipßn illam miraculofifimam, qua temporel ßonis accidit, etiam Ethnici obferuarut:ficut Origd’^ in traiiatu zg in Matthäum, er Eufehius m C.bronult;^ annotant. Phlegon, inquit, qui olympiadum(grifft fupputator eliftn 14 libro ita dicit: Qjiarto autnn ilt;^* : no zoz olympiadis, magna er exceUens inter omlt;flt;b 1 qua ante earn acciderant, deߣlio Solis efißH^’^^^ ( bora fexta ita in tenebrofam noblem uerfus, utfitbiH* bis multas ades fubuerterit. HadUe. HequaqUiitiiC' nim naturalisfuit eclipfis Solis, quandoquideminfilt;* nilunio accidit,quo tempore Pafcha ïudaicum ligt obferuari oportebat : amp;nbsp;iUa duo calefiia corpora p inuicem,terra in medio collocata,oppofitafunt. Habe turepißola fub Dionyfij Areopagita nomme,lt;l^‘^^^ renihilbabemusaßirmare, inquabaceclipfis italt;amp;' fcribitur:Eramus,inquit,tunc ambo ( Dionyfiusd^* pollopbanes) apud Heliopolim, amhoq^fitnuUntUf^^ fo tem mirabiliterfoli luna globum notabamus:non fini» eiufee coniunüionls tune ader at tempus : ipfamej^rur* fus,ab hora nona ad ueßeram, ad folis diafnetrum,fi* pranaturauiresreßitutam. inmemoriamauteniHii^ reupea er aliud quidda. nempeenim, utipfe nonignt* rat,eam luna mcidenùam ab orientecapifft, CT itff^ : ad folaris corporis finem perueniße,ac turn dtmumrf 1 filijße notauimus.tieq- uero eadem ex parte,ut afold, er incidentia iÜa (y repurgatio faUa eß,fed ex aiutr» fo diametri. Pugnatueró cum eo,quod Comefiorrui^ taf.tum interphilofopbos Athenis fuiße difceptatieM de bac eclipß.er Dionyßum Arcopagitam afimu^ |
|
P» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o E M V T A T I o N I B. I N i M P E R 11 s. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;)7S Drom Mtur£ pui: ( iïij diijciut eum dixijJi,Aut mun i^nudïm coüiibetur.)'E.teo temporeanm poßtdm i^m mferiptione, tgnoto DeoxMM m Ailiî ApoßoUit tiimentioßt. CAPVT XIIgt;- DE ETHNICISMO. VIA nonßt mentiom EudngeUßfS, quales Deos habuerint hoc tempore ^y )k 2^”^^^ » ‘‘^ i^^^°lt;io (0! coluermt : i^ deo ßequenti libro, Deo dante,collige' musdehoclocoplurd. M.dtth.6.Chri Ütis tantum mgenere dicit, gentes in ordtione eße bate tologeser prolixos, maxime^; foüicitos de rebus cor' poruhbus. amp;nbsp;titatthdi 14. mentio ßt natdUciorum, qn£ neroies ßlcniiio conuiuio ter nece Iohannis 3d-pii^d célébrât. DE MVTATIONTBVS IN Impenjspoliticis. 'n T B ndtiuitdtem Chrißi circiter 4.7 annos, C. Iulius Cafar, oppreßis dUjs ^^ Romanis,i^ondrchidm quartdm con* gt;t '^^ilt;^4 prddiHum, Chrißum in quarts Mo -mrcbiitnißiturtieße. Suceeßit dutem iulio Augußns, |
nepos eitti ex forore, er ab ipfo adoptdlm. Ir deinde ul Öo AntoniOjfumma cum dignitdte atq; potentia impe^ rio praßuitjdc pacem in uniuerfo imperio Romano ßr mauit.Sed non eß noßri in{iituti,qu£ ante Chriüu ge* ita funt,prolixins exponere. Anno Domini nono, Augu^i quimjudgeßmo, totä lUyridm AuguHiu occupduit,Tyberio dueeßntrafßd^ dumtrium annorum: Suetonius. C£pit cired eadent tempora Phrißiieregnum,Phrißo, unde gens ea nomen to dccepit,d pâtre Clogione rege Prdneorum,collât um. Anno Domini duodecimo,Augußi qumqudgeßmot fecudo, aumtHius Vdrus cum tribus legionibus à Get mdnis,l1ermdnno,feUiUt ab hißoricis dppelldtur,Armi nio duce,fufusdeletusc^ eß.qiii claiem Augußusadeo grauiter tulit,ut capite in parieté illißo cldmarittOum tili Vare redde legiones.Oroßus lib.G.cap.zi. Cum annos f 6 imperio prtefuißit Augußus, eo de^ fundo CiTyberius Hero priuignus Augudifuceeßit, acregnauit 13 annos. Sub eo qutedam beüa contra Che 10 rußos,Cattos,ct alios geita ßunt.Tandem autem neglia gentil er uoluptatibus fe tradidit Tyberius totu, adeo ut per iocum Caldius Biberius Hero diceretur. Wi/ßa-niam er Syriern abßq; conßularibus legatis per aliquot annos reliquit,ac paßus eß Armeniam a Parthis occu^ pdri,Mcxßam À D^efc et Sarmatis,GaUias À Germanis uadaritSuetonius in Tyberio. Data edfub eo lex, btd* thematicos amp;~ magos Italia peUendos eße: Tacitus. De ludaicipopulißatu.rebusq;, in Cdp.de Politid.qudntÜ quidein ad noßrum inßitutum pertinere uide* 30 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;batur,fails cd didum. |
FINIS PRIMI LIBRI, PRIM AB Centuriæ,Hilloriæ Ecclc-hafticæ.
-ocr page 234- -ocr page 235-LOCORVM IN PRI H O
SCRIPTVRAE Sgt;- QVl
LIBRO PRIAIAE CENTVRIAE explicantur, INDEX.
|
Primus numerus paginam,Jèt:undus uerfum jignificat, GEnef 5.1nimicitias ponam inter te Sc mu lierem, Sc inter fernen tuum Sc fernen illius 272.12 Sc 289.40 ’2 Benedicentur in femme tuo 272.15 Se-inini tuo dabo terrain hanc 5.42 15 CrediditAbraham D E 0,8c imputatum eft ei ad iuftitiam 106.25 49 Non auferetur fceptruin àluda 272.10 fExod. 5. Ego fuin Deus Abraham 426.14 Ero,quiero 56.10 B Decimadie menfis huius tollat unufquif-quc agnü 242.42 Decimajuarta luna pri-mimenfis 555.12 Os non cominuetis 552.15 50 Facies altare de lignis Setim 258.46 e- hint feriæ tabernaculorum 244.10 Num.6 Nazaræus uocabitur 291.2 24 OrieturftellaexIacob 286.45 ^ Deut4 lericho ciuitas palmarum 7.50 6 Diliges dominum Deum tuum 426.20 27 Malediftus qui non manferit in omnibus qiiçfcriptafunt in libro legis 109.44 îS Lex de fratribus ducétibus defunfti uxo-hm 247.12 ^Iudic.i5 Nazaræus ûoeabitur 291.2 ^^Reg,7.PromifsiodeMefsia 275.58 ■ f Wal.ióNon relinquesanimammeaminin- 22 Deus meus,quare me dereliqmfti 44.15. ®9 Zelus domus tuæ comedit me 46.50. Sc 299- ïo In fiti mea'potauerunt me aceto 7« Aperiantinparabolisosmeum 46.25 no Dixit Dominus domino meo 55.6 Sc 46. 14.8e 50.17 118 Lapidem quem reprobauemnt ædifican tes 174.56 Hofianna filio Dauid,benedi-ftus qui uenit in nomine Domini 45.51 ’47 Qui datiumentis efeam 141.44 ^[Efa.i Cognouitbos pofteftbrem 4.21 6 Audituaudietis, 8e non intelligetis 46.24 7 Ecceuirgoconcipiet 42.57 8C45.12 80 45. 40 Se 46.2 Sc 272.18 8e 274.27 Sc 277.51 9 Terra Zabulon 8e terra Naphthalim 500. 26 Paruulus natus eft nobis 272.20 Ii Egredieturuirgaderadiceleflae 272. 22 Sc 274-5 40 Vox damans in deferto 45.45 Sc 548.42 41 Ecce feruus meus 510.20 85 Quis credidit auaitui noftrof 424. 57 BrachiumDomini cui reuelatum eft ƒ 58.12 Ipfeinfirmitatesnoftrasaccepit46.59 No titiafuiiuftificabit feruus meus multos 89. 29 Cum iniquis deputatus eft 46. 56 Sc 55045 80 451.59 Spiritus Domini fuperme 48.45 Sc 52.58 amp;nbsp;60,55 ^ 299.54 ‘I'a»uu'lt;i-«lt;ÓIW !Tjti)ie'!t êmi-m«i|«i 85.54 tlere.51 Creabit Dominus nouum fuper ter-18111272.25 VoxinRamaauditaeft290.54 |
4f Dan. 9 Septuagintahebdomädes determi-natæ funt 559.8 amp;nbsp;inde 4fOfeæ2 Sponfabo te mihi in fempiternum H ExÆgypto uocaui filiuin meuin 15.54 amp;nbsp;290.15 •fMich.5EttuBethlehem 45.42 amp;nbsp;272.51 amp;nbsp;278.41 amp;287. ii 4[ Zach.9 Eccerextuusuenit tibi manfuetus 45- 49amp;4’^-49amp;27i-?? 15 Percutiam paftorem 451.22 lt;[Malach.5 Ecce ego mitto angelum meum 45.47 8c 65.58 amp;nbsp;548.44 4 Ecce mittam uobis Heliam prophetam 228. 48 lt;i Mâchab.4 Encæniorum inftitutio 244.20 4f Mattel, i Genealogia Chrifti 279. 18 Filij Dauid,filij Abrahæ 45.2 Ex qua natus eft lefus 45.19 Priufquam conuenirent, gra uida erat de fpiritu fan ft o 45.14 8c 61.48 lofeph uir erat iuftus 94.52 amp;nbsp;560.9 8c 277. 20 Angelus Domini apparetlofepho in fornuis 67.20 Quod in ea natum elf, de fpiritu fanfto eft 42.55 8c 45.9.42 Ipfe fal uufacietpopulü fuüà peccatisfuis 50.56 8c 55.50 Sc 96.57 8c 98.10 Sc 99.518ci94,4i Ecce uirgo concipiet 45. 59 Emanuel 42.2 Magorum hiftoria 286. 27 Infanti-cidiuin ab Herode faftum 290.24 Prædicans in deferto ludçç 248.26 Pœ nitentiam agite uitæ prioris 105.22 Sc 147. 46 Baptifabantur in lordane, confitétes peccata fua 154.4780161.14 Facite fru-dusdignos pœnitentia84.27 80125.58 80 152.54 Sc 154..4180147.47 8c 149.10 80 550. 16 Securis ad radicem pofita eft 124.41 Ego baptifo aqua 155.48 Baptifabit fpiritu fanfto 41. 45 et 65.4 Baptifmi Chri ftihiftoria245.6o et252.45 et295.4o De cetimplere omnem iuftitiam 94.50 et 156. 7 Hic eft filius meus dileftus 55. i Sc 56. 15.47 80 58.54.40 et 59.5 Se 40.54 et41.58 et 47.55 Sc 59.57 Huncaudite29.5amp;58. 42 amp;nbsp;52.20 Tentationis hiftoria 297. i Si filius Del es 69.24 Non in folo pane uiuit homo 141. 47 Hæc omnia tibi dabo 206. 54 Siprocidens adoraueris me 70.21 Se 71.4 80 2 0 6.4 5 Dominum Deum tuum adora bisi2 6.4 6 8015 9.2 6 8014 4.12 Viditlu-cem magnam 57.50 80 90.25 Sc 92.5t Prç dicans Èuangelium regni86.25 Imple-tum eft tempus, inftatque regnum Dei 55.1 Pœnitentiam agite, appropinquauit enim regnum cœlorum29.16 Concionis Chrifti partitio 500.46 Bea ti pauperes fpiritu 59.52 et 104.7 et 105.15 eti55.io Beati mites 128.61 Beati qui efuriunt Sefitiunt iuftitiam 104.22 et 105.15 amp;nbsp;107.41 Beati mundo corde 129.27 r Beati |
|
LOCORVM SCRIPTVRAÊ Beatï qui perfecutionem patiuntur propter iulliciam 94. 5Ó Beati eftis, cum uobis inaledixerint homines 17S. 2 amp;nbsp;196. 44 amp;nbsp;199. 51 Merces ueftra copiofa ell 201.5.0 amp;2i6. $8 amp;226.1Ó amp;nbsp;227.4 Sal terræ 15Ó.7 Quod ft fai ftupidus fuerit 124.24 amp;nbsp;144.58 Vos eftis lux mundi 124. namp; 154.54 amp;nbsp;190.17 Sicluceat lux ueftra 144.50 amp;nbsp;174. 24 Vt glori-ficetur pater uefter 126. 52 Non ueni ut deftruam, fed ut compleam 26.47 amp;nbsp;50.6amp;;5i.i9amp;77.5Óamp;79.5.27 Sc 82.55amp; 85.48amp; 89.48 amp;95.1Ó.56amp;98.15amp;99.5 amp;ioo.20.45 8ei94.56 Apex unu5 non, prçteribitdclege 79. 4Ó amp;nbsp;81.45 Qui ît'cerit,hic magnus uocabitur 81. 21.46 Nifi iufticia ueftra abundauerit plüs quàm Pharifæorum 82.8 amp;nbsp;94-42 Sc 95.59 Sc 102. 26.57 Sc 229.12 Audiftis quód diélum fit antiquis 80.28 Si offers munus tüuin ad altare 80.59 Sc 145.25 Sc 259.17 Re-concihare fratri tuo i29.5 Sc 160.22 8ciói. 19 Efto confentierts cum aduerfario 145. 41 Extremum quadrantem 251.57 Qui afpexerit mulierem 129.51 Qui dimife-rit uxoré,nifi caufa fomicationis, mœcha-tur215,8 Non peierabis 126.59 Non iurate omnino 127.50 Sit fermo uefter, eft, eft: non, non 150.15 Oculum pro 0-culo 77. 60 Diligite inimicos 145. 7 amp;nbsp;ioo.44 Orate pro perfequentibus 141. 4 Sinit folem fuum exoriri fuper bonos Sc malos 64. 58 Eftote perfecli 125.48 6 Nefciat finiftra quid faciat dextra 146.50 Pater tuus qui uidetin abfcondito 155. 22 Tu cum oraueris 142.45 Orantes noli-teinultüloqui,necfitisut hypocritæ 144. 18.21 Orantes dicite ; Pater nofter 65.11 SCI59.6amp;145.5 Dimittenobisdebitano-ftra 76.40 Sc 98.57 Sc 102.50 Sc 155.24 Sc 145. 50 Pater uefter dimittet delicla ueftra 57. 54 Si non dimiferitis hominibus 104.55 Sc 156.18 Sc 145.51.45 Cum iciuna tis, nolite fieri 146.15.50 Nolite thefau-rizare uobis thefauros in terra 147.27 Non poteftis Deo feruire Sc mammon® 150.5 Dico uobis, ne fitis foliciti anim® ueftr® 141.20 Si fœnum agri Deus fie ueftit 65.4 Quanto magis uos, modic® fideif 115. 58 nbsp;nbsp;Nouit pater uefter, quibus indigeatis 55. 59 Sc 57.55 Sc 142.59 Sc 145.9 Sc 200.40 Qu®rite primumregnum Dei, Sc iufticiam dus 95.51 Sc 170.55 Sc 185.47 Sc i^5-57 |
7 Nolite indicate 145. ^^ Nolite fanélum dare cânibus 162.56 Sc 164. 6 Sc 190.4 Sc 195.20 Petite 5e accipietis 158.45 Sc 145.15. 48 Pater uefter qui in cœlis eft, dabit bona petentibus 55.12 Sc 57.56 Omnia qu®-eunque uolueritis ut faciant uobis homi-nes,ficetuosfaciteillis 92.59 Lata porta ad perditionem 182.52 et 224.55 Angufta porta ad uitam 226.46 Attendite àfalfis ^phetis 126.57 Sc 179,11 eti8o.57 Veniunt inueftitu ouium 207.28 A'frudibus co-rum agnofcetis eos 5Ó5.21 Arbor bona^ citbonos frudus 79.57 Sc 149-11 Sc 125.57 SC194.16 et 295- 22 et 152. 14 et 154. óoct 144,52 Arbor qu® non facit frudumbo-niiini24.27 et 144. 60 Excidetur,et inh gnem mittetur 76.18 Nonne in nomine tüo dæiftonia eiecimust’246.57 Difcedi-te à me omnes qui operamini iniquitatem 76.17 et 104.55 Sc 158. 40 Sc 194.15 et 225.0 Afsimilabitütuiro fapienti 50.10 et 91.25 et 175.40'61175.58 Sc 192. 52 Domus fop«' petram extrada 195.52 Sc 201.11 Viro 'ml toafsimilatur 181.5761182. 60 SednonÜ-cutferib® 260.26 8 Domine finis,potes me mundare 141.11amp; 142.18 Non inneni tantam fidem in If-rael 88.58 et 116.8Se 262.4 Multiuenient ab oriente etoccidente 89.2 et 172.18.28 et 176.12 et 226.55 Filij regni eijeientur 185. 12 et 224.57 et 262.2 Aft implcretur quod di dum eft per Efaiam 204.4 Eilius ho-minisnon habet ubi caput rechnet42.57 «185.58 Saluanos,perimus 97.28 Quid timidi eftis,exigua fiduciapræditifirô.îet 118-57 et 175. ii Ingrediuntur porcos dx-monia 68.22 et 70.51 9 Cófidefili,dimittunturtifiipeccatatu455’ ii et 90.29 et 91.29 et 98.41 Sc 105.58 etio6. 61 et 115.12 et 115.45 et 116.12.57 etnS. 28et 121.20 nbsp;nbsp;nbsp;Filius hominif habet potertated dimittendipeccata42.57 et 45.48 et 44* 45 Sequere me 188.19 Non opus eftme-dico ualentibus 88.22 et 104. 6 et 150-44 Non ueni uocare iuftos 87.27 et 88. 25 et 95.48 Veni peccatores uocare ad poeni-tentiam52. 60 6175.15 «99. 9 01101.49^1 104.2 et 105.11 et 118. i et 147.55 et 150.4^ Ettuncieiunabunt 146.27 Puellanon eft mortua, fed dormit 217.19 'Mifertre mei fili Dauid 159. 21. 55 et 142.22 Secundum fidem ueftramfiat uobis 118.60 et 121. 57 Nunquam apparnitfic in Ifrael 49-if Mefsis quidem copiofa 260.27 Rogate Dominum mefsis 28.56 et 57.57 et 159.55 ^'■ 140.49Sc171.56 et i8o.25eti86.55eti87-5lt;^ 10 Inuiam gentium ne abieritis 89.6 et 19I-55 nbsp;nbsp;nbsp;Euntes pr®dicate 175.41 Sc 188.45 Opcrarius dignUs eftmercede 129.52 QS! cunque noh excepent uos 174.48 Ecce ego mitto uos ficut ones 195. 55 Eftote prudentes 201.5 Tradent uos in concilijs 198. 9 Ad reges ducemini propter nie 128.25 8CI99.2 Nonuoseftisquiloquimi ni 172.1 Sc 186.60 Sc 192.8 Sc 199.8 SedW rituspatrisueftri62.1550151.57 Tradetuï ter fratremi98.54 Eritis odio omnibus hominibus 178.4 8c 195.57 Sc zoj.n Qui pelfeuerauerit ufque ad finem,faluus erit 200.58 80209. 58 Non eft difcipulus fuper magiftrum fuum 198.55 Sc 201.8 Nolite timere eos qui corpus occidut 200.10 amp;nbsp;209.618c126.il Quipoteftamp; animamSl corpus perdere in gehennam 222.57 Sc224 51 Veltri capilli capitis numerati funt 198. 48 80199.18 Etunus ex eis non cadet in terrain fine pâtre ueftro 65. i6 Qui w® confié, |
1 N D «onfitcbitur coram hominibus 126. 54 amp;nbsp;144.54 amp;nbsp;174.28 amp;nbsp;190. iiamp; 219.51 Qui me negaucrit 127.2Ó amp;nbsp;200.25 Qui amat patrein, amp;c. plus quàm me 200.16 nbsp;nbsp;nbsp;Qui
uos recipiqine recipit 128.6 amp;nbsp;192.17 Qui recipitiuftumin nomine iufti 95.61
II Renunciateloanni49.5 Pauperibusc-uangelifatur 85.57 ^ 87.50 amp;nbsp;88.18 amp;nbsp;102.2 amp;105.5amp; 104.8 amp;150.44amp; 176.58 Lexamp;: prophete ufque ad loannem 25.16 amp;nbsp;26.29 amp;77.54 amp;nbsp;79.1 amp;170.8 amp;nbsp;180.19 amp;nbsp;194.46. 60 amp;nbsp;555.8^555.25 luftificata eft fapien-tia95.9 -Væ tibi Chorazin 7.26 Inci-nere amp;ciliciopœnitentiam egiflent 147.51 ^’'150-55 TyroSe Sidoni tolerabilius erit 215-^5 Pater Domine cœli amp;nbsp;terrç gratias agotibi 57.58amp;56.29 amp;nbsp;144.56 Quodab fconderis hæc à fapientibus, amp;nbsp;rcuelaue-ris ea pamulis 87.2 amp;nbsp;90.21 amp;nbsp;92.46 amp;nbsp;115. 59 ^ 177-50 nbsp;nbsp;Omnia mihi tradita funt à
pâtre 5745 amp;nbsp;184.56 Nemo nouit film nifi pater 54.21 amp;nbsp;58.6 amp;nbsp;52.7 amp;nbsp;87.4 amp;nbsp;158.52 amp;nbsp;180.5 amp;nbsp;192.56 Venite ad me oês qui labo-ratis amp;nbsp;onerati eftis,amp; ego reficia uos.Tolli te iugü meu fuper uos, amp;nbsp;difcite à me quia mitisfum amp;nbsp;humilis corde 29.28 amp;76. 41 amp;nbsp;77-^5 ^ 86.15 amp;nbsp;87.11.51 amp;nbsp;88.25 amp;nbsp;89.52. 57amp; 91.8 amp;nbsp;95.56 amp;nbsp;lOO.ÓÓ amp;nbsp;IOI.54 amp;nbsp;1021 47 amp;104.9 amp;I05.6 amp;nbsp;109.11 amp;nbsp;117.20 amp;nbsp;118. 4Sn55-4amp;:i48.52 amp;i50.56amp;i5r.8 amp;nbsp;162; 55 amp;nbsp;180.52 amp;nbsp;195.45 amp;nbsp;200.56 amp;nbsp;229.17
12 Mifericordiamuolo 151.15 Filius hominis eft Dominus fabbati 44-44 Qui dixe rit uerbum in fpiritum fanélum 76. 60 amp;nbsp;127-59 Autfacite arborem bonam 152.52 amp;155-1 Ex fruftu arbor cognofcitut 124. *7 Quoinodopoteftisbonaloqui, cümfi tis mali 74.15 amp;nbsp;yj.p Bonus homo de bo no thefauro profert bona 125.60 De quo-cunqueuerboociofö reddent homines ra-tionemin die iudicij 80.45 amp;nbsp;124.28 amp;nbsp;219. 58 Exuerbis tuis iuftificaberis 95. 12 Quemadmodum enim fuit Ionas in ucntre ceti 26.19 amp;41.15 amp;nbsp;51-41 Pœnitentiam egerunt ad prædicationcm lonæ 147. 52 Aflumit alios feptem nequiores fe 69. i amp;
. 7^-7 Qui facit uoluntatem patris mei, i-pfe intrabit in regnum cœlorum 81.20
15 Parabola de femine 192. 61 amp;nbsp;200.27 amp;nbsp;201.15 amp;nbsp;202.5 amp;nbsp;181.58 amp;nbsp;inde. nbsp;nbsp;nbsp;Qui ha
bet auresadaudicndum,audiat 51.44 Vo bisdatumeftnoflemyfteria 92.55.50 amp;nbsp;179. 48amp;189.7 Quia uidentes non uident 185.5 ^ 261.42 Incraflatum eft cor populi huius 127.5 Veftri beati funt oculi,quia uident 178.46 Multi prophete cupie-tunt audire quæ uos auditis, amp;nbsp;non audiue runt48.50 QuiuerbuinDeiaudit 27.59 Sermonem regni audit 28.19 Cum quis audit,amp; non intelligit uerbum 115.11 Qui feininatus eft in fpinis 177.15 Qiii in terrain bonam feminatus eft 175.42 Parabola de zizanijs 172. 49 amp;nbsp;185.16 Venit Ïhi-inicuseius,amp; fuperfeminauit zizania 70. (2 amp;nbsp;181. 55 Qm feminat bonum fernen, «ft films hominis 28.47 Fulgcbunt iufti
B X.
ficutfol 96.1 Propterea omnis Scriba do ftus ad regnum cœlorum 84.40 Non c-diditillisuirtutes multas 121.49
14 Modicçfidei,quiddubitafti^n8.61 Ve-rè filius Dei es 41.47
15 Curuos tranfgredimini mandatum Dei 79.55 amp;nbsp;85.7 amp;nbsp;24. 54 Propter traditio-nemueftram 208.15 Vos dicitis, quicun-que dixerit patri aut matri 128.40 Munus quodcunque ex me tibi proderit 212.28 amp;nbsp;229.54 Fruftra colunt me 126.44 amp;nbsp;128. 18 amp;nbsp;156. 59 amp;nbsp;157. 8 amp;nbsp;195. 25 amp;nbsp;208.16 amp;nbsp;261.50 Excorde exeuntcogitationes ma Isé 75.8 amp;nbsp;75.15 50. 57amp;76. 4amp;80. 49 amp;nbsp;81.56 SC125.27 Nifi ad oues perditas do-muslfrael 88.29amp;99.10 O inulier,ma-gnaeftfidestua 117.5 amp;nbsp;118.54 8^121.58
16 Quid cogitatis inter uos modicæ fidei 119.1 Tu es filius Dei uiui 56.50 SC41.50 amp;nbsp;145.44 amp;nbsp;415.60 Caro amp;nbsp;fanguis tibinó reuelauit 75.5 Sed pater meus qui incœ-lo eft 115.57 Super nanc petram ædifica-bo ccclefiain meam 55.4 amp;nbsp;171.58 amp;nbsp;174.55 amp;175.5amp;t85.i5 Porte inferorum 175.42 amp;nbsp;185.21 amp;nbsp;191.18 nbsp;nbsp;Ego dabo tibi claues 15Ó.60 amp;i57.47amp;t58.5iamp;i59.59 amp;160.55 amp;nbsp;178.61 Oportet me ire Hierofolymam 51.27 Abfit hoc à te Domine 258.2t Va-i de poft me Satana 70.48 amp;nbsp;76.24 amp;nbsp;120.591 amp;nbsp;414.57 Scàndalum es mihi 210.12 Si uniuerfum mundum lucraretur 200. 51 Quam dabit commutationem homo pro animafua^ 225.45
17 Moles amp;nbsp;Helias apparent 215.5 Hun« audite 126.51 amp;nbsp;175.44 amp;nbsp;175.1 amp;nbsp;179.54 amp;nbsp;180.54 amp;nbsp;116.57 amp;nbsp;415.5 Filius hominis à mortuis refurget 42.58 Dico uobis, He-liamiain ucnifle 228.55 O'generatioin-credula,quoufque uospatiar^ 175.25 Si habueritisfidcmficut granuin finapis 120. 27 amp;nbsp;121.42 Hocgenusdæmonijnoneij-citur nifi per orationé amp;nbsp;ieiunium 71. aSSe 146.55 DidrachmaChriftusfoIuit 251.51
18 Etefficiaminificut pamuli I55.10 amp;nbsp;162; 54 Qui ^e humiliaueritficutparuulus iftt 104.20 amp;nbsp;105.8 Vnum de pufillis qui in me credunt 122.41 amp;nbsp;116. 54 Necelfecft utueniantfcandala 208.40amp;210.22 Angeli eorum in cœlis 66.26.57 amp;nbsp;67.10 Vo nit enim filius hominis feruare quod perle-rat 29.29 amp;nbsp;51.8 amp;nbsp;88.55 amp;nbsp;97.5 amp;nbsp;98. ti amp;nbsp;105.11 amp;nbsp;118.2 Vt pereat unus de pufillis his 154.61 Si peccauerit in te frater tuus 158.10.56.55 amp;nbsp;160.25 nbsp;nbsp;nbsp;Si duo ex uobisi
confenferint fuper terrain,de omni re, quâ-cunqucpetierint,fiet illis à pâtre meo qui in cœlis eft 127.56 amp;nbsp;140.25 Sc 142.50 amp;nbsp;1574 15 Vbi duo uel très congregati funt in no mine meo 157.14.59 amp;nbsp;192.59 Ibi fum in medio eorum 54.45 Nó dico tibi fepties^ fed feptùagics fepties 109.9 amp;nbsp;’4î'?î amp;nbsp;1^0. 50 Serui debitoris typus 194.19 amp;nbsp;225.5^ Decern millia talentoru 251.55 Mifertus dqininus ferui illius 102.8 amp;nbsp;107.25 Si no remiferitis fuo quifq; fratri deliéla 124.56
19 Deus fecit hominem âb initio 72. 5^ r 2 Ërwnf
-ocr page 238-|
LOCORVM SCRIPTVRAË £rût duo in catne una 211.15 amp;nbsp;indé. Quod Deus coniunxit, homo nonfeparet 212.45 ^ 129.27 amp;nbsp;229. 27 Sunt eunuchi 215,17 Sinite paruulos ad me ucnire 155,2.12 Nullus eft bonus nifiunus,nempe Deus 55.51 Omniahæeferuaui à iuuentutemea 85.19 Si uis ad uitam ingredi 81.8.49 amp;nbsp;82.21 amp;nbsp;95.50 amp;nbsp;155-52 Triftisabiuit 84.12 Quia habebat multas pofTefsioncs 177.18 Qui reliquerit pattern uel domum propter namen meum 198.16 amp;nbsp;199.27 amp;nbsp;174.55 io Opcrarij inuinea 172.55 Filius hominis tradetur gentibus,Slt;c.amp; tertia die refur get 51.50.42 ^59.44.46 Materfiliorum Zebedsi 185.59 Poteftis calicem bibere 152.58 Calicem quidem meum bibetis 201159 Principes gentium dominantur 215.41 Qyi uult inter uos magnus effe, fit uefterminifter 271.25 21 HofiannafilioDauid 45.4 Domus inca domus precationis eft 259.10.48 Vos feciftislpeluncamlatronum 200,61 Si ha bueritis fidem 119.25 amp;121.41 amp;nbsp;126.8 Et omnia quæcunque petieritis,in deprecatio ne crcdentes,accipietis 159.45 amp;nbsp;140.25 Parabola de duob. filijs 175.52 De dno uineç amp;nbsp;agricolis.ibid.amp;262.5o Pœniten tia motus abijt 148.17 Publicani amp;nbsp;mere-trices prsecedentuos 104.14 amp;nbsp;226.42,45 Vos uidentes nee pœnitentiam habuiftis 148.16.58 Venit ad uosloannes in uia , iufticiæ 95.42 Lapidem quem reproba-uerunt ædificantes 147.56 Et dabitur genti facienti fruftum 172.52 22 Parabola de nuptijs 87.58 amp;nbsp;195. 45 amp;nbsp;196.51 amp;198.19amp;2ii,55Sc 247.60amp;262.58 Rexmifsis exercitibus,perdidit homicidas 182.55 Quæftio de cenfu 257,14 Nu-mifma Chrifto porreftum à ludæis 251.11 Date quæ funt Cæfaris,Cæfari: amp;nbsp;quæ funt Dei,Deo 125.8 amp;nbsp;128.56.50 amp;nbsp;129.51 amp;nbsp;185. 61 amp;nbsp;195.56 amp;nbsp;210.1 amp;nbsp;215.40. 61 amp;nbsp;214.7.16 amp;426. 6 Sadducæorum dilputatio cum Chrifto 251.50 Sunt ficutangeli in cœlo 66.27 Ego fum Deus Abraham 216. 45 Diliges Dominum Dcum tuum ex toto cor de tuo, amp;c. 78.54 amp;nbsp;80. 2 amp;nbsp;81.2 amp;nbsp;84.1.25 amp;nbsp;125.50 amp;nbsp;125.5.52.55 amp;nbsp;150. 42 amp;nbsp;151. 4 Diliges proximum tuum ficut teipfum 145. 4 Cuius filius eft Chriftus ;■ dicunt ei,Da bid 228.50 Dauidinfpiritu uocauiteum Dominum 24.16 amp;nbsp;60.56 Sc 61.29 Sc 65.40 25 Secundum opera eorii nolite facere 195. 59 Dicunt enim, Sc non faciunt 128.28 Alligant oneragrauia 200,25 Sc 229.46 Sc 259.27 Dilatant phylaéleria fua 150.51 Vnus eft pater uefter,Sc unus magifter 174. 57 Magifter uefter unus eft Chtiftus 48. 28 8c 52.9 Vçuobisferibæ 104.5 6 Sc 159. 4 Quia clauditis regnum cœlorum ante homines 127.15 Sc 151.57 Sc 177.22 Sc 224.16 amp;nbsp;250.12 Sc 251.15 Comeditis domos uidua rum 250.50 Sc 261.5 Decimatismetam85. 2 Sc 155.41 Sc 259.16 ludiciu, mifericordia, fidem 115.5 Hæc oportet facere. Sc ilia non emittere 151.18 Mudapnusquod intrapo eulum eft 80.54 Sc 125.56 Ornatis mens/ mentaiuftorum 96.2 Vfq;ad Zachariah filiumBarachiæ 14.40 Quoties uolui fi, Iios tuos congregare 55.2 Sc74.5 Etuolu-ifti 152.12 Sc 171.40 |
24 Concio Chrifti de fignis finis feculi 215, 26Scinde. Tunc tradentuosintribulatiu né,Sc Occident 195.48 Eritis odio omnib. 209.49 Quiperfeuerauerit ufqs adfinem, faluus erit 120.58 Prçdicabiturcuangeliû regni in uniuerfo orbe 88.51 Sc 89. 60 Cu uideritis abominationem 205.57 Sc 2O7.i(gt; Orate ne fiat fuga 140.56 Fugiant ad mo tes 207.52 Ecce hie eft Chtiftus,ecceillic, nolite credere 179.15 Sc 180.40 Sc i8t. 45 Sc 206,12.52 Sc207.25.54. 40.58 Si dixerint uobis,Ecce in delerto,nolite credere 126.57 Ecce in penetralibus, nolite credere 112.52 Er dabuntfigna magna 202.42 Sc207.5.26 Mittet filius hominis angelos fuos 6Ó.55SC 67.56 De die ilia Sc hora nemo fcit2i!i.27 Vigilate,quiancfcitis qua hora fit uenturuS Dominus 220.60 25 Parabola de uirginib. 185.14 Sc 218.56Sc 221.42Sc225.61 Detalcnto 222.1 Euge fcime bone 155.59 Filius hominis uenicC in maieftate fua, Sc iudicabit gentes 453 Proceftus extremi iudicij 219.20 Sc 224.4quot; Sc 225.56 Venitc benedifti paths mei io8’ 52 Pofsideteregnum 91.42 Itcmaledi-di in ignem sternum 74.568c 76.20 amp;81. 50 Qui paralus eft diabolo Sc angelis eins 65.44 Ibunt hi inighem çternum 104 57 luftiautem inuitamæternam 96,2 26 Vbicunqjprædicatum fucrit here euan-geliü 85.61 Triginta argéïei 251.45 Ces nantibus eis, accepit lefus panem 161.58 Sc . 252.58 Sc450.5 Hieeftfanguisnouitefta-menti 96.17 amp;nbsp;100.48 Sc 105,27 Sc 168.41 Patertranfeatà meealixifte 56. 9 Vigif* te Sc orate,ne intretis in tentationê 140.51 Sc 200.42 Spiritus quidem promptus eft 59.25 Qui gladium accipit,gladioperibit 129.7.25 amp;nbsp;186.16 Sc 190.47 Sc 194.5 Sc 215-5® Duodecimlegiones angelorü 66.20 Se-denté à dextris uirtutis Dei 59.47 amp;44. ^ Egrclfus foras Petrus,fleurt amarè 149.42-60 SC150.25 27 Saluatemetipfum 97.29 ClainansuO ce magna emifitfpiritum 59.2 28 Erat afpeduseius ficut fulgur 66.50 ^' untes docete omnes gétes, baptifantes eos in nomine paths Sc fily Sc fpihtus fanfti 54' 5.52.SC 56.54 Sc 54.2 Sc 60.4 Sc 61.60 Sc 150-10.55 ^ 154.12 Sc 171.50 Sc 172.57 Sc 175.44 ^ 174.18 Sc 178.29 Sc 182.20 Sc 188.46 Sc 189.« 81191.49 Ecceego uobifcü fum oib.dieb. üfqj ad eófummationé feculi 54.40 Sc 6^.l^ Sc 155.21 Sc 172.5 Sc 178.45 Sc 185. 14 Sc 191.17 Sci92.io,28 SC199.24 Sc.200.41 SC215.19 •j Marei i Euangeliu lefu Chrifti,filij Dei 41-55 Sc 86.50 Prçdicans baptifmü pœniten-tiç 147.49 Sc 149.8.52 Sc 154.15.49 Sc 155.55 Sc 156.45 Prçdicâs euangeliu regni 86.25 Pœnitentiâ agite, Sc crédité euâgclio 29.17 Et crédité euangelio 86 5 Sc 88.12 SC105.2S2 |
|
1 N D «5.11 amp;nbsp;148.8 Sc i5fO3lt;î.ÿ5 l Quis poteft peccata dimittere,nifi folus Deus 98.55 Filius hominis habet potefta-tédimittendipeccata 159.45 Nonueniuo care iuftos 106.7 Filius hominis eft dominus fabbati 55.14 } Cum fponlus ab eis auferetur,tum iciuna-bunt 150.50 5 Legioeftnomen men 68.60 Siuelue-ftimentu eius attigero/alaa ero 97.50 No litimere,tantuincrede 119.2 6 Nópoteratibiuirtutéullamedere 121.47 Sciens eum iuftum amp;nbsp;fanftum efle 94.57 Emainus ducentis denarijs panes 251.22 Quotquot eü tangebant,falui fiebant 97.51 7 ^inbaptifcntur,non comedunt 152.55 9 0' generatio incredula 120.2 Si potes credere,omniapofsibilia credenti 115.51 amp;nbsp;n9.8amp;i2o.4amp;i2i.59 Credo Domine,ad-iuuaincredulitaté mea 115.49 amp;nbsp;120.5 Qui fufceperitparuulumin nomine meo 155.54 Vermiseoruinnon mörietur 225.58 10 Quàin difficile, qui petunias habcnt,in-trantinreenûDei 177.20.52 Quàm difficile ingrediregnû Dei diuitibus 122.16 Fi des tua te faluu fecit 97.12 amp;nbsp;98.44 Sc 115.20 amp;n6.2iamp;ii7.'j? H HaberefidéDei 115.55amp; 125.19 Quinon hæfitauerit in corde fuo 119. 28 amp;121.4iamp; 122.25amp;126.8 Credite,amp;eüenient uobis 116.22 Crédité quodaccipietis 159.60 12 Generatioprauafignupetitn9.58 Erra tis,ncfcicntes feripturas 25.44 *5 Concio Chrifti,de fignis extremi diei 215^ 56 Tradentuosin concilia 207.4 Dominus domus 55.14 In oês gentes oportet prædicari cuangeliû 90. i amp;: 171.51 amp;nbsp;172.58 amp;175.4Ó Scd fpiritus patris ueftri 62.15 Qualesnonfuerunt initio creaturat quain condiditDeus 64.15.18 Videte,uigilate: nefcitis enim quado dnus uéturüs fit 221.14 14 Quarehocunguentunonuenijt treccn-tis denarijs 251.18 Pater, trafeat à me calix ifte ^6.9 •6 A quafeptemd^monia eiecerat 68.21 amp;nbsp;69.5 Viderintiuuenéfedenté 66.44 Ite in mundü 54.8 amp;nbsp;102.54 ^ i°F ^4 P^ædi cate cuangelium omni creaturç 27.20.57 amp;nbsp;54.51 amp;nbsp;86.41 amp;nbsp;87.52 Sc 88.52 amp;nbsp;90.5 amp;nbsp;118. 15 amp;nbsp;126.54 amp;nbsp;149.4 amp;nbsp;151.9 amp;nbsp;154.15 amp;nbsp;171. 52 amp;nbsp;172.59 amp;nbsp;175.47 amp;nbsp;188.55 amp;nbsp;19 t. 49 Sc 192.50 amp;nbsp;226.51 Qui non crediderit, con-demnabitur 74.54 Qui crediddritSeba-ptifatus fuerit 97.14 amp;nbsp;115.15 Sc 115,44 amp;nbsp;117. 41 Sc 154.24.54 amp;nbsp;155.29 Signa eos qui cre diderunt,hæc fequentur 185.26 ^Lucç i Sacerdos deuice Albia 25^. 59 Èrat amboiufti 95.56 Etiniuftificationib.Dni fine querela 94.57 Ego fum Gabriel,qui adfto 66.58 Multos finoru Ifrael conuer-. tctaddnmDeûfuû 148.5 Quianócredidi ftiuerbismeis,eris mutus 112.45 Miffus eft angelus Gabriel 66.55 Angeli Gabrielis falutatio 274.15 Sc inde. Aue gratia plena 96.41 Eccecôcipies in utero, Sc paries film 42.29 Etregnieius nóeritfinis 184# |
47 Filius altifsimi uocabitur 41.41 Spirif tus fanftus fuperueniet in te 54.48 Sc 55.19 Sc 57.27 Sc 61.45 Quodnafceturex tè fan-élüuocabituffiliusDei 75.51 Non eritim pofsibile apud Dcu omneuerbü 51,55 Sc 54.' i Benedidus fruflus ùêtris tui 45.24 Ma giificatanimamea Dominum 52.21 amp;nbsp;55,4 xultauit fpiritus meus 59.10 Beata me di centoés genres 172.40 Depofuitpotétes defede 106.4 Humiles exaltauit 105.10 Efurientesimplcuit bonis 104.21 Sic dns Jocutus eft ad patres noftros 24.22 Sc 28.58 Sc 45.21 Sc 89.19 Vifitauit Sc fecitredéptio né plebis fuç 50.58 Qui in tenebris Sc umbra mortis fedent 90.25 Erexit cornu falu tis 92.8 Quilocutuseftperosfandorii^ phetarii fuoru 24.20 Sc 28.'57 Sc 45,25 Sc 89. 20 Vtfinetimore feruiamusilli 91,48 Sc 94.46 Sc 108.7 Sc 124.4 ^IJ2’48 Saluté ex mimicis noftris 91. 51 Sc 97, ló Sc 107.17 Sc 194.59 Scientiafalutis 92.42 Sc 97.19 Iri remifsionépeccatorum 90.52 Per uifccra mifericordiç fuç 100.i In uiam pacis 91.21 2 Paftorühiftoria284.54 Euagelizotiobis gaudiü magnu 85.50 Sc 91.5 Natus eft nobis faluator 45.45 Sc 67.44 ^ ^T-JS Gloria in altifsimis Deo 67.49 ^ 9*'5? Secu-dum legê Moifi portauerunt eü Hierofoly-ma 77.42 Sc78.25 Simeonis hiftoria56o. 60 Efliomoifteiüftus 96.5 Simeonisde Chriftouaticiniu 196.20 Sc 208.45 Sc 285. 56 Salutaretuüparafti ante facie tui 172. 41 Lumen ad reüelationé gentium 172.16 Tua ipfius anima 201.18 Chrifti pueri cl doélorib.difputantishiftoria 292.8 Opor tetmeéfteinhisquae patris mei funt 58. ij Et gratia Dei erat in illo 96.45 5 Bajjtifmûpœnitentiçinremifsionc pecca 1011196. 22 Securis adradicépofitaefti56. 2 Qm habet duas tunicas, det nó habenti 129.54 Genealögia Chrifti 279.18 4 lefusplenuslpiritufanfto 61.55 Spiritus dnifuperme 241.6 Mirabantur in uerbis gratiç 92.15 Sc 96.46 Oportet me etiâ al ij s ciuitatibus euangelizare, quia ad hoc mif. fus fum 52,10 5 Homo peccator fum 161.2 Quis poteft peccata dimittere,nifi folus Deus ? 98.55 6 Faftueftin fabbato fecundoprimo 244; 54 Dominus Sabbati 55.14 Beati q nüc fletis 199.45 Væuobis qui ridetis 126.14 Nerefiftatis malö 200.50 Diligite inimi-cosueftros 125.55 Sc 128.55 Eftote miferi-cordes 124.2 Sc 145.58 Date,Scdabituruo bis 155.50 Sc 146.40.54 Omni petentite tribue 128.60 Quiaudiuit, Sc non fecit,fi-milis eftuiro 1Ó8.59 ƒ Filijuiduç hiftoria 248.47 Remittutür tibi peccata 101.7 Sc 117.1 Fides tua te faluü fecit 97.12 Sc 98.44 Sc 111.57 amp;nbsp;“F ^° ^ “^* 21 Sc 117.7 8 Adtépus credunti22.28 ’Seméeftuerbu Dei27.6o MatermeaScfratresmei funt, qüi uerbü Dei audiunt 125.51 Crede tatum, amp;nbsp;falua eris 115.55 Reuerfus eft fpiritus pu ellæ 59.0 f 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 Nolitcï |
LOCORVM
9 . Noliteprohibere 246.54 Nefcitis cuius fpiritus eftis 59.42 Filius hominis nó uenit aias perdere, fed feruare 97. 6 Venir filius hols quçrere amp;nbsp;faluare quod pericrat 45.49 Mifitangclos ante conipeftumfuum 65.40 ïo Dignuseftoperariuscibofuo 191.4 Edi teamp;bîoitequæ apudeos funt 20S. 5 Qui uos audit, me audit 29.15 amp;nbsp;12K. 5 amp;nbsp;172.2 amp;nbsp;174.45amp; 192.ii QuiuosIpernit, me fper-nit 128.218e 199.4 Gaudete quod nomina ueftrafcriptafuntih cœlis 91.45 Exultauit inipiritiilcfus 61.56 In lege quid fcriptû eft 77.26 Diligas Dhm Deû tuû 125.50 amp;nbsp;125.5. 55 amp;nbsp;150.42 Hoc fac, amp;nbsp;mues 81.14.50 Sc 82. 20 Sc 95.51 Volensiuftificare femfum 85.21 Sc 95.14 Sc 15Î. 9 Vnum eft neceftarium 151,9 ii Domine aoce nos orarc 158.26 Quanto magis pater uefter cœleftis dabit fpiritu S. petentib. 62.58 Sc 65.29 Sc 90.55 Sc 140.48 Qui non eft mecû,contra me eft 76.25 Qui no colligit mecu,dilpergit 144.57 Qui au diunt,Sc cuftodiût 125.55 Date eleemofynâ, Sc omnia uobis mundaerunt 128.26
j2 Timete eü qui corpus Sc animam perdcre poteft 125.50 Omne peccatum remittetur nominib. 76.60 Cauetc ab omniauaritia 150.4 Sc 147.15 Confidcrate coruos 141.41 Nolitimere pufille grex 177.52 Sc 199.41 Sintlumbiueftriprçcinéli 221.18 Baptif-mobabeobaptifari 152.44
15 Nifipœnitentiâegeritis 147.55 Sc 150.19 SC152.4 Confcftimereélaeft,8c glorifica-bat Deum 126.51 Difcedite à me oinnes operarij iniquitatis 55.54
14 Cum inuitatus fueris ad nuptias 249.61 Voca pauperes,debiles 155.52 amp;nbsp;146.45 Re tribueturtibi inrefurreélione iuftorü 146. 56 Parabola de recufantib.ad cœnâuenire 177.8 Sc 178.54 Vxoré duxi, Sc ideo nó pof fum uenire 212.6 Nemo uirorûillorû qui uocati funt, guftabit cœnam meam 108.55 Si quis uenit ad me,Sc non odit pattern 176.
47 Sc 195.52 Sc 200.20
15 De drachma perdita 251,27 Gaudiucrit cora angelis Dei fuper uno peccatore pœni tentia agéte 67,8 Sc 88,55 Sc 104,5 Sc 108.25 Sc 109,12 Sc 147.56 Sc 151.50 Typus de filio prodigo 247.61 Sc 252.12
16 Facitc uobis amicos de Mamona iniquitatis 147.5 Qui iuftificatisuos corahoibus 95.16 Narratio de diuite Sc Lazaro 140.10 Sc 214. 55 Sc 225.12 Sc 40.50 Etportabatur ab angelis in finu Abrahç 67.52 Habet Mo fen Sc jpphetas 25.42 Sc 28.55 ^* 5^^ ^^ *”°*' tuis ierit ad eos,pœnitentiam agent 147.57
17 Dicens:Pœnitet me,remitte mi 147.60 amp;nbsp;161.21 Dne adauge nobis fide 115.47 Sc uo. 52 8c 175.50 Serui inutiles fumus 85. 26 8c 102.29 amp;nbsp;154.12 Sc 161.5 Leprofinouénóre uertutur ad Chriftu 250.54 Nóne decé mü dati funt:' 144.40 Nouem ubi funtf 127.25 Nó uenit regnu Dei cum obuerfatione 102. 24SC17Ó.14 Sci86. t9Sci95. i6Sc2o8.19
18 Oportet femper orare, nee deficere 200. 60 Erat in ciuitate quadam iudex 141.50. Deus facit uindiéla eleftoru 145.25 Qui in
SCRIPTVRAE fecófidebattan^iufti 95.49 leiunobisirt fabbato 244.49 Oeus propitius efto mihl 159.55.548cióo.6oSci6ï.ii Defcenditiuft/ ficatus indomüfua 90,40 Sc95,19 Quife humiliat,exaltabitur 105,9 8e 150.22 Qui fe exaltat,humiliabiturioó.5 Eteófummabö turoiaqfcriptafunt per prophetas de filio hols 24.46 Erat aut uerbü iftud abfcondt tü 175.20 Fides taa te faluam fecit 97.12 amp;nbsp;98.44 Sc H5.20 Sc 117.7
19 Venitfilius hols faluare quodpen'erat5r. 8 Sc 89.55 Sc 95.55Sc 98.11 Sc 99.25 Sc 101.58 Sc 104.12Sc105.il Sc 148.47 Eo quód non cognoueris tempus uifitationis tuæ 50.55 ^74-44
21 Duo æra mittebat mgazophylaciunn.« Sc 251.59 De fignis extremi diei 215.57 Sc in de 21Ó.25 Ego dabo uobis os 8e fapientiaiir 199.12 Inpatiétiaueftra pofsideteaiasue-ftras 200.49 Ne grauétur corda ueftra era pulaSc ebrictatci29. 42 Vigilateomni tempore orantes 140 .59
22 Intrauit in ludam fatanas 68.20 Sc 69.5? Hoc eft corpus meu 168.40 Hoc facite in mei cómemorationé 128.2 Sc 162.15 Sc 174' 20 Vosaütnonfici84.ioSc2O7.i Vose* ftisqui permanfiftis mecû 190.54 Etego difpono uobis regnu 91.46 Ecce fatanas expetiuituos 70.28c74.20 RogauijpK» ne deficiatfides tua 115.50 Sc 150.56 Sc201. 25 Et tu aliquado cóuerfus,cófirma fratres mos 148.4 Vendat tunica,Sc emat gladin 190.50 Patcr,tranfeatàmecalixiftc 56.10 25 Nolite fiere fuper me 51.50 Pater dnnit-te cismefciût.n.quid facial 98.40 Sc 142.52 Hodie mecû eris in paradifo 55.16Sc74.57 Sc 98.51 Sc 108.50 Sc ii2.51 Sc 160.9 Sc 184.25 8e 551.15 Pater in manus tuas cómédo fpiri-tum meum 5Ó.11 Sc 59.4 Verè hiclioino iuftus erat 94,55
2^ Ecce duo uiri fteterunt fècus ülas 66.40 Tardi ad credêdû corde oîbusn5.i5Scii9^ 16 Exiftimabâtfefpiritûuiderc 59.45 Vi dete manus meas 45.56 Spiritus carné Sc olTanó habet 59.57 8e 66.14 Quodnecefle. foret impleri oia q fcripta funt in lege Mof, Sc,pphetis Sc pfalmis de me 26.15.45 Sc77. 28 amp;nbsp;106.51 Sic fcriptû eft, 8e fic oportebat Chriftüpati 24.56Sc51.54 Etprædicariin noie eins pœnitentiâ Sc remifsioné peccato rû29.18Sc84.16.56Sc86.51 Sc90.lo8e 96. 25SC101. 61 Sc 105.22 Sc 105.5Sc148.il. 50 Sc 149.5.51 Sc 150.54 Sc 159.55 Sc 169.60 SC171. 55 Sc 175.49 Sc 174.51 Sc 178.25 Se 188.25.56Sc 191.46 Sc 192.50 Vos eftis teftes Sec. 189.54 gyloan. i In principio erat uerbü 59.57 81272.
48 Etuerbüeratapef Deû59.58 Deuserat uerbum 59.6 Sc28.5 Sc 56.55 Omnia peri-pfum fada funt 40.54 Sc 64.15.22 Sc 66.24 Sc 68.55 Sc 72.42 Lux in tenebrislucet 52. 54 Hicuenit in teftimoniumii4.5 Vtoés crcderétperillüii5.i4 Sc 122.59 Eratluxu® ra 57.42 Müdus per ipfum factus eft 64.24 InjppriauenitScc.4.24Se50.55 Quotquot aüt receperût eû 105.45 Sc 176.16 Dédit eis poteftatem filios Dei fieri 54-17 Sc 55.14 Sc 50.45
-ocr page 241-|
^o.^çSeïoj.îjSen^.^Scijo.^.50 amp;nbsp;174. zy His qui credunt in nomen eius 125.2 Qui non exfanguinibus,amp;c.io2.ióamp; 115,61 Sed ex Deo natifunt 75.60 amp;nbsp;148.58 Ver bû caro faétum cil41.56 amp;nbsp;4;.7 amp;nbsp;57.55 Et habitauit in nobis 54.45 Plénum gratia amp;nbsp;Ueritate 92,26 amp;nbsp;96.55 Ante me faélus eft 40.11 amp;41.42 Deplenitudine eius omnes aceepim» 95.58 amp;nbsp;98.47 amp;nbsp;100.24.59 amp;nbsp;102 48amp;107.10amp;H8.5amp;154.15.55amp;194.56 amp;nbsp;^ÿî'i?^ 549-4'^ Gratiam pro gratia 54. ’5 amp;nbsp;90.56 Lex per Mofen data eft 77.55 amp;nbsp;79-60 Gratia autem amp;nbsp;ueritas per Chriftû fada eft 87.19 et 89.46 amp;nbsp;90.54 amp;nbsp;92.27 amp;nbsp;95.2.51 amp;nbsp;96.56 amp;nbsp;98.15 amp;nbsp;loo. 22 amp;nbsp;169.47, amp;nbsp;295.16 amp;nbsp;549,40 Deû nemo uidit un-quam 548. 57 Vnigenitusquieftinfinu ^tris 28.49 amp;nbsp;40.2.58 amp;nbsp;52.14.24 amp;nbsp;55.16 ^56,41 amp;:87.i4amp;:92.49amp;275.2amp;295.9, Legatioludæorum ad lohannem 297.48. Quis es tul' 454^ Cuius non fum dignus ^14'D Ecce agnus Dei, qui tollit peccata mundi 26.20.48 amp;nbsp;57.15 amp;nbsp;47.44amp; 50.55 et 5i9-^3'52 amp;nbsp;54-8 amp;nbsp;58.17 amp;nbsp;75.14 amp;nbsp;75.14. 44amp;79- 2 8e 87.58^88. 48 8^89. 25 amp;nbsp;95'17 ^ 9^'2'i4 Sc 99.55 amp;nbsp;100.27 amp;nbsp;102.49 amp;nbsp;107.2 amp;nbsp;118.1e amp;nbsp;154.51 amp;nbsp;151.5 amp;ió8.55 et 169.15.24.48.55 amp;nbsp;195.H amp;nbsp;201.55 amp;nbsp;270. V ^.^71'7amp;295.i2amp;297.56 8c 549.47 Vi diwiritum fanctum 549.29 Mifitmeba-ptifare aqua 155.49 Super qué uideris fpi-titumdefcendentem 54.54 8e 60.25 Bapti fabitfpiritufando 65.4 QuemfcripfitMo les inlege amp;nbsp;Propbetis,inuenimus Mefsia. ^4'50 et 47.58 Cu efles fub ficu,uidi te 44^ 56 Tu es filius Dei,tu rex Ifrael 48.4 Et an gc.osDeiafeendentes 67.4 Nuptiarûin CanaGalilçæ hiftoria 247.54 Se 249.27 Sc 298.21 Credidenit in eu difcijjuli 105.45 Se 122.42 amp;nbsp;i25.7Multi crediderut in noïe eius 125.5 lefus nó credebatfeipfum eis 112.59 J ScimusquôdàDeoueneris magifter 48. 12 Nemopoteft hæcfignafatere 204.40. hifiquis renatus fuerit ex aqua Se fpiritu 61,59 ^ 75'18 Sc 75.2 Se 114.1 Se 226.29 ^ 151 57 amp;i55'25.46 Se 754.20.25.40 8ei55.8.51. 45 Se 185.17 Sc 192.51 Quod natü eft ex car ne,caro 01175.4 Se75.4-55 8c 154.59 Se 155.55 Quod natü eftex fpiritu,fpiritus eft 62.50. 8C65.41 Spiritusubiuultfpirat 58.60 Ne mo afcertdit in cœlum 40.16 Filius ho minis qui in cœlo eft 44.49 Sicut Mofes exaltauitferpentem 26.20 Sc 51.57 Se 98.15. Sc 99.25 Se 100.55 Qüi creditin me,habetui tamæternam 54.11 Se 101.4 8e88.8 Se 89.51. Sic deus dilexit müdü 27.40 Sc 29.50 et 56. 1.57 Sc 58.16 Sc 41.24 Sc 50.28 Se 51.47 Se 86. lóSe87.45Sc89.59Se90.14Se 95,58 8c99. 50 Se 100.57 Se 101.17 Se 102.50 Se 115.50 Se 118 12 Sei54.5i Sc 170.2 Vt omnis qui credit in eü, habeat uita æternâ 105.46 Se 115.15 Sc 122 45 Sed habeat uita æternam 169.40 Nó mifitDeusfiliü fuûinmundum 97.7 Qui creditin me,nó iudicatur 107.47 Se 115.45 Sc 118.42Sc 194.58 Quinó credit,iaiudica tus eft 121.61 Si 122.45 ^ 158.59 Sc 219.61 Sc |
E X. 220.1 NÓ credidit in nomine unigenitiflij Dei 125.4 Dilexerfithominesmagis tene bras 126.1 Nó poteft homo fibi fumere qc^ 187.5 Qü? de terra eft,terrenaloquitur 549 58 SignauitepDeusueraxeft 115.28 Non dat ei Deus fpiritu admenfura 59.27 Sc 61. 52 Pater diligitfilm 54.58 Se 56.58 Se41.44 Qui incredulus eftfilio 126.16 SediraDei manet fuper eu 74.9 Quanqlefus nó baptifarct, fed difcipuli e-ius 155.57 Fons aquæuiuæ 92.11 Cûneqs in monte hoc adorabitis 142.45 Sc 144.27. 80176.25 Salusexludæiseft97.22 Vosa-doratis quod nefcitis 158.21 Se 144.7 Veri a-doratores adorabut patré in fpiritu Sc ueri-tatc 6 2.4 8 8015 9.14 Sc i4 0.i4Pater qrit tales Scc.158.41 Spiritus eftDeus 55.45S0 59.59 E-go füquiloquortibi 48.49 Multi credide runt in eu 114.12 Ipfi audiuimus Sc fcimus qgt; hic eft uerè faluator mudi 48.16 Sc 118.45 Nifi figna Sc prodigiauideritis 120.10 Credt dit homo fermoni 112.54 80115.618012 5.9 Angelus Domini defcendcbat 67.15 Eccé fanusfacfuses,iamnolipeccare 125.61 Ne quid detenus tibi cótingat 74-45 amp;nbsp;84.20. Pater meus ufq; modó operatur 55.56 amp;nbsp;59. 42 Nó poteft filius à fefacerequieq 56.59 Qmnonhonorificatfilium 12 5.5 9 8012 7. Sc 158.55 Qui uerba mea audit,amp; credit ei qui mint me,habet uitâ æternâ 87.50 So 105 15So 114.19 Etiniudiemnóueniet 107.50. Quado mortui audient uoeê filij Dei 54.50 Sicut pater habet uitâ in femetipfo, ita amp;nbsp;fi.-lius 40.18 Opera quç ego facio.teftimoniii perhibent de me 48.60 Scrutamini fcriptu ras 24.55 S025.41 amp;nbsp;28.54 Sc 106.59 S0175.24 Quomodo poteftis credereq gloria abin-uice accipitis 122.10.20 Qui accufatuos Mo fes eft, in quo fperatis 81.61 et 84.9 Si crede retisMofi 89.55 80112.56et 114.22 ®^ 122.55 Hic eftuerè jpphetaille, quiuéturuseftin mundû 48.18 Nolite operari cibü qui pent 164.40.54 80165.7.55 80166.167.168 Vt credatis in eum qué mißt ille 105.48 Sc 115. 57 Sc 125.52 Panis Dei eft, qui defcendit de cœlo 58.28 Qui credit in me,non fitiet unq 115.47 Omne quod dat mihi pater,uenit ad me,48.54 Venientéadmenó eijcio 118.9 Hçc eft uolutas eius qui mißt me Patris 41. 2680151.4 Vt omnis qui uidit film, Sc credit in eü 87.55 Sc 90.5 et 102,52 et 106.29 Nó ut pçrdâ,fed ut uitâ tribuâ 54.15 Ego refu-fcitabo eulu in nouifs. die 54.51 et 91.40, et 108.28 Nemo uenit ad me,nifi patertra-xeriteü 75.22 et 151.28 Omnes erunt dofti à Deo 149.2 et 180.5 Omnis qui audiuit à patre,etdidicit 114.26 et 192.48 Patré nó uidit quifq,niß is qui eft à Deo 58.48 Ego fum panis qui de cœlo defcédi 40.20 Si qs ederirexpanehoc 125.56 Ego dabo carné meâ jP mundi uita 169.15 Panis qué ego da bo,caro mea eft, 41 mundi uita 51.45 et 270. 22 Qü! editmeamcarnem,etbibitmeura fanguinem 105.29 In me manet, et ego inillo 107.57 Caro mea eft mundi uita. 201.51 Ego uiuopropter Pattern 59.25 r 4 Siuide- |
L 0 CO RVM Si uideritis filium hominis afcendenté ubi crat prins 44 50 Spiritus eft qui uiuificat. 62.40 et 167.55.59 amp;168.18 Caronó jpdeft quicq75.5 et 75.16 Verba quç ego loquor, (piritusetuitafunt 59.19 et 164.16 Ex hoe multi difcipulorü abierunt retro 209.5 Domine,uerbauite ærernæ habes 28.27 Se 92.21 amp;nbsp;167.51 Noscredimus amp;nbsp;cognoui mus,quod tu fis filius Dei 115.4 Se 118. 46. Vnus ex uobis diabolus eft 172.6t
7 Meâdoélrinanoneftmea 28.41Sc86.58 Mofesdedituobis legem 79.55 Et nemo exuobisferuatlegem 154.1 Ego ex Deo procefsi, acueni 58.24 Chriftus cuin uc nerir,nümquidplurafignafaciet 49.12 Si quis fitit,ucniat ad me 125.57 luftuin iudi cium indicate 146.6 Qui creditinme,flu mina de uentre eins fluent 115.48 Hoc di xit de fpiritu quern accepturi erant creden tes in cum 65.24 Nondueratfpiritus da-tus 61.5 Sc 65.42 Nuquid lexnoftraiudi-cathominem 5.78.12
8 InlegeMofes madauituobis 78.1 Quiue fti umfinepeccato eft, inittatlapidé 75.47 Vade,Scnoliamplius peccare 125.61 Sc 154. 44 et 149.11 Sci6o.io Ego fum luxmudi 52. 29 Sc 57.59 Qui fequiturme,nó ambulatin tenebris 125.25 Inlegeueftrafcriptuineft 78.14 Si non credideritis qudd ego fum, in peccatis neftris moriemini 48.51 Sc 74. 49 Sc 75.59 SC99.28 Sc 107.7 Sc 126.19 quot;^^f ^fif.^ ^,T' lt;9^1 A«?iä ift'ip 5^’4^ ^ 58.4® Eg^ quçaudiui à patre,hæc loquor in mundo. 28.42 Loquor ueritatem, quam audiui à Pâtre 52.11 Si nos manferitis infermone meo,uerè difeipuli mei eritis 105.14 Sc 126. 51 Sc 189.49 Sernus eft peccati 76.22 Sc 194 22.54 Si filius nos liberauerit, uerè liberi eritis 100.50 Sc 107.2 Sermo meus non ca pituos I02.2Ó Vosexpatre diabolo eftis. 75.57 Sc 74.55 Sc 176.27 Ule hoinicida erat ab initio 68.42 Sc yoi 41 Mendàx eft,Sc pa tereius 70.52 Siueritatemdico,quarenô creditis 114.27 Qui exDeo eft, uerbû Dei audit 28.1 amp;nbsp;127.2 Sc 175.55 eti74.47Vos nô auditis,quiaexDeonó eftis 181.40 Si quis fermonem meû feruaucrit 125.27 Non ui-debit mortem 107.52 Eft pater meus qui glorificatme 126.2 Abraham exultauit ut uideretdiêmeû t06.14.27Sc 175.50 Abraham uiditdiem meû 89.54 Sc 170.42 Sc 209 25 Antequâ Abraham elfet, ego fum 55. 15 SC40.22SC 49.27
9 Vt fi quis eum confiteretur,extra fynago-gam fieret 159.24 Peccatores Deus non exaudit74.il Sc 144.15 Sed fi quis Dei cul tor eft,hune exaudit 140.8 A' feculo non eftauditum 49.15 Credis in filium Dei:' 41.28 Sc 115.17 SCII4.41SC 125.1 Peccatûuci lirum manet 76.50
lo Alienum non fequûtur,fed fugiunt ab eo 126.42 Sc207.41 Ante me ueneruntfûtes Sc latrones 206.59 Ego fum oftium 117.20 Fur nô uenit nili ut furetur207.12 Ego fum paftorbonus 58.19 Sc 174.59 8c 198.52 Ani main meâponopro ouibus 51.48 Sc 98.20
S C R 1 P x V R AÉ
Sc 99.14 Sc 100.51 Sc 169.4 Sc2oi. 52 Sc 2jài 25 Adhuc alias oues habeo 172.42 Erit unumouilc 175.54 Oues mcæuocémeâ audmt 22.55 Sc 29.6 Sc 125.26SC i49.6Sci79‘ 19 Sc 180.52 Sc 189.50 Nemo rapieteas 199-20 Egouitamæternâdoeis 98.48 Ego nbsp;nbsp;|
Sepàterunumfumus 59.17SC41.50 FiliuS nbsp;nbsp;j
Deifum4t.11 None feriptû eft in lege uex [ ftra,Ego dixi Dij eftis 77.468! mihi nôuul tis credere,operibus crédité 48.61 Sc nz.5f
il Lazari hiftoria 248.58 Sc249.9 Sc418.57; Ego fum refurtedio 117.25 Sc 217.54 Qui credit in mc,etiamfi mortuus fuerit,uiuer. 54.52 Sc 105.49 Sc 107.54 Non morietuf inæternum 91.56 EgocrediditecfleChri ftumfiliumDei 48.20 Infremuitfpititu-59.50 Si credideris, uidebis gloriairtDei 119.21.47 Sc 121.52 CoHegeruntpontificeS 256.42 Vtfanél:ificarentfeipfosi68.^4' .
ii Suieumnoncognouerunt 125.60 Si quis mihi miniftrat,me fequatur 174.40 E* terclarificafiliumtuÜ56.819Sc857.16 P* ter clarifica me ex hac hora 159.16 Sciqt-26 Nuncprinceps mundi cijcieturforas, 51.10 Princepshuius mundi 70.60amp;7i' 17 Sc 72.20 Vbi cxaltatus fuero,omniatra ham ad me 98.19 Sc 169.52 nbsp;Duinlucem
habetis,credite in lucem 57.46 Sc 105.50 cc 125.15 Qui credit in me,non credit in me. 125.17 Qui uidet me, uidet eum qui unfit me 59.19 Egoluxinmundumueni 52.ii' 39 Oil? credit in me, in tenebris non ina-net 108. 15 Sc 115.50 Accepi in inandatis quædebcamloqui 52.12
15 Delotionepedum 249.55 Vosmundi eftis,fcdnonomnes 175.1 Vosuocatisme magiftrumac Dominum, Sc reélè dicitis. 55.11 Sc 254.26 Si ego uobis laui pedesi24 5 Sc 145.17 Conturbatus eft fpiritu 59. il-Quo ego uado, uos nó poteftis uenire 169. 12 Mandatum nouiim do uobis 174.42 In hoceognöfeerttomnes 124.18
14 Creditis in Deuni, Sc in me crédité 115.17 nbsp;nbsp;nbsp;‘ Sc 118.49 SC125.19 Vbi ego fum. Sc uos eri tis 50.57 Egoinpatre, Scpaterinme59* 16 Egofumuia, ueritasamp; uita 117.24-Sc 174. 60 nbsp;nbsp;nbsp;Qui uidetme, uidet amp;nbsp;pa^ tremmeum 54. 19 Sc 59. 20 Sc 40. 45. Sc41.52 Sc 125.48 Fgoexmeipfo nonlo-quor 28.45 Qni credit in me,operâqüæe-go facio,faciet 121.45 Si quid petieritis Pa trem in nomine meo 91.50SC145.25 Ego fógabó pattern, ScaliumParacletum dabit uobis 54.57 et 5Ó. 49 et 60.8.52 et 62.58 et 65.11 et 108.4 ot i5i‘56 et 19 9.14 Qné mun dus nonpoteftaccipere 65.15 Paracletuin dabit üobis,ut mancat uobifeum in æternu Ó2.52 Non felinquamuos orphanoS 65.19 Si quis diligitme, fermonemmeumfcnia-bit 57.15 Sc 90.58 et 105.19 et 107.60 et 125.
29 et 126.55 01175.59 01192.40 Etmanfio ncmapudeumraciemus 54.47 Parade-tus uos docebit omnia 62.5 et 179.58 «189* 40 «192.14 Pacemmeamdo uobis 54» 9 «91.1701107.58
15 Omné paimité nô ferenté fruébâ 124.55 ef 156.40
-ocr page 243-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 H D
15^. 48 Sicut palmes non poteft ferre 17 fruftum 151.56 Ego fum uitis uos, pat mites 58.25 Qui manet in me, 8c ego in Ülo,hic fert fruftum 152.41 Hicfertfru-Öum multü 192.56, Si manferitis in me 155.8 8c 140.9 Quodcunq; uolueritis pete tis,8cfietuóbis 108.15 8c 169.45 Inhoc clarificatus eft pater meus 124. 19 Vt gaudium meum in uobis maneat 107.5Ö Hoccftpræceptuin meu, ut diligatis uos inuicem 125.55 8c 154.41 Sc 145.22 nbsp;nbsp;Ma-
iorébacdileftionenemo habet 100. 9 Omniaquæ audiuiàpatremeo, notauo bis£06 24.45 8c 52.16 8c79.56 Vteatis, Sefi-uftumafferatis to8 10 8e 154. 45 8e 124.1 Si mundus uos odit 126.25 ^ *7^’7 8ci96,to Hæcomnia facient uobis,propter nomen meum 199.5 Si de mundo fuidetis 196.61 nbsp;nbsp;Quiequid petieritis
Pater, uenithora 159.17 Hxc eftuitâ xterna 52.60 Se48.55 Sc87.56 Sc 116.40 Sc 178.20 Ego te clarihcaui fuper terra: 52.17 Pater clarificame apud temetip-fuin 57.7 Se 58.26 Se 40.25 amp;nbsp;41.5? Pri-ufquàm mundus fieret 64.12 nbsp;nbsp;Ègo dedï
eisfermonemtuum 171.54 Sc 174.5 Et crediderunt quód tu me mififti 115.10 j Serua ecs in nomine tuo 151.51 Vt om» nes unumfint 90,5 Se 102.54 8c 108.1 Et mundus eos odio habet 197.7 San-
i8
patrem 159.15.45 Sc 14c.22 8e 145.27.44. 488:144,14 Si opera nó fcciflent, pec-catum nonhaberent 49.1 Vt impleatur fenno qui in lege eorum feriptuseft 77. 48 Cum uenerit paracletus,quem ego mittam 54.59 8c 60.9.56 8e 62.61 Spiritus ueritatis, qui àPatre procedit 56.51 Ille teftimoniulnpcrhibetdeme 62.5
E'fynagogis eijeientuos 159.208C178 108C196.15 8e 198,11 ExpedituobiSut abeam 05.78c 85.55 Si non abiero, paracletus non ueniet ad nos 51.55 8e 169.55;
ftifica eos in ueritate 74.218e 114.55 Pro cis ego fanélifico meipfuin 51.49 8c 98. 22 Sc 168.49 8e 169.5.45.56 Rogo pro eis qui credituri funt per uerbum eorä, 105.51 St 114.54 Vt dilcdio, qua dilexifti me,in eis fit,Sc ego in ipfis 101.51 '
Nobis non licet interficere quenquâ. 255.20 RegnUm meum non eft de hoc mundo 51.56 St 184.14 Ego fum rex: ad hoc ueni in mundum, ut teftimonium.
19
20
41 Vt paracletus ucniat ad uos, quem egomitto 65.1 Siautemabiero, mittâ turn ad uos 90.50 amp;nbsp;98.21 nbsp;nbsp;Arguetinû
dum de peccato,de iudiciogt; amp;nbsp;de iufticia 29.20amp;50.20 amp;55.14amp;62.7amp;76.15 8c 79.56amp;84,54 amp;149.55amp;171.46amp; 186, .1Ô1amp;188.59amp;19212 De iufticia, quiaua do ad patrein 89.49 amp;nbsp;100.41 amp;nbsp;169.57 Princepsinundiiudicatuseft 107. 19. Spiritus ueritatisdocebituos 151.55 Do cebit uos omnein ueritatem 179.618c 192
• 15 plorabitis 8c flebitis uos 198.44 Triftitiaueftrauertetur in gaudium 107. 52amp;199.48 Et gaudium ueftrumnemo tollet 91.5 Siquidpetieritis patré in nomine meo,dabituobis 91.50 8c 108. 18 8c 185.55 8c 126.47 nbsp;nbsp;Vfq;modonópe
tijftis 127.19 8c 159.22 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ipfe pater amat
uos 101.29 8c107.12 8c155.15 Vtinmepa cemhabeatis 91.20 8c 107.57 Cófidite, ego uici mundum 107.2t 8c 200.59
perhiheamueritati 52.19
Habemus legem 77.59 Sc 78.5 Maius peccatumhabet 76.54 Regem nó habemus 261.51 SC264.22 Inclinato capi te,tradiditfpiritum 59.5
i Viditduos angelos in albis fedentes. 66.45 nbsp;nbsp;Afcédo ad patrem meüm, 8e ad
patremueftrum 55. 45 8c 56. 42 8c 50. 56 Accipite Spiritum fandum Quorumcüq; temiferitis pcccata, remittuntur eis 59.55 8c6i. 15 8c 62.24 8e 90.50 8e 98. 54 Se 117, 55 Se 157.5 Se 50.61 Se 158.52 Sc 159.40 Sc: 171. 48 8c 174.20 Sc 178.25.61 Se 187. 2 Sc 188.25 Se 189.2 8e 192.16 Se 556.52 nbsp;nbsp;Domi
nuSmeus Sc Deus meus 56.54 8c 159.22. Beatiquinonuiderunt, 8c crediderunt. 107.42 8c 118.50 8c 119.56 Hæc feripta funt,ut credatis 29.58 8e 41. 618e 48.22. Credentes uitam habent in nomine cius
t35.528en5.18
^Ad.i Iohannes baptifauit aqua 155.508c
156.55 Numhoctéporereftitucs regnu
Ifrael^ 175.17
10c tepore reltitucs regnu Non eft ueftrum, none té
pora 55.24 amp;nbsp;215.51
Eritis mihi telles
*74«
Ante hos dies extitit Theudas 256.17. Poft Theudam extitit ludas Galilæus.
^56.58
^1 Cor.14 Sifueritfedentireuelatü,prï ortaceat 241.19
15 Vifus eft Ceph« 555.40
FINIS.
RERVM ET VERBORVMIN PRIMAE CEN-
TVRIAE LIBRO PRIMO PRAECIPVE'
niemorabiliunt INDEX.
|
feHerofolyinam 5.41 adorantes diaboluin, hoc eft Antichriftû, in inferno futur! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.27 non Adorareuerum Dcum, contrarium inuocationi, ‘44-7 aduentuin Chrifti ornabunt angeli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;07.59 aduerforu conteinptores Ef-fæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255,18 adulari Ecclefiafticis hoinini bus,quàin atroxpeccatuin 5Ö7-50 adultéra quando amp;nbsp;quatenus abfoluta à Chrifto 416.52 adulteriuin coniugio contra-riuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.55 adulteram ducere 212. i çdificioruinteinpli interioru ratio,ex Paulo 258.9. egroti à Mefsia fanandi. 46.58 ægrotiuifitarifoliti nbsp;nbsp;nbsp;248.5 ægrotos ad portam tcmpli ia cuifte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.9 in Aegyptum exulatum abit lofephus cu Maria amp;nbsp;Chri fto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;290.10 in Aegypto Ecclefia Chrifti 10.ÓO Aegyptiaeç tenebrçinludçis perfequentibus Chriftum 19.28 Aegyptioru fiinulachra Chrifto ad ipfos uenicte corru-ide nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’5-44 in Aennon circa Salem quæ Ecclefia 8.5. ibid, ba-ptifauit Iohannes 552.24 inAere uolarc Chriftus à diabolo iudus 69.29 Aethiopem lauare,prouerbiü alfeélusprauos non ede pee-cata, pharifæorum fentétia “9-5 afdiétiones quomodo feren-dæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;198.46 affliélionumformæ 198.5 uaria genera 196.55 africani narratio de 70 hebdo madib. apud Daniele 542 6 eius opinio depafsio-nis Chrifti tempore,reijcië da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555-22 ad Agnitionem debiti infiniti ducere, legis officium. 84-5 hon Agnofcerc uerum Deu perfiTiuin,peccatuinl prç-ceptuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.58 fti 555-28 AAronis uxor de tribu luda 274.47 Abgari regis Edeflç epiftola adlefuin 11.18 amp;nbsp;545.24 abicétio à Deo çterna maledi élorumpœna nbsp;nbsp;nbsp;224.47 ablatum reftituere, contritio nis effeftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.29 abnegationis pœnæ 420.9 abominatio defolans,fignuin finis feculi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.1 Abraham quo inodo confecu tusfitremifsionempecca-törum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.20 Abrahçpofteritas amp;res gcftç 280.51 inde ad Abrahainuin tatum cur ex tendat Matthæus genealo-giain Chrifti 280.21 de Abrogatióe legis Mofaicç 7859 abfolutio Ecclefias tradita à Chrifto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’59-55 abfolutionis feu clauis foluê-tiseffedus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.55 abyfius locus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.51 acceptionis ^ud Deum eau fas duas ede 101.14 ad Acceptionem coramDeo non accedere opera 102.12 accufationuin contra lefuin capita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.8 Achcldamaagcr fanguinis. 249-15 quid 569.57 Achiabusconfobrinus Hero dis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.8. acolaftus generis huinani ty pus 75.40 amp;nbsp;85.2 amp;88.2. 57. eiufdem contritio. »49-44 aftapafsionis Chrifti in hor-• to 455-’7 coramma-giftratuÊcclefiaftico 45$ 52 corainPilatofeumagi-ftratu politico 527.17 poftpublicain condemna-' tioneinlefuinlocofuppli-^ÿ . . 3^9-42 afta refurreftionis Iefu' Ghri aftualiapeccata quid. 76.11 ab Adamû ufq; cur extendat Chrifti genealogiam Lucas 281.25 adiaphoris fua natura, quo-modoutendum nbsp;nbsp;208.5 adiaphorifare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55’‘5’ aditus ad Paradifum, iuftifica tionis effeéhis I08.50 adolefcenti» Chrifti gefta 291.28 |
Adonibezech primum tenuif agnus Dei quid 57.15 cur diélus Chriftus 58.15 agni typus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.44 agnuin Pafchalé quomodo Chriftus cum difcipulis co mederit 429.4® Agrippa prior Ariftobuii F-206.6. rexludçæcôftitu-tus. ibid. AlexaHerodisaffinis 22.51 Alexander HerodisE à pairs necatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205.5® Alexander Tigranis F. Cilio? rexconftitutus nbsp;nbsp;nbsp;266.4 abAlexadri Magni morteaJ priinü annü Augufti quoi annos numeretPtolemçuS 540.16 ab eademufqad narum Chriftum quotan-ni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.22 alma quid apud Ebraeos. 46.2 altare templi 258.25.45 Ambiuius ludçæ prçfedus 267.26 amorDeiergi genus humanum cuius rd caufa impulfiua 5®-27.Sc 99.46 afteclus iuftifi cationis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.12 Ananus Sethi f. pontifex26;. 41 Andreas Apoftolus 507.54 ubiadminifteri urn Apoftolicuin uocatus 9-4* andreç Sc Petri uocatio 188.12 teftimonium deMelsiaex-l hibito 47.57 eiusuoca tio angelus in eet 298.5. Sc 500.50 gencre quidfignifi angeli ad paftores de Chrifto teftimonium 42.50 item de Mefsiæ caufa finali 50.57 defcenfus ad fcpul chrü Chrifti 555. 58 fal“ tatioad Mariain deconci-piendo Mefsia 274.15! angeli an fint 65.45. amp;quO tuplices.ibid.52. cutfor-mati 64.55. qua forma apparuerint 66.57 angeli fepe Chrifti miniftri 565.59 refurreftióis Chri fti annunciatores 554. 54. uolütatisDeinuncij 67-19 angeloruin ad mulieres paul das confolatoria oratio. angeloruin cuftodi a 65.22 definitio 66.5 in na tiuitate Chrifti prjconiu ad paftó' |
|
'paCtores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67.41 aógelorüin officia in refun-e flione hoininum,Sc aduen tuChrifti 67.55. item alia officia quæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6ö. 56, oratio adfpeétitorcs afcen fionisChriffi 5^8.24 eorü potentia 67.28 propri usloc?amp;habitatio 66,25 teftimonia qudd lefus fit Mefsias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.1 angelis bonis quç epitheta ad dantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65.58 angelos^effe fpirituales fublU tias 66.9 plures. ibid. àDeocreatos , ibid, i^.abecdemmitti.ibid. 55 angelos amp;nbsp;fpiritus effie negat Sadducçi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.14 anima malediftorum cü corpore in inferno futura ,2^4.50 , - aniinçpiç defunct orû ubi fint 215.11 damnatorumubi. ibid. animarû bonaru habitatio ul traOceanum, iuxta Efiços 255.58 inalarûubi.ibid. 42 de Animabus, doélrinaPha-rilæorum 250.20 quid fentiâtEffiæi de ijfdé 255.52 animaliacurconditâ 64.55 animalibus etiam diabolû no «te nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70.51 Anius Rufus prçfedus ludçç i4.57-amp;267.28. annorum mundi computatio e.xEufebioufqs ad loanné Baptiftam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;552.55 Antichrifl:9, quoinodoabomi natio defotans nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;207.14 quomodo multos fit fedu-ftHrus.ibid.20 antichrifti appeJlationes 205.47, definitio.ibid, 5î-55 eins regnumubifu giendum doceat Chriftus 207,50 antichrifto feuabominationi quænotçattribuantur 206,28 Antigonus qua ui arripuerit regnum ludaicum 265.5 Antilibanus mons 10.25 Antipater Herodis æditui f. 265.52 quaocca-fione tutor ludææ datus à G.îulio Cæfare 21.52 amp;nbsp;264.50 Antipater ab Herode occidi mifus, ubi fepeliatur 25. 1Öamp;265.57 Antipatri familia quando fa-cerdotiumpro arbitrio di-firibuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.48 Antoniaturris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260.2 |
ApheiLeptisincolæ 555:10 Aphricani de Conqordiage-nealogiæ fragmentum. 282.54 Apollonia terræmotu con-eufla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570.50 apoftatæ in inferno futuri. 225. a8 Apoftoli bini quando ad prç-dicandum mifsi nbsp;nbsp;nbsp;511.27 Apoftoli cur diu in fthola Chrifti inftituti amp;nbsp;docti. 189-57 , apoftoli mêbraeeelefiæ 181.7 qua præmiflajinftitutione acceffierint ad minifterium 187.52 .quomodo cumæ-grotis egerint 248.10 apoftolorum minifteriu quomodo particulate fuerit initio 191.52 quàm diu. ibidem apoftolorum fcholam cur a-luerit Chriftus 52.48 eiufdem fummus gradus apudChriftum 565.54 eorundemuocatio Scinfti tutio 179.57 confir-mationeS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.21 apoftolorum uocatio C. ordi-natio fimul facta 246.8 uocatio peculiaris ubi de-fcripta 507.60 curduo-decimelefti 508.6 Apoftolis cur datus afflatu Chrifti Spiritus fandus. 50.22 apoftolis non tantum, fed to-ti Ecclefiç datas efte elaues regni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157-11 apoftolis undecim ubi minifterium uniuerfale manda uerit Chriftus 557-57 Apoftolos cur non permife-rit in ui am gentium abire Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.51 inter Apoftolos amp;nbsp;fucceftb-resnullus primatus 190.26 apoftolos quado, ubi amp;nbsp;quomodo epnftituerit Chriftus 507.50 eorum no mina. ibid, quomodo ad munus tam arduu inftruat Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;508.15 Apóftolica funftio quæ duo habeat peculiariaà cómu-nifunétione 191.24 quomodo différât à com-muni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.9 de Apparitionibus defunéto rumhominum nbsp;nbsp;nbsp;214.55 appellationes Chrifti quæ in Euangelica hiftoria occur-runt 54.58 j Spiritus fanéli 65.58 inaloram fpirituum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.41 appliPatio ipecialis benefit ciotum Chrifti, proprietas! fidei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.47 aqua in uinum uerfaà Chri-fto 9.60 amp;nbsp;55,52 amp;nbsp;298.52 dus miraculi finis. nbsp;nbsp;ibid. aquauiua,Euange]ium 92.il Aquilaaureafuprafores tem pli in honorem Cæfaris ab Hcrodepofita 21.42 ara cum inferiptione, Ignotö Deo,quando pbfitaAthe-nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;571.5 arborisfimilitudo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.18 de Arbore Chriftum infante adorante lubulofa Sozo-menis narratio 15-57 ' Archelaus Ethnarcha 265.55 ab Augufto conftitutus. 267.5 dus exiliü amp;:mors, ibidem 14 Viennam Gal liærelegatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14-55 T^w lt;^^9/i phrafis quid conn-neat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58.41 e^)(ii^ât, id eftpontifices lu-dæorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.28 Archifynagogus quis 254.17 dus fides nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.4. Archifynagogorum officium 25Ó.2 ' argenteus quantum ualuerit; ^^^•49 . -r . de Argenteis XXX côlultatio facerdotum 5^7-5^ Ariftobulus Ariftobuli F. 26Ó.8 Ariftobulus à pâtre Herodè necatus 265.60 dus liberi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;266.5 ariftobulus rex Armeniæ,Hci' rodisnilF. 266.24 ArmeniaàParthis occupata. 572-24 Arminij Germanorum duels uiétoria de Romanis 572.15 aromatis exuuiç hominis de-funéti unélæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248.42 uan- arrogantia Pharifæoru q ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250.45 Artaxerxes Perfarû rex quan do primùm iufferit ædifi-care templum Hierofoly-mæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;542.59 articulus de gratia feu iufticia coram Deo,in nouoTefta mento illuftratur 26.50 articuli doctrinæ Ioannis Ba-ptiftç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;295.6 afeendere Hierofolyma, phra fis Scripturæunde intelli-genda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.19 afcenfio Chrifti in cœlos cur uifibilis 44.1 amp;nbsp;557. 54 afcéfionis Chrifti triumphus exPaulo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;558^52 Afiradlocuftje genus 555-9 »dAfmOr* |
|
ad Afmonæorum familiani fa cerdotium quando relatu. 255-40 alfentiri etiain ante expenen-tiam,proprietas fidei 119.55 Aftyagisfomrtium 54Ö.19 auaritia beneficentiæ contra-fia 147.15 nbsp;nbsp;cur fugien- da 420.ló peccatuin in Vn præceptuni 150.2 auaritia Pharifeorum 250.49 in Auditoribus omnibus non sequé fruftificare uerbuin Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.28 Au^ftus Cxfar 264,12 dominu fe appellari quando prohibuerit 570.20 3uàin grauiter tulerit cla-cmQmntilij Vari 572.15 quomodo imperium ade-ptus 571.50 amp;quæfub eogcftafint 572.6 inde AugoftiJmperatoris deHero dis crudclitate diélu 15.20 Augufti Imperatoris tempore pax externa 12.47 Auguftini de äqu fententia auri allegoria 289.27 autoritas Ioannis apud alios Azymoru dies qui difti 245. 46 quando incipi fo-lid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;429.18 B BAlfamum quale in lericho nafcatur 7.51 eins defcriptio. ibid, fuccus quomodo uocctur. ibid, balfamura euf in ludæa ferè folum nafci uoluerit Deus , 7-44 baptifandi qui 154-56 baptifmus quid 152.50 unde. ibid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58SC155.12 quomodo à Chrifto infti-tutus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60.2 baptifmus in remifsioné pec-catommeur diélus 551. 42 eius finis 552, 4 baptifmus non iterandus 155. 22 regenerationis fons, bonumccclefiæ 178.24 baptifmatis adminiftratione diftinguitur Iohannes à Chrifto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;551.54 baptiimi Chrifti hiftoria 156.2 baptifmi effeefus Sc fines 155. 25 ad eiufdem inftitutio-nem totaTrinitas ailigata. 27.7 eius materia feu ele- mentuin 155.45 for. tionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.41 ma. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem beatorum locus, ubi manfuri baptifmi myfterium nó pofte nbsp;nbsp;nbsp;fintjofthancuitam 226.15 ratione humana compre- corudem ftatus poft hanc hendi 155.41 eius di- uitam quomodo appelle- |
INDEX. gnitatem quid commédet. 156.1 eius narij fignifi-cationeS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.55 baptifmumloättnis feü Apo-llolomm effeftu difcrepa-re dicentium error 552.1 baptifmum cur fufeipereuo-luerit Cbriftus 296.1 quando. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.20 baptifmum quæ perfonæ ad-miniftrarintexhibito Chri fto 155.27 quomo-do Confern iniferit Chri-ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54.2 ad Baptifmum quos admife-rit loanues 154.55 Sc 550.55 Sc 551.57 ubi eum adminiftrauerit 252.58 quomodo. ibidem. deBaptifmo loannis ScApo-ftoiorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;156.40 de Baptifmo quid docuerit loaanesBaptiHa 550.28 in Baptifmo Chrifti quæ mi-racula fint facia 26.59 Baptiftacurmandato diuino difceiTerita temploHiero-folymitano 79.17 cur præcurfor Domini fuerit. 114.51 quaprçmiifain. ftitutione acceflerit ad mi-niflerium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.45 Baptiftæ Sc Chrifti mortis di-fcrimen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.4 Baptiftæ hiftoria, teftimoniü quod Spiritus fanélus etia in infantibus habitet 65.54 eius ordinatio Sc confecra-tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.28 tur 225.59 quis bona poft refurreftionem fit habiturus 226.48 Beelzebub quid 72-5 de Beelzebub calûniam quomodo à fe remoueat Chn-ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;510.25 bella Sc rumores bellöru ligna confummationis feculi. 216- 45 bellapeccatipœnæ 74-4^ benefacefe egenis, opus V-præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.57 beneficentiaquibuS prjftau-da 146.41 eiuspro-mifsiones de prçinijs.ibiJ-beneficentiæ contraria 147-^ beneficiorum Chrifti recor-datiö Sc cómemoratio,fru-élus cœnæ Dominica. aptiftæ fepulchruni Sebaftç exririfîe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.8 aptiftæ teftimoniü de Mef-fia IB S V exhibito 47.42 eius totum officium quo ipeClauerit 47.47 eiufdem uita Sc parentes. 545.15.28 Barrabas præ Chrifto dimif-fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;528.42 Bartholomæus Apoftolus. 3°.7- 5^ Bartimæo uifus reftitutus. Bafilijde2lt;7wfententia 56.51 Bathfebagenealogiæ Chrifti inferta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280.59 Battologia ethnica inuoca-tioni contraria nbsp;nbsp;nbsp;144-17 Batus quidcontineat 250.58 beatitudo effeCtus iuftifica- |
165.46 Bethabara locus quibus im-raculis clams 55^-9 undehabeat nomen, ibii unde domus tranfitus diffus 8.1 Sc eede-fiamibi fuifte. 'bid-Bethaniæ defcriptio, amp;nbsp;quos infignes pietate habuent homines 6.55 quando. ibid. hofpitio exceptas Chriftus à Martha 418-5* ubi eius métio fiatinjEuan gelio,Sc eius etymon 6.50 Bethlehem Sc Nazareth di-ftantia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;278.20 Bethlehem præbet Chrifto incunabula 8.48 Bethlehemurbis fitus amp;nbsp;etymon 7.18 ineacur Chriftus natus 278. 59 quæ fuerit ibi Ec-clefiafub aduentum Ghn- fti 7-4 Bethlehemitarum ingratitu-dinem in recens natuMd-fiam quomodo ultus ft Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij'?^ Bethphage uiculi defcriptio. 6.52 etymon, ibidem-ubi eius mentio fiat. ibid. Bethfaida quain horribiliter deuaftata 9.55 nbsp;nbsp;nbsp;^ eadem quam ecclefiainha-buerit ChriftuS 9-*5 blalphemi in inferno futuri. 224.18 blafphemi manifeftè corpo-raliterpuniendi 185.51 blalphemia in Spiritum fan-élum quid fignificet 77. ^ blafohemiaquid 77-*7 blalphemij,peccata in 11 pre-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127-19 blafphemiæ reus peraóhis Chriftus 19-^ boni |
|
bona Chrifti rapere, pcccatu invnpræceptû 150.11 bonaEcclefiæ Chrifti 270.25 bonaEcclefiæludaicæ 257.7 bona ftatus beatorum poft rc furreftionem 226.48 bona fpiritualiamagis quàin temporalia quærenda. 50.1128. bonafua infideliter traftare, peccatum in vil prçceptû. de Bonis fuis conferre ad Rei publicæ conferuationemj opus Vil prçcepti 129.50 cBonis fuis alios iuuarc, op9 Vilprçcepti 129.54 bonos quoq; imperfeétos effe inEcclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175-6 brachiû Domini cur Chriftus àMariadiftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58.6 C CAdauera linteainine in-uolui folita apud ludæ-®? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248-?7 Cæcus ànatiuitatequando amp;nbsp;^uoinodo fanatus 416.51 ’ fynagoga cur exclufus. 20.41 ems fides 114.41 lt;æcus ad Bethlaidam uiftiin quandoreceperit 415.48 cæcià Chrifto fanati ritus 0-™^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;245.55 çæci duo fanati 500.55 cæcorum teftimoniu de Mef fiafilioDauid 48.8 cæcis uifus redditus in leri-cho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.28 Cæfarca terræmotu concuf-fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570.29 Cçfareæ Philippi Ecclcfia Chrifti 10.16. eius oppi difitus,amp;nominis ratio, ibid.25 CaijidoJiim 206.8 Caiphas 26.52. ad ipfius quæftionem quid refpôde ht Chriftus 48.55 Caiphæ fentétia de Chrifto è mediotollcndo 419.27 éalamitates omnis generis, peccatipœnæ 74.41 calainitates fuininæ generis humani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99.54 calceos quando inutétEfTæi, Caligulæ idoluin 427.15 calumniâdeBeelzcbub quo-inodo remoueat Chriftus à fe 510.26 quomodo refutet 4’9'42 |
Cambyfis ediftum 540. 61 de non ædificando templo 257.40 cameÜ natura 154.41 eius alJegoriâ ad lonannem rela ta.ibid. caminus ignis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.25 CanæGalileæfitus 298.21 Ecclefiç Chrifti 9.55 Canançæ mulierculç hiftoria 415.22 contritio 149.45 exemplum 102.4 fides à Chrifto commédata 89. 9 amp;i2o,6 amp;nbsp;121.25 fi^’^ liberata à diabolo 10.56 teftimonium de Mefsia fi-lioDauid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.7 Canançiubihabitauerint5.29 Capernaiticè comeftioné car nisamp;hauftû fanguinis in-telligere,cœnç Dominieç contrarium 164.7 Capernaû ciuitas unde difta. 9.7 eius fitus.ibid. Capernai ius ciuitatis adept? Chriftus 500.24 quomodo uixerit ibi,amp;prædi-cauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.57 caro pro quare accipiatur in Scriptura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;167.58 c aro fpiritui appofita,quid 62.51 amp;nbsp;154.42 carnis uocabulo quid com-prehendat Scriptura 75.16 carnem fuam comedendam, amp;nbsp;fanguinem fuum biben-dum,quando Chriftus prç dicauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;512.46 de Carne carnem nafci quid in Carne una elle, coniugij finis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.45 ad Caftitaté triplices idonei ex doftrina Chrifti 215.17 caufa efficiens fidei Deus. ta 1’5'55 caufa quç'nam Deummoue-rit ad iuftificadu genus hu-manum nbsp;9 8.5 9 80 9 9.4 6 abfqi Caufis fecundis agit De usliberrimè 65.25 cefus à Romano Imperatore Augufto indiftus 278.7 de Cenfu Cçfari dando quæ-ftio,quando Chrifto obla-425.56 centuria prima cur in duos li-brosdiuifa 2.2 et inde, quidcontineat 1.51 quid ineaprçcipuè uidendû amp;nbsp;confiderandum 1.55 centurio à Chrifto laudatus.-88.58 centurionis exemplum 102.4 fides 119.54 amp;nbsp;504.10 hiftoria quando fafta 508. 58. inde.teftimoniu eiufdê de Iefu,fub cruce ftantis ?5i'55 Cephç ubi uifus lefus poft re Chriftus docens in fynagoga furreaionem,non certum.. Nazarethana 241.5 in s qua |
ceremoniç in populo ludaico tempore Chrifti ufitatç 257.10 ceremoniæ peculiares nom Tcftamenti 252.55 ceremonijs quib. communi-cauerit Chriftus 257.17 de Ceremonijs humaniscon cio Chrifti quomodo habi ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;415.16 ceremonialia ludçi prçpone-bantmoralibus '259.15 ccremoniales loges quid 78. 16 earum finis 25.57 certamina Iohannis Baptiftæ 550.58 certitudinem uerbi Dei quæ diélacomendent 51.50 charitatis extin(ftio,fignum fi nis feculi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215. 58 Choràzin quàm horribiliter deuaftata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.55 in Chorazin Chriftus magna fignaprçftitit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.20 Chriftus ad quain rem à Pâtre deftinatus 101.24 ca f)ut Ecclefiç 174.54 eau à efficiens bonorum ope-rum in nobis 151.56 cum quibus publicanis amp;Pha-rifeis cibum fumpferit. 249.52. Chriftus cur agnus Dei diet? 58.15 item brachium Do, mini. ibid. 6. Deus 56. 55 Dominus 56.5.25 Dux 57.60 FiliusDei 55.5 F.hominis.ibid. 20 leho-ua 56.10 lefus 55.26 Im manuel 57.55 a/ysf 28.5 et 56.57 Luxmundi 57.59 lefus Mefsias 55.57 Naza rçus 15.60 Panis Dei. 58.28 Paftor 58.18 Pro-pheta 58.5 rabbi 57.56 Rex 57.52 Soter 57.25 Sponfus 58.50 Verbum. 56.57 Vitis 58.25 Chriltus cur humanam natu ramfubuexerit in cœluin. 50.54 cur inter doftores manferitin templo 295.29 curmiffus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;72-47 Chriftus curnoluerit tafubi-toafcendereinccelum 557, 50 cur pafsim in ludça do cuerit 299.24 curquadra ginta dies manferit poft re lurreétionem apud difcipu los 45.61 curregnet 20, 52 curuenerit 229.15 amp;nbsp;500,61 dieoftauocircun cifus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.22 |
|
qua hcbdomada hecadus, ex Daniele 540.57 Chriftus legem etiampafsim docet,exponit amp;nbsp;inculcat. 80.42 Chriftus miniflerio docendi Euangelium funCtus 187. 24 qua state i88.l nuptias honorât nbsp;nbsp;210.57 Chriftus qua autoritäre initia tus ad minifterium 188.7 amp;nbsp;295.4 inde, quoæta-tis fus anno 29Ó.15 Chriftus quæ iniracula edide rit,Mefsiæ propria 5pi8 quæ Capernai 9. 4 quale rcgnuin in fine mun di amp;nbsp;in çternum fit habitu-rus 185.5 0 quam ecclefiam in Sicharplantâ-uerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.25 Chriftus quando Hierofoly-main infidens afino ingref-fus 425.52 quando in monte Thabor clari-ficatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;414.47 Chriftus culufmodiDeus fe-cundum Paulum 5Ó. ló quibus ceremonij s fuâ or-dinationem fiue undioné accepcrit 245.5Ó quibuS «ôuiçijs iaélus ab hoftibus fuis 19.42 quib.encomijs ornauentloannem 555.25 quib.reb. expiauerit pecca ta generis humani nbsp;nbsp;51.20 quo anno müdi nat» 2ÓÓ.55 Chriftus quomodo dicatur Spihtu fanclo amp;nbsp;igrti bapti fare 551.5Ó quomó homo cfle probetur 49.59 amp;nbsp;50.1 inde, quomodo fit in cœ-nareftè adminiftrata 44. 55 quomodo in templo oocuerit 259.56 qdomo-dolegempræftiterit 95.14 quomodo poft refurreétio nem fe difcipulis fuis mani feftauerit 556.50 quomo do prior löanne 551-49 quomodo fe ulnélus geffe-rit coram principibus fa-cerdotum 455.5Ó quoto ætatis fuæ anno pallus. 555’7 Chriftus fine peculiaribus ce remonijs eijcit dæmohia. 246.15 Spiritus fandi lar-gitor 62.60 uolenspalfus qua hiftoriaprobetur 20. J7 ubi dicaturfilius homi nis 42.55 filiusDauid 45.1 rex nouus ludæorû. ibidem - Chriftus ubiinuocetPatrem. }Ó.8.4} |
INDEX. Chrifti ada cum luda in cœ-na fua 567.51 æternafub-ftantia 272.42 eiufdem natiuitas éxuirgine Maria. ^75-.i8 Chrifti appellationes 55.5 quo Chrifti anno perfecutio in infantes mota uideatur. 14.2 chrifti baptifmus à lohanne accept» quid fignificauerit 555.20 quoto anno poft minifterij Ioannis inchoa-tionemfaftus 296.51 chrifti baptifinum àtotaTri-nitate prius decretu fuifie, undeappareat 156.9 chrifti beneficentia erga Za-chæum hofpité fuum 7.25 chrifti cóceptio 25 Martij die faóla* 275.2 concio ad ludæos offenfos ob hominem fabbatis fanatum. 507.8 eumluda amp;militi-bus in horto colloquium. 568.40 chrifti cum mulieré ad fonté colloquium 299.42 cum Sadducæis difputatio de refurreélione 251.52.inde chrifti datio quidfignificetfe cundum Scripturä 166.22 chrifti Sc Baptiftæ mortis di-fcrimen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.4 chrifti amp;nbsp;ecclefiæ crucis difte rentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.49 thrifti Scrofæ cóparatio 11.5 chrifti géfta ante primum pa-fcha 294.45 exilium de Chrifti figura, ex Nicepho ro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;544. ó© chrifti fuga 202.8 eins caufa. nbsp;nbsp;nbsp;ibid. amp;nbsp;507. 598C510.17 fulmina m Pharifæos 25J.15 huma nitatisteftimonia 42.29 in infemum defcenfus 552. 59 iter poftremumuer-fus Hierofolymam 417. 45 manfuetudo amp;nbsp;pietas ergahoftem ludam 450-50 à Chrifti merito amp;nbsp;gratia abhorrerez nota falls Ecclefiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.55 Chrifti mœftitia,horrores, an guftiæ amp;nbsp;preces in horto. 455.27 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quid teftentur. ibid. 50 mors qualis. 228 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;natiuitatis tem pus 278.54 officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;421.15 de Chrifti officio, doélrinaa-pud ludæos amiffa 258.15 dodrinaloannis Baptift^. chrifti pafsio, noftra corani Dêoiufticia 100.50 eiuS cffeélus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem chriftipafsione Spiritumfan élum Ecclefiæ compara-turn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65.9 chrifti perfecutionis modus. |
19.59 regnum non mun-danum,fed fpirituale 1X5, 50 æternum. 184.54 quale in terris habuerit. ibidem 48 chrifti tempore ubi maxiinê fueriteeelefia 181.2 chrifti teftimonia de Trinita-te 54.52 inde. uer-bum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.11 Chrifto ubi miniftrauerint angeli 66.60 amp;nbsp;565.40 chrifto nato quæ patefadio-nes faélç 284.27 chrifto quale dedérit teftimo niumlofephus 545'5*’ qüale Pilatus 544'0 Chriftum annunciafieEuan-gelium regni etiam inaliis ibcis præter tcmplumamp;fy '^^gogas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.48 chriftum coram hoininibuî non céfiteri, fidei contra-rium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.55 chtiftum cur oderint ludæi. 259.51 amp;nbsp;260.57 ind6 amp;nbsp;250.27 chriftum amp;nbsp;Euangeliuin ca-lumniari,fidei contrarium. 121.60 chriftum film Del quam gra-uiterperfecutus fit diabolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69.18 chriftum in terris gubcrnâuit Spiritus fanélus in fuo ma nere 61.50 eundem m utfoq; teftamento adnun-ciari 26.11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;e®-demloco alligare, eedefo falfænota 181.4î chriftum non pro fé, fed pro toto mundo mortem fufti-nuilTe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5''44 chriftUm propter pecuniain prodere,cruci contrarium. 202.5 chriftum, quæ lexpoftulabat, impleuilfe omnia,ubi probetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2Ó.46 chriftum quomodo patefece-rit in noUo Teftamento fpi ritus fanétus 61.50 chriftum ubiq docuilfe in lu dæa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;269.29 à Chrifto quibus partibus fe difcernatloanncs 55''48 à Chrifto fubinde aliquos de-fecilfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5-2? 4« |
de Chrifto famatn cur flocci péderint primates ludæo-rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.8
de Chrifto qui articuli exaélè tenendi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;291.57
in Chrifto quæunioduarum naturarumfada 50.20 Chriftianalibertas iri quibus
INDEX.
fæi 250.10 Sc 260.54 Cleopatra Herodis I uxor.
266.25
Clogion FrancorSrex 572.10 coæternitas Patris Filij Sc Spi ritus fanäi 39.56 Sc 40.19 de Cœlo quomodo Chriftus
uenerat
confiftat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I93-5O
Chriftiani quaten» etiaethni cis magiftratibus obedire teneantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214.4
Chryfoftomi fentétia de ftel-1a ^uæ Magis apparuit.
cibum quomodo capiant Ef-/*‘ .. . nbsp;nbsp;nbsp;, . 2?5-4ï
circumciiioni curfe lubiece-rit Chriftus 285.15 clrcumcifio quibus ritibus ce
lebrata 241.59 Sc 242.1 quidfignificauerit. ibid, ciuitas alta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.42
ciuitates quotSacerdotib. Sc
Leuitis attributæ 257.8 ciuiuin Hierofolymitanorum
44-54
cœmiteria apud ludæos extra ciuitates 248.46 cœna Domini ad quid Sc quo modo inftituta à Chrifto.
54.5 curnouûTeftamen-tumdida 25.61 imme-diatè ^à Chrifto inftituta. 161.47 qualis adio 163. 17 ueftitapromifsio 165.21 quibus adionibus 8c cere-monijs à Chrifto inftituta.
252.58 quomodo fuma-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.27 cœnæDomini caufæ forma-
lis Sc matcrialis nbsp;nbsp;nbsp;166.55
cóicatio idiomatum 44.40 concilialudæorum 256.11 concilia tempore Chrifti ccle brata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;271.44
concilioriipoteftatcin haben tes,hoftes ecclefiç 197.38
conci onis Chrifti in móte par tesScdifpofitio nbsp;nbsp;nbsp;500.59
concupifcentiç,pcccatain vl præceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.30
condemnatio, peccati pœna.
,74-64
códonationé fraterna ubi fla-gitet Chriftus 145.25 eius intermiflæ pœnæ. ibid.40 cófefsio Apottoloru de Chri-fto,petradida 4’4-2 confefsio corain minifterio.
metus ob natum Chriftû.
ciuiûinfpirituali regno Chri ftiofdcium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185.47
claudus ad portam rempli fa-natus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.11
tlauisligans peccatu,àChri
fto inftituta 157.54 qua inreconfiftat 158.5 eius ordo. ibid.io effcftus atq; finis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem 48
clauis foluens, feu abfolutio, Ecclefiæ a Chrifto tradita.
definitio uera 161.27 uer ba. ibid, materia, ibid.54 forma atq; ratio 162.11 ad Cœnæ Dominicç frequen temufum, quæ caufæ nos debeant excitare nbsp;nbsp;165.55
comodaquæcx co confe-quantur. ibid.61 fruébus Scutilitates nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’65.51
cœnæ Domini quæ contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.6
161.14
confefsio 11 præcepti opus, 126.54 notaueræeccle-fiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174.25
confefsio peccatorû quomodo diftinguenda nbsp;nbsp;nbsp;161.6
confefsio triplex inEuange-' licàhiftoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.56
confefsionem neceflariâ elle.
159.53 quainreconfiftat. ibid, elusofficiû. 159.57 fonnùlæ. nbsp;nbsp;nbsp;ibid.S4i6o.5
claue folucnte fæpius uten-dum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.47
claues cœlorû à Chrifto inftitutæ, qualispoteftas 55.60 claues ecclefiæ duplices 157.
54 quomodo adminiftren
beant accedcre 162.4t 3c
165.5. ab eadem qui exclu-dendi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.2
de Cœna Domini an traget Chriftus in cócione loan.
6.capite nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’64.55
in Cœna Domini quid præ-
beatur pane 8c uino 27.9 quomodo fit iri ea Chri-
144.4 ^*”5 premia, ibid. 55 Sc 420.8 eandêincruce relinquere,8c deficere, do-drinæ de cruce cótrarium.
202,2
confefsiones Chrifti manifc-ftç de fe, quod fit Mefsias. 48,24
cófiderc in feipfum,fidei con-trarium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122,9
non Cófitentes Chriftum,in
tur.
ibidem
flaues regni cœlorum in no-uo Teftamento inftitutæ.
26.56 Ecclefiæ traditæ à Chrifto 156.58 82157.11 quando Apoftolis traditç.
44.35 cœnæ magnificç typ» 420.57 coclTentialitas Patris 8c Filij 8c Spiritusfanéfi 59.4 inde cœtui cui fe debeant omnes adiungere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.50
cogitationes malas à diabolo cordibus humanis inftil-
inferno futuri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.47
non Cófiteri, peccatum in ir.
prçceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127.26
conflidus Chrifti cum dia-iaolo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;297.4
cogreflus Sc expoftulationes
ludçorûcumloannc 15.57 cogreflus publicos amare amp;
ornare, opus 111 præcepti
4H-’5
larl
69-57
columbas üendentium cathe
dræ,curin tcmplo
*^7-44 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, „ nbsp;nbsp;, . congreffuum publicoru inter ludæos forma unde fumi
queat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.21
coniugib.nouis donaria dari
folita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.52
i?9-i
tiaues regni cœlorü quorno- Conlcftor de eclipfi fub paf-do adminiftrauerit Chri- fione Chrifti fafta 370,59
ftus
269.44
comitatus Chrifti 310.46 comminationeslegis 81.25 cómunicatio corporis Scfan-guinis Chrifti bonum ec-clefiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;178.25
claulbus regni cœlorû quo- communicatio 8c applicatio
corporis 8c fanguinis Domini, frudus cœnçDomi-
clauium regni cœlorum definitio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157-24
clauium ufus legitimus, ueræ cccléfiæ nota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174.16
modo aamp;t Spiritus fan-ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;62.20
«kuibusubiabufi fint pbari-
nicae
coniugiumàDeonon impro batum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;298.59
coniugium quid 210.59 quis eius autor. ibid. inde.
fanftè celebrandum 211.38
eius fines qui 211.45 coniugio legitimo quæ con-
traria
211.55
I6?.ï5
propter Cóiugium negligcre cœnara magna, coniugio legitimo contrarium. 212.2 cóiugium unius maris amp;fœ-
S 1 mma
-ocr page 250-|
irtirtç cOpulationöin docet GhriftUs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.7 dé ConiugiOjEfTaenorum do-élrina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255. $0 in Coniugio Chriftus natus. 211-4 Coniunélio cum Chrido ar-éiifsiinajUerbum Dei 20.1 cbnfcientias panidas fonda 'r confolatione eligere, opus Spiritus fandi 62.44 cófociatio Ecclefiarum apud ' ludços nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;257.50 cófolatio’ amp;nbsp;refeftio ccrtaef-fcéhisEuangelij 5)1.7 confolationesin precibus Sc oinnib. çruinnis unde ple-hioresfiant 50-59 confolationura argumenta. 502.54 condantia in Cruce cxercen-da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;200.57 conftantia ueræ Ecclefiæ nota 174.25 opuSiiprç-cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.54 contemptores uerbi defpera-rc omnino in perfecutio-nibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51.10 contemptores uerbi amp;mini-ftrorum eius in inferno fu-turi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.25 contrafta membra reda effi-citChriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.55 contradæ mulieris eredioné qüomodo defendat Chri-ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;420.58 contractus ufitati apud lu-dæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250.55 contritio quid 149.19 quo medio excitetur à Deo in cordibushomiirü 149.46 contritioniseffedus 150. 21 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueri fines qui. 150.54 contritioné urgere, legis officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X4.17 conucnientiautriufq: Tefta-menti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.7 conuerfioni falutari quæcon traria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.27 Conuerfionem adferri mini-fterio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;192.48 conuerfionem falutarem ede ipfius Dei opus 148. 45 per quæ media operetur earn Deus. ibidem de Conuerfione hominis ad Dcum,fiue de pœnitentia. 147.55 conuiciain Chriftum iada'à Pharifæis. 19.42 alia ineumiam crucifixuin ia-550.57 ld Cörluiuia quos non admi-ferint ludæi 249.48 quid in ijfdé egerint250.i6 |
INDE X. Coponiuspræfedus ludææ, 14.56 amp;267.18 Corban quid 229.55 cordis humani deprauatio. 75 corda hominum uiuificare,o-pus Spiritus fandi 62.26 ex Cordibus hominum au-ferriuerbumDci à diabolo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9.57 cornu falutiSEuangelm 92.8 corona fpineaChrifti 528.57 de Corporis fuftentatione quls confolationes Chri-ftus propofuerit 141.18 corpora refurgere debere, do cet Chriftus 217.58 corpora fiipplicio affedorum aie fabbati non relida in cimce nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250.59 corporum materia non perpe tuafecundu Effços 255.51 corporaliumrerum cura minor quAm pietatis haben-da - ' nbsp;nbsp;nbsp;quot;1 JÖ2.55 corruptus ftatus Ecclefiæ lu-daicæ fub aduentum Chri fti ƒ ' quot;nbsp;ƒ 257.52 corus quid contineat 250.41 Cramben propónere,prouer bium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ 101.48 crapulapeccatumrn vi præ-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.42 crapulæ indulgentes in inferno futuri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.25 creaturæ cæteræ omnes, cur conditæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64.51 creaturis fuis ad elle femper Deum,ubi probetur 64.55 credentes in Chriftum quo-modofilij Dei dicantur 55. 11 tempore Chrifticon-feruati auuerfus diabotum in Credentibus qüomodo ha bitct Spiritus fandus59.28 credere,uerbi uariæfignifica-tiones 112.44 phrafes Sc çquipollét'es formulç 122. 56 inde. non Credere, peccatum in I. præccptum 126.16 crimina quç in Chriftum à lu ' dçis corâ Pilato dida 528.2 crimina quç collegerint Pha-rifei ad perfcquendumlo-annemBaptiftam 15.19 criminum duorum atrocifsi-morum reus pcradus Chri ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.22 crucifixionis Chrifti horç di-fcrepantes conciliantür. |
CruxEcclefiaé qtiid 196.26 quOihodo ferenda 198.46 crucis Chrifti Sc Apoftolorü differenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.451 crucis fines qui 201.7 cruci lefu titulus à Pilato fcri ptas imponitur nbsp;nbsp;nbsp;550.50 Cruci quæ fint contraria. 201.58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ crucém fpontarieam fibiiin-ponere, cruci contrariuii). 2oi. 58 crucem fiiam Chriftus ipft portât ' 529.41^ in Cruce quæ uirtutes exen cendæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;200.55 cultus ucterisTeftainéti eer-to loco alligati 26.22 cal turn quem requirat Deus. 208.25 Cümæ terræmotu concufö ?70-57 curishuiusüitç indulgentes; \- in inferno füturi 224.24 Cufpius Fadus ludææ profes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;256.25 Cypfis Herodis filia 265.61 Gyrenius Syrix præfeélus. 264.12 primurn cenfurt in Palæftina quando exe-, gerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;278.0 itvfi®- quid apud ApoftoloS» 5^- 50 Cyrus à Scythis interfeéhiï. 257.44 DAimoniacus mutus fana» tus' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;506.55 dæmoniaci in ludæa tempore Chrifti cuius rei argumentum 262.7 nbsp;nbsp;’^ monumentis habitantes It berati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;505.14 dæmonium mutum expul-fum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;419.5^ dçmonij nomen unde habeât diabolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7*’ ƒ5 Dalman uthæ oppidi inentiö. 9-47 . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ■ à Damnacionc liberarc, frtt-dusVerbi 29.48 Danielis uaticiniuin de Anti-chrifto 205.60 defeptua ginta hebdomadibus 559.7 Darius Artaxerxes Longiina nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;559.45 Darius Hydafpés 257.5® DauidlESV CHRISTI pa ter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;279.44 Dauidis familia pené extin-da fub aduentumMefsis. ^74.4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , .. Dauidi quæ mirandaaccide-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280.40 debiti feu eulpç gratuitaton-donatio, eftedus iuftifica-tionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.24 debitoris contritio 149.29 amp;nbsp;150.27.58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ex«*«* pl«iaj |
|
’ plui« lOÿ.îô ty. pus 75.11 amp;nbsp;76,27 amp;nbsp;82. 9amp;88.1.5Óamp;99.41amp;108. 61amp;109.20 debitoribus quitus applicc-turmeritûChrifti 104.24 Decalogus feu Icx quid rcqui rat 80.11 amp;nbsp;82.14 dccalogi diuifio aChriftofa-da 80.25 ubi eius, amp;quæ præcepta cxplicet, jbid. eius opera cseremo-nijs præferenda 84.50 prçceptaàDeotradita ubi doceat Chriftus 79.52 decoUationis Ioannis hifto-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?55-5o decretum ludæorum contra Chriftum 256.57 de apprehendendolefu 425.8 infynagogis 241.44 deducere adueramDei agni-tionem, effedus mindbe-j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'.92-15 detectiones amp;nbsp;perfecutiones domeftics jn Ecclefia,fi-gna finis feculi 215.50 defenfio in aduerfitatibus,ef-feéhis minifterii Euange-□ K , , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’92-5lt; fletenfione cotra tentationes oratione impetrari 145.41 deficere, fidei^ contrarium, 122, 28 denarius quantum ualuerit. dcnM'ijtrecentiloan, 12 quot aureos Rhenanos faciant. 251.20 Deferti, itétatione Chrifti 'cla , ri,fitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;297.45 in Deferto quomodo üixilïe dicaturloannes 547-11 deferta, ubiloannes docuit, cuiufmodi loca fuerint. j ’95-2 defertio Dei, Ecclefiæ falfæ j finis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185 defperare, fidei contrarium. 122.52 peccatumin i prç-ceptuni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.21 Deus anfit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.18 utDeus glorificetur, böna 0-pérapræftanda 154.47 Deus humanis fpeculationi-bus extra Chriftum amp;nbsp;ucr-bum ipfius non querédus, 54'15 inVerbofuo effi-tax nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.10 Deus, pro Creatore,quid có-prehendat 64.19 ^eus quem ordinem in iufti.-ficatione feruct 104.59 Vomodo autor minifterij Euangelici 186.5t folttsbonus, Sifons boni. |
.INDEX Deus ubi Chriftus dicatur, ^^•55 . Deus ubi nomen cflentiç. 52. 59 ubi diuinç perfonç at-tribuatur, ibidem ubi non habitet 51.42 Deusunus Sctrinus inuocan dus 159.50 unus utriufqjTcftamenti autor. 26.9 71.15 eius profligationem oratione impetrari 145.42 nia earn probantia. ibid.42 diaboli tyrannis, poeha pec-Dei ipfius teftificatio de Met-fia exhibito 47.51 eius Deus uocabulum cum fyno-nymis quomodo ufurpe-turin Scriptura 52.10.55 Dei definitio ex doébrina chri fticollcfta 55.50 teftiino notiria non naturaliter nota, fed à Chrifto rcuelata. 54.11 eius opus in nobis quod 51.41 poten-riaamp;fapienriaunde probe turimmenfa 55-00 Dei proprium, elle ab æter-no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40.7 Dei quæ fint 186.8 eius ueracognitio,cultus primi præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.47 Ecclefiæ bonum 178.19 Dei uocabulum creaturis tri-butum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52.61 Deominiftrantangeli 66.56 Deumadhuc adefle reb. fuis creatis 64.55 non mçtiri numéro eedefiam fuam,fcdpaucis deleélari. 5’ ’4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Deum odifle, execrari, perte-qui,peccatain 1 præceptû. 126.25 Deum peccata odifie,ubi do-ceat Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76,16 circa Deûquàm fint religiofi Eltæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.55 â Deo aliquid certi petedum. |
Ipirituales nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.17 plures elTe. ibid.59 adminiftrationem accepit tü^aKTfa cur pendere uolue5 loanncs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555'50 nbsp;nbsp;rintMagi 289.25 de Deo, ludæorum doélrina. didrachma Capemai datum 257.61 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;àPetro 8.60 quado 415. de Deo quid docuerit Chri- 29 quo miraculo 215.55 flus 269.5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^*'l didrachmauiritimtéplöpen- loannes Baptifta 548.54 di quotannis folitu 257.IÏ didrachma quid ƒ 251.54 diei diftributio apud ludæï^ deDeounó uero,Pharifæo I40.20 à Deo immediatè baptifmi rum opiniones 228.22 Jldi,T^ev/urti/gt; fabbathu 507.16 Diahircaniàterræmotu con-euffa 570.51 diabolus cur immundus fpiri tusuocatus 70.4Ó quam potens Ipiritus fit. ibidem 55 diabolus Ecclefiæ Dei cótra-rius 180.49 pee-cati autor 72.55 quàin grauiter Chriftum perfecu tus fit 69.18 quomodo lapfus 75.52 quomodo homines occuper 74.51 diaboli furor in Chriftum in-fantem 14.17 eius aft eum perfequendum mini-ftri. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem diaboli in homines machina-tiones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^9'45 contra eafdèm quas conto latiories jpponat Chriftus. falfæ nota 182.26 cati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74-2J diabolum adorarc,Ecclefiæ diabolum eijci poiré etiam per malos homines, in nomine Chrifti 246.29 à Diabolo amp;nbsp;falfis prophetis elfe Ecclefiam faffam i8t. 55 ab eo quam crudcliter tpoliati amp;nbsp;fauciati fimus. cum Diabolo quibus armis belligeret Chriftus, Scuin-cateum , nbsp;nbsp;nbsp;55-44 diaboli,aftiones omnes per-petud contra Deum amp;ho-mines intendunt 69.14 diaboli in inferno futuri 225. 41 qualem Chrifti notiria habeant 69.5 qualcs à Deoconditi 68.54 quan • do penitus in dainrtationc proijciendi quot;nbsp;^ 71.55 diabolorûconfefsio non ap-probata à Chrifto 69.12 eorum definitio 68.12 diabolos cijciendi regulæ a Chrifto traditæ 71-27 diabolos non efie cogitatio-nes mal as, fed fubftantias ufitata 251.4 amp;5'5ö,i7 adDiem extreniüfn quomo-do inftruat fuos Cnriftus. 220.58 dienitrium quibus Chriftus fepultus fuit, computatio . qualis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•■ 55'5.55 dies hebdomadarum duales s 5 deferi- |
|
Jefcribat Daniel 559.50 Siîeftio Dei cultus primi prç-cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.55 dileélio Patris amp;' Filij crga nös,fruélus üerbi 29.40 dlleftionis uocabulum quos motuspoftulet 80.17 de' Dileélionc proximi, amp;nbsp;di-inifsione fratorna, Chrifti doélnria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’45-1 diligere inirnicos,opus verzeep« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.55 item diligere fe inuicem. ibiderh52 Dionyfius Areopagita 559. 25 eins epillola de edi-“pfi pafsioniS Chrifti tem-porefafta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570-48 Difcipuli Chrifti quinó pof-fintefte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;200.15 difcipuli Chrifti quomó infti tuti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;270.45 cur emifsi 55.7 nbsp;nbsp;nbsp;duode cim 268.9 ipfi amp;nbsp;reliqui credentes quorno-do cuftoditi in perlecutio-ne Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.12 difcipuli amp;nbsp;fedatores lESV pro apoftatis habiti, amp;nbsp;ex-clufi i Synagoga 20.56 difcipuli ob exiguam fidem à Chriftoreprehenfi nbsp;nbsp;120.i difcipuli typus Ecclefiçi57.4 difcipulorum error de Mef-fiaundeortus 228.42 „ fuga capto Chrifto 20.47 difcipulorum euntium in E. quot;nbsp;maus hiftoria 555.52 difcipdlÿ.rum loanis ftudi,um amp;diligentiav 554.15 .cur ad Chriftum mifsi. ibid.20 difcipulorum, quod lefus fit Cnriftus Mefsias, confef-fio comunis 48.10 ftu-pOr amp;nbsp;foranolentia inhor-.5® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;454-Ï? difcipulos cur beatos pronuri ciet Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.29 difcipulos loanis quorefpon fo dimiferit Chriftus 49.5 difcipulos non uiolafTe fabba thum, quibus argumentis probet Chriftus 507.19 amp;nbsp;509.60 inde, eofdem tri ftes ob fuam pafsioné quo-modo erigat amp;nbsp;confoletur Chriftus 451-45 *difcumbcndi uocabulum. difpenfatoris, iniqui exem-'plum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;421.51 diuiteslurconcs in inferno fu turi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.22 diuites Sc locupletes fe ple-runqi ,non adiungere Ec-dçfiæ 176.56 Sc 177.28 |
INDEX. diuitiarum cótemptores EC fæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.4 diuortiaqux pugnét cumvi præcepto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.54 deDiuortijs dodrina Phari-fæorum 229.25 quæftio, quomodo à Chrifto tra-ftata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212.42 ad Docendum miffus Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52.4 doftrina Chrifti quale bond, 2.48 cur uerba gratiæ di-fta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.22 doftrinx Chriftifumma86.6 doèlrinam Chrifti calumnia-ri,conueriionifalutari con trariuift nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.52 dodrina cœleftis quomod.0 illuftrata 1.41 à Chrifto tradita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2ó8.54 doétrmafalfa Antichrifti nota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206.29 doftrina falfa alios fafcinare, uel minis deterrcre, con-uerfioni uerse contrarium. , gt;51-55 doélrinafermcntata,Ecclefiç falfçnota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.42 doftrina ludæorum labefa'-data nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;257.55 dodrina,cuiufinodires mini fterijpublici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.56 Sc 189.8 doftrina fanaob mala opera docentis non reijcienda.
dodrinæ ueræ calumniator , fatanas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70-55 dodrinam quam generalem extare uoîuerit Deus 5.58 dodrinam fuam à Deo profe d^mubi probet Chriftus. 2^-40 de Dodrina quauis iudican-di poteftas Eçclefiæ data. dodrinæ omnlu .fcculorum ad quam regulam explora-ri debcant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.45 Dodores ad quid incitentur 4 diabolo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7025 dodores falfi quafpecicuen-turï, ex concionc Chrifti. 505.17 eorum copia lignum extraneï ïudic!},amp; finis fceuli 216.5 Sc 427.1.22 dodores impij in inferno fu-turi 224.12 uitandi gt;85-50 |
dodores falutares impetrart óratione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;45-5^ dodorum falutarium in ec-clefiam mifsio, opus Dei. 28.58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. dodorum ueforum perfceu-tores Pharifæi 250-57 dodores Ecclefiæ communes certo loco deftinari, 192.5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ubi cos promit-tat Chriftus fc milTuruin-28.55 nbsp;nbsp;nbsp;cur in totumor-bem eosmiferit 25.26 dogmata falfa, Ecclefiæ uer« contraria 180.48 diabolo fieri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7°-quot; Dominica dies qUæ Sc unde dida nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555-40 Dominus cur,unde, Sc ubi « catur Chriftus fidius Dei» Dominus, Deus , uocabuH quomodo ufiurpentur 52. lo inde. ^51-^ donatio Spiritus fiandi,«”^-dus iuttificationis 108- 5 donorum à Magis Chrifto . oblatoru allegoï'ia 289-26 Doris,Herodisuxor 265.57 Dofithei hæretici in ludæâ. ^57-5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ., drachma Sc denarius idem ue teribus quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25*-2’ Dux Chriftinomen 57-^^ E _ pBrictaspeccatuin vi præ-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.42 ebrietati indulgentes in infer , no futuri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.24 Ecclefiaanfit 170.51 quid fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.46 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;indri EcclcfiaChrifti lESVinÆ-gypto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;0- 6® m Bethania 6.55 i® Bethphagc. ibidem 52 in Bethlehem 7.4 id Bethfaida 9.12 Cæ-fiareæ Philippi 10.16 in Cana Ganlææ 9-0 Capernai 8.57 nbsp;nbsp;nbsp;gt;» Chorazim 9.20 m Emaus 6.60 nbsp;nbsp;in Ga data Sc Gergefia J0.5 in Galilæa 8.56 Hierofo-lymæ 4.57 , iniduraæa. 8.18 inlericho 7.21 in Magdalo 9.44 in port* Naim, ibid.49 in Oriente 10.44 in Mefiopota-tnia 11.19 inPalsftinafeu terr* |
|
terra Cananes j. 2^ in Samaria 8.22 in Syria 10.40 in finibus Tyri amp;nbsp;Sidonis. JO. « ad mare Tibe-naais nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.5Ö Ecclefia Chrifti Hierofoly-mis qualis fuerit, amp;nbsp;quç ip-fius membra tempore ad-uentus Chrifti 4.49 de Ecclefiç Chrifti loco amp;in-ftauratione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.50 Ecclefian! Chrifti uerè non . Panini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.51 tccleua cur cruci fubieéla, cauls I9Ä.45 anas affin gantnoftesÉcclenæ 197. •^ n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*quot;^^^ fuerit tempore Chri ïcclefiafalfa quod fit, ubi do-MatChriftus 181.22 Wfit. ibid.28 undefit. ’bid.54 eiusnotç. 181.42 Ipeciespeculiaris 182.58 ibidem 54 ecclefia in nouo Teftamentó nulli certo loco alligata. ?7‘*9 omnibus statibus ’uaabonis amp;nbsp;malis 172. 47 omnibus feculis una, amp;ubiq; locorum difperfa. ’75-25 nbsp;nbsp;quam diu- dura-turafit. ibid.55 certo loco, perfonæ autordinariæ mecefsioni non alligata. mid.50 regnum cœlorutn ^'ocata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.20 éeelefia tenmore Chrifti ubi maamè fuerit nbsp;nbsp;nbsp;5.24 amp;nbsp;ti^i'i quæeius membra. ibid.4 à quibus odiohabeatur nbsp;nbsp;nbsp;177-59 Ecclefiæueræ bona fpiritua-liaamp;corporalia nbsp;nbsp;nbsp;178.14 ciufdem eoetus exiguus, at . fahæ numerofus nbsp;nbsp;177-45 Ecclefiæueræ notæquç 175. 55 numerus quando crefcere cœperit 5.16 poteftas fpiritualis qua in rcconfiftat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;7^-57 Ecclefiç uerç quç fint contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.4lt;gt; eeelefiæ ueræ reliquiæ cxi-e'porc Chrifti 262.15 ueram à Deo paire, Chrifto, amp;nbsp;Spiritu un-âo colligi,teftimonia 171. 55 per quæ media. , ibidem. Ecclefiæ affliélionum formæ. 198.5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bafis amp;nbsp;caput. 414.12 nbsp;nbsp;nbsp;bonafub Chri fto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 270.25 çcclefîæ claucs regni cœlo- |
INDEX, mm traditæ à Chrifto. 156.58 Ecclefiç cœtus ex qualibus hominibus conftet 172.7 in toto orbe terrarum fu-turus. ibid.56 ple-runq; magis ex pauperib. quàmexdiuitibus confta-re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;170-55 de Ecclefiç eollcélione amp;uita æterna quid docuerit lo-annes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;550-25 ecclefiç colleftio früéfus fa-crificij Chrifti 169. 52 fignum finis feculi. 215.60 ecclefiç crucis amp;nbsp;Chrifti differentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.49 Ecclefiæ Dei anguftia fub ethnicis Imperatoribus 12. 50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ctymologia amp;nbsp;ap- 170-17 formatypo nùptiarum de-piCla 425.22 nbsp;nbsp;nbsp;hofpi- tiola inter genres 4.50 hoftes qui perfecutionem in eumexerceant 197-52 eius imago femper cruen-ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15.24 de Ecclefiæ inftauratione, n. 29 ecclefiç ludaicç politiafeu regimen 255-*4 fta tus corruptifsimus 257.52 ecclefiç libertas in traditioni-bus humanis 180.11 eiufdem locus cur obfer-uandus 2.40 de eius perfecutione 8c tran-quillitate 12.12 eiufdem rchquias inter ludços à Chrifto illuftratas fuilTe. 4-^9 ecclefiç fuç quam curam gerat Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;546.16 ecclefiç titulum multos fibi arrogàre femper 2.20 eius typi feu imagines 180. 57 uocationem omnibus temporibus fieri 157.50 ecclefiç concefla poteftas iu-dicandide qualibet do ft ri na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;579-5 ecclefiç fuç adhuc adefle Chri ftus probatur 54. 40 prçfto eidcmelTe Deum,probatur 65. 14 Sc 185.14 adEcclcfiam colligcndâ Chri ftus ubi uenilîc dicatur. 52-59 Ecclefiam emei 8c uarijs ca-lamitatibus fubieftam effe inhacuita 195.29 effe duplicem, ubi dpceat Chri ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;171. U ab Eeelefia falfaoitiriibüsca-uendum . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.55 in Ecclefia etiam bonos non efle perfeftos undequaq;. 175'5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quçfiteoram conditio. ibidem 29 Ecclcfiarû confociatio 257.50 Ecclefiafticis hominibus adu lari, atroxpeccatû 567.50 Ecclefiafticas perfonas rape-re uimgladij,regno Chrifti contrarium 186.12 eelipfis tempore pafsionis Chrifti fafta 570.52 effeftus uerbi Dei 29.55 de Effeftu Spiritus fanfti quç diftaloquantur 59-15 egeno non bencfacere, pcc-catum in v præceptum. 129.18 cieftio ê regno, finis Ecclefiç falfæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185.11 Eleazarus pontifex Hierofo-lymoruin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^5-57 eleemofyna in gazophylacift collefta 257.17 quo-modoprçftanda 146.48 ad Eleemofynas pauperum aliquid de fuo conferre, 0-ipus in præcepti 128.10 eleemofynas pharifaico more darc,peccatum in iib præceptum 128.25 elementacurcondita 64.52 de Elia quæftio quando à di-fcipulis Chrifto propofita. 415-19 Elizabeth uxor Aaronis. 274'47 Elizabeth Zachariæ uxor 4. 558C181.6 membrum ucræEcclefiæ 262.15 Elifabethæ matris Baptiftæ genus 8c profapia nbsp;nbsp;(545. 56 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in eius domo quàmdiu manferitMaria, amp;nbsp;quid ibi egerit 558. 4 eiufdem excla-matio ad Maris aduen-tum 275.42 pro-phetia de præfentia Chrifti 61.51 teftimo-nium quod lefus fit Mef-fiaspromiffus 47-12 Emahus caftellifitus 6 60 8c 555.55 qua idem hiftoria darum, ibidem, cius etymon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.2 iftßn/Curffxt quandó faciant lu-dæi Sc Græci 545'10 erneutes cur in templo 259.1 Encænia quäle feftum apud ludæos 244.168c 4’7'26 Engaddi uinea quotniraculo dara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570-14 « 4 Ephe- |
|
Ephefus terriemotu eu eu fia. 570.28 in Ephraim ciuitate plantât Ecclefiam Chriftus 7.54 lt;^}t^fin«»^ fatanæ epitheton 17.18 Eremitæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i47-^^ errores fingere, fpargere,pro-mouere, peccatain ii prç-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;27.14 Efaiæ prophetia de Galilæa gentium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;500.25 Éfdras quando ediftum re-giû acceperit de inftauran-da repub. Hicrofolymita -. nsi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;}?9.46 Eflyi quomodo difeernahtur inter fe 255.10 quàmdiu plcrunq;uiuant. ibidem, quomodo ftudiofos fedæ mæ excipiant amp;nbsp;tracent. 254.12 Effenorum collegium 255.48 fortitudo in bello contra Rom. 255.21 nomen amp;faiftioundeorta 252.54 '/ inde. religio circa Deura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.55 Effæorum feftatépore Chrifti à Hierofolymis remota. 227.29 nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ • ■ de Effæis quæ narret lofe-phus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.54 efurientibus applicari meri-tum Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.21 de Ethnicifmo quid extet in Euangelijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57’-io Euæ peceâtû collatû cum Ma riçpeccato 294.16 inde. Euangcliü non notum natu-rahterhominibus 92.44 quahebdomada inclarue-rit 541.44 quâdoproto to minifterio Chrifti amp;A-poftolorüaccipiatur 86.18 Euangelium quia 85.40. 55 quid nobis exhibeat. 85.47 quomodo in ueteri . Teftamento adnuncietur. 26.18 quomodo legis fa-ftoremoftendat nbsp;nbsp;nbsp;95.12 ubifitefficax nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;88.15 Euâgelij appellationes 91.59 cocio in utroq; Teftamento 26.10 eius côcionera quo organo apprehenda-mus i 88.4 doftrina lu-dçisprorfus ignora 259.55 Euangelij effeftus, in quibus eiusuis,potentiaac digni-tas eluceat, qui 9019 Euangelij amp;nbsp;legis diferimen. 92.40 mixtio no-cens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94.16 Èuangeli|etymologia 85.29 mmiftenum quomodo fan |
I N Ö B X. citum 176.8 pro-mifsiones gratuits: amp;nbsp;uni-uerfales 95.2} quæ tria peculiariahaoeant 89.40 Euangelij propriétas 421.15 ^ui eius non fint capaces. 500-55 teria ibid. trana Euagelij regni à Chrifto prç-dicatifumina 87.26 amp;nbsp;fubiedum ac ma 87.21 forma. uox quas affe-ratdiuitias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105-9 Euangelium efie doftrinam, ubi doceat Chriftus 86.58 non naturâliter hominib. notum-’ 87.1 exæquo adomnes ludæos amp;nbsp;genres pertinere 88.46 Euangelium quomodo exue teri Teftamento adnûciet Chriftus 25.10 unum elle omnibus ætatib.mun-di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89.15 de Euangelio amp;nbsp;lege quæ di-ftaconcionentur 29.25 Euangeliftarum diffenfio «an ludas in cœna fuerit, con-ciliatur 568.4 eorûdem in conferibenda hiftoria Chriftipropofitum 72.29 Euangeliftârû mos, generali busfententijs plurima co-prehendere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.6 Euangeliftarü uariatio inte-xenda genealogia Chrifti. 279.49 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inde 59 Euangelizare,amp;: docere,an ly nonyma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86.57 Eunuchoru ad caftitatem ido neorum tria genera 215.18 Eutropius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570. i excommunicare amp;nbsp;perfequi pios, minifterio Euangelij contrarium 195.18 Eccle fiæ falfæ nota 182.22 excômunicatio titularis Ec-clefiæjUeræ ligationi con-15'9-17 excommunicationis exempla in concionibus Chrifti 159.1 eiufdem fulmina à Chrifto in Pharifcos amp;nbsp;Scribas iafta 426.54 deExcómunicatione 157.4} execrationes Effæorum, qui-bus excipiant accedentes ad feefam fuam 254.25 excommunicatus Chnllus cum fuis à Synagoga 19.48 exorcifatió obfefTorü 246.1} expuere ubi deuitent Eifæi. fabri filins cur Chrifins 3P lt;Sus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;292.57 non Facere quæ doces alios, peccatum in 111 prçcepW. 128.28 facinorofi ad ludæorum conlt; uiuianonadmifsi 249.50 faftis cuiufmodi loannes in-fignis fuerir 552.5} deFacultatum nera cóilatio-ne ubi doceat ChriftuS. ^Aber qualis fucrit lofcph. * 5'50.45 |
’47-5 . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, deFacultatibu5,templo con» ferre melius, quam parentes egenos alere, Phanfço-rumdodrina 229.54 fames , fignum finis feculi. r ^’^ 47 familiaritatem cum quibus habuerit loannes 555-'^ fauuS mellls, ufitatus ludæo- rum cibus ï50-^i Felicitatis noftrænos elle aurores, Sadducæi aflérebât. fermentnm Pharifæorum, Ec elefiæ ueræ contrariuin. 180.48 fefta lüdæorum in liiftorià Chrifti memofata 242.27 ad Fefta folennia quoties af-cenderint quotannis Hic-rofolymairt ludæi 257.40 ficus à Chrifto malediéla. 55.51 quando eima-ledixerit Chriftus 424-44 quid ea fignifica-uerit. ibidem 55 Fides,primipræcepti cultus. 125.52 inftrumentam quo applicabimus nobis iufticiam Chrifti 102.25 parspœnitentiæ 140.29 Fides quid 105.54 150.61 quæ excitarc earn debeant poft contri-tionem 151.} quäle organum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112.40 eiusuariafignificata. ibidem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qualis motus irt mente amp;nbsp;corde 114. 60 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in quo obiefto debeatacquielcere 122.50 fides minifterio digna à loan-neprîeftita 550.52 organum apprenendendi E-uangelium 88.4 ubi circa res Ipirituales, amp;nbsp;ubi cireâ corporales uerfetur. «5-4»’5i . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ fidei articulifemperÿdem I. 56 eiüs conleruatio-hem impetrari precibus. ’45-4 fidei definitio integra 115.22 unde fit ea. ibidem. cius |
|
Emscaufx. Ibid. 55 effeélus nbsp;nbsp;nbsp;121.27 ob- ieftaquæ ii$.25 nbsp;phra- fes amp;nbsp;æquipollcntes formula. I22.}6. inde, potétia 422.4 proprieta tes quæ,amp; quid déclarent. 11Ó.27 teftiinonia,ut fint bona opera prçftâda 154.52 fidei contrari a 121.59 fidemcótritioni fuccederein conuerfione falutari, quæ teftimonia probent 150.52 etiamin corporalib. debe--1 reprælucere 502.11 fidem excitare amp;: confirmare. effeftus Euangelij 91-29 lt;■ cxigua quatenus nó afper neturChriftus 120.18 femel conceptain poffc excu ti, amp;nbsp;amitti rurfus^ unde probetur. ibid. 56 opor-tere crefcere,unde colliga-n tur 119.01 oportcre omnibus operibus prælucerè. ’^^'^^ £®*^ quæmedia ea accédât Deus in cordibus hominum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.5 fidem piorumeuertere tentât ■.T diabolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ 70.4 fide quantopere deledetur Ghtiftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.50 de Fide aliéna quid doceat Ji- Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120.tfo in Fide amp;nbsp;nomine Chrifti nó -‘ adorare,inuocationicon-trarium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144-B fiducia fixa in mifericordia Dei,amp;mcrito Chrifti, pro-prietasfidei 118.25 fiduciam ponere in diuitijsamp; uoluptatibus,fidei contra-fimn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.14 Films curagnus Dei diélus. t7.i2 Chriftus. 55.5 Fi-liushominis. ibid.20 co-eflentialisPatri amp;nbsp;Spiritui fanfto nbsp;nbsp;nbsp;59.4 inuo- candus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*59.19 Filius Dei amp;nbsp;hominis unatâ-tum perfona,non plures. 45.55 nbsp;nbsp;amp;nbsp;qualis perfona. 58.1 feparata à Patre amp;nbsp;Spi ritufanélo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.58 Filius Unigenitus cur prodie-ritèfinu^atris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.48 Filij Deiin redéptione gene-^ ris huinani labor 97.00 eiuscognitionem adferre, fruftus verbiDei 295^ Filij proprietates ante incar- nationem 40.29.4Ó có-munes cuin Patre. ibid, cómunes cum reliquis dua busperfonis. ibid.55 poft ^umptioné carnis huina- Ï M D E X. næ 44.11 poftrefurre-' ftionem amp;nbsp;glorificationé. ibidem 24 Filioubi tribuatur uocabulu Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^-^^ Filium Dei coætemû cfte Patri amp;nbsp;Spiritui fanélo, teftimonia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59.5lt;ï Filium fuum cur tradiderit Deus in mortem pro nobis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.5Ó deFiliocur tantum loquatur loanes in primo cap.64.26 in Filio Dei quomodo fit Spiritus fanftus 59.51 Filio quomodo Pater maior. 59,49 quomodo fibi om nia à Patre tradita efie di-cat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Filij Dei quomodo efficia-mur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74.27 filios Dei facit Chriftus paf-fionefua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54.17 Filium hominis quado Scubi fe uocet Chriftus 42.55 filius prodigus gratis acce-ptus 102.9 eiusexein plum 105.41 in ipfius iuftificatione ordo, iit. 2i finis feculi futurus, ex concio nibus Chrifti difcitur 215. 18 eius tépus nemini no’-tum. * ibidem 25 fletus amp;nbsp;iFridor dentium pœ-namalediélorum in infet-no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.59 fons perennis aquæ Hierofo-lymis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.16 fontein circa lericho fanauit Helifæus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.51 forenfes legeS quid 77-57 fornicationem uitare, coniu-gij finis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.49 fortis armatus,diabolus 72.15 foueam qualem fodiant Ef-fæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;255.2 fraterna reconciliatio opus V præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*29.5 fratris defunéli uidua,ducëda fratribus qui fuperfunt. fratri irafci, nee reconciliafi, peccatum in v prçceptum. 129. lO fratres Chrifti qui 510.42 fratres fe inuicem uocarût lu-dæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.25 fruélus uentris quid 45.26 frudbusuerbiDei 29.55 fuga difcipulis à Chrifto per-mifta 202.12 cur. ibid, eius caufam quam habue-rit Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.15 . funftio Apoftolica quomó à çôwunione différât 187.9 funerjs déduftio qualis apud ludæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248.49 furarioues Chrifto,Euange-lij minifterio contrarium. gt;95- ^^ futurorum prædi diortes cer-tæapudEflços nbsp;nbsp;nbsp;255.47 G ^Abbatalocus nbsp;nbsp;nbsp;529.19 '^Gabriel angelus 67.40 eiufdem ad Zachariam uer ba 545.5Ó teftimo nium deTrinitate 54.48 de Chrifto homine tefti-monium 42.28 alia, quódIefusfitMefsias 47. i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;falutatio ad Mariain . fafta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;557.20 Gadara oppidum 10.14 Gadarenorum porei à diabo-liscorrcpti ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;511.6 Gadarenorum regio quibus Chrifti miraçulis claraio.6 in Galilxam cur Chriftus re-êretfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;500.4 alilæaquæ infignia Chri ftiEcclefiæ hofpitia 8.55 Galliæ quando à Germanis uaftatæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;572.25 Gamalielis fententia de Apó-ftolis . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;256,14 gaudiuin cófcientis,etFeéluS iuftificationis 107.50 item gaudium in cœlis. 108,25 gaudium folidu pro affliebis confeientijsjenedbus Euan gelij 90.61 inde, gazophylacium in templo. 258.27amp;259.56 gehennom uallis 222.60 amp;nbsp;225.11 |
genealogia Chrifti cur ad A-damum ufq; extenfa apud Lucam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;281.25 genealogia lESV Chrifti. 279.9 genealogiç fainiliarum ludai carumab Herodè concre-matæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265.59 generationem Filij ab æterno à Patre , non explanauit Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40.40 generis uetuftas 545.58 Genezareth Chrifti nauiga-tionibus clara 9.^7 gentesludæis prçfert Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;262,4 Gentes uidendi Chriftum cu pidæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;424,26 in Gentium uiam abire, cur jphibuerit Apoftolos Chri luis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8,51 ad Gentes quoque pertinere Euangelium 88.46 Gergefa oppidum 10.14 Gerge- |
|
Gcreelènoruin regio 'quitus Cnrifti iniraculis claraio.ö gcftus lugubres in contritio-ne' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150-25 gladij ufus ab ecclcfiafticis pcrfonis arreptus, peccatS in v prçceptuin 129.22 gladijufuin in Petro quib.ra-tionibus improbet Chri-ft^s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 455-7 gloria Dei confpici fide 121.51 gloriain hoininü querere,pee catuminviii prçceptuin. 150.29 Golgatha fupplicij loc? 55'0.2 Gortheni hçretici in ludæa. graJuS iuftificandorum pee-catorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105.15 in Grçciaecclefiç Chrifti mé-bra extitifie, undc conijcia tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n. 25 gratia coram Deo effeftus iu ftificationis 107.9 gratia Dei, ecclefiç bonum. 17X, 22 Euangelij effe-ftus 90.54 fruftus facrificij Chrifti 1Ó9.47 gratiç uocabulura quam narijs modis ufurpetur 96.28 gratiaindat Chriftus pafsio-nefua 54.14 camexcuti ' peccatis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7ó.2r de Gratia feu iufticia articu-lusiri nouo Teftaméto il-luftratur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.50 gratiarum aftio per Chriftu, opus 11 prçcepti 126.50 gratiarum adio pro Euangelij luce quando à Chrifto fada nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;509.40 gratiarum aftionis exemplu quale Chriftus exhibeat. ’44-55, non Gratias agere,peccatü in Iiprçceptum ‘127-25 gratis hominesiuftificari,ubi doceat Chriftus 101.55 graritudo quid, amp;nbsp;quo pern-neat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144.50 gubernationis ccclefiæ perle fum Chriftu forma 268.1 gubernationis ecclefiaftice a-pudludços forma amp;nbsp;ratio. 254-51 ofsi amifsi imago 85.25 typus 75-45 amp;nbsp;84.45 H U Abitatio Chrifti in nobis* P 54-44 ii^tr infernus 222.50 habitatioPatris amp;Filij in no-bis.Verbifrudus 29.40 Hadrianus quomodo Hiero-folymam nocauerit, pulfis inaeludæis 5,47 |
I N D EX. haemorrhoifla à Chrifto fana-ta 55.24 amp;nbsp;506.29 amp;nbsp;511.12 ciusfides 119.55 oratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;245.51 hæreditatem fratrum nô uult diuidere Chriftus 420.12 hærefes diabolus ferit 70.8 hærefes ludæoruin 227.18 hærefium authores flagellari foliti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.46 pro Hæreticis qui habiti a-pudludæos anteaduétum Mefsiae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.40 hçfitare, fidei côtrarium 122.' 25 peccatumin I. prç-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.8 Haggai quomodo de reftau-ratione Hierofolymorum concionatus 559-'5lt;5 Halcyonialefu amp;nbsp;lohanni Ba ptiftæ diuinitùs concelfa. 14. 60 Hannâ Ecclefiæ membrum.. 181.7amp; 262.16 Hannæ prophetifiæ præfen-tia ad repræfentationem Chrifti in templo, amp;nbsp;de eo-dem uaticinium 4-57 inde.^ concio in templo. 259.51 teftimoniû quod lefus fit Mefsias nbsp;nbsp;45.26 amp;nbsp;47.28 amp;nbsp;286.12 Hannçprophetiflç 0112561.58 ad Hanna pont, cur primùm duftus Chriftus 455.56 hebdomades Danielis quando finera fuum confecutæ. 541.56 earundemtres partes 559.58 fupputa rio quâdo ordiéda 540.45 hebdomadas dierum amp;nbsp;an-norumin Scriptura eXpri-, 559-27 hebdomadarum feftu 244.2 carûdem partes très ab an-gelo faéfæ 541.12 de Heliæ reditu fomniû Pha-rifæorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;228.50 Helifæus ubi fontem fanâue-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7-51 Hemerobaptiftæ hærctici. 257-4 Hercyniafylua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;547-20 Herodes Antipas hoftis eeele fiæ 197.44 eius natalitia 16.56 filiæ faltatio. ibidem polli-citatio 17,2 perfc cutionis in lohannem oc-cafio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16.6 fub Hefode Antipa tetrarcha Galileç quç perfecutio mo 2a Herodes Antipatri F. dux Ga lilçç conftitutus 264.60 totius ludjç rex deelaratur |
265.61 cius'impiafacinor ra. ibid. ' eiusuitiaamp; intérims calamitates 21.61 mor busgrauior Herodis-I regnum ab Augu-fto diuifum Herodes ædituus in templo Apolhnis apud Afcaloné. a’-5’ Herodes Baptiftæ camifeï» hoftis Chrifti amp;nbsp;ecclefiæ-18.55 amp;197.4Ï Herodes: curlohânemin car-cerem Conieccrir 555-4^ qua de caufa perfecutione moueritin Chriftum infan tem 12.51 quomodo Chriftum uinéhun excepe rit 528.28 regio titulo primus ufus apuJIo dæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.24 Herodes 11 Herodis I F- w*' 1 ritus Herodiadis 266,15 Herodes' 111, qui amp;nbsp;Antipas, Herodis xF. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;266.20 Herodes un Ariftobuli R rex Chalcidis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;266.7 in Herodis aula quos labo* réshabueritloâncs 551-20 Herodis furor in infantes49-4 2 genealogia 2 65 52 uxores decern- ibidem Herodis inceftus à lohanne taxatus 555-55 *'’^' diæ in Chriftu ex quoeæ-perint 289.45 qn^n ti eas fecerit Chriftus 420-45 interfeftoloannefu-fpiciones amp;infidiçinChri ftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;511-42. Herodis metus ob natû Chrl ftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;287-4 Herodis teftamentum 25.18 mors. ibid. fortuna. ibid. regnuin,eiusq; tem-pi^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ioideni Herodias Ariftobuli filia. 266.9 Herodi adis in Ioannis necein infidiar lô. 27 triunt phus Capite Ioannis impe-trato nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17-4^ Herodiani hæretici 257.5 hoftes Chrifti 197-47 quoties ludæis adiunâl. 264.20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Hieronymi de Hierofolymis fententia 5.40 deMa gis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;287.60 Hierofolyma cur folo æqua-ta 6.29 prius Salem difta 5.47 qno-modo ab Hadriano uoca-ta. ibid. quibus rebus infignisfucrit prçalijs dut* |
|
timtatibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.58 Hierofolymç Sc templi dedru • dio quid d^nauerit nbsp;nbsp;25. 28 eiufdem fummum decus 6.21 Hierofolymam cur uifionem pacis interpretentur 5.50 ab Hierofolyina cur incipien-dum in defcriptione loei ec défis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.57 Hlerofolymorumfitus 5^56 temporalis calainitas cur euenerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P-49 Hierofolymis cur ChriftusPa feba celebrauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.25 cur non habitauerit Chri-ftusapuero 15.57. '^'J-prster teraplum etiain ly-nagoeamfuiflè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.55 Hierofolyina qui olim tenue-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5-41 Hierofolymitana ciuitasamp; té-piuinante quot anno? de-Ib’uila nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;542.5 Hilarij locus de lofepho pâtre putatiuo ChrilU 560. Himolus urbs terrsmotu có- Hippodromus qualis locus/ 22.50 Hircano facerdotij admini-ftratio conceffa 264.49 Hidoris buius ecclefiafticæ autorüin precatio ad Chri ftuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.15 bidoriographos etiam loca ubi quæqs fada fint anno-taffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.52 bomicida cur diabolus di-dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70-41 bomicidas gladio punire 0-pusVprscepti 129.7 bomonon renatus arbor fte-rilis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15^-29 bomo 58 annos ægrotans fa-. natus ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;506.57 borainis comaptio 72.60 dc75.i deprauatio,pœna peccati 74.14 natura deprauata 74.60 amp;nbsp;inde. totius reditu-tio iudidcationis ede dus. 108-?5 pro Hominis uita feu anima ubi fpiritus accipiatur 59.1 boininein nullum legi Dei fa tisfacere 85.50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;inde. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81.55 de Homine ante amp;nbsp;pod la-pfum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;72.25 homine occupato quomodo abutatur diabolus 70.56 homines à Deoconditos,amp; quidein bonos, ubi prædi-(etChridus 72.54.57 |
INDEX. homines cur legi diuinæ non pofsintfatisfacere 75.10 homines cur non metuendi. 420.5 quàmuarièamp; grauiter infedentur à diabolo 69.45 qui in inferno futuri 225.41.45’ hominum curam quam' gérât Deus nbsp;nbsp;65.5 minidri angeli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67.10 per Hominum ora de futuris monere, opus Spiritus fan di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61.42 hominum 4000 pada feptem panibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;415.54 homines regenerate , opus Spiritus fandi 61.58 exHominibus quomodo pee catum prouenire dicatur. iftihrui patri Chridus 55.18 horis oiei luufiKiüt ufi ludsi. 251-7 in Horto quç geda fint fub ini till pafsionis Chridi 455.17 hofpitü curator fpecialis cur apud Elfæos condituatur. 255-2? hodes lefu Chridi filij Dei Sc hominis 18.58 eiuf. demludacumillis. ibid, quo perfecutionis inodo in eum ufi fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19-40 hodes eeelefiæ quas confin-gant caufas perfecutionis. 197.15 qui fint,qui perfecu tionem exercéantin pios. ibidem 52 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;nbsp;humanitatis Chridi tedimo-nia 42.29 Sc inde. humiliatio Sc eófefsio coram Deo,contritionis effedus. 150.26 humilitas in cruce exercéda. hypocritis non applicati iu!K dam Chridi 104.1 hypocriticü ieiuniü à Chrido damnatuirt » 146.14 hypodaticæ unionis caufe. 200.55 opusVlH præ-cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.18 hydriæ fex in nuptiis poni fo- litæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;249.28 hydropici fanationé quomó defendat Chridus 420.50 hypocrifis bonis operib.con traria 156.61 inuocationi contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144.20 hypocrifis perfecutorü Chri di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;527-48 hypocrifi nemo feducendus. 205.25 hypocrifin tempore Chridi pro lege Mofaica uiguide. hypocritæ in inferno futuri. hypocritarum odium in redè fentiétes unde creueritfub aduentum Mefsiæ 12.57 ritus in orationib. 245.15 |
5d-25 I IAcobusAlphæi apodolus. 507.57 ad miniderium apodolicumuocatus 9.41 lacobus Zebedæi F. apodolus 507.55 eiusuocatio. lairi archifynagogi hidoria. 511.10 ritus orandi 245.29 lafchaquidEbræis 55.42 idiomatücóinunicatio phra-fis Scripturæ 44-4° idololatria inuocationi contraria 144.10 nota Antichridi 206.45 peccatuinin I.præceptum. 126.5 idololatriam quomodo fan-ciat diabolus 70.18 Iduinææ régionis defcriptio, Sc ecclefia Chridi 8.18 lebus unde dida Hierofoly. ' quot;nbsp;ma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.42 lechoniæduô nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;281.9 cum lehofua nomine,quomó conueniat lefus 55.45 lehoua Sc Elohim quomodo exprclferint Apodoli 52.5O lehoua quid fonet in prophe-ticofermone 46.12 lehofua Moyfis famulus, ty-pus Chridi 55-49 lehoua unde deducatur 56.7 cur dicatur Chridus. ibid. ieiunandum quomodo fit. 146.29 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j ieiunare contritionis effedus ieiuniü Chridi miraculofum. 246.59 Sc 297.5 ieiunium in hidoria Chridi quadruplex 146.9 liberum Sc ficitum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.19 de leiunij ufu quid doceat Chridus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.54 deleiunio, quçdioà difcipu-lisloanis SePharifæis Chri do oblata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;506.15 ieiuniares libéra à Chrido fa da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;246.55 ieiuniorum pharifaicorum ra tio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.40 leremiæ locus deluduinRa ma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;290.54 in lericho quæ Sc qualis fue-rit ecclefia Chridi 7.21 quale balfamum nafcatur. lericho unde dicatur 7.5-0 lefchuah quid Ebræis 55-42? lefus |
1
|
INDEX. lefus Abrahæ amp;nbsp;Dauidis fi- lefum comprehendendi cau-liusfecundulnMatthæum fas qua calliditate capta-280.20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vint ludæt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.2 lefus,quæ appeliatio filij Dei lefum elfe Chriftum, Script. amp;hominis- 55.26 officij ubiqgt; fonare 48.42 elfe Dei. filiû, amp;nbsp;Deum uerum nomen. ibid, eius ety monunde ducatur,ibid.55 cur agnusDei diftus àlo-Sama- anne 555.2 ritarius 75.58 peccato natus abfq; 75-4» nés nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;419.21 lefusChriftascuruenerit 18.. lefum ex Maria natum,elle 40 cur circumeifus. 285.15 quantum labora-ueritin inftaurationeeccle fiæ 11.46 ubi amp;nbsp;quomodo ex Mariæ utero natusfit 277.60 ubi. lefum quarum reimmaccufa-rint hoftes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.8 quando,quomodo,quibus inIefum,uerumMefsiam, recens natum, cur amp;nbsp;quam perfecutionê mouerit He-rodes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.50 deleluquid docuerit loânes Baptifta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;549-1 de lefu Chrifti uitaamp; geftis, hiftoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;271.54 lefus Siæ F. pontifex 265,58 leftisquando ab exilio Aegy Ignatius quomo palîus 559. 48 adeundem epifto ?58-49 ams lt;5-45 Î,rçfentibus;amp; cur in cœ-um afeenderit 557-57 inde lefus in medio doftorum fe-dens,inuenitur à parentib. in templo 292.55 quàm diu in minifterio uer ptt reuocatus 15.50 qui bus confefsionibus fe probet Chriftumefte 48. 25 quogradueminens 268.6 quomodoècruen-tis machinationibus Hero disereptus 15.26 quomodo fe primùm manife-ftaueritpoft refurreélioné Mariæ Magdalens 555. 18 quorum familiari-tatc in Bethania fit ufus amp;nbsp;cur fæpe ibidem commo-ratus -Icfu Chrifti aftiones ordine enumeratæ 297.1 dilputatio cum difcipulis euntibusinEmaus 555.55 doéï:rinaamp; aftiones in re-eimine ecclefiæ fuæ 268. 58amp;mde genealogia. 279.9 habitus corporis ex epiftola Lentuli ad Tybehum Imperatorem. 544.58 nbsp;nbsp;magnanimitas contra bruta fulmina Sy-nagogæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.55 Icfu Chrifti pafsio pro peccatis totius mundi 455.12 perfecutio amp;nbsp;hoftes fub Pó tio Pilato 18.52.58 prima perfecutio externa. 289.58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fubftantia. • 49- 5 . lefu Chrifto opera attributa quidprobent 42.6 lefum à lehoua non deriua- ri 55-?5 neu |
41.1 efle etiam uerum hominem 42.25 effe è medio tollendum,ponti-ficum amp;Iudæorum ratio- la Mariæ matris ibidem Domini. no Mefsiam promiflum, tefti-monia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46.60 Iefiunnonampleéti,nota fal-fæ ecclefiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.50 ignis æternus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.25 inextinguibilis. ibid. 26 peccatipœna 74.54 pœ namalediélorum ininfer-224.51 Illyria ab Augufto occupata. 572-7 imbecillitates Mariæ 558.56 Immanuel,Chrifti nomê 57. nes quomo a tentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70-45 nbsp;nbsp;nbsp;i!lt;5.n impœnitentem amp;nbsp;fecurum interpretationes Scripturs, efte,contrarium iuftifica- donum ecclefiæ datum. tioni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.52 impœnitentes amp;nbsp;polluentes interrogandipoteftascoceffa infynagogis 241.15 delnuentione capitis Bapti-ftæ fuperftitiofa quædara. 18. 20 55 quomodo ei conuenire dicatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem imperioru amp;nbsp;regnorummo-tus, figna cófummationis feculi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.44 imperiorum mutationes fub aduentum Chrifti 571.25 impij à Chrifto in sternum ignem deturbandi 54.54 ad Impietates amp;nbsp;flagitia homi fe alienis peccatis, in inferno futuri 225.50 uerbo ligandi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185.29 in Impœniténfibus quomo-domaneatpeccatû 76.49 inlmpœnitétia inuocare,in-uocationi contrariû 144.15 inceftum Herodis Antipæ quomodo taxauerit loan-increduli in inferno futuri. |
117-57 225.44 incredulitas fidei contraria. 121.59 miraculis Chri fti contraria 205.51 indignitatis cogitatio quid efficiat indignitatemfuamlentire ac fateri,côtritionis effeftus. infantiæ chriftigefta 29.28 infanticidium ab Herode primo faduin 266.41 amp;290. 25 adidquæcauamp; ipfum mouerint 15-t amp;inde infantes quod fint baptifandi infantium ab Herode occilo-rum numerus 29.20 in Infantibus etiam habitarc amp;nbsp;efficacem elfe Spirituin fan ft um nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65.55 inferniappellationes 222.40 in Infernum pluriinos fore præcipitandos 224.55 in Infernum femel præcipita-ti,perpetuis pœnis torque di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.54 in Inferno qui fint futuri. infortunij noftri nos elle an--tores, doftrina Sadducço- rum 72-‘5 flagitiahomi uiuo Chrifto n-ó® diabolo inci- interitus, finis falls Ecclefix- 185.11 donum ecclefiæ datum- 180.Ó 252-17 ingratitudincm ubi damnet Cbrillus 144-59 ingrelTus Chrifti in Hierofoly mam,afinoinfidentis 49-17amp; 425.52.61 amp;inde inhabitatio Dei in nobis, effe élus iuftificationis 107.57 inimicus ubi dicatur diabo-tus inimiciipfidiligendi 145-5 cur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem innocentes occidere,peccata in V præceptum 129-14 inftaurationis ecclefiæ incre-metamaiora occifo quàm inuocandusquisfit 159.5 inuocare in nomine Chrifti, opUsHpræcepti 126.46 inuocare qui debeantDeuin. 140.5 qui pofsint. ibid.12 16.1Ö nonInuocareDeum,auta]i- ter |
|
ter quàm uuk, peccatum in iiprçceptum 127.10 inuocariDeusubi uelit 158. 40 inuocatio Dei, fruélus facrifi-cij Chrifti I69.45 fidei inuocatio in nomine Chrifti quâm Deo placeat 155.19 iuftificationis effeélus 108. . ’5 inuocatio quid 158. 49 nec extra ccclefiain,nec cuiuis nota _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158.18 inuocatiois articulus quomo do à Chrifto in monte tra-ftatus 501.57 Scinde. inuocationis cor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155-25 inuocationi ucræ que fint cô-traria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,44.6 ad tnuocationem excitare me tes, opus fpiritus fanéti j ^^’47 . de Inuocatione doélrina loan ”*5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;550.52 in Inuocatione augetfiduciâ, euangelium 91.50 quæ promifsiones intuédæ 145. d quo cor amp;nbsp;querelç no» ftræ dirigendæ 159-5 Ioanna 554. 52. amp;nbsp;565.41 loanncs Hyrcanus 227.58 Ioannis etymologia 546.50 loânes Baptifta 4.55 8c 181.7 unde id cognomé adeptus 155-28 quando 8c qui-busmiraculisin lùcemedi tus 276.56 cur milRis à Deo 156.42 circû-cifus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.21 loannes præco 8c præcurfor lefu Chrifti 294.55 qua ratione minifterium èuan-gclij inchoauerit. ibid. 60. 295.8c inde, quot partibus fe à Chrifto difcernat 251. loannes quo gradu eminens 268.5 quo tempore fuam uocationem exorfus 552. 28 cur extra Hie-rofolymam, fuam funftio-nein adminiftrarit 25.25 quomodo fein cremogef-ferit 248.20 quomodo baptifmi ceremoniam contulerit 154-17 loannes cur in Bethabaraba-ptifauent 552. 10 in quibus regionibus fitpere ‘'grinatus 7.58 minifte-rio- docendi EuangcJium quando fundus 187. '• 28?öi ; quàmacerbè • inuedüsfitinPharifæos 751.25 quamreligio-' 'ji |
INDEX. nis forma inchoauerit 5^5 loazanis Boêthi F.Pontifica- 44 quas habuerit re- tucurmotus uelationes. ibid. 48 lofeph 265-54 181.6 loânes Baptiftaquibus Sc cur teftimonijs ornatus 545. 16 ciusuita intégré, ibid, (juidcontulent adinltaura tionemEccIefiæ n. 42 quid fuaprædicatione effe cerit 15.4 eius perfe-cutores qui ibid. quando Sc cur in carcerem con-iedus 500.1 nbsp;nbsp;nbsp;SC555.49 quâm diu ibi detétus fuerit 17.56 quando decol-latus 511.58 Ioannis Baptiftæ adiones in regimine Ecclefiæ Chrifti 268.18 autoritas Scuir tus in adminiftranda fun-dione 15.57.47 difci pulicurad Chriftum able-gati 554. 20 dodri-na 256.19 efca 250.27 Ioannis eXultatio in utero ma tris ad Mariæ falutationem 275.55 fundio in très partes diuifà 548.49 incarcerati Icgatio qualis, Sc quando ad Chriftum fada 509.14 quomodo eum turbæ comendauerit Chriftusj ibid. eiusna-tiuitas mîraculofa 545.50. Sc 546.28 inde, ipfiusofla dilperfe Sc recolleda cre-maftapaganos quis narret 18.17 Ioannis prædicatio de Chrifto iam præfente 25-17 teftiinoniâdeTrinitatc 54. 55 uocatio immedia ta quo tempore fada 548. 21 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;minifterij eius fum ma à quibus comprehenfa. ibid. 55 loannem curoderint ludæi 259.51 pharifæi 250. 26 quibus encomijs ornauerit eum Chriftus 555'-2? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' in loanne quanta lùx fulferit 297-59 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, loannes Zebed'æi F. Apofto-lus 507.55 ubiadmini-fteriuih Apoftolicum uoca tus 9.4i8c5oo,5i quo modoeuahgeJijim luû or-diatti?,quot;’amp;'côhclùdat 41, 57-61 loas, curOchoziæ films |
281.6 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' lonætyptis' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.45 circa lordanem Chriftus ec-clefiam uCrbo uocauit 8, lofeph ab Arimathia, mem-brum ecclefiæ 181.9 ^æs hiftoria Sc uita 562.47 fides quanto clarior quàin Apoftolorum 5.52 pie tas in Chriftum defundû ?52-i6 lofeph ciuis oppidi Nazareth 8-47 lofephus membrum ueræ ec-clefiæ 262.15 quomodo cum Chrifto Sc Maria feruatus 199-55 pu-tatiuus Chrifti pater 45. 28 lofephi, cui Maria defponfata erat,uita 559.60 eius honor, quod paterputati-uus Chrifti fuerit 560.52 cogitationes uariæ de Maria prægnante 277.26 lofephi Sc non Mariæ genea-logiam curpotius annota-uerintEuangeliftç 279.25 eiufdê genealogiam Mat-thæus texuit 282.44 lofephi hiftorici teftimonium de Chrifto 545.56 nar ratio de Eflæis 2p-î4 deHierofolymis locus 5. 42 de Ioannis capti-uitate narratio 16.44 narratio de morbo Sc inte-ritu Herodis Antipatri ' 22. 10 lofephus cognomento Cay-phas Pontifex 265.48 lofue quo miraculo duxe-ritlfraelitasin terrain pro» miflam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i5in Ira Dei finis falfæ ecclefiæ 182.54 peccati pœna 74.7 pœna maledi-dorum in inferno 224. Iracundiæ moderatores apud Eflæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.2 Irenæi locus de annis Chrifti B8-'52 Ifcariotes quid 565.5t IfmaelFabiF.Pontifex 265. Ifraelitarum à Mofe ex Ægy» pto cdudorüm fedes 5. 51 Ifraelitas curconfehj.auérît' Sc ab exilijs ante Chriftum te duxeritDeus 4.1 cur tântis miraculis in terrant fandarn duxerit Deus . 552-19 iter Chrifti poftremum uer-fus Hierofolymam 417-45 t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de Iti- |
11
-ocr page 260-|
de Itînéfé fabbäti traditio 245-7 lubileiprçcoIoanncS ^^î.^o lubilæorum numeri cüinçta-te Chrifti cóueniéntia 296. 4^ ludas amp;nbsp;Matthias prçcepto-reS ?iL fcholafticoruin ab Hcrode creinatorû 21.46 ludas Galilçus feditiofus 256. zS eius dogma. ludæ Macchabæi tempore de dicatio inftituta 20 ludæ fceptrum quando fubla turn ludas ..’'ariotes apoftoJus py. holtis Chrifti 18.59 amp;nbsp;197.50 nbsp;nbsp;nbsp;an in. terfuerit cœnæ quando à difcipulis adprin cipes facerdotum difeefle-’ rit 428.51 quo-modohoipitium fatançfa-élus 76.50 quorum hominufri imago 569. 45 ludæ Ifcariotis uita amp;nbsp;hiftdria 565.47 exemplum 109.5 hypocritica a-üaritia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;425.42 ludæcorifefsio cum publica-ni collata qualis 161.7 ludæ defperantis hiftoria 527. 24 impudentia inmen fa Chrifti 429.57 in ofculando Chrifto 454. 54-ludam cur uocauerit Chri. ftus,cumproditor futurus eftef nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;566.11 ludææ præfefti ex Roma da-tiqui nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14-50 Judæam cur delendam diumi tus dixcrit Chriftos 79. »4 in ludæa tantum nafeitur bal. famuin.fecundum Plinium 7-41 ludæi perfecutores Chrifti 197.60 ludæoruin animi ad rés nouas attentandas 15.5 cæcitas 4^0. 61 cæ-citas in ueteri teftamentd ludæorum gens cur difsipata 6.50 in très feftas feif. fio, qua occafione faéba,.; 227.4^.^''' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ludæorum nobiles ab Hero-dcconclufi in locùm Hip-Îodromum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22,50 æorû obmùrmuratio ad concionem Chrifti,Ioan,ó. çap. i6§.slt;gt; obfti |
I M D EX. natiq à prophetis prædifta 261.41 ludæorum prærogatiuæ 26. ludæorum loan. § Sc 6 cap. feandalum 208.61.amp; 209.1 amp;nbsp;inde, fecte fine hç refes temporé Chrifti 227. 20 ludaica gens cur excindénda fuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*95-4 ludaici populi ftatum' pefsi-mumtypis depingit Chri. ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;262.28 index quis futurus in extre. moiudicio 218.48 cum fingulari maieftate uehtu-rus. ibid. 58 index fummusin Ecclefia qs 79-51 indicandus cur non fit proxi. mus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145.54 iudicandi potcftas de doftri. naquanis, Ècclefiæ tradita 79-5 indicate aut damnare alios te merè,peccatum in v 111 prç ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.24 ludçis antonomia politici re. gni prorfus adempta 264. 7 . indicium fimul exequentur angeli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.2 iudicium extremum futurum ubidoeeatChriftus 218. 20 eius tempus, ibid, locus, ibid. 58 iudex, ibid. 48 ad eius dié quomodo inftruat fuos Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220.58 iudicij extremi forina,procef-fusamp;finis 428.8 for maSeprogreflus 219.19 régula iuxta quam feratur. ibid. 60. finis 220^8 in Iudicium non uenire, effe-élus iuftificatiónis 107, 47 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. indicia à Chrifto fancita 215. . 48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;: iudiciaciuiliaquatenns detrc élaueritrChriftus 270.5 iudiciorum forma in concio. ne Chrifti tradita 502. in ludicijs gt;qualcs fint Efiæi 2H-5O C. Iulius Cséfar quot;nbsp;quando Monarchism quar ’ tam conftituerit iuramentis amp;nbsp;nomine Dei réméré abuti,pcccatum in 11. prçceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127.29 iuramentis reuerenter uti, 0-pnsiiprsecepti nbsp;nbsp;nbsp;126.58 iurifdldiofuperjorludçis i^ repta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.6^4^ iufiurandum uitant Efei |
2^-5 iurifiurandi HerodisreligiO I7-2d ad luftificandum humanum genus quæ caufa impulent Deum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98.59 iuftificare,uerbi fignificatio-nes uarise 94.61 amp;95-* Seinde, quidfitin doftm na de remifsione peccato-mm 95.25 qüæhabeat equipollentia 9Ö.4 iuftiheare feipfum quid 81. iuftificari homines sratis Mgt; iul^ificatio coram Deo qu’bus non contingat ioj‘ iuftificatio feu meritum Chrt fti,qnod efttemifsio pecca torum,quomodo applies-tur 102.60 quibus 105.6t iuftificatiónis caufa efficieo* Deus 110.i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;formalis ï00y5lt;gt; de Iuftificatiónis caufis quid docuerit loannes Bapfito 549-45 iuftificatiónis effeSus atqus fines nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ioó.5f iuftificatiónis in débitons fei' ui typo,caufa efficiens no^ formalis 8. ordo. 15. ^”'' élus. ibid. 21 iuftificatiónis ratio omnibus temporibus una amp;nbsp;cadein lo 6.12 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quomodo eaiH declaret Chriftus- 42’. 25 ciustypus 4’5-55 iuftificationi quæ fint contri ria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.4® deluftificationc hominispeC catoris coram Deo 94’ 45 inluftificatione Chriftus uni uerfidem inculcat 102. 45 quemordinemfer-uetDeus 104-5? iuftificari quatenus immunes à lege morali 194-47 iuftificatorum exempi« io2. 5 opera non plane pet feéla, ut legi fatisfaciant *54-5 . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, luftificatos tantum polie ope ra bona prçftare, ubi doce-at Chriftus 152.« luftini locus de Magis 287/ iufticia coram Deo quid, eX Pharifæorûdoélrirja 2:9. »0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , - ; iuftici» |
|
ïtifticiaETenorum 25*5.9 iiifticia facrificij Chrifti 169. iüfticia in iudicio Dei confi. ftens,effeéhis euangelij lufticiapeccatoris cora Deo, quid 97.42 in ca coin parandalabor totusTrini-tatis. ibidem 51 iufticiaPharifæorum quid, ex doftrina Chrifti 99.44 ®^5°’'-5 iufti ciafcribarumamp;pharifa:o rum iuftificationi contra-108.41 iufticia,rcmifsio peccatorum, falus,gratia,beatitudo, ubi fmtsequipollentia 96.6 iüfticia ueraquæ ^01.4 iufticiæ applicandæ caufain» ftrumentalis 105.1 iufticiæ Chrifti imputatio, ef-feftus iuftificationis 106. 58 qui cius non ca-. P®*:®® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25®- 47 iufticiæ coram Deo ualentis caufamatcrialis loo.il »d Iufticiæ normam quomo-doconditi homines à Deo iufticiæ propriç confidentes, in inferno futuri 224.11 iufticiæ propriæ pcrfuafione inflari.contrarium conuer-fionifalutari 151-27 îuftitiæproprium quid 109. ■ 55 uariæ fignificatio-nc» 94.41 amp;nbsp;95.51 iufticiam acceptam pofte ex-cuti peccatis, ubi probetur 108. óo quo inftru-mento nobis applicemus iufticiam hominis cora Deo cfTc meritum Chrifti, in u-troq; teftamcnto docetur • 26.12 iufticiam peccatoris qua ratio ne comparauerit Chriftus . 9.8; 9 iufticiam quam Deus exigit ft bi ipfi adfcribere, iuftifica- tïoni contrarium 108.44 iufticiam quomodo Chriftus definiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.55 nbsp;nbsp;nbsp;55 iüfticia fanguine Chrifti par- Lentuli adTyberiumlmpera tam conferri à Patre, Filio, torem epiftola de Icfu Chri ^® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;544-54 legis Mofaics abrogatio quó leprofus uerbo mundatus à nbsp;nbsp;pertineat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18018 Chrifto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.21 de Legis officio 8c ufu leprofi fides nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;505-54 leprofi in templo iudicati 240. 19 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;abfti- delufficiacora Deo quid do-cuerit Chriftus de luftieia operuin opinio à loannetaxata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;550.10 iufticiarij euangelij non rapaces iuftus Semifericors Deusun- |
INDEX. deprobeturefte 55.55 iuftus uocabulum quam ua-riè ufurpetur 94.51 amp;nbsp;95. iufti qua re fiitlus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.52 luuenalis epifcopüs Hierofo-lymorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;559-25 luuenci uerfus dc donis Ma- 289.50 gorum Leuitarum officia nbsp;nbsp;nbsp;255.44 Abem originalem stern à Lex dc bonis publicandis a-” pUdEflTæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.6 lex, iuftificationis cffeétus -r nucin originalem sterna damnationedignamefie, nififiatremifsio 75-55 laborantibus amp;nbsp;oneratis ap-plicari meritum Chrifti do 55o-’ü 214.56 104.9 labores Ioannis in aula Hero-dis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;551-20 lachrymas cur fudcrit Chriftus cófpeftaciuitate 424. 9 lapfis quibus applicetur meri tum Chrifti 104.28 latronis exemplum 102. 5 amp;nbsp;105.56 amp;nbsp;117.55 amp;nbsp;88.57 amp;nbsp;99.45 contritio 149. 45 fides amp;nbsp;confefsio de Chrifto in cruce édita in Lattonis iuftifieatione, or-112.8 latförtes cum Chrifto crucifi-xi latronibus ad Chfiftuin con-fugientibus appiieari meri tum Chrifti ’04-27 Lazarus Marths 8c Marie frater per Chriftum refulcita-tusàinortuis 6.58^55. « 58SC 564.59 nbsp;nbsp;nbsp;mcinbrü Ecclefis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.8 Lazari defunfti 8c refufeitati hiftoria 418.57 Sc inde* Lazarum cur interficere cogi tauerint principes facertio tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.45 de Lazaro Sc diuitc narratio Chrifti Lebbæus cognomento Thad dæusApoftolus 507.57 Legatio ludçorum ad loan-nein quando fafta 297. 47 Lcgiflatoris ueneratio apud Effeos quanta 254. nucrunt ab hominum con-grefsibus. ibid. 25 |
leprofinouem quomodo gra tiain Chrifti amiferiiit 76. 52 leprofi decein ubi fanati 422. 7. Leuits nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.5 Leuitç fauciatum hominem prstereuntis exçmplum 82.57 108.15 lex Möralis quid 78.56 quatenus abrogata dicatur 79-28 lex Mofaica in quas fpecies di ftinguatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77-52 lex qualem hominis naturam requirat 80 20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qua-do omnia décréta diuini-tùs propofita fignificet 77.51 quas commina tionesproponat non ferua tibus obcciientiam Integra 81.25 lex quid operctur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95-45 quid requirat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;228.61 ubi promulgata 92.55 na turaliter nota aliquo modo. ibidem fine Legis cognitione quç régnent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.15 legis concio in utroque tefta-mento 26.9 con ftantia 85.60 opera traditionibus humanis an-tcponenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.5 legis doctrina ludsis amifta 259.6 efieftus 109. 50 cius erga nos nulla j mifericordia 418.42 legis Sc euangelij difcrimen tritionem 149.48 amp;nbsp;150.8 ,doftri- 92.40 deeodemdoélrina loännis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;549-59 de Legis fine atq; effeftu pro-mifsioncs códitionales 81.4 ’^g*® genuina fententia qus 80.1 impletio 51. i8 8c 52.2 qualis fatisfaftio 100.17 impletionis finis quis 95.21 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eiuspro-mifsiones conditionalcs. ibidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;। legis möralis definitio 79.45 legis minifterio excitari con-na Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ïj legis perfedæobedientiç tribui uitam amp;nbsp;iufticiam 8u 18 præmiùm cur in-culcaucrit Chriftus 97.58 t 2 eiua |
|
eius fatisfaftionem quædi claprædicent 89.45 legis fententiæ certæ ac fixæ 85.4 uariafignificata 77.24 éiuszelo falfo flagraflePharifæos 250. lëgicurfefubiecerit Chriftus 285.54 quæ fint contraria ei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.14 IcgemDeiin Ecclefia Chrifti femperdebere lonare, ubi doceat Chriftus 84.50 legem de externa tantum ai-fciplina intelligere,ueræ cô uerfioni contrarium 151. 5* legem Sc euangelium non ef-Ic confundenda 94-7 legemhumanis uiribus pófte impleri, fendre,nota falfæ Ecclefiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181152 legem non abdleri euàngelio, ubi doceat Chriftus 95.55 omnitiofiefi oportei‘e,übi doceat Chriftus 81.40 à nemine polfe præftari. ibidem ftamento adnunciet Chri-ftus 25.9 quomodo impleuerit Chriftus 85.50 legem uiribus naturalibus im plcri pofte, doctrina phan-fæorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;229.5 de Lege amp;nbsp;euàngelio quæ di-éla corteionentur 29.25 à Lege morali quatenus immunes nos fecerit Chriftus ^94-47 na de Legc,Pharifæorum doétri-228.59 leges cæremoniales quid 78. j6 forenfes amp;nbsp;cære- moniales prorfus abrogate fterium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555.5 forenfes quid A»}.@- ob quod officium dica- 79-22 77.57 Mofaicæ ope-ribus Chrifti impletç,Sc fi-x nein fuum conlecutç funt de Legibus diuinis in genere 56'57 legifpcritus Lucæ 10. quando My»/ apud Deum fuifte quid ChriftumtentaUerit 418. nbsp;nbsp;nbsp;58.50 77-2? Liber Nicodemi de pafsione Domini,apocryphus 562. 41 Libri de infantia Chrifti fu-perftitiofi 294.29 libri ueteris teftaincnti à Chri ftó amp;nbsp;euangeliftis citati qui 25- 4S liberatio ab inimicis, effeftus iuftificationis «yangelÿ 107.14 9i}‘ |
ciuin I N D E X. libcrationem ex pericülis 8c à morbis,impetrare oratione *4^44 libërationum miraculolaruin exempla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;199.54 liberi quando obedientia er-ga parentes libercntur 212.54 liberorum erga parentes offii 212.22 liberos procreare coniugij finis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.46 liberrim^ agcre Deum in créa turis, abkp caufis fccundis libcrtas à lege Moyfî, fecûdus gradue Iibertatis Chriftia- næ ’94-45^ ligandi qui fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251^-5? ligationis fiuc excommunica tionis exempla 158.1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;---------, . ligationiueræ quç fint contra Magdali oppidi fitus 9'4“ in Magdala,Ecclefia Chrifti tur Chriftus 28.5î quomodo apud Bafilium amp; Auguftinum accipiatur Magorum de Mefsiç Icfu p2* 56.51 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fentia.teftifleatio 47'55 a/y®- feu uerbum cur dicatur àloanne Chriftus libertas Chriftianain quibus rebus non confiftat 195. libcrtatis Chriftianæ gradus in quibus confiftat 194. libertas Ecclefiæ in traditio-nibus huinanis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.n libidinis flamme coniugro có trariæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.54 ligans clauis Ecclefiæ rradita I57-4lt;S na . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259-17 Lithoftrotos locus ^29.18 Loca tantum duo afsignari à Chrifto, quo perueniât homines poft mortem 225. 49. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , Loculi ludæ traditi 566.21 locuftæ quæ cibum prçbue-rint loanni 250. 28 amp;nbsp;554.56 nbsp;nbsp;nbsp;carum my-lotio externa quid fignificet 156.28.52 lotio pedum quando à Chrij ftofaéïa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;450.56 lotionemfingularem qua cc-lebret Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;249-55 lotionibus crebris ufi ludæi 249.20 |
Lucas quid peculiarc habeat in texenda gencalogiaChri fti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;281.14 Lucj Si Matthäi coheiliatio in genealogia Chrifti 181-54 luternafupef candelabrû poli, ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.42 Lueidi diligens fupputatiot« porum luétæ cum morte, quas Chriftus fuftinuit in norto,quiil teftentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;455'6'’ lunacurcondita lunaribus arinis quatenus ut* turludæi lunaticus quando à Chrifto curatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;415'22 lux mundi Chriftus diffus ^749 lux mundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.42 lucemmûdicurfeuocct Chrt dus J2-Î? Lutheri narratio de hebdoinr dibusDaniclis nbsp;nbsp;nbsp;540-2? lüxusin ueftitUjpcccatüinVl præceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129-44 jii^Tfi» quale fuerit mors Chn- Machefuntis oppidi finis, Celebritas ex captiuitate fc decollatione loänisßap^^ lô.î» ftæ Macrobij locus de Augu^® Sc Herode 9-^4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Magdalenç exemplum 1024 Magi 181.6 an reges l^7' 48 Sc eorum noiuina-ih'' dem apud quos few* Chrifti cxhibiti fparferint 7.14 qua occafion« euocati ad quçrenduin regeln ludæorum 286.50 Magi quomodo feruati 199; 28ÿ.Iî nerint 61 quoto p oft natim tatem die ad Chriftumu®quot; hiftoria 10.46 amp;nbsp;12-51^ n.6 inueftigatio quid fit teftificata 45-0 f*' tus adorandi Chriftuin 245-28 Magifterquis apud ludaios 254-22 magiftratus Deus 55 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^' uangelio Chrifti non abro . gatus 215.58 adeius officium pertinentia com-probat Chriftus.ibidein. 47 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- r magiftratus ex Roma m W* dæam minus, hoftis Chri- fti 194 magiftf*' |
|
magirtratiis tempi! quis 2^4. 45 mieiftratus politici officium aorogare, regno Chrifti co trarium 186.20 eius poteftas non infinita 214. I$ officium.ibid. 26 contra officium eius quæ fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ioid. magiftratui etiam cthnico pa mifieludæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25055 magiftratui non fatisfacere, peccatum in 1111 præceptû U8.46 magiftratum politicum euan-geÜo non aboleri 195.57 amp;nbsp;*9.4'4 „ magiftratibus dare fuum, 0-pusmipræcepti 128 magiftratibus ethnicis quate-nusobediredebeant Chri-ftiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214.4 Magneiiaterræmotu coneuf-*® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570.28 Malcho auriculam reftituit Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.56 malediftorum anima cu corpore in inferno futura 224, jo ibidem poenç, 224. malefici cuiufdam fingulis an nis dimifsio ad feftü pafehç quoinodo recepta apud lu-d?os nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;528.59 ma eficum dimittendi confue tudo apud ludæos 245. ■inalus pro diabolo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;72.9 mammonç deditum efre,pec. catum in v 11 præceptum 150.2 eidemferuire,pec catu in I præceptum 126.7 mandatum,caufa orandi 142. obMadatumDei bona opera mftanda 154-40 deMandatofummo, quæftio Chriftopropofita 426.17 manifeftatio Chrifti tertiaubi Stquibusfafta 557.8 mafuetudo ergaipfos holles, in cruce exercenda 200.45 manfuetudo opus V præcepti 128.61 manusarida integritati refti-ftuta 55-26 amp;nbsp;507.27 amp;nbsp;510. 7 ob Manus illotas quan do A. poftolireprchenfi 415.10 Marcus prçieélus ludçç 14.56 mare Galileç, Chrifti nauiga-tionibus darum 9,57 maris tempellas fedata 505.it in Mari ambulat Chriftus 55, 27 quando 512.1 |
1 'N D E X. Margaritæ cur impœnitenti-bus non proftituédç 502.59 Maria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.7 Maria Cleophç, foror Mariæ uirginis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;565.54 Mari^acobi 555.54 amp;nbsp;554.52 eius hiftoria 565.26 Maria mater Domini 47.12 amp;nbsp;45.25 amp;nbsp;44.60 fola 277. 47 ab angelo fa-lutata 274.15 de tribu Dauid efle oftenditur 279^ 51 Seinde 559-45 ca-obitus. Maria in Nazareth quomodo educata 8.45 mem-brumuerç Ecclefiç 262. 15 quàm diligenter leges ludæorum obferuauc rit nato iam lefu 285. 25 quomodo lofepho defpori-lata 556.48 ubi fit potifsimumuerfata 557.6 ffieftatrix crucifixióis Chri “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;550-49 Mariæ à Gabriele falutatç hiftoria 557.20 iter ad Elifabctham. ibid. 54 cantio. ibid. 52 puerpérium 558.29 canticû Sc confefsio bcneficiorû Dei 275.57 de Mefsia te-ftimonium 45.2t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do..lt; lor ob amifium filium 292. 45 epiftola ad Igna-tium qualis Mariæfides 558.61 ftitas 559.14 ibid. 17 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;défigura corporis eius ex Nicepho-ro 559-28 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ge-nealogiam Lucas texuit 282.45 itcr ad Elifa- tham 275.10 quam- diu eaibimanferit 276.52 mendacia,peccatainVlUprç oblatio pro purificatione 258.55 peccatum cum Euæpeccatocollatû 294. 16 Mariam matrem Domini ex familia Dauid fuiffe,rationes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;556.25 Maria Magdalena 555-54 amp;nbsp;554-51 amp;nbsp;555.6 Mariæ Magdalenæ hiftoria amp;nbsp;menfurarum quarundam mc-tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250.56 uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;564-9 Maria foror Marthæ amp;nbsp;Lazari 6.58 membrumEc-clefiæ 181.8 quando rint in templo 259.5 inunxerit Chriftum 425. mercaturç nullus ufus apud 4’ Mariæamp; Marthæ uita 564. î8 Mariamne coniunx: Herodis 265.59 Mariamne Ariftobuli filia, ter tiauxorHerodis 266.4.12 |
amp;266.9.Ùr i Martha foror Mariæ amp;nbsp;Lazari 6.58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;membruin Ecclefiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.8 Marthæ Sc Mariæ uita nbsp;564. Marthæ teftimonlum de Chri fto Mefsia 48.19 amp;nbsp;41. 5^9 Marthaca Herodis I uxor 266.18 Martinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570-B materfiliorum Zebedæi quâ-do Chriftum accelTerit 425. 18 undeerrorcmfuuin de Mefsia acceperit 228. 42 matres Chrifti quæ 510.42 Mathematicos Sc magos Italia pellendos eflè,Iex.quan-do lata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;572-2^* Mathias Sc ludas præcepto-rcs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.46 Matthäus publicanus Apofto lus 507.56 ubi ad mi niftcrium Apoftolicumuo catus 9.42 amp;nbsp;188.19 amp;nbsp;506. 5 Matthçi Sc Lucç conciliatio in genealogia Chrifti 28t. ?^. matrimonium caftè eolere, 0-pus VI præcepti nbsp;nbsp;nbsp;129.26 inMatrimonijs contrahendis extemi ritus à Chrifto non improbati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.22 per quæ Media dctur fpiritus fandus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65.50 per quæ Media Deus operc-tur conuerfionem hominis 148- 59 ceptum 150.19 Megçchierd terræmotu con-cuira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570.29 mendaciorum tetrorum arti-fex amp;nbsp;promotor diabolus 70-50 mendiciad fores petieruntc-leemofynas etiam apud Iii dços nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251.1 mendiciadportam rempliia-ccrefoliti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.9 mercatores in templo 260. 58 quç uenalia habuc Elhços 255-2lt;gt; mercenarium elTe, contrariü miniftcrio ,195.17 meritum Chrifti obieftundei 115.26 nwritum Chrifti feu iufticia : -quibus appheçtur 105.58 t 5 merfia |
|
nierfio in aquainjCjuid figriifi-«t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;156.50 jnMcfôpotaittia,cccIefiç Cliri fti locus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.19 Mefsias lehoua diélus 46.12 qualis in propheticis mo-numentis proinilTus. ibid. Mefsias quale nomé Filij Dei 55-57 baptifatus 8c quafi órdinatus ad fuu mi-nifteriumàloanne 555.14 filius Abrahæ amp;nbsp;Dauideur diftus 46. 6 qUalis doftor, ex dodrina loanis BaptiHç 549.24 ad quidexhibitus 51.12 MefsiascurpafTurusSc mori-’ turus 4Ó.52 in Seri-pturaueteris teftamenti ad uinbratus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.15 Mefsiæ caufa finalis, cur ucne rit, amp;nbsp;quod fit officium, amp;nbsp;bäneficiaipfius 50.54 concéptio quando amp;nbsp;qui-bus miraculis fada 275.49 Seinde Mefsiæ conceptionem Seiiati uitatein iüuare, opus Ipiri-tusfandi ói. 44 ' in lia bulonatiuitasfada 278. 26 eins tempus, ibidem 54 Sc 558.29 Sc inde, câdcadquçalligata 5.47 amp;nbsp;eût. ibidem Mefsiæ notitiam Sefidém in i-pfum, in cordibus höminü accédere,opus fpirttus fan-di 61.40 officium 295.58 opera 46.20 ex cap. 55 Efaiæ. ibid. 41 de Mefsiæofficio,adionibus Sc beneficijs, Danielis pro-phetia 559.7 Sc inde de Mefsiæ officio quiddocue ritloanncs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;295.12 Mefsiæ pctlpbrafi qua utan-turdifcipuli 58.48 regnum qualc 276.58 opera. ibid. 61 fubftantia de Mefsiæ fubftantia, dodri-nalud^i aniiferunt 258.10 Mefsiam aliquem ede uentu rum,cundis ludæis notum fuifte 45.18 uerum quoque Deum futurum,te-fcimoniaprophetarum 46. 9 uenturum fuifle,o-mnibus credentibus nota deMefsia duæ qüæftiOnesin populo Dei ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.12 de Mefsia quæ ucteris tefta. menti teftimonia allegata fint in Noüo 4548 quid de co fenferint Pilßri- |
I N D EX. fæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;228.29 de Mefsia uenturo præcipuæ prophetiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;272.8 Mefsis quando in ludæa fieri folita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jo6.54 /lt;4r«yi/«f uocabulum apudeuâ geliftas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»49.17 metreta quantum contineat 249.51 SC298.45 . milites 8c turba promifeua Matth. 27. holies Ghrifti milites quomodo cum lefu e-militum luga a fepulohro 555. 61 pecunia condu-élorummendaciade Chri-llo excitato ex mortuis Mina,aliàs libra Romana Z51. 60 minillerium quale Sc quomodo fanciatChriftus 28.60 amp;nbsp;56.47 quopado 148.12 uniuerfale in nouo teftamento inftitutu 27.17 minillerium Chrifti iucun -difsimus lubilæus 596. minillerium Ecclcfiafticum à ciuili potentia difcernen-dum, ex fententia Chrifti 190.42 minillerium cUangelicUm flue Ecclefiafticum, an fit 186.28 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quid fit. ibid. 59 quotuplex. ibid, 46 à Deo elfe. ibid. minillerium uerbi magni face re. Sc pios miniftrosalere, opérai iipræecpti nbsp;nbsp;nbsp;128. 4 minillerium uniuerfale übi, Suado 8e quomodo à Chri oordinatum 557.5^ eius publicum officiu 294. |
44 confcruatio amp;nbsp;propagatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65.22 miniftcrij euangelici autori-tas Sc dignitas 192.6 Sc inde effedus. ibidem 55 gibernator fpiritus fan-us 61.61 inllitutio frudus facrificij Chrifti 169.50 minifterij Iohannis curriculum 556.17 fumma 548.55 diuifio in tres partes, ibid. 49 minifterij ordinatio unam 8e perpetuam formam iuftifi-cationis præferibit 106. 48 duratio ufque ad finemmundi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.15 resquæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.56 toiniftcrio cui perpetuo fc ad-futurum promiferif Cliffy ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.19 minifterio obedirc,nota Eö-elefiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I74.4ï minifterio publico cuangclij quæ contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»95’‘’ minifterium docendi debere eftepublicUm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190.8 minifterio euangelij publico quales perfonæ tempore Chrilli fundæ fint 187. 22 in Minifterio luo quamdiu uerfatus lefus 55849 minillrieuangelijad quasres alligati 188.42 rebus nccclfarijs fullentan-di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.1 minillri pontificum quomodo cum Chrifto uindo e-gerint,Sc adhuc agant 456. 4° miniftrorum uerbi appellatio nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.55 miniftrorum uita impia, mini llerio contraria 195' 22 miniftris euangelij licituiftfti pendium dèbituin accipc-rc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I5''‘ minillros idoneos eligendi,amp; fallus deponendi poteftas penes Ecclefiam 180. 21 minillros fimul cum uerbo fpernere,nec faucre rebus necelTarijs, minifterio c-uangelij contrariü 195.1^ peccatumin m præcepW 128.20 minuta duo quid 251.59 miracula Chrilli calumniari, miraculis contrarium205. miracula Chrifti, præluoiaiui operisinpafsione comple di 55.50 dupliciain hiftoria euangelica 202. 59 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fide ea perfici 121. .4’ miracula in hiftoria Chrifti comprehenfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;569.52 Mefsiæ propria, à Chrifto édita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.18 miracula noui quàm ueteris tellamenti plura Sc illuftrio ra 26. 57 quæ'nani habeatEcclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;178.^8 quareea doélrinçfuçadiû-xerit Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;305.45 miracula,feu miraculofa po-tiusfaéla Ioannis 554.27 miracula uera à falfis, in quib. . caufis différant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205.54 miraculorum caufa efficiens 202.46 catalogus eo-ruiu |
|
ruinquçChnftus pr^ftitit. ibid. Seinde, eorumfines 205.61 definitio 202. ' ;ó miraculoruifi falforuifl caufç, efficiens.formalis Sc finalis miracülörum Mefsiain deda-rantium dodrina ludæis ignota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;258.59 miraculis Chrifti probarijefü effeChriftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48-57 miraculis Chrifti quæ fint có-traria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205.17 miraculis fidem excitari in ho minibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114-57 miraculofumiciuniuin Chri-.^L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.10 Mina foror Mofi uirgo 46.4 mifericordiaDei ’ gratuita, obiecluin fidei. 115,26 iniieiicordiaopus V prcece-pd mittére aliquein ad certas 0-perasquid modeftia Sc humilitas Iohannis baptiftæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;550.48 mcÉchari,peccatum in v i prç ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.50 Mafia quando à Dacis Sc Sar matisuaftata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;572.25 Moloch alias Saturnus 225.1 monarchia quarta quando có ftituta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;571-27 monetæ ufus apudludços. 264,25 monetarurnuariarum ufus a-pudludjos 251.10 Je Monte quado cócionatus fnChriftusturbç 500.46 monumêtaapudludços qua-lia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248.55 moralia opera cæremonialib. preferenda 84.50 Sc 15'-15 moralislexquid 78.56 c-ius ubi Chriftus mentioné Eiciat. ibid. quatenus abrogata 79.28 om nium grauifsima lex à Ghri ftoimpleta 77-5^» morbus Herodis Antipatri. 22.10 morborum fons, peccata 505. 56 nbsp;nbsp;nbsp;uaria genera,pecca tipœnç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74-41 morbos an fenferit Chriftus. 292.2 morientibus ubi adefte dican turangeli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67.51 mors peccati poena 74.49 quæ immortalitatc melior, fecünduinEffços 255. ’9 mors fomnus difta Chrifto. |
I N D E X. 217-18 mortis morfus quömodo Chriftus in crucc fenferit, mortem non uidere, effectus iuftificationis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.52 mortui quom'odo refufcitati à Ghrifto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.57 mortuorum ofia quando per totum templum difperla. 261.14 mortuorum refurreftio certo futura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.56 àMortuis neminem redire Sc concionari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214 mores alij in populo ludaico ufitati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;249.17 Mofaicæ legisfpecies 77. mofaici ftatus exhibito Mef-fiaabrogatio n.50 Moyfes quam religionisfor-mam compofuerit 555.42 quado narrationem ab ex-ordio mundi contexere cœ pent '56. 2Ö quid monftretinlegc 95.5 Mofes tantum receptus à Sad duceis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251.45 Mofis iciunium 247.5 lex quando abrogata 541.45 nomen apudludæoS 79. 56 nbsp;nbsp;nbsp;panis cur non ue-rus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165.19 politia quando abolenda fuerit. 25.21 • Moftheneurbs Afis terrçmo tuconcuffa 570. 29 motus interiores àSpiritu fan do excitati,ubi per Spiritus uocabulum fignificen-tur . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59-9 motus fpirituales excitare, Sc infpirare,opus Spiritus fan fti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;62.26 Mulier à Satana alligata 18 an hos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9-55 mulier unguéto pretiofo per-funditlefum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;428.40 mulierculç cö Ghrifto ad fon tem colloquium 299.42 mulieris parturicntis firailc. 4.52-49 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . mulieris peccatricis Lucas 7 exemplum 105-55 hiftoria quando fafta 509. 48 contritio 149.40 amp;nbsp;150.22 inipfinsiu-ftificatione;ordo 111.46 mulieris profluuio liberate quam hiftoriamrecitetEu febius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.20 mulieres depiorantesChriftu crucifigendumiain 529. mulieris quç àlonge ftetefint |
Chrifto pendente in croc«- Itnuheres quam fucrint folici-tæ ut lefum fcpultum unge ««‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55?-44 mulierumquarundam cur mé tio fiat in gcnealogia Chrifti apud Mathçum 280. mulierumuifoangelo inmo -numento Chrifti pauor. ?J.4-^® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , , -mulieribus curprimùmfenu ciata refurredio Chrifti. 554.50 fecognofcendü prçbet Chriftus 555.28 mundus quid paraphrâfi Seri pturæ fignificet 99-50 mundi autor Deus 64-I7 materia an fit. ibid. 55 finis quis à Chrifto defcri-batur. ibidem cur à Deofitconditus 64.40 pro Mundo,non profe Chri-ftummortuumefife 51.44 mundum cxnihiloprodüéfu elle, unde liceat eolligere. 64.56 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nonexti-tifte ab çterno,ubi Chriftus probet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6410 murmurate aduerfus Deum, iuftificationi contrarium. 108.49 mutationes in Imperijs pofiti cis fub aduentum Chrifti. 571-22 MyTrhç allegoria nbsp;nbsp;nbsp;289.28 Myrrhina terrçmotu coneuf-fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570.50 myrteria regni cœlorüm, Eua gelij appcllatio 92.55 N Abuchodonofor per qué ' fpoliaucrit templum Hie-rofolymitanum 257. 51 Nabuzardas militiæ princeps regis Nabuchodonoforis. Nairn ciuitas quo miraculo Chrifti clara 509.7 amp; 9-49 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Nathanael quomodo Chriftu cognouerit 298.12 eins hiftoria amp;nbsp;uita 565.16 tcftiinoniü de Ghrifto Mef fiaexhibito nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.! Natiuitas Chrifti quomodo fafta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45.8 circa Natiuitatem Chrifti quç miracula aeçiderint 569.58 naturarum duârû iri Chrifto unio quæ fafta 50.20 naturarum duaruin Chrifto unionem manere poft glo-, rificationem 45-55 t 4 nbsp;nbsp;nbsp;naturae |
|
naturæ noftrç cormptio qua- ‘^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;755 Nazareth quid fignificet nbsp;nbsp;8. Nazarctha minor amp;nbsp;maior. 298.21 honoratæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;210,57 nuptiarum ritus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.5. 28. typus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;425.22 nazarethçcurhabitaueritMa nuptijs quando interfucrit fia 275.58 ibiquomo do tradatus Chriftus do- Kazarethç amp;nbsp;Bethlehem di-ftantia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;278.20 censinlynagoga 299.55 in Nazareth curàpuero debu cht Chriftus educari 15. 55 quçibiEcclefiaChri-fti 8.41 miracula. ibid, nazarethanorumimpia ingra titudo in Chriftuin 20.8 hazaræi hçretici 257.5 nazirquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;291.5 necefsitas noftra fumma,cau-faorandi 145.58. necclsitatis iciunium 146.25 nefcire Scriptutas, amp;uirtuté um Dei, rcfurreélioni contrari 218.12 neutralitas fidei contraria. 122.26 Nizephori locus de domo in quacœnamultimam habu it Chriftus 429.50 de Mariç obitu 559-17 de figura corporis ciufdé. ibid. narratio de figura Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;544.60 Nicodemus membrum Eccle fiæ 181.8 qua oc-cafionead Chriftumuenc rit, amp;nbsp;quid ibi audierit. 299-’5 Nicodemi confefsio de Chri ftoMefsia 48.11 confilium de non damnado eo quem lex non damnat 416 26 EuangcliumcurHi-ftoriæ huic non infertuin. 558-58. , Nicodemi fides quando elu-xcrit 5.51 eiufdcmhifto-ria 155-42 uita 562. 8 pietas in Chriftum defunélum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;552-20 Nifanmenfis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555-B nomen Dci amare, difcere, fo uere,propagarc,opéra fecû dipræcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.29 tlfUAiMtr»itKn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254. 9 notitiaDei amp;nbsp;uoluntatis eius in cruceexercenda 200.57 non naturaliter nota 54. il notifia uerbi Dei, atqj ipfius Chrifti, proprietas fidei. noxeius diei quo Chriftus puer docuit in templo,quo |
INDEX. miraculo clara 294-57 humularij in templo 260.58 nuinulariorum menfæ cur in templo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.1 nuptiæ à Chrifto ap^pbatæ amp; Chriftus, amp;nbsp;q^uo comitatu. 298.20 nuptias faftidiunt Elfçi 252. 59 cationem fequi 45 OBedientia erga miniftcriu, Ecclefiæ nota 174. obedientia inchoata quomo-doplaceatDeo 155.6 obedientia noua debet iuftifi obedicntiç nouç fruóhis.iufti ficationis effedus 108.7 obedientiæ inchoandæ regu-lam oftendere,legis ofFiciü obedientiæ nouæ inchoatio effeftus baptifmi 155. 55 15117 de Obediétia noua, qd,amp; qui busnecelTaria, doceatur ^ Chrifto oblatio muncrum ad altare. 78:5J oblafiôes ad altare facere qui busnonlicuerit 259.15 oblationcs munerum in gazo phylacium fieri folitæ 259. obfignatio,quod in fpem cui-que donetur mcritum Chri fti,fruélus cœnç Dominicç 161.41 occiderc,peccatumin V præ-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;29.9 œcumenicus epifeopus folus Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;271.12 officia amp;uftis legis ex doftri-na Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.5581:84. 5 Scinde officio quornodo différât Iohannes à Chrifto 551-51 oleum probro ducunt Effçi onî,locuftæ genus 355'9 oleifcatungo trans Tyberim ortanafcenteChrifto57o.5 oliueti montis à Hierofoly-mis diftantia 558. 4 olympiasHerodis I ex Mar-thacafilia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;266.22 olympicû certamé efiâ ab He-rodeinftitutum nbsp;nbsp;nbsp;265.22 opera bonaueraquç 500. 51. quornodo faciéda. |
I5i.5 501.52 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quiprçftaree« queant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.6 opera bona debere fequi recó ciliationem feu iuftificatio nem,Chriftusdocet 125. 45- ' operum bonorum catalogus exdecempræceptis 125. 45 nbsp;nbsp;definitio 124.48 quisordo 150.50 digni-tas 155.5 nbsp;nbsp;nbsp;decorum necefsitate quid docuerit Iohannes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;550-5 operibus bonis quæ fint contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;156.54 in Operibus bonis quç con-currant opera Chrifti quid déclarent, 48-58 opera credenfium licet mutila,quornodo placeant Deo 152.58 ad quos fines fieri debeant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I54d^ opera Deo placentia fruftus fidei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I2i-5Ï opera cleélitia operibus DeW logi præferunt Phanfri. 229.40 opera externa poffe human» induftria fieri,ubi ChritoS concédât 151.19 nbsp;nbsp;nbsp;'”' teriora non item, ibid. 25 opcraFilioDei attribut» quid probent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^;^ opera iuftificafionu non eue perfefta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155.55amp;154 5 quos fines tribuateis Chriftus I54*^^ opera mala à dodrina fana di feernenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’95'55 operibus mails quæ donaex-cutiantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I5î'î? quæ mala accerfantur 124-22 opera quæ præftanda ’24-52 interiora amp;nbsp;exteri-ora fimul requiri ”5’ ’^ . . . opera Spiritui fan ft o attribu-ta quid teftcntur 60. 12 operibus humanis falus non tribuenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qT-’I operibus renatorum celebra-riuultDeus 124-9 bencOperadi facultas,effed^ Euangelij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;192.56 operarij in mefle 187.56 in uinca quornodo accept! 102.10 opes plurimis remoram effe, ne credantin Chriftum. orandi caufæ ’45'47 orandi formulæ liberæ. 142. 5 quibws Chriftus tlius |
|
ufusfît. ibidem î6 geftibus quibus ufus fit Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.jf» orando quando noftem inte-gram tranfegerit Chriftus, P7'44 . orandumene etiainproalijs. 1411 orareardenterin publies có-grefsibus, opus 111 præce P“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^7-^4 orare in templo curfolenne. oratio curbreuis eflc debeat. 14247 nbsp;nbsp;nbsp;ad nullum certü locumalligata. ibid. 42 oratiomseffeftus 1454$ formula quando tradidcrit Chriftus difcipulis 4i9' orationein urgendam quo fi-mili probet Chriftus 422. 21 orationcs fieri folitæ in tem-plo 2?9'44 certis bons, ibid, ^2 in fy-nagogis fadæ 24145 de OrationeqddoceatChri. Aus in monte prædicans. line Orationé quid non pofsi mus habere 145.61 circa Orationes qui ritus ob-feruati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;245.14 ordoiuftificationis 104. in Oriente etiam eedefiam nó obfcura fuiffejunde ma-nifeftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.44 originale peccatuin 74. 57 Orofius ofculum ludæ Oliander 570.8 454-55 terenda 75-45« 74-2 ^5- 25 ty- imago 2X2.56 oflahumana in templo quando difperfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;294.41 OfTeniheretici 257.5 ouftperditæ parabola quo re pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9910 ones Chrifti ad uocein amp;nbsp;do-ftrina eius alligatæ 179.26 ouibus quibus applicetur mê ritum Chrifti 104.10 ouiculæ, id eft Ecclefia quid 417-10 P pAcorus Parthorû rex 265.5 paganorum in offa baptiftç crudelitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1X.17 palçlhnaregio unde difta5.50 palçftin:çdefcriptio 5.25. quoinodoinfacris appelle tnr. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem paljftinæregionem quandiu |
V'N D E X. ante Chriftum tenucrint Ifraelit^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.56 PalladeHerodis i uxor 266. 2X palmctum circaIcricho 7-49 PaneasCçfarea Philippi dida 10.2X panis Dei,Chriftus didlus 58. 2X partis Mofiscur nonuerus. partis quid, de quo lohânis 6 difputat Chriftus 166. 20. amp;nbsp;167.5 partis uocabulo quid compte hendamus orantes. 502.2 pane præberi uerum Cnrifti corpus in cœna Domini, 2710 de Pane Del uiuo quando Sc ubi habuerit concionem Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;512-50 panes propofitionis 258.22 panibus hordeaceis ufi ludæi 250.21 parabola de agro trltico confi to, 1X0.58 de cœna 1X0.60 deconùiuio. 51.11 de denario 157.50 denuptijs 50.58 amp;nbsp;180. 59 amp;nbsp;247. 60 amp;nbsp;106.46 de operarijs in uinea 106. 45 de patrefamiliâs amp;nbsp;denario 157.29 de feminc 50.5 8^55.61 amp;nbsp;180. 58 quando à Chrifto tradita 510.52 de uerriculo iafto in mare 180 58 nbsp;nbsp;nbsp;deuirginibus 247. 59 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dezizanijs 1X5. 17 quando à Chrifto tradità nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;510.57 parabolis ac figùfis cur cre-bro ufus Chriftus 269.18 paracletus, fruftus facrificij Chrifti 169.41. unde didus Spiritus fanftus. 62.45.amp;:64.2 exParadifo in exilium calami tofifsimü pulfio, pœnapec cati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74-5lt;gt; paralyticus fanatuS 505.49 curatus -à Chrifto abfente. paralyticû portantiû ad Chriftum fides nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I2I.IÓ parafeeues dies qui,amp;curdi-quot;ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;245.45 parentes Chrifti pietatis ftu-diofifsimi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;292.9 parenteshonorareopus iin præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12^-55 parentes non alere,peccatum in nii prseceptum 128. jtarentum officium ergalibero» 212 uirtutes ad liberos pertinere etiam. parère ordinationi Dei,conia gij finis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.45 |
Partnis loeuftarum cibus gratus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555, H paruulihseredes regni Dei. 422.56 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-pafcha an Chriftus uero die cö lebrauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;552-47 pafcha ludæorum quomodo abrogauërit Chriftus 245» pafcha præcipuustypus Chrï fti 292.18 quar-tum amp;ultimum,amp; Chrifti ineogefta 429.12 pafcha quid fignificet 242. 50. quanta folennitate ce lebratum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.55.42 pafchatis eelebrandi confue-tudo antiquata apud ludç-os tem pore Chrifti 5521 59 feftum à uefpere incœptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;429-55î ad Pafcha præparandum qui duo difcipuli,amp; quomodo mifsi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;429.ar pafchatis ritus cur maximè cè lebratus , 24^2^ dePafchateprimo,faélisqi co fecutis ufq; ad alteru 298. 55 nbsp;nbsp;nbsp;de fecundo à bapti: fmo Chrifti 506.50 pafcha tertium à baptifmate Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;415.1 pafchalis hebdomas 541, 58 Pafsio Doininl noftri lehi Chrifti ordine defcripta. 455.12 pïæcipua aftio in mifsione Chrifti 52.1 pafsionisDominieç fummus fruélus 551.50 amp;nbsp;556. 55 amp;nbsp;424-52 amp;nbsp;452.14. 59.52 noraamp;procef. fus 20.16 tempus uerum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;552.45 pafsionis præftitÆ fatisfadio nis nomine ó donct Chri-ftus credentibus 54-amp; paftor Chrifti nomen 58, ’9 paftoris piéhira 99.10 paftprem alienum feqüi, Ec-clefiæ ueræ contrarium, 180.51 de Paftore bono quando con clones habuerit Chriftus, 417-5 paftores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.6 paftoresBethlchemitïci,unde amp;ubi didiccrint prçfenti- , am Chrifti Mefsise in camp |
|
.“1 N D B x; quales homîtres Rierint. 107.56 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;' 2S4.54 deuefaEccle paxinuniuerfo orbe fut ad-fia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;262.Ï5 nbsp;nbsp;nbsp;uenfumChrifti 569.59 paftoribus annunciatû quodi pacislludium,opus Vpræce-lefusfitMefsias 47-15 P« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.1 patefaéliones nato iam Chri- pacis templumcuramp;quando fto faftæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2S4.27 nbsp;nbsp;nbsp;Romæ corruerit 570. paticntiailicraceexercenda. 10 200.48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;peccatû nullum efle pro quo Pater caput Ecclefiæ 174. Chriftus non fatis feccrit. pater incredulorumludçorû, diabolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;72.17 Pater quando amp;nbsp;quomodo à Chrifto inuocatus 56.6 quomodo idem fe ut perfo nam declarer, ibid. 17. quätenus pater elfe docea tur Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57.2 quid, ex doftrina Chrifti. 55.58 nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;56.24 quomodo coeleftis dicatur. 55. 45 pater operum bonorum cau-faefiiciensinnobis 151. 2Ó Spiritus fanfti da tor 62.57 ubidica tur Dominus 56.29 Patris cognitioné afferrefru-éhisuerbi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29-5Ö patris labor in comparanda iufticiapeccatoris 97, 54 perfona ubi afilio diftinfta 26.27 àSpiri tufanfto. inid. 49 pri-mæ in Trinitate perfonç in tegradefinitio 37-50 patrisuerbum 28.15 uocabuli in mentione Tri-nitatis duplexufus 55.29 patri aut matri maledicere, peccatû in 1111 præceptû. 128.44 patri proprietates triplices à Chrifto tributæ 56.57 ubi tribuatur uoctbulum - Dei ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52.50 ad Patrem dirigendam oratio nein ubi confirmer Chri-gt; ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139-4 Patrem reuelat Chriftus 52. patrisfamiliâs parabola 157, 5° |
Paulus Diaconus 370.2 pauores Chrifti in horto qd teftcntur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433-50 pauperes qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;88.18 paupereslpiritu 85.58 paupertate aliorum nó affici, beneficentiæ contrarium. 147-8 pax à Chrifto datur 54.9 cffeélus Euangelij 91.11 pax in confcientijs corâ Deo, •Hedus iuftificationis. 7715 peccatum originale nbsp;nbsp;nbsp;74 57. quid 75.25 nbsp;nbsp;nbsp;pro-pagan naturali natiuitatc ubi Chriftus doceat 75. peccati originem à Deo non efte 72.52 radicem etiam poft baptifmum ac-ceptum manere 156.54 de Peccato docirina Ioannis baptiftæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;349-35 peccataà Diabolo,nonaDeo efte, ubi doceat Chriftus. 73-48 pcccataadualiaquid 76.11 peccata contra I præceptum. ^25-57 contralecun-dum nbsp;nbsp;nbsp;127. i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;contra tertium 128.15 contra quartum 128. 58. contra quintum 129.9 contrafextum 129.29 contra fcptimum 105.2 contra oftauum 150.21 peccata de omifsione dilcdio nis erga proximum. 81. 32 , peccata dimittere tantu Dei opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44-45 peccata humani generis, cau-fapropinquifsimaperfécu-rionum Chrifti 19-55 quómodo expiant Chrift» 51.20 peccata in organis diabolidor mire 568.59 in fan-dis mancre, ubi doceat Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.58 peccata quomodo in obftina tis amp;impœnitentibus maneant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.49 peccatatantum agnofcere, amp;nbsp;fe dcfperationi dedere,ue-ræ conucrfioni cótrarium. ’^’■59 , peccatorii ablatio frudus fa-crificij Chrifti 169.48 , pars pœnitentiæ. |
fti agnitio 148.28 peccatorum ueram agnitioné operatur Spiritus fandus. 62.8 cffedusacpœ-nç 74.7 gradus quos doceat Chriftus 76. fJ peccatorum gratuitam rem ƒ-fionem quædidacelebrét. 89.51 peccatorum multitudo,fignU finis feculi 215.57 rC' mifsio effedus Éuangelij-90.29 in Peccatis dcprehenfi qno modo tradenturapud Ei-fæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.4* peccatis quæ bona excutian-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^'** peccatores omnes homines nafci 75.45 qui uocen-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;88.24 peccatorum publicommrece pti o publica,ubi uideatur a Chrifto tradita 1^°'^ peccatorib. peccata grafie '* manifeftè dimiffaàChrifto 55.9 quibus applies' turiuftitiaSc meritû Chri-105. ól pecuniarum aucupia intem-plo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï^^'Ï penfiones magiftratibus Heb* tse,a Chrifto approbatX-pentecoftes feftum quale-245.51 magnolbcüo obferuatum. ibid.57 perditio, circunferiptio infer' ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.28 peregrè uenientibus in fyna-gogis docereperinifs-24® óo.iamp;241.2 Seinde peregrinantiû Elfçoruininos 2^.16 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;nbsp;in^« Perfarum regis ftudiuin erga Cbriftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U-J* perfarum regnu quandiuma-ferit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54^'^^ perfecutio dodorü Ecclefiï» fignum finis feculi 215.4^ perfecutio Ecclefiæ fub Hero de Antipatri Erempore An guftiimperatoris K-i^ alia fub Herodc Antipa, te-trarcha Galilçæ,téporeTi-berij Cçfaris 14.42 alia fub Pontio Pilato fub Tibe rio Imperatore 18.50 perfecutio Herodis in infantes quo anno Chrifti inota perfecutio nota Antichrifti 207.4 potentiorumin mundo, peccatum in iH pr^ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.22 perfecutio prima externalefu Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;289.57 perfecutionis Chrifti Sc fuoni finis 20.54 modus cru-delis 19.39 caufj propinquifsimj quç lp- perfecunp- |
|
ferfecutionis Iohannis ab Herode Antipa narratio. 16.6 perfecutionis tempore defi-cere, contrariuin Ecclefie. 180.54 natio 21.10 perfecutionemtolerandam ^p batChriftus 452-50 in Perfecutione Chrifti amp;nbsp;fuo rum,miraculofa Dei guber perfecutionum pœnæ 21.26 perfecutores cur nô nimium timendi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;200.9 perfequi Chriftum 8c creden-tes, nota falfæEcclefiæ 182.29 I N D E X. Petripifcatiónisfinis à Chri-fto prædiélus 55.50 pœ nitentia 569.28 uocatio. 500.50 Petruin quando interrogauS rit Chriftus,num fe diligatc' , 557-24 Phærezei ubihabitauerint 5-^9 Pharifæus Lucæ 7 quando in uitauerit Chriftum ad con-uiuium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;509,48 Pharifæus Lucç 18 cur dam natus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^2.54 àPharifæo quodam inuitatus Chriftus,quàm grauiterhy pocrifin eorumincrepaue- nt 41954 Pharifæi alohanne confutati. 5^’-4 Pharifæi amp;nbsp;eorum miniftri ho ftes Chrifti 18.51 amp;197.42 perfecutores uerorura do-clorum 205.57 9CIÇ cri minacollegerint ad perfe-quendulonannem 15.15 Sc inde, qua ratione omnem cura de Chrifto Mefsiaex hibito abiecerint 14.52 Pirarifæi fignum petentes à Chrifto reprehenfi 119.57 undedifti 227.65Seinde; ipforu doClrina nbsp;nbsp;nbsp;228.10 Pharifçorum apud ludeos po tentia 251. i numerus. ibid.9 pharifæorû caiumnîæ in Chri ftum 506.57 cum Herodianis in Chriftum Con perfeuerantiaincruce exercé da 200.57 nota Ecclefiæ 74-25 P™quot;®!quot;'■éliminé Ecclefiç Chrifti 268.2 earumactio nés. ibidem, præcipuçin linea amp;nbsp;gènealogia Chrifti; 79-49 perfonarum trium metio ubi facta à Chrifto 54.56 ipfa rumpatefaélio ubipropo-fita. ibid. 58 pertinacialudæorû caufaper fecutiônis Chrifti 19.55 peftes,ligna finis feculi 215. petendo inftandû ubi doceat chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.49 petendarum return catalogus undepetendus 140.44 petendum quid,Sc quomodo ht 140.20 cur. ibid. Scinde petere contra Dei uoluntaté, inuocationi contrarium, etrus Apoftolus 507.54 in mariambulans 512.6 ubi adminifterium Apoftolicu nocatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.41 Petriabnegatio 20,48 eius occafio Schiftoria 455.42 8c456,5o eófefsiode Chri fto 41.50 quando Sc ubi fafta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;415.60 Petri confefsio delefu quód fit Chriftus 48.10 aha poftcaptos pifces 160.61 confidentia 451.29 con-tritio 150.22 egrelfusad monumétu Chrifti 554.56 Petri 8c Andreæ uocatio. 188,15 Petri iuftificati exéplü 102,5 ; lapfusnegantis Chriftu pa tidebere 414.29 fuperPetriperfonam Ècclcfi am ædiheatam effe afteren 56 dus uoeätio ï88. i6et2o8.il de Mef-29 amp;in; pum error 4’4'ó |
Philippi teftintónium de Mef fia exhibita 47-$9 Philippus Herodis I filius; 266.25 Philippus Herodis tetrarch^ frater nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.29 Philippus tetrarcha in Qau-lonitide amp;nbsp;Traconitide; 16.14 Philonis teftimonium de He* rodis crudelitate 15.15 Phlegó Olympiidumfuppu- tator ?7O-5? foiratio 507.^4 fia,doélrina 228. phrafis in conelórtibus Chri fti, uerbuin aut fermonem Chrifti facere 51-$^ phrafis rùù xf^i/ui quid cótineat 58.41 Phrifiç regnû abAugufto captura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;572.9 phylaéferia pharifçorum purpurea nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250.15 piélorad depingendura Chri ftum raiflus à rege Perfaru. It. 21 Pilatus à coniuge præraoni-tus ne uira faciatlefu 528- Pilatus hoftis Chrifti 197.54' Pilatusquare motus fcripfe-rittitulum cruci Chrifti ira pofituin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.561 Pilati epiftola ad Tiberiuin Iraperatorcra de lefü. ' 544-JO Pilati immanitas 420.5t ad ipfius qüçftioné quid re fponderit Chriftus 48. al Pilatum cur Chriftus du- de. iufticia 155.57 iufti-ciaimperfeda 82.10 pec-cata a lohannc ligata. 555-,5o Pharifæos quoq; habuifte di-fcipulos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;257.22 à Pharifæis Sc fcribis cur caue re iubeat Chriftus 426.27 in Pharifæis quid reprehen-dédumuiderintEflçi 252. 58 pharifaicç feftç cur crebra mé tio fiat in Euangclio 227. . 26.56 , Phafelius Antipatri F. Hie-rofolymis prçfeftus. 264.58 Phafelus Herodis I F. 266.28 PhedraHerodis I uxor 266. 29 Philadelphia terræmotu con • eufla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570.29 Philippus ab arcanis retrad? 4.0-45 Philippus ApoÛQ lus 307, ftus 264.zS P7-i7 coram Pilato feu magiftratu politico quç nam acta fine cum Chrifto pinnatempli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;258. fS pifcatoresnominum 187.56 pifces ufitatus cibus ludçorû. pifcium captura à Petro faéta ,.W4. in Pijs organisEcclefiç habi-, tare, Spiritus fanéli opus, 62. 51 Plinij locus deEfiçis 232.48 poena etiam corporalis,finis Ecclefiç falfç 182.54 pœnç à Chrifto faneïtç 215. 48. pœnç çtemç 8c nunquam ceC faturç, quos fecuturçfint 225-54 pœnç malediélis in inferno fuftinendç quç 224.4} pœnç temporales coatempto rum |
|
Î N D E X. ! ptifsimus 261.26 in tres feélas diuifio. ibidem 58 • porcos aluilfe ludæos unde 1 colligatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.26 - portafpeciofatempli 258.7 ! porticus Salomonisintéplo. pofsefsio regni iudificationis effeétus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.52 potentes fe plerunq;nonad-iungereEcclefiç 176.56. amp;nbsp;177.28 potentiafuaubi abufi fuerint Pharifæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250.56 potedas Ecclefiæ qualis 178. 57 quanta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;179.1 Præcepti primi cultus fiue 0-pera 125.47 fecundi 126 29 tertij 127.42 quarti. 128.55 quinti 128.52 fexti 129,26 feptimi 129.46. oftaul 150.15 noni amp;nbsp;de-cimi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.56 prçcepta hominu uerbo Dei oppofita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51.61 prçcepta, quintum,fextum,fe ptimumamp;oidauum, quo-modo à Chrido explicata. 501.16 preces ad locum alligare,inuo cationi contrarium 144.26 preces fide faciendæ 159.42 ctiâincœtupiorû 142.49 ob Præmiahuius amp;nbsp;futurs ui tæ opera bona facienda. »55- 4 in Præmijs quid lucere uelit Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»57-55 prærogatiuæ ludæorum præ alijsgcntibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.58 prçfidiumaduerfus omnis gc neris pericula amp;nbsp;terrores diaboli,VcrbumDei 50.8 contra tcntationcs,Euâge-lij effeftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91.22 prætorium cur noluerintin-grediludæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55^.55 precationum certæformulæ. 245-42 irfitr^vjifii qui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.51 primatus nullus inter Apodo losà Chrido inditutus. 190.26 amp;nbsp;271.18 de Primatu contentioné difei pulorum quomodo Chri-dus abrumpat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45gt;»o primogeniti in templo fidi amp;nbsp;redimifoliti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;258.57 primogenitorum oblationis lex 78.24 curlata 285.56 Princeps mundi diabolus cur didus 70.60.et 72.20 principis fynagogç filiainui-tamreuocata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;506.25 principes facerdotumplures tempore Chridi nbsp;nbsp;nbsp;255.57 mmuerbi 50.4^ sterns JI.2I pœnarum uitationcimpetra-ri oratione 145.40 ob Pœnas atroces uitädas,facienda bona opera 155.58 pœnitentiaSc remifsio pecca torum, effeftus Euangelij. 192-49 pœnitentialudæ ilt;^9-25 pœnitentiæ definitio 148.22 partes, ibid. 26 fpecies. ibid. 40 doftrina, exlo banne Baptida 550.15 uo cabulu quas duas fignifica-tioneshabeat 147.45 poenitentiam agentes ad cœ-nam Domini admittendi, 162.42 pœnitcntiam agentes bapti-fandi, non impœnitentes. »54-50 ad Pœnitcntiam ueram quæ caufæ generales omnes ho mines mouere debeant. »51-4? pœnitentibus moram conce-diàDeo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;420.55 politia feu regimen Ecclefiæ in populo ludaico 255.14 politiaMofaica quando fuerit abolenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.21 politiæ Mofaicæ finis 25.57 politiam Mofaica abolet Chri ftus in nouo tedamento. 27-14 politiæ datus in ludæa tempore Chridi 2Ó5.59 Pompæius ludæam fpoliauit ■atinifit pro diabolo ponitur. 72-9 pontifex unus tantum femel apudludæos 255.52 pontifici quætria cóucnerint apudludæos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.58 pontifices bodes Ecclefiæ. »97-4lt;’ pontifices ludçorû ab Etbni-cis dominiseledi 259.58 uxorati 255. 55 encomia. 265.50 |
pontificum Hierofolymoru catalogus fub Chrido in carne exidente 265.24 coram Pontificibus, id ed ma gidratu Ecclcfiadico quid achim cum Chrido 455. 52 amp;nbsp;inde pontificatus uenalis quando apudludæos 260.4 Pontius Pilatus præfedus lu dçæ 14.57 crudelis 267. 52 fub codéquçperfecu-tio ortà nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.50 ] populi ludaici datus corru. prodere Chridiun amp;pios,pe6 catum in V præceptum. 129.16 prodigia falfa, miraculis Chri di contraria 205.25 nota Antichridi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;207.4 prodigia in cœlo,fignafinis fe culi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2IÓ.I2 prodigia prçcefTura excidium ludaicum amp;iudiciû extremum 426.60Scinde, quç Chridi tépore acciderint, 5^9-57 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , . promifsiones adioni bapti-fmi annexç 154.25 8c inde, caufæ orandi 145.5» promifsiones Euangelij qu® tria habeâtpeculiaria 89.40 promifsiqnes gratiæ cur ce-remonijs externis uelbtæ. »52.24, promifsióes in cruce quçper-pédendæ 199.5.1^ promifsiones legîs conditionales nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81.4 Prophets nomen quomodo habeat Chridus 5^-5 Prophetæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.58 Prophets falfi Ecclefiç tiers cohtrarij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.47 Prophetarum libri à Saddu-csisabiedi 251.44 in Prophetarum monumétis qui csca node nauigent. Prophetarum fandoru guber nator Spiritus fandus dr. 27 fcripta diligenter legenda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.4® prophetasueteris tedamentl cura politiæ gefsilfe 26.50 prophetiçde Mefsiauenturo 272.4 maximèilludresiu nouoTedamento 27.22-prophetiç ueteris Tedamentl in Chrido complets, non prOgrediuntur ulterius. 2^ ’4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . , proprietas uera Spiritus fan' éti Ó1.16 communes cd cçteris adiones quas idem habeat. . ibid.20 proprietatesFilij Dei podaf-fumptam carnem 44. 1» cumpatrecórnunes. ibid, communes utrifqireliquis perfonis. ibid; 21. poft refurredionem Sc glorifica tioné quas habUent. ibid. 24 Patri foli cóuenientes^ 56.60 Patri cum Filio có munes 57.21 cum este ris duabus perfonis communes. ibidi 50 fingula-res Filij Dei ante incarni-tionem 40.29.47 communes |
|
• «unes cum Pâtre., ibid, côinunes cû reliquis dua-busperfoni». ibid-jj proprium teuere, opus vu præcepti 129.4Ó Proteuingeliûlaçobi 277.55 eins narratio de Maria ma-treDomini 55Ó.5ÓScinde. Prouerbiû,Cramben propo-neré nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101.48 proximus diligendus '145.5 cur. ibid. noniudi-candus ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145-54 prudentia in emee exercen- , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.5 Pfeudoebrifti, Eedefix ueræ contrary 180.47 Pfeudoebriftos amp;nbsp;pfeudopro pbetasfugere.opusii prç-Æ12Ô.5Ô iconfefsio 160.59 adludçcollataqualis 161.11 f®P.^*“® ’49-54 amp;nbsp;150-22 , quot;utificati exemplum 102.5 •HPublicani iuftincatione or do 110.44 ritus orandi 245-25 typus 88.57 pubbeani ad ludæorû conui-uianonadmifsi 249.49 publicanis amp;nbsp;meretricib. ap-plicare meritum Chrifti. cum Publicanis non capiunt cibmnPharifæi 229.50 puerum quando Cbriftus in ■wedium ftatuerit 415.45 puerorum amidus apud E(-feoSjpar nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.25 puerom elamores de IE S V. 424-t8 2pplicari meritü Chri-® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.15 P'^j^^ngelis fan élis cufto-“•riamp;defendi 67.12 pueritiç Cbrifti gefta 291.28 puerperarum purgationcs in tcmplofaélç 258.52 quoritu 242.11 purgationislcx 78.25 purgationisrituietiâ fefubic dt Maria 285.29 eius lempus cur obferuarit Ma 558.5/ QVadransquid nbsp;nbsp;nbsp;251.40 ^Quadrantes diei quot Jc-cenntludæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;550-19 quçftio an infantes baptifan-oifint 154.58 aniuftûfit céfum dare Cefari,unde or 22 26.26 dediuortijs 212. 59 derepudio 421.45 quæftioncs duæ diftinélæ in pqpuloDci deMefsia50.il Q^intilius Varus 267.1 eius très legiones à Germa |
INDEX..' nis fufæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;572.12 Quirinius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265.40 RAbbi quis appel!ari foli-tus - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.21 Rabbi feu magifter cur Chri-ftus diélus 57.5Ö Rahab gcnealogiæ Chrifti inferta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280.59 Rebeeçauirgo 46.5 recôciliari cumparte offenfa, cotritionis effeélus 150.28 reconciliatiônenï fraternam ubi flagitet Chriftus 145. 25 quaspœnasintermiftç minetur. ibidem 40 redemptio Ifrael, idem quod Mefsias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45-27 reditus Ecclefiç apud ludeos 257-9 regencratio effeélus ininiftc--rij Euangclici 192.50 quód eaflagitetbona opera, ubi doceat Chriftus 125.57 regenerationis donatio Sc có-firmatio,effeélus baptifmi. |
155-27 regiones trans lordanem ho^ foitm qualc Ecclefiç Chrifti præbuerint 8.14 regni æterni poffefsio, effeélus Euangelij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91-42 regrium Chnfti an fit 185.46 quale fit. ibid. 50 regnum Chrifti, Sc regnujpoli ticum, diuerfa,non cotra-ria régna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;186.22 Regis nomine Chriftus à Ma gis ornatus _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57.51 Regi regurri quö ornamento placeamus 425.42 Regum gratia in aula uariabi lts 16.11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(55.61 Rëgü inter ludeos inunélio. regibus nouis donaria exhi-Dere,folenneludæis 252.21 regnum Chrifti mundanu ex-peélare Sc ijalendidum, ue-ro regno Chrifti contra-hunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.10.18 regnum Chrifti poft afcéfio-nemfuain coelos quid 185. 9 quale in terris nabuerit Chriftus homo 184.48 quale poft afcenfionem in cœlûhabeat ufq; ad Enem mundi 185.5 quale fitfu-turum in fine mundi, Sc in æternum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185.56 regni Chrifti ciuiuin quod fit officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185.47 regni Chrifti fpiritualis in cor porale tranfmutatio, nota Antichrifti 206.51 regno Chrifti cótraria 186.10 de regno Chrifti fpirituali.do élrinaludçisignota 258.54 in Regnum cœlorû ingreffus, effeélus baptifmi 155-50 regnum mundanum ex eccle fia facere,Ecclcfix uêrç có-trarium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.5} de Regno corporali promif-fiones ucteri Teftamento peculiares nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.5 de Regno fuö Chrifti libéra fententia coram Pilato c-nurtciata 528.8 Seinde. Regino de Ioannis ncce 18.2 Regulus quando Chriftu pro filio interpellarit 500.10 eiusfides 120.9 Sc 121.42 filius fânatus abfens 155.55 religio Effæorum 255.55 religionis ftatus quis accipi-eridus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.58 remifsio peccatorum, Ecclc-fiç bonum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;178.22 fruélusfidei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.54 remifsionispéceatorü applicatie,effet!» baptifmi 155; 52 fruélus cœnæDomi-nicté nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165.56 remifsio peccatoru, effeélus iuftificationis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.61 remifsio peccatorum quç ha-beatçquipollentia 96.6 quid fit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.24 remifsionem peccatoru nuf-quam tribuit opcribus erd dentium,Chriftus 154.26 quàm perfpicuè ei tradat nouuTeftamentum 26.55 remifsionem peccatoru poffe nos confequi,doccrc, nota falfçEcclefiæ 181.47 de Remifsione peccatoru pea titio,cur orationis fuæ formulae inferuerit Chriftus* ’40-58 non Renati cur mali dicantur àChrifto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74-1*^ renoualialudaeoruni quando peraéli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;417.21.26 repudiatam légitimé ducere, peccatü in v i prçceptum. 129.56 repudij quçftio quomodo à Chrifto traélata 421.45 res miniftcrij publici 188.56 8C189.15 in Return miniftcrij Euagclij adminiftratione cur pru-dentiamScfidclitatê requi rat Chriftus 189.61 inde, rerum cóinunium procura. tores apud Effeos 255.14 rerum in nouo Teftamento cóprehenfaru fumma27.56 res petendç corporales Sc fpi-htuales nbsp;nbsp;140.20 Sc 141.8 refurreélio iuftificationis cf-a feéluS |
|
feélus 108.27 gnandofu-tura 217.25 perqùem. ibid.29 à quo amp;nbsp;pet quid parta, ibid.59 quomoa dofutura. ibidem. refurfedionis exempla tépo-re Chrifti toti Eeelefiç mó-ftrata 217.1 cius finis. 218.5 eidem quæ fini contraria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidao refurreélionis lefu Chrifti a-éta, amp;nbsp;quç patefachones e-ius acciderint ?5J'^8 refurredionis noftræ fons Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.52 refurreftionem mortuord ccr tô fùturâ ubi doccat Chriftus 216.26 candënega-runt Sadducæi 251.50 rcfurreélionemuniuerfalé fo re tampiord quàmimpio--rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;217.51 poft Refurrcébonem quid fc ccrifChtiftus 54.21 de Reftirreftione cécio Chri-fti ante refufeitationem La zari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;419.6 in Reftirreftione hominum, qdfintangeli faéluri Ö7.55 refufeitandi potentiâ Chrifto non tribuere,rcfurreftioni contrarium 218.15 reuclationes quas loannes ha bucht nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555-48 htas circa pafeha 242.42 cir caorationes 245.14 circa lïocationes 245.52 exor cifandi 246.15 circaieiu-nia 246.59 circa nuptias 247.5 uifitandi ægrotos. 248'.^ ritus eord qui foH-tariamuitâ egerunt. ibid. 15 fepulturç. ibid.29 ritus circdcifionis amp;nbsp;purga-tionis quidfignificauerint. 242. 20 htuum fuperftitiofa obferua-tio apudPharifæos 229.55 Rômæ cur miracula fada na-feente Chrifto ^70.5 Romanis quando primum lu dçifubiefti 264.45 rofæ natura amp;uis 11.5 RoxanesHerodisI F. 266.29 Ruth genealogiæ Chrifti in-ferta 280 59 amp;nbsp;281.5 perSacramenta accendi fidé S çAbbatû inftitucre fie ab'ole-retantûDei 0PUS44.46 Sabbatû fuperftitiofè feruarc peccatu iniiipræceptuin. 128.15 Sabbati obferuatio apud lu-dços nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244.54 fabbato maximè côuenifTelu djosinfynagogâ 240.57 |
■ non iterandum 54 quod ïnb.maniçi 229.19 à Chrifto prçftituin lyodS quoq; ciredeifiones facrificij Cnrifti applicitio per quç fiât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;109.5? frudus ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*69.59 quàm ftriftè abftirtuerint ab operib.Phanfçi 229.19 fabbato . faclx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;242.5 de Sabbato cçremorriæ 78.52 Sabbatis operationes cauent facnficiacurpræftartda dixè- Eflæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.59 Sabinus Gsfâris procurator. 266;6l Sacerdosfummus unuS tan-tumapudludæos 257,ji SaCerdotis Luc.10 fauciatUm hominemprstereuntis ty-pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;82.56 facerdotis fummi tîtultim cur fibi non arrogauerit Chri-ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;268.50 facerdotesdequibus docue-rintpopulûintéplo 259.22 facerdotes in ueteriTeftamé-to cura etiam reipub. gef-fifTe 26.50 legis peritos effeoportuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^75-42 facerdotes fummi atq; infimi, hoftes Chrifti 18.5'0 facerdotuin fummorn mun-ftio apud ludyos 55. 60 facerdotum ludçorum tefti-monium de Mcfsia,Hcro-die.xpofitum 47-59 facerdotum gradus amp;nbsp;officia 255.22 ftatus quâdo cor-ruptifsimus 259.52amp;2 60. Ï9 tribus,ddbnda in cer-tos ordines 255.58 facerdotium in ueteri Tefta-mento externum 26.55 facerdotium Mofaicum fun-ditus fublatu in nouo Te-ftamento nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27.1'6 faCramétaà Chrifto ordinata 55.59 cured jpmifsionib. Èuâgclij copulétur 119.29 facramenta in nouo quàm uc teri teftamento cuidctiora 27.6 quomô côfirmentap plicationé fpccialé 117.40 facramentoruSc elauium ne-rifsimusufus, nota Eccle-fiæucræ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174.16 facramentorum genuinus u-fus.Ecefefiæ bond 178.18 facramentis à Chrifto inftitu tisuti,o'pus ni præCepti. 128.2 incotdib.homind 114.5.56 dari Spiritum fancld 65.50 facrificium propitiatorium in nouo Teftamento 168.58 facrificidquahebdoinada cef faturum crat 541.40 facrificium noui Teftamenti quis prçftiterit 169.10 quoffiodo 20 quomô id uocet Clmftus. ibid.jo |
ijli» rint Sadducæi drrna. Saddiicæorû nomen. îV^î? fcéla andenara. ibia.dô« ibidem î« Sadducæorupeccataà loin« ligata 555.50 quçftiodefe^ furredione Chrifto ôbiati 426.8 fedçcütcrcbranié tiofiatinEuâgelio 117-^7 Saddueços ftiam operî iun-xifte Pharifæis cotra Chri-ftum 252.20 aduerfuScOJ oui pugnarint pij. *(’'*’: Sauduceilmus refurreftioni 218.19 , contrarius Sadducus Pharifæus, foc®’ ludç GâÜlæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;256.44 fatterræ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187-4’ SalomeHcrodis fîüa ^^^'^ Salome materfiliorum 2ebc dæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^4’ Salome filia Herodis 11 ffiht iri confpedu conuidarum 16.61. pétft caputloànisBt 3tiftæ 17.21 amp;nbsp;266.1.14 282.2 Sa orne uindos ludçorû nogt; bilcsabfojuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^5-*? Salomeforor Herodis Anti' pa/ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.5^ Satomonis linea cur à Lua omifTa faluare ac faluum facerc quo-modo uiurpentur 90-55 Saluatormddi c.x Abraliçpo fteritate expeibandûs eut fuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280.51 Saluatorcm mundi qooann® Pilatus damnauerit 26757 falusquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97-^® falutatio angeli ad Mariant. falutem quomodo coafeqnt necefle fuerit 5*-’? per Samaria quo innere Chrl ftus profeétus, Se quç ibihî ftoriafada 299.5/ in Samaria quàm infignishe ejefia Chrifti 8.22 Samatitana quomodo ad S-démperuenerit 114.- * Samaritanç mulicrculç quid de fc refponderit Chrillùî. 48.48 Samaritanus Chrifti imago. 75,52 éiust'ypùs 84.44 Samaritani cureXtruébone® têpliimpèdireconati 257. 4Ô ludçis pardçqui 417-5* quôd teftimonium dedè-rint Chrifto Mefsiç 4^-'8 |
V
-ocr page 273-|
Samaritanorum adorationé cur danet Chriftus 144.8 de Chrifto confefsio 57. 24 amp;nbsp;299.52 cum Samaritanis nullaludço ruinconfuetudo 252.22 lanélilcurindignis non pro-ftituendum 502.59 «nétura dare canibus, cœnæ Dominicç contrariû i Ó4.6 minifterio côtrariû 195.20 'anftoram Chrifto in crucc mortuo, refurreftio amp;nbsp;ap-paritioqualis2i5.óamp; 217.7 undi cum Chrifto refufcitati an redierint in fepulchra. , 558.53 fanéli cgrediuntur è monu-mentis defunfto Chrifto. 55’'4^ fandorii corpora refureut paf r nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Peraza 55.41 lanctoruiinbecillitatcs Sc pee cata 70.58 Sc inde Undificarequid fignifiectE-. “^s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.53 landificari Sc unuin efte cum Patre ScFilio.frudus facri-ficijChrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;169.42 ‘andificationes in templo fa-ƒ ^® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;258.50 ’andimoniaPharifæorum ex ntuüohferuatione 229.55 fanditatis priuatio,poéna pee r ^^. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74-21 'anemms guttz de corpore Chriftifluentes nbsp;nbsp;nbsp;455.48 •ai^uinein Chrifti in cruce fu ipenfi in caluaria Adæ de-fluxilTc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;551.55 Sanhedrin iudices 70 de domo Dauid ah Herode oc-öfi 21.55 Sc 265.51 hpientes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.58 larcafini in lefuin crucifixu i^^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;550.58 Sardes terræmotu coneufTae. • 570.29 Satan quam mins infidijs im-mediatè Chriftuin adortus fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.42 fatanas, diaboli nomen, quid fignificet 71.61 Sc 72.1 fatisfadionis fuç nomine quç donet nobis Chriftus 54.8 fatum quid côtineat 250.48 fauciati typus 108.56 fauciatisàlegeScdefertis ap-plicari beneficium C hrifti. 104.2Ó fcandalum datum quid 210.7 fcandalum etia qui pij efte eoe perut,habere poUe 209.45 fcandalum Pbanfaicum unde |
INDEX. diftum 208.55 quid fit. ibidem 57 fcandali fignificata 208.51 defi nitio.ibid.48diuifio. ibid. fcandalautraq;uitanda 210. 20 tempore Chrifti quoq; fafta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;208.54 Scénopegiorum folcnnitas. fenifmatain populo ludaico. fcholadomefticaloânis 547. 29 Sc 271.5 Sc 554.11 fcholatheologicapenes Chri ftum habita 270.59 , feholæ apud ludços 257.20 fcholafticorum4o cumprçce ptorib. zelus in propnana-tionem tépli, Sc corudem fupplicium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.45 fcicntia falutis Euangclium. ?^-^4 Scribæ 187.59 hoftes Chrifti 18.51 quomodoappcllati. Scribaru encomia in Euange lijs 265.50 offiem 255.59 Scribas frigidifsimè docuilfe undeconftet 260.25 à Scribis Sc Pharifçis cauen-dum, cur præcipiat Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;426.27 fcripta cur fint omnia 48.21 fcriptis ueterum quibus fum-mum iKidium adhibeant Eftæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.7 Seripturç ueterisTeftainenti authoritas 24.25 uniuer-fæ finis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29.57 Scripturam interpretadi donum,penes Ecclcfiami79. 47 quomodo accipiatur. ibidem. Scripturae uctcres à Chrifto commendatæ 24.11 Sebaftæ quç olim Samaria di da fuit,fepulchrum Bapti-ftæ extitilfe dicit Hieronymus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.8 Sebnçi hçretici in ludça 257.5 feculi confuinmationem quæ fignafint prçceflTura 2I5.55 feculi finis tempus nemini no turn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.25 fecuritas peccatum in 1 præ-céptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12Ó.14 fecuritas fumma hominû, finis feculi fignum 216.22 fecuritate 8c peccatis locum dare diabolis, fidei contra-num nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.50 fedilia in templo 259.40 feditionis reus peraftus Chri ftus fiiftäft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202.29 feminis iadi tres partes cur pereant feniores populi,h oftes Chrifti fenfus hominuin à diabolo præcludi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tgt;9-44 feniores populi, hoftes Écclc fiæ 197.46 qui 254.55 fenum honor apud Efiæos. |
2?4-55 fcptuagintadifcipuli quando à Chrifto defignati 418.2 quæ præcepta cis dederit. ibidem. de Septuaginta hebdomadi-dusDanielis 559.1 ad Sepulchra fuorum interdó excurrerc Sc plorare pro-pinquifoliti 249.4 fepulturç peregrinorû pecu-liaris locus deftinat9249.n fepulturç ritus apud ludæos. 248.50 fermonis uel uerbi uocabuli fignificationes duæ 27.47 ferpentis in Chriftum odium 289.45 typus 106.44 feruatoris epiftola ad Agba-rumEdeuenum 545.45 fcrui ignaui Matth. 25 exem-plum,Scpœna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.2 ferui ingrati exemplu 225.55 ferui negotiantes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.41 uocates ad nuptias 187.57 Sicharciuitatis defcriptio amp;nbsp;Ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.25 in Sidonis ScTyri finib.mem braEcclefiæ Chrifti 10.52 fignü de cœloubi petiuerint Pharifæi à Chrifto 415.41 figna de cœlo quærere, mira-culis Chrifti contrariuim 205.20 figna falfa, nota Antichrifti. ^°7-4. figna iudicij extremi 427.1 figna ptæcelTura feculi finem. 215- 55 filentiumElTaeorum 255.52 Simeon membrum Ecclefiæ. 181. 7 Sc 262.15 à Spi-ritu fando in tcmplum du-dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61.56 delefudocetintéplo 259; 50 quomodo uocet Chriftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$7.26 Simeonis in templo teftimo-nium de Mefsia 45.25 quódiefusfit Mefsias 47. 21 præfentia ad rcprçfen-tationem Chrifti, Sc de ip-fouaticiniu 4.57 Scinde^ cygnca cantio de Chrifto iamprçfente 285.45 ui-ta 560.54 hiftoria 561.16 Simon Camithi F. pontifex. 265.46 u 2 Simon |
|
Simon Cananæus Apofto-lus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;507-58 Simon Cyrenæus Chrifto crucCin portât nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;529.51 éius hiftoria amp;nbsp;üita 565.50 Simon Icptofus^ Bethanien-fis 6.42Sc428.58gt; Simoni Petro quis primus Chriftum annunciaueriu ^98.7 Simoni apparuiiïelcfum poft refurreChonem 555-57 fimulatio fidei cotraria 122.26 fitibundus Chriftus quomo-dopotatus 55*-54 fobrietas Effsorum 255.56 Socratis narratio de ofsibus Baptiftæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.14 focrus Petri à Chrifto fanata. 55.22 quando eum uifita-■ uerit Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;504.50 fol curconditus 64.52 foies tres quando in Oriente uifi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570.17 folares anni etiam ludçisufi-tati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J59-5lt;gt; Solomonisftirpemin Ocho-ziadefccifte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280.57 Soter faluator diftus Chriftus ab ai^elo 57.25 Sozomenisfabulofa de Chri fto infante narratio 15.56 prodigiofa quædam de ca-pite Baptiftæ inuétio 18.20 Ipes æternç glorificationis in craceexercenda nbsp;nbsp;nbsp;201.5 fpes refurreftionis effeélus Euangelij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9*58 rf/ayi^if beneuolentiæ Dei, bonum Ecclefiæ 178.26 Ipicas quado auulferint amp;nbsp;co medcrintdifcipufi 507.17 amp;509.60 fpiritus carni oppofitusquid. 02.55 fpiritus immundus curdiabo lus diftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.44.48 fpiritus Patris cur didus Spiritus famftus ^5-47 Ipiritus uocabuli uaria figni-ficata amp;appellationes 58. fpiritus ubi nomen generis. 59-57 Spiritus famous bonorum 0-perum caufa efficiés in nobis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15155 Spiritus fanélus contritionis caufa efficiens 149-55 cur datüs Apoftolis afflatu Chrifti 50.25 Ecclefiçbo nü 178.25 effeélus Euangelij 90.48 etiam inuo-candus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;159.24 Spiritus fanélusamp; audits uer bi,coniungenda 180.1 |
INDEX. Spiritus fanélus minifterij E-uagelici gubernator 55.48 qualis fubftantia 65.55 fonsfanélitatis. ibidem Spiritus ueritatis quomó di-élus, ibid.57 quib.detur 65.14 quibusnonde-tur. ibid, qnomodoimpe tretur à Deo. ibid.27 quornodo à Pâtre amp;nbsp;Filio difcernatur ipfo nomine. 61.8 quomó opus redem-ptionis iuuerit 98.25 Spiritusfan éli appellationes. 65.59 definitie 59.48 de Spiritus fanéli cffeélu quæ loquâtur diéla 59.15 dus minifterium 452-41 Spiritus fanéli officiu in mun do 84.54 proprietas liera 61.16 cômunescûcçte ris perfonis aéliones. ibid, officia atq; opera, ibid.26 Verbum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.16 Spiritum fanélü afferri mini-fterio 192.45 effeperfoni diftinélam à Patre amp;nbsp;Filio. Ó0.18 coefièntialem Patri amp;Filio. ibid.45 coæter-nus.ibid. 60.50 cfleper-fonam diuina ubi probe-tur 59.55 eundem cxcuti peccatis 7^-21 impetrari oratione 145.59 non ea-dem ratione in credétib. amp;nbsp;Chrifto habitare 59-28 Spiritum fanélu quis det 69. 56 quis amp;nbsp;qua ratione Éc clefiæfitmeritus 65.6 de Spiritu fanélo, doélrina lo annis Baptiftæ 549.28 de eodem docuiffe prophetas ante Chriftünatum 60.57 fpirituum maJorum appclla-tiones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.41 de Spirifibus m-aii-s reucrtcn-tiuus,typus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144-2 fpiritualesfubftantiæ ubi di-canturdiaboli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.26 fpiritualium rerum fidem in corporalibus debere prylu cere, ubi moneat Chriftus. 116.5 Iponfus , Chrifti appcllatio. 58.50 fqualor decor putatur ab Ef-fæis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.12 ftaterquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251.52 ftatus beatorum poft hanc ui tam quornodo appelletur uariè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.59 ftella in Oriente orta nato Chrifto 286.28 amp;nbsp;287. 44 amp;nbsp;288.18 noua, Magis itcfmonftrâs 47.52 ftella noui Régis ludæorum diéla. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidelB ftellam, quæ Magïs pr^Iu-vi^ angelu effe, fecundu quof-dam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6Ó.55 ftellarum naturaliufn ah ct quçMagis apparuit diferf men nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28K.22 ob Sferilitatem ablatam pró-' pinquofum gaudiü249.19 ftola Pontificans ab ethnic® magiftratu afleruata 260.» ftola ufi Scribæ amp;nbsp;Pharif«i’ |
252.2 rtf^i paterna in Deo ergä genus humanû, cuius rei ca® faimpulfiüa fuerit 99.4^ Strabonis locus de fituHie-rofolymorum 551 fuccefsio ordinaria in facet' dotio ueteris Tcllaroenti. fudores Chrifti cruentiqnia defignent fuperbia , peccatum in vH* præceptuih fupplicium sternum i^]j1 fuppliciorufn æteriioruin 10' cüs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.1^-54 fuppliciorum in inferno pa-dus fore, docet ChrinU^' 225-24 .fupputatfonis hebdoinadanl apud Danielem initiuubt faciendum 559 59 fardas ac mutus quando fen-fibus rcrtitutus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9’5'5® Sufanna muller nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56542 Synagoga qualis locus firent 240.29 fynagogæ decretum dee.vco-municando Chrrilo cuni fuis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.52 fynagogæ in cæteris ludæ* partibus , fed non teinpla fuêrc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.45 fynagogarû miniftri quç officia habuerint 256.1 in Synagogis Chriftum norf folum docuilfe, fed amp;nbsp;mirt culaedidiffc 241.40 qui“ fieri folitum 240.56 fynodus pontificum de inter-ficiédó Chrifto 10^1428.2^ de Synodis ludçorurn 256.10 in Syria tota, farna grata de Chrifto fparfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.40 Syrophœnilïa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1059 T TAbernaculorû feftum 415. 61 quid in eo docuerit Chriftus Hierofolymis. 4’6.6 Tabernâculorum folénitatis ubi mentio fiat' 244.4 tabülæ fccundæ opera tam cxigi quam primj, ubi do* |
|
ceatChrifttis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.51$ Tacitilocus de Hierofolymo ruinfitu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.4 talentum quantum contineat ^5i.55 deTalentorum élocationefi-mile nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;427-58 teraplum Hierofolymitanum quale adhuc tépore Chrifti fuerit 257-27 fœdô pollutum 200.56 à Chrifto quomodo pur-gatum 49.21 quâdo 299.5 tsinplum Hierofolymi tanum cur dirutum iri uaticinatus fitChriftus 195.2 Templi extructio fub Cvro. 257-58 templi ftruâuram ubi Apo-ftolimiratifint 257.56 eius ficus. ibid. 61 templi deftruclio à Chrifto præuifta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;426.55 perTemplû ofTa inortuoruin difperra,quâdo inuenerint facerdotes 261.14 a Templo Hierofolyinitano curdigreftus loannes 294. 61 amp;nbsp;552.56 in Templo cur Chriftus cre-bróuerfatus 26.25 m Templo docere populum folenne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.59 inTéploquidfaélûfit 258.29 temporifare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55^-5° tempus exhibitionis Mefsiæ à ludæis non perpenfum. tenebræ,Chrifto pendente in crucc,exortæ 55^-1*^ tenebrç exteriores nbsp;nbsp;nbsp;225.29 pœnæmalediftorû 225.1 tenebræ in populo Dei caufa perfecutionis Chrifti 19.17 tenebrarum augmétum, finis Ecclefiæ falfæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185.5 inTentando quàin impudés fit diabolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7t-4t tentati Chrifti hiftoriæ finis quis 297.20 tempus, ibidem 59 tentationetriplici Chriftus à fatanaimpugnatus 297.5 tentator cur diabolus dicbus 71-57 Tenus urbs terræmotu con-culfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;570-50 ♦«iSii« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202.5t terræmotus per loca, figna finis feculi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.47 terræmotus fub refurrectio-,. nem Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555-58 Tertulliani opinio de pafsio-nis Chrifti tempore, reij-cienda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;555-22 teffaradecades in genedogia |
INDEX. Chrifti très 280.25 Teftamentum nouum quid uocetur 25.56 quate-nus exueterifluat, amp;nbsp;quæ eiusfummauniuerfa 27. 52.56 quæhabeat fibi propria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.41 Teftamenti nOui conftitutio poftreina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27.27 Teftamentum fuum nouum quomodo,abrogata agni pafchalis ucteris corne-ftione Chriftus condiderit 450.5 cur. ibidem 52 de Teftamenti noui feriptu-ra,amp; de cóuenientia ac differentia utriufq; 25.52 amp;nbsp;26.7 Scinde Teftamentum uetus diligenter legendum 25.40 ciuslibri. ibid.46 quid habeat peeuhare Sc proprium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.16 Teftamenti ueteris autoritas 24.26 lux Sc fubiedum. ibid.54 prophetias in feuno fieri Sc côfiftere ubi doceat Chriftus 25.14 Teftamenti ueteris feriptura à Chrifto cômendata ad-umbratuin fuifle Mefsiam. 24-15 Teftamentum uetus termina uit loannes 555-*o exTeftamento ueteri legein Sc Euangelium adnunciat Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.8 teftes . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.41 teftimonia falfa dare, peccatu inViii præceptùm 150.20 teftimonia falfa in Chriftum prolata coram pontifici-bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45tJ-i9 teftimonia,lefum ex Maria natum,cfle Mefsiâ promif-fum 46.60 lefum Chri ftum elTe fiiium Dei, Sc Dé umuerum 41.10 alia,Pa-trem à Filio diftinguentia. 5Ö-28 teftimonia, quod Chriftus fit filius hominis 42.55 fi-lius Dauid 45.1 quod filius Dei Sc hominis una tâ- tum perfona fit 45-55 ubi Chriftus primam per-fonam pattern SVVM di- teftimoniaueteris Teftamcn tideMcfsia,in nouo allegata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45-^ Thabor mosfanéfus manife. ftatione Chrifti elarus 10.1 in Thabor móte hiftoria Chri fti quando fada 414.47 Thamarin gcnealogia Chri- |
ftj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280.59 Ziiv/ttififi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202.27 Theodoriti narratio de ofsi-busBaptiftæ 18.15 Theudas quam doélrinâ pro-fellus fuerit 256.26 Thomas Apoftolus 507. 56 cur à Chrifto repre henfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*10 55 Thomæ increduli hift^ .ia. 55^-59 thurisallegoria 289.27 Tiberiadis mare Chrifti na-uigationibus darum 9.56 tibicines ad fepulturam ha-biti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248.55 Tigranes Alexandri F. rex Armeniæ dedaratus à Ne-rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;266.5 timor Dei, cultus primi præ-cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*25.50 timoré Dei uacare,peccatuin in primum,præceptum. 12Ó.IO titulus cruci Chrifti impofi-tus diuino permiUu 48; 40 Sc 550.50 tolerantia morç in cruce exer cenda . nbsp;nbsp;nbsp;200.59 Tqphethqualislocüs 225.8 in Traftu circa lordanem quç Eedefiç fuerint 7-5*6 traditioneshumanæà Phari-fois quantum cumulât®. 229.45 mandatisdiuû nisantelatæàludæis 259, 20 non præferendæ mandatisDei 208.I0 traditiones human® operî-bus bonis contrari® 156. 58 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quid 207. 46 nbsp;nbsp;nbsp;uerbo Dei oppo-fit® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51.61 ad Traditiones humanas alK-gatio , contraria Ecdefiæ ucræ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.52 traditiones humanas præfer-re operibus moralibus, Ec clefi®falfænota 182.7 àTraditionibus humanis, li. bertas Chriftiana 195.15 in Traditionibus humanis li-bertatem Ecdefiæ ubi défendent Chriftus 180. Il transfiguratio Chrifti in mon te Thabor quando fada, 4’4-47 Trinitas curfetotaad baptif-mumalliget nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27.7 eius patefadio loanni fa-^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î5Î-5J Trinitatis totius in compa-randa iufticia Sc remifsio-nepeccatorum labor 97. 51 ^eiufdem hahitatio in Ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;178.29 ' U -f de |
|
de Trinitate quid Chriftus doccat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i?4-5o Tubarum fefto an fuam fun-ftionem aufpicatus fit Joannes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?52-4? tunica Chrifti inconfutilis. 252.5 amp;nbsp;550.41 turbahoftis Chrifti 18.52 turbæ acclamantium Matth. 2i teftimonium de Mcfsia filioDauid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.8 turbæ Matth.12 teftimonium de lES V Mefsia filio Da-uid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.5 turbæ miraculofe paftæ loan. 6 teftimonium de Mefsia Chrifto. ibid.8 amp;nbsp;511.49 turbæ retro proftratæ in hor-to, hiftoria quid fignificet. 454-58 turbam qualem habeat fecu Chriftus obambulas in lu-dæa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176.55 Tyberius Nero quando impe rium adeptus, amp;nbsp;quæ mb eofintgefta 572.10 Cal-dius Biberius Mero cur di-dus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem typus de duobus filijs 425.8 de nuptiali conuiuio 425. 22 dereceptione filij per-diti 247.61 uerbiDeiSc Ecclefiç nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;420.56 typi feu imagines Ecclcfiæ. typosueterisTeftaméti quos fibi accómodet Chriftus. 5^’?7 inTyriamp;Sidonis finib.mem bra Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.52 V ■^Alés Imperator quotraftu * Icrit caput loânis 18.21 Valerius Gracchus ludçe prç fedus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;267.50 Valerius Gratus nbsp;nbsp;nbsp;265.42 præfedus ludææ 14.57 uelumtempli 258.57 feif fum defundo Chrifto in cruce nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;551.41 uenari gloriam hominû amp;nbsp;lau dem iufticiæ, fidci contra-rium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.19 Uendétes curintemplo 259.1 uenti ac mare à Chrifto feda- » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55-25 uentum ubi fignificet fpiri-tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58.60 Verbum Dei,Ecclefiæ bonü. 178.18 iuftificationis amp;nbsp;gratiç nobis applicâdçcau la inftrumentafis 105.1 uerbü pro doétrina qua eau-fauerbuDeidicatur 28.7 pro quali dodrina accipia-Ujr 27.54 cur Chriftus |
I N D EX. Verbum fuum dicat 28.11 cur Verbum Patris. ibid.15 curVerbü Spiritus fandi. ibidem 16 Verbum pro doftrinacuruer bum regni diftum 28.19 quidapud loannem i.cap. Verbü quomó fidei obieftu 115.26 fubftâtialeà uerbo uocali diftinguëdum 57.7 Verbum fyncerü Ecclefiç ue-rænota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’7?'?7 Verbi auditus amp;nbsp;Spiritus fan dus, nondebent difiungi. 180.1 Verbi autfermonis uocabuli duæfignificationes 27.47 Verbi amp;nbsp;miniftrorû eins con-temptores amp;nbsp;perfecutores in inferno futuri 224.25 Verbi tótemptum temporales amp;nbsp;æternas pœnas comi taturas ubi dicat Chriftus. 50.46 illuftrationem cur petamus 50.49 minifteriü utregatDeus. ibid.54 VerbiDcicertitudinem quæ fententiæ commendent. 51- 50 Verbi Dei amp;Ecclefiæ typus. 420.56 finis 29.57 formalis caufa 29.14 fum-niæ. ibid, effedus amp;nbsp;fru-dus. ibid.55 potentia quo miraculo cómende-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50-24 Verbi pro dodrina, epitheta. ^7-58 Vcrbo Chrifti innitendum. 500. 21 Verbo Dei quæ opponantur. 51.61 eidemfumma poten tiatribuenda 51-54 per Verbum accendi fidem in cordibus hominum 114.4 Verbum afpernari,audire amp;nbsp;non ampledi, minifterio cótrarium 195.24 amp;nbsp;Ec clefiæfalfænota 181.55 Verbum aut fermonem Chri fti faccre aut audire, phra-fis Chrifto ufitata 51.58 per Verbum colligi Ecclefia. ’7’-,54 . |
Verbü Dei afpernari, calum-niari,impedire,peccata in iipræceptum 127.1 ad Verbum à Chrifto prædi-catum omnes homines al-Jigati 29.2 adidemetiam prophetarum cóciones re-ferendæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.51 per Verbum Dei dari Spiritü fandum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^5-5° Verbum Dei non abire fine frudu , ubi doceat Chri/ ftus 50.4 nonçqua-liter apud omnes audito-res fandificare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.28 Verbum Dei fonantes audiri prçcipit Chriftus Verbum Dei truncatim récitât diabolus Verbo Dei uidus diabolus i Chrifto Verbo omnipotenti fanat Chriftus ægrotos 55-20 uerba gratiç, Euangelij appel latio 92.15 uitææternç-ibidem. uerba gratiæ Lucæ 4 cur cK-da dodrina Chrifti 28.22 uerbisquoq;,non folaméte, femperorandum 140 ueritas, Euangelij appcHatio. 92.26 opus vul p*^' cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150. iJ ueritatem coeleftem de Deo amp;nbsp;uoluntate eius quoino-do ab initio reuclaritChn ftushominibus 25.50 ueritateplenus Chrift’ quO' modo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52.55 uertiginis ^fpiritus quantum dementauerit Pharifçosm loanncmBaptiftam 15-40 ueftes Pharifæorum long«- ^50-ï5 ueftes quado laccraucrintlu-dæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.15 ueftimenta Chrifti diftributa inter milites 550.40 ueftitus Ioannis 554-55 ueftitum quando mutent Ef-fæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.27 uiator Lucæ io,imago mile i riæ generis humani 75.20 uiatoris typus 99.45 qu^n-do à Cnrifto propofitus. 418.55 amp;74.19 amp;nbsp;82.50.45 uidimam feu facrificium no-ui Teftamenti quis deftina ucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.59 uidoriæ Chrifti de diabolo tentante præmiunl 297.19 uidus Ioannis 554-55 ad Vidum necefiaria etiam Chriftus emit 250.50 uidere iuftos in regnura Del transferri, fe autemexpel-li, poena maledidoruin. , ^^5- 8 uiduæ circa tcmplum Habita-refolitæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.16 uiduæ amp;nbsp;iudicis iniqui parabola nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.5* uiduæ filius in uitam reuoca-tus à Chrifto in Nairn porta 9-49 quando uiduæ oblatio in gazophyla* rium |
|
data à Chriilo cominen-data nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.60 aindiftapriuatapeccatuin in vpræceptuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.21 KineaDomini quatum dcgc-nerauerit fun aduentum Mefsiæ «inummyrehatuac felle per-mixturn Chrifto fitiéti exhibitum «ino prsberi ueruin Cnrilli finguinemincœna Domi . quot;ï üirgines quid in nuptijs fa-cere folita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.57 uirgines fatute à fponfo cx-. *^^1^^® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225. 61 uirginumfatuaru tvpus 76. 55 amp;nbsp;185.14 de Virginibus fiinile 427.55 uirmin humanaruin deftru-j ^‘J°;P®napeccati 74.14 de Viribus humanis, doftri-naloannis 549.51 uitaçtcmajeffeélus Euagelij. 9gt;'54 iuftificationis 107. 44 fidei 121.55 fruftus facrificij Chrifti 169.59 JniélusuerbiDei 29.47 uitam sterna à Chrifto dari. 5411 quornodoeamcon-lequamur 512.24 in Vita sterna qui fint futuri. 226.25 abfq; prsrogat iua ex omnibus gentib. ibid. ?5 amp;nbsp;41 non tam multos quam in inferno futuros. ibid.45 dhamaliampofthanc fequu-turamefte 226.7 “‘taquoinodoproponat lex. 81.9 |
INDEX. uitis,Chrifti appellatio 58.25 uiuis, non ’mortuis,exhibcn-daeœna Domini 165.8 umbrarum fignificantiû Chri liumnnis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.56 unionem duarum naturarum in Chrifto manere, etiam poftglorificationem, tefti-monia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45.55 uniuerfalem,omnes Euange-lics fententie includüt 89. 57 quomodo in applica-tionc meriti fui Cnriftus inculcet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;102.45 unus Deus quibus teftimo-nijsprobetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54-24 uocationis ad minifteriü for-mæ 188.4 grauitasamp;au-toritas. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem uocationem fuain ac publica ordinationemunde habuc ritChriftus 246.5 uocationum amp;nbsp;ordinationu ritus 245.52 amp;nbsp;inde, uoluntas Dei de inuocationc fuiqoininis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;505-4 uoluntatis Dei nuncij angcli. 67-19 üoluntatem patris propitiam reuelare.effeftus Euangc-lij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90.21 uolütaté fua inuerbo à fere-uclato jpponitDeus 28.8 urbes Afis qus, quando amp;nbsp;quotterrçmotu coneuftae. 570- 25 uxorinon adhærcre, cóiugio contrarium 211.61 propter Vxorem amp;rem fami liarem,negligere regnurn Dei.peccatum in v i prçce-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.40 FINIS; |
Z r^Achçus membrum eeeïe-fiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.8 Zachsi ftudium erga Chriftó ad fe diuertentem nbsp;nbsp;nbsp;7.22 Zacharias 181.6 Ioannis Ba ptiftæ pater qua occafione amp;quaao ab Herode inter, fedus dicatur 14.28 fa. cerdos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.55 Zacharias membrum ueræ ec défis 262.15 incenfum pofuifte dicitur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.2a eius dignitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;545.28 Zacharias quando dereftau-ratione Hierofolymorum concionatus 559-56 Zacharias aduétus Chrifti pri mo annunciatus per ange-lum 275.29 eiusconiunx 254.2 gratiarumaftio ad Deum pro prsfente Mef-fia 276.52 obmutefcen tis hiftoria 545.54 amp;nbsp;205.51 Zachariæ teftiinoniû de eau-fa finali cur Mefsias uene-rit 50-58 de Mefsia 45.25 quod lefusfit Mefsias promilfus 47.9 de Trinitate 54-5® uaticiniu de Chrifto 61.54 Zachariam cur populus ante templum expedaucrit. 259.24 zizania fcrere,minifterio con trarium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*95-*4 cumZizanijs quid agendum doceatChriftus nbsp;nbsp;nbsp;185.25 zonapellicea cur cinduslo-annes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;554-61 Zorobabel quando iulTus æ-diheare templum 540.54 |
ERRATA LIBRI PRIMI Prints Ctnturig.
Pag.24ucrf.6oimpleri 26.56Matth.8 56.10 Mareidecimoquarto 59.i6loan. 14 48.19 loan.6 51.8 Matth. 25 52.15 uidit §6.^^ ifuiri®- 55 cogitationem 65.44 Matth.25 85.9 Matth.18 94.5t particulariter 74.5 Matth.25 84.16Lucç 24 85.19 Matth.19 100.9 Ioan.15 106.8 Lucç 18 57 feripturis 59LUCÇ18 109. 44Deut.27 115.28 uerax 122.25 Marciii 125.91020.4 124.17Ioan.15 128.5LU-csio 150.18 Matth.22 144.57 Pater I46.6loan.7 147.55Matth.9 151.12Luc.15 45 Matth. 5 152.15 Lues 10 57 Matth. 20 58 Marei 10 169.52 Ioan.i6 178.29 Matth.28 187.1 Ioan.20 190.17Matt.5 196.19 Lucæ2 50 nomen 199.221020. 14 201.59 Matth. 20 205.61 Fioes 208.56 Matth.io 225.51 Matth, feptimo 55. Mitt.24 252-24 Lues 6 254.25X020.5 258.54 diceb2t 275.12 obfcurè 279.55 Genef.5 286.47 perfpexerant 299.10 Pfal.68 506.57 trigiota odo 508.2110101-fterium 00.20 Efa.4t 551.25 Nequaquam 559.22 redeinptiooem 560.17 ipfi 564.55 adfuiUet 454. ajdubimn 456.19 facerdotum.
-ocr page 278-jrioJi.-JiJ
-ocr page 279------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------1
PRlMAE CENTVRIAE El
______ber Sc.cundus.___________i
-ocr page 280- -ocr page 281-’LL V s T Rf s 2 I M o PRINCIPI AC
^OMlî^O, 2), O'm/0'Nf HENZ/CO, S^CX/
^^ ^ ^ 'gt;i^CH/D^P/FEJ{^0, ËT ^^t^d^i £le^ürf, z^c.Cofniti ‘Palatino Rheni,
S^nct Salaria, ^'C»
l^^^STR/SS/M 0 TX/^C/TZ ^C-DO-
^lt;^ WarJcalco ^ £leélori,2)uciSaxonia, Laml^rauio Thu^ ^^^^^‘^»•^archtont J^iJhia,^ “Surgirauto J^agZebur^enp,amp;c.
OOMINISSVISCLEMENTISSIMIJ,
S. üquot; G. per ChriRum.
V i Methoden dodtrinæ, quam m prp ma hac Centuria, ex condonibus C H Ri S Ti amp;: Apoftolorum, eorumep fcriptis recenfuimus, obiter mfpident: forte no tam à rebus,quam prolixitate hums par tis occafionem cauillandi 8C crimman^ dl totum hoc opus arnpient. Ingenti e^ nim faftu, elato fupercilio,inflatiscp buc . —, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cis dieet, intempeftiuè Sc incouenicnter
ciufmodi accurata,uel etiam curiofiorcm tradlationêhiftoricænar ration! inferi,exemplotp alioru hiftoriographoruprorfus carere» oedhofce oramus, utnobis exponentibus hums fadi rationes, cxi guotemporeaurespræbeât,animumcpadred:ûiudidûinftituant. Quibuslegibus alq hiftoriographifuerintobftricti,autetiam confilijs motfut uel non licucrit eis,uel etiam non libuerit, doétri^ nani€orum,quorum hiftoriam fibi commemoradam fumpferunt, recitare,nonfcimus. Quod ad nosattinet,rebeneprobet'p delibe'' rata,certoutilicpconfilioiftam doiîlrinæSynopfinpofuimus* Eft enimhocnoftrum unicum ac principaleinftitutum,hiftoriam Do mininoftri lESV christ i adeummodumcxponere,utquae funtin ca præcipuimomenti,àle(ftoribuspi)satque attends cemi, comprehendi atque confiderari pofsint» Eft autem in ea hiftoria', doftrina CHRIST i uel praccipuum caput, ac plane lumen eius : fine quo e H Ri s T v M defcribere,eft umbra tantum eius, eamt^ ad* modum infrugiferam exhibere»
Inprofanis hi ft o rijs, ille optime aheums monarchal, aut præftâ * * 2 tis
-ocr page 282-INCENTVRIAEI. LIB»II. - nbsp;nbsp;gt;■
tisheroisres geftas defenbit, quinonmodófuperficicm rerumf^ ius kuiter ftringit,reccnfendo corporis uaftitatem, uirium magm tudincm,nobilitatcm,opes,uoluptates,triumphos,alia(:]^eiusgent ris:fed,qüi grauiter amp;nbsp;accurate, amp;nbsp;quidem præcipuè cius rnentem, ac erga omnes am'mum.cius leges,décréta, fandliones bonas atque utiles,orationes prudentes atque neruofas, uel ad populum m P^' , ce, uel ad milites in bello habit as, quid in difciplina bonis'q^morP bus uel egerit uel ftatuerit,aut etiam conatus fit, explicat. Curig)' tur conciones ac dogmata CHRISTI non co modo, qui fit ad hopu num captum amp;^ confiderationera tâtarum rerum aptifsimus, littet commemorare':'
Altéra caufa eft, quod cum in fingulis feculis nobis propofitum fit,ideam autfynopfinEcclefiæ,quantum quidem in hacnofiran^^ diocritate fieri poteft,proponere : ideo in hac prima Centuria,ba-fin feu fundamentum aliquanto accuratius amp;nbsp;plenius iacere,inio certam normam iudicandi ftatuere neeelfe fuit,utreliquorunifccU lorum dogmata kmper ad earn exigiSc cxplorari in fingulis pun^ élis queant: amp;liquidd cognofci, quid quifque doélor autferiptof de fundamento,ipfa nimirum doélrina C H Ri STi,retinuerit,inqui bus ab co difccHcrit, aliéna peregrinaep uel de fuo adiecerit,ud ab alrjsarchiteétis nouarum opinionumtemerè arripuerit, Idenim abfephacquafirégula ueritatis,quam nos kcutifumus, redèamp;u£* liter fieri nequaquam poteft»
Ad hanc caufam amp;nbsp;hæc tertiaaccedit,quódiuxtahoc4p'Wfwi' nonmodó grauifsimæpræteritorum temporum controuerfiæ,^^ rum etiam præfentium,in quibus non leues de doélrinaconflidus funt, amp;nbsp;fubinde nouæ opiniones magna fertilitate enafcuntur, S^ magis quadam profopolepfia quam ueris amp;nbsp;luftisrationibusde^ fenduntur,ritè dqudicari amp;nbsp;dextrèexplicari pofsint.
Secutiautem fumus ueram amp;f perfpicuam fententiamjquamuet ba ipfa gignutmeep noftra,fed ipfius Chrifti amp;nbsp;Apoftolorum dog' mata,fumma fide optimabp confeientia recenfuimus» Si qui fafd' natas habent mentes,pharifaicis amp;nbsp;Antichrifti opinionibus,amp;qiia fi per cæruleum uitrum( utidici {olet)doélrinam CHRiSTi in' tuentur, eoep à noftra hac expofitione diffentiunt : q fciant, nobis non ipforum fomnia,fed eum de quo fcriptum eft, H V N C A VDI TE,fcqui,in animo fuiife*
Quarta caufa eft, ut palam fiat, pulcherrimam amp;nbsp;integram me-thodondodrinæChriftianæinhifcemonumentis nouiTeftamen ti, admirabili Deiconfilio comprehenlam eifc,quæ quidem à pa' rum attendentibus non animaduertitur ♦ Speramus igitur, taleni partiumpræcipuarum coUationem amp;nbsp;explicationem,pijsmenti' bus
-ocr page 283-P R AE F A TI o»
bus fore gratam:quibusn ca in re operain noftram probauerimus, baud tufte nobis id liuidiamp;^ arrogances fpiritus,quibus nihil blan ditur nifi quod à fe profedufn eft^nuidebunt, Quibus porró uen* ter præ nimia fapientia turgec, proprium quiddam pro fuis mge/ nijsfabricéturmobis hæc noftra,alrjs(^ CHRISTI pufillis, quaba-cunqj fônt,relinquant»
Hafce caufas breuiter commemorare uifum eft,ut boni ratio/ nem confilq noftri intelltgant: 8c feioli quoçp nobis, ficuti æquum cfTeexiftimamuSjfinc magispropitrj,àquibus tarnen Theonino dente nihil non arrodit ur,
Vobis iiero,Principes illuftrifsimi, hundaborem inferibere ui/ fum eft;qLnaucrædoctrinæ,in facris monumentis traditæ, debetis eOeeuftodes* Nequaquam enim propterea tantum in his terris principemlocum tenetis,ut uel ipft corporalibus honoribus,eom/ inodis aepotentia folum fruamini, uel fubditis ea paretis, quæres admodum caducæ Ôd momentaneæ funt: fed omnium maxime, ut uosueræEcclefiæ,noticiaueri Dei,amp;plantatione ac propagatio-* tiefynccrædoâ:rinæ,feriacp confefsionc præfulgeatis. Eft ianè ar/ duaamp;f præclarares,fubditis pacem conferuare,honeftatem aedi/ fciplinamtueri,graflatores atep alios delinquentes grauiterÔCfe/ riôpunirc:fed maximum ac præcipuum meritohaberidébet,ut principum beneficio fana Euangelq dodrina tradatur:ut peccato^ resuoluntate Dei cognita amp;nbsp;pcrcepta,feriô agant poenitcntiamiut populus Deum uera fide, inuocatione,confeisione, dileeftione pro ximicolat,amp; tandem in uera fide ex hac ærumnarum ualle in cœlc/ ftempatriam commigret:amp;: econtrà,utcorruptelæfanædo(ftrinæ, profana tiones facramentorum, idololatriæ, Ôd laruæ Antichrifti aboîeantur:nec in gratiam hoftium uerbi eoloribus quibufdam obduftæ foueantur,aut reducantur.
Necperitulla maior gloria in refurreólione amp;nbsp;extremo iudicio, ubiomnes pompæ mundanæ ceftabunt, quam cum pp Principes^ quiinædificanda ÔC ampliandaEcclefia CHRiSTi præclarèlabo/ rarut,furgent,amp; ingentifubditorum multitudineftipati unacum CHR t S T 0 in æterna gaudia ingredientur,ÔC audient: E V G E S E R VE BONE,amp;c.Eteregionènullaeritmaior ignominia, quàm ubi principes furgent,qui non modo turpibus uoluptatibus,fed etiam negledionibus aut perfecutionibus ueræ doeftrinæ fyncerorum, piorum amp;nbsp;induftriorum uerbi dolt;ftorum,non modd fefe ipfos, uc rum etiam fubditos,uel omnes,uel magna ex parte,polluerunt:au dient'q^ iHud horrendum indicium, A BITE MALEDiCT i,amp;'c» Eritigiturhæcipfa dotftrina, Methodus, exorc tantum c hRi^ S TI amp;nbsp;Apoftolorum coUelt;fta,U€ftn's Celfîtudinibus,ad iftam præ
* * 5 ci/
-ocr page 284-IN CENTVKIAEI» LIB. Il»
cipuam ucftræfundioni's partem reÂè obeundam, maximoadiu' mento. Monftrat enim,quæ fit CHRISTI germanaamp;incorru« ptado(fi;rina,quam fequiomnes hoiilinesnecefieeft. Deinde amp;nbsp;normam fuppeditat » iuxta quarn non modó ipfius Antichrifti fo' mentata dogmata, fed etiarn grauifsimæ controuerfîæ,qu3C iam JA liera Eedefîa C HRi s T i agitâtur,redè ac dextrè dijudicaripofsint* Fuit Auguftanum Intérim,feu (utab alps nuncupatur) fphynxAu guftana,uerè,quod did fokt, pomum Contentionis, Nam plun-' mas uacillationes, fondas halJucinationes, amp;nbsp;deprauationes in be-' nèconftitutisamp; confentientibusEccIefrjs peperit. Hærent etiaiH' num quædam pertinaciter in Eedefijs 8c cordibus multorum,tïu« in illisadionibus impiefuntcommiffa. Methodonigiturhanedo drinæ CHRISTI, etiarn hancipfam ob caufam uobismittinniSi quiaexea præfentes controuerfiæ redius intelligi aedirimipot^' runt» Eft autem hoe omnino piorum principum officium,utoP dinatismodisdifsidiacomponant.Nequaquam certèuduiolenta perfecutione,uel qualicuncp obumbratione,aut amneftia,eiufnio^ di controuerfiæ féliciter fopiuntur» Non enim funt contentiones ueldelanacaprina,feü A9yo/4«^/c«,uel folummodd perionales,ut nonnulli filp huius feculi parum piè iudicare folent: fed cocernunt ipfa dogmata,quæ funt commune totius Ecdefîæ bonum, amp;nbsp;puf*'* monium,amp;' quafi nutrimentum:quodpurum Sd integrum confer uari neceifeeft, nifianimas multorum uenenolethali inficiacinï' ternum interire uelimus.
Proindeueraatcplegitimaratione j uelper lynodum ,inquan^ xtauerbum Dei diredèfiat indicium ; uelalias, uterroresipfigt;de quibus contentiouiget,clarè,exprefsè,perfpicuè,ÓCabfcpomniani biguitate publicè damnêtur,caufa dirimatur neceife eft : ut omnes quid uerumbonumcp,quidffiefalfum ÓC malum fit, uidereacfequi pofsint. Sin aliter fiat,ac tantum relidis neruis ac fundamentiset rorum incruftatio fuperinducatur, impofsibiIeeft,ueritatenipU' ram incorruptamcg retineri: impofsibile etiarn, ueram, falutarem, utiIem,Deo placentem,amp; deniep perpetuam pacem fanciri poffe. Intelligunt etiarn ucftræCelfitudines,quantûreferat,omniumtctu porum hiftoriam,ac præfertim qualis quolibet ieculo dodrinæior ma extiterit, node: nempe ut edm innumera alia coinmoda indeha beantur,turn amp;controuerfiæredius amp;folidiuscxplicaripofsint.
Cum igiturin hoc arduo amp;nbsp;perneceflario opere uerfemur, ut^ iufmodi niftoriam facram ex optimis autoribus conquiramus, ea^ queres ad totam Ecclefiam CHRIS Ti pertineat: non dubitamus, ueftras Celfitudines confiderare atque intelligere, ueftri etiarn offi cfjeire,ut€iufmodipios conatusiuuetis» Etfiautemdenobisma-
-ocr page 285-P R AE F A T I O,
gnificè polUceri nibiî quicquamncc debcmuSjUecpofTumus:ta^ men fperamus,nos mediocri induftriaac diligentia, amp;nbsp;fide certé fumma',resoptimas,amp; Ecckfîæ Chriftianæ utiles atque necefla' rias,prolaturos effcjUt bonis fimus mediocriter fatisfaéluri.Bene ualete»
Ji/t^tthiof Flacim lllyricM» ioannès t^uigandui. J^Catthatti ludeXt
^aßlim Faber.
-ocr page 286- -ocr page 287-Pnmæ Centuria: Ln
ber Secundus,
CAPVT !►
I S T O R I A M Domini noftri i e-s v Chrifti, inde d cundbulis ipfiiu ufqi ddgloriofdm eim a-feefionem in coelu, hdilenus complexi fimus,digcAis dtq; comcmordtis ijsre-
u 1 a ■_______________^‘^^gt; ep^as ßerdmus *°
^^^^orinontantumuoluptatem aliqudm,fed etidm frutlumhaud panitendum aUaturas effe. Etam ed ^iaeeonjideratione atq obferuatiow digna fuut, me-loeri diligentia ( utaliud de nabis nihil a firme was ) eonatifiimus i'nucfigire,zr quafi inipfumconlfcdii producere atq-proponere: quiC quideni intdwore-rtm cumulo fortaßis non cuiuis promptum eft, inge-»lt;/ icie c eogitationibus duntaxat eolligere, atq; cx-pendere. Hunc, Deo dante,fimili rdtione ed qu£ ab ^0 tempore minifteno Apoftolorum, eorumq; difcipu onmgeilafunt,ufq- ad Traianum ïmperdtorem,hoc ef,donee id ßculum effuxerit, pertradabimus. Eft enim operaprecium confiderare, quie incrementa Ec defta, Chrifo in codum fubldto,feccrit : ut notum fat omnibus pijs,nequaquam octofum in coelis degere ^odfunfed regnufuum in hoc maxime adminiftra-tequod in terris uirtute uerbifui ac Spiritus fandi,fi-i e.ernim eodigat cy fanchflect Ecclefiam, contra jurons Diaboli çr omnium impiorum. AMrabiUter ^drn, ey fummapoteiKia,fucs tnimftros feu curfores, ^^fledtcitmiis,prctexit,gubernduit crddiuHit, ut in 0-nms orbis terrarf partes fuaiigdiu fuift arger etur,
20
JO
DE LOCO ET PROPA-garione Ecclefiæ.
ini^berium Euangclifcbriflus, dowc in terris uifibiliter uer-
ligereturf-ccleßd fl(ni^d,quam omnibm bonis, pr£-fertm fl)iritudltbmircplere,zy infocietdtetn ^ternie uit£ cooptdre ucllet. Pollquam nero d mortuis re-furr exit, dele Ais quibufdam perfonis,uidelicct ApO' ftolis, quibm turnen etidm dUf nonnullifunt ddiunâii uerum inferiorigrddu, expreße cApublicè demandd-uit, ut demceps tton tantum in finibus ]ud££ feu Pahe^ flin£ docerent: fed intotummundum excurrerént, adnunciantes fnangclium, er impertientes Sderdmen td grdti£ db ipfo Chrifto inflitutd. Sic enim ua-bd CRri^ihdbent: Itedocete omnesgentes,bdptifdntes cos : M.dtth. 28. Ite in mundum uniuerfwin, prtedi-cdte EudngeUwn omnicredturte- Qjiicrcdiderit,er bdptifdtus fuerit,fdluui erit: qui ueró non credide^ rit,coitde)nnabiturquot;. Uidr.cë. EtAH.i. cumidmidm in calum dfeenfurm effet, inquit : Vos eritis mihi te-fles in Ierufdlé, er in omni luded er Sdmdrid, ei uf^ ad extremu terr£. ld nunc qud rdtione dd dilum fit produäum, exponendum uenit. fjdtn Apoftoli, eod rwmq; focij, omnein pene terraru orb em perdgrarunt. Qmd etidm Paulustejhtur,Kom. 10. Annonaudie-runt i Atqui in omnem terrain exiuitfonus eortvm, er in fines orbts terraru uerbd illorum. idem Coloß. u dffirmdt, Euditgelium prxdiedtum effe dpud uniuer-fim credtura, qua: fub calo eft. In Apocdlypfi eiii dictiur: Kedemiflinos perfanguinem tuum,exomni tribu er lingud,er populo er ndtione. Cdp. y.
De EcclefiJs,einumq; propaga^
Slcuteumbonorc Deus habuitterr^ Canaan, ad quampromifsiones deiießia aüigarat,utmea i E 5 v s ebreus mirando modo nafceretur, doccret, dCmortefua falutcgeneribumano teternampararet : ita etidm poftUtam ergloriofamdfcenfionem Chrifti in ccelum,ddbuc dUquandiu in ijsregiombus Eudn-gelijfuiuocemretinere,dcpublicè ftdrgi dtq-propa-gari, ex immenfa dementia uoluit. wc dubium eft, licet innumerd bominum multitudo flirentcr Chrislum
cyclus Eudngeliumfaftidiret,inquibus etiant hi er ant fari, ac redemptiownt generis -foquipotencia amp;nbsp;autoritdtepricceUebdnt‘.tarnen egpe-humani, iiixta promißiows di- nbsp;nbsp;gidm ac praftantem in ea terra,qudm PaUftmam uul-
go dppeüdmus,fliiffe Ecclefiam. Sed tarnen pdulatim
uinas abfoluere uoluit, intrd eas metdScontinuit,utinïud£a tantum iUud una cum fuis admi-tdfraret ; Idq^ ob caufas, quas alibi copiofius expofui-tntis,longè ^duifsimas ; niinirum,ut certo in omnem
dlid locd Demuerbo fuo ddijtjpoßqudtn ir£diesin eunt populum,ob negleilum tentpin uißtdtianis, iuHo indicia dduemt. Frtccipuè dutem pojl Fdheflinuntyhoc feculo Aßd minor tcclefijs Chrijii plurimis floruit.
eternitdtem confldret,in boe populo effe Mcßidm exhibitum,partamqi omnium bominum fdlutem, de ditte onnes génies ifraeUtas uoedtos effe. Nibilominus tanen fibinde admonebat Chriftus,flrc ut ex omnibus go mandatum Chri^i, In eo catuno tantum erantApo-ÿimbus totuu arbis terraru, fibi uoet EuangeUj col- nbsp;nbsp;floli esquot; mater Domini,fed etidmplures dlij gt;dc nume-
fuit igituruerlt;ia‘prlt;ecldrd'E,cclcßa Chri^ii,etid poft CM dfcenftonoit, in urbe Hierofblynwru, dd qui continua uifd dfeenßene omnesfe receptrdnt,iuxtd
A rum
|
C E N T. I. LIB. rterr. eorum dreiter centum o' uiginti fuiffc,'Lucax commémorât Ad:, t. Propagatio autem, feu ampUa-tiopotiusEcclcfl£ Chrisii,ciyfniodiihiaccidit. Prtedixerat Iohannes,o in primis ipfe Chrism,lore ut gm o Spiritu fando credentes in Chridum ba-ptifentur. iddreo tempus expedant i mterea tarnen de articulisfldei interfefe confercntes,o flmul crantes . Ex diuina infuper mfltratione,in locu Jude pro ditoris Matthiam f :rte fubflituunt, qui und cum C£te-rUundecim,ad hocojfldupree alijs in primis effetde-putatus,ut in toto orbe 'Euangelium Chridi annun-ciaret. Ador. i. Adefl pofl dies decern flflum Pentecofles, in quo iChriftus,regnans ad dexterâpatris in ccelis, flcut pro jmferat, cjfundit in fuum coctum,qui commodum tune trat congregdtus, uiflbiliter o fenflbiliter Spiritum fandü.uchementis enimuentifonus oMditu o ta-clu perdpitur : deinde oculis cernuntur ardeMes ac diffartita lingU£,fentitquiUbct Spiritumfandu flibi mßdere : aernox tanti hoffitis dona, nempe cognitio Ïinguarum uariarum, qu£ crant ad propagationem lEuangelij per omnes nationes neceffaria, o incre-menta fidei in omnibus articulis, ipflq adeo con-fiflio emergunt. Mand.ito igitur usv chridi, quod ante afeen-flonem acceperan{,o‘nunc par aflate Spiritu fando to 20 addito,taiitisq; doms inffiratis,fllix Euangclijpropa gatio protinus per Apoflolos, corumqifociosfufeipi-tur. Non enim diutius fefe intraparictes cundabun- nbsp;nbsp;nbsp;Promiflionem effe uniucrfalem, tam adipfos, q»i^^ di continent:fed libèrempublicum prodcuntes,non 3® cundas reliquatgentespertinentem. Aelmqia^'^ ejflfdff.mfliduorumrcligioncm.T.ogt'.irdai^'^ uerfl funt amp;nbsp;baptifati circiter ter mille homines: fl tempcdiua amp;nbsp;flequenti conuerfione, Cbrifhaieeti uoluit de effeciu fui Eitangehj, zf Apo^olos mine I^^' niflerio confirmarc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Pofl h^c fingulis diebus Hierofolyniis in templo,alijsq; locis : z^fatio funtplurimaei^^^. flianam reUgionem acceßiones, Dominopcrfiaeii^'^ nifterium coopérante, add ut apud uniuerfimfof^' lumgratiam Apofloliconfequerentur. Ptbicinnfr rimo hisloriafllentio obruuntur,qu£ nonfuitt^ rio traditie. Apparet autem, eoetum cbriiHanorumqidbl'^^' folymis colic ólus fuit, inopialaborajfe,€o quid ?lt;”''' fices er facerdotes,eisff adharentes,non deficritgt;^^^ perfequi, affiigerc, qt bonis ffoliarc. wndetlt;‘' ceßitas fuma eos coegit, ut flcultotes contminif^- tdiitum ipßs lud£ii,(ed QXpercgr'misgctibiKiquipdr- tim eà confluxerans propter feflum, partim reUgionis gratia ibi habitabant, nunciabant, iesvm Mari£ flltum eflepromiffum Mefliam, quifua morte peccata generis humanidelcuerit : idq no tantum ludaica lingua, fed prout in quenq^ ceetum incidebant, ita ea lingua utebantur,qua: illis peregrinis patria atq^ nota trat. Kecenfet autemEucas, Parthos,Mcdos, Ela-mtas,Mefopotanuaiios, Cappadoces, Ponticos, Afla-ltos,Phryges, Pamphylianos, Aegyptios,Libyes, Cyre 4 nenfes, Cretes, Arab es. Patentur enim bi auditor es, fefe audiuiffe eos loquêtes magnified Dei, fuis Unguis, ^ult;e cuiq; ndtiom er at uernacula. quibus uerbis eorum opinio diluitur,quifeiHiut, Apoflolos tdntum iudaica Imgua concionatos, qua: eundis peregrinis non cdllen tibus earn, itafonuerit, aefi uernaculam audiuiffent. Attulitautem eures initioingenteplurimis fluporem er admirationem, qui baud obfeurè diuinabant, res o- rent : Ad. t. mnium mdximas confeeutur.as eße. Alij tarnen diabo- C^uodam die Petrus CT ïolmttnes,hordnciiutiip^'^' iicorifiuiflaexcipiunt,crcauillamur,dcfl temulenti So duntin templum,ordturi :ubiPetrus ddportMgt;^’ bomines meras nugas obblatterafflnt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pli, Speciofam uocatam, claudum natum, (iT ^«^‘‘'’^^ ginta annorum,in nomine i e s v ebri^ifl'^^' quod ille flatim in templo prédicat :amp;reinemi^ permotuspopulus, cateruatim ad cos Apofiolos (» , lomonis porticu confluit, rem tam flupenddin autores uifurus. Hac occaflone Petrus docet, * mvraculum fe non propria,uerùm ipfius i « s v M tute fleiffe: qui nune fit aDeo glorificatus,qlt;d^r filius Dei. Taxai eorum fleinus, quod Hiefidiii^ nosed:oddi(a,autnona,dutcirciter. Deinde expo-60 confledu Pilatiabnegarint, (yr innocentent tnui nit, ea qu£idmfieri uideant, non temerè accidcre, fed nbsp;nbsp;nbsp;rmt. affirmai, eum diuinitus à morte reffdat»’^ V,dm calumniam Petrin notniiwreUquorumApo^ flolorum,qui und ader dut, grauiffima condone retun-dit. tiegat fe eße ebrioi: rationem adders,quad bora tertiaßtdietihocefl, nims mane,quo inufitatumfit, contraq- naturam,pociilnfereplere. Vacaturautem inScripturamoreiudaico tertiahora,quadrans pri-mm diei,tres boras complcdensipotefl tarnen hoc loco de ultima dus quadraiuis bora accipi, qua: apud |
IL CAP. II. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ ^pleriprophctiam loclis 2. Pt erit m twuiflnf: bus, dicit Dominus, effundam de ffiritu meofakete' mnem carnem, er prophet ab tint filif tie{lri,amp;e-Qua quidem in parte oflendit, nihil iamgeri, qW anteaperpropbetas indicatum. nbsp;Tertio docct,i^' s vM Nazarenum ab ipfis crucifixum, effetuKt^ Mefliam :idq; miraculis cuidentiflimis, ^oimdit^ maximis,in ipforum conffciluper eum cditisfleiiiti^' ftratum effe :rcfurrexiffe àmortuis,iuxtauaticii^^ Dauidis Pfal. i6. ubi fcriptum eft ; No» derelinf^^ dnimam meam in inferno, needabisfandumtuioo'^'. dere corruptionem. Copiofe autem eamproß^^ illuflrat, ab autorit ate Dauidis, crprotnißiotieeitü' dita, quod Meflias ex eins pofteritate fit tienW^^^‘ Addit ctiam,fefe telles effe, uerè iesvm ÀPeot^' fufeitatumeffe. Qu.irtó,huncipfiM ie5vm4^'^ diffc in Caelum,iuxta Dauidem pfalmo 110. ubHnf^' Dixit DominasDomino mco,fcdcadcxtris:id^' nee ponam inimicos tuos feabcUumpedumturi:quot;'' cr iam Spiritum fangum c fuo cccleftiregtio,fui*^^’ teapromiferat,effudiffe, ipfosq- linguarii/oidoittf^' naffle. Kuie condoni int erfl er git bis,dd»v»ni^^\ deipforüpeccato,qucgt;d Mefliam uerum Wterfitfl^ Ex hac condone inteUigunt ifli auditorcsfci^'f uiflimis tenebris crpeccatis conüitutos : ac tn^ te confeientia quarunt, quid nutte porrà dédainl ccre { Petrus ucro docet, eos oportere peenUtO^^ agere, cr initiari facramentis à ChriÏlo traité' |
|
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE LOCO ET PROPA G. ECCLES! AÊ. zr me ita regere) ut etiamnumftupenda apud ipfos tniricula, per boe ApoRoUcum mini^erium ftciati i B s VM non ftrtuito cafu,ftd iuxta Prophetarum or4 tula, zr iuxta diumtim confilium,inter ipf)S reuelatu, piftumq^efft, Hortatur eos adpanitenttam,z:r ue-mam promttit, moaet,àlAoft, Deut.i8.de iesv pridiUwm efte ; Prophetam ftfeitabit uobis Dominus Pleus uejîer,de fi-atribus uestris,tanq; me: hue audite) iuxta omnia que loculus uobis fterit. Omnis autem anima que non audierit eum propbctam,exterminabi. tur de populo.Omnes etiam reliquos Pr0phetas,à Sa^ nuele et dcinceps,hec oinnia qua iam gererentur,an-nunciafte. Adtpfts omnium primo pertmere benefit aum i E s v, iuxta promiftioncm Genef. iz, in ft-mne tuo benedicétur omnesfàmiliæ terra: :ftcut apud ipfts Dell! ffeitarit ftUum fitum. Ail. 3. Docetde refurredionemortuorumper iesvm. Hac condone conuerfifunt etf citerquinq^ hominum milita : Ad. 4. Concur ft aut populi Sacer dotes ac Magidratus ex ^^^^ibiuanusinApodolosillos tana ftditiofoshereti tosimjdut^accudodietradut. Poftridieautfrequent ii^°lt;tilafynodo,cuiPontificesVi.'mnaS)Cayphas,lo-hannes, Alexander,ftniorcSjftribe, 0quot; quotquot erat de genere facerdotaU, mtererant, IchaiMs zy Petrus Uidicioft^untur.Ptt inquifttio,cuiusuirtutc daudufa-naftemi PetrusrtpletusSpiritu fando,intrepide re-ftödet:innomine US'/ Chriftiidazarcni,qucipftcm ^^^faiffentjquiqfttDco fuftitatus a mor tun effet, hoc p^um effe -.ucru Aiefttam eum effe, de quo fcriplu fit Pfaini. i-apidequemreprobaucruntaediftcates, hie p^as eft m caput angulupcr eum folummcdo Confta-tezrdonarifalu.tem,tdf ftc à Deo conditutum efft) Pliautetiamho^ibusadmirationi zxftrmidabtlis ft^dentiaiilorubominujZrdodr'ma: exccllctia.Por-ru régit Chri^us i^oruperfteutoru peâora, ne quid itibtsipftsPuangelijinilijsdurius contra hos Apofto-losjlatuant. PudeftHi igitur pcrftcutores,paululu re-taotis Apo^olis,cbftlium ineunt, ft honcAè cos delere ^^f^lftftedftbgrauipœna interdidluros,ne amplius rint,morc fapientiu inhoc mudo,enormem häc effe pe tulaiud:omniadiéla zy ftdaiftorubommuffetlare adfedttionë zy peslifèros tumultus : initijs occurren-du effe, nepo^ea nimis fera medicina adhibeatur : fa-. nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. tuis cjfe paucosaliquaftueritateCohercere,qdeinde Mpopuluinnomine ie3 vcondonehabeant ; putan' 40ingëszf hombilcincendiu totiiisludaiciflatusexpe-riri. S cd eufurorë De’ mirabilitcr reslinguit,^:^ quaft freno inieclo cohercet. cd^enimintereosegregia:au- ^^ffdiris minis eommeonatus infringerepoffe, Ve-nmApofloh reftondët,potius Deo q bominibus ob-ionperandu : zrfic cufeuis minis dimittluur. Cogc-litarcnimhofts ilhnanihilpopulumetuere, qnura-^'iluboctanquamdiumifummisuebcbaiit laudibus. P^cucrfi adfuumeoetu Aposloli,cunda refèrunt: ^fmulprccesftctunt,commémorantes isla iam fieri Wa^falniu z. Q^arefi-emueruiKgëtcs. aepetut, ut f^tasminis Pontificu fiena inijciat ; fuaft pedora ac- ________ tedat,ut cuomnifiducia iierbü loqui pofimt, ZX mir a- 30 Hpi ^m opus hoc,diffoluetur : ftn ex Deo eft, no poten tMacomtetur. Prec.bitsrecitatis,loensubierantuna tommoucbatur,ac Spintufando magis rcplcbantur. ^trguntitaq^dodrmäde lusv Cbrisioconsian-iift^èpropagarf.Ad. 4. Sæpeautdoect inporticit Salomoms^zr quotidie numerus credenttu augebatur : prefertim eum omnes uideret miraculoru ubertaté e^ potcntiâ.nàuel umbra folum Pétri erat plurmis falu-taris. Eiec iam tantum Hicrofolymis ea innotefeunt, (edpaßimexuicmis regionibus plurimiconuemum, l^c’Uesagrosatq^obfeftbstquicurabantur omnes. 60 élos efte : nee deftnunt quotidie mtemplocfindomi» tïwn Mtcin tontiftces iraaeftrorc ts^uantest bmdocereo^euangeliÇare ibsvm Chriftü.A(ior,j(, |
«ÿ rHypenes quos eratfummagubernationis EcdcJiaftice : ta poteftas, m nomine 1 e s v docutftent : hoc c^, quoi effent feditioft. quid totam duitatemfua dodrina re~ cum fus, im^igante eos Diabolo, Apo^olos compre^ hendunt,ac in carcerem conijdunt : rati, eos hominei fu£ reUgioni ac rebus omnib.plurimiim nocerc.Ac no.‘ du angelus Domini apertisianuis ècarcere eosdu-cit,ac iubetpublicè in templo condonari ; id quod fun tno diluculo faciunt. Manè Pontifices, magidratus templi,z:rfcniores populi eoeunt, feMentias coUatu^ ri,qitid deApoftolis ftatuendum effet tignarioperum dtumor urn. AMfis autem minidris,qui Apodolos ac-10 cerferent,refctfcunt,carcerem fummacura cldufunt ZX cuSioditumfiiiffeiuertim eos, quos ucllent, homines non adeffe. Dumautemattonitiherent,quid de ipfts accidiffet : eccc quidam interueniens, nundat eos effe in templo,ibiq- docerepopulum. Confedimigi-tur magidratus ftipatus fins minidris abit, educens Apodolos dbfq; ui è templo, idq; obmctwmpopulii éosqgt; condlio ftdit, Crimina qua: obifdunturffunt i quod cotra décret» ZA interdidum Pontificu ZA aliO’^ plertnt : hoc eil,quad fini haretici, quod uelint indu-ccre fangumem 1E 5 v fuper ipfos ihoc eil, quidftnt maledict,quiconcnturipforum conftientiam graua-‘ re,ubi nihil malt fibi effent conftif, Petrus autem mtrepidè communi Aposlolorurn nd mine reftodet : Oportere ft Deo magis obedire quant homimbus. Deinde 1 e s v m ab ipfts crucifixmn,itéré è mortuis refuftitatum. Tertio, cum effe Meßiam. 30 Quarto,bac omnia ft certi teslari, z:r SpiritufanÜo ceterisq; miraculis omnium maximis confirmari. Uacratione tantuabeftutcouertantur i^iho^est ut etia magis eXcandeftat, zx meditetur Apoliolis ne.^ cem. hiauddubièibifuerunttquiftecioft declaniita-toritatu ey dourine Gamaliel : is retrahit cos à feut-tta, propofttis exeplis eoru qux res nouas impie moli-entesidiumitus opprefti ftnt : quales ftierint Theudoi zriudas Galiheus. Quare z^horuhominumeonatui Deo permittedos cfte ; ac breui euentu declaraturü eft fe,an tenure uel diuino milMu ifta tentet. ^\emora-‘ bilii aut fentétia eft : Si eft exhominibits,inquit, con/i tis diftbluere iüud,neftrtè ZX 'Deorepugnareuidea-» mini. Aftentiutur rehqu^quäuts ( Ut apparel ) ægrè t NdOT ne no fun cruentii pcdoribin fatiiftciant, eedi Apoùolos lubét. deinde rurfts atrociftimis minis i«^ hibent,ne in nomine tESv inpofterum doceant, Sic traelati Apoftoli, quaft ex luporum manibus euadunt^ At Apoftoli nequaquam minis aut[uppUcijs fran^ guntur: fedquaftbeneftcijs excellentibusórnati,gaii dent ft propter i e s v Chrifti nomen cotimeUa a^e^ A * Crefte* |
Tf C E N T. L L I B. I L
Crefcebdt dutem uerbum Domini dc numerus difd pulorum Uierofolymis plurimum. .lAdgnd ctidmfd-cerdotm» turbdfidem in Cbrislum dmplcdebdtur.
CAP. IL
t^eq-ucro tantum ApoHoli doilrina:Eudngclic(e pr£erant,fe:l operas faas finwl diaconi er alij confi-rebant. Inprimis ucró Stepbanus, qui infigni fide pr.e ditus, infynagegis no tancufiinplicitcr trddebdt Euan gelium : fed etia cum ijs qui ex dlijs rcgionibits fe Uie-rofolymd contulerant,ibiq;fuaspeculidrcs bubcbant fcbolas, diffutabat, confirmans ex Prophetarum mo-10 numentis doitrinamde iss v, er repttans error es inpopuloDeigraffantes. Ailor.6.
qudin principdli ecclefi^ Chriflifede, renidferini'^^ heet interdum dliqui ApofloU inde excurrerint} i^' menfubindeeoreuerfifuerint,
Circd dnnü Domint 43. pofirefurreilioneinotd' ter duodec'mü, Cldudif ucró tertiu, Herodes Agtiß*^ mouctperfccutionê in Cbriilidttos,cridcoiülob^ Jrdtrëglddio mterficit.Videns dut fe rem gy did Wquot;' ficere,corripit er Petru, cdrcerifi trddit. Ecclefid pro Petro,noüu Angelus Petru è edrCf‘ cit fdluuermcolivmem. QjjidobcdufdmmdreeK^ des, tdnqudm mdld fide egiffènt,fuppltciod^eiiinlt;i‘‘ Herode dutem digreffo, er pdulo poli dmindd^^^
to,nonnibil ceffat perfecutio. Ailor. «. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
ï Reuerfus efi Paulus poftfua conuerfioneidr^ quies Hierofolyma : er cum pofiremó eodenir ’ coetu fenioru apud tacobu hifiorid fui mim^erijf ; fet. deinde ibi uotum quoddam in gratia pit. Tdndemperfecutionêcotrdeumcocitdntif^'^ ' lud(ei,ex Afia eó profiHi: g cum in templo P‘lt;*^“^^;j
^'ivv/ vrFl'3 JK^LUv/*« LUC (t6*fH'(y »-rj K,itllftvt^****^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f fd
WP ^U^^ b‘ercticorufignifir,doceretlegejt^'^fr Cicremonidles dbolitds effe, ïudieos ^ti■eß!d nef^‘f cidiffe,cult» in templo nierofolymitdno eeff‘d'‘^‘*\ idprophdnaffe templufdcrum mtroduUo j tilt, inieüis dut manibus, hortdturut oimiesdid‘^*‘^^^ j er idmidm pugnis mterfiHuri erunt, m Tfi^. ! hortis Claudius Eyfids,dccepto nucio detuniiilidgt; militibus accurri^et, er ui Pdulum eripuiff^'^ •' Edita aÜtpotefidte loquendi, Paulus narratif
Aceufdtur aÜt Stephdnui ab obtreUdtoribus, dpud Pontifices,fcniores,fcribiis,er ipfumpopulu: qconfè-fiim eu dbripiunt, erfi^unt coctlio. Crimind dfilfis tc^ibus proldtd funt : Stephdnu docuiffe bldffhemd in Deu, ]^ofen,er locu iüu: nimirum qu6d 1E s v s effet filius Dei : quad operib. legis nemo poffet iuftifiedri, fed tdntu fide 'mCbrjftu,quilegépronobis impleuif- _ fet: q l^ofdic£ c^emoniæ tdin effent dbrogdtee : quad 20 ff icerent,plebcm cocitdnt iftis cr'mmdtionibiK-t religionisforma,qud 1 e s v s infiituiffet,effet fequen-ddi^iEsvs obcotemptumfuteuifitdtionistêpus,ef-fet eumlocußinditusdelcturas. Aü.ö. Princeps fd~ cerdotu trucuUto uultu qudrit,dn h^c itd fe hdbednt ? Stephdniis,fiiäd fibipoteftdte loquédi, longd concio'ne ipfos comm)ne{Àcit,Abrdh£ c Moyfi ßclds effe pro-mißiones de uëturo Mcßid, eoq; tedere uniuerfdm con ftitutioncreligioiiis ct’politiæifrdeliticipopuli. De-niq;edommddpplicdt,iKsvui ebrijtueuipfumeffe, ________--.-j......_________________________
5 fitprædidus. Tertiogyduiteripforu ficinusrepre- 30 fu£conuerfionis,quddodrinudemsv ^f/^quot;*^^ h0dit,q,proditoreserbomictd£Meßid:fiicrint.etdd- bdt. er exponit uifiomm,qud diuinitut ‘^^°‘''‘famp; mimlieriuuocdtus effet. Sedludlt;eifireiite5,x^'^^^^^^ funt eum ordtionem p ertexere : nibilq; dimd dd« ^^ quam no effe fits tdlem bominé uiuere. Pdulum fidgeUdri. Sed cum Pdulud fe EomdW
dit,ipfosperuicaccs effcjflnirituiq; fando cotumacitcr reluildr^moremdiorufiioru^q Prophets occidijfent.
'Edin uero conaontin fumnid cu mdigndtione exci-piuM : qu£ quidc etidin mdgis deceditur, po^q dudiut Stephanu dffirmdre, fc idin funocuU'S mapertocalo i(/^icere i e s v m, ftdinc dd dexterd Dei. Hw duditis, quafi in rdbiem dguntitr,obturâtes dures, z^ horrédis
uem profitcretur,pdrcitur ei. AÜor.ti-^ PoflridießftiteÜTribuns infdcerdotuco(\' .
pue fynedrion. bic ordtionéhdbet, in qiidpï‘^\ cit,fe pietdtis femper ßudioßßimu fuifje • ^'^'‘^^!'^^f^
Qu^hdiienus recenfumus, uidentur eodnnofr-äd effè, quo Chriflus efi crucifixus: dnnommirum Çhrijli33.Tiber!j tS.
Ç Anno Domini34. Tiberij tp. hoc idinfcelerepd-trdto, dtrociorespfecutionesliierofolymitdni dduer-fus CbriftiEcclefidmoliunturPontificescufuis :prlt;e-cipuè nero Sdulus, hdud dubiè d aeteris deleélus,ut 'm-
quifitor hiereticoru ( ut quidê putdbdtur ) effet, isßl-fozelo fldgirdS, 'mduditdcrudelitdté'mEcclefidCbri- so 'lum Pdulo immineret
clamorib. eu execrates. Hec mord interifeitur, omnes
in eu impetü ficiunt,er extraHu ante portas interpre 40 uoce édita,iubet et alapam impingi,ut qui ^S''f^^ .j( candum ldpidib.crudeliter firiunt,er obruunt. Ail. j. nbsp;nbsp;titm effet. Sed Paulus reffondet,fibi tit^*^^ wcat Pontifieem pdrietem dcalbatum, ira minitas. Deinde animaduertens firre,ait, difceptationem effe derefurreHiox^^^^ rum,fe pbanfa'um effe. Hac confifiionOfW^, gemate quodam, difcordiaexcitatdeHintrrr ^^ tes, adeó ut iam Phdrif£i ipfi cum Sadduerfs iWï j( inciperent, deprofiterenturfe mhil .^ prehendere. Abeo tumultu cum rurfus quot;‘^F-^jfj lum Paula immineret, Tribunus per ntil'K^ «*
Pdulum ex ipforum munibus eripi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^
Etode conßrmdtur uoce diumd Pduluf : dC ff tur ei,quid Komte oportedt eum ddbuedocete- ^^ Manc quddrdgintd ludæi conJJnrdt,fenon^
fti exercet,fingulds domos explordns, er in edreerem quofcunq; poterdt pertrdhens. Apparet dutem plu-rimoshdcratione horribiliterinterfiéloseße. çyud-propterbdeimmanitdtemotipleriqpyinuicinasregio- jyianc ijuauragtmasuuict i.u/ij^it'-.7j'-^ ws coditifunt fefe confèrre : edf ratione propaga- nbsp;nbsp;nbsp;cibo,priufqudm Paulum è medio tuliffent: “^$ƒ^(/ tioEuangelij latius diffufd eH. Temanferunt tarnen modius ficret,iubètrurfus ad facerdotes ^^‘^^^i, itdbuc Apojioli ilierofolymis, proculdubio 'm fum- cerfi. Hæ mfidia: Paulo per nepotem ex f^^'^^r., mispcriculis, Ailor. 8. Ac mirandum Dei confilium nbsp;nbsp;fiunt, qui eadent per adolefcentem curdt trt^'quot;^^, bic deprehenditur, quad ey hoc tempore, er pofte- nbsp;nbsp;nbsp;nunciari. Tribunus noUu, luden infeijs, Poi*'*
rioribus, donee excindercntur,foloc^ adequaruntur éo faream ad Eelicem, ludlt;e^ prdfidem,dll^‘^i Hicrofolyma,femper dliqui Apoftoli in eo loco, tan^ turn ducentts nnlitibus, equitibus feptudgintd» ^
-ocr page 291-9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE LOCO ETPROPA G, ECCLESl AB.
tö
ceirijs ducentis : litcris etiam Paido innocentilt;e tefti-mmiiimperhibens.CufloditurMtem C.efare^mpra'-torio'iierodK.Ador. 2?.
tum,propeLafa:am duitatem. Quarentesautem com mod:0remportum,ad Phoenicem meridionalem Creta porta cenätur naue traduccre : ueriim ße ßußrati,ad parui infulam Claudam ßrutur.Paulus,cum iä in me' dia tempedate iadarctur,ex reuelatione diuma expo-nit,nuiai hominem q in naui effet,perituru effe.Podea fit naufragiü : omnes tarnen partira natado,partim ta-bulis inhärentes, euadut ad teiram ( Ad. 27.) infula: At.elit£. hic uipera mordens Paulu, qu£ inter farmen-ta lacuerat, nihil ei damns infert, Princepsistfulte Publias, triduo naufragosrefidt :pro quo beneficio,parente dus icgrotu,Paulus oratione ty impofitis manib. fanat.zy hoe beneficio princepsdeledatus, difceffuris innauemitecefjariafuppcditat. Inde naui Alexandrina Syracufas ueniuntizy porró P.hegium,ct Puteolos, ubi Paulus Chriftianosreperit : O'deniq^ tAomam.
Romte obuiamPaulo fratresprocedut.Deinde habet cudodiâ dementem. Conaocat aut ludicos, zy eis
QMinto die Cafaream ueniunt lud ci,inter quos efi Ananias pontifex ; addudo et Eertullo oratore,qui na mine tudteorH Paulum dehis crmmibus accufauit,q, efet princeps fedteïiazarenoru, qu6d feditiones er-^a ludaos in uniuerfo orbe coflaret gy excitaret, quod templu profinaret. Paulus refpondetfie ante duode * dm dies Eierofolymam ueniffe, adorandi eau fa : mktl 10 publice tentaffe,patriiim Deum eolere, docere de re-furreüione mortuorum,abdi'nere ab enormibus pec-catis, eleemofynam tuliffe Eiierofolymam. Kac oratione tatopcre edpernwtus profes, ut ïudlt;eos m aliud tempus reiecerit, lt;7 Paulo mitiorem euftodiam cocef-fentata ut Hberèpatèretamicis ad cum acceffus.
Eabait aut Felix uxorë tudaam, nomine Drufiüà : turn ea audiuit Paulu de iudicia, de temperätia, de iu-diciofùturodifferëtem: acfiepePaulo concionatiat- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;......,
toiteaufcultarut.'Verümciimpecuniafperarct ab eo, 20 Chridu,acplurimiconuertuntur. Quibufdaautrelu-quaferedimeret,diutiuseumincuftodiareliquit.
Eiennio ibi detento Paulo, FeUx decedit prouin-cia,relmquens Paulum 'm captiuitate,grattam iudao-
fuiadueiKUi caufunt exponit. Pr^etercadocet i e s v m
éiHtibu^jPaulus ex propheta pfuia c dp.6,graait er eo-
rimi pertinaciä taxai : et palam annuciat,propter hoc ipÇorumpeccatu magis exgentibm Pedeßam coUigi.
Docet aûtem Komie biennio integro Paangeham ChriHi,licet captiua^ ibi detmeretur : AHor.ai.
^ ïn Samariaßit Ecclcßa. nam chrism ibi con' donatie erat: zd‘ tarneouemunt,qui obperfecutio^ nes po^ mterßdum Stephanum Hierofolymii ßge^ runt : aepaßim eiM regionis locaperagrantes, euan' gelifant uerbum Dei. Defcendit m Samariamd' uitatem etiam Philipput, qui cum ad condones mira' eula adijceret,plurimosq- obfeßos 4 Diabolo, par aly' ticos or claudos fanar et, plurimi Euangclium eugaU' dio funt amplexi, turn uiri turn tmilieres,acbaptifmo initiati. Puit inter eos homines cy quidam Simon,m' ßgnis magus, qui prius multos fuis prjeßigijs demen' tauerat. is quoq^ miraculis Apoüoli tnotus,Puange' lium er baptifmum accepit.
ïufitiucupans.Ador.aip.
Pedum autem fuccefforem Pelicis, ubi Hicrofoly-nam Uegt;uffet,moxadeunt ludai, pet entes, ut Paulus rurfiis ad fe traduceretur. Denegat hoc Pefius,ac pro-mittitfe Q^farea ipfos audituru effe. aepod dies pau tos C£faream reuerfus, dat induis potedatem accu-fandi Paulum, hi multa proponunt, uerum nihil pro- jo bant. Paulus uerócopiafe odendit,feneq;contrale-gem,ne^ contra templum ludaorum, neq^ contra C£-farem quiequarn deliquiffe. Fedus tarnen eolludens ludeis, querit nivm uelit Hierofolymam rurf its perdu-cgt;fedPatdusiit,feprüuocareadC£farë,fecffeinnO' centë.üàrurfus infida re lud^i domu redire cogutur.
Plapfis aliquot diebus. Agrippa rexgy Eerenice, ^^faream ad Fedu falutadi gratia proficifcuntur: ibi tiefes de captiuoPauloindicat,tedimoniümnocéti£ Apodoli autem qui adhuc Etierofolyntis fe con-c^h'ibtKs.PamaautPauliaddu{lusAgrippa,cupitho-^otinebant, accepta nuncio, quad Samaria mimftena
Philippi comierfa effet : mit tunt co adiut ores, Pc tram
»timmaudire. Ad ay.Paulusmmcdiuprodu£lus,co-piofa oratione cbmemorat,fefe in ludaica reUgione edu catum,ac projifionisPharifaic£ effe : fe accufari de Pief ta,de quo magnific£prQnußiones idipopulofint fdie. Récitâthidoria fu£ couerfionis gy uocationis, [e docuiffede poenitentia,fe tantum eaproponere qu£ inVrophetis traditafint,uocationë umuerfale ejfe pro: didä. Pedus haccocione audita, dicitPaulum mmia ihtrarüfientia infanire. Sed Paulus refiondct,fc ue-^‘tatëdicere.accbuerfusadAgrippü,eumtanqtedcmfo gelifatur,gy crèfcit Ecclcfia. Memoraïilisenimhi-e^PpeUat.acfignificat Rex, fenonnihilorationePauli
çy lohannem : quibus orantibus zy imponentibus ma-nus, uißbiliter Spiritus fandus ijs hominib. datur. çy hac rations magis cbfirmantur turn dodrina,tum ini' raculis,qui à PhiHppo prius conuerß ßerant4
Peragrät hi Apofloliçy alias Samaritanoruregio' nes, Puangeliu de Chrido, priusq reuerterentur Uie-rofolymä,dißcminätes. Samaria etiâmétio ßtAd. ly.
ïn tud^a quocj^ à differßsfi-atribu^ régna Dei euait
pwueri.Piemqi omnes feorßm innocente effe pronun cdtPaulum^attainen oportere eu Ciefari ß]ii.Ail.i6.
PaHo décréta traditur Paulus lulio centurioni, de' portandus Aomam. atq^ nauigio primum appelait Sd donem,ubi tullus dementer Paulum tradat, ßdapO' tdlate conueniendi amcosßeq- curandi.PLabet autem fccim Andarchum Paulus. ïnde ueniunt Myram, oppidum tycise: ibi innauem Alexandrinam centurio
floria Philippi ed, quad ab angelo Donum iuffusab-ire in uiam, qu£ à Hicrofolymis Gazarn uerfits tende-ret,tbiuidet Acthiopem eunuchu, pro:fedum Candaces regmæ Acthiopum,lïicrofolymisreuerti:iuffiufi ffiritus ad curru accedens,audit Aethiopcm Icgcntem pfaiam prophet am cap.y}. M.oxpcrcontati(r,numin-
teüigcret ea qu£ legeret i Aethiops negat,fefeq- interprète mdigere affirmât : amp;nbsp;rogat PhiUppum, ut cur-rumafcendat.Philippusaut,ifiaommade iuS'a did ^aalumtranfionit.gy contra uentum nauigames,ma- g^ afferit,non de alio quoquam. Eauero narratiene tan-^no labors uixadnauigant Creta,adPulchrumpor- nbsp;nbsp;nbsp;topcreafficitur,acccnditur,gy eruditur Aethiops,uir'
A i tute
« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. I. L I B. I L C A P. I I.
tute Spiritus [anili, tttmox,poslqudm adaquam uc-nißent:,petat[eaPhihppo in nomine i s s v Chri^i baptifdri : id quod editd confiflione, quod crederet fi-hum Dei effie 1 e3 vm Chriflum, mox impetrduit.
PidpttfmoperfiHo, rapitur Philippus dflgt;iritu ex con ffieilu Aethiopis, er Azotum peruenit.
Azotiigitur quoq3Philippus Eedefia CbriHi colli git,er'mde perd^dt reliquat duitates maritmas.
t^Eyddie erAffiaron fiitEccUßd. namPhilippus ibi docuit : Ailor. S. er Petrus pdralyticum Aeneam ist eo loco fanitati re^ituit,'m nomine Chrifti: edqûe occaßone plures 'm ijs duitatibus couerß funt. Ad.^.
c^ioppe: Puit erhicPhilippus,mdrit'miasciuita-lespercurrés : Ail.S. er Petrus eb dccerfitur adifci-pulis,utpueUâ Thdbedmfeu Dorcan,bonts operib. er tleemofyn'ts celcbrem,refufcitdret d morte.hoc mira-culo plurimi dd credendu motifunt. Deinde multos dies ineaciuitdte dpud Simonem corianti commord-tur,bdud dubiè cum maximo EuageUjprofiilu.Ail.^.
f Cafdredm, qu£ Stratonis dppclldtur, 'm fud pe-regrindtioneuenit Philippus: ibi etia in regno Dei dm pliando, minifteriofiingens: Ail. 8. fit dus loei etiarn mentio Ailor-^. quod Paulus eè deduilusfit.
Polled uenit eo Petrus, dip mirdculo mfigni. I^dm Cornelius per dngelum iubeturdceerferePetrum, qui turn loppe agebat. Petrus dut m eeftafiuifionem habet, de mddandis er comedendis, etiarn non conccfiis lege Mof died : er audit, Deum ifla nunc purificare.
lo
Wox intcrueniunt tres nuncij 4 Cornelio, rem omnem
ïiabct concionem,docent diuino mirdculo[e edodum, gentes ad Ecclefiam Chriftipertinere. Deinde affie-rit, i E s v M elfieueruMefiidm:idcppr£tcrlohdn-nis bapti^£ lesimomd, etiarn mirdcula ab ip[o édita flolus 1 e $ v. mdmfisiuficere:erfiquoq;eiusreiteAem effie, je-s v M pdjfium er reflufeitatu eße tertia die,ab eo mini-fteriumEudgelij eße inslitutum, earn futuruiudicem
tuuorum er mortuora, omnes fidc m Chnilum acci- 40 er quod curaret m nomine ac uirtutc 1 a pereremiflionempeccdtorii. Polled erbaptifdtifunt plurimi m nomine Domini, ac maßt 'm ea ciuitateplu-
res dies. ExdUo dliquo tempore,Petrus Hierofolymä redit : er deeufdtus À ludieisjcjudre gentil cofuetudim vfus cffct,oftëdit, expoßtis rebus omnibus,fe diuimtus momtu e/fe ; Aü.u. Venit Cdßred er Pdulus,inßo quarto itinere dduerfus Uierofolymä ; Ail. 18. Profi-ci fees etidmpoflremô Hierofolymdm, Cæfdred: diuer-iit dpud Philippum eudngehsldm, ubiAgdbus eiprt£-dicit cdptiuitdtem. Ailor.it.
Ç Ptolemdidi fiiit Eccleßd. Pdulus enim in ultimd [udprofiHione Hierofolymdm uerfiis, ibifidtres uifi-tdt,dc die und minet. Ailor.u.
^Peïl£, quod oppidu fint trans lorddnem,Eccleficf Chri^i floruit. nam co diuind admomtione, ante eld-dem Hierofblymoru, credentes 'm Chri^u migrarunt. Eufebius lib.3.cdp.}.Uec dubium e]i,qu'in anted quoq^ ibt Euangelium chrisHfuerit plant dtu/m.
flagrant odio chriAi,fiump^is literis adfindg^S-'^ ^'*' daoru, quaerat Ddmdfici,cci proficificitur. Veritingt;^ uid tam cruentusperfiecutor 4 1 e s v Chrifloproj r tus,er obciecdtus, fiemianimts ducitur in urbein. Ananias fide 'm Chrttlu profitant,lubetur àPgt;‘gt;^‘‘‘'’ Saulum réduis edocere, ac liberatu cecitate tudine baptifiare. Hac beneficiaDeiPduluscupür, mè accipit ; er qui uenerat ad delendam ow^^ flo dddidos,iam àChridocoucrfius,ftatimitiff^ir fiyndgogdm,publicè atep mtrepidè confitetiir, ƒgt;quot;' dum effie filiumDei,udlidis etia ratiombus confiaquot;' ludceos. Tandemmotilud^i iftaPdtiUcöfifi'i:'.^^’'quot;'^ fidias ei ftruuitt,er ad fiuppliciu rapere teu(at,d‘hÿ'^ tifiimèobfieruatisportis,neelaberetur. 'Venins ^^^^' hts à dificipulis nodu per murum m fforta dewit^^* eaq^ rations crudehfiimorimt hominum maniu fW ’ Ad.^. Galat.i. Eiarrat ipfie 1. Corinth. *’• preepofilum gent is, Aretæ régis nomine eufiodiff^ ^‘' uitatem, fie^ed ratione ( ut didum ) liberatum. , 20 Inde Paulus in Arabiam profidus, uerbo gelij fine plantaiiit finedmpliduitEcclefitantChf^'‘ aedenuà reuerfusefl Damdfcu'm,erhiecquiditf»i‘'^ annorum ßaeto peregit: Galat, i. 'pu/rndeinienf^^ Hierofiolymam : uifofi Petro er iacobo,exa^lt;ll'^ decirn diebus,rurfius difiedit. Ador.9.Galat.u
S1» Ofiroeaoru regione,moxpojlChrifii4^‘r‘' tninifterio Euangelij Ecclefia efluocata. narrât Eufebius, id^ ex archiuis, Thomam inflinda d»*^ , —......................—.J nbsp;--------------------... nbsp;nbsp;nbsp;Thaddau quendâ è fieptuagmta Edeffiai» ntifiiffi' V^' exponentes.aeparet Petrus diuMueuoluncdti,iter ucr- jobadut ddficribemus,hb.i. cap. 13. Cumaffiuwpdfilr fus Cicfiaream ficient. Eô cum ueniffict,in domo Cor- i e s vs, mifit eiiudas,quier Thomas, Thaddeti^f°' nelij, pra-fentibus cognatis er amicis dus, prteclaram nbsp;nbsp;flolum,untmi ex Septuaginta: qui cum ueniffiet,
dpud Tobia, Tobia filium. Vbi autem auditunt qp deeo, maniftftatitsß eßfit per miracula que P^r^', rdt,fignificatu eft Abgdro,didumq3 : 'Venit [.dm * -. y,ficutdd te feripfit. Cceperat i^lur'P •*, d^us 'muirtuteDei,quenwis curaremorbumer guorem, ita ut cundi ddmirarentur. Auditis aut^' garus magnifids eradmirädis operibusquefi^^^^ * fiuffiicari coepit,hunc eum ipfiivm effie, de quofilt;r‘irll,, itsvs dicens: Podquamaffiumptusfiiero,n^*^^ aliquem ex dificipulis mds, qui pafiiom tue tur. Itacp uocato ad fie Tobia,ad que Thaddeiadiuc'' tcrat, dixit : Auduu, tiirum quendam potenten 1®^' rofolymis hue profidu,manerc m edibustuiSiiictni»'^ tosinnomme ies v curare. lUcucrôreffbdit,dict^' Et iam, domine,uenit hucperegnnus quidô^diittfidt 'm ædet m€as,acmulta admirandaperficit. Cuifei‘ so DuceH,mquit,ad me. P.egreffiiis Tobias adTbaddtih dixit ei : Abgarus toparcha iiocauit me, iußitif ut t^ ad fe ducam, quo morbum ipfiiis cures. Thaddau^f^' fiondens : Aficendo, inquit. propter ipfum enin preditusuirtutemijfiusfum. SeqiiefttittaqidteTobiiS manè expergeßdus, decepto ad fie Thaddao,ueuit^ Abgariim. Cum autem aficendtfiet,mox Abgaro,ftii' [entibus er adjlantibus optimatibus, odentumSÿfif^ m ipfius apoftoli Thaddäi uultu, ad ipfiius ingteffi^ apparuit. Quouifo,AbgarusThaddaumadorauitn quod cundi add dut es admirabantur. odeit(umt»i’’‘
^PuitDamafciecclefid: jirtèenim feeoquidaob necern Stephani,er crudelemperfecutionem qu^Hic- ëo rofiolyntisgrdIfiibatiiriContulemttAitfS, Paulus aut nbsp;nbsp;tilt non uidcrant,quod[oh Abraro apparueraE^»'
^ ® L Ö C Ö Ë T P R 0 P A G. E C C L E S I AE. naddauminterrogabat ateens: Verene difdpulus «1857 ß-lijDei,quihoemibidixit{ Mittamtibiali-qgt;iemdifiipulorimtmeoru, quipafionemtuam curet, «c uitamfbi tuiscy omnibus pr£beat. Cui Thadd£us : ^odämagnifiéeinDominum, icsvM, qui menti-fititredidtdi,lt;A earn ad te caufam mißusfum. eyuodfi ^tic m eu credis,quod cordepetis,ficuti credit, con-pquèris. Ad quern Abgarus : Vfp adeó,mqutt,eredi-d »» dim, ut ludaos qui cruci eum adfixerunt, uiribus
Ç Pult G!quot; cccleßa CbriAi in 3abylone,ßcut Petrus in epiAola t.cap.f. tedatur : unde Ulis qui in Ponto,cf dlijs Aßlt;e regionibus erant,fcribcbat.
•i in Phoenicia OS' Syria ßit cccleßa Chrißi. nam credetes in Chriflu, ob neeë Stephani in eas quoq^ re-‘ gioncs difeeßirant: Ad.a. Et Paulus reuerßis ex Arabia,Syriä träßt: Galat.i.Syri£ metio fitAd.if.zo.zi.
1 inTyro. Paulusenim in ultimaproßdione uer-ßis Hieroßolymam, eö nauigio uenit, ac ßptem diebus cum dißipuhs commoratur : Ador.z i.
s^ Sidon quoq; habuit ChriAianos, namPaulustbi amicos uißtat : Ador.zy.
V Antiochia uero tum temporis Celebris ßit ceded ߣ chrißifedes.lmtio quidem dißerßßatrcs,tautunt iud^is PuangeUum annunciarunt. Verum quidä Cy-prij ac Cyrenenfes, ctiä ad Griecos Antiochhe de i n^ s v uerba ficcrunt-cooperanteautemDomino,nume-rus credentium plurimum audus cd.
Pcrlata hac re ad eccleßam Plieroßolymitana, Par nabas mittitur, qui cos in agnita ueritate magssa:ofir-mat, fuisq; conciombus non paucos conuertit. Podea 'rarfumprofidus,Paulum adducit,cum quo integrum annum manet Antiochia : ac tantus Euangdio homi-num numerus acceßit, ut primum Antiochig difcipuU fint cognominati Cbridiam.
ÎO
lt;^eeptis trucidare uoluerim : nifi ab hoc propofito, to propter Komanoru regnum,impeditus ßtißem.Thad-ds uicfim ; Dominus,mqt, noßer ac Deus 1E s v s ^illus,Mluntati patris fui adimpleuit: qua perfi-»‘^:i‘idillureceptused. DidteiAbgarus: Etegom drA,oputremeius credidt. CuiThaddæus: Obearn Uaq^ caufim,mquit, in nomine ipfius Domini i E s v, w^num b^c meamtibUmpono. Qjtod cumficiffiet, max de a ntorbo icpayionsßua,qua laborabat, cura-i^^^*^'*f^^hocAbgarus,quodquemadmo-^'^^JPfide i ES v narratufiierat,ita reipfaper dtfei-^ewsçr apodolum 'rhadd£um,fine pharmacis er erbii curatus eßet, necipße modo, fed o' Abdus Abdi P^podagra laboräs : qui etiam ipfe ad pedes Thad-^^prouolutiii,per manus eius impofitionem uoti com eßHiu es}. Quin 0 multos alios idoru caducs, dem hic Apodolus,miracula ac magnaha perp ctrans, ^^[ermoiieni Dei pr£dteans, curauit. Ad que podea Aosariu; T^^mquit,Thadd£e,per uirtutem Dei ida ficis,noscp admirationc tui accepimus. V er urn or o te, ^^’^^^^^^pot^o^fnidiiaduentum iiiiv,quomodo 30 Ador.is.crediteoPaulus:Ador.iS. defitfiduSjO uirtute eins,quafi uirtute qu£ Oiudiui-inasperficent. CuiThadd£Us: Nunc quidëfilcbo,in' quit, ad hoc nüßus, utf rmonëbucpr£dicem: Vcrum ttalimo mihidie ad cocionem cundos dues tuos couo -
Agabus,zy quidä alijpropheti£donisclari,Antiod chiam Hierofiolymis ueniëtes,fimctnpr£dicunt,qu£ fub Claudto aceidit. Ad.n. Petrusquoq;Antiochi£ à Paulo reprehéditur: Galat, z. Pit metuio Antiochia
‘^i^iC!'odiUosfermonemDei pr£dicabo,ßmiuaboq; ^gt;^lt;^eosl'ermone-m uit£, ac docebo de aduentu i e s v.
^ Sclcud^e. nam co ucnerunt 'Pauluf cr Barnaba, Pamp;i^ê'*^ ^d hoc mintAeriu^oratione (^ mpoßtis ma-nibiK, iußu Spiritus fandit ut quam logißime inter gen tes colligèrent eccleßam Domino. Ador.tj.
K üeqi uero dubium cd, in Mefopotama quoq^,uid cinalp regionibus, coUedamorpropagatäcjße eccleßam. i^unc in Aßam minor em aßendamus.
^■towioifjifhtisßf.deqi apo^oldtu eiM,çy ob quant ci'nji^ A pâtre mißln uenerit : ad hiec, ç^ de uirtute Dpi ru eitK^ac my^lerijs qute in mudo boe loquutm esi^
Kin Cilicia fut Ecclefia. nam Paulus tertio podi
• , nbsp;nbsp;nbsp;......rj-yfnx. nnititu,injv,, i^-Kj^^nttvi,.,^, nbsp;nbsp;nbsp;fnamcoUcrfiottcmanno, hauddubic patrie amoTc du-
Ï“^^ ifiauirtute perfieerit. pr£terea etiam de noua 40 dus,Tarfumproficifcitur:Ad.^,Et Yamahas eu inde wiprad^icatione: 0 q diminutus ac tenais,quamq- in externo nomims coßeau hunulis fient ; o' quomodo mum huniliaucnt, martuusfi fit, ac diuinitatem iMnidiminucrit : oquäta à ludais perpcjfus,ac quo-^^^ocrucifixusfit,^ ad infros defcenderit,fepemq; '^anteaminquamdiruptam feiderit '.refurrexcrit ^^‘a, ac mortuos, qui äfeeuhs dormicrant, unà excita-^fi'' oquomodo folusquidédefeendent, malta ue-^oturbicoimtatus adpatre afcenderit : quomodo etia ‘‘ddexteri Dei ac paleis cum gloria m calls fedeat:ac Pgt;gt;fiemo,quomodo rediturus fit eu gloria o'potentia iudicandu uiuos o' mortuos. lufit igitur Abgarus, orto mane congregari dues fios, Thaddäi^ condone ‘^^ire.tßuoßdopracepit ci dare duru et argentum. lll‘uerànoaceepit,dicens: Cum noArareliquerimus, quomodo aliéna accipiemusl Ada funt hac anno qua-dragefimo tertio,qua no fine utilitatc ad uerbum é Sy-riaca lingua translata, hoc mihi loco uifa funt mfe-tinda. Etlib. z. cap. t. aßirmat Eufcbius, in co loco praelara ecclefia Chrißi, ufq^ad fua,feu Confian- 60 litutemporanianfife,o‘proculdubio etiam poßea.
cuocat Antiochiam, Ad.n. Cilici£ mentio fit Ad. ly.
ï I» Pamphilia,regnum Chridi ßit. nam è Cypro redeuntes PaulusoParnabas,Perg£ docent: Ad. 1;, ¥itO'PergsementioAdor.i4. t;.
^ 1« Pifidia habuit etiam eedefia Chridi locum'. nam Perga difcedcntes Apodoli, de quibus modo di-dum, Antiochiam Pifidi£ ueniunt ; ibique Paulus m fabbatho elegantem habet condonem, quad chri-flits fit promißus Méfias, quid pa fus in crue e re-furrexcrit, o' fe manifidarit per aliquot dies, ac probat eius refurredionem ex Pfilmo ^. qupd per Chridum fide contmgat renufio peccatorum: mond,ne contumadafibi poenas accerfant, iuxta pro-phetiamAbacuci. Kogatus à ïud£is,fcquentietiant fabbatho in fynagoga docet: multiqüe ïud£orum O' profclytorum PuangeUo accedunt, immo penè umuerfa duitas dodrmam de Chrido amplcditur, O' paf lm m MemM quoq^regionesdulcifmaPuan-gelq uox diffunditur.
Sed cum ibi Diabolus adhuc qu£dam fua organa cx ludfcn rjdnexdnindigauK cos prauo ztlo,ut Paula ■ j4 4 contrat.
so
|
*gt; contradicerent, dusq- dodrinam ealumniarentur. Ver urn Paulus cy Barnabas non abAerritiiAorum canum ailatrat u,tngentt fiducia pergunt,cy palam af-ferunt,lud£isprmitin defirridodrinam deMefiia: fed quia earn fiiAidiant,gentes uocari.idq; iuxta Efaix prophetiam cap. 49. Po fui te in lueemgentibus, ut fis ad falutcm,ufq- ad extremum terr^. ms admomtiombus tantum abeA utdeAiterint lu-did, ut ettam magis odio atq^ ira inflammati,nudieres religio fas cy honeAas^primoresq; ciuitatis mcitarint: acdemq; perpulerint,ut excitato tumultu Paulus or Barnabas ciedifint duitate ac fimbus üHs.AAor.iî. ç Attalóe, quie cA Pifidia: duitas. nam cSquot; hic Paulus c^x Barnabas docent :AAor.14. to to lt; ïnLycaoma quoq^ effioruit Ecclefia ChriAi. na Apoftoli Antiochia cieAi,ïconium f? cofirunt. Ador. *3. Plurimi aütturn ludlt;eorum turn Griecorum ibi con uertuntur. obAinatitamen quidam ludiei,fubinde ac-cendebaiugentes cotra ApoAolos, uariè ipforum do-drmam er minantes ; feddiumo clypeo protedi,longo tempore ibi degunt,finguldri fiducia Euangeliü tra dentes. Hue accedcbatplurimamiracula, quædodri-nam effciebant illuAriorem. Exoritur autem impro-borum ludæorum mfidijs ^ machinationibus fchifina in ciuitatc:quidam ApoAolorum,quidam ueró ludao-rurn partes fequuntur. ac tandem inAigati firijs lu-doi, cum fuisprincipibus, c^y ipfie gentes incredube, uno impetu in ApoAolosruunt, accotumelia affidos lapidtbus iaciunt,c7 è ciuitate pellunt. Nee proeul inde difeedut ApoAoli : fed in Ey fir am jo ty Derben, eiufdem Eycaonio: oppida,proficifcun- tur,'Euangelium de 1^5 y Chri^o proponenteSjO“ in uiemM quogue regiones excurrentes. Ac l.y^ris quidem memordbile miraculum per Paulum eA éditant. namdaudum ex utero matris natuni,uerbo fa-nat, lit jlatim cxiUerit c:^quot; ambulauerit. Eo ßäo tan-toper e commouentur turbot, ut Paulum pro Mercurio, Earnabainpro loue habere, eisc^i facrificare con-ftituerint. Venim Apofloh feuere prohibent,uerant de Deododrmam proßrentes. 40 Kepentma autpopulo mutatio accidit. nampaulo poA indignis modis eos,quospro dijsparati eratfufei-pere,tradat. Paces eins motus funtiudeei, Antiochia çy iconic aduenientes, q turba calùmnijs accendebât : cy perfuadebat,ut imitati ipforu exemplum,lapidibus Paulum cy Barnabam è ciuitate exigeront. idlon autem labefidatur in ApoAolis ftudium pro-pagandi Euangelij, licet mgentemDiaboli cyfuorum membrorum firorem expenrentur : fed Derben a-beunt, nmltosfifalutari dodrma Chrifio lucrifidut. ^® PoAe4 ad ipfas ingratas ciuitates non dubitat reuerti, Eyftram nempe,lconiu lt;y Antiochiam, in quibus reli-quias Ecclefia: ChriAi folidius cofirmant : palam^ do cët,per multas tribulationes oportere credentes in re-gnu Dei intrarc. Et quod miraculi loco eA, no lier en-tur ibi prefhyteros conAitacre, qui paAoresm ijs lo-cis agant,Derba:oyEyflrtementio fit Ad. 14. ts. 16. bus,Pbiladelphi£ ly Eaodice^. 11 Ephefi fint ecclefia ChriAi. nameoappuü^^ lus, Corintho Plierofolymamprolicifcens, ac Ji^f*-'' ibi in fynagoga cum ludatis. Ver urn non mand to^' cetfratreshocrogarent : Ad.18. Venit Epbefant ff Prifcilla y Aquila : item Apollo quidam ludaus, nni^ tantu ibi in dodrinafidei redè eruditus, fed qm did acriter in fynagogis contra ludaos diffiutaret.liid‘^ Rediens etiä Hier ofolymis, Ephefum reuertitur ^^^ /fied ant,Dcum etiarngentes uocare ff a l^, quofdam ibi dtfcipulos redius mAruens debafii' •idfocietatemfuifilifi Ador.i^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fino : çy ijs quidem rité baptifatis, daturSpintmi»' Indc redcunt per Pifidiam er Pamphyliam,Antio-chiam Syrue, exponentes Ecclefiiæ faam hiAoriâ.quie quidem omnia eóquot; quot;nbsp;' ~ |
CENT. I. LIB. 11, CAP. IL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;. L ibi orto fchifmate,cum quidaludidèPbarifii^“ feda cotenderent, gentes quoq' oportere ritiiu^l^\ faicis parère : alioqui nonpoffe eas fdluari: uifuvtj^ comuni Ecclefia:, uteares cu Apollohsacfinacrifi Ecclefiie,quiePlicrofolymisadhuc agebat,cólhrd ■ camq- ad rem legati Paulus cy Barnabas deAinaaiV Expofita autem caufa Hicrofolymis decermtutfi obferuatione legalium Moyfi.fola fide in ChrijM gcntibus q ludceis donariremifiionempeccatottfi^’^ falutem. Ac literie adfratres Antiochiie inSyd^^ Ctlicia dantur. Antiochi.e recitatur epiAola, A^^- 'b Pada autem contentione mter Barnabam amp;^^ lum, ille Marco affumpto in Cyprum traiecit,^ lus cum Syla peragrabat Syriam zy Ciliciani,idp^ tes cy confirmantes ecclcfias : Ador. lE Btdewalff Derben erEyAram, ubi y Timotbeumlegiti’gt;’^' fterium:ac rcliquas uiemas ciuitatesimiifioiti^'^ cumfrudu y incremento. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^ PatariC. Eó appulit Paulus in ultima fua fW , dionePlicrofolyinitana.Ador.zi. ^ In Ponto, Galatia, Cappadocia, Afia, Myfia, Phrygia, fiiit ecclefia Chrislt. iM ad cosftl^ Petrus, i.Pct.i. Etfi aut in Adis cap. iff- ßbritits^^ turn ad breue tempusprohibuerit loqui in ijslodn^^' bum Dei( uocabatur enim in Macedonia,qMob^^ fam nolebat eüDeus ibidiutius mwafitertli^. confentaneu cA,alios dtfcipulos eè excurriffi-Oc cd' Petrus uidetur omws eas regiones perambulajfi- ç I» Troade uifiionem habet Paulus, ut in Mfquot;”' mam tranfeat-.id quod ficit,ut fuo loco dicetiir- InTroadem deindeetiam ucnitPaulus,infi^^ ma profidione Hierofolymä uerfus : ibieffeptn»^ inter fiatres manet. Docet aut ibi infabbato, exit^j \ hens fermoneufq^admediânodê. Hic EutycbuKl^' dam fomnograuatus, y exfineftra delapfus,txpfii' uit:quem Paulusrefufcitauit. Ac deinde totamtat’' gionemperagrauit Paulus, Ador.io. t.Corintl).!- Galaticam regionem yPhrygtamPauluspfi^' bulat,poAquamfiiit Hicrofolymis : Ad.it. conje^' difcipulos. i. Corinth, lö. Paulus ait,fepetBteur Galati£ ordinafie elecmofynas coUtgi. Ro^ifF*® lus ad Galatas fcribit,cosqiobiurgatfcueritef,lt;p^^ pfeudoapoAolis aures pr/bucrint: y clarèfiS^r cat,fetpfos docuiffe. Galat.i.s.iy. Etiam Ct^b inGalatiam abtjffie dicitur,z.Timoth.4. ^ Afii. nam ibi focij Pauli eu cxpedant,dc h^' biè non fitcrunt ociofi. eA autem AfJusopfi^^'^ Troade,ad littus meridianumfitum. Ador.10. Septem ecclefijsAfi£ IohannesApocal.i.ß^f nempe Ephefo, Smyrne, Pergamo, Thyatira, i^tf^^' |
18
? j • ' • M ® ^ LOCO ET P R 0 p A lt;5. E C C L E S I AEi tfadoniiqlmguarpi ornantur. Deinde per tret men fmfynagoga,ßngulari conßdemia docet. Cum aut quidam fe opponerent, zs“ maledicerenc uer£ dodrL
nCyrnßtiold Tyranni cuiufdapublicè docet integrum ^^Mumiac creuit Euangelium 'tntotaACia.nain in Meoiiis regiones fubmde propdgdtio fiebat. Houe-Mmurautemplurimi ctiaminiracuUs Pauli, qua tam ftiutjrcqiieiKia,ut etiamßdaria ej- cingula Pauli im^ f^pta agrotis ZPobfeßis,liberdtionein adßrrent. ^tptriiquoq; alun quidam euentus aut ont dte Paulo, ^‘^i^qiKinisierio. Tidamquidam ïudai, areUgione td'
Cbri^ianaalieniytcntdnt exorcißnis ßgdre Dia^ oloSjiibibito tarnen nomine 1 e s v, ßerantes ße hac tiHitne fuis rebus aliquam exitlimationem parituros, C Aposloiis aieinpturos : uerum Diabolus eos mean Uores maU imldanit zr uulnerduit, ut agrè inde au-
P°ßmt. que res ubi innotuit,plurimùm pios conpnnauit: quoÇdam etiam ad conuerßonem permO' ^sdcfeliqittsterroremiiacußit. ultra quaq^AUgi IL brasjuos cremandos obtulerunt.
Seditione tandem zrperfecutionem excitauit qui-Mn ‘trgentariuSp'LianaEpheßna tcmpluextrucns. w inimaduertens défuo luero aliquid per Euagehj uo tern decedei'e, fuos opifices, qui ex ißdem rebus lueru taptibam, mßammat cotra Paulu. ij totain cbmouent mate, er Caimn atq Ari^archu comités Pduli tra-hunt adiudicitf. Paulo uolenti prodire ad populunt, dißuadctur,iKfeßrioße multitudmi cbmittat. Pradu titur ty Alexander ludeus, tanq reus. Verum fenba Lmultupopulißdat,mo tiens ne quid feditiofe molian-iurßd m ludicijs legitimis,ß quid habednt,proponät. Ado.i^, ScribitPaulus t. Cor.i^.ßbiEphcßo^ium ^ßeapertum,magna ZA eßcax,ßmal^ multos 4duer' firiosfu^'mere, Romrf deinde E.pheßjsßcribit.
Posied er Iohannes apoRolus, perluRrata Aßd, ^pheßm quaßi commigrat : in eaq- duitate plurimos Mitos, ac proculdubio omnes uicinas Eccleßas, fuo imnisierio iuuat. Potuit etiain Me commodißime luangelium ChriRi, m inßlas acuicinam Europam fnpagari,
^biiletijuit EccleßaChri^li. na in ultima proß^ ^ione Eieroßlymä uerfus,Pdulus in ea duitate fenio-^^s ad feuocat,zr prolixe hortatur,ut fuo oßeio ßde^ ^I^(rt7gnauiterßngätur, zr caucantßlfos dodorcs, euq; quaßnon ad cos rediturus ualcdidt. Adt.io. EÜ Mteniüiletum,urbsmaritimatoni£, mßaEphefum.
Koloßis, ad Lycumfluuium. nain ad Coloßcn-i^^'?iidusepi^olamfcrtbit,Micans, ab Epaphra eos ioangehum didieiße. Coloß. 1.
to
20
JO
Qrigenis expoßtionum in Gencßm,T'homdm Partbit eße mißumypo^eaqudm Apodloît in udrids feß terrai conßrrent, lUicephorm addit, eum in Tdprobana w-fuladocHiffe.lib.3‘Cdp,t,
Urachindnis conciondtü eße Bdrtbolom£imi,Hie' ronymu3 te^is eü.
In indiam Thomdin ucniße,lHeronymui in epißo-laad marceüain ßrtbit,
in Scythia Andredspradicaßefirtur Puangelium christ, 'Eufebtushb.s.cdp.i.
DE ECCLE SUS PER
ETfi multdrum ccdeßdrum, hoc quidem fecut o qu£ in Aphricd ßcrint,twn fiat mentio : tarnen ucroßtmlc edi, co quoq^ßatim anece Stephdniquoß dam excurriße,cr Buangclium i e s v plantaßi.
I» Aegyptum ßrte flatimpertuleruntgratu Pudn' gelij nulle mm,qui ipfo die Penteco^es Hupendum m^ raculum in ApoSlolis convexer unt,don is udriarü lin guarum ornatis. Testatur enim 'Lucas Adior.i.ßiße quondam de auditoribusiüis exAegypto er partibut Libya,qua ßt circa Cyrenen.
Aphricarn totampenepercurriße simonem Zelo-tcn,bi!c(phoriis lib.z.cdp.Ao.aßcrit.
Alexandria h oßit lam Chrißißtißi, cofentaneum e^. ScribitEufebiuihb.z. cap.16. Marcumprimiint in Aegyptum mißum, ibi^ 'Luangelica hisloriam à fe compoßta tradtdiße, prtmumq^ eccleßos Alexandria: conßituiße. Liieephorusßribit, tnarcum imperante Tiberio,Aegypto,Liby£, ZX umuerfa Barbaria, Cy-reneis quoq; z^PentapoUtanis Euangelium annuneï^ üßc.lib.i.cdp.43. QuoddutemPufebiusexPhilone commémorât de ClmSHanis circa Alexandriam, id
magisuerißmile efl deEßen!S,lud£orum celebrife^ äa,rcßrri. nondumentmCbrisdiaiu taUa exerciti4 habuerunt. Matth£um quoq^ in ijs regionibus docn^ iße, Vincentius rcßrt : Ub.g.cap.74.
InActhiopiam Eunuchus pr£ßdusregm£ Canda 4® ccs,a Philippo couerfus er baptifatus, baud dubtè do^ drinam deChridopropagauit: Ad.3. Eufeb.lib.i. cap. 1. Elarrat zr aicephorus ltb.i. cap.4.0. Matthäi in Aethiopia concionatum,ZA plurimos conuertiße.
DE ECCLESIIS IN INSVLIS mans Mediterranci.
IN Cypru,mox occifo Stepbano,perßatresdißer^ fosßdam eße E.uangclij propagationem,Lucas in
Adis it. narrat. Edenim eainfula prima, qu£reße^ ^Laodiee£. näbuiusPaulus Coloß.2.ßdtinen- 50 duPaUdme inmarioccurrit,inter Ciliciam z^Sy.. tione,qproqsfolicitusßt.zrcap. 4. aittEpapbram pro ipß precari. lubet ZA falutan ßatres : ZA epido~ lamad Coloßenfes feriptam, etiain in ecclcßa Laodd cenfiumlegi. Etchridus Apoc.3. ad angclum LoodL ccnfiumßibi curat epidolain,per lohannem.
ridtn medu. Poflea Pdulw cr Tidrndbdx,dfJw)npto lo-hdiweommum primo, dduocdtionem gentil publics Antiochiæ ordmati, in Cyprum proficifeuntur: ac 'Sdldm'm£, qu£ in Uttore dd Orieiuem ßtd fuit, (^ po^erioribtu temporibuf 4 ConUdntio, Consldntia
lt;mcnpolt. Pdulm enim Coloß. 4. fenbit, Ppd-pbrdmpro ipfn quoef; folicitum efje.
tünVdrthid'E.cclcfidmChristißiißc,inde colligit tur. Min mPentccolie diÇcipulii mrdculofeudrijs lin
uocata e^b, in fynagogts docent ; totamq; mfulam dr^ cumeut ufq; Paphum, qu£ ßit duitas ad littus oedden taleßta. in ea Procofulem egit Sergius Paulus.qui cum audiret ex Apo^oUs uerbumDci,Elymas quißiant giiisloqucntibus, etiam Parthi,IAcdi zr Elamtt£funt 60 Magus cisreß^iebat. Paulus autem Spiritufando re-Mditora. EtferibitEufebiuslib,3.cap,i, exTomoL nbsp;nbsp;pletw, ^awter Magum increpat, ZJquot; uerbo em
punitt
|
*7 nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. El B. II. punit,’utc£cusextemplôfieret, eyuomiraculo pro-conul motus,fidë dodrm£ Apofiolic£ tribuit. Ad.ij. Pofl: conciliu Hierofolymitanu rurfus m Cypru ue-nit Paulus, comitatus Marco, uifitans qt confinnans ChriHi ecclefiasiAd.zip. Mencio eius fitetiaAd. zt. in Cretam quoq^ tcmpcsliuè Puangelium i e s v Cbri^iperlatum confiât, nam Cretes die Pentecofies Ador.z.PtadTitumcap.i. Paulusfcribit,feinCreta fitifiè, atq^ cbfiitutionem Pedefiarum eicomendafie. lö In Sdmöthraciä applicuit Paulus,proficifecs in Ma cedonia : Ail.s6. Sednu ibifubftiterit,ac docuerit, in certu efi.efi aut mfula in mari Aeglt;eo,ad or a ThracU Tranffi Paulus in pofirema fuapegrinatione tlie-rofolymam uerfus, aTroade foluës, infulas inpelago Acg£0 fit as : Lefbon, ( na Mitylence appulit ) Chion, Samon, Trogylliü: Ad. zo. Coon, Rhodum: Ad. zt. in Pathmo, infula maris Aegiei, Iohannes apodo-lus aliquandiu in exiUo egit, neq^ftitibi ociofis ; uidit ibiquoq^ Apocalypfim. Cap. i. Apocal. InSicilia, fcribit Vincentius Papinum quendama partholomeo reUdum : lib.9.cap.87. in Melita, collcda efi Pcclefia Chridi per Paulu : quando ex naufragio emerfi, Publij principis boffitio ufi funt:cuius patrem, precibus er impofitionemo-nuum,a fibri ac dyfinteria liberabat.Ador.z8. DE E CCLESIIS PER Europam. PRopagatio 'E,uangelij,fingularireuelatione Dei30 in Europam fada ed. Ham cum in Troade effet Paulus, uir Macedo nodu ei adftitit, uehementer eum obteftans, ut in Macedoniam traqceret,c/ ipfos iuua-ret. Neemoram fibi ficiendamefieputauit Apoüo-lus,fed mox fe mari commifit. In Macedonia igitur perPaulÜplurimee Pcclefi^ collects fune : eyegregio encomio ecclefias Macedo-tÜ£ Paulus ornat z. Cor.3. ^ liberaliter cotulerint elee nwfynas,ad alédos afflidos fanélos. Dederuta'Paula fumptiis,ut gratis m Achaia doccrepoficf.i.Cor.n. S Neapoli in Thraciæ finibus,fiit Pedefia. nam ad i am primiim appulit Paulus : Ador,i^. lt; Philippis, in Macedonia, ad earn enim mox pro- per Mit Paulin, ut qu£ jiient primarid ïAacedoniie, in ea qMdemrcgioneiCiuitdi -.diuqi meafubpflit. ïn loco ubifokbatprecationes fieri,Lydia Thyatirenapur puraria conuertitur,cr baptifatur: ac deinde grati-tudinis ergo,Paulum excipit. Paella po^ea in hac ur-be Pythonico Jpiritu obfefiant, in nomine Chrifli libérât Paulin. Solebat enim eaApoftolos fiequ^accla-i^ mare,eoS efifi feruos Dei, ac uiam falutn annunciare. Pepent autem btec ipfares Paulofuisq; cooperarijs penculum. nam puellæ domini, quafi quteflu fuo de-fiaudati, quein ex eim ffiritu percepcrant, Paulim er Silam ad magiRratum in firum abripiunt, crimi-na obijcium, quód adfeditionem concitent ciuitatcm : deinde, quad nouain religionem cum Romana pugnan tem miroducanc, Parente multitudine, Magiftratus quoq^ quafi auditis blafigt;hegt;mfs,tunicasfc'mdun{, ac iu bent Apofiolos uirgis C£dL Pofiea ey in carcerë man- 60 dat conijcij id quod ilicôfit,pedibus mfuper ligatis,ne |
- CAP. 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot; qua effugerent. Media node ApodoUs orMtibW laudaimbus Deum,fubito terramotufimdamenia ceris quatiuMïtr,folutis non niodo futs uinculiffin^ « erant condridi,fed etiü apertis odijs, CT ferisowi^ bits. Cudos carceris tantisfragonbus expergefd^^’ uidet patentem carcerem: er fu^icMScaptmesfi fidcicommiffosaufitgific,moxfindegladio,dotiiigt;^ . rum iram er poenas ueritus, mortë fibi iUatunis er ' j Sed Paulus ijs uifis, mox exclamat, Onttus adhw efie,nequamfi'bi uim inférât. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ Sumpto lumine cudos carcerem ingredituni^ uinis miraculis permotus, tremebundus ad pedes ^^^ ftolorum fe abqcif.er produdis ipfis infuM doi#^ quant, quid debeat fiteere { Apodoli tubent cre ‘ re in Chndumierbaptifnum impertiuiit,U’'^‘u’ quàm toti dus fiimili£. vicißim igitur cullos eis plagas,er menfa appofitabenignè traëhü. i^ nèper lidores Magidratus cudodi carceris iniic^gt;^' ut captiuos dimittat. Paulus dicit,fe effe dues Ruin'* 40 nos, erinfigminiuriaaffi;dos,necfàseffendeerf^' U. Magidratus ea uoce territi, ueniunt Cf ^^^' canturfidum: er educe nies eos rogant,ut urbee^'^ cedant. Salutatis aütfratribus, er Lydia,difce^‘‘'’^' Ador.iô.Podea iterüuenit eci,Ador.zo. Cowrtt^' dat Paulus Philippefes,propter fumma d Dtatgt;it confianciâ,adeà ut er parati fùerintpatipro eo- d'‘ epijioUad eos fcript£. Mittunt etiam ^hilipp^'^r Epaphroditii,ut captiuo Paulo minifiraret : PW'’' ^ Amphipoh.nam eà proficifciturPaulus enw^ ta, exadi Philippis,infuo primo in Macedoniaut^^ nere.Ador.iy. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ^ApoUonie. Hue deinde ueniunt eodeiniilt;^quot; ^'^°^' *^’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jrM 1 Ç Thefialonic£, qu£ ed maritima duitaStadt | maicumfinumpofita. HicPaulus miudaoruti^fi^ goga tribusfabbatis diffutat, ac docetEuangeld lt;nbsp;' s v Chridi.Pluresautemconuertuturtwmwiiti^^ genees,er muller es nobiles non pauc£. Sed hit ^“’^^ firtis atrium fuum tenens, odio atep fiffoft f^^' 4° d£os extimulat: qui plebe concitata irruuM (” mum iafonis, Paulo or Sil£, qui ad tumbow^^ uerterant, uim illaturi. iis autem non ipfum hoffitem iafonem er alios quofdä pios ad Magifiratum ciuitatis pcrtrakut,criminMii:ir ’ effe feditiofos, CT quidem totius orbit conturbatofi^'.^ aliumregem,quam C£farem, nempe iESV« wJ.' fium,proponen{es. Sed Magidratus re cog»^^ mittune cos : Ador. 17. Pr£dicat Tbeffaionictgt;r plurmum Paulus in epidola ad eos fcripta, qi*^^r çy‘ condantia c£tcris exemple ficrint. Dociditi^^ TheffdlonicteDemas.z.Timoth.^: ^'Berrhoca:. nam bucuenit Paulus cumfidfi'^' lida Thcffalonica. Docent autem in fyMSOêy 1 plurimi è lud^is Euangehum de Chri^o amplt^r magna alacritate animi, quotidie inue^igintettci*^' ritatem inmoiuimentis prophetarum. Credi^tr» cyplurimigentiles ac boneflee matrone.Sed inde^^^ fus Diaboliuirulentia pulfus ed. namiud.eiT^4^ lonicenfes ubi refducrunt, Perrhcee Paulan^ (^ ' fiarn CbriRo frequentem colligere,mox eó ttcnóudi amp;~ mfiigata plebe^ perfecutionem in Apoflolos t^‘ |
|
» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ELOCOETPROPAG. tCCLESIAE. citant.P.emancnt tarnen ibi,Paula tantum difcedente, Silas zf Timotheus. Ailor.17. ^Athenis, in Achaid,loco celebcrrimo,'Ecclefid c^uedam Clmilo coüeHa e^t. nam ^errboca Paulus Athenasperduilus eü. Porté zy mlocisintermcdijs femmaPMngeüj parfit. Docetaut Paulusinfyna' gn^tï-^aefrotac dijfutat deA’lefiia,hominumqs falute, cü iudais zf genctbus. Aloxphilofophi Ppicurxi zx Stoiciindj^itint erga Paulummouereperfecutionem, arreptumép trabuneddAreopagu: criminatiautfunt, lO «m eße fcurram,adfèrre noudin doilrinam,annucid' te noues P)eos,aßrmarc refurreilionem. Paulus in Arcopigo concionem orditur,inqudprimümredar' guiteosfuperihtionis. Deindedocetdeuero Deo, de creations zyfuRentatione rerum omnium,depœni-tentia, de wdido,defide, de Meßia Chrifto. Hac aU' dita condone,iUj conuertuntur : inter quos eftDiO' nyfiiaAreojiagita,z7 Damaris imlier. alij rurfuseu dchacreaudirectipiunt:alijprorfusrident,quódrc' ______ furrcdionÖtanquamremcertamaßeueraßet.Ad.iy.to Perfidam,Olympa, turnuirosturn foemmas EuangC' *iCormthi,qu£inPeloponnefoadlflbmumcon- diti fuit,Celebris Ecclefia coUeéla eft.naAthenis hue profi{iiKPaulus,fingulisfabbatis infynagoga dißu-tabat, docens turn ludaos, turn Gr£cos. Adueniunt ttwiit cx iïdcedonid SiUi oquot; Tbwtheu^, operas ji-dchterconjirciites, ConerddicuntautemVdulo quidX Md^cptibusdifcedit,^habitatapudqueudam l«-ßum, conuertUur etiaarebifyna^ogus Crif^us,cum totdfudiomi’.dcpïiermüConnthij recipiüt tierbum ^ùgt;(ybdptifmo'mitidittur, ti^üde quaddin à Domiiio Paulus confirmatur,ne 'f)rmidct,fed conjidenter mcoüigcnda'E.cclefid per' git Dommmenm cumcotrafiiroresho^iuinpro' i(ïlurum,ü’ cm ipÇo juturum^qui cs' magndm homi-Mw muhitudmem in ea duitate decreuerit uocare. H« (onfoldtione erebus Paulus, fefquiannum tbi com »wmur,^/ [ex menfes,docens uerbum 'Dei. Miniem ludai feditiofo impetu in PduUm fèruri' iuryelinqüc ui ad tribunal GalUonis proconfulis A' tbaiæ trahunt. Verum is dicit,fe ficinorofos tantum iudictite zr pleger et iam cum de dodrina quaftio ßt,fe no'decniiiudiciumfufctperc.adußitomnes di-feedere. 1« co twnultu }ud£i So^henem, princi' fcmfynagog£,(iuipartcsPduli fecutus fueradderi' ter uerberibant, proconfulc prorfus conniueitte. '^Ojlca Paulus difeedit, Aitor.18.Tiocuit ibi c^ ludæus ttfoHoiibidem, zy Syludnus,zy Timotheus: a. Co- nwk». EtCephas:t.Cormth.1. item Stephanus, er tortunatus, zy Achaicus : t. Corinth. ló. zyquot; Ti-txs-.z.Qorintb.y. 8. Egregié prédicat Corintbid' dm ecclefiam Paulus, 2. Corinth, s. quad abundarit fide,femone,fcientia,diligentid,chdritate. ï Cenchreis fuit Ecclefia. nam Paulus Corintho tSccfidS}lt;^(ncbreis, iuxtafuum uotum,cdput rafit : ac baud ditbiè ibi docuit. Puit oppidum in littore, odor' turn fiitv.m,v3}i fut Cormthiorum nauale. Aélor.iS. Ecclefia Qencbreenfiis meminit Paulus Rom.i6.eamq; commédtUegregiè,quódPhcebe ibifucrit dlMHoree, quam zyforori fuain appellat, zy cui liter as Romam perfirendas tradit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ qui affirment,poSlquam Roma a ï^erone dimißus eß Eurfits uenit m WccdoiMm, zy eedefias wfita' fct,eó profidum eße. so |
2i uit quandoredijt ’HierofolymaMenit amp;'m Griecidin, ibiep tres menfes docet. Aitor. 20. •iThebis. ibiTucam àPauloconuerfumcfJc,nar' rMNicephcrruslib.i. cdp.4.3. f^Pyzantif Andream docuiffe, Sozomenus lib. 8. cap.6.fcrib!t. 51 in Italia, ante Pauli aduentum p^-opagatioß,itit erat.näquado captiuus Roma deducebatur, Putcolis, qu£ duitas in CmuPteapolitano fitdcit,Chris'lianos reperit,ac feptem dies apud eos manfit. Ail.iS. ^Roma: quoq- congregatio fideliu/m erdt,priusq Paulus eô ddduceretur:idq- tejlatur eiusepiftolaad Romanos perfcriptd,circiter ultimum Claudiftstomi' nat dut plures, qui turn Roma: fucrunt : ut Prifeam, Aquilam,P.picnecum,Androgt;ucum,}unidm,Ampliam, Vrbanum,Stachyn, ApeUern, Ariftobuli danum, He-Yodionem,1idrcifii domum, Rufum, AfyncritH, Phle^ gontegt;n,lïernKn,Pdtrobdm,Ptenndm,Philologum,ïu iMWjNcreMW, er iidrUm, Triphenam, Tryphofdm lij propagations adiuuantes. Porripatres accepta nuncio Paulum, aduentare, ei ufq; ad forum Appium zy tres Tabernas obuiamprocedunt, eumq; excipiüt. Deinde concionatur é carcere paulo liberiori,integro biennio : zyplurimos tam lud£os quam genees couer' tit. Sic mipfis umculis Paulus mim^eno Euangelij fungitur,zy hofhbus à Deo moduS flatuitur, quatenus inhoc fuum eleüu organon f£uiredebeant. Ad. 28. Scribit PaulusadPhilippenfes, quad fuauinculaetia 30 inpr£toriofint manififtata,zy quidâ è fimilta C£-faris uerbo Chridife adiunxermt : Philip, i.z^^. Scripferatfiatim pofichridi crucifixionemPila' tus ad Tiberium, de ChriRo, eiusß miracuUs,cyre' fumdione : acrem ad Senatum Tiberius refirebat, poftulans ut inter Deos refirretur. Sed incertu, an ea jama aliquiRom£motifint,utinChrislum iicrècre' derent. Videtur Eufebius lib.2. cap.t^. aßercre, Pe trum fub Claudio Romam ueiuße, ibiq^ contra SimO' mm magum uerbo dimicaße. Eibro primo Recogni' 40 tionu Clementis,Barnabas primus Romam ueniße, er ibi Ecclefiam pldntajje refirtur, ^ Rauennee Apoüinarcm docuifje,t^auclerus feri' bit. Barnabam etiam Lombardtaincircuiße,zy lAC' diolani uixiffe, 'Bergomenfis narrat. Hermdgori/K Aquilei£ docuit : Saheüicus Ennead. 7. ltb.4.. fl I» Dalmatia, nam Titu eé profiiiu,dd Euangelij plantationem,Paulus feribit t.Timot.4.. ^m ïüyrico. Paulus enim ait, fe abtiierofolymis ufque ddlllyricwn,repleuiffc omnialocd Euangelio Chrijli. Rom.i;. t^lnGdUiamfailde^ tempeUiuè propagatioueX' bi. Eufeb. Ub. j. cap. 4. affirmât, CrefeenteminGab lidin a Paulo nußum : quamaisfecunda ad Timotheus cap. ^..habeat Galatidm. QU£ddmhislori£ de fan' ÜK affirmant, PJathanaelemdocuißeapudBituriges in Gadlijs, ZT apud Treuiros. zr Lazarum refufcitd' turn lAaßilite: Saturniman Tolof£. ^In Hiffianiam Paulus fe promittit iturum eße, Rom. ts. Verumdncópcruencrit,incertueSl. Sunt Scribii |
|
ENT. I. LIB. 2i Scribit Auentinus,antiquitatis diUgentißimusin-ued igator, in Annalibus Boiorum, Eucium Cyrenen-fcm,Pduli commilitonem er cognatum, in Vmdelicia, B.hetijs,prouincijsq; Hiflro conterminis,Chridiana; pietatis ferne neem fieiße. item fe in adis ftndorum erPontificum Edurcacenfium legere, fandum Marcum (què Paulus fuum eotlegam uocat, eiusq- mentio-nem 'm eptdolaad Timotheu er Philemonem fiicit) in Norico LdureaciEHangeliadocitiffe,Chridoq; ecclc-fiam aperuiffe : qua er dm ibi maf rit,er ampliata fit. ia Inquibufdam hidorijffandorum[egitur,Crefcen-temMoguntite, Clemencem Meti, Trophinum Arela-ti,Eudngclium Chridi tradidiffc. Vit£ Tungrenfium epifcoporu tedantur, Maternu, Eucherium er Vale-num, à Petro miffos effe, ut Treuer is er Coloniic do-cerent. PetruinGermamammififfeEgidum, unum de feptuagmta Chriflidifcipulis, qui in BardeXfick ad fluuium Elmcnoxo, nonproculabeolocoubinuncEu neburga ßta efl, uni cum Mariano docuerit,^^ quod ibi martyrij coronaßnt décorait, Henricus de Er- 20 KomxaSenatupete phordia reßrt, in Britannien Simonen Zelotem uenijJeitJicepho rta fcribitUb.i. cdp.4.. iofephum Arimathienfeinà PhUippo apoftclo poll dißgt;erßonein ex GaUißin Bri-täniain mijfum eße, circa annü Domini fexageßmam tertium,ciimq-toto mts fax tempore in ijs torii do-clrinâ Christ tradidiße, Balæia ex Anglicu quibufda fcriptoribns,inter cjuos CA Gildam nommat,df[eucrat. In Hibernia lacobum uni cum alijs quibufdam do-cnijje, vincencim [enbit lib. 8. cap.^. DE PERSECVTIONIEVS EC-defiæ Chriftijeiusq5 traiv quillitate. Valent Eccleßa habitura effet ftatum,ff 'mterßdioßaud obfcn re docet chrism, quid induit: Si me perfecutifunt,cx uos per-fequentur, idq; pollea cuentus j comprobauit. Ita tarnen perfe-cuiionem cotra flos fideles hoc fecttlo moderatus eR Chridus,ut propagatio in omnes fines orbit torarii iuxtapromifiiones fieripoffet: licet paßim magiëratus er alij impij,creflenti Euangc-lio fe crudclitcr oppoflerint. Cum autem pracedcnti capite, qu£ cuihbctEuangelij mtmdro perfecutiones propter uerbi Dei propagationein paßim accidermt, expofitum fit,hic breuitfres erimus. De perfceucione fub Tiberio. QVomodo tudai contra Meßiam Hierofllymis grdffdtifint,fuperiori libro expofitum cH. eq ant interempto,nondum crga credentesperfecutio fc-data cd. nam Pontifices ac pratcipuigubernatores Ec clefiadiciregimmis, Hierofolymis infidiabantur cun-dis qui Chndo nomen dederant, er dus fedatores ui debantur. in primis tarnen Apodolos cupiebanc dele- Chridi anno,er aliquot fequentibus, Mcmorabile er hoe efl,quèd ludintis, antiqiW^^' I tor,in coïloquio cumTryphone de ludais meiwH^^ I prodidit. Pojlqudm, inquit, crucifixidis iïluin)flt;'^ innocentem iudumq- hominem,per quem fananW'^^^' bices eorum qui per ipfum ad patrom dccedunt:amp;^^' tos, quoserincarceretnconijcicbant :fcnatufconful- nbsp;nbsp;gnouidis eumrediuiuumafcëdiffcincoclum,fields“ to promulgato^ne 'm nomine chriiiipradicarent.Tan 60 phet£ pnedixerant : non folum non egiüis fcckf^'f tumaïicpopulim(tucoher(cbamur,nequid crudelius pccnitcntidm,fed fdegidis eerlos honlinef uittor' |
11, CA P. 111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;. contra cos flfciperct. Tandem Stephanunt Hdcot^ j praflantem uiru,lapidibus obriiunt, amp;nbsp;d ab°^‘i^ß Chridianos fitdunt inquifitionem, acborrendiiß bus fecuiunt,tta ut cogerentur CbTidianii»^l‘^ conflgerc, Hcq^ iicró tantum Hierofolymisf lt;^‘’ n£nc,fcd Chrijlianos in alijs ciuitatibus nabitanteb plorant ludai. Ducem aut eainre feprabet^ß^ ' isprauo legis zelo inflammatus, à flcerdotibuid adludaos Ddmafcumhabitantes,ncqfinpariiigt;bi toritate exifientes, accipit, ut ipforum auxibo ßß Chriflidnos coinprehenderct, er uindos Bietfi mdm traduceret. Conmuet aut Pilatits,Cieterw j fiini hommes,prafertim aludidsperfuafi,w»‘nr^ flUentius hominum genus ChriflianiS. .^^ Inhoc ßrore ßߣ EcclcjiagtexittaiWtiß^’ '. los ßuos Deus, qui remanebdntHierofllytnij’ß'^ binde excurrebant etidnimalialocd.Bepruixß ßrte et Idin lud^orum rabies, quid ubi Pilatm“^ mum de C!riflo,ciuißßdh'perßripßjß‘digt;ß^’^d . .ebat ,ut enter Dt t^^ Qhri^^ retur. Fafliditus ant Tiberius,ideo quódiutn^^^^ primuin ea res propoßtaßiffet : rurfas lt;f3j‘^‘r uoluit,dc per edidum aceufatonbus Chyudß^^ßquot;^^ cbminatus est mortem : id quod etiamTertulb^' ßrt in Apologetica aduerfus gentes. ideii^^^^t ■ culdubio etiam Filato ac ludais habitanubiu H'f’''’/^ lymis notum flit. Acceßit ç^y hoc, quódf«^‘'^^ icdatc inßgnis inquißtor Saulus,ante Dlt;«'K‘lt;(f“'’'ç rat pro/irdtus : quamuis pleriq; tanquain jtrWß 30 quiddam irriferint. Ado. ç). ßnbitur, Ecdejiii^ß , d£d,Gdlillt;cd ey Samaria,pdcon habuiffe: idquti^ ennio poA Stepham nccem,aut circiter,ßdMti Crimina qua: flprint, fuperiori capita iix^ , nempe quad Chrijiiam effent autores noue dodr‘^' ’ euerterent ueterem religionis jlatumjcredcrtm'’ I svM effeMefliam,effentßditioß,Cf agit-^y^^’d''quot;'^ } liares conuentus: effent maledici, taxarentß^ß furnmorum hominum, er uaticinarentitr de idd Hierofolymorumgotiiisq; ludaici popuU. 4® nbsp;nbsp;Modus perfecutionis erat, quod CbriUbotojK. goga fua indignas iudicabant,peUebantinexiliii‘f^’[ carcercs conijciebant,compellebanc blaffhem^^^’^, gis cadebant, capite pleiiebat,amp; lapidibtu oingt;^’^^‘^ Etß aut cm lud£i radicitùs conabanturextitt'^'' Cbrihianifnnim ; tarnen occaßone buius perlccu^'’’' ms latins dodirma ChriHi eilpropagata . Nlt;(W ^ phano occifo,undiq; dijfunduntur Chriftilt;tni,iibiiiS'‘ tins manfuri Hierofolymis. Saulo maximeß'^'-Cß'’ dus conatus it a inflingitur,ut maxime potétiM p^ jo dedaret ergaeum ChriüuSiCritacumcotiuertA^ moxpra;clarcin ainpliandorcgno ebriüiopeniOf'^' net. Fada autem hec funt primo pod refurreHi^^ |
»3 DE PERSÉ CVT. Et TRAN Q^VIL, ECCLES. lymis, quibus per ontnes terras dimifis,rumores ßar.^ f iis d Corißanoram feda impia, confidis adaer.^ fits nos criminibus, que ab ignaris audiuimus. H£c tb Ic. Qredtbilc autem ed^non tantum ddïud£as,qui fijlm nicmtatib. fynagogOs fuas habebantifcd ettani aiipfosregcsdcmagijiratus,luda:osfcripßffe,ac Chri jiiants nutdiamconfiaffe.
16
DE PERSECVTIONE SVB
Caio Caligula.
FOrdumportentum ßit Caligula, flupratis ft
ribiis ey crucntis C£dtbus clarus, C£far cojlitub titr,jngt;io Domini i^.regnauitannos3.menfes lo. K ficudo imperijfui anno,Chrijli uero 40 (utPufebius in dhrontets aniwtauit) ludicos uehementer ajfiixitiey inter eesnoudubiumed, Chridiatiosquoq-plurimos pcrjccuticni tuliße. Ocedfte erat,^ non modó Hicro-folymis fidtuafuam collocari, adorariq^ pr£C!piebat, tnß Ipto titulo, IoVI ILLVSTRI NOVO CAIO,
Hum, decoUauit, Deinde lt;3“ Petrumßiebus Azymorü in uincula conijeit, codéfupplicio eu dfßiturus exado ßjlo. Sedreliqui Chrtjliani,ardentes pro eoprecesß-ciut.eyr nodu diuimtus ab angelo è carcere ducitur,ty-rannidemqs regis,euadie,utetid ante comemorduimus. Reprend aut eji ca perfecutio ultione dtuind, qu£ mox Herodemfecuta ed.Ador.ia. Puf eb ins lib.z. cap. ^.
Anno fut imperij nono,Domini uero jz. Claudius tu d£os Koma cdido publico exegit : Ador. tS. Oroßus
oro'^^ lib.7‘0ap.6. Suetonius inuitaClaudij ait,Claudium lud£os, impulfore Chrido afiduè tumultuates, Koma
expulijje. Licet datent inde conücere,Chri^tanosß' mal exilio mulilatos efße.cyr forte ea ßit hu iM f£uiti£ occaßo, quad ïudtei Kom£ deletes, itaßrociter fe op~ poßerunt Chrißianis : à qutbia feßlßtdtis codrgia,lt;y uniuerfarn fudin reUgionem devrai cernebant, ut fedi-tionesetiam quafddmnon ßmueriti contra cos conci-^ tare, cuirei uolens Cldudiitt obuidm ire,ex urbe omnei remouendos eße cenfuit.
Priudt£ uarijs in loeit,ubi uel Apofloii,tiel dlq fyn-ergi, doHrinam Christffdrferttnt,perfecutionesplu^ rimaßÜ£ funt : ßeut in cap. De loco zr propagation ne, ex Aitis Apoflolicis commcmorauimut. Primant enim de perfecutione Aßatica, qu£ tamenßngulis in loeii abfq- ediilo imperdtoric, tantum ab ludait obßi~ natit motaeß, ingencrePaulat loquitur, i. Corinth.t. üolumut aot ignorare,ßatres,de tribuldtione,qu£ dc-cidit nobis m Aßa : quoniant fapra modum grauati ƒ«-mus,fupra uires, ita ut dclferarcmas er de ui ta. E tß aut de morbo aliquo, quo eu conflidatits ßt Paulus, etiani i^a oratio accipipoßit : tarnen quam uarijs quaß tempefkdtibus m Aßaiicis ecdeßst Aittiochia, Piß' di£, iconij, Ly^tris, in Galatia,Ppheß,dlijsqi Iods ia-datus ßt, ex hidoria liquet. Videtur etiam, ermind qu£ddnt, comuniter tarn ipß Paulo, quant candis al ijs C.briflianisobie{la,breuiterperflringere:utquodßc' rint impodor es,ignoti, pduperes, nihil habentes. De perfecutione in iud£d ßc feribit Hebr. 10.Rede ans «0-bis m memoriam fuperiores dies,in quibus iUuminati,
30
( quads ex lofepho apparcat, ludaos acriter reditif-netempluproßnaretur) uerùmctiâ^° paf cm in alijs imperij Kontani locis,ubiplcr£q; gêtes Claris uolutattobtemperauerut. Kefirut lofcphus, Puicbius,pgefipp;A ey Philo,Alexandria hanc ipfam ® caufimingentes motuscxortos,repugnantibusïU' ^s, ne tam horrtbilis idololatria ibipublicè flatucre' tnr. Greeis nero contra nitentïbus. Ca fan in hac par-te ^ratifcanduefic.ncq- res tantum ucrbis, fed armis nultofangumc intra ciuitatë ada efl.Poflea uixfe-atur belluhoc inteflinu,ßda ebuentione ut res ad Ca f‘™iefrretur,utrinq-c:riismifiis Icgatis. Verum nuuKoma ludaos, qui inter alios er Philone eô mi-pat Ugatu,acerbe tradauit. In idis firoribus,promus Udo Qhrifliani quoq; pïurimi,qui exIudaaAle-^^’turiainuenerant,acreliqtd exgentibus couerfi, ue-t’Mnterjmtafjlidi çruexati. Hue aceeßerunt alia tittafipnuate Apojlolorum,zr aliorum qui uel propd-2dumLtangelium iesv Chrifli cupicbant,uelillud quot;^^^ J^^'''^gt;P^flcutiones m ciuitatibus. Paßim enim tr ludii crgentes, acriter fe regno Chridi oppofue-'t^tt- i^orte autcmrepcntina huntsportenti, mpia^° V^^^tamenfudinutflisafflidionum:partim qui-”^bftutiouesmpedit£funt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' quot;nbsp;''
dcm,dum edr probris erpreßaris afidi.ßcdasulo ßißts omnibus : partim,dum confortes ita conuerfan-
^^perfecutione fub Claudio.
CLrfKdn« Imperium accepit anno Domini 42. ^^ÿto préditiitmos ti.menfes 9. çr admodum ^tuicors. P-tfautipfcpublicis edidis nullam aducr wrifianos moucret perfecutioncm: tarnen quo mi' ’^‘‘^ftrahosfubfuo intperio ßcrct,non impcdiuit.
Cru tedium dus annum,D omini uerà quadrageß q‘imtu,ïierodes Agrippa regnum ïud££ ex hbe' ddeCaij zr Claudij tenës, reuerfus Hierofolymant lt;gt;nßin primis hoe egit,ut uidcretur ludaic£ religion j^jfmjludioßßimus. Cum autem Apoßoli,c£tcriq;
Cmiliiddocercnt, totum tAofaica religionis flatum },leßi£,qui chrßus effet, neßneqi àfa-^tr otibus cruelf XUS,iam abrogatum eße : ncq^ cotin-peccatorum, obferuatione legalium, ld fold in QhrdlÜ fide : quaß zelo fiagrans, ac fimul ‘*'^f’f^°^‘^J‘bquiproculdubio C7’fuas quafdäßcesfub -..........._____,......,_______...........^_______
^^djlrdrutigratifieans, aliquot Chrijli dtfcipulos, dc 60 gubemduit Deus : idq-, quo crefcereßlicius poffet, ut 'hgt;nulldeobum maiorem fiatrem lahanis, Zebed£ifi' nbsp;nbsp;nbsp;tantumparticulares in earn tyrannidesßuicrint.
tiumßdi edis. Siquidan cy ajfiidionum qua ex uin-culis meis eontigerunt,parcicipes ßidis: er dtreptio~ nein ßcultatum uedrarum cumgaudio accepidis, fd, entes uos habere in uobispotiorem fubdantiam m coc' lis, aernanentem. tlierofolymisdeniqueipfePaulusèi ludais Afianis magijlratut traditus, er in uincula con^ ledits efi, donee tandem Komam fient dcpoi-tatus : ut jo fupra diximus.
In Macedonia aut,Philippis, phcßilonic£,Pcr-rhoca, Corinthi cy Koma, uarias fufhnuit ajfi.diones Paulus cum focijs : de quibus cum pracedenti capite didum fit, non ed neeeße hoc loco repetere.
Narrat Lucas in_hidoria Pauli,Ador.i4. petieem ludaaprafidem d captiuo Paulo peeunias expedaße.
qua fe redimeret.yndc apparet, interdam Chrifttanos folitos effe à tyrannis fefe pecunia hberare.
Diuinitùs itaq; E edeßarn fuam fubhoc imper at ore
|
*7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. DIB. De perfecutione lub Nerone. CLaudius Domitius Piero, anno Domini quin-quagefimofcptimonadluscSl imperium, quod adminisirauit annos 14. Primo quinquénio bonus fit : Ueriim posiea incesiibus, c^dibus, er omnis generis tur pitudmibus ita creuit, ut uix quifquä eoflagitiofior in-ter Carfares unquain fucrit. S icut autem Hierofolymis in i g s v m ChriRum per fecutio infusa caper at, ita er deinceps ab ea non ^q de^itit. Anno enim Domini circitcr fexagefimoter-tio, Picronis nero feptimo,}dcobus fiaterDominiibi nefirié cB: interfidius. iduerofiefehabet. Ananas pontifex uir fiiit fupra madam fuus, fc£llt;e ïudaic£ addidlas. isodio in Cbn^ianos £dluans,er and cum alijs indignans, non f tcccfiiffc ex uotis fais, quod contra Paulum moliti fiierant,alles Aposlolos adoririfia-tuit. E.rat autem Hierofolymis lacobusfob infignem pictatem,grauitatem,dodlrmte dexteritatem, ac uitte fanélimoniamcundlisgratus ercharus,quafi Epifco- jo pumCbridlianorumibi agens, eiiamdiu infidiasflru-xerant,quomodo optimum uirum de medio toUcrent, Mortuo autem Ee^o prarfide, er Albino fucceffore diutius in itinere hærente, ucluti intcrdlitio regni,fe opportunitatem er ficultatem nadlum effe ratus, ïa-dobum and cum alijs Chri^ianis arripuit. Crimma in tndicio tdm idcobo qudin c^tcrU obieéldjùere,quàd Icgcm effet tntnfgr^ffuf : hoc e^, félin effet pdtrid: rehgionis dpo^idtd. (^perfddere condntur, utßdem Christ dbneget. idcobo dutem pcrfcuerdittc, er do-äriudin Christi deßiidentc, und cum dlif ad Upida-tionem condemnatm eA. ^ufebim lib.z. cdp.n. edn-dem hisloridm commémorât, er iofephuihbro Ami^ quitatum zo. cdp.S. Ex^geftpporeßrt Eufebun,id~ cobum de pinnd teinpli pr£cipitdtum, deinde Idpidi-bm ïétum,e^dd po^lremumfidlonts in^rumeto pror-fin necdtum effe. AÏexdndriieMdrcus eudngclisid interfélui dicitur, circa annum Domini 6^, aeronis autem 3. 30 F Lamus Domitidnus,Ve}paßanifilins, Ti^ÿ^^ ter, Lieroràpotius quam patrijinùlis fuit Wf^' num accepitanno Donuni è3,errexitannosqtiiiilt;' cm. Veffiaßanus ac Titus quidem inChrSiitnti^' hil publiée avenus nwhti funt, firté beUo ïitiiit‘’gt; ahpf moledqs occupdti:niji quad in regionHi^^^' rum gentem diligeiwer mquißuerunt,politico flt;»'^'’’ fine, ne motus altqui timendi effent: partim indindu, qui fitmliam Chridi extreme oderat/f ^Q efficax er at in filijs increduUs. Porté h^ciffatuf' fit 10 aliquot Chrtihanis, qui erant cxeafiimha,^^' tem attulit. Supcrbia er crudelitate elatus Do#''*^' nus,Dcum fc,Donunumque à fuis uocari uolud-^ circa 14. fuimpcrij dnnum,DominiHerè ^7-^^^^' cent publias edidis cötra Chridiams perfcattiot^’, alter àTlerone,promulgauit er excrcuit. P.ome [duijt m Chridtanos, ut etiam Plauta Domicile, P^' uij Clementis Komanorum confulum urdus cxfoflt;^'^^ nepti, non par eer et, eamfipropter fidemin Cbt^ m Pontianam infulam rclegaret. Eufebius libre tatogt; cap.i^. Eutropiushb.^. Ephcficxfuaeeclefiat^' cuffits, er in Patmon mfulam Iohannes cuati^d^^^ cd condemnatus. Eufebius lib. j. cap. tS. A^^ Elicephorus ltb. 3. cap. n.fub Domitiano Timotben^’ Onejimum,er Dionyfium Areopagitam, martyriot^ rondtos effe. lufiitpreetcrea eripfe,fii:ut paW,^' dccos èregio Damdisgenere conquiri,erinterfi(i'‘^^ récitât Egefippinarrationem Eufebius hb.}. capf quant er nos adfenbemus. Supererant autem lt;«^'* quidam de genere Domini, nepotesludie, quifiatett' fedperurbent etiam,quo cundaundique atrocia out bus fecundiicarftcmdicitur:quosdctiilertint,taiilt;ff^ 50 Primus autera inter C^fares fit Nero, quipublidi quidem edidis, perproumcidt, chriüianos mandauit cxcruciariificut Tertullianus feripßt inApologetico. Confulite, inquit, commentarios ue^ros: lüicreperic-tis, primum tJeronem m hacfeélam, turn maximè Ro-m£ortentem,Cccfdrtano gladio fteuijffe.fed tali dedi-catore damnationis noRra: etiam glonamur. idem in Scorpiaco, aduerfus GnoRicos meminit, Occafiofit, quad Nero dam urbem iufferat accendi, utfpedaret frmam Troiani incendif: arfitß Koma fexmtegros dies, ed cdlamitdf fummam et apudpopulum mutdiam conflauit, quam cum extern beneßeijs eluere non pof fet, ßnxitChriüianoseiuscladis effe duthorcs,er da-tim in cos horribiliterfrcreccepit. KeßrtidaTa-citus lib. t;. hoemodo: P^rgo abolendo rumori Nero fubdidit reos, er exquif tifmis peems afßeit, quos per flagitia inuifos, uulgus Chridianos appcllabat. Audov nomints eius c h r 1 s t v s, qui Tiberio imperâte, per procurätorem Pontium Vildtu fuppUcio ajjidiiicrdt, Kepreffdque «i prdépens exttidbila fupcrsiitiOyrKrfM erumpebdt mn'medà pcriudd;d)n,originemeiuimdli,6o |
II. CAP. III. j8 pudenda confluunt, celebraniur^. Ïgitur primo itt repti qui fittebantur,deinde indicioeorumntubi^f tilgens, haud perinde in criminericcndfiquimi^^ ^^ humanigeneris conui£lifunt. Ea percuntibus adilt;lt; ludtbria, utfirarum tergis coweéli, lamatu canamt^ tenrent, aut crucibus affixi,autfidmmandi,atqii«‘ defieiffct dies in ufum noélurm lumitlK urercmut' Acciderunt isla circitcr fexageßmumfextum Dom^^i P^eronis nero decimum empertj annum :ac duraif perfecutio annis quatuor, u^ ad huius be fia irdit^^*'' Sub finem fuum Nero pra-ilantifitnos duos if ßolos,Petrum ac Pdulu/m,Komiefcrib:tttrinttfn fc: quorum prior crucis,alterglddijfuppliciottt'gt;i fiélus. Eufebius lib.z. cap.zf. EionnuUi a]firmim(d‘' dem die fit um: altj udriditt,diucrfos quidem utu^^’ fed eundem menfis diein contbituentes. Kefirt N'^^ phorus lib. z. cap. 36. Pierom ad hos uiros tritd^'^ dos occafionem prabuifie, quad ingens bonuwmtm ^ titudo miraculisipforum ftupendisaccita,quotto^^‘ ipfos congregarctur : unde firté feditienes timing' Deinde, quia Simon magus, quihominam animos^^ fifcinauerat, ut pro Deo haberetur, ab eis dicerd^ peremptus: orationc nimirurnipforti impeditus,»^ ' mentaret homines,quafiin ccelum fubuolaturuitlei Graffata efi h£cpfecutio etia m alijslocis- ibtn^df ca hi£c tempora Earnabas,Pduli comes imtioß OF’ martyr 10 coronatus esi. Plat ma in uitaPelrKA^^ DE PERSECVTIONE SVB Domitiano. |
|
»? nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. DE PERSEC VTORVM PÖÉNIS. exisientesègenereDduldis. Hos iocdtus ddDomitid- mmC^dm» duxit. timebdtenim iUeaduentu Chri-jii/icittorlicrodes. Etmterrog^tutcos,ntvinexCa uiceffent? Quad cimfrßiefjint: rur(uiinterrogd-Kit, quunt!^ ^ojfeßiom habmntidut qudiKM» pecu-nimmpoßiäerenti lüi dixerunt^ambobus tdntum ßnt noiiein denariorum nullid,itd ut cuique dimidid eua ßumme portio competdt: zybaneßummamnon habemus in drgento,ßedin,eilimdtione tellurts, qua: non amplitis continet quam trigintd neuem iugerd, ex to gnibiis er tributd pendimus,zy nos ipßos labore notlro ßsientamus. Deinde manus etidm[uas illi in teßimo-wem, quid ipßperßcoperdrenturiZr corporis quoq^ durieiem,zy cdllos in manibus exdßiduis Idboribus eomrados, osienderunt. Dc Chri^o etiam, zy xe- ÿio eins, qudle ndm illud, er qudndo, ZX ubi dppdri-turum eßet, interrogiti, reßonderunt : No« eße re-gnum etm munddnuK,dut terrcnutnfßedcaelc^ezy dngeUcumißturumq; in conßummdtioneßeculi, qudndo ‘t'^uemens in glorid,iudicdturutßt uiuos Zöinor-tuos,zy redditurus unicuique ßecundum fludid ßud. UisdidHs, Domitidnumeos noncondemndßeßrunt, ßdtMgitdm Hiles homines contempßßß, dc liberos di-^ßlß^- perßequutioneinquoque coirdBccleßdinmo-tim,edi{lo ßuo ßeddße, Dimißos uerö, eccleßqs pree-ßiße,ut guifimvd Zf martyres eßent, ZX deßirpe Do »dnideßcendißßent: denique eos,pdce ßdtd,dd Traidni «ßqitetempord muitdßuperlldesßßße. Hec Egeßp-pw- TertuÜidnus in Apologetica ßc inquit : Ten- peruenirent. CaiuscumnuUaaliaremagis q ßeditio-nis aßcHaticne permouen paßet,Her ode initio blan-tauerat eyDotmuantts,prénommé Heronis:ßed quid ïo dèßußeipit : dc deindepercoiuatur, nunquid armorum C oomoßcHe receptam repreßit, rcslitutts etiam quos rekgaucrat. Tdles ßemper nabis inßccutores, miitSli, impijaurpes, quos zy ipß damnare eonßueüts, cr 4 quibus damnatos reshtuere ßoletis. DB TRANCLVILLITATE fub Nerua. NErud imperiumßußcepit anno Domini 99. re-^muit anno uno, »Kußes quatuor, de quo ßc Dion Caßius ßeribit : Nerwd omnes qui impietatis in dees rei gerant, dbßolui uoluit : Cbriütdnos intelli-gens. Eußebnudd ßendtum Komanu reßrt, quad Do-witunideercta abrogdrit, zy exulcs iußßerit reuocari: ey hlt;tc ddtdmitigdtio)K, lohdnnemEpheßumddßudtn teeleßidmredijß'c.hbro tertio, cdp. 21. zy m Chromow - Etßiigiturtyrdnni,zyreliqudDidboh organd, pómde exitium intentdrint Eccleß^ Chrisii, tarnen dimnitus aßiHioncs interdam lenity ßunt, zr pij inter medt(U tribulationespermanßeruitt,ac latins Euan-èeHum Dd purper nut. DE POENIS SEV VLTIO- NIBVS DIVINIS ADVERS VS PER-ßecutoreszyperßecutiones ChriHianoram, Ne Herode Antipa. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;esl in templumHieroßolymitdnum coüocdre. Vltia VHi «wrtalium imquam ßxliciter eeßU rabies nbsp;nbsp;igitur diuma tandem cum,ßub annum Dominiez, Cai/ contra Deum, eiusep uerbum ßußsepta: atque ucro tertium,inuaßt. Ndw de iniuild Crudelitate à lu-tramluam Deus in lüusiribus perßonis declarauit, zy dxis aceußatus, Komdm ire à L. Vitellio Syria: prat-hteris mandari uoluit, ut poileritati exempla ire arg- Co ßdc iußßis cil, reßonßurus ad abieaa. dumm e^ tn iti-« tionis diuinie nota eßent : turn ut impij nonnihilßc/e nbsp;nbsp;nbsp;nere, Tiberius expirât) ut narrat loßepbus Antiquit, |
ή retrdherent,neciue pro temeritdte atq^mdlorumfli^ inults iiuu^am ergd cultores Dei iteros f£tiitidm exercèrent, mß edßdemßbicdlamitdtcs obkindtè dccer-fere üeUenf.tum utpijhdcconfoldtioné ße erigcrent GX ßu^entdrent, quod hdbednt prote£loregt;n uigUent dtque dcrem,qui ßuo tentpore grduißintds detyrdit-‘ nie cruentis digue ßuperbit peendtßumere çy uclit zf poßit. MemordbiUd igitur qu^edum huius temporii exempld Ledori commemordnddßunt, Herodes Antipa, preeduntißmum uirum dc pe-cuUdrem Meßiu: prtecottem, prêterßs zyiiquumi in grdtidm ßuic meretrieuhe, inßdd edußd, cdpite truit-Cduerdt. Deinde ZT ipß Chrido inßdidt tetenderdt. er poUed dPildtoßbiexhibitumdulicè irriferdt^ZS' cum contumelid d fe dimiferdt. Etß dutemipßc^omiK timoré Dei prerßus udcdns,nuüos inde confcientiié terrores dliqudndiu ßenßerit,tdnKn poSicdultiodiui-nd evmcorripuit. ïidmeum unnofecundo edij edU^ guhe, Domini ueró 40, Herodiddis ßdter Agrippd, ^0 Komdrediret,dignitdteregid orndtui,dineretnéuld excitdtui e^, ut O' ipße regium titulum db ïmperMort fidgitdret: edinq^obcdufdin ^erodesundeumîîero» didde Kómdin iter ßeiunt. AgrippdßÜies ea de re certior,Cdio feribit^ne ßdeni 'Herodi hdbedti([ue}n conRetdrmd dd bellum prxpdrdrc, fa dercinito cum Perßdrum rege: edié^ literdi celerrimè perßrri cu-‘ rut dd Caßdrem, itd ut und cum Herode dd Ceeßdrem inpromptuhdbcretl Herodes reßondit,ßeregio ap-paratu in^rudium eße. Hts auditis, putduit CaiuSi ßattsmßdids eßfeprobatas : dc Heradem inperpetuii exilium, Eugdunum in GaUiam, condemnduit, dona-tis omnibus eius bonis Agripp^per liter as. Herodiadi uerö, propter Agrippdmfidtrem,qudßddmpoßeßiü-nes deereuitreUnquere, unde ßc uit£ßu£ tempore ßu-ßentaret. ßed muUerßgnificauit,ße pro coiugals ama-re,mdritum in hac ßua calamitate deßererc honcilè ^°non paße, cum quo anted rebus ßecundionhusußaß-ißet. Caius magndnimitatecognita,ßmv.l earn in exilium abire practpit. Hac ratione arrogantis mere-tricuU in^ligationibus obtemperans Herodes, cum ipßa, bonis, gloria depatrid exutus, mißerrime in thallia uitamßnqt. loßcphus Antiquitatumlib, 18. Cdp. ^t Eußebius libra a. cap. 4. De Pontio Pilato. vit» iniuSlè PildtusinChri^lummnocetettti fo in grdtidm ludaorum, irarn Caefaris d mini-taimum, ßententiam tulerit, quam^s crudeliter cum traçant, ßuperiori libra expoßtum eil. Eccit præ-terea alia multd tyrdnnicè in lud£os : zx dd quehbet mädatd C^ßaris, qudntumuis impid, expediedaprom- ptM dc pdrdtui,eMm Cdij CdliguU idolwm moUtiti lib, i3, |
|
ï* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. C E N T. t LI B. lib.tS.cap. f. Scribit ponè Putropius lih. 7. Tan-tis. cum, irrogantc Caio, angoribus coartatum cjße, ut paße traipucrberans manu,maloru compédiummor-tisedentate queepcrit. DehisGr^cosquoquemhi-fiorijs tesdart, Pufebius dicitlib.z.cap. 7. barrat infuper Hicepkorus lib. z. cap. 10, Pilatam idea ma-ximis Porno: ajpdu effie contumelijs,qu(gt;d Maria Magdalena Pomam adierit, zs“ Seruatoris res ibiretule-rit. Ver urn htec non habent alium eertiorem autorem. De Herode Agrippa. 10 foknnes ludoî cclebrauit pro falutc Cctfais. ad qimtn fisiitàtatan magna tnidtitudo nobilum acprocerum conucnerat ex totapronincia. Eiiti celebritatis diefc-cunda proceßit manè in theatru/m, amiéim ue^e tota ^'^ ex argenta mirabili opéré coiKextayqiia; radijs orien-tis fobs pcrculfa, cr diuinum quendam ßilgorem emit~ tens, ucneratiomm cum horrore mcutiebat fpeélanti-' but. moxß adulatores permciofi alitis abunde acela^ mantes, Deum confultabant, rogantes utjàucret pro-pit ms. ha.^enus en(muthominëreucritos,nuncagno-fcere ^ßteri in eo quiddam martalt natura exceUen-tius. liane mpiam adulationem iÜe nee ca^igauit, nee NOndiutuUt multam co:dem,quamcrgaiaco-bum,fratrem Iohannis, Hterojolynus perpe-trauer at,lier odes Agrippa. Piam paulo poli Cicfa-reampropdus, hornbilt morteperijt. Hisicriam re-ceipft Pucas, certißimus teliis, Ador.iz.his uerbis : Statuto die Her odes ueHitus ucHe regia, fc dit pro tri-bunaU, ey concionabatur ad cos '. Populus autem ac-damabat : Deiuox,Grno hommis. Confidim autem pereußit cum angelus Domini, eo quad no dcdijßet honorem Deo : zy conßumptus à uerimbus expirauit. Prolixior aliquanto narratio intofepho Antiquität, lib.i^.cap.y. cxtat,quàm,ut Pedarigratificemur,ad feribemus. lamp tertium, inquit, ludeco: totius regni annum cxegerat ( Hcrodes) cum peruenit in urbem Ctefarcam, quie prias Stratonts turris dida ed : ubi repulit ; pauloqüe po^ fuj^iciens, uidit fupra caput juum bubonem juni exteiuo mpdentem : moxp ut fen- 4 fit kune eße calamitatis nuncium, qui olim joelicita-tis perat, cxmtimispræeordijs mdoluit.ficuta funt Uentris tormina, jlatim aprmcipio uekementia. con-uerfis igitur inamicosoeulis: Uniinquit, cgoïüeuc-flra appellatione Deus, uitärcUnquere iubeor,fitali necefiitate coarguente ueürum mendacium : z^quot; quem immortalem faluta^is, ad mortem rapior. Sed fireda e^ uolütM cœlc^is miminis, neq- enim malè uiximus ; imo tanta foelicitate,utomnes mebcatumprædicent. lise locutus, crefcentt dolore difcrueiabatur. Propere igitur rclato in regiarn, rumorparfus c^, breui cjfe monturum. quamobrem confiAim totus populus, und cum uxoribut atqueltbcris,faccumindutusmore patrio, fupplicabat Deo,pro falute regis, omnia mi-fcens lamentis zjquot; eiulatibus. Rex autem in eelfiore de cumbens cubiculo, et mßeiemftratos humiprojjnci-ens, non temperabatfibi à lachrymis.Cruciatu deinde. per continuas qumq; dies nihil fe remittente,confidus uitam finijt, annum natus quartum fupra quinquage- nbsp;nbsp;nbsp;p.,.„.., ^...,... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____________, finnum, podquamregnaffetper feptennium.Qjiatuor éo perfecuiionemcontra Chridum, amp;nbsp;credeiitesfit^'^ emm armosfub Caio Carfare obtinuitregnu :primuta nbsp;nbsp;nel mouerant, ueladiaucrant,graues u«tùsfP^' |
J» 11. C A P. i ï l; in philippi tetrarchia per trienniu, cui quarto Jf«»* anno aceeßit cy Herodis tetrarchia: tribusdeinic nis fub Claudia Ccefarc. prater iam didam ditie»‘’^ in }ud£a quaq; regnauit,^^ Samaria,fimulq; Qeß‘^ Padem ex iojepho comemorat Pufebius hb. z. «^ '’' Paüa funt ha:e anno Chn^i 45, Claudij tertio. De pœnig Cæfarnm, quiChr? ftianos afflixerunr. FVerunt proculdubio plurimte calamititestu^ bbcte in imperia Pomano,tiim etiSpriuotnii^^ nes diuinte, qutu Deus non tantu propter alid tetriß cinora,quibus Cuefares pra: alijs bominib.fceditbi^^' dum fe polluerut,pd omniü maxime prepterdßü'^ nes atroces Cbridianorumirrogauit. Pracipuètst’^'^ | hoc in loco tragicos ipforu cxitus paucis attingeo^^' i Caius Caligula, ob tyrannidem, ty aliaH^^ ! pcinora, cundis hanedis er at mui fus. Tandon iHt’^ coïtera cum coniuratio ßda, zy wipfopalabo^ io misuulnenbus edconßffiis. Cadaucrciuseldino hortos Lamiancs afport at urn, zy feiniainbu^tun eejpite obrutum, ut fenhit Suetonius. Claudius ueneno intcrijt, quodipfa cciminxf^flt; pina, fratris Germanici filia,pr£buerat. EKfgt;'^P® libro odauo. Neronis turpitudmem zy feelera,ipfcpefiiluf^^, manos tolerarcdiutius non potuitiamp;exercHt^^ bom in Uifpania imperatorem creauit. Üf «'^'* fic Putropius hb. S.fcriptum reliqait: SentenU^y tus conditutum ed,ut nudusperpubUcunidiidtUf ca collo eins inferta, uirgis ufque ad mortel ti^ tur,atq;ttacfaxopr(ecipitaretur: igitur defert^^ diq-, è palatio pgit, nochs medio urban egt^^f quentibus eurn Phaone, PpapbroditOjlleopbyi^^^’^ fpadone Sporo, quem quondam exedumfp^^.-mulierem tentauerat : zx in fuburbano fe h^’ quad cd inter Salariam zyUcmentanâuMddi^ turn urbis mil!arium,idugladij tranfegit:ad^gt;^ trepidantem manum impuro,de quo diximai/ ^ cho ; quiimfanè prins nullo reperto, à qu°f^'^‘^^j^^, damaretflta 'ne nee amicum nee mimiami dccorofèuixi,turpiusperea.Defcribiteadceti^ ' Domtianus quoque non fine fangtune eeti* ^^ nam in cubiculo à fuis proprijs mimdris,eottftti( uxore Domitia,nwltis uulneribus truciddtiu tf-natos autem Romanus cadauer dus populdnp’^ pila per uefpiUones, contumeliofè more glddido ejprri iußit. Suetonius. Putropius. ,j, Vif im Citorkoc fubijcere. Anno ChrilH 6^gt;. fo ronis to, ( ut in Chronicis aßignauit Pufebiiu) . rapolis, mtcrpélrix Philippi,terramotu conddih cum uidnis duitatibus Laodicea zy Cotoßis. De pœnis ludæorum. pam mterpilum, Apostolos zy reliques Cbrisf^ diuina ultione confecutte fint,inpàin cap. ^^^‘ ludaicis, fitpus Deo dante expenetur. Hannauf! . pham, CiCtcrosq; PontificcSjfcribaseyPhariposA |
|
DE DOC Dw iedijfe,îiîcephoriK lih.z. cap. 10, aljeuerat.Tue^ rmtautpriitatis cälämitates, quid fubinds Pontifices *i M^ijs regibus digmtate dcicdiyHcfiiciiltatibiis jpo^ bmifunc. Dc'Mdcp:ihhc£,quódcrudelintc Pthmeo-nnprefitlorumc^ bellisuehementcr opprefiifunt. Tmiem mifadbiliter CT fiinditiis funt perVejpafid-nuinncPitumdeleti. H^cmodi breuiter attingere »fin^n: integram ueró biaus loei expUcationem m-fiijie rebus ludeticis, LeUor expediet. 10 DE DOCTRINA. E toto gemre doarin£ à Domino roiBSv Chrifto,filio Dci,et Spi faniio dodlore traditie, diHu eii ) fuperiori : nuc quid Apodloli de in capitibus fenferint z^ do cue-nut,eodem inodo commemorabimus. ’totik fierit, confiderdre totam dodirinc i^!gt;ojtolic£firinam,quam m fchola Domini naSlri m-io sv Cnrinicxipflnioreperccperunt,G!'tttiffo cxli-‘‘“fihitufanlloexafiiusintellexerunt, CT conflden-has per totumorbem terrdrum euulgdrunt. Piam ita If but perpetuus G unanimis Chrish et Apoflolorum de dodrina coeleshagnofcatur cofenfus, ad que opor-teat iedefutm omnium temporum effie aUigatam : G *lt;li‘odifcedetes,certiflimiim fit,a ueritate diuma,ma-ÿi qmm à toto ccelo,quod dicitur,db€rrare. De uerbo Dei. A^yit Gquot; e'S/M, Verbum er Serma, crebro in 3^ Apojiolorimfcriptis ufurpantur,firè pro eo-te- filtres dut habet fiignipcaCiones. Üdm interdum rS^!^lt;^dteloquentiü^autetidmgdrrulitdté.t. Cor. 4. ï™ lt;tiuosuemam,fi Dominus uoluerit, ut cogno-|«w,^n quitieiit fermonem corum qui tnflati funt, fed gt;fatiiti. Honentm in finnoneregnu Dei confiait, fed wwrtef,,. Qormth.z. Cum uenirem ad uos,frdtres, i^ntienieb^iji cum eminentla fermonisaut fapienthe. b^o'cmnqutini orationem er colloquium. Coloffcn. j. ffino Heller femper cum gratia fit fale conditus, ut P'^tSjC^uornedo oportcat uos uniewque refiondcre. ^l'bej 4, o,„„fj ßyy^ ß,^^ eus ex ore uefro non pcoceiit: jedflquit chboniis,adicdificdtionem. in-^^dn ßgnipctupriedicdtionemGt dodlrinam. t.Co- Serma meus,et prcdicatio med,no er at in pcr-fifriis humane fapientiæ ucrbts,fed inollenfione u''''dits,G potemia, Et paulo pi A: Loquimumon I^omb.quos docet humandfapiei’{id,fcd quos docet n^^lt;'^fan(lus.A(l.i3.Kogabdtgentes,HtfeqiKttfdb-'^™ loquerentur fibiuerba. i.lohdn.z. Præceptum quot;‘'to est flrmo,quc audislts ab initio. Adi. 1;. Conue-^‘dApoHoliacprefiyterijUt dfiputarent dehoc uer w : idefide dotirma Phdrifecorü. Pionnunqua etiant b^°^°drinahieret!caaccipitur,fed addito aliquo epi-^ euto. ^pbej.f.ptienwuosfcducdt indnibusuerbis. 2. Prt.i. Per auariciaflclicijs ferma mb. negociabutur de '‘Obis. Itcumfiftuofa uanitatis uerbafonuerint, g'c. ^‘^’gt;fiatetiafententidm,feu fimmam. Galat, f. ^im tota lex in uno uerbo completur,nempe hoc, Di-proximum tuumflcut tcipflim. In films autem Iohannis fcriptis, in duobus loeis, |
RINA. J4 Iohannis i, er t.iobdn.d. ^é^as, uerbum feu fermo,fignificat filium Dei. Porro uerbu Dei aliasfignificat diumaiUampotetl tiam gt uirtuté, qu.i Deus codidit or coferuat creatu-ras,casq iterum quado placet de fruit. Autor epiüoi. læadEbr. cap.z. Quicumfitfplcdorglorie,expreffa imago fubfätice illius,G‘firat omnia eó/acêfifüe yivyx-mue utnb-,uerbopotctilt;efu£,p femetipfum,purgations fiidapcccatoru noRrorum, cofedit in dextera mate flatis in exCelfis. idem Ebrie.n. PideinteUtgimus dptat.i effefeculd uerbo Dei. z.Pet.s.'iîam tUud Uolen-tes ne faut,quod cceli ta olim fier int,et terra, ex aqua, çyper aqua cofisientes, tü ri dei xôytç,fermons Dei, per quids q tunc eratmudus aqua mumiatusperiit. At qui nuc funt cceli de terra, «vri xóyu, eiufdë fermons repofiti funt,or feruâtur igni in diem iudieij amp;nbsp;perdu tionis impioru. Vnuse^locusApoc.i^.ubiuerbum Dei uidetur nature filiü Dei. inquit enim : Èquó dlbo infidés, uocatur Verbu Dei, ere. er ipfe cdlCat tórcu-lar uini,eyy irie Dei omnipotentis. Sedpropter mysdi-cum fenfumqmeolibro eR,biecquoq; pbrafisobfeu-rior ejl, et uideturfentëtia buius cdpitis cogrueTe cum PduUdiUo i. Tbefi.z. q Ckri^us fiiritu oris fui, boe dl,dodrind uerbi Dci,Anticbrillum fit confidurus. Alias fignificat fententias,doëlrind,G‘prd;cepta, qiis Deus fine immediate, fitte mediate, fine per propbetas er pdtridrehas, finie per Chrijiu, fine per Apo-fiolos loeutus csl,tt m de fua ejficntid,tum de fua uolun tdte,tudeoperib.fuis,feupr£teritis,feupriefentibus, feu fituris. QttiaueroeaDeidodr'mdUbris ueteriset noui TeRdmenti mferipta eSl, ideo totd facra fcriptu-ra Verbum Dei reHè dppeUdtur: zif quocutiq; tempo-re cddoilrindDei abhominibusrepetitur,fiuecogi-tdndo,fiue lcgendo,fiue fcribêdo,fiue concionddô,fîué cdnendo,fiue dlio quoeuq; modo,e^ c^ mdnet uerbum Dei, eHq; Deus per earn ejficdx in ijs qui faludittur. P.d uero qua: Deus inueteriTehiimento loquutus esi.uel immedidtè,uel medidtè perpatridrebds zj'pro-phetds, 'Verbum Dei feu Dominé dppelldri, bic no e^ 40 opus doccre, cum totiespropbetec répétât ; Audite net bum Domini, Videte uerbu Domini, Sic Dominus lo-cutus eA, Pddu e^ uerbu Domini ad me,amp; fi'milid.Pt Paulus dicit P.om.2. iudaiiscomifft funtordculdDeit Scd Verbum Dei fignificaredoärindinÀDeoper Chrislum,eiusqi Apoftolos,miffo /firitu fanilopropd-gatam ( qua quidc fignificdtione hoc loco nos dccipi- mus ) hicc probant tejUmonia. LoquebantUr fermo-nem Dei cufiducia: Aüt 4. No« eftpldcitu,utnos de-^ relitlo fermons Dei,miniftrcmus mefis: Adi.6. Illi di-figt;erfiperdgrdbdn{,annuncidntcs fermone Dei: Ad.Si Cum audijfent Apofloli,q, Samariarecepiffet fermons Dei: tbid. Aniumciduerunt fermone Dei in fynagogis eoru. A{t.i}.Procoful Sergius defiderabat dudircfcr-monem Dei. EtpaulopoA : Admirant fuperdoHr'md Domini, item, Vobis oportebat loqui fermoncm Dei. Item, Vniuerfa duitas conueniebat dudirc uerbu Dei. item, Diuulgabdtur ferma Domini peruniUcrfdinrc-gionsm: Acl.13.Pu1t Pdulus In Corintbo annum erfex menfes,doccns eosfermoncm Dei: Ado.iS. Crefeebat 1^0 ferma De^Gt confirmabatur: Ad.i^. Sermo Domini multipUcabatur: Ad.iz, 1. Pct.i. VerbuDomini ma- |
B j netin-
-ocr page 304-|
C E N T. I. LIB. net intcternum. Plocdüteßuerbum, quod per Euan-geliwm delatum c^aduos. Idem, t.Petri 4, Siquis lo-quitur,loquaturuteloquidDei. 1. Theffal. 1. A'uobis perfomut fermo Domini,nonfoliim inNacedoniaer Aehaid, fed ctiam in omni loco fides ueüra, qult;e e^t in Deum, dimanauit. Apocal. 1. Cum mififfetmandatum futm feruo fuo ïohaniü, qui tesiificatus eA fermonem Dei,ertcAimoniu iesv CbriAi. EtpaulopóA: Pui in infuld qua: appeUatur Patmos,propter fermonem Dci,er teAimonium iesv ChriAi. Sunt dutem er aha epitheta, qu^uerbo fubijdutur, nam Verban ChriAi,Coloß.}.er Sernio Domini, AA. zz. 13. quot;VerbM» ueritatis, Coloß. 1. er Ephe ft. Grid-cobi 1. veritdtiseruirtutis,z. Cor.6. erVerbuuita:, i.ïoh.i.Gr Philipp.z.AA.s. Sermo crucis,i.Cor.t.Ser-mo fdlutis,AA.t}. Sermo gratia,AA.t^. Verbumfo-ldtij,Ebr.i3- V'erbumEudngelij,AA.ts. appeUdtur. Vtuntur etiarn alijs notdtionibus,qudles funt : Er at perfeucrdntes'indoAr'mdApoAolorum,AAor.z.Ecce repleAis Hierofolymam do Arina ueAra : AA. f. Do-Arina ChriAi: z. lohan. 1. ObediAis ex animo in earn, in quant trdduAi eAis.ßrmam doArma:,Roin. 6. Do-Arma fand,Tit.i. TeAimoniumDeßz. Corinth.z. i. lohdn.y.TcAimoniu iesv ChriAi,Apoc.t. 10 20 Docent aut conßanter omnes ApoAoli uno ore, fe do Arina: fua non effe inucntores,fed eius dutorem effe Deupacrem,DominunoArum i e s v m ChriAum,er ffiritumfanAu. AA.A-PAruseriohdnncs rejfodent cocilio ïudaorum : Alt iuAivm fit in conßeAu Dei,uos potiusaudire q Deumiudiedte. Plonenimpojfumus, 30 qua uidimuscrdudiuimus,no loqui.EtAA.^. Oportet Deo magis obedire quamhominibus. EtpaulopoA: Hunc prineipem G ferudtore Deus exaltauit dexter a flauere, er nosfumus ei teAes horum qua dtcimus,er spiritus fanAus,quem dedit Deus obedientibus ipß. z, Pel. i. Pion enim drte copoßtds fibulas fequuti, notant nobis fècimus Domini noüri i e s v Christ uirtute er ddueHtil,fed qui oculis no^ris affeximus ilUusmdic-ßdtem. Paulus Roman.t.Refiirrexitèmortuis i e s vs ChriHus Dominus noßier,per que dccepimusgrdtiam, 40 de muneris Apoftolici fiinélioné,ut obediaturfidei in hts mimArarét, hac qua nuc annuciataßnt «“”*’L cos quobispradicducrut Euangeliu,perSpim Au emiffum è ccelo,in qua defiderât at^eUpn^l^ Vbi aliquid dicut ex(e ipßs, er non ex Utb^ ’ non pudet cos idßten palam Gquot; ingenue, cÖfcientijsponat. Petrus AA.ts-in coneiho Af^'^^ rum: Plunc ergo quid tentatisDeü,ut nnponal^ gum fuper ceruicesdißipuloru,quod ncqip^^^^, ßr^neqinosportarepotuimust Rom.9.Ploniud . loquor,quàd cxcidcrit fermo Dei.Plon enim own^'f funtexlfrael,funtifrael. i.Cor.y.Eiocaut‘^'^’^t taindulgen{id,ncntuxtdpraccptü. Etpaulopo^’ , comugatis pracipio, non ego, imo Doimwis: Et uiro ne feparctur. Et pdulo p6A ; lAeliqMfMttèO^^ co,no Dominus, Et iterU: Deuirgimb. praccptu P” mini no hdbeo, eonßliu tarnen do,tdnquani wßd^^ diam cof’quutus à Domino,in hoc ut fini fddH-rinth,ii. Qj(od dico, no dico fecundmn DoW^W uelut pcrinfipicntiam,inhoc argumentogloridio i.Theff.^,Dicimus uobis hac in uerbo DoWfii • Ad do Anna fua adeè uolunt omnes dUigatos iff^^ efi dnnucidtio,qud audiuimus exipfo,er annunciamus diffcnticn(es,er aliud docentes,prorfus damnenV’f' uobis,^ Deus lux eA, er tenebra in eo non funt ulla, 60 cr€tur,er audiriuetent. z,Pet,3.Plemoresfttiiiif^V Sed tarnen no negantfe effe caufant inArumitdlem, nbsp;nbsp;rum,qua pradiAa funt a fanAispropbetiif AW^^ teromnesgetes. x.Corint.z. HobisaÜtreuelMitDeus per ßjiritu fuum. Spiritus enim onmid fcruidtur^etidm pro^mditutes Del, çy'c. Üos dut mentem Chri^i tene^ mus.z.Cor.z Ad htee qun idomus^ Non enimfumus,ut plenty, cMponutes ferntené Dei: fed uelut ex fynceri-tdte, uelut ex Deo, m coffeélu Dei per Chri^u loqui-nuir. z.Cor. y. Deus po fuit in nobts fermonérecociUa, tionis.Udq; nomine Chn^iUgdtione jùngimur,ta.iiquü Deo obfccranteuospernos,rogiimuspro Chri^o,re- }o cocilicunini Deo, Gdl.i.'tiotü uobu ßcio frdtres,EuM geUu quodpr^diedtum e^ d me,no effe fccundü homi,-nem: mqi enim ego db homine dccepi illud,neq- didici, fed per reueldtionë i k s v ChriAi. Autor eptslolæ dd ^rlt;e. Sdlusprmum endrrdri coepitperipfum Domi-num,ab ijs qui audierut, er in uos cofirmdtd est, dtte-fldnte Deo,zxfignis z^prodigijsfimufudrijsqi uirtu^ tibus,GrffiritusfdnUi diftributionibus. lAobd. i.Vl£c |
n. CAP. HIT. feu organa dDeo pr£pdrdtd,per qua Deus ito(hitgt;^ ßam doceat er ff‘trgdt. AA.^. EJ nunc Doinint V ce in minas eorum, er daferuis tuis, ut in otn»iß‘‘‘‘^ loquantur fermonem tuum,mdnumtiMmpomi^'''' in hoc,utfanatio erfignaerprodigia edanturft^'‘‘’ menfdnAifilq tui IESV ChriAi. Chri^m Ad.r'^ xit ad Ananiam ; Vdde,quoniam organum At'^’'^ ^‘■ tnihi iAe, ut portel nomen nuü cordmgentib.if^j^ bus,dcfiliis ifrdel. AA.is.Petrus inqt:Vosß^^'’^''\ db dntiquis dtebus Deus inter nos elegit-Utpcro^^ audirent gentes uerbu EUdgelij,crederentq;-^‘gt;^^ Pionenimdufim loqui quiequatneorum qu£gt;tolt;'V. cit ChriAusper me,in obedientidgétium^uerbot^r, Ao,perpotentiaßgnorÜ dcprodigioru,pttf^^‘,’'^,‘, Spiritus Dei. z.Cor.3. Quisigitur eAPaulinl^i''’* Apollo i nifi miniAri per quos credidiAis,amp;gt;^^\ Dominus dédit. E-go plätaui,Apollo rigauitif^^^^^ dédit meremetum. Pdulo pèA ; Etenim Dei [n/fi^^^^^ operarij: Dei dgricoldtio,Dei adißeatio eùii^^’ iuxtdgratidDei,qua data eA mihi. z. CorJ‘l^'‘^^ idoneißmus, ex nobis ipßs cogitare quicqM,t^'‘^ ex nobis ipfis: fed ft ad aliquid idonti fumtis, A ef^ eA,qui ßcit nos idoneos nuniAros noui TeSlMdb’’ titer a,fed ßintus. z. Corinth. 4 - Habemiu äi^i^'^ faurum hune inteAaceisudfculis,ut uirtidhet^^*' tia ßt Dei, er non ex nobis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . Pion tantum idAitdt,fed etia danoAranf flt;^ Arma cofentire cum doArindpatriarchitruetffq' tdru. Petrus enim er iohanes AA.3.inquiut : 08'” omnes propheta,d Samuele,dtquedeincept}lt;}‘‘'^^z. locutifunt,etiddnnunciduerutdtesiAüS.Ad.r^; ■, omnes propheta,erc. lacobus AA.zp m todl'^’ i^i Simeon ndrrauit,erc.er huic confonat tdrum,ßcut fcriptu eA, ere. Et Paulus AA. gt;8- ^^ nebat,tcAificds regnu Dcißuadesq; eisdd^y^ geNloßerprophetis,dmdneufq^adueßerä. ' Q.uibus er illud reueldtu eA,q, baud ßbl tpßb^^^'^ |
J^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E. D O C T R I N A.
î8
nti^rfqfumiisApodoliDomini erferuatoris. 1,10-1)411.4, Chanjitmi, ne cuitiis jfirilui credatis, fed prolate jfiritus an ex Deo fint: quoniä multi pfcudopro-fleteexierüttnmundu,erc. Ommsfiuritus qui non cijitetur lESvM Chri!iümcarneueniffc,exDeo na eJt,0' bic ed lücf^iritus Antichrifii.i.lohâ.Si quis uc-n.’aduoi-zr hac dodrinano ajfi;rt,nerecipiacis earn in à'!üilt;,!ifc atie et dixeritis. Gal. 1. Si nos ,aut angelus ècceloalutd Ptiangeltupr£dicauerituobis, qnopr£-iiciumut,anathemajit. Colofi.t. Pieedimoueanunià fie itiägeUj, quod audidis, q, prædicatu ed apud uni-uerfin creatura que-fibccclo ed. Hme funtiUacer-titmM'PiulfPetri er lohanis cotrapfeudoapoftolos, A'iticlrijiu,P.picureos,er id genus erroneos f^iritus.
fatum per Apoflolos,appcÏlat fernen immortate uiuentis Dei,er manentis in £tcrniim. Stephanus Ad.y.legem etiäiiocat uiuumfermonem. Paulus P.om.i.Piian geliü uirtus Dei efi,ad falutem omni credeti. Puange-hum noftrufiit erga iios,no per fermané folum,ucriiin etià per uirtutcm,erperffiritufandü,perqi certitudi nem multa, i. Thejfii. PuangeUuquodpiienit ad uos, in toto mundo fnidificat,Colofi.t. Autor epifiola: ai 'Ebr£.4:Viuus ed fermo Defer cffcax,er penetran-tiorqucuisgladioutrinq; meldete, ac pertingens ufq-ad diuifionc anim£fimul ac finritiis-.copagumq; er me dullaru,er difcretor cogitationu er 'mtentionu. cordis. Tribuut aut uerbo Dei duplices efièdusiaUos quos pr£dat in ijs qfaluütur,alias in qs qui damnâtur: alias lté legi,alios euâgelio,ut diftmdim 'm fuis dicetur Iods, lu ijs qui faluantur, Deu/m per uerbum Dei feu do-drmü Apojiolorum,er numftertumjo£c operari,docent ; Regenerationem. i.Pet.i. Renati na exfemine
lO
Docent iut,duo uerbi Dei, feu fu£ dodrin£ fumma effe capita,'Legem feu condone pecnitenti£,^ Puan-gelium uel condone de remifiione peccatoru. N4W in omnibus conciomb. fuis qu£ à Puca in Ada funt rela-i^^ttmPpiholtsfm^^f^Q^HQfjr^^ui^ptcltdorupoe-»dtntiaagite,erbaptifcturunufquifq}uedrumtniw- 20 ermanentisin £ternu.Ga.l.4.Piliolimei,quositerum ttutielEiv Cbridi,inremifiioncpeccatoru. Ador.z. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.....c—
mcrtdli,fsd ex immortdli, per fermonern uiuentis Dei»
pdrturio,donec(vrmetur ChriHui inuobis.t.Cor.^.Si
Pxniteatuos igitur, er couertimmi, ut deleanturpec-tatauejlra. Ad.j.Petrus ad Simonem magu ait: Pecu-taatua tecum fit inperdicione,ere. refipifee igitur ab via mahtia ttia,et roga Deu,fi forte remittatur tibi co-gitacio cordis tui. ^^,8, ptPaulusipfcinfynodoquâ inRiletocongregauit,accerfitis ex Pphefo presbyte-ris, tedaturfu£ dodrin£ capita fiiiffe Pegé er Puan- nbsp;nbsp;nbsp;eyui nouit Deum,atidit nos: qui non ed ex Deo,no au-
quidem inChriflo it-sv per Puangchum nos genui. Autor Ppiftohe lacobi ;. Genuit nos uerbo ueritatis. t-lohan.s.auinatused exDeo,pcccatanoncomittit, quoniä fernen ipfius in eo manet. Agnitionem Dei er Chridi. i.Pet.t.Sperateineam,qu£ aduosdefirtur, gratiÜ,dumuobis paté fit lusv 5 Chridus. i.ïoban.s.
amp;m,yc. Vtnihilfuffugerim'eoruqu£effetK'mrcnt ditnos. Pphef. 3. M.ihiminimo omniumfandorudata ue^âquin atmunciaré uobis,et docerem uos publiée, jo edgratia hac, ut intergentes euâgelizem imperuefti-acperfngulas domos,tedifieas ludats fimul or Gr£-cis earn qua erga Deu ed pœnitentiâ,ac fidem qua ejl ergaDominünodrivm i bsvm. Ad.zo. idem in con-
gabiles diwtias Chridi : er in lucem proféré omnibus, qu£ fit comunio myfierifiquod er at abfionditu à fecu-lis in Deo, qui ‘uniuerfa condidit per i e s v m Chridu ut iMtafiat nücprincipatib, in cœleftib. per Peelefia, uehemeter uariafapiétiaDei, ad Titu i. Deuspatefi-dt fermonemfuum, id eft,pro»üfiionê de uita atema, per pr£dicationem,qu£ cömiffd cd mihhiuxta ddega-tionëferuatorisnodriDei- Paulus i.Thefi.ï.Cumac'
Clone cora fedo er Agrippa inquif. 'Vnde,rex Agrip.. ^‘^Mßi'mobedicnscalediwfioni, (edhis quifint éi‘‘mAfciprimim,er 'Hierofolymis,er per omnem 1«-lt;Ue rcg(0Me»t,(/einiie ergemibus annuciabain,utpoe'
mtemam agerent, er comicrterentur ad Deum, ope
ra ficientesdi^a hls qui refipuiffent. Ad or. zé. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dperetis fermonem à nobis,quo Deu difccbatis, acce-Qitid ueró in PpidoUs fuis eadem capita,fcilicet 40 ptdis no fermone hominu,fed (ficut ucrè erat') fcmio-
toncionem legis er Puagelij tradidermt,atq; ita totam bomm'is conuerfionem complexi fint,noned neceffe nultis iedarare. in literis Paulfprafertim ad Roma-noj,cr Calatas,er Pphefios,conjfgt;icuum ed omnibus, tuprimum demondrare,omnes hommes efje peccato-res. Deinde docerc,peccatores gratis, fola fide, abfq^ operibus legis ludificari. Tertiè,iudificatis pr£feri-bere bona opera exlegediuma. inalijsueró Ppido-Hs, tibi quafi ex profèffo ad bona opera rcnatos horta-btr,nihilominiis tarnen fubmde dodrinä deiudifica-iteneautpr£fuppoiut,aut repetit loco argumenti, cur
nem Dei, qui amp;nbsp;agit in uobn mdétibM. Donutionent Spiritui faniii. Petrus in prima condone Acl.i.Pœni^ tentia dgitcz^c.z^' accipietit donu jj/irituifandt. Ad. 8, Petrus er ïohanes mißi ad Samaritanen,qfermoné
Deireceperat,imponebat eis manus,accipiebätqs ffi-ritü fandu. Ad.^. Ananias ad Saulu inquit : Saulfrater, Dominus mifit me, q apparuit tibi in uia qua uenie bas,ut uifumrecipias,cr implcans ffiritu fando. Ad. 10. Adhiic loquètc Petro uerba h£c,cectdttffgt;iritusfan f^ dus fuper omnes qui audicbàt fermone. Pt Petrus Ad, --------------9’in apologia fuaaduerfuslud£os,mterc£terainqtt pcienia bonaopera. ïdemartificitimPpidolisPetri Cumexorfuseffiemfermonë,indpfusejlffriritusfandus
Clokinnis ficileedcernerc. Pt epidoU Chridi ad festem ecdefiu Afi£, quos lohanni diditauit,qu£ cx-taniApocal.i.^j, adeundem funtcbpofit£modum.
in tüos,qucmadmodum er in nos filer at illapfus ab ini--tio. i. Pet. i. Pofiquam dus duuna uirtus omnia nabis largita ed, qu£ ad uitam er pictatem pertinent, per agnitionem eius quiuocauitnos pcrgloriameruirtu--
’Verhit pef feu dodrma Apodoloru non effe rent
igt;ianeme‘niBrtiM,fcd habere diiimä et effeaeem uir- tem, per qu£prccicgt;fa nobis ac maxima promiffa do--tiitein,ci,mApodoli affirmât, turn expenentia tedata natafunt, ut per h£C effeerenum diuin£ confortes nats . Ange US Domini è carcere euoeâs Apodolos,m- tur£. t.ïoh.3. Quiferuat pr£cepta eius,in iüo manet, i^uit. lte,ejtates loquimmi in templo,populo, omnia 60 er ipfc m eo:crpcr hoc fcimus,q, manet in nobis,è joiner iuitehuuis. t Pet.i.PetrusuerbuDefcuaiigeli- rituqucnobisdcdit.idemcap.-n-.Pxhoccognofdmiis
£ 4 in co
4
-ocr page 306-C E N T. I. L I B.
?9
II. CA P. I TIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
ineo nosmanere,o‘tpfivm in nobis, quad de jfmtii fuo dedit nabis. PtPaulusz. Corinth. t.Tlam Dei films, qui per me zr Syluanum cr Timotheum inter uos pradicatus esl,no ßit etiâ cy' iwn,fed etiam per ipfum ßit. Etpaulo pofi : Qui etiam obfignauit nos, deditq; arram fpintus mcordibus noßris. Gal.3.Pïocfolum cupio difcere à uobis,utrii/m ex openbus legis ßiritum accepis1is,an expradicationefideit Ptrurfus: Qui igitur uobis fubminiflratßiritü,croperaturuirtutes in uobis,utrum ex operib. lcgis, an ex pradicatione fi- \o dei ld fielt i Pphef. ». Per qué audißis uerbü ueritatis, ' nempe Puangeliü ueflra falutis: per quem et ia, poflq credidiflts, obfignaUefïis ßiritHpromißionis fando. Conuerfione erfidem. Ad.z. Prima cocione Petri, ad
ris tentationes. Pphefé.Induite totam amtaiK^'' ’ ut poßitis fiare aduerfus affultusDiabolf tJ^’ ^^ igitur lumbis circücmcii baltheo p ueritate, ^‘^‘._^^ thoracé lushcix, er calceatipedibus, ut parad PuangeUum pacts, fuper omnia affumptoßu^^r ’ quo poßitis omnia iacula mali lüius ignita exWè^^ galeâq; falutis accipite,er gladiim ßiriWß bÜDei. P.tPdulus i.Ttm.^.cibosCi'aliasresa ’ cÔditas,fanilificarifermoneDei,erprecatioti(fi^^, Pcoittràimpiis,quipcreunt,fentiuntuerlgt;aqr' .
fidê conuertutur amm.e dreiter ter mille. Ado.3 Sa-mariaper condone Philippicredit m ie.5yfs:ereu.. nuchus 'mterpretante PhilippolocumEfaia;,agnofcit cbrißü,er credit in eßer baptifatur. Ad.u.Vtri Cy-prij er Cyrenenfes Antiochia ingreßi, Grtecisprtedi-eät Dominü iasvia,er erat manus Domini cum cis, zo
multusq- numerus credentiü cotterfus efl ad Dominu. Aël.i^.Deusaperuitoßiufideigentibus. AH-tó.Dy-dia audit Paulßcf D ommus cor eins aperuit,ut mten-derethis quisdicebaturaPaulo,zy'poslea baptifatur cum domo fua. A^o.tS. Kiulti Cori/nthioru audtentes baptifabatur. Ail.zó. Chrijius inquit ad Paulum : Ad hoc apparui tibi,ut conflituü te mimslrÜ ac tesiem, er eorü qute uidisti, CT eorü tn quibus apparebo tibi, eri' plens te dpopulo c^'gentibus in quas nunc temitto, ut apenas oeulos corü,ut conuertatur à tenebris ad lucé, jo CV d poteflatefatana ad Deü, ut accipiät remißionem peccatorü,cr fortem inter cos quifanélificati funt per fidê qua eflerga me. Pt Paulus Row. 10. Tides ex au^ ditu esl,auditus aüt per uerbü Dei. z.Tim.z, agnitio~. nein ueritatiSiOrpoenitentißdicit Deüper doctrinam operari. ConiunHionéfeufocietatcmcumDco. t.io-han. r. Quod uidimus or audiuiiniis, annunciamus uo^ bis, ut O' nos focietaté habcatis nobifcum, 0 focictas noftrafit cüpatre 0filto dus 1 e s v Chrißo. z. loh.
fci, Ddvm imi habet. Qui manet m doélrina Chri^i^
titià. t.Cor. ». Nrfw fermo crucis,i/s quidéqiùptf^* ßultitia cß: at nobis, quifalutem cofequimiirjf^^, Deieß. Scandalü.i.Cor.i.PriedicamusChrifilt;^^.^ fixü, tudais quide oßindiculü, Grads uerofK^fi*quot; fed iffde uocatis tudxis pariter er Gneds Cbrip^ potentid,er Dei fapientia. item aßerre nuirtsa- ƒ ' z. QuonuChrißi bonaßagrätia fumusfitthisß^ fiunt, erin bis qui pereüt: bis quidem odorinlt;ld^^_^ morte,illis uero odor uitte ad uitä. Pt Petrus,^ »• P^’'* Vobis igitur preciofus eß,qui creditis: ctderionipi no credüt,lapis,qué reprobauerüt tcdifieantesfi'quot;^^^ pit effe caput anguli, er lapis in que impingiß^’y tra ad qua oßvndant: nempe bis qui impingdit^r^. nem,neq3 credut in id ad quod infiituti fiw-experiétia tesiataefl. na ubicunq; pnedicatuty ^ bum Dei ab Apofloht, ibiquidäreceperüt amp;r fuutfquidäuero Murad er cxctecati fint: ulfdd Adis Apoflolorü, 3. 4. g. Ador.y. deeßtatiatn^ nis Stephani dicitur: Audientes aüt ha:c, dißecal^^^ cordib. fuis,er ßridebät dentibus fuis ia eüi (^fi quot;nbsp;' 19. Condonäte Paulo in Pphcfo,quidà induratit^’ _ credüt,malè loquentes de uia Domini ad Sed tarnen no per fe,uerùm per accides hunt uerbo Dei tribuunt,dum docent indurationi5amp;^^^^' cationis impioru/m caufam effe Diabolßamp;^^r^' nem Spiritus fandi,contemptum uerbifimpcexi^^^'^**' eriußumDei indicium. z.Timoth.z.Siadbwnd^ turn efl EuSgelium noßrum, 'm bis qui pereant w^*“ efl,m quibus Deus huius feculi exciecauitfinß^'’'^‘^^.' Omnis q tranfgrcditur,er no manet in dodrina Chri- 40 dulorum, ne lüucefceret illis lumen EuangeUj f^''ß Chrißi,qui efl 'imago Dei. Stephanus Ad.7.'V‘gt;^r per ßiritui fando refifiitis, ficun er patres iafi-’ er uos. z.Tbeff.z.pro co quod diledionéueritatiit^ receperunt, in bocut faluifierent:proptereatlti‘ Deus illis efficadam illufionis,ut eredam nunl-aat-iudicentur omnes qui no crcdiderütueritati,ßd^ff^ bauerüt iußieia. HuepertmetdifiutatioPanliW'^' ^, to.ii.deexciecatione erreiedionepopulim^^’^'’ cuius caufam oßendit eß'eincredulitatcmlttdatt^t/i^' so ïdcPaulus inconcionib.fuis adludaosAfl.t3.C^^‘ poena exctecationis propter contemptüutrlgt;dl^^‘^ prophetis, Abacuc ». cap. erp-faite é. prtedA
lie ^ffturçmejfihu/at habet, i. ïohan.i.Sünuobii permanlmt i^uod audiUis ab initio, ^uos mfilioG“ patr,e manebitis: (2/ htec eSl repromißio,quam ipÇe poUicitta efi nabis,uitam £t€rnam. Coloffen.t, Chri' jium annunciamus, admonentes omnem hominem, cr docentes omnem hominem, in omnifapientia, ut exhi-beamus omnem hominemperßdliem in Chriüo i e s v. Saintem : Aci.13. Vobis femna falutis huius mißuseß. i. Cormth.i. t^iam poliquam in fapientia Dei non co-gnouit miindus,per fapientiam,Deivm:uifMn efl Deo, perflultitiam prtedicationis faluosfreere credentes.
Verbü Dei etiam docent prodejfe adreßtationem eorü quifefe opponuni. z.Corinth.io.Siquidcm arma militice nafifie non funt carnalia,fed potentta Deo, ad demalitionë nw.nitionü,quibiis conplia demolimur,?y‘ omnem celfitudmem qute extoUitur aduerfus cognitio.-nem Dei, eir capttui ducimus omnem cogitationem ad
Vnde ad fidem, ßudiü er amorem uerbi Déifié'’' cohortdtur omnes, Coloß.3.Sermo ChrisHinhalitdi^ uobis opulent er,cü onm Sapientia: doceteq^amp;'fo'^ nete uos muicem cantionibus er laudibiu, amp;nbsp;utiligt;’‘^ ßintuahbus. z.Timoth. », Tormähabetofamrufi'
obcdiendu Cbrifto : amp;nbsp;in promptu habemm uindtila
monü,quos a me audißi,cum fide ©“ charitdte,^ii^‘^ in Christo IES v,Egre'^lI(-w^/fpoƒf«ƒ^J'^Wflt;’P'’’' aduerfus omne inobedientid,cumnnpletafoeritueflra 60 Spiritism fangum, qui inhabitat in nobis. z.T:ii«ogt;'’' cbediciKia, Pt ad umeendü di:iboUm,o omms gene' nbsp;nbsp;2, stude teipfumprohatum exhibere Deo opentrhiXb
-ocr page 307-|
4* noneïiibe[cegt;tdu, Tedlè fecdntem fermonem ucntatis. *. Timoth. 6. Praapio tibi in conj^eHu Dei, pui uiui-jiut omma-.ty iesv Chriüi,quiteilatam ßeit fub Vontio Pilato bonam proßßiown: utferuesprxce-ptem imnMculattif^irreprehenfibilii, ufque ad appari-tionernDomini no^ri i s s v Chrisli. Philipp, i. Inter ijHOï lucetc tanquam lumina in mundo, j'ermonent ieta.ß^inettte$. Autor epi^oLe ad Pbraos: Ciua^ frotter peut dteit Spiritui tile fanilut,'Hodie ft uocem enu iuiieritti, ne obdurctii corda ucftra,ßcut in exa- lo wbitione, m die tentationn, ere. Dbricn j. cr 4. Idem: y Hete, ne aj^ernemini eum qui loquitur, nam ß tüt gt;ion ßßgerunt, qui auerf-'bantur eum qui loqueba^ iiit mterr(t,mültomdgii iws,fieumquideceelii e^, dwrfe/nur.Etr.u. Vetam etiam, extra uerbu D ei aliquid de articulis fieijlaiuere.i.pet.^. etuiloquitur,loquatur ut do-quia Dei. t.Pet.z.}iabctisfirimorëfermonemprophe ticu. ï.Iolt;ï«,i. oni^j qui tranfgreditur,çr non manet in doftrinachriAi, Deum non habet. Galat, t. Si nos autdngelus,(rc. z.Theffal.2. State,crteneteinAitu-tiones quas didiciAis,fiue per fermonem, fine per epi-Aohmndlrain. EphefJ^.. Ttno ampliusfimuspue-Kqiiifufluemus er circumfiramur quouis uento do-^nia:,lt;rc. fedueritatem fixantes in charitate, ado-lefcmu m illÜ per omnia qui eA caput, nempe chri-fiu. Autor epiAoU ad Ebr£os 13. Dodrinis narijs 20 at peregrinisnecircumjiramini. Verbo Dei opponum uerba hominum. Serraonem t^idationis,i.'rheßalon.z. mania uerba,Ephefr 30 fubuoceEegis,ai(t Alofis,aut Prophétie notatur.Pau Verfiufibilta humane fapientiie uerba, 1. Corinth?z. ^Mmitatcm fermonis, ibid. CT Colojfin. z. Dulces frKones,P.o)n.i0. Stipulas,i.Corinth.3. Ciuemuis uentudo(lrm£,Ephef.3. DoArinasperegrinas,Ebr, 1!. Doflrinas demomorum, 1.Timoth. 4.Pugnas uer' boru,i.Tmoth. 6. Pabulas ïudaicas,priecepta ho' nimm auerfantium ueritatem, Tit. ». EaAuofa «4-»itatisuerba,z.Pctri z. PiAiciosfertnones,z.Petri 2. ^ititum AittichriAi,i.loan.3.4. cr -• loM. ». De Scriptura ueteris Te’ftam enti. TEsiamentum Paulo alias fignificat extrema uo-luntatem homims,qua légitimé adhibitts teftibus dij^onit resfuas,lt;rdiAribuit hieredibus faas fiiculta-ia,quis è uiuis excedens relinquit : Galat. 3. Eratres, EOindum hominem dico: hominis licet teAamentum, itiwn ft ft comprobatum, nemo reijcit, aut addit ali. qiiii-Et Ebreis ^. Siquidem ubi teAamentum eA, iws intercédât neceffe eA te Autoris.nam teAamétum fiillaciumermendaciunataçrtradita,fedàDeoipfo ^a^dut t1^™ ^^ ' ^''‘^^^°^^‘^^'’^ nondum ualef, fo ßue mediatè,fiue immediate per Spiritum fandum re- ^^figupeat promifiionem,qua Deus populo fuo deduce bonis ßue corporalibus,ßue ^ternis, fuo tempore certu rationibus çr conditionibiis diAnbuendis. Gal.3.Porro Abraha diA£funt promißicnes,crferm «1K.N0« dicit,Et feminibus, tanquam de miiltis ; jcd tanquide uno, er 'm femine mo, qui eA ChriAus. Pocaiit dieo,TeAamëtum ante comprobatum à Deo oga c HR i s T v M, lex quæ poft annos quadringentos et triginta coepit,nb ficit irritu,ut abroget promif-fsoné. Qida nero duo funt prxcipuagencra pronuf- |
D E D O C T R I 15 A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44 fioniim,ideó duo teftamentarilterum uetiis, alterü no' uumappeUatur. Vetus, quod Deus fecitpopulo fua in monte Sinai, cum legem promulgauit : Houiim,quoii in Domino noftro iesv Chnftoßflum eä. Gala. 4. tdam hecfunt duo Teftamenta: unum quidem .4 monte Sina, in feruitutem generans, ZTc. at quie furfum efl Hierufalem,libéra efi, qugt;e eA mater omniu noArum^ Aliasßgnißeat fcripturam facram 4 M.ofe,çr Pro^ phetis er alijs iußu Dei exaratam, continentempate-ßdiones er promißionesDei, er miraculofam populi ifrael d eßnßonem, gubernationegt;n,cr coferuationem, erquot; omnisgeneris bénéficia, in eos à Dca profita, ufq; ad exhibitionemM.eßiie.z.Corinth.3. Horn ufq; ad ho, diernum diem,idein uelamen in leflione uethis Tejla.-mtd manct, nee toUitur uelum quad per c ii r 1 s t v « aboletur. Et hac quidem fignificatione hoc loco utd nwr, Cieterùm fcripturam ueteris Teflamenti inter' dumfimpliciter appellaitt Scripturam. Galat, j. Pr^' uidens autem fcriptura,erc- Sedeonclufit Scriptura omnia fubpeccatum,erc. 1. Corinth, y. Qj^ôd Chri-flus mor tunsfit pro peccatis no Ar is fecundu feriptura. z.Pet.2. Quapropter continet fer iptura,Eccepono in Sion lapidem.erc. inierdum ueró addut aliquod epi' theton. Paulus Koman, t. Scripturas fantas uocat ; er Kom.tr Scripturasprophéties: er Petrus,Ser' monern propheticum,er Scripturampropheticarn,2. Petri t. Eioimunquamperiphrafi utuntur : ut Paulus Kom. t. Scripturam uocat oracula Dei ler^-Timoth, J. Saertis literds appellat. Aliqiudo perfynecdochen. lus i.Corinth.i.^,citans exprima Genefeos,deobedi-entia muiter um erga maritos ; ry P^aie 28. varijs lin guis Grlabijsloquar,^. Inlegeßcßriptwmeffe, Ad. tf.Kofes ab ætatibus antiquii,infingnlis ciuitatibui habet,qui ipfumprlt;edicent in fynagogis, ubiper omm fabbathu Icgitur. Pt 1. Timoth. 1. Hoc preceptum tibi commendo,iuxta prophetias,inquibuiaiKeain-ßruflus es. çA Row. az. Siueprophctiam iuxta tiex.. Xoyix/^ fidei. Vnde 1. Corinth, i^.prophctare, pro 40 [cripturamfacram exponere accipitur. Apprebare fefcripturam ueteris teflamenti, eo te~ ßantur,qttöd inde citant teflimonia, er faam extruuni dofirtnam, ut poüea dicetur. Et Paulus Ca-farce ab Anania, per Tertulium coram Pelice aceufatus, in fua Apologia inquit: Colo patrium Deum, credens omni' bus que in lege er prophetis ßripta [uns: Aflor.24.. Ea uero qult;e in approbatis libris ueteris Tezamen ti contmentur, non eße expropria cerebro homiman uelata ^propoßta,uno ore cum praceptore fuo,Do^ mino noRro iesv Chri^o, ApofloU docuerut. Ail. 1. Petrus in Apoftolorum coetu inquit: Oportuit m' plcrihanc fcripturain, quamprif dixit Spiritus fanétui per os Dauid, de ïuda qui ßit dux his qui coprehende-runt i E s v M. PtA^. ?. Petrus ettrloannes in templa Uicroßlymitaiw cocion4tues,mquiunt:Deus out qua: prienuneiauerat pa- os omniium prophetarüfuorum, Chriflum palJtirü,ßc mplcuit. Et Stephanus Aft. ilt; 60 in prolixa fua condone [atis euidder oftedit, hiftoria^ rüinuctcriTe^antëtQ [criptarnautorem Deumeffe^ perspi' |
4î CENT. I. LIB. per Spiritumfantam: Duri ccruice,zTincircumcifi corde er auribus,uos femper Spiritui fantorefititis, ficut patres uetri,itd er uos.Q_uemprophetarum non füllt perfequuti patres uetrii Et occiderunt eos qui
pr£nunciabant de dduentu iutiillius,cimis uos nunc proditoreser oedforesfitietis. Et 1.Pet. 1. Qui inilUs,fcilicetprophetis,cratfftritus Chriti,qpriuf-qudin decider ent, tetabaturuencuras in Chritum aß flitiones. z. Petri ». Si lïlud prins noucritis, quód omnispropheticd Scripturanonfitpriuat£interprc-10 tdtionis. Pion entmuoluntate hominis ohm dilata et prophetid, fed d Spiritu fanto impulfi,loquutifunt fan tl Dei homines. Et Paulus Rom. primo: Segrega tus in Etingelium Dei,quod antepromiferat perpro-phetas fuos, in Scripturisfantis, defilio fuo. Et Ro-man. 3. Hi am prim am quidem illud, quód comiffafunt iUis oracula Dei. Quid enim, fiquidam fierunt in-creduli i num increduhtas illorumfidcm ficict irrita l Abfit : imófit Deus uerax, omnis aut homo mendax.
idem Paulus Koma: contitutns,inquit adludæos: 10 Benejpiritusfdntus locutus etperPfaidm ddpdtres no tros, Vade ad populum it urn, er dic, ére. Et t. Timoth.^. Scripturdin dfmy£V70fy, mßnratamdHeo appellat. Autor epitoU ïdcobidit, Prophetæ locuti funt in nomine Domini: lacobi ;.
Duo dutempracipud Scripture ueteris Tetdmen-ti capita,dlterum legem,dlterum protnißionemAbrd-hie dat dm de benedito famine,ßciunt. i^dmer legem erEuangchum exfcriptura ueteris Tetdmenti paß firn extruunt er predicant, ut patet exconcionibus jq PetriAtor.2. Petri er Ioannis, Aói.3. Et ex condone Stephani,At.7. EtPetriapud Cornelium,A£l.io. Et ex condone PauU dc Barnaba Andochite, Pißdite habite, Ato. 13. Et ex Atts concilq Hicrofolymita-ni,Ato. 1$. Et ex epitold ad Romanos 3. Per legem
agnUto pcccati. ïiuncdbfq-lcge,iu^icidDcimanifè‘ fidta cli,dumcomprobdturte$ltmonio legis ç^pro^ phetarum. Et Galat. 3.cr4-?trcx alijs PauU epi^o~ iKjCrexepi^oldutraq^Petri. Summant autem Scri-
3. Conclufit Scripturd omnid fubpeccdtum,utprotniß fio ex ßde daretur credentibus.
11. C A P. 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*J . loquutusetDeus per os omnium fantoru'M rÇ^ à feculoprophctarum.isiofes quidemadpatres “ ^^ Prophetdinfufcitdbit uobis Dominus Deus “t^^’^^ fratribusuetris,mdßmilem. audietiseu luxi^f^'^^ quaeuqi locutusßierit uobis.ßturum et aut, dt ^^ anima qute non audierit prophetam lüu/m, exteft^ tur èpopulo. Quin er omnesprophetaà Samd \, | demceps quotquot loquutifunc,etiamannunci j dies itos. Vos ctisßlq prophetdru,ac tetdtus etDeus ergapatresnotros,dicensai^ ham:Et infemine tuo beneditionë confequdart -ffmilia: terra:. VobisprimiimDeuSfCiimfitfcdj^ liumfuum, mißt eu benedicentë uobis,itautuaaß uetrum conuerteret fc ab iniquitatibusfuis-f^^^ ',, Idemffcit Stephanus At.-;. Ciuemprophetarat^ occideruntpatres uctril Et occiderutcosqdpta' dabant de dduentu iüius iuti,cuius uos res er occiforcsßitis. Et Philippus dperiens oq er mcipiens a feriptura Efdi£ 33. Tanquota o«*’^ occiffonem dutus et,erc.pr£dicabat 1 £ ^ v W ^* j cho Candaces regm£ Aethiopu: Ato. 8. conuerfionë Damafd, in fynagogis pradicaMt flum,quód is effetfflius Det: At.^. EtPetrasl^ '^^ in domo Comelq : Hutc omnes prophete ted»^’' , perhibent, quad rcmißionempeccdtorimißeeep^^ fit per nomen eins,qui fquis crediderit in eu. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lus in cocione Antiochi£ Pifiidt£ afferit : ^‘‘^‘g a Dauidis èfemme Deus,itd ut promiferat, addixi I nbsp;nbsp;■ ell feruatorem 1 e s vui.erc. Et paulopo^-tres,filij generis Abrah£, et qui inter uos timef Uobisfermofalutis hums miff us et. Quitt^^^^ ' bat Hierofolymts, er principes eorü, don ilium, er noces prophetaru qu£per ornne legutur, codemnato co impleuerüt : nuUa^ taaj tis inuentd,petierunt à Piloto, ut mterpet^^* Cumfi cofummaffent omnid que de e o fir^*^ depofitum de lignopofucrut in monumento. Df* ^ jufcitauit eum d mortuis : qui uifus et per bis quifimul dfeenderat cum eo d Gaïihea Edt^i ptur£, breuifententioïd Paulw complexus et Gdlat. 40 mam,qui funt tetes dus apudplebent. CT «0’* dnnuncianws, quód ea repromißionem qua air ^^^ fitd et, Dcusadimpleueritfilijsilloru,iuntwf
ipfum uerojUt uocatur,fubie£limfacrdrivm litcrd-rum docêt,ef]e M.cßidgt;n,morte et paßionelud xvr^o/j pro peccatisgenerishumanifoluewem;, ^refurgen^ tem exmortui5,o‘ dnnuciantein remißionempeccato^ rum ciimludteis, tumgentibus^iyrcgnaiKeminteter-num^zsr donawem m fe credentibus uitam dternä. in-deq^ probat ç^démontrant, i e s vm Chritum effe iUumpromiffiim Meßtam, in Scripturaucteris Teta-50 menti. Siqutdem totatJießio:defcriptio,quantum ad personam,er operate;' regnü dus, er alias eins res dt^ tmet, in eumfolum exatißme copetit. üam Petrus Cf ïoannes in templo cocionantes, inter alia mqutunt: Heus dut qu£ pronunciauerat per os ommumprophe-tarum fuoru,chritu effi pajßurum,impleuitfic. Poe-niteat uos igitur,er conuertimini, ut deleatur peccatd uetra: ut cumuenerint tempora refrigerationis dcon
bis,refufeitato 1 e s v. Ator. 13. idemThejlo^ per tria Sabbathd edißerebat eis,èScripti(^‘^ y^ riens erallcgans,quód Chritum oportitijfap^'’ refurgereèmortuis. Item: Eerrhce£ accipidß’t^i. monë cum fumina animipromptitudineßfuMiSi'' pturas, anhiecitd fefchaberent: er erdidend^ Ato. 17. Apollo potens mfcripturis, otendtid{ fcripturas,quód lefus effet Chritus: Ato.iS. ÿ lus m oratione qua coram Eeto er quit : Auxilium aut Dei natus, ufqi in ^°^^,',^ ffo,tetißcas turn parue turn magno'.mbtlabui ' quam ca qua: Prophettepredixerut fotura fct,q,paffurusfferit chritus, er Optimus ex ftl. , retionemortuorulumen dnnuciaturus ßeritßl ergëtib.At. z6. Tradidienimuobis inpriftgt;iblt;?
er dcceperam, qChritiismortuusfrerit profus noftris,fecundum fcripturas: er quad fepulnufb^ 60 refurrexerittertiodie,fecundufcripturas.i.Ct^ .
tf. idempaßim mfuiscpitoliSfChrittmi^f^
ßiedu Homim, er miferit eum qui ancé pr^dicdtus et uobis, i s s v M Chritum, quein oportet quidem caelum dccipere ufqs ad tempord retitutionis onmin qult;e
-ocr page 309-|
41 fi E D 0 C frontlßionesDci oAendit. Romdn.trïUud dutem dico, i E 3 v M ChriAumminiArußtiße circumcifionispro ueritAteDei, dd confirmdnddspromißionespdtrum. z. Corinth.i.Q^otquot enim pronußiones Dei,per ipfum ßm PtiAm,er per Ipfum A)nen,Dco ddgloridper nos. PtPetrusclegdincrinqu'.tt De qudfdlutc cxquific-ruilt er firutAtifmc Proph et£,quide fituru m uos grd tiA UAticmAti funt,fcrutdtes dd qucm,dut cuiufmodi dr^ ticAkm temporisfignificdrct is, qui m lÜis erdt Spiritui dhriAi ; quipjuis qtiÀm dccidcret, tesiabatur ucn-10 tue.« in ChriAmn affi.diones. ^ophetidf qua mfderd Scripturd extdnt,dd res 5«f in noua TeAdmemo cuencrunt, dut cuencurd funt, fd^inter dcebmoddtit: er impletds effe^aut ddhuc tm-pbniis oAendut. Qgtod unum eportuerit tdntùm effe l'\efiAm,er nonplures,cxfcmine Abrdb£ er Oduidis, PmIikCdldt. 3. expromißione eruditè extruit: Abrd' bc iitheßnt fron'iifior£s,er f:nùni eins: non dicit, Pt femimbus, tanqudtnde multi; : fed tdnqudm de uno, Pt ittßminetuo,quieAcl:riAiis. Pt Petrus Adl.i.cxpro WtßioncDäuidißdd 3,Regumi, errepetttdPfdl.131. Pt ex Tieuteronornij iS. Propbetd fufeitdbic uobis Do-W!«i« Del« ncAcr,defratrib. ueslris,mei ßmilem,erc. Quid Meftitsfilius Geißt juturus, Pdulus probdt ex Pßimo t:Pilitismeiiscstu,hodicgenuite, Adlor.13. zo ïO Ctnodetidmuents homo fit, dutor PpisAoU dd He-^t£osprobdtex Pfdl. 8. Qjiidesl homo,ere. Pt Pf-d-Wo AA. Annucidbo nomen tuußdtribus mois. PtPfdi£ 8. Ec« ego er piteri quos mini dedit Deus : Pbr£is z, tiuodeßet nonprofuis,fcdpronoslrispcccdtisin mee monturui, z^ nos redempturus, amp;nbsp;fu/mmam pa-iientMpraflituruSjPetrusprobdt ex Efaicc fs.Qjiipec eeium nonßcemt, nee inuitus eü dolus in ore eins : qia emn milediélis inec^cretur^no regeßit mälediUd: cum Witlij itfficeretur^non mindbatur, c/c. Cuitos dufdem ttibteeßndtißu^is. it^um erdtis uclut ones errâtes, [ed conuerji eüis nune dd p dolorem, er cur dt or cm dnimd~ tumueArdrum, t. Pct, z, idem PinUppus Adorum 8 Pjdids enimmqtt Domine,quis crediditfermonib.no-ubfiuedubio ficit, efin ex co pfdt£ loco dnnunciduit firisi Rom. 10. ide expromißione, Gcncfzi.Per ifdde Cbrisliicuitiieho Aethiopi. Pt Pau. Rom.i;. exPfdl. 40 nomindbitur tibifemê.Pt Genefiszz.Aïdior fcriiictmi-^^•Cipprobridopprobrdntium tibi inciderunttnme. ^tGAlAt.3.(xDcutero. xi; Pxecrdbilis omnis quipcn-detmligno. Autorepidol.£ddpbr£os,exPfdlmo 39. ^Acnficiii er obldtionemnoluidi, corpus dutem dptd-fi mbi, bolocAudomatd er pro pecedto non compro-b^i. Tune dm : Pecc adfum. er incapite libri fert-ptim ed de me, ut fielen uoluncdtem tuarn Deus, interfidtores IAcßi£ fire £dißcdntes, hoc cd,fd-eeriotes er principes populi iuddici, probdt Petrus ex Pfdlnu 118. Ador.4.. aie ed Idpis ille, qui reiedus ed Ù uobis ed'ficAiuibiis,qM fidus efl cdput dnguli,ncc eß inAlio quoquAin fdlus. mefiAin nb in morte manerc,fed refurgere debuiße dmörtuis tertio die, Petrus Ador. z. exPfdlmo 13. dc-KondrAt: Prouidebd Domtnu corum me femper, quo-tùAmÀdextrisedmihfinecomouedr. Propter hoc l£-tAtum edcor meit, er exultduit linguu med, in fuper er CAro medrcquicfcet injfe.Cguomd no derelinqucs dni-nAmiwüminfirno. PtPdulusAd.i}.cxpfd. ;s.Dd-bo uobis fdndd Dduid fidcltd. Ideo er dltds dicit, Non penmttcsutfAndustuusuidedtcorruptionë. Pt t. Co- 50 |
TRINA. 46 rmth.is.dit, ChriAurefurrexiße dmörtuis die tertio, iuxtd Scripturdm: tnteUigens dbfq^ dubio didlum Dfe£ fexto, Vluificdbit nos poll btduum, er tertio dicßcict nos refurgere d mortuis,er corum ipfo uiuemus. Ajeeußonem iAeßi£,er effaßoni Spiritus fdndii,er donorti Idrgitionem dd £dtßcdtionem Pcclcߣ,Pdulus colligit ex Pfdlmo 68. AfccndiRi in dltum,er edptiuam duxiAicdptiuitdtem, er dcccpiAi dondpro homitubus. Pt Petrus Aélorum z. mißtonem Spiritus fdnUi ex ïoe-lis z. demon^rdt : Sed hoc eül quod ditium cAper proph et urn ïoel: Pt eritin nouifiimis diebus,dicitDcus,ef' fiindumdefinritumeofuperomnemcdrnê, erptophe-tdhut filij ue^ri, er fili£ ueAr£; iuuenes ucAriuifiones uidebunC,er f tmores uc^ri foninid fomnidbut: er qui-dem fuper feruos meos,er fuper dncillds meds,m diebus illis effiunddm de ßintu mco,erprophetdbunt, ere. De iud£ miferdbili hiAorid, er fubrogdtione dite-ruts i» locu dus,Petrus Aci.i.dlïcgdt Pfdl.6^. Piathd-bitdtio ecru defertd, er in tdberndeuhs eoru noßt qui inhdbitet.er Pfdl.10^. Ppifcopdtu dus dccipict alter. De dblegdtionc Apodoloru.m,er dhorumpiorum dodorum,adpr£dicdndum pcemtentidm, erremißio-wm pecedtorum, Pdulusex Pfdix }z. Q»it»i ßecioß pedes dununcidutiumpdcem ? Rogt;».io. Pt de propdgdtione dodrin£ Pudngelij in totum orbem terrdrum, ex Pfdlmo decimoodduo : in omnein terrdm exiuitfonus eorum.Rom.io. Dedono ltngudrum,expfdi£ z8. Varijslinguts er ldbijsloqudr.i.Corinth.t4.. Px iud£is quofddmdodrinum Pudngcïij fufeeptU' ros,er in Chndum credituros,quofddm ueró offenfimt iri.Rom.^. Pt i.Pctri z. Pccepono in Sionldpidcm of-ßndiculi,er nonpudefiet. Pt ex Pfaid 10. Si fiierit numerus filioru Ifrdelutdrcnd maris,reliqtti£fdlu£ er ut. Pt pfdi£ t. ISiiß Dominus Sabdoth nobis reliquijfetfernen, ut Sodomdßdi cßemus,er lt;Somorrh£ dßimuldti fiiißemus. Rom. 9. Vt non omnes obedicrutPudgelio. norit colligit, non omnes iuddtos cotMerfum iri, fed cos tdntùm quipromißiomn Abrdhee de Christo dmpIexU' ri ejßent. Pt Pfdi£ 6f. Toto die expdndi muntos incds ad populü non crcdentem,er contrddiectem: Rom. 10. De exccccdtione er retedione popult tudd!ci,alle^ gdt Pdulus Ador.tï. diHum Abdeue t. Videte contem' ptores,er ddmirdmini, er eudnefeite : quid ego operor opus in dicbus ucAris, quod non crcdetA,fi quts endmi uerit uobis. PtEfd.é. Vdde dd populum iAum, er die ; Auribus dudietis, er non intelUgetis : er uidentes uidc-bit is, er non perfficietis : inerdjßdtum cAl enim corpo-puli huMS,er durib.grdutter dudicruM, er oculos fuos comprefßeruttt,ne quàdo uidednt oculis,er duribtis du--didnt, er corde mtelligdm:, er conuertdntitr, er fdnem cos. Adl.zS.PtRoin.it.exeodem: Dediteis Deusffi-ritum copuntlionis, oculos ut nonuidcdnt, er dures ut nb dudidnt. Pt ex Pßimo é^. vertätur menfd lüorÜ in Idqueum, er incdptionein,er in ofjvndiculum,er in re-tdlidtionein ipßs. Obtenebremur oculi corum ut no ui' 60 dednt: er tergum illorum femper incurud. Rom.«. Be toto ißdeU fdludndo poAplemtudine gentium, citut |
|
C E N T. L L I E. cM l^fd $^. Aduemet ex Sion iUe qui libérât, i^ auer^ tet impietates d Idcob.'Et boe lÜii d me tcüumeneu.ciiin abflulero pecedta ipforum.Koin.n. Vocdtioiiem gentium Pdulut comprobdt ex^fdiie ^9.Poluite lueem gentium, ut fis fdlut ti[que dd extremum terrdiAil.ii.'i-tex Ofeie i. Voedbo populumqui incus non erdt, populum meum icfedin quæ diledd no erdt,dile{ldin. Et crit,in loco ubi diHußierdt eis,iion populus meus uos,ibi uocabuturfilij Dei uiuctis ; Kom. ^. Ad candë Prophetce fententiam Petrus düudit : Qjii quonddm non erdtis populus, nunc populus Dei. i. Pet. i. Et ex Deut.ft. Primus Ai.ofcsdicit:Ad temuldtionem prouocdbo uos,per gentem qu£ non esigens, pergen-temftultdm dd irdin commouebo uos. Kom. 10. Et ex 'Efdid: Inuentus ^1 bis qui me non cuerebdiu^cöljncuus ßHusfumhis qui de me non interrogdbdnt. Kom. 10. Et exPfdlmo 17. Etz. Kegumzz. Cdteriimç^gentes ex mifericordid glorißcdnc Deum,ficutfcriptum est ; Propter hoc conßtebor tibi mgent:bus, er nomini tuo edndm. P,trurfumdicit: Gdudete gentes cum populo eins. Etrurfum Pfdlmo 117. KduddteDominum omnes getes,er collduddte eu omnes populi. Et rurfum Pfaidt dicit u. Prit radix ieße: er qui exurget dd imperüdum gentibus,ineogentes jperdbunt. Et ex pfdi£sz.Cgt;ui-bus non e^ dnnuncidtum de co,uidcbunt: er qui no du-dierunt,intclligent.Kom. 15. Et Idcobusminor in concilia Hicrofolymitdno, uoedtionemgetium ex Amos 9. probat : Po^ibae reuertdr,dc rurfus wdipcdbo tdb ernd-culum Dduid,quod eoüdpfum e^, er dirutd dus insldu rabo: er erigdm illud,ut rcquirdnt, qui reliquifunt homines,Dominum, er omnes gentes fuper quas inuocdtu eâ nomen meum: dicit Dominus, quißcit h£C omnid, Adorum deemoquinto. Ad perfequutioné Hierofolymis ortdm contra Apo-fiolos,refèruncPfalmumz. Quarefremueruntgentes, erpopuli meduati funt inaniai Ador. 4. lO zo cie, non effet confummatio: Ebr.y. er quid »tril . iuxtd concupifcêtidm perfidum redderecult6fttigt;gt;i tantumfandificabant adcamispurification»'^' 9. Et non poffent außrre peccata : Ebr. to- .^f*^ autem iüiiispromißi poiuificis, Doinininodfi ‘ *t Chridi,geßiffe Melchifcdech. Islam eo quoi ^'‘^ . fedech diciturrexiudici£,errex pdci5:edqßg»ttT tris,ignot£ matris, ignotigeneris : nee inituei» nee uit£ finem habet, er manct facerdos in atenfu r gnificatum edjAeßiam fire filium Dei, CT bait»'’''^ £tcrnum facerdotium. Deinde eo quodAbrabtfi ' cimas obtulit lAelchifedech,fignificatum ed,ClffiP Meßtam non fire legalcmPontificem,fecuniuf»^^., Et quad oporteat mortem dboleri,er mortuos refurge- 40 »em Leui, dut Adronis, hoe ed ueteris Tedauatbr 30 Q»jJ ebn^um oporteat regnare ufque dd desiru-dionem mortis,Pdulus ex Pfal.ito. colligit : Doneepo-nammimteostaosfcdbellupedum tuoru.i. Corinth.ly. re, ex 0fe£ ij. Abforptd ed mors in uidoria: Vbi tuns mors dculcusi ubi tud inßme uidloriai 1. Corinth.1$. Deßatu poll refurredlionem mortuorum, z. Pet.3. exEfai£6s, Sed cœlosnouas erterrdmnoudm,iuxtd promiffum lUtiis expeddmiis. uocdbatur, ut Aaron : ita Chridus nonfeipfw^ÿ^' ' , cduit,ut fieret potifix:fed is qui dixerat lüi, Pibia t» es tu,ego hodie genui te.Et aUbiiTu es facerdos in ^ num,fecundu ordinem Melchifedech .Ébr.s. D^'** ’ ßeutPontifixexhominibtis afumitur,Cf con^®'^ pro hominibus,inhis qu£ dpud Deum dgumur,ut':lr' rat donaria er uidimas pro peccatis,qu: placabib^ % poßit ignorantibus er errantibus, quandoquidéC^V circundatus cd infirmitate : er propter banc itbd’ quemadmodum pro populo,ita er pro feipfob»»»^' re pro peccatis :Ebr£is $. ita Chridus Abrahtfif^f er non angelos affumit,erper omniafiatribiut^r mills frdiis : Ebr£is z.Et tentatus per omnid iu^^^r militudmem,abfq-pcccato,iitpoffctaffcifetifma^ ruminfirmitatum: Ebr.4. Tertio,lcxhomimscotil'' - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 6a tuit ponstfices,hdbeiues 'mfirmitatem.Porrofer«ugt;'‘'' Chrido, EccleJid, er cultujfiritudlt noui Tedantenti nbsp;nbsp;nbsp;rifinrandi, quifupra legefiie,filium condituitin att^' tUMtO»' Ad Cbridum, er reS noui tesiamenti, [doerdotium, obldtiones,ceremonids,erplcrdfq} hißorids itdreß-runc,ut osienddut, typos rcrum ßturdrum fuffe edple rdq} omnid, qu£ in Scriptura uetexis Tedamentipro-ponuntur. Paulus t.Cortntb. is.pafchdfeu agnumpa- go fcbalem, ChriHiipr£figHraffe mdicdt,ciim inquit: Pa-febd nodrum pro nabis immoldtus cd: Christus. Et ce-Icbrationem pdfchdtis in dzymis, exponit de nouitdte er fynceritate uitx Corum qui in Chridum crcdiderüt. Et Petrus uidctur etidm dd dgnum pdfchdlem rejfcxif-fc,ciim Christum appellat dgnum immdculdtum er in-contdmindtum,quinos fdnguine fuoredemerit. i.Pct.i. Et Paulus,petram de qua biberunt lud£i m dcferto,er manna, de Chrido exponit: t.Corinth.10. Et Petrus feicerdotium,tcinplum,Upidcs templi çy obïatiönes,de |
11. CAP. UIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„, aüegoricè piterpretdtur : quad etidm Pdulut Roi”’ i.Cor.ó.pphcf.2:Cr 4-Gr dlibipdßimficit- TrdnCitum mdris rubri, typum bdptifmi ßijp lus innutt,t.Corinth, to. Et circumciftonem,Cobr. Per quem er circumeißcsiis,circumciftont mdnibus,dum cxuiRis corpus peccdtoruwc^ff^^l circumcißonem ChriHi, confcpultißmulcurn^ß ’ : baptifmum. Et Philipp. 3-Elos fumut circunit‘r’‘gt;^ fpiritu Deum cohmus, er gloridnwr in SV, er non conßdimus in cdme.Petrus HerOidib^^^l fioridmeöreßrt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 Duo telidmentd,erdupUcem ceetumuttit^ri | Eccleßdi, in hiRoria Abrdhee, generdntb ' ïfmdelem,er ex liberd ßadc,Paulus oUcndit, ^quot;j . Typum erßmilitudine h£reticcru gercre W filiu Bo for,q mercede miquitatis dilexit,Petriii nbsp;nbsp;' z. Pet. z. Autor epiAolæ ludet, Cain er Cott tit‘ ’. Legem denb obturado ore boum, exponit ‘lt;ß‘S®’ cè,de reddenda merccde operarijs, Paulus t.Coflt;'lt;[ quot;' Autor epi^obe ad Ebrecos, ex lüo didoPf^ .^ rduit Dominus er nonpoenitebit cum, tuesßttft^' , , sternumfecundum ordinc Uielchifedech:probisii^ ', f facerdotium effe promiffum,er alium futnnWffl^^. 1 ficem, er aliud tedamentum, quam facerdotim» b ticum: proptered quad per fdccrdotiwn teWWOy^^ per legem, er per luSlificdtiones er cultus legis m nbsp;nbsp;j noui. Ebrecis 7, Docet ctidm,pontificem fdcerdotijLeuiticidHr. lAeßiec Domininoüri i es v Chridi gefaßt. N^”*/ cut fummus Pontißx nullus à feipß ßebdt,fed il^^ |
4»
DS DOCTRINA.
fo
rMntconfuitlYttatu'.Ebrais 7. Quarto,iÜi quidem ci ira ittflurandu facerdotes fidi fumt, hic uerô cum iu-tciuraiido,pcr eum qui dixit : lurauit Dominus,ety no pxnitebitcum : Tu es facerdos in £ternum,fecundum oriinationtm lAekhifedech, Quinto,iüi Pontifices trant peecatores, e^cogebâtur pro fuis er populipec catis offirre, Tbr£iss.icr7- Chrislus uerô efl inno-
(tnscr impoUutiu, tyfine peccato, nee necefje habet frofuu peecAtis off erre,fed tantum pro populi pecca-
DeangeUs idemdutof citâtPfal.to4. Qj^i cveatange losfuosffiritm, or minifiros fuos ignis flammant. Dr lapfu erpeenis angelorum, a Prt. i. ©■ autor epiftolte tud£,uidcntur alluderc ad tab ^..ç^Efa.i^. Qjtod om nes hominesßnt peecatores coram Pico,probat Paulus exPfal.ij.ft.^oneßiußus,neunies quidem.Ko.}. De uanitate hominis autor epißolaIacobi, Efaite 40.ufur patiExortus eß f al cum aßu, er exaruit bcrba,crflos
. lüius decidit, et decor afl)edusiüiusperift.lac.i.Qjiod ^^ ‘nvfitnel-.Ebr£is $ er y.Pontifices iUi erant 10 ex miferieordia,gratis,abfq; operibus legis, credentes *f»itniflratorestabernaculimanufidi,zrinSandum l^orumfummus Pontifex quotannis ingrediebatur r^tfperfanguinemhircorucyruituloru: at Chriflus tflidmniflrator ueri tabernaculi,quod fixit Deus
i'll Cimflum, Çaid fide iuflificentur, probat Paulite ex Pfaimo it 13eati quorumfuatrcimfj'£ miquitates, cT quorum obteiiafunt peccata.iècatm uinui non impu
/-««««jtwror ueri tabernacuU,quod fixit Deus, nbsp;nbsp;nbsp;tauitDonünuspeccatum. R0W.4.EtexhifloriaAbra ^iwn homo: er mgreffis efl in ipfurn calu,pcrpro nbsp;nbsp;nbsp;h£ Genefists. Credidit Abraham Dco,cr imputât urn
lippareat in confpeduDetpro eflilli adiuilicia,n,llt;om.4.. Galat.,. EtexGenefiu. '(£tch^8 ^'^^'^^°^ oportebat itcrarefacrificia nbsp;nbsp;nbsp;Eenedicenturinte omnesgentes.Et exHabacuctluflm Pf/ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;”'“ ^t^^^'^^ perfidos effecit m per nbsp;nbsp;nbsp;ex fide uiuct.Gal. 3.R.om. 1. Ex ioel.i-.Quifquis inuoca fle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘“finélificantur. Ebrais $ er lO.Sacri- nbsp;nbsp;nbsp;uerit nomen Domini,faluus erit. P.om. 10. Quiglaria-
■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nontoüebantpeccata,necpoterant 10 tur,in Dominoglórietur,exlerem.itono.i Corinth.i. iuxta confcientiam perfedos reddere cult ores,Ebrxis 9 er to. fed tantlmfandificabant ad carnis purifica-tionmEbrais nbsp;nbsp;nbsp;fandificatifamus per eblationem corporis 1E s v Chrisii,fnnel peradam, Ebrets 10. Et fanguis ChriHipurgat confcientiam à mortuarifs ope u ^^*’*”^‘^^ offerebant uidimas er donaria: at Chriflus obtulit corpus fuum,Ebr£is lo.Pontifices Le uitici morubantur,Qr alij furrogabantur : at Chriflus
hlifcrcbor cuiufeunque mifereor, er conimiferabor qucmcuiique commiferor. Exodi 30. Ron. nono.
Patriarchas er Prophet as habuiffiefidcm in Chru flum, cyr fub corporali promiflione £ternâ amplexos effi:,autorepiflel£ad Ebraos prolixèprobat. Et Petrus exEfai£ i8 Ecceponom Sionlapidem,infummo ponendum angulo.eledum.prccioftm: ey quicredide rit'tnillo,nonpudefiet.i.Peti 11.^7Kom.io. Quod habet perpetuum facerdotium, nbsp;nbsp;nbsp;Euangcliu fit arcana Dei fapientia, mundo igiiota,ex
wdefaluosfieere ad plenum potefl, qui peripfum a- } 0 Efai£ ^4. Qu£ oculu:110 ttidit,ct auris nö audiitit,eyr tUM Deum .femper enim uiuit ad hoc, ut interpeilet f’^°^^h:Ebr£isy,lljcun4 pro peccatis oblata uidi-x^yperpetHofedetad dexteram Dei, id quod fuperefl ^rpeUanSjdonCcreddantur inimici ipfliis fcabellum ftdmieius-Ebrxisio.
licm iiitor typicè etiamalia ueteris teflamenti ex-ptgt;^t,TAbernaculum,typum coeli: fanguinem hircoru tjimrorumey uidimarurn, fanguinem zy oblatio-nm Christi gefiffe : er perfandum fandorum ucla -tam,SpiTitum fandum indicaffe,nondum effe manifl-fiatm fandorum uiam. labrum ueteris teflamenti,zjquot; *‘^^trnaciium,(y‘populum à lAofe ideo fanguineeffe ^fltrfaa(tflgniflcaretur,nouum teflamentum fangufl ’ftOtrifliconßmiandum cffe,codemcppcccatapopu 1 txpianda.Ebrais 9, Corpora animalium,quoru fsn-gninon pontifex pro peccato firebat in fanda,crema ^^txtricaflraflgnificaffe Chriflum extra portapaf-{‘f^'^tffe.iÊ.brxis is.Hierufakm terrenam, figurant tlftHierufalemccelediSt'E.brxis n. Oblationeshoflia tamfignificaffe bonaopera renatoru'm,Ebr£is 13. Of fltitnushofltamlaudis Dso,cc.
in corbominisnonafeendit.i Cor.t. Etexlob r. Qui comprehendit fapientes in fapientidfua. Mein ex Sti-pient.g. Pfaite tgt;^o.Quiscognouitmente Dommii quis confiUum datums fit ilUii Corinth.i.crKom.ti.
^[‘^^ilt;tpr£cipuafu£ dodriii£ capita, ex fcriptura ueteris teflamenti extruimt,^^ confirmüt.Qjièd Deus fituerax,Paulus Ko.j.probat ex Pfalmo:Vt iudtfice-rismfermonibustuis. QuodDeushabeatfilium,CT is fit Dominus nofler i e s v s Chriflus, autor epiflol£ ad Ebnes ex Pfal. 1. Pilius metis es tu,hodie genui te, Ef ^'.Keg.y.pgo ero ei pater,c ipfr erit mihi filiiis.
Qj^ôd dodrina Euangelif non fitnegligenda ,fcdfufci pienda, ex Pfalino 54.. citatur in epiflola ad Pbraos 3. Hodiefi uoeem cites audieritis, ne obduretis corda ae-ftra. De certitudine cr efficacia uerbi Dei,Petrus ex 'Efai£ 40 Verbum Domini manet m aternum. 1, Pe-4® tri e. nbsp;nbsp;Difcrimen legis ^ Euangelif extrait ex Deu tero, 17. Execrabilis omnis qui non manferit in omnibus qult;efcripta funtin libro legis.Ex Habacue 1. lujhes autem exftde uidurus eft: Galat.j. Doélrinam dette teri ernouo teflamento, ey quid uetus per noitum fit abrogandum,autor epillol£ ad Zbrxos te furpat ex Zo-co Icrc mi£ 3 i.Eccc dies uenient,dieit Dominus,e^r con fuinmabo fuper domeem ifrael, erfuper domum \uda tefiamentum nouum,non iuxta teßamentum quod feci patribus iUorum, in die cum apprehendcrem manu so itlorum,ut educerem cos ex Acgyptotquoniam ipfino perditerunt 'm teflamento meo,ey ego ncgledui eos habui,dicit Dominus. Ham hoc efl teflamentum,quc)d diffonam domui ifradpofl dies iilos, dicit Dominus : dans leges meas 'm nientem illorum,zy in corde itlorum infenbam illas: er ero illis Deus,cr ipfi erunt mihi po pulus. Et non docebunt quifq^ proximumfuum,cr u-nufquifq^fratrem fuum,dicentes,Cognefce Dominum: ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quadomnescogntturifintme,abilloqui pufillusfüerit
habitet in manufidis inter cos,ufqs adeum qui magnus efl inter illos ; quo-'£-fai£ üó. Calfl éo niam placatus ero fitper intusiicifs illorum,et peccatis ”* es tf,terra autemfcabeUum pedum meorumt corum, öquot; rniquitatem iÜorum non recordabor am' C pUus,
-ocr page 312-|
fi CEN T. L L I È . plius, Per hoc quod dicit Moitié ,dntiquduit prins. Por ro quod dntiqudtur dc fenefcit,in propinquo efiut eud ncfcdt.Ebr.3. Qu,adres ucterisTefrdmentiumbrd erfigurd fre tint r er urn futurdru,idem dutor probdtex diao Exo-di is.Ciuemddmodu ordculo refponfwm efl Mofr,cïm effet dbfoluturus tdberndculum: Vide, inquit,ut freids cmnidfecundumexempldr, quodo^enfumeatibi in tnonte.Ebr.S. Doarindm denoud obedientid refert Pdulus tCo- to rintb.6 exEfdi£49.intemporedccepto exdudiuite. ere. Et Petrus Lcuit.i^. Eftote fdnai,ßcut ego fum.i Petri i.erPfdl.33 • Q«t uuUuitdmdtUgere, er uidere dicsbonos:t.Petri3i T)epants mdlorum operum,dücgitthiftoriäLoth Ci^oe-^iVet. i. O”diHum Prouerbioru u.Siiuslus wxfaluus ejjicitur, impies ubi comparebit? i. Petri 3. Et autor episloLe lud£,in earn fententidm dpplicat hi^ üoridm populi iuddici, percuntis in def;rto, er Sodo niiecrGomorrhte. De ordtione, eiinq; elfeHu, dutor epiUohe ïdeobi exemplum quot;Elia düegdf.ldcobi f. Autor epiRohe dd E-bricos ,doärindm de er ueepiorurn, quoded ceddtin commodum corum, probdtex Prouerbiorti 3. Pilimi, ne neglexeris correeiionè D omini, neq; deficids cimt dbeo drgueris. quem enim diligit Dominus, corripit ; fidgeUdt dutem omnem filium, quern recipit. Autor epiSlohe idcobi, dd tolerdntidm db exemploprophetd rum loberChriüiyhortdtur.tdeobi f. Quid tnundus erßlfd Lcclefîdpropter iu^icidm 3^ perfequdtur uerdm,lodnnes ex hi^órid Geneßs ^coi ligit.i.ïodnn.3.De indifferenti ufuciborum citdt dia» Pfdbniii.Domini cli terrd.etplenitudo eius.i Cor.te. Definemundi,dutorepiaol£ ddP.br£os citdtex ^^^^ i- Adkuc femel ego concutio non modi terrum, Herum etidin calum.Lbr£is ix.De extremo iudicio,du tor epilloUiud£,cx Udticinio Enoch h£Callcgdt:Ec~ ceuenit Dominus in frats nüüibus fuis, ut frcidt indi-quot; dumuduerfus omnes ,crreddrgudt omnesexeis qui funt impij, de frais omnib. qu£ impiè pdtrurunt, deq^ 40 nobis innumeri libri dlfcordcs interfe,uc pug»flt;^'’l2 omnib.durisqu£locutifuntdduerfuseumpecedtores duotuntumcruiginti,omniumtemporumt^'^'^ ' impij. C£terümfcripturüueterisTeadmenticomengt; ' rios continentes,quibus merito fidesddhibetur.^lt;^ quineji M^ofis funt,qui cr leges, cr hominis con^t compleauntur,cradmortem ufq; illius exten»n • Tempus illorum tria annoru miüid,paulo minnSi^'^ tinet. A'morte nero Nioßs ad quot;X^erxem Perfarum regem,uf^:Prophetieqgt;sipop fen uixerunt,fuorim, temporum res ge^ss treft libris conferipferut, Keliqui quatuor hymnes cr admonitiones ad corngendam hommum wtsnt tinent. AbAxtaxerxeautemadnefird funt quidem fingida fcripta, non tarnen ficutipr£cedentid :proptcredquèdnonelthiu»us curata prophetarum fuceeßio. p,eipfaueropsteilt;f modo nos fcripturis noUris affeiamur. Cnm en^ ^ turn interea fit temporis elapfiM,nem0 ^‘®’^ gt adijcere quicqudm,uel ddimere,uel metarea^nƒ ' Omnib. autem iud£is ex prim£Ud dtdteconfnim inferitur,ut aïbitrentur,h£c fcripta DeieffedogntS' pracipit, ut Tunotheus doarindm Eudngelij ex pro- go inq- iUis permaneant, ac pro illis cupide (fi itetitt^'l phetis confit metfreffrui qs exerceaf,tlocpr£cep turn nbsp;nbsp;nbsp;fi^monantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pj durunt,omnibus pifs Icgenddm, er maxime in Eccleßu exponenddm,er diligenter difcenddm.Vtenim ipß ex feripturdfidei drticidos propofiierunt, itd quoq; dlios dd edm reffricere lufferunt, ne extrd fsripturdfdcrdin cr uerbum Dei ffeculuntes, noud dognutd excogitd-rent. Hdbemus ßrmiorem fermonem prophetieu, cui dum dttenditis ceu lucern£ dpparenti in loco obf :urio re, benefreitiSidonee dies iÜucefcdt,^ lucifer exorid tur m cordibus ueOris. 1 Petri i.Vt quifq^ dccepit do num, itd dlius in dlium illud tninißrunies ,utbonidi-ffenfdtores Udri£grdti£ Dei, Si quis loquitur, loqud-tur ut eloquid Dei. 1 Pet. 4,.Pdulus Epifcopum uult efr fe upturn dd docendum. 1 Timoth. 3, Et tenucem dus qui fecundum dodrinum efl,fidelisfcrmonis,ut potens fit etium ddborturiper doarindm fundm, oquot; contrddi centes conuincere. Tit. 1 .Et pr£cipit,ut dttenddt leaio ni,exhortdtioni cr doarin£, 1 Tm.4.. Et 1 Timoth. t fO |
11. CAP. lilt tib i commendo iuxiu prophetidi, »8 quib. unteu i«^’ dus es, ut milites m eis bonam militium, rennens amp; bonum eonfeientium.Et 1. Cor.14. oSlenditwbts, pr£ceptum Domini offre,ut m publicis congrefibns W cleߣprophetent:hoc efi,prophetic{isfcripturabeg» cr exponunt ud £difrcationem,exhortdtio»ë,amp;to^‘ foldtionem .Et C0loffr.3 .Docete cr commonete MnH' tticem,cdntionibus qt luudibus er cantilemsfririW bus,cu'm grdtid,cdnentes in corde uenro. zo fdnaorum. Pagulum exponend£ fcriptur£, Puulus docet efr a'exXoyixf/frdeii Rom. ü. Etpotesluteni enirrus 1 fcripturdm,cr iudicdndi de endrrutione.nonunbl'' nes unum effe,fed penes plures.-i.Cor.iS'Propbd^^, ra dm dut tres loqudntur,cr C£teri dijudieent.'^onij ß ulij frerit reueldtum aßidenti, prior tucciü. Pof^'’ enim ßgittutim omnes propbetdre, ut omnes difoo'^l omnes confolutionem dccipidnt,cr jfiritus propbd^' rum prophetisfubijcidntur .EioneU enim conßP^ author Deus,f:dpacisdtt in omnibus eongfegittio''' ' fcripturum non poffe inteUigi. Puulus » Cor.« -1^^® poteO. dicere Dominum i es v M,nißperSpiriiti'Klt;r dum. cr pdulopèa : Hum huic quidemper ^^ dutur fermo fupienti£,dlijueró ferma fcientidfr^''‘ dum eundem ffgt;iritü,crc.Et z Tim.s-Sedidbtint W diem,cum M.of^s legitur, ueldmen cordibus iHorH'^ ^ poßtum efl.dt ubi conuerß frerint ud Domn0do tur uelamen.VndcEunucbus reaèrejfbdetpbuif^'’’ Aa.S.Qj(idndpoßigt;n,nißdliquls duxuuimbtff' Poßremö,etß numerus Itbrorum dutbenticer^gt;*[ teris Teslumenti, ub ApoSiolis exprofißo ’j°^f^^! non ea exprejßis: tarnen baud obfcurè ex ‘''^^'‘”V^ conieadri potdl, quid cos pro certis erprob it^* buer’mt,dequibus untiquitas ïuddiednunqduw^^ ' * uit.citdntur enim db eis tcslimonid turn expreß^, W dißimuldto nomine,ex^^ofedibris P.egu,Pßi’gt;'^b^ uerbijs,Efdidtïeremid,Ezechiele,ilofiu,loelegt;ff^^^ lofephus in t Antiquität urn libro inquit : ^fs / ' libri difcordes inter fe,uc pugniK^r |
|
^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDOCTRINA. SCRIPTVRA NOVI TE' ft«menti:hoccftj(ie fcriptisEuan-geliftarum amp;Apofto-loruni. VTmenugt;riddoilrin£ çr mirundorum operum Eomimno^ri i EsvChrifticofirudretur, ey ^^tuiuonm teHium dutoritdteEccleft£erpoüerita b tommendiretur,utile et neccfinrium uif um eftceo, ^ Eomina noftro i e s v Chrillo,^ Spiritui fdndo, f^fw orgdtid ed de Eudngelicd hiftorid ftmplici fty ^(oßgndre cdpitd,qu£ rei totius pr£cipud ejjentftun ’^lt;^gt;d,(s-fcitul'ummè necefJdrid.Excitduit itdq- £= “^gfii/îi« qudtuor,qui figilldtim Uteris hiftoridM W quos }Jidtth£us primus futi Eudngelium con-r^fm, çx Ebrdis reliquit, cum ad gentes pr£dicdtu f^^ß'^^ß-eretur.Euftbius Ub.j. cdpite z^.fiHum id eft tirwertium Ciij Caligul£ dnnum,Chrifti uero qua ^^ifjnmnprimtm , in Chronico dnnotdt. Mdreum eje nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 mdm inter ftptem cAtholicdS,er lud£ epi^oldmquoq; ft‘»;cionibits Pétri Eu^ngehum fumn congeßijjc, lo inter eus undm, er publicè inplurimisEccleftis legi di citifed tdinë casadulterinds effeex eo dffirmdt, quoi ’ ‘igt;'^ ^‘^^toappïobdtum,erEccleftijslegendum ftiia Kquot; °^^‘‘itc conßmutum eße, dutoresftunt,Clemens Uy f^ofton 6.(y Pipits Uierdpolitdniis,reftrcnte Eu p V' Irenaus turnen ut hoc d Clemente ^ ‘’pw uifitntit, quid poft obitum Petri er Pduli, Mur ^^^^^‘tdngehilftuum edidijfteftcribit, libro ?. cdpite t. ^'''^^^^‘°'’^ ‘^oru qui db initio ftuisocuUs res rmiuiderint, eius^ diftcipulifieerint, cunilis dili-^^''^^.^^'quot;‘‘^^‘ê^iistftuum Eudngeliuftcribere,in Pro-^°lt;tlftrnut,Suntquiputent,P4ulumdicentcm,Se' ^^'''*‘gt;^ineuinEudngeliu,p^om.2. er Tim.i.eudiige WM iCucdconftcriptum denoture. Appdretftdnè, E-'^^'’idium Luca in Ecclefta notum probdtumq- fiiifti ^^ tmftb CldtidiojCum Paulus ex Aldcedonid tende ^^^dieroftlymum .• inquitenm add Cor, 8, Alifimus tn TitoftiUi'(„ eum,cuius Idus eft in Eudngelio per ^fon^icccleftos. “w trium Eudngeliftarumft:riptd dd cunâos idm, ^'‘'^‘fßimquoq.ienfinepcrueni^enttprobduitqui-'*'^”'gt;^tteiiimontum ucritdtis cis deditiftddeftderauit 40eft dbftmile uero, earn epiftoldm dquoddin diftcipulo ^mtionem cdrumrerum, qua initio pradientionis id iftnt 4 Qbrifto. omnes emm tres db inedreerdtio-fiGodnns exordiuntur. Qjtdre rogdtus dfi-d W) ciepit ed qua ante in edreerdtionem Ïodnnis ge r'’^'^ Qbrifto,ey qua dh fis db dlijsEudgeliSiispra ^^^^ftiit,contcxere.Eefirt Euftebius ex communifttn ^^lt;ibbro ixdp. 14,. Certum ergo eft,libres qudtuor ^‘~^^i,diüru,pro uerd etftderdftcripturd reru m nouo ^1 ^ntento 4 ChriHo geftdrum,db ipfts Apoftolis ey dftcipulis hdbitoSjEccleftaq; comenddtos efte. yo ƒ0 ^bis debent eße preciofißimi et dntiquißimi, coeleft cm Dodlorem,Dei çy hominis filiu, ‘^’'gt;‘gt;f‘iinnoßrum i e s vm Chriftum,dudimus,drcd' ‘^»t l^ciconftibum de genere humdno ftdludndo reuc-^''^iVtotum opus redemptionis perficientem. ^^“^ omnino obliuioni tradi ed,qua per M olosmiffto Spirituftundo coelitùs,mirdbilid fielt ^^propdgtit^if dodrind Eudngelij pertotum orbem Q^uare fidum eft diuiniti(S,ut quadam litc„ _________________________________antiquitdtis cdrere dicitur,dliud nihil ei decjfteuide-’^'['^°’ninenddrentur,d certis er fide digms dutoribiK: éo ^‘^^'^^i^^ minus pro genuind Pétri kdbedtur.ndmftylm ^“ilîtclfiacomitterentur, ut difeere er cognofeere çrcompofttioÀpriorinoadmodüdifterepdt, Deinde C a teftd- |
ÿ omni tempore pij poffentyquod dodrinagenus, Spiri tusftandus decalo mißusa Domino noftro 1 e s v Chrifto, per orbem terrdrum promulgdrit, y fignis prodigijsq; confirmdrit. Utifus uero generis feripta funt: Add Apoftolorum,d Lued editd: Epiftola Pduli omnes,prater earn qua ad Habraoseftftcriptdiprima lodnnis,yprior Petri.Uac pro indubitatisftemper hd bita eße,Euftcb.lib.3.cdp.2f aftfirmat.Ex hisfiinddmen td de articultsfidei tuto petipoßunt. Sunt dUtem yd' to lia quadam hot fteculo ftcriptd,per EcclefidS nomine A poftolorum,dut eorum difcipulorum /fiarfd : quorum quadam in medio,propter quorundam dubitationem, ftunt aliquandiu relida,poftcd uero innumerum catho licorum fttriptorum recepta : quada uero prorftus pro dpocryphis reicdd.Prioris generis ftmtiepiftoU ïaeo-bi,epiftoldlud£,pofteriorPetri,y altera de tertia Ioannis : epiftold ad Ebraos, y Apocalypfis ïdannis. Euftebius deftuo tempore loquens, epiftolälacöbipri-non multi ex ueteribus mentionemedrumßeidnt.Eu-ftebius iib.z.cdp.ij. Prater hoe uero argumentum à te» ftimonio dntiquitdtisftumptu,dlid quoq; ftunthaud ob ftcurd indicia, unde coUigi poteft, eurum dutores non effie Apoftolos Idcobuin ey ïuddm. Ham epiftold ïdco bi db dndlogid dodrina Apodolica hdud mediocriter dberrat, dum iudifiedtionem non fidciftoli,fted operi-bus adferibitiy Icgem appellat legem libertdtis, cum jo lexfit Tcftdincntum generuns in fteruitutem, Gdl.^. Deinde nee modum docendi ApodoUcum obfterudt. Cum enim dlijs Apoftolis ftolenne fit, licet tradentdo drinum de bonisoperibus, tarnen de beneficie Chri' fti, amp;nbsp;fide in Chriftum ftubinde aliquid loco argumen ti intcrijcerc : hic uero tiix femel dtq; iierum nominis Chrifti meminit, de opere dutem dus prorftus mutus eft. Pratercdftententljs quibuftdam Petri erPduUuti' tur: nee fte dppeUdt Apoftolum Chrifti,fieut Paulus y Petrus fiduntfed tdntumft:ruum Chrifti. Non igitur Apoftolorutn f«amp;ßnem huimfeculi, dut infenori tent porefcriptam effe. ludtc epUloldm ctiam hxc arguunt non ej/egenuinem, quad non Apoftolü ,fed feruum [e dppeilat:quodqi ipf; fe poft Apoüolos uixijje prodit, quum inquit: Vosdutemdileâi,mcmores eftisuer-borwm quiedntehdc diétaftcrunt db ApoftoUs Domi' ni noftri i e s v Chrftii,quód dixeruntuobii,i;jc. Qjiàdquæddm deuerbo exposieriori Wri deftri^ bit, O' quod citdtftntentidm de certdmine micbdelis drchditgeUdduerfus diabolum,de corpore Aio ft,er ex Udticinio Enoch, qu£ inprobdtis uetcrltftripture li-bris non hdbentur,crc. Et quid ïuddm no in Grueciâ, fed in Perftdin ueniße,m{mori£ prodit um eft,ubi Per fteè potins qudm Gritcè feripftftit. Ce Petn pofteriori epiftoU Euftebius inquit: Edm non efftclegitirndm dccepimm ; ertdincnquid multis uidetur effe ulilis,cuni diqs eli ufurpdtd fcripturis. E« feb. lib. 2. cdp. j. Prêter hoc unum, quad teftimonio |
CENT. I. LIB,
11. C A P. 111 L
Jf
teßatur,ßtewn dhrtflo in monte ßando ßtißße, er oen-lis ßäs maidiatem iltius aßpexijßc, er ttocem audijßße: Uic efi filius meus dileHus, in quo mihi compladtum fß- erßecerto aßßerit Apoßolum Domini noßri i e s v dm^i, 1 Pet.i.erj- Rpprobatetiam epißolas Pauli, ßeq; cum eo eadem ßentire oßendit : er propheticoßßi ritu hareticos, Anticbrißu,er Epicureos extremitem poris depingit. Duabus poßerionbus epißolis Joan nis contradidum eßße a uetcribus, Pußeb.indicatlib.s. cap.is. Etquum exPapiaprobet,duosciußdem nomi- t» nisßiißßc Joannes,alter um £i\'gelißamApoßolum,dl terum loannemßcniorem, qui etiam in Epheßo ßerit : uidetur innuere,dubitatum eßße utri Joanni eas cpido-las tribuerent,Eußeb.lib.i.cap.3lt;).Veriim ßylusnonad modum À priori dißcrepat, Epißolamad Ebreeos non eße Pauli,quoßdam anteße inde aßßeru!ßße,quod Roma na Eecleßaeamnonamplederctur,Eußeb.lib.3.cdp j. dicitfredtameneamnon eßenoaam, aut reces ßcriptä, probat, eo quoi demons Romanus,comes Pauli,ine-
tur fides,eptipropius adhoilt;icceßerutßecnhtgt;'l^^ ßunt ludmus,Tertullianus,Irenaus.Apoüontus,) fr“' philus Antiochenus, Eußebius lib.^cap.is-frorfr^' flimoniaßua loco refirentur:aßfirmaripoterit,eafr“ loan.apo^iolihoc noßroßeculoeßehabitä.Cur«^'^ hita certo, loänis apoHoUeßccofirmarenhfi^'sß*^^ de ea extitißeßentetias ßuoru antceeßoru cognouiß‘^ Nfc quenquam inßgnis autoritatiste^ie, ex doßen ■ huius aut ßequctis ßeculi producit, qui earn loänis Üoli eße neget. Nfc quidc ex tertio ab hocßtCHlo,lt;P quam alium, pratter Dionyßu Alexandrina,dtutefr teß. Sed neq; tesiimonium cius,neq; rationes, qnis^i firt,tanti utdentur eße m omenti, ut ex numéro torn nouiTeßamenti libroru,loannii Apocahßß éludant. Nam quad ab opinioncßuorum anteceßosi^' (yquod Cerinthus inde uißus ßt cxiruereßunindo^’^ dedmiHi uoluptuoßo regno in terram per sniHeS» nos,zy quad phrafis non »ongruat cum alijs M^ epißolis,argumctatur,no eßße Ioannis Apoßolhtso fr pißolaad Corinthiosßentetiasquaßdamaduerbum in' *o nino fidem certam nobisßacere potcfl,fiquidetnänfr cefibresdiuerßum aheo ßentientes, ut Tertudiinnsfr Origines,citari poßienttzyno tantum ea ßeript^'^^fr etiam alijs abußßnt heretici : erphrafisnonadm * abhorreat Àflyloioannis,fi iUud cogitetur,ahoS“^'“[^ ßermonis uifioncs,alio uerö bißorias 'deßcribiop“'“y ße: er loannem potius ea uerba que in uißone^fr^'’ eonfignare uoluiße,quam ßuo ßermonis genere eoi“ re.lmö ipße Eußebius m Chronica inquit,)^ annoH“' mitiani,Chrißi uero ar.ßccunduspoßHeronenl^fr initiantes Cbrißianos perßequitur : erßud lus loannes in Pathmu inßulam relegatM,Apocwlr
de fumpf ‘rit.Et ait,earn non immérité) reliquis Apoflo ti accenferiferiptis.cùm enirn Ebr^is Paulus hoc feri-pto patrialingualocutusßt,aliosEueä euangelißd, alias dementem Komanum, epifiolam i^am interpre tatumeße, putare.'Ethocquidemeo nomineueritati magis conßentaneum uideri,quod er coßmUem chara' fierem utraq; er dementis, er ea quat ad Ebrieos eßt epißola,contineat,er ipß utriußcpjenfus non add pro cul inter f t dißent. Puf tb.ltb.3.cap.s7.Ttlicephorus lib. 3^cap. 46,eaußtm dubitationis fitiß'e dicit,qucgt;d non eß ja ßetadie^lum nomen Pauli,pro more dliarumepißola' rum dus. Sed uidetur antiquitasgrauioreshabuißße ra tiones. Niin earn pkraßn Pauli non reßrre ,ß,cileßdt animaduertere : quemadmodum er Origines,ut infra dicetur,ßcribit,refrrente Pußeb.lib.6.eap.is.nec late-
uidit, quam Irenatus interpretatur.
Videntur aut ueteres nößnerationib. Aptt^Üße pro loänisapoßoU habuiße.nam circa fiitël’'^f^^i^ mitiani, quo tepore loannes ex Pathnto reuerßt^ ' tur,cä prodijße memineruf.et tcßeseccleßitfr^^fr’ quib.dedicata eß,habuerut. Irenaus enim inßnefr‘^‘ Kumerum illum beßlaGraceßcriptum toritate eoru qui loannem uiderunt, indicans ^(Xt^'
repotuitlegetesid,quodcap.i,dicitur:Cijcomodonos fffugiemus, fitantamneglexerimusßalutein, que cum
primum enarrari ceeperit per ipßum Dominum, ab ijs
qui audierant,in nos confirmata fiiit,atteßante Deo _____-,.........................,..... erfignis Ztrprodigqsßmul,uarijsq- uirtutibus,zy‘figt;i 40 hoceü eco.Deindenonpctuit,legéteseamctintdlt;s ritusßandi dißribution'bus, iuxta ipfitts uoluntatem. nbsp;nbsp;nbsp;tione,prieterire iUaperiphraßs,quaßeßein titufrfr’^ ties notattfruod is ßt, qui teßificatuf fit ßermoniEtd teßimoniu 1 e s v Chrißi,zy quecunq; uiditqneifrfr, minem alium congruunt, quam in loannl evani,ent ’ quiinfineEuangelijßuideßeait:11 ceß dißcipnlmi ^’ qui teßimoniupcrhibet de his,quißeripfithae. ï^' rpißola t.cap.i.Ojeod erat ab initio, quedauHnitS'fr quod uidimus oculis noflris,quodperjpexi»tnS)G'^, nus noßre contreHauerunt, deßermone uiti,(^ •*'
Ex bis quis no coUigat, eplllolam hanc Paulinon eßße, cum Paulus G ilat.i. teßetur, ße non ab homineßuum E uangelium accepiße,neq- didieiße, ßed per reuelatio' nem i e s v ChrisliiPratcrca non fuit dißficileiudica-re,quod ea quie in cap.y. er io.apertè in'eamproßrun tur ßcntötiam,quödßemel ad Chrislum conuerß,ßite-rum labantur, perßeriam etiam poenitentiam nonpoß ßnt recuperari : neq^ doéirin£ Pauli, neq^ aliorum A' poßolorum, multo minus Chrißi, dicentis, Venite ad so me omnes,zyc.coßentiant. His etßmiltbus rationib.mo ta prudes uctußaf,qu!e omnia ad el^xXofrixv fidei exa-minarejolita eß, de epißola ad Ebnos iurè dubitaß-ße uidetur.
Eußebius de ßuo ßeculo loquès,ait,Apocalypfinloanis alios certis ZTau!hcnticisßacrirßeripturiehbrisadiudi caretalios uero eis non annumcrarc.ltb.j.cap.is. Et li bro codem,cap.jcf.pofiquam ex Papia probauit, duos Epheßfidßc loannes,addit: etenim uerißmtle eß,altey
manifeßata eß,er uidimus,etiam teßamur.
Praterea ß ad (ici'a:Xt!frnxf)ßdei earn ejUM^^' ' non potuerunt aliquid inuenire dodrine Apolligt;^‘^ contrarium.Etß enim quatdam prater morem rchiß^*^ rum ßcripturarum dici uidebantur, (qualia ßtuihf’ gratiam precat ur À ßeptem ßgt;iritibus,capite pnmt'fr quad Chrißus appeüatur a:er‘^gt; paßim er pgt;'W*. créât ur a Dei, cap.s.er de mille annis,quib.rcgni^'^ ßntpij cum Chrißo,cap.to.quod Cerinthus,?itß^^‘^ ßinus, lren(eus,er alq inteUexeruntßre poß reßf^
rum,niß quis prému malit, Apocalypßn illam uidiße, gQ dionem)tamenßadle potuerunt cxißimare,pkrfr quot;nbsp;quecßub nomine loänis cireußrtur. Verum fiüshabea las eße myßice,ut inßermoneprophetico,intelHi.^'*^'
-ocr page 315-il
DE DOCTRINA.
y®
Nfc difficile fuit dnimaduerterc, tnuUos articulas do' ^rineApoßohcie in ea iüußrari'.quales funt,de iuß:ifi atianeper fanguinein agni,de pcenitentia,de refurre-^ione mortuoruyde uita letema : maxime nero doéiri-
mtn de Ecclefia, cuius quids integrum ßatu deßribit, ^'odperfequutores,hareticos,zy alias oppugnatores bibiturafit, er tarnen und cum minißerio permanfu-td.lnprimis uerö anticbrißu,dequo Daniel,Chnßits, f^ßoßalij^er ipfe ioannes in fuis cpißolis alias etiä
mints, exuemadmodußu£ do(irin,é,qudm pr^dicatt non feipf os,aut alios homines autores ßeiuntßed DeZ or Dominum noßrum lefum Chrißum, er Spiritum fanitu:itaquoq; eandé cpißolis fuis infcripta,fentiunt effe uerbum Dei. üonenim aliud dodlrina genus ore
ßärfcrunt,er aliudUteris fuis mandarunt:fedeaqult;e alias docuerut de finguUs capitibus dodrinæ cœledis, fiita tulit occafio ,erpofiuldutt neeeßitas, Uteris fuis
mus,annunciamus uobls,iit ey uosfocietatem habeatis nobifcu, er focietas nostra fit cum patre amp;■ filio eim icf a Chrtßo : er biec feribimus uobis, utgaudium ue^ ßrum fitplenu, erc.loan.z.Charißimi, nonpr^cept» nouZ fcribo uobis, fcd praceptam uetus,quod habui-üis ab initio.Et i.ïoan.f.Hatc feripß uobis, quicredi-tis in nomine filij Dei,ut feiatis quad uitam habetis a' tcrnam,er ut credatis in nomine filij dus. Ef Petrus, i
repetierimt,quibusetiameundemcumucrboDeiat-^gt;«uäißtt^tcolor3gt;.depittgit,exprimeHsnome dus to tribuimt effedum.t,ïoan.i.CXuoduidimus,eraudiui-iocu, idolomanià, confifione regni Chrißi er mun ‘ ^'‘^fifis,perfequutiones,durationem, reuelationem ^Kbimamdeßrudionem. heinde ex coUatione baud obfcurè cernere potue^ fMjApQcilypfin nb pocul à natura uifionupropheti ’'i^^‘'^‘^^^^i^^^‘^^zechielis recedcrc:imó etiam il as iaujtrtire,quiles funt de quatuor animalibus er de G^gcr HtgogJe dimenfione templier fimilibus.
tas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ed.i.cxuapropterhattdnegligamuosfempercommo
?^^gt;o^«tentuconiealt;trepotuerutü,eaM lö nere de his,tametfifeiatis, er confirmatifitis inpr£-pintufindo eße profida,ncc Apoßolo loanne in
fenti ueritate.Attamen iußum arbitror,quamdiu fam in hoc tabernaculo,excitare uos per commonitionem.
^’^‘gt;”’ q^t^ in prlmis feptem epifiolis,ad Ec f ^n‘i^ullt;ts feptem in Afiafcributur,earutn prafente, ^^^P^^ilopojlfituru depingunt ßatu,qui cuilibetßoc ^‘’’^pot^notusfiitiunde declarationesdc fequentib.pe itre potuerunt. i^am quodmillls epifcopi Ecclefiaru ^lt;^lt;^atitrangeli,loco declarationis fiif.pcr'aliosquoq; ^gdos, dodores bonos er malos fignificari. Habent ‘^^nifequentiajqu^ de antichrifio,eiusq; ßatu agunt, P^^quifda notas,qu£ imagines illas monkrofas dccla fitniM^uod meretriccin ait effe duitatem, qu£ habet f»gt;pmu m reges terr£,ubi tanqua digit o urbe Aornam ^o^ffal.Vndehoc er fequenti eralijsfeculls,ut pa-trenao er alijs,urbs Aornafeu Aomanum impe t^mdehofiltto antlchrißi fu^edu fiiit.Et h£c quidc Albris,qui dubitationi obnoxij fiierunt,dixifßc fa ^‘^fb,progrediamur ad reliqua.
cyc. Etpaulopofl : Quin ^ dabofemper opcram, ut poß exitum meum, horum tnentionem ßcerc pofitis^ Et 1 Petri j. Üafce iam altéras uobis,cbarißimi,fcribo literas,in quibus extimulo ueßram per commonitione ßneeram, inentem, ut memores ßtis uerborÜ qua pr£ diHafunt a fancis prophetis,et mandati noßri, quifu tnus ApoßoliDomini er feruatoris.Et Paul. R-om-ise Perfuafum enim habeofiatres mei,cyipfe ego de uo-bis,qucgt;d er ipfe plcni eflis bonitate,implcti omni fdeH tia,ualentes etiam inuicem alius alium admóncre. Sei tainenaudacuis feripßuobis ex parte,ueluti commotie ßciens uos, propter gratiam qu£ data cß mibi à Deo, inhocutßm minißer iefu ebrißiin gentes, admini-
30
ßransEuangeliu Dei, ut fiat oblalio gentium accepta bills,fanilißcalaperSpiritumfanßum.Et t.Cor.t4., Siquis uidetur propheta effie, aut ßiritualis, agnofcat queefcribo uobis, quod Domini fint priecepta. Cate-40 rum fi quis ignorât, ignoret, Et a.Cor. 1. N^m gloria^»
^lt;^^idoguadulterinoruhoslibros cottocatEufeb. •^•^‘ipa^.ada Pauli,liber didus Padorfeu lierm£, ^f°^‘^^ypfnVctri,epißolaEarnab£,apoßolorudodri »i^Euingeliu fecundu E br£oS.In numeru uero abfur' ‘^^^i^f^ftfus abiedoru refirt,ma qu£ fub nomine
tio noürd. hisc eft,teliimoniu cofcicntilt;£ no [ira:, quoi cumßmplicitate eyßnccritate Dei, nonfapientio. car nah,fed pergratiam Dei,conuerfati permits in imii
uelut Pctri,fiucThom£,uel Ai.ittbi£, «t ßioru:pr^tey(^ Euangelia, aut ueluti Andrc£ er ' otmis,eralioriiApoßolorum ada contincntia,ab h£ ........ ^^.......^ .....„^_______________
do,abimdantius autem erga uos.^on enim alia ßribi' truis uobis,quàmquie agnofcitis,ßlegitis.Et a Cor.io,
^^^^dsprofirantur.Probataut,noneffeeorum,hisar- Hoe reputetquidufmodied, quódqualesfumusfer-^^^tu.quoddeßitu.'inturfedimonio omnium Eccle nbsp;nbsp;nbsp;motie per epifiolas cum abfumus, tales fumas er dunt
^“d^^ofumferiptorum,^ quod charader phrafeos à nbsp;nbsp;nbsp;adfumusfido. i. Corinth.3.Qjfandoquidc experimen
V^tadine Apoßoloru uariet,er quad ab xucexo/ia: nbsp;nbsp;nbsp;turn qu£ritis in me lequentis Chridi. Ephef.3. Siquidé
‘^°^^f^'^‘^ ^‘fi*'quot;^^*^^gt;^ autores so audidisdißenfationem gratia Dei, qu£ data ed mibi w ereticosnon obfcurèprodant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in uos, quodfecundum reuelationem not urn mibifidt
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in uos, quodfecunduinreuelationemnotum mihi fielt
f^eutrumhilibriboc noßrofcculo afeminato- myßerium,quemadmoduin antcfcripfipducls,exqui ^ZßaiUBnimßarfifint,an uero fequenti in lucepro nbsp;nbsp;nbsp;bus poteHls legentes intclligcrc cognitionem meam in
‘^^mt, iffrmare non poßumus, deßituti teßimonijs Mtorum,qui hoc tempore uixerunt.
Idii^enus commemorauimus, qui libri inferiptura notuTejlitticntihabcantur,quiuero non: er quipror i^fifltcrtißiml, qui uerö dubitationealiquaiaboraa tM. N«»c uero reßatexponendum, quid Apoßoli de nbsp;nbsp;fcais,quod dies lüe Domini,utfür in node, it a uentu»
^tp uranouiTeßamctifenferint,et quid in ijs trada éo rus ßt.i Timotb.^.Ujec tibifcribo,ßerans fire ut ue'
myllcrio Clmüi. EtPbil.î. ‘Eadem(cribcrc uobis me (^uidemhaudpiget,uobiidutem tutum e[i.iTbcß,4.» Hoc uobis dicimui in uerbo Domini, quod nos qui ui-uimus.O’c.i.Tbeff'.f.De temponbus or articulis tem' porum non (A opus ut uobii fcrUdm : ipß cniin plané
niarn ad te citóiquód fi tardius uenero, ut noris quomo C $ do
-ocr page 316-C E N T. I. LIB.
II. CAP. 1111.’
do oporteatte indomoDeiuerfari.i Corin.i.Loqui-mur nonfennonibus quos docet humana fapientia,fed quos docet Spiritus fanllus.Apocal. 15, Et dicit mihi: Scribe, tieati qui ad coenam nuptiaru agni uocati funt. ex dicit niihi.lïatc uerba,uera funt Dei uerba.
Pneceperunt etiam fuas epiflolas in alijs legi ecclc' fijs. C olojf.s.Cum recitata fiterit à uobis epiaota,fici-teuter in Laodicenfium eedefia recitetur: ex cam qu£fcripta efi ex Daodic^a, ut uos quoq^ legatis.Et 1. Theff.f. Adiuro uos per Dominum,ut reciteturhace-pijlola omnib.fanllisfratribus.EtPetrus,z Pet.j haud obfcurèfignificat,feuidiffc er legiffe epiflolas Pauli.
Vt ucrè condones f'a£ dolirin£ non cogruentes,fuf dpi omnibus modis uetuerunt ( Galat.^, Caterum etfi
uenieba cum eminentiafermonis ëóttfipïettt'uef^ dans uobis teßimoniu Dei:no snim iudicaui me !p'^[ quant fdre inter uos,nifiïefum Chrißü ,'exbututt^ fixum. EtiCor. s. ïtaq- nomine ChrifiHegaticnefi’^ ginwr, tanquam Deo uos per nos obfecranttiro^ifi^^ pro Chrifto,recondliemini Deo.Ewin enimqm noiKi' uit peccatu,pro nobis peccatufedt, ut nos eßiccrefgt;Kf iußieia Dei periUü.Etiïoan.^Etnosddmmsd'^
Ç£terùm etfi'm Ubris nouiTeftainétinö omniß^ ciones,nec omnia miracula,nec omnesalie Cbräitf Apoßoloru aUorumep piorü huius temporis kiflod^ f wt memoruprodit£: tarnen nihil eorum defid^^'’ quad ad falutë nobis fcitu neeeßariu eft, ioamufftn^ 2 o.cap.Kulta quidé ex aHa fignafecit ïefus 'mconflf^ du difcipulorufHorü,qu£nöfunt fcriptamblro^^^.' h£c aßt fcripta funt, utcredatis, quid lefts ef ftus ille filius Dei, ex ut credentes uitam haieatis^ nomen eius.Et Paulus i Cor.s.Pundamentualiudxt^ poteft poncre, pr£ter hoc quodpeßtu eft, leßsÜb'^f, ßus .EtiCor.is .Hotu uobis ßeio fratres, '^^^^‘* quod euangelizauiuobis,quod exaccepißisßlt;p^ ftatis,per quod ex falutem confequimini, qxopxuo‘ nunciarim uob'is,fitenetis,nififrußracredidilli^‘ . Galat.i.C£terum etiamfi nos,aut angelus ècetlofi^ cauerit uobis Euageliu,prater id quodpradicsxù^^ uobis,anathema fit.Et 1 Pet. s. Per Syluana,nelgt;ùr^ ' Icmfr^trë, ut arbitrer,paucisfcripfi,lt;tdhortMSty^ ßificans, hanc effeueragratiam Dei, inqua^^x-fus Chrißus M.eßias exhibitus, cimt omnibus operibus 30 Adorum zo,Paulus in condone ad presbyterosifi‘' fianos inquit: Annunciauiuobis, exdotuiuos, tq r^ cans ludais fimul ex Gracis, earn qua er ga Df“*’*^ poenitcntiam,ex fidem qua eß erga Dominxm /» Ïefum Chrißum.Etpaulopoß : Non emmfuHtrftH' quo minus annunciar 'im omne confilium Deiuo^’
ClU£ autëdodrinacapita inlibrisnouiXeSitiit, ti tradantur ab Apoßolis,non eß huius lodconut^ rare.ld enim exfequenti capitum defcriptrnxeftd^^' Sic etiam fupcruacutim effiecenfemus bocloce
lO
nos^aut angelus ècoelo, pradicaucrit uabisV-uangeliu, prteter id quodprlt;edicauiinus nabis,anathema fit:)ita etia epiSiolas fuo nomine fcriptas,fidiffientiant à uerd do(irina,recipi Paulus intercidit. 1 Theff. i.Rogamus uos fratres ,peraduentuDominino{ïri ïefuChrifli, ^ nofiriaggregationem ad itlum,nccito fimoueami 20
ni à mente,neq^ turbemini,neq- perßiritum,neq; per ftrmonem,ne^ per epißolam tanquam à nobis profit dam, quafiinftet dies, ne quis uos dccipiat ullo modo ;
Vnde etiam in eadem epifi.cap,3.monet cos de nota fua rum literaru:Salutatio mea manu Pauli, quod eüfignu in omni epi^olaficfcribo : Gratia Domini noliri ïe-fu Chrisii fit cum omnibus nabis,amen.
Vtfcripturne ueteris Teflamenti pubieHü e^iMLef-fiasexhibendus : itafcripturxnouiTe^améticd, ïe»
ex bénéficias fuis. Chrißus Aß.i.ad difcipulos ait: Ac-cipietis uirtutcm,poßeaquam Spiritus fandus aduenc ritfuper uostexcritis mihiteßcs,non folttm Uyefefo lymis, ueriim etiam in uniuerfa tud£a,simariaqi,de-niq; ufq; ad extrema terr£. Et Petrus ex Apodoli in concilio facerdotuUierofolymisdixerut, Alt.s.Heus patrum nodrorum fufeitauit ïefum, quem uos intcre-mißis,fußcndentes in ligno. Hune principe ex ferua-torem Deusexaltauit dexterafua,ad dandampxniten
dam Ifraeli, rcmifiionernq^ peccatorum. ac nos furnus 40 monßrare,qu0d dodrina in probates Ubris nom »''' citeßeshorum qu£d'.cimus:infuper autem ex Spiri- mcnti,in linvuliscaoitihus exadiSimèlibicoK^^
tus fan{lus,qucm dedit Deus obedientibus ipfi. Et Alt. yo. Et nos telles [urnus omnium qitlt;e ficit er in regio-ne\lud£orü,er Kierofolymis: quem oedderunt,fußen fum de ligno. tlunc Deus fufeitauit tertio die,er exhi-
menti,in fingulis capitihus exadißime ßH confati^^’ ex reuera nihil difcordi£ aut contrarietatis ‘*^’*^^^'^ Scd tarnen Pauli teßimonium de confenfioneindt lt;nbsp;na Euangelij omniu apoßolcrum etfratrufi^ uidcrunt, ex de co teßati funt,nihil obeßadfermt^^'' Cor. is. ubi inter alia inqt: Siue ego,fine illi,ficpf^quot;‘ mus,et fic crcdidißis,fcilicct Cbrißusmortuiup pro peccatis nofirisf;cundu fcripturas, eX $ PP“ ^i* fit,ex quad refurrexerit tertio diefecundufctifii^'^ '
buit etm, ut manififtus fieret non tod populo,fed teßi bus prias ad hoc deledis à Deomimirum nobis,qui co medimus ex bibimus unà cum illo,pofteaquä refurre-
xitÀmortuis:expr£cepitnobis, utpr£dicaremt{spo j,,,,^ ,p,u..,^ji,i, 1 Armnlt;uuvgt;.^pgt;.-.—. , pulo,actellificaremur,quadipfefitiUcquiconfiitttgt;gt; so '■ interEuageliaetaliosnouiTeß.libroshocinm’^ tus erat ÙDeo iudex uiuor dm aemortuoru.Huie pro- * ' quot;nbsp;*
phct£ teßimonium firunt, quodremißionempeccato rum accepturus fit per nomen cius,quifquis credidcrit in cum.Et Paul. Alt.ij.Et nos uobis annuciamus,quód earn repromißionem qu£ ad patres filla est,Deus ad-
Impleuerit filijs iUorum : nimtrum nobii, refufeitato
g, Euägeliߣ hißoriä Chrißi proUxius comonodi • ApofioUuero in codonib.quaru aliquotin Aßd^, tdtur,ex in cpißolis fuis,hiftoriä tantufummititnf flringut, fed defrudu operü Chrijii, deq;
ad noßrä falutè,ex de nouitate tiit£, de refurred^ mortuoru ex uita£tcrna,enucleate^prolixedod'
Icfu, o'c• ^tpdulópoß, l^otumfitigitur uobii, uiri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;sicum firiptura netcrii TesiimenU feripi^ ^
fi-atres,ciuód per hune nobis remißio pecedtorum an- nbsp;nbsp;geliftarum er ApoHolorum conferantitr,nemini«
nunciatur,et ab omnibus, à quibiu non potuiHis per te obuium efl,utrif^ communem ejje autorem gern M.ofiiu^ificari, per hunc omnis qui credit lußifi 60 idemfubieiiu, falicet »eßiomgentnsbumaarti^ catur.Et i.Cor.z.Ego cum uenirem ad uosfiratres,no ptoremper morte et refarredionem-.eadtjnpr^^r
et
DE DOCTRINÄ.
ât
apitd, legrem çr'ÊiidngeUum : edndem in utrißcj^ trddi Wim di fdlutem, perfidem infonen benedidu, quieß iBSV s CnrißiK,ut in fuperiorib.oßenßtm eß,cr Pf-trut elegiuter te^atur Ad. to.Kuic teßintonium per-bibent omnesprophet£, quad remißionem pecedtoru decepturuf ßt per nomen eiiu, quißquis erediderit in eum.EtinconciUo Ad.if.iiitc ergo quid tëtdtis Deu, Mimpotutur iugumfuper ceruices difcipuloru, quod itet^pitresnoßri, neq- nosportdrepotuimmi Sedper grütidin Domini noßri ießu Chrißi, credimus nosßdl-MtßturaSyquemddmedum zy iüi.
Autor epikdd Ebrxos citdt multds hißoridf ueteris MatjC«« etAiel,Gen.4.Dnoch Gen.s.üoe Gen.6. ^^tdbie,Gen.ii.ij.Sdrdi,Gen.ii.Abrdh£eyifac,Gen. ^^•^fde,tieobQ‘Efdu,Gen,i7.^ lofepb,Gen.48..ip^. $°-A^o^5f,xoi.i,P(tfchdtis,1txod.iz.Trdnßtusper mA remibrum,Exoi.i4. ydßdtionisllierichuntis, loß.6. TAbidb,lof.i.i, Gideonis craUorum, lud. 4.6.11.1^. ^^’tiel.i4.item},E^eg.i.z'Pdrd.hi4:Vndeprobdt,om nes pitridrehds ^ prophetds,c£terosq- pios homines w ueteri Teßdmentoßdbuiffe fide,^ per edm res md, i'^ßgeßiße, (3“dßequutos eßfepromißiones, Dco^ pßiuffe. Ebr.ii.'Vetus çj- nouum Teßamentum pro-pbetidsetiimde extremorum tempor um ßdtu,dedn-ticbrißo,ie Gog er ÎUdgogtddextremo iudicio er rc-ßm(lionemortuorum,er uitd.£ternd piorßermor ietterniimpioriijbdbent comunes: niß quad in nouo ipertmt et dirius omnid defenbutur, quim in ueteri. ■ Sedtdmennonnulldsutrdmq^etidm hdbere differen ^^^noncßdifficilcdnimdduertere.i^dm in ueteriTe-ßmento.Dcus locutus eß per prophetds;in nouo ue-fOylocutm eß perßlium futm Dominum noßrum le-ßtn ^brtßu,^perApoßolos. Stephanies Aß.y.Qjec pfopbetirum nofunt perfequuti patres ueßrii Et occi deruteos c^uipronuncidbüt de dduetu iußi iüiits, cuius «M tKicproditorcs(3'oceiforesfuißis:qui dccepißis le ^^.^^^f^tißtiones dngeloru,nec ferudßis-Petrus 1 e-P‘l-'-Eropbet£de ueturd in uos grdtid udticindtißmt. ^tttorepiß^dEbr. Deus olim multißrid,multiscp mo locutuspdtrib.perprophetic, extremis hif:e die-bus locMti« eß nobis per ßliu. Ehr.i. Idé etenim,ß is q petingdos iidm fuerdtfermo,fuitfirmus, er omnis ^fifgreßo er obedietid iußä pr£mii repenfutione dC' ^epn, quomodo nos effugiemus, ß tant À neglexerimus I'‘•llt;*^ß^■qu£cuprimüendrrdri eceperitper ipfumDo ^'^ti,ib ijs quiiudierütßnnos coßmidtd ßuit.Ebr.z,
••witwcommcDiordnt : in nouA ueróiA'^oüoUuifd^ ^^^‘ij^roponut.iïoÀ.i.Qtied uidimit'S ^'nudiaimw, lt;^’^’^Mniniii uobis^t ^uos focietdiem hdbedtii nohip ^^’^focietd^nollrdßtcÜpdtrc^ßlio duUefuChri 1*0- 2.Pff,i. No mim arte eSpoßtM ßbulds ßcuti,notÄ ^obiißci^n^ Domini noüri ieÇn Christ uirtuté et ad ^^fgt;d,[(i^ o^nij^no^m dj^eximM lüiiK mdießdie,
^» Scripturd uctcri plcrdq; dodrin£ cdpitd oißu' fi^ßproponutur: in nond nero emnitt cldrißimc expU ^dur, Et diHio propheticd plm habet fignraru^qudm pmo ebrißi et Apoßolorum, quiplanior eß,^dper ^^ot'Anßripturd neterii Te^dmenti umbr£ rerußtu-
in notid uero res ipߣ habetur. Col.z.lJe quis igitur uos iudicet in cibo aut potu,dut in parte dieifeßi^ut noui lunij autßabbatorum, qu£ funt umbrd rerü futurarü. corpus dutChrißi. c.Cor.io.li£Cdutßgur£noßrißue runt, ne nosßmus concupißtentes rerum malaru. Autor epißol£ ad Ebr£os:l^am lexumbram obtinensßu-turorum bonorum,non ipßam imdginem rerum,hisho ßijs, quas ßngulis annis eaßdem continenter offer unt, nunquam poteßdccedcntesperßeHos reddere.Ebr.io.
»0 Idem: Quiofferuntiuxtdlegemdondrid,qu£quidem exemplari er umbr£ deßeruiunt caleßium, querndd-medum oraculo reßionßum eß M.oß,cHm efftt abßoltt turus tabernaculum. ndm,Vide(inquit)utßeias omnid ßecundum exemplar,quod oßenßum eß tibi in monte, in ßcriptura ueteri externumßacerdotiimi,templu, liieroßolyma,certi cultus,ceremoni£,obldtiones,et cer t£ leges, ßueeeßio ordinaria ßacerdotum, regnü etiant politicum,crßmiUa deßeribuntur. In noua autem, ad ßintualc er £ternum Chrißi ßacerdotium er regnu, r-o er cultus fßirituales omnid reßrunt!ir,fignris Ulis anti quatis er abolitis. Autor epi'ßoU dd Ebr£os:Omnis ßa cerdos adßßit quotidie ßacra peragens,er eaßde ߣpius offerens hoßios, qu£ nunquä poffunt dußrre peccata. nie uero unapropecedtis oblata uiamp;ima,perpetuô ßc^ det ad dexter am Dei,id quod ßupereß expends,donee reddanturinimici ipßus ßeabettum pedum eins. Vnied enim obldtione perßßos effecitinperpetuum,eos qui ßdnßißcdntur.ltem:Porro ubipeccatoruremißio eß,
, noneßamplius oblatiopropeccato, idem ndEbr. t^, 30 QßferdmushoßiäldudisßempcrDeo:hoceß,ßußu«t ' labiorum, confitentium nomini dus. Gateritm benefi-centi£ (^ communicationis ne obliuiß:dmini. Tdlibus enim uidimis res grata pr£ßdtur Deo. Et Paulus ad Romanos 1». oblationes cxponit de noua ebedientia: Obfecro uosf-dtres, utpræbeatis corpora ueßrahot ßiam uiuentem,dcceptam Deo, rationalem eultum ne ßrum.Et Petrus i epiß.z. Vos autem genus de dum, regale ßacerdotium,gens ßanda,populus qui in lucrunt dcecßit,ut uirtutes pr£dicctis illius, qui è tenebris uos 4lt;3uocauit in admirabilcm ßuam lueem. Et Apocdlypßs t er s.Induit nos àpeccatis noßris, per ßanguini ipßus, er ßeit nos reges er ßaeerdotes Deo er patrißuo.
Inßcriptura ueterinumerusannorumacoditomun do ußqi ad Chrißum yießiä exhibitu, er tribun Ißracl dißindienes feu genealogi£ßedulo er diligenter anno tantunquod ßngulariDci conßlioßßu eß,ut ßciretur quando lAeßi£ aductus expedadus effet.ln noua uero ßcripturaßueeeßionußcries no aßignatur, nißq ßatus extremorn teporuperprophetias quaßdädeßcribitur.
So Sacrificia ueteris Teßamenti ad tempus ßunt impofi td,zr tantumßandißearunt homines adcarnispuriß-cationem,ßednopotueruntiuxtaconßcientiäperßdti reddere eultorem: Ebr£. ^.lHecßanguis tfuroruin po» tuit tollerepeccata : Ebr£. lo.Sed unicumßaerißeiunt Chrißi,aboleuit omnia üla ßaerißeia uetera,er expia-uitomnianoßrapeccata: Ebr£.cgt; er iolt;
Vetus Teßdmentupernouu eßdntiqudtu ^3-fubU tum,ßed nouu 'Peßumentu snanet ufq; ddfineßeculLi. Cor.}.Etenimßidquoddboletur,ßiitin glorid,multo ^^tttnpropoßt£ funt,cHminßdcerdotio,tcplo eyce- éomagisidquod mdnet,eß inglorid.Ebr£is8. Perhoc pfinonijSytumetuminhißorijs,utßuprdoßenßum eß, nbsp;nbsp;quod dicit nouu/m,dntiquduit uetus.amp;Ebr£is lo.ToU
C 4 Ut
|
C E N T. I. L 1 B. lit prins,ut ßatuatpoßerius. Vbietid odendit. Spirit turn fand um in ueteri Te^amento nouum pradixiffc. Kuc pertinet tota hißoriacencilij Uierofolymitani, in quo lex M.oßabrogatur, communi Spiritus fandi zf Apoüolorumfententia. Inueteri TeHamento iudiei pro populo Del haben tur,edq; 'Ecclcßa quaß angudis metis tcrr£ Chanaan inclufa:mnououerô fitcoUedio Ecclefi£exiud£iset gentibus,eypropagatur dodrina Euagdij per omnes fines orbis terraru.Ephcfz.Cluaproptermementote, quoduosquondägetesin carne uocabamini pr^putiu, ab ea qu£uocatur circudßo 'm carne,qult;e circumcißo fit manibus:quc)d inquä cratis tepore iUo fine Chrido, abalienatiàrepub. lfradis,zxextranei aTeßametis promißionis,ßeno habdes,Deoq; car êtes in mundo. Jdunc aut per Chridu iefum,uos qui quondä eratis Ion gmqui,propinqui fidi edisperfanguiné Chridi. ipf; en 'm ed pax nodra qui ex utrif q; ficit unu, er interdi tium maceri£diruit,0‘c.i.?et.z. Qjiiquondam eratis in ueteri Tedamento non fwtfiida. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. Sacramentorum quoep in nouo Tefiamento^i^^ ‘ tior ed ratio,quam in uetcri.He cnim umbraerd^^'j^ rum fiiturarum,illa uero res ipfas habent. (T P'’””' fiones facramentis noui Teßamentiaddit£,ß’^t’'^^a perfficuie,qudm ueteris,ut patet exfuo loco. In ueteri Tedamento plures fi{erantfacerdotes,lt;l fiebantfine iuramento : in nouo uero units ‘f‘^^^’^^^^ manet facerdos. Dominus noder lefus .^ brieis y.ttlam lUi quidem citra iufiuranduw facet j fadifunt,hieueroiureiurando,perei'.m q.ud^^‘‘ no populus,nunc populus Deiiqui quondä eratis no co 20 ilium : lurauit Dominus, er non panitebit ƒ fecuti mifericordiä,nunc edis mifericordiam cofecuti. nbsp;nbsp;facerdos in sternum, fecundu ordinem melcb^^ Pate/Àilionu daritatc,!^ miraculom multitudinc, nouü Teliamentü anteceUit ueteri.üàprêter id quod in baptifmo Chriflifefe pateficittrinita/s, lt;3“ Chrijiiit uerbofanat omnia genera morboru,e^refu[citat mor tuoSyCripfeChrißm mortum tertio dierej'urgit,e^ a^ fcendit ad calos, ut diHu eß libro fuperiori : etia poß afeenßone Christ ad ccelos,päteßd:ioesillullresiiÜt. Mittitur enimßiritui fandus de c(xlo,folcni etfenßbi U modo,quo anten nunquä erat/àéiu.nâ ueheinêtifoni 3 0 tu ^ fragore,inHar turbinis proceÜoß,{)er acre dela- hitur in domum ubi erät Apoßoli liierofolymis,eam^ implet totam, ibiq- ßiratet eoüoeatfefeperßngulos, in diffiedisflämeis Unguis fefe conßieiendüpr£bet:er inmometo timidoserrudes Apoßolos,coeleßis dodri n£,ommuq; Unguaru ßeit perttißimüs,er ad propagä dam dodrinam Euangelij animoßßimos : Ad.z.Chri= flus ad dexterä Dei, pateßeitfefe Stephane: Ady. Et SaulupropeDarnafcüexcquodeturbat,(uqiintertiu -ccelu raptü docet dodrina Euangelij,er ablegat eu.ad4.o pra;dicandu Euangeliügentibus t Ad.g. Edutur ßgna er miracula plurima,ad confirmandä dodrina EuaU' gelq per Apodolos.Ad.3. Petrus er ioannesclaudum ex utero matris, in nomine lef ^ Chridi Nazareni fanant. Ads.uocePetri arguente Anania er Sapphird, quód mentiti funtßiiritui S.extinguutur ambo: er urn hr a Petri infirmas in plateis poßtos curat, er ^gri er uexati à ßiiritib, immundis ex uicinis ciuitatib.üiero-folyma ad Apoßoles addudifanantur omnes.Oranti-bus Apodolismouetur locus. Ad.4.. loanne er Petro imponente manus in Samaria baptifatis, datur Spiritus fandus:Ad. 8. loppe Tabitha mortua, à Petro in uitä reducitur: Adorum ^. Petro per uißonem reuelatur uocatio gentium er concionante eo, Spiritus fandus uenit fuper gentesin domo Cornelij congregatas. Ad-, so. Petrus per angelum Domini educitur ex carcere: Ad.iz. Paulus Elymam magum fua imprecatione pri-uatoculis,Ad. 13-lnDyßrts fanat claudu:Ad.14., Eif eit Spiritum Pythonis è puella Philippis: Adas. Oran te Paulo er Sila in carcere ,fit terra:motus magnus,et 6a foncutitur fundamentum careens: Ad,16, Deus ede' |
lt; IL CAP. Hit hat in Ephefo miracula pel' Mdnlti Pauli, itd w^^f* fuper infirmes defèrrentur a corpore eins ftwi^tßquot; femicinda, er recederent ab eis morbi, er ß^'f‘^‘[ mali:Ad.1^. ViperaadhiercnsbrachioPauli^ ' ^ nocet.CuratpatremPublijfibricitantem,migt;’ji*-^ litc'.Ad.zy.Eutychum refufeitat ex morteiAd.i^ fimilia plurima édita funtfigna er prodig‘^gt; firmationemdodrinie Apodolorum,fedt^gt;^‘^‘^^ IO illi quidem plures fidifiterunt facerdotes ,preß‘^ quodper mortem nonßnerenturperm-oure- ’ quod idem maneat in £ternum, perpetuum cerdotium. Vnde erfaluos ßccreadplenupomtn per ipfum adeut Deum,fempcr uiuens ad boCtiitó^^^^* pellet pro itlis.Talis enim decebat ut effet noib^'gt;'^^* fex,pius,innoeens,impollutus,fegregatitsi{'lt;^^^‘^^^' bus,erfublimior calls fidus : cui nonfitqiiod^^^^^' cejjè,q-uemadmodum ilUs pontificibus, primf^o T'’' prijs peccaUs uidimas offirre,deinde propeccatigt;!ß puüTïamidfecitfemel.cumfemetipfuinobtidit' , j la ueteri Tedaméto terribiliora oinniafuntA^^^ ’ in noiio.EbriCis n.ldon accefiifiisadcontaduw’''’'^' tem,er incenfum igitcm ac turbinem, cr^‘^^ÿ’'‘^^ procçllam,tiib£q;fonitum,er uoccin uerbornW-‘l'‘^’* qui audierant,deprecati funt, ne hls adiungereturot^j tio. non enimferebant quod edieebatur. Sibeßiii‘^ gerit montem,lapidabitur,aut iaculo configetur.amp;* deè tcrribile er at uifu quod apparebat, Uloffs dixit^^ pauefidus fum ac tremebundus. Sedaccefiifiiii^''^ tem Sion,er ad duitatem Dei uiuentis,lïierufl(!^‘^^ leßem, er adinnumerabiUum angelorueecM,^^ concionem primogenitorü, qui conferipti funt^' lis,er adiudieem uniuerforum Deum, er adffirW^'* ßoru perfedorum,er adnoui Tedamenti concili»^‘gt;‘ rcmlefum,er adfanguineajficrßonisineliorßolt;l^‘'* tern quamfanguis Abel. So nbsp;nbsp;De ufu facriefcriptur£ eleganter docent,quedfi'^'^ pter nos f:ripta ßt,ut nos erudiat de fidei arwidlhb^ alijs rebusfeitu neceffarijs. Paulus 1 Cor.10, Itecd^'^ emnia figura: contigerunt illis ifcriptaueràfuntftff pter admonitionem noßrißn quos terminiatatumidt^ derunt. EtKom.i$. Omniaquacun^feriptafanid^ nodram dodrinam praferipta funt ,ut perpaia^^' tiam er confolationem fiem haberemus feriptaf^'^ rum. Et » Timoth. tertio : Qinnis fcriptura ditaHj nitus 'tmßirata,ed utilis ad dodrinâ,ad redargutiix«’ ad corredionê,ad 'mfiitutionê,qu£ eß m iudicid,id' tegerfit Dei homo, ad omne opM honu apparatat^ ^ |
DE DOCTRINA.
éÖ
* 9r.U. Qttt prophetathominibus, loquitur adifica-^ioneni,zy exhortationem, er confolationem.
ïnftar fymboli,Pauli eftepoteft confiftio, quam Clt;e fare£ in iudicio coram Pelice,àccufatus à iudais, edit: Confiteor aut boe tibi, quid iuxta uiam quarn uocant h£refin,fic coïo patrium Deu,credens omnibus qu£ in Dege cr Prophetis firipta funt, fiem habensin Deu, pire,quarn amp;nbsp;hi ipfiexpedant, refurredionem mor-tuorum,iuftcrumfimulçymiuftoru. cyumin hoc^y ipfi fludeo ,fine ofièndiculo confeientiam habere erga Deum,ey ergaheminesfimper.Ad.24-
cyuamuis autéfymbolum aduerbum in librisnoui Teftamenti non repcriturfiriptu, ncc Lucas in Adis, aut quifquam Apoftolorum in fuis Ppiftolis, dits com pofitioms mentionem ficiat : tarnen communipatrum fententia, duodedm Apoftoli dus arebitedi et autores perhibentur.nee quidem iniuria,cum nemininonfida-pertum,ad fingula capita dodrinam Apoftolorum ey totiusfcriptur£elegantercongruere. N^m etfilgna» tius,\ren£us,\usiinus,fcquenti5feculidodüres,nocx‘
^enfirunt etia,ex S.fcripturarefittandoselJc h£reti to5, e‘ decemendu de rebus ebtrouerfis. Apollo uebe ^nter reuincebat tud£os,oftendens perfcripturas,i^ efta ChriftustAd.ïS. EtiPet.4.Si quis loquitur, o^SiKwr uteloquia Dei. Gaht. SiqsaUud Euangcliu, '7hef6. Spiritu ne extinguatis, prophetias ne a-tY^fnemini: omnia probate,quod bonumfuerit tenctc.
^ódDinsdiftribuatdonadifcentibus firiptura, *0 ^optreturfalutëper fidé in kfum Chridu 1. Tim.3. Af tu perfiftito in bis qu£ didicidi, cyqu£ tibi eberedi ^lt;t fint,fiions a quo d idle cris,cy quad à puero facras li trtiisnoueris,qu£ tepoßunt eruditu reddere adfalute fif fidem,qu£eftin Chrifto tefu. PttTim.4..Attcnde ^^tiom,efióYt^liQfjqqQfi^j^^^ tjcneglexeris quod in fc elldonum,quod datum ed tibi per propbetiam,cum '^P^fitionenianHum,autoritate prefbyterij.
Sicr£firiptur£ Paulus opponere uidetur philof 3- nbsp;nbsp;nbsp;prcjfe,cu in Symboli mentionë no incidant, teftentur
^i’!‘,'’l‘^j['fi^‘^‘^^gt;^lt;^qnitfitqui uos depr£detur per 20 Apoftolorum effe : tarnen quum qu£dam ipfius uerba ^ilofipniÜ,e‘ inanem deceptionë,iuxta coftitutionë ominu, iuxta elemëta mundi ,eynb iuxta Chriftum. itemiSimortui edis cum Chrifto ab elemètis mundi, qmi qnaftuinétes in mundo,decretis teneminii Ne tcti i^niinegullaris,neq; cötredarisi qu£ omnia ipfope-kmtaiufu,iuxtapr£cepta çy dodrinas hominu,qu£ tierbetenus quidë habent fiecië fapienti£ per fuperfti tionem ae humihtatë aninu,cy Ufionem corporis,non perhonorem iliquem ad expletionan carnis. Pt propbanasac amies fibulas, de genealogifinunquam fimendis. « Tmoth.i ey4, Propbanas uocum inanita' ^^^^y oppofilionesfilfo nominata fcienti£. 1 Tim.é. *Tiw.x. ludaicos fibulas,ey pr£cepta hominu auer fintnm ueritatem : Tit.i. nbsp;nbsp;Stultas qu£diones ey gC'
aUquoties répétant,baud leuem conieduram præbent, fuo tempore,quod ad Apodolosproximo accedit,com pendium dodrma inde ab ApoftoUs adhuc in ufu or memória dodorum manfiffe : ut in biftcria de dodri-nafiquentisficulidicitur.
Ctjiartiuero abhinc fecuU dodores non dubitarut affirmare, fi ex traditiene maiorum accepiffi, Symbo lam ab ApoftoUs effeßdumSic enim Ruffinus Aqui^ lcienfis,cui tribuitur Symboli expofitio,qu£ bodie in-30 ter opera Cyprianicxtat,iylîicrcnym!,tnqMt:TrA-dunt maioresnoftri,qitodpoft afcenfionem'Ctomini, cum per aduentumfandi (firitus fuperfingulosquofjf Apoflolosigne£ lingu£ fidiffent, utloqueUs diuerfis uarijseq; loquerentur, per quad eis nuUagens extera, nuU£ lingu£ barbar £ inacceffie uiderentur : er in uia pr£ceptK cis à Domino datum,obpr£dicandum uerbu
t'^dogiasjcrcotentiones aepugnas legales:Tit.3. Pt ^quot;lt;^ieinfiriptur£,iPet.j. Traditionespatra,1 Pet.i.
Ddad fingulosquafq^proficifcinationcs. Difieffuri itaqi ab inuicë, norma pr£dicationis in comune condi ■i- ~-t-.«.v..v^i«.„..v,,„„»„,v„.»_,...Av..,.. nbsp;nbsp;nbsp;tuunt,ne fbrtèalius ab alioabdudi, dinerfum aliquid,
Gii.5.HominH teftainentum,fi tarnen fit probatum,ne 4® bis qui adfidem Chrifti mutabantur,exponcrent.Omt nes ergo in uno pofiti,^ Spiritufanfio repleti, breue iftud futur£ fibi, ut diximus, pradicationis indicium,
Pgt;3euerunt etià,facr£ feriptur£ nihil ejfe addendu ^t^tdctrabendum-.Gil.i.Siquis aliudPuangelinm pr£ dieauerit,quarn nos pr£dicanimns,anathema fit. Idem
^^(fid,tutadditaliquid. Kom.i$.Paulus non au^ dtt ^uicqui for((«î proloqui,qu£ per fi non ficit Ch ri liitsApoc.ii,^i quis appofierit ad hi£c,apponct Dmî ftper ihnplag^firiptas m hoc libro.
DE SYMBOLO
Apoftolico.
v Vm)H4 dodrine Apoftoloru ,c;r‘ quidé totius fcri hj^turtuetcris cynoui Teftamctiti,mira cocinnita ^^^tbreuiate in Symbolocöprehenfa eft.Ciuareloco
confirendo in unum quadI’cntiebat unufquifq; compo nuntydtq; hanc crcdentib.danddm effe rcguldftatuunt. Huic ctiam Hicronymw adßipulAri uidetiir,:um in e^ piSiohad PammAchinm aducrfw error« Ioannis tiie rofolymitaniait: In Symboloßdei et f^einoftree, qued
ab ApoHolis traditum,non fcribitur in charta et atra-mentofted in tabulis cordis carnalibus, poft cenfiftio-lt;tlt;tiimëticapitnfiquentiu,idhicafiignandüduximus. 5-0 nem trinitatis.etueritatëPcclcfi£,omneChriftianido ^redoinDcumpatrem omnipotentem, creatcrem cecli Q- terre.pt in lefurn Chriftum,filmn. dus unieu, Domi«iim noftrum : qui conceptus eft de Spiritu fan-ëlo, nains ex lAada uirgme,pajfus fub Pontio Pilato, tneifims,mortuus cyfepultus. Defiendit ad infirna, tertiadicrefirrexit à morluis. Afcëdit ad ccelos,fedet addexteraOeipatris omnipotentis : indeuenturus eft ùidieareuiuoseymortuos.Credo in Spiritu fandum, findain eedefiam catholicam,fa!tdorum commtmio' dauern enim quandam, ipfum Symbohm dixerim. nem,remifionempeccatorum,carnisrefurredionem, éo Auguftinus quoq; in lib. 1. ad Catechumenos, de Sym-Cititatn aternam ; Amen. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bolo aittifta uerba que audiftis,per diuinasfcripturut
gniatisfacramentiï cams refarediene indaditur. in fermone eciâ }Sde ïdunijs ey qnadragepma,apud Am bropumd:£c extant uerba:ifla aut ipja dauis quapdé dicimuSyuideamiK quemadmodum conftet,queniadmo dum [oUdafit: arbitrer illam duodeciin artifieum ope rationeeonflatani.'Ducdccim enim Apoftdorutn Sym boli fidcs f anda concerta eft, qui uclut periti artifices in anum conuenientes, clauê fuo confilio conflauerunt:
figt;‘trflt;t
-ocr page 320-CENT. L LIB. IL CAP. Hit
é'
figt;arfafunt':fcdindecolleda,zy‘ adunum redada,ne tardorum bommu memoria laboraret,ut omnis homo poj^it dicere ztr poßit teuere quod credit. Et lib.;, ad cofdem: Sacramentum fymboliquod accepiflis, memo riteq^ mandatum pro uefira faluteretinetis, noueritis hoc efic fidei catholics fundamentum, fupcr quod £di ficium furrexitEcclefi£, condrudfimanibus Apojio lorum zy“ Prophetarum.
Apud Epiphanium Marcellus quidam epifeopus, in Uteris ad tulium epifeopum Komanu,Symboli uer~ so ba recitat,zy‘ addit: Se hanc fidem ex diumisfcriptu-rd accepifße,zy'à maioribusfecundu Deum edodum effe,^^ eandem fem ecclefia Dei pr^dicare. Et hie quidem de Symbolo monuiffie fufficiat.
DE DEO.
VOcabulum Deus cz Dom'mus,aut creator! aut creaturis attribuitur , in fcriptis Apoftolo -rivm. Creatore eo nominepaßim dénotant omnes. Pe
2 7. Athénien fibus concioHdHt intuit'. Praterî(iiitgt;ii!gt; zy contemplansculturas uclirM,inuenic‘iU'l,it'‘t^ iuferiptu erdt,ignoto Deo.Quern ergoignoräntaui' litis,hunc egoannuncio uobis. Philip.; ■Quononiif uenter : hocell,fummu bonumin cura uentris pe» Etiam diabolus,deus huius feculi appeUatur, 1 Cor.1' Porro cum creatore notant hæ du£ uociSjEniK}
Dominus,attribuuntur etiam finguUs perfo»is,fdti: filio, zy ffirituifando. In his zyfimilibus,DeiudW minus patre fignificat.Petrus ZT Joannes intefioß cionantesinquiunt,Ad. j.Vobis primu Detis,c^f4^'' taffetfilififuumJefum,mifiteumbenedice»te»itieiii' Adoru 2.Dixit Dominus Domino meofedeiledui meis. Et Stephanus Ad. y. Ecee uideo ccelos itotiH' zy filifi hominis dantë à dextris Dei. Paulus P^'p' Qjiapropter Deus illu infummam extulit fitlili’’ii*^' tem. i Cor.8. Chridus tradetregnuDeo.iTbtfsIS' Deus zypater noder. 2 Tim.i.DeteiDomintis,»i^''\ trus Ad,2. Hunc Jefum fufcitauitDeus,cuius nos om- nbsp;nbsp;ueniat gratia apud Dominum, Ephef.t. Deus Ezmi'j
nes fumus tedes. Ad. 4.Petrus zy Joannes reffenden ’xo nodri Jcfu Chridi,pater gloriie,det uobis ffintii'^r
tes dixerunt dd cos: An iuftufit in conßicäu Dei, uos potius dudire,qudm Deu,iudiedte. Aii.s.'R.ejpondens dutem Petrus or Apofioli dixerunt: Dbedire oportet Deo mugis qudm hominibus .Et Afl^^. Domine tu es Deus,qui fieifli cœlu zj terrdm,mdre, ©“ omnid qua in eis funt. Et Stephanus AÜ.j.Deusgloritedpparuit patri no^ro Abrdha,cu effet in Liefopotamia, priuß qua moraretur in Charran. Stephanus clamauit noce magna: Domine,ne Statuas illis peccatuhoc. Paulus Ait. ij.Iî quem Deus fufeitauit, no uidet corruptions, idem Ail.zo.Seruiens Dominocuomnihumilitate ani mi. Row.i. Deus enim illis pateficit : fiquidequa: funt inuifibilid illius ex credtioe mundi, dam per opera in^ teHigutttur,per!iidentur. idem i Theß.i.Dominus di-rigat corda uefira. Et 1 Tim.a.Domnus dominants. iPct.s.Deusfuperbisrefiftit,humilibusautdatgrdtia. 2 Petri 2. Deus angelis non pepercit, qui peecduerant. 2 Pet.z.liouitDominus pios è tentatione cripere.iodn nis 4..Deum nemo uidit unquam. Autor epifioU luda:
pienti£. 1 Pet.i.QÿiperiUtmtcreditisin'Dei««-
in fequentib.didis car fimilibus. Deus zrlloi^! j Chrido tribuuntur. 1 Tim.j. Deus manißHatM^ came. EtTit.2, Expedantes apparitionsglerieti“' gniDei,zy feruatoris nodri Jefu ChriSi.sWf-i^ mus quodfilius Dei uenit, zyr dedit nobis mentew^ edgnofcamus iUfi qui uerus ed,zir fimusin ueroM' lioeius tefu Chrido. HieefiuerusDeus,zyait^ß^' na.Stephanus Ad.y.Domine Jefu,fufcipejfirit»i«^'''
i^ Ananias Ad.8.Dominc,audiuiexmultisdeuirolio^’
quanta mala ficeritfdndistuis’tiicrofo’yids.iit'Jt' f es: Abijt Ananias,zy' intromit in domu, zyunp^quot;'’'^ ei manus dixit: Saul frater,Dominus mifitnlt;tgt; f*^ paruit tibi in uia.qua ueniebas,ut uifum recipin- ƒ Petrus ad Corneliu, Ad.to. Jefus Chrifius eH o«^ Dominus, ids in codlio Ad.is. Per gratia DoWWiV' fu Chridi, credimus nos faluos futures, quewtiin'’^* ZS' du. 2 Pct.i.Dominu quiillosmercatuseil,algt;Kfi^, tes. Joannesapodolus uoce Domini in epfilolnfi^[’^[ Solifapienti Dco,feruatori nodro,gloria zy magnifi- 4.outitur,fedApoc.2t. Corpora eorfi iacebunt inpUM‘' uitatis magnie, qute uocatur fiirituaUterSolffitaC Aegyptas,Hbi ztr Dominus noder crudfixus (ß P^ lus uero in cpidolis fuis fireubiq^ ChrifiuappeU^ minfi,ficutpatremD'fi. 1 Cor.z.NunqudmDomit’i^ gloria crudfixifient,z:ye. tbid.s.Vniis Doinmuf^T Chridus. Et 11. Dominus lefus in eanodequ^if^^' tused.Et 12.Nemo poted dicere D ommu Iff«®) ƒ perffiritum fandum. 2 Thefi.i.CiuemDomiii^V
centUyV imperiü,zr poitjl^, nunc zy in omnia fecu
la. Autor epifi.}acobi2{..SubditiergoefioteDeo, rcfi ftite autem diabolo, z/fügtet à uobis.
Creaturas etiam deos z^ dominos did,Paulus 1 Co rinth.8.afiirmat.Nam etiafifunt qui dicantur dij,fiue in ccelo,fiue in terrd,quemddmodüfunt dij multi, er domini multi: nobis tarnen units ell Deus, zjc. Deos
CZ dominos in terra abfq- dubio magislratus putat, in coelo uero angelos : quosthronos, dominationes,prin- ___________............
cipatus ets- poteRates, Colofi.t. appellat.Sic 2 Theffiz. So nbsp;nbsp;S£pe aut Domini nomen abfotulepoßtZfi^f^.
Effertur aduerfus omnem qui dicitur Dcusiquida non male accipiunt de magiüratu. Ephef.6. Serui obedite
inter fielet ßgt;iritu oris fui.
ijs qui domini funt iuxtd carnem. Tit.i. Seruoshortd-re,utfuis dominispdrednt. R0ra.t4.Sfrw« fuo donti nofIdtdutcddit.iPet.j.SdrdAbrdhdm dppellajji di-citur dominum.
Cbriliu.Aél.^ .Dixit dut DominusilSgo fumicfijgt;^^^ tuperfequeris. Item,Dominus per uifumAmnii dl' xitiAndnid.dt lüe dit:Ecce Domine. ttem:Sdiifidt!gt;
’Dominus mißt me,qui uppdruittibiinuid.
AppeUdtur etid Spiritus fdnUus, Deus,A(i4- ^^ hominibus,fed Deo mentituses. Et 1. Corinuf-^PP’' Idtur Deus zy Dominus: Diuifiones donorumfieii ‘ jfiritusior diuifiones minifteriorumfuntfid id^ ^^ mmusity diuifiones operdtienu funt, fed idi fflCff^’,
. Nomen etia Dei idolis z^fidieijs gentiu numinib. tribuitur.Ad.iÿ.Dcmetriusinquit: Paulus hieper* fuafitz7Mertitmultaturbdm,dicens,quodn0 fint dij quimanibus fiunt. Gdl,4..Sed turn quidecum ignora' éo effidens omnia in omnibus. Nifi quis tamcnptrHoi^* refis Défi, feruiebatis ijsquinatura non funt dij. Ad. nbsp;nbsp;num,intclligi uelit Cbriftum-.Gr per Dcunhputr^-
|
lt;s' DE DOCTRINA. JO «„«m, erc. Quanquam no expertem tedimonij feip' eßeßnebat,dum bénéficia confirret de ccelo, no» isianspluuias actépora fi-udifira, implens cibo er ^hdscordanoßra. idem Ad.17. ad Athenienfes in- io g«t; Beus qui fielt mundû,er omnia qua in eo funt, iccaller terra cum fit Dominus,non in manußdis tmplis habitat, nee manibus humand colitur, indi-^fit^iquoxum ipfedetomnib.uitäerhalituper om ***’° f‘^è^^’^^ omne genus hominum, ut. gt;''babitaretfuperuniuerfam ßeiem terr£:pr£finijtq; P^^ßdutatemporaiprafixltq; terminos habitatioms tormn,ut querent Deum, fifirté palpent eum, er t^itf»‘^hquamuisnonlongèabfitabunoquoqueno- ............. iJ‘^lt;^-P^Jipjimenimuiuimus, mouemurerfumus. }o ma,omnipotent,er hberrima : Pater lt;eternus,quifi-Aoma.idquoddeDeocognofcipoted,manifcfiued *^'^ pateficit. Siquidê qult;e funt in-ußbUia illius,tx creatione mundi, duin per opera in' tmiguntur, peruidentur : ipfaß aterna eius potentia te iiuinitlt;u,in boe ut fint inexcufabiles, A noticiainnatafingulishominibus.P.om.z.Gen Hsfibfipftsfuntlex,qui oßendunt opuslegis fcriptu in (órUbusfuis, fimul atteßante illoru confcientia,et co t'‘^^lt;onA.mterfeaccufantibtis,autetiücxcufanti^^^ ■!fß'^J”^M'*oßngidialiquosfuntprofe- 4® fc^c. x Cor.3. Dominus autßiritus eß. idé firme nota r'^(o!.p,om,uîAutauerunt gloriam iinmortalis gt;^'^^^^^lt;'^meflidam,uerumetiamuolatilium,erqua' drupedum,erreptilium. Et Gai. 4. Cum ignoraretii Beum, firuiebaus ijs qui naturanon funt dij. Et » Co wb.u.Scitis quadgentes ßißis, er adßmulaehra ni«tlt;lt; utcunq; ducebamini fequentes. A i^mm^spoetar».Ad.t7.Sicut et quids poeta' tu Hmratiu dixcruf.Ham huius progeniesetia j umus. ^‘'’''‘P^^’'''^f^*tdlt;e. Koin.i. Segrega so hratio: autorepiß. ïacobii. ExepifiolaadEbr£os ». tut wEuangelium Dei,quod antèproimf trat inScri-ftmfandis,defiliofuo. Et » Cor. is. etiam indicat fiam dodrinam de Deo er Cbrißo, nitifundamento Scripturefacra. Et Petrus » epid.i. dicit, Prophetas txquijjuifie, erfcrutatos er uaticinatos effe de uen-tm gratia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot; ^ße iuiem Dem,hoc eß eßintiam quandam £ter itain er omnipotentem, opificem omnium rerum, am n^spr£fcßrunt,erprobant,eoipfo quadquis ßtille ittrutDeiK,iilucideexpediunt.nec neceffchabuerut apui luieos, an Deus ßt, demondr are, cum ij ex tot pstefidionibiKßbi ßdis inde ab Abraham ufq;,Deti ^fßnojfent. Quare Apoßoli in fuiscodonibus Ad.z. t’^Sitr Stephanus ^.Philippus S.Paulus »j. etautor fpi^-aiEbraoSjDeum effieprafupponut, ex Scriptu w erpateßdionibus diumisper uerbu er miracula. Et ferne Dfn7}i eßepatrem Domini noßri ïefu Chri* liquiU ex Seriptura probant. Verum cu gentibus (oncionatifunt, oportuit eos aliquid ad confirmandä tarn qtuSlione aff erre. Sumunt aut argumenta à créa hone er fußentatione omniu rerum,Paulus er Barna bis Ad, 14, Vtab ißis uanis conuertammi ad Deum ^boperib.Chrißi,utpoterefurredione,afccnßo' ne ai ccelos, er mißione Spiritus fandi, er ßgnis ac niraculis innomine Chridi editis. Ad.z.Dextra igi-turDeieMÎtatustcr promißioneßiritus S.accepta à (atrt ,effudit hoc quod nuncuos uidetiser auditis. |
7« N on enim Dauid afeendit ad ccelos, erc. AU. ^Per no meniusv Chrißiliazarenhjquemuoscrueifixiflis, quem Demfuf:itauit ex mortuis, per hunc iße adUat coram omnib.uobis fanas. P.om.i.Qui deelaratut ßit films Dei eu potentia,fccundu ßiritu fanUifieationiSj ex eo quad refurrexit è mortuis ïefus dominus noßer. A ' fuo ipforüteßimonio. Petrus a epiß, cap.t.te.^ ßatur, ft in monte fanUo uoce ad Chrißü delatä, Hie eßfiliusmeusdileßus^audiße.Et Ad.t ers dieunt Apoßoli, feteßeseffe refurreßimii Chrißi.Pt Aßi lo.PetrM dieitße et alias Apoßolos teßcs prius ad hoc deleßos à DeOyComediße er bibiffe unaeum Chrißot poßeaquä refurrexit à mortuis : ßbifi pr^eeptu eße Utpradiearet populo,er tcßifiearentur,quöd tpfe fit illequi eonßitutus erat 4 Dro iudex uiuorum er mor tuorum, Stephanus Aß.7. teßatur ,fe ßliumhominia uidereßantem à dextris Dei.Paulus etiam Aß.zi.te^ ßaturißbi Deum patrum noßrorum apparuiffe. Et Gal. udieitife doßrina fuä per reuelaiione lefu Chri-ßiaeccpiße. Etz Cor,tz.haudobfeurèindieat,fera-ptum ufq- in tertium ecelum effe,er inparadifum, ef audiuiße arcana uerbUi quxßs nonßthomini loqui, loannes quoq;, 1 Ioan. 4, Et nos uidimus erteßamuri quodpater mißtfilium feruatorem mundi. Definitionem Dei eandem, quam Dominus noßer lefus ebrißuSypneeeptor er magißer ipforum er no^t ßer, tradunt,ut ex teßimonijs demonßrabimus : eß^ huiufmodi. Dem eß ßgt;iritualis effentia,uiua, fapiens^ aterna,uerax,bona,miferieors,iußa,fan{la,exeelßßi Hum fuum ab £tcrno genuit: filim ab aterno à pâtre genitus,er qui pr^finito tépore homoßdus eß: Spi~ ritus fandus,apatre er fiboprocedens: trinusinpera fonis, unus eßentia, creator er conferuator omnium creaturarßer minißerio uerbi omnibus lt;etatibus ßbi coUigens erfandificans Eccleßam, à qua iße unicus fyuer us Deus er in hac er in futur a uita agnofeatur er celebretur,impios in hoe erfuturo fecuïo puniens, Tefiimonia qux hanc definitioné fuppeditdnt,funi tur alijs epithetK^qualia funt: quot;Deus habitat lucem in-^ aceeßarn, ejuä nemo hominu uidit, nee uidere poteft.-yTim.6. Tyeuseftinuißbilii.iTitn.u Quie^limago lieiincoßiieui: CoL i. Deusluxeft,c^ tenebrainea nofuntud^.i loan.i. J^eu nemo uiditunquä.i Ioiï.4. Et rurfus: 'Deu,ciuem ito uidet, quomodo poteß dili^ gerei 1 ïoan.4. Omniidonatiobona^ç^omnedonum per^âii,c jupernis cß,defcendens à pâtre luminu, a-pud que non eß tranfmutatio,aut conuerfionU obum~ coUigi poteß,Deum effe fubßantialn ßlendentem e^quot; glortofam. Ex z Petri ». coUigi poteß,Deu eße uirtit tem diuinam, feu naturam diuinami inquit enim,Di'it uma uirtus nobis omnia largita eß. Eß aut eßentia uiua. Paulus er Barnabas Aß.i^. Et ab ißis uanis couertamini ad Deum uiuum. » Theß falon.i. Quomodo conuerß fueritisad Deum Àßmu lachris,ut feruitetis Deo uiuenti er ueraci. » Tirn.s. Eccleßa eßdomus Dei uiuentis. t Timoth. 4. Qtii 60 ßem fixarn habemus in Deo uiuente. z Petri ». Per fermonem uiuentis Dei, er permanentisin (eternum. , Eamp;r, |
7»
CENT. L LïB. H. C A P. 111 L
7’
E^r.j. Vide te ne ßt in Uoiis cor malum increduUtatis, difcederca Deouiao. Et si.Acceßißis ad duitatem ^i muent is.
Qjtod Deus ßt tetemus,cr immortaUs, er beatus: B.om.16. Secundum fnrueceptum tetemi Dei. Rom. », Siquidem qu£funi mwßbilia illius, ex creatione mun-di,dum per opera intdliguntur, peruidentur, ipfaque tetenu eins potentiel ey“ diuinitas, e^c. Tit. i. Vita a-tcrneim promißt is qui mentiri neßit Deus, ante tem^ pordetternaamp;c. tTim.i.Kegia.utem feculorumim- to mortetli,inuißbili,foli(apienti Deo'honor, gloria,in ße culafecidorum.iTim.s. illebedtut,quifoitis habet int
tnortalttatem,^c. Et iTim.i.Secundu V^uangclium gloria bedti Dei, quod conereditum edi mihi. i Pet. f. Deus omnis gloria, qui uocauit nos ad aternAm [aam gloriam per Chriflum lefem. x Pet. e.Ad hunc modum abundè fubminiftrabitur uobis introïtus in aternu re-gnuDomtninoßricrferuatorislefuChnfli. x Pet.j. Vnus dies apud Dominu perindeeß ut mille anni^cr milleanni ut dies unus. Autor epiß. ad Ebr. cap.7. At bic quod idem maneat in eeternu,perpetuum habet f i-cerdotium. Ebr.sgt;. Perjfiritum aternumfeipfum obtu lit. i loan, s. Et hoc eß teßimonium, quad uitam ater nam dédit nobis Deus,er hac uita in ßlio eins eß.
Ciuod Deus ßt inteUigens er fapicns, ex operibus tius conßat, er quidem becc etiä di dl a probant. Rom. ix.O ' profunditatem dmitiaruer fapientiie er cogni'' tionis Dei,quàm inferutabiUa funt iudicia eins,er int' perueßigabiles uilt;eeius. Quis enim cognouit mentent
lO-
naud tardai Dominus, etc. iierttmpatiest^t^’^* dum non uult ullospcrire, fed omnes ad pxnitco^‘ reciperc..Autorepißolxlieobis-Toleran^^^^, ‘* dißis, er fine Domini uidtsiis, quodualdeiwW^ ßt Dominus,er comiferans. Hue etiäpertinbi bit ßmilia epitheta Dei: Deus omnisgratilt;e,s^tt.fd) pacis,Philip.4..'Benediélus Denser paterDoinin^ ßri i E s v Chruti’^ quieß pater mifericordiitit'i''’. Deus omnis cofolationis. t.Cor.i. i.Cor.s- ^tim tatis er pacis erit uobifcu. Deus eß charititadtH''^
folüfapienti Deo,perlcfum Chrißum,cui gloria infe-cula, Amen. 1 Tim.i.SoUfapienti Dro gloria er honor. i Cor. i. StultitiaDeifapientior eß quam homines. t Cor.i. Loquimurfapientiam Del in myßerio. t.phef.i.Vtinnotefcatuehemcteruariaj'apientiaDei. Col.i.ln Chriflofunt omnes thefiurifapiëtia erftien titereconditi. t C0r.14.N0« enim eßautorconfußonis Deus, fedordinis. Adl.t. Tu Domine corda rioûi om'
Deum ejße ueracem, ex his patet. Rom.3. N/lt;m in' credulitas illoru,ßdem Deifadet irritam f Abßt. imi ßtDeusuerax, omnis aüt homo mendax,quëadmodu fcriptu ed:Vt iußificcris in fcrmonib.tuis, er nine as eu iudicdris.Tit.i.Deusnefcit mëtiri. x Tim.z.Siincre duli fumus,ille fidelismanet,negare feipfum nopoteß.
Deum bonum,clementem,mifericordem er toleran tem effe,docent his fententijs. Rom.t.An diuitias bo-nitatisillius,ac tolerantieelenitatis^ contemnis,igno so rans quid bonitos Dei te ad poenitentiâ inuitatf Ro.ÿ. Deus multaanimilenitatetulituafa ira, apparata in interitu, ut notas faceret diuitias glori£ f tie ergo uafa mtfcricordt£,qu£prieparauerat ingloriam. Ephef.z. Deusdiueseß in mifericordia. Et Rom.u. Ecce igitur bonitatë er[eucritatë Dei : in eos quidem qui cedde-runt,feueritatem: in te,bonitatö,ß permanferis in bo-nitatc. x Tim.i.EJam hoebonu eß, eracceptucoram
Heoferuatore noßro, qui cunâos homines uult [aluos fiercer adagnittoncm ueritatis uenire.i Tim. 4.'Dcus eflßruntor omnium bomina,maximefideliu. * tet.j.
Deum iufiu tfße,erimprobareac puttireptee ’ doccnt.lCom.i.PaUmßtira Deidecalo,lt;idi^r'^ mnem impietatem er iniußidä hogt;ninu,qiii uxd in iniußieiadetinent. P.o.]..luxtaduritiïtuilt;n,ti^ poenitere ncfcium,cclligis tibi ipß inm m dit'ti’l patefiet iußum iudiciu Dci,qui redditurus cß iuxtafaHafua. P.om.j.SitniuslicianofraTtUiil ' dam comendat,quid diccmusttSium miufuitfl^^'''''' erc.i.Thejß.i.Slqutdcmiußucßapud Dcu«i,ttu^,^ ijs qui afßigunt uos afßidlione,er uobis quiafßiSlquot;^, ' ni relaxationë.i.Pet.a.Sed tradidit umdidtdttj^*^' , cat iuße. nbsp;nbsp;Hue etiam pertinet nox Santhis- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;; Ctuemadmodum is qui uos Uocauitfanduseßf^^'^^ ' quoq; fandi in omni conuerfatione redda^-f^ 1 rea quid ferip tuin eß, Sandi eßote, nam ‘g» P’7 fnm.Apocalyp.4.. eyuatueranimaliadicunt,Saiiii'^’ fandus,fand-!s,Dominiis Deus ommpotem. in hoc etiä iußu effe, quod iußieiä donet creiK^ ' businChrißu,erpeccataremittat,patctexbiViquot;^‘ Dominif aut quisillifuit à conßlijsfKo. i6.Ei aut,erc' j® Rom.? .N-mc abfque lege iußieiä Dei mamßßii^f item,ut ipfeßt iußus,er iußificans cum qiidßt^r^ IE3V. i.Cor.4.Eumquinonnouitpeccattt,ßtiß^ catu,ut nos ßeremus in eo iußieiä Dei.t.ioan.oSgt;t fiteamurpeccatdnoßra,fidcliseji amp;i«ß^^^’'^- nbsp;nbsp;\ tat nobis peccata noßra,er emundet nos ab omniK'^' , quitate. 1. Ioannis x. Si quis peccauerit, aduocitti^ bemus apud Patrem, 1 e s v m Chnßum iußain.
Docentetiä,DeunonejJe le^aaumXv^ici'^^^' nium. Rom.8. illequi fcrutaturcorda,nouitquisßt ceptorépcrfcnaru,fed lequaltteromnesmßdilet^ fenfusßiiritus. 1 loan.i.M.iior eß Deus cordenoßro, 40 peccatores od:ffeer execrari : er cconträ,ütmtcgt;ß^ er nouit omnia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ebrißu mediatorë confugientesierm eoßemßß'',
nentes,redpcre, er iußos pronundare, et uitaam^ donare. Petrus .Mio, lo. in domo Cornelij, fc i»^“quot;' Reipfa coperio, quid no ßt perfonarn rejfediKUft^“ D:um:fedin quauis gcnte,qudimetipfum;amp;tltt^’ tue iulliciä,is acceptas eß lüi.Et PauiRomS'^td' nun e^ perfonaru re/fedus apud Deum.QJiiti»ilt;j^‘' nim ßnc lege peccarunt, ßne lege er peribut : C j®' cunq; in lege peccauerut,per lege iudieabuntier. ^b.»' loff.j. Cederuqwpcccarit,reportabitpeccatußa,0 non diperfonarüreßedus.Ro.so.Didt enim Setif^^ raiOmnis qui ßditilli,no pudefiet.Honemm eßdi»lt;igt; dio ucl Gr£ci,uel ludid.Ko.u.CoclußtenimPinftt't^ ncs fub inçredulitatë,ut omniu mi[creretur. Giii-ß^ fonä hominis Deus non accipit.Ephef6.Scitislt;^aoilt;' ipß Dominu in ealis habeatis,nec eß reßiedusl^ttß narü apud eu.i. Pet.i. Sipatreinuocatis citrafctßid rum rcßicdu iudicantë,iuxta cuiufq; opus,uidttcid^ timore coucrfantes,incolatus ueSin tëpus Irmiß^^^-^ €ö Huc pertinct etiä, quod autor epill.ad Ebnosna^ Hof t inquit: Etenim Deus'noßer ignis conf (imms »■
-ocr page 323-7?
DE DOCTRINA.
74
^n infinitum (X excelfifiimum effe, Stephanus ^flo.7.cx Efai£ öc.aßerit. Sedcxcelfijßmus iUe non i» ntAtuifidis teplis habitat,ficut Propheta dicittCcc' l^n nubifedes ed, terra autem fcabcllum pedum meo' ^tim : quarn domum £dificabitis mihii dicit D ominus. «Kt qnis loens requietionis me£ ed? Et Paulus Ado. *7. Per ipfim uiuimus, mouemur zx furnus. Tit. z. ^xpedintes illam beatamfiem, zx apparitionem glo ^l'^mitgnibeiyzxferuatorisnofiri lefu Chrißi. Autor ^fißol£ ad Èbr£os 7. Pontificern noflrum fubUmiore 10 ^^'i^e^eoportuifie.
Dfitm omnipotentem zx Uberrimum effie, ncc aUd S^tKw caufis fecundis,confiât ex tot miraculofis adio ’^biUyquèd cxluet terram, mare,zx omniaqu£ in eis r’^ficit.Afl.i.t^.,.^, Quodfilium fuummifitin ^ndim, zr per cum rcconciliauit cunfla ergafc pa-(‘jicans,per fanguinem crucis eius,percundcm,fiue mterrafintyfuc qu£in ccelis.Coloßcn.i. Quod
. ^f^i^lieiuitamortuls,ex exaltauit ujq^ad ,.,.„i„,.',,,j^3 z\lt;.i.. 14, ^^~^^^ii\-cx (finnfiantyfibicdisipfiomnibus: Afï.z.3.4..Phi- zo thcnicnfes,Afl.t7.zxalibipafiim,utinfiàdecreatio' gt;pr.. « Pet.3, 0^3^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Spiritum fand urn è coe-°gt;^collegit ac porro colligit fibi Ecclcfiam per mi-'quot;iterium uerbizxfacramcntorum:Afl.2.4. Quad
'Biirnab^ts in condone ad L-y/lrenfcs Afi. 14. er ad A'
zx prodigijs zx miraculis in nomine Chri
le,ex quo omnia, ex nos iniUum: ex units Tioninut i E s v s Chriftus per que ommayer nos per iUu. Gal. 3. Interceffor autem units non edyat Deus units eß. Eph.4.Vniis Dominus,unAfides,unumbaptifma, u-nus Deus ex pater omnium, qui eßfuper omnia,ex per omnia,ex in omnibus uobis. 1 Tm^z.Vnusenm Deus,unus etiam conciliator Dei ex hominum, homo Cbridits 1 e s v s, qui dédit fimetipfum preciu redem-
ptionis pro omnibus. Et ioan.i.epißola, cap.y.Tres é 10 funtquitcdimoniumdantmcoelo,Pater,firmo,ex
Spiritus finflus: exhi tres unumfunt. Autor epiß. iacobi z.Tiicredis quod Deus units eßt rede fids. Idéo-Vnits eß legislator,qui poteßfiruare etperdere, Deum eße creatorem ex conferuatorem omnium rerum, Apoficli omnes Ado. 4. in orationefua confia tentur: Domine tu es Detts, quifedfli ccclu ac terram.
mare er omnia qu£ in ds funh Et Stephanus Ado. 7. i^ónne manns mea ßeit b^c omnium Et Paulus ex
ne dicetuvi
Deum iflum unicum ex ucruin fibi minifierio ucr' licolligere ex findificare Ecclcfiam, confiât turn ex hifioria Apofiolorum in omnem terram exeuntium, erpropagantiu dodrinam Èuangelij, turn ex eorunt teßimonijs. nbsp;Ad.z.Vobisfada ed: repromifio,ex fi
lijs ucfiris,ex omnibus qui longe funt, quofcunq-, aduo caucrit Dominus Deus ueßer. idem Ad. 1 o. Kunc reipja comperio,qucgt;din qualibet gente qui timet ip-30 fnm,ex opcratur iufticiam, is acceptas ed iüi. Et Lu cas ibidem inqitit:Adhuc loqucnte Petra uerba h£c,ce cidit Spiritus fandusfuper omnes qui audiebant fer-monem. Paul.'R.om.i. Kon pudet me Èuangelij. uir-tus enim Dei ed,adfalutem omni credenti. Pom.io. Eides ex aitditued,auditusautcm per uerbumDei. z Cor.i. Deo aulcin gratia, quifemper triumphatper nos in Chrißo, ex odorem noticia: fua: manifeßat per nos in omni loco.zCorinth.s.Pofuitihnobisfermoncm reconciUationis. t. Cor. 10. Arma militie noßratnon 40 carnaliafunt,fedpotentia Deo. Etpaulo pod;Domi nusdedit nobis potefiatem in adificationem, ex non defirudionem uefiri. » Tim.z.Dcusuult omneshe* mines faluos fieri, z Petri3. Patiensedergdnos, cum non uult uUos pcrirc,fed omnes ad poenitentiam ^ recipcre. 1 loan. i.(^oduidimus çx dudiuimus,angt; nunciauimus uobis,ut cx nos habeatis focietatem no' bifcum, ex fodetas nodra fit cum patre, ix filio dus lEsv Chrifio. Apoc.3,Ecccfioadojlium,GXpnlfo: fiquis audierit uocem nicam, exapenerit lanuam, so intraboadiUum,ix ednabo cumiüo ,ex ipfe mecum.
Quod Deusjltpijs daturusuita £tcrnam,impios uéro puniturus,pafiim inculcant.Poman. z.Patefiet iuflum indicium Dei, qui redditurus cd unicuique iuxtafada fua,his quidem qui perjeuerantesin bene faciendo, gloriam GX honorem 0- immortahtatcm qu£runt,uitam aternam : his uero qui funt contention fi,cxqui ucritati quidem non obtempérant,fed öbtem pcrant iniuflici£,uenturd efi indignatio ex ira,affliflio ZX anxictas aduerfus omnem animam hominis per-60 petrantismalu,lud£i primùm,fimulzx Gr£ci.GÏoritt uero lt;xhonor zxpetxomni operand bonum, lud£o
D primum.
1 aunrmam Apojtoiorum conprmauitiAct.s.
^•s-ext. Quoireiedisïudidspropterincredulita ^tniygentes propter fidem in Chrißum recepit: Kom. j.io.u. Et quod plurima alia opera,qu£ omnemfi nltfiem creaturarum ex captum excedunt, operaties tji indefindendser hberandis fuis Apofiolis,rcpri-nndis expumendis hofiibiis fuis. Kis etiam adfid puUntur communia illa dida,Ephef.j. Ei ueró qui po ttH cumulate ficere ultra ómnia qu£ petimus aut coü ÿtimiK, iuxtauint agentem in nabis, fit gloria in Pc-defiaper Qbrifu 1 b s v M,in omnes atatesfeculifecu-lorumjAmen. Koman. 4. Deus uocat ca qua:non funtdanquamfint. EtpaulopodiTribuensgloriam Pgt;to,ctrtaperfiufoneconcepta,quód is quipromifet rat,idempotenseffet exprafiare. Apoc.i. Ego furn « ex ‘^tprincipium ex finis, dicit Dominus,qui cd, ex tfiitratiexquiuenturitseßoinnipotcns. Et is.M,a gn,sixmirabilia fint opera tua Domine Deus om-npoteni, mit tua tußieia eX ueritas f mt,o Kcx fan-dorum. Ptis.Domine Deus omnipotcns,iußa funt iudidatua. Pertinent hue etiamilia, iTmt.6.111c leatus ex foins princeps, Pcx régnant turn ,exDomi-I'iudomitu.ntium.i Tim.i.Pcxfcculorum, Apoc.j. Pbromadorates Deum dicunt :Bcnedidio,exclarity,ex fapicntia,ex gratiarum adio,honor, ex uirtus tX frutudo,Deo nodro in fscutafcculorum .Autor epiftolatuda ; Deum,qui folits eß hcrus,ac Dominum nofirum i ES v M Chridum negant.
Dchdi eße patrem,filium, ex Spiritum fandumj iii^adcotrmuminperfonis,probant eaqu£ pofica fubijeientur tedimonia de Trmitatc.
Vnumuerlgt;,ex nonplures efiedeos,in his docent lotis. Paul.i Cor.S.Sdmits quod nullum eß fiinU' lacbruminnwndo.exqtiàd nullus fit Deus alias mfi unus-Piatn ctiamfi font qui dieantur dij ,fiuein ccelo ftueinterra,quema.dmodum funt dij mulei, éxdomi-«( multi : nobis tarnen units efi Deus, qui efi pater il-
-ocr page 324-7?
C E N T. I. LI B.
11.
CAP. UIL
|
primùm,fîtnul(y Graco. i Tim.^.SupercHmihiiu' ftida corona, quam reddet triihi Dominus in Ulo die, qui eft iuftus index: non[olum aut mihi,[cd amp;nbsp;omnibus qui diligunt aduentum dus. i Pet. r. Cum apparuerit illc paftoru princeps, reportabitis immarceßibdc glo' ria coronam. i loan.3. Nunc filij Dd[umus,zy nondu apparuit quodfiituri[umus : [simus autem,quoniam fî apparuerit,fîmilcsderimus. Chriftus inEpiftolaad cpi[copu Smymen[em,Apocalypfts z. Eftofidelis u[qi ad mortem,zy dabo tibi coronam uita. Brettes c[uccinda Dd dc[criptiones paftim pros ponut,quibus tarne pradpua rei capita copledunttir: huiu[modi[unt,Ad,3.Deus Abraha er l[aac zyDeeb, Deus patrum nolirorum,glorificauit filium [uum r e^ * Ê v t.i,quê uos tradidiUis.Paulus Ad. i^.Conuertamiw ad Deum uiuum,qui ficit coclum zy terra, mare zy 0' innia qua in cis[unt,zyc. i.Tim.i.zy e. Rcgificuloru immortali,inuiftbili,[oli[apienti Deo, honor zy gk' ria in[ccula[eculoru/m. 2 Cor.iz.Dcus zypater Domi ni nofiri 1 e s v Chrifti,qui eH laudadus in [ecula,nouit quodnomentiar. i.Pet.i.'baudandusellDeus,zypa ter Domini noftri issv Chrifti,zyc. 1 loan. 2. Gratia, mi[ericordia,pax à Deo patre,zy Domino r e s v Chri HofîHo patrie. Autor epifi-tuda: Soli [ipienti Deo,[er uatori nodro,gloria zy magnificentia, ty imperiu zy poteftas,nunc zy in omnia [ecula. Deuoluntate Dd[entiunt,aliam efiereuelatam,zy nbsp;nbsp;nbsp;Ephe[i.Colofth. Hunedefinito confilio zy^r^it» in uerbo Ddpate[adam : aliam uero non cj[e rcuela~ tam.De non reuelata Paulus dicit P.om.9. Atqui o ho mo,tu quis es,qui ex aduer[o reßondes Deo! Et Kom. 3» pore fiidlt;t.Colc[t.Per ilium creata[unt owiiilt;p^^ ti.O' profiinditaté diuitiaru zy [apientia zy cognition nbsp;nbsp;nbsp;ccelis[unt, zy qua in terra,uifibilia zy inuifibUb)!quot;^ throni,ftue dominationes,fitte principatus.ßn^lß'' i ftates.Et i Pet, 4, Apudfidelem cbditordlrpof^^^^, mas [nas,beneficiendo. Autor eptfi adEbr.i-ftfr etiä[ccula condidit. Apocalyp.4., uigintiqu^btufi. mores inquiuntiDignus es Domine actipert^^ honorera zy uirtuté,quia tu creaftiomniajtyffoß^ uoluntate tuam[lAtt, zy creata[unt. Eadein etUfi'' [:ruat[uo uerbo,z Petri3. Ado.ty.Ebra. 2- ^^i^r^ 40[e[cAbraha.Ado.7.Kom-4.Ga'.4. Pronwlÿ^^'^ gern in monte Sinai: Ado.?.Galat.s.Eduxitpufi^'*'^ ex Aegypto per mare zy defirtum. 1 CormAat-'l'i^ 1. Eoquutus ell per prophetas de Keßia, AdorH’it’quot; Mißt filium ftium,Gal.4.. K£demitnosper[it«ÿ^ filij [ui prcdo[um,' i.Pct.x. E[fuditftiirituntßigt;^‘'^' Ad. z.s.io.lnftituit minifterium Euaugelfiidqt^^y mauit multis prodigijs zy miraculis,ut patet exklbh zyxCor.iz. Dat Ecclrfia[ua dodorestiplq-^’ Kom.^.'Vocat,iuftificatimpium:'Rom.3ZyS. ^quot;^ Gai3. Ciuotquot ex operibiis legis[unt, exerrationi so tatur corda:Kom.S.Peccatapeccatispunit,KoW-t-td z.Thejßz.Nouit zy auditgemitUSpiorunr. RoW’’^ nis Dei,q infirutabiUa [unt indicia dus, ty imperuefii gabiks uia dus.Quis enim cognouit mentem Doming autquis iUi/kit à confilijsl aut quis prior dedit itti, ey reddetureU Quoniäcxillo^eyperiUim, ermiUnm omnia, ipfîgloria in [ecula, Amen, i loan.,^, Deum nemo ui^t unquam. De reudata zypate[ada ita lo qUutur,ut non ob[curè doceat,eam ditplicc effe. allant nempecordibus hominum in[criptam, typoHealege enudeatius repetitamiaUam in EuangeUo. De uoluntate Dd, quam in lege pateficit, in his çr fîmilibus[ententijsloquiintur:P.om.t. Ecce tu ïudaus cognominaris, amp;nbsp;acquie[ds in lege, cy ^oriaris in Deo, ernofti uoluntatem, ac probas eximia infiitutus cxlegc,confidisq; teipfim ducem effecacorum,lumen in tenebris uer[antium, eruditorem infîpientium, do^ dorem imperitorum,habentem [onnam cognitionis ac ueritatisperlegem. Kom.7.Sdgt;nusquôdlexfîgt;iritua lis ell, ego uero carnaUs[urn, uenditus[ub peccatum. funt obnoxij. Scripts efl enirn, ExecrabiUs omnb qui non mafirit in omnibus qua[cripta [unt in libro legis, ut faciat ea.Etpaulopófi-.Qjiificerit ea homo, uiuct in eis. Ko. iz.Probetis qua fit uoluntas Dei,quod bonn eR,acccptumq; zit' pcrfiHn. Ephc[,s. Propterea ne fitis imprudentes,fed intelligentes qua fît uoluntas Do mini, i Tbe[.4..ii^cellenintuoluntMDei,[anilifica tio uefira,utabflineatisafcortatione. i Pct.z. dua-niamfîc ell uoluntas Dei,ut beneficiendo obturetis os ;gt;. Cui uult mi[cretur,quern non uult indurat : Toons' Perdit [apientiam [apientum. z.Corinth. «. f^di“ uelimus, zy ut perficiamus : Philip- 2. infiiHalbi»^^^ cogitationes,i Corin.S. Probat cordanollra:i1gt;gt;n [al.z. Dirigat Dominus corda uedra in diledim^ Dd,zy expedationem Chrilli:z.Tbeft.3. Scntisd'lf' neshomincs, maxime uero fideles. 1 Timoth.zC^ ; Deus nos diligit in Chrifto i e s v.i loans. Sanlhfi^ homiaib. ftultis zy ignorantibus. De uoluntate Dei go nos, i.Thcjß.s, lp[e autem Deus pacisfandifieeiva» in iuangeliopatefiada, Paulus inquit i Cor.i. Q.uis tos. Datpacern, » Theftz. ip[e autem Dctninusfii'‘^ |
lO 10 cognouit mentem ’DominUQuii conß^iu dätmaeüH Ui Nos aut mente Chrifli tenemus. ^t Ephef.t.Cbi' ros reddidit nos per dilcilu,per quem hdbtimsrcicM ptionem, per [anguine ip/ius remißionem pecutoru, iuxta diuitias gratia, de qua uiertim nobis imptrtiä in omni[apientia et prudentia, pateß^o nobis aruns uoluntatis[ua. i Tim.a.Nam hoeeSibonamejiM ptum coram [eruatore noflro Deo,qui eundos boau nes uultfaluos fieri,er adagnitionem ueritatisueniro i toan.^.ScimiusautemquèdfiliutDeiucmttdfie^ nabis menté,ut eegnofiamus lUu quiueruseji. uiesK' 3 .Hoc eR praceptum eins, ut eredamus nominißijß ins rESv ChriflUc^dUigamus nosinutuó.dattruKi deutraq^ uoluntateDei,legali çx euargeUcii^nlttiS^o cis dicetur prolixins. Ailiones feu opera Dei innumerabiliarécitât,1ilt;[ rum uero aliafunt ante creationcmjeynbatcritoji' Üa.filius mens es tu, ego hodie genui te. AHas.^'^^^ habitasinaceejfion. iTim.6,Kom.S.Qnosprifiditt, cr prafimuityZ? elegitnos in ip[o, antequamiaoerf'' turfimdamenta mnndi. UemtPradeftinauit nos,ut i^o pturetinfiltosper iesvm Chrißum,iuxWJir cùumuoluntdtiifuie. Ttcm,Uixt.i benephicituß^’ quod propofucrat infeipfo,ufc^ ad dißenftttionemp^ mtudinß temporum,ut[ummdtim inßdururtio^'’^ per Chnflum, o- qutcin cadis ^^ qua in tcmßlt;^' tia Dd traditum, cum accepiffetis per manus M^' ; rum,crucifixu interemidis. Ad.z, Alia uerbinti«' |
|
77 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E D O C iet noUi p^cf»! fenperomniitu modii. Dem nemi' nem tentât: ucobi i. De/« libérât fws ex uarijs pericu bifiTirn.^.Dem conÇolntur fuos m rebmaduerfis, x (iQr.i.Keßjiit[uperbis,butmlibm dat gratiam.i Pet.;. Qmniaadmplet.Pph.i.Dem no irridetur.Gal.ó.Cott' teritfatanamjubpedespiorum. Rom.16. Venietiu-Heure uiuoscr mortuos,-a Tim.4. Creabit nouas (aloszmouim terrain,! Pet.j. Dabit uitanttetemi tteientibus,e^inßigetpanMitternai diabolo er im-pi/s:Rom.2. iTbelßi, tPet,!. Abolebitmortcnt, cr erit oimia in omnibm. 1 Cor, ifScd de his infais lo^ eisexplicatiusdicetur. Porr o hanc ueram Dei cognitionem de elJentia er uoluntate Gei,non natura notain ef]e,experientia cinn popuUtudaici,tuin gentium probat, iiametß gentes, ritiüne^uaduee,ex opißeio coeli er terra: utempp ra-tit)einaripo^mt,eßcDeU/in,cum^ iußum eße,er pec citaodiße,crpunireißcut Paulus docet Kom.i.gcnti-busmanißßumfiiißeßtiquod de Deo cognoßei pote^ excreationeinundv.eosq- iußieiam Deinouijße, quod ßeleratidignißntmorte: tarnen Deunt unum ejße, er tees personas,Patrein,eilium,er Spiritum fandiu, er wluntitem Gei de iußißeädis peccatoribus gratis ex pdeizi v,er donanda uita aterna in Chriüum creden tibus,e- muldlandis impijs aterna morte, nihil fdunt. Vilde idola çr ignotum Deunt colunt Atheniefes. Ad. V.Et mutauerunt gloriam immortalis Dei per magi' nein,nonpolmn ad mortalis hominis fiimhtudinem e^i {liin,uerum etiani uolatUium er quadrupedu er rea ptilium,erc. er ueneratifunt,coluerunt^ ea qux coiu dißßntjßpraeu qui eodiditifiom. t. Et Galata turn dim ignorabant Geum, feruiebant ijs qui natura non er ant dij.Gal. 4. pt ppbeßj gentes ß^m non habe-^^iilt;3‘Geoearebantmmundo:Ephef.2. EtTheIßa lomcenjes aßnuilachris ad Deunt conuerß dieuntur, ntnuncjcruiantGeo uiuenti er ueraci, er expedient Pquot;imtimiecochs.tThef.4. (iiiteninnec iudaos earn Dei uoticiam ueram ha-buiße, Paulus teüatur Adl. ij. Qjei enimhabitabant ^^trojo!ymis,er principes eorum, cinn iglwrarcntil' noces propbetarum,qute per omnejabbathum '^ÿt''tur,condeinnatoeo impleuerunt. t.Cor.i. Eo~ quimur fapintiam Gei in myjïerio, qua: e^ recondi~ iMtiampraßmcrat Geus ante fecttla in gloriam no= »tam,quamKemo prineipum jeeuli huius cognouit. ^^inßcognouißent, haudquaquam Dominum gloria trKißxißint. iPet.i. Honaccommcdctis uospri-mHsconcupifcentijs,quibusdum adhuc ignorarctis ^quot;ß!lm,agebainini, Idemcap.^. Sat enim esinobis, lt;ilt;e°iMtca(io uita tempore uoluntatem gentium pa' trauerimus,cum uerjaremurin laßiuijs,concupißcen-tijsjiinolentijs, comejßationibas,compotationtbus, er »rßrijs ßmulacrorum eultibus. Nee quenquam alium hominem ex[ua fapientia er ntioncGcan, düstres caper e er inuejtigare pojfe extrapateßlUonem Dei, qua per uerbunt ßt, erßde ^prehenditur, Paulus docet i Corinth. 2. Animalis homo nonaccipit ea qua funtßnritus Dei:jlultttia qui *^™ ‘^^[^'^^^^'■^ poteil cognofcere, quodßiirituaiicer dijudicätur.amp;tjpiritualts dijudicatquidem ouinia,ip[e neroi nemine dijudicatur, Epheß 1. De/« Donuni |
TRINA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78 neüri lESv Chrißi,pater gloria,det uobis ßdritUpa pientia er reuelationis, per agnitionem fui, illumina' tos oculos mentis ueflrlt;e, ut feiatis qua: ßt ßies ad,-quam Ule uocauit,erc. Coloß.i. Non deßnimus pro uobis ordre,er poßcere, tst impleamini agnittone uo~ luntatis eins,in omnißapientia er prudentiaßirituali. Ef t Petri i. E ' tenebris uoeauit aos, in admirabilcm fuam lucem. 1 toannis 2. Per hoefeintus quad cogno' uirnus earn, ß iußd illius obßeruamus. Etiterum: Vos undiionem habetis dfdnào,er noflis omnid. Auctor epnfiola: ad Ebratos : Kam quiaccedit ad Deunt, cum credcre oportet cß'eGeum, er eße r emulier at o ^ rem quarentibusfc. Deo uerè oppenunt ßmulachra cr idola cr damo nia,auaritiam,Antichriflum.Aci.i4.cr ir.crip-Eau lus dic:t, quad non ßnt dij, qui mambusßunt. Rorn.s. Gal. 4.At nunc poßcaquäcognouißis Deum,quin potins cognici eflis aDeo,quoinodo conuertimini denuo ad iiißmiaeregcna, elementa, quibus iteruinferuirc i uultisidies obferuatis,crmen[es,cr tempora, er an-nos. 1 Cor. s.er lo.Qjia immolant gentes, deemonijs immolant,nonDeo. Et i.Cor.12. Adßmulachramu' ta ducebamini. z Cor. 4,Deus huius feculi excacanit fen[us incredulorum. Auaritia, ejlßmulachroru cultus. Coloß.3.Auariis,e^lßntulachrorucuUor. Epheß y. Antichriflus in templo Deißcdet, oßentans ßeipßum eßeDeum. zTheßz.cr i.Pet.4.'Voluntatemgentium patrduerimus,crc. neßarijsßmulachrorum eultibus. i loan ;. Eilioli,cauete uobis à ßmulachris. idem i. , loan.z,Hic eßantichrißus, quinegatpatreerßUum. Apoc.i4.Siquisbeßiam er tmaginem eins adorauerit, er acceperit charaderem in ßonteßua, aut in manu ßua,er hic bibet de uino ira: Dei. de TRlNlTATE. •jjluinitatisnonplures,nee paucioresqu'am tresdi' ßindas perfomss coeßentiales ercod:l€rnas,utà praceptoreßuo,Dominonoßro ies v Chriflo,accepe runt: ita Spiritus [andi inßiratione, ßrmo coßenßuo-innés proßßi ßunt,cr Eccleßa: turn uiua noce tradide-1 runt,turn literis inandarunt. Petrus Ado. 2, in pri' ma condone trinitatem coinpleditur his uerbis: Gex' tra igitur Dei exaltatus, cr promißioneßiritusßandi accepta à pâtre,ejfudithoc,quod nunc uidetis er audi tïs. idem i Petri 1. Diledisiuxta praßnitioneDei patres, perßandißcattonem ßiritus in obedientiam, er aßerßonemßanguinis i es v Chri^i. Et loannes, i.cap.y. Tres ßunt qui te ft im onium perhibcnt in cœlo, Pater,Elims,er Spiritus ßandusier hi tres unum ßunt. idem i.cap. 4. Ex hoc cognofeinvas, quod in co inane-s mus,cr ipßc in nobis,quoniam deßuoßiritu dédit no-bis:er nos uidimus, er teßamur, quod pater mißtß-lium ßeruatorem mundi. Et Paulus 2 Corinth. 2, Not in Deo, ex Deo, coram Deo loquiimir. 0- 1 Co-rinth.n. Gratia Domininojiri iesv Chrißi,er cha' ritas Dei,er communicatio ßiritus ßand:i,ßt cum om nibus uobis,Amen.Galat.4.c^oniam eßisßlij,emißt Deusßiritumßlij fui in corda ueßra,clamantein A bgt; ba pater.Ephef.ï.Eledogenua incaadpatrem Domini noßri IESV Chrißi,e!'c. ut ßrtitudinccorrobo-3 reinimperßirituin ßuum. Tit.j. Apparuit bonitos, Cf ergo hominesamorßeruatoris Dei noßri,erc. per G z lauacrum |
79
CENT. I. LIB,
IL CAP. UIL
««
|
lauacrum Spiritus fanfli,qtient effudit in nos opulenter. Apocalyp. i.Gratia uobis ey-pax. ab eo qui efi, CT qui erat,ey qui uenturus eftiey à feptem ffiriti-bus,qui in confiectu throni eiusfunt: GSalefu Chri-fio, qui efi: teflis fidcUs, primo^nitus mortuorum • Objeurius quidem hoc uidetureße tefÜmomumifed feiendum cd, ilia phrafinotari Spiritum fandum, ut patet ex quinto capite,ubiddijcitur,feptem illos jfiri-tus miffos effe in omnem terrain : quo Spiritus fandus per Chriflum ejfufus adcolligêdamEcclefiamper uer bum er Sacramenta fignificatur. Autor Epifkle lu d£ i. Per Spiritum fandum orantes, uos muicem in charitate Dei eufiodite, expcdtintcs mifericordiam Domininofiri lefu ChrifimuitamatemAm. Scorfim etiam plurima teflimonia de fin^lis per-fonts pafim in concionibus Apoficlorum,lt;:y- epijklis corum extant. Cum enim de pracipuis Dei opcribus loquun tur,ut funt, a-eatio cs conferuaUo namr^.re^ dempt ia generis bumani, ey fanenfieatio, pkrunque omnium trium menticnemfitciuntperfonaru. Aih-rum s-ApeftoUin confifiiojte,quam efimt in concilia liierofclymitana,meininerurit omnium trium perfo-nArum. Pt Paulus Kom. 8, mcminit filij e:y patris : Si Deus pro nobis, quis contra nos ? Clni proprio filio non pepeScit,fcd pro nobis omnibus tradidit ilium. Pt.Spiritus fancU : y os non eftis in cariwfied Spiritus Dei habitatpn uobis. idem Ephef^ey Colojfa. fi.eit. cr Petrus epift-. i.capite 1. mcminitpatrises filij : Lau dandus eflDeiis,eis' pater Domini noflrilefit Chridi, qui iuxta copiofam fuam mifencordiam regenu.it nos, CSC. Et Spiritus fandi : Pradicauerunt uobis Euan-gelium per Spiritum fand urn,'einiffum è calo. E11. loanis a. diuifquis ne^t filium,is ne patrem quidé ha bet. Et de Spiritu fando inquit : y os undionem ha-betisafandoiUotZs noftis omnia. Lucas inAdis, in plerifq; bidorijs,trium perfonarum meminit : ut in hifioriade eledionc Mitthia: in locu Iud£, Adorn t. Pradixit Spiritus fandus per os Daitid .• Dominus ïe-fus perpetuarn uita: confuctudincin egit nobifcum, zs- ÎO tuDomine quinofii corda omnium. Et Ad.$. Con- 4° uenernntucroaduerj^M fdnUum filium tuum lefum, quern tinxerlt;i$, Etrepleti [untomnesSpintuj'Mäo. i.t A£lo.7. in hi^orid Stephani, ey Afl.S. inhi^orid Philippi ey PunuchiiCredit filium Dei effe ïefum Chri flum, er dixit Spirits Philippa : Accede, or adtunge fe ad curra ifiuin.item Ail. tou» hiHorid centurionis. Ex pdtefitilionibus etidin teilimania. de trinitate petipofiunt. namPetrm AH.to meininitpatefiilionis ad lordanem fi,H£,c'um aitiVclefum l^azarenum un-xeritDem Spiritu fan Ho e^'uirtute, ere. idem 2. ^® Petri j.meininitpatefiilionii in monte fan{io,uhiaudita cil uoxpatris ; Hic efl, filium meut dilefhif, in quo mihi complacituin efi A'Hor. t, Spiritia fanilut pro-tnifiut à Chriflo exhibetur , qui jUtirn re\ipfa probat fe uerum Deum efie, dum in uno momenta Apollo los omniumlinguarum efficitperitifiimos. PtAHo.S. datur Spiritut fandus Samaritanit. Ado.io.Cadit fuper eos quifunt in damo centurionis, cr loqituntur linguistes' mAgnificant Deum. Idem fit Pphefi,Ado. ex itlo,fxper iUii,GriniUiimfunt otnniA,ipl'gt;^^'’'’^ infecula. uobis fiUoli, quoniam cognouiSlis patrem. Llonnunquam fignificatperfonain diuinitateP’' mam,que ab aterna genuit filium. i.Petriul^^ dus efi Deus, er pater Domini nofiri lefu Cl^tHHd^ annis i. nie efi Antichridus,qui negatpatrem amp;nbsp;r*j Ephef.i.Ecnedidus Deus ex pater Domini noUfi^l^ ebridi. i Timoth.t.Grdtia,mifericordia erpd*«*®^’ patre,cx Chrifto lefu Domino nodro. Apocahp Eccit nos f ecerdotes ey reges cora Deo ey p^ite j^t^ Ceterum in hac fignificatione hoe loco uocem p^‘ I tris accipimus,relaturi quid de eo ApodolUnfiddl^^' ris Ecclefitetradiderint.ltaautemde patre pafitn^'f quuntur,ut manifidè eum perfonantcffe,hoceßpf dantiam indiuiduam, intelligentem, incommun^t^' bilem, per fe fubfidentem, indicent. Adorum ^ƒ ■ ip. Stephanus intuens in ccelum,uidet filiuih bomi- 60 2. B.unclefumexcitauitDeiis,cuius omnesnodeß . nisftAntemàd€XtrisDei,Ado,7.yidcturctiAmP4Ut fumas. Dextera igitur Dei exétatiis, G'pf^ |
to DB PATRE. çlKox patris ad homines refirtur,latè patetufn^ fcriptis Apodoloru.Elam eum fignificat,uitde f^ naturaliter natus efi. 1 Corinth, s- Omnino m^ inter uos fiuprum,ethuiufmodi,qitodnecinter^tdfgt; nominatur, ut aliquis uxorem patris habeat. Ep^P^ Honora patrem tuum, ey matrem tuam. Etrittp^‘ Patres,ne prouocctis ad irain liberos uefiros l’^‘^' dum etiam fignificat dodores ey magiftroi, 1 (^‘’’'•t Etiamfi innumeros p^dagogos habcatisin Chrifa’*quot; multos tarnen babetis patres. Significat rtüw’’quot;quot;^ res. 2 Petri j.Ex quo die patres dermicrunt ,fi ^'^'^ permanent ab inido conditionis. Si uerà ad Deum, nejunequidem unius eß nd'” rei. Ham interdum nomen efi effenthe, ly fiffdfit^^ dem quodDeus.i Corin.i. Benedidus Deus,amp;P^j^ ^° Domininofiri lefu Chridi,quiefipatermifericot^‘^' rum,eyDeusomniseonfoUtionis. tCor.s-i^‘gt;^^^' ! nus efi Deus,qui efi pater ille,ex quo omnia,yi^dd illtm.Ephefi.DeusDomininofirilefuCbriüiipd^ i gloria:,det uobisfiiritum fapientia:, 1 Petri ^ i’'“’'^^ j inuocatis citra perfonarum rejfedum wditaiftda Ioannis : Am bulantes 'm ueritate, ficut praceptaatd' , pimnsapatre. Autor epidobead Ebr,^.«^^^ carnis nofirte patreshabuerimus cadigatorctgt;^'^‘. ueritifimus cos, an no multo magis fubijciemtirfd^, figt;irituu,zy uiuemiis ? Autor erijiola lacobi »-0*^ donatio bona,cxomnc bonumperfiduèfvptrdi’h defcendensàpatreluminu- Interdumuerènigt;traigt;^l. gratis,quo Deus appeUatur ab ijs quicredunt 'mli fium, co quod in Chrifio infiliosadopMififd-^^ S.Hon enim accepidis ffiritum feruitutis tternd a morem : fed accepidis fpiritum adoptionis,pctlt;jdlt;* clamamus Abba pater. Gdat.^. E mi fit Daisjb‘tdlt;i^ ! filij(ui 'm corda nofira,clamantcm Abbapatcr.il^ j' j i. luxta uoluntatcin Dei,ex patris noßrfeui^otu feculafeculoruin.Ephef.i. GratiacX paxib^toß^ nofiro,!^ Domino lefu Cbriflo.Philip.^- Eifii^f^ ÇX Patrinafiro gloria in fccula feculoru, A^ünl^r 3. Can firmet corda uefira irreprehcnfibiliajbtf*'^^’^^' monia,coram Deo er patre noftro.iloamis i-^^^^ |
|
8i DE DOC fienejfmtusaccepta lt;1 patre,effudithoc, quodnunc videus. 1 Petri 1. Laudandus efi Deus, er pater Domini nofiri iefu Chrifii, 1 Ioannis 1. Annunciamus uobis uitam aternam, qu£ er at apud patrem, er ma^ nifefiataefinobis. i Ioannis 4, Et nosuidimus,er te' finrMr, quodpater mifitfilium , feruatorem mundi. itoann. Qui manet in dodlrinAChrifiihac,erpatrem zrfilium habet, Paulus in omnibus fuis Epiüo-lis bac formula falutationis utitur: Gratia uobis er fatàOeopatre,zyDomino ncfirolefu Chrifio. Galit.i. Deus zy pater Domini nofiri Iefu Chrifii, qui s'il laudandus in feculd,nouit quod non mentiar. 2 Cö-ritib. ».Deusloquutus efiperfilium. Ebrais 1. Ec-citnosrcgeszyfacerdotes Deo zy patrifuo. Coloffi. i.Vt confolationem accipiant corda illorum,ciim fiie^ rintconipadliincharitate, eye. inagnitionem myfie-rq Dri,crpijtris,(7 Chrifii. Uuc etiarnfcquëtiaper' iinentteHimonia. Dunde aperiè hoe de patre affirmant, quid fit perionaifilio zy Spiritu fandlo difiindla. Petrus A-dor.i. mprima condone eleganter doect, Deum patrem excUaffe lefum Cbrifium filium fuum, zy Chri-fium^xaltatum accepiffe àpatre Spir:tumfandium, cumqfiuper Apollolos effudiffe. Sic non effet loquu' ^igt;‘fi patrem, filium,(tfiirit um fandium eandem per' fonam effe fenfiffet. idcw Petrus zy toannes, m con- Clone quam intcmplo habent.fidunt :'Vobisprimum D:us,ctinifufcitaffct filium fuum lefum,mi fit eum be-ncdicenteniuobis. p^ao.i. Idem utpredbuscommua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^..... ribusfidunt Afio.4. Conueneruntenimuerèaduer- 30 terts diftinguentes ,funt, quèd 'm ordine perfonarum fus fandium filmm tuum lefum,quem mixer as. Sic A-dio. 7. Stephanus plcnus ffiritufandlo,'intcntis in cotium oculis,uidit gloriam Dei,zy lefum fiantem à dex' tris Dei, Et Petrus in condone ad Cornclium Adlo. w. au, Dram unxiffe lefum Nazarenum Spiritu fan-fio-'^aud patefifiioncm'in lordanc reffexit ,cuius eti^n fiat mentionem z Petri t. Acceperat enim à Deo patre honorem zy gloriam, uoce ad illum delata ^^fiufmddiàmagtùfica gloria: Hicefi iUefiliusmeus ............. adcfiis,inquomibicomplacitumefi. Et hanc uccenl 40 fuprarecitata pertinent. nofaudiHimuSjCi'iin effi mus uni cum iÜo in monte fana dlo.ioannes etiarnpatrem pcculiarem perfonamifia ho y bpiritufandlo difiindlam doect, 1 capitc t. Vrfo-cutas nofinfit cum patre, zy fidio dus I fu Chrifio, sloann.z. hdaocatumbabemus apudpatrem, lefum ^brifiuin. i.loan.3, Hoc eftpraceptum dus, ut ere damns nomini filij das iefu Chrifii, zyc. zefper hoe feimnsquod nw.ctin nobis,è ffiritu quem nebis dédit. ty i lorfH». Ent nobifcum gratia, mifcricordia, paxaDcopatre,zy aDominoiefu Chrifio,filiopaa tris,in neritate zy charitate. EtPjBÎiM Kom.i.dicipDcum promifijfic Euange-e Im per propbetas fuos, in Seripturis fanäts, defilio fuo,q!ii genitus eHexfemine Dauid fecundumcar' Kimqai dedaratus fitit filins Dei, cum potentia fecun dum Spiritumfandificationis. Roj«.8 .DciK proprio fHiononpepcreit, fed ilium tradidit pro nobis. ïbi^ dem, purem etiarn à Spiritu fandio feparat : C^uod ß Spiritus eins qui cxcitauit lefum à mortuis, habitat in nobis,is qui excitauit iefum à mortuis, uiuificabit mor tiliiueflra corpora,propter ip/ius finntum mhabi- |
10 TRINA. g, tantem in uobis. ltem:Acceptftis f^iritum adoptio-nis, per ejuem clamamus, Abba pater, i Corinth.». Omnis uiri caput Chriftus edi, caput autem mulieris uir, caput ueró Chrifii Deus, e Corinth.ir. Cum tra-didcritregnum Deo zr patri, cyc. Item: QÙm au. tem fubieâa fùerint lüi omnia, tunc eyipfc films fub' ijcieturei,qui illt fuiiecit omnia. Gai^.Ciuenidm autem eftis filifi emifit DeM j^iritim filij fui in corda noftra,clamantem Abba pater. Ephefs-Gratidiagen tes femper de omnibus 'm nomine Domini nofiriiefu Chri^i, Deo cfpatri. Ephef.c.Paxfratribus^chet ritof cum fide, à Deo patre, er Domino Icfu Cbrifto, Coloffi.s.Qjticquid egeritis fermoneaut fiiiio, omnia in nomine Domini lefu ficite, gratis agentes Deo er patri per ilium. Autor epift.ad Ebra’.i.cap.dicit,Dcum per filium loquutum effie. item. Eer eundem fecula condidiffie. ey citat di^um Pfalmi3.Edam cui dixit un-quarn angelorum,Tcil:us meus es tu, hodiegenui tel Et 2 Eegum 7. Ego ero ei pater, er iUc erit mibi films. ia item: Ad filium aut dixit,Tbr onus tuns Deus in feculiî feculi, uirgarcdtiiudinis uirgaregni tui, ere. Autor cpiftola ludtc: UisquiiiiDeopatre fandtificaii funt, quiqfim Efu Chrificfcruatifiunt,uccatis. Apccal.3. Q«i uiccrit,dabo ei federe meeum in thrano meoificut er cgouici, er cenfiedicumpatre mcoin tkronoeius. Triplices autem proprit taies ft u adhones huic per^ fon£attribuant:nempcfingulares.er communes cunt alterutra perfona,er communes cum utrifq-, perfonis. Singuläres er tantum Patri coniienientes.eamq; à c£-trinitatis, ubi de co dgitur,jemper patriprimum locum tribuunt. i Corinth.3 'idobis uniis efi Deus^qui cit pater iïlc,ex quo cmnia,er nos in ilium : ©quot; unus Dominus iefus Chnfius, per que omnia, er nos per ilium. Ephef i. Eenedtdlus Deus er pater Domini nofiri le^ fuebrißi.erc. Galat.4.Cumuenitplenitudotemporis,mifitDeusfiliumfuum,ere. iloannisf. Tresfunt qui teftimonium dantin ccclo,pater,ferma, er fiiri-tus fandius. Uucer castéra testimonia de Trimtate, . Deinde, quodhanc perfo^ nam tantum appellant patrem,idq- fic explicant,qu6lt;i reffediu filij fui fit pater, quem ab aterno coaqualcm er cocffientialem er coasternum fibi genuerit. Adlo^ rum 2. Peirus perfenam illam qu£ Cbrifium exaltant, eiq; promiffum Spiritum fandium fuper Apofiolosefi-fundendum dederit, patrem appellat. A.fio.^. Petrus zyloannes intcmploprofitentur, Deum fufeitaffe filium fuum. Idem Apofiolifidunt Adlo.4. Conuene-runt aduerfus fandiii filium tuum lefum. EtPaulusA-so dto.i3. 'm fynaga ga Antiochena Pifidi£,cxPfalm.i. citat didlum ; Etlius meus es tu, ego hodie genui te. Rom. i s. quot;Vt unanimiter uno ore glorificetis Deum, ac patrem DomininofiriIefu Chrifii. tloan.t.Siinuott bis permanferit, quod audifiis ab initio, zy uos in filio zy inpatremattebitis. z ioan. Quimanetindodiri-na chrifii, bic zy patrem zy filium habet. 1 loan.t. Cljtifquis negat filium, is ne patrem quidem habet. Autor epifioUad Ebr£. Etam cui dixit unquam ange lorum,Ellins meus es tu,ego hodiegenui tei 60 Pr£terca nunquam patri attribuunt quèd genitus fit,aut quod exfilio zy Spiritu fandlo procédât: neque • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D j ^Hod |
8*
C E N T. I. L I B,
IL
CAP, Hit
|
^uôd Spiritum ßdnUum lignât ,Mt plures filiosphi Coeffentidles crcoieteriioSjprdter unicum Dominum noßrum lefum Chrißum. qui confirmât nos'und uobifeum 'm CbriHunttCfP iuxta nos Deus e{l,quietiamobßgnauitnos,o‘dtß arrä ßiritus 'm cordtbus noßris. nbsp;nbsp;liaepbraßStiliWi Spiritus fandlus à pâtre cf filio procédât, nonextaiti fcriptis Apoüolorum,fed tarnen alijsuerborumfre» lis rem eandern haud obfcurè notare uidenturW Üo : pateficerearcanum uoluntatis fua,quodpropo- *° Paul.P..om.s.Spiritumfdnäum,ßiritunDci,G'ß^' turn Chrifiiuocat.Uem,Spiritum eins quiexdtMtH' fuma mortuis:hoceß, Spiritupatris. BtCat^-ito^^ eum fiiritüfilij Dei, quem Deus emittat 'mcordiitt’ denttum. Et 1 Cor.i.appeüat eum fiirituniclttic^^f eß, Cf ßiritu Dei. His nihil aliud uoluit innuere,ip^^^ Attribuant etiarn patrihdf d^iona, quit tarnen ei uidëtur cuin Spiritufanélo eße comunes: candlesfunt, Benedicere nos omni benedißioneßiiritudliincoelelii bus,Chrißo:eligere nos in Chrißo antequdm idcerctur ßindamentd imindi: pr^deßmare nos,ut adoptet in fi-lias per lel'um Chri/lum : reddere noi chirot in dde- fuerat in jemetipCa: injlaurtrc omnid per Chriftum: in fortem adfeifeere. Coii. Gratias agentes patri,qui ido ncos nos fecit ad participationem fortis fanßorum in lumine,qui eripuit nos àpotefiate tenebrarum,ac tran fiulit in regnum filij ftbi dileßi. Coloß. j. Perfilium omnia codera : Omnia periüum creatafunt, Colofi'.i. Epbefi. Deus condidit uniuerfa perlefum Chrifium, Cfc.fecundum preeßnitionemfeculorum,quam fielt in Chrifio lefu Domino noßro, per quem cf fecula con^ didit. Dbr.i. Perfilium complacitum efipatriuniiier *° hum fuum. Aßo.3. Deus patrum nofiroriim glorifica' nbsp;nbsp;nbsp;Deo,mmdacc fiicit eum, quid no crediditin teßwef^ Utt filium fuum. Philip, t. Omnisq- lingua confiteatur, 4° quod teßificatus eß Deus de filio fuo. Deere ff^^ quèdDominus fi lefus Chrifiu),adgloriamDeipa-tris.Bpbefi. Ciïm fufeitaret eum ex mortuis, federe fi~ famplenitudinem inhabitare.Coloß', i. Mitterefilium in numdum. i Ïodn.4.. Nos uidimuscytefiaimtr, quad pater mißt filium faludtorem mandi. Ibid.ln hoc ap' paruit charitas Dei in nabis, quad filium [uumusti' genitum mißt Deus in mundum, ut uiuamus per cum. Gal.^.Citm uenit plenitudo tëporis,mifit Déus filium fuum,fiiilum detnuliere, Teßificaridefilio;Hic eßfi lilts meus dileäusßnquo nühicoinplacitum eß.iPet.t. Hon pdreere filio fuo, fed traHere ilium in morte pro nobis.Kom.8.ln hoceßcharitas,no quaddilexenmus t° Dcum,fed quod ipfc dilexerit nos, er mißt filium fuum propitiati^uëpro peccatisnaßris. 1 ïoan.4. Vocare in confortium Domini noflri lefu Chrifii. i Cor. i.Chri fins lefusfidßus eß nobis d Deo fapientiaßußieiaq; cf fanclificatio,cf redemptio. Kefufeitarefilium à mor-tuis.Adi.}.CÜmfufcit.ißetfiliumfuum,Kom.ä.Cluem' admodum excitatus eß Cbrißuspergloriampatris,itd Cf nos in nouitate uita ambulemus. Glorificare fi^ cit ad dexterarnfuam in coelefiibus,fuper omnem prin cipatumac poteßatem,cr uirtutem cf dominium, cf omne nomen quod nommatur non folùm in feculo hoc, uerùm etiarn in fiituro:cfo initia f tbiecit f ab pedes il-lius,cfeumdeditfuper omnia caput P.ccleߣ.i Corint. ts-Cumfubießa fiicrintiÜiomnia, tunccf ipfi'filins fubijeietur ei qui lüifubiccit omnia, cf rrit Deus em-nia tn omnibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5® Communes cum filio tantum funt,quod uterq; emit' tit Spiritum fanßum.Aß c. Ac nos ei fumas tejiesho-rum qu£ dicimus : infuper autem Zf Spiritus fanßus, quem dedit Deus obedientibus ipfi. 1 loan.s.Pxhoc co gnofcimus quèd iti eo maneirMS,cf ipfi in nobis, quo--nidindeSpiritufuo deditnobis. Kom.g.Vosnoneßis in came,fed 'm fiiritu,fiquidem Spiritus Dei habitat in uobis. Item: Spiritus eins qui excitauit Chrißu ex mor tuis,habitat 'm uobis. Item : Qjii Spiritu Dei ducun' tur,hifuntfilijDei. Gal.a^.Qttoniameßisfilij,emifit €o Deus Spiritum filij fui i» corda nofira,claman(é Abba pater, i Cor. é. An nefcitis quèd corpus uetifun, Int’ | plum eH habitantis in uobis Spiritusfantii^uenibiit , tis d Deo,c^ non eßis ipfiue^ri iurisi i Con. ?omgt; . |
Spiritum fangum à patrecf filio procederc. Communes cum Spiritu fan^o funt,quèdBtigt;^^'^ xitfilium fuum. Aß.4.cf so. duèd Deus excM'“ lef urn tertio die, cf exhibuit eum, uttndttifijhifft^, non toti populo, fed teßibus prins ad hoc ddeSu^ Deo, nimirumnobis. Item, quèd lefus'aDeoclt;»t»‘' tutus eß iudex uiuorum cf mortuoru.Ati.io- Sf'^'J hts locis uoce Deus utuntur Apofioli, ut ofiendaidf^ foli patri, fed pluribus perfonis eas alloues copeteft-Comunes cum filio er Spiritu fanßo proprid^^‘^^ Cf arianes f tnt iUa o mnes, qua fitpra in loco ie^° fccitatafunt,quib.cfhacaccëferipoßunt. Veap' re.i Pet.i.DileßisiuxtaprafinitionéDeipittis- W autoré omniu crcaturdru.'Eph.s.Tlc^ogetuiatif^^ patrë Domini nefiri lefu Chrißi,ex quo omnitif^' muni pâtre cognatio 'm cceliscf in terra nomicdif-^ Kegenerare nos in fi cm uiuâ. * Pet.t.Citraperßlt;'^'‘ lefießuiudicarciuxta cuiufq;opus.t Pet.i.^ Dibt,^' renos.i loan.4..lpfedilexitnos,Cf mifuflia^^f'quot;^' pitiatione pro peccatis nofiris. Pacere nosfhot D^ i loa.f.Videte qualé charitatë dedit nobis pater ƒ f ^ Dei iwmincmur. Tcfiificari de Chrißo, quèdficlt;‘^ credentes habeât uitam aternâ. t los. s. dpi »0 lt;f^^,. fericordia cf paccm.i.. Ioannis.Kom. 1. tyinovd^’^^ falutationibusepificlarumPaul:, luftificare.^««'' C5folari corda nofira, cf fiabilirc in ommfentiottt^ opere.iThef 1. z Cor.i. Audireinuacantes. iphef-Per ilium habemus aditum utriq; in uno fiiritu aipi' trem. Sanßificarc.luda t. Hisqui in Deopatre^af“ ßificatifunt. HiTcetßincitatislocisfolipatria^f’^ buntur, tarnenfynecdochicè intcUigendaluntirdif^ enimetidmperßonisconueniunt. Ex his qu£ hdiienus de patre diildfuntdtuiit^titt» definitie conßitui poteü:Pdter cü prima perfiM^^^ nitatis, quagenuit unicum filium fibi conßb^^^^^' lern, quem mißt utßluaret mundum: c^ ^m ttnicu«* filio ex feemittit Spiritufanftum, v codent dß^^ credentesin Chrißum'-iy qua und cum filio Cf ^^^^ tu ßdnäo condidit Cf confirudt omnidtCfßalHteniff' nerts humant procurât,cf confitgientibus ad medutt' rem Cf dduocatum Chrißum peccata remittit ff^b eosq; fandUficat cf confolatur, cf üabilit in omiiq^' mone cf opere, quos d morte excitâtes atenuffi^ mortali donabit udd. foßrem» |
|
DE DOC TRINA. Poßremo er hocnotandun uidetur,quod fiepe Pa Itr^neraU nomine Heus notetur. Ado. 1. Heuspatru noflrorumglorificauitfilium fiuum iefum. idem Ad. s.tralibipafiiminAdis.Pph.i.Heus Hotnini noßri lefuClmdi. Apocal.3.Quiuicerit,fisciamtÏlum co-Imniwwin templo Dei mei, ere. er fienbam fuper eum nomen D:i mei,er nomen ciuitatis Dei mei noute nie' fifilem,qu£defeenditdecaloaDeomco,er nomen meimnouum. Dü FILIO DEI ET HOMINIS, DOMI-no nodro Iefu Chrifto. jWiin» Dde fie perfoKAm,er non ipfiam Patrem, aut duntaxat cogitationemPatris,fedpcculiaremhya fofhfin, communi confenfiu docent Petrus er toannes Ad.s.Deus patrum nofirorum glorificauit filiu fuum Ïeftim,qnem nes tradididis,erc.Autorem uitte interfè' ciftis, ^ufin Dok fufdtauit à m ortuis. Item : Vobis primim Dei«, cù^ refufeitafiet filium fiuum Iefum, mißt eum, benedicentem uobis. Ad.S.Punuchus in-quit,credo leßn efie filium Dei. Pt Ad. 9. Paulus pradicabat Chridum, quod is effiet filius Hei. Ad o. ^•Pilius metis es tu, ego hodie ^nui te. t. loan. 3. Ad bocapparuitßiius Dei,ut diffioiuat opera diaboli.i lo-lt;lt;«•4.1« bocapparuit chantas Hei innobis, quod fi-bnmfuum untgenitum mißt Heus in mundum,ut uiua-muspe^r eum. iioan.s.Ci,tahabetfilium,habet uitam: quitta habet film Dei, non habet uitä. nbsp;nbsp;Item'.Scimus quod films Dd uenit, er dedit nobis mente,ut cogno-feunus ilium qui uerus efi. Apoe.z. Kac dicit filius Pid,quibabet oculos tanquam flammam ignis, er pe-dtseitisfinntleschalcohbano: Tioui opera tua,er cha-tititem,erminiflcrium,erc. sThefi i.Vtfieruiretis Dro uiuenti er ueraci, er cxpedaretisßlium cius de eedis, quc excitauit amortuis, lefum, qui libérât nos 4 Ventura ira.Tbr.7. M.dchifedech ignoti patris,ignotie fMtrK, ignotigentris,wc mitiu dieru.neq; uittefinem b'^bensfedafiimilatusßbo Dei manet facerdos in lt;etcr nm.Pbr.z. Tametfi filius crat, tarnen didicit ex bis ’}'^^p“ffas(ft,obedientiam. ^eniiuntetiam filium Deiperfonam effie,apatre er ______^^............................. Spiritu fando didindam. ideo enim banc tantiim fi- 4° Hominus lefus de ccelo cum angchsp hum Dfi uocant, utpatet ex tedimonijs antecendenti' bits. Detndehuiufmodiciattribuunt opera, qu£Patri ^^{»rituifando non congruunt. Adorum z. Petrus ^^^inenhorumApc^olerum condonem habens, ajp: ^^^‘^t[um ÀPitreticcepifp: promißienem Spirits fans •^bf«»!^-eßttdißc. i lodd.4.Et nosuidimus, ç^t^fl^ ’’'“^«od Pater wißtßlium feruatorë mundi.Rom. i. ^idtcliratnsfuit filtus Hd turn potentia, fecundu f^ttitimt fandificationis, ex eo cinèd refurrexit À mor ^M^itjw Christus. iCor.ir. Cim tradideritregnum I^^o C P^fn. Galat.^.Qtioniam edis ßlij, emißt Dros jfiritum ßlijfui in corda ucjlra, damantem, Abba Pater. 50 ’^^etioßaudobfcurè repetut patefiidionesin lor ^‘tne,erin monte fando fides, ubifilius difiindOià TAtre er Spiritu fando demondratur perfona. Ad. lo.Rumore primim orto 4 Galillt;ea, poft baptifima, l^odpredicabatïoannes^utïcfumTlazareniïunxcrit ..........».„.„y...„„. 'OtiisSpiritufando,eruirtute. Adcandéloannesal- éo quodexPatre ita natusfit,uteiufdemcumipfofiitnd' bliere uidetur 1 Ioannis y. Quoniarn tres funt qui tedi tur£. Hucfidut teftimonia, quibus prob atur, filiu ID 4 effie |
8« lO monium dat in ccclo,Pater,Sermo,et Spiritus fandu • Patefidionis inmonte meminitPetruslepifiola ca}.’ ï.H«cer alilt;epatefidienespertinent, Stephanus Ad' 7. plenus Ifiritu fando, intuens in cedum, uidctglc-riarn Hei, er iefum flantem a dextris Hei. E t Paulus Ad.^.cumauditChridurn fecum loquentem,cumq; poflea in fy naga ga Hamafcena prédicat effe filium Hei:non patron, neeffiritum fandum,fed Chrtßum, quem perfequebatur, audiffie dicitur.Pr^ neceffe efi, eumdißindäaPatrect Spiritufandoeffieperfonam, Cluart6,er proprietates fingulares, utfuntgigni, ereiffumere naturam humanam,etperfolueregt;^vTpaf/, er ageremediatorem inter Heum er hominem, itent effie fontem und cum Pâtre Spiritus fandi, probant, filium effie didindam perfonam à Patre er Spiritu fan do ; de quibus paulo pofi dicetur. oi(nt!ic(uie,cu')n Bunc ucr6 Hei filium non effie effientia Patri amp;nbsp;Spiritui fando dißimilem, aut mtnorcm,fcdcoeffien-ttalem,aperte profitentur. ï^amappeïlationeHei er quot;° Homini eum ornant,qua effentia er ipfa diuina natura feudiuinitasfignificatiir.Ad.z.Pion enim Hauidafeen ditincoelos,feddicitipfe:Hixit Hominus Homitio meo,fede à dcxtrisineis. Ad-r-Homine Icfufufcipe ffiritum nwam. Ad.^.Acnea,fanet te Hominus irfus. i Petri t. Cumfdam breui futurum, utdeponam hoc tabemaculummetvm,quemadmodum er Homnusno' fier iefus Chridusfignificautt mihi.ïtem'.Ad hunc ino~ dum abundc adminiflrabitur uobisintroitusin ater' num regnusn Homininofiri erSeruatoris lefuChri-i^ fii. i loan.r, PiUus Hei uenit, er dedit nobis mentent ut cognofcamus iUum qui uerus eß, erßmus in uero, in filio dus iefu Cbrifio : hic efiuerus Heus,er Mta à' terna. Paul.Rom.^.Optarimego ipfeanathema eße àchrifia pro fratribus meis, er cognatis mets fecun-dum carnem,qui funt \fraclita:,erc.ej hi ex quibus efi Christus,quantum attinet ad carncm,qui efi in omnibus Heus laudandus m fccula, Amen. Col.z. In e^uo inhabitat omnisplemtudoHeitatis corporaliter, t. Cor.i}.Primus homo de terra, terrenus : fecundus ho~ mo, tpfe Hominus de cala, z Tkef.i. Citm reuelalitur incendio flammée,erc.i. Tim.s. Heus manififiatus cd in carne. Philip.z. Quicitm effet in forma Hei, non rapinä arbitrai us efi, effie a:qualè Heo. Autor epißot£ iacob. f. Tolerantie tob audis‘iis,er fine Homini uidi-dis,quüd ualde mifericorsfis Hominus, etcomiferans. In fententijs, in quibus Hei aliqua defcriptio conti-netur,primo loco ffnerale uocabulum Heus,quod di-uinam effientiam fignificadponunt :fubieda poflea Pa tris er ßlij Homint noßri iefu Chridi mentiononon-nunquam er Spiritus fand i,ut communis effentia ißa-rum perfonarumnotetur. rPet.i.Haudandus efiHeus er Pater Homini nodri iefu Chrifli. z Pet. 1. Petri« fer uns er Apod olm Iefu Chrifli, bis qui aquèprecio-fam nobifeu fortitifunt fidcm,per iudidam Hei noßri er feruatcris kfu Cbri^i. Paulus z Thefß. z. ipfeDo^ mintts naßer tejus Christus, er Tiens ac pater naßer, qui dilexit,cr dédit cofolationc seternä^et ff cm bonâ. Heinde itaeum filium Patris efßejefe declarant |
|
SI 87 C E N T. I. L I B. I L C A P. I 111. ‘■ßcperfonMi. quHus hate dccenfendafunt, quidpau' lus 1 Corint.4. ebrißum uocat imaginem Dei.Et Coloß, t. imdgioemDei inconßieui, er pdmogenicum uniucrf£ créature : hoc ed, genitum ab lt;etcrno. Et dutor epidoliC ad Ebrxos ». Eoquutus ed nabis per filium, quem conßituit hceredem omnium, per quem c-tiamfeculd condidit:quickmfit fplendor glorié,ex-preßa imago fuhßdnti£illius,modcreturq; omnia uer-bopotcnti£fu£. Etquodloannes » cpiß.4.unigcnitu filium Dei appeüat^ duod Spirituifandofit coeßentialis, inde pateß quod Spiritumfandum uocantßiritumDomini:Ad. s.Cur conßiraßis inter uos, ut tentaretis ßiritum Do mind Etßiritum filij Dei, Galat. 4. Spiritus Chri-fii,E.om.s.iPetrii. Tertio, aperte aßerunt, eum cum patreer Spiritu fando unum eße:hoc ed,unius eßenti£. 1 loan.e.Tres funt quitedimonium perhibent,Pater,^^yar, Spiritus fdndus:zr hi tres unum funt. Ephef4. VnusDo- minus,erc.unus Deus,er pater omnium, qui eßfuper *0 mus omnia. 3,Timotb.2'VnusDeus,unusetidmconciiia' tor Dei er hominuin,homo lefus Chrißus. Gdlat.j. intereeßbr unius nonc^,dtDeus unas c^i. Si unus Deus eßßioc e^ und effentid diuinA,et ßliui Dei etium tterus cß Deus,neerfße eßßlium Dei unius eße eßen-ti£cu,m Pâtre er Spiritu fando. Hue etiam iUud ßeu^quod lodnnes teri.amp;i todnnis,ddeó urdè Pd-trem z:rfiliumconiungit,uteum quinegat filium,e-tidinpitrem negere-.e^reumquimaneat m dodrind, Chridi, er Putrem zr ßUum habere dicat. Ç^uarto, eo ipfo quad filio Domino noßro lefu Chrtdoadferibuntadioheser proprietdtes Patri 1^ Spiritui fando communes,çr foli diuin£ nAtura com' petentes,comprobant, filium Dei Patri er Spiritui fan do eße cocßcntialcm. Sed de hispaulopoß teßimo' nia reßremus. JO Qjfmtó, parem filio Dei cum Patre er Spiritu fan d o tribuimt gloriam er honorem : quod non fieret, ß non umiuseiufdemqi eßet eßcnti£. 2. Petri }.Crcfeite in gratia er cognitioneferuatoris Donüninoßriiefu 4° torent uit£.er Paulus lCorinth.^.Dominu^^^'gt;^‘^f^ Chridi, ipßgloria er nunc er in diem £termtatis. t. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......' Pfty.Dci« omtiK grati£, quinocMitncsnd (Cterndm f 'tam gloriM, per Chrisiu \cfum pxrumper affltélos, ide inß^tirct uoSjßdeiat, roboret-,flAbiliat:ipß gloria, imperium,infeculafeculorivm,Amen. GalatA.Gra-tiduobiiO'p^x^^eoLettre, e^Domino noftroïefu Cbrißo,qui deditfemetipfum pro peccatis noftris, ut eriperet nos ex pr^fenti feculo nMlo, iuxtd uolutMcm Dei cr pätris, cuigloriei infecula feculorum. Ebr. is.Effcicnsut quod dgitis,dcceptum ßt in confiiez u fuo per ïefum ChriHim, cuiglorid in feculd feculoru, Amen. Apoc. 4. Vigintiqudtuorfeniores dicunt de Chrifio:Dignus es Domine dccipere gloridm,^ hono yo rem,er uirtutem,quia tu creaßi omnia. EiUwm Dei Patri er Spiritui fando eße co£terniim, doeët.EJam Deo in genere attribuunt, quid fit £ternus er imnu}rtalis,ut fuprà odenfum cß. Deinde de filio Dei dicut,quodßt uerus Deus, er ipfa plenitudo Dei' tatis,ut paulo antèrctulimus.'Vndequid aliud fequitur, nbsp;nbsp;j» .,««^u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;vgt; kj^i/»j„..»[.■,- quarn filium Dei etiam £ternum eße,er coaternum Pa 60 nata ad aßumendum natura bumanä,errcdimfß‘‘'^^ tri er Spiritui fando { Deinde Paulus Ado. ij, ex ^nus humanumA,Pctri t.Praordinatus quHÓ fiftgt; |
» Pfalmo aßerit,hodiefilium a Dto Pa're^mtmtfi uerö Hodie, quia Deus extra tempus cß, atemil^i^ ßgnificat. No» ergo fielt tcpus, quando Pater notp Pater, autfilitesnon fiicritfilius£terniPatris. ß‘^‘'^ cpidol£ ad Ebr.i. ex eodem Pfalmi i.dtdo,ßlitK^' \ ternum Patri eße probat : Eilius metis es tu,egoiequot;‘ genui te.Èt ex » Keg. 7. Ego ero cipiter,ttr‘ü(^ mihifiliuSi Tertio aßerunt, filium Dei antecrcdtionemfillf 10 er omnia per illueficcrcata.Vndecolligipotijld^ pr£terDeum ante creationë mundi nihil Patri er spiritui fando eßeuerecoaternutn. ’^‘' t. Cum feiatis uos redemptos, e^c^prccißof^^l uelutagni immaculati erincontaminAti,CbriM pr£ordinatus quidem fiicrat antequàmconiititml mundus ,fed manififintus fielt extremis temputi^'*^' loan.i.Scribouobispatres,quoniam cognoiisß^‘[ qui ab initio eß. Eph.i.Ciuemadmodum elcÿt 'quot;’’'^ ipfo,antequàm iaeerentur fiendamenta mundhtdfi ......■ fandi er irrcprehenfibiles coram Ulo. ^quot;^r' Omnia per lUum-er in iUum creata funt,et ipßd^f^ te omnia.er omnia per ilium confidtinb doU ad Ebr £ os t.ad filium Dei accbinodatP^^'‘ centefimum primum : Et tu ab initio Domiitc^l^ fiendamenta iccißi,er opera manuum tuaruWitf'^^ li : ipfiperibunt, tu autem permanes. er lt;”””“ quot;‘f. dimentum ueterafeët, ac uelutamidumcirdufquot;quot;,^ ^ cos,er mutabuntur : lu autem idem ^^'^‘'’'quot;’^jL deficient. Ebr.ii.,iefus ChrißusheriCT hf^ff' . ed etiam in feeula. Item Ebr.y.Athicquódidi^^ neat in £ternum,perpctuu habet facerdottuin'^f^'''^ Egofum primusernouifiimtKïcr«itttis,amp;f^^' tuns,er eccefum uiuensinfeculafeculorum,amp;^^ ‘ claues infirorum er mortis, ibidem : Egofim 4quot; er omega,pnncipium er finis,dicit Dominm,lt;l'^‘lgt; cr qui erat, er qui uenturus eß omnipotens. tiam ilia reßerri poßunt, quod 1 loan.^. dicitur ,D'“ nobis dediße uitam aternam,^ hanc uitam elftem lio eins : er quod Petrus Ad. i.Chridum appeiit^ Etz Timoth.i. Secundum gratiamqui datnp^ nobiscß per lefumChrißum,ante temporaittr^’ fed palam fidA eß nunc per apparitions feruatot^ ßri lef« Chridi. Et î Petri i dicitur, Chrißum iltr'' habere regnum. duod uerö Colofi. ßlius'Dfß^ mo^nitus uniuerß creatur£ appellatur'.nonmt accipiendum eß fententiam,quód fierit teinpm ^«'’r lius non fitcrit flius. Exiflere enim ante crw^i'^”’ £tcrnitatis eer tu argument ließ. lUaueröjprb^'^ß'^' tusexmortuis,Kom.8.Col.i.A.poc.i.erprm^‘Pß‘ tur£dci,Apoc.3.dehumanain Chrißonaturadu^^^^'^ J Proprictates fîngulares filio Dei ante incarnat^ nem has attribuunt,quàd fit filius patris. i Petritmit die, id cd ab £terno, à patregmitus. Ad. n Efrf''' Etuni^nituspatris.iloan.^.Etprimo^nitus uW^ f£ creatur£,er imago Dei.z Corinth.4 tmago bf^^^ ßicui Dei.Coloß. i.txTTMiyaa/itx Tils' lÄi^n,nioX‘^\ ’^ß^ quot;cür i’TTüg'aiaixie txüTS,ßlendor glori£,G' orpt^i faima^ fubßantU eins: er quad fueritperfonadcf^' |
|
DE DOC |
TRIMA. |
MtCiiadm conittui elfet manduf.AH.i. H««c deßnito (onßUoer {ir^l'amtU DH träditum, cum decepißis fermAnm iniquorum crueißxum intermi^is.Kom.z. (inent propefuitDetKréconciliâtorem. iCor.t, Qui ßdm fuit ttohi! fnpicntiäctJyeodußicidcp et fundlifi-Mtioc^ redetnptio, ut, c^uemadmodum feriptum e^, Qni ^loriatur,ir, Domino ßorietur. Gdl.^.Vbi ue-nitplenitudo temporis, mißt Deus ßliu ßtum, ßdlum ^^tnvlierc^erc.'E.phef.i.'Prtedeflinauitnos utadopta' 'tttmfliosperïcfu'm Chrißum infefe,iuxta benepla- 10 Ote ußlmtitts fu£,ut laudetur gloria gratia fult;e,qua edtirosnos reddiditperdiledu, ey^, in feipfo, ufq; ad, dfpenßtionem plcnitudinis temponttn, ut fummä' ßn wliauraret omniaper ChriB^u. Coit, Quoniatn in iHo complacitum e^ patri uniuerfam plcnitudinetn inhibitire, ç^ p(r f^f^ reconciUare cunHa erga fefc, picipum per fanguinem enteis eins per eundem, ßue qu m i^traßnißuequa in coelis. Autor cptßola ad Ebraosy. Porrofemo iurißurandi, qui fupra legem ßttßluimcon^ituiiinaternum confummatu. Apoc. ^° ij. Qtiorum nö funtferipta nomina in Itbro ui ta agni, qui oceißs rî^ ab origine mundi:hoc csl,ßlius Dei Do imnitj noßer kjus Chrißus deßinatus efl utßeret ui-^nnd,qtta expiaret peccata generis humant.
Tribuunt etiam ßlio Dei communes cum pâtre f^tgt;prietates:utßnt,'Eß'undereßiritum(andlum,Adt. î. P.ßuditbae quod uidetis,er auditts.Tit.3. Per iaua^ enttn regenerationis er renouationis ßintus fandi, quem eßudit in nos opulenter, periefum Chridum f er tutoremnojirum. tloan.i.er 4- Deßgt;iritufuo dedit ^° Jot«. Hncer catcra teßimoma pertinenten qui-busDeiu diciturßiritum fandum dare. Voce enim ^ei er pater çr plins comprehenditur. 1 Cor.^. Spi~ titumßndum habetisaDco. 2 Corinth, s. Porrö qui parauit nos 'm hoc ipfum, Deus ed, qui idem dedit nobis arrabonemßiritiis. Milium etiam cum patre ßn-k^tißir'itusßnili effeßaud ohfeuré notant,quod ßi, ttitU/tnßndum^ßiritmr Chrißi( Rom. 8. iPet.t.)^^ Pioinini (Ad.s)erDei(R.om. s. ly■err -»-Cor.s^ier- ex ^^tgt;{tCßrinib.i.')uocant,ut didiim cd fupra.
(omimnes patris erßh) Ztr ßgt;iritus fandi adiones ßprainloco deDeo commemorauiinus,quahuce' ^l‘tnt pertinent.tsixm ante incamationem ßlio cum pa-^^terßtritufando communeßiit, habitare lucem no ^isinacceßatn.iPimotb.e. Creareccelum er terrain, (rßjlentareomnia:Pbne.t.Colojßi.Ador^r Tra=i ^are degeneris humani recuperatione: Epheft. Ado-(ariabangelis:Ebr^.1. Kurfum autem ciim inducit pTinwgenitum in orbem terrarum, dicit, Et adorent tumomnesangeliDei.E,euclarcpromißioncm,feupa ja ftßeercarcanum decretum uoluntaiis diuinæ, derc-txtßionepeccatorumerredeinptionc generis huma-nnEphefeap.j. Diligeregenushumanû,Tit.2.Ephif. s-Populum Judaicum educere ex Aegypto,eick exhibe tebenejicia,iCorinth.10. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Pilium Dei hominem frdum,er oßteium mediators lerentenijApeßoU interdum unica uocc lcfum,nots nunquam Chridum, aliquando uero utraque comun-da leßm Chrißum appellant.
Primi exempla funt, Ad.i. Hicïcfus,quialfumptits qlauobis in c«lum,fic ueniet,quemadmodum utdißis
eum cuntcin in ceelum. ïtem : Ptdasßtit dux lis qui comprehenderunt lefum. Item:Quo Dominusiejus perpetuam uitecconfuctudinem egitnobifcum. Ad.z. Dunc tefum fufeitauit Deus, cuius nos omnes teßes fu' mus.lbidemtCcrtè fciat ergo tota domus tfrael, quad Dominuer ChrißumßccritDeus hunciefum, quem nos crueißxißis. Ad.is.At lüi dixeruf.Crede in Domi num lefum, er faluus eristu er tota domus tua. Ado. y.Domine lefu,fufcipeßiritum meum.Edq;htecphra fis Duca m Adis apoßolorum ufitatißima. 1 Pétrit. Per agnitionem Dei, er lefu Domini noßri. 1 loams-Omnis qui credit lefum effe Chrißum, ex Deo natuf ed, Rom.?. Vt ipfe fit iußus, er iuflißeans cum qui cd ex ßdclcfu. t.Corinth.ii. Dominuslefus 'm eano-de qua traditus ed. Apocal.tt.'VcniDominc lefu.
Secundi exempla funt. Ad. 9, Paulus in fynagoga prucdicabat Chrtßtvm, quid is eßet films Dei. Ad.24,. Eclix cum DrufiÜa uxorcfua,qu£ er at ludtea, accerft uit Paulum,er audiuit ab eo fidem qua ed in Chrißu. i Petri i Spiritus C hrißi,priufquam acciderant, teßa batur uenturas in Chrißum afflidiones. t Petri 2. Et C hrißus afflidus ed pro uohis, relinquens uobis exem plum,utinfequeremini ueßigia eins. Ed^s hxc phra-fis in cpiftolis Petrinis fiequentißima. 2 Ioannis. Can manet in dodrina Chrißi, hic er patrem er ßliH habet. Korn.s. Chrißus, cum adhuc effemus infirmß iuxta temporis rationem,pro impijs mortuused. Ro-man s.Quodfimortuifumuscum Chrißo, credimus quoderuiuemus cum ido, Similia exempla paßim in fingulis epißolis Paulinis obuia funt ledori Ebne.s, Chrißus tanquam ßlius adminißrauitdomum.
Tertij exempla funt,Ador.j. In nomine lefu Chri.* di IHazarenifurgeer ambula. Ado.ij. Pergratiant leju Chrißi credimus nos ßluosßeturos, quemadmo-dum er ilU. i Petri 1. Sperate in earn qu£ ad uos de-’ ßrtwr gratiam, dum uobis pateßt le fus Chrißus. t. Petri 4. Et in omnibus glorißcetur Deus per lefum Chrißum, cui ed gloria er Imperium in fecula fecu-lorum Amen. 1 ioan.t.Sanguis lefu Chrißi,filij eins, 40 emundatnos abomnipeccato. i.loan.2. Aduocatunt habemus apudpatrem,lefum Chridum iußum. Simi lia extant 1 loan.4.. s. Et Paulus 1 Timoth.i. Chridus lefus uenit 'm mindum faluare peccatorcs. Gala.6. Ego uerô abfit ut glorier, nifiin cruce Domini noßri lefu Cbrißi.lnßnita huius generis in Epißolis Paulinis extant exempla,qualia nee in Epißola ludlt;e,lacobi, ai Ebrteos,er Apoealypfi defiderantur.
Quod lESVS CHRI3TVS fit UCfUS Deus,amp;Dei patris filius.
Affirmant autem de 1 e s v Chrißo, quad pod af-fumptam humanam naturamnon dcfierit cffie,quoi antcafempcr fuit : fed adhuc fit in una perfona uerM Deus, eruen Deipatris filius. Elam Petrus z epid.u tedatur, fein monte fando iiidijfie maiedatem Chri-di, er uocein audijffe, qua Chridus accepit honorem er gloriam à patre : Hïc ed filius meus dile-dus. nbsp;Et Apoßoli paßim in fuis concionibus er feri-
ptis, lefum Chridum filium Deinominant: quoduti-60 que non ficerent, fifentirent, lefum Chrißum Dcum et Dei patris filiü cjfie dcfiific.üaud enim dicerent filfunt teflimo^
-ocr page 332-9»
C E N T. I, L I B. Ï I, C A P. I 11 r.
teftimonium. AH.z.Petrmafferit,tE5vi.i aDeoex^ dtatimi et exaltatum,accepta promißione ftiritus fan dià pâtre,effadiffejfiritumfanëlum. Aël. j. Petrus er ïoannes afftrmant,Deumf^ufcitdffefilium fuum ie s v M ; Aëlo. 4. Tot a eedefta recens ab Apoftolis coh Icdadmfua oratione 'mquit: Couenerunt uerèaduerfus fandum filium tuum i E s v ilt;i,quem unxeras,1îerodes fiinul er Pontius Pilatus. Ad. s. P.unuchus à pbilippo EuangeUum edodus,inquit:Credo filium Dei effe i e^ svM Chriflü. Ad. ^.Paulus conuerfus,continuo in lo fyuagogis priedicabat Chriftu, quid is effet fiiius Dei. » loan.t.fanguis i e s v Chrifti, filif eius, emundat nos ab omni peccato. i ioan.s. Cottis eft qui uincit mundu, iùfî qui credit quid iE5V5 eft filius Défi Et Paulus ICom.s.Qjtod lex praftare no poterat,erc.hoc Deus, proprio filiomiffo fub ff ede carnis peccato obnoxiie, praftitit. j Corinth. i. N^m Deifilius i e s v s Chri' flus,qui 'mter uos per nospradicatus cfi:,pcr me et Syl uanum ac Timotheum, non fidt Eiiamernon,fcdetiÜ
gntim,qui penetrauit cœlos,i e s v m filium Dei,tenea mus profiftionem.
Deinde ctiain eo monent Chriftum uerum Deunt effe, quid eum ante incamationem extitiffe docent. Mam i Cor. to. Paulus ofi:endit,Chriftum populum lu-daicum per marerubru traduxtffc,et in deferto cibum erpotum dcdiffe,eosq; Chriftum tentaffe. Et Ebr.n.
fît Deus filium fuum jfd^uw eXMuliere, ji^tmltÿ obnoxium, ut cos qui erunt legt obnoxifî redimerct. Rom. i. Segregatus in r.udtigeUumDeùü'c.difîiti fuo,qui gcnitus fuit ex femine DduidfccunducAnicv-i .Tim o th. ï .Vms conciliator Dei er hominum, bout) i ES vsCbriBus. T.Timot.i.Memento lasvuCbti' fium rcfurrcxijfe à mortuis ex femine Daiiid, fecitS' dum EuangeUum meum. Eo loco ft Paulus, ut qui^tts intcUigunt, de Euangelio quod ex eius ore Lueasfui' pfit,loquitur,adgencalogiam Chrifti,qua Luca-f^ tat,Timotheumremifit.Et phihp.z. iesvs lt;idj^gt;[ cum effet in firma Dei,erc.feipfum exinaniuibftti^^^ ferui accipiens,m fimilitudincm hominum natuSjtrf' gurainuentus uthomo. Ccl.i.RcconctliauittKsry-r porecamisft£. Pratcrea idem Paulus,pafim ßf^ epiftolis,ubicunq;paßionis Chrifti mctninit,ita^‘^^‘ s v Chrifto loquitur, utapertißime oftendat, (utK“quot; rum effehominem. RojK.3.4.8. i CorintbaS- 1 ^^^ s.Gal.s.4.Ephefi.z. iTimoth.i.Tit.sTb^^lp’^-^^'’''
per ipfumfiiit. Ebr.4.llabentesigiturPontificëma- 10 1. zThcff.^.Ebrce.i.PüfteaquamigiturputrUf'''' mercium babent cum carne erfanguine,(y‘pfiP[ liter particeps fidus eft eorundem : non enim anf,^ ^ affumit, fed fernen Abrahæ affumit. Vndeietidtf^ omnia fi-atribusftmilis reddi,ut mifericors effet dclis Pontifex, idem cap.4,i^onhabemusp^^K quinonpoftit afficifmfu nofirarum infirmitaW^’r tantum per omnia iuxta fimilitudincm, abf fptcdt‘ Petrus i cpift.ji..dicit,Chrifiupaffumpronoiistit^^ quo quid aliud unit,quam Chriftu hominem ^S[‘‘^‘. so Ad. i. in condone de dedione alterius Apoßoligt;f ‘‘ locum ïud£ Ifcarioth furrogetur,teftatur,fe(d'^ quam plurimos uiros, à baptifmo Ioannis,uf^itdtt‘ diem quo receptus eft in caelum, cum i e s v uitte confuetudinëegiffe. Et Ad.i.dicihipfmf'^ , feire, IES vM Mazar enurn mult a eiidijfciv^ ’ eumq^crucifixucrinteremptu effe. Ad,4‘^tmtt{
Mof:s probrum Chrifti prlt;e omnibus Aegyptioru the-fauris clegiffe dicitur. Et Ebr.i}. i E s v s ChriftiK heri erhodieiidcme^etiam m fccula.
Prieterect opera i e s v Chrillo adferibunt^qua fo~ tius Deifunt:unde confiât, eosnon dubitaffi^quiu ie-s v s Chrifias fît ucnis Deus,er fiHus Dei.Vt quód iu' bent in nomine eins baptifarr.A^l.i. Detidiorü panitë tiam agite,er baptifetur unufquifci; uefirim in nomine i E s v Chrifli,in rcimfionë peccaiora, er accipictis do num Spiritusfanëli. Aëï.8. Baptifati er an tin nomine i B s v chrifti.Ad.io.lußit cos baptifari in nomine Do mini.Mt.i9.lïis auditis,baptifati funt in nomine Domi ni. Cïuóddetremiftionepeccatoru,e^falutcmiAët. tc.Credc in Dominum i e s v M^fv faluuseris tu er do mus tua.Aëi.to.liuic teftimoniun^erc .remiftioné pcc catorum accipere omnes qui credunt in nomen eins. Qjiàd aperiatcordahominu'.Aël. iâ. CuiusDominus aper uit cor, ut intender et kis qua: diccbanturaPaulo. Quod 'm nomine i e s v Chriftifefe miracula edere te-ftantur.Adl.^.Eiotumfît omnibus uobis,erc.quod per nomen i e s v Chriftiiiazareni,quem uos crucifixifiis, quem Deusfafeitauit à mortuis,per Iiunc isle ad fiat co
4°
netteDominus iesvs Chriftus:furge,erftcrneti~ bi ipfi.er continuofurrexit.PaulusRom.t. exrefurre dione dicitconftare,i e s vm Chriftum effefiliuDei. Sed de operibus i es v Chriftipoftea prolixins.
Quod i ESVS CHRIST VS fit Uea rus homo.
iEsvM chv.istvMnonfolumucrcfiliumDei, feder uerum er naturalem hominem effefitdum, con ceptum ernatum,fîcutalii homines,excepta originali labe, ut à Chrifto er Spiritu fando edodi,certi affe- 6q runt,Paulus Gal.s^.Vbi uenitplenitudo temporis, emi-
crlemorese^rjcribte llierofolymts,etAnnagt;t‘-quot; ‘ facerdotum,cr Caiphas, cr loamKSamp;^f^'^ quotquot erant degenerePontificio in cocilie«tttS^ gati, agnofeebant Petrum cr toanne, quid cum gt;’ ^^ fuifjent. idemAdor.s. adApoftolos inquitmt- t repleftis Hierofolyma dodrina ueftra,cr uuldsm cere fuper nos fanguinem hominis iftius. Mentis go principes facerdotum,i e s v m uerum boinimiiT iffe. De Stephano Ad.y.dicitur:Vidit glofi‘tt’t ’^ O' i E s v M ftantem à dextris Dei,crlt;td‘ '^f^^^, ealos apertos, or filium hominis ftante à dexftit Ad.io.Petrus Cornelio Chriftum uerum homim^b affirmat,eo quod dicit,eum ambulaffe, crbefgt;rf^^ ram omnibasuobisfanus.Ado.\oPetrusait:Aenca,fa so çy fanaffe omnes oppreffos à diabolo inregieneti rum zr liierofolymis:zroccifum effe,cr M^T ^0 ligno, zr reuixiffe tertio die: ZT à difdpuU^i^^^^ effe, ZT cum ijs comediffe ZT bibiffe : ZTftamp;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j
Apoftolos ab eo miffos eße ad pnedtcanduamp;ln F candum, quod fit à Deo conftitutus iudexumor^ mortuoru. Et Paulus Ad. ij. hiftoria .i refurredione Chrifti perftringens,nihdabu p^ quam ut oftëdat Chriftum uerum hominéfuiffiiff condemnarint innocentent dues CTpemcip^ttH I lymitani,zx pfodiderint Pilato,poftulantesjite terficerct. Idë Ad.ir, Chriftu appellat
-ocr page 333-9*
DE DOCTRINA.
excitarit ex mortuis : quo nomine alias Paulies er alij homines appeUantur, Ad. 24. Üadi fumus uirum hmcp(fliferu,zj'condtanlefedition0 omnib. lud^ds
w umuerfo orbe.loan.rcpifl.t.teflaturfe er alios 1 e-s vH lt;:hriflu,quem uscat uitam £terna,oculis uidiffe, atiiiui(fe,manibus cotredaff', erfanguiné 1 e s v Chri ^tflij Hei nos emundare ab omm peccato: quod quid ihuiefrquant Chrifluuermn hominem effe,quihaa hilt;tifanguini,utalijbominesi idem 1 loan.^. eri^ ^oft. ffiritim Antichrifli effe dicit,qui neget i e s v M to (ihriflu in carne ueniffe. idem 1 loan.;. dicit,i e s v m ^rifum per aquam er fanguinem ueniffe. Apocal. '■Heit,! Eä v M Chrifluan lauiffe nos à peccatis noflris, ftrfanguinem fuum. Omnes ergo Apofloli, er plu wsqHdm quingenti fratres,er totus populus ludaicus, qni hocfeeulo uixit,tedantur,i e s v m Chriflu uerum hominem,er no phantafmafuiffe. idem confirmant '^^^‘^fia^'tChriflouthominefuntfrda :qualiaiam
^b’^fea prolixins commemorabuntur. A frpitUnturetiamuetcris Teflamenti erpropheta
10
nemin una perfona effe. Seddeijsf'ipra aliquid didti edyCr infra plura dicentur.
Caufas uero buius mirandahypodatica unionis hot commemorare uidentur Apofloli. Primiim,qucid tails Alefrias ey pontifex er mediator fit promiffus, qui fernen Abraba, Galat.j. erfilius Dauidis ZT Ptominus effet, Ad.a.er frUus DcßAd.is. PbreCA er s. Tcflimo nia infra de Méfia redtabuntur. Deinde,quèd Doo placuerit,eo modo filium fuum,homme frdum.gene-ribumanomeda-i.P..om.s.Gal.a.Col.i.P.pheft. Tertio, quad necefritas noflrafalutis talem popular it mc-diatorem, cui homo eg' Pgt;ous in una perfona effet (S' permancret. Qjtoniü enim homines crant lapfi in pec-catum er mortem,er tram Dei,er indigebant indicia er uita:eratq; ijs prafcriptu ut er pro peccatis fatisß cerent,er ad uitam acquirendam Icgi Dei intégra pre flarent obedientiä,quorum neutrum perficere ijspof-fitbilc erat:oportebat ergo hominem aliquem,quiabfep” peccato effet,er in quem Deus con,fcntiret,aliorum in fefe deriuare peccata, er pro ijs fatisfreere obeundo mortem, er pro acquirenda iuflida legi Integra prlt;e, flare obedientiä, qua: alijs imputaripoffet, ut propter earn, uitam edernam acciperent. 'Veriim quia tollere mortem,erreddere uitam nulla creaturapotuiffet,o-portuitnonfolum purum huiufmodi hominem elfe,fcd etiam uerum Deum, qui iuflicùe Dei, pro hominibus patiendo,propeccatis corumfatisfreerd^erimplen-do legem intégré iufticiam compararet, er uida morte refurgerct, er ad ccclos afcenderet, er fuam lufli-dam credentibui donaret er imputaret,er effufo fri-ritu fando nouitatem inchoaret,er refufeitando mor tuos uitam aternam confirret credentibus, er peenM infligeret ineredulis. Hominem igitur uerum erpuru, abfqipeccato,Chridumeffe oportuiffe docent: quia debebat non quidëfua, fedaliorum hominum expiare peccata, er iudidam bominib, applicabilcparare, er ad uitam aterna homines adducere. 1 Pctrie.2. Chri flus afflidus edpro nobis,ere. Quipeccatum nonfr-
urn testimoniaquibus prasdidum ed, i b » v m Chriflu fernen mulieris,fernen Abrahæ er Dauidis futurum. Df lt;jniiiisfuo locopaulo pöd dicetur.
Q^oaiBsvs CHRisTvs, filius Deiamp;ho-una perfona, duabus naturis diui-naamp; Humana,unione hypo-ftaticaunitis.
^0ƒi ueri doceant, i e s v M Chridum filium Dei amp;nbsp;hominis, ante glorifleationem, unam, er non duos Paares,effeperfonam, inenarrabili er imperuefli-fflhni modo duabus diuerfis naturis ardiflimè unitis, tarnen non confrfis: condat ex pracedentibus, ubi ^monUratumeflcos fentire,filium Deiita hominem ^ff^fidum,ut non defierit eff' quod antea er at, nem -f t «tri« Do«, erueripatnsieternus filius : er ita fi-^wiHiinianfiffe,ut uerushomo corpore er anima, tr alijs omnibus,flmihs noflri,excepto peccato, effet.
^tgo pertinent idatedimonia,qu£ de te sv Chri oqnodfituerusDeus,erqu()d fituerushomo,pau- tw«t,,.uu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t v^.prua
°f''^ff^^’'^^‘^'^ittiis.liamin ijs omnibus non aliter de ° tanoflra ipfe pertulitin corpore fuo fuper lignum, ^njio ioquuntur,quam de una tantum perfona.Ma-«ime «tró hec notandafunt,qu6d Paulus Giilat.4.di~ cifHeum mififfej-dium f'uim natum ex mulicre. Et ^oilip.1.1 E s v M Chridum en forma Dei, er aqualem to exiilentë,fcfe exinaniuiffe, firma fcrui affumpta, ^^inm infimiUtudinehominum. Et 1 loan.4. Omnis Ifititnsquiconfitetur iesvm Chriflum in carne ue^ ''^ft,cx Dfo efrzt 2 loa.Multifedudores funt ingref P ihnmudim,quitton confitentur iesvm Chridum lt;gt;tniffe m carne. Hm enim palam teflantur, in una lila ptfioni i E s v Chrifliduos naturas, humana er diuis ^‘tgt;tffeimitas. ZtpbrafisPauli,Deus mifitfiliüfuum ^^‘fittxmulierc-.congruit cum lUa loan.i.Verbu ea-tofilium ed. Rom. g. dicitur, Deum proprio filio, toiffofubfrecie carnis,peccato obnoxi£,pr£ditiffe ea ^'^^ ioxpf£dare non poterat propter imbecillitaté.i. hi^s.Qeus manifèdatiis ed in carne, iuflificatus esl: in fpiritu,uifiis efl angelis, pradicatus ed gentibus, fides liïibabita cd in mundo,receptus efl in gloria.
Porto er opera qua Chrido i E s v pod incarnatio htintribnuntur,teflantur,cum uerum Deum er homi-
30
ccrat,nec inuentiM efl dolm in ore eiui,zxc. C^uipecctt
quo peccutis mortuiliuilicite uiueremin:cuiui dufdent uibice ftindi ejUs. idem i Petri j. Chrijlusfemel pro peccutUpaffui ßU, iujlut pro iniuUis, ut nos adduces ret Deo. t Ioannis i. Si quit peccaucrit, aduocatum hab emus apud patrem, i s s v m Chriflum iujium, ZJ“ ipfe esl propitiatio pro pcccaits noftris : non pro no~ jiris Mtem tantum, fed etiam pro totim tmndi. Et ' PaulusRomanis s-mcoUatiene Ada or Chrißi, eleganter docet,quod ßeut per unumhominem peccatum
J® ey mors introieritin inundum,ita eportueritper obe-dientiarn unius iußos conSlitui multos. Et Rom. 8.0-^endit,Chriflum ideo indutum carnem humanam,pr£ flitiffe ca qtu caro, hoe cA homines non poterant pne flare,ut iuflificatio Icgis in nobis impleretur : hoe efl, ut dus implctto imputaretur ad iuflificationem creden ti. Et2 Corinlh.s.inquif.Deuseumquinonnouitpec catum, fèdt peaatum, ut nos in co fieremus iuflidu Df 1. Autor epiflola ad Ebrlt;eos, ex profifflo hicc ca» pitatradat: Ideooportuiße noftrumpontiflcemho-
60 minem eße, quia debebat hominum expiare peeca^ ta, er hominum caufarn apud p^eum agere, z^fuum
CENT. I. LIB.
CAP. nil.
facrificium (y writum non angcUsfcdhomimbus ap' plicarc. ïnquitenimcap.i.pofieaquampueri commer cium habent cum carne ey fanguine, ey ipfe fimilitcr particepsfiiflus efi eorundem,utper mortem abole-ret cum qui mortis habebat imperium, hoc efi diabo-lum : er liberos redderet eos quicunq; metu mortis peromnem uitam obnoxijerantferuituti-.non enim
in atemum,perpetuum habet fMtfietàim»^^^. faluos faceread plénum poteSl,qui peripfmui^^!^' Deum, femperuiuensad hoc, utmterpellet pro^^''^ Talis enim decebat ut effet nebis pontifix, pms, lt;”’’ cens, impollutus,fcgregatus àpcccatoribuSiCfr, mior cœlis faillis,cui non fîtquotidie neefffe,^., modum illis pontifieibus, prius pro proprijspt^^^l uidelicct angelos affumit,fcd f'menAbraha.Vnde de- nbsp;nbsp;nbsp;uiilimas offerre, deinde pro peccatis pepuli. N^quot;*' buitper omnia fiatribusfimilis rcddi, ut mifericers nbsp;nbsp;nbsp;fccit femel,cumfiipfum obtulit. Siquidein lexbolt;^', rffet,zy fidelis pontifix, in his qua apud Deumfirent to nes conslituitpontificcs,habcntes infirmitaten-^’f. agenda,adexpiandum peccata populi. Ham ex hoc
quod ipfi contigit, tentatimt effe, pote fi e^ ij s qui ten tantur fuccurrere.ldem repetit cap.^Tt cap.7.docct, earn ob caufam oportuifie homine pium, innocentem, impoüutum,fcgregatuinàpcccatoribtis,ç^‘ alfp pec-edto effe,ut non neceffe haberetpro proprijs peccatis offerre,fcd unica oblatione fuiipfiuspoffet expiare populipeccata.
tuit in aternum confummatum. sexto,ut«ii‘^^'. clefiam colligcre,ciq; adeffe,corda homirgt;uwfttittf^‘’ cy gemitus QT preccs fidelium in qnouislocosnia^’ peccataremittere. Spin turn fangum doMrc,C^'quot;'' nibus adimplere poffet. Hac enim Cbriflitn ine^gt;^^ remnofirum facere ,conflabitex proprietittHitif^ aüionibus,qudspaulopèsi commemorabitma- ^'‘' flremó,ut in uitam reducere mortuos,(y aioknto^^
Pilium nero Dei etiam ebrifiumeffe oportuiffè, docentfjos ob caufat, ut cum Deo dgcre,eiuséy uolun- to tem, zy exercere indicium, zy luflos in beniit^'’^ tatem cognofiere,ey nobis reuelare pcffet. tantum e- nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......'-
nim homo cxificns,Deum uidere nonpotuiffet.t loan.
}.Deumncmouidit unquam. Et eTim. e.QjHem ni~ dit neino hominum,neq;uiderepoteft. e Cor.z.Ciuis' cognouit mentem Domim i Qnis confilium daturm fit , ilhi Has autem mentem ChriHi tenemus. 1 toan.e.
Scimusquod filiusDeiuenit,^' dedit nobis mentem, ut cognofcamus ilium qui uerus efl. Deinde, utiufli
exi/iensprajiarenon potuiffet, iPeta.'Etiam Domi
immortalem zy incontaminAbilem atq^imnutccfi^'' j km restiiuerc:iniuflos uero,quifuoPuangeuoitti’i''' , bcdierunt,atcrnis pxnis affligere poffet. f^daoa ^ ■ t.q,.s. e.Cor.is. iTbefi. iTimótb.^-f^if'^^ j per eum indaurarentur omnia, zy qua in etdi^l'''^’ zy qua in terra. P-pheft. zy ipfi primas tenerd in * { mnibus.Coloft,
Pion tantum poll incarnationem,fed étions«' glorificationem,duasinunaChrifliperfoMniilt;i‘ti'' aquiualens precium perfolueret : quad homo tantum 30 bumanam zy diuinam, agnofcendas nabispnpi)gt;t''rgt;^ Nrfjn Lucas Ad.i. teshs est,angelos Chrijloif^' dente coram adflantes dixiffe: Viri Galiki,^gt;^d^^‘ tis,intuentcsin ccelum^ Hic iE3vs, quiaffudff^ est à uobis in caelum, fic ueniet, quemadmodu üUi^^ eum euntem in coelum. Pt PauLt. Cor.iS-d^^^^^'
cuDd, ^ud erat per peccatd generis humani offen fa.
num, qui iüos mercatus efl,abnegantcs. 1 loan.t. San guis i ES v Cbriili,filijeins, emundatnosab omnipec cato. Pt i.ioan.4.. Mifit filiumfuumpropitiationem pro peccatis nofiris. Et Paul, Kom. s. er Gal. 4. er Philip.i.ey alibi paßim docet, ideo filium Dei miffum effe, ut plenè Deo pro peccatis nofiris fitisficcret. Pbm vc per gratia Dei pro omniguflaret mortem.
Chrifluife uifum effe. Pt Ado. ti. adfedixiffeblf • fum i E s v s Hazarenus, quem tu perfiquerh- ^^ quid aliud i E s v s Chriflus iam ad dexterâ Deifeief )
idem ^. Per propria fanguinem ingreffus cfl femel in nbsp;nbsp;tcfiatur,quàmfe adhuc eundem iss vuChrimese'
fandafandorum,£tcrnd redemptione reperta. idé 40 filium fcilicet Dei,zy uerumhominéfinund^erff^' f. Tametfi filius erat, tarnen didicit ex bis quapaffus efiobedientia, ac perfedus redditus omnibus quifibi
obedierunt,fi(itcaufafalutisaternie. £br.ta.exPfal. f^.docet,Cbrifiïi uoluntatc Deifeciffe, CT peccata pk nè expiaffe,ut non amplius opus fit offerre pro pecca-
to. nbsp;nbsp;Tertio,ut uinceret morte zy diabolu.s Ïoan.3.in
hoeapparuit filins Dei, utdiffoluat opera diabolic Ad.i.Quatenus impofiibUe er at teneri iUua morte.
B. oin. 4. Tradittts eii propter peccata noflra,cr reftr
Petrus zy cietcri Apofioli Aflo.t. slatint inp^'^^ done diei Pentecofies tefiatur, i e s vm Chriikfi^. Dei,zy uerum hominem,crucifixum zymtefidiKii^ lud£is,corpore zy anima abfq; ccmiptioneii^ttiri' fufeitatum effe ; zy hunc 1 e s v m (utuntur cmM^ demonfiratiua, uthancipfamperfonam jeuinilt^^^* notent) dcxtra Dei exaltatu,zy promißione ipt'^^^ fandi accepta à pâtre, effudiffe Spiritumfiitdvnt^t!
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i C L___________________, - ^iDco Dominum zy Chriftufadum efie. lltto^^'
' rexit propter iufiificationem nofiri. nbsp;nbsp;QÿartOtUt nos So trus zj- loannes altera cocione quamfaptrfoMt»clü
faceretfilios DeijZJ' haredes Dei. Homo enim tantam
' dohabent,Ad.}.dffirmant,dum lESVf’iChrijlnvut' nam zy eandem perfonam appellant filium lllci,^i^'‘j‘ rem uitte,fandum zy iuHum, quem ïud£ipft’^^^^*''\ zy negarint coram Pilato,zy interficcrint. Deus neu) fufeitarit ex mortuis zy glorificdrit,et quem eportid ccclutnaccipcrc ufq; adtempora refiitutionisoienbi quem Deus miferit poft refffeitationem, ut benclkd ludais, ita ut unufquifq; conuertatfeab iniquitdügt;t fuis. lidemAd.^.inconfijlionefua quameditiitci)“^
exifiens,nopotuiffetalijsiusfilioruDeidare. t loan. s-Videte quak charitaté dedit nobis Üeus, ut filij Dei nominemur. Ephef i. Pradefiinauitnos, ut adopta-retinfiliosper issvi,tCbrifium. Galdt.^.Vtado-
ptiotwiusfiliorum dcciperemus. Koman.s.Haredes Deijcoharedes uerö Cbrifli. Citiinto,ut effet ater' nus pontifix, qui addexterdm Dei federet, zy Deum pronobisinterpellaret,zycuiusmcritumomnitem' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
pare efficdx effet ad contegenda peccata poenitens 60 ramconcilio,profitentur lesvta Hazarenutjicfi^^'f tiamagentium, Pbr.eis7.Athic,qitód idem mancat nbsp;nbsp;xum,zy refufeitatü àmortuisffanaffe cldtdatCt'X^
O'
-ocr page 335-D E D 0 m ohe^quoquom effle falutem, quam in lüo : nee aliud »omflotueflè honumbus fub coelo, in quo oporteat nes foluosfieri. KecEcclefla recenscolleda inora-*‘era ftio contraperfequutores,aliudfentitqudgt;n i e-3 vM Cbrillimetiampollglorificationcm,filiuHei V Herum hominem effle,quem Heus unxerit. Ado.^. f^foUoU omnes in concilia facerdotum er feniorum ^nnium flUoru ifrad aceufati, quad repleuerint Hie-^tfdygt;tiomfuo dodrina,contra edidum eorum,et ue-N( mduccre fupereos fanguinem hominis illius,rc- to ipondent : fe tedes effle, quad Heus fuflutarit hune i E-3 ''M, quem ipfl interemifflenc, fluff enflum de ligno ; er 1‘‘^‘l(gt;ereumDeusuelitdarepoenitentiam ifraeli, er ^^gt;^ßionempeccatorü. Stephanus Ad. 7. non alium, eundem i e s v m,filium Heiflcilicetcr hominis,ui-‘tSweadextris Pe^quem etiam muoc4t,çr cuiffli-^^ft.mfuumcommendat.
93
Chriflus filius hominis, idem Philippen. 2. i e J v m Chrfrum filium Hei hominem frduni,fàrma ferui afl-flumpta frdum obedientem uflque ad mortem crucis, à Dfo in flummam flublimitatem exaltatum effle,ut in nomine i E s v flefle fledat omne genu : er omnis lingua cbfitcatur,quôdHominusfit iesvs Cbrillus,adglo-riamHeipatris. Colofl.z. duoniamin iüa (Chriflo') inkabitat omnisplenitudo Heitatts corporaliter, ety eflis in illo completi, qui cfl caput omnis principatus Cr poteflatis.ïdem i.Tim.6.eundem iesvm Chri-flum effle oflehdit, qui fub Pomio Pilato tdlatam fielt bonamprofißioncm,cr' qui fuo tempore iterum appa-rebit. Autor epifl. ad Pbr. ubique firè hoc agit, Chri-flumhomints eyr Hei filium, etiam pollglorificatio-
ncm,effe noflrum Pontificem.qui intercédât pro nobis apud Patrem. Ebr. 4. Habetes igitur Pontifieem magnum, qui eerlos penetrauit, i E s v m filium Hei, te-neamus prafiflionem. Kon enim habemus pontifleem, qui non poßn affleifenfu infirmitatum noUrarum : fed tentatum per omma, iuxtaflmilitudméi dbfq; peccato, idem 7. At hic quod idem mdneat in aeternum,perpetuum habet facerdotium : unde crfaluos freere adple-num potell, qui per ipfum adeunt Heu,femper uiucns ad hoc ut intcrpcUct pro Ulis, idem cap.(). ChriHm femel oblatus, ut multorupeccata toïleret,rurfus abfq-peccato cofflidetur ijs qui ilium expedant in falutem.
Et i E s v ehr fro poflgloriflcattonem duee natures, humanaamp;diuind,dttribuuntur, Apocal.t. Peceuenit cum nubibus,(tr mdebit cum omnis oculus, ©quot; qui eum compunxerunt : er plangent fe omnes tribus terree, etiam,Amen. Ego fum « er ‘o,principium lt;:tr finis-, dicit Hominus qui dl, cr qui erat, er qui uenturus ell omnipotens,
Pöflremó, nufquam Apolloli uel etiam minims in-diciofubindicant, feinChrilloditos agnofcere perfo-nos,fiue ante,fiue pollglorificationcin.
20
30
Proprietates cj'adiones quie i e s v Chrillo attri-buuntur, diuerfifuntgeneris. Alia: enim ei anteglori-
Kee Pe^us in cbcioiu in domo Comdij Ad.to. nee Pm usAd.ij.^ conciliumHierofolymitanum Ad.t;. altum (idinupollglorificatioiië,quóm uerumHeum hotninéinunoperfonapradicant. Kee mepislolis ‘^fri^prefitentur fententiam.Petrus cnimi.Pct.i. esode tEsv chrilloafflrmat,quódHeuhabcatPa-^'fr^^l-fodrefurrexeritcxmortuis, quad reudandus extreme die. Et i.Pet.z. quèd/firitualesholHiS obUteper eum,flnt dcceptabiles Heo:cr quèdflitpa-I or er curator animarum fidelium.cy' c.Petri j.quód Chriflus tullus pro iniulhs pafflus flit,mortificatus car-w,er uiuifleatusffiritu: quad fit ad dexter ä Hei,pro-fldus in cxlum, fubiedis fibiangelis crpatellatibus de uirtutibus. Etloannes i.epifl.eap.z. eundem i e-svM Chrilium,quipropitiatio propeccatis nollriset mundi fidus di, adhuc agere aduacatu apud Patrem dicit. Paulus ueró inflmgulis fuis epillolts teliimonia plurima habet, iesvm Chrillumetiampollglorifi-cacionem dupUen natura effle in una eademfl perfona.
^■Corinth.is.Oculatos telles producit quingentosfia-^’^^^CrApoHolos^qtübuszrfuumaddittefidmonium, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...........................
i^fschriHum poll refurreOiottem uiderunt ficatiomm, alia pok^orificationem,alia utradueu^^ humanam adhucgeHare naturam. E-om. é. dicit eun-4a
Christum,qui^mortuus ell,refufcitatum effle per ^loriam Patris, non amplius mori, dfr morton non amphus dominari. Rom. S. Chriflus efl qui mortuus ell,imo qui er ffritatus efl,qui etiam efl ad dexter am
P^°nobis. Eeman.z^.ïnhocenim C,rillus tymortuus efl,cr‘refurrexit, cy‘reuixit,ut t^rtuis tyuiuentib. dominetur. t. Corinth.z. Kon iu-icad me quiequam fcire inter uos,nifi iesvm Chri-J^xrbunccruciflxum. Ephefl.t.Vtfciatisquafit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«.«um c,..^or.z. icn-
11 hm. qui credmus fecundum efflcactam firtitudi- ya tatus per omma iuxtafimlitudsnc ab fa, peccato, Ebr ^‘^ ^‘^‘‘‘imexercuit in Chriflo, cum fufcitarct eum txwtuis, cy federe ficit ad dexteramfluam m coele-Ibbus,fuper omnem principatum depoteflatem er uir ^‘‘‘‘'^^^°’^n(Um,eyrc.Ephef.4. Qg: deflcédit,idem lUe ell quietiam afceditflupra omnes eerlos. Ephef^. ''^''“^'Dotninus,unafldes,univmbaptifma. Et t. Cor. ^■^ntisEeus,C7c.etumisHominus iBSMS Chriflus. ^‘fl’'^°'^*^^^-^-^timdiuifuseflChriflus 1 Si Paulus AfpiritufanUo edocius effet,Chrillum non effle unam
4. luß:u^e^i,t.Pet.3, l?eccatimnofècit,nccdol!iire~
k nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^^‘^lt;^i^-^hilipp.z. Eaflusellmimflercircumcifionis,
m,« ere i » » v s filius Exci, alter efl Roman, ty. ynéluscflspirttufanèlo,Aflor.4.çy-zo.
ce cöinpetuut.
Vroprietdtes (^ délionei ejudi ChriHo t e s v filia Hei in et poll d(Jumptioné edmis dnteglorificdtionetn df :ribunt,h£firè funt: Non rdpindm arbitrdtM éft ef-fc icqudlem Deo,fed feipfum exinaniuit, er ferma fer^ ui dccepit.Philip.z. 'üdtU'Scxmulicre:Gdl.4.. lExfe^ mine Abrdhæ: Gdl.j. 'Ét Hduid fecundu cdmein: Roi». i. CT 2. Tim. z. ex iud£is,Piom.^. Inßmilitudinc ha
minum conflitutus,figura repertus utbemo: Philip. 2. Per omma fimilis fratribus redditus dl: pbr. z. Tcn-
per tiet eß in ore dus. 1. Petri z. Kon nouit peccatum, z.Cormth.f. i.lodn.ï.ïlledppdruit utpecedtdno^ra tollcrèt,er pecedtu in eo tien ePf.frdia e^ peccatum, ut nos ficremus inca utRicia Hei. z.Cormth. s. Kumi-lem fcfepr£buit. PhiUpp.z. Cimdiucseffet,propter nos pauper freins cil. z. Corinth.amp;. Venit in mundum
faluarepeccatorcs. i.Tim.r. SubieUm cil legi. Gai 4. Vacias eft obediensufy; ad mortem,mortem autem
E i’ro'dicauit
-ocr page 336-CENT. I. LIB.
'99
Pra;dicauitpdécmhisquipropè erlongèfunt,'Ephef. z. Ad. to. Puit Apodolus erpomißxcotißßionisno-ftree,'Ebr.3.er 4. Pt conciliator noui Tedameti. Pbr. n. Obambulauit,fanauit omnes odpreffos à diabolo, er ßeit multamiracula inregionetud£orumer'Hic.-rofolymis: Ad.io. A' baptißmo Ioannis ufq^ ad aßen-fionemfeewm habuit difcipulos,Ador.i. Ordmauit.ut qui Puangeliu annunciant,de Puangdio uiuant: t.Co-. rinth. ^. mdituit eoenam in ea node quatraditiis ed : i Cor.it. ïudas ßeanoth eum predidit Wdids: Ado.t. ïudd eum comprehenderunt : Ado.t. Ét tradidcrimt Pilato,Ado.3. Pt nulla caufa mortis in eo muenta,ta.-men condemnarunt eum: Ado.t3, Cmn malcdidis m-eeßeretur, non regeßit maledida : cum mails aßieerc-tur, no minabatur, fed tradidit uindida ei qui ludè iu-dicat: t.Pet.3’ Sub Pontto Pilato [ E s v s Chriflus fielt tedatam bonäprofißionem,t.Tim.^. Pilatus ludi-cauiteumiudu er innocente ejfie, er abfolucndu cen-fuit: Ad.3. ïndtei fandu er iudum negarut, erpodu-larut ut uiru homicida ijs donar et, autore uero uit£ in terficeret: Ad.3. er 13. Ptfic ludiiUiusproditorcs er occiforesfidifunt:Ad.7. t. 'Theffi4. Sufpèfiis ed de ligna, Ad.io.t, Cor.t. Crucifixus ed ex mfirmitate : a.Cormth.t3. Pependitmligno:Galat.3. indiecar-nis fu£,precatiogt;Ks er fupplicationes obtuUt cum clamor cualido crlachrymis,erexauditiisedprorcue-reniia,pbr£.f. Mortuiised,'R.om.;. S. t.Corinth.8. i.Thcjß.4. i.Cor.i;. Secundum fcripturaimmolatus cd,iitpaßhäy.Cory. Vtagnusmmaculatusy.Pct.i, Per proprium fangumem ingreffits ed in fanda fan-dorim: Pbr.^. Pt obtulitfeipfumper Spiritual £ter, num:ibid. De ligno ab}atus,inmonumentumpofitus efl, Ad.13. Ptfecunduferipturam fcpultiis,i.Cor. 13. A^ortificatusquide came,fed uiuificatus ffiritu, in quo etiam abijf.erlfiritibiis quierantincarcéré pr^di-cauit,qui inobefientesficrant quondam,cum fanel ex pedabatur Hei lenitas 'm dicbiis Noe, cum apparaba-tur area 'm quapaucie,hoc cft,odo anima: feruata fie-
zo
II. CAP. ÏÏÏL _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
mortis imperiu,hoc ed diabolum: Élfd. poteflates erpr'tncipatiis:Coloff.i. Padusejine ’ aDeofapientta,iufiicia,fandificatio CT redcmplt;‘^‘ c.Cor.i. Deus iesvm chrifiupropofuitrecomi torein,interueniente ipfius fanguine,'R.omj. G^‘ efi propitiatio propcccatisnojlris,ernonofid' tùm,fedpropeccatis totiusmudi: t.ïoan.i.cr4-s vs Chriftusperduxitnosingratiam:P.oni.}-^ nosprecio, 1. Cor. 6, Preciofo fanguinenosïedtti^ • to i.Pct.i. Deditfeipfum pro peccatis no^fis,utettp tet nos expr£fcncifeculo malo,Gatat.t. Saitgéilt;P[ pdrauit nobls redemptionë er remißionem pcccttoiS’ Eph.i. Tradidit femetipfum pro nabis oblitiovet^. uidimaDeó,'m odorem botwfiagraittir,'^^^' kxit Pcclcfia, er éxpofuit femetipfum pro ctt,idquot;^ fandificaret,erc. Epbef.;. Habemusper Ck^i^'^^^ j demptioncm,pcr fangumé ipfius remifiowmf^^ j torum : Col. t. Per fanguiné crucis ChrilUp^^^r*. funt omnia,fiue qu£ in terra funt, fine qua Hi^lt;^ ’ funt: Colofi. Keeoeiiiauit nos in corpore per mortem: ibid. lESvs chriftus dédit feiwtipß pro nobis, ut redimeret nos ab omni iniquitate : Chrifttis femel oblatus efl, ut multorumpeecotde f rct,Ebr.^.Sandificamirper oblatione corpor^^^ fli, femel per add : Ebr. 10, Per propria pngniN^r' dificauitpopukim fuum: Ad.13. issvs abirauctura,i.Thef.i. lAorteaboleuitiUita^ produxit, et immorta’itatem perEuangehu: ^-H^''! Chriflus afflidus cd pro nobis,ere.Pcecdtaiwfiiiv 30 pcrtulit in corpora fuo fupcrlignum,quo pecedtb tui iudidec uiucremtis,ipfius uibicefanatifiifi^'' tri z. Chriflus fortel pro peccatis paffusfitt, mW^ iniicflis,ut nos adduceretDeo,i.Pet.3. ^0.}. paffus pro nobis came, er in came, i.Pet. 4. ^■®!^, i E 5 v Chriflifilij Dei,emundat nosdboimiip^^^ doa. I, Proprietates er adiones i ß s v cW^P refurredioncm,h£firèrccenfcncur. iesvs feipfum exhibuit Apodolis uiuentem, poUaf d^^ plicioaffidusfiiffet,id^complurib.argunienw'^ terrte,Ephef. 4. No« efl 'm infirno dereUda anima 4c per dus 40 cojf:citurabillis,acloqiiitureisier^‘^^ .
Dei: Ads. Etuifusefl per dies multos his^fr' afeenderät eu ill o,à Gahbea Hicrofolytna,q»^^‘^^^^.„ fles dus apud plebe: Ad.13. Primogenitits exW^^‘'‘‘':
fuut per aqttdm: t. Pet.3. Defcendit in infimdipartes
eius,ncqiiecdro dusuiditcorruptionem: Acio.i.cr n.
nmic IE3VM BeusCuCdtauityfolutisdoloribus^ner-tis, quatenus impoßibile erat tcneri lUum ab ea: Ado. z. ?. 4. $. Idem i E s v s chriflus refurrexit tertio die fecundumScriptura, i.Corinth.is.'^oman. t. 4^8. 1. ThcfJ'.^.t.Pet.i. linpleuittegcmpro nabis: Kom. 3. er 13. Kedenut nos ab cxccrationelegis : Galat. 3. er 4, Deleuit quod aduerfus nos erat chirograph um,
qued er at contrarium nobisper decreta,idq; fuUulit è
gem mandatoru in decretis ßtam abrogauit, ^ recon-dliauit dmbos,fcilicet ludaos er Gëtes, in uno corpo-
Col.t. Comedit er bibit cum els : Ad or.to. vip poftrefurredione Cepha:,deinde duodecimdU^t^ fiea uifiis ed plufquhi qwngetttisfratrib.fiiniii^'^ de uifused lacobo,pofteaApoftoliso»tnib- tdlt;rßgt;‘ Priecepit eis ut prasdicarent populo, er tetlifit^'^^''^^’ quod ipfe fit ille qui coditutus erat à'Oeoitiit^^*^^' medio,er crudafßxit:Coloß.2. Per carnem fuam lc-$o rum er mortuorum: Ad. 10. Congreganscos^'^ß loei, fcilicet ad montent Oliueti, pracepit cis,»^ ^r' derent Plierofolymis, fed ut expedarent Patris, de quo ( inquif) audiflis ex me : Quonii V^i nes baptifauit quidé aqua, uos aut baptifabimm^P^^' tu fando,pofi dies ho fee no multos: itti aut cumtoti^^^ tüjjent,percontabatur ilium dicenies: 'Domine,tuifigt;'^^ tepore hoc reflitues regnu ïfraeli ? Dixit autadd^^^j No« efi uefirum noffe tempora, et articitlos tempefi’ quos Pater in fua ipfius cöftituitpotefatc.Sed aceP^' tis uirtuté pofteaqua Spiritus fandits adueneritpP'^
re Deo, per cruce, perempta inmicitia per earn. Item fielt ex utrifq;unum,er interflitiummaccriiedirait, 'Eph.z.Parauit nobis libertatê à maledtdo legis mora-lis, er lege Uiofaica, ut in Chriflo 1 e s v neq- circum-eifiio quicquaualeat,neq;prieputiu. Gal.3. er 6. t^eq^ iudicandi fimus in cibo autpotu, aut in parte dicifidi, aut nouilunij aut fabbathorum: Coloß.t. Et ceffarint cblatio»es,Éb'r. 10. ïdcoapparuit,utdiffoluatopera 60 diaboli: 1,loan.3. Ver mortem abokuit eu qui habebat nbsp;nbsp;uos,er critis mihitcftes nonfolu uitrtßolymifJ^
DE D 0 C T R I N A,
Ul
wa.’
tUM» w uniuerfia ludéa,Sànfiriaci;, deni^ tifip ad extreme terr e. Atq bac locutus^^identibus ißdem in al-tumlublatus eß, or ntbesfiubduxit ilium ab oculis eo-r^Äß.i. ibidem^ angeliteßantur,i es v ta afi-[mptum eße in calu, Dextera Dei exaltatus eß:Aß. »• Ef Deus Dominum zr Chrißtum ficit bunc lefiivm : M:, Oportet eurn coclu accipere,ufiq; ad tepora re-, juMioms ommu que locutus eß Deus,per os omnium i^ßorumfiorum à fieculo prophetarum: Aßo.3. Pi-, ‘«w commisfiantem d dextris Dei,Stephanas uidet : 0-7. IESVS Chrißus eß ad dexter am Dci,proß-'^^^e(xltvm,fiubießisfiibiangelis erpoteßattbus er Wutil)iK,iPctri 3. Chrißuseß quimortuuseß,imö er ßfiitatus eß,quietiamcß addexteramDei:
^^^ ^^^^ßüfedere fielt ad dexterä fiuam in ^'^^^ßibiu,fip„omnempr'incipatu acpoteßatem er »irtHfcm iominiH, ornne nomen quod nominatur tugt;n\o nm'm[etulo hoc,uerumetiä infifturo,cr omnia jH lecitß pedesitliu^^-^py i^ Aficenditfiuperomnes «xlosMmpleretomnia: Ephefi. 4. Cum aficendiffiet, ^’^h^'X'^ciduxitcaptiuitatem-.ibid, ExpoUauit prin-^‘^‘^^'‘^lt;rpoteßates,oßen{auitpalim triumphans de
Deus ilium in fiummam (X « npiblimitiaem,ac donauit illi nomen quod eß fiu-ornne nomen, M'm nomine 1 e s v omnegenu fiefie pe ‘^■gt;toeleßiiim,terreßrium er mfirnorumiommsß ^amp;fi^onfi(ititr,qu()d Dominusßt iesvs Chrißus
-^bUipp. z. Superna qutente, ft ^^^xißuseßaddc}(j,gf.^f^ijj^^^Qgl j^ Acceptas eß
^g rta,i.Timo,3, lesv 3 penetrauitccelos'.Hebr. 30 manducantibiis fiuurn corpus er fianguinem. t, Corint. 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;erfienßbiUmodo fiuper h° ’^leteffuditSpiritum fianßum:Aßor. 2,
Pdidit miracula ad cofirmandamdodhinam Apo-flolorti/m,A£l.3, In nomine issv Nazarem cl audits fanaturyAäor.^, Dominus lefus Chrißus ßnat Ae-neam paralyticü : conuertit Pauluperfequutorem amp;nbsp;blaßhemu, cumcpßcitApoüolugentium : AÜ. 9. ey 22. t Tim. i. Tit. i- Per minißerium Pauli diuitiasfaas gentibus euageUzat, Ephef. j. pß per eurn adeo eßi-cax uerbo cy‘ßßo,perpotenciamßgnoru aeprodi- ■ gioram,per potentiamßiritus Dei, ut ab Hierufalent er circumiacentibus regionibus,ufap ad iüyricum,m-pleuerit Euangelium Chrißi: Roman, ly. Confirmât Paulum,aßißcns ei: Aßo.i8.cr23. Et prédicatifs eß gentibus,er fides iüi eß habita in mundo: 1.T moth,3.
Dommus naßer iesvs Chrißus etiam per admi-nißrationem facramentorum à fie inßitutorum effieax eß. Eiamper baptifimum abluit nos àpeccat is noßrisz Aß. 2 .DeUßoru poenitentia agite,et baptizetur unufi-quifiqiueßrüm'm nomine ibsv (lbrißi,mremißionc pcccatpru,er accipietis donumßintusfianßi : Aß.22. Anamas inquit ad Paulum : Exurge er baptifiare, çy ablue tuapeccata, ’muocato nomine Domini. 1 Corinth é. ELec eratis quidi,fied abluti eßis,fied iußificati eßts per nomen Domini nsv^erperßiritum Dei noßrk Ephefi.ö, M.undatam lauacro aquéper uerbum. Item^ baptifimo crcdentesfîbiinfierit:Rom.6. EtfiliosDei fielt,fieipfio indutos: GaL^. Effiinditßiritumfianßum per lauacrum regenerationis: Tit- 3,
Deinde percoenam,ubicunq3locorum, abEccleß^ iuxta inßitutioncm eins admimjlratur, communicai
20
10, pants plient frangimuh nonne communicatio cor^ poris ChrtsU e^ipoculum benedi(lionis,cuibencdü emits,nonne communicatio fanguinis Chrifti ejli i Corinth.il, indigné uero hunepanem edentesaut in' dignè de poculo Domini bibentes,reos corporis CT fangumisjui iudicat,eainci} ob caufampunit,
i E s v s Chriflus umt m renatis ; Galat.}. Perß., dem inhabitat in cordibns: Ephef 3. Apprehendit ere
détes, Philip, j. No«ßmt nos ù dilcäione Dei McÜi ;
Corinth, w, Dominus naßer i e s v s Chrißus confo,gt; letur corda ueßra, cfßabtliat uos in omni ferntone ty‘ opere: z. Theffd. z. CuRodit cordm noßra erfenfus : Pbil.z. Omniainomnibus Chrißus:Coloß.3, Implcti fruäll iußici£,qu£ contingitper kfum Chri^um, adgloriam er laudem Dei; Philip.i. in ChriRopie ui,-uitur ; z Tim. 2, Chrißus non ampUus moritur ; Rom,
2b VS C/lW^WX /I/In ne-J It t A AA-.£i.-,AA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JtAnJ Ti-at-^a • ’Iolt;lt;N-. iinerceditpronobis,Rom,8. 'Vnus media-. °^i^dçj-hominum,homo iesvs Chrißus: iTim.2, ‘ HW hiibemus aditum utriq in unaßiritu ad pari^ a^^^^^'^'^^- Et nomen Domini noßri lefiu ^‘*°'^^^^^^'‘Cormt. 1, iBsvj
h.^r’^fi nbsp;nbsp;^^^‘^lé^^'^pbefi2.4.3. Et angularis lalt; At^ E.om.8. Omnia poffittm perCbrißum,quimecorro eompingés totum cor-
borat-.Philip. 4. inhabitatminfirtnisuirtutefua:z.
^^^fi^‘^ns per Spiritufianßum fideles in ' '*^'*ieiHDei:Ephe.3, Et tanqiiäcaput,totucor-f^tcomnufiurAs er compagines compingit,ut au-W äugmemo Dei : CoL 2. yt aut mmifienu uerbi ‘ titV: fiue afienfionem, itapoßglorificationemin efh^ ^^^‘’'‘^'^^^^“bernit er cenfieruat, er'per id eß ^'^'^”^f^l^gt;^^”gt;if^^lt;^i-^-Çlt;gt;rmth,3, é. yiuitDeo,exuirtuteDei:2.Cor'mth.t3. Siueui-ks ihn* ^ß^^^^' ^‘^^^^^^osquidem Apoßot 30gilainus,ßuedormimus,cumlüouiuimus: 1 Theffal.g. ri fidjl ^'^^'^^^°^betas,alios Euangelißas, aliosue- nbsp;nbsp;nbsp;Habet corpusgloriofium: Philip, 3.
oProphetas,alios Puangehüas, alias ue-
Hoilia f^irituales,acceplabtlesfuntper i e s v w Chrißum: 1 Pet.z. Per Chrißum ofßrimus laudis ho-fliam; Ucbræ.is. Per Chrißum acceptafunt qUie agi-mus ; ibid, Gratite agenda in nomine Domini no^ri iBsv Cbrißt,Deoerpatri.Ephefs. Chrißusiamno uidetur: 1 Petri 1, Sed apparebit fuo tempore : 1 Petri f. Si apparuerit,ßmiles ei erimus : 1 lohan. 3. Veniet
C6r^r''^T”^’'^f'°”*^ ^ édificationem corporis
Donisuarijs exornat membra fiui ^’^'^l^^ßyfideks: Rom,iz.oquot; t Corint. 12. Odo-krtr^^-, ^^ P^^^^l^^ßo^o^ manifißauit, in omni Ii'ic ^^‘'‘^^^'^' ^erCbrißumabolcturuelumElo-p'ertict°^'^^^i' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;manet in eternum, ^iplcnt^f. nbsp;nbsp;nbsp;f^^ß^^o^^^nt :undeer fialuosficere nbsp;nbsp;nbsp;m die extremo: Philippen.i. Chrißus uita noßra ma-
‘ ,ß^'t?^lpfilt;emndeuntDeum,fiemper^o mßßabitur : Coloßcn. 3. Conuerfiatio noßrainealis ^^fitliiterpeßetproillif; P.br.7, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fß,unde expeßamus Donunum noßrum ? ß s v «
S 4 Obrißwim
-ocr page 338-Ctl^r. t L I s' h. C A P. Î11 L
»ul
|
cata nodira ipfie pertulit in corpore fiuofiuper li^nuKi' er Paulus Ephefiz. Reconciltans ambos m imo (lt;^ repercrucem. Ephefi.i.Colofi.i.Perfiat^aineviiibt'' ut glorificctur infiatidisfiuis,cr admirandus fiat ino-^° flihabemusredemptionem, zxc. item, Per finÿcnd^ tnnibus credentibus: 2 Thelfial. 1. Corpus neärum hu-tmle transfigurabit,ut cofirme reddat corporifiuoglo~ triofio: Philippen.;. Reddet coronam itifiiche omnibus squi diUgunt aduentum itUus: z Timoti). 4.- Coronam gloria;: 1 Pet. ;. Coronam Uitie, Apocal. z. Tradet re-gnumDeo ZTpatri, zr abolebit omnemprincipatum cromnem potediatem zx uirtutem, zisc. Tuneztrtpfie fiUiK fiubijcietur ei,qui iUifiubiecit omma,utfit Deus o-mnia in omnibus: eCorinth.i;. i E s v s chridlus dominatur uiuentibus zr mortuis, 3o Font. »4. Regnabit doneeponantur inimici dus fica-beUum pedum fiuorum: 1 Corinth, t;. Domino Chri- Chri^um: T^nUpp. 3. dm^us adueniet cum omnibm fancis: iThefidl.3. lpfiDominascumhortatuacua-ce drchangelt,ac tuba Dei defcendet: 1 Thejfi^.. Kc^ uelabitur Doimiuis de calo earn angelus potentia: fute: z.Thejfal, 1. AduenietDominaspoildcfiHiomm:!. ThejJalon.z. Dommut conficiet Antickfisiumlpiritu finisfui,^abolebit eugloriofo fio aduentu: 2 Tkhef-fait, i E s v s ChriRus apparebit fuo temport : t Tm. ^. Tit,2. Abfciuepeccdto cofpidetur ijs g^ui ittum expédiant in falutem: Hebrae.^. Viuificdbit mortuos :t. Corintb.is. immutabit in idlu oeuh tauentes: 1 Tbejfi 4. ludicabituiuoser mortuos: Adior.10. Omnesfla-tuemurapadtribunal Chrisii,Roman.i.ii.. Omnesnos manifislari oportet coram tribunaU Chridli,utrepor-tet untifquifq; incorpore fuo, iuxta id quod fielt, fiae bonum fiue malum: 2 dorinth-f. Vltionem mfiigetijs fpu no nouerunt Deum, ty qui non obedium rMange-iio lEsv Chridli,quipoenaluentinteritumteternum, ri fitcie Domini er gloria firtUudinis eins- Cum uenerit fio feruitis, wc ediperfonarum refpedtus apudiUum : Coloff.j. lUuccfiit expergifientibus à firnno, (y fir-gcneibus à mortals, id edi peenitentiäagenctbus : £pb. g. Tat donat in (e credentibus iudliciamfiiam, quæ ex Deo efi: Philipps, ludlificat in fe credentes, Galat, s. Adlo.ts. Pruürd mortuus edi ijs qui per opera uolunt iudiificari: Galat.j. 'E.tfitociofiusijsquiperlegemuo-tunt iudiificstri: Galat.;, ç^é. Propristates 1 e s v CbridiUncdrnd fiaHte Qrpodl glonficationê codâmes fint, quid lier ui edi er manet homo zr Deus in una perfona,ficut fipradtdlum edi. Scd tarnen podiglorifieatione exuit mcrtalitatem, ztr gerit corpus incorruptibile, gloriofiim, potens, fpiri-tuale.'Vnde et ccelediis homo appcllatur,i Corinth.s;e Et fidet ad dexterant Dei, Aào.7. Et ajccndit fiper firnnes calas,ut impleretomnia: pphef.4.. Etomnia In omnibus adimplet: Ppbefi. item, in Chridio i b s v ante zr podi glorificaticncm,omn£S thefiarifapientite Gquot; feientiæ fint reconditi: Coloß.z. Et in Chridio in-habitat omnis plenitudo Deitalis corporaliter, CoLz. Antczj'podlglorificaticnem coUigit ZX habet Eccle fiam,efiq3 caputEcclefiie zi^Pontifièxified tarnen non ampUus feipfium ojfirtpro peccatis,ficd unica oblatio-ne perjedos cjficit in perpetuum, eos quifiandifican-tur: Heb.^. er 10. No» moritur ampltus,m0rs dli non dominabitur,Rom.6. Ante z^podl glorificationent dalfifiiritü fiandlu,zir rcmittit peccata: Colofi.s.Quem-admodum Chridlus condonauituobis,ita zsruos. Ante 60 6.8. Ador.z. j. 4.10. Et Chrifiiisrcfiitrre3dt 'dii^‘ fiT pop glorifications corpus fiuum etfianguincinfiuum nbsp;nbsp;nbsp;tws: i,Pet,i. Rom.u c. 1 Ccrintk.i;. t Tbtfi4‘ quot; ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;Ot HBSJrt |
in canaiuxtafiuum uerbum didlribuit: iCor.io.Zï'i' Obfieruatu digne fiant fiirtniila: pradicationu, qinbnt Apofloli ututur, ciem de 1 efia Chrifto loquimtur. UtM deunaperfiona,ficilicct i » s v chridio, pradicanture^ qu£ fium fiolius diurne natur a:,er ea qui fiant filial ™ manee,z:r qua: fiant utriufiq; finml. Exempla ptimid^quot; nerisfiant. Epb. ;. Deusuiüuerfia codiditpcr ifsvH Chrijlum,ut notum fiat mine principatib. ac pottjlfi tibusin caledlibus,perEcclefiä, uehementernarißfi' 10 piemiaDei fiecunduprtefinitioneficculorum,qadfiß in Chrijlo i b s v Domino nodlro. idemColeffien-tfi’ Secundi generis exempla fiant. iPetri 3.1 ^ ^ v 3 Cbrijlus ficmelpro peccatispajjiis fiii^ndiusptobi'a*' ftis,ut nos adduccret Deo mortificatusquidetncsratgt; fieduiaificatusffiiritu. idem ^.Chrifituspajfi«sproi«i' bis carne, ibidem, Patiebatur in carne. Idam.'^i^' Chrijii pacificata fint omnia. ïtem’:P.ecdaliii“i^‘‘l in corpore carnis fiseper mortem:Col.i. Ver^P finguinem findhficauit populu fium : Adi. n. ficamurper oblationem corporis Ckridlt, firalf^^ dlam.Hcb.to, Inhis cautcadmodumloquiintitfi’p^ dirimentcsChridium,nec naturas cenfindeutes. ^^ enim inquiunt, diuinitas pafiaedi, authiVinamt^^n cfi:fcd Cbrijlus pajfis ejl,no htdiMnitate,fid»it^' Tertijgeneris junt, 1 loan. z. Aduocatunh'd'^ apad patrem iesvm chridium,iufium. RcW'8'‘^ s v s Christus efi ad dextera Dei,amp;' interceditß» quot;’^' bis. Uaezr alia tedlimonia de pi-oprictatc Üf^lP glorificationempertinët: ut fint,eße fipra ownei^^' los,implcre omnia,inhabitare perfidem incorigt;lt;gt;'‘ redire ad iudicdtidum uiuos er mortuos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Deinde occummt ctidmexcntpïlt;i,iibieiiiigt;^r propria uniiu naturae, tribuutur altcri in concrdnj^ in perfona. 'Etha:cpercommunicationemiiiolt;iid'gt;^ fieri notum efi, propter adtiürdbilan du^runt /K'*' 4° rar urn unionem. Huiufinodi [unt,AÜor.3- uitœ interficiftis. iCorinth.z.Domiiwm^'or^^’‘‘'. cifixerunt. t Thefidl.z.Dotninüoccidermtii^''' ’ * lohan.i. Sanguis lefu Chrisii,filij eiuhemiuii^ '^* so ab omni peecato. Islonnunquam etiam ea qu£ utrifi Mtitrii w po conueniunt, uni adferibuntur : quad perfiditeit', eben fieri certum edi. 1 Timo.z. Vnus conctlmtordl^ Ztrhogt;ninu,homo ibsvs Chridlus. 1 loan.4-1'*^’^^ apparuit filius Dei, ut dijfoluat opera diabob. Ad:. 1-Stephanasinquit: Ecce uideo calos aperios,^^^^' hominis fiantem à dextris Dei. Hebrat. gt;■ Icfip^ Dei pontifixpenetrauit calos. Pofiremo fiant etiain illa obfieruaada, qœ bifiridU aHiuè zr pafiiuè de Chridio ducuntur: ut fint, itid’gt; Chridlus traditus edi, Roman. 4. Et films Deitrtibi femetipfium pro me: Galat.z. Dedit fieipfim, G4Wj^ Tit.z. Expofiuitfieipfium pro Ecclefia, E,phc[. ^. ƒ tulit fieipfium, Hebr.^. Et fiemel oblatus édtilbideii-Deus excitauit Chndium ex mortuis: 1 Pet.i. Rü» 4' |
,0}
DE DOCTRINA.
)olt;ÿ
|
D B M E S S I A, ■^affifiiam’feuchridu infacrafcriptura prxdidum effie,docent Ador.s. Quin er omnesprophetx à Samuele er deinceps, quotquot locuti funt, etiam an-nunciauerunt dies idos. Ad.y.Stephanas inquit : Pa-itesuedriOccident cos quiprxnunciabâtdeaduentu dHiK, cuius nos nuc proditores er occifores fiiidis. Et Petrus i.epijl.t, dicit, Prophetas exquifiuiffie de falutc, tr fcrutatoseffie deuenturagratia. Et Paulus Gal. 3. eleganter colligit, expromißione ad Abraham diila, 10 iN fimne tuo ; unumprxdidum effie Aießiain, er non filtres. Et audor epid. adiiebrxos nihil aliud agit, qitim ut odcndat,Meßiam in facris Uteris promtffum, Eocent etiam, quails fit promiffius M.eßias,nempe qui fit uerus homo, er uerus Deus. Qtioduerus homo,probant ex promißione fida Abrahx: in femi-ne tuo benedidionem confequentur omnesfimilix terre: Ador. 3. Et ex promißione Dauidi fi{ia,Ador. ~'ß'°'ffi^'^-^^''‘ßfet,crßiret quad iureiurando iu-raffietfibiDeiis, fiturum ut de fiudu lumbi ipfius, xo quantum ad carnem, chridus exoriretur. Et Ador. R Paulus idem fielt. Quad etiam uerus Deus, Paulus Ado j. ex dido Pfalm 2. probat: Eilius meus es tu, ogonodiegenuite. EtautorepidolxadEbrx, t. CT S. PmlippiK,quiprxdicauit cunucho lesvia, ex E-faie 33, abh; dubio probauit mdc,Aießiam filium Dei ^ffi debuifficiquodcolligipoted ex confißione eunu-dndicentis,Credofilium Dei effie iesvm Chridum: AdoXi^. Et Paulus conuerfus, in fynagoga Damafce-Mprtedicabat Chridum, quod is effiet films Dei, Qiialeofficium fudincre,er qualiaopera Aiefiias porficeredebuent, in fuis concionibus demondrarunt prolixius,et inferiptis fuis repetunt fi-equentius.Elam dodorem cum fire, qui ueram dodrma de Deo,eiusq3 iioluntatcreuelct,quern audire operteat omnes, Petrus cr ioannes Ador.3.doceitt ex Dcutcr.i8.Prophetâ fu-feitabit uotis Dominus Deus neder,de fi-atrib, ueßris, iiiiotfi»itlem:audietis cum, iuxta omnia quxeunq; lo-cutus filent uobis: fiiturum ed autem, ut omnis anima cuiusjumt uobis: fiiturum ed autem, ut omnis anima nbsp;nbsp;nbsp;mx Iudxis tedificabatur regnum Dei, erfnadebat eis que non audieritpropketam illum,cxtermimtur èpo-40 de 1cfu ex lege Mof er Prophetis, à mane ufq3 ad ue-EtautorEpidolxadE.brx,2,exPfalm.22, An- ffieram, ïdem'mfuisEpidolisficiunt, Petrusenim 1. ^nciabo nomen tuum fiatribus nieis, in medio Ecclc' fielaudabo te, idem3. er4. exPfal.^4. Hodiefino- eem eiusaudieritis, ne obduretis corda ucdra,ficut in exacerbatione indietentationis indeferto,ubitcnta-^^utmepatresuedri,probducrut eruideruM opera tiuadragmtaannis. idem;. cxPfal. no.Tuesfa-^^tios in aternum, fecundum ordinem Mclchifedech, éauc refuroere eum oportuiffie,erdnnunciare ^'^’^fionem pecedtonm iudxis er gentibus, Paulus sofuntpromißionesDei,peripfumfuntetiam,crpcrip-*^^onnihiKfmsconcionibus fc demondraffie tedatur, Ador.tè, Tédifie ans turn parue turn magno, nihil a-bud diems quim eaqux Prophetx prxdixerunt effie finira,er Hoyfes : an paffitrusfierit Chridus,an pri-nuis exrefiirredionemortuorum lumen annunciatu-tas fit populo er gentibus. idem Lucas de Paulo af- Ador.17. Lt Pct. i. effid.cap. t. dicit,ffiiritum ^bridi,qui inProphetis fiit,priufquam acciderent, iedatum effi uenturas in Chridum afflidiones, er in- m epe uenturas m Censtum ajjlidioncs, er m- fe uießiam, etiam alta pertinent ; ut loannis baptidx, e conjequuturas glorias, Quibus uerô tedimonijs 60 cuiusmeminitPaulus Ad,t3.Etangelorumteflantiim, bdcrispedameihti ddbxcdccldrandaufifinttdidwm lefum affumptum incxlumireuerfnrum adiudicium |
CÂ fupù in loco de Scripture ueterls TeSldmenti. lUd uerô omnia de Meßu prædiiHd, ddiEsva Chri^um tJdzdrenü accommodât, cr ad ungucm con gruere o^endunt. ïdeo^i eum uerißimu NLcßiain efßc, olim quidc pronußum, tarn uerô exhibitum, nee uÜum ahum cxpcdandum,ccrtó affirmât, Aä. 2, Certo feiat ergo tota domus ifraekquod Dominu t^ Chri^um fi~ ceritJietis huncïefum,quem uos crucifixisiis. idem cum loanne Aél.j.inquit : Et nnefratres fdo, quèdper ignorantiaßciHis, ficut ci:/principes ue^ri. Deus dut 'quipTienunciMeratperos omnium prophetdru,Chri~ jium pdffiurum,mpleuitßc. idem cum codent Ailor. 4..îîic i B s v s Eidzdrenus eA lapis iîle,quireie{lus eß à uobis xdificantibus,qui ßd:uscllcdputanguli,nec eH inaUoquoqud falus. î^ec cil aliud nomen fub coda datu interhomines^m quo oporteat nos faluos fieri. Et Stephanus Alt. 7. in fuaprolixd cocione nihil aliud a,-git, q quid oHedat ie firn effie Meßiam d Deo promifi fum: quam dodrina etiafanguims fuiprofifione obfi^ gnat.Et Philippus Ail,8.locu Efaix ss.adiefum Chri' fium dccomodauit,euiß Meßtü effie eunucho perfuafit, 30 mißionem, qux ad patres fida cd, Deus adimplcuerit filqs iüorum,mnurum nobis,refufdtato i esv, e^c. Ado.17.Paulus mgreßus fynagogani Thcßaloniccn-fem,pcr tria fabbathd ediffierebat eis è fcripturis,ddd~ periens cr allegans, quad Chridum oportuiffict pati, cyrefurgere à mor tuis: ex quad hieejfiet i es v s Chri fltis,quë ego,inquit,annucio uobis. Ad.iS. Apollos ue~ heméter reumcebat ludxos, publicè odendés per feri^ pturas,quód ie fus effiet Chridus, Ado.28. Paulus Ro Et Pauluspridem couerfus,cÖßndebdt iudxos Da^ mafii,affirmas quod is effiet Chrikus: Ad. 9. Et Petrus AH.io. Huic omnes Prophetx tcllimoniu firunt, quoi remißionempeccatoru dccepturus fit per nonxn dus, quißquis crediderit in eu. Pdulus Ad.13. in elcganti CT prolixa condone odendit, omnia in Chrido effie con.-furnmata, quxerätdeeoßeripta. Etpodcadefinitiuè concludit,Et nos uobis annudamus,quèd earn repro-ef lÆo/tc, cap. 1.1E s v M Chridum cum effie docet, do quo Prophetx uatiemati funt, er q prxordinatus fiit. ut agnus fieret,er genus humanu redimcret antcquain mundus conderetur, manifèdatiis uerô temporibus x-ternis. Et ioannes 1. epid. f. inquit: Cmnis qui credit lefum effie Chridum, hoc ed M.cßiam, ex Deo na-tusefl. Et iioan.2, Qitisedmendax,nifiisquinegat iefum effie Chriflumt Et Paulus i Corinth,1, duotquot fum Amen. Et E-oman. id. lllud autem dico, i e s v m Chridum minifirum fiiffie dreundfionis pro ueritdte Dei, ddeonfirmandaspromißionespatrum. Cxterum zy‘gentes promifericordidglorificentDeum. Autor epiftolx adiiebrxos exprofiffio hoc argumentu tra^ dat,quad iesvs Chrißusfit iüepromtffiiis facerdos in xternum,fecundtim ordinem i^clchifedech. Ad Apodoloru tedimoma, 1 e s v m Chridum eß E î (x«rcctt‘, |
|
.CENT. I. LIB. Ió7 exercendum. Aél.i. cr ipßus Deipatris: Hic e^ filius meusdiledus, 2Pet.i.cr Domiiunoslri i es v Chrifli, Apocdl.22. Ego ie fus miß angelum meum,ut hoe tefla^ retur uobis ecclefijs,Ego fam de tribu zj' progenie Da uid, flcÜa ßlendida er matutina. Porróoperaqu£ iesv CbriftoAiefiiæattribuut, recitatafunt paulo antè,in loco de AAtonibus er pro' prietatibus CbriAi ante ZT po A glorificationem. Cideriim ex bis (jUte badenus de izsv ChriAofi-lio Dci dida funt, h.cc defiiütio conAituipoted: Etlius Dei, Dominus nodcricfus ChriAus, csl jeeunda diui-mtatis perfona,apdtregenita,qult;eunacumpatre e^ mittitjpiritum fandum, edip coeßentiahs er coa:tcr~ na patri erßintui fando : quie fatisfiduram fefepro pecedtisgeneris humdniffiopondit4dqi Dei confilium pateficit, et pnefinito tempore ndturdm humandm dß fumpfit,er opus refiemptioms perficit. Deappsllatidnibus Chrifti, quæinferi-ptis Apoftolorum occurrunt. goincon^}icM Dei,Col,t. dicitur : c^uodß adßblian- 40 minoruni,a^rcxregum,ApocälA7, Princefsf^ tidm reßrtur, i^eiffia/^ ßif'cumpdtre notdt. Si ueró terra:, Apocdl.i. Dommui ommpotens,Apocilyf''' Apofioli Chriflum firè ijfdem nominibus dénotât, quibus in Euangelicd hidoria nuncupatur: quoru dUa fubftancidm,alia officiuperfoniedecldrdnt,alia ueró utrunq- eompleduntur. iefum ChriduDeum er Do-minum dice fuprà eft comemoratum.Eilius Deipaßim appeUatur ab Apodolis,mdximèuerà Ador. 8.9.13. Rom.i, 8. Gal. 4.1 ioan.t.f. 2 Eet.i. iieb.i,si-.;. E^^ hoc nomen fub]ldntilt;e. Vocanturetiam credeatesin Chnftußlij Dei. 1 ioan.3.'Vidcte qualem chdritdtede' dit nobis pater,ut filij Dei nomineinur. Item: N«»c fini Deifiimus. item:inhoemanißfldtifuntfilijDei amp;nbsp;30 filij didboU, Et Rom. 8. G al,4, Sed id fit propter ado -ptione, qua Deus nobis ius filioruQuorum dedit, cr di-ledos in diledo reddtdit.Gdl.4.cr Eph.i. Vmgenitus, * iodn.4.didtur, eo quod plures no habeat Deus pater filios cofiubfidntidles. Primogemtus inter multosßa-tres, à Paulo Ro. 8. Et primogenitus omnis creatura:, ah codé. Col.i. Et principal creaturce, Apoc.3. Et prd mogenitus ex mortuis, Col.i. Et primitif mortuoru, t. Cormth.if.appeUdtur. imago Dei, 2 Cür.4. Et imd' ad ojjiciu,ßgmfiedt ies vm chrislu nabis mentein Deiinconj^icuireueldre,feuinhomine iesv Chriflo Deim iplam manißßari. 1 Timoth.3.Deus manißjia-tus in earite. Autor epiAola: ad LbriCOSyfilium Dei appellat (ßlendorcglorite, er char acier etn uel expreß fam imagwem ßb^idnti£ dus : quod quis non animad-uertit de fub^antia filijDeidictl Lbra:. t. Aóyce,feu uerbum, liohan. y. dicitur: zt^ uidetur earn ob cdufain ßc did, quid tePaficetur de uolutdtc Dei.inquit enim : 50 Tresfunt qui te^imoniumperbibent,Vdter, Kiyot,^^ Spiritus fandus. AutorepiftoU ddLbraos,uidetur hue alludereuoluifj€,dum i.cdp.didt,Dcum loquu-turn eße per filiimf.cyLbrie.z.fdlutemendrrdripri-mimccepijßperipßmDominum. idem dutor Ebr. u.hac periphrafi iefum notdt,qucgt;d is ßt qui loqudtur. ybiuidetur expUcareuolutße,cur ebn^us ^-iyes dd catur : nempe quia fit à xsy^f,, aut i xaxtâf,. Aceeßi-fiis, ero. nd noui Tefiameiui conciliatorem i e s v m, er ad fanguinemafigt;erfioni5,melioraloqucntem quant éo nomen ffiritus impomtur,fignificat uel angdoslo' loqucbaturfanguii Abel : uidde, ns affernemini ewn nbsp;nbsp;nos : ut ibr«e, *, Ad angelos qmdem dieitf C^i tn^t |
lO 20 11. C A P. 1111. quiloquitur.üamfi Hlinon eßugeruntqni igt;'^^r ^^^^ tureu quiloqucbatur in terra (feihedAWP''’'^^ to magis nosficum qui de calis ed (Cbrifiuwi^j'^l mur. Porrfi Mynsinhdefignificdtionerebj'^^^ Çj^ ftolis non ed fimiliare. Sunt etia qui illud'^^^‘^'^'.^ uns efi ferma Dei er efficdx,er quouis gblt;d'° incideme penetrantior: de Chrijto tnteUigat. St tusipfe fi confiderctur,ficilè docet,fedeuc'i‘^^^^^ fterialis efficacia loqui,quod neglcdùm,C!‘ ’^''Sj acceptum,poenas fccum ajfert certifiimiis. etiam iUud efi Ador. 20. Commendo uosDeo, (H moni gratis dus. Eiliushomims,Ador.7-i E s v s Chrifius: 1 Timoth.2. SemenAbrdbf,^{, eriefum erChriftum feparatineefitfito coniundimeumdici, fuprà efiprobatum. Prow appeüdtione,Grlt;eca uoce Cbridi utuiuur Apop^' iefusNdzdrenus,Ad.2.7.io. Et,iefusCbtrK Zdrenus,Ad.4. Dominus nofier iefus Chrifiibp l fimin initijs er epUogis Epifiolarum dicitur. 1^ uitee,Ador.3- Vrinceps erferudtor,A(lor.i- So tornofier,Philipp.3. zTimoth.i. adTiWi-1.2.3. er alibipafiim. Sandus er iuftus,Ador.i-fins,Ador.7. ilohdn.2.SdnduseruerdX,qudi clauemDauid: Apocdl.3. Lefiisfidéliserucru'y^ß cal. 3- Sandus Dei, Ador. 13. lüiinifier cirdWOr'^ ms,P.omA3. Lux gentium,Ador.13. Eundàmeutu^^' cleߣ,i Cor'mtb.s.Ephefz. Lapisangulärbi^f '^' 2. Lapis uiuus in Sionpofitus,e~ldpiiofvgt;'fiirP Pet.2. Et, Lapis reiedus ab (cdificaiuibus : Ailor^‘ Caput Ecclefiie, Ephef. 1.4.5. Colojfcn. ». PoiiUP'^ Heb. 1. er paßim. Apofiolus er Pontifix coitfifi‘‘'''^^ nofir£,iicbr.3. Sponfortcfidmenti,ilebr.7‘ Pioiu^ fiamenti condliator : Uebr.^. Dux fidei er tor. mator: ttebr. 12. KeeondUator, Rom. 3, Prop^^^^ nofira: 1 ioan.2. er 4. ConciliatorDeier^oWHtH^’ iTimoth.2. Aduocatusnoder,iioban.2. P^ài^^ firum, i Corinth. 5. Agnus incontaminatus amp;nbsp;f’*'”'^ culatus: 1 Pet.i. Agnus ab origine mundi oceißb^f^ cal.13. Agnus occifus,Apocdl.s. Agnus Donunf^^ Leo de tribu iudd,rddix Dduid: Apecdlyp-i-1*“^' cid, Sdpientid, Kedemptio, Sdnäificdtio, amp;nbsp;Rfji'’^^' {lio: i Cora. PoRor zy curator noßrarum dmvgt;^'^‘ iPet.i. Princepspaslorum,i'Pet. f. illt;(g«iwplt;lt;^^ ouimn, llebr, 13. index uiuorwm cr tnartuornw, 10. Paratus adiudicandum uiuosérnwrtnos'.dt^ 4. iudus index : 2 Timoth. 4. Secundus botw gt;{r Dominus de cœlo: t Corinth. 15. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Chrido opponunt diabolum: i ioan.3. pir. i. loi-tichridum,iioan.2.4. erzioan. 2Ebcffiil.iquot; i^t‘ retrieem Eabylonicam, ebriarn de fanguinc fin^om-Apocal.17. Eediamqu£portâtmeretriccm,ilgt;ti- ^^ regestcrr£,Apocal.t^. Et pfeudojfiopbct£n,Apot‘ 19. Gog er Aldgog,Apoc.2o. DE SPIRITV SANCTO. Y Ocabulo jfiritus uariè utuntur Apodoli.iienb^ turn Deo,turn creaturis attribuut- Etamoinnemui' cerporedm ndturdm ßiiritum appellat. C«»i mMii |
D ß b o C t R I N A
lid
c^cloï[nosl^iritUSirfc. Efpdulo poCi.,J^ontw o^ snnes funt ddmimllrtttorij fpirititi i-Aélor. 8. Angelus Domm loepiutas eü ad Phihppum,fHrge, ere. Et po-llcil^mtiKDDimmrapuitPhilippum. Vel angelos mtloiy'Epkej'.i. ïuxtaprincipem cuipoteAas eftaeris, q«i eflj^iritus mine agens m filijs cotumadbus. Bpb. ^.No» cH nabis luda aduerjits carnein es“[anguinem, pi titterfm jpirituaUs a^utias in cceleRibus. Ador. ’S. P«fö(i tjutedam habens jpiritum Pythonis,occur-Sf Ait nabis, Ador.i^. Spiritus mah cgrediebantur.
•^pocil.i6.Vidi deoredracoms, be^iie,erpseudo-ftopbetie, exire f^intus tres immundos. Vel ani-W« corporibus humants exutas. Ador. 7. Domme
galij Ifiritu appellat, eo quod per cam detur ef efficox ft Spirit)if fandus. tnprxcedentib. enim dicit, Corin-thiosfidmepidolüeffe,afcfcriptanon atrameitco,fcd ftritu Dei uiuëtis. Gal.3. Adeófuiti edis,cumfpintii coepcritts,nuc carne cofummanuni t Spiritus, gr attain Euangelicafgmficaf.caroueró, legem er mérita hu-mana. Velfaptentiamerdifciplindi tCor.z.Vcriim nonIfirttum mundiaccepimus. Vel uifonem autre.-uelationë. Apoc.t-PuiinfpirituDominicddie. Et21. to Sudulit me in fnrrtu. 2Tbcfz.Neturbemtii;.ieq;per ffiritu, neq; per fennonem, neq; per cpifola, tanquant à nabis prof dam. Vel confenfonem er cocordiam. z Corintb.iz. tSionnceodemfiirituambulauimust
Ctim ueró Deu creatorem nomine firittis defgnat, turn dut nomen eft generis, er firitualem natur am fa effentiarn diuinam fgnificat ; ut 2 Cor.j. Dominus due fgt;iritus cd. Et i Cor- é. c\ui adglutinatur Domina, units ff intus cd. Aut ed nomen tertio: perfon£ Trimt aus : er tum quidem aut abfolutè fold uox jfintui zo ponitur, dut epitheta ddduntur : ut funt. Spiritus fan^ dus,SpiritusDomini,Spiritus Dei,Spiritus fapienci^, ere. Sed de epithetis info tefimoma recitabimus. Exempld, ubi abfolutèponitur,b£c ex multis annota.^ re libuit. Ad.io. Pétro eogitantideuifone, dixit Spiritus : Ecce uiri qua;rut te,furge er de fende cum eis. Ad.i3. Spirituscogebat Paula,uttedificarcturludoi^ tefum cjf Chridu. i Pet,4. Spiritus fuper uos requie-fcit. tlohan.ï.cr^-Defiritufuodeditnobis. iCo-
^P'fffipefiritummsum. iPct.j.Cbridus morti-flt;üiiscarne,fedniuifcattts firitu, in quo ctiam abijt-, lt;r f hitibusqiderdnt incarecreprodicduit. Ador. 23. Saddued dicunt, neque angclum neq; firitum eff.
Vd animiiinhontinis,er intima et fubtilißima quoq; inhomine. 1 Corinth.z.çpuis enim hominum nouit ea que funt hominis, nif firitus hominis qui ed in eo ? : ^t£.4.Sermo Oeipertingens ufq; ad dtuifonem ani-w^ fmtd ac firitus, compagumb; er mcdidlarum. _ VdiUiiMn ermentem erconfcientiam,er motus mteriores, er afèdtis hominis, per Spiritum fandum fegenerati. Roman.S. SiCbrifusin uobis cd, corpus quidem mortuum cd propter peccatum-firitus autem «iw cft propter iufifcationem. Et paulo póf : idem fmiusfilicct fndiK,tefatur,unacu firitunofro, quoifîmusfijDei. iTheffal.s Deus pacis fandif- rinth.z.Spiritusferutatur arcana Dei. Gal.j.vtrum eet tios totos,er integer uefer fintuscr anima er jo ex openbus legis Spiritum accepidis, an ex pirtedica-^^tpiiSyerc.tCormtb.é.GlorificateDcum'tncorpo-reueflro,er infiritu ueflro qu£ funt Dei. i Corinth. i-Abfenscorpore,pr£fensfgt;iritu: idef, cogitatione . ^4- 4- ^enouari firitu mentis ucdr£. Ador. 19. 'Ptopofit'Paulusinfiritu. Eoman.i.Tcfis mihied KfWo qucmcolojpiritu mco, in Euangclto flip ipftis. Ador.ij.gutn -ptiiibts Athcnis efct,incandefebat fi-ritits eins in ipf^ c^j^ mderet fmulachrorum cultui
^f ^^°^- io.^ccc nunc ego a1U^ nbsp;nbsp;habitct,eosqircgcneret,fanditatem erfirituales mo-4^tus,confdatibnetn er mt.nn impcrtiat,erinfdecos ......quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ufqi adfinemuit£conferuet. liane Spiritus fandide-f:ripttonem fquentia probabunt.
tionefideii Apocal.i. Q^i habet durem, audiatquid Spiritus diedt Pcclefijs. Autor epiRolte lud^eiHi junt qui [egregant animales /piritum non habentes.
DeSpiritu igitur fando hoc lóco agi mus, de quo Apoftoli eadem docent,qux Chriftus : quad fit in ordi-ne tertia per fond Trinitatis, didinda à Pâtre erfliot erft Spiritus pair is lt;gr fHj, GT mittatur ut m Ecclcfd minifteriu docendi fudineat, er in cordibus hominunt
firitus placidiu fît,er quietus, qui ff intus tn oculis '^'^^™^?,‘iifaC!‘fmptuofaresed. Velanimamer nentem er tijè^iui beminis non regenerati, er tune qiudcm epitheton addifolet ; ut. Spiritus compundio-’’HiRojfidtt.n, Spiritus feruilis,P.omdn.3. Spiritus ti-^^u, i Timotb.i. vd donafiritits. 1 Theff^. Spi-^^'t^neextinguatis.et iCorinth.14.. Sedatores eftis ff^'tam. Veldodrinam,feudodores. iïohan.4. li^^ wuisfiritui credatis,fdprobdtc fnritiis an ex ^^^[dyquonidtnmultipfeudoprophette exieruntin $0 ^™^m,per hoe cognofciteffintum Dci,erc. Item :
Aiuichridi. item,jfiritus errons, ^Ir’^itusueritatis. EtiTimotb.4..Attendcntes fn-fétions impoforibus. iCormth. 14. Spirituspropbe-t^fumprophetis fubifiumur : hoc ef,ea mens er fen-l^^tdprofictiSyid cd interpretibus feripturæ ef fob-utfîeui aliud melius reuelatum ft, iüe protmus °^^erjirmiortcedatfententia:. ibidë:Cancrefi-f^UyCt bemdicerefiritu, idem e. '
'^^^ ‘1 j’SytV'lKat. z Cor,}, Dodrinam Euan- nbsp;nbsp;fandum perhiberc tefimonium dicit.
Cgtiód Spiritus fandus ft perfonadiuina,Grnon agitatio quicdi creata,his probant. Primiim quad Lw-cas Ad.i.teftatur, Spiritumfandumeffe ApodoUs dé coelo miffim in die Pentecodes,cam ingeuti fomtu,ue,-luti uenti nehementis flatu,feq; in diffedis Unguis flani manttbus ccnfptcienduprabuiffe, er omnesreplcuiffe, f^^ff fnperfngulos.er omniu linguaritperitia in unomomento hommes rudes ornaffe,er per cosproui placuerat eloquutu effemagnalidDei. Et Petrus und cum undecirn,ibidem ex loele citatteftimomu.Sed hoe
ed,quod didum ef per prophetam loei: Etcrit inno-uifimis dtebus, cfundam de jfiritumeo fuper omnent carnem. EtAdor.s Apodoli inquiunt: Spiritum fan^ dum, quem Deus dcderit obedientibus fbi, eff te-flem,quàd Chrifus refufeitdtusft d mortuis. Uuc etta pertinet, quid Petrus 1 epifola, cap .primo, dicit, Ä-d quod aliéna lingua, nbsp;nbsp;podolospredica fe E.udgelium per Spiritum fandum.
Deinde,
|
»»* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. tIB. Deinde,quod M Adispdßim hidoria extat de Spirit u fando per concionem Euagelij qt baptifmum ita fenfibtOter cxbibito, utfiatim alijs hnguifioqui eoepe-rint. Ad. S.iïlabiturffiiritusfandus mSamaritanos, Petro ^ loanne baptifatts mantis imponensibus. Ad. 10. concionante Petro m domo Cornell/, cecidit Spiritus fandus fupergentcs.loqucbanturq; linguts, etglo-rificabant Deu. Ad.i^.Paulus inqua ad Ephefios di-fcipulos : Hum Spiritum fandum accepishs podqu tm credididisi re/fibdent ilU: lino neq;ftt'ne Spiritus fan-10 dus,audtuimus. Hisauditis,bapttfdti funt innomme iusvict ciim impofuiffet eis manus,ucnit Spiritus fandus fuper eos, er loquebâturltnguis,çr prophetabat. Tertio, quèd Spiritui fando attribuant opera ipi£ perfon£ diuuhe competunt. Ad. 7 Stephanus inquit: Vos femper Spiritui fando rejiskitts, ficut er patres ueslrt. Ado.i;. dixit Spiritus fandus,Segregate mihi Earnabä ctr Saulu in opus ad quod accerfiui eos,Qrc. Ipfiquidem eimfiia Spiritu faiido,ahierunt,Ado.zo. Spiritus fandus perfmgulas duitates tesi:ficatur,di- zo cens,quèd utncula er afihdiones me maneat. Et Aga-iitsAd. zi. EEecdicit Spiritus fandus, uirum cuius ed cingulum hoc, alligabut merofolymie ludtei, ore. z. Petri ». a' Spiritufando impulfi,locutifunt hommes fandi. Kom.S. Spiritusfandus intercedit pro nobis, gemitibus inenarrabihbus. Ephefz. Co^dificamini m babitaculum Dei,per Spiritum. » Cor. iz. Hemopo-ted dteere Dominu 1 e s v m, niftper Spiritü fandum. z Tim.4. Spiritus certè loquitur, quèd inpodertori-bus temponbus dcfcifcent qu dam à fide. Sed de ope- jo ribus Spiritus fandi,podeap'ura diccntur. Quèd fit perfona a Patre oquot;filio didmda, docet ipfa bidona de mß one Spiritus fandi. Hon enim Putrem er filiumillo fcnfibdi GTuifibilimododefcendif-fe, feq-, fuper Apodolos collocaffc, er in Imguis igneis dijfedis confficicndum, er eloquio uariarum lingua-rum audiendumprebtujfe affirmant : fcdfolùm Spiritum fandum. Ador.z.;.i^. iPctri », Deinde idem confirmant illisfir!niilis,quibus Spi ritus fandi mentionë fiiciunt,ut perfona à Patre er fi- 40 dus fit Deus, er quèd fit Spiritus ex Deo, er jj’!’''^ liodidinda. doan.^.Tresfunt quiteslimonium dant filq Dci,probant, Spiritum fandum patri aternum effe.Hamfi Deus ed,at er nu effentceffe Siffiritus Dei, fedicet Patris e^filf oportet cttitit^. Patri er filio eße coat er num. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- • Difcernunt aut cm Spiritum fandum rf Patreamp;r lio,primùm ipfo nomine. Hon enimpatrem autfitt^ Spiritum fandum appellant. Deinde proprietateß' gulari,quaed,clfejfiiritum Dci:tïoban.3.4. R”®'’* iCor.2.7. iThcf4- EteJfcfinritumDomiiiiif^^h ÿ.Chriduspcrlfiritumaternum,feipfumobtulit im- ja ElfcfiiritumexDco : iCorinth.z. Etelfejfirittittt^ Deo: » Cor. 6. Effe finritum filij Dei : Galat. 4. ^r ffiritum Chr.di: E.oman.8. iPet.i. HisenimitiiK^b spiritum fandum haberefuamejfentiamexpatrcamp; filto terquot; ab fque dubio uolueruntApodolihacfhrilb Ci: ridifententiam exprimere, qui dtcic,Spirittttiiif^, incœlis, Enter, ^ôyoe O' Spiritus fnnStM. A^or. t;. 0«! iioMC cordn Deus^te^imomum pr^buit lUndans iüis Spiritu fdncium,ficiit lt;0 nabis. Kom. i$. Pnulus glorintur, Chri^iü per potendam Spiritus fanUi, per uerbn o ßgnd de prodigid per ß ßild, ddeà eßiedeem fùi{p:,ut inuîtds gentes dd obedienitdin EudngeÜj per-duxerit. tdcmdjferitiCor.K.Cbrillumnemnein Do-minum dicerc poffe, mß per Spiritum fanâtim. Ebr. mdcuUtum. Hue pertinent etidin te^momd detri, bus perfonis fitprd, reeitdtd. ïn ijs enim itd mentio fit Spiritus fdnclijUt liquida dppdredt dlidm per fond effie, qudm e^ Pdter,dut filius, Petrus Ailo, to, bi^ortdm de bdptifina ChriShpdueis uerbis eompleólitur : Deus uitxit i E s vM Hdzdrenum Spiritußnäo : quod lüu-fire te^monium ell,Spiritu fdnólum non ejje putrem, dutfiliumfied diSïmSldmperfonam. dumexPatreprocedere. Tertic),officio. Hanc enim perfonam ad iddiSkitd' tam ejfe docentatt miniderio docendi in Pcclcfa ^H' Propnetates etid,quds Spiritui fando attribuunt, nbsp;nbsp;nbsp;geretur,dnte o pod exhibitwm li/i.cfiidm.lAaximeui' turn didindam à Pâtre 0 filio effeperfonam cour-Ca r6,utpodqudA’i.efiidsfuupcrfici(}'etopusfole!tnirM' guuiK.fed de ijspdulo pód, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do ejfundereturin Apostolos,O ^^^‘^^'’^‘■’^ indhriHiu |
H. CAP. 1 11 L •» Cijiodfit Pdtri o filio eoeljentidlisjns docct.ïd‘ mum,quodte^diuur uw.mejfecumPdtreofi^^^' ^‘ iodn. i. Tres fuut quitch memumddM inaxbhü^ er ki tres unum fuut: hoe esi^unius ejfenti£. D*^*” quad SpirUum funélum Deum dppeüdnt, (7 ^‘^‘^^ ndturdm. AHo.f. Andnid, non mentitus es hefflitw^’ fed Deo. iPet.i.PreeiofdnobisonidxinripP^y' fd dondtd fuiK,utperboeeffieereminidiuin£Conr' tes ndturæ: id cA,deipidinus Spiritum fdtidun- nbsp;nbsp;i Tertio, quèd ßintus Dei'.itodnniss.ii!'^'^'^' mdn.8. e Corinth.z.7. i TkelJdlon.^.P.tl^'’^^'^ Domini :Aitor $. Et /fintus ex Deo: iCodv^ Etffiritus d Deo: i Cormth.^.. Etfinritiu fi^i^^^‘: Guldt.^.. Et ChriüiiKomdn. 8. t Pet.i.dppiii^^^' Quad quidem diuindinnotdt eficntidin,cmicX^^ mail fit quod non eiufdem cum co fit ndturd. nbsp;nbsp;nbsp;,, duurt à, quod operd Patri o' filio eonitnuni^i ^ß ritui quoque fdnUo ddfenbuntur :utfunt regc»trit^gt; illuminare, fidem operdri,peccdtd diniittereitiittr^' re,confolari,inhdbitdreperfidem in cordibusriud^' rum,o'fi)nilta,de quibuspaulo posi. djiod uero contemns fit Patri Ofillo,amp; W’’^“** primum elfe caperit, cum tmjfusc^ in die Eeiriß' fies,aut dm conditus eft }nundus,non obfeuri Ham dutor epiflola ad Ebrd’os,Spiritum finduiOiit^ ritum icternu dppeUat: Ebr.lt;). Et ante conditnwquot;quot;^ dum cum fiuffeande con^dt,quod unit cumpdtteG'f ho,opifixcredturtebdbetur. Anterntfiiomtnu^^l' Idm folennem, qua: in Pentecôte fiHd e^, cum extir fe jndepatet,quad Petrus Ado.i. dicit: Oporttiitp' pturam tmplerPquamprcedixit Spiritus fdttdiup^’^'^^ DdUid,de iudd. Ado. 2 8. Eene Spiritusßnihulo^?^ tus est per iefdidmprophetdin, ddpatrcsnoslrosgt;^‘' cens, Vdde dd populum ,00. 1 Pet. ». Spiritum Cltt' ftimProphetis pradiXiffe, uenturas in Chn^umi^ dtonesio z Pet.i.Si intu fando tmpulfos-.loqm^fT fe fandos Dci honunrs,dicit. Ebr.^. tüudfgmfit»^^ ffiiritu,nondum mdnifiHdtdmeffijanâorumuutii- , PriCtered etidin illd t.^imonid, quid Spirit r' |
«5
DE D Ö C
TRINA,
K«« Lwerfj AdoT' t. tedatur, ipfimi Dominum no-flmm lEsvM Chridum,ficdeSpiritufando loquu-ttmeffei Pmeepit(inquit) cis,utHicrofolymis ex-
tum,er Apo{iolis mandatu,ipfe exornat amp;promouct per Apo^olos: ftiper eos enimfefecoüocat,et idoneos noui Teftamenti nünißros freit,mentes earn liera agni tione doélrinte ccxleßisaCbnßo traditæ illuminât,do, nis Unguar il er pfephetUe-er tniraculoru cos ornait corda corum uera fide adeó corroborat,utabfq^ omni trepidatione 'm publicum prodeant, er con^antißime ^uangeUum annucient,tu'm tudicis tum gentibui,nihil
fedareut promijfum Patris, dc quo ( mquit) audiffis txme-.quomain ïoannesbaptifauitquidem aqua,uos »«tem baptifobimini Spiritu fando. ïtem:Accipictis wrtHtem, podquain Spirtus fandus aduenerit fuper WÏ, er entis mihi tedes. idem podea capite t. rC' ^ditbijloriainfenfibiliserfolennisexbibitionisSpi' f^tusfirdi. it Petrus una cum aliff Apodolis,inpri- 10 morte ipfam frrmidantes:utpatetcxAd,ï,}.4.r7. Wii condone ex loele probat, Deum promififfe, quad tukt de fuo ffiritu effundere fuper omnem carnem, ssnciue promifionem iam impietam effe ; Chridum «iw exaltatum dextera Dei, accepta pronüßione 4 ^^rcejfudiffe Spiritum fandum. idem etiam affiX' ^nbpixnitaaiam agentes,er innomme Chridi ba-ptfatos,donum Spiritus f indi accepturos.
H«c etidin ferti«ff hißoria Ador. 8.10. tp. Vbi Spiritus findus ceadiß'e er miffliseffembaptifatos 'lt;^‘ttir.llt;ionenmPater,ncc films, fed tantum Spiru to ire m Bitbymam, er nonpermifit cos ffiritus: Ad. u, tw indus effiifus ^ exhibitus effe dicitur. ïdemetiü ^^i^tsepidolisde Spiritufando affirmant. PJam lo-’^lt;^h-t-tr4.dicit,Deumdeffiritu fuo
« dediffe, Et petrus i Petri 1. pricdicatam effe ^uinge'immper Spiritum fandu, emiffumècalo.cr fP^^*^ acciperemus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ovuigerc ticciejia,ii,,iijio,
f**^*^^°^' neeumprimiim eruditiçycùinlegatiàCcncurioneuc ff t ^**’*' ^^^‘^^^^ Abbapater. Tit.3. Saluosnos niffint,dixit Spiritus ad Petrum:'Ecceuiriqu£rut te t psi, ere perlauacru regeaerationis e renouationis nbsp;nbsp;furge, defcendc, er uade cum eis, nibil hafitans, pro-
EI’ t' V DIT in nos opulenter, jo pterea quad ego mifiillos. Pt Paulus Pphef. 3. mquit :
'^” fi^tifinferuatoremnoflru. Non Patrem Ciuódmalijstetatibusno innotuitfiliishomiini,quein, fed spiritu fandum effvfumdicit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
^^^pWitesigitur Spiritus fan difmgidares funt, ?“ƒ txptUre erfibo procède ler^ab iitroq; emit-* ‘^^itreffiinditur 'm corda cor um qui ipfi obediunt. ■ Coni/jHiKf ffiintui fando cum patre esl, ungere MVM H^drenuin: Ado. «o. Coinuume uera cum fibo ei cd, nouiffe ea quee Dei funtii Cor.i.
^cr Apodoloruminifieriuplantauit piäßim mor' ’ inl ‘^‘ff^^ß^dis: i Cor'mt.3. er é. z Cor-i. 4obe terrarüPcclefias,ut ex Adis patet,PaulusR.oman, ^Pmo b.1, ^ffe effidorem bonoru operum m rena-'’• Gilit.;. Aeuelare fiitura: 1 Timoth. 4. en T'm. ^Pet.i. 1 Prt. i. pfficacem in miniflerio: Rom.ij. * -J. Eor.ï. Vni operari m bc^tifmo: Tit. 3. Tedi' ^nuimdire deCbrido:Ador.3. ilohan.s.
O^cM atq- opera Spiritus fandiplurima paßim co
^“ ^^quot;^quot;^^^ ^^'^^^^ rcfireims. nbsp;nbsp;, ,^„„ „ ^, ^^^„ ^ ^,;p mrcutiPus, er op,runs
trcoonii^ ‘^' ^^^'^'^fß^’'ophetas,cosq; luce fandididributionibusconfirmaffedodrmaPudgelii. ictendiir°^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fisturarufcientia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aded baptifmo,erinbaptifatis faam cxcrcetuir-
fi^-^^‘^P^‘^'^‘^‘ffi'^gt; Petrus i epi' fo tutem: Adoru/m 2. Delidorumpocnitentiam agite, er f'^:^?C^lt;rzepifi.cap.z.Ad.t.z.f.7.ilt;s.t9.Ebr.9. • — nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f
’^^ ^^’^^ ^brißum unxiffc. Petrus Ado. 10. J-B^'^'^^^ff^ bafuoofficio,patet expbræ. 9.
If‘’'“'im£ternumobtulitfeipfum. Pt Koman.i, '^’'^‘^ßffibus Dei cum potentia,fccundum
^^‘^miindipeationis.
«eque ediéla concilij feniorum ifrdel, neg; pldgAf, neq-
er ex alijs capitibut.
Per Apostolos docet r.uangelium. iPet. i. Teßii eli,Chrifru refufcitatum eße à mortuis: Acl. $. TesU-momuperhibct de Chn^o: i tohan.i. Ita ApOilolu in mruSierto addi, ut ubi debeantprædtcare 'EuangcUu, prtecipiat : ubiuero non debeant,uetet. Actor. 18. ciun Paulus er Silas er Timotheus peragrafifient Phrygiain et Galaticam regionem, uetiti^ effent a SpiritufanÜo loquifcrmonem mAfia, proficHinAlyfrainttentahat
dixit Spiritus fandus, Segregate mihi Bamabam er Saulimi 'm opus,ad quod accerfiui eos,ere. Ptipfiqud dein emißi à Spiritu fando, abierunt. De negotijs con trouerfis,er minus expltcatis, cos quid freiendum fit tnoiuiit. Ad. sa.cüin adbuc Petrus dubitaret,an etiant
exgcntibui Dem uelletfibicoüigere quot;E.ccicßam,nifw'
admodum nunc reuelatum c^ fandis ApofloUs dus, er prophetis,pcr Spiritum,ut fintgentescohamedes er eiufidem corporis, eonforteseppromißionis dus in Chrifio,perPuangeUum. Ad.if, Apoßoli autoritate Spiritus fianch m concilio dccernunt, gencibus non effe iugum legis Mofaica imponendu: Vffum efl,inquiuntt nabis er spiritui fando,ere.
i$. Perpotentiam Spiritus Dd,auxilio Chridi ab Kie' rufalemer incircumiaccntibus regionibus ufqiadll' lyricum,Puangcliufeplaiitaffe dicit. 1 Thef 1. Qwo-niam nodrum Puangclium fritergauos, nonperfer' monem folinn, uerum etiam per uirtutem er Spiritum fandum, Autor epidolæad Hebraios z. dicit : Dc«
fignts er prodigijs, er narijs uirtutibuft er Spiritui
Adcü bdptifmo, er in b apt ifat is faam cxcrcet uir
baptißturunufquifqi ue^rum in nomine i e s v Clm-ßtdn remißionem peccatoru-, er accipietis donum Spu ritus fanäi. 'EtTit.s. Haptißwamlauacrurn régénéra' tionis er renouationis SpiritusfanSh appeUatur.
ütii, rp^^quot;/.‘^°l^^^f^’^f'^^^^^olt;^o[np Apoftdosef^ ‘êgt;^^ dijfeóiis conjjncicndu, et fo^ ^‘^fi**^ audicndu, erpr^edicatione ^udge ^•»^lf»gA^gentre^^^
amp; ^rMQrnunißerq, mtjtidi 0rifio inflüt^
Aded clauibus regni cccloru,cum peccatoribus pee. mtentia agentibus, er m Chridu credentibus annucia.
turmnermne luïv Chridiremifiiopeccatorum. Sie Ad.io. cum Petrus in domo Cornelij annunciat omni^ bus in Chridum credêtibus remißionem peccatorum, 2. 60 cadit Spiritus fandus fuper omnes qui audieratferma-
nem, ita quoque Spiritus fandus effeax fint m Paulo Am .
**5^
CENT. L LIB. II. CAP. II11.
accepimus, fed jfiritum qui ed (X Deo, tit jd^^ ^^ qua à Chrido donataßnt nobis,qua et loquieiKf’ ^'^ fermombus quos docet humanafapientiaßj i'*“^ eet ßintusfindus, jfiritualib. jfiritualia eo{^^'^''‘‘^ J
Operaturueramcontritionem,utpatet[ ludaicompundi cordedicunt adPetrum fftd^i
cum Ananias eironißionempcccatorumc^'uolunta^ tern Dei annundaret, Ador. ^. cr n., idem ßdum ejl Ad or urn té, cum Apoßoli cujiodi cavc€ris,qu£' renti quidfc oportcatßcerc utfaluusfiat, rej^odent : Crede in Dominum Iefum,Gr [aluus eris, Zytuc domus tua. Galat, é. si occupatus ßerit homo in all-quo deli{lo,uosquiljgt;iritualescdis, mßauratehuiuß modijjunta manfuetudmis..
làtiam cum per minifleriu impcenitentibus denun-
Apofiolos, Q^dßeiemM uiripatres ?
Operatur ueram ßdem,er m ea corrüoor»iu firmatpios. Ad. is.D ans itiis fpintimifand^^
.. Uq; difcreuit inter nos er illos, cuetpß ' rificauerit corda illorum. Ppbef}. Det uoiu^^^' gloria fua, utßrtitudme corroboremm per fuitm,in internum hominem, ut inhabitet Chrill'^^^ fidem in cordibits uedris,ßxis in charitate ra^* ’ er ßndamentoiado,utualeatisaßequi euweei^ ^ fandis, qua ßt latitudo er longitude, ZT er fublimitas, cognofeereq- praemnentetn co^od''’'' nis diledionem Chrijii,ut impleamini in onwet^i^ tudinem Dei. Galat. ;. Prudus jpiritus, ed Theffal. z. Pios debemusgratias agere Deofemftf^ uobis,erc.quód elcgerit uos Deus ab initio inß'^''^ per fandificationem ß intus,er fidem uerititi!-luflijicat. t Cor. é. Sediudificati edis pet ’*‘’'* Domini i BSV, er per fpiritu Del nodri. . in regeneratis. 1 Cor. j. Annefeitis quid tfWp'“®'’ edis,erßintus Deihabitat in uobis i 1 Cor.d- A»*' fatis,quàd corpus ucslrum templumed htdiib^'^'*’' uobis jpirltusfandi^Dphef. 1. zTimoth.i.amp;^^' 8. Vos non edis in came, fed inßgt;iritu,fiqigt;^i^.
ciatur ira Dei, er traduntur homines impij fathana, 10 nobis : nib donee reßpifcant, Spiritus fuä exercet uim,ut aut reß-pijcant,autindurentur. l^am Ad.;, cum Petrus Ana-mam er Sapphiram impcenitentes obiurgat, ßiritus fandipotentia extinguuntur. EtexzCor.z.apparet, incefiuofum Corinthium ab Eccleßa obiurgatum, er fathana traditum, agiioui(fepeccatum,erpoenitentia egijfe. Ador. 7. cum Stephanusßiritufando plenus, grauiter obiurgat ludaos, dijßecätur cordibus fuis im-pcenitentes,er firident dentibus fuis, er fisrore perci-ti Stephanum innocentem lapidibus obruunt. »®
feites donum Dei quodejl in te,per impoßtiomm ma-nuummearu.Uoii enimdedit nobis Detts ßintumti-tniditatisßd potentia:, er diledionis,er fobrietatis.
varijs donis cum alios homines, turn maxime Ec-cleßheminifirosomat. iCor.tz.^iamhuicquidemper fjiritu datur ferma fapictnite, alij uero fdentufecun-dumcundem ffiritum, aUjueró dona fanatiomm per
Ecclefijspicserfalutaresuocat er praficit mini-firos : idq; turn immediateßcit,erßc uocauit Apodo-los : aut mediate per Apodolos er Eccleßam,qua cum oratione et manuum impoßtione,idoncis hominib. mi-nificrOi uerbi comendat. Ad.zo. Attendite igitur uo-bis er cundogregi, in quo uos furUus fandus pofuit epifcopos,ad regendum Eccleßam Dei, qua acquijiuit fanguinefuo. 1 Tim.4..Ne neglexeris donum,quod in te ejl, quod datum efitibiper prophetiam cum impo-fitionemanuum,autoritatefacerdotij. z Timo.z.Su-jo tusDeihabitatinuobis. ilohan. z. Vndio qiKe’'^ accepidisab eo, manet in uobis. fie cnim appei^^li'' ritum. iloan.3.er4.Defuojfirititdcd’tmb'c-''^' tn 4.Gloriaerßiritus Dei fiipcruosrequicfH-Certificat fideles,quad habeantpropitunit^“^^^ propter meritu Domini nodri 1 s s v Chridi,G‘ r ceantDeo,erßntfilijDei. iioan.3.Perbocfii»‘^'i manet in nobisßiritus,que nobis dedit. * loan-hoccognofeimus quodin eo manemus,etip(eifgt;lt;’'‘’‘^’ quoniam deßiritufuo deditnobis. Rom-i-^posi«quot;^
cundem jfiritu,alij ueró efficacta potentiaru,alij nero prophetia, alij uerodifcretionesjfirituu,alijuerogenera Unguaru,alijnerointerpretatiolinguarum. Sed■^^pudeßcit,quöd diledioDei ejfufaßt incoïi‘l^^^‘^ omniahteeeßidtunus nicer idem jjiiritus,diuidcs pe-culiariter umcuiq^ßeut uult. Conferuat etiam eos in puritate dodrina:. z.Timoth.i. Egrcgiumdepoßtum
[eruato per j^iritum faniium, qui habitat in nobis, Vr^dicit ßitura. Ail.ii. Agabus ßgnificabatper jpi-ritum^jamem magnamjuturam in toto terraruorbe: Ail. to. Spiritusfanfiusperßngalas ciuitates teßiji-catur,dicens,quod uincula cr afjliiHones me maneant.
Deinde cum permim(leriuuerbi,cruerumufum
floU énumérât opent. iJam aperit corda hominum, ut attendit ijs qiiæ dicutur, Ail.i^.Domimis dperuit cor l^ydic. lUummat mentes,uerâ agnitionein Dei ey Do
jlris per ßintum fandum,qui datas ed nobis, W** Accepijiisßiritum adoptions, per que eluncnnisb ' ba pat er.idem ßiritus tedatur una cum ßiritu V^ quad fimusfilij Dei. Ephe ft, Obfignati efis promifiionis fando,qHi efi arrabo hareditatis mp* mredemptionem acquifitapoffeßionisitn latidetlr' riaipßus. Ephef 4.^0contridetisjfiritumfiislbi^ j Dei, per quem obßgnati edis mdiemredempt^'^'j z Corinth. 1. Porro qut confirmât nosunauobifu'^^ facramétorum, urm fuä excrcet,uaria quoq^ eins Apo- foi Chridum, er qui unxitnos, Deus ed : qui etiMO^j gnauit nos,deditqiarramßiritus incordibiistvgt;diti‘ Tedatur de libertatequam pij in Chrido in habent. z Cortntb.s.Vbi ejißiritus Donünißdibd' tas. Gal.},Ciuodßßirituducmini,nctiedisfibl^‘‘ Operatur gaudiüm m cordibits hominum. »Tn# i. Rowdn.14. Regnum Dei non ed cibus ac poWir indicia er pax ergaudium inßiritu fando. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Efi autor, effidorergubematortotiusnomor-' dientia.Spiritus enim DeiducitfiliosDei. ^°”*^'f ,utnon fecundum camem uinanttW'
mini nodri i e s v Chridi, dusq; benefidorum in eis accendens « ^phef. t. Deus Domini nodri lefu Chri-ßi, pater gloria,det uobisjfiritum fapientia er reue-lationis,per agnitionem fui, lUuminatos oculos mentis nedra, ut fdatis qua ßt jfes ad quam iUe uocauit, er quant opulenta gloria hareditatistUius in fandis, er qua ßt execUens magnitudo potentia tttius in nos, qui éo nt adiuuat eos,ut non fecundum camem wuantip^P' (redmuSi^rc, » Çar,i, llos tj^rô no jfintum mmdi nbsp;nbsp;da corporis tncrüficentn P^otn,9,spirit ^y |u
“7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DESPIRITV
s A N C T o.
ttS
itduerfii(cdr»ein,amp;lt;:droaduerfasf^iritum. VLae fi-btmutuo aduerfanttir,ut non quecunque uolueritis, eiiiemJi.ciatis.Galdt.s. Frudusffiritused charitas, l‘tidtu,pAx,lcnitas,benignitas,bonitas,fides, manfuc-t'aio,temperantid.Gdldt. ^.(y'Fpkefs. Frudus fii-ritiK,fttus ed in omni bonitdie er iudicid çyucritdte.
0“ ïudlt;£is,uerbumDeidudientibus,çyfdcfdmentis n Deo mUitutis utentibus. AH.ia.i5,
Deus Adios- Spiritumfundium dedit obedientibus ipf. G dl.3. Ddtur iu^ificdtis,zs' credentibus in Chri-ftum. Gdldt.4..'Komi8.Ddturordntibus erpotontL bus. Ad.^. Cum ordffent, notus eft locus, er impleti funt onnes Kiritu fdnilo.
ïnpcenitentibusueró,z:^ hypocritis,amp;perfequu-tortbusIfiritüfdndum non ddri, conddt ex Adis. lüi enim (put non dgunt poenitentid, nee credut in Cbridu, nondccipiuiujpiritHfndumtnam Kgt;irituifdndo re-fidunt. Ad. y.^yS. Petrus dd Simonen mdgu, pecu-nidpoteddten cenfrendt furitu Çdndum cuiueUeti redmere db Apodolts cuptcntcm^grdutfimc ulloepui-tur : Feeunid tud tecum fit in perditionen,quid donum Dei exidmdsitpecunijs pdrdri: non eft tibt pars, nc(p3 fors in parte hdc: corenim tuum non edredum corant Deo. H^c ddtur ijs q cdrndlesfüllt,ZX tdntùn ed qua earns funt curant.Kon. 8. Fiecijs qui proprijs opc-ribus legis et meritis iudtficaripreefumunt: Gdlat.3,
Monent etian,per qua media ffiritus fandus exhi-beatur : nempe per mindenum Fudngelti,per baptif-mum,clduesDeelefi£, impofitionen mdiutum,fcu ora-tionen. DemtmderioFuagelij tcdimomdfunt.i Pet. r.Vodqudndiuindciiisuirtus largitd nobis ed omnid qniO ad uitan et pietatcm pertinent,per agnitionem eins qui uocauit nos,pergloridn et uirtuten,pcr qua preeiofanobisacmaximapronuffadondta funt,ut per ha;c efiieeremini diurne natura: confortes. idem 2 Fi-
to
^traminuocattonemadiuuat. Komdn.8. Galat.4.. perpuern damamus Abba pater. Auxiliaturinfirmi-tatdnunodris. Siquidem boe ipfum quod oraturi fi-w«S«t oportet nonnouimus,ucrùm ipfcffiritus in-tcrcedit pro nobis,gemitibus inenarrabtlibus. At illc q^ilerutatur corda, nouit quis fit fenfus jfiritus :quo-^'infecundumDeum interceditpro fandis. Kond-ws 8. zt 2. Pimotb. t. Spiritus fandus appcllatur ffi-titus dildlioms e- fobrietatis, eo quod diledionent tt folrietatem operatur. Autor epidola: ludat, Oran-tesper ^mtwa fandum,etc.
Con/è^ionein q^gq; tden ffiritus fandus promoud prime Qormth.n. Nemo poted t E s v m Chridum di-^^^i^ominu,nifiperffgt;iritum fandum. Adcd affli- zo ^is zt perfcquutionem patientibus, eosq3 confolatur: t.Pct.4, Stephanus plenusff iritu fando,edit cofif io-tt^m: kd.7. Kerfwmat nos ad imaginent Dei:z.Cor.
3- Nos omnes reteda facie glorian Domini in ffeculo ftprefentantes, ad eandem imaginem transfirmamar dglona in gloria,tanquan d Donumffiritu. Sandi-ftit:i.Fct.i. Rom.t. i,Corintb.6. t.phef.4.yocauit tios Peut ad fandificationen. Proindequireijcit,no ~ bominein reijcit,fed Deum, qui deditffiritu fandum
gt;tiHos. i,Pet.i. Furificadis ammas uedras obediendo 30 tri t, Attcndentibus fermom prophetico, dien lüu-tt^itatiperffiritu,cum charitatefratcrna,etc. Co-^fcatnosmhabitaculuDei.Fph.z.Conferuat nos in fdi.i.Fet.i.pirtutcDeicudodiminiperßdem adfa-I^c. Eft a^mficodimentum nodris corporibus,ad ui-flt;^ationem.F.om.i.Siffiritus eins qexcitauit i e s v m A morte, habitat in nobis, is qui excitauit C Imdu ex morte,mificabitetmortalta corpora uedra,pro' pieripfiusffiritu inhabitanteminuobis.Gal. 6. Qui
fm!natperffiritum,metet deffirituuitama;ternam. uerbo ucritatis,Fuangelio filutisuefira:,in quo etian, Spiritum fandum dari d Deo patre et Domino no- 40 podeaquan credididis, obfignati edis ffiritu fando. fin mv Qhrido,docent Ad. i. Fr it in nouißtmis, duitPeus,effundamdeffiritumeo fuperomnem car-
fem.Aft,;.DcusdeditSpiritufandum obedientibus ipfuidem Afto.ij, Petrus in concilio Flicrofolymitano oJJïriMt.HKcteftimofïW fupr'arecitata pertinent, t, 104)1.5.^74.G4l.4,iTbeP4, 2 Cor.i.iCor.3.et é.
Pomnumautnodrum iesvm Chridü fua mor-l^Ztrefurredionemeruiffe,ut Spirittis fandus mitte-tetur mcorda f.deliu,Paulus docet Gal.s.Cbridus nos
ce^cere ^ lucißru exoriri in cordibus dUerit, eo quod propheticd fcripturd fit d j^iritufdndo infjiirdtd. t, lodn.z. }pfd un^io docet uos de omnibus,^}' uerdx eft, CT non eft menddeium : (::xfcut docuit uos, munete in Cd. Gdldt.3. Ç^uifubmim^rdtnobis jl'’iritu/m,z:r ope-rdtur uirlutes tn uohis, utrum ex operib us legis, dn ex pr£dicdtione fidei id fait Et, Fides ex duditu eft, dU-ditus dutem per uerbum Dei, Rom. 10. Et uos dudita
Epbeß t. ‘EumgeliumnoSirim nonßntergduos per Çcrmonemfolùmi [ed per uirtutem çy^ f^iritüfunilum.
t Thejfal.s. Hue pertinent lUd tedimonia. onnia,qult;e de efficdcid uerbi Dei loquuntur, de quibus fuo loco.
De bdptifmo tedimonium extat ad Tit.3. zt Ad. 2. Accipictis donum fiiritus fandi. Ad clducs acconmo-daripoted hidoria. Ado. 10. ubij^iritus fandus cadit fuper onnes qui audtebant eonctonë Petri, qua: denun cidbat remif ionen pecedtorum omni credëti in Chri-fiam. Et Ad.^.e- it.ubi Ananias Paulo dnnunciat,fe miffum efje d Domino,ut uifum reciptat, et impleatur fiintu fando. De exhibitionefj^iritus fandi per ord-ttonem etmpoftionemmanuum. Ad.S.Oraucrurii pro ipfis,ut dccipereM Spirit« fandum: nondum emm
redemit â exeerdtione legis, dum pro nobis ßäus eft so exeentto. ScriptÜ eft entm-DxecrdbiUï omnis (pui pen det in lïgKOjUt m gétes benedidio Abrdhæ ueniret p er Qhri^u i E s v M,ut promif tonen Ijpiritus dcciperemus per (idem. Fpbc(.^. Cum dfendijfet in dltum, cupti-Udmduxitaptiuitdtem, ettr deditdondhominib. \den Petri« Ad.i .edp.con(irmsit,Dexlerd igitur Dei exdl-tittu,lt;3‘promt^one ^iritus (dnUi dcceptd 4 pdtre,ef-(idit bocqnod mne uos utdetis er duditis.
Docent etim.quibi« deturKintus (dndus : nempe
inquenquan illorumilldpfusfùerdt, CTc. Tune impo-nebant manusfuas fuperilios,accipiebdntfi fiintum fandum. Ad.i-^.Paptifdtifuntinnominc iesv,©* cum impofutffet eismanus, uemt ffiritus fandus fuper cos,t:y‘loquebdnturlinguis. zTim.i.Sufcttcsdonum pmienttamagenttbus. Ad.z. Poenitentiddgite, zte.éo quod in te eft,per impofitionen ndnuum medrü, etc., (t iccipidis donum ffiritus fandii Ddturgendbus Fidudobfcurè(tidmmonent,dupltcimodoffiritum fandum
-ocr page 346-|
C E N T. I. L I B. «9 fandum exbiben : nempe folenni cr fcnfibili,ficut ed exhibdus 'mdiepcntecodcs.Ador. z. 8.10.19. Etco-tnuni feu infenfibili, quo exhibeturper uerbu cr ufum facramentoru. Senfibili modo primtim exhibitiis cd, ficut cralia miracu[a,ut effet tefiisnomum, Deum per minifierium Euagelij ucUe fibi obediendbus, mfenfi-bili modo, ufep ad finem mudi,ffiritii fandum donare. Eorrodona ffiritusfandt,cuiq; fecundummenfu-ram fidei,crprout placet ffnritMfando,(:y expert. ddri,EaulusRom.ez.zr' i.Cor.iz.docct. Et Rom.S. lö i.cTy. i.Theffdl.4, EtffiritusDomini, t.Corimr. eleganter inquit,nos tantum primitias ffiritus habere- Dona etiam ffiritus fandi crefeere er augeri in re-natis,hoc ed,ffiritum fandumfubindemagis magisfi in ijs effe cfftcaccm,fifibi non répugnent,affirmant, i. Spiritusfapientuecrrcuelationis,Epbefi.dbofii Eph€f4.clegati imagine de corporecrcfcente,cr a:di z o dicitur,quód ueraagnitione Dei Ecclefiam orndt.lc-dem modo z.Tinioth.i. Spiritus potentie,diledicKi cyr fobrietdtis,nominatur. Elam inpiisiiirttitts,i‘^' dionem CTfobrictatem operatur. Similiter arri. u Cormth. 1. Et arrabo becreditatis, Ephefi. mneopd’ tur, propter ca quid certiores nos freit dedondtditi' bis in Chrido hareditate,^^ uita aternd. Reperiuntur ctiaperïpbrafesqu£ddm,quilgt;:lt;i^fi ritus fandus notatur. Adp.i.Erecepitutexpedtrai . promiffumpatris. Galat. 3.promißioffiritiis,frf' ritus promiffus dicitur, eo quèd ffiritusfandieffitfr nem fuper omnem carnem Deus proimfit per propbetas. idem Ad.8. donum Dei dicitur : ExiHim^dHio- Eet. ver z.Ect.t..Grdtiauobii cr paxmultipltcetur.. t. Eet. 2. EaciUud non corporis.fedamm, ere- appc^ tite,Htperilludfubolefcatis. EtEaulus t.Ti)noth,4, er z. Timoth. ï. iubet eu/m ßfeitare, er non négligera donum,quodc(cceperit.ldemEphef.i.cr Coloß.z. Et ficatione templi docct, dona ßintu^ fan^ipaulatim in membris Ecclefia: augeri. Sed tarnen etiam hoemo-neut,in hac uita,ca ad perftdionem fummam non per-uemrc,uerümmuitd fiiturd. i.Cor.3. Cernitnus nunc per fieculum in tenigmate,tunc autem ßde ad freiem : nue eognofeo ex parte,tunc ucrà cognofcdm,ficut co-gnitus fum. Idem Ehilippen. tertio cap.docct- Ne erretis: neq^ fcortatorcs,neq- cultorcsfimulachro- rum,neq;ddulteri, neq- molles, neq; quicocumbuntcit 40 ucraxesi,crnonmcndacium,crficut dociiituot,Kifi mafculis,ncq;fiires,nequeauari,nequcebriofi,neque malcdici, neque rapaces, regm Dei hareditatem acci- Tradunt etiam,quibus rebusffiritus fandus eqda-tur: nimirumpeccatis contra confeiendam, fieinon obediamus,fedrcpugn€mus.Rom. 3^Sifecundum ear-jo^ wm uixeritis,morte moriemini.i.Theff.^. Elon uoca-uit nos Deus immundici£ eau fa,fed adfandificatione: proinde quireiicit,non reijdt hominem,fedDeum,qui dedit Spiritim fandum in tios. Elon tenere fiindamcn-tum lESvM Chridum,aut fupcrid frlfas opmiones extruere,dicit ejfie propbanationem templi Deßm quo debebat ffir it us fandus hab it are. i.Cor. 3. An nefcitis, quod iniudi,regni Dei hareditatem no confequemurf pient. i. Corinth. ó. Docent ctidm,quomodo dgnofcendum,qui habeant ffiritum Dei, er qui non. Roman. 8. Quad fi j^iritu, fidd corporis mortificaucritis,uiuctis:ctenim qui jpi-ritu Dei ducutttur,filii Dei func. Rem : Cgt;«i nonhabet fpintum Chrifli, non efi: dus. Galat. 3. Mamfiftafunt opera carnis,erc.contràfrudiis ffirituscA, chantas. calypf. 3. Septem ffiritus Dei, mifti m omnemterriti-Hlt;e pcculiares phrafes funt, ufurpdte propter afr-gaudium,pax,crc.cyuiucrcgt;fiuntChrifti,carnemcru-3fgt; nes. Significari autemijsffiritusfandus uidetiir,iigt; cifixerunt cum affrdibus er concupifcentijs. Si uiui- nbsp;nbsp;nbsp;quad tam per feptem ffintus,quant per Deum, ff ■ ®' svM Chriftum,grdtiam crpacemecclefijspreeM-quod non frceret Ioannes,fi aliud qudin SpinMld’*' nutsffiritu,ffiritucrmcedamus. t.loan.s.Quiexer^ cet iuditiam,iudus eft : qui committit peccatu, ex diabolo eft,ore. in hoc maniftftifunt filif Dei,Qr filij dia boli.Omnis qui non freit iufticiam,ex Deo non ed : or qui non diligitfratrcm fuum. t.Ect.4. Si probris affi-cimini in nomine Chrifti,bcati eftis, quoniamgloria ^ffiritus Dei fuper uos requiefeit : iuxta ipfos quide nialedidis afficitur, iuxta uos autemglonficatur. Appdlationes Spiritus fandus in feriptis Apoftoloru 60 multas h abet tant enim abfolutè tantum Spiritus Hoca- |
IW II. C A P. 1111. tur,ut fupra exemplis probdunniti: dUt epitkeii dUfr untur, quibus uel effentia, ucl offidu eius declardtiir-Appcllatur Spiritus fandus, Ad.i.Accipicttstiir-tutem fuperuententisffiritus fandi in uos. Ad. 1. Rf-pletifunt omnesffiritu fando. Et alibi pafirn, Ader. 1 S.io.i3.i3.iö.icgt;. Et t.Ect.i. z.Eet.t.lodn.s.Üdf Epidola ludcc. Et ffiritus fandiftcationis,dd Röwä. i. Secundumffiritufandifiedtionis. Appclbttttrff ritus Dei, t.lodn.3.cr 4. Rom.S. Ronuf. «. Coridt!!. 3. Et figt;iritusexDeo,i,Cor.2. SpiritusfilifDei.Gd 4. Spiritus ebri^i. Rom.S. er s. Ectri t. No/i^t eft dubium, quin propter fubflantidin er propter cf dum fie dppeUetur. Nain comunem cupatreetfiioli bet effientid, e^ ex utroq- procedit : erdpdtrefffic mittitur, ad coUigenda er fdnclificandam icclefati-Voedturfinritus ddopttonis,Rom.8. co ejuidtefi' tur na elJcfiUosDei/m lEs v CbriRo ddoptitos. num Dei pecunia parari. ltaueródppellatitr,no!^»l)^ I^irituf fdnUiK erdona jpiritus idem fint: fii^ ^irittn[anilusgratis donetur. i .loan.z. un(ho ij^fd latur: Vos undionem habetisd. fianüo iüc,ffnd'lt; ontnid. EtpaulopoA : Vn£ito, quain dccepijlisdgt;i^ manct in uobis : er no neceffe kabetts,utqui[(liMiO' eedtuos: fedßcutipfdunHio docct uos de omnii^b^ note inca. Dicitur dutuniHa,quia ChriHiamsp-E-cgei er Sacerdotes Del, dsq; adeü, er in hdtó^' lumDeicotedificat. Apoç.cdp.t.Gratiduain^r^ ab ea qui dl, er qui erdt, er qui uenturuf eü: ff 4^' ptem ^iritibm, qui in con/jgt;eiluthrcnieiuifunt,ff^ lESv ChriRa,erc£terd.. Apocalypfis j.EecÜ^^» qui habet feptem/pintM Dei, er feptemfteHiH: AfH' dum feptemfpiritibus denotaret. Eodrcmà,pSirituifandoffiritiis mundi, uCorwit ) z. Spiritus impodores,t.Timoth.4. Spirituspytlf nicus,Ador.i6. Spiritus nequam,Ador.i^. ^f^' tusimmundi,Apocalypfis jó. Spiritus feriiitutis,8-lt;i' man. 8. Spiritus timiditatis,z.Timoth.t. Sfr ritus erroris, erffiritus Antichndi, tdoon, A.opponuntur. DE CRE^' |
DE D O C
TRINA.
U»
|
DE CREATIONE. QVid m hoc locofreques ufm cH uocabuli mun di,uil'uin eii,erM fjgiufiedtiones prima loco dniwtdre.interduenimhoe totumDei opificium,cu’in cmnibiis credturis,ßgnijicelt. Aüor.iy .Dem qui fielt mu.ndum,c:x omnid quidneofunt. i Fetrii.Prieco-gwii Ante mundiconslitutionem. liohan. 3. Hundm trdnfit. Pphef.i, plegit nos dntequdm ideerentur fin-dAmentA tmindi. 1 Cormth, 7. Preterit figurd huim mundi. interdum ueró fyncedochicès tdntùm calum f « Atheredmregioneinfignifiedt. Philippen.z. Inter qnes lucete ficut lummarid in mundo. Aut terrdm. 'iobAm.^.'D cut mißt tmigeniturn filium fuuminmun^ dmud esl,m terrdm. ibidem ; Pfeudoprophette exic~ nntmimndun. Idem in z. cpiRoldrepetitur:Multi ßduHoresexieruntinmundivm. 2Petri}.Mundm AciuAitMniAtiUjpcrijt. zTmoth.i. iesvs Chridm uemt in mutiiu'm,fdliiare peccatores. 1 Timoth. 6. Nib:! Miilimut in hune mundum. Coloffen. t. Pr^di-cAtUK dl in umuerfo mundo. Interdum fignifiedt totumgenm humdnum,feu 0-nnes homines. » loan. z. Chridus esl propitiatio, non tAKim^ronoilris peccatis, fed totim mundi. 1 loan. 5. Totus mundm in maligne edpofitus: hoe ed,omncs ^omir^snonrenati,funtpeccatoreserperditi. z Co-rmth.s.pieiK erat in Qhriflo mundumfibi recocilians. Aliquando tAntum fignifiedt homines mundanos, i«'p:os,vperfcquutorcs. ilohdn.}.Wollteimrdrpfi «os oditmudus. 1 Ion». 4. ipfi demundo funt, ideo de nbsp;nbsp;uertdmini dd Deum uiuum, quificit calum er terra et tiutdoloquuntur,ermudiis audit cos. 1 Cor.i.No» co- 3^ mdre,er omnid qute in eis funt. idemPdulus Ad:0.17, Deus qui fidt mundu,et omnia qux in co funt, hic call er terra: cum fit Dominus,erc. Et i Pet.^.Qui af-fiigimtur iuxta uoluntatem Dei, tdnqtia dpud fidelem giwuit imndui perfdpientidm fitdm Deum, 1 Cor. é. ^“n^imundumtudicdbunt. iCor.ii.VCnoncumhoc mundodAmiwmur. Eph. 6.Diaboliredorcsmundi, hoc cHimpioriim dictmtur. Ebr.ii.Qjiibus non er at dignusmundus, interdumfignifiedt uitabond,utglo-nn!M,opej,ft diuitiAS,et rerum terrenaru dmbitionem. i loAn.z.iiolitediligere mundu,neq3eaqu£ in mundo ftiiit. Siqitisdiligitjjjun^u^fio cd chantaspdtris in eo: quoniAmomne qitodin mundo ed, uelut concupifcen-ttAcAr!;is,er eoneupifeentia oculorurn,er fidus uitte, «0eslexpAtrefidexmundo efi. 1 loan.}. Quihdbet fubfAntiAin nuiiu mundi: id ed,bona corporalid. Ga-lAt.6.'Per que mihi mundus crucifixus ed,er ego mundo. libitrAindumntcUigit,res tempordles. zDim. 4. ^emAsmereliquit,amplexuspra:fensfeculum. Roi». 1’- yieaccommodetis uos nd figurdm huius feculi : hoc t^jneimiteminicorruptos impiorumhominumores. Si^iifieAt er eongertem er capdeitatem quandam, MlAeolij.Einguaignis est,mudiisiniuSlicice: hoc eft, congeries er cdpAcitM omnium uitiorum. Significat etiAni resmundanas, feu externas: ut funt leges er ce-rcnwtiii, SicPaulus Gal.t^. er Col.z. decretd,pra:ce-ptA, er doilrinas hcininum,er cerenwruas, elementa tnundi AppedAt. 'Verum nos hoc loco mundumpro inAchinaetopificio creaturarum accipimus. PorroetiainuoxCredtura uarie ufurpatur. Inter-dimenm fignificat totn hoc Dei opifidum reru crea-tArAnkuifibiliumerinufibiUum. Aom.i. er Ro,».8. QreAtuTAUAnitAti fubideet. Qolofi.i, Primooenitus 0- |
willscredtur£. iTim.4.QmniscrcAtuïtxDeiboitd, coffedu lUius. Udc fignificatione hoc loco accipitur. Interdum etidm fignificathominem fide in Chriüum regeneratii. z Cor.;. PorroJiquis ePe in Chrifio^oua credturaeSl. Gdldt.6.1nÇhrtflo iesv neq^dreum-dfiio udlet,nequepr£piitium, fed noua creatura. Au-torepiAolceldcobitProgcmat nas fermaneucritdtis, ut efjemmprimitite qu£ddm fudrum creaturarum. mm ercAiura. 11 m. 4. Dmnis credtura Dei bond. 6o omnem creaturâqute in ealo eA, er ciu£ fupra terra, hbrt,tp.Hec en udd creatura qu£ non fit mawfifta in cr qu£fub terra amp;nbsp;in marl, O' qua in eis funt omnia. Signifiedt etiam ordinationem. 1 Petri z. Subiedli eflote omni humante creaturte ; id efi, légitima magi-10 ftrdtui,eimq; flatutiscylegibm, Uunc dut mundum, çtr omnes quit In eo fiimt cred-turas,non abteterno £xtitißfi,ßed dltquando coepißfi, ficut dChriüo edoHi fiunt,ipfi quoq^ Apofiolitrddunt. i Pet.i. Pr^ordinatm quidem filer at,antequdin condi-tmeffetmundm. Ephefii. Elegitnosinipfo,dnt£quti idcercntur fundamentamtidi. Autor epiRohe db P.br. 9.Alioqu'm oportuiffet eum fa'pim paffiim effe,db origine müdi.Apoc.t}.Agnm occifm e^ db origine mudi. Autorem etia er opificem mundi, et rcru omnium, 20 tefidntur effe Deum. ndtnA{l.4-ApoflolierEcclcfid Hierofolymis coUeUd, in preedtione comuniinquiuntt Domine tu es Dem,quifieißi calum O' terra,mare et omnid qua; in eis funt. Aél.y.Stephanm cxpfid.ée.al-legdl locutCalummihifiedeseA, terra autfidbeUum pedum meorÜ. Qjtam domum tcdificabitis mihi, dicit Dominml dut quis loem requietionis mete eül No» 'ne manm mea fidt htee omnidi Ad. 14 Pdulm er Parna-bas inquiiint : Annunciates uobis, utab idis uaniscon- conditoremficpondt dnimmƒitK. Apoc. 14. Adordte eum quificit calum cy terrdm. Apocdl^i.. Dignm cs Domme dccipere gloridm ct honorem,cy‘uirtutem ; quid tu crcdfiiommd,cr propter uoluntdtcm tuäßint, cycredtdßunt. Ebr.i}. QuicrcdHitomiud^cfiDetit. Comprehendit dut uocdbulum Dem in huiußmedi 40 teüimonijs,omnes tresperfonds. Putrem,Piliu ct^ Spi-ritumfdndlum, quifimul res omnes condiderunt. De Chrißtopdßim obuidfuiKtcüimonid. Dphef.}.Deus umucrßacondiditpcr iesvm Chrifium. Coloßen.i. Per filium Dei credtd funt omnid quic in calis funt, ZT qu£in terrd. Ehrte, t. Demperfilium ficuld codidit. De Pdtre, Symboluinquit: CredoinDeum Putrem omnipotentem,credtorem coeUcytorte.qiiodiion ex-clufiué inteUigendum e^.Credtio en!m,totim Trinitd-tis opm e^. Quadueroßoli Patri in Symbole adfiri-$o bitur,dut rdtione or dims, aut mini^erififeu quaUfcui^ dijfireneite caufiafit. Cum enim Paterßtprimdperßo-nd,?:^ creatio primumopm, quo fi-feDem pateficit nabis : z/cum filto officium redemptionis, o“ Spiritui fandlo munmfdndlificdtionis tribudtur, patri ergo iu-rè iminm creationis adfcribitur. Creaturas aut dDeo condit.it,dlias iiifibiles,dlids inuifibiles effi:, Pdulm Colofi.i.docet. idem Philip. 2, calelhum, terre^ium, er infirnorum meminit. pt Apoc.$.Dignm efl agnm q occifus efi, dccipere,zyc. et E ^redturmnt |
|
lt;11 tÉNT.' I. LIB. Creaturaram dutem, (}uarum Apodoli mßisßri-ptis meminerunc,cdidlogii contexere prolixum ßret. Scd beC tdmen funtprateipuce. Angeli,de quibus Phne. t. Angelt,potedates, er uirtutes. 1 Pétri 3. Bphef. ». Caelum,Ador.A..14.17. iPetrt..^.. 2Petri3. iloan. f. Col.i.Philip.3.'E.briC.4..erS.eralibipaßtm. Corpora cixlcdia,fol,luna. » Cor.17. Ad.z. lac. ». Ortens, Apoc. 4.7. Vidi angelum aßendentem db ortußlis. Occidcns,B.ph.4.Sol non occidat juper tram ueßram. Lux er tenebrat. z Cor. 4. ç^ui tußit nubcs è tene-bris lucem ßlendeßere. z Car.6. djiæßeietas lucis et tenebrarut Lies,Ad.zz. z Pct.s.Vnus dies apud Do-minum. Blementa, ignis,dqtta,terrd, mare. 2 Pctri 3. Ad.4.14.17. Aer,Bphef.z.Princepsaeris. i Cor.»,. to polo uerbo Dei omnidconditaeße aßrinaMcrCß 40 dem um omnipotentem tribuunt, ea uocandiqtlt;f ’^^ funt, tanquaßnt: hoc ed,ex nihiloßcieiidi ywi'f“'’ fcihcet modo uerbo ßuo ed denommet, amp;ptri6’P^' ßö eße lubcdt. P,om.4.Deus ui ta redituit iwrtutid uoeat cd qu£ non ßuntdanquamßnt. Bbra.i.Wt^^' mnia uerbo potenti£pu£. Ebr.u. Perpdeni w^^^'^ musperßdaeßeßeculd. Apocdl.4. TucredllioWlt;^gt; er propter uoliintdteintuam ßnt,er credtipnt. Nee uero Deum tantum creaße omniA,pd ett adhuc rebus er cat is adeße, easß ßuere er couplij'' ufq- adfinem mundi,trddunt.Petrus enim 2 Pefir cet, Sermone Dei caelum er terrain coiiditaeße,Cl^‘ diluuto codem uerbo Deiperdita, er nunc itcruviß moneDeißerudri tißquedd dient iudicij erperddh’' impiorum. Et Pduliis Ad. 14. Deus non pimonij Peipßum eße finebat, dum benepciaconp de ccclo, dans nobis pluuias ac tempora frudipt^’ 1^^ plens cibo er Utitid corda nodra. idem Ador. lt;7-condone quant Athenis habet,inquit: ipßdatornii^ -----------r-j.....uitam,erhdlttum per omnia, ficitq; exunoß’'^^' Tm.4ßLtberatusPiimdeoreleonis. tPet.60 omnegenus homintem,utinbabttaretpaperuniueij ficicm terr £'.prapiii] tqiic prasiitutii tempor tß^ No» quält derent uerberans. t Thcj'.^.B.apietmir ob-uiant Chri^o indera, Apoc.^.cy' 16i Biubes,Aélor.t. Sufeepit cum nabesab oculis eorum. t Cor„io. Bdtres neünomnesfubnubeßterunt. iTbejß4.. Rapiemur in nubibus obuiant. Autor epi^ohe ludæ: i^ubesquic ßne aqud, qu£ uentis circunfiruntur. Apoc. 1. Bccc ue~ 20 niet 'mnubibtis. 'Pluuia,Ai^.i^.Ddnspluuias er tem^ pordfru^ßra. ïdeobi}. Non pluitannos tres. Apoc, n. Potc^dtem habet chudendt calum nepludt. N(X, Apoc. t. Cdput eiuser cdpilli tanqudm nix. Ventw, Act. i7- i^tfitßß contra ipfam uentuf Typhomcus. Eph. 4. Ne circumßrdmur omni uento do tiring, ia-cobi t. Qui h£ßtdt,ßmilis est flufluimaris, qui à uento mouetur. idéj. Nattes cum magn£ßnt,erduei!fis ual-dis mouentur. Apoc. 7. Vidi quatuor angelos, te-tuiites quatuor uentos. Auüer, Ail.xra8-.Apoc,zt. 30 - Aquilo,Apo.zi. ProceUa,tPet.s.Caliinmorempro celU tranfi but. Bulgur a, Apo. 4. De throno procédât ptlgura. Apoc.it.Padaßmfigura eruoces. Toni-trud,Apo. lé.Bulgura eruoceser tonitrua. Grande, Apo. 8. Grando çy ignis eSmxti. Apoc. 11. Pada ßnt figura er grando. Voldtilia, Row.i. Nonßlum dd tnortdlis hominisfimilitudme effidam, ucmmctiâ uo-latiliu. i Cor.it.Alid cdro uolucru. Ad.io.Vas m quo erdnt uolatiha cœli. Autor epidoîa: lacohi^. Omnis natura uolucrum,erc.ßom(ta cd.Apoc.tS.Cecidit Babylon, er pda ed cudodid omnis uolucris immundie enritipe. Apoc. »8. Omnesaues ßturateßiit carni-bns eorum. Aquila, Apocal.4.er 3. Pipes, 1 Cor. 1$. Non omnis caro eade. 'i, ere. alia pißiu. ldcobi3. Nd-turd marmoru domatur. Cyuddrupcdia ammantid : Ad.io.er 11. Vas quoddaerdt,in quo erdnt omnia qua drupcdia tcrr£.er Rom.i.lnpmilitudinem quadrupe-dum. Pecord,zPet.z.Vclutpecordirrdtiondbilid. ». Cor. if. Aliti cara pecoru. lumenta, Apoc. »8. Oues, Ad.S.TMcluüoutsadoccifiomnduÜMe^. iPct. 2.ÿo lEratK ones erraiitcSyZXC-Apocal 18. Boues, i Cor-9. Non alUgabts os bom trituranti. vitultis,Apo.4. yi-tulafeuuaccd,B.br.^. Tdurus,'Ebr.^.er to. Ado.14. Blirciis,^br£.^. Bqui,ldcobi3.B,quisßena 'm ora mit-timilt;s.Apoc.0.iQ .Bece equus dibits. Bedite, Ado. 28. Bediäexcutiens inigne. iCor.is. Cum bedijspugna-ui.Tit.i.MalabediLe. B-brat.iz.Sibcdidtetigeritmontent. Idc.s.Omnis ndturd bediaru domdri potep.Apo. tt. Bediademartapcendcntcm. er alibipaßim, 17. er tÿ. Leo, 2 jj. AduerfinUf UcAcr circuitßeut ko ru^iensA^o,^, |
ni IL CAP. II IL An'imdlpmile Iconi.Apo.;.to. tp er Bbr.n.CltmtC' I runtcraleonu. Kcptilia,Ad.to.erti.Aû.i. Serfets, i » Cor.to.A'ßrpentibusperierut.Ad.zS.Serpenspn' det de manu Pault. z Cortnt.ti. Serpent luamßduxit. Apoc.^.tz.zo. Drdco,Apo.zo. Vermis,Ad^t.Otii' fumptus à uermtbus. 'iierbd,Bbr.6.GerminMsi:alii optimam. Bios, tPet.t. Gloriatanquäßosgntrnnti-iac.t.Bloseiusdecidit. Bccitum, iPet.i, tCor.^-la-num,flipuld.ldc.t.Apo.8.^. Semen,zCor.io. Gri-nu/m,iCor.is. îîordeum,Apo.6. T:rtticum,tCor.4 Ad.z7.Apo.6.i8. Arbores,epidolaludic: Arioresiit tiimndles.Apo.8.^. Ligniim,tCor.3. Pcniitm,Apgt;' cdl.t8. Poma tud deßderq antmie tuereeeßertmt su-Blumen, z Cor. ii.lnpencuhsßtimitui.Apocsl.y''quot; zz. Buphraies,Apoc.16. lnßla,Apo.i.}nßiscji(eip peUdturPatmos.Apoc.6.16. Aßa,Ad.16. votief à Spiritu pindo loquiucrbum Dci inApa. tyAdlt;i.'9' Aethiopia, Ad.3. Aegyptits,Bbr.tt. Ad.7. f^P^'-quot;' Gracia, Ad.zo. Italia, Ad.14.z7. HipanidyAc.'l-Aurum, » Pet. i.er 3. 1 Cor.3, lac.;. Apoe.tS. iB' nwth.z. Bbr.^. Argentum,Ado.s.Argentumamp;'sf' rum non ed mihi. i Pet. »•. i Cor.3. Aes, » Cor. »;• S'' eut tes fonans. Berrum,Apoc.8. Aeramento icp'^‘ Lapis,Ad.4.Hic ed lapis angularis. Bpheß’ ' ^^^' z.Apoc, tj. »8. Gemme peu lapides prectop, «briquot;f' 3. Apoc. iS. Margarita, » Ttm.z. Apoc. 17. '8-0‘ ”’ laßis,Apoc.4.zt. Smaragdits,Apo. 21. liysc.ntigt;^^’ i ibid... Chryßlithus,ibid. Chryßpaßtis, ibii. W' flaüus, Apoc.4.21,22. Ametbydus, Apoc. ». phirus,ibid. Chalccdoniiis,ibid. Sardonyx,ilgt;il‘’’‘-Sardius, tbid. Beryllus,ibid. Topazes, ibid. 1*'^^' mor, Apoc.18. Sulphur, Apocalyp.6.i4.i^.t'- Adam,Koman.s. iCorinth.13. Bua,tCoriiitquot;' iiomines,B.om.s, iTtmoth.z. Mdfculi,P.ont.'.i^°' rinth. 6. Galat.3. Apocal.iz. Bamnd,B.cinin.t ^^ lat.3. Partes homnis, corpus er anima: tT:bepsl.1- nbsp;nbsp;j Nullius materie,linde conduitspt tnundtis,npn-p ) memineruitf.imo onmin matcriain eo excludtint,f^* |
I
-ocr page 349-DE DOC
i'xitq; terminos habitatioms eoru, ut quiererét Deum, f fine palpent earn, er inuenidne, quamuis non longe «tß ab unequoque nostrum, per ipfum enim uiuimm, ftimuemurer fumus. idem sTim.4..dicit,Deucon-dreabos. er 1 Tim.6. dicit, Deum uiuificarc omnia, U nobis praberc omnia afidtim ddfruendum,ernos *M mtuhjfe in mundtim, nec quicqudm Me effirre fofie: idea uidumer amidum habentes, contentos ef-f debere. Et 2 Corinth. 10. citât Pfdlmu xj. Domini f^terra, er plenitudo eim.eri Cor.io. dlferit,Deum mtditare fernen feminanti, er'panem in cibum, er fmentem multiplicare.er 1 Corinth.;, dicit, Deu fe-^«11 in terrain conieda uiuificare, erunicuiqi dare fum corpus, proutfibi pldcuit.
TRIM A.
né
esb, quad Dem ßt iHe qui creet, regat ^ conferuct o-mnid. Ethueßnem etiapostlapfmnPaidm Koman.i. credturis tribuit, id quod de Deo cogna fei pote A, ma-nißjbu cA ill is. Dem enim ibis pateßcit. Siquidem ilia qua funt inuißbilia iüim,ex creatione mundi, dum per opera inteüigutur,peruidentur, ipfaqi teterna dm po-tentia ac diumitds,in hoc utßnt 'mexcufabiles. Eph.j. Dem uniuerfdcodidit,perïefum Chri^um,utnotum fiat nüc prindpatib. acpote^ldtibm,incode^ibm per ‘0 Eccleßä uehementer udriafdpientia Dei,fecundü prlt;e finitionem feculoru, quaßeitin Chri^o ïefu Domino noßro . Ad. 14,dicit Deuipfum, co tedmoniudefe tulijfe, quod beneficia de coelo cotulerit generihumd-no, dando pluuias er tempora fiudifèrd, ere. Et Ad. 17. idea dicit homines pro creatos eßi, (y in terra col-locatos, ut quiererét Deum. Hue uidentur etiam illlt;e phrafespertinere : Rom.n.Ex illo,erpcr illum,eri»
Non autein fentiuM, Deum ad reru d fe creatarum crtiinmum curfum itaalligatumeffe,utliberrimc id quod uelit,agere nonpofiit. Sed dperte docent,Deum hberrme er fine caußs feeundis er etiam contra eat, pro fio drbitratu, omnia ficcre poffe. Ephef. 1. Cu-iiuui fiuntuniiierfa, iuxtd decretum uoluntatis lUius. xo R0W4». 4. Dewi uocat ea qua non funt,tanquamßnt. ''di exemplum Abraha: trdddt, qui contra ßein in lï^ eredidit, cui Deus contra caufarum naturaUum P'-Altattm,clim effet natus dnnos fire centum, ex fte ’■“I (7 effata uxore Sara, procreauitfilium: Ephef s. titro qui potest cumulate fiicere, ultra omnia qute pctimus aut cogitamus,iuxtd uim agentem in nobis, fit gloria. Ebr£.i.tAoderatur omnia uerbo potentie ßue. craVet.j. Odenditurpralter reru naturaUum or dine, ^•'^gt;^uaquainundatimi,perijffe.EtiPet.j. odoani- 30 ”'« in arcaferuatas eße. er x Pet. 2. Loth ex Sodoma nbsp;nbsp;nbsp;adione fumatur.Eldm q, impij et infidèlesfine omni lu ^^pi^neße,Deumcpnoßepiosetentdtionecripere, ^aitur. Hwe etiam mir acutaficiimt, qua ab Apodo-ui prater ordinem caufaru fecundarum in nomine le-f CkrtSheduiuur. Tedatur enim Deu hberrme age-P^ß, er utile, turn fine caufis feeundis, turn contra ras. Fuiujwedi funt,refurredio,erafeenfio Chridi: Ador.i. Dimfio spiritus fandi,Ad.2. Etclaudiex utero curatio, Ado.;. AnaM er Sapphirte ad uocem Fclri internecio, Ador.;. Tdbithæ mortUte refuf:ita-t‘o,çr Aenc£paralyticifanatio,Ad.^. Petri per an-gekra ex carcereedudio,Ad.12. Elyma: magi excee-catio,perfolam increpationem Pauli, Ador.13. Con-feruatioPauh er uautarum in naufi-agio. Ad. 27- Et fapens Paulo innoxius,Ador.28.er fimilid.
' Eandem rem quoque tedimonia de mundi huiits
lüum omnia. t cor.Z.Pater,ex quo omnia,er nos in ilium : er unm Dominm lefm, per quem omnia, er nol
per lÜum. Colof.i. Omnidper ilium cy in lUum cred-td funt. EbriCis i.Dccebdt eum,propter quem funt onuud, ç^ per quem funt omnidyC/c.
Tertio, ut homines ex credturis Deum agnoßen-tes,Dcum quoque glorificdrent cf colerent,eiq;pra futs beneficijsgrdtim dgerem.Tom.i. er » Timoth.4.
Qjtdrto,utilitécredtune (eruirent utibtatihomi-num fideliü. i Tim.^-Jubentiu abüinere d cibts, quos Dem creauitydd fumendu cumgratidru dóliotwfidcU-bm, ç^ ijs qui cognouerut ueritdtem: q, quiequid crea-uit Dem, bonüßt, er nihil reijciendu,ßcumgratidru
lt;y maturarum immutatione, er noui cedi er terra cre^tione, comprobant ; qua: paulo pod fubijeiemm.
Pocenc lt;dit,mundum er totam creaturdru compd-ginem^ Dfo idei fid am eßeprimiim, ut effet habita-culun Pei er aedturarum : Ad.quot;7. Excelfifiimm iUe no in manufidis templis habitat, ficut Proph eta dicit: Calum mibi fedes éét,terr a aut fcabellum pedum meo-rum. er Ador.i7,Paulusdicit:Dettm,codierterrie Tgt;oininu,itonhabitArc m mantifiidis templis, eumque fóffeexunofanguineomnegenmhominum,utinhd-duret fuper umuerfam fiaem terra. Et non longe ab umx^uoque nostrum abelfe, cùm per ipfum uiuamm, nuueatnurerfmus.
re dbutatur credturis Dei, et quad eæ dliquädo cxtur~ hdtis impijs,filijs Dei täntinnferuiturte ßm, Pdulm Kom. 8. docef.Ttenim folicitdcrcdturlt;e expedidtio, expedtdtutpdldmßdtßlijDei. Quippeudnitdti fub-idcet credturd,no uolens,fed propter lüum qui fubiecit edm fubjfe. C^uonidm Grtpßt ercdturd liberdbiturd feruitute corruptionis, in libertdtem gloriceßhorum Dei.Scimm enim quad omnis credturd congemißit,ß~ 40 mulq; nobifcum pdrturit,ufque dd hoc tempm.
'Po^remó etidhoc apertè docent, kunc mundu non perpétué ßc durdturüßed interituru ßub dduitum Domini noslri ießu Christ î Pet. j. At qui nue funt cœli et terrd,eiufdë fermone repoßtifunt, c^ feruâtur igné in diem iudicij çr perditionis impioru hominum,^c.Ve-nit dut dies Domini,ßcut ßr in noile,quo cceliprocel-la: in morem trdnßbut,elementd uerà te^udntid foluen tur,terrdq; c^ qua in ca funt, operd exurentur,çrc.ex peädiucs dduentu diei Dei,per qué call folucmur,^/ $o elemetd ceüudntid liqucfcent. Sed ealos nouas et terra noud,iuxtdpromi(fum illim, expeâdmm, in qud iußi-cid mbdbitdt. i loan.z. Mundm trdnßt,cr cöcupifcen tideim. iCor.y.Præteritfigurdhuimmundi. Apoc. JU Vidi caelum nouum,^ terra noudm. Primum enint caelum er prima terra dbijt,o' mare iam non c^,Grc. Et dixit: Fado noua omnia. Autor epiflol£ ad Ebr.t. Et tuin initio Domine terriefùnddmctdieci^i,etopc, ra manuumtuarum funt codi :ipßperibunt,tu autent
permanes. çr omnes ut uedimentum ueterafeent, ac Deinde,uttnuiidiis credturis, angeUs erhomimbus éo uelut amidum circumuolues cos,cr mutabuntur : tu Kifuret aternaDeipotentiam er diumitatem : hoc nbsp;nbsp;nbsp;autem idem es, er dtini tuition deficient.
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;F » DE
D E À N G E L I S.
Poftoli infcriptis fuis uoce angeli uarièutun-„L^tur.Aut enirn minikros,feu ddiores Pcclcfi.o, qui funt legati 0 nucij,Deiuoluntate annunciâtes,fî-gnificati ut Apo.z.o i- Lpifcopi Lphefmus,Smyrnen-fis,Thyatirenfîs,Sardicus, Pbiladelphienfts 0 Laodi-cenus, Angeli uocatur : quo paäo etiäin alijs Iods angeli turn boni,tu’m mali,qui i« Apocalypfiproducutur, dodoresPccltfiafignijicät, SuntetiäqutiUud 1 Cor. 11. UiuUeruelamen habeat in capite, propter angelos ; dccipiat pro hominib. iuftis,feu minions Lcclefi£, eo ^ ipfi doceat, effe cotra decortm,mulicrcs non uelari. Sed nihil reftrt etia de angelis intelhgi. Ham ordmein. ^ decorum etiarn angelis placere, nS eR dißimile nero. Aut (firituales creaturas ßgnificat, turn bottas, turn malos. iCor.6. Angelasiudicabimus.. zPet.z.An gclis peccantibus nopepercit. in his angelus pro diabolo ponitur, z Cor. 12. Datas ftit mthi ftimulusper carnem, angelus fatanie,ut me colaphis aederet: Angelum fatanie pro collega fatanat, aut pro tentationi-bus diaboUds dixit. TeHimonia, ubi angelus de boms ftiritibusmtelligitur, polleafubijciemus.
Lfft autcin angelos,tnultis ar gurnet is ApoHolipro dunt. Primùm,quôd docent angelos d Deo coditos ef-fe: Ebr. t. Deinde, quad comemorant, angelos quof-dam lapfos effe,quofdâ uero in fua indicia cj innocen-
lO
20
LL CAP. PUL quuntur, fatis probabunt, Apoftolos fcnfijfe ’^ “ cuiffe,bonos eyr malos ejfe ftiritus.
De Angelis bonis.
Angelosbonos 'mterdumabfolutè uoceAni^^^'^ tant. Ad. 7. Capidis legcm per dijjiofttione»lt; 4 lorum. Ad.z}. tPet.t. zPet.z.Gal.s.P.br.u’quot;^^' terdum epitheta dijftrenette caufa adduMAt^'*’'^' . ^ gelus Domini. Ador.s.8.iz. Angelus Domini f«^^'’^' Item, Angelus Domini pereußit Agrippant. A^p' Dei,Ad. w.Cornelius uidit angelu Dei ddft tem. Ad.tz. Dettsmißtangelufuum. Auï.*7-^; mihi hac node angelus Dei. Angelus ftn(ita,A^‘\ ' Oraculo admonitus dl ab angelo fando. Ang^^^ ’‘‘ di,i Cor. f. In conftgt;edu angclorum eldlorum. ƒ geluslucis, zCorint.it.Angclipotentiaftd'.iftft
Ex dodrina quam Apo^oU de angelis trditih ƒ definitio eolligi poteH : Angeli boni,funt ftß’^^ft. fubPlanti£,a Deo conditie,inteUigentes, HberHf^^^^ luda:,lucide,ftrtes, qu£ inßtam ftbid:Deogt;i‘^^‘‘^ eg' imweentiam adhuc tenent, ex inea conftnitdUp in omnem ictermtdtem,-çy Deoinfcrtiiuitti^l'^'’^ ftrant homintbus pijs,dd quos à Deo mitWUt.
tilt per^ittlfe: iPet, Z, . Tertio, quidrecUuMhUïo^ riM uetarts TcUdmenti, (pice ti^m angelos cof^eHos ef~ fje^ttm Denm per cos fua opera perUciffe, tehantur.
Quarto,quadipß d^rmditt àÇe angelos uifos o'au jo ditos no rarà ejji, Lucas Ad.f.narrat, angelu Domini aperuiffe ianiiam careens,o Apo^olos eduxifje,il-Usq^ dixijfc: ïte,O' ft antes in templo,loquiminipopulo omnia uerba uita huim. Aél. iz. Petrus uidet o audit angelu, fefe excarcere edueentem. Aél. lo. Cornelius teüatur,angeluftbi pnecepiff'e,ut Petru ad ft ft accer-feret,O‘ ex eo audiret LuangeUwm. A£lor.z7. Paulus narrat, angelum Domini ftbi ad^itifte, o dixiffe, Ne timeas Paule,Cafari te oportetfifti. Et loänes in Apo-
DupUces aut eosftintus ejft ftntiunt : alios bonos, qui origmem ftaftruarunt: alios malos,qM fefe à Deo auerterut, o propter peccatu ex uita beata in poenas inciderut aternas. De bonis, iain produximus te^ma niaeoru qui turn uideruni,turn audierut eos, Dei man-datadenunciÜtes,tum corn operaexperti funt. Quad nero etiammali fint ftnritus, probant hislori^deim-nutndisftiritibus,per Apostolos expulfts. Lucas AÜ. S. mquit: Conueniebat fTiultitudo uicinarutm ciuita-$o turn '^erofolymam,aftvren5 agros o uexatos 'affiri-tibus immmdis,qui fanabantur omnes. A^.i6.Paulus Ifintum Pythomcum ex paella eijcit. Aüor.i^.Spiritus mali egrediuittur ab ijs, fuper qiios fadana et femi-cinHa, à corpore Paalt detraila, imponebantur, Et fpiritus malus ïitdæis exorciUts, in nomine iefu, quem Paulus prédicat, diemones adiurantibus, inquit : i e-s v M noui, o Paulum fcioi uos autem qui eshs? o in-filiens in eos homo, m quo erat da:moniam malum, o
Quod ftnt ffirituales fubPlantiie, autor fp‘^^5 .* K exPfalm-10} probat : Q^i créât angelos-ft^^u,^^ tus, 27 miniftrosfuos ignis ftammam. 03°^ '‘^^ Deoftnt conditi, idem autor epiüoU ad pbrios gt;• ^^ Pfalmo to} docef.Qui créât angelos ftosftititft‘ Paulus Coloffen. t. dicit. Per CkrtPluommdelle^' ' ta,qua in ccelo funs,et qu£ in terra, ußbihdO'^j'^ gt;nbsp;: bilia,ßue throm,ftuedomnatione5,ftuep'fttK‘t‘ft’ ßue poteRates. Et angelus Apocal. 19. ^»• fefe adorari,cr dicitfe conferuum toannis elft'^^ net, Deum ejfe adorandum ; quo quid aliud «i«’^ ’ quamfecreaturainDeieffeA nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, r Quando uero conditi ftnt Apoftoli, apeft^^' quam commémorant. Non irrationales,ftduu^'^ fapientia praditos efte, exopenbuseoruw i^it'quot;’ Ham Dei uolucatem angelus Domini annuneiai ^f^ ftolis,A{lor.is. Petrum ducit ex carcere, Ad-H'^^ calypß teftatur, angelum fecum loquutum effe, quem 40 lum monet de nauftagio, Aüor. 27, ïoanni rcuehlt;^^ «tiam uoluit adorare : Apoealypßs 19. er 22. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ Eccleftaufq} ad ftnem mundiftituras.in ApoftW' Libertatem uolutatis ijs in creatione inditaepft^, eo appartt,quód quida ex eis fefe à Deo duertetuiAq uero fuam feruarut originem. zPet.z. Etintuft^Pr Ïujlosa Deo conditosejfe,noneSid!ibiii,eiau^^‘^ ßtftns iuiliciæ, çy omnia opera eius bona erw^“^’^ ei'im propter peccatu or iniuPliciä diabolosrcut^^‘ z Pet.z.Hanc ob caufam angeli Domini,er Aug(^r' di uocantur. Patet etiam ex operibus eoru.t^on^i'^ peccatis deledantur, nee iniuda perpétrant, amp;r^ indicé Dei executores,ß à Deo iubeaittur. A'gt;l^^'^^ enim Domini percuftit Pierodem Agrippant, tlt;^'¥*’^^ uon dediffetgloriam Deo.Ad.iz.cy Petrus 2 Fet-'-T ferit, angelos non ftrre aduerfus feftapud DowHi“”* malcdicum ludicium. Quod autorepisloleinda ^ imitaturus,uel dedaraturus, dicit AMclaelein artbup gelum,certantem aduerf as diabolu de corpore mb non duftem ejfe illi intpingere notam malcdidi.
Lucidas naturas ejfe,nomen ftnritusinniiUieiiti'ip' dominatus eis, inualuit contraeos,itautniidie:yuul. 60 peïlantur,Ebr.i- EtPauluszCor. ii.angelosliiiis(lt;^ turati efpigereni ü domst iHd. Pneterca, ea que ft. appellat, Pfalm. 10} uoc4t eos ftanam iggt;tis,ito» 9quot;^
-ocr page 351-*9
DE D 0 C i^cetyaiitrcntes corporee er uifibilcsfint naturat : pi o, diaphonia, pulckritudine, puritate, ui, dgihtate Vcclmute ßemamrefirdnt. Pretercaetia,cum fefe dpicicndos, t^umpta uipbdi figt;rma,hominib. prabue tuntmquà tenebrofiey nigri, fed femper albi ÇX lu-odiipfmruerut. Ad.i. Duo uiri dmidi uedibus albis. éditantes codonantur ApoSlolis, de afcëfiione Cbrisii, crpreiieut dus reditu. Ad. 10. Viruede/flendida, ^lunipfidl^itt angelu fandum, ad Corneliu mgredi-^'iidl^; uoluntatem Dei exponit. Ad.n. Angelus edu-dsPetru ex car cere,fia filgore illuminât habitdculü.
T R I N A.
»JÔ'
angelos,aittcertèEcclefia'guberndtores. i Cor.is.dd cit,Cbrisïum aboliturü omnem principatuCA po testa, temer uirtutcm,crdeniq; mortonipfam.vbiuocesid lat, tx^)^è,s^ÿff'nx,t(liwxfiie, non de angeUs bonis admets dum eâmodè mteUigi pojpunt. Et Philip, z. y bi et tant de exaltatione çr regno Cbridi loquitur, uidetur illas phrafes per uerbabtec explicare uoluijje: Dona-uit lüi nomé, quod ejl fupra omne nomen, ut in nomine Ïefu omnegenu feflcdat,ccelediufiilicet dngelorum, to qui eum adorant,Ebrat.i.terred:riumfictlicet homi-num potentium erpauperum, culufeunque fint condi-tionts : cr injrrnorum,fcilicetdiaboloriim, quietiant principatus er potestâtes, fed .à ChridoexpoUatder
huiore er jiriitudine prledit os effe, Petrus z Pétri t mmet,er Paulus lybcffal.t. Angelos potencite uo-«f. Idem etiam opera cor um co firmant,de quibus po-fea ductur. No« ejfefupcrbos,fed animis demiffos, (x Colojfen.z, apparet, ubiPaulus dicit,Pfcuddpodo-lesincedminhumilitatecrreligione angdorum.
mtriumphum dudi, appeUantur : Coloficn. z.
De officijs angeloru baic docent : primiim quid ce^ lebrciH Deum,etDominwm nojlrum le firn Chriflum^ Apocal.^.Et uidi, CT audiui uocein dngelorum muit o-ru in dreuitu throni,cyc.dicentiü uoce magna,Dignus efi agnus quioccifuseft,accipcreuirtutemcydiuitiat *° ZT'fapientia.E.tcpi^olaadE.br.i. exPfalin.^6 Ado^ rët eu omnes angeliDei.Et fubditos effe angelos Chri-fto mediatori noSlro, ex 1 Petri 3. ©“ Ebrai.z.apparet.
Qjiod Deus mini^erio angeloium,/it ufus in pate^ fidiombus ueteris TeRamëti, Stephanus ojlendit Ad. 7. Hunc Mofin Deusprindpem CA redemptorem md prat per manum angeli, qui lüi apparuerat in nube.
Ctuod lex angdorum minilicrio fit promulgata, Stephanus Ader. y.docetiAccepidislegem per dd pofitioncs dngelorum. er Paulus Galat. Cgt;. Eex cr^ Jo dinata per angelos in manu intercefiuns. Hebrat, z.
Sermo per angelos didus pit firmus.
Qjiód mimdrent hominibus faluandis, dutor epi. pol at ad Ehrte.ï.docct :Hon ne omnes fuut admini^ ftratorijpiritus, qui immittuntur in minidcrium pro..
1«iuHiaaermnocentiafibiin crcdtione aDcoin-ina perhlitijfe eos, apparet ex i Pet. 1. CT ex Epido-non omnes, fed tantim diabolos, non fer, Uijfefuam origmem dicum,idcoq; eos ab ledos ejji.
^onfrmatos cos in beatitudine effe, Paulus monet, um angelos elcdos dicit, 1 Timotb.;. cledum enim me^f^aji fripturee, beatum in omnem letcrnitdtcm hÿtf .at. Quod Deo feruiader ab co ad minifiran-^^ijidelibus mittantur, podea prob ab mus.
(Raimis angeloru Dei numerus fit,no explanant : E »ëpaucos,uerlim plurimoscffe,eomonent,c^dH-iorepisiote ad Pbr. iz. dicit: Accefiislis ad innunura-‘ uiin angeloru coetum.Et epgt;d.tudat:Veniet eum fan ’■finyriaditis juis. Apoc. ;. Et uidi er audiui uoeem *^ldorum mwltorum in dreuitu throni cr animalium fi^or^er eratnumerus eorum millia tniUium. yc-*'™ ne nitmerus certus pro incerto poni uidetur.
j:tcr cos qui hteredes erum falutis?
^^erdintbuserhierarchia angelorum,admodum miulri^^'^^^^^^^' ^‘^^^^epid.ad Ebræ. omnesu- in eo authominibits ministranc, quid ministerium ff nbsp;nbsp;nbsp;^^‘^^peere uidetur,dü omnes aDeocreatosef- nbsp;nbsp;uerbi et magiëratui çr ceconomiat,er‘ fimgulis hommi-
vert) fiiritus minidratonos uocat. Alij bus adfunt, er feeundu Del uoluntatë fua exereët ope-tuerd' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^’‘’^’^^negare,dislindoseffe angelo- ra,adutilitatemkominuerfalutëproficiemia. Etant
don ‘’‘^^'',‘‘”'^fi^^^^‘'^f“^fl^hia,an claritatcfeu 4® miniderio uerbi eosdeledari. Petrus 1. epid. «. indi-,anu.ro tantum ojfieqs d.ffirat, non explicant, nbsp;nbsp;nbsp;cat,ubidicit angelos defiderare profiicere in res noui
Ciit^ubidicit Mgelos deader dre frofjiiccre in res noui
^«nmhangeU,Paulus iThef4..zr epidolaiu-
teftamëtiyfeu do (trina Euangelij. PauliK'Epk. 3. dicit, principatibits c^ pote^atibus nota fieri perEedefiâ, nehemeter uartä (apientiâ Dei. Et q, miniflerium uer^ bipromoueanc,docëdo de rebus feitu noceffdrijs^appa-ret ex htd:oria. Angell enim Ad.i. doeët Apcüolosde rcditu ChriRi. in Apocalypfiangelus toani reuelat ßi-turu Ecclcfiæ ftatum. E.t Apoc. t^.crzi. angelus io^ annem monct deadorando Deo,crfe adoran omnino
Ïm'^‘^^d.ügeli memincrut. Petrus i Pet.3.di-f' A nstuprofidum ejfe in ccelu,fubiedisfibi ange ‘^^fofediu.biiscru.rtut.bus.Paulus Col. 1, affent, ^^ferCl:ridumcreataeffe,quiein coelis funt,cr ^mterra^ifibiba et inuifibiliafiue thrcnt,fiue do-'’^^«es,fiueprmcipattis,fiiie potedates.idem Eph. ftipcr^‘^^^ ^ ^‘^r«’«) ad dexterä fuam in coeledibus, aepotedatem criwtutem so prohibet, ubietiafe coferuum ApodolorucrProphc-
turn dppeUdt. Deinde cofirmando doilores,ccsq^ ex periculis hberudo. nam Aü. $. angelus Donuni ex car
j^-^a^^^^^°‘'''^^^'^^^^^'^^^bijiituro. His ttocibits • ‘'’'^'^'^'’'sdidindosordincsangcloriimputeiit l*^^fibnis,MucrociufmodiphrafiftimmaCkri t^fotetttimfuper omnes ereaturas, qua dicit fibi da-'^’’^Vyflatth.ii.nonfatisplanum cd, Paulusccrtè ^^^^I^'^- ^ Coloffen.i. per eafdern lilas ’^es,prmcipatiis erpotedates, xf^xe hm f^Jfolxc, tu 0M,eorunq;roburzrpotenttamnotât.EtEom. '^'‘ ‘’2‘‘^l^°‘^^‘‘^^’^^’^‘‘Zj^^‘i^n uocat.Epkef......
cere Apodolos libérât,GTin templo porro docere tu-bet. Ad.n.Angelus Petru ècarcere cdiicit,»einterfi. cidtur ah Herode Agrippa.Ad.17. angelusPaulo naa fragiucrliberationemprtcdicit. rcrti0,deduccndo
dodores ad hontines,ut ijs condoneneur Euangebum.
Ad. 8. angelus domini Philippu ad Eunuchu prafidu Candacesadducit,uteum couertat. Quarto, denued .uero^o dndohontinib.uoluntatë Dei,Ad.io. angelus Domini
IX jii.ica cv reis tniipaeieisj'j^zjtficant ucl Comelio madatum Dei de accerfendo Petro reuelat, ï } fin^elot
-ocr page 352-*5*
CE5ÏT. I. Life It CAR 1111.
Angelos tonos pro definfione ^cclefiæ pngnare contra diabolos iw.ltis modis cümfi^dntes, niimrum ^Ifd doélrmdyperfccutione, tclis ignitis,mundi lüece-bris.G'fiimlibiisdfiutijsfiiritualibiis.cxApo. n. confiât: ïdélu eft pralium magnti in ca:lo,^iicbdcl c^ an geh eins prdlidbdntur eu drdco)ie,amp; dr de o pugndidt, çy angelt cius,çx non ualuerunt, neque locus muencus eft eorum dmplius in ceelo. 'Et cpiRold ludee diatom-chdelan drchangclum pugnafic coiurd diabolum.
quod Spiritus appellant, K^or. samp;i6. PueHa tattl’d spirit am Pythonis.amp; 19. Ephefijs i.C^uiejippirff'^ nuc agens in filijs infidelitatis. Bt Ephe d. Eton clixH' bis luda aduerfiis fanguiné amp;nbsp;carné,fid dduerfiiftP^ cipatus cr potefidtcs,ety'c. aduerfiis fiiritudcs dSiadS incxleHibus. ybi Paulus uideturrefpexiSfi euH^fi nitionem Spiritus, quam Cbriitiis tradiditiipitli^^' neque ossa neque carnem habet. E)einde,qtic)dtit ^'' fienbunt eis opera, quie Spiritualem naturam codr^«' unt: ut obfidcrehomines,priedicere fiittiri,polt;tof^ regndre infilijs infidelitatis: er excacareoculosh^^j piorum, ne agnoficanc ueritatem, pugnare comn^^' ritus bonos, erSitmlia, de quibus posted.
Qjiod non dficipfisexCitertnt,fiddPeofir,t^o^ diti, Paulus docet ColoSfien. 1. Omnia per idun en^^ filmt, etr qu£ m cceUs, er qu£ in terra, mSibiltd CT '’' uifibilid. Et Ebne. 1. Ç}ni créât angelos fines fiif^^^^quot;
Ade fie etia angelos finguhs hominib. pijs,eosq; con to tra diaboloru faorcs tuen,et ex pericuhs eripcreypa-tet ex EbrtC.i. çy Aitor, iz. \odngt;ecs,I\\arciis,ç/ alij pij uiri, congregati in domo Mdriie, c^ orantespro libe.-ratione Petri, cum ancilla. Rhode uemt z^r nunciat. Petram pro; firibus adit arc, fiqiaim uocefua dgno~ uifie, respondent: Angelus dus efi.Vndc eoUtgipoteft, fenfijfie eos,qtiódpn habeant fiuosangelos.
Cijiód Deus in perdëdis impijs opera quoq^ angelo-ru utatur,coftat cxhijioriaAit.izmbi angelus Domini Heradem Agrippam Ecclefiie perfiequutorem mterfi-cit,propterfiuperbidin, quafiibi diuinu arrogabat ho
ldem Ebr£. iz. Deum patrem fpirituum iiocdt.
Conditos autemelfic bonos er iu^os,?didtul^'
20 ralitïlafientcntia docet, iTimoth.^.duódqubS'^^*
creauit E)eus,bonMnfit,cir mhilreijciendum.
Inteïhgentid zy libertate uoluntatis denitosfip fie incredtione,lapfiuseorum çy dSlutfiimdfii^*^“! quas adhuc hodie concinnantgenerihumaiui,d‘^^^l'
norem. I« extremo die,und cum Christo angelos ad-uenturos,Paulus z TheSJal.tjndicdtt Ciimreuelabitur Dominus ïefius de ccclo, tu angclis potential fiuie. zy i-'Ihejfi. 4. Quonia ipfieDeminus cum hortatu er uoce ardsangeli, ac tuba Dei deficendet de calo. Ef epiSlo~ ia lud£:Venict Dominus cimt fianclis miüibus fiuis,cs-c, lilde d()driii£ dcangelis répugnât Sidduc{ei,qui dicunt, neque angelum nequeSpiritu/m efifi: Adior. 25. Nee redlè fientiuiK, qui angelos adorädos efifie cenfient. 30 nam angelus Apocah^. erzzfie adorari uetat.
DeAngelis malisft'endiabolis.
Diabolus calumniatoréfignificat: efiq^ mterduue-cabulu generale,ey etia bonumbus tnbuitur.Ephcfi^.. Ne detis loeit calumiiiatori. z Tim.}. Erut homines fiui dmates,auari, zre. diaboli fieucalumniatores. iTim, ï. üc inprobrum incidat cy laqueum calumniatoris. Tit. z. Anus itide)n,crc. ito fint calumniatrices : ubi in Gr£co efi, s-d dheteisene. 'vtplurimu tarnen eo nomine
phemia quas in Deum etiomunc-fiatis probant, na»quot; Cor.u.fiefie in angelum liicis transfirntare pofit^' citur: quód intelligent is, er' non infipid£ efimtaf^’ duod nero hb ertate uolutatis abufi, fie iPt'^ ^^ terint, er amifierint originalem miticiäcrborairr-”^ fibiq; iram Dei er poenas £ternas accerfittriiit^^’ Petrus z epift. z. Deus angeUsquipeccduerant^of^ percit,fi£dcathcnis noélis in tarcarupracipitaiosHi' didit,ficruatosiniudiciu:erioangt;tes 1 epfiS'b^^“’^' lus ab initio peccat. Autor epi^. ludr,angelos lt;jid iielt;j fieruauerant fiuam originem,ficd reliquerant fin do^r ciliu,ad iudiciu magni lüius dici uinculis atemisfie''^ hgine fieruMit.EJ Paulus 1 Cor.6. Angelos iudieidgt;itigt;p Qua uerofierit occafio lap fins diaboli,etqaihee' mificricpeccatü, no explicät, quemadmodurinecin^ mali angcli appeÏlatur,de quibus hoe loco nobis fiermo 40pui definiunt,nifii q, priufiquam hemini fiditcercnhl^ esl. A\alorum autem angelorum deficriptio ex Apo- nbsp;nbsp;nbsp;pjosefifie angelosfiubmdicare uideturPaulus » Üi'''’'
fiolorum ficriptis, eadem conjutuipoteA qutefiuprà ex do{lrinet,Cbrifii eft compofita, muur urn huiufimodi ;
Diaboli junt fpirituales fiubfianti^, à Deo primum bonte er iust£,mtelligêtes,^ hberi arbitrij cödit£, ad glonficandu Deü : fied qult;elibertate uolutatis fine ab-ufitefifiefie à Deo auerterunti er amififia origmaliiuAicia er bo)utate,immudie er iniu^te ei'bo^es Deifiunt ja-£l£,ac Eu£ er Ad£ autorespeccati extitcrunt, er genus humanu fiu£ tyrannidifiubic£lu mifierè affligut, er so perduntpeccato er morte. Sed operaeorum Dominus noAer lefiusChri^us fiuapaßioneer mortedififiol-uit, eosq- deuicit, er captiuauit, iam quidem ^ternis fiupplicijs deftinat£. Sed in ca in extremo die conijeu entur, ubi £ternas fiiorum ficelcrum luent poenas.
Diabolos no ejje cogitationcs malas in hommibus, fied fiubftätias, turn doürina qu£ fiubfiequetur, maxime nero comemoratio operu diaboli probat : tu hi^ioriæ,
Quód imnuindi er iniu^i hoftes Dei CT^'quot;^'^ humain fint ßäi, inde apparet,quód jfiiritus^^^^'^ immundi appellantur Actor, s.is.i^, Etquèidnoslt;^‘ plias angeïi lucis, fied redores teixbrarum dicuiKH^’ Ephcfi. 6.Z Corinth.ii. Nee efidubium,quinpece^^ naturam diabolorum, iuHo Dei ludicio deprdutinb multo dtrocius,qudm naturamhurndnamlipfis^'^^i'. naiis. Et quad hommes à Deo abducunt,fiiiSi ^^' nos arrogant honores, utpoßieadicetur.
Ciuod diabolus Euam ficduxcrit,Paulusdolt;tt}C0‘ rinth. «. Adiunxiuos uniuiro,utuirginemcufi^i*^ biberetis. CbriRoificdmetuo, neqtiafiat,titqiitiigt;^ ‘ modum fierpens Euam decepit uerfiutiafiiadticorn^^ pätur fienfius ueüri à fimplicitate,qu£ erat ctgiCht^ fium. i Timoth. z. Adamnon fiiit dcceptiis,^^^'’^' lier fieduéia,obnoxiafiiélaefitrdnfigrefiiom.
qudrun ynentio fit in Ailis Apofiolorum, qiaa Çuprd
Genus humanu tyrämdi diaboloru fiubieCM^P' . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er ab ijs mifierèafifiigi docent'.Petrus t epiji.sCir^^
cxpofiuitnus,ubi angelos malos efie demonfirauimus. cq «^ p-^ rugicns,qucercs quem deuoret. Et loan, t «?lt;)gt;■gt;'• Effeuero fiubflititislpiritMles,prim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QuicomWptccatUitxdiafioloefi.ybietMM^^^
-ocr page 353-D E D o C T R I N A.
»14
^’’^^‘^ed.etPauP^ph.z^
_ CMu opera diaboli dejlruxiffe,ïoan.i epid.j. do at. Adhocapparuit films Dei, ut diffoluat opera dia-f v^^^quot;^profidusin calum, libiedtsjtbi angelis er potcdatibus er uirtutibus.quo
quambonosintcÜ'.git. EtPau-“ olojfen.z.Expoliatosqiprincipatuserpotedates c ^atauit,paümtritmphansde illisperfemetipfum.
aboleret eum,qui mortis to t’abebat imperium : hoe cd, diabolum.
Mao dedmatosiarn quidem effe diabolos, fed ß, ‘ wquando ut m poenas comjeiantur alternas,Petrus occt 2 cpid. z. Cathenis nodis in tartar urn pracipi-
* os, tradiditferuatos in iudicium. Et epidola luda : tas diabolos ad iudicium magniillius diei,uinculis ^f‘ßab euUgincferuauit./ Et Apocal.zo.Diabolus
dicunt : fed tantum, eo quodprnidpatus erpoteftates appellantur,Ephef é. Colo/Jcn.z. Et quad draco cum dngelisfutspugnaffedicitur,Apocal.iz. uidentur in-nuere,diabolos in fuo regimine concordes effe, erfuo quenque ordine diftributas exercere operas.
Enpudetißimos ejfe diabolos, inde eon^at,quàd in angelum lucis fe transformare dicutur: z Corinth, tt. Et quodnonpiget cum obambulare: lEetris. Nee pu det eum ueritatemfrteri, modó poßit ea adfuam mali-damabuti: Ador. lé.en?. Cluare tedimomumeius non curatur,fed a Pauloprohibetur.
Opera diaboli hate ftre ab ApodoUs recenfentur. Diabolus cumfuisangelispeccauit. zPetri z, lioan» z.Diabolusabinitiopeccat.non feruauit fuamorigi-nsm,fcdreliquitfuumdomicilium: cptdolaludlt;s.
Autor er ßbrxatorpeccaticr mortisgensri hu-manoextitit, duEuamfeduxit. z Cor.it.er iTim.z.. Ebr.z. Habet robur mortis, in omnibus hominib.ex naturali modo,expatre er matre inhac deprauata naturagemtis, quos natura filios iræ Paulus appellat, habitat,er in cis agit cfßeadtcr. Eph. z. Et fenfus m-creduloru cxcatcat,ne lUuccfcat tUis lumë Euagelijglo rilt;eChridi, qui cd imago Dei. aCor. 4. Suislaqueis captiuos tenet homines,er iuxta fuauoluntatë ad reß-ftendu ueritati impeüit. z Tim.z.yndcßt^ impij, fi-lij diaboli appdlantur. Ad.13. Paulus ad Elymam ma-gum inquit ; O plens omni dolo er omni uerfutia fili diaboli,inimice omnisiuflici£,non deßnis inuertere
promotor c::r coferuator cft, per qua etiam ip[c, er na Deta honoratur, i Cor.io.Yugite àßmulachroru cul~ tu,ere. erpaulo po^ .• lUud dico, ^ qua immolâtgen^ tes,dsmonijs immolât,er non 'Deo: er m poteftate fa-tans funt omnesgentes, er ueritatem }zuangclij ignorantes, AU. zé. Vnde er El cm huius mimdi uocatur.
a Cor. 4-Et reélores tenebraruw, hoc eft,qui per tens-brM cx /Ufa dogmata ?^ idololatriä,ho}nines ignares 'Dci,(iutq- uoluncatis,démentant. vfifunt ad häc rem
infiagnu ignis erfulphu-r^Pf^^ofi^etacrudabimturdie a ‘^i^^‘''‘^fioulorum. Ethadenus quidemde 20 «V»d‘ogt;iediabolorum. ’^Jtasmalorumjfirituum fit numeriis,expreffè gt;fira iw:fedtamennopaucos,uerumplurimosef-Itiiun objeurè mdicant.Pctrus enim er epidola luda, “‘^gt;t^elusn,fed angelos pecca!fe,er lapfos effe affir-ant.HApoealyp.iz, Nonfolus fathanas,fed eran-
^^’(^^»pugnare dicuntur.
^odautferiptura plerimq; fingulariter folo no-
j^jatbanser diaboli utitur, no co fit quid units tan uias Domini redas i 1 ioan^.ln hoc mamfijlifuntfilif ^^yd. j(i nomenßecid ed, complcdens plurima in- jo Dei er filij Diaboli. Omnis idololatriagentiu autor, aidere ed Ephefijs cap. é.ubi Paulus ait: Vt fo] dufareaduerßsaffultusdiaboli. Etjlatimfubij-
■ Romain non ed nobis luda aduerfus carnsm, tre-jed aduerfus prmcipatus, aduerfus potedates,ad-Atrjus mundi dominos,amp; redores tcnebrarum,erc.
’^Itt uerófiiKpodlapfum,in ftperionbus ofien
•^pe,qcarcaitt originaliindicia, bonitate act:, jeu pulchritudine ac beatitudine, er fint iniu-[bi«tinundi,pcruerfi,erdefirmes,accaptiui,er ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yj,j, * ‘ommdedmatißintus. Sedtamenhacetiamnon d'^ fuisorgants,facrificis,uatidicis,magis,curiofas artes ^^(ret»d4funt,^ßntßirittu,agaitateerßrtitH- ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-^nepraditi. ld enim Petrits eo indicat,quód leoni eum oomparat. 1 Petris.Et quid Paulus diabolum,pr'mci-l!^ouipotedasfitaeris,appellat, Ephefijscap.z. Et ftneipaha et potedates,dominos mundi,redores te-''tbrarumfecuU huiiis: Ephefé. Coloffen.z.
^oticiam etiam cos habere rcru prateritarum, cr articulcrüfidei, de opcre Domini nodri lefu , ‘’'lß,autor cpifi.lacobi docet,cap.z. Dtemones cre-lt;^‘gt;»(,tr contretnifeunt.erAd.ié. Spiritus Pythonicus f orpuedäclamat: ldi homines feruiDei excclßßimi r^idamuinciantuiam falutis : er hteeßeiebat mul ^os dies, Et Ador. 19. Spiritus malus dixit, i e î v m ”oui,e~ Vaulum fcio : uos autem qui edis i
Autura etiam queedam, fed no omnia diabolos præ-pt‘edtcere,Deopermittcnte,paffe, ex codem ’co eôjiat. Paella enim magnuquieflum dommis fuis fiiHitiffe diuinâdo,dicitur. Et ex Ador.ÿ. er r^. ubi ^ttium magicarum, qua nihil aluid fuut quam offici-Itidiaboh, futur a hominibusreuelantis,ptmcntio.
Le zetngxpx'^» Mboforum, non explicate fatis
exercètibus.Talis ßit Simon magus. Ad.S. Et Elymat magus, qui conatur Paulu Sergium proconfulem auer-tere 'aßde, quem Paulus filiu diaboli appellat: Ado.ij, Pucüajfiritu Pythonis obfcffa,Ad.ié. Et Ephefij,qui curiofas artes exercuerat, er conuerß ad Chriflum libres comportatos coram omnibus exurebdnt : Ad.i^, Ecclcfta erpopulu Dei,feu renatos miris modis in-ßdauit femper, er adhuc ufq; ad extremu dian atten-tabit. Nam primußngulcs circuirc ut leo rugicns, er • 50 qua;rere addeuorandudidtur, iPet.s.Etdieacnode cos accufare corâ Deo: Apo.iz.Aßtlirc er iacula igni-ta in cos contorquere : Eph.é. Tentât etiam auertere à fide: i Thelfis.Vt cognof:erem fidem uedrä, ne quo tent affet nos die, qui teut at,erin am s fitdus effet labor noder. Deinde impugnat ordines, à Deo inditutos, ad Ecclefiæ coÜedionë,er focietatis human£ coferua-tionem:ut funt miniflerium Euagclii,magidratuspoli^ ticus,oeconomia, feu coniugiu. Hos aut tollere prorfm conatur, aut it a deprauare, ut fint offeina omniu. ma-éo lorumoperudiaboli,adDcumblajfhemâdum, erho^ nwubus nottndum. Minifterium autem Euangelij hoe
i 4 ww4o.
|
lt;îf CENT. I. LIB. II. CAP. UIL tnodo Infèdat,fimceroscApios Ecclefia; dodores im-pedit: i Thcf.i.'Vcluimusuenireaduos,fedobditit no bis fatanas.Et aßigit,ut ßris pugnas,ind’ terroresfu-dineant: 2 Cor.y.Etcolaphis cadit: 2 Cor.iz.Pfeudo dodorcs exfchola et catufmeeroru excitât,cA emit-tit,qiios in angelos lucis trans format,ut cum fint doloft eperarij,tarnenfibi fumant per fond Apoßoloru Chri-fli, quaß fint minidri indicia : z Cor.it. Per cosper-tier fa laqtur,ut abducant difcipulos pofi fe,qut nopar-cuntgregi,Ad.zo. t loan.z.'Vnde homines defcifcut à to fide,CA attenduiK finritibus impodoribus,ac dodrinis da;monioru : t Tim, 4. TA fifemat homines, ut no cre-danc ucritati: Gal.3, Auertit eos à fide: Ad.13. Apo.z, Dicunt fe eße ïuda;os, fed funt de fynagoga fatana. Autor etiarn ed cA fabricator perfecut:onis Ecclefiie. Apocal. z.Ttthilhorum timeas,qu£ paßitriis cs:ecce mißums ed diabolus aliquos exuobisincarcerem,ut tcntcmini, z^ habebitis djjlidioncm dicrum dccem. ex ^piüold ad Smyrnenfein cpifcopimt. Magiërdtum e, tidm impugndtydum belU cocitdt,quibtii publica tran^ ^üiüitdtem turbdt:cy mdxirnc cum opera impioru ty-rannorum utitur, ad EcclcfixoppreßionemjC^idolo^ ldtri£ propagdtionem cy injidurdtionein.iyocent hicc quide exempld HerodiSyAÜ. iz-Gf i^eronis,z Tim. 4. Sed Apoc.ié eleganter pingit!tr,c]uomodo didbolusin Antichristi ßbncdtione magi^iratu abutatur: Ef uidi ex ore draconis^cy ex ore beRi^^Qr ex orepfeudopro phett£,exire tres ßintus immundos,in modu ranarum. Sunt enim ß^iritus dxmomoru ßcientesßgfld, utproce ddnt dd reges totius terras, ddcongregandumillcs in prasUum diei lUius mdgni Dei omnipotentis. Kulta etidin in aconomid, in comugio,ßbricdtur mald.tJam lp int ut impo^iores, doUrinamdiemoniorum Ipdrgen~ tes,prohibcntnuptiasçy cibos: iTimoth.^- Tentât coniiiges propter intemperantidm: i Cor.y. Viduas deflect, ut fdtdnam [equantur: t Timoth.$. Ditefce-recupientesldqueisfuiscdpit: iTimoth.6, Sdtdnas Andmas CA Sappbirte cor impleuit,ut mentir entur Spi-rituifdnilo,etjrduddrentdepreciodgri: Aü.f. Cor- 20 JO Sobrij efiote, cA uigildte: quoniam aduerfarMI'^^ didbolus, tdnqud leo rugiens obambulat, quttds^^*^ deuoret : cui reßßite foltdifide,fcientes ti^rosß^'^ cafdem in mundo fußinere aßidiones. Pt Ppbe-^'^' duitc totdin dmidturdm Dei, ut poßitisßate it^^^^c dßultusdiaboli. Quoniam noednobisludaidi^^'^ fanguinem CA carnem,fed aduerfispriticipiti^hiti'^i^' fuspoteddtes,dduerfus mundi dominos,redoft^i^' brarum feculi huiiis, dduerfus ßirituales aßdii'!‘^ poraliteretiaobfidet homines, Deiconceßu,eorumq; 4° cœledtbus. Quapropterßßumiteuniuerfainiint!^'^' ' ' I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CI _ ram Dei, ut poßitis refit fiere in die malo, (A pcradis ßare.Stateigitur lumbis circimcindib^^ per ueritatem, CA mduti thoracem iuditie, amp;nbsp;td!((^' tipedibus,ut parati fitis ad Euangelium päcihfp^ omnia affiimpto feuto fidci,quopoßitisotnniii^^^^ maliiUius ignitaextinguereigaleamq; fahttarh ^^‘. pite,CAglddium Spiritus,quted uerbumPehi^^’^^ deprecatione cA obf ;crdtione,orantes in omnittigt;^' re inßiritu, CA ad hoc ipfum uigilantes, cumomtn ß duhtate cA deprecatione pro omnibus fandis. ^^'^ epifiolx ïaeobi 4. Keßßite diabolo,CAßgietdUobi^' Confolationesetiàdulcißimas contra diabob^ chinationes proponut, dum Chrifiu operadidbob,^' heetpeccdluCAmortem,dißoluißedocct: iWit.^-^ diabolu qui mortis habebat imperiu,deßfuxißeiPbfi‘ ' 2. Et principatus cApoteddtes expoliato5,in tr»* ■ phumcaptiuos abduxiße: Col.z. EtDeiinosperd^^' fiti eripuiße ex potedate tenebraru, cA tranfittUß'^^'* regnüfiliffitbi diledi: Coloß. 1. Eundemqfiaotottiisbl manbris mir is modis abulitur ad bUfphernandu Deu, et impia perpetrandum, nocendumq; turn homint ob-feßo, turn aliis. probant hac exempld Ador. $. 16.19. Pdfeinare c!^ dementare homines,non tantim ßiri^ tudliter, fed ctia corporaliter poted : utpdtet ex Gal. 3. CA Ador.8.CA 19. ubi mdgicarum artium mentio fit. P-edè excomunicati ab P.cclefid,funcinpotcddte fa-tanie,ddinteritumcarnis : 1 Cor.;. Si ueropaniten-tidin agunt CA recipiuntur, turn à fatana liberantur : z Corint.z. Pugnanc contra angelos bonos,fed umcun- fo tur,Apo.tz, CA in epidola mdje. Vt aliorum hiercti-coru,itd maxime Antichndi pater,eiisq; dodrin£ in-Uentor, CA mirdculorü menddcium eßedor. t Theßz. Antichridi aduentits cd fecundu Operationen fatana;, cii omnipotentid, cAßgnis, CA prodigijs menddeibus, cu omni dcceptione iniudiche. Diaboliquoq- opera gëtes,GogCAMagogfcduéli funt,cA perfequutur Tc^ deßam ufq; ad extremum Christi aduentum.Apoc.20. Sub finen mundi,diabolum atrocius fuis mendaeiß CA cadibiisgraßaturujApo.ii.praidicitur: Viehabita~ 60 chrißö amplexdtum eße amore, iitneq-rgt;wrs,necß‘ tonbus terra; CA maris^quia defcendit diabolus aduost ta, neq; angeli, neq^principatus, neq;poteßätes;gt;uß' |
hdbens iram magna,er feiens cpiod nudieu Mp^^ *“ bet, ïde Paulus zTim.3,indtcat,ubipoflrMatetii('^ rapenculaßßimd ßre dicit, ob Udriagenera fc^ qutehominesperpetrabunt „ At Chri^o,SpiriWgt;S^^ dlo,dngeïis bonts, fdndis c^ui ucrèfunt numbri iß,, ߣ,nitüomodo eu diabolo eiusciiOperibuSyCyboill^’^ bus impijs, in quibusregndt,coucnirc,fedperpetnigt; tereos certdmindeffe,docent. iPet.s.tloana'^^^' Ebr.z.Col.z.'Eph.3. Apo.iz. Ef 1 Cor.toPaiiuff ganter dit: TsionpoteßtspoculuDominibibeTCty nwnioru: no poteflis menfa; Dominipartidptsqp’^ menfe damomoru. Tt z Cor. é. Ne ducatisiugpß, incredulis, duodenim confortiumindicie ßicia S dut qua communio luci cum tenebris l lt;lt;i*f^** cocordia Chriâo cumBeUali aut qua pars fitb^i, infidehl aut quid couenit templo Dei caßmulatb^^' CÙm uerè diabolus fuos catus cymebrainboeffl' habedt,ctquidem ctia inter eos qui fuut Pedeftao’ notisquibufdadifcemutfiliosdiaboli^ filgt;p^‘i-'^, hdn.3.QuiexercetiuSlicia,iudus eß. Quicbtiiittiiß catü, ex diabolo cd : in hoc funt manißdißlij ^^ filij diaboli. Omnis quinon frcitiudiciain,noncji‘^ Deo, er qui non diligitßdtrem fuum. » lohatuyf^ genttus eß ex Deo,fcrudt feipfMn,CA mlt;(liu mtn'^^ git cum. duid uero diaboliu dßidue pccltfa^^ membra Chrißiimpugndt,Apoßoli hortanturp^b^ fefediabolo, eittsq- operibusÇAorganisopponatttgt; non ceddnt,fcd uirilitcrpugnent,CAui(lorian ant: CA infuper quibus drmis pardtos eße oporiedfi quomodo reßßendum, diligenter inßruunt. « Pf®^ ^' |
DË DOCtRlNA.
in!liintta,neq- ßtura,nei^ altitudo, nequeproßnditas, mq; uüacreaturaaha nospoßitfepararea ditedione Pgt;ci ; Ro. 8. Et maiori ejfe eu qui in pij s ßt, q in mun-ioiiioan.4. NeequiequaampUuseum ßcerepoffe, quiun Deus cipermittat. ld enim eo doeët, quod uidii zrcaptiuumejfemonent : z Pet.z. Epidola ludce. Col. z.Ephej.i. Et Deumpropediemcoculcaturum diabo-^''»jubpedesfidehuiEom. t6. Angelosquoq-bonos ptopiorum deßnßompugnare cotra diabolos : Apo-^d.n. EtChnduinextremodie aboliturumomnem ffmeipatum, potedatem zr uirtutem, zr demq; mor-tm tpjiin : 1 Cor. 13. Et cotedurum diabolu cum im-
tô
po^ lapfum zr nondum regenerate,zty quaUt post regenerationern exilât, zr quaUs in rcfurreilione ft-turefît,docent : ut ex f equentibut patebit.
Dehomineantelapfum.
ApoHoli indoilrma de homme ante lapfum,ßcut zy ChriAut,plane confentiunt cÜ Mofe,ad quem etiant haud obfcurè alludunt,cum menttonem huiutreiß^ dunt, aam homines non ca ft extitiffe, autfta uirtute ex terra natos ejfe fendunt, fed Deumprimorum bo. minumAdlt;ezy'E^U£ creator cm celebrant. tPetri 4. i Timoth. 2. Coloß.3. Ppbef. 4. t Corinth. t$. C\uoto auté dic zy quo in loco hommes primos crearit Deus, no repetunt. Matcrhe autem unde conditus ßt Adam, Paulus i Corinth, is- meminit : Primus homo de terra terrenus. Idem 1 Corint. 11, mulierem ex uiro effedi-dt. idem etiarn admodum creationis alludit. iTim-2. Adam prior ßrmatus eR, er deinde Pua. tJam non exnibilo,neque folouerbo creatumeffe hominem, ut caelum zy terrain, o Vendit, fed ßrmatumeffe dicit. Quälernßcerit Deus primamhominem,idem Paulus monet i Corinth. 1$. Scriptum ell, Padus dl primus homo in animam uiuentem. Ef Coloffen. 3. Ad ima-ginemDeiconditumhominem effe docet. Idem iCo-rinth. n. repetit, ubi uirum magmem o' gloriam Dej appellat, cui etiarn addipulatur autor epidohe loc. 3. cum hominem adßmtlitudinemDei conditum dicit-. Quid nero per imaginem Dei inteUigi debeat,Paulus 'Ephef 4. nonnihil exponit, ubiiubet induere nouant honunem,qui iuxta Deum conditusßt per iuflidam et
pijsinpeenas aternas. 1 Pet.z.Epidola ludæ.Apo.zo, AppeUationes, quibus Apodoli malos angelos no-tfnt,h£fre funt: Angelus,iCor. i. E.om.S.zPet.z, Epiü.lude. Spiritus,Ad.16. Etßiritus Pythonis,ibidem, ^pmtusmalus,Ad.i^. Spiritus immudus. Ad. j.Apo.ió. spiritusdtemenioru/m, ibid. Kalus abfo-*lt;t^^-doan.i.gicilii3ntalumlüu/m-.iïoan.i. Epbef.6.
Damonium, 1 Cor.io. 1 Tim. 4, Dodrina duemo-tnorutApoc.^. Adorarent d£monMm,Apo.iS. Eaby-onjidaeH habitatiodæinonum: iac. z. Diabolus, ik f't^ilofcrfrt, j.ilt;(c.4.Ebr.iz.iTim.6. zTimoth. z. ^^kejèApoc.io. Satanss, Ador. s.Anania,cur im-fhuitjitinas cor tutmi Ad. zö.yt comiertantur é te-tiebris idlucem,apotedatefatan£. Apoc.z. Sumfy-^^ê^ê^fatanie,zrc.ubifcdcsedfatan£. item, Quioc tij«seltapiiduos,ubi fatanas habitatiHo cognouerunt ptojunditates fatan£,ibid. Eo.A6.Deus coterat fatana {fibpedes ueUros brem. 1 Cor.;.Tradà fatana: ad inte-titücarnis. t Tim.i.Quoru de numero ed Hymenaus ^Alexander ,quos tradidifatan£, ut difcac non male-wert. tCor.y.Hetentetuosfathan. zCor.z.vtno decipiat tusjatan: non enim mentem eins ignoramus. ^jiofuSatanas transfiguratur in angelu lueis. z Co-rintb.u,DritofSmihiangelusfatame. iThefi.Sa-nobisobjUtit. zThejfz. Cuius aduencusfecun-’^^opentioné-jatano’. iTim.;. Retro cSuerfiefunt postjatiinsni, Serpens,z Cor.M.SerpcnsEuamfcdu-nit. Serpens antiquus, Apoc.iz.zr 20. Idea autßc ap-fellsti{r,quii ßrmajerpentis mparadifo Euie appa-W. Draco,Apoc.iz.Draco pugnabat zr angeli eins, O' non ualuerut,neq; locus inuentused eoru amplius IN Cielo, zr proiedus ed draco lUc magnus. Serpens tiquas,qui tiocatur diabolus zr fatanas, qui feducit ietn orbein terrarmeadem omnia repetuncur, Apoc. ^^■Ecntator,lt;gt;'!retj!xjof/, iTbeßs. Deushuius fe-f“N. zQ or.4.Dei« huius jeculi exctecauit jenfusincre N fM. Eo am appeUatur Deus, quia diumos honores
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dum per ido- go militudmemDei eum conditu eße dicunt. Debebat e-
‘0^‘azrßnv.lachradiabolucolit: iCor.io. Prm-
20
30 fanditatéueritatis. imagoigiturDei,quahomoprint urn conditus dl,ßit nature intégrités, liera indicia zy fanditate prédit a, qux per omma cumuoluta-te diuina congruebat,eiusq; mandatis fatisßcere intégré poterat. Proprietates o adiones hominis ante lap fimconflare excorporezyanimauiuetc: iCo-rinth.if. Geßare imaginem Dei. 1 Corinth, n. Irfc.r. hoc cd, habere natura integrant ZT immortalcm, cen-gruentem cum uoluntate diuina.td quod patet ex De-calogo,zr lapfu quoßbi accerßuit mortem,er nature 4° deprauationem. idem ilia etiarn didadocent, Ecm.}.
Per unum hominem peccatum in mundum introiit,ac perpeccatu mors. Item, Stipendiumpeccatimorsed. N4m aperte indicat,integram naturam mortis expertem ßiffe. Eßefapientem,iudü ZTfandü. Ephef 4. Habere hbertatem uolutatis obtemperadi Deo,autfe-fc ab ee auertendi : ut apparet ex 2 Cor.u. ubi ferpens Etiarn feduxijfedicitur. Et i Tim.a.ubiEuamtranf-greßioni obnoxiamßdam indicat. Eines etiä ad quos primushomo coditus ßerit,eo ipfo docent,quod ad ß-
qui potedatemaeris habet: Eph.z. Domini mun di,re(lores tenebrarufeculihuius,jfirituales adutix lubcalo,Ephej.6. p^metpatus zrpotedates,Col.z. ipn.6. i Cor.is. in kis enim locis apertum ed, ‘x^y^è^i *« il^xf, malosßintusfignißeare. Eademetiäno-iiùna extant Ephef. 1. zr3. Col.t. 1 Prf,?. Serf ambi-ÿmejl,debonisne andemaUs jintmtelUgenda, DE H 0 Al I N E.
f j Vadrupheem homints fiatum Apodoli de-‘.^-^ftibunt' Ham qualis ante lap juni, zr^luala
«»« homo no tantum ut ali£ créature, oRendere quod ßt Dfi«, qui fip’.ci.bontit^uißw, omnipotent,Uberri^ mut z?“ tetemut exilât : fed tollt Dci uiuum ZT uifhi-k exemplar quoddieffe, inquoproprietatum qu£in Deo immenltedncreatie, zr tetemae funt, qutcdÓfimu^ lachrd,qu£ à Deo homim m creatione mfito funt,perpétué) lue erent. Deinde debebat homo cum omnibus fuit dâtonibut, cogruere eu uolutate archetypi, eum^; iuxta normam uoluntatit diuinlt;e fibi imptam, zriuxta
^0 pracepta propoßta, eolere, eiq; obtemperare. Patent wte lapfimt, zr qualis nbsp;nbsp;htc ex uvee imago Dei, et ex De'calogo,cut' fummam
ApodoU
|
CENT. Î. LIB. ApodoU fubindcrepetunfr Tertio conditus etia erat bomoin eum finé,ut per eu genus humanu propagare-tur. patet id ex uerbis, quibusDcus infrituit matrimo-iwu,qu£Paulus Eph. S. repetit: Huiusreigratiarelin-quet homopatre er matrem,er adiungetur uxori fua. De laplu. Homines primos Adam er Euarn ab origmali indicia excidiße,Paulusdocet Roman.}. 1 Cor.t}.Caufam aut lapfus feu pcccati,negant eße Deum.toannes enim tepid. 2. dicit Deum lucem eße, er nullas ineotene- 10 bras reperiri.Et Paulus,Dei bomtatem er longanimi-totem. Roman. 2. célébrât: eumq- iudum erueracem pronunciat, Roman. 3. er 4-. er alibi paßim.er'Rom-7 dicit legem Dei fandam eße,er bonam. bus extitiße. quod explicatius Paulus docet, 2 Cor. u. 20 nalibusconcupifcentifs,qutemilitât aduerfusM«clt;igt; SigillatimetiamemineruntprtecipuarumpoMtit' rum,ut uocant,feu uirium hominis:,quales fuut,^^^'^' nahs potentia,erappetitlua. Appedätauteishani' nis uircs,membra. R0.7. Video alia legem in nuv^ tneis,rebellantem legi mentis mea:. lac. 4. ’Voluß^^^^ militât in membris ueßris. Item mentem,Ro.7''^{^’'j Diabolo uerô er liberté uoluntati hotmnis lapfum ilium hombilcm er deplorandu ad fer dunt. 1 loan. 3. Qui ebmdtit peccatum, ex diabolo ed, quoma ab initio diaboluspeccat.quæ feneëtia no tantum indteat dia boluper fepeccaße,fed ctiö autorempeccati homini-metuo ne qua fiat, ut quemadmoduferpens 'Euam dc~ cepit uerfutia[ua, ita comempatur fenf ci ueslri àßm^ plieitate,qu£ erat ergaChri^wn. Et iTim.i.Adain non fait deccptii^,fed mulicrßduHa^obnexia frôla eji tranfgreßioni. (^a fententia etiam caußarnformaient tap fin Micat efre tranfgreßione mandati diuini, quod er poter ant c^ debebant obferuarc. Roman. $.trMf-grefrionem,deli£lum (yinobedienttam uocat. De effröltbut tranfgreßionii,paßim tri^t^mat frn tentias récitât,quibus aßerunt primosparentes Adam 30 pifeentiam, 1 Pet.1.2.2 Pet.i. t ioâ.2. er Euam integritatê fuie natur £ et omniu uirium ami- fuis,eruanamhabere conuerfationem.crs^et.i.to^ in tenebris eße,non eße populum Dei, non abdineu^ carnalibus concupifcentijs, qui militent aduerfusifi' Mtioncm,erc. ltem,Per unius delidu morsregnauit.fo mam, eße homines flultos, ignorantes Deum, ettestr^ item, Per unius delidu propagatu ed malum in omnes frffr,er exßapientib. er inteUigclibus, er iullis et fan-éiis, er uolütate liberis, er immortaUbus er beatis fr~ Ólos eße mfipientes,er ea qu£ Üeifunt non intelligent tes,iniiuilos,iwnuindos,uolutate captiuos, er non mß ad malum prodiues,narijs generibut morboru et aßh^ Ólionum,er morti deniq^ obnoxios,mancipia diaboli,à Deo condemnatos, er aterntspanis adiudicatos. Et bac mala omnia eos propagaße in omnesfuos poôle-ros^tiUi nue natura ßnt peccatores,mortales er man cipia diaboli,nec poßint per feipfos tdlo pado abhis malts liberari, niß Dei fubueniat auxiliu. Kom.3. Propter unum hominempeccatu in mudumintroi]t,ctper peccatu mors, erße m omnes homines ptruaßtmors, quatenus omnes peccaumus. imèregnauit mors ab A-dam ußq- ad A\oßen,in eos quoq- qui no peccauerut, ad ßmiUtudine tranfgreßionts Adam,etc. item,Vniiis de-lido multi mortui funt. item, Per unum quipcccauit, venit mors,ere. Condemnatio ex uno delifio ad codent bomines ad codemnationem,ere. Item, Per inobedien-tiam unius hominis peccatores conflituti futmus multi. t Cor.is. Per Adam omnes moriuntunquahs terrenus, falls er hi qui terreni ßunt,erc. Item, Gefiauimus ima-gmem terreni. 'Verum de his paulo pöd prolixins. De homine ueteri ■ Sicut Deus ideo condiderat homines primos Adam er Euam,utper eos genus humanu a;dificaret etpro-pagaret: ita ipßs lapßs, etiâ corrupta eorunaturaper co renatos,nonnouiße Deum,er inmundo concupfr’f' peccatu et morti) tamenplacuit ei per ipfos proef care nbsp;nbsp;tiam carnis etoculoru ctfrdumuRA' eße.iiean.id«'' |
U* ÏI. CAP. IÎIÎ. genus humanu,[cd tarnen cd ratiotte,ut peccatiamp; rt^if tts tn natura deprauata no eßet autor aid approbitot. Qjtare etiamhomines qui posHapfumnaturaliwiio nafcuntur, à Deo procrcanturereonfrruatiir,icna per mortem itéra dißoluätur. Ad. 17- Deus dat enti' bus uit am er kalitu per omnia, freitf; ex unofan^iii»^ omne genus hominu.ltem,Per ipfum uiuimus cr)*‘'j mur er fumus. Homo igitur ctià pod lapfim, qttatigt;gt; ad natura,Del creatura ed: fedno quantumadpecci' turn er mortem,qua: in ipßam hominisßubdanuaaiio pendus mfrißa fuut, ut plenè ante reßurredtonon mót' tuorum noexpurgentur. Partesaut hommspoulie pßum, Paulus Ephef.i.er Plt;om.7.carnemer”‘0«(d!gt;i id cd, corpus er anima pond, er t Corinth.t. Spiff'd hominis meminit. 2 Corinth.d.GlorißcateDtuindt' pore ueflro,er inßiritu ueßro qua frm Dei, Eifpfquot; partes freit autor epifloU adpbr. 4.EtPetritsitpiß 2. anima mentionem freit: Animas ueßras purißi4^^ obediendo ueritati. er 1 Petri 2. dicit, AbjUndeïetf' er^. Coloftrrit.i. Confcieiïtiam,Rom.i:Dt-'-lï‘‘ u«(^a: carnis,Rom.7. Senfum,2 Cor.4. Cor,!«’-Ad.7.t}.i6. Voluntatcm,Pkilip.2.iPct.a. dinii'^' Ephefr.4-^‘lt;^-'-Proprictates hominis pod lapfum, hasßrcnult;^ fent: car ere indicia origmali,qua conditus amp;nbsp;on^“^'^^ eratprimus homo. Docent ha:c Petrus 1 efifolfu Qmnis carogramê,er omnis gloria hominis quajip graminis. pt Paulus R0.3. Omnespeccauerunue/^^' fiituunturgloria Dei.ldem docet 2 Cor.3.cr ^ß4^’ er Coloßcn. 3. ubi dim nouumhominemreiugt;u^['‘^ agnitionem er imagmem Dei aßcrit, haudobfenni^ dicat, in homine ueteri imagmem Dei, qualenindiid 40 Deus primo homini-.non amphus eße. Pro iußieia originali,habere iniudiciam fuj^tf^ turn in omnibus fuis uiribi{s,er aßidueinternhndis er uoluntatis motibus, er extemis membris a 0^«^' ri,quie cu lege diuina no congruunt,fed in ea frobibu ta funt.Vnde Petrus 1 epifl.4.no renatos mortuost^' pcllat : er 1 epifl. cap. 1. eos dicit agi conctpifuo^^ r antes.er i Fetri 4. in concupifcentijs bominuni tut«' re,uolutatcm gentium patrare,uerfari in lafduijs^o’^ cupifccntiis,uinolentijs,comeffationibus,compotdi0‘ iubus,er nefarijs fimulachrorimcidtibiinv iffr^ abfurdum uideri, quad Cbriôiiamnon eadem ßM«^-idem î Pehl, corruptionem in mundo per cocnpißtu-tiam eße dicit, er non renatos cæcosuocat itembii'n' re corda obfcura,m quibus lucijir nofit ortuilt Vgt;a' dicit i ebifl.3.^/\undu,hoceïicmne.shominesitoiti^^ |
» E DO
14'
TRINA.
abominabiles, er didic non audientes,er ad omne bo^ num Opus reprobi. let Tit. j. Eramus quondam er gt;ws ftulti, inobedientes, errantes, feruientes defiderifs ac uoluptatibus uarijs, in malitta er inuidia degeiues, o-dtoß, inuicem odio profequentes. Autor cpiHobe la^ cobi, etiä ßentit, concupifeentidm in ueterihomine do-minart, eumq- abUrdhere er mefcare, er in eo parère peccatu,erper peccatu mortem, Iacob.i.jdcm uolu-ptates in membris nosiris militare docetAdc.4.. Autor epiHoU ad Ebr£os peccatum tenaciter mhierere dicit in homimbus rcnatis,ncdum in non renatis: Ebr£.ii.
Effèmancipiumdtdboli.unde loan. 1 epiUola î.noit renatos,filios diaboli uoedt. Idem 1 loan.^.inquit: To^ tus mundus mmalo conslitutus ell. quod fermé idem cll,quod totum mundum feu homines impios effe man' cipta d’aboli. 1 lodn.3.'Honßcut Cam ex iUo malo crat, er occiditfratremfuum,er propter quid occidit cum? quid opera eins mala crdnt,frdtris dut eins iuHa. EaU' lus AH.zé. recitdns formula fu£ uocationis, qua Ckri-flus eu uocdrit,tellatur Chrilluinterc£terddixijJe: 'Sdiunc te nutto adgentes,ut aperids oculos eoru, ut con uertantur à tenebris ad lucem, et à potellatc fatan£ ad 'Deit,ut accipiant remißionem peccdtorimt, ere. idem Ephef z.docet,didbolum agcre effcaciter infilijs mß' delitatis: hoc ell,jn non regeneratis. er o. Corinth. 4. dicit, Deu huiusfeculi exc£cdße mentes incredulorUi ne tUis lUucefcat lumen glort£ Cbrilli. er a Timoth. i.doect, obfillcntcs ucritati captos ejße Idqueis diabo ' li,ddfuamipßusuoluntatem. EtTimoth.^.erzTheß. z. Apec. 18, AjitichriHum ciusq^ totum regnum,mdn~ Cipium er domicilium eße damoniorum affirmai.
Ejße obnoxium ir£ Dei, panis corporalibus,morti er cödcmnationi £tern£. Ephef.z. Eramus naiura fi' lij ir£ Dei,ßcuter C£teri. 1 Pet.t. Omnis carogramé, er omnis gloria hominis quaß flosgramims : exaruit gramen,er flos décida. ilokan.z.Mundustranßtcunt, cÖcupifcentiaeins. AH.i^. Noiijfdem quibusuos ob-Hoxij malis,fumus homines. Vita hominis quids uapor ell, qui ad exiguum tempus apparet, er deinde eudtW'
fios in tenebris effe, I bidem. Paulus ueró dicit, malern in omneshomines effe propagatum ad condemnatio' m. Kom.s.0mnestumgentes,tum Iud£oseffcpec' atores, non effe iullum, neunum quidem, non effe m^ tdligentc,non effe quiexquirat Deu.omnes deflexiffe, C inutiles flUos effie: nö effe qui exerccat bomtatc,ex lifllii.^i.enlijsprobat. ICom.s.peccaturcgnare in corpore impicrû, eosq; per cupiditates ei obedire, CT ^eómodarc membra fua arma luUicu peccato : item ffiuos effepeccati, erpræbere membra fua ferua im- lO mudicia: CT imquitati ad alia atq^ aliam miquitatÓ. Ro. Ê, OwBfs homines effe mendaces. Ro, ;. eße mimicos DtijRo.j, habere ebtenebrata corda,crpoenitere ne-f^^a.^o.i.cz.haberecorda incircucifa,ibidem. ueri-tatemminiulliciadetinere. E.o.i.fecurèahfq; lege ui'
*^sre,peccatun5agnofcere.agnitopeccato deffierare, carnalem effie, uenundatu eße fubpeccatu,kabcre in fe inWutdiis peccatu,habere alia legem in membris fuis, rebedantem legi mentis, nbsp;nbsp;captiuum reddentem legt
peccati, quo est in membris dus: Kom. 7. eße fub iure peccati c mortis, eße imbecillem ad fatisfleiendu Ie-imine,carnalem eße, er ea que carnis funt curare:
zo
^oere affidü carnis,que efl minucitia aduerfus D cut logi^cinöfubijci, necpoßequ:dem ; uiuerefccundum ^‘'f^-^.S.Effieudfaireapparata admteritum,nec ^‘^^“‘^l^^ocredècurrereadfalutc. K0.9. QuerC' fciuslicuno exfde,fcd ex operibiis,cr impingere ad lapiiem offindtcult. R0.9.1 Pet.z.Haberefludiu Dei, fed nm fecundum fcientiàiignorare Dei tulliciam, ar f^opnamquerere-.collitucre iulliciä,iufiici£ Ddnon jO cffieitibditü,noobcdireEuügelio,non credere m Deu, totradicere Deo. Ko.io.Excecati funt,habent ffintu copundionis, oculos quibus nÖ uidcnt, aures quibus nÖ aadiutyhabent obtenebratos oculos.Ko.ii.Elon cogno-fonnCDeuinfapientia. Euagduim habentpro flulti-^f^yt3'fiinapollulant,c‘ faptenetäqu£runt,cr offin^ mnnrdoHrinaEuägelij. iCor.i.ïiomo animalis non accipit ea quefuntjfintus Dei, nee potcll cognofce' re,dimßirituditer dijudicatur. 1 Cor.z.ldcm, in ho-^”onörenatoollcditefficmiinitiones,cofllia, celfltu-mes,aduerfus cogmtione Dei,qua oporteat captiuam üwi, ad obediendu Chrillo. z Cor. 10. Tow quidë cum ^ÿtoraretis Eeu, feruiebatis ijs qui natura nö funt dij.
r.ßdein inpeccatts mortuos effie,er in ijs ainbu m,iuxta(cculu huius mtindi,et principcm cui efl po-^i ^ceris,cex5uerfariin concupifcentijs,crflccre ^'^ccarmcrmentilibeant, Eph.z. Ambulareinuani-^*^‘inci!{is,mentemhabere obtenebratä,abahenatos cffieauitaOei, propter ignorancid queeH in ittis, er exco’cationem cordis eoruidolere defijffie, lafciui£ fefe ^^^Oiadperpetrandaomnemiminund’ctacuaui- -d^e. itemueteremkommecorrumpi, luxta concu-pfeenttas erroris,d:cit Epkef4..effic gencrattonë pra-^,trtortuofain,cKi cfuelle ZTperßecre in rebus Iffidualibiudeflciat.Philip.z.Honeffi^ ticipationcmforcis fandorffifed effie m potellate tene-^^i’umxxtraregnü filij Dei. item effieabaUenatum, ^^'0inimicummopcrib.malis,Colofl.i. idem ad Ti-dm i-denonrenatts inquit, Poüutis er infidelibus m-Ïgt;^itmproTemrl^rT^^’r^^^^^ gt;ioluntatem,utgubernatrtcesreflquartmi
40 feit. Idcobi^. Et Ro.s.lnomnes hemmes mors peruaßt, quid omnes peccauimusiufq; ddlegëcnimpeccdtiê crat in mudo,erc. lino regnauit mors ab Adam ufq^ ad IAofen,in cos quoq; quinÖ peccauerut, ad ßmiUtudme tranfgreßionis Adam. 1 Cor.i;. In Adam omnes mori-
untur. Kom.7.Cim effemus in carne,dff;iltispeccato~ mm qui funt per legem, uigebät in mmbris ncslris,ad fruiltficandum morti. Rom. S.iurepeccati çy'mortis homines anteregenenttionemobnoxios ijp: dicit.Idem iCor.i^.dtcit, Carnem Cf fangumé rcgmDciharedi-tatem cofequi non pojje,propterea q, corruptio incor, ruptibiluatis htereduatem non accipiat. Ex bis deß. mtio edâituipoteü: Homo poll ldpßum,ell dnimdl ra^ tiondlc,conslds corpore er dnimd,bdbens uitioßdm er Corruptä natura,injipicns,miullu,mdlu,,menddx, matt cipium diaboli, quad neq^ mternä neq^ externam legi dtuin£potellpr£lldre obedientidm,obnoxium udriß cdlamitdtibus,nwrti,ir£ Dei^ot £tern£ cödcmnationi. De uiribus hominis ante conuerfionem.
Cowj de uiribu^ hominis loquimur, principautés^
»4
CENT. L LIB.
I L C A P, 1111.
^4î
T-tf dutÄpoßoli docet,uires hommis horribilitcr ld beßiidtds effe,et m ijs pecedtu et morte,er didboli ty' rdimidcmdximè danari : tdmé no prorfus defiruild 0-mmd,fcdreliqds uelut de^ruólddomorumofdsqudf-dd mdterids ddhuc extare, haud obfcurè pro fe firut.
lO
20
Duo dût generd obieilorum ficiunt, circd qii£i{i' res hommis ueteris lierfdntur: nimirum,rescdmis, er resffiritiisDci. KomS. Çiuicdrndlesfunt,qu£cdr-nis funt curant : qui ffiritudles, ed quæ ffintus funt. Suni dût res cdmis, cdrndlis'dgnitio Dei, er imperß^ {id noticid legis,er externd difciplind, er omms generis pecedtd contrdlegemDei. KesuerojfiritiisDei, funt regencrdtio,feu uerd couerf odd Deu, fides ue-rd, dgmtio Dei eiiisq-uolütdtis iuxtdlegé,'Eudngeliü, fides,noui er ßiritudlis motus, nouitas uitlt;e,erc. in qs igitur qua: cdmis funt, homini ueteri tribuut fuut qudf don dfliones: quad no ucre quidem, fed cdrndliter in-teUigdt effe Deü,eumq; eolendum effe: quad cupidt er conetur Deu colere.quódiudicetiuxtddtfcrimenho-neftoruerturpiumejfc uiuëdum,fed propter contu-mdcid cordis neq^ iUd qua: cdrndliter inteU-git, er ß-ciendd iudicdt,pr£lldrepofiit. llt;Sam Paulus t Cor. t. er i. tmindo,hoccâ hommib.ctiamnS renatis,tribuit fitam quandam fapiencia er mtelUgentia, cruditufer-monem,dijfutatioiKm,difcrimcn inter fiultd er ratio-m confond, eminendam fermonis er fdpicnsio,frmo-nem perfuaforijs humdthe fdpientia: uerbis co^antem, ffiritÜferutdntem er agnofcentem ed qu£funthomi-nis,ffiritü mundi,feu difciplmam erprudentidm qua mundus regitur : f rmones quosdocet hiimdnd fdpien- 30 tid: hommé dnimalem,hoc eü ratione prodit umyntel-ligëtem er cognofcenté res fibi fubieilas, dppetentem ea qu£ uidétur honeSid er utilid, et auerfantem turpid crmutilid. ïdé tCor.n.er cd.homini tribuitiudiciü de rebus decor is er indecoris. er idem Ro. z.dicitgçn tes legem quidé non hdbere, itd ut ludoi hdbebat pro-nwlgata, er tabulis mferiptam : fed tarnen opus legis infcriptum cordibus eorü effe, et ea qu£ legis funt naturel ßcere,dtteflante fimulillorÛ confcientid,er cogi tatiombui inter fc dccufaiitibits,dut etiâ exeufdntibM : hoc dl,génies hdbere difcrimcn hone^orü c^ tnrpiu. Idem Kom. i. dicit,gentes iu^icidm Dei nouiffê, quad fcelemtißiti digni morte. Ïtë,eos cogne feere effe Deu, eumq; sternum ç^ ommpotentem. Kom. i. Scire etiam cos Deum eolendum effe, ibidem mout: ubi oSiendit, gentesfudin eolend: Deum babuijfe,fcd pro creatore creaturam uenerdtos efje.G^Kom.S.fdptenti^ cdr-nis meminit, edmq; ed quie edmisfunt curdre dicit.
Dc iudccis nondum renatis dicit Pdulus R0.2. quid habednt Cognitionè quidem legis,c:^ pofmt ludicare d-lios,fed quad tpß non ficidt legem, c^ Ro.^. dicit, eos ueüe (y currerepoffe. ^ Ko.10.dicit, eos hdbereflu-'^dwm Dei, fed no fecundum feientid: Gf quód qu^erdnt proprid con^ituere iuRitid,ex operibus legis. idé con jidt ex Pduti exemplo, qui de externd obedientid, qud legi præüitit dnte regenerdtiommy dicit fe fiiijfe iuxtd iuRicidm,quieesl m lege, irreprehenfibdem: Philips.
Poffe igitur hominem ueterem,utcunque cdrndliter externd op erd mteüigere cr dppetere er præ^dre,fcn tium :fed tdinen in lÜis ipfis ddeó effe imbecittem, turn 1 propter inndtam malicid, turn propter diaboli tyran-
»idem,ut no modo non integram legi pr£^do^f‘ tiam, interna nempe er cxtemdm,fed ne extern^ dem uerè er intégré. KdmgcntesueritittcintWi‘ detinenf.er quamuis effe Deu fduntitameniKid ^ eum honorant etglorificat,fcdfru^rdtifuittpercep tationes fuds,er obtenebratu eâ infciés cor eoru-tf fe credercteffe fdpientcs,flultifiélifunt:iniiUii(r^ gloria immortalis Dei,per imaginé, nonfolunM taUshominis fimilitud'memeffiddjUerumeMiid ‘' hu er quadrupedu er reptiliü. quapropter triH^f, los Deus per cupiditates cordiü fuorÜ in intnat^ utignominia afficiat corpora fud interfe
idem de ïudais cap. 2 docet, quid habetntqm cognitionè legis,fed tarnen nb modo non pof intifil^ nos motus,legi congruentes,pr£slare,iieriinieMtigt; externis operib.legifatisßcere: idq etia fieri,p^r incircuncifa eorü corda. Dccetutudoiucognera ' ris, er acquiefcis m lege, er gloriaris in Deo,G‘i^ uolutatcm, ac probas eximia,in^itutui ex le^e,ceff disq teipfim ducem effeC£corü,lumeninteneirb^* fdntium,eruditorem mfipicnciÜ,do{lorctn itn^^^'‘‘ rum,hdbentem firma cognitiopts ac ueritatisperhi ■ Ciui igiturdoccsdlium,te ipfimuödoces:quifit^ cas non fùrdndum,fùrdris: qui dicis non aduheriit^i^gt; ddulterium comittis : qui execraris finwhidgt;rigt;ß^ legium admittis : qui de lege gloriaris, per kg» ^^ greßionem Deu dehonescas. îJamnomenDeiprop^ nos male audit inter gentes,quemadmodüfcrifti‘d' Kam circûcifio quidé prode^, fi legéferult;tuens:qgt; fi tranfgrefor legis fieriscircticifio tua inprapni^^'^ uerfa cü. Prgofipr£putium iukificatio«esleg»r uaucrit,non'nepr£putiü ilhuspro circuefionefifi^ tabiturier iudicabit quod efl ex naturapraputAß^' gern fcruaucrit,te, quiperUtcramer circtmcij'tiiti'* tranfgreffor es legist Kon isqui imnanifisicluii’i^ eSi: necea qu£inmanifislofit carnis circuncific,^' cuncifio eit: fed quiinoccultolud£usfiierit,is ladii^^ e^:er circûcifio cordis,circûcifio e^,qu£ fiirittuet^' ftat,nb litera:cuius laus no ex hominib.c^l,fed exPee'
4° nbsp;nbsp;y t aût in rebus carnis, aliquid uiribus botimb^'
ter is tribuit, ut funt,habere aliqua carnalem mwb» in mente de Deo, er in uoluntate affiélunt erß^'^^ Del colendi,er extemam utcunq; dtfciplinamprt^^' re,repugnante licet perpétué cordis contarMck'.t^ in rebus, quas ßiritus Dei uocat Paulus « CoritiA-2. uiribus ueteris hommis omnia derogant. Peud enim,hominem ueterem,feu nondum renatum,res^i' ritus Dciprorfusignorare:erfiquiddeijsaudiat:p'!gt; ftultitia habere, easq. non modono appetere,fedoif go fe,auerfari er execrari et perfcqui:et in fuiiima,prif' fus fruétibusßirituscarere. iPct.i.CumignorarcA ChriRum, agebamini cocupifcentiis. 1 Pct.i. E toU' bris uos uocauit in admirabilem fua lucem.ltem, 0^
retis os hotiumb.ftultis,er ignordntibits.Uc,'Eratis d' lut ones errantes. Et 2 Pet.i. ^am cuinb adfuntbtc,ii cocus cs'l,er manu uiam tentans,oblitiis fefe À liettrU' peccatis fuis fiiffe purgdtû.ltem,Donec dies lüucejuti er lucifir oriatur in cordibus ueïlris. quo dicioM' bras in corde effe indicat. 1 ïoan. j. Kundus ntinmiü 60 DeÛ.Loquitur aûtdeuera agnitioneDei. iîoÂ.i.Qÿ edit fratrcfiÛ,m tenebris c^, er in tenebris tiaânit^
Ml
DE DOCTRINA.
(4$
G‘ne[citquoeat,qutdtenebrie exclt;tcduerunt oculos tins. Koms-Omnis homo médax, Deus autem ucrax. \i)idem ex ?ßmc Paulus citât : Hon eßxjui intclligat, noneji quiexquirat Deum.'R.om.s. Affedus carnisini nicitia e^aduer[iis Deum : no enim legi Deifubditur, litt poteßquidem. i.Cor.i. Animalis homo non perci-tipitea qu^lunt jj^iritus Dev. dulticia ßquidc lüijunt, nctpüttjlcognoßerequod ßiritualiter dijudicatur.t Gor. s.dtcit,iuditorumßn!iii exclt;ecdtoi eße, et uelam é i’i^ntreimpoßum cordibus illorum,in ledione uete- m nfPeflimentv. nee prius tollt,quam ad Chriilum con^ utrtantur.Vndepätet, ueterem hominem, non tantum inmgelq ignarum eße, fed etiam ne legis quidem fett' ^tittitm ueram naße aut tnteUigere,ante regeneration Ofw. Iiffm i Cor.io.dc humana ratione,dodrina Euan
Cupit etiam amp;nbsp;petit 4 Philippo,lociEfdilt;edecldratio-nem. Sedperfeipfum non carnalitcr feripturam intel-lißtgt; de Chrido ciusß opere zy bénéficia nihil nouit : autß quid forte de co H erofolymis audiuit, neglexit: tails ß domum redijßet,nifi Deus per uerbum er ßi-ritum fandum er baptifmum,in mente eins, er uolun täte, ueram agnitionem er fidem er nouas motus ac-cendißet.
ÿ^^j aptiMndA ad obediendu Chriflo,itd loquitur, ut lt;^ffrie ojicndituctmin hominem confilijsfuis zfeo' giWionibiK extoüi, er pugnare aduerfus cognitioné Hei.Hen Gil.é.ubi de luda carnii aduerfuij^intum, 0'1^‘ritusiduerl'ui camem loquitar,fatis docct,uete-f^nbommem e^qua [unt j^iritusDciodiffe CTauer lifi'.Gil.4.Tum quidem cum ignoraretii Deum,feruie biiiiijiqwnituri nofuntdij. Eph.4.Reliqu£gentes ^’^^idintinMnititementis fuic,dum mentem habent t'^^t^ebrAtimjAbnlienAti À uita Dei,propter ignorait tum qutejl tn itUs^ ^ excteeattonem cordis coiü: qui fojieitqMinperuenerunt eó,ut dolere deßermt,femet ^fiotiediderunt la^iui^^ad patrandum imnwndicicin lt;gt;lt;’'ne«igt;nm autditate.Et 1 Cor. 3.Paulus negat hemi-
Cornelius etiam ante conuerponem, dum adhuc ut tus homo eß, pote ft quidem carnalitcr fecundum uetu fiatem literæ, ut Paulus uocat Rom. 7 opera externa Icgis facere,qualtafunt,Deum carnalitcr timcrc, teiu-nare,cleemofynAS dare,prccari: at ea qua:ßiritus Dei funt,neq; nouit,ncq- appetit,ncq; pcit, antcquam re-gencrctur. Earn etiamfipmä de Chrifto,per totam Ju
daamßarfam, ortoprimum rumored Galihta poft baptijma Ioannis,ut Petrus in fua condone refirt, audiuit Cornelius : tarnen earn fioedpendit er neglexit ; nee dedrinam Euangelij prius fufcepit,neq; uerè fefe 10 ad Deum conuertit, er ßirituales motus in corde fuo habet,nee fi-udus uerosjfiiritus profèrtÇcarnalia enim opera dus ante conuerponem tantum perunt, er fine fidepraftita)antequam Deus perangelum eircuelet, Petrum accerjcndum,erexeo ueram uiam falutis eße difcendam.
Epicurei er Staid, philofophi Athenienfes, nondu conuerft,confiidanturcum Paulo : er quidam dicunt, Ciniduultßermologus hicdicere {alij uero, i^auorU (mquiebant^damoniorum uidetur annuciator eßeizy apprehenfum cum ducuntad Hartium uicum,dicen-tes,Poßumus’ne fare,qua fit ifta noua,qua à te refer-tur,dodrina? noua cnim quidam ingerisauribus no-ftris.Deinde cum audißentrefurrcdioncm mortuoru, alij quidem irridcbantialij uero dixerunt,Audicmus tt de hoc iterum.Ador. 17.
Clt;eterum quod uetus homo, tantum ea qute carnis funt,cur are er pro:flare pofiit,zy non ea quic ßtritus
niniiitteremidoni um eße,etiam ad cogitandum quic* jo S‘i'tiiiexfeipfo inrebuspiritus Dei. Et Phdip.t. often ditPuiopiueße,zy nonueteris Adami, turn uelle,tum f^^fttre aquapiritus Dei funt.idem Tit.i.dicit,in' fiehum mente er eonfeientiam pollut à lt;nbsp;ßizyquam-^^^fioftantur fcDeum fcire, tarnen ßetii eum nega ilgt;ominiibileseße,(y dido inobedictes,zy ad om ne bonuw opus reprobos. Porro quantu homo uetus tirmliterpoßit^zy quantum non poßit,ctiam in exem fillptoponitur, quorum qu£dam commemorabîmas. nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;________________________________,
Deifunt: in caufa cß, natur£ deprauatio per peccatü, er diaboli tyrannis, qui régnât eßeaetter inßUjs mß^
fauliu cmiaibueincarnefeuuetushomoeßet.potc- 40 deUtatis, Ephefz.etquiexctecatfenfuseorH,iCor.4.. t^tprofcere inludaifmo fupra multos squales tn gene ii^fio,eruebeinenter ftudiojus eße inüitutorum à ma loribus tniitonm. Gaiuzy iuxta iudiciain qu£ in le iteftßeriirreprehenfibilis. Phil.}, fed tarnen ea qu£ ^^ititiisDeifunt,neq} inteUigii,ncq; appétit: fed igno-^'ilMrflt;itur,perfequiturcybla]fgt;hemat.iiaKom.7. Iff Uur, fe, cum maximefefe in lege exereeret, tarnen l'allégé uixifte:loceft,legismentcm,quam'ffiritualé nocit,(y ftarum uirium impotentiarn nö inteUexiße. ^l''^mi.i.Gsl.i.Philip.}.Ador.ai.confitctur,feigno iAntcmperincredulitatem,dodrinam ChriftizyEc-ilcfum Ï)ei blaßhcmaße,zy fupra modum perfequua Inmty depopulatum eße ,pertrahendocredentes in Gbriftum m carcere, zy ctedendo eos in fingulis fyna-iogiseorumiitem fe,cum Stephanus interficeretur,ad spliße,ty i» mortem dus confenßße,zy ueftimenta in lerßeentium eum cuftodijße . idem Ducas de illo com
Docent etiam ,opcra illaqu£ uetus homo carnali-ter praflat, Deo non placere : multo uerè minus con^ uerfionem ipfammereri.Rora. 8. Q«iin carnefunt, Deo placere non peßunt.ttem ,Aßcdus carnts,mors efl.etKoman.s4.Quicquidnon ex fide,pcccatum eft, Ebrie. li.tmpoßibile c ft Deo fine fide placei'c.
Hominipod lapfum ante conuerfionem uarianof mina Apoftoliattribuunt. nam Paulus ueterem homi' nem appellat, Rom. 6. Scientcs quaduetus lUe nofter jQ homo cum illo crucifixus e^ut aboleretur corpus pee cati.Ephef4.Deponite uos fecundum priflinam con' uerfationem, ueterem hominem, qui corrumpitur iux ta concupifcentiascrroris.Col.j. Exuiftis ueteremho minem cum fidisfuis.
Carnalis homoiEoman.yey 8.1 Cor.j.Adhuccnim eftis carnales.Et per fynechdochen caro,i Petri 1. Om nis caro gramcn,zyc.tiom.i.Ex openbus ligis non lu ftificabitur omnis caro.i Cor.i.'Vt non glorietur om-
MtiMCMt Ador,^.
LunuebmAd. S.dumadhucin came rft, feuante
ucousAci. s.aumaahucin carne est, feuante niscaro,Gal.s.Defideria carmsnepaficeritis.ttem, toni^jicncm, legere poted fcripturam, ac etiam a-- 60 Spiritus concupifdtaduerfus carnem. Autor epiftolte inoftcre, quadeapne interprété nonpofia intelhgi. nbsp;nbsp;nbsp;i^da, Odioperfequëtes ea,qu£ ex carne eft,maculati ,
G tumcam.
-ocr page 360-|
147 C E N T. J. LIB. tunicam. dro er fianguis regnum Dei htereditare non poßunt.i Corinth.f$. Homo animalis, d'V}(i’de. 1 Co-rinth. 2. Animalis feu naturalis homo ( fcilicet quaHs nunc e^ natura, filins irlt;e, P-phef t.^non per dpit ea quse Spiritus Deifunt.tdem 1 Corinth.iS. Sednonpri-mumJfirituale, uerum animale. Autor epißola lud je: Hifunt qui fedas freiunt, animales, jfiritum no haben tes. Homo terrenus. ». Corinth. rs-C^ualis terrenus, tales etiâ hi qui terrent funt. Coloß. 3. Terreßria mem bra,ut Cunt,adulterium, ere. pro operibus ueteris hominis accipiuntur. Generatio praua er tortuofa. Philip. ». Ïnfidelis. » Cor.6.Prater cumf-atre litigat, idq^fub 'mfidelibus. » Cor.y.Qjiódßincredulus difcedit,difcedat.P.phef.t. Agit in filijs 'infidcUtatis. er Pphefr Propter hoee e-nim uenit ira Dei fuper filtos diffidentia. idem Co lof.i. 2 Corinth. 6. Cijta pars fidelicum infideii ? ad Tit.i. mfidelibus nihileßmundum. » Timoih. f. infi-dcltdeterior.Pdijnodisertenebrarum. » ThefJaLf. tion(umusnodis,neq; tenebraru‘m,fdlicct filq. Pi-Iq irieDet,Pphef2. Pdij makdiélionis, 2 Petri 2. Pilij diaboh.i loan.j- Ad.ij. Mortui'indelifUs. Ppheft. mortui. » Pft.4. Mort nis pr^dicatum eß Puangeliu. JAundus. 1 Corinth.6. Mundum iudicabimus. t Ccr.t. In fapientia Dei non cognouit mundus per fapientiam Deum. er iCormth.ii.Vtnondamnemurcum hoe mundo, a 2 Corinth r ■'Deus erat in Chriftó,mundi(m reconethans fibi. er Qilat.^.M.ihimunduscrucifixtK f^^ C^ (go mundo.er 1 loÆn.t.Non pro neftristantu, fed pro totiusmundi. er i ioan.f. Colite mirari ß nos edit mundus. er i Ioannis (Quinto : ÿiundus in mali -gno poßttu eß. De htyriine in ^ poft conuerfionem, feu de nouoamp;renato. ^jfe aliquem hominem nouum, fequentia demon» ßrabuntiqiaeß contrahantur in ßimmamßanc confia tuent deferiptionem. Galat.2.er Philip.s.agit,ubtfenonafiernattt,ralt;u Chrißi,fed fide apprehendere, er non faam iujUct^’ qute ex lege eil,fed earn quie perfidem eü Cbramp;id^ Pt Paulus 2. Cor.f.Si quis eß in Chrißo,noua creatura f^ eßcx Dco,iußiciäfuperfide,teuere dicit.butorepi^^ lieadHebrgt;..os undecimo docet ,piosinueterilt^ß mento fidem habutffe, ea^ promifiiones amplt^ostf fe, Deoq- placuiffc. ■ Spiritum fandlum in renatis habitare,eos tptttj nouare,er ueteris Adamiuitiaexpurgare,r'l’'^^^' nem Dei in ijs renouare,docent: Petrus Adora i-bttgt;', pietis donum Spiritus fandi.ldem 1 Petri 4.dicit, $?quot;’' turn Dei fuper renatis er affitdis Chrißianis rcf‘' minem, fed in homine, eiusq; corpore er anima,feu in nbsp;nbsp;fiere. Pt loannes » epiß.3 era-Dcum deßiritußoß^ mente er uoluntate er corde fieri, docet Petrus in con io bis dediffe dicit. Pt Paulus iCor.2. renatosßint» cilio Hier ofolymitanoiubi affirmât,Deum corda gen- nbsp;nbsp;nbsp;Deo acccpiffe dicit. Pt 1 Cor.j .6. er a ^or. é. K^‘r Homo conuerfusfeu regeneratus,e{l noua creatU' ra,qu.t in hominis ueteriscorpore et anima,à Deo per ^uangeUum erbaptifmum erßdem conditurjhabens gratiam,boc eß imputatiuam luFticiam Chrißi,feu re-mtjfionem peccatorum in fide: et donum pergratiam, hoc cliSpiritum fanftum, per quem renouaturadi^ tnaginem Dei, niortißcando adliones carnis jfiritu, er in nouitate uita ambtdando ,perfcueransinfide, donee corpus er anima per mortem diffoluantur. Hec defcriptio fequentidoilrinaprobabitur.tiam ho minem ueterem in conuerßonede nouo quaß condi et regeneran, Petras docet lepiR.i.er Joannes 1 epiU.f. eß. Vetera praterierunt, ecce noua fida f unt omnia. Galat.6.lnCbrtflolefu neque circumcifio quiequam ualet,neq;prieputium,fed noua creatura.Ppb.i. Plam *pß^^ fi^ittus opus,conditi in Chri^o lefu, ad opera bo na, qut praparauit Deus, ut in eis ambularemus. 1a-cobt i.ls deßinata uoluntate,progenuit nos fermeneue ritatis,ut eß'emus primitiv quxdamfuarum creatura-rum. ^egenerationem autem idam, non extra bo |
14' II. CAP. UIL tiumfidepurificare.Ptin cpifielaprioricdp.iM'' mas ueßras purificaßis obediendo ueritati. amp;i(^’ Abßinetea carnahbus concupifient ijs, qu£ milité aduerfus animam.er loan. ». Adbuc m renatis iva«‘ peccatumdocet.err ioan.f. Chrißum renatismtnl«* cognofiëdi Deu dediffe afferit.er Paulus,qui » Coi'- ^’ renatos ex corpore er anima : er * Theßs. cxßd‘^b corpore etanima:erPlt;o.lt;sety.er ^pb-4.f’^quot;ff”’'*' nouo hominefité ex carne erfiirituter » Con x^fJ' *° terno er externo: er 2 Cor.s ex terreno e}‘callt;lb^^ micilio: Galat, s. ex carne erjbiritu conüare,dpt^^‘ doect.quodetiam * Corinth. ^.ualdeeleganterbtefi tentia exprimit : Habemus thefaurumhunc inteßi«'’ uafcults, ut uirttttis eminentia fit Dei, eg' non ex nlt;^lt;^‘ Deum autem Patrom er filmm er Spiritum findii^ per uerbum er facramenta in homme operari coniß' fionem, fidem er nouitatis inchoationem, patdlt;i{lt;'f demonkrabitur. Qjiódautem gratiam, hoetfim' fionem peccatorum, fide accipiant er teneant, Pff ®’ ^0 docct,i Petri i.Qjii uirtuteDciperfidemcattodi'quot; ?o 40 ni ad falutem. item : PerfidießerateiniMilt;l^^* uosdefirtur,gratiam. 1 Petri i.'Vobisprcciofidgt;’ quicreditis.idem Adorum 4 er *’• E^ loati/itb' *'’' annis 1.S1 confiteamurpeccata,fidelisell,cri»!^^^^' rcmittatnobispeccatanoßra.eremundetnosi^^^' ni iniquitate. » Ioannisfecundo ; Senio uobbß^ '’ quad rentittuntur uobis peccata,propter nonun^' ius. er Paulus didiserexempUsdocet, Rom.^m''*’' lußificati fide pacem habemus,erprr Dominutuf'^ firum lefum Cbrifium,per quem es'contigitno^'b^ fide produceremur ad gratiam hanc,in quafiaatifd^ gioriamur fub jfegloria: Dei, R0W.4. Ex hireditas, ut jecundum gratiam firma fit prottip^^ uniiterfofimini. Galat.e. Omnesenim fin Ptup eo quad credidißis Chrißo lefu. Ppbefr. Gn^r feruati, perfidemddfi non ex uobis ; Dei donuwd. 1 ere- Plura teßimonia in fr à de fide, in loco de lufbr tione récitabuntur. Pxemplum autem Abraha,^^^'^ o-Gal.s allegat: Credtdit,tnquiens, Abrabim ^‘^’^ tmputatum ißlÜi ad iußieiam. quot;Vndeextrait,tx’^^^ qui renafetmturerfal-antur,oportere fideied^^^ er tenere iußieiam imputatiuam. Hon firiptunciß tem,propter lüum tantum imputatumfuifieiHÙM’' tiarnpropter nos, quibus imputabitur credennl»^^^ eum. Rom. 4. Itaque qui ex fidefunt, benedic^lt;^^^ cum fidelt Abraham. Galat.j. Defuo exemple PJ*“* |
|
’49 DE DOCTRINA. ÎO SpiritiisDeieffeeofdemdocet, quos etiarn Z. Cor.f.à Domini Spiritu ad imaginem Dei reformari aßerit.i-iem etiarn Kom. 3.Galat.^^. 0 s- Spiritum fandum in renatis excitare nouas etßiritualcs motus,legi Dei co ^uentes, 0 mortificare adiones carnis demondrat, Kenouatienem autem ifiam in hac uita, non perfici propter carnis imbecillitatem,o' ludam aduerfus Spi ritum,Petrus docct » Pet. t.ubi camales concupifcen* dit aduerfus anima militate ait. Et » Pet. s. ubi diabo Imaduerfariu querere renatosad deuorandumonet. 10 C » P4ri i.ubi à uia iuflici£ ut canes ad uomitum te-Wentes, er fuemaduolutabrum cani, quofiam ex ^! ^ui renati fierint, relapftros priedicit, Adflipula' ^^ttietiÂtoannes,quiitoà.tapertèdcrenatis dicit,q, oporteiteûsfiteri,quàdfînt peccatores,nifi Deu men iscem ficere uelmt. Paulus uero pluribus m locis ean im dodrina tradit,prlt;£cipuè uero Rom. r CT 8 qui-iemdeginterdicit, renatos tantiim primitias Spiritus biberetej Philip,i.Paulus cupit difiolui,et effe cu ChriSlo.i Cor.!.c^ 1 Cor.if, Odendit in altera uita de ^™iorf dos firefideles,cum mors ßerit abforpta inm(ioria.t^ autorepid. adEbr.tj.doect,piosnon babere bic manentem ciuitatem ,fed futur a inquircre. Üenatorun duo genera Paulus plerüqi facit :altos ap-P^^'ttprrfè(los,iCûr.i.Sapientiâloquimur inter per fidos. Philip, f. Ciuotquotperfidifutnus,ficfentia-^'^^Apb..^.Donecperueniamus omnes 'm unitatem fi ‘fiClignttionisfilijDei'muiruperfidu. Ebr-s- Dor to perfèlloriim ed folidus cibiK,nempe horum qui ftopteraffuetudinemfenfus habent exercitatos, ad di pretimembonipariter acmali. Porto non propter omnib-M numcris abfolutam perfidionem cos ficdici, tx ijiienlocis patet : fed propterca quad habeantde espuibusiodrint cxledis mediocrem cognitionem, ^rdusmtmpbil, 5, negatfe'in fideiant perfidum ef-f^gt;^iiiipprehendifleCbriflum,ut al eoapprehen-p fit ld» m (tiam, quasi Cor. z perfeélos appellat, in eidem epifi cap3 flirituales uocat.'tionpotufiinquit, Uobis loq^^ utfpintuaUbus : qua uoce etiarn 1. Cor.n. uati, nbsp;nbsp;Caufamimpulflua inDeo docct eße mifericor tf.tttur,pro itsquibabeâtdona Spiritus fandi. ey Gal. 40 diam Dei. i.Pet. 1. iuxta coplofam fumn mifericerdia. ^■fJ-’M ueriappellat infirmas m fide. Rom. i4,Eu)tt ^üi injinBijt«r mfide,aßuinite.(yRom.is. Debemus nos qw patentesfumus, infirmitates impotentium. por tire. rCûr.^Xonfeientia lüorum cum infirma fît,pol ww. Rößern etiarn infantes o' carnalcs appellat », Cor sLac^uendu uobis fiit u^camalibus O' mfantib. 'quot;Cbn/lo.cr hPft.x. vt modó nati infantes,lac illud noneorporis,fid animi appetite.P.b.s.Uam quifquis la ^‘^t^pirticepSjisrudisefi fermants tuftici£:infans ”’lt;Wfft.Etp«froï,Epb.4.vt non amplius fîmus pue-ngt;ilt;ittifalluemus o dreumferamur quouis uento do ^rine.i,QQr.u. Cm effem puer, ut puer loquebar, ut ptitrfenüebam, ut puer cogitabam : at ubi fadus f m nir,abolcitipuerilia.Caufam effidentem regeneratio-nisfahominis renati Dem eße docent, quo quidein nlt;nnestresperfonas,Patrem,Ptlim o Spiritum fan-^nampleduntur: ie quibus etiarn nominatim quie lt;^im tejlmonia extant.t.Pet. i .Laudandus efi Deus et pitcr Damini noßri icf^ ChriHi, qui iuxta copiafam f ^.f’”.^^ ^°‘quot;‘ “' ^ ^nnitt, qui iuxta copiojam caufam ,ob quam Deus homines impios regeneret,jeu juim mifericordiam,regenuit nos mffern uiuam, per go iuflificet.His Pauli teflimonia confonat de opereeybe oc,quadrefurrexitlefus Chriflusexmortuis,idem neficio Chridi,Koman.^.Cuminimici cßctnv.s,rcccn- |
VO eodem cap.Renatioe-Perfermanem uiuenlis Deicr i.cap. Qui è tenebris uos uoeauit,in admirabilem luce fuam.tloan.^.Omnis qui diligit,exDeo natus ed, oquot; cognofcitDcum.i loannisf. Omnequodnatumeflex Deo,uincit )7wndum.ïtem, Scimus quad omnis qui M' tus efl ex Deo,non peccat. Sedquigenitus ed ex Deo, cufloditfcipfum,^ malus iüe non tangit eum. ibidé etiarn filio tribuit regenerationemtScimus quad filius Dei uenit, o dedit nabis mentent, ut cognofcamus ilium quiuerus efl. Pt Paulus x Cora. Deo,Cbriflo, ey Spiritui fando,optts regeneratiois adferibit: Qui can firmat uos unanobifcum in Chridum, et qui iuxta nas Deus ed,qui etiarn obflgnauit nas, deditfi arram fli~ ritus in cordibus noflris.item z Cor.?. Noï autem ere da facie gloriam Domini in ffeculorepriefentantes, ad eandem imaginem tranfformatniir,àgloria in gio-riarn, tanquam à Domini fliritu, z Cor.4. Quoniant Deus efl qui iuflit è tenebris lucé iÜucef cere, qui luxit in cordibus noflris ad illuminationem cognitionisglou ria: Dei,in facie lefu Chridi, z. Cor. s.Porro qui para-uitnosinhocipfum,Deus efl, qui idem dédit nobis af rabonem Spiritus.Pph.2.}pfîus opus fumus,conditi in Chrido lefuad bona opera.Eph.i.tnqu(gt; o'uos co£-dificaminiin habitaculum Deiper Spiritum.e.Cor.iz. Nemo poted dicere Dominum lefum, niflper Spiritum fandum. idem Eph.3.dicit,Deum Pattern perßi ritum corroborate pias in lt;eternü hominem,utinhabi M Chriftuf. Icëuim Dcidgcreinijs.'Epb.j.cyCol.i. Dcccrtunsfecundum cfficadam dui,agente in me per 3® uirtutemAtem, Qmni robere corroborai iuxta poten tiam glorié iilttu. Z^ pdulo poß, GratiM dgétespatri, qui idoncosfecit nos adpartidpationemfortis fando' rum in lumine,qui eripuit nos ex poteftate tenebrarü, C^ trdnftulit in regnum filijfibi diledi, Philip.t. Tieuf capit in uobis opus bonum. Philipp, z. Ndm Deus eß qui agit in uobts,et ut uelitis, çr ut effidatis pro bona animi propofito. Uidas etia renatos,uocatos appellat, qui in Deo Patre fandificati funt,et in Chriflo kfufer regenuit nos. 1 Pet.2.Qui quondam non confecuti mi» fericordia,nunc edis confecuti mifericordiä.i.ioan,j. quot;Videte qualcm charitatë dedit nobis Pater, utfilij Dei nominemur. Rom.9. No«efluolentis,neq^ currentis, fed miferantisDei.Et Tit.3At poflquam bonitos ey er ga homines amor apparuit fcruatoris Deinodri, non ex opcrib.quie funt in indicia qua ßcicbamusnos,fei fecundumfuam mifericordiam faluosnos ficit,eyc.t Tim. i.Paulus allegat fuum exemplum, er inter caetera fo inquitiVerùm ideo mifericordiam confequutusfum,ut in me primo eflenderet iefus ornné dementia, cyc. Alteram,meritu Chrifli. » Pet.t. ey i.Pet.o-.refurre-dionem Chrifli caufam regenerationis facit, idécap, 2 inquit: Cuius eiufdem uibicefanati fiiflis. Et 1 loan, i.perfanguinem lefu Chridi nos emundari ab omni peccatodicit, aeper nomen eiits peccataremitti. item, eum opera diaboli deflruxißc, ». loan ^.Quibus teflimonqsiohannes docct,opus er meritu Chriflieffe G z ciliati |
V’
CEN T. I. L I B.
II. CAP. 1111.
*0
ciUdtifuimus Deo per martern filij eius.Pphefz. 1 co rinth. r,Piura infra de tufiifteationt.
Media autem feu inflrumentd,quibus Deus utitur ad operandum in hominibus conuerfionem er reno-
Udtionem, doeët effeminifterium uerbi erfacrameto-rum : hec eft, Captif ni ey Ceend: Dominicie uerum er fincerum ufum. De uerbiminiflerio,t Pet.i.Kendtino exfemine mortdli,fed ex immortdli,per fermonem ui-uentis Dei^o^rndnentis in leternum. Hoc dutem efi: uer bumquodperPudngeliumdeldtum eU dduos. Idem lo cdp.i.Vtmodó ndtiinfdntes, IdciUudno corporis,fed (tnimi,quod dolum nefcit,appetite : er per illud fuho-lefcdtis,fiquidem guftdtis qu6d benignus fit Dominus. Ptpdulo pofi-Apfiquoq- ueluti uiuildpides,ddificemi' ni domus ff iritualis,facerdotiumfandum, eyc.ïtem: Erdtis uelut oues errantes, fed conuerfi eB^is nunc ad pafioremet curatorem animarum ueflraru.Pt 2 Pet.i.
De baptifmo Petrus er Apofie^^A. Et bii^^'K tur unufquifep ueftrum in nomine ïefuCbrijifbitt^'t fione peccatorum, eraccipietisdonum Spiritsp^ di. quot;Et Paulus Afi.n.teftatur, Ananiamädftdrf’ Exurge er baptifare , er abluepeccatatua,imtoedo nomine Domini. er rurfum Petrus in tcpiU-i'^^' ptifmus nos quoq; faluos reddit, er loanes t tpamp;f'^'' detur laqui de regenerationeper baptifatitm'^''^
Qui uoeduit nos per gloria er uirtulem, per qua pre» eiofa nobis er maxima promiffa donatafunt,utper htecefficeremurpdrticipes diuin£ndtur!e.ldem:Etha to bemus firmtoremfermonem propheticum, cui dum at tenditis, ceu lucernie apparenti in obfeuro loco * refie fàcitis,donecdies lUucefcat,et luciftr exoridtur in cor dibits uefiris. idem 2 Petri i.Sdtius fiiiffet, iUos non co gnouifteuidmiufticid;,quam ubi cognouerunt,con-uerti db eo, quod ilUs trdditumfterdt, fanfio prace-pto. Et lodnnes, t epi ft. 1. de efficacia uerbi Deilo-quitur: Quoduidimus eraudiuimus, annunciauimits uobis, ut er uos focietatem habedtis nobifeum, er fo-
po fuit fquot;metipfum pro Ecclefia,ut iüam fanS^^^^’ mundatam aqute lauacro per uerbiim,Tit.3.Salfgt;^'^ ficit per Idttdcru régénéra tionis Spiritus fandi,q»f'^ effudit in nos opulenter,per lefum Chrifium.ir^^' ' perbaptifmumnos Chrifio inferi docet. De cana D omini Paulus t. Corinth, to. Podi^ ienedidionis,nónnecommunicatio fanguinis CW eftt panis quem fiangimus, nónne comnnmic^tiocot' poris Chrifii eft ? Quoniam units panis, unum ce^’'^ multi furnus, nam omnes ex codem pane partutp mus. Idem i Corinth, n. Duotiefcunep comedetitifi^' j nem hunc, er depoculo biberitis, mortem Domi«i^‘ nunciabitis, donee uenerit, Porro teftanturetutiH' xempld,Deum per minifterium uerbi etfacruat^^ falutarem operari hominum conuerfionenthec^quot; gnitionem ueritatis, e^ fidem, er nouos erß'dtiu ! motus in cordibus hominum,er fi’^fia^iulHd^'^■®’ Adorum 2. per concionem Petri er Apofiolor»n,(i perbaptifmum conuertuntur er regeneraidur amn^ circiter ter mille,quie per feuer abant mdodrimfft' detas nofira fit cum Patreet Eilio eius i e s v Chrifio, ^^ ftolorum, er communicatione erfradionepaiuhi^ Hoe feribimus uobis, utgaudium uefirum fit plenum, precationibus : er Dominus addebatquotidiefigt;gt;^‘^' idem capitefceundo: Vos undionem habetis à fando
idem er ali^ hiftoriie in Aeüs ttftdittur.^otquot;^^d ^ maria er eunuchus perpr^edicationem bdptifmum,conuertuntur erregeneranttir. Et^J« '' Afiorum ^.licet à Domino noftro left CbriHeif'^ didtè,per apparitionem er uoeem cccleftein,cevit(d( bdtur: tarnen per Ananite à Chrifio ad eurn miß^'''' fierium baptifatur, er accepta Spiritufdn(iorciilt;»^‘ „ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur.Sic Cornelius Aüortim 10. percondouonfi'''^'
rofolyma ufc^adlUyricum feplantajfe Pcdefiasglo- q.ocepitSpiritumfangum. Petrus
bona exempla piorum aliquam occafionemcowid^
iüo, ere. Si in uobis permanferit quad audifits ab initio, er uosin filio erpdtremanebitis, ïdem,t laan.^.
Hos ex Deo furnus: qui nouit Deum,audit nos:qui non
-efi: ex Deo,non audit nos.Pt Paulus R.omdn.i.Pudnge hum efi potentia Dei, adfalutem omni credenti. Ro-man. lo.Fides ex auditu eft, auditus autem per uerbum
D«. Idem R.om.tf.Per pr^dtaitionc Pudugelij ab Hie
ridtur.cr i.Corinth.i.Sermo crucis nobis,qui fdlutem confequimur,potentid GdeR.i.Corinth.io.Armd mi Îititc nojlræ non cdmdlid fint,fed potent id Deo, dd de molitionem munitionum, putbus confilid dcmolimur, er omnem eelfitudinem, quee extoUitur dduerfus co' gnitioné Dei, edptiudmeji ducimus omnem cogitation nein, ddobcdiendim ChriSio. Gdldt.s.Cupiodifcerei nabis,utrum ex operibns legis Spiritum dccepiftis, dn
■i,dd Thefialonicenf. fecundo : Accepifiis non ferma -nem hominum, fed,ficut erat, uerè fermenem Dei, qui er agit in uobis credentibus. Plurd teflimonia fu pra^m loco de Verba Dei. Autor epistoU ïacobi,
etiam qui no obtempérant fermoni, per uxorueeitiitt fationem dbfq; fermone luerifiant. nbsp;nbsp;Subiefiigt;lt;*^'!*. tem, in quo Deusper uerbum erfacramenta ff^f'^ turn fanfiurn operatur conuerfionem crnouitd‘gt;^\ docent effe totum hominem ueterem,etiam 1» efi^ fuis uirtutibus, fenfibus tam infirioribus quiiuift^' cxprtedicationcfideiiEphefi.Et uosaudito uerbo ue rioribus,intcntionib. ercogitdtionibus,eMiitsli^^'^ ritdtis,Eudgeliofalutis uefira;,in quo etiâ pofieaquarn fo jfedem non maUs. Tefiimoniafupra in declariW^ credidifiis,obfigndtiejlisffiritu promißionis fando. nbsp;nbsp;nbsp;definitionis alïegduimus,quibusetiam hac dccenjeigt; poffunt.i Petris. Qÿarumomatusnonfitextttt'^' ere-fed 0ccultus,qui eft in corde boinofitsednutcti' j nicorrupteldfttautftiirituspldcidusfitdti^quid’^^'^' demdicit 1 Petri 4. per baptifmum non corpora desdbijci,fedutbonaconfeientia benereftonied^' pud Deum. 1 loan. y. Scimus quoi films Dei uenitdt» dit nobis mentem, ut cognofcamus ilium quiueriu9 • , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_______________________________Ephef 2. vt inhabitet Cbriftus per fidem in corith^
quod dicitur,Hodiefi uoeem eius audieritisyie obdure éo uefiris, fixis in charitate radicibus,erfindaruutu it (is corda uefira,ficut in exacerbatione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;do,ut udeatis afiequi, ere. ui impleamwi in a^^
Progenuit nosfermoneueritdtis-.îac.i. Autor epiüca IxddP.br,y.fanilos dicitparticipes eßeuocdtioniscœ lc^is,z^c. item : Pdrticipes Chriüi frilifumus, fi fane initium fidei ufq; dd finem firmum tenuerimus,in hoc
DE DOCTRINA.
V4
f'.enituiinein Dei.^ph.^.Vos autem non fic dididdis Qhnllunr.flquidé ilium audiflis ,erineododifiiidis, lt;[tiemaimodu.(flueritasinïefi(,dcponere luxtaprio-tcni lonuerfdtionem, ueterem hominem, qui corrum' fitur iuxti confcientias erroris : renouari nero fliritu mentis uelir£, er induere nouum hominem, qui iuxta DfKW coniitiu efl, per iufliciam er fanditatem ueri-Utii.t Cor.o, H« eratis aliquädo,fed abluti edis,fed findifedti eflis,
Hotum hominem regenerari, Paulus.t Theffis.do-tdtlffe autem Deus pacis,fdndificet uos totos,er mï-Jfgff ue^er fliritus er anima er corpus, ita ut in nul-'opofitisculpari.
Df ordineregeneratioms et renouationis fic docét. ^'mi,quodDeus perminiflerium uerbioperetur ^o’«'«K ueteris,rertvm qute ffiritus Dei fuut, °fi ’^” f'^^' ^^‘^^^“^^^^*tilegezr Puangeliopa ^^pil^tignitionem er affenfum. Petrus enim i epifi.j, fi’‘^^tgt;pcr dodrinam Puangclij er Spiritum fandum
mißionem peccatorum, er uitam aternam. Sic enim fuain declarauit uoluntatcm Deus, quod uelit per uer^ bum et fpiritum fandum efficax effe in ijs qui non per f encrent in delidis contra conf dentiam : er qui ffiiri-turn fandum, per uerbum ipfos trahentem er monen' tern,non firenter reijeiant, jfreto miniderio uerbi.E' pheff. Omnia,diimproduntur àluccmaniftflafiunt, etc.Ciuapropter dicit,Expergifeere qui dormis,etfur ge à mortuis,er illucefcet tibi chriflus.lac.i.Depofita to omniimmundiciaetredundantianialitilt;e,cummanfue tudine rccipitcinfltii fermonem,quipoteflfaluasred.' dere animas ueflras.Ad. is.Deus fide purificauit cor^ da iUorum.i Pet.i.Vt uos fidem ac fl cm haberctis erga Deu'm,quianimas uedraspurificadis obediendo ueri tatiperfliritum.s.Pet.i.Pratis uelut oucs errantes,fed, conuerfl edis nunc adpaflorem er curdtorern anima-rum uedrarum.iPetri i.Piusdiuinauirtusnobisom-nialargita cd,qua: ad uitam et pietatem pertinent,per
, gt;peraoctrinamPuangcUjer Spiritum fandum agnitionem eius,quee nocauit nos per glcriam er uirtu pate fieri nobis iefum Cbriflum, eiusfi to tem.Pom.to.Pides exauditu cfl,auduus auteper uer-i^^‘ff'ainosiefirri:eriPct.i.docet,perfermonem l^fbeticum,luciferum exoriri in ccrdibus attendent ^^^^'^^^^’^^fi’^-t^tcittrenatosinluce effe : hoc J gt;nbsp;baiere ueram D eidusep uoluntatis agnitionem. eh^’n^^^'””'^'^°^^*^tt^^tiatem feire.er » loan.;, brijtum ipmentemdcdiffe, quacognofcant uerum eum.Q‘ p^tffi^f Rom.7.dccet,Dcum operari in rena ‘^ ‘^^ttmle^sinteUedum,er agnitionem peccati.ldé tepetit clarius i Cormth.3,ubi oflcndit,nondum regea haberewlu/ni ^ofl ccrdibus fuisimpofitum: }o 'gt;'onredeintelligerclegem,qucgt;dintcgramer '^‘^poßibHeinrequirat obedientiam : at illud uca t'''tgt;tolli,ubi Conuerfl fuerintad Dominum.tdem t Co '4-^eitscdquiiuflitètenebrisluc£nt illucefcc-t^'jlfiluxititt eordibusnodris,ad illuminationem co-S^itonisgloria^^p^^ Chridi.iCorinth.t. ''’^^^^ibusditatiedisperipfu _
bum Dei. Philip, i. u qui capit m uobis opus bemmr, . per fielet tifq- ad diem lefii CbriHi.PhiUp.i. Cum timo re er tremore ueftram operamini fialutem. Nam Dem efl is qui agit in uobis ,amp;ut uelitis, er ut perfiemtis, pro bonoanimiprepofito. Rojji.t. Per què accepimus gratiü,utobediatur fideiuntergentes fuper ipfiusno-tnine.'R.om,6.GratidautemDco, quadfidütsquidem ferui peecdti, fed obedifüis ex animo in edm,in quant traduéiie^iiSjfiirmam dcärinie.
Tertió,quod Deus, pofiquàm per uerbu operatus efl fidem,qud homo dccipit remiflionem peccatortim.
fefe coUocet in cor hominis, e^ perflnritum fand urn mentent er uoluntatcm magis magiséj; lüuminet, er re gatherduedt, er fi-udusflnrituspeificiat ,qui Gal.ó annotantur, non quidem uiolento aliquo metu^fed per miniflcrium uerbi, per qusd fe efficacem fiiturum m momnifermone, er nbsp;nbsp;promifit,flue id legatur,fiue doeeaturflue meute reco
lalur. NamPetrusiepifl.2.dicit,peruerbum,qucd , ere.t Cormth.i. Nes nbsp;nbsp;lacanimiappellat,renatosfubolefcere erguflareejuid
^fi'^^'’^oggt;iitione,quib us rebus tedimonium icfuChri-
• ^®^ nbsp;nbsp;—.......jHuvujeue ^ guj,arequou tltei^ r'^ ’^’^'^^ ‘^^^^P’'‘’'“ 4^^fP^’^^^‘»^ ^i^^ 4ofuauisfit Dominus: er ad eum aeccderc,erm Chriflo qw nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^f’tiflodonatafintnobis: nbsp;nbsp;nbsp;œdificari,uelutlapidesuiuosindemumflirttualem,et '^'^’^ f^tmombus quos docet humana nbsp;nbsp;facerdotium fandwn, erc.Pt t Pr f.4. dicitfliritu Dei iittufi‘^'^°^ ‘^^^^’^ Sp^^ii^tsfandus,ffiritualibus nbsp;nbsp;nbsp;fuper renatis requiefcere.er loà.t cpid.s.dicttfe ideo mentem Chridi tene annunciare uerbum, ut audit ores fee urn focietatem ha w«w f**’ ^”f/'‘'f”'^‘'‘‘f“^,ut Deus detE.phefijsfli- beant, er quidé eu Pâtre,er filio eins ïefu Chrido. er Dei: tAoam j.ct^.dicitflruantes praceptaDeimancrein “'‘‘'quot;^”’'^*^’ '^^^''“quot;^ ‘i^‘^P‘^^^ gt;•^ nbsp;nbsp;^‘^°gt;^ ^^“^^re fliritum Dei.Et Paulus Kom.s.doect, ferio r' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^' ^^^^^ ^phef.4. ubi de mini- nbsp;nbsp;fliritum fandum effufum effe in corda iudifleatoru, gt;«necel Pt ‘^'^' '”ft^‘^^^^”^*” er édification nbsp;nbsp;nbsp;ut tedetur de diledione Dci.er Kom.8, dicitfliritua-^’ ^^ ^’^r arc ca qu£ fliritus funt, idq^ co quod fliritus ‘ig^^tionem filijDei et Dei er Chriflus m ijs habitet, cese, ducat,er mijs a-b^tini * tntntisfanHosrenouari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;d:iones carnis mortificet, er tcdimcnium perhibeat titem laß, v ''^°‘^^‘^^gt;lt;^regeneret, et ducat uoluit nbsp;nbsp;nbsp;quodfintfilijDei,z^ imbeciüitatibus fandorum opitu
letur.t Cor.j z^-f. et » Cor.6^icit,J^irUu fdnUü in fan
^^”'°^“^‘‘quot;^°^^^'^^^ nbsp;nbsp;^^ ^“»^f*^’»^'^P^ofuohabitare. Gal.4. Qiconiüedts
f^rfnUfitIieusfliritmtfil^fiüincortUrioflra,tbt^ f«gt;ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;monenti,fii- mantem Abbapater. Eph.c.PoaeaMScrcdididis,ob-
mantem Abbapater. Eph.i.Podeaqudcredididis, cb-fignati esiis ffiiritu promißionis fando, qui efl arrabo
‘^‘^condieTa^?T'°^^f‘^^^^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fiê«‘^^^^^‘^figt;^''»upromiflionis fando,qui efl arrabo
”^l^iTitiis ay^^^^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;^^^ ^^ quot;^^ ^^^^lt;i‘t^ii^'^^^’^‘ lam non edis hoflites er incoU.
éof^dconciuesjandorum,acdomediciDei,fuperdrudi ï«*»ö4W,5«a accipiant oblata bénéficia, re- nbsp;nbsp;fuper fimdatnentum Apoftolorum er Prophetarum,
fummo
-ocr page 364-CENT. L LIB. 11. CAP. Illi
|
funtmo anguldrUdpide, ipfo kfu Chrifio, in quo qute^ cunq-ftruUurd coagmentdtur, cd crefcitin templu fan (turn in rgt;ominD,in quo emos adifiedmini inhabitacu lum Deiperfidritum. tri 3.Pdtiens eil erga nos,dum non uult uttos perire,fed omnesadpanitentiarecipere .z.Tim.i. Deusuultom to pusbei.Ephcf.z.9,enouariadimaginemEgt;ei.ilt;iori er Coloffit.Effe indutum nouo homine,hibentii«^^' dam er fandhtatem ueritatis. Ephcf4.Ejfeinduiti» Chrifto.Gal.j.Effeconuerfum ad pafioremiir^i^^^^^ remanimie.z.Petri zEfietemplumcthabitaculdD«-Ephef z. i Cormth.i et 6. er ^ Corinth.zet diPW4 Efie habitaculum Chrißi.Ephefi.Vt inhabuet ÜiU' flus. Habere in fe loquentë Chriftu-z Cor.ij-R»** Non aufim quicqua loqui, quaper me no effleitd^' Hus. Habere captiuatä rationéfub fidem. i Ctiquot;''’; Habere cor purificatum fide. Adl.zf. Et tmint^C^ ficafie obediendoueritati perfiiritum, tPetri partidpem Chrifli. Heb.t.EffeparticipernccdelH^W cationis. Heb.3.Ejfe domumfitiritualemtfaetrdt» fandium,Efie genus eledlum,regale facerdotuin,i‘^' tem fandlam.zPet.z.Ejfe reges er facerdotts-iftt-*-, Effe uas ad honorem praparatum ad bona open. gt;J‘ moth.z. Ejfe uasmifericordite.Eom.^. Eabettt'i' faurum inuafculistediaceis.z Corinth.4.Ejfilgt;^^'^'‘^ à legis maledidio.Cal.z.er 4.'Efie liberumdi^ttef^^' Cdufdtn autem, quid non ^què omnes per mini fie-rum uerbi coHertdntur,non reijdunt in T)eu, qudfi is nolit omnes,qui audiunt uerbum Dei, conuerti : docet enim, Deum ueüe omnes ad panitentidm uenire. z Pe-nesfdluosfieri,er ad agnitionem ueritatis iicnire. Nfc in miniflerij uerbi indmtdtë.dut impotentiam. Docent enm,fpirittm finflum fempcr miniüerio ddeffie, te f-xercerefudin efiicdciam.Kom.i.Eudngeliumcft poten tid Dei, dd fdlutem omni credenti. z Petri 1. Kenati ex femineimmortdli uerbo uiuentisDei.Heb..^.ycrbum Dei quouis gladio penetrantius dtcitur,er acutius. Sed edufam confirunt in hominum inobedientiam erga uer hum, Rom.to. At non omnes obedierunt Euangelio. « Cor.i.ïudttisfcandalu, Grdcisftultitidm.Kom. z. Kis ueró qui punt contentiefi, er quiueritati non obtempe rant,fed obtempérant miußiciie-.uetura efiindignatio, ere, 1 Theffi.i. dui infligit ultionem ijs qui non noue-runt Deum, er qui non obediunt Euangelio Domini noilritefuChriHi.zTheffi.z.Proeo quoddileitionem ueritatis non receperunt,erc.quinon crediderunt ueri tdti,fed dpprobauerut iniuiliciam.Adl. zj.Vobis opor tebatprimum loquifermonem:fedquoniam repellitis ilium,er indignes uosiudicatis aternduita, z.Petriz. Purificaftis animas obediendo ueritatiperfigt;iritum:er to cdti er inoriis.Eom.S. Kabereiusfiliorum Dn Row-go alij non obedientcs, non purificantur. Et in diaboli inalicidm^quiexcitcatfin^iK incredulorum,!. Cor. 4. Et tenet eoscdptiuos,z Timoth.j. Et Paulia Rom.?, 10 cr i». difigt;utdns de reicilione iudieorü, er fifceptione gentium,dlfi:ritideogentesfufi:ipi,(iuèdDewpromif' fionieesinclufit,er cinodapprehenderunt iuÜiciam ex fide per EuangcUum oblatdm : non quidem fua ui, fed Deo mentem er uoluntatem eorum captiuante, 'fubobedientiafidei.tudieosueroreijci.quiaDeusmi- natusfiteisex^cationem,fiEuangeliumnon fufeipe- 40 pofie.Gdl.}.Col.i. Siquidenspermanctisinjii(gt;amp;''^ rent,fedreijccrent. Porroutininitiorcgenerationis quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'quot; ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;^’quot;''’'^ Deus per uerbum er jfiritum fandtum mentemeruo luntatem hominis ueteris immutdt, er in ijs nouos mo tus quos ndturaliter non hdbent,mdtKnte tarnen ex par te c£citdte ndturdli,er cotumacia cordis,aduerfus res f^iritus Deioperaturtita ijfdem caufis regeneratio-nemfu{lineri,er exerceri,er conferuari docent : ncm pe per uerbum, er facramenta, er ffiritum fandlum, erfidem. Kuceddem firme re firn poffunt teilimo-tHa,quiehdilcnus aUegata funt, de Cdufis quib. er hec addipoffunt. Petrus 1 epiil.i. omnescaufas conferuan tes compledlitur elegdnti hac fententia : Q.«t uirtute Dei cufiodiminiperfidem adfalutem. Et i.lodn.j.Om nis qui natus eß ex Deo,peccdtum non committit,quo niam fernen ipfius (hoc eil,uerbum erfiiritusfandtus, per uerbum er fidem,regenerationem cuilodiens et e^ xercens ) in eo ma.net, er non poteilpeecdre,quod ex Deo natus eH. Et Pdulus Rom. 7 er s.Spirituifandio attribuit,qu0d ducat er regatfandtosjey auxtUetur im hecittitatibus eorivm: quod non fit extra uerbum erfi' 6o dem,quae efi ofificina j^iritusfandli in cordtbus faniio^ |
rum.z.'Timcth.i.P.gregium depofilum fcrudtcpj^^ rittm fan£itvm,qui inhabitdt in nolïs.z Theffd.0'^‘ fidtres pro nobis,ut fetmoD emini c urrat c fiotfi‘ tur,ficut er apud eos,ut eripiamur ab abfirdii VP uerfisbominibus. non enim omnium dißdesfidfi^' lis eü Dominus, qui ftabilietuos er eußadieti »io. Ad cdufim fimulem hominis renatihipropridi^ tesreferripoffunt: Effe nouam creaturam.i Corinth, f. Gal.é. ^ßof S.Gdl.4.. Habere dupheem iufiiciantfOlianinipi^l^^^ uam, aliam inchoatam, qua coram homimbus »e, E.om.4.Philip.i.Kdbereadhucinfecarnem,amp;ilt;'^^ tans pcccatum,er concupifientiascarnis. Seinon^^ gnatpeccatum er cdro,uerttm fiintus cMoi^^'quot; uerfus car nein,er mortificat adliones eins,er ilt;^®^ à carnalibus concupifcentijs.E.om.7 CT s.Gal^ »J* triz. Deponere inharenspeccatum.Ebr.zi.'iß^^^'' noxium affiedlionibus.lac.s. In enoreminduciC dimoueamini à fie euangelij, iac. 4.Kebra.3 ^4^^^ mandat urn, eße gloriolum,nb habere maculaffls^i gam,eße fandium er irrcprehenfibtlem.^phefiil^ re fitem uiuam ad bareditatem immortdlemfitito''^^' mitiAbilê er immxrccßibili,cbferuatä in ccelisa^‘^ Expediare Chriilu dcclt;xlis.phd.3Euturu inquirn^^^ cu.Heb. xj. Eona renAtoru fuperna er cocleHi^-^^'“ Deum autem ob hos fines hominem uetcrew sti^ nerare docent : primum ut immenfamfuarn mißt^' fo diam erbonitatem ergagenushrnnanummanifi^f ret.z ioan.4 . Inhoc apparuit charitasDei innt th quad filiumfuum unigenitummifitDeusintnuniia^i utuiuamuspereum.Ephef.z. Vtlaudeturgloriafd^ tia: fuic, qua chares nos reddidit per dtledium. »T*^ Jdeo mifericordiam fum ddeptus,ut inmeprmool lt;nbsp;deret lefus amnem elementiam. Deinde, ut renatificiant bona opera,qun)iit w glorificeturfycelebretur.zloan.z, Quidicitp^^ manere,debetficut iUe ambulduit,et ipfeaniMaK. phefz. Ipfius opus fumus,conditi ad bona lt;’/’^'‘'*r praparauit Deus ut in ijs ambulefnus. 1T'^''^ ^ ^^^ |
|
V7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDO fe ixpw^irit it hii, feiVett ßlßs dofioribut, mt u/ts ^nbonoremfi(n{iißcdtum,dccommodum nßbus Domi ni,ii omne bonum opM pr^filtratu. Piura tc^imonia injri in loco dt Vine bonorum operum. 'tertio,ut renati hartditatc accipiant uitam tetrn Mm. iPctrii-V^eportantesfinefideiueürie,[alutem ^mrum, idem i Pfty.Dfi« omnis gratiic,qui uoed' nitnosddieterndmgloridm ,perChriftivm lefium pa~ nwfer itfiiidos, idem inllduret uos,^ldat, roboret, ^Hut. 1 Pet.uVt per h£c efficeremmi confortes dint naturt. ^ Iohannes lepift.4. ers lohan. 1. Vt er nesficietitembabedtisnobijeîi, er focietasueüra fit en fatre er filio eins lefu Christo. 1 loan.s.K^c fcri-lifnobis,quicreditis in nomine filij Dei,ut fciatis,cp ni ti(w btbatis eternam. er Paulus C oloß.i.Vt exhibe-retuosfundos er irreprehenfibtles, er inculpates in eerf^edufuo.fiefuidempermanetis in fide fiendati, ac ^i^^'ies,ntcdiniouedmmidfigt;e V.uangclij. idem Ro.8. £7 GjL 4. Yemtos h£redes Dei, er coharedes ChriHi effedocet. Philipp,^.t^oslra conuerfatio in calis eii, ; undeexpcilitmusDominu/m noftru lefum Chriftum, ^uicoTpus no^rum humile transfigurabit, er conforme fielet corporifuogloriofo, ^'euthominernrenatumexueterier nouo homing confiirc docent,ita etiam duplicia opera homini rena to ittribuimt ; alia ^u£ ƒent hominis ueteris ,alia cpu£ finthominisnoui. Vrtfrii hominis funt,quad concupifccnti£carnalcs militant iduerfus animam, 1 Pet.2.er quad caro concn fifeitiduerfu fiinttm,impediens ne omnia qu£ ueli^ 3 miuftcundum ffiritim,fieciamus. Gal.s • er quad lex in membris rebedet legi mentis noflr£,er captiuos nos teddiitkgipcccati^-p^o^jj,.^,^ quid ignoramus quod fetüm ßmus. P^oman.S. er quod contentiones er fit dionesoriantur inter renatos,ér quod fiecundum ho-minem mbulcnt: 1 Cormth.;. quad nolint exui,hocell mori: 1 Corinths, er reliqua opera carnis, turn extent,turn interna : quorum catalogus extat Galatis f. Hinißßifmt opera carnis,qu£ funt h£c:ddulterium, feoftatio,imnw,ndicid ,lafciuia ,fimulachrorum cula^ t^iUeneßcium,ininüciti£,lis,£inulationes,ir£,concer tationes,feditiones,fedl£,inuidi£,c£des,ebrietates, co tnefftttiones,er his fimilia, de quib. pr£dico uobis, etc. Sedhisoperibuscarnis renati repugnant. Kom.7 er i. Galat.s. iPctri i.tldm fi ijs non repugnant per SpiriUm fanSumfied contra confeientiam indulgent, treutiunt Spiritum fand urn,er amittunt fidem. Kom. ^■^imftfecundumcarnemuixeritis,moriemini. 1 lo-«»•j.(^i committit peccatum,ex diabolo ed. iffidus hominisnoui funt bona opera interna er s lt;xterna,quorucatalegum Paulus Gal.s.endineralifru dusf^iritus eü charitas,gaudiu,pax,lenitas,bemgni-tfi,bonitas,fides,manfuetudo,têperantia:aduerfus hu iufmodi^nonesllex.Pphefs.pratis quondam tencbr£, urne a at lux in Domino,ut filij luds ambulate ( nifru dmf^iritusfitus ed in omni bonitate,er indicia,et ue titite'ipróbantes quod fit acceptum Domino. Dt z Pétri vSed er inhocipf urn omniadhibito fludio,fubmi-Aateïnfideuedrauirtutë,in uirtute nerofeientiâ, infeientii ueri temperantiü,m temperantia uero pa- a ttentiamirurfus in patientiapietatëim pietsite autfra- |
CTKllÜA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jyg ternam charitaté, in fratema nero charitate diledio-nem. Sed catalogum bonorum operu, qu£ homines re^ nati in fide cooperdte,er dueëte Spiritu fando,uteue^ pr£dant,infi-à in loco de Bonis operibus ponemus. Porró iUa opera qu£ a renatis fiunt, fecundum Ict gern Dei,non tribuunt principaUter uiribus hominis, fed Deo,Cbrifio,er Spiritui fando,er fidei. 1 Petri f. Deus omnis gratiæindauret ucs, fidciat er corroborer. i lohan.^^Vos ex D eo eftis, filieli, er uiddis cos: o quoniâmaior edquiinuobisefi,quamquiin mundo. z Cor. 3. No quod idoneifimus ex nobis ipfis ,fed/iad aliquid idonei fumus,id ex Deo efl. 1 Cor.in Nemo po tefl lefum Chridum Dominum dicere,nifiper Spinitu fandu. Philip. o-Omniapofium per Chriftum, qui me corroborât. Philip. z.Deits ed qui agit 'm uobis, ut ue-Utis erefficiatis. Dphef 1. Chrifias omniain omnibus adimplet. t Cor. w. idem Deus qui operatur omnia 'm omnibus. Autor epid.lud£ : Vos diledi,fandifiim£ ue dr£ fidei fuperflruentcs uos ipfos perffiritum S.oran o tes, uos inuicé in charitate Deiferuate, expedantes mi fericordia Domini nodri lefu Cbridi 'm uita £ternam. Vlonnunquam tarnen dufmodi occurrunt fenten-ti£,qu£ uiribus hominis ea adf:ribere uidentur ,fedfy necdochicósfuntintelligend£.tloan.j. Qmnisquihabet hanc ffem,in eo purificat fe,ficut iUe purus ed. » loan, s-duigenitus cd ex Deo,cullodit fcipfum.z Pe tril. Pratres potius operam date, ut in eo uocationem cr eledionem ueftram firmam effidatis. 2 Cor.7. Hos promißioncs cu habeamus, charißimi, numdemus nos 3 ipfos ab omni inquinamento carnis erffiritus, perfi-cientcs fandimoniamcum timore Dei. In his erfimilibus non excluditur Deus,^ Spiritus fandus,uerbu ac fides : nam fine his nemofepurifica-re poted,aut uocationë fuam firmam eßicerc: etiâ externa opera fins Dei auxilio fieri no pfijic docet lac.4.. Age nunc qui dicitts, Hodie er eras camus in hanc dui tatem,etc.qui ignoratis quid futurufitpodero die,etc. pro eo quod dicere debueritis,fiDominus uoluerit,er fi uixerimus,fidemus hoc uel illud. Et Paul. 1 Thefz. o Voluimus uenire ad uos,ego quidem Paulus femel atq; iterum,er obftitit nobisfatanas.Bt iTheff.}. orat,ut Deus dirigat uiamfuam ad illos. Pr£terea hominem renatum,etiam affiritu fando dudum, integram legi diuin£pr£fi:arc obedientia ne-gat,propter deprauationem natur £,er inh£rens pec-catum. Kom.7.8. Gal.z. Ad.is.'Uihilmihi confdus fum,fed inhoe non fum iudificatuSf 1 Cor. 4. Nfc hominis renati mentè er uoluntaté ita confirms tam docent,ut no pofiint cotra confeientia labi,er ex 3 lutereffiritu S. nam Petrus lepifl.z.hortaturfandos, ut caueantfibi à carnalib.cbcupifcentijs, qu£ militant aduerfus anima.Pt z Pet.zdidt multcs,pollqua refuge rintab inquinamëtismudi,pcr agnitioneDominiet jer uatoris Cbridihis rurfum inuolutu erfuperatu iri,er pofiremapdoraprimts fieri. Etz Pet,3. inquit : Pod-qua pr£moniti edis,cauete ne fimul cum alijs nefario-rum crrore abdudi,excedatis à propria dabilitate.Pt loannes,3 loan.i.inquit: Si dixerimus,no peccauimus, mendacé fidmus cum, er fermo dus non ed in nobis, o Idemetiarenatoshortaturadnouä obedicntiä,er ut caueant fibi ne diligant id cued 'tn mundo ed, gt;nbsp;loan.i. G 4. Idew |
CENT. I. LIB. IL CAP. IHL
1(1»
|
Idem epift.i.dum moiwl,ut caucant fibi db ijs quifrl^ fam doännä fldrgunt,fubindicdt, eos pofte d fide de-feifeere. Et Paulus,rendtos in errorem induct, zy labi pofte,paßim docet,cu eos inonet ut fibi eduednt à pec-cdtis.Quodetidm exemplisprobdt. 1 Timotb. ». imili-tes in prophetijs, id efl in uerbo Dei,bonam militiam, habens fidem zy bonam confcientidm,qud repulfinon-nuUi circa fidem naufragium freerunt. de quorum nu-mero efl Hymendus, zy Alexander. 2 Timoth. 4. No-fli hoc, quod duerfati fiterint me omnes, qui in Afra «o funt,quorum eß Phygdus zy Hermogenes. nbsp;Bt 2 Ti moth. 2. Quorum de numéro efl Hymen£Ui zy Phi~ ktiM, qui circd ueritdtem dierrdruntiZyeCT fubuerte runt quorunddm fidem. Ebrdis cup. 2. Nc quis ex uo^ bis indureturfeduchone pecedti.Bt pdulo dntè:Videte frdires, ne quundo flt in ullo uelïrum cor prduum,ob-noxium incrcdulitdti,ut deflifedt d Deo uiuëte,fed eX' horteinini uos quotidie. De dgnoflendis zy probadis rendtisjodmes,) todn nis 3‘Qliiferudt pneceptuDei, in iUonidnct, çr ipfe *® ineo-.z^'perhocflimusquódindnet in nobis, èflintu quem nobis dedit. item,Qui exercet iuflicidm, iuflus efl:quicommittitpeccutu, exdidbolo efl. Romdnis S. QuiflirituDciducuntur,ßqDeifttnt. 2Corinth.13. ïioncogno[citisuoflnetipfos,quod lefus Chriflus in nobis eüf niflfleubireprobi eilis. Hominesetidin rendtos,mori oportere:dut fl uixe* rint,inextremodduentui£luocuïi immutdri, docet |
nes t epift.s.inquit:Chdriflimi,nuncfilij Dei fumiste nondum dppdruit quad frturifuinusfciiniisiutè,!^^^-nidmfl dppdruerit,flmiles ei eritnus, quonidin uHdb mus cumfleutieü.Btpetrus iPet.i.Keperidturifru ueürdfln Idudé zygloridm zr honorem, turn cinii U' ueldbitur lefus Chriflus:quem cum non uidedtis,diliÿ' tis ; in quem in prjtfentid,cum non uideritisdreienm tdmé exultdtis gdudio ineffabili çrglorificdtoycpcr. tdntes finemfidei ueflra ƒ dlutem dnimirum.'^t PiiiiK Colaf3.itdq; fi refurrexiftis und cum Chrijlo-fp^riü quterite, ubi Chriflus eü dd dexter dm Dei feiens :fr pernd curdte, non terreflrid'.flquidem mortui eliiigt;amp; uitd ueUrd dbfconditd efl cum Chriüo in Deo.QSUf docunq; ChrikuS mdiiififldtusflterit,uitdnojlrd,Mgt;i cruoscum ide mdniflfldbiminiinglcrid, EtPbiUf-t-^ Nd noürd conuerfdtio in ccelis efl,ex quoerfertut“''^ expcädmus,Dominü iefum Chriüu,quitrdsfig!ffil^ corpus noUru humUe, ut co forme reddit corpori (»lt;gt; gloriofJ,ficundu effiedcid, qud potefl etiïfibifiUft reemnid.t Cornj. Cernimus enim nunc perjptinit^ iittenigmdfe,tuncdutem freie dd freiem. tdmcce^'gt;' fco ex pdrte,tunc uero eognofedm, quemndineiiiKi^ cognitus fum. Nunc dutem indnct fides,fles, ebiritt” trid h£c,fcd mdximd in bis chdritds. Dis PECCATO IN GBNBRH. |
tiSe iniusiiei£ uideo tceffe.i ïod.e.Bideliseiïetiufr^’ ui remittdt nobis peccdtd, zy mundet nos Abomnin^'^ fiicid.i Pet.z. Keeipientes mereedem miu^idf^'^^^^' i. P-cueldtur irdDeide calo fuperomnëimpilt;^i^^^^. iniusUcidm homininit,qui ueritdtem in miitsHei^ quot;'''' nent.Rom.j.Si iniuslicid noUrd-, Deiiniuliicinn^^^* menddt,quid dicemus i R.oin.6.Neq;prlt;ebetenieni^^ ucslrd drmd iniuüiciic pecedto, Aut aoeë ^0^1»,ml efl, quiddü ittegitimu quod pugitdt cum lege. « lD'‘''-i‘ ddTit.i.Chriflus deditfemetipfumpronobis,utn ’' liieret nos ab omni xyefilxjfeu miuHicid. Auiueii^ WiXfxQdie, tranfgreßio. Galat, j.Quid iÿturbn' Prc,pter trdnfgreßiones pofita eft. Rom.f. 02’^ pecedrunt dd fimilitudmem tranfgreßionis Aism‘ i Timoth. 2. Mulier obnoxid frild ell tran{ffe^bgt;^' ideobi z.Reddrguti d lege tdnqud trdnfgrejforesiti^-' Bdilus esttrdnfgreflor. Btfunt hdquap generalesfr cdufd firmali defumptd ■' f^ f'*'”
Pdulus P.om.s.iCor.is.t.Thefd..i Cory. PhUip.i.Cu K^jHohuocdbulis. NdindutufurpïtuoeexJ-if, pio dijJblui:Z^effecumCbrifto.Pugndntidfunt,homo J» iniufticid.Aél.S.ïnflïleenim amdrituiÜMamp;^ißJ^ rendtus,cr non rendtus,feu euro er fliritus, fideles et infidèles.Rom.s.»Cor.t-z.Gal.s.Epbef. 4.1 Pet.r.zy z. ilodn.3.zy alibipaßim.
■ Homines renatosfandosappeUât, turn propter im putatam fide fanëlitdtem, turn propter inchoatam per fliritum fandum obedientiam. » Pet.3.Sdnd£ ithemu lieres flerantes in Deo. Bt Paulus in fiitgulis epiflolis eo epitbeto,renitos notât. Diledos Dei ct uocatosfan ilos.Rom.t.BtIudds:BtliosDei.t.}odn.s. Rom.9. G.lt;
Idt.S: ¥iliospromißioniszyliberce.Gdl.4..Bilios Abra 40 hd.Rom.d.BiliosDei zy lueis. i.Tbeß.s.Bidelcs. z.Co rinth.6.iCor.7.Regcs zyfdeerdotes. Apoc.i. Gen's fditda, populus Dei,genus eledum,rcgalc fdeerdotiu, iPetriz. lufios,iTimoth.i. Hairedesgratid uitd, i.Petris. HdredesDei, Rom. 8.'Galat. .^.Cobdredes Chrifli,Rom.3.
De homilie port refurreftioncni. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘
“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cdttdppeliationes,a^....i..,,
Duo generahominum inorpofl refurredionem nbsp;nbsp;de firma peccdti.eftetranfgrcfiiouemlcÿs,^!^^^ so damnoncongruenscurcguldiufticidmlegtixfiir Autx/axfTix fidefipcccatimt: efr^ hacuox slolorumfcriptis omnium ufitatißima z^^freqiKist'r^ md:zynontantufln externafctlera,fedtotam arborem cu/m omnibus frufiibusfignificat.tloitixfil'' a-s-zy S’ » Petrit.3zy4. Romanist,z,}.6amp;7’amp;^
{!tttir(im,ne)npe icAtos z^ dlt;imnätos,docent.i.?et.4.ct
f.zPet.i.t.ï. Apoc.t.iCor.if.tThefl.f. z.Tbef.z. Bt ïudds : Vtriufq; generis homines confldbunt ex corpO' re z^dnimd. 1 Cor. s. Omnes nos mdniflfldri oportet ditto tribundl ChriHi, ut unu[quif^ reportet in corpo refuo,iuxtd id quodßeit-fiue bonum,flue indium.
'Vtfof'pit tuiifipios turn impios, refufeitdturu Den, Z^ Dominum noftrum lefum Chriftu/m, docent. 1 Pet. j.i Thef.^.f. zThef.z, 1 Corinth.tf.
Porrideproprietdtibus zy commodis feu incom' modis utrorunq;, turn bedtorum timi ddmndtorMn,di do cemus infri in loco de refurreHione mortuorum.
bi^dßim in epifioUi PauUnis,
Singuldre tdmen idud tß, titled pecedtam p^o ni’' ftid,qud expidtur ptccdttm,ponitur. Ro. 8. Pfff «^^ turn, id efl per hoflidm damnduitfeu expidui(ptcciigt;^ in cdmeiEt % Corinth, j. 'EM/m qui non nouitpeccdtdH^’ fleitpreedtum) hoc eft) hoflidm dd(xpidndump((‘^'
-ocr page 367-|
«« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDO »w. Ifo« ([uod dd Row. 7. pro re ddmnatd feu maid, Qaid dicmiK ? mm kxpeccatum eH^ abfit. Et Kom. (if^CiHic^uid non eji ex fide,peccdtum eflthoc e^i-, fjuddtm Vito non placens. AequipoUet enim iüi diHo ^br.n.Xmpojlibile efi Deo placereßnefidc. Autxßtqne/ax 'R.om.i.Propter remißionemprié' ttdentiiimdeliäorim,x/aoqiTgt;//A.xTa/a, qute uox apud fol«») Vtulum reperitur. Aut 7ri(fd'iTläi/ix.Kom.4.Trdditui eil propter pec edtixccfxirlui/txTanoflrd. Rom.$.Sedn5 ut delidlttm 1 ^‘tfxx^K/ix, itd ^grdtid. ubi Paulin non tantum pec ^^tumAd£,fedetidm poll er cru dus, TiXfxirjâfixTa: ^ffedit.tnquit emm paulo pojltGrdtid uerô ex multis flteitis, fit mXXôi/j waqgt;x7rlu{a,céTUf/, ad iuHificdtio-tu. \di Vpb.z. Et nos eratis mortui ^dît 7rcgt;cfXTrltti/j.aat *« TcÛ! dficefitca! in delldin e:y' pcccatis,in quibus ali f^uindo imbuldftis. Hlt;f c uox Paulo efl ußtatißimd, tip nonit'eçppracipuè allualia peccataßgnificat. Autnß/^x.i Corinth, o. Omnino dclidium feu de-jtdut m uolis efi, quèd lites habetis inter uos muieë, » ‘^^omin.cdp.undedmo: Si lapfus illoruin ■orxfxTrlu i^‘‘luntdiuitixntundi,x:y infu/mx diminutio idorum fittietrimentum diuitia gentium. ïnterdurn etiam ap-fdlitimcs fiecidles peccatorum generaliter ufurpan-^^^froptccito,qudlesfunt,Kxnix,malitid.tPetri ». DfpoiMtf omnemntdlitidm.idem,iio quaß uelamen ha ^'^^^tiwiditiilibertdtem, 1 Corinth.i^.Sed mahtia f^^^f^itPote.Vphef.^.Omnis amdritudo,cyc.tolld' tunuolisaum omnimaUtid. tdeobi i.Abijcientes om ntm immundicidm^cr abundanttam maUtiie. 3 ^^«é^.Ko.i.Pleni malitia ç^y uerfutid.i Cor. 5-.N0« tufiniento KXIUXI hm warn^ixe, hiSvjilx, cencupifcentia.i.lodn.ï. Omne quod efi ra nndo,ueluti concupifeentia edmis. 1 Pet.z.Concu-1'fitntia jut militant contra animam.i.Petri 1. Sire' figeritis à corruptione qu£ efi in mundo per concupi-h^^buK.VtVaitliKadTit.i. Viabnegata impietate, enundanis coneiipifcentijs,fobriè er inHè er piè un ^^^tit.^o.7.Veccatim nÖ dgnouißem, nißper legem: ^otttui^ifimtiam etiam non nouer am, fciUcet efie pec- 4 ^Hum,nifikxdixiffet, No cocupifces.e^ iac. zerf. iNOïdidit^, N«m quod Paulus Galat. 3 .dicit,Con-(lujit Scripture omnia fub peccatu/m, ut promißio ex pde darctur.idem Kom.it.his uerbisejfert : Conclufit ^^‘^^lt;»tiiteslubincredulitatë,ut omnium mijcreretur. biocentautem in gencre de peccato, quod fit quid~ ^tnpugnanscum legediuina, difilicens Deo, ercom t^trem corporales zr lt;eternas poenas, nifi fiat remif-fo- H^midprobantappeUationesilhepeccati, xini~ ’%‘^’'‘i*‘x,wKfixlxirie,iniuslicia,iniquitas,tran[gref j po,lt;itiibus utuntur,ut paulo antè oftendiminter maxU ^cinfigncsluntfententiie ioannis 1, ioan.3. Omnis qui fielt peccitum,etiam anofitw ( quiddam contra nor-^^em ^regulam legistficitter »‘‘^^^‘Xf Tlx peccatu/m, is‘m/itx,efiquiddam( utficdicamus) tUcgitimum, feu quiddam contra lege,feu quod lex aceufat er dam' Uit, zriioan.f, wxaxxc/iinix, d/zxfTÏx è^lt^ : Ont' uis iniuliitiapeccatum efi.Patet etiam ex officia legis, quim peccatu reuelare er arguere, docet Paulus K0' lum.)er7.Gildt.3.^.utfuo loco copiofias dicetur. nbsp;nbsp;6 Dt caufis lapfus prtmorum parentum,tefiimonia f« |
C T R I N A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^a pr'a recitata funt. De caufis uerô peccatorum, quibus omnes homines obnoxij funt,paulopófl dicetur . Dt-uifiones peccatorum hæferèin firiptn Apo^lolorum notari poffunt: Aliud efipeccatu originale,aliud efta-ëiuale. Patet bate diuifio ex Kom. f. e^ ppbef.t. ubi Paulus inter natur am uitiatam erßudtus inde enafcen tes difcernit. Aliud efi regnans peccatu feu mortale, ut uocant: a-liudnon regnans, feuueniale. Conftathiecdiuifioex Kom.6.7 er 8. Aliud ex ignorantia, eaq; aut affeda ta,aut non ajfedata,profictfcitur: aliud uerô fcienter perpetratur.M.anifeftd ed b£c diuifio ex Ador.3.Pra tres,fcio quod per ignorantiamfeciftisficut er princi pes ueliri.Ad.13. Qjii habitabat iïierofolymis,ctprin cipes eorum,cum ignorarent illum, er uoces propheta rum, ere. condemnato eo impleuerunt, ere. gt;nbsp;Tim.t. Sed mifericordiam adeptusfum, quod ignorant fcce-ram per incredulitatem.z Pet.3. Sed uolentes nefciunt. Aliud ed peccatu/m ad mortem,aliud uerô non.i lo annis f. er Paulus ad Titum 3. üa/rcticum pofi unam er alteram admonitionem füge: feiens quad euerfus fitquieiufmodied,er peccetperfedamnatus. Idem ex » Petri fccundo,ertiebr£is y er zo patet. Aliud peecatum ed in corpus, aliud extra corpus. t Cor.é,Omnepeccatu quodcunq; ficerit homo, extra corpus ed:fed qui fcortatur,in propriu corpus peccat. Aliudnostrum,aliudaltenum peecatum. 1 Tim. 5-. Kanus necui eitè impofueris, ne comumecs peccatis alienis.Ppifi. t Ioannis: Quifquis enimauedixeritilli, communicat operibus dus mails. Apocatyp.iS. Txite de iüapopulus meus, ne participes fitis deUdorum e^ ius,er deplagis dus ne accipiatis. Aliudefipeccatu/m omißionis. tacobiquarto : Qui nouit rede fiicerc,nec ficit,peecatum ei ed. Aliud peecatum efi manififtum, aliud uerô oceul» turn, t Timotb.s. Quorundam hominum peccataante manifida f mt,pr£cedentia ad indicium, quofdam ue-ro er fubfcquutur.Coftmiliter er bona opera antè ma nifida funtrer quafecus habet, oecultarino poffunt. Rffidus peccati generales docent effe, amißtonem origmalis iudici£, er deprauationem natur£. PVee C' nim malalapfum primorum parentum fequuta funt. Kom.3.Honenimed didmdio : omnes enim pecca-uerunt,erdedituunturgloriaDei. Ram dodrinam Paulus ibidem ex Pfalmis probat : Non ed itiftus, ne units quidem: non ed qui 'mteïligat,non ed qui exqui-ratDeum: omnes deflexeruntfiniul, er inutiles fidi funt. Non ed qui exerceat bonitatem, non ed ufq3 ad, unum. Kom. s. Paulus docet, carnem per peecatum ita eff; deprauatam,ut non poßit implere legem Dei. Hue catera tedimoniapertinent, quie probant,omnes ho^ mines effe peccat er es. Kt malam confcientiam.i ïoan.3.Si condemnet nos cor nofirum,maior efi Deus corde nofiro,et nouit om nia. Et petrus,iPet.3.monet Chridianos ,ut piam de-gant uitam,quobonam poßint habere confeientiam. ltem,baptifmo ideo abltti peccata, ut bona confeientia bene re^odeat apud Deu. Et Paulus, ubicuq; confcien tiltfiue bona ßue mal£ meminit, docet hanc effe pro' pter peccatu,illam uerôpropter bona opera.Ad.up. Studeo fine offendiculo, inquit Paulus,confeientiam habe- |
|
ilt;* CENT. I. LIB, II. CAP. II It «ß» bdbere ergd Deum o' ergs homines femper. Koman. cap. i. Simul atteflante iUorum confeientia,^ cogitd-tionibus,inter fedccufdntibus,dutetidm excufantibus, in eo die cum iudiedbit Dominus occulta hominum. 1. Timoth.i. Milita bonam mihtiam, habensfidem er bo nam conflientiam-ad Tit.i.Inquinata efl eoru méns 0 fonfeientia.ad Uebraos to.Huüam haberent ultra con fcientiam peccatorum, qui fdnUificaßent, ac femel purgati eßent, ira Deiicum enim iuflus fit Deus,er diligat iuflicia, to peccatis etm ejfendineeeße efl. Pertinent igiturhuc omniateiiimottid, quibus docent Deum iuflum eße,et de expiatione peccatiperfilium Dei, Dominu noUru lefum ChriBum. Inde enim conijd potefline Dei ma-gniKido aduerfus peccatumaumprater fiilium Dei nemo earn fedare potuerit. Deinde apud Paulum teHimo nidmanifeildfunt .Rom. i.PalàmfitenimiraDeide coelo, aduerfus omnem impietatem er tntufiietamha-minum.Ephefi.Eramus natura filij ira,flcut er cate ri.Rom.4..'Lexirdm operatur:hoc efl,ofiendtt Deum 10 irafci peccatis.Apoc. 13.Si quis adorauerit beftiam,etc. iibet de uino ira Dei. Societdté er tyrunnidem diaboVidacent enim, propter peccdtum hominem eße didboli mdneipiü. Pet.i. tpiU.S. pr£cipit,ut cduedutfibi pij,ne peccuntes deuo rentur d diabolo.Et loünes docet, impios eße filios did lgt;oli,er ex co mtoSji lonn.j.Et Paulus dffirmdt,didbo lum regmre in filijs mßdelitdtis: Epheß t. er excæcdre fcnftis incrcduloru: i Cor.4. er teuere cos Uqueis fuis irretitos,ddfaamuoluntdtem: t.Tmoth.i. ne condemnduit,eosqi ficit exemplum his qui impiè fit iuflicia, uentura efl indignatio er ic^t amp;nbsp;^'^'^ dié^ rent däuriter iuflum Loth,quiopprimebdturanefa' yo dnxietas,aduerfus omnem animant hominisf^^ ^^ anxie[as,au.uerj us omnem aniumm uvm—i • -^ tis malü.i Corinlh.s.An n(fcitis,qucgt;dintuflie(ß'^ hareditatem non confequentur^He erretisutf^i, tores,ncq; cultores flnMlachrorum,neq; *dulies^’ molles,neq^ quiconcumbuntcum mafluUftneapfi ^^ neq; auari,neq; ebrioß, neep maledici, ne^ rape .^^^ gniDeihareditatcmaccipient.idem Epbejijsfl^.^ repetit,ubi etiam addit: Ne quifquam uos nibiis uerbis, propter enim hacfolet uenirena ^,^^ tec uitam acernam infc filios inobedientes. Et Galat.quinto:De quib-pr habetfilium Dei,uitam io uobis,quemadmodumcrpradixi,qnódqutta‘a regniDeiharedesnonerunt. iThcfialontta' Omnis generis calamitates, er pounds, er mortem denies ip fam, turn hunts turn jutura: uitic, er sternum condemnationem. i.Pet.j. Oculi Dominifuper iuHoSt ere. rurfts,Aße0lus Domini fuper eos quißeiut mu-Id.i Pct,^.Kedditun funt rdtionéei qui pardtuseßad iudicandum uiuosennortuos. Item,Tempus efl ut in cipidt iudicium de damo Dei. quid fl primum d nobis incipidt,quis erit finis eorum qui non credunt Dei E-uangeliotEt fliuflus uix faluus cfficitur,impiuserpec Cdtor ubi compdrebtt^ idem 1 Pet.s.Deusfuperbis re-fisiit,humilibus dutem datgrdtidm.j. Peta, Qjtibus iu dicium idm olim no tardât,o' perditio lUorum no dor mitdt. N^m fl Deus angelis qui pcccauerimt, non pe* percit, fed cdtenis no£iis in tartarum pr£cipitatos,trd didst ferudtos in iudidumterprifeo mundo non peper citßedoHduum luiiiciieprceconem Hoe feruduit, dilu Uto m mundum impiorum indu£lo:er ciuitdtes Sodo-mor urn er Gomorrha in cinerem redact as,jubuerflo-rijs per libidinofam conuerpitionem,eripuit,r^c.i^o-uitDominiupios è tentdtione cripere tiniuflosdutem in diem iudicij puniendos ƒtruare.ldem » Petri iM qui tune erdt mundus^aqud inundatut perijt. P.tlodnnes,i lodn.i.docetymundum cum concupi-f :entid fud tranßturum: er eos qui non rndneunt in do ânnd uerd,pudefdâu iri in aduétu Chrtfii.Ptilodn.j. C^i non diligit frutrem, manet in morte. item: Scitis quod omnis homicidd nonhabet uitam dtemaminfe vtancntem.iAoan.f, Qjti non »on bubet, |
E* Pdului Row 1. docet,TieuM pecciU gf^W^jJ »ijfje,cunudationrpeccatorum : Qucimobre ' eos Tjeuf in cupiditates ignominiofdt.HM cf^ ittorum mutduerwit nuturale u[am,in cum tint fpP, ternaturam.SimilitfrçrmafcuUrchSo Mtum fœminie, exarf:runt per appetentidm fui, ibu^ W * maf:uli in maf:ulos faditatem perpétrantes, C^^ tnium quod oportuit err arts in fefereciptentes. Vlt; 1 Theß. t.pro co quod diledionem ueritatisnoitn^^* efficaciam illuflonis, ut credant mendacio, ut iWJ' tur omnes qui non credidcrut ueritati, fedappis runt iniufliciam. Idem Roman.^.io.er n-diceb'^, indur atos er excacatos eße ludaos,quctd EuaÿuO obedierint.ldem iTheßaLi dicit, ludaosZuan^ß. perfequentes, explore fua pcccata,erin (as umiß^^ finalem. Petrus,zPet.i.lnhisquanoninteliiggt;'gt;^'''^ ledicentes,in perditionefua peribunt,reportantin^ eedem iniusiicia,erc.conuiuantes in erroribiud^^' Docet etiam alias poenas corporales efe cati,Colof.j.M.ortificdtcmembra ueflra terrepn^ß prum, immundiciam,erc.ob qua folet tumreirs in filios intrailabUes. «. Corinth.u.docet,prlt;gt;fi‘^^.^ j fum cana Dominica multos imbecilles amp;nbsp;1^ nbsp;nbsp;nbsp;! 0 mortuos in Corintho eße. 0 addif. Denner ipfos dijudicaßemus ,hdudquaquä iudiedtiflir'^ Quod m ortem ajferatpeccatum, docet peccatum morsintroijtin mundu,^ fist's ^stints mines mors peruaflt,quatentts omnespeccarunt- ^^^ 30 Imoregnauit mors ab Adam ufq; ad lUefin,«' . quoq; qui no peccauerant,adflmilitudinetn tumji^^^ fionis Adam. Roman.6. StipendiumpeccatiniirsS’^^ item, Pinis peccatoru mors. Romamj-^ßt^^^ß^ j torum,qui funtperlegem,uigebantin mentib'SS' ^^ ad frudiificandum morti.Et gt;nbsp;Corint.if. Stimaba’'' tis peccatum. Row. 7. Peccatum occafione aisfi per praceptum occidit me. lacobi t.Pcccatu uo^t ^^ j feüuprogignit mortem. Decondemnationem^. inquit: C ondemnatio ex uno deliHo, adcoa^niß^^^ 40 new . Df condemnationeer peenis lt;(^(smts,e^‘^ , diüa loquuntur. Row. f. Multo igitur atagis ï ^^ catijanguine eiiis,feruabimur per eum db ira.'^’^ ' Honuofmetipfosulcifcentes ,quinpotuis aai ira.fcriptu efl enim:Mlhi ultio,cgo napfindam.^^^^^.^ Colligts tibi iram in die ira, quo patefiet inß^ ', ^^ cium Dei, qui redditurus efl unicuiq; iuxtafi his quidem, oc, hisuerè quifuntta’stentiopji^^^ neritati quidem non obtemperant,fed oiffWp^^ iuflicia, uentura efl indignatio amp;nbsp;ira, ^ßn'^'^^jj^^ |
Iff nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E D o i
fel lUxrut nos ah im uenturd. i.Thcff.f. tJon confti-tuitnos ritus,ut iram nebis concitcjnuSyÇcd ut falutem «iii(t(jttitnmr,ptr Dominum no^rum kfum Chriftu. i Tf)f^.2, Pixijain lutnt inferitam tetemum à freie Do-'^mt^ gloria ßrtitudmsittiHS,cum ucnerit utglorifi ^tfurinfandisfrii.
Tribuit ttiam Paulus peccato elfrdus per aceides: w. itijiiriam Dei eomendare,R.om.3.tiollrd iniuflieia, ^'^iMidam eommendat. Prdbere ocea/iouem ut alij Mtipiantur,Koin.n.pfr lapfumillorum(iudieorum) « Ifills contigit gentibus, in hoe ut tos ad ainulandu pro ^^^^^tt.Qjtodfipreeatu iUorü diuitilt;efunt mundi, et ’quot;l^tutdtjèdio iüorum dimtu gentium, quato magis f^tnetudo tllorum ? ï^am lapfus ludteorü oceafronem f’^tbuit Deo,utgentes fufeiperet. Idem in epiüola ad ^^‘Isnoncinqait-.Proptereafrrfitan feeeßitad té pus, 'gt;^at(rnwm earn reciptres, non tam ut feruum,fed fu» foff««)«, nempefratrem ddeiHum.
De Peccato originalr. A'
PoUoli appeUatione peccati originaUs non U' tuntur,ßd rem ipfrm habentfrum doeent, non ^“Kum did a aut frda adulto ru peecata effr: fed etiam ’ w uture humaniedeprauationé, qua imagine Dei ti^ Rushdi originali caret,ey“ nèdltwar/^'iac feruadi logé, ^ P^otliuitatefeuinclinationead malü praidita eß, '*^^^[‘lt;iutntibi!spatcbit.Definitio frrè huiufmodi ex Pgt;ptis k^odolorum conshtuipotc^.
Pecatü originis,etl reatus propter lapfum R^ai, CT ^{tiuatinitura,de[litutagloriaDei, uenundata fub 3 P^^^^to/m,fra:dita aJliwix/ali}: natur ali uerè obedtendi ^amp;'^‘^^»it,quaeümancipium diaboli,frns c?- featuri èo omnin cogitationum, ajfeduum er cupiditatum ^°ptru,concralegemDei,obnoxta mortier lt;etern,e «nnationi, rif fiat rejnißio. Ham Paulus Roman, r. ^^tt,lapfum Adeimputari omnibus homimbus ex eo ^^ds, lys^. affeirt mortem er condemnationem, licet ’^^''^dfimilttudinetranfgrcßionis Adie pecearint. in' ^^itenmi'Vnius peccato multi mortui fuut.item :Pcr uniuspcccatu morsregnauit. item: Per unius hominis-A-frititum condemnatio in omnes homines. Hec tarnen filam mfutationem effe,fed etiam deprauatam natu-ffmabAdam in omnes poUcros propagatam, ibidem ^otet.imptitcnim,Perunum hominempeceatu in num iimintroijt:hoceH,Adam, deprauatam er uitiatam ^durim,in omnes homines propagduider p^r peced' ^^nors,erficin omnes homines mors inuafit, pro' f^^tic^md omnes peccarunt,hoc eü,uitlof a naturic P»fr(tipartidpes.ficetiampoAeadicit, Vmus inobe ^'^^iiimuitipcccatorescon^itutifunt,fcilicetpropa r i^tiineosuitiofd natura, er imputato reatuob la-pßnAde.idem i Corinth.n.Per Adam omnes moriun tur. item, Adam talem procréaffe alios, qualis ipfe fill, nempe depruat£ naturie, er damnatieni obno-itioSjdumbocdido Paulus monet: Qualis ter remis il It, tales trhiquiterrenifunt. ïtem,Ge{lauimiisima-ÿncm terreni. idem Ephefi.Eramits natura filij irat, tfuMaodumer cateri. idem Rom.?. Houienim lt;liti)dnon habitet in me, hoe eü in carne mea, bonum. ^^tn-.ïioniAmegoperpetroillud ,fed inhabitant in sc iKpwitim,
: T R I N A, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,6tf
Docet etiam Petrus,naturam deprauatam,peccato elßc,eo quad i Petri i. o^endit,omneiti camem, hoc eß totam hominis carnalisnaturdm,effc freut gramen, er omnem gloriam eins quafrfloremgraminis: er oporte re per uerbum Dei, hoc eü EuangehU, quod immorta le fernen Dei uiiientis dppcliat,rcnafci.Et z Petri 2.cär nales concupifeetias contra animam militare dicit. quo quid aliud innuit, quam deprauatas eff • hominis uiresi idem etian eo probat, quid Chrfrlum iufrumpro in' o iuüis paff um dicit,iPetri j.Chriftus mim non tantum pro adluahbus peccatisfat is freit, fed et tarn pro originali-. er uox iniußus,omnia compledUtur,nempe rea-turn, propt er lapfum Ada, er tnalu in omnes homines propagatum, feu natura: uitium crfruihis malos inde prouenientes. idem i Petri t.dicitdn mundo eßecorru ptionem, per concupifcentiam : er donatos ejfe nobis promißiones in CbrtHo,uteßiciamur diurne ndtur£ confortes.Et z Pétri z.dicit,frlfos do£iorcs carnern fe-qui,er mpoUuiioniscocupifcentia ambulare. item ap ) pellat eos bruta animantia,naturagenita in capturant: item,feruos corruptionis feu peccati,quod hieret in na tura corruptd,er perdit hommes. Praterea uoxx/zixf ■riix, qua Petrus fubindeutitur,fdtisindicdt,eum frmul reatu ob lapfum Ada,et corruptam naturam gignenté, malos frudlus comprehèdere. id enim uox deaot^Tine in fenptts apcHolorumfignificat.
loannes etiam eadem uoceutiturpaßim. Et i cpi-flola ioannis,cap. r.fatisfefc déclarât, qucidfentiat e-tiam deprauatam naturam eße peccatum. Dicit enim, totum mundum in malo eße conflitutum. Et t. loan»„ nis j. 4. f capitib.ex Deo nafciperfidë oportere, nos docet.
Autor epiß:ol£ad Ehr aas cap. 12. tenaciter inh£» rentispeccatimeminit.idem ii.cap.docet,fierinonpof fe,ut quis Deo fine fide placeat. Ci» o indicat,extrafi-dem, totam boiriinis naturam ita deprauata eße in om nibus fuisdiïionibus,ut nihilDeo piaceat.
Autor tpifrohe iacobi etiam,lacobi c.deprauationé natur £ coarguit, dum nos fermone ucritatis pregigni o oportere docet, ut limits primitiæ quidam f uaru créa turarum.
.Haturam autem deprauatam carere gloria Dei, Paulus Rom.3.docet: Omnes peccauerunt, er dcüi-tutitur gloria D ei. Kuc pertinét teflim enia quefupra de proprie täte uetcris hominis funt recitata, er uenun datum eße fub peccatum. Rem.feptimo’. Egocarna-Usfum, uenditus fub peccatum.
Hon poße uerè legt diuin£ obedire, Paul. Rom. t. docet : AßeHus carnis inimicitiaefraduerfus Deum. o nam legi Dei nonfubditur: fiquidem nepoteß quidé.t. I Cor. z. Animalis homo nonpercipitea qu£Dei funt. KucpertinentteHimoniareliqua, quibusprobatur ho mtnem legi diuin£ fatisfreere non poffe. Dex enim non tant urn externam, fed natur£ intcgr£ er incor-rupt£perfräißimdm ebedientiam poflulat, utfuo lo' co dicetur.
Haturam deprauata eße mancipiu diaboli, loancsi. epill.j.eo docet,quod peccantesex diabolo eßetradit, er filios diaboli appellat, er quod Cain ex malo fuif» gt;nbsp;fe dicit. Et quod i loan.quarto inquit: Maior eil qui in nobis efr,quam qui in inundo.er Eaulus Ephef.2.dicit, diabolum
-ocr page 370-|
CENT. I. LIB. 107 diabolumdgeremfilijsi/nfiiclitdtis. Et zCcrinth.4. Zxc£ceirefinfis incredulorum. gt »Timoth.i.Cdpti uos tenere Idqueis fuis. Gdls-Tafcinare^ne creddnt ue^ ritdti Hxnc etia oi edufdm diaboli prineipatus ç^ pO' tclïdtes,Gr dommi mundi, ex rCL^ores tenebrarum dp peUantur. Cdufdni peccdti origmis,ldpl'um ?id£GT'E-U£effe, Vpropdgdtionem depraudta ndtur£ 'mpofieros A-d£,PduliK docet Ro. ;. Per unum hominem peecdtum in mundum introifi, de per pecedtÜ mors, er fie in om nes homines mors peruafit, qudtenus omnes pecedui-mus. idem tCormthas.rcpetitur,utpduïo ante do-cuimus. Lippis dutem islius edufdm fuijjedidbolu, gt hominis libérant uoîuntdtcmpuprd diximus de Lapfu. Subieänm dutem peccatiorigmis ejfie totum ucte^ rem hominem, cum omnibus fuis uiribus, mentc,uolun tdteyGf cordc,primiim eo doeët, quad uocibus,Cdro, fnu,ndus,homo camdlisfiomo 4i'Xquot;‘-'^‘ animalis, utuii' tur,(iu£ lila omnia complcHimtur. Deinde quid figil-ldtim,etiam in hispörtibus uiiiu/m effe osdendunt-.mm pe in mente caUginem er tembras, de Deo eiusq; uo-luntate: in uoluntate ucro gt corde,ajfeiïus,concupi feentidSyGf cupiditdtes,Gr contumaciam aduerfus lege Dei: unde poflea fequuntur externa mala opera. De mente, 1 Pet.t.Vt beneficiédo obturetis osho-minibus flultis çy ignoranUbus. 2 Pet. 1. Oblitus fefeà ueteribus peccatis purgatum cjfe. 2 Pct.2.Vclut bruta animantia natura genita in capturam,Grc.conuiuantes in errorib.fuis infultant uobis.itë,Qjii in errore con-uerfantur. 2 Pétri3.dolentesnefciunt.ioan.i.epifio-t£ 2. Quioditfiatremfuum, intenebriseü,cyc.quia tenebr£ dus obc£cauerunt oculos dus. 1 ioan.s.IJlunx dus non nouit uos, quia non nouit Deum. 1 ïoannis 4, Deumnemo uiditunquam. 1 loan.f. Ptlius Deidedit nobis mentem, ut cognofeamus ilium qui ucrus cfl. Si agnitio Dei dusq^ uoluntatisà Chrillo datur, non po-teji d natura ineffe. çy Paulus 2 Corinth, j. Dci« hu~ ius fecult exc£cauit mentes mfidehum.Gy Pphefi.pe- ti:ciDco,utdetEphefijslUumindtosoculos metis fuje, ,»u»u.w«.v»«»»Mi#j«w»c/»**«v«..m»-,-utfeiant (iu£ fit j^es, ad quam iUe uocauit. idem Eph. 40 ne regnet pecciitum,crc. ut obedidtis iüiptttr^ 4. dictt,gentes ambuLjfc in uanitate métis fu£,Gy ob-tenebratam mentem habuiffe ,Gydbdliendtos fuiffe à uitdDei,propterignoranttamqu£fuitinillis.}tem,ue terem hominem,id eft deprauatam naturam corrum~ pi,iuxtd concupifcentias erroris : gt iubet cos renoud' riffiritu mentis fu£. 2 Timot.3. Kefiftunt ueritati ho mines mentecorrupti, reprobicirca fidem. Tit.i.Pol~ luta eft eorum mens er confeientid. Rom. 8. Sdpien-tid carnis mors eft. » Corinth, 2. Animalis homo non percipit ca qu£ftiritus Dei funt:ftultitia enim ei eft. so Colojf.i.Paulus dicitfe or are pro Coloffenfibtts, ut im plcantur agnitione uoluntatis eius in ommfapientia et prudentia jfirituali : quod non fixeer et, ft mens eorum natura,hisrebus abundaret. Kom.j.Omnis homo men dax,Deus autem ucrax. Ex his g^ fimUibus teftimO' nijspdtet,uitium originis adeómentê hominis corru- P'ff^)^^ non modo uera agnitione Dei,eiusq3 uolunta-tis careat : fed etiam ad filfas ey mendaces opiniones apprehendendaSfCasq^retinendas ,procliuem natura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;--------- cjjc,Gyres jfiritus Dei pro abfurdis habere,nifi fub6o ipfos dederunt lafciuia, ad patrandum immutdit fidemcaptiuctur.z Cor. 10. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;omnem cum auiditdte.Gdl.s.QuifuntCbrW'iffi'’ crucip' |
11. C A P- H 11. lo 30 Vitium origmis,etiam in uolunldt{amp;coricgt;amp;‘ teris uiribus effe docent,hisfententijs. Ad. quot;■ M accepit fermonem uiuum,ut daret nobis: cd ludi^ obedire pdlres noflri,fedrepulerunt,lt;ff'lt;‘lt;‘^^n^'i corde fuo. item: Duri ceruice, gt incircumcift eet GT duribus,uos femper ^iritui fando refjlds.^p rum S.Cor tuum none ft redum coram Deo, reffr igitur ab ida malida,ey rogd Deumfifrièreni^f tur tibi cogitatio cordis tui t in fille eniin amdritu^’'^ fy eolligdtione iniquitatis uideo te effe. AÜ.Shl^^ fidepurificat corda. Item Ad. s6.Dominusil^* corLyd£,ut attéderet his qu£ dicebaturi P**quot;!^',, . mundd igitur çy claufa fmt cordd hominu ob wW’ gmis. t Pft.i.Ne dccomodetis uos prijlinis concuPr. tijs,quihus,dum adhuc ignoraretis Chrijlum,iiisi^ ni. 1 Pet.2. Abftinete à cdrnalibus, qua miHidnt id^ fusanirndm. i Pet.4.Qttipdtiebdturincarne,dlt;^P apeccatodnhoc,ut iam nonconcupifcentijsboi«lt;lt;^’^ f:duoluntdtiDei, quodfupereftincarnetempuS)^ 2 O Udt : fat enim eft nobis,quid antedUo tempore n»^ tatem gentium patrauerimus, cum uerfirewstrsquot; 1 uijs ^ concupifcentiis.2Pet.2.Carnemfi!lis^l^^’'^‘‘ cupifcentia pollutionis ambulanhltem: 0ailosbs‘ tes plenos adiilter£,Gy à peccando ceffarenefiM ’ Cor habet exercitatum rapinis,execrdbilcsfbp‘^’. ficutfcruicorruptionls. 2 Pet. s.Vementiilisfi^^^t-iuxta proprids cocupifcentids ambulentamp;^‘^’ eft pollicitatio aduentus eiusl eyc. Njw ibiss^^^ ,^ nefimtfi. ttodn.2.0mne quod eft in mundo,udis^ * cupifcentia carnis,Gyconcupifcentid oculoruWjffP ll:usuit£,noncftexpdtre,fedexDeorft. tlo^l condemnet nos cor noftrum, maior eft Deus cor ftro. Kom. 1. Igonut Deumglorificduerunttff^fi fru^rati funt per cogitationesfaas, cy obtenebrfi eft cor mfeiens eorum: cum crederet fe fdpiendsfr ' ftultifiiétifunt. Rom. 2. Iuxta duricienituani, 0'^® pcenitere nefcium, eolligis tibi iram in die nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Circumcifio cordis,circumcifio eft quefiiritu co ^'^ non litera:cuius laus non eft ex hontinibus,ftdcgt;t ^ ' tes eius. idem Kom.^docetetiam,rendtosWti'lt;lt;f tire uirium deprdUdtionem,cyinhabitdntispctci 1J ficdcidm,ut non quod uelint fitciant, fedquodnoto gt;nbsp;agant : Gy uidcant aliam legem in membris rebe tern legimentis, gt captiuum reddentent cos uÿf cdti,qu£ eft in membris eorum: hoc eft, quad ftid^ cor Gy uoluntatemcarnis procUuiorem ^Iff‘‘'^.^^ 'r\ quam ad bonwm. cr Gal. s- CaroconcupifcH^h jpiritiim,Gyff iritusaduerfus carnem,amp;c- y- ' tanta in renatis eft uirium humanarim cordis ff luntatisprauitas,quanta fuerit in non rendtisi ' ^ eodem in loco dicit:Quum ejfemus in ^'*’’”9 Acu, peccdtorum,^c.uigebant in membris nofris, i 1 dificandum morti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. j Ephefi. Et nos uerfibamur aliquindo in costV feentijs carnis noflræ, ficientes qu£ carnidc rnenis bant. Ephef4.AbaliendtiduitaDd,propMi^lt;gt;^^ tiam qu£ efi in iUis,Gy exc£cdtionem cordis ^5'*Â poßeaquam eô peruenerunt, ut dolere defierint,! |
|
DE D 0 C T R I NA. crucifixerunt, cum iffeéHbiis ercon cup if cent ijs. Col. 3.}Jiortificite membra ueftra terreftria,ftuprum, im -mundiciam, erc.item,Exuillis ueterem hominem cum fiisluis AutorEpisiolalac. t. Vnufquifq; tentacur, dimtipropriaconcupifcentiaabftrahitur, er mefca-tur.Deinde concupifcëtia,pofteaquam concepit,parit peecatum, peccatum uero perftäum progignit mor» tem.lacobi ^.Vnde heda ex lites in uobisi nónne hmcl mmirnm ex uoluptatibus ueftris, qua militant in mem bm uejlris. Item : Emundate manus o peccatores, e^ 10 p-irificate corda,duplices animo. Ex hts tesitmonijs liquet, etiarn omnes homines pee «to originis obnoxioseffe: quod etiarn ^nerales ha fntentii docent, Rom. 3. Oftendimus er ludaos ex Grecos, omnes peccato effe obnoxiosificutferiptum f3,Njtt ejl instils, ne units quidem,exc. R.om.3.Deus tt^riXyOmnishomomendax. Gal.).Conclu/itfcriptu-fa omnufubpeccativm.'R.om.ii. Dez« concluftt omnes pb mcredulitatem. Kom. 6. Puiftisf;rui peccati,pr£-buisits membra nestra ferua immundicia er iniquita-hiidaliamatq-aliaininiquitatem. t lóan.i. Sidixcru i^'as,tionpeccituimtts,mendacem eum ftetmus,ex fer-wo eins non ef in nobis. Jacob. ^Voluptates ueftra mi htant m membris uejlris. Cater hm, unum tantum ho' wwfm,Doi)ii«i«n noilrum lefum Cbriftum,abfque o^ tiÿuh labe,natiim effe ex uirgine pura,prater nature communem morein,(x ftne peccato uixiffe,ex mun dipeccitiexpiajle,Apolïoli conftäter affirmat.s.Pet. rCbriHiK agnut immaculatus ex incontaminatus uc~ CMur.i.Pet.i.C}t(ipeccatunonfecit,necinuentuseft so feu opera contra legem,extir a fidé peccata effe, Pau-doli« in oreeins.c loan.3. Apparuit, utpeccata no^ra toieret, expeccitu/m nonedin eo. z Corinth.s.Eum Ϋ »3« nowt pecciitwm,ßcit peccatum. E^r. 4 Ten-titamferomnii iuxtt fimilitudinem abfque peccato. Üm£hr£.r. Pecati onginis ejfeäMfunt,peccat(i i^uilu turn interm turn externs, de quihu'S paulo flt;gt;^. hu pertinent etiam ejfcilus generales ^quosfu-f^ireatMimus, i^ampeccatum originis etiamiram ^d, mdim con[eientiam, mortem er damnationem i^^m^mft remittitur. DEPECCATO ACTVALt. j Gnor4Ktex hanc uoeem ApoSloli,fed tarnen difcer' nunl res ipfas, hoe eft nacuram d(prauatam,ex ftm' fl« inde prananantes. z Petri 1. Si refttgcritis à corru pnone,qu£efiin mundoper concupifccntias. tJoan.ï. ^liixcnmus, PeccatUnon habemus,nos ipfos fllimus. * !oitt.s.lpfiè mundo funt,idcoèmundo loquuntur, et ntiniiis ecs audit. Ephefz. Pacientes qu£ carni ex uuntilibebant,ex eramus natura filij irlt;e. Koman. 3. Tertiam adualium peccatorum caufam diabolum tdonejliusius,ne units quideminoneft qui intelligat, fa effe,Petrus cEpiftola s. docet, ex Joannes lÈpifto-non ejl qui exquirat Deum : omnes deflexerunt, fimul inutiles faUifunt: non eft qui exerceat bonitatem, non ejlufqueadunum. AppeUitionespeccdti a^ualis hasferehabenttOa pen m^it.itom.s. (^pera Cain mala erat,fratris au^ tmneius tulia-Open in^rugifcra tenebrarum.£phef.f. Rum.iï. Inquinamenta mundt. Item corrupttones quæ ^unt in mundo,i Vet.i.Qarnalis concupifeentite,! Pel.t. Open urnis,Gilat.!. y tuer o Deum peccati originis effe'negant auto-rem, cx approbatorem : ita neeadualium peccatorii effedorem effe docent.inquit enim Paulus Rom.s.Om Docent autem,adualiapeccatacffe aftfedus, có' eo nis homo mendax,D eus autemuerax. item. Vtipfefit ÿtttionesidida etfida,non ex fide, fed ex carnc,hoc nbsp;nbsp;nbsp;iudus, iudificäs eum qui eft ex fide Jefu.Kom-tf-Óji’d H dicemusi |
lt;70 eft uitiatæ natura proßeiflentiä, qua pugnant contra legem Dei,er merentur poenas corporales et a ter nos, mfifiat remißio.tiam Petrus 1 Peta er » 0'4.concu^ pifeentias carnales prohibet, quibus ajfeHus er cogi-tationes,et mala opera qua inde fequuntur, complet tur. er 1 Pet.i. multa recenfet mala operafalforum do {lorum,quainquinamétamundi appellat. Ettoann.i. epi^ola 2. concupifcentia in mundo efte dicit er alio-rum peccatorum internorum ,ut erroris,diftidentia qttaDeumftdciatmendacemiioan.s.abne^tionis. 1. loan.i.Pttimorisftnecharitate.i ïoan.4. Etextemo^ rum,uthomicidq.iloan.3.Et malorum operum.iloan. 3.cri loams.Et■operumdiaboli 1 ïoan.jmeminit.Et Paulus affe ét US earnis peccata effet docet, Kom.y.Af-feéluspeceatorum uigebantin membris noftris.Gal.$. Carnem crucifixerunt cum affeélibus.Et cogitationei peccata effet docet Petrus A^orum S.Sifortè remit-taturtibicogitatio cordistui. Et Paulus Kom.t. Eua-nuerut in cogitationtbus fuis.i.Corinth.s.Dominus no *° uit cogitationesfapientum, quidftntuana. lacobi t. Paili eftis indices cogitationü malarum. Didis etiarn peecatum committidocent. 1 Petris- Qÿi uultuitam diligerc, ex uidcre dies bonos, coerceatlinguam fuam amalo, ex labia fuane loquantur malumi, z. Petriz. Qjti gloria praceUentes non uerentur conutcijs ineeffe re. Item, inhis quanoninteüiguntmalcdicentes, Eph. 4- Omnis ferma ffurcus ex ore ueftro non procédât, ïacob.s Si quisin fermone nö labitur, hie perftdus dl Uir,quipofitfreno moderantotum corpus. Pada htsRo.t4docet : Quiequidnon eü exftde,peecatum eft. Eph. s. Nc commercium habueritis cum openbui infrugiftris tenebrarum,quin ea potius arguite. Et qu6d fintf-uétus earnis,feu proficijcatur ex de^ prauatanatura, er pugnent cum lege,docet Calat.s. Porrà opera earnis manifefta funt.qua funt hac, adul-terium, fcortatio,immundicia,lafciuia, erc.Vbinon tantum externa, fed etiarn interna opera, contra pri' mam tabulam recenfet. er addit : Qjii talia agunt, re* ^40 gni Dei haredes non erunt. Caujas aüualium peccatorum docet effe,peecatum originis, feu deprauatam naturam,ut patet ex teftmo nijs pracedentibus, er haUenus tradita doürina, ma' ximè nero ex Kom.7. GrS.ex Galat, s. Etiarn meutern ignaram Dei,eius^ uoluntatis,er ucluntatem ho' minis pronam admalum, caufam peccatorum effe, ex fuperioribus conftat teüimonijs, quibus oftenfum eft, peecatum originis effe in mente ex uolutate ex corde. la 3Qtii peecatum committit,ex diabolo eft. ex Paulus Epheftis i-.er^.z Corinthiorum 4. i Timoth. t. lacobi ;. Etiarn mala exempla ex ƒcandala,prabere cccaftonem peccandi,docent,1 Corint.i;. Corrumpunt bonos mores colloquiapraua.Sed de hts in loco de Scan dalo,prolixius. |
|
C E N T. I, LIB. dicemtuhmm iniu^icii eft apud Deuml abfît. uPeta. Ojicrnddmodum is qui uos uocauit^andlM eft, ita ipfi quoq; fanili reddamini in omni conftrudtione. i loci«. i.DffK lux eft, e^y- tenebrxnon funt in co ulhe.i ioannis 5.0^; ndtmeft ex Deo, peccatum non committit. U-cob.i.lJe quis quum tentdtur (.id eftfoUicitatur ad pcc-candum )dicatfeaDeotentari. Ham Deuiut mails tentari nonpoteft,ita nee ipft quenquam tentât. Scd tarnen quad loco poena:, impocnitentes fubinde ingrauiora incidcre peccata permittat ,haud ebftu-rè docent. Stephanus enim Alarum 7 cap. inquit: Conuertit fe Deiis,ey‘ tradidit eos,ut colerent mtlitiam coeU. 'Et Eaulm Cquot; Barnabas Eyftris cendonantes, in~ quiunt : Deut prateritis atatibus ßnebat omnes gen-tesiagredi uijs^uis. Et Paulus Adorum 17. condo-nans in Areopago Athenienftum ait, Ef tempora qui-dem huius ignorant U , cum haäenus dißinwlarit Deus,nunc annundathominibus, ut omnes ubique re-ftpifeant. idem Achrum »?. ex Abacuc minatur lu-cUts exaecationis pcenam : Videte er^, neftper ue-niat uobis, quod didum eft tn prophetis : Videte con^ temptores,^' a dmiramini,?^ euanefdte,quia opus o» pcrore^ 'mdiebtisueftris,qu0dnon crcdetis,/j quis cnarraueri: uobis. idem Paulus facit’Koma: Ad orum iS.Bene ftiritus fandus loquutus eft per Efaiam pro-pheta,ad patres noftros diecnstVade adpopulu iftum, Cf dic:Auribus audietis, ey no 'inteUifftisser uidentes uidcbitis,er non perftidetis. incraftatum eft en'im cor populi huius, cr aunbus grauitcr audicrunt, cr oa eulosfuos comprefterunt ,ne quando uideant ocuHs, i*^ amp;nbsp;auribus audiant, er corde inteUigant, er conuer-tantur,utfancmcos. idem P.om.i,Deus tradidit gentes in cupiditates ig» nominiofas. item,Deus tradidit eos in reprobam meutern ,utfacerent qu£non conueniebant.T-Thefi. Pro co quad diledionem ueritatis non rccepcrunt,in hoc ut faluifièrent, mittet ilHs Deus efticadam iüufionis, ut credantmcndacio,erc.P.o,^. itaq^Cuiuultmifcretur, quern autem uult Murat. hoc eft,Deus refiftentes uer-bofuo, permittit indurari, obedientium uero Euan- 40 gclio miferetur. Duo peccatoru'm aihialium genera effe docent, alia uenialia, alia uero mortaUa. P.om.6. He regnet peccatu/m in mortali ueftro corpore, ut obc diatis iüi,per cupiditates eius.P.om.3.Sifecundu'm cars nem uixeritis,moriemini: fiuero adiones carnis mor tificaueritis,uiuetis.i Pet.z.Abftineteàcarnalibus con cupifcenti}s,qu£ militant adtierfus animam.i Ioann.'3. dj^inatuseft exDeo ,peccatum noneómmittitchoe eft,non committit peccatum mortale ; fed uenialia dus que idimegoquidem menteferuiolegi'Dci,csrM'i‘ ra legi peccati. funtpeccata, feu peccatapr opter fi dem in Chriftum, so nbsp;nbsp;nbsp;Et^timcap. i. fubiftit generalem ccnclufontn'' ipfinon imputantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Huila igitur nunc condemnatio his qui infitiftntit^ii Chrifto, qui non iuxta carnem,fcd iuxta ftiritiam^ bulant.erinfequentibus cauftm addit,ctirfaaSh«tti imputenturfue 'imbecillitates, nempe eo quid iHd W' te^a obedientialegis, quam Chriftus pra:ftitit,mllt;^ tata fit, er quid ducantur à ffirituDei,erqua^^^^ nes carnis mortificentftiritu , er quod timwri^® Deum oporteat omniacooperariinbonum.ldttnGi- DE PECCATO VENIALI. ’^TimarhacappeUitione , propter confuctudinem |
I’»’ 10 D odor urn, er quad res ipf£ 'm fcriptis Apoftolo-rum, extant, utpatet ex prlt;ecedentibus teftimonijs. Docent enim, ueniale peccatu nuüü quidem perfe ef fe,dum afferunt,omniapcccatapugnare cumlege Di-uina, er mereri irarn Dei, er lt;etcrnas poenas : fed per accidens, hoc eft,propter caufas aliunde ’incidentes. n. c A p. 11 u. Efie autem uenialia peccata,docent,naturi imied^' tatem in fandis,er cogitationes er aftrihts antis.f bus refifluntffiritu : erpeccata ignorantieMHift' fklticer omißionis, non malidofie,quaphiiugt;in9fi tari, fed cendonaripropter Chriftum,fanftiqwdiit petunt er credumt. Hec manifefta fint ex 6. ’■ ^• cap. ad Koma.er Galat, s.Ham in fandis n^amrera' tur^prauitatem, eamqi gignerefibinie cogitaSio»’^ er prauas cupiditates aduerfus legem Dei,faidiufict man.7. pradarè docet. Scd tarnen fandes ijsteffin debere,monet E.oman.6.He regnet peccdiumi» tnef taliueftro corpore, ut obediatislüt iuxta cufddlf^ dus, erneacommodetis membraueftraarmamissu' dapeccato. R.oman.3. Debitoresfumusnoncarnifi fecundum carnem uiuamus.Galat.s.Dicoautmft’^' tu ambulate, er concupfi'centias carnis neperfcun^’ 'Ham car o concupifdt adtierfus ftiritum, O' ^‘^ aduerfus carnem : er hiecfibimutuiaduerjudsti^ nonquiecuni^ uolueritis, eademficiatis. idcmfdssi » epiftol£c fidt:Heacccmmodctisuosprifiniieof’' cupifcentijs, quibus agebamini,dum Ckriftuwi^e^^ raretis.Eti Petri i. Abftineteàcarnalibtu cenap' fcentijs,qudemilitant adtierfus animant, er^ ^^^^^^' uultfandos defiftere 4 peccato, or non concepift^' tijshominuWtjcduoluntati Dei,quodfifenjln'quot;'' pus in carne uiuere.er » Vetri ^.iubttrefifteredafihi fide. Jdemi. epiftclte 1. pro'dpit ,ut figiamm ruptione, qu^ eft in mundo, perconcupifeenthK^-loannes etiamde uenialibus peccatis lcquitiitgt; lt;ft^^ mancat in fandis.i epiftol£i,Sidicemus 'ücniascsn mus,mendacem fidmuseum. AutcrepiftoU^t^l'^^' »2 Hondum adfanguinem repugnaftispeccato. lat. f.si Ifiritu dudmini,non eftis fub lege, hoc eft iï* nempepropter remißionem peccatorum »quatcontin- co neftra imbedUitates, uobis non imputantur,dun n«’ gitfidelibus,propter Chriftum. carni,fed ftiritui cbtempcratis.Depeccato emiftttii Sandis uenialia peccata non mputarifidircftd fidem in Chriftum,deprecantibus culpam cendotut^’ docent. » toannis ». Si dixerimus, Peccatum nonhalt' mus,nosipfosfaUimus,eriteritas innobismiK^-^ confiteamur peccata ncftra,fideliscftcrilt;‘^'‘'gt;^'‘‘ mittat nobis peccata luftra, er emundet nos ai eVt» iniquitate. » loann.i.Omnisquinatus eftex'DeOtP^' cat urn non committit, queniam fernen ipftus mconi^ net, er non poteftpeccarc, quad ex Deo natas chi' hoccft,renAti nonpeccant, quiapcecataeismn^' putantur ,fcdcondonantur. Et Paulus P.omMScft' 6. Peccatu uobis non dominabitur: non enim eftifi l^ê’^t fedfubgratia, P.oman.7. JJlifereg6homogt;lt;pis me cripictexhoccorporc, mortiobnoxiot Grattât ago Deo,perlcfum Chriftum Dominumnoftrunntta- «pil |
DE DOCTRINA.
»74
w»äßt^.te uideturloqui z Timoth.4.ln prima mea itßnßone nemo ddfuit mihi, fedomnes me defcrue^ fmt,neillis imputetur ,fed Domina; mihi ddfuit.
erPhiletu; circa ueritatem aberrrarunt, ere • fubuer' uerterunt quorundam fidem.z Corint.6.QU£participatio iufiidte cum iniquitate ƒ idem iCor.jer^-Spiritum fandum excuti peccati;, contra confident tiam,docet.lïuc etiam exempla pertinent. Ananias er Sapphira confentientes in deßaudationrm preeij, de agro uendito,quàd iam antedonauerant communiant, amittunt Spiritum fandum. Adorum quinto. Simon M.agu; baptifatus ,prau£ cogitationi de confie-to rendo Spiritu fando affentiens, er ram ob caufarn Apodolis pecuniarn offirens, exeußit fidem er Spiritum fandum: Adorum S.lnceduofus Corinthiu;,no uercam ducens in uxorein, mortali laborat peccato: 1 Corinth.;. Abutenteseoena Dominica,iCorinth.ii,
Turbant orationem. 1 Petri ;. He interrumpantur prcces uefir£. 1 lohan.;. Si cor nofirum,amp;‘c.fiduciam habemus erga Deum: er quiequid petierimu;,accipi. mu; ab eo,quoniam pracepta eins eufiodimu;.
Pr£bent alij malum exemplum. » Petri ;. 1 Ioannis
DE PECCATO MORTAL!. ‘
j Hp^ï er incredulis, non tdntum externd fcelera eMnlegemDci, afférant mortem, eroondem' Mtimem : uerim etiarn deprauata natura, er intemi ‘ffidiu mali, er opera externa,etiarn duiliter hone-l^i.V,em.3.fiii/»/.ixafjèilu; carnis,morsel. Item: ^iearnales funt,Dto placere non poffmt. Rom. 14. ^ieqnii non efi exfide,peccattM dl. Heb. nAmpoß faille efi Deo fine fide placere. 1 lohan. ;.Totu; mun' ^’■u in malo conRitutu; eü.
Rf«4f(j nero mortem aff runt omnia adualia pec^ ^ita, pue interna, ut cogitationes er aßidu;,ßuc ex-tn-«x,«t didi lt;rfida contra legem Dei, fi non repu-S^^''^lppde,fedddfentiantur ad effidendum ed,ßue igt;'*dunp(rinf;if^lnf.^PnffiQ,j -p^Qfff g Sifecundum (‘Onenmixeritii^ moriemini.Q^odf ßiritu,fddd corporismortificeti;, uiuctis. tcm:Ci^ ßirituDei za tertiotHe imiterisquodmalum eß. dKuiitur,plij Deifunt.Prgo quijfiiritui fando ducen- Contrißant Spiritum fandum. Pphef.ii.. He con-*' Cpugnanti contra carnis coneupifcentias, non ob-dm^crant, nonftntfilij Dei. Roman. 6.Quid igitur ƒ P^^‘^‘ibiinus,qu0dnon firnusfub le^, fed fubgratia ? *bpt.innefcitis, quod cui accommodati; uos ipfos fer ad obediendwm,eius ferui eßt;, cui obeditis, ßue P^iatiadmortem,fitteobedienti£ad iudidam? 1. !o.i.gt;inlttertio : Q^i feit iußieiamfiudus ed: qui com fiittitpcccatum, ex diabolo efi. z Petri z.Q^um ipß pi^tcorruptionum ferai: fiquideinà quo qui; fupera-*“lt;f/l) haie etiam inferuitutem ed addidus. forroebbanc caufarn Apofioli renatos hortantur, x^fibicaueantapeccatis contra confcicntiam,fed con ^i^apugnenlffiritu er fide, er uerbo Dei. xPetri «.
trißetis Spiritum fdnäum Dei, per quem ebßgnati eßisin diemredemptionis. z Pet.z. Quotidieanimam iuAi, impijs fuisfadis excutiebant.
Déformant minißerium uerbi diuini. Koman.z, Propter uos nomen Dei male audit inter gcntes. Tit. t. Padunt homines peiores qualm anted fiterunt, ßnoßa tim adpœnitentiam redeant. z Pet.fceudo:Hdm ßpoß quam rèfiigerunt ab iniquinamentis mundi, per agnd
jo tionemDomini erferuatoris kfu Chriüi^Umenhis rurfui inuoluti ,[uperAntur :f(iila funt lüis po^ieriom pcioraprimii.
^Icrenturexcommuniedtionem. iCorinth,;. Infi^ dunt etidm dUos. i Corinth^. 2 epiBoU ïodnnis: Com municdtoperib.cim mdUs. Apocdlyp.i3.'e.xitedb ed, ne pdrticipes ßitiipecedtorum ciiu.
A^èrunt poena corpordles er lt;eterndf,utfuprd di' ilum,Gdldt.fcxto: C^i femindt per edmem, me-tet de cdmç corruptionem.i Petri z. Quorum iudi^ ^0 dum idin olim non tardât. Idem dutor cpistaU lud£, t,t duthor cpi^lohe idcobi quinto,etidm codondtur de poenis pecedtorum. P.xdudunt db htereditdte regni coelorum.i Corinth.; er ó. Gdldt.6.
Cdtalogm pecedtorum ,fecundum Decdlogum in-ßuipoßet: fed fuffiddt,nos idm ddferibere eum qui extdt Gdldt.cdp.quinto ; lAiinifcSidfunt opera edmii, queefunt h£c : Adultcrium, fcertdtio,immundidd,ldit fciuidfinuldchoru cultus, uenefidurn, inimidtid, lis, amuldtiones, ird, concertdtiones, feditiones ^ fefhe.
^A *lo^n».ï,3,4.f, Roman.i.7.8,1 Corinth.; er 6. ^i’^ff s. Galat. ;. er alibipaßm. Caufie entente! peaatorun nortdUum, e£dcm funt qu£ peccato-rum aélihliu]n,de quibus fuprà.
Tèffiéha etiarn generales pecedti,fuprd enumerati, dpeccatamortaliarcfercndi funt : quibuserhi an” »micrandi.
îeccata mortalia excutiunt fidem,er Spiritum fan ^n.,er bonamconfeientiam. Ham Petrusi.epifl.i. doeet, cos qui non firant frudus fidei, c£cos effe, er w«« «Ml» tentare, er oblitos eße fefe ueteribus pec-satispurgatosefie. Pt loannes t.epifiold j. Qui com-
ntttttptccititm, ex diabolo eß: ltem,Quihabuerit fibfhsntim mundheruideritfratrem fuum egentem, trdauferituifcerafua ab eo, quomodo charitas Dei manctineoiItemiSi cornoßrum non condemnet nos, ;a muidi£, c£dcs,ebrietates, comeffdtiones, er hts fi» fiditcianthabemuserga Deum, Prgopecedta contra confeientiam, excutiunt fidem.itoann,4..Qiii timet, noneflperfèdusincharitate. Romdn.S.Sifecundum
milid ; de qutbm pradico uobis, quemddmodum pra-dixi, quod qui tdlid dgunt, regni Dei haredes non e^ runt. Pt Cololfenf.i.M-ortificdte igitur membra ue^ ürd terreürid,{iuprum, immundiddm,,moüidemt concupifcentidin matam, er audritiam, quieeß ßmu-Idchrorum cultus: ob qua uenire folet ira Dei mßlios intrafldbiles.intcr^uos ambulabatis quondam, quum uiuerctii in hu. iJucautem deponite uos omnidaram,
emem wxeriti;, meriemini. 1 Timoth. 1. Kdita bo~ mm militiam, habeas fidem er bonam confdentiam: ^uirepulfi,noniudli circa fidem naufragium ßcerüt: quoramde numero efi lïymen£u; er Alexander,quos tradiiifatan£,ut difcant non male dicere. 1 Timoth.é, Kdix omnium malorum eilßudiu/m pecuni£ ; quam indignationtm,malitiam,maledicentiam,turptloquen quidam dum appetunt,aberrauerunt a fide, er fdpfos 60 tidm,ab ore ueßro.He mentiamini alius aduerfus aliu, inpleusruntdoloribusmulti;, z Tim, 2. Hymenaus poReaquam exuißis ucterem hominem, eum ßdis
flÙi.^
-ocr page 374-n^
tyr
fuis-G' » Corinth, f. Si quis, cumfraterappeUatiir.fiie-rit fcortator, aut auarm, autfimulachrorum cultor, aut conuiciator,autebriofm,aut rapax,cim dufmodi ne cibum quidem capiatii. Et 1 Corinth.6. Ne erretis: neq; fcortatores ,neq-cultores fimulachroru,neq;a^ dulteri,neq; molles,neq^ qui concumbut cum mafculis, neque Iùres,neque auari,neque ebriofi, neque male dia d,neque rapaces, regni Dei hareditatem accipient. Roman.i.Kepleti iniufticia,fcortatione, uerfutia,aua-ritia,malitia,pleniinuidia, ctede,contentione, dolo, 10 malis prtediti moribm ,fHfurrones,obtredatores,Dei cforcs,contumeliofi,elati,glorioft,excogitatoresma-loru/m,parcntibm immorigeri,expertes inlelligentia, padorum haudquaquam tenaces, alienià charitatis affedu, nefdj faderis, immifericordes.Etz Tim.j.E'
runt hommes f d amantes,auari,faftuofi,fuperbi, ma-ïedici,parentibm immorigeri,ingratt, impifi carentes a^fedu, nefdj feeder is, ealumniatores, intempérantes, immites,négligentes,bonorum proditoreSypnedpites, inflati, uoluptatu amantes potim quam amantes Dei: habentes formam pietatis, fed qui um eimabnega-rint: GiHosauerfate.
Docent autem, peccata non potuiffe alio fupplido
CENT. I. LIB. IL C Ä P. UIL quadprafentißimärn affir^t Mortem, oifn^ti(^^gt; quaspoftearefiremm. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Docent autem,peccatum ad mortem, fen ut tdit‘' ftus appellauit,blaffhemiam 'm Spiritu/m fanftnrn fp’ animo obftinato,ea qute Deus ad remißione ftt^“'“ rum nobis Gparandâ g exhibendam ord'tndudl funt,totum opus feu beneficium Domini noßritti Chrifti,minifterium uerbi g facramentorum,(f^t ritus fandus,qui per hoc effieax eft ad operandtt^l dem') reijeere,damnare, g blafthemare G lquot;^r'i‘, Patethicedefinitio ex z Pétri 2. Abnegantes PoifH''’ qui ipfos mercatus eft. item. Per quos nia uerit^tiH’' ledidisafficietur. Et loannest epiftol.s.dieit,no'^ni orandumpro eopeccato. quoindicat,hûc pecalu tollere media à Deo deftinata ad remißtonein ptt^^ j torum.Deusenim uult alias peccataomnia reimet agnofeentibus ea : at defendentibus contra conp^^quot;^ j tidm,G in errore g infidelitate perfeuerantibuS} , nec tales manent, non uult remitt ere, fient paulo^quot; zo ioannes dixit : Qui credit tn filium, habet tejt‘ilt;f‘^' nium de feipfo:Qiii uero non credit,DeHm mendié'', fielt. Oportet ergo peccatum ad morte tak^fgt;^ reijcit beneficium Chrifti,idq; blaftbcmat G txitt^^ tur. Autor epiftoU ad Ebreosfexto, etiamft^'' tur defihire peccatum in Spiritumfandum, qaodh poft agnitatem ueritatem, iterumerueißgef^r^ Dei, eumqueludibrio exponere:hoc eftzlxfir^. Chriftiabijcere. Namubi beneficium ChriHi^^ tur, ibinullaeftremiftio peccatorum.Vndeidi^^^' tor Hebrx. decimo mquit, ijs qui uoluntariêfi''^^ ’ feiheet admortem,hcceft,quiprorfusreiieiaigt;t ^^ neficium Chriftt poft acceptam cognitionem tatis,non ultra pro peccatis rcliquam effe boßui^ß formidabilem quandam expedationi iudicij,amp;'igt; uchementiam, qui deuoraturus fit aduerfariot-autem genera hominum effe,quibcneftcM W ’ G dodrinam Euangelij, g Spiritum fandum atamp;^ tem mundum de pecccato, g adducere ad remip nem peccatorum conantem,reijeiant Gblaft^j^’ Mortuus eftpropeccato femel. Roman.8. Deus mifio ^ohaudobfcurènionent.Alterumeorume[i,quinigt;ii^^'^^ filio depeccato damnauit peccatum. Roman.i). Chri-
expiari, q E)omini nodri tefu ChriHi: etmiq- non oria ginaliamodè,fedetiü adualia peccata totim mundi, hoceftomniUhominu expiaffe.i¥et.i.cùm feiatii nos non caducis rebm,uelutargento G ^urofiaffie redem ptos à uanaueliraconuerfatione, ere. fedpredofo fanguine,uelut agni immaculati ac incontaminati Chri di.i Pet.i.Qjiipeccatum ncnfeeerat,necinuentm eft jo dolmin ore eim, Gt- qui peccatanoftraipfe pertulit fupcrIignum.iPet.}. cfuandoquidég Chriftmfemei pro peccatis paffmfiiidiuUm proiniuftii. Etloan.t.
cpid.i.lpfeeft: propitiatio pro peccatii nodrismo pro noftrii autc tantum, fed etiarn pro totim mundi.i loan. j. Sdtis quadiüeapparuit, utpeecata noftra toUcret, Gquot; peccatum in eo non eft.item,Ad hoe apparuitfilitts r)et,ut dijfoluat opera diaboU.iioann.^. Mqitfilium fuum propitiationem pro peccatis noftrii. Roman. 6.
aliquid de Euangelio, fed id oderunt G reifiMi, profequuatur,propter fuum quendam zdunt tut ueri aberrantium : hoc tarnen in animo uerf»^^^’ quad fiuerè refcifcant ucritaté,fe earn non contr^^quot;
feientiam oppugnaturos.
Huiufmodi peccator in Spiritum fandumfiii^^ lus, Ador. ^ Gzi^-G Galat. t.G^'Ci’ndb'’■ Q’ 4, prius eram blaffhcmus, g perfcquutor,cr utolc'i^^' .1. sofedG mifericordiamadeptus funhquodigticraiisr cerim per incredulitatem.Pro hoe generepectd“'^^^ uidetur Stephanus oraffe, Ador. 7. Doaii«) nc»*
fiitf e{l impietio legii adftlutem omnimdrnti, 2 CO' rinth. Eum qui non nouit peccatu, fedt peccatu^hea eH HiHimam pro peccato,Autor epifteU ad Ebrtt. 10: 'Non poteH fanguis taurorum Gquot; hircorum tollere peccata,G’c. Vnicd oblatione perßdos ej^dt in perpetuum, cos qui fandificantur. Idemdocet, Chriflum filium Deiperfeipfum purgationem peccatorum no, ürorum fedjje, Ebrie.i. gpontificemfidelem effiea* pud Deum,expiantempeccata. Ebra.z. Apocalyps. Lauit nos à peccatis noftrii.
DE PECCATO AD MORTEM SEV IN Spiritum fatxSum.
^^tut Chriftuf docuiteffe quoddampeccatumquod difficulter remittatur : ita Apoftoli quoque idem affirmant. Petrm 2 epidoliC t.ioannes 1 epidollt;e r.Pau-ImTit.j .t Tim..4..Autorepift.adEbrie.siGio.Au* tor epiftohe iud£.
Omniapeccata qu^fiunta nonrenitis,mortalia effè G dici.paulo antè odendimm: fed hoc peccatu de do quo nobis nunc ferma eft, nxriie/sy^lwficappellatur.
tuas illis peccatum.
Alterum ueró eorum eft, qui autperviinlt;litlt;'''^ uerbi,opera Spiritm fandi,de ueritate 'infud^[^ tia conuidi funt : g tarnen contra confeientum «'’'' tatem npn fufcipiunt, fed auerfantur ,bla^^Jf^^’'' Gperfequuntur. aut qui etiam aliquandiu utrü^ amplexifunt,fedin erroremaut peccata prohpfd ijs contra Spiritumfandum ad panitentiamptf^ nifterium uocantem permanent,fuos lapfus G P‘‘‘*
gt;77
tx^fanles,(r Spiritum fandum eitisq- mimftros bla-lflt;gt;tmantes,erperfequentes.Tales fiierunt, Udas Ad. «■U«,1.104)1,-1.5.3tlcam i Pftz.Et ïud£i qui excaecati ffWt- Koman, n. Ad, 18. Df talibus loquitur Paulus d-i.Ktloann.iepid.s. Autor epift. ad Vbr.6er 10. ^ptetespeccatorum m Spiritum fandum, bas firé Mmaduertere licet in fcriptis Apoftolorum. Ex-^^^^^ iwpocnitentta.nainea beneficium Ckridireij-tit) er jidem er spiritum fandum excludit. 1 loann. y. ^^^^ntredit ,Deummendacem fielt. Ad.4. No« ƒ W quoquain allo falus,necedaliud nomen fub calo ^^^^ inter homines, in quo oporteatnos faluos fieri, ^t^eratio gratia, exemplum ed in tuda Ad.t. Ex-^‘^^^^^’''^orem, er peccata fua, er ex ijs fitrebona opera,Tit, 3, Heretic urn hominem poft Wmaut alteram admonitionem fige, feiens quod c-turfuifi quidufmodi ed, er peccet per fe dam tatus.
t^t^uonr agmt£ueritatisperfeucrarc. z Pet.z. OTIWKW qtiiipfos incrcatus eft, abnegantes. in défi tone aueritate, er peccatis contr.t confeientiam '^lt;ttibdurari,utpoderiora fiant pciora primis. z Pe-^^^^•^^m ft pofteaquarn refitgerunt ab inquina-’^tniismundi, per agmtionem Domini er feruatoris nostri 1ES v Chrifti, tarnen bis rurfum inuoluti fupe-t‘t*ttiir,ftdxfini illis podrema pciora primis. Satins tttitttfiffetiHis, noncognouifteuiam iuftidiC ; quam quot;nbsp;i tognouerunt, conuerti ah co, quod tUts traditum Pt,pr£cepto fando: uerimaccidit illisid quodin ptouerbiodici filet, Canis reuerfus ad fuum ipfius UO' ^litim,erfusreuerfaad uolutabrum coeni.
^^eermaneremembrum Antichndi, eiiisfi cha-taëlctesfifcipcre, er cum eofcortari, Apoc.ia^. er *8« tToeffaLi, 1 Vifn^ ^ Caufas efficientes bums peccati tffefatanam,Paulufdocet. z Cor.^.Etmalitiam homi
DE DOCTRINA.
remißionem peccatorum ordinatam reijciat, llafthc' met, er perfcquatur. Nrfin ad remißionem peccato^ rum deftimta eft unica illa hodia, hoc eft totum beneficium Domminodritefu Chrifti, quodper minide^ riuin uerbi er facramentaaSpiritufando ojfirtur, er contritis cordibus per fidem appUcatur. Uanc uiam qui non unit ingredi, aut ab ca aberrat, er in dénia pcrmanetihoc eft, qui minifterium Spiritus fandi, quod eft argucre mundurn de peccato, per concionem ‘® legis, er annutteiare contritis cordibus remißionem peccatorum, contemnit ; atq; it a beneficium Chrifti requit, blafphemat er perfequitur, maxime cinn de ueritate in fua confcientia eft conuidus: ei nullus patet aditüs aliunde ad remißionem peccatoru. Deusenim non uultalio modo remißionem peccatoru impertiri.
quàmper minifterium Spiritusfandi : cuiqui atroci-ter confiait6 er deliberate) repugnant, cxc£cantnr iufto Dei iudicio, er indurantur. Patent h^c ex iCom. 9.10 er )i.Ebr.6 er co.
^° nbsp;nbsp;nbsp;Q,iièd autem non allant ob caitfiam fit irremißibile,
inde patet, quod Apofioli docent Cbriftum totius mun dipeccata expiafte. 1 loann.z.Etquodomniapeccata credentibusrcniitti affirmant. Ad. 10.Huic tcftiino-nium perhibent omnes, erc.er quod tantum illis pec-
catanonremittidicunt ,quiafternantur gratiam feu beneficium Domini noftri kfu Chridi. Vult igitur Deus peccata omnia remittere omnibus paenitëtibus, er beneficiü Chridi fide ampledcntibus. atimpcenite tibus,hoc eft, qui nolunt agnofcere fua peccata, er qui so Spiritumfandumarguentempcccatareftgt;uunt,erbla ftgt;hemant,er beneficia Chridi fide non apprehendut, donce tales manent, non uult Deus peccata nouo quo' dam erffeeiah modo remittere : fed iufto iudicio eos damnat, quia modum er uiam à Deo ad remißionem peccatorum priefcriptam,ftionte er contumaciter rc-ijefint, erbUfthemant,
Porro deeis qui peccatum in Spiritum fandum
nim,utritatem m miudiciadctincntiu.B-om. i.Stepha twslifiorinm.duritiei cordi attribuit, quod refifiant Spmtmfintio üonhabereamorem ueritatis, etiam *hquatitiftefi.D;M enim punit C£citate. 1 Tbeftalon. ^•ftblqipeenitentiainpeccatis, contra confeientiam httptrfiuerare-.proficiunt enimtalesin.pcius. t, 40 efi miniftertumuerbiredeant, idq ^^^tificundo.CiuibiKeraccenferipoftuntmala exem . z .. . pl‘tiG'filfadogmata, üam quodVaulusminiderium spiritus fandi bUfthemat , er perfcquitur Chriftia-ttts,id facit prauo zelo, er infiindu er imitatione *^itiTumPhartficorumindudus. Kymcnauis erPhile-
comniittunt, non prorfia cffc dej^erandum , fed cos rccuparari polfo, ß ad ofjicin arn Spirituifandi, hoc
^nonprorfuifden' tauoïentesq; reijciant,c:^aiircs obturent, patet ex Vault epiflo. ad Tit. t. ubthareticum hominem iubet
tl«euerterutfta falfa dodrina de rcfurrcdione,cpuo' tmiamjiiieni, 2 Jm.i.
ÇPropnrMf«, qu.is recenfere uidentur Apodoli, biftrèfint : primimi, quod ab ijs à quibusfiunt, non bibanturpro peccatis, fed pro bonis eperibus, qua; D« fimmè placcant. Paulus enim cum dodrinam fMM^clij blafthcmat, er Chriflianos pertrahit in car stres,er cadit eos in fynagogis,fecultü Deepraftare patat,tantimabeftutfepeccareagnof:at.Autfi ali-qaofnodoagnofcantur efte peccata, tarnen pro rebus Icuifimis ducantur. Ado. 6 er 7- iudai agnofcunt iptidem Stephanum eße innocentemfied tarnen ira ad-uerfts r«ni inftammati, putantfenon admodum pec-tare, ft talemhominem inter ficiant, propterea quod iaat, fe uidcre filium hominis ftare i dextris Dei.
Secundo,quod ftt irremißibile: quia uiam à Deo ad
fo
femel atqfiterum admoneri de fuo errore : quod non fiiceret ,fi prorfiu reditum ad gratiam eis pnedufum fciret. Idem i,Tim.2.dicit,SeruumDomininonopor tetpugnarc,fedplacidum effe, ere. tolerantem malos cum manfuetudtne,erudientcm cos qui obfidunt. Si quandodetilUïDeuspccnitcntiam , adagnofcendum ueritatem, errefipifeant cxdiabolilaqueo, captiab co ad ipfiusuoluntatem. Idem V.oman.u.dicit,Dcutn ludaos excacatos pofte iterum inferere, finon per-manfirint in ineredulitate,
Qjeartè,quod hoc peccatum perpétrantes, cruci-
figant filium Dei ab integro, eumq; ludibrio habeant: hoc tft, beneficium çrgratiam CkriSti afiiernentur. V.br.6. Cinodrefidant Spiritui fando. Cinodfermo-nemDeirepeUant, crindignosfefe iudicent uitaten terna. Item quod fint contemptores Dei, er opm Dei non credant, licet quis eis marret.ïtem quód contradi 60 cant, er loquantur blaffhemiam. Adorum ij, Quod auribm autant, non mteUigantier uidentes uideant.
H t ernon
|
CENT. L LIB. n. CAP. 11 it »7? ey non perffidant ; quid incraffata habeant corda,ey gradter auribus audiant,ey oculosfuos comprimant, ne uideant oculis,ey audiant auribus, amp;nbsp;corde inteüis gant, zy conuertantur cy fanentur à Deo. Ador. 28, Qjiod impin^ntin lapidem offindiculi, Ador.^ Ko' man. 9.1 Pet. z. Qjtód ex operibus legis,çy non ex fide quer ant falutem. Rom.g. Quod iußieuDeinon fint fubditi,ey propriam iußieiam quarant confiituc-rc. Rom.io. Quod fint populus non crcdens,fed con-tradicens, Roman, lo. Quod habeant ffiritum corn' 10 pundionis ,cy oculos quibus non uideant,eyc.Rom.u. Quad habeant cauterionotat.ss confcientias.i Tim. 4. Qtiod uolëtes ueritatc nefciât,et ßnt ittufores .1 Pet.i. Q,uc)dpeecentperfe damnati.Tit.}. Qjiodpropecca-to ad mortem non ßt orandwm. i Ioannis f. Orare e» nimpropeccato in Spirit urn fand urn, esl contra hei uoluntatem peterc,ut blaffgt;hemantes nomen Dei ad~ iuuet, e^ impoenitentibus uitam det, quam DeusfoUs panitëtibus promißt. Eos qui redarguti à Spiritu fan do,fecundwm Dei uerbum agnofiunt ,ey non contra confeientiam defendunt : çy qui in Chriftum cre-dunt, ey propter earn petunt remißionem peccato-rum ,nonhahre peccatum in Spiritum fandum, feu ad mortem, patet ex dodrinA, quam f upra de Peccato ueniali recitauimus. Ojiomodo peccatum in Spiritum fandum pr^ca-uendum ßt,monet autor epiflohe ad Ebrlt;eos,cap,3.Vi dete ffatres, ne quando in uUo ueffrüm ßteor pro-uu/m, obnoxium mcredulitati, ut defcifcat à Dvo ui- paulo pad de lege morali recitabuntur, Aliquando etiarn lex pro operibus legis ponitur- G'* lat.z.Siperkgcm iußieia esißußra Chrtßiumeriiii^^ ed.per legem,id cd per opera legis.VndeP.»m.i'blt;^ fidorum appellat ur. Aliquando pro doHrina aett pitur. Sicut n^'^n apud Hebraos.VndeCah-P ’ drina Euangelif ponitur:Egoper legem, fciliceti'‘^ gelij,mortuus furn legi.id ed,liberatusfum à maleii^^'‘ legis. Et Rom .3. EuangeUum lex fidei appeUatur- Aliquando pro obligatione legis, ad peenam fttquot; uente.Sed exhortemini uosinuieem quotidie,quoad ap jo ptcrinobedientiam,feupro maledido legisufitrpiii'^' peUaturdieshodiernus, tiequts ex uobisindurcturfC' nbsp;nbsp;Rom.6.t:ioneffis fublege,fedfubgratia.Galat.^-^^' dum legi obnoxium, ut eos q.ulegi erant obnoxij,tlt;' dimcrct.GalySi ffiritii ducimini,tton edisfublegui^ dudionepeccati. Chrifliparticipesßdi fumus,ßfané initium fubßuntia ufque ad ßnem ßrinumtenue-rimus, in hoc quod dicitur, Hodieß uocem dus audie-ritis, ne obduretis corda ueflra,ßcut in exacerbatione. Nrfm quidam cum audiwffent ,exacerbaucrunt, cc. Quibus autem inßnfus fuit quadraginta annisi nonne ijs qui peccauerand eye. cfuibus autem iura-uit,non ingrefffuros in requiem fuam ,niß ijs qui non obedierand DE LEGIBVS DIVINIS. APofloli, tioce Eegisuarièutuntur: ea entmin' terdum totam Scripturam ueteris Teßeanenc tl notant. Nrfoi Paulus 1 Corinth. 14. inquit: ïAu-lieresueftrlt;ein Ecclefijs ßleant:nec enimpermiffum ed illis, ut loquantur, fed ut fubditlt;e fint, quemadmo- dum lex dictt. Idem citans fentcntiamlelai£,Varijs linguis cylabijsloquar,eyc. inquit,ïn legefcripturn ed,eyc. t Corinth.3a^..Roman.3. Huncabfque lege in' fliciaDeimanififlata ed,comprobatatarnenteßimo- yodagogus,Gal.3.ïugiimfAdor. 1 s- Vtimpenaturinvalt fupcr ceruices difcipulorum. tugumjeruitulis,Galat S.Agmtio ey uirtus peccati,Rom.i.eyrCorintb.isÜ' lementa mundi,Gal.4.Colof. i.Ebr£.s.Adminijiratii nio legis zy Prophetarum. ïnterdum ueró lex omnia décréta copleilitur, qute licuf per Mofenpopulo ïudiico,ad totam illam t^ojai cam politiam mjlituendam propofuit. Ail.j. Accept' fits legem per dil^oßtiones angelorum, neeferuaflis. Kom. 2. Ecce tu luditus cognominaris, ac acquiefds in lege,er gloriaris in Deo^er noßi uoluntatem,cr prO' bas eximia,inftttutus ex lege.erc.Kom. ;. Peccatu non imputabatur,cum non effet lex.Et Pphef. t.Eegê man' datorum indccretis ßtam abrogans. Et in htfcßgnificationc intertuin ^cr metonymia, j^ecieslegem ïAofaicam coi difinbucre ,indc fM^ |
)85 abfolutè Moyfesponitur.Ad.if. M-oyfesenoni^' tibusantiquis ,infingulis ciuitatibus habet quHpp prædicent infynagogis, ubiper emne fabbatumhÿ' tur.Ador.zi.Audiuerunt autem de te, quèd ießuiy nem À iJtoyfe deceas. Slt;epius tarnen lex moyf-A^lt;^“ 1}. A quibus non potuißis iußificariper legem t^o^ß Ador.ts.liifi circuncidaminifecundum morem l^ey fi,non poteßis effefalui.Ad.6.Atutabitinfitiita,lt;pe nobistradidit lAofes. Interdumetiamlex ffecialiter ufurpatur ,piigt;ff' cretiscerenwnialibus.Ebra.y. Eexconßitmtbemint^ facer dotes.Ebr.$-Omnia penè infanguine ßcunitin lt;nbsp;gern mv.ndantur.Ebre.io. Vmbramhabcnslexfilt;gt;gt;''^ rum bonorum. AutdeRatutis ßircnßbus.Ador.it-’^^ fedes indicans me fecundum legem, Cf eontra legetf^ bes mepercuti. Roman.7. A\ulieruiuenteuirofi^‘ ta ed legi. Aut de pneceptis legis moralisfeu PttAc gi : qua quidem fignificatione, omnium creberrinti’^ Aposlolorufcriptislegitur,ut patet exteßmeliifi^*^ lO ed,fub damnatione legis. Aliquando etiarn uindidam feu panam le^sß^ti' ficat. iTimoth.i. tußisnoneß Icxpofita.fedini^^’ Rom. 7. Vitium deprauata: natur£ inclinant ncni peccandum,lex in mentibus noßris, feupeccatm W' habitant uocatur. 40 AppeUationes etiarn legis, er peripbraßt mnAif habent. Eex Dei. Rom.7. Condeleder legi Dei. n Mente f :ruio legt Dei. Rem. o.Legi Dei non eslßH^' da,necpotefl quidë. Lex mandateru in decretisfitt' Epbef.i. Lex mandati carnaUs. Ebr.j.Lex regia 0* H' bcrtatis.iacob.i. Pr£ceptum,Rom.7.Lex ipß ipiiitn fonda, ey prlt;eceptum fandum. Ebrie.y.Abngiint quodpr£ceßit praceptu propter imbeciUitatem. Sff' mo uiutis,Ad.7.Mofes eyc.accepitfermonemtiitiiiiiii ut daret nobis. Sermo per angelos didus, Ebn.i- ?t- éo mortis çy condemnationis, z Corinth. 3. Eitern, s Co-rinth.3,Chirographum,Celofi.Dcleto,lt;yc.cbir!gt;^ri pho, quod erat contrarium nobis per décréta, ey'Aid fuffulit èmedio,çyc. Teßamentum a monteSaiin feruitutem gener ans. Gal. 4.Ebr. s. Apoffoliquidem non utuntur bis appeUitiomiiih Lexmoralis,ceremDnialis,et ßrenßs :ffdtaneniti!ii |
DE DOCTRINÄ.
it»
çiôd fiÿHatim quarundam ad iUam diftributionem ftrtinentiulegum meminerunt.Autor epiftol£ ad Hc-tr.e.j.Legfm i\oyfi partitur in iuftificationcs,cultus, vfanftum lua/atiù/j: qu£ partitio non admodum dif-ftntitamlgari, qua lex Hoyfidiuiditur in leges cere' noniales,quas ille xxT^écef feu cultus,er fiirenfes,quas ateuHuii xyiif/,er morales,quos dhicxnifixTix^feu iu-Hficationes appellat.
ïorenfesleges,funtfententi£a Deopert/lofen tra' ide, de uita politica,er iudicijs atque executionepex-twruw, contra externa er enormiter delinquentes.
Imftis Apoftolorum f£pefit mentio conciliorum Ciudiciorum,qua: exercuerunt in Apoflolos, cum eis xiterUxcrunt, ne docerentin nomme Icfu, er permis iftieermt. y ft autem funt in talibusiudicijs,legibus ftrenftbusHlofaicis. Sedmalèaccommodarunt eas ad domines innocentes, er reftè docentes. Ador. 7. Ste' pbdii(«,nt blafthemus in Deu, er deftruftor legis Mo faicedapidibusobruitur.iuxta legem Ulofi.Aftor.zi.
iudiiPtulum in templo comprchendunt,er puni-tecupiunt,uthominemqui aduerfus populum er legem er locum tibiq; omnes doceat, er qui Grxcos in-duxerit in templum, er locum fanftumprofanarit. fidor.ii.pnnceps facerdotum Ananias prxcepit ad-ftintibus fibi, ut percutèrent os Patili. fed Paulus di' dt, Percuftiirus eft te Deus, paries dealbate :ertufe^ iesludicansmefecundum legem, er contra legem iu-btsmepercuti.erquiadftabant,dixerunt:Summofa-ffrdoUDeimaledicistDixit autem PaulusiElefciebam fi'itm,qul)dPontifixeffiet.. fcriptum eftentin, Prin-cftipopulituinemaledicas. AHor.za. Tertudus ora-
to
zo
ja
tor in nKujitionc P^uU äpud prafidcm, inter c£terA in^uKNnftifuini« uirum hnnc pejlijèrnm, ty conci-Untern ffditionem ommfciM lHdlt;ew, in uniuerflorbe, O'ilt;«tortiHfedi t^jzdrenorufm, qui etium templum fn^inmcoMtiK eß ; quern çy upprehenfum, uolui* mw [fCHnduœ (fgem nojlram iudicare. Ronw» .7. An
bus. Pafchads mentio fitAHor. 2.1 Corinth.;. Ebr. n. Adleges dedifcriminepottis er eibi,dicrum fifto' rum y er nouilunij, er fabbathorum, rejftexit Paulus Colofti. liquidem, qui quod fint de numero filiorum -'Leui,facerdotij findionem ftumunt, pr.eceptum ha» bent ut décimas accipiant apopulo iuxta legem.Fbr£. 7.'Lexhomines conftituitpontifices, habentes infirm mitatem. Fbr.e. 7, meminit mandati deextruendota' bernaculo, ad exemplar oflenfum in monte, Ebra .8. Idem multa ccremonialia de templo er rebus in eo, de oblationibus, deexpiationeer purificatiombus, qua fiebantfanguine taurorum, hircorum,uitulor urn,eine re iuuencie,dqua er lana coccinea er hyffiopo,commémorât Ebr. 9. Lex umbram obtinensfuturorum, ere. his hoflijs,quas fingulis annis continenter oftèrunt,nun quam poteft accedentes pcrfiélos reddere.Ebr.io.
Eexmoralis eftdoUrinaaDeo traditd,cuiusftum-ma in Decalogo eft expreßa. Eegum autem moralium paftim meminerunt Apoftoli, cum pnefcribunt opera, qua à iuftificatis fieri debeant.i Pet. t.z er s-Etz Pet i. iloann.2.f.a..;.E.oman,iï.ts.Galat,f.lacob.i.z.3.4.. er in alijslocis.
Conftat etiamiUapartitio legum ex Apoftolorum fcrtptis,quód aUa fit lex Diuina er firipta,alia lex na-tur£,aliaciuilis,aliietraditiones bumante.nam figil-latim barumfftecierum meminerunt.Eegis quidem nat turæ Koman.i. Elamcumgentes, qua:legemnonha~ bent, natura qua: legis funt, ficcrint:e£ legem non ha' bentes, fibijpfis fmt lex, qui oftendunt opus legis firi' ptum in cordibus fuis, fimul atteftante lÜorum con-fcientia, ere.
Traditiommhimanarum.iPet.i.Coloftz.iTimot, 4. Eegum ciuilium Komanarum, Ador. 16 er a. ubi PaulusÇe ciuem Komanum effe dteit, quem indemna-turn nonliceat fl.tgeüare.er tribunus reftpondit,fe mul tafumma pecunia: ciuitatem lüam comparafte. Ador. Zf.Paulus inquit:Ad tribunal Cafaris fto,ubi me opor' tet iudicari,erc. Et Feftus inquit: C£ftirc appdlafti,ad
ignoratisfratresiftientibus legem loquor) quod lex tätigerdomineturhommi,quoad mulleruixerit.Eiam
uiroobnoxiamv.lier,uiuenteuiroalligataeftper le- 40 gratiarndonarealiquem hominem, utpereat,priuf-gtm-.quodftmortüusfiierituirfiiberataeftalegcui'
Capron ibii. Utm ; Non fH Rouwkk con^uctudo, ob
ri.Proindc«i«fntc uiro, adultéra ittdicabitur,ft altcri tara ft imxerit ; ftn autem mortuus fit erit uir,liber ata t^ dure m,ut non ftt adultéra, ft lundaficerit alteri uiro.iCorintb.^.Etcinmin Eloyfi legefiriptum eft: Non obligabis os boni trituranti, ere. propter nos boeftriflumeji,quigt;dfubjftedebeatis quiarat,ara-n.}iemrepetitura.Timoth.s.
Leges caremoniales, funtfiatuta aDeo per AFoy, ftnftncita, de perfonis er caremonijs, er alijs rebus iittdU/m diuinum à Ntofe injlitutum pertinentibus.
quam is qui dccufaturyprieientes hubeut uccu^dtores, lo cumq; defendendt uecipiut de crimine.Gildt.î. Fratres fecundum hominem dieo : hominis licet te^amentum, tarnen ft ftt-comprobatum, nemo rcijcit,aut addit dli-quid. Galat. 4. Quandiu h^res puer esi, nihil dift' ftrt Afteruo , cum ftt DominiK omnium, fed fuh tu' toribus er aftoribus esi, ufq- ad tempus q^aod putter prtefcripferit.
DE ABROGÉTIÖNE LEGIS
Ciminafionis paftim fit mentio. Aftor. 7. er iJ. Rot!iiin.z.i5.G.il.tt.2.$,6.iCorintbi7.Epi3cj'.2.PbiItp. 3.Co!of,2.j.4-
Legis de non attingendo er comedendo immundo, epa extat Eeuit. s.11. er Deut. t4.)nfininit Petn« Ador.io er mPcntecoSlesmentio fit Aftor. z.Adle-gern de p(focdco er fangume, aUudunt Apoftoli Afto. 15Cxi. AÜnditwr ctwnidd legemdeuotw, Aftor.18.
Mofaicæ.
^Eges/orenps er cxremomales, aduentueropefib' *^C.hrifti ita abrogatas effe docent, ut ad eas nceejp-rio obferuandas,neq; Indici, neqigentes,ftntamplius obligati.Eiamex After.6.apparet,Stephanum docuif-fe,dc abrogationx poliiu Elofaicxper Chriftum : filft enim tefios earn doftrinam calumniofe exagitantes m-quiunt,Audiuimus euin diccntcm,lefus Nurtarenustslc
demoUetur locumhunc, er mutabit inftituta qu£ trait lacobusperfuadet Pauloactfefe purificet in templo 00 «üdttnote Elofes.Aftorum lo.Dcus per uiftonem Pe-Hiero[olymitlt;mo, cimi «iris qiutuor HotHin ba^enti- tro deinonslrut, abrogdtum effedifcrimen ludxorum
ezgenx
tSj
CENT, t LIB. IL CAP. UIL
•U
ey gentium, er tarn gentibus quam ludais tradendum Euangelium. b etiam ad Corneliu diuinitus accerfitus, ea de re concionatur:Vosl'citis,non fis efie uiro tuddo coniungi aut accederead ahenigenam, jedmihioßen-dit Deus, nc quern comunem aut immundum dicerem hominem : quapropter zy mcun^htntcr uem accerfitus. Idem cum Hierofolymis accufdretur,quódadui-rospr^putium habentes ingrefius efiet, ey cum eis co medifiet, fe eademreuelatione ey hißoria tuetur. Ad. u. Et Paulus ey Earnabas Ador.i;. publicè redar-guunt eos, quiatudaa defcenderantyr docebant,'Ri fi circumcidamini ficundum morem Hoyfi,nonpü' testis efie falui. item, Synodus Hicrofolymitana collc-da ex Apoßolis eyprefiyteris, re dcltberata ey bene difieptdtd,fuo décréta, Icgem Moyfi abrogatam, ey gentibus tarn grande iugum firuitutis non imponendu pronunciaf.idq- decretum litcris comprehenfim, ^n-tibuspromulgat.Ad.s;.eyGal.i.Paulus etiam Petrum inter gentesintempefiiuè iudaizantem Antiochie gra= uifiimèobiurgauit:‘Galat.2.
fiub lege erant, quafi efiet fiab lege, ut eos lucrificrci. ey ijs qui fine legefierint, tanquam ipfi quoque find lege fit-.cùm tarnen non fit fine lege Dco,[:d obiwxita Icgi Chridi, ut lucnficeret eos qui fiuntfime legc. 1 Corinth. -7. 'Vnufiquifique,utillumDominusuoca-ait,M ambulet. circumcifius aliquis uocatuscd,neicccrid preeputium: in praputio quis uocatus ed, nc dreutne^' daturyircumcifio nthil cd,cy praputtum nibileUfi obfieruatio mandatorum Dei.Ador.iS.PaulusinCin- । 10 chreisrafit caput ob uotum:eyliiero[olymispcrfi‘ j [usalacobo,ob ludaos incredulos,[e[ciittemploptnt
ficauit.Adorum 11.
Sedpoßea cum uidcrunt filfis fratres er o^r‘' natos ludaos, obfiruationem legis tanquam ueccjj^'^ riarn adfilutem poßulare, ncquaquam tilts cefintiH-fidmamfifiè contra Icgem turn e^runt, utdoilt^' nam de abrogatione legis eyltbertatem Eitait^lß'‘‘, rentur .Vnde Paulus, cum Hierojalymts 1^^'^* cum Tito, non eß compuljiis cum circunuidtreob 20 fis fratres,qui fibintroiucrant ad exploranh^t ' j , bertatemnoßram,quant habemus in cigt;rtßo,qi‘^^°^ infiruitutem adigcrent. Galat.i. Et eamobeaiti^ Antiochia Petrum in gyatiam filfiorum fistrtaitt' da’izantemgrauiterreprehendit Paulus,G dit.Ci.lc'' t Corinth. 10. legem de difirimine ciborum abrigt;y^‘ Et Paulus aperte docuit ,adeo eficabrogatagt;»^^S^ Moyfi, utfiquiseaopinione circumcidatur,a»t«ts^ obßcruet legis cceremonias, quad fint necefiaria^tfi* lutem,no!t poßit filuari.Galat-s Ecce ego Paulusi‘ttgt; , uobis,quadficircumcidamini,Chrißusnihiluol'bf’'^. derit.Conteßorautem omnem hominemqaidrfi^'^^ ditur, quad debitor ed totius legis firuanile- Otitjfi uobis fidus ed ociofus, quicunqueper legetit ^^‘P mini,à gratia excidißis.
A legis uerô moralis maledido,[eu conicif’^ tione, fid non ab obcdiencialtberatos nos eßi^' cent. Et cau[as allegant,quèi leÿs intpl(tio''‘’'[ , fierit impoßibilis, eyquód Chrißus cam prüW ƒ’ pra;ßiterit. Ador. 13. NolKW fit uobis ßatrcs,lt;l^^^ per hune uobis remißio peccatorum anittindatut’^ ab omnibus, à quibus non potuiitis iußißeariftdlt;' gern Moyfi.per hune omnis qui credit tußlfitattit'^“ dor. is.Hunc ergo quid tentatisDeunt,td^’^^P’’^ tur iugum [uper ceruices difiipulorum,qaoimïd patres nodri,neque nes portare potutmus. St^l^^ gratiarn D omini nodri lefi Chridi, credmuts nosp ‘ uos fituros, quemadmodum ey iUi. Et in litcris dalibus inquiunt : Vifim cd fiiritui findo er m™gt; tio ueteris firmenti, ey u[iis panum azymorum, de no ne quid amplius imponeremus uobis oncris, quant nee uaobedientiaexponuntur.tdemetiamfitdecircumei- 30 necefiaria. P.oman.6.Honedis[ubltge,[ed[itbffa' tia.Roman, s.Lexfiiritusuit£,per Cbridum^cßni liberum me reddidit à iure peccati ey mortis. Etw”quot; quod lex prtedare non poterat, eaparte qua imbr' cillis erat.per carnem,hoe Deus proprioßlin^^‘' pr£ßitit. Galat, j. Chridusnesredenitab execraW' ne legis,dum pro nobisfidus cd execritio.Gala ^^' dum legi obnoxtum, ut eos qui erant legt obiioxgt;!i redimeret, Colofi. z. Condonons nobis omniadclidalt; qui fidebant cum ex Graco patre natum efie, circum- nbsp;nbsp;nbsp;de let o quod aduerfius noserat chirographo, quoderd
cidit. Et Paulus 1 Corinth. 9. dicit,fie ïudxis fidum 60 contrarium nobis,per décréta. Ebr£.7. AbrogaWi' efie quafi lud^um, ut Indros lucnficeret : çy ijs qui nbsp;nbsp;nbsp;nim quodpr£ceßit mandatum propter mbcciUitatc«,
Caufasdutem eins rei fidunt, aduentum er opera Meßid, per que lex Uloyfi abrogari debebat: ey quad ea conditione leges Alofaica: lat£ ficrint, ut efient um bra fiturorum bonorum, qu£ exhibito lAeßia eefia~ renta.Pet.t. Cum[ciatis,uos non caducisrebus, uelut argento er auro fit fie redemptos, a nana ueßra con^ uerfatione,qudm expatrum acceperatis traditione.Pt Paulus Pphef.i. Cbrißus eSl pax noßra,qui ßcit ex u-trifq; unum, er interßitium maceria: diruit, pmulta-tem per carnem fuam, legem tnandatonmi, in decre-tis ptdm,dbrogans, ut duos eonderet infimetipfo in u-num nouum hominem. Colofi. i. Nf quis igitur uos iu dieet in cibo, dut potu, aut in parte dteißßt, aut noui-lunij, aut fabbatoru, quiefunt umbra rerum fituraru, (orpusdutem Chrißi.Autor cpiüol.ead pbr.r.Trdnß-latofacerdotio ,necefie e^ ut legis quoque translata fiat.Ebr. lO. Lexumbramobtincns ßiturorum bono
ÎQ
rum, nonipfamimaginem rerum,ere-Uem.Vbi eßre-mißio peccatoru, no etiamplius ohlatio pro peccato.
nine eïl quad leges ceremoniales Apoßoli pierun- 40 que aUegoricè in nouo Teßamento exponunt. ut Petrus 1 epißo.2.dicit,credentes efie regale facerdotium, ty gentem fantam, cosß offirre hoßias fiiritualcs Deo per ïefum Chridum. Pt Paulus Rom.n. Pona 0-pera hoRias rationales appellat. Et autor epißohead Ebra. 13- Eeneßcentiam ey communicationan, uidi-mas Deo placentes uocat. 1 Corinth.;. Pafcha de Chri-ßo,er ritus quibus folebat celebrari, utfunt expurga-
pone,Kom.t.Circumcifi eftis circumciponc qu/efitfine meinibui.'Philipp.î. Noî fumui circumeifio, qui j^i' ritu Deum colimia.
Primis aliquot annis ApoHoU ceremoniaUd qui' dam mofaica, ut res indiffirentes, propter imbeatles, Cmondunide abrogatione legis tAofaica plenèedo-Hos obfTruarunt, utpatetex Adiora 6. ubi Paulus Ti-motheum,quctn uolebat ficum abducere adludieos.
|
’h DE DOC TRI NA. Cf tgt;tu!ilitatem. Ham nihil ad perfidionem adduxit ^'t^oramerat introdudioadfiempotiorem. Itaer-?o abregata esl nobis Icxmoralis ,utquafi priuile-inm nobis fit per Chriflum dotidtum,ne teneatnur its imam ex lege,feu operibus legis,quie nos pneftatnus, qitirereiy expedare. Galat.i. Hasnaturaiudcei, er ^°^oxgfntibuspeccatores,quoniamfeimusnoniufli' hoaribominem ex operibus legis, fi non perfidem k-I*^^;cr nos in Chriftum ïefum credidimus,ut iu' Imwemur ex fide Chrifti, ey non ex operibus legis. ' 'Ps.Vtreperiar in lüo, no habens meam iuHiciam ^^ogefd earn qua per fidem eü Chriftt. Sed legem no 1»«« aboleri,quamad Chri^um conuertantur,Paulus ^wintb.sdoeet. tii quantum ad obedientiam, legem mordlem, qua ’ mmota fententia diuina: mentis, non abrogatam, r P^pftuo dnrdrf, qt omnes obligare docent. Nlt;n» po IK Eieroftlymitand gentibus mterdicit cultum • o oru»i,0-fcortationem,quie certè funt legis mora-P^eeepta.Ad^^^ PtPaulus Adlor. i6.teftdtur,fi ; ‘^^'’^^''tiajfe gentibus,ut poenitentiam dgcrent,er cons ’^^’'terenturad Eeum, opera fitcientes dtgna bis qui re rplfient. Ct^odfifinfiftet, liberum efjcobedirelegi '‘*‘”^1 antnan obedire, non pracepiffet, ut bond 0-f^^ficerent. idem Roman.3.adobie{tionem,Eegem *ÿ^‘*’^ifritamfi,eiemusper fidem, hoe eft,cùm docea' ^M tos fde hberari a malediâo legis , nunquid etiarn omnes ab obedientia erga legem moralem liberal Ww? reftondet :Abfit, into legem finbiUmus ; hoe eft, '^oomusutjlificatos deberenouarn inflituere obedicn ^^‘'tifteundum Eecalogum. Idem Roman, é. eandem ’■fpftitoèifflioaftTj ; tnanebimus igitur in peccato, ut o ‘indet gratia t Abfit. Qjii mortui fumus peccato, ^^lonuiiopofthacuiuemus ineodemtPofted: Quid i-ÿ^'*^-peccahinuis,quàd non fimusfub lcgc,fedfub gra ^^■Aftt. Roin.g, Eebitores fumus noncami, utfi' oMd'jneamem uiuamus. idem in fingulis Epiftolis t °^^’'^ ^'^“^^^^ i^oulcaf.quod non facer et,fi ab 0' fitentia legis nioralisliberatosfintiret. Etc.Corint, 3 tlep,anter dicit,fi non effe fine lege Dco,fedob no~ ^^^^hglChfifti.petrusettam crloannes, itemaUto •otoptfolaruhidg, lacobi, adEbr{eos,prteceptdDe-0^ ogirepetunt,explicant,cr iuftifieatos hortantur ut '/s obediant, eyfecundum ca uitam fnam inftituant. ’’E LEGE M O R A LI, SEV Decalogo. 20 îo mißtonem. Idem Roman.7 er 8. oftcndit,fibi (y alijs hominibus, quos carnem uocat,legem effe latam,eos^ tul “ rr----------------------------eacbltgari.Galat.3.Quotquctexoperibuslegisfunt, g ^ '‘fftfi^^^^P'flt;ol£lacob,4.Viius eftlegislator, fo execrationi funt obnoxij. Galat. 4.. Kifit Deus fi- £Egisraor4amp; Drain autorem efji,confentiunt. PaU' « enim legcm Dei appellat Kom.y.zer Roin.j.Ord J“lt; potc/iferuaree-perdere. R.mjlrosuero promulgationis, angelos er Mofin V^lfetunt. Ham Stephanus Aüo.7.inquif.Acccpi i u legem per difiofittoncs angclorum , neefiruaftis. it Paulus Gai}, f ex ordinataper Angelos,in manu in tmeftoris. Interceftbr autem unius non eft,at Dciw u-»'UejlAutor epiftol£ ad Ebr.i.ïsqui per angelos fite» ^Adidusfifmo, fuit firmus. De Alofe uero cap.3. in-^mt: Alofesquidem fidelis fiiit in tota domoidius, ue~ hitmiwfler.ty’Ebr.t.ern. }'ïcinincrHnt çj- loci, ubi lex prom^gifta eftsC ^d' |
lié rum rerum qu£ ibi dccideruM, er temporis quando lexlatafit. N^m de loco Stepbanus inquit Ado.7.Hic efl M.ofis, qui fuit in congregatione, in folitudine cunt angelo, qui loquebdtur ei in monte Sinai, er cum pd^ tribus nofiris: qui dccepit fermonem uiuum ,utddret nobis.Gal.4.,adm bdc funt duo teft:dmenta,unum qui-dem 0 monte Sina,in feruitutem generös,qui eft Agar, nam Agar, Sina mons eft in Arabia, confinis eftdutent ei quee nunc eft Hierufalem. Aiontismeminitautorepi 10 ftola ad Ebr.s. er 11. De rebus qua ibidem acciderut, dutor epiftola:ddEbr. n.inquit'.Atondcceßiftis dd co~ tailum montem çy incenfum ignem,dc turbinern eJquot; ed liginem crproeeUam^tubieq- fonitum^ey uoeem uerbo rum: quam qui audierant,deprecati funt,ne hii adiuge retur oratio.non euiinßrebant, quod edicebätur.Sibe ßid tetigerit montem, lapidabitur, aut iaculo con fige' tur.et adeô terribtle erat uifum,quod apparebat. Mofet dixitfExpauefitdlui fium,actremebHdit'S.Et Stephanut Ailor.j. quidam alid dttexit: Auerfifunt cordefito in Aegyptum, dicentes ad Aaron, Pac nobii deos qui pnecedant nos: Mofi enim buic, qui eduxit nes de ter' ra Aegypti,nefctmus quid acciderit, er uitulumfice-runt in diebus tîlis,çr obtulerunt hofttam fimulachro, erUtabanturfuper operibus manuumfuarum.Et Pdu lus i Corinth.io. Sedit populus ut ederet ,e^furrexe» runt ad ludcndum.Et i Corinth.3.Meminit legis,in ta~ bulas lapideas inferipte, er inquit : Alofisponebat uc' lamen in fitcie fiua,ne intenderentfilij ifrael in finem e-ius quod abolebatur. De tempore Paulus inquit Galat.ï. Hoc teflamen' turn (promißio Abraba defimine benediUo) antè cont probatum à Deo, ergaChriftum, lexquiepoflannos quadringentos er triginta ccepit, non facit irritum, ut abrogetpromißionem. Aloncnt etiarn, legem hominibus, er non Deo ld' tam ejfie-.edmque hommes obligdre autad obedien-tiam, dut ad panos, er non Deum. Ador. 7 Stephd' mtsinquit,lAofim dccepijfeo-Deo firmonemuiuum, ut tradcret eum ïudois. Koman.i. tudois commiffid 40 funt ordculd Dei.item:Scimus quod quacunque lex di' cit,hisquiin lege funtdicat,utomne os obturetur, er obnoxiusfiat totus mundus Deo. Koman.fecun' do. Qjiicunquefine lege peccarunt, fine Icgeeyperi-bunt:cr quieunque inlegepeccauerunt, per legem iu-dicabuntur.tdem Roman. ^. dicit, ludieorum effe tC' ftimentd, er legis conftitutionem, er cultus, e^quot; pro' lium,erc.uteos qui erant obnoxij legi,redimeretAdent Colof.t. dicit, ehirograpbum nobis fiiiffe contrarium per deireta. 1 Timoth. 1. Dex non ed iufiis pofita, fed iniuHis. at nos homines fühnus iniufti, Deus uero iu-ftus ed:crgo perfelex non eft Domino noftrokfu Chrifto lata,fid nobis. Qgod dutem ipfe earn fubit pro nobis, fiicit id non ex débita, fid ex mifiricordia gratuifa. Autor epiftolse ad Ebr. i dicit nos per cm-nem uitam ebnoxiosfuiffie firuituti. «0 nbsp;nbsp;Eegum dutem mordhum duo funt genera : diter urn eorum eft qud immediate ad Deum IfieHant, alterum eorum |
|
eorum qu£ ad proximu. Soient uulgo iüd dd printdm, htec ueró ddfecundam refirri tdbuldm. nbsp;nbsp;Etfidutem Apoftoli non exprimdnt,inquot tabulas, et qudlid præ ceptd in prima, qudlia infecundd ßerint mferipta: td' men leges morales in hac duo genera baud obfcurè di-flribuunt.i Pet.i. Deum timete,regcmhonorate.i Pétri 4..Sitisfiobrij cy uigUantes dd oradum, anteomnia lier à ebdritatem inter uos uebementem bdbentes. Idem in fetunda quoq; Epiflold paßm, cum hortatur dd bo na, operd,pr£ceptd trddit,tum ad interiorë cultu erga 10 Deum,tumdd exteriorem ergaproximü pertinentia. Joannes t epifi. 4. Et hoe pneceptum habemus db eo,ut quidiligit Deu/m,dtligat (yfratrem juum.Pau-lusetiampraceptaprimte eyfiecunda tabulée, inculcat Ephefis.llonordpatrem tuum,ey matrem tudm,quod eß preecept urn primum in promißione, ut bette tibi fit, çyfislongeeuus in terra.Kom.ij.l^emini quiequam de-bedtis,nifi boe,ut inuieem diUgatis.Uam qui diligit alter urn,legem expleuit.Siquidem illd,aonadulterabis, Non occides,Nonßraberis, Nonßlßum teflimonium dices,Non concupifces,(y fi quod aliud preeceptum,m hoc fermette fummatim comprehenditur,nempc Dili-gesproximum tuum ficutteipfum. Diletlio proxfmo malum non operaturtconfummatio itaq^ legis eü dtle» ilio. Gal.;.Per charitatemferuiteuobisinuicem.Nam tota lex in utto uerbo completur, nempe hoe, Diliges proximum tuum ficut teipfum. ?o pitty twn tantum externa, mala opera damnat, fed e-tiam prauitatemnAtura;,ydfivélus malos. 1 Pétrit, ......., _______________________ Cluemadmodu.quiuosuocauitfanëlus esi,ita uosquo- 40 trem fuum quem uidet,Deumquemnottuid(ilt;Pgt;^''''‘^^ dopotejldiUgerei Kom.z. CircumcifioquiitPiP'' , dcji,fi legem frruaucris :quodfi tranfgrefibr l^SP ris,circumcifio tua in praputium uerft eß- . Opera moralia etiarn ceremoni^bus efie, monet Paulus 1 Cor'mth.7. Circitincifilt;»^^”‘ ^^^J cy præputiimnihil efi:,fcd obferudtio tnanddot^' tidm,obtreilationes,ipet.t.(yfi'milia,utprolixiusin- .........„...,^_____________.,. j_________. fra in loco deRonis operibus dicetur.lohanneni etidm sa Paulus Kom.i.mquit ; Non enim qui audiuni hi quot;’ ficdelegefenfific,quàdttonexternAtdntùmoperdre~ ' Docent etidm, legem moralem non tantum exter-nam quandam poftulare obedientiamfied integram im-pletionem, proficifcenté ex natura Integra ey incorru pta.Nam oflendunt, legem deprauationem natura cy prauos afièHus c^ opera carnis aceufare, er domna,-re:ey incorruptam nAturdm,cy purosdfiiéïiis,ry opc ra bonded nobis poflulare. Petrus enim infuis epiSio-lis, cum de bonis opcribus conciona,tur, qu6d nihil a-Itud e^, quiin pracepta Decalogi repeterc ey tnculca remon externa tantum opera, fed etiom interna prdci quefdttäi in omniconuerfutions redditmini, propte-red quod[criptum cil: SMili eflotc^nam egofMÜui fum. idem i,cdp.prtecipitßdent,pciticntidm. z^i po-ftulit occuUum hominem,qui fit in corde,fipiritiii pLi' cidiit ty qiiictuf,zy edreat omni compteld: item tinto rem Iiei,bondm conficientidm:Grecotrd:prohibet con cupifientids cdrndles, i Pet.i (y i. Cultum idolorum,t, Pet.4..Qmnemmdlitidnv,dolum,finMldtionesjnuiden quirdt,fed etidm interna, çy ndturte integritdtem, ex eo dppdret^quod totum mundum, id eft, omnes homi' nes,in maUgno pofitu effie dicit. i lodn.^.Pt quid mun-do tribuit concupifcentidm cdmisyconcupificentidm o-culorum, ey ß^ium uit^j qult;e non fint ex Deo, fed ex mundo.i lodn.t,.ïtem,Qjiodpeccdtum definit ejfie w^} /Muv Hcèi xtAiHioiv, hoc eR,quidddm'^quod cum normd legis non congrudt. i Corinth.3. çy ilodn.^. Et quod docet,omnes ChrifUditoseffe pecedtores. 1 iohan-s-VC fiolum filiurn Dei expia fie peccdtd mundi. 1 Iohannis |
20 aty d-'E.tquod quintumpr,eceptum,Non^^^^ tantum de externo opere,fed etiam de odio prlt;^ intelUgit: Omnisqui oditjratreinfuum, bomicidlt;h • Praceptum etiam dedileâione ita exponit,ututK^'' bo, neque lingua tantum, fed opere lt;y ueritah'-ff* proximum diligendum doceat,ut indigentideioi»' firis comnMnicemus,ey ammam pro fiatribus nt^ ponamus.t.lohan, tertio. ltem,quc)dperfiditft(quot;f^^ tatem, qua; fir as eijeiat omnem timorem, rttiiPrP lohanis quarto, ^y quid cultum fimulacbroramp;ttt^ bet,tloban.quinto. Et Paulus pr£clarè mentem legis dininetxpr-t^^ ’ quid integerrimam cyperfiilifiim0,internlt;iin(f^^^ ternamrequirat cbedientiam,(y damnet nature prauationem ,zy omnesfruflus indeproueiPttitt^] Timoth. t, Pints prtecepti ell charitas, ex puro tt^'^^^’ ey confeientia bona,ey fide non finmleita,^.' feptimo:Concupifcentiam non nouifiim,nifile!tquot;fi fet,Non concupifees. Item: Itaque lex ipfi quidcitfi ^0, ey prlt;eceptum fandum ac iufium amp;boii«»gt;^_ Scimus cnim, quid lex ffiritualis efi, at ego «^ fum,uenditusfub peccatum. VocatautemOto^ filiritualem,quid motus jfiiritualespojiulebamp;tit'''^ afièélus damnet,ut qui legi Dei nonfubijeianhtf ^ man.t.Idem Galat.;.öperacarnis,inter ^ueeWfOtt^^ cenfet cultum idolorum^hierefes,alegediisititst‘^ cet.In eodem cap.etiadocet, nonimplerilegei»t’‘'' iufdam pracepti obferuatione ,fed oporteretotat«^ gem mpleri ab ijs qui uelint per legem jaluari. ' torepifioU lacobii.Q^uifquis totamlegenßiPt'^ rit, ofiènderit autem in uno,ß{lus eH omniuit ttgt;‘ Nam qui dixit. Ne moecheris: dixit etiam,I^tofi^-Ouidji nonficris mcechatus,occideris tarnen, es legis tranfgrefiir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• Monent etia, opera fecudlt;e Tabula tam exigHfi prim£ : qt quidem opera priinx tabula:, nialia Deo non placere, fi opera fecunda tabuler,ejj gantur. 1 lO4tt.4.S: quis dixerit,Diligo'Deum,eb'r trem fuum odcrit, mend.sxc{i.CiuienimnÔdiliÿ^r Dcz. Idem repetit Gais eyé. Pradunt etiarn,legem ijs qui per fixant pt^P^ bedientiam,promittcre iuftificationë yuh^’'gt;‘ iuHifuntapudDeum :fed quilegemfiHh iufiificabuntur. Idem Kon.r. dicit, Legempretty fangum, iufium y borium ejfie,y 'mUitutum lt;t * tam. idem Kom.9.lege uoeat legemiufiieii,eo ^“J,^ Integra obedientia legis, habeat promißionentt^’ cu. EtRom.to.dicit,iud,eosquafiuijfep(rtt^r tionem legis,propriam iufliciam confiituere:b^t‘’ per opera legis tu^ificart.ubiyboc addittmoßl pfit de iuflicia qua eH ex lege, quid qui «o mo,uiuetper ilia. Gal.3.l,exdutemnonejiexp J quificerit ea homo, muet in ip fis, idem m todi ap^^^^^ |
|
DE DO |
T Px. I NA. |
|
•licit: Etenhnßdata ßiijßet lex, qu£ poßet uiuißeare, litre ex lege eff -t iudtcia.Q.ua fententia 'Paulus indicat, h:ie,fi intégré ab hominibus potuiffetferuari,et impie n,uereeambomimbiu conßrrc iußieiam. Autor epiß. ht.i. At qui proßiexerit i« legem perfeßam, qua eß hbertitts.cx perm anferit,hie cum nonßt auditor obU Mofiußieffißor operis,beatiisßßo fua crit. Huccer alia legtles promißiones,ßae generales hfpceialcs, reßrendafunt:quälet funt 1 Pet.}. C^ui mit uitant ddigere,cr uiderc dies bonos, coerceat lin-amp;cnßxni'amlo,cs'labia fua, ne loquantur dalum: ^■dinetimilo, erßeiat bonum,zrc. Qjtoniam oculi ^^miiifuper iußos, g^aures eins ad deprecationent [ofum. i loann.i. Quißcit uoluntatem Dei, manet meternum. P.phef6,lüudfeientes, quad unufquifque quoißeirit boni,reportabit aDomno,ßue feruus ßmt. fine Über. to »O ^contre nero legen,corporales etf £ternas poenas e!gt;ainiMri.e^'t)ißrrc omnibus hominibus, quiperß-dßhnamleginonpr^ßent obedientiam,indicät. nam Diulus 8.om.2.Qjiicunq; in legepeccaucrunt,per lege '‘^éiCibuntur.Ko.4. Lex iram operatur: hoc eß, homi tribus qui 'integram non praßuerunt obedientiam ,de-'''■mcmtiremDci.idein Rom.7. dicit,Legern imßitutS qitilicmai itititn,ßbi ceßißcad mortem,eo quad reue-^quot;ufibipcccatum fiium,crdenunciarit mortem proper pecatum. idem iCor.t- legem litcram occiden-tem app(llit,et adminißrationem mortis,deßrmatam nf^,^}- adminißrarionem condemnationis,ideo q'^iid mortem qt condemnationem denunciet tranf-S^eßoribus.Gil.;.Scriptitm eß enim,Execrabilis am-»hquiiionmanferitin omnibus bisqtufcriptaßintßn boro legis,ut ßeiat ea. Hue pertinent alia legales corn mitiitionrsyßue generales, ßuejfeciales,qitalesf^nt ». Getril.AlfeßusDominifuperßcientes mala. zPet. ^^Ctuihusiudieiumiam oUm nontardat,zrperditio morammniormitat. lioann.t. M.undustranßt,zr eoncupifeemiaeins. 1 ioan.j. Cluinon diligitßatrem, rMctin imrte.i. Ioannis: Qui beneßcit, ex Deo eß: ^ï^iauteminalèßcit,gt;ionuidetDcum.Roin. 1. Reddet 40 ‘''•'amq^fecuniu operafua,cc.Ventura eß indigna-^f0ti!f'n'a,e^aßlißio,gs'anxietas,aduerfiis omnem a-rdinai hominis,perpetrantis malum. 1 Corinth,6.in-mHuregriDd bareditalcmnon confequentur. idem ^pheß.Autor cpißoheadEbrieos cap.t;. Scortatores Cildtercs iudicabit 'Deus, '^unie cum earn legem accommodant ad genus hit Wish ,qutde eftpo^ lapfam, docent nuUim homi-t'tmauiiegram ef perj^dlam, quaUs à Deo exigitur, frtHire polfeobedicntiam t ideoq; legem non iußifi' care (jUenquamylcd accubare çf damnare omnes homb nes linde porto in^rtintyOpcralc’^is^fcu obedientiarn, ‘liiamhominespraftarepojj'umtmon rffeiußieiam Coran Deo, twin Stephanus Ador.^, inquit : Moßes ac^ cepit [ermonem muim, ut daret nobu, cui noluerunt obedirepatres noßri, ejc. item : Accepißis legem per a^oßtionem Mgelorum,nec feruajiis. Et Birrttt-M O' Paulus Aiior.decimotcrtioiPer hune nobis re- ÏO tii^ßugt;peecatorumannunciatur,ctr ab omnibus,à qui ............ hsnonpotußis per legem M.oßiußificari,per 'htme 60 RinquitiPtenim quodlexpraßarenÖ poterat,eapar-tiinnis qui credit iußißeatur. Et Petrus in fynodo te qua imbecillis erat per carnem, hoc Deus propriet |
Apoßolorum, Aßor. decimoquinto:'{^unc ergo quid tentatis D cum.ut 'imponatur tugtrni fuper ceruices di-fcipulorum,quod neque patres noßri, neque nos par-tare potuimus ? fed per gratiam Domini noßri ießt Chrißi, credimus nos faluos futurot. Et Paulus Roman. t er 1 probat,neque gentes, neque ludaos,legi integram pneßare obedientiam. ideoq; utrofquepec-catoobnoxioseßfeconcludit. P,om.3.'Vbi ctiam hoc addtt,'Vt omne os obturetur , crobnoxius ßat toll ismundus Deo:propterca quod ex openbus legist hoc ert, ob earn, quam nos legi praßare poßfumus, o-bedientiam, non iußißeabitur omms caro, in confße^ du eins. Per legem enim agnitio peccati. idem Roman. fepiimOyßio exempla docet, neminem per legem iußum prontmetari : fed omnes damnari, propterea quad omnesfunt carnades, e'^ habeant in feße inhabitant peccatum,quo impedianturpr^eßare integram o-bedientiam leg’.ei' Rom.8.apertè dicit,legem propter carnis imbeciditatem, hoc eH propter imperß^lam O' bcdiennam, quam omnes homines ßbi praßant, non potuijße quenquam Mißcarc, fed potins omnes accu-fare ac damnare, idem Roman, ^ ei'10. docet, ludaot ignaros ndlicie Dei,prepriam iußieiam ex opcrilut legis conüituere uoluijße:ei‘ ßc non iuBißcari,frd po' tins damnari,eo quid legem neq; ipß impleucrint, neque implctionem Chrißi pro ipßs pra:ßitam.ßdc am- plcxi/mt. idem Gxl.i.^uum axiotmref.ciit,îîonin jUficdturex cperfoiK legis uU^ citro. cr j cap. inquit: Ciuotquot ex opertb. legis funt, execrationijunt eb--to noxij. Scriptum ell enim : Bxccralilis emnii qui non manjerit in omnibiu qult;e fcriptafunt in Ubro legit, ut freiatea.Etpanic poR dicit,legem nonpotuiße uiuiß' care, ideoq- ex ea non eße iufbiciam. C^uod uero lex non potuil nos uiuißeare ,feu nobis dareuitam, non culpa legisßt,quiehabet promißione de ulta : f cd hominum culpa ßt, qui conditionem pro^ mißtoni de uita additam,hoc eü integram (y omnibsts numeris abfolutam obedientiam non praßant.idem Gal.6. N4w qui circimciduntur, ne ipßquidem legem feruant. Autor epißolxadP.br.j. dicit, Degemabro-garipropter imbeciUitatem er inutihtatein-. hoc eß, propter tmperßäam obedientiam, quam hommes ci prieüant,non potuifße iußißeare quenquam. Porrô niiUwmhonnnempotuifße legi Deißti^ßec re, er uitam ecternam per legem acquirerc, ctiam ca Apoßoli moncnt,quèd Dominum notlrum iefum Cbrislum peccata generis bumahi expiaffe, ^ imple-ta lege pro nabis, iußieiam er uitam in fe credentibus comparaffe docent, j Petri;. Chrißuspeccatanoßrd ipfe pertulit incorpore fuo.tioan.t.amp;- a.Rom,}.Gal, 4.ÇX alibi paß'm. Caiteriim etiam hoc Apeßolidocettt,quodad reçu-perandam generis humani falutcm, duo lex necefßario poßularit : nempe maledtdi, hoc eß condemnAtionii xtern.e abolitionem.per aliquodtequiualens ^^fa(f,et integerrimam obedicntidmyqu£ uitamamp;iuRiciam 4 legepromiffan mereretur.quod utruc^, per Mtum tne diatorem Dominu Ko^nim iefum Chntlnm, pro gene re humano pr^fUtH effe, affirtnant. nam Paulus Row. |
|
CEN T. I. LIB.II. C AP. I 111. *9* fiUo mißo [ub ßecie cdrnis,peccdto obnoxilt;e, preßt' tit,dc de peccdto condemnduit pecedtum, per edmem, utiuSiificdtiolegis impleretur innobis.ldem Rom.io. dicit,Chrißum mtpleuiße legem,hoc eil,legi integrum praßitiße obedientium(fieenimKom.f. exponitur') ed^ impletionc compdraße itiilicium cy uit urn,omnibus infecredentibus. Idem Gul.j.docet,legempoßu-lurc u nobisfolutionem,pro ubolendo mdlediélo,e^ in tegrum obedientium pro dequirendd uitu : fed Chrifiu pro nobis fiüum mdlcdidum, nos d mdledi{io,hoc eß ab ira Dei er condemnutione redemißeier benedidio nem, hoc eß donutionem iußiehe er uita £tern£ com-purußc.quod nuUo alio modo fieripotuit, quam mte~ grd obediètid legis,qu£promißionem habet uit£.}dem Gul.cap.^.inquit: Sic er nos cum eßemus pueri,fub e^ lemétis mundieramus,inferuitute addäi: at ubi uenit plenitudo teporls,emifit Deus filiZ fux,fitäu ex mulie rc.ßäulegi obnoxiu,ut cos qui legierunt obnoxij rc~ dinuret, fcilicet d mulediHione legis, ut ddoptione ius filiorum dccipercmus.ldem Philippenf.cap.u.utruque coniungit, qu£ lex d nobis poüulabat, d Chrißo uerö pr£ßitu funt pro nobis,nempe mortem er obedientia: Kumilem pr£buitßmetipßm, ßHM obediens ufq; ud morte,mortem autcrucis. Hue pertinent omnidteßi-moniu, qu£ de parla nobis falute per Chrißum, paßim occurrut,erfuo loco referétur.ïlld enim omniadocet, legem,cui Chrißus intégré pro nobis fatisfielt,obedien do,er moriendo,duo illdpoßuldße, neeeßariu ad reçu perundam fdlutem generis humani,nempe mo rtem er integrum obedientiam, qu£meretur mortis abolition jo min.s.y.Gal.j.a-'E.t Apo ft oh decent,Cbnßr‘^gt;^''' nem,eruit££tern£reßitutionemtnifiquodfynecdo-chicos pleruq; tantum eurum rerum qu£ Chrißus puß f KS eA, mentionem ßeiunt. Sed tarnen integrum obe^ dientid,quà pro nobis pr£ßitit,ita ut abfq- omni pecca to fieerit, qua nobis meruit uita £ternü, non excludät. Monent etium lud£os, hypoentus, er alios hemt' nes fecuros,hanc Legis moralis fententium non inteUi-gere,quód requirat mtegram obdientium, quant nemo hominum poßit pr£ßure, er quod earn ob caufum . omneshomincsdamnet.Ham Paulus ipfedefeinquit 40 implcre,eriufiiciameruitamcbfequi.Pom.i'^^^^ Roi». er.Egoautem uiuebam fine lege quondam :hoc nbsp;nbsp;nbsp;autem quod qu£cunq; lex dicit,his qiuinie^eßri’' cut,ut omne os obturetur, er obnoxitisfiattoW^^ dus Deo,propterea quad ex operibtts legisMgt;^ cabitur omniscaro inconßedu eiits:perlegslt;^‘f' agnitio peccuti. Rom. 4. Lex iram operatur. ubi non eß lex, ibi nee tranfgreßio. Eoms. Cittss lex obiterfubijt, ut abundarct delidum. peccatum cRiabfit:fed peccatum noncognotdjdjif e^,erdmfecurui,a‘ putdbdm,medm qualemcunq; obe dientioldm, qudin legt pr/eftabam, legt fAtiißcere, o“ mereri uitdm. Porro uiuente lUMdato, pecedtum re-uixit, ego uerö mortum fum: hoc eß, cum legem capi intelligere,ßnßme pecedtoréeßc,e:}‘ meam obedient tiarn ejfe mperfi{Hßimlt;(m,ZT tt lege aceuftri ac dam-ndn : Atc^uc ita ego mortuus [umdwe e^ßenß me deßi^ nat um eße legis fententid,ctd mortem, idem de dUßß' curls îudxls dielt, KomdH. fecundo: Qui preedieM so non ßrdndiim,ßraris:qui dicls,non ddulterdndum,d~ dulterium committis: (^ui execrurisßmuldchrd, fdcri-legium ddmittls : qui de lege gloridris, per legis trunf-greßionem Deum dehoneßds. Idem fecunda epi^olte Corinth.cdp.3 docet, ueldinenßciei Moßimpoßtum, fignificaße, ludteos uerdm legis fententidm non inteUe â:uros,qucgt;d requirat integrum obedientidm:ßd putd» turos, legem qualicunque externd obedientid conten- turn fi)re,er ob earn dure uitam.ubi etium id uelumi,feu huncperuerf om legis intelledum,non prins ab ijs tol- Co eß morsi Abfit. Imó peccatum, ut appareret peti^ U docetj qutim ad Chrißum conuertantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;per id quod erat bonum mihigignereinortein,niP^ |
TO »O DcIcgis officio dtq; ufu, etiaApofiobeiders^ Chrißo doccnt:primùm quid ideo fierit infirif[^‘’‘^ dibus hominum, er poßea in monte Sinaifolemiplt;^’ modgatione repetita er dedarata, ut ccmnwntß^_ homines, de immola nortna iußieiadiumr, luxUi^^ Deus hominesprimùm condidit. Patent autem h£C ex ipfo Decalogo,cfi»^^^'i quibus fumma Decalogi repctilur.i loams-Eo^f^ ptum habemus ab eo,ut qui dtligit Deum, diUgdp^ tremfuum. Deinde ex fententijs qua de imagine proponuntur. Ephef.4.. Induerenouumbominß’l iuxtuDcum conditus ed, periufticiamei'fi’'^^^^ ueritatis.Eph.}. Prudus Spiritus eRiniußieU^^^'' ritate.iCor.j.Hos autem omnes,ereliaficiei^^^^^ D omini in ßeculo repr£fent antes,ad eandé m^ß transfiirmamur,à gloria ingloridm,tanquam 4 D«'* nißiritu. Pr£terca etium exillisdidispatent,ijt“ quadam nofiri collationeer M’xXeyïa ad W^ quuntur:qualia funt 1 Pet,s. Sandi eRote, nam tg^j dusfum. i loan.i. Quidicitfein iUemiifere,dc^‘ cut lüe ambulauit, ambulare. 1 Eheßs. H/efW’'''’^ uoluntas Dei,fan{lificutio uefiru. Sedhafententn^ tiarn ad tertium Icgis ufum refiruntur. Secundo,utmoncutdercgulaiuftidi.inxti'^ft^ , generi humano faites recuperandacrat,fineidpttlt;f' | fos homines fieret,fiue per alium nKdiatorem.P»t'‘‘' nimlex trunfgreßoribus minutur maledidu0’’*f'^ tem,er ficicntibuspromittituitam,Gal.31^omao. mines uerè maledido Icgis obnoxios eßeconuinut^ te fua er obedientia à maledido legis redemißhl^ ” fiieiam er uitam in f; credentibus pruparaße: tjiid^ find his indicant,quam legem duo iUa, adfdutemi'^, j rihumano recupcrandam neeeßaria requifiuißtj im* ; rumabolitionemmaledidiper mortem,er tionein uit£ à lege promiߣ,per obedientiam oiW'^** numeris perfidißimam. Tertio,ut demonßret omnes homines dixißet, Hon concupifees:fed occafione acceptifd' catum per pr£ceptum, genuit in me omnein concuß fcentiam,fiquidemabfcplege peccatum eratmor» Pg o autem uiuebam fine lege quondam. Porro att^ß' te mandato,peccdtum reuixit, cgo uerö mortutup. Et repertum cd mandatum, quod inftitutum enU turn,mihi cedere ad mortem: peccatum occ^ß*^^ pta perpr£ceptum decepitmeferperiHudocaid. ' taq; lex ipfa quidem fanila, erpraceptumfind^* iußum etbonum.Ergo quad bonum erat, mihipd'*^ |
|
’S» DE DOCTRINA. ‘^^°^t«itnmodumpeccdns pecedtuperpneceptum. ^'mm enim quid lexjj)iritudliieß,dtego cdrndlis r''''^yticnditufjiibpeccdtiim. t Cor.if. Aculeu^mortis P^Atiim,potcntiduerè peccdtilex.Gdldt.2.Non iudi Pcdiutirtxoperibta legis omni!C4ro.Gdldt.i.Qÿot-exoperibmlegisßunt, exeerdtiotti funtobnoxif, ^tUt^idigituf lex i propter trdnfgreßiones'dddita I^‘‘gt;donceueniret fernen. Gdldt. 4. legemd'ppelldt '‘ '^’^^Mumßnferuitutem gener dns. idem x Corinth. 0 --------------------------hibent,ut appdret ex omnibus Apo fiolorum Epiflolis. din, ^jT°^ ^°^^^^ ^^è'^m, quam Uteram appellat,oc- to Sccundó,quöd docent omnes fianos er fideles uerbi Dei minislros deberepecedtd hominum drgucre, ey ad bo U'l^e,adm’.nifirare mortem ey condemnationem.Co-nl-^^f-î- dicit,chirographiim fiii/fienobis contra-^'^^gt; per décréta. ‘-ß^’-ßni fin Pedigo gus ad Chrifium,hoc efi mo7 i aliunde querendam effiefialutem, ciim nullus tommum per opera legis poßit iuüificari coram Deo. t-i. Antequam ueniffietfides,fiub legeeufiodieba-inWjConcUyiinr^^j fidem qme erat reuelanda. itad; expt agogusnofier finit ad Cbrifium, ut ex fidciuUi ffiquot;^gt;n»r.Atpofledqud. ifi^Pfigfimui. Autor epifi.ad Ebr.7. Elihil ad per. F lone adduxit lex, ucrum erat introduóiio ad ffiem pigt;Uorem,per quam appropinquamus Deo. .^onatiidlficatisoslciidat,iuxtd quarn regu-‘iigt;iloiiiobedientia fit inchoanda,zyexercenda.R.o-^^fi^‘!^^''^ê.‘^iÿiiti''irritamfidcimiK per fidem l fi^fii’iolegëfiabilimus.'mnc Apofioli ficmpercïim i“/ ipcatos bortantur ad nouam obedientiant, repetÜt f^^eÿsmordlis,zyexpUcant,ut infir à in loco de Mollit opcribiisdicetur. fiugifiris ten€brdrum,quin potius ed etidm drpmite. 1. m uenit fides,non dmplius fiub 20 Corinth. 3. Etidm profiigdtc igt;lum , qui mdlus efi, ex _ ^^^^^tUtmanedt etidmrendtorum bondoperdab '^^^S^flegis diumte impletionc procul abeffie, nefiuis ^ptTibiis,fid obcdicnti£ ey impletioni Chrifii,fibiper f enidppliem erimputdri,confidant.t toann. t. Si ‘^^^iiiiu,7ionpeccauimus,menddccmficimus eum.t jot-s-PltdUus reimihifium confidus ,fiedperhocnon phn ‘nlUffiitus.Rom.^.dicitjAbrdhamum non habe.' tequodgkrietur apudDeum. iCor.t Ouigloriatur, '^Ptominoglonetur. Philipp.3. Non habeas meam iu-meum cxlege. idem Gal. s. ubi recenfiuit fiuäus Spi-mw,fiubgni opcrarenatorum, additj Aducrfiits hu-^iiiodinonefilex.qudfidicdt,Eonlt;:( opera renatorum ^'■^fi^eprdfiita,lcxquidemnon prohibes:fied tarnen ^^teiiiullificdt,fieuprointegrd impletionc acceptât. ieriu erpoUticd difiiplind,qu£ ^neri humuno in cent t^'m fidetdte nite neccfifidridefi. Row. 1. Ouietun quot;^^iujUcidin nouerint,nempe quod qui tdlia ficeiunt, ^i?,nifint morte,nonfiolum edfidciunt,fied etidm djjen ^‘tnturijsquifidciunt. Row.9 ey lo.çr Philip.z.mc- ^o efi.Ephefi.4..'Dedit dUos Apofiolos,dliosprophetds,d-minitiuslieie legis, cX quidem tails, ficcundum qudm ßfifieritirreprehenfibilis,fiedcordm hominibus. 1. Tiw.i. iufionone^llexpofitd,fiediniufiis,e^inobfie-lt;{itcntibus, impijs peccatonbus, irreuerentibus çy Septime),ut moncat homines ctiä non renatos de ex fgt;eopbinis,pirricidi5 er mdtrieidis,homicidis,fcortd-teribtts,mffiulorum coneubitonbuspljgidrijs, men-dicibus, permris, erfi quid dUud efi, quodf mie doa drine iduer[etur.£br£.ij. Scortdtores erddulteros ludiedbuDais. Aut fignificat totUm genus dodriniefieuminifieriu, EegemigiturDeiffieu decalogumfin Ecclefia Chri' so per ChriHum pnedicatum, çy Apofiolis commiffium, mfieniperfionare deberc,etiam ApOiioli docent, Pri- nbsp;nbsp;nbsp;0- ab ijs pofica propagatum, de fingulis articuUs I doUritue |
154 mum fuo excmplo.y^M ipppanitentitim conciondn-tur,A{l. x.ï.4.^.7.ij.ilt;ï. cdpitibiit,cr dlibi paßim.cr Pdulus Adorum xo. dicit, fe tedificdtum ejje ïudteis cr Gracis, edm qua ergd I^cum efl panitentidm, dc fidem t^ute eßergd Dominu noftrum ufuin Chriftum. idem t Corinth. 1.2.3-4. ^.éfjdUjs cdpitibiK,drguit ç^reprehendit Corinthiorum uitid-'Deindebond ope-rd iiißißcdtii preferibunt ex lege, Cquot; mdld operd prot nd open hortdri. 1 Pet.f. Ador.io.iTimoth. f.Pecedn tern drgue coram omnibus. 2 Tim.3. ddTitum t. ob-iurgd eosgrdniter. Tertio, quid etidm fmgulos Chri-dianos iubent drgucre etßgerc pecedtd, et pecedtis co tdmindtos, quod non poteß fieri fine officio legis.2 io-hdn. Oui non dffirt hanc dodrind, ne Aue ci dixentis. T.phefis.'üecommercium habueritiscum operibus in- uobis ipfiis. Sanæ doârin£ de lege pfieudoapofioli repugmrut, qui docebant legem M.oyfinon effie abrogandam,eiusqs obficruationë ey opera necefifiaria effie adfialutcm, neq^ gentespoffie fialuari fine circuncifione. Aüo. 1 $. Galat, 2. r.ó. duiuolebant effie legis doólorcs,ey nonintelli-gebanticgem,ncceareële utebantur.i Timoth. 1. dui docebant difienmen ciborum eypotus, dies fifios, no-uiluniazy fiabbathacffie obficruanda,tanquamneceßa jo ria adfialutc:item,qui tradebantpracepta et doëlnnas bominum.Col.z, Calumniatores,qui abrogationem Ic-gis cy iuRificationcperfiolam fidem, de conceffia liber täte peccandiaccipicbät,quos rcfiutatPaul.Ro.s.cy 6. DE EVANGEL! O. T Ox Euangelium in Ailis, in cpisiolis Pauli cy V Petri,çyin ApocalypfiIoannis, reperitur. In cpifiolis uerà loann.ldcobi ey lud£ lyad Ebr. non extat,fiedtamen remipfiamhabent,quant alijsappeUatio-nibus et circunficriptionib.exprimüt,i‘.t poftea dice^ur. 40 nbsp;nbsp;nbsp;E^'i aut triplex huius uobis ufius. auc cnim aiaeyye- ^‘eif^ fignificat hiHorià de Chriflo literis mandata, nà fie uideturaccipii.Cor.S.IAifimus autem uni cum il-lo fi-atrem cum, cuius laus efi in cuangclio per onines ecclcfias.quodplcnq-, intelliguntdcEitca euangelifia. ’ Row.x. zTim.i.NemétûlejumChriliurefiurrcxiffieà mortuis,ex fiemine Diuid,fiecundu euangelium rneum. Eiam crhoc quidem de htßorica narratione quarn Eu cas conficrip/it, cxPaulieyaliorumApofiolorumcon cionibus acceptam intelligunt. Huic,euangelifia: nome Iios cuangeUfidf. Aä.2i.\ntrdntesindpmum Philippi cudiigchHe.er xTini,4:7de opus cudngelißie. Sed ed uoxinhislocisnontdiitum eudngelice hifiorie fieri* ptorem, ficd etidin dolorem fiimgentem minißerio e-Udngelfficrpnpdgdntcm dodrinum cudngelij figni-ficdtcuidetur. iieq-enimTimolheumi neq^ Philip-pum eudngelicdm hikoriu contexuiffic, e3‘ Uteris mdn-ddße,jnemorite proditum efi. |
1
-ocr page 384-CENT. I.
*0
doôlrinæ i Chrißo trdditie, cuim duo funt fummA capita, concio poemtentite or remißionis peccatoru. Ro. » .Teßii enim efl mihi Dem ,■ (luem colo ßmtu meo in euangelio filij ippm.Etpaulo poft: Paratm ftm ttobis ^uoq; qui Koma eftis, eudgeUzare. item t.Kom.6. Vt firn minifter lefu Chrifti ingentes,adminiftrans euan^ Utm Deia Cor.^.Dominm ordinauit,utquieuan^liu annunci!tnt,de cuangelio uiuant, ltem,Sine fumptupO' nam euan^liü. PhiUpi. Timothem mecum uelut cuin patreferuiuitineuangelio.i,Tim.t.Collaborain cuan' m gdio.i Pet. 4.1» hoc mortui quoq; pradicatu eft euan-gclium,ut iudicarentur quidem fecundum homines car ne,uiuerenta!item iuxta Dcuml^iritu.
Aut ftecialitcr ßgnificat doariMm de operibm tt . Icntficijs exhibiti Keftiæ, qui annunciat contritis pee catoribm remißiontm peccatorum: er opponitur le^ gi,qult;e non annunciat remißionem peccatorum gratis, fed poftulat xérpef/pro admißis peccatis, er obedien
LIB. 11. CÄP. UIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ’*
Eph. i. Veritas,2 loan.Quico^ouerütueritd^iß^' ptcr ueritatem qute permanet in nebis.i peratoresßmusueritati. ViaueritdliSit-^tbi.
ceptum. » Pet.2. Satius fttiffetiUis noncofffowjjt'‘‘^^.^ iufticia-quam ubi cognouerunttcenuertidbeo^n^ lis traditum fi(it,fanaopriecepto.t.toan.tdio(ti L ceptum eins, ut credamus in nomine filijeira Iq»^ fti.i 1 oan.f. üiec enim eft charitasDei, ut F^-^, ins feruemus,crpriecepta eins gr aula nonfutii'' ' i. Hoe praceptum comnundo tibi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;en^ Galat.2. Ego per legem,legi mortuusfuin. ^^ 1 R oman. j.Vbi gloriatioi exclufa eft:per quaw '‘i cperuminon,imè per legemfidei. Lex fthiuu Rom.8.Nam lexftiritus uita per Chrißum ’T®', rum me reddidit à iure peccati 0' mortis. ^° Jtj Chrifti. 2. loann. Qjiinon manet in do^rina C ^'P Deum non habet. Teftimonium.i’ioan.^.Oÿ^, credit in teftimonium,quod teftißeatus eft Ptin ^^
tiammtegramproacquirendauita. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...,,.......^_____
TcRimonia in hacßgnificaticne extâtpaßim apud 20 bent teflimoniu lefu Chrifti. Apoc. 9. ^‘’quot;A^^Jfj Paulum Rom. i.Segregatus in Euangelium Dei, quod
ante promifcrat. Kom. 10. Non omnes obedierut Puau' gelio.iThef.t.Qui non obedierunt euangclio.ï Cor.4, Ne iüucefceret iüis lumen euangelij gloriie Christi. Ga lat.t.i.'E.phef.t. Auditouerbo ueriMis Puangeliofalu tis,erc. Et Ephef 2. Chriftm euangelizauit uobis pa-cem.Colof.t.Ne dimoueamini à ße Euangelij. 1 Theßß ï. i Timoth. 1. Secundum euangeliu glorite beati Dei. xTimoth.t. Vitam inlucemproduxitcrimmortalita tem per EuangeUum.i Corinth.if.Admoneo uos Euan 53 ^hp.zre. Pifior.zc.Teftificans euagelium gratia: Dei.. 2.Pct,i.Kiecquie nunc annunciata funt uobis, per cos qui uobispradicauerut EuangeUum.ltcm, Hoc eft uer burn quod ell cuangeUzatum uobis.
Hucetiam ilia priera teftimonia refirripoffunt: femper enim ckm euangelium generaliter accipitur,dc toto geliere doürin£,etiam earn quaeft degratuita remißioneper Chriftum includiliat non econtrà. In hac figmficationeuocem Euangelij hoe locoaccipi-mus, ctïm de dodrinA,dc remißione peccatorum gr a- 40 tuita, legioppoftta,agimus. Nam de minifterio, quod eft concio poenitentiaor remißionispeccatorum, infra fuo loco dicetur.
f on,exßatrum tuorum habentium teßimoniia^ t Timoth. i.Vteffet teftimonium temporHusP’ quod poßtus fum ego praco 0quot; dpoftolus^C/t'^“,^^ gentium cum fide ey ueritate. 2 Timoth. 1. Ï^^r j^jj te teftimonij Domini noftri.t Cor.2.Adnunciatisj‘^ tellimoniu Dei. Spiritus,cr admimflrdtioftifttuf^ iufticiie.2 Cerint.j. Virtus Deiadfalutio^^^. ti. Rom. 1.1 Cori.t. Sermo crucis. 1 Cor.i. ^t^ß . cis ijs qui pereunt ftultitia eftiatnobis quifahlt;i‘‘^ 1^ quimur,potentid Dei eli. Ofjvndiculum crucis- lt;^ Stultitia prædicationis.iCor.i.Vifum ^fl^^‘’^^Li titiarn prtedicationis,faluosfitcere credentes. Siu^ j Dei.i Cor.i. Stultitia Deifapientioreftqu'dnhor-i Sapientia Dei in my^icrio. 1 Corinth. 2. ^°v^^ fapientiam Dei in myfterio,qucecslrccoitiùa,cf-pnefinierat Deus ante fecula in gloriam noßrai«' ^/ly^lerium.Rom.l6.Ei autem quipotenscHuosct firmare,fecundum Euangelium mcum,Ü‘l?cicc . lefu Cbriüi, iuxta reuelationem myfterij, tem fort tf ternis taciti,çj-c.2 Corinth.^. DijfenfatorestOr .^ riorum Dei.Ephef.j.ïnteïligitecognitionemnicaK': myHerio Chrifti, quod in alijs atatibus non itmctgt;*' f lijs hominum.Colof.4. Orantes pro nobis,ut Ptt‘S riat nebis oftium fermonis,utloquamurmyp^^ chrifti.2 Timoth.3. Habentes myfteriumfideiiu^ confeientia. Aliniftcrium reconciUationiSifffquot;^ reconciliationis.z Corinth. s.Omnia exDco,qjdrtcc ciliauit nos fibi per iefum Chriftum, deditq: nifteriumrecociliationis,crc.ltem,Pofuittnnotuß monem reconciliationis. Arcanum uoluntfif cr bcneplacitu,quod propofuit Deus infeifßitlß^ pofitum ipfius, er décréta uoluntatisDei,d(ffti^ humano,per Chriftum redimendo erfaluando.lfcy j. Teftamentu. Galat.j.Teftamentumantècotiipft' batum à Deo, er ga Chriftum. Galat, a- Nlt;lt;w ”^^r'. duoteftamenta. Nouum teftamentum. Ebr.7.^t teftamenti conciliator lefts. Ebr.9.1 ^‘”’'’'^'*^’fl miniftros noui teftamenti. Dicitur er crux CbW' Galat. 6.Etlacanimiquod dolunefcit.tPet.2. btf
AppeUationes autem euangelij uarias,paßim licet in Apoftolorum feriptis obferuare. Vocatur enim generali quadam periphraß, Sermo Dei : eo quod diuini-tiishacdodrinaßtpateßda. Aâor.8. Eeragrabant, annunciantesfermonem Dei. Item,Samaria recepitfer monem Dei: AÜ.10. Sermo quem mißtDeus ifracl an-nuneiäs pace per lefum Chriftu. Sermo gratia Dei, ^q Ad.io.KcgnumDei, Ail.io.perquos tranßuhpra-dicans regnü Dei. Eromißio, Aflor.t. Promißio A» braha: ji,dta,de femme bcnedido.Gal.s.Kom.s.Non e-nim per legem cotigit promißio Abraha. Rom.^.Quo rum funtpromißiones, Rom. ig.t Pet.i. Promiffa dona id fuut nobis.i. loan. 2,Uec eft promißio,quamipfe nobis promißt,uitam aterna. Verbum uita.Aä.s. Angelus inquit ad Apcftolos: tteerftantes loquiminiin templo populo,omnia uerba uitte huius, Philip, a. Ser'
monéuittefuftinentes. Verbuftdei,Rom.itgt;. Sermofa 6odesin Chriftum, Aâ.24. Audiuitabcoßdemißt
lutis,Ebr.i, Pr£dicatiofidei,Gal.3.Verbuueritatis, in Chriftum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jj
-ocr page 385-198
|
’^7 DE DOCTRINA. .labst etiam uox 'PuangeUu uaria adiun{ia,ut funt, ^'^^■'^aiimDd-R.oman.i.i.Tbef.z. t Pet..^. Puangc-WW gratia Dei,Ador.zo.Puangclium filij Dd,Ko.t. ^^itgeHam Qbrifti, Kom.t.p.uangelium pacis p.phef. ^Mtuiuntes decertantem fidem Puangelij, Philip. 1. ^^^^^gslium eternum. Apoc. 14. Puangelium falutis T j^'^^'^'^^''^^^'^?,^^^‘^’'^Z^od.cbeati Dei,iTim.i. f^'me uerbum Puangelij,Ad. ij. ^^finitionespuangelij paßim elegantes er condn ^^^^i'ojiolitrAdunt,quasredtabimus. Petrus con-'^^^»ms^.omelioAd. 10. definitEuangeliu, quad fit l^,sfiem mißt Deus filijs lfrael,annuncians pacem, l!j«i» ebrijium, qui fit omnium Dominus, er cut 'n 'noniumftrantomnesprophétie,quod remißio' ^^x^feccatorun accepturusfit pcrnomendus,quif-I^i^srsiiiif^.if i,j jy^_ Paulus Ad or. liPuangehum U'^ frribit, quid fit nuntius de impletione promiftio x^ '^ifitresfidlt;e,per exhibitum er refaf citatum Ic-ftrn Zotijium,!^ de remißione peccatorum, er libéra ^xe inaledidio legis lAofaicie perfidem in Chri-xn. tucas Ad. 8. bis uerbis Puangclium definit: xnereiidijfentPhilippoeuangeUfanti déregno Dei, 3xsiminelefuChridi,baptifabantur ere. C^uid e.-Xfrgsliam fit tondo de regno Dei, er de nomine ^ßzhnsii. freonfirantur, qitatPet.z.Ppidol.i.de cuangelio l’Exil,bwufmodidefinitio condituipoted : Puange-‘xm t^ioitrinafi^u uerbum Dei pr^dicatum per a-oloscrfj^intuntfandumfemifjum decoelo,annü' fur^ndOffit mundo reconciliatus,er quad nolit nobis imputare peccata noftra : turn hortando er obficran-credentibus inCbrifiumfalutemanimarum,qud jo do, ut reconciliemur Deo.hoc eil,beneficium Dei fide f“* fromifit per Propbetas fidaturum, propter Wortnn refurredione Domini nodri lefu Chrifti. liinnei i.epijbo. z. Euangeltum définit effr prornif• l•°xenlult£^ternle, propter Chridum, qiiiexpiauit freettatotiusgentris humain. idem ». loann.3. dicit, ^x^xgeliutneffeDeiprieceptu, ut credamus 'm nomen r ij dus. Et i. loann. 4. Et nos uidimus er tedamur, ’^odpatermiftcfiHamfiruatorem mundi.ldcm 1. lo= ^x.s.'Euanuelium efltedimomum Dei, quod teftifica nbsp;nbsp;nbsp;^_________,....................._____,............. ^^tjUefiltofuo, ere. quod uitam aterna dedit nobis 40 do uoluntatis diuin£ décréta, quad Deus uelit ficran' ^^xs,erhiecuitainfilioeiuscd. Cluihabetfilium, ■^etuitam: quinon habet filium Dei, uitam non ba t. Paulus etia in fuis epidolis paßim cuagelij def tri fiimsproponit, P.om.t.lc,uangeliumcd dodrmaa, ^foperprophetas in firipturis fandistradita,defi-^^d,quigenittisfritcxfimiticDauid,fecundumcar ^,0 declaratus frit filius Deicum potentia,ficun yXi^iritumfandijicationis, ex co quod refurrexit ^ximiuis lefus CbriftusDominus no fier,qua eft poten i^Xidfalutem omni credenti, lud£o primum fiiml er idwa, Rom.j. Euangelium cd lex, id ed, dodrina fi^d, ie gratuits luflificatione pcrChrillum, exclu-^^xs onnem operumgloriationem. Rohmo. BuangC' Hxm eft uerbum, firma, fonus, hoc efl dodrina, quod ^bramp;iisfitperfidio legis adiudificationem omni ere ^ogt;ti,quam oportet corde fiu fide apprehendi, er ore ^tlebnri. i Cor.i. fic definitur, Euangelium eft firma ^^xcisfeu dultapnedieatio de Cbrido crucifixo,quod ßxobisfidus 4 Deo fapientia,iufticia erfandifica^ fr^amp;redemptio,fiilHosfreiens credentes, efficiens ne 60 norumoperum. nbsp;nbsp;Ebrie.z. Euangelium eft finno de xuicaroglorietur eoràDomino,obfuas uirtutcs,fid nbsp;nbsp;nbsp;noftrafalute,qu£cumprimum cnarrari coepitper ip- |
lO 10 ob meritum et beneficium Domini noßri tefu Chrißi. i Corinth.^- T^uctngeUumefi firma [eu pruedicutio,non in per[tM[orijs humante fapientilt;e uerbis, ^uie docet humana fiapictiajed quie docet fiiritu^ fanclui, de Icfu Chrisio crud fixe, er bonii ab eo nobis donatie,deq^ e^ ius erga nos animo, ignota humante rationi, qua etiam animalis homo non perdpit,fid pro ßulticiahabct.i, Corinth.is.'E.uangclium eh Uturn nundum fiu dedri-na, quad Chriflus mortuus fit pro peccatis noRris,fi„ cundum firipturas, er quad f epultus fit, er quad re^ furrexit tertio die ficundum firipturas, er quid uifus fit Cephie,deindc duodedm illis : poftea uifits etiam fit pluribus quam quingentis fratribus, fimul: deinde la' cobo, poftea Apoftolis omnibus : pogt;lremo etiam Pau lo, per quam falutem confiquuntur credentes. i Cor. i. Euangelium efl priedicatio[su finno de Itfu Chri^o filio Dei,quad omnes promißiones Dei per ipfim fint etiam eramen.zCor.3. 'Euangelium eftnouum Tefta-mentum,adminifiransI^iritum er iuftidam, iCor.4. Euangelium eft priedicatio de gloria Chrifti,qui eft i-mago Dei,affcrens lucem cordibus, ad iUuminationein cognitionis glorieDei,in freie lefi Chrifti.'Ex z Cor.f. infignis euangelij definitio conHiui poteft, in hunc mo dum ^uangcltum eft firma feuminiBieriumrcconci-liationis,quem Deus per miniUros euangelij finat,tuni annunciando quad per mortem er iu^Üdam Chri^if quam Uleunus pneRititpro omnibus moriendoerre- ampieSktmur. In epiftola ad Galat. Paulus kis ftrè euangeliu/m defiribit,qucgt;d fit dodrina in nouo Tefti-mento aChrijio immediate Apoftdis tradita. Galat 1. de lefu Cbrifto,quc)d fit filius Dei et uerus homo, Abra h£olimproiniftb,nucuercgt; exb:bito,qu! frdus fit exC' oratio legis pro iiobts, erredemerit nos ab execratio' ne legis. Galat, j. Cuiusiuftida credentibus imputetur gratis,abfque operibus legis,GaL z.er i.'Epbef.i, Puan geUwn c'il ucrbiim uerit:Ltiigt;hoc eß doUntu de pdteß- tes 'm Cbrislum,adoptarc in filios, per quam credentes obfignanturfiiritu janÜo. Colofi i. HuageUum eft firmo ueraxdefierepofita i« cœlis,qui in ijs qui audiut frudificat, ut cognofiant gratiam Dei, er impleantur agnitione uoluntatis dus, er omni fapientia erprudentia fiirituaU.iTimoth. 1. EuangeUum eft firme certus, er dignus quem modis omnibus cbpledamur,fiu fina dodrina de lefu Chri-fto,quod ueneritin mudumfiluarepeccatores.z.Tim. so i. lS,uangeliu eft do drina de gratia nobis donata per le firnChriftum,ante temporaa:terna quiepalam frékt eft per apparitionemfiruatoris noftri lefi Chridi,qui mortem aboleuit,er uitam 'm lucem produxit, er im^ mortalitatem. Tit.i.'E.uangeliumdlpratdicatio de firmone Dei, quo Deus ante tempora £terna, promi-fituitam teternam.Tit.z.Duangeliumeft dodrmafir uatoris nodri lefi Chrifti ,quodfimetipfum pro nobis dederit, ut redimeret nos ab omni iniquitate,er purifi caret fibi ipfipopulum pcculiarem ,fidatorem bo' I a fi/m |
LIB. II. CAP. II IL
CENT. I,
fum Dominum,db ijs qui dudierdnt,in nos confirmatd fitit,dtteßdnteDcoer figniser prodigijs fimul,ud' rijsq^uirtutibus, er jfiritus fandi didributiombus, iuxtd iplsus uoluntdtem. Apoc-u^-iVidi dngelum uo lantern per medium eoeU, habentem letcrnum eitange-lium,ut euangelifaret habitantibus fuper terra, er cm ni genti er tribui er Ungute er populo, dicentem ucce magnaiTimete Deum,er dateiüi honorem,quid uenit hora iudicij dus , er adorate eum qui fidt ccelum er terram, mare er fontes dquarurn. Apoc.i. aliquanto clarius defcribitur,quèdfit tejiimomum delefu Chri-do,quod dilexcrit, er lauerit nos perfanguinem fuum à peccatis nodris, er ficerit nos reges er facerdotes Deo er patri fuo. Cieterùm lue deferiptienes omnes, quits ex Apodoloru codonibus erepijiolis depremp/i mus, conueniunt in genere, quod Euangelium fit do-drina, diumitus in ueterier nouo Tedamento tradi~ td : in iUo quidem, per promißionem Uleßite : in hoc uero, per exhibitionem iHcßite, er propagationem tius dodrinte.
Conueniunt etiam in dijfirentia jfiecifica, feu proprio, quad efi gratis promittere remifftonem peccato-rum, propter foliiis Domini noflri lefu Chridi benefi-
to
er dédit nobis mentem, ut cognofcdUtus i^ii«t lt;^^^ rus efl. Ephef.t. C hridus ueniens euangelifauit W pdcem,quiproculaberdtis,erijsquipfop^• nbsp;nbsp;nbsp;'
Uoturn fado uebis fratres , euangelium,qitod^ dicdtum À meefl, non eße fecundum homineß que er,lm ego ab homine accepi iUud,ttequediduhl per reuelationem lefu Chrifli. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
ilucctiampertinentilld, quèdPauliuapp‘^^ uangelium, Euangelium Chridi,P^om.i- SerntiV Chrifli,Colofj. Dodrinam feruatorisnoslrhld't-Autor epiflohe ad Ebr. 2 dicitfermoné falutupij^^ enarrari coepiffe,per ipfum DominuiitempernV^ xirra:, er per eum qui de calls efl, Ebre-ti-t^ dum appellat conciliâtorem notuTeflamenu.'^^'^^ Dejfiritu fando, Petrus t epifl. t. mqud gt;nbsp;^*’ bis pradicauerunt Euangelium ,pcr ffirituinfaf emiffum è calo.i loan.s.Et fpirttus efl J quoniam flint as educritas. iCorintb.i.Pralgt;‘ meanon erat in perfuaforijs humanafapienM jo fed in oflenfiene fliritus acpotentie,utfidesueß^ fîtm fapientiahominum,fedm potentiaBti' Ef quanta pofl: Elobis autem Deus reuelauitpetflitd fuum.Etrurfus-.tilonfermonibusquosdocethuaitifi cium, qui peccata generis himani expiant,er fua obe^ nbsp;nbsp;pientia, fed quos docet fliritus fandus. Sedfludn
er uitdm nobis comparaueriL
dientialegem pro nabis impltuerit, atq; ita iufticiam fandum, euangelium per Apodolos er ^edeßf (^uitamnobiscomparauerit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nidrosdocereerpropagarc,prolixius inlocodei ‘
Autorem euAngdij^non credturdm dliqudtii,fed fo-lum Dium e(Je docent,er quidem omnes très perfonds compleiluntur,fcilicet Deum putrem,er Dominum no Hmm lefum,Chrilium et j^irittm fdndum,ut qui pro mifitinueteriteßdmentojefe ßdtuto tempore mijju' rum femen mulieris, feu fernen Abrdhie, in quo bene-dicerentur omnestribus terr/e. üdm?etrus,iPet.^. edm ob cdufdm eudngdium Dei appeUat.idem z Izpik.
z.docetfenon drtecompoftdsfdbuldsfecutos,notum fieijje Domini noftri lefu Chrijii dduentum, er uirtu-tem:fed mdiefldtë eins oculisfuis ajfexiffejerdudiuiffe uocem, qua dd ilium delatd fuerit : Hieeß films metis iiledt(s,in quo mihicompldcitum e]l:.ilodnn.4. Et nos uidim us er te^dmur, quid pdter miptfilium,fer- 4° Udtorem mundi. i.lodnn.$. Hoceftteftmonium Dei, quodteHificdtus ejldefiliofuo. R.oman.i. Segregstus in eudngelium Dei,quod antepromiferdt per prophe-tds fuos, mferiptuns fundis. Et t.Corinth.z.AnnuiÏci-ans iiobis tefi:imonium Dei. Koman. 4. Abraham ad promißionem Dei non hiefitdbdt ob increduUtatem, Galdt.i.Pneuidcns dittem fcriptura, quad ex fide iuüi' ficet Deus gentes, prins reni hetam nunciduit Abrahee:
niflerio dicetur.
Porro ad reuelandam dodrinam tiMngelij,0 hibendum M.eßiam,occdfionem prtbu^twß’^’j 30 neris hurndni, er bonitaté er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, fericordidm Dei,er premißione patribus fidMgt;^l firn docent. Paulus Galdt.f.Conclufitfcripturii»ii fub peccatum, ut promiflio ex fide lef ^ Cbrißl ia« credentibus.Kom.is.lllud dUtem dico, lefumdrij miniflrum fidffie circumcifionis fproueritfieDti,^ confirmandas promißiones patrum, cisterïim «t^^ ' pro miftricordia glonficent Deum,ert-'^ligt;^j[''’^‘ Deum propter gloria gratia nos reddidfi fltl'^^ per diledum. item, luxta diuitias gratiiejue,Gi'^_ beneplacitum futm quodpropofuerdtinfeipfl,G‘'*[ td decretum uoluntatisfuie.Ephef.i. DeusquUm^^ in mifericordia, propter multam charitatemflim'ï dilexit nos,etiam cum ejfemus mortui per ielidi/tgt;^ uiuificauit nos und cum cbrifloyercddemaild'^^ peüatfalutifiram gratiam Dci.Tit.s.bcnignititem, t' Xix.vdftu-gt;f'ici,y er mifericordidm,elegantiflntentiit^’^ pleditur : Poflquim benignitaser fiStau'ffs^'“^ paruit feruatoris noflri Dei, non ex operibusqm^ in iuflicia,qult;eßeiebamus nos fed fecuadum flam W*
Eencdicentur,inquiens, in te omnes gentes. item, hoe
tedamentu. ante comprobatum À Deo crga Chridum, ^” fericordiam faluos nosficit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . .
lex,erc.nonßcitirritum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Hue ßciunt er alia teflimonia, quietrfiideitt^ti'
DeDominonodrolefuChrido,extantmultdpaf' nbsp;nbsp;ficationis caufisrccitabuntur,erflpt^dellt;lefiitftid
firn tedimonia. Ador. ? Petrus er loannes ihquiunt, - commemorata.
Vos eflis filij Prophetaru er tedamenti,quod tedatus edDeusergiipatresnodros,dicensadAbrahü:Etin .......r-r-......._______________.
femine tuo benedidioné confequentur omnes ßmili£ nbsp;nbsp;médiat orem inter Deum er homines,cum omnitn^^
terrlt;e.uobisprimitm Deus, dim fufcitaffetfiliumfuum lefum, mißt eum benedicentem uobis. Ador.zo Petrus
Subiedum uero erfunddmentum euangelijm^ aliudproponunt, quam lefum Chriftum Pontifitd^^
operibus, ad boe officium pertinentibus : conflit de ex omnibus concioftibus erfctiptisApoficlernn,'^ inquitadCornelium.Sermonem quemmifitDeus filijs quibus nihilaUud agunt, quamquodde leju Öiw’ Jfrael,dnnuncianspactmperlejümCbriflum, bicefl^o docent, quid réconciliant nos Deo,(rqu()din(tgt;'‘t‘ omnium Dtminus,ipfînofli5,iloann.s,'Silius Dei uenit nbsp;nbsp;(redcntesfaluentur,Ador.2 Petrus er ApofloUmpt^
nia(eitcte‘
-ocr page 387-10t
DE DOCTR INA.
lOi
lO
f'C condone ,per tongum firmonem, tandem ficcon-daiunt : Certefiut ergo tota domus Ifiael, quod Do-wwum cr Chri/lum ficerit Deus hunc kfim,quem uos trnefixijiis. Ador.^.aie eß iüd lapis,qui retedus eß auobisïdificantibiis, quitus dl caput anguli: nec (^ in dio quoquam filus: nec eß aliud nomen jub ccclo ''^^niinterhomineSj'tnquooporteatnosfialuos fieri, ^•tfianus Ador.y idemficit. Et Philippus Ador.8 ^»mritants çy Eunucho euan^lifat, ey pradicat de nomine lefi Cbrijii. Saulus etiâ,iam Paulus fidus-Da' ^nßdpradicabat Chrillii/m, quod is eßet filins Dei. A-^or^. idemficit Ador, 13. çy alibi pafiim- Petrus WifpiH.t. predofi (anguine uelutagni immaculati, Ümcontaminati, nosredemptos dccet.Etcap.i. Chri (b»» uiuum lapidein,quein reprobaueruntadificantes, ‘ffelUt. e^zPet.i. tellatur fi de Cbrißo Patris audi-
Mccrn, Eic cil filins meus, tyc. loannes etiam de fila cbrijb docet, quid expiaritpeccata mundi. i. lo-w. 2.4. Et qiiôd pater de eofilo teßtmoniumperhi-mmt.i kann. !.Paulus z Corinthe,.................. fût fiedicamus , (ed Chrißum lefum Dominum, i. (iorinth.^. 'Vt(apiens arcbit edits fundamentum pofiii, ^^ifatcmfipcradificat, eye. N^m fiendamentum a-igt;ti nmo poteß ponere,prater hoc quod pofittm eß, lt;i^od dllefus Chrißus. Koman. 16.Perrà annitens præ ’^»cluangeUum, non ubinominatut erat Chrillus, ^iuptr dienumfundatnentum adificarem.z Corinth. ^'^onnimiudicaui inequicquam fcire inter uos, nifi (firnQhrijhm, çr bunc crucifixum. i Corint.u.'i^am nbsp;nbsp;nbsp;lem, atq- immarcefiibilcm, cenferuatam in caUs erga r^ßßtinnittiliumlcfumpradicat,quem non pradi 30 uos.uloann. 4. Omnisfiiritus quiconfitctur,lcfum s^Mnus : aut fi fiiritvm accipitis alium, quern non
i”*^ ^‘fio^gdium aliud, quod non accepißist ™‘fifinuijfctis.Eph.z.Superfirudifuper fundamen *^^pollolorumacProphetaruin, fummo angulari ^?''^‘^duQhrißo,etc.Philip.i.Attamcnquouismodo, fi-^pccoccafwitcin, fituc per ueritatem, Chrißus ta-Kcmnnitnciatur.
credunt in id ad quad inßituti erant, i loan $. Qui non credit Deo, mendacem fielt eum, quia non credit in tcllimonium quod tefiificatus eß Deus defilio fio. Ro man. t o.N on omnes ebedierunt EuangeUo. P,oman.u, Perincredulitatemdefradifunt, tuucrèfide conlli» tißi. Autor epißol. ad Ebra.4. At non profidt lüis, au~ diuijje firm onem, quad is nonefiet cum fide coniurt-dus,ijs qui audierant,
Caufirn firmalcm EuangeUj rotundiscr eleganti-busfintentijs pafiim exprimunt, quarum quadam loco definiticnis,junt ftiprà comemorata, quadam ueró in loco de iudificatiene recitabuntur. Sed quid prohibet, etiamquafdamhuc adfiriberei Adcrumio Pracepit nobis ut pradicaremus populo:ac tellificartnMr,quèd ipfifit iüe quiconfiitutus er at à Deo index uiuorutn ac mortuorum. Duic omnespropheta tcllimonium fè-runt, quad remißionem peccatorum accepturus fit per nomen eius,quij'qMS erefiderit in eum, Ador.is.Et nos
uobis annunciamus, quod earn promißionem, qua ad
4.N0« enim nos ip- *0 patres fi.dn ell,Deus adimpleuerit fitijs iliorum,ntmi-
rum nobis,refuficitato iefi. 'ifiotu igiturfit ucbis,uiri fiatres, qu6d per bunc, uobis rtmifiio pecacatorum annunciatur: er ab omnibus, àquibusnon potuillis iullificari per legè îÂ.oyfi,(yc. 1 Pétri i. Laudandus eß Deus ex pister Domini nollriiefiuChrilli,quiiuxta copiofiarn fuam mifiricordiam, regenuitnosin fient uiuam.per hoe quad refurrexit ïcfus ChriHus ex mortuis, in bareditatem immortalem, er incontaminabi-
Ckrißum in carne ueniße, ex Deo eil. z toann. Qui ma net in dolirina CkrUli, hieerpatrem o'ßlium habet, i Timoth.j. Etcitra controuerfiammagnum eßpieta-tis myßerium: Dem mamßßatmeß 'm carne, iullifi» catm'mßgt;iritu,uifmeßangelii,pra:dicatuseUgenti' bus, fides iUi habtta eil in mundo,receptus eil in gloria. z Timoth.i.lAemento iefum Chrißum refirrcxiße 4 mortuis, ex femineDauid,ßcundum Euangeliunt meum.Ebra.ics.Sanilificati fumiu per oblationem cor 40 ports ie fit Çhrilli fiemelperaüam. Idem Ebra.^.t^on habemus pontificem, qui nonpoßit afficifenfuinfir-mitatum noßrarum : fid tentatum per omnia, iux-ta fimtlitudinem,abfiuepeccato . Accedamus igitur cum fiducia ad thronum gratia , ut confiquamur mifiricordiam, er gratiam inueniamus ad opportu-num auxtlium.
Proprietates EuangeUj basfirè proponunt.Primùm: quàdEuangcliumfit dodrina naturaUter rationi bu-
^lidiuniiicrcifiu organen, quo nos oporteatap-frciendere dodrinamEuangclij , promutentem re-'dfionem peccatorum in nomme lefu, docent effe fi-^xt-Adorumcap. decimo : Huic teflimoniuin perhb ^i omnespropbeta, quodremifienen peccatorum ^tceptnrusfit pernomen eins , quifquis crediderit in fuw. Adorum cap. decimotertio : Per hunc omnis qui ^'^^btgt;iajlifieatur. 1 Petriz. Quicrediderit in tïlum, xonpudefiet. 1 loannis $. Quis ejl qui uincit mundum, y« credit quod lefis eß filitts Dei i Koman.i.Euan idiumeßuirtus Dei,adfalutem omnicredenti. Ebr.^.
ƒ ''^'^^bus omnibus qui fibi oledicrunt, fidt mana ignota, ey contraria, Paulus docet 1 Corinth. z. ^^'^xjautisitterna.idemetiam indepatet, quod om- so Porrö fipientiam loquimur inter perfidios, fapien-xaqtiiacceperuntdodirinam Apollolorumfidc acce- nbsp;nbsp;nbsp;tiam autem non fecult huius,ncquc principum feculi hu P'lfi^crcdidijfedtcuntur.Ador.z. Quilibenterac' (ficriint(ermonem,(yc. Et paulo poß, Perfeucrabant m dodrina Apofiolorum.Etrurfus:Omnes qui crede-l^nt,ermtconiundi.A(iorumS. Samaritani Philippo fuangelijanti credidiffe, ^y paulo poß firmonem Dei ^^^ßP'ßxßdemualentiphrafidicuntur. Eodem capite fhihppus ab Eunucho nihil ampliuspoßulat, quam ut credat,eycredentem baptifat.
ficontra uero etiain illudmonent,incredulitatem 60 nonpcrcipiteaquaffiritus Deifunt. Stulticia fiqui-x^^crepromfiionemEuangeUj. 1 Petriz. Quinon demiliifunt,necpotellcognofiere,quodfiiritualiter
iui qui abolcntur : [cd loquimur fapientiam Da 'm mya flerio,quie e^ monditä, quam præfinicrat Daa ante feculajn gloriamnoüram, quam nemo principumfe^ culi buuK cognoutt;nam ß cognouiffint, handqua^ quam Dominum gloria crucißxijßnt. Sed quemadmo dum feriptum eil : Q«lt; ocular non uidit,cr auris non audiuitfOr 'm cor hominif non afcendit, qua prapara-uit Dem diligentibui fe. Etpoflea: Animalis homo
l . t dijudicatur.
-ocr page 388-CENT. I. LIB.
*9gt;
dijudicatur.idem i Corinth.i.Sermo crucis ijs quidem ’ quipcreunt.ftulticia e^i. item: Vifim e{l Deo,perftul-ticiarn pradicationisfaluosßcere credentes. i Corint. }. Si quis fibi uidetur fapiens effe inter uos, in hoc fecu lo jlultus fiat, ut reddatur fapiens. Etenm fapientia mundi huius,llulticiaeü apudDeim.ldem Roman, s. Affèélusfeu fapientia carnis ,inimicitia cH aduerfus Deum. Idem i Corinth. 4 dicit, Euangelium uelatum
effe in ijs qui perçut, er Deum eff ’ qui iußit è tenebris lucem lÜucefcerc. idem 1 Corinth, to docet,confilia er to,
cogitationes hominum extoUi aduerfus cognitionem Dei. Ephef t. Paiefiido nobis arcano uoluntatis fu£. 1-dem Galat, s. Euangclium appellat offimdiculum cru-cis,eo qu6dratio,Euangelij dodrinaofjèndatur:unde (^ Chriflus lapis offindiculi dicitur. Rom. 9.1 Petri 2. Paulus etiarn Euangclium myflerium appeÜat,Rom. t6. t Cor. 4.Ephef j. Coloff.4.,iTim.3.eo quodrationi bumantefiterit ignotum.
C hkc pertinent etiarn teflimonia qua docent,homines perfe meras effe tencbras,nifiilluminentur do-10 drina Euangelij: quie fiiprà recitadmus de bomine ue tcri,res Spiritus Dei non intelligente.
Secundi, quid Euangclium tantum adpoenitentes, hoced, agnofcentes fua infinita peccata, cyhabentes confiernatas confeientias , crabijcientes propofitum peccandi, pertineat : eo docent, quodpanitentiic con-donem, Euangelij promißioni femper pramittunt.
:»
11. CAP. 1111.
tna.i.Tim. 1. Certus ferme,ére.Tit. t. tends tm enn f fecundum dodrinam efi, fidelis feucirtifettnoniS'lt; Thefft. Q^oniamEuangtlium nojlrum fiutergii^o^’ non perfermonem foliim, ueriem etiarnperuirtutetth
Tit. t. Secundu pietatem inffe uit£ atem£,qM«gt; P^' mi fit is qui mentiri nef:it, Deus ante fecula tternA-br.a.Qjta in re Deus dim eximièueÏlet haredHasp^ mißionis oflendere firmitatem conflijfui, interpop^ iufiurandum, ut per duas res mmutabiles, i» f^ ^^ fieri non p effet ut mentiretur Deus, ualidain confi ' tionem haberemits : qui hue configimiis, utpotiMVt propofita jfe,quam uclut anccramtcnemtisi^ti^^’
turn tutam,tum firmam.
Qjiintó.quod omnem gloriationem operum t^tiP rum excludat promißio Euan^lij.Rom.i-Vii^-f'^' tio? exclu fa ed.perquam legsmioperumi nonjmof^ le^mfidei. » Cor. 1. Qgf gloriatur, in Domino^1^quot; tur.Eph. 2.Non exoperibus,ne quisglorictur.
Sexto, quad fit uniuerfale ad einnes homines gt;t^ gentes tum lud£os,poemtcntiam agentes t^quot; fide jufsquot; pientes.Ad.a.Vobis fida ed repromifiio, tff^Mquot; fins.er omnibus qui longéfunt, quofcunqiaduoeint' ril Dominus Deus neder. Ad. ic.Deus uifiene iecet Petrum,quc)d etiarn gentes pertineant ad Eu^ngeUt«''' quareetiarn Petrus podea uniucrfalem fententiapf firt : Buic ommes propheter tedimoniumfirunt,^_
Ham Ador.i. Petrus inquit:Delidorum poenitenttam agite, ^yquot; baptifetur unufquifque ueflrümin nomine Chrifli, in remißionem peccatorum, er accipictisdo- ;o num Spiritus fandi. Ador.3: Paniteat uos igitur, er conuertimini, ut deleantur pe^catauefira. Ador.16 Paulus er Silas ad euftodein carceris,tremcßdum,in-terrogantem quid fe opor teat facer e ut faluus fiat,re' f^ondenf.Credc in Dominum lefum, er faluus eris, tu er domus tua. Deinde etiarn apertis fententijsid affirmant. Ephefi. Q^apropter dicit : Expergif cere qui dermis,er furge à mor tuts,er iUucefeet tibi Chri-ftus. Galat, i. Scriptura conclufit omniafub peccatum.
deritineum Aä.ij.
mené Dei:fed quoniärepdlris ilium, er indignosnts iudica tis teterna, uita,ecce couertimur ad gentes, fi t' nim nabis pnecepit Dominus. Ad. tf.lnfynodo Petsnt inquit: 'Virifratrcs, uos fcitis, quad ab antiqtds dieiigt;^ Deus inter noselegit, ut per os meum gentes iti^t‘'’[ uerbu Euangclij ,crcderentq;. In hacfynodo eentn»* Apodolorum decreto ftatuitur,gentes etiarn pertim* read promißionem Euangelij. iPct.^.Satenimeß^ bis, quad anteado uit£ tempore uoluntatem gentitio patraucrimus, cùm uerfaremurinlafcittijStG’t-^'^^' Ut promißio ex fide daretur credentibus. ». loann.i.Si ^ois.Gentes pro mifericor dia glorifleant Deum.^ottiS' confiteamurpeccata noflra,fidelis ed çy iufius,ut re- Vnus Dais, quiiuflificat dreumeifionem exfidiO’ pr^putium per fidem. Rom. 4.dicit,Abrahtffit''^ effe imputatam ad iudiciam, cum adbue effet mpti'
mittdt nobis peccata noftrd. Bucpertinent tesiimo, nia qua 'mpcenitentibuidenegantgratiani^ey' denun-dant iram Dei. i Cor.e. Ephef.;. Sed de kis in loco de Poenitentia prolixins dieemus.
Tertio, qu6d fitunuin evident Euangeliuminue» teneynono Teflamento ,traditum de lulÜficatione peccatoriSjper médiatorem lefum Chriftum, quo om-^
putio, ut effet pater omnium credentium ,perff^f, tium.item,lddrco exfidedaturh^reditas, utfcaniis gratiam firma fit promißio umuerfofemini. ld R*”quot;' 3.docct, non effe didindionem inter liidaos er (Illites, quantum ad Euangcliumer iudificationcin,^-nes,quotquotin ueteri Teflamento faluatifunt,falu- nbsp;nbsp;nbsp;trafiqueeffepeccatores,qtutrofiq; eodeinmoiogra’
tem fint confiequuti. Ad. 3.Omnes prophétie à Samuel so tis perfidem m Chriftumfialuari. Galat. 3. No« cH W' Ie, ey deinceps quotquot locutifunt, etiarn annuncia-
ueruntdiestfios. idem Ador.q..7.^.io.i3 iS. to.iéa' gitur. Et Peta epifl.t. defalutc iüa qua annunciata e^ per euan^limn fcrutatos effe Prophetas dicit.Et a Pe^ tn i. Spiritu fanilo impulfos fan^os homines Dei,lo-quutos effe de Chrifto. Ro. «. Segregatus in Euangeliu Dei,quodpremiferat Deus in Scripturis fandis de fi-liofuo. Buc etiam exemplum AbrahaGal.t. Rom.4,
dlt;£us neque Gr£ciis,non edfcniusneque liber,nonen mafculus neque famina : omnes enim uos unus eHism lefu Chrifio.Ephef.3. In alijs£tatibiis non innotmtß lijs hominum, quemadmodum nunc rcualatum efifan‘ dis Apoftolis eins, e^prophetis, perffiritunijtitfiid gentes coharedes , cr eiufdem corporis ,amp;quot; confortes promißionis dus in Chrifto,per Euangelitmd-temiUihi minima omnium fandorum dataeH^t' pertinet. 1 Cor.10. Patres omnes de ftnrituahpetra bi~ tia h£C, ut inter G entes euangeUzem imperuclhgs-bebant.petra autem er at Chridiis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;éo biles diuitias Chrifli, er in lucem profiram omniiiagt;
d^ariè^quod Euangeliumfit dodrinA,ccrta erfir nbsp;nbsp;qult;e fit communia myfierij, quad erat abf conditu» *
-ocr page 389-^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E D 0 C T R I N A.
RcK‘Â i» Deo. Coïof.i. ï^yfierium quod reconditum gcnerati9nibus,nunc aütpatefiidum p quibus uoluit Deus notim fiiccre,qute n^^diuititglorixmyfierq huius inter gentes.
^tptimo,quèd non ob nofiros uirtutes er bona ope» gratis propter fidem in Chrifium,promittat re-
^l^empeccatorum. 1 Pet.t. luxtacopiofamfuam 'fitteordtam regenuitnos in fiem uiuam. zPet.i.
ïotf
infermanibus fidei bonx dodrin£,quam ufque fecutus es. idem etiarn exempla teftantur. i^am perconcio-nem Euangelij,quam Petrus habet Hierofolymis.Ado rum 2.anim£circitcr ter mille ad fidem adducuntur, Perconcionem Euangelif Philippus conuertit Samara tanos.Ador.8.Et Deus perconcionem EuangelifiopC“ raturfidem in Eunucho. Ador,8 cr is,Pide purifican-tur corda gentium à Deo,
bus remißionem peccatorum, Ador.to.13. Koman, j. Colof.3.1 ioann.i. » loann.i. Scriba nabis filioli,què(l remittuntur uobispeccata propter nomen eins.
Salutem, Koman. 1. Euangelium uirtus Deiefi ai falutem omni credenti. t Petri uQ^i uirtute Dei eufio' dimini ad falutem, qua in hoc parata ed,utpatefiat in temporefupremo. 0-paulopèfi,R.eportantesfinemfi dei uefirie, falutem animarum, de qua falute exquifi' erunt er fcrutatifunt prophet£. Ador.z.Quifquis m' uocarit nomenDomini,faluus erit. idemKoman. 10 repetitur.item Komanis 10. Corde creditur ad iudieiä, ore fitconfißio ad falutem. ttme etiarn Euangelium uerbumfalutis appeïlatur.Ador.is.çr Pph.i. Gra^ tiarn Dei.iPet.i.Gratia nabis çy pax multiplicetur.i, Pct.i.Per agnitionem Dei,et lefu Domini noflri.i Pet. i.Sperate in earn qua ad uos defirtur gratiarn, dum uo bis paté fit Chriflus. Koman. 1. Gratia uobis ^ pax à Deopatre nodro,?y' Domino iefu Chrido. Eadem fen tentia in omnibus PauliepidoUs repetitur. Koman, à.
Pet.i.Dac illud non corporis ,fedanimi, quod dolum nefcit,appetite,ut per illudfubolefcatis.i Petri 1.» Pétri i.Kabemus firmiorem fermonem propheticum, cui dum attenditis, ceu lucernte apparenti in obfcuro loco, benefiicitis, doncediesillucefcat,z:rlucifer exeriatur in cordibus uedris. Roman, w. Eides ex auditutd,au' ditus autem per uerbum Dei. 2 Corinth. 4. Cluoniant Deus ed, qui iufiitètenebris lucéiüucefcere,quiluxit ’lt;^nieius uirtus nobis omnia largita efi.Et » loan. 4. in cordibus nodris ad illuminât ionem cognitionisglo-fif^fieharitas,nbquèdnosdilexerimusDeum,fed to riteDei, infiicielefuChridi. 1 Timoth.4-.Enutritus ^'^’‘^ipfeddexent nos,mißt filium fuumpropitia-j'”?.?™ P^^^^ttls noflris.Romanis 3.Arbitratnur fi' ^fi*^oificarihominem,abfqueoperibus.Ephef.z.Gra-^^tfiis fermtiper fidem, idq- non ex uobis : Dei do-non ex operibus, ne quisglorietur. Tit.3.Non opcribui in iudicia qua ficimus nos, fed fecundu mi firicoriiint fuam faluos nos ficit.
Hmcctium, Euangeliumutrbum fidei dppeUdtur
O^fiiKÓ, quod Euangelium non tollat politicos or-‘^f-'lt;‘gt;^t!,pcj-fenonimpios : nee dijjoluat debitorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
® ' ‘entiamfubditorum ergamagtdratus.i Corinth. 20 Roman.io.Pr£dicatiofidei,Galat.3. Offirtcredenti' 7- 'itiufquifque, ut ilium uocauit Dominus, ita ambu-^'PtinEcclefiis ordino.Circuncifus aliquis uocaa accerfat praputium: in pr^putio aliquis '^otitusefi, necircuncidatur. Vnufquifquein ca uo-
, in qua uocatus fidt, maneat. Seruus uocatus ^h^tfit tibteura: quinetiamfipoteslibcr fieri, utere. ^^Ainquim Domino uocatus efi feruus, liberttis efi ^^^‘bterzrqmliberuocatusfiiit,feruus ed ^^P-Vnufquifque in eo,in quo uocatus fiiit,fratres, ^i^titaptidDeum. liem etiarnpatet exEph.O.Tit. 30 yRoBKij.iPff.j, ubipr£cepta de obedientiafub-lt;‘0tw» erga magiftratus er dominos traduntur, er w« iubentur domini Chridiani manumitterefuos ftr-'*°^’'^gt;'^‘tulusddphilemonë,feruum fitgitiuum Onefi •»«w remittit.cittidt quod er Paulus legibus ciuilib.ut tffdUtionead Caifarcm, er exceptione de due Remit toncaiindo uirgis,ufus ed.Ador.ii er zs ^apiti' biu.tiuc etiarn generalisilla fapientia pertinetRom. ^^■^egnumDei non eficibus CTpotus, fed iudicia ^?^xgt;cr gaudium in Spiritu fando. Etenim qui f^btegeruit Cbrido,acceptus ed Chrido,Qr probaa tusbominibus.
4° Non edisfub lege, fed fub gratia. Galat. 2. Non a filers nor gratiarn Dei. Galat. $. C\ui in lege iudificamini, à gratia excididis.Ador.io.EuangeliuingratM Deiap pellatur,eo quad denunciet,credentcs eff ? in gratia, iujliciam Dei. 2 Corinth. 3. Multo magis exeeïlit ad' minifir atio iufiici^ ingloriam. Koman.^. emi credit ineum quiimpium iuftificat ,imputatur fides fua ad iufiiciam. Koman.i^.i.C orinth.^.i Corinth.i.Chrijlus nobis fidus efi iudicia, nbsp;nbsp;ïmpletionem legis Hiofaicte.
No«o, quoi non omnes Euangelium fufeipiant.Ka •»lt;10. At non omnes obedierÜtEuangelio.z Cor.4. ^ditum efi Euangelium nofirum in ijs qui pereunt. iVliefial. 3. vt eripiamur ab abfurdis hominibus çf fetuerfu. Non enim omnium efi fides. 2 Timoth. 4. N® erit tempus ciim fanam dodrinam non fudinc-
“»f.iQontth.i.üonmultifapientes fecundum car- nbsp;nbsp;nbsp;Kom.8.is.Galat.3. Regenerationein.t.Pet.i.iloan.i.
' t'^i^gt;nonmultipotëtes,n5 multi dar o genere nati^zre. so C^ui credit ïefum effe Cbridum,ex Deo natus edi.ïac. ^^fièHusuerèEuangeliohosfirètribuunt. Rea uelitDei ergamifcrospeccatores prepitiam uolunta-
ten.ilom.s-ïduisDei ueniterdeditnabis mentem, utcognotcanius lüum qui uerus eù. 1 Pet. 2, Qjti è te-nebruuosuocauit madmirabilemfttamlucem. 1 Co-mtb. 2. Quiscognouitmentem Dominiiquis confît bm iaturus fit illi t nos autem mentem Chrifii tene^ ms.i^hef.i.Eatefidonobis arcano uoluntatis fu£.
A^jirt fdem,eatnq; excitât er confirmât : cd enim cncioEMngdifmedüm, per quod Deus in cordibus tojlris, ubi naturanon exiflit fides,opcratur fidem ,1.
». Progenuit nos fermone ueritatis. Spiritum fitn-élum.A.ólor.i.Accipietts donum Spiritus fMdi.Ailor. »0. Adhuc loqucntc Petra, cccidit Spiritus fundus fu' pereos.ilounn.s er4. Dfffiritufuo deditnobK.Gu-lat.i. Vtrum ex operibuslegisaccepiftis Spiritu,dn est pradicationefidei i Ephef. i. Et uos audita utrbo ueri tatis EuangeUofalutis ueftruedn qua etiarn podeaquam credidiftis,obfignati edis Spiritupromifiionis fando, qui efi arrabo hareditatisAdc i Cor.i.dicitur.Et i Cor» «o s-P-uangeliumadminidratio Spiritus appellatur, to ^ per id f^iritus fandus donetur.C5fortiu diuiwnaturte, I 4 iPett
|
»07 CENT. L LIB. 2 Pet, i.?reciofd nobis O'mdximii promilfd datatu ƒintent per h^ec efficeremini dining: natura confortes. » 10(lt;».«. Ci^od uidimusas' (iudiuimiif,annunciamus uo bistut ey uos focietatem habeatis nobifcum, e^ facie-tas noftra ßteum pâtre er filio dus tefu Chriflo. E-Ira.s.Chrißiparticipes frdi fumusjlf^nè initium fi-dei uf^i ad finem firmum tenuerimus. Gaudium er pacein pro affichs confcientijs.'P.om.S-tußificatifide, peicefnhdbemus.^om.14. Regnum JOeinon eflcibui Sana doärina de Euangelio répugnât dodtuii pfeudoapoßolorum, qui legem immifeebant iuim^'' lio:er docebant,nö fold fide,gratis,propter Cbrißt^i ^annunciandameffie remifiionempeccatoruifdttii^^ opera legis aliquid confirre ad falutem. kAor.^jil-'' 1.1.6. iTim.I.centra quos Paulus GaLcbancitsdufi er potus,fed luslicia er pax er gaudium Spiritus fan' 10 gulamiQu^emadmodum ante diximus,ernuneiW«gt; dico,fi quis uobis pradicauerit ahud euangdiuwßt^ ter id quod accepiflis, anathema fit.ltem, Op^o f‘’' rum qui negabant, gentes p ertmere ad promifitiun di. AHor.i}. Audientesautem gentesgauifafunt, er glorificabantfermonem Domini,er crediderut quot-quot erant ordinati ad uitam aternam. 1 Pet. 1. Creden tes exultatis gaudio ineffabiU er glorißcato. Dibe-rationem à iurepeccati er mortis,Roman.9. à maledi do legis, Gdls.4. nbsp;Praßdium er confolationes ad-uerfus ommsgeneris centdtiones,mv.ndi er diabolt. 1. Pet. s.Cui reßßitefolidi fide.i loans. Hac efi uidorid qua uincit imndum,ßdes noßrd. Ephefé. Super om' niadfßumpto feutofidei,quopoßitis omnia iacula null ^° Hiius ignita extingucre.zTbcf.i. Ipfc Dominus naßer iefus Chrißus,erc.qui dilexitnos, er dédit confolatio nematernam,dc ßem bonampergratiam.Apoc.iz.Et ipß uiccrunteum propter fanguinemagni,er propter fermonem tefiimonij f ui,er non dilexerut anima f nam uf qi ad mortem. Ebra. 13. Ponum efi gratia fiabiliri I ea qua badienus de lege er euangeliofifill^^'^ cor, non efits,qua non proßerunt bis qui uerfati funt infant didia,confirantur,ficilè apparent »fiff tnillis. Eiduciamininuacationc.iïoann.s. Romans. lts firm è partibus, Icgem er euangelium ab f^pojless Ebr.4. Donaffiritus,uirtutes ermiracula. Gal.3. difcerni:fed tarnen,cum maxime neetfiarrimf.ßß Ador.z.iTheß.1.1 Corinth.4.tAon in fermone efi re- i’^ er euangelijin ecclefiaextare difirimcn,ordineif’‘ gnimiDei,fcdinuirtute.iTheft.zCor.i. Affirt certam fiem derefurredlionc. t Corint.is.1. Thcß.4 er s t Pet.f. t loan.j. qodiaw er hereditate Dei,R.om.S.Gal.4..iloan.3.iPet. 1. ttareditate immar cefiibilem,imttU}rtdlem,incontdminabilê,conferiMtam in ccelis,wlt;!XiTdi'(.ix in calis.PhiUp.}. vitam aternam,er immortdUtatem.iloan. i.Aimunciamus uobis uitam aternam.i loan.s- Hoc esl teßimonium quad ui mina ab Aposlolis tradita commemoremiis. Primum autem, Icgem er euangeUum difceTi«gt;tlt; appeUationibus er epithctis.Paulus enim legemßß lat legem operum,Pom.3.Lcgemmandatcriiïn^ ^' cretisfitam,Ephcf.i.Legem mandaticarnali^f'^'''^' Padagogum,Gal.j.lugum feruitutis, Gal-S' Ader-'^ Elementamundi, Gal.4..Col.z Ebr-s- LitennijS^^ rinth. ï.Adminifirationem mortis,^ Corinth.i-1‘1 tamaterna deditnobis Deus. itcm,Vtfciatisquódui mcntwmuetus,zCorinth.ï.Ebr.s.Galat.4- ^''^^ tam habetis aternam. Rom.6, Donum autem Dei ui 40 lium nero Icgem fidci,Rom.3, Verbumfidih^'*°’ ta aterna,per lefu/m Cbrißu Dominu nofirum. 1 Tim. nbsp;nbsp;nbsp;Pradicationem fidd,Gal.3.Eegemfiiritustttta,i^o«quot; 8.Promifiionem,A(lor.z.Galat.3. Roman.^-'S' *^. tri i.Spiritus,adminifiratio ffiritusn Corintb.sl^'’'^ fieriiimreconciliationis, z Cor.s.Tlffiü^^^^^^'''’^^^
EßcHus Euangelij per dccidens funt ^aßerre cru-cem.t Petri z.At cum beneßeitis, er tarnen malis afß-cimini,fufßrtis-.hac enim eü gratid apud Deumßqui-dem 'm hoc uocati eSiis, quoniam er Chrtflus affiiilus eü pronobis.i loann.3. Propter hoc mundus non nouit nostquid non nouit Deum. zTimoth.j. Sed erom-nes qui uolunt piè uiuere 'm Cbrißo lefu,perfequutio-nempatientur. Eli occdfio fcandali er excacationis impijs er in-creduUs.tPet.z.Rom.g. iCorint.t.PradicamusChri-ftum,iudais ofjèndiciiliWi,Gracis ßuUiciam. So 60 |
Afßrt mteritum mßdclibus.'Romiin.i. iT^ip Euêtpoenas 'mtcritu aetmu, qui nb noueruntPi^gt;^ Euangelij.Ailor.io er y. Sententid iüoruin qui negabant refurredioi''«'^ mortuorum,in eccleßa Corinthiaca-t Corinth.tf-'bfquot; lorum qui exißimabdnt,euangeliumprcbiiereli!^ opera,er dare licentiam peccandi,quant Paulus Rlt;* î reijeit, et'R.om.'éreßtat,quigr‘tt‘l^^l^°l^^‘^^^’' ßrebant ad lafciuiam.Autorepiflolaluda,etiaViilligt;' rum qui negabant, Chrißumincarneueniße.iis^^' nis z.^.er J.ioan. DE DIS CRIMINE LBGIÏ Ôi. Euangcltj. 1 Corinth.j.Gal.3 er 4.Ebr.S.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Secundo,legem er Euangelium dif :emunigt;dtp tionibus,utpatetex coUatione dcfinitionumltÿ^ euangelq, quas fspri commemorauimus. Tertio, difeernunt fubieâis. legem enim w«t‘ er cordibus hominuminfculptameßeincreationi’ rationiaUquo modo notam effe Paulus Aotn.i ot‘gt;^ ubi dicit,gentes Dei iufiiciam nouiffe. er Rlt;””; * ƒ tes oßendut opus legis feriptum in cordibusfuu- ' Rom.S carni tribuitfuamcuramer rinth.z.defapientiahuiiis feculi,quam ammam 0 ’ percipiatdoquitur.Atcontra euangelijdodrinif^' ^ efië natura notdm,ncc cum ratione congrueren Corinth, z docct,ubifapientiam Déi recondita^ffP ßnritumfandum rcuelatam,er ptincipibusbuuui culiignotam appellat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) giltiOllfl'’ |
DE DOCTRINÄ.
219
i^^'o^trnpcrtinentlbus, utfunt minifiri,tempus,lo-Njw minidros legis latie docent angelos eXMo-i^^fiße.Stepbanus Ador.7.Accepidis legem per di-i?ofttiones angelorum. item-Mofes acccpit fermonem '*^”'iiitdaretnobis.Galat.3.Lcx ordinata per ange-^'^^nuiMercelforis.P.br.a. tsquiper angelosdi-''^ßtratfirinofirmus pit. Minifirum uerb euan i^^fipfim Dominum noflriim tefum Chridum,ex f^'^^^thisexApoftoloselfedocent.iPet.i. z Pet.i. ^^■^•Do.Ppb.i.Vcniens euangclizauit uobii.Pbnc, ^^sprimum enarrari ecepitper ipfum Dominum.
uerßpaßiuam feu imputatiuam, nabis per fidem exhi bef.quie quidem iudicia quo ad Chridum, non paßiud ed,fedadiua, Integraimpletione legis coparata.Ko. Î.4.J.S.Gal.a.3.4. *Cor.s.ey alibipaßim.
Sexto,etiam promißiones didinguunt. Nam logent docent promittere uitdm,perfidam obedientiarn prlt;» ftantibus. Koman.i. Non auditores, fed ßderes legis iudificabuntur.Galat.6. Qui tircumdditur, debitor eß totius legis feruandie. Galat, j. Qui ficerit homo, ui
'• 10 uet in eis. Koman, to. Moyfesferibit de iudicia ex lege , quad qui ficerit ea, uiuetper iüa. iacobi t. Quip quis totamlegem feruauerit,offènderitauteminuno.
^^‘S'Canfiderate Apofiolum exPontificem confif-r^nojirie, lefum Cdiridum. Idem Ebrie. 7. appela ^^^l^tijiumfionforem noui Tefiamenti. Idem iz.Vi-^^^»e afienuniini fj^^jj qui loquitur. Deinde e-4^0 annis antelegmpromulgatum, docet edit. J. ttem in monte Sinai lex ed promut i'‘'^f ^(hgt;r.7,Gal.4.EuAngeliivm uero ex Sion ex aie ^^Pws exiuit in omnem terrarum orbem,Kom.zo. E™ n.^i:af,jlii .^^ montem Sion ex duitatem Dei WW»,Pierufilem ccelefiem. Item,Lex efi Uteris in P^^^ßtibuktlipideas infculpta.Pt z Corinth.3. E^ ''^^^^iuerißupromißio didA ed,exnt)n ed à Deo ^^buiukpiicij inferipta. Gal.3. Porro Abrahie did£ i'*''^fromifiones, exfemini eins, item fcriptura prius ”w httim nimciauit Abrah£,'Genedicentur (inquiens) omîtesgentes. unde etiam euangelium non litera, r ^idiusippeditur. z Corinth. 3. ltem:Lexlataed ^'^onfimitAyhorribili rerum omnium afiiedu,fcili-''f iS^e,turbine,caligific, procella, tubæ fonitu ,uoce ^borumquam qui audierunt, deprecati funt ne am-P ‘gt;stiiJiint,ne moriantur.Pbra.n. Euägelium uero ^^iurij^ecie enarratum edper filium Dei, expoa r^^ßßpojlolosxdq- confirmatu fignis.prodigijsq;, '^'’^‘fyirtutibiK, ex ßiritusfandi didributionibus, ipfm uoluntatem.Ebr. 1. ltem,Promifiio can ^’^^^I^bitrimentp,lex ueró non.Ebr.s.Deus enim foUicitw Al)rAl,ie,cum non pofiet per quenquam maio ^»lt;tre,i!ffamtperfnpfum,dicens,Nifibenedicés gratiaDei exuperarepeccatum.Kom.3ex to.Gal.4. :^!iixcrotiii,exmultiplicas multipUcauero te,exc. 40 Kom.s.Nrf!» fiunius delido multi mortui funt, malta ^^br,7. Sermo iurifiurandi qui fupra legem ßit, '’'‘’initutflium in leternum confummatum.
ßdus ed omnium reus. nbsp;Euangelium uero,gratis o-
mnibus per fidem in Chrißum abfque operibus legis, iudiciam Chrifii donare,feu imputare, ex ob earn pro mittereuitam. Ador.io. Nuic teßimoniumperhibent omnes Prophétie,exe. Ador.ti.Pcr hunc omnis qui ere dit, iudificatur. Ador.ts. Pergratiam Domini nodri iefuChridi, credimus nosfaluos fituros. Ador.tte io Cudos carceris tremeßdus accidit Paula eX Sihe ad pedes: eX produits lüts pris,ait: Domini quid me 0-portetßcere, ut faluus fiamiAt illi dixerunt: Crede itt Dominum lefum, ex faluus eris tu eX domus tua. Ro-man.3.Non ed dißindio: omnespeccauerunt,ex dedi tuuntur gloria Dei. lufiificanturautem gratis, per il-lius gratiam,perredemptionem. quieefiinlefuChria do,exe. Dexigitur habet promißionem,cum condi
tione freiendi z^mplendi eam-.euangelium ueró habet gratuitam promißionem,cum conditionecredendi.Ga lit.j.Kom.tMßoi ßdeßua uiuet.
Septimo,etiarn difcrimittA legis er Euangelij à pro prietatibm ex eßtdibm ducunt.quaUii funt: Lexreue htpeccittum,Kom.7. Concupißentiam no» nouijßcmf niß lex dixilJet,Uon concupifces.'E.t operatur (r^Ro. 4. i'aeit ut abundetdelidü. Kom.f. ßcitutpeccatutn maiorcin m modum ßat peccant peccatum.Kom.r.^-uangelium ueró reuelat beneficium Domini nafiri k-fu Chrifti, quid impleuerit pro nabis legem, ex docet
JO
magsgratiaDei ex donum per gratia, quie fuit unius hominis iefu Chrifii, in multas exubcrat.item,'Vbi exit berauitpeccatum, ibi magisexuberauit gratia. Dex occidit ex adminidrat condemnationem ex mortem. 2 Corinth, i. Neepoteduiuificare. Gal.3. 'Euangelium uero uiuificat, adminifirat iudiciam eXß’iritum,libe' ratàiurepeccatiex timrtis. Kom.3. Accenditincordi bus nouas motus,exapert donaIpiritus.t.Cor.i.^om.
^mto, dfeemunt legem ex euangelium ebiedis. Nw I« 4 nabis hominibus pofiulat natur£ integritaa •wiicr ptrßtUßnnam obedientiam:quam ct'im in nul-banine inuenit,omnes damnat,nee monfiratfido-^^^ÿf.Glt;d.t,3.Kom.3. N4in iufiicia abfq^ lege pate atAteuMgeUum monfirat ßdorem ,nonhominem ^^viii,fidhominemex Deum in una perfcna,Domi- i. dreumetfio cordis, circumcifio ed qult;e jpiritu cen-^nnoßum lefum Chridum, filium Dei. Rom. 10. ^^ fiat,nonlitcra.Gal.j.Qnifubminifiratuohis fiiritum, ^bnßtseß impletio legis adfalutem emni credenti. Rw.s. Q^od lexpr^dare non potent, ea parte qua mecitlu ent per carnem,hocDeus proprio filio mif lofubfiede carnis peccato ohnoxia, pra:ditit:ac de ptcf4to condemnauit peccatum,per carncm,ut iudifi-»dolegis impleretur innobis. Gal.^.Pofiquam uenit flenitudo temporis,mifit Deus filium fuum,ßdum ex ^gt;io.bere,fi(lumfub legem,ut cos qui legi erant obno-ßgt;4 lege redimeret.i Cor.f. Lum qui non n ouit pecea
ex operatur uirtuté in uob!S,utrum ex operibus legit, dn ex pra:dicatione id ßeiti Dex aßert ijs qui per opera legis uolunt iudificari,maledidioné, er gratite amißione. Euangeltü uero dondt benedidione er grd tiä Dei.Gal.}.Ciui rx fide ßunt,bcnedicHtur cum fide-li Abraham. Nlt;ti« quotquot ex operibus legis ßunt, e^ xecrationifunt obnoxij. Galat, f. Quicunque per legem iudificaminiß gratia excidijiis. G.alat.t. No» at
]gt;aKgereiimeret.i Cor.f. Bum qui non n ouit pecea pernor gratiam Deimam fiper legem ed iufiicia, igi-'‘''ffi^^^P^ticatum, ut nos in co fieremus iudicia Dei, 60 tur Chridus frudra efi mortuus. Galat.s. Quißirittt itjti(iiitaq;,qiuinilexpofiidat, adiuaedieuangeUum ducimini,noneßisfublege. Koman.6,Non efiis fub
|
ÎÜ- 10 JO CENT. I. LIB. lege,pe.ipubgratid. Roin.tn.it. G^dodßpergratiam, dm 101 ex operibusiq iandoquidem gratia lain non cHg'ati.i .ßn ex operibus, non lain eßgratia, quin-doquid'in opus iamnon di opus. EuangeUum a(-firt adoptionempeu ius pliorum Dei, er heceeditatem Dei,ercoh£rcdit.itcm cumChriko :Lex non aßert, proptcreaquodei nemo integram praßet obedien- ' ttam. Galat.}.Namp exlcge eßh£reditas,non iam ex promtßione idtqui Abraha per promißionem dond' uit Deus.Roman. ^..Nonenim per legem promißio 10 contigit Abrak£ ,dutp~mini dus, ere. etenim fi ij qui ad Icgem pertinent, h£redcsPunt, inanis pda eßp-des,er irrita pda cd promißio.Galat. ^..Vt adopttO' ne ius pliorum dcciperemus, erc. quoniam aut cm e-ßisplij, emißc Deus ppiritumplij(ui in corda noßra, clamantem Abba pater.'^om.s.Quod ß piUj,igitur er hicredesihdredesquidein Dei,coh£redcs nero Chripi. Dexapertperuitu-em, 1 Corinth.}.Gal.;. Vnumqui-1 dem à tnonieSina inperuitutem ^nerans. Euangehum apert per jpiritum Domniihhcrtatem.t^om.S. z Cor. 3. Lexapèrtgloriationein.t^om. 4..Si Abrdhäiußiit eß ex operibns, habet quod glorictur. ’Euangehum excludit gkriationc.'P^om.i. Gloriatio exclupae^pcr k^m fidci.Eph.i.'Non exoperibns,nequisglorictur. tCor.i.Qjiigloriatur,mDominoglorietur. Dexim putat mercede ei qui operaturpecundu debitum; Euan gclium uero ci qui no operatur, (cd qui credit in cum quiimpium iußificat, imputâtßdempearn ad iu^ieiä. Koinan jp-er a. Galat.}. zCor.s. Eex abrogatur, e^ uan^lium manet.z Corinth.}.Abrogatiir id quod pro: eeßk pr^ceptum, Ebra. 7. Lex non. potuit praßd-re requiem,(cd euangehum praßitit cam.Ebra. 4. 'Namß cis leÇns requiem prxßitiffetjnequaqudde alio pofthäc die loquutui ßtijpt. itaq- relinquitur fabbuti' fmttt populo'Da. Dexc^ fMerdotium non potucrunt dffirre perfca âionemsuM^lium nero dttuUt.'E.brie. 7. Nihil ad per fiólionan atluUt lex, ueriïm erat introduiHo adPpem potiorem. Lex cartmonidUf habuit umbrds er typos, Dbrd.ia. Dexambram obtinensputurorum bonorum, 40 non ipfam imaginem rentm: Euangeliu nero proponit r:s ippas, typis illis prxpguratas. Colof.z. Naquis nos iudicet in cibo aut potu, aut in parte dicißfli, aut no-uilunipaut pabbatorum, qu£punt umbra rerun/utu-ramm,corpus antem Chnjli. Dex propofuit facerdotium externum, pecundum ordinem Aaronis er Leui,quod nonPußulit peccatum. 'Ebr.y.S. Etenim ß tUud prins tak puppet, ut nihil pop-ßt in co reprehendi, haudquaquam peepet pecundo quteßtus locus.Ebrd. lo.Non enimpoteßpanguis tau-roruni er hircoruin auperre peccata. Nee ippaquk dem lex tollere peccatum er mortem potuit. Rom. s.'vfqueadk^m enim eratpeccatum in mundo.Euan ^liumuero propomt Chrißum pummum pacerdote, fecundum ordinem AAclchipcdech,qui expiauit peccata ^nerk humani proprio panguinc,pemeloblatus,crcu iuspacerdotiumeA perpetuum: qui ad plenum jaluos peerepoteA, quiperipjum adeunt Deum.Ebneisy. S.^.10.'capitibus. Quarto,quodutraq3 uniucrpalisßt,pertinentdde Odauo,Le^mcr Euangeliuetiam comparatiot co mneshomines. NamPaulusRomanisi. zey}■ ojhfr |
tll yo IL CAP. liii. EuangeUum mdioran gloriam habere,qah Îf^;^’^* adminißratio condemnaticnis gloria,nudto nußt^' ceUit adminißratio iußieia 'm gloria : quanicqul^^ ne glcripcatum quidem pit, quodgloripaMt^^^ hac parte, propter eminentem gloriam. VineiHMtt iußieia Euangelij' iußieiarn legis, dignitateey^^tf^^' Nam Chrißus Deiplius, inultoplenius impltnitpi Kobis legem, quam creatura aliqua,fiue htnmini.S'nf angelica,etiam Integra praßarepotuißet.'Otiiiitiiu flicia Euangelij peu Chrißi,nobisaßertar3ugt;n^t‘^’^ iundionem cum Dco, utpcilicetplijDei, celiiittilt;' Chrißi,ßmiles ei conregnantes,zrc.dicamiirGika Roman.S. 1 JoanniS}. Philip.3. (yepijloiai1aiv)‘‘lgt;-r CT' i Petri 4. De conucnientia Legis amp;nbsp;Euangelij, amp;nbsp;mutuaeorum opera. Legem eyEuangeUü hoc commune haberdnut, quadutraque autoremcundemDeum, ornonditf’ pe s decs ha beant. Na in lex, appedatur lex DdMitt-ris 7. er Euangcl um, itidem EuangeUum EciiaU’ tur, Romanis 1. Segregatus in EuangeUum'Dti-^^ cpißola ad Ebraos 8. ex Hieremie 31 citat pitit^' tiam, qu£ docet, Deum utriupque Tcslamentipd' Legis er Euangelij autorem cßeiEccediesutnitilß cit Dominus, or eonpummabo (uper doinum Ij^f'’ erPuper domum iuda, teßamentum nouum,noiih^-ta teßamentum quod pd patribus illorum, w ‘^“ cum apprehenderem manum illorum, ut eduunttt cos ex Aegypto : quoniamipß nonperpitermtintt* damento meo, eyr ego negledui ecs habui,dichlgt;‘gt;' minus. Nam hoc cd teßamentum, quoddißonawih mui tprael, pod dies tllos, dicit Dominus : Eansltÿi meas 'mmentem illorum ,lt;yr in corda illoruKtipn' bam lUas, eyr ero illis Deus, lt;yr eruntmihipopitliis- Ef nondocebunt quifque proximumpuum,Cii'^lt;^^’‘^j que patrcmjuuin.jdicentcs:CognopeDommi«i,tßd omnes cogniturißnt me, ab eo quipupHus perd ‘»dt eos, uPque ad eum qui magnut cd inter i'dos: quonien placatus ero (uper iniußieijs illoruin eyr peccatis tO' rum er iniquitatum illorum non recordabonmßn^ Deinde, quod utraque dodrina, quantum ad ÿ' nus,eodcin modo depniat iußieia,nempequodPitl’^ tegraimplctio legis. NamdeiuflicialegisiHopspri’ pßt,Ciui peerit ca,uiuet per iüa. Rom.io. DduiUd^ euangelij Rom $ dicitur,quodßt obedientia uniiisliO' minis,Domini noßri lepu Chridi,erimpletioiegis.?^o man.3.amp;ly. ScdtameniniUo dijprunt,qult;jdlexd-pktionem noßram podulat-.Euangcliumuerimcdii' torem Dominum nodrumteptm Chrißum,tuumprf omnibus eampraditippe, monet: Rom. s-S.ic. lür. $. Qjiodßunus pro omnibus mortuus eß, ergo oirnei mortuißerunticr pro omnibus mortuus dl, utqùi uunt,podhac non ßbi uiuant,pcdeiquiproipPisriW' tuns eß er repurrexit. Tertio,quod utraq; dodrina uitam aternampro-mittat,pcd tarnen lexßcienti, euangeUumuero ereiugt; ti.Rom.to.Galat.}. 1 Tim.i. i toan.f. nedipeemunt, Nam Paulus z Corinthiorum} docet, nbsp;nbsp;dit,legcm moralem mjculptamcordtbusgentium,M accupte |
|
’n DE DOCTRINA. ‘^^»f^rter damnare gentes,quam Decalogus,promut iteratus. Hue ficiuntill£ umuerfa» ^^f‘^^i^cult,ytemneos obturetur, er totus mundus l^^iobnoMeo. item,Hon elidift'indio,omnespee ““ffwnf.ItfffljNo» rft iuftus,ne tenus quidcm.P.om.3. »«tmficaturex operibus legis uüa caro. Kom.3. “ ^bi-Conelufitfcriptura omnia fub peccatum,ut o^ ’'”««» mifereatur.Kom.n. ^^^'''^0 3 quid licet fint diuerfa er contraria do' o.^.ii„i,j,,,, .,.,».ji...'„.,um,uKi.igt;.iigt;.i.iigt;'gt;-ii'-ii-tarnen ad ufum bominum applicat£,pbi mutuo to mëto tradita fit,erftc femper in eedefia not£ fuennt. Itruiam fio ordine er fine. Ham ita funt compara- ^ffpfio legis.ubi enim définit lex, ibi mcipit euange' ^‘quot;'■boe csl:,ciim lexreuelauitpeccatiim, er occidit, r^nortem denunciauit peccatorfKom. 7. Euangeliü l^^f^^^gt;n,reuelatimplctionem legis, per Chri^üpr£' '^^'^gt;G'liberathominemaiurepeccati er mortis. ^- t- ÏHifer ego homo, quis me eripiet ex corpore ’’WffioliMxïo? Gratias ago Deo per Chriftum Domi o^nnoflru^-^j.Ro»i.8.N(!mlexffiritusuit£,perChri “w ltfiin,hberum me reddidtt a iurepeccati zr mor ^^^on.j.o^t^flij^ lex obiter fubift,ut abundaret de^ ■ «w: ubi uero exuberant peccatu,m,ibi tnagis exu-^^'‘iiÿ:atia. Rom. 6. Peccatum uobis non domina' fW)««« enim efts fub lege, fed fub gratia. Galat.z.Ea 10 ^gt;'im f er legem, Icgi mortuus fiti : ut Chrifto uiuca fff) “«4 «1«! chrislo crucifixus furn ; uiu o tarnen iam ^^o,fed uiuit 'm me Chriftus. Galat. 3. Ccclufit fcri f^‘‘^‘^lt;»^niafubpeceatü,utpromifiio ex fide IcfuChri nbsp;nbsp;nbsp;drina euangeUf,er utrafq- bené ubiq- diftinguit.ldent ( ‘ JWitr credentibus. Idêetia exempladocent.Ham f^ ficit in epiftola ad Galatas,er in alifs. •ofutn cobortrfntHj- omnes.poRea confolationê contri ^i’pfopodMtderemißione peccatorü. Aâ.z.Deliüo-f“»» fmitentiam agite, er baptif etur unufquifq^ uc-1 ^^ iü nomine iefu Chriftifm remißione peccatorü. •5'Pœmtf4t igitur uos, er conuertimini,ut delean-^^^pttcatinijiy^ T^^ p^f^lf^^ ß^o,„,, ^ j ifgi^ officia ^fÿdt gentes ^y ludaos effe peccatores:er podcafub-'I^[^'^^ß^ifieatione,cäp.3.erfequentibus. Sic econ If^Jiii'mcepit euâgelium.ceffat lex:hoc e^,per euan-P ‘Kibfolutbfeufide 'm ChriüÜgratis iuftificati,non (“ff «inpli»! fub maledidlo legis, fedfub gratia. Ro, ë. ^ydtachlexpieda^gusnoüerfiiitad Chriftum, ut ^y^nijlificaremv.r.at poftquamuemt fides, no am F “ufubpadagogo fumas. Omnes enim filif Dei e^is, f^ imd etedidiftis iefu Chrifto. Gal.3 ^ntó,cjnüd femuicem muèrent, er ftabiliant. Ntm (uangeliam abfq- lege ( morali ) paté fielt iu^ii-ff'W tiei,qu£ tarnen comprobatur teftimonio legis ßtrtmonidis ) zr prophetarum.P.oman.3. Et lex nee olgt;''o^atpromifionem,neceam irritam ficit.Gal.3.Et ^^ontri,euangeliü non ficit irritam legem, fedpotius tamùabilit,ey confirmat.P.oman.3. dumadnouarn lt;ibedientiani cobortatur renatos. Hon euangclium e-«w 4 iure obedientia, feu debito pra^ando libérât ho ^ine5,fed 'a iure peccati zy mortis,feu à debito no pra fito: boceH, à maledidlo er condemnatione legis nos *^ftiluit.Koni. 8. Lex^iritus uita per iefum Chriflü, ibenm me reddidit 4 iure peccati er mortis, ere- Et fofleaiïratres, debitores furnus non cami, ut feeundü ^nm uiuamus. Lex adfirt uelamen^ euangclium 214. uerôidtoüitper fide 'm Chridu. iCor.j. Kofiespone bat uclamcn 'm facie fua,ne 'mtenderent filif ifrael m finem eins quod aboletur, ere. Ham ufq; ad diem ho^ diernum idem uelamen m ledione ueteris tefiamenti manet: nee toUitur uclum, quad per Chnftu aboletur: fed ad hune ufq; diem,cum legitur M.ofes, uelamen eer dibits idorum mpofitum eft: at ubi couerfifiterint ad rgt;ominiem,tolletur uelamen. |
Septimo ,^ utra^i cloärinA in ucteri et noue Te 114 Ha de euagclio fuprà citauimiisteftimonia.'Delege uc ro mde coftat.e^mferipta eft cordibtis omniu hominu. PoSlremo,legem ZT euangclium non effe cofunden da,fed bene difeernenda, Apoftoli primum fuo exem-plo monent, qui 'm fuis epiftolis etr concionibus utraq^ diftinüèe:x' fuo ordine docent,Gr exercent. Ham A^. i.3.4.6.fitisacerbisGr duras uerbis ludicosarguunt de inter ft éi o tcfu Chrifto,deinde ifs qui compuäi fimt corde:zr intcrrogant,(^idficiemusuirifratresifatis ' amicèreffiondent: Delidorumpanitentiam agite, amp;nbsp;baptizetur unufyuifi^i ueßrlim 'm nomine lefuChnfti, in remißionem peccatorum, er accipietis donum ffiri tusfânüi.'Vobis etiim fickt eü repromißio,(y filifs uedrii^ey-e. ltem,Serucmini Àgeneratione ifia praua. Stephatm Ador.y, obdindtiî Uichtis acerbe conciontt tur legem,ex non ettdngelium.pc Paulus in epiftola ad Kom. primo loco 0pendit tudaos er gentes eß'e pecca tores,ex podea didindè agit de iudificatione feu do- Deinde quad pfeudoapoftolcs, legem zx euange^ lium confimdentes, grauiter réfutant Paulus er Bamit bas Antiochia:,AHor.ts- er fynodus Apoftolorum Hie rofolymis,erliteriefynodales,Aiîo.i^. itemquèdPau lus reftitit Petro infaciem, non reâo pede ad ucritate Puangelij incedenti: Galat.z. Et qu6d Galat as, eo-rumq^pfeudoapoftolos grauiter eonominereprehen dit,tradita hac maximA,Q.uicunq3 per legem iuftifica’ mini,à gratia excidiftis,Cbriftus uobis eft fiidus ocio' 40 fus.Gal.;. item, ft per legem eft iufticia, Chriftusfiu-ftra mortuus eft:Gal.z. Tertio,quodlegé cum Euan-gclio mifccntes,docct non légitimé lege uti. i.Tim. i. Ctuarto,quèd Paulus iubet reHè fecare fermonë Dei. i.Tim.z. Et fiirmam haberefanorum uerboru, er de-poßtum feruare per Spiritumfandium.zTim.t. DE PRAEDESTINATIONE. nPoi}Qifeif/,fignificat dccerncre er praifinire. V-tuntur ea uocc Apoftoli, cum loquutur de taU bus Dei decretis,qu£ quidem fuo tempore fuerunt oc' so culta: fed tarnen poftea in uerbo Dei reuelata funt. N4)« Aëlor.f.ciim Apoftoli uoluntindicare,iam impie rieaqua: in Pfalmo feripta funt, Quare fiemuerunt gentes: dicunt ea nunc fieri, qua manos Dei er confia lium Deiprafinijt:hoc eft,qua Deus reuelauit in uerbo futura cffe.P.om. 8. Quospr£fciuit,iüosetià w^.ii ei-‘,pradeftinAuit: hoe eSi,decreuit et reuelauit in ui r bofuo, qucid oporteat eos conformes fieri imaginisfi-lij fui.iCorinth.z. Loquimur fapientiaminmyfterio abfconditam, quam Deus w^aâgicffv, hoc cftdecreuit éo reuelare. Padem firmefignificatione 'oamp;ftii^ ufurpa tur AÜ.i er sT-e^'tuKéyitQeu, Eph,i.ej nrfuyvóvMt praor- |
|
CE N'T. I. îV prxordinare.i Parit. Synonymaetiamßre funt ZiT^ó^ yyf!aie,iPet.t,Afl.ï.cy cigia/.iigt;vvßixgt;i,pr£ßnitu con ßlum. Aßt. z.y^df KM ß^xi t5 diS,mantis zy conßlium Dei.Aél.s, ai/^aniiXTi ßsS diX^uüiTüS' ^ bcncplacitum Dei uoluntatis. Pphef. i. ■^/’■'dsais ,propoßtum. E-phef. i. ßnXfj t5 diAgt;//aa!T,gt;r ßii, conßlium uoluntatis diuin£,Ephcf.t. homines. Kes qu£ à Deo pr£deftinatte,hoc eH, de-crct£ zy reuelat£ funt, quid euentur£ßnt,h£ßre re^ cenfentur ab Apoßolis, Decretum Dei c^ degenere humano lapßo,per obe dientiam,paßioncm zy mortem zyrefufatattonc Do mini noßri lefu Chnüi redimcdo.de hoc dicitur Adio' j^j rum 2.3.io.zy' i;.iCorinth.is.P.phel'.i.zr alibi paßim, cum indicant ea non temerè infcio Deo fréta eße,ßd a Dfo décréta in arcano conßlto ante conditionem mundi, ZA reuelata inparadifo z:r perprophetM. Decretum Dei e^de uocandis tam lud£isquàm Gentibus,pcr miniRerium uerbi,ad atermmfuamglo riarn : quad etia reuelatu eü mfrera fcriptura. de hoe Aél. i.to zé^“ if. Rom.c) zx i;.zi7‘alibi paßim dicitur. Decretum Dei eSi,quad uclit per außtum uerbio~ riam,quoszyuocauit:nimirumnos,nonjolume. perariin cordibus hominum falutarem conuerfionem, _^o d£is,uerHm etiam exgentibus. zy Aom. «• E‘'‘^‘’’‘”* t^ctem Deiin te,fipermanferisinbonitate. CT^^quot;quot;; ^■Cinifduos fielt nos,zyuocauit uocationefandsfi^ fecundum opera nofira,fed fecundumfuumpropops^ zy gratiam. Alterum ueró decretum de indurandb^l^ qui non obediunt E uangelio, zy non ex fide gratter ex opcribus fuis iußieiam qu£rHnt,zyimping!mlif pidem oßenßonis, refirt etiam ad uoluntitemPt'’^ iuAiciü eins, patefrAam in uerbo.'R.om.^-QJl‘’’'^‘'. indurat. eurn autem uult indurare,qui nonobemn^ ..:rbo fuo,zy qui impegerit inlapidemofiinfioms.o_ eA,quiin ChriAum no crediderit, zyAomaeiotoy ueritatem Deiineos quiceciderut, Defapugt;idlt;sl^'‘’ qua décréta illaficerit, zy quodneninifreritidlo^^ do deuinAus,ut aliter iAa decerneret, inquit ROW’quot;' O'profiinditatem diuitiarumzy fapientiijamp;toUfi tionis Dei,quam infcrut ab ilia funt iudicia eins, (H^quot;' perueAigabiles ui£eius. Zyuisenimcogttouitmtido^ Domimffcilictt antequa in uerbo idam reueUreh^* quis illifuit à cofilijstaut quis prior lüi dcdihG'^d 6o tur ei : quoniaexillo,zyperillttm,zyinillnmoiKlt;fi ObieAionem etiam illam bum.uicfiiticms,^' Videntur autem ApoßoU hanc ob caufam huiufmo diphraßbus uti,ut moneant,opera Chrißi et res in Ec-cleßa euenientes no cafu accidcre : fed a Deo olim præ uifa et décréta,et in uerbo Dei reuelata eße. tüam cum Paulus Rom.cap. 8. docuitde ealamitatibus zy“ cruce piorum.eo progreditur,ut moncat idßc accidere,quia Deus id pr£uidit,etßc dcterminauit infuo uerbo,nem pc illo,Ponam inimicitias,zyc.quodpi/ debcantin hoc imagini Christi fieri conßrmes.falicet ut cum iUo pa-tiantur. idem cum Rom.^. lo.zy u-de reicélionelu-d£oru zyrcceptione Gentium loquitur, oßcnditidco fieri, quia Deus decrcuerit, zy in fuo uerbo reuelaue rit,qiiàdpropter contemptum uerbiabieélurus fit lu-d£os,zy Gentes,quia obtempèrent Euangelio, zy ere-dantfit recepturus. Pr£deßinationem igitur in ge^ nere docent eße derreta à Deo frUa zy poflca in uere bo reuelata, de caufis zy modo faluandi aut damnandi fcilicct cotritioncin ZTßdem m Chrißum, zy crcdcn-tes gratis abfq; openbiulcgisfaluare, Aipernantes uc-rà uerbum, zx contmnaciter répugnantes, pue tudicos ßue Gentes,exexcare zr damnarc.zy hoc quo(j- decre turn reuelatum eße in uerbo Dei,Paulus Kom.cap.io. docet.ïdem etiam Rom. ÿ.io ZT n. iuxta hoc decretu ludaos abijei, ziT gentes recipi pronunciat, iiam ideo gentes recipi oâendit,quàd HeM reuclarit fuam uolun tatenijdeuocatione gentium, zjquot; receptioneearum,ß audiantuerbum,zy credant in Chrißum:lud£osucrc) ^^ uc ideo reiici,quiaDeus reuelant in Prophetis,quod lu-d£os,(i contemnant gratiamper Chrißum oblatam, uelit exc£care. Decretum Dei eA,quöd uelit gratis, fola fide iußi-ficatos fanihficarc, ita ut per Spiritum janAum in ijs babitet, zy inchoet nouam obedientiam, zy profirat fiuAus luAicia .zy hoc decretum in uerbo Deipatefr-Aum, Petrus i epiß. i. ^y Paulus z Cor.6.monent t zy iuxtaiddecretum hortantur renatosad bonaopera.t. Thef^. iCorinth.6.iPct.t. Decretum Dei eA,quödomnes qui in Chrifiopie |
Îllt; LIB. IE CAP. II IE uiuere uelint,oporteat patiperfiqutifioitem. Uo^^^^ latumeß inPfalmotZyuarefiemuerut gentes,tit'll ßoli AA. 4monent,zyiuxtahoc decretumitedd Ecclcfi£ affliAiones paßim docent, coq; picsconfrgt;quot; tur,quàd non infcio,fed feiente Deo, eueniät^^ tes: zy quad cuitari non poßint, quia Deus iW or rit zy quad commoda fecutura fintingentia- nbsp;nbsp;nbsp;. Decretum Dei efl, quod fuo tempore debeitet^ fins reuerti ad indicium uiuorumzyntortuoru,iy jQ decretum reuclatum,Pctrus AA.io.zy Paulus éd-'i' zy i Petri 4 monent. Ex his pat et, qu6d ApoAoli non de pr^desfiM^^'^ ne,fcudedecrctis diuinis, nondum reuelatiStfion qu£in uerbo Dei reuelatafunt-loquantur. Caufam autem, curDeus eiufmodi décréta fr^' qualia iam recenfuimu.s,zy non alia: curpofquot;'vy hum quant per alium,uolucritgenushumanumrt '' retour tantum credentes fälltet, zy alios in frdtt^ nes damnet : cur non potins impios, quàm pios,)n ; 20 uitaaßl'.gat: Paulus doceteßcDeiprxfeientiät^ß uoluntatcm,lt;nifericordiam,iußiciam zy frpirntßf tarnen in uerbo Deireuelatam tzyquödneniinifr ullo iure obligatus,ut aliter decernerct. qu£ CKW'*quot;’ Ara ratione inucAigari aepereipi nequeantjioo^ nos,ut potius admiremur,quam perfcrutariconnd'^^ N.(i« de prafeientia, Rom. 8. diettur, DuonM^ pr£fctucrat,eofdem zy prafimuit. PlPpbefr.^P Deum iuxta beneplacitum uoluntatisfu£,it‘dlt;i^ tiasgratia fu£,ho c decretumßciß'’ et reueUßtfi'^ dtmendis zy tußificandis homimbitStperfrngoti^'’^ fuChrifiifilqfui. idem illud decretum de gratuité faltititibo^^'''' ijs qui obediunt E uangelio,zy credunt in Chnttif^-^' firt ad uoluntatcm zy gratiam Dei,in uerlo zy promißam:qualis esl,Mifcreborcuitffcttnq;’ii‘i^ bortitem, C^ui credit in co, non pudefiet. Roi«’?' uult,miferctur. item, Vtnotasfrceretdiuiti.ugß fu£, erga uafa mtfericcrdi£,qu£pneparaitcrdiKl, Dfiü |
|
»7 DE DOCTRINA. ttußtiniußusfiquem uelit induret,et cuius uelit mi ßteatur : hoc eß,fi obedlentes Euangelio zy credentes '^ahrijlum, gratisfaluet, ey inobedientes zy incredu jonnes damnet zypuniat,proponit zy refictat Pau ^t Rom, ƒ, prices ergo mihi, quid adhuc conquer it ur? Niin uolutati illiits quis reßitit? Atqui 0 homo,tu quis ’h tpin aduerfo reffondes Deo? Nam dieet figmen' ^'‘f’tiquififxit,Curmefinxijli adhunemodum? An ''°quot;dgt;ttpot(ßatemfigulisluti,utexeadem maffdfin it^q^udquidem uasin honorem,aliudueré inigno-'’’quot;liaint CtuodfiDeus uolens oßendere iram,zy no-^*quot;1 fierepotentiam fuam , tulit multa animi lenitate ^‘ß ir£,apparata in interitum, crût notas freeret di~ glorie fua erga uafa mifericordite,quie prépara '^^■tngloriam,zyc. pradeßinationis, ut Paulus Rom. s. recen rbjgt;mt;’Vocntio,qu£ eß uniuerfalis.uoeätur enirn om '’^btiimtudiidumgentes, Rom.ta.Inomncm terram '•‘^ijicitio, qua etiam eß uniuerfalis çy gratuita, f ^^a.iiontlldißindio: omnespeccauerunt .lufitfi '“Wuf nutein ÿ-Atis, illius gratia, per redemptionem, ^itsnis qui fidit illi,non P* ^fit.ltonenim eßdißindio utl iudai, uel Graci, ^'^^'*^riionunusomnium,dluesinomnes inuocan-quifquis enirn inuocauerit nomen Domini, fal-^^biTimoth.i.Dcusuultomneshomines faluos e^berlt;^iiÿli(^o„^l,^ ueritatis uenire. f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;tfi uniuerfalis,creontin- '' i^^i^^ßtHuperfonarum,omnibusuerèiußifica- ^° ‘«■Afl.if, lO °ti^citio,qu£ etiam eß uniuerfalis, çy contin-°^^^asinffde,ufq;adfinempcrfeuerantibus. z. 8,eddet coronam iußicla, non folum mihi, f’’«« onnibus aduentum eius expeèiantibus. in impoenitentia ufq; ad finem, nihil aliud fibiperfua' bit a ‘-----' ,.,..-.... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;deant,quam quod Deus in uerbo pateficit,nempe cer- ettauo. Ef Iohannes dielt, mundum non noffe 4° tißimam abicilionc ey damnationem. nam hac etiam ’«f etiam, meditationem pradeßination is,utru ^tiMad morté aternam ordinati fimus,non ex '^teinfituendam effe, N^m animalem hominem in [ ‘^^etaquaTieifufit^ Pmlus negat 1 Corinth, ca-^m.ztiilt;n ex legefiu operlbuslegis,fcu noßra dia ^tate, cogtandum de pnedeßinatione negant. Ndiw ti^f ‘^^^^^^’'‘^^^°^^^ fxcludunt.propterea quod incer '''fitatpromifiionem,cr adimat confolationë con- Pr ^'n^^™”'^“'’* ^uangtlium quod habet uniuerfalé ^‘^^fr^ pradeßinationis,qua funt mi |
/ '^nlh ergfiiti^ i)^i, iudicandum effe de pradeßi ^ ‘ontmonem. N^m quoties Paulus de pradeßinatio ƒ‘* ßlutem loquitur, deducit mentes ad uoluntatem f ^b^amngeliopatefrdam. Ephef.i.Patefrèlonobis *^^^'fittoluntittisfu£,iuxta beneplacitum fuum,eyc,in ’r^jfrnmus çrnos, audito uerbo ueritatis Euange-^’^c. 1 Cor.i, Pidehs Deus, per quem uocatl eßis in r^ tl inatione loquens,orditur à uocatione : Afi ubi ■'‘fraißgregauerat me ab utero matris mea, er uo ^^^fpergratiamfuam,eyc. 1 Cor.is.Pergratlam ^qam,quicquidfum.iTbeß.z Nosdebemusgratias ^opmperdeuobis fratres dileäià Domino,quod ^^erttuosDem tb initia in faluttm,perfanèiifica-ii8 tionem ffiritus, ac fidê ueritatis, ad quad uocauit uos per P.uangelium, in acquißtionem gloria Dominino-ßri lefu Chrißi. idem z Tmoth.z.inquit:Si quis igi~ tur fe expurgarit ab his, fcilicet impijs doürinis, er frerit amplexus ueram dodrina, erit uos in honorem fanHificdtum, accommodatum ufibus Domini ad om-ne opus bonum p.rlt;eparatum.P.t Petrus t epiß.i.Ad uo cationem,fcilicet qua fit perTuangdium, quo omnib. credentibus offertur gratis per Chrißumremißiopec catorum, deducitpios, qui uocauit uosètenebris inlu cemfaam admirabilem.tdem 1 Petri s.Deus,erc. uoca uit nos adatemam faam gloriam. nbsp;nbsp;loanncsetiam 1 epiß. «. ad minißerium uerbierfidem deducit eos qui cupiant fcire an fint pradeflinati. idé Apocalyp. cap. zo.cum meminit libri uita, non loquitur de occulta alt' qua Dei uoluntate, fed de ea qua reuelata eß in uerbo . Dei,quaduclit omnescredentesfaluare, er omnesin' credulos damnare, yfusdoUrinadc pradeßinationeeH, ut omnes ti-mentes Deum,er credentes in Chrißum,ccrtißimi eße queant,fc faluatum er glorificatum iri. Namfenten' tiaill4,Omnis qui fidit idi nenpudefiet: ideo certa er infriUbilis cfi,quia eß confians er immobile Deidecre turninP-uangelio patéfräum. nam Paulus Kom.cap. 8.inde infertdeHos Defiloquiturdeeledionequafit per uerbum acfidem) damnari et feparari à diledione Dei,quacfi inChrißoUfUtnuliomodopaffe, idem Rom. ii. DonaquidemeruocatioDei eiufmodifunt, ut corum iliumpoenitere nonpoßit. z Tim.z. Solidum fundamentum Dei Hat.nouit Deus qui funt fui: erdi' fcedatab iniquitate omnisqui nominat nomen Chrißi. Vult ergo Paulus, nos ucrè fiatuere, fieri non pofft ut Deus aUter fentiat quam ficut fepatefielt in uerbo, quid omnes credentes m fide perfeuerantes,certo uelit faluare : neefomniemus alium catalogum faluandoru, quam eorum qui uerè credant in Chrißum. Deinde ut omnes impij çr increduli per feutrantes ƒ:ntenti4,D:i eft deerctum immutabde. i }oanitii quin to: Qui noncredit,Deum mend Acern freit, item : Qg» non habet ßUum, non habet uitam. Ef Paulm Kom. 9» impios ^uangelio no obcdiëtes,cxm impoemtëtia per-feuerantes,uafa irlt;eappdrata ad interitwm appellat.Ho autem co dicuntur appardta,qu6d Deut tales iUos con diderit(ait enim,Deum cos tolerare animi lcnitate)[ed quad Deus propter fra fcelera qt infidcUtaté eos dam net ey perdatfro iujlo iudicio. Rom.z. z The ff. 1. Tcrtió,ut liquidé conßet^non ob noßra mérita aut bonaopera, fed gratis ex mißricerdia Deumfaluare credentes.Kom.ç) er it.^phefz. SienimCeusdecre-uit eo modofaluare homines,antequam iaccretur ßm^ damenta mundi, eiim nondum frerunt conditi homines,quid poßint de merito er dignitate fua gloriari l Pnedeßmationi contraria funt, utile earn ratione humana capcre, Koman.nono : er extra uerbum pa- tefrdimt de pradefiinatione meditari. item,fomniare aliam effeDei uoluntatem, defaluandis aut damnandis eo homintbus,quàm earn quainPuangeUo eß expreffa, Efienim EuangeUum nihil aliud quam patefräio de-K creti |
L I B.
CENT. I.
11. CAP. Illi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^
creti Dei, quos, fcilicet omnes, quet ob ceufm ,fcilicet ob meritum Chrtflier gratis,er quomodo,fcilicetß credent er mßdeperfeuerent, ordinerit ed uitam a-ternem.lE.ph.i.Peteß!lamp;nobis arceno uoluntetii fue:. ^tecontre : Qjios, nempe omnes,ßnc perfonerwrn re-I^eilu,ob quesceufis,nimirum,quie meritum Chrtfli ey gretiem Dei contemnent, quomodo, uidehcetß 'm impoenitentie e^ infideUtete perfeucrent,eppereucrit edinteritunn.Rom.9.er gt;i.
DE IVSTIFICATIONE H0MI-
Cum iußieie er iußm de Domino noßfO ^T Sj ßo dicuntur,ßgnificant eam iußieiant,quafiigt;* ^ tor homo et Dem in uneperfone, impiendolti nobis, turn folutione poenarum, tumimfff^quot; tiacompereuit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,J
Hue pertinent teßimonia Aß.
to
nis peccatoris coram Deo.
p Tiem Apoßoli his uocabulis, iußieie, iußm, iu-ßificetio,iußificerc,felm, faluare ,gratta, quorum ufm eß in hac do ßrina,, uariè utu tur. quare initio de fignificationibm eorum leßorem commo nefreic-mm. Obferuatu autem dignum eß, iß as noces non U' biq; aquè reperiri, Ham uocc Mhmüs quidem omnes utuntur, Paulmpaßim, (y Petrus 1 Pet. 3.4. loan, t lo hen.1.1.3.Apoc.li Ducas Aß.r.Eb.ii.iac.f.uocem 'Ai Kcuoaiwdtv. Petrus,! Pet.i. ioenes 1 loê.3.Paulm paf-ßm,Rom.1.1.3.ey alibi,lec.t.habcnt.^iHo/.u^cctantu Rom.i. f. s. Ebr.^. Apec.t^. extat : attiHMuan tentum Rom.s.habetur : lt;/ligt;iMécti apud Paulum paßim,Rom, 3.s.Gel.i.3.s.Aß.i3-Apoc.!i.iecobi!.ufurpatur.Pe' trm',cr loannes in Epißolisfuis eo nonfunt ufi. Gratie apud omnes in ufu eß. Vocabulu ataTv^tx, falm,omnet habent, exceptis tribus epißolis Ioannis, in quibustan turn femel, t ioan.ep,lt;ruT^r extat : cuim uerbum ffdfetfi etièapudaliosomneslegitur,in folo loène defideratur.
er iußum negaßß.Aß.y.Occiderunt cos q^lf’^ ^.^, ciabant de aduentu iußi lüius, cuius uos nuntf^^ res er occiforesßißis. 1 Pet.3.Chrißus ß^^^^^^j.-ii catis paßus ßtit, iußm pro iniußis.iloan.t.^'fß ^^’ cauerit, aduocetum habemus apudpatrent j fium,iußu. idem : Sifeitis quadiußus f^’A'^'• ^ omnisquißeitiußieiam, exipfonatyseß.' Qjiißßus cßnobis à Dco fapientia,iußiei^‘lb^' ßificatio,ey redemptio.i Corinths. E“”’?“'^ Jj-uit peccetum,fieß peccetum, ut eto^^ßß^^^^^'^^ ^ij, da Deiper lüum. Philip.3. Vt reperiar in iblegt; ^ ^^ bensmcamiußiciamexlege-fedeamquaperp^ Chrißi,qua; eß ex Deo,iußiciam ßper ßde.
Sed cum lußicia ey iußus de hotninibits ^^^^^^. tum aut notant originAlê iußieiam, quo howo lt;’ pfumßit ornatus. Eph.a.lnduerenouun iuxta Deum conditus eß, per iußieiam Cfi''^‘^^ uentatis. Aut perfißißimam, internam er ^^^^^^^^ legis impletionem.Rom.tertio: Hon eß iußitsgt;»‘ quidem.Galat.3.Hamß data fiußet lex,qui Pr ficare,uerè ex lege eßet iußieie. Aut iiißui^^ ^^ lern,quam non renati utcunq;,uelßcunduin. ra, uel fecundum legem promulgatam in monte n lußicia er iußus,cum de Deo dicuntur,alias fignifi }* praßant. Aß.io.CorneUm Centurio uiriujiuti^'' mens Deum,(y teßimonium habensabuniuetßSf
cent ejfentielem iu{iicië,quern eb etemo hebet, ed CU' im norme cunde examinet, et congruentie approbet, difcrcpentie uerà demnet er exccretur, er lußißimir panis afftigit er perdit. Huim eßentieUs lußicieDei ßmulecbrum quoddemeßcordibmhoininum meree tione infculptum, er 'm Decelogo repetitum, in henc fententiê he;c cTßmilie t eßmo nie eccipiuntur. 1 Pet, t.Tredidituindidem ciqui iudicetiufle.Rom.i.Qjti cum Det iußiciain,hoc eß iuflum Dei iudicium noue-
ludaorum, erc.Rom.?. Ifraelquifidebaturttÿquot; , ßicia, ed legë iußicia non peruenit. p.otn.tO‘^^‘'Ç quarenteslußiciam conßttucre, iußieie Dfi'’‘’''rgt; runtfubditi.PhiUp.i. !uxte iufliciam que'mitgeefr élus irreprehcnfibilis.Tit.ï.Eion ex operibus, 5®*r
'niiußieia,qult;eficiebamusnos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,■
Aut iußieiam mpucatiuam, que credentes in CW ßum gratis omantur.^y ob quam iußipronunebntnt r'mt,nempe quad ij quitaliaßciunt, dignifint morte, 4® iniudicio Dei,cr donatur iß Spiritus fin{ius,Ct“’^ non folumea ficiunt, ueriim affentiuntur iß qui fr- lt;eterna.Rom.3.1ußiciauer0DcipcrfidöleßÖgt;fn‘ 'm omnes gy fuper omneseosquicredunt.Roin.s.^ti didit Abraham Deo,ey imputatum eß ei ad iufid^tt. Rem ey Dauid explicat beatificationem hominis, «* Deus imputât iußieiam abfque operibus. lum'. Di' cimm enim quad imputâta fiient Abraha ßdesaHn. ßieiarn. nbsp;nbsp;item : Signaculum accepit iußieußdei.
dunt. Rom. fccundo ; CoUigis tibi iram m die ire;, quopitrfiet iujlum iudicium Dei,qui reddituruf esi U' nicuiqi iitxtafrda fue.Rom. ?. Quad ft iniu^icia no-ßra Dei iutliciem comtnendat,qutd dicenmsinum iniu {Im Dem qui iudicut me t hununo more loquor : eißt. lium quomodo iiidicubitDem inundum.i.Tim. 4. Re poßla e{i mihi iulliciic corona,quern rcddetmihi Do
item, Imputarctur er illis iußieie. item, Rfp’'' minus in illo die,qui eß iußus iudex.iae.i.ira uiriiußi' nbsp;nbsp;nbsp;rexit propter iußieiam noßram. Rorn.s- teeoll-
dam Deino eperatur : id eß, no fielt ea qua congruut fo dientiam unius iußieonßßüentur multi.Rom.i Gd.S' luflm fue fide muet. Rom.;. Qjiemedmodkin riÿi‘’ ucret peccetum 'm morte, ßcer gratieregnttuitft! iufliciam ad uitam ieternam,pcr tefum ChrifiM. i4,Regnum Dei eß, erc.iuAitid, pax, ergeuim^ Spiritufanélo. 1 Corinth.i.Chriflusfediucßnoiiitii fiicie.i.Corinth.3.Si adminißratio cbdenineticniifii ria, multo magis excellit adminißratio iußieie tnglti ria.t Corinth, f.pfficeremur iußieie Dei.Pbil.i.K(f^(
ed normem diuina iuflicitc.
Alias ueroßgnificet itlem Dei bonitete, que Dem iußiciam medietoris imputet credentibm, er ob quem peccata. remittit er iußospronucietpeccetores.Rom. 3.ado{lenßonemiußiciiefu£ propter remißione peC' cdtorum,qult;e Dem tolere uit,ed oflendödem iußiciem fuam jnpriejentifeculo,in hoc, ut ipfeßt iu{im,cr iu-flißcens cum qui csi exßde lefu: Rom.s.l^uncueroßa ne lege tußtete Dei menißflate eß.Rom.to.l^em igno
tißuäu iußici£. Cbr.3. Expert fermoms iußieie- Üt rantesDei iniufiiciamygypropriamiußieiam queren 60 u.iußtcia;qu£perfidem eß, haresinßitutiueß.iit tesconßuuerc^tußtcie'Demonßicruntfubditi, deemo: lus'lmcxfideuiuet.Ebr.u.AbßcrcCcfc.t
-ocr page 397-«1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E D o C
WW VKfuit,^uod eßet iullui,te^itnonium perhiben-icitdonirijsiUiiK Deo, 1» hac fignißcutione hoc loco iccipitur uox lußiciii, er fynoitynmßmt interdit pitii^yßlui^ut fit ulo piß demonßrdbitur.
fiUtiußicidmbonteconfcientite,f'eunouam obedien tiim,lt;fMm rendti duxilio Spiritu fundli in hdc uitd ut' (um^friiltint.Teßimonid qute in hdne ßententidm re^ fmuntur, nonnunquam ßynecdochicos includunt iu-fern» imputätiudnt, cd enim eß cdußd nout obedicn-^l^df(tri/^.Siiuüttiuixßdludbitur,impiMubi wdne ^‘ ^itl x'Pet.i.Oäduum iußieiapneconem Hocßcrud' ^l^Aüc(ß,eum qui conciondbdtur de imputdtiud iußi di,(yde neud obedientid, er mindbdtur'grduißintds f^^n^^-.mßobtemperduerint. Hem iußuDotheripuit. Itcminimtm iuHdm iniquiißilis exerucidbdt.t todn. i'^alßdtiutiicidmßuhui cß.Kom.^.He dccommo-itiis mtmbn ueßrd, drmd iniußiciie pecedto :ßed dc-commodetii uoßmetipßo! Deo, uelut ex mortui uiuen td-.iyneinira uesird drmd iußieia Deo. nbsp;nbsp;Qjtid dU
i^boclocoiuSiicidßgnißcetnoudm obedientid ,ßeu * ^*^i^lt;ioperißeqi(entiddccldrdt:Anneßcitis,inquit,quid ^ß-’^Kornntodiiisuos ipßesßeruo!,’ddobediendü,eiM ]n eßn cui (ibditis,ßue peccdtidd mortem,ßue obe i^ntididiußieidm. tdem,Huncpruebete membrd ue-^‘^ißwiußiciie ddßdnäißedtionent-i Cor.^. Dem ^ÿ^tprouentuf iußieu ueßrie ,ut in oinnibm locita f^^fninißnomnefh fimplicitdtcm. item ex Pßdl.ni.t' ^^fndtdtur: Di^erßtßeditpduperibm,iuBiicid eim ^''dinßcul’.mßeculi.iTim.6. Seädreiuiitcidm.idc ^I^l^'i-rtpctitufescadreueri iußieidm,fidcm,chdri = '‘•f™ipJcciHiü'c.E!gt;r. ti.Operdtißuntiuflicidm,id eß ^f^wußi. lic, 1, frudlm dutem iußici.e in pdeeßemi' ^ofßeientibutpdcem.ldcm f .Condemnußis er oc-a ƒ'’‘“^w, er non reßitit uobis.Apoc.zi. tuilm iu inplius^
^“‘ ‘“fticii, qud in a,ltcrd uitd bedti brdditi erunt. • '^'^-i^etciosnouas,er terrdmnoudm.iuxtd pro^-®//«M illuK expeddmm, in quibm iuslicid inhdbitdt: ’‘'^%inquibusiußiinhdbitdbut. Ebr.u.Acceßißis Cf ƒ I^irituf iußarum,perßciorum.
^vßcdrc,dutßgnißcdt liberdre ab obUgdtionc qud ^^^ inuir propter dliqudm reguldm iußieia-R-om. 6. Qîgt;’M««!«eß,iußißc4tiK eß d peccdto:hoc cß,libe peccdti er mortis, utPdul.R.om-y.dquiud fWi hic phntß uidetur cxponerc,cùm mquit : lAulier ®“Wf uiro,dUigdtd eß perlege:quod ßmortum ße-'^ßi^rßberdtd eß it lege uiri. er 8. Diberu mc reddidit ^(pecuti er mortis.Hdin ßecundum iußicilt;e regu^ quot;gt;nbsp;pecatum meretur mortem :ßquis dutem morte
P‘ inuitjit db hdc obUgdtiene liberdtm eß.
, ^'*^ßgnißcdt dlicuius obedientiit tribucre teßimo ^^^^ldiidem,quid cd fit intégra implctio legis, er P^gt;gt;qiu ad normä mtegree iußici«e congruat, er digna P^pftmio fiumcrcedc,uitdßci'iceticternd.Rom.i.Ho l’^^em,iußi ßnt dpud Deimt, ßedßUorcs le ?““/ ißabutur. t Co. 4- Hullius rei mihi coßeimßum, ß ''°P^bKiußißc4tusßum:cietcruquime iudicdt, ™ini« e rc.ubi Paulus iuslißcdre er iudiedre pro ßy ^”’' ^‘ Odi^madmodum (criptu eß: w *1 ^^^[^^''^^^’''’’^^’^'^‘‘^^‘^^^Gruinedscumtudied ’• ^'^^^Mtibitcsiimoniuetlaus iußiciietribuaur.
TRINA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M*
t.Tim.;.Dem manißfidtus eß in edme, iußißedtm 'm ßiritußioc eß Chrißo.ßiritm perhibet teßimonium, quid intégré impleuerit legem pro genere humano. Rom.3.Gdl.}.Ex operib.legis no iußificatur ulld caro. Gdl.s.Qujiußißcdmiin in lege : hoc eß, qui ob ueßrä obedientidm,qudm legiprlt;eßdtis,iußicije laudem et ui tum £terndm expeßaiß, atq; itd proprium iußieiä ex operib. ueßris coßituitis,ut Rom. to.Pdulm exponit, d gratid excidißis. Rom. 4..Si Abrdha ex operib.iußiß ’ cdtusßit,hdbetquodglorittur,dtnodpudDcu.Ro.f.
Autfignificat obedientid ßeu iußieia Chrißi dUcui imputdre,et propter edtn iniußu ßeuimpiu nonmodi àpoenis,ßed etidm d culpa abßoluere, er luude tußieiw, eirnq- prainia attribuere. er in hdc figniftcalionc hoc loco ußurpaturßn qua etiam apud Paulu,cuin de iußi' ficatione peccatorum agit.ßequentißime reperitur.ln epißolK ueri Petri er toannis non quidtmlegitur,ßy' nonymo enim élus ßaluare Petrus utitur, loannes uero peccdtd remittere. nbsp;nbsp;Lucas etidm in Aßis, cum Petri
° ebeiones annotdt ,plerunqs uoceßdlutis,erßdludre,ü‘ peccatoru remißione dccipere,eum ußum eiße oßedit. Aß.4..io.is. Cum ueri Paulicocionesdeßcribit,oßen dit eum utraq; uoce ußum,ßcilicet iußificare,ut Aß.i}. Per hunc omnis qui credit, iußificatur.Et ßaluare, Aß, re.Sdluuscris er tucytota domus tud, Teßimoni4 ueri dpud Paulu hdc firè occurrunt.Rom.j.tußifican tur aut gratis per iUius gratia,etc.lté,Vt ipße fit iußus, er iufiificäs eu qui eß ex fide leßu. lte,Arbitrdmur igi tur fide iußificari hominem ab^qi operibmlegis.ltem, Vnus Deus qui iußificabit circucifioni ex fide, etpne putium perfidcm.Rom.f.lußificati ex fide pace habe snus ergdDeu,per Deminu noßrü kßum Chrißu.lbid. Multo magis nunc iußificatißanguinc ipfius, ßeruabi-jTiur per cuab ira.ubi Paulus lußificati exponit,per re cociliati.'tnquit enimiHam fi cu inimici eßßetnus,recoci liait fiiimus Deo p morte filij eins, multo magis recoct liatißeruabimur per uita ipfiiis. ité,Per teßum Chrißß reconciUattonc conßecutißumus.Rom. s.Q^is mtenta bit crimina aduerßus deßes Dei ? Deus eß qui iußi-ficdt,quis iUe qui condemnet ^ Hie iußifiedre er con-demnarejOpponanturfibiinuiciiubiquiddliudiußi-ficare quam abßoluere, propter mpletu legis cHiKMai' fid, ßeu normä iußieü 'm lege praßeripta, pro nobis à Chrtßo prdßitäfigmficare poteß^i.Cor.^.HdC era tis quideßcd abluti cßis,per name Domini leßu,et per ßintü Dei noßri.Tit.3.'Vt iußificati illius gratiaßd-redeseßicercjnuruit£ieternit.Gdl.z.Etnos in Chriflu leßum credidimus,ut iußificaremur ex fide Chrißi,et nb ex operib. legis. Gal.j. Deus ex fide iußificat gites.
Porri in hac fignificationc uerbu iußificare et iu-ßificari,jynonymd habentßatispiano, etelegantia, ut ßunt,imputare lußictä.Ro..^. queadmodu et Dauid ex pheat heatificationéhominiscui Deus imputât iußi' dä ahßq; operibus.lbide,'Vt eßet pater ommüeredetiu per pr£putiu,[ut imputaretur et tills iußieia. Sed cuiuf iußicia imputetur,nempe Chrißi,déclarant alia dißa, Ro.s.etzo.EtPhil.3.'tibhabb5med,qu£ exlege eß,ßed Chrißi iußieidm,er c. imputdre,credere,ßeu fideread iußiciä.Ro.4.Gdl.^.ldc.z.Credidit AbrdhäDeo,etint 3 putdtu eß iüi ad iußieidm. ibidemtPorro ei qui no ope ratur,ßcd credit 'm eum qui iußificat impiu.imputatur
K » fides
-ocr page 398-|
C E N T. Ï. L I B. potcft,quiper ipfumddcant Denn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Elegdnter dutem uerbum Sdludre dd it^ip^’^ nem trunsfirtur. Signifiedt enin dli'ds, hbenret^' ptiuum db hoflibits, er prißinit libertdti rcüinf'^^gt; quodetidm fit 'miuftificdtione. tiberdtnuretiiinsgt;if re peccdti ey mortis,et dondtur nobis iußie^ ^bngt; f obqudm ddturftiritusfidmUus ey uitd ettrnd. l0r Tim.z. Omnid fiftcropropter eltdei’ ut zr ipfifidlutê confiequdntur, quie eß in Chrifiefi'* cum glorid æternd. nbsp;nbsp;Confiequi mifiericordS. 1 T*'’ iPet.z. Hdbereuitdaternä. ilodn.s.Ojiibdbeli'fi’ hdbet uitd : qui uerè no bdbet filiuDei,uitdnbkdi[' Ité: ytficidtis quaduitdhdbetiSieternd.1lodn.s-l2' Idtifiumus de morte dd uitd. Synecdochicosenitnejf', élus pro toto dßu iuftificdtionisponuntur. Remitiere, fieu coudondre pecedtd. Afl.z.Bdptifie- edre ctH interdu iuftificdre figmfiedt. ipb.fSettd'f turunufiquifiq^ueftrûm,etc. inremifiionë pecedtorum: fium trddidit pro ed,ut fanâtfiicdret asm, fil-C.n^'^' Aâ.s.Addandâpcemtentidifirdeli,reimfiiünemq-pcc 30 fidm.iCor.6.1idccratisquidë,fieddUntiefitfifi' £dtorum.A{l.s.R0gdDeum,fifi)rtètibiremttdtur’co quot;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......Mr. iufti coflituentur mutti:hoc eß,obedientid d Christo le zo quifdlutem.z. gi prlt;eßitd,perfide imputdturpecedtori, dtq^ itd pro' fides find diiußieidm. Noil dutem fidem ob fuumpro' pridm dignitdté imputdri dd iuHicid, frd eo quad fides apprehendit iußieiü Chriüi, ibidem decldrdtur. Uon feriptu eüdutpropter iüum tdntiïm, imputdtü fuiffie ittßfed etidm propter nos, quib. imputdbitur,credenti' bus in cum qui excitduit lef um Dominu ne firn dmor-tuis,qui trdditus fuit propter pecedtd noSïrd,cr exeitd tuspropter iußieidm nofirdm.cr Rom.o.GcnteSyquie nonfeédbdntur iufticidm,dpprehenderunt iuHicidm, iuHicidm nut tdin que ex fide efl.Et Rom.tB.Chriftus efi implctio,feu impletor te gis, dd iufticidm omni cre-denti ; hoe esi,impletio legis d Chrijio preßita, impu tdtur credentib.dd iuHicidm. lion imputdrepceed^ ttvm.B.om.4..Bedtus uircui no impiitdbit Dominus pee cdtum.z.Cor.s.Deus erdt in Chrifio,mundu reconci-lidnsfibi,non imputdns eis pecedtd fud. Conftituere aliquem iuflum,propter obedientium Chrifii, Rom .p. Quemddmodu per inobedientid unius hominis peccd-tores coslituti fit anus multi,itd per obedientidm unius nuciatur iußiu aUendiußieia. DonAre,fcudccipere doMtd 'm Chrißo iuliicid-Rom. rMulto nugii hi qui rxuberantiii grdtiæ er doni iudieix accipiut, per uitH regnabunt,Mtore unokfu Chrifto. tiicere,feu fieri iußieiÜDeiperChrißu. iCor.;.Eu qui no nouit pecca tH,ficit peccatu ,ut nos fier emus iuflicia Dei per iUu. gitatio cordis tui.A^or.to.C^iodremifiionem peced tonmi accepturus fit per nomen eins-, quifquis ’m ilium crediderit.A^l.is.Pcr hunc uobis remifiiopeccdtorum dnnuciatur.AH.zé.Vt accipiant remifiioni peccaioru er forte inter fanilificdtos,fide in me. i lo.m.i.Viddis eßeriußiis,ut remittlit nobispeccdtdnoßra. tlodn. z-Kemittuntur uobispecedtd propter nomen eius-Ko. f.Propter remifiionem peccutoru. Rom, ^.Beati quorum funt remiffia 'miquitdtes, er quorum obteUd finnt 4 pecedtd. Bphej'.i.Hdbcmus redemptioncperfianguiné dus, remißionepeccdtorü.Colofiz.Condonansnobis omniddeliad.idc.s. Sim pecedtis fit,remittentur ei. ^b.^.Sinefdnguinis e^fiufioe no fit remißio peccdtorü. Delere pcccdtd.AiH.j.’Vtdelednturpecedtd ueßrd. Ahluere pecedtd. Aâ. i z. Exurge,bdptizdre, erdblue pecedtd tud, muocdto nomine Domini. Emunddre d peccdto.i lodnnis 1. Sdnguinis lefiu Chrifii emuddtnes db ommpeccdto. Itcmiiußus eß, cyc.emundet nos db omni iniquitdte, Benedicere, Ails- Mißt cum be- so nedicentem uobis. Cdl. 3.1tdqi qui ex fide funt, bene-dicuntur cum fidcli Abr.ihdm. nbsp;nbsp;Sdludre.AH.z.Domi nus dddebdt quifdluifierent,id eSi,conuerterentur etr iusiificdrentur,quotidic congregdtioni.AÜ.^^.. Heceâ dliud nomen, ere. 'm quo oportedt nosfdluos fieri. Ail. ip. Pfeudodpoßoli diunt, nifi circumctddmim fecundu morem Mofi,nonpotefliseffefdlui:id eß,iußifidri.lbi' dein Petrus mquit : Sedpergrdtidm Domini lefu Chri ftiaedimusnosfdluosfiituros, quemddmodu criUi. |
10 11. CAP. III t zrc. per quod etidm fidludmini: ideft,per quoinßb dnnuncidtur remißio peccdtorum,(ydoMtt(rin»'^‘^ Chrifti, zr uitd æternd. Rom.io.Si confèffiiu tuo Dominum Iefium,(y crediderisin cordctiiolt;[iilt;quot;^ Deus iüum excitduit à mortuis propter iußießf^^; Sdluuseris,Rom.4. hoc eft, habebrshnputdtMvr-^ dam,ob qudm dondtur tibiuitdteternd.lbiie’n,ex•* Iecitat diilum : duifiquis 'muocduerit nonienPeat' ni, fidluus erit.Tit.y.Saluos nos fielt per recouru'--' nislduacrum, zrc.Ephefi.z. Grdtidfidludtießis-^^^ '' Recipite infitum fiermonem, qui poteß filini P^’^‘^ dnimds ueßrds.Ebr.7, ‘Vndetyfnluosfieeresipf''* ilificdti eflis,fed iußifiedti eßisper nanenPitiiiii»^’“ fu,crper fpiritum Deinofiri. Videnturenimbict ’ lucre er fdnUificdre etiußificdrefynonymi^ff'^'f^' lo.Per qudin uoluntdtem fdnUificdUfumuStptto ‘^ tionem corporis lefiu Christi femelperdildm. tófW‘'^‘ défignifiicdtione uerbo confiummdre utitur'.^'''^'^ ’ * tione confumntduit in perpctuum,eos qui fitdifiu»' tur. 'Verum fidnUificdre, dlidsfiefie expidte ccrcwufi Mofidicisfignificdt. Aü.n.Sdn^ificdteeuwfibi!. , ° Alids timere. i.Pet.j.DominumDeum fidndifati cordtbus ueüris. Alids donureffiritumfinditm, pereum operdri iniuftifiicdtis bondoperd.^i^^’' Cluosiußifiicduit,coserfidnilifiicduit.iTbfi-S'Sdn • ficdtio ueßrd, ut dbfttnedtis dficortdtione, er[dfgt; t' nufiquifiq^ ueßrüm UdS fiuumpoßiderectimfindipf tione zr honore,no cum dffidu concupijeentifdfit' j.Omnisquihdbethdneffiemju^ifiedtfie. Aliter gnificdt,dliquid idoneum reddere dd lieitvmu^'^'‘'' Cor.y. Sanilifiicdtur uir infiidelispcrmttlicté.i ^‘’’’•^ Omnis credturd Dei bond eft, eye. fdudifiedtutc’’'''^ per uerbum ey ordtionem. Autfignifiicdtproft(^‘^ in ficiendo operdiußd. Apoc.zz. Citiiiußusefi,«f '' fiicctur ddhuc : id eß, profiieidt in iufticid. luftifiicdtio.Tres Hhe noces,dliHeueetwx,J!uudiei^i dliKMUfftf,interprètes uocdbulo iuftificdtionisreii^ mum ri ttlmMufiix fignifiiedt ipfidm nornumficu hm iufticiec diuinlt;e,qudm tn legcprtficripfit,^'^^^ bus hominum in credtione imprefiit Deus. Aowdf ' Adl.ie. Crede in Dominum lefium,ey fidluus eris, ey tu 6o Tjyff ri .Hihmu/zix ri dii fTeiyt'ci^is. qui cum Dfii**' tt domus tud.i Cor.if.THotwm uobis fitcio eudngelium, nbsp;nbsp;nbsp;ßieidm fieu rcgulü iußichediumrficidnhquodquit^i |
»f
DE DOCTRINA,
friant,digni fint morteno tantü ea frciunt,[:d etia a[ frtiunturjiciitibtts.ide cap.i. bfiya/s ri réf^ÿ y^x-ßi/j cßau itxflt;éixis,Qpus legis [criptü in cordibus.Et ibi im rexß/j.xTi d;äappellat. Bodem modo accipitur Ko.l.iM il/J H altPcCu^ix TxfrllKMci/J.XTX rS vé/xa fv )lt;«M«,Siigitur praputium [eruat ea qult;ein lege iuxta norma Mdte [untprie[:ripta etmädata.'P^om.s.c^ix if ütJli ei'ieiai’qixTflü/axTee de leccvTae av^PKTriie “mxTKKgiffgjSTu neu lA'i (fée Jltnaud/axTce sie rrncp rxswä^ü'Tw u! Jhuxiuffi/ffriie, Koc loco Adam er to
'Üazareni,etc. iße aißat corS cm nib. nob is fruits. 'Vn-de Deus dicitur[eruator ommü bominü, maxime uero fideliü.iTi.a- pro[ußetatore: et. Pet.4..Siiußiis uix [cruatur,impius ubi apparebit I hoc eß .• ß Deus bonos a[fliamp;tpeenis corporalib. multo magis impiospunict,
Interdü uero de ßirituali hberatione [eu bénéficia, quolibcrainuràpeccato er mor te, er donatur no' bis iußicia,er uita dicitur, er compleßitur compara' tionem[alutis,er appUcationem [eu imputationem,er frußus imputatam [alutem [cuiufliciam[cquentes,ut [unt [anßificatio in hac uita, et Integra hominis bißau ratio,[eubcatitudo in altera uitaAiTim.iAe[us Chri-
Cbrifhis opponütur: er oßedttur,alterü,[cilicet Ada, *ttvlij[ecinnib.hominib.condemHationë er mortem, frpcccito,quöd tfliHMUfixregulä diuin£ iußieu eß ^^^t'fgteßus. alterü ueroßcilicet Chrißü,attuliße cm hAmhominib.iußificatione uit£, hoceßab[olutione ^toimnatione,erimputationöiußici£,obquädona' twaUaptrßü Jhutuu/ax:hoceß,eo q, régula diuin£ initiainhg(nobispr£[criptà,ip[cpronobisob[er-uaiiit,motte fifrnédo, er intégra obedientiäpr£ß'an digt;‘'^ni.i.Cluodlegierat impo[ßbilc,ea parte qua im ^tciHiseratpcarné,hecDeus proprio filio mißo[ub freie cirnis peccato obnoxia pr£ßitit:ac de peccato téiemnauitpeccatü per carné, ut rà ^luxlu/ax ri va J** inHifrafr legis impleretur in nobis.Koc loco Pau ^itgt;cct,TeJlinxïu(Ax ri vé/.tii,[ru regulâ iußici£ lega It postulate ab bominibus intégra obedientiam er [a ^^^(I^onem pro peccato,nempe mortem :[edcumnul t^hminu ea praflarepoßet, idea Deum mißße fru Pfrnatuex nudicre, frUü legi obnoxiü, utimplerct tgt; liiKiduita ri p^g nobis:hoc efl,pr£ßaret legi tntegram obedientiam,ad comparanda uitam,er frßi •IW martern adexpiandum peccatageneris huma-tibdepita nosliberaret àlege:hoc eß à iure mortis er ftt^^ßer donaret nobis ins filiorum Dei. Kinc A-
J )p, ^^.JPX cdtliMÜ/AlXTX TK/J IXyiUf/,ilißificatio-ntspnamp;orä^ de iußieia[anßis imputata er donata di st nt. ^Bbe^^py^^^pf^ ^ j-j^p populo Judaico tradi a, “^“quot;Uarx appcllantur. t/biexiaffwnuerôfetfi ttder nrniiem quodcdiHxlufix Tävefnt ßgnificat, ta
’’ßacipueillam iußieiarn notat, qua cum ri^ Jh' nbsp;nbsp;pro glorificatore accipi uidctur : ut plurimum aüt [ab
^quot;^‘^'ß'^normalegisadamufiimcongruit.Com^ * ' - - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’
r dttrfrtur JliHMuffew„, qualitateser aßioes,[eu ^Tamobedientiam,qualem er quantum lex poßu'
^^°'^ Rom.$ extat,ab[olutionem [ett f’^[‘cat : qui [it per imputatiO'
1“ “tttChrißi,[curemißionem peccatorum. m HXTKHQinig f^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibi opponütur ßbi inui
Ki^',,^’^^^‘*‘'*^^°‘^^*^^“‘“ftfr'^*’'‘^^.frfrfr‘tttè‘él‘' tiobis^^°'^n’‘ ’'^^* '^^^ItUh. ».Cbrißits frétaseß porecoßieietur innobis, cum re[urrexerimus: iame' ^^^ff^^’iopponuntur ßbiin- '^ nimno uidetur.iCor.i.Sermo crucis,erc, nobisqui [al
Rom.10. Chrißus eß im-^^^^^''^'^*^^^”*tticredenti’.hoccß,ad iußi refill ^‘ '^°quot;^''^^‘^^“tis eß propter peccata noßra, ”l’^froptenußiciäfeui«IH^ ao ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘ corporaU libérât ione [eu bene[i
°^'tt.ollo anim'feruAtAfunt ptrA.
ßus uenit [aluare peccatores. Bbr. 7. Adplcnu[a!uare poteß,quiperip[tvm adeuntDeum.Kinc Chrifius dici tur laluatorprimtm, quia [alutem, hoc eß neeeßaria ad [aluté coram Deo comparauit nobis,nempe Xvr^ep dédit pro peccatis, er obedientiam 'm te gram praß ait propter uitam icternam. Deinde,quia nobis imputât et donat [alutem,iußiciäerimpletionem legis,er ßc nos iußospronunciat. Tertio,quia propter impucatam iußieiarn donat nobis ßiritum [anilum,er inchoat in nobis uitam,quam perßeiet in rc[u[citationem mortuo rum,ubipror[us aboleuerit mortem er peccatum, er corpus noßrum [uogloricß corporiconßrmereddi-derit.t}oan.i.Pater mißt filiu [aluatorê mudi.zTim.i, Gratia nobis quide data eß per Chrißü ießum ante té' por a £terna : [cd palam fréta eß nunc per apparitions [aluatoris ie[u Chrißi,qui mortem quide aboletiie, iiuâ aut in lueem produxit,er immortaUtatem perBuange
ïo Uwm. Koe diüo eleganter exponitur, ^uódßluareßt abolere mortem, er producere uitam er immortaUta' tem, eaq-pereuangelium cfferrecredentib. ad Tie.z, Apparuit gratia Dei faluatoris noRri, ad Ttt. 3. Poß^-qua apparuit benignitaf er humanité faluatorif.Bph. f.ChriÜMcaputefl'e.ccleߣ,eripß eSi faluator [ui corpora: boccSl, membris cccleßa donat er applicat falutem.Philip-3-Vnde [aluatorê expeUamus Dominu
noßrum ie[um Chrißü,qui corpus noßrü humile red' det, confrrme glorio[o corpori[uo. Hoc loco[aluator
Uire^ro iti[lißcdre,hoc cSi credentes ab[olum ab exe
crationclegis ,propter^vr^ofi, quod Chriflua [oluit fua morte,unuipro omnibu^.i Cor, f-er imputare obe dientiam,quam mtegerrimè Icgi præ^itit pro omnib, et qua meruit uita, ut patet ex teßimonijs[upri aUega tii,quibitietiarnhiecaceenferipoffuntKom.S. Spe[al ui ßili[umus:hoceß,fidenobii imputataet applicata
eß iu?licia,cuiui clfeHuijfciUcet uitaieterna,fuo tem-
uamur,pottntia 'Deicsb.ibidëtVifum cßDeo,per jiul-
ticiam pr^dicationis [aluosfreere credentes: hoe eß,iu ßieia donare er applicare credentib. per uerbü.i Cor. j.SedcuiiK opuf ar[erit, detrimèntupatietur, ip[eaut [aluiK erit, [:d tanqua per ignê,hoc cß,qHi ßndamen' turn iußificationi5,[ct!icet ie[um Chrißü tenuerit,et ni
hilominus ßipulas,humanas opiniones [iperßruxerit, is in die ignis, hoc eß, tentationis, [eu in agone detri' i^t(rimitshomin'quot;T'^ '''‘^^‘quot;‘^ß^ ^^ ^° 9*^lt;’^ ^^''‘^ nbsp;nbsp;mmtum patietur.hoeeß, à confrientia [ua a[fiigetur:
^° ^ ^‘^^^^’ ‘1'*^‘^ fundamentivm retinct le[um Cbri-lt;uobis,erc. c^per nomen le[u Chrißi nbsp;nbsp;ßurn ,pcr lÜosangorcs animi reducctur ad ialutem,ut
K } abicßM
|
Î17 C E N T. I. LIB. ‘tbiedis omnibus ùipulis, quibas antea confifus erat, folum faluatorcm lefumQhrisiÜ,eum fao benefidoam pledatur.i Thefi.Prohibëtesnosgenttb.loqui,utfilai fiât-.hoced,adfalutcperducàturperminifteriuuerbi, Honnanquà faluare,adfalutëfeu peenitentiâ perdu t^^re fignificat,per condone legis exeuâgelij.t.Tim. 4. Teipfum faluu freies et alios.i Cor.^.Omniafrdusfum omnibus,ut omnes filuosfrcercifcilicet ut ijs falus ap' plicaretur per uerbu etfidë.i Coaio.Nü quxrësmcâ tp finsutilitaté,fcdmultortt,utfaillifiâtihoced,utcouer 10 re tantur^etfideacctpidtfalutë.iTim.i.Deus aaltomnes hommes falues fieri, ex ad agnit tone ueritatis uenire. iO Interdît uerofaluare, pro glorificare, feu m hatredi tatem £ternlt;e beatitudinis coUocare ,[ublatis omnibus omnino mails, fcilicet peccato et morte ex tra Dei,qua uidificatlsinhicuitanonibiladhuc frrmidolofa funt. JAom.si^alto igitar magie iuftificati m fanguine eitts, hoe eft,propter dut meritu/m abfoluti ab intudicia no ftra,exornati luftida Chrtfti,aud9!fü/^£da:,feruabiinur p ipfumab irafidlicet ucturafuper impies,ut Paulus ipfe exponit 1 Theß. lAcfus liberal nos ab ira uentura. quanquam etiä liberatio ab itterna uentura ira fit per iudificationem,per quant abfoluimur à peccatis,exdo natur nobis uita xternaper fidè. Rom. u.Etfic ornais ifnelfaluus erit.i Cor.f. TriidAturfathdalt;ead 'mten-tum carnii,quo j^intu^ (aluusfit in die Domini iefu.i Tint. ». Diberabitme Dominuf ^yfiluu/m freiet m re-^num ƒdii:hoc eft,transfer et meexhac uita in uitÀ ater nam.i Timoth. ». Kiulierferuabitur per generationem filiorum,fipermAnferit in fide, 30 40 Sed tarnen in his ex fimilibus teftimonijs fynecdoehi tos induditur infiicia imputatiud, ex aula ob quam glorificdtiofeuf4lus£terna datur. Silas etiarn mriè ufurpitur.aliÀscnimftgnificitremifiionendpeccdtoru, ex imputitiuim iuftidun.Adorum ^.tion ch m uHo alio faltushoc eft,ut AÜ. 10 exponit ipfe Petrus,reinif fionein peccatorum dccipiunt omnes qui credunt in no men lefu Chrifli.z.Tim. t.OmiM fuftineopropter de dos,ex tit ipfi filutem confequantur, qua eft in Chrd fio lefu cum gloria leterna. Hie daas res diftindas no* minat:falutem,quieeft tn Chrifto,fcilicet rtmifionem peccatonvm: eX gloriam atemam. quorum lüudada-dum iuftificationis, hoc uerà ad adum glorification nispertinct, Roin.i. Virtus enim Deîxft,ad falutem omnicredenti. ». Cor. 7. Qjieemm fccundum Deum iudida ed, ea pœnitentiâ ad falutem baud paenttendâ parit.Rom.io.Cordccreditur adiuftidâ:hoc csi,cor~ defeufideincordeapprehéditur iuftida imputatiaa: ex ore fit confiftio ad falutem, feu ore confitemur ƒ^^-lutcmfhoc eft,gloriàmur de beneficia Dei per Chriftu so nobis exhibita. Uebraica entmphrafi aceufatiuus cum prapofitione,pro genitiuo ponitur.Ephefé.Gi' leam falutisaccipite.Autor cpiftolx luda: imthi ftudiu fritfcribédi decomunifalute,exe.obfecrans ut ueftris laborib.adiuméto fitis fidei,quje femel data eft fandis. Alias uerà falus fignificatglorificationem feu uiti icternam,exnihilominMpr£jupponitfynedocbicosiu ftidam imputatiua, propter quam uitaaterna datur.i Pet.t.Ciui uirtuteDeicudodiminiadfalutem. ubiPc- tritshareditatemtmnu)rtalem,zxc.confcruatamincœ 60 ' Teftimoniamquib.gratiahocmodoaecipitur.fil' lts,qua paté fieri debeat extremo tempore, cum reuela fin extant. Ad.is.Petrus in conciUo tiyerofilyut'^^' |
»S IL CAP. Il IL bitur Chridus,appellat falute.et panic P^^’^‘^'’\ tes finemfidei uedr£, falutem animarum de qua falute fcrutati funt prophete, qai de utß^^.^ in uos gratia uaticinatifunt.ubi Petrus benefriu di gratia uocat,cr falutem ejfedu eius griMfi ,^^ hereditateeternä. Phil.i.Eieuienimquiibocr^' det ad falutemper ueftram deprecationt,G'(y''^\ ftrationem ftiritus tefu Chrifti,queiltistftciiufiß^^ tionis,uobis autfalutis.Phihp.i.Cum timoré . e ueftram ipforu operamini falute: hoc ^JfiV. te,Deoauxiliäte,in fide,utreportetisfinefidtiifi’ falutem animarum feu uitam etemam.iUn^Pfi^ galeafiem falutis,crc.nout ira cocitemm noHbf, falute cofrquamur perDominu noftru lefïW ^;'’. Ebr.,.Proptereos quihereditatécapientfilutb' 5. Fadus eft omnibus obedientibus fibienufifi^^^f’ ■ terne. Ebr.^. Rurfusabfqipeccato coftidetlttlfi ilium expedant inlalutem, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j Aliàsueràfalus fignificatpacent.Apigt;t-7-^^.. ■ quifedit fuper thronu Dei nodri,et agno.Abisd^ doriam.Apoc.ii.îiîicfida eftfalus etuirtusd^^S^. Del nodri,et poteftas Chridieins-fedrarionfi'*’^^ hts exêpla. nbsp;nbsp;Alias falus notât caujas et ot(lt;^^^ faluté acquirenda defUnatas^ettotü Deibenefdfi , opus quod freit ad nosfaluâdos. » Pet.}. Pd^^Wy ' fftuté ueftrâarbitrcmini:hoc edtoccafienöKq^^r . tis,feu cöuerfionis. utpaulo antedixitDeüpid‘'*^‘^l fe er ga nos,et no ftatimpunire,quianouelittilio^?‘ re ,fed omnes adpoenitentia recipere, RoiO'’';^‘^, pfum iÏloru,fcilicct liudteoru,falusc0tigitgtnA^^‘^ eft,occafio füit adfalutefeu conuerfionégeiiM'A^ • t». ï^uc cft propior nodra falus,quàm cuereitii'’''^'^ Ebr.z.Sitantam neglexerimusfilutein,lt;llt;^^fi‘'^'‘ enarrari eoepit per ipfum Dominum,etc.hoe cstf’f^^ glexerimus dodrinam Euangelij,quteaimunti^^^ i Deibeneficium degratuitapcccatorunittnifitnw j donatione uite eterne. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j Gratia etiam,quotirsdeprecipuo Chrifiibentfr^ firm o eft.figmficat paffiuè : hoc ed,gratuitiitnifi‘^^ lentiam,etfauorë Dei erga peccatores ad Chriffi “^ côfùgicntes ,acceptationë gratuitü;abjolutioréirfi^ dido legis propter Chridu ettotius ebedienM,itit[• tionis legis,meritiftufticie per fanguinem parti,ifi^ uidelicct Chrifti gratuitUmpSitationë.in baeftÿt^fi^' ■ tione utuntur communiter greca didioneX'fi'^'r 1 Paulus eadè fignificatione etia ^^ir/-‘a et dbil““^ | ^a^m, donu per gratia, ç^aïu^ix idiHcaolt;nó'’lt;t det^'t iufticie,fiu donata iufticia,ex quot;^^ dlü^naaufurpartut dctur: que quidé egregiè illuftrantiiocëxfiquot;^S^“^^^' quàd figinficet no niidu Dei fauürë,quo nos ampbdi tur : f rd etiâ efieduidius fauoris, nempe donations feu imputationcm iufticieChrifti,quefimuletiïcaiip eft,ob quaDeus nobisfauet,et nos gratis abfriHofii) merito abfoluit, expeccata condenat : utpatet exOt i.ubi Paulusutituruerbox'^tamp;ß'^ies, quoifiÿiiptd ex gratia donare: C omiinicauit nos eu Chrijio-):^^'^ fte^vof Kfeî/JwixrTix'Ji’è 7i.iqgt;x7rjcifix[ie,codonàsnoiitti gratia,abfq^noftromerito,fedobmerituChrilii,f(ttt tanoftra, deleto quad aduerfus nos eratebiroffiftO' |
(10)
-ocr page 401-DE D 0 C T R IN A.
t^OMquiuPer gratia Domininoßri lefu Chrißi credi-WiH HOI faluos ßturos,quemadmodu et iUiihoc cß,per intuitm acceptationë, propter beneßeiu Chrißi,qui fcgfwimplcuitpro nobis. Opponit enim ibide Petrus i^niam Chrißi,lußicia legis, quant nos noßris uiribus fraßare polfumus.Aß .10, Tuangelium gratia Dei : ^lt;gt;ccß,quoi concionatur de gratuita remißionc pecca ^tirum, i Petri 1.1 Pet.i. Gratia uobis ey paxmultipU wur. x lojrt, Erit nobifcum gratia, mifericordia,pax ^Dfo pitre,et Domino lefu Chrißo. Apoc.i. Gratia uo ^heypixib eo qui eß,etc. Haneßrmuiam falutandi, ^’^idi uobis ey pax à Deo paire noßro ey Domino ^tiuChrißo,Paulus in omnib.fuis epißolis habet, ey i quot;^heff.f.inquit : Salutatio mea manu Pauli, quod eßß iHurn in omni epißola,ita feribo ; Gratia Domini nodri lei’ll Chrifaßt cum omnib. uobis. 1 Pet. t. Speratc in timqittii uosdeßrturgratiam, dum uobispateßt ItfusCbriSiw.iffjH; Prophetx uaticinatifuntde ucntu ra in uosgratia. 1 Pet. s .HumUib. dat gratiam.qu£ fen temia lae.a.repetitur.1 Pet.s.Teßificans banc eße ue. nmgratiam Dei,in quaßatis.i.Pet.s.lmparticntes ho luirem tanquam cohxredibus gratia uit£. Row. e. Con dgit ut fie perduceremur in gratiam Itanc, 'm qua ßa ^'‘^^•ibi.P.xiiberauit gratia fuper pcccatH,etc.uc gratia rt^iaretperiußiciiad uitam xternà per lefuan Chri /îsM.Rom.;, Non eßis f ab lege, fed f ab gratia. Ro. à. X'qieux,gratia Dei,uita xterna, per Chrißum lefum DomiJiHW noßrü.E.om.ii.P.eliqui£ fecundu elcßione P^ti£ßerunt.Ctuodßpcrgratiam,noniam ex operi bui,quanioquiiem gratia lain non eßgratia.Sin ex 0' feribiif,non iam ex'gratia. i Cor. e. Ne in uacuum gra ^bmGei,iieß,remißioncmacceperitis.z Cor.12. Suf feaubigratia mea. Gal.i. Non abijcio gratiam Dei. Gd'i.^ gratiaexcidißis quotquot in lege iußißeami ra.^f 11.1.^^113 gratia uos eßis faluatipcrßdc,ey hoc Konexuobis.Tit.j.Vt iußißcati gratia lÜius, eßieere-i’i^'^direiesiiittc^tiYUig^^lf^^^^i.^^fjl^jfin^ igHny eu ß duciaaithronugratix, utaccipiamus mifericordiä,et S^jttainueniamus ad opportunu auxiliu.Tb.13.Optt-^üeSlgratiaßabiliricor,nonefcis. Autor eptß.ludx ißilutatione,pro gratia mifericordiä ufurpaf.çy po-^taiidtiCiuiDeinoßri gratiätransßrut adlafctutä.
iuhac fignißeationegratia,fynonymu habet chart ^demßudileßioneDei.ßgnißeatenim caardentifi» nnDeipatrisaffeßum,quo nos immeritos ey indi-
nobii deditp^ter, utßlijDeinominemur. i JoM.^.ïit hoc apparuit cburitM Dei in nobis, quid filium fuunt unigenitumißt Deus in mundü,ctc.in hoeeß eburitM, non ^ nos dilexerimus Deu, fed quad ipfedilexit nos.
Synonyma etiarn eß sÄcoe,mifericordia Dei. exent plafunt Rom.is- Gentesfuper mifericordu glorißcet Deuin.Kom.^.'E.^ folius miferentis Dei.Gil.é.Paxfit per iüos et mifericordia.'Epb. z. Diucs eßDeusm mife ricordiit.i Tim. i. üifericordiam confecutus fum. Tb. to-4.Aiitorcpift. ludi£:Pdxeymifericordilt;i,'e^c. Item i Pet. z.Nunemifmcorditim confecuti. nbsp;Deindex^K
H(ii^dcfiï(iix,KMyiufgt;!ci gratiUjßgmßeat dom quie DeusuditdißcationemTccleßce difiribuitijs quifunt in Pccleßd^fiueßnt uefa nKmbru,ßue hypocrite:. Do nAcnimillcietium inhypocritisefje çy mdiiere pof-funt.ScddonAtdiuUicia tantiim ßde apprchenditur db ijs qui non f mt hypocrit£ ,fcd uiud Tcclefiu: membra. Aél.^. Gratia magna erat in omnibus : hoc e^,habe-
20
JO
bant omîtes fua donA.Aéi.n.Si igitur xqualem gratiam yiupixr dedit ipßs Deus ,ßcut er nobis, cum credidif femus mDominumlefumChrißum. Toquitur Petrus bic defenßbili exhibitionc ffintus fanili, çy dono lin gitarum, quo ornatus crat Cornelius cumßniiÜafua. Aél.io. ey i Pet.i.Uac enim eß gratia, ß quis propter confeientiàDei fufßrtmoleßias,paßus iniuße.i Pet.4. Vf cjuifq^accepit grdtiamx°efi^/^a,fcu donna ta aUj in ,1 aliu/m lüui minißrätes, ut boni dißefatores ’aniuixae X(rf‘'r‘gt;edii,uari£grati£Dei.eyPaulus P.om.i.Deß dero uos uidere, ut impertiar nabis ahquodyaq/aeix 'üri'av/dXTiiio/j,donüß)iritHale,quo coßrmemini. Ro. 12. Dico ant fecundum gratiam qu£ data eß mihi, cut libet uerfanti inter uos,ne quis arrogäter defefentiat. Ibidem: Scdtarnen habentes^Xfîa/axrx uxtx tIio ;)c-xfifi, dona iuxta gratiam, qi(£ data eß nobis,uaria. Idem Roin.is. Scripßaudacius,eye. proptergratiam
qu£ d-ita f/l mihi a Deo, in hoc, utßm mimjier iefu Cbrijii in getes. i Cor. is Gratia Dei f 'tm id quod fwm, cy gratia cius in me nonßdt inanis,fed magis laboraui quint ipß omîtes : fed tarnen non ego , uerum gratia 4oDei,qu£ mhiadfuit. i Corinthior.it. Suntdiuifio-nesx‘Xfi^.‘^‘^ru.v donorum,zyc. Non omîtes habent XXfia/dXTo:7àixftixTu//, donafanaitdi..Tpbef.3.Secundum diffenfatione grati£,qu£ data eß mihi in nos, ibidem : Tu-tngelij ß^ius fum minißer iwrxràb Jluf ^(xù TSe^i^xfme t$ diifecundum dûnwmgrati£ Dei, feu donatamgratiam, quod datu eßmihi fecundum ef ficacià potétix iüius.Tph.4:Vnicuiqi noßrüm data eß )ilt;xfie, gratia iuxta menfuram donationis lefuChrtfii.
guo!propter Dominum noßrum lefum Chrißum,qui iiotpilrireconeiliauit, ita ampleßitur, ut abfoluat à iurt peccati ey mortis,ey ’imputet nobis iußieiam, ey dtiiKtßiritumfanßü,ey uitam aternam. Teßimoma f„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;».».f.»
^^ntE.om.j.CharitasDcicf^faeßincordibus no- so Txdonahominibus.iTim.4.Nenegligas}(,‘Xf!!r{,ixTce idis per ßiiritumfanßiim,qui datas eßnobis:hoceß, ßiritiufanßus qui nobis datas eß,tcßatur de charita^
propterea dicit,Afcendi^i in dltU'n,crc.dcdisii t^ü/ta
mnier^inos. lbidem:Qommmddt Dew charitatem
donü,quod in te eß p impoßtione manuü nuaru. lac.t. Omnis c/Uffie donatio bona, ey omne tUx^N/^x donum perßßu defuper deßenditapatre luminu. Tertio,
ßiiiiergano5,eyc. E.om.s.Ctuis nos fcparabitadile-dioncDeHeyc.Certus fum q,çyc.potent nos feparaa re à ebaritate Dei, qm tß in Chrißo lefu Domino no ßrofalieet,qua f^xfh-uffy ijj gratiam aceeptauit nos in iileCsoßho eins, in quo habemus redemptione per ßitg,uinemeiusremißionempeccatoru.Eph.i.zCor. -j....,_____________________
n.CharitiMDei, eyctrnmunicatio ßiritus fanßißt^o gratia, id eßhxc uoeatio, utintergentescuangelizë, ciimoinmbuswbis.iloan.i.Videte qualem charitatem eye. Row.i.Per quem accepimus gratiameyfùn^io-
X^if gratiaßgnißeat doßrina Tuangelij, qu£ annun ciatgratia Dei.Aß.is.Suadebant eis utpermanerct in gratta Dei:boc eß, in doßrina Tuàgelij:unde Aß.i^. cuangelium fermo gratia Dei appeUatur, Cinartà, yxj'ie ßgnißeat uocationem ad minißeriu Euangelij. Tph.3. M.ihi minimo omnium fanßorum data eß bac
K 4 Rcai
-ocr page 402-CENT. I. LIB. IL CAP. UIL
»!»
ntinApo^oUcdm^cyc. I^idetur enim hoe poflerius exponere'uocé^oefip. Quinto,^cxfismterdußmpli citer beneficia aliquod ex fiuore,eynon ex debito donut urn. Urne Paulus coUdtionemillam,qudmccntri-buebdnt'Ecclefiie,ad fubleuandos ey alendos pauperes Chridianos in ludata,appellat ;ic‘xeip.i.Cor.s.Rogan.' tes nos utx‘^eip zy beneficium çy communicationem, miniftrationem in fandosfufeiperemui.Pt paulo poft: yt adhortaremur Titum,ut quemadmodu antè capift-fet,it a er confimmaret hanc quaq^'m nosx‘^ip benefi centiä. Et podea: Comes peregrinationis noUrtCyCum hac beneficentia, qua adminidratur à nabis ad eiufdé Domini gloriam,fyc. Sextè,x^nqgt;ir etiam uerborum fuauitatem ey dulcedinem notât, V.ph,4.Scd fi qtiis eft fermo bonus adiedificationem, quoticsopuseft,utdet gratiam audientibia, Septimo, fiiuorem hcmimim fignificat, ey benam de aUquo exiftimdtioncm. Ad.z. Kabentes gratiam apud omnem plebem. Varticula e-tiam gratis ‘Ha^nzy dignanotatu eft, edenim dus u~ fus in loco de iudiftcationt ,et oppomtur operibta,ftu
tnerito,feu debito, ut patct ex V.om.3.iudificantur gra tis ipfius gratia.er paulo pad: Statuimus hominem lu-ftificariifide,abfq; operibuslegis, Pt cap.4. Operand imputatur mer ces, non fecundum gratiam,fed fecundu debitum. Hitc cralia tedimonia pertinent,quibus uis uocabuli eUta^eM' gratis, declaratur. Gal. 1. Si ex lege eft indicia, ergo Chridus ‘Aupsccùgratis, feu fiudra, feu abfq; merito ed mortuus: hoe eft, Chriftus non meruit nobisfua morte iufticiam ey uitam per xvT^ep ^y obedientiä,quce legipro uobispraflitit, xCormth.n. ja Quod lt;Auficci' gratis feu gratuité uobis Puangelium praidicaui.i Thcff.}.Heq; iHcD^suevgratispanemacce-pimus à quoquam. Apocalyp. *1. Accipiataquam uite JlapiAv gratis,feufineprecio. nbsp;Hadenus de uo
caiulorum fignificationibus: nuncuero ad resipfas iu dificationis proficifcamur.
In comparanda iufticia,rcmifiionepeceatcrum,gra tia,falute,uita (eterna,totam trinitatem ,patrë er filiu
erj^iritZ fditÜivmlaboraße, obferuata.taaienciuufq;
torem mundi. 1 toan,4. Galat. 4,8, eimq^ ßeißeuidi mam,eiiaq; obedientiam et ^vT^o/j,qu£ pro genere hu mano faluando dedit,approbajj'e.iloan.i cy 4.i.Cor.t, Chnstiaßduseß nobisfapientiaiDeOiiuSliciaq; ey fandificdtio,ey redemptio, a,Cor. f, » Vet.i.t. Vbr.f,
Et te^imonium defilio perhibuiffe. t.loan,f. 2 Vet. 1. Icumq;amortuKrefufcitdjje,cr collocaffe addexterä fuam,(y Dominion c^ Chridum ßcifje,zy conflituip fe iudicem uiuortvin ty mortuoru. Adi. t.j, 5.7.10.
i.Pet.i. RojH.t.6. Epb.1.4, Vhilip.z. Col.i.iThcfi;.
Vilt urn Dei uero omnium maxime in redemptione
genera humani,ey comparandd lufticta,quant Deta x nabis requirebdt, occupdtum fuiße, docent, Hdm earn ob cduÇdin ipfum hominem eßeßäum,eyfubii[Jc mda Icdidumlegis.Gdl.^. 'Legern impleuiffepraflando 0-bedientiam integrant,ey foluendo Avr^ofi, pro pecca-tis totius genera humani. Rom. 8, Gal.s.Vudijfe fangui tient,mertaum eße. Rom.4. i Vet. ». CubafJemfepuli chro.i Cor.is.Refurrexiffe 4 mortuis.t Vet.t. V,om.4. to AlcendijJe ad («los, Lph,^. Sedere aidexteramDei,
Ad.7. Atqj itaremifiionempeecatcrvwfiigt;lgt;*^’‘^‘*''^ fua humiliatione, ry obedictia,çy morte,qticuniuf’^^ omnib. preftitit,coparare,dilucidifin»ó dci«enlirifigt; Tedimonia adferibimtts. t Vet, i.cdnftiatis wsiidi ducis rebus, uelut argent o er duro,fiiiff(tt^‘''’f^' ere. fed preciofo fanguine, uelut agd nnnticulitdf incontaminati Chriftt.iVct.i.Quipecatdnojlriipl pertuUt in corpore fuo fuper lignu, quopecedtist«^ tui,iufticia uiueremus, cuius eiufdem utbice^aoioß“
1 o dis.ïbidemiChridus femel pro peccatis paftasfidii^ dus pro muftis,ut nos adduceret Deo.i Vct.4 W’ ftiis carnepaffus eft pro nobis.-itcan.t.Sàguis Itf“^ ftifiUj eins emundatnosab omnipcccato.i Wlt;t.iiff eft prepitiatiopro peccatis nodris, na pro nojlrigt; Mquot; tu'fed etiapro totius mudi. Idê ioä.3. Adboc ippstt^‘ filius Dei,ut dijfbluat opera diaboiLtloan^^obotd charitas,non q nos dilexerimus Deum,f(iqi^lt;t^W^ lexit nos,er mifitfilium fuum propitiationemptoft^ catis noftris,Apocalyp. r.Quoniam occifuses,(rtt
i o tnifti nos per fanguinèm tuum ex omnitrAu CT M*^ er populo er natione, erftciftinosDeonojlro rqft er faccrdotes,errcgnabimus fuper terrain.^0^'’’^^ dificantur, ere. perredcmptionemqu£ejl'tnOgt;o^
iefu,quempropofuitDeusreconciliatorem,pttp interueniente ipfiusfanguine. Roin.4.Qu' ^^^'^ ed propter peccata noftra,er excitatus ef proptquot;^ dijicatienem noftri.Kom.f.Chridusenim,tuitte ^ eftemusinfirmiiuxtatemporisrationc,proie‘pij^’‘'^ tuus ed. V.om.6.tiam quad mortuus fuit,ptttlt;‘i^^\ mortuus femel. Rom.8.Chriduseftq'.tiinort‘aiso-gt; mi qui er fufeitatuseft, quietiam addexteri D«') ’ qui er intercedit pro nobts. Rom, 14.1« hocenM^ fills ey mortuus cfi,er refurrexit;erreuixi:,ii'^'‘''‘ tuis ac uiuentibus dominetur, i. Cor.is.Chnjbt^ '”“ƒ tuus fiiit pro peccatis noftris,fecundufcripturi^f pultus efi, er refurrexit tertio diefectm^ffriptiir^; ibidëiQuodfiChriftusnon refurrexitjere-*^^“^ / in peccatis uedris. z Cor.f. Qjiódfi uaus proortKfft « —,------------------.j- - ,......----------------tn» nbsp;nbsp;nbsp;mortuusfiiit,ergo omnesmortui ficrunt, utqiii*^^’
cent. Nam tradunt,patrcm mißjje filium fuum falua-
perfome preprietate, er peculiari officio, Apoftoli do^^podhac no fibi uiuant,fed ei q pro ipfis morWtn^ refurrexit. Et paulopédiOmnia ex Deo,q retÓcHt^ nosfibiper iefum ChridZ. 1 CorS.'biodisy,^'^' ^quot;^ ficentia Domininodri iefu ChridijqpreptertiotP^ perfidus fit,cu eßet diues, ut uos iüiiis pdiiptrUit tcfccretis. z Cor.13. Quauis Chriftus crucifixntfftt mfirmitate,uiuit tamé ex uirtuteDei.Gil.ctiittip* ditfemetipfum pro peccatis noftris, uteriperdti^^ prüfend f tculo malo, iuxta uoluntatê Dei amp;Plt;'f^* , dri.Gal.z. Chriftus dilexitme,tytradiditftineti(r 13- fo prome.Gal.3. chriftusnosredemitab exeentiont • gis,dumpro nabis fitdusedexecratia.
nit plénitude temporis, emifit Deus filiufitnn gt;pdgt; ex mullere,fiidum legi obnoxium,ut cos quiersni q ebnoxij,redimeret.Eph.f.Chriftus ditexitnoSyCitt didit femetipfum pro nobis oblationemac uidiKi^ Deo,in odorem borne fiagrantic. ibideimChri^ut lexit Ecclefiam,er femetipfum expo fut pro ed,vfti^ fandificaret.Et Vhilipp.3- Chridus cum efietinfrat Dei,no rapinä arbitratus ed,ut eßet cquiHsDcoiP femetipfum inaniuit,forma ferui affumpta,infttt«bt ne homnum confiftutus, erfi^^fK repertmid
-ocr page 403-|
!” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;o E D 0 C T M N A. l^^mikmpfMt femetipfum, ßßusobediens ufque ad Mortem, mortem autem cruds. Quapropter er,Deus ■““minfHmmam extulitfublimitatê,ac donauit èi nonen,qwi eßfuper omne nomé.irhef.s. Chrißus mor ^1« eß pro nobis, ut ßue uigilemus, ßue dormiamus, fnulcumillouiuamus. iTtm.t.Ifpw Chrißusuenitin mundam faluarc peccatores.^utor epiß.ad Ebr.t.Per ftmetippim purgatione ßda peccatoru noßroru,cofe lt;1*1 in dextera maießatis 'm excelßs.'Ebr.i.Vt per mor ton abolcret rum qui mortis habebat impenu, hoc eft to didoE : er liberos redderet eos, quieuq^ metu mortis pfromnem uitam ebnoxij erant feruituti. Fbr.s. Q,»i in ditbiis carnis [ua, cum er precationcs çr fupplica-iioncs ipud iHu qui poter at illum à morte feruare, cu tb mort ualido o* lachrym is obtulißct,et exauditus ef fet proreuer'etia,tametßßliuscrat,tamedidicit exhis que p4([i« e(l, obedientiam, ac perßdus redditus feu interjèftus,omnibus quißbiobedieruntßit caufafalu tis lt;ttrn«.Ebr.5, pfe propriü fanguine m mgreßus eß in ßntia,etemiredemptibcreperta. ibidéiNunc aut to femelfubconfummationemfeculoru ad proßigationem peccati per immotationem fui ip/ius apparuit.erc. Ita Chriflusfemel oblatus, ut multorum peccata toUcret, O’c.Hbr.io.Pfr quiim Moluntdtfin ^MiUßciiti ÇumM, ptrobidtionfin corporis kf« ChrilHÇcmel perA^îÂ. îtpo^lfiCVnicitobktioe per/eftoscj^cit inperpetmt fosquifdrtflijicdtitHr. DrumSpintupmao eruirtwte MuxiJfe IcfuniN^^^re 4® mus rcdfinptioiië.pcr jcttigumê ipjîiM rcmi)?io«ë peccx spiritualfanftum etiamfuo modo opus redemptio gt;itiWHiJ?edoceiit,CHnio/ienduntcumpr^dixijje per ïfopbfUSjqDeoplacucriEper/ïIiiHnju« ïefum Cbri 5° Ilum,hominem er uiftimampro pcccatis)aftum,ge-«iK bimanufaluarc. 1 Pct.i.De qua falute exquißerut rtferutatifunt PropbetiC,q«i de uentura in uos gratia iwticinoti pint ,ßrutätes ad qué, aut ewufmodi articu lumttporis(ignijïcarft,quiiniïiis erat Spiritus Cbri-flii qui prinfqtwm acciderent, teftabatur «enturos in Chriflumaffliftioncs, er quæ effent confecuturs gloa riaSjö'C.ldeinaPet.i.A* Spiritufanfto impul/i loeuti funtfandiDeibomines.EtPetrus Aftorum 10. dicit. iwm.Et Paulus Rom.t.dicit,Cbrifli«ndccldr£itiMnejJe (ilium Dei fccundußfiritinw fdndipcdtionis. Et dutor tpiJi.adEbr.9.lt;qt,cbrislionpcrjJ)iritum(etcrnMje-ipfum obtuliße immacuUtum Deo. lujliciam nutem baue ptngtiine Cbrißi p.ertü didri^ buerejcommunicare er applicdre Putrem, ftlmm.er SpiritumTandiim, teftuntur primum gcner.-tlib«s tefli monijs de Deo,qua uocc omîtes tres perfonAS complex teur,iPet.?.Dcus omnis gratia:, qui uocauit nos ad atcrnim [uam jloriam per le[um Clirislam. Rom. ;. lnboc,«tip(e(it iuftus ,iuftijTcans cum qui ejb ex (ide Itfu.Etpâulopofl: Vnus Dît« cjl,^ui tufttf-cctbit cir-cumeijîonetn ex jîde, er praeputiS per jidem. Rom. s. DcuscJl quiiußijicitt, quis idc qui condemnet? Ad. 5. HaiKprincipcmcz fcrmtoreinDet(Scxultd»it dexte rifiu, 11(1 dandam panitentidw ifrdeli, er r emißio-tiempcccîtloruin. Deinde j^ecinlibt« tesdimonijs, de Jingulis perfo- mi. DePatrc.tloan.ï.Vidcte qualcm ebaritatem torein bonorum operuin.Ebr.y.Hic habet perpetuum deditnobispater,ut jiltjDei nominemur.iJoan. 4. éo [acerdotium,unde er faluos (acere ad plenum po-ï.lium fuum unigenitum mi|n inmundMW,Wt uiuamus tejl,q«i per ipfum adeunt Dcum,fcmpcr uiués ad boe, |
«4 pereum.i lodrt. j. Vftdm lt;eter»c(m HoUs dédit ’Dem^ er htc uita m filio eiu4 eß. ^pheßiAuxtadiuitÎMgr ti£Çu£, de (pii ubemmè impertiuit nabis i» omnifd-pientU cr prudentiel,piteßdo nobis arcana uolunta-tis [ux. ibidem,läenedidus 'Deus amp;nbsp;pater Domini no^ ßri icfu Chrißi, ([ui benedixit nos 'm omni benediüio-ncj^irituaU in Cbrido iefu. Coloffenf. (.Gratiasagen tes patri, qui idoneos nos ßcit ad participationem fora tis fanilorum in luminc, qui eripuit nos à poteßate tC' ncbrarum,ac tranilulit m regnumfiUjfui dileüi. i Co rinth.i. Fidelis Deus,per (luemuoeatießis'm con for a tivmßlij ipßus icfu Chrifli Domininoßri. De Chrißoiefufilio Dei,ipet.i.Pcrß(lef^erdte in earn qux ad uos deßrturgratiam,dum uobis pateßt iefus Chrißus. 1 'Petri 1.Conuerßmine eßis ad paßore er curatorem animarum ueSirarum.zVetrii.His qui xejue preciofam nobifeumfuntfortitißdem, periußi-dà Dei nailri,ZT feruatoris lefu Chrißi.i loü.i.Si con ßteamur peccata noßra,ßdclis eß er iußus^ut remits tat nobis peccata noßra, (y emundetnos ab omni ini-quitate. 1 loan.x. Senbo uobis ßlioli, epaod remittun-tur uobis peccata per nomä eins. 1 ioannis f.'Filius Dei uenit, ZT dedit nobis mentem ,ut cognofeamus iUivm, ejui uerus esc, er ßmm in uero, in ßlio eins lept Cbri-ßo. Rom. r .Multo magis iußißeati nüc fan^tine eius, feruabiimaur per eum ab ird,zxc.gloriätes 'm Deo per Domwuno/lr» lejum Chrißu,pcr quem recondUatio nem affecuti fumics.itemtPer CbriHu contigit nobis,ut ßdc perduceremur in gratiam bane.in qua ftamus,er gloriamwr in (^c ^arix Dei.Rom.i s-Cbriftus affum-pßt uosm^oria.iCor.is. Per Cbriftic omnes uiuified buntur:fed uiuiffeatio no poteßfieri,niß prxcedatre-mißio peccatoruw.x Cor.j.Deus erat in Christo,muil dum reconcilians ßbi^non imputans eis peccata,cr c. 1-taqjnomine CbriHi legatione ßnginiur, tanquÄDro uos ob[ecrantc per nos,rogam[W pro Cbri/io, reconci-licmini ei. x Cor. n. Sü-^cittibi gratia mea. Gat.2. Et nos in Cbrift« lefum cre didimus, ut iu^ificaremur ex fide Cbrisli, et no ex operib.lcgis.Epb.i.Pcr qué babe torum.Epbep x. ebrijh« ueniens euägelizauit pacem uobis,qui proeul abcratis,er ijs qui longez quoniÙ per tlltt babemus aditum utriq; in unoßtirituad patré. E-pbeßj. Per Cbrijlu babemus audaeiä er adit« cum fi-ducia,q!w eft per fidcmillius.Epb. 4.Cbri)l«s c/l caput, in quo tot« corpt«,pcoagmentct«rçr comp inga tur per omne comipura fubminùftrationis, iuxta aft« in meneur a uniufcuiufq; partis, increment« corporis /àcit.Epb.s.Cbriftuscftcaput cedefiæ, er idé eft qui so falutedatcorpori.P’nl.i.Siapprehenda,quatenus er dpprebenpus fum icbri/lo Icfu. Col.^.Codonnutes uo bismutuôjî quisuduerfus uliquembubct quereUm, quemudmodit er Cbri/liM codonnuit uobisjtd cz nos. i.Tim.i.VniMDîi«,ez»HM'Scortcilidt0rDeier bomi-num^bomo Cbrijliw left«,qui dédit fcmetipfuinprcciii redemptionispro omnibus. Tit. x.CbrJtus dédit[e-metipfum pro nobis, ut redimeret nos nb oinnttniquu tdte,ez purificnretpbiipppopulum pcculuré,fedit- ut inter |
|
Vif CENT. I. LIB, ut in terpeUet pro iUis. Aft. 4, No« efl in dUo quoquam falus,neqi eßaliud nomé datum inter gcntes,per quod oporteat nos faluos ßeri. Afl.13.Per hue omnis qui ere dit iußificdtur. Aft. lO.Crede in Dominum lefum,ey faluus eris. De ßiritu fanfto,quad is quaq-dißribuat er com-municet nobis iußieiam Chnfti.iPct.i. Dileflis iuxta prefinitionem Dei patris, perfanfUficdtioné ßiritus inobedientia er aßerßone fdnguinis lefu Chrtßi. Ibidem: Qui animas ueßras purificaßis,obediendo ueri-tatiperßgt;iritum. 1 loan. 6. Tresfunt qui teflimonium perhibent. Pater,xfyoe^ßiritus. Rom.}. CharitasDei effufd eß in cordib. noßris perßiritu S, qui datus eß nobis. B.om.8. Spiritus Dei habitat in uobts,erc-ßiri-tus auxiliatur inßrmitatibus noßris. item: Spiritus te-fiaturunà cum ßiritu noUro, q, ßmus filij Dei. Kom. i6.per potentiäßiritus Deidicitgentes couerfas effe. 2 Cor.}. t^obis aut Deus reuelauit per fpiritu fuu. Et pofied: iios dccepimusßiritü qui eß ex Deo, ut feia-mus qua- à Cbrißo donatafunt nobis.i Cor. a.Sed iuRi-ficati eßis per nomé Domini lefu, ce perßmtum Dei neßri. i Cor.n. üemo poteß dicere Dominum iefum, niß per ßiritum fanflü. Gal.s.Vt promißtonc ßiritus acciperemusperfidé. Afi.i Etaccipietisdonumßirt tusfanfh. A ft.i}.Et qui nouit corda Deus, teßimoniU prabuit illis, dans iÜts ß iritum fan ft um ,ßcut er no-lis:nihilq} difcreuit internos er illos, cum ßdepuriß-cauerit corda iUorum. erat per carnem,hoc Deus proprio ßlio miijo,r « nbsp;nbsp;1 de carnis peccato obnoxia prafiitit.acdepccci^^^ ^^ demnauit peccatu per carné,ut iußißcatiolegß^ retur in nabis, t Cor. s.Eum qui no nouitpcccaiuß peccatu,ut nos efßceremur iußieia Deipetgt;^^;^ ’ Kom.3 Non iußificatur ex openbus legis Gal.}. Chrißus nos redemit ab execrationtle^’ pro nobts frßus eßexecratio.lbidem:Btuuß^ ‘ Huc ettS aha teßimonia pertinét, quibus probatur, nbsp;nbsp;fitißfet qur poßfet uiuificare, uere ex lege effetii^ ffiritu S.adeßeminißcrio uerbier facramentoru ,er^o jedconclußtjeripturaomnia fubpeccat«.^^^^ clußt Deus omnes fub incredulitate,utom»iugt;tdft^*l tur. Gil.4.IAtßt Deusfilium,erc. uteosquiers«! f? obnoxij redmeret. Idem Ephef.z. dicit nosmortutS' dell fits er peccatis,in cocupifeentijs carnis noHr^ ƒ'* bulaßfc,ßcietes qui carné libebant,ernuturußlitgt;^‘''t Del fùtjfe,fed Deudiuitem inmifericordia,etc-^^^^^ Chrißoc0uiuificaffe,ide Coloff.i.dicitrtoslu'lß^^l Itenatosetinimicosmente.erCol.i.mortuo!inddt “ habuiffe aduerf sm nos chirographu in decretuß^’ tunt in nullo alio eßfefalute: quo aperte teßantur,idco 4o nec potuißc id chirographu foluere: ideoc^ pU^' huncucnißfe faluatoré ,quia alias nuttits hominu potuif nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ‘-n fet faluari. idem Petrus Aß.ia repetit, cum omnes cre per id opcrari conuerßene er peenitentiä agcntibui, donarc remißione peccatoru, et iuHiciä fan^ume Chri ftipdrtd,eamqi obfignare eteSfirtmre.Eph.t. i Cor.i. Oecdßonem aut co modocopdrandaeräpplicdn* de iußieießeu remißionis peccdtorH miferidm generis huttMni prebuißße docent: nempepecedtumorte, did~ lolu'm,irdin Dei, cr etem^ pands,ciuib.omncs homines iacent obruti,ne poßint ab ijsßefe ullo modo fuis ni nbus uindicare dut liberdre. Aß.} Petrus er loanes di dentes in eu, per nomen eins remißioni peccatorü acci pere dicit. Scd Paulus Aft. ij aliquanto clarius doeet, ideo ChriRu ejße exhibitu, ut per etm iußißcetur ere dentes,quid nemo potucrit per legem Uioß lußificdri: que fententid in fynodo Hicrofolymitdna, AH.is.À Pe tro etidm pronunciatur, ideo pergratiam Demini lefu Christi nos faludri,quôd iugü legis nemo potucrit por-tare:hoceß,quc)dnemo legiDei potucritfatisßcere, ^o er uitdfuis operib-promereri. 'Eandé fententid etiam Petrus in fuis epiflolisproponit.Ndm iPet.i.cu docet nos no argento cy' duro ,fed fangume preciofo Chriüi redemptos elfe,quid dUud mnuit, quarn fub dira tyrdn nide erferuitute nos dnted idcuiffei Edm dütferuitutê i Pct.2er3 oftenditßtißepeccatu, er ed que pecedtd confequuntur,iram Dei, tyrannidé diaboli,er morte. inquit enim: Qui peccata noßra ipfe pcrtulit in corpo re fuo. item,Eramusßcut ones errantes, er, Christus femel pro peccatispajßisßiit,iußuspro iniußis.i Pet.}. g© siumßominem er uiflimamßftum, udit inll^tti* omnia, er faluare in cum credentes. in |
IO XO II. CAP. IIH, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot; diabolus circuit tanquÙ leo ruglcns. 2 ^d.i-i^r^^i corruptiois erinquinamétis mudi loquitK^-1.-^^ afßrmat.pcccata noß ra, er imquitaté, cri^^f‘'^ tias carnis. 1 loan.t. i.er opera diabob^quefumP .■ turn er mors. 1 loan.3.er totius mudim gt;’^d‘lgt;''gt;ßd^^ miferiâ. iloan.s-Deoprabuiffecccafenc,utit‘‘' , f mßliu, qui opera diaboli deßrueret, pecatißf'^^^^ cxpiaret,cr uitâlt;etcrnâ reßitueret. Paulus ft’^J’’'\ gulis cpißohsfubiade inculcatpeccatucrtucttCi dißum legis,‘vlt;flMfa!i2ttx.u,impoßibilitatiitiipl^ ^ gis,er acquirend^ uitie,tyrannidé diaboli, prefßim eß totu genus hivmanu, Diu adnuftt'“”^. comouiffe,ut ipfe per ßliu fuu noßris mederetutiquot;^ Buc freit primtim eoüatio Ada er Chrifli, ^^^^ t Cor.is. Deindepertinét hue omnia teßiiuoxdl^f^^ peccato,de morte,deexecratioe legisßea^gt;‘S*'^ plèda legis,de tyranide diaboli,er de nos ab his liber antis,loquutur.Ko.}.'!:ioiKß dtp ' ' omnes peccauerunt, er deßituuntur gloria Qttod lex praßare no poterat, ea parte qua «'’quot;^ bus er princip4tibus,hoc eß, tyramdi mortist?^“ linos ßiffc fubiefios, fed Chrißumnosliberttjßt^^' memorat. idem Tit. 5. iniquitati feu eiV'gt;/d9nosp^l obnoxiot,fcd Chrißu nos ab ca redemilße-^tito^^ ad Ebrteos 2 oßendit morte,er cum qui babeldtit^ tis imperium, hoc eß diabolum,prtebuijfetgt;ii^f’'^ Chrißo, ut ueniret, er per mortem deßret Utlt;irlt;‘^, erdiabolum,erliberaret nosaßeruituteer^^^ per omnem uitam obnoxij eramus, idem caps (f'’ eô Chrißum uenifße docet, qu0dfacrificia(ro^^^'°' nes in lege propojita,non potuerunt deleteptaddd! iußißeare homines coram Deo. Etiam hoc Apoßoliluculenter tradunt, MD(0^^ fam mpulßuamfuifßc ingénié er inenambdi f^ dfivmccu HMy^«rör«Tix, dilefiionë ermiferifttt^ erga genus humAnum:quibusmotus,antequiinii^^ tur fundamenta mundi,decretu apudfcfeßcit,ctip^ uideret hominem lapfurum in peccatum ef nioii^^. quad per filium fuum Dominum noßrum lefvun^ ’^ |
«7
DE DOCTRINA.
Iî8
Df gratia er mißericordia teßimonia ßunt,t Pet. i. Dndandm eß Df 1« er pater Domini noßri leßu Chri ßqqiiUuxtaßuam copioßarn mißericordiam regenuit nosmßiemuiuam.iPet ;.Deus omnisgratiæ,qui uoc4 uitnos ad iternam ßuam gloriamiper Chrißum teßum. ^om.^.^amlÄoß dicit,Mißerebor,cuiußcunq; miße.-reoner commißerabor,quemcunq; commißeror ; Ifrf* lt;lnenoneßuolentis,neq; currentis,ßedmißerentis Dei. Rom, 11. Conclußt Deus omnesßub increduhtatem, nt omnium mißereretur.7.ph.i. ytlaudetur gloria gr a 10 t'eßie,erc. ltem,luxta diuitias gratia.Epheß.i. Deus lt;i«diueseßmmißericordia, propter multä charitate inam,qui dilexitnes, erc.Chrißus per gratiam Dei amp;ßamt mortem pro omni, Ebr. t.
Df diledione er charitate Dei,i Ioannis .^.Inhoc
ndoptionem filioriim,per lefum Chrißum in ipfum,fe cundumpropoßtum uoluntAtK fuie.^t Col.i. Quoniâ iniUocompi.icitumed patriuniuerj'am pienitudinem inhabitare,^^ per eum reconciliare cunda erga fe, pa eißeans per fanguinem cruds dus, per eundem, ßue qu£ in terra ftint,ßue qu£ in ccelis.
Hue totum negodum cjquot; omnia teHimonia de pra^ deßinatione pertinët.üsm quoticsApoßoli uerbo pr£ deßinationis utuntur,^ nihil aliud eo indicant, quam ut inquirentem caußts cur adfalutem £ternam conftquen dam nuUa aliaßt uia,quàm ea qu£ i Chri^o eß nobis parata,doceantßc Deo in arcano ßuo conßlio, quo uo luit miferijsgeneris humant mederi, placuiße, euq^ ut eo modoßerct ordinaße, o* ueUcut aße pr£ßcripttmt ad ßalutö compendia agnoßeamus ^ apprehendamus.
Docentetiam, qu£ resßt iüa iußieia, quam Deus impio imputet,dum eum abßoluit à iure peccati etmor tis, C!'donateiuitam£ternam:neinpequod nonßnt qualitates aut uirtutesnoßr£ ,ncq-ipßa Dei effentia ßeu diuina erßubßantialis iußieia, ßed quad ßnt totum opus,quod Chrißus homo er Dn« in una perßona,m« diator neßer pro toto gmere humano pr£ßitit,ßoluett do^vTfüf/propeccatisnoßris per paßionem ermor tem, quo abSluUt maledidum legis : er implendo lege per integerrimam obedientiam,quo uitam er benedi“ dionem nobis comparauit. qu£ quidem utraq; ßolutio Ti xvT^Du, er impletio legisßeu obedtdia Integra legi pronobts à filio Deißrmaßeruiaißumpta pr£ßita,gra
eppanut chantas Ddinnobis,qucgt;dßliumßuumuni-p,ndimmßt,erc.]n hoeeß charitas, non quid nos di («frimi« Vgt;t:um,ßed quod ipße dilexerit nos,er mißit ß bt^rnßinwpropitiationem propeccatisnoßris. i toan ms s-Perhoccognoßeimus charitatem,quoniam lüe am ^° ttum ßuam poßuit pro nobis.Apoc.i.Qui dilexit nos,et ^Mnosapeccatis noßrisperßanguinem ipßus.Rom. S-ßemmendat ßuam charitatem erga nos Deus, quod taadhuceßmiKpeccatores,Chrißuspro nobismor-^^ofßit,Gakt.YiUus Dei dilexit me,er tradiditßemet ipßm pro me.Epheßs.Chrißiis dilexit nos,er tradidit ftnetipßm pro nobis. iitpoßeatChrißus dilexit Ec* thßiin,erc.r.Theß.z.]pße Dominus noßer leßus Chri nas,(rDfi«acpaternoßer, qui dilexit nos, er dedit tonßlitionem xternam, et them bonam per gratiam, ’ ° nbsp;nbsp;Huc pertinent teßimonia,quibus ßupra demonßra-
^ooßletur corda ueßra.
tit omnibw credentibus applicantur.
'^ffx^^^cy^fiijTiïxet^ijqrÓTyTa.hoccii-jdcbtnigni ^'^^^i^^bonitutfün^crfinguliriitmorc erga homi» ^^^•dfMliKTit.ijnquit: Pofleaquitm apparmt bonites, ^ ‘^gii hommes amor feruatcris noßri Dd^non ex o-f^^^hus,qu£^ufitiniusliciii,quie ßciebdmus nos,ßed fc' emiwn^u^m mifericordiam faluos nos ßcit. Ephcßi. Vf tßenieret in ßcuUs fuperuenienttbns eminentem fipulentiamgrituß^eßenignitAte ergd nos per Cbri-iWefwû.
uimus,Chrißum ßua obedientia, quam ußq^ ad mortem crucis praßitit, nobis comparaße iußieiam ,ßed quid obeßqu£damhicrepetii Üotatuautem dignum eß, quodplcraq- teßimoniatanthmpaßionis,mortis etre furredionis Ckrtdißciantmcntione, utpotederebus idußrioribus :ßedtamen ßynechdocbicös,ßemper obe' dient ia,quam Cbrißus numeris omnibus abßolutam,er quidem creator pro creatura pneßitit, inclußa debet intelUgi . Si enim Chrißus nonßißetßnepeccato ,ßed 4° in legem deliquißet, quomodo potuißßetßua morteno-ßra peccata expiare i pro ßuis enimpaßiis eßßet : erß non pr£ßitiß'ctlegi obedientiam integram, quomodo poßet eins iußieia ßeu impletio legis nobis imputata, uitam £ternam aßerrei cum lex dicat: Quißcerit ea, uiuct per illa: er maledidus omnis, qui non ßcerit om niaqu£ßcriptaßuntinItbrolegis, Quareßynecdo» chicôs de obedientia er de ^-vr^w, à Chrißo pro nobis pr£ßitis,dida Apoßolortm inteüigi oportet.Sed ad-
Ciuoiiicro Dfo ita uißum ßt,er quod ita decreue' ^^per Chrißum parare,er nobis appUcare iußieiam, * ipßwn decretum reuelarit per promißiones ßuas, deinde in adumproduxerit mißo filio ßuo', Petrus amp;• ^pnßolikd.z.s.^.xo.er Paulus is.eriterwm apoßo ifid.n.docent ,quam dodrinä etiam in epißolis ßuis pteponunt.Piam Petrus iepiß.i.inquit: Quipraordi ^tnsqitidemßeratantequam conditus eßetmundus, pdmMßdatmßiitextremis teporibus propter uos, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iaiY^mui
H^^periliiimcreditisinDeum.t toan.s. Annunciamus so uam,perhocquodleßus Chrißusreßurrexit àmortuis ^ßßiiiilamitternam,qu£eratapudpatrem,ermani
^^^elinohis.Paulus uerö in epißolaad Ppbcßos,et ^^inßenßscap.i.exproßßohoctradit, ideo Chrtßu tot exhibitum,er per eum paratam eße redemptioni, trnobiseim iudiciam imputari,acpropter earn pecs eatiremitti,er uitamatemam donari,quc)dDeus hoc eoiißilmm er decretum antequam condcretur genus hu gt;nanim,ßcvm inicrit, erpeßea hominelapßo promul
''^4^^'^^'’^ ^’^‘^^° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iacerentur tio, in quoutraq; comprehenduntur, nempeinnocens
amen arnnn cuteßemusßanßierirreprehenßbi 69 Chrißiuita,ßeuintcgcrrimaimpletio legis,erpaßio ) eoram 1 c,per charitatcm,quipradeßinauit nos in nbsp;nbsp;dusßeu mors,quo nelut sevr^u peccata noßra expiauitt
fcribamm teflimonid.i Pct.x.Kcgenuit nos in j^m ui^
hoceß,reßurredio Chrißißeu totu opus Chriili, quod eß obedientia dus ußq; ad mortem crucis Deopr£ßd ta,ea res cd,ob quam nobis donaturßalus animaru per
fidem.idem:Cumßdatisues nö caducisrebu5,uelutar gentocrauro ß(ißßcredemptos,erc,ßcdprcdoßo ßan-guine,uclut agm immaculati et incontaminati,Chrißi: mors ergo Chrißi eß res iUa qu£ imputaturßaluandis. Idem i Vet.i récitât didu ex quot;Eßaia quinquageßmoter'
Qüt
»4«
11. CAP. nil.
CENT. I. LIB.
*J9
lO
20
ditit,fcilictt obedientiam legtS, er-Xvri^fobtllo’^’^' ïdë Ro.s. etiamdocet,impletionemlegd,quiCiif^ ƒ pronobis praditit, effe materiale caufam.utuocin^'''* ßificationis nodr£. Etenim quo(llfxpftdittiiof“‘ rat,ea parte qua imbeeiüu erat per carnMßocIK“' proprio filio mifßo.fub ßecic carnis pcccato obnttdfi pr£ßitit, acde pcccato cödemnauitpeccattiwpif^^ nem,utiudificatio legis impleretur in nobis. i^i f* fententiam concinnius effiert Ro. 10. Cbridiu ßlftf' fidiofeu impletio k^, ad iußißeationem onmß('_ denti. idem Kom.s.docet,ob mortem er inii^‘ß''‘'^'‘ Chridinosaccufatosin iudicio Dei abfoltd'.^'l^^'^^ pro nobis, quis contra nos iqui propriofilio nMfß^^ cit,f cd pro nobis omnibus tradidit ilium ; qmltidp tefl,ut non cum eodemomnianobisdomtlcpd'^' tentabit crimina aduerfas eledos Geii Eiciis (^ iß^’^' dificat,quis iüequi condemneti Chridiu tß ^w’'”^ tuns cd,imàqui or fufcitatiis ed, quictiam edMgt; ^ teram Gei.qui etiam tntercedit pro nobis, idcin 1 Clt;’' rintht.dictt,Cbriflum crucifixum nobis aOioßdut^ effe fapirntiam, iußieiam ay fandificationent, CJ’f‘ demptione. quodquidaliuded,quàmtotuopusC ^ di mediatons, effe rem iÜam qufimputctiiritsMt’ bus ad iudiciam,ob quam abfoluantur, C acafi^'^'“ tam £ternam. Et 1 Cor. 6. reslüa qua iußlfic^ß^^ß^ ram Geo appellatur nomé Cbrifii: Sediu^fitdni i* per nomë Gmüni iefu Quemadmodum etinn f^diisgt;* 4 ztr 10. Significat autem nomen Cbrifit, ttltiquot;*^ opus,quod in o^cio mediatoris pro nabisfitgt;^- '’^ ïo iCorintb.igt;i Chrißum mortuum eße pro pttedd^^ drisdtcit,eiusq-refurrcdionem,expiation(n»t'^i^^l rum peccatorum ,adeà arde annedit,ut dials Si Of dus non refurrexit, fuperuacanca eß fides vejbii ^ adhuc efiis inpeccatis ueßris. idem 2 Coriitl'idpili unius Chrifii mortem, hoc cd xvT^lt;ip,quodfobiiiP peccatis,ejobedientian quam legiprafiditiniii^P tione,imputariomnibus. Qtiód fiunits pro oWquot;' '“ mortuus fiait, ergo omnesfucrunt mortui. EipoHif’ Geus er at in Chrifio, réconciliant fibimundu, nonx* 40 putans cispeccatafua. Etrurfusodendihqtddiÿl'^
Qui peccattvm nonfecerat, nec cß inuentus dolus in ore eins: qui cum maledtclis inceffcretur, non regeßit makdida : cum mails afficeretur, non minabatur, fed tradidit uindidam ei quiiudicat iude.Quipeccata no fir a ipfe pertulit in corpore fuo fuper lignum,quo pec catismortui, iudici£ tiiucrcmus,cuiuseiufdemutbi-cefanati ßddis. Idem iPct. tertio: Chrißtis femel pro peccatis pafßus ßiit,iuflus pro iriußis : ergo nobis im~ putaturutrunq-yfcilicetquod Chrtßttsiudtts eß,hoc eß, intégré legem pro nobis obferuat, er meretur nobis uitamiuxta régulant legis,Qui fecerit, uiuet per il la. ebridus pro nobis omnibus fecit : ergo nobis omni bus lex propter Chrißum debet dare uitam, quam pro mittit: er q, pro nobis paßus cß,hoc efl,folutt xvTfOf/ pro abolcndo maledido legis,cui eramus obnoxijpro' pter peccata. ioannes etiam in fententijs fupràallegas tis docet,fanguinem Chrißi.i loan.i.er aduentum eitts m carnem,! loan. 4.. hoeeß, totum opus Cbridi, quod ut mediator pro nabis praßitit, rem iüam effe,qu£ no bis imputeturad iufliciam.Et t loan.f.elegantifenteii' tiautrunq- effirtur:ScitisquódiÜeapparuit,utpecca ta noßra toiler et,er peccatum in co non ed.E.t 1 ioan. 2. aduocatum noßrum apud patrem effe dicit, tefum Chridum iußum, er propitiationem pro peccatis non noßris tantum, fed totius munduiußieiaergo Chrtßi, quam ut aduocatus pro nobis habet, qult;eeß impletio legis, er pröpitiatio feu XvT^e/j quod pro nebis foluit, res lilaßunt, qu£ credentibus in Chridun: imputantur, er ob qu£ ijspeccata remittuntur,i loan.i. er uita £~ terna donatur,i ioan.s. Si h£c obfeuriora quidem ui-dentur tedimonia, Paulum ßdißinw.ni interpretem, qui omnium diUgcntißime er luculentißime totum ne-gocium de iußißeatione in fuis epißolis,maxime in ea qu£ ad Konter qngt;e ad Galatas extat, adhibeamus. is aliquanto apertius,qu£ resillaßc, quam Gens impio, qùi non operatur ,fed credit in eum qui impium iußi-ficat,imputetadiußiciam,enarrabit.Nam K0m.a4.di-cit,Gcum fidem imputare impio ad lußiciamafuam au tem fidem inteUigat, Kom. j. déclarai, iußißeans cum qui eßex fide lefu: non aiitem fidem, tanquam opus nodrum imputari ad iiißiciam,R.om.4. docet:cui Geus imputât iußieiam abfq- opcribiis. Ergo fide imputari adiußieiä ,fynecdockicos fcu/aiTxXmifiHüeintcHigit de iußieia Chrifli,quam fidesapprehendit. indicia igi tur Chrifii, res iüa eß, qu£ imputatur iußißcandis. quod eleganter etia bis uerbis effiert: Traditus ( ß propter peccata nodra, ertcfurrexit propteriusticiain
Qtjjj Tlt;j lt;AiKM!u/ia: unim hominii, nempeChrihi ic- -fu,jèu obedientia,quant unm lejm Chrijiuipro omni' but pr^jUtit legt,fit iüa res,ob quam iuAi pronunden
enim qumon nouit peccatum.pro nobis fecit p(sM hoe cd utdimam pro pcccato, ut nos efficercmin'^ ' cia Gei per illum. Idem Gal.i,docet, iujUcHqid^^ nos ludificat, non eße nodra opera, propttrei ß^ non iußificatur ex operibus omnis caro. Het», hominem non iußificariex operibus legiSifedtfttl nodram.Kom.4..Nf quis ueró inteUigatiußieumef- iegt; ra, qua Chridm pro nobis tegi praditit,quibiu nol fentialem Gei,Paulus iterum fefe déclarât Komanis s. ab cxecratione legis l.berauit. Gilat. j. Quolfo^ « opcrib.legis funt, exeerationifunt obnoxij-ltt»i,O''ty fins nos redcmlt ab execratione legis ,ditm ptono » fidus eß execratio.e^ Galat.quarto: Vbi uenitput^ ludo temporis, mißt Geus filium fuitm,fiibtni here,fiidum Icgi ebnoxium, ut cos qui legi eranlo * noxij, redimeret ,ut adoptione ins fUioruniatctptftquot; mus. Phihp.fccundo eleganter odendßtotatn burit u tionem ChridijOquot; obedientiam dus ufq; ad morte tut cis,rem iüà eßc,qu£ imputetur iudificandis.Qÿtgt;i^ cßettnfi)rmAGei,nonrapinamarbitratuseß,tgt;itr ^'^”^f^^^^^^^^‘*^^”^fquot;'tguinecj' ^Q squalls Geo: fed fcmetip[uminaniuit,firmaferiiif^‘ mortcChrifli totum cuts opus, quod pro nobis prat- pta,infimilitudinehomtnumconditutus,amp;liamp;^^^^
tur credentesm eum.Ciuemadmodum enimper mobe dientiamunimhominis, peccatom conßituti finmtis multi,ita per obedientiam unius lujii conßituentur multiAdemR-orn.s. M^ultoigiturmugis luihficMi nue fanguine eins, feruabitmr per eum ab tra. Na m ficum mimici eßemus,reconciliatißtimus Geo , per oiortent filij dus: mulco magis reconciliati ,fcruabin:ur per Uttam ip/ius. ‘
*4‘
DE DOCTRINA.
î4*
t‘fgt;i‘iuthomo,humilcmpr£buitfiemetipfium,fitfius oiediens ußq; ad mortem, mortem autem cruds.c^ua' ff opterez Beus ilium in ßummamextulit ßublimita-fetn,(y donauit lîlinomen, quod efißupra omne no-WfiiiKt in nomine leßu omne genu ße fiefiat,ca:lefiium *1 itrrejlritm cy infimorum: omnisq; lingua confi-lf*i^r,quod Dominus fit leßas Chrifius ad gloriam ß^dpitris. idem Philip.} ofiendit,nö ßuam iufiieiam, ^^rta^ani in lege fidusfit irrcprehenßbiHs, illam nbsp;nbsp;nbsp;qui per Spiritu £ternu ße obtulit immaculatu Deo,pur ’’'W eße ob quam iufius pronundetur ( habere enim ße 10 gabit conßeientiä tie fir a à mortuarijs operibus ad ßer-f^proreiedamentis, or pro damno )ßcd iufiieiam nbsp;nbsp;nbsp;uiendum Deo uiuenti.ldem Bb.io docet,iufiieiam no-
, quarn etiarn iufiieiam ex Deo appellat, ficut finden B.oman.}.io.cx 2. Cor. f. iufiieiam Dei uocat, •111 quód intégré ad normam diuin£ iufiici£, ob quant ^las omnibus uult dare uitam,congruit: uel quid f^nAhomine tantum,ßedetiarn'a Deo,ßcilicetDomino noflro lefu Chrifto, afßumptaßerui forma, fifia nfdiemZolof.z,docet, mortem,fepulturam, refurre ilt;mem CbrijU, deletionem chirographi, quod er at contrarium nobis per décréta, (jr triumphum quern lArijtus egit, deuifiis qt jpoliatis prindpatibus er fcteßaiibuf, nbsp;nbsp;nbsp;i^^j^ effe, ob quarn Deus condonat fffdentibus in Chrifium peccata ßua.
etia epifi.ad Ebraos doeet,obedicntiÜ Chri-•, C etiu pafiionem ac mortem, qu£ oblationem cor illam eßße qu£imputctur 'i^lhpcadis, ob quarn detur iUis aterna ßalus. Ebr. '^fit«ctipfum,purgationc peccatorum nofirorum pda,conjedit in dextra maiefiatis in excclfis. Ebr. f'^ndedebuitper omnia fimilis fiatribusreddi, ut f^pricorsefiet cy ßdelisPontifi^, inhisqu£ apud ‘^Pfentagenda,adexpiandum peccata popuU.
Tametßi filius eßßet, tarnen dididt ex hts qu£ f^n^fffi^obedientiamiac perfifius redditus omnibus qmjibi obcdierut,fi{it caußa ßalutis £tern£. Ebr.9.Per pfopfinjanguinem ingreßßus efißemelinßanfia, £. t^iaredemptione reperta. idem Ebr-ydocctjChri-, am eo finiepeccatis fitißfie, ut poßfict nofira expiare ffffata,Q‘nonnecejfiehaberctoffi:rre profuis pro-
cut no imputabit Dominuspeccatu.Epb.tCh(trosnes reddidit per dtlcâu,per quem habemus redemptione per ßanguinem ipfius, remißionem peccatoru. Col. t. Per quem habemus redemptiené per ßanguinem eim, remifitonépeccatoru. idem Col.i. docct^nolirdiuâi-dam coram Deo, effe condonationë deliâoru,quæ no bis per Chriâu,qui chirographu dcÏeuit,etc.cbfirtur. Autor epifi.ad Pbr.^-.Quanto magis ßanguis Chrifii,
firam eßße remifitoné peccatoru, propter oblationent unius utäim£,ßcilicct Domini nofiri Icfii Chri^i,uni-ca oblationeperfèilos efirdtinperpetuu eosquißan-dificantur.TeRificatur auté nobis et ipße Spiritus fian dus,nimiru cum pnedixerittUoc efi teßamentu quod condd erge iüos,didt Dominus,dans leges meas in cor de itloru,crc. erpeccatoru atq-, iniquitatu corum non recordabor ampUus. Porr à ubi hord eü remifiio, nott 10 efi ampU” oblatio pro peccato.Pt paulo pèfi,Acccda' mus cd ucro corde, in certitudine fideßa/ßerficordtb. et de pulßa coßeietia mala,et abluti corpore aquapura.
Deinde,quad fit imputatiua iufticta,ßcilicctciim no imputantur nobispeccata noHra,ßedimputatur nobis aliéna iufiida Domini no^ri leßu Chrifii per fidem,et propter cam abßoluimur diurepeccati et mortis,ac do natur Spiritusßandus er uita lt;etcrna. Ro,4. Credidit Abrahd Deo,ci imputatu efi ei ad iufiida, Uem,Pi qui nd operatur,ßed credit in eu qui iufiificat impiu,impu 50 taturfidesßuaadiufiieiam. CtuemadmodüerDauid explicat beatificationc hominis, cui Deus imputât iu^ fiieià abßq; operibus.Peati quoru rcmifitcßunt iniquité tes,et quoru obteâaßuntpeccata. Beatus uir cui no int putabit Dominus peccatd.Bt paulo pofi: No ßeriptum aut efi prepter iüd tantum,imputatujvijje: iüißed etia propter nos,quib.imputabitur, credentibus in cum qui excitauit leßumDominum nofiruamortuis,qui tradi-tus fuit propter peccata nofira,et excitatus efi propter iufiificationé nofiri.idé 2 Cors. Deus eratin Chrtfio, 40 mundu réconcilias fibi,nd imputas eis peccataßua,etc. eu enim qui no nouit peccatu,ficit peccatu,ßcilicct per imputât tone,ut nos per iüufieremus iufiida Deifirni-Uterper imputât tone.Ba emm qute Chrifius pro nobis ficitfimputantur nobis per fidë,ac fi nos ipfiobedien» tiam legi integram prafiitifiemus, ac \vT^c/j pro pee-catis priortbus fquiualcns dediffemus.
Tertio,quodfii mißericordiaper fidc in Chrifium
^»ußmfirmalem iufiificationis,docent eßße ipßam V^donem gratuite iufiieix Chrifti,i!^ meriti dus
Hue pertinent tefiimonia, quod nefira iu-huMram Deo,fiit remifiio peccatoru. Afi. 10 .jH;lt;ic ‘^‘noniiimperhibent omnes prophet£,quid remiß-ponem peccatoru accepturus fit per nomen eius,quiß'
crediderit.Afi.tj.teiotu ergo fit uobis uiri p*im,lt;juègt;aper hune uobis remifiio peccatorum an-’''^^^^itur,^ ab omnibus, à quibus nonpotuifiis per nbsp;nbsp;nbsp;, ,uvlt;v«»,»:
i^Ki tHojiiufiificari.Afior. lO.VtÇ gentes ) acdpiat ^° Brit nobißi ^^'ßionent peccatorum,er ßortem inter cos quißan-quot;^Fdfintperfiidc,quitrfiergame.2'Pet.i.Oblitus r^f’^‘ß''^'^{'t^lt;^atispurgatumeßße.i loann.x.lufius q G’pielis, ut nobis remittat peccata nofira, ziX o* mtó« noi al, ottmi iniquitate, i loann. a.Kemittutur '^o^tpreatipreptemomé dus. B.o.3.Ad ofienfioné 1« ^^^jitc,propterremifiio}Kpeccatorupr£terito-rmquaBeus tokraMt.Ke.^.Q^emadmodÜ o» Da “^°lt;dnis deßcribit,cui Deus imputât inlhciam abfq^ openbusiBeati q
nobis donatd.i ÿet. i.C^uondam non ccnfcquuti mife~ ricordiiim,nunc rftis mi^ericordid conft^uuiLt Ioann. ~ ■ ' '^cummiltYicordia,^axà.'Cgt;coçatreyttc.v^o.
ti.Qjieinadinodum en'm CT ms quonda incrtduli fiii-flw Deo, nuncautem mifericordidm efiis confequuti, per lUoru increduUtatem; ßc ^ ifti nunc mereduh filât funt,ex co quod uos mißericordid efiis adepti,ut eT ipfi mißeruordidm conjequantur,conclu fit enim Dern omnes fub incredulitatc,ut cmniu mißereretur, » Tim, i-Vcrùm ideo mißericordid udeptusfim, ut inmepri' möoäenderetleßm Chrißus emnè clcmentùad ex-,
primendum exemplar ijs qui credituri effient in ip^ iioruremiffiefuntini-^° ßum,inuitamlt;ttcrnam.B.br.4.Accedamuscum fidu-5 41«, er 5«or«m obteHaßunt peccata.Beatus uir nbsp;nbsp;da ad thronum gratia,ut cdßcquamur mißtricordiamt
»45 CENT. I. LIB. 11. CÄP. UIL J^J cr gradam inueniamus ad opportun^ auxiliu. Autor applicdt. philip.3. idem 1 Corinth,4.tó-N®*quot;quot; pift, ludiC'.Expeftantes mifericordiam Domini noftri confdus fum,fed in hoc non fam l^l^^fift^ß^^^'^^^^^^Ufi cfu Chrifti in uitam £tcrnam.
dam Aftor.tr,in fynodo dicit,fe gratia Doninff! kfu Chriftifaluari per fidem. Pertinent hue etu* teftimonia, qu£ de imputatiua iuftidn Gquot; ^^ ^
Quarto,quad fit gratia feu gratuita imputatio iu-fticia Chrifti.abfq- operibus legis.Aft.tS-Ver gratiam Domini noftri left Chrifti credim^ nosfaluosfitturos. 1 Pe1.1 .Qui de uentura in uos gratiauaticinatifunt.!-tem,Sperate in ca qua ad uosdefirturgratiam.z Pet. s-Crefdte in gratia cy cognitione Domini noftri lefu Chrifti.iloan.i:yApoc.i. Gratia uobis er pax, cyc. to
funt paulo antè commemor ata. Etiam hoe monent Apoftoli, iufticiamquitett Df o iuftificamiir,fide,gratis,propter CbrifhUfftn fe uifibilem,nee ration. pcrceptibilcm,feiiitit^g fideconfiftere inhacuita, eyinfiituraeamiß't^^'‘^^ Ro.3.4.s.6.Eto eftisfublege.fcdfubgrada.Ro.ti. 2. nbsp;nbsp;nbsp;fuisfruftibusapparitura inpijsfinguUs-do^'t’^^ Cor.i2. Sufficit tibigratia mea. Gal. 2. Eionafternor nbsp;nbsp;nbsp;filij Deifumus,er nonduapparuitquodfititrifif^
gratiamDei.Eph.i.Ebr.4,i3.Ronumefteorftabiliri feimusautem,quoniÜfiapparuerit,fimilestt‘^'’'^ ' gratia.tudas,cïuigratiam Domini noftriiefu Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;Rom.s,Spe fcruadfumus.Porrè jfesfiiiiieatiiri/gt;
transfirunt adlafduiam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eft jfes.Quodenm quis ccrnit,cur idêftereti^ti“
lt;r Quid ad forma iuftieilt;e imputatiu£,qua coram nbsp;nbsp;nbsp;quod non uidemus,ff eramus,id per patient ‘4 Deo eredentes in Chriftu iuftificätur, non pertincant -(tamtis.Philip.s.ï^oftra couerfatio in ccelis citiez quahtates noftra:, aut opera noflra : fed quidprorfus nbsp;nbsp;feruatorem expeftamus Dominum lefuia Hhn “ gt;nbsp;ab cafintcxcludcnda,Paulus docct,illisparticuliscx- nbsp;nbsp;nbsp;qui tr ans figurabit corpus noftrumhumile, ut coup
clufiuls:Abf(^lcge,Rom.3. Abfq^ operibus,Ro.3. Gal. tes mereddat gloriofofuo corpori.iCor.^ ft^beii^^^^f a.Gratis, Ro.3.DoiiuDcicft,Eph.2.ïaoexoperibus, temhuncthefauruin ieftaceis uafcults,ittttitb‘^'^’ Gal.z.Ro.3.Tit.3. lAaximè ueró tUuftriafuntlüatefti nbsp;nbsp;minentiafitDei,cr non exnobis.Gal.s. Wenffljj
ritu,ex fide,ff em iufticia cxpeftamus.Col.}A^l^'*° ftraabfconditaefteuChrifto. Ebr-ii-Tidescfititii^ rerum quaifterSturfiducia, argumentitm eori«lt;i ‘f
monia Pauli,quibus gratiam crmercedem,-donumzy meritum,operacy gratiam, itafibi inuicem oppemit.
nt prorfus contraria, tertiu non admittentia, quorum alterum tollat ^ deftruat alterum/fje affirmet. Ro-man. quartoiPi uero qui operatur, mercesnon impu-taturfecundumgratiam,fedfecundum debitumtei qui
nonuidentur.
Scd tarnen mhilominus imputatiua iuftict*f^ eyperfiftam c(fe,quteDeo placeat,etqMeorigt;^ ‘ iudicio ij qui fide cum fibi applicant, cofijlerepop’
non operatur,fedcredit m eum quiimpium iuftificat, nbsp;nbsp;nbsp;n.,.n.,v,j,^»ijmti,uHtjtvta^^’ni'i*i''*,''''jTquot; *
imputaturfides fua ad iuftidam. Roman, undecimo: 30 er ob earn nobis donari Spiritum fangum G^,^ Quod fiper gradam, iam non ex operibus, quan
doquidem gratia iam non efl gratia : fin ex operibas, non iam eft gratia,quandoquidem opus iam non efi o-put. Galat, fecundo: lunfiper legem e^iuüicia,i,t gitur Chriftusfru^ra eü mortuus. Récitât etià eau-fas, oh quoi noflra opera à iuftificatione gratuita ex' cludantur. Prima ^ ut confeenti^poßint firma habere fiduciant ç^ cofolationem, quam conditio de operibut
£tcrnam,ijdcmdocent,primum HHsteftimon^t,^^^ \ oftendunt Chriftum integram pro nobis omnib'iti tp praftitiffe obedientia ufq; ad morte crucisiAoa'd^ Gal.3.4.Col.t.phil.t. Deinde ijs,quibusiocent ftum expiaffe peccata totius mundi-t loann.i.4-'^‘ ‘ ».3.Ebr.2, Terti6,etiam tills quibusdccenfOeiat^ ceptare obedientiam i^ mortem Chriftifeamftß’ ' perfidem gratis imputare. Rom. 4. Quftójiftf' , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;biistraduntD;umipfumeffeautcremcrigt;i'‘U‘''-^^‘
noRris dd iußificationcm neeeßArijs irritam freutt.
hteredesfunt, inmisßHd c^i fides, cr tmld jidi e^
Roman, quarto :Etenimfi ij qui ad legem pertinent, 40 huius iufticite,unde etiam iufticiaDei appcHstar^^'^ 3.eCor.i.ChriftusftftuseftnobisaDeouifticiigt;t^''
promißio. î^am lex iram operatur. fiquideni ubi non eft lexfibi nee tranfgreßio eft:idcirco ex fide datur h£ reditas,utfecundu)n gratiâ,ut firma fit promißio unieer fo feminimon ei quod eft ex lege tantum,uerlim f-tiam ei quod eft ex fide Abrab£, qui eft pater ominiu. 'Deinde,utDeo[uustribuatur bonos, quodindignas peccatores gratis accipiat,ex mera benignitate çy mi-
ta poft aüegabimus. .
Caufas acceptaticmis,feu iuftificationis iuisepiio cent, gratuitam mifericordiam, amp;nbsp;meritum i^e^ttit noftri iefu Cbuifti.iPet.i. Deus luxtacopiofimft^f^ ; ifericordiä regenuit nos in ff cm uiuä, per hoc i^fci
i Cor,s:Eum qui non nouit peccatum, fieltpecedatO’
ut nos in co fiamus iufticia Dei.i ioaiin. 3. Qg'^”»?’
fericordia,cy nemo ob fua opera coram Deo gloriari mq
queat.Roms. Vt ipfe fit iuftus,iuftificans eos qui funt so refurrexit ex mortuis. i loan.4, In hocappamit ttiin tas Dei,quód filium fuum unigenitunt nitfidnittM «gt; ut uiuamuspereum. Rom. 8,Si Dempro nobis, tint' contra nos i qui proprio filio non pepcrcit,feiipteM bis omnibus tradidit iUum, qui fieri poteftutnonÿ cum codé nobis omnia donet i Plura teftimoniafift^ recitatafunt, de caufis, quibus Deus mpalfitbP^
ex fide tel'u.Rom.^. Si Abraham ex operib. iuslifica-tus fitit, habet quod gloriatur,at non apudOeum.i Co rinth.t. CbniluseSlfitäusnobisaDco iuüicia,eyc. ^^ qutglortetur, in Domino glorietur. Ephef. i. Gratia eftis fieruiti,per fidem, id^ non ex uobis : Dei donum eümon ex operibus, ne quis glorietur. Hue etiam exempla pertinent. Abraha: non imputantur fua opera ad lufticiäßed fides qua credebat in fernen promiftum, hoe eft in Chriftum,quèd dus operibus iuftificaretur.
fuum miferit in mundum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,.
Gratis autem,quo ad nos, Deum peccatores iii»t' ficare,hoceft,eisimputareiufliciamChrijii,lt;S'itO' Paldus ipfenon fu£ iufticiit operum confidit,fed earn ^o ptereampeccata condenare ey uitain alemaiaftte-pro reieftamends bahd at Chrifti iuftidam fide fibi nbsp;nbsp;bant teftimonia panic antè de gratia feu gratuitufHquot;
-ocr page 409-HI
C T R I NA.
DE DO
fMione, (y excluflone noßrorum operum allegata. ^a.4.6.QaL2.£plKf.i.Tit.i.
Apparet autem,Apoßolosgrauißimasob caufas ^fl^eßeil^ip^y^^^^^l^ cxclufiuis, nempe ut Chrido l^ititribucretur bonos, quad folusßt mediator: er ut ^^’fllentithaberent flrmam cofolationem. R0.4. çr tedelexcy tuangeliudifcernerentur. Gal.j.er difert ^mextiret inter dodrinam Chridianorum cy philo ß^horim,niter Pccleßam ueram er hypocritica,in-‘trorationem ueram erfilfam.
l^^n autem acceptari nos gratis, quo ad Chrißum ^tHitoré nofïru,afferunt.eu enim pro nobis xirpeff r ^tiflyiy integram obedientiam Icgi praßitifßc dea ^onßrant.Petrus 1 epifl.t.Ctim fciatis uos non caducis ™iu,tKlut argento er auro,ßiiße redemptosfed pre
pr£putium,'BArbarus,Scytha,feruits,Uier,fed omnia in omnibusChriÜHs.i Timoth.2.Deus uultemdosho mines faluos fleri, c:y adagnitionemueritatisuenire.t, Timoth. ^.Deus eß feruator omnium hominu/m,mAxi mè fidelium.Colofi. Condonans nobis omnia delida, ï^onergo tantiimorigmaliAautlcuiorapeecata con' donat nobis Deus, fed omnia etiam atrociflimd,fi modo agamuspcenitentiam.ey in Chriftum credamus. i. Cor.s.Vnuspro omnibus mortuus efl.Coloft.'Euange to liuin pr£dicatumeßapud uniuerfam creaturam qu£ fuh coelo cß.ct poflea: ChAßum annunciamus,admo' nentes omnem hominem, er docentes omnem hominem,in omnifapientia, ut exhibeamus, omnem hominem perfldum m Chriflo lefu. Autor epiß.adEbr. t. Vt pergratiarn Dei gudaret pro omni mortem. Piura teßimonia in loco de Vocatione gentiu-or de Miiusic'
rio recitâbütur,quA; etiam probant, omnibus credenti busefßrri iu^idam Dortuninodri lefuChmfli.
Cum autem iu^ificatio feu remißio pecceatorum, pt Dd opus,quo hominc impiOyC^nuUa opéra habêti, imputai zr applicat alienam iu^icin ,nempc Domiiii noflri tefu Chriïli,quam unuspro omnibus compara' uit, Apopoli docent, Deum medijs diuinitùs ad banc rem ordinatis uti, addißienßndum (^applicandum credcntibus meritum Cbridi.Sunt autem,uerbum,hoc
ÎO
eß promißiones Euangeltc£,Qr facramenta, qu£ qui-dem aliud nihil funt, quant promißiones, certa atque prafmita externa ceremonia uefiit£.
Qjiód aulent Deus per uerbumfeudodrinam E-jt ïo uangelif oflerat CT applied iußieiam Chnfli, Petrus
^amp;i.i ïet.i.Qui peccata noßra ipft tulit,etc.i Pet,
ff^^Et Io4H.i epifl,i.$anguis iefu Chrißi emuna wnosab omnipeccato. 1 Dan. 2.1 Dan.^.Et Paulus ^°'^ra.3.io.zbrißiiseßimplctiolegis,ad faluté om-^f^^denti.Ko.i^.ïiedbotuoillMn perdas,pro quo
docet Ail.i.Vobii ciiim ß^A c/l repromißio,crfilijs udhii^çr omnibus t^ui longé funt^tjuofeunque aduo-CAUcrit Dominus Deus no^cr. Ad. j.Deus nüßtfibü i fuum bcnediccntem uobis, itA utunufqui[qgt; ueUrûm couerterdfeab inia^uitAtibus j'uis.Ad.u. Doqueturai te uerbâ^quibus fAluaberis eytucr domus tua.i Peta. Sperute in grutiam qult;e ad nos dcßrtur,dum uobis pu-tcfit iefus Chriftus. Uem ; Animas uefirus puriftcjjUs
tis Dd,zy manenttsinaternit,ejc. Hoçautepuerbu quod per Euangehu delatum eß ad nos, i Pétri z. Appe tite lacanimi quoddolum nefeit, ut per idfubolepaiis. ïbidemiüis qui impingunt infermonem,neqi;e credunt in id, ad quod cr inßituti fuerant, i Pétri s.Dciis uoca uit nos ad ieternam fuamgloriamper Chnßum.loqui' tur autem Petrus de uocatione qu£fil per pr^dicaeto-
pAtre, z^ fïlio dus ieju Chriflo. Rowa. inßicia Det
mortuus efl.t Cor.ó.Hon eüis ueßri iuris,nâ eflispredo. 1 Cor.7.Precio emptißußis, nolite P^lierui bominu. 1 Cor. 8. Et peribit flater qui infir-efl^m tuifcientia, propter qué Chrißus mortuus flia.^lura teßimoniafuprà aUegauimus. inculcant c-ta Apoflob uniuerfalem,nempe quod meritum Chri «1 Ad omnes pertmeat, omnibusqs ex immenfa miferi torita Pgt;eiofliratur,et q, omnes id flde amplcdi,eoq; debeant. Ad. 10. Keipfa comperior quod non fit f^itmirum recédas apud Deum,zrc.ïtem,iïutc te-‘nonium perh!bent,(yc.quàd remißionem peccato-ta accepiurus fit,quq quis in eu credidertt.P,om.ii. Pf^bme omnis qui credit ,iiiflificatur. 2 Pst.i.Dcus tunuult vetos perire,fed omnes adpeeniteniiant ’'wpo'f.i lodn.j.omms qui credit iefum eße Chriflu, fx Deo lutus eßa toa. ^.Et nos uidimus zr teßamur, (lood pater mißt fliumflruatorem m v n o i.t loan.t, ^'Anioisießchridiemundat nos ab omni peccato. obedicndoueiitatiperßgt;iritum.tbidem:R.enatino ex ^owAn.i.Qloruuerô er honor er pax omni ope- 4° femine mortali,fed ex immortali,pcr fermonem iiiuen tAntibonum, \udao primùm ßiml er Gr£co.Uon e-'d’gt;teflperfünarim refledus apud Deum.Kom.}.tu-n^da'üeiperßdem tefu Chrißi in omnes zrflper o-tai ^«i credunt, No» enim eß dißindio:omnes pce' tAu:runt,ic deßituuntur gloria Dei,lbidem:An lüde-wiw Deustantiimi annon er gentium i certè er gen *gt;i«.Rom.4.p^filt;j eleganter ex eo quód Deus Abra
ptomißionc de feminebenedido,ante dreun nbsp;nbsp;nbsp;nem P-uangeUj. t Petri uPredofipromißa nobisdata ^‘uo»ti«,ritiocinatur,itontantùintud£os,fcdetiâgen funt,ere. j toann,i.Annunciamusucbis,uter uos fo-^^^aipromißionipertinere,ciimeaßtdataanteqdi» so detatemhabeatis nobifcum,erfocietasnoflraßtcum P^tn(n]ui£orüergentiuexißeret.R.o.n.ytomniu, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;....... fgt;ifrtretur,Ao.10.eätrißus implctio legis ad iuflifica btintm omni credëti.tbidéiOmnis qui fidit illi, no pu-itfet. »3 enim eß dißindio uel ïud£i,uel Gr£ci.nant l^mDominusomnium,dines in omnes inuocantdfe. Ïnif^HK enim inuocauerit nomen Domini,faluus erit. ^d.i.Perfoni hominis non accipit Deus. Gal. j .Bfne-ditentur in te omnes gentes. ibiddlton eß iud£us neq;
^re(iK,nó eß feruus ne^ liber, no eß mafculusacfoe-tnittaiomnes enim uos unus eflis inChndo ïefu.Co-^ß 4. Vil none ^Gracus ZT Mudaus,drcunciflo zi“
per iüud,fdlicct P,uangelium,pateßt ex fide infidem. R.omaii.io.Pidcs ex auditu,auditus autem per uerbunt Del. « Corinth.t.Vifum eß Deo.perftulticiàpr£dica' tionisfaluosfreere (rêdentes.i Corinth.i.Deo gratia, quifemper triomphât per nos m Chrißo,(y'odore notice fu£manijillatper nos in omni loco, t Corint.f. Deditq; nobis minißerium reçonciliationis, e^ po ßea pofuit tn nobis fermonem reçonciliationis: itaqueno' 60 mine Chrißi legaticneßmgimur, tanquam Deo uos obfecranteper nos, rogamuspro Chriflo, réconcilié'
|
C E N T. I. L I B. mini Deo, Gildt.î, Vtruin ex opcribus legis j^iritum accepiäis, an ex prædicettione fidei ^'Epbel'.i.i The ffquot;. t. Eudngeliivm no^rum fidtergi uosnon folum per fermonem,ucrtim etiam per uirtutem ey per ßiiritum fdnilum.iThef.i.Accepiüisnon fermoné hominuWt fedßcut uerè erdifermonem Dfi, qui er ägit in uohis credentibusA The.^.Cofolemininosmutuà fermomb. his.z Thef.z.Qjiàdclegent nos Deus db initio dd fdlu-tem, per fdnUificdtionemffiritus, de fidem ueritdtis, ad quod uocduit nos per Eudngeliü noftrum in acquit donegloriteDomini noüriîefuChriüi. Piura teßimo nia in loco de uerbo Dei z^ de eßväu Tuangeliffuprà recitatafunt. Hue etiam exempla pertinent Ailor.z. cr 8. Eunuchus per pr^dicationem Philippi, oblatam apprehendit falutem.Et Adl.io.Adhuc loquente Petra, cecidit Spiritus fandtisfuper Corneliu,eiuf^^ßmiUd. Ciuod per baptifmum etiam applicetur er obß-. gnetur refnißio peccatoru,Petrus docet Ailor. 2. Ba^ IO cumfideli Abraham.i T'm.t. Q^itteditudtr r^, ipfum 'm uitam lt;eternam. Bbilip.3.'Plt;itgt;^'t^\'‘D‘^,., putatiuam, iufiiciam fidei appellat, (oq^^^blL plicatur.Autor cpidcltead Ebr.4 nonprofil^‘ ' difie fermonem, quad is non eßet cum fide ‘'®”'*Lj ijs qui audicrät. ibidëiAccedamus cumftin^* ptifetur unufquifq^ in nomine lefu,in remißionc pecca nbsp;nbsp;nbsp;nu gratite. Eb. 10. Accedam? cu nero eerde inert 1 torum.Ad.S.Eunuchus baptifatus ibatper uiamfaam 20 nefidei,etc.Eb.u.lmpoßibileefipnefidt gaudens.Aël.zz nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. t ptifare,et ablue peccata tua,inuocato nomine Domm. i Pet. 3. Cuius figure nunc refiondens baptifmus,nos quoq} faluosreddet,etc.Tit.3.Salues nos ficitpcrlaua crum regeneratioms er renouationis Spiritus fandi. Roin.6. Quieuqi baptifati furnus in Chrißu lefum,'m, mortem dus baptifati furnus.1 Cor.is. Alioqui quid fit-dent ij qui baptifantur fuper mortuis ,feu in cœmitca rio,ubi mortui iacët fepultitpomnino mortui non re-furgent,cur baptifanturfuper iUis ? Gal.3. Quotquot i° baptifati ePis, Chrifium mduißis.Eph. s.vt fandifisa ret illam,mundatam lauacro aqu£ per ucrbfi,ut exhi-berdeampbijppgloriofam. (f De Cxna Domini. » Cor.io. Poculü benedidii-onis, cui benedicimus,nónne communicatio fanguinis Chrißi eßt Panem quëfrangimus, nónne comunicatio corporis Chrißiefit Sanguis aut Chrißi emundat nos dó omni peccato.ito.e, C^arep 'm cana corpus et fan guis Chri^bi diâribuitur, fimul etiam credentibus ap- .............................. plicatur er obpgnatur remißto peccatoru. Idem et iam 4® xültauit, quad eu uniuerfa fua domo ‘^tediUßf^^’^^ ex i Cor.ii confiât, ubi communicantesiubet mortem D omini annunciare,donee uenidt:er indigné aceipié-^ tet, reos corporis er fanguinis Domini fieri aßirmat. Sedfie bis fuoloco plura. Promißioncs ergo Euangelicr,cr baptifmus ac ex na Domini, funt quafiDei maniis, qua nabis beneficia per Chrißu parta porrigit, diff cfat,dpplicdt,cofir mat er obßgnat. lAznum autem noßrä,qua apprebenda-)nusfinguli,nobisq- applicemus remtßionepeccatoru feu iuSliciä 'mputatiudm,non contritionem,neq; bona Opera noßrd,fed fold fideficu cordis fidueiä ianitenti promißioni degratuita remißioe peefatoru per Cbri üu eße docët.Aél.j.Per fidueiä nominis eins huc,que videtis et noßis,cofolidauit nomen ipfius:er fides que per eumeß.dedit ei integritate ißa in coßeitu omniu ucßrum.Aü.io. Q^ifquis crediderit'm cum. Aä.i}^ Per hunc omnis qui crédit,iuflificatur. Ad.tf. Cum fi^ de purificauerit corda illorum. er paulo poß^Pergra- fO tiarn Domini tefuChridicredimus nos faluosfuturos. Ad.z6.Credein Dominum ïefum, erfaluuseris tuer 6e mam dodrin£.Pioman.6.ïion fedandibusprofil* domus tua, Ad.io.pidemqut efierga Dominurnno- iHßiciam,fed apprebcndentibuseamqutec^c^^^^^quot; |
gt;4’ II. C A P. 1111 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ( firum tefum Chrifium.Ador.ié.Duifin^il^^^l^-perfidem qua efi er ga me. 1 Pf t. ». fer iHu ^’'‘’ l^j 'm Deum. tbidë: Qui uirtuteDei pftfi^^yïcit. adfalutem.i Pet.z. Qjticredideritintllo,»^{^^f^f » toan.3. 'iïtcedprteceptueittSjUtcredamvsmti filij dus kfu Chrifti.z ïoan.s.Quis efiquimv^' ^^^ dum, nip qui credit quèd lefts efifilius Dfl'^‘’'’^j dicia autem Dei 'm omnes erfuper er poficatCencludimus ergo fide iusiifsdr'P^’^f^ abf j; operibus legis. Gal.i. Et nes 'm Chrifi»^ ^1^^^^ credidimus, ut iufiificaremur exfidedhriflb^ ex operibuslegis.Gal.3.Qui exfidcfunt,bene^‘’‘ Exempla etiam omniueorum qui igt;‘l^^f*‘^^‘Li cemprebant,perfolam fidem applicarinoM' Ad. z.Cijii acceperunt fermoncm,biptifitil‘‘’'^‘^^^ ftea:Omnes qui credebât, erant coniundi. S^fp plenusfidei fitißedicitur Ad.7,SamaritMiti‘f^ didißent Pinlippo euangeUzanti de regno P^b . baptifabantur. er Simon ipfe credidit:amp;^‘^^’^^^j^f tus effet, adharebat Philippe. Bunuchus HcH’ ^''' fiiium Dei eße lefum Chrifium:Ad. S.Comdn^’^ ^ ^ fide applicatpbi remißionem peccatorum. ■j.jf ri Cyprifer c.ingreßi Antiochia, loquebanturid cos,preedicantcs Dominum iefum, er eratmimt^ ,^ mini cum eis,multus^ numerus credentiumconu^l efi ad Dominum. Ador.ti.Gentes Antiochiagt;^r ’ crediderunt quotquot erant ordinati ad ultiai^^’^ Ad. i3.Claudus ab utero matris audiuit ^^f^’*.^^^^^ tem Dydris:quimtuituseu,er uidensquóif‘^'^ ƒ . ret,fore ut faluus fieret,dixit,etc.ïtem,quad Dfi«,ï‘^ bus aperuiffet opium fidei, Ad.i4. Ciiftot cartel''^ A(lor.i6.Theßaloniclt;equidamaudititeoncicttc^^ gelij crediderunt, er adiunili funt Paulo amp;nbsp;Slt;^, ^ i7.Berrhx£ etiam multi credebät,cr Gracamid^^^ hone fia, er uiri nanpaud, Adar. 17. QuidnK*^ ■ nienfes adharebant Paulo,(y credebant,odors'!' finis archifynagogus credidit Domino,cum id^^^^, fua multiq- Corinthiorum audientescrdi^^'^ht^ ptifabantur. Hmc etiam patet, quibus iudiciiimputetiirjj'^d mißia peccatorum doncturmempe peccitorib. a^^quot; bus pxnitentia,er fids' ad Chriflu confrÿentibits,lii' tLeis er gentibus.Ador.tr).ts.B,om.3‘4-^b‘^^i'^'^’^' nibus errantibus, tPet.}. QuiaUquandouixiru»^^ lafciuijs, aoncupifcentijs,uinolenti}s, cameffationit''^^ nefarifs,pmulachrorum cultibiu.i Pet,4.Cenfdlt;d^ bus peccata fua.t ioann.i.Qui olim fiicruntfcruifi^^ cati, er prabuerunt mëbrafuaferua immunUdtv 'miquitati,adaliam atq^aliam 'miquitatem:feitgt;''»’’f^ animo obedierunt 'm earn, in quam tradudifunt,f' |
‘4»
DE DOCTRINA.
*f»
|
Koman.^. Stultis ßeundum mundum, imbedüibus, i~ gnoiilibus,contemptis,euan^lium ßßipientibus.i Co rintki. Scortatoribusjdololatris, adulter is,mollibus, arfenoccetis, ßribus,duaris, ebrioßs,maledicis,rapds diiu, peenitentiam agentibus. iCorinth. e. Hiccra-tK qaiiem, fed abluti eRis.i Corinth.ix. Gentesßißis, traißmulachra utcunq^ducebaminifequentes. In-ttßnoßs, quorumexemplar eH Corinthius iUe, 1 Co« tinth.i. Perfequutoribus Ecclcßx er blaßhemis,qui' igt;osexempliloco'Pauluseß, A(lor,9.ii.i6.Galat.ii 1 Tm.i.Pbilip.s. Hon redo pede incedentibus ad euan« ÿllj ueritatem, qui obiurgati dgunt peenitentiam: e-^emplueßin Vetro,Galat.i.Deßcicntibits dpuritate iodrina 'duangelij, ßagant peenitentiam: exemplum dl in Gdatis, quos eo nomine Paulus adpeenitentiam reuocat. Occupatis dUquo deliilo, ß ad peenitentiam tedeimt. Gal.6. Apoc.i. Mortuisin deliiliserpeced-in^qi contumadbus, mancipijs diaboli, ficientibus olim qm carni et menti libebät,filijs natura irx Dei, ahdienatis 'a V^epubUca ifraelis,extraneis à teßamtn ^opromßionisßem non habentibus,Deo carentibus 'ß^^ndoyfednunc adDeiimconuerßs,er credentib. i« Chrisluni. ^pbeß. Qlm ambulantibiis in uanitate Montis er obtenebrata mente, abdlienatis duita Dei, ftopter ignorantiarn er exc£Cdtionem cordis : qui eô peruenerant,ut dolere deßnerent,er femetipßs d ede' ^^^^lafciuiicaipitrandum omnem immundicië cum iuHitate : fei nunedidicerunt Chri^um, er in eum ^^^^M,V,phef.,^.V,xpergißcentibus dßmnOy er fur-gfWiti« àmortuis. V.pheß s.Ciui quondam crätabd' btnatff^ itiimici mente in operibus mails, nunc uero ^^gt;^‘lt;erßctreconciliati Deo per Chrißum, CoLi. Qiji quondam erant interßlios intradabiles,er ßupro,im~ nmniicie, motliciei, cocupif ceniijs mails er duarleite, v^dniignatieni, mdlicitc,mdledicenti£, turpUoquio, gt;’gt;^^ueiofludebät.Col.s.Couerßs dßmuldchris.i Tbc, i-Veccatoribiu pexnitentiam agentibus, i Tim.i.Tra~ ^'^°ni)iis.abnegatoribus,crucißxoribits er interßUo nbus dhriflißlij Dei, peenitentiam agentibus: quibus impanitentid perfeuerantibus. Deum uerà huc ordine in iußißcationcimpij,ob' ^^^^plllocofuntludaiyAd.i.s. Q,ttimagiCdm artem j^oferudre docenttnempe quodprimum mini^rio legis, in cordibus operetur agnitionem peccdtorum,ct ueros ob nercueriitjiam uerà panitentid dumiad Deum ßt mdiitoran ChriHum conßgiunt : exemplum cß wSUHoSf »Mg), Atl.S.er eorum qui libros magieant ^tem Continentes exurunt,A^or.i^.ùs qui aliquando •■tSitcrunf ueritati ,ß agant patnitentiam. x Timot.i. Felicis,ßaberrore ßo reuertantur.Tù.j. lacobi ^■^‘^^ßmmjfimmb.peccatorib!lt;s,peceatum ad mor ^^^ifonhiilentib, boeeß, peccataßuddgnoßentibus, (Tfetentib.per Ckri^ü remißionö,donatur er appli tittirperpde iuSiicia Domini noßri ieß Chrißi, qui o^tiientidjua uß- ad mortem cruds comparduit. ^tontràueràpeccatoribits mpcxnitentibus ,eritt ffeatisjds perßuerdntibus,et deßerantibus iusiteii inputari, feu peccata remittimegant.i fet.s.A^eduS ^°wfaper cos qui ßemnt mala, i Vet. 4. SiiuUus ^‘^xfduabtturtpeceator ubi comparebitf x Vetrix, ^P^ilnerroresetpecedtd,fiin ijs ßnepeenitetia per parent,canes reuerfos ad ßum uomitum,er f'ses re^ '‘^ßaduolutabra cceni, appellat, quibus poßremd pntpeioraprimis,t, Vct.j.iÜußores extremS, iudtciu ^nt^wtes^ecundum concupißentias ambulare dicit. |
toannis 1 epiß. 1. Qui edit ßatremßam,in tenebris eß:qui diligit mundum,non eß ebaritas patris in eo. «. Ioannis j. Homicida non habet in fe uita tetemam ma-nentcm.2 Ioannis:Omnisquitranfgreditur,necmanet in dodriitaChrißi,Deu non habet. Ko.S.Sißcttndim carnem uixeritls,moriemini.iCor.6. An nefeitis quoi iniu^i, regni Dei hiereditatem non conßquentur f ne erretis, neq^ßortatorcs, neq; cultoresßmulachroru, neq; adulteri, neq- molles,neq; qui cencubuntcum ma ,Q ßulis, neq;ßres,neque auari, neq; ebrioß,neq; mak' did, neq; rapaces,regni Dei harcditatem accipient.£d dem Gdl.s.repetit, er 2 Cor. 12, Ppheßr.i.Tim.i.er j. Coloßj.Hec bypocritis et iußieiarijsdonatur remißlo peccatorum, mßagant peenitentiam. 1 loann.i. Sidi-xerimus-Peccatumnon habemus,nosipßs ßUimus. Rom.^.ïfrael quifedabatur legem iußicia;,ddlegem iu^icUnonperuenit, quia non exßde ,ßdtanquam ex operibus legis. Rom. 10. ignorantes iußieiam Dei, er proprium iu^idam quxrentes conhituere, iußi' 20 da: Dei non ßerunt ßbditi.Gdl.}. Qnotquotexope ribus legis ßnt,execrationißnt obnoxij.Gal.s.Qjii'-cunq;per legcmiußißcamini, a gratia exddißis. Hec haretids in fuo errorepèrfeuerantibus,Tit.i.Hec man dpijs Antichrißi,i ioann.x er 4.1 loannis.Apoc.tS er sy. i Tim.a..2Thef.2.Hec cdlumniantibus er contemn nentibus dodrinam Puangelij,P.om.}.Quorum con-demnatioiußaeß. 2Theßal. i.Quinonobedierunte^ uangelio. iPetri^. Quinon creduntDei euangeUo. qui negant refurredionem mortuorum,t Cor.if. Hec 30 ijs qui peccant peccatumadmortcm,iiûattn.$. Autqui offenduntur dodrina euangeUj,iQorint.i.ePet.2Ko' man.9. Aut perfequuntur Euangelium, i.Tbeß x.ludai ut Dominum leßm oedderunt, erproprios prophe' tas,ita er nos perfcquutißnt, er lll^to non placent,er omnibus homimbus aduerfantur, qui obßßunt nobis ne loquamur gent ibus,quo falui fiant. Abßrdts er per-uerßs hominibus,er dus generis alijs peccatoribus, in ob pcccdtd dolores, er humibdtioneni, dbijeientem tunt pecedndi propoßtum,tuin omiiem fiducidmfuo' rum operum, er (entientem dc deplórdntem iujldnt Dei irdm ey condanndtionemi Deinde^ quad uoce ^uangelij propondt grdtiam, remißionem pecedtorum grdtuitdm, tußieidm er ui-tdm propter Chri^ium i ey opereturper uerbume}quot; f^iritufdttólum ßdcm,dpprehendente remißione pec' f^ edtorum. Hue pertinent teßimcmd er exempldquæ idm rccitiibimui, de ijs quibus imputetur iusiicid, er quibus non.Docent enim,oportere iußißicdndos dgno-feerefud pecedta^er obed dolere,nec m ijs perfeuerd-re: er poßedßde dd medidtorem Chrijhint conßgere^ ^ peecdtorum remißionem gratis dccipere. Hue etidm pertmet totd doétrind de peenitentia, ^Udm ßo loco commemordmus ; ed enim pnecipuè er ßgiüdtm doCtrinani dc ordine, quem Deus in iu^ifi-cando mpio ób[erudt,cxpQnit.Docus etid de minifle-60 rio,trßimonidhuepertinentidhabet, Qudlis enimeii miniherij rdtio,taüserittlitficdtionis.Qudreßcut mi D ï nißey |
LIB, II. CAP. II IL
dindtum fidffe, antequam conditUi tlfettm^l'^, manififtatumeffe poftremis temportius-P'ft, ^, didt, lud£os finffe inftitutos dd id,ut Hum. er 2 Petri 1 didt,fanfios Dei
do impulfos, loquutos effe. quo ittdicdt,do^ ..^^ grdtuitd remißionepcccdtorü,per fidem tgt;^ ^^j etiam inueteriTeHamentotraditamftiß^-^ ^fi, Roman. 4. dodrinarnde imputationetu^if^^l ^ mißione pecedtorum perfidem, ex Dauidif l extruit : er ex Habacue, luftus fudfide uind' j t.er exloehciuifquis inuocducritnomcnlil^‘j^^,f tins erit, Komdn.io.er Eftid: Oinnis ‘l**^^'.!^' pudefiet.i Pet.z.Romdn.to.Eteodemmop ^^^^ brab£fuumcredere,feufidesiinputdtde^lt;gt; '“ ^^^ dUos omnes credentes iuHificdri,docet ldt.3.ldcm iCorinth. 10. Eibebant ^ß’’^‘^if^f trd, petrd uero fitit Cbrislus. Autor epi fiele i nbsp;nbsp;nbsp;.
os:Pr£terqud quod in ueteri Telidmento,t»^f^^^ fis promißionibus,tum typis er fig^eu ftrum lefum Chriflu,eiusq; beneficium peop^^fil fe prolixe demoftrat,etiam cap. ^^-^^f^^fi-^^^ tridrehis er propbetisdc alijs pijs dtribudn^ fdluatifint,ex res magnas gefferint,lietn 's fus Cbriftus beri er hodie, idem eft ^^'^^ipui/ poc.ii.Quorumnomind nonfuntfcriptlt;^i’l ‘^^^^^.^ dgni,qui occifuseft ab origine iwndi.quafin . ^ cheat, mentum ChriHi npfihedtum attuliffe omnibus[qui ab initio mudi in eu^f ,^
lt;r Caufas finales iuftificationis hos fiter ^^^ Primd,ut Deus immenfam fuum miferieor ^ ^^^ rem er gratiarn erga nos exercerct, * Pet. *• ^^^, 4. Roman, s.8. Proprio filiofuo non pepera didit lüum pro nobis. Epbef.i.Deus qui dù^^ fi fericordid,erc.Tit.3.1 T'imotb.i.Vte)fif*quot;^^''^^^i/ mnemclementiam. Secundd,tdfoliEgt;ee j lans iuHici£, fdpienti£,ueritdtis, er ^°”*^5?(^L-immeritospecedtores,propter filijfuitneruf’
.r.omdn:3oLhbomon,end^^f^^^ x.ïtemiVt iuftificeris inferwon^ß ’ iudicaris.Ephef.t.'Vt laudeturg en l .
CENT. I.
ift
nifleyiaw ueriiprimo locopanUetiam conciondtur, er polled remißionem pecedtorum : itd iuSlificdiidos oportet prtmtiin dgnoßere fud peccdtd, cr^^dolcre, cr deinde fide in Chriftum erigi. Sed i^uid obeft,hîc qu£ ddm repeteref
Heordineiufitficdtiomipetriti er ApofloU in-^uiunt Aitor, i. Deliitorum poenitentidm dgitefer“ bdptifetur unuß^uifg; uejirlim, ere.in remißione pecedtorum. Aitor, j. Peenitedtuos, er conuertimini,ut deledntur peccdtd ueflrd.Aitor.;.Adddnddm paniten tidm Ifrdeli, remißionemq; pecedtorum.Similid tejii-monidfunt Ailor.io.ii.j.6.eriPctrif. Humiliemini fub potenti mdnu Dei, ut uos extoU^t, cum fiterit op -portunum.Pt iodnnes i epifi.-i.iufiificddos iubetdgno fcerepeccdtdfud, GTpeteredDeoremißionem pros pter Chrifium.i todnn.4, Etiarn eos quos corfuum con demndt, iubetfiducidm hdbere, er inniti promißioni diuinte de grdtuitd dcceptdtionc, propter Cbriftu me-didtorem noflrv.m,er fdludtorem mundi.\PduliK uero in epiSloldddRomunos, ordinem iuHificationn cle-gdnter demonftrdt, ubiprimumgentes e^iudxosdo-eet effe pecedtores, glorid Dei cdrentes, obnoxios iræ Dei er condemnutioni: er deinde impios pecedtores grdtn,fide,dhßq; operibuf,propter obedientiüer mor tem Chriili,iumficdri:hoc ejljufios pronunduri propter imputdtdm iuHicidm Chriili.
lO
XO
Omnes homines codem modo faludri, gratis abfe^ operibus, fide ampledente obedientidm er mortem ChriHifibi imputatdin, teHimonia qu£ de uniucrfali-bus particulis fuprd commemorauimus, probant. Sed ctiam illud infuper Apoftoli docent,omnibus tempori-bus unam er eandem perpétue) fit iffc,effc,erin pofie-rum fore rationem iuHificationis, nempepcr fidem in Chriftuminec alio modo eos qui in ueteri Tcflamento vixerunt, qudmquiinnouodegdnt,faluari.ElamPe' so trus er ApoHoUoftendunt,ioelem er Dauidem AH. z.Kofener omnesPropbetas qui à Samuele aedein-ceps fiterunt AHor.3. er in fumma omnes Prophetas, tcHimoniumperhibcre de Chrifto, quodremißionem peccatorum per nomen eius accepturus fit,quifquis in eitm crediderit. AH. 10. Et Paulus dißerebat è feriptu ris, ddaperienser aüegans,qucgt;d Cbriftu opportuif-fet pati er refurgere:er quad bic effet lefus Cbriftus, quem egofinquit') annuncio uobis.AHor. i7.Et Petrus
Hue etidm exempld luUificdtorum refirendd funt, quos omnesprimum dgnitionepeccdtoru er fenfu ira Dei humilidtos,er polled promißione de grdtuitd m-putdtione iuHicu ChriSti,erfideedmdpprehendéte, jo ereilos er fdludtos conAdt. Ait.i.Circiter trid miüid iudteorumex condone Petri, dgnofcunt fud peccdtd, ex compunguntur corde,er poUed dccipiuntfide fer-monem Dei, dununduntem remißionem pecedtorum propter nomen,hoc efl mortem er obedientidm Chri-Ai.Ailor.9. Sduliu primum humHidtur^polled con foldtioneerigitur.ldcm Ailor.16 incuUode edreeris uidere eft. ïncelluofus etidm Corinthiiu, obiurgdtione tidm rcdpidt.R.omdn.3 Pduli er ecclefiie CorintbidC£ dgnofcitfuum fceltis,er dutem uerdx. nidximo djficitur dolore:quemPdulus iubet confoldri, 40 uincdscum ne immodico dolore dbforbedtur. x Cormth.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti£fu£,qud ebdrosreddiditnos,perdileil'^ ^^^
t.Vtpr^dicetd uirtuteseiiu. Tertid,ut ext ^^ gloridtio operum omnium bominumcordm^’ mdn.3.1 Corint.iCiuigloridtur,inDoniin‘gt;è^ P.pbef.2. Donu Dei eft, no ex uobis,neqdig ^^^^ Qudrtd,utfummdtim inftdurdret ^^^^^‘t-er qu£ in coelis funt,er que in terrd per t.ln iüo compldcitum eft pdtri,uniiterftMpltn inbdbitdre.Colof.i. Quintd,ut Dominus, er ei f oli tribuutur bonos, quèdft r “ -generis humuni, et Deus fit omnid in cmnibxs- p Omnid fubiedt fub pedes iüius,er eu dédit tdpgt;ilt; omnid ipfiEcclefi£,qu£ eft corpus tlUuSiCO^^^. dus qui omnid in omnib. ddimplet.Cül.idpjev _^ corporis Ecclefiæ, qui eft prindpMypf^^’^^^^i^if mortuis,utfitin omnibus ipfeprimds teneW- lt;gt;• quo funt omnes thefdurifdpietiderfel^l''^'^^^^,^ et poßedtQuomü in iüo inhdbitdt oinnis tdtis copordliter: et cflis in ido complete ^^^ i epist.j. tnpropbetisftiritumCbrishfuiffe didder do omms prinetpdtuser poteitdtiS.Cols.Seionn^^ ^^ de uenturd grand udtiematu effe, er Cbriftum pr£or- nbsp;nbsp;mnibus Cbrislus. Pbil. i.Vtm nomine left
-ocr page 413-|
1« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E D o C [eff jiediit, cœlcftium de terreßrium,^^ inßmorum: CToWHis lingud confitatur, quod nommui ßtie fus chrism ndgloriAm Dei pdtris. Koman-1^.. Chri^ut es'wortmt cß ex re[urrexit,ut mortuiset uiuentib.do mnetur, Sextd,ut nos exhiberetfanilos ex irrepre btnfibiltsetinculpAtosinconIbeilufuo. Col.t. VtejJe nmßndi et irreprehefibiles corHÓo.'Eph.t.Vt firnta inldudéglorieipßM.Eph.i. Vtßmusipßus opus,con idiiibom opera.Epb.i.vtßmiK in Chrißo lef u,no-Mtrtituri.iCor.s-Gil.f.ß-Vtpurificaretßbipopu- ilt; lu»! feculiirem,fe(lAtorem bonorü operum. dd Tit. j. lWm;Vt dbnegatd impietdte, ex mundanis concupto ^tentijs, fobriè çx luslc ex piè utudmus in prefenti fe^ Cdlo.iVct.i. Vtmfequdmur ueßigia Chrifli.ltem : Vt ii^icie uuMinus. Septime, ut bibeamus focietetem timO:o,etfiüoeiMlefu ChriHo.i lodnn.i.Vt hibed-tiduMimetermm.i.lodnn.f. Argumentaquibus Apoftoli probant,hominem fola fide abfq; operibus legisiuftificari. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j Apüftoli[Ham dodrinamde iußifiedtione feure-K^^nepcccdtorumtplurimiStijs^firmißimisdrgH-vientti probant ex confirmante, que fané obferuation e C cÖmcmorijtioMefunt digniffimd. Eft autem eorum t^^pofitioduplex,ncgitiudexaffirmatiud. Üegdtiua ^dütuhominum iuütßcotur fuis operib.legis,propte-r tti quoi nemi legi Dei intégré fatisßecre poteß. Aß ßmatiuA : Omnes homines ßbi fide appUedntes cbe-éuntUmfeu opera Chrißi, qutbus units iüe mediator fto omnibusfatisfidt legifiußipronunciantur,ex im- 3 fi^iatialiéna,Chrißi fcilicet,iulticid. Has propoßtio-i^^futr^q- pmliKconiungit,Kom. 3.Galdt.z.3. exD-ßß-i-’PetrusAdom.ex loan.iepiß.i ex i» Argu latnta autem hec firé funt precipua. PfiniHm, à teSiimonijsferipture. nbsp;nbsp;Scriptura ue^ ianslehameti docet omneshomines eßepeccatores, extarere^oria Dei. Ergo nulltts hominum fuis operi busiußißeatur. Antecedens probat Paulus bis fenten-^f: Qinniihomo mendax, Pfalmo uy. item. Tibi foli ^tcaidatt lußißceris in fermonibus tuis,et uincas cum 4 tuiiems.^ßlmo 50,Non tfl iußus,ne units quidemmo f^qui intelligat,non eß qui exquirat De um :omnes dc' b^xeruntßmvd inutiles fiidi funttnon eß qui exerceat lgt;omtitem,ndeßßq^adumtm. pfalmo tj.ex sz.Sepul trnmapertun guttur eorum, Unguis fuis addolun oSißtitiuenenum aßidum fib labijs eorum. Qjiorum ^^‘^oerationeexamarulcntia plenum eß,ueloces pe-^^torewad eßundendumfanguine.Contritio ex ca-Idnitit in uß eorum, ex uiam pacis non cognouerut, ^^^tsltimorDticoramocitliseorum.Pfalmo3ex 13, : Rowto. 3. liifin etiam ex hißoria lap fis Ad£ probat, onnes homines eße peccatores. Koman. 4. Propter mhominem,peccatum inmundum introijt, acper petestum mors, exfic in omnes homines mors pcr-iufii,quiaomnespeccauimiis,QXc. Ne introeascum feruotuo iniudieium,propteren quad non iußificabi~ turexoperibuslegis uda caro. Kom.3.Galat.z. Omnis tarogramen, ex omnis gloria hominis quafiflos gra-gt;iiinis:exaruit gramen, ex flos decidit, at uerbum Do-nmi manet in aternum. t Pet. 1. item, 1 Pet. 2. alludit tiZfaiedidum 33. Omnes fient ones errauimus, e^c. |
TRINA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,54 , inquit enim, Pratisßeut cues errantes. Dominus no uitcogitationesfapientium, quoniam uan£funt.i Co-rinth,3. Econtra fcriptura tcflxtur,agnofcen-tes fe peccatores eße, ex confugientes fide ad mediato rem Chrißum,edßßbiapplicantcs,iu^iciam eins,qua cÆ integra impletio legis, iuflos pronunciari ex faiua-ri : ergo fidef old,abfi^ operibus legis, iuflificatur homo.Antecedés probant Apofloli his teflimonijs,ex loe lis zEtfiiturum ed, ut omnis quicunq^ inuocauerit no » menDomini,feruetur. Aflor.z.Rom. 10.exEfdiæzS. Omnis qui fidit iüi,non pudefiet, Roman. 9.10.1 Pétri z. Ad quad etiam loannes alludit ilodnn.z. î^epude-fiamus ab eo in aduentu eiiistex Habacuc 2. luflus ex fidefua uiéluriis ed. Roman 1. Galat. 3. exPfalm. 3sgt; Eeati quorum remiße funt iniquitates,ex quorum ob-teda funtpeccata. Eeatits uir,cui non imputabit Dominus peccatum.Roman.4..Exod.33.M.tferebor,cuiuf' cunque miferebonex comiferabor,quemcunque com-miferor.Ro.^.Deut.3o.'!lt;le dixcris in corde tuo, Qjtis □ afcendet tn calumiaut quis defcédet in abyßum-Rom. za.exEfa.sz.Quàm ßecioß pedes annunciantium pa-cem,annunciantium bona. Rom.io. Efaia sz. Domine quis credetfermo mbits noßrisiRom. lo.TÜquam ouis ad occifionem dudits cd, ex flout agniis coram tonden tefemuttis,ßc non aperuit osfuum : tn humUitate ip-fitis,iudicium eius fublatum ed : generationem autent eius quis enarrabit ? quoniam toUitur de terra uita e-ius. Ador.s. Cluipeccatumnon fieerat,nee muentus ed dolits in ore eius : qui cum maledidis ineeßeretur, ° non regeßit maledida.exc.Cuius eiufdem uibicefanA-ti fiiidis. i Petri 2. Efaia undecimo : Erit radix leße, exquicxurgetadimperandum gcntibiis^ineo ßerda bunt gentes.Kom.is.Ciui gloriatur,inDomino glorie tur.exïerem.sgt;.iCorinth.i. exPfalm. 113. Crcdidi,ex ideo loquutusfum.z Corinth.4. exEfaia: 40. In tempore accepto exaudiuite,exiudiefalutis fuccurriti-bi. 2 Corinth. 6. Hue etiam alia teßimonia de Cbrißo eius 'que benefieijs, qu£paßmaüegantur ex prophe.-tis, Ador.z.3.4.7.13.13. pertinent, quorum fummam ■° Setrus Ador. 10. traditi Pluie tedimoniumperhibent, exc.Namcxijs etiam dpparet,obedientiam ex mortem, quam pro genere humano fuflinuit,credenttbus imputari ad iufliciam. Secundum, à fententia legis. Dex dicit, maledi-dtis omnis qui non ficcrit eaqu£ fcripta funtinlibro legis.zx' econtràiliomo qui ficerit, uiuetper illa. Ga-lat.3.Rom,io. Sednuüiishominum perfidéfatisfit cit legifuis operibus, ut patet extedimonijs Scriptura paulo anté recitatis. Ergo nemo hominum per o opera fuapoted tolleremalcdidtfm,quod nonferuan do legcm commeruit : neepoted quifquam mereri ui-tam,cum legem nemo im pleat.quotquot enim ex ope-ribits legis funt,cxccrationi obnoxijfunt. Gal.3. ^co trauere» Dominus noßerlefts Chrißus,uerus Deus ex homo, carens omni labe peccati proprij, aßum* pta forma ferui, unus pro omnibus intégré lege impie-uit,£quiualës,imè precioßus quam lcxpoßulabat,Kva Tpef) foluendo,ad toUendu maledidu ex obedientia 0-mnibus numerisperfidißimä, earned amplioré quant 60 lex requirebatànobis hominibus(, creatorenimpro creatura, Deo fidus efl obediés uf j* ad snorte cruds') 1/ 4 pr£flan^ |
|
CEEIT. 1. LIB. IL CAP. IIII. •ff praAdndo, ad acquirendam omnibut uitam,quarn lex ßeientipronüßt.Er^ credentes in Chrißum,pronun cidntur iuAi,no ob fuatpropriat uirtutes,fed propter impie tionem legis, qua Chrißut pro ijs prie Ait it. Hoc argumentum in omnibut illis fententijs comprehen-ditur, qute de morte er redëptione,quam in lefu Chri' ßo hdbeniut,loquuntur. 1 Pet.i.i.3.t lodn.t.z.4.Apoc. 1.13. E.om.3.4-S.i4 iCor.t.i3.t, Cor.s.Eph.i.t.f.Col. t.i,.Gdl.i. eTim.i.Ebrte.i.s.^.tt). Mdximèueró lïïua Araturd Paula in lüis loeit ,ubi de lege pro nabis per 10 Chrißum impletd dgit.Ro.8 er ic.Gal.3 er4 Philip. ».j. Col.». Docetenirn impletionem ChriAi quam pro omnibus prttflitit, omnib.credentibus imputariita,ut propter earn abfoluantur d iurepeccati c^ mortis, er iuAicid dc uitd in iudicio Dei ornétur, dccipiantq; Spi ritum fanAu,er ßdnt templu Dei : er uirtute Dei per fidem cuAodidturdd faluté dniindru, qua pdtefiet in extremo die, cum dppdruerit Dominut naßer lefut Chrißus,in quo uitd noßrd abf :onditd eß. Tertium, dpromißione.DcutpromißtAbrah^fe- *0 men, in quo benediÜionem confequdntur omnes tribut terræ.Genef.iz.'E.t eatn promißione etiurn repetijt per tiofen^ Deut.18. Prophetüfufcitabituobit Dem, t^c.t^ iterum promißt Dduidi, 3 Reg.j.pfal.iio.m. cr per omnes prophetdt loquutut eA de M.cßid,AA.}, er^o, Ergo dlij homines ßeruntfub mdlediélione,nec potuerunt ßbijpßs fuisoperibut compdrdre benedi~ âionem: hoc eh, iuAicidin zx uitam icterndm.Si enirn alq potuijfentfuit operibut iuAiciam conf rqui,non 0-pus fiaffet promitterecr exhtbere Uleßtam.^cmendu tem iUud benediäum eA Dominut nofler lefus Chri-Aut. Ergo credëtes in eim, bencdi£iionem,hoc eß rc' mißionem peccatorum dccipiunt. Trudunt hoc drgu-mentum ApoAoli,AA.2:3.i3-Gal.j. Ciuartum,anaturapromißionis..Sino gratis,abfq; cpenbuslegis,credit thus m Chrißum imputât ur cius obedientia adiußiciä, fed oportet noAra ctiä opera le gis et impUcari ut aliquota pars aut caufa iuAicie,tum incerta eyquot; irrita fit promißio, utpote tantiim ijs pro-mittësbenediAionem,qitihabentfuaoperaleÿs. Sed 40 oportet promißionem eße certain uniuerfofemini, ut , nbsp;nbsp;quie cuAispropterfidem in Chrißum bcnediAionem aßerat e^rapplicct. Ergo ex fide daturhxreditat, ut fecundu gratiam, ut firma fitpromißio itniuerfofcmi ni,circ.Hocargumentum Paulus R.om.4.tradidit. Cluintum,ab exëplo Abraha,in fcriptura maxime infigni. Öportet omnes eodem modo faluariquo Abra ham,quia Abraham eflpater omniumnojlrüm. Sed Abraham non iuAificatur ob fudbondoperd,fedfuum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____- crediditAbrahaDeo,ere.hoeeßfides,quaapprehen sa ere.Gal.3.SimileeßKom.s.luAificitifidefi^^^^^ dit femé promtffum,riiisq; benediAioné, imputata eA ei ad iußiciägratis,abfq; operibut. Ergo aUj etia homi nes no ob fua opera iußificantur:fedßcredät 'm Chri' Au,imputatur ijs iußieia Chrtfli,et propter ea tegutur er remittuntur peccata eorum,et donatur Spiritus fan dut et uita aternd gratis.Hocarguméto utitur Paulm Rüm.4.GjLj.Ebr.ii.Qu6d dutem autor epiflol£ ld' flif:cat.Galat.3. Decimufextu:Lexnopotefittïtttfitare,prcpt(n^ cobi exemplo Abraha: abutatur,fuo loco dicemut. quad mfirmata eßper carnem:hoc efl,quia einonop Sextu, à definitione iußificaticnis. lußificatio eil nbsp;nbsp;nbsp;tisßeit. Ergo no eA ex lege,hoc eß, operibut qut^o^ opus Dei,quo Deut iußut lUßificat impium:hoc eß,ci co fecundu legem ßeimus,iußtcia.Koin, S.Gal.3.^bri.7gt; qui non habet propria opera legis : fed credit in chri- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DecimumleptimitiUuRuhominK teflAmentucM' |
ßum, qui pro feimplcuit legem,imptitätinß^'^ nam,népe Chrißi,abfq; operibut legis-Ergoß abfq; operibut legit quanosßeimus, P^^’f^^^ tj^. qu£ Chrißut pro nobit ficit, iuAifiMtnur.Eo. j^^j^ Septimum,a cattatione Ad^cr Chrißi.^‘ß ^^^^^f dientiafeu peccatu Adte,attulit ornnib-demnationecymortem:itaabediëtiaamp;l^'r^^ .ai, ChriAi pro omnibut pr£Aita,afßrtcredetttio^^ ^.^^ ficationem uitnhoc eA, abfolutionë Acondeirn^,^^.^ cr uita. Koman.f. 1 Corinth.i^. Si per ^^^^’’ß a.M da, ChriAut frufiraeßmortuus thocefi, morte non coparauit nobit iuAiciam.SedCbnl ^^^^^^^ eAßußra mortuut : Ergo non iuAifieanwr 0^ • legis,qux nos ßeimus: fed fide in Chrißum IqU ’ fuamortenosrcdemitGal.i. Oc'lauum.ab cxëplo Apoßoloru. Nof “^P^ff k ludd furnus-zr legetn habemus, dum ad CbrmU gitnut, er perfidem in ChriAufaluari cupiiuffß L JÖ teAamur,homines no ex operibut legi^ mlur^ ’' fola fide in ChriAut quare finobitluddislexxe’^f^^ deA ad falutem,fed ea ex negotionoßraf^^ fa,dd'Chriflu conßgientes fola fide faliunnff'^^ tibus, qua: iam ad fidem funt adduAie, legeio^i nceejfariam adfalutem imponamiisiG.d.'.ó^''^' Elontim,ab exemplis aHaru.luditi.f^A.i. ^•lt;'’’ ni,AA.s.Eunuchus, AA.S.Paulus 1. « Cor.4.Phil.3. CuAoscarcerit, AA.ie-'^^' ., inceßuofut,t Cor.i. Ephefij,Ephef..».amp;e»^^^ la fide,gratis,abfq. operibut faluatifunt.Ergo, Decimum^ab autcritate Apoßüloruw.bfol totafynodut Hierofolymitand gataAatuit, AA.13. bondoperanoneßencet^^ falutem :fedpergratiam Domini noßrilof»^ credentes,turngentes,tum ludaos,faluari.^rgo, Vndecimum,a cotrarijs:Docentes operß^^ neeeßaria ad falutem, ettam ijsquiin dunt, ij reipfa oAendunt ChriAum cati : hoc eß, Chrißum eoritm quicredunbnonf^ expiafße peccata, fed oportere legem CT ^‘’**.^^L ^ogis prlt;eccptaetiam aliquid confirre peccata:ct ßcnoperfolum ChriAum,feded^f^ gern faluabitur homo. Scd ChriAutno eAmimpf cati, uerum credentes in ChriAum hberatiß’^ lt;® re peccati er mort is.Gal.z.Er go,ere. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Duodecimum, itertim d pugnantibus: la fide iuAificari, reijdunt gratia Dei, CT ioß^^^^ nonfuntfubditi.Gal.z.Kom.^erso. . DecimumtertiÜ,ab eßrAibut: Per doAßn*^^^ hj er fidé dafür Spiritus fan Aus,er nbperl(gi‘^i^ bent.atlexiram operatur,Kom.a^. cceiiit,E.cnj'7-DecimuquartuAufP ex fide uiuet.Sedlexnoeli^ fide:fed homo q fèccrit,uiuet per illa.Ergo,ctt. Gs.u Decimumquintum: SieA exlegeh£rcdit^,non ex promißione: fed eß ex promißione: ergo lexne»^ |
|
»gt;'7 DE DO ff obihim,licet reijeereMt mutitre: ergo nec Dei.Sed Dfi« tejiimentum Ahrdh^ßeit, de femine benedUlo: ^^olext^uepoit Annos4jo c(xpit,td nonßcitirri' fum, Ht ibrogiret promißioncm, fecundwm qunn dd-iKrbmditiiS.GAl.}. l^eeimiimodduum : Scripturd conduct omnid fab fecettm^utpromißio ex fide iefu Chri^i ddretur ere ^efiubiu.Gildt.f.Koin. 3 ey ti. ^edmumnonum-.Lex ed pieddgogus dd Chriftum: ff^'^noinaßificitipßlcxßed fides in Christum. Gdl. i'^m.s.libry. Vicefimum : Credentes m Chriftum, induunt earn, bocdl^pplicM fibi eins iufticidm,ey fiunt meofilij ^d, erfimen Abrdhie, ey iuxtd promifiionem htere-^fr.ergo,zrc.Gdlit.3. 'Viceftmumprimum: Chriftui nos Uberduit d indien ^'■dolegis,(yAdoptionem nobis peper it, ey jfiiritum l^fidimdimdntem Abbd,in cordd noftrd emifit : er-lojUe in Chriftum iuftifiedmur. Gdl, 4. ^iceftmuimfecundu:Lex dffèrt feruitutemipromifi ftu uero de gntuitd deceptdtione propter mtritim ^fftiftie ippliedtd,dftirt libertdtem.£rgo, Viceftmumtertium : Du£ fiunt tantum uue dd fidlu-tfin,V nuHd eft tertiaieieq; itd fiunt cotrdrilt;e, ut undm inceiens, alteram non poßit fimal dmbuldre. und hd-tn eft,per operdlegis-dltera eA,per fidem in Chri-bn,lt;pàpro nobis legem impleuit.Sed illd qu£ per o^ fera legis eft, p oftuldt dnobis mtegerrimdm impletio fuiif^iMm quid nemo poteH pr£ftdre,omnes ddmndn igt;fr 4 iegf. Èd uero qu£ per fidem e^, grdtis propter ^fffiGirifti, dondt iufticidm (yuitdin credcntibtu, ^iff^ouidt per eperd fidludripropria, is alteram tiiamtoditte^ ecotrd,qui uultper fidem fialudri gratis, b’f^fxpote^ptroperafiud iuftificdri. Galdt.f. Kom. 4'0'io,Epbf/;ï. ^^cejimwmtiudrtu: Qjii uoluntper legem,boc eft, perfid opera kgis iu^ificdri,ii amittunt libertdtem à ^briftopirtam,^ iugo fieruitutis impUcantur. Ad.i$. ^^^s-iCory.Colojfi.2. '^'cefimumquintumtlnChriftoïefiuneej; dreunde-ft», »f^gt; prtputium quitquam ualet ; fied noua creatU' ^i^fioftdesperdileaionem operans.Gdl.s.é. '''‘ceftmmnftxtumit^on eftgloriandumin nobis, [fd in Doinino.'Ergo non ex openbus,fied gratis iuflifi eimu,r,nequis glorietur.Ephefi. 1.1 Cor.i. ^iceftmumfieptimut Qiti non credunt fie gratis fial» «friper Chriftum, qui earn sb caufiam in carntm ue-ttbAtießrueret operadiiboU : 0- de quo Deus teflifi eituseftejuod m co dederit nobis uitam £teritä, ey in cuius nomen mandauit ut crederemusjs negat Chrisiu : igt;icarneuenififie,ey nosmercatum efifie, ey Deum men bicijurguit,eiitsq;pr£ccpto non obtempérât, eSléy fifii rbusAntichrifti^yerroris.s loans.4.$.2 Pft.i.Ergo. lufliftcdtionem aut hac bond a^rre, Apoftoli do -centlmputdtionemiuliicü Dei,fieu Cbrifti,qu£ e^ifio lutio tó/T^ii,^}- intégra impletio legis pro nobis præfti M.R9i«.3.4,r,»o. i Cor.s.'Phüip.3.Kcmißionempec,-catonm, ftu non imputationem peccatoru. Ad.io. 13. sS.iloan.i.i.iPet.i. Kom.3.4.Ephefi.i.Col.2,Dbr£. i.9ao.^poc.l.siferbdipfiafiuprdadficrlptafiunt. Gra-tiim,bo( eftgratuitam acceptationem wam Deo.A^ |
TRINA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jx» âor.ts.zPet.j.îTodn. Apoc.i.Kom.S' iuftificantur au tem gratis,illius gratia per redemptionem,cyc. Kom, 4.'E.iqui operatur, non imputatur mercesfiecundu grd tidm,fied fieeundu debitum, zyc.Rom.f. Vbi exubera-uitpeccacum,magiscxuberauitgratia.Kom.6.it,Gak i.No« affiemor gratia Dei.Dph.t.Pb.4. Pt gratia W' ueniamusad opportunüauxiliu. Beatificationé.Ko, 4. Diberationë à iurepeccati ^y mortis. R0.7.8. l.ibe rations à maledido legis.Gal.t.4. Chriftus nos ab exe cratione legis ltberauit,ipfiefitdus maledidS. fropb tiationepro peccatis noftris.i loa.z.a.Viti in Chrifto’, nam ut mors Chrifli,ita uita dus imputatur credentib, Gal.z.Pgo per Icgem, legi mortuusfiti, ut Chrido ui-ueri, uni cu Chrifto erudfixus fium:uiuo tamé tam no ego,fied uiuit in me Chriftus.Eph.z.Cum efifiemus mor' tut perdelida,conuiuificauit nos uni cum Chrifto,ß^ mulq; eu eo refiuficitauit, ey ftmul eu eo fiedere ficit inter caleftes.Col.z.Cofiepultiftmul cum iüo per baptia fimu,in quo etià fimul cum iüo refiurrexiftis,perfidem o^erationis Dd,qui excitauit iüum ex mortuis.Et ues cum effietis mortui per delida,iiyc.fimul cum iüo uiui ficauit, codonans nobis omnia delida. Adoption«, Gal.a.'Vt adoptione iusfiliorum Dei acciperemus.P-phefi.i.pradeflinauit nos,ut adoptaret in filios per Ifa fium Chrillu.Kom.9.Adoptioné expedantes.Gal.j.Q-mnesfilij Dei eftis.t loan.3.Videte qualê charitaté de-dit nobis pater,ut filij Dei nominenwr.ltem, Bdij Dei fiumus.i loan.4.i^osex Deofiumus. Societatem cum Deo ey Dominonoftrolefiu Chrifto.t loan.c.'Vtfiode-tas noftrafit cum patre,etfiilio dus lefiu Chrido.c Cor, 1. Citii uocauit nos in foci et ate filij fini. H£reditatê Dei adfirt,zy cohareditate cum Chrifto.Ro.S, Qgod fifi^^ÿftÿ^fff Cf haredes : h£redes quide Dei,coh£re' des autem Chrifli.Galat.4..Cittodfiftlius,zy hares Dei per Chriftum.rit.3.Vt iuftifiieati lüius gratia,haredes effidanwr uit£ £tern£. i Pet. s.Tanquà etiam coh£re' des grati£,uit£.t, Pet.i.ln h£reditaté immer talé et in-contaminabdé atq; immarceftibdé, confier nat à in eoe-Us erga nos.Pphefii. Pignus h£reditatis noftr£.Pbr.t, Qui capiüt hareditaté fialutis.P br.^.Premißione acei piàt£tern£ h£reditatiSt Pacéfieu tranquiUitaté con-ficiêti£ corà Deo:unde in fialutationib. quas prafigunt fiuis epiftolis,fiemper precatur pijs pacé. Petrus 1 epift, i.eyz Pet.t. ludas,Apoc.i. Paulus in ommb.epiftelis. Deinde etià alia tedimoma habet,qu£ hue ffiedât, Ko.i4.R.egnü Dei no ed efica ey potus,fied iudida cy pax. Gal.f. Prudus Spiritus cd pax,G'c. Phil. 4. Fax Dei qu£fiupcrat omne inteUedü, cuSbodiet corda ue-ftra or fienfius ueftros per lefium Chriftu. Col.3.Pax Dei palma firat in cordib. utftris,in qua et uocati edis.V» de Deus,pacis Deus,à Paulo dicitur. 1 Cor.is.c Theff. f. 2 The.3.fiue quia autor eft traquiüa cofidenti£,fiue quia placet ei cöcordia.Ko.s.luftifiicati ergofiide, pacé habemus adDeum. Gaudium eoficienti£.tPet.i,Cre' dentes exultatis gaudio ineffabdi ey glorificato. 1 loS. 1. ii£c ficribimus uobis, utgaudiu ueftrumfit plenum. Kom. 14. GaudiüinSpiritu fiando. Kom.is. Kepleat uos ommgaudto.Gal.^. Prudus ffiiritus,pax, gaudiü, Philipp. 3 ey 4- Gaudete in Domino fratres. Ader, 8. Kunuchus baptifiatus, ibat uiam fiuam gaudens, A-dor.16. Cuftos carcens exult ah at, quad crcdidiffictcü t9t4 |
|
CENT. I. i^9 tota domo fut. SanHificationem, qute compleflitur donationein jfiritu; fanüi, etinchoationem noua obe dientie.Rom.s.Ouos uocauit,eos etquot; iuflificauit:quos autem iullificauit, cos zx fanàifleauit, t Cor. i.Pa^m ed nabis à Deo fandifleatio. Aü.ie. Vt accipiant re-mißionem peccatorü,et fortem inter cos qui fanât flea ti f int per fidë,qU(C eA erga me.Ad.i;. Dde purificans corda tUorum. Danationem z^ inhabitationem fli ritus fanât zyDei.i Pet. ^..Spiritus Dei fuper quos re' quiefcit. lioan.i.^. Exboefennusquodineo mane-mus,eripfein nobis,quoniam de fliritufuo deditno~ bis.Gal.n..Cltioniameflis flliflcmifltDcus flnritumfi lij fui in corda noâra,clamantem Abba pater. Eph. t. Obflgnati eflis /fliritu promißionis fanâo.i Cor.t.De ditarram fluritus in cardibus noflris.Rom.8.Spiritus Dei habitat in nobis. Si quisfliritu Christ non habet, non eü eins. ïtem : AccepiUis jfliritum adoptionis,per quem clamamus Abba pater, ere. t. Cor.3. An nefcitis quid templum Dei eflisiEt fliritus Dei habitat in «0-iis.i.Cor.ó.Corpus ueflru,templu eü habitâtis in UO' bisIfliritusfanâi,quem babetis à Deo.t Cor. e. Vos f-flis templum Dei uiuentis, quemadmodu dixit Deus: Ero illorum Deus,er crut mihi populus. Dona fli-ritus fandipotioraiquaHa funt, fldes,flgt;es,charitas. t. C0r.ti.13. Dona ^iritus fandi ad eedificationi Ec' clefla: pertinentia, qualia funt : fermo fapientiie, feien the, fldes, f nUcet miracula fleiendi, dona fanationum, rfflcacilt;epotentiarum,prcgt;phetia,difcretiojflirituum. er pioruminemnem ieternitaté.iPet.3.ue 011^^ genera linguarum, interpretatio tinguarum . 1Cor. n. nbsp;nbsp;co plura tedimonia recitatur. Vititm atertuf Rom.it.Eph.a.»■ Pet.a. Üouamobedientiam,feu bo 30 Reportantes falutëanimaru.iPet.f.Reportabi^^^^^ naopera.Ad.ï6.Eacientesoperadignaifs qui reflpU' marceflibilé glorhe coronS. 1 loa. i. R^c ^P’’‘”’'''^^|^ qua pollicitus ed nobis,uita cetcrna.iioau.s.^'^ tis in notnineftlij Dei,quad uita babetis ideru^^ , é.Habetis frudu ueflrumin far.dificatione,peigt; uitamseternä. Rom.s. Gratia regnaretptr iuSwi^‘ uita £ternä, per lefum Chriflu. Gal.É.Qulf^‘ ffliritu,defl)iritumetet uitaaternam.tl'im.è' prebendantuitamieterna.Apoc.t.'Vnicetttidibot re de ligno uitie.ludas:Expedantes miferKor^^ poflhac uiuemus meodéiEph.z.lpflus opus fumus,con 4°mininoflrilefu Chrifliin uitamaternam.Mittot diaboli,eiusc^ operum,fcilicet peccatizrtwrtib‘ ’ flaurationem immortalitatis.ioan.3. Ebr,t.Df^^. tem aboleret cum qui mortis habebat imperiufieä ' diabolum. 1 Cor. 1 s .Cum corruptibile hot corruptibiUtatem: nunefiet fermo qt*ifl^lp^‘‘^‘^\ forpta cd mors in uidoriam.ubi tuus morsàc^^^'^' , bi tua infimeuidoriai aculeus autem mortiStl^^‘^ ' iffent.t Pet.u Sicutis quiuosuocauitfanHus e^lfltaet uos quoqifanüHnomni conuerfatione reddamini.t. Pet.z.Quopeccatismortuhiufliciteuiueremus. i Pet. j. D4fc operam ut immaculati er incontaminati ab ib lo reperiamini in pace.i toamt-Qui dicitfe in eomane re^debet fleut ipf; ambulauit,et ille ambulare,i ïoan.j. Omtiis qui habet banc fflem punfleat fe,flcut et ille pu 'TUStamp;.R.om.e, Cgt;uifuinitsmortuipeccato,quomodo diti in lefuChrifla adbona opera.Philipp.t.'Vt nemini fitii oflmdiculo in diem Chri^idmpletiflutia iufliciie, qui contingitper Chriflu ïefum ad gloriam ztr laudem Dei. Plura ttlUmonia in loco de i^oua obedientia. inuocationë ueram .tloan.j.Sicor noflru non codent-nctnos,flduciÀ habemus erga Deu'.zy quicquid petie-rimui,accipimns ab itto.i ioi.s.Petet, er dabit ei uita. Rph.i. Ciuomäper ilium babemus adituutriq; in imo Ifintu ad patrê.pb.^.Aecedamus cum fiducia ad thro num gratia, ut confequamur mifericordia. Confiflio fo né zy celebrations Dei.z Cor.a-.Credidi,propter quod locutuifum.Rom.io.Orefitebfißio adfalutê. Patié tiam et conflantia in cruce.i Pct.i.Exploratio fidei ue flr^iZre.reperidtur in laudem eygloriamc/honore. Ro-f. Gloriamurfuper affliilionibus. Spent refurre» ätonii.iThef.4..vt no cotriflemini,ficut ey Citteri,qui flicm no habet,AH.ij.Ocfle zx refurreilione mortuo nm ego iudicor.t Cor, i$. Si ht uita hac tâtum flem in Chriüü habemuf,miflrrimi omniufumM. Spemfalu* tiseternie.iPet.i.RegcnuitnosmIfeinuiui.itoan.i. 60 _ ^^i’htbethanefflem in eoie^c.Rom.s.Gloriamurfub Conteftorauhomne beminé qui f^tfludditurq^*^^,^^^ |
LIB. ,11. CAP. II IL ff e glorhe Dei. Eph. i.Vt feiatis que fit flgt;(Sgt;‘^^ ^^ ^ uocauit,zT quam cpulcnta gloria baredititiâ “ Thcff.i.Qjii deditcenfolationéaterna CTfl^''' ‘’■^ Tit.uin fle uite aterna;, quapromiflt fcit. Vidoria contra diabolu ZT mundii, ‘’‘”^'*’”^jj|( pugnationc.i Pet.s.iloa.r. Oinnenatucx^^'’’^^ mundum.Epb.6.Rom.8. ïieq;mors,nee^wtlt;‘’’'^9^ geli,neq; prinsipatus,nec^ potedates-.de. »V^ f aturaalia,potcrit nosfcparareadiledicne 10 ed in Chriflo lefa, Angeloru cudodiäZf *”)™^|j„; deriuemittutttur,prcptcrcosquiha;redeserW ; ^^^ tis. Refufeitationem àmortc.i 'Thef4.'blattip^‘^^ mits quad lefus Chridus mortuusedjZFtrefuft^^ et Deus eos quiobdormierunt per icfu/m, addtid ‘^^^ eo. Idem i Corinth, 19. Liberationem ab iri CZf^ aternis. Rom.z.s. 1 Thef.i.Chridusliberatnosi uentura, Glorificationem.Ro.s.Quesiuftfi^q ^ glorificabit. » Pet.^.Vt in reuelationeqiioq;i‘gt;^^ io iufdë gaudeatis exultâtes. ». Pet.s. Vocouit nos a-. nam fuam gloria per lefum Chriflu.tlo.ï.3.SiapC* rit,fimilcs ei crimtis. Phil.3.Transfigurabit '^°^‘‘f^g flra,z:rc.2Tim.t.ConrcgnAbimtts.Ro.s. ntvm,ubi Deus erit omma in omntb.tCor.isy 0 per erimus cuDomino.i Thef4. in nouo cxlo^z^noua terra.zgfiuenturdiilciflif^^^ fuetudine Dcipatrisflilij etffiritus fandhet M ' / potentiasueró peccati,lex,erc. Indicia mputatiuie zT gratuite,quafolafli^^.. dentibus in Chridum donatur, opponit Paulus tuut! operum feu lcgis,quam homines ignari de Chrlp^ cunq; preflare poflunt : ef docet eaneminem^diti' ' propterea quèd nemo legt fttis facia t.Ronian.9!^^‘' Qjtierentesproprium iudiciamconhUtuerefluP Dei non fuerutfubditi. Deinde etiamiuftieiäof^^ er inChriflumcredentes,flimmifc(antur gratuits' dictie,adeè pugnare cuea monet,ut gratia zxigt;‘'^r duChrifli prorfus tollat.Gal.s.EgoPatdus dico «0 ' ' quódficircuncidamini, Chriflus uobis nihilprolcfi ' |
|
»61 Utor cß totius legis feruandar.Chrißits uobis fiidus eß odofut : quieunc^ per lege iudificamini, à gratia exci iißis. idem Rom. 4. gratiam er debitum opponit.ey Rom.ti.oprr(i etgratiä.et lege ac promißionc. Gal. 3. S.Vbil.3.iußiciä Chrtßi,qu£ ex fide eß : er indicia le ÿs,que noßra tß. Qjiia uerè pfeudoapoßoli docebät obfiruatione legis effe neeeßariä adfaluté,cr no fuffi-otre fold gratia Chrtßifola fide applicatam, ideo Pau bis er Barnabas, ebtra eos fefe oppofuerut Antiochi£, Ad.i3.etfynodus Hierofolymitanaßatuit,gratisabfiq-, »a openb.legisßdeiußificarihominé,Ad.i3. Eandeopi tiioneaetiä Paulus reßtat in epißolisad Komanos, ^^^ormthios,Galatas,Coloßenfes,ad Timotheum.P.e pnbendit etiam Petru Antiochia:, no redo pede adue tititemEiangelijmeedenté. Gal.z.er Titum ob filfos f'iiresnmcircumcidit.Gal.z. ^nÿtit cum dodrina de iudificatione, G-oriari co tt'Aricojcbiußiciafuoruoperum. Rom.4..E.ph.z.. 1. ^ot. '• Nfgirc ebrißS in carné ueniffeßoe eß,nega ^‘'éhrifuidcofidÜbominé,utnos redimeretàmale' didoliÿs,(y m fecredétes iudificarct. qtiod fiat An dbriliiu,t 10(1)1,1.4 .i Dan. Abnegare Dominum,qui tiotmrcittuef. quad fidunt ßlßdodores, 2 Pefn 2, ^^lumnixridodrinä deiußificatigne,quid probib eat ^OM open,et concédât'mmuuKtaté omniu fceleru et pfCMforM.Roin.j. Deßerare propter peccata fua. tnplumeßiniuda Ad. ». Et Paulus inquit Kom.^. Gntii exubentfuper peccatu. Securü er impoeni ^^^tm efe, er gratia Domini noßri lef a Cbridi träf-ßred lafciuiä.autor epidole iude. Abuti hbertate ^^udiamaipretextum malide. 1 Pet.i.Gal s. Pieri [oruoi bominum. 1 Cor. 7. implican iugo feruitutis,er '[bbertiteperChrißücoparata deficere.G d.s.Träß ^d3.QÓiKrtm^e^eid injirmi ^7 egena ekmetd mun ^‘’'i^^lidcrumfcruire^dies ohferu^treet nunfes zj tem f^tiiv Mnos’.Gjl.^.ïionpitgnAre contra carnè,jcd tiiaoj^ctiipcrßcere.Ro.S.Gal.;, Holleob crticë Chri S^^ptrfeciuutionÏpathGxl.ó.A'' cognita uerirate dtfee , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nemaliquamßgnificat.iTtm.r.H.ibentcscondemns.' ^teaiy uiarnuentaiis maledidis afficerciz Pet.z.Effe 40 tioncm,quèdprimamfidem reiecerint .• koeed,primu ^it^onm iodrithede extremo iudicio. 2 Pet.3.Scorta- ^tummeretrice'amp;ibylonica.eiusq^charaderesfufci-t^oApoc.iq..iy,is,E)ccipi per philofophiä.crtna' »ftn ieceptionem, iuxta conßitutionem hominu,iux~ i^olcrnenta mundi,amp;non iuxta Chrißum.itcm,\udi-tißm cibo ac potu,aut 'm parte dieifißi, aut noudu-^y'^tpabbatboru.ibidem,Pahna inuertere per humi-^^ittcmerfipcrßitionem angelorum, fequi pr^cepta t^dolinnas hominum : Col. z. Kec er fimiha tcdi~ titonia,etialt;,n hoc monent,quc)d peccata contra confeté tiiKM^iciam ßdei excuuät. Nj)« ßmul effe non pof-ßgt;itßdeserpeccatacontra confeientta. Dipfos aut ^^ntcsplt;]eniteittiain,recipi à Deo fide in Chrißu,fuo loco dißum eß. Aduerfatur etiam funie dodrinx Apo ßolorumdegratuitaiußificatione,perfidem,abfq; 0-penbunquod autor Epiß.lacobi 2. contendit,Abrahà Wi exßde tantum,ßed exßdis iußificatum eße,quo-findo etiialios per fide er opera iußificari oporteat. fo D E F 1 D E. j j !7irßdes,er uerbum eins ■nnr'róio credo,apud 60 X X ‘’'^^^^ i^ fiequenti eß ufu.’amicidoc^tc perfua- |
DE DOCTRINA. 26t ßo feuconfidenlia.î.Cor.3.crPhiîip.3. tiduciam ha-beoincarne.crt.ph.3 extat ■eirxfpva’ixßdudaß Pau-lo er loanne er Duca in Adis ufurpatur. -ziTirie aute,id ed fides,uariè accipitur. Ham inter.-dumßgnißeat totam dodrin£m tuangrhfp^om.i. Vt obediaturfidei inter omnesgentes:hoced,ut(ufcipia-‘ turdodrin.e euan^lq. Ibidem,txßde in ßdem:ided, decendo feu pradicando propagatur dodrina euan^ Uj.Phil i. Adiuuantes decertantem fidem euangelq. t. The ff. j .Orantes ut uideamus ueßram fiiciem, erfup-pleamus que défunt ueßre fidei:hoc ed, tradamus uo bisarticulos fidei feu dodrirumeuangelq.ludas: Ve~ firis laboribus fiiisadiumento fidei, que femel data ed fandis.ïacobiz. HecumperfonArum reßteduhabea-tis fidem Domininoßri iefuCbrißi. Ebre. u. Keßi“ dentes in autorem fidei : id ed, dodrine euangdife-iusq; effcadic. 10 Eides fine openbusmortua ed.B.om.z4.Tufidemha~ bes:hoc cd, habes notidam de ind.ßvrenti ufu rerum. interdu fides pro ueritate er conßantia in feruadis didis er promißis accipitur. Kom.3. Infidchtas roru, fidem Dei,hoc eß,ueritate feu promißionem Dei,non fielt irritam.i Corinth.iz.Alqs datur fides.hoc eßtdo.-num umiatis er conßantite,ut quidam exponunt. Interdum confißionem ßgnificat, er conßantiant in agnita dodrina euangeUj. Kom.i.Annunciatur fidet ueßrain toto mundo. 1 Tbejßi.Eides ueßra qu£ eß ad Jo Deum, dmanauit in omni loco.iTheff.3.Cum ueniffet Timotheus ad nos à uobis, erunnunciaffet nobis fidem ac diledionem ueßram.ibidemtConfolationem accept mus per fidem ueßram. Apoe.z.Tenes nomen meum, er non negaßi fidem meant. interdum ßgnificat donum ficiendi miracula.t Co~ rinth.13.S1 habeam omnem fidem,adeà ut montesloco dimoueam, charitatem autem non habeam, mbilfum. interdum padum,feu promißionem,feu obligatio» interdumßgnificat opinion!feu notidam alicuiut rd. Ijc.2. Demones credunt, er contremifeunt. item. pxilum.,quod cum Chrislo in baptifmo frcerunt:ut A-thanAfiuihb.éde Trimtate exponit,Qr Gxlhu Lyri-nenfjs cr Hieronymui. Interd urn propietate ^fideUtate accipitur. 1 Tim^ f.Qued ß qua Iuïi,cr maxime ßmiUaribut non proui detßdem abnegauit,^ e^ infidelidetericr,Til.t.¥i' dem omnein oHcndentesbonamddeUfidelitatem.Gal. t.ïAetalepttcósfidespro femme benediüo, ut Ambros ßm exponit,accipitur : Antequarn ueniffetftdes, id ed l^eßiai,fub lege eußadtebamur. Propriè autem ßdesßgnificat fiduciarn innitentem promißiom et uerbo Da. Ail.3. Perfidem,hoc edfidu dam nomine eit’3,hunc quern uideUs ac nofii,confoli dauit nomen ipßiii: e:y fides qu£ per cum ed, deditei integritatcm.Ail.io. tides qu^ed ergaDominum no drum iefum.lbidemiSandificati per fide,qutced ergo mc.i Pet. 1. Qui uirlute Dei per fidem cujiodimini ad falutcm.i Pet.i.Hisquitequè preeiofam nobifcwm for^ titi funtfidé.iloan.s.tides noßra uincit mundu.Ro.^ txfide datur horeditas, utfecundugratiam, ut firmel fit promißio uniuerfo femim.lbidem ; No» infirmatut |
CENT. I.
lé)
LIE. H. CAP. Illi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^ gloriam ßei ußq^ adßinemfirmAm 1^’^“^’''”'®'^^/^ ^.Adeamus cumßiducia. Ail.4.Loqutbâturi‘et nei cum omnifiducia.Petrus uoce wfftfbesr,c^ tur. Et'ari7ri}äna/e,ccnßidentiaßeuperßu‘ifioa Eiduciam autem huiußmodi habemus per (ibrift^”^. ga neum. Philip.^ Ego habeo-uFiwiêiieipperjtiii nemfieu ßidudam incarne.xCor.i o.Ea fiducie ‘ft xiftimor audax ßißße in quoßdam. ineraetifefr datio.EbriC.n.pidcs eft V7ió^xais (tu expedatt‘^‘
0 Spes etiam interdu pro fiducia cordisdf^^T , tis in promißßa gratia per Chriftum accipiiuf' 1^^ Spefaluaticftis.iCor. if. Siinuita hacfttint‘gt;’'_ in Chnftoßixam habemus, tyc. Sptr«re,^t credereaccipitur, 1 Pet. i.Perfitfteßerate mlt;^^^‘
fide,haudconfidcrauitßuum ipftus corpusiamemor~ tuum,erc. ueriim ad promißionein nei non haßtabat ob mereduUtate,[edrobuftusßftusfide, tnhuensglo riam neo,ccrtaperßuaßoneconcepta,quödis qui pro mißerat,idempotens effet er praftare. lac.t. Poftulet cum fiducia, mhil hafitans. Huiusfignificationis tefti~ monia hoc loco recitabutur,ubi de ea fide agimus,qua eft fiducia in promiftiones diutnas.
Verbo credere ■z^jir^ba/j etiam uarie ututur. Inter.-dum enim ßgmficat fidemadhibere,er profirmo^uc- 10 ro er certo habere id quod dicitur. Aft. ij.EIon crede-tis,ß quis narrabit uobisa Cor.x3.0mnia credit chari-tas.i. Theßf.4. Si enim credimus quèd lefus mortuus eft,er refurrexitAd eft,ft pro uero er certo habemus. Eides habita eft tcftimonio neftro ibidem, er x TheUi x.Vt credant mcndacio,eriudicentur omnes.i loan.4. Holite omnifpirituicredere.Ebr^. 11 .Qui acceditad neum,hunc credere oportet eue neum,er eue renui'
ncrdtorem c^u^rentibus fe. lacobii. D^monn credut CT contrmifcunt.
aduosdefirturgratiam.
Sitire etiam inetaphoricös credereßil’ilß“-’ ^^ ji.Ego ßtientidabo de fimte aquieuitagrdd. . hiefitare.tac.i.Poftulctcumßiducia,nihilbelV‘‘’'^'^^
, nbsp;nbsp;nbsp;ßeinluce.iloan.x.Ambulareinluce,eUein'D‘egt;0 ^
20 neo.t loan.4..Mauereinunäione,minèrent^' _ loan.x,Seruare ßermonem eius,ßeruareiujßa^^* han.x.Habereßiduciä,t loan.x. Suaderecordiigt;^i ■ t toann. 3,Mancre in charitate,id eft fide ampietli beneficium, per Chriftum nobis oblatuina ^^^ Agnitionomini er ßeruatoris ießu ^ phn^icosproßide ußurpatur. xPet.x.'P-tfi^'^.^ inquinamentis nwndi per agnitionem DoMimOl^^ uatoris teßu ChriRi. x Pet.]. Crejcite gnitionenomini erßeruatoris lefu Cbrilii- if ^ net uobisßintumßapienthe, er ^^'‘^^^'^''^^^‘Lu. tionemßuiilluminatesoculosmentisueftri-^f ‘r D onec perueniamus omnes in unitatemfidd, ff ^^ tionisfilij nei.Col.i.'Vtimpleamini 'iÿ'quot;‘°”^j.\jf,, tis eins,in omnißapientiaerprudetiaftiriiu“''^' x.Vult omnes ad agnitionem ueritatis uenire- ‘y
Intcrdum ßgtüficat aUcuùk fidei aliquid coinmitte re.inquipgnificationefirè apud Paulum repcritur, päßiue Kßrpatutn.iCor.^.Dißenfatto mihi credits eli.Rom.s.Credita junt illic cloquid J3ei.Gal.i.Ciim ui dijjentmihi concreditum ejfeeHdngeliuprieputij.Tit. t.Pcr pradicationem qua: mihi commua eil,
Vf plurimum autem credere ßgnißeat^non tantum ägnofeere, amp;• pro uera ZT crrta habere dodtrinam c» uangclijßcu promißioncs Dei: fedetiam eoiadfeßefir nut ßducia appUcare, er m ijs ^em faam poncre. Aft. 8. Si credis ex toto cordeßicetmcUondcns ait,Credo ß hum nd eue leßum Chrißu.Ail.i}.Crediderunt quoi' quot erant ordiiMti ad uitain leternam.Ril. 6. Crede in nominumteßum. rPetAAn quern non uidetes creditis. » Pct.i.Qjiicrediderit in lUo, nonpudeßet.i Ioann.;. Qui credit,quodleßtK c{i films nd,ex neo natus cü, lbidem:Q.uicredit in filium, habet uitam.Ro.4. Cona tra Uem credidit. Rom. 10. Corde creditur ad iullicia. Philip.i.Vobisdatum cd:,nonßolümutin eumcreda-tis,ßcd etiain utpro eopatiamini. iTim.i.Scio cuicre-didi. 1 Tim. x. Si non credimus,tllc fidelis manet,nega-^^fitipfii^tn non poteü. in hac figmficationeßynonymu ei eh uerbum fidcre er confidere,quo Prophetie er ue tusTeftamentum utplurimum utuntur. Sedinapofio lorumßcriptif no adeà crebrô ußurpatur. Rom.x. Con fidis te ipßum eße ducem ciecorum.x Cor.t. Nottßmut fidentes m nobis. x Cor.7.Gaudeo quid in omnibus co fido dccffä uobis.x Cor.to. J^epneßens confidamßeu audeam ea fiducia,qua exiftimer audax ßnÜ^ in quoß^ dam,ßquisdeßeipßo lacmidgt/ confidit quad Chrißi fit.Gal. f. Ego -aréTtindx df v/aixr,cofido in uobis in Do mtno,quod nihil aliudßapictis. Philip, x. leénmâx confi do in nomino, quod er ipße ^atim uenturmßm. x. TheU 3. Cenfidimus de uobis in nomino, quad qua pracepimui ßilurißtis.Pbr.x Ego ero fidens in lUis. Ebr. 6,Confidimus autem de uobis diledli.
30
tia nei qu£ è ßupernis e^. iac.3. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^,
TrKv^Dfio^fi/xM, Kow. 4.cr TfKl'/iefeeASd^, ' ßlaßo intcÜigentiie in agnitionem my^trij^^j ^P triscyChrifti. CoLx. Accedamusuerocorde«f
401’e^'sr/srtutcertitudinefiidei,Ebr.so, , .
Habet etiam ßtdesßua quidam cioßamßidemßortitißuntn Pet.i.Optisfidedd^ Ù, fißio agnita ueritatis,(y conftantia in quutione.i ThtU.i.Thoraxßidei, profiirWp^i cia in neum.lnduti thoracefidei er cbarit^gt; P^ galeaßßcmßalutis^i Theß. f.Certamenßideh der i num ccrtamenßidei,i Tim.lt;s,Eideseleilerumli^^gt; lEexßideiftd eft: dodrinA euangelßAom.i. fidei:Seditaßentiat,ut modeftusfiterfobrd^h ^^ jo Deus partitus eft menßuramfidei, Rom. «• fidei,id eft ea qua cum ßyncera deftrina con^^*^ ^^ man.ix. SpiritusfideiiHabetes cum Udrhufide'’* rinth.4.Vnitas fidci,id eft conßenfio in doftrt«^ ^^^ gelij: Occurramus omnesin unitatemfidei.^pb.s-tumßidei,id cftßirmaßiducia.Epheß.e.Gaudiutt'i Philip.i. Hoftiafiacrißieium^ fidei. Siimnud^Urt hoftia ßaertßteioUfidei ueftra;:boc eft,fi quoduosadfidem adduftos obtulineOiUietp , habemus ad neum. 1 Ioan. ^..Eiduciam habemus in die nbsp;nbsp;nbsp;tss.Philip.x.Iufticia qua eft exfide Chriftbpe'^eHI
iudicij.tioan.;.H£ceftßiducia.Epheß.3. inChriftoßb 60 ciaquam Chriftusparauit er imputât acdoMitre duciambabemuseracceßßum.i Thcßß.x.Sißiduciamcr tibus.Philip.3.ytffufxaefirmitAsfideii'Vt^^^
Eideißynonymon eil ■arxpftnirla:ßiducia.x'ioann.i.
Cum apparucrit,hibeamusftduciam.i îoan.3. Eidueiä
ï^r
tóE DOCTRINA,
266
fando.Ephef i. Outfit exceUensmagnitudo pot entité illius, in nos qui credimus fecundum efficac:am ro-boris, fortitudinis eius, quam exercuit in Chrido.Philipp. 2. Deus ed is qia agit in nobis,ut uelitis cf perfid dat is. Philipp. 1. Hoc nobis donatum ed pro Chrido, nonfolnm ut in eum credatis, uerum ut etiarn pro illo patiamini.Colojfen.2. Simulcum illorefurrexidisper fidem'opcratienis Dei, qui excitauit itlivm. Autor epi-flöhe ad pbraos ii,lcflvmuocatautoremfidei. Autor lo epiftola: lacobi 3. fidem appeUare uidetur fapientiant è fupernis. Indoe:Pides quee femel data ed fandis.
Ad fidem nero in cordibus accendendam, augenda, confirmandam cf conferuandamfDeum uti nerbo amp;nbsp;facramentis, probatur primiïm apertis fententijs. t. Petri i. yt uos ßgt;cm aefidem haberetis crga Deum, qui animas uedras punficaflis obediendo ueritati per ffiritu. }bid.JCendti,eyc. perfermonemuinentisDei er manentis 'ut aternum. 1 Pet.2. Ueep credut in id, ad quod inflituti fiter Öt:ergo per fertnone indituuntur ho
^‘fioit^enji.lilyderiam fidei, id cd dodrina Euan idij ignotii ratiom. 1 Tim.j.Verbafidei: Enutritus in ^^bislHeh tTtmoth.4. Sandißimafides.ludas.
Dficriptionesfidei elegantes paßim in tedimonijs d^^ittquaincoinmemoratione huius dodr'ince po-' ^'^reatahuttir, ex quibus hos libuit adferibere. 1 Pet. Y‘lt;^escdl,fiierarc perfide in earn gratia quæ adnos
Vnitrjdm patefit nobis Chridus. hoc ed, fides ed ^^‘tn heeafictorii Clmdi,i;y uerafidneia innités pro '^n‘^‘it!ieperlefumChridti. 1 lohan.j.Eidcs efl,fi-
Egt;eu,qiiafuademtts cordibus nodris in con-^diK,propter turnenfil^ Deilefu Chridi. 1 lo-5. Fiiiej cd,ercdere in tedimonium, quod tcdifi-^'’^'HtÄDeiH de filio fuo,quàd 'm eo nobis dederitui-^^^etenï,eamq- applicet credentibus in nomen eius.
P^hisRom. 4. illudricxemplo Abrahie defenbit c em, ([itóifit^i^d promißionem Dei non hafitare cb Wfffdttiifittcjj, fed tribucreDeogloriamplenafidu-ƒ ï^ is qui promifl't, idem etiam poßit pradare. 20 mines de fide. 1 Pet.i. Qui uirtute Dei per fidem cu-^quot;ß.t.'fides ed '^Jtj^c'vaïx feu fidneia, zx^sstfaidu-‘’quot;gt; “^ tft ccrtifma perfnafio, qua Chridi beneficia ^^sticertoapplicamus er appropriamus feunen-'^^s,xt per eum accedamus ad Deum. idem Col.
* ita defenbit, ut odendat earn non tanciim effe “^Wiowm myderij Dei, erpatris lefu Chridi, quod I^tomnesthcfaurifdpientite er fcientiterecon-'^^sietimefieopulentiamnXitfe^o^'ixiJ cognitio-^^^fi^^ntpatilopoddicit) ri^éufix firmameneu fi-
ftodim'mi adfalutem. qua fententia docet, DcÜcofer^ nare nos in fide.fua uirtute,quäpcr uerbu c^ facramen turn exercet in nos. loannes etia Deum per uerbu nos regenerare,hoc e^,fidc in cordibus no^ris operari,do eet i lohan.^.Qui ncuit Deu, audit nos: qui no eH ex Deo,non audit nos. idem » loan.j.inquiti'Hoc eUprx^
ceptim eius,ut credamus in nomine filtj eius lefu Chri-fli. iloan.f.Omnis qui credit iesvm ejfc Chriflum, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;exDeo natused. Epid.2. Ioannis: Quimanct indo-
^^^^^ktidumihocedjfirinifiimafidneia,apprehen- 30 drinaCbridi,hicZTpatrem crfiHumhabet. ''gt;’ ^ÿùtabetwfida Dei,per Chriflum nobis dona-dlata, Autor epifl. ad Ebra. 11; Eides cd ea-fnrrm que ßerantur, expedatio feufidneia, er ‘’^Wftboeeß mdubitata er per demonflrationem ^onprmita pofießio carum rernm qua: non uidentur. Alter etum epifi. lacobi defenbit, fidem effe fidneia, '‘’'‘ ‘^ffi‘*ii°tie oDeopromiffa m Cbrido beneficia f^ifll^^iffinq^appUcante. Prolixiorcfidei defer 1- • t^i«Ai:lt;afis,propnetatib. cr cffidibus petitam, fc- nbsp;nbsp;nbsp;ti. Rojn.10. Eides ex auditu ed, auditus autemper uer
T^i.}^‘^ ^‘^^^ ^^'^fflf^'^^firèfuppeditat. Eh 40 burn Dei. 2 Tim.j.SacraliterepoffuiKteerudUurci dcre adfalutê,perfidemquæedin Chrido lefu. Et^ Deus coferuetfidem,docet 2 Theffs-Non cd omnium ■fidcs:fedfidelis edDominus,quiftabilict er cudodiet uos d moto. Philippcn.i.Perfuafumhabcns hoc ipfum» quodis quieoepitinuobis cpusbonum,perficiet ufq-ad diem lefu Chridi. 1 Theff.^. Deus pacis fandifiect
Deus ergo fidemper dodnnaChri^iin nobis exer cet,c^ col':ruat: quum econtra, difsedentes à dodrina fana,fidcm amittat. ut ibidem docet: Qui tranfgredi.. tur, er no manet in dodrina Chridi, Deu non habet. ïn qua fententiam,podcaplura citabimus teftimenia, ubidcco dice}nits,quódfides excuti poßit. Et Paulus^ Deumfidem operariper uerbum,paßhn docet, 'B.cm.
i. Euangclium ed uirtus Dei ad falutem omni er eden
uos totos,cr integer uefter jjgt;iritui cr anima Cfcor^
pta, ita ut in nuUopeßitK culpari in aduentu 'Domini
50 qui idem eßieiet. iCor.t.Deusconfirmetncsunàuo~ bifewn in Chri^u. i Cor.4. Kabemus tbefauruhune 'tn teRacets ualcuïis,utuirtutis emittentia JltDei,çr
tseHopiu Dei,quid Deus fiiritu fuo,per uerbum er
I'Sfiamentorum ufim operatur in mente er corde ho-^‘^‘'^‘quot;iitaquideiu^ut'tnincnce fit. Dodrina:legis er ^^gt;fidij,prout mfacra flriptura,uiraq- diuimtus cd fmelita,certa noticia,er firmus affenfus : in corde ue-^’‘Ç’^pp^sffitifigittatim promißionem Euan omrenten gratis abfq; operibus,omnibus contri-^‘^f‘sclt;tiorib.atqetiamfibi,remifiionempeccatorM, _.................... P'itiptcr obedicntii Chrifti, ufq; ad mortem Deo patri nbsp;nbsp;nbsp;nodri lefu Chridi,feructur. Eidelis ed,q uocauit uos, f’^'^'^biiprajlitum-.perquafiduciamChriflusfuoffii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ntuflndo 'mhabitat in cordibus, er fnos obfignat er cojiruheosq renouatatq transfirmat ad tmaginem sttuihommis,qui fecundum Deum efleonditus.
Dm enimfidem operari,er m cordibus accende-te docem. 2 Pet.i. çpui aquepredofam nobifcum fortui funt fidem, per ludiciam Dei noflri er feruatoris IE5Vcbriilt. Hohan.s.EilinsDciucniterdeditno-hs mentm,ut cognofcamus ilium qui uerus ed. Root.
r ®*“^ P‘irtitus ed menfura fidei. Idem nbsp;nbsp;nbsp;Surge er ablue peccata tua.Paulus Eicm.é. i Corinth, ^lrfideminterfrudusfliritusnumerat. iCor.12. 60 é.Ttt.3.Epkef.}.erEetrus iepiflol.4.. Deccena Hem potest Oiridum dicere Dominum,fine ffiritu nbsp;nbsp;teflinwmum ed j Cormth. k. Dcindt etiam exempla
non ex nobis. 1 Cor.i.QKi er confirmabit uos, ufq, ad finem inculpâtes, in die Domini noßri 1 e s v Chridi. Plura teßimonia fupra de eßieada uerbi Dei qx facr/e Icriptura,cfde effidu EuiuigeUffunt recUata.
Quad per baptifnw.:n D«« operetur O' con firmet fidem,dotent Apo/loU Ador.z.^ Ananias Ador.a,
ü probant»
-ocr page 420-CENT. I. LIB. IL CAP. 1111.
probant, Deum per praidicationem Euangelq opcrari fidem in bominibus: Adlor. z. Qjti ergo libentcr acce, perunt fermonem aus,haptfxti funt, er aceejferunt in dieillo anime circitertermillc, erantqsperfcuerantes in dodirma ApoHoloru, er comunicatione erfradtio-nepanis,erprecationibus.Claudus Lyüris excocione Pauk er crcdit,er fanatur: ASlor.14.. Commendauc-
nob^promittentcniy c^ ojjrrentem mpteticKW fc^ per Chri^um prteRitdm,crob edm impKtitim,ilcrM tem rcmißionempcccdtorü, Spintam fnijSua 0“^' tam leternà : er quad Deo tribuat in utroc^Unicinß pieitti^e, iu^tcia,utritatK lt;y' omnipotcnt:i,ut t^inti
qua promittat,ueliterpoßit credentibiis presiri' Îlmc aliatedhrnonialoquunturdeDeo quafwiicdD fidei,alia depromißione,alia demerito fiubniefib Chridii: tnquibiis tarnenfingulis,fynecdocbicóscinmi multiq; Corinthiorim audientes credebant, er baptL 10 illa tria,Deus,promißio, nuntum ChrifibinclufifiiH-fabantur : Ador. 18. Lydite Dominus aperuit cor, ut ' intendcret bis que dicebantur à Paulo, que er ad fidem perduda, baptifatur : Ador. id. Plura exempla in Adispaßm funt.obuia: me ufquain quifquam ad fidem conuerfus legitur,fine mydeno uerbi Dei.
runt cos Domino, in qui crediderant. ibidem. Crifius archifynagogus credtdtt Domino, cu totafinulia fua,
Eidcm m menteer corde motus quofdam efie,tn iUa nimirum naticia uerbi Dei,etpr£fertim Mefi.e,ciiisfi beneficiorurn: ist hoc ucrà ajfenfum er fiduciam erga Deum, innitétem dus mifiricordue in Cbrifio promifi fe,docent AposloU. Nam Petrus 'mfynodo Nierofb- 20 tymis ait,Deusn fidepurificafie corda gentium, Adior.
if, er de Lydia dicttur, quid Deus aperuit cor eins, ut intendcret bis qua: dicebantur. Adi or. 16. er Petrus i epifi. 3. Vt loquamini de ea quie inuobis cA figt;e, cum manfuetudine er reuerentia. idem iPitri3. deoccul-to quifit tn cordehominum, loquitur, quofimulfidem compleéhtur, idem zPetri i.iubetattendere fermoni prophetico, donee iducefiat dies, er lucifir exoriatur in cordibus uejlris. er 1 Pétri 3.crefcere iubetpios in gratia ercogwtionc Domini er feruatoris lefu Chri. fil. loannes etiarn, fidem m mente effenoticiatnChn-fii, doc et: 1 loan. $.Dédit nobis mentem, ut cognafea-musilium quiueruseA. ilohan. i.Nonfcripfiuobis, q‘^‘tfi ignorantibus ueritatem, fed tanquam [cientibus : quis enim eü menddx,nifii is qui negat lefiim effi Chri-fiumi ibidem: Non necefie babetts, utquifquam do^ ceat nos, fed ficut ipfd un fiio docet nos de omnibus,cr uerax efi, er non efi mendacium. Et in corde fiduciâ, Epifi. 1 loan. 3. Si cor nofirum non condemnet nos,fi~
De Deo, i Pet*. QjttperiüumcrcditisinPM,lt;igt;^ tllum excitauit à mortuis,ergloriam ci dédit,ut im fi-demacficmhabcretiscrgaDeum. iloait.s.(lÿ’t‘^'^ credit Deo, mendacem cum fielt, t loban. 4. Nw^'’' gnouimus er credimusckaritateinjqitdmbibetcr^i nas Deus. Koman.4. .Gal.3. llt;tc.2. CrediditAbrhtu Deo,er imputatum cdl ei ad iusliciain. ibidem''(iÿ credit in eum qui impium iuslificat. ibidem,ui exemplum Dei,cui crcdiderat,qui uite redlituit m6rtuos,tt uocateaquienonfunt,utfint.
De uerbo Del feu promißione, 1 Pet. 1. PunfitsUl animas obediendo ueritati. 1 Pet.i.linpiiiÿintiufi' monem,nec credunt in id,dd quod er inshtutifierti’t' iPet.^.CiJiinoncreduntDeiEiiangelio. 1 Ioilt;M'^*
tedimonium hommu accipimus, tcdimomum Dei af ius ed,erc. quia no credidit in tedimoniu qiioittfir catus ed Deus de filio fuo. Et Paulus Rcinin.4‘f^‘^ ad promßionem Dei refpicere docct: Ex fidediufie reditas,ere.ut firma fit promißio umuerfo fentini. lit 30 eleganti Abrabic excmplo cxpIanatiAdpromficren Dci non hiefitabat ob incredulitatcin,fcd robujlfifi dus fide, tribuens gloria Deo, certa perfifionecba-pta, quod is qui prcrmiferat, idem patens effet iTptt' fiare. Gal.3. Conclufit Scriptura omnia fib peccatuii) at promißio ex fide lefu Chridi darctur credettibiu- ^ De Chrido,eiii.çmerito: Ador.1.3-^- Credefl* Dei effelefum Cbridum. Ad.io. Quifimscredidcrit m nomeneius. Ad. i^.CredcinlefimCbriscaW.^'quot; io,Paulus docuitfidem qua ed crgaDomiiwtiofium duciam habemuserga Deum.D.Paulusetufapefub. 4.0lefum Cbridum. Ad. iO Perfidcin queed ergnot^f inquit Chriflus. Et Pet. i epifi.1. Creditis in Cbr^igt; quern non uididis. item. SpertUe mgratta quei^^t^ defirtur. 2 Pet. 1. Dominum qui lüos mercatus e^quot;-negantes. Etloannes tepid.3.îîoctdpr£ceptucA ut credamus nomirnfilif eitisïefu Cbridi. « lobiti.!-dut credit,quod lefus edfilms Dei,natiisedexPi^-Ibidem laut credit in filitm Dei,habet uita. Et EmuK Kom.3.1udicia Deiper fidem lefu Cbrididn oninegt;lt;f rinth. 1. Deditpignus Spiritus in cordibusnoftris. 2. fuper omnes quicredunt. Ibid. ludificanseamqiutit Cortntlx.3. Scripta in cordibus noftris. 1 Cor'mth.4.. yo exfidelefu. Kom.to.Cbriftusedmtpletiolegis,lt;dfi' lutem omm credenti. idem * Cor.3. docet, Eundiiut^
ie^torumpdei^mintn fcdicetcxcordii memiut, » Co-
rinth. ii. Nos meutern ChriAi temnnus. ibidem, Nos ß)iritum,quieflexDeo,dccepimtis, utfaamusquie à ChriAodonatafint nobts. Gdl.4.. Cognoutflis 'Devm, imo cognitieftis à Deo, Epheß t. Detnabis tUumina-tos oculos mentis ueftrie,utfiiatis qn£ fit files.ad quam iüe uocauit nos, Ephcf.4. Rcnouaminifiiritumentis uefirte. Kom. lo. Corde creditur adiuiliciam. x Co~
lUuxit in cordibus noftris. Ephef.3.'Vtmhabitet Chrd ftusperfidcmincordibusuefiris, Ebr£.t}.Eonum efi gratia fiabdiricor. Verum mhancfcntentiam po^ea plurarccitabuturtefiimonia, quibusdoceiu fidemef-fefiduciam. Htc enim fatis eA indicajje caufam,in qua ( ut uocant) ceu fubteïlum fidei monfirdtur.
De obiedto fidei docent,quad ed refitcidt ad Deum per uerbu. fuiimfefe reuelantcm,et uoluntdtemfuipa^
turn fidet effi Chrifium. Gabt. Et nos in CknSbM^' film credidimus, ut fide Ckridi iudificaremir. Gild-} • Omnesfilq Dei efiis, co quad credidijUs Cbrifi it' fu. Philip.3.1iabens iudiciam,qtteper fidemdi Cbrl-fii. 1 Tmoth. 3. Multam libertatem in fide qua t^l* Chrifio lefu. 2 Tim.i.PerfidëqueefiinChrijioUfi emiauerà promiffa Dei, alia res corporalesprof^ teficientc:n,fici;ndiim legem er Euangelium,iuxta il- nunc, alia uero res fiirituales, ideofide circa res dru lam quidem podulantem intégra obedicntiam, er da- 6q ufq;generisuerfari mornnt-Adres fiirituales,tejiiM' mnantem omnes (dm nonpradantest uixta hoc uero^ nbsp;nbsp;nbsp;ma um allegata pertinent ; de corporalibiu itéré bet
laqiuMittS
»^9
DE DOCTRINA
ioqMw,\d.ï. Per fiductam nommis eius, buc quem V.ietisaciusiis,cöfolidauit nomen fuum, z^fidesquæ fwcH dl,dedit claudo integritatcmidainconffedu om«« uedrl(m,Ad,t4.Cldudus Lydris Paulum auditât loquente, qu i intuitus eu,zs‘ uidens q, fidem haberct fiere ut filuusjierct,zyc. Ad. 27. Paulus ad eos qui und trat in naue,mquit:Aditit mihi bac node angelus Dei, V‘c.dicës,zyc.donauit tibi Deus omnes qui nauigat tecum,propter quod bono animo edote utri. Credo enim ^to,quidficcrit,quemadttwdudidum, elimihi. Ro. 10 tp^peroenimfire,ut idhaciterficiens,utdeauos, zx euoiisproducar lUuc. Philipp.i. Hoccertó fcio, quid t^fmus firn, zr cum omnibus uobis permanfurusfirn htutHruprofedum. Philipp.i. ConfidoduteminDo-txuio, quod zr ipfe breuiuenturusfirn.
»70
trut modi ndtos infimet dppeUdt. 1 Pct.i. Pdubit car-, tidies, t Cor.j.etpueros,Eph..d-Anfintes Idde opus bd betes,rudes fermonis iudtcite,Ebr.s. Sed fortes in fide ffiritudlesuocdtur, 1 Cor.3.Gdl.6.^t uiripfidi, Eph, 4. Dodoresperfidi, quibdbcdt fenfusexercitdtos dd difcretionê bonipdriter et mdli,Pbr.s.Exemplu firtis fidei efl in Abrdhd,q cotrd fiem in ff cm eredidit,robu flus fadus fide,nihil hiefitäs dd promifitonë Dei.Ro4.
Alios in fide fines effe,dlios uerè Mn,PMlus Tit.t, nwnet.lUos dut fines dppeUdt in fidc,quifdndm er fineer am fidei dodrindm tenent,cum purd confeientid. t, Tim.j.'i^on fines in fide dppclldteos,qui nttendunt ÏU' ddicis fitbulis, erprteceptis hominum duerfaiuium ue-ritdtcm,crhdbentpoïlutam ment cm ZT confeientiam-Tit.i. i Tim.4.. 2 Tim.4. Qui circdfidem ndufrdgium fècerut,ut 1 Tim. 1. AfidmPhygclus zrPtermegenes, 2 Tmoth. i. Hymenaut er Alexdnder zr Phtletus, 2. 'Pmoth.i. Spiritus Antichridi, negdns Chriduin cdr-neueniffe. 1 ïohdn. 2.4.2 ïodn. MerctrixEabylomcd cum fits fcortdtoribus: Apocdl.18.
Alios uerdm, dliosfimuldtdmfidem hdberc,confidt ex 2 Tim.i.Commcnefiidus eius que cd in te, nofimu late fidei, qute habitduit primiim in duid tud Lotde,zr maire Eumcaicertü dut fcio,quod in te quoq;,zrc.Autor epifl. idc.i.ficit fidem dlia abfq-fidis et mertuam, ut quæ fit tdntinn in mëte noticia de Deo,affirens hor-rorem zr defferdtionë,qualis in damenib. cd, ZT qua twllos firdtfrudus poenitëtid dignes,fed cotra co feien
tidm in delidK rclinquat hominë. Alia ueró uiuamfi^
prontifjam in ChriSio gratia,?^ qua;frudut bonte con
fcientilt;e dffèrdtAdc.z. Videtur etia Pdul. Gal.$. huiuf-modi diftinélionë fidei fiicere,q, dlia fit fides quæ Chri-flum ie firn eufuis bencficijs copledatur, etpofledper charitdtë operetur:hoc edfiratfrudus iudiciæ. Alid uerofit fides,qu£ habedt quidem noticia dUqua dodri-na: cceledis,fed tarnen nÖfibt applied Chridu, nee ferai frudus digitos ijs q refipucrut,fcd inpeccatis cotra confeientia per feuer et. Huiufmodifidë habenthypo-40 critæ,zr illt q ab agnita ueritdte deficiunt,quibus fiunt podremapeioraprimis. 2 Pet.t.Pt quitrasfirumDo-mini nodri iefi Cbridi gratia ad lafciuiamAudas- zyui dicutfiLciamus mald,ut eueniat bona: Ro.?. Peccemus, ut exubcret gratia: P.o.é.Qui ffiritucapcrut,et carne uoluntcÖfimmdri,feu qui opera fid iudificdtioni grdtuitie immifeent. Gal.3.z:r^. Pffe CT fidem pro pria et fidem aliéna: 1 Pet.i. Exploratie fidei uedra:: 1 Pe-
fiiem uero circa res corporales fimul copledi pro vdfiionë degratuita remißionc peccatorü propter me-t^tiGmili,Paulus docct,cxemplu Abrabæ dllegÜs,cui fi^cs,quiti^plf^n^ ed promifitonë, Patrem multaru ^entiü coüituam te, zrfic ent fernen tuü : imputât a fit 20 ^'t‘^ié'‘â.8.o.4.ctGal.3. Autor uerè epill.adEbr.il. ctmiiK morans exempla Patriarcharum ^ Propheta-nn zrpioru quiuixerutinueteriTedamëto,aperte «lt;gt;eet,fidem eoru no tantum circa res extern as zr cor-t’^tdespromfiones uerfata cffe,fed fimul comprehen ^fft pronifiones ffiritudles, de refurredione ZT uita tierm. in^t enim: Alij didenti fin(,aff email rcdem-i^^’^^m^utpotioremfortireiiturrefirredionë.Etpo-tut, tinnes hi tedmoniupremeriti per fidem, non ac-^^ptnnt promifionem, quodPieus de nabis prouide- 30 dein,qua nocotremifedt,fed firmafiduciaapprebëdat, nabis cëfimmarcittur.Hue etiamfidutilla
qua docent,Prophetas in ucteri Tedamen i^l^ieiixijfe aduentuMefia. iPet.i. iPet.t. Ad.j. ^°’^^'a^’'^''^'^^^'P^^°eis. Si enim praidixerut de '^^^ynecejfefuitpromißionemillä jfiritualemno-^^ °lftpijsdn quant femper reffexcrunt, rum beneficia corpordii àOeo uel petiucrunt, nel expedarunt.
P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘d^f^'‘^™ °’^^^ pioritm membrorum Eccle pc, ideit onnes pios confentire in pracipuis dodrinne t« edis capitib.zr nidximè in dodrina de gratuit a im Hntauone !uùicite,zr meriti Chridi per folamfidem * iWtnbus,Paulus docetEpbef.4. V«iM Dominus, '‘^‘^e'^f^dnubaptifma,units Deus ZT Pater ommu qui rf^o^maerperomniaetin omnibusuobis. Ephef. op^Sirudi fiper findamentum Apodolorum ac ^^hetaru. Ephef. 4. Donec peruenidmusomnes in
*^°^'4-^‘^hcmuseundemffiritufidei.
rwétiasfidei hos firè trddüt Apodoli,quód dlia b ^’'''f^afides,dlid uero firtis fcupotens.ïnfirmaue- ...........,.....j:.......................
tri j. De edquie in uobis cdJfe: 2 Pet.i.Qai (cquèpre dofdm nobifcufortui fintfidem: 1 ioS.^.iubet creden-
^’^^^tidu intégra et cofirmatam hd- 50 tes pro alijs petere,ut ipfis quoo: Deus det uita: 2 Cor.
^fbm£Chridicognitionem,fedtdmrncupitdi-E^t.aiitqua;nontota ■nx^pofm^ÏK promißionesDei onp (diturfidadhuc coflidaturcudubitatione. Eir-jeu firtis fides caed, quæhabeteerta et plena cognitionë,zrqult;e fine h£fitatioliepromif-S ^^''^'f“»quot;. E-o.i^.Eumqmmfirmdtur in ^gt;qjiinit(,zr Ro,ij. Debemus dut nos qui potentes r’^’^ymfirmitates impotentium portdre. 1 Cor. 8. Si qua cojpexerit te,quihabes fcientia, in epulofimula-I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^'^ ”^ cofcientia eius qui infir-
* q »füficabitur ad edendu edi Infirmes in fide^e-
i.No» quod dominemur uobis nomine fidei,fed adiuto-res fumiKgaudij uedrimam fide flatU. Kom,i.ïuslici4 'Deipdtefit ex fide in fidem,iudM ex fide uidurui esi. Ro. j. iudificdbitiuftificdtionê ex fide, o“ pr^putiwin
perfidem. ldc.;.Multum Ud}et deprecdtio iufti efjicdx.
PorrofidedUend nemine fdludri,fed oportere quent libet fdluddKmprcpridhdbere fidem,eo docent, damnes fidemproprid no hdbentes,ddmndri indicaf.cre-dentes nero omnes,fdludri. i Pet.ï.Vobispreciofitt ed
60 qui creditis : ijs qui no eredut,lapis ed quë reprobaue-ruM adificata, ilea.i.Quicredit infiliiiDei,bdbet » tedimo-
|
»7* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LIB. tedimeniu 'infeipfo ; qulno credit Deo, menddeem fi-cit eu. Gal.3, Omnes filij Dei edis, eo quod credididis Chndolcfutcr quotquot ex opcrib.legis funt,execra-tionifuntobnoxij.lbid. Èbr..a..Nonprofiiitillis audif-fe fermoné,^ is no effet eu fide coiundtis,ijs qui audte-rât. Ebr.ii.lmpoßibilc cd,ut qs fine fide placent Deo. Sed tarnen fidem alterius dumorat pro alijspoffie impetrare, ut etia alijs Deusfidem largiaturproprià, er coferat bcneficia,affirmanc: 1 lodn.;.Eph.6. Paulus iubet pro omnibus fandis,er pro fe quoquc orari.Phi-10 lipp.i. Nouienimquodmihi cedet in falutem perue-dram deprecationem. z Theffal.3. Orate ut fermo Domini currat er glortficetur,ficut er apud uos, ut eripiamur ababfurdishoinimbus aeperuerfis. lac.f. Orate pro uobis inuicem, utfanifitis. Eidcmetiam alicnamprodeffie alijs 'm confolatio-nibus,Paulus Rom.t. docet: Dejidero uos uidere, zrc. ut communem capiam confolationem m uobis per mu-tuam fidcm,uedram fiinul er meam. ç Eroprietatesfidei bas firè tribuut. Prima, quod 20 teneat notieia finceram er fana de Deo,eius^ uoluta-tc, prout fefe in lege er in Euagelio patefècit.Pracipuè ueró agnofcat Meßiä Dominu nodrum lefum Chridu, cu omnibus fuis operibus er benefieqs, q fciUcet fit uc-rus Deus er homo in unaperfona,quod uenerit m imn du faluarepeccatores,ct q, opus redéptionis perficerit, Cr quod fuäindicia per uerbu er facramenta offirat omnibus, er per fidë applicet credentibus, erqjit re-uerfurus ludicare uiuos er mortuos.Nam fidem cople-di notieia capitumpreecipuorudodrtngcceledis, A- 30 foftoli doeët 'm fuo fymbolo, in quod miro Spiritus fan dl artificio,fuccinda breuitalc et elegati ordine,capita illa omnia congefferut. Deinde etiafuisfcriptis do cent,fidem copledi notieia feu cognitionë Dei er Do- mini nodri lefu Cbridi,ex patefido Dei uerbo, cyr no exhumanarationepercepta. uuepertmet tedimoma quibus fupradocumus, fidë effe notieia in mente. qui-bushtecaccenferietiapoffunt. iPetn 1.docet,fidem effe notieia de Chriftoffeu cognitionem Chndi,cum 0-ftendtteosinChridïé,quemnouidcrut,credcre. item, 40 na: de gratuita ludificatione perfidem inCbrSt^fi-iamcognouiffeChriftiieiuséj^ gratia,quam anteaigno-rarint,c:r quidé earn dodrini de Chrido per Prophe- tiu e/fie reueldtd olim. Idem z Pet.z. Grutid uobis adim pleutur in cogtutione Domini noürt lefu ChriRi. ç^“ pofica : Non arte eSpofitdi frbuldt fccuti, notant uobu freimui Domini noftri Ïefu CbriHiuirtutc er aduentu, fedq oeuhi noRris affieximui iUiin maieRatem. 1de z. epiff.z.Kefigerut db inqumamentis mudtper agnitio-né Domini er feruatoris twslri lefu Chrihi. Item,Sa.-tÜK fiiiffet Hits no cognouilfë uia iuslici^,qudm ubi co- fo gnouerut, conuerti ab eo, quod ilUs traditu fiut,fanilo frtcce^itoAodnnes etia fidem oflendit ejji cogndioncm lid, eiuiq^uolutdtii O'Domini noUri iefuCbnüi: ». fpiA.z. Per hoe fcimui quad cognouimM £u,ß luff'd il-lim cbfa-uamiif. Uem,Cognouijld cu qui ab mitio eü. Idem » effiji, 4. uult omnes cognofcere çr cofiteri, le~ fum Chri^a in carne ueniffffe, cumq; effe propitidtioné propeccdtisnoUrK. ïdé eïodn.f.okenditfidem ere-dere çr ndfff, quid ïefui Cbrislus fitfilua Dei, zr q. Remittutur uobis peccata,propter nomeneiiu, »104. ?. In co/fedueim fuddebimus cordibusnoßris. It®« Hoc eftpræceptü eins,ut credamuiiwmi}uß!ifti’'‘'i‘‘ fuChrifti, ilod.$.Ha:cfcripfiuobis,qui mditisnPgt;igt;‘ Venent per aqua er fdnguinem,er quad Deus fit de eo 60 mine filijDei,ut fcidtis,quc)d uita babetiidteniat. tedificatus, ^ credentbus in iwmcn dus nelit ddre ui- nbsp;nbsp;nbsp;ibid, Qui non credit Deo^mendAcm eu fielt, Plt;lt;«(« |
t?» II. C A P. I 111. tam icterna. Paulus etia Rom.to docet,Ddentcff^‘‘ dinoticiä Dei, er Domini nodri lefuChri^iexf^^' dicatione uerbi Dei acceptam. idem 1 Corz docet, ft dem ejfe fapientia Dei m myderio reconditd, ff^^' dameorubonorum quadCbriftonoiis finitdoitd^gt; quanemo principu huius feculi cognouW qnMitt' malis homo no accipiat,ncc cognofiat,fed profidWt^ habeat. idemzCor. 10, fidem docet effe noticidt^ban rerum ex uerbo Del er cocione Euangelij cofar^^ cui ratio humana aduerfetur. Et 1 Cor.3. Itftm li^^^' ftum fiindamentüfideificit, quem certè credenuntti' porte t cognof:ere quisfit,cr qu£ fint eitts m nos inte' ficia. » Cor.is.SiucigitHrego,fiueilli,ficprrdicM^b cr ficcredididiSjfcilicet Cbriftiimort'.itniejfefi‘t‘' furrexiffe. E-ph. i.Vt feiatis qu£ fit ff es ad qü ideat' cauit. Idem Eph. 3. fidem cognitionem Cbrijh cofltft docet. er Eph.4..ait : Vos nofic didiciftis Cbristaftquot; quidem iüu audiflis,cr in co dedt fuift is. idem iff^' Mihtem Chriftianii unit cindu effe baltbeo uefiM' id ed, habere ucritatis cognitione. PbiUp.tytnisff^^ comunionéEuangelij. Col. t. Audiuimusßdemitep 'm Chrido lefu, ere. propter ffem repofitam uobu 1« coelis, de quapnus audieratis, per fermoitem nttaccia Euagelij. ïtem,Quo dieaudiuidisercognou^Uff^ dam Deiperueritatem. Ibid.'Vt impteaaubü^^*^ uolutatis dus,in omni fapientiaa'prudiMffitid^; tThefi.Cùm acciperctis fcrmoncmànobis, qnol^tn difcebatis. i Tim. t.Deus uult omnes ad agnitioncmni' ritatis uenire. Autorepift.adPbrx.S.cxibexettU-Non docebut quifq- proxmu fuum,cr unuftlidf^liP' trem fuudicences, cognofee Dominu, quod omtaste' gmturifintme. Ebr.n. Per fide intelliginnußijßff^ fidafccula uerbo Dei,ut ex hts qua: it0apparelisi,i^ qua uidenturfierent. ibid. Ndm qui accedit adCci®gt; eum oporteta-edere effieDeum,creffttemuutr-'iO' rem quan-entibus fe. lac. z. Tu credit quèdDeiuffl^^ eft,rede fiteistçtr dtemonia crediint,boc efi,uertf^ ejf: unum Deu. Poftremo etiam exépla docent,ßd‘‘^ continere notieia dodrin^ de Deo,cr maxlmè dolin' Ad or-2. Credent es fufcipmitt ffrmotumDcijC/P' feuer ant m dodrma Aposloloru, er baptifiittut. M. S. Samaritani primum dodrinam Puan^dij ex coH' cionedifcunt,erpofied creduitt. ibidem,DOiit^^^^^^ 'Dfdiæloco perconcionemPhilippi imbuiW^Sfi^' neChrifti. idcmdedlifidtcendvmeSl. , Secunda, Qjtod no tantum generali noticia cogif' fcatDeu, er Dominum noftru 1efum Cbrijht)i,^P' dm fit homo, er redetnerit genui himanuwffd ^wi ffecidU applicationefibi Chriftu,cum omiubits pis »» ritis applicet. » Petri 1. Q^f uirtute Dei cuMufiiOi per fidem ad falutem. Item,Reportâtes finentfUt^ «^ ftr.cfilutem animaru. i Pet. z.Vobis preciofa Cellini ereditii. » loan.i. Vt remittat nobispeccita iwjb'i f lod. z. Ipfe eflpropitidtiopropeccatisnoftrii- lii^- |
»W
DOCTRINE
*74
et M fidem fbi applicare Chrislu, eiitsq- meritü,paf-fm docet. Ro. s.iuHificantur aHtgratis,per iüiusgra-tiam,p(rTedemptionë,qult;e eRin Chri^o lefu,quëpro HojmtPieus rcconciliatoremper fidem,interueniente fpfius fanguine. ibid.Statuimus aut fide luAtficari bo-t^ixt^i,ibfq;operibus legis.Ao-4..Eiqui nb operatur, pi credit in eu qui impuim iußificat, imputatur fides fiaadiuiheia. ibid. Ex fide datur ha:reditas,ut fecun-dn gratia,atfirmafitpretmfito umuerfofemini. eyr ^(’••0, Verfiëlio legis Christus eâ,adiuRificationem entnicredenci. idemz Cor.4.ita nobis uult applicari, '‘^ibefauru illum, hoe est lußicia imputatiuam habca-wwin tefiaceis uafculis noßris. 2 Cor.s.Rogamuspro ^brijlü,recociliemini Deo: cu qui no nouit peccatum, pro nobis fielt peccatu,ut nos eßeeretnur iudlicia Dei t^fUum. i Cor. ij. An nb cognofcitis uofmetipfos, q ^qusCbrifius in nobis est i Gal.z. Scimus nb iufiifica-«bowinen, ex opcrib, legis, niß perfidem lefu Cbri-If G4.S, 'Vtprotnifionë ßintus acciperemus per fi-
10
Rom. 4. Ttr.vf’of'i^e^de certaperfaafone cocepta,q is qui promiferat,potens eßet^rprießare. Idem Ro. $ docet, talem eße fiduciam mgratiä Det, aux affirat paeem erga Dcü.lbidem ettâinquit,gloriätes in Deo, per Domina noßrum iefum Chrtsiu,per quë nunc rc-conciliatisnë affequutifumus. Ro. S. Alibi perfuafum habeo,q neq^ mors,neq; uita,(:^c.nos potentfeparare à dileihone Dei qua: eli in ChriHo iefu. Eph.tA’er ilium habemus aditum utriq; unoßiritu- Epbef. 3. Per Chrißu habemus audaciä,Qr aditum cu fiducia,quee eß perfidem illuts. Eph.^.Aßumpto fcutofidei. Philip.3, Non quèd apprehëderim,dutiamperficlusfim: fed fc-óior,fi etiaapprehendü-quatcnusctr'dpprebenfusfum à Chrtslo Ïefu. Col.i. yt cofolatienem acciptat corda illoru, cum filer int copaHi in charitate, er m omnent opulcnttà certaperfuafionis intelligentie,inagmtio-nem myüerij Dei, itypdtris Ckrilli. ]btdë,foliditateni ueßriC fidei. ibidem:ytradicesbabeatis iniUofixas.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, j ’ it............-......1: 1 cr inillo fuperfiruamini,confimuminiq; pel-fidem.
^'^^^^P^dagogusnofier fiat ad Christa, at ex fi- zo itë. Edits in lUo cbpleti, qui ell caput omnis principal
pra;diëiu, nee eucnait: iubet certè crcdcrc,q, aliquado fit exorituru.ïoannes ctiü,pra:terquam q, multis teßi-monijs docet credendu eße in promfiionë,qua De’ pro mißt uitaa-ternam in Domino nofiro ïcfu CbriHoiquo aperte indicatur.fidem ante experientiâ,et nondu ui fa crcdere:tamen idê aßirmat etià his diëlis 1 ioa.j.Eiunc filq Deifumus, er nondu apparuit quèd fitturifimw. ibid. Hos fcimus q translat! fumas de morte ad uitam,
ttoflro,çr nouit omnia: hoc ch,ctiàf nonfentiamut in cordib. noUris paeem c^ tranquiUitate cöfcientilt;e,ta' men credendum ell Deo,eiiiiq; ucrbo,quodp.ro»uffain nobii imputet çr donet iuftieiäChrifti, modo no pror-fw dcjferemi(t,c Tien mendacemficiamut,eim teßi-
dcfi^ificaremur. Gal.s.Nos ßiritu ex fide ßem iufti-^^^expedamus. Ephefz.Gratia edits feruati per fide.
Exempla etia probant,credëtes fingulosfibifigiUa-dKippluaß. fidepromtßamin Chrifio gratia, ludii-^‘^crremißionempeccatoru. Nam Paulus de feipfo qfide amplehaturgratia Chridli,cr nb aßer-^fir earn. Gaiz. er Philip.3. yt Chridiu lucrifiteiam, *f$ reperiar in lUo, nb habens mea itifiiciam ex lege, ]cd ea^ue perfidem edi Cbrtdli,qua; edl ex Deo, iudli- nbsp;nbsp;nbsp;credere in Chrifix,?^ in co latari,licet en non uidcrit.
c^^'ü fiperfide. iTim.i.dtcitfcmifericordiacbfequu 30 idem zPet.3.cbtraiIluforesextremidiei,quibiisuidea-^^taefie, ut in eo oflenderet Chrifius omnë dementia, td exprimendu exemplar ijs q credituri eßent in ipfo, 1» 'filciernitm. Idë de fide fua^r alioru ludatorum, G«.2.Et nos in ebrißu ïefum credidimus, ut iufiifica-^‘ß^fj^^fide Chrißi.Et Petrus Ad.is.Pergratia lefu erdimus et n^sfaluos fiituros,quemadmodu et ^ai. ^cGentibuybtdcm inquttPetrus: Deustedtimo ^pigt;bAi^illis,ëtansillis ßiritu janciuneßeut er w ; ndnlqidifcrcuit inter nos et iüos,cum fide pari-
tur extranum iudiciu nullum juturu, cum dm de co fit
corda iliorii. De tjfdem Paulus R0.9. inquit : 40 ibid.Siebdemnet nos cor nofiru,maior edl Detts corde Cannes quie nb feëlabantur ludliciam, apprehenderunt V^Mf.iufitciamautcam qua edi fide,ere.quia non ^^fide,fidtanquam ex operibus legis, idem etiam in gt;ip cxctnplis conßicitur. Aëlor.z.S.is.ió.iy.iS, tionfirm atu etià cam ßngularem app licationëfigil-
^p^da:, fiiifacramëta, CeenaDomini er Eaptifmus. '^cr.».i'pi:[ ^ gt;Yit.i,Ao.6.Ebr.io.Aßerß cordib. ac ^tßi confiientia mala, et abluti corpore aqua pur a.
‘‘PpUcatio, fedfiduciapie- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mjui,aucce naeciteaiienium antecx-
50 pericntia.fedilliscttäha:caccenfcripoßuiU:.P,o.4.de ^’«(r‘toQhridli,iuxtauerbuDeiueritatis,a-facra- - ■ ‘ trantaaimda. 1 Pcf.i. Perfide ßerate in eä qua: ad dosjefirturgratia. 1 Pet. ;. Cui reßfitte fpUdifide. 1. loo. Vf babeamus fiducia cum apparuerit, er nb pu-defiamus in aductti cius, 1 loâ. 3.S1 cor nodlru non ^on-demnet nos,fiducia habemus crga Deum. i loâ. 4. In hoc edi perfida chantas nobifcu, utfiducia habeamus indieiudieij. 1 loans. Eac rdlfiductaquamhabemus lt;^!gt;‘gt;d earn, qfi quid petier mus fecundum uolumatem
gt;''^ßtomifiiones Dei,docct cxëplo Abrablt;e, nbsp;nbsp;er fide apprehcnfie, 2Cor,ap.Dumnon ßeHamusea
tus acpoteßatis. i The fs. induti tboracemfidei. Ebr. 4. Accedamus cum fiducia ad thronum gratia:. Ebreen lö. Accedamus cum nero corde in ’frXv^ofio^ia:, certi-tudinefidei. lac.t.PoHulct cum fiducia,mhil ha:fitans.
C^arta,quod aßentiaturpromißiomb. diuinis,ante experienttam, atqßtauerfetur circa res promißaf quidcm,Gr in uerbo Dei certas, uerùm nondu oculis et fenfuifubieëtas. Vnde Petrus dicit lepiß.t. Ecclefiam
monio difßdetes. Paulus etià teßmonijs Hits qutopau-lo amè citaumus, q, fides fitfiducia inh.crcns promt f-fiom effèrentires certas quidëc^pricfcntcs, fed non-dum apparëtes uifui, docet fidë eße aßenfum ante ex
Abrabàdicitur,Cotraßgt;em(boc eli,ubires ipfa no effet praillà rei,nec quidëßes alla: habebat enim emor-iuum corpus,cum centum firè eßet annos natusienwr-
tua etiarn erat matrix Sara:,propter feneëlam er inna-tamficrilitatë) inßem crcdidit,fe fircpalrë multarii gentium, quia is fibipromififfet quipotens effet er ue-rax. Eom.S.Speferuatifumas :porrôßesfiuideatur, ßcsnoneH. ldcmPaulusPhil.3 nöinnititurfua:iulli-
ciæ ex lege,quam aliquo modo fentire poteHiCr uide-
M ; qult;eM‘
-ocr page 424-|
*7^ CENT. L LIB. quic uidentur,fed ea qute non uidentur.Ham quee uiden tur, tempor aria funt : at qute non uideneur, teterna. z, Cor.;. Per fidem ambulamus, ex non perfpeciem ; hoe efi,nondum uidemus ea quee credimus. Autor cpidolte ad Ebratos tt. Tides ed rerum fferandarum expeda-tio, ex reprtefentatio certa eorum qux non uidentur. C}jiinta, quod fides inpqs crefcat, auda à Deo ex exercitata per uerbu Dei ex crueem ex alia exercitia. » Pet.i. Nunc afflidi ad breue tempus, eXc. quo exploratie fidei uedrtemultoprecioßor aura,exc.reperta- to tur in laudem ex gloria exhonorem. iPet.s.Deus o-innis grati£ indauret uos, fidciat, roboret, fiabiliat. tt Pet.i. Subminidrate in fide uedrauirtute,exc. Htcc cnim cum uobis adßnt,et exuberent,haud ociofos, nee zo ?o roborati,iuxtapotentiâgloriee illius. t Thefj-Vt con-firmet corda uedlra irreprehenfibilia in fandmonia corâ Deo,cxc. z Thef.i.Vehemëter augefeit fides ue-fira, cXc. adeo, ut de uobisgloriemur m ccclef js Dei, detolerantiduedracxfide- zTbefz.Deusconfolctur corda uedra, et fiabiliat in omni fermonc ex opéré bo nbsp;nbsp;nbsp;modo fides nos iudificdre dicitur, q quid catanq^fi no. z Tim.i. EgrcgiûdepofitÛferuatoper jfiintüfan- 40 manu coprehendamus Cbrislt iudtciam. Po^-iidf dum, q inhabitat in nobis. ludas : Sandißimte uesirte fidei, uos ipfos fuper^ruentes per ffiiritÛ fandu, exe. Tidein femel conccptâ,amitti rurfus pojfe, didis ex inirritum Idborantcseßficiuntydd DomininoRn lefu ChriBi cognitionem. z Pet.j. Creficite in grdtid ex co-gnitione Domini noslri,et firuatoris lefiu Chnlii.Pdu-lus ueromfingulis fids epiholtspijsprecdtur,utin fide crefcdt,exc5firmentur. Ro.ts. Deus dûtßeiimpledt nos omnigdudio ex pdee^n credendo^tn hoc ut exube-retis inßgt;e,perpotentid Spiritus fundii. Ro. 16. Di dut qpoteß uos cofirnidre fecundu Puungeliu meum, exc. i Cor. t. Deus confirmdbit uosufepdd finem. 1 Cor. z. Vt fides ueürd non ßt in fdpiemid bominumßd inpo-tentid Dei. 1 Cor.iö.vigtldteßdtc tnfide, uirihter d-gite,cllotc firtes. z Cor. t.Deus confirindt nos und uo^ bifcum in Chriüü- Eph.i.z.s.ex 4. Adolefcdmus m ilium per oinnid,qui eïl cdputmempe Cbrißus- Philip, t; Oro ut chdritds ueArd ddhuc mdgis exuberct, m dgni-tione^omnicji indulgétid,utprobetis qute funt præïldn-tid. Col.t. Ordre expofcere,ut impledmimagmtione tiolütdtis eiusdn oinnifdpientid ex prudentid ßintud-li. ibid. Crefcentes in dgnitionem Dei omni robore cor exemple dononürdnt. iiäm Petrias i epiholte z,do-cetßre pfeudodoaores,qui iyommü,qui tpßs merca-tm eA, abnegent, ex ^uiuiam ueritatii mdicdialis aßi^ cidnt, ex multos ab dgnitd ueritate dcßHuros, expo-firemd peiord primisßüuros. zPet.j.iubet eduere, ne quis cum dlijs,neßrioru errore dbduäus, cxciddt d propriaflabiUtate. loannesetiâ lepid.z.docetAnti- ;o chnsiimimslros egreßiros effe, exipfo Ecclefite unt-bilico,eXnegdtur0slefum effe Chridum. Apoc.z.A\e-mentounde excideris,ex agepœnitentia.EtPaulus 1. Tim.t.Habensfidem,exbonam cofcientiamiqua rc-pulfa, nonnulli circa fidem naußagium ßccrunt,qtio^ rum de numéro esb Hy menens ex Alexander. iTim. 4.1« poßerionbus temporibus defcifcentquidäafide, dttendentesffiiritibus imposlonb. acdodrinis dtemo- niorum. ïbid.Habentes codemnationem, quod primam nbsp;nbsp;btcreditaté Dci,cx cobtereditatem cÜ Ckriüo: Rom.S. fidemreieccrint. iTim.ë.cyuafcilicetpecumaindum 60 Gal.3.0x4. zPet.t. TacitutpeccataKobistionimpU' ^pfetunt] abcmMcrut itfide, ex feipfos impUcHcrunt tentur; Ko. 4. S er nat credétes, ne pudcfiant ; Ro.'o* 0»«# |
II. CAR UIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ doloribus multis. ibid. ISlonnüUiprofireittcsfilfo’^^^ mindtdmfcientid,circdfidcin dberrdueruiu. iPiof''' Tio^i hoc, quad duerfdu ßerint me onmes qui fim^'f Afid quorûesi Phygelus ex Hermogenes. zTond«' z. Vocum indmidtes pr£termittito: ad mdiorem cKl^' proficient impictdteimexfermo lUoruMt cancer nuit' bus,pdAionë habebit. quorü de numero csl Eymendi^ CX Philctus,quicircdueritdtëaberrauerüt. iPW-’' Kefiftut ueritdti,homi)KS mëte corritpti,reproiicit^ fidem. ïbid.Aïdlihomines 0“ imposlores,profcie«tt^* peins,duw exmerrorê inducunt,et errät ipf. t'^i’^; 4. A ’ ueritdtequidem dures duertent, ad fibula »tf^ couertentur. Galat te à ueritate Euangchi perpfiido' apoflolos inerrorcabduilifunt. Gal.i. Taj'ciMtfii^'^j ut nS crederent ueritati. Gdl.3. Posbeaqitä cogruvet^ Deu dctuicgt;,conuerfi funt dd infirma cx egena clcnii'lt;' td mundi,qscp feruierut, obferudtes dies,menfes dd^ poraexannos. Gal. 4, Circûcifioncm exoperahÿl neccffdrid adfalutem exi^bmates, à gratia cxciderxagt; Ciim dliquando bené cucurriffcnc,impediri ccepermd) utno crederent ueritati. Gal.s.CorinthijcütenuXiis^ inter fefeet fchifmatd cxcitarunt. 1 Cor.i,CXS.Q£gt;^^ duxit noucream fuam. t Cor.^.Fratcrcüfratrefiibiii'^ fidelibuslitigabat. t Cor.è.Simulackrisimmolddifif effènfione çx ßandalo infirmorû uefeebantur. 1 Cor-8. Abußfunt cana Domini. 1 Cor.n- Abieceruntqfi' darn articulÛ de refurreilione mortuoru: t Cor.i). ^t' trus et là ipfe Gal.z.à ueritate Euangclij aberrat. lus etiâ i Cor. 10. exemphs ueterts Tefiamenti ilocdgt; eos qui benc inceperût, poffe fidem excuterc,(Xpei^' re. ubi tandem pulcbrÛ noema fubijcit: Proindc,qiiifi' biuidcturfiarc,uidcatnecadat. Hue etiampertatnt exempld AndidiC exSe^phirayAéi-s- Simonis nuß Ail.8. Pfcudodpojlolorîi docétium, iüßcirctiaaM' ni fecundu moron IHofi,no poteSiis cjfe folui : AA d‘ P^vilus fidci cogruunt dt cfiiHibduilificdtionnfi funt hi prdcipui. luftificdre.hoc eft^uiitcidm Christ Ptu^eho obldtam fide apprekenderc. Hon cnim dho cdtur fide : tie, Stutuimus ergo hoimnc ttillifi»njiiigt; dbfiq; openbus: Ro.4.;.to. Gal.t. BjcdderetrMqitil' ids ebfeienttiu. Kom.s.Pideiufiificdthpdccinhibotuii ergd Geam. Pi.edderenoscertoSjq.'DeopIdeMtn' pbr.ii.Smefide impofiibik e^ Deo pldcere: tX ήlt;i Deusnesdiligdt:zlodn.4.P.o.s.8' Pedderemscet' tos depromifiionc in ChriRo fréld. pont.4.iddrcoix fide ddtur h ter edit ds,ut fecundu grdtid,utfinndfit pro nuf 10. Gdl.}.Exprotnifiioneddturhtereditds. Cini' ficdt nos de uitd icternd. 1 iod.s. Qui ereditu in netitd nefilq Dei, ut fcidtis cp uitd habetis ^temd. Xit.).8J)gt; S. Tides tribuit Deo gloridin potentid et ucritdiis.Ai}. 4. t iohdn.f.QuinoncreditDeo,mcnddccmsiifitit-Ejl mediü,pcr quod Spiritus fdttäus ex Cbrijhis in* hdbi^dt in cordib.no^risiAa.is.Ciim cordd idorußt purificduerit. 1 tod.3.et^. iPct.4.iCor.s.6.zCor, é. Eph. t. j. Vtinhdbitet ChriSiusperfide in coriibut uc^ris: P.o.8.Gdl.4. Affirt ^j^idufix/i msfilioruPei, |
De DOCTRIHA.
lt;7»
0w«K i^fi^t itli,no puiefiet : 1 Pet.2.1104.2. Affirt hKifdionii Gal.s. etui ex fide funt, benedicutur cu fieliAbrahi. Noh4 obedietia feu bond opera, funt tfidiufidei,unde erfrudusfidei er ludicia appeUan
Phtl. t. j 104.2. Per hoe feimus g, cognouimus eü, fit^ßieiusferuamus. Ro.j.Porfidé no abrogatur, fed pabiliturlex : hoe ed, fides iubet homine inchoare 0-edientia. Perfide offiruntur Deo hofliafpirituales. ‘Pft2.Pbil.2.'A.o.i2.pbr.ii. Pides gubernatinuoca-
difdpidoru, exhortantes^ tos, ut perfmerdrent in fide, er guodper multas tribulationes oporteat intrare in regnum coeloru. 1 ïoan. 2. Manetc in co,ut ctim ap-paruerit,hdbeamus fiduciam,ernonpudefiamus ab eo in aduentu dus. 1 Pet. 1. 'R.eportantes finem fidei uc-ftra,falutem animarum. Coloß. 1, vt exbiberet uos
fandos er irreprehenfibiles, er mculpatos in eonffie-
du fuo. figuidepermanetis in fide findati ac ftabdes,
, . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;necdmoueaminiafpep.uangelij,guodaitdidis. iTi-
'MeDei. Ro. 10. Quornodo inuocabunt eu, 'm guern 10 motb. 2. Salua tarnen fiet pergenerationem liberoru, ^trediderut t Ppb. 3. Habemus acceffum perfidem.
’■^.4. Accedamus civmfiducia ad thronumgratia.
P^itconfifionem. Ro. 10. Corde creditur adiudi-
fi manferit in fide. zTimoth. -^.CurÇumeonfimma-ui, fidi feruani : quad fuperell, repofita cü mihi iufti-die corona, c^ui reddet mihi 'Dominus in die lüo, ç^c. CT'omnibus quidiliguntaduentu eins. Autor epiA.ad
'Ebr.3. Sumus domus ÇDei ) fi fiducia crgloriationcm figt;ei adfinem ufip, firma tenuermus. Apo.2.11110 fidelis ufq^ ad morté, eir dabo tibi corona uita:. lud.is : I.xpe-Nantes mifericordia Domini noUri iefu Cbrifii in uitä aternam. lac. f. patientes eftote er nos, er co firmate
Contrariafideifunt:lncredulitas,quiee^,autpror.-fitsignorareueritatë,utgeittes.iPet.2.4. Ro,t. r.ph. 4. i Cor.i2.Gal.^.Autj'cire guide, er tarnenfibinÓ ap plicare beneficiu Cbrilii,fed id afijernari er execrari, calumnian erperfegui:qualiaexêplafunt in Sudans Ail.^.. 6.er 7.in Herode occidete ïacobu,A{l.t2.in lu dæis ergentibus Antiochia Pifidia, Ad.ii.Theffalo^ nicenfib.guibufdam, Aü.tr. er Athcnienfibus,Adi.i7.
i« Ephefijs, Aü.tS. CT i Pet.i. lis quino creduitt,lapis
euficit. tloan.3.'iilcmiremini,fiuosoditmudus.iCor. 2. Pradicaumus Cbriftü crucifixum, ïudais guide of-findiculu,Grads nero ftultidam. lac.t.Damones ere-dunt,er contremifcut. Etr,4.Non profuit iüis firmo, g, no effet eu fide cöiundus. Corrumpcre dodrinam Huageig ; Gal.i.Siguis aliud euangehu: 1 ioan.2.4, 2. Pet. 2. C^uarere luflidam propriam conflituere ex operibuslegis.Kom.^.10,Galat.2.3.4.3. Ad.ij. Lex
fire fit cbfifiio adfalutem. 1 Thef.i.ïn omm loco ue^ra,gua ed in Deü,dimauauit. 2 Cor. 4. Cre-^,propterguod loeutusfunt. Affirt confolationem ^Pf^tntiÀineruce,ercbdantiam. t Pet.t.2.4. Ro.
fuper afiiidionibiis,fcientes guèdaffii-‘ffP^hntidpariat,patientiaprobationem,probatio
^°r.2Affirtffiem. Kom.3. Gloria- 20 corda uedra, guomä appropinguat aduentus Domini,
gloria Dei. iPet.i.Piegenuit nos in fpem
Vtuosfidem aefpembaberetis ergaDeu. ^^ntiftcfrgrfDc«: tPet.i.Cluccumno uideatis,dili i^i^t. 1104,4, t^osdiUgimus eu, guiapriusdilcxit nos. ^lgt;!tritiitemergaproximu. ilohan.g.. Qjeidiligit ^^dtligite^fratrem fuu. 1 Pet.^.er Galat. 3.Pides P^tbarititté operans. 1 Cor. 23. Ppbef.è.Paxfratri-^trebiritascuDeo,cumfideaDeopatre er Do-^nostroïefuChrido. nine edgPauluSpierunefs nbsp;nbsp;nbsp;r,n^p„cji]gt;,nei.io.f^ iret.j..in(.iuumercaitm,iap2s
aritatemannedit erpodponit. Coloß.2.Audi- 30 ed offinfionis. 1 IO4.gt;. Qui no credit Deo,mendacent '^^himiiedraminChridolefu,ercharitatcmer-onnes findos. 1 Theff.t. Propter opus fidei er ht' °remeblt;iritiitis. Pacitutnoflra inchoataobedicntia
F beeilt Deo. Pbra.ii.er Ro.8.N«K4 igitur nune con-’^nnnio bis gui infitifunt Chrido lefu, gui non iuxta futur,fediuxtafpiritum. Rom.14. Quic-1l'‘^”^txfideed,peccatmtt ed. Galat.2. Vitam gua
Wc mue Hj came,per fidim uiuo filij Dei. Obferua -wiMi^” ^^*''^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^“’” ^^ ^^^ imputantur enim er fides in articula iuflificationis fibi inuieem ut
fff^regfuttur propter Mciam Chridi. 40 eontraria opponutur. Gal. 3. Ïuflus ex fide uiuit. Dex nee edeharitas Dei,utpracepta eins ferue-^btrpreceptaeiusgrauianofiint. 1 loan.3.Omnis
Jw natus ejl ex Deo,peccatum no committit,guoniam
Irwn ipfius in co manet : hoc ed, nonpeccatexproa-‘rrp contra confeientiam. Vineit tentationes diaboli Cmundi. Ppbef.6. Affumpto fcutofidei, guopoßit'is ^‘^iacula maliiüius ignita extinguere. 1 Petri 3. f U nbsp;nbsp;^^^^‘^^ uos,tanguam Ico rugiens, cui refidite fmi fide. 1 ïoan.3. Et bac ed uidoria gua uicit mun ‘‘^’fidesuedra. Affirtbenefici ^dorumenim 3. claudus fide confeguitur fanitatem.
‘lt;i^gt;nlt;iccidit^(ior.t^ Dydris. irm.^.Pietasddo-^M utilised,ut guapromißiones babeat uitapra-putisacftura. lac.3.Oratio fidei falumi fielet agro-'“w. Pbre.n.longa fertes excmplorum ucterd Tcda-r^uti enumeratur,ex gaibus patet, fidem eorü magna ‘^^coimpetraßebeneficia. Pinis fideied falusani-iwu. ipet,,_ iiif^. uiftute Dei cudodimmi per
^I^f^‘f’ * ^fquot;' y* ^'^^^ffi’^‘ nbsp;nbsp;nbsp;etc. fiige.fidcm enim lt;r bonos mores corrumput collo-dui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;etfidus fidei tantum ijs concingere, ^a guiapraua: 1 Cor.i;.Ef cufratribus inordinate ambu-ufgucadfinaM,affirmdnt. lantibus:2Thef3,Societascu/minfideUbus:2Corinth. ' '.'d' CUcrfifitiiDydram,cöfirinaiiteiasnmo^ nbsp;nbsp;nbsp;à.ycUeftmidcaliccmDamiubibere erdamonioru:
aut non ed ex fide : unde lex er opera, à iuftificatione corä Deo excludutur ubig; 4 Paulo er Apodolis. Ad. V.P.om.3.4.io.it.Galat.2.3.4..$.'E.phef.2. tPet.t-er t Io4«.i. 2.3.3. Phefitare erdubitarc,etiam uerafidei repugnant, lac.t. Rom.4. No» bafitabatob incredu»
litatem. 2 ïoan.3. Q.ui non credit, Deu mendaccm fielt. i Timoth. 2. Certus çr indubitatus fermo. Ro. 14. Qiiod noefiexfide,pcccatumefl. Simulatafides,er non fana fides,etiampugn(mtcumucrafide, deguibus ciaetiamcorporalia. 30 fupra. Confidereindiuitijs,cas^it4appetere,utcon^ traDcuagas: 2Tim.6. Dcficereàfide,cragnitaue
ritate: i Tp».4. z Tm-^-Perfeucrarc in delidis con-tra confcientia: i Cor.^. Gal.$. Ro,8. Auertere alios 4 fide : Afl.y. tdiegare refurreHioné mortuor» zr ex-tremum wdiciivin ; » CorAf.zrzPet.t. IDej^erare^ut Cain: t ioa.3dudas,A(i.s. Ananias et Sapphira, Ail.s. ïamiUaris cotwerfatio cu frlfis er obftinatis doilonb, » ïoan. Ne aue ilU dixeritis. Tit.i. lllt;treticü hominent.
W 4. tCormthe
-ocr page 426-»7?
C E N T. I. LIP.
IL CAP. UIL
tî»
|
» Corinth. 8. Scortdtio cum AntichriAo, (xmeretrice Baby lowed: zTheffdl.i.Apocdl. 14. CT18. De noua obedientia, feu bonis ope-ribus iuftificarorum. OBedientid illdm,qud iuAißedtißde in hde uitd fecundum Det mundatu pneAare lubétur, hts ßre dppeUdtionibus notdt ApoAoU. Obcdire,et obe-dientti. AA. j. Oportet Deo wdgA obedire quim ho-tnimhus. t Pet. ». I» obedientidm cx ißerßenem fdn-guinAChriAi. tbid.Vtfilijobedientes,nondccbmode- ia tis uos priAmA concuptfctneiis. Ro. 6. Piutferui eAts cui obcditA,ßuepeccdti dd martern,ßue obedicntiiC dd iuAicidm. iuAicia. ilohdn.3. QJlißcitiuAicidm,iu-ftus eA. Rom. 4. Si Abrdhdm ex openbus iuAificdtus put,hdbet quodglorietur,dt non dpnd Deum. Rom.d. AccommodeiA uofnetipfos Deo,uelutexmortuAui-uentes: cx membrd ueArd,drmd luAicu Deo. Duc pertinent ex did tcAimonid, ubi iuAus pro eo qui externdm hdbet iuAicidm ponitur,qudlid fuprd re-tulimusinloco de luAificdtione. luAicid noArd, qua za ex lege eA : Philipp. 3. iuAd operd. » }ohan.3.Proptcr quid Cam occiditßatrem fuuml quid opera dus mala erant,ßdtris aut eins iuAa. Opus bonu,feu opera bona: AA.^.Plend erat openbus bonis. AA.zó.Pacientes operadigna bAquireßpuijßenc. tPet.z. VtcoiuunAi bonis openbusglorificent Deum. z Cor.^.Abundetts i» omne opus benü. z Tim.3.Ad omne opus bonum in-firuAi. Tit.ï. Ad omne opus bonum reprobi. » Tm.f. I« openbus bonis kominum teAbnomo comprobdtd.. dei.Gdl.é.ex » Timei. Militdre bondin nv-htid, et^^ t Timoth. é. Vt diuitesßnt in openbus bonis. Ppb.z. ïoßde ex bona confcicntid.cx Phil.t.Vtdignit^j’‘^^ Conditi dd bond operd, quic Deus preepärduit, Sdn-dificdtio. i Pet. i. SdnÂi redddmini m omni conuer- fdtione. i Thcß’.^.lltec eAuoluntds Dei,fdnilißcdtio ueArd. ïb id.Voedtat nos dd ßnAißcAticnem: hoccA, ndnaudm cbcdientiAmßu operd fdnitd. 2 Cor'mth.7. Perßetentes fdniltficdtionein intimore Domini. Pbr. ii. Smeßnäimomd nemouidebitDeum. Prudus iu-jheu’. Pbil. ». ïmpletifruAibusiuAiciee. lac. j, Prudm iuAicidtinpdcefemindtur. YruAus^iritus.Gdl.s.Md- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_________ U operdecontrd operd edmis dppeUdtur: ibtd.ex Pd- 4°dßltAioneßdjmmdculdtum feipfumfenurf^^^ Adcorporis.P.o.3. Tiondconuerfdtio.iPet.i.eXz.ïn- Caufd bonorum operum,qu£ d iuAißcdtiiß^''^’i‘ 1 cundu legem Dei,docent effe Deumpitrem,fl^'^'^’ ßiritu fdnAum,qui per fidem, mentemextt^^’^ homims regeneratam, inßird, ducii tX regd, «t ’ fecundum carnem, fed fecundumßirituw, qini^^'^^ kac imbeciUudte fieri potcA^mbulet. TcAimonidde Deo. »Pet.4. MiniArettinf^^ uirtute,qud DeusfuppedUdt. » Pet.s.DeusMiuiff^' ti£ittAauretuos,fulctat,roboretexfldbiliit.iPd.f tip.z.pbra.ts- PruAificare inomniopere bono: Col.i. so Dwnd cius uirtus nobA largitaeAomniaqueßiiitA quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ (xpietdtëperinët.ilod.4.VosexDcoefiisfbtlt’(^ uiciAis cos : quonia maior eAquiinuebis cH,5q»^ ''* mudo. » loan.x OmnisquinatuseAexDeo,neiilA' cat. Rom.f. Acebmodetis uofmetipfosDeo,amp;itdt’ braucAra armaiußieia Deo.PtPaulusPhilipd.k^ ccepit in uobis bonum opus, perficiet ufop indifUtln^ ChriAt. item Philipp.z.DetfseAqaifidtidiiebttf^ perficiatA. idem de feipfo inquit » Corinth, »j. ^^^^^^ Deifumidquodfum,exgrdtideuisc^u£inntepi'‘’x^^ cbcupifceiKijs. z Pet. ». S1 reßgeritA d corruption, zx ^a eA, non fiit inants : fed copioßus quam Uli oinnti liilgt;'gt;' a Pct. z. ex alibi paßtm,ubi docet renatos bona opera raui, non ego tarnen,fedgratia Dei, quentihAtde^'*' iebcrefilccre.idëlfidncf did tint ft)iepifi.}^0mnA^ nbsp;nbsp;The[.f,D(tApe(cAf4i}Aific(tMsMosJbid.fi^^ tergentes babétes bondgt;n conuerfationé, i Pet.j. Q^i cdlumnidiuur ueïlru bonAm in CbriAo conuerfdtioné. 3,Pet.3.1nßnSliscouerfdtiombus. iTim.4. Exemplu eflo fid€Uu,exc.m couerfdtiotte. Pbr.ii.Confidhnm q, bondin kdbent'.is confeientid inter omnes,cupientcs ho-neflè conuerfdri. lAc.ï-OAenddt exbond couerfdtione cperd ßd^cu mdnßetiidinefdpieiuitc. ObUtio boßiet-^ram{jgt;iritMliitper ïefum Cbri^ü: i Pet.t.Ko.n.Pbi- Docent dut noudin obedieiuu eßeßuAus iuAiciie, feu bond operd mdddtd certo O'expreß'o uerbo Dei,d renatii auxilio f^iritm fdncii,prieluccte ßdf,in camfi-nem pr^^itd.utglortficetur Dem, ex mferuidtur pro-xmo,ct ßnt teflimojM ueree ßdci.^^am obedtentii cß fefruélm iuftictæ, Paul. Pbilip.t.tcjïdtur. idc i Tm.i. Projitenees pictati per bond opcrd,.ex Ail.i6.Pdcien-tesoperdd:gndhn cj reßpuifjint..ex Petrus lep.A.t. TdnejUdfiUj obed'ëtes^ut nÓ accomodetis uos prßmis |
hdbet bdne ßem, in eopurißedtje, field (X^dCfi» eA. ibid. Qw; ndtus eA ex Deo, pecedtn noneoiw^' Pffe dut operd mdnddtd d Deo,omîtes co ^^^^'’‘,’ ejuód luAifiedtAnbpreeßributdUdbondoperi,^^ ed qu£ ebgruunt euon lege diuind, lt;ltiod ex omntu^ flolis ex concionibuspdtet.Deinde hdncptU'tern fr nitionis plurimis tcAiinonijsgenerdltb. expidnAt^^^ bus rendtorum obedientidin deßribü. Petrus cniß' epiA.z. itd deßribn, ^ßt dbAmere À cdrnohb. sont pifcëtijs,qui militdnt dduerfus dnimÂ: çx conucrßi^ nem boneAd hdberc intergentes. Et » Pft.?.«PJ^ ’ g, ßt dccltndre d md!o,ex ßccre bcnumdoMcsdi cdin deßenbit, quod ßtnb dtligere iwndutncßj^^f funtinmudo. » lod.z.YJoncbmitterepeccatHjfedpP rificdre,prieceptd Dei cujfodire,CX ei quiefuMpld^ td cord eoßcere. 1 lod.3.Pt pr^eepti Dciferuirt' lo.s.Pt dmbuldre in ueritdte, et no mitirt quod^^^^ ^’ fed quodbonü eß.T3eneßcere,zxno mdleßccrc.i^'f Pdulus etidhuiufmodi teAimoniß plenus '^’ff defer tbit noudm obedient id effe, in noudite udilt;ttigt;^ lare, prabere mebrd ferud iuAtcilt;e id ßnAßdioitt CX nb immÜdici£ ö“ miquitdti dddltd Hq; ibid' quot;quot;Î. tdtem. R0.6.N0« fecundu edruem uerfi»,fedfcO‘lt;'‘ fpintu, cx ßAd corporisßiritu mortißare. R* ' Spiritu dmbuldre, eycbcupifcentids cirnisnoitpotr cere.ttem, CdrnëcrucifigerecudffcAtbus(Xtocu^^ fcenti]s,ßgt;irituuiuere zx incedere. Gil-x Opertd^ num cum ergdomnes, turn mdximè ergd douK^dY dei.Gdl.6.çx » Tim.i. Militdre boadm ndlitii, ei»'^ gelio ebnerfdri.ex Pbil.i.ïn tirnoreexttenwrejdi^ lutcoperdri. Col..^.Pxuercuetcrëbcnïir,é,amp; ^'- , re voun. pbr.ie.Dcpoßto omni onere O' hterete pecedto per tolerdiwid, cnrrdmin i« pf^n' nobis certdmine,reßgt;ici:tes dd ßdei ducem Ô~ ertr'^ Wdtoré iefu/in,qpropoßtoßbtgdudio pertntitr^'’ ignominid c5temptd,zx dd dexter i tbrom Dder ' Autor epiA. idcobi, Reltgio purd CX immdcuidtd^ß DcÜ expdtrë h£ceA,inuifereorpbdnos(:J‘gt;^‘^^ |
gt;8«
DE DOC
TRINA.
zSi
teriTefldméto resbonas ssquot;magnasgcß‘eruni,docet. Per ßdent expugnarul régna, opcratifunt iuAieiä, aß fequuti fuite promißiones. ludas:Sdndlißimlt;eueßra; ß-deiuoßnetipfos fuper^ruentes,per Spiritum fandium crantes, ere. Hue etiant pertinent teflimoma quibus docuimus fupra, iuflißcatione er ßdent effe can fas bo-norü operu,qute propter prolixitaté bic nÓ repetimus.
ï^otatu dut dignum eß, quèd in huiufmodtteßimo^ nijs, ubibona opera menti et uolutati regenerdta: ad. 20 fcribuittur,plerunq; Dei,Chridiier Spiritus fandit uir.
tus mcludatur, ut Deus principalis caufa bonoru ope-
qiàuosuocauk,idemeßiciet. 2 ’rbefi.Oramus Deunt fro itolis,ut nos dignoshabeat ißa uocatione,er corn-flat omne bona propoßtu bonitdtis,et opus ßdei cum foten(ia,Ht illußretur nomen Domini lefuper uos, er *« for ilium, iuxta gratia Dei noßri er Domini no-leß ebrißi. Fbr£.ij. Deus dutpacis,erc. abfolu-tosuosreddet 'm omni opere bono, adfreiendu uolun-tlt;dm iffiiis,cßiciens ut quod dgitis,dcceptÜ ßt 'm con-l^fdißm, per iss vui Chrißum. Ïdc.4, Si Dommus ^(rit4cfiuixerimus,frciemus hoc aut iUud.
Teßmonia de Chrißo. 1 loan.s.Venitßlius Dei,et
^^i^ieditmeiitem,utcognofcamusillu quiueruseß, fum dgnofcdtur,er nequisglorietur obfuabonaope-ßm'muero. ^m.ts.FionaußmquicqudmlQqui rd,quaßexfepcrßccrited,fedutDeoomniacd qu£d ^n que non eßecent cbrißus per nie in obedien- nobis beneßut,accepta reftrdntur:iuxtdreguldm,Qui ’’'^itttium. z Cor.z. Deo aut gratia, qui triumphat nbsp;nbsp;gloriatur,glorictur inDomino. iCor. 1. Quid dutem f^nosmCkrißo. 2Cor. 12. Gloridborfuperinßrmi-^^^IbiisriKiSjUtinbabitet in me uirtus Chrißi. zCor,
«J-Exfaw^g quantis in me loquentis Chrißi. ibid, f^’^to^iiofttis uofmetipfos,qu0d iesvs Cbrißus ^uoiiscslt Col.}. Omnidin omnibus Cbrißus. F.ph. ^•^i omnia in omnibus adimplet. zTheffaiz. Ipfe ^Wm« Hojler iesvs Cbrißus, er Deus ac Pater
dilexit nos,erc.confoletur corda ueßrd,er
babes, quod no accepiftif quodß etiam acceptai,quid gloridris,quttßnon dccepem ? i Cormth.^.Ego uero abfit utglorier, mß in crucc \efu Chrim : Gdlat.6.
Dileiiione Deicdufam propinqua eße dileHion^ ergdproximum,lodnnesnwnet »epiß.4. ç^uidiligic Dcu,dtligdt ^ßdtre fun. Btpdulo dnté: St qs dixerit, Diligo Deu,etßdtrö fun oderit,mclidax eil. Qui emnt no diligitß'dtremfuumqueuidet,Dcu quannouidct quomodo poteH dihgerei Pdulits uerô docet,dile{iioné
20
ergd proximu effe^ntem omniu dlioru operu fecud£ tabulée: Gdl.s.tiidtotd lex 'm uno uerbo copletur,nem' pe hoc, Diliges proximu tuu utteipfum. Ko.i-j.üdnt qdiligitalteru,legem expleuit :ßquidctüd,no adulte-rdbis,no occides,nb ßraberis,gt;wn ßlßm teßimonium
fernume fummdtin coprehenditur,Diligesproximiim
tuumßcut teipfum. idem 1 Cor. ij rcpctit : er Petrus i epiß.4.. Charitas operit multitudinnn peccatorum.
Quoduerô hommesnonrenati, externa quadä a^ perd legis ßne ßde er Spiritu fandio pr^ßarepoßint, didlumedi fuprdinloco dehomincnonrenato,dthtc de iußißeatis dgitur.
eiufmodi fentétias etiäpræponüt,quibusbond opera à Deo praceptaßeiedd eße mondt, t Pct.4. Sed uolun^ tdti Dei,quod fupereß tempus in carne,uiuat. 1 loä. 2, Qui ßeit uoluntaté Dei,mdnet in dternu. 1 loa,f.U£C edi charitas Dei,ut pracepta eins feruemus,er pratcc' ptd eiusgrauid nonfunt, Ro.j. Legern igitur irrita ^-arnus per ßde i abßt : imô legemßabilimus. Idem Ro. 7 docet fuo exëplo, quad renati debeatfreere opera à jo Deo 'tnlegepracepta. Gdldt.$.Totdlcxinuno uerbo
cöpletur: Diligesproximu tuurnßcutteipfum. Lph.i, Conditi in Chrislo lefu ad bona opera, ut in eis ambu-laremus. 1 Theßf.4. tl£c eßuolutas Dci,fandlißcatio ueßra. 1T mot. 1. Finis pracepti eß chantas cxpuro corde,er confeientia bona,er ßde non ßmulata.ltem, Scimus quod lex bondßt,ß quis legitime utatur. Autor etiam epiß. ad Lbrai. nulla alia renatis pra-fcribit bo^ na opera, quam ea qu£ in Decalogo coprehenfa funt-idem frcit epißold Idcobi er ludte.
I lt;flt;gt;ilutuos in omni fermone, er opcre bono. Philipp-^^’^ßeü futlu iußici£,quicontingit perChrißum ''’VH aißoriamerlaudcmDei. zTimot.4..Do-^‘«ntnäiiadfut, er corroborduit me, utperme pr£-^^»oonexpleretur, er audirent omnesgentes.
f^'^ßunoniadeSpiritufdnßo. tPet.t.Obediedoue-nlt;itip^^ Spiritu fanßu. 1 Pet.4.Spiritus Dei fup uos 30 dices,no concupifces,erß quod aliud pr£ccptit in hoc ^fr'^^qoit.zFct.i. A'Spiritu fanßo impulß,loquuti r'^^eßoiniiies, iloä.3.Perhocfcimus,^mdnet in ^^bißintu que nobis dédit, t loâ.4. Quifquis con Plßfjunt,^ lefus eß ßlius Dei,Deus 'm eo manet,er ^ßmllco. ko.f.Spiritus fanßus datus eß nobis.Ko, S'Vosisiof/îjj m carne,fed in ßgt;iritu, ßquidem ffiri-t^i lleibahitat in uobis :ß quisßiritu Chrißi non ha-£!^ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘’^-^Transfrnnamur à gloria in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Docent aSt ed opera effe frcienda,qu£ Deus 'm fuo
^‘’^^f^^^du. Ephef t. Poßeaqua nbsp;nbsp;uerbopr£cepcrit.Quodprimuminde cÖßdt, q, omnes
Pamp;gt;f‘dießisSpiritufanßo.idem t Cor. ‘^ode nullisalijsoperib.loquutur 5deiisqu£inDecalo-ß-J nbsp;nbsp;nbsp;1 Cor. é. Spiritu fanßum in pijs inhabit are nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
go funt c5prchenflt;t,utpofted demonRrabitur.'Deinde
'’«f.fy Gal.4er Kom.S.monet, Spiritu fangum ef. I^orstionis ad Oeugubernatorem. Gal.s. Opera bo-^ßuäus Spiritus appellat. Fph.z. in quo er uos co. ^ ^frawiniinbabitaculum Dei per Spiritu fangum, * l'imoth. i. Fgregium depofitu [cruato per Spiritum l^^n-quihabitat in nobis. Flurdtcßimomd fuprà ® 0« de ofreiß Spiritus fanßi ddferipßmus.
1i^ßmomadeßde,qu£ eß in mente eruoluntate t^linfrata,perquäDeus ddbenèagendumiußißea-tosrnnet. iPet.i.Animas ueßras purißcaßis obedien 0 turititi per Spiritu fanßu^ cum charitatefraterna. 'Prt.j.DMamp;o/o reßßitc folidi ßde. z Fet. 1. Omni ad-^‘^itojludiü,j'ubminißrate 'm ßde ueßra uirtutë. 1 Io-wfij. Qmms q habet bäcßem 'm eo, purißcat fe,ßcut CT idepurus eß. t loan. $. Fl£c eß uißoria qu£ umcit »imdüßdesnoßra. ibid. Quigenitus eß ex Deo, fer-^frpfiim,etmalosiTUnS tangiteu. Ko.i4,Qjitcqd ’'deßexßde,peccatu eß. Gdl.z-Vitam qua iwnc uiuo, l^ßdiiuuoßlijDei. Fph-rVt inhabitct Cbrißusper ^o Poßremö cleßitia operd ab hominib.excogitata,ct ^wmeo^busoeßrts, Autor epiß. ad Ehr. ti.ßdem nbsp;nbsp;traditionibus hominu pr£ceptd, no tantum nonpr£ci.
^rmpiijte 9mniu bonsrcjsin operu, coruw qui in aç- nbsp;nbsp;piunt, fed etta aperte rcijciunt,ßcum opmionc culttn
-ocr page 428-:9|'
C E N T. L LI B.. 11.
CAP. UIL
fiant,ulpalet ex Gaï.4. Col.z.De ijs uero,ubi no acce-dit opmio cultus, idé 1 Tim.4.mquit: Projanas et aniles fibulas rc'ijce, quin potius exerce teipfum ad pieta-tem. na corporalis cxercitatiopaululu habet utilitatis.
Interior a fimul et exterior a opera aDeo exigi docent,ut fupra de lege e^l demonAratH,ctpaulo pofi ex
tudo O' longitude o' profimditas o fi^^'‘^^‘^^f^^' gnofcereqspraeminétem cognitionis diledlione : * fti. Pphef.4.'Renouart fiintu menus iie^^^‘ ;. Ne fitis imprudentes, fedinteUigentes luntas Domini. Col.i. vt impleaminiagmtictuue tatiscius,inommfapien{iao‘prudciit'.afiirittii *
Timor Dei: » Pet.3.Terrore iUorum m tertf** ne^ turbemini, fed Dominu DcufanéUficiite'm eer bus ueRrls. t Pet.i.Deu timete. AÜ.^.'P.cclefif^ r.
catalogóbonoru operu apparebit. quibuto' hæcteAi momaacccfcripoffunt,A£l.z.4..lpfeftudeofineoffindi culo, confeienttähabere bondcrgaDeu,o' ergaho-minesfempcr. iPet.z.Abfimeteacarnalib'.cocupifcen tó cabutur,uer tijs,qu£ militât aduerfus anima, o’couerfationem ue-firam honeSlababete mtergentes. idé » Pet. j. de fan-ills nutUeribus dicit, c^ occult o homine, qui e^ m corde,ornau fùermt,o' babuermt fiintum pladdum o'
mini falutem negram, in timore 0 tremore. nbsp;nbsp;nbsp;.
Tnsliciafecundum Deu/m,feupcemtciitia,fi^^ tritio. zCor.7.1ac.4.AfiUgimimO‘blt;gete.
HumiUtas coram Deo. t Pel.s-Humiliatni^r ° tenti manu Dei, ut uos extodat cum fierit oppo’'^quot;* Item, Uumilibus dat gratiam. lbidem,Oilt;^^-‘^‘^^ '
ditum effe D eo,o refiSlere diabolo: Uc.4 nbsp;nbsp;nbsp;,
Pides. iPet.^.'P.efislitefirtesinfide. t^^^-^ \ mimfiratemfideuejira uirtutem. tïohan.3‘ld’gt;^^ pr£ceptum dus, ut credamus nominifilij eius.b{lt;gt;^ pjiofidelts ufq-ad mortem. Galat.3. Pidespercgt;^^[ tatem operans. zTimotb.i.P'mispraceptic^'^^’^'f tas ex corde puro, o' confeiemia bona, amp;nbsp;mulata. ïtem:M.ilitabonammilitiam,halgt;cn5fir'^ bonam confeientiam. 1 Tim. 6. Tu homo Pti R“*
fautes in timore Donüni. Aposs-Q^ timebit te Dominei Apoc. 14.TImete Pea^fff^^^^ honoré, z Cor. 7. PerficientesfanHimonid ^‘^^‘^^^ De/.Ro.u.Ne effiraris animo,fed timeas. W- * fimplicitatc cordis timentes Deum. PhUip-rquot; Pß quietu,o' obtemperarmt fuis mantis. 1 loa.j. Qui 0-dit fi-atre fuu,homicida cft.ïbid.Qui habuerit fub^an-tiä müdifOquot; uideritfratrc fuu egentem,O' clauferit ui-fcera fua ab eo,quomodo chantas Dei manet m eo ? fill oli mei ne diligamus uerbo, neq; lingua, fedopere o' ueritate.Ko.iz.Obfecro uosfratres, O‘c. utpr^beatis zo corporaueslra ho^iüuiuentem,fan(ld,acceptÜDeo,. rationale cultü ue^u, oquot; ne acebmodetis uos adfigu-ramhuius feculi,fed trasfirmemini per renouationem metis ue^ra. 1 Cor.tj. ilunc aut manet fides, j^es, cha ritas,tria hacked maxima 'm hls charitas. Gal.f. Caro cocupifut aduerfusjpiritu, O'ffiritus aduerfus camé. Tbr.iz.Pacemfeilcmim cum omnibus,et fanilimonia, fine qua nemo uidebit Dominu, cura agetes, ne quis fit g. deficiat à gratia Dei,ne qua radix amarulenti£fup-puüulds obturbet,0'per bac mqumetur multi,ne quis jo fidem,O'c. Perfeuerare in fide: Pbr£.3amp;'(i°^°^'' fcortatorautprophanus. lac.z.Qt^'fquistotalegem feruauerit,delmquet aut m una ,fi{tus eSl omniu reus.
Plurimis autcm clcgantifiimis fentemijs paßim bona opera pra:fcribunt,qu£ quafi m catalogo fecundum decent pr^ceptorum fenem emnemorabimus, ut planum fiat, qubd ApoHoli ad opera in lege pracepta iu-ftificatos deduxermt,o’cohortati fint.
CAT AD 0 GVS BONO-rum operum.
opera PRlMt PR ABC tPTT»
40
Pietas erga Deu. z Pet.t. ïn paticntiapre^lt;^^P^^ tatem. iTim.4.Pietasadomniautiliseft. t'^i^’^‘^^' Sedarefidem O'pietatem. z Tim.z. SeruieP'^^^'’^ confeientia. Ro.i.DeK fpiritucolo. Aéi.z.4 ^^’^^ trium D eu, eredensommb. que m lege O Wp‘' fcriptafunt,jpemhabensinDcum. phre.r-^i“^^' mus Deum, ut iüi placcamus cum reuerentM amp;fi gione. Sigmficat tarnen mterdumpietas,bcncfi'^' in prox'mium,utpo^ea in quinto Precepto
Spes. tPet.z.PerfiHèfperatem cdqiieidiit! firturgratia. iPet.s.Decaqueinuobise^^fi ‘ han.3. Omnis qui habet hanc ffem,in eo purifier i Pet.s.Omni cura 'm lUucomecia, quornd de uobis. Philip.4.Denulla refoïlicitifitii.^°-i^'‘^ batio fpem,fpcs ucro no confindit. Ro.w.Spcg*|’’ tes. Ro. ts-Viperpatientid o' confolationemfpej’^ • beamus.ibid.'Vtabundetisinfpe. zCor.3.P‘'^‘^^^^^ Icmfiem. Col.i. Si tarnenpermanetisimnwiil^^^^n Tuangelij. iThelfis.Galeam,jpemfalutis. fdnej..-^ Dedit jpem bond ingratia, tTim.4.Speraintm':iP^ uiuum. i Tim.;.vidua fieret in Domna. tTinalb.4 Spem fixa habemus inDea uiuéte. Pb.3.Si glondP^^ ad finem uflt;^ firma tenuerim^. t Tim. 6,Pondtf^^ Deo uiuéte, g pr£bet nobis omnia affatim adfineiii^'
Querere fuperiora o' na terrefiria: Col. j. P^W' Gloriatio in Domino, t Corinth, t. Quiglend«rgt;
in 'Domino glonetur. s Cor'mth.to.(J^i^gt;^^??^'^
Gloriamur mDomino lefu.
Gauditvm m Domino. Philip, j. O 4- Gaudium 1*
^ Opera primi pr£cepti qua: Apo^ioli renatis præ^ cipiut,heec jerè fuut : Vera agnicio Dei. 1 Pet. i.G«-flatis, ^ benignm fit Dommut. lté, Qui è tenebrit uos uocauit in admirabilcÇuâ luce, z Pet.i.ln uirtute feien tiam. z Pet.?. Crefeite 'm gratia o' cognitione Domini noSlriiefuChrilii. tloan.z.'Perhoc fcimitt ^cogno^ uimus eu,fi praceptaeim obferuamut. ibid. Scribo uo^ bit patres,quonia cognouiïiK eu qui ab mitio e^. t lo-ban.t.Deditnobiimëtcm,utcognofcamutiUu qui ue^ rut eÀ. z loan. Qui manet mdoélr ma Chri^Urhicoquot; i° patre O' fiUubabet. 1 Tint.z.Dcutuultcuéloshomi' nes faluos fieri,o' ad agnitioné ueritatis uenire. Row. ti. Trdsfirmeminipcrrcfirmationemmétlsueliræ, ut probetis qu£fituolutas Dei, quod bonté ell acceptuq; O'pcrfitlu. iCor.8.ScimtisqnuUue^fimulachru 'm miédo, Cf j nullus fit Deus alius quam unus. tCor. 13. Tlunc cognofco ex parte, tue ucro cognofed ut cogni-tus fum. Galat.^.CognouiHisDeu. z Thefz. Pratres fiatc,o‘tenetemflitutiones quasanobisdidicifiis,fiue perfirmonem fine per epifiold. Tpheft. Spiritié reue- 60 Spiritu fanUo: P.oman.t4.GaÏat.s. t ïoan.t. lationis, per agnitionem fui, iUwmlnatos oculos. Tph. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pax confcienti£ 0 tranquiüitatis: 'R.otn.!.G^'f^
ï. Vt ualcatis afiequi ewn ommb:isfatidlis,qu£fit latte nbsp;nbsp;Colofi, ?, pax Da paltham frrat w cordibw wßr^'
-ocr page 429-|
CE DO C niledioDei. iPdrit. Chriflum quern non uidi-flis,iiligitis. lïoannts 4.:Deus chantas cd,ex qui nanet in charitate,mDeo mdnet,exDeus meo. Et foslca : Noj diligmus cum, quid prior dilexit nos. x. Corinth. 8. Si quts diligit Deum,hic cognitus ed ab ilia. 2Theffal.3. Dominus dirigat corda uefira 'mdile-Üianem Dei, CX expedationem Chridi. Tolcramia in cruce. 1 Pet. t.2.3.4. Qj^àd co fortes din affitdionü Cbridi, gaudete, exc. promde qui uf-fh^unsiiriuxtauoluntdtemDei, tanqua upudfidelem eanditorem deponant animas fitas benefiiciendo.ex 2, ïffri t. ex Koman. 12. ïn affiidione patiemes. lac. t fatiemes diote uos, ex confirmate corda uedra. Bcfiderum aduentus Chrifti. 2 Tim.4. Philipp.3. ^oloffen.3. Apocal. 22. Spiritus ex ffonfa dicunt, ’vente'^ audit dicdt,Veni, Peccatacontraprirftum præceptum. E^owrïgfró peccata contra primumpræceptwm damnant,quilu fint : ignorare uerum Deum, qui ed ^ater,Tihiii,ex Spiritus fundus. iPetri 1. Cumigno-taretis Chrijlü. i Pet.z.llomimbusfiultis ex ignoran-tihus. 2?et.3.Volentesnefciüt. iloan.s.tAundusnon 20 KoKitUOS,quid non nouitDeum. Gal. 4 .Turn quidem ^‘'''a'iinoraretisDeüyferuiebdtis ifs qui non fint Dij. ^phef i.Eratis in tempore iUo fine Cbrijio,exc. fient ^gt;ihibentcs,Deo^cdrentes inmundo. Eph.^.Gen lt;« ambulant m uanitate mentis fite, dum meutern ha-htw oblentbratï, abaUenati à uita D ei, propter igno-taiit'4inqult;e dl in illis, ex cxc£cationem cordis eoru. ignorantes iudiciam Dei,propriam uolut con / ‘lacre, iCorint.s.ignorantidmDei quidamhabent. ^^'^V.Qjaemignorantes colitis,ego annuncio.ibi-‘xidmeni aram tn quafcriptum erat, Ignoto Deo. Idololitria, xPet-4,Gcntiumuoluntdtempatrdui-^'’a^txc.jnefirijsidolorü cultibus. x loan.s. PiUoli ca-^‘^‘^bifiafjnmi^çjjy^^^ j^pQ^_ 2,Uabesillictenentes oi gt;'i««B^44ni^ q docebat in Kalaac mittere fcanda-amcorâfiijj fraefedere ex his qua: fimulachris im-^^'^^x Apo.^.ytnÖ adorarent datmonia ex fimu-taanrea ex argent ca, ex lapidea, ex cerea, ex U-i^^a,quen(q- mdere poffunt, neq; audire, neq; ambu-^x Apo.ii_ idololatris crit pars m ftdgno ardeti igne ^imphure. Apo.if.Si quis adorauerit bellia,ex ima-tuis, ex acceperit charaderem in fronte fua, aut bic bibet de umo iree Dei. Ado. x 5. eX 22. lautatisuos ab mmoldtisfimulachrorü. 1 Cor. 8. ^^^^^''ll^^^^^xitte quihabesfcientiä,in epulo fimu-xern accimbenté,non 'ne cofcientia eius qui in fir-‘‘^^ ^adifcabituradedcndumea qu£ fimulachris rOciK^lni^/ , co^ ,g_ jq^çg,^ fimulachrorü fitis cul-quidilUorü. Etpodea : QU£ immolât Gen 1^^ ^’^1^ immolât,non Deo.Elolim aut uos confor-iemomoru.Eion potents poculÜDonunt bibe-^gt;tx pocnlu d^momorü: nonpoteslis menfr Domini téfenb^t ^^7 ^^^ft^'^diemoniorü. 2 Cor.6. Qtjiis ja. tjaiac. 5. er t^ore. xo. sseaoiecentisJiaucian *lt;Bed'ri^L ^*‘^°^^' ^'^^°”^‘^ß^^^ nbsp;nbsp;ftram,quiemagnamhabetprtemijretnbutionem. nis p. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘^b s.tAanifrdafunt opera car Defierare : exemplum ed tn ïuda, Ador. x. lm [ ^‘*'^‘doloriim. Kom.t. Mutauerutglortant ^'^’P^x imaginc,nb folum ad mortahs ho-^’''^flt;gt;gt;dhfidinbfrclt....^ ** '^‘*P^lt;^CXreptdium,exc. qui comuMucrUt nlt;ri- iiaberefidemmortudm exdtabolicdm:ïdc.», om, uerum etiam uolattlium ex ^0 Nom diligere,fed odiffe ex cotemnere Deum. Ïtentf Diligeremunt^exrestUasplusquàmDeû. tloan.z. Hedilt.. |
zéé XO TRINA. tdtem dus menddcio,cruenerdtifuttt colueruntq^ed qu£ codiidfuiK, fuprd eurn qui conàidx,qM eji lauddii-dus m feculd. Ad.i^.Lyürenfes Dycaomcê uocifèran tur de Vdulo ex Bdrndbd,Dij m f^eciehomuui defcen-derut dd nos,exc. fdcerdos dût ïouis,qui er at dnte dui-tdtem lÜoru/m, tduros et coronds dd ueHibula afferens, cum turbis uolebat facrifiedre. Ad. 8. Samaruani Si-monem mdgum pro uirtute Dei mdgitd uenerantur. Abnegdre Deunt. 2 Pet.i. Etidm Dominum qui ip-fosmeredtuseddbnegaittes. iiodn.i. QjttnegdtfiliÜ, isme Putrem quidem habet, x ïoan.s-Spirttus andchri-/ii,negat Chri^um in edmem uetufji, 2 lodn.Quinon manetindodrina Chrifti,Deumnbhdbet. Tit.t.Deü profitentur fefcire, uerum ßdis negdut. 2 Tim.3 Ud-bentes jormampietatis^fed qui uim eius abnegdrint. Vacare timore Dei. Rom. i. iuxtd duricicm tudm, CX corpoenuere nefciens,coUigis tibi ipfi iram. Timere homines dut alias creaturas mugis quant Deum. x Petri j, Terrore eorum ne turbemini. Timor feruilts. x ioa. 4. Timor no eft in charitdte. Item,Timor crudutu hubet.zTim-i. Eiondedit nobis Deus ffiritu timiditatis. Row.8. No« uccepiftisfftrit it feruitutis ad timorcm. Apoc.21. Timidis ex incredulis, exc.purs iUorum er it in flagno igni ardente. Securitas. iThe{f.s.Proinde nedormiamus ficutexcatcri, fed uigilemus et fobrq fimus: nu qui dortniut,nodu dor miunt. Ro. 13. Cum fciamtis q, tempeßiuum fit,nos iam à fomno expergifei Ephefs.Expergifeere qm dormis, Contrifio, feu triditid,fcu dolor mundi. 2 Cormt. 30 7. Superbiaehrens fefccontraDcum x PeLf.Dem repfiitfuperbli. Korndn. uElati. No« cred(re,feumcredulitM. xpet. 1. Iw qui non credtü,ldpisquemreprobduerut^dificdntcs. xPff.4, No«credutDa'E.udngeUo. xPet.j.Quiincreduli jue-i rut. x lod. f. Qui no credidit De6,nwnddcem eü ßeit, Apo.ii. IncrcduUs pdrs mftdgno ignis. 2 Thef.2. yti» dicêtur omnes qui nö crediderunt uentdti. Tit.3.'Erd~ mus enim (^ nos dliqudndo mfiptemes ex increduli. Ko.ii.Proptcr incredulitatem fradifunt. ibidem: Con 40 clufitomma fib incredulitatem. Ebr.3. Quibus autem iurauit,no intrare m requiem fudm,nifi iüis,qui mere-dull fiterunti Ebr.4.Studedmus igitur mgredi in lüant requiem, ne quis code c3cidat incredulitatis exemplo, No« effe fdnüfrfidè,fed attéderciudaicis fiibulis et pneceptis hominu,haberepoUuta mentem ex cofcien-tiam. Tit. x. Circa fidem naufragium frciffe: utUyme-nteus ex Alexander, i Tim.i. AfianiPhygelus ex Hcr-mogenes. 2 Tim. x. Hymemeus exPhilctus. 2 Tim. 2, Beneficium Chridi reijcere, ex proprijs openbus - ƒ0 laudemiudiciaicoramDeoadfcriberc. Galat.z.Eien ajjiernorgratiën D«. Koman.r.cr xo. A'uiatu^iia£G'itgrutaucritate conuerti. 2 Petri 2. Transfirrim dUud Eudngelium. Gdldt.i.ïterimfer uire mfinnis elementis mundi, obferudre dies ex menfes. Gdldt. s. cx Ebrte. xo. Ue dbieceritis fiducidmue- Hétere fidem (imulatitm : i Tmoth. i. |
aST
CENT. L 11B.
11. C A P. 1111.
2»
|
Ne diligatis miindMn, f^ea quafunt in mudo. Si quis dtligit nMndum,non e^ charitas Patris in co. Kom. 1. Hci o for es. 2 Timoth.i. 'Homines amates fui. çx paulo poA,'Voluptatem potius amates quam amantes Dei. i. Cor.ié.Si quis non diligit Domina ïefum ChriSiam,ßt anathema,maranatha. Ebr.n. Vtdete ne aßernemi-ni earn qui loquitur. namßiüi non effugerut,qui auer~ fabantur earn qui loquebatur in terra : malto magis nos,ß eu qui de ceelis e^,aucrfemur- ïac.J^..^efcitis ^ amiatia mundi c^ inimieitia cu/m Deo? quicunq; ergo uoluerit amicus eße mundi, inimicus Dei conSittuitur. Impatienterßrre crucem. 1 Corinth.10. itteque ten temus Chri^um,ßcut quidam illorum tentaucrut,^^ à ferpentibus extinélifunt : neque mar muret is,ßcut cf quidam lUoru murmurauerut,?^ interempti funt,c/c. OPjERA SECVNDI PRAECEPTI. Ç Sacras liter as, in quibus Deus fuarn pateßeit uo-hntatë,reuerëter er diligenter legere, meditari er di. tere,cum corporalia,tü ßiritualia beneßeta. 1 ^‘i'^* ‘' Patrë inuocatis citra rcfpedüperfonarüiiidicantxK^' »Pct.4..Sobrij edote,zx uigUateadorandü. »VitS' Qjiicqdpctierimus,accipimtisab eo. tloan.s.W^^ fcere,ad feipfum cößrmandim 'mßde,erpurä dodri- nbsp;nbsp;fiducia qua habemus ad eü, q,ßquidpetierimis f^^^ nam conferuare er propagare. Ad. 17 .Theßaloniccn 20 dum uoluntatem dus, dabit nobis. 2 Thef).0riief^' fes quotidie ferutantcsfcripturas,anfe ita haberent. ». tres pro nobis, ut ferma Domini currat, cX S^o^^ turßeut ex apud uos. C0I.4. Obfeaatiomti^att,»'^ gilantes inea ciimgratiarumadione,orätesßnvf^“ pro nobis. Pph.é.ln omni deprecations exobftf^^'’' ne or antes, in omni tempore, 'm ßiritu,CXt. dp‘^^‘ done pro omnibus fandis,et pro me. 2 Tint-ßquot;quot;’ ' quiinuoeàt DominÜcordepuro. » Tim.i. Piätdip‘' cationcs, obfccrationes, intcrpellaticncs,gi'^d'^^^^ ' dionespro omnibus hominibus. Phil. 4. W nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' üc in his qu£ didicidi,ex qu£ tibi concrcditafunt,fci- 30 catione ex obfccratione,cu'mgratiarü adieux p-^‘^‘'‘ nes uedr£ innatefcant apud Dominü:iac.s.it^ßd fligitur inter uos,orct: £quo animo quis edip^^“^^'. Deo pro acceptis benefidjsgratias agcre,etbx,^e da eins praidicare. iPet.z.’Vtuirtutesiüf pr£iP^^‘^’ exc.itë, GlonßcetDeümdieuißtationis.t^ßß ' rißcet Deü 'm parte hac.lbid.Vt 'm ommb.glot^^ Deus p lefum Chriflü, cui eßgloria exb^P^i'*^',,^ cula feculorü. tPet.f.lpßgloriacxitnpß^'^'^t. reßadendum cuihbet petciui, ut loquaminide ea qu£ feculorü. Paulusßre omnesfuas epidoissagnif^ in uobisedße,cümanfuetudine er reuereMm confei- 40 adione orditur. Pr£terea iubet etiàaliosgratiss^ ' re Deo. Ephefs. Loquentes uobifmetipßspCi’ft^'^ er hymnos er cationcs ßintuales, canelites tes in corde iicdro Domino,gratias agentes feit^^^^ omnibus in nomme DomininoßrilefuChrishPe: Tet.i. Lac iUud animi appetite. 2 Petri ». Keileßcitis quodattenditis propheticofermoni. 2 Pet.s-Memores ßtis uerborum quatpradiàafunt àfaniîisprophetis, ex madati noslri,qui fumus Apofloh. 1 loa.t.Quod au di^isabinitiojin uobismancdt.Ko.i3.ciU£cunq;pr£-fcripta funt, in noßram doilrinam prafcripta funt,ut per patientiam er cofolationem fcripturarü,ßem ha-bettmus. i Tim. ^.Attéde Icdioni. z Tim.3.At tu perp-ens tl quo dtdicerh, ctq,^ pucro fileras liter as nouer is. qu£ tepoffuM eruditu reddere ad faluteper fidem qua: . eßm Chrtflo. 2 Tim.t.^ormàhabetofanoru fermonu, quos à me audißi,cu fide eX charitate,qu£ e^ in Chri-üo lcfu,egregium depoßtü feruatoper Spiritu fandu. De uerbo Dei,eiusß operibusreucrëter er aßidue loqui,ßue in fcriptis,ßue 'm lingua nota coram alijs,ad cos lucrifreiedos ex todifieddos. » Pet. t. Sitis parati ad entia habentes bond. zPet.j. Qjicmadmodu diledus ßater no^cr Paulus iuxta ßbi datum fapientidferipßt nobis,etidin ommb.ßre epißolis loques de his. » loan. 4. Omnis ßiritus q confitetur Chri^iu in came uenif-fe,cx Deo cfl. Ro. tz.Siue q docet 'm doilrma,ßuc qui exhortatur 'm exhortations. Ko.is.duod etipßplcni eslis bonitate, impleti omm feietia,ualcntes että mui-cemaliusahuadmonere. iCor.14. Qutprophetatho minib. loquitur £dificationc ex exhortationë ex cofo-lationë. quot;Eph.4.S£rmobonus,ad£dificationëfcilicet, 30 procedat ex ore ueliro. CoLï.Sermo Chrißi inhabitet in uobis opulëtè,cÏi omni fapiëtia,doccteq- er comene-te uosinuieë. Col.^.Sermo ue^er cufaleßtcoduus,ut feiatis quornodo oporteat uos umeuiqi reßonderc. ». Thef. 4. Confolenüni uos mutuo fermombus his. ibid. Adhortemini uos mutuo,er £d!ßcctis ßngulißngulos. PugercAntichrtslu,ciusß ßintußfeudoprophetas ex pfeudoapoßolos,h£reticos, merctricë Babylonicä, et errores euuerbo Deipugnätcs. 2 Pef.2,j. Cauete ne ßmul eu aUß neßrioru errore abduili, excidatisàpro 6q nbsp;nbsp;Benediccre feu benèpreeari Deo 0“ abjs- priaflabiUtate, » 104,2,4,^7 j 104Nf redpiaM cu 'tn nbsp;nbsp;Contra, benedicentcs,fcicnt(s uos in boe |
domu,er ne aue ei dixcritis. Apo.z. Qdiùi ßdildiet' laitagt;-u,ercgocdi. Apo.t4.. Si quisadoraucritbcUu er imaginë ciiis, erc.er Apo.io,Pxitc ex ea. KanaS, Conßderetis cos q dißidia et oßvndicula cotra iodrù nam qua didicidisgignut, eX declinetis ab lüis. Giu Si quis aliud cuangeliu,exc.anathema ßt. Pphef4‘^ Phil.j.Cauete canes',cauete malos operarios,e't.Colt;lt;’ ßderate cosqßc ambulant,quernadmodu habeatis agt;l pro exëplari. Colcß.z. Ne cito dimoueaminiàinélt;t.u 10 Tim. 6. Depoßtüfcrua,deuitansproßiiasuocuiM«i‘ tates. 2 Tims.ldos auerfare. » Tkeßs.Omniapfobi' te, quod bonum ed tenete. Tit.3. Hareticü ho!itilt;mlt;igt; erc. dcuita. Ad. 20. Attendite uobis extundognÿ- Deü in nomine Cbridi,ex noraßde inuocartfi ß omnib.gratias agentes. Col.3. CommoHeteiiOsnn^'^ cdtionibus er laudibus ex cantilenisßiriMhbiß^,^ gratia' canëtes in corde uedro: erquieqddegßß f -rmone autßÜo,omnia t« nomine Domini l^rßß^ grati.ts agentes Deo er patri pcrillu. Deuscreauicadfumëdtmi eugratiaruadionep ‘' ere.Nihil reijeienduß cumgratiaru adionefmi^ fandificaturenim per fcrmoncDei,CXprecatio«( ‘ » Cor.6 Glorificate Dcimn m corpore ueßro,qtifi Dei. Galat, t. In meglorißcabanr Deurn. ?.oß ^^c gentes promifericordia glorificeiitDeum,pttttj ptum ed,Propterhoc coßtebor tibi mgeittibtüjamp;'f mini tuo canam. Ef rurfumdicit: Laudate'Dointf^ omnes ventes, cxcoUâudatceumcmnespopuli' l'iis.t^‘^’' |
|
gt;89 DE DOCTRÏNA. utitiuiißiottemhiereditdtepoßidedtis. Kom.iz.Eea neiieiteperfequentibusuos.i Cor.^.M-dledicimurycr Mi benedicimuf.ïdc. î.Lingud benedicimui Deo.i Co-rin(l?.i4. lt;iiuonugt;do dieet dme fuper tud benediâione? Eieumeyfdemfudm tempore perfecutionis confi ten,or propter conjißionem pdti. t Pet. 4.-. Si quis d}fli amp;wi^Chrifiidniis,gloriffcet Deumin pdrtehdc.t tiofdi.Vntres ftdbilesfftis,immobiles,dbunddtes in o-fereDominifemper, cum fcidtii, quodUbor ueffer no eH'minis cordm Domino.Kom. lo.Dre ßt conßßto dd idiitem. 1 Cor.4. Credidi,Zj- ideo locutus fumier nos ^feiimus ,qudpropter qt loquimur. et pdulo dntè:Per leeutionent pitimur,^ m ed non dcferimur,zy'c.Sem-feenasquiuiuimus, in mortem trddinmr, propter ie^ ßrnATim.i. Tudffèildtus es doUrindm meam, cyc. ^erfquutiones er affiHiones qu£ mihi dcciderut,etc. ^fi er omnes qui uolut piè uiuere in Chrißo lefu,per' M^^tionenipdtiétur.phil.z.Omnislingudcofftcdtur, 'i^odQüntinus ßt lefm Qhrisius,dd glorid Dei pdtrus. ^^im.i.Conf ffiU bond conßßionem cordm muleis te Itmu.Ebr.ïj, Per ipfum offèrimus ffuUu Idbiorucon ptentim namini eins. Ebr. 4. Tenedmus ff ei noftrie ^^’'Sefiotwm. ^’gt;'”^Kceßitdspüßuldtconfirmdndteueritdtis gra t^Monore Dei, ^ utilitdtem proximi, per nomen eHurire.t Cor,t. Ego nero teflem Deum inuoco in ' lt;^^Wdmd. GdLi.Porri qu^fcribo uobis, ecce cordm eo nb mentior, 1 Thef. z.Deits eff tcflis.i Tim.i.Certus iermi,lt;y Hgunf omniudpprehcnßone.i Tm.3-tndubi ^^''ßermo.ldemddTit.3.Apoc.io.Controuerfidrufi' 30 ”**11 eonfirmdtiottem eff iurdinentum. Peccata contra 11 præceptum. ^e‘nilgt;ent etidm operd pugnàtid cumfecundo pr£' ^^ftoycuiul^g^q^j-n^^. g^gf^f Utcrds et uerbü Dci irre '‘^^''tertrdddff^^ipf.^^^yg^^l^ detorquere.z Pet^. ^^^^''f^^^^fß^^hd quxddm intetleiïu,qu£ 'mdo-rds^dT^^’^'^'^^‘^ff‘*^^^’ß‘''‘*t er C£terds fcriptu rit 1 L^’^'^ß“^ perniciem.Apoc.zz.Si quis dppofue mik nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Oeus fi^erSluntpldgiufcriptds ibe^k^'^ß^^*^'^diminueritdeuerbis libriproe ‘^^ß^et Deus pdrtem dus delibro uit£^ ho ^ß'^^^'^^^ß^^^ » er de his qu£ fcriptu funt in li-U o,et t Tdff i.Ncg^ turbemtm,ncq; perffiritu, lufr’'^^'^’^^’^^‘^^’ P^ lt;tpiffoldm,tdnqudm d no- 40 Ü'u quot;ff^^^ß^^^ perniciofss, uidm ueritdtis muledi-bis que nÖ intelligunt mdledicere,conui jp*®'’^*”'*^« fuis, ffffuofd Udnitdtis uerbd fondre. tr^'^^^^^‘*ß°^^^^^°^tcmptoredoärin£ de ex 1 Io ‘^'ßlr‘^^^^ erroris ey Antichriffi. 1 lodn.4..ey ilf^'^^^^ß^^tkfum Chnffum inedme ueniße. Ui !''^^'^‘‘'*ßamp;‘^*^^(ir non moncre in doilrind Qhri-‘^^^nondfferre.zlodn. gignerc contrddoHrindm iceih'*'^'^^^’'^’^’'‘^‘^°inentidmey dffentdtionem gt;nortuorum ,eyprduis col ‘^Ü'^^tldri.iThcf. j.^^ rem,totdsdomosfubuertere,deccreedq •* 0r,il,G4/.y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tetturhis lucri ord.ti^.lud^irixt7i.hiilix.tet |
x^a Deprdudre doHrindm Eudngelij. Gul. 1, No redo pede incedere dd ueritdte eudgelij.Gdl.z. Excontentione Chriffum dnnuncidre non pure, fei per inuididm.Phil-t. Corrumpere doHrindm fyncerdm per philofophid etindnem deceptionem,iuxtd conHitutionem hominu, iuxtd elementd mundi, ey non iuxtd Chn^um: pdlmi interuertereddtdoperd,perhumilitdtem ey fuperffd tionem dngelorum. Col.z. 10 nbsp;nbsp;nbsp;Adoriri per uerfutidm et dflutidtn minus cenßrmd, tos in dodriiid,ey eis imponere ut fluiluentey circum ßrdntur quouis uento dodrin£. Ephef.4. CdUpondri f rrmonem Dei. z Cor. z. Sud uerfutid ffducereßmphcioresßcut ferpens E-udm : ey effe operdrium dolof em, affumercperfonum dpoffolorum Chriffi: eßeminiffrum didboli, trunsß-gurantis fefein dngelimt lucis.iCor.n. Pdfeindre homnes ne creddnt ueritdti.Gdl.f. Ambire eccleßdm,edmq3 excludere,ut fc £inuletur. zo Gdldt.4., Impedire dlios ne obedidt ueritdti,er fermetdre to tdm conffgt;erfionem,conturbdre ecclefidm. Gdl.!^. Effe ntdlum operdriu in uerbo Dei, gloridri tn edme c^r iu-flicid Icgii, dmbuldre ut immicum Christ, eolere Deü uentrem,curdreterre{lrid.Philip.3. Loqui ex impoßurd e^ mnMndicid,O‘ dolomt ho minibus pldceiu: utifermonedduldtionis, quareregloa ridm ex hominibM.iTbeff.z. ¥r£finireextreino diticertü dient.AÜ.t.i.Thel'.i,. 'Eße hominem fcelerol'um,C^ filiimt perditionii,amp; dduerfdriH : eßerri aduerfm omnem qui dicitur Deu^, dut numentin templo Hei federe,oßentare [eipfum ef-feDeum-.effemyÂerium iniquitatii,uenire fecundu o-peratione fathdn£,cum omni potentu dc fgnis et pro digijs memidcibui, et cum omni dcceptione iniuüici£, credere menddcio,dpprobdre iniußicidm.iThef.z. Proponere frbulds ZT genedlogiM nunqudmfinien ddi.iTim.i. Lege no'^eHè inteÏligere,ct mdlè ufurparc.i Tim.t. Ltefceredfde, dttendereffiritibus mpoüoribu^ e^ dodrinis d^moniorum, per ßmuldtionem loquiß,l fd, hdbere cduterto notdtdm confcientidm, prohibere nuptidi cibos.t Tim. 4. THuerfdm doUrindm fequijey fduis fermombui Do mini noflri lefu ChriHi non dccedere, er ei qu£ fecun-dum pietdtem eft dodirmd: infldtum ejfe, nihil jcire,in fdnire circd quitftionesex diffutdtionumpugnM, effe mente corruptum,dmißße ueritdtem, pietdtem exi^i-nidre qua^urn effeATim.6. 'Verborüpugndx fequi dd nuUdm utilitdtem,fed dd fubuerfionem dudientium,dberrdre circd ueritdtem, df ferere ßddm effe refurreóiionem, obffßere ueritdtiy Cdptum ejjeldqueo didboU.iTim.i. Non modo perfe errdre,fedetidm in errorem dbdu ccredlios. zTim.j. Sdndm doUrindm nonfuflinere,fed iuxtd concupU feentidf fuds codeer Udrefibi doétores, à- d ueritdte dU resduertereyCT dd febulds conuerti.z Tim.d:. £fjc intrdilabilem,UAntloquum,m£ntiivm feduélo^ Ud non opor tet turpii lucri ^ratiaAuddidi ßbnlis (ittendere,et prte N ceptis |
*^'
CENT. I. LIB. IL CAP. UIL
»?’
|
ccptiihomiitum duerfdntitm} ucritatem. ad Tit i. Dei noflri gmtidm trdnsfirre nd lafciuiam, zy Dnt qui folui hem ed, zy Dominum nostrum lefwm Chri-fium negdre: iudus. kegligere gntiarn Dei,(y df^ernari eum qui loqui tur,Ebr.ti. Dodrinii udrijs eyperegrins dreumfir ri.^br.13^ No uerè inucedre Deum. Rom.io. Quemodo inuo cdbunt, in quem non crediderunt i Adorure homines. Aä. 10. Cornelius procidens dd pedes Petri, adorabdt to reite fecantem jermonemueritdUs. eum.Petrus uerè erexit eum,diceni: SurgCi^y ego ip[e homo [urn. Adorare angelos. Apec.19 gy « iodnttes prohibetur ddordre angelum. Adorure bcüiam gy imagmem eins. Apoc. 14, Adordre Moloch gy fidus Kempham. Aü.y. Adorurc idold.iPet.4.. 'lodn.yApec.^.it.Ail.if.tu tCor.S.io.tTheß.i, Gais. Ordre pro pecedto dd mortem.c lodn.f. Ordre cum h£ptdtione. Idc.t. Malè petere. Idc. 4. Petitis,gynon accipitisyo quad malepetatis, ut in uo- 20 nenti. 1 Cor. 14, iuptatibus ueßris inßumatis. 'kegligere ordtionem. lac.4, No» habetis,quianon fodulatis. Ingemifcere dduerftts alios. Idc.f. Turbarepreces. 1 Fff. 2. Dfo no ageregrdtids pro beneficijs,nee glorificdre dut celebrare: [:d Deum, dusq; uerbum gy opera bld-jßhemare.iPet.i. Blijßhcmdrc. i Pef.x. Michael archangelus quum aduerßus diabolu certäs,dißccptdret de corpore Moiß, 30 nonaußuseß Uli imp'mgere notam maledidi : ß:d dixit, increpet te Dominus. At ißi qui non nouerunt, maledi dis inßedantur: ludas. Angelus Domini pereußit Hf« rodë,eo quid non dedißßctDeo gloridm.Ad.1z.Ad.13. Cotradicebdiit bis qua à Paulo dicebantur blafpheman tcs.Ad.z6.CompeUebam blafphemare. Rom. i.Nowc Dfi bläßhematur per uos inter gentes, 1 Tim.i. Eram blaßhcmus. lac. 2. mönneipßblaßphemant bonum no men,quod inuocatum ed ßuperuosi 1 Ccr. 6, Maledidi regni Dei hareditatem non accipient. Non conßterißedabnegare tempore perßecutionis. * Tim.z.Si negamus,gy Hienegabitnos. Patiut homi-cida, dutßr, dutßcinoroßus, dut curioßus alienarum rerum.tPet..^^.. Temerè dbuti iurdmentis gy nomine diuino. lac. 3. Wollte iurdre, neq^per calum, neepper terrdm,neque aliud quodcunq} iuramentum ex leuitdte. Deierare, » Tim.i.Lex eßpoßta periuris. 40 OPERA lu PRAECEPTi. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bal.ts.i cor.z.Errantcs d ueritdie,aigt; crrun Operum tertijpr£cepti horum ßrememinerunt. ^^ Idc.f.gyautorepidol£lud£inquit:lllosautetoptto moremfaluos ßcite,ex incendio rapientes. Enormiter peccantes, gy in impanitentidptrje^ rdntes,und cum eccleßa tradcreßataM,ßuexcov^ niedre. 1 Cor.3.1 Theß.}. 1 Tim.t. 1 Tiin.sG'^^* ^ turns, iIoannis. Asnaregy orndre ccngrejj'uspublices.t Cor.14.Sicon uencrittotd ccclcßj ßmul, gy omnes Unguis loquatur, ingrediantur aut indodi dut increduli,nenne dteët uos ußmirc i Ad.^. Pdulus continuo in ß na go gis pradied. bat Chriftum. Ad.i 3. Pergd uenerunt Antiochiam Piß di£,gyingrcßifynagogdm die fdbbdthorum federunt. Ad. 20. Vnodiefabbathorum cum conuenißfentdifei-puli ad [rangendu panem, Paulus dijßerebat eis.Eb. to. Ccenam adminißrare.i Cor.n. Ad.10. Eligere,uocdre gy ordinäre, un'aeum reliquo tat* eccleߣ epiß:opos,presbyteros, gy alios eccleßa Mi®' No» deßerentes aggregationem noßri mutuam ,ßcut ßros. Ad.a. Apodolicum eccleßa eligunt,MCii^(^ moseßnonnulHs. InpubUciscongreßibusßccreea 60confirmantdiaconos.Ad.i4.Cum[u[fragißcreißs que tummmsirorumtum auditor um [unt opera. nbsp;nbsp;nbsp;~ tüispcr fingulaseccleßasprcsbytcres,precati^^ |
Purum doUrindmfincerètrdderc.iTinid'f^ hdbetofdnorum uerborü qux urne dudißi, chdritdte,qua cHinChriRolefu,egregusmief('l’ ^ fcrudto,pcrlpiritum fdnUum.gy sT‘tlt;lt;'4-^[^^'\., clrin£. AU. 6. Nos ddminiürdndo ferinoni wi'^ nbsp;nbsp;nbsp;j mus.tPet.^.DoqudturuteloquidDei. Degern gy Euangelium reüè jeeared teipfm exhibere Deo operdrium, non eriAqe‘'^ ’ Attendere leüioni.i Tm.^. ïncumbere fdcris literis.i Tm-s- ^ ïnftituere dUos in uid Domini. Ait. 18. Aquila exditius inflituunt Apollon. _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Prophetdre, id efl,ßcripturdm propbetiafH^’^ regyinterpretdri.iCor.i.p. Dmguis loqui,fcd itdut dlius interpretetur.»^ Duobtis dut tribus loquentibus dijudicarc.ffrl reueldtum aliud fiterit,tdcere, gy cedere meheti F.rudire cosqui obßßunt. i Tim.t. Contrddicentes conuincere.dd Tit.s. Vigilare contra lupos. Ad.zo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^ Argueregyincrepare. iTim.f.’Peecantescef* nibus argue.ad Tit.i. increpa cos grduiter. . Exhortari gyeonßolari.z Tim.4.'Prie^i('^l^^j^ mßa tempeßiue gy intipeßiue,argue,mer^'*’^.,^ tare cum omni lenitate gy dodrina. mus pladdi in medio uedri, perindeacßmitrixp ßliosßuos,ßc ajfedo propenß in uos ^^^^^p^^^^. mus uobis non ßolum Euangelium Dei,ueriiin‘^* ßras ipßorum animas impartiri. Monere unumquemq3.Ad.i0. Attendere ßbijpß gy gregi.lbii. Pafeere gregem Chrißi. t Pct.s. 'Vigtlarcprodnimabiis.Ebr.t). _ , Vti donis ßuis ad eccleߣ gy aliorum utiHt^^' ' tri 3.vt difpenjatores uarix gratia Dci.Aotii.n- * rinth.ii.Epheß.4.Gal.s. , Adminißrare ßacramenta,itdUt dChrittop.^^‘ tuta, nempe ; Edptißdre,Ador.i.gyPhilippusbapti[stSin^ n6s,quibus Petrus gy ioannes imponuntnuiiiK, cipiant ßiritum ßandim. Ad.S.Pbilippt^ttiiin ßateunuchum. Ad.S.Ananias baptißat Paulum-^ '^ Paulus baptißauit Crißum gy Caium, gy Stephni^r miliam in Corintho: 1 Cor.t. Dapßos panitentiam agentes alfoluert etrtet^^ • Gdl.e.z Cor.z.Errantes à ueritate,db errorertinurt- |
|
»95 DE DOCTRINÄ. himijs ebmendauerut eos in Domino. Ad. 13. Propbe i^tydodores,zy eccleßa Antiochena Dd iußufegre ï'^tit'Rarndbam zy Saulum: quos,cu idunaffent zyo-quot;fiifent,impofuißentq- eis manus, dimittunt. z Tim.z. ^^Mdißiimeper multos tedes,bac commendaß ®dibushonùnihus,quiidenderunt, utalios quoq-,do-f'Wt. j Tm.i. Sufeites donum qtiod in te eß,per impo i'‘‘°nem mearim manuu. ad Tit.i. Keliqui te in Creta, ^ique defunt pergas corrigere, zy conßituas oppida-^lt;'nprt^yteros, ßeut ego ordinaram tibi. Dinare ceremonias decora etbono ordini etadi ^^*^i«nitccleßieconfcntdneas: 1 Cor.14. Obdurdn m afßidionibiis,zy pro itéra dodrina et ^oxßßionepati, zy mori in fuo paßoraU ofßeio. Ad. *’'*Tiffl,t.SK particepsafflidionueuagelij.zTim.z. Timotbeeßras afßidiones ut bonus miles lef u Chridi. gt;‘Tiiiiotb.3 cr 4. Orire pro tota eccleßa,et maximèpro ouib.ßbi co ^v^^qiiodpaulutiin omnib.fuisepißolisßcit. Ora-'^^ffotgrotis.iieobi f. 20 Nibil^cere fecundu propenßone animi, nee praci f'tirc iadici«, nee ad gratii bominu aliquid facer e. i. ^'®'4' lt;jil.i.sißuderem hominibus pldccre,Chridi m^iu non cßtm. ’^ole^^emdos,donec zy ipßreßpifednt. 2 Tim.z. Bo«o exemple prairegregi. 1 Pet.f. 1 Tiw.4- Efto /‘quot;Wjidelia mfermone,in conuerfatione, in dUedio^ ®)™ß’f,mfde,mpuritate.i Tim.6. Sedareiußieiä, f^^^^^'^gt;fdi,charitaté,patientia,manfuetudinë : certd “BWi cerfdmen ßdei,appréhendé uitam gternam. ÎO ^eHim alid conditiones minidrorum ^ccleßd pf’’tiiittit.iT(m.3.it(i Tituw i. 2 Cor.«. Operaauditorum uerbi. ^ifetrreateebipnM. GaI.6. 1 Cor. 14. et 1 Timotb.z, ^^'^'^''^nfilntiadifcit. ^^dirtpf ^poßtif fuis, ijsq cedere,quonid uigildt froilt;«i))ub.i(udifor(MK.Heb.i3,Glt;t(.4.Mc uelutdnge' uw l^tifufccpißis^udut Cbri^um iefum,Tc^imomu ''’’Mreddo uobis,quid ßßeri potui^et,oculos ueßros ^^’^ßiieiißetiimibi. lupreciohikerepiosdodores : iTim. lt;. Qjiibene t^fl^^t^ryteri^upiid honore digni bdbeïtur, mi ^'’^equilikoritin uerbo çy dodrim. Phil.z. Qjii hu ’“fwodi Juut, mprecio eos habete. 1 Cor.4. Sic nas dßi ’’irtboino,crc.iTbe/?. j. Rogamus dut uosfrdtres, ut ‘^ofcitiï tos qui laborant inter uos,et qui preefuntuo ^^i»Domino,etadinonëtuos,ut habeatisillos infant ^opfKio:percbdritdtem,propcer opus iUorü,pdcem ^^itiiumiliis.i.Qor.7.Qudnnuncidretnobisueßrü •If/îderiutn.ueftram fietim,ueùrMn pro me sTudium. jo ton dccipiunti Itd er Dominas ordimuit ifs qui ^UM' Imitmfidé crexëpU fuoru dodoru.PhU.f.tmitdK torts e^lote ijiei.Heb.tj.Mcmores eßete eorü qui pne-put «obis, qui locuti funt uobisfermonè Dd, quorum. iwtenimfiJem. Qntepro dodoribus.tLpbcf. è. 2. TbtJjC5.Heb.13. hpublicK cogrefgt;ibus uni cdne re,et Dett inuoedre ^iMrâre,et Améaceinere.i.Cor.i4.Aël.4.s. CoI.j. Proli4rfß)iritiM.i loj». 4. Ne cuiuK^iritui eredd t(5,[cd probate ßiirttus dn ex Deoßnt.i Tbeff'.s.Oms Bill probate,quod bonum eft tenete. üis,qucgt;d communicdùis me^ afßiäioni .üoßis dut ZTuos ¥bHippenfes,quàd in prtncipto 'E.uangelijtqudn 60 do profilas fum iiAdcedo»id,nuÛdmibi'E.cclefiacb' Argnere Hijrugi/èrd tenebrarü open, zy nihil emn nbsp;nbsp;nbsp;munieduit in rdtione duti tj dccepti, niß uos foli, quiet |
gt;94 ijs commercij habere, ^phef s. Ducere tanquarn lumi' naria in mundo,zy fermonem uita fußinere.Pilip.t. l£aptizari.Ad.z.8.i6.t^. VticcenaDominica. Ad,z.zo. 1 Corinth.n. 'Excommunicationem fceleratorum zy impoeniten tium adiuuarezyapprobare, zy lt;gt;h impijs zy excorn-municatis abßinere, ita ut cis non dicant Aue, nee ci-bum cumeis capiant,nec in domos faas recipianc.t Cor.s.ad Titum 3.2 loan, z Thefj. 10 Dapfospeenitentiam agentes recipere,etconfolari, z Corinth.z. Studiu co uertendi errantes. 1 .Tbef. s. Alonete inor dinatos, confolamini pußüaminesßublcuate in firmes, abommjfiedemalaabdinete,lt;edificctisßngitU fingua los.Videhorum minißerium, zyc. Heb.j. Exhortemi' ni uos inuicem quotidie. Tenere inßitutiones Apodolorü.z Thcf.i. Eratres tenete inßitutiones qus didicisiis,ßuepcrfcrmoncm, ßue per epißolam noßrani. Confenfus ç;‘ coneordid in uen dodrim. l'hilip.4. tuodiü obfccro,ey Syntychen obfeero, utßntconcor des in Domino.phil.s. Eadem incedamusreguld,utß-mus concordes, ^pheß 4. Donee omnesperueniamus in unUdtem ßdei. i.Pct.j. Omnes ßtis ununimes. Rom. ty.Det« det uobis idcin mutuo inter uos fentireßecun-diem tefum Qhriflü, ut undnimittr glonßcetis De um Domininoßri leju Chrißi. 40 ^inißris'E,cc'eßlt;efuppcditdre ed qua dduiduqs neceßdridfunt.Gil.6.Cbmunicet aut qui cdtecbiznur ' fermone, eiqiiicdtechifdt in omnib,bonis. 1. Cor.^. An no hdbemiis poteßdtem edendi ZT bibendi ? an non hd^ bemus poteditemfororem muUerem circtmducendif quemadmodu er edteri apodoli zyfrdtres Domini zy Cephisi anfohts ego çr^iarndods no habemuspoteßd tem hoc fdciendüQjiis miat.'tt fuis ßipendijs unquami Ciws pldntdt nine à,et defrudîu dus no editiQuis pd^ fdtgregê,ey de lidegregis no manducat i tAuquidfe cundum hominc hdcdicoiAncr lex bte nb dixid Scri ptum cft enirn m legs moyß: No nUigabii os boni trita ranti.^tmepnid de hobus cum eft Deoi An propter nos uHc^^ hæc dicitmi propter nos utiq; ßnptdfunt^cpiO' nid débet f^e^e^uidrdt.drAre:c:y i^ta triturdt,triturdtin l^efruduspercipiëdi.Si nos uobisl^iritudUdfeminiM mils, nidgnu eÜß nos edrndlid ueßrd metamus i Si alij poteSbdtis ucSir£ pdrticipesl'tmt^qudre no potins nosi Sedno uß fumas kac potc^iate ;ßd omnidfutlinemus, necjuodo^ndicuia demus ^udgeUo Chriùi.Hefeitis^ e^uonid qui inßerario operdtur,^»^ deÇdcmriofunt edimtf Et ^«i ficrArio adpjitmt,»nÀ cumfdcrlt;trio p^r geliitm dnnuncidnt,de£udngelio uiuerc.i.Cor.n.Cicte ns ecdeßds depræàdtus ßm,dccepto db illis flipidio, quo iiobis inferuirc. zThe^.i. Neq, gratis decepimw panem d cluoqtd, fed eu inbare çrfudoret node dieé^; fdcientes opus, dd hoe^ne cui ueßrum eremus oneri : «3 quad id nobis non liecdtßed ut nofmetipfos ßrmdm exbiberemus uobis.,dd imitdnd« nos. Pi}i!.4.Re(ftc ßd |
|
»jir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LIB. CT Thelfilducdm [on cl Goiter urn in ujum nahi miß' ßif.Uon guid ([Utero munui,[ed requirofruilum abun dunton in rati one ueßru.üdbeo duton omnidjG abun do. Kepletut fum dcceptii db 'Epdphrodito,([Uie miß-Ris in odorem fuduitdtis, hoßidtn dcceptdtrt,pldcentê Deo. Dem dutem mem impledt omne deßderium ue» ßrum fecundum diuitidtfumin glorid in ChriRo lefu. Hof^itio excipere cypromouerCyde etium deduce' Te eos qui pdßim eccleßm pluntunt, er doRrinÛ Eudn gelijpropdgdnt. Rom.i e. Spero enim., ut ifthdc iterfd ciens,uided nos,er d uobis producur illuc fcilicet in Hi ß)dnidm.3.todnnK:fidelitcr fuci^ quicquid operdris in ßatres,er boe inperegrinos,qui tetümomum reddide runt chdritdti tute, in conj[edlu Eccleßte,quof beneid' ties deduces digne Deo.pro nomine enim eim proßüi funt,nihil dccipientes igentibmjüos ergo debemmfu-[cipcre huiufnodi,ut cooperdteres ßmm ueritdtls.Vhi iip..^..Adiuud em qute in Eudngelio decerturunt mecu, und cum Clemente or reliquis cooperdrqs meis. Conßrre eleemofynas, ut ijs dldntur pauperes, er : fappetiteßrdntur egentihm Cbriftidnis.Kom.xi.'üe-eeßitdtibm fdndlorum communicuntes. ttuim rei e-xemplum eft communia bonorum,A(i.z.4.1ieq; enim quifquum egens erdt inter iüos.quotquot enim poffejßo resdgrorii dut tedium erunt, uendentes dfferebdnt pre-eidtorumquteuenditd fiterdnt, er ponebdntdd pedes tpoRoloru, Difiribuebdtur duté ßngulis, prout cuiq; opmerdt. AR.u.Difcipuliproutcuique fuppetebdtj propofuerunt fubßdiü mittere kubituntibus intudted frdtribm tquodGquot; ficerunt mittentes dd feniores per 3 Munm Bdrndbte G Pduli. Rom-y. Nunctutem profi-dfeor HierfolymH, miniRruns funfOs. Vifum eR enim Kdeedonite G A-chdite, communiedtionem dliqudm fd cere in pduperes fandos, qui funt Kierof jlymis. Nd»« itd uifum eß iUis, er debitores ipforum funt. Etenimß ffintudUdfud communiedrunt gentibm} debent er bi in carndltbm miniUrure Ulis. Infirmas uißtdre er conf olari.ïdcobi i.Hec eâ reli gio purd Gquot; immdculdtd dpud Deum er pdtron,inuife re orphdnos er uiduM in dffltdlione fud. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ Peccata contra tertium præceptum. Peccatorum inhoc prteceptum impingentium, ho TUm firè mentionem fdciunt. Congreßm pubUcos conténere et defirere.Heb.ia. Superfiitiofe obferudre dies et menfes ey tempord Gquot; dnnos. Gdl.4.. Requis nos iudicet in cibo dut potu, aut in pdrtediei fiRi,dut nouilunij,dHtfdbbdtorü,quie funtumbrd fitturdrum rerum,corpMdUtem Chrifii. CalujTenf 2. D oélrinû Eudngelij non pure ioeere et propdgare: ^ de quo teftimonidinfecundoprteteptafunt recitdtd. Exdmbitioneßbifumere ojfiditn dotendi. Idcobi i.Holüe plures mdgiRri fieri. Prophetids dßemdri, çr fiiritumextinguere .1 i^heff.j.vetdreloquilinguis. i Cor,14. Curdm gregis non fiontefed codàè dgere,cr tur-piter djfiôtdrelucrum,zrdominium exercere dduerfus cleros.i Pet.s Docentes lucri grdtid, qute non oportet. udTit.i. Quiexiflimant eße quteRum pictdtem,ty dp petentes pecunidm^dberrdltt d fide, etimplicdntfe nul 6 tadolonbm.iTim.ô. |
IL C A P. Il I £ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»?lt; Non uigildre in minifierio. ApOt.î. Si ttM^^ ris,uenidmddteficutfi(r. Dure offenfionem, ut reprehendätur ntinülttiKit Eudngelij.i Cor. 6. Pnecipitdre iudicium, (y iuxtddniinipf^^4^^^ in rebm ecclefidfiicis dgere. 1 Titn.4. Studere hominibm pldcert. Sdh. Verfiriperfo^ monem dduldtionis. 1 Theff. 2. M.dnm cita imponere cuilibet, amp;nbsp;commwurt o peccdtis dlienis.iTim.4. No« ed qute Chrifii funt, fed qua fud funt qmrnt' Phil, i.üeminem enim hdbeo pari mecum dnimeptdif turn, qui germane res uefirns curdturm fit • ttitn nes qua fun ip for urn funt quarunt ,(ynon qua Cmip lefu. Phil.i.Cbplures dmbuldnt,et(.ini»iicicrucis(in fii,quorum finis perditio efi,quorumDeus uenMiiu Item : Demdsmereliquitjdmplexdnsprafensficidiiti^ 2 Tim. 4. O' 1 Pf t.2.Per audricidm fidicijsfermtWi negocidbuntur de uobis. 3 Abutiexcommunicdtione.tlodn. Sincerosey fideles dodores nolle dudircftißHjP fiscodeerudre doRorcs iuxtd concupifeentidsfi^'^ Timoth.4. I» Ecclefid uti ignotd Ungud fine interpret^'* Corinth.14.. Donnire inter condonundu, ut fielt Eutychbq^ Pdulo difierete Troddefomno deprejfus,deciditcxt(f tio candculo deorfum,et fubldtm eH mortuK-^'^ Abuti coenA Domini.i Cor.it. • nbsp;nbsp;nbsp;Non eijeere eiem qui nudm efi. 1 Cor.t!.^ No abfiinere dfrdtre inordindtèdmbiddte.i1iquot;Y Aue dicerc, ey in domum fudm reciperefilfitio-Rores.ilodnnis. Non obedire nee cedere fuis prapoftis, fil eosrt' crucidre,ut gementes fuum o fficiiimfdcidnt.liei''f. M ouere dißidid ey cotentiones demimßru Wt' fia. i Cor. i.Ego quidé ftm Pduli,ego uero Apolllt;igt; e^i uero Cepha,ego uero Chrifti. idem 1 Corinth.} repe-titur. idcohi i. ) nbsp;nbsp;Prabere fcdnddld Ecclefia Dei. 1 Cor.io. ROM. 4 Abuti libertdte Chriftidnd.Gdl.iamp; f-^ ^‘^•^' 'Trahere iugum cum infidelibm. 1 Cor .6. Eße tantum auditorem eynon effi^oreW fitiU-ttit, ey fiefeipftm faïlere.p.om. 2, Idcobi t. Miniftris Ecclcfia de negara necefidridii ey dmïdum.iCorinth.^. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. No excipere hojbitio, necadiuudreeos quMetit in plantandis ecclefijs,et propagado Euangeho.} leid. Diotrephes na recipit nos: propter hoc fi uenerofiH' cdbofdÜd illim qua facit, uerbis mdlicioftsgirruii* nos: nechis cotentm,nbfjlu non recepitfratresfeie' tiä uolëtes recipcreprohibet,et è cbgregdtionereijcit’ Dr pecunia in commune ufum Eedefta co^U à-quid fubtrahere,ut Ananids ^y Sapphire fdciHt.ftS‘b OPERA avARTI PRAbCEPTI. Officia parentumergaliberos fuos. Ofificiaparcntum erga filios,hac ueri recenfint, Educate feu nutrire liberos fuos. inRituere eos ad hone^atem. 1 Inftituere eos ad pietatem :bocefi, imbuere eet i' gnitioncDci amp;nbsp;doRrina ChrißiaM.b.pbtfi'idii-''- |
»?7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E D O C T Sitte prRecife-ua domuiiCf liber os habere in omni ftibiedionecum omni reuerentid.i Tim. x.
1^ Silijscoüigcre thefauros.t Corinth.iz.
CiiHgare ltberos,ß nonfaciant ƒnum oj^ßeium. Heb. u,Qkk enim c^ ßlius,(pucm non cäßigat patere
^Ópïouocare cos ad ir am : hoc est, non fine omni ntione ae pietate cos traiiare.'Ephef.s. Patres ne pro' Meetii liberos ueßrosme dcjßondcant animum .CoL}.
Officia filiorum erga parentes.
’iionorareparentes,ijsc{-,obedirc.P.phef.6.¥ili}obi k tóf partMibus ueßris in Domino. nam id efl iufltim.
iionerapatrem tuum cr matrem tuam,lt;juod efl picdpiumprimuin inpromiflione,ut benctibifit,lt;y‘ lit lÓgcuns [uper terram, e^ Col.j.Pilij obedite paren iibiK,v,t ommbtts : hoe enim bene placet Domino.
Vieem rependcre parent Am rhoce^t, cos alere, fl Ittüacmfldi necpueantßbiaduiüum neceflariapro^ ware.ipimoth.s.
Scontra ucro prohibent inobedientiam erga pa •■ftos.Nii!! Paulus Rom. i,in catalogum peccatorum *' i'fff ft imnwrigeros parctibus. IdcmiTim.i. inobedien ^ttrimiurintibus c^parricidis zf matricidis Ic-^empoßtam efle dicit.ïdem x Timoth. 3. extremis tem ponbiu immorigeros,ingrates,impioSjZj“ aflorges fi tepfdiicit.
0fticiafenum,anuui-njS£uiduarum.
Hw ftidiji olßda feu opera fenum pertinent.ad Ti-tum i.Scncs l)ortire,ut fobrij fint,graces,modefli,fd-^ili^e^eharitatefpatientia. Anus itidem hortare, ut in biUtufint juireUgionem deceat, non calumniatriccs,tc ^tt mo muito feruientes,ut honesia doceant,lt;iuo pof ftm moießof reddere adolcjeentulas, oec.
Que ucro uidua efl, ac defolata,fßcret in Deo, er perfiucret in obfecrationibus er prccatiotiibus nodte ^ttl^ :porro que 'm deUeijs uerfatur,ea ttiuens efl mor tw. Vidua allegatur no minor annis fexaginta,quie pc fttuniuiutriuxordnopcribus bonis bominum teßimo niumbabens/t filios educauit,flhoflgt;itio rccepit,fifan ^otumpedes lauit,fl tribulationem patimtibusjub^ ^ittislrauitjflomne opus bonum fubfecuta efl.iTim. s. 4.
Officia iuniorum.
Qffdaiuniorum iPct.$. lunioresfubditieflotefe ^orikusiflc ut omnes alius alij fubijciamini. ad Titum ^Molefcmtes hortare,ut fobrij fint.
Officia pædagogorum.
Hacetwin tßßeia padagogorum erga dif upidos.et ^^txttùpertincnt.ad quos alludit Paulus Gal.j.i.Cor. 4'Itfintutorumetpupiüorum,ad quos alludit Gal.4., Officia patrumfamilias.
Qlfdi doirdnoru ergaferuos, exhibere ^quitatem ^ ^ifleruos, Col.^.'Vosdominiaquitatemcr aqua-bdditem fcruis cxliibete,fci êtes quod ucs habe at is D o tiinummccclis.
S.imittere minas.Pph.ó.yos doinini cadé fleite er li idos,rémittentes minos,feientes q, zr uefler ipforu bonunus eü in ccelis,ncc perfonee refleélus apud ilïu.
Officia leruorum amp;nbsp;ancillarum.
^ßieioferuoru erga dominas fuos, 1 Pet.x. Pamuli lubdui fluternn timoredominis,nonfoluiit bonis ac bimonisoterumttiamprauis.adTitum z.Seruos hor- g i^r(,utfuis dommis pareant, w omnibus iüis placeant,
R I N A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^B
non reflonfatores, non fufflrantes, fed fidem ornnem oflendentcsbonam,ut doflrinam Seruatorisnoftrior lient in omnibus. Coloff.s. Serui obedite per omniahis qui dominifuntfecundum carnem,non obfequijsad 0-culum exhibitis, tanquam hominibus placcre üuden-tes,fed cum fimplicitate cordis timentes Deumier quiequid fèceritis, ex animo fleite,tanquam Domino, zrnon hominibus, feientes quadaDominorecipie-tis mercedem htereditatis. nam Domino Chriflo fer-
3 uitis.Ctetcrùinquipeccarit,reportabit peccatim fuu, zr non efl perfonarum refpedus. Padem fèrè E-phef.6 repetuntur: Serui obedite ijs que Domini funt iuxta carnem, cum timore ey tremore, in fimplicitate cordis ueUri, ficut Chriflo : non adoculum fermentes, quaflhominibus placcntes,fed utferui Chrifli,fl:ien-tes uoluntatem Dei ex animo, cum bona uoluntate fer uientes,ficut Domino,zr nonhominibus:fcientes,quo» mam unufquiflt;^, quodcunq; ficcrit bonum, hoc red-, piet à D ominoflueferuus flue liber flerit,
® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Officia magiftratus.
Oflicia magiflratus: Agnofcere fc magiflratum à Deo accepiffè.Kom. 13.Non eflpoteflasniflaDeo.
Cuflodem agere primx er fecudie Tabula,ita qui-dem ut tucatur,honorer ey laudetfacientes opera bc* na,cum lege moraUey alijs honeflis legibus congruen tia. Rom. 13. Onot/ bonum dlßeito, ey fères laudem ab ilia. Deienim minifler eft,tibiin bonimi.zPrt.i.Ad laudem uero redlè agentium.
^contra ucro , ut terreat er gladio prepulfct, ptt~ ’ niat zr uindicet, contra primam zy fecundam Tabu-lam, aliasq- legesenormiter dclinquentcs. Kom.ij. Nn principes non terrorifunt bene agcntibus, fed male. C^od fi fleeris id quod malum efl, time, non enim frit flragUdium geHat : nam Dei minifler efl, ultor ad i-ram ci qui quod malum cd fleerit .iPet. ». Siue regi, tanquam pr£cellenti : flue pr£fidibus, ut qui per cum mittantur ad uindidam nocentium.
Innocentem deflnderc contra infidias malorum, ut ßeit Claudius Dyflas Ad. zs. zy as. Non efl Romanis o confuctudo, ob gratiam donare aliquem hominem, ut percat :priufquam is qui accufatur, pro;fentes habcat accufatoresflocumcp deflndendiaccipiat decrimine.
ixigere tributu. Korn. 13. Odiff1 Antichridum,ct concremare eum.Ap0c.t7.
Peccatacum officio magiftratus pugnantiafunt;
Non agnofcere, je minisirumDei effe ,zyordina-tionemdiuinam.Kom.i;.
Prlt;£cipere,honorare et tueri operapugnantia cum Decalago et hone flislegibus: ut funt,idololatria et bla ffhemu.
\nterdicere,ne Apofloli loquantur in nomine lefu, Ad or urn 4.
Veram dodrinampropagantes ,zy innocentem ui tarn agentes, propter confeflionern Chrifli odiffefln-carcerare,flageîlare,condcmnare,lapidare,gladio in-terficere,ut fit Ad.4.f.6.7.tz.iö.i3. n.zz.lac.s. Con-demnaftis zy occidiflis iuflum.
Scortari cum meretrice 'Babylonica,zy portare eä: hoc efl,promouere Antichriflum,zy pro co bellum ge rere contra Chriflum,eiitsqi uerbum. Apoc.i3.i9.
N j Keft-
-ocr page 436-*9?
C E N T. I. LIB.
IL C A P. 1111
)e9
|
Rcßslerc çr repugnarc Deo. Ait. f. Ne quando er Deo repugndre repcrumini- Contr die gern pradpere innocenté pereußionem. AÜ.îj. lubes me contra legetn percuti. in gratidm dliorum innocentem tenere uindum, etmte^ predere dduerfdrijs. Ad. 14. Officia fubditorum crga magi ftratus. Agnofceremdgidratum effèDeiordindtionem, er minidru Dei.i Pef.x.Ram.ij. Subditu effe cuiuis bu marne créature, propter Dominum, ßue régi, tanquà preceUenti: ßue prwßdibM.ut qui per cum mittantur. 1 Pet.i.eyR.om.is.Omnis animapoteßatibusßupa c^ mineatibusfubditaßt. item : Oportet effèßubditu non folÜpropter iram,fedetidm propter conßient'am . ad Tit, j. Admoneto illos, utprincipalibus er poleßati-busfubditißnt. Predare magißratui obedientiam in ijs que non funt contra DeZ er honeßatem.Ad. d.er s-Rom.ij.i. Pet.i. ad Tit.f. Vt magidratibus pareant, ut ad omne benum opus fint parati. Tribueremagißratui honorem.1 Pet.i. Regem ho-nordte.Rom.tj.Reddite honorem,cui debetur honor. Timorem.Rom. u.Reddite timoré,cui debetur timer. Tributum. Kom.tf.Tributum ,cui tributum.’Vcdigal. Rom.is,Vedigdl,cui uedigal, Orare pro magißratu.t Timoth.i, Plant deprecatio nes er obfecrdtiones,mterpeüdtiones,gratidrum adio nes pro omnibus hominibus, pro regibus, er omnibus in eminentia conditutis, utplacidam et tranquiliam ui tas patiens cßßenigna cd .• charitas nonanud^f^^’^'’ agit perperangt;,non infldtur,non eß ambitioß, no iji'^ rit quicfua funt,non irritatur, non cogitat nalmn^o'* tam degamus cum omnipietate er honeßate. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30 gaudet fsper iniquitate,congdudet autem turMbo^ Vti Icÿb. politicis magislratus,ut Paulus ßeit, qui nbsp;nbsp;nbsp;nia fuffert,omnia credit,omniaßerdtyomniili^j«^^' fe ciuem Romanum effedicit. Ad. iz.er ad effarent nbsp;nbsp;nbsp;charitas nunqua excidit,fiueprophetiaeMCUibiittif, appellat, Adorum 23. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßue lingua eeßabunt,fine feientia ddlruetur.iQtra^' it Peccata in hoc genereßint. Reßdere magißratui nbsp;nbsp;nbsp;Omnia uobis i urn charitate fiant. Gil.s.Pidcsper iilt;' dionem operans.lté: Per charitatemfcruileuoiislniii cem. Nam tota lexuno uerbo completur, ncwptboi-Obedire magißratui in ijsqu£ ab eo contra Deum Diliges proximum tuum ficut teipfum. Gdat.t-^tlt;‘' dus jfiritus eß charitas. Pph. s Ambuletis in iHtfUß ne,quemadmodum ey Chrißusdi'.exitnos.Col.s.Sdij induti charitatem,qult;e eß uinculZ perfidionis.iTibq-4, De fiat erna charitate non necejfebabetis utfiïbl uobis : ipfi namq; diuinitus dodi eßis, ut iiliglt;itiilt;iïi^ inuicem. » Tim.6.Sedare charitatem. Iacobi 1. Sibß ft Df » ordinationi. Romaj. S.ße inobedientè ,ad Tit. i.'Eramui inobedientes. CT honeflitem priecipiuntur. AU. 4. An tuflum ßt in cSßeäu Dei,nos potius audire quam Deum,iudicate. Ait. f. Obedire oportet Deo mugis quam hominibus, 4 0 Sufeitdrefeditionem contra magifiratum, ut jicit Toeuda^yCrludM G(ilil£iK.Aii.f.et Gal.f.Seditio in' ter opera carnit recenfetur, Maledicereguberndtoribtn.i fet.i,Gloridpr£cel' lentes non uerenturconuicijs inceßcre.Aii.zi. Scripts eß,Principipopulituinemaledices.ad Tit.î.i^e de quo quant male dicant. Litigarejub infidcUb.ßne neceßitate.iCor. eTrti' terna charitas mancat. tercumfiatreUtigat,idcp[ubinfidelibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lAißricordia. Dphef. 4.. Sitis iir.uicentaHinb'nb» pfierre fefupra inagiflratum,cumqi conculcarepc so mifericordes.i Petrii.Sitismifericordes. Colofi. Utti dibus,ut fielt Antichrißus.z Theß.t. Contemnunt do- nbsp;nbsp;indutiuifcera miferationum.Autor epfiola htdeiPoi quidem comifcremini. lac. ». praßaremifiricoriiini-t^anfuctudo feu lenitas. Gal.f. Prußusj^iritus t^ lenitas,bcnigmtas, manfuetudo, bonitos. Colcfisóidi indutimanfuetudinem,lenitatem.iTimoth.lt;i. Sedirt patientiam,manfuetudinem. zTimoth.2. SemumPf' mini oportet placidum eße erga omnes, toleronM cum manfuctudine. ad Tlt.j. Ne fint pugnocesfiibn“ mindtionem. » Pet.i, Adortre beklid er imdginem eim, i^r fußipere chd rdHeres dus : hoe cß,pr opter Sendtus imper ij Komd-ni dccretd, inßdurdre idololdtrid AntichriRi,fufcipere Interim, [ubfcribere Tridetino coeilio, er dlids impies Chrißi et B dial reconciliationcs dpprobdre. Apoc. 14. OPERA Q.V|NTI PRAECEPTt. |
omnifimulatione alien.(, expuro corde uos weenie ligite impenfè. 1 Pet.zPraternitatemdiligite.tPitrlv Praterna pr^diticharitate. » Pcf. 4, Ante omnio «ff” charitate inter uos uchementem habëtci.nam cbarH^^ opcrit multitudinem peccatorZ. z Pet.i.lnpietotcfi ternam charitatem,in fraterna charitate dilcdionoigt; » loan. ». Qjiidiligitfratrem fum, in Innunemontt « loon.j.llle animamfuam pro nobis pofuit, CT noside mus pro fiatrtbus animas ponere.cr rurfts: wHbi^ •0 mus uerbo,neqi iingua,fed opere etueritate.i lo^i 4-Sific Deus dilcxit nos, er nos debemus nos nutuô Ms gerc. nbsp;nbsp;Rom. »z.Diledio fit nonfimalataperfoi^t-nam charitatem,ad uos mutui diligendos.Aom.n. ^‘ miniquiequarn debcatis, nifihoc, utinuicemiiHgid^^ Nam qui diligit alter urn,legem cxpleuit.G'podcii^^ ledioproximo malum non cperatur.Rc.m.nSifi^'j pter cibumfiater tuns contridatur, non lam fciiiii'’gt; charitatem ambulas.i Cor. u- Si Unguis hominumh' quar, er angelorum,charitatem autem non bobeMp ao dusfum uelut as fonans,aut cymbalZtinnicns.itlibt buero prophetia,cr noucrim myßeria omtui,ty^^^-' nemfclentiam.crfihabuero omnem fdem, itantasO tes transjiram,charitate autem no habucro:mbiljin«-Ptfidldribueroin cibos pauperum omnes fisiitild meat,er fi tradidero corpus mt urn ita ut ardeMebi' ritatem autem non habuero,nihil mihiproded.diti'^ regidm perßeitis iuxtd [cripturÜ, eiliges proxint^^ tuum peut teipfum, bene ßeitis.Si uero perjonunfc^^ pitis,pncdtum committitis. Heb.io. Prouoceniuvet muieem dd chdritdtem (^ ad bond operd. HfLij-W Operd quintiprtecepti hac firè in fcriptis Apoßo' nbsp;nbsp;nbsp;mani, omnem exhibentes mdnfuctudinem ergs mki lorum reperiuntur. Diligerefe inuicem,er dUedio' 60 homines.iacobi ». Cum manfuctudine recipitefcrmoiu. tiisofficiaprieÜdre,itct,i,Cumcharitatefidternddh “ AffdbiUtas.i Pet.3.5itisdjfabiles,ï.pkef.^-Sitisiit‘ ulM |
”* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDO
weentIi!iu(i»älium eûmes.Col.t Sitisinduti cöinitaté.
Sdlutitio. iTbeU'.f, SilutiUe fratres omne: * um o-fculofsnda,
Symfutihi l'eu condolentitt. Row. » ï. GMdete aim ^Mientiiw.ey fiele cum ftentilgt;Us,eodem mode alij in eho!ijfic{ii. ibr.tf.Konores e^ote uïnilorum, taux ^uim «ni r«)» illis uindiieoftm fini affliguntur, uelui ^^filt;ltioq; uerCdnles corpore.
tnfirmtdtes fratrli portere. Row.tf. Debemus nos ejftipitetesfumus, impotentium mfirmitates portere, ^enÓphicerc nabis tpfis.Vnufiquifeif noflrûm proximo ^bictii in boniim,itd ^edeficAtionem.
^'ituAreconeUMec^condonAtioojfenfiirü.z Co fiwIn.Adfó utèdiuerfo mdgis codonAre debcAtis, et (onlolAruol'Iecro efficité,ut in iüû UAlcAt cheritAS. cui tteroconionAtis Alilt;^uid,e^ ego condono. Eph.^-LAV' gifutfsuobK inuicctn,queinAdmodum or tiens nobis P^ 'i^brdium lArgitiu eft.Coloß. j. Sufièrentes uos mui eeni,Q-conionintes nabis mutu(),fi quis aduerfus dU^ ’i^ernbibHrntciuerelAmtqucmAdmodiim er Chri^us ^’gt;’'ioniuituobis,itAeyuos, Uc. $. Confiteminimuicé diusilij ielidA fus.
^tuimpAcis.Kom. u. Q uAntum in uebis cfl,cu ^'^wbwbonv/nibusinpAce uiuentes,non uofnietipfios ^gt;fientn.Kom.i,{.C^lt;e pAcis funt fedlcmur, ey qu£ sitficitioiSjAlitis ergAAlium.z Cor. ij.Vnaninitsfitis, inpictifite^etDeus chAritAlis uc pAcis erit uobifcum^ ^tim.i.iedArepAcem cum hls qui inuocAnt Qomina ftepurocorde, Uc. j, SAptentiA èfupernisefipAcified. Ei’f.u.P^cfm fedemini cum omnibiK.
^eneficentiiergAinimicos. Roin.n. Siefuritinimi ^^ftMiSypAfieiÜwm : fi ßtit,dA ilUpotum. Hoc fi fice-tificerbones ignis coAceruAbis in cAput iüius.ïüc uined-t^inaloMt uincebono mdlum.
^enefeentiA ergACAptiues.z Tim.i. Oneßphorißa wdiAmltpcf(ß^jllj^f(^ff ^g extend med no erubuit: fii«inKom£efiet,ftudiofiiis qu£ßuitme,cr inuenit. tr ^br, ij.Mfnwrcf eSbote uindorum.
^ererenonfuAm,fcd aliorum utilitdtem er fulu-^fw.iQor,xo.Ct^emAdmodumego per omnid omni-^^tspheeo,non querens nwAin ipßus utilitAtë, fed mul iennyVAfAlm fient.
^ibercrAtioniudletudinis.i Tim.s.üepoßhdebi ^*^iquÄ,fedpAululouino utere propter üomdehum *i*itw, er crebres infirmitAtes tues,
^lt;tttmteffe.iTheß.4.
tiorünAtA. tphef.4.lrAfcimini,ey non peccetis, Opera mala contra quintum.
Pfeenfi «cró centrA hoc precept urn hec cömentO-Witr.T)iligerc tAntum uerbo ey lingus. » loAn.3,
^ititAsfiimldtA. i Cor.ö, tAnUmfutmquerereutilitdtem.i Cor. ta. Qümproximi. itoAn.z. Quißdtremfuum odit, Witnebris eft. 1 Io4n,ï.Q»i odit ßdtrem fuum,homici ^'^'^^.^om.t.fdieni debdritAtis Aßvdu.Ad Tit.s.lërd' ifiiisoiiofi^iy inuicern odio perfequentes.
hmidtieGAl.s.
tturmurAtiones.Philip.z.
GifieptAtiones. ibid. Lites.Gd. s.
fugnAre.i Tim.i.Etne fint pugnAces. ad Tit-jquot;.
tsmulAtibes.Gdl.f, i Cor.u.iiequo modofint con
TRINA.
crrtdtionfs,emvJdtfones,irtë,cotentiones,timbres,fe-^ ditiones. ÏAc.}.QjtodfiemulAtionédmArAm habetis, Cr cetentioné in corde ueSiro,nolitegloridrit ubiemd Idtio ey coicntio,ibi incoHantia er omne optes prAuS, ire. GAl.s.Solnonoccidatfuperiram uefirä. ^ph.
4. itcm,Omnis ira tollatur d uobis. ibid. ty Col.j.Oe-poniteuos irAm cy indignAtionê.lAC.sSitemnishomo tardus ad irdm.nam ira uiri iußieiam Dei non fidt.
ConcertAtiones.Gdldt.s. Rom.i.Plenicontenttone^ lo iTim.é.Exquibusndfciturcontcntio. SupcruACdneg confliflattones, z Cor.iz.
Amdrulentid. Col. 3, Nf fitis dmdrulenti aduerfift iüds .Eph.4.Omnis dmArulentiA tollatur à uobis.
MjAlicid. Ephef.d..MaliciA toUdturd uobis. z Pet. ai Depofitd omnimAheid. Col. j. Deponitemahdam. .
immifericordes.B.om.t.
Immites. z Tim. 3. tac. 3. Ïudiciu abf^ mifcricordiit erit ei,qui non preßitit mifericordiami
Inuidia.Kom.t.Pleni inuidia. Gel.s.tnuicc inuidengt;-zo tes.iPet.zDepofitisinuidentijs.iTim.ó.Exquibusmt fcitur inuidia.ad Tit.3.ErAmus er nos quondam Ruitte cyc. in maUcia er inuidia degentes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ’
Cupiditas uindide. RQm.tz.üon uofineßpfos uld.^ fcentes,quin potiiis date locü ire.Scriptü enim eft: Mi' hi ultio,cgo rcpendAm,dicit Dominus. 1 Pet.3 Eton re-tahantes malü malo. 1 Theß, s. 'Videtc nc quts mal um pro malo cuipiam rcddat,fcd femper quad bonum c^i feëlemini,twm erga uos inuicern,turn erga omnes.
Deferere amicu tempore dilficili.zTim,a..inprimlt;t }o meadefinfioenemo mihi Adfiit;fed aismrdeferuerut.
Cotemnere pAuperes-jisb- prefirre dtuues.iCor.tt. er tdc,z.
Exercere tyrannidem in bonos, eesq^ trahere ad tri bunAUa.idc.Zi
Eße profopolepten. De. ».
Veneßeum. Gal.}. Apoe.^.Etonegeruntpatflten-tidm db homicidijs er ueneßeijs. Apoc. zi. Homicida er ueneficis,pArs lUorum in Ragno ignis. Occiderunt iefum er propriosprophetAS,itd et nosperfecuti funt. t^.a'lAC.z. NeoccidAs.Apoc.9.
Damno afficere alios.i Cor.6.
Ljedere,corrumpere,fi-audarealios. 1 Cor.7.
Ulordercer deuordrCiCt feinuicècofumcre. Galf^ z Tim.4,AïcxAndcr fiber muleis malis me afficit.
Ledere corpus fuum,er ualetudinem f uam. Col. z.
Cedes.Gal.s. Proditores.zTim.s.zPet.^.ythomi cida pAtidtur. 1 Thef.z. Sicut occiderunt lefum er pro priospropbetas,ita er nosperfecutifunt. er tae.z. Nc occidas. Apoc. 5,
^, BONA OPBRA VI PRAECkPTI. Non mœchaberis.
Bona opera ad fextu praceptu pertinentia, hac firi ApofloU pnecipiunt. Cotrahere matrimoniu ad uitan dum ftupru etfirnicationë. t Cor.7. PropterHupra ui tandafua qtiifq; uxorë habeat, er fuu quaq^ marlt urn. Et rurfus’. Si duxeris uxorë,nonpeccakt.ltemi Kelius eß matrimoniu contraherequÀm uri. Ebr.z3.Honora-bilcfifintcr omnes coniugiu,er cubile impollutn. Effe naritu unius uxoris. 1 Tim. j. Vno marito, aut uxorë (o mortua,Alterinuberc,autaliüducere.R.om a. 1 Tim.f.
DeffofAre uirginëuiro.z Cor.u.Deffiodiuosuni wro.
-ocr page 438-JO»
CENT. L LIB. 11. CAP. IUI.
!«
|
in ceniugio fitere opera piorum coniugum. Sunt autem opera mdritorum h£c : Debitam beneuolcntiam uxori reddere. 1 Cor.7. ius corporis uxoris haberc. ibid. idonfraudare uxorem. ibid. Vxorem nondimittere.ibid. Non qu£rerc diuortium. ibid. Vxorem habere,tanquAm non habeas.ibid. Dire operam ut uxori place as.ibid. Cohabitare uxori ficundum fiientiam: uelut infirm to miori uafiimpartirihonorem,tAnquAm etiarn cohere dibm grati£ uit£. 1 Tet. j. Comnuines cum uxore ficere preces. 1 Tet, tertio: Ne interrumpanturpreces. 1 Corinth. 7; Nefi-audetis inuicetn, nifii quid ex confinfupro tempore, ut uacetis ieiunio ey precationi. er 1 Tim.t, Diligere uxorem,ficutChriflus dilexitDcclefiam : item,utfuA ipforiim corporA.Ephef.s.Dlligerc uxoré, ty non efieamarulentum aduerfiis eam.Col.s. Touereey nutrire uxorem,ey nonodiohabere,ut 20 fuim ipfius carnem. E phefis. Tenere dominium fuper uxorem. i Tim.i. Generare liberos.tTtm.j.Ciuilibcros habeat infib ie(lione,cum omni reuerentia. infidelem etiarn uxorem,fi confcntiAt,non dimiete-re,fid dare operam utea conuertatur.t Cor.7. Opera uxorum amp;nbsp;mulierum funt : Subditas effie utris.i Pet.3.Vxoresfubditlt;efitis uiris Ueflris item : Subditaerant utrisfuis, quemadmedusn Sara obediuit Abrahiie. Colof. 3. Vxores fubdit£ eflote 30 proprijs uiris, ficut conuenitin Domino.Tphef^.Vxo res fubdita fitis proprijs uiris, ucluti Domino : quoniü uir caput eü mulieris,ficut ChrifliiscaputcR Tcclefia;: ipfi eflfiluator corporis elus. Sedficut Ecclcfia fubic^ iiaefl Chn^odtacr mulieres uiris fuis in omnibus. Habere caflam eycum reuerentia coniundam con Uerfationem. 1 Vetri 3. Viros infideles,eyfirmonlno obtempérantes,con^ uertere. a Petri 3.(y i,Cor.7.Cluïfiis millier, an mari' turn [enuturA fisl Hibitare etiam apui mAritum infidelcm,fi is con-fentiahGr non difcedat. 1 Cor.7. HcbitAmbcneuolentiam uirorcddcrc. 1 Cor. 7.A.' uiro uxor non fepdretur :q^uodfi fep Ar At A fucrit, ma^ neatinnuptA,AUt mArito rcconcdietur.lbid. Vxor dUi-gdtd efl nutrimonio, quädiu tnAritm eins uiuit.dued fi dormierit mArUKS eins,liber a efl,Ad nubendu cui ue-lit.modo in Domino.i Cor.7.CiU£ nuptdefly curuted qua funt nmndi, qiiomodo pldciturA fit uiro. 1 Cor. 7. JAtritum appeUare CT ägnofiere dominum, ut Sa-ra^AbrahAfnappeUduitdominum. iPetri j. Non ujurpAre imperium in mAritum.iTim.d. Teueren nMritum.Eph.s. In cœtu ecclefiafticofilere. tHuUeres ueflra in ec-clefijs fileant : nee enim permiffim efl eis ut loquAU' tur,fid ut fibditafint.Quodfi quid difiere uolunt,do' mifios uiros interrogent.Hdm turpe eslmulieribus,m cœtu loqui. 1 Cor.i.,^..titulier m filentio difiat, eum om nifubieilione.Cateruinmiilieridocerenonpermitto, ,,____________________________ nee dutoritdtem ufurpare in uiros, fid effi in filentio. So ja,fid adfanilificdtionem. Hebr.ix. Sedeminifi'e^^' Adam enim priorfirmatus efl, deinde ^uaiGr Adam nbsp;nbsp;monidm,fine qua tierno uidebit Deum, |
40 non filit deceptits,fid inidier fiduflA.i’Tim.t. Congruent i C7 dccoro uti omAtu. 1 Pff..3 Q#ilt;W’lt; no fit extrinficus cApillAtiirA,Aut circundAtioAuruiK^ indumenti ueflimentorum cultus :fid qui ubfloniiW efl homo cordis incorruptibilitAte quicti tj meic^i fiiritus,quieil in confieHuDeilocuplesSictniai^' quAndo ^yfinHa tnulieres.fitrAntes i/n DeOtOriuIti fi,fibicilie proprijs uiris:ficut SArd obediuit Abrdbdt dominum cum uocdns, cuius eflisfilia, btnefiitnit!’ cy nonpertimefientesuUdm perturbdtioK.tj‘'dit''’ 2. similiter ey mulieres m hdbitu ornAto, cum utrecut did amp;nbsp;fibrietdte orndntesfi, GT non intortis ermbuq dut dUro, dut murgdritis, uel uefte predofi fliq»o^ decct mulieres profitentes pietdtem per opetA boiA. Veldto capite ordre.t Cor.u,0innis Autewmtdtn orAns,Aut prophetunsmon luldto cApite, deturpttca-putfium. Viuvmefl enim,dcfi decdluelur. Njw/Ïm» ueldtur muller,tondeutur.Si uero turpe ejl mulitriton deri, aut decdludri, ueletcdputfium.Virquidcnttcl debet ucldre edput fuum,quoniAm imAgo Gquot; è^lt;gt;^^^ Dei efl: muUerdutem glorid uiri elt .Honenim uireA mullere efl fid muller ex uiro. Etenim non cücrtitut uir propter mulicrem,fid mulicrpropteruirirni ddflo debet muller uelamen habere fiper caputflAW,(Mti propter angelos. Veruntamenneq; uir fine tnuli(rtitgt;^ que muller fine uiro,in Domino. Nrfmficut mutier ie uiro, ita er uir per inulierem. Omnia autemexdne. Vofipfi iudicate,deceat'ne mulicrcm non uclitdm tri re Deum. N41« Ipfi natura docetnos,quôduir qfidtm fi comam nutriat, ignominia fit iüi: muller uerojico-mam nutriat,gloria fit itli,qiionidincApiüiproueh«^^ neeidatifint. Generare liberos.i Timoth. i. SAluAtunnuticrflet gcnerationemliberorum.GriTimoth.s.Voloimnerti uiduas nubere,liberos gignere. Amareliberos.ad Titum ». Diligere maritum.lbid. Effemodeftas.iTimoth.s. . 'i^oneflecalumnidtrices.iTimoth.s.Ad'ditunte, ‘Efiepuras. ad Titum ». Efli euflodes domiis.ad Titum t, DoinumAdminiftrdrc.iTim.s. yo , 'E.jfiebonAseyfibriAs.AdTitumt’(3‘‘’’dim.!’ Tionociofi circuire domos, nccgArrulAf,neccurtd fas efle,loqui uand,tum intra mdtrimonium,tumeAtri matrimontum.iTim.s. CaAitAS.Ad.4..Difl)UtAnte PdulodeiulUciid^^y tAte,Gyc.tremcfiiaus Tclix refiondit.i Cor. o. !'’***' nijs,in cdd:irdte.iTimoth.ficundo:\nomni pinster cdHitate. 1 Timoth.quarto : in charttate, infiie, de* flitdte.iTim.s. luuenculdsutfiororesfin omnici^*‘ te. ad Tit.i. Adoleficètulas ctprudétes,fibriAt,c^*e. SanHimonid feu fanditas-i Pet. uSandi eflote^ ego fanilus fum.Tpbef 4.(^1 ficundum Veumtomt tus efl in luSlieia ey finHitate.i Thefadi^f eHuotuU' tdsDei,fdnHificdtio ueflrd,ut abflincatis ifiorti^ ne, eyutfiiat unufquifq; ueflrüm UAS fium pefiiert cum fanitificdtione ey honore,non cuin affedu tout» pifcentia. noenim uocduitnos DeusiminunditiA(d» |
lô
DE DOCTRINA.
joô
^««t Muerepne libidinum fidmmis extrd mdtrimo' Wuw.t Cor,r,Caterum quiftdt firmus in corde fuo,no “ ^j»ectfitdtem,fedpotelldtemhdbetproprietuo
^''mfoentficit.
^^^‘ibii,f’nil.4.Qui:cunq;pudicd,etc.hac cogitd f'‘^^’gt;i-3.P.pifcopwm oportet ejfe pudicum. Idcobij. ^^f^^otiiefopudied.-
uerfus Chriüum.er Rom.^.Non cubUib. er Idfciuijs. t Pet. ^.Cum uerfdremur in Idfciuijs. ucobig- in deli-cijs uixiilis fuper terrd,er Idfciuijs,er enutri^is cor dd ueSird,ut in die occifionis.
Libido, x Cor.td.'Nec poenituit eoslibidinis.
Impudicitid.i Cor.z.Nccpoenitiiitcos impudicitin qudmpdtrdrunt.
Luxus.t Pet.A-.tn edndem luxiis refufionem.
y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Scortdtio,Ail.tg.Caucdntfibidfuffocdtoerfcortd
‘^^^!*''^^'^’^i^-*'^it^etmhdbitubonefiocti 10 tione.Aü.n idemrepetitur.er Apoc.g.Uonegerunt quot;^ffa^erfobrittae.
^oorietis.iPctri i.Sobrij,perfèëlè ffierdtetngr4-
'M fetri 4,sitis fobrij er uigildntes dd orandum.t
s. Sobrij eftote er uigildte, x Pctri 1. In fcientid ^p^ietmperdntid.Rom.it. ïta fentiat, utmodefius i^trfobrius,! Tim.i. Deditnobisffiritumfobrietd-
peenitentidm dfomicationefud. Apoc. n. Scortdtori-^ biK,Gre.pdrs itlorum erit in ^dgno drdenti igne. Rot. Keplcti fcortdtione.i Cormt.io.Neq^ fornicemur,ficut quiddm ex iÜK fornicdti funt,er ceciderunt uno die tf miÏlid.i Cor.f.Siquii,eu fidterdppeüetur,fiteritfcor
tätor,ctc.citm eiufmodine cibum guidon apidtis. i Ca
^ ”* t-^ortanfents ut fobrij fint, exc- Gr iu- nbsp;nbsp;nbsp;rinth.^.iJec^ fcortdtores, ere. regni Oei bdreditdtetn
^^^\ '^^tircutfobrijfint.etpo^ed-.Vtfobnèjiujlèet nbsp;nbsp;nbsp;dccipient.'Etrurfuf.Vugitefcortdtionem. omnepecc4
jl™***“*’* quot;^beß.^.ijos qui diet fomut,fobrij fimM. nbsp;nbsp;turn quodcunq; ficcrit homo,extrd corpiu ejb: qui dut
Wotn.4. Sobriiu efio, Gdldt.f. Yruilu^ffirittu eft xo fomiedturfon corpiufuum pecedt, An nefcitisquonidnt
^^i^U,
membrd ueftrd templu funtjfiritus S. qui in uobis efi^ quern hdbetis d Deo,cr non eftis ue^ri i empti enim e-ibis precio: glorificdte Deunt in corpore uehro, CT «l fpiritu ueßro quefunt Dei.'E.ph.s-Scortdtio er omnis immundicid ne nominetur quidem inter uos.ïbidëiOm nis fcortdtor dutimmundus hiereditdtem non hdbet in regno Chriflier Dei.GdLs.Operd carnis funt fornied
hj^'*’^^ ^'‘i'folt;^jnnm.i Cor.^.Omnis dute qui eer gt;P^ emnu temper dns e^ ; itli quidem, ut penturum ’'^^^^^‘‘^eipidntinos dutem ut teterndm,erc. uerum r gt;corpiumeum,erin feruitutem redigo.nequo ^^ '^I^^butcumdlijsprd:dicdrim,ipfe reprobus effi-^'^‘^Ki}.Cdmis curd nedgdtis dd concupifcécids. . i^iunium.AH.ts.Cmn illifienfiarent Domino,ie-^''^j^^^iquiixitfoiritusfdnilus. erAil.r4.Cum pre __________t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r-
^‘''‘forKKrnuiunijs. zCor.è. tnmultdpdtientid er iO tdtores er ddulteros iudicdbit Deus. ’'’'«“«ijs,2 Cor.u.l« ieiumjs multis.i Cor.j.Vt Udce-^'«wtoerpreedtiom.
^*^tPet.g.viffUte.t Cor. 11.In uigilijs muUis.
dbomnijfede mdld.tTheffdl.g.
P«cata contra fextum præceptum.
^'■^^^lontrd fextum prteceptum,hlt;ec jirè tdxdnt ^quot;^ApoHoUi AbUineredconiugio,cùm cd» tw 0110aHititif, er fldgres libidinuflummis.i Co»
Rdius ejl nubere, qudm uri,
^rohiberc mdtrtmonium,tdnqudm genus uit£ Deo t^nfUccns. r’rim.4Attendentes ffiritibus impoflori ^itriodrinis demoniorirnirprohibentium contrd-’^erimdtrimonitim.
tioyGre.rThejß.^. Vtubfiinedtisiforniedtione, u’c, V-hr.n-Ne quit fit fornicdtordutprofinuiJûbr.tî.Scor
iUicita er pratcmdturdles commixtiones. Rom, u N^m erfoemina iUorum mutduerunt ndturdlcm u-fum,in eumqui e^l prêter ndturdm :fimiliter ejfiilt;i-' fculi reliilo ndturdli ufufaminit, exdrferuntper dp.-petentidm fui,dlius in dUum, mdfculi in mdfeulotfadi-tdtem perpetr dûtes. i Corinth.6. Ne erretif,neq; fcortdtores,ere.neq- quiconcumbunt cummdfculis,etc. re gni Dcihlt;ereditdtédccipient. t Tim. i. Scortdtoribus, mdfeulorum cencubitoribus ,eye.Ïex e^pofitd.
40 Adulteriu.z Pet.i.Ocuïos bdbétes plenos ddulterij.
^f^iierendtrimonijufum epifeoptstr 7,cclefi£ Wwwri{,co»er4P4«/««iiTz»i.ï.
Himbeere ofjicid piorum coniugum.Uuc dutithe^ 1« pertinent eoru operu que pdulo dntè recitdtdfunt, bimmiicid.Gdl. g. Qperd cdmis funt immundicid. •Cor.é.Nfjj molles,ere. dccipient htereditdtem regni ^ulpb.s.Omnis immundus non hdbet h^rreditdtem '»''eÿiôDeiçr Chrifli, ibidem : Omnisimmundicid, Cenenominetur inter nos ,ficut decet fdnHos. x Co-m.n. No« egerunt poenitentium fuper immundicid ftu.'ëpb.^.PoJlqudm peruenerunt co, ut dolere defie-rint,femetipfos dederunt Ufciuie dd pdtrdnddm im-i^iiniieimomnemcumduiditdte. Cols, Mortifiedte, trc.immundiciim,mollicié.iToef4.'iion uocduit nos ^tus immundicid cdufd, idcobi i.Abijcientes omnem immundiciitm.
Rom.j4.ïionddulterdbis. 1 Cor. é. T!gt;teq; fcortdtores^ neq; ddulteri,ncq- qui concumbunt ewm mdfculis, ere: Gil. g.Operd cdmisfunt, ddulteriu,fcortdtio,immun» (iicid,ldfciuid,ctc.'Eb.i3. Scortdtores er ddulteros iudi cdbit Dominus.Ïdc.z.lie moecheris.}bid. Adult eri etd» dulterlt;£ nef:itis q, amteitid mudie^i inimicitid cu Deoi
Stuprum, Col. g.Vlortificdte membrd uefird terre-ftrld, Cuprum, ere.
incejlus.tCor.g.Omninointer uosduditur ftupru, g« er buiufmodiHuprum,quod nee inter gentesnomind-tur,ut dliquii uxorem putris hdbedt.
lntemperdntid.iTim.}.intemperdntes.
Turpiloquiu. Eph.4. Omnisfermojfurcus ex ert ue^ro nonproceddt. Pph.s.Ctuefecreto db ijsfiunt, turpe efi uel dicere, Col.g.Deponitc, erc-mdledicentii er turpiloquentidm db ore ue^tro.
Jlbrietds.AH.z.u6 funt hi ebrij,cüfit hord diei ter-tid.t Pet.4..Cu uerfdremur in Idfciuijs,uinolëtijs, copo , f ■ „ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' tatiuibus,comefJdtioibus.Ro.i3,Copofitèdmbulemut,
IdjciuidGil. g,Qperd Cdmisfunt Idfciuid.r Tim.g. éo non comefidtionibus er ebrictdtibus, non cubilibus'er mores mduM re^ce: ami enim Idfcwire cceperint dd nbsp;nbsp;Idf:iuïjsfon cotentione er dmuldtioc.i Cor.g. Si quigt
cw»
J07
CENT. I. LIB. II. CAP. HIT.
gt;»lt;
|
cum [rater appellctur,[ùerit [cortato^,çrc. dut ebrio-[us,cum dufinodi ne cib liquidé cdpiatis.iCor. 6. tdeq^ ebriofiregni Dei hareditatè accipient. 1 Cor. ». Abus dut cbriusefi.iThejfil.Ouiebrii fint,nodu ebrij fint. G slat. f. Opéra cdmis fint, ebrictdtes, comeffationes. Ephefi y.Nc inebriemini umo, in quo eft luxus. C0' me[fittiones,iPet.4..B.om.i3‘ Gil.f. Agere cur dm carnis ad concupificentiam. Rom. tj. Taedmantem uoluptatum. 2 Tim.3. Voluptatcm magis amantes,qudm Dei amantes, ad Tit. 3. Et nos ali quando eramus,cre.defiruientes defiderijs er uolupta tibusuarijs. 2 7et,z.Prouoluptdteducentcs,fiindicm delicijs ftuantur, Couer[itio eu impijs e:^[celeratis.i Cor.s. 2 Cor. s. * Cor. 1;. Corrumpunt bonos mores colloquia praua. Ephefif.tdefitis confiortesilloru. 2 Thc[[.3.Z‘r 2 Io4». B o N A OPERA VII PRABCEPTI. Nonfuraberis. Tenere propnu. Ad.f. ^ónnepror[us tibi mane-bat,ct uenuldtus crat inpoteftate tuafz Cor.8.Eph.4.. Poftiderediuitias,ijsfiredè'uci. iTim.6.ilisqm di Uites fint in pra[enti[cculo,pracipe,non[ubltmèfipe re, neq^ ficrare in incertodiuitiarum,[cd in Deo uiuo. qui praftat nobis omnia abundè ad[ruendu,bcnc age-re,diuites fieri in bonis openbus, fictie tribuere, cÖiim IO 20' nicare,the[durizare fibi findamentii bonts in fiiturum. Operari manibus [uis, e honcSiè parare rem unde waas. Eph.^Ojii fiirabatur,non ampUusfurt tur, ma gis aut laboret,operando manibus quodbonume^t, ut poßit impartir! ei qui opus habuent. 2 Theß. 3. t^am Jo abnegauit,iy eft infideU deterior. r Tmt.s.Duconi b* ipfificitis quomodo oporteat imitari nos, quoniam non nbsp;nbsp;nbsp;beris juis redèprafint, er proprijsfimilijs. f^i ^' uendum er alendum parentes fiosfienio cofiélos. 1 Ti motb. r.Quodfiquis fidelis,aut fiqua fidelisbahttiii' duas,fippcditet tllis,ey non onerctur ecclefid.ibi^ta-Si qua ut fia liberos aut nepotes hdbet,di[cint primait* propria domu piètra{ldre,eruiccrepédereinlt;digt;rii‘ A\.tgiftratui etia de [uis bonis pendere tribute,f^' éligalid,cen[us,erfiquaalidlegitimè propter nipub' conaerfitioné ijs debentur. Korn.is. Cofirre etiâ de[uis bonis ad coftruatione mimßetn ecclefia^ici,ad alédos epi[copos et dedores crnHoi tm niftros ecclefii.lté ad[cholas inftituédaset coftml^d-Gdl.$. Comunicet in omnibus bonis is q ateebifinrß mone,ei qui [e catechifit. cy 1 Cor.^.Ptominus orititi uit,ut qui Euangeliüannunciant,cxEiidngelio uitwild Excrcere libérait täte in pauperes (yegenoSttvrit ergd omnes,tum maxime erga domdiieos fidei.Gsb^‘^ Cyui uero habueritfibéidntia mundi, çr uideritfi^dt [uu egenté,cr clduftrit uificerafiddb eo,quomodocbt so rit as Dei manet in eo ? 1 loan. 3. 'üuncauté proftefiff inquietifuimus inter uos,ncq; grutis pdnë mdnduedui' mus ah dliquo, [ed in idbore etßtigdtione node erdie operdntes,ne que ucslnimgrdudrcmus.tson qudfi non hdbuerimus potdldte, [cd ut no[metip[os firma dare-mus uobis ad inutandu nos. nam er cum cj[emus dpud uos,hoc dcnuncidbdinus uobis, Quonia fiquis no uult cperdri,nec manducet. Audiuimus enim quefia ambu Idntcs inter uos inordinate,nihil oper untested curio[e agentes: his aut qui dufinodifint, denudamus er ob[e 4 eramus in Domino nofiro ïefi Cbrifio, ut in filentio operantes.[uuin panem manducent. 1 Theß. 4. C^uieti fieis,crdgdtis res proprids, er opcreminiproprijs ma nibus ucsiris, ficut uobispracepimus. , 't^egocidridb[c^ defiaudatione croppreßione alio' rum.iTheß.^. }uflicid in contrdilibus. Philip. 4. Quecunq; hone ïid,qu£cunq- iufld, quecunq; boni nom'mis,etc. hac co gitdte. Col.4.Sdpientcrdinbuldtc ergd extrdncos,op-portunitdtem redimentes. t Pet.z.Conuerfdtionem ho neSldm bubeteintergetes. iTbeß.^.Gcratis uos hone ftè ergd extrdneos,er nuUd re uobis opus ßt. Accipere er exigere pro Idbore iujidm mercedem. z Cor. ^.Cij/ii militdtfds Üipendijs unquüi Q^is plan tdt nine dm, er deßuilu dus non editiQjiis pdjeit gre gein ,crde lade gregis non edit ? i Timoth. ;. Dignus eü operdrius mercedeßd. Proximi bond tuen,er fi licet,etia dugere et promo uere. Pbilipp.i.Nefimquifq;jpedetis,fidunu[quijque qu£ funt alioriidn. Eße contention iß bonis, er ea [orte qudm quifque |
Deo difiribuente accepit. t Cor.7. Vntifiuififitlta“^ catione qua uocdttis[uit,mdnedt. Seruus uocatm (Sim fit tibi cura: quinetia fi potes liber fieri, potiiu uwe. 2 Tim. e.'E.llaütquaSlusmdgnuSypietdscudninofii [orte contento. Uihd enim mtuUmusm inundilt;,necfi firre quiequam poßumtKifid babentes dliinêtti et lt;pi* bus tegamur,hiscontendfirnus. Philip.4.ïismcgoii' did, in quibus [um, his content us eße : nouicrbuwUi eße,nom et excetlerc: ubiq-, er in omnib.infiitHtuifii» er [dturdri.çy e[urire,et abundare, çy'penuridmpdi. Omnia poßum per Chrifium,qui me corrobortt.ëirgt; i}.Contentus his qua ad fint. Parfimonid erfrugaUtas. 2 The[, 3. Sed cum hbott eyfidore node dieq-fiicicntes opus,ad koc,nccui Hf' firum eßemus onen. 1 Tbc[i. IA'lt;nitiiftis,fristrcs,ti» firi laboris ac fidoris. node enim er die opus finétes, ob id ne cut ueßrum eßßenuis onert, pradtcuuimuni' pud uos E uangelium D d, Redeuti bonis huius mundi,iuxtdregulâ 1 Cory* Caiteriiin lüud dicoßatre5,tempus breue efi. Aelilt;[iiu cB:,u!:qui hibent uxores,pnttiitquïnonbiJgt;cntcs:(J lt;^uiflcnt,tanqu4 non flcntes:zy'qnigdudcnt,tiinlt;^igt;^ non gdudentes: çr qui emunt, tunquü non poßiiintn: Cr qui utuntur hoe mundo,tdnquam non utdntsr:pi' tent tnim figuru huius mundi. De bonis fuis,neccffdrios pro fe[udq;ßmäinjiif^ f umptiis,dd nutriendos er edueundoshboros. £?'’ ƒ• Ad dlenddm fihnHidin erdome^icos. i Tw- pOS’ fiqudfuis er mdximè frmilidribus nonpreiddf^-f^ Hierofilymam,miniftrans [andis.Vifim eft enim l^^ cedonia zr Achdi£,comu.ntcdtionemdliqu‘‘mfiercm pauperes findos,qui fintaierofiolymismumitimifti^ ed ipfis, ey debit ores illorum fint.Etemm fi ftirdd-lid fia co municaucrunt gentibus,debent er bi in eet' naUbus miniftrare idis. Hocigitur ubi perficeroitT ob/ignauero ilUslocumhunc, reuertarperuosinEt' fianiü.Rom.is. Dedußmodibeneficentia incedefi ludaicis,Paulusetiamagit2Corinth.8Gr9fi^'^“‘[* éo régulas beneficentia in pauperes priftribd^ qnd prompto cy hilari animo, deinde quid pro menfi^ |
DE DOCTRINA. M [^lii^ftirufitcofirendu in pduperes beneficcu.
proptitudo, ed iuxtd quic*
'‘^^jf^P'^ß^^^^gt;tk,dcceptdeft,no iux y^Kodnopofiidet. Non enim ut dlijsreldxdtio fit, » ‘^^'^temitnguftiii-.ficdut exeequdlitate, inprxfienti r'poreucjln copia lüoru fiuccurrat inapte, eyUlo-
‘^^I^^^ft^f^urratinopi£,utfiattequabiUtas:
^modSficriptZ eß,qui multuhabebdt,huic nihil quipaiduhabebat, is nihilo minus habuit.i
»JO
cdrpdt in bdc exuberdntid^qua ddminiftrdtur d uobis, procurâmes boneftd non tantum cordm Deo ,fed etii cordm hominibus.
Peccatoru contra V11 præceptum,ho-rum ferememinerunt.
Purtu.i Pet.4. Uequisueftrlimaffligdturutfi(r,dut ß,cinorofus,dut curiofus dUendru rerum.Apoc.^.Uon
egerunt pcenitentiam a firtis finis. 1 Cor.e.Beq^ fires, neq;auari.Epbefi.4..Ciuifirabatur,nonfiireturam»
m I iy'''‘^^’‘^^1fl^'-^'quot;^^pt-opofitum cordis,non ex »0 plius.P.om.z.Ciuipradic.'isnonfi{rdndu,ipfiefiirdris. ^^ f^ecefiitate .• nam hilarem datorem dtli L ■ f“^'’ ^®’^‘ ^^ergit etiam Paulus rationes, '^^^'iperescxercêdafitliberalitas. Prima: C^uid ' «wi« imitm exemplum Chrifti,qui cum dines efi• I tf^uper propter nos fiHus eft,ut nos Hiius pauper*
Kipina.i Cor.s.Autrapdx,cum eiufimodi ne cibu/m ceperitis. 1 Cor.e. téteq; fiires, neq; rapaces, regni Dei hiereditatem accipiët.i Tim.i.Plagiarijs, id elt, rapto ribus hominum pefita eü lex.
Defiraudatio. 1 Thefifi.4. Ne quis opprimât dut de» firaudetfiratréfiuum in négocia, propterca quad eA ul tor Domini de omnibus his. t Cor.a.Vt cd fit in prom ptu tdnquam bond colldtio,cr no tanqua defiraudatio, Iniuhicia in contrailibus.Kom. i.Rcpleti omni in-» 0 iu^icia.i Tim.i.lniußiseftlexpofitd.t Cor.6.vos in' iuriam ficitis,cy damno afiicitis,idq;firatres:ac nefici' tK quad iniußi, regni Dei hereditate no cofiequentur.
Dolus.Kom.i Eleni dolo. 1 Pet. t.Ddbid ne loquan-tur doluin. » Petri i.Depofito omni dolo.
In negociatione uerfiart fine timore Dci.ldc.ip.Age nunc qui dicitis,Bodie ety eras camus in banc duitate, GTficiamus ibi annum unum, ey mercetnur,et lucrum ficiamus, qui ignoratis quid fiiturum fit poftero die.
“«rjcfrfmiw.xCor.«. Secunddt C^uidDeus u-^'lt;^benedidurus fit eosqui beneficentiores fint in
Cor.9.lß(«i dico,qui fimentem ficit parce, c'^'^tmelfirus e^tey qui fimentem fielt liben-^^^knignildrgicndo,copiofimefi'uruseft. eypo-'^^'^■^'^tls(ü^DcM(fticfJ■^^^^ffgf■^^flJJ beneficiu in uos ƒ“ W,utin omnibus omnem fufficientii habentes, “ WisiDomKcopt« bonum. quernddmodum fieri J'^^^^'•^jft^fit,deditpduperibus, iudicid eius md ' ^ficulü. Porri quifiuppeditdtfieinen fiemindnti, in cibum fiuppeditet,ey multiplicet fiemen '■‘»»jft dugeat prouentus iuliiciee ueftre, ut in ™« w locuph^pufifji jjj omnemfimpiicitdtem, quee
r '^°^fifiit,utgrdti£dgdnturDeo.P.om.ii Quiim Qtieeenimc^uitdueftrdeudporeftenim,qui ddexi-
J ''^’”^?^^ddte : qui mifieretur,M hUdritdte.AH. 3 0 guum tepus dppdret,ey deinde eudneficit:pro ee quod 9‘ 1 mieratplend bonis operibus cy eleemofiynis nbsp;nbsp;nbsp;diceredebueritis,SiDominas uoluerit, ^fiuixeri-^^^I'tcjiibit.AiiM Cornelius erdtreUgiofius dc ti-
miM,ficidmui hoc dut iUud,
Pkiiivi^lix, vhil.i.IJefudt^uifq; f^ciictii.i Cor.1O. Ncmo ciuodfuu eftgudv^tyfed cluijq; quod efldltcrÜK.
Ociu. i Tbej'.j.Prdcipiebdmui uolifiUt p quii nol kt operdriyii ncc ederet.
rd^ilt;f^yxfix,inhonc^ii dutjrdudukntk drtib. ui* Hum querere : ut funt dries ludicradu^is, oUd fort ik' gd.impoâurds in mercibus exercere, quodßeiunt in- 0 pitoreSyeduponeSymeredtoreSiUfurdrijyey fimiks. t. Thef.t.Audiuimns quofddm uerfantes inter uos inordi ndte,nihiloi)erisß,cientes,fedcuriofedgentes : his aut qui juni iSliufmodi,prlt;ecipimus cr obfeerdmusper Do minum no^rum iefum Cbriflu,ut cum quiete operdU' tes,('uum ipforum pdnem edunt.
Audricid. i Pet. f. tgt;ionturpislucrigrdtid. i Pet.^ Perdudricidin fiäitijs fermombus negocidbuntur de uobis.iPet.2.Cor exercitdtum dudricid.i todn.z.Con-
Df«)», pnpdns eleemofiynds multas plebi.eypo / ^^^“'^fluididtad eumiOrdtiones tue et eleemofiynte ‘‘^'^r^krunt 'mmeinoridcordmDee. Ail. »0.0-porterwe«jn,'^fyp^j,g^yjjj -QQj^tii Icfi^ quoniam ip K «itBf«um(ßq^yçpotinsqu'arnaccipere.Ebr. 1 y etern bentfientu çy communicationis ne obliui' V^niM.enm uitlimis placetur Deo.lac.z Quad Imiter dutfiror nudifiierint, ey egentes quotidiano “iilicdt aut aliquis ueftrùm illis, Abite cum pdce,ed F^t tyfituramim, no tarnen dedcritis illis qua fiunt ^^^^^tiicorpori,quieeritutilitdsi De beneficentia '''2^ tdptiuos crerga ininücos, diëlum eft fiuprd in ^^ttpto quinto.
. ^^^boftitilc.i-p[t.e^,.Bofifiitalcse^otc ergauos ^’'^^^^^^finemurmurationibus.Ebr.iï.B.ofiitalitatis ''‘I^^^^bnmenures-.perhancenim quidam inficientes ^^^^trunthcftitioangelos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cupifientiaoculorum.E.om.i. Kepletiomniauaricid. lopter confifiionem amittere bona find potius ,Soi Cor.s. Siquis,cùmfiraterdppelletur,fiieritficortator, r^^ptoptcreiretinendddeficcre.Ebr.io.Direptio ''^fiultitun uefiraruenm gdudio accepiUis, fielen tonos baberem uobis potiorem fiubftantidm 'm codis, *^^tnentein.'E,br.n.Per fidem lAofits lam grandis,re. »ntuocirifiiiiff ßn^ pbaraonis, potius eligensfimil ^dis t^^ici cum populo Dei, quam temporarijs corn-'^jriii: maiores arbitratus diuitias probrum Chri ibqitin Aegyptiorum thefituros. iCor.6.Ciuafipdu l^ts,multostamen ditantes.
tiduercab inhonefidj^ede in procurdtione bono' fw» «gt;mmuniwn.iCor.s.Declindntcs hoc,ne quit nos
dut dudrus.i Cor. ô-iieq; dudri,rcgni Dei bxreditatem decipient.T-phep s. Scortdtio er omnp im mundic id cyquot; dudricid,ne nominetur quidem inter uos.Pt pojleatUi h(ec fcitis, quodomnisfcortator, dut immundus, dut d-udrus,qui e^ fimuldcbrorum eultor, non babedt beere ditdtem in regno Chri^i ç^ Dei. Philipp, y. C^uorunt Deus uenter eft. Colojf. y. ^ortifiedte membrd ueftrd terreftrid,er dudriciam, quee ell fimuldcbrorum cuk tus, ob qua uenirc filet ird Dei in plies intradabUes. ^9 i Theffid. ». Nfc uerfitifimusper occdfionem dudri-cite, » Tim. j. Epifiopum non turpiter lucri cupidum.
Etpoftedi
C E N T. I. L I B. 11.
S«
Et po^ed: mimRros non turpiter lucri duidos.i Tint. 6.ciuiuoluntditefc€re,inciduntintentdtionem, çyld queum^zx cupiditata multds,^ulttu dc noxiat, qua de
dix omnium mdlorum,ßudtum pecunia eR : qudm qui ddm dunt dppetunt,dberrduerunt a fide, z^feipfos im plicuerunt doloribm multis. t Tini.3.7oßremis tem poribus erunt dUdri. Tit.t. Docentes qua nb oportet^ turpislucrigrdtid.'Ebr. ij. Sint moresdlieni db dUdri'
cia,contenté bis qua ddf ’ant.
Ponere fpé in diuitijs fuis.iTim.é. lac.^. Agite nunc diuites,plordte, ululantes fuper miferijs ue^ris,qua aduenient uobis.Diuitiaueüra putrefida fiunt,ue^i' mentd ueüra tineis obnoxia fiidafunt^auru er argen' turn ueßrum arugine uitiatum eß,zrarugo corum in teßimoniumerit uobis, er exedit carnes ueßras freut ignis.Thefaurwn congcßißis in extremis diebus. T^cce
merces cperariorum,qui mejfiuerunt regiones ueßras, qua fraude non reddica eß a uobis,clamat : çr clamca res eorimi qui mefifiuerant, in dures Domini Sabaoth in zo troierunt.
cere indicia frirenfia, in ijs cempdrere, d^tre refrondere dccufdtionibus,citdre nium,frrre fcntentidm,er dUa opera ad ludiem F nentiaficcundum iußieiam er ueritatem^tre hacdbexemplis. nam Aâ.spers^P^j ®L.j^ appdrenEerrcffiondentcrimindtioniiusfidon nus Aß.efrcif.ct Paulus Aß.ts.lege de iminun^i uium Romanorum utitur.idem
10
lat ad Cafdrem.Aß.23.accufatusperTertuu!i,rrr^^^ det,er diluit dits crimindtiones.Aâ ta'ditdf nbsp;nbsp;. fam (uaminconcilio fdcerdotum,ubi aßute j^^ ^ nem mouet inter Pharifaos er Sadduceos.b -u xit etiam edufiam cordm Herone.i Tim-Or^ ' er alij Chrifriani Theffdlonicenfesad tribui fatisfieeiione praßita dimittuntur.Aß.t7' Veritas ,feu ueradtas in ampleßendb amp;nbsp;^^^ er propdgandis ueris fententijs de omntbtu rt ' ’ xim è nero de rebus ad fdlutem pertinentibus • ^^^^^ Eruditus iuxta omnem ucritatc pd^f^ Hon infanio, optimeBeße,fcduetbajobriet i ritatéscloquor. Rom-i.Iiabentéjirmifiirnitf . etueritdtis.iCor.ij.Cogdudetueritati.:.Clt;ir- • dudores,ertdmëuerdces.2Cor.t3’^°''PV’''^^^ perterram,erlafduißis.Adoppreßionem er defrdU' quid aduerfus ueritatê.i Tiin.s-^t hisquieo^o ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uerttdtem.3 1oan.Teßimoniwmnoßramucrii'»l
Abuti bonis fuK dd comeffdtiones ey ebrietdtes. 1.
Pet. 4. Rom.iï.Ad deUcias .idc.f. In deUcijs uixiRis fk.
ddtionemdliorwn.i Tbejß 4. Et dd dUd fcelerd z^ßd nord,zx nonpotius dd bond operd.i Tim. 6.
De bonii juii non reddere mdgißratui quod iuße ei debetur.'R.om,13.
dibus er padis. Ephefi^. Depofrto miniuentatequifq-, proximofuo,lt;pft»gt;^Ç
uicem membra.Phd.4..Qu,acunepftintboneiili
Dingua fua redè uti ad glorifiednduPgt;e^gt;^l diedndtm ea quafunt iuUd er boni gt;nbsp;Cf lt;lt;“ dumproximofiuo.iPct.3. Cocrccatlinguamjua ■ bid fuaneloquatur dolu. Bphef.4' cus ex ore ueßro non procédât: fed finfds lt;”®’ adificationem.Col.i. Quiequidfreeritisfet'^^.^^^^ fiado,omnid in nomine Domini ^ß*f^‘*^’^a„rM gentes Deo er patri per illti.Col,4. Sennoue
Hon exercere liberdlitdtem ergd minißerium eyquot; fcholM. i Cor. ÿ. Gal.$. i Tun. s.lionAÜigâbis oi boni 30 cunq^funt ucrd,hiec cogitate. trituranti.
Sjcrilegium freere : hoc eR,pecuntdm uti dtc,ucl à tuis maioribus ad minißerij cede fia conferiutionem coUatam, ßbirapere : exemplum eß in Anama er Sap phird,Ail.s. qui dc precio dgri,quod communioni dO' tMuerant,fuffiurdnturdliquantulum.
Approbare fiacrilegium meretricis Babylonica,er dus largitionibus er bonis idololatria et fraude partis frui.Apoc.18. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gratiafitfalcconditus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. De fuis bonis nihil erogarein pauperes er egenos. 40 nbsp;nbsp;Bene loqui de dlijs. Bom.n. Eene loquimai qui uos infedantur,bene loquamini. 2 Cor.r noßrd,qud de uobis glorior,inanis fidt. Veracitasinfiddis ef toUuüa.'ilo^i'^^. mus uerbo er lingua, fed opereer ^tritate. f 1 'Vcritdtcmfacientes,mcharitatecrefctmdi-^ . Gloria,qua eß teßimonium reßefiißof‘''^ “ confcicntia,tum aliorum reâè ludieantium-G: • ■ pits fuum probet unufquifq;, er é‘Kflt;^ inßfitl'^i turn gloriationem habcbit,et non in alio-t-Cof-i'
tlodn.3.Idc.z.
Cldudereuifcerd fuddp-dtreegente.i Iodn.i.
Aut non exfimplici corde dure ,[ed ud ob gloridtn compdrdnddmfdut commodafud quarendd. 2.Cor.8. Aut itd effie in dlios liber die, uttezr tuos de fraudes. a.Cor .8. Nort ut dlijs fit relaxatie, uobis autanguUia. x Cor.^.Tanqud bona coUatio.nb tanqua defraudatio.
Hon effie bénéficié etiam erga inimidifuum Ko. 11.
Hollehofpitio excipereexules Chrißtanos, autob nbsp;nbsp;miiij^ivriaituncmuaotpuyii iiwquot;”'quot;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^
Ettangelif plantationem peregrinantes. t Pet. /{..ersso gloria noßra hac eü ,teßimonium coifio^
loan. Ebr.13.
Paupertaté et crucé ob confifrionè Chn^i aut non patienter firre ,'dutomnino detredare. Tbr.10 er ti. i Tim.4..DemdS me reUquit,amplexus prafiens feculti.
Pluris freerebona. corporalia qudm aterna. Pbil.j. Colofi,3.2 Tim.3.i Pet.t.
BONA opera OCTAVI PR AE-
C E PTI.
Non loqueris falfum teflimonium..
1(1 Bonorum operum ad hocpraceptum pertinen- 60 dum, borum firè Apoßoli mentionem fidunt, Exer-
quid cumfîmplicitdte cxfynceritdte Vekno^i t .
tia cdrndli,fiedpergratiam Dei conuerjatil^^^’quot; mundo.i Cor.6;Per gloriam er ignornim^'
Gloriari iuxta menfuram régula,fuperfuU aliénés laboribus : ita tarnen, ut Deooninm repr^^ accepta.! Cor.n.quod Paulus facit etiam *
Gloriari de infirmitatibusfuis.i Cor^s- «f ^ iufmodihomineglortabor:demeipfrt^etgofiit ’, fr fuper infirmitatibus meis. Et polled'.U ^^f ^^ igitur potius gloriabor fiiper infirmidli^^^ ®f’ ’
inbabUet in me Cbriüm.
Cimw^'
«5
DE DOCTRINA.
Commeniare alias, z Corinlh.iz.Pgo debueram à xo^commendiri.
^'tus.iht.ï.probatiofidei uedrieinueniaturin-
“ fm.iPrt.ï.lnliudcmredcagentium.R.oman.13.
^xuwjK,^ hibebis laudem. t Corint.a-.Tunclaus *''Xmicuis^Ïjy(g_ Philipp. 4. Qutecunquebonino-
uirtus,fiqua laus^hac cogitate.z Corinth. *'^^tconuiciaGr laudes.
Î’
turbatoresciuitdtis,^^ caufa nondumeognita uirgis cædiiubentur. Smile indicium exercetur Ad. 17.zi. Paulus in templo comprehenditur, gt uerberatur ut feditiofus gtblaflihcmus, Ador. zz. princepsßcerda turn Ananias contra legem iubet Paulum percuti.Agt;’ do}-.i3 Tcrtullus fiilfis criminationibus Paulum accu-fat coram fclice,
N on eße fludiofim uerx dodrinne dif:enda, aut pro pagandie,flddeledari uanis CT fidfis optmomb. easq; ettam inalios trasfiindere.z Pet.z.IAagiflrimendaces, quiintroducutfiedasperniciofas.i loâ.i.Si dixerimus quid peccatum nohabeamus, ueritas non ed in nobis. 1 loan.z. Ciuis ellmendax,nifi is quinegat lefum effe Chndum. Ro.i. Veritatem Dei in miudicia detinent. ibid.Commutauerunt ueritatë Dei in mendacium.Ro. z.C^ui non acquief:unt ueritati,credunt autem iniqai-tati.R.om.ï.Omnis homo mendax.Gal.3.Citiis HOS ß-fcinauit ueritati non credere i Phihp.i. Siue per occa-fionem,fiueperueritatë Chriftusannunciatur.iTim.
^oddHi feu bumihtas,qua;cd uirtus fuam imbe-^^x^emagnofcens, er non firens de fe er fuis ßdis *® tellimoniim,nec alios pne fe contemnens.i Pet, ''^i^ßtemanimiuobisinfixamhabete .'Rom. 12. «« diu honore ßauenientes.lbidcm : Ne quis ar-f^snterde fefentiat fuprà quam oportet de fefenti-‘•ieditiifentiat,ut modedus fit gt fobrius,ut cuique /xspirtitiKeflmenftiram fidei.i Cor.^.t^equisfu-nuodjeriptum ed, de fefentiat.t Cor.8. Ciuoi i'qxtsjibiuidjturaliquid fcire, nonduquiequa nouit ^^^Xidmoduoporteatfcire. IJ[odedia.Col.}.Sitis in ^noieHii,Philip, ^ I.\Qdedia ueftra nota fit om- zo 4.1« hypocrifi loquentes mendacium.i Timoth.6.ïlo • °xunib.iijc,i. (slortetur frater'mhumilitate fua.
• i-^ipientiaèfupernis efl modefla,traëlabilis,ere.
Psccata contra oftauum præ-
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ceptum.
ini »^'^^'^ ^-tohactaxant acdamnant : ludicari füb i^ ‘^^^.''^^^‘‘è^f^f^fltidis.iCor.é.Proindeiu-tinmt'^^ ^^ ^^ ^* ^^ uitieufum per..
gt;qxi contempt ifmt in Ecclcfia, eos condituite: pmii^“^ ^^^ ^‘^°' ^^^‘^ noed inter uos fa
minum^GTC. qui ueritate priuatijunt.z Timoth.z.'Phi-Ictus à ueritateaberrauit. i Timoth.z. Corripientem eos qui obflflunt ueritati.Tit.i.lion attendentes tudai cisflbuhs GT mandatis hominum,auerfantium ueritatem.z Thef.z.Pro eo quôd no receperunt diledionem ueritatis,ut falui fièrent, Grdut credant mendacio, ut iudicentur omnes qui non crediderunt uentatified ap-probauerunt iniudiciam. Hue hæretici GT hærefes
; nbsp;nbsp;pertinent ; ij enimßlf is epinionesde rebus fidci inue-
'^^»x^t quidem,quipoflit dijudicare inter fi-a- 30 neruntdjsq;aliasinjcccrimt.
Prodigiamendaciaedcread confirmandasfluperfli
tiona.z rhef.z,
lAendacium crfalßtas infermonc, padii or con~ tradibui. 1 loan. z. Omnemendadum ex ucritate non tft. £ph.4' Deponcntesmendaciumdocjuiminiucrita' tem.Tit,i.Cretenfes femper mendacet. Apocal.ziOm nibm mendacibui pars illorum crit inftagno ignis Aac. 3.'!dolite glcnartcr mendaces effe contra ueritatem.
^^^''™• ^^“^fratercumfratre litigat,
huqßam quidë omninodelidu ƒ ‘^eß,quidlit(s habetis inter uos inuicem. titf^j‘r'''^°^^.^'^P ^^rreere opera à iudicia er neri
' ^'^^‘‘’‘^‘^’'P^^^‘tfl*nt, innoeëtesinius trahere,
^elationibuser criminationi
lt;wâ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^'^ ^’^I^‘xioniu,pronunciare fen innn ” ■ ƒ ' nbsp;nbsp;montra leges,caufa nodum cognita,
^Circ ^y''^^^^^ abfoluerereoserfceleratos'.iu- nbsp;nbsp;Rom.i.Padorumhaudquaquam tenaces,nefcijfoede-
‘*^xitatë,fedfecundumgratiam er 4° ris. Rom. 9. Veritatem dico in Chrido lefu, non men-. ^..”*i'^gt;frctrc décréta impia contra Deum
ubimagiflratus tem
-‘^’■^^xtoledèfirunt,quèd ApofloUdoccant toil “'r^^^^^xdumeoset carceritncludunt,et alte ^.Z ** '^'‘*^ “^f ij^ exercent, er poflea interdicunt, inr^‘^r^’^^'!fl**'*^^f‘*’^^’^‘°^ijcitifrAp0ftolis
durh nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^’^‘'quot;^ fenatus decretum do'
repleuerintfua dodrina Hierofoly
inducere fanguinem lefu üazare-
^I^tosi bolle,
tior.Col.3. ijolite mentiri inuieëalunaduerftis ahum. i Timoth. i. LfX pofitaeflmendacibu^, z Tunoth. 3. l^c^dj faderis.Ad.f.Cur tcntauitfatan^ cor tuum,ut mcntireris Spirituifanéie!
LinguAfunabutiad blal^hemMdum ‘Deum.iTi^ moth.i. ErambldJ^hemuf. Ador.ze.CompcUebam cos bbj^hemare.
Lingua fua abuti ad maledicendü (y conuiciandum
xiiitb ’ ^^^induccrefanguinemïefuNazare- nbsp;nbsp;proximo.^Pet.z.Depofitisomnibusobtredationibus.
mieJ°^'^^°l^^^xuditaApoflolorumapologia, fo iPet.sïiereddatisconuicium conuicio.iPet.z.Chri' ^^°^‘^''\f‘*^'x caufam, nihilominus tarnen ^‘*^^^ t^urantjcdidu repetentes, °3‘^xturtnnomineïefu.Ador.6.Stepha-trahitur: er ftatuuntur ^^quot;’^'!.^gt;^’''^xtfilfwmtedimonium,Stephanum
^ f^'^^^^‘^f^^^ ■ Concilium feniorum Ste ^^'^^ udiudicat, uigt;tin * eurat.Ad.iz.Herodeslacobum oc iUctrcn^^^-^^^^^ * ^ ^^^^^^^Xtprehenfum iae,}.^ii^ui'3iititiuivnenvniaDllur,nicprTpetJUiir3t *ßruni^^'*^*^‘^“^^^^^'^trahuntur gg uir,quipoflitfrenomoderaritotumetiamcorpus.Pc principes Grmagiflratus,Graccufantur ceequisfrena inoraimmittimusutobediantnobis Gr
flus cum maledidis incefferetur, non rege flit maledi.,
da. Roman.i.Suflurrones, ebtredatores, calumniofl.
Roman.iz.î^on malèprecemini. t Corinthe Conuicia
tor,çrc.ne cibum cum eo caperitis.i Cor.6.aeq; ma-
ledici, G^c. regm Del bifredit at em capient. Epkej.^. Omnis maledicentia toïlatur à uobis. » Timotb. 6, Ex putbus nafciturmalediccntia.z T'imoth.3.Lruntmale-
dici,calummatores. Col. 3.'Deponitemaledtcentiam.
lac. 3. Si quisinjermone non labitur, hicperfedus efl
O totum
|
^^ CENT. 1. LIB. IL CAP. 1111. HJ totum corpus itlorum circiimagimus.Ecce naucs quo-quo cum tanta ftnt,er 4 uentis feuisagantur, circula aguntur 4 minimo gubmidculo, quócunq- impetus di-rigentis uoluerit:itd er Imguapuftllum membrum eü, Cr magna iadat. Ecce exiguus ignis quant am materia inccndit.Et lingua ignis ed,mundus iniquitatis: fteftin guacenftituiturin membri5noftris,qu£ tnaculattotum corpus,er inftammat rot am natiuitatis.er in flam matura gehenna. Omnisenm natura er ftrarumtey Uolucrum,ferpentiumq;e^ marinorumdomatur, er domitaed à naturahumand.Einguaautem nullus ho-ninum domarepoteftftncoercibile malum, plena ue~ neno mortiftro.Per ipfam benedicimus Deo er Patri, erperipfammaledicimus hominibus quiddftmilitu-dtnem Dei conditifunt.Ex eodem ore procedit benedi dio er maledidio.iac.^.. Ijolite detrahere uobes mui cemfratres. qui detrabit fratri, quiq- iudicat fratrem fuum,detrahit legi,er iudicat legem. lO Dicerefrlfum teftimoni1mt.Kon1.13. Peientre. 1 Tim.i. Lex poftta eü periurii. Temerèiurare.ïic.^.. Seipfum commendare. x Corinth. 8. Non enim qui feipfum commcndiit,iüe probate eü: fed is quem Dominus commenddt. Ejfc cupidum induis gloriie.Gdl.if. Cluereregloridinabbominibus. 1 Theff. t. Gil. 1. Suprd qudm oportet defcfentire.Kom.n. 1 Cor.4.. Effe fuperbum,eldtMn er infldtum et gloridbundu, x Pet. f.Superbis reftslitDcus.t Corint.4. Quidhdbes quodno dccepiftiiquód ft ctiü dccepifti, quid gloriaris qudftnon dcceperisierGdl.s.Qui uideturftbi dliquid ejfe,cum nihil ftt,fuum ipfeftllit animum. Kom.i.EU ti,gloridbuiidi.2 Tim.3.Sui amantes, ßftuoftftuperbi, mftatt.erc. Ephef. 4. Omnis tumor tollatur 4 uobis. Gloriarifecundum camenu x Cor.n. Gloridrim ftcie.emon incorde.z Cor.s. Snnulationes. t Pef.x. Depoftta omni maUcia, ere. Cf ftmuldtionibus er oitredationibus.Ko.it.niledio fineft)nu,latione.G.d.z. Simulationieius confenferunt er ceteri ludicLEtcobi 3.iudicdns ftne ftmulatione, ludtcareante tempus.i Corinth. 4. ludicarefecundum reffeHum perfonarum.ïaeobif. Mdldftmd,feuignominia. iCortntb.ó.'Per bonam ermaldmftmam. BONA OPERA NONI ET DECIMI præcepti. XO 30 ^ Apodoli etiam praetpiunt opera ad nonum er decimum pr£ccptum pertinentia,qudlia funt: Ab ft mere à carnalibus concupifcentijs qu£ militant aduerfus animam.iPet.t. Nonaccommodarefepridiniscon- fo cupifccntijs.i Petri 1. Kefugere ab inquinamentis inundi. z.Pet.i, immaculatu er incontaminatumreperiri. 2Pet.3. Non diU^re mundum, nee ea qu£ in mundo funt: ut ed concupifccntia camis^concupifcentia oculorum, frftus uit£,qu£ una cum mundo tranftt.i ioan.2. Vinecre irMndum.i toann. s. Omne quodnatum ed ex Dfo, uincit mundum : er hac ed uidoria qua uicit mundum,fides noftra. |
^ Seruarefeipfum immaculatum'a mundo.lai.t. ^o Non con cupifcere. Ad. 20. Nullius argentum con-cupiui. Kem.7. Concupifcenliatnnoneui(fegt;n,tiiftlcx dixifret,Non concuptfces.Kom.is-ldionconciipifu.i. Corinth.Jo.Nonftmus cocupifcentesrerum mtliirM) quemadmodum er lUi concupierunt. Spiritu cocupifcere aduerfus carnetn, Gitl.sM4‘ Non obedirc pKcato percupidititeseius, Rom.^ Crucifrgere carnem cum afrvdibus er conaipiftH' tijs.Gal.s. Non permittere ut regnet peccatum in mortilicci porenoftro.Kom.6. Edda corporis friritu mortificare.Kotn.S. Spiritu ambulare,er concupifcentids carnis non perfrcere.Gal.s. Spirituales habere alfrdus.Kom.S. M-undare fefeab inquinam ëtis carnis ac ftiritits.(^ perftcere fandimoniam cum timore Det. x Cor.7-Ab ne gare mundanas concupifcentias.Tiit.i. Hortificare membra terreftria,concupifcntbns malam.Colofr.j. Agnofcere quid in carne fua non babitet ionatSt fed quid inhabitet peccatum: item uidere aliawltlfl in membris fuis,rebcdantem legi mentis, er capiiaaHquot; tern nos Icgi peccatr.hoc ed,dgnoj'cere natura iepniit tioncm,er ‘Xtduvx/A.iiw implenda legis.Komr. Deponere tenaciter inharenspeccatu: hoc tsi,p'^' gnare aduerfus malosfrudus peccdtioriginis.^br.n. Odio profequi earn quic ex carne eft maculaW (“ nicam.iudas. Econtra etiam damnantpeccata inhsepr« ceptaimpingentia,utlunt: Peccatum onginis, quoded natura de(rauata,ct‘ rés gloria Dei,rea ira diuinie,prlt;tdita naturali i‘‘ü‘“”‘ /^/‘y implendilcgem, uenundata fub peccatum, fratT crigo prauarum cogitationum eraftiduum-.erfr^' rum malorum. Tcftimonia quibus peccatum oriÿm^ ab Apoftamp;lis aceufatur er damnatur-ftprift» ^^^‘^^^ cenfuimus.funt autem maxime iüudriaqua Paulml^f tnan.f.r.Ephcf.i.Gdl.s.habet. Carnales concupifcentiat.i Pet, t, tloant-Rof^'l' 40 eCor.io.Gal.s.tacobi4. Aftedus carnis, et ea qua carnis funt ctiriire^^^'^ Affrdus peccatorum uigentes in numbris nopf' Ko}ndn,7. rffè in cdmcyCr ejje cdrndlem.^om.B. Ambulare fecundum farnem.^om.s-EflchünunemMimalem,nonpcrci^i(i^t^^‘^i^^ Deijunt.i Corinth.i. Perficcre concupifcentidi »mis iiiiffi'^r'‘ tum.Gdldt.f^ ad aliam atq^ aliam iniquitatem.K0m.7- Non nofre concupifcentiam efrepeccatum-P-otai-Tentari à proprijs concapifcentijs.lac.u Scruire deftderijs er uoluptatibus.Tits-Accommodarefr ad frrmamhuius feculi.P-omaS' Concuptfeerealiend.\ac.^.Cocitpiftiti^gt;^''’‘''' ƒ betis : inuidetiser lt;emuldmini,ernbpot(ftftlt;gt;V‘‘ Hadenus recitauimus catalogum bonoruoperted' qu^Apoftoli iuftificatisproponert joUti^imt-^'^'^^ ueroadreliquaexpediendaprogrediainur-trônent etiam,tantum ab ijs bona operafttripojfr |
|
DE D 0 C T R I N A.' 5*7 tfvifinlciuei guérit membrdeccîep£ Dei, zy hube^ intfidem^jfiiritum fdnUfi. t Peta. Q^emädmodu, K qui uodiuit uosfitnilui cft, ita aas qnoq- fanéli in emiconuerfidtione reddamini. 1 Pet.i.Vos autem genui tledum, regdle fdcerdotiii, pop ui ut qui in lucrum iccefiiput uirtutes iUiui pr^diectis. 1 Pct.3, Sciétes uos mbocHocdtos ejje,tit benediUioncm hdreditdte pof-fiiedtis, i \odn.i,lt;^i mtui ed cxDeo,peccdt(im non cenmittit ,eyc. ey nonpotclipeccdre,quèdex Deo tutut efi.Vem^qui comittit pecclt;itum,ex Diabolo efi. iiem. f, Ojiigcnitui efi ex Deo,feruatfieipfum, cy tUdltnille nontangit eum.Paulm etiamR-om. 6.7. s. 'J.IM4. docet bond opera à folis iudificatU fieri pof fiaZor.6.^0 edii uefiri iurii,etc. Glorificate Deu in corpore uefiro, ey fiiritu uefiro qu£ funt Dei, 1 Cor. r^-^emopoted diccré Dominu }efum,nifi perffiiritü lindu.G iL^.Ç^ui chridi funt, carné fuam crucifixe-^^'^^cudffiélib.etcocupifecntifi. Ephy-Pratis quone ^^^tetiebr£,nuncautluxin Domino, ut filij lucis am bidtte{ na jrudm fiiritm fitm efi in omni bonitate cy *'gt;^iód et ueritdte') probantes quid fit accept um Deo. ^^orintb.} M^ït homines ^ impoftores proficient in b^'‘^gt;dumcy inerroremabdiieunt.cr errantipß, ey foi^tiiitintegerfit Deihomo ad omneopus bonum ‘ffiritiu. Tit.i.Otnniapurapuris: porro pollutie y itifiichbm nihil edpurum,fed pcUuta efi lüoru mens ^^^^fiientid,yc.CHm fint abominabiles ey dido no tuile nia,y (^^ Offing lonu opus reprobi.Tit.s De bis *ioio ut confirmes,quo foUiciti fint, ut bonis opertbus ttefint,qiiicrediderunt Deo. docent etidm opira. credentium, licet ßnt imber- . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nalisfum,uenditus fubpeccatum: quod enim ago,non mnintem ly tegenté imbccilhtates nodras,placcre. 40 probo. lion enim quod uolo, hoe ficio :fed quod odi, iPef, ci,i..,j n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......hoc ago.Siueró quod non uolo,hoe fado,confcntiole- W^Ofo pUcerc in fide., propter Chrijlum. N-nn fi-^^fiituitfirmiterfeDeo reconciUdtum tffe,crßlgt;i '''^f^i'gt;'riiuliia(imgrati5,abfiqi uUomcrito.Rom.3.4.. J'S GiLi.,.^. J Qor.;. Deinde etidm flatuit incho-lt;‘^Mi3‘imlecillij^i Çif^^ obedientiam, iuxta uerbum ^'b^^xi'idntejfiiritufiAnâo, pr^fiitam,propter mc-Hitoren lefiwm Chri^um ,fiuo merito zy iu^icid ob-i'étt.i.Siquidem gudatis quod benignus fit Dominus, ^^q^micceientes,eyc.ipfiquoq; uclutuiui lapides ^^‘fitemni,domus fbiritualis, afferentes hodiasac' ttl^tibiles Deo per lefum Chnfium.ldcm 1 Pet.ipiro-fttrOominumiubet obedire magifiratui. quod etiam iiitliisfii,cit Rom.ij.Quod quid aliud efi, quant ope^i dfiuficunda tabul£ debere fidem pr£lucere,ey agni tienem Dedldem. 1 Pft4. Vt in omnibus glorifi.cetur l^twpcr lefum Chridufin.loannes etiam docet, fidem erörtere opcribuspraluccre, ey propter camancho-^^inpliccre obedientiam. i Ioann.t. Quod fiin luce ^itibuUmus,peutey ipfeefi in luce,focietatcm habe-WHï inter nos mutuam,et fanguis lefu Chridi emundat nosabomnipeccato. iloann.s.lnboc manifèdi funt f^jl^deyfilijdiaboli.Omnis quinonficitjudiciam, nonejlcx Dfo.i loan.s.Piducià babemus erga Deum, Ü quiequidpetierimus, accipimtis,y ea qua: funtpla ddi coram eo,ficimiis. 1 loan.s. ll£c efi charitas Dei, lipreceptaeius feruemus, eypraceptaeius grauia quit: üuïlius rei mihi cof ciusfum,fed nd per hociudi . nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ ficatusfum.xCor.iz.ChridusPauloreffddef.Sufficit ixgt;nfunt:quoniamomne quodnatum efi ex Deo,uin' ^0 tibigratia mea. namuirtusmeaperinfirmitatemper' iitmmdiim.^hlt;eced;uidoriaqu£uicit mundumfi- nbsp;nbsp;ficitur.E:PaulusPbii}. faamiufiiciam quarn ex lege 0 x habet. |
Îi8 to to des noftra. Paulus etiam obfidemin Cbridum bom operaplaccre docet Kom. 8. ï^utla nunccondemnatio bis qui infiti funt Chrifio ïcfu,qui no iuxta carné uer-fantur,ftd iuxta ffiiritum.^ t pofiea: Vos autem non e-dis in carne,fed in fiviritu .fiquidem ffiiritus Dei babi' tat in uobis. ibidem : Qjiicunq- fiiritu Dei ducuntur, filij Dei funt. Ko.s.^.Quicquid non ed ex fide,peccaet turn efi.Galat.s.mChrido lefuneq;circumcifio quic-quam ualct, neq^ prlt;eputium,fed fides per diledionent opcrans. Ephef.î. Conditi in Chrifio lefu ad opera bona,ut in ijsambularemus. Item: Per ilium babemus adi tumutriqfinunoffirituadpatrem. Pphef. f Gratias agentes femper de omnib. in nomine Domini nodri it fu ChridiDeo et patri. Colof s.C^uiequidegeritis fer mone out fado, omnia in nomine Domini lefu ficite, gratios agentesDeo cy patri per illum.lnde colligipa tcfi,neque orationcm,nec alia opera placerc Deo fine fide in Chridum.iThcfz. Ita loquimur non utho-minib. placentcs,fed Deo, qui probat corda noflra.u Tbefs. Semper gaudetc,indefinenter orate,in omnibus gratias agite. ll£c efi uoluntas Dei, per Chrifium lefum erga uos.ldem » Timotb.i.orationem uultfieri in fide mediatoris Domini nofiri lefu Chridi. E.br£.it: Atq; fine fide fieri non poted ut quis Deo placéat.qua fententiam ibidem pluribus exemplis ueterlsTeftamé tiexplatiat.ldem Pbr.iï. Per ipfum,fcilicct Chridum^ offirimus Deo femper hodiarn laudis. Opera bominum non renatorum y bypocritarH non effe perfida, hoced, non fatisficere legidiuina:, quot;nbsp;30didumefi fuprafuo loco. Htedecredentiumfeuiudi ficatorim noua obedientia,per ffiritumfandiem eyfi dem pradita, quieritur: num ea fit plane perfida,ty laudem intégré impleta: legis coram Dro mereattir.ad earn quxdtonem Apoftoli reff ondent, quad renatorii etiam obedientiafit imperfèfia, cy non fatisficiat Ic' giDei. Paulus enim Kom.y.fuoipfiusdemonfirate^ xemplo, quad renati non impleant legeni Dei. in-quit enim : Scimus quid lexffiritualis ede, at ego car gi quod bona fit. Huncautem iam non ego perpetro il-hid, fed inhabit ans inmepeccatum. tHoui enim quoi non habitet in me,hoc efi in carne mea,bonu.Nam net le adefi mihi :at ut fàciam bonum,non reperio.tlt;lon e-nm quod uoloficio bonum: fed quod no uolo malum, hoc ago. Porro fiquod non uolo ego, boe ficio : non iam e^ perpetroiüud,fedinhabitans in mepeccatum. Keperio igiturper legcm, uolcnti mihifâcere bonum, so quod mihi malumadiunélumfit.Deleiiat enim melex Dei,fecundum internum hominem: fed uideo aliam legem in membris meis ycbcllantem legi mentis me£,0‘ captiuum reddentem me legipeccati, qu£ efi in membris meis. mifer ego home,quis mc eripietex hoe cor pore, morti obnoxio i Gratias ago De o per Chridum Dominum nofirum.ltac^ idem ego mente quidem fer-uio legi Dei,carne uero legi peccati.ldem t Cor.^.w- |
|
CENT.!. L 1 B. 11. C A E 11 H. St? hiirtyboc ejitommd.l'tiii ionn opera habet proreitiia jnentis, foliia iu^Hcu ChriSli innitensfide : quod non frcerct,ßfuam obedientia pro perßUißima legis m' pletione agnofceret. Deinde Paulus Rom.8. docet, iuHificatos tantum accepiffe primitias ß)iritus,et mul tis infirmitatibus ejje adhuc prteditos:undeßale cob ligere licet,eorum obedientiâetiarn imperßUam effè, Tertio,eo quoi^ probant Apofloli, renatorum oa iedientiam non implerc legem, quad oßendunt in rc-natis adhuc mancre naturam dcprauatam,prauas con' *° cupifcentias, Cf affiHus à lege Dei aberrantes, quibus oporteat cos reßftere. Njw Petrus iepifl.3 iubetab^ {linere à carnaUbus concupifcentijs, militantibus ad~ uerßus animant. Idem i epifl. i monet,eos qui ab inqui namentis tmndi reßgerunt per cognitionem Domini, Cf ucritatem agnoucruM,pojße à uiaueritatis auerti, ita ut poArema fiant ijspeiora primis. loannes quolt;^ tepifloU i,iu^lificatos etiarn fiteridebere quid fint pcccatores,pra‘cipit. Paulus etiarn earn ejje iuüificato rum Cf iam bona opera ficientiumconditionem paf-ßm monet, utlabi cr reprobi fieripoßint. 1 Corinth. to. Qjti dat, uideatne cadat. cf Galat.f aperte docet, propter carnem,dusq3concupifcentias, renatos non implerclegem Dei: Caroconcupifcit aduerfusjjiri-tum,crjfidtusaduerfuscarnem. Ihecautemmutuo interfcaduerfantur,ut non qu^cunque uolueritis,ea' dem ficiatis. Hue etiarn tedimonia pertinent,quie do' (ent, ludificatos conflare ex nouo z^ ucteri homine, Crqu£expurgationeingf depofitionem ueteris hominis pr£cipiunt.'R.om.i3.P.pbef.4.Col.i. duintóiidem etiarn ex illisfententijs legis conjiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;___________ Kom. i.C^ita lexdicit,his dicitquiin lege funt ut om- 4° Thefs. Kogamus uos, cr adhortamurperDot^ tic os obturetur, cf obnoxiiis fiat totus mundus Deo, Qjtartci, quad opera etiarn renatorum à iuflifica-tione excludunt: quod non fieret,ßea legi Dei intégré fatisßccrent. Rom. 4. Si Abraham iudificatus cjl ex operibus , habet quod glorictur, at non apud Deum. Ro«,}. Statuimus fide tuilificari hominem, abfq; ope ribus legis. Gal.i.ïio iuflificatur ex operib.legis omnis caro. Tit.i.üon ex operibus iudicite,qult;eficiebamut nos,fed fccundum fuam mifericordiä faluos nos ficit. proptereaquod noniuüificatur exoperibus legisont tus caro in conflieélu dus. per legem enim agnitiopec cati.P.oin.4..i,ex tram operatur. Sexto,aternum Chriilifacerdctiü,quod nune ha^ het ad dexteram Dei, interpettanspro m^ificatis^te-üatur, iuftificatorum opera non ejjeplena.Koman.8. Q_ui eflad dcxtera Dei,cf intercedit pro nobis.i Tb tnoth.i.Vnus efl Deus,cf unus conciliator Dei er ho' tninum,homo lejus Chriilus.Heb.4..et y.nic cum idem maneat inaternum,perpetuum habet Jacerdotucunde cr Jaluos fleere ad plenu/m pot efl,qui per ipjum adeut Dcum, jemper uiuens ad hoc ut interpeïlet pro lüis. ^tßautem interdum Apofloli loquuntur de perfi-Hione,tarnen ea no de Integra impletione legis coram Deo inteliigenda funt:Jed de ca perfiélione ,qualis in hac uitapr^flari potdi.i.ioan.i.QuiJeruat ferme-nem eius,uerè in hoe charitas Dei perfida efl.i. loan. 3.Ciuimanetineo,nonpeccat. Roman. 13.Quidili ~.„,*,..M„.».«.,..v.„».-.r.............- git alterum,legem explcuit.vhilipp.^.Q^otquot per- do uerfantes;mcolatus udlri tempus tranfigAth/ttep fi£tifumus,pc fentiamus, ^phef.^.Donec perue- tisuosnoncaducisrebus,cfc.redemptose^éfi^f' |
10 niamus omnes in unitatempdei,crlt;tgnitioitis filijPd in uirum perfid urn. In his cr fimihbus, perfdioio' drinlt;e,id efl perfida noticia dodrinx clt;xlt^is,iid perfidio uitæ feu noult;tobedientiie,qualisinbiciii compararipotefl, qtne tarne à legis Integra mplctiatt longpimo interuaüo diflat,intcüigitur. Dodrinam à Chriflo traditem de fine bonoru/a t' perum, prteclarc etiarn Apofloli mudrant. J^tguni propter opera renatoru centingere remifionemput catoru,iufticiam cr uitam atternä. eu/m enmefièduif folis epenbus Chridi,cf fideiampledentii(nejiciii''ilt;j Chrifliadferibunt.Adcr.a^.ïtloncftaliudncnuniat* inter homines, quo oporteat nos faluos fierMora*‘ Huie tedimonium perhibent omnes propheti,^^^' dor.is. Per hunc omnis qui credit iudificaturMa' Gal.i.üon ludificatur ex operibus legis ulla caro. so Deinde alias caufas,aliosq; fines, ob quosboUO' per a fieri debeant ,pra:fcribunt. Vnius enimresjint^ plures fines : nee uno aliquo fine negato,omnesaiijtol luntur,ficut Libertini cr lu^idarij, euangelij dodri* nam folentaccipere^quodcum ea negetbeoAOpcri iudificare,finiul prorfusbonA operataquamnuH^^^ utilitatis ex momenti abijciat. Primum autem i^' cent, propter Dei mandatu, bona opera fieri debert' Deus enim obedientiam poflulat ab omnibus. « f^f’'-Sandi eflote, nam ego f am fandus. 1 Pet.a. QuoK^^^ ße efl uoluntas Dei, ut beneficiedo, obturetis oshon\ stibus flultis, cr ignorantibus Deum. ibdem ; Subiquot;‘ eflote, ere. propter Dominum.i, ïoann.t.Uaeejli^ nunciatio, qua audiuidis ab initio, ut diligatis ues 1^' Mcem. Ibidem: Hoeeflprieceptumdus,ut credtVi^j nomini filij dus lefu Chrifli, cr diligatnus nosmutnO’ ficut deditpr£ccptum.i. Ioanns. Hocpnecrptiur-b^ bemusabeo,utquidiligitDeum, diligdcrfidt’jj fuum.z.loann.Hon tanquammandatumnewarnjen * tibi.fed quod habuimus ab initio,ut diligatnus r.osrin^' t'tó.Rom.n.Hemini quiequa dcbcatis,nifi utuositun' cem diligatis.iJam qui diligit alterwm,leffnt ejf^‘'‘^^' Tphef. 6. Scruientes Domino,çr nonhotninibuS''' lcjum,quemadmodum accepi^tisa nobis, quemodo tr porteat uos uerfari, cr placere Deo,ut abundetisn''^ gis. üoüis enim qua pracepta dederimus nobis Dominum tefum.üiec enim eü uoluntisDeiJaisof catio ueflra,ut ab dme at is 'a fcortatione.i.'Pbefs.i^^ c?l uoluntas Dei per Chriflum Icfim er ga uosa.'^ tConfidimus aut per Dominu de uobis,qitod qua ja cepimus uobis,cr ficiatis, cr jä{iuriptis.Pracept^^ autem uobis,per nomen DominiiefuCbriHdd^ ^^ fo catis uos,crc.i.Timoth.i.Ham hoe bonum efl coram Deo nodlro feruatore.i, Timotb.a. Vijot ab iniquitate omnis qui nominat nomen lefu. ,^ Secundo, propter bénéficia Dei in nos pet^ ^^ flum cotlata : qualiafunt, redemptio, iuSUßtatioß imputatio iu^heia cr operum Chrint.regcnetiitio, natio Spiritus fanili,collatiodonorum adutibtittt ecclefi^pertincntium.Ham Dei beneficiainnospt'^^ fida,nos obUgant ad obedientiam praSbanda, ^J d demptione te^imoma funt,i ¥et.i.Videt{ ut ut f'^ |
jn
DE DOCTRINÄ.
î»*
«ofo [MÿiîiK,ïPet.î.(luipeccdtiinoflrtiipfepertU‘ Id in carport fuper lignum, quo pecedtii mortui^u-dicituiueremM.dd Tita, (^uidedit femetipfum pro notó.'ut redimertt nos ab omni miquitatt,cr purifi' ^iyctßhijpppopulum pc€ulidran,frildtorem bonO' •■»w apermn. a' iuüißedtione feu remißione pee-titorUf PiuÏM pd^im rdtiocindtur,noudm obediëntie ^ß^c ncie^dridm: freit enm edm edufdm nouie obedien *'*• E/l$ notdtu dignum.quöd Pduluc in epifloU dd ^^ninos,Gdldtdi er ^phefios,primo l eco tredit do-^•imm de iuHißcdtione : çr poften inftrt,gratis failliras debere mehodre nouarn ebedientiam, 27 gt;ton in
pue qui exhortatur inexbortdtione,quiimpcrtitin pmplicitdte, qui preteft in iiUgentid, quimifereturm hilaritdte. idemiCorintk.iz. rcpetitur,C!''£phef.e^.» Done enim earn ob edufam nobis conftruntur,ut « ex ereedmus ,er ijs Df o er homintbus inferuidmus.
facatis muiereiin alijs uero epiftolis,in quib. ex pro-rifa id bom opera iuHifieatos cohortdtur,nibilomi-i^is ftbinde rationis ex argumenti loco dodirinam de iii^ifcition! repetit,utpote quipt edufa bonorum 0-1/snm.Kom. s.liinebimus inpeccato,ut gratia abun ■ ilgt;fit.(^i mortui fumas peccato,quomodo p oft-
^^ninamusincodemi hoccft,remilJdfuntnabispeo ...,„....,-..,..,„ .-, f,., ^..^-.„„,].,t„„-^*ri propter Qhriftum, ergo no amplius debemus pee » 0 mus peccato.i Cer.tz.P.ttnim per unuinffiritunos om ^^^^'^tm;Seruifa.{iieftitiuRicilt;e,ergoferuiteiudlia ^^^^rnoninMicite.Galat.i. Pgoper legem,legi fui
: «t chrifto uiuerem ,undcum Chrifto cruci-ji^isfim ; uiuo tarnen non ego ,fed uiuit in me Chri-/ '«• Rom.7. Liberatifumus d lege, mortuiei in qua-^^^’'^^iinur,utferuiamiispernouitdtem ffiritus, er f? ^?' '^^nftittam liters. ad Tit.i.Apparuitgratia ndjiri omnibus hominibus, erudiens nas, ut abne-Wmpietiüt et mundanis concupifsent ijs, fobriè (y expie uiuamus in pnefenti fsculo.Ptphef. ilppus Ri« 6piu,conditi in Chrifto }efu,ad bond opera,qute r^^ßriufDeus, ut inijs ambularcmus. nbsp;Deregene
’'^ttftmtmafimt,tPet.x.Dihgiteuos impenfè corde,renati non exfeminemortali.orc.t lo-tt^tus eft ex Deo.peccatum non committit. ’®®’«.6.Qai H4t,^ fß nbsp;nbsp;Deo,feruatfeipfum,cr ma
' ‘Kgt;ntangftewm. De donatione ftiritusfandi ƒ iinonii^„l^ Roid.S. Quicunq; ftiritu Dei ducun-^’'’liiijTieifunt: Accepiùis ftintum adoptionis, per
'citudiné gerantmèbra.'E tftucpatitur unu membrum, ftmulpatiuntur omnia membra : ftue glorificatur unu membrum ftmulgaudét omnia membra. Vos aut chic corpus ChnSli,or mëbra exparte.Colof.i.Confepulti cü iüo per baptifmu,in quo ftmul etia cü itto refsrrexi flis per fidè operatois Dei,q excitduit ittu ex mortuis.
Quarto, ut reftondeamus noftræ uocationi. NrfM cum fimtis filij Dei,decetnos utfilios Dei ambulare.t. Tet-t. Tanq filij obediëtes.i Jo.3.tn hoc manifiüi funt so filij Dei.Ko.3. Gal.4.Sinceri^ filij Deiftrreprehenfi blies, inmedio generatianisprau^cx tortuafie, inter quas lucete tanqua luminaria in mudo. Cumftmus ft lij lucis,zx no tenebrarH,decet nos in luce ambulare.t. Io. i. T.ph. f.Vtfilij lucis ambulate,eyc.ne comerdu ba
Terti(),etidm baptifmum nos adßeienda bond ope rd obligarc inonent.in eo enim renunciduimus openb. aaboli,z^ Deo prornipmus nouitatem uitie :eyineo f'tmus Chrifto infertil ^ dpeccdtisdbluti, Hoe argu-iQ mento Petrusutitur » Pet.j.e^ Paulus P.0.6.An igno» ratis, quod quicunq- baptifatifumus in Chriftu lefum, in mortem eiusbaptifatifumusiSepulti igitur fumai und cum iüoper baptifmum in mortem,utquemddmo dum excitatus eft Chriflus ex mortuis pergloriam pa-tris, it a er nos in nouitate uitte ambulemus. Nam ft inptitijßdlifumus iUiper pinüitudinem mortiseim, nimirum et refurreHienis participes erimusiiüudfci-entes, quad uetus iüe nofterhomo cum itto crucipxui eh,ut aholeretur torpui pecclt;tti,ut pofibaeno feruia-nes in unu corpus baptifdti fumus^pue ludei fine Grte ci,ftueferui ftuc liberi, omîtes eundu ft/iritu bdufimus: etenim corpus non eSb unum membrum, fed multa.Si dicat pes,non furn manus,nQnfum de corporetnum id-circa na eft de corporel ft dicat auris,non fum ocu-lus, nonfumde corpore:numideononeftde corpore? Si totu corpus oculus, ubiauditus? fttotu audit us, ubi olftólus? k^unc autein Deus pofuit membra,unuquod' que pngulatim in corporc,quemddmodu uoluit. Qt^èi ƒ ^U^'^^ otttnia unu/m membrum,ubicorpus? Uunc aut multa quidé mëbra,unü uero corpus.At no potefi oen lus dicerc manui,l^on eft mihi opus te: aut rurfum caput pedibus, No efl mihi opus uobis:imo multopotius qua: uidetur mëbra corporis imbecilliord effe,necefpa-ria funt: ey qua putamus minus honeftaejfe corporis/ his honorent uberioriapponimusicy indecora neftri, cepioparë décoré habent. Clt;eterùm,qu£ decora funt„ noftri non indigent : fed Deus fimul temperauit cor-au ’ la^^^' Accepiltisftintumadoptionis,per nbsp;nbsp;nbsp;pus,eicui decrat, copieftoré addenshonoré,nefttdif-h/^L*™*”“*^^^^*Qor.i. Annefcitis,quàdtem» 4» fidiumincorpore,fedinuicéaliaproalijseandéfotti-eftis,etftiritus Dei habitat in nabis?Si quis wp nniDtiprefanat, huneperdet Deus. N4m tem-r ^^^lifinftun eft,quad eàis uos.i Corint.6. An ne i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ifinplum eft habitantis in ƒ *^lPfiiiiuflt;tncïi,eyc.Glorificateiam Deum in ear ^!^?^^^’’^'’yftiiiituqu£funtDei.i. Corinth. 6.e-
« jiiicetiimittateflimoniapertinent,quiedo-^ tic^efcribus excuti ftiritum fimilum. Ephef.
* _ itmtfittetisjfiritum fandum-cx t.Theß.^.Qui
teijcit,fed Deum, qui jfiricum m nbsp;nbsp;nbsp;'^^^‘^ *” **°^' ^cottatione donorum,telii-
t Pd,4. vt quifq: accepit donum,ita alius i^miniftranteSfUt boni difpcnfatores uari^gra-ƒ ii-^.Corinth.6.üe in uacuum gratiam Dei rece-f^'^oman.u.Qjiemadmodum enim in uno corpo mvlta habemus, membra uero non omnia ttutltiunum corpus furnus
^^^^^ ‘^^^ itttwbra,fed
tit : b ^^u ^^'^ ^'*^^^ S^itidm datant nobis ua- ut fanilos decet. Ephef. ;. t TheffaU. No» uocauit fi‘^‘^*gt;/^’*^ ^^’^' ^“ ”°^ ^^'^ immundicite caufa, fed ad fanfiificationem.
n a mmiftratione,fitte qui docet in dodrina, nbsp;nbsp;nbsp;1 Theffalon.f. No» conftituit nos Deus,ut iram nabis
bueritiscuminfrugiftris operibm tenebraru, quintet potinsetiamarguitea Theff.Omnesuosfilijlucis e-üiSiCrfilij Dti : nonfumus nodin.ncq- tenebraruspro inde ne dormidnus, ere. Cumfimw faniüi.dgamut
0 f concitC'
-ocr page 448-^^j
CENT. I. LIB.
II. CAP. UIL
324
cencitemus,fed utfalutemcofcquamurpcr Dominum noßrum ïefum Cbrislum^qui mertuus edpro }iobis,ut fiuc uigilemus, fiuedormiamiis , fimul cum illo uiua mus. Cum pmus faeerdotes Dei,er reges, Apoc. t. ofi firamus bodias firirituab s, acceptabiles Deo,per Ie-fumChrifium.i Pet. z.Eom.iz.Hcb.13.
(Quinto,ut extet difcrimeninter gentes,implos,in-credulos : er inter renatos, ac ad Deum conuerfos,ut ' appareatnesDei iernonDiabolifilioseße. tPct.i, Hen accemmodetis uospridinis concuptfientifi, qub bus dum adhuc ignoraretis Chrifiiim,agebaniini.i.Pet. ^.Sat eßuobis, quodanteado uit£ tempore uolunta-temgentiumpatrauerimus.i toann.t. inhoemamfisbi funtfilij Dei, erfilij Diaboli : omnis qui non fielt iu-shciammon eß ex Deo, Ephef^. Fiepofibac ambule-tis, quemadmodum er reliqu£ gentes ambulant,in ua^ mtate mcntis.i Corinth. ó.Hac eratis quidem,fed ablu ti edis.i Thef^.iqon cum affidu cocupifcenti£,qué-édmodumgygentes,qu£nonnouerunt Deum. P.om.
io
quicomingitper iefum Chrißum,adgloriäWäelitiß Dei.i.Tkcß.uVt illußretur nomen Domininojlnio fu ChriHiper uos er uosper ilium,iuxtagratiumFci nofirbes Dominilrfu ChriRi.
OHatto, ut noHris bonis operibus ornemus dedn Ham Euangclij PbU.t.Fantum utdigmi/mefieuMÿliD eouuerfemini.i Tim.é.iJe nomen DdcrdollrmKi léaudiat.ad Tit.i.Fidem emnem cUmdentesboiiMt ut dodrinam fematoris noUri Dei ornent in cnmbiiu
Tlt;lonc,utdeelinemus obtredationcsnialeuolcrum. i Pet.z.Vt bencfiieiendo obturetisos bominibiujlultii er ignorantibus. 1 Pet.i. Vt in koe quèd uobisdetri-hunt tanquam fcclerofis,pudefiant hi qui meef initie dram bonam in Chrifio conuerfationent.adFn.z ft metipfum probens forma bonorum eperumindedn
na,integritaiemgrauitatem,frmon0famim,irrq'rgt; henfibilem:ut is quipugnat, rubore fitfiunaatitrinibi habens quod de uobis dicat mai.
Decimà,ut declinemus feand da er oßenßoiKf^ it.hleaccommodetisuosad figuramhuius feculi,fed io rum.z.Cor.c.F^cqu.smdemus fiquain oßcnfionint, transjormeminiper renouationem mentis uedræ. ne reprehendatur minideriMn. 1 Cor.to-Taits (foie,
Sexto, ut ßnt ßuä'.Kitthicilt;e.VhiLi.lmpletifiH{li but lU^idiC.'E.t ßuäiK IpirUM.Gitlat.s.^ Ephef. ^.Vt fint indicia ey teRimonia fidei: quemadmodum ecena tri peccata contra confeientiam funt te^imonia fidei fimulat£,mortu£ ^ infidelitatis. 1 ?et.i.lia;c cim ua bis adfintey exuberent,haudociofos, nee in irritant laborantes eßieiunt, ad Domini noHri cogmtionem, Uam cui non adfunt hac, is déçus eß, er manu uia ten
ut nuiluprabeatis oßindiculuyticcp iudlt;eis,ntlt;^ hre-cis,ncq; ecclafi£Dei.Pbilip.i.Omnnficitefinemiir-murattonibus ac difeeptationibiis,talcs.utn(Wo IfH^ bisqueripofiit. lieb.ij.Curamagentes, neqaisfilt;P deficiatàgratia Del,ne qua radix amarul0ttajtif^f‘‘^ lulans obturbet uos,ey per hanc inquinenturnwl'‘'
Vndecimô,ut nofiro bona exempla etiàinniteniw alif ad pietatc. 1 Pet.3.Vxores fubdita fuis iiiristitfih, tans.oblitusfcfc à ueterib.peccatis fuis fitiffe purgatu. Jo utetiam qui non obtempérant fermoni, peruxorutoit uerfaticnem abflt;^ fermone luerifiant,diim cofidttiti cum reuerentia coniud:am caflaconuerfationcuifil-^ Duodecimo,ut reperiamur imitatorcs Deiet ninoßritefuCbrifii.tPet.i.Sicutisquiuosuocauitfiit d:us efl:ita ipfi quoq; fandi in omni coiutcrfitiontrci damini. t Pet. z. Siquidem in hoc uocatie^u, ^ww^® er Chrifius afflidus ed pro nobis, relinqués nobis txt plum,ut infsqueremini uefiigia ipfitM loin.t'Qÿ citfc in eo manere, debet, ficut ille ambulant, ff W ^.docet, dtledioné feu noua obedientiarn ( diledione 4® ambulare. 1 loä.3.llle animamfuam pro nobispofib er nos debemus pro fratribus animas ponere.domii-4.Si ficnosdilexit Deus, er nos debemus diligere. Ephef 3. SitisimitatoresDei,tanqiianji^di ledi:er ambuletis in diledione,quemadiitodanff Chridus dilexit nos.R^oman.is.Afiumite uos i^^fih quemadmodum er Chrifius affumpftuosinglor“^^ DeMem z.Corinth.s,ab exempla Chrisli, aibentfi centiam ergapauperes cohortatur Corinthios. ff '^‘‘ phef. 4 .inquit : Dargientes uobis inuicem,!!“^»^^’^' dum er Deus per Chridum largitus eft uobis. Colofi idem repetitunCodonantes uobis mutuô,fi fis aliquem habuerit querelam,quemadittoduff ia^n dus condonauit uobis, ita er uos.PbiUp.x.
djiapr Opter ope mm poUM ^4te, ut uocationem z^
cleitione ueßrä firmam efficiatis : hoc efl,ut habcatis Mræ uefir£ fidei tc{limonium,qud certo fldtiMtis uoi eleHos c^ uocatos effe aduitum letemam in Chrißa lefu.i ïoinn.i. Omnis quipeccttt,id eß,qui contra con feientiam in peccatii perfeuerat, non uidit ettm,nec co piwuiteum'Er^ peccare,eA teRimomum mfidelita-tis.i 10.4.Omul'S quidiligit,ex Deo natm eli,etcogno feit Deum: qui non diligit,non nouit Deu. Idem 1 loan.
enim conprehendit totam nouam obedientiarn ) eße te {ïiinonium Dei in nobis manentisiSi diUgamus nos in-uicem,Deus innobis manet^y charité eius esi perfid Ha in nabis.Et pofiea:Dctlt;s eft charitas, er qui manet in charitate,in Deo manet, er Deus in eo. 1 Timot. f. Si qua fuis, ey maxime fiimiliaribus,non prouidet,fi~ demabnegauit,ey eßinfidelideterior. ïac.i.Sitis ef-fiHores fermonis, ey non tantum auditores, ßüentes uos ipfos, Itemi'Oui nonfrenat linguam faam,fed aber rare finit cor fuum, bums uanaeßreligio.lac.z. Fidesso fine operibus mortua eß.ldem ïac.j.docet,mala opera ^lï^fruHus fapientite terren£, animalis, d£moniac£ ; bona uero opera effie fi-uflus fapientu coeleflis.
Septimo,ut Deus per noßra bona opera glorifiée' tur.i Pct.i.Vtuirtutespr£dicetisiüius, quiètenebris uos uocauit. er rurfus: Vt in hoe qóud obtreHat nabis quafi m alefiets,ex bonis operibus £Üimantes uos,glo^ rificent Deum in die uifitationis. 1 Fet. 4. Vt in omni-
in uobis,qui fuit in Chrifio lefu.
Decimotertio, propter communein etiainfields tem er utilitatcm bona opera fiu:ienda,moiKt^f^^ Galat. f.Fle alius alium deuoret er confumabad iHt*
li£C hone fia çy utiha funt homintbus.
bus glortficetur Drus per iefum Chrißum. er poßea: Decimoquartà,etiam idea fidendaeffeboni opt' Juxta ipfosquidem matedidis aficiturfiiiritusDei,iu' cotamonent, ncexcutiamusfidem eybonicbfcientiiO’'' xta uos aut glorificatur. PhiUimpletifiudtfiufiici^t t Tim,t,Habens fidem er bonam confeientuM“^^
3:5
DE DOCTRINÄ.
pu (iiiiiniudli circa fidem naufagiu fcerimt: quorum snumroeslïiymenieM er Alexander.i Tm.t.Afa' quot;'iqiior««fft phygeluf ey Üermogcnes.i Tim.i. Hy-^i^aniçypbiletus. i Tim.z.Demas,qui pr£lcns fecu-^ ^nplcxus, dVaulo deficit, z Tim.4.. Ef ditefcere ^“P'f^tfs.iTnn.ö. z Pet.i.Pollagnitam ueritatem ite ^“minuoluti, (uperanturab inquinamentis mundi,po ) '^^mpeiora primisfdunt. isem : ^einterrumpana i^^precc5.i Pet.ï.loan.j.cr j-1 Tim.z. Obferuatu au-
iwrednlii,çr excerdtie. ey homicide, e^ fcortdtorii bus,Cf' uenefeis-^ey idololatricis.ey omnibus menddei bm.pdrs illorum erit in liagno ardente igne ^^ fulphu re. Apocal. iz.^oris [unt canes,incantatores,jeortato-res, idoMatra;, homicidje, or omnes amantes zyf' dentes mendacia.
Decimofexto.utfrdmui preemid.nempe à magiHra
tu landein rcólè fdorum.i Pet..t.cr defnfonem,Ro.
dodlores,^y!ninifirosecclefi£.s,Cor. -7.11.1z. Ne ex-clHdamur à communione ccclefi£.t Corint.;. z Theffi. s. ad Tit.3.1 toann. Vt reportemus huius ey fturæui t£ pr£mia,à Deo promiffia.i Tirnot.^. Pietas ad omnia Htiliscsl,ut qu£ habeat promifiones uit£ praifentis eyßtur^. iPet.s. Scientesuos inhoc uocatos effie,ut benedidionem h£rcditatepofiidcatis. N41» qui uult ui tarn diligere, cy uidcre dies bonds, coerceat Unguant fiuain à malo cy labia fua ne loquantur dolum.Dcclinet io it malo,zyfciat bonum : quaratpacem, cyperfiequa-tuream:quoniam oculi Domini fuperiuflos,eyaures eins ad deprecationem illorum. Kurfus, affiedus DO' minifuper eos qui feci unt mala.i Pet.4. Si probris afß cimini in nomine Chridi,beati cfiis.i Pet. s.Cum appa ruerit ille padorum princeps,reportabitis immarcefii bilcm coronam glori£.P.om.z. Qwi redditurus ed uni emq-, iuxta ßda fua:hisquidem quiperfeucrantesirt bene freiendo,gloria ey honorem ey immortalitatent qu£rüt,uitä £ternain. 1 Cor.is. Dabor ueder non erit
— nbsp;nbsp;nbsp;s}.’Neredarguamurcoram omnibus à miniftrisecclc'
f® ‘ÿtumdi,qitodApofoli nufqudindicdnt,bona 10 fix.iTim.s.lieofjènddmus,ctmoeroreafficiamiispioi ^f^'^tieofleridcbcrc,utconferuentfidem. Cautee-^^’quot;^^ocuHfunt, fientes niala opera excuter^ fidem, ^'^^ptitperfillè malaibona ueronon effeperfdebo ’‘^tCabas effeedufas ^uiXxKfiuds fidei,nempe uirtu-^‘’’gt;^(i,fmtunilan{ium,uerbum Dehey facramen* mtcrpdlationem noùri mediatorispro nobis,neß ^^nolln defidat. i Pet. 1. Qai uirtute Dei per fidem ^V^iwiniadflutem.
^dnoqiiinto,ut uitentur pocn£ ^^agifiratus. t Pc ^»•CrRoiH.ij.Vjf nb timere poteSlatemi quad bonu f pdo,^fiscslaudeni ab lUa.Vt uitenturpcena: ec-Micitjitfunt,Obiurgatiocoramomnibus,t Tim, f-'^lt;mmimicatio,iCor.f. 2 Theffs.z ioan.vtuiten ^‘‘'^^«Mdiuin£,buiitseyfituriieuit£.Tph.s.'!iiequif-5“:wnos decipiat manibus fermombus. Propter h£C tfimflet in hei uenire in filios inobedientes: nc finis 'amp;gt;^tonlortes illorum. Colof.j.lAortificdte membra ^^^titcrrsfiriafiiiprumdmmundtciü.ntóllictem.con ^^f'fitntiïmalam,syaudriciü, qu£ eH fimulachforn ^^^i^tf^obc^iiafoletiraDeiinfilios infidclitatisueni- soinanisin Domino.iCor.s.Omnes nos manißfiario-
Acquisfratrem fi’sum opprimât aut Jc-rf'^^i^nnegociofpropterca quid ultor dl Dominus ^^^henUtts. Coloffi.i.C£terùm qui peccat, reporta
•‘ipttatum fum, ey non ef perfonarum reffiedus, 'Cor,6, Anncpite, quod iniufti regni Dei h£reditaté '’o^'^onle^iienturi Ne erretis: neq^ fc or tat or es, ne que f“ltoi'csji»H(i4cbror«t»,neq; adulteri^neq- molles,ne-^^^tpdeoncumbunt cum mafeulis,ncq-fres, neq; aux fbm^ sbriofi^ncq; maledici,neque rapaces,regm Dei
«tmitatcm accipient.eyP.phef.s. Uam hoc fcitis, 40 uelab{turerganos.iTim.4.Certamenbonumeertaui, l!*^^omwsfiortator,autimmundus,autauarus, qui nbsp;nbsp;nbsp;curfumcofummaui, fidem feruauiiquodfiuperefiyepo
fimuhehrorum eultor, non habet h£reditatem Pt
fin eft mihi lufhcix coronii,qu4m reddet mihi Domi-
port et cord tribundli Chrijik ut tmufyufe^i reciputin corpore fuo,iuxtd id quod feit, flue bonum,fue md^ lum.Gdldt.6. Ç^ni femindt perf^iritum, defiritu me' tet iiitdin dterndiiv. bonum dûtfeiendoneftigemur,. Tempore enimfuo metemiK,non deftigathP^pheféAi lud feientes,qu0d unufquijq- quod feent boni,hoc re-portdbit dDeo,fuefcru!i'Sfiierit,fueliber, i Tim.i.Si fujfrimiiS,Cf conregndbimui.Kom.8.Non reputo elfe pdres dffiilioncs prdfentii tempor it, dd gloria qu£ re
nus in Ulo die, qui efl iußus iudex: nonfolum aut mihi, fed y omnibus qui diligunt aduentum ipfins. Heb. 10. Ne abieceritis fiduciam uefiram, qu£ magnant habet prxmij retrlbutionem, Hampatientia uobisopus eß, ut ubi uoluntatem Dei pcregeritis,reportetis promif-fionë.Heb.iz.Scdemini fan(iimoniâ,finc quanemo ui debit Deum. Chrifusad epifeopu Sardicenfiem inquit So Apoc.j.Qjiiuicerit,ficueflictur ueflimcntisalbis,y
non delebo nomen dus de Itbro uita: y confitebor no men dus coram pâtre meo,y coram angelis dus.idéni Apocal. i. Scient omnes ecclefi!£,quèd ego fum lUeficru tansrenesycorda,y dabounicuiq; ucllrtimiuxta opera fua. Apocal.zi.dui uicerifpofiidebit omnia,y ero ilU Deus, y ent mtbi filins. Apocal. 22. Bcati qui cuüodiunt mandata dus. Proponuntur etiam e-xempla punitorumfieelerum ueteris Teßamenti, 1 Pe-
^^ÿtoZhriHieyDci. Gal.s. Porrô manififiafunto-t^s unis,quefunt h£c:adulteriû,fcortatio,immun-. ^‘^h}afiiuiafiiinult;,achrorû cultus,ucneficiû,inimici-^^^ih£nwlationcs,ir£,concertationes,feditiones, fe-^^faidie,cedes,cbrietates,comeffiationes, y his fi* ^fde quibitf predico uobis,quéadmodû et predixi, ^'^^iqiiitaliiagunt.regniDeih£redes nonerût. Gai.
erretis,Dci« non trridetur.üam qui feminatper ^^tnemfuim,de carne metetcorruptionein.t Cor. 16. Si^wtnoniiiligjtDomwHni tefum Chriftum, fit ana-iltlM,maranatha. Rom.2. His uerô qui funt centen-iiofi,iy gui ucritati quidi non obtempérât,fed obtem fftintintujlici£,ucnturaeliindtgnatioyira,affii{lio ty itnxictas, aduerfus omnem animam hominis perpe itMtismalutn,iud£iprimùm,fimul y Graci.z Theffi. 1. Infliget ultianë ijs qui non nouerunt Deum, y qui nonobediuntcuangelto. 1 loan.j. QjtinondiUgitfi-a- tri 4. z Pétri z. 1 Corinth, to. y pafiim alibi. Rom.i» trcm,mMetin morte. Item ; Homicida non habet in fe 69 exemplû reiedionis iudxorû ita à Paulo tradatur, ut Mtmttcrmtmma!tcntcm,Apoc.zi.Tmidtsauten)y moneat, Deum^i^ntes quo(^ ob contemptum uerbifui
-ocr page 450-|
lrf CENT. 1. Î*7 grauißime puniturum. Porro in huiufmodi promiß ßonibus prlt;emiorim, Apoßolißatis cauteloquuntur, crß benedeclarant, uitam ecternam non ut meritu no firorum operum dari,fcd ut meritum operum Chrifti. i loan. f.P.om.f.'R.efßcdu uerè noßri ut donum.Eom. « Donurn autem Dei uit£ £terna,per Chrißum lefum Dominum noßrim.P£liquaueröpr£mia dari,ut mer cedem hereditath. C 01.3-ri^ Domino recipietis mereca dem h£rcditatis.Debetur enim nobis uita £tcrna, pro pter adoptionem, qua ßumusßäifiUj Dei perfidem, to haredes Dei,cob£redes Chrißi.Kom.t. Decimofeptimo, etiam argumento atemporis cir-cumßantia dudlo, Apoßoli cohortantur iußificatos ad nouam obedientiam.Eoman.ij. lam tempus eß ut à fornno expergifcamur.i Cor.6.Eccenunc tempus acce ptum,eccenunc dies falutis,ne quam ufq^demus aßen-fionem. GaLé. Dum tempus habemus, operemur bo~ num. Epheß. s.Pediment es occafionem,quèddies mali fint: maxime uerà,quia immineat extremus dies.i Pet. 4. Porró rerum omnium finis imminet, fitis igitur [o.-brq.z Pet.}.Venitautem dies Domini, ficutfitr in no-élc,zyc.Cum igitur bac omniafoluantur, quales opor tet uos^ in fianilis conuerfationibus erpietatibus eße, expédiantes er accélérantes aduentum Dei,zrc-Qua-propter bac expédiantes, date opérant,ut immaculati cr meontamnatiab ipfo reperiamini. 1 Theß'.f. Cum dixerint,Pax er tutaomnia,tunc repentinus eis im-minetinteritus.lîebra.tc. Idq- boe magis, quadmde-tis appropinquantem dicm.Ec poßeaz Adhuc enim pu fittum tempor is,zr qui uenturus eß ueniet,zr nontar dabitzlußus autem ex fideuißurus eß: er qui fiefiubdu xerit,non probabitur in anima ineoi Decimooßauo,proponunt etiam cxemplabonoru operum,tum eorum qui in ueteri Teßamento uixerut. 'VtPctrus,iepiß.i uxores ab exempla Sarahortatur ad caßäerpiam conuerfiationé.Paulus exempluAbra h£paßtrn célébrât er inculcat,Epiß,ad lieb. 1 i,pluri' ma aha addit,quibus cap.iz.banc clausula adijeitzPro^ de ORATIONE. » . , , ftPoßo}idocent,orationemeßeiuero'Dioiim^^ inde nos cum tanta fieptifimus nube teßium, zrc. curs ^ne mediators Domini noßri lefiu CbriHisixap^ ramus in propofito nobis certamine,residentes ad fi.. 40 cordis zr uera fide petere res in uerbo DeiproaiS^ft dei ducem ZT confiummatorem lefiam. Epißola lacobi corporales zrßintußes, zr eternssfibica'^^'^’^' ctiam Abrahe zrKachab merctrieis meminit,lae.z.E' ceßarias,et pro acceptis beneficijsDeogratiaiai^^i xemplum accipite affliftionif er pitienti£ prophet^sz tolerantiam lob audiuiflis, er finem Domini uididis. ïac.r Tumfuaipforu. 1 Cor.4. Hecautempatres per figuram tranßuli in meipfum, er in Apollo, propter uos,utinnobis difcerctis,ne quisfupraidquodferi^ ptumed,de fefentiat.esr 1 Cor.^.Pgo ßc curro,ut non in incertum : ficpugilem ago, non uelutaerem firiens: uerum fiubijcio corpus me urn, zr in fieruitutem redi^ jo firmuU precationum probant, quales firè fitni,^^^^ go,nc quo modo fiat,ut eu alijs pr£dicarim,ipfie repro nbsp;nbsp;nbsp;pißolis Paulus pr£figit,quâdo et pro benefiàjsÎPio buseßiciar.Philip.s.Paritereßoteimitatoresmeifias tres,zr confiderate tos qui fie ambulant,quemadmo-dumnoshabetispro exemplari. 1 Tbefifialz. Vosirni-tatoresfißi eßisfratreseccleßarum Dei,qu£fiuntin lud£a in Cbrifio lefiu, quid eadempaßi fitis er nos à proprijs eontribulibus,quemadmoduamp; ipßnos àlu-d£is. a.Theß'.i.lpßficitisquomodo oporteat imitari nos. i Tim.3. Paulus Timotbeum hortatur a fiuo exem plo ad patientiam,zr ad alia bona opera. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60 fie Petrus docet, 1 Pet. 1. Et ioannes ». loan.3- tfl-flf Pofircmó,ututur etiam fimilitudinibus:qudles fiunt^ nbsp;nbsp;Patdui Ro. lo.Q^omodo muoeabuntjin quënon erß^ |
LIB. 11. CAP. 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r^, currentium in ßadio,z Corinth.fi.fienimafiMttgt;gt; 6.x Corinth.7.Militdntium,z Timot.z. Tu afflißioncs, ut bonus miles Chrißigt; ï^imo^l’*^ ^.^^ implicatur uit£ negocijs, ut ei qui fie in mibMi« ‘, zo JO git, placeat : quoificertat aliquis, non corona gt;nbsp;légitimé certauerit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ., Autor epifiole lacobi etiam hoc argunntoui c hortari adnouam obedientiam ,quàd isquinon beat bona opera, fidefiola non poßitfialuari,^^^ bona opera perficiantfidem.Et quia Abraham' chab meretrix ex operibus fint ittjlificatißaC’i k» uerô epißol£ ad Hebreos uidetur zr illäaidertgt;lt;ß^^ lapfi per panitentiam non poßint reeuperari,ut j Heb.7..io.iz. Sed cu bis ratienib. nonutatvrnt^ ßus,nequee£teri Apoßoli,zr be epifloleapocry^^ fitnt,utfiuo loco didu efi,pro ßipulis 'y^ ^™, Ï L Bonis operib.oppoaSitur mala,et àPieo froh» qualia fi:iprà per tot um catalogueuu3ucraui}niisa3-deetia ijs opponutur Optra bumatiA,Z!quot;o^^^''^^ fiertim ß ijs afifilngitur opinio cultus. Col.i-ad’^da’ Aduerfiatur etiam dodrime debonis pocrifis, qu£ magnifiidt opera externa dionem zr laudem iußici£adfieribit. Kepugnat etiam opinio pfieudoapofiolorW opera ad fialutem neceffiaria efifie,C7 impcfidHetÿ^^ quis fine operibus in legelAofiaica preficriptisp^ fiat. Kefiitatur hec opinio Aß.is ^ P^w/oCiP^ïj ty eoedio HierofiolymitanOity à 'Paulo inej^lt;^ E.omanos,ad Galat as,ad Ephefios,Timothc»tt‘f^ Etiam Eibertinoru, utfic uocemus,opinio,^^* fieriturbona optrano efiTenecefifiariatfiedadtaphotas eße, ficere omnia qu£cuq; menti noßr£bii^dSt^ Eadenda eße mala, ut eueniant bonatpeccandumqß’ ut abundet gratia.qu£refiïttantur À Paula Aoinaß’' zr in alijs epißolis paßim,zr à Pet.i epiß4-^-lt;^‘'‘ er à loann.i cpiß.3.a iud£ epißola, eyiaceUi- ut patebit ex fequentibm, Duiü orationis j^ecies effe, petitionein ci’S'^“ rum adionem, patet ex multis tedimonijs *’ utrafqi compleditur.Philip.4. In ommprecidioiitff obfecratione, er gratiarumadione, petitionisuejh* innotefcantapud Deum.i Theß.f.Sempir'^audettd'Oquot; deßnenter orate, grattas agite in omnibus-dim etiM incccleßim coUacatis grati/ttagit, ffporróiacoii fern ac etidm cumulate augeripetit, Petitionis autem j^ecies uidetur paulw hu tnttwt rare,lt;Asgt;ja(tf,deprecatione( ; iiçigt;aifi/\eèfgt;clijiecritw^ nes:!gt;vTcógt;j£ir,interpeïlationet.i Tim-uhutor epiji»^ ad Hebrieos i/uTv^t jupplicationes additi HfEp Tantum cos ^uihabent ueramDda^titioneviCf fidem,etfuntciues iedefia^Deum uerè inuocartfo^' |
|
’’s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDO iTuif? gentcsemm,^^ nondum conuerfosjit udniMe ntntisambuUre dicit Ephtf,^..^^ Deo carere 'm mutt ^OtZ^cl'.i.Yt^monid colere,t Cor.tm.cy Geum ignore ^lyamp;f^meijsqiünitturdnotifunt dij, Gxl.^.Simu-^crigt;niitiicolere,iCor.iz. ’^fiduntetiAmjUerdm omtionein eUe optaf^iritui pNÄi. Rüirtjn.g. Acce^ijlii f^iritum ddoptionts ,per ^nt clumdiniu Abba pdter.cr pofteu,Spiritus Auxi-'^^ufinjirmitittibtunoßrU.Sicluidcm hoc ipfum quod '‘f^uripnuK, ut oportet non nouimM, uerum ipßßi ’'te intercedit pro nohis gemitibm inenarrabtlibm, ^^dic^uißrutiturcordd,nouitquis ßtfenßußtiritui^ ^^wiiinßcundum Drain intercedit pro fdnäis.Chri-netum noHrtu preces excipere, ^^ dd Geum pd-frf« ießrre,pro nobii in tercedere dpud pdtrent, Pah '‘i^^om.S.iTim.z.tieb.y.cr tj. ^'ionentduteniyuerum Geum,qui e?l pdter Gomini ^oßn^fu Chrißi,zf fiUiu (^ ßiritm Cdnätu,eß'e m-^o^'»iium, ciq-gntiM dgendds pro bénéficias colldtis. ^*n ntdnt teßtmonid, qu£ docent, ordtionem dd ^^unfiUuet qui eSi unus in effentid, er trinus 'm per PKßmgenddm eße.idodnn.s. Kunc fiducium hube-'^^(fgd'Deiim.Adtor.z.Omnisquicunqueinuocdue' tttnomtnPominifidluus erit. Adlor.^. Gomtne,tu es ®% lt;jui ßciHi caelum amp;nbsp;terra, zy mare, çr omnid Î^ein dsßnt. Aflor. s. Rogd Geum,fifirtè remittd' twhincogifittio cordis tui. Roin.i. GrdtidSdgo Geo ’^'^pdr'ie^mn Chrisam. Roin.i$. Geus pacis fit cum ’M»iJi««ofcis,Amen. iTheffi. z. GratiasagitnusGeo ^’fitjinentcr. iThefi.i. Grdtias agimus Geo femper, ; ds omnibus nobis. Exfiot etiamte^imonid, inquibusperfinarumfit ^i^doficilicetpdtr'is, zf Chrtfii, zy fiiiritus fin^li. i. ^sti.liuiiindus efl Geus,^ pdter Gomini no^ri ^SjuCbnß.item: Pitrem inuocatis citraperfondrum ’■f^fflimiadiuMtein.i toannisi'Erit mfiencordia z^ piU Dfopjfff, ^ 4 Gomino tefu Chrißo. Row.ij. ^^quot;'^^‘S^uisuosperGominwmtiofirum tefum Chri-''^’Ctpcrdilellionem ßgt;iritus. z Corinth, primo: ^sneditius D«« ZT pdter Gomini no^ri lefuChri-'^ ^^•^pbe^.primoyColojJ'.tertio : Cum gratia canentes ® sorie K^ro Gommo. i Thefial. tertio Apfe uero Ct pater naßer, z^Gominusnoßer leßts Chri-i‘''^^iirigAtuiatnnoßrdm ad nos, z Theiß, a. Ïpfe Go-^nsnofler lefiis Christus ,t^Gcus ac pater noßer, 'i^'dil(xitnos,z?c,Rdbilidt uos inomni fermonezy ’‘f^'ss-G'zTimoth.z. Seit are pacem cum his qui inuo ^ß^ttiommnex puro corde. Aéïor.y. Gominetefu Vpej^iritum meum, Posentcttamquomodopreces fintfi,ciëd(e:nempe i /idcin ïiominum noßrum iefum Christ urn,quafiatua Ww nos per earn Deo reccciliatos cfiigcy propter cun don exmim. Patent hate primùm ex apert is teßimo^ »Ifii loann.s. tide eH ßducia qua habcmiu apud eum, flMißpeturimus ßeundu uoluntatem dus,audit nos. Row.io.0mwj qui fidit iüi,no pudefiet,zj‘c.tgt;tâ idem Pgt;omniis omnium,diues in omnes inuocantes fie. Ephefi. t'Perÿlumhibemus aditu utriq- in uno jfiiritu adpa-tfem.Ppheß3.Perque habemusaudacià ziraditumin pdueuquaeß perfidem iÜius,lleb.4..Accedamus cum ( ^nùdid thronum grati£,ut conß:quamur milericor' |
TRINA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^a dia.z^ gratid inueniamus ad opportun» dUxiUü.Heb, zo. Accedamus cu nero corde in certitudine fidei. Heb. t}.P‘er ipfum ofirrimusjemper Geo hoßiä laudis. iac.t; C^odfi cui ueßrum dee^fapientid,poiiulct dbeo qui dat,ncmpeGeo,qui ddt inqua omnibus fimpliciter,neQ exprobrat,ac dabitur eiifed poßulet cum fiducia,nihil heefitas. Ham qui hcefitat,is fimilis cü fludui maris, qui uentis agitur, z^ impetu rapitur. Heq; enim exiAimet homo iïle,fi; quiequä accepturu à Gomino.lac. $.Ora^ ' tio fideifialuum ficict lt;egrotum. Geinde confiât ex fir mulisprecationum.nam inijs plerunq^fit mentio Go.-mini noßri lefiu Chrißi.Exemplapoßea lubijciemus. Secundum Geiuoluntatem,amp;' non contra earn, res necefiarias petendas effe, Ïoannes i epifioia $. monetf Cf Paulus Kom 8. Kesautqud ficundum Gei uoluntatê peti(ntur,duo rum generu,nempc corporales cf ßirituales.tempom ri as Cf dternas elfie docent. 'Extant enim de utrif^- te-ßimonia. De fiintualib.ha: loquuturfiententije.Ad. z. Oj^fiquis inuocauerit nomen Gomini,faluus erit.AÜ. 7.Gomine leju,j'ufiipe fpiritum meum.ttein: Gomine, ne ßntuas iüis peccatu hoc.tïoan.t.Siconfiteatnurpec cata noßra,fidclis di,et iHÜus,ut remittat nobis peccit tanoßra.i Cor.i.Gratiasago Deo meofiemperpro uo bis,de gratia Gei qua data eß uobisper Chrißu tefum. z Cor.11. Super hoc ter Gominum rogaui, ut difeede-ret àme.Ephefi.GeusGomininohn iefa Chrtßi.pa-ter gloria, det nobis ß int um fapientia, cf reuelatio-nis.z Theßf.z.Oratefratrespro nobis, ut ferma Gomi ni currat,cf glorificetur,fient cf apud nos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i Ge corporalibus loquuntur hac diâa.Kom.is.Vt li berer ab incredulis in ïudaa,ut eu gaudio ueniâ ad nos, per uoluntatê Gei, unaq^ uobifeu rejodtter. z Theffz. 'Vt eripiamur ab abfurdis cf peruerfis hominibus. tac. f.Affiigitur aliqnis inter nos,oret.Etpoßeai Helios ho mo erat fimiliter obnoxiiis aßeiiionibus ut nos, cf pre catione precatus eßme plucretucf non phiitfuper ter^ ram annos tres,cf menfes fex.Et rurfum orauit,cfcce lum dedit pluutam,Cf terra produxitfiudumfunm. Interdum ßirituales zy corporales concurrunt. A-dor. i Ap6^ohoGeo petuntfortemiffa, utdeclaretf utrum, ïufium ne an AGtthiam,fnrrogari uelit in locum iudaproditoris.Aêlor.q. ApoHoli una cum EC' clefia orantes,inquiunt: Hunc Gomineaßiee in minos eorum,^^ daferuis tuis, ut cum omni fiducia loquan-tur fermonem tuum, manum tuam porrigendo in hoe, ut fanatio cf figM Cf prodigia edantur per nomen fan âifilij tuilefa. Orandum etiarn non tantum pro fe,fed etiom pro alijs effe, turn exempla,turn fentcntia monent.Senten tia,s loann. j. Si quis fiatrem fuum uiderit peccare peccatum non ad mortem, petet cf dabit ei uitam,pec cantibus non ad mortem. eßpeccatu ad mortem, non pro iÜo dico ut roges.Ephef6. Orantes in omni tépo-re,in ßiritu (yad hoc ipfum uigilantes,cum omnifedu litote,zy deprecatione, pro omnib. fondis,et pro me, ut mihi deturfermo in apertiene oris mei cu hbertote, ut notufiiciö myßeriu Euägelij mei fuper quo legatio nefungtr in catena, ut m ea liberè loquar,ficut opor-tetmeloqui.iTim.z.Ante omnia fiant deprecationes, Cfc.gratiaru adionespro omnlb.hominib.pro regib. Cf |
|
JJ* cr omnibia 'm eminentia confiituta, ut pladdam cr quietam uitam dcgamia in omni pietate çr honeftate. lac.$.Qrate pro uobâ inuieem, utfani fita. Exem-pla.M:.6.Ecclcfid orat pro diaetna eleda. Ad.S.Pe tria (^ ioannes orant pro Samaritanâ, ut accipiâtfin ritumfanäum. Ibidem, Petriaiubet Simone magum 4 Deopetere remißionem fuempia cogitationis.At Si* mon inquitiPrecemini uos pro me apud Dominum, ne quideueniat m me horum quiedixifta. Aft.n. Petrui quidem feruabatur in carccrc,cieteriim precdtiofice bat fine intermißioneab ccclcfia ad Deum,proco.Aâ. u.Ecclefîd Antiochena fuper Paulo ey Barnaba emit-têdis,ddpropaganda Euangeliu inter gentes, orant. Si milid in Adisplura exempla inueniutur. Pauha etiam paßim m epifiolis fuis ecclefias pro fe ordre iubet.Ro, tf. Ephef.6.phtl.i. Per ueftramdeprecationé. C0I.4. Orantes fimul er pro nobis, ut Dcia aperiat nobis 0-ftiü fermonis,ut loquanwr myfieriu Chrifti. i Theffis. Oratepro nobis.Reb.is.Orate pro nobis.Hagis aute cbfecro uos,ut id ßeiatis, quo celer ins reSlituar nobis. 20 farias,i Res fiiritudles er letcrnas fine conditione pet cd.a nbsp;nbsp;nbsp;quam praßerihntApofloUmb omi^ eßße, decentfententiæ, ut ex firnwUs precalionu fpiri in obfecraticnibusdienoiluq;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r Horasaut certas canonisas,laqua olferudiit^^n et o^uàd Deus ijs potins exaudiat quaittiolf^ momenti effiefciniffent, Aüor.^.loaimesG'^dn^ horam precationis nonam afeediffem te«tpliagt; ^^ tur: er Ail.io.Corneliiu horadieittOM,amp;f^‘ ca horam fextam craffe, commemoramurii^-''’ dia nodie Pau'iis er Silas in carcere oraruBt.Stoo' ludaico ifiaßda fient,nee uimlegishabent,ttii^'P^ uis tempore or arc Chrifïianis liceat, ac politia tudaica nullum cerium tempus praftidtaur^ Resucrocorporalescumconditionepetendaseffe, 30 rit,quotantumorandumeffet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. r utnimiruuoluntatidiuin^ easpermittamus, nosq-ad quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.....er.rjdim patientiS offèramus,monei:t.ïoannes enim 1 epifi. f .fe-cundum uoluntatem Dei peiere iubet. Vult aut Deus, tualium confiai,guaru nuüa ullim coditioni'i nteminit, t^ cxempla-ifain Stephans induit fine coditionc:Do minejfufeipe f^iritu meuAdeettä confiai expremißio neialiu rerum, qua: dhfq;conditionc omnibin creden tibia promiiiuntgraiià er uiiamlt;eternd. i ioda nac eii repromifiio,qud ipfe pollicitia eA nobi5,uitd ater-nam.i lodn.f.C^ihabeifiliu/mfidbctuiiantd^tcrnam, ut agnofiamia, quid fa-pe hoc ipfiim quodoramrifi- . niia,ut oportet,no nouimia.P.o. S.et utfibi tribuamta honorem,qu0dfcidt optime quid nobis ex ufifit. pan ha Rom. i.Sempcr in precibia mea orans-Jiquo modo tandem aliquando profilerum iter contingat,Deo uolcnte,utueniamdduos. Rem.is. Vteumgaudioue-ttiam aduosper uoluntatcm Dei.t Cor. 16 Spero meat 4° liquantiffier manfurum apud uos,fii Dominus permiße-rit, Autor epifiohe lacobi monet,ut etiam res exter-nas incepturi,dicamia:Si Dominus uoluent,!^ fi uixe rimia,fiicicmus hoe aut illud. primo petendas, poftea uero resexternas, eonionent, quôd illas his longé antefirunt.iPet. i.ln hareditatcm imm0rtalé,erc. exploratio fidei uefira, multo precio-fior auro.ltem,Eio caducis rcbus,uelutiargento cr au ro.i Pct.3.Cum igitur hac omniafoluantur, qualeso-fo portet effe uos,erc.i loà.iIAundus tranfit,er concu-pifccntia eius:qui autßeit uoluntate Dei, manet in a- ternu.i Cor. e. Efca: uentri deptinatie funt-.cr uenter e-fcis. Deus auterhunc er lUas abolebit. 1 Cor.7. Qjii ututur mundo,fint tanqua qui non utantur:pr£terit e-mm habitus huius mudi,zCor.4.Dum no ffediamus ca quie uidentur,fed qua: no uidentur.JHam qua'uidentur, temporaria funt:at qua non uidentur,atema.Phihp ). Quoru Deus uenter efi, er gloria in dedccore ipjeru quiterrefiria curant.Hcb.il.Alij diflcntifunt,afperna co namjua gioria,prr'..nriiiu irjum,tquot;gt;quot;''’‘r” nbsp;nbsp;nbsp;, ti redemptionê,utpotioréfortircntur refuri eüionem. idem infiaurct uos,ßlciat, roborct,ftabiliiti 'P^^J' |
CENT. I. LIE. II. CAP. lilt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. 'T Autor tpi fiole lacobi 4. reprehendit (M ’^if ®*^^ cohabent terrena,eaqi ideopetunt,iiibab(^^^*^' fuasexpleant uoluptates. Apofiohefumi^f^r epiftolarum fuarum potins ffiritiiaUa CT aterMitli* lo corporalia, ccclefifs prccantur bona. , Nee mora auxilij quenquam frangidtbere,pt criter petendo infiandum cfße, eo monentgt;^gt;^lt;gt;^‘’^ ß nentererfemperoranduefßi tottesincul(ant.t f ^ Sitisßobrq er uigilätes ad orandu.iTbefß.uGi'^' agimia Deo ßemper de omnibus uobtSjeyemiiep^ ter memores uefiri.tde CoLi.Gratias agmuts ^^'’l‘ per de nobis,cum oramia. 1 Theffis.tndeßwewtrof te,m omnibus gratias agite.iTheff'.z.'Et nos gratis ÿ mus Dca indefinenter.Col.a..C)bficratiotdinudeigt;i gilantes in ea,cum gratiarim ad tone. Epbef^-^tm^ tes in omni tempore infßiritu.Rom.i.Sttup^^f'^ cibusmeis orans.Rom.i;. iTim.j.'VidMptrßtt^ iranaum ejjei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;./ Senferunt etiü, formulas oradi libéras ^S^'^^ quiquenq adcerta uerbaadfirinxifielegituw^^lr dubio formula itlam crationisà Chrifiohro^M^. ecchfijs propofuerÜt,crad cum modupicscrsi^'^ ßerunt.Sed tarnen interim eripfiaHjs catiombus ufifunt, quales in Aila CA Epißgt;^ßf^ extät.Aä. 1 ßda precationc dixerutiTuBcnii^^ corda nefii omnium,efiende ulru elegeräe^^‘^ bus,ut accipiat forte minifierij huius aipt^*^.’ dcprauaricatiaexciditiudas,utabiretmlotuß ' Aä. 4 Domine tu es Deus,qui ficifti cceluCfls’^“^. re,er omnia qult;e in cisßunf.qui perosDduif^. dtxifti: Ciliarefremueruntgentes, erpop^^f, fmt inaniaiafiitcrut reges tcrrie,(y‘prmcipt^^f'^ runt in unumyaduerfiaDominutG'ddueip ‘■^’ eiia.Couencrunt enim uereaduerfiufanilnjdi^^ cumgentib. er populis Jßrael,adßciendtiittlt;j.tt‘^^’ manustuaef eofilium tuupriusdecreueratutßtf Et nunc Domine affice in minas corn,et daftrtàtti“b ut cum omni fiducia loquanturfermonetmWjOi^’t tuam porrigendo in hoc,ut fanaticamp;figtlt;tC!‘Ffi^^ giaedantur per nomen fanHifilijtuilefu.Step'^ hac utiturfirmula, Ail.y. Domine iefufiufciptit'tw meum Domine, ne statuasilHspcecatumboc. Eermulæ etiam precationum funtfalutatioiittt ' qua epifiolis Apefiotcru pra;figuntur,autinf'ita«j' ciuntur.iPet.i.iPct.i.Gratiauobis cy'paxtnaltip ‘ tur. i Pet. s.Deus omnisgratia,quiuocauituos^d namfuà gloriä,per Chrifiu tefum-parumptrafjii ^b |
DE DOCTRINE
«4
fii,i^iperiuminfc(ula feculorum, Amen, z.loannis. Cntia, mij'ericordia,pax à Deo patre,er Domino Ie f« ebr^, flio patris. Apocal. i. Gratia uobis er pax, frc.Aom,i.Grlt;üia uobis er pax à Deopatre noßro, trllrmoicfu Chrißo.ii£cßrmula in alijs epidolis om.iibKi Paidi repetitur,
no,quc)d elegerit uos Deus ab initio in falutem,perfan dificatjonem ffiritus,acfidemueritatis,ad quod uoca uit uos per cuangelium, in acquifitionem gloria Do^ mininoftrikfu Chridi. Etpodea: tpfe Dominusno-ßerlefus Ckr idus,er Deus ac pater iioftcr, quidtlexit nos, er deditconfoldtionem ceterndm,er ff cm bonam per gratiam,confoletur ueftracorda, er dabiliat uot in omnifermone er opere bono. iThefj.lpfeautem Dominus pacis, det uobis pacem femper omnibus moto dis-.Dominus cam omnibus uobis.i.Timoth.t.B.egiau-tem feculorum immortali,inuifibili,folifapientiDeo, honor, gloria in fcculafeculorum. er t Tim.e.eadent repetuntur. a Tim. i. Gratiam habeo Deo,cuiferuio 4 maionbus cum pura confcientia, quad citra omneni intermißionem fàciam de te mentionem inprecationi bus mets, nodu dieq-.zTimoth.t, Detinifcricordiatü Dominus Oneßphorifàmilia, quoniam fiepe me rejo^ cillauit,erc. Det ei Dominus ut inueniat gratiam apud Dominu in die i'do.ln cpißola ad Pbilemcnë: Gratias
Vurnvalegratiarumadionis er orationis coiundæ f^mmexordijs, er epilogis epißolarum Pauli re-ptriütur.^om.i.Gratias ago Deo meoper icfum Cbri flimßper omnibus uobis,quódfides ueßra annuncia-^»rintotomundo, ere. Bom. lé.Eiautcm quipotens ’S MS cenfrmare fecundum Buangclium meum, er pttemium iefuChridi, iuxta reuelationem myßerij ^enporibus aternis taciti,manißßati uerônunc,er
perjeriptuns propheticas,iuxtadelegationem £terni Dn,i»obedientiam fidei,m omnesgentes pateßdifo ^ßfientiDeo,per lefum Chriflu,cHigloria in fecula, ^^n.i.Qor.i.(iratias ago D eo meo femper de uobis, ^ifitiaP);i,qu£data eß uobisper Chrißum lefum, lt;i»oiinomnibus ditati cdisper ipfum,in omni fermo^ to ago Deo meofemper,mentionem tuißciens in preci-^ir omni cogmtione,quibus rebus tcdimoniumlefu ^^itUconfirmatim ßitin uobis,adeo ut non dedi-^^^^iniuUodotto,expedantes reuelationem Domini ''o^ilefuG)rilii, qui er conßrmabit uos ufq^ adfi-^^,inculpât os in die Domini noßri IefuChridi. z. ^wntdenedidusDeus er pater Domini noßri Ic-f« ^nülerc.confoläs nos in omni afflidione nodra. ^P^-Witnedidus Deus er pater Domini noßri lefu ^tisli,i^ui benedixit nos omni benedidione ßiirituaU ^^celellib,Qbrido.erpoßca: No« deßnogratins age ^^P'^cuûbis,etc.'Phil.i.GratiAS agoDeo meo in omni Kanorii uesiri, femper in omni precatione mea, pro ^xinibus uobiscumgaudio precationem ßeiens, quad
bus mas,ere. uteomumeatio ßdet tu£ efficaxßat, in
agnitione omnis boni,quod cß in uobis crga Chrißum lefurn. Autor epidol£ ad iicbr.13.Deus autem pacis, quireduxitamortuispaßorem onium ilium magnum, perfanguinem tedamentiatemi,Domini noßrum le fum,abfolutos uos reddat in omni opere bono,ad ßci^ endum uoluntatéipßus,eßicicns, ut quod agitis,acce-ptumßt in eonffedufuo per lefum Cbrißu,cui gloria in fecula fcculoru, amë. nbsp;Autor epifloke lacobi nec^
Jo gratiaru adionis,ncq; precationisßrtnuläuUamfup-peditat. Autor epißol£ ïud£: Ei uero qui poted illos feruare à peccato immunes, er datuere in conjfedu glori£ fu£ incontaminatos cum exultatione,foli fapien ti Deo,feruatori noßro,gloria er magnificentia er tm perium er potcdas,nunc er in omnia fecula,anten.
PormuUgratiarumadionis er celebrationis Dei in Apocalyfipaßim habentur. Apocal.^.Qjtatuor U' nimalia canunt die ac node, Sandus,fandus fandus.
incomunionem euangelij à primo die ufq; ad °c icmpus,c^c,er illud oro, ut charitas ueßra adhuc quot;wgK 4tq; magis exuberetin agnitione,omniq; inteUi' ic'itii,utprobetisqit£funtpr£ßantia,ut\ßtis fneeri, ie tiles, ut neminifitis oßvndiculo in dient Chridt,ma P bftidu ludicia, qui contigit per 1 cfum Chrißum, nbsp;nbsp;nbsp;Dominus Deusomnipotens,qui erat,qui eß,er qui uë
i^fumcrlaudemDei. Philip. 4,. Deo autem er 40 turns eß. Et ibidem, uigintiquatuor feniores dicunt: P^f^ tionro gloria in fecula feculorum, Amen. Col.t. l^ondefuimus orare pro uobis, er pofeere, ut implc-^xtim agnitioneuoluntatis eitts, in omni fapientia er P^'aie:itiilfiritu,ili^m:^jfilinlf.tii dignè Domino, ut per omnia placeatis in omni bono opere ßudißcan^ IncrcrefeentesinagnitioneDei, ercgt; t. Thefi.ipfe '‘^^Beuserpaternoßer-, er Dominus noflertefus ^nslus,dirigat uiarn noßram ad uos. Vos autem Do' ^Inasibundantes er exubérantesßeiat, mutua inter ^'’ttbiritate.,Q'inomne5, quemadmodumernosin ^^ nasjitconfrmct corda uedra irreprchcnfibiUa in fan dmomacoram Deoerpatre noßro,in aduentu Do^ mninoHriicfu chridi ; cum omnibus fandis dus. 1. linef.s.lpf Dfus pacis fandißcet uos tot os,er integer utMr ff intus er anima er corpus, it a ut in nuïlo pof fis culpari, in aduentu Domini noßri lefa Chridi fer nctur.l.Tiefl.Gratias agere debemus Deo femper de nobisjratres, ut par ef,quod uehementer augefeit ß'
Dignus es Domine accificregloria ^honorem,er uir tutcm,quiatu crea^i omniii,er propter uoluntatem tuamfunt, e^creatafunt.kpoc.;. Ciuatuor animdlia cruingintiquatuor feniores canuntcanticumnomm, dicentes: Dignusesdcciperelibrum,er aperireßgna' cula eius^quoniam occifus es,?^ redemiß:inos perjan-guinem tuum ex omni tribu, er lingua er populo, et natione, er ßdüi nos Deo noftro reges er ßaeerdo-tes,erregnabimus fuperterram. ibidcm;Angelierlt;t' nimalia erfmiores,er miüia iniïlium,dicunt uoce ma gna : Dignus eft agnus qui oecifus eH, aceipere uirtu-tem,er diuitlas, erfipientiam,ere. Apoc.é. Animie in terfida: propter uerbum Dei,clamabant uoce magna: Vfquequó Domine, qui es fandus er uerax,non india cas er uindicas fanguinem noflrum de his qui habitant in terrai Apocal.feptimo-.Turba multa canif, Salus ei quifedetfuper thronuniDei noftri,er agno. Et omnes angeli,er feniores, er quatuor animalia
'*^ßa,c^exubcrat ueßra omniumcharitas ,cu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n»,.-
adorant Deunt,dicentes Amen : Benedicto, ex dari»
^^^^^’ßß^'^‘^~ ^ tas,erfapientia,er gratiarum adio,honor er uirtus, g tofcmperdeuobis,fatresdilediaDomi q- ßrtitudo Deo noßro, in fecula feculorum, Amen.
^pott.
-ocr page 454-|
C E N T. 1. LIB. Apoc.u. Ycilîte funt wees in calo dicentes : Vdiïd funt regnAhuim mundi üoinini noUri 0“ ChriHi eitn, zy regnabitinfeculdfeculorum,cimen. ^t uigintiquatuor feniores,q{iim conf^eHuDci fedentinfedibta fuif.ce ciderunt in freies fuds,^' adorauerunt Deum, dice tes: Gratis agirnuf tibi Domine Deus omnipotens, qui es, er qui erus, ey qui uenturus es, qui dccepiUi uirtutem tudm magna,et regnalli.Ht iratæ funtgentes,erddue' nit ird tua,et tepus mortuoru, ut iudiccntur,et reddas mercedèferuis tuis prophetis,er fanétis,ertimentibus *° do cdpite,mulieresuero nomé tuu,pufiUis er magnis, er perdas eosquipcr-dunt terrü.Apoc.i^. formula eft gratiarü aétionis pro reuelato AntichrifloiPofl hac audiui uoeë magnli tur-bie muitte in calo dicentis,AÏleluia:Salus,çr honor,oquot; gloria,^ uirtus Duo Deo noflro efi,quia uera et iuHa indicia eiiis,quia iudicauit de meretrice mdgnA,qute cor rupit terrain pro flitutione fui,^uindicauit fanguiné feruoru fuorum de eins manu. Et iter um dixeruntAl-leluia:zr fumas afeendit in feculafeculorum.zrcecide runtuigmtiquatuorfeniores,crquatuoranimalia, er *0 adorauerunt Deum ,fedentem fuper thronum dicen-tes,Amcn,Alleluia.er uox de throno exiuit,diccs:Dau dem diciteDeo noflro omnesfanéli dus, erqui time-tis eum,pufilli er magni.er audiui uocem turbie male tie,diccntium Alleluia : quoniam regnouit Dominus Deus nofler omnipotens. Gaudeamus er exultemus, er demus gloriam ei,quia ueneruntnuptilt;e agm, er u-xor dus preeparauitfe. Fet.^. nuUd circumftdiitiie loei mentione fréta inquit: Sitisuigilantesddorandü.loannes etiam cerium era-tionilocum nonprießnit,i.toan.3.er s- Paulus uerà, cum paßim hortatur eccleßos ut pro fe et omnibus fan 4 ° élis orent,nufqud mentionern certi locifrcit,ùbi orare Docent etiam, orationem cmniloco fieri pojfe, er aquè Deo effe accepta fine in templo,fîue demi,fine in i ° agro,aut alijs m locis fiat.Etam neq- in cocionibus fuis, neq^ in epiflolis ad unum aliquem locum orationem alligant Apofloli. Petrus enim Aél.i. inquitexloele: Et futurum efl, ut omnis quicunq; inuocauerit nomen Do mini,ftruetur. Et Aél. 10.ïn quauis gente,qui tim et ip-fum,er operaturiuflidam,ise{l accepttts Hli.ldem ». oportedt:quod utiq- frcijfet,fiquid momenti locum ad orationéconfirrefciuijjet.linô iTim.z. idemexpref-feinquit:Volo ordre uiros in omm loco,eleuantes pu-ras maniis db[q; ira er difeeptdtione. er ». Cor.i. Qui inuocdiit nomen Domini noflri lefu Chriéli, in quóuis loco,uclfuo,uelnoflro. Exempla etiam teétantur paf firn orationes frétas effe. nam Aél. i.Apofloli cum ca-tera piorum turbula tn canaculo oranKAéi.s.loannes er Petrus afcendunt in templum ad horamprecationis nonam.Aétor. 4,fiunt ab eedefla communes preces in coetu. idem fit A ét, 6.cu/m eliguntur er ordinantur fe-piemDidcüni.Aét.7. Stephanus orat inloco ubi lapb dibits obruitur.Et Saulus orat in domo iud£,Aéi. ^.Ve fO trus Dyddxorat inccenaculo,prorefufcitandaTabi-tha.Aél.^. Et Cornelius orat demifua.Aél.xo. Petrus in domo Simonis coriarij. Aélor. so. Ecclefia in domo lAdria matris ioänis Marei orat pro Petro. Aâor.ia. Antiochena ecclefia orat in catu, cum Paulum er Ear ______..................... nabam Dei iuffu emittunt, ad pradicandum euangeliu So fimus proximo. Autor epiflola ad Heb. iubet cjfini gentibus. Aéi.13. Philippis iuxtaflumen, extra urbem nbsp;nbsp;nbsp;Deo perChriftu hofiiÜlaudis, hoe efl frudulabiom. tropo- |
11 C A t. 111 L . ^j^ fMdt fieri precdtioiilluc Pdului Uttutfr, ^^^^'f^j^n/ tuangclitm, er^pparet, etiampofledtHuti^’il ,j, lumerSilam ad precationem. IbidemPdtitf ^^^^^ las in car eer ent ctnieéli, media node onni u^t .^ re.Aét.ié.Piuntètiam orationesinceettiPfO^ f’ ^ Mileto, Aélor.zo. Paulus in nam orat, CS^^^'^ Deo cibum fumpturus.Aél.ir. ^ ^ ^^^ Nfc orationem ad uUos certos, tanqua ^^^^it^^^ geélas aüigant.üam etfi Paulus in coetu inbet ntt ■ uelato orare,t.Corf'^ ^^ nuumfuUoUendarumeminit ». 'r»«.*.W’’'ff pracepta ob decoru tantutradit, nee uuhi^ concientias, quafi fine his gonib. oratio Deo dtjp TcHantur etiam exempla, geHus orations ’^^ effe.Nam Stephanus pofitisgenibits orat,^Hr’ etiam Petrus freit Aélor.9. Paulus ewn pref A^^^ phefianis in lAiletum accerfitis,pofitis genib^ Aét.io. Apparet Saulum iacentem egt;nnffi’^^'^'^ Non tantum mente er gemtibus cordis ora ficut id quoq; pracipitur Colons-Cumgrattas tes in corde ueélro.Ephef.6. Orantesomnitemp^ ffiritu, Rom.8. Noj ipfiin nabis ipfit^'”'‘^'‘^L élantes adoptionem, redemptionem corpont n^^^ »Timoth.i, (^iinuocantDominum exp'^ee ».Coràf.14. Orabo fl)iritu,fed oraboCtnent^' PerS piritumfanélum crantes. baprecationum er gratiarw» aHionum proie effe,monent illa ipfa testimonia quorum baltenuT^^ raqiretulimus:ex » Pet.4. * lohanm samp;r-^“^^ ' Cololf.}.iacobi s. Paulus autem maxime hecpoflulat,utint^l^r^ cationes er gratiarumaéliones communes font e gt;nbsp;in nota er uernacula lingua,quo et aUjpoßtnters^ er adificari, eraccinere Amen.e.Corint.t4‘^^. conuenitistunufquifqsueflrumcamicubaiet^^ nam habet,Itnguam habet, reuelationem baietfl ^ pretationem habet, omnia ad ccdficationcfatt ^ Si benedtxerisffiritu-.is qui implet locum inioaté^ modo diéturus efl Amen,ad tuam gratiarü quandoquidem quid dicas,nefcit.tgt;iamtuquiiein gratiasagis,ucriimaUusnon adificatur. '^'‘^^ß exempta pertinent, Aélor, ». Paffa Pf^^f*^^^quot;^^,^^ runt,Tu Domine,ere. Aélor.4.unanimiteratto uocem adDeum,dixeruntq; : Domine,ert'^^^^^^l nus Aélor. 7. clamabat uoce magna : Domine, fit 1 tuas Hits peccatu hoc. Apparel etiä ex flrmuus^^ turn,fed etiam ore fitcrandum. Et PatdustXer«^-iubet in corpore noflro glorificare Dewn.'£M^^‘^^ lingua etiam membrum corporis, quare ta ai edtW dum Deti/m nos quoq- uti decet.Et Philipp.^ tT A®*’ t^.exPfai^ 43 citatur,quodin nomine iefuenne^ nu caleftium er terreflrium, er mfimorumflet^^ fe fleélere, er omnis lingua confiteri,quèdPtiimnsa fit iefus Chrtüus,adgloriam Pgt;ei patris^tsoSdi lus uult ore fieri cenfiflionem, ergo etiam orationmt Efl enim oratio etiam frecies quada confifiowA^' tor etiam epiflollt;e iacobi monet,linguam ei deStim^ dcbere,utpcr earn benedicamus Deo erp‘^tri,G'P^ |
’î7
D O C T RI NA.
^po^o^ipfomißiones, quas utile hei '^^°^*^^''^J^rnte repeti,er diligenter con fielet f I ^^^^^‘^''^^^^°lt;^^pii^ndumaliquem orationis quot;onen Tfandu. » Ioan:3. Si cor nostrum ’iaica ''■f’'''^'fi^sfi^rt”t habemusergaDeu'm,er Pia f ■ f'f''^™‘^’‘'‘^‘^‘Pquot;f’'i^ ‘lt;Î’ eo,quoniam preece-tag^ri^^^'^^^^’^ ^^^^^^'^ credimus,er e»fi/““^‘^‘‘'®’'**quot;*Dfejâcn»«î.i loan.). H^c Uni ''^^^'^'^^^^^^’^ripud Deum, quad fi quid pe-
‘*°^‘^'^^dem dus,audit nos.Etfifei 10 bill nos ,quicquid petierimuS,fcimus quid j^^^^^”^itptaspofiulauimus ab eo.R.o.s.Si ^^^‘^ t*lt;gt;tlqui proprio filio nope iitno^'‘°'^°^‘^ °’””'^ ‘^^ditillii-.quî fieri pote fl, ^oum codé omnia nobis donet^quis intent abit ”gt;'«4 aduerfos de dos Dei ? Deus efl qui iudificat, '^‘lt;iaicondénetiChriftus efl qui mort uns ejl imà ini ^^^*^^^^‘^^^^ ^/^’ iui efl ad dexter am Dd,qui er yoedit pro nobis^ere. P.om.lÖ,DmniS qui fidit till, nbsp;nbsp;nbsp;,t^,,\,;, jm.,f„vn, jl^^u,^ yumjHu.tu^titnyueM^ff. d V ^^Z’^®”^^^ ^ß deflindio uel ludd uel drié to ;.repetttur. Roman, duodecimo etiarn co Paulus aUu-ƒ ^quot;quot;'aePiominusdiuesinomnesinuocdtes fe,quip 1® ^ininuocauerit nome Domini,faluus erit.i Tim.
*• nbsp;nbsp;hoc atceptum efl ey bonum cordferuatoreno
jj^iritus auxdiätur inßrmiiatihinHoRrif. Sitfuiden hoc ipfum,^uid oraturi ßmus.ut oportet, no nouimiuz ucrum ipß j^iritiK intercedit pro nabis gemitibut m' endrrabiUbas. Atiüequifcrutatur corda i Houit quit ptfenfui j^iritns,quoniam fecundum Deum mtercedit profanHa. Scimus autem, quad his qui diligüt Deivm, omnia fimul adiuméto fintinboniMn, nimirtm his qui iuxtd propofitum uocati funt.
djiinta ; Vocatio noilra. In Chrifto enim Icftiom-^ liesfadi fumus reges erfdcerdotes Dei,ad offirendunt hoüias j^iritualeS, Deo acceptabiles, per lefmn Chri-ftumihoc eft,ad eelebrandum Deum,et ab eo bo^d turn nobis turn alijs petendam, i Petri f (cundo: Aedipcemi-ni domui jjiiritualis,facerdotium fandumyddofjiren^ dumIßirituales bodias, acceptabiles periefum Chri' flum. i.tpoßea:'Vos genus eledü,regale ficerdotiumf gens fanda,populus qui in lucrum acceßtt,ut uirtutet iUius prddteetis.ïoânes etiam Apoc, t mquiefedt not
reges er jacerdetes Deo çj- patri fucAdem Apocalyp,
i^i’aonintinritatis uenirc.liebr.4. Accedamus igitur ßi^ßfiuadtbronum gratie,ut confequamo.rmifc'
gratia inueniamus.lac.t.Si cui deefifapi-'‘^poflaktibeo quidat,nempe Deo, qui datç in-^'^)olt;mib.fimpliciter,nec exprobrat,er dabitur èi.
^^^tetetiamex Apoltolorum fcriptislolligere j® ad orandtm indtare pios debent. Sunt aut
Wnw:Hlandatu Dei. 1 Pff.4. » loan.;. » Tim.t, ’quot;’•w.No« enim fua autoritate precipiunt ut pij 0-^^''bfeiaatoritateDei.
dit.quod etidm ßeit iUiS didis, qUibus docet, renatos templum Dei ejje.i Corinth.3.6. t Corinth.6.
Sexta: Üeceßitdi. Dmnesfingulis momentis mdi.. gemus auxilio DdUinc Paulus totics monet eedepas, ut praße, uerbo Dei,er alijs fandis orent. Pphef. e. », Thejf.;.p.om,is.ldem itim.i.pro omnibus homintb. uult fieri obfecrationés, interpcUdtiones. Et Petrus ». epifi. s.Diabolum nos circumeuntem,er nabis infidiatt temeódocet,ut uigilantioresfimus ad orandum. E-5:einpld etiam Ad.i,4..n.monent,pióS in furnmisperi culis mhilnidgis eg!ffe,qudm ordtioni incubuiffe.
Septima : Vis orationis. nam ea impetramus omnis generis corporalid er jßirituahabeneßcid ,uineimus
er repeUimus ea Diabolum, eiusq^ organa. Sed de bis effidibus paulopost.
Odaua: incommoda etiam,er pcenlt;e,qult;e eas mi nent qui non orant,er Deo gratiss agunt pro acceptii beneficijs, pias ad ftduli orandum excitare debeat. Ham non crantes, er non petenles, non aedpiunt. O-40 mnia bona dona ueniunt a pâtre luminum: lac. t. Now habetis,propterea quod non pofiulatis: lacobi 4.
Monent etiam Apofioli, ut ij qui Deum uelint in^ Uocdre,non degant in peccatis contra confeientiam. a enimexcutiunt fidem er ffiirdtum fandum, qua duo nel maxime ad orationem requiruntur.t laan. 3 .Sicor nostrum non condemnet nos, fiducidm habemus ergi Deum:erquicquidpecierimus,dccipimus ab eo.tt Pea trus t.epiß.s.eö priecipitmutuum coniugü amorem, ne mterrumpanturprecet.ldem etiam fobrios ad orats Só dum effet Mbet,t Pet. 4, Houit enim ebrietatem obefje inuocationi.Et Paulus inquit i.Tm.a.Difcedatab ini' quitate, omnis qui nominal nomen Chridi.Etpofieat Qui inuoeât Dominu ex puro corde, idem t Tim.t,iu bet uiros puras manus abfq^ ira et difeeptatioe ad Deu extendere. In Adis fiepe etià ieiunationes er orationes
^^^lt;«iii:Promifiionesfuauifiimie,quódDeuS fit ■“fs in otnijf j inaocantes fe: er fine didindione per-lensrtmquQfui^ ln Qf^^i^i^ credtntes,er in dus no-quot;quot;quot;^'quot;figt;cantes,exaudiat.'R.om.io. Ad.i.Et quod cu-quot;quot;dateficerepofit ultra omnia qua petimus,aut co-ÿftmtis.Ephtf.j,
’^^do'.lfluiahabemus mediatorem fua dignitate ^quot;uritispro nobis apud patrem intercedentem er i^itfptHantem. i.loannis primo : Si quis peccauerit, ^^Katum habemus apud patrem, lefum Chriflum iu ”*n,(y ipfe fit propitiatio pro peccatis noflrts : non ptonoitris autem tantum,fed pro totius mundi.Rom, ^'^i fedetaddexteräDei,er mtercedit pro nabis. ‘ Tim.ï. Vuns eflenim Deus, unus conciliator Dei er ”0lt;itinia.homo lefus Chriflus. Heb.i. Vnde dibuit per oinfratribus fimiUs reddi,utmifericors erfidelis tfit tantifix in hts qu£ apud Deum forent agenda,ad ttpiandmpcccatapopuli. Hi ex hoe quod tpficon-ti^ tentatmn effe,potefl etiam ijs qui tent à tur fuccur rcre.lieb.r.Saluoi fixere ad plenum potefl-qui per ip fmadeuntDeum,femper uiuens adhocutmterpela hipt o nabis.
Qiiirta:(iuiahabemusauxiliatorem etiam fliri' tam filet urn. Ram. 8. Accepiflis fpiritam adoptionis, per qmclamamus Abba pater. Galat.4.Ciuoniam tslis jihj,emifit Deusfliirttum filijfui incorda noflra, éa fbyteros, precatiq- effent cum leiunqs, commendaue^’ dmantem Abbapater ,Rom,S,Confimiliter autem et nbsp;nbsp;nbsp;runt cosDomino, Ad, i3.Cum leiunaffent er oraffent,
P tmpo-
coniudimpdie dicutur. quad eo fit,quad ludaica cats ßuetudine, ut effent ad orandu cxpeditiores etproptio res,folebätfibialiquädiu d cibo er potu cofueto tipe' rare. Ad. 14.. (m creaffent illis per eedepas pngulas pre
|
CENT. I. LIB. II. JJ? ' • impofuiflint^ eismdUitf, diiniferuntebs.leiunidergo propter ordtionem,f^ non propter dUds fuper Hitio-nesexercaerunt. lt;[ lc.fleilus uero ordtionii fidelium bos fere reecn-fmt. Cof:qui beneftcid externd cf I^iritud}id,d Deo petitd-.i.lodn.f.crs. Confequi dmpliord bond,quant petimut^dut cogita mus.'Ephefs. Cornelius Aâ. 10 impe trat niMorcm a-gnitionem Dei. Impetrure fdlutem, Ad.i.Kom.to.Citiifquis inuo^ eduerit nomen Domini,faluus er it. Impetrdrefdpientidm,tdc.i. Impetrdre deflnfionem contrd tentdtioncs,cr igni td teldD!dbüli,Jtphcf6. Impetrdre ut Deus eddt mirdeuld dd liberandimt CX confirmandum nos, ^ reprimendum impios.Aéf. 4, ordntc ecclefld, mouetur locus, et 'mplentur omnes fpiritufdnUo.Afl.to,Angelus uenit ddCorneUum oa rantem. Ibidem, Petro orunti mduifl^dtur per uifloa »0 runt.Nam cum Cornelius in genua procumoenh nem dodrina de uocatione gentium. Ador.^. Petrus raturus Petrum,Petrus cum crexit,dieens'.^dgoipi homo fum:Aa. lo.Paulus et Barnabas turban l'y! femflbi facrificare inflituentë,fcifiis cum dolore obiurgant er interdicuntiAaor.i4 ’ cum angeli adorari nolint, malto minus flitit‘tt^‘’^ tui adorationem a quo animo firent. HamAptf'^ cum loannes cadit ad pedes angeli, adoraturus tu, quit illc: 'Videne ficeris,conferuus enimtuusfifi fratrum tuorum habendum teflimonium ™ ordtione refufcitat Tabitham. Ailor.is.ordnte Paulo-CTquot; Sild, tememotus fit,er career aperitur. Impetrdre etiam alijs fud ordtione bénéficia corpo-Xdlid er fliritudlid. 14dm Ad.8 Petrus er loannes fuel-or atione impétrant Samaritanis fliritum fandtumt. Dcclefla Hierofolymitana Petro incarcerato mpetrat liberationem ècarcere. Aüor.it.Paulus ddphilemo^ nem 'mquit:Spero quidauxilioprecum ueflrdrivm do-nabor uobis. idem etiam cede file Philippenfls preces fibiprofkturas effe dicit,'Philipp.i.Heb.decimctcrtio: ïo Obfecro uos, ut idßciatis, quo eelerius reftituar uo', bis.lodnes,primd epiU.f,ordtione noflranos alijsfid' tribus, non peccantibus ad mortem, uitam impctrare pofledicit. Autor cpißohe kcebi f, crationem fidei, ^u£pro ægrotK fidt, eis unpetrarefanitatem, monet.. Idemalium proaltoordreHibet,utomnes faluemur, impetrure i. Deo uindiUdin aduerfut impios, ^ impanitentes. M.ultum ualet deprecatio iufli effieax. HelLu homo erat flmiliter obnoxim dfliitioiuhuf ut nos,cr- precdtione preedtU'S efl ne plueret: ct non pluit 40 fuperterrdin dnnostrei,(y menfesfex-ldtrurfm ord- Mt, ztrccelum deditpluutdm, er terrdproduxitfru' ^um fuum: idcobi ç. Animie interflUorum impétrant reflonfum deuindicandisipforum hollibus,Apocdl.6 Ordtione er grdtiarumdäionef tniHficdtur ufus créa aturdrum d Deo conditdrum,ut flt mundusfeu licitus. t.Timoth, 4. Cibos Deus creduit ddfumendum cum grdtidrimtdUione ftdehbus, er iß qui dgnouerunt tie ritdtem,quàd quicquid creduit Deus,boniem flt,ernt' bil reijcicndum,fl cum grutidrudéUonefumdtur. fan- samp; ^iftcdtur enim per fermonem Dei, ey precdtionem. Hue etidm uidetur illud referendum, 1. C orinth.r.Sdn éiificdtus enim efl mdritus incredulus per uxorem, er. fdnüificdtd efluxor increduUper mdritum :dlioqui ph/ucflrimundi effent,nunedutem fdnäi funt. iiam bic quoq^de fdnitiftedtione, qult;e fit per uerbum Dei, CT precdtionem,intettigenda Cmt. ' Ordtione dii minifleria fiue eccUßdfticd fluepo^ ï4’ lUicd,pcrfonis idonets commendatd,mdgis piè er falu brius adminifirantur. Ador.t. oratione er forte Hat 6 0 ApofloU quoq- tradiderunt, quèdfitfilutaris coitint* thiee apodolatus ludt committitur, Adorum quinto,. fio hominisadDeUiCompledens coatriMKt^ß^'quot;* |
GAP. ■ IIII. _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ” feptem unis oratione ef nldltUtt/i/n adminisirandorum eccleflte bonorum connu Ador.i3.orationc Paulus er Barnabas emdun ^^^^ pradicandum Euangelium gentibus.Ador.i^r tionibus prefbyteri per flngulas ecclefias Orationiuer£ contraria inter mala operaßt^^^^ do pracepto prohibitacoUocauimus tquèpiue remittimus. Hoc unu monenduduximus, ^Pr^ Apodoloruyde inuocatione Harue,Apoflolornnt, exemplu uUum reperiri:fed utidololatridtOXt^^^^' turarum adorationes damnari. Roman. gt;nbsp;Coluef qua: conditafint,fuprd cum qui condidit. Afoca p Vt non ddarent damonia er flmulacbra atuteii^^i tea,icreder lapided,erligned. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .. j Quam etiam gratum fleiant fandis ^^^^^^^^/^y. tos adorant, hinc licet conijcere : quèdcuma fentinuiuis,indigntßime eiufmodiueneratioiKi adora.Eddem Apoc.n repetuntur. DE POENITENTIA. ^ POenitentiee uocabulum in AaisApofiw^f:^ 8. i t.zo. er in epiflolis Paulinh^ad Rom.i-u^ rinth.7. z Timoth.z. in z epiftoldPetri}.Aßlt;^^t Heb.6. er iz reperitur. At mepifloUsIoanisdii^ lacobi non extat. Poenitentia, aut uerbum l^fl‘’ alias dbfolutè ponitur,ct flgnificattctabommète flonë.z Pet.3. Deus non uult aliquosperire,fld ^^ ad poenitentia reuerti.Ad.is. Cum antèpridic^^ onnes antefdfiem introïtus dus baptifmu pecnititi tfraeli. Rom. i.EonitdsDciteadpoenitentiami»^ ‘ Aut habet aliquidadiundu, quo altera pars conuefU^ nis,qii£ efl fides, ant eflidus,qui efl noua obeHod' notatur: er turn fignificatuel contritionem fe^’^^ contritionem er fidem fimul.De priori genere exnt^' pla funt AA.zo. Tedificüs,ere- earn quoefier^aP^ poenitentia,er fide qua eflergaI?dminunoSiruftp’’f^ Chrtdum. Ad. x 6.Annuncidbd gentibiis,ttt pamte^* agerent, er conuerterentur ad Dcum,operafaeiinlt^ dignahis qui refipuiffent. Apoc.^.Etnonegerimtfet nitentiam ab homicidijs fuis, neq- à uenefieijsfiisoitt^ à flrnLcdtionefua,neq; furtisfuis. Pofteriorisgemris exeplu efl Apoc. z.Agc pcenitétiâ, et fit opera prints' e^ cenuerti.i Pc tria. Conuerfi esiisdd pdflor(iiamp; curdtorem dnimdrum ueftrarum. Atl.). Conuertdip unufquifq- d mdlicid fud. A{lor.t4- VtibhisMniti Deunt c5uertdmini. i.Corint.i.Cumdt(teinconigt;ttr fiicrit dd Dominum,dufiretur ueldmen. Definitionempanitentiie,edndem quam^^t^^ gt; |
34’
DE DOCTRINA.
J4b
cunt ad Chriftum, ^ remißionem peccatorum, amp;nbsp;act baptifmum :illi autem accipiunt ƒermonem fide,er bO' pUfantur.Tertio ,fi:quitur noua obediétiatperfeuerant enim in do^rina Apoftol0rum,(y comntunicatione,et frailione panis,er precationibus : ac erat coiunili,er habebat omnia comunia, cumeji exaltatione e^ ßmpli citate cordis laudabantDeu, erftb inde plures conuer tebant,Aa.i6,ßmile exempluin euflodecareerscß. ïsenim primiim uifo miraculo,quodDeusedebatai confirmadosincarcerates Paulum er Silam.trcmeßt, er petit fe de ma falutis erudiri. Deinde Paulus er Si~ Lts proponunt ei dofirinam tuangeUji Crede in Domi num lefuM, er faluus eris, tu er domus tua.erloquuti funteifcrmonemDomini,er omnib.qui erantin doma eius.ille uero Deo dante, fidc uerbum Dei excipit, er domus eius:quarc baptifantur,atq; ita ChriSlo inßruit tur.Poßeafcquitur noua obediëtiatabluit Paulo er Si
Créant fiquuntHr boni opera,digna ijs qui reßpuerint. '^^njlathccdefinitioex Adorü 26. ubi Paulus inquit ^^^ffippä'.A}itmncia.bäutpcenitcntiäageret,ercon ^terttrentur ad Dominu, opera ficientes digna ijs qui ^^r^i!fent.'sgamAd.i.Delidoru,inquit,panitentiü ^ÿte,(y baptifetur unufquifq^ ueßrum in nomine lefu ^^^i^hinremißionempeccatoru, er accipietisdonu fi^^lfifindi.Ad.s.Poeniteat uos igitur, er conuer ^'nini,utdeleanturpeccata ueflra. ibidem: Cumfufei ^fifitfiliimfuu/m iefum,mifit cum benedicenté uobis, ^^^Munufiniftp ueßrum couerteret fe ab iniquitatib.
^d.s.Ad danda ifraeli poeniLentiam,remifiionëct-P^^utorum. Ad.S. Petrus inquit ad Simone Magum: ,rP'{^c igitur ai ißa maUcia tui,er roga Deußifir ^jfemittaturtibi cogitatio cordis tui. Ad.zo, Paulus ^f^jynodo miletiana inquit: Tedificans,erc.ed qua er 2« Df«»i eßpanitentiam, ac fidem qua ed erga Do» •“«M. Ad.ió, Chrißus ad Paulum inquit: lAitto te, ^'j‘Vtaperiasoculos eorum,ut conuertantur à tene-^^taHuccm, dpoteflate Sathan£ ad Deum,utacci' ^'^’'^^f^ifionem peccdtoru,erfortem intereos qui ifiatifint per fidem quie cd erga me. _ ^’^ctcreainepidolis fuis Apoßoli duas iU as partes '^^‘^^‘^^’‘‘^’•^^^^^^^'^emfeu’^agnitienent peccatorum, ad fidem in Chrifium,erad bona opera,que r^^ refills fidei,eohortantes, Etam Petrus ea qua ad ^^’‘^^'donem pertinent,fubinde inculcat,quod ignora'
Q-quodadifint Àconcupiferntijs, ^‘i'fi^Mnäconuerfationeegerint. iPet.i. C^uodin heplagas, deduciteos indomumfuam,apponiteisci ^f '^‘^fierst,ry non populusDci, ones errantes.t. 30 burn,er exultât quod cum uniuerfa domo fua crcdi' ^‘ßj^^ß^^'^^c^iifttate gentian patrauerint, uerfati nbsp;nbsp;nbsp;dißetDeo.
pxnitentiâ,etfàc opera priora.lac.4.ilumiletuos rei dite in conßedu Domini,er eriget uos. Denia- hat partes etiam inexemplis conuerßonum uidereUcet. iJani Ad.2. anima circiter ter millehoc modo conuer tuntur. Primum Petrus er alij Apoßoli eos deducunt ad agnitione peccati,quàd lefum filiu Dei er tréfilant fuum interficcrint:er quad ipßßnt generatio praua, hoc eßin peccatis cocepti et nati,et deprauata natura praditi.inquit enim: Seruemini À generatione ißa praa 10 ua.lllicontritiercordibuscompundi,inquiunt:Qjiid, ficiemus uirifratres i Apodoli uero eos porro dedu-
20
^'^^fuititionibuf erntfarijs ßmulachrorum cultibus. ’ ft' ƒ Piefdc idem inquit : Perfide gerate in eant ^“dvosicferturgratiaitt, dum uobis patefit Chri-“•'ïrt. uConuerfi edisad paßorem er curatorem ^^‘'o^iKdrainm.tPet.i.
^^^CiÇh/jy^ îts ruie hitH'/xJt.c iitti /Ja o-Atstj/^li^^ta^
’ Aliamuerame^ falutaremeffepanitentia, aliam uero hypocriticam er mortifiram,Paulus docet zCo' rînth.y. Niin quifecundum Deunt eft dolor, ispani' tentiam ad folutem baud poenitendam parit. Contra mundi dolor mortem affèrt. Dehypocritica uidetuv loann. i epift.t. loqui:Si dixerimus, Peccatum non ha'
bemus,nosipl'osßllimM. ltemt.ïoann.i. Quidicitß
^itaÿt,^af partes compleditur.nam de contri- in luce eße,erfratremfuum odit, in tenebris eß. Et 1.
^^'^^‘^’^^^ inelHit: Si dixerimus,Peccatum 40 ioann.z^. Timor noneß in charitate, fedperfida cha «)emus,nosipfisfiüimus,zr ueritas in nobisno confiteamur peccata nollra,fidelis zr iußus eß, “ temttat nobis peccata noßra, ut emundet nos ab o-’’^^^'^'’pitate.^idixerimus, peccauimus:mendacè non eß innobis.iiohan.i.Et ^nesienoua obedietupaßim elegâtiadida habett Kitfiineo manere, debet, ficut illeambulauit, ^'Pßambulare.iiohann. z. Omnisqui in co manct, ^'^ficeatdioced,non habet propoßtumpeccandi:o'
ritas eijeit timorcm,quoniam timor cruciatum habet.
De itéra aut inquit i loà. i Si uerà cofiteamur peccata noftra ,fidelis eß er iußus, ut remittat nobis peccata noßra,eremudetnosab omniiniquitate. E.tt.lû.3.tn contenu eins fuadebimus cordibus noftris.Quoniaß condénet nos cor nollru,maior rft Dei« corde noßro, er nouit omnia.Idem cxèpla etiâ probant.lAam hypo' critica er mortißrlt;epanitenti£ exempla funt in iuda
adPaulum,N.odicacx parte persuades mibi ut fiant Chriüianus : fed tarnen nihil amplius fielt, Ad.iô.in Pelice, quipofiqua eu uxore fua, Paulu de Euangelio, iufticia, tcmperdtia,iudicio futur o difiircnté audiffet, tremefidus reßodit, I» prafentia abi. Cateru oppor tunitaté nadus-accerfarn te. Ad.t^.Exepla itéra px nitentia funt in tudais, qui conuertuntur in die Pente' cofies,Ad.t. I« Samaritanis,quirecipiiintfermonent Dei,Ad.S. erEunucho,ibidè. ïnPaulo. Ad.c).ii.i6.
ƒ fi-nocest,nonhabetpropofitunipeccandi:o' nbsp;nbsp;lfcarioth,dequoAd.i.inAnaniaerSapphira,Ad,s. ^^lt;ilt;*^peccat,nonuiditcum,nec cognouiteum.t lo- só Et in Simone JAago, Ad.3. in Agrippa rege,quidicit ^^'’^•llleanimamfuam pro nobis pofuit, er nos ^prefiatribusnofirisanimaî ponere.
etiam omnibus fuis Epifiolis,duo illaadpx mum pertinétia requirit, ebtritionem feu agnitio nenpeccati, erfidem. N4m Rom.t.erz er j. tradit, lt;mnss !gt;mines,tam iudieos quamgetes, cfieobnoxios Pieuto. i^cinie docetees fide in Chrißugratis iudi-^piliolislicetfirèprcefcribat
^*^ ^^'^‘^ ^^'^^‘^ ^^^^^ debeat, tarnen fub-fJc^'^^^^^^^^’^^^^ fide feu iuflificatibc quada itu 00 in Cornelio, Ad.io. Cufiode carceris, Ad.16. Corin' lï fÿ Apoc,i,]iH()ffQy edo undc excideris, er age nbsp;nbsp;nbsp;thio inceduofo,2, Cor.i.in Corinthijs alijs,2.Cor.7.
p » Patet
-ocr page 458-|
CENT. I. LIB. /4î Pdtet dUlem tx his,hypocritici ty mortifirdm px ftitentiim iÜdm e(Je,’qiiie pcccatu dut non dgnoftit,dut dgnitum nihil curdt, fed frcurè cóntemnit, nee fide in Chriftum remißionepecedtoru fibidpplicdt,fedde-fi)erdt,ne( iignospoenitëtidfiudui fii,cit. Zeonird ue-rè, pœnitentià uerd er ßalutdre iüä eße, q^uæ dgnofeit peccdtdßudiuxtdOei uerbu,feq; humUidteordDeo, er trentefikSld petit d Heo remißione pecedtoru pro-fter medidtoré Chriftum,erprofirt iuliicilt;efiuiiut. Conuerfionem fdlutarem, non noftrum,ßed Hei e-pus, idq' gratuitum ejfi: docent. ï^dm Petrus t. epill.t ait: tuxtd cepioßdmßudin mifericordiarn, regenuit nos in ftem uiuam.er i epiA. i. E' tenebrisuocduit uos,in admirdbilem lucem [dam,qui quondam eratis non pó-pulus,nuncpopulus Hei: qui quondam non conftquuti mißericordiam, nunceftis nüßericordiam conßequuti. ibidem: gratis uelut ones errantes,ßcd nue eonuerfi c-fits ad pdftori er curdtoré animaru ueßraru. i Pet.j. Ktud tardât Hominus, uerum patiës eA erga nos,dum non uult omnesperire,ßcd omnesadpeenitentia recipe re.lohannes regenerationé Hee tribuit,[cd ea compre hendit conuerfionëßalutdrë,l loâ.î cy s.Omnls qui ere dit ïefum eßßc ChriAum,ex Heo natus eA. lbidcm:Cbri Aus uenit, et dedit nobis mëtë,ut cognoßeamus iüu qui uerus eft.Paulus Philips, is qui cepit in nobis optes bo.gt; nu,perficiet ußq; ai diem kßu Chrifti.PhiLi. Heus cA TO 10 qui agit in uobis, ut et uelitis et perficiatis. Re. 6. Non tftuolentis,ncq;currentis,ßedßoliusmißerentisHei. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;...f....,..,„i^gt;,„^i^,i^aiu,u,n,n^^-gt;-•■■■ QuodautemHeus per ininiAerium uerbi,ßciUcet nbsp;nbsp;nbsp;cataueftra.i.ïoan.i.Pidelis eft,utremittatnoiispitt concionem legis ey cudngelij,couerfionem opcretur, 30 tanoftra. BßßeßubpaAorecT curatore iniinariiiiilt;''’‘ primum inftitutio ey usurpatie miniAerij probat.Hc- ftrarum,i Pet.x. Inchoare noua obedientidin,qii^tt)^ inde teAimonia de efficacia uerbi Heißeu minißerij, pleAitur bona opera primte erßecuda tabidd-^^-^ j qualia ßuo loco retuhmus.i Pet.u Kenati non ex femi^ nbsp;nbsp;Opera fitcientes digna his quirefip«ijfeat.Heci«tß‘ male, ey fie ere bona: 1 Pct.j. Heponercinendtti^-loqui ueritatem.Heponere ueterem bominent inmp Ais ßuis, induerenouum. Colojß.s.üonßecnnd^^^^ nem,ßedßecunduftiirituambuldre.Bo,t.t^^''^ß'f fitrari. Epheß.^^ Qiiißurabatur,non ffii^ Obpoenitentiâmitigaripoenas corporales, e Tertio exempla idem demoAranc. Nam illt circiter 40 monet,t Pet.s. Humiliemini igitur ßub ptte«^^ ” j Hei,ut uos extoUat-cum erit opportumema ^^‘'^'^ uult uitam diligere,cr dies uidere ^‘’”‘’^^®^^^* J,n guarnßuamamalo.Et Paulus iCor.tt.Et(nbnß^ ß9S dijudicajßemus, haudquaquam iudfiad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Apec.z. Age pxnitentiam,ey priera ficopera. condone Pinlippi operatur, AA.8. Saulus host is Chri nbsp;nbsp;nbsp;nus,uenià Abi cito, et mouebo eaadelabrutuu « Ai,eiusqi Ecclcfi£,gratis ex mißericordid noce Chrifti ßuo, nifi refipueris. ibidem Chriftus ad ff^ß*^^ conuer(ttur,eytnimfterioAnini(eabßoluitureybapti gamenfisEcclefiießcribit:'R.efipißce,AlieqitiniieiiM^ ßdtur,AA.9. Prédicat Paulus id Heippus et betteficiu, nbsp;nbsp;nbsp;bi cité, er pugnabo cum iUis gladio oristnn- ,^^ AA.iz.i6.amp;Gal.t.SuprdmodumperßequebarEccle- sia epißcopüTbyatirëßemßcribit:Eccecgot't'f^^^^^-^^'ç flam Hd,acdepopulibarillam,etc.aft ubi Heo,qui ßc-gregraueratme ab utero matris mex, eyuocauitper ne mortdïi,ftd immortali, per [ermonem uiuentis Hei tlodn.d-.Cijii nouit DeÜ,audit nos.qui non eft ex Heo, non audit nos.Pt Paulud Ko.t.EudngeUü eftuirtiu Hei adßdlutem omni eredenti. Kom.io.Pides exduditueft. dTim.i.Seruum Homini, ere. irudientem ea qui ob-fiRunt ueritdti, fi quande Hem det iUis pcenitentidni. ter mille animayin die Pentecolies,non ob fuum meri-turn (, Chrillum enim interfieerant ^fed gratis conuer tuntur,pér concionem Apoftolorum, e^quot; mirdculofdin Spiritus fanAi exhibitioné,AA. i. Sic Simdritanorunt er Pimuchi conuerfione Heus per Spiritu fanAu, ^ comionc Philippioperatur, A^l.S. Sdulia hoUii Chri gr^tiam fuiyamp;c.uifum efl.P.t i Tim.i.Qttipriia crant ilaftgt;bemus,eyperßcquutor ^y uiolc[us,ßed er mißeri' cordiamadeptusßum, quodignoras ficerim per incre dulttatë: exuberduit autem ßupra modum gratia Homi ni noftri,cum fide or dile Atone,quie cA per ChriAum Kßum. Conuerfionë Cornelij pr^cedunt quidëopera externacarnis(diciturenim fiiißßeuirreltgioßus,eyti- pudefiamusabeoinaduentu eues mens Heumcumtotademoßua,preeftansclcemoßynas ^q't. ________________. multasplebi,deprecdns'queHeum)fedtamennonob Heouiuentity ueracijÇr (xpeftantesßhnKtt'^^f^^ |
IL CAP. 1111. 14 ß'dd opera,qua abßc^fide Heo nonp»terdHtplicere,iic rum gratis a Deo conuertitur, mifio angeloeydctit' fito Petro, per cuius concionë de fide eruditur, C ui' ßoluitur,er Spiritu ßanAo donatun AA.io.LyHeil^ lippis dperuit Hominus cor, ut atteniertt bis quellt: bantur d Paula, AA.io.ibidem etian cuHos careerist Heo per terrametum çy coneionë ApoHolorUconttf titur.He gratuitd gentium conuerfione,per tninijlerti uerbi ey Spiritum ßanAum, paßim extant testimonia- AA. 14. Heus Paula er Barnaba mittit adgentesapae ro reuerfi,narrât, qu^cuq^ Heus [ecu ficiß(t,ö‘ qt^^^ aperuißßet gentib.oAiu fidei.Bt Petrus Aël.ts.in Syno do Hiereßolymitana inter alia diciVHeus tcßimoniinii prabuit illis,ßcilicet gentibus,dans illis Spiritm[tlt;'‘ Aum,ficut or nobis: cr nthil dißereuitinternos ci-* Io5,cu fide purificauerit corda illoru. Bt Paalus Kef' r6.caußas couerfionis gentiu numeral, ebrißu) SpU' turn ßanflum, miniAcriu/m,figna C proUgta.lii^^^ conuerfione Colojßenfium inquit, Coloß. t. Grattas^“ gentes patri, qui tdoneos fielt nos ad particifdin^ fortes ßanAorum in lumine,^c.Ht conuerfitnew,' ßalonicenfium,i.Theß.i. Qj^aleminÿ'ofium bailin' mus erga uos,çr quomtdo eonuerfi fondis adPin''^ à fimulachris, utßeruiretis Heo uiuenticr msaci' AfteAus quos pxnitentiœ adßcrihunt,partial f*^^ tritione,partim exfide,accipienteremißionci’if^' torum,proueniunt,commemoranturauHsn'quot;' ; cipere remiftisnë pcccatorum,AA.3. Vf dcleanWP“ Aum,Gr qui adulterio mißsentur cum ea,m lt;nbsp;^^^^ maxima,nifipanitentia egerintab eperUntfi' • ^^^^ ra teAimonia in hancßententiam,tn loco de No* dientia, eiusq; effiAibus recitabuntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^ Peenitentia declinantur poena aterne. 1 ftßt- ^^ ens eA erga nos Heus,dtvm nonjiult ‘^^^^ mnes adpœnitentidm recipere.i ïOAnit.agt; ^be 1 te in eo,ut cum apparuerfthabettmusfiduciainfi , ucjiammaircuiriauHciiiu tnn.B.tPdulltts- M .^ Conuerfi eftis ad Hciym à fiinulachriSintjetH ^^ |
A •
-ocr page 459-HJ
DE DOCTE! NA.
? •
^,lt;^^Miittxc!tau{t'amortuistefum,quiliberat nos ab ^fi uentura, Rom.6. Huncucro manumißi apeecato, ÎTc ^^°’ ^‘^^^^^^ fr'^dum ueßruminfan ßcitionem ; ßnem autem, uitam aternam, tacobi J* ^^qtiisinter uoserrauerit aueritate, e^ quitcon tttrtmt ilium,fciat quid'qui conucrtißceritpeccato-t^titiberrorcußfuie, faluamßcietanimam à morte, C tperiet multitudinem peccatorum.
Inpcenitentii ueri accerßt iram Dei.Rom .i.tux-li iuriaem tuam, er cor panitere nefeium, coUigis *^gt;fßiramindieir^, ‘
^lt;^iiitentujiuditorum,gaudium aßert pijs dodo-!' '^^'ftcutecbtràimpanitëtia, eosebtrißat.i Cor.7, ^ninnundiret nobis uedrumdeßdcrium,ucßrum Pftow ,ueßrum pro mcßudium, adco ut magisgaui-ß^edm.ltem'.Huncgaudeo, no quad contridatiße ^^ds,fei'quid contridati ßtit ad panitentiam, cre. fwiCer.u.Nc quo modoßnt contdiones,lt;emulatio ^’bßijconeertationes, erc,tlt;teiterum ubi uettcroßu-
ncq; à ueneßeßs fuis ,neq^ afornicatione, neque aßtrt tis. autorepiß. lacobi 4. Aßiigimini ZT lugete amp;quot;nbsp;plo' rate,rifus neder inludumconuertatur ,eygaudiunt ' in maroremitacobi s. Agite nunc diuites,plorate,ulu' tantes fuper miferqs ueßris,qu£ adueniunt uobis. Dé,-finitionem ißarn etiam exempta probant: Ad.t. iudd, audita condone Petrich Apodolorii,agno(cuntjuui-it peccatum deinterßdo JAeßta, C7cbpunguiiturcor~ dtbut fuismec cotumaciter répugnât,nee exenfant pee 10 catum,nec Epicureocontemptu ßdidiunt ApoßolorZ concionem,ut podea Pontifex eS“ feniorespopuliß-ciunt:Ador.^.cr7.ïdem in conuerßone SauHs Ador, ^.ia. ilt;s.^ eußodis carceris Ador. 16 uiderelicet. Sie ineeßuofut Corinthiut obiurgatus à Pauloper li-tcras,e^ab eccleßa Corinthiaca,agnouitfuumpecca turn,er immodico ob id afßdeur dolore,z,Corinth.7,
quem miniderio legit,arguentit peccata, g^ confeien' tU' iudicio,et uarijs generibut peenaru ej ealamitatUf prodigijsatq;miraculis,bonitatc item ßta, ad agni' tionem peccatoru homines inuitare ey deducere aßen dunt. Ad.}. Vobitprimum Deus, cum fufeitajßt ßßZ fuum iefum, mißt eum,bcncdicëtcm uobit.itautunuf-quifq; uedrâm conuerterctfeab iniquitatib.fuis.Ad. s. Ad dandam poenitentiam ifraclt, remißionemque
Contritionem aliamueram erfalutarë eße,aliant uero hypocriticam aut mortifèrâ,patet ex teßimonijs
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;........................deVeracyr hypocritica panitentia fuprà allegatis. ^nfidatmeDeusmeusüpuduos,utlugeammul- ao CaufarnautemefficientecontritionisdocenteffeDeu, ®^ w«« qui ante peccauerunt : nec cos pcenituit im-^^»iuielibidinKq. impudidtit, quarn patrarunt. “»Pwri», Sodomita iudam animamLothfuaim-f^nitentii excruciate dicuntur, HOE CONTRITIONS.
Oc uocabulo Apodoli quidem non utuntUr,fed ''^«ilpfam habent, quarn peenitentit uoceno-^^^■A'twloMtedemonflratum ed. Paulus i Corint. *' ^J'^^^xcutTei dedf, dolorem feu tridiciamfe-
. __________^_______________j. • peccatorum.Ad.aó.ulitto tead gentes^utaperiaso-
^'^^‘^'Oehocat,feuquâDeut operatur percondo- 30 culoseorum,utconuertanturatenebrisddlucctn,eS' .........4 poteßate Satbana: ad Deum. 1. Tim. t. Prudientent
^^^’^tiipanitentije.Petrutprima: Petri quinto, humb [^^eminimi appeUare uidetur, ioanna i.'Spiß.^. ‘imoroBdpprjj^f,
^°^^nt intern,contritionem eff: itlam partem con '*^rlt;»lt;^ttihomoagnofcitfua peccata fccundumlc-gfmDfijQ- pæ„^ peccatorum:ut funt tra Dd.atcr-»««ndfy/o, e^cruciatut inßrni,er tterè cohorre-idC^ lt;^dr^ißi(^g^ ^gl^yf. uffdtur turn propter oß rußnPeUjioiQijj^ jj^fj^ }j,critn,tum ob panas,quas
cos qui obßßuntißquando det Deut tllit poenitentiant aiagnofeendam ucritatem^ct' rcßpifcanteDiabolild queogt;capti ab eo ad ipßut uoluntatem.adRom.^.Lex iram operatur.ad Roman.s. Per legein agnitio pecca-ti.ad Roman. 7. Concupifcentiam non nouiffern, niß lex diceret^iion cocupifcat. Hue er alia teßimonia de ofßeio legit pertinent. Docent etiain exempla,Deunt
tur ad pocnitentiam, maxmèucrà inceftuofuf iUe, qui noucrcam diixemt-.i Corinth, f. iCorintb.z.y.PM-Im ipfe de j^c teftatur ad Kom. 7, fe aUquando uixiUquot;: fine le^e, çx non nouißc concupijeentiä effepeccatu: fed po^ca legem ccepijjèfuam exerctre uim,^ pbi re uelajje peccatum:idq- ficiffe exeeUenter peccatum,(^ fe per lege ccafpim ejßri hoc eA,fe no modo agnouijjè pcccatu,fed etiafenjife iram Dei aduerfus peccatum,.
; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;percondonem legisoperaricentritionemincordib. ^tinfirefforibuießminitatutmecanimoPpicurco er 4” hominum,Ador.i.Corinthij cpißola Paulicontrißan \uurc eontemnit Del uoeem er confdcntiam fuam fe *^utfmtem, nec pertinadter excufat peccata per lege ^^ßbireueliU,licet alias ea ratio et mundus pro pec ^ititnonignofcit. Nim loannes prima epid. primo, ’WHOhoc podulità nobis, utagnofeamus nosef-PpKcitores, er non excufemus peccata nodra.idem t^lt;fißolatertiocap,didt,cor nodrum nos inter w eondemnarc ; quod non fit, nifi in agnittone pec-^^^^tuw,Stprimieepidolt4,cap. loannesdidt,timo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;QuodDeuspanisad conterendum corda nodra ^cruditumbabereiçrPaulus a.Corint.i.fy y.cen So utatur,docet Paulus i Corinth.n.Sicorripimur,aDo-hitimemdoceteffeag^itionepeccatoru, zr dolorem pfrifticMw abforbentem homines,ßno accedat con fowio. Autor epifiohe ad Hebraos duodecim 0 capite, iteontritienc Sfau didt,quèd eu laerhymis quafient flt;amtentiiin'iboc ed,quôd agnoueritfuam dultidam, C quid dolorem fuum, quem inde accepit,tedatus fit ^hrymis.chrißus inepidolaadepifeopum Thyati ttuferu inquitiDedUUi tempus ut refipifeeret à fcorta ^'ß'fiM,necrefipuit:Apocal. nono.ne^ refipuerunt Deaceufatione confeientit pautus ad Roman, t. «gt;operibusmanuiimfuarum,utnonadorarentdamo 'do loquituriAttefianteipforum confeientia,çrcogitatio «M, tre, (7 non egeruntpanitentiam ab homicidijs, nibus inter fe aceuf mtibui. 1 iohann.4: Si cor nofirum
mino corripimur, ne cum mundo damncmur.Heb.n. Pili mi, ne neglexerit correptionem Domini,ne^ defi dat cum ab eo arguent,e^c.Omnn caßigatio in prit f eus quidem non uidetur efße gaudij, fed mclesiilt;e : at poßeafi-udu tranquilUtatts tudieix reddit hit qui per lüam ßerint exerdtati. Sonitat etiam Dei,cr Iona ganimitat, erpatientia erga not, adpeenitentiam nos inuitat.Rom-a-1 Pet.i,
P 3 HOM
-ocr page 460-|
Ur non codemnet no{,amp;c. De tniraeulis exemplu eß con uerßo Pauli, Aßor.^. e^ eußodis carceris, Aßor.td. Ef in Paulo Sergio Proconßle, qui cum uidißet ad uo cem Sauli Elymam magum exc£cari, eredidit, admirons ßper doßrina Domini.Aßor. ij. Eßrßm ueræ contritioni hos fird attribuut,agnofcere fua peccata, eaq; non extenuare, nee defindere. lïoann.i.Galat.i.Petrm 0 Paulo obiurgatm,quod non reßopedeadueritatem Euangelij ineeßerit, non de finditfuum ßßu,nec Paulo arguentiirafeitur. Idem ta ficerunt Corinthij,2 Corinth.y.cr inceflueßts Corin' thim,t.Cor.i. Dolore aßei propter peccata fua.E.om.7. Viuente mandata,peccatU reuixit,ego uero mortum fum,eye. lcem,ut appareret peccatum,per id quod erat bontvm, t^^t gignere mortan, ut fieret maiorem in modum peccant peccatum per proceptum. ibidem exclamat: Mifer ego homo,quis me eripietex hoc corpore mor-ti obnoxioi 1 Corinth.i.He quo modo fiat,ut immodi-co dolore abforbeatur buiußtodi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20 Sußinerc terrorcs.fecund£ Corinth. 7. In omnibus afii’.gcbamur.firis pugn£,intus terrores: 1. lcan.}.Si tor noßrum no condemnet nos.Copungi corde, Aß.2. Confiteripeccata fua coram Deo. t loann.t. nee ea palliare coram hominibus. Aß.t9. Multi credentium iienicbant,confitentescr annunciantes peccata fua. epaultts crebro repetit ebmemoratiomm peccatorum idem cap..^. Perfißa charitas eijeit timorem'.boc 1 » fi fide apprehendatur beneficium ChrSi, quem 1^ nobis ex charitate donAutt,amp; qui eß ckiritilisf^^ na certißimit pignus,tum pauor et cruciatus ctriiiigt;^ , nbsp;nbsp;nbsp;_ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttoßrorum,ob peccatorum agnitionem,paubtiii»‘''^‘ rumó; ueßes cuflodterit,cr in nectm dus confenferit. 50 mimitur er expellitur,paee in ijs régnante, A^or.2i.i6.Galat.c. iTimoth.t, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Spiritus fanßi.R.om.i4.Col.4.PaxDeipalintinfid in cordibus ueßris. Aß. io.Teßificäsludaußngt;»^^ Greets earn quie erga Deum eß poenitentiM,tcf*‘^ qua eß erga Dominu noßru lefum. Hue ej didT' mania pertinent,qu£ de partibus pxnitentiaßp^^^ citata funt. Deinde probant etiam exempla conuerf* rum ludseorum,Aßor.2.Samaritdnorum ey^unudib Aß.S. Et Pauli,Aßor.9. CornclißAßor.to. C»^‘'‘quot;* fuorum,qti(gt;d bla/ßhimm ßerit, fy perfecutor Ecclt ßlt;e : er quod Stephanum lapidantibm adÜiterit, f 0- Abijcere propofitum in deliéiis agnitis perfeueran dijtydimr.dreßcelera prim perpetrata.Ko.ó.Queni igitur frudium habebatis in his,de quihits nunc erube-fettisead Uph.4. Quißirabatur,non fùreturampUm. Apocal.^.üec reßpuerunt ab operibm manuum ßua-rum,tit non adorarent dtemenia. Tollere, qu£ occaßonem adpeccandum pr^bue-runt. Aüor.i^. Multi autemexijsquLcurioßs artes exercuerant, comportât os Itbros exußerunt coram 0-40 tnnibm: t;^fupputatisprecijsiUorum,repereruntpe~ c cuniicquinquagintamillia. Ablatum reßituere,ut patet ex ludx exemples,cuius mentio fit Aß.t. Reconciliari cum proximo la:fo,zr cum tota Ecclefia, qua publicis feelcribus noßris eß fcandalizata.lac.s. Confitemini inuicem alius alijdels da,ey orate pro uobis inuiccm.ldem exempla probat, Pauli Aßor. 9. Et Corinth ij 2. Corinth. 1. cry.quem tota Ecclefia obiurgauit,a-ab eadem in gratiam rece ptus eß,poßeaqitam peccatum agnouit,er ueniam pre fo catus eß. Etiam externis geßibus teßari fun dolorem, propter peccata: qualesfuntflctus, z.ad Corinth.7. CT lacobi 4. Affiigimini cr lugete ey plordteirifus uefler Uertatur in lußum, crgaudium in moerorem. lacob.f. Dei donum eß,ne quis glorietur. Qÿàd remißio peccatorum omnibiu tdirè 'iPi^ offeratur, Aß.ta, Huie teßimoniumperbibentemiiti Prophete, quad remißionem peccatorum acceptnni^ fit,quif^ crediderit in nome tius.Aßor.j.ier bniK omnis qui credit iußificatur. Quod omnes uocentur minißerio uerbijcTiaetb-s.i6.tPetrii.Deusnonuultullosperire,fedadpoe- ^^ t.DeuscunßeshominesuultfaluosfiercersdiÿÙBO ttitentiam omnes recipere.Apoc.2..Memento unde ex- nemueritatisuenire.Rßm.io.laomntinterrimesuß qu£ aduenient uobis. Pines contritionis non docent eße, ut eo opereme-reamurfalutcm,[ed utpareamus uoluntatiDei, qui unit nos agnofcere peccata,^ débita noßra. AHor.t, |
CENT, t LIP. H. CAP.' nil nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^’ cideris, (^ panitentiam age.Detnde'ut ttttc^‘^^t'^ ßra indignitate, cor a Deo ex animo nos buntditV gt;nbsp;neefidamm noßris operibm, Eern.s-adGaln-^l^^^ fit feriptura omnia fub peccatum, ut omnium mijc^ tur.R-o.u. CenclufitDemomnesfubincredubttt » ut omnium mifereatur. 1 Corinths. Vt quiglorid^^gt; inDominoglorictur.Idem exempla contrittonifrf^ lin£ docet, AHor.9. EtCorinthij,i.Cor.t. TerW beneficium Chrtfli locum habeat, er mitgis diicqct. Gal.3.Lexp£dagogm efiad Chrißum. ad^onuna-Mifer ego homo, quis meeripiet ex boe ti obnoxio ? Grattas ago Deo per teßm Cbripi‘ Dominumnoßrum, i Timoth.t.lefusCbrißtummti peenitentiam adfalutem baud pxrutcadMpttti- DE FIDE. ..^ T N couerßcneßlutari ad Deum, opertereconH“^ ^nem ßbßqui ßdem,docentapertisteßinion^' ann.1. Siquis peccauerit, aduocatu hibcinusitpMl trem, ie[um Chriüü iußum,et ipfe eßpropitutt^P* peccatis noßris, non pro noßris autem titntiitngt;P^‘ tiarn pro totim mundi.i loan,i, Si condemnetnestt noßru, maior eß Dem corde noßro, er nouitotB^ cdrccrif,Ad.t6.Lydiit,Ailor.i6. Porr6 ßdtm cxcitaredehetit-.niMidtumDti,^^^' dn.i. Hoc eft precept um eins, ut credunus nemiidj'^ tim iefu Chrfti. et i iodm-i-Q^inon credit Dto)»'’^ dneem eum fi,cit,quid non eredidit in teßmoni^i*^* teRificatm eß Geus de filio fuo. Meritum Chrifti, nempe quid pecatd totiat W«'gt;‘’ diexpiauerit.i toann. i-cr4. Chrißusßmelpn^K' catis pufftu ßtit, iu^m pro iniuüis, ut nos iddiictrd Dfo.i Pet.f. Truditm tü propter peccdtineßn^^^^ furrexit propter iuHificationem nußri.Kom. 4.0^1** eum qui non nouit pecatumficitpeccdtu, ut in cof^' remits iußieiu Dein Cor.f. Quoddeceptntioßtpt tuit a. Pphefn, Gratin faludti edisßde^ nonexaoi^' |
HJ
Dl. DO
C T R I NA.
,/•
fontis (omm. Aom.t.Euangelium eß uirtus Dei,ad fa Idem omnicredenti.i Corint.^. Pofuit in nobis ferma dm recondliationis, itaque nomine Chrißi legatione fiingimur, tanquam Deo uos obfecrante per nos,rogaa diu pro Chrißo,reconciliemini Deo.
Summa,chrißi beneuolentia, qui uenitpecedtores fduare.i Timoth.i.Et qui paßorem zr curatorem da dimrumnoßrarumagit,! Petrix.
Sacramenta, quibus zr oßirtur zr obßgnatur re-^Ifiopeeeatorugratuita. Rom. 6. ad Titum 3.1 Core 10 '’■n. t ?etri s. Catera de ßdefuo loco tradita funt.
_ DE NOVA OBEDIENTIA.
, pi^ai^Je gratisacceperunt peccatorum remißio-dm, fipoßoli etiarn de neuitdte uit£ concionantur:
' Vpxius comminantur, rurfus ftfe peccatis ßne pani ^^’'difoUucntibus. tiarn Petrus de noua obedien-^^’ßtißiidibuspcenitentiieplHrimd pracepta tradit t*^lt;in.Cttumddmodü is qui uos uocauit,fantas eUd' ^^'tfquoi^ßnai, in omni conuerfatione reddamini. '^^^ii.Connerfationem ueliramhabetehoneßäin- zo i^r^entes. iPet.z. Omni adhibito ßudio,fubnünißra' ^^infide ueßra uirtutem, m uirtute ueró fdentiam, in P^^ietemperMtidm, intemperantia uirtutem.i Pet.
Io4ijttfs de noud obedientia, pdßm elegätid dida didt fe in co manere,debet,ßcut iüe ambu ‘^bcripfeambuldre. i toan.i. Omnis qui in eo ma-^f''lt;»lt;feccit:bocesi,non habet propoßtum pecedn' '•0««s quipeecat^non uidit eum,nee cognouit eum. y°lt;3. Itemtllle anima faam pro nobis pofitit,zy nes ‘l’^'fwprofratribus dnim.is noßras ponere. faubuetiarn in omnibus fuis cpiholis, ad noua obe ^‘''dieobortatur iußißeatos, zr opera quie ab ipßs ^quot;^iditantprefcribit.ddEo.6.7.8. ii.x;.i4.tf.i 6. W4'J.Â. Colo|f.}...^.. Sed de noua obedientia fuo ^^^flgt;ttadi(lißnt,qu£ hue etiarn reßrri poßunt. , ^’«Nt etiarn pios per totamf ram uitam paniten-^'^''^^^':eredebere,hoceß,agnofcere peccata fua,et fropriom imbeciditatem, zr propter earn dolere,fe^ ^°^fXiPieobunulii'ee,zrpetere remißionem propter
dunt, nee eos d uenid. èxcludunt. Hdm Petrus i epiß.j^ didt, Deum ueUe omnes itdpaenitentidm recipere. Et lodnnes t epid. i-affèrit, Deum confitentibus fudpecc4 td remiitere.Et i. inquit:Si quis peccduerit,aduocdtum hdbemus dpudputrem lefum ChriftU iuftum. Et t tod. S. Si quis uideritfrdtrem fuum peccure, peccutu non dd m orté,petet or dabit ei uitdm,peccdntibus nS ad mor^ tem. C hriftus in epijield dd epifcopü Epheßum inquit: Hdbeo dduerfum te,quód chdritdtem tudm primum re liquißi.memor ejio itdq; unde excideris, crdgepani~ tentium, er primdßc operd, ApocuLi. Eodein modo etidin epifcopum Pergdmenfem ad panitentidmeo^ hortdtur,er Thydtirenfem eccleßum, Apocdl.i. ïdem dd epifcopum Ldodicenum fcribit:Scio operdtud,qui4 **'^^s frigidits es,neq; firuidus,çrc.lt;etniildre ergotde re ßpifce. Apocdlï.Et Paulus Gul.6. Idpfos inßdurdrißi ritu munfuetudinis pnedpit, ?r Corintbium incefluo.» fum iubet conf duri zT recipi,ne immodico dolore db^ forbedtur.i Corinth. ». idem feruum fitgitiuum Oneß^ mum,d fe Kome conuerfim,Pbi'emoni remittit,utp4 tet exepiflold ad philemoné. ïdeobif.Etßinpeccatis ßerit, remittentur ei. ubi etidm, eum qui errantem in uidin reduxerit,dicit fdludffe dnimdm dus.
£[ Extant etidm pdßm in feriptis Apoßoloru raufe generales ,qu£ omnesbomines ad uerampaniten' dam monere debednt,qudrum h£ fmt pnecipue.
Prima: C^uia omnes homines funtobnoxif peccato zr morti,zr indigent remißionepeccdtorum.P.omdn. i.u.Gal.t zr 3- Conclußt Seriptura omnes fub pecca-ïo, tum,ut omnium mifereatur.
Secunda:Cluia Deus feno prd:dpit,ut omnes agant poenitentiam.Ad.i. Delidorü pœnitentiam agite, zy bdptifetur unufquifq^ ueßrUm in nomine lefu,in remif-ßonem peccatorum.Ad.j. Paniteat uos igitur,ut de-leantur peccata ueßra. Apoc.z.Memento unde excide» ris,zr age panitentiam,zr ße opera priora.
Tertia-.Eonitas zr longanimité Dd.Kom.i.Aut di
uitias bonitatisitlius ac toleràtiie Icnitatisq; contents,
.. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-----1-----—-,---------r--r— ignorant quodbonitasDeiadpoenitentiate inuitet^ad
‘^^T’”’‘‘^'M^i^'^^‘^'^pl‘^^‘'Cypoßeaßußus iu- 4° Tit.z.Appdruitenimgratia Dei,fdlutißra omnib. ho-^'^^Wre,zrcaßcerequ£decent cos quireßpue-
MNam Pauim A{l.i6.tcßdtur,fe in fuo minißeria ^^^ÿjfAwundabâ,inquit,ut panitétiarn agerent, ^f^f^drterenturadDcuim,zrfaccrent opcradigna ^’l'^lrefipuißd.P.t petrus lepiß.s. Humiliemini fub t^tiitininuDci,ut uos extollat, cumfoerit opportu ''ff^aPet.i.Pratres operam datc,ut uocationë zr ek' ‘wem ueUrain ßrmam ßeidtis.z Pet.j.Plec expeßi 'S ateoperam,ut immaculati zr incontaminati ab d-^teperimini in pace: Dominiq^ noßripdtientiam,fa ^^''larbitremini.E.t poßea: Crefcite in gratia zr co-^^‘lt;gt;teP)omininoßri\efuCbrißi.t loa.t. Siquispee ^^‘*^t‘t,adiiocatumhabemusdpudpatremlefum Chri ‘ '^iuüun,zrc.i loan.ï.0mnis qui habet banc fbent ^^ftirificatfe,ßcut zr dk punis eß.
minibus,crudiés nos,ut ubnegaU mpietute,et mudanis eoncupifeentijsTfebrie çr iuftèorpiè uiuumus in prie' fenti fcculo,expeâttntes beutam iüdm j^em ^y appari tionem gloriie mugni Dei, er ferudtoris no^rilefu Chrifli.i Pétrii.Hdud tordit Dominus, quipromißt, zyc. Sedpdtienseli er ga nos, dum non unit uUosperi' re,f :d omnes dd panitentidm recipere. Item : Domini noflri pdtientidm,fdlutem urbitremini.
Q^drtd: Vdridgenerdcdldmitdtum erpoemrum» Jo quibus Deus nos cdftigdt,ut dgnito peccdto er ird Deit ddpxnitentidm reuertdnwr. i Corinth, u. Si corripi-nMr,d Domino cdliigdmur,ne cum impio mundo pe» rennus. Autor epidohead Hebr^. ix. Si eddigdtiû“ nemfuftinetis,uelut fiUjsfe offert uobis Deus.Sic Deus Pdulo dddidit dngelum Sdtdnie, ut eum eoldphizet, nt effirdtur ob exceüentidm reueldtionum.t Corinths.
H«c etidm pertinent exempld poendrum, quibus in ut' teri Teßdmete Deus impanitetes dffiixit: i^udlesfuntt Phdrdonis indurdtio er panse,P^om.^. populi J uddici
. ^tpauluf phil.z. Cum timoré zr tremore ueßram ^f'^fdaitenoperamini.tTim.i.iiiiUtesbonammi-‘‘‘^m,habeas ßdem zr bonam confeientiä. Autor epi-‘°l^^'lHebr.3.videtene quandoßtinuUoueßrüm . ^^‘'ftauiim,übnoxiu incredulitati, ut defcifcat à Deo ^0 ßrages in deferto ob idololatriam, murmur ationes zr diapeccata. i Corinth, xo. Hlt;ee autem figure noBri
P 4 ßerunt,
-ocr page 462-|
CENT. I. LIB. Eße infiatutn perfuafionepropriaiußieiiy^eU'-emnid in figura contingebdtillis-.ßriptal'untautem ad to y er lo.Philip.s.in iußicialegis imprehnßldii.lX' gern tantum de externa difeipUna int eiligere, iült;:t'gt;'^' s-VeUe per legem iudificdri,Gdlat.s- AßermnS'* fiierunf,ne nos fimui concupißentes ntdlorum,ficut et iUi concupierut. neq^ idolotdtr£ cßddmini,ficut qui-däin exipfis,quentddmodum ficriptum dl:SeditpopU' lus ntditducdrc er biberejerfurrexeruntludcrc.Heqf ßmiccimr, ßeut quidu ex ipßsßmiedti funt,er ceci-derunt und dietrigintd trid milHd.Heq; tentemus Chri üufßeut quidd eorum tentduerut,er d ferpentibus pe^ ricrunt.Heq- triarmurducritis,ßcut quidärn eorü mur tnurduerunt^perierunt ab extermindtore. ll£c dut correptione noßrä,in quos finesfeculoru deuenerund Diluuium er exddium Sodomaer Gomorrhæ.iPet. 2.Deutprifco mundo non peperdt, fed oddUMn iudi daprteconem eußodiuit, diluuium nwndo impiorimt inducens, er duitdtes Sodomerum er Gontorrh£oru in dnerem redigens,cucrfione ddinnduit,exempla cos rum qui impie adluri funtponens,er iußum Loth op-preßum à nefindoru luxuriofa conuerfatione eripuit. Aßeäu enim er duditu iußus habitas apud cos,de die in diem dnimam lußdm iniquis operibus cruciabat.Ho xo uit Deus pios de tentdtione eripere, iniquos uero in diem iudieij referuare cruciandos. Abiedlio angcloru, * Petri t.Etm cpiftold iudlt;e. Quintd-.incertitudo uita noftrtejticobi 4. Age nuc gui dicitis: Hodie ey erM edmus in hätte duitätem, er ßdemM ibi quidem annum, er mercabimur, c^^ lucrit frciemu^,qui ignordtii quid erit in crdßiniimtCiU£ eß enim uita ueftratVapor eü eifim,ad modteu apparent erdeincepseuanefcit. ddHebr.j. Hodieß uoeem dut audieriti5,ne obduretii corda ueßra.- Sexta: fubitut extremi iudieij äduentut. t Petri 4. Porro finis rerum omnium imminet,fitisigiturfobri} cr uigUantes ad orandu. z Petris-Venitautem dies Do minißcutfurinnoäe.i toann.z. M.aneteineo,utcum 4pparuerit,habeamus fiduciant er nonpudefiamus ab eo,in aduentu dus. 1 Theß s. ïpfi plane fcitis,quèd dies nie Domini,ut ßr in noße,itd uenturus fit. Cum enim dixerint,Pxx or tuta omnia,tunc repctinus ek ingruet interitus ,ficut dolor partus mulicri pr£gndnti, erc, Proindencdormidmus,(r£~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40 Septimd:Poen£ £tern£ impcenitentium. Roman.z, luxta duriciem tuam or cor pocniterenefcium,colligis tibiipfiirdm,in die ir£, quo pate fiet iufiivm iudicium Dei,zrc. Ventura ell indigndtio,ird crafflidiozran xietas aduerfus omnem animam hominis perpetrantis malum,ïud£i primum or Gr£ci. idem z Theß ucrin epifiola lud£,zr Apoc.r. OdauaiOmnis generis commoda, qu£ panitentes fequuntur,qu£ in loco de efiidibuspoenitenti£ recital uimus:ut funt,remißio peccdtorum,mitigatio calami-^ so tatum pr£fentium, declinafio poenarum £ternarum, trfaitesanimarum. 1 Petri 1. Repartantes finernfidei ueßr£,fdlutem animarum udirarum. Hona: Exempla aliorum,qui fefead Deum conuer terunt. quaha funt lud£orum,Ad. z. Samantanoru er Eunuchi, Ad.3.Sauli, Ad. ^.zz.z6. Gentiu habitanttu Antiochi£,pifidi£.Eydi£ et cudodis carceris,Ad.ié. Theßdlonicenfium.,Ad.i-/.er » Theßi.er^ Petri ob' ^ iurgdtid Pdulo,Gdl.2,er dUorutnplurimorum. ^ Ver£ conuerfioni aduerfätur impanitentid, er €0 fenfum,Kom bypocnticderitnperßddpanitentia'.qudrumhdfire ' “ |
I, CAP. 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’” funtproprietdles, eße fec'urttmamp;nodÿtofitttf’^^^ td ƒ'Sd, nee dolore ob ed affid. Rom.i- ^^^‘^ ^®’' pxniterc nefdum. P-pheß 4. Poßeaquäntpertitnen^ eo ut dolere deßerint, ßmetipfos dedderunt hßo^t, ad paträdum immundicie emnem cum auiditäte.W-7.Pgodliqudndo ßnclegeuiucbdm.1 Mn.t.Si^^tri' mus quidpecedtum non hdbemus,nosipßsfiVlt;b erueritätinnobisnondi. tidm Chrißi,Galdt.2, Veritätein in iniußieid detinerc, Kana, timesf' gui peccdtafud,er prohibere codonemle^btd'^^^ gclifiAd.^.Accerfitis illispT£cepcruiit,necwiiino 9 querentur,neq; docerent in nomine icßAü.s ^teeß pleflis Hicrofolymam doilrind uefird, Cf nullb M»* cerefuper nosfanguinem hominis ißtm. Contradicere, btaßhemdre, cdiße er ptrfilt;liigt;(f occidere eos quidd paenitcntidin nos per corxiono legis Hoednt.ut Adory. concilium ßniorum 0‘ß‘^‘ dotum cailigdripr£cipiuntApofiülos. crAÜ-7gt;^‘^' phanumpeenitentidm condonantemßrioßdM^ gt;nbsp;er läpidibus obruunAAdor, is.'luddirepletizel^^^'^ trädicebänt bis qu£d Paulo dicebdntur,contfiiit^ tes er loquentes blaß bcmux- Hotte d Deo peterc remißionem peecatonim-^ plum cd in Simone mago Aäor. 8. qui obiurgsW i^ io tro,obl'udmimpidmcogitdtionem,qiuiexißiii^^‘ ” num conjerendi fpiritumjdnttumpeeuni.xi'viiquot;-pdrdri,er iußlis à Deo petcreißius cogitatiouifteti'r fionem,inquit:Precemini uos pro ine apud DontKOii ne quid eueniat inme herum qu£ dixiflis- Deßerare,itt exemplum eßin luda, A^'.A« ' condone legis,'primo quidcmnenmbilinoucri,^^ ' men negleifuGraUarum rerum cura abigerefftxft lere eum afifidum. utpatet exemplo Eelicis, Ador-i’ er Athenicnßum,Ad. 17. Audiemus te de boditfi*^' Irridere concionem legis er Euangelij, Adoßßi Cum audißent refurreihonem mortttoruin,ßij ?“'ƒ irridebant.2. Petri j. E runt irrifiires. Hon aUfietef' 0 poßtum peccandi, fed in dchdis contra conl'cin't‘^''^ perfeuerare. z Corinth, iz. Vt lugeam multos etß^ qui anted peecduerunt, nee eos poenituit immuniu^a 1 bidinisq-,Qr impudiciti£ qudin patrauerunt. tEeta »• Ham fi poßeaquam refugerunt ab inqumamintis^t»^ di,per agnitioné Domini er feruatoris teß ChrijMt men his rurfus inu'oluti fuperantur, fiilajuntillisp'‘' Rrema peiora primis,^ c.'Vertun accidit ibis id quo» prouerbio dici fokt: Cams reuerfus ad [num ipfusiui' mitum,cr fus Iota reuerfaaduolutabrum camudo*’* 3.Qui committit peccättim,cx Diabolo eß. Apod ’• Dedi idi tern pus ut refipif:eret à feortatione ßä,^ß refipuit.Apoe.^.HÖcgerutpcenitentiâabbemui qt, neq; à uenefieijs fuis, neq; à ßmicattone, neq nfitn- Caufdsimpcenitcnti£ commémorant,obitinstdcii da,pceniterenefcid. Rom.z.p. Ephef4.i‘Ett.i-Eß bolum,z.Timot.z,z Cor.4. Traditienem mreproi z Theßz. ii£refcs.z.Eet.i. z^A- EßcHw imp«nitenti£funt,ird DehEroptcriftJ^ |
’lt;ƒ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E D o C T R. I N A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^
nm uenirefoletira Deiinfilios mobedientes, Coloff. nbsp;nbsp;nbsp;etiam monent. nam toan.iepi^.f inquit : Tres Punt w
A^reena corporales er aterna.i Cor.é.Galat.s.Apoc. nbsp;nbsp;coelo qui teflimonium perhibent,peUer,Aiylt;gt;t,cr fbin
iL??^^’/*^ ‘r ^‘^Pf’'^'quot;‘’quot;^ teftimonia de effi nbsp;nbsp;tus fantasier poftca iubet teßimmium Dei fide acci:,
^liuipfCMfarum ,fuo loco recitata.
^anedodrinadepcenitentia aduerfatur autor epi
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pi.i^oautemobfcurumea:,qumïoannese0inloco ai
^ioflntudepaautentta aduerfatur autorepi nbsp;nbsp;baptifmureffiiciat, ubii»nominepatriserfiHfcr^i
agëtibus ffiem nbsp;nbsp;nbsp;ritus fandii aqu/abluti homines acciptiit teHimonium
‘*fftipr£cidcrc er denegm uidctur, cap. 6. to er n.
Dei,quod Deus per Chriftum eos acceptet ad uitam £'
DE BAPTISM O.
ternam:er Petrus iepift.}.itauult excipi baptifmu,ut fidcs reßieiat ad refurreftione : hoc eft, appréhendai ‘® bénéficia Chrifti,erhabeat bonam confeientia de pla-cato Deo. Et Petrus Aft. i pcenitentiam agentes iubet in nomine lefu Chrifti,hoc eft, fide agnofcente tefum Chriftum effeAießiam, aDeo patrecr ßintufanfto miffum,er applicate ßbieius beneficia,hoc eft,remif ßonem peccatorum,baptifari. unde er poftea dicitur: Q^i libenter acceperut fermonem dus,baptifati funt.
Antequam igitur baptifarunt Apoftoli, concionati funt de Deo,er bénéfices Chrifli,de fide in eum,er“ de baptifmo,eiusq} efficaciaperfidé accipiëda. Sic Philip
A Vfor epi^ohead Hebr. é. er 9. uocem fixnfi-J^eueshabetfednon tam ei ceremoniam à Chri-/ ’ inHitutam,quant ludaicas ablutionesfeu purifica-^'‘’'^^fiÿtifieareuidetur. ^fofloUuerc),ut Petrus 1 epift.3.er Paulus Komt 6.
Lucas AA.i.i».i8.i().tantum uocem re fix ufurpant, er quidem non in aliafignificatione ’i'^nderitubaptifandi.
^^''^tiiamali£appeUatïones,quibits baptifma no' lt;nt t^poßoliujui Ïoânestepifl.f.id fyncedoebieüe a-quim «ppeB^t ; Tres funt in terra, erc.ßiritus,aqua,
e, 19 pus in Samaria prins euägelizat de regno Dei, deq; no mine ïefu Chrifti, erpo^ea baptifat uiros er tmlie-
Lauacrum aquæ, P fts-Ltuacru regenerationis er renouationisffi-‘ '^ßlt;tgt;ifii,adtitum}. erdreunctfionem fiatfi-'^'‘^tbusXoloffz. nuncupat.
res-.AH^ s.ldem ^unuebo prins prédicat iefum,er po-fteaeumcredentem er conßtentem, quodlefus Chri-^lus ßt filins Dei, baptifat.^dlar. s.Petrns etiampritts Cornelinm,eiusq- ßmiliam docet de remißione pecca-t or urn fide accipienda per Cbrifiim, er poften eos in' bet in nomine Domini baptifari,Ad.io.idé dicit toatt nem pr ^dicaffe baptifma: quo indicat,enm prins indi-caffe, quid effet baptifma, cur conftrretHr,quomodo uis baptifmi accipienda,ere.
Ananias etiam non mutam ceremoniam in baptifan do Paulo exercet,fed degater de ufu baptifmatis inquit Adl.xz.Dcus patrum noftroru pr^parauit te,ut cogna feeres uoluntatë fuà,ere.Pt nunc quidcundarisiPxuf ge er baptizare, er ablue peccata tua, inuacato nomi ne Domini. Paulus er Sdas euftodé carceris etia prins inftruuntdefide m Chriftüm,quàm eum b.iptifent.
C£terüm phraßs illa,qua Lucas uti tur A^.zao.»?.
Df/imtiobaptifmiex 1 Pet.}. Kom. é. Pphef r. ad i.haiufmodi conficipoteü: 3.tptifmus eH laua^ ^^^^^^’^^^bo'.hoc eH,tale lauacru,qHod certo uer ^^dduapromißionegratis eft mgt;litutu,quo no ^tufirdes abjjciHntur,fcd abluucur peccata, e^per t^^fanau regeneramur er renouamter, er Chri
^I^^gt;nv,r:quofit,ut boni confeientia bene refpon- 3 * ^‘ ''P^0eum,per refurrediionem lefu Chrifti.
^pfifw «Htorè effe Deum er Dominu noftru tefum, j f^^et, quod in nomine Chrifti eum minifträt: Aft.
P'^ßbtt ; er quod ei diuinas uirtutes, ut «11 ’^^^''‘^‘^*^°f^^^gt;^t*lt;*tio ffiritus fanfti,ad Tit.}. ^n^'^*^°'^^^^^''’'^tattribuüt,utpoftcadicetur. • J” ''T ‘lt;«tfin baptifmu Apoftolos ipfos, patet ex ftsïiid,e’‘^'^'^‘^'^ ^^'’' ^^°^°^^ baptifant conuer' ^Poßear^^^c^^^'^ ^^‘^ ^^P^^P^ ^‘tmantanos, nbsp;nbsp;baptifati funt in nomine Domini: fignificat cos bapti-
Miiwtf(rT''i quot;* ** ^bilippe baptifatur ibidem.“Sa- 4°i^(Q^ ^qj-^ ^^ mod9,ut Christus tnftituit,nempe in nomi ^'^1 bdef ^'^ r ^^' **' ^^ ^ Cer.i.Nfc tantu Apo nbsp;nbsp;nbsp;ne patris er filij erßiritusfanfti. Ham formant bapti
ßit,tf^„,^'^'^‘^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''^^ fmiaChrifto traditam,nimirumut in nomine patris
CtoBto^dT^^ ‘^P^^^‘^^ ^'^nlumDamafci, Aft. ^. nbsp;nbsp;nbsp;er filq erffiritus fanftibaptifent,Apoftolosmutafe,
Wiirnf * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^°^''^^'^^^^^^ ßmiliam baptifafe
impium eH cogitdre aut affirerc. Er hiftoru AfiortiM 19 euidenter probat, cos qui non effent in nomine pa^-tris ü'filq erf^iritusfanéiibaptifati,pro uerebapti-fatisnoneffehabitos.üamPdulns difcipulos quofdam ^phefinos,qui bapufmate Ioannis, corrupta er depri uata forma dus, abfq; nominef^iritusfdnili baptifati so erant,mnomineDommi lcfu,hoc c^ifecundumritwa
à Chriüo inilitutum,denuó baptizanit.
Veenitentiam agentes,er credëtesin Chrifium.tum ludtcos turn gentes, baptifandos effe, exempla monent Ad.i.i.s.io.te.i^.EtVaulus inquitiCor.iz. Per unH ffiritumnos omnesin unum corpus baptifati fumus, pueluditifiue Gneci-ßue ferui,fue liberi er omnei m-
«iv nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;baptifan in nomine Domi-
, ? ^^fP'tretduscidminiÏlrandi baptifma penes Ec
Ifff ?quot;^?P“ rlementum Baptifmi, aquam effe de-^'^'^^^^’'^Atoannis5 er 1 Ptt.}.ubibapti ‘^’^^‘^^Noe, in aqua feruatam ^^- ®-‘'“ EKHMcbiM : Ecce. g«o minus baptizerütem: Defcende-■° ”* ‘^’i^^'^-^bilippus er Lunuchus fimul,er ^^^'’°^^^™ 'mquif.Cluisprohibe ^^ncib^ptf^''^^ ‘“^'*‘^^'^P^'^^^^‘*^^^' Aftorum n. ivn^^'^'^^ '''^''^^’’’‘^^^'^iCr À baptifando accipien
numffiritum baufimus. Galat.3. C^jticunqite baptifati eitis,Chriftum induifOsmon eü iudteus, neq- Gracus, - noneii.feruns,neqftiber,nonc^mafculusacfamina, rat iblutienempeccatorum, regene- 69 Dmnesenim uosunits e^isin Chrifto lefu.
yt Chnfius infrntes ad fe uenire iußit,itA nee Apo-Ä0Ü
‘1^ f’^^^'^^^'^^deeffiHibus baptifmi, luim '^f^ 'iblutienem peccatorum, regene-^^^^gt;^^Mit)nëf^iritnsfanëii,e^c,Apofiol^
-ocr page 464-|
3$f fioli cos excluferuntdbapUfme-.et quide du bdptifmu circumcifioni tequipardt Paulus Col. z.apertè mdicat, ttidm in finies per baptifinti Pccltftte Dei effeinferen-dos,ficutin ueteri Teftamento infinies circucidi opor tebdt,ut in Dei fadere eßet.Et in finies tepore Apofto lorum baptifatos effie,Origencs et Cyprianus teftatur. De iteratione baptifmi, femel iuxtd inSlitutionem Chrifti rité accepti, ApoHoli nufqudm pnedpiunt, nee exempla eins rei extant. Ptarn quodquidd dénué bapti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.................., fdntur,Aéi.i9.ideofiélumeil,q,noinnomineftgt;iritus 10 dam priefigurdtumfitijJeiApeftolii^o’^'^’^^, fdnHi,er ftc depraudia baptifmifirma, erat bdptifdti. PraHered Paulus dicit Ephef 4.. vnus Dominus, u- Pines feu effiedius baptifmo, hos firé dttribuunt Apoftoli:infercre nos Chrifto,er ficere nos participes omniumbcneficiorumChriili. p.om.é. C^uicunq-bd' ptif sti f 'amus in Chrifti lefum, in mortem eins baptifd 10 tis modes docent tifumus,erc,t^dm ft infititij fiélifumus iüiperfimtli tt4fides, unumbaptifina. DeindeeoquidPitdusbi-ftifmumcircumcifioniconfirt,mdicit,(ttcircnmdfio nem, femel dccipere flt;tt ent ,itiietiim femel rité bd-ptifdri fufficere. tudinem mortis eiui,nimirum er refurreélionis parti-' cipes erimus,Gil.}.0mnesfilij Dei eftis, eo quad cre^ didiflis Chrido lefu.Ndm quicunq; bdptifdti edis,Chri fium induifiis. Pdcerenos membrd corporis Chridi.t Cor.n.Per unum ^iritum nos omnes in unum corpus bdptifdti fu mus,fine ludtei fine Grteci,fiueferui fiue liberi. Afifirre^irittim fdnUum. i.Cor.iz. Omnes unum f^iritum hdußmus.dd Titum j. Spiritum fdnUum ejfu dit opuletüerper ïefum Chridu.Aéi.i.Pdptifemini, et dccipictis donum Spiritus fdnfli.Scnfibilisj^iritus fan éiieffufio inbaptizatos. Aâor.i er Ad.s er9 CT 19 tefiimoniuejl,Deu fpiritu fanélu bdptifatis impartira Applicare er confirmdre remißionem peccatoru, er iufticidm Dei. Aéi.i.Pt baptifetur unuf quif j ue-ftrum in remißionem peccatorum. A{lorai.Paptifd-re, er dblue peccdtd tua inuocato nomine Domini, u Corinth, 6. Hec erat is quidem, fcilicet fcortdtorcs,ido lolatrie,er'c-fed dbluti eftis, fed fdnUificdti eftis, fed iuftificati eftis per nomen Domini lefu, et per f^iritum Dei no^ri.Pphefs. Mundatam lauacro dqu£per uer-bum,utddhiberetedmfibijpfigloriofdm,ecclefidmno habentem mdculdm,dutrugdm,dut aliquid eiufmo-di,fed ut eßet fdnUd er irreprehenfibiUs, 30 BAPTISMUS lOAHHlS' baptifmiioannis in epiftolisfuis AfoftoUnHit^^^ tninerunt.Sedin AHiSdliquotieseiiisfitmeitt'^’^ . dicin nos opulenter. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;teSlim0tMa^cribemas.AH.t.1ixorftuib^^ Applicare er dßßerrefdlutem.t Pet.j. Cuius figurée So nis,ad earn ufq,di€m,quoreceptus eft anobh-éa^'f^ iiuncrclpondensbdptifmus,nosquoq;faluos reddit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Afßerrebondmeonfeientiam.tPet.j.Paptifmusno tem,quod dixerat Dominas : ioannes quide tuf us. dqud,caterum aas baptifabimim fii^ltufind». ' Hor. t}.Deusitd utpromifcrdt,adduxittfrisdtfi^^' torem iefum,cum dntèpradicaffetioânesantefttiuit introïtus eius bdptifmu panilcnthe ifraelLCum iï“‘^, . nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;impleret ioannes curfum,dixit:Clttem me arbdt^ß'^ eufios cdrceris ob eSuerfionem et baptifmum, AH.16, da effiSNo is fum ego,fed ecce uenitpoft megt;cuiusnop_ Significare ueteri Adami mortificationem, er ui~ nbsp;nbsp;diÿiusfokam pedum foluerc. AHor. ’?• p'^^ Applicdre er conférre regenerationem er renoud tionem.dd Titum j. Saluos nos ficitper Iduacrum rege nerdtionis er renoudtionisJ^iritus findi, quern effu-eflfordium carnis dbieélio, fed bonte cofeientia fadits cum Deo, propter refurredionem lefu Chrifti. Autor epifiol£dd Heb.io.Acceddmus cum uero corde,in eer titudine fidei, afferfi cordibM, dc depulfd eonfeientitt mdld, ex dbluti corpore dqud pura.ldcm etidm exem^ pld bdptifdtoriim telldtur. nam Punuthus bdptifdtus, ibdt peruidm fudmgdudens, Aélor.S. Pxultdt etidm |
CENT. Ï. LIB, II. CAP. UIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ .j^prf tanouitdtem. Row. 6.SepultifuWi‘^^^^^^^^^^^ti baptifmum inmortem,utquemadmoii^ Chriftus ex mortuis pergloriamp^^‘^ ’ ’ .j^iidf' nouitate uit£ ambulcmui.Coloß *• D“® ‘^*^ ^^i pus peccdtorum carnis per cireuweifo’^f’ .^^ conftpuliifimul cum iUo per bdptif^''^’*^/-^ po, etiam cum itlo refurrexiftis per fide optràtit qui excitduit iUum ex mortuis. . ^ifiip lt;7 Paptifmumin ueteriTeftantenl^ W ^^pc trusi.epiftolaï.indicdtarc£ Ploahintnt 'ft^^ fcrudtionem,figurdmfidfti bdptiftni.amp;P'*« ‘ ^ cifionem baptifmi typurn ficere Mdetur,Co ep i Corinth.^9. dicit, iudteos ex Aegypltgt;ll^^ a^jf brum tranfeuntes, omnes in ^oyf'^.^.'^^t^Jjgit nube er mari.quo etiam non obfcurè in^d, t per mare rubrum typurn baptifmi ^j înbaptif4tKAbluilt;i»de»ifeccalt;i^^^^-^ nihilominiK manche adhuc Mtumrii depï^^f^ ’ #lt;^ 40 Primum,quc)d afferunt renitos canl^^^^''^quot;' ueterihomne,Coloff.i. Deinde,quéd concionantur de luftdfiitff^ fus cdrnem.Gal.f.Pom.y.cr 8.Tertio, quad iubent omnes fanél os ft ff^‘ gnofcere, ^nonnegarequin adhuc Mt^gt;^ 1 tum.tiodnn,i. Cijidrté, quod negantfanélorum perfèélam. t Corint,4..ïiihilinihiconfch^siumgt;i hocnenfumiuftificdtus. cy^inté, quod pracipiunt fancis turn in fuo mortali corpore regnare, Aoni.sp ludmortificentl^iritu.Kom.s. Teftantur etiam exempla ftn^orum bifilt;Z Paulus enim dbluitpeccdtafudiA^.U’amp;J^ j_ conqueriturfm carnefua inhabitaremaluamp;ß^^ ^ TcSlantur etiam grauißimi lapf« pn^of** ^c baptifmum adhuc in ijs manere malum oriÿgt;f^^’ F j rés malos fi-uélus. na Ananias er Sapphirlt;ié UT baptifmum mentiuntur jfiritui fanélo. Aélor. 8 bdptizdtus,pecttnid fibi rtdio^^^' cofirendi/ßiritu fanctumimpofitioncmaraiH' ' i cpift. i. multos ab agnita ueritate ^^I^^^^^L^^ net. idem er Paulus afferit 1 Tmoth. 4' ^df ’ j er 4' CT alibi paßim. Kumoreprimiim ortod Gdlihed, po^bipdlt«‘gt;‘?^ prtcdicdbdt lodnes, ut ïefu/m Hdz^renü Hnxerit D« jfiiritufdnUo, amp;nbsp;uirtute.Ad, 1 j.’Venicbdtd’-d^'^ |
5Î7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E D O C
Pdutiir.loMnestjuiJem iäptizduit hdptifmo paniten-Ut,pof ulo loquens de eo qui uéturut ejjet poA ipfu'm, tó ereierent: hoc e^,de Chriflo ïelu.
DE CLAVIBVS ECCLESIAE.
CHri^fu») Lcclep£ ÇU£ t)‘ddidijj'; cldues regni ccé lorwn,[upr'duerhii Chrifti demonßrdtum eH. Wtwfhititt kptpoli non modo fententijs, fed etidm re ipp comprobdntydum ^cclepdc Ment Idpfo! poeniten tumd^entei recipere.z Corint.i. Gil.6. ey'h£reticos i^tnormiterpeccdntesexcommunicdre. i loun. i Co *° nwb.s.s, iThelf.3.ddTitum ?.
E)Jt lt;lt;«ff)« cldues 2cclep£, poteßdtem ’Ecdcfiæ ^f»K.(lfm,inedipcitionem,0' non in deßrudlionem, '^tlt;[wiiemutpoenitentibits dnnuncietur remi^io pec~ ^i(oriin,mpoenitentAi(suerö denucietur ira T)ei,PdH httiCor.io.eyifmoneti
DE EXCOMMVNICATIONB.
Ins Kiommuniedndi penes Ecdeßum, eiitsq; mini-^tos t^c,}oimnes doceti epißoldt'lde recipidtid eum, '^‘^'^Ktdiixeritis.c!' PduhcsiCorinth.$, Vosinfidti *° fj«i,(ic non potiiK luxißis, ut toilerctur de medio ue-ftrnin,(ji(i^ijj,(, hocperpetrußet. Üdin ego quidem, f^ldhßitscürpore,pr£fens dutem ßiiritußum decteui ^dnlt;{uimpreßns,utisquißc hoc pdtrduit, in nomine Domininoßritefu Chnßi congregdtis uohis jCymea ^'tùu,unicumpoteüdte'Domininoßri lefu Chrißi, tniitur Sitintdd mteritum cdrnU, quo ffiritus fd-111« fît in die Domini Jefu.Et poßed:?rofligdte ißü qui tii^l'ü fR.ex nobii ipßs. i Theßd. j .T?r£cipim ta dutem nobis,jrdtres..per nomen Domini noßri lefu Chrißi,ut J' fuHiiciJtis «os ab omnißdtre, qui inordindtè fe gerits t^o.Sihuisnonobeditfermoninoßro,per epißoldm l’iWf indicate, eyne commercium hdhedtis cum iUo, ut t'^^ote^u^unditur.iTmiStPeccdntes cor dm omnd ^“î nfguejnt CiCten timorem hubetnt,
OosdiitcmcxcotnniKnicandoï eß'e doccnt,nem^ pc peccantes peccatu «d mortemshoe eftgt; bldßhem'dn tes ^gmtam uerifatem ,i loan. e.
Nona^rentcïfanamdodfrinam Chrißi,i lodn. ^tichrißum, e loan. i. er 4. l'^eïcmccm^xbylünicdmtkpocdlypps i3. Adorantes bc$liam,fii«^ imdginem, er fufeipitn-
tfscbaraflcreseiiK,Apocai.t4.. Homines hereticos^dd Titum 3.
1 Qüidifîidia er ojjèndicula contrd ßneerdm dodri 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*“®fer«»t,Kom.i6,
1 DocentesiliudEudngeUum, qu'uni PawliM pr£dii 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«uit» Galat. 1.
i Negantes fola ßde iußißedri hominem,(^ dßeren-1 teotferuationem legisjeu hond operd neceffdrideffe i 1 lt;ifalutnn,cr neminem fine bonis operibus fdludri 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mrf.rtiltp.3.GaUt.».
1 Quinondiligunt lefuwi Chrißum,ßnt dndthemd l nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•’■lt;i'anatba,iCorintb.i6.
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Liipos, er uiros peruerfd loque ntes, Mi, zo.
1 Spiritus impofîcres,attcndc!ites dodrinw dmonio 1 ’■»«probibeittcsciboser nuptus.iTim.^.
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^oltilatras.iCorintb.y.eró.Gal.y,
I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Conuiciatores,iCorintb.j.
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;MikdicoSjiCorintb.^i
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IuihJIw.i Corinth. «,
'RIN A. * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' jjS
Immorigeros pdrentibiu. 1 fhnoth. u Pdrricidds,mdtricidds,homicidds. 1 Timóth.i, Scortdtores. t Corinth.; e^ 6.Gdl. ;.
Adultéras. 1 Cor.d.Gdl.;. 1 Timoth.i, Mollcs,imin'Mdos.i Cor.é.Gdl.;.Epheff.
Arfenocoetds.iCor.s.iTim.n
Inceßuofos.i Corinth.;.
Ebriofes. 1 Corinth. r.C!“ e.
Eures. 1 Corinth. 6.
Kdpdces.t Corinth.s.cr ^.
Audros. i Cor.j. e.Ephif;.
Pldgidrios.s.Tim.t.
Verfdntes mordindtè,nihiloperisfncientes,fed cu-riofe dgentes.iTheß'.j.
Alenddces.iTimoth.i.
Periuros.-iTimoth.i. er firn des, enormiter contrd primdm ey feeunddm tdbuldm peccdntes,cj-fuo mulo txcmploEcdeߣnocentes,
lt;r Df modo excommunicdtionis, h£C Apoßoli monenti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*
Primlim,quc)dpeccdtores,quorum peccdtd no ddeà ßnt notorid er mdnißßd, monendißnt femel dtq^ ite- ’ rum. ddTit.j. çy inßdurdndi ßiritu lenitdtis, Gdl.é. er monendi utfrdtres.itheß'.j.
Deindeß priudtim ddmoniti, noUnt dgere poeniten tid,dut ß dlids peccdtd ßnt notorid zy mdnißßd,mdn-ddt Pdulut cos peccdtores drgui tord omnibus, 1 Tim. S-Cr in eoetu Eeelepæ, repetitd comoneßäione de pci tcùdte clduiu, d Chrtßo coneeßd dduerfm peccdtoresi » obsiindtos,trddi Sdthdn£,dd interitucdrnis,quo ßiri' tus fdluusßt in die Domini lefu. t Cor. ;.dtc^ itd cos ex eludi d communione Eccleßd, Utnon modo dreedutur db ufu fdcrdmentorum,fed etidm d corner do,ne cibui quidem cum ijs cdpidtur, nec in domes recipidtur, nee dueijsdicdtur.ilodnn.tCor.;. 2Theff.3.
Erne excomunicdtionis monét effe,ut ipß peccdtores f^io moneitur de fuis peecdtis etird Dei,et de petidd ÎDeo uimid,etremii^ioncperChrißu.iTim.i.Trddidi eos Sdtdn£, ut dif eût no mdledicere. t Cor.$. Tradatur 1-0 Satbanæ dd interitu edrnis, quo jfiritus fdluusßt Ïn die
Domini lefu.üuc ßcit quod Pdulus dicit,potcßdte ßbi coeeßdm dd £dipcdtionéy ^y non dd deßruilioni Ec— cleߣ,x.Cor.eo.eye3.utpudorefuffunddtur,i'rheß'.;i.
Deinde utßdnddlum boUdtur, ne dlij idem exemplîi imitentur.i Cor.ç, An neJcitis,qHÔei pdululumßrmenti tetdm conßperßone ßrmetetlExpurgdte uetusprmé' tum,utßtis noud confßerßo. Item, Vroßigdte mulu ex uobisipßs.r 'Tim.;.Vt C£terihdbednt timorem.
Tertio,nc pecedtorum ey poendrum dlij quoq^ participes fidnt.i lodnnis-.Quienimdicit iHidHc,commM-nccdt opcribt« eins mdlis. Apoc.i8. Exite de lUdpopU' Iw meus,ne participes ßtis deh^oruM eiuSjZf depU-giseiusnedccipidtis.
ExempldexcommunicdtionisfuntAd.;^ Mamp;iAna-nias er Sappbira à Petro excoimmcdti expirant. CT Ad. 13. «bi Paul lts ey Barnabas inquiiet dd luddoshU jßhemosi'Vohis oportebdt primnm loquifermené Dei, ^dquoniumrepeUitisiUum^zy indignes uosiudicdtis dtemduitd, etce conuertimur ddgentes. idemPaului ^0 Ad. »8 er 19 O* 18 ßeit. Exempla excomm«nicafio-
W4 extan 11 Cor.,. 1. Tim.1.1Twoth.* ér *.
Pugnaï
C E N T. I. L 1 B.
11. C A P. 1111.
jy»
|
Pugnat cum excomunicatione uera^quoißlfd eccle ßapios excomunicat propter ueritatem er conßßio-nem.er iufta er bonaopera.HuiM rei exempla junt in Adic.ubtfeniorcs erponttßces excomunicantApodo los,erperfequutur:er in Apocalypf, tj pr£dicitur,An tichridum eiueq^ paßonos, reges ey principes terræ, excoinunicaturos omnei iüos qui non adorant imaginent bedja.dutnonfufetpiant enis charaderes. Contrarium etiam eßcomunioni.ßdodores in ue raeccleßa Deiabutantur excomunicatione aduerfus •inuocantes: ut eß exemplum in eptdola ? Ioannis, uhi Diotrcphes,cos qui excipiebàt hoßitioßdtrcs,qui ob EuangeUj plantationcm peregrinabantur^ eqciebatè congregatione. nim lüius cogitationes ignoramus. Putes hums clauis funt,£dißcatioEccleße:t.Ctf' m.ey is.inßauratio eorum qui bpjifunt: adGihtt' z Certnt.z.lnhishcrà comprebenduntur,applicaiilt;gt;tt^ tarum,Apoc,z.idem Laodicenßum angeltireprehen- zOmißionts pecettarumquaßtperßdem,domtioSp^ dit,eo quad ncq^ßrutdus nequefrigidus-fit in fua mini fier io. Apoc. j. ’ De clauc Ecclefiæ,fofuente feu remit' tente peccata. Potedatem annunciandt remißionem peccatorum, ßngulispeccatonbuspanitentiam agentihm,penes Ec cleßam eße : fed ordinisgratia è mintdris Ecdeßt extra cafum neeeßitatts exerceri, dodrina er exepla A -podolorumcomprobant.i^am Paulus lapfos,ßiritule jQ nitudinis ab ijs quißiirituaksßmt, lubct tndaurari : ad Galatas 6.Et de poteßate ßbi coneeßa tniedißcationÖ Eccleߣ,gloriatur z Cor 'mth.10 ey 13. Exempta funt Ad.8.ubiPhilippusconuertitEunuebum: er Ad. 9, Ananias remißionem peccatorum annunciat Paula, ef 2Corinth.z inceduofus Corinthius confolationeertgi-tur,ne abforbeaturimmodico dolore. Ou thus annuncianda ßt remißio peccatoru,docent iüa dida:Ad. z.Panitentiâ agite, er baptifetur unuf-quifq; ueßrüm,erc. Ad.10. Huie teßimomum perhd 40 deßa, hommesconfitentur ft agnofcere ff i^ bentomnesprophete,remißionem peccatorumaedr reperiatur eins rei exemplum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Tertium ed,cum offienfiinterfe inuicem triHt''^ lt;nbsp;reconciliatione zy codonatione mutuiuii Coloßa-^^ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;douantesuobismutuö,ßquisaduetfus aliqacmhicitt O- ynec Stephanus,Ad.y. nec Paulus,Ador. ij er2S.st3 yit querelam.ln hanc fententiam autorepßolaW’^ $.inquit: Conßtemini inuicentaUus aUj dsiida,G' ^'’^ teprouobisinuicem,utfanißtis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Poßrema de conßßione dodrineßeqita ytamp;r mihadida loquuntur,t taann.4- Omnw^ifif®’^“* conßteturlcjum Chridumin carneuetiijfc’. ff^'^'^’ to,Ore fit conßßto ad fßutcm,didum cdfw loco-DE C OE N A DOMINI. Peccatum etiam eße, ß excomunicatio negligatur, aduerfus enormes peccatores,Paulus docet 1 ad Corin' thios s. ubi earn ob rem grauiter Corinthios obiurgat. Et Chrißus angelum Pergansenfem obiurgat, quid no utaturfeUeritateaduerfustenentes dodrinam tiieolai' pcre qui^quis m eum credtderit.Pxnitentum igitur d^ gentibiu,zT in Chn^um credencibu^jdenuncunddeß retntßio pcccdtOrum. impanitentibuf nero typerß-uerdnUbM irt dch^n contra coafcientidin^non eßean' nunciandam rdmißiene peccatorum ,fedpotiM trant jyei,pdßimmottent. iTim.f. iTtm.^.adTit.i- idem etiam in exentplii conjßieitur. nam Apojióli obßinatis ludifM nonAnnunciant remißionem pecedtoru tAil.4. nee Petris çT iodnnes Simotu mdgö, AÜ.S. |
venee Chrisius certam aliquam abfolutionis ( ut uo cant')ßrmulam prieferipßt, tea nee Apodoli pritferü bunt :ßd liberum rehnquunt, quibufuii uerbis annun-repctijf^cos mandate de annuncianda rmifiene ftt eator«m,eydcpromißtone, quèdin Chrißumerdt'' tes earn accipiât,apparet ex Ad. z.S.^.io.EosquifH' bUcè ey notarié peccarunt, ßagatttpixnitentiai,t* tiam coram totoeoetu Ecclefilt;e recipi clebmtfilitiit monet,z Cor .z. Sufßeit ißtußnodt homiiu inerqd^ hec, qua ßda eß à plurtbus^ adeè utiduterß mÿ^ condonare debeacis^erconfolari,nequo moilojiA ut immodico dolore abforbeatur huiulnodi-tlS^^ ro pter ohfccro nas, efßtite, utualeit 1» iduntchirM’ tiam eymhoc fcripjeram ut cognofcerm prd'itio' nem ueßri,an ad omnia obedtentes fttis.CuiucróccU' donatis aliquid, er ego condono, ilam zr tg^t^M^^ condonaui, cut condonaui, propter vos coniim^i^^’^ concéda Chridi^ ne occuparemuraSuatia.'HonC' tus fandi^ranquillirasconfcienf.ie,ltberatio ipoufi te Satan^,inßrni,er mortis eetern£,lt;y ß'tuhi. ciandi remißionem peccatorum,modo in nomine Chri di fiat, repetito mandata ac promißione Dei. Umt Galat.fexto Paulus occupatos ab altquo peccato, praa cipit indaurarißiritu manfuetudmis, Et2 Cor. z. ubi Z~^ Qena Domini à Paulo appellaturinenfat)!gt;‘' Corinthiu iubet abfolui ^ na prafcribit certä uerborti \^rnini,prima ad Corinth. »0. Non potediii’gt;^'‘‘‘ formula qua id fieri oporteat.Deinde nec ipfi in ab fallt ^^ ß^ Domini participes eße,er 'menfedamomor«^^ tioneqluriü autpauearu eadcßrmul« uß utditur,fei Cceru,Dominica,primit lt;td Corinth, undecim» ■ J®* Vtraq- clauiS iigatoria er abfoltitoriafCÖffd'^' nemcumminißertouerbi habent. Hnuftcuitnuii^' rium ed poteßas predicand: pcenitentian c nem peccatorum,hoctd, erudiendthomncsitli'^l!^ lis uerie dodrinæ capitibus : ita daues funt pot(^gt;^gt; ßue uni alicui perfonie, ßue plurtbus ßgiHitM lt;7 ’“’^ minattm,repetiio Dei mandata er pfonußw^if*^. minatione, uel remißionem peccatoram, utldi^^^ D^ propter impcenitentiam denunc’dtidh DE CONFESSION E. TAid. genera ionßßtanis etiam m Apojiolfflt;gt;* fcriptis extant. Primum td coßßio corivt W cum peccatoresfaam immundiciem ey[telenif^f^' trata agnojeunt, eaq^ Deo queruntur, ciimgctigt;i^^^ dolore.,iloann.i.SiconfiteanMrpeccatanüßri,ßtd ed: er iudua, ut remittatnobii peccatd no^m- Secundum edtcum coram EceUfiafeu miniïlti! it fua impiaßetnora cf peccatd. Ad. 19. M«totrt^^ tiumueniebantj conßtentetey dnnuncunttf fßtit* f M. Vcruin de hoc genere conßßionii, hoc tbitrildft dignumed, quod nufquampracipidtur tanqit^'^''^' celfaria enumeratio omniu,m petcatorum, «f^«®quot;* |
3^1
DE DOCTRINA.
licet Denünicimecenam edere, quod unufquifq^ profrum canarn occupet'm edendo.
Sumptionis etidin rdtionemltincPiiulat pr^feri^ at^ nempe, ut ore uefedmur pane er corpore Cbrifti, ^ ore bibamus uinum aefanguinein Chriilifleut uer' ba inflitutionis fonant : er ßmul corde feu fideicontra rationem er fenfumßatuanua nesuefd non tantu pa^ ne er wno,fcd etiam corpore i^ fanguine CbnRi : e^ appUcemufnobK premißioneni,de remißtone peccato rum confirenda er obßgnanda.Deinde,ut etiam com~
tuas Aciorum uigeßmo,uidetur ccena eelebratio ^tnapp(llarefra{iionépanis.inquitenim: Cum cöue niffent adfangendum panem.er poßea : Cum afeen-‘'ß^fi^?,ßetq-panem,erdeguslaßet.Sunt qui com-^gt;*niationêerfra{lionempanis,Ad,i.intdligantde ceene iclebratione,alij uero de conuidu Chrißianoyu.
f^pofolos eadem dodrina de cana Domini, quam memoremus er annunciemus mortem Domini, duseß *^lgt;riiloicceperunt,propagate,confiât exiÇer.ii. 10 bénéficia, er grattas agamusDeo. Complediturhac ^’^^^Mlui dicit:'Egoaccept à Domino,quod er tradi •fi «oWî, duare non opus efi repeterc definitionem c^M,quant fuprà ex dodrina Chridt extruximus.
^erba cixndàPaule inhunc modum reßruntur, '■ ^ Qorinthios undecimo ; Dominus lefts in ea no^ ^^^([M treditus eH, accepit panem : er podquam pities egißet, ßegit, ac dixit : Accipite, edite : Hoc ^fuwfft corpus, quod pro nabis ßangitur:hoc ßeite
omnia Paulus iüo dido, Quotiefeunq;comederitis pel nem hunc,er de poculo biberitis,mortem Domini an-nunciabitis,doneeuenerit. Omnes haccana utidebe-re,inflitutionis uerba monent. Et Paulus inquit,primie ad Corinth ios 1®. Omnes ex uno pane participâmes.
Alios cœna Domini digné, alios indigné uti,Paulus mdicat.i Cor.undecimo. Indigné eos uti docet, q ui non probant feipfos : hoc ed, qui fine omni poenitentia er fide accédant. or qui non difcernunt corpus Domini : 20 hocefi,qui coenamDontiniabalijsccenis paramdifiir re indicant,ideofi. ebrtf c;rfccuri ad earn ueniunt, neq-fide meritum Chrifii fibi appUcantes, neq; ore dus bénéficia commémorantes: ut ficiebant Corinth ij,primlt;e ad Corinthios undecimo. ltem,qui fimul poculum Do® mini er dicmontorum bibere,menfte Domini er damt» niorumparticipare uolcbant.t Cor.10.
*^”^^ccmmenioratienem. Adeundem modum er po-c^l^i»,peradacocna,dicens ; Hoc poculum nouum te-f^tuèfl in meofanguine : hoeßeite, quotiefcuni^ wo’iti{,in mei commemorationem-
^iitorçw igiturhuius, faerte canæ Dominum Wjlrimt \efum Chrißu eße,Paulus etiam confitetur.
tiaterias huius coene eße panem er corpus,er ui-^^'nicfanguincm Chrifii,Paulus no tantu uerbis Chri e^‘^ffcrit,isccipitc,edite,hoc mcü ed corpus,quod pro '‘obisfrtngitur.er po^ca : Hoc poctdum nouum tefia ''^^gt;^^iincsidmm(ü fangume.Sedetiàfuis, cum inquit ’lt;i Corinthios lo.Panis qtiem frangimus,nónne corn- 30 ac biberit depoculo Domini indigné,reus erit corpo-nmicatio Qhriüiefiinisuerbis aperté indicat,in ca- nbsp;nbsp;nbsp;ris er fanguinis Domini.Sic non diceretPaulus,fiexis
XiKcifipanem er corpus Chrifii,er poculum feu ui-^'^^’rfangnincm.ldem.eadCorinthios luQuifquis ^^filtfincmhunc,ac biberitdepoculo Domini mdi-Pgt;f.«i«mt corporis et fanguinis DominiiPatetur er i°^^'^l'is,incoeniaccipipanem er corpus, uinum ac H«g«wcmDomini ; er nonfolum panem,figura cor^ {°'^i^Chriflig(Yentem:nec iolum corpus Chridi,pane ^‘^»fiiibßmtiito,
^tiam indigne acccdëtes,nihilominiis corpus et fan guinern Chrißi acciperefed ad condemnationem,PaU' lus affirmât,cum inquit: Qjiifquis ederit panem hune.
ftimarct,indigné ucfcentes,f jlu pane et uinu accipere, Dignè eos accedere ex antitheß patet, quifeipßs probant,er corpus Domini difcernunt, er abdinent à menfa diemoniorum : hoc eß, qui agunt pxnitentiâ, er creduntinChrißum,ercoenautuntur fecundum inßitutionem Chrißi :er ueri ßatuunt, und cum cor^!^ pore e?quot; fangmne Chrißi, quod in pane er uino acci'
piunt,fibi donari,applicari er obfignari remißionem Uitnemer corpus Chrifii,uinitm ac fanguinem dus 40 peccatorum,Chridi morte comparatam.
«iltwnwiJo quo Chriùus in prima mfiitutione fielt, ^^'minEccleßa ufe^adfintm mundidi^ribuidebe' tf,!!«« «frb4 inflitutionis monent,Uoc fiiciCc,quotief-
^^^^c^fleeritis, ere. turn uerba à Paulo explicationis
^^^^iddiella-.c^otiefcunq; enim comederitispané
Viepoculobiberitis,mortem Dominiannun-^‘éntii,donee uenerit.
Pruda^ coen.^aminicie,qui ad cos qui digne utun tur,perueniunt,hi ^rè recenferipoffunt.
Communicatio. corporis er fanguinis 'Domini, eT inhabitatio dufdem, in nabis, miranda er inenarrabi' lis. ïnquit enim: Panis, quem fr4ngimus,nónne comma nicatio corporis Cbndi ed^. primtead Corinthios deci mo.Huepertinere etiÜuidenturalia teßimonia^quibui
Jlrsiu^ partcm,fcilicet panem, er cum co corpus uinum,accumeofanguinem Chrißi,notait nbsp;nbsp;nbsp;—...............
^^''^^lcr'tcis,ßdctiimldc'is,utuocant,dißribuendam So bra fumus corporis dufdem ex carne dus, er cxoßi-^‘^dßendi eße,Paulus monctprim^ad Corinthios HwfiwojMbi toti P.cclep£ Corinthiacte 'm eudem locü ^ß'^ti^intipr£cipit,utdignepanem er corpus Chri-ici^tyÇ}-uiniimac[anguinemeins bibant. Neept-^f prol)4n',q«öd Corinthiaci illi,quos Paulus reprea cniit ob ibufum ccena Dominica:, tantum facer do ^^^fcrint,cumdc toto catu EcclefiaiUiiisloquatur.
ß^^is,ernon mortuis dißnbuidebere canam Do wiw«m, ucrliin^itutionis monent. Et Paulus idem
aficritur,nos eße corpus er membra Cbnßi.primiS ad, C orinthios duodecimo,er ad Taphefios quarto. M-em-
»rtnonfoflunt.
bus eius.ad P-phefios f.
Applicatio er ebfignatio remißionis peccatorum, inquit enim : Hoe meu efl corpus,quad pro uobisfran' gitur ; hoc eù ,quod interficitur pro expiatione ueßro rum peccacarum.Quo autem exceUentioripignare no bisobßgneturrcmißiopeccatorum, quàm ea ipfo cor pore erf anguine, quo uita generi humano parta eß i Hmc non Ml comode refirripoße uidetur,quod i loan-nis s.dicitur,fanguinem etiam teßimonium perhibere, 69 fciUcet nos effe Deo réconciliâtes.
Cqinmtmoratio chrißi, er annuciatio mortis dus.
er recor-
CENT.’ L L 1B.' ' iï. CAR 111 L
|
er rectrdatio de dus fupremo aduentu,ct uita aterna.t Corin, Teflari er monerc de mutuapiorum coniun Pioneer charitate. t. Cor.xo. Vnitspanis,unH corpus multi fumus. nam omnes ex eodem paneparticipamus. ^ ti uero qui indigné fumut, ßunt rei corporis er fanguinis Domini,prim(e ad Corinthios undecimo : E-dunt erbibutßbiiudieiu,feu condemnationé,t Cor.n. Accerfuntßbipoenas corporales, ut funtmorbi,cr mors priematura.i Cor. n. Propter hoc inter uosmulti imbecilles er inualidifunt,cr dormiunt multi. 10 Mannam er aquam expetrapopuloludaico data, typum cante Domimcie ßcit Paulus, primæ ad Corinthios to.Omnes candem efcam ffiritualê comedebant, ty omnes eundem petum ffintualem bibebant. Eibe' bant enim de ffgt;irituali,qu£ illoscomitabatur,petra:pe tra neroßtit ChriRus. ff Contrariafunt,in coetu eccleߣ, ubi cana Domi ni eclebranda eß,excitare erßuere dißidia. i Cor. u. Audio in tiobis dißidia effe. Proprium cana edendo, exnam Dominicam impcdire.iad Corinthiosu. Con» x.o temnere Ecclefiam Dei, er pudeßcere eet t^ui non h4 henta ad Corinthios « i. Indigné tdere (^ bibere, t.Cor.u. Kon probarcßipfum : hoc efl,nonlt;igerepeeniten' tiam^nce fidaadaxnetifurpitionèaffvrrc. t Corat. Kon dijudicarccorpw Domini: hoc eft,canam DO minicam,ubi dafür corpus orfanguis Domini, non a-iiimarc pluris eptàm alias cccnas,cy negare in ca cxhi-teriuerum corpus erfanguinem Domini nofiri Icfu Chrifli.iCorinth.u. Veile poculum Domini bibere, er ßmul damonio-firn ter menfa Domiui participem effe,er damoa tiiorum.t Corinth, to. Abijcereuerba ccen£,cum tarnen Paulus dicat, Po-culo cui benedidmus. 1. Cor. 10. er cum eapertineant ad mandatum,Hocßeite m nui commemorationein. Mutare teßamentu Domini,altera parte laids fub» traita : cum hominis teßamentum,ß ßt comprobatUi tiemo reijdat,aut ei aliquid addat. Cal. 3. Hue er alia pertinent qua: cum ii^fiitutione er ue-ro ufuccenie Dominic£ non congrulntlt. DE SACRIFICIO EXPIATO-rioinnouo TeftamentOï IKucteri Tedamento faffe externum facerdotium, aquaria genera facrißeiorum ,eaq- omnia umbras f^ ßguras fififfe reru ßituraru, nempe ffiritualis facer dot ij feu ofßeij Chrißi, quad is una fuiipßus oblatio' ne proßigaturus er fublaturus effet peceatum, er eon fummaturus feu expiaturus 'vnperpetiûieosquifanâi ßcantur, didum eß fupra in loco,de Scriptura ueteris ja Teßameti,ex epiß.ad Heb.ubiex proßffo traduntur. I» nouo Teßamento facerdotiu iUud Mefaieum, et facrißeia abrogata effe er oeffaffe tanquam umbras rcrumßturarum : erßquando oblationum ßat men tio in feriptis Apoßolorum,inteUi^ cas fßirttualiter, deßdeer openbus ex ea profluendbus,ut adRomsi. i6.Philippenfes 1.1 Pet.z.ettam demonSiratum eßfu-prà,de Abrogatione legis Mofaicu. Sacrißeium uerà noui Teßamenti docent effepap fionem er'mortem Domini noßri lefu Chrißi, qua ex 6lt;gt; fus ek Chriflus exemplariauerorim,fcd'iinipfum{lt;r fiauit peccata totius generis humani. Kam Pet,i, e.- nbsp;nbsp;nbsp;lum,ut appareatnunein conlfedu Deiproneiis,iiolt;t tUßfiil^ |
piß.i dicit, Chrißum pcccatanofiraßirtiililleinio'' porc fuo fupcr lignum,cius^ uibiccncsßnatostjh'ii rurfus cap.}.ait,iuflum pro iniuftispaffim tffe loanncs ctiam eleganter dicit,tpfe eü expiuMp^ peccatis noslris : non pro noüris autem taittutn,{(^i' tiarn pro totius mundi. i Ioannis ».Et Paulus ad W* nos s.^y-s.cr S-ad Philippenfes ».PaHus eßpatrioht' dient ußcp ad mortem, morté autem crucis.adilei.ilt;igt; Sanflificati fumus per oblationem corporis leß,lni«l peradam. Hue ctiam alia teßimonia de morte O' faß fione Chrißipertinent,de quibus f no low. Earn auté uidlimam Deum ipfumßegregaß, amp;nbsp;ad hoc opus deHinaßi monét. toannes minuit, Dtiti'^ mißtßlium propitiationi pro peccatis noßrii.^^oair nis 3. or Paulus ad Romanos 3. iefm Chrißumfrafa fuit Deus reconciliatorempcrfidem, interueuMt^ fius fanguine.ldé ad Romanos e.Qui propriofHaaan pepercit,fed pro nobis omnibus tradiditilhan. Hd‘S-Chrißusnon feipfum glorifieauit,ut ßtretpontißlt; fed is qui dixerat iüi,Pilius meus es tuer alibi didt 'lit esfacerdosfccundum ordincm Mekhifedech. Konautem inuitum aut coaüè Chrißum idditnt eßeßdum ,fedeonfultà er deliberate! ertönte tun fefr obtulilße,menent. Gai. ».Quidilexit me,ertr^ ditfemetipfumprome. Heb.lO.Sacrißeiumffo^^ tionem noluifli,corpus autem adaptaßimihißtoht^ Horn ata pro peccatis non comprobaüi.Tunc dixi-^t te adfum, in capite Itbri ftript urn eSl de me, dßtuX Deus uóluntatém tuam,êrc!Eece adfum,ut ßtix’’ ^'‘' Jo luntatem tuam Deus.Hue ctiam alia teßmoniaf^'' nent, qu£ teHantur Chrißum feipfum obtultfe. WtM Cr r-Cum femetipfum obtulit .errer '0' ^^f* ^'^’* conßrmant teHimonia, qua Chrislum interteffortf^ reconciliatorem noui Tcslamenti afferunt. 1 TM-‘'^ Heb.8.Etiam Spiritum fandum in ai(limamlutnc.p genere humano oßerendam confenßjfe.autorefidol* ad Hebraos nono^net ,ubi Chrißum fc ftr ßitd“^ attemum obtuliße mmaculatum Deo, dicit: cr cum fecundum Jfintum fandißcatioms declint^'t^r 40 lium Dei,Kom.t.ait,er Petrus Ad.io.iefumïtaz^-tt' nam Spiritu fando 'a Deo undameffe afßrmat. Vnicum autem huiufmodi in nouo tcßagt;Kintoßc.f ficium effc, nempe lUud quod unica hatperfomp'^ Chridus per feinetipfum femel obtulit, apoßoH doU Ad. 4.Nfc tß in aho quoquam falus : nee eH aliudiKi' men fub ealo datum inter homines,in quo oportet nosfaluosßeri. Rom. «. Quod mortuusßit,pet^^' to mortuttsßtit femel: quadaut uiuit,uiuitDeo^^^ epid.adHeb. 10, VnicaobtationeperßUoseßtUtm perpetuum cos qui fanitißeantur. Docent ctiam,non neceffe eße hoefacrißeiv/itt ’*”''* ri,cum co quod femel ßdum eß, expiataßnt ptutt* totius generis humani. ad Hebreosj. TaUsdscebtt» nobis effet Pontißx,euinon ßtquotidienlt;e(fe,f^\ modum Ulis pontißeibus, prius pro proprijs pett^ uidimas ofßrre, deinde pro peccatispopuli.li*tnir cit femel,cum feipfum ohtulit.H.ib.9.ferpropriwigt;r guinem ingreffus cd femel in fanda,icterna redmß'^^ ne reperta. Et poßca:Kon in manufada fanda agn |
DE DOCTRÏWA.
|
ut ßpiiu obérât femetipfum,quemadmodum pentißx ingreditur i« fanda ßngulis annis, per fanguinem olie-num, aUoqui oportuiffet eußpius pajfum ßlffe à con dito mundo.iimc auté femel fubconfummationem fe-(ulorü, ad profigationëpeccati per immolationë fui ip/iiKappamit. Et quatenus illud manet homines, uti fgt;ndmoriantur,poll hoc autem iudiciimtita zy Chri-slw ffmcl übldtus,ut muit or urn peccata toiler et ,rur-ß abfi^ peccatis conßieietur ijs, qui ilium expedant nfalutem.Et Peb.io.Uic una pro peccatis oblata uidi ta perpétué fedet ad dexter a Dei.etpoSea:Vbi remif ßptcatorum,ibi no eßamplius oblatio pro peccato. Df tßidib.huius facrißeij Apoßoli paßim dscent, nm de lenefcijs Chrißi concionantur. Sunt aut : ex-putio peccatorm totius mundi. 1 Pet. 2zy3.zyi ioä. : ty iMemptio aterna.Gal. 2.Ephef. 1. iußieia .ad Romanos 3.4 zys. 2 Cor. s. Ranißio peccatorum. ad Ronwios 4,dd Epheßos i.Sandißcatio. Heb.io.Pax. ^oßs-Gauditim ßiritus fandi. Rom.4.ad Galatas s. Aouitas uit£.ad Romanos fexto,i ad Corinthios s.Dilc ^'tiproximitDebemusemmetiamnos pro ß-atribus lt;titmupünere,ut ide pro nobis. 1 ioannis j.^ita £tcr-tii-tloinnis^.Rom.e. Donahoefacrißeto parla, ofßrri nobis per miniße ’■will uerbi, decent.1 Pet.i.zy i.ioan.i.zy a-zy Roi«. 't‘‘tQorintb.^.Pofuit in nobisfermonem rccociliatics ^t^gt;zyc,ad pitum i.immortalitatem in lucem reduxit ptt iuingclium,^ per facramenta, ut funt Eaptifmus, ^dorumizy22. iPet.^.Rom. e.adTitumj. adE-1 tßts-primaadCorinthios6. zy canaDominica, ttti^zriiitbiosundecimo. ^•Iptehendiucrö^zynobisappheari ßde.iPctriz. ^^^Ittifiditilli,nonpudeßet.t loan. s. Cinicredit 'Vtdumiie^teSimonium habet in feipf o.zypoßea: pipf uobis, quicreditis in nomine filij Dei, ut jeWBquoduitamhabetis£tei nam.Rom.3- Statuimus ^^^’^°tmncmiußißcari fide abfq- operibus legis. „.''°'^^^timetertio:Per hunc omnis qui credit,iu-'rt-dlttr.PlHratcßimonia fuprà de fide. d^u''!''^^^^'^^’‘*^’'^^‘*^^^^‘*^“^f^^’^^fi^y’f^'^^^^^'''^^^ß^tiiungeredifcipulis,et omnestimebant eum,noncre i^°temporeperadi,nontantumeos qui in noua n ^nento,fed etia qui in ueteri credidcrunt,faluari. ^w iOidWfs Apocalypfis decimotertio dicit,agnum ^'''^ÿnemundioccifum effe. Et Petrus Adorum de quot;™°lt;itó,oiï;)«’ï prophetasteSatos de Chrißo, quod ^’’‘^(fedentesaccipiant remißionem peccatorum. “ ® etitm docet,eodem modo omnes homines falua ^^^°hbraham,nempeper fidem in Chrijlum.Autor '‘ • “iJ Eebr.ÿ dicit,Chridum £ternâ redemptionë ^f^f.ldeinadEbraosn,exëplis patriarebaru zy ’P ‘[itru,aliorumqgt;piorumuctertsTcjiamctipro-“ bittod jide in Chrtdum fintfaluati. V^E ECCLESIA CHRISTI. Qcabidi Ecclcfi£ fiequens ufus eß in Adis A-Poßolorwm.ut Adorum nono, Ecclcßa per to Adorum duodecimo: Affiigcret quofdam ' tcleßa, Adorum decimoquarto: Perßngulas Ec-^turbi decimofexto: Eccleߣ confirmaban' lt;nnnibiu T nbsp;nbsp;nbsp;^*^ ‘^ ^^‘^ gt;nbsp;cyin epifioHs Pauli nbsp;nbsp;nbsp;das:'His qui in Deopatrefandißcatifunt,quiq; in Icfu in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aliquotiesextat,lnprim£ Pe Zo Chrißo feruatifunt,uocatis. Sandi.2 Petri i.Sandiho o capite femel legitur: Salutat uos Ecclcßa, nbsp;nbsp;nbsp;mints,Apoc.i^.lufiificationcsfandorum.Rom S, Po Q. * ßulat |
lO 20 qu£ eß inPabylone .inpoderiori Petri non habetur, quemadmodum nec in duabus prioribus EpiSolis loan nis ea uox extat : at in tertia ter lcgitur,Tcdimoniunz reddiderunt, ZJquot; c-in conßgt;edu Eceleߣ. item : Scripß Eccleߣ.zy rur[us : Eijcit eosexPcclcßa feu congre-gatione. Et in Apocalypß f£pius reperitur,pr£fertim primo,fecundo,tertio capitibus,Hac uoccetiam autor epißol£ iacobi zy ad lïebr£os ututur. idcobi$,Preßy teroseccleߣ.Ebr.i2,Eecleßaprimitiuorum in coelis. Signißeatautemipfum uocabulum,ccetum feu con gregationem eledam zy praßantem.ufurpatur autem interdum illa uox abfolutßßne aliquo adiundo.primæ ad Corinthios decimoquarto: in omnibus eccleßis do-ceo .ßcund£ad Corinthios undecim o : Alias ecclcßas expoliaui.ad Galatasprimo:ignotus ßcieccclcߣ.pri m£ ad Timotheum quinto : vt non grauetur Ecclcßa. interdum nero epitheta adijduntur ,ßue à caufa eff-eiente eccleߣ fumpta: ut funt,Eccleßa Dei,Adorum fecundo: AdrcgcndamEccIeßamDei.prim.£ ad Co' rinthiosprimo,undecimo,decimoquinto: Pcrfequutiis fum Ecclcßam Dci.ad Galatas primo,ad Philipp.tertio,prim£ ad Theffalenicenfes fecundo: imitatores ßa di cßis ecdeßarum Dei.prinu ad Timotheum tertiot Ecclcßa Dei. interdumuero à loco,ut Ecclcßa qu£ in Eabylone eß : prim£ Petri quinto. Septë ecclelijs qu£ funt in Aßa, Apocalyp. primo: Scribe angelo eccleߣ Pphefinie, eccleßaPergamcnßs, eccleߣ Thyatireßs. Apocalypf. 2.Pccleßlt;equ£ Sardis,ecclcß(e Pbiladcl-phienßs. Apoe.j. Eccleßte Dei qute Corinthi eß. 2 Co-30 rinth.i.Ecclcfjs Galathe.Galdt.i.in Laodicenßum ec^ cleßa recitetur. Coloß. 4. Eccleߣ Theßalonicenßum. i 'Phejfal.i.Pccleßie qu£ domi tu£ eji,dd PhUemonem. Pceleߣ per totam lud£an!, Ad.g. Extant etiam infcriptisApoSolorum pluresappel lationes E.ccleߣ,qualesfunt: Credentes, Adorum z. N-ultitudo credcntiü,Ad.4ZX s-ficcrefeebat creden' tium Domino multitudo difeipulorum,Ad. 6. Difeipu li.Ad.6.Elumerus difdpulorum multiplicabatur.Ad. ^.Accipicntcseum di[cipnli. Etrurßts,Säuliii tentdbtit dentes quod eßet difdpulM. Chriflidni.Ail.n. Doce- rent turbä mültd,zj‘difcipuli cognomindrentur priinü Antiochiie Christiani, i Pet.4.Siaffligituraliquisut Chriftianus. Grex ChriSi. AÜ. 20.Attenditeuobii cy cundo gregi. item : No« parcentes gregi. 1 Pet,;. Pd-feite gregern domus ffiritualis,fdcerdotium fandum, genus cle{lum,regalefdcérdotium,genffanSa,popu^ las qui in lucem acceßit,populus Dei-aduend Zd!^ pere-griniyoues conuerfæ ad pdSorem animarunt. 1 Petri 1. fo ClerusA Pet^.Videtur enim ea uox hoe loco totam Pc cleflam ßgnißeare.inquit eninv.üeqi een dominiuexer centes dduerfuscleros:fedßc,ut ßtis exemplaria gre^ gis. Sortiti fidem preciofam. 2 Petri 1. Nlt;th' ex Deo. tJodWH.j cr4O'r. Pilij'Dei. iïodnn.j.P.omdn.8.^. Pilij Dei uiuentis. Galat. 4.Pilij promißionis zy libe-ra:,Galat. 4. filij Abrahlt;e. ad Romanos quarto. PiUj Dei zf lucis. 1 Theffal. y. Reges zy facerdotes Dei, Apocdl.izxS’ SanSifcati, Adorum to.üebr. 10,1«- |
r^T
CINT. t tIB’ lï. CAP. lilt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;, y,
fluliitproßdnlfit, t Cor.7.SMlliicbocmundo iudu cubunt. i Corintha.VnA cum omnibut fandii quifunt in tota A^chdid. Ephef. j. Mihi omni fdnilorum mini~ no. Epheßf.Sicutdccetfdniios.ïThefJdl.t. Cum uene rit ut glorificcturm [dndis. Igt;ileili,uocdti,cj' eMi, » Petri t.Dilediiiuxtdpritfinitionem Dei. Pi.omdn.t. Omnibut qui eftit Romf, diledit Dei, uoedtii fdnilit. V.omdn. t. C^ait intentdbit crimind aduerfm eledot lgt;ei i Kom. j. Pdm qute dileda non erdt, uocdbo diley tidm.t Corinth.i. Sdudificatitper Chridum tefum uo 10 catitfdndit.lleb.^.Clui uoedtifunt. Apocdii^.Bedti qui dd ceendm nuptiarum dgni uoedti[unt. Colojf. j. Induiteuot,ßcuteleili. i Timoth.z. Sußrropropter
gented, ucriimetlam ligote a ff teSitti: (!“ „^ dem 'm honorem,alia utrè m contumdidin ^^^ cleßa eß catut mixtut ex benit er mdlü.^t^r
ßnddmentum Apoftolorum cy njor angulari lapide teß Chrißo extrudM,crejdt'^_^.^ plum fandnm in Domino, amp;nbsp;'m habitaculn/i» « Spiritum fandum co^dificatut^Ppbef e.'Etttl^^^ catut hominum redemptorum per Chriiltgt;lt;tgt;gt; amp;^^^.^ dater urn laudcro aquie per uerbumjdgnojeent^'* • flum pro cdpite er ßonfo [uo,crtib eofauttttOï
pientium. Sed he defcriptioncs breumres
eledos. Apocal.17.Aex regum, er qui cum lüofunt uo cati,etelcdi,erfideles. Coharedesgratiie.t Pet.3.H£ redes Dei, er coharedes Chridi. Kom. s. Galat.4. Pideles. i Cor'mth.7. i Corinth. 6.1 Timoth.;.à. iudi.
• Pft.4. iTimoth.i.iloan.i. TemplumDeier ßiri-tutfandi.i Corintb.3.6.1 Corinth.ó.Uphef.i.Crcfcite in templum fandum Domino, in quo er uos condifica 10 mini in habitaculum Dei. Domus Dei. 1 Pet.4. ludi-dum 4 domo Domini 'mcipit. i Tmoth.3. Quomodo oporteat te uerfari in domo Dei, qu£ eß eedefia Dei uiuentif, columna er dabiUmentum ueritatif. Cor-put Chnf i. Aphef.t.DeditipfumcdputEccleß^yqute ed corpus eiut. Ephefs. CbrißilteßcaputEcclcfite,
autem, contextam plerifq^huiut loei capita rj priori exdodrina Chridi afiignauiittuf,qdt^ ^^^^ repetendamducimut.M.onemut tarnen ^f^^^^^’^^vio dem etiam Apodolos dodrinam de er propagalfe,quam acceperunt er didicettunt a flo magiUro er domino fuo,utpatebit
Duplicc effe Ecclefiâ,aliâ uera, aHâ hypocflt;^^^‘^i ßlfam,etiä Apofioli monent. Ham Pdrut t W-minit Chrißidnoruer gentiü ey perfecutotit-Petri », ut pfeudoprophetarum CT impiof^‘’^ nbsp;nbsp;nbsp;•
OS'ipfeddt[dlutem corpori. Colojf.i, Pro corporeip.-ßut,quod egt;l Pedeßd. ïïierufdlê,dd Gdldtds quarto: ClU£ furfum eü Hierufdlem,liber d eßad Hebraot 11. Acerßißif dd montent Sion, er dd duitatem Dei, nie- Jo tußlcm coddiem, ey dd mnumerdbilium angdorum fatum,ere. Apocdlypßtuigcfimoprimot'Vidi ciuitd-tcnfanddin Hierufdlem. Vxor dgni.Apocdlyfis deci-tnonono:Venerunt nuptitg dgni,er uxor dut pr^epdra uitfe. Sponfd Chriüi. dd Itpheßos $. er Apocdlypßs uigepmofecundo: Sponfut erßonß dicunt, Veni: er qui d udit,dicdt,Veni.
Defcriptioncs Pcdeßitex Apofiolorum concioni' hut er fcriptii coUigipoßunt. Ex Adorum » colligi-
in ueteri Teßamento ßi(fe,ita quoque 'm now docet er defcribit.Et z Petri 3.duos c«^“*^’^ üluforum er contemnentium dodrinam ^^^^^. .^ iudicio,alium ueri expedantium cum timotf ■ f ■ hannes etiam cpidola z, Ecclcfiam Chridi amp;nbsp;chnßißturam odendit. idem 1 epißtda J^j Dri, alios filios diaboli eße docet,
CainerAbel.ereioann.4,lfiiritumueritatd^ ^^ ris difcernit. Ef 1 ioann.^.natos ex Deo er “ ^ bitvuicemoppomt. Tota etiamApocalyfif ^^i j bitduplicem Eccleßam Chrifii ffAntiebrifi-Paulum memoremusicum is Ad.zo-apertèl^i ucs, non parcentes gregi, irruituros 'm dicati Et in finguhs fuis epißolit depingalpfi^'T^^ ftolos er dodcreser Antichriflum bus, eorumq; filfa dogmata refutet, er idf“^^ *quot; .^^ tur hac definitio Ecclefite: Q^od Eccleßaßtcoetttt4sgt;A.om.i6.iCorinth.is.2Corinth.io.u.i’-''^‘gt;^^‘\^ laadGilatat. Philipp.3. Coloffia. zTnejf-*'^' ‘ moth.i.4.t.iTimoth.s.z.3.t-adTitui-3‘ ^^^^/^^ liumetinfideliHmmeminit,iCorinth.7. »0^ '’^^^ Colentium Deum,et eolentium idola.i Cerifib.t-11 z.Corinth. 6. Puram mentem ff confeientiom a tium, ac mente et confeientia poUutorum. adDt Et filiorum fecundum ffiiritum feu promifi^mt’ filiorum fecundum carnem.Gal.4. Piliorum nebrarum.Ephef. f. Piliorum infidelium. Epbefr amp;nbsp;eyuerentium iufliciam ex opeributlegis, er f*r Kom. 9. impingentiumin lapident eßinfioniSid'^ impingentiumAom. ^.Excacatorumfeuinduta^^'^
feu multitudo credentium, per minißerium EuangeUj colle dus,er baptifatut, perfruerans in dodrina apo-fioloru,er coinunicationc,er ßadione panis, ff pre cationibut. Ex condone Pauli, quam habuit in Kile-to cor am presbyteris Epheßnis, hM definitio eolligi poted, Adorum zo. qtiod Eedefia fit gyex Chridi, fanguine Chrißi acquifitus, qui per minißerium uerbi coUigitur ergubematur, in quo funt multi non fani, quijuo tempore exoriuntur, loquentes peruerfa, fedu centes pios. 1 Petri » hac defcriptio extat: Ecdefia eßfo genus eledum,regale facerdotium,gens fanda,populus qulin lueem aceeßit, ut uirtutes Dupradicet ,à Deo è tenebds uocatus,ff in admirabilem lueem Dei, »ioann.3. Et hoceßpraceptum eins, uteredamus in nomine filij dus kfit Cbrißi, ffdiligamusnos mutuô. Ergo Ecdefia eß caetiK hominum credentium in Chri fium ,ff fefr inutuo ddigentium.
PMi’a etijm paßim defcriptiones gedepte tradit. i Tmoth.j. Eede^a eR domiK Gei uiuentif,columnA erftubihmentum ucritlt;itK.zTimoth.i.£c(leßtiefimA 60 ÿiA donut , in^ua non tantum[unt uafa aurta ç^ar^
et miferieordiam confecututorum.Aom.il-ïpfa etiam experientia tedataeß, ^‘‘P^^^u^ depam.tiim ut patet ex AditMicrofolymup', eUfia ucra, Apodolier multitudo credentittm-P*t ueri funt Pontißx,fdcerdotes, fenicres populi, H^j^ des er Pildtut, er altj omnes cum ipßsfentienteigt;(ß^ Apodolos oderunt er perfequuntur. Sic in ^ ‘^ ad quacunque Apodoli uemffe dicuntur,f(ngt;f ft gt;nbsp;catut pbi muicein contrarii conßituuntur,
-ocr page 471-|
3*9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDO Î^ Zccleßim utra, coUigi à Df o pdtre,Domino noftro ^fluCimjloiCjj^iritufMüo, mimücrio uerbidiuini-twpae^ty fiicrdmcntorum,Apoftoli conflantcr «jf^rmnt.iVct.i.Aduenisdikdk, iuxta Dei patris frtjinitionem, per fdnUificdtionemIjnritm, m obe^ iientiime^iij^erßonem fangumis lefuChrifliAtem: tiudwim Deuf,^c, qui regenuit nos in (pern ui^ ih^w.Utm : Kemti non ex femine mortali, fed immer' i^iperfemumem uiuentis Dei, er mdmntis in te ter-»«w.iprt.x, Ldc iÜud ^c. animi, hoc csi, dodlrinam ^nof^düj, appetite, ut per iUudfubolefcatis. Ef po-^^^•^ppquoq^uelutttiuilapides tedificemini,domus ^mtudis.çx rurßis : Vos genus cle^um, regale facer iodam, populus qui in lucrum aceeßit, ut prtcdicetis Kirtutfs illius, qui è tenebris uos uocauit m admirabi-hinfum lucem. item : 'Eratis uelut cues errantes ,fed ^’tnmfejiisiid paslorcm zy curatorem animarum w/h’lirw.EtiPet.3.Scicntesuosin hoeuocatoseße, ftiitneiitlionihareditatepoßideatis. ibidem etiain, f^^üptifmumEccleßefordesabuti, ita ut baptifati : i’on^m eonfcientiam accipiant, docet, idem i. cpiilola 5' Clirilfum appellatpaßorum principem, Ecelepam »^OMKinat gregern Chrißi. er po^caßieit, Deum «nis gntie eos uocaße, ad teternam fuam gloriam, ftrltfmZhri^um.Idcmin cpiÜolapoßerioricap. i ^f»itt,EeeleßimperiußiciamDeinoüri,zyferuato-fßlcj« Qbrillifortitam cjß:precioßamßdem. Zf pO' ^^ßfßiedarat, quad per uerbum ßit collc£iio. ait ^dwA’reciofa ct maxima promifßa nobis donatafunt, ^^ftriéeeffeerentini diuitneconfortes natura;.Hue 3 f3wm iHud ßcit, quod fub ßnem capitis fermoni iubet *^^tiiiere,donecexoriatur lucißr in cordibus noßris. iMMfs etiam in fuis cpißolis docet, Deum per uerbu ^tt^iereßbiEecleßam : hoc efl,coetum agnofccntium ®'“’» Mientium in ChriHum, zy habentium uitam lt;f''’’gt;™.il0imij,,. Qjtod uidimus ey audiuhnus, an-tmtidawiumbis^ut zy uos jocietatem habeatis nobif-WW) efoeietasft cum patre, zy ßHo dus lef« Chri-nO-doann.i. Vos undionem habetisafando iüo, zy ^^iiomnia.eypoflcit: Si m nabis permanferit, quod 4 «Jiflis ab initio, zy uos in fllio zy patre nianebitis. 1 'Mw.f. 0m«K qui credit lefum eße Chriflu,ex Dr 0 ^^ftttll.zypeßeaiSeimus quad ex Deo fumus, zye. ^inufquiißlinij-Qci uenit ,zy dédit nobis mentent ^tognofeamm ilium qui uerus efl, zye. ^ftti Paulum paßim plurima extant teflimonia, 5kügt;;h banefententiam confirmat, fed nos aliquot tan («»«Ofgahmuj, Rom. 8. Q^i luxta propofitum eius *^'‘tatißnt,quoniäquospriefciuit zy prefimuityofir Ktimaginisfilijfuifieri, utepfefitprimogenitus in- s ^tr multos fiatres ; porro quospredefinierat, coj dein tS’Mcauitizy quos uocaiat,eos zy iudificauit. Ro.io. Wff exauditu,auditiis autein per uerbum Dei. Rom. ’!■ ^tfim mimfler left Chrifli in gentes, adminiftrans ^wngfliion Hei, «t flat oblatio gentium acceptabihs, l^^litflcataperSpirituinfandum. Habeo igitur quod laurier per Qhrtàum lefum, m his qu£ ad Deum perti WtNoB enimaufim loqui quicquam eorum qu£ non VtitEhrtflusperme ,inobcdientiam gentium uer' t^ty fillo per potentiamfignorum ac prodigiorum, i Ittpotentiifliritus Dei, ut ab Hierufalem zy eircum |
T R r N A. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î7a iacentibus regionibus ufq; ad lllyricum,lmpleucrim Euangelium Chrifli. « Cormth.i. id delis Deus,per que uocatieflis inconfortiuinfilijipflui lefu Chrifli D0' mini no flri. Et poflea de uerbo, per quod fit uocatio, inquit:Vifum eftDeo,perflultitiam priedieationis fal uos ßuere credentes.tdos autem pr£dicamus Chriflum crucifixum,zyc.ldein 1C orinth.3. Deifumus coopéra rßDei agricolatio,Dei icdificatio eflis,iuxta grattant Dei qua: data cfl mihi. t Corinth.4..Sic nos aflimet hoa ' mQ,ut miniflros Chrifli, zy diffienfatores myfleriorti Dei. i Corinth, tf. Et gratia eins, qu£ fuit profefla in me, non fitit inanis,fed copiofius quam illi omnes labo raui: non ego tarnen, fed gratia Dei qu£mihi adefl. * Corinth, u. Etenim per unum ffiintumnos omnesin unuin corpus baptifati fumus,fine lud£i,fiuc Grachfi uc ferui,flueliberi. Hue etiam pertinent ilia teflimonia, de uarijs gene ribus donorum Eccleflajniniflris 4 Deo conceflorum, ad £dificationem Ecclefl£. Ham eaquoq; teflanturf colledione EcdefiafieriaDeoper mimflerturn uer-bi.lCom.n. 1 Corintb.n.t 5.14- Ephef.^.ldem de die a' Iios quidem Apoflolos, alios uero prophetas, alios aua tern euangchflas, alios autein paflorcs ac do flores, ad inflaurationem fanflorum in opus admintflrationis, in £dificationem corporis Chrifli, donee perucniamut omnes in unitatem fidei zy agnitionis filij Dei, in uirii perfi;flum,in menfuram £tatisplcn£adult£Chrifli,ut non amplius fimuspueri, quiflufluemuszycircumfia ramur quotas uento doflrin£.per uerfutiam hominu, per aflutiam, qua nos adoriuntur, ut imponant nobis : fed ueritatem feflantes in charitate, adolefcamus in ilium per omnia, qui efl caput, nempe Chrtflus : in quo totum corpus ft coagmentetur, zy compingatur per omnem cbmiffuram fubminiflrationis, iuxta aflum in mcnfura,uniufcuiufq; partis, incrementum corporis fit cit in £dificationemfuijplius per charitatein. Hue etiam pertinent teflimonia de efficacia uerbi Deizy fcriptur£ facr£,qti.e fuoloco annotauimus : qualia funt,E.om.s.Euangelium efl uirtus Dei ad falu-temomnicredenti. iCorinth.i.Deogratia,quifeinper triuinphatper nos in Chriflo ,zyodorem noticiafu^ mam fl flat per nos in omni loco: quoniam Chrifli bona fragrantiafumusDeo,inhisqui faluifiant,zyin his qui pereunt ; his quidem odor mortis ad mortem, itlis uero odor uit£ ad uitam. Et ad hac quit idoncus^. t^on enim fumus, ut pleriq^, cauponantesfermone Dei; fed uelut ex pnccritate,fed uelut ex Deo,in conffieflu Dei perChriflum loquimur. a Corint.s.Eofuitinnobisfer monem reconciliaiionisutaq' nomine Chrifli legatio-ne fiingiinur,tanquam Deo uos obflerante per nos, ro gamus pro Chriflo, reccncilieminiDeo.t Theff.i.Ac cepiflis non fermonem hominuin, fedflcut uerc erat, fermonem Dei,qui zy agit in uobis credentibus. Hue etiam pertinent teftimonia,qu£ de inhabitatio ne Spiritus fanfliloquuntur. Idameaquoq- indicant, ecclcflam colltgi dDeo per uerbu zy Spiritum fan flu. Ephefs. Audito Euangelio,uerbo ueritatisf^zyc.pofl-quam credidiflis, ob flgnati eflis Spiritufanflo. Gal. 1. Verum ex operibus legis accepiflis Spiritum fanflum, ancxpr£dicationefideil 1 Corinth.3.s. xCorint.6. a, Corinth,s.E.om.3Gal,4.Ephef4.. x Ttm.i, f JAonent |
|
Ï7t CENT. Ï^ lib: lionet ctiäm ChriSiuÇuo [dnguinephi im coUigendi Ecelcßam ex genere huntduo redemiffe. i Petri ». i lo-hdn. t z^z O } ex 4- Apoc.i er ^.Kedemfti nos per fanguinem tuimt ex omni tribu er populo ex natione. 'Ephcf, s.ChrißiK dilexit ecclcßdm,ex ßmetipfum ex-pofuit pro ea, ut illam fandißearet, mundatam laud' er o dquie per uerbu’m,ut ddhiberetedm ßbijpß gloria fdm ecclcßam, non hdbentem mdculd, dut rugdm, dut (juiequdm eiußnodi : fed ut eßetßnUd er irreprehen-ßbilii. Ail.io.A-ttendite uobis er eunilogrcgi, in quo to spiritus fdnfluspofuit uos epißoposad regenduan ec-eleßam Dei, qudm dcquifîuit funguine fuo. Deum dutem ex tudais er gentibui er omnis gene rU ndtionibus,per uerbum ßbi Eccleßdm eolligi ueüe, turn dpert£ ßntenti£,tum hi^iorid ipfd docent. De htdieis bdcloquuntur teßimonid i Aél. i. yobii ßildeilpromißio,er filißucßris,er omnib. qui longé funt.quoßunq; dduoeduerit DominiK Deus nobler. A.^.3.Vobisprimùm Deus cum fußeitußetfilium [mim lefum,mißteum benedicentem uobis,utunufquift^ue ßrum conuerteretfe ab miquitdtibusfuis. Aft.io Prie cepit nobis ut prddicdremus populo,ne te[iißcdremur quodipfeßtiUeconditutus dDeo iudex uiuorum er tnortuorum.Ad.ij Pdulus mquitdd tuddos: Virißd-tresßlij generis Abrubæ, et qui inter uos timent DeÛ, uobis [ernugt; fdlutishuius miffiK eli. A{l.i7,Pdulits m-troibdt in fyndgogdm Judicorum Theßalontc£;ex diß ßerebdt eis pertrid fdbbdtd, è [cripturis dddperiens er allcgans quod Chrtslum oportuißetpati, er reßurgere àmortuistèr quad hic ejßet Chriflus le jus,quem ego, 5 0 culi'quemadnwdum ßertptü oft : Becepono inqutt, annuncio uobis. er quidam ex eis crediderunt, erddiuâifunt Pdulo. Aä.iS,Pdulo Komlt;e Ïuddisprtc dicunte Chrißum ex i^oyß er prophetis, quidam ere dunt,quidam non credunt.Kom. i.Euangelium eß po~ tentid Dei ad [alutem omni credenti inde o primiim ß wul er Gr^co. Row. ii. Nwm repulit Deus populum-fuwmiAbßt. nam ex ego ifrdelitd fum,ex [emine Abra h£,tribus Beniamin.non repulit Deus populum[uum, quem agnouerat. Rom^xl^Oud autè dico,\ejum Ckri-slum minißrüßiße circumeißonis, pro ueritate Dei, 40 ddconßrindnddspromißionespdtrum.iCorint.i .Præ dicamus Chrißum crucifixum,ludd:isquidem effindi-citlum,Gr£cis uero üultitiam : [ed iißdem uocatis Ïu-deis panter ex Gr acts,Chrißum Det potentiam aeÇa-ptentiam.i Theßal.i. imitdtoresßäicSiiseccleßarum qu£ [uni in ludted,in Cbrißo teß. Btiam hoc de tudais monent Apofloli, quod Deus minatus ßt in prophetis, quod uelit eos,ß Meßia Dominum nollrum kfum Chrißum, eiusß uerbum con-tcmpferint,abijcere,er in eorum locum fufeipere gen- fQ tes.Blam Stephanus Aüorum feptimo non obfeure eis banc panam pradicit: apertius uero Paulus induis An tiochenis in Pißdia dißeritiVidete ergo ne[uperuenidt uobis quoddidlumeßin Prophetis: Videte contempt ores, er admiramini, er euanefeite, quid opus opee ror ego in diebus ueSlris, quod non credetis, ß quis e-narrauent uobis, Idem etidm [equenti[abbato in ed-dem urbehdncpublicdmeditproteßdtionemconirdtu bemus : Blon enim uolo uos ignorare ßatres my!ltngt;gt; hoc, ut neßtis apud uoßmetipjos elati animo, q txd' dlt;eos,contradicentes dodrina: Buangclij,ex loquentes nbsp;nbsp;nbsp;catio ex parte Ijraelitis accidit, denee plénitude geßquot; blaßhemios: Vobis oportebatprimiim loqui ferma- go tiumaduenerit.eyßctotuslßraclßaluuscritfßtntjtt* aem Dei : fed quoniam repcllitis ilium, et indignas uos nbsp;nbsp;nbsp;ptum eß : Adueniet ex Sion tile qui libérât, tx ^ impict^' |
It CAR 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ’(‘ Bändern ßententiam etiarn inepiuolaaais-f.10. ti prolixe cxplanat. Roitï.p. ^j‘^i^ ißrael ; Si ßerit numerus filiorum Ißraehd ris,reliqui£ßdlu£erunt.Sermoneincriimpcrßlt;^^^ . io abbreulans cum iußieia, quoniamßemuincwao r turn ßeiet Dominus in terra, pt qucmadinod^te ^.^ dixtt Bßdias: Biiß Dominus Sabdothreliqaijictn'i ßemen, ut Sodomaßäißißemus, er fins milati ßißßcmus. duid tgitur diecmus- q^^ ?a'_, qui nonjedlabanturiußiciam, apprehenderuntt dam : iußieiarn autem earn qua: eß exßiß.gt; ^. ^^ rad, quißedlabaturlegem iu[liei£,ad peruemt. Propter quidi quia non exßde,jed M«^ ^, ex opertbus legis. impegerunt eniminUpié^j’^‘’^j^^ iudicatis uita lt;eternd,ecceconuertïidtif nim priecipit nabis Dominus :Po[ui te in ln(t ttji tium, ut ßs ßalus ußq^ad extremum terri’ nbsp;_ ^^^ etiarn de re Paulus concionatur ludiis BciMnH, 28.Bf«c ßintus [anclus locutuseUper tam,ad patres noSiros\ dicent : Vade ad pcpubit^ ^,^ ZXdte: Auribus audietis, er non inteUigetis. v^,^ dentes uidebitis, er nonperßicieiis.incraßatutnt^^^^^ eSl cor populi hutus : er aurtbus audieruntiCf ‘^ ■ [uos comprejßerunt, nequandouideantcculih(^ bus audiant,er corde inteUigant, CX [anem cos. Biota ergo ßt uobis, quödgentilgt;ß^^ß .f eühoc [alutare Dei,ex ipß dudient.Bt cum oa nbsp;nbsp;.^ ßet,exierunt abeoludai, multam babentcsmtcfi ßoeptationem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ _ piaem ofpenaicuu,er petram ojjenjiuriii-^.e - .-^; credit in eo,non pudeßet, Rom.io.AdueT^^V^^ cit:Totd die expandimanus mcasddpcpiilt^'^'^''^^^^ dentcm,ercontradicentem. RemauSiciffittr^ tempore reliquilt;e [ecundum eleHioné S'''**''^r^, Cynodß per gratiam, non iam ex epenbusa : 5^” ^^ quidem gratta iam non eü gratia. Sm tx ‘’P, « iam non efl gratia : quandoquidem opus gt;nbsp;«0» w” opus. Qjiid igitur i Qu,odquarit ißael,bocneii^li quutus e[i,jcd eleilio confequuta eß : relique cacatifunt. Qjiemadmodum ßriptumeßi D^ '” Df«-5ßiritum compunHionis, oculos ut non er aures ut non audiant, ußq^ ad hodternumdit^’ Dauiddicit: Vcrtatur menjaeoruminlaquew^ captionem,er in cjßndiculu, ex mretaUationiifr obtenebrentur oculi eorum ut non uideantiCX eorum[emperincurua.tiotandum tamentß)^^^'^ has duos afßrrecaufasreieilionis (y exedottienn i* daorum.Prtma, quia Deus pro:dixitß iudios conte ptores Me[i£, etusq; beneficioru, abiedurtan. San dd, quid ludai noluerunt fußeipere JUcßiam Botninnt^ noßrumießumChrißum,eius^lencßcijsßui. Singularisautempotentiaeß,qu£!t[oio P***® uno tantum loco,Rom. it,de toto ijrael [aluandoifox quam plcnttudo gentium aduenerit,preponiw,qi^^, |
f\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDOCTRiNA.
»74
^’piftrff« a Ucob.Pi hoc iUis à me tedamentum, “i^tderopeccataipfor urn.Secundum Euaiigc-qiddetn mimici propter uos, fecundu eledionem ^ ^ß^ddedipropterpatres.Rl.tm dona quidem etf uo ^nemfmodi funt,ut eorum iUum poenitere non ^»w Gf uos quondam incredu is Beo,nunc antem mifericordiam eßis confecu
-ß^Gf i^i ftunc incredu-P^qunt,ex eo quóduos mifericordiam edisadepti, ^^^ißmißrioordiam confequantur. Conclufit enim ^'‘‘■'ß^tnesßbincredulitate, ut omniunüfereretur. quot;’’^ u huius loei ea efifententia, quod paulatim ali i^'^'^^aiisdecclcftamfintaccejfuri,congruitcumex'
omnium temportm.femper enim ad fidem in ff'^ ^^‘^^^ '^‘^^^ funtaddudi.Siuerode gentium f ione,e^ ludaica gentis receptione intelligenda «■ [^’^^.‘''^‘''‘''^^gt;’’°quot;‘iquot;mimplericceperunt. adhuce~ ®'’lt;gt;4efxge«tj6iw coUigi Ecclefiam, manififiu ed.
Chrillum: ego quU eram, qui poße oißßerc Deo i His autem MditiiyobticueruntjZ^glorificMeruntDeum, dicentes: igitur ctijm gentibia Deta pxnitentium con eeßit ad uitam. Adorum «. in fynodo Hierofolymitd' na quoq; aßeritur ab Apoßolis,genta pertinere ad ee^ deßamCbrißi^neeißeße imponendum iugum legis Aïofaic£. Argumenta autem hlt;ecfunt. Primum^quia Deus elegerit Petrum,Ut per eum audirent gentes uer^ bum P.uangelij,^^ crederent. Secundum, quia Deus 10 priebuerit gentibus tedimonium, eo qubd dederitittis
Spiritumƒtndumßeut qjquot; ïud£is. Tertium,quia ex-perientia ipßa teßata ßt, Deum etiarn uocare gentes, Tacuit enim tota multitudo, er audiebat Barnabam cy Paulum,narrantes qu£ Deus edidißetßgna ac pro digia inter gentes per ipfos. Qiiartum,quia ßt prxdi^ dum inprophetis de gëtium uocatione. ïacobus enim exprophetaAmosaüegatdidum: Pofthac reuertar»
VOCATIO GeNTIVM.
JJ^^wiKquidem de uocatione lud£oru ,dequa mi- zo
’‘^eontrouerfumeß tempore Apofiolorum,quôd o^niiiu eßet notißmum, populum ludaiciim,Deipo t^'^eße,ut cui concredita eß'ent oracula Dei. Rom. ’■x2or««i eßet adoptio,ey gloria Gf tefiamenta,et le f^^^. ^^^gt;^t cultus etpromifiiones,et patres,et qui ij ex quitus l^eßias fecundtmi carnem exoritu rW-Ront.^. Q^i buberent templum z^facerdo-“W4Dfo ordinatum.Iicbr.^. At degentib. ambige' an ilhe ^«o^ ^^ ecclefiam Chrifti eßent per do ^'oaniuangelq conuocand£. Sedearncontrouerßä 5° f‘‘^^‘fquot;ljdlgt;'ittm fandum indituti, enuelearunt, 1 I^'^i^f docuerunt,Deum etiarn exgentibus uel-'ƒ ‘ cofligi ecclefiam : nee tantum ita docucrunt,fed ,^^^Ppadgentcsinomnem terrarum orbem egreß
‘^oclefiam Chrißo collegcrunt,coo ^.‘^’^^^^eopatre,Domino noßro lefuChrido,zy‘ ^o^e^’'^^ ^‘^^^ ^^ ^^^^ ^f°P'°^^^‘*^^gt; G^ *?’••
Teftimonia de uocatione
ac rurfus £dificabo tabernaculum Dauid, quod coüa' pfum eß, et diruta eius indaurabo, e:tr erigarn illud,ut requirant quireliquifunt homines,Dominum, er om' nes gentes,fuper quas inuocatumeß nomen tneum:di cit D ominus,qui ßeit bac omnia.Petrus etiarn in prio rifua epißola,quam ad gentes feripßßc uidetur, teßn tur,ad gentes beneficia Chridipertinere.inquit enim i epifiola i. Ciui quondam eratisnonpopulus, nuncpa pullis Dei:qui quondam non confequuti mifericordiät nunceflis confequuti tnifiricordiain,^tcpidol£4.. Satedenimnabis,quodantcadouita temporeuolun tatem gentium patrauerimus.
Paulus uerohanc fententiarn de uocatione gen' tium,in fingulis fuis epidoUs diligenter mculcat.Rom. i. Vt frudu habeam inter uos quo^, quemadmodu er inter reliquas gentes,Gr£cisßmide:y Barbaris, erudi tis pariter eyr rudibus debitor furn. Rom.i. Pax omni operand bonum,Iud£o primüm,ßmule^ Graco.ilott enim ed perfonarum refiedus apud Deum. idem Ro-man.ï, Iud£os e^ gentes odendit omnes obnoxios eßä peccato,eyeodem modo utrofq-fiußificari gratis per fidem: An ludaorum Deus tantum? an non e^gentiu? certè e^gentium. er Rom. 4 docet,gentes etiamin promißione ad Abraham fida comprehenfas eße.Pa“ trem malt ar urn gentium confiitid te. Galat. j.Praui-dens autem fcriptura, quoi ex fide iußificet gentet Deus, prius rem latam nunciauit Abraha ; Benedicen tur,inquiens,in te omnes getes.Rom.^.Qjtos uocauit, nimirum nm,non folum ex ludais, uerum etiarn ex gen tibus. quemadmoducr Ofe£dicit: Vocabo populum qui meus non erat,populum meumicream qua dite da nonerat,diledam:eterit inloco ubi didum fiter at eis.
tis.Kom.iQ.t^onenim ed didindio uel lud£i uel Gr£~ ci: nam idem Dominus omnium. Et rurfustPrimus lAo fes dicit, lago ad £nMlationem prouocabo nes per gen tem qu£nö ed gens,per gentem dultam ad iram com' quot;^nouebo uos.Pfaias autem poßhunc audet,ac dicit’. In uentus ßihis qui me non qu£rebant, conj^icuus fa^-dus fum his qui de me non interrogabant. Rom. deci' moquinto : C£terùm ut gentes pro miferlcordia glori ficent Deu/mßeut fcriptu eß: Propter hoc conßtebor
Gentium.
40
uißone Petrum monet,gentes etia ^''^(adfuumregnum.Petrus enim ingrejfus in do ^^ Üonelif inquit : Vos fcitis, non eßefas uiro lu-^otonitingi nutaecedere ad alienigenam. Sed mihi 0-^iBeiu, ne quem communem aut immandum di' ^^omhominem-. quapropter er incundanter ueni ac-J’^s. Ptpoßea: Reipfacompjcrio,quôd non fit rejf edus apud Deum : fed in quauis gen-51« titnet ipfum, er opcratur iudiciam, is accès qi iÜ. Idem,earn ob caufam Hicrofolyma accu- r® No» populus meus uos,ibi uocabuntur filij Dei uiuen' r Williliais,quodad praputium habites introijßet, ^^'*^iiscibumc£pifiet,frdum fuum defindithis ar amp;ntntis. Primum,quia Deus per uifionem fibi re-® '‘dt, etiarn gentes uocandas eße. nbsp;nbsp;nbsp;Secundo, quia
^s Qornelio mandarit, ut accerferet Petrum, er ex
Tertio,quodfiiritusfandus in gentes, ficut nbsp;nbsp;in ïud£os. Quarto,
Continus dixerit : loannes quidem baptifauita-^^^iitosjfiritufando baptifabimini. Infirt ergo Pe-‘tw.^roinde fipar donum dedit illis Deus,quemadmo ^0 tibi in gentibus,^^ nomini tuo canam.'Et rurfum dicit-, «m C nobis, eim credidijfemus in Dominum lef am nbsp;nbsp;Gaudetegentes cum populo eius. Et rurfum: Raudatt
Dommiim
-ocr page 474-C E N T. L L IB. ÏI. C A P. 1111.
ïZ«»
ISominu omnesgegt;ttes,colliuddte eum omnespopuU. Et rurfum EfdiM dicit : r,rit radix kfje, çy qui exur-getad mperandum gentibui, i» co gentes ßjerabunt. t Cor.ii.^citis quàdgëtesjùifliSyCr adfimulacbretinu ta utcunquc ducebaminifcquentes. çy poÜea : Etcniin per unam f^iritum nos omnes in unum corpus baptifa ti fwmus. Galat. 2. Efficaxfuit ZT in meergagentes, item tVtnos in gentes,ip{i ucro in circumcifionê apo-
tibus,quofaluifiant, ut expleantptccitifua fea'^t''-tTimoih. ». ïnEuangeliumpofitusfum egeprmff apoRolus,C7dc{lor gentium. Apec, s- Eedewijlinn^ per fanguinem tuum ex omni tribu, (J lingM, fff’’' pulojCr natione.
Exempla gentium uocatarum.
Exempla gentium uocatarum Ada ApoMeriifit
er alia hifioria f 'appeditant. Ad. s.Samaritani,(r‘’lt;' fiolatußngcremur. Etrurfus: Curgentescogis ludai nbsp;nbsp;nbsp;tercosSimo M.agus,erpofieacunuchusAethiopscoii'
zard cjalat.j.Elon efiludaus neq^ Gracus,non eßfer co uertunturer baptifantur. Ador.io.Corneliusgentibs uits neq- liber,no efi maf:uliis aefcemina: omnes enim uos units efiis in lefu Chrißo. Eph.z Aiementotequad uos quondam gentes in carne, uoeabamini praputium.
cum tota ßamilia fta baptifatur. er uiri Cyprifer renenjes Antiochi£,Grads pradicant Chriliihtr^^^b liguntibinumerofameccleßam. Ador.ii.Paitlusff Barnabas iußu Dei emittuntur ex Antiochia ad pnquot; candum gcntibusEuangeUum. Ad.if.Pauluscy^^^ nabas, Antiochia: Pißdia: ßda protcßationc ,contd ludaos gentibus annunciant Euangelium. idcinßd'*’*^ alijsquoqucin Iods. Ador.ty er gt;4' ^‘^‘’”* PauliU“ tiaminCorinthoßdt.namcontradicentibus,(r bi^' ßbema loquentibus ludais, exeußis ucßimentis,diad ad eos: Sanguisueder fupercaput ueßrum,tnitniai fum ego, peßhae ad gentes uadam. AÜ. »8.
Ecclcßa: uero ccetum ex bonis er inaHs owiiin temporibus cßße mixtum, Apofioli tradunt-nam W^ quofda abußuros libertat e Chrißiana adpratexM Itcia, » Pet. 2. quofdam uero non ut Chrißianosß lt;'_^ homicidas,ßres,aut ßcinorofos,aut curioßsalicaini^ rerum, paffuros ejße fubindicat » Pet. 4- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* ^‘‘'''
Ealfos dodores,clam inducentes fedaspcrniciofaSii ' negantes Dominum qui illos mercatus eß,pcri«tarKti ßditijs ferma nibus négociantes de ecdejns, (ram a» lantcsinccncupifccnttapollutionis,erdominaticau^^ contemnentes, er contra agnitam ueritatcmfcedij» in peccatis degentes,in eoetu cccleßaßturospra id • Et t Pet.3.muforu ßt mentio,eroorumquideiorlt;pua fcripturäadfuamipforupernicic.loannestliädt^^^ chrißo,eiiisq- minißrisdicit,quodexumbilicot(J ^ ßt proditurus.ilotn.x.Antichrißi multi ceepttuttp^' unde fcimusnouißiiTMm tempus eße'.è nobis pttp gere cognitionem meam in myßerio Chrßii,quöd in a-.^.o funt,fed non erant ex nobis. Elamßßiß^^ lijs atatibus non innotuitßlijs hammam, quemadmo^ nbsp;nbsp;nbsp;utiq; permanßßent nobifcum, fed ut manißßiP^’^^^ lt;
dum nunc reuelatum eß fandis ApoHolis dus er Pro- nbsp;nbsp;quad non fint omnes ex nobis.ldem » loans,in ^'^‘^^^quot;
phetisper ßirit urn,ut fint gentes coheredes, er duf-dem corporis,confortesq- promißionis dus in Chrißo per Euangdium,cuius ßdiis fum mini fier gratiæ Dei, quod datum efi mibi fecundum efficadam potential il~ lius. M.ihi minimo omnium fandorum data eß gratia bac,ut inter gentes euangeUzem imperuefiigabiles di-uitias Chrifii. Coh.Cuius ccclefiafidiis fumego mi~ nifier,iuxtadißicnfationemDei,qu£data eßmibiin ^® uos,implendifermonem Dei : myßerium,quod recon-ditumfuit à feeuhs er à générâtionibus : nunc auté pa teßdum eß fandis lüius, quibus uoluit Deus notum ß cere,qua fint diuitia gloria myfier ij huius inter gen-tes,qui efi Chrifius in uobis,ßesgloria:, qué annunda mus. Col.j.vbi non eß Gracus er ludieus,circumdfio
ab ca qua: uocatur circumeißo in carnc,quie circumei-fiomambus fill quod inquameratisin tempore illoßa ne Çbrijio,abalicnati à repub.^ßaeliSyCt extranei à te-üamentis promißionis,lpcin nb hahentes,neoq; carcn tes in mundo. b^unc autem per Chridum tefum uos qui quondam eratis longinqui,propinqui ßdießis persan guinemChridi. ïpfe cnimeßpaxnoßra,quißcitex Utri/q- unum^ey interfiitium macerice diruit,fîmaltaté per carnem fuamdegem mandatorum in decretisfitam dbrogans,ut duosconderctin fe)netip[o, in unum nouti hominem, fociens paeem : ty ut reconciliaret ambos in uno corpore E)eo per crucem,perempta inimicitia per earn, er ueniens euangehzauit paeem uobis qui proa cul aberatis,(y ijs qui propè. quoniam aüt per illu ha bemusaditum utriq- in uno ßiiritu adpatrem, iam igi-turnon efiis hoßiites er incole,fed concluesfandoru, aedomeßiei E)ei,fuperßrudifuper fundament^ Apo flolorum er prophetarum, [umma angulari lapide le fit Chrido, in quo quecunq; firudura coagmentatur, ea crefeit in templum fandu in Domino,in quo er uos coedißeamini inhabitaculum Dei per ßiritum.Eph. 3. Haitis rei gratiaego Paultis uindus fum Chridi iefu pro uobisgentibus. Siquidem audtdis dijpenjationem gratiieDei,qu£ data eß mihi in uos, quad fecundu rc-uelationem notum mihißeit myderium,quemadmodu antèfcripfipaucis: exquibuspotedislegentes intelli-
20
50
cleßeßlios Dei er ßHos diaboli ßreodendit-igt;gt; 0^ manißßi funtßlij DeierßUj diaboli. omnisiß^^^'^ ßcit iußiciam,non edexDeo,?^ qui non dili^ißj
tremßuum.erpoßea:Cainexilloma,loerat,(yo ßatrtmfuum.Huc er alia Ioannis tedimonüpf’'*’^^ quibus difeernituera eccleßamembra ab ^^P®^' j qualiafunt, » loan.t.Qtii dicitßein luce eße,erpß ßuumodit,intencbrueßu^q;huc. ltem'.Silt;l^‘^ ''^. mundum,non eß charitas patris in eogt;amp;sifgt;^j'^ oditßatrem ƒuumßoiräcida eß. er rurfust rit ßbdantiam mundi, erc. er ciuu[erit uißtfigt;l^ abco,quomodocharitasDeimanetineoi ideim o bannis s indicat,in ceetu Eccleße ^ß^fr'^^^^ij^^^^^^ tes. Paulus uero Ad.2o.inquit:Exuobisipß^^^‘‘^^ tur uiri loquentes peruerfa, ut abducant «W poß fe.erE.om.i6. Conßderetiscos
erpreputiu,barbarus,Scytha,fcruus,über, fed omnia in omnibus Chridus.iThejßi.lud£ipropriumDomi numïefum,erpropriosprophetasocciderunt,ernos ..,.,„.... ...................______
perfecutifunt,er Deo non placent, er omnibus homi- gnunt, er declinetis ab iÜis.i Corinth.undecimo-nibus aduer[antur,qui obßdüt nobis ne loquamur gen , tct enim erßdas inter uos eße, quo quiprebau /«^^
DEDOCTRINA flam inter nos. t Cormth.tT.lgnorationem J'fj^aiiimbóent. z Theß.j.vt eripiamur ab abfur-^ Vptruerfis hominibus.non enim eti omnium fidcs. tof^^'r' ^^^‘^ ’ ^°'^°^ ^IP ^ ittedio nationis prau^ er
Tiimoth.z.in magna domo non tantum funt tea- *’^’^^.^^‘^^^^*^^^^} uerùm etiam lignea er teda-tr ahi quidem in honorem, alia ueró in coutume-■ fqidsiÿtur expurgarit feipfum ab his, erit uos ^ ^^^^tmfan(tiflcatum,accommodum ufibusDomi '^ ^’gt;gt;f^eopitsboniimprlt;eparatum. Autor etiaepi-ƒ iatobi z docet,multos elfe 'm eedefia jèrè mortua ^'^^csfldeiniiddlhypocritat.
^orri exempla probant, Ecclefiä femper fitiffe eoe ^^^xbontsermalis mixtu,qualia 'm fcriptis er con' '^KApoflolorum multa , turn eorum temporum r^ßsruntanteipfos, turn fuitemporis reperiuntur. xemfla ueteris Tc^amenti héc flrèattegantur.
^oth er'Salaam fi i TX,probat malos bonis effeimmixtos. loannes
»71
to
queritur Paulus, quadpaucos habedt bonos (y fideler, utilitdtcm eedefié quérentes.Philip.z.îieminem enm habe o pari meettm animo praditZ,qui res ueUrasger' manècuraturusfit: nam omnesqué fua ipforumfunt quérunt, non qua Chrifli iefu. Colojf. j. salutat uos Ariflarchus er tAarcus,eonfobrinus Barnaba, de quo accepiftis mandata : fi uenerit ad uos,excipite eum: amp;nbsp;lefus,quiuoedtur ïuflus,quifunt excircumcifione,hi folifmt cooper arij ad regnum Dei,qui fitere mihifoU tio. z Timoth. 1. Afiani omnes auerfati funt Paulum, c quorum numero fuit Phygelus er Hermogenes. z Timoth. z. Hymenéus er Philetus etiam à Paula defice' runt,corrumpentes doflrinam de refurreilione mor-tuoru. er iTimoth.t. Alexander er Hymenéus à Pau lo excommunicantur.er z Timoth, 4. Demas Paulum def:r uit,amplexus préfmsfeculum.
Ex Adiis etiam Aposlolorum apparet, bonis ma' los fuiße immixtos. N^m Afi. r. Ananias er Sapphira
Ûoli turbantetclefidm AntiochenAm [ud doUrind, de
üotdtu etiam hoedignum eH, quad monent Apoa floh,extremis temporibuseccleflam maHspleniflimant er refirtißimam fore, turn propter Antichriftum in ec elefla fedentem,feq; fupra earn extollentem , cr libéré quiduis agentem contra De um er magiëratum, turn propter uarias héref:s eyquot; errores,tum propter corru ptißimos hominummores,tum etiam propter negleHH elaufum,quibus excludi mail ab ecclefla debetent. Vertinent hue deferiptiones extremorum tempor urn et AntichriRi,qualespaflim extant. zPetrizerj. Iohannis zey j^: er z toannis. er Apoc. ab 8 capite ufq^ ad zuer Pauli z Theffiz. 1 Timoth.^. Spiritus aZt cer^ tèloquitur.quodin poSierioribus teporibus defeifemt quidam à fide,attendentes ffiritib. impofloribus, ae do
ärinis dtemoniorum,pcrfinwlationem filfiloquorum cduterio notatam habentium eonfeientidm, prohibent tium contrdhere matrimonium, iubentium dbüinere d 40 cibis, cre, z Timoth.s.lüudfcito, quid in extremis diebus in^abunt tempora periculolißima : erunt enint hommes fuidmdntes,duari,fifiuofi,fuperbi,maledicit parentibus immorigeri, ingrati, imp ij, carentes affe-{lu,ncfcij foederis,calumniatores, intempérantes, immites,négligentes bonorum,proditores,précipites, in' flati, uoluptatem amantes potitts quàm amantes Deit habentes jormampietatis ,fed qui um eins abnegarint, er iftos auerfare. Ex his enim funt quifubeunt infi-
1 Ifi^ptobatmalosbonisefJeimmixtos. loannes nbsp;nbsp;nbsp;mentiuntur Deo ffirituifando. Ad. 8. Simon magus ^^Kplwii Citin lt;y Abel perdringit,iloan.j. Stepha- ao edinterChridianosSamaritanos.Ad.is.PfeudoapO' '^^fi7-multasperftr'ingit hiflonasueterisTesia-‘ ‘«populoludaico: exquibusliquet, eiquoep flufi ub'i^^^°^”'‘^^°^' ^^^'’’^^'^Paulus t Cormch.to.
‘ ^%non omnes in catupopuli ludaici egredien-fJa^’^^^^°f^'!ï'^ bonos,fedplerofq; malos. Autor M clxii ibraos etiam docet, multis non prefitiffle lt;^^itsniiei,quialueruntmfideles. Ebr.) er 4.
^'^’^plauerofuortim temporum multa comemo-hunnes 'm epiflola fua tertia,Diotrephcn quenda PW«»!ia eedefia affedare dicit,er nonf olum non so ^^'ptrefiitres, fed çr uolentes recipere, prohibere ^^xeommunicare. Apparet etiam ex epiflolis fepte, I^^^inhodidante ad feptem ecclefias fcribuntur, tr i,in illis ecelefijs, bonis malos juiffe admi-ueró in ecclefia'R.omana etiam malos often
M ƒquot;* '^ ^ ^ eedefia Corinthiaca périma de fide • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• “quot;t ftiim inter eos contentiones : alius enim dicit,
“^^^^crè, ego Apollo, ego Ceph£,ego '■'/1-1 Corinth. iQTi.orz Cormth. izEfl inter uos ^n^‘‘°ßs,quiiuxitnouercamfuam,funtfcortatores, ^*^'Molitra,eonuidatores,ebriofi, rapaces, t Co-^ ‘^■hitigintfubtnfidelibus,damno affiduntfra-^‘' * fermth. s. uefcuntur idolothytis. t Cormth. 8
ingratiergaminifirosEuangdij. 1 Cor. c. fl^’^tarecenaDomini. zCorinth. tt. Sunt inter eos ^yteélionem mortuorZ negantes. t Corinth. t;. Sunt
PfladoapofloU. z Corinth. tt. Contemptores
•iQor'mth.10. lmpocnitentes,quosnonpcenituit
quot;^ieer hbidinis quarn patrarunt. » Cor.n. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;milias,er captiuas ducunt mulierculas, oneratas pec'
plenafitiße go catis,quaducunturconcupifeentijsuarijs,femper di' rf'^itttex epiflola ad eofdem, m qua à Paula accufan
^iquoH dodrina Euangdij defleerint: Galatis 1.
^'‘^I^cinatinoncredantueritati: Galat.f. Quod “«» objeruent dies, ly menfes,ey tempora, eyan-”«• Gdat. 4. Qaórf per obferuationem legis lAofai' '■^'^lintfiduirhquàdfirmentu fit inter eos, quodfefe '’^nodeuorent. Galat, s.
f^^^edameedefiasmonetutcaueantfibi apfeu' iodoHoribusi Philip.i.Coloß.z. Snepi^oUadTbeffa ^^‘^^’^fidicit,eßcquojdam inordinate ambulantes Pritts, zT:befi}.de fits codegisetfynergis paßim con
fcentes, nee unqudm dd cognitioné neritdtii uenire ud-. lentes. Quemddmodum dutem Urnnesey ïdmbres re-ßßebdnt Moyß, itd CT hi reßftunt ueritdti, hominei mente corrupti, reprobi cired fidem : fed non profi -cientdmpliiu, Siquidem dmentid ipforum euidenserit omnibus, quem/dmodum e^lÜorum fuit, z dd Ti' motheum quarto : Ndm erit tempus quum fdnam do' ärindm non fuftinebunt, fed iuxta coneufifeentiM fuM codcerudbunt fibi doäoreSi ij quibus pruriunt au res,cr d ueritdte quidem dures duertent, ad fibulas ne r» conuertf ntur,
co
Cseter^m
}Sigt;
379
C‘tteriiin etiarn bonas iUos qui funtin cœtucccle“ ߣ,no eße omninoperßilißimos,fed multas magnasq; adhuc habere imbeciUitates, quas tarnen paulatim cor rigere ßudent, doûrina Apoßolorum monet.Uam Pc trus i epifl.t.pios in^ntibas modo natiscomparat.er t epiß. s.diabolum ijs inßdiari dicit.er 1 epiß.3.ingra tia er tagnitione Chrifli eos crefcere iubet.Paulus etii infirmitates fanchs tribuit, P.om.8.er infirmas in fide prohibât offindere,er pr^cipit aßumi eos er infirmitates eonvm portari. Rom.14 er 10, cr 1 Cor.g er to. to Occupatos aliquo peccato infiaurari iubet,Gal. e.
Hue etiarn pertinet difcrimen, quad facit inter eos qui funt in ecclefia,quod aUj adhuc fint carnales er in-fûmes,i Cor.3.erpueri,P.ph.4.. Ahjuero jpirituales.t Corinth.i.er uiri er perfiili.Philipp.s.P-pbef^.. Hue etiarn iüud facit,quad etiarn perfiäißimam agnitione Dei.qualem in hac uita habeamus,tantum eße cognitio nem exparte dicit. 1 Cor.i}.iiunccognofco exparte, tune uero cognofcam,quemadmodum et cognitus furn. Paulus etiarn de fna infirmitate paßim loquitur,P,om. ^o 7.2 Cor.ti.Sufficittibigratiamed,nant uirtus meaper infirmitatem perficitur. libentißime igitur gloriabor potiusfuper infirmitatibus meis,ut inbabitet in me uir tus Chrifli, Quamobréplaccomihiininfirmitatibus, in contumelijsdn neeeßitatibus, in perfequutionibus,in anxietatibus pro ChriSio, Q^uum enim infirmus fum, tuncrobuflusfum.
Confliduntur etiarn in ipfis fandis Apoflolis ma-gnlt;e imbeciUitates : nam dodrinam de uocatione gen-
11 CAP. nil caufisBcdepaexPetrOtlodnHeamp;e^SdBtamp;U^ bush£caccenferipoßuntnPetrii.Quilt;iniiMiu^i ƒ purificafiis obediendoueritatiperflirituw.ifil^^^', Si quis loquitur, loquatur ut eloquia DeUMus-Off^ feruatpr£cepta eins,initio manet,^ ipfl tn nis 4.Per hoccognofeite ßiritumDei.Cliwiijß’' tus quiconfitetur Chriduincarneueniße,exPe°‘t er rurf ns:N0s ex Deo fumtts.qui nouit Beuotuddn^' qui non ed ex Deo, non audit nos : per hoc ^^ß musßintum ueritatis,erßirittim erroris. Etriff/ ■ Qmfquiscöfiflusfiicritquód lefusfitflUm^^^b in eo mAnet,er ipfe in Deo. t ïoann.Óiiimanetlt;gt;' drina Chrifli,bic er patrem erfiHnm habet. Tenes nomen meum,er nÓnegadifidemmeain, . ' j. Siquisaudierit uoeem meant, er aperueriii^''^' ’ introibo ad ilium. Apocal.n. ipfinicerunteum p pter fanguinem agni, er propterfermonem te^^ .^ fd. Btpaulo etiarn fupra aüegauimus tcjlimemitÿ bus er h£c addi poßunt : No s accepimus exDco ed,utfciamusqu£a chridodenatafintno qu£ er loquiinur,ctc.i Corinth.i. Pundamenttan^ '^ nemo potefl poncre,pr£tcr hec quodpefitumej »51* eflleftsChriflus.iCorinth.3.1ilotumuobisp^'^ '_ uangelium,quod euangelizaui uobis,qttod ^f^s-dis,inquoerflatis, perquoderfi^ntemccinfl'^*'' ni. iCorinth.is. Pofuit in nabisfermonemrecoto tionis. 1 Corinths. Si quis aliud PuangeUnmp^^ ^^^^ uerituobis,pr£ter id quod nos pradieauiminß’'^^^^^ ma fit. Galat.i. Cluicunqi iuxta regulam hane «vf ^’. tium,etiam Petrumignoraße,confiâtexAd.io.idem 30 paxfupereos,er mifericordia. Galat.é. Supe^P deapodolis erfratribusin lud£a,cum Petro earn ob fuper fundamentum Apofiolorum er caufam difceptantibus dicitur, Ador.ii.Bt quidam de
fidione Pharifseorum qui crediderant, dicebant opor tere circumcidi gcntes,eisq; praeipi utferuarent lege mofi.Adorum i;.
Bphef.fecundo: Accipitegladiumffiriti^i ^^' L^ bum Dei. Bpheffexto: Inter quos lueete f'^'^ÿ«, minaria in mundo ,fermoncm uit£fuflincnd^' r t.Sermo Chrifliinbabitat in uobisopureter.^^ ‘’if.^ i.Spiritum ne extinguatis,propbetilt;u nc afiem
loannes minidrans Paula er BarnAb£,ab eis difee' dit, er reuertiturïlierofolymam.Ad.i3.0ritur etiarn diflidium inter Paulum er Barnabam ob J^arcum. Barnabas confulebat ut aßumerent eum:Paulus autem nolebat, ut is qui defieißet ab ipfis ex Pamphylia, nee 40 iuißet cum eis in opus. Hane ob caufam tam acris erat difce^tatiojUt alter ab altero Çeiungeretur.Ad.if.Pe-trui etiarn metuens eos c[ui erant ex circamcißone, no re£lo pedead ueritatè Euangelij incedebat, Antiochi£ inter gentes ludaizanSjeffuo malo exemplo in ßmula tianem ceeteros tud^os e^ ’Barnabam addueens,obiur~ gatur à Paula, Galat. 1. ïn prima definpone nemo ada ^it Paula, fed omîtes cum deferuerunt. iTimoth 4.. ImbeciUitatisetia eß indiciü,quod loannes apo^olm duxit fibi angelum adorandwm eße.Apoe.tc) er a.
Porroinfirmos abobßinatis er excacatis itadi-feernunt, ut amendant has faas infirmitates agnofeere, er habere deßderiu difcendi,er in agmtione Dei ere'
endos efl uer£ er fineer £ dodrin£ àDeo pateß . Tmoth.tcrtio:EgregiumdepofitttinfetU‘ùof^'^li_ turn fandum,qui habitat in nobis, t Tiin.pgt;‘^^’^‘ ^^ etiamfaciunt tedimonia, quibus Pauim docet, co i non retinent pur am erfanam dodrinam, nonqj ra Bcclefi£mcmbra.iTimoth.t.é. aTró»*^''^^j adTitum is. Autor etiam epifl.adBbr.aduefb^^ ^^^ aUigatam eße docet Bedefiam. Ebr.y Hodiip ^ ,^. eins audieritis. erBbr.4. et it. Videtc neafl^ ^^.^ eum qui loquitur,erc. lac i.Recipite infltnmpf’''
qui potefl: faluos facere animas uedros. ^^ Secunda, uemser légitimas ufus ^t( ^° erclauium,iuxtaipßusinfiitutionein.'Debapnß ^^^ flimonia extant 1 Pet.j. Rom.s. Gal.t. 1 Cor.^-'^' ^^ Bph. s. Bbr. 10. Bxempla nero baptifatorv/mß ƒ, ç.io.er alibipaßim.en Cor.i.DeCeenty^diiii ^.^ extat tedimonium 1 Corinth.u.ubietiainabujtnn
fcendi, erfuii uitia emendandi, B.om.i4..amp;ir’Bph. 4. Gal.a.Vbilipp.i»
quiapud Corinthiosirrepferat,reprehenditer ^^^^
Biotasuer£Bcclefi£eafdemquos Chriflusattri gat.Deuficlauium,tioan.Blereceperitis(ii'^’''^^,^ buunt,cuiufmodifunt : nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ue ei dixeritis.er i Cor.s.er t Cor.tai.G^-^ ^^mJ-PrimaaserbumDeipurumetfincerum : ut enim ex ma fit.Gal.6.zThcßs. iTim.i,iTim-^'^quot;^ eo Bcclefia,Dei potential uirtute quafi generatur nbsp;nbsp;nbsp;Integra teflimoniafuo loco funtrecitata. . p^, er nutritur ,dafemper ad id Bcclefiam ueram aUiga- ^° nbsp;nbsp;nbsp;Tertia,conftflio,conflantia erpquot;[‘'‘‘^‘‘’'^quot;‘'\^i,
tam eße certu td.Confirmant hxc tedimonia fuprà de nbsp;nbsp;3, sais paratifempcrad reßondendu cuildgt;elp‘
-ocr page 477-D B D 0 C T RI N A.
^ ^xiMtHim de ta quie m uobis eRfie,cum manfietu-''^^jßutrentia,confcientiäbabentes bonam.t loan, ^^qquisconfifiusfiterit, quid lefts eR filius Dei, J^*^n (o maneq, trip fein eo.Apocal.i. ERo fidelis ^$lt;w»Mrffi«,cr dabotibicoronam uita.lte.Qjii ui
bdtM db tcdificdnlibui. ^pbef, t.B«w deditfuper »m~ nid edput ipfi B.cclep£, qu£ eR corput ittitif, complement urn eitit qui omnid m omnibus ddimplet. t-pbef.f. Chriftui efiedput Ecdefiie.ldem etiarn eR qui filutem ddteorpori: itde^ quemddmodum ^cclefid efifubdita
C (uRodierit opera mea,dabo illi potefiaté fuper nbsp;nbsp;nbsp;ChriRt,fic er uxores fuis uiris. Col.i.Etipfe cR caput w. Apoc,j.Q»i uieerit, fic ueRietur ueRimentis al nbsp;nbsp;nbsp;corporis Eeclcfijg, quieftprincipium,primogenitus ex ^’trnen delebo nomen eius de libro uitte, cr confite nbsp;nbsp;nbsp;mortuis,ut fit in omnibus ipfe,primas tenens. Col.t. m ^fnimtn eius coram Deo patre meo, er coram ange nbsp;nbsp;nbsp;iÜo inhabitat plenitudo deiatis corporaliter,ereflis in tr ffl‘fl^°*^’^’*™^‘*^^'*^‘’^'^’^'Pquot;’^“‘^'’”'“”^ *° illo completi,quieRcaputomnisprincipatus erpote-^iutnonefMgnA,er dUatauerunt Rolas fias et de' nbsp;nbsp;nbsp;Ratis.cr pofiea: Hec ob tinens caput, exquototucor
r^^wtCii^ptrl'MgHinèitgni.Komao. Ore fit
ß^'Pxtgiimus.erdlenegabitiios.Col.i.Siquideper-
’'^dsïnfdefitndati er ftabiles, nee dimouemini d ir'^iungelij quodaudiflis. Phil.i.Omnislingua confi ^^^^^'^,qMd Oomimis fit lefts Cbrifius ad gloriam
pus, per commiffurds er compagines fibtniniftrdtum er compdfium, dugefiit dugmento Oei. ^Col.s. Sei omnid in omnibus ChriRus.
Hue pertinent etidm tefiimonilt;i,quie djfirmdnt Ec-clefidm ejje corpus ChriRi.'R.osn. u, Quemddmodum corpus unum multd membrd hübet,ere- « Cor.6.ïiefii tis quid corpora ueftra,membra fint ChriRii Eph. 4. i Conn. Kucetia pertinentteftimonia,inquib.Chri ’0 fti opera, mors er reÇurrefi 10 ita pneflita eße dicun-tur,ut pro toto genere busnano. Ro.s. et Paulus » Cor. t. y. er » Theffi.;. ex refurrefiione Chriftitdnquä eapi tis,colligit omnium hominum refirrefiionem.
Tefiimonia etiarn de ano Cbrifio,er medidtore,er fimmo pontificeperpetuo, monentiChriRum eße fite eedefitecaput, qudlid ßunt tloan.tiiTtm,i.Kom, 9, Ebr.ti. esTj.er alijs eius epiftobe capitibus.
Ex hisapparct, apoftoles iüud difiu, Tu es Petrust er fiperhanc petram adificabo eccleliam, Matth, lé, I® non inteliexifie de Petro eiusq; ficcefienbus, aut de ee clefiaAntiochena aut P.omdna,ubi Petrus Euangelium prtedictße firtur,quèd tlle debeat eße caput Eedefi^t fuper quo findaretur Eeelefia. Nxw fiita fiiritufin-fio iUuminati earn fententiam ChriRi intellexißentf utiq- ut rem ualde Ecelefi,e fcitu neceffariam memea rite predidtfient. At queties de eapite eeelefia Icquun' tur, eiusqßfunddmento, neminem prater folum Cbr^ Rumprofirunt. Nfc eft exiftimandivm, eos Chriftum
^fi^ayobediétiaergaMtnifieriZ in qs relus quit r^tinttd mimjîeriu : fi enim Ecclefia,Oei miniRros °''^^^d,fcdeosfierniterperjcquitur, Oeum ipfim ^'l^fi^uodfanèjponfa Chriftino facit, fed fionfidia S’‘^ftt,f.inemores fitisuerborü quapradida fint u’‘'^^gt;(frBphetis,et mandatinoRri,qui fimus apofto ^ownie^fematoris.t loan. a-Qui nouit Oeum, au ^^^in-. qui non cR ex Oeo, non audit nos. 3 loan. Hos ^»vs recipert huiufmodt,ut cooperatoresfimus ue
Rsm.i. Vtobediaturfideiinter omnesgentes. ’quot;.(.Obedißis exanimo,in earn in quam tradufii C' ^'^^tmidodrina.Kom.io.Cluomodo audient abfq^ hwantii ere. N«» omnes obedierunt EuangeUo. i ^‘to. Ciptimm duecmus emnem cogitationem, ad ^■Mniam Chrißo,^^ in promptu habemus uindifii ^^jus omnem obedientiam, cum impleta fiter it ue-/ uoliffctM.G^^, Me uelutangelum Dei fifeepi'
•SwIutcbnflHMt le firn, thil.t. Proinde dtlcfii meit quemiinoinyn femperoledijRis non tanquaminprte Itntia neafinj'f^ „^fj,. JJ^^^l^Q magis in alfentia mea, ^^■^'^^fi.3.ciiiodfi quisnonobeditfermoninoRro, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j,,,am .gt;.‘.-^-^,1^1 r^f^olanhuncindicate. Pertinenthucteftimonia 40 nam eiusefiet caput : cum Paulus dicat Afiorum to, ‘1‘teprecipiunt ut eccleju obediant fius miniRris. ^d.s.fbilip,,^ dut fint eiufmodi,in preao habete.et
•Timot.f, Eb. li.Obediteprépofitu ueRris,er cedite ^^ßenin uigdantpro animabits ueftris.
HïetfMm fidunt teßtmonia qu£ docent filfi eccle rtiohnne effe,miniRerio dtuinuits ordinato nonob ^quot;•ftHrtt fed refragari, emufmodi pofiea récita-fintiit.
non refit Ïntellexifie,itut eceUfid celare uoluifit,quói
No» fibterfiegi, quo minus dnnuncidrimuobis omne confilium Oei,
Ecclcfidm ucteris tefidtnenti in fimmis dofiri^^ ntecdpitibuscumEctlcfidnoui TeRdmenti confinfifi fe,demonRrdtum eR in loco de 'Verbo Oei, ^ SersptU rd, er in loco de iuRifiedtione, TcRimonid ueró ed de re extdnt » Petri t.i.j.^.eyiPctri 1. ï.j. 1 }ohdn.i. A-
pocdLij. Agnus db initio mundi occifus cR. Komdn.4, Gdldt.s, s.Corinlh.so,'S.br.i3. ïefw ChriRitsberief
^^ptitl((lrfianulldm,neq;angelum,neli;homi- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_________________________________________ t^nfiiunt^ f,pojloïi,[ed folum Oominum noRrum Ic r® hodie idem in sternum, er Afi.^.10. Huie teRimoniä IwÇSir^u. HimiQor.ii.Paulus inquit, Omnisuiri «puf ijl (hrilius, caput a utem muiter is uir, caput ue tiQlmjliï)tM,i Cor.s.Oinniananq; ueflra fint,fiue f»iiu,fiue hpoUo, fiue Cephas,fiue tnundus,fiue ui' ti,fismw, jiueprefintia,fiue fittura,omnid inquam taitrijmt, uos autem ChriRi, ChriRus uero Dei. er *
Cor. u. Vof Mem ejiis cerpm Chrifti, er memird ex
perbibent omnes prophétie,ert-
I^embrd uerd ceclefia notii Teftdmenti,ubicun^ fint locorum in fand dofirind Chrifiijoy' légitime ufU fdcrdsnentcrum congruere debere, conjUt ex ijs tefti-monijs,qute de notis Eetlefite pdulo dntè produximust quibus etidn iUd fint dccerfinda, qult;e loquuntur de u» nitdte et cccordsd ecclefite.no enim tdntu de niutM dni
f»ne, i Cor.j.funddmenUmi Ecclepe Chrifim cR. tttfb.iQhriSiufdppeUdtur dnguldris ldpis,fiptrquo
merit in ilijsrebus,fedetid,et quidë maxime de ebfen . , . , fieneindofirinafintinteÜigenda.tPet.t. Omnesfitis trtruitiftticdtfi.ldem Rom. (),ert Petri 1. er Afi. 60 unanimes,fimiliter aficfii.i loâ. Omnis qui tràfgredi •rtmnUur,qwiCiiîifMfit tUe angularis lapis repr9‘ nbsp;nbsp;nbsp;tur, et no manet in dofirina Chrifti,Oeu no habet,etc.
-ocr page 478-jSj
CENT. I. LIB.
ÏI.
CAP. ÏIIL
)gt;4
|
Si quis uenit ad uot, cr hanc doUrinam non adfirt, ne reeipiatis eum in domum,ncc Aueeidixcritis.Eph.4. Tolerantes uosinuicem,Pludentesfieruareunitatè fti-ritus, per uinculum pacis unum corpus ey units ftiri-tiis,qucinadmodu ey uocati eftis. inuna fie uocationis. ey poftea:E3onec perueniamus omnes in unitaté fidei, cragnitionis filij Dei.Phih. Sitis unanimes,idem ßen ticntcs.Hucetiam pertinentteftimonia,quibus Apofto uni »ukHi viMizzm *«■ jMn-tyjivz.» »•*• -—amp; nbsp;nbsp;.. liaßßcrunt ,eosqui àßanadoßrindey ueroußußacra- ßenequeat,autibi earneßfießemperoporttoi-Sfi 1^^^ mentorum aberrant, non eße uern Eccleßn membra, *0 uisloco, ey apud quoslibet homines,ßitt^^do^J.^^ fed filßn, 1 Pet.leyj.iloan.i.4.ey s-1 loa.P..om.i6. uox Euangelij incorrupta,ey reflèadnn^l ^^^^ proftila ßaeramenta,Eccleßam colligi,dcibießßepoy^^ ^ij^^ cleßa: membra,docent Apoftoh.nam Petruso ■ quit :Vobis ßßa eftrepromiftio,eyfi^ifi'*y^jif^ nibus qui longéßunt,quoßcuqi aduocauerd “^^^ DeusnoRcr.tdem Aü.io. Beipßa ßt perßenarurefieütts apud Deum,ßcd in ?**“' ß^^^ te qua timet ipßum, acceptus eft illi. idem ï.Cor,ii.GJ.i.x. lî£c perfuaßo no eft ex co quiuocatuos. Phil.f. 1. Tm.i. 2.Tim.t.i.4. Etpdiuerfa ßuntuerorum Ecclcßt membroru do na,cr dißeriminA in hac uita,tarnen emnes uniit eße in Chrido leßudicuntur:hoc eft,a;quales,cddcm bona in Chrtflohabcnies.Kom.u, Multi unum corpus ßumm in Chriüo.iCor. j. Omnianamq^ ueftraßunt,ßue Pau liK,ßue Apollos,ßue Cephas,ßiue tnundus,ßue uita,ß-ne mors,ßue prtßentia-ßue ßtura : onttiainquam ue »0 ftrdßunt,uosdutem Chriiii, ChriftusueröDei.i.Cor. 10. Vnits panis, unu corpusßumits tnulti.tiönne omnes ex eodempane participamusi 1 Cor.n Per unum ftiri tum omnes in unum corpus baptißaii ßumus,ßue ludai, ßue Graci^ßue ßerui,ßue liberi,omnes unum ftintum haußimtis. Gal.3. moncftludaus„neq- Graciisinoneft ßeruus,neq^ über : non eft maß(ulus,ncq;ßamina.Om~ nes enim uos units eHis in Chrifto leßu. ty Eph.4.Col. 3. Vbinon eft Gr,ecus, neq^ ludaus, er circumeißo cy pr(eputium,Barbarus, Scytha,ßeruus,libcr,ßedcmnia 3® tn omnibus Chnllus. item, Vocati eftis in uno corpea re. Et Petrus 1 epiHol. 3, etiam mulieres uocat gra-ti£Cüh£rcdes. ey Clertcos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ '|^ Hanc doUrinam etiam Paulus confirm^ P^^^^^^, illis generaltbus fiententijs, quod Deus »^^5 Xtifise, acceptor perfiondrum.'R.om.i-l^ocnim^iD ßonarum reficóius apud Dcum. Gaii-Pt^ß^^^ «^ nis non accipit Deus.Epheß-a, Sdentesqwde^ ipßorum Dominus ellinccelis, necperßend apud tHum.Col.}. Ciui peccauit,reportabiip^‘^^^^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ßuum,eynoneftperßonarÜreftgt;eausapudeßßgt;- , nwltis modis ajjeritdurationemEcclcfiæ. Pr ma me-s o- to.HoneUdiliinâtoluddiuelGraci-.namm^ nus omnitm.i Cor.io.Non enirnquißeiffi^ß^ dat,tlle probatus eA, ßed is quem Dominus cemt Deinde etiam illis didis qu£ agunt de uocaticitt s^^ tium,qu£ ßupra retulimus. Tertio,iHii ^^'‘''’’5L ^ docet, m omni loco Dcum colieyinuacari de ^Bccleßam Chriftiduraturainhoc mundo ußq; ad eins aduentum, ApoftoUetiam monent. namPetrus 1. epift. i dicit,Verbum Domini,hoc eH Euangelium,ma nere in aternum. Eft autemßeminarium Eccleßa, qua reneeeßße eft etiam Eccleßam manere ußq- ad finem ße (uh.ldem t cpifl.s.hortatur prcsbytcros,ut gregem pa ßeant,donee apparcat paftorum princeps, çy reddat 4® ijspremia, idem 2 epift.}. etßoüendat extremis die-bus fire multos Ulußores,tarne etiam monct,pios expédiantes aduentum Chriftißitturos.loanneslepift.i mo nct,ut 'm Chrifto maneamus, quo fiduciâpoßimus habere cum apparuerit. In Apocalypßuero multis imagi nibus pingit Eccleßlt;e ußq- ad aduentumChrifti duratio nem,licet diabolus, Antichriftus,erßcortatores cu me-retrice Babylonica miris modisßnteam conquaßatu-ricfdtßolaturi.Apoc. u, «, 14,1 j. 19.zi. Paulus uero tiim eo monet,qu0d Chriftum docet afccndiffteinaltu, tr dart dona hominibut,(yfibi coUigere Bcclefiam ufq^ad finem nw,ndi.Ao.8.Eph.4.Detnde,quod docet tninilieriimi uerbiexire in omnem orbem terrarum, perquodPieiK ßteßßcax,ad colligendàfîbtEcclefiâ. Rom.1.10, iCor.i.10.^ alibi paßim. Tertio, quod laquent de refurrcilione, aperte afßrmat, piot quoß dam, turn adhuc in uiuis fitturos,qui imimtabuntur in iHu oculi. i Cor.i j. 1 Theß y. Cor.i.xTmotb.z, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ Poftrem(gt;,hanc ßententiam etiam comptoir ria ipja ; confiât enim ex AÜis pafiim m ’^ ‘^n-A colMaseßßeeccleßas.etepifiolaadGalaWß^ Perrô admodum rara tarnen Eccleߣ uer£ mem- 60 eccleßM tnaliquo loco bene infirudlas ,ficilepß I brafub finem mundifirc,olgt; Antichriïii regntvm,quod nbsp;nbsp;nbsp;fos dodoresfubuertt pofte, quod no fifr(igt;ß‘''^^i^i |
eücoïluuics omnium hareßumcyßieuiurr-^^ ^^^.^^ corum, ey uariaßchißmata,ojßenditula, P^^n^i^ ^^( nrs,ty Epicureißmum, aperte prjedicunnPetrUS^^.^^ » epiü.z.et}. Ïoanaepift.i ^74.0' P . tegram Apoc. Paulin tterô Aäor. 20. i 4.. zTimoth.^.cr 4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. zL^ EccUpam no effe certo aliquo dut alicui ordinarilt;e ßueeeßioni it a gentes nihil dtßcreuißßc,eiim fide purißieaiietdd lorum.Et in cpiftola priori cdp.t.fcribitttiiti'’ßn ^^ ßm incokntibis Pontum,Galatiam, ^‘^Pf^t^.^^if. ßam Eithymanr.çy dicit eos inuocarepatftst t ^^ ßonarum reftedium iudicantem iuxta ettiufii *l\^^ in poPlerioricap.i. monet,eos quialiqu“”'^^^ ^ eccleßa ßuerunt, poßße ab agnita ueritätc^^rj^ conuerti aßando praceptOjitautfiantiß{^ peiora primis.loannes etiam 1 ^piß-^‘^'’^'^^f^^\ftit liquadtu in catu ecilcßafuerut, tandé eudßu’f^'^ bra Antichrifti : quad fieri non pojßet aUigata adeertasperßends. Idem dit, Chriftü ßeptem itlis eccleßis, eoru/nicp ^P/^^ ß man! erint m ßneera doürina er confiigt;f^‘ ‘“''m ne, minariabicâionë. Idem Apec, ty. di^ß^^*'luJi' urbem A.omam,olim eccleßaßedem, tanieti' W chriAi,ßeumerctricis Babylonien domitdif'^’ amp;nbsp;moniarum cloacam çy coüuuiem Q^odftiritus ßanäus non indicaret.ßßtif^^ Komanam aUigatam eße eccleßam,(T^d ^'^®f firnum hominum genus,Papas,Cardinales,f-fr * |
DE DOC
io« aUigiitii e^et 'Ecdeßd : incfuit enim Pduhn de Ca-^i.4.aietuo de uabis^ne fruslrd laborduerim ergd ^S. Idm i Theff. 3 mejuit, 'Vt cogtiofeerem fidem ue~ frim,w (^uo pado tent aßet uos lUe qui tentât,er ma-^! f^^Ui effet labor nofter.er ^ Tmoth. 2 docet, Hy-xteneum ty‘ philetum quorunddm f tbuertiffe fidem. ^iut autem rebuf dUigdtdfit P,cclefid, fuprd de no-^K Eedefhe uerte indicauimut.
TRINA
#36
iunijs,m pHritdte,in fdentiadn animi lcnitdte,m bend gnitdte,m Spiritu fando,in charitate non finuilata, in fermoneHeritatis,in potentiaP)ei,per arma ius'licue dextra dcfinidrd,pergloriam cr tgno}niniam,per con uicia Cf laudes : quafi mpodores, er tarnen ueraces : quaft ignoti,^^ tarnen noti: quafi moriëtes, er ecce ud uimus: quafi correpti,er no occifi: quafi dolemcs, fern per tarnen gaudétes ; quafi pauper es, multos tarnen dl-tantes : ut nihil hab ent es, er tarnen omnia pofiidemes.
ïaeobietiam epidola cap. 2,pdupercm fordida ue-fle incedentein, prafirt diuitifilcndido er impio : dielt etiam,diuitcs tyrannidem exercere inpios,eosq; ad tribunalid trahere, inquit enim inter cotter a ; Non 'ne ■ Deus elcgit pauperes huius müdi,diuites in fide erhee-reditateregni, quodpromifithis à quibusdiledusfite- ' rit. iac.s,m diuites inuehitur grauifiimè,propter con-temptimi Deinerperfequutionempiorum.
Hidoria etiam comprobat,non multos fopientes et
N« iÜud filentiopratereunt Apodolfquod Ec-^^ßn utplurimmnfit coetus hominum plebeiorum, cr *0 ' pttunotenuioris. Ditiores enim etfapienriorcs huius ifiuliffefeaut pcclcfio non adiungcrc,aut fitgidius re-®w Dei äffei. Eiarn Petrus in fua priori epidola, ita lo-^‘gt;‘tur deuerisPcclefitemembris,ut mamfidè oden-^bfos effe afiiidos,humilcs,uiros, mulicrcs,feruos, frefyteros. ioannes etiam in Apocalypfi,cum depin-^tdefiomjititur imagine muller is parient is er af-P^ae. Reg« er principes tcrro',cr mercatores cr no ^‘^^tgt; diatfcortari cum meretrice Eabylonica,eiuiqs *^0^^ imagmem, cruna cum meretrice Babylomca pref qui Zcclefiam, Apocdl.i.4..i7.iS.e^.2o.
^oulufutrà etiam apertisdidishancfententiacon i Cofimh, i. videtis enim uocationem uedra, r^‘tts,quüd non multi fapicutes fecundum carnem, ^n multij^otemes, no multi claro genere nati, uerum ïw fliikti crant fecundum mundum, delegitDeus, ut tfitfeeret fapiences : cr qu£ erat imbecillia in mun-°gt;^‘^tgitP)(us,ut pudefiiccret ea quafuntrobuda: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Veruntamen noprorfut diuitescr fopientes à com ^lt;l‘lt;t ignoillia erant in mundo,ccntemptaqsMegit nbsp;nbsp;munioneEcclefite cxcludunt, quafi emmno non perti-^^^'treaqu£nonerant,uteaqucefuncoblileraret, 30 néant adEcclcfiam,crnonpoffinteße membrauerie ^quot;f^firieturuUacorocorarnipfo. rCormth.2. Sa-fientiidK iutem nonfeculi huius,neq; principum feculi ^'^'^ilt;liiiabolentur: fed loquimur fapientiam Dci in ^y^eno^quie edrecondtta,quapriefinierat Deus an-^fi^^it^oingloriam nodram,qua nemo principum hu-•wfeculicogjj^yjj, K^o; fi cognouiffent,haudquaquü ^oninun gloria crucifixiffcnt : fed quemadmodum faptun dj qu^ Qç^iuf j^^jj n^dlt, cr auris non audi-^h cr m cor hominis non aficnderunt,qua: pnepara-^‘iPensdiligiftfibusfe. 1 Cormtb.y.Siquisfibtuidc-^fifienseffe interuos,infeculo hocdultus fiat,ut ^tdiaturfitpicns. Ptenim fapientia nw.ndihuius,jlHl-tee eHapudEcum. Scriptum edenim : Quicompre ^^^^^tfipiemesinadutiaipforum. Et rurfum:Do-nouit cegitationes fapientum, quèd fint uana. fflincquisglorieturinkomimbus. 1 Corinth.4.Ar-'^ot ^EetunasquifumusAposlolipodrcmi, oden wtinquitinmortiaddidos. Qtteniamffedaculum ^^^’tomsmundo crangcliscrhominibus.Eiosftul- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____„unt ^ ff^eMwu^os aut prudentes per Chridmn : \o Eucas Ador. 6 tedatur, multam turbam facerdotum ’^ff^iiicillc5,uosaiituahdi:ucscldri,nos contempt i. A“^»cufiuetempusefurimus crfitimus,cr nudi fu-®®» cr cohiphis cadimur, cr incertis uagamurfedi-'^ttrUoramus opérantes proprijs manibus:malè »^iientes, henedicimus :perfccuticnem patientes, fu-!^^‘^niis:conu!cijsajfidi,obfccrdmiis : uelutiexcre-^ntitnundi fidifumus,omnium reiedamentum ad ■^^iij^idiem. 2 Corinth. 6.in omnibus cemendemus
^f fpKiitDeintin(dri,mtolcrantid nwha, m affii- nbsp;nbsp;nbsp;iajon hojpes Pauli, ad tribunal abreptus, muld o’gt;^ ^K,mneceffitatibtts,manxietat,b^^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60 libérât, ibidem:Crcdidit etiam Domino Criffus ar-ntn iis,mfiditlonififfmlaboribits,inuigilijs,mie- nbsp;nbsp;nbsp;chifynagogusCorinthi}cumtotadomofua.
R Plerunq^
potentes huius feculi dodrinamEuangeUjfufe/epife, ^0 ^ membra uerlt;e ecclefia: fidos effe. nam ex Adis ap-paret,potentioresUicrofolymis,facerdotcs,magiftra-tus tcmpli,Sadduco:os,principes,femoresffcribas,An-nampontificcm, Caipham, loannem, Alexandrum, cr quotquot crane de genere pontificio, Uerodem, Pentium Pilatum, Ad-4..$. Synagogicos, Ad.6. non am-plexos,fedperfequutos effe dodrinam Apodolorum ; Ader.3.4. f. 6.7. idem in alqs accidit lods.
ecdcfiie : id enim effet ficere Deum profopoleptcn, GT uniuerfales iUds fentencids euertere : Huictcdimo-mumperhibent omnes,Ad.io. Perhucomnis qui credit ludificatur, Adas. Ad falutem omni credenti, Ro. to,crfimilcs.fedloquunturdeeo quad foleat ccmmii tuter accidere, ut non multipoteiHcs, non multi iwbd les, coetui uerie ccclefitefint adiundi. Piamalidscon-ceduntcmnino,Grfapientescr nobilcs cr potentes, fi Euangelq dodrinam amplcdantur, cr in^de ufq- ad 40 finem perfcuerent, membra Ecclcfio effe. loannes altera epidolam ad Domino quondam,eiusq; filios ferd pfit, qua opulentam fiaffe, uox Domina innuere uide-tur.Paulus 1 Tim.é.licet dicat,cos qui cupiunt ditefce. re, fcilicet inordmato modo, incidere in tentationem, çy laqucu,cr cupiditates nwltos,ftuïtos cr noxias: ta-
menTimotheo prafcribitpriecepta,qua diuitibus in hoe prtefentifeculodcbedttrAdere tquibus nihil opus ^ffi^gt; fi ^imtff «o poffint uer£ Pcclefilt;e focietatefi-ui.
Exempla etidm hdne fententiam confirmant, nam
obedijffe fidei. Pit etidm eumichuipriefielut Candaces regmlt;e Aethiopurn, quem praficerat uniuerfe gaza fuæ, Herum Pcclefia membrum : Ad.S.üec Cornelium tenuis firtuna! hcminem,una cum fua ßmilia,fuiffe ap. paret:Ad.10. SergiusPdulusproconfulctiam adiun-gitur pedefiee, ad fidt m conuerfiis à Paula : Ader. ij.
A\agnd Gratcorum multitudo,mulieresq; primarité no pduca:,Tbeffdloruca: Paulo adiunguntur: Ador.ty.çy“ iafon hoff es Pauli, ad tribunal abreptus,muldd fefe
|
JS? Pleranq^ etiam rarum exiguumfi cedum ad ucram Ecclefiam pertinentium effie pro: numerofiflimo agmi-ne impioru, paflim monent Apodoh. üam Petrus tantum odo animas in areaficruatas cjfie, pcrditis alqs m-obediëtibus,ieptsl.3. ex Sodomaer Gomorrka,Lotb cum fuis tantum effie ereptu, alijs igne ad infèros dcie-dis,2epid.2narrat, loannesappeüationemundinotât Ecclefiam impiam. 1 loan. 3 er 4 er $■ quo etiä ra-ritatempioruinnuit. idemApocal. 7:Audiuinume-rum fignatoru centum quadraginta quatuor nulha fi- to gnati,cx omni tribu filiorum ifirad. Apoc. 14: Agnus flans juper montent Sion, er cum eo centum quadraginta quatuor millia, habentiu nomenpatris eius feri-ptum in frontibus fuis. Etfiaut hic numerus certuspro incerto ponatur,tamen abfiq- dubio eo Deus uoluitpau citatcm ueroruEcdeficemembroru fignificare. Paul. Ro.it,Deum fibi ex ludxis fua fieptem millia cofieruafi-fie, alijs excxcatiSyernÖ effic ommufide, z Thcfi.3 dicit. nbsp;nbsp;nbsp;Gal.3. t Tim.i: lusHs non efl pofita lex. Membrauerie Ecclefiheab hypocritica etfilijshu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habet etiam comunicationemcorporis cgfiittgid' illsfieculi odiohaberi,excomunicari, alijsfiuarifscala zo nis Domininoflrilefiu Chridi. t Cor.10cru. Ecclefiaefl templu Dei CT Spiritusfiandi inedhi' habitantis,cr infingulis membris dus. t Cor.3.6. zCo mitatum gener ibus affligt, o' mi fer è fadeq- trucidari, Aposloli monent, fuosq; pramumut, ne tam lugubriet fœda Eccleftat firma abslerreatur. nam Petrus in fia priori,totus firè in hoc cji,ut doceat aßlidos Chrijlia-nos no eße malo argumenta, ^ ab impifr malts affici-antur. induit enirn i epi^.z: At fi benè frciti,5,ct tarnen malts affreimmi, fußvrtts. Hac enirn eH gratia apud Deu/m.fiquidem in hoc uocati edts, quoniain cf Chri-ftusaffliditse^ pro nobts. i epijl. ^:Si probris affieb mini m nomitw Chrifli,beati eflis. ttem,ludiciiim à domo Domini incipit. idem z epijl. Z, Sodomitas iujlam anima Loth fris iniquts frdis excriieiajje ait. loanes t. rpi.s dicit,Cain Abel occidijjèfi-atre propter iu^a eins opera Atem : Ne miremini ft nos edit mundus. In Apo-calypfi uerómultis figuris pingit, quas mifiriasucra Ecclefia ab Antichrijiianafitperpefjura. Apoc. iz cf 231 Datu efl iüi, feiheet beshe (qua: eü Aomanü imperia per Eapam infladratu ) bcUa freer e cum findis, et uinccrc cos. Apo.ig:Hi,fiilicet reges Romani impcrij, cumagno pugnabut,cr agnusuincet eos, cx qui cu illo fint uocathelcdi er fideles. Apoc. i^t Vidi besliam er reges terra:, ar exercitus cora congregates, adfreien-dumpraliumcHtllo qui fedebatin cquo,cr cum exerdtu eins. EtPaulus Gal..4.: Sedquemadmedum tune, is quificundu carnemcratnatus,fcilicctlfinael,pcrfique batur cum qui natas crat fecundu fiiritum, ita er nune idem, i Thef. z dicit,ludteosperfequutos effie Prophe-tas er Chnfium, er. eedefias in ludxa. z Tim.3: Scdet omnesquiuoluntpièuiuercin Ckriilo Icfiufpcrfcquu- Habet uitam ceternam. 1 loan.5. Corporaha etiam pro neeeßitate a Dca decipit bo-tionem patientur. Autorcpifl.adEbrje.etiamutram 30 na. tloan.3. iTim. 4,Dcuscdferuatorogt;}inmho- Ecdeßam 4 friß affiidam effe comemgrat : Ebrie. lo. Seddchacrcpluratedimoma fio loco refèrentur. Lona plurima,eaq; pradarißima, turn fiintualia, turn corporaha hums erfiturte uitte Ecclefiam uera er omnia dus membra habere, Apodoli docent: ut ex locis qu£ hadenus fint tradati, et ijs quos fibijciemus condat,prtecipua ut ro buc adferibere non pigcat. Habet Ecclefia pneerum Dei uerbum, er genui-num ufumfacramentorum. 1 Pet.t.z.4. 2 Pet.i. 1 loan. t.er2lohan.Rom.io.iCorinth.z. z Cor,i-f, GaUt-u ^9 'Ephe[.t.tTimotb.},zTimoth,L |
II. CAP. 111r. 1« CENT. I. LI.B. HabetueraDeinoticiam. iPet.t. iPet.s. iloimr. Cognouiftispatre. 1 loÜ.s:VenttfiliusDci,etikiiitm' hts mentem ut cognofiamus eu quiuerus eftatfmuiht nero. 1 Cor.z. Noj mentem Chrisli tenemus. Galat. 4, Po^eaquam cognouijiis Deu, mè cegnitiejlisitDco. Difienfitur mEcclefia per uerbum remißio pcC‘ catorum,gratia Dei, Spiritus finüus. 1 loan.i.2.).4. Kom.i.to. Ephefi i:Pojïeaquamcred!dSts,obfigiiitt ejlts Spiritu findo- Galat.jcr^.Aélor.io. Habet Ecclefia fint cm regenerationis baptifimtit. i Pct.4. Ephefis. Pcm.é.Ador.z. Habet pulchcrrimu ornatum, nempeitisiiciamDO' mini nojlri lefi Cbridipcrfidem imputatam. Loman. j-A-S- Galat. 2.3. Habet implctionem legis à Chrijlo pro fcpreHh tam. Koman.8.10. Galat. 4, Libcrata efl à damnat tone O' execratiottelefii’ rint.6. zCor.y.Gal.^.Ro.S. iloä.3.tPct.z.zW.t. Habet ins filiorum Dei,htercditatcmP)ei,O‘ttht' reditatcm cum Chrido. Rom.8.Gal.4. Habet firnmum Pontifieem, ercaputfiumPot»' num nojlrum lefum Chridum d dextris Beifedenton, eromnsd m fuapotedate habentem^erproEedefi apudPatrem intcrcedentem. Rem.8. Ephefi,Colofi-30 i. f. zPct.4.Ebr£.4.g. eralijscapitibus. PotcJl Deum redè inuocdrc,er omnis gentris cor-poralia erfiiritualiabeneficia-mpetrare, tloan.i.i’ Rom. 10, Deus diUcsm omncsinuccaiitcsfi, 1 Pff.i. Non potefl aueüi à dilcdione Dei qua efi in ChrP flo lefu : Roman. S. Habet uidortam contra peccdtu,merttmttdiAo' lum. ePet. $. Ro, é: Peccatuuobis nbdomindbititr.t. Cor. 15; Mors ubieft uiHoria tuai 1 loâ.s- In Ißcappi' ruit films Det,ut deftrueret opera diabolt. E br-h^t 1^ 4 o morté dejlrueret eu qui habet mortis imperiu : hoe efi diabolu. Eph.6, Vt pofiitis tcla mali illius cxtmÿiere. Habetgaudium Spiritus finili 0 pfioctn. Row^n. $.t.^. Galat, s. Habet fuum Tic^ÏTcvf.o: inca:lis,Otrilcexjedit Chrisliim rcdeuiueth, 0 Ecclefiam fia gloriafoeor' poriconfirmemreddciKcm. Philip.!- zLhefi. lOr. 15. i loan.!,Cum apparucritfimilcseieriinus. minum, maxime fide hum. tTim.6,P)euspreb(tni-bis omnia affatim adfruendum. Ecclefia etiam habet miracula omnium amplifi-ma: ut Chrisli curationes,quas aerbo tfiècit, abf^ut alijs medijs. Ador.10. Refirredtonem Chrisli. Ador. z. 3.4. to, ChrilH afcenfionem ad cœlos: Ador.i. Ephef.4.. Senfibilem Spiritus findimißionem : Ad.i.3.io,. Miracula per Apodolos édita: Ader. 3. Refifeitationes mortucrum : Ad. 9 er zo. Infi^nef liberdtioiKfApofiolorüi exmultistnignit |
DE D O C T R Ï N A.
î^a
iericulis et nalis. Adory Apodoli è carcereper an-idm educuntur. Ad. 12 Petrus per angelum bbera-tm. Paiilipericuldcnumerantur 2 Com erti. Ident tßicibiK leonis fe ereptum dicit, i Tim.^.
ilhdlres conuerßones,qualis efl Pauli Ador.^.
bifgnid tedinionïd,qudlidfunt quod Adoru $,o-taiitc Ecclefia móuetur locus, cy replencUr omnes ffi-htufindo. Orante Paula çy Barnaba fit terreemotus, tg afieritur career: Ador.ié.
Vifioms.Ad.io PetrusUtficnemhabuitdeuocdtt-^^eiuibus. Ad.16 VirAXacedo rogat Paulum,utpro ^^^inigt;\acedonia,fuccurrat Macedombus. Ad. 18 ‘lt;quot;te node per uifionem a Domina ebfinnatur, ut 'm ^inr.tco conflanter coUigdtEccleßam. Ad.z} Do-’'’‘inis Pauluni^net,quód debedt etidm Komepnedi-^^^t^uangchu. Ad. 27 Angelus Paulo naußagtum zy t^^tArumincolumitatem denunctat.
tocordia Chri^o cum'Selidl{dutqu£parsfiddicum infidelt i dut quid couenit tcmplo Dei cu ftmulachrts f Idem obiurgdt totdin Eccleßä Galatis, quod pfcu* doapodoloru frlfam dodrina no dijudiedrint ex uitd-nnt.cPhil.j inquit: Cduete canes^cduete malos ope~ rdrios,cauetecondßone. Col.d-.yidetenequisßt qui nos depr^detur per ph iloßphia cyr inanem deception nem,iuxtd conditutionc hoimnujuxta deme ma mun, di,eg' non iuxtd Chriftu. Ptpo^ed: Mc quis uobispal-ia mam interuertat data opera perhumUitatem erfu-per^itienem angdorum. tTheff. g:Omnid probate, quod bonumedtenete. ïTim.4, Proßnascramies ßbulax rdjee. Ptpodea: O ' Timothee depoßtü ferud, deuitanSproßnas uocum inanitates.
Hanc ob caußm ut Eccleßä poßit iudicare uera cy ßlßm dodrina,Paulus etiam pr.ectpit ut epifcopusßt dtdddicus,aptus ad doccndum,cy quipoßit coiitradi~ centeS cöuincerc. Tit.i et 3: HareticUm hominemposl
^abetey alia do na Spiritus fdndi, de quibusAom.
‘Cor,u. Ephef.4, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;undm atq^ alteram admomtionemßge. Autor epid.ad
iccleßsueric candempotePidtem,qua chridusei *0 Ebr£.i3 etiam monetEccleßam, neuarqs zyperegrin nis circumßraturdodrinis: quod quid d':udcd,quam Eccleßä tnbuerciudicium de dodrina cuiufuis^ Autor epid.ldc.iubet aberrantes d ueritate'm Mam dedu-
‘^b CT ipf Aßftoli attribuant : nempe jpintualem, Î^fmiicrboeinsq-uirtuteconßdit,^non ingladio wpomli, iCor.to.Armdmiliti£nos'lr£ non cdma' ^'^l'‘'^bfdßiritudl:a,fed potent id Deo,dd demoUtio-^’«nsiitionu,quibus conßlia dcmolimur, cy omnem ^‘ßtidincm quie extollitur dduerfuscognitionëDei, ^^tpUMm ducimus omnem eegitationem, ad obedi-f” '«w Cbiislo; cy inpromptu habemus uindidam, dd
cere. tac.;, idem ept^old ludæ ßcit. Keguldmaut ßu lapident Lydium, quo probari o~ mnia dodrinaru genera debednt,docent effe dodrina Chrifti. 2 loan.2:vndioquàuosaccepiflisdbeo,md-_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;......................—.......netinuobis,(yc.crßcutuosdocuit,mdneteinea.iio-
ßf°nneinriwbcdiciitiä,cumimpletdßcritues1ra han.4: PerhoccognofateffirituDei. Omnisffiritus ^mttii. Epbef 6:Accipite gladium Spiritus, qui 30 qui non conßtetur lefum Ckriflum ^l^^onDehineodemlocoarmdEccleßaiffiritua-‘* qcnlit.Et quidem Paulus elegäter monet, Eccle~ l’^b’Xihitem in ledificationem, zy non in dedrudio-^^sonceßainefß; jCor.to er 13.
in came ucniffe, ex Deo non eil: ^^ hie ejlille f^iritm Antickriili, de quo audi^iis ,quàd uenturus fit,ç^ nuc in mundo eji. 2 joan:
intuemim uos ipßs, ne per damns qu£opcratißmus, fed Ut mercedem plena recipiamus. Omnis q tranßre-ditur,zy nb manet in dodrina Chrijh,Deü non habet. 0«;manetmdodrina Chrid^hic çypatremeyfihu habet : ßquis uenit ad uos, eg'hanc dodrina nö a^rt, nerecipidtis euindomum^necdite ei dixeritis. Qjti e^
^^^f^creiMpotesiatem Ecdeß^inhis grad:bi!S, po oü iocent. Priiniim,in nero ufu clauium Chri-^^linpotedate annunciandi remißionem pec-flt; on in nomine Cbrißi,peccdtoribus peenitentiam a-
mpoemtentibus uero denunciandi ludicium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.vm um „iaic:,.z^.om.
nun dicit iüi aue,comunicdt operibufeun maUi, Kont.
f ^panos aternas. rcdimcmade utraq; fcihcet-^o i6:Confideretiseos g dißididzyofßndiculagigiMnt ^tyligdadiclaue,crtxcplafuolocorecenfui- ■ - ■ - - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;”
aduerfiK dû.T:rinà,quain uos didiajtii,zx decUnetis ab
partant out Ad.f.S. ^. 1 Cor.f. 2 Ccr.2.1 Tim. 1. II ‘^ay 1. iPbefj. Gal.i. Deinde in iudicando de ^‘^isdodrina ipracipiiit enim fmgulis Chridia-^^’^vtddhinisquafcuqi audiant,tudiciu ßeiant: et •nie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftneera zy pateßda, ebfemientes rtm am angeius e cceio proeaicaueni uoois tmangeuu,
ibis. idciTim.6: Siquisdiuerfam fequiturdodrina, cy nb accedit fdnisfermonib. Domini nodriiefu Chri-fti,cy ei qua fecundum pietatem ed dodrina:, çyc. ab his q ciufmodifunt,feiungere, Gal.i. C^teriim etidmß
nos aut angelus è calo prædicaucrit uobis ’Euangehü,
^^ w ^kdf diffentientes uerb damnari zy uitari. nbsp;nbsp;nbsp;prater id qd' pradicauimus uobis,anathema ßt,quem-
^ ƒ ’■ Jlt;gt;5 igitur pofeaqua prainomti edis,cauete, nbsp;nbsp;nbsp;admodu antè diximus^zy nunc iteru dico : ß quis uobis
^^^‘^''^ irrere abdudi,excidatis proedicauerit aliud Euangebu prater id quod accept ^^^ßßlt;^isedniettdax,mßis 50 llis,anathemaßt.ldemetiä2Tim.3 Scripturä ait pro ^lr^^^^^^- ^‘lt;^ cd Antichridus, qui deffe ad dodrina zy redargutienem, ad corredienem
P^t[m(ypliUm,iloan.4:Charißimi,necuiuis ctcdotis,fed probate fpiritus an ex Deo fint, rOfiM multi pfeudopropheto: exicrunt in mundum.
Cr inftitutionem. z^ 'Eph.2, earn ob caufam dicit £ccle fidtn effe extruélani fuper ßndamettim Apertdoru çy Prophetat u : hoc ek, 'Eccleßä elfe culiedem fcripto^ rwn c^ dodrinx Prophetaru c Apc^oloru.quiDo.-minumnodrum KfuinChriüÜ/aludtoremmüdt mon^ fir ant unammicojenß. Ad.io-.iiuicteditncniupcr-htbent omnes Prophets, ç^c. 1 Cor. 3 ; Pundamcnium
etiapaßimdefcribuntur angcli, hoe ^^orcs,qadnu)mturifuit Eccleßä, utßgiatßlfa °^^ibmticoruet Antichridi. Apo.14.tt: Exite ‘‘* pofulus metis, ne participes ßtis^dehdoru dus, de plights duf accipiatis. 2 Cor. 6: tie ducatis iu-^^cuincreduUs. Quod enim cöfortium luficia cum d^oKid! Mt quacomuniolucieUtenebrn !aut quis
aliud nemo potedpottere, prêter id quodpoßtum ed, ^0 quod cd i E s vs Chridus.
Donum eiM int (Uigendi çyinterpretandi friptu^
B. » ram
|
«?* H. GAP. I III. CENT. I. LIB. ram Ma xaa^^yiixf/ fide^ocent eße penes ueraPc^ clefiü,eiutq- membra, id^ non aUtgatum eße ad certas personas hominüßedaüeoadiedificationc'Eccleßte, libéré donari ßeräßripturä lcgentibiis,cx meditanti' biis,z^ aDeo fapientia zjquot; 'mteUcdlupetentibiis. Nam Petrus zepill. t lubet attendere prophetico fermoni, donee dies illuceÇcat, ey lueifir exortatur in cordibus nodris. idé t epid. 4; vt quißq} accepit donu, ita aUut inalium mimdrütes, e^c.fiqutsloquitur,loquaturut eloquiaDci. PtPaulusinteruariadona prophetiam, to ßeruihominum. Gal.^-.cpuomodocouertmtniienüo hoc ed, donum intelligëdi c^ cxponendißcnpturd nu- nbsp;nbsp;nbsp;, JO merat. 'R.o.tz.Siue prophetiaMa analogiam fidei: hoe ed, expofitto ßripturx non impingat m articulos fidei. t Cor. tx; Diuißiones aut dotioru fint, ßed idéßi-ritus: er diuifiones mniderioru ßunt, er idem Dominus: er diuifiones operatienÜßnt,ßed idem ed Deus, efficiens omnia m omnib. 'Vmcuiq- uerö datur manifi-ßatioßiritus ad id qd’ expedit.nam huit quidéperßi-ritum datur ßermo ßapieti£,dlij uerô ßrmo ßcienti£ ß-tundu eundemßiritu,alij uerô fides per eundemßiri- z 0 tum,alij uero donaßnationuper eundem ßiritum,alij Uero eßcaciapotentiaru,alij ueràpropbetid,dlij uero dißcretiones ßirituum,alij uero genera linguarum, aUj uero mterpretatio Imguaru: ßed omnia h£c tßxit unus iUe er idemßiritus, diuidens peeuhariter umeuiq: fi-cutiuult. tCorint.i4:Propbet£uercgt; duoauttreslo-^uan(ur,Qr C£teridijudic£iJt. forro p alii fiarit rche' latU/Ki aßidcnii,prior taceat: patents cnim omnaßn-gidatim propbetare,ut omms difcHtyCr cnines cofola-tionem accipianc. £tpo^ea ; Spinttu prophet aru ipßs prophetic fubipciutur. Proindefratres ad id cnitamini. utprophetetis, crloquilinguisneuetucritts. 1 Tkeß. j: Spiritu ne extinguatis, cf prophetlas ne dßcrnemi~ ni. i Tim. t: Vtfußeites donu quod in te camp;, per impo-ptionë manuum mearu. 2 Tim.}: Sacrlt;e liters te érudit urn poßunt reddere adfalutemperfidem qua e^ 'm ChriSio iefu. Autor epiß. lac. i: Si cut declißapientia, poßulet ab eo q dat, nempe aDeo.ey poslca : Omnis donatio bona, ç^ omne bonuperfiftum, è ßpernis eil, deßendensapatreluminum. iloan.zi'Vcsunilicnem . habet is 4 fando iüo, cy nc^is emnia : nö ßeripft uobis, qnaß ignorätibus ueritate,ßed tanquäßtentibus earn. |
Terticgt;,habet Pedeßa in quolibet loco {hoc e^,to-tus cactus,turn (ut nunc uacamus ) laicorum.tum deri-corum coiundm) poteßate eligindi,uocandizx ordinandi mini{lrosido)Kos,crdeponeiidi e^^rßgiendißl-fosdodores, aut uit£ turpitudine £dtfiLatiom Pccle-fi£ nocentes. Cendant k£c ex tedmonips de potefia-te clatdu: nam claues toti Pccleߣßunt Lr adit £. ea ue-ro fi uocat miniftros,nihil aliud fielt,q ut eis claues co-mendet. Pertinetergo eapetedos adtotumPxdefix coctum. Deinde exempla idem coprobant. Nam Ad, z,non abApodolis tantum,ßd àtotaEccleßa,Mat-cerum fitcientes: or econtra, eas iterute abrd^oniiß ebfint £dificationt,et ponant laqueu côfeientijs,C ^' cedat fuperditio, aut opinio cultus. » Cor. 14; OiwH'f fiant adiedificatione.zxpodea,Cgt;mniadccciuerclß cundum ordinem fiant, idem propter decora orUMb ut millier es in Pcclefîâ uemantuelate. item, ne metC' tudoceant. zCorm eyiTim.z. idem »Cor,7-'HoJ aut, ad id quod nobis coducibile ed, dico, noutlalt;[ia* uobis tnijaam. Pt ibid. Precio empti etiis, nolite ftrf ad infirma cegena clcmenta,ciuibm itenmlcrw^ uultisi Colofi. i: Ne quii ues iudicct in cibo M póf“’ aut in parte diet fiüi,aut ncuilunßant fabiatotu'Ht't!' poUea ; Si mortui eÜK cum CkriHo ab elcmétiiM'^^' di,auid quaß urgentes in mundo,decrets tenemti^ tetigeri^,negu^arn,neq; contredarisUjM cmmUfP pereunt abufu,iuxtaprtecepta CT dodrinas howw«» qui uerbotenus habent ßeciem ßapienti£. thias 'm locum fubrogatur. Ad. y. Septem diacom non tantum ab Apodolis,ßed etiam 4 rehqua Eccleßa eli-guntur, uocantur,erconfirmantur, Ad.sj.tota ec-deßa Antiochena, Paulum er quot;Bar nab am D ei iußu ße-gregat,er emittit ad docendum gentes Euangehum. Ciuarto,monentetiaEcclefiambaberepotedatem quot;nbsp;GogertJiagog,Apocal.20. ordinandi er obßeruadi libcrè ceremonias er traditio- £o Kiundus, 1 loan.}. Principes huiusßciii, 1 Cor.t. »fs bumanas.adadificatioticerbotiumord'wcäide- potentesamp;ßapient(fzriKbil»t;^l^’P^^f'^^^^^^^ , Sic Paulus msnet Corinthios,utprauam cofietidi' nem ußii coen£ Domimea incommodantem abregtotp t Corinth.u. Sic idem circuncifionem negHgit, car-iH' deretfiilßsfratres earn pro neeeßdria adßalKtemni' gere. Galatis z. Sed de hacre m loco de LibaUlf Cbridiana,dicetur prolixins. Serio autem Apodöli monent,ut oinnes qui oupd ßluari,ßß 4 fr'ßPxcleßaßeiuitgaiit,crm'»'‘^^^^' fiauerapuram dodr'ma ßonant,coniungaiit,(0r fione 'm dodrina, ußu ßeramentorum, confifioiie,tr snutuis offices. Tedimoniaadhanc fintentiorif^' tinentiapaulo antè adßripfimus,exiPeins- * lo““' zer4.erz loan. Apocal. 14 er gt;s capitib. 1 Cor. lt;■ Philip.j.Col.z. iTheß.f. tTim.4.'^‘t’^^^-'^'^ Ador.zo. Attendite uobis er cundogrcgiiCrc. 11 Contraria uer£ Ecclefiaab Apodolis rccenpn- tur. Kareßs, i Corinth.u. Galat.}. lieretict hommes, Tit.}. Pßeudoprophet£, zPetri z. Palfi dodores,ßedas pnicioßasintroducetcSiil't'fi Pßudoapodoli,operarij dolofi, miniSlri iiüob-40z Cormth.n. Philipp, j. Canes, Philipp, s. ïnimicicruds Chrifihß'«''^^' tris: Philippen, s. Dolentes legis eße do(lores,C!rlegeitittonintt»' gentes: t Tmoth. 1. Aberrantes à fide,ut'Hymen£US er Alexandtt- *• Tim.i. Afiani Nermogenes er Phygebis, 2 Tiin-^ ^^' men£us erPhUetus: 1 Tim.z. Demas,2Tlb^A‘ yaniloqui er metKiumßdudores: Pit- *• Antichridus, er Ancichridi ßiritmn habentes: 1. fO loan.zzy'4-cr'zloan. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Homo ßcelerofus,films perditus,adueYßriiis,lt;{iiieß firtur aduerßus Magiflratu,cr PcclefiäDci: x Tbeß. quot;Reftia,imagines bedi£ er charaderes: Apoc.i4‘ N.eretrixPabylonica, cuiusfides edurbsdomini mundi: Apocal.17 er »8. Rediaer regesterr£,ertX‘ treUut eorum, er pßeudopropketa, er qd adormc-runt imagine bedi£, er acceperunt charaderescws. Apocalyp. 1;. 14 er ilt;s. |
de doctrina:
39?
Tilij 'mfdelitatis, Pphefz. Coloß.3. Pilij tenebra-r»m,B^hef. j. 1 Pheffal. f.
Gciteratio tortuofa er praud, Philipp, z. Pilij dia-leli,iJoan.3. vafair£, Bom.^. Vafamignominia, zTim.z. Homines mentecorrupti,reprobi circa fi-iem,mili er imposiores,proficientes inpeita, erran-
î?4
fupra de duplici,mtntrum uera er ßlfa Pccleßa,^^ paulo ante de contrariés ueræ Pccleß^ adferipßntut, Deßnitionem ßlße Pcclcߣ, t^näfupra ex doSri-na ChriSicompofuimus,etiam exAposlolorumfcri-ptis licet colligere,utfequentia comprobabunt.
üamßlfam pedeßam à diabolo eßß, qt ab eo per ßlfamdoitrinantcypfeudopropbetaSipfeudoapoflo' los,htereticos,Qr AntichriSwm coUtghApoSolt etiain
docent. Petria enm i epi^.y dicit, Diabohcm oberra
tcs,trinerrorem ducentesalios: zTim.3,NonfuSi-
JKmfrnam doéir'inam,er fibijpfis coaceruantesdo-dwa luxta cocupifcentias faas: z Tmi.4. Poüutier nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____
'gt;ftSiides,Dcum frdis abnegantesiTit.i. lllufores,z. 10 reetqu£rerequosdcuoret.erzcpiS.z,Pfeudodoéto-^(tt. Beim ignorantes, 1 Corinth.iy. Uabentes eau- nbsp;nbsp;nbsp;rcs fuis feélis bemicioCis colleéturos Cc de ham amp;lCam. itna^ confctentias,iTimoth. 4.
bodmie demomorum,iTimoth. 4. Judaictefr-lgt;tile, ibid. Profrme uocum inanitates,er oppoßtio-^iflfonominate fctenti£:iTi'rnoth.é. 'Vocumma-JtHites, iTim.z. Non fana doétrina ChriSi, 1 Tim. é.
0” 2 Timath. 4. Puangclium deprauatum er adulte-^^Giiliit.i.zCor.z, iThefz. Philofophia, Col. ’• Üemnta mundi er décréta,pracepta er doétrina ^'gt;wimm:Colof.z.Galat.4.
^'ÿitierprodigiamcndacia,zThef.z. Apoc.t^.
^id)i)lus,iPet.f. iJoan.3. Apoc.tz. z Cor.n. Ro. ’^•Eir«.ï, Ptfmilia,dU£poffunt expradiétis er fe-tpentHus codigi,
Jwiigo fett typus Pedeßauerte extat Apocat. iz.
mvlteris parturientis mafculum,er frgientis in ^efrmjbi^ confruate per tempus ertempora, er _ viiidiim temporis à freie ferpentis. PoteS er Pioha Wär« fauatus cum oélo animabus,imago effe Pccle-l'^^itemLoth,zPet.z.
res fuis feäis pernicioßs coUeóiuros P.ccleßamfrlfant. Joannes uero i epiH. i,frlfam Pccleßä expreße iiocat filiosdiaboli, eam^jper Antichri^u eiiisq; fpintÜ col-ligi monet. » epi^.z, .^ycy iSoan. m Apocalypß etiam draconem^ diabolu c^T fathanam, architeHum ßre re-gni Antichrist,fett meretricis 'ßabylonica;,Gr feduSu-
rumgentes: Apoc.iz.y.i^ er zo. PtA.poc.i3 expreße dicit Babylonem, hoc eS, urbem Komanam er totum Papatum,habitatione)n diemoniortvm,er cuflodiam o-20 nisrnmundtffiritusfrétantejße. Pauhaetiam diabo-Ium frbricatorempapiSic£ Pccleßat freit, z Theff.z. Cuiia aduentta fecundum operationem fatan£,cum o-mpotentta erßgnis aeprodigijs mendaetbus, er cum omni deceptione miuSiciæ. er tTim.4,prohibitio-nem ciborum er nuptiarum appellat dodrinas dtemo* nierum. et z Cor.u,pfeudoapoftolosuocatdiabolinti-niSros, transformantesfefemangeUtmlucis. Jdemde ethmcorum eccleßa dicit i Corinth, to : Q»ie immolant gentes,diemonijs immolant,er non Deo.
30 Notto frlftePccleßiefunt,frlfa ererronea doétri-na dcpracipuis fidei articula, er negare ChriSum in came ueniffe: i Joan.4. er » loan. Non manere in do-étrina ChriSi:zloan. AbnegareDominum,quiipfos eS mercatus: z Pet.z. Kegare Deum frétis: Tit.z. Do-cere profrnas er aniles et Judaicas frbulas: Tit.i. t Ti-moth.4. No»fuSmerefanam doéirma, z Timoth.4,
loß. z. Docere quad Puangeltu prohibeat bona ope-ra,amp;non ea utfruétus erteSimoniafideirequirat. Ro. 3 er 6. M.anebmusmpeccatis,ut abundet gratia { Per philofophiam et inanem deceptioncin er tradi-tiones humanes, deprauare doélrinam PuangeUf: Co-loß.z. Tradere doétrmam dsemoniorurn dedifcrimt-ne ciborum, er prohibitione nuptiarum: 1 Timoth. 4.
Negare refurreétionem mortuorum.iCor.zs. De-$o prauare doétrmam de refurreétione,cr certum dient pr£ßmre: z Theffal. z. Aut dicere refurreétionem iam frétam effe, ut Uymeneus er Philetus: z Timoth. z. Jrridere er negare extremum iudiciwm: z Pet. 3.
Secunda, corrupted facramentorum 4 ChriSo ind flitutorum: quales funt,non baptifare in nominepatris er filij er ßiritus fanéti : aut baptifmum per traditio-nes humanus er fuperSitiofas deformare, dus^ uirtu-tem extenuare. Jtem, baptifare campanas, alt aria, er id genus alia, cu mSitutione ChriSi er ApoSolorim
^i^litspopulum Judaicum, cituß hiSorias figurant f^^^mPcclefie freit: iCor’mth.zo. Autor epiS.ad ’’^^■'^erofolymam terrenam er templum,imagi-^^idefhefrcit^ yiéletur etiarn Paulus ad Uierofo-^)^im^templum anudere,Galat.4. er 1 Corinth. 3 Huwf'' ^^°^ ^‘'’”h^^^ itd^ei effe monet,er cum Chri-
^”^^^^^fiifK^amentum: iCo- Docere aliudPuangelium,quamPaulusdocuit,fcili-jfj ^4'^' ^°'”‘lt;”- 9- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eet non fola fide hominem faluari,fcd legis obferuatio-fitut r^^'^ “* '^°^po^e pl»r^ membra habéte er unu nbsp;nbsp;nbsp;nem et bona opera ad falutem effe necc^aria,ita ut im-
^*”«'“-1 Cor.ix. Pphef. 4. Col. 2. ^0 poßibileßt fine bonis operibus faluari,er nemo unquä
^Γ'^'^ ^°^‘^ Pcclefia temporeApo- finebonisoperibusfitfaIuatus.Gal.i.z.s.6.Aél.ts.Co-^^^fr^it,exAélisApoflolorumconfiat. fellquot; ^r^^^^^««i cu alijspijs doélrinam Puan-
^^^® fi^cramentorum ampleélentibus, deli {^''°’^^ß^°^pcrßSentibus,ueram DeiPc-fontiti '^''^^’^^°^^f^^lJc^^i^ cS dubium : itaecotra
^'^‘^’^quot; ^edpham, Joannem, Alexandrum, tri TL^f'^!^^^^^c)dcm,PontiitmPilatum,Aél.4. gt;inié °^^*”^ ^^ Pibertinoru, Cyrenenfium, Ale-p ‘’’.‘”'‘^gt;'(iilicum, Afianorum collegio,frlfos te-^‘^P^-‘^'’“ damnantes er lapidantes, Aél.
Jitroi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;it fide deficient cm: Aélor.S. iiiisc'’^^^'^^‘*^ accidenten Jacobum,Aéi.iz: Ju-trieM^^^’'^'^^^ ^‘^^°gt;^ loquentes blaff hernias, failli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^‘°^ ApoSolos ubicunq; terra-H’*cntes,frlfijn j^cclefia fiiiffe,ccrtifiimu cfl.
E C C L S S I A.
' f^ap ^eddatur magis perfficua, etiarn de ^'^i'^- ^°^'’cinamApoSolicam commtmo-
’ ,- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€0 cbferudtione pugnantia. Canam feuteSamentuDo-- i ?Jii Itcdefiampatet ex teSimonijs, qu« nbsp;nbsp;nbsp;mini non ita ufurpare, fient Chriflus inSituit, er Apo-1 fi°^
-ocr page 484-|
CENT. I. LIB. fioliobfirudrut, iCorïnt.u. Cpudlcsfinit corruptehe cænlt;£ Dominica: : dlterd parte,fcilicet calice, defrau-dare laicos: panent mcludere, zf circumfèirc çy^ado-rdre,effèrre cœnam pro uiiiis et ma rtuis,itd ut bis me-reatur liberationem ex purgatorio, illis ueräremißio-»ent peccdtorumfiœlicitatein in negocidtione, itmera-tione,uenatione çy alqs adionibus. • Tertid,Abufus clouium: qualis ed,folucrc impoeni-tentcs,zy excomunicare panitentidin agentes çyue-rè credentes, z Pet.z.lnefcant homines per cocupifcen-tiani carnis, uoluptatibus, eos qui iierè dufigeran{,eos qui in errorc conuerfantur, divin lüis libertdtem poÜi-centur, cùnt ipfifint ferui corruptionts. loanms Apo^ »i attendit Antiebrihum eosomnes excommumeatu-rivm,qui cum ipfo non fenferint. Q_uarta,Prohibitio ciboru,et matrimonij: 1 T/wj.4. Quintd,lfl.dgidratuspoluiei àDeo ordinati con-temptus. zPet.ziDonùnationescontemnunt. zThef-falon. z: pffirtur fuper omnem qui dicitur Dein: hoc ed,fupermagidratum,ijenim dip uocantur. PfabS: Dixi,dij eüis. er Ioannis 10. Sexta, ïdololatria. i Cormtb. to: Gentes immolant d£monijs,cr nonDeo. Rom. z: Venerati funt creatu-ram fuper eum qui condidit. loannes in Apccdlypfi,i3. crz^-capitib. docet, Antichriüi eedefiam adoratu-ram besliam,er eins imaginent. Septtma,0diffe erperfequiueram eedefia propter cofißionein. Tcdimonia;fuprÀ adferipfimus ex Petro: to quibus hoc addipoted, tPet.4.. Atq^ id illis abfurdum uidetur,quod non accurratis unàcumipfis meandem 30 dicentur omnes quinocrcdiderütucritati,fedapprO' luxus refifionem, qui de uobis maU loquuntur. 1 ioan- nbsp;nbsp;nbsp;bauer ut iniudicia. Depcenis a;ternis. 2 Petri z: Dÿ' J. Apo.1t.ii.17.t9. Gal.^. i TbelPî. t Tm.i. £br.10. Oi^MdySodomitic£ hbid'mcSyZX omnU genera fee-lent, qudUa defenbuntur zPetrit.Romdn.t. zTim. j. CTdlibi pdßtm. tiond, externd ffecies quæ indgnificentior CT ffkn didior c^propter locum,perfonM,potentidin,dutori-tdtent,evuditionem, uitæ foiMmonid, c^ multitudine. NdW pontifices ^ feniorespopult ttierofolymis bd' benttemplum: A^,j. PfeudodpoHoUhdbeitt mdgndtn 40 fpectem,quid ueniunt db Hierofolymti,dudiuerunt Pe-trumt^ydliosDominifrdtres: Ador.i^: 7dlfd ecclefid Hierofolymis hdbetpotentidm inedreerdndi t^cahi-gdndi ApoRolos, cr Idpidandi Stephanum: A^.3.4.s. 7. ^erodes fruetiudieis,ztr ineorumgrdtidm occidit Idcobu: Adî.iz, PfeudodpQÜoU m angelos Incis trans-jirmdti ueniunt: zCorint. ti. Incedütperhumilitdtem çr fupersbitionem dngclorum, babent ffedem fdpieti-tuc,per fupcramp;itionent dc humilitatem a)iigt;ni,C!‘ lafio-nemcorporis: C0I.2. Suntnobiles,potentes,fapieiues, go dijfutdtores: 1 Cor. t. Suntpbilofopbi: Coloß. Zt Sunt prteceptores,dbduccntespoüfe dtfcipulos: Ailor. zo, Igt;eum fe fcire profitentur,cum tdmen frdUs eu negent: Tit.i. Voluutefp:legisdoHores'.iTm.z. Suntfecun-dum legem qudji irrcprehenfibiles: Vhtlip.3.Qii£runt iuüicidm ex lege: Kom.^. Glonaiuur quad fint Phrtei C ïfrdélits c^fernen AbrdbiC,minieriChriüi:zCo-finth.it. Hdbentfuafidioni addidospdtronos, reges Ç?“principes terræ: Apocdl.18 çr 19. dem expugnauerunt regna. tneerdum regnu dicitur digubernatione DebquM exercet colhgendo er conferuando Eccleßam in bit uita. Coloß.z: TranüuUt nos in regnumßlij Dei. 1 Co-r'mtb.if: Cum tradident regnum patri fuo. Interdum fignificat uitam aternam. z Pct.1: Hiw-Decima, bLaffbcma aduerfus Deu eiusq; uerbum. 60 firabitur uobis introitus in sternum regnitm. 1 Cor.ip Aik 13: videntes aut turbot iudaiyepleti finit zdo, cy nbsp;nbsp;nbsp;Ctro erfanguis rtgnum Deipoßaierc nun poßimt. |
to Î L e A P. 111 r. j^ contradicebant his qua: à Paulo dicebantur, conirah' centes er loqucntes blafpbenüas. Acl.iS: Contridiccit' tibus aut eis, ac blafi'hema loquentibus, exeußis ueüi' mentis dixit ad eos, ere. Ad. 19: Ctiin aut qutdäiniu-rarentur,ne£ crederenc,malè loqucntes dewMomut corümultitudme,digrejfus ab illis,fegregauit difcifU‘ los,quotidie diffutans in fcholacuiufdam Tyrant. Ali, z8.Ptiam Romam tudei inquiunt, De feda isla nom ed nobis,qiiód ubiq- ei contradicatur. lAonent etia Apodoli,Deufilfain eccleßam eitisq; mtmbra,corporalibus er teternispeenis aßidm. Ds corporalib. poenis ludaica gemis, Paulus 1 Tbef. t i«' quit : Peru ernt aut in illos ira in ßnem. CT in genere de poenis,inquit C0I.3. pphef. f. Propter bate tienirefbt ira Dei infilios inobediciHcs. Petrus z epijl.z prof amt uetera exempla panaru,fcilicct diluuij er infinnnat^ Sodoma: er Gomorrha:. Et Paulus 1 Cor. to exempt panarupopuli ludaici in defer to récitât. De poenis 1^1 ritualibus,ut de abiedione cr indurationepopuhin^ daici,Paulus Ro.9.10 er « loquitur. Pt qiudtm Gcmi' bus etiaineominationem gramfindpropomt. Minf Deus naturahbui ramis no pepcrcit,tiide ne qua fi!,ut ne tibi parcat. Pece igitur bomtate et jeucruatem DfS in eos quidë quiccciderut feueritatem: inteuero beni-tatemji perntafcris in bonitate. Quow er tu exeiie-ris: er nn rurfus,fi non permanferint in incredu^dt, inferëtur. ïdë zThefz.Pro ee diledionëuentathn» recepcrunt, in hoe ut faluifierent,proptcreaMtetib lis Deus eff.cacia iUujionis, ut credat mendacio, (y «^ busiudiciu iam olim nö tardat, erporditioiUorumno^ dormitat. Apoc.19: viui conieëli funt hidtio injUgi'^ ignts ardensfulpkure. Apoc.21: Timidis aut er i^'^^quot; dulis,er execratis, er bomicidis, er fcortatortbuSfer ueneficis,eridololatris,er omnibus mendacibus,plt;tti iUoriimeritinflagnoigneardcnti erfulphure. Apoc. zz: Poris canes er uenefici er impudicité botniadAit idolts feruieMes, er omnis quiamaterfidtmendaciiu z Tbefi: ludum cd apud Deum, reddere kis qtiiaß.i^ gunt uos,afßidliom:m,er uobis q affUgiminirelaxiüio-nem nobifcu, ctem reuelabitur Domnus tefus dc ca^r cum angelis potentia: fu£ cu incendioflüma:,qui npi' gitultionem his qui no nouerut Dciim,cr qt^i uonobe-ditntt Euagelio Domini nodri lefii Cbridi: quipccMiit lucnt,interitu aternum, aficie Domini, à:gloriafirti~ tudmis iüius,cttm uenerit utglorifieetur in fanHisfab'. Phil. 3: C^uoru finisperditio cd. Plura teßimomafu-pra in loco de Pcenis malorum operurn adcgaubiws. DE REGNO CHRISTL REgnum interdum fignificatpolitica er' sbi'b'^ bominum confociatioiicm,qu£ à rege gubemi' tur certis legibus,er definditur arinis.Ebraan l^crp' |
DE DOCTRINA.
RfgKM igitur I^ei, zrßlij nei^c^uod in bac tiita hd^ hjMMeùquÀinEcclefîa. dudrecdqud:de£c clepi diddlunt, etidm dd regnum Cbriüi pertinent.
CiuidKrô'mbdcuoce quecddm deEcclefid decide Mtiirjiei ed cenfumut hîc commemordndd.
QjtoddutDeiK ^’DenninuiKo^cr lefusChriRm idxiitregnum in terris^ufq; dd finern mundi, pdtet ex ^^^'monijsAâor. 8: CumcredtdiffcncPhilippo eudn' îdizinti de regno Dei. Coloß.i, Trdnslulit nos m re-amp;lt;infilijDci. Apoe.i^ ChriRus dicitur Kexregum CDominusdomindntium. tTim.i Deus dppeUdtur ^^^(cculorimcfimmortdlis. iTim.6 dicitur Rex ’■fÿw,Domini« domindntiMn.
»0
Regnum dut Cbrilli non effe mundandm dliqudm iooùndûonemfed ffiritualem coÜeôliûnem,gubcrnd-ûonemty ccnfcrudtioneinEcclefj£, ApoHoli docent. W« enim Kom. 14, Non efl enim regnum Dei ci-^“i typotus, fed iu^tcid ex pdx crgdudium in Spiri-•« fndo. i Corinth. 4, Non enim in fermone regnum ®« (dfed in uirtute. t Corinth.10, Armd militi£ no-jhe non funt carnalid, fed ffiritudlid.
^oÿtitionem quandà kabent cum regno politico, pdtimennoperommafimilem. Eegnaenimpolitica ffgem dliquem hominé mortalem, in regta domo «witonteni, er certum numeru hominum fubditorum ißenintem. At hocregnumhabet regemfiliuDei. Zoloft, Kegem omnium regum. Apoc.s^,Eegem im-^tdem. lEim. i,Sedentem dddexteraDei.Eo.S, ^^tntemfuispedibus fubieHos angelos cX pote^d-^fituirtutes. iPft.j. Eph. », Sedcrefeit addextera M gt;neceleslibtis,fupcr omnemprincipatu depote-fsiüen^ uirtutem, or domimu, ey omne nomen quod ^'^gt;»lt;gt;t«r,nonfoluminfeculo hoc,fed etiam infittu-*f’ amp;omnidfubiecitfub pedes illiiis. Philip, i: Extu-l^ihm mfummdfublimitdtem, dedonauit till nomen
omne nomen,ut in nomine lESv omne genu fc i^dit,coelellium dc terre^rium C infernorum.
SuWiti tyciueshuiusregnifuntcredentesinChri-ifxiiefwm. Coloß. t. i(^-etidm omnesfunt reges,fci-
theus ueritdtis quo cingutar lumbi,thorax itifici£,cal. cedti pedcs,fcutufidei,galea fdlutdris,glddiusfrgt;trttus, quiek uerbü Dei: oratio. Eph.6,Thordxfidei et eba ritdtis,progdledffcsfalutis. iThcf f.SermoDeiui-uus Grcffrcdx,cy penetrantiorquouisgladio utrinch incidence, dc pertingens ufqß dd diuifionem aniin£ß' mul dc ff!iritus,compdgum^, cv meduUaru, er difcre-tor cogitationu er intentionum cordis. Ebr. 4, Petrus etia fide diabolo refi^endum monet. Et loânes » cpisl, S fidcmaituinceremundu. H£C nero arma funteffi-cacidpropteruirtutemDei,quàperiUd exercet. Ro. t, Euangehuc^uirtusDci adf^dutem omnicredenti.
ïn regnopolitico rex habet fuos coftUarios er legatos, fdteUites,impcratorcs,duces, milites sper quos gu-lt; bcmat.ßeßndit er ampli.it fuiim regnum. fed Chriftus à cofilijs habet Deum patrem er ffiritu fanilum: er quanqua ipfi ubiq. pr£kà fint, erfro nutu dc potentia omniagerant, C0I.3, Omnia in ommb. Chrislus. Eph. $, ïpfe dat falutem corpori. Eph. 3: Omnia in omnibus
20 admplet. » Cor.3.6.1 Cor.é: vos eHis templuffiritus faillit inuobishdbitantis.item, Ero in medio lUorurn,
C7c. Aéi.17: ïn ipfo uiuimus, mouetnur cx fumus: Tarnen ctiâ adpropagationemc/definfiortem fuiregni, boceA Ecclefîie z^piorum, utuntur mm^erio dnge-lorüjEbr.i. Et hominum erpfophetdrum, AH.io, Et ' Apoftolorum,pdliorum, eudngeliüdrum, e^dlioruni mini^rorwn Eeclef£, Eph.^. Et » Corinth. 3 aperte Edulus dicit, Dei auyepyDi cooperarq fumas. C7' ». Corinth. 4.,Sic exiftimet nos homo,ut numéros Chri-jo fli,etdiff)cnfdtores myfleriorÜ Dei. Et magi^ratuam, Eomdn.i3.A\tnijier enirn Dei eH, ultor dd irdm ei qui quodmdlum eR fccrit.c^tEet.iiAduindiélamno-centium, cf Idudcm redè dgentium.
in regno politico fubditt conférant cenfus, ueiliga-Ud, tributd, er ditos impenfas, unde rex dlitur,er fum-ptus progubernatione regmfreit: dtinregno Chriüi diuerfum accidit.Ecx enim ipfc fubditis fitis donatfbi-ritudlia ertorporaUd bond, unde ipfi ditefcant,erin r e' - ------'jgt;...............1.......c-^iquot; nbsp;nbsp;nbsp;aternum uiuant. Ephcf4.:Dcdttdondhominibus.er
«« Juf er peccatum er diabolum er mortem, er fa-40 Eom.é: Donum aut Dei uitd aternaper Chrtüum Ir-Violes Drentes Deo hoSiids dcceptabiles per Ic- fum.Eom.3: Qjiontodonon omnianobiscum illodo-iPet.2. Apoc.ters.Eom.12.
Secundi, régna politica habent fuos leges, fiatuta, ^o^tatudines: funt etiam conHituti iudices,quipronun-^^Kdecentrouerfijs. Sicregnu Chri^ihabet uerbum ^^^ftriptapropbetied er Apoholorïi, in quibus nor-^^i^M Dei defingulis rebus eH expreffd. 2 Pet. t. ^P^.i.Koin.ts, Habet etiam adminihratores iuùici£, ^’’'pcwiniflrosEuangelij, quibus eH pote^as clduiu ‘‘ê^^^l^^^^’^'^Chnsiumere- yota,curegnoaterno.^iJamficutnucimputatieneerm-f‘'^ylt;‘iiminciandircinifiioneinpeccdtoru,ineius ^“'-‘^'reipscmtcnf.biis uero denunciandi iramDei
narit i i Corint.3: EtoHis beneficentidm Domini noRri tefu Chrilii,qHÔd propter nos pduper ßilusßt,cu,m effet dûtes, ut nos iîlius pdupertdtc ditcfccrctis. Col. 2, Inquo omnestbcfduri fdpienti£dc fcientia reconditi funt. i Timoth. 6; dÿtpr£bet nobis dffatim omnid dd fruendum. Adlor.17: Coelt (y terr^eji Dominé, ej' ddt uitdm omnibus,^ hdlitum per omnid.
Hdbet etiâcognationem regnum Chriüiin hdcui-»
choatione, ita tunc pfilione cr poffefione,erimus eines regni £terni. » Jolt;ï. j: I^m filij Deifumus, fed non-dum dppdruit: feimus aut g, cum dppdruerit,fimiles ci erimus. i.Cor.s3:Dxpdrtc enim cognofeimus, c^cx parte prophe tamus : all ubi uenerit quod pcrfHu efl, tunc quodexpdrteell,abolebitur,cgt;c. Cernitnus e-nim nunc per ffecidum in £nigmdtc, tunc aut freie ad freiem, nunc cognofeo ex parte,tunc ucro cognofeam, quemadmodu et cogmtus fum. De regno aterno Paul,
^quot;kondewnattonem: 1 Corinth.^. i Tim.f. iCor.w.
quot;^ftoyegitapolitica habent fitäquandampotcn-^‘^^uairmap-apparatus ad puniendü contumaces,
^^pûmenduer expugnandumhoSies,er defènden-»w (S'ltberandüfubditos. Eegnü uero Chnki habet ‘^'tjfiritualia,zCor. 10. nempe uniuerfam armatu-M ^ß’‘l‘*‘^^‘^^^^^‘'^^‘^’^‘*l°p er cxcipitigmta tela
tttfrr- 60 i Cor. if inquit: Cumtradiderit regnPiDeoerpi^Mi er inentaut.jac adarmaturüffiiritualé ; Bal- fj^jj abamp;ltuerit omttemprincipatu er omnempotesla-
R 4 tem as
|
?99' tem ac uirtutcm.l^am oportet eum regnare,doncc po-faentomnes inimicos fubpedesfuos.tiouifiimits hodis aboletur morsmam omma fubiecit fibpcdes illius. At-qiticïim dicat,q!icd omniafitbiedafint,palam csl,ex-cipiendueum qui fubiecitilliomnia. Quumautfubie-da ftarmtiUi omnia,tunceripfe filius fubijcietur ei qui fubiecit omnia, ut fit Deus omnia in omnibus. Pegno Christ contrarium effe regnum Diaboli er opera eius,Apoftoli docent.nam Petrus t epift.; often-dit,diabolurn infidiari omnibus pijs. Pt loaunes 1 epi^. 10 j ait: Ad hoc apparuit filius Dci,ut diffoluat opera dia boU. Paulus etiam fatanam eonculcatumiri fub pedes piorum optat: P.o.t6,idcm diabolu appellat mudiprin cipem,cui poceüas fit aeris, er qui agat m filijs infide-litatis. Pph.i, Diabolos etia dominos mundi nominal, er redores tenebrarü huius feculi, erfttritualcs adu-tias, er narijs affuit Aas ac ignitis tel is regnum Chridi oppugnare docet, Pphef. 6. Dicitur ctiam Deus hutus feculi,qui cxctccarit mentes er oculos mfideliu, ut non cernant Puangelij lucem: x Cor. 4. Ei qui teneathomi zo nes captiuos-. x Timoth.z. Memimt er Paulus poteda-tis tenebrarum Colofi.t. Pertinent autem ad regnum tliaboli,pcccatu,lex,mors,infcrnus: Pbr.2.er 1 Cor.i;. Dppugnaut etia regnum Chrifti,duorum Antichri-ftorum regna. quorum altcrum ed extra Pcclefiam, nempe Gog er^agog:hoceft,regnum Turcicum feu IAabometanum,Apoc.2o. Alterum intraPcclcfiam, nempe regnum beftilt;egeftaiuis merelricem Pabyloni- cuin ; hoc efe, imperium Romdnum, ucnerans Papurn, eiq^pdtrocinium prtefldns dd opprimendum Pudngelij luccm,er ecclcfiam Dei: Apocdl.13.t7.19. Si regnd politicd reile ddminiftrdtur,er munent tn~ tra ßueK metdc, dinerfd quidê funt d regno ehrijh: fed tarnen no contraria. Debenc enim magqlrattu Dccle-fcefcuregno Chrifliferuire.Po.^.eriPet.t. et Chri-fliani econtra lubentur politica dommis debitam præ-flare obedientia, in ijs qua: no funt contra Deum. Ro. ij. C71 Pct.2. Tit.i. time orta eft régula, Puangelium non toUitpolitica,?^ econtra politic non debent tollere Puangellu: hoc eâ,impedtre uerum Dei cultwn. Sed politici domini à diabolo er ßlfa Pedefia m-flammati,plcrunq;fefe regno Chrijli opponut,idq3 co-nantur dclere,utpatetabexêpli5 tierodis,Pontij Pila-t^etfenatus tiierofolymitdni Ad.y.^.s.ó.y. tieronis. a Tim. 4. er aliorum impioru magidratuum, qui hoc feculo perfeqHuti funt Pcclefidm,dc quibus diciturfuo loco. Verüm tlhfuapotentia er perfequutioneno modo no extinguunt regnu Dei,fed etia id promouct. Licet enim aliquot membrq de regno ChriHi interfidât, tarnen à Chriüo fubinde alij excitaittur. Kedè igitur Gamaliel mquit AÜ. ;: Si efl exhominib. confiliü aut opia hoc,di^oluetur: fin ex Deo eft,no potefta diffol-uere. Doeët idem exëpla.Ptfi enim fenatut tiierofoly-imtanus mterdidoprirnum, erpojlea incarceratione. 30 uirgis, lapidatione Stephani, conatur regnum Chrifti, hoe eft coïledionc Pcclcfix tiierofolymis prohibere ; tarnen ca ipfa re no diminuitur, fed in medio inimico-rumcrefcit er ampUatur: eftq^ fanguis Stephanifemi-nariu,ex quo enafcitur Paulus,ex occafio,ut à difficrfis nbsp;nbsp;nbsp;idem totus Apoftoloru eoetus dicit Ad. $, emn Senitus fratribus pafiim phiresplantentur ecclefite, nö ex lu- 60 comuni decreto ijs iterum interdieit,ne doceant in 1^ d£iiS tant urn,fed etiam exgemibus, Et Pauluf Philips nbsp;nbsp;mine Chrifti', Qbedire oportet Deo tnagis quatti beini. |
4* CE N T, L LIB. IL CAP. 111 L eleganter de fu£captiuitatis frudamqidti^ilt^^^'’^ uos uolo fi-atres, q, qu£ mih i acciderÜt, induis ii fielum Puagelij cuenerint,ita utuinculainedin-^^^r fida fint in Chrifto,totoprietorio,acc£teiiseniiir-Pugnat etiam cumdodrina de regno CbrißiitP' nio quad fit ftturum regnum inundanum: qualai^ bent Apoftoli. Ad. 1, cum interrogant, iwm Cbt^''* hoc tempore uelitmftaurarercgnumtfidtl. De miniftcrio Euangelico,docenà* 1 adminiftrandi facramenta. ESfe miniderium aliquod puangeUumpf^^^^ er facramenta adminijlrandi, Apoftolort^ lt;' ftoria co firmat: maxime uero miraculofd Spirdiifr' di in die Pentecodes fuper Apodolos efußoil^^y^ caperunt publicè dodrmam Puangelij nonW(flt;r lymis tantum, fed in omnibus orbis terrarumptrtt 1« pronwlgare-.undePaul. Col.i ajferit,iudngelutji^' dicatu effe apud uniuerfam creatura que fub teebi^'j, Pffe aüt miniderium PuâgelicumfeuecclejùutiOf in uocatione legitima-fijficium docendi articulosre^^' tatos er traditos à Deo,eer to uerbo, er W pr^ “'’' drinam depcenitentiaerremifiionepeccdtoruw^^' tuita per folam fidem in Chriftum, er adminißr^^l^ cramenta, er ufurpandi cloues iuxta inditiitiowm uinam,ad ædification£m,er non ad dedruAio^f^ ^^' clefite, Apoftoli docent,ut ex fequentibus pi^^y^^y , Appcllationes huius officij bx firè occurrut inp' ptis Apoftolorum. Pr^dicatioeuangelij, 1 Pct.i.Row.t3. tCor.ifgt; 30 40 Tedimonium, quod pater miferitfUulertKitoft^ mundt: 1 Ioannis 4. Tr adere dodrinam Chridi,epift.2WnniSgt; Sermo Dei er teftmonium ïefu Chrijli, Apec. t. Mmi^lerium. Pom. n: iUu^remniHeriummeuiH^ a Cormt.4: dim miniftcrium hoc habeamus- a Cor. L Ne reprehendatur minifterium no^rurn. Mmifterium noui Teftamenti,i Cor.3. Uimifterium reconciliationis, i Cor. é. ' Adminiftratio euangeUj Dei, Row.13. Diffcnfatio myfteriorum Dei, 1 Cor. 4' Poteftas m tedificationem data, x Cor.ioamp;ngt; Pungi legationepro Chrido, x Corinth.s. Duplex autejfe minifterium, aliud ApoßoliM aliud commune, etiamexApoftolorumfcriptisiipf^' ret,maxime uero ex illisteftimonijsqu.ededitplici^j catione,immediatafcilicetermediata,loquun(iir‘Gd. i, Paulus apoftolus non ab hominibus, nequeperhowi^ nem,fedper iesvm ChriüumacDeumpitrcin-zr poftea : No» ab homine accept illud, neque didickfei per reuelationem lefu Chrifli^ Vtrunque in genere elfe 4 DeOiApoßoli li^rWnt: nAm Aâor.4, ’PetruiGrloennestn condliolemeruvi interrogAti, quA uirtute, ant quo nomine docerent p«-blicè,crederct miraculdfutii Aperte docent,ßM i*o-cdtione ÀDeaelfe. inquiunt enm,An iuslumpt in tolk fpecluDei,potitn uos Andere, quAm Deunt,mdtate, Nonpoffumtes,quieuidimuf er aHdiuimnt,non lotit»- |
lt;6»
DÈ DOCTRINA.
i«' EtPdriK Ad.ióait.Præcepitnüb(i,utpr^di-^fietniii bopulo,z^ teAificarcinu.r,lt;^ipfe fitiUe qui
* Deo trat cöslitutui iudex uiuoru ©r mortuorü. H«c ‘*w exempla pertinent, quæpaulo pó^ de mmediata '^'^^‘tiionefibijacmut. Et Paubit etià cos qui mediate ffi^onùnesuocati fint Corinthi, epifiopos appellat.
43i
comnwnis,quod ApoHolicd habet póte^atent in omni loco docendi. Ail. t: Eritis mihi te fies nofolùm Hiero-folymis,uerùm etiam 'm umuerfi ludaa Samar iafi, demi^ ufq; ad extrema terne, liane fententiÓ comprobât hisiori£ ApoRolorum, quorum nullus firéociofis in
_^(cdefüE)ei.Ailor.2o. idem 1 Corinth,i2 inquit, ^^'‘fitones miniReriorum fint, Cf idem Dominus, cf e^^^lt;tmonet,Deu ipfum pofuiffe m Ecclefia, primum ^'^llolos,deinde prophetas, tertio doilores, deinde t^ates,deinde dona fanationum,fibfidia,guberna-^^^b?,eneralinguarum.cfEphef4, ChriRum cxal-
ad dexter am Devait, dcdiffi alios qtudem Apo-Woï, alias uero prophetas, altos autem euangebRas, * 'gt;fpidlores, ac doilores, ad mslMrationem fanito-^'^'^itiopusadmmRrationis. ERigiturDeus cfDo-'”’«« najlerlefus ChriRus, cf Spiritus fanilits, autor ^»dlcrij,^^ adhuc dat falutares doilores,cf mmiRe-
plantarunt ecclefiat. Paulut defe dicit, quid debitor fit Græcts ftmul ac Barbant,eruditit panter ac meru^ ditis: Ro. i. Vocat etiäfe doélorem gentium, t Tim.t, to Cf dicit fe anniti, ut priedicetEuangelium,ubi antea Chnfiiu non fit nominatut,ne fiper abenum findamen turn lt;edficare uidcatur, Ro.tj ubi etiagloridtur,fe ab tiierofolymii ufq^ ad illyricum Euangelio Chrifti int' pleuijfe plcraq} loca,ita ut m iüii rcgionib.nuüum ain' pliiK kabeat locu, cf cupiat Komam cr mde in Hiffa-mam abire. idem 2 Cor.io aitfe ad Corinthios quoque peruemffe ineuangelio ChriRi,Cf cupere ijs quoq^re-giombus qu£ ultra Corinthum fint, euangebfare. cf
iCor.^dicitfcubiq- in ommEcclefia docere.
Communis uero uocatio eft, in uno aliquo certo loco pneeffi cf infcruire Bcclefilt;e patent h£c etiam e-xemplis. Ailor. t4,crearut fifjragijsprefbytcrospcr fingulas ecclefios. Tit. 1: Vt conüitueres oppidatim prefiyteros. cf t Pet. f, Prefbyteros qui inter uos fini hortor. Hec tarnen extant ufquam praicepta, quibus prohibeant ApoHoli mutare locum ob caufas magnat Cf graues, nempe fi ecclefiæ perfiquantur fias doito-resi aut fi ab alia, ubi quit uberiorempofiitfiicere fru-{turn, légitimé uocetur.
Tertài.etiàhoc peculidre dUquo modouideturha-buijfi ApoHobcd finilio pr£ commum, quodornata fientdono miraculorum-. quod etiam ah exemple de-ducitur. ApoRoli enim edunt miracula, ut te^atur eo » rum hiHoria Aüor.j cff .Per manus Apofiolorum edebantur figna ac prodigia multa m populo. Sed tarnen non defint exempla,ubietiamabj,inprimaEc-clefid,licetper hommes mediate uocati, claruerint do-
no miraculoru. Ham de Stephana Ail. 6 dicitur : Pof-ro Stephanus plenusgratia cf firtitudine,edebatpro-4°digia Cf figna magna 'm populo. Veruntamenpofica, cum doilrina EuangeUj confirmata efè, donu nuracu-
^«w ucrhi adfinem ufq; mundi conferuabit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;les
. ^'‘^rrcautApoRolicafinilionem acomuni,hac
*JP«'tf oftfflditdrj q, ApoRoli immediate alefiChri-
^f^-^^fi^^^^^fi'^^ foR uocati fint, mani' E t^mismdicijs. CatenuerimcdiatèperEcclefia, ApoHoloj crabos doilores, nihilominus tarnen a 'o excit4,(f((r zSquot; uoeantur. Ante afcenfioné à Chri-i ® Kociiti fülle immediate duodecim ApoRoli, ut dUlu ^W4,quoru nomina etiam Ail. 1 refiruntur : poîl *htnfionem in locum Ïud£,fiila Ecclefia precatione, ^lt;OTOojua uölumatem perfortem dcclaraiue. Ma- 30 '« coaptatus eR 'ad numeru undecim Apofiolorum: *^J. Saulus etiàimmediate à ChriRo fedente ad dcx-‘o'«« Deiuocatur: Aitor.9. Et quidem ipfe de fua lüa ^catunu pafim gloriatur. Ailor. 22^^26 inter alia yc temmemorat. At tlle, fcilicet ChriRus, dixit : Ego |“wiefmj^,(f„j tuperfequertsifed exurge, cy fla fiper f e^w tias. Ad hoc enim apparui tibi,ut confiitua te mi ^t^tyteRem, cf eorum qu£ uidiRi, cf eorum m 9-^'‘^ “ppirebo tibiyrtptens te à populo etgentibus, w^M nunc te mitt o,ut aperias oculos eorum, ut con-, '‘^tintitr 'atenebris adlucem,Cf apotefiatefathan£ *^l^eum,ut accipiaitt remißionem peccatoru, Cffir-^^ inter eos qui fanilificatifint,per fidem qu£eR ^l^we. idem Ro. 1; Per ChriRum accepimus gratia ft marris ApoRohei finihonem. » Cor. 15: PoRremo ^lt;nniu udut abortiuo uifus eR mihi : ego enim firn mi-jWw Apojloloru,qui no firn idoneus ut dtcar ApoRo-“bpropKeea quodperfequutusfirn eedeftam Dei. 2, ^'^ai.Gtil,i_^p',^ffj_ iXim.t. Cat er os ueró mediate Pfi Ecclcfiü zy ApcRolos uocari, res ipfa zy exempla ^^^lt;«- üainfeptem diaconi Ail.ö, ab Ecclefia cf A-poj oln uoeantur,zy confirmantur: zy Paulus ac Bar-^^ffragijscreaffe perfingulas Ecclefios prefby-'‘^éicuittur,Ail.i4. Et Paulus Timotheum,cui Ly-'.ff^'efieddebàt bonum teRimoniu, affumit. Ail. 16. l^otheumetiaaliasuocajfe cf ordmaffe,patet ex i.
W izfs. P.tquidemPaulusTimothco pr£cipit, ut r^iocirmimcömendethomini.bus,qui fint idonei
'a '^°’f‘^’ * T'im.2. Titum etiam reliquit ftatuutur in ebfieiiu ApoftolorÜ, o fila orations,eis 60 imponutmanus. Ail.ijtAntiochenaecclefia leiunat, I» f hac {»re dijferum d^oRohea uocatio zy nbsp;nbsp;orat,zy irnpomt Paulg zy Bamabie manus,cf ablegat
lorum non fibitè quidem,fed paulatim euanefiere tapit, ut hilloria fequentium feculorum te^iatur.
Qtialesnero perfinxpublicodocendi Euagelium nimsteno ab afiéfione 'Domini no fin le fi Christ uflt;^ ad Traianum finit i fint, patet ex Aüis cf epiftolis A-poftolorum: nempe quod ficrint ApoSlob: Petrus, la-cobiit, loanncs, Andreas, Philippus ^ Thomas, Bar-thelom£Us, Matthäus, lacobus Alphæt, Simon Zclo-!° tes, Cf ludas lacobi frater, Mathias, Paubis: cfApo-flolorum college, quales fini Barnabas,Silos, loannes Marcus, Philippus euangeliüa, Titus, Timotheus, A-poïlo,E.paphrAS,cfalii innumcrabiles,quorum pafim fit mentio m epiRolis Paub.
Ç^uibus etiâ ritibus fint ad mini^eriu TuageUj or-dinatt,nufquâprolixe deferibitur,ut mdicetur hberta-téinritibus Ecclefiàhabere.Ad.ô: in ordinationedia~
conoru fit ekiHo primum ab 'Ecclefia,o' pojlea elcdi
eos-im»
-ocr page 488-46î
CENT. I. LIE. II. CAP, IIII.
4’4
eos.lmpofuionis mamiufit mentio » Tim.s.ctz Tim. ».
tnimfierio id fedulo egerut, ut dodrinafsnilr^^^’ O'falfam refutaret,o'pred:carentpcenitcntii 0 ^‘'
Occurrunt out uaria: appeUationes, quibuspcrfone die que publico miniderio fi(ngutur,notantur, quales fuut: Apodolus,qu£ crebra uox efi in Adis et epifiohs Pauli,cyiPet.i.crzPet.tet}.ludas. Prejbyterfeufe~ ttior, Ador. »4. »ƒ. 20.1 Pety. z loan.O' $ loan. Tit.z. zTim.3. Epifcopus,Ador.zci.Philip.i,zTim.}.Tit.t, ubt Epifcopus O' prejbyter pro eodem accipiuntur.
dum mditutione Chriß:i,o' elaues. Petrus enm ty lt;f' teriApodoliAd. z cbcionanturptenitcntiätytunir fionem peccatoru,0‘ bapttfaitt credëtes,crp‘tjevfd in fradionepants, o'Ador. y. in Ananias Ssiffa'^^ excplafuiu excomumcationis.o Ad.amp;: Simen fftÿi* aPetro obturgaturcorâomnib.Ad.ioPaulusfuwnii l£pbéf4.Ad.zi.zTim.4. Pajlores,Epb.4i iPet.y, ta fuioffacijrécitât: Annuciautuobisetdocuinos,teüiji' cans ludaisfimul O' Greets caque erga DtutJifß' tutentià, ac fidetn que cd erga Dominu noUru Chridü. lté, No« fubterfiigi quo minus annucttrimnf bis omnecofilium Dei. Eadé farèAd.zéhisuetbbff' fart: Îlt;lonfùiinobcdiéscoclcjiiuocaticni,fcdbi^^r'’^ Damafei primùm,o îlierofolymis,0'p(fo^^^^' gionéludee: deinde O'genttbusanmnctäbä,iitjj*‘^ tutentià agerent,O' couerterentur id Deu,operiifa‘‘ entes digna his q rrßputjjent. Hac ex emfa ludet rt
Prophetie, Ephef. 4 ez * Cor.^i Ail. ij. EuÂgeliftie,
Uóilöres,Eph.4. z Tim.i.Aü.13. Prlt;eeoncs,z'rim.i.
Prepofiti, Ebr.t}. Diaconus, Ad.é.iTim.i. Seruus lefu Chridi, z Pet.i. Apoc.i.Ko.t.Philip.i. Tit.i. lac. », ludas. Teilesaffiidionum Chriiii,iPet.f.zloan.t. 0“ A-GT Ad.io. Et nos tedes fumtiS. Patres, t Cor.4. P£dagogi,tCor.4.. tixTuyJtiTie^Gdl.ó. Minidriper quos alij credunt, 1 Cor.j, Dei cooperarij, » C or mts. DiJfienfatores myderiorum Dei, 1 Cor.4. Uiinidri
MuiTejlamëtt,z Cor.j. Angeli,Apo.zet},etpafiim, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__________
Resautem huius miniderij,docent effe dodrinam zo in téplo coprehenfum tentauerutinterficere. Aioubu àDeo patefadain,de omnib. capitibus reUgionis Chri- nbsp;nbsp;nbsp;igitur nadus Dei, ufq- in hodternum diein fio, t^fa
fatane, o' adminidrattonemlegitimamfacramentoru O' clauium. Adhecduoomnes:üiminidri,fine Apo-floli,fiue Apodolorum dtfctpuli,jïue alij ab Ecclefijs légitimé uocati,obligati funt. Cendant hec ex dodri-na de officijs mmidrorum Ecclefie, que fuprà in De-calogiprecepto tertio expofuimus.
Compendiauerô feu fummas harurerum,hucan-notandaduximiis. tPet.i.Pafcite quantumuobised gregem Chrijti,curâlüius agentes,no coadè,fcduolen jo tes. no aut aliter poted grex Chridi pafet, q ucra do-drina,o' légitima facramentoru 0 clauiu adminifira
cans tu/mparH0,tum magno: mkil aliud dices,quatut* que Prophete predixcrant futur a effe,Oî^‘gt;f^^;'‘'' pafaurus fient Chriftus,dn primus ex refurredieUt mortuoru lumen annuciaturusfit populo
tione. ïdé z Pet.t.dicit,fe ey cetcros Apodolos no arte compoßtas fabulas, fccutes Donum nosiri lefu Chridi uirtutein c^r aduentum,paiefaeiße, fed fuis oculis aße-Xiffe lüius maie daté, çyquot; außuiffe in monte uocein. Hic eil films meus ddedut. loänesetiä inquit : Quod uidi-tnustjaudiuiniits,annuciamus uobis. 1104.1. idem: P,t
nos uidimus et tcfldi?Mr,(j, pater mißt filtu feruatorem
Ceterùm que fierint capita dedrina, Oq“^^^' tio admintfirädt facramëta,o ufurpàditlaueSffi^^ locis indicatum efi hadenus. De modo uerèdocenib hec turn ipforu precepta, turn exempla twmnt. f^ mimt, q, redè fit fecandu uerbum Dei : hoe eji,dift^ men Icgis O' Euangelij tenendu : z Tim.z. Secimdo, $ hicordofit obferuàdus,ut primo locopeccataarff^i^ tur: O' ad paniteiKiü,hoc ed,ad agnHionempectOtO' rum homines adducatur. fecudo uero loco remfiiofK cat or u contritis annuncietur,tertio uero iusifaiti^ noua obedientia comonefiant. codant hecab excf lt;^' liiam Petrus O'ceteri ApofloliAd.z, priniiitn 1«W cocionantur pcenitentiü,dum odendut,coslefiunK‘^' . , nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zarenuuerumMeßiä crucifix!jfe. Etuehe)n'e!i'‘uqß_
habere o^édit, quino doflrinâChriSiitradât.iloâ.t.
mudt: 1104.4. Idem jfiiritü Antichndio' erroris eos 40 dem Ad.3 uocifaratur in templo,ludeo5 Chrifo«^“ O' fandu corà Pilato abnegaffe, honùcidàeijretifr fe,autorcmq; uite mterfaciffc. idéfaciuntAd4gt;^^ coram cocilio ludeorufemorem habent.O Ad.jß^' pbanusetii cocilio fenioru granißimcpocnittini*?’^^ dicat. Ad.7: Duri ccruice,O' incircucificordées ribus,uos femper Spiritui fando refiijHtiS,ficut tatnt uedri, itao'uos. qué Prophetaru non funt perfelt;P^ patresuefiri iEt occiderutcos qprenunciabatdes -
4O'z loan. Paulus paßm Timotheo tradit precepta, quomodo debeatminijlcno EuSgelij rede fungi. » Ti~ moth.i,podquü dixit lefum Chndu uenijfe in inundu, peccatores faluare,fubijcit: Hoc preceptu, td ed,hanc dodrinam Euangelij comendo tibifib Timothee. o' ». Tim.4: Attéde ledioni,exl}ortationi o' dodrinlt;e,etc, attende tibiipfi o' dodrino. » Tim.}: Eosquipeccat obiurga cara omnibus,ut et cateri timoré habeät. Hec de ufu elauiu dida funt. » Tim.61 Precipiotibi in con^ $0 (fedu Dei, q uiuificat omnia,o' lefu Ci}ridi,qui teda tarn facit fub Pontio Pilato bona profafiionem, ut f nr-
nes preceptu, imntacidatus,irreprchêfibilis. z Tim. »
uentu ludi lüius, cuius uos nuc prodilores ctoccticte^ fiijiis: qui accepijlis legcm per diffofitiones angeloru, nee feruaflis. Eiecuacuacjiindignatione ca feuteiuii qua Petrus adontur Ananiarn o' SapphirimA^ f-^d^ ...j..—^.„,-----------------,... .^.....,.^.....,........StmonémagumAd.8. o'Paulus Elymamntagu,qiis^
iubet eü feruare egregia depofituMper Spiritu fandu: nbsp;nbsp;filtum diaboli uocat. Ad. 13. Satis etiamgrauis fhitmi^
quod quid aliud eü, q Timotheu obUgare addodrina Apodolicamt z Ttm.4: Obtedorigiturego corà Deo et Domino lefu Chrido, q iudicaturus ed uiuos et mor
i n -- nbsp;nbsp;obiurgatio,quaPaulusPetrofuumindicauitpecclt;itii.
tuos in appantione fua, cy in regno fuo : predica fer~ tnotté, mAa tempe^mè mtempe^iuè, argae, increpa
Gal.z.Qudm etià feueriter Cormthijs 0 Galatis con-cionetur poenitentià, patet ex epidolis ad eos fd ifb^ Ecquidë in predicàdopoenitenciàPaulus docet,D ’-............quot;-r------..’.~...i,...„...,,„,^»i, mn .f,.., nbsp;nbsp;nbsp;rum effiepijs dodoribtis,aut modefaitts agant,aut acef' exhortare cu omnilenitateet dodrina. Hueetia exem 6a binspeccatores tradent. z Cor.s.Hamfiueimmodefa (la pcrtinét.nam Apodoli,eoruq; fani difcipuh, in fuo^ nbsp;nbsp;agimustDeo immodede agimus ifiue twit^^ lt;^
-ocr page 489-DE DOCTRINA,
Hollisfinißmtii. Hitic e^,^ Paulusdebac re dupU-tcstraditfentetiasitnalijs enimpr£cipit feueritatem, niilijslenitate,quales funt zTim. 4. In^a tempeßiue V intempelliitè, drgue,incrcpa,exhortare cum omni initatetydodrina. Tit. t. Arguito illos feueriter, ut ßni fm in fide. 1 Tm.^.Uemo iuuentuti tuadeßi-^lt;d.tTm.z. SeruuDotnini no oportet pugnare, fed flittidüejfe erga omnes, propenfum ad docendu, tole~ tiiniemmalos cumäfuetudine. iTim.f. Semorene fte-^‘^^cliurgesßdadhortdreutpdtrem : iumorcs,utßd fr«. Pilz. Argue cu omni priecipiendtfiudio. Veriim ^rei aufaed, q alijpeccatoresfunt alijsfanabi-borts-.mitius ergo fanabiles,er durius obdmati funt Hidddi. undc Paulus inquit 1 Cor.4. Q^id uultis ? cu ^^^ilt;t uenia ad uos, an cü charitate erßiritu lerntatut Pemde, quod fecundo loco pradicent remißionem f‘ocatürum,patet etiam ex Ad.z.3.10.13 er alijs Iods. P'i«liis etiam in opidola ad Romanos er Calatas er ^t’l’^fos,quum odendit omnes homines eße pcccato titioxios,fubiungit dodrinä degratuita tulhficatio- z ^porfidem, feu de remißione peccatorum.
’T'frWsq foleant mdificatos monere de noua obe-ditnui, fuif i,o„i^ openbus in lege prtefcriptis, ey à ^bnilorepetitis, patet ex omniu epidoHsfingulis. na I« Petrus in utraq; epidola aliud agit, q ut ludificatos l^'^etcturadbonaobérât idemloanncsinfuis epidolis ^- Paulus etiam in epidola ad Romanos,Galat as,er ^flgt;efßs, podquàm peemtentiam concionatus cSl, er ^^^fionempeceatorum, exproßßo de bonis operib
40^
habeto fanorum ferme num,t^uos à nw itidifit,cumfide Cr charitdte,qu£ dl in Chrisio ïefu egregm'm depoß--tum ferudto. z Tm.z.Quæd meaudiüiper multos te-ftes, bæc comenda fideUbus hominibus, qui erut idonei ut alias quoq; doceât. Tits. V-pifeopu oportet eße te-nacemeius qui fccundumdoiirmameflfidelis fermas nis. Tit.z.Tu loquerequie decentfanam doftrtnam.
De uiUndis nouis çy inufttatis loqueitdi ßrmis,ey inutihbus quieiHotubus er argutiß, htec te^imonia lo-quuntur. 1 Tirn.^-Proßmas er amiesßtbulas reijee. t. Tirn.ö. Si quis diuerfam fequitur doürinä,er nÖ acce-dit fanis fermoiub.Domini noßrt Icfu Chrifliier et qu£ [ecudum pietatemeü dodrina:,is inflatus e^jnibil jd^ ens,fed infaniens circa quashones, ac dißutationüpu-gnasyx quibus nafeitur inuidid,cotentio,malediccn{ia, fußiciones mala;,fuperuacanc£ conflidationes bontinu mente corruptoru, er quibus adempta eH uentas, qui exi^limât quicfium eßepietatem, feiungerc ab bis qu£ eiufmodifunc.P,trurfus iTim.^.O Timotbec,depoß~ tum ferua,deuitäs proßnat uoeu inamtates, er oppo^ fîtiones ßlfo nominal fcienti£,quä nannulli profitent tes,circaßdemaberraucrunt. idem i-Tim.z.ü^cad-mone,cöteüatts eos coramDomino,neuerborumpu-gnas fe quant ur,ad nullä utihutem, adfubuerßonc au^ dientttm. Cfiter um proßnas uocum inamtates pr alter
lo
tnittito,admaiorëenimproficient impietatem: et fer^ mo illorum, ut cancer morbus paßionem habebit.quorum de numéro ed Hymeiueus er Philetus,qui circa ue - „ A nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f •quot;—■ quot;''•J '■'^ tquot; quot;J'^iJ'' quot;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;''r” ritatemaberrarunt,dicentes,reftirred:ûnein iam eße
^^ßatorum malta prolixe tradat. In alijs epidolis 30 ßdam,cr fubuertut quorundam fidem.errurfus ibid.
Suitas enneruditas quidliones reßue, feiens eos piU rerepugnas. Tit. j. Stultas aut qunejliones ergenealo' gias er ebtentiones aepugnas legales omittcifunt enim inutiles er fuperuacanea;. Petrus etiam z epi]i.z.pr£' dicit, ßlfos dolores uehementer ßjluofa uamtatis uerba loquuturos,ad mefcandum homines,
trônent etiâ ApoHoßnon Heere cuiquam uerbi mb niflro,neq;gentis doHrinie d Cbrißo traditumneq; ad numürationcm facrairxntoru d Chrißo inflitutorum ^° mutare, addenda ueldetrahendoaliquid. zPet.^. Si quis loquitur,loqitaturut cloquta Dei. 1 loä.z.vos tgt~ tur quad audißis ab initio, i« uobispnianeat. Itei Sicut docuit uos unilio, manete in ea. z loa. Omnis q tranf-greditur,ey no manet in doilrina Chrißi,Deu non ha-
^eè expropofito hoc agit, ut renatis prxfcribat bona ^peri,nifi quid fubinde tanquam caufarn honor u ope-fan,dolirtnam deiudificatione er fide interßergat.
Ptrtinrtettamhoc ad modum docendi,qu6d ebtra-dimes iulcne admonere, erudire,cbuincere,ijs^ ora enunre. Tit.,. srtpoßit,fcilicet epifcopus,contradi-eenteseonumeere. er podea, quibus oportet obtureri lt;gt;blt;lgt;i‘iotas domos fubuertunt, docentes qu£ no opor-tetturpis luerigratta. Tit.3. Uxreticu hominem pod ^’’^’nalq^altcrdadmomtionemfige. zTim.z. Tirudt-ntemeos qui obfidunt. idem etià ipfos ßciße turn ex faills, turn ex Epidolis eorum apparet. Ham Stepha-^d.6.Scholadicos Libcrtmoru,Cyrenenfium, Ci' ^“W,cr eeterosreßtat.et Paulus Ad. 9 cößnditlu,
Grecos,ddembdrat Chri- nbsp;nbsp;bct.ltemiSiquisuemtaduos,etbanc dodrmanonad-
M nbsp;nbsp;nbsp;”* D«.Ilt;/fI» Ad.is.Vnà cu Parnaba et alijs nbsp;nbsp;firt,ne recipiatis eu. Galat.i.Cæterùm etiamfi nos, aut iuitl nbsp;nbsp;'^^^^^^t'f‘V^’^‘^P°^olos. Ide Ad. zo, prie- nbsp;nbsp;nbsp;angelus è cœlo preedicauerit nobis aliud Euangelium,
'^‘^‘‘ lt;^Plt;fiopos uigilare contra nbsp;nbsp;prêter id qd‘pr^dteauimus uobis,anathenrafit. i Cor, denih e ^*’^i^tbemÖter reuincebat ludeos,oden- nbsp;nbsp;nbsp;^^..lUud in dißenfatonb. requirttur,utfidus aliquis reimte ''’j‘P^‘ß‘*^gt;9gt;iß*^ (ßtt Chridits. Ad.t8.Pe~ so periatur. i Cor.s.Pundamentu aliud nemopotefipone-™i^f‘^i.refitatpfeudododores,cap.zeri.loan-nts etti i cpill,z, ^xtz epi.refit at Ancichrijh dodri-^•Pudus uerèi paßm in fuis epidolis,p feudoapodo-^'^nfyAntickridt dodrinä impugnat, er refitat. Idé i Plor.t6dicit,fepphefi höhere äduerfariosmultos.
i^iTf'^e ^^''^fgt;'^‘p^^‘^^^^^'^°^ ^'‘^'^bet nbsp;nbsp;L didtier aliosminißros acc\piffcpöt7ftatiinZ^i.. ficlt;ttionem,crtton mdejlrudionemPcclefie. Siueri u nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^qu^ionesuanat, leeret genus dodrme er facramentorum mfittutio^ ß'^‘^'*^**‘'^^^^P^ß^eaturocca~ turn mutare,uerèliceret etià dsfiruereTcclefia Dei. Cmlii^^'^- ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^f^^^'^lt;^^ß‘* ^0 crz. Corinth.t3eleganter inquitiHonpcßuKUsqutc~
} nbsp;nbsp;initia m fermewb. fidei, z Tint,i.ïormdni nbsp;nbsp;nbsp;quam adnerfus ueritatemßed pro tieritate.
reyte. z Cor.z. No fumus utplena; cauponates fermo^ nein Dei,feduelut exfmeentate,feduelutexDcojn cbßieäu Dei, per Cbriflü loquimur. idem de admini^ ßratiane canlt;e mquit 1 Cor. u, fe,ut d Domno acce^
per it,tu ettam Cormthijs tradidijje. tdem z Cor. to çy
Co fijt de ni
-ocr page 490-407
C E N T. I. L I B. I L C A P, 11ÏI.
4M
Confident: c^ codlaiui animo in numdierio effe uer fandamdum exempla Apoüoloru,turn teüimonia pro bant, l^am fenatut H.crofolymitanut miratur Pctri er loannit in dteendo hbertatem: Ador.^-.Et tota E.ccle-fia petit à Deo, ut det ferttis futs, ut cum omni fiducia loquanttir fermonem: Ador. 4. Et Stcphantit Ador. É. d’.citur pleniitgratia er fiirtimdine fitiffe: et Paulus tubet Ephefiospro fe orarc,utfibi deturfermo in apcr tio te or it fui cum libertate, ut notum fie iat minislcriu ^uangelif E.pl.rfe'. Et Coloffen.4.idcmpofttilat.cr t Tbcffal.z dicit, feaudader egilfe in Domino nofiro, adloquendum EuangeliumDet. Tit.z. Argue cumo-mm pracipiendiftud.o ; nemo te defftci.it.
Prudentia n etiam adbibendam effe monent in do cendo, ne imbecUibus eatradantur, quorum nondum funt capaces. ut Paulin 1 Corinth.3. Ego,fratres,non potui loqui uobis ut ffiritual:but,fcd loquendum fuit ut carnalibut, ut infintibut in Chndo : ladit potu uos alm,er non Cibo: nondum enim poteratis, into ne nunc
mniilrartgt;ti{,er ut à fucce^oribui fuisideitifttd,mtgt; nucrunt. natnApofloli Hierofolymn pubhcCtffiton in angulo docent,er Ecclefam coüigtim.Aü.i.t.^ff alijs cap.tibut.er Paulin 2 Timoth.j.frlfii^o^'^'^'^ attribuit, quod fubeant in ßmihas, cre^pfx^^ ihx^ mt iereuhti, oneratat peccatii,
Duratu) urn etiam m mundo ptiblicunt docenM nisierium, ufque ad finem mundi, licet plurimi ifmH dodrina dißdunfM, etpfeudodoâores ctAnticbrt to fut cumfuisfocqsadgubcrnaculaEcclcf^fdfix^^
quidem adbuc poteslit : nam adhuc carnalet efiit, ef 20 t Corinth.i.Sapiciuiam loquimurinterperfidos. Aut margarita’ porcis ef cambut proijciaiuur, iuxta inter didu Chrtdi. Hinc Pauhit Ad.is, ludait blaffibcman-tibut ait: Vobit oportebat printim loqui fermonem Oei : fed quoniarn repcUitit ilhm, Cf indignes nos iu-dteatit alterna uita, ecce coiicrtimur ad genres, tde fielt Ad.18. SanguitueRer fuper caputuc^lrum,mun-dut egopo^bac adgeiucs ibo. Et Ador. ip, in Epbeftt quibufdam induratis,Paulus fegregat difctpulos.
lagt;è fut regna[uri,et ucros dodores pafcquKfft^’ net Petrut 1 epid. z.j.ef loan, i episi. 4. idem (« t^i^ Apocalypf denwnslrat.futuros enim angelos,bot '^ doétores, qui rcuelaturifin Chn^um, Cf cldmdtttngt; ne quit cum co reuelato feortetur : mamfjiè oHodd cap.i^.iy.iS. Paulusetiam iTbefi. tPim^-^'b'’ moth..^, eademmonet.ef iTbejff. cftCorinlb.'f mam/eflè ofendit/ubfinem mundipiosadhncdiejuoi fituros: qm non effent, fiblatoinmidemucrbi. idem 1 Corinth. 1». in ufu coena: dicit anitunciandd clfemot' tem Donum, donee uemat. unde confiât, ufim tatt^
ufqueadChriAiaduentumdiiraturum.
Dtfcerni etiam mintderiumdocendt à potemiaif uilt, que magiflratui politico eA commiffaytedtiKor^ cr dodrina de regno Cbridi, Cf depotedate Ecdqif probant,que non duximus b îc repetenda. lAeKerah’ lia autcm bec etiam funt, quad Petrus tcpiAsi^f prefbyteros pafccrcgregem,cr non regitare: Cf qgt;‘o* Paulus minier os Ecclefie appellat epifcopeSjC^ Simpheitatem etiam indocendo rudiores,commen- 30 reges aut principes : er quod tpfe dicit 1 Tiifotb-'tfi non dominartecclcfieCorinthiace »omnefidei,p adiutorcm effe gaudij eorum : CT quid 1 Cor. !,ficf Apollo appellat nondominos,fcd miniArostcclfiii perquoscredidcrintCorinthif. 'Hiicettüficit,quoi 1. Tim.s.crTit.i. inter attributa cptfcoporumniifqiuiilt;i quicquam de politica gubematione meitt,ttent:Cf quH » Tim.3, tn uerbo, crnonin diccndüitts,crrcgult;tnio labor are mmidros Ecclefie iubcat. Autoretücli^‘ ad Ebre.13. usgilare eos pro animabus, er nonfo bo-
dät Paulin i Cer. î. Ego ctmi uenirem aduosfiatres.
x non ueniebam earn erntnentia Cermonn aut fapicntitc, annuncians uobis te^imonium Oei : non enim me indi^ caui quiequam fare inter nos, nifi lefam Chn^lum, cf hune cruafixum. Et ego per in/irmitatem^Cf eu tmw^ re ac tremore nMlto,apud nos uerfatus fum : en ferma
meus, cr predicatio mea non crat in perfuaforifs fapi-enne humane uerbif,fedin ofienjionefiincus acpotentie,ut fidet uedra non fit in faptentia hominum,fed in potentta Dei. z Cor. 11 Lxet imperitus fim ferma- 40 nis, agns, pecunijs cr corponbus ecrum, diat. ne,tion tarnenfeietuia. 1 Cor.^.Vemamaduos,utco-
gnofam non fermonem isloru qui mfati funt,fcduir-tuteirt: non entm in fermone eR regnum Det,fcd m uir~ tute. Simplicitatis etiam exempla in ommbin ApoAo-lorum fcriptis con/f’du ntur,quant fcqueiuium feculo-rum fcriptores nonfunt imitando afequuti,
Eadcin etiam fepitn inculcare, er repetere in do-cendo er fertbendo folttos c/f ', palet ex Philippen. ?.
Deum adeffepijs miniftris-,erpefeorumntini^(' rium,cum eo rede fnguntur, ejfe cjfcdcein,ptcbiint tditmonia,quie de effdu uerbi Det,itê tegit Cf Ew»'
gelif, item de caufis poenitentte, fins mlociscoaine-morauimus.Sed tarnen queda lïc repetenda cenfenuts. Sum aut effidus qui adfenbuntur miniAerio uerbi du-pbees: alq perfe,ut uoeât, alifper accident. Primigt' neris fum,quc)d Deus per uocale miniAeriu iierb!,cft‘ Eadem me fcribere uobis,me quidem baudpiget, uobis nbsp;nbsp;nbsp;ratur ueram CT falutarem auditorum conuerfationeni
autem tutum ed. z Petri i.llaud negligam uos fern-fo infaluandis. Confirmant hoc cxempla.nam Ador.:. per commonere de his,tametß fciatis, lt;yr confirmati per uocale mimderium Apodolorum, Dcuscotniiun-fitts in prefemi ueritate.
In taxandis peccads ad cfmania uitia reficiendum effe, Apodolt fuo exemplo docent. Eiam Paulus Galatat uocatfiultos : quod getuit lüiut uitiu ßlfe, li:ero~
git corda Iudacrum,cr impertit eis fidem,Cf cornier-tumur amme circiter ter nulle : erDominut addebat, fcihcet per uerbu uocale ittuminatos, qui failli fimnft quotidie cogregationi. Di fier fi difcipulipcragrablt, annunciaittes fermonem Dei. Philippus Santana fi dicabat Chrtdum,cr intendebant turbe bis que dut-
nymits prodidit.ldé Cretenfet dicit médaces effe,er pi' gros uentres : eàfi ob caufam acritit à Tdo obturgan-dos monet, Tit.t. Romanos cum arrogantes effe fetret, dehortatur,ne fupra q oportet,de fefeittiant: Ko. iz.
Qurmadmodumà Chrido minidcrium cA mditu- do fantt deregno Dei, defi nonune iefu Cbridi,baptifa-turn, lit effet publtcu: da quo^ Aposloli sdpublics ad- bantur uirifinwl ac muHeresiAdoi S. iwwchi cm
bantur à Pbilippo, crc. Et fidum efi gaudiüniägnum in illa ciuitatc: cumq; credidiffent Philippo euangclu
’4M
DE DOC
^cnuerfio o^endit Den eße permini^ertuefficaeem. Mm frrmhn angelus Domini excitât Philippu, ut ue-niat in UM.Pemdefriritus iubet eu fe adiungere ad cur WW. TcrtioyPunuchus legit in Efria,ex quo Philippus l^iMcno prédicat Ckriüum: ’m quem poslquäcredit, ‘^pdfitnr. Afi. g. Cbriüits licet per appantionem er piuocc enm Paulo loquatur, tarnen eu remittit ad mi' uerbiit^rpoHea ad cum mittit Ananiam, qui ^(luoluntatemeiexponit. Aflor.^.
^oH modo,licet Cornelio appareat angelus, tarnen to **gt;*^ßmPetrireqcitur,utpcrcamconuertatur. Afi. '°-^ltloquebantur Paulus er Barnabas in fynagoga l^onput crederet iudaioru ßmul er Gr^corum copio-i‘gt;mnlt:tudo. Afi, 14. ibidem etiam Deus odlium fidei ^entibus aperuiße dicitur,elegdtipbrafi,qua,ejficacia t^niRerij non à minislris, frd à Deo effe oSlcnditur. yiid audit Paulum, er Dominus cor eins aperuit, ut Menieretbis qu£dicebaiuur àPaulo.Aflor.ià. Sic ßfi« ’PbeßalomCie er Bcrrhocie colligit Ecclefia per (ocioneni Pauli,ScripturÜfcrutantibus alijs, an ita fefe 20 ^tat.Afi.iy.i/iulti Cormthiorum audientcs,crede-lt;• A3.18. Paulus narrabat Plierofolymis perfingU' '^uapiouf fieißet inter gentes per mimüenu frum.
•’•. No« liufint loqui quiequam eorum,qu£ non efr e^‘^(lbrilliKpcrme, in obedient tarn gentium. Idemz ^^adicitjfibi Troadem uenienti oHiumapertum ef-P pirPominum. PerminiAeriunt uerbi darifidem, ^W-ïo traditur,illo diflo : Eides ex auditu.
TRINA.
41»
bant ut interficerent iUos : Ads. lidem audientes con eienem Stephantydifricabantur ccrdibus fuis,crftridc' bdindentibus fris in eu: Cerpo^ed, eiedu è ciuitate la-pidibus obruunt. Aft.7. Indurdri,lt;y uo credcre. Aft. s^. concionante Pdulo Epheft, quidam indurätur, nee credunt, malè loquentes de uid Domini. 'Excieeari. Ro.ii. 2 Cor.4.'Effe odorein mortis ad mortem. 2 Co^ rinth.2: Qttonidchri^ü bona fragrantiafrmus Deo, in his qui frluifrunt, er mhis quipereunt : htsquidem odor mortis ad mortem, tllis ticro odoruita ad uitam.
Cieteritm huius ejfrftus eaufas ueras eßcytradut. Dia iolum. z Cor.4: Quodfiadhucuelatu estpudgelium noürum, in his qui pereunt uclatum eA,tn quibits deus hu? fcculi exclt;eedMt fenfus incredulorÜ,iie illuccfcerct lilts lumen PuageUjgloria Chriüi, qui dl imago Dei. 2 Tim.z.Refipifcant èdiaboli laquco,captidbeo ad. ipfrusuoluntatc. Ptmenteinrcprobdetpollutdm,Tit. s. erob^inatd,dc Spirituifrnïlo q pernumsiroslo-quitur (2 Cor. 2 ) repugnantem. Afl.7. lu^o enim Dei tudicio freri folet,utdgnitdmueritdtein contemnentes crperfequentcs,c£citatcpuniantur: z Thefz. Rom.i.
Oportere miniRros fideles obfrum mhufieriü mai.-tas perfirre miferids, à diabolo, mudo, perfrquutonb. er filfisfrdtribuSypafiim monent. nam Petrus m priori epislola,malta de cruce Chnslidnoi u dfrerityC^ua: ctiü ad fideles nüniilros pertinèt. loannes etia mundu odio pios hdbiturum,paßiin in epiüolis fitis doeet.cr Chri~ fins in feptem cpiholis ad feptem ecelcfias Afranas, Apoe. zers, turn eccle/tas., turn do flores earundé mo -
^^^’^liatur Spiritus fanflus.adhuc enim loquente dro, Ad. 10, ceeidit Spiritus frnflus fiuper Corne-^^yerfimiUam eins. Petro er loannepro Samarita-^«orantib.accipiuntSpiritumfanflum: Afl-i. Datur ww.-x Cor.s. Adminißratio iuAiciæ appeUatur. In friitur epidola ChriAi, frintu D ei uiuentis in corda ^ßuiu:iCor.3, Adducuncurhomines adobedientiâ Jgt;«i;Ro,i6, llluminanturhoinines'.zCor. 4. Dibc-'^^^'^nkqueisdiaboU:z Cor. 4.çrzTim.z. Pari-tnjUtj.^ j« ij; firmatur ChriAus: G al at. 4. Bonus
^ ^‘”'•^4 C^’’^fi't^^^‘^nt^r alij uagamitr fedibusycrldboramus operates proprijs ma-P^fiuercnt'infide: Alt;5.«4. Ajfrrt benediflioncm: 40mbits:inalèaudientes,benedicimus:perfequntienôpa-M^' ƒ'''*’'’‘^’”Îgt; ^l’^b^^ d.bi uenero ad uos, ctein plcm, tientes,frAmemus ; couiciu affrAi, oifecranu:: : tieluti ne benedidionis Euangelq ChriAi uenturus fîm.
Waunent eonfolationein : Rom. 1. Socictatem cum «: 1 lobait, i. Edere miracula,fîgna çr prodigia, ^■^^naiifrtdus aut confequencia nuruAerij pertinerc biduur, de quibus Roin.is.cr in A.Aispaßm.
Porri niiiuAerij cfrcacià ÙDeo effe,çr non à mini-
allegata finit te- uamius, m momei» pequelle er. A luaeeis quinquics . crhocaddipotcA: z Cor z-.Deo aut nbsp;nbsp;nbsp;quadragenasplagas,unaminus,accept: ter ttirgis ceefiis .ƒ ^'^’'in^^t^^‘^ntphat per nos in ChriAo,et ado- ^o fin, femel fri lapidatus, ter naufragium fret, noAem ac '^ß^i‘ei£jU£nanifrAät per nosincmniloco.z Cor. t- Biuiam aut buiufmodt hab crans per ChriAum er-^i^DcKm, «ü quid idoiui fimus ex nobis ipfs cogitare ’l'«tquam,tanquà tx nobis ipfis : fed fi ad aliquid ido -^qumus, id ex Deo eA, qui çy idoneos freit nos mini-ihos lumi Tedamenti, non liters,fed friritus. ^scundigeneris frite, uoce nùniAerij argucntis pec-(«a norrr. 'tiifiainmari ad iracundiâ, ad odium mini-
yP^^^' ^''^’^ ^^^ fenatus prnueui,ee./ t^unuuron z vur.o. i..ommeacmiisnos t ^‘^‘^‘[fi’tlt;ipologiamApofrolo- 60 omnib.utDeiiniiuftri,'uifnultatolirantia,hiafriAio ^'^'gt;'tnfiÿKinc^(oAantem,di^(cabaiKur,c^cofrlta. , ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ '
jo net de cruce,cx hortatur ut patienter omîtes mifrrids perfrrat. Paulus uerô paßtm in earn frntentidin nudta dicit. i Cor.4: Arbitrer enim lt;j Dn« nos,qui fumus A-poftoli poftrcmi,oftédcrit tanqua morti addihos.Quo niamfredtaculufréli fumas mudo, çr angclis er homi-mbus. iiosftuUipropter ChriRum,uosaucprudejitcs per Chndum : nos imbectlles, uos aiit naltdi: nos dan, noscotempti. Adhocufq^teinpuser efurimiis erfiti-mus,cr midi fimus,cr colaphis eadimuryC^ meert is
exerementd müdi freli funiiK,omniureieädr,Kntum, dd hune ufr^ diem, z Cor.4; Semper enim nos qui ttitii.-mtu,m mortem trudimitrpropter lefrm, uttiiid. i e s v mdnifrjïcturinmortdlicdrne noPird.itdq^norsquide in nobts agit, uita uerô in nobis, z Cor. n: in lab-oribits ' copiofrns,in uerbeniut [upra modii,in carcerib.abun,.
dtUKias, in mortibtit fi-equenter. A'litd£is quinquics
diem in profrndo egyn itmcnbus frpe^ i n peri cults flu minuypertculis latronu, penetdis ex geilere, periciiUs exgettbus,periculis in ciuitdte,periculis in dcfrrto,pe^ riculis in mdripericulis interfrlfosfrdtrcs,in lebore et
mok^id,in uigilqsfiel^ednfrtnc fyßti,in iciunijs fd-^-'C, in frigorc cr nuclitdte-.prxtercd, qud: extrinfrens de-cidiit,incumb€ns mihi quotidiatid card omnin ecclcfrd^ rum. 021^ ir.frrmdtur, er ego 110 infirmor ƒ c^uis efr frnditur^or ego no uror^ z Cor.6. CommedanKi nos in'
iubw, in nfccßitatib, in anxiaatibuSf mplagis, in edr^
S cenbus
|
'CENT. L LIE. ceribuslinfeditionibus, in utgiliß,in ieiunijs, erc. Gal. é dicitfcßigmataieß Chrtlliincorpore fuoportare. ^phef ; dicitße uiüäum eßcprogentibus,er tolerare •ifflicliones proijs. Et Coloß. t ait,fe per aßhäioncs fifas ßupplere quod deerat ajßiäicmu Christi 'm carne fua, pro corpore ipßus, quod dl Eccleßa. x^imoth. z hortatur Tmotbeum, utßt particeps affliiHonu Euan geliß er iTimoth.3,generalem tradit de fuo exem-plo rcgulam, quod omnes quiuelmt pieinChn^oui-uerc,perfcquutionempaff'urißnt. er zTim.4,Timo-thewm iubet uigilare in omnibus, er obdurare in affli-diombus, Opus peragerc euangeiifl^^erminislcrium fuum ad plenum probatum reddere. Monent ettam,Deu pijs miniAris adßturum, eosß crepturu ex magnispeneuhs, et tandem in utta xterna premia pro molcMijser laborib. daturu. Ail. gt;8; Dominus dixit per uißone Paulo: Noli timere,fcd loque-re,er ne taceas,propt er qd’ego [um tceü, er nemo ad-orietur tc,er aßiiget, quo tu à populus eil nuhi mullus inhaeduitate. er Paulus zTim.siTnuerö aßeliatus to es do Unna mearndnslututioaem,propoßtu,ßßm,lem tatem,charitatein,paticutiarpevfequutiones,aßl:ltio-nes: qua: mihi dcctderitiuAntiochi£,leonij, Lysins, quas perfequutiones fußinuerim,er ex omnibus eri-puit me Dominus. 2Tim.4:inprimamea deßnßene nemo mihi adßit,fed omnes nie deferuerunr,ne illis im-puteturß:d Dominus mihiadßit,er con-oboramt nie, er ereptus ßi ex ore leonis : er eripiet nie Dominus ab omni fiiilo malo, feruabitifi in regnu fuum t a lesie. Dcpnemijsuerohiectestimonialoquutur. iPet.f: 30 ce Civmapparueritiliepafioruprinccps,rrportablt;ti)siin marcefiibilem corona gloria:. Apo.i: EHofidelis ufq; lum primatu uidetur.Eodcm enim titulo quo abj ad mortè, er dabotibi corona Uitte, i Cor.^:V a: nubi Hl , i^UVi^ Ut t^ltvilf turnt'*' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 , ßolifefeinjignit 1 Pet».er 2 Peta. Quod fd^n^' lus er fegt;'uusiefuChrißi:erfealiß prelbyietb ßgt;^' quat, ernö preßrt. 1 Pet.j, ubife coinpreßyt^ “^P pellat : er cum depetra loqnitur t epiß. t, uon --------r—r /—lt; .......-I--------.....eße dicit,fupcrqttemiedißcataßtEccleßa,ßdßf^ det mihi Dominus in die lUo. iTheßol.z-.Nitm qalt;eeß nbsp;nbsp;Ctinßn.Nec alq Apoßoli,Petriprimatuagnüttijß‘‘r noRraßKS,autgaudiu,aut corona gloriationis? an non nbsp;nbsp;piam dicuwur. nam loannes Diotrepben epiß' 5 '■‘' er nos in conßeHu Domini noßriiefu Christi, in aus 40 prehcnd.t,quöd primatu in Eccleßa affiiiet.iiccdi^' üduentulVcsenmeßisglofianoßraergaudiu. Plti- cH,mß euangehzem : nam ßnolens hoeßeiäm,præ-tnium habco. iCormt.i;: ltaei;fiatresmeidileéi!,Qec. cum fciatis quad labor ueslcr no eß inanis in Domino. xTim-^-i Repoßta eß mihi lußtcie cor on a,quam red- nes tiffiiam Petri meminit in fuis eptßolis: quodutK^d* cißet,)! quid de eins primatu nmiijfet.Pauliis Veßio * iurgauit acriteriGal.zhnä reiferpede ad uentote Pi^ gelip incedentem. idem Antiebrißo idtnbidhpiP^^' matum fuper magißratu er eccleßam er otdßi Poi nß ßilaturusfit, zThefz. QuodetiäPetritsfielt,M-2. er loannes in Apocalypfi »3 cr 17- N^^ cotteibuni NicrofolymitanumPetro tribuit priwatum,AeioT.i)gt; Duc etiam tllaßciunt,quöd Apoßoli,minißri, CT non non uinolentu,ncn pereußorem,non turpiter lucri cu- yo domini Ecclefiiedtcuncur. t Corint.T.4. aCor-1. Ilo» pidiem,fcda:quMn,alienwmàpugnis,alienuabauari- ...... ' quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot; cia,q fua domui bené pratfit, qui liberos habeat in fub-ieftionc cam omni reucrentia. Quod fi quis proprilt;e ra eins fcnteiithe teßimomä fupradepriemijsbünorH (iperum rcc'itantur,(y mßa de uita aterna. C£terie coditiones perfonarum qii£ minißerio do^ cendi funghmur, à Paulo eleganter dtferibuntur. » Ti-moth. r indubitatus ferma,ß quis 'Epifcopi minus appétit,honeßu Opus deßderat.oportet igitur epifcopum irreprehenßbilem efße,unius uxoris maritum, uigilan-tem,fobrium,modeßu,boßgt;italem,aptum ad docendu: dotnui preeeße non nouit, quomodo ccclcßam Dei cn-rabit f non nouitium-^K inflatm in cÖdemnKticneni m^ ciadt calumniatoris. Oportet aut Mum er bonum b a-igt;erc teßimonium ab extraneis, ne in probrum inadat, (^lacjucum ealumniatoris. Mmißrcsttidem cempeß-tos,no bilingues, non multo lùno deditos, nonturpitcr cet Paulus Calat.3- Coloß. 3. Officiaauditurum erga minißros Ecclefi£,intir-lucn atiidos, tenentes myßerium fidci cu pur a confci- 6 0 tiopnecepto comme mor auimus,nec opus efi a bicre-tMia.A’qt hi probiiwir pruts, deinde minißrenhfic ut nbsp;nbsp;pen, niée tarnen monenda duxmus, quid uaria aiiii* torias |
II. CAP. iiir. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J*^ nemo poßit lUos criminari : uxoresfitnilder ntodtj^ no calimniofas,fobrias,ßdas in omnibus, Piaco^ unius uxoris mariti,qui Itberisredèprefmtj^^P. prijs ßmlijs. nam qui bené mimßrMerint,ffs^d^i bi bonum acquirunt, er multam libertaton nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ eß in Chrqio left. EtadTitum vSiquisimtui ,^^ unius uxoris uir,liberos habens fideles,non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j crimini luxus, aut qui non fint intraildbUes- O^f enim epifcopu inculpatumeffe,tanqult;iPo^ 10 torem,nonpr£fiaüum,non iracHndum,noniitnor ' nonpercußorcm,nb turpiter lucro dcdititni,fio ooit' talem,bonarurcrumfiudiofum,fobriu, iufinvoß^^ ’ temperau{em,tenacem eiusqui fecundnnuioit'i'i eß fidelis fermants,ut potensfitetiam exboftitdp doßrinam fanam, er contradicentes conuinoeie-Memorabde aut cß, quad nullis minißi'is'hooor prohibetur coniugium,imó in hts teßimonijS epif P coniuges requirütur. er Paulus 1 Con»f.?H'**^' ^ cendi,queinadmadu er Cteteri ApojMLCT ßß^‘^ ^*^ mini,er Ccphasl Ergo apoßoli C(eteri,cr mini,er Petrus coniuges ßerut. De coniugdit»^''' febius 3. cap. 30, ex Clemente quedam EtAüor. 11, Ca farcie Philippus eiiangelt^ajiajß’ quatuor ßhas uirgines prophetäntes babiiifß^^'^’ Vt lt;t Chrißo nulla maioritas aut primants isi^ poßolosaut corüfuceeßforesdlinßtttdnbdlt;* rt**. Apoßoli nullius primatus meminerunt, nedu‘if^ ’iV ex qs eilßbt uendicarit. Nam Pctrus(,cui priw^t^^^^^ . effum eße,E.omam epifcopi minißerio (niqtd-lt;‘^^ '®' pragnati, Apo .17 fommarÜt') nufquäßbi aßi^‘^^^ ‘^ quadfolus ehrißusP.ccleßa:caputeß,tttßptiiidU‘ Nee aliquant ecctejjam,ßue Komananußue Hie-rofoly!mtanam,ßue 'Epbeßnam,ßuc ArtiocbeMm, ßueaham, ubi Apoßoli docuerunt,priniatum[u^(Ti' lios gerere,ußgt;iain Apoßoli docet: no oniijßtri,)iqidi in ea re eßel à Chrißo, er à Spiritu fanllo traiitu Mt mandatum. Sed omnes in ChnHo leß unum ijßi0‘ |
’*” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- B E D 0 C T R 1 N A.'
»WKMgoKrrf eße,exempla doceant. nam Ad. 2 m die ientceoibs a-ij fupent 0 mirainur Apodolorucon-cio«es,dlij imdeiK eos dieëtes, Aludo expletifunt ifii, tlij nero iadtentes conuertuntur: feniores uerè populi üquot; Vontifices mterdicunt,ne in nomine lefu loquantur, C fo^eaperfequumurApodolos. Ader. 4.SO'7. Ah/ credunt,alij indurantur: Ad. 13.19. »8. Alia difiri-ttiM, nempe quod alij fint mfirmi, alq fortes, fupra m totodepedefafunt propoJjta.
ImbeeiUitates dodoi u adodrmadifcernendos efi p,Voulus monet Galat. u Si nos,aut angelus è coelo, a^ uidpuangehum pradicaremiis, prêter id quod pro:-^‘^^um dl, anathema fit. idem Galat. 2 monuiffeui-^0ur,nefccimdum fidum Petri fcandalofum, fed fe~ oaidumueritatem Puangelij,alij mcederent. Idem e^ ttm menet ea didmguenda eße, quee fecundum homi-’''^^togitentautdieant, abijs qutsfecunduDeumdi^ ^^mur. Ham qu£ fecundum Deu,utprlt;£cepta Dei,di-^^nt, ceria funt : qua uero fecundum hominem dicunt, ^lt;tiidemuimnonkabent. z Cormth.i. idem interpr£-t^tum Domini de cbtugio, er inter confilium de uir-iWatediHinguit, 1 Corinth. 7.
4*4
ergafubditos, ofubditorum ergatitagifirattiS, quant in quarto praespto Decalogi expofuimus,
H«c etiam tedimonia pertment, quibus Paulus gr a uifimc eos réfutât, qui ealumniabantur, Puangebum hberare homines ab omni obedieMia crga legem Dei moralem 0 magifiratum.ad Roman, capitib.} 0 ^.
Rxempla idem coprobant, nam Apodoli 0 Chri-ftiani Kicrofolymis agentcs,non detredantdébitant magi dr at ut obedientiä, nes fi derate aguitt Uitam, fed to honedißimamMpatet ex Ad.t.3.4.f.6.0 alijs. idem fidunt turn Apodoli, turn etclefi£ 'inalijslocis,utex Adis notum ed. Into Apofioli nufquam præcipiunt,ne Chridianis quidem,neq-feruis, neq; dommis,ut ius fer-uitutis, quod eo feculo er at uulgare,aboleant : cum td^
20
S Coi^ ana funt,Mimderiu docendi in regnu mun mncoucrtcrc,^ maioritatem affidare, utfidunt fpioiodores o Antichridus. z Pet.z. Apoc. 14 0 I- Tdfz. No» fingi offido pij minidri Ecclefie, ’^^^K’louera,refitando jalfa, pradteando pœnitcmiâ tonif ionem peccatoru, cohortando ad pietatê,rc~ fiimndlràdo facramenta 0 cldues,oradopro Ec-
men no param miudiebe O 'miquitatis in eo meffie uu deretur. Sedpaßimpr£cipiuntferuis,ut fuis dommis obedianf.et dommis,ut feruos no nimis 'miquètradent. Coloß. j. Ephefé. Tit.z.o • Pet.z.
Et Paulus Pbilemoni fuum fiigitiuum Onefimum, Rema: 4 fe conuerfum 0 baptizatum,renuttit cum epidola,qii£adhuc extat.
Vnde condat, libertatem Chrididnorum m alijs rebus,nempe inßfirituabbus, 0 non in externa ab-qua immunitate confidere.
Gradus aut eofdem bbertatis tradut Apodoli,quos Chridus: nempeq,primum fitItbcratio aiurepeccati
O' mortis,çy ab ira DeiC7 execrations legd,^ 4 diabolo, recuperataper Dominu nodrum lefum Chridu. ...................-------f----zPet.i:Cumfciatisuosnoncaducisrebus,uelutargen-oqti'.pugnit enim hac cum tertiopraceptoaibitcfii- 30 to ei'auro redemptos eße. » loan.i: Sanguis lefu Cbri-fis bis rebus annotauimus. Idon pafcere grc-ion Pmisli,iCKi coadè paficre: 1 Pet.;. No» euageli-ptc.ipor.9. Poncreeuagelium ‘x'lt;^‘é7cxfi}//: iCor. 9’ ^^ioeiamfiditijsfirmonib. 2 Pet.z. Turpiter af-I^oarelucrüey nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ob auarictadocere: 1 Pet.
^•^'^gt;^tf'-.Pit.i. iTim.ó. Eoquiuthomimbuspla-i Ebcßal.z. er Galat, t. Annunciare ^^^lt;onperc5tcntionemcrmuidiam:Phil.t. No» .,._^_____^....................................
*^lt;^trefiliçj-^egi,Ad.zo. Pcruerfa loqui,et ab- nbsp;nbsp;nbsp;leus mortis peccatu.poteittia uerópeccatilex: fedDeo
Kere aifdpulos; abid. No» tradere fanam dodrmS, 40 gratia, qui dédit nobis uidoriam, per lefu/m Chridum r^aofirmidtemoniorum: tT(m.4.2 Tim-o.. Defi-^^^‘tfidc,iEieti,ï. z Tim.z. Amplediprafinsfecu-
'^tö'propter id negligere fuum minifienum: z Tim. 4. ^i^rereconiraoßcium pij aud.toris,feu membri ^defte: qualia peccata etiam fupra in tertio pr£ce-l^'gt;uiumerauimus, quo ledorem reijcimus.
LOe libertate Chriftiana.
ibmiatem Ci:ridianoru,nb eße libertatem car-
^bibocedimmunitatemabobedientiamagifira nbsp;nbsp;diabolum,ut liberos redder et nos, quicunq; metu mor^
‘^'mrebits externis, autpriuilegiu quoddam faciendi fO tispcr omnem uitam obnoxij erant feruituti. 'i'*’gt;due!iteotrapietatem ethoncdatem,Apodoli do, ^^'*tgt;quemadmodu tedimonijs or exemplis confir-'®^gt;^lt;poflt;Nrf,n Petrus 1 epifi. 2 inquit:Tanquam li-^‘iC no ucluti praitextum habentes maUebe liberta • ^^fid tanquarn firuiDci. Et Paulus Galat. Vos in ' ^tatemfu.disuocati fiatres, tantum ne libertatem *gt;gt;occafionem carnidetis,fed per charitatem feruite *ƒ is wicoB, Hac fielt tocadodrina de bonis operi-•‘bjeu de noua obedientia, ad quant Apodoli omnes
gt; ‘fiatosgrauifimisargumcniisobligant. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;éo faica 0 lcgib.forenfibus,utijshberèuti uclnonutili-iducetiapertmet dodrina de oßcio Alagidratus ccat,nifiquaterMSCÏilegenatur£ erDecalogipr£ce-
fit emundat nos ab omni iniquit ate. 1 iohan. z: Ipfe eli propitiatio pro peccatis nodris, ç^c. ZA' totius mundi. i loan.4: Pater mißtfiliu feruatorem mundt. Rom. 8; rex fp.ritus uit£ perCl:ridumlefiim,bberüme red^ didit àiure peccati o'mortis. Rom.é:iJon edis fub lege, fed fubgratia. Rom. $: Seruabimurpercum ab ira. Item, Reconcibati feruabimur per uitam eins. 1.
Tbef.i: ïefm bberat nos ab ira uentura. t Cor.if: Acu-
Dominum no^rum. Galat.s: Chnsiusnoiredemt ab execrationc legis, dum pro nabisßdlus c^ execratio. Galat. 4; Tadum legt obnoxium, ut cos quierant kgi obnoxij^redmerctyUt adoptions tus fiborum aaipsre^ mus. Galat, f.tn libertatc igitur qua Chridus nas bbs^ rauit, fiats, ernerurfus iugo firuitutis impbesmini. 1 Tm.i: ludonon cd lexpofita. Ebr.z: Vt per mortem abolereteum qui mortis habebat imperium,hoc efi.
Deindc,quod fit liberatio 4 lege lAofaiea: quad taimen eo modo ed inteUigendu, ut fupra de abrogations legis didu ed. effe enim Ckridianas 4 legibus caremo mailbus liberatos per Chridum, docet Col. z: Ne quis uos iudicet incibo acpotu,autparte diet fidi,aut noui-
lunij,aut fabbathoru-.quis funt timbra rcru futur arum. Gal.; o é: In Chrido lefu neq- cireucifio qutequä ua~ let, neq- pr£puttu. Plura tefiimomafupra de abroga. tionelegis. P.ffeetiameofdemliberatosapolittaiAo^
S * ptiscon-
4V
CENT. L LIB.
ptis confentiant,cxdecreto concilij Hicrofolymitani Ad. is apparet.cr quod Apodoh Chrislianos, legibus pohticis fittorum magidratuum obedire iubent: 1 Pet. j. Rom.tj. iTim.r.Tit.z.çyquodipfePauluslcgibus Romani Cafaris ufus ell, Ad.16.zi.z3.z4.
Ab ijs uero qui congruunt cum lege naturle, no funt liberati ChriSiiani. ut ducere nouercam no Ucet, 1 Corinth. s. Lcxdepolygamia abrogata ed, 1 Cor. 7. cr lex de diuortijs redrida ad adulterij cafium, er infide-lis difeeßionem: 1 Corinth.7.
IL CAP. îni:
4lt;^
Padus fum infirmis quafii infir)nut,utmprnies henfi’ cià. Omnibus fadus fum omnia,ut cnmino aliquosjtt' uem. Hue ctia exemplapertment-quadPatilusPi»«' themn circucidit propter ludteos,Ad. t6. Gal.i.erf^ fit caput in Cenchreis ob uotum,Ad. t3. erpurfiti^i^ in templo,Ad.zi. DepofleriorifentcnciaGalat.i.ifi neq- Titus qui meettm er at,cum effet Crieciu,c0pii^p fiiit circumcidi,propter obiter ingreffos fidfisfiatreS qui fubintroierant ad explorandu hbertatein nosirM, to quahabemus in Chrido i e s v, quo nos in ^‘1^^^’'*
A ' lege uero morali ita liberati funt, ut habeat pri- nbsp;nbsp;nbsp;adigerent. Qutbus ne ad tempus quidem cefiiimis pof
uilegm, ne teneantur per fua obedientia feu bona ope- fiubtcdionë,ut ueritas ’E.uangclijpemianeretapuduoS' ra qua legiprædant.quarere iudictà,etfiibi coparare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cum hbertate Chndiana pugnani Uberus carnis,
falutem corarnDeo. Ham obed.entia er mors Chrifli, feuabufushbertatisCijriflianteadfceleracyprate-^^ eos ab execrationc legis bberauit.Galat.) er4.crim- maUcie: i Pet.z. Gai.;. lgnorare,aut tioncrederc,j( à legis malcdidione effie liber atu. Gai.;'. Quxiigt;tq;i^ loge funt, execratiem obnoxij funt. Ptr lege er ûf^' ra fua quarere iudiciä: Ro,9 er to. Gaiz. ArbOf^ cireucifionem er obf ruaticnèlegisAtofaict effete-ceffiariàadfalutem,Ad.is.Gal.;.Col.z. Somniared' cretoru er traditionum humanaru obfcruatione, pier confcientiam, tanqua cult urn Dei,ncccffariäefff CaL4er;. Col z. Abutihbertatefiainrebusme j^ ad cf^dendum infirmes: Ro. 14. » Corinth. 8 Ct”quot;^ Non uti libcrtatc contra para féados ctjilfisfatret.
ob quam caufam Paulus obiurgat Petram, Galat-i.
DE CRVCE ET A F FLI'
fletiolegi per ChriRu prlt;eùita,credeniibus applied-tur perfidem. Rcm.S ©■ 10. e ob earn Cbr,Sii faits fit-Hionem credentes abfolutttitr,ty lusli pronunaantur, Ro. 5 €7 8j Obedieutia unius, mill ccHituti funt multi. Q^urunt ig!turChrilltanimSi;ciacoramDco,noex to openbits legis,fed ex fide. Rcm.^cf 10. Philip.s,tion nicam quu ex lege ell mshciam habens,fed quu perfidem ell Chrilli,quu ex Deo efl luHiaam m fide.
Sed tame Apoftoli ad obedientia legipruHandam, cmnes iuHficatos obligatos effie docent,no quidè propter meritum cr neccfiitatem falutis-ficdpropter alias caufas fupra in doHrma de bonis openbus expofitas.
TertiOj^fiit immumtas à traditionib. humants, feu rebus fua natura medijs, ita quidem ut ijs nonfiinc alli-gandee confeientia, neq^ luHicia in qs qult;erenda. Rom. jo *4: Non efl regnu Dei cibus acpotus,fed mliicia, pax CTgaudium inSpiritufanHo. eCor.^i Precto empti eslis,nolite fieri fenuheminu. iCor. i.Pfeanosnon comendat Deo: neq^ fit cemedamus, aliquid nobis fuper eft: ne^ ft no ccmedamus,qiucquam nobis dceH. » Corinth. 7: Hoc aut ad id quod uobis coductbile eftdico, no uti laqucum uobis inijeiam. Gab.^^.: Q^omodo con-ucrtimini dénué ad infirma cf egena elementa mundi. Coloß, t: Si commortuidits cum Chnllo ab elementis
dionibus Ecclefiæ.
ECclcfià Chridi mhac itita cruder wijt ttt^ nis,miferijs er calamitatibiis expofitam t^r' ledam cffcyApol'tolt etta confirmât. Ham Vdtus t fflt;. 1. ad breue tempus affiidi uarijs experimeKtis.e^^^‘ tn 11 tn hoc uocati edis, quema CT Chrifus ajfi'. quot;^ efl pro nobis, relinquens nobis exemplu, utinjiyit^^' num ueftigia ipfiiu:. er 1 Pet, 4 ; Vt incipmtluduiW'. lt;• domoDei Ptlcannes lepifl.siHem.rcmmhf^'^^’^' dit mudm.Pt Chriflus in eptjiola ad angdu SmyrtnO' rimi Pcclefi/e, Apoc. z: Pece nuffiurus eft diabdiu^ quos ex uobis in carcer(m,ut tcnteininiit^bdjd''^^
nugt;ndi,quidquafii uiuentes in nwndo,deeretis tenemi- 40 affiiiltoné dieru decern, idem Apoc.3, adatigdiiD^“ ni}'Hctetigeri5,neguftaris,neqiContre{iaris,qU)eo-ntnia ipfo pereunt abufu, iuxtapriecepta çy dodrinas itemtnu. Tit.M Omnia quidem purapttris.Porro pol-lutis cr infidehbus nihil purnm. Sed de traditiombus
dicenfls ecclcfiiei Pgo quos amo, arguo er cafigo- ^f Paulus er Parnabas cofirmabant animas difcipulotgt;‘gt; exhortabâturq- utperfeuerarct infide,er^P^^^’^fi
btrnianii pojlea fuo loco dtccturgt;
De uju hbertath ChnHian^ tn rebui medijs, hoc Paul id monct, quid dandafit opera ne efjendatur fra-très ir.firmi: aut objlmatt crpra fraiii in juapertma-cia et imp id opinione co firme luur. De priori fine meta
14. Idem Ro.8. Ojtemadmodu firiptu ed, VropMit morti tradimur tota die,habitifumusuelutictiesdj 1-natamadationi. z Cor.4: Semper mcrtificatianl^o mini lefu in corpore circufirentes. 1 Thift- NiMMipJ’ noflis, nos in hunc ufum pofitos effie. Pteniiu cum Xpn»
Paulus loquitur Ro.14: lUud indicate magis, neeffin- 50 uos elfiemus,pradicabamusuobis fireutafi,idiontf^' diculu ponaturfratri, aut lapfus occafiio,C7c.'ßf nit efi no edere carnes, neq- bibere uinu, neq^ quicquam per quod fiat er tuns impmgit, aut cffinditur, aut infirma-
teremur, quemadmodum ereuenit.etnojlis. zPim.fi Sed et omnes qui uolutpiè uiuere in Chrido \(fi,por‘ fequutionë patientur. Autor epid. ad pbr. «: Q“*^ ^' nim eft filius, quem non caftigat pater i Q^idfit^ edis à cafligatione, cuius participes funt omms, iÿt« ffurij eflis, er no filij. Autor etiarn epid. lacobh. tO* ;.capitib. oflendit, pios narijs tentationibusuexari.
Hue etiam pertinent exempla primatPcclefitiT Apodolorum,quiepaßimaffliguntur abimpijs.utpi' tanqua finn fine lege, quu nö firn fine lege Dec fifed ob- 60 tet ex Adis er epiflolis Pauli. Definitionem eandctit, tuxtus fiegi Chrtdi ; ut luirficiä cot qui funt fine legt, nbsp;nbsp;quam ex dodriu Chrifli [upra condruxmus, eti«
tur. iCor.8:Videte,neficultaslUaueBracffindieulo fquot;‘!^ 5 irfirmt funt. i Cor- 9; Eejuidé quum hber film ah emtubus, crniubu' meipfum feruum fia, quo plures lucrifieciam. crfidiafum induisquafi iudietts,tittup: duos literifiiaa: his qui fub le^c fiunt,quafifilm fub lege, at eos q fub lege funt, lucrifiicta: his qui fine legefiunt.
4'7
DE DOC
TRINA.
Afejïoli conlirmdnt,nempequód cruxPccleftæ,fînt mus generis afti.diones, qua: pijs dccidut preeter me-ritum :precipuèuerc),qu£ propter nomen Chrifti tn. firw;tt,r,utprobentur,erudidntur,erinnotefcdntue. ri Cdisiiani, ac Deus m ipfis celebrctur, quemadmo. iumftquemia declarabunt.
41#
hommes,easq^no infimos,fedomniumfummosddda-uum Dcclefia: er rerum publicarufedentes, loco, eru. dittone,fapientid, uirtutibus,aiitoritate eramplitudi-ne er potcntid mfignes, Pcclcfiæ titulo ornatos,et qui-dem domefticos Ecclefhe, hoc eft, ftlfas fratres. Ham Petrus i epift. z,baitd obfcurèoftcndit, dominas pra-
AfjidtonesEcclefrie,al:dseffreintemas,aliasexter , uos,Chridianosaffliduros.eriepid.} memmiteorii t^tjfiuliisdocet zCor.7. in omnibus aftUgebamur, nbsp;nbsp;qui detrahant Chridianis,tdnqud fcelerofts: quo notât
terr or es.er Petrus teniationc diabo- nbsp;nbsp;politicos dominos, q Chriftianos tanquà frditiofos af-
^ “fflétioncappelât, iPct. f.Etexternoruaffiidio- 10 ftigunt.er iPet. 4 memmiteoruqmprobrisafficiant pias in nomme Chrtdt,erqui frintum Deimalcdidis dfticidnt: quo notdt,adgubernacula Ecclefræ fedentes, zPet.i frlfos dodoreSjEcclcftü affligent es defcnbit.
tin meminit,quale s funt molesl:i£,aldpa:,obtredatio-ties,probra: t Pot 2.3.4, Alias etiamffiritualcs effe, tins ueri corporales,conftat ex Ephef 6: Hon cd no. histudii aduerfus carnem er fanguinan, fedaduerfus frmeipatus, aduerfus potedates, aduerfus mundi do-ngt;ios,cre. Verïim de his poftea prolixius.
uujaru uariafutugenera, quaru meminerut Apo. nbsp;nbsp;ut fratru aflflidorem aceufat. idem m Apocalypfr An-
Deufrenmt crucispiorü autorem,ut quiue- tichrtftum er reges terra:,piorum perfequutores paf.
‘trpermittateosaffligi erexercen propter bonos frm pradicit: Apoc.u.Bcftiaqueafcendit deabyffo, quibus dteemuspoftea. Petrus enm mquit t 20 frciet aduerfus cos helium, er umcet lüos, er occidct
iquot;^ P^^Pft^tonfrtentid Dei cos: Apoc. 13. CT datum eftlUi freerebellum cumfan-r'iiertnulesliaspratermerituaffèdusmalis. QUiee.
fflliuis,fr cum peccantes alapis Ctedimini,fuffrre. itflcufn benefrcitis,et tarnen malis affrcimmi, fuf.
mtis. H« enim eft gratia apud Deu, fiqttidem m hoc Potuil cfis: quo ma er Chriftus afflidus ed pro nobis.
loannes, mundivm,piorum efte oftorem erperfequuto^ rem docet: 1 toan. sers. Antichrifli etiam, er ftlforu fratrum meminit « ioan. 2.4.erepiJt.3 Diotrephen
ais,er umeere cos: Apoc.ié er 15,.
Paulus etia principes httius feculi,nobiles,fortes,pa tentes,fapientes, Pccleftiehofles efti docet.R.0.8. er t Cor.i.z. iudaiosetcotribules: iTheftz. Palfosfratres: 2 Cor.it. lidtos fecundu carnem: Gal. 4. Filioscontumaces dgitdtos À diabolo: Fph.z. Ef exeteedtos ab eo-dem ; z Cor. 4. Autor cpift. tac. diuitcs dicit tyranni-
^»nquens nabis exemplum, ut infequeremini ueftigta ‘P^w. er 1 Fetn 3: Pr £ ft at enim ut bené agentes, fr ita ^»^ittolth«, mahs dffieiamini,quam malèfreien- nbsp;nbsp;nbsp;dem tn Chriftianos exerecre, eosft adtribunalia tra-
'^iPet.4dicit,cruccmDeiiudiciuefJc,quodin 30 hereiiac. z.ercondemnareeroccidcrc: lac. 5. ^'^tbisneipiat.erlodnnesApoc.z exeptd.Chri- ” I^tiqidh Ego quofeuq3 Uimgt;,drguo et cafligo. er Pdu-
f^^^-u: Ctm iudicamur, à Domino cornpimur. ffr'froc 'iiDeo,quiauobis donatu eftpro Chrifto, ^°frmttineucredatis,ueriim etiautpro lUopatia-^quot;’^•t^iorcpijl.ad Ebr iz,exFrouerbijs citât mfrgnë
Huc etiam exempla ftciunc. nam primæ Pcclefi^ Hierofolymts ab Apoftolis celled^ l.oftes er perfe-cuutares funt,gubcrnatores ceclefiaftici er politici re. gminis,ut facerdotes,magiflratustimpli, Sadducid, malcftèfèrentes q,docercnrpopulu. Ucmpofterodie togregantur principes eorü,etftniores,etfenb^ ne. rofolymis,er Annas printeps facerdotu, er Cayphas, er ioannes er Alexander, er quoi quoi erat degenere pontificio. item Her odes,Pontius Pilatus,gentes,er ^ ^°populuslfrael.Ad.f. Stephanuperftequutur Synago. ffCißlß tedcs,er conciliu: Ad. der 7- Saulusiwim-
' 'p‘^‘ïiitmi,ne neglexeris correptioncDommi, ”‘^^cimab co arguens.Que enm diligit Do-cornpit : flagellât aut omnem filiu, què recipit.
' flt^hietts,uelutifilijs fefe offert Deus. ^^ ^ffldoreni ueri calaimtatu Ecclefra: diabolum effe ft^’^Aut qui propter xanrci'dhife odium nidchinetur ’ ^^tenase- externas affhdiones, in perpetuum co-^‘ttnterttu.inam Petrusdiabolu obambularc,et qua-il ^‘^‘*^^^^’ ^^^^^ ‘ ^ptft i- loannes etià operu ƒ ^dnuntinit 1 epift. j, idem inquit: Malus ille non ^ÿtcum. 1 loan.f EtApoc.iz odenditdracanéma. f^^fcrpeiuem antiquum, qui appeUdtur diabolus et Ç^t'iist,feducere totum terraru orbcm,er oppugna-^^^'^^^^tem, hoe efl Ecclefram, er aceufare earn ante fr’lftdum Del, die ac node. Paulus etiam fathanam ^deflam affligere paflim docet. nam Kom. 16 optât ^^’'^‘tniSjUtDeuseöterat fathanam fub pedeseorum ttiu.^ ï Ccrintb. u dicit fatl anam transfiguran m ^dimlueis,fciltcetaddecipiendupios. laemzCo.
«2 nuncium fathana: fe colapl.is cadcre affir. ‘t.zrF.phcf.6 affultuum diaboli em nbsp;nbsp;ignitor urn te. '^^^‘^^Iß^-^’ßi^'*^^^^^'^^^fl‘^^t:ni. e '^‘‘durcapttuus-.pcrfequutoresfuntïudat, principes
^^lt;^‘^^^clßautitur,doccntefremsm^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;pingens, Tribunus,Ad.zt.zz.z3.Tcrtullut^^^^^^^^
ne prinapis ƒteer datum perfynagogicos Dumafa pd^ rat affiliere Chriftidnos: Ad.^. ludicimeuntconfiliu de Paula Damafei mterfidendo, er diceditregis Are^ tædutoritds erpottntia-.Ail.^. z Car.n. Idcabulle-rodes ingratiam tudeora interpcit, er Petru eareeri Mudit: Aélor.n. Amiochice in Piftdialudaei extimu-
lant mulicrcs religiofas er honeslas er primas ciuita-tis,er excitant perjcquutionê in Paulu er Bamabam ;
io Ail.If. Philippis DominipueUicPytkoiiis ft^!r^tu hd-bentisPauluerSdam trahunt in forum ad principes, er after mit cos magiflrafbus: Aa.t6. ludiei mere dull
er circujoranei uiri mali,er turba er principes cniitd-tisperfequuturPdulu: Ad.17. Demetriusftber argen tarins, er ahj op:ftccs,fuum gueeftu imminui utdimes
per condone Pauh-er turba funofti Paulu,Gdium, A-riftdrchH,Alexandrum affl:gut in pphefo: Adj^. Sic cum Paulus Hierofolymis poftremo capitur, er Kemi
S 3 lurifte-
|
4*» CENT. I. LIS. H. ÔAE. Ill Î. *‘9 iunjfgt;eritus,cdhvmniop Puulu deeufuns ; Pelix,Vedus, decmentes bominëinnocentem cdptiuum: Ad. 24.13. 26. ludei RomdniAd.22.cr Cu:fa no dimittens Pdu-lum e edreere : Ad. 28. CZ Nero, quem leonemdppel-Idt: 2 Tim.4. Alexanderßber ururmsi iTim. 4. Nec minimù dfjiidionum GT tentdtionu edufdm effe docent ueterem Adamum cim fuis prduis cocupifcen-tijSjCrmulisßudibus. num Petrus i epist. z,concupi-feentius militdre dduerfus dnimÙdicit. Et Paulus: Car nem dduerfus /pintum luddri,Gr mpedire ut no ßeid-mus qux uelmtus,dffirmdt. Galat.3. qui ctiain Kom.7, Idmencabili defenptiom earn pugnam carnis G^ß in-tus in fe ipfo depingit.ct Roman. S adiones carnis jfi-ritu mortißcareiubct. Autor etiamepid.tacob.i ait : Ne quit, cum tentatur, dicat fe a Deo tentari. Nai« Deus,ut mails tentari non poted, ita nec ipfe quenqua tentât. Imo unufquifj; tentatur, dum a propria confci-entia abdrabitur gt inefcatur. Deinde concupijeen-tiapodeaqua concepit,parit peccatim'hpeccdtum uero perßdumprogignit mortem. cretaCefaris ßeiuttt, Regem alium dieentes effeß' fum Chridum. Ad. 17 Paulus etiam Rierofolymist* templo capitur,hoc pr^textu, quad aduerfiupopubK^ er legem Oquot; locum fandu omnes ubiq^ doceat,Ci cos mduxerit in templît,GT proßnarit cum loeimP' dum. Ad. zi, Annas fummus facerdotum (7fniorß» per oratorem Tertullum, ad praßdem bis crini^^^^ Paulum deßrunciEiadifumas uirumbucpe^ir^i GT concitantem fcditionem omnibus iudais, in nmnet’ fo orbe,Gr autorem fedte'lîlazarenorü,quictunttt^' plum proßnare conatused. idem de je z pinioSu-^ dictt,quàd ob Euangelium mails affgatur, qMfß^ horofas ufque ad uincula. Et de communt ApouolO' 20 rum gt Chridtanorum ßrtuna dicit,quod mtle^j' diant,Gr conuicijsafficiamur: iCcrintb.4-^^‘?^ habeaneur quaßimpodores: zCorinth.eap.^- , Solenne igitur ed, ut Chridianis eriminafcUdenii GT blaff hernia à pcrf :quutorib.affingamar,lt;jnibn^^^ï mennó faut obnoxip Ndin Petrusprobibet piosr gi,ut komicidas,aut ßrcs, autßemorofos, aut enrieps ahenarum renm :fed ut Chridiancs, boe ehßßßit dufmodi fceleru,licct ßlßs criminattonib.dcpirntêtnfi Formie afflidionu ba:ßre paßim récitatitnr nb f^‘ podolis. ïnjidiiediaboli,iPct.3.Epbef.6. « lohtli!-^ Apoc.iz. lgnitatelaeius,Ephefé. Terroreseonfa entite,z Corinth. 7. Stimulas p:ercarnem,niincinsj^' thane, zCorint. 12. Inßrmitates eranxietates,tC9s rinth. 12, CurieGrfol:citudines.zCürintb.ii:UbO'' res,moled ice,utgilia:, ßrnes,ßtis, ieiunia,ßigttt, ntiia tas. 2 Corinth. 6(yrzr. » Cormth.é. Rom. 3. Perici^ omnisgeneris,ttinerationcs. z Corinth.ii. Eabetipm flulto,contemptum effe, incertis uagdrifedibus,lnlgt;0‘ rare proprijs manibus,malèaudire,caiiicijSA^cipi(T' R0.8; Propter te mortificamurtotadie. 2 Corintb.4:40 fequutioncmpati, haben pro exerememis mtmH CÎ lO V eras aut cdufas,ob quas diabolus ^ mundusper-fequatur utrdmEcclcßdm,has commémorant, üomen Cbrisli,Christus e(nm de Puulo inquit: Ego oâendù il-liqudittdoportedtcum pro nomine meopati.Adl.^. 1 Pet.4;Si probrts dßiemim in tiomineCkrisli,bedti cïtis. Aii.zi Pdulus inquit: Ego non foliim uinc:ri,fed mon etid paratuf fum Plierofolyints ^ nomine Dom-ni. Propter confcieiHidm. tPet. ntUdinhieceit gru-tid,ßquis propter confcietuidm Dei ffßrt moleitids, prêter meritÜ uffedtus mdlis. Propter luüictd. 1 Pet. 30 3: Si quid ctidm décident incommodi propter tusiicM, bedti turneneStis. iloun.z-.Propterquid Cuinoccidit frutrem ? quid operd eins erunt mdld.frutris dui tu^u. Propterbonum in Chri^o conuerfutionem- iPet.3. CT iTim.3: Omnes qui in Chn^opiè uolune uiuere, pcrfcquutionem pdtientur. Propter conßßionem. 1 Pet.3. Apoc.i: lounes est in Putmo propter teitmoniu lefu. Apoc. 6: Animu: interßdorum propter Urrbum Dekç^ propter teß'momu,fubter dit un côlficiuittur. Crcdidi, idea loquutm fum. Procter miniilcriu uer-bi,quo mundi pecedca drguunt,^ diaboli regnum cx-pugndM. Pphef.3:Pdulugt;t umdlusc^i progenabu^. x Tm. 2: Omnid petera propter eledlos, ut cripfi fd-lutem confequaiKur. Plurdteüimomd mloco de tni-tUileno in hanc femeiuidm colligimm. Now dutbdscdufds ClmSUdnisfemperpdldmpro- poni, fed alia crim 'ma,Gr quidc grauißima,etsßlfo m-tcdi, quo maiorihominu applaufu et tutiiis è medio tol latur,exempla demondrant. No» foliim coneihu Hie- 30 ç^ tn Adispaßim. VincuUs eonUringi, i Timoth. 1. rofolynùtanuprimùm quidem prcecipïtApodolis,ne ' quot; omninoloqudntur^utdocedntin nomine iefu, Adl.^. fed posted grduiM quoque eos deeufdnt uioldti decreti fendtM^cr fcditiontt. mquiunt enim: üon ne etia dtq; etidin priecepimus uobis, ne doceretis m nomine Oio { Greece reple^K Hierofolyntd doélrmd ueArd,et uul-tis inducere fupernos fdnguinemhonunisi^ius.Aéi.f Stephdno djfingitur ermen bldffhemM d ßljutesti-bus, quid contumeliofd loquutui ßt dduerfus locum fdnéium ty legem. Aä. 6 er 7 Pdulus er silds Philippis deeufdutur, bis (rimmatiombus ; H( boulines cçn-turbat ciuitatem nodra, cum ßnt }udiei,amp;annunt^“'' indituta qua nonlicetnobisfufcipere,nequeleriißlt;gt; cum ßmus Romani. Ad. 16. Idem crimen eis d W. Tbcffalonictequoq; obijcitur. inqitiuntcnimiEi ‘1’* terrarum orbem conturbarunt, hue quo^i uenerif'^ |
omnium reiedamentis,effcßedaeulu mundo et dngf' lis GT hominibus, eolaphis C£dt, haben pro morti ai-dido. iCormt.4.Rom.3. AlapiseudijiPet.t.ïro-brisafjici,iPet.4, M.orbi,iCorinth. 1. Sentent^ mortes acceperamus in nobis ipßs. igMndmaiCbuia^ haberipro impoßore,pro ignoto,pro dolente,ippau* perrimis er mifemmis inter omnes homines. 1 Cor.6-Verber a,plagie: 2 Corinth.^ GT 11. Cadiuirgis, 2 Co* rinth. n. Ador.3. includi car eer e, 2 CeriHfb. ^ CT “1 Ephef^- tiaufi-agiuma^erc inpre^indo, i CorA tt. Eapidari,i Corinth.it. Ador. 7. Cipitetrunci^ ri. Ad. »2. Spoliarifuis bonis, Ebra. to. Eireptionts ßcultatum uedrurum cumgaudio accepidis. ExiliSt Ador.13. Gr iS. Aquild Gr^nfciUa d CImcHo RoiM eijcitur cumalijsiudteis. ïiuerfici.iac.s.ïnterfsisHi iudum. Excommunicari,3Ïoannis. ^ Argumenta quibuspq in cruce fefe confolari it-béant,malta proponut,qu£ partim d caufis, partim ti 60 efßdibusducuntur. • Prinium,quodnocafu,autOi:o igwrüte,fed Deofciente ctpermitteme ob bonosfwt |
DE DOCTRINA.
4î»
^^^Mtur pij. i Pff.ï ; Hifc cd gratia, ft quis propter confimtiä fifirt moledim, prater mentum ajfedm mlis. ^ t Pet. j: Prtedat enim utbenè agentes, ft ita udit Reiuolutas, malis ajficiamini, quam malcficten-td- iPctri4;QMi affliguntur iuxtauoluntatem Dei. ^poc.r. Ego quofcunq; amo,arguo er cadigo.
, ^tttindum, quidnthil infoliti accidat ijs,ßquident *^lt;rtitemfircndam uocati fint à Deo. iPet. 2: Siqui. duninboc uocati edis. er » Per.4: Charißimt, ne mi-^‘K^dtm perignem exploramini,qute res ad experi-ixintum itcdn fit, perinde quafi nouum aliquod uobis *^imgit: imè in hoc,quid confortes edis af^dionum, ituiete.tj ijhefj: ipfi nodts,nos in hunc ufum,fci-^^dutpittiimurcim Chrido,pofitos effe. 2 Timotb, ’■ Omnesquiin Chrido lefu piè uiuere uolunc,erc.
'hertium, quid oporteat nos conformes fieri Chri-f oApoftoi« eralijspijs, quiplurmas fudmuerut af-pHiones. tPrt.i; duomäet Chridmaffiidm efipro '^^^btelmquens nobis exemplu, ut infequerenum ue* P‘iilt;i dus. Ef ioannes ab exemple Chridi argumen-illepofuit animam fuam pro nobis,er nos debe-^■‘'h'^ofatribiisammas ponere: iloan.j.Allegatetiü ‘•“^Wexfmp/wm Chridi, Rem. 8. Siquidem cum lüo ^‘‘^‘’tKt'.Pbilip.i.'iTbc^.a. iTim.6. 2Tim.2. Au-^°tetiiepi^_ ad Ebr, u: Refftcientcs adfidetducem, ^'^nfimmatorem lefum, qui propofiito fibi gaudio emeem, ignominia contempla, ere. reputate quèd is talcm fudmuerit à peccatoribm aduer-gt;y^tentradidiünem,nedcf!itigemini, animis defidi, Oï. ^eexmpHsalioruptorum Petrus lepid.f 'm-^-Sciemes eafdem affiidiones ueßrie qua: tn mundo fitermtati, confummari. ldcm,cxemplit^oha er ’gt;ttgt;quos bnpij excruciarunt, obiter meminit, 2 Pet. loMufSffy^ exemplum Abel proponit t lohan 3.
'‘fhhefiiloniccnfibm proponitexemplu Chridi, » Tb ff'*^'*’’’’ ^f’°^(’l°ru er Ecclefiarum in ludoia : * Vht. IdemTmotbeo fuum quoque proponit
^^^^^^Corinthijs erpfeudo-Theffa- ipfum,quèd is quiccepitm uobis opmbonum,perfi-^ndf?'‘''quot;P*“'^‘lt;=‘^ß '^^Pedefijspaßim com- 40act ufq^ addtem lefu Chridi. t Tbef. 3: Etdelised qui '■ nbsp;nbsp;nbsp;‘”’ ^P‘^'‘^^ EbrtC.ii, exempla nbsp;nbsp;uocauituos, qui idem effeiet. 2 ThelT.t: Dem copleat
'^'^haru e-Prophetarum mi'.ltaaÜegat. er epi- ’ “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- - • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■
' quot;^^^^b^^^ accipite fi-atres mei, ^^'^’'btrpatientiie,propbetas, quilocutifunt in tolerantiam lob audidts.
affiigamur, non fit Domini nodri 1 e s v Chridi:er Her nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quibmdtformamur,non fint
Hue pertinent tedimomapaulo aiuè ‘'‘‘guéris e- filfis commemorata.
‘^Iß'd^ones breue tempus, er tan-mbacuita debeant durare. » Pet. 1: ïiuncaffltdi
ƒ • “ff ‘i‘^ affi.dionemdierumdcccm. Apoc.2: tan nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ff tempus er tempora,er dimidium
^quot;^ tömuniter intelligitur de tribus annis 'narz! ^M‘*°'^P^^‘*’^lif°l^i cffieffaciumgrauißi-2 ^fiquut:onum Ecclefi^. etia :Cor\,
• ©■ Kw». $^on dignas ut cum futur a glorie
lO
comparentur, Autor epid.adEbrie.io,etiam abreui» täte temporis[uos cofolatur : Adhuc pcrpufillum temporis,er qui uenturm ed uenict,er non tardabit.
Sextum,quc)d Dempromittat fe fua priefcntia,mif-fione Spiritus fandi CT confolationeita moderatururn tentât tones er affi^diones, ut tolerari queant. 1 Pet. s: Terrore lüoru neterreamini,neq-, turbemini,fed Do~ minu Deum fandificate in cord.bm uedris.et 1 Pet.4: djioniam gloria Dei erffiritm fuper uos requiefeit, iuxtaipfos quidë maledidisafiicitur,iuxtauosautent glorificatur. i Petris'-Humilicmm fubpotenti manu Dei,ut uos cxtollat,cum erit opportunu. idem 2 Pet.2: Üouit Dominus pios è tentatione eripere. 1 loan. 4: Vos ex Deo edit filioli,er uictdis eos,quoniam maior ed qinuobis ed,quam qui inmudo. Chridmadepi-fcopum Philadelphienfcm, m epidola fua Apoc. s m-qu.t: duoniant feruadt fermonem patiënt.temete,er ego feruabote ab horattntatioms,qute uenturaedin erbem uniuerfum,ut tentet habitâtes m terra.erPlt;M-
io lm Rom.s: Ideopios in cruccgloriariodendit, q, Spiritus fandm in ijs habitet. idem Ro. 8 ff tritam auxi-
Hart infirmitatibuf pioru dicit. er 2 Cor. v. Benediâta Dem, ere. confolans nos in omni affliiliciw noüradn hoc ut poßimm confolari cos cjuijunc tn guams affli-£ltone,per cöfolationem,cjua noßpfos cofolatur Dem. Ciuontäpeut abundant ajßiäicnes Ch. iüi in nobisdtn per ChrtÜH abundat er confolatio noRra.er z Cor. 7: Vlt;T«m qui confolatur humilcs, cöfolatus eü nos Dem per aducmuTiti. }demdeprlt;efcntiaChriüiuirtutem jo fuam in infirmisperficientis,multumgloriatur: 2 Co~ rinth. 12 ern. ibidem in fine inquit: Dem char itatis er pacis erit uobifium. Idem eleganter 1 Cor. 10 in-quit: Videlis eü Dem, qui no finet uos tentan fupra ld quodpotefiis, imè fielet mi cum tcmationeeucncum, quo pofiitis fifferre. 1 Cor.i; Dem côfirmabit uos ufq^ adfinem inculpates indieDonuntno^ïn lefu Chriüi. idem 2 Cor. 4, premi quidem pios dicit, at no deftitui, propterDetauxilium. Phil.itPerfiudlumhabens hoe
omne bonu propoßtum bonitat:s, et opta fidei cum po.
tentia. Maxime uero infignis eSt fetttentia Roman. 8: duis feparabit nos à dilcdione Detinum affitäia^ num anguüia? tium perfteutioi num fimesi num nudi~ tasi num periculu i num gladim i Qjtemadmodufiri-ptum eR: Propter te mortitradimur tota di€,habitifu. mus uelut oues deflinatte madatiom. Ver urn inhisO' mm bm fuperanws per eum qui dilexit nos. Ham mini so perfuafum babeo,quôd neq- mors,ne q- uita,neq- ange-li,neq'principatm,ncq; poteflates, neq- indaiuia, neq^ fiitura,neq- altitude,neq; profinditm,neq; utta creatu^ ra alia,poterit nos feparare à diledtone Dei,qu£ efi in Chrido lefu Domino nodro. Autor eptil.ad Ebrie. ij, Siquidem ipfe dixit: üon te dejero ,ncq- derdinquo. ut fidélités dicamus ; Dominus nuhiauxiiatcr, ncc tîntes bo quid ficialmhikcmo. Hucetiäexemplamtracu^
lofarum hberationum pertinent : ut Petri, qui peran-gclum ex carcere ducitur: Ad. ü. Paalt qui lapid^tus gt;ieas, tempor ar tas er le- Co reuiuifcit: Ador.1tn..Paulier Silte, Ador.tC. er P‘i‘*li
rdiHur»
|
4»* 4»J CEÎ^T. I. LIB. H. CAP. il n; fantur.^2 Tim. ï er4.^xempia aiiorum Apodo-torum fiippedicâm eorumbidoriæ .■ Septim im,qi(6d amphßima premia in hac er Iùtu~ rauita recepturifint ij,qpropteriud.ciäercpßß.o-”^”^ aß-gäiur: nam Petrus 1 cpid. ? mquit: Si quid in.-commódi Occident propter tudtcià,bcdtttame.n edis. idem * epid. 4:1» boc quad confortes edis aßidionu Chrtd:,gaudete, ut in reuelatione quoq; glorie c.ufdé gaudeatis exultantes. St probris affietmini in no nine Chridi,beatiedis,quûniâgloriaerjfiritusDeifuper «0 uosrequießit, i tohan. j: Cum apparuerit, ßmiles ei ertmus. Chridus in epidoUs ad f ptem eccleßas Aße, promittit ijs q crucem piè er condanterßrant, coro-nam uitie,l bcrationem à morte fecuda,manna abfcon-ditu,calculum candidu,er in eo nomen nouum fcriptu, quod nemo norit, niß q accipiat potedatemfupergen-tes, tîeüam motutmam: ApoC.2. Qui uicerit, ucjiietur uediméntis albis, er nb delebo nomen dus de libro ui-te, er cofitebornémen dus corö Patre meo, er corom ungiiis cuts: Apoe.j. tti.m:Cluitucerit,frciamiïluca- ^ lumnam mtcmplo Deimei,e:y' pros no egredtetur am~ punster feribamfuper earn nomen Dei met,ere. Item: Qgt Uicerit dabo et federe mecu in throno meo:Apo.i, Et dbUerfunis efl Deus omnem lachrymam ab oeulis eoru,er mors ultra non erit-neq- luéius,iteque clamor, neq-dolor ent: Apoc zi. Paulus etiampaßtm inßgnes (ententias récitai depra-mijs cruds. Rom.S: Stquidem ßmul cum eo pattmur, ut er una cu illoglorißcemur ; nam reputo noneffepares aß-dhonespro:fentistem- fint effedifcipuh Cbridi,ermhac erfdutaititaf'*' niantur.iiamtPet.n.: SiprimumiudiciiiDetinPl^* nobis, quis ent finis eorum qui non credunt ZaangC' Ito! nfi ludus uix faluits efficitur, impimerpi''^^“^’^, ubi comparebit i idem 2 Pet.2: minotiirpcenamiislt;{i^ ab agnitaueritatedeficiüt,quouts modo. loatmcsidt negantes icfum cjfe Chndum, 1 loan, i- CT Cdifni* incarne uemffeabnegantes, 1 ioan.4:er‘’ilt;^‘gt;^‘'^. Q.rifli no mane IK es,membra Ancickrilli,er nö dnP^ poris,adgloriam que rcuelabitur ergo nos. tCor.is: 30 ejfedicit.ldcmm Apoc.2Cy3,cxepidChrildgt;'‘P poenas, quibus Chridus afièdumsfit eos,qiagt;ugt;i'P^[ confifiione patiantur.Apoc.3: St non u^daMrifdKquot;^ ad te tanqua fir, er nefcis qua horauentterusfin. Pi' dein ad Laodicenjlu angeln Cmjlus mquit : Scia e^C‘ ra tua,quia mq^ fr.gidu. es,m q/fcrutdus, utmamfilf'' dus effet aut firuidus. incipiöte euomere ex orenaOt quia dl ets : Diiies fum, er ditatus fum,er nuUuis egco • cr nefdsquöd tu es mi fer,er nu fer ab dis,G pit^P ‘^ cecus,acnudus. Apoc.14 er eyeriedefcribiiturftC' tur, eterna. idem ad Philip, i. Nee in uUo terreamint 4lt;gt;ne tllorum qui à C rido ad Antichnduw deficermt, Paulus Ga ^ai as à fide deficiëtes,er crucem Cm^i •’*' piè amolientts,per circumcifionis er legumtfiia fufceptionem,ut neceffanam adfalucem,dicitfufirt paffoseffe.Gal.}er 6.idem Galat.401 quit: t'WO'lt uobts,nefiudra laborauerim ergouos idem 1 Tutju 3 tefiatur,laborem inanem fieri in ijs qui à confßf' ne defidunt. er 2 Timotb. 2 mquit: St negamus O' le ncgabit nos. Aucor epid.ad Pbr.10 docet,eosqmß fubducant er pati noUnt, nonprobari Deo,cr •» fß' tem corona accepturum. Todéftrèmodo » Corint.^,$a ditioneminciderc. idempbr.ix ffunos erttlt;»'Ï'^''gt;^ t:urrcntiuminlbadioetpaleliricüexercentium,depo. ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot; fito aliquo certo premio,cxemplt( aüegat.er * Tim.2. Itdq- fraeres met dilcdh,'labilesßtis, immobiles, abun. ddittes m omni opere Domini femper,cum faatis quod Ubor udlernöeü indni/in Domino. 2 Cor. 4: Pro-pterca non deßtigamur, (ed quamuis externus homo noßer corrupitur,internus turnen rcnouatur in d. esjtn gulos: nam mamentanea leuitasaßhätomsnosiræ mt. re ßpramodum æternu pondusgloriteparit iwbis, du no I^cdtamns ea qua uidentur,fed ea qu^no Uidentur. Ham qiu uidentur,temporana funt : at quie non uiden db aduerfarijs, quæ lUii cfuidem cü caufaperditiomSy ttobis aut falutts. idem 1 Tncjß ^.ptos lubet fc cofolari dodrma de refurrechonemartuoru. er ^ T reff', t di' dt, Deum rdaxat.onem rcddituruaß.dlis, earn reue-tabitur Dominus noder ie fus Cinduscum angelis po-ientite fuce. 2 Tim. 1 Paulus Ttm stheu er fe cöfolatur in critce,quód Deus potentßt depoßtu fuum cudodire ih illu dient, er 2 Tim. 2, ab exemplo nulitis cohortd. tur eu'n,utßrat afß. dliones,er cogitet légitimé artan |
Certits fcrmoi nam ß comortut fumtis,amp; conuiuemits : fi fulßi'imiis,creonrcgrt.'tbiniiK:ß negamus,Qr iUe ne^ gabitnos: ß incrcdulifumus,tUefidelts manet,feipfu'm negarenopotdl. idem 1 Ttm.^ilpfeiam immolor,Cf‘ tempus meæ refolutionis mllat.Certdmen bonu decer-torepijl.ad pbrj'.ctiü hocdrgtirncntP,ApriKiiiß^''^ cet,cohortatur fuos ad conAanciamin cruce.pbr^-'^' Kedeant autem uobis in nu nulriamfupenorudictié qutbtis Illuminati, tngenscertamëfit^lmtaAisaj^diO' num : partim quidcm, dum er probris er preffm^T ßdißeclaculo fit dis omnibus, partim dum cßnjWl ita coiuterfantiumßdi edd. Siquidem erijß^^^''^ qu£ cXutnculis meis coneigerunt, participes faHHi (f d reptionem frcultaiumuedraru cumgaudioMCf^' ßis,fcientes, uos tn uobis habere priorcin fuUlM'^ in caelis ac manentem. Ne abiecentis igitur fducMUC' flram,quie magnam habet pr^mij retributionetn. W'^ Dbra:. 12; Dmniscaftigatiotnprefcns quidcnn»'*'^' detur ejfegaudij.fed moledie. at podea fwduin truP quitlum ludicte reddit,hisquiperiüäfuernuexcrtl' tati. Autorepid.iac. it'S.atusuirquifußerttetuiii^^ nem,quoniam cum probatus erit,accipict coroiuOf^ tie, qua promißt Dominus bis à qmbiu diledus fttt't' Oclauum,quôd ij qui non feront crucemÖniK^ ad eadem dechnandam utanturillicitis medijs,nopiir Da appeüdt cos,qui non caitigcnturA Deo. taui,curfum cofummaut, fidem ferttaut: quodfupered, nbsp;nbsp;nbsp;niendosferuare. ioannes Apoc. 6 elegötemimagmeM repólha edmini ludicie corona,quâreddetmihi Do- nbsp;nbsp;prepomt deammibtis propteruerlu Del interfdil, minusin lüo die, qui ed ludus ludcx: non folum autem 60 fubteraltariexpetetibus uindidâ; quhusreßcidctur, raiot, fed er ommbus qui diltgut aduentuM ipßust Aw- ut requiefdt adhut tempus nwAKUf donce cöplemtiif cenltrid Honum, quid Deus perfce^uutores ^ccleßx iniiC t^ in ahcrduitafitpumturuA. Ütim Petrus iPet.^di' ctt,eos qui dßiguncpios, rcdditurosejß rdticni,eilt;liü purdtus dl ad ludicandü uiuos c mortuos. idem i PA x, ah exemple/diluuij er Sodomoru mftrliDeum miß Loth c tentatione ertpere,^^ miu^os at die ludicij fH' |
t“^ ________DE DOCTRINA,
^fftrmeorai^ çr fiatres coru qui mterfidendi effent, G' lUi. Apoc. tj etiam dicitur, cos qui m captiui-“^^piosduxerint uicißim m captiuitatcm dudu iri: ^q^iHo eicciderint,gladio occifumiri. Apoc.i6, de '^fifottiypeenis focioram Antichridi, contra do-
tuam. Apo. 3: Serua^ifermonê patienté mt£. Ro. fS Gloriamur fuper affliétiombutficicntcs j ajfiiâio pa-tientiàpariat,patieiKia probationfiprobatiofiem. * Cor.6: in tolerâtia malta. Autor episl.ad Pbr.10: Pa-tiétia uobis eA opus, utubi uolutatem Deiperegeritis, reportetis promtfiioni. lac. t: Pxploratiofidei ucAriC parit patientiâ. lac. $: Tolerantiâlob audiAis. luAi-cia. 1 Pet 4: Ne quisueArûm afiligatur ut homicidal autfiir,autficinorofiis,autcuriofusalienarürertmt. Alacritasergaudiuin firendis affiiâiomb. Aâ.$:lUi quidem ibantgaudentes à cofpeAu cocilifi ^ digm habit i effent, ut pro nomine cuts contumelia affeerentur. Ait. zo: Spiritus fantas per fingulas ciuitates teAifi' catur, ^ uincula er affiidiones me manent : ueru nihil
^quot;“^fifielq pr^dicUur. 1de fit A po. 17 CT 2o.Pau. ^fiiaspanisperfequutoru cofolaturPbilippenfes, If^oilperfequutio hodibusfit caufaperditionis. Pkil.t. ^^lineffalomcenfibus dicit,ludiets irä Dei finalem iam ipheffal, 2. en Thef. t inquif.^adumcd *^ ltieu,reddere ijs qui afjiigut uos,affiidioncm: er ixiaffigm^relaxationern, ere. Autor etiam *e‘».bic.f,apamf perfequutorum confolaturpios. ^teimiimjquód alias pios ettaoporteat mori, idea v opter Chridii potius effe oppetenda mortem, quam 'ßtwereddendä. üamPetrus t epi A. t, uit am Chri-^^’^^^^[ompus incolatus uocat. er t cpiA.4 inquit: ^‘«■ffÿuur iuxta uolumate Dei,tanquü apud fide.
to
me mouet,neq; luta mea chara eA mihi ipfi,ut confumt-mem curfum meu curngaudlo. Aâ. 21.rcjpondicVaului ' ac dixit, Quid ficins fientes e:y affigentes cor meum f lE-go uerè nonfolfin Mnciri,fid er mori paratas fam
AP'r ™ ^‘i’^^^^ ‘‘t^tnas faas. Paulas Pbil. 1 eu. 'tiierofolymis,pro nomine Domini lefu. z Corinth. 6; ^ Ifi«hCreffecuChriAo- idéz Cor.3 dicit : Cum zes Quafi dolentes,fempertarnengaudétes. Phil.z: C^uin
Itmiis in corpore,hoc eA dum hicuiuimus,pere-^fHMmjir il Deo: confidimus aut,cr magisprobamus, f^l^e abeffe à corpore, er prtefemes adeffeapud ot^.™l.} nodram ebuerfationem in calis effe dicit. ^^^of.^ fupcrniiqn^ffg nosiubet. Autor epiA. * E w. ij. Exedmui igitur ad etim extra cadra, op-Ptinum eins portantes : non enim hic habemus ma-quot;quot;ttem ciuitdtem,fcd futur am quarimus.
etiam fi immoler fiaperhollia [acnficioq^ fidei aefira-, gaudeo er congaudeo uobis ommb. Spes teternaiglo^ rificationis. R0.5; Spes non côfùndit.Ko.i. i Tima.
S'Pines,obquos DeuspermittitlE,cclefiiamafiligi 4 diabolo er mando, hos firè commémorant.
Primum, ut credences fiant confirmes ChriHo : 1 Petri î. PtChrUbusaffliUuieSl pro nobis: t Petri ;. iPet.4.Apoc.3.'P.om.3, zTim.i.
Secundo,ut dificernaturpii er impij,uerè credentes 30 er hypocrite. sPet.r. OJIOexploratie fideiueïlrlt;e, multo prcciofiiorauro,quodperiterperignem pro-batur,rcperiatar mlaudem ergloriam er honorem, t loan. 2:Vt inanifilii fierent, quod non omnes fint ex uobis. t loan. 2. t Corinth, it: Oportet enim er feulas in uobis ej^c-quo quiprobatifint, manifiAifiant mter uos. Autor epiR. ad pbr. tz docet,ca^igaticncm filios Dei genuinos à fiurqs difiernere. Autor epiU. lac. s tentationes appellat expierationes fidei.
iHeininerunt etia uirtutum,quie in cruce er tribula-^otib.exercere debeat: ut funt uera Dei agnitio,eiusqs tjoimtatif. erjidesftatuens,Dcunofiras mtferias nof. ibtfijitiffici5 O' nobis fuo tempore auxiliaturum effe. '^d. 4: d ut Ckridianus affi gitur aliquis,ne pude. fibinoglorificet Deu in parte hac. idem 2 Pct.i, fd-fWwofidemi/npijs requirit. eriPet.2inquit:N0-'^'-^^ouiiuuspiosètentatione eripere. Paulus 2 Tim.2: ^‘’WtDoffïjni« qui fint fut. 2 Theff. 3: Pidelis ed Do-^ttiw,qiin^pjljff j^^^^ ^ cudodiet à malo. Oratio. 1 Or ƒ ^^^^ fibril er uigilätes ad orandum. 2 Thef 3: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ç, inj,ne vimui micuigai m jancus aanuc eije pee
Tertio,ut omnes mteHigàt mfanftn adhuc efje pec
patres, er c. ut eripiamur ab abfurdis er per-40 catu, eosq, effe adhuc mbcciües, er nb fudentari luis '^^^Aointub.PpheféiVigilSt, : y nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J. . . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
es CU omni fedulitate nbsp;nbsp;uinbus,[edDeimifericordia. 1 Pef.4: Tempus eft ut
... . .....».. r _.... iffdidu à domopd incipiat. z Cor. 11; Si nos ipfos iu-dicaremus,nb corriperenwr à Domino, z Cor.4: Pia-
otifireatione pro omnibus fandis. 2 Corint.t: Spem R bsietitiis,qucid etiam podhac erepturus fit,fimul * gt;oitlt;iiitibus er uobis per deprecationem pro nobis. ^exempta etiam fidunt, ex quibus codât, Apofto. win^firuonibuspreces cbiunxiffe. Ad. 3 orat Pau. jf-'te^ddsincarcéré,Ad.16. Ulanfuetudoergaipfos '™«. Rom.u; No» ucfmetipjos ulcifcentes,qu'in po tuis dite locum ira. Scriptam cd enim: AAiki ultio, er
bemus thefauru in teHacei^ udßs, ut uirtutii eminentiA fit Dei,er non ex nabis: dum in omnibus premimor,at no anxij reddimumlaboramus, at no desiitumur: per^ fequutionem patimHr,atnon ineadefcrimur. idem »
Cormth. iz: Ctm infirmas fum,tunprobuAus [urn. - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- Ciïiartó,utcaUiditatem erpotcntladlabollapno-
L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^onunus: Siigitur efurit mimicus ;o fiamus. t Pet. 5. Apoc. iz. 2 Cor. 2. Pion enim ma-
^f^^eihm :fifitit,da ilhpotum. Hoc enimfifi. tiris,wbones ignis coaceruabis in capat lUins.
mus cogitationes fithanx: Pphef.6.z Cor.iz.
Quintojutprecesardentiores adDeum findatur, Ador.f. Pedefia in cruce crat. idem fit Ad.iz. Paulus cum cd Poma- captiuus, in omnibus epidolis quas co tempore fcribit, hortatur ccclefias ad preces.
Sexto,ut difcantpatientiam,manfuetudincm et hu-mHitatem,er cater as uirtutes,qua in cruce exercendte finc,utpdulo antèdiximus.
Hue f ham exempta refirutur. Stephanus Ador. 7 ro. l^i produis interfidonbus.idem alif ab fep dubio etiam
Humilitas. t Pef. f. Humihctmm fubpotenti nmuPiei. 2 Cor.7:Deus confolaturkumiles. kc. 1; Glmeturfrater q ed humilis, infublimitatefua. pa. ^^‘ificôhntia,zrpcrfcuerâtia. iPet.4:Terrorcil.
^“^^^quot;^fi^- ^^‘ * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^‘^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Septimó,ut excitetur in ijs defiderium uitte teteme:
atem temperatia patientia. Apoc. 2: Efto fidelis tfo 2 Corinth.^: Koman.S. PhiUppen.zer t.'Pbrie. 13.
‘^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' .ii’^ow opera ti:a,c:rcgt;C!rpdtientii Odau(gt;,ut mortificetur er fubigaturuetushcmo.
-ocr page 500-CENT. I. 11B.
4‘r
HefeextoUdnipijj^^tiniorem Dcicxcitti^m. iVet.^, Qu’pdtitur 'm came,deficitdpiccatOi x Cor.4: Ex-temmnoüerhotno corrwnp:tui‘,fed intemiK indies re iioudtur. i Cor. iz: No exceUentiti reuelddonum effer' rer fupra modum, dattes cA mihi ftimultisper cdrnetn, nuncius fatkante, ut me colaphis C£deret, ne fupra )no~ dam effirrer. BbrAzt HieautadcomodumnoSirttfei-licet c4B:igdt,ut mpertiat nobis fandiimomam fuan,
Jtiono, ut regnum Cbrisli d mundano difcernatur, Cr manißSium ßat pioshabereß)iritualidbond,qu£ eripi non pojfunt à perfequutonbus. R om.S. Philip.j. Coloß. i, P-bræ.io: Scientes nos habere in nobis potio-rem fubsldnttdinm calls,acnidnentem.
Decimc),ut per [equal tones ft nt occaftopropagandi Euangelij, ut etiam id impij audiant, ne in extremo die fefe poßmt excufare,quaft no dudierint.Adlor.y.Cum mouetur Hierofolymis perfcquutio, diff erf ßatres pdßim predtedut Eudngelium. Cum Paulus ex uno loco eiicitur,ubißrte diutius manfffet,uadit ad ahum, et ibi quoq;fementemuerbifcit,urpatetexAdlis. Idem PhiUppen.i dait,fuam crucein ad proßHum Euange-lij fibi eueniffei ita ut uincula fud manißsldßdla fint in Chri^a toti pr£torio,ey' omnibus ceteris. Coloffen. t, Suppleo quod deerdt afflidlionum Cor till,cy pro corpore ipfius, quod eH Ecclefid.
yndccimo, ut cöfirmenturalifquozyipfifint con-ßdnttores. P,phef3:Peto nedeficidiis ob ajfidiiones meds quas pro uobis tolero,qu£ dl glorid ueßrd. Phi-
to
H. CAP. IIII.' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__*
turn ChriHü nouit,peccdta ncUrd in lignu perfirentem.er 1 epill. j, films Cbn^ J^^^ intushs, pdtiemis meminit.Dicit quideiu etm «^ .. alióru piorum, uerum ei dliosdttribuit finest oHenfum efi.ïodnnes etia folius Chrißifigt;’amp;**^^ piantem nodrapecedta nouit, t loan, t-t-^fi ‘^^ ^j f, CbriRianifanguine Chrisli redempti dicittK^‘ ’ ^^ fuo ipforum fanguine expiate pecedtd. martyribiis dicitur : Hz uenerum exaffi^io’'^^ l^^[ er dildtaucrut folds fias, er dealbauerut guiné dgm.nb dicit,perfuu propriumpM^'*'”^' ,f^, etià pafiioncm Chrisli, fold clfiexpitdttic^f^^^ rum generis humani, z Corinth, f, eA ‘‘bb^ feeralijs tnquitiCor.f.’^umPdulusproi^^ Cl fixus eSliaut in nomine Pauli bdptifitit^b-1 Ephefj quidemdicit fe uinólueffeprog^i^^‘^’'^J^ pro ijs tolerarc affliéliones. cy Coloß. hß W quod deer at affliilionu Chrilli in pore ipfiiis, quod e^ Ecclcfia, et z Timoth-^0 fufiirre propter eledios Dei, ut erf^’ (oi^i^ falutem, qu£c A in Chriüeiefu. Verhmhecnon^^^^^ hdbent fententiam,quèd fua cruce expiet ‘ rurn,fed quod propter oficiumfuum, quoi tere er cedificdre eedefiam ucrboDei,afii^^°’^^ -^ dsrumnas fuUineat grauißimas, er qt^ôd fio f^^'^t doceat conUdntiam in confißione er truce. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,.
Cum doélrma de cruce hecfirèpugmire^pt monent. Pati non ut Chrifiidnu,fed ut firent, honu dam,ficinorofum,curiofumdliendrurerH.t^tt.4-
lis mcis,ubcriiis auderent impauidè loqut fermonem. 30 Propterpecedtafua aldpiscdtdittPetrit-Cr'^'^ ' ltegt;n,idem certamen habentes, quale uidisits in me, er ficum malis affici: 1 Pet.3. Spontaneamfbiintpo^^. crueem propterfipcrshtionc: Cclz. fufceptionefilf£doélrm£, aut abwgdticneChrt t moliri et euacuare. Gal é: Coguntuoscircuciii) ‘* tïim neob crueem Chriftiperfiquutionenipuh^''^^^^' Adorations imaginis beéii£,er fufceptione churit c rum,aut hominis,dut numeri eius,hocc^,fifiplfi^ conciliatione Chriéii et Aiuichrilli,dccliUäre crucet bdiinu. imperidlem,Ht enter e et uendere pofhi Af lt;’■'’• 40 Deficere afideebperfiquutione; Ppb.3. Cluudicfir duidueritdtis: Pbr.iz. Hollepdtiobconfifi‘gt;lt;''-gt;^ ucUe effefine cruce: pbr.iz. Hegare Christi. »T*
2. Effcficiumperfequutoru.ercumeretriceW y^^' nica bellugercre aduerfus fandos: Apoe.^a^tJe^.
Eße temeranu er confidentem,qiiafi preprijsu-n « poßis cofiélcre. i Cor.io: Tentatio uos noncep-bv kurnand. dut fidt,uideatnecddat. Eße neutr^ feu adiaphonéldm, hoc cél, ncq^figidu, wqi cul
lipp. t: Vtplurcs exfrcttribin m Domino, freti umeu^
nüc duditis inme. z Timoth. zi Omnidfufièro propter eledlos,ut etipfifalutem cbfcqudntur,qu£ dl in Chr.-fio lefu, cumglorid æternd.
Duodecimo, ut uera: do Urine etiafanguis piorum firdt tdlimomu. Sic Stephdnus Acl.y.çy iacobus Ad. iz.ej Paulus z Ttm.4, fio fanguine de doélrma CM-fiiteilatifunt. Apoc-17:Vidimulieremebriadefanguine fmdorum,cy' de fanguine martyrum lefu.
Decimotcrtio,ne cum impio mundo pereant. 1 Corinth,u: At fi iudicamur, a Domino compimur, ne eu tnundo condemnemur. Koman.S: Omnia timentibus Dominum cooperantur inbonum. Pbrlt;e.iz: Casliga-tio prüfens qutdem non uidetur eße gaudijfcd mole-fii£. At posiedfi-uclumirdnqu.lluiuïhcie reddit, his qui per illamfierint cxercitati,
Decimoquarto, ut in altera uita fiantgloriofiores. Ro.èiSicompatimur et conregnabimus. z Tim.z idem
repctitur.cn Cor.4 dicit,nwmen(naeälenitatem af-
glori£ nobis parare, idem Petrus t epid. 1 t^r 4 affe-rit,ubi dicit,dßlidos m aduentu Chrtjliquoq^ciufdein glori£ confortes fire.amp; t epiil.s,ipfeP écrits fe co fir-tent gloriæ Chrtiii,qu£ reuelabitur,appellat.
DifceriuintautApoilolicruccm CApafiioncClri-fit-'^b Apoiloloru zy totiusecclefi£cald!mtdtibus er tijfhcliombus, eo q,jolà Cbriilipafitonè peccata mun-di expiare docentier quid nufqua cruci Aposlolorum er^edefie hoc dttribuut,quod uclfud uel ahorum ex-
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, eßeincoßßione: Apec.j. DcfererecSUdnusdoclo-fiiéllotusnoslr£ mire fupramodum aternumpondus jo resincruce,propterpr£fcnsfeculH.zTh».4-^ein3( me reliquit,amplexus prdfins ficulum. item'.lnprM^^ mea definfione, emnes me deferueruni. DehorWt dlios à cruce, eorumq; labefiéldrecbHantium: AA*’-Holle ob miniftcriu Eudngelij multas firretwhu^ 2 Tim.i et4. Eße inimicu crucis ChriHiobuentreu^-Philipp.}. Terrore impiorum terreri CT turburhui conßßionem ucritatis abijcias: iPct,}.
Defiigd m cruce,Apo$lolt nufqua exprefè prête' pfd tradut.er quidëeoquodddcrueemfèretidM CD'
' ^P‘^- htanciimfanguinedo hortacuromnesinultisdrgumétis,utfupràollcdintult;, Chnfi nosredéptos eße dicit-er 1 epiß,t; y num lan- nbsp;nbsp;fatis fiarn finteiwädecldrät, quid impiantfi^um iru-
ds.ijut
-ocr page 501-*’’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 E D 0 C T R i K A.
4J9
% lt;lgt;i£ptd(feriione offcij,abnegationc,fimulatione, ^lijsdccaufisuitiofis,niillo modoprobent: ey
er ßmtks Chri^i CT Antichrist conßrmdtioties.
pißirre autan uera lt;i frlßs caufa cfficiei»c,cum ik laaDeo er piß organis, h,ec uero a diabolo erßlßs prophetii fiant: cau[aßrmaii,cumttta fiant potentht. Del contra naturlt;e ordmtm, hæc uero fint iUufiones : finali, cum iUa ad confirmandani utram doormant, hicc uero adfuperSitiones, er erroresftabtUendos fi* ant,feçiuen{ia demonSrabunt,
Verorum mraculoru eficicntem caufam Deum efi 10 fe,ApoSoli monent.namAS.4,'Eccleßa in oration» fua inquit : Domine da feruis tuk, ut cum omnifiducia loquantur ßrmonemtuum,manumtuäporrigendo in hoc, ut fanatioerfignaerprodigiaedanturperno' men finßifilq tui. Et Petrm ac ïoannes AS. 4 mquiut: Per kune fidicet 1 e s v m Nazarenu,crucifixum duo-bii,errejufcitatu,adSat iSe corant omnibui uobisfa-nut.erPaulm ac Parnabat in concilio Hierofolymita' no narrabant,qu£ Deut edidiffetfigna er prodigia inter gentes per ipjos: AS.tf. idem R.om.if, Nondufim
’intiem Paulus non exeufat fuos collegas, quifùga fibi ^°njulentes,eum defcruerunt inprimadefinfione. z.
«»At Orat enim,neillis imputetur.imo Demamgra ^’trobjugufuorucis aceufateodem m loco.
^^itlt;UKnextantexempla,ubi Apodoli perfequu-»»tpafi, aut earn déclinâtes, fi alij co in loco fier ut, ή »^ore(lèfingipotuerut,fefe ex uno loco in aliu ^o^duxtaf^eciale Christi mandatum : Si uos in ^amtate perfequutifierint,figite in aliam. biam ^''^irmuris Damafeenis adifeipulis in ffortade-emanibusperfcquutoru: Ad. z Cor.
quot;fi hidus vBarnabas de finibus Antiochine inPifi-j liiflcfti, exculfo puluere pedum uemunt Iconiu: Ad.
1 ^ ^^'’»’tognouiffent,qu6d ludeei er gentes Ico-^pbiconarentur umaffirre, cefigiunt ad ciuitates ^'■^’*^’^gt;^lt;0» er Derben,er fimtimä regionem, fieiicamlhuägeliiin: Ad.i^. Ortaperfequu-
t^}”f‘^lt;gt;^fi‘^esper nodem enafiruMPtat- za loquiquicquameoruqu£nonetficitChriAus per me ft^ler SiUmmBerrhceam: Ador.ty. Etmota
in obedientià gentium uerboerfiSo,perpotentiant fignorum ac prodigiorum,per potentia figt;iritia Dei,. CTiCor.ZjScrmomeiK er at inoSenfione ßiritta ac potentia, idem 1 Cor.n,Spiritui fanSo adjenbit dona fanationum,er operationes miraculoktm. Gal.j, Deu operari uirtutcs in Galatis dteit.
Alendacium er fiilforum miraculoru erprodigio-rum diabolum cfiecaH{dm,PaultiS2Tlfef.zdocet,er Ïoannes in Apocal.ii. Vtiturautdiabolus artemagica er alifi pr^higfi, utpatetexAS.S. ubi dicitur de Si-nonc,quèd artibus magicis démentant Samarite incolas,ut cum h obèrent pro magna uirtute Dei.
Catalogum nùraculorum ex ASis licet coSituere, ubi quicdâ tantum,fed nb omnia recitâtur: nec Spiritui fanSouifumßiit omniainferiptarefirre. Hotandum dut ejl,ApoSolos etia duntaxat uerbo, nullisfignatio-nibus crucwm,er incantationib, herbaru er aliaru re
I’tifituuione eyfeditione Ephefi, cum Paulus adpo-‘’^»^lt;irepararet,difcipulino permiferunt. er qui-^^^^gt;eprimoribus,quifiiuebantPaHlo,mittebât '“W,er rogabant,ne fefein theatrum dar et: Ador.
'5' ^quot;ibecjingtdaria fierut, er tdeó fitnefiida, ut a-'P'^'otisiiuoq-perApoAolos, qui habebant umuer-^»ottationernubiq-docendi, EuagcUumpreedica-';*’'gt; tr ecclefi£ plantarentur. De alijs uero Chri-^y^ha exempla no ext ant,quad et ipfi figerint, jo w j ™ ^^^^'‘^' ’^^’^ Damafd alij manent: Ador.y.
quot; ßW^ manfijfe alios Chrislianos,er perfequu-^Iß’f’^*^^ t^ episiola ad PhUippenfes,er
/o ‘^•Tbfjjalomc^etiamaliosChridianosPau-tr^eiedo commoratos, er à proprijs cotribuU-^^''’il«^eseffe,patetex iThcffial.z. er Ad.iy.
DE MIRACVLIS.
T£jgt;a]ix er oxft‘ïxAd.4. er y.cr Ro. wr - \^'^'^‘^^^^gt;^^°'*'''--^l^‘^‘*°l’‘^‘^^^^‘^'
“ ‘^‘f^w« ^wi^/stuf',operationes 401» „Ó'minelefu Chridi l^azarenifHrge,etambula, Ad.
‘‘‘^ftxijquanqiM âltwxisar etiam interdumfi-
^i^tutem fiaendi miracula, Kom. ty.
^raculoru ah Apodolis',uelcirca A-
rum adhtbitis,fid tn folo nomine lefu ChriSi imracula edidiße. nam Petria ad claudu ex utero matra, inquiti
3. Pttit etM eccltßa ilierofoly}nitdntt,f}gtttt er prodi
^ nbsp;nbsp;s ^uuorumyfequencid fuppcditabut,quàd uide-
^^^ iKtjuli i Deo por Apodolos, uel circa cos, aut . ’ï™ malqs rebus,prater communem nature cur-l^mtordinem édita,ad dodrinam er mmsïenu eo-^^^''prmandim.conslituipotesl: hieedefinitio ex '’l^^fi^^oaf.tyt Cor.u. er iCor.n.
npicia efie miracula, alia uera, alia menddeia, ^ nonet zTbef.z, ubi dicit,Aiuichrislu aduentu-^^osmiumoperationem fathan£,cu omnipoten-^gt;^lignise‘ prodigijs mendacibus,cii omnidece-iDTOctó, Et toannes Apoc. 13 dicit, fecundam magna, ut etia ignem ficiat de-^‘o'^quot;°‘’!,^^’^^gt;i^^^f^^^‘*hominu. eandem ^^njeupapatu Romano imperia infufum, er una appellat pfeudopropheta, ficien-W ■ j°ßquot;'”' ^''^‘‘'' ‘^^^^» ^ gt;^^ Komano imperia ^‘soMfeducenou cos,ut acapiât cb Or ad er cm be-^«ii^gt;nemóus,fcüt(tt lus eawnifium,interim.
gia edi per nomen lefu ChriSifilij Dei.AS.4:Per ma-nus ApoSoloru edebantur figna er prodigia multa in populo, ere, ita ut in plateas exportarent mfirmos, er ponerét inleSulisergrabbdtis,ut uenientisPetri uel timbra obumbraretaliquem lüorum. Conueniebat aut multitudo uicinaru duitatum Rierofolymam,durent agros er uexatos àffiritibus immundis, qui fanaban-tur omnes. Ad. y, ad uocem Petri Ananias er Sapphi-f° ra expirât. AS.;, Stephanus edebat prodigia er figna magna in populo. AS.6,Philippus etiam figna edidijfie in Samaria dicitur. AS,3 Petrus Aeneam annis oSo de cumbentem in gr abbat o paralytic urn fanat his uerbis: Aened,fdnet te Dominus le fus Chriüus,furge et fieme tibi ipfi. Aü.y: Idépofitis genibus orat.er poUea con uerfus ad cadauer Tabithte inquit,Tabitha furge: at lila apcruit oculos,uifoq- Petro refcdit. Ad.^ Paulus ai Elymam magum mquit : Ecce manus Domini fuper te, er erts Ciccus : er cofi^im cecidit m eum caligo er te-€0 nebrlt;e. Ad.ci,Ddbatq;Utfigna er prodigiafierëtper minus Pauli amp;''ßirMbte,Adasi-PMdits j-ydris fanat
-ocr page 502-|
C E N T. I. L I B. IL CAP. IIII. 4’* tiaudum UceißranSySurge in pedes tuos redus. Ad or. »4 Paulus erPamabasßgnaerprodigia intergeittes ed dißcdicuntur. Ad.tf^ ffiiritumPythonis eijcit,his Herbis : Prmcipio tibi per nomen ïefu Chridi, ut exeas ab eo: er exijt eadem hora. Ad. 16 Paulus Eutychum refufeitat. Ador.io idesnPublijpatrem,ßbri er dy~ fenteria uexatum, oratione er snanus impofttione curat. Uoepado cictcri quoq;, quihabebantinfirmita-tes in infula accedcbant,èrfanabantitr: Ad.28. Accidijfe er alia miräda frda,Ada tedantur.qua-lia funt, nu ßio Spiritus fmdi in PentecodesAdor.i. ltem,exhibitio ciufdem,Ad.S.io.i^. EdudioApoßo-lorum è carcere per angclu: Ad. s. Conuerfio Pauli : Ador. ^.tzerió. OranteEcclepamoueturlocus,er implentur onnes Spiritu fando: Ador. 4. Eiberatio Petri per angeluon ex carcere: Ador. 12. Vißo Petri : Ad. 10 er n. Orante Paulo er Sila,mouetur career : Ad.16. Diabolus male tradat ïudaicos exorcidas in nomine ïefu, quem Paulus predicabat, denwiua eqee-rcconantes: Ad.t^. virtutes nonuulgaresDeus ede-iat per manus Pauli,ita ut etiam fuperinfirmos deßr-rentur d corpore eius fadaria er femicinda,et recede-rent ab eis merbi èrßiritus niali: Ad. 19. Paulus mi-raculofè cumalijs innaußagioferuatur:Ad.i8. vipera adherens brachio Pauli,nihil ei nocet,prêter Ear barorum opinionem: Ad.28. Visiractdishosßre adferibunt cjßdus :Excitare Homines ad reru diuinar» confidcrationcm. fic Ad. 2, uehetnens illeflatus ueitci crumpens cÜßagore è coelo, et occupans domii ubi crant Apodolt, excitât multitu-dinem ut coueniat, er de re illa inquirat. Monere ko-mimb.ßuporem er adnurationé. nam Ad.2,ßupebani omnes,ac mirabantur interfedicentes, Cyuidnamuult Hoc effet idem accidit A.d.3,cum uident claudu ambu-tare. Ad.^ßupebant omnes qui DamafciPaulüau-diebat, dicentes: Eton ne hic cd q ilicrofolymis expu-gnabat eos qui inuocabdt nomen idudt Mouere timo-rem. Ad. 5; Exortused timormagnus fuper tmuer-fam cogregationem, er fuper omnes q audiebdt hac. Tedari de Chrido,qucdfituerusMeßias,erfedeatad dexteraDei, er det donakominibus,colligat erguber net Eccleßam per minidcriuuerbi.nam Petrus Ad.10, miracula à Chrido exhibita,quoru ßedatores er con templatores Apodoli cxtitcrut,odendit,tedari de eo, ^fiierituerusMeßios. ïdemAd.3 nonet,curationem claudi ab ipfo Chrido refufcitato ßdameffe, utßtte-ßimoniudeipfo,quodßtuerusAießias. Eodem modo ÏO etiä miraculofam Spiritus fandi effußonem in Apoßo-los, tedari docet de Icfu crucifixo er refufeitato, g,fit ASeßios, er fedeat ad dexterâDei,er incipiat collige- jo ç^c. no erat in perfuaforijs kuman£fapienti£iurbi)y refibiEcclefiam:Ad.2.idem 2Pet.iindicat,miracU' lol^mChri^i iii monte trdnsßgurdtionem, z^uocem Hiccdfiliusmeusdiledus,tedimoniwm ei perhibere, quod fit Meßias, er quad dodrina Chridi fit uera. Ad. 4 EcclcfidïiierofolymitanapetitaDeo,utpor-rigat fuam manum, ut fanationes erfignaerprodigia edaiïturper nomen fandifilij fui lefu. er Paulus Kom. » dicit,réfurredionein Chridi effe tedimoniu,quèdßt films Dei. Aïiracula igitur turn a Chrido ipfo,tumper Apodolos er in nomine dus édita,tedificaiuur de per éo utßluus fieret, dixit magna iicce: SurgeinpeiestnoS (oMerofficiQChrißif^cofirmaitiomîtesfideidTti-^ nbsp;nbsp;nbsp;redus, ExcddrchotifiucsadglorficanduPrnintr |
4r^ lO 20 40 culos. Pr aber c tedimoma Apodolis,qfiititi^igt;‘' tusuocatiàChrido,ergubernentitr ÀSfiritiifindo: er quoddodrinacoru no kabcathcminéaliquene»' thorem,fed ipfum Dcü,er quod cafituerifimi. RoW« »/ Paulus inquit : Habeo quod glorierper Ckramp;ui^-fum, in bis qua ad Deu pertinent. Elon emm aufmh-qui quicqua corum qua no ejßeitChridus per ac,i* obedientiâgentium uerbo er ßdo, per potential fi gnorumerprodigiorum, perpotentiajfiritus Pei, ut abïïicrufalcmufqiadillyricum implcuerim EiM^C' Utvm Cbridi. idem in fecuda epiß.ad Corintb.n:Uti' lare inßriorßi fummisApodolis,t(imctfimtilfini‘ Signa quidem Apodoli perada fiierunt interitos,ciini emm potentia,er fignis,erpfodigijs,erpotentib!is ßdis. idem Galat as lubet eolligere ex eo, q perWiu geltu/m Deus cis donauit Spiritum fandum, tr operi-tused inter cos uirtutes feu miracula, de ueritdte iO' drinaEuangelij: Galat.3. Autor eptd.adEbrt.tAt. lus,er o. primum enarrari capitper ipfum Pominun, ab ijs quiaudierunt,confirmatacd innos,attesiiKtt Deo,erfignis et prodigijsßmul,uarijsq; uirtittiSgt;iis,ct Spiritus fandi didributionibus,iuxtaipfiiisuolimtd' tem. Miracula igitur à Chrido er Apojiolis ad eonfi' mandarn dodr 'mam Euangelij édita,omnibus temport' bus tedimoma funt,er erunt,quie dodrinam tier M^t diuinam er falutarem effe tedantur. Inuitmboiiii' nes ad conuerßonein : hoc cd, adpeccatorumtrutri' tatis agmtionem, er ad fidem in Chridum. nam tidi^ culofa Spiritus fandi exbibitione,er condone Apofa lorum multi conuertunturindiePentceDdes.Ad.i. Dt cum Petrus er loannes claudum in nomine lefi fi naffent, erea de re in tëplo habuijfent condone, mtih tieorum qui audierunt fermonem,credidernnt,e“fi' dus cd numerus uirorum dreiter quinqtiemiüta. Ad, 4., cum Philippus in Samaria doceret Puangelium,cf ederetßgaa,cijccret d£mcnia,er paralyticos er dra' dos fdndret,fit magnum gaudiu in lUa duitate^ff c^i^' uertuntur ^ba^Htfanturphirimt. Ador.i?lt;iiihn‘' dam mraculo cenuerdtur. Ador. ^ Aerna: pärdy' tiet curado Lyddæ er AjJdront:,cr rabit'ureßßii' do in loppc^nmltos adfidem in Ckridum feiend. Ador.^ Paulus Sergius procofiiluidensPbnitnt^^' gum exegcari aduocemPaulAcrediditAdntnrsß perdodrina Domind Ad^ 13, endos carceris Pblkf' pis terriemotu,quo career concuticbatur, excititurti conuerponem er ßdetn mChridum.AS.i^.ißxp edam er m Afta, multi ob miraculadodrintnnWi'' gclij fnfeepijfe commemorantur: Ad.i^. Cor/r^trt fidem ecru qui conuerß fuut. tCor.i:Pt[ermiiii(ti^gt; fed in odenfione ffirituserpotcnti£.i'Pheß.lMi‘' Hum nodrufuit erga uos no folumper fermtnedf^«'^ etiam per uirtutem,erper Spiritufandum, perq; eet' titudiné multam. Aloneredeeßieadafidci,qnoifi' licet ca à Deo impetret corporalia er jjiiritudHi bors. Ad. 3; Perfiducia nosninis dus kune queuidetis dene' ftis,cofolidauit nomë ipfius: et fides qnlt;eper en ejl,Hgt; dit ei integritatem idatn in eeffiedn omnium. Ada4gt; Paulus mtuitus claudu, et uidens q fidem kiberet fif‘ |
4?}
DE DOCTRINA.
4J4
hornirtKm nofirum tepm Chrifium. Galat, i. Et glo' rificabantinme Deum. Ador. 19, Hoc innotuitom-wli«, ludeis fimul ey Gr£cis, qui habitabant Ephep, tyineiiittimorfuper omnes iüos,zy magnificabatur nomenEomini lefu. Epe tedimonia zy typosre-ranlfirituaUwm feu miraculoru internorum, qu£ in ^cdepijier uerbum zy fap amenta fiunf. nam quid ^firitus jandus uipbili zy fenpbili modo Apodolis efi nbibitm in die Pentecepes, zy popea Samaritanis,A' ^or.i.zyQornelio eiusq;jamili£,Ad.to.zy Ephefijs, ^d-i^-tedimomu edDeum in fenpbilimodo per uer-^nnzyfacramenta,Spiritum fandum impartiricree dentibus, Sicrepfeitatio mortuorum,cuius exempla M kd.o. zy zo, tedimoniafunt,minidcrio uerbi in fucatis mortuosfemperin Ecclcfia refufcitari,zy tan •Ion in extremo die omnes reuiduros.Smili modopa-tdyticorumzyclaudonm ,zy fibricitantium zy ex-
lorum cuntiones, uerbo in nomine iefit Chridi pdte, ^ofmi ai effidus pirituaks uerbi Dei refirri.Perti i^utcnimmiraculaadminideriiiuerbitjeu addodri- zo ’wwiü’ non debent inde aueUi.
^dfn zy mendacibus miraculis, qu£ diabolus per Hpniopnpbetas et AntichriPivm edit,Paulus z Thef. ^•r^'leannes Apec.i}. attribuant, quodmeum fineni fiiiit,ut confirment filfa zr impia dogmata cy fuper^ idtionci,zy abducant hommes 'a ueritate : quare ijs no i^railnbcndtm fidem,monemur tllo dido,Si nos aut ®gfli« è cœlo nobis pr£dicauerit aliud Euangelium, t^ianathemafit.Galit.i.
non adeo monent, ut homines ad miracula, qu£ab a^ poPolis aut al ijs punt, rejficiant, quàm}ad uerbU Dei zy dodrinam, ad quam uolunt omnes obligatos effe.t Pet.4.zPet.i. i loan. 1.4.er z loannis.Galat.i. Po-drem(gt;,zy ipfa hifioria feculi Apofiolorum tefiatur, miraculorum frequentiam fubindedecrcuiffe.
'Veris miraculis repugnant mendacia,d diabolo zy . eins organis pips dodoribus zy incantoribus édita, z Theffalon.z.Apocal. e},Ador.9 zy 19. Abutimira-
*0 cults ueris ad err one as opiniones,ut pdunt Lycaones, qm Lyfins claudo fanato à Paula zyEarnaba iiiqui^ unt,Dij inpecie hominum def :enderunt ad nos: zy uo cabant Earnabam loucm, Paulum nero Hcrcurtuni. Ador.tj^: idem pdunt barbari in infula M.elite, c:,m uidcnt uiperam Paula nihil nocere. Adfcribere mira^ culorum editionem uirtutiamp;' pietati Apofiolorum, zy non Chrifto. Ador.t. Ealps Antichrifii intracu-
lis idhibere fidetn,j. Thelpil.i.TioHrin^ EuMgelij mi raculis olim cSfirmutie, non uclle hodie prins credcre, quim eadem mirncuU iterentur. nnm de perpétué ite ratione,nu[qudm extat uerbum Dei exprefpim. Nfg«« re, per minl]lerium uerbi çy proces piorum, uinuto Domini nojlri lefn Chrijli,omnib.tcmporibiis interna, hoe eslpnrituaha fieri miracula, qualm fiunt,exhtbitio spiritui fan(li,eieélio d£moniorum,uiuificatio lapfo' rum,mirabilisproteüio cy confiruatio Ecclefi£,in media cruce liberationes infi^nes,contra diabolum zx externos etiarn perfiequutores.
DE ANTICHRISTO SEDENTE
^unfiatautemetiamhocex fcriptis Apofiolorum, ?’ _iniemplojioc cft,in Eccleüa Dei.
Jiir«iiü Dri tantum credetibus zy, -...........r
(f^pios «fro ea nihil curafie,aut contempfifi *^j impij irridentdonum Unguaru in Apojtolis,zy ^ilfribunt ebrietati. Ador.4. princeps facerdotum cwf«M collegis,eogitur quidem pteri,pcrjfiicuum p inmejfceiif^j^jmljilominus oderunt Apodolos, ^j^^^^t.s.cognofcuntApoftoloscx carcere dau-fi^quot;‘il^^tiueiu(ios,fednibilo fiutmitiorcs.UdcmA- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 -
^lt;'t'7-Heet Stephanas cenfirmarit dodrinam fuam nbsp;nbsp;zycornuadecé.ltemjBabylonmagna mater fcortatio
quot;iirncdfe, tarnen earn perfequuntur zy oeddunt. 4® nis zy abominationum terr£.itcm mcretrix,Apoc.iy.
Blindeetiamhocnotatudignum efi, miracula ab ^c^oHs édita, uerafiiijfe zyferia, zy non prafiigias 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^«i«.4«Ires iocofas zy odofas, quales'Eegendarum
P ^torn pofierioribus feculispnxerunt de fandis, Tj«l4iq«B uaccain mortuam fufeitarit, aliiis aues ]tiduolareiufferit, zy pmilesnugas.PiamclaU' “'’i^utm Pftrw zy loannes in nomine lefu curant,o-^speri Of ortet, uera fanitati ejfe rcjlitutum. A-zy 4. Idem ex alijs miraculis apparet, quorum ^^‘^o^mfupripofuimus.
^tchoc filentio pr£tereundum,quód Apofioli nuf-ï*lt;wa^rment,donum miraculorum, prafcrtimex-^ttaeru,omnibus atatibus aquèjore commune zy uul-g^f-Nim abpue dubio uolucrunt indicare, confirma 1 «(IrinaEuangclij, miracula etiarn iUaceffiatura. l ^re cum de minifirorum Ecdep£ officijs loquutur
Woli^nufquam inter communia minifierij opera ttecnjcmficultaié edendi miracula , ut cernere licet 1 iwot.i. zy Tit.i.Sed fingulare Dei donum ejfie docet ^“ w i Cor.u.quüd »5 omnib.£què contingat.inquit quot;•im.NKi» omnes donn habentfanationuml Praterca
faluandis profiiif- P^T Ome» Antichrifias loannes ufurpat, 1 epid.z ■.ontemppde: nam JL cr 4« CZ1 Ioannis. C£teri cam appeUationent
non hjbent:fcdalijf utuntur, quaksfunt Vttlft doHo~ res, I Pet.i.lUufores^z Pet. j. Spiritui errorii^i loM. ^.Pilij diiboli,i ioan.'i.SeduiloreSyi ïoun.Sodom^i et A^gyptMy^poc.ix.'ücfiu.A.poc.ii.i} cr t4..^.ibylon, Apoc.i4..i6.ij f^ iS.Pfcudopropbetct,Apoc.t6et a.
M'ihfr fedens («per bcjiiitmgt;hibciitem feptem capitti
Dupi graues z3- uiriperuer^a loquentes, Ad.zo.Pfiu-doapofioli,operarij dolop, mimfiri diaboli, affiumen~ tes perjonam Apofiolorum zy minisirorum iudiciæ, » Corint.u, lAaU operarij,cancs, inimicicrucis Chrifli. Phil,ï.Philofopbi zx deceptores,inccdentes per humili tatem zyrƒnperPitioncm angelorum, tradentes dodri nas hominum.Col.-L. Homo peccati, filius perditionis, aduerfirius Dei z^ cultuum Dei,myfieriüiniquitatK. iniquM^L Thef, z.Spiritm impopores,tradëtes dodri^ fo nas d£moniorum,iTimoth.a^.aomines mali et impO' pores,LTimot.i.
du^od Antichridus in Eedepanoui Tepamenti, hoc ep, ineoccctuhominïiquiprofiteanturChrislia» nipnwm,ptfiiturus,ijfdem locii iam atlegatis Apopoli tePantur.Eam rem etiarn experientiam tefiatam effe, Paulus de f«o tempore affirmât z Thefp.z. ubi inquit, lAypenu iniquitatis nuc agit.et lo.annes in Apocalypp inquit,edpbi reuelataeffie, qua o por teat fieri citcgt;,A-poc.t.zj angelus ad loann.Apoc.zz.dicit, Nepgnaue éo ris uerba Prophetu libri huius: tépus enim propè ep.
Docent a^em,Antichrifium nonfiore unâ aliquant
• T tantum
|
C E N T. I. 11 B. 4)/ tantum perfonam/ed integrum regnum,perfrlfos do Hores, in templo T)ei,hoc eß in Ecclefîa T)ei,prteßden tes fenfim,nemine ßreadmodu aperte animaduerten' te dut exiBimdnte,in urbe magna,quie habet regnu fu' per reges terrie, hoe eß,’m Komana ciuitate,çr impe^ rio Komono, opera diaboli çr fraude çr deceptione comparatum: ito quidé ut confret, doHrina Christum quidcmprofitcnte,frd tarnen dus meritü er officium abnegante, er leges deemoniorum frrente, deprohibi' tione coniugij er ciborum ,ercultu ac ceremenijs 4 »o Chrifro iiiüitutis,deprauatis,mutildtis,et in alios fines detortis : er gerat utrunque gladiu, politicum fcilicet er ecdefiaüicum, cuius fummus adminiflrator oliën tet fepro Deo,ut qui fit uicarius Christi,er caput Ec-cteߣ,erhabcatpotefratem fuper magißratum er Ec defrdm,er omnia concilid:er in cuius pedorisfrrinio fint repofita omnes diuinte er humante leges,er poßit figereatt^ refigerearticulos fidei,er habeatfreuba^ temimpcrandietiam angelis Dei: cui fubeffie er paré rein re qudlibet,frt de neeeßitate falutis:er qui à nemi *0 ne,licet innumerabilesfeducdt animds,debedtiudica-ri,autinterrogdri curidfreiat. Uanc defcriptienem fiequentia declarabunt. Caufiom efficientem regni Antichrißi principalem, docent effie diabolum.nam Paulus iThefi,i.inquif.Cu-iusaduentus eß fecundu operotioné fatante. er 1 Tim. 4. dicit, Spiritus impoßores doHrinam dtemoniorum afferturos,etioâncs,mcmbrd Antichriltifilios diaboli uocot,utpote qui ab eo gubernentur. 1 laan,s.erApoc. is,Dracodutorintegrißatus Antichrilli in Komanu 3o imperium infrfrdicitur.erApoc.tS.'Babylonfru anti» chrißus appellatur habitatio dtemoniorum, er eußo-dia omnis ffiiritus immundi. Organa diaboli m one t effiefrlfios doHores,nihilomi nus tarnen in templo Det , hoc cfl,in Eccleßa fedentes, eamß guberndntes,er miris artibus fanam dodrinam corrumpentes,er primat urn in Ecclefia,er dominium externum, quoru utrunq; à Christo ecclefraHicis per fonis eH prohibitum,affvHdntes.AH.io.z Pet. z.lntro ducent fedas perniciofas.ïtem dominationem,hoc ed, 40 magißratum contemnunt.i epid.toan.z.E' nobispro fidi funt,fed non erant è nobis.erpodea: Kic eß anti- chrißus,qui negat patrem er filiu.et 1 îoan.4,oSlendit antichrisium negaturum, Chriflumincarneueniffie: boe eH, Chrißum in fua carne intégré nos redemiffie et faluajje : fed oportere neßra bona opera etiam aliquid ad falutcm confirre, er Paulus 1 Tim. 4 er ^ cr Tit. i. zTbef.i monet, organa diaboli er membra antichri ut in eafefe oilentét, quafifint Deus, quodfierineecj flifirefilfosdodores. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;feeßhoc n!odo,ut fe caputEcclefia effiéteint,0 Adiutores uero er promotores erdefinfores er se uicarios Chridi, er diuinos hommes,in qnor^^^ patronos filforum dodorum,regnum antichrißi adi- ficantium^jire reges çr principes terrie: maxime uero beftidm,hoc eft,Romanu imperium ^mercatores, omnes quorum nomina non funtfcripta in Ubro uitlt;e, loanni tn Apoc.reuelatum c/i.Apoc.t},i7.i8.s^. ? Deum duté permißurum diabolo CJquot; impqs, ut tam propter fuum iußum iudiciu, quo puniat contemptum er negleHum ueritatis, Paulus docet t Thef.z.pro eo quoddtleâionê ueritatisnonreceperuntinhocutfal' 6ones,utapprobent eorufrlfadogmata-lluiiiffiodito^^^ fiifrcrent,propterea mittet tilts Deus efficadam itlufio cula erunt,apparitionesantmaruni frbulantiuiitlt;l‘f^ tateno» |
I. CAP. nu. nis, ut credant mendacio', ut ludicenluf crediderut uerrtati,fed approbauerutinit^ffitad t » Tim. 4, hemines defidurosofidc er * ^^®^'.tL nam dodrinam non retenturos'fediuxtaconcupjt^ tias fvosfibi dodores coaceruatures, C ^ t^titit ( res auerfuros ad fibulas,dicit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... „ ïn hunc autem firè modu regnum Andc^tm f tatim tcdificatum iri ofiendunt. Primùm urbe qute tenet imperium in reges terra,^pecaW-in templo Dei fcdët:hoc eß,epifcopi Kontani, ^1*°^ mnesprofinccris dodoribus lorum habebut,inüinéiu diaboli,z Thep. ^^r^ffi. pernidof es, er abnegabunt Dominum quHpfis quot;’^ catuscß.zPet.i. Etlefum Chrißumincameaenj!^^ hoc efl,folum lefu Christi fanguinem ^”quot;‘’^^^]'‘ajgi omnipecccato, 1 loann.4.Et no manebimtmdo f Chrißi 1 Dann. Deum fe fcireprofitebutur,ß r eum negabunt.Tit. 1 .Effirenturaduerfitspradu^ Deum,hoceß, corrumpentfanam dcDeododria^'' maxime uerè articulum de mstificationc, ijuodne j la fide inChrißum iudificeinur, fed quid nojlrat^^^^ opera etiam lt;diquid conférant ad falutenicoratn nbsp;nbsp;. er de inuocatione,quod non in folo nomme CM ß etiam in nomine fonda matris Chrißi beatorum Apofiolorum er maryrum, Deusfi' candus:atque it a adorabunt draconem, ßatuas 0' gines,Apoc.i3.Et blaffihemabut meritü Ckri^y z.Apoc.ij. Et horrenda exercebuntidololatria, P^^ iS.AÜigabunt cofcientias ad traditioncs minu,Col.z. Prohibcbut nuptias cleridscr ficfß’ îdcicnti'l^'^'' tiombiu, 1 ad Tim.4. Apocaiucr^^-men ciborum er dierum,iTintotb.4. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« Deinde effirent etiamfefeaduerfis cultus, ^^ facramëta à Chrißo tnßituta,et eapartim midi a «^’ fcilicet in ceena Domini tantum unipartemporr g do taicis: partim de firmabunt, affigende persiitiofas ceremonies, adminiSirâdoeiigt;ti‘''S^‘ biignota, er extenuando uim eoruni. partira fines,prieter eos ad quosaChrißo infiittdafioh^y^ firent : quales funt,ccenam utincruentum facrfi''^^^ efièrre Deopro uiuis er mortuis, att^itaerueip^ denuo DominunoPlrum iefumCbrifiuintefiiai»^’'^ fam circumgeßare,ey adorareibaptifarenonbeW'^ tantùm,fed etië ligna er lapides er câpanas,i Tnci. • nio ey pedore habitet spiritus fondus,^f«frquot;* . poteflatem exponendi Scripturam, figendi CT gendi articulosfidei, qui errorenequeant, quififfi^ pra ontnia concilia, qui à nemine ni fi àfolo D(0 tu caripoßtnt,nec debeant: qui habeantius itnftt^ angelis. t Thcß.t. Vtautem his fidem fiiciant,edentmiraciiUitirlii‘ diaboli, nihilominus fub nomme Christi: uerutnt^t» runt figna cr prodigia mendacio, ad decipiendißio^ |
|
*’^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDO iitvno ptKntiumpro fem'ilfdicekbrdri,fanationes XfOfliürumjCiu^ accident cokntibus llatuM,cr uouen tiiui fiintiii,^^ jmdes .iThcß.i. f^ifUcmetim fuh deceptionibtn ßdendam 4 dia MÎ0 tnnsßgurabuntur in angelos luds, i Corint. n.in (tient in bumilitate er fuperüitione angdorum per «nnilitatcmanimi erbeßonem corporis, Coloßen.i, ^nn dodrinä ßneerä corruperint, er hominibns ftelual'erintfquödbonis operibus falus ßt comparan-i^O'eptoimérita bonorum operumalienorum,pe-(ßtinreiimi,^ anim£ ex pur gat or io permiffas c^ ^inl^entiarum Uteras Itberari queat, paulatim ijs ac~ (ftßntplurima bona.iepiß. Pet.z. Piditißfermo-^üw de uobis negotiabuntur. lis uerà audli, incipient ^('f^emnere dominationem,hoc eß,magißratum poli-bet/n 4 Deo ordmatum,z Pet. i,.erad fe trahent domi tittmnrbu Komanieter tandem propter adorationem itieomtzr dodrinam demoniorü,accipicntpriemij ^w/fg»!« mundinam Apoc.t7. dicitur, besliam qult;e nd/etjepte capita, er decem cornua,hoe eftKomanu gt;'ioptriu,portaturü meretricc Dabylonicaßoceß anti' (^tamp;ûteüq;[effuru fuper aquas multas, id eß regna-intitw(uper populos,ef turbos,er gentes,er lingua. bnaginesßu typi regni Antichrist à ïohanne uife, ^toponuntur in Apocalypß.nam Apocatio.fßiritua' ^timSlatus deßribitur in angelo ßecioßo, dusq; li-^t'.ißiin ore duleis efl,f ;d amants in uenlrc.Po enim Pgni^citur, AntichriHi dodrina rationiplaufibilcm lt;ßiemßturam,ßed tarnen conßientijs ßre car)ùfici= ^tnitr mortem aÜaturam. ßxternus uerà dus datas Apocal.t}.induabus be-n^tr Apocy.inmeretriceDabylonica, fedente fu' ftrbeüum coccineam,er aquas multos.geplante po-^M aurez plena abominationibus er immundicia ^biümsßeßcortante cum regibus terra: deßertbitur. iKtniin Zgnißeatur Antichrißu träsßrmaturu regnu. Cbrifti in externum,er gedaturu gladium p oliticuter Imperium Komanu mlneratu er dtjlradü n onihil, re toZe{ißnm,ßq- in id immixturumter deinde,aequo in ttWaUquandiu regnaturumtpoßea uerà ßuper id a-i‘liißen'iuruin,ut [upremum quaß teneat dominium, (rineocquitet. lAembraer dues regni Antichri-^^^ttdocötpßudododores,iPet.z. i lo.i.ß-rg«er principes terri,fspoc.is.i7. t^ercatores, er altos qui friuntur bonis Antichrißi,Apoc.i3. er omnes quorum ^ominanößuntßcriptainlibro uitat, Apocal.is er zé. ^nuericiuiuregni Antichrist deßenbutur z Pet. *•1 Trootfc.4, zlimoth.j.er alibi paßim. , ’Vbibocpncieteris notandum, quodmancipia An bebtijii, impurißmum er Sodomiticu genus hominu frreojlenditur z Pet.z. Carnemßequentes tn concupi-i(tmiapollutionisambulöt,erc. pro uoluptate duccn i»^in dient delicqsßuantur,labes ac macuhe, conui-^trsinerroribusßuis,inßultant uobis,oculos haben-iaplenosaiultcnßer qui àpeccando eeßßare ncßciät, torbabentes exercitatum ropinis. ([ Ojßeia uerh duium regni Antichrißi hac notan tur. Qredere mendacio, er approbare iniudiciam, z 1ibeff,z. Piegarcleßum effeChrißu,tioan.z. üegare ItßmCbriduincarneueniße, 1 ioan.4.zloä. Tranß-ÿedi,ertton manere in dodrina Chrißi, z Ioannis. |
TRINA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4, g At tender eßiritibusimpoßoribus erdodrinis damo niorum, prohibentiu nuptias er cibos, 1 Tim. 4. Ado -rare dimonia er“ßmulachra aurea erargentea er terra er lapidea er lignea.Apoc.9. Adorare draconem, Apoc.ts. Adorarebeßiam,Apocal.i3. Adorareimaginent bedhe, Apocat. ij. Accipere charaderem be-ßi£ in manu ßua dextera, aut inßontibus, ob comoda corporalia,Apoc.ii. Loqui blaßhemias er conuiciari Tgt;eo, er conuicijs aßficere nomen ^101 er templu eins, ereos qui in coeUsßunt:hoc eß,ßandis attribucrehono rem redcptionis,intcrceßionis er exauditionis,qui ßoli Chrißo debeturtApoc.ij. Gercre beüu contra ecclcßä Dci, eosq; in captiuitatem ducere, ergddio occidere: Apocaiii. Inebriarißanguineßandorum et martyrum leßu, Apoc.17 er 19, Scortari cum meretrice Babylon nica, erbiberedeuino proditudoniseius:hoc cß,eiiit , horrendä idololatria, er Sodomtiicas turpitudines ap probare,ob comodaßua:Apoc.t7 er *8. Sedem regni Antichridi, urbem qute imperiu tenetßuper reges ter' rte,hoc eß,urbcm Romanam,îoannes Apocal.iy.quaß digito monßrat, eumq- in imperio B.omano longé la-^(ßs regnaturum,idem Apoc. 13 er 17 monet,dum be-ßiä meretrieë portare,eamqi ßuper aquis ßedere dicit: er idde populis,gentibus,turbis,er Unguis exponit. Qjiod tempore Pauli er Apoßolorum myßeriunt iniquitatis agerecoeperit,ipßeindicatzTheßßal.z. Ef loannescitö fieri oportere ea qua:uidit ,fignificat: Apocal.t. Tempus durationis ßiritualis ßatus Antichrißi, quo atrium templi eiedum ßr.ts datum ßtgcntibus, er ciuitasßanda conculcandaßt,loannes Apoe.n fielt menfium quadragintaduorum, qui ficiunt dies mille ducentosßsxaginta: quos quidam pro annis accipiunt, Tempus uero,quoduraredcbcatexterniis Antichrißi datus,qui gerit utrunq; gladium,exprelßim uidetur in numero 666.Apoc.tî. Btß uerà ante reuelationé oßendant Antichrißunt admodu arcanumßore, eo quad myßerium iniquitatis appeUatur z Theß.z,er Apocal.17,in fronte eins nomc ßcriptum myßertu:item,Dicam tibi myßerium mulie-ris: tarnen omnibus temporibusßemper aliquos, licet paucos,fi.'equi Antichrißo eiiisq; idololatriie er cor-rupteUsßeße opponant er contradicant,contra quos re pugnaturus ßt,Ioanni in Apocalypßpaßim reuelatur. Nam Apoc. 11 indicatur, Deußemper duos autplurcs habiturumteßes,qui ßeße opponant, licet ij interfician tur.erApoc.iz,remanßuros aliquos oßendit,deßemine muhens: hoc ed,qui ßnt membra Bcclcߣ, qui eußo -diant mandata Dei, er retineant teßimoniuin leßu. er Apoc.i7,ebria fitißfre dicitur merctrix,ßanguine ßando rumermartyrum. Tandem uerà ßub finem mundi regnum Antichri-fli, quàdßeße titulo eccleßa: occultauit,ßngulari Del beneficio reuelandum eßfre Ißiritu oris Domini,hoceß dodrina euangelij in lucem reduda, Paulus indicat z. Theß.z.Tunc patefietiniquus ille, que conficiet Domi nus friritu orisßui.ldem aliquante clarius reuelatur lo anni,Apoc. 14.i7.ts.nam Apoc,i4.. très angeli,hoc eß très dodores ad reuclationem Antichridi deßinantur. quibusaccedunteralij duo,Apocal.z8.Primus adfirt tetemum euangchu, quo accenditur lux de inuocando T * Deo |
|
CE NT. Ï. LIB. 14. C A P. Uil. 4?» Deo in nomine lefu ebripi, e^ non in nomine fando-rum. Secundus denunciat cafum Babylonis, bcced,o-fiendit in Babylone feu Komana ecclcpa federe Anti' ebripum.Tertius hortatur.,utquifq; pbi eaueat ne ado ret bejliam cf imaginé eins, zy accipiat charaderem in fronte fua,aut in manufua.Apocal.14.. Keuelatum regnum Anticbripi,manfurum ufq;ad aduentum Chrifti,Pdulus t Thcf.t.monet,cùm dicit,i* niquum gloriofo ebrißiaduentu abolendum effre. Ïoannes etiam docet,cum reuelato Antiebripo fcor taturos effe reges terrje, eosq; lt;egrè laturos dus reuela tionem er cafum, Apocal. 1 s. Idem etiam oftendit, befriam feu imperium Roma num ey reges er principes pro Antichristi idololatria inPaurandabeUum, fed non fatis féliciter gepcuros, Apocal.t6. idem quoquemond,multos ex regibus esprinci-pibus et mercatortbus uari.as tentaturos ChrifticrAn tiebriPi reconciliationcs: quas etiam propter beßiam, hoc cd, décréta fenatus imper ij Komani, utpoßint e. mere er uendere er negociari pne impediment o, plu-rimiin fronteer manibus fuisaccepturipnt,reclaman tibusfubindeaUquibus dodoribus. Apoc.if.14.er n. Praterea etiam illud monet Ïoannes,plcrofqf prin cipes er flatus Komani imperij defrduros ab Antichri fto,er ofuros merdrieem, eamq^ punituros,er concre maturos,er regnum fuum befli£ tradituros,Apoc.ir. Kcuelatum Antiebriftum ad flatum priflinum res fuas redudurum,angelus ncgat,Apoc.i8.quimiffola' lO lO pidcmolari in mare,inquit;Hoc impetu mitteturBaby s ° nus omnipotens lon ciuitas magna,er ultra iam non inuenictur. Sedem etiam Antichrisli urbem Komana dcletum iripaud obfcurè indicat,Apoc. 1 s. Ef befliam er reges terra er pfeudopropbetam,cr ernnes cos qui fedudt funt, er fufeeperunt charaderem beflia, er adoraucrunt imaginem dus, bibituros de calice ira Dei,er aternasrecepturos poenas, Apoc. 14 er isgt; indicatur. didit uobiï, c^ duplicate ei dupUciat f :cundum opera nbsp;nbsp;nbsp;T T eimAn poculo quo mifcuitymifccte iüi duplum.Oriana nbsp;nbsp;nbsp;| | Effe autem è regno Antichrifli exeundum,er idolo' latriam dus agnofcendam, execrandam, damnandam 4° erfiigiendam,paflimApoflolimonent.2Pet. ter 3.1 loan. 1.4.. 1 Ioannis: bicredpiatis eum,ncc aue ei dixe ritis.er Apoc. 14 er 18. Audiui alia uoeë de ccelo dicen tem:Exite de iüa populusmcus, ne participes fitis deli darum dus,et de plagis dus ne accipiatisequoniâper-uenerunt peccata dus ufq; ad caelum,et recordatus efl Deus iniquitatum'dus. KedditeilUpeuter ipfared-turn glorificauitfe, er in delicijs fuit, tantum date illi so tormentum et ludum. quia in corde fuo dicit:Sedeo re gina,er uidua non fum, er ludum non uidebo.ldeo in una die ueniétplaga dus, mors er ludus er fitmes,e^ igne comburetur: quia fortes dl Dominus Deus,qui iu dicabit lÜam.Et Paulus Kom.16,Declinate ab illis. Ga lat.i.Si quisaliud,etc.anathemapt.Phïlipp.f. 1 Thef. 3.iTimoth.6.iTimoth.f. Prohibent etiam omnes cum Antiebriflo in reUgio' ne concihationis, Apocal. i4.Et tcriiiis angelusfequU' tus efl iüos,dtcens uoce magnaSi quis adorauerit be— éo fitam e^“ imagine dus,er acceperit charaderéinfron |
44’ te fua,aut in manuf tia, er bic bibet de uino in P^: quod mixtum ed mero de calice ira ippus.^t crvcbo^ tur ignc er fulpbure in cenfredu angelorum flndo' rum,er ante confried um agni. Ef frnitis tormenlito' rum afcendit infeculafeculcrum.Wc babentreipietlt;gt; die ac node,qui adorant befliam erimagmem emt,^ p quis accepit charaderem nominis dus. iCoridbgt; lo.Qjia immolant gentes,damonijsimmolant,G‘ttotgt; Dco.Eloltm autem uos conforteseffedamoniorum. ïionpoteflis poculu Domini bibere er damoniorimt-No» potesOs menfa Domini participeseffe,ermenfl damoniorum.Generalis quidem bacefljcntentta,p tarnen commode hue etiam applicatur.i^am mancipti Antichrtfli,non Deum,fed draconem erdiabolam dil» rant,Apoc.i}.Et habent dodrinam damoniorum,iquot;^^ moth.4..Et totus Antichridiflatus eftbabitatiodamo niorum,Apoc.i s.C^na ergo cum HHs bona confeientti fiat reconciliatio in religione i idem 1 Cor.6.1^edii^ tisiugum cum incrcdulis.Qjtodenimconfortiummp da cum iniuflicia f aut qua communio lucicum tent' bris faut qua concordia Chriflo cumBeUall Mtc[Ut pars fidclicum infiddifaut quidconuenit templopti cum pmidachrisitiam uos templum Eet eHis utuctis, quemadmodu dixit Deus, inhabit ab o in illis,er dit^' bulabo.er er o illorum Deus,er ipfieruntmibipopttj lus.Cyuapropter exite de medio illorum,erfeparemt' ni ab tills,dicit Dominus,er immundum ne tetigeritis, ^ ^^° f'^f tipiarn uos: er tro uebis in loco putris, amp;nbsp;uos critis mihi uice frUorum acpliarum gt;nbsp;dud Point' Cognationem cum Antiebrido bAbe»t,feiittlctnlgt;r^ dus funt er alij hlt;eretid, qtios ÏoannestepiPr.^d' epifl. i.friritum Antiebriflibaberedicit.BflcniinM tichriflus ex coüuuione omnium barepücenp^^j nationum terrieappellatur,Apoc.-i7’ Afpnis etiam Antiebriflo, intusfub nomineönb fli ecclepam turbanti,efl Goger Ilt;li^ol' ^^ estyn^ou Ulabometanu.feu Turdcum: quod pris,boe efi,extra Cbridianifmu coditutu oppugnat et lacerat Ecebfti- Poflremo Cbridum fuogloriofoaduentuutrunep, fcilicd Antichriflu Komanum,cr Gog ey N.sgogM tichriflum Sarracenum feu HabometanumdclcttiriM er condemnaturum ad aternas peenas, cum omnibus eorum focijs er mandpijs er frutoribus ac patroms, loanni reuelatum cfl,Apoc.i9 er ao- DE ADIAPHORIS. Anc uocemcct/hixfic^cf'in fcriptis Apopolo- rum baud reperiaf,[ed rem ipfM timen m ijt extare eer turn eft. Signifie at autem eèAiafc^ap latine rem mdijfèrëtemfeu mediam,quaperfe neep bonint* que mala eSl,cr quam pue facias pue omittas,nonpec ces,aut Deo commendatiorpas. Patet bac dejeriptio ex Corinth.7 erS.er alijs locis. Effe autem dufmodi aliquot res médias pudniif frrcntcs,patct exfcriptes Pauliiut,uiuere cœltbeK^ut coniugem,modo caflè,i Cor.r-Vefeicibisautaijlini' re,x Cornt.S. R0.14.N0 obferuare dies,aut obferuart pne fupcrflitiene.E.om.i4..Accipcreflipendiuin ab au diteribus,autnoacdpere,i Cor.^.c 10.erator». Prat etia in prima Ecclcpa adiaphoro ebriflianis, uti circunt- |
|
44' DE DOCTRl NA. wacifioHe,^alijs ritib, iuddids,dut no utiyG tl. 1. Kebusmedijs dut mdifièrent thus funutun hberè tdilicere,finondcceddtcoddio, opinio cultus ey ne-tifit^dbnegdtiofcdnddlu/mydut mdnififld dliqud oc-iijioimfietdtis, Puulus docet Coldt.i.ücmo uos iudi-tetin cibo dut potu, dut in parte did fiSli, dut nouilu-üjittitfdbbdtboru,^ R.o.i4..^dd Tit.i.Omnidpurd fmis.EtPiulus i Cor.ynirginib^thoc efi ijs qui habet ieiumulHtatis, liberu permittit, ut matrimoniu in» ad ofieadendd BuangeUj libertatem. Paulus Antiochix Petro palam reditit, eüq; increpauit,ob intetnpeßiuü reriim mediaruufum’.nimiruquàdmetuludxoruà It cobo uenientium,cum antea cum gentib.fumpfiffet ci-^^aiftnoikfyno ijs inijcit laqueu feu neeeßitatem. to bum,podeafefubduxiffet, zyfeparaffetfe ab illis, zy ludaicè uixiifet,zy hoefido ueritatem BuangeUj ab» Uem i Cor.s.Bfca nos no eSmendat Deomeq^ ficome ^Ks,liquid nobis fupereß : neq;ß non comedamus, ipKt^M nobis deed.Bt 1 Cor.10: Omne quod in macel ItnenUtur,elite,mhd interrogantes propter confeien dm.Bominienim efl terra et plenitudo eius.Qitod fi lt;pts uocat uos infideliu,et uultis ire,quicquid appeni-tur uobis cd'te, nihil interrogates propter cofeientiä. fitter!) ad res fud natura medias accedat coadio, tpwiocultus aut neccfiitas,abnegatio,fcandalu'm,aut t'^^'fßiahq’faoccafwimpietatis,quibusinfirmi ac zo Pffttimtur, pro:frAdi uerô zy aduerfarij ueritatis wfiw errrore confirmentur,tum ijs liberè uti'non lice ’^f^'^^etCol.z, Si mortui efliscum Chriflo,ab tltnëtis mudi,quid quafi uiuétes in mudo,decretis te^ ’'‘»ni.tnetetigeris, negußaris,neq; cotredaris:qu£ ^mm,qH£ uerbotenus quide habentfrcciem fJpi~ ^‘^pttßperßitionem.ldegrauißime obiurgat Ga~ Sunt autem ritus duorum generum. alij Bede fia-^ts,quod obferuationem dierum zy menfium,zy tem nbsp;nbsp;flici,qui fcilicet propter bonu ordinem zy xdificatio- forum ^ innorü,zy circumcifionis zy ad ar um cere» 3 o nem Bedefix inflituuntur : alij uer à politici,utfunt a-^’^iirülHofiicArflquxtum temporis propter abro^ iitimen legis üofaicx erant res medt£,opinabantur ‘^^dctdtuetßlutemeffeneccßariä.Gal.j^. Ef Gal. ^^^ptefreinquit: Bece ego Paulus dico uobis, quid fi ^'’'’^^ddiimini,Chriflus nihil uobis proderit.B.o.t4.:ïio ’* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nihilefie comuneperft,nifi qui exiflimat ali fjp eömune,illi comune eß.ct pojiea: Cmi dijudi ^^’frierßcondemnatus efl,quoniä non edit ex fide. ^^tafiflandaU Paulus agit Ko.i^.Vcrim illud iu catioribas cibis, aut ciborum quantitate, quatenus id uflquot;'^^^’^i °^‘^‘^^'^‘^^ P°^^^fi’'ßlt;^'^^^ ’ »^ ^'^Pß» 40 fit orationis gratia, zy alicuiuspij exercitij. De his 1. T irn.^.Corporalis exercitatio paululu habet utilitatis. lt;iKifu),zj‘ poßea: si propter cibu frater tuns contri-l^«r,non Um ßeundü charitatem ambulas: ne tuo ci ^^lt;inperdlt;is,t)ro quo Chrißus mortuus eß.Bt po~ CNcciW caufaperdas opus Dei.omnia quidem pu» ^^idmalum eß homini,qui per oßvndiculu uefcitur. °^'-'etlnonederecArnes,neq; bibere uinü, neq; quic Çiww ) per quodfi-ater tuns im pingit, aut offinditur, ^^Unfrmatur.ldem 1 Cor.8.Atqui efca nosno comen ^^‘^■^‘^^»tßmanducauerimus,abundabimus: _____________________________ Mno mindiicauerim!is,dcficiemus.Videte aut, ne so diei frßi.t Cor. 6.Omnia mihi licet, at P^^^ntcUcentiaueßra ofßndiculum fiatinfirmis. Si ^^tnimuiderit eum qui habet feientiä, in idolto re-^^nbenteMne confdentia eius cum fit in firma,xdi-ptwtur ad manducandum idolothytaiBt peribit infir '^'•^fitermtui feientia, propter quem Chriflus mor *“« tjli Sic^autem peccantes in fratres,et percutientes ^wjeientüeoruminfirmä,in Chriflupeccatis. Clua-f^^fittfleßafcandalizatfratrem meum,non mandu ^i ’gt;Mnein£ternu,nefi-atremeüfcandalize.tCor, 'o.Qmnii mihi licent,fed no omnia expediunt: omnia 6^ lt;'gt;gt;!!ilicent,ßd non omnia adificant. Bt poßea: Si quis |
4-4* uobii dixcrît.lîocJjimildchrii iinmoldtu efl : ne edatif propter iilum qui indieduit, çr propter confeientidtn. De cdfu codiiionis feu neeeßitdtii cxeinplü Gil,z. proponitur.Udtn cum fàlffrdires contëderent,necef-fdridtn ejfe dreuneißanem, Titus non eß circundfus. ^quot;^^Ißh^ in fitnulationé C£teros lud£os etBdrnabd ettamabduxiffet ,cy confinnaffetprec/rados iüos in fuoerrore, quid obferuatio ludaifmi etiamgetibus fit 1 adfalutem neceffdria,ey non tct/licxfgt;^^.gt;.i/.Gilat.z. DE CEREMONIIS ET RP tibus Ecclefiafticis. QVofdam Bede fix ritus diuinitus infiitutos, fi-giUatim mandates effe, ut funt prxdicatio uer bt,baptijmus,coenaDomini,abfolutio,appdretcxfcri' ptis çy hidoria Apodolorum, ut in horum fingulis do cuimus locis.Q_uofdam nero ritus, CT quafdam rituum circunflätias turn ab Apoßolis ordinatos,tum uerô Be elefiis eorumq; epifcopis ordinandos, propter bonum ordinem zy xdificationem commiffos effe,fimili modo confiat ex f:riptis zy hisloriaApofioloru,ut in fequen tibus dedarabimus. miaiu,cibui,hdbit«itio,c^ßinilu. KitusecdefiaSliditerum diuerß funt generis. dUf , enim publicè exercentur in congreßibus pioruw.qud' les funt,cantilen£,lediones,perfon£,locd,ïépord, pre cationumgefius, perfonarum ueßes^eyßmihd.De hts Paulus i Corn ^ 14. çytTim. z. Alij ueropriuatim d figulis perfonisferuantur : ut f mc ieiunia,certd tem~ pora or adonis,abßinere ad tempus ab uxore,cy dcli- non omnia con V trtufq; dut cm generis ritus perfeeffe ddidphord^ feu res medids^Pdulus docet R0tn.14.N0rt fgt;lregnum Dei cibus dc potus, fed iu^icid ^ pdx,cr gdudium in ffiiritu fdnUo. et Gil. s.?^ 6.in Chrido tefu neq^ dreu' dßo quiequdtn Udlet, neq- pr£putium,fed fides per db leéUonem operans. GiL 7. in libertdte,qud Chrißusuos Uberduitjftitte^Grnerurfui iugo jeruitutis impUcemi' ni. Col.z.l^emo uos indicet incibo aut potu, antpdrtc ducunt : omniu/m mihi potefias est,at ego non redigdr fub uUius poteßdtem.P.fcd uëtri deßinata funt,zyucn ter efds:Deusautem er huncey i^as alolebit. Qud re reguU iUæ dc uft rerun m ediarum, ad ceremonias quoq; 'e.ccleßaßicas,ab hominibus ordinatds,pertinét. f£ Cdufis autem Eceleßaßicorum rituum, hos effe oßendut.Prima eß,generale mandatU Dei,qui unit ont nia in Eccleßa decenter,ordine,ey ad £dificationë fie» ri,quiq- ordinis ^no coßfionis Deus efl.tad Cori4, o nbsp;nbsp;Secunda funt Apoßoli, qui cum primùm inAitue» runt cccleßas, ritus quondam ad ddificationcmutilet T t ordi~ |
44i
CENT. I HB, II. CAP. 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^*
ordindrüt.Sic Pdulut Corinthijs mftituid ^ccleßdfticd trddidtt,qu£ db ijsobferudri Iduddt, 1 Cor.tt.Vbi etii porro propter decorum fane it,ut mulieres ueldt£,ui-riuero nudo cdpite in pubUcis congrefiibus orent, dut prophetent, idem pofted 1 Cor. 14. de ufu donorum,et de ijsqu£ m pubUcis congrefiibus erdine fieri debednt di adifiedtioné monet:ubi peregrind lingud dd igndros uti,Gr mulieresin ccetu docere uctdt,quodctid,t Tim, x repetit, ubi etiü de orndtu mulleru pr£ceptu generd le proponit,quod Petrus quoq-1 Pft.j fielt.et Pdultts x to Thef.i.inquit-.Prdtres ftdte,et tenete inüitutioes,quds didiciftisftue per firmonê, ftue per epiftolü noBrum.
b£reftm,dut udaum commenimndutn tx ^P^?^“*?^ ceffdrijs, Ci in uerbo Dei pref:riptis : dut e^fi le rentibus,hoc eft,neq^ mdnddtis,neq prohibitif que peccdtd eflimdntfecundumfuds fidditionesbn ndt:qud oftinfiom itd afticiuntur,ut dfufieptioneit ^ tdtis dbhorrednt, çr eu que bond [uni dimnenhß' fuis erroribus ohftindtiores fidnt, « Pet-i- ^°^‘^Y^ preciofus cft,qui creditistceterunt ijs qui »°gt;* -^ Idpis quem reprobduerunt edificuntes, hiccccfitqr cdput dnguli, erIdpis in quem impiHgfi«''gt;^f^^ ■ qudm oftvndunt: nempe bis qui impingunt in^eiiiion gt;nbsp;neq^ credunt in id dd quod inflituti fuerdut • E^** Ro.^,de lud£is duerfuntth. doärinü ^udiKfbjgt;amp; operib,legis iufticidm qu£rentibus : ’’’’P^?’^'*'’?jj({ pidemojfindteuii, quemudmoduin fcr^tit»tPgt; f pono in Sionldpidcmoftindtculi. ^t i.Coriittbn-dutem pr£dicdmus Chriftum crudfixuin : iuidi!^ dem oftindicu!um,Gr£cis uerè jiulticidm. dd^^ ƒ Abolitum igitur eft oftindiculum criicis, A^o ddm ex ludicis diuerfitdte lmgudrunt,qudglorifia
Tertid, eft E ede fin, qu^ hnbet im in fiecie rituum circuftätUf, qu£ mqi pr£cept£ nc^- prohibitie ÀDco funt, dd adifiedtionem utiles inHituendi, GT hberè fine epinione cultut dut fuperftitione dliqud obfterudnditdc ttidm grdui de cdu[d,propter dbufum GrinutiUtdtem, abrogddi. Coftdnt h£c ex dodrind de poteftdte 'Eccle ft£,itein delibertdte Chriüidnd, de quib.fuo loco. Hue etidm iUud pertinet,i Corint.j.Oinnid ueUrd funt,fiue 10 'Pdulut,ftue Apollos,ftue Cephiit,ftue mudut: ftue uitd, fiuemors :ftueprefentid, ftue fitturd. Omnid inquim ucftrd ƒmt, uos dutem Chrifti,
Ci^drtd,funt dodores or minidri^ccleft£.,ciuibtit E ccleftdf«4 liberd crftgt;ontdned or pid uoluntdte mdn ddt, ut ft opus fit ceremonids dd £dificdtionem neceftd ridsinftitudiit.De (luibustdmen Rcclefidliberumbd~ bet iudicium^dpprobdndi dut reprobdndi eds,iuxtd re
ti funtiftl.Aä. 4. concilium Hierofolymitduu^ Petri er lodnnis,a' mir de ulo ab ijs edito'eft^' idem fit Aä.f. er Aéior, s oftinduntur dodrind phdm,quoddocebdt lefum NdZ^rruuin . 'tnftitutd M.oyft.cr Aa.7,confifiioe StephMi^^ dcerbdntur,ut lapidibiis eum obflt;^^^-^^'quot;Ü'^-aj^ xiftimdntesgentes'nopertincrcddregnuinCbr b
guldm;Omnidpfobdte,cjuodbonumefttenete.iThejf. trumobiurgdnt,quc)ddduirospr£pugt;iifgt;^quot;^°^ ^ j.Nf mo uos iudicet in cibo dut potu, dut parte diei ft- sa troierit,cr cibum cum ijs c£perit. Ador. nftijj “^ ftl. Colojf.2.Precio empti eftis,nolite fieri ferui homi- nbsp;nbsp;nbsp;iud£is Antiochi£ plfidi£,cum uiderent Pdulud'u num, t Corinth.7. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nabdm gent thus dnnuncidre Eudngelium.d'io^^^
lt;£ CdufdS finales Uecleftafticorum rituum hos Pdu^ uitatem ddeos audiendos conueniffe,z(lo **Y*^ contrddicunt his qu£ 4 Paula diceb(mttir,amp; ®^'*f|^'j tur conuicia. idem accidit Paula Koine, huifje ‘°' nanti,Aélor.18. ut quidam ex ludeis,»^’'^ ° ^^^^ Pauli, ea afpernarètur ,cr infuo
lut commemordt,Vt omnu decentertordineyZfud £di ficAtionemfidnt,iCorinth.it ^ i^-ïdemetumritut eccleßdjUcos, ft ftnt contri decorum CT bonam ordi-nem, or impedidt adificationem Zcclcft^,^^ non effe inftituédos: autft fint inftitutigt;dbrog£indos effe monet, ïï.xmmuliercscoinnt.i5,cy'non uebtain catumpro-
lt;£ CdufdSdutem huius ftenddli,dupiic^^‘lr nbsp;nbsp;nbsp;‘
dire cy docere uetdt,quidftt catrd decorum-1 Corinth, 40 decides,que non u cyiTtmot.t,, nbsp;Pluresftmul ineccleftdloqui, quid
eft contrdordinemex £dificdtionem,HetdtiCor,i4.
Kitum etidm ilium, quo diuerft ccendm Dominifu mehdnt,dlijs cbrijs,dlijs ddhuc efurientibus,dbrogdt 1 Corint.u, Ignotd Ungud ftne interpretdtione in ccclcm ftd loqui, impedire £dificdtionem oSlendit, edmqi ob cduftam prohtbet,t Corinth, 14.
DE SCANDALO, SEV ofFenfa.
alias per fe, à quib jirè dependet ojfinßo^-^ ' r fud natura operantur ’ . f£ perfefunt, ratio erfdpientidhomitnf^f^ ^ (■^■^ teUigit, neeperdpit ea que Delfunt, ftdprol omniahabet.i Cor.i.Sermo cruds ijsquideniqgt;^ P unt,ftalticia eft-.at nabis quifalutem conftquimuriP tentia Dei eft.. Cor. x. Animalis horna qu£funt Ibiritus Tgt;d:ft:idticidfiquidem iHiftd, P teft cognofcere quod ftiritualiter dijudio^tf^t, 01-Afidas carnis inimidtia eftaduerftu'Detiin'^ * •
io,eduiuiosienaK,conjiudCf^quot;amp;^'‘' . -, c
enerdeffe,hdudobfcurèdof9 infideliumextotU dduerfus eogfitiottei»^^**
I y cent-.dlterum, cimi hypocrite er fdpientes hu tut mundi ofienduntur : diterum ueró,cwm pijfrdtres oftinduntur.Deprioriextdt tejlimonid » Pfti.i.Ro. 9.1 Cor 4. Depofteriori plures pdftim reperiutur fen tentie.i }odnn.i,ïïon eft oftèndiculum in eo.i Cor. »o. Sim oftinfiom ejlote. x Corinth, 6. Hemini denies ul-Idmojftnftonem. Rom.t4. Nepondtur oftindiculum fi-dtriydutldpfus occdfto.
K. Afl.U.Qï'^'
bitabantiiierofolymis.G'principeseorunt, tion g
rarent ilium, er uocesprophetaru que pet
bathumleguntur,condemnato nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/
Etnuncfdo fratres,quódper ignorantiamitdl gt;nbsp;cut crprincipes ueftri.iCor.i. toquimurfapte Dei,ere. quam ne mo prindpumftcuU huius eoamp; ® Scandalam auté^uo hypocrit£cr impij oftindun nbsp;nbsp;Nam ft cognouiftint,haudqudquam
tur,fentiuntelfe oftenftonem,quamijdem accipiunt óa crucifixiffent.Ko.io. TeftimoniSptrhibeoi »4 turn exfdiiA dodrinA Euangdij, quam opmantur efie nbsp;nbsp;ftudium Dei hibeant,ftd naftcundumftiedi^quot;
-ocr page 509-44lt;
44J
C T RI NA.
DE DO
^ÿfotMl(5Deiiufticiam,er propriarn iufticiam qu£' tîntes conflituere, iufticu Dei non fueru nt fiubditæ.
Concepts epiniones extra fier iptur à de rebus diui' titlet de operibus legis,er traditionibus humanis. A-™r.s. ludïiidco iraficuntur Stephano, quod fiomniät amp;^tlt;'loyftperpctuà debere durarexu Stephanus do' tiret,earn abroganda efiftc,poftquä exhibitus fit Kieft-Pts-Aftu,^iS.Gal.i.pfeudoapoftolieó offindutur ’‘^ItaBuangelij ,qu6dopinantur circumcifionem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , trobjeruationcm legis Kloyfidic£,er bona opera,etiâ ^° quantur gentibus,quofialui fiant, ^fdutem ejfie neeeßdria. eftq^ h£c caufta offinfionum nnntunis omni fieculo. Semper enim hypocrit£ imagi ^jjtur,operum [uorum iufticiam in iudicio Deipluri dodereadfiabité. » Pet. i.Cuficiatis, uos non caducis billis,uelutargéto er aura, finjje redéptos àuana ue-W twerfatiQne,qui acceperatis ex patru traditione. l’idjciaerperuerfitas.'R.o.i.Acnon potiusrquem ^noiaienopi^ ^^1^ loquutur, er fieut quidäaiunt '^^dieerefficiamus mala, utueniant bona. (ftuoru/m dttnmtioiujlaeft. B.om.é.Klanebimusinpeccato,ut ia ÿ^ixibundetiPetrus 1 Pet.i.oftêdit iÏlufiores,qui ftub Rw mundi erunt, er negabunt aduedtu Chrifli, uo» ‘’'tunefcire opera Defter ftua fronte offenfionem ex ^igt;ttgt; que tarnen nulla eft, accipere.
. ^nbitioer auaricia.Gal..^. Ambiut uosnon bene, 'lt;^toexcludereuosuolunt, ut ipfios £mulemmi. Gal.6. ^’lunq; uolunt iuxta ficiem placere in carne, hi co i‘*’'tuosctrcuncidi, tantu ne ob crucern Chrifti perfie-f^bonempitiantur. Philip. ;. Complures ambulant, ^'’^^dirucis Chrifti,quorum finis perditio efl,quo~ **Dfi« unter eft. 1 Tim. 4. Demos me reliquit,am fßfflipreftnsftculum.Pbil.}.Ktain omnes au£fiua ip rufiuntquerunt,erno qu£ ftunt Chrifti kfiui.Tim. ^' liquidem radix omnium malorum eft ftudium pecu ^’^quam quidam dum appetunt,aberrauerunt à fide, f'ipfos iinpleuerunt doloribus muit is. ibidem etiarn tst,ill6squi ftuduerunt uocu profinis inanitatibus, ^°P(gt;ofttiigt;nibits filfio nominat£ ftcicnti£,ita ofienftos ^^xMAerrarint altera fide.
ftu, comprehendut Paulum er Barnabam, er trahunt cos in iM,dicentes ; Ui homines conturbant duitatent noftram, cum ftnt ïudæi : er annunciant inftitutd,quM non licet nobis [uÇciperey neq^j'erudre,cum ftmw Ro-mani. tiiscalumnijsddeóiacéditurignobileuulgus CT magiftratus ,ut iubeant eos uirgis clt;edi, Aélor.i6.er it
^udieiinquiunf.Defeäd iftd nobunotum eft,quad ubi^ que ei contradicitur. er Pdulm » ThejJ.i conqueritur de maUtid lud£orum, quad Apoftohi obftftlt;int,ne lo-
lt;£ Cduftdi accidentdriM, hoc eft, qua non eftpeiunt oftvnflone,nifiin ijs,ubi cauja priai recitatie,anted exi
ftant, hos ftrè licet exfcriptis Apoftolorum colligere.
Opera reüa er honcsla:qualia funt,Teftimoniu et confiftio ueritatis. nam Ïuddos offèndit, quad Apofta li teftantur de lefu Chrifto, innocenter crucifixo, er tertia die refufeitato. Aüor. 5. Ecce rcpleftis Hierofoly mam dodrina ueftra, er uultis induccre faper nos ftt» guinem hominis illius.
Keprehenfto er obiurgatiopeccatorum. Ador.7. cum Stephanus acerbius eos obiurgat : Dtri ceruice et incircumeiß corde,er aurthus,ftemper nos Spiritui fan äo refiftttis,ßcut er patres ueftri,ita er uos,erc.diftfte cabanturcordibiuftuis, er ftridebant dentibus ftuis in cum. Gal. 4. igitur inimicusßftusftum uobis,uera lo-quendo uobis? Pft'udoapaftoli uilitate perftjnie,cr ru-ditate fermonis Pauli: er quid no circumducebat uxo rem-er gratis docebat'Euangelium,Corinthij eßende' bantur,utpatet ex 1 Corinth.9. t. Conn th.10.
Pur a et ßneera dodrina Euan geliftquad kftus Chri flus Uazarenus crucifixusßt fllius Dei : er quad nullum aliud nomen fit datum inter homines, in quo opor teat nos ftaluos fteriter quad omnes Prophétie ei tefli-monium perhibeant,qucgt;dcredentes in nomen eius,ac cipiant remißionem peccatorum.liac dodrina non de bebant quidem,fted tarnen nihilominus ea oftinduntur Ïudeier Greci. ». Corinth.t. Ef » Pet.i. Impingunt in
JO
ftermonem,neq} eredunt in id ad quod inftituti fuerant.
DoilrinadeabrogationelegisMoftaic£, erquèd Htsetiam caufts diabolus annumeratur, qui exc£- 4» neq^ circumcifio,neq; lcx,neque opera legis quiequam trfiftilut meutes impiorumpat aut ueritatem non nbsp;nbsp;nbsp;ad ftalutem confier ant, fiedfiolafidesjicetfit uera,tami
*ÿ^fcxntMt agnitam dcfierant, aut negligant. iCo-
Qijoti fiadhuc uelatum eft Euangeliu noftru, ^wsquipereuntuelatum eft,in quibus Deushuius fie exciciuit fenfus incredulorü, ne illuceficeret illis quot;ifn Buangelij glori£ Chrifti,qui eft imago Bei. 1 Ti ’wt.i.amp;nct Domini oportet,ere-efte propenfium ad ^^»lü, tre.eruiiencé eos qui obfiftut,fi quando det Dfi« (iixnitentia,ad agnoficédu ueritatë,et refipi-hitiHaboHliquco,capti ab co ad ipfius uolutatem. ®^'?• Djftis nos fiftmauit, ut non crederetis ueritatil lipcetiam bareticorum fifta dogmata, erimpio-''^iuthoritM,confilia er exépla et calumni£ paßim i[^fta,jiauntutimpij erhypocrit£ oftinfionem ex et uitapiorum accipiàt.Vnde iiymen£us er fl^^iitfticcntesrefixrreftionc iameffe fii{iä,multorft i'^Weruntftdem.zTim.i. Cum Sergius Paulus pro
fO
ïudeos er pfteudoapoftolos ojfendit grauifiimè-.ut patetex Aii.iS.Gil.z.j.4..s.6. Coloftft.t. er Roms er ^» quidam inde conclufteruntprohiberibona opera.
Dodrina de refturreitione mortuorum offindit Sadduc£os,Afl.t}.er Athenienftes,17. er Cormthios, » Corinth.is.
Paucitas er uilitas er afflictioncs eoru 'qui doilri-nam Euangelij amplciluniur,er fte filios Dei profitât tur,i Cor.i. No multi ftapientesftecundum carnemmon multi potentes, no multi claro genere nati: uerum quit flulta erant ftecundu mundu,delegit Deus,ut pudere ret ftapientes ; er qua: erant imbecillia in mundo,dele-git Deus, utpudeficeret ca qua ftunt robufla, ere. A-dor. 14, Paidus er Barnabas reuerfiLyflram ty ko» nium er Antiochiam,denuó confirmabant animas dia , d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;« fteipulorum(propterperftequutionem)exhortabaH-^»fdaccerftret'Barnabam er Paulum, defiderans au nbsp;nbsp;nbsp;turq- eos ut perfteuerarent in fide, eo quad per multas ^tlftmonem Dd, reftulcbat illis Elymas magus, er nbsp;nbsp;nbsp;aflUdiones oporteat nos intrare in regnum Dei. » Ti-’^/^tlmproconfalcmauertereafidetAd.ii.Domini és moth.t,Paulus hortatur 7imotheu,nedefteratteftimo qua hubdutßiritum Pythomcumiamiffto quit nbsp;nbsp;nbsp;niu Euägehj,propter afliiäiones et captiuitaté Pauli
T 4 aTimotb
-ocr page 510-447
CENT. L LIB.
IL
CAP. Il IL
44»
|
i.Tim.4.,co»i^ueriturfi defirtum ab omnibus fidfle, in prima fia definfione. « Theffi.j, Paulus mißt Timo theum ddTheß'alonicenfis,ut cofirmaret eos,ne quif-qud]n turbaretur m bis afliidionibus. Ppbef,}. Qua^ propterpeto, ne deficiatis ob afflifliones meas, quas pro uobis toïcro,qu£ eH gloria ueüra. gis curare Dei mandatu er iram,qhominti er diabo- 20 2. li uoluntaté etfiirorë. Hxc nos monët fio exëplo Apo ftoli,quiHierofolymis erpaßimin orbe terrarüdc- expïoramini,qult;£ res ad experimentuueftri fit,etc.Vt ______________________........ caufiuer£ fiandaliaccepti, na in dodrina Euägelij et 40 1 Cor.is.Pdamus er bibamus,cras enim montmut. ecclefia fint,fed in ipfishypocritis er impijs:ita etiarn effedus kuius fiandali,tanttm ad illos referuntur.KC' lifdem etiarn ojflndiculo fiiit,quod Titum non cir' cuncidit.Gal.2.Clt;eteriim cumdocerepuram doélrina, camfi confiteri, er iuxta earn uitam inftituere ergu-berndrc,eT propter conflfiionë ueritatis perfiquutio-nem pati, non fint opera probibita^a Deofied manda-ta:er tarnen ijs impij er hypocritlt;e,ob fit animimor' bum,cum non deberent, offinduntur-.non pofiunttnec debent,pij eiujinodi impionm ojfenfioncs priccauere dut tollere. Uon enim earn ob caufam dodrina cor rupenda ed,quód impij offendätur, fi purè doceatur: nee eó abijcièda cofiflio ueritatis, quia impij earn ode runt : fid quo magis effendutur redè docedo er uiuen do,eo magis indandu,ut aperte dembßremus,nosmd drinäPuangelij docét,facraméta adminiflrant,er ea qihe fibi à Deo madata fint jadui : er nihil mouentur eo,quód impij erhypocritiepbarifa;i,ladlt;ei,Gr£ci,gé tes, er cuiufiuqißnt coditionis homines, dodrina er uita er operib.eorum cjfenfi,execrentur er deteflen-turerperfiquantur ucritaté.Deinde etia demonflrät, itafuiffepnediduin ueteri Teflamento, quad pieraq^ l)ominu,maximèuerè ïucLeorupars Chrifluerdodri nam eins,er ecclefia no ßt dmplexurd,fid execratura erpcrfiquutura.i Pet.z. R0.9. Tertio, armât pies cotra eiufmodi fiâdald,dum monét eos, ne offendätur exèplis impioru,dodrinâ Chrifli contemnentiu,eraf~ fligentium Pcclcfiam.toannes epifi.j.Dilede,ne imite ris quod malu cd,fid quod bonu.i loan.3. Nc miremi-nifi-atres mei,fiuos odit mudus.Apoc.a. Qui fordc~ fiit,fordefidtadhuc.i PeL4.N0 miremini du per ignc cenferi dutem hifirè pofiiintex Apofloloru firiptis. a Tim. 2.Paulus de Phileto erHymenteo ftandalizatis so er pfiudoapofloloru in ecc dicit, quod aliorumfibuertantfidem. 2 Tim.i. Porró No» obedire EuangcUo^Kom.io.At non omnes 0-bediunt LuangeUo. No» agnofiere ueritatem Euange lij.2 Corinth.4.'lgt;ton ejfiefibditim iu^iciteDeiKom. 10.NO» perfiuerdre in fide,fid aberrare.t Timotb. e. 2.Timoth.z, Alijs fuo exemplo caufam e(fie,ut ab agni td ueritate deficidnt, dut ab dgnofienda abflerreatur. wall homines er impoflores proficient in peius, dim er iff errorem ddducunt,er errant ipß. Exc£cari er indurari. Kom. ii. Kelic^uiuero exca^ catifunt.Iraner e mancipium diaboli,]. Cor.4..^ph.2. Perire,z Cor.4, ^t uelatum e^ EuangelittnoRru,ucla turned ijs quipereunt.i.Gor.i.Sermocrucis ijsquipe reunt fiulticia ed.Paulus Kom.it.fcandalo accept o po puliiudaici,adfcribitquàd fitericoccafioreceptionis pebant.Ad.2S.i:»fgt;„^ ...... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;... gentiu.Dicoigitur,numideoimpegerunt ut cocide-60 dto abfque dubio caufam offenfion isprabufit nbsp;nbsp;• rentiabfit, Sedper lapfum illoru,falus cotigitgentibut nbsp;nbsp;nbsp;Ad.esHecfint fine ftüdalo lüa difé fio fdft ^ ^^^^ |
Ecce bonitatë ac fiucritatëDei,in eos quidemqmet' cideruntfieueritatem : in te bonitatem,fipermanfit^ in bonitate.Per fiandala etiS accepta manififirlmr^ Ecclefia, er eos qui non fint probati, Joannes 1 r' 2 docet,ubi oflendit ideo quofdam effindidodriMe ab ea deficcre,er ffiritus Antichrifiifieri,ut manifi flumfiat, quod non omnes fintexnobis,bocell,ut'd dodores er uera Ecclefia Chridi membra. Et fttuU so percrucë explorari fidem Chridiancrudocehifd* er 4.Et Paulus i Cor,u. Opertet enimocfedantutt bis effe,ut qui probati fint,manifilli fiant inter ud- JO De feandalo dato. . Scandalum datum effe,cum impiadodrinitt^^lr do impiofiu non neeeffario,aut etia indifferent, habita raticncimbeciÜium,pij er imbeciües rogt;r^l^ tur, er ad defidicnem er peccata ivuitantur,^p‘’ docent.Nam deimpia dodrina Paulus inquit^o^^' Quioffendiculacontradodrinamgignunt-er^y^^ _. Sermo illorum ut cancer morbus pajlionemM ‘ ‘ Et Chnflus in epiflola ad angelum Pergamenfts eu t ߣ,Apocal. 2. Habes illic tenentes dodrinam ^^^^^.’ qui docebat in Ealaacmittere fiand.ilum coramfi^ ifrael,edcrecx bis qua ßmulacbris immolantur, fiortari : ita habes er tu tenentes dodrinä NJ^W rum,quod odi.tdem in epiflola ad angelnmTay^l^^^.^ ßs eccleßce : Permit t is mulierë HicZ‘‘bß’‘i'*^r‘l^. prophctà,docerc er fiducerefimos mets dis. Ko.i.Qui de Icge gloriaris,per legis nem Den dehonedas. Vlam nonië Dei propter not lè audit inter gentes.Gal.2. Petrus no redeutens gt;nbsp;täte Chridiana, inßmulaticnem Barnaläcr ^^^^^ Ïud£ûs adducit,er pÇeudcapoflolosinfia pendcacia cenfirmat.Kom. 14 .Ne pofibaeigitttre aliumiudicemus:uerùmillud indicate magit,ne oltt diculum ponatur fiatri,aut lapfus occafto. Caufasf:andali dati hasproponunt.Dofhnnap j’ aut incerta. Kom.16. Confiderctis cos qui i^^ offcndicula cotra dodrina, qua uos diduifibÿÿ''^ _ decipiamini, bonos mores corrumpunt cóHeqf^^P ua,erc.HamignerantiamDei nonnuHibabit- i- gt;nbsp;Currebatis bene, quis uos impediuit, ut non ere ere^^^^ ucritatiiïicmpeperfiafio,nonexeoprofêda,eiutMgt; cat uos.Paululufirmenti tota confierfionëfirme » Dißidium dodorum erauditorli.Talcfi.tn « « ecclefia Corinthiaca ortum ed,cum alij fifi ^^ h Apollo,alij Ccphaifidatares effigloriabantur. lt;ƒ « • lers-'^ccjine fiandalo fiiit diffenfio Apofio ort .:lefiaAntioebena,cumfftu doapofioli doccrët-.aificirctincidaminificundum w rem Moyfi,nonpoteflisejfejalui: Eaiiluf nabas aduerfus illos difieptarctieraffir^tni-'n flo iefi ncq: circucifionem,ne^‘pra:putiu,ijti^famp;’ Hf® Opera legis quicquâualere,fidfolafide^ fi, rtbus legis,hominem impium iufi'ificari.SednuM j fidij Paulus er Barnabas no fint avihorcs, utqut ne tatem definducfidpfiudoapoflolt ,quiuerititteeo LliG^Barnab£d.ificptat,oeti^^^ |
|
44? DE DO GJdf.i, CM!« Paulat Pctrum palam obiurgauit, quid [^ilaiaizatinncirapiotconfirmant,er ueritatem E-«ttgfl^ corrumperet.Sed dus rd culpa non ed: Pau-^^^mputMda-.utqui rede fiat-.ucrùm Petro, qui are-dama Emngcl'ij aberrare uifus fft.Nce fine offinfio-''tiHuifiifiquod college Pauli in Afia auerfati fine eu einnes,inter quos Phy^lus er H ermogenes etiam fue-tnt.i Tmot.x.erPhiletus er Hymen ans. z Tim. z.er ^'^^ini(r,iTim.t. qui und cum Paulo ante rede do-titrant,quos Paulus poßea excommunicauit. I'ttpmtia dodorufi emm non redd fecarc fermo-quot;f«Beipoffunt,er legem ac Euangelium mifcent,'m-ti^torumfcandaloru funt authores.sTim.t. Valentes dodores,non inteUigetes qu£ loquutur, neq^ ^^'td’Majfeuerant. itcm:Sinon retinet firmamfano ^“^ ittrhorii,fed pro fanas uocum inanitateser oppo WoMfs filfanominatie ßienti£profitentur.iTim.i. ^^^^^iantesfunt,erinfiati,erinfaniunt circa queßio Jquot; O' iijputitionu pugnas.i Tm. 6. Sinon habent ®-«tf^(monittrti ab ijs qui firis funt.iTim.3. ^^'^uptierpcruerfi mores corum qui pietatem ^^'‘^^ntur.p.om.i.Proptcr uos malè audit nomen Dei wffi'gfMfs.i Cor.s.Omnino auditur inter uos dupru, ^^'*^fmodißuprum,quod nee inter gentes nomina-*K^atl^!i0 uxorempatris habeat. . ^Itofusetxne Dominic£.tCor.u. Cum conuenitis ÎO '‘^titndem locum,non licet Dominicam ccenam edere, ’i^imufquifq; proprium ccenam occupât in edendo: ^^^^tlitiiemefurihlleueroebriused.Eluncfanedo '''^'^otthibetisadedendu erbibendumianEcclefiâ jo a.NecontrißetisffnritumfandwmDeiyperquemobfi ‘‘'^’‘gt;itcmnitis,erpudeficitis eos qui non habent? ^*^gt;tslt;lhrißian£ltbertatis inteUedus, er fern a' voriarun intempeßiuus ufus,cum non erga m-^^^^tdiaritas.aut aduerfus pr£frados aut obßina-^txercetunulla grauitas:fed abfquerationetalia wqitóitut imbeciUes offendunt, aut contumaces in co firmant .Rom.14. Verum fipropter ci ‘^‘'^fiatcrtuiK contrißatur,no iamfecundu charita» ^^'^^l’’dis.t^!;(ibotuotüuperdas,pro quo Chrißus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;____________________________ ^««« d. Nf igitur uedrum bonu hominu maledd 40 Suppeditant impijs caufam bbfihemandi nomen ' obnoxiu.Et paulo paß: Hectbi caufa deßruas ^f^Bfiomaia quidem pura,fed malu eß homini,qui r^o^niicultem ucfcitur.Bonum eß no edere carnes, '^'^bibere uinu,neq’ quiequa.per quod frater tuusim ^‘quot;ÿdtthffinditur,autinfirmalur.iCor.8. Atquie-comendat Deo : neq; ficomedamus, aliquid ^^lt;‘percf:neq;fina comedamus, quieqnobisde-n ƒ uidete,nc quo modo facultas lÜa uedra offindi f* ßljsquiinßrmifunt. Etenim ßquis eonffexerit ^^’I^ßibcsfcientiäiin epulofimulachroru accumben ‘’^xi^óiiKcofciëtiadus qui infirmas ed,£dificabitur tieniuquffunt fimulachris immolata? Etperibit e^t,qui infirmas ed, in tua feientia, propter quern ^I^gt;‘sfiiitmortuus. Sic autpeccantes infratres,er '^quot;f^itesconfeientia lUoru infirma,in Chrißü pec-^^^.Qÿipropter, fiefca offenditfratré meu, haud-t^'^tibns in £ternum,ne fratri meo firn V’^iiculo.iCor.io.Qjiod fiquis uobisdixerit : Hoc I'^’dichris mmolatued, ne cdatis propter eu qui in- nbsp;nbsp;nbsp;monct Paulus iCorint.s. Profligate iflum qui malus wit,er propter confcientiâ,erc.Porrà confeientiâ éo fß fx uobis. Item : Si quis cumfiater appeîlctur, fùe-^ «co tutiin,fed adierius lüiits.Gakz.Petrus non iufli nbsp;nbsp;nbsp;ritfcortator, dut auarassautfimulachroru cultor,aut conui- |
4?lt;’ 10 C T R I NA. grauitatë in ufe reru adiaphoricaru exercet cotra ob-jUnatos tudaos, ques dum metuit, erfea gétibusfub.gt; ducit ac feparat, cum quibus antea cibum caperat, lu-daos er Barnaba fuo exèploßmulatione docet, er lt;ib DuangeUj ucritatt difcedit,er pfeudoapodolos m fua opinione confirmât, quad ludaijmi obfcruatio etiant gentibus fit neceffiaria adfdlutem. Qjeare Paulusgra-uiter eum obiurgat:Si tu,cum fis iudaus,gentiliter ui' uis,ac non iudaicè,cur gentes cogis iudaiz^re! Specie malietiam fcandala conficere,Paulus docet, 1 Theffi.;. Ab omnifiecie mala abflincte, er * Cor. 9. Paulus ajjerit fe er Barnaba non eô non circumducere fecum uxores,quèd fibi nö liceat-.nec fi eè no à Corin' thijs aecepijfi Iiipendiu,quód id prohibitum er malum fit,fed ne quod offindiculu dent Buangelio Chrißi.qua le uero offindiculu mteUigat,z Cor. 11 dilucidius expo nit,cum aif.Qjaod ficioadem er fiici.t,ut amputé oced fionem ijsquicupiut occafione,utin codequoglorian tur, reperiantur quemadmodum er nos. Idem z Cor. 8, ubi de colle da agit, odéditfe ideo Luca opera in ea re uti, quod ab iedefijs delcdus fit comes fult;epercgri nationis,nc quis eos carpat in ea cxuberâtia,qu£ admi nißretur à Connthijsier ut procurët honeda no tan^ turn cora Domino, fed etia corähominibus. Eh Tint. $.Voloiuniores Çuiduas^ nubere, ere. nullam occafio^ nem dare aduerfario,ut habeat maledicendi caufam. (£ Effidus f:andali dati, has fire comem or ant. No cere alijs,quod narijs modis fit.Kam feandaUs pij con' trißantur.z Cor,n.Qjiiscffènditur,çrego noni^ph. gnati e^is in diem redéptienK. z Pet.i. isenirn (, Loth) oculis cr äuribui iujîuf,cuin heibitaret inter tUos^quOquot; tidie animant iußam inique iUoru/m ßdif excrucia-bat.ïmbeciUescoturbantur,ct adimpiM epinionesaut imitationem peccatorum adducuntur. Galat, j. Rom. 14 tCor#. Déformât er dedecorat,ac impediut dodrina Euâ gelij.Vnde Paulus ad Titü z priecipit. ut fcrui fuu 0^ cium freidnt diligenter, ut ornent doürinà Euangelij. Dd,B.om.z.iCor.6. Nf quam demus offinfionem, ne reprehendatur minifiertum. item conquerendi,Philip, z. Maledicendi. Rom. t4.iTim.s. Afferunt poenas. Gal.f. C£terüm qui conturbat uos, portabit iudicium quifquis fiierit. Monent etiam pios, ut fibi caueant, ne talia ficiant, quibus offindant alias, er ne aliorum mala imitentur exempla.s.toannistDilede, ne imiteris quod malum ed,fedquod bonum ed.Etiioan.z.hortd tur ad diledionem proximi, eo quad diligentes fratres f° nonpr£bcantfcandalu. 1 Pet.^.fdequis uedrum affii-gatur uthomicida,autfi(r,aut fidnorofus, autcurio-fus alienarumrerum.B.om.t4..lloc indicate magis,ne ponatis offindiculum fratri,aut fcandalu.i Cor.ie.Ta' les eßote, ut nullum prxbeatis offendiculum, neq; lu-daismeq; Gr£cis,neq; Ecclefi£ Dei:qucmadmodu ego per omnia omnibus placeo, non meamipfius qii£rens Utilitatem,fed multorum,ut falui fiant. Scandalis datisper excomunicationem refifiendS, |
4n
CENT. I. LIE. IL CAP. IUI. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4«»
conuiciator,aut ebriofut,aut rapax, cum dufmodine cibum quidem capiatis, a Theffij. Pracipimus uobis fratres, per nomen Domini nofiri ïefu Chrisli, utfub -ducatis uos ab omni fiatrequi inordinatefcgerit, er non iuxta infiitutionem,quam accepit à nobts.t toann. Si quis uenit ad uos, z^ hanc dodrinam non affèrt, ne recipiatis etan in domu,necaue ei dixeritis. Qui enim illi dicitaue,communicat operibus eitis malis.
DE C O N I V G I 0.
HAecuox7‘é/^oe,coniugiumfeu matrimonium, 10 üeb.i}.extat.z^ Apoc. i^.Vcnerunt nuptiæa-gni.yx^^^if' nuberefeu contrahere matrimonu. 1 Cor. 7. i Tim. 4. zx$.Gr alibi repetitur. Per periphrafin coniugium cubile immaculatum appellatur,Ebr. 1 ?.
Confentiunt autetiam Apofiolicum ChriBo.quod coniugium fit Dei ordinatio,qud unus mos, CT unafæ mina, légitimé er indilßdubiliter copulantur, propter humani generis propagationem,lt;^ uitandas libidines. Ut infrquentibus demonfirabitur.
in contrahendis nuptijs, habendam effe nttionoit confanguinitatis, z^graduum inlege prchibitorvuh monet exemplwm Corinthißi Corinth.sfiuinoiiercM duxerat uxorem,quodPaulusHuprum appelïit.Hi^^ etiarn illudfacit Ephef$, Kelinquet homopitTein^ matrem,zy'adiungeturuxorifult;e.
Eos qui non habent donum cafiitdtis,teneri cotri' here matrimonium,Paulus docet 1 Cor.r.ProptcrJiii'
NamDeumeffe aùtoré coniugffeiq-id genus uïtee 20 e placere,patet ex 1 Pet.s.ubi coiugibusfua bona opera' ,
prafcribitiZ^ maUeres patriarchdrum fanzas appela lat, ZT uxores coharedesgratia dicit. loannes ueroin Apoc.^, Ecclefiafeupiorumad Chrifiamconfociatio nem,nuptids appellat. Z7 Ecclefia ibidem uxor, zy A' poe. la.ffonfa ßcitur.Paulus uerà inaltts modis coiu-giuma'Deoeffi tefiatur. Primum enim uerba de inHi-tutione matrimonij ex Geneß récitât. Ephefs. Uuius rei gratia relinquet homo patrem et matrem,^^ adiun getur uxori fuee,atq; è duobus fiet una caro. Et » Cor. ^ é.Kedigentur enim,inquit,duo in carné una. Secudo oüedit,legem approbare matrimonium,Kom.7. zr 1
pra uitanda,quifq-fuamhabeat uxoremtGfftiutjiß que uirum habeat.zypofieaiQuód fife non continet, matrimonium contrahant.nam fatius eHmatriniO' nium contrahere,quam uri. Uuc pertinent etiuntcju m onia,fcortationcm et adulter ium probibentii. » Cor. o.Eph. f. i Tim.i.Gal.s.Col.3. iTbcff.4.Eeb.3.
Nfc Epifcopis zr minifiris Ecclcfie, nee uittil ifi hominibus,adconiugiumidoneis,ufumntatrimonij(i' fcinterdidlum.jn Apofiolorum fcriptislegif-^i’^’’^ do allegata fentétia ex t Cor.7, ad omnespertinet.'De inde de epifcopis aperte dicitur 1 Tim.},quoddebei - ffe unius uxoris mariti : hoe efi,quifiinul no hibant plures uxores. zir ne quis aUegori-im aliquant fingit^ una eedefia gubemandaffubijcitur : Qju non ffe lt;’' mui bene profit, Z7 liberos babeat in fiibidlionec0 omni reuerctia. ibidem etiä de Diaconie dicitur,q»^ debcant effe unius uxoris mariti,amp;h1gt;er'isfidff(^ pra;effe,ztr proprijs fiimiliis.ldem tefianturetiacit pla Apofiolorum (77 aliorum. nam petrum Domini,zy caterosapo fiole. habuiffcconittg,eS)^^ lus affirmât i Cor.ç. PhiUppumuttumjxfeptet^ «* o conis Ceefare£ quatuorfilias propbetates babui^eA'ti cos Ad.i narrat. Pneterea Paulus, Vlatrimoniup^^ hibentes zy cibes, ffiritus impofiore5,tradctes do r
Cor.7. Tertio pr^fcribit coniugatis,qu£ bona ope ra debeatfàcereyE.ph.s.Col.î.ztr alibipafiim. Quar to récitât régula Chrtsli,de no ficiendo diuortio extra cafum adultérai Cor.7. Qtfrnto prohibitioné cona iugij, uocat dodrinam damoniorum, 1 Tim.4.. Autor etiarn epifiohe ad Hebroos, matrimonium Deo pla' cere monet,'lïebr.t}.'tlonorabile efi inter omîtes cornu gium zy cubile impollutum.
namd£moniorum,appellat.iTim.4‘ , .
Externes ritus ufitatos zyhonefiosincolrinen 0 matrimonio,utfunt ffonfalia, confenfus parenturn ff amicorum,fter te benedidiones nouoru coniugu, Lon' uiuia nupttalia,mundior ornatus ffonfie:muneri, f p milia,non improbant Apofioli.Hainadfionfauaa » dit Paulus 2 Cor.ii. Deffondi uos uni uiro,utuirgine 40 ca^amexhibcrctisChrifio.zyiCor.r.Qu^^^^':^ ^^ ptu,bcnc facit,zyc.Confenfus parentum zfOXtKorM in Decalogi pracepto cotinetur: Eonorapa^etuum, zymatré tuanhzyc.Ephefó.ltem'.fdijobeditepiren tibus uefiris,zyc. Ephefj. Etbenedidioncsttouoriint coniugum,pertinentadprceceptadeoratione.iTintquot; Etant obfccrationes zy interpeUationcspro oinni « homimbus.zy iTimoth. 4. Paulus iubetciiiscrnia' trimonio uti cum gratiaruadione. Et Coloffs-O^quot; qhtd egeritisfermoneautfiido,oniniainnoniine et mini Icfu ficite. Ad couiuia nuptialiain Apoc.i9.a « ditur:Ecati qui ad canam nuptiarumagmuocatijun. Ad ornatum ffonfa mundicrem,EphcfrEauitU ut' dit,cum inquit : Chrifiusfemetipfum p^oca ixpojiu, utiüamfandificaret,mundatâ lauacro aqu£,per un' bum,utadhiberetearnfibigloriofamiCcclejianon a* bentem maculam aut rugam,autquiequam iiujniou fed ut effet fanamp;a,zyirreprehenfibilis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ
Secundas nuptias légitimas, altero feihect cow«p — —............., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„»Ut at. jt.n „ta mortuo,ab Apofiolis improbari nonlegas. im
rittim,zy quilibetfuam uxorem.zy quod 1 Tim.3.Epi éo pritcipit iis llqui non habent donum caliitatis, ff a nonpoffuntcontincntcruiMere,ElamsCorint.7-Jco^
Effi colgt;ultttionein uniiK mdriSiÇf unÎM famine, Petrat docetiPetrij.'Vxores fubdit£ßtis uiris ue~ firis, c^c. Item : Viri cohabitent ffeundum feientiam, uclut infirmiori uaß inaliebri impartientes honorem. Et Paulas t Corinth. « inquit, Deffondi uos uni uiro. Kom.7. Viro obnoxia mulicr,uiuente uiro e^ aUigata per legem. 1 Corinth.6. Kedigentur duo in carnem U' nam.Eph. s.E 'duobtit fiet una car o. Item.Viri debent diligcre uxores,ßcut fua ipforum corpora.
Aräißimum autem coniugij uinculum effi, ex idm so citatis loeit appdret,mdximè uero ex 1 Corint.7.'Vxor proprij corporis iutnon habet, fed maritutißmiliter
C7 marttut proprij corporis ins non habet, fed uxor. Et quod debeat dur are ufq- ad mortem alteriut par' tis,Paulusdocet Kom.7.C!' 1 Corinth.7. Vxor amga-ta eA matrimonio,quàm diu uiuit maritat eiut.
Plures limai z/femel habere uxores non licere^ex teftimonijs iam aUegatis confiât, quibutzy hoc addi potc^,quod » Cor.7.dicitur: Q^dibct habeat fua ma
{co^utjitèDiaconuSffituniiis nxorn maritU'S.i Cor.7.
4»
f DE DOCTRINÄ.
inccniugatis t^ uiduis,bonu eis ed,ßmanferint ut ey f^o-t^id fife non eontinent, eontrahant matrimo' nium.^ fubfinemeapitis inquit:Vxor alligata ed tMtnmonioiquandiu uiuit maritus eius. Quod ß dor^ toierit maritus illius, libéra ed ad eui uelit nubendum, woiii) in Domino. Roman.7. N^tm uiro obnAcia mu~ ^tr,uiuëti uiro alligata ed per legem-.quódfr mortuus fait uirdiberata eji à lege uiri.Proinde uiuente uiroi sitiltera uocabitur,fife iunxerit alteri uiro. Idem t Ti ^ofaVolo igitur iunioresfrdieet uiduas,nubere,li-’^o^ÿÿtere,domumadminillrare,cre.
^^tia conitigum erga fe muieem er erga libe~ '''‘^amp;\fimiliam,fuprain quarto erfexto praeepto ^^^ojmmus.
^^inesfeueßidusconiugii ,bi frrè reeenfentur wApoftofe.
4^4
Paulus nero etiam ob alia caufam diaortiu permit' tit,nempeßinfidelis maritus aut uxor, nolit cohabita re eum fideli eoniuge,er difeedat.i Cor.7,Si ineredU“ lus difcedit,àifeedat.aon eil feruitutifubieHusfrater autforor m huiufinodi,fed in paee uoeauit nos Deus.
in alijs uero rebus diuortiü prorfis prohiber, i Cor, y.Alligatus es uxori,ne quare diuortiu.ltem:Coniuga tispra:eipio,non ego,im6 Dominus: Vxorà uiro nefe parctur : quadßfeparata fit erit, maneat innupta, aut ’o marito reeoneilietur,er maritus uxorem ne dimittat.
Keliquis aut dieo ego,non Dominus:Si quis frater UX9 rem habet infidelé, et h^e aßentitur ut habitet eü Ulo, ne dimittat earn: er muiter qua habet maritum infide lem,er » aßentitur ut habitet eum ea,ne dimittat ittu. Sanilifieatus enim eA maritus incredulus per uxore, erfanHifieata eH uxor incredula per maritu.AlioqM filij uejlri immundi eß'nt,nunc autem fandi funt.
DE VIRGINITATB, SEV cœlibatu.
DBuirginitatc er ecelibatu folus Paulus t Co^ rinth. feptimo quadam tradit : alij uero Apo» ftoli inferiptisfuis,eius non meminerunt, nißquod ia Apocal.eentu er qu.idragmt.i quatuor millia,qui em^ pti de terra dieuntur, uirgines appeüantur, ut quifefe cummulieribus non eoinquinarint. fed ea mydieè eX“ poni folent,de ijs qui non funt eontaminati idololatria meretrieis Babylonien.
10
Docet autem Paulus utruinq^ Ï)ei donum ejje, tunt caße extra matrimoniu uiuerepoß'e.,tum ad matrimo
num uirginitatis rariuSyeoq;exeellentiuseßefentiat.
i Cor.y.Velim omnes homines eße ut ego ipfe fum,fei
unufquifq; propriü donum habet,aliM ße,dliM autem ße.Ptpoliea : Vnufquifq- utipßpartiti»eü Deus, u-nufquifc^ ut tUum uoeauit Dominus,ita ambulet.
Deinde ijs qui non habent donum uirginitatis,pr£“ eipit ut eontrahant matrimonium.i Cor.y.Ad uitandi
^lobtdiamuserpareamus ordinationi Dei, qui
WmïfowHgittw. 'Rphefs. 1 Timoth.4., idé^mau“ ^^t ijsqniiUisßfic libidinum lt;edu uiuere non pof-Ra Cm,7.iiitlius ed nubere,quam uri.
^^tHdi,propterfcreationéliberoru. 1 Timu. Sal ^^milier per generationé ßlioru,ß maf-rint in fi'
■‘Tiw.;.Vofoiunioresnubere,filiosgignere.i Tim. ^OSiliifros habeat in omnifubiedionc. erpofrea: ^^lt;^oni unius uxoris mariti, qui liber is rede praßnt. '^^^dä,uthabeamus fociivm eommuniivm preeum, Bonnis generis ofßeiorwm,laborum e^ moleßiarum ^jdtniniftnmda refrmiliari. patent hlt;ec ex tedimo“ ^'^'^■oßicficoniugum,iPct.s.Bphef.s.Coloßj.
Qält;rtö,«t iiitentur fcortationes.i Cor.7. Propter 30 nium idoneum amp;nbsp;prochuem eße,licet illud (cilicet do-fa'^tnitandafuarn quifque habeat uxorem,zrfuum 'i'^ftknaritum.er podea : tiefraudetis uos inuicem, ^IV'piidexconfenfapro tempore,ut uacetis ieiunio ^ftetationi.er rurfimitn unum conueniatis,ne ten-•rtuos Sit4«i« propter 'mtemperantiam ueftram. ^'■fautfittypusaut fimulachru ardifiimæ Chri /1C Ecclfji^ eoniundionis, er fineerifiimi amoris, ?““ ebrißm Bedefiam compleditur, er beneficiorti '^^'^‘^'■aiiicondrt.Bphefs.Cluoniamwredeaputu- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
^'^^^hqitemadmodumerChrifliised caput Bcclefiue, 40 funtcadè extra matrimoniu uiuere,liberum eßedicit, '^^^'nedquifalutemdatcorporiiitaq^quemadmoa
ßue mdtrimonium inednt,ßue ab eo aiftincant. i Cor.
Kill Bcelefu eß f vbdita Chrifio,fic et uxores fuis uiris Woiiii»amp;i».Virt diligite uxores ueftrosfreut er Chri“ i^dfrxitBeclefia ,erc.item: Hallus unquafuä ipfius ^^ odio liabuit,iinó nutrit erfrnet cam,ficut et Do ^xasiedeßä: quonia mébrafumus corporis eiufdé, '*Mmeeius,e7 exofiihuseius,ere. lAyfieriuhocma ^’W tfi,uermi ego loquor de Chrifio er de Bccleßa.
Porro cHiH gratiarumadione coniugio utendum nbsp;nbsp;nbsp;tem habet propre uoluntatis,erhoc decreuit in corde ^‘gt;^itidiismonet,iTim.4..Deindeer hitnetraditre- S9 fuo,utferuetfuamuirginem,benefrcit. i^K^idorinth. 7. duihabent uxores,fint tanquain ^t^abeantboeed, non ponant in re uxoria f urnmi facitatem,adec) ut Dei obliuifcantur,er abijciant cu ^^aternafalutisifed fciant,hanc quoq; rem,ut alias, '^fiftperpettuuiifed temporancam,er nnà cum ha ^duimndipreterire.
ßrnicationem,eyc,Kel;iKe^nuberc,quam uri.
Tertia, tUis qui habent donu uirginitatis, ey pof“
( 7.Deuirginibus praeeptum Domininonhabeo,conß Hum tarnen do^ere.C^ödßduxeris uxorem, non pec eaßi:etßnupferituirgo,no peceauit.Btpoßea rurfus: Ct^ôd ß quis 'mdeeoru uirginifute putat, ßpratereat nubendi tempus,er ße oportet fieri: quod uult freiat, non peeeat : iunganturmatrimonio. Oeterum qui flat firmus in eorde,non habens neceßitatem,fed poteâa-
Quarto,ijs qui habent donum caftitatii, dat conß» lium,qucgt;d melim frétant,ß non ineant matrimonium.
quamß tontrahant.i Corinth.7lioc dico iuxta induit gentiam, er noniuxtaprlt;eceptum. Ndw ueUm omnes homines eße ut er ipfe fim,fcilicetcalibes,erc.erp9 üea ; C^ui elocat nuptum, bene freit : attamen qui non eloeat nuptum,meliui freit.
DE DIVORTIO.
ß^Urißumadmitterc diuortium ob adulterium, y^didum ed fubràicr non ed dubium. auin Aoo
ƒ 1 tirijtum admitterc diuortium ob adulteriu m, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pluius autem conßlij rationem Paulus aßert, quoi x^didum edfupra:er non ed dubium, quin Apo nbsp;nbsp;ß abßineant à eoniugio,minus habeant euraru er foUi i’‘^tmdtmfententiam etiam propagarint,licet ineo 60 citudmumer afflidionum,qu'amfi comugioutantur. ^^fariptistaderenonfiatmentio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inquitenimt'Velimuosabfque foUicitudineeße. Qifi
coelebi
-ocr page 514-CENT. I. LIB. H. CAP. I HI.
|
Calebs efi,curai ea qu£ funt Dpminiiquom6do pldci-turns fit Domiiw.at qui duxit uxorem,follicitus ed de bis quoi funt nwndi,quomodo placiturus fit uxori. Di ui/afunt h£eduo, mulier er uirgojnnupta curat ea qua funt Domini, ut fit fanda,ciim corpore, turn ßiri tu. Contra, qua nupta cd,curat ca qua funt mundi, quornodo placitura fit uiro. Hoe autem ad id quod uo bis conducibileed,dico-jton uti laqueum uobis inijcia, quaficoniugesnon placeantDco ,fed ut quodhone-ftum dc decorum ed,fequdmini, er adhaireatis Domi“ *° no abfq; uUa dißradionc. lt;. Foßremo legitimo coniugio haic aduerfari docent. adultérin,fcortationesJmnMndiciem^^molliciem, con-cubit um cum mafculhyUngM libidines, inceßum, i Co-rinth.s.6,7. Ephef.s.Coloff.s. j Timoth.i. Komdn.i. a. Petriz. Vripotiusqudmnubere^tCorinth.j.Prohi tere matrimonium ijs qui non habentdonum uitte coc' UbiSilhidcm:?^ t Timoth. 4. Prohiber c mdtrimonium tnini^risccclcpiCyUt genus uit£ mpuru,in quo uiuen-tesnequedntddminiftrnreresfdcrds.i Timoth.s^Poly zo gdmid,hoceß,pluresfitnulbabereuxores,Rom.7.'Vi uente uiro adultéra uocabitur, fife iunxerit alteri uiro. Dimittere uxorem ob alias cdufas quam adultenu, t Cor.r.dltcroconiugeinßdclidißedcnte, fidelem er innocentem arcere ab ufu coniugifi Corinth.r.ex con filiode uirginitateficerepri£ceptumDei,er confeien tijs inijeere laqueos.i Cor.7.non facerc officia piortmt coniugum: cuiufmodifunt, ß uiri non diUgant uxeres, fed funt amarulentiergaillas.Ephefs. Coloß.j. 1 Pet, 3.Sidomuifu£erhberisnonbenepriefint.i Tim.3.Co 30 loß.3.Et ecûtrà,fi uxorcs no fubditte fint uiris fuis,nec reuereantur eos. 1 Pet. 3.Ephef. s.Coloß. 3-^tfi ufurpet fibi autoritatem fupcr uiros.i Tim.z.erfimilia,qu£fu prainfexto preecepto Decalogi enumerauimus. DE MAGI STR AT V. MAgißratum Petrus, 1 Petri z cwd^umuàv tßi irif/,ordinationem humanamier z Petriz, uv- oeiTtiTo:, domindtionem, cz td^^xe, id eft, glorias feu excellentids appellat, qudspoftremasuocesutrafp^e- tidm cpißoU luda: habet.Paulus uero Rom.i3.£f»dixe 40 tranquiUam er quietam uitam dgarnus cum omniptca ' v7ra^eYidair,potefldtesfublimiores:eradTit.3.£Cf-X^e UM sJjidw,pr'mcipdtus er poteßdtesdppeUdt. interdum etidm uoce Regis, ut 1 Petri z. 1 Tim.z, Crprincipis,Romdn.i}.cy' Ducis,i Petri z, cy' in emi-nentid conflituti,i Timoth. z notdtur. Docent dutem, mdgißrdtum effegenus uoedtionis feu funélionis, inßituturn d Deo, itd quidem, ut unus ‘ autplures alqs pra:fint,eosq- certiser honedis legi bus gubement, er politicdm difciphnam,er honeda- ________________. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. tem er pacem conferuent:er enormiter peccantes con t’^ dinationi reßßit, Cit!iaütreßiterint,fibijpßt '^'* dccipient. RSdm principes n o terrorifwt bene agenti' bus,fed malè.vis aut non timere poteßaldQuodb^' numeß fi.cito,er fires laude ab iüa.Dei enirn ainißct cß,tibi in bonu.Quodfificeris id quod malu eß,tiaC’ non enim fiußragladiu geßat. näDeitmtußereßß' tor ad iram et qui quod malu eß ficerit. Quapropter oportet eße fubditos, non folum propter iram, ueriutt etiam propter confcientia. Et Petrust cpß'Z-^^^^’^' didam nocentium,er laudem redèagentium. éo $quot; Gubematores magißratum gereutes ,ß»C'P Guberndtoresautem,hancßindioneadminißran- nbsp;nbsp;furnrns,ßue medij,fiuesnfimi,inquacnuqucP°quot;^’‘^* trnprimdmor fecundam tdbuldm,nouobiurgdtione modo,fed, etidm ui corpordli crglndio, er dlijsfuppU cqs punidut, ut in fequentibus dieetur. Deum mdgiUrdtas, hoe eslilliusfinilionis,qu£ glddio utrdnque tdbuldm Decdlogi tuetur er cu^o~ ‘^‘^i fff^lt;tutorem er conferudtorem, Pdulus docet dd Komdn.ti. üoneA poteSlds,ni/i d.Deo:erqute funt potelldtcs,d Deo ordindtie funt: itdque qui refifiitpO' tefldti,Dei ordindtioni reßßit. erpoßeaiDei enim mi niftercAddbonum. |
tes,homines eße,turn ipfd e)cperientid,tu)n ttfUacnii probdnt.i Petri z. 1 Timoth.z. Eos uero per homines penes quos eßpoteßtudiit di er coHituendiguberndtores rerumpublicäru,Tgt;eo uel curdnte, dut permittente digger nd gubeniedt Reipubiscte coUocdri,tum experientid teRdturdtin lt;^i âum Petri monere uidetur,qui mdgiUrdtum appt^ ordinatienem humdndm:fcilicet,quid per homines ni' miniflrdtur, er quia per homines eoru/m^eonßifß guberndtores cligantur er conflitudntiir. Diflinélos grddus inter perfonns mdgißräMff' rentes, non impro bdri ab ApokoUs, apparel ex Me i Petriz. Siueregi tdnqudmpraeceÜenthßneMifn^ tdnqudm ab co mißis, er » Timoth., *. Pro regtbus amp;nbsp;omnibus in fublimitate conftitutis. Operaautem huic uocdtiGnißcilicetmagisira'iu prtefcriptd, ad qult;e onnes guberndtores in omnibus polities ßnt obligati,hate ßrerecenfentur. Adiuuare coHeHioncm Ecclefilt;e Dei, er curare ul idololatria inanißßie aboleantur, er ßneeraiodrini er uerus ufus facramcntorivm uigeat apud ßos,ßac' tiam conßßionc ey coßantiddUjs eße bonoexemph. Complcdlitur hac omnia Paulus ad Koman.isPrM' pes non terrorifuntbene dgentibus,fcdnialc.uisigt;‘ tem non timere potéftatemiquod bonum eslßcito-ßt fires laudem ab tUa. Dei enim minister eß, tibia bo' num. Idem i Timoth.f(cundo,ad magißratus oßMm pertinere oßcndit,itagubernarefubditos.utpiamic‘ gant uitam. Ad earn uerop'ertinetjUerddodrinaamp;lm cerus ufus fdcramentorum. Et Petrus eepi^.s-l^^ÿ'' firatus oßeium ißcmonet,lauddrereiieigcntcs.cao indtcat,mdgifiratum etidm debere cos iuuareamp;ptO' inouere,quiueram reUgionem doceantterabolerei 0 lol.itriam,qui£ efi omnium fummimi malu/miCr ifi^ humanonocentifimum. Conferuare externam difdplinam e3‘^^’'^e'^^^ er pacem ; complcditur ha:c quoq; Petrus, 1 epm-*-Vt qui per eum mittantur, ad uindidain ”®‘'fquot;^'* Idudem uero rede dgentitim.Et Paulus iTimf‘.. tdteer hone/idte. er ddP.om.is.'E.lito^’^^l^^^ ^^’‘* bonum. Difciphnam dutem er honclldteinamp;t^^^^^gt; bond eße, er neeeßdrid dd focietdtein generii humt-ni,quis en qui negete Vt miniflros Dei,fine reßeäuperßn-^r’.ßßitilcr uicorpordhdnimdduerteretncosquinidi»^^^'^ quunt contrd Decalogum QT iuftM leges,G'it*^ ^^ comunem focietdtem,e^ enormiternocent ilijs. b^M Pdulusdd Rcm.is.CluifquisrefifiitpoteSiiti}^'^^ “J |
4 lt;7
DE DOCTRINA. noMerepotefidtem agendi dut pr£cipiédi fuit fub» iiliç,ili!ltiid contra Deurn er iulidf leges, ex lege natu tili(xtrii(l.if,cruerbo Deinon aduerfantes,hisargu tnentis Micant.
4î8
Vrm^quôd docent tarn gubemdtores quam fubt ditos,Deo,eiwg; uerbo obedire debere:er nullum ho' nnmm labere libertdtem er immunitdté, fdciendi dut frtcipienii mdlum.dd Rom. i, Hif qui obtempérât in-iii!licie,uenturdeil indigndtio, er ira, er djfiiHio.er tnietusdduerfuf omnem dnimdm bommifperpetrdn* f»»Atm,ere. Non enim fft perfonarum reffeiluf dt pui Dnm.Eddemfententid repetitur ddEphef.o.Gdl. ^•^oloff t.Ad.io.
Secundum,quod gubemdtorum officia bis metlf in-duiunt,qu(id debeant effe mmiUri Dei, dd iram ei qui lt;1^1 milum efi ficerit ; er dd tuteUm er honorem ei, ^»itjiiodbonumellfdeidt. i. Petrii.Rom.i}. er quod debemt in communi focietdte bominum pietdtem et ho ^'^Ilitemer pdcein eonferudre,i. Timotb. i.Sed facet '^tamp;pneipereedqua funt contra Deum,et pietatem ^bmeltdt'e,delinierenocentes,et punire inföntes,pu amp;itcutgt;ioficijs4Deomagiflratuipræfcriptis. Qud' ^^^^we^fdeuilimdgiftratui fuum offidu diuinitus fi-biniinditü,uerterein contrariu:quód fi quit facii,n6 »W'Jltr Dei,fed minifier diaboli dicendus efi.
An iuftumfit in cÖffieflu Dei, uot polïut audire, qu'am Deum,uos iudicate:er Ad.s-Obedire oportet Deo ma gif quam bominibus. Catera de officijs fubditorum,fu* pra in quarto pracepto expofuimus.
Magifiratum ab ecclefiafiica gubernationeeo pótif» firnum difcernut,quód magiflratui gladiü corporalem tribuut ad honorandii opus bonum,er terrendu er pu niendum éos qui quod malum efi, fiue contra prima,fi* uefecundam tabuldm,faciut.t.Petri i.er Rom.13.Non lo fruflrageritgladium nam DeimmiHer cR,ultor ad i* ram ei qui quod malum efi fècerit.Ecclefiaflicie ueró gu bernaUonigladiu lfiiritualem,Ephef6. i.Eim. j.Tit.i.
DE MORTE.
MOrtis uocabulo Apofioli interdu notant homi nis extmâionem feu mterfiëlionê, Adl.ij.lïul lamcaufam mortis inuenerZt.Adi.it.Hihildignu mor te egit.Ad.is-Ego coperi nihil dignu morte eurn corn* mififfe. Philip. 1. M agnificabitur chridus, fiue per ui* tam,fiuepermortem.Rom.ta:Siueuiuimus,fiuemori* 10 mur,Dominifumuf.Hebr.^. Vbitcfiamentumefl, ne* eeffe efi mortem intercedere.
Intcrdum uero no tantum externa internecione, fed etiam codemnationë, er ceternaspoenas, t.loan.}. Qni «o ddigit,manct m morte.Et i.loan.s, Eft peccatum ad mortem Apoe.^.Defiderabüt homines mori,er fugiet mors ab eis, Rom.i.Qui talia agunt, digni funt morte. Rom.s.Regnauitpeccatum mortë.Rom.S. Sifecundd carnëuixeritif,moriemini.i. Cono. Ab/orpta efi mon
Ttrtiuin,qu(gt;d Apoüoli turn fuo exemplo, turn fen* l'Wùüü, Oportet Deo magis obedire quamhomini* b'^AH.s docentgubernatoribuf Reipublicee imperan ^»uqutDeus prohibait, er prohibentibus ea quie in utdloria Idc.i. Peccatum, erc.generat morte, lac.;. ^‘gt;fmandiuit,noneffeobtemperandum.Clt,odimpie jo Saluauitanima eiufdmorte. ^‘''AfleaeffetmigiUratuu iurifdiâio feu potefias, ut f‘Mt,imperandi aut defindendi malum, pugnas cum quot;^tOn, cmocffij Rcipublicx er adificationi Eccle-l^^'Gubcrnatoresergoin ijs rebus quiecum Decalo' ij amp;nbsp;iufls legibus pugnant, nihil iuris aut immunita* A pre ceteris bominibus priuatis habent :er perpétra
Dudf Ipedcs mortif tße, lannes monehdUdm prit mdm,dlidmfecundd.Apoc,i.cr 10, AppeUdt dut mort tem primdm,lt;eternd iÛdin (epdrdtioné corpora er ani mlt;t:fccundd uerô, leternd in flagnu ignis abiedioni er c6d{mndtioné,qudpofl rcfurrcdioni impij crucidbun tur,Apoc. 10, De fecüdd morte dicetur in loco de infer no,hic de externd feu corpordU morte dicendum efi.
Cdufds mortif doeët effe didbolu et Adam,et peccdtu.
^'^‘^l^fiii’umgcfiaiitemadumdiUam nocentium,
^^tmalijliiini'ines priuati. ï^am Paulus Rom.ijdocet, Ham de diabolo tefiimonia funt i.loan j.ln boe appa* /«werdmaffe er inHituiffepotefiaté illamgladio de 40 ruit filiuf Dei,ut defiruat opera diaboli.et autor epiü. ^''^''fibon~t,er punicndimalumier prlt;ecipit,ut om ’'^tnimi^i^fic ipfigubemdtores, tali Dciordmdtio* fubieda,hoe efi obligata adfaciendü bonum,fi ue 'f^dii^a Dei ordtndtione,er non ob fua impiafa ^^'^otipunm.
huerebomini Chrifiiano, etiam ethnico aut impio '’‘^^iflatugerentijin rebus externif,et no pugnantib. ^'‘’’'^tfboDei,pdrêre,Apo[ioUdocent.aam Petrus i. H- i,cuiuis humdme creatur£ obedire iubet,fiue re*
dd Hebr.i.dicit didbolu habere mortif imperiu.Hue dt hd teHimonid pertinent de Idpfu bominif fuprd eitdtd.
De Adam et Eud prirnif parentib tejlimonid extdt in epiftolif Pauli,Rom. ^.Pcr unum homme peccatu in niundum introijt,erperpeecdtü mors, er fie in omnes homines mors peruafit, cjUdtenuf omnes peccduimuf.
erc.imó regnauit mors ab Ada ufq-, ad Moyfen, in cos quoq; qui no peccauerat, ad fimilitudmé tranfgrefiiot -----------------.........„......- nbsp;nbsp;nif Add.i.Cor.if.'Vtperhommcmors,etidperhominé S'Wheibuseiuf: fuiffeautem reges etgubemdtores fo refurredlio mortuoru. Quemadmodu enim per Adam
i ^''^f^ac (tbnicos er impios, hocfeculo hifioria ipfa P^’ 'ttEiPdulus Romanosiubet obedirefuisprmcit P' «lt;tigubernatorib.non tantu propteriram,fedetia ^''’‘?^trcbf(ientid.Rom.i}.ldem i.Tim.2,iubetpro ijs Acnes fieri, idem etiam hifioria Apofioloru com ^J^bdt,iiuiimpijsguberndtoribuf,utfunt Annas, Cait ^'^^^^gt; blierofolymis et alijs etiam in la ‘ fAidifuerunt,erobtdientid prafliterut debitam.
In ijs utro qua funt cotra Deum, eiusq; uerbum ac quot;i«d4t«m, er contra publica bonefiati, non effe gu» ^nttitibuf obtemperanduiApofioli monent. Ait. 4.
omnes moriutur,ita per Cbrifiu omnes uiuificabutur.
De peccato, quodfit proxima caufa mortif,Pauluf Rom.5. docetiPer unum qui peccauit,uenit mors, er c. Per unius delidummors regnauit, erc.Per unius deli* dum propagatu ed malu in omnes homines,erc.ltem: Regnauit peccatum inmorte,Rom.6.Stipendiumpec' catimorsefl. i.Cor.sf. Aculeuf mortispeccatum.
Omnes homines femel mori oportere,autor epidof la ad Hebr 9. lUud manet omnes hommes, ut femel mo ^° riantur,podhoc autem iudicium.Excipiuntur tarnen 4 tdulo idi, qui fub aduentum Chridi adhuc erunt m ui^ V uis.
-ocr page 516-|
4P uis.ij enim in mometo immutdbun^ur,i.'Theff'.4.i.Cor. tf.i.Cor.f.
Secundd.Quidcaro et[anguis,hoc eßnoßra deprd Udtd ndturd,nequedt regni Dei hdredttatem confequi, nißmortalitds abforbeatur d uitd, i.Cor. 15.0f 2. Cor. s. Tertia: Quid oporteat pios etiam aliquo modo in hdc re fieri conformes imaginis Chrißi. 1. Timoth. 2. Si commortui fuerimus,er conregnabimus. QUiirt^; exuia oportet difcrimen effe inter hanc er 20 1. Cor.3.de igné probante opera diciiur, de tentattenu futuram uitam.ln bac ergo mon eos oportet, in altéra ueró uitd morseisnondominabiturampliiu.R.om.6. Hors eritabfotptd in uiHorid i. Cor.is- Pios etidm A morte abhorrere, 0- immutdri mdUe ^uim mori.Pdulus indiedt i.Corinth.s.Etenim (juifua mm ia boe tdberndculo ,gemimiis onerdti, proptered quid nolimm exui,fed fupermdui, ut dbforbedtur mor tdUtdiduitd.
ptpeccitum,pcr morte Chrifti eftfublata.uPet i.Chri ftuf femel propecciitlf pijjïa fuit,iußia pro iniuftii,ut nos aidueerct Deo. i. loju -). Animam fudm pro nchit pofuit.Apoc.ii,, Et ipfe ealeattorculctruimfuroris(y-ir^e Dei omnipotentiS’. Ro»«. 4. Tnditui eS: propter peccatd noflra,cr refurrexit propter iußieiam noürS, Rom.o.Quôd mortuiKfuit,peeeato inonuiu fuitfe-mei.quod dutem ui’.iit,uiuit Deo. cum loanne AH.s.mquit ; lefum Chrißum eportete«* Secundd:Quid in morte er peß morte Chr ißum ha Ium acetpere uflt;^ ad tempora reßitutionis enatnt et iemus D0mmu.P0m.14.üuUus enim noßrüm fibiipß40 Eandem fententia eliam m epißolis fuis funtprefft uiuit,cr nullus fibi ipß moritur.biam fiueuiuimus,Do mmo uiuimus:fiue morimur. Domino morimur.ßue igituruiudmus,ßuemoriamur,Domini fumus. tn hoc enim Chrißus er mortuus eß,cr refurrexit,et reuixit, ut mortuls dc uiuentibus dominetur. Tertia: Ojaid mors no feparat nos a dileâione Dei, qut eß in Chrißo iefu.Pom.8.Nam mihiperfuafum ha beo,quod neque mors,neque uitd,erc. poterit nosfea parare à dileßione Dei, qua: eü,in Chrißo Icfu DomU no noßro. Quarta:Quid morientes in Domino, hoe eß in fia dc Domini noßri lefu Chrißi, funt beati. Apoc. 14. Et Paulus Philip.i. Cupio diffolui.cr effe cum Chrißo. 2. Corinth, quinto : Confidimus auten er magls probda mus,peregrèdbcfie à corpore.et prafentes adeffe apui Deum. i.Pet. 4. Tanquam apud fidelem conditoridca ponant animas faas. Ham Petrusinquit,Reru omniufinisimminet.Mir-ldem:At qui nunc funt call et terrd,eiufde fermeneret poßti funt, çr feruatur igni in diem iudicij e^ piriiti» nis impioru hom'mu,2.Pet.3. Joannes etiam èicitl''» dus trdnfitjCtcocupifcentideius.t.loan.i.Etuiiiteelum nouum er terram nouarn. Primum enim ceeluerptt* ma terra abijt,er mare iam no eß. Apce.u. ar Paalid Kom.S. ipfacreatura liberabitur 'aferuitutecorruptia nis,in libertdtë filiorumglorilt;e Dei. i.Cor.6. Pfetuen ga tri deßmat£funt,er uenterefds : Deus autemerbanc cr illds abolebit.cr 1. Cor. 7. Pratent enim babitm ba ius mudi.er i.Cor.is.Oportetcorruptibileboc minet re incorruptibilitdtè,er mortale hoc induere immorta litaté. Philip. i.ldem perficiet ufq-, in diem lefuCbn^i er Philip.3.er rThe ff. i.aductus Chrißi fit mentio-O' i.Theff. 4 er s.Paulus de extreme die et refurreßiont differêdo,dfferit rerum pr^fentiu mutatione. i.T(Ïh.«. Serues pr£ceptu,ufq; ad apparitioni Dommi noßri « , nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fuChrißi,ere.2.Tim.4.QudmreddetmibiDomimis tabernacuUbuius terreni. Exui,peregrèabeffe acorpo 60 inilló die,erc.liebr.12.Adhucfemelcocutio non moio re.t.Cor,s. Diffolui,Philip.t. ConcredereDeo depofi- nbsp;nbsp;nbsp;terram,fedetiam ealu.Hebr.ct- Kon habemusbiemat Quintd: Quid mors pioru dppeUdtur depoßtio ta herndculi fui,hoc eß corporis fui. 2. Pet. i. De^ru^io |
C E N T. I. LIB. IL CAP. Il 1 L 4«* 10 turn: hoc eß, corpus fuum itd dpud Deum iepenw, vi fuo tempore Deus tenedtur reddere. i.Tim. 1. PerW^* re,i.Pet.}.Exquopdtres dormlerunt. i-Ebcff ^Qÿ obdormierut. t.Cor.u.Propier hoc inter nos multi iw* becilles cr inualidi,et dormiuntmulsi.t.Cor.s.ilt;wcts nes dormiemus. Sextd: Quid mortui refufeitabuntur in extreme itt eiduitdm teterndm.i.Pet.s 2.Pet,3.i.lodn.t.s-ApM'quot;' 2o.it.22.i.Cordf,e.Theff4. Animas 4 corpore per mortem fepdratas no mterb re, fed manere incorruptas,monit : er quiiem piotem animas effecum Chrißo. Philip.^, Cupiodiffobii^eiß cum Cl:rißo,2.Cor.s..i.Pet.},DeponantanimasfM^* pud fidelem conditore. Apoc, 6.Aninueint(tlillorittigt; fub altariquiefeut.Eebr. n. Abel mortuus iibuckijid tur Porro quo in loco cufiodianturimpiorum animai ufe^ dd refurre(lioné,non ddmodum expreffeApojio^ it mdicant,nif{ quod Petrus carceris memimt c. Pet 4-Purgatorif nufquam mentioneuideas fieriPiam quoi bus inteUtgendum eß: DE APPARITIONlSVS mortuorum. quot;Vod dnimd hominum reuertantur, ep'app^quot; præcedentibus. H0cfeculum,er hune mundum,acreruin dm fit tum,aliquandofinitum er immutatumirbApo ßoli etiam confentiunt .Earn Aß. lex Iode TctfiUiHt gaf.Sol couerteturin tenebras, et lunainfangmißciit tequa ueniat dies illc Domini magnus et illußris. lin* |
^*\ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEDOCTRINA.
We locum,fidfuturu 'mquirimas. Autor epid. idc.!. ^^oittntuGominipr£dicit,etde rerum immutatione, limMlwr epißol£iud£ facit, Ecceuenit Gominus
Clamores piorum dodorum,defugienda adoration he bedi£, eius^ imaginis ey charaderum eius fufeea ptione:hoc efi,de cauendis recondUationibus cum relia gione Antichridi, quas Romani imperij procercs in medium producunt, ad faciendum pacem inter Chrifin er Belial. Apoc.z4.
Gefidio quorudam prindpurn Romani imperij ab Antichrido,er deuafiatio Babylonis fedis Antichrifii, boe ed urbis RomaiM.Apoc.te.iy.er 18.
10 Gog et Magog.m Ecclefiam Gei horrenda 'mprefa fio er perfequutio,Apoc.zo.
Corruptißimi hommum mores in omnibus ordini* bus: ut facile exißimari poteß,fi quis confideret extre' mis teinporibus Antiebrißu omniu abommationu pas ' rentem,et omniu fceleru patronu, in imperia Romano equitaturu,beüa contra fandos gefiuru.Gefcribuntur autem lÜi bominu fub finem mundiprauimores z. Pet. z.ubi inter alia uitia etiam hoc comemorat, quod mul' ti ab agnita ueritate fint dcfiduri.et z.Pet.3monet,exa
fandis mUlibus fuis.
^ertum autem annum er diem eins immutationis, ** nonacccperunt a Chrido,itd nee Apofiolipr£finies flt;i inter arcana Gei referuata rcliquerunt. Nlt;int '‘'‘^Ad.ij.dicit, Geum fiatuiffe dicm,quo iudicatu orbem terrarum cum iußieia t fed quando fit iüe ^^i exor Uur us,no exprimit.ide i.TbefsPorrô de tem ^'^^j^ttbs tem porti, fratres,no eß opus ut uo-friba. Ipfi enim plané feitis, quod dies iße Gomini, '‘^fir innode,ita uenturus fit.ïdem z.Theff.z.cum cos amp;ouiffee Phejfalonicêfes concepiffe opinionem, quafi '^itgt;fiaretiiesextremus,ferió hortatureos, uteiufa Mi opinionem deponant,et non fibi eiufmodiperfua fi^quoquamfinant. z. Pet. 3. Veniet dies Gomini,
Non timi mßnitu interuaÜü à fuo £Uo ufq- ad con»
10 tremii temporib. fire illuforeT, cjui iuxta proprijs con
cupifcentias ambulent,ct dicanttVbicfi polhcitatio ad» uentus eiusiSiquidem ex quo patres dormierüt.fic om» nia permanëtab initio cÖditionis.Paulus nero extremo rum temporu mores eleganter,uiuis colorib. depingit i .Tim. 4. Spiritus aut certo lcquitur,quod in pofierio-‘ ribus temporib defdfeët quidam à fide,attcndët€s jpiri tibus impofioribus,ac dodrinis d£monioru,perfirnu-lationëfalfiloquoru,cauterio notata habentiu confden ' tiam;prohibentiu contrahere matrinioniu,iubentiu ab o fitnereÀ cibis.z.Tim.3.'ßludautemfcito,quodextremis diebusinfiabunt tempora periculofißima.Eruntenint hommes fui amantes,auari, fafiupfi,fuperbi, malcdid, parentibus immorigeri, mgrati,impij, carëtes affidu, nefcijfaderis,caluniatores,intemperates,immites,nea gligentes bonoru,proditores,pr£cipites,ir.flati, uolua ptatem amantes potius,quam amantes Gei:habëtes fir mam pietatis,fcd qui uim dus abnegarmt-Et ifios auer fare.z.Tim.4.aam erit tempus,cumfanam dodrinam
Rwjtioné fectdi fire mnuunt. nam Fetrus extremis ■^°^finmmtindiuëturZ oßendit, i.Pct.).er Paulus '^yJT 'f. i.Cor is. i-Tbef 3 er alibipaßim,ufq; ad ^’^^'gt;'gt;niil)onünes uiduros indieat. loünesueróait, ^'»tusneuifintu tempus eße.i.loan.z. idémApoc. zo '''''^tiniKrümeminit,poilquos diabolus fit fedudua
•^ goito ^Mlt;f fintfuper quatuor angulos terræ, G og '^^^i^tnoiieo tempore,ere.quo mdicare uidetur, jjo utllM annorü À tempore Cbrißi ufq; ad fine mundi intégré complete iri Autor epißol£ ad Heb.io.Ada quot;quot;eperpn/ffl«)« temporis,er qui uenturus efi, ueniet, 3 ^nontiriabit.
C Signn preceffura feculi cofummationë et aduen-*“ni Cbrißi,l]£c firé recenfentur. Prodigia etfigna in '“ioerinterrie.Niem ApoßoliAd. t.aïlegantdidum ^'^t^'.Bibo prodigia i» coelo fupernè, er figna in ter* ’’*™W,fii»g«iH? (t ignem et uaporem fumi.Sol cona Wetorin teneir^f, er luna in fanguinë,antequa uea mtl dits iie Domini magnus er iüußris.li£c quidëetfi ^ fournit mteJligidt fignis er prodigijs tempore nbsp;nbsp;nbsp;no fufimebut:fed iuxta concupifcentias fuas coacerua-
fifionis cbrißi jadis, tamë non incommodé etiam ad 40 bunt fibi dodores,q quibus pruriunt aures: er à ucrita Wremnm diem refiruntur.
te quidem dures duertent, ad fabulas uero couertentur. Summa impiorü fecuritas,propter faUeißimu om' mum rerum fuccejfum,eontrd ueram reUgione, er bo^ mmespios.i.Tbef.^.Cumdixermtpax er tuta omnia, tune repentinus eis imminet interitus,ficut dolorpar^ tus mulieripragnanti^nec effugient.
e^uö modo mundus interiturus ßt,Petrus pefteriot ri epiß-j. explanat bis uerbis : Veniet aüt dies Gommi
Rtwliitio Antiebrißi.z. Tbefz.tion ddueniet Doa tlt;im,nifi Mnerit defidio prius, et reuelatus fuerit bo ''^^^''‘^^°f'*^gt;filbts perditus,qui efi aduerfdrius,er iititrfus omne qui dicitur Geus er numë,erc. taepnte^ct inigntM iUc, quë Gommus coficietffiritu
filiolt nouißimu tempus efi, etficut audidls,quhd Anti tWm iienturusfit, etiam nunc Antichrifii multi effe ficutfur m node,quo cali proceU£ in morë tranfibut: ^lt;xpermt, uniefcimus nouißimum tempus effe.toana segt;elementauero £fiuantia foluëtur, terra^,er qu£in ea nesciMin in Apoc. 14, er 18. reuelationem Antichrifii funt opera exurëtur Cum igitur bxc omnia foluentur, niremim Hem praceffuram monet.
^Udlct oportet uos effe i« fitn£ilf conuerfitionib. de pie tdtibm,expédiantes z^“ accélérantes aduentu dici Gei, pere^uern cali ineenß foluétur^cr elemêta aduantia li quefcent. Sed cxlos nouos^r terra nouam, iuxta pro-tnißum iUius, expedlamus. toannes etiam Apoc.iQ uia detur idem innuere, dum ignem à Geo defcenfurum er deuoraturum Gog er Mdgog. et ahos Ecclefix hoßes, dicitybi etiam 'mquit.Vidi thronZ magnu candidu,es‘
Belle,lt;|i(« befii£, hoe efi, principes Romani impe-fiprodeiïndëdo Anticbrido,dusq; idololatria mßau tMidgerent contra eos qui ab agnito Anticbriflo dea pmt,eiiisc^ idololatria abominantur.Apoc.zs.ii.i^.
Scorpio regumer pfincipum nobilium ermera
«torion,et oliorum w Romeno imperio,cum Anticbri p!i,lt;[tii ßt per aar los,cum eius religione et cieremonijs
retoncilutiones.ob pacem externam, qu£ appeUantur eo fedentëfuper cum,a cuius conffedu fugit terra er ca nmgincs o* chanderes beßi£, Apoc. 13.14.19. zo. lum,er lotus no eß muetus tis.er Apoc.zt, nouum ca V z lum
-ocr page 518-|
C E N T. I. L 1 B. 1 I. C A P. 11 11. 4^? Ium er noudm terrdm futurum comemorut. Et Puulus hunt fententiü upprobure uidetun. Theffh. ubi Chri* fium cum incendio flummæ uppuriturü de coclo dieit, dd puniendum impios,et Uberundum fundlos- Autor e^ piß.ad Hebroos,ex Pfalmo lot citat diüum,quo aßeri tur,coelos perituros,er Deum eos mututurum. DE IMMVTATIONE VIVORVM in aduentu Domini. Dueniente Chrtßo,homines in toto orbe term rum udhuc in uiuisßre,SymbolUm upoftoloru 10 teftutur : Qjti uenturused iudicure uiuos er mortuos. er Petrus Ad lotPracepit nobis,vtpr£dicarcmus populo, er teßißeuremur, quod ipfe fit iüe qui conditu^ tus erut li Deo iudex uiuorum er mortuorum. idem m priori epißold,cdp.4.. Reddituri funt rationë ci qui pu rutus cd ad iudicundu uiuos er mortuos. er Paulus 1. Car. ts er i. Cor. s. i.Theff.^ er s,expreffe docet,ddue tiiëtc Chrißo no omnes dormituros, fed udhuc homines uiduros idem etia alia didaebfirmant, quibus Apoßo li hortantur uiuentes, ut expedent Chrißi aduentum. 20 j« hoc Chridus er mortuus cd, er rcfurrcxit et tînt' Eoî dutem in iHn oculi immutüdos, er abieCta mor tdlitdte er corruptione/m immortaUtiitê trdnsßrman dos, Pduliu monet i.Cor.is.Hocaut dico frettres^quod edro er pmguis regni Dei h£reiitdtê cofegui non pof^ funt. Uequecorruptio incorruptibilUdtis h^reditdlem dccipit. Ecce myüeriüdico uobis.non omnes (^uidé dor mismus, omnes turnen immutubimur in pundo tempo ris, in momëto oculi,per extrema tubdm idem i lbef. 4 doeet,et hdne immutdtionë appellat i. Cor.s, Super-indM,ß no nudi,boc eü mortuifub dduentu Ckrifti fue rimus reperti. Etenim quifumus in hoe tdberndiulo,^e mimus onerdti, proptered quad nolimus exui, hoe cd mori, feud corpore fepdrari: fed fuperindui,hoccd, uni cum corpore ßdtim iinmutdri,ut dbforbedtur mor tdlitdsiuitd. Dominum fufeitauit, er nos fufeitabit per potentut» fuam.i.Ccr. 15.C^ued fi Chnfluspradicatur4wo^lt;^ refurrexiffe,quomodc dicunt quidam inter vos, n0Cjß mortuorü refurredione? Porrö firefurrediemortve* rum non cd, ne Chrißus quidem refurrexit e peße^ Hune autem Chridus rtfurrexit,primititeeriiqui ‘”’ micrantfuit Poßquam enim per hominem mors,dvre^ per hominë refurredio mortuoru. Ciuemadmoivm e* 30 nim per Adam omnes moriuntur, ita er per CM quot;nbsp;omnes uiuificabutur,unufquifq; autem 'mpropt^^^ ‘”' ne:primiti£ Chrißus, deinde q qui funtChrmiUio ' uentu ipßus, mox finis, idem 1 'Pheß 4- ^‘^”'r “^quot;^^ mus,quôd lefus mortuused,ey refurrexiufie^ ‘ eos qui obdormierut,per lefum adducet cumß^' . etiam pertmët tlla dida,quibus nos cum uificatos er refufitatos Paulus dicit DE RESVRRECTIONE MOR-tuorum in extreme die. • T3 Efurredionemortuorücerto futurü, utexChri fieauit nos una cum Chrißo,ßmul^ (vmeorejujm^^^ ƒ V ßo didicerüt, itaquoq- ipfi Apodoliconßanter uit,er ßrnulcum eoßeitfedere 'interccelcdcs mCbri^ affirmant. Uam Petrus Ad. 10 afferit, Chrißum effei^oßo Icfu Colojf-,. Vita uedra abfeonditaideumW * Deo coßitutum iudicem uiuorü er mortuoru er Pau^ lus Ad. 17, Atheniéflbusde refurredione mortuorum cocionutur.ldem Ad. is.m cocilio lud£oru inquit : E» go Pbirifeus fum,filius Phurif£i, de ßeer refurre-dionc mortuoru ego iudicor. idem Ad.^a^ in oratione apologetica corä Felice dicit,fe fpem habere in Deum, ßre refurredione mortuoru,iußoru ßrnul er miußot rum. Eandem fententiü etiam in epißolis fuistradunt. Petras i.cpißa.,^. s er x epiß.s.etloannes i.epiß.z.3, er Apoc.io.zi.o'Paulus Kom.S.i^.i.Cor.i^.i.Cor.s. Omnes nos manißßari oportet coram tribunaU Chri* ßi.Philip.s, i.Tamp;fj^.i.4,$. z.Theffi.z. t.Tim.a..Autor tpiß.adtiebr.io,ii.ii.if.lac.^.Autorepiß. lud£. Euc etiam fymboli Apoßolici fententiapertmettCredo re* furredionem carnis:hoceß,human£ nature. lt;r Licet etiam argumenta coUigere, quibus utun* tur ad affeuerandam mortuorum refurredionem, cu^t iufmodi funt: Primum.a tedimonio feriptara ueterls Teßamenti. Huepertmëtdida, qu£ citantur inhanc fententiam m Apoßolorum feriptis: qualia funt, Calos nouas emo |
4«4 num terra expedumus, 1. Pet, j. Et dbderfutus til Df» omnem luchrymä ab oculis corn,ex Efai£ is- Ecfc noMd faàoomnid,exBfaùe 4?. Apec. u. Etabforptat^ mors in uidoriu, Vbi tuus cd mors uculeusi ubi tM in* ßrne uidoriu? ex Ofea is.aUegutur t.Cor. ij. Secundum, a teßimonio feu dodrma dhrißi. KdW Petrus Ad.io.inquif.Etprucepitnobis.utpraiicitc* mus populo,uc tcflificurcmur, quodipfeft lUequicatt ßitutus cd à Deo iudex uiuorum uc mortuorum- Tertium,a refurredione Cbridi,qult;tmcaufitmc(r* tißimam effe re furred ionis .mertuoru affrmant. ÜM Petrus i.epiß.cap.idicit,Deum nesregenuißeinßini uiuâ,per hoc quod lefts Chrißus refurrexent (X mor* tuis,utnosfidem ueßem hubeamus erguDeum fdi* cet de nodra quoque refurredione. Et loannesi.ßß-cap.^f. Kifit Deus filium in mu(idum,utuiuigt;niti‘ptr cum. er cup. 3. exui habet ßlium, habet uitam. idm A« poc.i. Chrißu primogenitu mortuoru appelât et P;» lus hoc argumentu pafim eleganteriHufrat.Eoin.ta- xit,ut mortui^ G- uiucntib.dominctur.i.Ccr (gt;.D(iKlt;^ ßo,in Deo. Qttartum,Abaplifmo. Row. 6. Eiamfi di fumus lüiper fmilitudir.ë mortis ciu^,^^!^^^ ß^ Zati i« mortem Chrißi, nimiru et refurrsdt^^f^ cipes erimus. Colof i-Confcpultiftmidciintt^^f^'^ ptifmum, in quo ßrnul etiam cum iüo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ 1. Cor. is.Alioquiquidfaciuntijquibaptißlt;'lgt;*^^^ . mortuis ß omnino mortui nonrefurgut,eut CT fantur fuper illos?SolebÜt enim in ccemiterijLU *^ ,afepulti. mortui bapsifari. . nbsp;nbsp;nbsp;, Row.S. Ciu,intum,ab inhabitatione Spintusjannu ^^ Qteod ft ßintus eius qui cxcitav.it lefum 4 mortu, bitat in uobis,is qui excitauit Chrißuinexmortu gt;nbsp;uißeabit et mortalia ueßra corpora, propter ipf n ritum inhabitantemin uobis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . ^ ^^ Sextum, ab exempUs eorum qui refufcMti ß morte. Ndw Ad. s,Petrus mortuam Tabitoan re in uitam:er Paulus Eutychum,Ad.ïo. . ^ Septimum,ä norma iußiei£,qua bonis pr^1 ^0 reddenda,er maU aßicibdif»ppli(iogt;i-f^ß-'‘ nur de tolerütia ueßra fuper aßlidionß- qn^ßi ^^^ |
|
DE DOCTRINA. tititcumenllfiulU iuiieij Dei, ete Siquidem iuHum eß tfui D?«in, reddere ijs qui affiigunt uos.affiifiionem, ttutgt;'aitqitiafjligmmi,relaxationenob(fci{.Gal.6.Qui fonmitper carni (aam,de came metet corruptionem: feiquißininatperßiiritu.deßnritu metetuitam xter ii4w,Rom.i. Kedditunicuiq; fecundu operafua. i. Pet. 4.S1 itijhu uix faluiu efficitur,impiui ubi comparebit? Q^Mum,iiudicio confeientia: omnium hommum. Ro»i.:. Cogitas autem,ó homo, qui iudicat eos qui ta» ^^'‘fiditntft^ facts eadem, quod tu fuffugies indicium ^id ty poßea ait-, Gentes oilendunt oput legis feriptii i# cordibus fuis,ßmul atteflante illoru confeientia, er ^oiùnionib.mter fe accufantibus, aut etiarn exeufanti ^iu,ineo die, cum ludicabit Dominas occulta hominu. to Nonunj.i ßnülitudmib. rerum creatarû. Hoc argu WmtoPi(«(i««tit«r i.Cor.is.Stulce tu,quodfeminax, ’’•^^M'.iifcitur,niß mortuu fucrit: et hoc quod femmas, 'loctirpiM quodnafeeturfeminas,fed nudugranu: cxciK P^i^ivfa,tritici,aut aUcuius ex ceteris:fed Deus iUi dat ^’^'ffiitutuoluit, er unicuiq; feminum fuum corpus. ^uimufi coparationc. i.Cor.ts. Pefiquäenimp bo •quot;ntctBort.rtMp bommë refurredlio mortuoru Qjië* *^'^oamp;tnim per Adä omnes moriutur,ita et per Chri »on omnes uiuificabutur.et peßea: Qj-emadmodugu zonin' imaginë terreni,gußabim^ et imagmë cceleßis. '^oiKiniuin,ababfurdo. i.Cor.is- Porrofirefurre ■•’ wortHoramno eß,neCbrißus quidem refurrexit. ^ifiCbrißus non refurrexit, manis uidcliceteß PMiMtio nofira,inanis autem eß er fides ueßra. Re« f^nurautem cquot; falß teßesDei,quoniam teßificati RWdeDeojijnod excitauerit Cbrißum.quem no ex-ßuiddicet mortui non refurgüt. Etenimß mor ^'‘^olt;inrefurgut,ne Chrißus quidë refurrexitifuperua 'w« f^ßdcsueßraiadbuc eßis in peccatis ueßrisiigi' quiobdormierunt in Cbrißo,perierunt.Si in ui 'm dhrißo tantum fixam habemus,maxime omnium bomtnu fumus. er poßea:Si fecun '^quot;onimm cum beßijs depugnaui Epbcß,qu£ mihi ^^fimortui non refurgunt? Mwedionem mortuoru in extremo die,cum adue 4 ^^^l!rißus,futurä doeët.i Pet.i. Tum,cum reuelabi ’quot;'''M Ml«. t.Petris. Cumapparueritpaßorum ™«ps.i,Pet.?,Vfnift diesDommi, erc. Expeßan* quot;nbsp;WM Dcti.iodrt.î. Cum apparuerit, habeamus fidu ''^^Zri.\oan.3.Cum apparuerit,ßmiles ei erimus.Et ^0^ Rom. i. In die ir^^ quo patefit iußum indicium '‘■• Cor.ij. i.Tibefa..i.Tim.4.ey alibipaßim. ^ffu/ciMIione mortuoru alias Deo attribuut-Rom. f ^qnexcitauit chrißum ex mortuls, uiuificabit er ^f’^'fimortaliaucßra. i.Cor.e. Deus autem er Do» ‘quot;onfufeitauit, er nosfufeitabit perpotentiä fuam. , gt;. Ne confideremus in nobis,fed in Deo, qui ad ^fofcü4tmortuos. i-Tbef 4. Dez« eos quiobdor» fi’ant.per lefum adducet cum iUo.i.E im.6.Prlt;£cipio ‘^OconffeßuDei.qui uiuificat omnia. Apoc. n. Et ƒ ««tret er dimidiüfpiritus uit£ a Deo intrauit 'm “’ AllisDomino noßro lefu Cbrißo. 1. Thef. 4. A» °'^a.cbrillus dicitur habere claues infirorum et mor ^^cetiamfaciut teßimonia, qux loquunturde ad» “•“ebrifti. Adueniens enim refufeitabit mortuos. |
^onß»m fua morte er refurreßione coparaffi ey 444 me ruiffe refufeitatione mortuorum, monet Petrus (. e» piß.i.et toan.i.epiß.^.Adhoc apparuit,ut dißoluat o-pcra diaboli. Apoc.t Rom. i^.Chrißus mortuus eßjO“ refurrexit,erreuixit,utmortuisdc uiuentibus domine tur.i.Cor.ü.üoneßis ueßri iuris, fed cmpti eßis pre» cio.i.Cor.f.Vnus pro omnibus mortuus eß .• ut qui ui» uunt,poßhac no ßbi uiuat, fed ei qui pro ipßs mortuus eß,er refurrexit. t.TheCs,Chrißus mortuus eßpro no bis,ut ßue uigilemus,ßue dormiamus,ßmul cum lUo ui uamus. Hebr. z.Vt per mortem aboleret cum qui habet mortis imperium,hoc eß diabolum. 20 Modum uero folcnne refufeitationis mortuoru, PaU lus hoc paHo defcribit : Cum illuxerit extremus dies, Chrißus fubitoer exinff)crato,i.Thef.s.i.Pet.}. Por» ma hominis,qua afeendit in ccelos,Aßor. 1.1« nabibus, Apoe.r.Defeendetdecalo,i.'rhefa. eri Thef. 1. Philip-3. i.Pet.3. Cum angeUspotentiitfu£ i.'Pheft.Cum hortatu er uoce arihägeli,ac tuba Dei,i.rhef. 4. Cum fanßis milUbus futs. Autor cpißollt;e tud£. Cum mccdio flamme,z.theßf.i. i.Pets. Adcantum extreme tubæ, mortuirefurgentincorruptibiles, uiuentesucro adhuc immutabunturin puiifio temporiseer mometo oculi.u C0r.15.Qz1i uiuent er reliqui crunt in aduëtu Domini, nequaquä prœuenient eos qui dormiut,erc.Sed mortui in Chrißum refurgent primiim, deinde nos qui uiue» mus,qui reliqui erimus, ftmul cum ilUs rapiernur in nU bibus m occurfum Domini in act a, er ßc femper cunt Domino erimus i Thef4.. Refurreäuros autem omîtes homines, tam iußoi îo quam iniußos,Paulus affirmât Adl.24..Spem habens in Deum,fire,erc.refurredlionc mortuorum,iußorum ß mal er iniußoru. Huc et alilt;e fententia uniucrfales per tinent.Rom.i. Reddituruscßunicuiq^ fecundumßäa fua.er R0W.14. Omnes ßatuemur apud tribunal Chrl ßi idon i.Cor.f.repttit. er i.Cor. if. t^onemnesqui-dem dormemus, ernnes tarnen immutabimur.Apoc.i. Videbiteum omnit oculin.Apoc.zo. Vidi mcrtucsnid gnos etpufiüos,tantes in co^ediu Dei. Menent etia» mortucs corpore c^ anima refurrc£ïuros,er non alte» o rutra tantu parte nam Paulin inquit i Tbef. f. Pt inte» ger ucüer f^iritm er anima er corput, ita ut in nutlo poßaifculparijn aduentu Domini noüri lefu ChriHit feruetur.i.Cor.;. Omnet enimnos manißHari oportet ante tribunal Chriili-ut reportet unufqut^q- in corpo» re iuxta quod ßcit,ßue bonum,fiue malum. Qualiautem corporercfurreäurißnt fideles, Patt lusi.Cor. is-cxplanat. Atdicetaliquif.Qucmodorc» furgent mortui? quali autem corpore ueniet? Stulte, tu quod feminas,nö uiuificatur,niß mortuufuerit.pt hoc $0 quod feminas,no corpus quod n afeet ur, fern inas, fed nU dum granuiexcmpli caufa,tricici,aut aUcuius ex citte-ris. Sed Deus dat illi corpus ut uoluit,er unicuiq; femi num fuum corpus.bionomniscaro eadem caroled alia quidë caro hominu,alia ucro caro pecoru, alia uerô pi fcium,alia ueró uolucru. Et funt corpora coeleßia, er funt corpora terreßria.Verum alia quidem cceleßiunt gloria,alia uerô terreßriuaUa gloria folis,eralidglo ria lun£,er alia gloria ßeUarum. Stella fiquidë a ßeUa diffort in gloria,ßc et refurredlio mortuoru. Seminatuf 60 in corruptione, refurgit in incorruptibüitate.femina» tur in ignominia,refurgit in gloria : feminatur in mfir V j mitate. |
|
4 lt;7 C E N T. 1. LIB. gmecaeleßis.auccrillateßimoniapertinet,Philip.3. »o z.Tim.4.Autorepifl.lud£,erlacobis-Transfigurabit corpus noßrum huinile,ut coßrme red mitata, refurgit m potetia : fammatur corpus animai lc,rcfurgit corpus ^irituala:efi corpus animale,er eft corpus ffiritualc. quéadmodu er fcriptu eü.Eadus eß , primus homo Adä in arimä uiuenté, extrem^ Adam in anima uiuificanté.At non primum quod ffiritualc, fed quod animale,deinde que^d ffirituale. Primus homo de terra terrenus,fecundus homo ipfe Dominus de cœlo. Qjtalis terren^ iUe,tales et hi qui caleßes funt. Etquc= ' admodu geßauimus imagine terrein,geßabimus et ima ddt corpori[uogloriofo.i.Ccr.$. Corpord fandorum pofi refurreiiione,domicilM non ntdnufd(lum,fei £-ternuin in cxlis. Item, domiciliu quod è carlo eù,dp-peUdutur. cr Pdulut Rom. 9. er i Timoth.i. [dittos, Udjd m honorem cr gloridw prlt;epdrdtd, uoedt. i.lodn, j Cum dppdruerit,fitmles ei erimus- nonexpriinitur’,ßdnoneßdubiu,qu'mincorruptibilia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;________________ etiam eorum futura fint corpora, cum Paulusdicatt. ^„Cor.s.dicit.loanncs Apoc.zo.didtfeuidi(f‘tlt;s^''* Cor.iS.Oportetcorruptibilehocinducreincorruptibi QudUcorpora refurre^uri jintimpqetincreduli. litatem,er cum impij in corpore etiam fuo dternas poe nas paffuri dicantur, t. Cor.;.er i,Thef.i.ïiecßre eo^ ru corpora pulchritudine et gloria ornata, facile exißi mart pote{l,cum dicantur uafa apparatain ignominta er contumeliam er interitum. Rom.9. z.Tim.i. Ernas reftrrcdionis ßradocant, ßHiad tribunal Chrißi-z.Cor.s- Ro. 14- Audira fantantia damnationis, aut £tern£ falutis.Rom'-. Aut ^ternis paanis affici, aut cum Chrißo aduitam £tarndingreli.i.Thaf^.er s-^-so Thafi.Philip.i.CiU£ illis quidam aß caufa parditionis, uobis autam falutis.uPat .1.4.3.i.Patri jeer edoan.z.}, Apoca cr zo. Autor apißol£ ]ud£. Ç Contraria funt, Sadducaifmus er Epicuraifmust hoc aß,negdrc at irridara refurredioné mortuorum,ut fadut Athenianfes Ad. 17. Cum audißent refurradio-nam mortuoru,alq quidé irridabant: alij nero dixarut, Audiemus ta da hoe iteru. Ad.i3.Sadduc£idicunt,non -efje refurredhonéjticq; dngelum,ncqi fpiritum. i.Pet. 3. Sciantes, uenturos in extremis diebus lUufores, qui iu^ xtd propria cofeientiM dtnbulct,O' diednt-.Vbi efl pol licitatio dduentui aiusiSiquide ex quo die patras obdor mierunt,ßc omnia permanét ab initio coditionis. Ho' rum opinionem réfutât Petrus tribus argumétis. PrU mum,ab axamplo:Olim perijt mundus aqua iufju Dei, ergo idem Dei mandata peribit igné in die iudieij. Sc* cundum, i ratione temporis : Vnurn hoc ne lateat uos dileSii, quod dies unusapudDominumpcrindee^ut nulle anni,ey mille anni ut dies unus.Haud tardât Do= minus,qui promißt,quemadmodu nonnuUi tarditatem exilUmant. Tertium,À caufa dilationis:Dsus eü patiés ergd nos,dum non uult ullos périra,fed omnes ad peeni tentiam recipere,crc. Ergo Dommi noßri patientiam falutem arbitremmi. Réfutât etiam Paulus Coring tbios,refureäionem negantes.i.Cor.if. 4° JO Dicere refurrechonem cffefa{lam,ut lïymen£US et Pbyletusfaciebant.z.Tim.z. Extremo dici pr£finire certum diem et horam.Aß. z.ad Theff.z. Opmarfejuod uiuentespr£uenturi fint mortuos in 60 aduentu CbrißinTheff.^, |
11. C A P. I 111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Senonconfolari refurreßione in corum,feddolere er lugere. ut gentes,ßemnonM tes.i.Theff.A- DE EXTREMO IVDICIO, Equot; fecundo Chrifti aduentu. QVod Chrißus ad ludiciumfitreuerfuri^,]!^^.^ bolum Apoßolicüdocet,Vilde uenturusiu^'^ care uiuos er mortuos idé Petrus ^ß-cci.Z^»•Pd'4 Pet.j.Etloannes Apoc t. Paulus Rom.t-r.C(irbil •* ' iduerôfuturum in extremodie,Apofolüfd’^ ,^ ßimonijs affirm ant.z. Pet. » .Dominus nouit imuStoi dicin ludicij puniendos feruare.i.Pet.3-CeeUt^f ’ erc.feruantur igni in diem iudieq etperditionM rum bominü. Et Paulus Ail.r7 Üatuitdiem,iis^^\ dicaturus eßorbemterrarum.Rem.z. CoüigisltdSei iram in die ir£,quo pateßet iußum iudiduDeidsu’ » appeUatur etiam dies redemptionis,Epbef.4- iudiciu ad tribunal Chrißifuturu Paulus RoW’ 'd' tuos magnoscrpußüos,ßantesin coiiffcdu Dit.*’ Thef.t.lmpij luent interitu a facie Dommi. Chrifnf* nubibus apparituru ita,ut uideat eumomniseculiigt;gt; annes Apoc. 1 afferit. er Paulus ». Theff.^ docet, pi‘’ refurgitesraptum iri Chrißo in occurfummnwgt;ugt; t er fiefemper cum co futures. ludieem uiiiorum er mortuorußre Dominvtnn^ ßrum ie', urn Chrißum, fymbolu Apoßolian»ttfi^‘'''f Venturus eß iudicare uiuos et mortuos.Et PfW^ ^ ' ro.Teßißcaremur, quad ipfefit iüe qui ceßiHiK'^^* a Deo iudex uiuorum er mortucru,Et Paulus ^1^- 'f dicit, Deumpereum uirum quemexcitaritamcriu^t fcilicetper Chrißum,iudicaturuorbem ternrumtuni tußieia Et Petrus priori epißola 4,QuiptratiUcp iudicandum uiuos er mortuos Apoc.i. Ecce uenit cut’s nubibus,er uidebit cum omiitsoculus.i.Eim.xCb’t^ ßor te ccram Deo er Domino neßro teß Cliriflo,c[Ut iudicaturus(siuiuüsermortuos,mapparitioucfitt regnofuo. Venturum autem Chrißum ad iudidun exeremw, ßngulari fplendore,maieflate er potentia, Apc/fofi« tiarn confirmant. ESam Petrus priori epif.cApi.oßis dit Chrißum reuelatu iri cum gloria, idem potogt;i epißola i.qua potentia Chrißus uenturusfipnosccini* monefacit, quad calos meenfos folutum,dementi Ih quefaßum,tcrram omniaq; qu£ in ca ßnt,(xu5uwiri affrmat. loan nes Apoc.r^ maießatem Chrißiaduenientisii Micium depingere uidetur:Pt uidicaltm apcrM,(t ecce equtts albus, crquifedebat fuptreumuoubM fidelis zr uerax, er per iußieiam iuiieat er pugnit. Oculiautem dus ficut famma ignis.crincispite «w diademata muitd,hdbens nomen fcriptum, quoinma nouit niß ipfe. Et uefiituserat uefie tinila fanguine-Et uocatur noméeius ferma Dei. Etexercitiisqvi funt in ccelo,fequrbätur eum inequisalbis,Heßitibyßimil ba er mundo : et ex ore eius procedit gladius ex uine^ parte acutus, ut eo percutiat gantes. Et ipfe reget cos uirga ßrrea, et ipfecalcat torcular uinifuroris er in Dei omnipotentis. Ethabat inueslimento er foton fuo nomen fcriptum : Rex regum, ei' Dominus domi' oMtin, |
DE DOCTRINA, •WiHiKw Et Paulus Phil.3 dicit, Chriflum deßcenßurum ^'^^'hortatuer nocearcbangeli, er tuba Dei. z.^beß. ^■^jjfiwilQbriflum cum angelis potentk ßu£ cum in« ^fl'iloflimmaappariturum.ldemTit.z.Expeëtantcs *^^ië3iainfliem,erapparitioncmglori£magni Dei.
479
catu efl de fingulisßicundu opera ipforu. idem Paului Rom z.mdicdti In eo die cum iudicabit Dominus occulta bominu, iuxtaEudngeliH meum,per lejum ChriflU.
Qualisautemfententiain Euangelio fitreuelata.di âumefl fuo loco prolixius, nempequèd credentesin Chriflu accipiant uitam atcrnÂiincrcduli uero non uk deant uit à,fed maneant in ira Deiliuc tarnen Ubet alk quoi jummas definitiux fentcnti£ adferibere. 1. Petri z.
Angelot erfinflostanqaßjeffiores 'm eo iudicio affin *K’'oj,ApoftoIimonét. nam deangelis Paulus i.Tbefi^.
Q«j crediderit m iüo,nÓpudefiet.tdoh ^.Et hoeefl fe-
in filio eius efl.Qjii habet filiü,habet uitâiqui no habet filiü Dei,uitä non habet. Apoc.zi. Ego fitientidabo de finie aque uiue gratisiqui uicerit,pofiidebit hectet e» ro illi Deus,er iUeerit mibifilius.Timidisaut er inere dulis er execratis, er bomicidisetfirnicatoribus,etue nefieis,er idololatris,er omnib.mendacibus,pars lüoa rum erit m flagno ardenti igné er filphurc, quod efl morsfecunda. Eadé Apoe.zz repetuntur.Kom. z. PatC' fiet iuflu iudiciu Dei, qui redditurus efl uniatiq; iuxta faâafliaihis quidem qui perfeuerantes in benefaciendo gloria er honoré er immortaUtatéquierunt, uita ater namihis uerà quifiint contentiofi,et qui ueritati quidé no obtempérât,fedobtemperantiniufticiie,uentura efl indignatio er ira.affhëho etanxietas,aduerfus omnein anima hominis perpetrâtis malü,iHd£i primùm,fimul er Gr£ci.Gloria uerà er honor er pax omni operan* ti bonu, lud£o primum,fimul er Gr£co. Non enim efl perfonaru reßeflus apud Deu.idem z.Thefl.i.Siquidê iuflu efl apud Deû, reddere bis qui affligunt uos, affli-
^f^llnfiapcrtè teflatur.Dc fianchs uerà idë 1. Cor.a '^^^li'-Annefcitis,quódlan(timunduiudicabut,etau ____________________ ^^ttpifllude,Veniet Dominus cum fanélis miüib.finis. iQ fli)noniu,quèd uita £terna deditnebis De*,et h£c uita Inturum autem iudicium de omnibus hommibus,iu ^^?riniuflis,uiuisermortuis,eorumcpoperibus bo-^l^trmalis, ex teflimomjs hacknus allegatis confiât.
Aflor, 10. er 17- Rom. 2, Iudicabit occulta bommum.
^’ni t4.eti.Cor.4.Cifter«m qui me iudicat, Dominus ne f ramie ne ante tempus quiequam iudicetis, donee
Doi»i»i«, qui er iHuAraturus tâ occulta tene* ’WKW, erpdtefdciet confilid cordium. er tune erit wwunbt^^Dfo. z.Cor.r i.Tim..d.. Autorepifl.ad ^.(iudtenus iüudmanet omneshomines, utfe* 20 ^^Inorimtunpofl boe auté iudiciu. Autor epifl.indan ^w ueniet Dominus, ere. ut faciat iudicium aduerßus ®''gt;K«,Kt KlitfrgMdt omnes ex eis qui funt impq, de fax ^ifomtnbiis que impie patrarunt, deq-, omnibus du=gt; '^^lt;}Mloquutifunt aduerjus eum peccatores impij.
Iwpws non cum gaudio ad iudicium ueiituros, loan quot;ß ^poc.i.indicat:Ecce uenit cum nubibus, er uidebit
^''iomisoculiis,er quieum compunxerunt, er plan ^^fP ownes tribus terr£. idem Apoc.6.Et dieet mon^ '^w amp;nbsp;pttris,Cadite fuper nos,er abfcondite nos à fa 30 (lioncmiet uobis qui affligimini,relaxationem nobißeu, ^^tfliemisßuper thronum,et ab ira agni,quoniam ue^ quot;'tfewij’iiiM ir£illius,erquispoterit flare? Impios ' ■ »portererationem reddereßuorum ßa0hrum,Pet.i.
cum reueldbitur Dommia lefut de ccelo,cÜungelispo» tentufuiCtCum incendio ßdmm£: qui mfligit ultionem hie qui non nouerut Deum, et qui no obediut Eudnge» Uo Dominiitoüri lefu Chrißi:qui pcenëi luent,mteritÏi gternui ifdcie Domini, crdgloridßrtitudinis HHm, cum uenerit ut glorißcetur inßtnilis fuis,er' ddmirän^ dut fiat in ommb. eredentibut, q, fides habita fit in tc^i monio noUro ergd uos in die lüo.z.Tim.i. Si comortui ftin ut,er couinemui iß fuffirimut, er conregnabimut.
Inhociudicio Tt^üffwao^n'liacf ,hoc efl rejfieëiunt perfonuru nonhibituralocum, Apofiolidocent- i^dtn Petrw i.epifl.cap.x. dicit patrem citraperfonarutn rea Ifieóiuiudicareiuxtacuiufq^ oput.ldcm Paulus R0.2 er Gdl.z aßerit.Pt Colojß.t : Qjtipeccarit, reportdbit peccatum Iuum,er non efl pe^fonaru rejpeclus. Epheß
^fi^sàniicitçiui reddituri ßunt rationem ci,qui pa-Was tS lid iuiieandum uiuos er inortuos.
^dim ie angelismalis fimul iudicatum iri, Petrus W^dnicip.z,ioc(t:Eiam fi Deus angelis qui pecca-^^‘i’dnÖpepercit, ßed cathenis noflis in tartaru pr£t ^‘liiiiidiQ'traiiiitßeruatosiniudiciu. Eadem autor ^l^^^^Jl^iebabetl^ngelosquinon ßemmauerantßuam '‘'^i^tnßeireliquerätßuum domiciliu, ad iudiciu ma Pgt;iiSii«didumculis£tcrnis ßubcaligine ßcruauit. Et ^iuliu t.Cor.6.Äfj neßeitis quod angelos iudicabimus?
4°
fwdodores ie couerfione multoru in aduétu Chri nl^rinuros,palet ex Philip.z. Vt gloriari poflim in wCfcrifti,^non in uanu eucurrerim et i.Theß.z.Elam ’l'^^illnolirifliesautgaudium.aut corona gloriatio* nonetuosin cojfieflu Domini in aduentu eius?
é.lüudfcientefyciuôdunufcfuifq^ciuodfieeritboni, hoc reportdbit d. Deo,ßue feruutfucrit, ßue liber.
¥ines huiiti iudicij in genere ß)re,monent, ut reddd» turunieuiq^feeunduopiußtum. uPcti. ¥.em.z.Apoc.
^^'^i^intróaccufiaturosimpaenitctes,idcmmonetz. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____________
^^''■^o-lnpromptubabemus umdiélamaduerßus om^ io z.er Apoc.ii.Aduenitiratua,ertempusmortuoru,ut ^^gt;^biobeiientia,cumimpletafluerit ueflra obediëtia.
iudicentur,zr reddM mercedem feruif tuit propbetU et fanäifyCr timentibui nomen tuu pußüif er magnii^çr perdM cos c}uiperdunt terri. Deinde^ut Cbrijhn abo kitt omnë prinapitu er omni poteßaii de uirtutë, er nouißimubofle,nempemorti.i.Cor.i!. Tertià,ut De* fdcidt omnianoud.Apoc. îi. trouas ealos er noud ter-quot; rdm.inelUiiufticidhdbitet.i.Pet.i.Apoc 21. CXfiartà,
^^niiitaHäßententiä definitiua prolatu iri, q-eam
lt;l^ttSiinEumgelio erßacris Uteris reuelata, loannes bpoe.a, monetiEtuidi tbronu magnu er candidu, er ßtienlißupereumi'a cuius coßficßlufugit terra et cœlu, amp;nbsp;locus no eft muentus eis Et uidi mortuos magnos et piißlllosflintes 'm cofleCm Deber libri aperti ßunt,er diusliber apertus efl,qui efl uit£,er iudicatißunt mor ^xlnilsqu£ßcriptaerant'mlibrlsfecundumoperak nbsp;nbsp;nbsp;.. ^.......,_______________...
ut ipfe Chriflus tradat regnum fito patri,er fubijeiatur ei qui illi fubiecit omnia, ut fit Deus omnia in omnib*.t.
fforS erieditmaremortuos qui m eo erant, er mors 60 Cor.if.atq; ita inflaurata dicaturomnia per Chriflum, tinfiraus ie derüteas 5 w ipfis erant mortuos: et iudi nbsp;nbsp;nbsp;ßue qugin ccclis,fiite qu£ in terra.Epb. 1. Et pater per
4 illunt
-ocr page 522-|
C E N T. I. L I B, iUum mhabitet uniuerfam plenitudinem. Coloff.i. Porró qu£ comoda ad beatoSjer qu£ mala ad dam natos ex hoc iudicio fint reditura,fequentibus locis ex» ponetur. lO 20 Vtuero fefequifq^ad hunciudicij diem pr£paret, fedulo Apoßolimonent.nam Petrus 1. epiß, cap.4.m' quit Omiuu reru finit imminet:fitis igiturfobrij er ui gUantesadorandu.idemz epiß.cap i. Quapropterdi le{li,b£c expédiantes,date opera, ut immaculati et in-contaminati ab iüo repcriammi in pace,Domini^ no» ßripatientiäfalutearbitremini. Eti.loh.2. Etnunefi» lioli manete in eo, ut cum apparuerit, habeamus fidu‘ eiam,cr non pudefiamus ab eo in aduentu eius. Apoc. j. Si non uigilaueris,uenia ad te tanqua fumer nefcis,qua hora uenia ad te. Apoc. te inquit Chrißus : Ecce uenio ficutfur.Beatus qui uigilat,er eußodit ueßimenta fua, nenudus ambulet,er uideat turpitudmëeius.er i.Cor. t. Expédiantes reuelationéDomininoßri Iefu Chrißi. prim£ ad Corinthios is. Uaq; fiatres mei diled}i,fiabiB les fitis,immobiles, abundantes in opcre DommifemB per,cum fciatis quid labor ueßcr non eß manishiDo mmir.Philip. i.Vtneminifitisoßrndiculoindiem Ckri ßi.Col.}. Superna cur ate,no terrefiria. t.Thcß'.^. Pro« inde ne dormiamus, ßeut er aten,fed uigilemus erfo brij firnus, ere quonia non cofiituit nos Deus ut ira no bis concitemus, fed ut faluté confequamur per Dominu noRru lefum Chriftu,auimortutu eü pro nobii, utß* ue uigilemut, ßue dormiantui, ßmul cum iüo uiuamut. QUiipropter adhortemmi uos mutuô,cr tedifiettii ßn^ guli ßngulos,ßcut flicitis. Tit. x. Sobriè er iuftè er pii jo uiudmui m prtfentiÇeculo, expeâÂtes btati iUàfpë, et appiritionè gloria mugni Dei et feruatorit neßri iefu Chrißi.Autor epiß.dd Hcbr.iz.Qj dpropterregnudf* fuinentcsquod cocuti non poßit,hdbeamiK gratia, per qua ita colamiu Deu, ut üh placeamuf cum reuerentia er reUgione. Autor epiß. ïdc.f. Patientes eßote er uos, er coßrmate corda ueßra,quoniä aduentus Domini ap propinquat. Autor epißoU iudit, Expédiantes nußeri» cordiam Domininoßri iefu Cbrißiin uitam tternam. DE INFERNO, SEV LOCO 40 aepœnis damnatorum. VOx Gehenna,pro loco damnatoru,qua Chrißu ctebro ufum effe in fuperioribus oßendimus,in Apoßolorüferiptis no reperitur. Sed in epißolaiac.3. cap. femel extat,ubi non tam locu damnatoru, q Diabo lum fignificare uidetur Lingua inflämatur à Gehenna. Infirni, xJIe appeUatione Petrus er alij Apoßoli in prima condone ufurpant, aUegantes didum Pfalm.16. Non derelmques anima med in infirno Et poßea:Hon tß dereliila anima eius in infirno, nee^ caro eius uidit corruptioné.Et Chrißus Apoc. i.ad lobannemdicit,fe habere clauesfS £lt;nif,infirni er mortis. Apocal.6.0 äe •^’‘tfmfirnus fequitur eum. Apoc.ao.IAors er infirnus dederunt eos,qui in ipfis erant,mortuos,erc er,tnfir' nus er mors coniedi funt in ßagnum ignis. îo Sunt er alubuius loci appeüationes. UamPetrus ». epiß.j. eum carceri uidetur nuncupareHn quo etiam abijt, amp;nbsp;ffiritibus qui er ant in carcere pr£dicauit, I-dem eum poßeriori epißola caps fifiiif/ er Tartarum appeUare uidetur.mquitenim: Honpepercitangelis, 60 2.Timoth.j. i.lt; üAAaeaet^MefdfaTacfTaefciwwacfitriunfaf, Sedda gni uti harsditatcm non eonfequenturi ldttpid»gt; |
CAP. 11 IL 4»* tenk inßrnifeu tenebrarum w tartarum pradpiMit Et rurfum, aie i fafae rä dHCTie de càùm: ziT^^iqai, Quibus mßmus tenebrofus in lt;tternußruatur. iiH uerba epißola iud£ repetit. Stagnum ignis ardens fulpbure, Apoc,iç. ViKi ccquot;' icili funt hi duo in ßagnum ignis, ardens fulp^re. Apoc.zo. Qui non eß inuentus in libre uitt jcripiw^^ eoniedus eß in ßagnum ignis, er Apoe.u. PdrJiÜor» j« ßagno ardenti igne er fulphure. Toris,hoc eß extra uitam beatä, damniti (fß Uti''^' tur.Apoc.22.Porisfuntcanes. ignis aternus. Autor epiß.lud£ :ignif aternipaM fußinentes. Abyßus,Apoc.^. Data eß ei clauis putei ily^ cr aperuit puteum abyßi, er aßendit lutnus putei,(r(-Apoc.i7 Afcenfura cßdeabyffotibit ini»tcritu.Aptii' 20. mißt draconem in abyßum. interitus lt;tternus:2.Theß.t. ira uenturatMen-i-s.Thefßi. infimee partes terrlt;e : Ephef. 4. Defädit ad infinit partes terrae. Locus inßrnorum:Philip.2, Vtin nomine ttS'T'' flatur omne gcnu,caleßtum, terreßnum er infmeru- Locu aliquem ßre,in quo pexnis aternit dßteienW damnati, ex tarn citalis fententijs apparet: et qutütt^^ ex iUis teßimonijscoßigipoteß, quaelequnnturdtp^ nis damnatoru,er praemijs beatcrum.admutmtit^tit eodi loco fieri no potcrit, prifertim cum m noue talo, et noua terraßußi tantu inbabitaturi dicantur, i-Wr-Sed ubi in firn’jeu loc* damnatoru fit futur’, ut ipnpe li a Chrißo no acceperut, ita nee Ecclefii tredidnviit. Docent autem in inferno hos futuros: mmninptt mum Diabolos nam Petrus pofieriori epiß tap-’’^^' cit, angelos peccantes catenis infimi in tarturuwfir* cipitatos,traditos effe utferuenturad iudicium- 'ëndj^^ autor epiß.iuda:habet Etiohannes Apec- ^aaperte» cit, diabolum miffitm effe m fiagnum ignis er fulpnu* ris.Paulus etiam i.Corinth.6,Angeles fcilicctmalosin dicatum, hoc eß,£ternis poenis affidium iri- Deinde homines,fed non omnesfine difrimi^'^’’'^ rum tantum impios er impocnitentes.qualiiti» cawlt;^ gusprolixus conficipofiit fecundumDealogvtit ßt nos tantum teßimonia ea de re communia adlcribiit^-Apocal. 19. Et apprehenfa eß beßia, er tut» ‘^Pi^ dopropheta,qui fielt ßgna coram ipfa,in quibusfe^ xit eos qui aceeperunt charaßerem beßia,er qn^ rauerunt imaginem eius,uiui conießifunt bi duo gnumignis,ardensfulfure. Apoc.2o.Diabolmq»ir ducebat eps,miffus eß in ßagnum ignis erßlfiris, « t er beßia er pfeudopropheta, hoc eß Antubrißus an-ciabuntur.Et poflea : Qt^i non eß inuentus in likroM' t£ feriptus, conießus eß in ßagnum ignis. Timidisiii' tem er mcredulis, er execratis, er honüddis, er ßof* tatoribus,er ueneficis,er idololatris, er omnibus men dacibus, pars iüorum erit in ßagno ardenti ignt Cj fure. Apoc. 21. Poris caneserueneficierimpudietamp; homicid£er idololatr£, eromnis qui amater mendacium. Paulus etiam paßim catalogoseorum ^w in infimum abijciantur,texit:Roin.t. t.Timotb.t.V s- , Corinth. 6. An nefeitis, quad inwwff |
/
-ocr page 523-|
47) K(^ftoriitores,nelt;^cuUorcsftmuldcbrorum, neq^da iaitm, nqj molles, neq- qui concumbunt cum mdfiua iiSyntqftiircs.neq^dUdïi.ncqi ebrioft,neq; mdledici,nia qut nfutccsjegnt Dei bareditdtem dccipient. Eddem ifbtj'.s.Coloß.i repctuntw.et Qdl.s'-Porrà mdnififtd fint o^en emit, qui funt b£c:ddulterium,fcortdtio, immiicii, liftiuid, ftmuldcbroru cultus, inimicitide, iif,swiditiones,ir£,cocertdtiones,feditiones,fe(l£,in -title,ceics^ehrietcites^comejj'dtiones,er hisftinihdde ^nifms^r^iicouobis, quemudmodu er pr£dixi, quod lt;jititiliingtmt,regni D« h£redes non erunt. dorpore dutem etdnimd impies,in infirno crucidtu in,pit(tcx Apoc.iy.'vbi lobditnes beftidm er pfeudo* fro^iictifhoceji Antiebriftu et dut pdtronos, reges et fimtipts terr£,uiuos dicit coniedos efte in üdgnum i' Siis,irimsfilphure.Et quad Pdulus i.Cor.s docet, u■ nmiincmq; in corpore etium recepturu iuxtd id quod jittthmt Um mule fielt, idem etium eoprobdnt teftimoa niiicrefirrdlionemortuorum. Si enim impij mortui nfimxmnt ad pxn.is, necejji erit er corpore er d= tiirmtos crucim. lO 20 Pluriwos i« infimum pr£eipitdndos, ilUt fintentijs ifc«fiit,gwi). moneiit,oinnes na rendtos er infidèles pe nrctjuiics fint,uPet. i.Omnis enro grumen, er omnit gloriibowinis quififtos grdminit,exdruitgrume, er ^nitàiit.iiem hiliorin diluuij,in quo in dred tuntum oSoUiuitics firuiti funt : er Sodomx er Gomorrb£ wfliTOitio.cx^Hi foins Loth cum fuis ereptuseft, tniim uii(tur,miximd hominu purtem ddmndtü iri. '•P«.3.2,Pet, 2,Et Iohannes dicit,totu mundu in maU' ïo pocjfepofttü.i.lob.s.ïdem Apoc.7,nonddmoduam-l^nmmerü,fcilicet Centn erquadragintamillia fis jutor« ex omni tribu ifrael, feaudiffie dicit : ubi licet fttitusnumer'’proinfinito pondtur, tdmëea ipfapbra ft indicium eft raritdtis beatoru,er multitudinit ddnis ^lt;nü.?lt;utlusetiam 2. Theft.s dicit, non effie omnium pdon.Eti.Cor.1. non multos fapientes fecundum car-tt^iftigt;ttcmdltospotentes,nec multasgenere cldros effe ncitos.iiem Eph.i.er »• Tiïn.z. er *■ Cor.4, Gidbo-1*111 in inliieltbus regnare dicit. ^Gmr.tpxnarum, quibus impij afficientur, hac ktneenjentur ab Apoüolit. Qonfijio,fiuignominia. Num iniudicioextremo ^tiidekmturomnia corum occulta fcelera er peccata, Row. 2. i. Cor.4. Et pudefient ab eo in aduentu eins. 1. ^^^■'-.irmt etià corpora cor udeformia erna fa igno^ ^'iiMfi.i.T:im.z. Keiarguct omnes impios de faills o» woiti« que impie patrarunt, de^ omnibus duris qu£ ^l’Urjweumloquutifunt.Epiftold lud£. 40 i’imJecunda,fiu£ternd:Apoc,i.Ciuiuiccrit,non jo redes fumus,iuxta jßem uit££tern£. EandemremctlS bieturamortefecunda-Apoc.ii: 1« ftlt;ig«o ardente ia i^uoicllmors. inDfijApoc.ö.Venit dies mdgnusir£iÜius,Apoc. n.Siqttissionuerit helium et imaginem eius,er ac-ctpmi chinHerem in fionte fud, dut in mdnu fud, bic Übttic mno ir£ Gei, quod mixtum eft mero, m calice iteipfw. Row.!. Thefdurizds tibi iram in dieir£. er po^aiVentmeftindigndtio etira.P.om.s.Saluierii ww uil ira per ipfum.Et Ephef^.et Coloff. ?. Propter liteiunitiraGeiinfiliosinobedientes.er i.Tbeff.i.Ea ^q lem,Apoc.u Uareditasimmarceßlbilis,ere. i Petri». tipuitnosibira uentura, er uTbeffis, non pofuit noi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aliarn wtam poft banefecutura effe,ApoftoU mula 1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tls tea |
DE DOCTRINA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;474 Geus,ut irdm nobis eonclttmut,ere. Autor epift. idc.t. Thefdurizdtis nobis tram. Afterna fepäntio à Deo,er fMdis ängeHs,^- ho^ minibM bcatit. Conijcientur (nim in infimum, Apoc. 3.o,Erunt firis,Apoc.ii. Socictlt;n cuin 'Dilt;ibolif,Apoc.io. Diabolm mllfut efi in ftdgnum ignii:ubi er beüiu er pfiudopropheta- Perditio er intcrituf. duoru iudiciu iam olim non tiirdat.er perditio iüoru non dorrnitiit.t.Pet.i.indictn iudicij etperdUionk impiorü hominii.i.Petrij.Vaftt i» r£,dpplt;irdtlt;i in interitiï.Koin.p. Appardtd in ignomi» nidm.i.Tim.i.QUie til illis cdu(d perditionif, uobii dU tem fdlutis.Pbil.i.Et quoru finit eft mterituti.Tbeff'.f. Qjti pandm luent interitu teternum 'dfdcie Dommi.i. Thelf. i .hergunt homines in interitu er perditionem. 1. Tim. 6. Nou ftmus fubtrdilionis filij in perditionem. hebr. lo. Pecunid tud fit tecum in perdition?. Aâor.S. Affti£lio et dnxietdt.P-om.i.Venturd eft indigndtio er ira et dffiidlio er dnxietM dduerfut ornné dnimS bó minit perpetrdntis mdlu,ludlt;£i primu,ftmul er Gr£ci. Tormentd et crucidtut in ftdgno ignis et fulphuris. Apoc i^^ Siquisddorduerit bcftidm,erc.crticidbitur in gnc er fulphurc in conftgt;e?lu angelorum fdn{lorum,et in conftgt;e{lu dgnierfumut tormentorum corum dfeen dec in ficuld(eculorum, nee hdbent requiem die dc «o-amp;. z Theftdl.t. Chri^us ueniet cum incendiofldmmie, er ultionem infliget ijs qui non nouerunt Geum. PldndusJuéluser fletus,Apoc.i.Etpldngentfeom nes tribus terri. Autor Epift. idc. r. Agite nunc diuites, plorate,eiulantes fupermiferijsueüris, qu£dduenient uobis. Porro ifta mala omnia quibus obruentur impij, dppellantur merces inluftici£,2.Pet.t. . Cradus fuppliciorum fire,Apoftoli illis communia bus fententijs indicant.Eeddet unlcuiq' fecundum opc» rafua.iPet.t.Apoc.z.Kom.i.i.Cor.s, Giabolos et impios femel in tartarum conieaos,ibi in aternum poenas daturos,nec unqua inde liberandos, Apoftolidoccnt.Apoc.zo.Giabolus quifeducebateos, mijfus ejl in ftagnum ignis er fulphuris,ubi et beftia et Pfeudopropheta cruciabuntur die ac noücßmfecula fe-culorum.z.Thef.i,Luent interitu £ternu 'afacie illiuSi ,DE VIT A AETERNA, SEV ftatu beatorumpoft hanc uitam. APoftoli ftatum mortuorum poft hanc ultèi, fiepe dppclldnt uitam aternam. 1. lohan.d, PoUicituS eft nobis uitam £ternam. er i.lohan.f,Vitam aternant dedit nobis Geus. Rom.e tinem uero uitam aternam: er Gal.è.Ketet deftgt;iritu uitam aternam.x.Tim ^.Elx dlijs notdt dppeüdtionibw.qudlcs funt,Kegnu £ternu, x.Pet.x.lntroitus in £ternuregnu. Kegnu Gei, Ador, «4. Per multas tribuldtiones oportet nos ingredi in rea gnum Gei.i.Corintb.ó.Epbefs.Gdldt.s. Eegni Gei b£ reditutem dccipient. Kegnum calefte.i.Timoth. .Sera Udbit me in regnu fuum eœlefie. Pdrddifus. i. Corintb. ii.Edptusmpdrddifum.Apocalz.'Vincentiddbo eden de ligno uit£,quod eft in pdradifo. Houu calu er noud terra d.Pet.s Apoc.zi. etSdnddciuitdStnoudUierufida |
|
47J C E N T. L L I B. tis teüimonïjs probant,que fupra de Euangelio, er de finefeculi huius,er de reßumftione mortuoru,er ex» tremo iudicio allegauimus.er Pet. 1. epiüola cap.^.Vo cauit nos ad eternam gloriam ßuam t. lodft.i. onißa^ cit uoluntatééius,manet in eternu.Et Paulus 1. Cor.t; prolixe doeet, rekbare aliam uitam : Si in uita hac/ßem in Chriflo tantumfixam babemus, maxime mißerabiles omnium hominum ßumus. Hebr. u. Non babemus bic manentemciuitatem,ßedßuturä inquirimus. Judas:Exs pesantes mißericordiam Domini in uitam eternam. Locum ubi pij poii hanc uita ßuturi fint, Petrus 2. epift:.3, nouum caelum er noua terram appellat. idem Iohannes Apoc.ii.ßacit.Et Paulus t,Theß.^dicit,pios in occurßum raptum iri Chrillo,in nubibus,et ficßem-per cum ipßoßuturos. Autor epiU. ad Hebrie. appellat regnum,quodconcuti nonpoßit,llebr.ii.Eos qui egea runt poenitcntiä,er.credideruntin ChriHum, erfidem ßuam inuocatione er confißione er tolerantia er alijs frudibus deelararunt, in uitam aternamingrejßuros Apofioli monent.Uam de credentibus inquit Petrus epifi. i. Reportantes finem fidei uefira:falutê animaru. Ladern epifi. j. Qkj crediderit in eo, non pudefict. er i.loban.i.Pilij manete in eo,ut cum apparuerit,habeas mus fiduciam,et non pudefiamus ab eo in aduentu eins. Rom. f. tujlificati ßanguinc eins ,ßcruabimur per cum ab ira.Rom.io.Omnis qui fidit iüi,non pudefiet.Gal.i. duiex fide ßunt,bcncdicentur cum fidcli Abraham. De inuocantibus,Apolioli Ad. 2 ex loele inquiunt: Quißquis inuocauerit nomen Domini,ßaluus erit.Ean» dem ßententiam repetit Paulus Rom.10. De confifßorib.inquit Petrus t. epid.cap-s. Si proa bris afßeimini in nomine Cbrifii,beatieftis. i.ioh.Qui manet in dodrina Chrifii,et Deu etpatré habet. Apoc. a. Efto fidelts ußq- ad mortem,et dabo tibi corona uitæ, item:Quiuicerit er cudodierit ußq; in fine opera mea, dabo iüi potedaté ßuper gentes,erc. Row.8. Siquidem ßimul cum eo patimur,ut er una cum illo glorificemur. Rom.to. Ore fitconfeßio ad. falutcm, 2. ad Corinth. 4. t.Tim.z.Si commortuifucrimiK^cy conregnabimiM, DepijsEccle(i£ miniüriSti.Pet.r.Cumapparueriti 40 reportabUif immarceßibile coronä.et z.Tm.^.'Repoß ta eft mihi iujlici^ corona, qua mihi reddet Dominum, (yemee mihi folußed omnib.qui diUgunt aduentü eiut. De aliji pijs Paulus Rom. 2. inquit ; Hisquidem qui perfeuerantes in beneßaciendo,gloria er honoré, et im mortaUtaté quorum,uitam £tcrnä,erc.er poßea: Glo ria er honor er pax omni operand bonum, tudro pri ml(m,ßmul er Grlt;eco. Suturas etiarn mulieres in uita sterna ApoSoli mo nent. N^m Petrus 1. epijl. 2. uxores cohjeredes gratie eße dicit. Rt Paulus mulieres per generationem filio» rum,ß maniant in fide,faluari alJ'erit,i.Tim.i. 'Bona uero er comoda, que fidelibus in altera uita contingent,bec firè enumerantur ab Apoüolis : Beati eru nt ßandi,er mundi ab omnipeccato,cor pore er a-nima.x.Pet. x.Sandi efiote,nam ego ßandus ßum.z.Pitri S-tufiicia mbabitat,id efi iudi. Idem toannes affirmât t. epifi. j. Similes ei erimus.al is efi fine pcccato,quare er nos fine peccato ßuturos afferit. Hanc immundiciem er nbsp;nbsp;nbsp;~..,.,^ ............... -r — ßandimonia toannes uedimétaalbaApoc.3.fiol£alb£, eo hoc induire incorruptibilitaté, er mortalehoc induct Apoc.s.cr7-^ hßini{,Apüc,xp.appcllat.Vt cßßemus re immortaUtatem. 2.Cor. f. Aedifiationi exLeobit btmus, |
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47^ II. CAR IIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ßandierirreprehcnfibiles. ^pieß.t,'Vl^'^^ fibiglorioßam Eccleßtä,non habentemrugimet* lam,autquiequäeiußmodi,ßcdutcffiißlt;^^’^^^^. ^t henfibilis.Ephcß.s.Vt exhiberctuosfittfi^^^^L^f henfibiles er inculpatos in conffedußuo- Co integer uefierffiritus et anima et corpus, da ^^ '^^^, lo poßitis culpari,in aduentu Domini nofiri tefi ftißeruetur.z.Theff'. f.Eiquipoteduosßeruaft f^^^ cato immuncs,erfiatucre in cejheduglotteM , 10 taminatos cum exultatione, ere- Autor epm i. lö ftoriam.ubituiiUitnorsaculeufit.Cor.t!-^^^^^^^^'’ 30 Jo Erunt etia immunes a morte er diß nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^ ’^j ^j mors habet contundas. 'TranslatiLuijt tam.i.toan.3. Quiuicerit,nonladetur da. Apoc i.EtabfterßurusedDeusomneUe 0^ oculis eorum.Apoc.7 et 21. Et mors uliri non tel gt;^^ ludus,neq; clamor,neq; dolor erit ultra,qi^^“ ^^^■metf bierunt.Apoc2x.Cum corruptibile ^°^^^^^^‘r! ,m, ruptibilitaté,et mortale hoc inducrit immorti 1 lt;• ’. tunefietßermo quißcriptus ediAbßorpticfi'’^^^^ ■ nemcorporisnofi:ricxpedantes.Rom.S- .^ Liberi erunt à tyrannidc diaboH.î^atff ^‘^‘’^n boli ad plenu erunt deftrudn.t iob.s-Pi ^^^'•^ ' ^.g' gnus cum angelisßuis, qui aceußabat cosantceonjp Deinofiridieac ncék,proiedus efit in terri.Apo^\ Et in dagnu ignis, ubi cruciabitur in ßccula [M Apoc.io.AngeU maUßuerut iudicati aßttnUisa- ƒ ■ Ergo nö ampliusßuis ignitk telis potent finden ^^’r ^ re.et Rom.t6.Diabor erit coculcatus ftibpe^^^l^^^''. Erunt Itberi ab inßcrno.tlt;iam ir.fimusetij'O^^^^y^ denturinßhgnumignis, Apoc.20.'VbilMgt;^ß'^^ doriabiCor.tf. Erunt liberi à mundo ßeu impijs er Antum'^O) iusq^ patronis et ßocqs,qui indigati a ßequebantur in hac uita. ï^am Antichridus(ilt;i 'j ””« * perßcquutores,conijcientur in dagnum ignis-bpe^^’^^' er zo.Et Chrtfiuspcrßequutoribusinfiigetultiot-e^-^ Thtß'.i.Etperdcnlurbominesimpij.i-Pd'r^ÿ^ ^* uoraturuscftaduerßarios.liebr.zo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . Erunt fimilcs imagini ChridiXum applt;ir«(W» les ei erimus. t.toan.s Prafiniuit confirmes fierinngi^ nis filijßui.Rom.s. C^tmadmodugcftauimusimagie.e terrcni,geftabimus ér imaginé caledis. z. Cor.^s. eandem imaginem tränsßrmamur.z.Cor.3. Wnspgo rabit corpus nofiru humile,ut confirme reiisieorpo* ri ßuo glorioßo.Pbilip.s.Sed hancfimilituiinemiiMgi* nisCbriftifequentiadeclarabunt. Sicut Cbrifius eft immor tills,Remt’o.itaetiiirfici» ti erunt,erO. Erunt incorruptibiles er immortales,(tuiuentuiti aeternam.nam Iohannes i.epifi.z. Qjii ßaeituoluntitent Dei,manet in ieternit.i.}oh.s Vtßciatis,quoiuitMt tisieterni. Apoc.z. Vincenti dabo edere de ligne uita, quod efi in medio paradifi Dei. ïtem,Vincéti dabo tie» re ex manna abßcondito.Gal.ö.iAetet de fpiritu uitie* ternS.Rom. 6.Donu Dei, uita £terni.-i.Cor.es.Semini tur in corruptione,reßurget in incorruptibilitate.ttf» ftea Canet enim tuba, et mortui reßurgent incorrupti-biles,er nos immutabimur.Oportet enim corruptibih |
|
DE D 0 C 477 tmiw, iomlcilium no manußadum, sternum in coelis. Niunmboegestimus, domicilio noßro,ideß,corpore imworuli.^Hod è calo eß,fuperindui deßderantes,etc. MtilotbeaturmortaUtos à uita. 'Dtmitßcul Chrißus eß in gloria, amp;nbsp;habet corpus llonßcitutitabeatietiam habebat fuam gloriâ,hono^ tm,cliritdti zr pulchritudme. Tradunt bxc Petrus t. ^P'fi-4. (ighiß confortes eßis aßli{iionu Chrißi,gau itb,ty mreueUtionequaq^glorix eiufdegaudeatis, trnhintis.tiem 1. epiß.f. Cum apparuerit, reportabi» lt;« immarceßibUe glorix corona, ibidé: Vocauit nos ad 10 *tttnamfuam gloria, per Chrißü lefum. Et Iohannes ^focr. Pßo ßielis ufq; ad mortem,er dabo tibi coro» tttnmti.item:Dabo lüißeüam matutmä. Apoc.ii.Ec thUaiiciiurßonfa ornata. Et Paulus Kom. s. Vt uni ^^iHo glorißcemur. Nnm reputo non eße pares aßli» Ritmis prefentis temporis, ad gloria qux rcuelabitur *’Xi»M, item : Qboj iußificauit, hos er glorißcauit. ^’W-Sjtfati dicutur uafa apparata ingloriä.i.Cor.ts. ^'gt;tp!K feminatur in ignominia, refurget in gloria. 2.10 ^“'■•4 Momentine«! leuitas aßltdionls noßr£,mire fu= f^^tnoiZtternu pondus gloria parit nobis.z.Tim.4. ^t^tßla eßmihiiußieix corona,qua reddet mihi Do-Jiwwillo die, qui eß iußits iudex: no folu autem mihi, cYinib.quiiiligutaduentu eins. Autor epißolx ia-’ *'-Probatus cruce accipiet corona uitx, quäpronu H Binunus bis 4 quib.fuerit dUedus. Porro Paulus 1. ‘quot;■‘fisiiieiitno omniu beatoru corporu xquale ßre » *]lt;tfediitalijsmaiorefmalijsmmore.mquitenim: ^t’rttliaquiiecoeleßiügloria, alia uerb terreßriu: }o Corinth.fi. t^ÿoria foils, alia gloria lun£,aliagloria ßeüarum. f^qdiem a ßeüa dißvrt m gloria, ßc er in re fur» ['^mortuorum. abfo; dubio Paulus ad locum Da '^telfixit,qui dicit: Dodores fleut folë cßulfuros. ^ttat chrißus non amplius eß infirmas, fed poten ^^^quot;^'■i^tfecundje adCor.it. ita er beatißrtes er poten ^^^’^■hpoc.i.c^iuicerit, eredabo lüi poteßatem 1 r^tRittes,Q- ngfi f^ ui^gu ßrrea,zy tanquam uos fä ■ 'Agentur. Apoc.3 CiJiiuicerit, daboeifede» per portas intrent in duitatem ad Rom. S.Sifilij, igia »tautt 1« throno meo, ßcut er ego uici er confedi 40 tur er heredes hxredes quidem Dei, cobaredes autem ^^’''pittemtointhronoeins primxadCor.ic. Semi» ƒ 'lt;tcorpus hominis in mßrmitate, refurget in poten f‘lt; Slew (hrijhis habet corpusßirituale , non indiget quot;nbsp;t’tepotii.nee crefeit aut decrefcit,quod eß agilimu, ^P^^tjltrinßreperclaufasßres-.ita beatorum corpo tttw.t.Cor. 1;, Semmatur corpus animale, rcfurgit ^ftttlf Rituale. Nirn beates non ufuros efeis, Paulus ^^tt, prima ai C9.6. Efexuentri deßinatx funt, er '‘^quot;^tttfc(s:P)eus aute er hune er tÜM abolebit. Eon '*’*ctnnubia,Paulus i.Cor.7 uidetur mdicare:Prx- so ^tt ibuus huius mundi. Ceßaturas imperßdiones, ”ƒ•'} wiicat : Vbi uenerit quod perßdum eß, tune 'pto exparteeß abolebitur. AgiUtatem corporubea» t^ttnuiaminiüooßendit Paulus, qitöd fandos in oc in nubibus per aera raptum iri dicit 1. Thejß4. ^lt;ttTMconfuetuio er focietascum Deopatreer ’Wi»o noftro lefu Chrißo,er Spintu fando,er fan» * Dei angelit zr omnibus hommibus beatis. 1 .loban. t’^ifocietatem habeatis nobifeum, er focietas no» ^*'ucumpatreer filiotius lefu Chrißo. i.lohan.f. 00 ^^ffitunitißmiles ti trimus, quoniä uidtbimus tun |
TRINA. 478 ßcuti eß. Apocdlypßs 7. Hl quiamißi funtßolts albis, quijunt,er unde uenerunt?Et dixt lUi Domine,tufeis. Et dixit nuhi: Hi funt qui uenerüc ex aßltdiionc magna, er dUatauerunt ßolasfuas, et dealbauerunt eaS per fait guinem agni. ideo funt ante thronum D«, er jeruiunt ei die ac noüe in templo eius:cr qui fedet tn ihrono,ba bttabitfuper iüos. Hon efuricnt,nequeßtient amphus, nec cadet fuper iüos fol, neq^ ullus aßus : quoniäagnus qui in medio thronieß,reget iüps,zr deducet eos ad ui uos fontes aquarum, er abflerfurus eß Deus omnem la chrymam ab oculls eorum. Apoc. n. Ecce tabernacu» lum Dei,cum beminibus, er habitabiicum ets, er ipß populi eins erunt,er ipfe Deus cum eis eriïcorn Deus, zy 1. Cor. IJ, Tuneuerocognofcam,ßcuter cognitus fum.t.Cor. rs. Tradet regnu Deozrpatri,utßtDeus omniain omnibus.ad Ephef. i.Qtti omnia m omnibus ddimplet. Si iam noßra. conuerßatio in coelis eß, ad Phi lip. î. ergo turn multo magis erittad Coloß' t. Vita ue» flraabfconditaefleum Chrißo, quandocuitq-ChriSus manißßatus(ueritMtd noßrajunc er uos cum illo ma nißüabimmi in gloria. 1. Thef. 4, Et ßc femper cum Dommo erimus.Plebr. n. Acceßißisadmontem Sion, er ad duitatem Dei uiuentis,ierufalem caeleßcm, et ad innumerabiUum angelorum catum, ZT ad concionem primogenitorum,qM canßripti fant tn calis.zr adiu» dieem uniuerforum Deum,et adßintus iuüorum per' fiélorum,zrad'nouiTeflamenticonciliatorcm tefum, Beati conregnabunt cum Chrtßo. a.Tiin.z. Vnd cum Chrißo iudicabunt angelos malos er mundum. 1, Bcdti dccipient hereditdtem re^ni Gei, eruntq- co» hmdes cum Qhrifio nam ». Petri 1, dicitur : Kegenuit nos,lt;yc.in hjereditatem immortalem c^ mcontummd» bilem alq^ immarceßibilem, conßerudtam (» ccel^ ergd uos z. Pitri i. Subnimi^irdbitur uebis introituf mx» ternum regnumDomini noflri. Apoc. n. Quiuieent, poßidebit omnid. Apocn. Bentiquilnudntlioldffudt tn linguine dgni,utßt poteßds eorum in ligno uitXyZT Chrifti Eadrmad GaU- 4 repetuntur. Autor epiüol^ ad Hcbr.io.Scientes uos babere i» uobis potiorem lub» Hantiam m coelli,dc mduenttm. Porro ea hxredittubedtorum interdum appeUatur mercesM Apoc-tuEtreddat mercedem feruif tuis pro» phetis zg- fancis,ac timenUbud nomen tiium,pufillis zr magnis. Apoe. 11. Ecce uenio eitèi, z^^ merces mea me» turn, ad Coloß', t. Accipietis mercedem bxreditatis.i. iohan.'Vt mercedem plcnam dccipiamut. Eruenturgaudio ZT Ixticid xterna t. Petri4.Gdu» deatif exultantes.i.toannis j.Vtgaudiü ueßrum ßt pie» num,Apoc.\ç).Gdudtamus er exultcmut,zr demut glo riarn ei-.quia uencrunt nuptixagni, er uxortiusprx» parduitfe.tluc etiam iHaßententid Efaix e^.quam Pau lus citât i. Cor.i.pertmef.Quxoculus non uidit,zy au ris non dudiuit,et in corhommis non afcenderunt, qux prxparauit Deus diligentibiu fe. Autor epißolx ludxi Poteü nos Hdtuere m con^eduglorixfux incontitmmatos,cum exul-tettiont. C AP VT |
47?
C E N T- L L i B. 11, C A P. V.
4«*
|
CAPVT Vgt; DE HAERESIBVS/ SEVDoc HRISTOS amp;pfeudoprot ph(tlt;ts graffituros in ^cclefid tjfe, ipftmet CbrifliK perf^icuè pdulo ante pdßionem pramonuit : ut Mdtthdi i fmptum cü.ld uero Hitim tapit fieri, pofiedejuitn CbriHo in talos fubldto, Apofioli Spiri' tus fdnUi duâu taperunt longè lateq; Eudngeliu/}gt;dr gere,?:r fdlfddogmdtdimpiosq; tultutuirtute uerbi defiruere. QUittiHidem res abundi dotet, dir dm efie Didboli mdlitidm, quiuidluidtq; proüratus penitUf lO à Cbrifio, nihilom'mui dufus efi dus uerbum at totam reUgionis firmd tetris opiniouibM dc bldj^bemtjs ton flgt;urtdre, Idccrdrc, er propemodum euertere. Vt dua tem portentd buius mdligni ßi.iritu^ in tonß^edlu fint, Gquot; quafi primée fedturigines plurimdrum htrefium, qu£pofted ueluti dlijs in fereeeptts riuis,tmrum in mo dum extreuerunt g exunddrunt, cognoftdutur, ordi-ne, qu£ ipfis Apofiolif Cbriüi feduli Idbordntibw in umed Dommi/fimuluelremdnfcrintddbuc, uelretens puÜuldrint etddoleuer'mtbterefes, pdutisexponemut, io DE HAERESI SVB TIBERIO, quentibus. DE SIMONIANIS. mutudtus eft,dc peruertit, taliq; rationeborréddquis» dam portenta genuit, amulans iudaifmum, Pthnicif-mum, G Chriftianifmu fimul. Porté G uertiginofum 4^ terit.irenlt;eus,Epiphanius. hominem magis cxtimulauit grauis reprehenfio Petri, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Angelos de principatu interfe contendiffc-iretiius. Simon quidam, Chrifto ddbucuiuo, magicisartu bus in Sdindrid plures dementdre capit,ficut Eu» cas mAHlicap.t. refirt. Apparetautem, priufquam dPbilippo Samdritduiconuerfi effent, Simonem tan» turn tonfufaneam dodlrmamextudaifmo Getlmicifa ïo WO tradidiffe, quarn mdgicis quibufda itlufionibus ere» dulouulgo commendduit dc perfuafit. Poftedueró,U' bi uidit doHrina Cbrifti, qua per Apoftolos propagd-bdtur mirabiU fuccefju ,Ecclefiam praclaramcclligi: 'Didboli inftinHu,tdnqudm dus mancipium,dd quauis teterrimd facinord perpetrdndd promptum g agile bdbens Ingenium, quadam infuper cX Cbnilianifmo quarnffonte incurrit. ï^dmfimulatione quadam initio etidm baptifmum 'd PbiUppo dtteperdt : pcüed turn ui ieret,impofitione mdnuum per Apoftolos fdüd Spiri' turn fangum dondri,dufM eü db Apoftolis, ut pro pecunia fibi quo q; poteftatem tonfirendi Spiritum fan-Hum per mdnuum impofitionem durent,peterefubin* dicans fe putdre,aliqud fetretiori magia notitid,qudm fibi effet cognitd, i^d perfiti. At Petrus /firitu fanHo plenus, futumq- inteüigenS,ferid eum orationerepri-mit. Stribitpr^tered uerè treneeus in pr^fdtione in tertiu de iherefibus librum, Simonem pdtrem omnium heereticorum effe. er Üb. t.cdp-10.ex eo uniuerfas bare fes fubfifiere. Opcreeprcciumigiturefl, ipfiuspor-tentofas hypothefts cognofcere, et inde pofieriores ba refes d;{limdre,quid db boefuo pdrente Simo - ne uel fumpfermt,uel infuper addidermt. |
Hypothefcs Simonianar. De Deo Simon dfiïrmdbdt,fe efiè Deum,feu(ut loifutbitui) fubUimßimdm uirtutem, feu infinitdm pottnÜM, tînt fitignisorbdbedt operdtionem duplictm, niminn o( cultdm er mdnififidm. Se inter tud^os dppdruifife qudfi filium, in SMidi qudfi pdtrem defcendiffe : dpud reliquds gentes, qn^ Spiritum fdnUum dduentd/fe. Irenäus, P6i/lt;fßfr,Epi-pbdnius,Tbeodoretus. Exfe ditebdt exilijffc E nnoidm, edm^i (jfi Sdintti, ut uotdt Ireuifus er Auguftinus : feu Kcltniim, ut dij dppeïldnt. Erdt duttm mulitr quddtim,qult;iniepnßi bulo dtteperdt. Utmdotebdt, exfetresconiugitiotM exortds,quits uoeduit rddiees:primd Mentemftumm-tis togitdtionem : fecundd Votem ; tertidin, Mionem er togitdtionem .'Ebtodoretus. Dotebdt,quód omîtes gentes fe Exunt tolmtit-tidmfi diuerfd nomind fibi dttribuertnt.ütneut- •DeClirifto. Simon, feipfum ditebdt iffe Cbrifum, G bewds figuram affumpfiffe duntdXdtierpujfum in luinp tdtum,tumnon effet pdlfusirenitut. De Spiritu fanfio. Simon dotebat,fe tfii Spiritum fdnHü,qui èt^miu effet ddtus.irendus. Epipbdniusuerc)ftïibit,quciilc» lendmfuum Spiritum fdnUum dixcrit. DeCreatione. Welendm ditebdt, ut qu£eognofeeret,quf Sinen tdnqudm pater uetlet, angelos er pote^itesgtnertjjt-Theodorttw,trcnttus. Et PhUailerinquit (umdoemf fe,angelos d quibufdam fenfibuf de calo prdditiis,con ditos efie.Epipbditius. Angelos uerb buiit mundum fi:eiffedreiiitu,Wi-üer,1beodorctuf,Epipbanius. DeAngelis. Angelos dieebat Helend, feu Enitaaitnitrdnftutn, inuitam retinuiffe, quia Simonem tanquam fummum Deum ignorarent-.er tontumelijs afficifétitdtóuthu' mdno torpori Muderetur, er quidem ex iHf) in abui muliebre torpus trdnfiret,dc tandem in fttiM pnjif De Lege. Eegcm ditebdt non effe d Deo,fed ab aUquifnUlti uirtute. Epiphanius. Auguftinus tarnen ait eum docuif De Salute. Se dieebat Simon defcendiffe de calo, ut bancfuM Helcnamliberaref.etearn dieebat effeouemperiitcm, cuiusinEuangelicd hiftoriamentio fieret. Heiniee» tidm,utcertamen angclorum deprineipatutonsenda tium(qud re fiebat, ut malè mundum gubemarent) pacaret. Hominibus fe falutem pra^are ex gratia,per agtu tionem fujcEnnaie feu Helena, nonper operaiufi. lren£us. Salutem hominis effe, Uberationem abangeiom imperio,qui ipfos ad bonos adiones Hrgerent,nccpert mitterent agere quod ueUent. De |
|
4» DE HAERESIBVS. De operibus,fcu licentia uit». liberum dicebat bommibus effe,ut agerent quacua lue ueHentmec extimefcendas effe legis mmas. er ratio ^gt;jntttxebit: nam ipfius Simonis gratia faluarihot t^iuinonexoperihus, iffiferuitutem miuRam,quód hommes debeant bo ^'^trbonejlisoperibusuacare.lren£US,Theodoretus, Dccebit detefiandam turpitudme, indifferenter u» ^^dijceminis.Augulimus, DeRefurredione. ^o’^poradocebatinterirs peflitus,nec refurgereta* ’'^muerè immortalemeffe,ac purificari perfua my mi. Ipipbanius, Augudmus. De Prophetis. fropbetiu angelorum infiiiratione quadam pradi» ^Slt-los uero,quia nutte ipfe de ccelis ueniffet, non cu -fWiioj amplius. Irenaus. De Allegorijs. Elt;]uum Eroianum,dicebat effè ignorantia uniuera E'fmÿntium. lO zo Eibiurunt Simoniani facerdotes mydicos,libidmo l(mtntes.Hagiiliberrimè ufi funt, er mifiricê homi ^^^P^'tSH^ijs fuis fafemarut. iAoregentiu imagine Sia '''’‘’'berexerüt,eripfius quidcm,adfiguram touisiHe b'gt;iKtró,iifigufiin lAmerue: eas^ adorarunt. Irc- Konta quor^ ei fiatua publicè pofita cd. Vbi hæc peftis graflata fit. Pfimum i« Samaria bic Simon homines magick fuis ^fbtijs fafeinauit, idq; longo tempore, ac jingulari nes,cum impi£ fed£ prauas quafdam mutationes exa ^‘'^dmorum applaufu, ut Ad. s.fcriptumed. Pofica 30 cogitaffent,nondiudurarut,fedobliuioni omninotra “”■5 bicemEuangelijatq; Apoftolorum prafentia ab a Pontus,'m ealoca fccontulit, quo uel nondum uenea ^*'^i ^poüolfucl Ethnick fuperfiitionib. cunda erant ^^flt;gt;lita'.ficutTheodoretus tefiised. Ettuftinus ait, Ï^ffirn etiam aliarum nationu ei credidiffe. Tandem lociionwM peruigantibus Apofiolis,er replen i^busEuangeUofuo,Romamprofugit,quo in loco iw-ntaibuc Jadisfuperditionibus cunda patère, eamey ’‘bciufamfacihus febominum mentes fafcinare pofa iehu. Erat autem magus,fuisq; praftigijs multos ded* .............-...........piebat,adeo utetiam proconfulem Sergium Paulum, i^ Eorte necmyHerio caret, quod pater omnium ha* ^q alioquiprudentem uirum, dementaret.Refiftebat aua *■«, in ewn locum commigrarit, publicosq; bono» ^^^neritus fit. Verim hac de re poderiora tempora P^nt tdlimonium. Qjiantopere autem ibi démena ^n bonuses, ex ludino commemorare libet, qui in ^polcÿi fecunda fie feribit : Praterea pod Chridi in ^’^bitti ifeenfum, nonnuüos hommes a damonibus 'm-^d!is,qui Deos feeffe iadarent : qui non modo à uo-fupplicio affidinon funt, fed etiam honorions uea tKraioneej' digni babiti. Simonem quendam Samari' tere uias Dommi redas : er ecce manus Domini fuper it»lt;m,ex uico qui Triton dicebatur, qui Claudio Cafa ^^ te,er eris c£cus,non uidens folem ufque ad tempus. Et ^ffiÿiMe cum arte damonummagica opera edidifa P^w rigia urbe uedra Roma Deus iudicatus ed : fia -gt;“•£J bonos ei, ut Deo, à uobis tributus efi : eaq; fia-tw i» Tyberi inter pontes duos ereda ed,cum badaa (W4mfiriptione,simoni deo sancto. Hlt;ec li^igt;itu,qu£ etiam Irenaus er Eufebius refirut. Et Ro '''^Sinoneinfuiffe,Philafier,Theodoretus, et alijplu» W teHantur. E^Mem Simon cum fuis prafiigijs reprehenfus int tü'Mlippo, itautfimularet poenitentia, ç/ bapti* ßmedptret. |
4» Pofiea ad Ingenium rediens,et predo nolens ionunt impertiendi Spiritum fandumàlohannecyPetrore» dimere,grauiteràPetro merepatur, quad exifiimaret dona Dd pecunia diuendi. amp;nbsp;quidem execratio addi^ tur,quàd pecunia unit cum ipfo debeat effimaledida: quod non habeat cor redum coram Deo : quid neeeß fe habeat paenitentiam agere, ni uelit prorfus damnari. Ad, S. Vnde patet.Apöfiolosferió etm confutaffe. Rome nero Simonispr£digi£ in primis aduêtu Petri, dus^j condonibusextmd£ funt-utpaucis annotat Eu febiusUbro z.capiteis- erlibro t capite i. inquit:Sit mon À Petro dcprchcnß{s,conueniens damnationis fup plicium dedit. Alij alia de tragico exitu, pexnaï^ in ip[um ditima récitant, ficut infia de h£reticis dicendum erit. Ex tempore Impcratorum conijd potefi utcunque, fatisdiu iflam hærtfin per Simonem difieminata effet nempe ultrauiginti annos. Ham fub Claudio, ut luftU nus crEufebius fcribunt,RomamuenitSimon. Corant Heroneuero, ait Philader, Petrum fuperaffe dodrina er miraculis magum Simonem. Prins nero quam Römern fugeret.in Samaria diu profiffus fuerat fuas ma' gicas deceptiones. CuiuImodi fidie ex hac quafi hydra repente enat£ fint,uifum ed Theodoreti uerba ex compendio hareti» carum fabularum adferibere. Ex hac, inquit, amarifii» ma radice exorti junt Dofitbeani,Cleobani,Georthcni, masbothd,Adrianili£,Eutychifl£,Canid£. Scd ij om ditifunt.Hac ifit, DE HAERESIBVS SVB Claudio. DE ELYMA MAG O. PAulusapofioluserEarnabas m Cypro Euangea lium Chrifii tradentes,m Papho muenerut quen» dampfeudopropheta tudaurn, cui nomé Elymas Eara tem hic Magm doéîrin£ ruangelijjpr^feïtim cum ui» deret proconfulem Pauli dodlrinne nonnihU affintiri. Clu£ autem fuerint capita dodîrm£ due, non extatac ßrte hic Elymeu unut ex difcipullf autfujfragatoribut Simonif magifuit. Paulus autem Spiritu fando accen fus,etiam uultugrauitatem (Ignißcans, feucriter homi nem adoritur : 0 plene»mquit, omni dolo erfaUada, fili diaboli, mimice omnis iuHicU, non définis muerai do confifiim cecidit in eum caligo e}“ tenebra.Hac à Lua ca Ad.is.narrantur. Graffari etiam capit,Claudio rerum patiente, pfeu doapoftotorum barefis.Verkm cum fubinde plures ex-orti fint,paulcgt; infirius de ea agemw. DE HAERESIBVS SVB TI-tOj amp;nbsp;aliquot fequentibus Impe^ ratoribus. DB MENNADRIANIS. CïreaTiti temporamenanderquidam Samaria ta,Simonis magi difdpulus, plurimos falfis dole gmatibut |
|
CENT. L LI B. 11. CAP. V. 4«? ^mdtibus ieccpit.fn nonnuUk,piiucis tarnen,dfuo prie' teptore aariauit:eum^ nequicia atq^ diabolicis artibus lon^èfuperauit. Hypothefcs. VrtKm dicebat patrem meognitum ejji ; fe autem ep fe uirtutem quandam ab eo miffam. Iremeus, Eufebius, Epiphaniui,Theodoretiu. DeCreationc. Mundum faUum ejjè ab angelis, emißis abEnnaa. to Irenaus,EpipbaniuSjTheodoretus. De Angelis. Per îüagiam fuam utnei angelos. De Salute. Se tniffum effe ab inuifibilibus faïuatorem,pro falu' tebommum.lrenituf, DcRefurreftione, Tiari dicebat per fuurn baptifma fuis feUatoribus fefurreilionem, talent quidein, ut homines in hac uita non fenefccrent,nec poffent mori,fed manerentimmor 10 tales lren£us,cr cteteri. Magids autem delufonibus homines fibi concilia-battes omnia faciebat : qua quidem 'm re Simonens magiUrum fuum uincebat. Antiochiapotifimum plu rimos (eduxit,ut teftatur iuilmus, Apologia fecunda. Pmlshuius hare fis Iuit,obfcurare meritum Chrtfti,doa Ürinamdefalute hom'miso- refurredione : utEufe^ bins lib.s.cap. zeindicat. Honautem dubium cd, quin Apoßolieteteriq^ pij lilacritcr eirediterint, atqßmpios conatus repreßea rint:licet in Scriptura non fint ae pugme relate. D B E B I o N AE I S. ETß tempus exadè no cd indicatum, quando hxc b£reßs uagataßt: tarnen confentaneum ed,circa hoc tempus cam extitißeSic autem didi funt 4 quodam Ebione:ac mendici feu pauperes,iuxta illud nomen uo» catifunt,eo quid uera fide dedituerétur. Hata cd htc barejis ex diluta cr corrupta tud£orum reUgione. Hypothefcs, De Chrirto. Vnum quidem Deum proßtentur : fed Chrißum di cunt ex comixtione tofeph cr Marii genitumicr tana turn hominem, non etiam coeßentialcm Dei filium eße. Eundamentum dus fuit, quia Iheodotion cr Aquia la uertißent, Ecce adolefcentula ’m Utero habebit, cr pariet filium. kenaus libro tertio,capite uigefimotera tio: Eufebius, PhUader, Thcodoretus in libro de came Chrißi. Tertullianus ait Hebionem docuiße,kfum na turn eße filium Dauid,non Dei, Propbetis tantum gloa riofiorem. Item dicunt, Chridum fuis operibus iudifi catum. Eufebius,Thcodoretus. Alij tarnen eiufdem feda concedunt, ex uirgine de Spiritu fando natum eße Cbrißum hom 'mé : fed tarnen non extitißeprius,quam homo fieret. Eufebius lib. 3. capite 17. In epißola Ioannis ifhe recitantur hypothefcs : Nf« gant Chrtßum eßeßhum Dei, t.loan.i. liegant kfum effe Chrißu,feu Meßiam,i.ioan.z. liegantkfum Chri 60 fecundo narrationum Dionyfq Alexandfntirtdtit EK duiamearnsucniße,i.loan..^ cr zdoannis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fsbiuslib.j.sap.ts. De Cere* |
De Lege amp;falute. Obferuationem legis Mofaide, dicunteßentceii riam adfalutem. kenaus Iib.i.cap.z6. KrtwMiKli pritfcript aduerfus haereticos. De Scriptura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. Prophetas receperunt : uerùnt tantum EuangtW fecundum Matthau,feu ( ut Eufebiuscatert^s ”f ƒ . fecundumEiebrieos,amplexi funt. Apoßo^t^^*^*r * pta repudiarunt, qUia ipfe 4 lege apoßaUrit. wnitii Eufebius,Thcodoretus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;., Mores Ebionitarum erant,quiidcircuwetli^'^‘ ’ fabbatha,c£terosq; ritus ludaicos omnes ^^‘'^^^!n- 'j remeus.Dom'micos tantum dies,per'tndeut^nrij u f propter recordationem Dom'micae refurred«^^^ ' brarunt.Eufebius.Kierofolymam adorant,elMpdont fitDei-lrenaus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. .. • Capiffe hanc fedam,atq; in Cocaba uuo, tidcregione, eßufam,poü nierofolymorudtarU 1 nem,Epiphanius reßrt. DE CeRINTHIANIÏ- CErinthus partim fuperioribas 'mßngenHf ilt;^^ rijs adßipulatus cd, partim etiam ex ßo eere bro confinxit. ladauit reuelationi, quaß pk angt^ ' ea quie prcßrret,ßbi reuelata cr didata eßenf. tó “' febius narrat. Philofcphiam in Aegypto didiùhtt^t^ quam,dodrinam Chrtdi f rmareuolutt. Ecto«» pore,quo Ebion,uexauitEccleßam Cbriäigt; JO 40 De Deo. Docuit quidem unum eße Deum,fednon(ß-^^^^* fern mundi.Theodoretus. iudaoru Deum,nonDWW» fed angelum dixit.Tertuladuerfus harsticos. DeChrifto. Chridum docuit eße naturalem toftpüG^^^ ßliumtac tantum beminem,fapientia duntaxateymr» tutibus reliquos homines anteceUentem. wneus,'£pt' phanius,Theodoretus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 1» baptifmo primum in hunc kfum 1DW ispsn» diß'e Chridum ßgt;iritali,/}iecie cclumbaat^y^^^^ ßum,per kfum mracula ßeißder de'mde,qMndok» fus deberet pati,Chrißu rurfus ab eo auolaße, tefum^ folumpaffum ell'e trenaus,7hcodoreW. Chrißu nondu à mortuis refirrexiffe Hót-tl^' De Creatione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, No» 4 Deofadum ejfe hunc muniUidxitfdaulrt tute quadam, ualde 4 Deo diamp;ante, c ignorants ßnu mo Deo.Irenaus,'TertuUianuf. EpiphaniustAngtios fa mundum ßeiffe dixit,er Isgcm atq^ prophetias idijft-De Lege. Obferuationem legis Mofaica neeeßariam effe. Ph lafter,Augudmus. Uem,legem ab angelis datam gt;nbsp;la tuiaduerfus hareticos. DeRcgnoClirifti. Dixit regnum Chridi poß refurredionem terre» ««« ßre, incjuo Hitrofolymiiuiâuri, crcifgt;°gt; P^^’*’ reUquif^ uoluptatibiu corpora, perßuiswri Ilf»lt;i^' ac mille quidem annos huic rei dittos effe. eäq^ (x hbro |
|
D E H AE : De Ceremonijs. , ^w frlio^^ui^imiiQrfAcrificiorum maHdtionts ^^Miijmomßituit, Eufebitu ex Dionyßo Alexandria ^ihiUß^^^ ^^^‘^^^'^°'^^^ ^ f^^^*^'* obferutindti effi: De Scriptura. ApoftolHm Paulum non accepit,fei tantum Euan» idumfeeundum Hatth£um approbauit. Deldololatria. ^idmtraiitoremhonoratiit. ^^^ßiibanchlt;treßnfuiffe,lrenieuilib.icap.if. te» mr.zr (guident Epbeß graffatam, lohanne apoßolo ^^ioKnte.Ub.i.cap.'f. ContM Ebiones çy Cerinthianos Iohannes apoßo» wi wpnmiî iimcauit,tit etiam irengus teßatur. et in ^lt;*lt;tngeiiciljißoria primum adßruit tefu Cbrißi diui» Wflij^ogo» eurn nommas,qui fuerit uerus Deus ab *lfrno, uni cum pâtre : er tarnen dißinda perfona, ^'‘*ttmuniumßcerit,aclucem in cordibus accendat, ^tpri^nito temporehumanam carné induerit, ut hos ; “WM i peccatis redimerct. Appellat auté ißos b^rctis ^^inprimatpi^ola cap.i. Antichrißos et Pfeudopro fw«, ey clarè cos a uera Eccleßa feparat ac dtfeer-W-E nobis,inquit, prodierut,fed non crant ex nobis. ^*^ßfuißcntexnobis,pcrmanßßentutiqinobifcum. ^^'^preterea,eos feducere pias. Acriter autemiflos ’''Whereticorum dodrinamrefutat, uocans mendas dunt : ey probat Qbrißum ejji er ßUum Dei, er ab co ’'dßam, ut opera diaboli deßrueret, atq^ miferos homi' iff« inmnatione perpétua eriperet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 HUE NlCOLAITIS. Streßt üicûliitarum, aquodam ^icolao An-dotbeno pronely to, qui fuit unusèfeptem Dia-^^''^,quorum Adorum 6 mentio ßt,initii(m fumpßffe m^^r,u{rum praua quadam £mulatione,qua de re Cle ^^'^^^irontaturn Ub. tertio ßeferibit: Cum ßrmofam ^^^^(iuxotcm,ey poßSeruatorA affumptionemei l'‘lt;lf(t‘dgt;ApoßolA exprobrata zdotypia, in medium ßiudamuliere, permißt cut üellct earn nubere. Aiunt (nbanc adionem iUiuociconfentaneam, quedicit, 4 ÏW^Mroe uti oporteat : eiusq^fadum er didum abfo ^der mcoußderate fequentes,qui eiics h£rcßn perfea ’l^wtur,impudentereffufeq; ßmicantur. Egoautem Wiiio, NicoluMin quidem nuUa unquam alia, quam ca q^eeinupßeratiUxoreufum effe,er ex iüiua liber A fis li« ^aidern confenuiffe uirgmes, filium autem perman I^Sfmcorruptu.Quacumitafebabcant, uitij crat des fdßoatqueexpurgatio,in medium Apodolorum cirs (nntidio uxorA,cuiuf dicebatur laborare zdotypia:et twtinentiaauoluptatibus,qu£ magnofludioparan' S' ilt;tr,iocebat iSlud, Vti carnc, hoc cd exercere carnem, Nfj;lt;itim.Kt exißimo, uolcbant couenienter Domini preupto, duobm dommis feruire, uoluptati er Deo. l:gt;mtitaque,IAatbiam quoq^ ßc docuiffe, cum carnt qniiem pugnare,er ea uti,nihil ei impudicum largien ill) «I uoluptates : augere autem animam per ßdem,er tofflidonemhac Clemens. Hypothefes. gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De Deo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ Poß DMm plures uirtutes ßnxerunt,ac prodigios |
E S I B V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4F« ßs nominibus lußrundßcut poßea Gnodici eaßgmen taauxeruntPhilaßer,Epiphanius,Augußmus. De Coniugio. Docuerunt,uxores oportere communes effè.ae rem indiffirentem effe mKchari.Tbeodoretus,iren£us. De rebus medijs. Rem indiffèrentem cffe,uefci idololhytA.lren£us. indifcretè igitur Riicolaitasuiuere,idem ïrenaus teßatuitt lt Aßafuijfe, fat A inde conßat, quad loban» 1 nes Apocälypßsfecundoßpforunominatimfacitmena tionem. De eccleßa Pergamenß quoque ibi dicitur:Ha bes er tutenentesdodrmamliicolaitarum. ' Réfuta runt autem hanefedam er impias dus fententias, turn alij boni ac ferij uerbi Dei minißri,tum m primA loan nes,qui Apocalypßs fecudo, de Epbefino epifcopo fcri bif.lioc babes, quad odißi fada Hicolaitarum,qu£ er ego edition diu ißarn h£rcßn dur affe,Eufebius memo ratlib.3.cap.i^. DE PSEVDOAPOSTOLO RVM ET P3EV« dodoftorum hærefi. APoßolA latum EuangeUj nunciupaßim annun ciantibus,fubindc narijs in locA plurimipfeus doapoßoli,falß dodores etßatres emerferunt, qui ßn ■ ceram Euangclij dodrinam partim Mxiufiixia ludai» fmi,partim and^itione et auaritia propria diluerunt,ac laboribus Apodolorumatquepiorum ßdeliumq;cooperariorum fefeimpudenter ac nefariè oppofuerunt, magna cum Eccleߣ Chridi clade. Puit auté hoc ipßus diaboli opus,qui quibus potuit modis Euangelij propa gationes per eiu[modi uentofos ac fafematos homines nel impedire,uel cuertere conatus ed. Hypothefes» DefilioDei. Eilium Dei non effe falutA noflr£ autorem, fed per angelos uiam patereadpatrem, docuerunt Coloffenfes pfeudoapoßoli; Colofa. KcgaruntperßliumDcinos faluari,er alq quidam Aßani: ut Hymen£us,Alcxans der, i.Timotb. 1. Duit etiam epiffola lud£,quoldam Deum er lefum Chridum negaffe. De Salute,feu iuili ficationc. Non gratA aut fola ßde faluari hommes, fedbona opera quoqi effe neceffaria ad falutem : Et, impoßibile effi ßne bonA opcribtu quenquam faluari,pfeudoapos doli Hierofolymitani docucrunt.Ad.if. Lege hommes iußißeari, docuerunt Aßani quidem pfeudoapofloli.i.Timotb.t. De Ceremonijs ueteris Tefta* menti. Circumeißonem ChridianA effe neceffaria, e^ qui-dem adfalutcm,utßneea nemo pofitfaluari,pfeudoa» poßoli Hierofolymitani affiner arunt.Ad.is-ldem Ga» latiani dixerunt,tempora, menfes er annos, iuxta run ïud£orumneceffarió obferuandos:Galat.4. Philips pA quoq; idem affirmarunt alijfalß dodores,Philip. 3. Et Coloffenfes pfeudoapodoli contenderunt, difcritnis na ciborum, potus, ßßoriim, iuxta ritus ludaicos, ne» ceffario feruandos effe. Coii. Deuitæ licentia. Docuiffe quofdam,cos qui credunt in Chridum, li» beri[uo^ arbitrio paffe uiuere,carné poüuere er epu X i larit |
|
487 CENT. I. L IB. 11. CAP. V. lari ‘.gratis mim nos iußißcdri,epißola iudlt;e affrrmat. De Traditionibushumanis. Uumanas traditiones neeeßario feruandas : er cor* ports [uperditiofam aßiidionem,pr£dicarunt eße ßna gularem Deicultum, Coloffrenfes pfeudoapodoli. Coa loß'.fccundo. DeCreaturis. Elementls huius mundi hommes eße obnoxios,eaq; obfrruanda eße, docuerunt Coloßinfes pfeuda^odoa U.Colof.i, De Magiftratu. Status uit£, nempe dominos ac magißratus ßera nere,er conuicia in eos congerere quofdam : dicit epia fiola ïud£, er Petripoderior cap. z. Depoftremo die. Pißare diem Chrißi, Theßalonicenfes pfeudoapO' doli aßeruerunt: t, Tbefrz. De Refurredione. No« eße refurredione mortuorum, docuerunt pfcu doapodoU Cormthiaci:i.Cor. is- Refurredionem iam eße fadam, docuerunt Hy-men£us, Alexander er PhUetus : i.Timoth. i.cr i.Lia motb. 2. DeGenealogijs. Profanas er aniles fabulas tradiderunt, atque de gcnealogijs intricatas mouerunt contentiones Aßani pfeudoapodoli. i.Timoth.t. idem er Cretenfespfeu' dododores ficerunt,Tit.t.}. De apoftolo Paulo. oppeUdt,Philip.}. fuerunt eodem tempore cr Coloßif pßuittp^^ li, qui philofophiam mifct(eruntEuangelio,dc pre d' Pdulum non eße Apoüolum Chnüi^dixcrunt pfcue jo hili fermone deceperunt hommes,pruedput irdidtond humandf mculcdntes : ßcut epiüold PduH di ColojP' dodpoüoli Cormthiiici: i. Cor.to. idem extpiliolaad GilatM pitet. Deloco,ubi pfeudoapoftoli amp;nbsp;falfi fratres talia docuerint. Plurimum negodj ifti pfiudoapoftoU uerit Apo » ftolif dc dodoribu^ ßcerunt.Loa igitur quddam ptr^ Ünngemm. Initio cum Apoüoli Antiochid ccltbrcm 'Ecclcßdm Cbridi pldntirent,ex tuddd quidam co uencrut, qui do cuerunt-.tiißcircumcidammi fecundumlegem Koyß,^o non poteßis eße ßalui. Uitc dodrina ortd est ex confit fione luddic£ dodirma er ChriUfac procul dubio h£c tam concinna concilidtio plaußbilis fuit. Ham Apeßo lorum dodir'ma,qu£ toUebat prorfus tam ritus quant opera legls.in articula iußißcationls coram Deo, uide' batur aßyerior. Maxima igitur contentio orta eSb, qui-bufdam ad hanc plaufbilé opmoinem mdinantibus. et quidem, eb excreuit diß'enßo, ut neeeßi fucrit, rem ad reliquat fratres ac feniores, qui turn adhuc Uierofoly' mis fe cotinebdnt,refrrre. Hierofolymts aut qu£Üione So propoßtd,mox ibi quoq; nonnuUi ex pharißeorum fa« dione furgunt,nonminus qu'am idi Antiochia, neeeßi tatem operum ad falutem urgentes : ßcut Lucas Ad. is exponit. Et fuut hac fada circa fextum Claudij an* num.Chridi uero 48. Circa nonum uero acdecimum Claudq annum,Chri ßi S^CormthijpfeudoapoHoU conati funt minißerio Pauli obßßeredtq;obtredare,multumq; in carne gio* riatifuntii.Cor.s- Crimma aduerfus Paulumßaarfes |
488 eße dißiciles (y intricatas, nee poße intelligi ' fermt)‘ nem eins eße contemptum, non multum cum laborß» fe. 2. Cormtb. 10. Paulum infiriorem cateris Apeßo-lis eß'e,eamq; ob caufam non accipere pecuniam abt“ clefijs, id quod faciant reliqui pr£dantiores Apoßoh: i. Corinth, n. Hmc apparct, quanto liuorePaulion-nia car pferint pfeudoapodoli. er quod fuaintanlif tioß,fua dona magnificè pr£dicantes : auari, nonfat tis docentes,fedmercedem imperiofecxigetitcs,ibiitoi *0 Paulus tedatur. Circa annumDommi fexageßmum, Heronlstcr* iiumaut quartu,in Galatia pfeudoapoßoliextitenint, quiaßeuerarunt, non folam in Chriflumßdem.fediu* fuper etiam opera eße neeeßaria ad falutem,ert^ß^^“ cos ritus neceffario obferuandos,ac uebementertum* runteam eccleßamißcutin epißolaad CalatasM» lusindicat. Ex cap. 4. apparet,quigt;dßuduct mtApot fioli Paulum uehementer deformare. Apparct ex Philip, primo, Rom£quofdam,Pan* xolo fub Heronem carccreexidcnte,fuiß(pfeudoafogt; dolos, qui non pure annunciarunt Euangeh'im is* s v chrißi idq} per inuidiam, ut nimirum Paulo igte facerent. Circa idem tempus Philippis fuerunt pfeudodoaoa res,itidem ludaifmum cum Chridiana religiose tenure confundentes : quos Paulus canes cr malos optrartoi fes feriptdteßatur. Anno Chrißi so, Cidudij 8, ThelfdlonMpßx^o* dolores, deextremo iudicio, qudß idm inlldrthM* gndsmoueruntturbdf.i.Theff.i. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Epheß quoq- pfeudodpoHoU, legem iudngeww ßuerunt,dc genedlogijs iuddidsq^labuHs plurimoitiit bdrunt.i.Timoth.1. Inter eos qui in Aßd d Pdulo deßcenml»^^ dot dlrin£ dduerfdti funt,zy male dilut am iodrinampro* poßterunt, fuerunt er Phygelus er HermogtMS. i.Ti moth. 1. Porte circiter annum Domini qumquagept mum fecundum,Claudij 10. Anno Domini quinquageßmoquartOtCldudij öW' decimo,in Cretd pfeudoapoßolos jwße,u(lhincclt;!uit gere licet: quid Paulus iubeat TitumemfmoHoriit narepresbyteros, qui contraiieentes poßmtreßHefti ad Titum primo. CON FVT ATIONES. HOfee graffantes in Eccleßa Chrißi errores it corruptelas,nequaquam ßlentio priterierwt, aut politica atq; mtempeßiua amnediafepeiierunt A* pûdoli,ueriq; dodorestfed conßantißimi eis resite-runt,er Eecleßas diferte et palam cotra eiufmodi eor* ruptores, txpreßis eorum nomimbus, erudieruteteon firmarunt. l uit autem inter caterosßdeles ac ferios £lt; uangelij mmidros,Paulus ud pracipuusid quod tret ius Epißolis,ardentißiritupltnis,luculeter uidereeß. runt,eum fecundum carnem ambulare, eße contentioa 60 ^tflautem loci, ex quibus petenda ßtcofutatio taliunt fum, non eße Chrißi Apodolum ; epißolas eins nimit errorum, in hypotbeßbus ßnt mdicati ; ^^'”^'‘f“^‘^ |
490
|
4*5 DE HAERESIBVS. q«:gt;moio iߣ corruptelf Euangelü fint refutatf, ui* fineßadijeere. Contrd errerem de filio Dei, cum alibi paßim, turn w primis Colofz Paulus docet, Chrißum tantum a pa* itc deßmatumiut nos reconciliaret. ^^ntrahypothejin, impoßibile ed quenquäfine o* lig!} filuari, feu bona opera funt neceffaria ad Paulus,BarnabdS, c£teriqi fideles fynergi. An ^fcaiiffi oppofuerunt:dc mißi Plierofolymam, in fi-e* Ï’Mti rcliquoru Apofioloru er feniorn Synodo, con* ^'^i tos qui etiam in eo congreffu acriter legis obf crua* ^'o’um ai [alutem urgebant, grauiter atq^ unanimiter ttertirutme tandem decernunt, nequaqua earn dodri *«, qua lex ey Euangeliu intempefliuè mifcerentur, '^^cdcfia chrißi tolerandam,fedper gratiam Domi-”‘W)/lh lefu Chrißi omnesfaluari. Koc décréta Eccle W pafim per liter as uiuosq; tefles intimatur- Etß au ^tnphmintt Chrißianis h£c refutatio fuerit per meun ^i^^oitttpfeudoapofioli non deflitcrunt eadeinfubin surfis mouere er tradere. . Galatiauf Eccleßf fatis grauiter Paulus fcribit, ’quot;‘tripas earn,quod pfeudoapoßolis dures prfbuiffit: rifutat cos, probans fuum Euangelium effe uerum, q^toi immeHitèab ipfo Domino dcceperitac didice* •«WIK je lenimontd Apojtolorum etpiurimaru ec 'WU«. P)einde aßerit, grdtis, fine lege, tdntum per ®Wu« cbrßli,quod fide apprehendimus,fdlutem er '“nndondri. Argumenta qu£ ibi ordine récitants **i« loco dc Dodrina funt enumerata.P.cfutat Mutlus Philip.}. dcdicit,fe tarn in carnepojfc ? quam quenquä alium:ucrùm fe omnia in arti '“‘0 iitflilictttionls habere pro ßercoribus, ut inueniar ^'!jllt;*^i)mitlononhabensmeamiußiciä qu£ex lege '' 1W läum qu£ ex fide ed Chrißi. Et uocat pfeudo* Pi'^cti« illos, canes,mdlos opcrdrios,inimicos crucis quot;(^b quorum Deus uenterßt,terreßria curantes, fit perditio. Affirmât Paulus, i.Tim.t.fi quot;'^ h^(fe,pr£ciperc bona opera: fed no iußificare ^fqiuptr Chrißum iudifunt. ac uocat pfeudoapodo guinem eins dittino conßlio effe reconciliatd. oommismentecorruptos,qu£ßu expietate faden '^’‘’^*'”‘ itemdicit cos nonrcdèfccareuerbum '’gt;’’‘outremultisinutilesqu£Üiones:2.Tim.}-foutraopmione de ceremonijs ludaicis Antioche-^’fquot;ires,et[ynodus Eierofo lymitana dccreuit,Ad.i;. ^ers docet, nosejfcab ißiselemétisper ^rthm liberatos-.et excutere gratiam Chrißi, qui ite ’'w fe luduicij, tanquarn neceffarijs adfalutcmfubij* ^’quot;’‘i-jdilid,iitquit,uobis cum Chrifio, qui in lege iußi ^‘quot;‘oiiiitigratidexcidißis. Acdicitearncorruptelam .^,------r- - t-,-c...........- 0 gt;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-, - nfißmenamp;etiamß uideatur parua, tarne totam maf= So Myßeriu iniquitatis iam agit. Sunt autem pleraque de l^arrupere. notâtetiamPaulus,quod ißi falfido w» tantum in hoc incubuerint, ut placerent homini “h^ plaußbilid docerct,ac honorem aucuparentar, nipßmultomeUusEuangeliu docerehtquam Pau feGul.d. Minatur autem talibus pfeudoapoßolis pœ ^^aDeo. C[uicoturbatuos,mquit,portabit indicium P^tnitquicunq- eß iüe. Gal.s. Et Colof 2 eandc hfrefin ’‘ll‘gt;gnat:Stcmo,inquit,uos iudicet in cibo dc potu. Contrahypothefin Coloffeißium pfeudoapoßolo* ’t^ißßumaeinegdntiu,Pdulus Colof i.pugnaf.oßen «Mper Chrißum omnia ejfe creata, omnia^ per [an- Ga |
De Craturi^ errorem Paului Coloff. z. réfutât : Si mortui, inquit^cßü cum Chrißo,ab elemétis huiui mun . di,quid tdnqudin uiudes mundo, decretif tenemmi^ Ne tetigerii,neguddrii,ne contre(ies,i:^c. Contra opmionem de extremo die PäulM i.Theff. 2.dgit, dßgno dutecedéte eum dient argumentas:lJona dum cd reuelatus Antichriduf,nondum igitur dies Do mmi müat.Damnat Paulus er Bymentei er Pbileti fen 10 tentiam,z.Timoth.i. 20 3° Contra h^reßn Cormthiacam, in qua refurredio mortuorum negabdtur,Pdulus i.Cor.is acerrimi dimi cdt:erodendit,eiufmodi dodores abolere refurredio nem Chridi,fidemeruniuerfamprd:dicationem, reUn quere homines in peccatis er morte.de deinde, cum illi ipßpfeudoapoßolicogerentur fateri Chrißum refur« rexiße,inde probat, omnesper ipfum uiuificatu iri,er refurreduros ejfe. Citât etiam atque explicat uatici^ nium ofe£ 13, de hoc opere Chriüi,quod deuida mor te redditurus ejfet uitam. imi et modum refurredioniS copiofe er prdclare explicat. Reß^ondet etiam criminationibpfeudoapodoloru. fateturfe in carne ambulare,fcd non fecundu carnem: 2. Ccr.io. Semdgis pojfc gloriari, ac uerius quam ipfos, quid in pluribus locis Puangeliu Chriflipropd~ garit:fe lingua quidem impcritu,fed no fcicntid:fegra tis labordjfe, ut manifftum fieretpfeudoapodolostan tum mercendrios effe dc pecunias uenarüfe uero magis Pcdeߣ Chrißi plantdtionc affici : fe c£tcrii Apoßolis non effe infiricre,uocdtionc,labcrib:is,reueldtionibus diuinis er mirdculis. Pfeudoapoßolos dt aliorum Idbo ribus quafi fuis gloriari, ejfcjïmuldtores, mmidros Sa thanf.i.Cor.ii.tz. Degenedlogidrum qufdionibus, 1.Timoth.i. dicit Pdulus,cds magis gigncre contcntioncs,qudm edified* tioni feruire. De iiit£ licentia errorem,epifiold tud£ refillit exem pUs Sodomitaru,dngclorum lapforu, er populi tfraeli tici:in quibus poen£ diuin£ graues er horrenda pro* 40 pter ip forupeccataextät.Impoßibile igitur eß, Deum peccdtd dpprobare. Contra erroré de lAdgißrdtu,epißola tuda inquit: Archangelus Michael noluit ßbi fumerc, ut maledicc* ret diabolo : ergo multo minus nos debemus Magißra* tui maledicere, ANTICHRIST vs. Erfi Paulus de hac Antichrißi h£reß,quafi futu* ra,uaticinetur:tamé aperte pronunciat, etia lüo ipfo tempore quaßpuUuldre crglifccre.ßeut inquit: Antiebrißofupri in cupite de Dodrim expoßta. Hypothefes, De Deo. Antichrißus oßendet fe tanqua fit Dcus,2.Thclß2, De Coniugio. Prohibebit Mdtrimonium. i.Tim. 4. Derebus medijs. lubebit dbßinere 4 dbii.t.'rim. 4. De poteftate Ecclefiæ. Extolletfe[uper omne quod dicitur Deus, aut quoi X gt;nbsp;eolitur. |
|
£i.sgt;i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. I. L 1 B. colitur,eiq-diuerfdbitur : zTbeff.z.Hocc8,ldbefddd* bitdrticulos fidei,et fdcrdmétd.ltem,Primdtum inEc* elefid Dei confiituet, dc fedebit in templo Dei, tun* qudm Deus. Defignis Scmiraculis. Pdlfd mirdculd itlufionibus didbolicis efficiet,cr tdn qudm uerd obtrudet,ijsqs fuperftitiones fuds dugebit,et confirrndbit. CONFVTA TIO. Hifc Antiebrifii corrupteldrum generd dc femind, 10 Pdulus mgenti zelo refutdt : dppeUdns autorcm,bomi* nem peccdti,zr filium perditionis : ei^ interitum, non tdntum per Eudngelij pr£dicdtionem, fed deniq- etidm perdduentumfiUjdenuncidt.z.Dbeff.i. Eti.T‘m.4 U0 cut fßiritus impoftores, bdbentes cduteridtdm confeien tidm,bypocritds. Dodrinds ipforum,d£moniorum do* drinds dppeUdt ; cr ofiendit credturds Dei bonus eße, crnibilreijciidum quod cum grdtidrumddione per' cipidtur. ïodnnes in Apocdlyfi,pluribus notis cr dr CHrididnos, quocunq- terrdru egerunt loco,folk tos eße couenire dd res fderds trddiids,pdtet ex Ador.r.i.j.is.19.^0, i.Corintb.s.ii.r4' * '^imoih-i. Cahu iUos publicos plurium fldclium uppcHcnt Pede* fidm. ïobdnnesenim epidold tertiumquitiPijcittoi ex Ecclefldfeu cogregatione. Et Pdulus 1 .Cerintbs. cumfldntijs Antiebrifium itd defcribit, ut ueluti digito to Sicut ubiq- in omniecclefid doceo. i.Corintb. 14- W«» lieres uelir£ in ecclefijs tdeednt. Autor cpiRoli di Hf br£osdecimo èTrufiwceyuyiiii dpptUdre uidetur. Alt* tor epi8ol£ idcobi ffiwteyuyàv dppelldt : Simgrt^' turn monjîrdjji uidedtur-fronet pr lt;etered,ut omnes pij db dus ebdrdâtribus dbftincdnt.üon enimiiUambtere fin mdiori dutoritdte çr pottntid regndturdin, qu'irn hdne. Sedeum fuprdcdomnid ftntrecitdtd, prolixins hicrepetere noluiinus. Non tdmen pr£tcr rem fdduri uidemur, fi priemo-nitiones qudfddm Apofiolorum dliquot defecuturis hie refibus,huc ddferibumus. Ad. 20 Pdulus inquit.Sdo quad poft medm difeeßione lupi rdpdces in uos irruét, non pdreentesgregi. Et ex uoblsipfisfurgentuirilo* ?© quentes peruerfd,ut dbduednt difcipulos pofi fe. pro* peered uigildte. i.Tim.4. Spiritus certo pr£didt,quód m nouißimis temporibus difcedent quiddin dfide,dtten dentes jjgt;iritibus impoftoribus, O' dodrinis d£monios rum,inbypocrifi loquentium menddciu. z Tim.j. Hoc dutem fcito,quod in extremis diebus inftdbunt tempo* rd periculofd Erunt enim homines fui dmuntes, duari, fdfluoft,luperbi,mdledid, pdrentibus immorigeri, m* grdti,impij,cdrentes dffidu,nefcij foederis,cdlumnidto _ ________________^ res,intemperdntes,immites,negligentes bonorum, pro40 In porticu Sdlomonis,confluenteturbd,cocioMti funt. cuifje commemordntur. Hdm^Pdulus Adorum 9 w flerium tuum dd plenum probdtu reddito. 1. Pet. t. In - nbsp;nbsp;nbsp;fyndgogis Ddmufei pr£dicdt Cbriftum. idem fneit An* teruos eruntrndgiftri, quicldm inducentfedldsperni* so tiocbi£ Pifidu, Aâ. 13. Dbeßdlonicd, Ador-ijfket rboe£,A£ior.i7. Atbenis,i. Corintb,i7. Corintbi.A* Horum is. Epbefi, AHorum 18, ubiomnino uiientur CbriftidnUn fyndgogd fuiffe. rogdntenim,utiiutiik ditores,prjcipitcs,infl^ti, uoluptdtem tmäntes potim guM amdntes Dn ; babentes ßrmdm pietdtif,fcd qui uim dut dbnegdrmt. Et bas deuitd. z. Tim.4. Erit tem puiycum fan dm dodrinÄ nonfujlinebunt/ed iuxtd con cupifeentidi fudt codetrudbunt fibi dodores, ij quibut prununt dures^et d ucritdte quidem dures duertent, dd fabula utrô couertentur. At tu uigild in omnibus, obs dard m dfflidionibus, opta perdge Eudugelifite, mini* dofds:etidm Dommum, qui ittos meredtus eft, dbnegdn tes, accerfentes fibijpfis eelerem interitum. crplerique fequenturiüorum exitid,per quos uidueritdtis mdledi dis afficiètur, er perdudritidmfdditqs fermonibus de uobis negecidbuntumquibus iuilicium idm olim no taf ddt,er perditio iUorum non dormitdt. Et i.Pet.3. Vf-niét in nouißimis diebus lüufores, dicëtes,Vbi ed pro* nüßio dduentus eiusS Pr£dicit ïodnnes 1. epid. cdp.t, de Antichridis,uerùm m genere omnes hiereti* cosChrifloaduerfdntescom-pledens. |
CAP. ri. 11. 4gt;» SEV Rk DE CEREMONIE, tibus Ecclefîæ. ï^;*^ p 0 s T 0 LI ceremonids i Qbrifo w^' 1 tutus diligenter obferuurunt : eyslui f quoq^ dd £dtficdtionem, V bonum or ' dtnem,cr decorum utiles, libéré oriu ^ nurunt et ufurpdrunt,ut putebit ex ft* quentibus. DE CONGRBSSIBVS PVBLICIS. tur in catum uefirum. Celebrdre dutem conuentus fdcros, bis pbrifiin notdnt: Conuenire dd audiendum fermonem Eei,b‘ dor. ij. Conuenireddfrangendumpanemjb^or.'.o. Conuenirein unum,t.Corinth.is. KaTi^yUfiHvinfttin nifirdre Domino. Gportuit fdni eos in lock veH^' cijs certis conuenire .■ fed ed, pro buius tempofkr^tio* ne non ubiq^ fuerunt eiufdem generis, i^cm turn in tim plo, turn in fynagogis, turn in priudtis diibus, turn m fcbolis,pro ut comodum ebriftidnis in initio fuit, ton* uentusegerunt. Detcmplo Hierofelymitdne dicitttr,quoiCbrillii* ni undnimiter in templo quotidie perdurdrint : Ador. 2. cr quodApofioUnoneeßduerintquotidieintoio* eere er dnnuncidre Cbriftum,Adorum qumto. Petrus etidm Gr tounnes in templumdfcenderStitd orindum. Adorum j. Apc8oli etiam è curccre perungelun e* dudi, iubenlur in templo conciondriEudngelivtn, A* dorum s. Etuniuerfam congregaticnem uninimtcr^ in portion Salomonis fuiffe, dicitur Ads. Ptulttsctu intcmploHierofolymiscapitur,Adti. in fyndgogis tud£orum, qu£ ereint publics iikt* cid dd conuentus fdcros deflindtd, ApofioU pufint io* ibi commoretur. dicitur,cum indurdti lud£ieuminfyndgogitfMi!0ts dmplius firrent: Ad.ts). De priudtis etium £dibus pdfim tedmonid extinf Ham pod Afeenftonem, Apodoli er dij Cbrifi Hfd-^ Co puli congregdtifunt in candculo domus ; ^florumpn no. EtperfinguldS domospdnemfregiffe,er inuiccut cibun |
|
49! DE CEREMONIIS. thmfumpplße, dicuntur Aßorum 2, Forte locus iüe, •idiieommunes Eccleßa preces commouetur, etidm ^o’tiusiliqudcuiufidQbrillidnißuit.Ail.^.Etinßngu lis iomibus quotidie docuiffe er Chrißu leßum dnnun ■ dißeApofioU dicuntur, Ad. e. Indomo Comdijcon' iKnttisigitur,A(l.io. Indomo Maria,mdtris Ioannis i'Imi,congregdti multi erdnt pro Petro è car cere Ube tinio,A(lor.ii. Locus in quo Trodde cum Chrißidnis Diuluseelebrduitcaendm Dominiedm, domus dliqud fiii^e uUtturndm in ccendculo ßuijße dicuntur,er Eu~ Muse tertio ccendculo decidit deorßumtAdorum to. quot;^Stilus Rom« i« fua condudo docuiße toto biennio di diur,A{lor. îs. forroiemignißcöilijsmlocis,pr£ter Uieroßoly» tiittimm,extrudis templis, deq^ corum ornamentis er «Iiariiu«, dededicitionibus er conßecrdtionibus tem» plorum, denominibus er dißrrentijs corum, nußjuum wfffiptö Apo/iolorum, er certls buiusßeculi dutori-^ttstltiicquimrcperiis.queßcculismßrioribuspartim profuit. nam bac occdßone pdßim in ßyndgogis ex Ittinfmi,partim geniilißmißuperßitioßd itancßtiÄjac in- 20 Moyße er Propbetis er fieri (cripturd pradicducrunt ttniti,in(r'x(noloco oßendemus. •« tongreßibus nodurnis,neceßitdte coddßußßM wnJek kdor.io. Pdulus protruxit ßermonem ußq; in ^tiiim noden: Erdnt dutem lucerna multa in cceitd» ^»Henmus congregdti. In diurnis uerlt;gt;,nußqudm O’K^lcgKnfar. 1^^temporecongrefßuum, Adorum i.dicitur,qucid ^Wliiie preiicMcrmt undnimiter in templo. idem ^^tgt;r.',njßeritur,qu'odquotidicintemplocyßngulis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, Miwbmdocufrint, Alids plerunquc in die Sdbbdttho 50 bus, ceteris außcultdiittbus er dijuiicantibus : utpatet 'WwniJè dicuntur, quoßolebdnt ludei conucnire:A» ^otun i-,.Pertrid Subhdthd edißerehdt cis : Ador. 17. l^’lfutibit mßymgogd per omne Sabhdtbum : Ador. '*■ Pro neeeßiMe tum nodumos tum diurnos bubue» ^^ßonuentus.unde Paulus dd Epbeßos dicit,ße die no «i iocuijße zr monuifßc. Troade cum Pdulus Ytptillriiiedißcejßurus, ßetribus conuenientibus dd yßlt;i^ndum pinem, protnxit ßermonem ußq^ dd me» •“«wcîrm.Aflor.io. Ex i.Ccrmtb.c dppdrct,etiim ^i}m Corintbios conuenire ßolLtos,circd tempus cex- ^owenireintern ßolitostum uiros,tummuUcres, l't''lt;tfmcs,tumiuuencs,etpucros,dppdret ex 1. Cor. 10. O''4 CrfxA(!?orKt» io, ubi Eutyebus ddolcßcens è ß quot;ffedecidit. Mulieres in congreßßum uclatds ueni» '’t.^sidusoriindt 1. Cerint. n. Indodos etidm er in-t''tbtlosincxtumidnHlßoseßße,conftdt exi. Cor 14. Mnueneriteccleßu totdßmul , e^quot; omnes Unguis lo» ÏWur.MgrfdwnfMr 4«tfi« indodi,nónne dicent uos 'quot;w? Quibus uer'o ßgnis,er quote bord in cœ *’« coimowi ßintfoliti Cbridiini, nufqudin dnnotd» t“« fft.Sfd liberè, prout neeeßitds dut commoditas eu '“flt;Ji« tedeße tulit, edin re, utindlijs ddiapboris, Amejl. Ittongreßibus dutembee ßre 4 Cbrißiinls ßadd witiWfmoruntur.SoIitißunt cdnerePfdlmos: i.Cor.14. Q^üticiconumitii, unufquifq- ueßrum anticumbd» t«. Colo)?.}. Commonete er docete uos inuicem an» tionün«, ey hudibus, er antilenis ßnritudlibus, cum concioMtur. Et Petrus m ConciJio furgens, pronun» gfiUwcineut« incordeueßro Domino. Epbeßs.Lo» 60 cidt ßententidm, Adorum iç. Plures, ueriim unum itsntesuobißmetipßsper Pßdlmos,er bymgt;ws,ercM poßdlttrumconeionmrißolitos, dppdret exi. Cor 14. X 4 Propbe« |
494 tiancs fjtiritudles, canentet et pfaUentes tü corde iteüro pfaceüentes in uulgo,ignotd lingud cdnere. SedPdu» lus earn conßuetudmem abrogdt, emotdUngudcdni iubet,ut populus poßit dednere Amen. 1. Cor. 14. Cd-nam ß)iritH,ßcd canam er mente. Alioqui fi benedixe» ris Ißiritu,is qui implet locum indodi, quomodo diilu rus eß Amen ,adtuam gratiarurnddionem! QiidndO' quidcm, quid dicas, neßeit. Pidm tu quidem benegra» 10 liasdgis,uerùmdlius non adißeatur. Gratias dgo Dfo meo, quodmagA quam omnes uoslinguAloquor. Sed 'm Eccleßa uolo quinque uerba mente me loqui, ut er alios inßittiam, potiusquam decern millid uerborum lingud. Legerunt etidmßcriptd Propbetdru,edqi interpre» tatißunt. Harn ludeisfolenncßuitinßynagogis, flngU' lA Sabbatbis legere Moyßen er prophetas,casq; inter* pretdri:Ador.t3 er lî- Eaebfuetudo ApoßolAetiam Chn/lum. SiePdulut z^EdmdbdeAntiocbiaPißdia, pod ledionem legis er Propbetdrum, rogdti à prind» pibus(yndgega, utß quem bdberent jermonem ddhor tdtionisdd plebem proßrrent, annuncidnt Chrißum: Ador.i}. idem TbcfJdlonictedifJerebdtèferipturiSdd' dperiens er düegdus, quoi Cbrtßum oportuifjet pdd'. Ador.17. idem in Eedefijs poßed edndem confuetudi nem obferudn mdituit, nempe ut legStur ßeriptd Pro« phetArum,Gr erpomuturd propbetii duobm dut tri exi.Cor.14 OrigencsetiumbomeUdis inïo[udm teftd tur,Apoßolos ordindj[e,ut in eedefijs libri ueteris Te» ßdmenti le ger entur. iiondutemtdntum [criptd ueteris 'Tcftdmenti legi folitd eß'e,fed etidm Eudngeliddrum, de biftorid et con donibus Qbridi, Pdulus uidetur innucre Colof. j. cum inquit : Sernto Cbrißi in uobis bdbitet opulenter, cum omni fdpientid. idcmfecunddCorintb.?. dcLitcdin» quit ; lAißmus cum Tito ß-dtrem eum, cuius Idusedm 40 Eudngelio per omnes EccleßdS. unde nonineptè colli» gi uidetur, idm turn Eudngelium Luca in Ecclefijs legi foUtumeffe, Eufebiuilib.2, cdpite decimoquinto, exClcmentii Eiypotypof.refert,PetrumEudngelium Mdrei in Eccle fijt legendum ordmiffe. Idem lib. f. cdpite odduo^ ex trenao dfferit, Mdttbaum fuum Eudngelium Hebrait ob tulipe. Condondnta oportuit lingud uulgo notd uth pro» pter adificdtionem indodorum :dutfi quit dud Imgud fa utebdtur,eum eportebdt interpretdtionem fubijeeret t. Cormth. 14. Nee licuit mulieribm in catu publiée do ccrc,prim£ dd Cormthios decimoqudrto, e:^ prima dd Timotheum fecundo. Conciondntes fldre folitos eße, dppdret ex Miorum primo.Exurgem Petrui in medio difeipulorum dixit. Et Adorum fecundo■. StdnsPetrM cum undecim,extulit uocem fuum. Et Adorum quinto AngclutinquittUe, crddntes loquiminiin templo. Et PdulM Adorum deeimotertio,furgens in fynagogd |
|
CENT. I. LIB. H. 495; Prophet£ ucro duo dut tres loqudntur, er c£tcri dijus dicent.Porro ß dlij fucrit rcueldtum dßidenti,prior tds cedt.PoteHis enim flnguldtim omnes prophetare, utos mnesdifcdnt, er omnes confolationem dccipidnt .er ffiritus prophetdrum propbetis fubijciuntur. l^on es nim cft confußonisdutor Deus,fedpdcis,ut in omnibus congregdtionibus fanétorum. Sunt tarnen etidm c~ xempla,ubi fedentes cocioiidtifunt.Nam Aitor. 16. fes dentes loquebantur mulieribus, qu£ conuenerdnt. Adminifirdrunt er ufurparuntcandm Dominica, ,□ ut dppdret ex Ailor.20.ubi Pdulus Troddecum fratri= bus,qui conuenerdnt,pdnem fiangit erguftdt,fcu cas num Dominicdin celebrdt:er ex i.Cor.u. Si res itd tulit,etidm in congreßibus illis pubUcis bd ptizdrunt:ut Aitor. 2 er 10 er 19- Edptizdtos impos fitione mdnuum confirmdrunt, A itor. 8. Elegerunt mi niftros Ecclefi£,er ordindrunt: Aitor. 1.0. j.
^nyixijcu tfbxoyïan.fieu àoiyuylai/jfieU £!^!V/^lt;.aduva:/, fèuTr^jdfij^xiyKCor.tó. d.Cor.ser9. erRom.ir.G“ Aitor. 24., ut Pdulus uocdt, quM benediiliones, colles étdi, er elecinofyndi erobhitiones interfirctes ucrtci runt,ctidm in cœtu fdéla funt,cum fidèles, quifque pro fdcultdte judrum rerun, er/fiontuned uoluntdte, dUa quidpecuniic in commune lerdrium cotulerunt,ddfup' petidsfirendum fdnUis egenis:Aâor.13.er 24-etRom. ïo 2S.eriCor ser9- idemi Cor.is. Cieterum decoüda B A P T I S M V M. qrVw Apoüoli ipfl bdptifdrunt, turn ahj Ecclefidrum ■* miniliri:Ailor.2, 8,10,16,19. er ex iCormtbi ntdnififlèdppdret,Corintlnosquofddmd,Pdulo,quof dum db Apollo, quofddm d Cepbd bdptifdtos effe. LO' 60 ptizeri re/fondet ei Philippus: Si credis ex toto cori(gt;_ eis di baptifimdum, pro ut tulit ocedfio, libéré ufi funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licet.er re/fiondens ait: Credo filiu Dei effe |
CAP. yj. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^f quibusUbet. Nam Philippus Eunuchummfinwtnt ptifat,Ailor.8: VideturetiarnLydia, unicuntfit^ fud,Philippis in fiumine.ad quodfoltbantfieripic * tiones communes,baptifata effe-.Ailor. if - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ ‘ ceris d Paulo er Sild conuerfus, uidetur in idM ß bdptifatus effe. in CorinthiacdEcclefiafupfr’’’^^^^' ' hoe dl in eolocoubi fcpclicbdnturmortui, turn effe,ex t.Corinth.is.conßat:ßue ibifonssuq’^^r rit,ßue baptißerium fabrefdâum.E^cefidtuerwt f Holl ufquam legem, de certo dliquo loco, ubiblt;tp q oportedt,eligendo. Tdm etiam priudtim,quam in catu homwuW itd tulit, baptifdrefolitifunt. Philippus(ititlt;f f* chum uidetur, nullis alijsfidclibus adflantibus, ^{ Zdfe,Aitor.8. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ De dqu£ ante baptizationem confecradon^ttU^ in feriptis probatis huius feculi legas.Vnde fldt,Apoßolos,ut à Chrißo non acceperuntttKUf ^. d,e confeerdndd dqud dnte baptifmum, itd nee'Pr' * ilitaffe,nec alijs ut facerent mandaße. CiuoUbet etiam die er tempore baptifdfß f®^’“*^^^ ret ex Aitor. 2.8.1 e. nee certos dies autfifiddo Ap ßolis dedicates, in feriptis corum legds. SenielnU ptizdtos,nufquam rebaptifaße leguntur. Si quiucro corrupta Baptifmißrmd, nonren^ ptifati effcnt,eos rede baptifari pr£c(pcrunt'- utp ex Ador. 19. Nam ibi corrupta fiirmd baptißu ‘O nis,ßne nomine Spiritus fandi baptifatosfratres, lus, in nomine Domini, id edfecundum ii’^‘^} Chrifii,ncmpclnnominepdtriserfilijcrß^f‘^'^^i^ ’ di,baptifari iubet. Baptizatos effe adultes,turn tud£0S,tiiingentel * xempldprobantAdor.2.8.10.lé.ip- De'mfiiU baptifatis, exempla quidem annotata non legtuuup Origenes er Cyprianus, er alij pdtres, dutote^ p gt;nbsp;Apoßolorum etiam tempore infantes baptizdtetßß-Confiât etiam hoc ex Apoftolorum feriptis,quod und tes à Baptifino non excludant. üain dum cireM(tpo‘ nis locum baptifmum fupplerePaulusdocet if oj'h £què infantes atq^ adultes ad baptifmum ddnutten indicat, idem i.Cor.2. fideliumliberosfdnilosdppt ^^ lat, non quidem ob natiuitatem,fed quia Chrifimni pdf rentes eosfuis precibus Deo commendenhCr dd bdp '' fmum er lauacrum regenerationis cr fdnélipedWn credentes,bdptizd(fe, LucdsAitorumcontweniofii’ Nf c Philippus Samdritduos prius bdptizauit, quint » diuerunt erfufeeperunt Eudngelium:Aâ6r.8. 'Bnnitf chusdPhilippo deEudngelio Chrtlli,de^ fideinennit er de bdptifmate edoilusex propheta Efdidsztpt^ bdptizari:Ecce dqud,inquit, quid uetdt quo minuf W- |
|
457 DE CER ^'‘^■Aciorums. Vndehdudobßiuremtelligitur, bd-^‘quot;y ^^^^^‘‘‘Ififidtifua confißionem dntebdpti- Dt biptizindis prius exoreizdtis et ddiurdtis, nee^ vi«ptum,neq^ exemplum extdt m fderd Scripturd. ^^rtnunciitione,qud bdptizdndi renuncidfmt pec o,niindo er Diibolo,eiusß operibus: er pddofd» quot;'”110 cum Deo pdtrefilio er ßiritu fdndo,quod eum '«« ignofiere,er in turn credere, dus^ uerbo pdrê ’^dint,exprefiè quidem mentio non fit : fed turnen i» ri^^mfißio, quim bdptißtndos oportuit edere, er eße j^^^^bdlmi,tdlid compleduntur. Et uidetur Petrus ^I^trt^e,cum i.epifi. j. Bdptißnum dppeüdtèwt. Kwfirum bdptißni in dqudm bdptißindos immer* Vtfiulduiffe in nomine putris er filij er ßintus '*''^igt;pnbiituerbum^xwfï/agt;, quod immerßonem m ’1”lt;w fignifiedt : er quod Pdulus immerßonem ilium florid ie mortificdtione er refurredione exponit, ^^^ilt;'^fixto,Colof.fiecundo. Etphrdfes ida, qui* lo ''^^^plilmuskudcrum dicitur, Ephef. quinto,ddTi* “”• tertio, er quod Anunids iubet Pdulum dblucre fi^l^ti,Adi)rum ui^fimofecundo. Et Petrus prima 'Ptotertiodicit, non corporis ßgt;rdesdblui. Autor Wolf 44 Hebroos decimo,Abluti corpore dqud pu* ^^■^tphnfis illd, Biptizdti funt 'm nomine Domini, ^'^nmiedmo erdecimonono, nihildUud ßgniß* ^^hijümiuxtd 'titßitutioncm Chrißi,hoc eß, in nomi* ^^Pitrisi3‘filij^ßiritus fundi, buptifutoseße. er busdrgUdt:t.Timoth.1. erTito,uth£reticumhomi* ^f^i^olahinnis quinto non mepte coUigitur, tres jq nein grduiter obiurget,ddTitum primo et fccundo:er '^Ibpitm^xiycfi er ßintum fundum, in bdptifmd' ^'^'^'wninitoseße. ^tPitrinisjeu fideiußoribus, qui obtulißent infun *'t«tlt;i(i«!tos di bdptißnum, er pro ijs fideiußißent, ™^lltÿturinferiptis Apofiolorum. Adorumfecuns “gt; imuerfi db Apoßolis, fe ipfos dd bdptifmd oßv* W. limfdcitEunuchus, Ador.8. Etridiculumfuif-I'hli Apafioli noluiffent bdptifdrc,priufqudm ßdciuß lll’telßmnt.Vbi enim cos Eunuchus in foUtudmeß' ’iKmpdrd^eti 10 4° N«t(e«oinfH«t/i HJ fmptifmo impoßtionementio* ^jimlc^u, Ndm Zunuchm turn poß b^ptifma, 'i^^^Mi,lt;iunucbuidppcll.itur:Achrum oi^uo. I« «wefi.il»^tie Simone,ibidem. Sdului etidmpoßbd^ M’niiSmlufnpp(Jiitur,Aihrum nono,undecimo. et ^dtrum iedmotertio Spiritus fdnÜM meruit : Segrev i^^tmliiSiulum. idnon fieret,ßin bdptißndteeim no ^^''t^(t immntdtum.Sed Lucd^ m Aétii,db co tempo-f^lt;jKo Sergium Pdulum proconfulem in Pdpho couer-^‘bWduhtmdppeUdtejUie res oecdßonem opmioni '^prlt;i)«if, guoid Proconfuleid nomen acceperit. ^i Loctó uidetur innuere, etidm dnted cum turn Sdu-I««t«t» Pdulum didum eßeinquit enim:Sduluf,qui i' ^n fiulut.r^yc.AÜvr.ii. Deundione bdptizdtorum,?y ßgiidtione crucium, ^tntio nuUi fit : neq; Apofioli ed de re à Chrifio dccea ftnwtminddtum.iodnnes i.epiß.i. unilionem Spirit tiulmdi dondtionem dppeUdt. Et idcobi epiSiold un* dimk meiicd pro fdndndo dgroto meminit. Sedde un ÿniii bdptizdtii nihil dicitur. iiptantos [meoportuit poßbaptißnum induert îo |
C E R E M O N 11 S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^8 ueficsifed dn nouo genere ueßitus er ßnguldri uß fint, non liquet. Sunt qui coUigdnt ex itlo dd Gdldtds tertio. Qttotquot bdptizdtießH, Chrißuminduißit: er ex iüo Apocdlypßs ßptimo, Amiili ßolis dibit : bdptizd* tos dibit mdutos eßcucßibut. Verum id pdrum hu* bet pondcris. ' Sdulum baptizdtum,cibum cipiffe, er corrobord» turn eße, Aamp;orum nono dicitur. Sed itd dutpoßuld* uitneeeßitds. Verum dlijs bdptizdtis, tdnqudmpro certo ritu, etidm poß bdptißnum cibum eße ddtum, non legitur. Sdmdritdnis bdptizdtis Petrus er iodnneS impoßet runtmdnus,erordruntproqs, utdccipirent Spiri-tumfdndum: Adorum odduo. idemPdulus fieltE' pheßjs, Adorum decimonono. erdcccperuntfcnßbili modo Spiritum fdnébm,loquutiq; funt imguis,et progt; phetdrunt. DB RITIBVS CIrCa CLAVBS. Ritus circa excommunica-tiohem. j; ICcommunicdndi oßieium tuin Apofioli ußerpdrut, ^'^tum etidm Ecclefijs cdrumq; ininifiris eonimendda runt. Ndm Petrus Adorum quinto, in Andniam er Si phiram excommuniedtionem exercet : er Adorum o-dduo, 'm Simonem mdgum. er Pdulus Alexandrum er Hymenaum Sdthdnlt;efi trddidiße,dicit prima Timoth. i. Idem Timotheo pracipit, utpecedntes cordin omnia Hfreticumliommum uitet,Tit.3. idem EccleßieCoa rinthidcd mdnddt, ut incefiuofum excommunicet. ïoa bdnnes etidm excommunicdri pr£cipitfdlfo$ doikres, epißoldfecundd. In quos dutem exercuerint excommuniedtionem,ex ij idem loeit dppdret:c:ÿ- in quos exereeri iure debcdt,di (ium eß [uprd. Modumdutem huiufmodi obferudrunt.Siquls ex numéro Clmßidnorum,ßue 'm notorium dUquem erro rem ineidit,undepoß undm dtque dlterdm ddmonitio-nem reduci non potuit, ßue notorium aliquod commis ßtfdcinui, conuoedtd eß Eccleßd,edqi publicum quen-ddm celebrduit Indium ob Idpfumß-dtris. prim£ dd Co rinthios qumto.lion iuxißis,'mquit,uttoUerctureme: dioueßrüm. i.Cor.n:Vtlugedmmultoseorum,qui dntipeccduerunt,c:^c. Edpfum increpuit i Corinth, x. Sufficithuic incrcpdtiohicc. Etpoßedperpreßyt terum amp;nbsp;epifeopum eommemordtd ey repetitd inßi» tutione Chrißi, de excommuniedndis ßelerdtis, trddi* dit peccdtorem Sdthdn£, ddinteritum edmis : prima dd Corinth quinto: tAdmegoquidem,inquit, utubfens corpore, prafens dutemßnritu, idm decreuitdnqudm prafens, ut is quißc hoc pdtrduit, 'm nomine E)ommi noßrilefuchrißi, congregdtis uobiSG-meo ßiritu, und cum poteßdte Domini noßri leßt Chrißi, trdddtur Sdthdna, dd mteritum edmis, quo fßiritus ßdluMßt in dieDommi leßt. Et mterdixitdl'ijs,ne quifqudm eidue dicdt,dut in tides fudi recipidt: t. lodnnis.dut cum eo ci bum cdpidtiprima dd Corinthios qu'mto. dUt C9mm(rcium hdbcdt,fecunda Theßunio, |
» t T V 1
-ocr page 536-|
C E N T. L t I B. I L CAP. VI. po 49gt; RiTvj C1RCA ABSOLVE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tiamadolefcentes Uiù communicafre, ex Altormfr tionem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cundoer’ uiceßmo, er i.Cor. u, apparet,ubidicitiir: ^1 notorij peccatores obiurgati ab Eccleßa, er excom Eium contemnitis ecdeflam Dei,^^pudefacitis tos qui '^municati, agnouerunt fuum peccatum, er ob id uea nbsp;nbsp;' non habentl re fefe dolere demonßrarunt, er petierunt à Deo rea mißionem peccatorum propter Chridum, erabEca deßaucniamer receptionem: Eccleßa confolabatur tos,ne immodico abforberentur dolore.hoc cd,dcnuna ciabatur ijs remißio peccatorum per fidem in Chria fium, er redpiebantur ad communionem, erßeina Raurabantur, ut iterum effent membra Eccleߣ. Cona dant h£c ex fecund£ ad Corinthios fecundo : Sufficit 1-fliußnodihommiincrepatio h£c, qu£fada ed a plua ribus,adeo utediuerfo magiscondonaredebeatis,er confolari : ne quo modo ßat, utimmodico dolore abt forbeatur huiufmodi.-Quapropter obfecro uos,ut ua^ leatm iUumebaritat. tramer in hoc feripferam, ut cognofeerem probatione ueßri,an ad omnia obedientes ßtii.Cuiuero condonatif aliquid.etego condono. Kam er ego,ß quid condonauiin con/fe^u Chriili, neoccu ^° paremur a Sathana. No« enim ulliM cogitationes igno rainui. Et Gal. c.Eratres, etiamßoccupatui fucrit hot mo in aliquo de!iâo,uot quißuntuales emißnßaurat tehuiußnodißiiritumaiißietudinti, coßderans temett ipfum,ne er tu tentcrls. Cum peccatoribm pa^nitentiam agentibut denunt ciandafuit remißio peccatoru, nufquam leguntur exet giffi integram peccatorum enumerationem: fed fatii Apoßolos ) er alios minißros eccleßa; panemjrea giffe, tum ipfos accepi/fc er gußaffe, er de poculo Co mmi bibtjfc : tum EcclefU ad comeiendum pt^ Domini, er bibendum depoculo Domini porrexife, fuitiÜis, ßpeccata fua feagnofeereer dolere, erm manißßum eßexprim£ad Corinthios undccioio. Chrtflumcredere,et in etus nominepetereremißionem ?° Laids poculum er fanguinem Domini eßeßbira-dum, ut contra inßitutionem Domini cß,ita hodoto peccatorum,demonßrarunt. Conüanthacex Aviser Apoßolorum epißolis. Kam cum Ador.z.ludai intera rogant,quid debeantfaceref Petrus rcßgt;ondet:Delidos rumpccnitentiamagite, er baptizetur unufquifq;uet ilrum,erc.Non ait,delida ueßra enumerate omnia,er poßea pr£fcribcmui uobif canonesfatisfadionu,quis busoporteatexpiari ueßra delida. Kec Philippus EU' nuchum enumerare omnia fuapeccataiußiße legitur, Adorum odauo. Cornelius,eiusq; familia, cum à Pea tro pronuciaturgeneralis fententia abfolutionis, Huie 40 omnes Prophet£, ere. dccipiunt Spiritum fanäum^nul la pr£cedente peccatorum ennmeratione. C£tera de clauibiM utrifque Ecclefi£ , fuprà inter dogmatica tradauimuf. R l T VS CIRCA COENAM Domini. A Poßolos,aliosq; Ecclefl£ minißros,canam admini ^draßre,didum eß fuprà in Dogmaticis. id autem fa» non modo alienis, fed etiam ex diametro cum ca fua gnantibus,nibilu/piam in feriptisprobatisbHiusfecua dumefli in congreßibus Chrißianorum, paulo ante fo lilegas. demonflratum cß ex Adorum i.er zo,er • .Cormt.ti. Celebrajfe autem coenam quouis die uidentur. nam Aa Horumzo quidem, uno fabbathorumconueniffefias tresadfrangendumpanemdicuntur:uerùmi Cor. it nullus certus exprimitur dies. Circa quod tempus did comunicauerit eccleßa Hiea rofrlymitana, Adorum fecundo non indieaturiat Tro- ade fr a tres er Paulus ue/peri,aut in node coenam fuma pß/fe dicuntur : Adorum uiceßmo. Corinthq etiam circa tempus coen£conueniff'e uidentur, 1. Corinth, u. so ces flue priuatas fiuepubUcas, quolibet pro arbitrio Totam ecdeflam, er tarn pauperes quam diuites, ac e' nbsp;nbsp;fuo uß funt.nam node die^ uiduas in obfecratione 0quot; deprea |
Vfum coen£ condones pr£ceßiße uidentur, Ado^ rum uiceßmo. er «• Cor. n, apud Cormthiosmiuliif* rat iUe abufus,ut ante cecnam Dommiü inter ßß can' certarent, er ahj ibi fuas coenas inßruerent,cr bt^f* ticanam Dominiaedperent. SedPaulus illiimfrtt »0 bat,er abrogare iubet: i.C-or. u. Ciualipane adcommunicationem ußfint, nonext ponitur ; quemadmodum ncc qualiuino,puro'n(M « qua mixto, Verba inßitutionis eeen£ recitata omnino uiientut. namPauluseanonßuHrat Corinth.itrepetitatcjd* demannexum mandatum, Hocladtemmeiconnumo rationem,poßulat,ut hifloria illa de inßitutione,crdt paßioneChndi, recolatur. Et Paulus vCorunlmo-inquit:Poculum benedidionis,cui benediciniuf,nónnlt; communicatio corporis Chrifliedi Inquibußaido nicis,ut Martini er aliorum, commemoratur, Pdni’f anteredtationem uerboru cocn£, oritioitcinDominh cam pramißffe, Verum unde h£c babcant, Mtonei non indicant. feculo ermultis fcquentibus nufquamlegitur■ m^^t quidem ccen£ Dominic£ celebrationem,comigt;iiidclt;i' tionem er fradionem panis appellat, Adorum f'^‘‘'’‘ do er uiceßmo. Verum fynecdochicos total iltiO' nem à Chrido inßitutam compleditur. tionidaot) fedpoß alios cibos coenam Dominica Corintbiosfiilf' pß/fc conßat : neque id improbat Paulus. inquit aimt Qjiodß quit efurit, domi cdat, ne ad condcninationcnt ueniatis.prim£ ad Corinthios undecimo. CacnaEo minic£ ufum, fubfequut£ funt condones. Adofum uiceßmo, Paulus fumpta cana, ufq; ad iiluculuin coÜo quutus didtur. Commemorationes mortis ebrißi, CT gratiarumadiones. De ccxn£ Dommic£ oblatione et mißißcätioiu pro uiuis er mortuis, de panic indußonc er adorattont er dreumgeflatione, ut rebus ab inflitutione Chrißi R n V S ÖRATIONIS. f^tirißianos in pubUcif congrefibui ßmul oräfe, ^diüumeil pauloantè . PriuatM etiam tos fuff preces, ex Paulipr£ccpto conüat ,quiEphtf.ßxto, iubet indeßnenterorare. idem exemplum Petri coni' probat, quiloppe folusorat : A^hrum decimo. Et Pauli, de quo Chriflutad Ananiam inquit: Ecceet nimorat.Ai^or.^. er PauliacSil£, quHncarctreot rant,laudantes Deu:AAgt;r.i6. Tempore ucro ad pre |
|
hi DE CEREWONIIS. trieprec^ionePaulusperfeuerare iubet, i.Timoth.s. htcummteriiufadarum mentiofit Ador.4. a. g. ig. »0. Nodumarum etiam exemplafunt Ador. la, ubi nadumiomo maria matris Ioannis Marei, eedefla proPetroorat. erAdor.16, Paulus er Silas'm media ndleorant. Memmeruntetiam borarum nam loan» »neyfetrus ajeenderunt in templum ad horam prelt;-wtionftnmam,Ador.3. Cornelius etiam circa horam iuinonam feoraffedidt, Ador. 10. Et Petrus loppe ‘leenUt mfuperiora domus, ut oraret,circa hora fex-hncAflor.io. Ldra etiam ad orandum quibuslibet ufi funt. nam P^liK in omni loco liberum effe orare, monet 1. Co-nwb. i. Et i. Timoth. i. nine 'm templo Bierofoly-^tanoonrunt Petrus erloannes, Adorurn tertio: trilj QbriHiani, Ador.t. er s- Paulus etiam fe in tem fio Hienfolymis oraffe dicit, Ador. 21. Indomoora-'’^tApoHoH,Adorurn 1.2,4.6. Et Paulus, Adorurn '»no. eyeeclefia 'm domo Maria orat, Adorurn u. Monthsetiam in fuadomo, Ador.10. er Petrus m 10 fiptrieribus domus, Adorurn 10. In carcere orarunt Mi«crS(l4j, Adorurn 16. Stephanus 'm loco flips t^tq ordt, Adorurn 7. Paulus cum ecclefia Tyri in Jttow ordt, Adorurn n. Philippis iuxta flumenfole» ^•'‘jfprecatio, er iHuc Paulus er Sil.is ad precatio-’’wiiiditt,ASorutn 16. Ad menfam etiam, cum ci-^'^’^fimpferunt,orarunt,er gratias egerunt, utpatet ** ’•Corintb. 10. Q^ód fi ego cum gratia participa, ^'^'fobiimtleiicitur mibi,pro quo ergogratiasago? ^'-Timoth s..CiboscrcauitGeusadfumendumcum so conffedum Apofiolorum, Adorurn fexto : er prefby» ^itiinm adione. Et Paulus Ador. i7.fumpto pane nbsp;nbsp;nbsp;terij, hoc eß aliorum miniftrorum Ecclefia, prima ai amp;^us fgit Deo, in conßicdu omniumter cum ßegif-I’^ttapit eiere, Gilhbiu inter orandum libéré quibuslibet uß fund f'inStcpi«!« poftisgenibus, damans uoce magna. W:Aftor.7. Petrus eiedis omnibus foras, pofitisge» quot;i^ordt: Ador. 9, Et Paulus pofitis genibus fuis, ^^^'fit Umomnibus tills : Ador .to. Idem Ephef 3.[m» ’l^^lledogenuameaadpatrem.idemiacens'mledo, ^'’^ff tiiietitr,Adorum nono. Paulus in ecclefia Co* 40 ed, Adorurn i. üecin eledione er ordinatione alio» ^’^ibbcaorimatfUt uiri nudato capite, mulieres uero ^‘htn in eatu orent, aut propbetent : Adorurn undc' ^^^‘VprimaadTmotheum fccundo, Parasmanus WMiwtft. idunusoraffe annotatur Adorurn deci ^’gt;ii(àmQtertio,er dccimoquarto. Et Petrus mquit : ^itfibnj er uigilantes ad orandum : prima Petri ï*!«»- Ai quant plagam mundi or antes fefe conuer-^^I^i,nmanne)tatum cd: er facile adimari poted, tdatiitea re liberum cuilibet fuiffe, quo feueUeto-tWcawertere. ^i^uuaaut imagines preces cffefad.is,utfuper-^^itiolm^Hololatricum fuijfet, itanufquam fadi» hiiwi te ab Apodolis , turn ab alijs Chrifianis t^tmorabileetiam hoeefl, quod nufquammtem-pl«iiolorum Apofioliaut Cbrifiiani oraffe fcribun» Ur. Pdulnt quidem Adorurn 17 dicit, fe pratereuntem (ontemflitumelfe culturas Athcnienfium,er muenif-1’annlgnoto Geo'mfcriptam :jed quod ibi adorarit, itmtniicat.Ctteraie oratione fuprAmter dogmas 60 exoreizationt obfefforum , in fcriptis Apofiolorum |
RITVS VOCATIONIS BT ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ordinationis. pjE^j- Apoßolos,neq; alios Eccleßa minidros,ßbifo lis fumpßffe potedatem eligendi et ordinandi pre» ßyteros er dtaconos, fed Ecclcßa totius fußfragia er confenfum adhibuiffe, tum ex prima ad Corinthios ter tio patet, tum exemplis probatur. Nnm Adorurn primo Apoßoli und cum rcliquo coetu eligimt duos, quo» rum alter in locum luda effet fubßituendus. Idem fit to Adorurn fexto, cum diaconi eliguntur ab Ecclcßa, er ab Apoftolis ordmantur : er Adorurn dccimoquarto. ' Quilddoneos drbitrabantur, ijs liberum er at, faam opcram Eccleßlt;emodededcßrrc,feq; dus cxamim zr iudiciofubijcerc. r.Tim.3, Siquis eptfeopatu deßderatf bonum opus appétit. ïn eledione uerè mmidrorum eccleߣ,tum epifeo» porum,tum preßiyterorum.tum diaconorumtinquire' batur an eßent um ßgt;edat£ probitatis, pled ffiritu fando erfapientia. Tales enim eliguntur diaconi, A» dorum fexto. An haberent bonum tcüimonium uit£ apud ahos, an effent plurium uxorum mariti, an bene pr£effent fu£ domui, er haberenthoneßam familiam, an effent idonei er fatis indituti ad docendum. prima ad Timotheum tertio,crad TUu primo. Probabantur etiam,priufquamad mmideriumprorfus ordinären» tur prima ad Timotheum fecundo et quinto, ubi pra» cipit Timoth£o,ne cui cito manus imponat. Gihgen» ti turn de uita turn de dodrina fada inquißtione, er communi fuffragio creati, Adorurn dccimoquarto. in Timoth^um quarto, conjiituti funt^qui uni cum Ec» delta ieiunantes pro ijs Geum inuocAruntt utluo Spiri tufando cos ornArct, çtr fulutAria orgAna Etdeß^fa» ccret,crpoßeA impoßtionemAnuum fuurum cis jun» dionem EccleßAßicAm demaniarunt: Ador. 0.13 ç^f 14. t.Tim.4cr s. SmguÏArceH, quoi KAtthicU mij^t forte cum pncit tionedeflui, (^ in numerum Apoftolorum cooptatm rummmißrorumEccleßaidem obferuatum autman» datum repentur. Ge ebrifmateinungendis Ecclefia minifiris ,erin modum ffhara radendis ipforum capitibus, neq- pra-ceptum neq- exemplum in hoc genere extat.aam quoi Paulus Cenchrais caput raßt, tudaico moreobuotum eßfadum : er non in dus ordmatione,fed longé pofi. Adorurn 18. EXORCISATIO OBSBSSORVM. jo jN fanandisobfeßis, Apoßoli non certisaliquibusce» remontjs ufi leguntur. nam Ador. j. uexatid ffiriti» busimmundis,fanatidicuntur. er Adorurn t o.Paulus adffiritum Pythonis in paella habitantem inquit:Pra-cipio tibi per nomen lefu Chridi, ut exeas ab ca : er e» xijteadem hora. erPauli fudarijser femicindis im-pofitis fuper obfeffos ,lfiiritus immundi egrefi dicun» tur, Ador. IÇ). }hidem,lud£iexorcifi£, etiam nullis a» lijs ceremonijs uß dicuntur,quam quod dixerint,Aiiu» ramw uosperïefum, quem Puuluf pritdicAt. Pluru dt nontxtant. |
R l T V 3
-ocr page 538-|
90s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. I. RITVS CIRCA IEIUNIA. ^PofioU in genere quidem ieiunia[eu [obrietaté pr£' cipiunt, 1. Petri 4. er prohibent ebrietates er co» mefiationes,i.Petri 4. Bphc[s. Galat.s.i-Corm. s. er ^■ Veriim ceremonias publicoru ieiuniorum nullas pr£» [cribuntmeq^ enim ieiunia publicè indici mandant, ne» que à quibus cibis abdinendum, neq- quo tempore an-ni,neq; quo die,ncq; quam diu fit ieiunandum prafiri» bunt. Liberum igitur fuit, quandoer quomodo er quamdiHqui[^ uoluit ieiunare:nec aliamobcau[am 10 ieiunafie lcguntur,quam ut effent idonei ad orationem. Ham Cornelius Ador. 10. inquit : Die abhme quarto, uß; ad hanc boram[edebam ieiunus, cy hora nona pre cabar in domo mea. Petrus etiam ufy-ad horam[ex» tam ieiunusfuijfeuidetur, Ador. 10. Eedefia Antio» chena, cum iuj[u Dei uoluit Paulum er Barnabam ab» le gare,ici unifie er orafie dicitur,Ador. i j. Paulus e-tiam er Barnabas precati cum ieiunus dicuntur, cum crearentprelbyteros,Ador.i4.. Nefraudetis uos mui» cem,nifi fi quid ex con[en[upro tempore, ut uacetis ie» io iunio fy precationi: i.Cor.7. ^npubUdscalamitatibus amp;malis neeeßitas ip[a ieiunia indicie, tiarn naut£ u[q; ad decimumquartum diem ieiuni ob periculo[am naui* gationem perman[erunt, Ador. 17. Et Paulus inter [uos talamitates,etiam ieiunia numerat : 2. Cor. ». A» thanafias etiam epiftola ad Dracont.Paulum fi-equen' ter ieiunafic dicit. Podremo, leges de difcrimine ciborum, er tempos ribus ieiuniorum,figt;iritus impofiores infimüu Diaboli pr£[cribere,monet Paulus i.Tim.4.Colo[i. DB FESTIS. j^PofioU, er alij Chrifiiani, utalijs rebus adiapborls, ^ita etiam finis libcrè ufifunt, iuxta regulam Colo[. 2. Nemo uos iudicet in cibo ac potu, aut in parte diei fi fli,autnouilunij,aut[abbatborum.'Vnde diei Sabbatbi ob[eruati etiam à Paulo et alijs, paßim in Adis fit men tio nam Ador iy Paulus er Barnabas ingreßi in [yna gogam die[abbatborum dicuntur. ibidemgentcs roga bant, ut[equenti [abbatho fibi loquerentur[ermonem. JO ter uos, accer[atprlt;fbyteros EedtfU, CT or(»t[up^ eum ,ungentcseum oleo m nom'meDomim'-çrtbp* cratio fidei [aluum reddet laborantem, er erigettat» Dom'mus:crfi 'm peccatis[uerit,remittenturei. l«w. 'mui[ere erphanos er uidiias in afflidionefia iubtt,li‘ cobi i. Captiuos etiam uifitaß'c,qs(y m'miilraße,apß* ret ex i.Timet. 1. ubi Paulus inquit:Detwferitof^'*quot; Dominus Onefiphori[amili£ ,quoniamfip^’^^^‘P' Et Paulus er Silos die [abbatborum egrefti [unt è ciui» 40 cillauit, er de catena mea non erubuit:[ed cum ejlctAt m£, Audio fins quaftuit meer 'muenit. nus, ut 'mueniat mißricordiä apud Domisiu in ^ *’' er quam multis Ephe ft miniArauerit,melius tu neitu tdte ad flumen, Ad. ie. Et Tbejfalonic£ per tria [abba tha dißeruit Pauluf. E tfratres uno [abbatborZ adfrane gendum panent conuenifjc dicuntur, Ador. ïo. Diei rtommid mentio fit Apoc. i. tui in /[iritu Dommico die. Qgo autem tempore Chrifiiani[e À ïudait difiun^ xerint, ç^ diem Dominicum firiari caeperint, non ed memoriieproditum. Sedhoc [eculoaliasdiem Sabba-thi,alias diem Dommicum firiatos efie.teftabuntur eer tamina, qux fequenti [eculo de Paßbate die Dommico celebrando,per Anicetum e^ Vidorem Romanos epu ƒ0 fcopos funt exercitata. i^entio etiam fit aliorum fifiorum. nam Paulus E» pbe[o di[cedens,mquit:Oportct me omnino fillü,quoi indat, mero[olymis agere:fed iterum reuertar ad uos. Ado.iS. Pafibatis er dierum azymorum mentio fit Adorum 1 i. Cf 20. Memorabile uero de Pa[chate ed, quad non omnes Apofioli er Chrifiiani hoc[eculo eot dem die Paßhacelebrarunt, i3am loannem er Philip» pum euangelifia in Afia decimaquarta die lun£ pafcha celebrafß, teftatur epiftola Polycratis apud Eu[cbium 60 Iib,f.cap,i4-Etlren£us'mepiftolaadvidorem,uteft congreffuscelebroffe,Ador.t.erf-iCor.i4- ^P®' |
L IB. 11. C AP. V L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J“* apud Eu[ebium lib. ;. cap. i é, affirmât, Polycorpu aß^ ruif[e,quc)d uiderit loannem er cateros Apostles ß* feba eelebrare decimaquarta die menfis.'Spifitla (Mtt* Theophili C£[areenfis, quam in[ecundaceniuriarteu tamus, Apodolos alias decimaquarta diepa[cbici‘‘ braße, aliosuero 'm diem Dominicum pafibareiev teftatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , Pentecoftesmentio fit Ador.t.^yao-FfSf’’‘' enim Paulus, ft poßibilc ftbi efict, ut diem Penteetld ageret Eitro[olymts. item : Commorabor, inqnit, pbcftu[q;adPentecoden.i.Cor.i6. P[eudoapofioli ad nece[[ariam fidorum obfimt' tionem obligare eedefias tentarunt, ut patel ex^t tj. 2. Galat.4.Sedo Paulo eralijsre[utati,etice^tr^''‘‘ dè inditut£[unt. Verum quomodo myfierium tatisin urbc RomaperAnicetum^etpodeapet'^' ‘ rem ea in re laborarit,er quos turbos iederintfi^^^* ti Centuria exponctur. RITVS CIRCA' NVPTIAS. IN contradione matrimonij, leges er ritut i^ofitot ^er politicos, er Chrifti pr£ceptuin denonfidt^ t diuortio,ob[eruaffe uidentur.Eam denonducenditfO' iterca,i. Cor. y agitur: er denon[aciendo dmortit,'' Cor. 7 difputatur. Ad ritus nuptiales, quodfionftp^ licet [olita fit ornari,a.lluditur Apoc. 19 er ^p^yi' ‘ uox fponfi er fponfe audiri, Apoc. 18. Ad wpW^ Uos uocari,er ad canam uenire,cr lataritAptcitlia' 19 alluditur. VISITATIO ABOROTORVM. Tgt;E uifitatione er cura £grotorum, outer epintf RITVS SEPVLTVRAE'. Ortuorum corpora lauerunt, er m canaculofoi ^[uerunt. Ador.^. er elata ea[epelitrunt : Allor t. Viri religiofi Stephanum una curarunt, Ador. «. W» buerunt [ua camiteria,ubi fideliumcorporafintfip ta: 1.Cor.is- Planihimetiam[upermortuosfiettmt-Ador. s. Lugentes/fie re[Hrredionis,[e[einuictm[itiii con[olati : t.The[4. De uigilijs, memeriß iefindo» rum,uelorationibus ercantionibus prontorfiuoriuti requie er [alute,ncq; pr£ceptum nt^i exempla in ptO' bâtis autoribus buius[eculi legos. DE MORIBVS CHRISTI Si nonim. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^ f^Eridiani in hoc [eculo pietatis er bonedotisfuijß dudio[os,ex bidoria [acra condat.t^om uerbu DH diligenter audiuifie,idq; [u[cepifie,cr in dodrino Apt dolorum per[euera[[c, confiât ex Ador.i. Publuti |
CER E M 0 N 1.1 S.
foS
^^^j°^ wimUros eeckpæ nugnifèciffe. Gul. 4. fi fi^^^ potuiffet,oculos
Cor.7. Scripturds Qol^ ^^'‘^S^^'^^^t^cftrttnt.Ad. 17.1 Cor.t4. Hi ƒ - *j^ ® bonis fuis dd conferudtionem mi ^^‘Igt;erpropdgdtionem Eudngelij, er diendos pdu j^qtndos, prompticotulerunt. 1 Cor.is. Kom.tf. ^«J nbsp;nbsp;nbsp;^^*^' ^^^oresEudngelium pldntdn-
fut ''^‘’’^^ ^ P^^^gt;*^i^ liber drunt. Ad.çi• l3i^y* dedU^èC nbsp;nbsp;nbsp;vow v vz «tft ^^i^xz wu/n i^t* yHv/u/»fcj^j^ ^uft^truiHf
cin'eorumquieuendita fùerdnt,z^ ponebant ad pedes
^ on.if. epift. lodnnis 3. Eeruenti cxlo er ton-ia Apodolorum. Difiribuebdtur dutem fingulis, prout
cordis Iduddntes Detvm. Et AÜ.4.. Multitudinisdutetn credentium erdt eor unum,erdnimd und : nee quifqui dliquideorum qux poßidebdtfiuum eße dicebdt,fed e-runtittisomnidcommunid. Etuirtute mdgnd redde-' cdnt ApofioUtcslimoniü refirredionis Domini leßt, et grdtid mdgnd erdtfuper omnes illos. i^ei^cnim eptif-qudmegenserdtinterillos. Ciuotquot entmpoffifio-res dgroru dut medium erdnt, uendentes aßtrebdnt pre-
Pro *''*c”^ ^^^fißioncsfideifuie ediderun(.Ad.j.i^
cui^ opits erdtAofes uerô,qui cognomindtia efl: Birni
^‘^^^tfttdireptiones bonorum, pldgds, fint ^ ^^^^^ deniq- ipfdm forti dnimo pertule-i^^lt; it-Pdulus inquit:Ego
bdsdb Apoilolis, quodeß filins confoldtionis,LeuiteSt Cypriusgenere,cuhdberetdgru,uendiditeum,er dt-tulit precium, er pofuitdd pedes Apofialorü. Verum ßonldntd fuit iAd communio. inquit enim Petrus AH.sad Andnidm: HÓnnc tibiprorfusmdnebdt ,ey uenundutus in tud pote/idte crdtHn dlqs locisfimilis re rum communio ncq; prlt;eceptd,neq; mfiicuti.neq; ufur pdtd legitur.
Qudli genere uefiitus ußßnt ApoHoli, dut dl ij Chriflidni,non esl dnnotdtum. iTirn.s-PMluspcnuhe meminit. De ueflitu er orndtu mulierum dicitur t Pet.i,ubiplicdturtecdpiüorum,er ddditionisduri,er pdtliorum dmiHus tneminit. Et Pdulus 1 Tim.i,mulie-resinorndtumodeHo, er uereeundid eredßitdte fe-metipfds orndreprtecipit, er non uti tortis crinibus dut duro dutmdrgdritis,dut ueHitu fumptuofo,fed tdü q decedtfindus mulieres.ldé,muliercs ueldtds in eccle fid uenire,er ueldto cdpiteordreiubet: 1 Cor.it.Anus
iO
joium utncm,fed mort pdrdtusfum. t.Tim. 2. 11) ^'“^“1^^° propter eledos,o'C't Thef.i ej‘ i.iicb. j’‘”‘gt;pftpCMforiamp;. ordrunt.Ad.y.'R.om.tz. 1 Cor.4..
t^teriurdrunt.idc. s.lloffiitdlesfùerunt.îieb.u. f^ioit dgrotos.idc. t erS' Vißtdrunt edptiuos, i^iniUrtrunt.z Timoth.i. lleb.is. Subditi ^erunt ^^‘^^tKiommsinrebus iuflis.R.om.t3.adTitum 3.1 ^^‘ytfintlegibuspoliticis,utPdulusAd.i6.zi.zs.
^tttroniAgijïratuum impijsnonpdruerunt :fcd ^^‘‘^P^^ifuntextremdtqudm obtemperdrent. Ad.3 j ^'^'titetidmiusferuitutisddhucinter Chrididnos f e'^^et.3,Ephef.f.Colof.3.ddTit.2.M.dgnifèccrut ç^^^^' Apoflolos etidm coniuges fitiffe, ex 1 ‘9d(gt;[)itret. 'noxvyiziziciydbrogdrutfiuxtdmdndd
^nHi: quemddmodum ettam diuortid,i Cor.y.
^iiU nuptids légitimé contrdxerunt. 1 Tm.s.Edu so etii in hdbitu eße mdnddt, qui decedt rcligioné. Tit. 2. J^bont^ liberos fuos, m difciplind er corre -^^Ï^onim.
l’oiteilis uoedtionibus mduferunt. t Corint. 7. Et iTr^^^^^^^^ ^^°'''lt;tgt;f^^^ 1^^^^ ß^^ tompurdrunt.
er Aquilder Pdulus texendo uidu
'^j '“''^^rinthi.Ad.18.Ociofos er mordindtè uiuen e'^''’tcurioftu er drtesludierds exercentes inter
Circumeißonem Aâ.iô.G-d.i.pcrj'olutionem uoti^ purißedtionem CT dUos ritus lAofdicos, Aél. 18 cr xi. Chrijiiditi in initia, ut rcs libérés çy médias ob^rud-runt, propter imbecides. Ai pofiquam aceeßit opinio cultus z:y neceßititis,ußfunt fun libcrtiite : Ail.1;. Gil. i-CrpiuUtm ceremonijs Uiafuicisualedixerunt.
Silutdtionum etidm crebró fit mentio in cpislolts Apofiolorum.cr Pdulus cum uenijfiet Cœ^dredinfidlu-tdffie Ecclefidm dicitur : Ad.iS. Solcbdnt etidm A-
’^^^!f- i-'^^n fitcilè Utigdrunt cord
^wi«,i Corinth.6. a' fermenibus ffiurcis.E~
prduis dbfimuerunt.i Corinth.is. 40 podolidifcedentes udledicerefrdtribus,et cum ijs com ^^ ^‘tolotbytis^uffocdtoerfinguineabdinuerunt,
' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^'”''^-’o- Scienteslegem dedifcrimine
j ^t'tlrogitttm tffe,Col.2.aemo uosiudicetinci-°tgt;gt;tpotu. Edbuerunt turnen infirmorurdtione,
K ®quot; *^'®'* Cor.io. Abjlinuerunt dfunguine ^l[igt;ute,Aü.if er^t. Ab ethnicis uocdti dd con '^^tuficrunißninfif ^ Cor.to. Sed cum ijs qui uo
^^tjftChrillidnijer erdnt ob notorid pecedtd ex-^^mcißnoti citperunt abum :t Cor.s. erdbjii-
^’gt;tibeorum commereio : zTheff.3. Needuedi-
m edes funsreceperunt : z lounnis. in pWwtioHÜi« neminem defrduddrüt,et operdti funt
^^* ^^^^^ bordnesjdomeflicos et extruneos : M-^ers. Col.4.PhiL4.
^tdeßi EicrofolymitdUd m initia amnid hdbuit ^»iimilt;iAH.2:0mnes quicredebunt erdnt comun* btrbibebint emnid comunid, poffeßionesq; er fub ^tm iKndebmty dc diuidebdnt iÜd omnibus, prout 1 'Jopus ent.Et quotidie perdurantes undnimiter m ^fu, zrfritngentcs per fingulas domos pdnem,tnui co ’’quot;jinbiint cibum, cum exultationc e^ fimplicitate
munes fittere preces, eosfi Deo eSmenddre. Exemple funt Aél.is öquot; 20- Pdulus enm,ubiudledicitprefiyte-ris Ephefinis,zy commendut eos Deo,Qrpofitis geni-bus cum ijs ordt: iüi in collum dus ruentes, er ofiuldn tes eum, mifcentfietus, ob fermonem, ([uod non dm-pUus fitcié eius uifuri eßent, er posted deducunt earn, er Ad.ii.Expletis diebus,profidiibumus, deducenti bus nos omnibus und cum uxoribus er filijs, donee e-xiffemus ciuitdtem : erpoßtisgenibus in littore,precii tifumus. Et confdlutdtis nobis inuicem, confeendimui muim ; iUi dutem redierunt ddfud.
ApoAoliinuehementioribus ajficlibus Idcernbant utiles : exemplum eil Ad. 14.
Eiedi dut ffireti db impijs, proteUdtionem edebat, exeußo puluere pedum: A£i.i}.dut excußis ueftimen-tis : Aâ.18. Vt netj; d Chrifto neg- db Apofiolis mond-chdtus ulpidmprjeceptus dut commendutus legitur: i' td nee hoe feculo exemplum uUum dpud autores pro-bdtosreperitur.erChryfifi.in cdp.ti dd Hebrteosßo» miltdi; tefidtur Apoilolorum tempore ncueUigium
so
guident momtchifuiffe.
Dépoli-
|
CE N TJ 4.' LIE. ƒ07 VII CAPVT^: DE POLITIA SEV GVBERNA tione Ecclefiæ. 4 îHum eH libroj'uperiori, de regimine quo Chrißut ufia eß 'mpldntdndd c!quot; ’ gubernAiidd Eccleßd dnteaßenßone ; !\ idm ucró de ed regiminisßrind dicen' ■ dueH,qudexdltdtus dddexterüHei, mi^o SpiritufdnUo, per Apoßolos eortmtq; collegia er difcipulos ddminiHrdri curduit turn ßnguldf eede' ßdt,tum plures,dut omnes ßmul. DB PERSONIS. GVberndtæfunt ecdeße hocÇeculo d prdHdtif-ßmis uiris, nempe ApoHolis, qui m fdwla leßt Chrijti Mtuti, er i« die Eentecodes SpiritU fdndo, fenßbili er uißbiU modo exhibito, tdnqudm publico teßimonio ordindti, er äd pldntdnddm er regendum 'EccleßdmDeieinißißerunt: er icoüegiserdißipU' Ui eorum qui eos uiderunt er dudierut, er äb ijs dd mi niHerium ecdeße pdßim ƒunt eoüoedti: et quidé bdc\in pdrte nullum feculum huic eH conßrendum. Ndm qui poßedß(erunt 'mßgnesdo{tores,eosoportuit omnes ex uoce Chrißierßriptis Apoßolorum fudm hdurire doHrinum ; nee dudierunt nee uiderunt ApHolos uiud uoce docentes,quemudmodum hi. Veruntdmen etidm ßd didbolus hoc feculo in regia mine Eccleßeorgdnd hdbuit:qudlesßeruntpßudod-poßoli, ßlß ßdtres,myderium miquitdtis: 2 Theß 2, Antichridi:ilodn.2 er A-er 2 lodnnis. üereticiidd Ji turn 3. Cdnes : Philip.3. Lupi^er umperuerfd loquen-tes : Ad. 20. Adidphorislæ, qui neq; ßigidi neq^ cdlidi fiicrunt:Apoc.3.erßmiles,de quibus ’m loco de Hereß bus didum eß. Difcrimina perfonarum. Inter perßiids ueroqutchocßeculo eccleßdS rexe^ runtßxc occurruntdißrimind.Alij enim Apodoli dp pelldntur.Ephcß4..2Corinth.t2.Ethocquidemnomi-nenon tdntum duodecim illi Cbrißi difeipuU notdtur, fed ctidin Pdulus [: Apodolum Chrißi dppelldt,pdßim in omnibus fuis epißolis : er Ad. i4.Pdulus er Bdrnd bds Apoßoli dicuntur.Epdphroditus Apoßolus Philip penfiumdicitur,philip.2. er Andronicus er iunidsin-ßgnes inter^Apodolos dicuntur,P.om.i6. Alij Prophetie -.Ephef^. 1 Corinth.12. hoc nomine turn illi dppelldbdtur, qui dono prophetiaßcrunt cU ri : tum quiprophetids, hoc ed fcripturds propbetd-rum funt interpretdti. Ad.n. Superuenerunt db Urbe lO JO 40 presbyterorum feu epifcoporu,er didconorum^q^^ omnes tres in quibuf idm ecclcfijs repertifunt, enn d^ ' hue Apodoli effent f sperßites. Hum in Eierofmymiti nd eccleßd in mitiofunt duodecim Apodoli, qui niiU' Hierofolymorum prophétie Antiochum : furgensq; u~ nbsp;nbsp;nbsp;derio eccleßie fimguntur : fed crefcente nuineroeccu nas ex eis nomine Agdbus,ßgnißcdbdt per jpintum ,fo ߣ,er cum ncceßitds poduluret rerum communiutu ßmem m^gnam urnturam m toto orbe terrdrum.AH. ii-Eruntquiddininlàcclefid Antiocbilt;e prophète dc doHorcs, BdrndbMq; ZX Simon qui uocdtur Niger, ex 'LmmCyrcnenßs ,zy' tidndhen quierdt Kerodiite-trdrehee coüeHdneuigt;0‘ Sdulm.AH.i;. luddi dutem et Sildi cum efjent ipß prophétie, ddhortdti funt ßdtrcs, Crc. lUicdliqudntulum temporii comordti, dimißifunt cumpdccddApoßolos. Ad.21. in Tyrodifcipuliper ffintum dicebdnt Pdulo, ne dfeenderet Hierofolymdm. presbyteros dicerc liccdt. Cr Ctfdredin ucnitquidd è tudaaprophetd Agdbus: go m eccleßd Philippenß funt epifeopi er di^^o^^’ is cum ueniffet dd nos, tulit cingulum Pduli,or düigdits phiUp.t. Pdulus or Burndbeu ecdeßis tdnWpf(gt;^y^^ |
•J» IT. CAP. VIL zo pedes dc mdnus,dixit ■.'iPec dicit Spiritutfänlhtt^^» Et t Cor.x^.prophctdntium 'm eccleßd Corintbidcip ,mentio,quißiße interprétés feripturd omninouiiit tur.Eph.3. tiunc reueldtum edfandis ApodolisM er prophetis per ßiritum. pit etidin mentio prj' phetiffdrum Ad.21,ubi qudtuor filhe Philippi pfr tdßedicuntur. Alij Eudngelißie.Ephef.A..E)editdlios EUdgelijwgt; Koc nomine non tdntum dppelldti ij uidentur,qiii[t^ pferunt hißoridm Eudngelij, qudlesßnt HUdheiHi IAdrcus,l,ucds er iodnnes : fed etidin illi, quiPK^^è^' burn deChrißopdßim docuerunt.ndinPhihppgt;j^’'f' nus èfeptem didconis Hierofolymis 'm initio orUnitni Eudngeltdd uocdtur Ad.21. EtPduhuTimothM^ pus Eudngclidæperdgere iubet,2 Tim.4gt; Alij pddores.EphefA- Alij dodores Ephef. 4. t Cor. 12. Alij presbyteri. 1 Pet. s. Seu epißopi.iiMCpiß pierpresbyteripro ijfdem accipiiintur.A{l.29.P^' lus dd presbyteros Epheßnos inquit : Vos SpiW fdnduspofuit epifcopos, dd regendum eccleßd ^‘‘' er Tit.i.R.eliqui te in Cretd,eyc,ut oppiddtim coiiugt;' tueres presbyteros, ere. oportet enini epifcopuV^i^' culpdtum effe,erc.ldcobif. Alij üidconi: horum officium erdt,itti»iffi^ff^ fe Hierofolymis,dum ibi erdt communio bonorit. ^ gt;nbsp;6. Sedtdmeneos quoq^docuife je'edidffitfgnhit Stephdno dppdret Ad.s. er Thilippo,A(l.i’iS’0lt;^ dlijs pdßim cccleßjs didconorum officium ßii gt;nbsp;^‘’^^^ er minidrdre. Pitetidmmentio didconiffiff^;^quot;^ Kom.is.Phœbe minidrd ecclcßit Cenchreéfisditdi«‘‘ Autor epidohe dd Kebrieos,minißros ccclcjiiegtntti uocedppelldt.Hcb.t3. Obeditepripoßtisueftrit- Alij vTinpéTcu minidri, dut lAidiierrii'ne, qm f erdnt Apodoloru minißri feu comités 'm itintre, dO” proßeifeebdntur dd pnedicundum Eudngeliuun.lütiit l^drcus Ad. ij minißererdt Pduli amp;nbsp;Biftulgt;t.amp; Ad.i^,Timotheus et ErdfusPduliminidriet'^-iidem diwcfßyiil, ddPhilippcnfesterp ^^ß'* vr 4 dvsr^xriiüTM commilitoneSjPhilip-^'^'^^ *^ bipdßim,dPdulodppcüdntur. Col. ^.pMhWPytmeu dppeÜdt ßdtrem fuum diledum, et fidelem iiitoiUini) feuminißrumerconferuummDomino. Grdduum tdntum trium meminerunt, Aponolorß diligentiorem curum, cliguntur er ordinMurjel^u'^ didconi :Ad.6. Sunt in edeccleßd prophetd et^ Ad. ii. Sunt Apodoli er presbyteri. Ad. «f. Sufeepi^ funt db eccleßd er Apoßolis et presbyteris. Cum P^»' luspoßremo Hierofolymdm uenit, reperdibiüto ** et presbyteros, qui conueniße dicuntur. Ad.u-bf^“ tiochend eccleßd dd tempus funtPduluset 3drMt^’ |
fO^
DE GVBERNATIONE ECCLESIAE. ^^^r^ftdicuntur, Ad. 14. Paulus etiam Titumin Mteppidatm presbyteros feu epiftopos iubet con-allure'. ’Pit,i.Timotheopr£fcribit,qudlcs epiftopos ^iiicitus debeat ordinären Tim.t.Ex Ephefo pref-y^^lt;^os, ^uos epiftopos uoedt, Paulus lAiletum ad ft ‘^^^rfiuif.Ad.zo,
ƒ19
£ ^°^'*^°biqualtbet eedefla perfon£ minislerio fint,non eft m biftorijs annotatum: nee ufquam n f^«eptu/m,nt £què snudti in fingulis effent,fed pro '^^piueitas aut nudlitudo cactus poftulauit, ita paucio ^^^intplures ad minifterium ccclcft£ fant adbibiti.
niftros alij maritifteruntt alij uero dono caditatispræ diti, ut effent expeditiores ad minideritvm er peregri nationes,a re uxoriaabdinuerunt.lstam c£teros Apoftolos erfratres Domineer Cephamfeu Petram,uxo reshabuiffe, easq-fecum circumduxiffe, Paulustefta-tun Cor.9.er Clemens etiam 3 Stromatum, reftrente Eufebio,narrat de coniugio Pbilippi,qui duas filias ui-ris m matrimonio elocarit. er 7 Strorr^atu, de marty^t rioconiugisPetri elegantemrecitat hiftoriam. iubet *® etiam Paulus presbytetos er diaconosconiugesadmi'
nideriumlegi er ordinarittTimotb.3.Paulus uero ipfe er Barnabas uidentur à matrimonio abftinuiffe : t Cor.7 er 9-Cyuanquam Clemens 3 Stront, ex Philip.3 coUigat,Paulum compatrem germanam habuiffe.
C£terùm alij,ncmpe auditores,er, ut uulgo appel-lantur,Laici, paj?im jratres er difcipuli Domini dicun tur, er in epiftolis Paulifandi uocantur : Cbriftiani ue ro appcïlari caperunt primum Antiocbi£, Ad.ti.Eu-feb.i.cap. z er 3-Petrus uidetur tarnen eccleft£ ccetum *0 appellare clerumergregem Chridi: 1 epidola ;.
de RATIONE AC FOR-magubernationis.
Communia Apodolorumer prophetarum, e-udngelidarum,paftorum,dodorum,prcsbytett
roram,diaconorum,h£c fterunt opera.
Docuerunt eccleffam de fingulis dodrin£ Chridii na capitibus purè er fincerè.nam Apoftolos paftim do cuiffe, Hier ofolymis er in alijs locis, conftat ex Adis Apoftoloram,eorumiq; epiftolis. Prophetas docuif-30 ft Antiocbu’, patet ex Ad.13 er if. nam iadas er Stlas propbct£ confirmaruntjratres. Diaconos etiam do cuiffe,ex Ad.6 er 3 patet. - Epiftopos feu presbyteros idoneos ad docendum ordmari pracipit Paulus 1 Timoth.3.erTit.i. tdcmiTim.s.presbyterosin ftr-mone er dodrina laborare dicit.
Sacras autem fcripturas funt interpretati,er ex ijs annunciarut lefum effe Chriftu.Sic Apodoliin omnib.
^^opbeta, Euangelid£, paftores ac dodores, non ^^^^„^.S'f^^ P^rfonarumin regimine Ecclefiadico ^°v‘titere:ftdaut 'mter Apodolos, corumq; focios, ‘'^^^f^ler presbyteros aut diaconos numeradi uidetur. ^^‘(ruritautem non tantum Apodoli,fed etiam alij W5 uafijs donorum generibus,ut linguarum ,fana-''‘'quot;^^gt;propbeti£,erftmiliumornati. t^am Stepha-er prodigia magna in populo cdidiffe,Ad.6: ^^biiippKf immudos ffiritus cteciße.paralyticos er ' '-^osfaniffe,Ad.8 : Cornelius etiam etftmilia dus, ^’'^^P^oSpiritufandolmguis locutus,Ad.to : Agabus ^lt;^^^prtdixifft ftmem, Ad. titer Paulo captiuita-^M.zi dicuntur.Et Paulus ipft afferitiffiritum perftngulas ciuitates teftiffeari de uinculis et wionibus fuis ; quo aperte indicat, m ffngulis dui ^'biis aliquos dono propheti£ pr£ditosftiiff'e.Ador. ''^■^donisetiamlüis Paulus condenatur 1 Gorinth. '“•Diai^ûn« donorumfuntftd idem ftiritus: er diui minijleriorum funt,er idem Dominas : er diui ‘^^''^^^ferationumfunt, fedidemeft Deus, encans ’“•winoinBiti«. Vnieuiq^uerô datur mxniftftdtio pntm ii li f^nQiji expedtt.Hdm huic quidem per ftiri ^'^^iituffen!ofapienti£,alij uerà fermo ftienti£ ft-candemftiritum, alij uerà fides per eundem iPntnaUj uerà dona fanationum per eundem ftiri-^^’'‘^fterôefficaeix potentiarum, aUj aerogenera '‘^S^im^Uj uerà mterpretatio linguarum :ftd om ^Iiictfftit unitsiüeer idem ftirttusftiuidenspecu ^»«Kitt^ficuti uult. EtRom.iz.Epbef. 4:er do Efaiapr£dtcdtChriftu.EtPaulus*E.om.s).i3.i7.d.z6.
fuis concionibus,A(i.a.3.4. exinferiptisfuis aUegdnt fdcrdm ftripturam ; crPhilippus\Ail. 8. Eunucho ex
^‘fonHiis etiam diuinistum Apoftolos tumalios ^^^PiUKmonuitjderebus magnis er neceffarijs.nü ’^'^ftonedocet Petram degentiu uocatione, Ad. '’'P®l»w per uirum Alacedonem uocat in ^üaccdo-•quot;lt;«1 AH.tó. Eidem per uiftonem nodu Corintbi di-^^'■^olitimere,loqucre,er ne taccas,proptcrea quod ^Ipfm tecumter nemo adorieturtc,utdffligatte, ^^a3,p)oininusnode aftidens Paulo, confolatur eu, *^- 2j. Angelus DominiPaulo naufi-agium pr£dixit, ^•»7. idem per reuclationem ebrifti accepitfuum. ^‘quot;igfiWjGrf/.i. eftq- raptus in Paradifum ey' ter-^'quot;^^«lan,eraudiuitarcanauerbatzCor. ix. er ^nnAitionem aftendit Hicrofolymam, Gal. z. ^^ipbanus uidet ieftm dantemadextris Dei, Ad. 7. ^omimuper uiftonem locutus edad Ananiam,Ad.sgt;. ^’fÿhuDomim Cornelio Dei uoluntatem de accerfen do Petro reuelat, Ad.to. Per reuelationë eedefta Hie ^oftlymitanaantcexcidium in oppidum PeUarn euoca lfftibitur,Eufcb.i cap.f.
Inter Apoftolos er alios presbyteros er eedeffa mi
13.'Et Apollos Ad.iS reuinccbat tudicospublicè,often dens per ftripturM, quad leftts eftet Cbrilius. Et PM^^ IiM Tiinotheo çx ali^s omnibiu pr^cipit, ut attendant leUioni ; t Tim. 4. er i Cor. 14. omnes prophetare, hoe eft,j'dcrM prophétie enarrare optat.
Tradiderunt catechifmum. Gal. 6, Communicet du te qta catechifdtur ftrmone,ei iptift edteebiftt in om.-mbM bonis.
Keâè ftcuerut ftrmonem ueritdtis in Legern tj E-fo udngelium,aTimoth.i.
In docendo ufurparunt ftrmiuftnorum uerborum, quas ^poftoli d Chrifto , z^ lt;ilij db Apoßolis audie-runt:ïTimot. 1. Locutifuntedqu£decebant ftndm doéirinam.Tit.i. StultdXGr ineruditdiqu£Siionesre' ftHcrunt,propbdndi uocu indnitdtespr£termiftrunt, pugnoiuerborumnonftntftcuti: 1 Timot.^.s. z Ti-mot.z. luddicM er amies ftbulat reiecerunt. 1 Timot.
4,er ad Titum t.
In docendo etiam erftribendo ftmplici genereftr-60 monis uftfunt: 1 Cor.z.zCor.ii. Eddemetiamnon piguit cos f£pins turn in concionibus, turn in feriptis T t repetere
-ocr page 542-yii
CENT. I. LIB. IL CAP. VIL
;«
|
repetereerhtculcdre:Philip.3.iPet.u Prudentiaea in docendo uft funt,ut imbeciïlibus non traderent, quo rum nondum eftent capaces ; 1 Cor.j. Si induis concio nati funt, principió exfcriptura docuerunt, lieftiam oportere pati er refurgcre à mortuis : er poüca ea omnia applied runt ad ïefum ïHazarenum. patent hi£C exAü.^.i^.iG.zS. Cum ucrègentibus concionan-tur, plerumq-, exordium futnunt d ftmulaihris eorum qua: negant eße Deos,er dodrinam de uero Deo fubij dunt,ut A{l,i7.Diligenter etiasn inter ea quæ ex uer-bo er mandata Dei dixerunt,er ea qua fecundum hominem aut fuum conftlium tradiderunt, diftinxerunt: iCor.6 er9.?^zCor,i. Studueruntpuritatemdoilrinlt;e conferuare, iTi-moth.6.Seruadepofitum. iTimoth.i.Egregiumdcpo ft turn feruato per Spiritum fanäum. Acriterfefcoppofueruntftlfts dodoribus er hare-ticis, eorum^ dogmata ftlfa refttarunt. nam Stephanus AU, 6 refttauit easquierantè fynagoga Libertin norum, Cyrenenftum,Alexdndrinorum,er Cilicum,et Aftanorum, Et Paulus ïnDamafcena fynagoga diftu-tando confundebat luditos, negantes lefum Nazarenu eße Meßiam. Ad,9,Paulus er Barnabas er eaten pij dodores in Antiochena Ecclcfta, pfeudoapoüolos legis Uioyfaicte obferuationem effe necefjdriam ad falu' tem after entes,grauißime reftitarunLAd.i;. idem etiâ Petrus er iacobus er alij presbyteri in fynodo Hiero-folymis congregati ftciunt,Ad.is,eritt epidola Syno-dali aperte pronunciant pfeudoapoflolos turbatores, iabefrdantes animas,er d uerafententia Apoftolorum i aberrantes.Ibidem. Et Paulus Athenienftum erroneas inftingit opiniones de ignoto Deo, Alt, 17, Apollos e* tiamrefiitaftelud^os dicitur,A{l.iS. Conftat prate rea ex epiftoUs Apoftolorum, quad frlfa dogmAta im-pugnarint er reftitarint.nam Petrus z epiftola z,pfeu-dododores er Antichriftifocios uiuis eolortbus depin git : er i ept^iolas, contra illufores extremi diei er re furredionis mortuorumpugnat. loanncs etiam 1 epiftola 2 er 4, erz epiftola,Antichriftiftiritum defcri-lit,c!usq- dogmata re ft tat. Paulus quo cp in omnibus 40 epiflobe Apoftolorum: et memorabile eft,quad cucon epiftolis fuis oppugnat er expugnat pfeudoapoflolos.Rom.té,tota epiftola ad Galatas,zCor.io.ii.t2.i3. Philip.}. negante! refurreäionem,i Cor.tf. » Timoth. i. Tradentes doólrind4hontinum,Colof.t.Tit.i.traden tes doétrinas d£moniorum,i Timoth. a.Antichrißum, » Thcß.i. exßmtles,de quibus fupra in loco de Hxrefi bus diétum. Alias nero idem ßeifße frcilè eft exifti' mdre,cum Paulus lubeat Titu eiufmodi ordinäre pref- byteros,feu epifcopos, quipoßint contradicentes con- uincere, euß ora obturare, Tit.i. Et crudire cos qui fa lorum,A(l.3.4,s.Et Stephani, Ad.y.et EauU, Ad.iu cbftslunt, i Timot.z, Concionatifunt ponutentiam : hoc cfl, pecedta or peccdtores redarguerunt cy hnereparunt, denunciatd ira Cà fuper eos,nifi re/ipifeant. nam ApofioliAä.i. 3 er 4,ludi£is aperte obijeiunt hocpeccatum, er ob id cof arguant,quod lefum NdZdrenaduRum er fanflü, filtuin Dei et M.eßiam occiderint. Et Stephana Ad. 7 eosocciferes erproditores MeßinC appellat, Petrut Ananiarn er Sapphiram ita obiurgat, utflatim extin- tremum,zCor.4.Gal, 1.1 Theftit. Dilexerut eccleftas tanqua filios fuos: z Cor,tt.ao quaro quaueflra funt,fed uos.Elonenimdebetßbjpi rentibitsrecondere,fcdfilijsparentes.Egouerèliben-guantur: Ad.s. idemgrauiter obiurgat Simonem ma- 60 tißimelmpendam erexpendarproanimabus ueftris: gum, AÜ, s.Pauius Elymam magü, ebiurgationefua nbsp;nbsp;Heet uberiusuosdiligens,minus diligar. Confoli- |
to 10 exclt;ecat, AH.ts. Idem etiam gramter Petra intenpdli uè ludaizdntem inter gentesr‘.prebcndit,G.gt;!.i,]lcri inomnib.fuis epiftolis taxando uitia,concionaturpa' nitentiu:ut Corinthijs,i Cor.t. 4.3.6.7.^.1$. Gahtts etiâ grauiter er duriter ob deftdionëipura dodrini Euangclij copcllat,Gal.t,3.4, Timotheuetiamiubet, peccantem coram omnibus arguereti Tim.s. er in)la-re tempeftiuè er intempeftiuè, arguendo er increpan do : 2 Tm.s,er Titum iubetfeueriterCretenßsargue re,cum omni pracipiendiftudio ; Tit.tcr a- Erga obftinatos acerbiores,erga fanabiles uero pee catores mitiores ßerunt in obiurgàdo.îlamPauliis in-quit i Cor.4.Vultis necum uirgaueniam, ancumcha ritate,er ftiritu lenitatis ildem 1 Tim.s:Senioréneft' uius obiurges, fed adhortare ut patrom. Idem 2 Cor.f liberum ftbieralijseccleftamintftris effe dicit,fue modelé agant,ftuegrauiter er acerbèpeccatorcstri {lent condone peemtentia. Condone legis contritis remißionem peccatorten annunciauerunt,ut patet ex Ad.z.i.iozr'i. Palfosdo{lores,ab h^reft admonitosdifcedereno lentes,er notorios er contumacespeccatores,excor, municarunt.nam Paulus Hymenau er Alexandru nu-lediccntes,tradidit Sathan£: i.Tim.t.phygelüer Eer-mogenem er Afianos,2 Tim.t.îîymen£uerEbiletti,i Tim.t. Idem Tito etiam pracipit, utharetieuhowiné poft unam atq^ alteram admonitionem uitet. er Hmo theum iubet feiungi à ftlfts fratribus: 1 Tm.s. Et loan nes epiftola fecunda,dodrinam Chriftinonaftirentes, o excommumcari priccipit. Paulus etiam Corinthiu inceftuofum Sathant treil iubet,er excludi: 1 Cor.f.pfeudoaposicloscxcommM nicat,Galat. 1. Poemtentiam agentes receperunt,z Cor, 1.0“ inUm raruntftinitu lenitatis. Gal. 6. er Edulus OnefimM feruum ftgitiuum Philemonis,fefe emendantemfufee-pit, er Dominofwremiftt, luftificatos cohortatifunt,ut freeret boM operd,et cauerêt fibi àpeceatis. teftätur hoc condones« onnes cionantur de cauendis peceatis,plcruq; foleini Uxire communianationu uitia.aam eoiubetCretéfesobiur garifeu€rius,quègt;duitio mendadj laboréttTit.s. Idtiti Galat asftultos appellat, Gal.3. Romanos cum noftet cf fe arrogates,er prima,t!lajfcââtes,adhortatur ut fint ftudioft hunulitatis, etfenö efteratfuper alios: Ro.«. Coftanti er cofidenti animo in fuo miniftertofunt uerfati,et pro Euägelio no dubitarutqu£ui5,dentq;ip fam oppetere mortë.Coprobantur hac exéplis Apofa Et Paulus i Cor. 4. er i Cor,i er *lt;• iTirn.s. lient etiamcohortatur Timotheum,utcripft patidurob Euangelium : z Tim. terser 4, Elo hominibus adulati funt, nee iluduerut ijs place re,fed Deo,erhabueruntfemperob oculos iuiiedt ex- |
|
«J DE GVBERNATIONE ^ofo^ifum y afßiäos in crucc,y hortati eos ad E C C L E s I AE. ^■tr loannes, tpißola i.£t Paulus y Barnabas, Aâ. cm Paulus Theffalonicenfes,£phcßos, Philippen »P^ß^ ‘^ fpi^oUs fuis confoU-d^ ^^lt;^°f^^lt;tntiam hortatur. idem etiam autore-J^’'°^‘ß^^tgt;iey i capitibus, yautorepiflole ^^ptizarunt.mm Apoßoli baptizarut ludeos con-loh Ad. i. Philippus baptizauitSamaritanos, y mtKnum:Aâ.3. Ananias baptizat Saulum,Aâ.^. c^iu y tius College CorneUum, y ßmiham eins : ''0. PitH^K y Silos baptizarunt cujiodem carce-‘hcimßmUiafua : Aâ. 15. Paulus baptifauit Ephe-Idem Crißum y Gaium, etßtintliam Ste ^ffitptizafßedicit^iCor.t. ^cenamDominicam adminiftrarunt. Aä.zy 10. f ^olefiieligenteyfulfragante,presbyterosydia ’^^’^bftopusßiit,ordinarunt ; ut patet ex Aâ.6.t4..ct treniünias ad edißeationem eccleße y bon um ^ oumydecorumnecejfariasordinarunt.iCor.ia. f’'«i« medijs conßlia tantum, y non décréta obli-s^^uconfiientias propofueruntu Corinth.7. Abufus ^^ult;ptißbrepferunt,abrogarunt.SicPaulusabro f'^^^im confietudmem Corinthiacarum nMlicru, ‘ otipitein extu uerfàntium et orantium ; t Cor.n, 1 ootna Dominica prophanationern, 1 Corinth.it. et ^^^^^eufiyp^flQfif^, y oîToi^îa/j, quam com Jiitr™'*”^’^**”' ^^‘*’'^^^ ^’^^ ‘^^^^ ordine in Eccleßa la l^tcationibus meubuerunt turn in extu, tumpri' itdtß^'^'^^ *’‘**^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ß’^^ op^ßoilii fepro ^^^oniiex(^plQ^lijgpj.^j^^^i^^^.^ Pet. s.Vtßnte-^^x*^^^^’^^ ^^‘*^^ '“^*^^ ^biltppifes fui imita jlhPhilipp,j, idemfuum etiam exemplum pro-^^^P^osl,yterii^pl,^ßnis,Aä.io. Idcmhortatur preheatfefirmam bonorum operum: Tit.z. 40 ‘Idarunt agrotos : epiAola lacobi f. „^'‘h'uimiurifdiâionespoliticos y dominia mini-1, ^^^clejieajßdajfe dicutur. imè Petrus,1 Pet. y apcr ^pombet,dominia in clerum exercere. Et Paulus di I '^^’'^°^^''^ri Corinthijs ;* Corinth, t. y i Cor. ' quot;ßeundum imperium loquor : fed quoniam alij ^^promptifint,probo ueflram quoq- charitatem,ue ^fi,yc. Item: Conßlium inhoc do,quoniam con ^^^i^obu. Idem ApoAolos y alios, feruos y mini-1-orinth^^^^ ‘^^^^^os publicos, monet » ^ 'S 0*4* DE SYNODlS PRIT Puans. ^^rrilloscongreffus,quos eelebrarunt docen-^ÿ'iitia, y adminiArandi Scramenta, y bapti ^»iom alias fynodospriuatas,fineceßitospoßu ^lt;tgt;coluerunt. Solebant autem in ijs turn presbyteri, ’ Aiï.ii,tMm etiam tota eccleßa conuenire,ut Aâor. tt^'r' ''*^!'*f’’^°'^^ autem conuentibus traâarunt de nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stephano interfiâo, cum incrcbrefceretperfequU' w/i«c4 dodirinam,ßuead gubanattonem eccle g^ tio,omnesquidemdiß)erß,pri£ter Apofiolos,dicutur: pttiinentihm. «4« Antiochia; in fynodo traâarut nbsp;nbsp;nbsp;Aâ. 8. Et Philippus,unus ex fep tem,Choreafiijfi di T 1 ' citur. |
ab alijs feriptas. nam Paulus y Barnabas, y Silas y ludas, Hierofolymts Antioebiam reuerß, congregata multitudine,reddiderunt epißolam fynodi Hierofoly' mitan£: eamq; cumlegiffent,gauißfint omnesfuper confolatione. Aâ.is. Et Paulusprecipit, ut Coloffen lö fes curent epißolam adfe fcriptain, etiam in Laodicen ßum eccleßa recitari,yLaodicenßum liter as ipßquo que legant. Colof 4. Idem adturat ione adfiringit Thef falonicenfes, ut epißolam fiarn omnibus fanâis fiatri' bus recitent : 1 Tbefi.s. Audierunt etiammijsßdtresaliunde aduenientes, ß quid uolueruntad totam eccleßam reßrrc. nam Pau lus ey Barnabas ab eccleßa Antiochena ablegati, iufßt ßgt;iritus fanât cum eà reuertißcnt,congrcgata cede-ßa, retulerunt quacunq; Deus fecum ßciffet : Aâ. 14. io Paulus etiam cum Hier ofdymam ueniffet, intrabat ad lacobum cum fuis,y conueniebant omnes presbyteri ; quibus falutatis, narrat que Deus ßciff tt inter gentes pcrminißeriumfuum. illiglorificabantDonünum,cr perfuadebant Paulo ,ut propter ludeos credulos, qui offenßefßnt, quad audiffent Paulupaßim iudeis per-fuadcre ut ludaifmum dbifciant,iuxta legem Moyßfe-fe cum alijs purißearct, y re ipfa teßaretur ,fe legem cußodire.Aä.n. Contuliffe etiameos ineiufmodicon greßibus dedodrina,confiât ex Gal.i.ubiPaulus nie,' 3» rofolymamfeabißfe,eypriHatim cumijsquiinpregt; cio ßerint contulijfc narrat. Videtur etiam in eiufmodi congrefibus tradajfe deexcomnumicandisno-torie fceler atis,t Cor.$.ttem de eligendis yordinandis minifiris cedeße, Aä.i^. Exercuerunt in ijsiudicia cccleßaslica. iTimoth.s : Aduerfus presbyter um accu de dodrina pßudoitpolioloru,et de ablegdtione Pauli ct'Barnab£ad Apoüolos eypresbyteros Hierofoly‘’ mitanos. Aü.is. fationem non admif erismßfub duobus aut tribus teßi bus.eosqui peccant,coram omnibus argue, ut y cete ri timorem habeant, ludicorunt etiam decotrouerftis fiatrum,ne opus haberent litigare fub 'mfidelibus. üec eß dubium, quin in eiufmodi fynodis, cum de doârina agendum fitit,fecundum facrasliterasyferi pta Apoßolorum iudicarint: iudicijs ueroEccleßafli' cis, et de conuerßis ßatrum, uerißimile eA eosfecun-dum Canonesßue fententias Apoßolorum,quos poßea fubijciemu.s,fêntentias tuliße. DE BONIS eGGLESIAF. TT Icrofolymitana eccleßa in initio ,ßue oblar- J[7TL‘^‘'quot;^f'” ctKMtudm inter feinuicemdileélioné et coniunaionem,ßueperfequutorum iniurum, corn mune babuit terarium, in quod libéré fuM res contule runt ad communem uf mt. Et arario pvtefuerunt pri mö fiipoüoli jUt diflributores communes, atcum cre^ fccnte muUitudiue, no ßmulpoßitmenßs minierare^ ey udcare concionibus et precatiombiUf cum^ccleß,e confenßtfeptem uiros j^eüatæ probitatis,plenos ipigt; ritu fando et fapientiasrearunt Diaconos, quos ei rei pr,eßcerunt. Diu ne eu rerum comunio Uicro^olymit durtirit,non admodum liquet. |
CENT. I. LIB. IL CAP. VIL
titur,Afl.2tfeum ^auUa poßremo tret Kierofolymâ. Sed an reliqui diaconi manferint Hicroßlymis, aut a-Uj ßnt fubftituti,an nero communia rcrum eo tempore ceßarit, incertum cß.Ex eo autem^quod dißipuU An-tiochenißbClaudio fratribus in iud^ahabitantib. fub ßdium mißrunt per tnanum Tiarnabte cy Sauli, Ad.n. er quad Paulus Hieroßlymam ad fandos coliedam at tulit, Rom. 1;. CT Ad, i^,colligi paffe uidetur, eos adhuc rerum communioneea etiam tempore ufoseffe. Sed cum in pauperes ea collata dicantur Gal.i, ßum cuiqi hoc in re reUnquimus iudicium.
In alijs eccleßis ßmilem rerum communionem ßiß fe^neq^ hidariiemnninerüt^ neq; alias probaripotefl. donnât cnim, Kamanos res proprias tcnuiffe,Kom.ti, Et CorintbioSt tCor.6. cf Gait. cyPphefos.a.. or Philipppenfct, 4, erCaloff.4. ^Thejfalonicenfes,t Theficr^. ^Theff.j. Etaliaseccleßas, utpatetexi Ttmoth. 6, ubi diuitibusprafcribit régulant de ufuf «0 rum bonorum. toannes etiam rcrum proprictaté pro
19
bat i epiUola j. }dem, autor etiant epiSislte ad Hebr. *° i. 2 Corinth.u,
generis bona habuerint, 1 Timoth. fexto. GaUt.6.
Apoßolos alia dipendia ab Eccleßis accepiße, «ß ßat ex i Cor. ^. Paulus uero à Cormthijs er Achtbi ne quod daretßandalum, aut uideretur ob peewù^ docerc E uangeUum,nihil accepit : i Cor.9. Sed ab al^s Eccleßisß dipendium accepifje,t Cor. » narratXs' ter as Eccleßas depradatus fum, accepto ab illisßift» dio,quo uobis inßruirem. er cum apuduoseßciti, tf egeremmon onerofus ßi cuiquam.blam quoi mibiiet rat,fuppleucruntjratresquiuenerantaiüaceionia.ti in omnibusßc me feruabam,ne cuieffemoneroßi,at' queitaßruabo,
Nee Apoßolos, nee aUos pios mimdros turpitftlU cri ßißeßudiofos, exemplum Pauli er Titi probat * Corinth.ia. EtPauli,Aquilter Prißilli,quißolabo re, nempe textura, uiditabant Corinthi : Afl-iS. Et quod Petrus 1 epiß.cap.s,zy Paulus 1 Tmtotb. s amp;nbsp;^t cyAd.io ßudium lucriçy pecunia prohibent,er rat’* notam auaritia pßudoapofiolis tribuunt : tPet.sTtb
^3} O' autor epifloltelacabi 1 ßeit.
Eufebius U.t. cap.16 conatur ex Philone affrmare, Cbrßianos fidexandrinos per lAarcum conuerfos, ont net res habuiffe communes ; ueritm ea non de Chriflia nis, fed de E^ds quibußam uerius, [cripta à Philane uidentur. Uam rationes,quos Eußbius proßrt ad pro bandum quod Philo deChrißianisißaßripßrit,conic dura tantum funt. '
Sed tarnen ecclcßas fua communia ar aria habuiffe, inquteuiritiminpublicis congrefibus fnguli pro fua ßcultate coittulerunt,patet ex Ad.n. Gal.z.Kom.ts. 1 Cor.ta. a Cor. 8 CT 9 • TAeminit etiam Petras elcemo fynarum P.ccUß.e,zP:t. z.^r Paulus iTim.s.eccleßis fuabonaeffcindicat.
Prxßiffe autem eiufmodi ararijs certos homines ab Eccßßa conßitutos,non eß dubium,ßuc ij diaconi, ßuealij ßerint.Apodolos,ut Paulum scypresbyteros feu cpißopos,ut Timotheum, cy ßmiles, in dißributio ne er caUocatione pecunia: comunis ararij, ßu quoq; edidiße conßlium,patct ex 2 Corinth, odauo. ey 1 Ti-moth.quinto,ubiPaulus iubetTimotheu curare, ne ec cleßa oneretur in alendis uiduis,quibus aliasfappe-tat,autquiebabeantfuosßmiliares, À qaibusßßenta-ripoßint.
Ex communi autem erario dipendia fuppeditarlft Apodolis.nam PhiUppeßs Paulo fumptus[uggeßiße, er Theffalonicam etiam eherpodea KomamperE-paphroditum mißße, dicuntur Philipp.4. Alias etiam minidros Eccleßa: inde aluiße uidentur Gal. lt;5. 1 Tim.
30
DE BIBLIOTHECIJ.
Bibliothecarum in feriptis Apoßolorummentio non inciditfednon cß dubiumyum iadai ßro' rumfacrorumßerint diligentes cudodes, er f«®? fynagogisperfingulaßbbata legerint iAoyfcn,fid. rs. CT17, eœ iam Chriflianosßdos, etiam operainm ßribendis zy reponëdis libris tuin propheticUitum E' uangelidarum ey Apoflolorum nauafie.
Ecclepam Corinthiacam propheticos libres le^r ß,patet ex i Corinth, decimoquarto. dgatuori»^?.^ lidarum monumentaler epidolie Pauli cr Petriaeß bannis cum in Eccleßis legi fint ßlit£, ßcile aßime^^^ poted, in bibliothecis eiufmodi libros afferuatos CT cufloditos eße.
Confiât etiam , Paulum librortm foiße dudio'^ furn.ElamzTimoth.^iTimotheumiubctßcumAonii
apportare Itbros,maxime autan membranas,
Eartbolomteum indis Euangelium pradieaffeßt'^ 40 Euangelium M.atthxiHebraiceßriptuinreliqßß-^^ ßbiusnarratlib.s.cap.io.
DB SCHOOI t.
T vdaosftes ßholas habuiße,in quibus inuentutem ■^ßerarum liter arum fiudio infrmarunt ,ii(iun eß Itbro fuperiori. Gentes etiamfuas Academias,inqut‘ bus artes er pbilofophiam tradiderunt, habuiße, co«' dat ex Ad.n, ubi Athenienßum philoßphorum eitm Paulo dijfutantium mentio ßt. Et Tyrannuspolan y. Dominas enim ordinauit,ut qui Euangelium annun- s» Corinthi habuiße dicitur, Ad. 19. nbsp;nbsp;Cateren ßeHe
exidimari potefl,tudieos er génies conuerßs,fuas ß' nagogas in ßholas Chrißianas commutaße:erquiie«t Paulus in fcholaTyranni cuiufdam Corinthidißutiß ß,cy fuos dißipidos erudqße dicitur, Ad.i^. EtPaU' lus meminit congregationis, qua fit in domo Aquileet Prißill£,E.om.i6.cri Corinth.6: er qn^ fit initia nymphe, Coloff. 4. Congregationis que fit indomo PhilcmoniSfinepißola ad eundem:qua quidem Et' clefue uidentur quafi domedicießhoUßißc.nam fsißt
dantyde Euangdio uiuant. Viduoi egcnas etfenio con fitiaSf'E.cclcfite fumptibuA alenda/; ^ Paulin i Tim. e præ dpit. ^tiam in alias pauperes faniios,tu,m domeHicos, turn etia in a’ijs lacis, ut in aierofolymitanos,ex corn* Muniteraria cantulcrunt elcemafynas : Ad. «. Gal. 2. Kom.15.1 Cor.is. 1 Car.8amp;~ 9. Qualia cy quanta ftipendia minidris Eccleßa ßgiUatimßnt datajton de finitur.Scdß fecundum ordinationem Domini 1 Cor.^.
erprlt;ecepta Pauli iTimot.s,cr Gal. éeccleßa ßce-runt, tantum iüisdederunt, utß çyßmiliam fuamfu» 60 lamçy PrißUlam ApoUoinßituißeexadius Ad.tSU' dent ar int, 1 Gor, p. zy uidum çy amidum çr omnis nbsp;nbsp;citur, amp;nbsp;literie ad Phileinonem non ipßttaimtfßi^'
|
»gt;7 DE ÖVBËRNATI0NE ECCLES 1AE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fît ^ ChriPiininißrum, Coloßenf.i. Tychicum etiam patrem , G pdum minißrumtG conferaumfuum, Coloß. 4. Arißarebum concaptiuum fuum,Coloß.4. Prißeam er Aquitain adiutores fuosinChrido ,B.om.t6. Alt' ^^rebippo et Aphiieinpribiitur, qui ci fehohe pr '*lt;«* preßterunt. Scholas ecdeßadicaspngulos ApoPolos,ubicunq; ^■^^'■*niegerint^apcruiße^non tantum co uidentur, I^oipaßim infynagogis docuerunt tpd etiarn, quoi r^petnferhabucrunt dipipulos,quos in ßueris Uteris ’/»t«fr««t, çj. ^ii miniperium prapararunt. Paulus ^^ßTimotbcum docuipeted.atur,i Timoth.s : Tn es dodrinam meam,er inßitutionem. iteiUf ^'^oü quo didicer is, Earn cenßuetudinem Paulus e-JW’iiTmiotheo commcnd.it, cum % Timoth, i inquit ; ^eaudißi à me per multos teßes, hicc commendap Iwns botnimbus, qui erunt idonei ut alios quoque ^'^Xindrieabantiquoßcholampiipe,Eußebiits li-^’‘seap.^tcilatur : prtè cum M.ircus ibi Ecdepam ^^^'quot;Piphilopphis G induis ad Chrh^ianijmum con *^lb,ßbola lÜa Ethnicaßlu philoJophica in Cbriiiia-^^comimtataed. ^* PI-VRIVM BCCLESrARVM per Apoftolos eorumque colic-gas legimine. COi’tmunemplurium Ecdeparum,pue in um, ßue in pluribus prouincijs ptarum gubematiO' ^^''''dminijtrabantduodeciin Apo^oU, quiitaetiain ^’‘»hiociti à Chrißo,ut ecclejias coUigerent er con-1 ‘f’trw non modo m ludjea, ßed in toto orbe terra-^'^'’‘Aü.izyio.^i^jj uirido(li,donis linguarum er ^^^citlotu/minpgneiitqualcs peruntPaulus apodo' •’‘‘'^■i^i'i'nabas,ludas,SilM,Philippus,toannes,A\ar-‘^Tnn^,’Pimotbeus, Artemas, Tychicus, Apollo, ^''•^hPl)Hemon,Archippus,Epaphras,Arislarcbus, ^^^t'UCis,Ephaphroditus,Cleniens,iunias,Andro *^ß^gt;^ußilla,Aquila, Apollo, Sodhencs, Siluanus,zr P plw«, quorum paßim pt mentio in epislolis Pau-gt;0‘iii Afüs. Sunt qui plerofef; ex bis reßerant inter Se t^nti dbrißidißtpulos :ßed Septuaginta dijcipu' WMicadogum nujquam repenri annotatum, Euße' ^tmdicat-,^plufcf qn'^^^i pptuagintapiße,pro» ^(m,quûd Paulus dicat,Chrijlum À pluribus quam ftmf« ßratribus, prêter Apoßolos, eße uijum : 1 ^lt;*wtb.»j. A{l.t.ßt mentio uo congrcgatorum,G‘ **i«i,fl«if«M chn^o à baptibno Ioannis canucr-i^ijmt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ tfftosijfró inter hasgradus feu maioritates non ^fcms.ium hposloU jefeinuicempatres appellant. CBim Urob«!» non archicpifcopum,pd patrem *ll^^st,?,(i.ii.Paulimtddedumfuumpatrem uocat i tgt;lt;^iiiiisgrander obiurgat,quad alij Paulum,alij Apol-^gt;dij dpbam tanquam cxccUentiorem iaditarent ; er ^^^^omntsepeminisirosChriPi. EC Petrus lAarcu/m j’liwfm, cr SiIjwuHm pdeles pos patres appellat. El P«lm ï.papbroditim nominatpum putrem er col h'^gt;^gt;ercom;mlitonenipum,apostolum uerô Philip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ M'«M;pfcâip.î. er dementem er alioscûoperarios 6o‘ucrp Euangtlium plantaße, G- eedepas conSiituif» Watbpi.^lt;^paphramcon[eru^[uum,erpdum ße. ’ üam duodedm Apopolos unà nicroßolymis^ Y 4 cciatu 3. Et PuhIm nuUo titulo prtcrogatiuje cuiufdam EftTM, Ucc/Jgt;ain4Ht loannem ornat Galat.i. tdernfe Mmanjquiden aposbolum a Corinth. i},{cd magnis Aposlol« non inpriorem i.Corinth.u dicit. 1 Jem Co~ |
dronicum er tuniam concaptiuos ßHos,G-inpgnes inter Apoflolos,Rom.t6, Porro Aposlolieorump college non ßolebantinu-noaliquopmper reßdereloco, ibipdocere,ßedexa-lio in alium tranßbant locum : er ubi non erat annun» »o ciatusChriflus,pritdicabant Euangelium,G' collige-bant conflituebanté^ ecdeßas, créât is er conßitutis op pidatim presbyteris er diaconis. Ham exAHS patet^ Philippum Samaria pradicaße ChriHum, er coÜegiße eccleßam: er dißerßpatres ob perßecutionem in Stephanum eralios motam, ußq- adPhoenicen er Cyprum er Antiochiampropagarunt EuangeUum,Ad.n. Vi-ri Cyprij Antiochiam ingreßi,etiam ibi colligebant Ec-clefiam,qu£ aduentu Barnaba er Pauli confirmata G“ ampliata, 'm numeroßarn excreuitmultitudinem,ade9 to ut dißcipuU eo in loco primiim Chnsliam appeUarentur: Ad. it. Paulus G Barnabas cmißi ad gentet, college-runt paßim ecdeßas,ijsp crearunt presbyteros, Ad.tt G ‘4. Sic Barnabas g Alarcus in Cyprum nauigaa runt,G alia loca,conilituturi eedefias, Ad.if G *6. EtPaulusab üteroßolymis tißq^ad lUyricum ecdeßas plantaße ße commémorât : g quad ßolcatibi docere Chridtmiiubi antea non ßt annuciatus,indicat R.om.ts. G1 Corinth, ia. Alij Apodoli etiarn alijs in locis conßituerunt ecdeßas, nam Eußebius libro } capite t jo extraditionecommémorât,Thomani Parthiamßorti-tum eße, Andream Scythiam, loannem Aßarn, Petrum 'm Ponto, Galatia,Bithynia, Cappadocia g Aßa,g Koma pradicajße. idem libro z capite is Hiarcum ad Aegyptum mißum, EuangeUum pradicaße, g A» lexandria ecdeßas condituißc natrat. Hicephorui libro z capite 43, etiam apud Cyrenaos eum eedepas conßruxiße, g derum g epifeopos g alla neeeßana rite G ordinc conßituiße dicit. idem etiam libro 1 cap. j 7 Philippum GEirtholomaum in Syria g Aßa eede ^opas conßituißße ,Gßacerdotes acepißcopos eis prap-cijße:Geodem libro capite »^.o ,Tbomam in Aethio- pia, Parthia,biedia,TaprBb.ina-,eccleft!is plantafpe com memorat.Eupbius Itb.fcap.to'B.iïlholomieum snlndm Euangcliumprjedicapedicit. Porr à ea in re Apoßoli miiiideriô fuarum eoüega- rumupftmt. Ünnciuum PmIu^ in Creta plantaffctE' uangeUum, oquot; àHô properaret, rclj^wit ibi Titum, ut oppidatm presbyteros conßitueret ; ad Titum i. EC TdMötbfHtw etiam mhituit prioriepiüola ,quomodo fa in Ec de pa uerpri debeat. Hicephortts libro t capite * narratPuceejfores Apopolorum,relicts rebits fuis, aut in pauperes P^ributis, propdos eße ad gentes nondn conuerfMdp^i tradidiße amp;Hangelium,zy hint inde ec~ depas conPituijpe. Citerhm quod Apodoli inter Çe [ortiti pnt erbii terrarum prouinciatjEupbius libro tertio capitepri^ mo leuiter uidetur innuere ex traditione: ueriim hU Porie ipÇe tepantur, ijßdem 'm prouincijs er loeit plures Apoßolosdum uno t^y eodem temporel turn di- |
|
CENT. I. L I B. Ï L C A P. VIL FJ etiam poß Stephani mortem, diperps alijs, manpfße. Ad. odauo dicitur. Eufebius Itbro s. capite 18 ex Apollonio reprt,quèd Dominus prxceperit Apopolis, neunte duodecimum annum Hierofolymis difcederët ; quodlicetnonéxadècongruat cum hidoria,namz3‘ inpaiUosannosllicrofolyma difceßifßepgnipcantur, zy pod duodecimu Chridi annum m concilia ibi pif-feplerie^ memorantur Ador.ié.Galata: tarnenm co-dem locopmul aliquandiupijfe zy manpffe indicat. In Samariapmul Petrus zy ioannes zy Philippus diaconus docuerunt,Ador.8. Antiochia: etiam uiri Cy-prij zy Cyrenenfes,zy Paulus zy Barnabas, Agabus,Si mon Higer,Lucius Cyrenenps,M.anahen, Ador. 11 er IJ. Silas zy lttdas,Ador.tf. zy Petrus Galat.i.docuif-fecommemorantur. inEphefoPaulus Ador.i^,Ttmo theus zy Tychicus Ephef. 6,zy Ioannes apoßolus Eufe bioltb.s.cap.i.ecclepam plantaffe dicuntur, in Corintho etiam pluresdocuerunt, Paulus, Apol-lo,Cephas:tCorlnth.a^.. zy Titus,! Corinth.n. Ro- thios mip[,ut ijs in memoriam reduceretdodrindRiU nlt;e etiamplures reperiuntur. namibifunt Andronicus »0 U, quemadmodum ubique in omnibus ccclcfijsdocMt. zylunias pratcipui inter ApoPolos. item Prifciüa zy 1 Cor.4.,eundemetiamfeadPbilippenfesntißurupf'gt;' Aquila,zyalij,B.om.i6. Venitetiam cóPauluscapti-uus,zy biennium in fuo condudopit, Ador.18. Petrum etiam circa pnem uita B.omam ueniffe,zy cruci-pxim ejpe,Eufebius libro tertio, capiteprimo, zy alij prodiderunt. Libritognitionum Clementis, Barnabam primïim Komlt;e eedepam plantaffe narrant. In Apa Ioannes zy Petrus docuiffc dicuntur Eufe- bio lib.j. cap.t. Paulum etiam in Apapiiffe, Lucas te- jo gates eccleparum Chridi, paßim in ecclefijscoUtdis datur Ad.i^ zy *0- In Galatia Paulum pijfe, epidola nbsp;nbsp;peri curauit,Philip.!. Ad Philippenfes etm mifu£?■lt; ad Galatas tepatur : zy Petrü etiam tn eademprouin- nbsp;nbsp;pbroditum, ut ecclepa eum uideret, zygaudcret: Ph lip. !. Ad Coloffcnfcs Tychicum und cum Onepmorai pt, ut exponcrent ijs omnia qiix Komte agerentur, Zf confolarentur corda lüorum: Colaf 4. Bunde Tjebt cum etiam ad Ephepos B.om£ è carcere abl(gauit,ut eert lores redder et cos de rebus Pauli,zy conjolaretur (ia docuiffe,epiBola ciui indicat. pdusePperambulasexordineGalaticam regtonem, so literas pas in alijs ecdepjslegi: Col.a-zy Pbrygiam,conprmans.omnes difcipulos. idemabp que dubto alij Apodoli etiam pcerunt. Eufebius enim libro i.capite 2} ex Clemente zy Irenteo reprt, ïohan- Solcbant etiam eedejijs mittere pdeles dodores, eosq; ijs commendare , zy hortari ut cos (upperent zy adiuuarent, ijsq- obtemperarent. nam Paulus dePi motheo ad Corinthiospc fcribit : Quodpuenenfii motheus,uidetc ut abfj; metu fit apud uos. Opus tnim Domini operatur, quemadmodum zy ego. He i^uis i' gitureum jfernat, fed profequamini eu/m cumpactgt; ut ueniat ad me. expedo enim lüu cumpatribus.Vof ro de Apollo pâtre multum adhortatus fusn ilium ut f^pe uiptaffi obpr^dicitionem Chridi t libro primo, fo iretad uoscum patribus,et omninononeratuolumiS fomoi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ffmji f^fffH. uenturut ed autemi (um opportunititem Demde non tantum crant plantât ores er con^itU' tores eccleparum ApoPoli,fed etiam communes mlfe Stores cruiptatores. Ham quad foliti pntuiptarezy (onprmare. pue à feipps,pue ab alijs mftautM ecclca pas, multis conäat exemplis. nam Paulus cf Barnabas reuertiße Lyßram cy Iconium çy Antiochiain, zy denuo conprmaße animas difcipulorum propter obor 40 tam perfecutionem dicuntur Aéior.i^. Idem ad Barna bam dicit : Keuertentes iam, uiptemus patres noßros per omnes ciuitates/m (luibui annunciauimus jerm oné Dom'mi,quomodo fe habeant : Ad.is- Pado dipidto inter Paulum zy Bamabam, Paulus Syriarn zy Cdicii perambulaffc.zy conprmaße eedepas dtcitur, Ad. i s. liane ob caufam tam crebras propdtones ad eundem locum Paulus fufeepiffe,paßim in Adis commemoraa tur,utuiptaret zyconprmareteedepas.Ad. 1S Pro-nem apoüolum ex Pathmo reuerjum,Ephe/] moderd' turn elfe ecclcfids, cT qudp lorntnunem mffeitorem ^‘HF‘^‘^i^f^ttum locd,utpartim conâitueret eptfeo-pos,partim totat eedepM componeret,partim clcrum ex hts quosfpirituf (andiu mdicaffet, forte dehgeret. Et Epiphaniut affirmat,Petrum Pontu/m zy Bithyniâ |
P» in eiufmodiuero uiptationibus ea qua neupsrid ad cedipcationem turn in dodrina, turn in ctrcmoulß perunt, explicuerunt zy ordmarunt. Ham Raulusp Corinthum uenturum dicit.utpfcudoapojlóloruwuif tutem probet,zy febifma inter eoscomponat.i Cor.S-ut malos obiurget zy excommunicet, » Corint.4Zy!-abroget ea qua: inordinate pebàt,zy calera dipomh i Corinth, n. idem fe Bomarn tranpturimi dicitcuUt plcnitudine bencdidionis EuangeUj Chrpi, Rom.iE ‘0 Porro quo ipp non potuerunt peruenire, eo inipi‘''^ fuoscoüegas,puecum literts,pueabfqßjs: cyp^f^^^ p quid indodrina jcrupuli haberent, eedejijs cxcuif' runt:pquidminus redeperet;abrogarut:zyßq'‘'^ peiendum aut ordinandum cjfet,inPititerunt,zy a^tf res necejfarios curarunt. Ham Petrus ad eedefus ?ois tl,Galattx,Cappadocia, Apa:, Bithynix, Syluanuw ud pt cum Uteris, ut adhortaretur eos ad eón^antiam 1# agnitaueritate: 1 Pet.f. PaulusTinwtbeumadCori9 mittit,quà cognofcat datum rerum. Eundem Timotheum etiam ad ThejfilonicenpJe mipjfc dicit.ut coprmaret cos,zyconfolaretur dept fua,ne quifquam turbaretur in afpidionib.illis: 1 tM fal.j. Eundem Epbep tujfitremanere,zyibidemeccle pasinßituere: 1 Timoth.t. Per Titum etiam inerdi eedepas inpgt;ici,zy presbyteros oppidatim ordinarK^ rauit Paulus,ad Titum t. Per Titumz^Ltieii^jdh cordacorum. S nichant etiam Apofloli cum fuis coHegis connues literas ad eedepam fcribere. nam Paulus zy So^^^”f$ priorem ad Corinthios,i Cor. i ;pofteriortWlieft) PJU lus zy Timotheus ,1 Cor.i exararunt. Ad ecclefti GJ latia: Paulus, zy omnes patres, quosfecum Ronteet buit (inter quos uideturpiße Epaphras, ïHarcits, A« darcbus,Demas,Lucas, zy alij,utpatet ex epitlolaa Philemoncm)communitcr feripftrunt : Gah. Vauluh Syluanus zy Timotheus,utramq- ad LbcpalonuenjcS epijlclamconfcripferunttiThcfi. iThefi. Vlulemo |
DE G V B E R N A T I 0 N E E C C L E S I AE.’
ff
No dominabantur ecclefijs,z Cor. 1. nee femper im periofe ijs mandabant pro autoritate, fed interdit per charitatem orabant. nam Paulus ad Philemoné fie feri bit: Q^uamuis multam in Chrifto fidudam habeam in-iungendi tibi id quod tui erat offieij, tarnen propter charitatem potius rogo,erc.
Si qua inddebat grauis inter Apodolos controuer fia,uocata fynodo, er re difceptata, communidécréta datuebatur ex uerbo Dei, er non hominum profopo-to lepfiaieafi communis omnium fententiapaßimeccle fqsindicabaturperliterasfynodalcs, er legatos. Con» jianthacexAd.iyamp;• 16. cutrâfirent duitates,trade bant eis f eruanda decrcta,qu£ erant ordinata ab Apo^ delis er presbyteris qui erant llierofolymis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘i
. Et pdulo pod his uerbis commendat ii a^’'e'*^ fi'tniliam: Obfecro autem uos fiacres, ’‘lusßmihä Stephanie ejfe primitias Achaite, et quod ^^’'djleriufindis ordinaruntfeipfos,ut er uosfub'
lys taiibtiSjey omni adiuuanti er labor anti. Ephe rf^^otnendatTychicu:Eph.e. Philippenfibus comen-^tinotheu: Speroautin Dominoiefu,meTimo-f «wbreuimijfuru uobis, ut er ego heto firn animo, ^^^toUdtuuejlro. t^eminem enim habeo parimecu preditü, qui germane resuedras curaturus fit.
‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ipfiru funt queer unt,non quie Chri
ƒ9«. Porró probationem dus noftis, quad utfilius ^^^tvelutictm patreferuierit m Euangeltu.Hunc igi np^o me mijfuru, mox ubi uidero mea négocia, l'jicmetiam Epaphroditum remittit, addttaßom-*^^^itione:'philip.z. Coloßenfibtcs comendatTycht ''*”■ amp;nbsp;Qnefimwm,er Marcum confobrinum Barna-*^lt;riejtwi luShm, ut qui fint ex drewmeifione, er Ww/óK cooperarij ad regnü Dei,er folati fint Pau ^■^olofi^.Tito comendat Artemam er Tychicum, '^''^■^nilegtfieritum,er Apollo.
Si quos ApoHoli excommunicaßent,ctiam alijsfi-gnificabant,uteospro excommunicatis haberent, er uitarent. nam Paulus Timotheo de Hymemei er Ale-xandri,iTimoth.t.ïiermogenis erPhygeli erAfia-norum, x Timoth.i : lïymenxi er Pbileti,z Timoth.i: 20 erDemie,2Timoth.4. defidione er excommunica-tioneindicat. lodnnesepiiioldtertia,Diotrephcnpri matum djfeddntem,er abutentem potedate dautum^ aceufat. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■.
DM CONSOCIATIONS IN
^^^Ifiafilebantetiam fuos minidros ad Apodo-^^lt;itcre,uttm»eos in comuni miniderio iuuarent, ^^ «5 Bcclefie ad eos refirrent, er fine in dodrina, i^indijs rebus eorum audirent fententiam,tum firn f'^^K overrent. Ndm Philippenfes Epaphroditum ‘P«o(«[«am mifcrunt ad Paulum Komam, quam ^i^f^tincarcéré,ut ojferret eifumptus : Philip.4. er H oiimjlrant ei^ quod etiam aliquandiu Cum per ie ulo '^^* '• Philip. i.,Corinthij ctiam Stephs
una aliqua prouincia.
|Nffr ecclefids fingularum prouindarunt, unam dU^ qudm db Apamp;ftolis primam, er alidm fecundam, a^ lidmuerb tertiam, er fic deinceps alias ordindtas eße, quarum juprema una cum fuo epifcopo dominaretur -------------..j__________^„anäer'^or 30 alijs, er fine qua nihilUceret dlijs ficere,nufqttdm in jT“™ ^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘^d Paulum mifcrunt, qui abfq; nbsp;nbsp;facris literis legitur : nee quidem fits fitißet, ad dufmo^
di ordinemaUegari ecclefids. Ndmregnum Chriftiai
.
quot; wP(ï«/o comemorarent, quis effet dus ccclefi£ fia ^’^fogarentutferiberetad Corinthios : 1 Cor. 16. ° °r(nfisBpaphram ad Paulum mifcrunt, ex quo co ^om jidein eorum : Coloß. 1. Manfiße autem cum e-'‘'’‘''«q«4tt!/iHlt;lt;pi((j Paulum,apparet ex Coloß.4.cu w epi
certes perfonds er locum attigdri non poßeaut debe-re, Apoßoli docebant. nine nuUd fit mentio Archi--epifioporum^yictropolitdnorum, dutaUorum titulo-rum, eiufn odi gntdus denotantium.
' tnfigniores ecclefi£ in prouincijs erant quidem in
dliquo honore,turn propter Apoftolos in ijs docentes.
j[ ï«'(i « ecclefijs minus redè fiebat, refirebatur nbsp;nbsp;nbsp;turn propter presbyteros er minidros in eruditione
fi^posiolos,fiiiepi:rliteras,fiuepernuncios. Sie ^oer condantia praftantes, tum propter beneficia qu£ '‘^'^es Qhloe ad Paulum retulerunt de cotentioni-
dlijs uidnis exhibebdnt ecclefijs. Sed nihil dmplius iuris in dUM hdbebdnt, qudm eds mutuis officijs in rebus dd communis eeclefid: adifiedtionem pertinentibus dd -iuudre.
tnPdleRind,eeclefid üierofolymitdnd inmitio erdt dlijs infignior, turn propter ibidem exhibitum lAeßidm,tumpropter ApoHolos, erdlios quiChru
^^finteram interCorinthios, de inceftuofo Corin-^^niun excoimmicato,de litigationc coram infi' ƒ ^iieiiolotbytiSjde mulieribus non uclatis,de ex ontinidt profanatione, de xtx^ïm in congreßi-Pwlicis: ie opinione quorundam,non jore refurre
f^^^^'^^gt;ttn,çralijsrebus : 1 Cor. c. Et uiden J^’^^filonicenfes ctiam Paulo indicaße quorundam P^rntm de hm mfiante extremo die, 1 Theß.i. Et
üiiinuidißcnteraudißent, er fiiritumfandumfenß-p . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.......•/------^^ bilimodoaccepißent.yerümeanonalfiedabatpri'
'^'’lt;Meosperliterdsfibinotdri,quinonobedtit fo matum in alias, nee dominabatur ijs : nee lacobusab ^gt;iHiiingelij,i Theß.3. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Apo^oUs iUic epifcopus conftitutus, refiréte Eufebio
ex Egefippo libro fecundo, capite uigefimotertio. nee
^-^pofioligcrcbantcuram omnium ecclefiarum. ^^^^liuiQorinth.undecimo : Incumbit mihi quo • '^turaonmium ecclefiarum. Qjtis infirmatur, 'j'gt;non injinnor {quis offenditur, er ego non u-nee tarnen tantum quas ipfi plantarunt,fid ctiam ^^^qtteApofiolinonuiderunt.lnquit enim Co-ß'^-fi°^° uosfiire, quantam foUdtudinem habeam “0 ‘^'^di qui fint Ldüdice£, er quo t quoi non ui ^intßciem rneam in carne, ut confolationem dcci~ f^dcrinHorum,
Simeon Cleophte tUfEufebius libro tertio, cdpite ui-gejimojxundo ndrrdt, dliquo dUo dignitdtis dut mdio ritdtis omdutur titulo,qudm epifcopi: fed mutuis effi, cijs f cruiebdt dlijs uidnis ecclefijs,ut in ijs quoq; pldn-tdretur uerd. doârind,et coferudreturpurd er Integra contra pfeudodpoftolos.tidmcu Sdmdritdnifufeepif» fmt Euangelium, mittebuntur dd eps confirmandos te 60 trits er ioannest Ad.s.ercu Antiochia eßet couerfd, eedefia Hierofolymitdna Bdrndbam eó tnifit,dd cenfir mandos
-ocr page 548-11. C A P. V 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;M
aliquem er £dificationem effeconfocL'tos,
Deinde memorabile ed,quód no nominal certafro uinciarum aut gentium oppida, quorum epijcopos o-port eat eße rcliquorum generales inßedores :nectri huit iüis quicquam amplius iuris, quam ut cotrnnttni confenfu omniu,de rebus ad ecdefiasplurespertiniO“ tibus tradent. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
DE CONSOCIATlONB eCCLI fiarum in diuerfis feu cunftis 0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prouincijs.
qicut neque Chrißus,nequcApoddidocueriigt;it,o-portere in uniuerfo terrarum orbeunuinali^i^^ certum locum eßc,ubi omnibus temporibus uß; aiß nein mundi durct Eccleßa, cuius epifcopus,qualißtiii* quealiuspod alium fuccedat ,ßt cecumenicus iamp;d' put omnium aliarum ecdeßarum,quinonpoßt^^’'^' re, er quifolus habeat potedate interpretanUßripb^' ram,figcndi er refigendi articulas fidei, quianenuot poßit iudicari,er cuius fententia omnes oporteatciU' a fas definiri,er qui habeat ius utriufep gladßpold^^ fpiritualis : ita neq^ hocfeculo, neq^ aliquotfequmtE bus, ußiani gentium aut locorum, eccleßafiue tinro folymitana,ßue Anciochena, fiue Corinthiaca, ßaeb'-^ pheßna,fiue Alexandriuaßue R.omana,fiue uHaaba^ nee quifquam Apoßoloru.ßue Petrus,fiue Paulus,“^ alius, ncc quifquam eorum qui ab ApodoHs eccupot gubemandas fufceperüt,ßbi dufmodi primaiumi^'^^ gauit.Hàm Apodolos pari iure erfoeietatc,ßnenniat alicuius tanquam fupremi, di/foßtione etgubfruaM' ne,fed fua plenaria poteflate à Chrißo er Spiritafiiu do accepta,ßngulos paßim plantaßeecclefi^, osten-' fum ed in fuperioribus. er licet Petrus uideaturpr^ puus inter Apodolos fiiiße, fiue propter infigniafia dona,ßue propter atatem: tarnen eiujmodipriinaaim euminter Apoßolosnongeßißc,utuniuerfalisecde-ߣ eßet Epifcopus, er quiequidaUj jieerent, eimi^ lius autoritateeßetratum aut irritum,probantbac argumenta.
ARGVMENTA CONTRE
1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PR IM A TVM PETRI-Ü R-imiïm, quia Paulus aliquoties in epißolaji GM •*• tos claretcdatur,fcquidemcßc Apofoiugetwa, Petrum uero tudaorum : eiusq3 apodolatum inter tu-d£os,fuu inter incircumcifos ejfe.Verbaeius cap-ibae funt : Cognofsentes quad kihi sit concredi-T v M EuangeUum pr£putij ,ßcut p e t r 0 c i R' cvMcisioNis. Ham qui in Petro efficax fid ad apodolatum circumeißonis, eßeax fill in me erga gentes. Ibidem paulo poß, ïaeobus, Cephas, er loan-■ nes ,quiuidcbantureße columna, dexter as dedrud m ihi ac Barnab£ f octetatis, ut nos in Gentes, ipßuero in circumcißonem apofiolatu ßmgerentur.
Primùm diuinam ordinationem,deinde fanfhfi* mam dextrarum padionem flatuißeait, ut alterfid^ d£orum, alter Gentilium apoßolus. Kic praß' do clarißime, ac fine omni ambiguitate efiendunt, Petrum non eße fummum Epifeopum in tata eede-fia. Ham ji Chrißus eu/m uniuerfalem Apoßolum, fupra omnes gentes confiituiffct:cbfecro,quoineio uel ipfemet, ucl Paulus, aufus fidffet dus find ionen deeimoedauo demum poß paßionem Chrifii anno, tantopere
ƒ« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LIB.
mandas frdtres in agnitd ueritatc : Ail. it Antiocheni fratns propter Apofiolos Hierofolymitdndm eccleßä ».idgnißciuntßtdut tempore frmis fubßdiim pauperi' bus per P.dultim er ’Eirnabam mittant : Ail. n. er di eins indicium er fententiam,controuerßam inter pßu doapoßolos er Pdulim er Bamabam, de obßerudtio-ne legis lAofdicitireßrut: Ait.i ;. er Apofloliet preß byteri er eeeleßd Uierofolymis, ea in re fudm operdm praßint Antiochenj: et aUß eccleßjs, ut rem definiät, er per liter M er legatos jententiam fuam déclarent: Ail.tf, er tradi paßm aUjs ecclefiis'curent, Ait. ié. Poil Aposiolos,authoritds huius eccleߣ decreuit prO' pter motus erßrores ludaicos, er propter excidiuin fub Veßiaßano.
Prat et alia: in PaUßina ecdeßte iUuilres, qme ma tuis officijsalijs erant aßbeiatte : ut Antiochena er C£ farienßs,er dlilt;e,nam Antiochia erat dar a ob Paulum er Barnabam, integrumanimum ibi agentem,Ail. it er Cietcrçs prophetas er doilorcs,Ail.i3. er ([uodi-biprimum circiter annum Chriai4.o, difeipuli Chris ßiani appeüaricieperunt: Ait.u. Vertint ea,alijs uici' nis ecdeßis non mperauit, fed mutuis officijs ißdem tnferuijt.nam Paulum er Barnabam ablegauit adprte-dicandum uicinis gcntibus.Ail.is.
Ide de aUjs inßgnioribus ecdeßis in alijs prouincijs dicipotedyCiuöd non propter locum, aut fuceeßtonent d loco aüigdtdm,dut mandatum aliquod Dci,aut inßi* tutum Apolloloru,ßcrint alijs prtdat£: ßed quoi pro^\ pter doilores prenantesßerint in precio habita. er ejuod nihil plus iuris, quam qutdibet ex minimis in qua tibet prouincia habuerint ist docedo,facrdmenta admi nißrando,ordinando,iudicando uera autßlfa dogmas ta, erßmiUbus ojßeijs ßngulis ecdeßis mandatis, er quod mutuis officijs,alias uicinas iuuerint. nbsp;nbsp;nbsp;Hoc no
mine commendat Paulus ccdeßam Thejßalonieenfem, ■ quodexemplo fitcrint omnibus ecdeßis in Achaiaer iÄacedonij,er quod in omni loco fides eorum dimana rit: 1 Thefßal.1. idem i Tbcjßal./i. dicit,cos exercere Opera ddidicnis in omnes ßatres qui ßnt in tota Macedonia.
Badem dicipoffunt de Corintho, Bphefo, Alexan-dria,B.oma,er alijs : quorum etiam epifcopi ab Apo~ ßolis prafidi, ab Eufebio annotatifunt, eo quad inß-gnioresipßfiierut dodores, quorum opera et mutuis officijs uicin£ ecclcߣ funt uf£.
Inter Canones quifilfoApofioloru nomine hodie circumfiruntur,extat Canon numéro 3 f, qui in Antio-cheno concilia nonus cd,quem antiquam regulam àpa tribus conßitutam appellant, is non incomodè de con-fociatione ecdeßarum in prouincijs ßngulis loqmtur i inhuncmodum :Epißoposgentium fingularum feire conucnit, quis. inter eos primus habeatur, quern uelut caput exidiment, er nihilamplius prater eius confci-entiam gerant, quàin iUa folaßnguli, qu£parocht£ propri£ er uillis qu£ fub eafunt competunt. Sednec itlc pr£tcr omnium cofcientiam fiiciataliqutdin eoru parochijs. Sic enim unanimitas erit, er glorificabitur Deus per Chrißum m Spiritu fando.
Non loquitur Canon iße de Apoßolis,fed de Epifeo pis : unde patet,no tempore Aposlolorum,fed ijs mor 6i tuis, dufmodirationeplures eedefias propter ordine
-ocr page 549-»gt;lt;
DE GVBERNATIONE ECCLESIAE.
iintopertcoarHare, idq; tam fanüo paHo i Sed fu-pm'iK clarè testatus efl Paulus, Petro diuinitùs eos me i« àrcumjcriptas,ut ßt circumciforum apoßolus.
IK exhis locis Pauß animaduertimus,Petrum diui-
in poßerum debeat : ut femel, Luclt;e uigeßmofecundo, tam in ultima cœna. Quæ profeäö dubitatio er con tentio orta nonßijßet, ß Chriüus femel unum reliquif omnibus prafajfet. Ad be eer Christus eis rejfon. diffet,fe iam unum Petrum femel exteris prap ofutffe» et reliquos omnes obtemperare debere, nee de re à ft penitus coneluja adbuc litigare.
Veriim ille ibidem Luc£ xz contrarium reffondet,
fiotrhumano iure particular cm.er non uniuerfalem tpijcopimiconflitutum. itemqu'am laté fe extendat fflud 104n«K 11, Pafcc oues rivas. Hechoc ius, haneq^ fadionum dißtnßionem irritamfacit,quod aliquan-^'iptroccafionem er Paulus iud£is er Petrus gentili- ____________________________________ ^vscfconcionatus. Deiureen'imhic,nondeßßodb lo nesfibi mutuo ac omnibus alijs Chrißtanis prompte fpiditmus.
neminem ittorum debere alt eri pratjirri, uerlm om-
^etundumtCiuii Chriümiliquoties contendenti-^w kfojiolii deprimatu.negauit cos debere imperare
^ftÿtm.mquitenim : Reges gentium dominantur (K,vos intern non ßc. Nee tantum eos non uult domi-gt;^ri, pd etiarn uult eosferuire er fubieäos effe,cum Bqitit: Q«i uult eßfe maximum ,ßt minimies. Et qui-^ttiifnponitfeeisproexemplo,qui ucneritm ter-^^Mnutalijeißeruiant,fed ut tpje alijs mnißret^ '^i^ummaer durißimajeruttute:acnegat plané, je 10 fff conftitutum iudicem: prohibétque feueriter,fe ï“cn^H(iin magißrum, patrem aut dominum appel-Ifff.
minißrare. Sed adferibarn er uerba P,uangeliߣt Orta eß autem er contentio inter eos, quis eorum ui' deretureffe maior, Dixtt autem eis : Reges gentium domimntur eis : er qui poteßatem habet in eas,bene-fici uocantur.Vos autem non ßc : fed qui maior eß in' ter nos,fiat £qualis iuniori : er qui princeps eß,£qua-lis mimßranti. tilam uter maior efl, qui accumbit, an qui minißrat f nonne qui accumbit ? At ego in medio ueßrum fum,utqui minißrat.
iime igitur manifißeapparet, turn Petro antepaf-ßonem non fitijße datum primatum,tum etiam Chrißu plane nolutjfe conßitui fuperioritatem inter Apoßo-los,er penitus ißam Antichrißi ambitionem dam-najje.
Sextum : Chriflis dicit ad difcipulos,Ioannis 10,Si-cutme mißt uiuens pater, it a er ego mitto uos. Cer-to certius cß,Chrißum non mijßtm apatre,ut conßi-tuat régna ac pohtias, nec habiiiße gladium politicu. üegatenim juum regnumeffede hoc mundo, aut fe
aut Chnlhuicarins,debet jibi quicqua ialc ufurpare, quod ipfi Chrißo à pâtre demandntum non fuit. Ad-h£C, eodem iure dicit feßngulos mittere : nulli igitur dat uliquam pr^rogatiuam.
Septimum:Quodattmetad locummitth£ideci-mofexto,Tu es Petris,er fuper hanc petra,ere. hand dubiè uerifßma e^ interpretatio Pauli, Auguüini in multts locis, H'eronymi,t,yranijuper hune locum, er
^onjoMthuic fententi£eT Pauli doßrina,t Ca-fwl’.j er o.,quidicit Petrum er Paulum er omnes ^fofolos eße Ecclefiæ, er non eße Eccleßam ipforu : ^’‘^tßetintum mintfiros quofdam Euangelij Chrißi, ^^^[vQrvmpradicationem homines ad Deum conuer
Sic er Petrus docet in prima epiß. capite s. ^Mdomfkintrs, fed forma jiißi gregis. nbsp;nbsp;Nou con-} o hic conßitutum iudicem. Igitur nec ullus Apoßolorum r^'*^igitur Qhrißus Petrum dominum fuper Eccle-I'“w er omnes Qbrißianos : multo minus alias, qm fi-^kntiochie,ßue Rom£, fiue in Ponto, aut Galatia, ^'‘^i^f^idocia,aPetroordinati funt,quibus omnes ^njlanijub poena £terni exitij obedire cogantur. ^trliumiciuia Petrushaud dubiè fun^ionefibi à ^'”'‘“oiiii(«ddt(t uerè er intégré fungus efl. Puit e-^mfid^ iiQ jjQff^^^ Qljfj^l mmifter, aeßneerioues ^’''mpavit. lam conßat, eum neq^ uoluiße domina- Efai£,ac ipfiiis Petri ; qui dicunt, Petra erat Chrißus. '^^Pjgt;llûliserclero,fedfec£teris presbyteris ex£lt; ^oSupraChriflumenm, quießfirmapetra , non fupra . appellat enim fe compresbyterum, 1 Pet. s. ^onvmugladium er pohticam fitnßionem fibi u^ f’t^^a,er Rfgej ac C£farcs fibi fubiedos contendifi r-fivm potius mandaße Chrtßianis omnibus, ut fint r^nagijiratUya^ fabießi. t Pet.x.
Onguur Petrus intégré fua fitnßione fungus efl, ’^^“ct^mfn fuperioritatem juper Apoßolos ufurpa-^dnittiam patienterPauhobiurgattonem tanquä '^?nor tuUt, neque pohticam gubemationem fibi ra-! fc^«itHr necefarió,quód lila no pertinuerint ad ^««ofcium,
Petrum,adificata efl Rccleßa ; quia etiam poßafeen» ßonem Chrißipernictofe nutauit,er codé decimofex-to M.atth£ipaulopcgt;ßfatanasappcüatusfit. aonpO' teß aliud fundamentum ædificij Eccleßu poni, teße Spiritu fanßo,pr£ter Chrißum. Q^uod porr6 fe-quitur eodem loco. Tibi dabo claues : reße patres ex-plicant,quàd adPetrum fermo dirigatur,tanquam om nium Apoßolorum perfonamgereutem .quodetià ex eo apparet,qu6d ins clauium hiepromijfum, lohannii Jo io,omnihus Apoflohs ex £quo datur.
Oßauum : ißa qu£ßio dudum 'a Paulo de finita eß. Ham pfeudoapoßoli quidam, inimicique gratuit iu' ßici£ Chrißi, tempore Apoßolorum omnes eccleß.u piè 'a Paulo inßitutas , hoc potifßmum tcloinßrußi, perturbabant : Petrus er lacobus funt fupremi Apo-ßoli, idi cum Domino lefu muhum uerfati, er ab eo
Qä-(rt«m: Aßor.s fcriptumefl,quodApoßolimi Pm labannem er Petrum in Samanam. Hon mittit ‘“few mjiriorjuperiorem,fcd contra. Ojtare fequi -“f,Pftr«mtton fiiiße fuper omnes Apoßolos domi-^fledßngiüis ApoßoUs aqualem, toto autem con f«o mßriorem.
ßliwtumilUud uero in primis obferuandumeß, ?““‘i.po/}qM4m Qhrißus dixerat ad Petrum,Tu es Pe-
tanquam principes Apoßolorum plurimißißifunt: ib
lis potius credendum eß,quam Paulo,qui ets nullo (, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;modo par eß-Hos porrófumusiUorum fifeipuh,iam '‘^}(rc f£pius orca eß inter Apoßolos dubitatio er èo reßa ab eis uenimus :ßc lUtf iruant ZT docent, credi-^'‘«^tiiiiodeprimatu,quis nam primus inter cos eße tcnobu,erc.
Contrei
-ocr page 550-|
ti7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LIB. II. CAP. VIL ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/‘’ Cotrahosfeduflores,iuflici£q; Cbriflijubuerfores, nbsp;nbsp;ex Ailis Apofiolorum,^epißaldPaulidd^o^j^^^ acerrimé pugnat Paulus in Calatas er Corinthios con nbsp;nbsp;nbsp;er alijs,et ex ipßufmet Petri epiüolis. Hdinß q*^ tendcntes, fe nullam prorfus fuperioritatem uel Petri nbsp;nbsp;cas ea de re nouißet, abfq^ dubio eccleßam Eotndtid uelaliorum dignofcere,fe docere fine Petri ordinatio- nbsp;nbsp;ßngulari titulo ornaßet. Sed tanquam ignarus ^^,^ ne autpermißione, fe nihil abeo didieiße aut accepif-fe:fe adeo non agnof:ereeumfuperiorem, ut etiam in freiem cordmplurimisaufMßtcumobiurgdre: Nc^j fe,ne(j; Petrum eße dominum Eccleߣ, nee pro en cru cifixum : fed omnes Apoßolos ex £quo eße eccleߣmi nißros,Eccleßdm uero eße Chrißi, Chriäum dut Hei. *o Nonuw : quod Pdulus,cum totiesfreidt mentionem cdpitis Eccleߣ, nufqudm Petri meminerit : i Cor. n. 'E.phef.i.Colof.i eti.Et quidemPetrusipfeieptßold t, Chrißum dnguldrem Idpidem Eccleߣ freit. Hecimum: R.eßrt Eufebius ex6^7 Hypotypof. Clementis,quödHominuspost refurreéiionem feiert tidm tribuerit Idcobo luAo er lodnni er Petro : ij ue^ ri reUquis Apoßolis trddidcrint, er Apo^ioli feptud-gmtd difcipulis.Cijfod ß uerum eß,fdtis inde dppdret. lacobum,lußum,\oaiinemerPetrum,£qudlcsdChrit do ma ito eße conßitutos, er nulli primdtumßgiUdtim corn- nbsp;nbsp;e^ petere: Eufebim z cdp.i. VndecinMnf.PMliK iTheß.i docet,Antichriiltm fej^urum intemplo Dei:hoccR,inccckfîd:cy fdp^ fum oflentaturum effe Dcum,feq- cldturum dduerfum omnem pr£dicdtum Deum dut cultum : hoc e^,Anti-chri^umdffeéldturuprimdtu [uper omnes ecclefiin, CT [upermdgisirdtivm^deprdudturum doürindtn Chri ßi, er corrupturum er deßrmdturum facramenta d ______________________,.... , Chrißo mßitutd. Ojtetd ß Paulus feiuißet,Petro eins ‘ Jo epifcopis,quàd profummo uicario Chrißi eftdfdtff^ que fuceeßoribusdiuinitus primdtum eße coneeßum, ' * no AntichrißuHiabolifiliu,eiufmodi notisinßgmret. djidre neeeße eh,dut Petrum non uniuerjdlem Ec cleߣcpifcopumdiuinitus conSlitutivm ,dutipßßimu Antiebrißum friße. Hemde neq- Hierofolymitdndm eccleßdm fuperd’ lids dceepiße primdtum, pdtet ex eo,quöd ed urbs ud» fldtd eß pr or fus,eccleßd üld in PeUdtn migrante : lté, quad no ipß Apoüolißed Idcobus et Simeon Cleoph£, ibi frerint epifeopi. Eufebius i.cdp. i.erî- lib.cdp.u, 40 Üec Antiochendm geßiße primdtum, ex eo apparet, quad in controuerßd de lege, dd iudicium Apoßoloru dppelldt, er quad litcr£ Sy noddies ei nullam mdioritd tem pr£dlijSdttribuunt,A£t.ts.M.inißri etidm eins ec' cleߣ,ut Euodius er lgndtius,epifcopier gubemdto-resab Eufebio appeUantur : Eufcb.s.cdp.zi. Ephe~ ßna eccleßd pr£cldros quidem hdbuit doélores, Pdu-lum,Tychtcum,Timotheu er ditos : fed tdmen prima.-turn ei nullum fuper omnes terrdrum eccleßas Paulus tribuit,Eph.t er ^. Nfc Timotheo, quem tbi reliquit, so i Tim.i. 'Velleuiterfaltcm moneret ea de re,cü tarnen ei ex proßßo pr£cepta tradat, quomodo debeat uer' fari in Eccleßa,tdnquam m domo Hei. He Romand quid dicemusi Paulus er Petrus Romd d 'ÏHerone inter früher fepultidicuntur,telle Tcrtulliano,er'Egeßp~ po dpud Eufebium. At ut neut er ex tllis primatü fuper omnes Apoßolos er eccleßas accepit, et uterey docuit earn ßre Antichrilii notam, z Theß. z. 1 Pet. fecundo: itd nee ad eumlocum.,eradeamEccleßam,erfuc-’ cleßarumtotius orbisterraru.Eufeb.j.cap.z. creot' cedentes cpifcopos,oecumenicuprimatum dßxißct,6o demRoman£ecclcߣ minißeriuAnacletotradidiße, udofidedigno tefleprobatur:fedcontrariumt confiât nbsp;nbsp;Eufcb.j.cap.tj. er dementem AnacletoRomaneee défit |
nam eccleßam eße omnium altarum caput, cit,Paulum Romam ueniße: er d fratribiumiar'^} ad Appij forum ey très rabemas ptumeße,A{ior.i8. Hec Paulus,cumfetibitd manos ,indicat earn eccleßam debere rere fuper alias omnes : fed quafi pratßiiu r^^^’ fideliter eos monet,ne fint arrogantes, amp;nbsp;alios eßerant: Ro. iz. er ut obediant tnagißßdi tu, reßßant ordmationi diuin£,ad fe ius glddij ’'‘*^’'^” j^ Rora.ij. Hecpr£ceptisdeobferuationedierunt difcrimine ciborum iudiccnt er perturbent tnß fratres : Rom.t4 er es. Quum eßet in carcere, plures ibifcripßt literas ,qudSdd ecc d paßim mißt : uenim in ijs nufquam meminit P^’^ , ciuseccleߣ. quod omnino fieißet, ßquidem e»! . sßet de neeeßitate falutis eße, earn eccleßdm, e^'p epifcopum pro capite eccleߣ ChrifU a^ofeere 0 Icre. PctrusccrtedebuißetecclefijsinPofitOCl latia,er Cappadocia,er Aßa,er^‘tliym‘^^’^^‘^‘‘lf^ Romanam eccleßam, eiusq^ presbyterum «'‘'^cf'• ordinäre epifcopum,caput eccleߣ,G' uiedrium '' ßi,utrumq; gladium gerentem: fed nihil leg^^^ ^ in priori epßola. Poßerior ad omnes tur f :ripta,erfub finem uit£ Petri : at nthiled did I uede Hino,aut Cleto,aut Clemente, RomaMd^f ! de par um omnium agnofei er obferuartdebeint- ® uetat,ne dominium in eleros exerceant presbyßquot;^ tri ;. er pfeudododoresfefefupra eccleßdtit^**'^‘'^ er mdgißratum contempturos : hoc eP j utruniß g diumaßidaturosdicit,iPct.z. Uec loannes apoßolus in fuis épiions uHiufp^ß tus ,ßue Romdn£ßue aUarum eccleßarum meinii« ■ imo epifl.i.Hiotrephcn aßdantem primdum tn^^quot; cleßd,er excomunicatione abutcntem,reddr^‘“^- idem loannes fub Homitiano Apocdlypß'‘gt; ^H ‘’^’'* n£o,uidit,cu iam Petrus er Paulus eßentwrt^ß^^'’^ Apoe.zers capitibus,disante Chrißo,ßnb^^ßf^^. epißolasad epifcopos,ej‘ecclcßdsfepteinin^ß‘^‘^ * fané non dccuißet Chrißum er loanni celareeccleßd illds,quod debeant agnofeere Romanam eccleßd,atifß epifcopum pro uniuerfali capite. AtnuUuniedderetn ijsßt uerbu de alio capite eccleßd,quam de ipß ernt' Kefirt Eufebim ex Clemente libro tertio,eäpite th lodnnem ab exilio reuoedtum, moderdM eße eede' fids Aßdndf,^^ coflituiße pdßim eccleßiix,et ordin^e epifcopos. ld uerà omnino foißetcrimenldfiemMP' tif, çy in dUendm meßem mittereßlcem,ß Konuntit epißcopm folui ordindndi epifcopos poteßdte hdiui]' fet in Afid, in toto orbe terrdrum. Euf quot;biw, cum de fuceeßione in KomdUd eccleßd locjuitur,dicittmum E.omdn£ eccleߣ epifeopdtum fortitum effe,lt;^ non ec |
f‘9
B C C L E S I AE.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE lt;3 VBERNATIONE
ß’^^t’'feüpofucccßiffe,Eufebiuslib.3. cap. 14.
uero nugaces fint epidola Clementis a d laco -p’ a ^* °f'^i*'‘^ii°ne,fequenti libro dicetur. ^n^ento, angelus Dei loanni aperte indicat, earn ffi^Hie teneat imperium in reges terra, hoced ebb^'’''^^^^'^ ^^^ ”^^^^^‘^i^ Eaby Ionic a, feu Anti. in t'^*”''*^’ Antichriftum autemfuum primatu ^^ °ilt;jiccepturu,pauluspradixitiTbeffiz. No« J^ ^^^’(^^ Diaboli iure, Romana ecclefia à Paulo ‘'omneer Petro tribuitur primatus.
^tuis autem officijs ecclefias etiam diuerfarupro ^■^''^arum,m caufis communtbus,prop ter charitatem ''‘*'‘*ß^gt;primim inde patet,quàdpraceptum Pauli ^j'n^^^^i^^^^^ifitii) Ephef4., quo mandat, ut fin.-? Weantfeinuicem tolerareper caritatern,er fer
fjo
^j’^^odrinaconfentiantomnes, erßbi mutuis offe ^^l^^jtmiant. Deinde etiam exempla idem coprO' ‘''^•t'^nneccleßa in Macedonia er Achaia ßcerunt
Ecclcßa etiam folebant turn Apoftolos,tum eorum coUegas, turn alios dodores adfe uenientes excipere reuereter, er omnibus officijs pietatis iuuare er pro., mouere. Sic eccleßa Corintbiaca Titum, Corinthum ad Paulum in lAacedoniam tranfeuntem, cum timoré ac tremore excepit, àq; obediuit.i Corinth.'/. Monet etia Patdus, ut curet quo eccleßa iüa Cretenfes difcat bonis operibus praejje ad neceffarios ufus, er utflu~ diofe Zenas er Apollo deducantur, Tit.i. Et loanncs 10 commendat Gaium, quad eos qui proßdi erant ad pradicandum gentibus, dignè Deo deduxerit. epißo' la x Ioannis.
CANONES APOSTOLORVM, EX uetuftis amp;nbsp;catholicis codiei-bus dekripci.
TAErc6iM adgubernationem Eccleßa pertinétibuSt Apodoli certos quofdam canones tradiderunt, quosordinefubijciemus.
Canon de gradibus.
20 Chriflus deditalios quidem Apoftolos, aliasuero prophetas,alios autem cuangchßas, alios autem pafto res ac dodores,ad inßaurationem fandorum in opus adminiürationis,in adificationë corporis Cbrijli, do^ nee perueniamus omnes tn unitatem fidci. Ephef. 4. iCorinth.n.'
Canon de narijs generibus donorum. ; Huicperffiiritumdatur ferma fapientia,alij uero
^’'w,Roi)j if,, Cor.16.a, Cor.s er nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;item: Ecclc-
l'^iniitKrßs loeis fefe inuicemfalutarunt per liter as.
’'^tctleßi qua Eabylone erat,per Petru falutat ec-n'^i^i^onto,Galatia,Aßa,Etthynia, Cappadocia.
F Vj^^’‘^^^‘‘^^^ißi^i^:^’d R.omanam,R.om.t6. ^^'ngt;^Aßafalutant Corintbiacam,tCor,t6. He^ ^^^ßdeßas falutant kali,Heb.13.
^'^«fmatibus er dijßnßombus in una aliqua exor-
ferma fcientiie fecundum eundem ffiritum, alijtiero fidcs per eundem ffiritum, alij nero dona fanationum
*^^(im conatafunt alia.nam E ufebius lib. $ .cap. 1 « nbsp;nbsp;nbsp;^.....^.......—u..........,....j------------,................ up.6narrat, quad cumfub Domitianofufci 30 pereundemjfiritum,alij uero efßeadapotentiarum, ^^^^lf^tCorintbidijßenßo,Clemens,tanquame Ko-^ecdeßaad earn qua Corinthierat, exarauerit ^^i^aUttras, quibus ad pacem er ueritatis agni ''^fmtKduai.
alij uero prophetia, alij uero difcretiones jfirituu, a» lij uero genera linguarum^Uj uero interpretatio Un' guarum:fed omnia htec efficit unm iüe CT idem {firi'
tui,diuidens peculiar iter unicuiq^ficuti uult. Canon de ufu donorum.
Vt quifq; accepit donum, ita uUm in alium illud mi ni^rantes, ut boni dijf enfatores uariæ gratia: Dei. Si quit loquitur,loquatur ut eloquia Dei : fi quis mini^ jirat, miniftret tanquam ex uirtute, quant fuppeditat 40 Dens,utin omnibus glorificetur Deus per lefum Chri ^u,cui eAgloria er imperiu in fecula feculorü,Amé.
^f^^jùtandisçy-excomtinicandis baret ids, etiam TOji^pfe diuerfa loca nuituas nauajje operas, inde ^°''WouH^quódEufebiushb.ï.cap.1,9 tefiatur ha Vbitmpc i/tenandri, Ebiomtarum ey i^icolaitaru ’®c/ff#/o ortas,diHo citius extindas ejje. ld uero no ”l^^pihm,nißecclefia earumq; dodores paßim eas. ^‘^^'tjjent,(yAliosmonuiUcnt,ut ab eorum ßnatids ^puiiiiibus phi cauerent.
^digendoscrordinandos epifcopos in iUußri 4-^’{^doco,pluresexdiuerfis locis,ßue Apoftolos,ßue ^'‘^^esfreßyteros conuenire folitos, exrumore (,ß I^duinbuendumed, quem Eußbius libro j.cap. 11 ^^^‘^itlconieduram ßcere licet, dicitenim, uulgari ^'fii(ireßrri,qu(}d pod martyrium lacobi, CZ uajîa-^^'gt;W:erojolyinorum, Apofloli er difcipuli Domi ’'■Ï“! tamßerint adhuc in uita f eperßites, in unum “'quot;^*Ï,HH4c«»ï cognatis Dominifecundum camem floiemgregati, er conßlium eoeperint de eo quem la ^o^oinmimfimo Hierofolymis jubflituerêtiey quad ^’‘’’^nuniconfenfuSimeonem Clcopbaßlium,fcdepa ^lt;^tie l^erofolymitana ( ut Eujebius loquitur ) di~ ÿ^itniiidicarint.
Canon de Apoftolis.
Euntes docete omnes gentes, baptizantes eos in no m inc patris tyfilijzrffiiritus fandi^, docentes eosfgt; ruareomnia quacunq^pracepiuobis.Matth.zs.
Eritismihitefles nonfolum Hierofolymis, uerum etiam in uniuerfa ludaa,Sainariaq;,deniq- ufq; ad ex-trematerra.Ad.i.
Canon de epifcopisjfeu presbyteris.
so nbsp;nbsp;Si quis epifcopi munus appétit,honeflum opus defi
derat. Oportet igitur epifcopum irreprehenfibilem effe, unius uxoris maritum,uigilatem,fobrium,mode' flum,hojfiitalem,aptum ad docendummon uinolentu, non pereufforem, non turpislucri cupidum:feda' quum, alienum à pugnis, alienum ab auaritia,qui fua domuibeneprafit, qui liberos habeat in fubiedione cum omni reuerentia. Quad fi quispropria domui praeffe non nouit, quomodo Ecclefiam Dei curabit?
f^it tlijs commendarunt fideles dodores, er ecek r^ninqtros:Ait.i3.Cum Apollo uellet ire in Achaia, ‘^^^ittati frairesfcripferunt difeipulis, ut fufeiperent nbsp;nbsp;nbsp;No« nouitium, ne inflatus in condemnationem incidat '*’5'^*^'**” **'”*^^^ ’ ''°^^'*^^ multum cum his qui 60 calumniatoris.Oportet autem er ilium benum habere 'ff idcrunt per gratiam. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ecjlimonium ab extrancis, ne in probrum incidat, cr
Z laqueum
-ocr page 552-|
CENT. I. LIB. IL c AP. VH. JJ* laqueum cdluMnidtorisi Item : Oportet epißapum inculpatum ejße, tanqudm Dei di^enfatorem: non pr^ßailummon iracundum.no uinofum,nonpercufa forem, non turpiter luero deditu/m :fed hoßitalem, bondrum rerum ftudiofum,fobriu,iullum,pium,tem' perdntem, tenacem qui fecundum doHrinam eH fide-Usfermonis, utpottnsfit etiam exhortari per doilri-namfanantfOr contradicentes conuincere.Tit.t. Canon de Diaconu. lain ißros itidem copofitos:non bilingues, non null to uino deditos,non turpiter lucri duidos, tenentes my fieriufideicupuratofeientia. atq- hiprobéturprias, deinde minißrent fie, ut nemo poßit iUoseriminari. Vxores fimiliter modefids.no calüniefds,fobrids,fidds in omnibus. nbsp;nbsp;Diaconi fint unius uxoris mariti, qui li beris reiièpr^fint, ey proprijs fimilijs-Ham qui bene adminislrauerintygradu fibi bonum acquirut, e^- mul tam libertatem in fide,que efiin Chrifto tefu.iTim.3. Canon generalis deofficijs mini-Itrorum eedefiae. Obtefior igitur coram DeoyÇy- Domino lef u Chri-fio,qui iudicdturus eiï uiuos ^7 mortuos in apparition ne fua,z^' in regno fuo: predica fermonéunfia tépefii uè,mtempefiiuè: argue, increpa,exhortarc cum omni lemtateer doürina.z Tim.4. ïtem:Loquere er hor^ tare er argue,cum omni pr^cipiendi fiudio.rit.a. Canon fpecialis deledione lacra-rum literarum. Sunt multi intraäabiles,0- uantloqui,amp;'aieadalt;^ fedudores: maxime hi qui funtex circuiwifioae, qm' bus oportet obturare os: qui totas domos fibuerW, docentes qute non oportet ,turpis lucrigratia. D*** quidam ex iftis,proprius ipforum propbeta: Crfff^' fesfemper mendaces, maU befiitCtUentres pige^ * momu hoe eH ueru. Qua ob eau firn redargaito 1 ot Attendeledioni:LTimoth.4. Sacrie literie pofiunt nbsp;nbsp;nbsp;feueriter,-utfani fint in fide, non attendentes ioaai' teeruditum reddereadfalutemperfidem,qult;eeiiin jo cisfibulis,cyrprieceptishominumauerfantiuinatrd^ Chrifio lefu. Omnis fcriptura diuinitlis injfirata, tem.ad Titum i. cr utilis ad do{lrinam,ad reddrgutioné,ad correHio' nem,ad infiitutionem qult;e esi in iufiicia, ut integer fit Del homo, ad omne opus bonum apparatus : » Tims, idem Canon Rom.tç repetitur,er z Pet.i, Canon de modo docendi. Tormam habetofanorum uerborum,qu£dme au-dijii cum fide eX charitate quit eft in Chrifio tefu. E-gregium depofitumferuato perfinritum fanSum^qui inhabitat in nobis. iTimoth. 1. Stude teipfumproba-turn cxhibere Deo,operarium non crubejcendum,rc-ße fecancem fermonem ueritatis. Ceterum profanas uocum inanitates prietermittito:ad maiore enim pro.-ficienttmpictatem.i Timoth.i. Stultas er ineruditas quafiiones rejfue, feiens eas pärere pugms.iTimoth.i. Stultas qua;fiiones, er gencdlogias,er contentiones,erpugnas legales omit-te. Sunt enim inutiles,er fuperuacdne£. Tit.j. Profanas er amies fibulas reijce.iTm.a- Canon de fumma euangelij. Certus ferrno, er dignus quern modis omnibus am plcéiaiwm, qu6d Chrifius lefus uenit in mundum, ut peccatores faluos faccret: quorum primus fum ego. Veràm ideo mifericordiam adeptus, ut in me primo oilendcret lefus Chrifius omnem clementiam,adex-primendum exemplar ijs qui credit un effent inipfo, tn uitam leternam .1 Timotb. «. Ikignum eA pietatis myfierium: Deus manifi-flatus eSh in came, iufiificatus ell in ffiritu, uifus ell angclis, pradicatus ell gentibus : fides iUi habita ell in mundo, receptus csim gloria, 1 Timotb.3. me |
JJ» to mento iefum chriflum refurrexiffeexinortuii,lt;xfi' mine Dauidfecundum Euangehumiin quo luaiis qf gor, quafi ficinorofus ufquead uincula : atfimoVd non fuit uindlus. Canon generalis de modo exhortan-di amp;nbsp;obiurgandi. Siueinfanimus,hoc ell, grauiter peccantes oW' gamus,Deoinfanimus:fiuemodcfièagitnus,uebisvdgt; deftifumus.i Corinths. Canon de modo obiurgandi fanabile»lt; Seruum Domini non oportet pugnare,fedpMtf' dum ejße erga omnes, prepenfum ad docendum.tot' rantem malos cum mafuetudine, erudientéeosqate * fcendum ueritatcm,cr reßpi[cM è diaboli ht^ueoS^ ptiab ev adipfius uoluntatem.i Timoth.i, Seniorem nefteuim obiurga^ßd adhortirtK^f^' trem:iuniores, utfratres :multcresttatugrjMiiorcsgt; utmatre5:iuniores,ut ßrores,^iff^ ‘^^^^ aliiHti' iOiTimoth.f. Canon de peccatis alijs notons«, alijsoccultis. Quorutidam hominum pcccatd rndnißlidfunt^f^ cedentia ad iudtdum : quafdam nero ^^ fub[equïitiirlt; ConßmiUter cf bona operd,antèman^ftd^nt:G‘d quafecm habent,occultarinonpoßunt.i Tim.;, Canon de notorijs peccatis. Pos qui peccant, coram omnibus argue,at taten 40 timorem habeant. Canon de non indulgendumpr*“** tis affedibus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Obtefior in confieflu Dei, cr Domini ncfii kjU Chrifii, cr elcßorum angelorum, uthacferaesfiifi prlt;ecipitatione iudicij,nihilficiens ilixta propeaftnf animi.iTimoth.s. Canon de commun» doftorum amp;aU' ditorum Fortuna. Per multas afflilliones oportet nos intrareinrt' yo gnum nei.kil.14. Omncs qui uolunt piè uiuere in Cbrißo k[ugt;f(^r quitionem patientur.i Timeth. j. Arbitrer, quod Dem nos, qui fumus Apo^oUp^ firemi,ofienderit tanqudm morti addiilos. Quef.u«* ß^eHdculumßdi fumas mundo, or ungelis o' bomgt;' tubus. Iios ftulti propter Chriftum, nos dutempn' dentes per Chriftum : nos imbeciUes, uos dutem iH' Udi: uoselari, noscontempti. Adhoc uf^tempmif efurimus CS“ ßtimus,cr nudi fumus, ey coiapbis efü“ éo nMr,zx incertis aagamar fedibus, e^ Idbordmusope' rdntes proprijs mdnibm: male dudientes, beaedidnuu: |
|
«i DE GVBERNATlONE ECCLESIAE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yJ4 Canon deprobandis fpiritibus amp;doélrinis. Omnia probate, quod bonum flerit tenete.i Theff. f.'üle cuiuis fliritui credatis,fed probate fliritus an ex Deoßnt. PerhoccognofcitefliritumDd. Omnisfli tusquiconflteturkfum Chrijtum incarneueniffe,ex Deoeß. Et omnis fliritus qui non confltetur lefum Chriflum in carne ueniße, ex Deo non ed. Et bic efl ’‘^{ttramut: ueluti excrement a mundi ßdi fumus, ^nniiimrcie(lamentum,adhuneufq^ diem.t Corm.^, Canondeconftantiain cruce. ^^durainaßiidionibus. iTiinoth. ^.'Eßoparti-*ff» ajjiidionum E,uangelii,iuxta potentiam Dei.t Canon de caufis emeis. Nf qds ueßrum aßligatur ut homicida, autßr, *'^ßdnoroßs,iut cunofus aUenarumrerum. Por-^'gt;fiiit Chriitianus aßligitur aliquit, nepudcßat,mo l^wßetoeum in parte hac. Canondeminiftris.quod bono exem-plo debeant præire alijs. Site exemplariagregis.i Pet.f. Per omnia te-'quot;j^ifßm prabesßrmam bonoru operu in dodrina, '^fÿdtatem, grauitatem,fcrmo mm finum,irrcpre* f’itein. ad Tit. z. Eßo ßrma ßdclium 'm ferma ’^dnconuerfatigne.i Timoth, 4. Canon deiudicijsEcclefiafticis. ^^duerfiispreßyterum accufationem ne admiferis, ^nabduobut aut tribus teßibus.i Timoth. s. Canon de ftipendi js miniftrorü Ecclcfiæ. ßamp;ibenepr£funtpreßyteri,duplict honore di' l^liibeantur ; maxime q qui laborant in fermam er ^iiU-Dicitenini Scriptura, Houi trituräti non aUi ^“dniisordinauit ,ut qui P-uangelium annuciant, ex ^^’'^diouiuant.iCor.^. '^^mmunicet, qui catcebizatur fermone, ei quife ^dnzat, in omnibus bonis. Gal. 6, Canon de uidu miniftrorum. ^^f9!lbacbibasaquam,feduino paululoutere, ^’‘f^^Homachimi tuiim,er crebras tuas mfrmita- Canon de officio auditorum erga miniftros. , ^^^‘‘^ptlt;epoflcis ueflris,er cedite eis':ßquidem utÿmpro animabus ueflris, tanquarn rationem ' '^^emngaudio hoc fleianber non gementes. 4^ ab iUis. t^am qui dufmodi funt, Domino kfu Chrido flquot;^^l‘mutileuebis.Heb.z3. Kogamus uosfra-^s^^nofcatis eos qui laboràt inter uos,ut habea- ^^odnfummo precio, per charitaté, propter opus ; pacern habete cum iüis. t Tbefl. s. Canon de difcernenda dodrina à ui- tijsdocentium. ^^'^nedraMoyfißdent ferib^erPharifehOm-ƒ• ^»««»5; iufferint uosferuare ,feruate er fleite: ueroopcraillorumnolite fleere. dicunte-“’‘'^rnonflciunt.t^ittb.zf. fo Canon de ordinatione. tiiiiscitone cui imponas,neq; communices a-*^((«ttK.iTimoth.f. Alius canon de ordinatione. ^^^^‘‘‘‘^'^^‘^‘uina erApoflolica obferuatione ^^^lt;^ittationes rité cetebran- J'“prapoßtus ordinaturPpifco-^.^^'‘^pfoximi quiqz çonueniàt,etepi-ti^t */**'!''f^^l^^f^te, qu£ßngulorwmui-t^,.r^f'quot;’'‘'''^°‘*'^’Crumufluiufq;adum plenißi- do |
to lO iüe jjgt;iritui Antichrifti-i ioan.4. Canon de proceflii obferuando in obiur-gandis in nosdelinquentibus. Si peccaumt in te frater tuut, uade er argue euM inter te er ipfumfolun. Si te audierit,lucratif es fra' trem tuumSin uero te non audierit,adhibe tecum ad-hue unum aut duos, ut in ore duorum aut trium teHiu confinât omne uerbum. Quodfinon audierit cos,die Eecleßte. Qjiodßecdeßam non audierit ,ßt tibi ue— lut ethnicus er publicanus.M.ittb.i3. Canon decondonatione mutua. P..emittite,er rentittetur uobis: nolite codemnare, etnoncondénabimini,Luc£ 6.Tune accedes Petrus,di xit:Domine quotiespeccabit in mefi-ater meus,et ego remittà ei ? num ufq^fepties ? Dicit iÜi left«: Non dico tibi ufq;fepties,fed ufq; feptuagics fepties.M.itth.t3. Condonantes uobis niutu6,ßquit aduerfus alium ha-bucrit querelam. Colo ff, dishæreticis. Omnis qui tranfgreditur, er non manet in dodlri^ ^° naChrißi,D;unohabet.C)uimanetindo{lrina,Chri ßi,hic er pâtre er filium habet. Si quit uenit ad nos,et banc dodrinam no afßrt, ne recipiatis eum in domu, necaue ei dixeritis. Qjti enirn iüi dicit aue, communi-cat optribus dus maUs.z Iohannis. lî£rcticum hominempoß unam atq; altérant ad-monitioncmßge, feiens quad dufmodt fubuerfus eß, er peccatper je condemnatus. Tit. j. Conßderetis eos quidißidia er oßendicula contra Canon de uitandis amp;excommunican-doärindm quant nos didiciftU gignunt, er ieclinctii non f :ruiunt,fed fuo uentri, er per blandiloquentiant 0- affentationem deeipiut corda ßmplicium.Kom.16. Cteten'im etiamß nos aut angelus è ccelo pr^dica-ucrit uobis Euügclium, prater id quodpradicauiinus uobis,anathema ßt.Galt, torijs peccatoribus. Si quis cum ßater appettctur,ßerit fsortator aut auarus,aut ßmulacbrorum cultor,aut conuiciator,aut ebriofus,aut rapax : cum dufmodi ne cibum quidé Ca-piatis. TtpoßeaiProßigate idum qui malus efl,ex uo bis ipßs.iCorinth.$. Prlt;ecipimus autemuobis fratres,^c.ut fubducatis uos ab omni fratre quife inordinate gerit, er non iu' xta inditutionem quam accepità uobis.orpeßea: Qjjôd ßquis non obeditf;rmoni noflro, per epiflolâ hunc indicate,er ne commercium habeatis cum Ulo,ut pudore fuffundatur: neq; uelut inimicum habeatis, fed admonete utfratremz Theff. Canon de recipiendis lapfis. Suffdt ifliufmodi homini increpatio htcc, qu£ Z » flda |
CENT, l LIB. II. CAR V11.
ßAa cA a pluribus.adeo ut è diuerfo magis codonare debcatis, cr eonfolari: ne quo modo fiat,ut immodico dolore abjorbeaturhuiujmodi. dÿapropter obßcro tios,eßicitc ut u.ileat in ilium charitas i Cor.i.
St pr^ocupatusßterit aliquis homo in aliquo deli.-flo,uos qui ßtiricuaks eAis,it:fiaurate huiußnodißnri tu manfnetudinis. Gal. 6.
Canon dcabfolutione amp;Iigatione peccatorum.
Accipite Spiritumfanäum :quorumcunq; remiß' 10 ritis peetata.erunt remiffa: querumeunqi retinueritis peccatd^crunt retenta.ïoannis 10.
Amen dieo uoois, quecimq, ligaueritis fuper ter' ram^erunt ligata in coelo:cr quieeun^ folueritiStcrunt foluta in ccelo, lAatth.tS.
Canon generalis de ijs quæ in congref-' libus fieri debeant.
Omnia ad aedificalionem fiant. Item : Omnia de center cr fecund urn ordinem fiant.1 Cor, 14.
Canon, qubdinccclefiaadpopulum utendum fitlinguauulgari,amp; nonignota.
Q^i loquitur lingua, feipfum adifieat t at qui pro^ pbetatßoe eA,fcripturam interpretatur cr exponit, congregationem ledificat.
Item : Siue quis lingua loquitur, fiat per binos,aut adfummum ternos:idqi uicifiim,ut unus interpretetur. qiiod fi non fit interpret, taceat in EccUfia ; cetemtn fibiiefihquatur, ey DfO.i Cor,14.
Can5,qubd doftores Ecclefisefuadodri na debeat fubij cere iudicio Ecciefiae amp;aliorurede fentientium.
Prophets uero duo aut très loquantur, eyceteri dijudicent. Eorro fi alij fiterit reuelatum afiideti,prior taceat.PotcAis enim fingulatim omnes prophetare,ut omnes difcant,ey omnes confolationem accipiant : ey fpirituspropbetaruprophetis fubijeiuntur, t Cor,14.
Canon deBaptifmo infantum.
20
JO
Qiiod uiri nudo capite tum oraretiiJn prophetarc in eedefia debeant.
Omnis uir crans aut prophetans, quiequaW bit^^ in capite,probro aßieit caput fuum.i Cor .11.
Canon de communibusprecibus.
Ante omnia fiant deprecationeS,ob[ecratu)netd'*' terpeUationes, gratiaruaâiones, pro omnibus bot«^ nib us,pro regibus er omnib.in eminentia conUM^ ut placida ac quietam uitam degamus, cum ownip^^* teachoneßate.iTimotb.i.
Canonde uerbiDciftudioamp;ufu,amp; pfalmodia.
Sermo ChriAi inhabitet in uobis opulente ewm ^ mni fapientia, doceteq. er comoneteuosinuicenK^ donibus erlaudibus, er cantilenis^irituiihbtis,lt;gt;^^ gratiacanctcsincordeuefiro Domino.Col.j. W’^^ mini ßiritui laquées uobss ip fis per p[alinos,lt;tb)i^' ttos,etcantiones{fiiràuaîes,canctesacpfillAf^‘’'‘^’^ de ucßroDomino,gratias agentesfentper de oauubut in nomine Domini noßrilefu ChriAi,'Epbe[.^.
Canon de confefsione ueræ dodrinç.
Sitis parati adrefipondendum cuilibetpcteitti,ut'o quaminide ea qua: m uobA eßße, cum manfietudin^ or reucrentia, confeientiam habenUs bonama fétu
Canon generalis de uocationibui.
Tnufiquifep tn ea uocattone,qua uocatus jiiit,^neat. Scruus uocatus es i ne fit tibi curaiquinetiafi petit liber fieri,potins utere.Etenim qui in DominouecMi eß feruusdibertus Domini efi.SimilitcrçrquibberM cat us fint, fer uns eA ChriAi. » Cor.7,
Canon de matrimoni«, ' Honorabile efl inter omnes contugium, C «tbih impollutum.Heb.ij.
Propter ßupra uitanda,fu3 quiflt;^ uxorm babeA zrfuum qUicq- uirum habeat.i Cor.7.ltem:Clufiena cotinent, nubant. namfatius efl matrimonium contri here,quàm uri.i Cor.7.
Canon de diuortio.
AttuleruntadLilumpueros,uttangeretidos.difci- Dicouobis,quod quicunqjrepudiarituxeréftimt, puli uero increpabant eosqui adducebät.Cum uidiffet 40 nifi ob fluprum,eyaliatn duxerit,A committitadidte' rium. Et qui repudiatam duxerittisadulimifiutemi'
auhm teiniMdignutmcft, or dixit Ulis-.Sinite puer os uonire ad mc,ne probiictc lUos: taliu/m tnim efl regiu Dsi. Amen dteo uobis, Quicunqi non accepent regnü Dsi eanquam puerjjaudquaquam ingredietur in iüud. it enm c^pijjet cos in ulnas, impo/ttis mMibits^nper iüos,benedixiteis.Miir(i 10.
Origenes ç^ Cyprianns teftMur^etidm Apoflolos de baptizandis injintibus Aatuiffe.
Canon de mulicnbus.
mittit.Uattb.i^.
Vxor lt;1 uiro non feparetur. quodfifeparahfierit, maneat‘innupta,aut mar it o reconcilietur, CT maritiu. uxoreni ne dunittat.i Cor, 7.
Canon de coniugio Chriftiani fcinfidelis.
Siquis fi-ater uxoré habet infidelë,et hec aflentitut ut habit et cu illo,ne dimittat eam:cr muiter que habet
maritu infidèle, er A affentitur ut habitet cu ea, ne db
Mulieres ueflrain ecclcfiA fileät:nec enim permifi fo mittat iüiim. SanAificatusenimeAmaritutincredulus
funnefliüisutloquantur,fcdutfubditiefint,'quemacA modam et lex dicit, Qj^od fi quid difcere uolunt,domi
juos uiros interrogent, nam turpe eA tnulieribM,in catuloqui.iCor.is..
Qubd mulieres uelato capite debeant in eoetu efle, amp;nbsp;orare.
per uxorem,etfanßificataeß uxor inertduU per tn^ri tum.Alioqui filij ucflri immundi eff:nt,tunc nüt [sndi
cc uocauit not Deus. 1 Corinth. 7.
Canon de fecundi* nuprij#.
Vxor aÜigata rß matrimonio, quim t^u uiuit M ritus eins. Qjtödfidormieritmäritus illiM,libcrilt;ji id cui uelit nubendum,modó in Dominon Cor.7.
OrnnA millier crans,aut prophetäs, non uelato cf' pits,dehoncAat caput fiuam. nam idperinde eApror' fiis,acfi raß effiet.Etemm finonuelatur niulier,etiam tondeatur,C}uodfifKdMmeßinitiieritonderi emt'rek é» yolouiduasiunioresnuhere,liberosgigfiere,demu
di^letur.tCor.ii.
^dminifirare; » Tint9tb.fr
Canon
’^7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE GVBERNATIONE ECCLES! AE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JÎ*
|
Canon de ufu matrimonij. ^wri uir débita beneuolentiam reddat, fimUter aut ©■«xorairOjCrc. tiefiaudetisuos inuicê,ntfi fi quid t^tmf{nfu,f,ro tempore,ut uacetis ieiunio ey precatio ^^'t^'rurfm in unum conueniatis, ne tentet uos fatha-n^jorapterintemperantiam ueßram. i Cor.7. ^‘bihmtuxores,finttanq!i4nohabeant. 1 Cor.7. Canon, quód ijs qui habent do num caftitatis,liberum fitmatrimo-niouci,uelnon uti. ^'niß quis indecorum uirgini futeputat,fipr^te' ^^tnubenii tempus, er fic oportet fieri, quod uult fi-^;noN peccat,iungantur matrimonio.Ceteru qui fiat fitniu in corde, non babens neceßitatc ,fcd potesiatent ^’iftprapru uoluntatis : er hoc dccreuit in corde fuo, ^'cructfuum uirginem,bcnc ficit. itaq^ qui docat nu-Pgt;it)n,knf fidtiattanun qui non docat nuptum,mdtut ^■^aünnih.j. Canon de officijs maritorum erga uxores. trices,no uinomultoferuiëtes:honefiadoceât,quopof-^iridiltgiteuxores,ö‘nefittsamarulcnti aduerjus 10 fint modefiasreddereadolefcëtulas, ut maritosfuos dili gant, ^ liberos ament, ut febrix fint,purx, domus cu' ^iS-Colofi.t.pheff. ipet.t, Canon deofficijs uxorumin maritos. 'Storespropres uirisfubditi finis, ueluti Gomino: ÏWBum Hir eß cdput uxoris, quemadmodum er Chri-h qi c^put Ectlefiiicridem eß qui dat falutem corpo ^^^iqiqucadnodü'E.cclefia fubdita eß Chrißo ,fijc cy StoresfMitefintuirismomnib.Zph. 6.C0I.3.1 Pet i. Canon de paren turn officijs in li bros. Patres neprouocetis ad tram liberos ueßrosfed edu-”h5 tospercruditionem er correptionem Gomini.E- Canon de officijs liberoru in parentes. ^dijobediteparentibusudiris in Gomino. nam id ^txteß.ü'itorapatrem tuum, er maire tuarn: quod primw« praceptum in promißioe, ut bene t!bifit,et pbn^eiuuinterra.-Ephef.6,Colof.s. Canon de cioniinofu officijs inferuos. ''^^^idomintaqtittacem er ‘equabditatem ferais ex» ’wf: fcientes,quid (j uos Gommum habeatis in ca-^-lt;iolol.^.1^phcf6. Canon de officijs feruorS in dominos. hmobediteifi quidommifuntiuxta carnem,cum ttwortuctremore, cum fimphcitate cordis ueßri, tan-Jwn Qbrtßo ; non ad oculum feruientes, uelut homini-’tHpiaerrefludentesifed tanquam ferui Cbriß^frcicn-•«tjiteMuif Dfi«, ex animo, cum beneuolentia fer uien *« Domino,et non kominibusiiüudfcientes,quàd unuf-Ï“tj];^i(o(lßcerit boni, hoc reportabit à Geo,fine fer-'««ßeatfiue liber. Ephef.ó. CoL.i.Tit. ». t Tiinoth.6. Canon de uita uiduarum. Oge uerè uidua eß, ac dejolata, jfcrat in Geo, er pfr/wtrah» obfecrationibus ac precationibus nodu ^ porri qua in deUcifi uerfatur, ea utuens mortua ^hTimotb.f, Canon,quôduiduæ à fuis familiaribus,fi habeant, ali debeant. ^iquisfdelis, aut fi qua fidelis habet uidu.ss.fuppe-iun lilts,e- non oneretur ecdefiaiut ijs quie uerè uidult;t ilt;»«fitppetit.iTmcth s. Quaksuiduæ elle debeant quæ alantur Eccléfie fumptibusa |
Vidua aUegatur non minor annis fexaginta,qua: fùe rit unius uiriuxor,in eperibus bonis hominum teßimo^ nio comprobataifi filioseducauit,fif'uithoßgt;italis,fifa» darum pedes lauit,fi aßitdis fubminißrauit,fi in omni opere bono fuit aßtdua. Porrô iuniores uiduas reijee^ cum enim lafciuire coeperint aduerf'is Chriflivm,nubere uolunt,habentes condemnationem, quód primam fident reiecerint.fimul autem ociofe difcunt circumire domos: imo non folum ociofte,ueriim etiarn garruhe er curio-»0 f£,loquentes qux non oportet. Voloigituriuniores nu-bere, liberos gignere,domum adminißrare,nullam oc-cafionem dare aduerfario jUthabeat makdicendi eau» fam.i timoth.s. Canon de moribus fenum. Senes fint fobrij,graues,modtfii,fani fide ,cbaritil' te,patientia.ad Tit 1. Canen de moribus annum. Anus fint in habitu qui rchgionë deceatmo calumnia flQdes,bon£,fubditieuiri5fuii,nefermo Geimalèau-diat.ad Tuum i. Canon de moribus adolefcentum. Adolefcentet hortare, utfobrijßnt. Tit, i.lunioret fubditi eßott fenioribuf:ßc,ut omnes,aliuf alij weißim fubijciamini.iPet.s^ Canon de officio Magiftratus. Principes non terrori funt bene agentibus'^ fed mo^ iö le.Vis autem non timere poteflatend Ojiodbonum efl, freito, 0- ßres laude ab ilia. Gei enim minißer eß, tibi tn bonuiOjtodßßciris id quad malu eß,time.no mint frußra gladium geßatmam Geiminißer eß, ultor ad i' ram ei qui quod malü eß ßcerit.R0.ti,iTim.t.i Pet.a. Canon de officijs fubditorum erga magiliratus. yo Subditi efiote cuiuts humante creature, propter Gominu'.ßue régi, tanquam pracedetaßue praßdibus, ut qui per eum mittantur, ad uindidam quidem nocen-^,0 tiarn, laudem ueró redè agentium. « Pef .j. Tit. ;. Alt;b moneto iilo5,utprincipatibus ac potcßatib.fubditißnt, idmagißratibus pareant. Rom.tf.Omnis anima pote-flatibuffupereminentibusfubdita fit, Non enim eß pet tcßas.,mß 4 Deo; qult;e uerà funt potcfllt;ite!,ï Deo ordi-natafunti Uit^ qutfquis reprit poteftati,Gei ordination! reßßit:qutautem reßitmnt,ßbijpßsiudiciu ac^ dpient.R.cddite igitur omnibus,quod debetuncui tribu tum,tributum:cM uedigal. uedigaltcui timorem,timo' rem xui honorem,bonorem.Rom.ii, Canon,quód in rebus contraDeum nori fitobediendum magiftratui. Reddue C^efari, quxfunt Ciefirn: er Geo, qutt funt Gei.M.iitth 11. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt; Oportet Ges magis obedire, quim homimb.Afl.ft Canon de diuitibus. Gifßcileefi,eos quißduciam inpeeunijshabent, in regnum G. i ingredi. faciliut eß camelum per pramen actif tngredi, quant diuitem inregnu Geiingredt, UGr. 10. Ür qui diuUes funt inprtefentifeculo prxcipe,ne dn 6 ô to fint animo, necy f^cm ponit in dtuittjt meert is, ftd in Geo Muente, qui prerbet nobis omnia affatim ad fr urn' Z 3 dtemt |
|
CENT. I. LIB. IL dam: ut b(nefiicidnt,ut diuites fini operibus bonis,ut faciles ftnt ad impartiendu,libenter cbmunicantcs,recon-dentes ftbijpfts fundamentum bonitm in pofterum, ut ap prehendant (etemam uitam.iTimoth.G. Canon de fine omniu bonarû aftionû. Stue cditis,ftue bibitis,ftue quid aliud a git is, omnia in gloriam Dei ßcite. 1 Cor. 10. C^uicquid egeritisfermone aut fit do,omnia in nomi ne Domini iefußcite,gratis agentes Deo er patri,per ilium. Colof j. Canon de abrogatione legis. Lex er Prophetie ufq- ad loannem.Matth.u. nunc ergo quid tentatis Deum, ut imponatur iugu fuperccruices difdpulorum, quodneq^patres noftri, ncq- nos portare potuimus 1 Ador.t$.P.om. s.Galat.^, Canon de indifferent! ufu ciborum. 'Edite qute apponuntur uobis.Ducte.io. Omne quod in macello uenditur,edite,nihil interros gantes propter confeientiam, Domini ftquidem cli ter-ra.iCor.io^ Nemo uos iudicet in dbo,aut potu.Colofz. Canon de non comedendis idolothy-tis amp;fuffocato. Abftineatis ab his qult;e funt immolata ftmulachris, et fanguine, er fuftocato.Pidor.i; er »*• Non potedis poculum Domini bibere, crpoculum dxmoniorummoa poteftis menfteDominiparticipcsef- minum.M.ittb.is. Quornodo conuertimini denuo dd infirma t^ti^* fe,er menftedxmoniorum.i.Ccr.10. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;elementa,quibusiterumabintegroferuire uultisldiet Canon deindifferenti ufudierumfeufe- jo obferuatis,crmenfes,çrtempora,crannos.Gal4-ftorum,amp; ceremonijs ludaicis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;itaq^fimortuieftiscuChriftoabelemètismudijqn^^ quaft uiuentes in müdo, decretis teneminHat tetigenh neq; guftaris,neq; contredaristqua omnia ipßpereifi^ abufu,iuxta pracepta er dodrinas hominum. Colofi. Non attendent es ludaicis fabulis, CT praceptis ho-minum auerfantium ueritatem.Tit.i. Canon de facerdotio noui Teftamen' Nrmo nos iudicet in parte did }èfti,aut neudunij,iut fabbathorum.ColoC.z. Circundfto nihil,zy pr^putium nihil eft, fed obfer-uatio mandatorum Dei. Canon,qubd in rebus medijs imbecilles amp;nbsp;potentes fe non debeant damnare inuicem. Qjiiuefdtur,nonuefcenteinnedefticiat:cr(lui non ueftitur,uefcentcm ne ludicet.P^om.i^. Quodfortiores debeant infirmorum inreb. medijs habererationem, ne eos offen dant. . Dcbemits nos qui potentes fuinus,infirmitates impO' tentium portarc,ac non placere nobis ipfts.Kom.if. Si propter cibumft-ater tum contriftatur, non iam fecundu charitatem ambulm. Ne dbo tuo ilium perdm, pro quo Cbriftm mortum eft.R.om.14.. itemiUonurn eft non edere carnes,neqi bibere uinum, ncq^ quiequa per quod ft-ater turn impmgit,aut oftindi tur, aut infirmatur. B.om.14.. » Corint.8 çy to. iCanon,quödres mediae, fiaccedat opinio necefsitatis amp;nbsp;cultus amp;nbsp;fcan-dali,fintuitandæ. Ecce ego Paulus dico uobis,quód ft circumcidamini, Cbrillmnthiluobisproderit. Conteüorautemomnem hominem qui circumdditur, quod debitor eft totim les gis feruanda:. Chri^us uebisfadus eft ociofm,quicunqi per legcm iuftificamini,a gratia exddiftis. Gal. j. Sed uidete ne quo modo ßcultas ifta uedra oftendicu «0 Dominus Ïefus,in ea node qua traditus eftacccpitpanc, loftthisquiinfirinifunt.-^tenimftquisconjfiexeritte, crpoftquamgratiascgiffet,ßtgit,ac^xif.Accipitt, |
CAP. VIL »0 nónne confeientia dm qui infirmus eft, adificabiw^ cdendumea quieftnt ftmulachrisimmolatai Etpeti 1 frater qui infirmm ed,^ tua feientiitpropterqit'^^ Chridm ftitmortuus.iCor.s. Quod ft quis uocat uos infideliuw,d uultis irt,lt;li^^ quid apponitur uobis,edite,nihilinterrogantesproplb confeientiam. 1 Cor. to. De return mediarS ufu ad ædificationem. Omnia mihi licent, at non omnia expédiant : ow'd mihi licent,fed non omnid ,edificant.i Cor.iO' Equidem cum liber ftm ab omnibus, omnibiuwt^f' fum jeruum fid, quoplures lucrißdä'.erßdusß’f^'* dais quaftïudauSjUt tudaoslucrißciam: hisqdße t' ge funt,quafiftm f ab lege, ut eosqui fublegefintlucn-ßdam:his qui ftne lege funt,tanquam ftm fine leg(gt;^^'^, non ftm ftne lege Deo,fed obnoxius legi Chrifih d Incb fidam eos qui funt ftne lege. Padus ftm infirmé ‘l^^r infirmm, ut infirmes lucrißeiam. Omnibus fidiufdn *0 omnia,ut omnino aliquosferuem. 1 Cor.9- Canon de libertate Chriftiana. InUbertate, qua Cbriftm neskiboraMt,lldegt;tgt;-^‘ rurfus iugo feruitutis implicemini.GaLs-^edo empti ftitfiis,noltte fieri ferui hominu « Cor-1 Canon detraditionibus humanis-Pruüra me colunt,docentes dodrinas, precept* w 40 îo ti, quodomnes Chriftiani fint facerdotes. Ipftquoq^ uelut uiui lapides tedificemini,donittjptfi tualis.faccrdotium fandum,ad oftirenduftiTibt^^^^^ ft tas,accept allies Deo per kfum Chnsiun, cyc-'^lt;^^'^^ tem genus elcdum,regale fdccrdotiuin,gens ftnddpo-pulus qui in lucru accefiit,ut uirtutcspradiceiuHu^t.i Pet.z. Pedt nos reges er facerdotes Deo cy pitri ft^‘ Apoc. t er f. Canon de abrogatis facrificijs, feudemiffa. Vnia oblatione per ft dos effidt in perpetuttni, tot quifandificantur. er paulo pok : Vbi remißiopeccato rum eft,non ed amplius oblatio pro peccdto.Eeb.io, Cano,quôdinadminiftrationecœnæDo minicæ nihil aliud fieri debeat,quàmDoniilt; nus inftituit ; nempe ut tam laici quàm clerici edantamp;bibant fubpane amp;nbsp;uinocorpu* amp;fanguinem Domini noftri lefu Chri-fti,amp;nô fiat oblatio pro uiuisac mortui«, neq^adoratio. Ego dccepi 4 Domino, quid er tradidiuobis : ^wi |
|
Agt;' DE GVBERNATlONE l^CCLESlAE. ^«Iitcïiof Wf« eß corpus, quod pro uobis frangitur,hoc P^^'inmeicÓmenusrationem. Adeundem modumoquot; t^^iilum,pera(iaccend,dicens: aocpoculumnoutim te ^nentum edan meo fangumcihoc fiate, quotiefcunq; quot;^^ltis,inmeicommemorationem.C\uotiefcunq; enint somedcritu panem hunc, çy de poculo biberitis, morte ^^^iniannunciabitis, donee uenerit. itaq- quifquis ede ^^ipinem hunc, aut biberit de poculo Domini indigné, ^‘lt;''serit corporis çyfanguinis Domini. Probet autem ^'^efcipfimi,(yfic de pane iUo edat, er de poculo illo ^fNaiu qui éditant bibit indigné,iudidufibijpfi edit Clgt;ibit,nondijudicans corpus Domini.i Cor.u. Canon de exercitijs corporalibus. J^otporalis exercitatio paululum habet utiUtatis.t ^‘moth.s. Canon de ieiunijs. ^ieitmaueritis, nefitis ueluti hypocriete tetrici: , jurant eniin fades funs, quo perfigt;icuu fit hominibus V^ieiunare. Amen dico uobis, habent mercedé fuam. f*^^^cumidunas,ungecaput tuum, eyfiedem tuam ^gt;^confficuim fit hominibus te idunare: fed patri ^'^tquie^ in occidto.zx pater tuus qui uidet in abdito, ''^^itt tibi in propat ulo .M.atth.6. 10 Canon de eleemofynis. Attenditene eleemofyni ucjlrà praftetis coram ho ^'’'^^nsquoffedeminiab lUisiaUoquipramiu non ha~ ^^l^tpni patrem uefirum qui eâ in calis.itaq; cum ^^eùü eleemofynam,ne tubiS canatur ante te, quemad hypocritiejiduntin conciliabulis ey in uicis,ut ueßer.Et qiiicunqi uoluerit ex uobis elßprimus,ent o-ÿ'^ùficenturab hominibus.Amen dico uobis,habetmer s® mniuferuus. EUmo'filtus hominis non uenU utfibi mi ^^^nifiam. Cteterlimcum tupraßabis eleemofynam, ^^ùnfinira tua quidßciat dextra tua, ut fit tua elee nbsp;nbsp;redemptionem pro multis.Mir ^ynam occultoicrpater tuns qui uidet in occulto,red ^itidiafropatulo. Matth.6. Canon de Orations. C“«oriucris,non erisquemadmodumhypocrite. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;OmniaucSlrafunt,fiuePaulus,ßue ApoUos,ßueCe^ “'‘'’'illifobt in conciliabulis er in angulis platearum nbsp;nbsp;nbsp;phas,ßue müdus,ßue uita,ftue mors,ßuepra:fentia,ßue l^tsorirt,quocofficuijinthominibus. Arne dico uo nbsp;nbsp;futura ; omnia inquam ueftrafunt, uos autem Chriftit ’^’tinodhibd mercedéfuam. Tu uero cum oras,introi Chriflus uero Dei.t Cor.j. ''’WconcLiHf tuu:cr occlufo o^lio tuo,ora patrem tuZ 4® 1^^^^in occulto:çj-pater tuus qui uidet in occulto per-i'‘^ttibimpropatulo. Verum orantesneßtis multilo I^^f'^ntethnici. putät enimfi)re,ut ob multiloquiu fuu ^’^^iwur. Nf igilur effienminißmiles iüoru. nouit ^''Inipiter uefier,quibus rebus opus fit uobis, priufqud ^^dsab illo. Ad hunc ergo modü orate uos. Pater no-l^iin estn calis, Sandificetur nomen tuu:Vcniat re-f^wfiiuMifFMt uoluntas tua,qucmadmodu in ccelo,fic ”*^w in terra : Panem nofirum quotidianu da nobis ho ^•'^tremitte nobis débita nohraßeut ey nos remitti-^dbitoribus nollris.Et ne nos inducas in tentationë, r'lhbertnos à malo-.Qjiia tuum esi regnum,çy‘poten~ ^^Vgloria,in feculafeculorum,AmenMxtth.a. Canon de luramcnto. ^i^iieouobti^neiuretKomnino,nelt;^; percoelwm, V^^Aroniu Deiesirneque per terrain, quiafubfeüitm ^^^^dumiHim-.nequcper Hierofolyma, quoniam ciui-^^^^iMgniregiimeq; per caput tuum iurabis,propte-^^'^lt;l‘iigt;inonpotes unum pilum album aut nigrum free ^^•^eieritferma uefter,eét,eSl:non,non.Porrà quod ul ^o ^^^a iiiwigitur,ex malo pro/icifcuur-^atth. y, |
f4* XO Canon de confociatione Eedefiarum amp;piorumjamp; muruis eorum officijs. 1« f’imma,omnes fitis unanimes,/imUiter afjèdi,fra2 terna praditi charitate. i Pet.j. Nemo quod fuum eH quarat, fed quifque quad at-teriuseSi.tCor.io. Qk£ fmt pacis fedemurtej qlt;i£ ftnl tedificationis^ alius erga altum. Ro(n.i4. Adhorteminiuosmutuo, z^ ledißcetisßnguUßngu-los,zxe.Semper quodbonu eH fedemini, turnerga uos inuicem,tum erga omnes. i The ff. s. Tolerate uos inuicem per charitatem,ßudentes fer^ uareunitatem ffiiritus per uinculum pacis.Ephefj^., Inuicem alij aliorum onera portate. Gal. Ö. Canon dfordine feu maioritate inter Chriftianos. Alium quifq; praflantiorem fe exiftimet.Philip.», Alius alium honore pr^uenientes. Romai. Subditi uicißim alius alif in timore Dei. Ephef(^ Canon de non anedando primatu in Ecclcfia. ii quis uult primus effe,is erit omtiium poftremus,et omnium minißer.t^er.^. Satis quad qui uidentur intperaregentibus,dominiti exercent aduerfus lüas'.z/qui magnates funt inter east poteftaté exercent in iÜas.Verùm non ßc erit inter uos: fedquieüq; uoluerit inter uosfieri magnas,erit minifter niHraretùr, fed ut ipfc miniftraret, er daret dniinÜ fui .tO.l!lt;i.dt.lO.J^UC£ 12. No« udut dominium cxcrcentcs in cleros.i Pet. f. No« quad dominemur uobis nomine fidei,fed ndtuta resfumut gaudij.iCor.t, ro CANONBS DÉ NOTlS Antichrist. Primus de loco,ubi federn fithabiturus. Malier,quam uidifti,eù duitas magna,qua:habctrt gnum fuper reges terrie.Apoc.i?. Secundus, de primatu quem coopérante Diabolo acquirer fuper Eccle-fiam amp;nbsp;magiftratum. Homo fcclerofus,filius perditus,qui ell aduerfariust amp;nbsp;effertur aduerfis omnéqui dicitur Deus aut numen, adeo ut in templo Dei fedeat, oftentans feipfum efft Deum,eyc.iTbilf.i. Tertius, de caufa efficiente An-tichrifti. Aduentus eins fecundum operationemfatan£,cum o^ mui potentia,cr fignis ac prodigifs mèndadbiis, cr cum omni deceptione imujlicia, in ijs qui pereunt, pro co quod dilcilionem ueritatis non receperunt in hoc ut fat uifierent.aTheff.i. QuartuSjdedodrina Antichrifti. nie esi Antichridus, qui negat patrem er fiHum. 2 4 iïoan.i |
|
J 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. I. LU 1104«. 1 er 4? No» conptentur ïefum Chriflum urn-turumincdme.i loannif. inter uos crunt doHo-res,qui cUm inducentfediMperniciofdt, rtiarn Dominu qui ülos mrreatus e^dhnrglt;inces,crc.z Fet.i. Attendentes jj^mtibui impoftoribuiAc do^rinK dæ-nonioru,prr ßmulntione ßlfiloquorü, mut eno notati Itdientium confcientittm,prbhibentium contrahere ma-tnmoniumdubenttu abütnere â cibii quos Deus creduit ad (urnendu cum gratiarwmailione ßdelibus tCJquot; ijs qM cognouerunt ueritMem.t Tim. 4, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ Quintus, dcrcuelationc Antichrifti. Earn Dominus conßeire fj)iritu oris [ui-, (y ibolebit thritateudurntiisfui.zTheff.i. Apoc.1^^18 zo. Sextus,de cauenda fcortatione amp;nbsp;re con-ciliationecuin Antichrido. 'Ëxite de lUa populo meus^ nr ßtis participes deliâo ru eiM,et de plugis eius ne accipidtis:quontüperuenerut peccatu eius u[q- ad calUfCf recordutus cR Deus tniqui tatZ eius. Reddite iUiificut ty iüa reddidit uobis, cy du plicdte ti duplicidfrcundum operd eius.Apoc.ig. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j Ne ducdtis iugum cum inßdelibus.CXuod enim con-forttam tufheije cum iniußieid! dut qute communia lud turn tenebris? dut qu£ concordid ChriAo cum Belials •lut que purs fideli cum inßdelii dut quid conuenit tem-flo Dei cum pmuldchris- z Cor.6. Septimus,depœnis eorum qui rcconci-liationes cum Antichrifto fecerût. Si quis ddorduerit bejinmycy imagmt eius,ry Mee' périt chdrdHerem inßonte fud^dut iA mdnufud,ry hic iibet de uino ira Dd^ quad mixtu eß mtro in cdlice me ': ipßus : et cruciabitur igney fulphure in cÓ^edu ange lorum fdnäorum,et ante conßeflu agni: yfumus tor n^ntieorttm afeendet snfeculafeculoru. nechabent re~ quiem die ac noüe, qut adorant bcßiä,y imaginé eius: y ßquis accepit charaHerem nominiseius. Hicpatten tiafaniioru eß, hic qui eußodtunt mandata y ßdem le fu. Et audiui uocrm de ccelo, die entern miht : Scribe, Beati mortui qui m Domino moriuntur.aniodà etiâ du cit ßgt;iritus,ut requiefcantdlaboribus fuis: fed opera il-lorum fequuntur Ûlos. Et uidi,et ecce nubern candidâ: y fuper nubefedentem, ßmUetn ßUo hominis, habenté in capitefuo coronam auream, y inmdnufuaßlcem acutam.'E.t aliusangelus exiuit de templo, damans uoce magna ad fedentem fuper nubem:Mitte ßlcem tudm,y metesquia uenit tibi hora ut metas, quoniam aruit meß ßs terrie. Et emißt qui fedebatfuper nubem-ßdeemfua in terram, y demeffa dl terra. Et alius angelus cxi-uit de altdri,qui habebatpoteßatem fupra ignem,y da ma uit uoce magna ad eum qui kabebat ßlcem acutam, dicens: lAuteßlcem tuam acutam-y uindemia botros terne, quoniam mature funt un^ cius. Et mißt angelus ßlcem fuam acutam in terrain, y uindeiniauit utneam temety mißt in lacum irt Dei n(agnum,y calcatus eß heus extra ciuitatem,y exiuit fanguinis de lam ufi^ ad frenos equorum per ßadia mille fexcenta. Apoc.z.i.. Canon de præmi/s fidelium miniftrorum. Cain apparuentiüe paßorum princepsycportabitis immarceßibilem glorilt;e coronam i Pet.j. Certamen bonum certaui,curfum confummaui,ßdem [eruaui:quod fuperehyepoßta dl mihi luHieiæ corona, quant reddet mibi Daminus in itlo die, qui dl lujius iu- |
IL CAR VU. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,44 dextnon [oîum dutem mihißed ey onnihutqiù üHÿtKt adventum ipßus. z Timoth.4. IVDICIVM DE CANONIBVS qui uulgù Apoftolorum ap' pellantur. Anones iUos qui à Clemëte Komono uerßdiemtuft er nomine Apoßolorum ctrcumßeruntur,lt;d) Apofit lis non eße confer iptos, nee hoc feculo idles extitißejiui tisfirmts drgumentis probdri poteß. Nom reperiuntur inter eos ediquot Cdnones,tjttifm bdtis ty duthéticis,quos pdulo dntereeenfuhnuiy^poß^ lorum cdnonibus ey doilrint dduerfontur. qiulesßnt: Canon t7,qui fecundos nuptias damnat,quds tmien fs» lusiTimoth.f y 1 Cor. 7mdnddtypr£cipit. Conott 27,tantum clericis, ledoribus et cantoribus nuptiMpef mittit, alijs nero non obfcurè uetdt:quod eßcontnio* drinam Pault 1 Timoth.j.y iCor.^.y'Hsinotb.^. Ad ieiunid in quadrageßmapdfehe^y ßrioqlt;^^f^* y pdrafceuesAÜigdnt confeientidsßn cdnone6i.cotri lüud Pduh:Nemo uos iudicetin cibo autpotu,out pust diei ßßi. Porrocumdecretdde prohibitione conini^t y ctborum ydicrum,ßnt dodrine iemoniorutn, * Timoth. 4. quis credet ea db ApoßeUsßäa eßd^‘ inde, inter eos reperiunturcanones pugnantid prest-pientcs,qudlesfunt 6,i7.y z7.y 4o.jo. Q^orumiili/ nuptias facerdotum damnant,alij ueró admittunt-H^^ non osuetdtieiunaredieDominicOjdutfabbdthi. Si^ nonuero «s mandat ieiunare quadrageßmampißis*' y quartam ßridm,y parafeeuenßub pand excovtt»^ nicationis. Tertio,multi tanones apertum abufum clMiuinprt cipiunt. nam eos qui infeientesfufeeperunt excomwiu* cat os, excommunicare iubet canon 1». Laitosfvfotdo urfcentes,excvmmunicarepriecipitcanon 6z.?T6p(ot ieiunia die Dominica obferuata, deponit clericos,yex' communicat laico, canon 6s. No» ieiunantes quadragt-ßmam paf ehe, yc.cxcommunicat canon 58. V^p ß’ era tn profanas ujus affummentes, excommuniai (i' non 7Z.Ver um ob etufmodi tarn leuesresexcontniuiu-40 catione uß,fcu abußpotius Apoßclt nufquatn leguniur: imo Paulus récitât catalogum excommutttcandoru)n,t C cr.),uerùm in eo huiufmodi pcccatores non snnoun-tur. nbsp;nbsp;Deinde Canon 14 triennium communione p«' uari iubet Lticum qui fecaßrauerit. fed Apoßolinußu* cuiquam pcemtentiant agenti tempus prafcripjetunt, quando operteat rum admitti ad comunienem: ut pdd ex z Cor.z. Nec lüudcum ApoßolorZdodrinacógruih qtiöd canon tf epifcopumaut preßyterumaut diitO' num informcatione autperiurio aut ßrto captuni, ic' scgt; pont ab eßieio prj:cipit,aut cemmunionepriuttri uttiti’. cum Paulus iCors fornicatores y fures inter exton municandos numeret. Quanopnulta in qsdieunturqueerébushtdusfetu^ y hißarijs reßagantur.liam quod canon î de ptfeba célébrât lone,ne fat civm iudais,uetat,non confonat ue-ritati.Supraenm comemoratum tß, loannétfhdippnt y alios,Pafcha eodem die cum iudais celebraffe, ntni-pedeamaquarta primi menßs. Canonzo daviMtclegt; ricos y ßdeiußiones :utrùm hoc feculo Apoßolitf Co dij legibus poltticis ma^ßratutußßnt,illHdßtentiS, iuangeUi no abolerr politica iußa y hontßi,ttutrbo ’ Drt |
|
»45 DE SC HISMATIS dnonrepugnatii. Canon j6 prohibet,epipopos ^iinadones ficere extra proprios terminas in duita ™„s et uSlis,quie ilUs nuUo lurefint fubied^. Sed hoe Monondü ita fierut terminifinguloru epifsoporu ^^nbupet filebat ex uidnia couenire plures ad orde ^iHDnei utpatet ex canone Apojloloru, quë fspra ex ^’^pianoadfiripfimus. Canon ^S, bismannocona thultirare iubet. Sedin hifiorip nonrepeduntur nitejlimonia. 'Vnafynodus ab ApoHoUs fimel ce ^ntilegitur A{ior,ist de alip qua: quptannis bis efi e’'^^(lie,nonfitmentio. ^inti,eti2 indecoUigi potebi,non ab Apoflolis, V^lt;Aitlijs,etquidéficuUs infirioribus, ifios plerofcp ^''^^'»-quiprïfcrtimabillis quos fupra recenfui' ^'^i'jerepant,compofitos eßeiquöd plcriip in cond yfindmgepo^habita funt,nempe in Antiocheno, ^‘«30, ebikedonenfi, turn conditi dicuntur, tam ut *^!ttrib'as conilituti aUegantur, ^exodefituuturetia teßimonio autorit probato ^'^'^ùjluehoc,fiue fiquenttb.aliquotficulisuixerut, ^^»ffj; i iujlino,iut Ïrenieo,aut Clemête,aut Origc-^Miufibiojdut Tiieronymo,aut Ambrofio,aut A-^^jio^iut Augufiino,aut etia Gclafio inter autêti» ^^^ptjlolorufiripta refirriuideas.'Vnde ifidorus de ^^^^tibityefiréteGratiano dip.16.Canones qui dieu ^^fo^clortéjfiu quia eofde neofedes ApojloUca re 'f?3,wcpH(Si patres ijs aßefim priobuerut.pro co q, quot;^ertticis fib nomine Apoftoloru copofiti dignofin ^^i'p'iuisineisutiliainueniütur, tarne ab autoritate lO bemens contentio. Dum enim conßituiffent Ecclefiast quas plantarant,uifitare, Barnabas fentiebat toanné cognomento Sliarcum fibiadiungendumeffe: Paulut ^‘‘'01«»^ Apofiolicaeoruÿsdacoflatcffe remota, 3o ueró diffuadebat omninofidq; propter earn caufarn, 'fV^teripocryphareputata.ïntertioabbocfeculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ^ii«i« quida P..om.epifcopus,folus in epid.ad e» if^nfosp Sicilia dicit, Apofiolos fexsginta fentétias ^'f^fisprafirippjfedn quib.fit etiain de priuilegio ^'‘’'^eecckfîa.Verùmtotâitlà epifioLï,ut alias fu Weffe,multis nominib. infra fuo loco docebimus: ^ftbntr anenes Apopoloru,qui hodic extât,aliqMd ^pi'imlcgia Komans eedef, habetur.et cofiat,in nul ^^WuloCO!canonespro autétidset Apofioloru effe ''^P^^dq infixta Cößantinopolitana,qu£ c rlcbrata 40 ^^^‘’amUcircitcrannu Domini 6ys.näeins cano i.fic ’“■t; Pkewt haie fandie Synodo, ut amodo co firma ^^dntifint canonu Apofioloru 8y capitula. Nee ta ^^{oßi dcfierut,qui negaruc effe Apofioloru. nam J'MiWM.qHi circiter annu Domini 1049 cocra epi-Wiï bi'cet£abbatis f:ribit,tbtendic,exceptis jo ca-^^dis^ emones Apofioloru inter apocrypha députa-f'A'^.ió. SednechuiusLeonis tantaedaiitoritas. '^^oncs iilos,quos antiquitof Apofiolorum effie nea i^iijiiififibcrepo^it. DE SCHISMATIS, De Antiocheno fchifmate. publicè docebant, nonfufficere folam fidemadfalu»-tem.fed legi feu bena opera infuper effe neceffaria ad falutem. Rituum quoc^ lAofaicorum obferuationem effe neceffariam. Hec plaufibiliter propofita funt, turn quiafententia illa Icgatis, acfublilis legisatquf euangelij conßfio ,hominibus propter affinitatem, ^^tinni,qMx E,uigclij dodrinä ïudaic£cÖfirmabat. do quam habet cum lege nalura nobis aliquo modono-tdtiDxfibqma inde exortu ed uehemens.nâ Paulus nbsp;nbsp;nbsp;tie, blanditur; turn quia iadarwt iUipfeudoapoftoli, [e ea [ft^^^^^ Vidam è tudxa uenerut Antiochiam, '■’^' *7 ipfisfi-atres quiminiflerie Apoflolo ru couerfifierât,docëtes:üifi cireu cidamini fecundu legè M.oyfi, no po '^•«^'fe^Si tefiisfialuari.TE.adodrina uidebatur |
ET CONCILIIS, f4^ 10 dcterip centendebant,gratis,fine lege, fineq^ operib. legis, falutem contingcre .Keipitur autem ea resai cenfiramfenierum, qui Uierofolymis adhuc uiuebât. Componitur tandem hoefehifina indicia o-epijlobt concilij liieroßolymitani,Ailor.is. De Corinthiaco fchifmate. INecclcfiaCorinthiaca fehifma ßiße de dignitate perj'onaru,pauli,Apoïlo, Cephit,cüalij hune, alif ilium prießrröt,ex i Cor. 1 apparet.Sed Paulus monett dona quidê er labores dijßrre: fed unît effe Chrtftu,q fit pro nobis crudfixus,0-in que fit crcdcndu.Accefi fit ant infuper in dodrina quédà diffenfio.nam quidi negarut refurredione mortuoru, quos Paulus copia» f t reßtat. Videtur quoip Titus in eedefia Corinthia» ca,priu[quâ ad Paulum ueniret in Maeedtniamdran' fitußo nonnihd hoc fehifma fedajfe, 2 Cor.7. Narrat Pufibius lib.ï cap. 16,dementem ad Corinthiospro-lixam epifioläferipfiffe, eo quad grauis apud eos ob» orta eßet dißenfiond^ ait Pgefippum teftari. Nec^ nero dubium ed,qutn multis in locis,propter pfeudoapofiolosfebifmata enata fint: fed quiaueris te ftibus dcdituimur,cogimur effe breuiores. De diflenfione Pauli amp;nbsp;Barnaba. ERdnt cöiundifiimi focij Paulus c^quot; Barnabas,^ propagada at^ amanda Euangelij dodrinatin» ctdit tarnen inter eos,ucriim finedodrin^inturia, ue» quid tampbilu ip[os deferuiffet. Seiungut igitur feft Vaulm ey'Birnabas,diuerfM quidem proßdiones^et focios diuerfof dccipientes : jed non mutant dodrinte genm, er proculdubio (oniundionem [tum retinue-» runt integrant. Ador.tf, DE CONCILIIS. De HIEROSOLYMITANO Concilio fub Claudio. E Icbratum eficonciliu Kierofolymii ^'ii^S^ circa annum Domini 48, Claudij 6, decimoquarto uerè anno poft Pauti conuerponem, ut ex dus narratione Sâi^r^5âlt; Gil.t apparct.Occafio hecfitit.Pau luiz^’EdrnabdtcitmaUis ciuibufdampijsac fidtUb. fynergiSyZuangcUj doilrindm Antiochite, celebri ur-be, dextrè er perj^icuè tradebant. In primis ucrè ar»-ticulum de iufiißcatione luculenter explicabant, qu6d flt;» gratis, finelege,ßne operibus,ßla fide, per Christi eiwq- meritti ludificentur onnes homines. Veniebant aut quidam ex ind^a, firtè ex induflria,eo: qui etfiin ctiteris Apofioloru doéirinS dmfkÜerentur, tarnen |
^47
LIE. II,
LL. CAP. IX.
fe ea ab dlijs queq^ Apofiolis accepiffe, non diffentire ecclefiam Plierofolymitanam,ubi lacobus, Petrus^o-hanncs er dij uerfentur: Paulum longé iüis infiriorë ejfe,neqi ei nimis multum autoritatis tribuendu,quafi redius quam Apefiolifapiat. Haiid dubic ctiä mores Apoftolorumrecitarunt, qui Hicrofolymis ritu ludai co adhuc uiuerct.Contrà Paulus er Barnabas er quidam alij affeuerabàt,fola gratia,folaq^ fide,abfq; ope rtbus injlificari hommes: er ritus Aiofaicos non obU-
ad quas Euangclij doëlrinam pertuUffinit^di quibus fanè manififtu fieret, fuam dadnnsi» utr atq-faltttaremcffe,fiiiffe,acpermanere.
Tertio loco iacobus fuffragiufuu ^^fifj^^^ phet£ Amos capite t,,euidëter probant,qua tn luerit getes uocare. Reuertar, inquit,ac quot;nbsp;cabo tabemaculu Dauid,quodcollapfutm cl ,tt ‘t» eins inftaurabo,crerigamiïlud:utrequirant,qiur quifunt homines,Dominu, er ^^^’^^^^^^^ gare quenquäampliuspoft Chriftumrefufeitatu. 1A£C »0 tnuocatu eflnomëmeum:dicitDeminut,qntf^^.
fententia cum uideretur horridior,jfcciem pertinaciæ er cuiufdàlicenti£hdbuit,no fèrend£. Cum igitur Be défia Chrifii in duos uelutißütonesfeinderetur (bd' bebant enim pfeudoapoftoU fuos adftipulatores non paucos,habebat er Paulus quofdam) uifiim eH matu-rèoccurrerc crefcentimalo,efiq-caufa ad ecclefiam Hierofolymitanam reiedd.
Kifii igitur funt Hierofolymam ab eedefia Antiochena, Paulus er Barnabas, er quidam alij. AfcendC' bant unà,qui ab ipfis in fententia hac uariabant. to
Cognitaaduentuscaufallicrofolymis conueniunt Apoftoli,qui quidë turn adhuc Uierofolymis fubfifles bant : er nominantur Petrus er iacobus. Proculdubio er alij adfiterunt, licet ipforu nomina non fint eX' preffa.Adfunt er feniores,erecclefi£ ; hoc eft,homi' nes in Chriftu credétes nopauci. nam de multitudine et tota eedefia Lucas dicit. Pr£tered adfunt Paulus,Bar nabas,iudas cognomento Bdrfabas,er Silas, er cory-
omnia.Nota afeculo funtDeohacomma'^r'' 1. Alonct tamë, ad tëpus cocreendos effe f^^ mis magna licëtia peceëtmimirü ut dfiffe'^^^, L guine abftineât.rationëq; exprimit:Qä^‘‘nß^ß multi ludæifUt er ilUpaulatim luerifieripof^^' (lt; de,quia fi)rnicatio,et uefei idolothytis,exiÿtlt;‘P^^^\^^ inter gèles dicerctur,nominatim de ijs cotnowp^ ■
Contulcrut deinde er reliquifeniores ac to^'^ ^^^ fid fuffragia,et obtinuit fentëtia:Gratis beswnit^ j que opcrib.legis,fold fide iufliftcari.Btdanitii^iy’^^ traria fentëtia,nimiriim operalegisnecejfartiqf falutem. Laudanda aut efi huiiis uenerandi^^^^ dexteritas er ingenuitas, qui potius cua afjeueratione uera fententiie,erddntMi'^'’^ri* unitati ati^ tranquitlitati ecclefi£ confdert nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ quim ftulta er intempefiiua amnefiia, in fl^p^^ pars danaretur,Ecclefiam in incerta,Mo inipjni bis er opinionum uorticibus relinquere.
ph£i etidm pfcudoapoftolorum.
mo fititiüe conuentm. Impij enim Pontifices adhuc erant Chriftianis infinfi.
In concilio aüt, proculdubio initié cotentionis ori goat(p materia eü propofita, deinde audita fentétia atq; rationesutriufbipartis torn ueroruqfit'fortido' Horu. Et uchemens fuborta dl cotentio.nam pfeudo-
- - -...... [ , - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Décréta porrè Cocilij er literis,coinunifvifi‘‘ÿ Locum non exprimitPucas. Portèinalicuiusdo- 30 Apofiolorum,feniorumcrtotiusecclefi£fif^P^'^'^ uiua uoce quorundafratrum pr£cipttoru,tKfgt;P^^ fab£ er Sil£,dd ecclefias in Syria er Cilicia, lila contentioncs ort£ fiierät, er maxintègraffaban tur,perfirutur. Literaru exemplarbace^iApor li er prefbyteri erfiatres, his qui funtAntioebit:^ in Syria, er in Cilicia, fi-atribus qui funtexgentt aft s A L v T E M. dtioniarn audiuimus, quad quidam a na bis egrejli, turbauerunt uos, uerbis labefidlaniftant' mos ueflras,iubentcs uos circumcidi,et feruareltè^’'^’
apoftolimordicusfuafententiadefinderut, quibuset alij quids exhierefipharifeoru acceffcrut,acriter ne eeßitatemoperum adfalutëflabiUentes er urgentes.
Satis aut,auditis i{lisuelitationibusquafi,qu£utrinq; 40 quibus non mandaueramus :uifumefi nabis t‘K‘‘'quot;’’“' fiebdnt,erexcufiisargumentisutriufq-,fententiie,Pe
trus fententia dicit atq; pronuciat: Gratia D omini no üri lefu Chriftifaluari homincs,abfq; operibus legis: ^^ eljègentib.iugumlegismponendu. Rationes at' texithafce:Primó,a Chriftofeinfigni miraculo uoca' turn e/fe, ut gentib. Euangeliu annunciaret. Hic pro-culdubio uifionëfuam,et intégra hiftoria de Cornelio in mediu protulit. Secundo,Deumgentib.dediffeffi' ritum fanëiüyficut et ipfis Apoftotisincq- inter Apofto
ter congregatis,dcle{los uiros mittere adai^t»^ dileâis noftris Barnaba er Paulo,hominlbqni(gt;P'^f fuerunt animos fuas pro nomine Domininaßtilq* Chrifli. Mifimus ergo ludam er Silam, qui amp;jfP^ bis uerbis referent eadem.Vifum enim efifliritdPquot; £ioac nobis, nc quid amplius uobis imponeremus (^ ris,quim h£c neceffaria:uidelicet,utdbftineatisabbn qu£ funt immoldta fimuldcris,er fanguine,ey to,erfcortdtione. A quibusfi conferuaueritUuafP' flolosergëtesquicqdifcreuijjfcfideq;illorucordapu;o fos,benefiicictis.Valete.
No» parent in hifee Uteris ApeftoU pfeude‘gt;P°ß^^ lis,licet no parua autoritate ob doUrinâinfig«(fr‘^, diam, er hominum ÿ-atiâ praditi fiterintifednp^^^ affirmant, eos fine Apoflolorum mandate taha docK-^ ijfe, er ecclefias perturbaffe: er te/Umonium Paulod
rificaffe. Tertià,BffetentationëDei,gentib.impone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.*
re legis iugü,cum neq; patres neq; Apoftoli ipfipofint
tegëpraftare. Q,uart6, Hunefecomuniter articulu
fidei habere immotü er tnuiolabilë,q,prr gratia Domini noüri lefu Chrifti credit faluari omnes hommes.
Barnaba publicum fana deärinaprabent.
Recitatur autem fententia Concilif er (piß ^^‘^’^ Antiochena eedefia ac reliquispubUcè, ceramjoi^ multitudine credentin : qui ingentigaudio afiidatiCt
Hac oratione Petri»,do Ürina: Paulina teflimoniü lu-culcntü prabuit,eraducrfarioru corruptelas danauit.
Mox igiturfilentiu efl in tota multitudine cófecutum.
Polled Paulus er Barnabas, omnibus magna trän'
quiüitateer attentioneanimi aufcultantibus,comme «o etfententilt;euerlt;eacquielcut.ïiocigitur padoeedf morarunt, quantafigna er pro digi a Deus ingentibus, nbsp;nbsp;fia fme tranquilitati reddita efl : cfld»^ d pfeudo'-
prophetis,
-ocr page 561-U,
DE CONCILIIS.
«a
froflgt;itis,»cuperdti[unt.Htec omnia à Lued,certißi, nötige,AHor.is memoria:[untprodita.
DE VITIS DOCTORVM défis huius fcculi,amp; alijs uiris iUuftribus.
De SIMONS Petro,
E C.
t C^ Pétrin, ßUui effriter Andreie: to mari GiliUte ui'
vllö^} ^‘^^ i^^ß^^^'^^ H'*° dpparet, Petru . lt;^ßrteiniuuentutenullinddmodumde i^iße liters :manßßetc^ proculdubio pi[cdtor,quä w rebus humanis ßißetjiiß po^ea prater omnem ’pwionfm 4 Christopeeuliariccrßiißet ad[ublimio-^^fdnaionemuoedtus. VidcturautemPetrus füiße ^^^^Cipermitanus: nam [ocrivm ibi habuit.Matth.S. Cposla [oluit didrachma exadoribus, Matth. 17.
Probatbocip[umquoq;, Pctrum,quia[ocrus men ^’‘Fgt;babiu[econiugë. Et Paulus 1 Cor.^ aperte con 'ï'Wtór4t,Cfp(j4m ( quem[üißc Petrum,ex loan.i, gt
ßus Idxdturu releJjdud obfcurè ßgmfican5,eÄ rdtionë pugndre eu drtepi[cdtorid:uerùm[eidm didicßße, uer bis dus mdximä meße eßieadä: itaaparituru. Qjiii fid tantam pi[ciu multitudine [ubito reti coprehendit Petrus,ut gt rete rtmperetur,Gr ad extrdhendu [olus cu ijs quos in[ud nduicula habebdt,no [ußceret.Aduo catis igitur plurib.q alia habebat nauim, tot extrahut pi[ces, ut utrieq; naues implcretur ita ut mergerentur.
Hoc miraeulu pdulo altiin expendés Petrus,ie[u ad pe des procidit,dicës:Exia me Domine,quid homo peced tor[um.Co[olatur aut Chrißin cumperq humaniter, de deter os omnes qui propter captura pi[du obßupue
rant : ne timeant quicqudm,poßhdc ip[os hommes eße cdpturos.de reliais retibin [cquuntur earn. Luca 5.
Üondum dut uideturpeculidris [euplenè ßdd eße u0' cdtio:[ed paucis diebus pöß ßrte dccidit, quid iterùnt ießn in littore dmbulduerit,dc uiderit Simonem et An dreamßatres, retia[ua in mare mittétes.tunc dixit cis ïe[M:Venite poß me,et ßeiam uospi[catorcs hominu, jo ibidemum pißatoria ßinflioncde[ertd,neuam[u[ci'
piunt,uoluntdtiq^ tßu obtempérant. Matth.^.K-cr. 1.
In hac [chola Chnsii paulatimPetrus plura addißit aeproßeit. audit condones attenté,^edatingentent miraculorum uim,Grtotam Chriüi uitam omnesq^ a-diones penitus cogno[cit : donee tandem in duodeciin Apoßolorum numerumprorßiscooptetur,^^ decipi-at dona cdendi miracula, gt alia quibin etiam clt;eteri ornati ßierunt.Matth.io.Mdr.j.'Lucie 6.
I« hoc igitur gradu et dignitate coslitutiu Pétrin,
cidhiic difeit quotidie Ù Chrißo plurima icripß epoq; iujfu Chrim nliot docet^GT in nomme ipßin miracuU ßeit. Uonaut poßremu inter ditos Apoßolos fitiffe Petru,hißori£[dera te^dntur.lidm Ù Chri^o in mon
1 “Moap.44 Calatas patetßecum in minißerio con quot;*i’«icircumduxiße.yndemanißdumed, minide-^‘*'^'‘ierbinet^uaquam[epardreconiuges:ßs etiam e[ r^^aconiugibus obiri. Clcmcntcm narrat Eu~ I' 'wlikj cap,',o: [cribere,Petrum dc Philippum pro ^’^hberKoperamdediße. GT in S:romdtulib.7. '^dertednquit, beatum Petrum,cum uidaßet uxo* dueiadmorte,Utatuquidéeßeprepteruoca jo ’“DU,er j domu reuerterctur. ualde aut exhortido ^^^ßhndoproprio nomine eä compeUante dixiße: ^tu,mcmito Domini. Tale erat beatoru matrimo '“'’’)Cr«[g;4d amieißima perßda aßidio.Elicc iUe. tem ducitur und cum lacobo et loanne,edq;ßedatoi^ ^^ißi fetrum auditoré Ioannis, qui circa lordané nbsp;nbsp;nbsp;mirandee Chrißi träsßgurationis.uidet Eliä et Moßett^ ’ftein ißcpr^ßntc docebat, nouamq' baptßmatis nbsp;nbsp;nbsp;cosq^ audit cu Chrido colloqucntes.Audit in[upcr uo-''“'teowini ordiebatur, non leuis eß coniedura.nam nbsp;nbsp;nbsp;cë patris coeleflis, qua ornabatur ïe[in,quèd eß:t [um
aperteteßatur,Andream Simonisßatrem,U' nbsp;nbsp;nbsp;diledtnßliin,qubab ipßs totoq^mundo ueUet audirii
pro utrifq^ edpemdi exdiloribm numerdt M.itth.t7. Cclebcrrimd eß confcßio,qudm de Chrißo,turn [no
turn reliquorü Apoüoloru nomine edidit.Cum cnint lc[Ui in pdrttb.C£[dre£ Philippi uer[dretur,quterit ex ip [is quern 'nd[e dicerent homines e[fe^ At Uli reßon' dcf.Alij todnné bdptißüjdUj P.liû,dli] teremid,autunit ex ,pphetif.Kur[in interrogdt k[ui:Atuos que me e[fe dicitisitu Simo Petrin,unm pro omnib. remodel; Tn es Chrißin filiin Deiuiui.AdhtecChrißini'Bedtus es Si mon,fili iond;quid euro gt [unguis non reuelduit tibi^ [cd pdter mein qui in ccelis eß.Ego dico tibi, tu es Petrus,G^fuper hune petrum adißeubo Eccleßü meü,et portie inßroru no prxudlebut dduerßn eü. tAdtth.ié,
Alio tempore Chrißin [ermoné hübet de clduibm, feuremißionepeccdtorum. ibiPetrmqueerit, quotict ßdtri dduerßn[edelinqucnti debeatdimittere { Satis ne idßt,[eptiesßeißei reßondet itßis : No» dico tibi
50
^citßiptüf Eaptißa fitiße: qui mondrationc [ui nbsp;nbsp;nbsp;Matt.f7.Mir.9.Euc£p.tußu Chrißipi[cëcapit,in cu-'S^ßiidägnitionem ïe[u tanquam ueri Meßise per . ^ ins ore, utpreedixerat Dominus,ßatere inuenit,quent ^ii:« fern Simoni nunciu dttuliße,[e [cilicet inue '|elinl^e[lim:moxqi Simonem flagrantem cupidi ^^‘^^rndicbrißum,und[ecu/m adduxiße. ie[um au jij muitmeßc earn, de dixiße : Tu es Simon filius ^''duMeaberis Cephas,quad idë ualet quod Petrus, ^^ireeßnris opera Petrus ad agnitionc Chrißi “citer, nouarn accipit appeUationem. Efeq- uero ‘“WfftjCinw Petrin in[chola Chrißi iueudißimas ‘''i^roneiones,plurimisq; de rebus optime ßerit *i’W(iB ft inßruduStßdeq- in ueru Meßiä adept* gt;'^ieiHu!lriore,qunquä ante habuerit.Uonduaut *Wfffos Pctrus,qui perpetuo debebät eßeadiundi do.Vo-»tti non diu poft uocdtur,idc^ tali ratione. ß' '*^^‘’P^drc4 mare Gahhea, Geneßareth didu.
magna hominu multitudine,èndui Simo ^gt;f^gt;dalüitterra[ubduda,\e[us docet. Sermoneab-^gt;'^'^xiilictle[us[oluit,iubens Petrum una cum u'^'^^’'^ß Î“°^ ^’^^^^ ß^‘i 'Zcbcdid loanncs G^ta-^^^lt;iktia[ceHiere,crlMdreretiiidd capiendos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;l.^.^„.^.,.nla
totänodcu[q-addcfatigationég^ poßto typo luculentcr expdicat.Matth.at. ’‘^^l^itS'nihilprorßnciepißc-.ueriiminHcrboip- Porrö ßcut in monte glorißcationcm Chrißicon-
[ohmimodà[epties ,[ed[eptudgies [epties.Aepoded, qua ratione Deus iußißce t, de peccata dimittat, pro-
|
' CENT. I. LIB. fit ffexit Petrui, ita oinhorto propiut ad iUud miran-dum certanten addudtur, in quo Chriflut cum morte ludatutfanguineat guttat effudit. Poflea aufus ed domum pontifiât intrare ,0 ob-feruare, quemnam exitum ida tragoedia cum Chrido habitura effet:quamuit turpißimum, ut infirim paulo dicetur,lapfumibi'committat. Matth.i6.inar.i4.Du^ ex 2i.loann.i8. 1 Pada refurredione,ange!i mulieribut ex mandata Dei iniungunt,ut Petro hoc Euangelium uel in primis annundaretur : lefcm nëpe reuixiffe, pent antea pra;a dixerat. Mar. is. Accepto hoc nuncio per Mariam to Magdalena,Petrus feilico itineridat,cum Joanne: qui Utfirte uiribus Petro pr£ßitit,anteuertit. Scd tarnen ioanne pr^ timorc non ingrediente infepulchrum, Pe trus nihil cundatur: moxf ingreffus omniafeheite co templatur. uidet lintcamina uacua,ac fudarium fingu-lari diligentia conuolutum,acfeorfim repoßtum. Jn-tereß deinde piorum ccetui, in quem Chriduseodem die,zy poß odiduum iterum per ianuas daufas uenit, ^° fefefi uiuum exhibuit.Euc(p24.loann.io. Memorabilis etiam hac ed hidoria,ardente fidem in Petro erga Chridum declarans, quid Petro alijsq; in mariTiberiadis frudra pifcantibus per integrant nodem,cymanc fubducentibusnauem adUtus, Chri-dus in litore apparct, nemine eum cognofeente, qua-rens num aliquid efc£ haberent i Jd cum negaffent,iu' bet eos ad dexteram nauigij rete mittere.quod ubi ft- ciffent,centumquinquagintatretgrandeiptfcescapi^ raq;.fiiitDyddie,loppe,C^farelt;eStratontf unt.quaremotutloannes,indicat,Dominucum effe, io gulari rcuelatione Dd'EuangeliulefuCbrißddiiW' cuiutiuffu 0 benedidione tarn fœlidter pifcatief- nbsp;nbsp;nbsp;dauit.Ador.y.io.'acdefindituocationem gentil«« d‘ I fent. Petrm co audito,tMto ardet erga Chriüitm a-more, ut max infiliens aquam, ut erat niidm, ad littM, uhi nonprocul aberant,eitatarit : alij nauicula paula-tim appulerunt, Sumpto cibo, quern ßmiliariter Chrißitt, ut ante paßionemfoUtui eratßcere, difdpulis diflribuit, ad Petru feorßm inßituit ferinonc-.Simon, inquit,Ioanna diligiimeiatillc,ctiamDomine,tu fciiquia amo te. Dicit ei Dominut rurfu/m,Pafce cues meat: idep ter rc^ petit. Additinfuper çy hanc grauißimam fententiam: Amen amen dico tibi,cum effet iunior, cingebat te,zx ambulabat ubi uolcbat. Cum autem fenuerit, exten-des manus tuat,c^ aliut te cinget, erducet quo tu non uis. Hocautem dixit, fignificant qua morte clarificatu rut effet Deum. 40 fO Adeß etiam ualedidioni o' afeenponi ChriPi uip-bili in ccelot. Accepto ffiritufando in Fcntecope,unà cum deterit prodift in publicu , Euangelu lefu Chrifti palam adnunciant-o cum adeffentque criminarentur docentet,quafi mudo pleni effent, Petrut luculentam O'grauem defenßonem orditur,acdocet,idat condo net nequaqua ex tcmulentia promanare, fed fieri iu' xta prophetiam diuinam locht fecundo : Éffundam de ffiritu meo fupcromnem carnem, oc. hiec iam in A-pofloUt effe co plet a. Deinde afierit Chridum pr^fi-mto Dei confilio paffum, oiuxtaprophetiat refur-rexiffr à mortuK.oaUegat ex Pfalmo if. Hon derelin ques anmam meam in inferno, nee dabit fandu tuum uidcre corruptionem. Hunc ergo lefum effe ucrum éo Mefiiam,quitalirationepepercritfalute cundit mor- |
JP CAP. X talibus.Quod autem ipfiiam accepilfentffittt«tiifa.n dum,uarijsq; linguis loquerentur,effebuiiuregnantis cy uiui Chridi peculiare opus (ydonu. Arguit qwt^ ipforum ficinus, quad parricide ißius Mef^^ff ’ ißa condo tam fiât fruduofa, utcirciter triamma hominum eo die dodrin^ Chridiaccefferintiacbafi fmofalutari initia ti fint.Ador. 1. Accurréte deinde turbaobfanatu claudum ad aft dofam portam,egregiam Petrus cocionembabet,qua docet, non fua,fcd Chrißi uirtute hocmiraculumaeeu diffe:Chrißum effe fihum Dci,uerumq; Mefitat«) «ere exmortuisrefufeitatum. Inter alia autem a'perfft' cue ipforum ßcinus taxât, quid Mcßiamfeeleta^^f'’' terßccrintimonct eos de peenitentia, quam earatimie proponit, ut inteUigant Deum paratum eße pecce a ißa quantumnis atrocia ipßs remittereiimö ommum maxime ad ipf osMeßiam pertinere, de quo m «etett Tedamento fint promißionet ßdie.Ador.}j Graue ac feriu fitiffe condonatoré Petru ,etugt;i^ tefiatur, quid Ananiâ 0 Sapphiram mentientetß^« turn agri diuenditiprecium in commune refirre^ua quidemfiiiffeteitliberumprorfut, quantum pcaij~ fet,donare ad communem piorum fudentationemfuf bo punit, ut collapfi expirarintfubito. Laboreti« tm nißerionon de fit git. nam omSamariä profidui,ampliut eos qui à philippo conuerffiefi confolidauit,o impofitione manutiffiritufanciuiin^ pertiuit.Ad.8. PeragrauitPetrutlocaPalapin^P *^ pud fratres ludceos acritcr.Ador.it. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.., I« concilia Elicrofolymitano, ubi reUquic««^'* I' fent fententiat,Petrutquoque fententiam fiarn af en « difertè pronunciant ,Mofaicat ceremoniat, exbi «« Meßia nunc, inpoßerum abrogatateße,nequeifff uandat eße genta. Deinde;uno modo6mnesfai««^gt; nempegratis,perfideminChridum. Confirmât ont fententiam îaeoi its,non tanquam fuperiort,fe»^i'*^' liinueritateaddipulans. Antiochiie cum fii‘pt'’‘^^ ’ cuiffe,exepißolaad Calatas cap. 2 manifc^««^^‘ • Qitód in Ponto,Galatia,Cappadocia, Afi« tJ^‘^'^* nùe uerbum Chridifeminarit, exeiusepiH«^« ^«‘'''i cap.primo liquet. In Eabylonc eum Chriflo ecc elm collegiffe,prima epifiolacap.quintouidetwo^e» ere his uerbis : Salutat uos eedefia, quieedin faby««« colleda. Corinthi Petrum fitifie,colligifigt;rtè ex » lt;”♦ i.potcß,co quod Cephie ibi mentio fidt,cy quidm e^ iufdam fchifmatis,quad alij Cephain, alij Paulum,« I ApoÜo,plus aquo cxtulerint,dumaliusfebuius,a«it alteriusdifdpulumiadaret. Suntquio Alex^tH Petrum fi(iße,Eccleßamq; dus loctplantaßeaferant, inter quos çy Hieephorus eß,qui libre i4.cap. t9^ quit,forte Petro Alexandriam contigiffe,inquap«i t« ordinarit Marcum, cy alias urbes adierit. ïn Adis cap.if.ait Petrus, fegcntibusEuan^ltum annundaffe.quo firtèalludit maxime ad bißertame Cornelio, çy uifione qute ei de uocationegentium fi' da fieerat. In epiflola ad Galatos cap.i Pauluscom-memorat,fibi à lacobo,Cepha amp;nbsp;Johannedextriff«' detatis ede dataSfUtcum Barnaba inter gentesprofso » - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;giret |
DE VITIS D OCTORVM.
W^mngelij uocem, ipß uerà inter tudaos er cir» ^naßs. Puit bac padio frrtc de certo tempore, nam PolÏM onnes adgentes fe conuerterunt, cum apud iu» ‘^æos oblUnatos Euangelium lefu Cbrifli parum habe» ^(t Ranieris.
fr4
ret. Conuenit praterea in copoßtione rebus ae pbraß cum fando Paulo,interdum etiam plura membra coit' nedit. Kem'mit er epillolarum PauU,quasetßqu£» dam babere dicit qua ßnt diffreilia 'mtelledu: tamé non obfcurè ßgnificat,fe Pauli dodrmam approbare, neq; 'muidet eius donis, fed ea reuerenter amp;nbsp;eximiè pradi / cat.z.epiß.cap.3.
inter alia dona qua babuit,etiam propbetia donum
reßm debet.N^m t.epiü.i.prxdicitor defcribit An?
runtamen in comunem Eccleßgufumfailas, Lucas re» cenfctduas.Vnaea,qu()dmoxpoß afeenßene Domi» ni 'm fratrum confrffu, milmdu ac reuelatione diuma proponit, alium Apofrolum 'm locum luda eligendum efr'e.Concionem eius,quia Ifiritu fando didantefada
i^cfriptisPetribodieEccleßaCbrißi tantumba» 7! tpiilolas duos,quarum poderioreait Hieronymus ^f^»fq. negari effe Petri, idq; propter ßyli cum prio lt;nbsp;^^i^onantià.liembabetEufebiusItb.i.cap.i bisuer» _____________________
^:Pt(n epidola una qua prior dicitur, citra contra» 10 tiebrißi datum, er z.epiß.^.de extremo die quadam fa '^^^inreceptied.Hacetuetercsolimprefryterfßne *^lt; bafuatione inferiptis fuisuß funt. Earn uerà qua po^erior dicitur,non effe légitima accepimus:er tame 5“Mwilt;itiJuideretureßeutilis, cum alijs eßufurpata hptur«. Ada uerà qua iUi nuncupatur,er Euan Plwwq«oJidlius eße dicitur,et pradicationem Uli in' frifUm,et Apocalypßn ipßus dida, nufquä mier ca» ^Uiafripta tradita fcimus, eo quad nee ucterum nee Mri temporis quifquam commentator ipforum ufus
m perf^iicue priedicit. Reuelationes ipß tantum, ut'
ed, adijciemus. 'Viri fratres, inquit, oportuit impleri fcripturambanc,quam pradixic Spiritus fandus per ----------------------,,---------osDauid,deluda,quifuitduxbisquicomprebenderut t^tenimonijs. Rom/ priorem epidolam effe feriptâ, to lefum:quia cooptatus erat in numerum noßrum, et for 'w((«forItbroz.capite is,exPapiarefrrt:quieraf-
'^f-Römern.
icè i. epißola capite f Babylonem uo
tituf erat partem minifterij buiut. Et is quidem para» uu agrum exmercede iniquitatlSifufpenfusq; crepuit mediitStCyeffufafUnt omnia uifceracius. Etimotuit omnibus babitantibut Hierofolymis, ita ut appeUare-turager iÜe lingua illis uernacula Aceldama : boe eSi, agerfanguinis: Scriptum cilenim in libro Pfalmorumt i^iat commoratio eitKdefcrta,eynonfitqui inbabitet in ea, er epifcopatum eius accipiat alter. Altera eft, quam Lucas Aâorum *o defcribit, quad Petrus toppe 3° infaßigium adium afcendit ut oraret, circa hor am fe» xtam.Pt cum efuriret, uoluitguitare cibum. Paranti' bus autem illis,irruit fuper eum mentis exceffus, er ui» ditcalum apertum,acdefccttdësadfe uasquoddamut lut Imteum magnum,quatuor initqs aUigatum, fubmit ti è calo in terram, in quo crant omnia quadrupedia terrie, beHiaqi er reptilia, er uolatilia call. Et faâa eit uox ad eum : Surge Petre, mada, er uefeere. Ait autem Petrus : t^equaquam Domine , quia nun^
OtUtfucrit eius dodrina,ex concionibus eius, quas ^^U!in Adis defcribit,er Epißolis duabus manifrdu 'I*' Predpuè idußrare duduit dodrinam de lefu,quàd
Dei, er uerm lAeßias. De f dute,quoi per gra ^^f'^^tdt'mCbridumomnesfaluentur. Depeccato 1«-‘'‘'^‘‘n,qut)dA\efiam trucidar'mt. De abrogatione le f^oßicirum,qu(gt;dgentibus nonßt ißud iugu im» P”x«il«m. Le uocatione gentium, quad omnes homi» quot;''1 wodô pxnitentiam agant,ad beneßeiu Chrißi per ^^fttt.ût bonis operibus, quod iudißeatigratis per is Ebridum,bonis operibus debeant opera dare, ^‘f^isttquod nullus Chrifrianus debeat pati tanqua ‘''^''^'^'diitToDefine munii,eiusqfmfiauratione,quod ‘”'’Mnt igne confumenda, ac nouos coelos ac nouam ’Wil« Ofluftconditurus. Primat u 'm Ecclefia tan» '‘’^Obrido adfcribit : er uocë Petra non de fe, uerum nbsp;nbsp;quam edi quicquam commune er immundum. Et uox ^brifoufurpatiChrißum uocatpaßorem er epifeo40 iterumad eum:QU£ Deuspurißeauit, tu communia r’^'^fmenratorem animarum.
i^ibet autem earn ccfuetudinem Petrus, quad feitè ^’fwdogmati ueteris Tedamenti fententias applied,
fat, nibila fe cater isq; Apodolis noui ‘^^bvtarticulum de iußißeatione per meritum Cbri» ßlcit ey expUcat ex qu'mquageßmotertio capite i^erPfilmo centeßma decimoodauo:Lapis quem j^pi’oi’iWfnwt adifcantes,isfadus ed in caput angu-
■ Onnesgentes ad beneßeia Chridi pertinere, pro-^^^0fe£ propbetia capite fecundo : Qui quon» ^n etitis non populus,ZTc. Ad dodrinam de noua o» ^'^Wufreu de bonis operibus, citat fentétiam ex Le» dccimonono : Sandi eflote, nam er ego fandus
Iicm, uocat bodias frirituales credentium opera. ^%ipplicatiUud Pfalmi it.Qjtiuult uitam diligere, ^nUere dies bonos. Aream Moe dicit eße typum ba -
ne dixeris. Hoc autem fadum ed tertio,er rurfum re» ceptuméditas mcoelum. Et dum apudfefe baßtaret Petrus,qu£'nam eßet uißo quam uidiß'et, ccce uiri qui mißi erant a Cornelio, pcrcontati de domo Simonis, adßitcruntad ianuam. Eteuocatoquopiam, 'mterro» gabant an Simon qui cognommaretur Petrus, illic ba» beret bo^ntium? Petro uerà cogitante de uißone, di» xit Spiritus ei : Ecce uiri quarunt te, furge itaque er defcende,et uade cum eis, nibU b£ßtäs,propterea quoi so ego miß lUos. Defeendens autem Petrus ad uiros qui mißi eranta Cornelio ad ipfum,dixit:Ecceego fum iUe quem quaritis, qu£ caufa ed propter quam ue» nidis ? Quidixerunt : Cornelius centurio, uir iudus, er timens Deum, er tedimonium babensab uniuetfa genic ludieorum,oraculo admonitus ed ab angelofan» do,ut accerferet te in domum fuam, audire uerba abs te. Hlt;ec uißo non tantum propter Petrum accidit: fed multo magis, ut Deus uocationem gentium iüußri mi»
f”gt;^,gtnuseledum : ijs^ pbraßbus ad uetus Teßa
^^^^'‘•’^illaiit.quAusßmuletiamindicat,'innouoTe raculo declararetcrornaret. Dealijs reuelationi» iwiofaccrdotium eße frirituale, er non externum eo bus, quas cum ctcteris communes babet, fupra didum ' jw «1», quod mfacrißeijs er oblationibus confide» nbsp;nbsp;nbsp;ed : quails ed, uifio transfigurationis Chrißi,er dein»
Aa da
-ocr page 564-1lt;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C £ K T. Ï. L 1
deluüt m IwrtOypitefdilinneiCbrifli^rcfurredio-nCfUißbilif Spirits ßinHi infußo,cy ßmiles.
Miracuht ’m nommer uirtuteChriftibduidubie fUtrdpfi^llitittßcutcremten Apo?loli,quim literie memori£q; tridiU ßnt : fed nos tantum ea recenfebi-mi», quiC m fieri Scripturafunt annotata. Ante Cbru ßipißionemßnedubio tju^dam mneuU ßcit,ucr'ant fit non funt defcripta, forte eo conßlio, ut miracuU int wandte per Cbrißum édita magis extarent,nec abdu-t ctrentur hom'mes d Saluatore ipfo ad Apoßolos. Poß Chrißi afeenßonem er Spiritus fandi effufionem, ua* rijs eit locutut Imguls Petrus, ßeut er c£teri Apodo» li. Quodam tempore cum tobanne 'mgrediens tem» plum l1ierofolymitanum,orationA gratia, ad portam qu£ dicebatur Speciofd,incidit 'm quendi humi cubant tem :ex utero enim matris clauduA eratndtus,£tatem tam annorum circiter quadraginta babentem,dc roa gantemab ipßs eleemofynam. Petrus iubetbommem 'tnfeae lobdnnem oculos dirigere,ac demde ddijcit:Ar» gentum er durum non eit mihi,quod autem babeo hoe tibido: Innomme i e s v Chrißi tiazdrenifurge,er ambula. erapprebenfa manu eins dexterd,erexiteum. er protmus corrobordU funt plant£ eins, er tali, er txiUens fletit ey ambulauit : et cum ipßs mgreffus tem plum, Deum laudauit. Poß h£C Petrus populum, mi* raculi dignitate obßupefeentem, docet, ea fe non pro* pria uirtute, fed operatione rssv christ i, quern crucißxiff(nt,ßciffe : ac monet eos de paniten -tia,Aüortim 3.
Ananias uendiderat agrum,dc fraudauerat de pre' eio,fua uxore eenfeia,afferent partem quandam ad A* poßolorum pedes,quaß totum id quod acecpiffet of* ferrent. Petrus autem mendacium hoc peculiari Spiri* tus faniti reuelatione mtelligens, Ananiam hls uerbls aUoquitur : Anania, cur tentauit Satanas cor tuum, mentiri te ßgt;iritui fanilo,er ßaudare de precio agrii UÓnne poteras retmere agrum, uel etiam preciu quod tx uenditione accepiiti, liberi m tua poteßate haberei Qaare malaißi mentiri i Non es mentitus hommibuSf fed Deo. Ananias bac noce tanquarn excommunica-. tionls fulmine audita, mox corruit, er expirauit. Poß très horos Sappbira, quid de marito fadum effet ignara, aduenit. cui Petrus : Die mihi, inquit, mulier, tanti 'ne agrum uendidißis ? At iUi affrmat. ibi Pe~ trus earn quoq^ fuis ferijs tierbis affatur ; Curmter uos conffiraßis, mquit, tentareffiritum Dommil Pccc pe des eorum qui fepelierunt uirum tuum,ad oßium funt, er efferent te. lAulierhac dudicns,conßßimeripfa tiinbus deßituta coUabitur, er animam exhalat. Vo luitautem Chrißus hac feueritate in ißis fuis 'mit'qs Ec j cleßa declarare,fe mendaciu ferio execrari, er ’m alqs quoq3 puniturum effe-
ißis miraculis Apoßolorü hommes tantopere per* moti funt, ut in plateas effèrrentinfrmos, er ponerent in leüis, ut ueniente Petro tantum timbra illiui obum* braret aliquem iüorum.Ail.s.
Samaria per Philippum conuerfa,Petrus er loan* nes eo proßeifeuntur : er impoßtis manibusfuper ba* ptifatos,Spiritus fanilus uifibiliter in ipfos effunditur: Aßorum odauoi t,ydd£ Petrus mcidit in homi- « nem paralyfi 0^0 iam annos conflidantem, er 'm gr a*
B. 11. CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i’^ bato decumbentem, Aeneam notnme, quem lit i‘ttkls alloquitur : Aenea, fanet te t es v 3 Chrißus, ßr^t er ßerne tibi. Ef continue» furrexit- quod plurinü eyi* d£ er Affarone confficati, conuerß funt ad Domimi-In loppeerat quadam difcipula,Tabitba now't»e,fii Dorcas per mterpretationem, operibus bonis CT‘i^lt;* mofynis celebris.ea mortem obijt, lota^ 'm ccenseulum reponitur. Cum autem non proeul abeffet Petrus,D da enim prope loppen ßta eß,mittunt ^os ad Pemm» 0 negrauarctur abfque mora adfe uenire. Nf$ diu dafür Petrus,uenit: ibi uidu£ pr£dicant'Pabitbatgt;e' neficentiam,ereletmofynas,ueßes ab ipß ßbißtlst er donatasmonßrantes- Pieris autem omnibutP^’ Petrus poßtis genibus or at. er cenuerfus ad c^rptu» inquit : Tabitha furge. At iÜa aperuit oculos fuos, «^ foq- Petro refedit. Porrigens autem ei manum, fff^^ eam. Et cum uocaffet fandos er uiduas,prodttxid^^ uiuam. Pro fuit er hoc miraculum ad plurimom con* uerßonemer conßrmationem. Adorumnone.
0 domo Cornelq concionante Petro,Spiritus fn^‘^t:t‘ ciditfuperomnesqui audiebantuerbum.Adorum f* cimo. Piura 'm authentids quidem autoßbus d( M* randis Petri fadis non reperiuntur.
Certamina infuo minißerio non paucafupifi^'id'* quibus omnibus ßngularem ßdem erconßantiainfff ßttit,neq;feuelmmis uiolentls,uelblandim(niisaf^f ßßione Buangelq abßerrere paffus eß. Contra i* monem lAagum,qui pro pecunia facultatcimpcrtun* di Spiritum fandum fibi uendi,utp6tefecretiorcinai* o quam magiam,petebat,Petrus feric) er acrittrpu^^ Pecunia, mquit,tua ßt tecu 'm perditione,quonia o«u Deiexißimaßi pecunijs parari. Non eßtibiparsnt* que fors hac 'm re. Cor enim tuum no eß reßumceram Deo. panitentiam itaque agc,erreßpißlt;‘‘^quot;f'.^^' quitta tua : er roga Deum, ßßrte renüßaturttbi nac ecgitatio cordis tui. Pelle enim amaro uidio tt(ßfgt; lt;r ligatum 'miquitate Adorum odauo. Contrapfeu* doapoßolos in Uierofolymitana fynodo cont(ndt,nlt;' quaquam ipforum dodrinam effe ueram, qui afitua* □ rent, fine bonis operibus nemmem pcffefaluaricy^^'' tra decernit. Tantum pergratii, fide 'm Chrißum,on nes ex £quo faluari. Adorum decimoquinto. Contra pfeudoprophetas t. epifl.i pugnat : er Ppßn^^'’^ f®” futat i.epißf.
a' politicis magißratibus plurima pericvla esta pertus,neque tarnen ipfis m'misautftuitiafraßuseßi neque uoluntati ipforum impi£ morem gefit,info ff diumas liberationes multas habuit. Poflquam enimfi* näßet claudum m nomme Chrißi, er demdt Chrißum annunciaffet, er lud£orum 'm ipfum faemus gnuiter^ taxaffet,uocans eos ad panitentiam, facerdotes, niagi ßratus templi er Sadduc£i cum cum alijs quibufdan comprehenfum, m carcerem detrudunt ; maneqßißun tur concilio, er ebiurgantur, quod m nom'me Cbrifi docuerint. At Petrus ffirtu fando er fide fiagrans,iit^ trépidé deßndit miraculum, er autorem eins nomimi ipfum i E s v M Chrißum . ipfos etiam magißratus arguit,qubd Meßiam mterßeermt: palam^ affirmât, tantum per eum falutem contingere.
Perfecutores ipfi ad confidentiarn Petri obßupt* feentes,er miraculum ipfum abfque nefario federe nc'
|
DE VITIS »7 i^rc non anientes, tandem in earn fententiam cunf.dia Wmios effe f,poßoles, ucrum cum ea interminatioa Kncampluu in nomine i e s v loqucrcntur, aut do-went. Petrus cum lohanne reffondet ; An iußum ßt, 'Pßs potins audiendos effe quam Deum, ipfofmet dea ^^( iuiicium facere. Se non poffe non, qua uidcrint ^^lt;iiimnt,loqui. Vcriim cumfauis minis dimißi,per amp;^tinftido animo palam docere. Venientes autem iomum, er expoßta fententia perfecutorum, uniuerfa ^^deßiprecci iungit et quidem hoc nominatim à Dro ta P«lt«rjKt fangat hoßium minas, et det feruis fuis cum ^ffnifiuda loqui uerbum dus. Hac oratione dida, ff'^ipffenfibilimotu concutitur:quare tedificaa ^ff Pgt;(us,auiita effe piorum uota ergemitus. Adoa '^w quarto. A!io tempore pontißces er facerdotes rurfus inija 'WW in fipoßolos manus,inter quos et Petrus erat. No ß« ititem cum effent 'm carcere dauß, angelus Domia Wornnesianuas aperit, faluosff edudos iubetin tema Spiritum fandum in monumentis facris mentionem faa flo concionari. ^^anccum 'm carcere nemo effet muen io cere, m conffedum produccre erexplicare. crudiunt ^“^iVnuncioaccepiffent Pontifices, captiuos fucs in jwplo libcrè docere: magißratus cos adit,er m conda '^'‘''^iiffqueuiperducit. Crimma proponuntur, quod quot;WM edidum Kagidratus in nomme Chridi docuifa ^%quèi(uadodrma haretica totam Hicrcfolymam ^'‘tKpltffent, quod fanguinem Chrißi nitantur in ipfos ^^finrc.boecd, ipfoseffe blaffhemoserfediticfos. Petrus pro fe er reliquis difcrtè reffondet : Opor ’'IDfo magis obedire quam hommibus. er rurfus poe fua pafione,alijsq-, rebus non mteUexiffe : quo quident 'f^^t'itieconcioncm aciut, affirmans, ipfes Mefiiaeffs 5° numero etiam Petrus comprehenditur. Pnter uocatio nem Petrus ex quadam curiofitate petit,ut cuocetur in mare,cum uideretin eo Chridum non aliter quam in ^^^refillores : Chrißum effe iAeßiam.Hac afferitate te quot;^^Ihommestantoperccbmouentur, ut conßlium cae P'W ie interßeiendis tarn pert'madbus hommibus. ^’fCamaliclautoritate,dodr'ma ctpietate reliquisfa ^'^ffu^mor,ipforum cruentos conatus magna grauita ^ffolmceuojiendc is exemplis Theuda er luda GaUa 'f^PiSuioiodorum,h£refes femetipfas plerunque de • u’''‘tte.H(lmquendos igitureffe ißos hommes : breui ’“WKW declaraturum effi, an ex Deo uel hommibus ra, fed Deus cordium ferutator protmus agnofeit, er W'Hnfiant. Etßautemnonnthilmitefeerentreliquo 40 hoc peccatu eopadomanißßat,quodmergicoeperit. ‘i!iiini,tam(n prii^ caduntur,ac deinde rurfus di ’^ifantur kpofioli. Ad. s. Anno Domini quadrageßmoquinto, Claudij tera P’iHerod« tacobum maiorem necat, er Petrum m lu ^‘urmgratiam in carcerem conijdt.iamq^ co res re-^■••r.,quoipollriiiccumprodudurus et fupplido ca Mifjedurus effet. ibi,cum 4 tota Eccleßa preces fie quot;wpro Petra, itodu res miranda accidit. nbsp;nbsp;Petrus cu ^tktuindus catenis inter duos milites:erat et odium, ^q^'idaberetur,alijscußodibus probe munitum. hic jo '^tiinprouifoangclus Domini adfiitit, lumenff, in toto ^ilgt;itmlofulget:erpercuffo latere Petri, excitauit tniictns:Surge uclodtcr. Etcedderunt caten£ de ®4niiiaj nuttdixitqiporro angelM:Pr£cmge te,et ma ^'ilt;ulceos,meq;fequere. Gum autemegrediuntur,Pe ^ttnmaliterput(it,quim perfomnum (ibihanc uißo ^i^^tc^rriTranfcuntefitaprimamer fecundam cu-^l’gt;iiim,üencïunt ad portam firream,qu£ ducit ad da gt;iiMem,queultrl)apertacReii. Pgrefi tranfeuntui' Mox enim mdpiebat Chrißus magna grauitate des cere de fua paßione, er quidem ita expreffe, ut dicea retfeniores feribas ac principes facerdotum fefebreui ^nunum,erdiffaretangelus. Petrus adfereuerfus, 6a occifiurosffe tarnen tcrtiadieuiuumrefurredurum efa tÿiofitHuinâ ac nüraculofam liberatione.ucniens^ nbsp;nbsp;fe.Hic Petrus,pradarus iüecoryphaus,Dom'mumap- |
DOCTORVM. y;» ad maria domum,matris Iohannis, qui marcus cogno mmatus eü,inqua multi pijcrant congregati, pulfat oßium. Puella Rhode nomme progreßa, ex noce Pea trum agnofeittnee mox pra graudio aperit,fedrea currit ad eoetum piorum, nundans adeffe Petrum. ïUi rerum omnium ignari,dicebantearn mfanire.ver'unt ipfa affeuerante, putant aitgelum Petri effe. Tatidem cum Petrus non deßßeret 'a pulfationibus, mtromffus, er cum ßngularigaudio agnitus ex acceptus eü. Rcliqua pcricula qua toto uita fua tempore pertU lit,nÓ habemus certis monUmentis mdicatamee dubiuj id diumo conftlio fadum, ut maglt dodrinam Apodo lorum, quam alias mßriores res ffedaremus er mda gnifaceremus. Operapredum autem cd,non modo ßngularia dd na,quibus hifummi uiri ornatifucrut, fed ßmul etiant ipforum imbeciüitates, peccata er lapfus quofdam 'ma ßgnes er turpes, prafertim quorum non puduit ipfum enim piorum animos, nuüo modo omnib. numeris aba folutam perffdionê m Apojiolis^iffe '-poffe uel praa ßantißnnos uiros haUudnari er labuac non ipfos alia ratione, quam nos miferos peccatores ,nempegratis, perßdem m Chrißum,remißionem peccatorum, iußi-dam er uitam aternam confecutos effe. Sape merepat Chrißus difcipulos,dc fidei imbecilUtate.Sapememia nerunt Euangelißa, Apoßolos dodrinam Chrißi,de foUda tma mcedentem : ideocj- poüed ey punitur, er in mdiord mcidit pcccatd, ntmpe in dubitationé.lsiint euocatuf, primo quidem aliquotpaffus facit : ueruin mox aduerfum uentutn fcnticns, ac proccUat ualiaiac Jfumantes in fe irruenUfeernens, incipitfidd imbccil Utate laborarc : id quod non mare, neque uüa creatu» Uicille exclamat:lt;S Domme opitulare. lefm autent ahfqiie mor a apprehenfa manu,cum extrahit, et palam peccatum quod merfioni caufarn pr£buerat,reuelat, ßngulari eum grauitate, mixta tarnen beneuolentia m' crepans : M.odtc£, inquit, ßdei, quid dubitaßi ? Kata th£i dedmoquarto. G mirandam Chrifli manfuettt dmem er dementiam, qui imbedüitatem fiddetiamß taxat, tarnen panitentibui condonat, imb fdem ipfam magii excitât er corroborât. / magnum erat encomium,qubda ChriÜo reporta-bat PetrM,cditacommuninomineconßßione,qucid le fm effet Chrißut filiiu Dduiuentii. Palam enim beaa turn pr£dicat eum Dommut : er ait,eum hac ex patre cocleßi habere, camf, conßßionem petram er colum-nam perpetuarn fu£ Eccleߣ futuram effe. Sed paulo pöß foedum er horrendum lapfum committit. |
|
Ïf9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. I. L 1 prebenden!, eumwerepit, quad eiufmodi luUaofM rei animo uerfet:^ dijfuadet fummoperc,nc fc pal^ioa ni dedat. Abßt, mejuit, a te Domme, non erit tihi hoe. Perfuadebat auteßbi Petrus, feje peculiari hac in par* te prudentia execUere : ideo ßgnificat, fe potius horta torem ejje ut paulatim tan^uam uerus Mlt;ßias,ad ma= tores gradui dignitatum qt bonorum afcendat. Sed Do minus reßfondet: Vadcpoß me Satina, feandalum es mibimon[apisea qua Deifunt, fedqux hominum.Hi« fee uerbls certc horrendus lap fus defcribßur, quo qui« dem aternam meruiffet damnationem, niß ex 'mgenti mifericordiaeffet retraüus.Hecdubium eü, qumjerio tantum peceatum fueritdeprecatus. Ktatth-io. Teßimonium ßngularis fauoris,er gloria non par Hi fult, quad Petrus unus ex ißiseii, qui transfigura« tionem Chrißi oculls huntanis ante paßionem conffi« dunt. Sed 'm eo quoque Petrus prie alijs impingit. nam uißs ißa rebus omnibus. Petrus mquit : Domme, bo* num eil nos hie effe. Si uis, fadamus bic tria taberna« eula : tibi unum, !Aoß unum,er Plbe unum. Hie Mar« eus er Lucas addunt: No« fciebit,quid diceret. Pec« cabat igitur Petrus,qu(gt;d extra uerbum Dei memoria ißius rei,cultumqi cogitaret mßituere.lmö er uoce pa tris ccxleßls ißa fuperßitio Petri caßigatur, er aperte 'mdicatur,ad quid ipßs biec reuelatio prodeffe debeat, er quid ipforu fit oßicij.Hic eß,mquit, filius meus di-le{lus,m quo mihi beneplacitum eh: hune audite, ^iat thi£ii7.M.ar,^.Lucg s. Eß Petrus etiam unus ex difcipuloru numero,er for tè non poßremus,qui agitet quxßionc, quis inter ipfos futurus effet maximus ? quam quidem infeitiam er am bitionem,Chrißusgraui oratione crebrà retundere co gitur,IAatth.o.zo. Mir.9.10. Luc^e^.a. . Videtur er hxc pars aliquid habere erroris,quàd Po trus remißione ad feptenariu numeric conatur reßrms gere. Verum Christus dus opmionë rdjcit,ic docet to ties remittenium,quo tics pe tit uruenia.^Uttb.zo. Cumtefusde regno Dei uerba faceret, Petrin inter alios erupit,fe cum c£teris Apofiolis reliquifie omnia, er fecutos ipfum, quid 'nam igitur pro eo officia rece-pturi effenti Somniabat aut carnalia quxda prlt;tmia Pe trus.AtChrifiusmanfuetèrefigt;odet,in futura uitacoa penfationë expedanda efieiin hoc uero mundo fuosfe« datores plurimafuo nomine amiffuros ejfeMattb.i^. Poft coena,cum Chriftus uellet Apofiolis lauare pe des,Petrus mfeitia quada er praua deuotione, negatfe admiffuru,ut Chriftus fibi pedes lauet in £ternum.Re-ffiondet Chriftus.Si te non laucro, non habebls partem mecum. Hic rurfus impingit Petrus, dicens : non tan-- turn pedes,fed er manus ac caput fe lotioni pnebituru. Corrigit er hanc mfeitiam Chriftus : fatis 'm hoc pro« pofitoßre,ut pedes lauentur. Deinde (.hrifto de fua paßione,ad qua modo fe ac« cmgeret,cocionante,Petrus prlt;e alijs de fua confiantia pradicatier ipfum Chriftu de dus fada negatione pro pbetantem, quaßmeniadj arguit,feomnino uelmor' tem cum ipfo paratu eße fubire, tantum abeft ut fuam imbeciÜitatem agnofceret. Poftea 'm horto no femel tantu,fed aliquoties peccat. Juffus enim uigUare ey orare cum Chrifto,obdormifcit isrftertit,aiccgt;utnominatimetia a Domino cbpellere |
B. 11. C A P. X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ , ’^’ tur:Petre,mquit,nopotuiftiuiiam hora mccudgilirci Non diu póft,totra Chrifti 'mterdidüglaiio utitur, temerario er impio eonatu auricula M-alcho pentifids miniftro amputans. Audierat 4 Domino dici,fe tonii uinitüspaßionideftinatu,eaffi ratione gemuhununi effe rcdempturu:ibi ipfe uiolëta ui Dei confiliu in Seri ptura pr£didu,quantu quidem in ipfo (ft, conaturm pedire. Er at etiam Petrus ecclefiaftica perfona, ^alt; ufumgladij aduerfus impios magiftratus, perfecutioni o ergapiosexercëtes, nonbabebat. Pasq^obcaufasipfi Dominus,graui oratione er obiurgattone Petrum r^ primit,ac miraculodus errorë corrigit. Ad txtrmu, ubi uidet fuum Dominu umdu abduci, no tantum dij Apoftoli,fed etiam pr£clarus er animofus iüe heros,ft mulfug£ fefe mandat,er fit defertor fui Eom 'ird. aft autem ex fuga redit,et in pontificis atriu ingredtunta men ibi adhuc craßius er atrocius labitur,adeoutpoamp; iudam nemo Apoftoloru hoe ipfo tempore grauius^cr fadius baUuematus fit. Nim anciUa tantum eurn tepel o lat,an cumiefuGalil£ofuijf(t(hicillen(gauiteoraiii omnibus, itcrum alia anciliaidcm quarit : ibi iurat,ft ne nouiffe quidem hominë. Tertio obijdunt id alij c^ut« dam m atrio : uerum Petrus confternatus,cuin exeera» doe fui iurat,fibi cum ïefu nulla prorfus noticia'mW* cedere. Eiequaquä auté habuit earn abnegationê Cbri flus pro readiaphorica: fed inter fias anguftias.fefi ad Petrum couertit, nuiu efficaiifmio cum de horrido lapfu cÖmonefaciens.Eiec poteft dintius iftoru bommn eöffedü fift 'mere Petrus, fed agnita fia tam turpi ab* x negatione,ßras egrcditur,amarls laihrymis paniten* dam fuam declaras.Mat.id.iAarci x^-Luem-iobaS. Cum refurreâio Cbriüifibi nuciata effet, ipftóp w^* gno drdore ad fepulchru eucurriffet, no tanëeumjrn eulum rede percipere potuil: ficut expreffefedptueft, tam Petrum quam loannë turn etiam ignoraffe fedptu ras,lohannis lo.cum quidemfepenumero de Scriptun tos docuiffet Chriftus. Curiofitas Petri feria oratione copefcitnr, quando tuffus pafcere oues, quxrit de toanne. Quid autcinhiel o Chriftus reffibdet : Si eum uolo manere donecucniin^b quid ad tel tu me fequere.ïohan.21. Antiochunon rede ambulauit Petrusaduerdatè. Kam cumgentib.cibum capiës,r(diut(baturlibtrtat( Chriftiana:fed cum quida lud£i À lacobo u(nirit,fubdil xitfefe,times Uidxosteaffi ratione, quod ante delAcrta te Chriftiana tdificarat,rurfus deftïucbat,v neeeftM tem iudaicorum rituum m gradam tudaorum ipfo ft* do comprobabat.tdeo Paulus non uereturpublicoftri pto affirmare,fe Petro, quem er Cepham uocat, 'mfi* 3 dem reftitiffe:Gal.x. Hi n£ui et lap fus Petri, no fine cofilio Spiritus fandi memori£ funt in facris libris traditi :fuitqi non poftre' ma caufa proculdubio, ne Petro nimu attribueretur: id quod pofteriorib.fecuUsfuturu effe Deuspnuidit. (Quod Petrus 'enter omnes Apoftolos pr'mceps n primus fuerit,qui iure fuo, in loco certo mudi, pro fuo arbitrio uel debuiffet, uelpotuiffctmonanhia ecilefta fticam feu primatu fupcr omnes 'm toto orbeterraru, pro feac fuis fuccefforib omnibus, ufq; ad finem mundi » fancire; nufquäin facris Uterisperfticuèer (uidintef traditum (amp;. Nim quód Chriftus ii(it,f(fiptrhan( peM |
f«l
DE vins DOCTORVM.
yZî
ufque ad tieronis iKteritum,mdni{èdum fit, Petrum ut trativronem uixiffe aliquot annos : gquot; quomodo poa tuit ab co trucidari; Si addidcris autem plures dus pe regrinationis dnnos,ffcut omnino rei ratiópodulat: magis cluccfcct, Petrum uel non fuiffe Eome, uclalio tempore fuiffe,ac breuius. Accedit cr hoc,quèd Pau louenienti Romam,nullus Apodolus,nedum Petrus obuiam uenit. tn condone fuel ad ludeos Rome dca gentcs,ne fyüaba quidem una meminit Petri, qui prius ibi fidei fundamenta ieeiffet. Etferibens Romain PaUa lus dreiter u Claudij dnnum,Chriff:iueró ss, quo fanè oportuiffet Petrum Rome effè, multos mediocres Chri ftianos expreffo nomine falutat : de Petro autem,quem alias columnä Ecclefle una cum alijs quibufdam nomi niuit,uerbum prorfus nullum facit. Camafus fcribit, Petrum Rome ordmaffetales, qui ibi minifferio Euait gelij aßiduefungerentur-.ipfum uerb populos, ut habet
manuferiptum exempldr,crud:jffe : hoc cd,non diu Ro me fuiff e,fed fubmde alios atq; alios populos adiiffi, ff 10 cut id fundio ApojioUca podulabat. PretcraaithiO autor,Petrum fub ^icrone Kemam ueniffdet nihUomi nus ci afignat a dnnos, menfes duos, er diesfeptem, quibus in co loco refederit. Kecquomodo cum kiffoa ria conueniant,ledor expendat. Apparet eertcex Da maff narratione,nimium confufaet pcrturbatd,multd i fartoribus quibufdam effe iKferta,ut qui libenter Petro nimium adferipffffent : que ß autor iam cerneret,pro fuis non agnofteret. nbsp;nbsp;Eongam narrationem de rebus
recenlct.quam adferibemus, ne non auido ledorifatiff fiat, quffq-autem,quanta uult,cifidei attribuai. Erant tunc temporis, inquit,P-oma: Petrus ej Paulus,dodo-res Chridianorumffublimes operibus, clari magide^ rio, qui uirtute fuorum eperum t^eroncm aduerfum fi cerant, captum Kiagi Simonis deUmmentis,qui ßbi da nimumcius conciliauerdt: cui adiumentum uidori£, fubiediones gentium,uitte long£uitatcm,falutis eufto*
pffrdw ^câepdm £difîc(iturum:minijilium eR,de illd (ofijiionefeu dodrim, quam Petrus non tMtu pro fe, M cowwiii nomine propofuerit,didu elfe. Et de prin^ ^'pn» Ktentione^ crebro diffoluit Chridus,moncs, in P^ticif réunis iti fe rem baberenpforum dutem no itd idturZ. Primus qmde uoentur Petrus A NiattJueo cap. ’“gt;no ejuodprinceps effet inter aliosffed quod in cata» '^i'gt;'lt;niinium effet aliquis primo loco ponédus. Habue ''^^tmei:^donapra:liantia,ob quieprimoloco recent Rd;« fuerit-.fed poff afeenflone Chridi no amplius A« i o t^jioliie prmatu certarut, ut qui omnia redius intel h'^tet quam anted. Eteq^ed Petrus in Hicro/olymita ^^^eelejidprimuSfdut jummus epifeopus ,fed c£tcris pitimofèrèmaior lacobo autoritastribuitur. Antiot dgt;iï quoq; no prefirtur alijs. in cöcilio Hierofolymia *iiM,nfÿprimo neq- ultimo loco dicit fcntentid:fcd la ^’^l'^tipprobansfententia Petri,que erat ueritati con l‘'gt;i‘tnca,iiff)utationc finit acdccernit. Jn cpiflclisfuis ^(tfiuckrillum uocat Petram, fe uerb feruuChrißi, P’^^htnuacapoffolu. Veniens indomu Cornclij Pc ^''^,noluitfeadorari,ficutmquit:Surge, et ego homo ï*gt;^Unfittitttts adorationejui improbauit,multo mi ^'ttd iff undo muocatio idololatrica,qualis quidepo ^(noribei fecuUs tributa eft,cbuenit.Plura igitur Pea ^lt;gt;iifmbere, ij in facris monumétis extet, uel ipfe ea ^^iniigiKiiutit,no exigua eü in Ecclefia Dei impietas.
^^nnamaposiolum Petrum ueniffe, er quoto tema f^tt,qMniq; Hu ibi perfeuerauerit, non fatis liquida ^mUnri poteff, co quad in facris literis firè etiam quas Romf Petrus gefit,et quo mortis genere tandem ^“o^^durehisdercbusnullehaberipoßint.lrenieusta^ 3° uitamamiferit, EgefippusItbro3 cap.aexddijludaici ^^dib.ixsp.i ey j clarè affirmat,Petrü Paulu Ro ^^^MngelizsfJe,eamq; ecclefia fundaffe et codituiffe, '’ iemporequo Mattheus f:riptura edidit Ejiangclij. ^’‘'^ll^tiutècxQhronicisEufebij, 3 Caij,Chrifiueró ^'i^umgdiu Ptei editu effè : quo tempore Petrus ada ^^'^^urofolymlsfuit,eyPaiduscttm Rarnabaadgen~ ^‘[ptaUcitum primum abijt. Verum Romaca profèa ^nemn uenit,Ado.u et 14. Origenes tertio tomo
''^^enffininquit : Petrus in Ponto,Galatia,Rithynia, nbsp;nbsp;nbsp;diam firalibus artibus poUicebatur. atque tUc créde-^ifpiioda ey Affa, differfis ludeispredicaffe uide^ 40 bat,qui uim rerum nefdret exammare. Ceniquefum liiiiffworcirM fine uite Rome conßitutus,capite de* '^ffe'erud efi affixus, eo qubd ipfe hunc paßionis mo-^expetiffet. idem zy Eufebius pluribus in locis ad* nitjCduni quenda ecclcflafticum uiru, cy Cionyfiu ^’‘'f^ibiualfirmarc,PetrÜRomefuijfe:lib.z.cap.zf, ^klijudio RöindJïi Petru effe profidu,plcriq; autu* 'quot;'^üq^alijfecudo dus imperatoris anno,alij tertio, ^]lt;iurtofadii effe putant:atq; adeo 2 y annos ibi re* n^,aeiocuiffe.liecfiitafehabent,curLucasnon fufcitarct. Cc fundus eratid temporis Romeadole idtemreimentioned edndecodât,fexto Claudij, So fcens nobilis,propinquus Cefaris,cum uniuerforu do ^lt;gt;n^i uerb quairagefimoodauo, fynedum Elierofoly
^^(dlt;brataeffe,cuiinterfuit Petrus : neq; fit ibimen tio.Pttrum Romd Eiierofolyma adueniffe:id quod Lu* (iffeai iitbiè,f itafadufuiffct,nb intermififfet. Tri ^dipretereaPetro aliquot anni funt neceffario, qui win Ponto,Galatia, Cappadocia, Rithynia atq; Afia
*0(1 iocuentdiq; no ante, fed pofi fynodum liierojoly Wdumfadu cjft patet. Qjtidam tradunt.qumq; an-
t^nmfjpaciohoc effe cofidum.Antiochie feptem cum defuturum,ut Chriftus opem ferret defundo, quo poft P'pannls,funt qui affirment. Vtutresfehabeat,fi goffit'cfurgerc. Simon,quiputaret apud urbemgenti* fmm ifynoio Eiierofolymitana computaueris annos Hum plurimum faas ualituras artes,conditionem pro*
mumapudcum tenebdt amicitielocum: quandequi-d^metiam pr£fulemfute[alutis,uit£q'cudcdcm arbb trabatur.Sed ubi Petrus dus uanitdtes er flagitid detea xit,çy ffgt;ecies illum rerum mentiri, no folidum aliquid dut ucrum effeere demonftrduit, ludibrio habitus, er digno efi confumptus mcerore.Et quamuis inalijs tera rarum partibus Petri effet expertus potentiam, tarnen preueniés P.omam,dufus ed iaddre,qucgt;d mortuos rea
lore. Admonuere plcriq;, experiendum, utrum poffet refffeitari. Cclcberrimus in his operibus habebatur Pe trus .fed apud gentiles nuUd fddihuiufmodidefèrebn tur fides. Color exegit remedium : perredum eddi Petrum. Euere qui etiam Simonem dccerfendum putd* rent : uterque affuerunt. Ait Petrus, Simoni, qui fede fua iaddret potentid,priores fefe pdrtes dare.ut ff po fa fet mortuum refufeitaret-.fi lÓe non rcfufcitdret,fe non
Ad j pofuit
-ocr page 568-|
JI*Î C E K T. I. L 1 fe. 1 I. CAP. X 10 20 ApodoUgloria. Colligit fefe, atque omnem excitans Petro, quemadmodum Epiphanius aiticr pi(cator,ue‘ earminum fuorum potentiam,congregat populum,of' 30 luti er Simon.ldcm etiam Matthai, marei er Dgt;e{it utroq-narratio mdicat. Euiffeeum autem loanaisbt' ptiߣ difcipulu, eiusq; minißerio ad Cbrißicoguitio* nem pcrueni(fe,loannes cap. i.clarè tedatur,Cum (WU de Cbrifio conjfedo aliquando loannes dixi(fet, Ecet agnus Dei : enuffo loanne,Andreas cum difcipuloalte* ro ilico cbrißum fecutus eß.Et cum eo per diem couer* fatus,ßatrcm Simonem inuctum,ad ipfum quoq^adiu* xit. Hac de conuerfione Andre£ loannes récitât. C^* rkmaduocationemad Apoßolatumpertinere uiden* pulus iße, qui crediturus eß, decipiatur. Decidat Do«4o tur ea qua Hiattb cap.4.,Idarcus cap.t, Vtwisap. mme, fic tarnen, ut nibil fe potuifie uiuens recogno* nbsp;nbsp;nbsp;j expo fuit : À captionis fdlicct pifcium uili proßßl^^'^ uocatum effe à Cbrißo ipfo, ad lacum Genazeeabt « minißeriu uerbi Dei : cum adutrunq^cr ^tidreamC Simonem dixiffct,utfefcquerentur, fadurumfeeospt fcatores bominum.iiec plura de eo nos Apoßolofaeri liters moncnt-.nißqucid turn ante paßionemetrefurre äionem, turn afeenlionem Cbrißi, communi cum relia quis Apoßolis funäum fuißc eum uidetur difeendi i Chrißo,cr docendi ßmul alios,c(ßcio. Poß afeenfo nem uerb Cbrißi, accepta cum ejeteris orbis doßorib. ’m Pentecoße, Spiritus fanßi munere,cum ad docédum er propagandum Euangelium Apoßolorum alij m lt;* lias terras abirit, Andreas 'm Scythiam cbceßitiquem* admodum ex Origenls teßimonioafßrmatEufebiusu bro tertio,capite primo.Quod et Sophroniusteßatur, qui Andream Scythis,Sugdianis er Satis, uicinis(d Ptolemäus tradidit ) gentibus,Euangelium predica(ft oßendit. Eiicephorus ait,eum per Cappadociam, Gi* latiamcrEitbyniam,'mScyibarufolitud'mesadutru* trus obtexere:fed plebs lacbrymis querens,ne fe relin* io que Pontum Euxinum aceeßißi : librofccundo,cipiti queret,er flußuantem interprocellas gentilium defti* nbsp;nbsp;nbsp;trigeßmononoicr libro tertio,capite primo, Etziit^ pofuit, ul ß ipp: refuse itUffet mortuum, Petrut occide* retur,qui magnum potentium ( ßc enim appellubutur) luce(fendo iniurius irrogiui^ct : ßn uero prteuuluiffet Petrus in Simonem,puri gencre uindicurctur. Acquit' uit Petrut. udorfut eß Simon, uceeßit ud ledulum de* fundi : incunture utque immurmurure dira curminu ut capit ,uifus ed cuput ugiture. qui mortuus erut. Clu mor ingens gentilium, quad ium uiueret, quad loque* retur cum Simone : ira er indignutio in Petrum, quod eiufut effet conßrrefefe tunt£ poteduti.Sundus apoßo lus popofeit ßlentium, er dixit : Si uiuit defundus,lo* quutur: ß refufeitutus ed, furgut, umbulet, fubuletur: pbuntufmu iUudcffe,non ueritutem,quoduidcuturcu* put mouiffe. Denique fepuretur, inquit, Simon u U' dulo, er tune ne id quidem oßentui futurum. Abdu* citur Simon u ledulo, munet ßne ßccie motus ulicu* tut, qui mortuut erut. Aßitit Petrut longius, er intra fe puultßgt;er orutioni intentut, cum magna uoce ait:A* dolefcensfurge, fanet te Dominus i E s v s. Etßatim furrrexit adolefcens, er locutus ed, er ambulauit, er cibum fumpßt,et dediteum Petrus matri [uæ.Qui cum rogaretur, ut ab eo non difcederet, ait : Non derclin* quetur ab eo qui eum feit refurgere,cuius nos feruifu mus. fecura eßo mater de ßlio,no uerearis,habet eußo dem fuum. Et cum populus in Simonem infurgeret, ut lapidaretur,ait Petrus : Satis ed ad panam eiut, quod cogno(cit fuas artes nibil ualere : uiuat, er Cbrißi re* gnum crefcere uideat uel inuitut. Torquebatur magus finfumq^ fe dicit i GulU^if.relidurum fe urbem,quum tueri foleret, Diemllutuit,polliceturuolutum,quofus pernis fedibut inueberetur : cui, quundo ueUet, ccelum putiret. Confeenditßututo die montem CupitoUnum, uc fe de rupe deijciens, uolurecœpit.miruri populut, er reuereri : plerique dicentes Dei ejfe potentium,non hominis, qui cum corpore uolituret : nibil tule ßeißi Cbrißum. Tunc Petrus in medio ßuns, uit : i e s v Do* wiwe, ellende ei unnäf (um artes efje : ne bac Jpecie po |
fat. Et jlitim m uoce Petri impUcatit remigijs aU» rum, quM fumpferat, corruit : nee exanimatui eü ,fcd fraHo debiUtatoq; crure, Aritiam coneeßit, atque ibi mortuus eil. Quo comperto, deceptum fe Nero er de' ßitutum, dolens tanti cafum amici, fublatum^ fibi ui' rum utilem ey neceffanum Keipub. indignatus, qux' rere capit edufaquibut Petrum occideret.Pt iam tem put aderat, quo fundi uoedrentur apodoli Petrut cr Pdulut.Denique dito ut comprehenderetur précepte, ;„ rogibitur Petrut, utfefealio con(irret.Reßßebit iüe, dicens,nequiquim fefidurum, ut tinquim metu mor tit territut cederet : bonum effc pro Clmdo pui, qui pro omnibutfe mortiobtulilfef.non mortem iüim, fed immortilitdtem futurum : tunquum indignum, ut ipfe fugeret pußionefui corporit, qui multos dodrmafua compulerit fe boßiM pro Cbrißo oßvrre : deberi ßbi. fecundum Domini uocem, ut er ipfe in pußione fud Chriflo glorium utque bonorem duret. HteceraliuPe tueret. Vidus fietibus Petrut, eeßit : prcwfit, (eut* bem egreffurum. Proxima node (ulututis ßutrdn^, amp;nbsp;eelebrata oratione, proßci(ci (olus capit.ybiuentiat ed ad portü,uidet fibi Chrißu occurrere, C iiotïeen dixit: Domme qua uudist Dicit ei Cbrißus : Verumut nio crueißgi. intdlexit Petrus, de fua didum pufioMt quad 'm eu Cbrißus palfurut uidcretur, quipatiturigt;t flngulis : non utique corporis dolore,(cdquidMgt;iti(t ricordia compaßione, aut gloria celebritute. Etcoit' uerfus,'m urbem redit : captusq^ i pcrfecutoribus,eru* ci adiudicatus, popofeit, ut inuerßs ueßigijs cruciàif* geretur:quod indignus effet,qui ßmili modo crucifie* retur,utpaffuseßDeifilius. Quo impetrato:uelejuti ita debebaturut Cbrißus pradixcrat, uel quidferf' quutor non inuitus indulget panarum inerementii'.amp; ipfe v Paulus, alter cruce,altcrgadio necatus ed _ Teßatur er Tertullianus, Petrum Dominica piiÄ'“'” adaquatum e(]'e. üicepborus infuper ßaiurMe^F mam corporis Petri ( quam undc habucrit incertueu) ponit: Petrus,inquit,non craßa cerporisßiiurufu, fed qua aliquanto effet credior:facie (ubpaliiddiG'e ba admodum : capilli cr capitis er birbacrißier^^ fi, fupercilia propè cuulfa : nafus autem longior wt quidem, non tarnen in acumen dcßnens,(ed pre(fufsl' musc^ magis. ANDREAS. NAtus patre lona in uico GaUln ^etlfiU^^ dreas, Simonis Petri fater fuit : mlt;lt;iogt;' |
|
Zenus tamtn,]n oratione ad Arianes, in Epirum miß fini Anireant indicat. Et Hieronymus 'mcpijiolaad AtarceHamße blafihenua in Spiritum fandum, in A* ebaiam Epiro conterminam. Sedquafeunq; tandem terras Andreas docent pera* parit,qua inpropagando Euangelio rationejucrit u* [lu, ac quibus m locis, quam diu , quo fuccefiu, quibm piriculis, evc. docuent, cum certis hiftorljs ac fide di-pitieftituamur ,quot;indicare non pofjumus. Commemo* tat longa narratione Abdi£ liber, multa dus certami- »0 Hier pericula, in uarijs locis, er in primis immenfam miraculorum circa mortuos infinitos propemodum rC' fifiitandos congcriem : fed plurimas iUi narrationes ebtruiit, quatum 4 profißione, turn à dodrina Apo* ^oheamaximèdifcrcpant.Qnis enim cum utritate co' io ÿuereputct.quôd narrat,meretrice quadam partu m* fintis laborante, er fororem ut Dianam profe depre* tlt;i''eturablegantc,Diabolumadcam noamp;a uenifie, ac ^^^f ■ Qjtii me caftè inuocas, cum tibi nihil prodefji foftin .feimagtsapoftolum Dei Andream accede, qui w Aebdid moratur,er ipfe miferehitur forori tu£. No« ßletenim diabolus fefe quis fit prodere,pr£fertim ubi enltiK ei preftatur ; imó magis ad fe homines aUicit, ^pumabflerrct. Et poft aliquanto,dc fene l^icolao fcor toorefcrihit Abdias:H£caudiens (qu£nimirum dein fewicis fuisnicolaus confijfus juifiet) beatus An* ^^tissummulta eÓtrafórnicatioiiem dificruifiet,pro* ^füiigeiiibus, expanfisq; manibus tacitus orabat, e* ^^teniqigemitus cum lachryinis.ab hora did fixta ufi I'^tiinonamjurgebatabluta facie,nibil dbi accipere ^’gt;bns,iixiiq-:tionguftibo,donec cognojcam,fimife* ttUturOeus huic bomini,er fifit reputandus inter fal •Kioi E( earn iciunafiet etiam altera die, nihil tarnen ei tnulatumfuit de bomine iüo, ufq- ad quintum diem, in ^^o^emuebementer dicebat : Domine, promortuii ^lgt;^n(n'.upietatem tuam.zr nunc ifte, quia tua cogno I^f''eitfiieratmagnalia,eur non rcuertatur,ut fanes il bxntitceo dicente,uox de calo dclata tft,dicens.0ba •w« Andrea pro fene : fed ficut tu idunijs fatigatus ^littvipfcftudeatpcrieiuniumutfaluetur Etuot: 40 Wwfam, pradicauit ei Apoftolus abfimentiam, ere. iliipnrfusab ApoHolorum excmplo,corumq; dodri ^fim aliéna. Non enim folitifunt Apoftoh tot dies ie ^gt;nf prater neceftitatem tribuere, neq; alijs bomini* ^lt;upnponere: hocpr£fertim fine,utper iduniafal* KfWarjBt Abdas narrat. la Pjtr« deniq;, duitate Achai£, in crucern ab Ae* i^ipreftlh Edeffenoru adu cum, Sepbronius prodi' ifit-Qhod er rcliqu£ omnes de fandis uulgat£ narra* ^ionefteHanturmifi quodapud Scytbaspafjurn eum, 50 SitföicwEnnedi fcptim£ lib. quarto duic.quod eum iNortiîgfnm pertulific, etiam infertus operibus Cy-frimi,iitulo de DupUci martyrio,liber affirmât: Beat (M kniretu,inquit, ut habet humana quidem biftoria, ftifitis probata fiici,gaude^s,fibiq^ gratulans ibat ad enetm. ’^t extat mter Augufhni libros quidam ,falflgt; itu^uUmo aifcriptus,cum titulo. De uera cr fall a pa fnentu,ni cuius caps h£cdc Andrea Icguntunln hoc i(liierioeratAndreas,quiin crucepofitits, a Domino tiquirebaf.Temptueft utcommendes corpus meum tmt,Voltbit Man cum plebs de cruce deponere.ipfe |
DE vins DOCTORVM. fié autem capit Dominum rogare : Ne me permittas Do* mmedefcendcreuiuum, fed tempus efi uteommendet terr£ corpus meum,ere. lACOBVS ZSBBDABt. IAcobum hunc,alterum Zcbed£i fuifje ft'ium,éx Aia ria Salome,qu£ er iAaria lacobi dicebatur. er Do-mmi confobrinum,fi-atrcm toannis, inter omnes conué nit. 'Etfilios Zebedai ciiangelida lacobum crloban» nem dixcrunt, ubteunq- rorum memmerunt. laccbunt uerobunc unacum ftatreloanneex pifcatione in ca* turn difcipulorum à Chrifto uocat!tm,deinde in nume» rum duodecim Apcftolorum fclcihim in monte, Kat* tb£us cap.^. er Karens cap. i er s tedatur. Ateem' mendat dus obcdientiam,qua uccanti Chrifio fine mo* ra parucrtt,Katth£us hisuerbis: quibus uocatum eunt adprimamftatim Chrifti uocem,rclidis omnibus, ipfo etiam patre, Chriftum fecutumferipfit. AdditAlarcut cap. 3, i« eledione duodecim Apcftolorum in monte, impofttum tfiek Cbrido duobus bis fiatribus nomen Enehargern, quod fonet filios tonitrui. Pefluocatio* nem ßngulari prlt;e clt;£t(rif amove .fratres cos duos Chrl ft urn complexum effe, £uangelifilt;e diligenter indicia runt. Qhz« cj hoc ad laudem tacobi pcrt'mcre,i-iicro-nymm m cap.ti.t Ezecbidés admonuit, (jubd m catalog go Apoüolorum lAatthii decimo,çy bAardtertio,U» cobi nomen prins ponaturnominefi-atrls. Primurnca nim reuocaturus m uitam arebifÿnagogi filiam tnera tuam Chri{lus,admirandi et ueré diumieim eperis/pa jo ihitores nullos Apoßolos alios eße uoluit, pr£terirel hos,Petrum,lacobum.ctlohannfm: fient Ulanuscap. 5,Cr tuen cap 8 indicarunt. Deinde,et folos cos trci afjumpfit fecum in montent,coraniq; iüis träsfiguratid efi-.^Utth^idecimofeptimOjlAarci nono,cr tuanoa no. Po{lrcmo,eo/dem rurfus folos,fe(edens a ateris di fcipulis,fecum duxit oraturui:M^tth£i uigefimofexto, lAarci deeimoejuarto, Luc£ uigefimofccundo. C£tea rum nibilo fuifie lacobum cum ßatre pcrficHcrcin reli ejuts Apofiolis, fed candem ciuam aim, ut quiomnei nondum confirmati cfient per Spiritum fandum,mfira nutatem eircumtulifie, nequeboe Puangclifi£ tacue-runt. Narrat enim Marem capite decimo, laccbunt cum fratre flulta petitione à Chrifio (quanquam id met trieorum iAatth^iMtapite uigefimo tribuit) petijfie, utcopiam faceret altcri corum ad dexter am, alteriad finißram, in gloria fua conßdendi. Atque hoc qutdem de uita et jadis iacohi in conuerfionc cum Chrifio, an • te paßionem dus, PuangeUfia: tradiderunt. Hcc a» liud rumpoft refurredicnern Chrifti, qu'am c^teros Apoftolos,fuific legimus. Hierofolymis maiorem uia t£ fu£ partem tacobus exegit : interdum cr in ut-ciniapro occafione docuit. üamer Hicrofolymisab Uerode tandem interfedus cil, anno tertio Claudij, ut uidetur ; Chridi uerô quadragefimoquinto, ante diem azymorum, cum in regnum nuper elatus tierodest ludidsgratificariuoluifictiA^hrum duodecimo. E«« febius lihro fecundo, capitenono, inquit ; De hoe ïa“ cobo Clemens hiftoriam memoratu ßgnam in fepti* mo Hypotypofeon, quamex pracedentium relation so ne acceperat, ponit, dicenst Is fanè qui cum ad tri* bunal duxerat,eum martyrium fubiturum esmeret, Ai 4 un» |
|
C E N T. I. L 1 B. I L C A P. X. f^7 ea re motus, er fe Chrifiianum eße ultro confeßus efi. Dudi funt igitur fimulutrique.lüc uero in itmerepe=^ tijt, ut ignofcereturfibi4 lacobo. Hic, cum parumper dcliberaßet : P4X tibi,inquit. er ofculatus efi eum,atq; ita fimul uterq; dccoUatus efi. Abdi£ nugas, quorno* do d£monum minifierio lacobus in accerfendo licrmo gene ufus fit, ac de miraculis fudarijac fcipionis duf dem,ut aniles er Apofiolo mdignas,reijcimus. De ton ANNE EVANGELISTA. Jp Ohannes apoßoluser euangelifia,natiis eil pâtre J^Zebedeo, inatre uero Salome. Fratrem habuitgers gt;nbsp;manum, lacobum maioreni.Q^ia autem parens erat pi fcator,ei fe arti Iohannes quoq; ex parentum uoluntate dcdiderat,ut hacfua opera ceconomiarn parentum iuua ret. Etfiautempareus hunc fuum filium in patria rcli-gione, quantum quidem homo idiota er pifcationibm occupatus potuit,diligentersrudieriftamen uerofimis le eü, lohannem ad fiudia literarum non adhibitum efs fe,licet in^nio ad easpercipiend.n non deftitutus effet. Chrifio autem munus fuum außiednte, er puriorem adferentedodrinam, qu'ambaiienusàludaicis dodvs ribus imbiberant, dpparet Zcbeda:uni una cum hberis, fumma cum attentione er dlacritate, eim condones audiuiffi. to panem porrigat.lohan.ss. Cum etiam prafinitum tempus pafionis aduemffeh Iohannes efi inter cos, quos Chrifius in horto prcpid uult eße ß^edhitoresfuarum ludarum. Etfiautem ca' pto iam Chrifio 'aludxis, Iohannes quoq; imbeadita^ quadamhumana fuga fedederit,ueftimentoq;teli^ nudus elapfus ( lohannem enim fuiße pleriqi autuaah comitcf atq; fociosadiiingerent■ lüiautem fiatim reU^ cuius Mareii^mentio fit)tarnenmoxr(uerfuscS:,amp; (lis retibus erpatre, fecutifunt eum. Meenimdufmo- 30 ufqfim atrium pontificis, utßefiitret ifiitistragedy finem, fecutus efi. nam er is lohanncsputatur fdßtt lohan. i s. Deindefub cruce Domini, una cum lUaria confiftit: neq; tantum eum alloquio dignaturClitifius, fed etiam commendat ei matrem, fic enim ipfi »artat 1» fuoEuang(lio,cap.i^:Cumuidiffittcfusmatrcm,cyd fcipulum flantem,quem dili^bat,dixitmatrifuie'.lclU' licr,ecce filius tuus.Deinde dicit difcipulo : Ecce mater tua. Et ex iüa hora accepit earn difcipulus m fua. No» uulgaris file honor fuit, quad matri Domini tanquam Vtrumq^ Iohannis parentem non uulgaripictateac fide in Chrifiu pr^ditos fuiße,res ipf£ tefiantur. Ham 40 tutor fuit. In refurredtone denique Chrifii, lohanms pater nequaquam£grètulit, Chrifium filios fuos'a fe nonin pofiremo loco mentio fit.Ham acceptadulcila* ma ex Maria Magdalena,Chrifiimonumentum effea' dapertum, cum non amplius in eo contmeri, cue^ig'O Iohannesun'acum Petroexcurrit, er quidem Petrum anteuertit : qu£ res defiderium dus cognofeendirefur» redionem Chrifit déclarai. Intcrcfl autem omnibuspf tefadionibus c£teris,qu£ per quadraginta diesfieb^-^ Et ad mare Tyberiadis lohanncsprimus agnofcit Chn nempe qui crueem eßet fubiturus,erc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fium in littore fiantem,lohannisui^fimoprimo. Claa Receptus porro in collegium Chrifti Johannes, ita go dus ad portam templi Speciofam, 4 lohanne et Petro fa natureAdorumtertio. EtpofieaquamSamariaaPm' lippo eßet conuerfa, communi reliquorum confilio lo* hannes cum Petro eb efi ablegatus'ad quorum impofl» tionem manuum Spiritus fandus efi datus,Afiorum ?. Sicttt autem reliqui Apofhli interdum in uidna loei Uierofolymis excurrerunt, ad propa^ndum Puange* lium Chrifii‘.ita proculdubio lohanncs etiam falhtauit, nihilommus tamé fubinde ferurfuseorecepit. Dhani nem certè er Paulus in tpifiola ad Galatos cap-h uitef 60 columnas Ecclefi£ Chrifii recitat,qui cum alijs erß^' Opportuno autem tempore msv 5 adit eum ipfum locum,ubi pifcatus fucrat pater cum filijs, iamfi exten fa retia reficiebant:erutrumq^ filium,quorum alter Iohannes erat,ut diximus, peculiariter uocat, ut fe fibi dl uocationem dctrcékircnt, non tlt;t^itü dutoritate Chri ^i, erpdc in ipfum,fed etam pecidiari quadAm mUs riori Spiritui funétiexcitutione ciddudifunt. Ad mdre Gillies hoc fdcTutn elfe , licet ex hidoriu coUigere. N(ti« circa id Petrus er Andreas uocantur.er mox fe-quitur : Procèdent mde^ uidit dlios duos fratres. imii es tidin (equitur,totdm GdUladm Chriüum circuiffe:M.dt thaii quarto. db(irdhere, ©“ legere in peculidres difcipulos. Klater nero polled petit,quamuis ex imbeciïlitate erfdifd per fuaßone id faciat, utrumq; fuum filium a i E s v, tan* quain Kleßia uero,ad fummas dignitates euehi,ita ut al ter ad dextrdm dut, diter dd ßnijiram, dignitate er ho nore fulgent federet. Pamilidriter autent Chriftus earn petitionem corrigit,ac docet qualis fit Klefiias futurus: profreit in hdc diuina fchola, ut non fuerit inter relis quos pofirentus : imó prx alijs a Chrifiofuerit amatus. inde Iohannes ipfe in fuo Euangelio,fe periphrdfi qua' dam uocat difcipulum, quem Chri^us amarit. t^eeeßi igitur eli,hunc Apofiolum ittufiri Dei noticiatßde,con fißione, morumq; fanditateexceUuifie, quibtudonis uehementer Chriüus fuerit dcleHatus. Dignatus eü etiam peculiari eum honore,cum alijs quibufdam paus cis NdW m montent earn fecum ddduxit, in quo mirdcu lofant i E s v transfigurdtionem oculis carndlibus fpes Üat-.temit Mofen Cfquot; Elum cum eo |
JöJ 20 uocem patris è coelo : Uic efi filius meus iilefiits m qM mihi complacitum efi,hunc audite. Kldtth.ir.Narcis' LUC£^. ll£clongè funt ampliora, quam triumphum Cefi* ris ffilendidißimum intueri : in quo prater ddefidio^ nem oculorum,dliqua etiam animi recreatio efi, prof* terfuperatoshofks,partdmq;pdccm. Athicexbibitd Meßios totius mundi, magnifico er diuino ffleniort» er quidem ab ipfo Deo patre, conditorecceUetUrre, non ut uana tantum pompaoculosatque animumpd fcat,fedutfitdo£lorde uolun täte patris in uniuerfo tet rarum orbe,et reconciliationem,filutem,iuliiciant d^ uitamaternam totihominum generHampariat. Po« fiea lohanncs eflunuscx ijs qui emittuntur alefi ^^ praparandum locumfm quo uolebat pofiremuign»’’^ Pafchalem corne dere, ac eoenam fuum feu nouumTliamp;i mentum mfiituere:Luc£ ai. Singularis amoris er famUiaritatis er hoc ar^U‘ mentum efi, quad in coend lohanncs in finu lefu rccU‘ buerit,er Petri nutu motus quafierit,quis nam iHetfi fet proditorfAttefus reßodet: Eum eße, cui intinfidtt eoüoquentes.audit nbsp;nbsp;nbsp;xeruttiierofolymif dextran focittitit.Viiduyi^''^'^^^^ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inion- |
|
Sé^ DB VITIS DOCTORVM wconnlio Hieroßolynütano faihun eße. btam ante il-M Antiochia fegregali fuerant Paulus er Barnabas, ttimmißeriumgentium, diuino iujßt : ut reßrt Lucas Ador.iy Poßea uero ad concihu proßdi, hanc ab A-poftolis comprobationem acceperunt. Tiniem,cum n longinquiorcs regiones egredi ucle IwtApoftoIi, Aßarn iohanni obtigiße, Pufebius libro t(rtici,capiteprimo mdicat. Epheßtanquampaßorem sinmoratum cjß,plurimi affirmant:fed ex dus monu- mentisno/i fatis liquida patet. Quo pr£tcrca id temt to forilitßdtiin,non fatisliquet. Totoenimtempore, Ï«o Paiihts Aßarn peragrauit/uumq; miniderin comt flntit,iionßc iohannis mentio. creondat, Paulum E» f^(!iiicecclcߣ Timotheum dedißi padorem:er duos ^^efihlasfcripffie, quibus adhuc Ecclefia Chrißi u* fitw. Forte igitur iam ualdegrand£uus, poß Tinto-jliti obitum Ephefuin commigrauit, cum prius paßim miIijsA/if locis minißerio fuo fundus eßet. iren£us litro tertio,capite tertio fcribit, Paulum quidemfuna ii^e eedefiam Epheßnam, (ed lohannem tbi permana AT'^fg; lij Traiani tempora. Epheß lohannem com» mortoi ejfe,quando fuum Euangclium confcripßt,ia fenrus libro tertio, capite primo teßatur : er quia ex ^t^Emgelio contra h£reticos pugnat, librum hunc '‘«itwbf/iticMin eße probat. Gecaßonem uerà, qua ^^itintsmotus yhancEuangelij hidoriarn contexue* ^[iHetntutorlibro tertio, capite undedmo exponit: •wwtr»i« quoi Cerlnthi pr£ßigijs uoluerit obuiam ire, 1'*t(iii^ebat Chridum non eße uerè Deifilium, acpa» nbsp;nbsp;nbsp;peccarc,etpeccare non po(fe, intelUgit depeccatis ma» ^'^foißetitialem. Hieronymus in Cat aio go mquit:ï^oa jo nißdis, qu£ excutiuntßiiritum fandum. Omuls qui ^'^^w omnium feripßt Euangclium,rogatus ab Aߣ ^l‘'fopis,aduetfus Cerinthum, aliosqi h£reticos, er ^'^inèttme Ebionitarum dogma confurgens, qui af» mt ebrißum ante non fuiffie.unde compulfus eß di-’‘®i'» eins mtiuitatem ediccrt.H£c iüc. Adfirt er ‘wint caufarn Eufebius libro tertio capite uigefimo» ^'^quot;^o.amp;H.ieronymus in Catalogo : quod uifis Euan-?'^'/$ Mttttó,Marei erLuc£,lohannes probant qui» ^’^ti,ut qu£ uerè omnia commemorarent : fed quia nbsp;nbsp;nbsp;Credere in nomine filij Dei,id eß,poncre (fern in meri- '“*;W(j»«dai» pratermiffa eß'c,qu£ ante Baptid£ ca 40 turn Chrißi: a.lohannis j.Cbaritas foras djeit timorem, ^^^titmpr£ceffi:rant,putauiteaadijdcndaeffe. Afi ^^'^teybect dodiscaufa, quod Iohannes, cum reli» ^''^^^umgeUßos hißoru in primls dudiofos uideret, ^tsconciones Chridi uoluerit recitare:ßcut qs cum * ^imeernimus. Scripßt zy“ cpidolas quafda Pri» *J’'gt;iiitt Eufebius loco proximo citato, tam a recentio» ^w^uim i ueleribus, abfq; uUa haßtatione compre ^^^tïrecipi. Keliquis ueró duabus, quarum alteram ^^tcuUitn Domm£ er filijs dus, alteram Caio in» pp/ït,contradici. Porté autem fecund£ phraßs mul» “Wnliwa tft à prima. Apocalypßn eum uidiffe er ^^'^Pßuiße,\udmus affirmat:ficut id quoq; refért Eu» F ^^^lib.^.cap.iï.ac lren£us libro j fub finem inquit: quot;^'ß^temm ante multum temporis uifum eß, fed pene )quot; 'ßßrofeculo,adfinem Domitiani imperij. In Pat» ^'^l^lißiomniarcuclataeße,ipfemet Apoc.i. fcribit. Qj^ ie ßngulis articulis docuerit, fcripta dus lu» ^^^trdéclarât.tn primis cxplicauitarticulu de Cbri I^iiiiniteue,mieq3 ^^^^gt;^ fuum Euangelium ed exor f i^'Mientibus argumentis probans, Chrißum, quem ^'’/'appeUat, eßeDeum,didindamcipAtre perfo» |
J7» nam,unigenitum dus filium coeß'entialem,co£ternum, coomnipotentem: er hanc perfonam feu :^iyelt;j eße fa» dum carnem. Dereliquis partibus nonuifum eßboe loco prolixam enumerationem indituere, cum fupri in capite de Dodrina pleraq- ßntexpoßea. Dona in docendo habuit,ut reliqui etiam ApoßoU, infigniamempelüudrem Dei noticia,fidem,in traden» do dexttritatem ey pcrßgt;icuitatcm,condantiä,et quod ab articulis fidei nunquam deuiaucrit, atq; in perfecu» donibus perdurauerit. 1/1 phraß cjuiddam häbtt pecuÏiirè,(iuód ingenij CT zdipr^:^^^^»! in co celcbrat. hlium Cd appeUat ^óycf/,(iu£ oppeUatio in aliortm Apoüolcrum momt' mentis ncnlc^iturhuuddubicamobcaufim, utoflen derct,kiinc perfonam omnibus letatibus uoliintatem pit tris bumano generi prctuJijp. in principio ait fuijjè }^óycfgt;,id eü ib aterno.Verbum erat apud Deunt ; hoe (ß^ddhndn À pâtre perfena. Verbum erat Deus : boe e{i,coe}Jentiilis patri, lohan. i. Driw eli lux hoc tR,ait ^°torlucis. 'Ettenebr£incononfuntuli£:hoceß,odit mendada ctr peccata. dhriftum uenijfe in carne : pro eo quad Chriflus fadus ßt homo, ZT fatisßccrit pro no Bris peccatis lioh. 4. Habere undionemjd eft Spirit turn fandum-Vos undionem habetis a fando, er noßis omnia. item.Vndiomanct in nobis. itcm,Vr.diodoa cet uos deomnibusti.iohan.i. Spirituseß ueritas,pr0f eßuerax. Deuscduitalt;eterna:hoccß,dateam. i.iob, 5. Deus eß charitasihoc eß.föns feu autor charitatis. Na natus eß eß Deo,non peccat:(cilieet peccatum ad mor tem. i.iohan.i.Ambularc in tenebris,id cd,non agere peenitentiam. i.lohan.i. iuffdeius zr pr^ceptazrßv mones feruare, idem ualent, c^ compleduntur fidem cumßudibus. item,Verbuin Dei manet i« uobis:id eßt creditis uerbo Dei. itcm,eß'e in Chrido, in eo^i mauere, pro credere ußurpat,i.iobannls 1. Perßiadere corda fuaiid ed credere,cr tranquiUam habere confeientiamt JO pro eo quod eß,innitcns mfericordU Dd, non timeat Deum tanquam carnißcem,fcdßdudam babeat in eum tanqua filius. Manere in charitatetZr manert in Deot ed credere in Deum,et inniti dus mißericordia: primlt;e iohannisquarto. Sanguis ießu Chridi,pro merito Cbri di : prim£ iohan. primo. Non habere uitam in fe ma» ncntem,eßexcideregratia,prim£ iohannis tertio.H£e cd cbaritas Dd,ut pr£cepta dus feructls:pro, ebaritos Dd debet nos impcUeread feruanda pr£cepta.itemt Pr£ctpta dus gr aula non funt.fcilicct credenti. prim£ iohannis quinto. Paccre iudidam, er exercere iußi» ciam,cdqacere bona opera:prim£ iohannis tertio. Ex Deo ndt«/« ejß,ßgnißcatrcgenerAtione)n, qu£ßt per uerbumerfacramenta: i.iohan.3. Chrißusuenitper aquam er [angumem : hoc ed,Chrißus indituit bapti» [mum et canam Dommi:prim£ iohannis quinto. i\un dus,pro impijsiiohan.i.i.lohan.f.f.'ExDiabolo cße,et filium Diaboli ejß:pro,a Diabologubernari. t.iohan nie tertio. Pios uocatfuos fiUolos, prim£ iohannis[e~ 60 cundo.Sermo dus non ed in noblsiboc eß,nonßidmM fecundum Dd maniatumiprima lohannit i.Palfos do» |
W*
57*
ihres uocat Antichrifios, prim £ Iohannis fecundo. b fern,Spiritus promifeue appellat dodores : bonis addit defcriptioné,qu(gt;dfint ex Dco:malis econtrd,qu0d non ßnt ex Deo.
Certamina tarn longo tempore pr£fertim,er tantis hominum furoribus,non fufimuit exigua:ucrum ea, ut alia multa, non funt memori£ tradita. Contra Ebionis er Cednthi deUramenta ßtum Euangeliu de le fit C hri Sto oppofuit.ae ofiendit eins epiftola, ßbi plurimu net godj cum alijs quoq^falßs dodoribus fuiße,qui pluris mos d ueritate agnita auulferunt, er in tranfuerfum ra puerunt.Demde proculdubio er à perfecutoribus plu-ribus immaniter tradatus eß. Cum Petro ßatim inter primas Hierofolymis traditur carceri,uerùm pofiridie rurfus dimittitur : Ador. 4.. Etcredibileefi, lohannem und cum Petro pofiea rurfus beneficio angeli libérât tumeße,Ador.s.
In Patmo fe fiuiße, ibiq; uifiones fuas accepiffe, At poc.t. tefiatur Verum an exilij nomineibifecontinue-
'Domitidno in Chrißidnos f£uiente,dnno nimirum dus 14, excujjus ßt Ephefo, c relegdtus in Patmon : unie exddo dnni ß)ddo,lierud fuccedcnt(,dc reßindite im* pid Domitidni décréta,reuerfus ßtEphefum.
Qttamp;d Johannes in uasoleo calefado plenum ßt immiffus, faluusq; inde egreßus, incertißimum eß : a-deó ut quidam etiam de loco ambigant, Epheßinean Romefadum ßt. Hieronymus fand non facit dus rei tnentionem.
Miraculd hauddubiè plurimaperuitam fuamedU ^o dit:uerùm cum nonßnt a fide dignis er authenticis au^ toribus tradita , non eß integrum temerè qu£uis arri* pere. Qjtx enim in lulio Aßicano,feu Abdia nuper edi to produntur,fide fua uebementerlaborant. Vix enim ueroßmileeß, tobannem miraculis tantum lußffe, ut gemmas fradas rurfus conglutinaret : ramos, arbores, lapillos conuerteret in aurum, rurfusq; in faam prioe
CE N T. I. L 115. H. CAP. X, Hifioriam fani elegantem Eufebius libretertiea» pite uigefimofecundo, ex Clemente recital, quamnou pigebitadferibere. Clemens,inquit,fimulert(”il^‘'^ ßgnißeat, er bifioriamfummèneceffariamHHsquih neftis er utilibus deledantur, adijcit, cuius er opulmt tus quidam Sozomenus in fuo commentario memMi-Habet autem fcriptum hoc illius,ß legos, adhuncmet dum:Audifabulam nonfabulam,fed uerumfermotien, quidelohanne apefiolo narratur, nobisq;traiitusat gt;0 memori£commendatus ed.Pofi mortemtyranni-cun exinfula Patmo Epbefum reuerfus effet, abijt etun», rogatus ad uidna gentium loca, ut partim confiitueni epifcopos, partim totas ecclefios componertt,partm clerum ex hts quos Spiritus fandus indicaßctßrtcic' ligeret. Cum ergo ad duitatem quandam bouipro^d dißitam,cuius etiam nomen nonnulli edicunt, uemfiti, ac inter c£teraß-atres recreaffet, uerfo adeumuultu qui fuper cundos epifcopus er at confiitutus,adol(filt;gt;' tem corpore ualido,erfacie eleganti,animoc^ firuenti rit, non exponit. Poderiores tarnen id affirmant, quad 10 confficatus : Hune, inquit, tibi fummoßudio, tefiiblt;^ Cbrifio er Eccleßa,commendo. Cumlüccomiffuwr^ ciperet,er diligentiam pcUicereturfecunia eademlo* cutus, obtedatusq^ efi. Deinde ipfequidem EpbßiM redijt. feniorueró acceptum adolefcentem, fibitwi* turn, domieducauit, continuitacfouit, tandemelhfl iUummauit.podad tantam etiam diligentiam er objet uantiam peruenit,ut et eximium illi phylaäeriuiitt ob* ßgnationem uelutDomini,adderet. Adolefcentiueio buic,cum mtempefiiuè remißior fadus effet,coeuiqui* dam ociofi,diffoluti,malis rebus affueti,perniciofeiuti* guntur. Et primiim eum ad fumptuofa conuiuia du-cunt.de'indenoduad furandum CT fuppUandiMegte» dientes,uni illum adfumunt. Poß baepetunt, ut wM aliquod facinus una defignet. lÜepaulatimaffiuetut,cr pro magnitudine ingenij uelut equus oreobduratoamp; robudus,reda uia relichi,morfoßeno,ampliusadbi* rathrum firebatur.Tandem falute qua oDeo efi défit* rata,iam nihil exigui meditabatur : fed quoniamfemtl periffet, magnum quid patrabat, parem cum alififor* 40 tem firrc dedignatus. Arrcptls itaq; focijs, codedaq^ li tronum coüuuie, fadus ed latronu dux uiolentifiimuf, bomicidio addidißimus er fanißimusAduenit mittti tempus,ut neeeßitate quadam incidente loannem u^i rent. lüe, cum ea quorum gratia uenerat coußiluificb adepifcopum : Age, 'tnquit,epifcope, depofitumnobU redde,quod ego er Chridus tibi,tefie Ecclefia,cuipr£ es,concredidimus.Epifcopus primum obfiupuit,calum mam fibi putans propter pecunias quos non acecpifid intendi er nee fidem darepotuit de nils quaionbabet opulente lcguntur,qui nibilominusuerèpij Deoffi cha- so bat,nec loanni diffidere.Vbiueró loannesdixifict,li.do ri extiterunt? Proponitur ßacium triginta dierum ad nbsp;nbsp;nbsp;lefcentem er animamfiatrisrepetofubmißo uultu,zr ingemifcens fenior adhuc er iUachrymans'.lße, mquit,
ran mturdm reduceret. Nee udcatfupcrftitione,guod lohdnni tribuitur , eum cuiufddm Drußdn£ faß urn probdfj'e,cju£ in mdtrimonio conftitutd,citrd uiri cone: fenfum 4 confuetudme duf fefubtrdxerit. Eim^encrii Cf hoc eß, quad nimium fidgitet c inculcet ßontd-nedm pdupertdtem, diuenditis dtq; diftributii omnibut prorfm fdcultdtibm : id quod neq; cum dodrind ebrit lH, neque Iohannis feriptii conuenit. Singulare enim erat quod iüi diuiti Chrißm pftecipiebdt, non uniuera fdle.^rhorrendd uox eß,qudm Abdia lohdnniddferi' bit : HK uirtutunt opes bdbere non poßi, qui uoluerit
diuitiiU habere terreniU.An non in ficrit guoque librii
paenitentiâ, id quod nullü Apoßolu foUtu faccre legi' mus nam Cbrißus uult, in die feptuagies fepties remit-ti. Bafilicam mfuper in nomme Iohannis, cquidem ipfo adhuc uiuo, extruddmeffe Epheß, prorfus no* uitatemolet. Confiât enim, Confiantini temport prit mum folitdeßßtempla in fandorummemoriam fumé ptuofe adificari. Narrat Abdias, orationibus lobdit -nis templum Dian£ Ephefin£, und cum idolo décrût dum e[ße:uenenum bibiße abfq; l£ßone:cr alia nonnul a,dequibus ledori iudicittmrelinquimus.
mortuus eil. Cui loannes : Quornodo, inquit,erqM morteiDco,inquit,bic mortuusefi.Eaafitenimmilits er perniciofus,er in fumma,latro.EtnunccontriE,it cleßam,montem hune, cum ßmilifuorum exercitu oc* cupauit. Rupta itaq; uefie Apofiolus, er migno CMW plandu fuum ipfius caput tundenstionum, inquit,eu» dode anim£ fratris reliqui,Detur iam equus mihfet fit 60 mihi quifqua ut£ dux. Accepta equo,properauit ex Elt; flefia quanta potuit. Cu aut ad defimatu locu uenißet, é(Xt
1
-ocr page 573-DE VITIS DOCTORVM.
fr»
f74
gmitate confenuerunt. Et altera filia dut, qu£ in ffiri* tu fand o conuerfata efi, Ephefi quiefdt. ut uerifimile fit, Philippe utriq; filiat fuiffe. er difcrimen pcrfficuti dl,quodPaulut de quatuor Philippi diaconi filiabt» prophet^ dono claris dixit. De Apoßolo igitur priât dicemusicui eandem fuiffe cum Petro et Andrea patriâ, Eethfaida feilteet,uicu Galil££doannes cap.i. darè te* fiatur : ac de uocatione Philippi ad apofiolatum addit, Cbrifium poü conuerfos er uocatos Simonem er An* 10 dream abijjfe in GaliUam, ibiq-, ad Philippu muentum dixiffe,(e ut fequerctur.Seeutum igitur Philippu,pau* Zoç pofi pradicatione de lefu,filio iofeph a t^azareth, de quo Mofes er Prophet£ uatidnati ejfent,Nathanae lem conuertijfe. Exinde uerà Philippum m conuidu cum Chriüo femper fuijjc auditorem, erifedâtorent fuiffe admirandorum operum , ex alijs toannls narra* tionibus apparet : ut qubd in monte, ad mare Tiberia^ dis, confirmandi Philippigratia, Cbrifium de ratione
paulo ante à Chrißo Lazdrireßufeitati, gentile! lefun uidere cHpientes,Philippum aceciunt: cjui re cum An* dreadeliberatathoc leju nuciat. Capite decimoquarto: Chrifiot Philippum m condone a ceena fe interpeUan* tem,ac dicentem,Domine oftendt nobtspatrcm,repre* bendit, ac confirmât dulci pofiea condone : Tanto,in^ quit,tempore uobifcum (urn,et non cognouiüitmeiPbi lippe,qui uidet me,uidetcrpalrem meum,crc. Hane
si excubitoribos latronum capitur, nee fiugiës, nee de* tnfiamp;nsfiei damans : Ad hoe ipfum ueni, ducite me ad principfm uefirum. qui interea ut armatut erat, txpe-Sibat vH uero accedentem agnouit, quo d loannes ef-fit, puiefadut infugam uertitur. Senex uerofugien-tm pro uiribut mfequitur,lt;etatts fute obUtus,damans, QjiJ me fili patrem tuum fugis,nudum acfenem ? Mi« fiTtremeifili,ne timeas, habesadhuc falutitß}em : ego ebrifto rdhonfmpro te reddam:mortem, ß neceffe fit, pro te fubibo,ficut et Cbriftus pro nobis- Anima meam poteiabaiCrede mhi,Cbrifiui me mifittUeuerô cum ^^iiitiifftt,primùm confiitit quidem,fed uultu demif* fi:it'mi( er arma proiecit,mox mtremuit etiam,er a' ^tricficiiit.Accedentemuerà fenem complexut, fletuq; ^tSfaniensut potuit, lachrymtsdcnuô baptifatut efi, brliraiuntaxatoccultata. Apofiolus autem eum,cum fiomfißet er iuraffet, quad remißionem ip fi A Serua* ^teimpctraturus effet,oraffet etiarn, et in genua pro-'“bw^ft.ipfdm quoq^ dexter am tanquam per poeniten nbsp;nbsp;pafeendi immenfam mulfitudmcm, cum co narrat con* ^’^iimrepurgatam dcofculatus effet, ad Eccleßäre* filium c£piffe, cap. a.Cap. ueràn, cum moti miraculo ^titflcumafiduitprecationibus pro eo oraffet, con ^t^ieiumjsiecertaffet,ac mentem lUius uarijs fer* ^^ibut iemulfiffet ac confirmaffet, non reeeßit, fteut *'^'tl,priufqaam eurn Eccleߣ refiituiffetiatq^ ira ma* Î’nn «er« pxnitenti£ exemplum, magnumq^ regene-*ftio»i{ txp(rimentum,ac tropbxum uifibilis refurre* ^'^'^«exhibuiffet.
^^finirenaut lib. 3. cap.3, bifioriam memoriadi*
J’^i: Sunt,inquit, qui audierunt Polycarpum dicen* igitur ratione confuetudinis Philippi cum Chrißo, an-^^'''’’iwniimtohannes Domini difdpulus in Ephefo 30 te dus paßiontrn er refurreftionem fuifje, loannes m'
Iwiri/^tM uidiffet mtus Cerintbu, exilierit de bal ’'f^^’gt;nlotiK,dicens-.Cytt()dtimeat, ne balneum conci* ƒ» «w Httitt effd Cermthus, inimicus ueritatis. llxc
dicauit. Nee pofiea quiequam de to facræ liters mentis nerunt. Eufehiot ex Clementis teflimonio,maritu jitif-fc,liberis procreandis operam dedijje,et filias docaffi, indicatlib.z.cap.jo-
At qu£ de filiabut dut Polycrates fcripferit, paulo ante retolimot. In Scythia oero Philippum annls xx concionatum, reliqiium omne fcriptoru iiulgut,ut Ab* diat,Vincentiut,Eergomcnfis,Petrus de tiatalibus,etc. prodiderunt Tandem ueró Ebionitarum oiopprefjunt
Poftrono, de Iohannis obitu, nihil certi extat. Hie* ^''ynmbrettiter ait, lobanni [exagefimoodauo pofi e‘!gt;^»enr)oniini anno,mortuu Ephefi, er iuxta earn
^fipuhum eße. Alia: Legend£ dicunt,\obannem
Itifipulchntmtquod iufferat 'afiiis excauari,in*
^‘ifi'^iprtcepifie, ut fe terra obruerent: quo fado, 4° tum,cr in crucem aäum, SabeUicut tradidity. bb. 1.
Abdiiu contri. Hauderut, reuerfum eurn ex Scythidt Hierofolymamredijffi, ac mortuum effefub Tito Ve» fpaßani filio, teÜntur. EufebiM in chronico fuo ud* nat. Crucifixum, er lapidibut obrutum Pbilippum, dnnotduitanno x 11 Claudij, Cbrißi nero l i n i. Ew-febitis lib. 4. capite 1^. ex Polycrate : Philippot, in* ciuit,unM ex duodecim obdormiuitHierapoU. Qt o* modoer Sopbroniot ait : Philippot apoßolot in Phry
6 A R T H 0 Uo M AE V S.
Estin Catalogo Apofiolorumduodecim,nomen Bartbolom£i, Marci tertio. Harrat autem ex
f'^tc tyIpUndorem infignem et manna prodijffe. ^lt;tncunt certaçrexplorata tradere nonpoßimus, ^^'^^legtntibusrelmquemus,
C'’ H I L I P p v Ç APOSTOLV5.
^'’gt;clarèdicat Lucas Adhr. 6,iudicio duode* if «w Apofiolorü eledos effifeptem uiros ex fia^ ^''^ficretis,nonex .Apofiolis,diaconos, qu»s denu* lit °'^^^'‘ ^fi^tpulomm fuiffe Epiphanius fcripfit lm 'r quot;”' * ' '*^^‘^'*'f'^^fß Philippum eurn qui Apofto- nbsp;nbsp;nbsp;gia prxdicauit Euangelium. feptlitur autem Hierapo
nü' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f‘^f'^‘tgt;^^lt;^^f}‘^fi- SH fa licumfiliabushonortfici.
lij* ■ ^^1*^^^ diuertiffe in xdes Philippi euange* pi«' i*”*”^ '^ fiptem, cui fuerunt quatuor filix pro-lib. s.cap.za, ex te»
^mt^P^^f^d^‘*‘^ ipfittn d.e filiabus tri* iim ^^^^^°*P°^lt;gt;bgt;: mquo Eufebium errorisqui-hn^onfinenullodifcrimine Po-^n^r^''^^'*^^^ ' ^'*”* ^^'^ Paulus dicat, Philippo ^^ l^ttiDiaconlsquatuorfuiffe filiasprophetan res retulerunt.lndlsconcionatumeum,ij(dem Euange* ^^‘^fi'^tpfif.philippus unusexduodecim 60 lium Utatthai Ebraicèfcriptum reliquiffe,confentiunt
’ fbioriniuit ilicTapolt,er dute filix dus m uit Sopbronius, Sozomenus hbro 1. ap. ui^fimoquarto, Eufcbius
Damafceno Petrut de tiatalibut,Syrum tumfuiffe na* done, folum ex omnibus Apofiolis nobilitate carnali ornatum, ut qui régis Syrorum nepos f uerit. Eiibil au tem eiutauthifioriaEuangelica, autprtedidifcriptO'
|
CENT, 1. Ï7gt; Eußbius Ub.s. cap. 10, er Hieronymus m catalogo de Pdnt£no. Sunt qui in Lycaonia docuiße eum primùm tradiderint,inde m india,ac postremo Armenia.ac au-tàr Supplementi cbronicorum, er SabeUicus Ennead. 7 lib.4,fiicephorus lib.i. cap.3^, Philippum cr Ear-tbolom£um Syriam er Aßam fuperiorem fortitos,ßri pferunt. Abdi£ narratio de Eartbolom£o, fabuU quambißoriaßmiUoreß. cynorßum enim boe, quad damonium finxit Abdias reßgt;ondere de Eartbolomxo: Vigintifex anni ßunt,ex quo nunquam fordidanturue-ßimenta eius-.ßmiUter et fandalia dus, per uigintiqum que annos nunquä ueteraßeunt. Et quad per ßrcs clan-fas introijße eum ad regem Poloniußabulatur: id quod tantum Cbrißo pod reßurredionem tribuitur. Turn quad (« condone eidem regi Kattbaum dicere ßngit, Mariam feruand£ uirginitatis uotum primum Deo «0 uijfe,aliaßßmilia,qu£ ab Apofiolica turn btßoria turn dodrma alienißima funt. Nicepborus eum Hierapoli in crucë a{lum,miraculoße primum euaßße, poßea autem icerum fußgt;enßum perijße,retttlit, Autor uerô Sup' plementi,et SabeUicus,a fratre cum Palymnij Adyage, pontißeum, qui d£monibus feruierant, mßdijs in Ar-mcni£ urbe Albana mterfifhtm narrant, peUe prins detrada. Quod er plerique de Bartbolom£o retule-runt,edcp uerißmile. l^am inter fuppliciorum genera excoriationem Perfasbabuiffe,KarceUinus fcripßtli-bro uigeßmotertio, poenaßne dubio uidnisetiam gen tibus cognitam. DE MATTH AB o APOSTOL O, zo 30 40 MAttb£um,qui Apoßolum feipfemetin Euan-gelio fuo cap.c) nominat, Marcus et Lucas Le uiuocant.unde conßat,eumbinominemfuiße. Marcus etiam parentem dus Alpbaum exprimitcap.i. Puit au tem publieanus Capernai,aut uiemo loco, ßcut exbißo ria Ebridi licet coüigere.Tedaturq; bac ipfa res, opes fanc,ß non magnas,ßaltem mediocres ibi habuiße Matthäum Etß autem uero ßmile eß, eum mitio altquan-diu tantum dißcipulum Chrißi fuiße,qui attente audie-rit dus condones, actniraculafßedaritdamen nihil in Euangelica biftorid bdc dt re legimM. Vocdtio dut ad mmiüerium Eudnge[icum,fingulari flmpUcitate, ßcut et reliquorum Apollolorum,fa(ld eft. Pr^teriens enim CbrtflM eum locum ubi ^^attbxM ad teloniü fedebat, dit ad eum,Sequere me. M.atth£Uihac uoce audita,Hico furgit, reUHiiq; rebutomnibui Chriflum fcquitur. Eacit autem Mdtth£Ui ChriRo magnum conuiuiu, m^ uitatii fimul aliji publicanis: quos proculdubio addus xit, ut cr ipß Cbriüi condones audirent, ac poenitem tiarn agerent. Pbarifieisdemde hocfafiü Domini car- fo pentibui,quaßßas non eßet bominem fanihim cum pec catoribus, qualesuulgo babebanturpublicani, cibum cdpere:difertè CbriRut reßiondet, fe ueniße ut peccato res uocaret ad pcienitentiam. öquot; fcriptum effe ab Ößa: cap. oMifericordiam uolo,crnon facrißdum. lAattb. sgt;. Karei z. Euca $■ Poß:ed er publicam quaß conßr-mationem una cum c£tcris undedm accepit, Katth.10. Mdr. 3 Eucie 6. Erat autem uocationisratio dußnodi, ut ante refurredionem Domini m lud£a tantum, iuxta dam,ueniße : ibi^ duos magos, quorum units ’Zanti, alter Arphaxat appeUatus fit, fe'queDeos eße u«^ ditarint,filt;disq- nuraculis plurimos dementarint, cent fudiffe . Lafos ab ipßs homines ßanaße : duos ipio* mandatum dus docerentApoßoli. Eada uero reßurre 60 rum dracones, quibus ßipati m duitatem uentrird, äioneßm totuin terrarum orbernemittuntur,ne^ arn- fopqß^ t er rurfus excitatos, iußiße manfuetè urit |
HB. n. CAP. X, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. plius iUls angußis terminis conßrtngUquot; ^^^^ ^^^^nnt pit cum alijs Apoßolis communia, ^.^^^^ffiüt arcanamSpiritusfandidondtionem,ß lern in Pentecoße quaß infußonem, ff^^i facultatem miracidorum,er alia, ^^‘^^fjuniii'^' niß quod de eiui ßdc, dcxicritate,0' ‘^^‘^ ^^^ ^j jßo gando Euangelio Chrißi, bidoria EUinè[^ ouidß^^ conferipta, fatis luculentumßrat to dem dus fludium in inueßigandiset ^fcî‘ er conciontbus Chrißi praclarè co,nimtn^ ’ ^^^^, ffduè oßendit, qualem ipfc 4o^i'*’’^’”'®;‘ ^rtp** toribusproponcre. ScribitEußbiushbro ^L^^it teuigeßmoquarto,Mattbaumprimum'^ ^'^^c^j'^, caffe : er cum iam ad alios tranßturtu ^U^^’^ ^fJJ^0 mone Euangelium fuum deferipßßet ^^ ‘^^ ebt^^ dó hißoriam,ßed quaß Methodoiidodri»^ mM^ haberent. Borte er cauere uoluit,ne quiddamßubßitueretur, EbraiciSliterie^^a'utteß^^ Euangelium fuum, etiam Papias teßdW ( ' ^^ .^ Eufebius libro tertio,capite trigeßmonon^ ^ .^ tur alienum,lrenai etiam teßimonium adßtti f » .^ libro aduerßus Hareßes j.cap.i/u Hebrais ipßorum lingua fcripturameiidt ^^^^^ cum Petrus er Paulus Koma euangelifarent,0'l rentEccleßam. nie locus tempus indicat, quoddhuati lu ^^^ tinuit fe Matthaus.ln Cbronicis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mi* tio Caligula anno Mattbaum banc facram j,^j floriamcontexuiffe. Pantanum inlndidhot Euangelium repetiffe, er quidem Bartboßtud^ r ibirelidum, ( uel,utalij uolunt,ipfiusntduut^'‘''^ ac Alexandriam deportaße, idem ‘i^^^^ “quot;‘^ ,,Af qumto,capitcdecimo, Hißor. ecclef. mCyP^^ thai Euangelium fuiße in tumulo Barnuba ‘”“^Y^j^ ipßusquidemEarnaba manu defcriptuiUy'fY ° Lefkrin fecundolibro Colledaneoïumcxmpd^ cleßaßica teßatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, • in Catalogo uirorum iüußrium Bieroty«”^ bit,Mattbai hebraicum Euangelium in Grscuin tra^ latum effe : uerum quis id ßcerit, incertutu p'dUi qß • Hebraicum ueró in bibliotheca Caßarienß fuo dii^* num tempore extitiße, quam quidem PimpbyM\ tyrconßcerit.Sibiquoq^narrat'dBlazurdis^quim rhaa Syria urbchocuolumineußfunt, deßcribcndipo teßatem effe fadam. Teßimenijs ueteris TefldW^”'' Matthäum uti iuxta Septuaginta translatione.ex quf bus iÜa duo ßnt : Ex Aegypto uoeaui ßlium m(uni,G‘gt; Quoniam t^azdraus uocabitur. Porro extdi^uiU* gelium Mattbai Hebraicum adhuc bodie, utt'd cuKud ßone Sebaßiani Munßeri. In lulio Aßicano(qui quidem nuperprodijttC Abdia nomen pra fe ßrt uerum, ut non leuesfuntcou iedura, non rede ) narratur, Mattbaum in Mbit* piam, er quidem m duitatemmagnam HddiaucrH* |
»n
DE VITIS DOCTORVM.
979
Kar.f.l-uceei. Habuit igitur omnia cum caterisA-poßolis communia, qua non libet hoc loco prolixe rea petere. Kag^o eum amore erga Chrißum ey- praida-ra fidearfiße,uelh£c eins uoxteßatur, quad Chrißoß gnificattte,fe 'm ludaam iturum ad l^zarum defundu, Thomas cohortansfuos condifdpulosinquit ; tamus et nos,ut moriamur cum eo.uidebantur enim alq ab ea pro
fidioneabhorrere, ipfumqs Dominum cohortari nefe in periculum conijcerct,eo quid ludai mfidias eißrue ;. Tempore aut empaßtonisChrißt,co
dem quo ceeteri Apoßoli trepidationis morbo labara-uitte^poßrefurrcdionem Chrißipr£ reliquis imbe-(lÜitatem fuam dedarauit. Nlt;tm cum ab alqs dißipuHt audiret,quod lefts toticatuifefeutuum exhibuißeißp fe dixit : Hifi uidero in meintbuseius uefligium dauo-rum, er mittam digitum meum in ueßigium dauorum, er mittam manum meam 'm latus eins, non eredam. Et poß dies odo iterum erant difcipuli eins intus, er Tho
exttitre : rtgis Aeglippi filium excitaßc,eoß miracu-“ fegë,eitis liberos,totuq^ populu contiertiße,ibic^ eu-t^wbumregina Candaces,de quo in Adis Ducas mentio ^^ft fieit jmucniße.Deniqi ab Hyrtaco rege,qui Arglip t^ficceßerat,capite truncatu: quodaßeueraret Mata ^9fs,iphigemam Aeglippi filiam Chrißo dicatam,ncc “ffft earn ducere uxorem. Multa autem in hac ipfa hi-roriirecitantur, quaeam noiniuriafufiedamfieiät, ^‘^fguantpoßeriori tempore 'tneerto autorc compila *^fiißt.aam Matthao talta trtbuuntur,qu£ ab hißo to rentdohann.t 1 ^^dpßiis Zuangelica prorfus diferepant. Affirmât,fana ^Isineritis eundum in ceelum. at Chrißus inquit: Oui ^^lt'mme,hahct uitam.ttem de quadragefima mquit: ^'^1« fiue Quadragefima, fiue legitim or um idunio-'’M» lemporibusytam ab edacitatc carnium,quam mix-corporuin, quinonabßmuent, non pollutionem r'^tnyfeictiam fimul crimen incurrit, quod quidem ait f’etdlentitelttchrymis eluendum.at in Euangelio fno do
'■^ISbrißum tantum duo ieiuniorum genera, abfque nbsp;nbsp;mas cum cis.uenitq; Icfusianuis claufis, er ßetitin me-^^firu prafinitionedocuiße:nempe id quod adßrtio dio,^dixit : Paxuobts.Dcindedicit Thoma:ïnfir di-'ffittecefitas,(eu inopia rerum,temporepr£fertimcen rpionis ; deinde temperantiam,ne corda grauentur era ^^^^trcbnctate,er curis huiusnumdi. Conßatpr£-
gitum tumn huc,c7 uide nuutm mteu : cr eidmoue manu tuitm,zy immitte in latuf meum: C7 noli eße imredubts, fed credent.Kef^ondit ThomiiSySC dixit ei: Dcminits et Deus meus. Dicit ei lefus : Qjiiu uidiHi me Thoma,creà didißiibeati. ^uinonuideruntyCXcrcdiderunt. Prêt-clarè igitur fides eins creuit,ncq- manfurus erat Chrihi difcipulus procul dubio, fi poß taiitam pari fifltonem pertinaciter in imbecUUtate perfeucraßet. Poßea rur
fus eld mareXiberieidu cum Petro (y eiUjs uidit Domi
Spedat etiam cum alijs credentibus Chridi afemfio nem,iuuateledionemlAatthia. Qu^porroinfitndio nefuaegerit,mfacrisnon habentur. Narrat Eufebiiu lib.i cap.ij,Thomam apoßolum mififfie Abgaro Edef-fenorumregiThaddieum,!i quöfanitati eß reßitutus. Et lib.i cap.i ait,Thoma Parthiamin diuifione Apoflo lorum obtigiffie. Confentit cum co Hieronymus, qui ßc f :ribit : Thomas Apoßolus, quemadmodum traditti cß
nobis, Peirthis e^ lAedis ey Perps ct Germanis e^ Hyr
'Eufcbius lib.i.ca.if indicat. Qjiomodo aut m India fefe geßent Thomas,liber Abdia hodie adfcriptuS,ualdè co piofénarrat.Verhm ea cu Apoflolica er uita er dodri-na minimè cojonant. cÖmemorat énim, Chrißum quof-dam,qui lam primum nuptias celebrabant,quadà appa ritione à confuetudine coniugali reuocaße,ut caße uiue
’'^^ ^(mportbusyfed diu piß natam eße : imônon fiuße '‘'^^oiilemcö(cienti£laqueum,qualemfidus fidi Ab-biittbeus fielt. Eins generis er hoccß,quod f^'^f'oßaßtrat,eum quicibum camalem accipiat ^%lt;j»inicibimßiritualem,nempeclt;xnamDomini , r^^-tpeerecontra ordinem, contra iußidam, contra io num,ac cum eo cibum c£pit.lohan. f'^itbni Dfi, Atqui docet 'm EuangcUofua autcntico ^((^lt;1«, Chrißum ueßen in cana corpus er fangui ^^(wmtradidiße. Cur ergo hie fidusitle Hatthaus pfKitHiR mortale fieit ,cibo corporalifumpto, deinde ^^’‘ii^ofiirituabfrui: cum de tempore neq^ aChri-“Mf^j^ii’ Apoßobs, KÖU fit fid a determinatio i Af-r'^*^frtterea,uirginem Chrißo confecratam non fis ^ÿtiuiercfd nufquam hoc habet dus Euangebum, ^^^(0^11 ApoßoU earn neecßitatemuüis'impofuerunt. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__________ ^^'^litem 'mfuperfapiunt, quad congreßurus cum dra 40 cams er Badris er lAagis pradicauit Euangeliii Domi ^'^^vsViattheus,confignaritfe:quód mandant tema
»(wredioms cxtrui : quod amplius quamducen ^^^^gineseonfeerarit in c célibat urn, er uclamen eis fa ^lnpofierit,mifiamah eo aeceperitpopulus, rur' i^^oilmrtemapparuerit:qu£quidem omnia Apo-^^^iUHpforum feriptaluculenter teßantur,prorfus pWmeogmtM. 'Vincentius infuo Speculo,et loa-’■^fiwPerioniits,eademaudader quidem recenfentme ^Hamp;tneuter tribuit. Aliter hißoriam Niatthai ____________________ ^'^fhoruslib.tcap.^irecitat,quodapud Anthropo- io tiße,utdefertaconjuetudineconiugali,perpetuxcaßi-r^git,ineiuitate myrmena docuerit, ac clauis deniq; '‘^l^imft ießxus. 'Verlim er hic plurima, qu£àfu-Mttiownon uidentur aliéna, qu£q; cum priori nar-^quot;•»Ncfx diametro pugnÜt,refiruntur:nec putamus le ^'’tn '^slegend'is dc^igandum efie.
rent: id quod Chrißus nunquam fiditauit. Deinde ait, Thomam etiam aliquot honeßas matronas ita coiiuer-
tatifefe obßringerent. quafi uero Chrißianifmus 'm eo confißeret, quad legitimi coniugesfefe inuicem reim-querent, er (ponte matrimonia dißoluerent. Paulus certè prorfus contrariumdocet i Corinth. 7. lubet praterca Thomas in lUa narratione,diuitem mulicrem omnes ficcubates dißribuere pauperibus : id quod etiam alicnumeßab Apoßolorum fiiidis. tlamChrißiamß
F DB THOMA APOSTOLO.
'^timusexApoßolortfChrißi numero Thomas,qui ö^Ditijmi« didus eß, ut lohann. nerio fcriptum W' Éx ^«15»$ autemparentibus fit natiis,quomodo con
mus m longé grauioribus rebus confißü. Nc^ conue .^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . nit Apoßolorum temporibus,quodibi de Thoma red-
ac meatus, mbilextat, nifiquod in numerum A- é» tatur : quad diacono caput totonderit, item feptem die pwoiorKWjmmfdwtc/ïti Chrißo cooptatus. MjHaoV rum iduniaimpofuerit, item omnia cruds fignopere-
Pib gerit-
-ocr page 576-GENT. T. LIB. II. GAP. X
55’
cobi minoris ex lof-phey luda, qaa eX W^^ quot;^r^ gelij locoßatres Domini legimus appellatos. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„
tit Petrus de üatalibus, qui in uita tacebiinbunt wo * ßripfit : iacobus apoHolus diflus minor,ßdßiti^^ ® mini cognomento. Iulius ob uirtutisprar6glt;itiii^’’'gt; Hußbiusait lib.zcap.tjfuitßlitu fi,lphaiex^^^'^’‘ roris ßatrisDomini: ßcß conßbrinus pter quod more iudaorum ex ßater DominiafP^ “ tur. M inor dieitur, ad dißerentiam alterius iacobtapo ßoli,ßlij Zebedai : qui Maior ideo dieitur, quod^ eitts ßerit uoeatio. iußus appeUatus eß, propter ßn^ß tatem, exc. Appettationispoßremo ßatris Dlt;ntgt;‘^* rationem etiam hanc Hieronymus recenfuitM^^^'^f^^. lo ante memorato: Diflus cß,inquit,ß.ater Dommbp mum propter egregios mores, exincomparabuepd ßpientiamßno modicam. Secundo,quod primus m^'^' cleßa praßerit,qua prima in Chrislum credent ludais ßerat congregata. nbsp;nbsp;Atq; hacdeiaeobi'tpp^ “
tionibiu, cuius ex in Aff is aliquoties Ducas, eyß fp*' Hola ad Galatas ex Ccrinthios Paulus menunerut. ^ • t2,Petrus per angelü è carcere liberatui,nunciäriut fuam liberationem iacobo exßatrtbus.Afla^gt;^^'^‘'2 ti ex Antiochia Barnabas O' Paulus Hieroßlymi ««lt;ƒ ßnt,fuper controuerßa de lege eX circumeißonttWO'^ bus hic praßenttbus legatis,ad ßatres c£ter0SCBncie’gt;f habet,ex ex Amos uocatione gentium poßea proisb^^ ref cribendu fratribus decernit, ne gentibus Moyß^^^i^ intolerabile imponant : ßd abßinere eos iubeanti
gerit : qua res aliqûem prodit, eßui diu poß Apoßolo-rum tempora eiußmodißuperfiitioßas res conßnxerit. in oratione poßremaqua Thoma ante mortem tribui-tur, paru dißart Thomas ille 4 Pharißai oratione Duc. 23, qui tant tide ßuis bonis operib. magnifier gloriatur, neq- de fide in Christi quiequam nouit, Sicenim m Tho ma oratione pradicationem proUxam ßuorum operum, at de fide 'm Chrißum ne uerbu quidem unum reperias. Eli cx hoc ßuperßitioßum,et cotra ßcripturä,quöd Tho mas poß mortem rurßus apparuerit,ey concionatus fit. 10 Mitto alia,qua plus ex attenté lefioribi obßeruabit. Addit idem author,lanceu Thomam tranßuerberatu eß-ß.Alijgladio eiern percujßum eße ßcribunt.Hieronymus dicit, eu dormiuiße in ciuitate Calatrina, qua eß India, Edeßarn Meßopotamia reliquias Thoma eße träslatas, R.uffinusUb.2 Ecclefiasi.hiß:.cap.saßrmat. exSocra-tes kb.4..cap.is ßcribit,mArtyriu Thoma eße in eaciui täte : id quod Sozomenus lib.6 cap.iS Oratoriu appel-lat.Sed certionbus teßibus ißa omnia deßituuntur.
IACOB 75 ACPHAEI^ IVSTVS minor, frater ludæ, frater Domini. DVos fitiße eiußdi nominis Chri^i dißcipulos, E* uägelicahißoria,ex inAflis apoßolicis Ducas, teSiantur : quoru alterum iußu, itemfiatrem Domini, item minoré, ex iacobu Alphai di flu ; alteru Zebedai, CX/ratré toannisßrelegimus.Sedde ïaeobo Alphaißeu lußoiamdicemiu,quemEpiphaniuslib.; tem.zetiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;u,n^ luii■ ,,
Obliam,hoceß,t}uirucognominAtunarrat:ex tdaza 30 tatione,exc. A'quodiuerßumtameeßeuideitir,qM» Afl.2,21 narratunquodin poßrema Hieroßolymstnntf ßts profiflione ad lacobu Paulus diuertitHr,(X t^o^^^^^^ ta ßynodo omnium presbyteroru,ci à Iacobo CX tiW^ perßuadetur, utpropter ludaos offinßosßpiirißcd«'^ templo : in quo ex Paulus obtempérât. Quioertt no exiguus tanti do flores ßiße uidetur lapßts,non ßt^ß licet rationem abrogationis legisMoßaicababentis.nijt pcrhocexcußaripoteß,q, no omnia tarnßubttö nuitare fium fiiiße exißimant, quod ex firma corporis ex mo- potuent-ex ßynagogam cum honore (ut Augulunusut' rib.Chriflo fiierit quam fimihmus, ac pro eoßape iudi- 40 quityßepeliendam putauerit. Aut certè boeßnßh quod catusfit:imc)exeum,quemludaiChrißu eapturipro
20
raum, id eßßanflu. Ac ßatremquide Domini,ud pro' pter conuiflZ cy conuerfationc,uel propterea quodßa trisipfumloco Chrißus habuerit, lib.i.tom.2. Cum tarnen ex in ea Iverit opinione,lacobu hunc iofephißiiße ßliuprimogenitu,exalia uxore natu circa annüatatis iofephi 40, Qgod ey alij multi,ßd paru firmisßnßrut ratiombus, ut qua Abdia nomine circumßrtur htßoria, ex PetriK de tiataUbus: qui cum ideoßatre Domini di-
Chrißo coprehenderint, quiq; ßndone reieäo ßigerat, quemadmodu üurci 14 dicUur. Scd hone opinione alij probabUionb. mtionib. euerterunt.Ait SophroHiiif,ici-' cobum loßphi ex aUa uxore fuiffe filiu,d nonnullis adfe uentri :ßbi aut uideri, Aiarue ctiä fororis matris Domi nifiliußtijßt. Quod etUieronymiK aliquot in Iods indi cat, uttn marrationccap.i cpiüol.adGalataf : ubiß'
Paulus ipßt Cor.^ : Omnium me ßruumßdWfiuT lucrifreerem : faffus fum tudais tanquam iudi^^gt; **f ^
daos lucrarer,eye. _
in epißolis ßuis deinde Paulus quadam, qn^i'' ^quot;^■ etiam Ducas de Iacobo recenßuit,meminit. ut Gda. A' lium Apodolorum uidineminem,niß iacobum ßatrtm Domini. Et cap.2. dm uenißßet Petrus Antioebiwn ßciem eireiliti,quiareprehenßbiliserat. PriusetM quam uenirent quidam 4 iacobo,cumgentibus edebät.
cundumcognationc,inquit,ßater Domini iacobus dici-
tur, quoniâ de Mam Clfopha ,forore matris Domini, !» Acrurfus ibidem : Poß annos 14 iterum aßceniiBiero natus eß. inlibro uercgt; aduerßus Hetuidiuprolixè oflen nbsp;nbsp;ßolymam cum Barnaba. ubi cum cogneußent gntuß
qua dataeß mihi, iacobus ex Cephas eX loannes,qui ui debantur columna efße,dexteras dederunt mibiamp; Bif' nabaßoeietatis.ut nosingentes, ipßautem 'm circumd' ßonem,exc- Cyjiibus omnibus teßimonißnußMmtarnen expreße dieitur,iacobum epißcopu ßße Kieroß-lymorum : quod conßanter pleric^ aßßrmarunt,ut Buß bins lib. 4 cap.s:ex in Chronica,ubiprimum Hierolely' morum epißcopum ab Apoßolis ordinatu/m indicat, an-
dit,Alph£i(quemadmodu et Mat.10,ÿiar.3,Du.6,Aff. 1 iacobus Alphæi didtur') eyMariie Cleophteßliu ßijße iacobum,lofephi aut nufquam meminit. Infineueri enarrationis capitis ti Matthai, ident hoc modo repe^
tit : eyuidä ßatres Domini, de alia uxore ioßphi ßUos fußicantur,ßqtütes dclirameta Apocryphoru,eti qua dam Eßha muliercula. Not aüt,ßcut in Itbro quem con traHcluidiüßripßmuscontinetur,ßatres Domini non ßUos ioßph,ßd coßbrinosfaluatoris,Maria liberosin £0 no Chrißi x x x 111, anno uerö Tiberifxtte.ßemiM telligimus,materteraDomini,qua eßi dieitur mater U nbsp;nbsp;eundem ex Bedam, ac î^auderum. TXpiedt^ gt;
ßantiigt;
rti
DE VITIS
DOCTORVM.
y*x
(^intid,câ5Ïitite,yeUg{one, permultd ex Egeßppo ç^ ^{^pi’oEufcbiuiretulit,qu£moxfuhiiciemud.liierony ^lt;^nim tinta eu/m fandititis eymtoritatKin populo Me,in tturraionc capitii i epiftola ad Gul.fcripfît^ut Pnhiim ueSHmcnti àui certatim cupierintattingere. licm typerpetuirn prafiitiffe eum uirginitatem, ex E» Jf/^pOj ^nod ey ilij,retulit in feripto aduerfM touinid lt;i^- Epiphantui zx miraculd ci tribuit,ut quôd ’m dr ^tntißecitdte pluuidm precibud à ealo deduxerit. Pne
ßdlottis inflrumetopereußu.obißßeßeripßt. Pgeßppus uerô,qui primaßueeeßiois Apoßoloru tepore uixit, cau ßam hanedUtgetißimein quinto comentano ßuo ad hunc modum deßenbit dicens :Pccleßain gubernandam poß Apodolos,iacobus frater Dominiaccepit, lußus ab oin nibuSfd teporibus Domini ad nos ußq; diäus. Alias mul ti Idcobi uocabdntur : bic uerö ex utero matris ßandius,
uinum er ßyceram non bibebat,ncq; animato aliquo uc' r ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 t--------------------------ßcebatur,nouaculamcaputciiisnonaßccndcbat,oleono r'lßttumepißcopatui Hteroßolymoraperannos trigin 10 ungcbatur,necbalncoutebatur.huicßolimßandlaUce-M,fx Eußebij ßupputatione apparet : er Sophronius, ^^nclerns,alqq;teflantur. Interfrdlum uerô eundem à Ï“tós, poft conflantem de Chriko confrßionem, anno Qhrißi lx 111,Neronis uerô vu,poßaßcciißonö ^^toQhnjïianno droit er x x 111 s,lt;etatis uerô ßtflt;e anno * c v 1,11t Epiphanius indicauit lib. }Tom. z.
**C0BI IVSTT HIST ORTA, EX
bat ingredi :neq- enim lanea uelle,ßed findone inducba-tur,acßolus templum intrabat, inq-genuaprocumbere, ey remißionem pro populo peterc inucniebatur : ita ut genua ipßus in morem cameli,ßenßum contadius amiße rint, exaßiduitatc uidclicet in lüa proctmibendi, quad Deumadorando, ’m remißionem populo petendo freie-i bat.Propt er exccllcntiä itaq; luSUcia, tu Uns uccabatur: er0blids,quödßonatfr interpreteris, mummentun er iußieia populi,ficut er propbetia de eo indicant, igitur 20 cum nonnulUeum cxhtcrefihus,quie in populo obitnue, rant (de quibusantea in Comentarijsßcripf) quod nam effet oßium leßu, interrogarentireßonditihunc eßßeßer uatorem. Vndcaliqui lejum eßßc Chrißum crediderunt. Hareßes ueropradtdla ncc rcjtirrcäioncmncc uenturu aliquem credunt,qui umcuiq; redditurus ßtßccundu ope raßua.Ouotquot aut credebantypropter lacobu crede-
Clemete Alexandrino,Egefippo amp;nbsp;lofepho, referenteEufebio lib.i cap.i Sc 25, ^Tffbduit));ßecutus cU frater Domini didius, eo quad Zrißß loßephißt filius nominatas.Hic autem loßeph ^^ipaterputabatur, cui deßonßata fiat Virgo, quie *''^^lt;}‘*‘tncbuenircntinuenta eß inuterohabensdeßi ^‘^^Mdoßeut fanilorum Euangehorumßcriptura do 'ftflimc lacobum,quem er luUum cognomento uete -^^[pfopteruirtutis prarogatiuam uocarunt, primtim ^P‘fiopalem'llieroßolymitan£ ecclefæ ßedemßortitum ^frßribunt.Qlemens hoemßexto Hypotypoßeon libro I'ßmhens aßerit : Pptrus enim, inquit, er lacohas er ’‘^oespoßaß'umptionem Seruatoris,quamuis abipßo jo
Domino alijs eßfent prælati, gloriam tarnen hanc r^Ppt non uendicarunt,ßed lacobum luflum Uieroßoly ^onm epißopum conflitucrunt. idem Clemens in ße ^'MoHgt;potj'po[fo», hac quoq^ de illo metrnnit : laco-ß'^’'lt;piit,iußo, er loanni,er Petro, poß rejurredhonc
Idnt.Cumigitur multietiarn exprmcipibtu crederent, fddui cfttumultiidïudieorum,fcriba)Mn(y PharijaO' rum dicentium : Pcriculum cd:, ne Mm popului kjum hunc tdiiquam Qhrißum expedehCongrcgati itdq- dice bint tdcobo : ObßerdmM te, cchibe populum. etenim errat in ießu.quaß tide uerèßt Chriduf. ObßcramtK te, perßade emnibtti e^uiad feßum Paftkatii diem uentut, de leßu. S ibi namci^ obedmuf omnt s : etenim er nos cun di, çy pcpului emniSyteßißeamur de te quèd tu fins ßs, necperfonam cuiußquäaccipids. Perfuade tgituriurba, nein leßuerrct : cundiis cnimpopulus, es nos,tibiob^ temperamus.Sta igitur ßupra pinna tcmpti,ut èjuperno
i ™^oninusßcientiamtribuit. lüiucrörcliquis e.^m ^P^^olistradiderunt, ApofiolipoUeaßeptuaginta dt-Vnf,equorun numéro erat el Earnabas. Euerutit au ^fmiuo tacobi ; unus litßus iüe, qui de pinna dcieäas, cößicuus fis, et uerba tua ab uniuerß0 populo clarè per ^ontoq^frUonuspereußus obdormiuit: alter,qui40 cipiantur.nampropterpaßhaconuencrunthuecundhe ^VotruncatuseU.Eius qui lußus dicebatur, mcminit ^^^nsdicens;Alium autem Apoßolorum non uidi ^'‘^''lt;{iiam,nifiia.cobiimfratrem Domini. Etcap.ij. “’fl) cKw Paulo, poUappellattonë ad Clt;eßarem frdä, ^aPeßo mißb,ßgt;cm perßeiendaru ’mfidiarü,quas ''i^^rerant,amtßiß’ent,in lacobußratri Domini uer-^'‘ß^tgt;ouilli(rcßolymis abApoßolis cpijcopalisßedes ^^stfUtafrerat: cofinnUa igitur aduerjum hunc quolt;^ Unites,Uatuunt eum in media, exiguntß cora om ^^fopjdojUtfidé ChnUipcmcget. Cum aut i Üe prêter ^''^niußntentiä libéra uoce, ae tnaiore cu fiducta quam ^^^^^'‘jßont,corä uniuerßa multitudine leßum filiu Dei irfitnatore acDominünoßrum cbfitcretur,telltmo ^'^'nuiriainplius firreno ualentes, eo quad lußißtmus ß^'nnibusypropterßublimitatempbiloßophiaacpietd quot;’j^Kiimuiuendodeclarabat,crederetur_: occidutcum, ’‘fportunitateadidfreinoris ex 'mter^itio regninadli, ^'‘lt;iiiod turnPeHo in ludcea mortuo, adminißratio eitts ßouindt principe ac procurât ore dcHituta effet. Q^uo ‘'‘‘fpaHoßü occifus lacobus,iam quids ante addudla Cle ^da uerba dedararunt : qui lüu pinna tëpli deiediu, ac
tribus,und cum qs qui ex gentibus ßunt. Statucrunt igi^ turpradidi ßenba çy Pharißai lacobum ßupra pinna templi,cldmdueruntq- ad eum er dixeruntt iude,cui «-niuerß ebedire debemus, quoniam populus poß teßum erucifixum ßeducitur,ännuncid ncbis,quod fit oßiu icßu ChndiiEt reßßodit uoce magna: Ciuid mc interrogatif de leßu filio hominis,cu ipßcßedeat in ealo à dextris nid gna pctctia,uenturusq; ßt in nubib.coelii Cumq; id tnul tis eßet perßuaßum,Deumqißuper teflimonio lacobiglo so rificarcnt,ac dicerent, Uojanna filio Dautdisituncßn-baer Pharißaiinterßedicebat: Male frcimus,quödtale teflimoniu Icßupreeflitimus.ucriim aßcendamus,ccmpre bendamtis eum,ut timore cohibtti, fidem Ulinegent. Et uocifrratißuntdicentes: O' ö,erluilusßedudlus cß.er tmplcruntßeripturam,qua in Ejaia dicit : Tollamus iu-ßum, quoniam incommodas eß nobis : quapropter get minaoperum ßuorum comedent. Aßecnderuntitaquef erpracipitaruntludum, dixcruntq; inter je:'Lapidi-bus obruamus lacobum lußum : ac caperunt eum lapi' 60 dibus mpetere. nondum enim frerat mortuus, cum eß» ßet dcicaus,ßed eäuerßus genua jua pojuerat,diccns: Ob
[tero
ßb
1
-ocr page 578-CENT. I. LIB. IT. CAP. X.
p'4
|
fecro Tiamine Dcut pit(r,remitte eis. non énim inteUi' gunt quod jidunt. CMm lt;J«tn« euwt lapidthus impetc^ rent,unusex[deerdotibus filijs Kechab^ßUj Charabim, quorum teftimonium dpud Uieremidm prophetdm eût uodlirdtus e^ dicens : Cluiefcite,quidß,citiS:Qrdt pro uobis iuHus. Et unus ex eis qui dderdnt, exßiüombus dr repto inlirumrnto,quo uedimentd exeutiunt dc purgdt^ cdput li(^ipe}'cußit,dtq; itd die martyrium pertulit. Et fepeUerunt eum in eodem loco,ü- eolündeius iuxtd tent plum ddhuc mdnet. Hic te^is e^y ludais er gentibus ue* rdx fidt, quad lefusfit Chriftus. Et Vefiiafianus confié Üim eot udSldtd ludttd edptiuitdti fubiecit. Hicc füfè db ^S^fipP° diHd, confond funt tUis qu£ Clemens fcripfit. Erdt dut hic idcobus ddeó cldrus, er corü omnibus iufti tixgrdtid celebris,ut er tud^orum fdpientes tam fubitic pofimartyriueius Hierofolymorum obfidionis edufam, obquam iüa ludais dcciderunt,non effe aliunde putent. q exfcelerecotra eu prtfumpto. iofephus quoq^ non detreäduit etia hoc fcripto tefi:dri,cu his uerbis loqui' tun H^c autem contigenint ludaiis, ultionis gratia,pro pter iacobum lufium,qui frater eratiefu,quein Chriftu nominant.ludaifiquidem iUiim,cum iuflifiimus effct,oc lt;iderunt. idem iofephus etiarn mortem eins m uigefi mo ^miquitatum libro déclarât dicens: ejefaratdem au dita Tefii morte, Klbinum pr^fidem in iudxam mittit.iu nior ucro Ananas,quem Pontificatu accepiffe diximus^ contumdei erat er fingulariter audaci mgenio.adhjere^ ■ bat autem herefi Sadducieorum, qui in iudicijs atroces erant apud omnes iudteos ,ficuti iam anted fignificaui* mus. Cum itaq^ talis effet AnanuSi opportunitate naólu fe ratus ,exeo quad er Peflus mortuus, er Albinus ad -hue in itinere effet, conuocato iudicum confcffu,fratré left,qui Chrifus dicebat ur(_ nomen ldi crut iacobo) CT nonullos alias in meliu adduxit,dcq- eo dccufauit,quàd legem tranfgreßi effent, ac lapidibus obruendos dedit. Annotauit Sophronius, atq- ex eo alij, interfecium la cobum ad templum, unde pr^dpitatus fùerat,fepultum futjfc : er infcriptionem monumenti, Titi er Hadriani deinceps temporibus adhuc conffedam. De epîftola lacobi. Adiecit ey hoePufebius ibidem, deepiflola lacobi: Eius, inquit, dicitur effe epidola, qu£ inter Catholicos prima esi. Sciendu aut efi.effe earn adulterinâ.na enim inidti ex ueterib.mentioné illius ßciut. Sophronius ite: Vnä tantu, iitqu:t,fcripfitepi(iolàiqu£defeptê catholi cis esi : qu£ et ipfa ab alio quodafub nomine eins édita afjeritur. N os,ex quibas rationib. appareat non effe epi fioLm earn apoflolicam,alio loco o^endimus. IVDAS LEBBAEVS, THADABVS. j VdamL,ebb£Üetiü,etT!}ad£udi{tu,ex Matth.cap. lo apparet: et meminit earum appellationu Hierony mus in expofitione eiufdé capitisMatth£i.quiet ZelotÓ eu,atq; Symcone di^:u,in cnarratioe cap. 4 epifioLe ad G dat.is indicat,iibi:iudas,!nquit,apo^olus ob inßgnem zeUinfe uirtutéZelotisnoméaccepit.Pratré eu lacobi Ducos appel! tt cap. d. er Ador. 1. Et Eufebius lib. t, cap. 10, ex Egefippo, jratrem Domini fecundum car-nem. Epiphanius, qui lofephi hos quatuor, Iacobum, Symconé,lofen,ludi ut diximus,filios fùiffe,inccrto tas meniudicio affirmât,ait ludà filium lofephi fitiffe, natu 60 caturus fit uiuos ac mortuos, er redditurus unicuiqifc-minoré. Nee aha infacris literis ludx huius mentio fit, nbsp;nbsp;nbsp;cundum ftudia fua.His didis,Domitianu cos no condens ”4^ |
10 20 JO praterq quodloannescap.tiS.tndicat,i»prolixofeintt ne Chrifii àccena,ludâ quafijffe à Chrifio, quamoMi fópulis fe fuis,et no mudo oftéfurus effet.ei^ CbriHure jpondiffe hacuerbaiSi quis diligitme,fermonémeufer uabit,erc. Sic etia nihil de couerfione,aut uocationepe eidiari admimftertulcgitur. ïiicephorusltb.icip.a» et 44, uidnos eas regiones,ut lud£Ö,Galilaö,Samirut Idumæà,Arabia, Syriam,Mefopotamiä percurrijfemif rat. SabeUicus Ennead.ylib.4,1)1 MefopotamuludaM Euageliu diu propagaffe tradit: quopodeo uirtuteeM Simone Cananao Perfidé ingreffus fit.Eufebius nero liblt; icap.ultimo,ctlib.zcap.i,aThomaeupoli Chridiaf-fumptioné Edeffam,ad regèAbgarum rniffumferibit:» fi q, inexpUcabilé in ea parte o^undit diuerfitatë, q CT Thomä eu ludà appeUatu et ThadauÇfic enim nomnat, no ludä) unu detxx narrat fiuffe difcipuUs. AdAbgO' rum tamé regé ludä huncThadau mi(fum,ctiäÜeron) musfenfitin cap.io Matth. Eufebij uerbafupwntapi te De loco et propdgationc,adfcripfimus. De obitu dus nihil legitur,mfi q, AbdiftVincentijet alioru narrationcs ab hac diuerf£(.Al'.ü enim et Symeone er ludam fidunt) utrumq; Symeonein er ludä m Perfts pontificu impetu intcréptos prodiderut: quod et Sabel licus retulit Ennead. y. hb. 4. NicepborusconträUb.t. cap.4o,eum Edeffi£,pofidodrin£ propag^tienenKr miracula,placida morte tandem quicuiffefcripfit, De epîftola ludæ. Af :ribitur luda epiftohu breue quoddä, quad Uttern no habuerutpro authético.Et aduiterinum eßeferiptu, Eufebius ofléditli.2cap.a3. Qgi£däetia ineodeuerbo expofierioriPetriepill.adfriptafunt, Deinfi,noiiut Apoflolus,fed difcipulus Apostoloru loquitur.necfequi dem Apoßolu dtcit,ficut Petrus et Paulus ficiutfedfer , uum lefu Chrifii,et fratré lacobi. Pofiremo,fentétiiStt res citât qu£ in fcriptura no extât.ut eu Michaelareban gelus eu diabolo diffutäs, altercarctur de Moy fi corp« re',etc.quodin Zacharie uerbis, Zachar.3 non habetur. De pofteris ludæ. Hrcetia de poficris lud£ f'ib Domitiono,exEgeppj 40 poE.ufebtusretulit lib- 3 cap.ioinhuncmodui Superit adhuc quida de genere Domini, nepotes hidit » q frater illius fecundu carnédicitur,quos dctulerunttMqMtxt fiétes degencre Dauidis. hos local tu ad Domitianu Ct farem duxit. Timebat enim lUe aducntttmChrißi,fml er Herodes.Et interrogauit cos,num ex Dauideeffent? Cijtod cüßßi eßent,rurfus interrogauit,C!uàtos poffef fiones haberét,dut quatu pecuniaru pofiderit? illi dixt runt : Ambobus tantufunt noué denarioru ntillii,ita nt cuiq; dimidia eius fumm£ portio copetat.et höcfummi fa nö habemus in argento ,fed in afimatione telluris,qin nö amplius cotinct q triginta noué ingéra,ex quib.ettrt but a pendimus, er nos ipfos labore noitro fußentdmus. Deinde manus etiafaas tiliin teftimomu, quad ipß^ f« operdrétur,et corporis quoq- duricié, etcaUosiniMfli* bus exdfiiduisldborib.cotrailos, ofléderut.DeCbr^o etia ei regno eius,qudlc'nd illud,et quädo,et ubi apport turu efiet, interrogati refpodcrunt : No eßere^w dut mundanu dut terrenu,fed ccelejie er angeUcui ßiturülp in cofummatione fecuU^quado adueniens in gloria,wi |
|
„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E V I T I S t^plerut,fed tanqudm uiles homines cotempfifie, ac li etos dimififie.perfecutioné quoc^ cotra ecclcßä mota, ^didofuoftdaffe. dimiffos ueró ecclefiis prcefiiiffe, utq f mid etnurtyres effent, et de flirpe Domini defeendiß ient.Lgt;eniqf tos,pace fida, ad Traianiuf q; tépora in ui ÏIMON, SIMBON. ^ImonêeHj ioftphi filiü,alij Alphcd et iacobifiatrë,a' ‘i/ ^ieopeficiüt .iofephi eumfiUü Epiphanius lib. 1. Jom.i.etlib.f Tom.z,fi{iffe mantfidè adferif.exproflf 10 Plt;idfrmas,Iofepho filiosfiaffe iacobü,iofen,Symeenë ^duiiciuinqitafibi coflarenbuidetur.q, lib.i'tom.3 ^,Symeoni film fuiffe Cleopte,ey iacobi exforort ne f‘gt;tem,q,cülapiiib.iacobus obrueretur,procul adfias, ’‘diuieosdixerit: Ceffate, quid lapidib. obruitis iuflüe *«f pro nabis optima precatur. Cotra fiatré iacobi Sy “«»ê fiaffe,Sophronius indicat.Cotra qué rurfus Hen ficw de Lrfordia,et ex recentiorib.aliqui, Alphai fiuße ^neoné et iuda ex lAaria Cleophee filios oflenderüt,ac pif» nibilominus iacobi. tiec defitnt,qui hac uarieta ifn iticociliare jludet, ut neceffe fitifie dicat, ut aut Al pofts Cleopbas cognominat* fiierit,aut Alphceus fecun w* Wifi« [Airice Cleop£ filer it. Cü umfimile fit P^tum priori fui fie Uiaria dus maritü, ex,___________ ^flt;l''lt;ojiximus, fufeeperit: et Cleophä posienorem, ex Simoni genuerit.Üa et hoc ex Egefippo Eufe-’quot;‘tfi»fitfi.3 cap, ii;ubi Simoni Cleopitfiafie filiü,^quot; ^fP^lofephifratré, ex eodé indicat. quodct Hierony «für in narratione de f indo Paulo, ante retiihmus. Luca dicitur.Catera que malta de Mathia Abdia narra ^Wf iÿtur frater,fiue fobrinus, fiue patruelis Chridi ) o tio et aliorim habet,ut quad nobilis firmli£ fùerit,et pa ^'‘’‘föbicjberit, Cananau eumai.att.io,ctZelotiAd. '■^^^legimiis,una ey eadé appeïlatione,ficut Hierony ^‘‘'‘‘tip.iolAat.indicat: Simeo,'inquit,Chanan£us ip lO nileßt,Al^ TV Æ quo Iticobü XV X ^Iw interpretatur.na q, de uic9 Cana Galilaie ïdeepho i^** Igt;^.xc((p.4o, et alij annotarüt, m medio rehnqmus. ^‘touerfione dus ad Chriflu,et uocatione ad apoflo ^‘^‘''^iin jacris Iltens nihil legimus : nifiq, m Catalogo **5; tmblica ordinatioe et cofirmatione redtatur lAat. '’Mlt;r.}. Lues. Ueq; epifeopu eu Hierofclymis, taco ^^i[lt;*eceforé fui fit,inter omnes couenit. Qjiidâ enim ^^bntejlt SMeonc,aliqué ex numero difcipuloru cxx, ^irriü,feil fine certis ttflimonijs,liicephorHS,Euan fww Simeoni huepropagafieptr Aegyptu, Cyrene, ^ici,Libya,regiones ad occidentale oceanüfitas,et 'W Britannieas, Nre AbdU quidé,Vicitij et alioru, ''^itioni de dus itinere,periculis,laborib.et miraculis ^B^ylone et Perfia moramur. De epifcopatu dus hge '‘pmretulitlib.fcap.il, etlib.^cap. zz, eü infyno '^'gt;^»1» Apoflolorü difdpulerufi, q poU martyriü ia ^'‘fletexpugnationi Hierofolymorü fuperflitesfuerüt, ^fiilra^s, q, cofobrinus Saluatoris effet, eccle P^erojolymitana: gubernatione dignü iudicatum. in ‘i'‘'gt;prefuifie eü annos adxwii,aut circiter,ex dufdé ''wieo coHigitur. Nee aliud interim quiequa de uita, amp;lt;gt;emitiöt,aut fadis eius,in tam logo currtculo ufqui '‘i^nr. De martyrio eius,li.j cap.fz hac Eufeb.ad hüc PinexEgepppo red fuit : Poft tieronc,inquit,ac Do ''^‘dmiimqub eo imperatore ^Traiano') cuius ia tepora et Alexandriam ey alias academias fuperarint. Deinde , nbsp;nbsp;nbsp;. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ewm euoluifie ueterum Poetarum monumenta, ut Arati ''‘'i^irimus,rumor edfmgulatim.et per duitates,perfe Éoey Epimenidis et m enadri et aliorü,ex eo liquet, quoi 'itmespopulares mota efiecotra noflrosperfecutione: nbsp;nbsp;nbsp;eoruin fententiaa in fuis condonibtis ey EpidoUs citât, Eb } nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Aft,17t |
D 0 CT 0 R VM. in qua Simeoné Cleop^ ßliu, que Aterufuiße Kierofoly mitant eccleßte epifeopu ßgnificduimus,mdrtyrio uiti ßniuiße dccepimus.Et huius rei teSiisEgeßppus efl. hic enim de quibufdum hiereticis ƒ:ribeHs,fubiungit'dc ßgni flcdt,quomodo prxdiäus Simeo ab Hits code tepore u4 rijs modis accufatus, tanqua Chrtrianus,plurmts dieb. flagris cafm flt,ut ipfm iudicë,et g circa ittü er at,plu» rimum flupeftcerit,atq; ita fine Dotninica paflioni con ßrmem acceperit. mhil aut impedit, quo minus ipfum bisloriographÜßjec ad uerbufic narrantem,audiamus. QjtidS ex iüis,inquit,hæreticis uidelicet,Symonë Cleo-pæ filin accufant,quàdet de ^irpe Dauidis defeendiflet, et Chriflianus eßet. Atq-, ita martyritifubit,cu annos nlt;i tus eßet ex x,fub Traiano Clt;efare,et Attico cofulari.Et aliquâtopôfl: Simeo cofobrinus Domini,filins Cleopie, ab h^reticis calumniâ paßus, ey coßmiliter eadê de cou fa ftb Attico Cofulari accufatus ,miiltisq^ dieb. flagris c£ fus,martyriu ftbijt, ita ut euäi admiraréturflpfe quot^ cbfularis,quomodoeio annos natusiflaperfrrret,acta» dem crucifigi iußiis cil,Anno Chrifli ( ueluti tn Chroni-co Eufebius idem indicatie x,Traiani ueri x. MATH I A s. AthiÄ unu ex dijdpuln Domini, de de numero difcipuloru l x x ßtjJ'c.Eußb.lib.i Ctip.i,ctlib. i cap.ii-. Sophronius, et Epiphunius Üb. i torn.i, hiertfi 2o,tfsl4t«r.Nec alibi infacris literis mètio eins fit,pr^ terquà Ait.e. ubiinfynodoApoHoloru et difcipuloru, po Chrifli afeenfioné, in locutuditper forcé cleans,à rentib.de tribu luda diuitib. in 3ethlei,ab ineunte atate in lege Dei inflitutus,ufus^ praceptore Simeone,doilif ßmo in lege diuina,in medio et omniü iudicijs relmqui-mus.Qjiéadmodu etmiracula eius,et inciuitateGahl^e^ Gifchala cu potifice dialogifmu,et tandé martyriü.So^ phronius eü poft afcenfionem Chrilti, cü in diuerfaster ras Euangeliüdoüuridifcipuli Dominidiflergerétur, in Aethiopite quanda maxime agrefiemparte cocefliße fcripßt, ibiq- mortuu eß'e. lAeminit traditionu Mathit 40(meertü an apoBoli hutus) Clement lib.i Stromatu,et j Strom.inquit: Dicut ïiatbiÜfic docuiße,cu carne quidé pugnare, et ea uti, nihil ei mpudicu largiédo ad uolupta tem, augere autem animam per fidem cf cognitionem. de PAVLO APOSTOL o. NArrat Hieronymus, parentes Sauli habitaße in oppido iudi£ Gifehatis nomine: fedeouKoma nis capto,iüos Tarfm CiUciit comigraß'e. ibi uerö Pau lus fe nattiaflirmat Ail.ii.tüomina patris et matris eiut nb funt prodita memorice,ut Chryfoüomus in 5 cap.t ad So Corinthios,homilia ysindicat.Sed ludieu patré eins fuif fe,et due Komanu,ïïcbrieii,ex tribu'ßenidmin,etlfraeli tam,et ex femine Abrahie, manifistu di ex Ad. n et iz, Romat, z Cor.u,Phil.f. in pueriHa euphilofophiÜ et artes dicendi didicifle,inde coUigitur,^ Strabo,qui plus minus jo annis ante Paiilu floruit,de Tarfenfibus memo riæ prodidit,tantu eis circa philofophià Kcà Tiiuxxx/iv iyuvH^oifc xTixacw •ürcncücMgt; studium fitific,Ut Athenäa |
|
1^7 CENT. I. LIB. 10 to Ad.iy. i Cor .tf. Tit.i. nie ronymtes etiaPaulu Gracä lingua ab ineunte atate imbibiffe,teftatur in epift.ad Al gaftam. Artéetiütexenditabernacula fcuauheanouit, qua etià poft couerftone exercuit,Ad.t3 Chryfoftomus in 8 prioris ep'ft. ad Corinth. eum in ßciendis tentorijs pelles confuiffe dicit. Cum iam prima fündamëla artiu dicëdi er philofophi£ percepiffet, parens eu Hierofoly mam ,in qua fedes er templu Dei, er f'omma Theologiæ academia erat, unfit, ut ibifummosdodores, er diumlt;e fcripturie interprètes,fcribas er pharif£os,atq- etiä zp-fos facerdotes fmmos audiret, er dodrina codeftem à Deo per prophetas pateftda, de generis humani falute exadiiis erperftdiüs cognofceret. Po podq uenit,pa-tris er dmicoru coftlio inter alios,quoi audiuitdocétes, Gamaliele etià (uiro eruditione, prudétia er autoritate inter C£teros exccllëtc,utpatct ex Ad. s^pr^ceptere u» fus ed. tetam ipfeteftatur fe Hierofolymis educatü,ct ad pedesGamalielisinftilutu accurate inpatria lege effe, Ad.zi. vt auteratingeniofolcrtierinduftriopradi tus,er ftudiopietatis deditus,ita pr£ alijs mukis fuis co miUtonibusinludaifmo et inditutis amaiorib.traduis proftcit,Gal.i, er CÜ uant turn, m populo ludaico feilte ejfent, non E.ffeoru,ne^ Sadducieoru,fed potius phari--fteorH (utpote doUrmte coeleftit finceritate,uit£ fanili ' monia er autoritate alijsantcccllentiu)fe(eadiunxitfo eietatiet proftftioni: Philip.3. Lege uero itderinSUtu ta à maiorib. tradita ita accepit, ut uerè cxiftimaret,fe per ea operiereftbi coparare uitaaternam. Qj^are ita iuxta lege uita mftituit er exegit[uÜ,ut irreprehiftbilis fecundulegisiufticiàcffet.Philip.3. Docebatquidéeo 30 tëpore Chrift’.(t,fe effe ^leftiä, et miracuUsfuä doUrinà confirmabat : fed quia minus habebat, propitios phari-f£os,er ab ijs ut Samaritanus er obfeff'usadiabolo, bla» ff hem us er feduüor etfeditiofus proclamabatur.erpu blicis deerctis cauebatur,ne quisfe ei adiungereb: ac tandem etià Chriftus crucifigeretur: Saul,ut adolefcës, eau fam ipfam minus coftderans,etzclopatri£legisflagrâs, CT ipfe Cbriftu exemplo alioru pbarif£oru,ut pefté er prlt;eccptoru,er uindicanda lege M.oyfi er traditionutu daicaru,adfeaccerfunt,et delegàt ei nuinus inquifttofl^ httretica prauitatis, ut hodie uocant : datis epiUolis er publicis cdidis ad fynagogaru prafedos Damaf:i,de ci piendis er Hierofolymà adducendis omnib. ijs qjd Ghet durn profiterëtur. Saulus temerario z^o ob lege Hioyp aftuans,et Chridianis alioquin infenfiftMU^ytiorecufit id officij: fed ultro fufcipit,feq; cotinuo cu miniftrisfibi adiundis dat in uiam. Uinereferè cofedotappfopf’qf^ bode legis diurne abominatus eft. Cum aut poft Pente bant Damafco. ibi ex improuifo, in ipfo meridie,è calo ufulgebateosliti»é,cuiiis tinta erat uis,ut ftmul omnes in terrà coUaberëtur.Ünnii t^to ftratus Saulus, audit uocc nebraica lingua dicenté:Sni, coften Apoftoli er Stephanus et alij Hierofolymis publi ^afuprafplendorëfohs dreu cèEuangeliudocerët,etpharifeosaccufarétproditores er interfidores ^nefti£,cr abrogarët paulatim ceremo nias M-ofaicas: pharifai er alij qui officio docëdifunge-bantur,in fuos audit ores, fuis calunijs et detredationib. er tetris mendacijs indillabàt acerbu odiu aduerfus Apo fioles er cede ft à Chridi, q, effent turbatores patrhe er diuinitus coftitutiC religionts,et molirentur feditioes:er ^ ea qua: de ïefu Eiazareno Mefia dicerët,uana et fida efent omnia : quodq. Deo pr^daret cultu,quihuiufmo dipeftcs religionis et eccleft^ è medio tolleret. Huiufmo ga dipr^ceploru clamonb. exafferati auditores, maxime uerè adolefcëtes,q ab ore er autoritate fuorupracepto rum pendebàt,rem ipfam minusfecu reputantes,eà ante |
II. C A P. X. îB* diente ueftimëta interftftorü Stcphani.Ail.7et t et»-^ Placcbat ea rcs principib.fuerdotu er pharifais: amp;nbsp;^ff uiderëtSaulu acriori animo et excitationzelop^^i‘^“’ ftimv.lis fuis eum incitabat aduerfus Pccleftü, ut propi trialege zelaretur,cr uindiearet inheminesiftosturbu lentos,feditiofos er blafthemos. Saulitacf acceptait principibus facerdotupoteftate,rem ftrenuèagebalio' drinam enim Chriftianoru, quaft uanu (T fidiciu effd comentu,tefum Hazarenu refurrexiffe ex mortuit: efe ]Aefu,in quë credentesfaluentur^reftitabatjer blafbe mabat.ereo modo cu non proficeret,uim adhibebat,d profcquebatur ueheméterecclefîâ Dei. 1 Timn. Gal. 1. Philip.3. Credëtes in careere includebatuirosparitd ac multeres,er copeHebat cos blaffhemare er abncp,afe Chridu. ld uerè recuf mtes, etedebat in omnibtuftmtpo gis,er lata fentétia occidi curabat: er ampHiu infaniem ineos,perfequebaturetiaeos in exterasufqstiuitde^ Ad.neri^. SedDeuscuewn ex utero matris,cxM menfa mifericordiafaa,ad proponendu in eo iRußrefui dementia: exemplu,fegregaffet er uocalfet,ut rcuebrd per eu filiu fuu,mirabili modo eum couertit, etexbojie er uaftatore eedefta ‘Euagelif praconê amp;nbsp;ecclcfepl^^' tatorëftudieftftimu acerrimuq^fecit, 'üamcupdt’teps facerdotu çr lotus ordofenioru cognouiffeut, Ptamaft etia ab ijs qui lïierofolymisfitgerat,quofdih£refiCbii fliana effeinftdos,cogitarut initijs obftandu effe:er:jlt;t tantu lïierofolymis,fedetiaaliis inlocii,fedatoresehU rehgionis eße opprimendos.Quarc cu Paulus feftrdi'aij^ bant,Ct tcrroreflupcbaf.uoce aut dut qui eu Saul loque iatur,no audiebat.Kej^odebat aut Saul: Oneqt es iU iUc dicebat: Egofm lefut iüc ïiazarcnus,quë tu per^e-querit: duru ck tibi cotra ft mulos calcitrare.Sed exut' ge,et fta f tp pedes tuos.ad hoe enim apparui tibi,ut co» ftitua te miniftru et teftë,et eorü qu£ uidiftke^ eorui» quib.apparebo tibi,eripiés te à populo etgetibanquiute nuc mitto,ut aperiat oculos eoru, ut couertantur 4 tent bris ad lucë,et 4 poteRate fathan£ adDeu,ut accipiant remiftionê peccatoru,^^ forte inter cos qui fandipcaU funt,per ftdê qu^e e^ erga me.Tremés aüt (^ ftupens it cebat:Domine,qd me uit ftcere i Dus dicebatad ipfom: Surge,et uade in ciuitatë Damaftu,et ibi dicetur tibt ie omnibus quaordinata funt tibi utftcias. Utepoßrema uerba comités Pauli auuiiebat quidc,fed nemine uidebit. Surgebat Saul è terra, er exceecatus exceüétiaftlguris, cognitionë damnabant er execrabätur. Kesq^ primü di ffutationib.agebatur. quida enim è fynagogis Liberti-noru er Cyrenenfin er Cilicu erAfianoru,in quoru nu mero etià Saulerat,cu Stephano cogrediuntur : ueru ab eo uincunlur.id agrè ftrentcs,er rem Deo gratà er fuis praceptorib.acceptà fefaduros arbitrâtes,coffirant in neeë stephani,Saulus et alij: etfubornatisflfis teftibus, ^^ neminë uidebat.Comités ueró manu eüprahenfum, Di eum aceuf mt^er damnatu lapidib.obruunt, Saulo cudo nbsp;nbsp;mafea introducebät.Dimafei tres dies captus oculis, er ieiunitt • |
|
5h DE VITIS teian'at tranßegit. Erdt aut quida dißcipulus Damßei no t^^anias,uir plus ßecundu legé,teftimonio probatus onmiii illic babitantiu tudieoru.o‘ dixit ad iüu p uißum tDmiinus'.Anania.At lUe ait:Eccc egoDomine.EtDomi «M ai fa: Surge,0 uade in uicu qui uocatur ReHus, çr l^'^andomotudaSaulunomineTarßcnßem. ecceenim ®gt;'‘!t)rt uiditper uißum uiru Anania nomine introrunté, tyjmponentë ftbi manu ut uißum reciperet. Retondit lt;“t ^naniüDominexudiui ex multis de uiro hoc,quan ^iKdi freeritJanfHs tuis Plieroßolymis. Et hoc loco ha ^^P°te^atë àprlncipib.ßaccrdotu,uinciëdi omnes qui »mocantnomen tuu. Dixit aut adeum Dominus:Vade, ^wwiorganu eledü eß mihi i^c, utportetnomé meu ^^tag;ntib.etregibus,acßlißlßrael.Pgo enim oüendä 'Klt;linnti oporteat cum pro nomine meo pati. Et abijt ^niis,c!‘introijtin domu, çr adP:ans imponös ei ’'^^nitßiixit •. Saul frater,Dominus mißtme,quiappa~ Wttliin nia,qua uenicbiis,ut uißum recipias,ct implea ^^^l^irituS.recipe ergo uißum. Continuo decidebant ab nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,- Ofife fiai tanqßquama',cr uißum rccipiebat,G‘ in Ana ^o dodrina Elima mago,q impreeatione Pauli uißum amit ^‘^Wuebatur.Dicebat aut Anamas ad cu:Dcuspatrü nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;........- »äüror« praparauit te,ut cognoßceres uoluntaté ßuä,et '^^l^esUquodiuslu efr,çr audires uoee exore eius:qa fßistefrs iili apud omnes hominesxoru qua uidißi et au nunc qdcotaris? Exurge,zy baptizarc,et ablue ^^^clt;ttatua,inuocato nomine Domini. Surgebat igitur, ^ ^iptipbatur : ziyßumpto cibo, uires ßaas reßeiebat. ^^•^.izetas. Detépore couerßonis Pauli uariant ^‘t^o^es.Seiprobatiores et antiquiores,ut Eußebius,Piie ^’gt;''ytniu,Eutbalius diaconus,zy alijßentiunt, Pauli con '^^frne anno Cbrifri 34, zy Tiberij t^fréià. Euodius '‘ßö^ßetAicephorus aUegat lib.2.cap.3.ßentit,ab aßeen «Cbrifti ßq;.sdlapidationeStephaniannos inters ^’^'iß^ y^V Paidu elapßs m éßbus 6 poft necé Stephani ^o^ßm eße. Hoc modo Paulus couerßus,cy ad mu, ®^ Apo,%(,'c;4 uocatiis, O' raptus in tertiu calu ßeu pd ’'‘lt;iiif«i«,t Cor.ii,per reuelationé leßu ChriHi, dodrini ^amp;aitdoaiM,Gal.t. accepta gratiä ita exercuit, ut ^'^{'ßwsqaUjApo^o!iomneslaborarit:tCor.2;.etab ^fßolymis ußq^ ad lUyrieu omnia loca Euägelio Chri '^® unde deßcéduntdd Attaliä maritima urbé : et hinc naui-^‘wpIfntjRo, ij. Sedquas itinerationesfreerit ob E' '^idijplantationé, quoniäßupra in loco de Propaga-^^^tiplerac^ dicta ßunt,hic comemorabimus breuius. Prima peregrinatio. ^“«rfi«,« ab Anania Damafei baptißatus,incipit in ßy ’’‘•jogi iocere Puangeliu-.Aii.y.ieAnde ueró egreßes, ßigrat Aribiä:Gal.i.unde reuerßus Damaßcu, acriter ^oßstit [itdaos: quiirritatPinßdias ei ponut.Regis Are ^t^nß^us eußodias eoüoeat :ßtd Paulus à ßratrib. no ^‘Wf^orta permurum dcmißusxlabitur. 2 Corinth, n. ^quot;^tirj.^rcdijt meroßolymadriennio poP ßuum pri^ ^litaegreßu. Tantim de rebus à Paulo per primas très ®oj geßis,literis'efl annotatum. Secunda peregrinatio. Osarto anno podlßuä conuerftonë,Chrifti ueró 37,et ^wj 2i,Eierofrlyma ueniti o' tbi à Barnaba ad Apo-Pdosindus,eisq; comcndatus,adit Petru,et maßt apud wHesxv.o ibiprater Petra et lacobu fratré Domini ^^^ioëaliuuidit.Gal.i.Aél.o. CuaHtcipericuluimmi JfetiGracis,cotraquosdißutaucrati àdißeipuUs de^^^ 6mëßesebmoratus dicatur AÜ. sS.et totu bienniu Ephe ^'^ehaturCßxreäiO’abibat Tarßum. Ad.^. o' inde ue nbsp;nbsp;ß,Ad.i ^:o 3 menßes in Grecia at^ Corintho, Afl.ao» Kin regiots Syrie et Cilieilt;e,Gal,t, Bdrnab.is ab Apo quare putät,3 iUos annos in «4 includëdos eße,ut » anno B b 4 run |
DOCTÖRVM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j^a lO ßolis hißue Antioebiâxü uideret gratia nepTarßum d' bijtxy Saulü inuentu ibifxu Antiochia ducit: ubiinte-gru dnnudinbo docuerut tatofucceffu,ut iUieprimudi jdpulidppellarentur ChriHidni. Puttin annut àcondito mudo 4000. P.odëex Uicrofolymiscum dlijsprophe-titprofedK^ Agdbai,prd;dixit uenturam frmé .Qtidre difcipuli codât dm pecunidm miferuntfrdtrib. in iudxd, per Bdrmbam et Pdulum .AHor.u. Pdild bxc ƒmt dnno quinto conuerfionts Pduli,Chrilliuero}3, Tertia peregrinatio. Uxpleto minillerio,3drndbM et Pdulus dßupto tonne Marco,redeut Antiocbid.Ad.n. ibipprophetequof-dam fegregantur impoßtioe manuu Pnultts etBarnabd/t ddßargendupaßim intergetesPudngchu. Pgreßiigi‘ tur iüinc,ueniunt Selcucid, (lUteuicina e^ Antiochite.Gquot; inde muigdt in Cypm,hdbentes adhuefeeu comité,mini ftm loânnë M dreuxt eu perdgrdjfent totà infuldytdndé etid perueniut in oppidu etufdé infuhe Paphti:uhi couer titurdi CbriSluSergiiK Pdulu^ proeéful, opponcntefe tit. AH.ii Ande nduigät PergÜ PdmpbUiæmbi eos defercs Marcus, Hicroßolyma redit. iüi uerô Antiochia Pißdix progrediutur: ubipermittentibus principib. ßynagoga^ Paulus prolixe cocionaturAudtci uero agre ftrétes tan' turn ebeurßum, cocitant mulieres pot êtes et primores ci uitatis aduerßus Paulu. qui eußuis mdc eiedus, abit lco.-niu.Ad.13. MultotéporcIconijdocët,o'miraeulamul ta edutfred ludai cocitant gëtes.ct exorta ßeditione,Pau lus et Barnabe fùgiut in Lycaoniâ,et paftim prlt;edicàt C' J ° uangeliu, maxime uerô Derba: et Dy^ræ. Sanat ibi Pau lus claudu ex utero matris ; o' Lycaones eu pro Mercu rio,Barnabäuero proloue coleremcipiut.ßedprohibcn tur ab ijs.Tlb ita multo pc)Si,accußitione luditoruexAn tiochia et Iconio aduenientiu, multitudo cocitata Paulu lapidat,et pro mortuo extra porta exportât. Veru is ad ße tandé rediës,urbë ingreßis, ßequëti die cum Barnaba Derbe redit: ubi aliquàdiu cöcionati,reuertutur Eyftrâ et ïconiu et Antiochia, et ordinatis in omnib.ecclcßß mi ni^risdräßuntesp Pipdiä et Pdmphilid,uenerut i?ergd. gdntAntiocbH Syri£,undc ernt emißi nd prepagandutn 'Eudngeliu.ibi eSuoedtd cccleßd, exponut qdeßecißent: etmultum téporiiibicomorantur eu dißcipulis.Aii.14. Tandé ortd cotentione d ludxie de feruandis ceremonijs Mofaidixt prxcipuè circücipoiie,mittuntur Puulus cr Barnabds adApoflolos et presbyteros in ludteà.DeduéH igiturab eccleßa,trdnfcunt pbeenieiä et Samariä, iibiq; nuciantes conuerßone gentiu.et tandé ueniut Plieroßoly ma,ubieelebratur conciliu primu etgranißimu de liber f° tateChriflianoru.Ad.it, Cittxhailenuecomemoraui-mm de peregrinatioe tertid,iïieronymiK et alij antiquio res afjerut geüa eßeaf c euer ponts Pauli anno, ufe^ ad i7,quo celebrata ßt fynodusViierofolymitana.et uidetur eorufentétiteaflipulariPaulus Gxl.i.qpnmudi^méiè mentionë freit triu annoru,poß quos Hierofolyma abie rit:etpoßeantqt,P.urfuspoßannoss4.Aliiuercgt;recetio res^xiflimantes nimis breue ßaeiu, népe tantu s anno' ruxclmq Pdulo ad ede ptregrindtioe5,et res qudt pofl fy nodu geßiße narratur, prießertim eu Cormthi annu 1 et |
|
C s N T. I. LIB. rum fraciufri reflduum,quoPaulu iUa poü fynodu gefr fifre ucrifimiUut dieamut. Verum quam bac etiä imbe-ciUisfît ratio,quit non uidet ? Gucat enim ipfe, dum ea cömemorat quit à Paulo poft fynodu ufq; ad captiuita-tem dut gefra f mt,fubinde indicat, Paulu maUjslo cit, prater ea qu£ diximut, non diu moratü effe,fed pltrae^ tranfijfre frstinäter.o fanè ab homine expedite,ut Pau lut frit, intra fraeium anni 0 trium men/ium loca mul ta peragraripofrunt. Quarta peregrinatio. Quinta peregrinatio. Ex Hierofolymis defcendit Antiochiâiibiqi iUquanti frer comoratut,perdgrat Gdatiam cr PhrygH, t^t^fr mans difcipulos. Ait. 18. er uenit iteru Ephefum : undt paulo antèper Aquilâ 0 Prifcillâ Apollos ludaiu Aie-xandrinut,ur eloqués,feiens tantu baptifina loinms,rt (liut inùitutus,dimijfîit erat cum literit Corintbiu^aU' lut aut inueniens x i ifraires,qui baptifati tantuMmis baptifmatc,nondu acceperantfrintu fanéîit,eofdé ftba ptifat : 0 manet ibi biennium, frrtiter docens, amp;nbsp;mira culiscofirmansdoétrinà.Exorciftieqttidâ,conatidemo fio de comité I oàneutarco,àquopriut in Pamphilia frie lo nia eijccre in nomine ïefu, priedicati à Paulo,maleaca-piuntur.Libricuriofaru artium comburuntur,ualtntei^ quinq- milUb.coronatorü. ExEphefoPaulutTimoibtu (y EraflupriemittittnlA.acedoniâ,tdnquâmoxfecutit' lO Exfynodo Hierofolymitana cu Uteris ApoRoloru dimittutur PauliesoEarnabas,qiiib.adiungutur iudas er SHat prophétie: qui omnes unà uenerunt Antiochia, ubi confîrmAtisfratribus, ïudat redit Hierofolyma, fed Silat manet apud Paulu amp;■ 3.trnabâ. Petrut etiâ An» tiochiâ ueniens,(y intcpeftiitè inter gentcs iuddizans,à Paulo obiurgatur,Gal.i. Autore 'Beda inAdis Apofta loru,Vincentio er dij s, inter Paulu 0 Barnaba egref-furos ad rcuifmdM eedefiat cthnicM, oboritur dt^'en- rant deferti. îitigiturfej^aratio coniundtßimorumfra lut pedib. profidut efr Afron Phrygia, ibi in nauerece pt us,cum illis uenit Ulitylenen, Lefri infills eppidu: un , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de fequenti die appulit cotra Chiu.Et mine poßridie na tandé à magiRratu educuntur.Aél.ià.indeegreßi,träfr 4« uigat m Samu, o- pernodat in Trogilio,diAâte40fia dijs à Samo, çy fequenti die uenit A\iletu : pr^tfrucfli« frudiofe Ephefum,ne ibi detineretur. Cupiebatenim ad Pentecofres frfru Hierofolymit efie.SedtamenlAiletum ad fie euocatos Ephefîos presbyteros, logo et grouifima oratione cohortatur ad cofrantiam er uiÿlationë. Ail, trü: o 'Rarnabat,alJumpto M.arco, in Cypru nauigat : Paulut uero cu Sda, confirmaturut eedefrat, traßt per Syria o CiUciü-.Ad.if.Ae peruenit G erben et Lyfrrà. ibi inuentu difeipulu maire iudeü^patre gentilë, Timo» theum,circucidit, 0 pofreafccum comité itinerit ab du tit.Atq- ita unà tranfeuntes Phrygia 0 Galatia,probi~ bitifunt à friritu loqui uerbu GeHnA/iaXenerut ergo inlAyfrà,undefuntiteruà fpirituprohibiti defledere in B ithyniâ.Venerut igitur Troaden,ubi Paulut uißone 30 nocturna uocatur in M.acedoniâ.quà eu fuis comitib.na uigaturut,peruenit in Samothraciâ,o- fequëti die iAea polim. inde pedib.afeëdit Philippot, ubi m anfit aliquot dies apud purpurit uenditrieë. Cum aut ex pudla uati' dica eiecifjetfpiritu Pythonë,^ dommis pudhtjpriuatis quieftu,quë pnedidionib.merebatur andÜa,protrad:ut ad magtilratu duitatis, una cu Sila conifritur in carce rem.ubi poli preces ad Geu frétât, miraculofe ambo U' berati à uincuUi, conutrfo ad ChriüÜ eußode carecrif. tuntper AmphipoUmt^ ApoUoniâ. Et urniunt tandé Thefjalonica ; ubi tribut fabbatis Paulut concionatut in fynagoga,multas couertit ex ethnicis. Sed ludd conci-tant dues co tra Paulum (^ Stlà. quos rapturi ad fuppli dum, cum no inuenirent, hofpitè ipforu lafoné o' alios quofdä protraxerut in fbrütquos tamë,audita caufa,ma, giftratut abfoluit.node tamë à fratrib. edudi Paulut et Stillt, ueniut Eerrhœâ : ibi crant nobiUßimi Theffaloni tenßfrqui magno ^udio amplcxifunt uerbu. Cum auté iîlucexThejfalonicaprofrdiluddcocitaffentpopulu, so Paulutrdido ibiSila etTimothcg,edudut ad mare, na uigat Athenat. Vbi dum operitur comités Silâ o Timo thefrdifputat cotra philofophos,et publicè cocionatur, occapone fumpta ab ara ignoti dei.ubi couertit multas, inter quos eft Giony fiat Arcopagita: Ad.iy Ande egref fus,uenit Corintbu: ibi inuenit Aquilâ cu uxore Prifcib la,qui recens eà confitgerat,edi£lo Claudij imperatoris eiedut ex ItaUa.Ad eum,artificcm texendoru auUoru, Paulut diuertit,eiufdem artificij peritutAdic ad Paulum redicrunt Silos crTimotheus. Paulusaut docens Cbri- 60 mine Chrisii.Egrefr'utefrigitur inde,deducentib.difcipii ft am, a Indans perfequutionem patitur.Sed per uifîoné nbsp;nbsp;lis,Ex Ciefareapcdib.uenit Hierofolyma, ac diuertit ad Mnafonem |
I?* II. C A P. X. confirmatM,manßt Cerintbî ßfquiännvm. fitnicm à ïuditii pcrtradiK ad tribunalproconfulii GaUiomtdi m Utitur : fed à fùrioft multitudine impunè interfeitur in conffedu proconfulis Solihenes, princeps Synago-gæ.Paulut aut aßumptiiAquila et prtfciüa,ex Céchrah nauigat Ephefum : ubi rent's Aquila amp;nbsp;PrifetUa, ipfe proficifatur C^fareamAnde afcenditïiicrofolymi,G' falutat Eccle/tam.Ad.ii, rut. Sed detinuit eum aliquandiu exorta per GenxtrM quendâaurifreéfeditio, Aét.ig. Haefedata, nadgatin Viacedoniàtin qua eöfrrmatis ecclefîis,defcenditin Gta ciam. Vbi comoratus trimeftre,'tntdlexitfîbiMuigi-turo in Syria,à induis mfîdiat fîrui.Vitttatoigituritine re,reditin Hacedoniam : 0 primißisTroadaSofitro Berrheeenfî,Arifiarcho 0 Secundo Theffalonicifibut, Gaio Gerbenfî,o‘T'imotheo,Tychico et Tropbimo A' fîaticis, Paulut pojl Pafeha Philippis egrefriit dit qu'm-to,peruenitad comités Troada:ubicumeis maifrfr ptem dies.o unafabbateru ni multi noélë cocionatiu, Eutychu iuuenë de tertia cotignatione delapfuniiO rx tinéiü,in uità reuocauit.ïnde cateris nauigantibus,PiU 20. Et inde nauigioperuenit ininfulam Cotn. Altéra die,in infulam PJiodum.lnde m oppidum Lycia PaU“ ra: ubi cofeendens nauem,traieélurâ in Pbœniciâ, reib da ad fînifrram Cypro,mde defrrtur in Syrian,at per' uenitTyru,ubi apud difcipulos mâfîtfeptë dies:aquib, per frintum monebatur,ne afeenderet in Hierofolyma, ^ê^rffus mde,nauigat Ptolemaida: ibiq; comoratus unit diem,fequéti iuit Cafareâ.ae diuertit ad Philippu eiian geltfiam,unu ex feptem, cui erant quatuor finie propbe tl frie. Apud eum Agabut propheta tudeiis, qui ante ali“ quoi annosfrme pnedixerat, Paulu ligatu cmgulo de fi tura capciuitate pnemonet.deinde omnib.difruadètibiit Cr deprecantib. profrétioné, Paulut permanet in fenten tia,fîgnificans,fe no folÜligari,fed ej tetori utile pro no |
|
»» DE VITIS HwfofléOpri«. SequentidiedpudUcobU apoftolum f’ff'fgdtK omnib.presbyteriSffxponitÇucceffuf fui mi~ mtergites: ey offert pecani^ii,qu^tpro egentib. viHrib.m eedefijs ethnics colleger ut. heinde monetur *^^ccltfii,ut rittt purificationis fatiißciiit I udaif, ze-«Mibi« pro lege lAofiticd. cui conplio dam obtempérât lfiiiw,nondu completisfepté purificationis diebiis,con ^fftw 4 hiddis Afidticis m templo,corripitur, çy accu i^ur spud populu de proßnatione tépli.,çy abrogatione ^ÿ^ i\ofiic£. Extradas demde ex têplo, ey uerbera-tw: t4N(fé ifaptrueniente tribuno cohortis pr^fidiarite ^^ietyfia^tumultufedaturo, lud£iseripitur:Àquo ^^^^mpetnt.exgrddibus dicendipoteflaté ad populu: f'd.n.ubi comemorut hißoriü conuerßonis fu£,purglt;i *ƒ '«ff iadeis^d fruUra.ndm lud£i mugis irritdti,po-Wwt f« occidi. Tundé clamorib. popuU motos tribu» quot;MiUirgK cedi iubet Paulutque turnen moxugnitu due ^tnmuMuculis exoluit.Ad.aa. Etfequëti dießjUt m P'X'tificafynedrio. ibi Paulus exor fus dteere^ab Anuniu tomifee iubetur in os cedi. E t cam uiderct in fynedrio ‘^'dmpartim Sudduceos, partim Phurifeos, ufus eft ^’^oilt;gt;Sntate,quo ipfos indicesßeit difcordes : eu dice-^‘hf^ftopter ffë alter ins uite ey re furred lois mortuo '''^itiiifcrimëuocuri. Tumultuuntib. igitur potißeibus 'ff^ßdribuni mundato Paulus de uitu periclituns in eu ihiiibripitur. ubi node diuinu uoce monetur, ^ debeut ^’gt;’lt;iecoßteriCbrißu. Sequeti dieplures q 40 ludei uo ^’‘ßobfirtngunt,deinterßeiedo Paulo,dumiteru duce '^(^»'tidfyntdrion.îie inßdie cû à Pauli nepote ex foro rat, omnesanimusferuatuiri. lbietpriuatiinful£habi-tutoreseiedoshumanitertradurut:et Publius quidspri '^tffentpateßdlt;e,tribunus decreuit Paula träfmittere jo mas in infulu,triduo exceptas eos laute habait: cuius pu ^^dicepfießie iudaje.Ad.13. Padafunt h£c 21 anno ^’‘oimjionis Pauli,ey Qlaudq is.Chridiueró sSi Sexca peregrinatio. ^litétis igitur peditibus,feptuuginta equitibus, ey du tttiiis lancearijs comendat Paulu,unucu liter is ad PeU' ^‘''^iitiicintib.^rorë lud£oru,zyimtoccntium Pauli. ^^tniut egreßipoß hora nodis tertiam,Pauïo dedu ^^ f^ntipatndcn uf q;,altero die redeunt in cadra. Equi ^«PwiüpfrJHftü Qafarcü.corü Peliceßdunt. quem is uerfus,obuios habuitßatres ex Roinj adßrü Appij ey' - , nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tresTabernas: 'aquib.dedudusP.oma,annozPJeronis, '‘'’^'^ttujlüdiriinprietorio Herodis, donee deeufatores^a Paulinero couerßonis is,etChridis3,iuxta Pufebiu in z. Chronico,ettlieronymaetalios,inclein0ticußodiaßtif, ‘^f^ißenieret. Ad.13. Qjainto autdie pàd,hoc eß,i2 '‘^^''?,tefui[ierofolym or a, Ananias cum femoribus,lt;y ^^we Tertullo,profidus C£fare am, Paiilu accufauit ^’‘tilclic(,qui tame auditu Paula dementer trudauit: ^di^uoties accerßta,amanter accepit, /Reruns ea pe» ^'^difuaredempturuuitamfuum. Itabiennium Paulus *^tircere tolerabili detentus, 4 decedete PeUce, Porcia ^^^^ßtceforießrclidus.Ad.24. Peßus tertio die nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;........ lout^uauenit in prouinciü, afcendit Uierofolymu: ubi nbsp;nbsp;magis ad praß du euügelij euenerät : itu ut uinculu meu f'‘’^^t'(ib.uehementeraccufantibusPaulu,relfiondet,fe^° manißdaßdußntinChrißointotopr£torio,acc£te~ tnaudituru Q£fare£,pr£fentib.accufatoribits. Poß 10 nbsp;nbsp;ris omnibus.quod Hieronymus in epißoU ad Philemo- nem,intelligit de domo C£faris. inquit enim: Ä C£fare in curcerem miß'us,notior ßniili£ einsßdus, perfecuto ris domum Chrißißeit cedeßam. Sub fine anni quarti Pleronis, Paulus ad tribunal Cœ^ faris oocatus,dicit caufam cotra lud£os aceufatores. ey abiturus ualedicit omnibus amicis, tanquäfupplicioafß dendas, Sed in eo iudieionihil decernitur. Poßeu denuo -’^i^ui n y^^lATcte,,prsefcniiff.ACCUjmorioits, j^o/t lo ^reuerfus C£fareà, aceufatu Paula ey auditu Peßus quot;'f^amp;^Mm uelit Hierefolymis fuü cotrouerßä agi. ^^^^Pauba prouacaffet ad C^faré, promittit Peßus r^^^’ieummijfuru.Paucis diebus interiedis, Agrippa '’ou« preßdc, cum de Paulo quedä ex Eeßo accepifßt, f'^f^^iitmpoßcrodiecorüfeadducijZyuudiri. Ad.is-ßttnußaigitur demde poteßate,Paulus copiofe expo '“'^S^ippeconuerßoncfuam,etdodrinä quäproßte produdus,ubfoluitur à Jerone. 1 Tim.^. , . , nbsp;nbsp;nbsp;^'^ nbsp;nbsp;Annis igitur iüts decem,ufqlt; ad ultima Eieronis,in~ tttut.P: Eidus quidc,ewm nimio fludia Uteruru deUru nbsp;nbsp;uißt ecdeßas Syri£, Aß^ z?quot; Gr£ci£, y mde reuerfus, inUiiUit |
DOCTORVM. f94 ßdu dicit: fed Agrippa et dodrina dus probat,et pro-nunciat Paula dimitti paffe miß ad C£^rë prouacaffet. Ad.ié. Poßeu Paulus eu alijs quibufdä captiuis tradi tur luUo centurioni cohortis Auguߣ,dcuehendus Ro-mam,ducësfccu Aridarchu Theßaloniccfem. Et altera die C£fareu egreßi,unA uenerut Sidoné,ubiPaulo à Cen turione fit potefias ainicos uifendi. Inde nauigant in Cy-pru,cu haberét uëtos uduerfantes,poßeu accédât Ulyru oppida Lyei£,no proçul à Pat ar is, ad ortu filiim:ubi in ‘0 Hent£ naai Alexandrin£,in Italiä itur£,Ceturiofuos oni nes imponit: uc difficili nauigatione appellat ad Cnido, in extrema Cari£ fit à.Inde adnuuigantCret£,ad Salmd nam oriétaleiffuUprómontoriu.Vnde legates orälitto ris,£grè perueniat ad pulchrtiportü,cui erat uidna op pidum Lafea:unde ca uellet petereporta Crct£ meridio nalë,phoenicc didu,ffießußrati, uentoru iinpetu firun , tur ad parui infulüClaudü'.quam Clauda Ptolem£usuo cut, etiuxta Cretü aerfus meridié et accidenté colloeat. Deinde multas dies in mûri iadati, fxuißma tepedate, uo à Paula cotnemarante uifianénodurnacofirmuntur: et perpellatur, ut corpora debilitata inedia 14 dieru cibo reßciat,adßredoslaboresreliquos. Et caexoneraßent nuué fréta iadurUimanè terra coffgt;icati,id earn tendut. Eratuut infulaÇ Ad. 27 )îAelite,à qua ca no proeul abef fent,nauis impingens in promotorij cuiufdü excurrente fcopulu fiangitur. omnes tamé qui in naai erüt,uidelicet 276 homines,falui m terra enatarat : ut Paulas pradixe trem ßbri et dyfenteria decambente,et ulios poßeu mul tos egrotos,Paulus fanauit in eu infula.Tandë comoruti très hybemos méfes in ïAclitc,naui Alexàdrina,que ibi dem hyemaucrat,ucdi funt Syrueufas: ubi munferut tri duam.uc deinde circunauigata Sicilia,acneruc Khegiu, et biduo pöjl Puteolos: ubi Puulusinuétisß-atribos,cum ulijs comitib. müßt 7 dies, uc tandemprogreßus Komi itu ut quiuis ex amicis ad earn udmitteretur.PituÜt in A-dis tantum biennij mètio,quo Puulus Rouw docuerit, indomo ufe c3duda,omnib. uccurrentib.ßneprohibit tione.Ad.ts. Septimaperegrinatio. 1« biennio iüo,quo in curcere Rom^fait, plurimiini pr^dicationefuaprofecit,ßcutipfe eade refcribitud Philip, i: Scire nos nolo fratres ,^qu£ mihi aceiierunt. |
|
CENT. I. LIB. II. CAP. X f9f tes, er ulros inter ipfos exor!entes,amp;peruerfaloqut» tes in perniciem eccleߣ : Ad.zo.Viuis coloribiu Aiitu chridum depingit z Thefi: er extremerum tempern'^ corruptißimos mores annotat 1 Tim.4. er a 'Emis 4. nbsp;nbsp;Dadantius lib.4 cap-z narrat,Paulum er Ettru^i* Eom£ excidium Hierofolymorum pradixife.VerbaiH toris adferibimus: Scd er futura aperuitdUs omnii’ qu£ Petrus er Paulus Roma pr£dicauerunt: er ei fri dicatioinmemoriam fcriptapermanfihinquacummid nimo habuijfeproficifci in Hijfianias. Eadem etiam alij »0 ta alia mira, turn etiam hoc futurum effedixerunt,^t autores afferunt, ut Eufebius : er Athanafius ad Dra» nbsp;nbsp;pod'breue tempus immitteret Deus regë,quiexpu^i^' ret tud£os,er ciuitates eorum folo ad£quaret,ip!oir,i' tern fiime fitiq- confidos obfideret. Turn fire,utcorpigt; ribus fuorum uefterentur,er eofumerentfetnuuem.ED ftremo, ut capti uenirent in mantis boftium, er m ^‘^'^ ßedufuo acerbißimeconiugesfuasuexari cerneient, uiolari ac proditui uirgines,dtripi pueros, aHidiparim los,omnia deniq^ ignifirreq; uafiari,captiuos in pirpi tuum terris fuis exterminari, eo quod exaltauerunt ju^ « et iz. Ncim donum Unguaru cum habuiße,tum planta xo per amantißimum er probatißimum Delfiliuin ■ Vai^ pod ill or um obitum,cum cos Hero interemißehindao' rumgentem er nomen ‘Veffiafianusextinxitficitqoii^ nia qu£ lUifuturapradixerant. Donum etiam caflitatis eum habuificrclliÿpefftia deturex iCor.y.en Cor.^. Scd tamen Clemens ex^ lip. 4,ubi quandam comparem Germanam falittßtajfi' rit Paulum etiam coniugem habuiffe: fed earn nofici^ circumduxiffe, ut cxpeditior effet ad mimfieriu, reftt Eufebius lib.3 cap.jo,cx tertioStrom. Clementis. No« tantum autem uiua uoceprafens docuit eede' fias,fed etiam abfens feripfit epiftolas,qu£ adhuchodie in ïtdlidiGdUid (^ Uij^dnid, ç^ dlijs Occidentii pdrti-lm docuit Eudngdium: quodemuinofibi propofuerdt dnteliberdtionë, utpdtetex epiftold dd Philip. 1. Certo feieÇmquit)^ munfuruifim, zreum omnib.uobiiper-njdnfuruf ßmim ueftrumpreßdum, er gaudium fidei, utgloridtio ueßrd exuberetper lefum Chriflum m me, permeum dd uosreditum.Etdd Philemonetn: Erdpurd tnihihoj^itium-.ßero enim quadduxilio precum ueftrd rum donahoruobis.'Etex'R.on.if.conlldt, turn ind^ cont. Pdulum in üißidniM ußendiffe dßerit Epiphdniui Ub.i.tom.i- Sophronius er dlij. Henricus Erphordenßs reßrt Chryfoftomum djßrmdre, Pdulum d Herene di-inifßim,dbij[ß; in Hißanidm er Teutonid. Scd htec mi' nus certdfunt. HcM etid eum,ut eff'et idoneui dd tnutterts Apolbolici ftiniliouê^priecldrbjpiritusfdnélidonisornauitiquibui nihilo injiriorfuit eximijs ç^ furnmii Apoflolis: 2 Cor. tiones eccleßdru intergentes,timipß etiü 1 Cor.j4 te-ftdtur inquiés : Grdtids ago Deo meo,qucgt;d mdgis quam nos emnes Unguis loquor.Cldruit dono fapictid erfden the.inquit enim:Dicetßm imperitusfermone, no tarnen fcientia,t Cor.n. indocendoerdiffutandocontraiu-daios er Grcecos,erßlfosßdtres,etcohortando ad pœ nitentia er bona opera,acetiaminreprehendendis ui t^s,fua habuit eximia dona : utpoflea dicetur.tn edendis etiam ßgnU er prodigijs, non in fin: us Apeftdorum fuit, x Cor. ix. Elymam magum ueritati reßfii ntcm,grd uiimpreedtione exctecauit,Ad.13. Clauduab utero matris Dyßrisfanauit,Ad.i4. Spiritum Pythonis èpuella eiecit, Ad.ié. EtuirtutesncnuulgaresEpheßcddat Deus per manus Pauli, ita ut etiam fiuper infirmes defir rentur d corpore eins fudaria e^y [emicinda, er recede rent ab eis morbier ßintus nuli egredertntur-.Ad.i^. Eutychum refu[citat,Ad.ea. uiperam de manu fua pen dentem exeußit in ignem, fine dUquo ualetudinis detrimente: Ad.is.Patrë Publijfibri er dyfenteria laboran tem fanat -.Ad.iS.er alia multa inter gentes ediditfig-na erprodigia, Ad.i}. Kom.is. 2 Cor.n. 3':gt; 40 Vißcnescrreuelationesnon habuitpaucds,quilus Deus eum infiruxit de rebus neceß'drijS.Hdm per rcue= lationem aecepitfuum Euangelium 4 Chrfio, Gal. 1, Rd ptusfuit in tertiu/m ufq; cœlum,er in paradifumier au dijt uerba arcana,qu£ fis non fit bomini loqui. No iffir returautem obexcellentiamreuelationum, datus eft ci flitnulus per carnem, nuncius Satan£, ut eum eolaphis caderct : z Cor. ix. Perreuelationë, cùmprimùm pof annos tres ueniffet Hier ofolymam, er oraret tn templo, S° subeturfifimanter exire.Per reuelationem afccndit Hie rofolymampoft annos quatuordeeim, Gal.z. Perreue lationem accerfitur in M.acedoniâ, Ad.i6.Corinthi Do minus node per uifionem Paulum confirmât,et intrcpi dè docere mandat:Ad.i8.Dominiis etiam ei node figni-ficat,quc)d oporteat eum Romam quoq; tedificatum de Chrido abire: Ad.i}. Haufragium er incolumitatem nautarumangclusDominiPaulodenunciauit. Ad. 17. Dono etiam propheti£fnfigniserat.tiam presbyte-ris Ephefimispr£dicittridem ccclefi£ flatum, pofifuu 60 ebitum, propter lupos in gregem impreßionem fielen- |
in ecclcßis extant er leguntur. Athenis feripfit utraq- ad Theßalcnieenfes, utptld ex Ad.iy^eri Theßs ex fubfiriptiSeearundë.Simtep Corinthi eas feriptas exidiment, propterea q Atbersi non diu h£fcrit Paulus : er quad Timotbeum 0^ no Athenas adPaulum^ßd Corinthum uenilfe,ibiq;euiit eo aliquandiufuijfie cendat ex Ad.iS. Eailutn circiter annum Claudij s,Chridi$0yPauliccnuerfi 17' Priorem adTimotheumproxiinè pdibasjcnppj^ uidetur.nam Timotheum cum Aqui!aamp;frifiSiarelit quit Epheß,etipfeafcendit EUerofolyinäietitiiedejcni dit Anticcbiam,zr inuifit Galaticam regionetn,et?bry giam,et uenit Laodiceam Phrygi£,undeUitrasadTgt;' motheum Epheßcommorantem dedit. Ad.s^- EaSam circiter annum Claudij 10,Chriflisii’Pauliconuerfity- Priore ad Corinthios Epheß feripfit, utexAüa9i^^ i Cor.16 colligitur.Subfcriptio habet,è phiUppU-^^^^^' ter annuClaudij iictii,Chrifti s3etS4,et PatdiM^i^^ Eodem tempore epiftolamadTitum quidamexE' phef9 narrant feripta efie: alij ex Hicopcli,ut habet fcriptio. Epißola poderiorë ad Cor.Philipps in iH^i^ donta feripfit, ut habetfubfcriptio.Coüigiidpottfi txt Cor. 8 erf-circiterannu Claudij i3,Chriftifs,Pti'^^^^' Eodemanno etiam epiflolatnad Kcm.exCcrnithtt feripfit,quo tempope flatuerat proficifei in Syriam : id patctexE.om.13. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, lüo btennio,quo p.om£ 'm fuo condudo manfitßtf^ pfttad Galatas,ad Epheßosper TyebicutadquoseM antea jeferipfiffe dicit Eph.s. Vna tantu epidola extot ad Philippcnfcs,perEpaphrcditu :adqucsettamim!ei |
|
D E V I TI S i^ßfit uidetur Philip. j,tibißeeddc ßeribere dicit. Sed f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PhiUppenßes epikola. Ad ^^^nfesperrychicu er Dnefimu.ad Daodieeßes.ad ^^ttMeinos Caloßis et Hierapoli, qu£ hodie deßdera ^d Pbilemoné,per Onefimu. Cum dl as è Ro ^witteret literds,fecu adhuc habebat Arikdrchu,Ti ^^^’gt;‘’n,llldrcu,Epaphrdm,Ducam, Demain : quoru ^^fimfidt in epifiola ad Coloficy Ph ilemanem. ^^P^^oUpofierior adTimotbeu, omnium pokrema •rdundeçyquando ßeripta fit aariant ßententi£. r^^KVieronymusçriiicephorusçyalijputant, à r^^kibtratiane poß noué aut deeë annos, paulo ante ’‘^^fmptam eße: eo quad z Tm. 4 ipße dicat, tem-yfi^erefolutionisinflare. Alquero recentiores een-gt;%^^tnfcriptamejfi; paulo ante^rmam liber ationë, quot;nbsp;°c^fi^iiquod fieldt mentionem imdtdrim rerüqu£ ^^’'wèpertmeantddea temporaiquibiuex Gr£Cia '^'^'amp;ns iiierofolymis captas eß, er Kom à dedukus. S“w^f««t; Lucas mecu ekßolus .Itë, Tychicu mifi E-f fR.certó enim conkdt,hunc mißßum eße 'm Afia 'm zo hac Pauli eaptiuitate,zy no pokrema. ïtë,Sdlut4 («w^ Aquildm.ïtë,Erdfius manfit CormthiMem, ^^pbmü reliqui m Uileto languenté. Et uidetur Pau ^^kto Tropbima rtliquiße, cum^ earn tranfiret, '»o. Et quad dicat inkdretëpusfu£ mortis, er ße iri 4 Nerone : çy poßea abßolutus, ea uerba ^'^lt;titcafcripjerat,nonexpunxerit. ^piHoU etiam ad îlebr£os,è Koma ßeripta uideturt rijns eins autor exikimetur, dikum efißupra in lo-^^^mpturanouiTekamenti. '’^™ lt;fe lefi Chrika, quèd fit uerus Deus er uerus ho-ft méfias m ueteriTekamëto pr£dtktis,quë opor ^^^||tietreßurgere,aßcëdereadcalos,ßedereaddex '*'i Dti, (y perpétua agere ßummu ßieerdotem,do' ^jfi^ntftiturddiudiciu/m.Kom.i. 1 Tim. ^.zTim.z. ”‘7.i«.Ep/)e^4.Roni.8. Dokrinamdelapßuho^ ........................... deieprauata omnium hominum natura,ey de 4» pro mcredults.Ephefiz. Homopeccati,(y filins perdi-s^^'-^i°gt;dilucidèexplicauitKom.4-GriCor.t$. Ve-’^^dkegefententiam apertiiis inter Apoßolos,quan-^'‘^kßriptaeorum attinet, nullus m lueem protuht, I'^’^deiquidë ÀDeofitlatd,cr quèd habcat promißio ’'^ßdquidnudus hominu earnpoßit implere : quod ^^fi^ÿtitionempeccatorum,ey okendat train Dei, i*’'Wnort tolldt : quod Chrißus legem pro gencre hu ^^^'oinpleritjey credentes abßoluti fint à iure peccati Vmertisper Chrißum : quad lex tHoßaica fit abro- primentia.exemplaßunt m exordijs epißolaru ad Ephe l«lt;-«(^««it etiam dokrinam dcEuangclto,quèd fit so fiios er Coloßcnßes.tionnunqud etidßcbematibus rheto ^quot;^^ßdereinißionegratuitapeccatoruproptcrmedia ^(.Dokrinam de iukificatione rekè Petruscyloan-Wier alij Apokoli etiam tradidcrunt , ucriim enuclea- ^ßtoc^uefient Pdulidokritta defingulis dokru ^^isHina cdpitib. in Dogmaticis ßupri prolixè eß ^^^’tteneratu. maxime uero kuduitillukrare dokri-fwamp;ßHHus PAul'M.omncs enim cauf is clcgdnttßimè f^^maponit, De impulfiuis,quod in Deoßient miße ^^^wiiictgrAtu et fuXowd^uTiix,^ in nabis pcccutU (Minors. Deeßu:iente,quodChrißus fud humdidtiane, Wentw 57 morte, nabis compdrduerit luùiddm ^ wUn. ^cmiiteridliyquodnoßrdiu^icidcordm Deo lt;iw fint open,dut qudlitdtes noßr£,neqi iußd Dei ipt jtnieteni eßentidißd quid fit totum opus medidto^ |
DOCTORVM. ris Domini noüri iefuChriHi, quad units pro omni» buspr£{iitit,nempe integrd impletio legis, qute compte ilitur plend folutionem -rS KiT^ÿ pro peccato generis humani ; hoc eA,mortem er integrdm obedientid, qu£ habet promißione uita. De caufdßrmdli,^ fit imputa-tatio mortis et obediëti£ Chrißi, dpplicdtd perßdifiu remißiopeccatoru.De inßrumentdli,q, itta iusiitidfola fide,grat is,abfep operibus accipidtur.De finali,ut Deo er Domino noflro lefu Chrißoßuiis tribudtur honos,et. »0 ut confeientuhdbednt firmam confolationem.. Nee par um iUußrauit er cattera doéïrma capita, ut funtiDe pœnitcntia,q, oporteat primùm per lege dgno fd peccdtd, er po^ed fide corda cotrit a erigi: demini-Hcrij efficdcia,q, fidesfit ex auditu uerbi: noua obediett tid,^ iußifiedtos g^atiSiOporteatinchoarc noua obedis tiam,er freereoperadigna ijs quirefipuerunt: qu£o-pera debeant fieri a Chrmidnis, q, oporteat opera fieri priducente fide,er q, dbfqf fide no placeant Deo, q, no ßra opera no fint immifeeda articula iuüificationis, et quad babcant fut premia in bac er fiitura uita. ïüu kramt etiam dadrina de uocatione gentium,ut is qui à ebrikopeculiariter adidinunus eratuocatus. item, de ccena Domini,et de baptifmo : de adidphoris,q, fi ad ea accédai neccfiitas,fcdnddlu, opiniacultus,et fimiiuui' tiofa accidentia, Adiaphororum naturam exuant. Dc Antichrtfio,quem muis eoloribitsdepingit i 'Thefr^er iTimoth.^.De extreme die,icr refurreélione mortuo' rum,iCorinth.is. iTbeffi^, in cocionando fimplici et uulgarigenerefennonisfe ufuni eß'c,ipfe indicat t Cora, Epißelas uero einsgra-mores cr ualidieres efie,in primis pfeudaapokoU cri-minatifunt, i Cor.io. Sedfiuerè zy fincerè iudicare ue limits,genusfermonis quo inepikoUs etiam ufus ek,fd' tis planu çy perßiicuu eß,nifi q, Hebraißmos mterdum interßergdt,qudles ßunt: Earn quino nomt peccatu, fielt peccatu: id ck,uikima pro peccatoii Cor.;. Omnes pcccduerunt,ey carentgloria Dci : boe ck, omnesßunt peccato obnoxijerrei.Kom.s. luftificari,pro abfolui eriuüupronuncidri.R.om.‘ieramp;. ¥tUj increduhtatis. tionis.iThcIf.i. CbriflusJiUm cü nabis â Deoiußiciitt ßankificdcio,redcmptio.zyc.e Cor.i. Per legem legimo rt: hoc cß,per Euangelium abßolui çy hberari à maledi ko legis.Gdl.i. Viuere Chrika, cy cumChrißo crueiß xum cßße,de imputatione diciturGal.z.crfimiles. in compofitione hoc Paula fingulare cß, quadcü uo luerit nw.ltddiccre,flt;epem unam periodu plura canne kat membra,cdußas amp;nbsp;efiekm er cire akant ids rei ex- ricis utitur,qudlcs ßunt anthypophorie, zirxfcevo/iaer'ixi, Philip.}.Videte nxTaTc/alw concifionë,nas enim fivmus ■sngtTo^ii ciremneifio. Intcrrogationes, trdnsldtioncs, inuerfiones,egrefiiones,zyfimilcs. Irenaiuslib.j. cap. 7 dixit, Paulum hyperbacisßrequenter uti :ßed tria tantu citât exempld.unumexz Cor.4, alterum ex Gal.s, tertium ex i Pheßz. Hieronymus in cpifiola ad Algapam, exßuperflua dtkiane qmdem in loco Col. z. Quxßunt ra tionem quidemßapienti£hdbentia, zyc. colligit, Paulu €0 artis grammdtic£fi(ifie impcritum. Verum quant leuis fit ißa probatio,quis non mdet i Si |
|
199 Si dilj)o/itio,ct ipfeordo pärtium in cpi^olis eùn me diocri diligentid ättenddntur.ntmo fanm negabit-, ordi~ nc.pcrlf/icuè^n(rilt;o[èßnguU did. IS-piftolaad Ro manos, fccundum ordinempartitm panitentite [cripta til, Primiim enim docet, onnes homines, tant ïudaos quamgentes, effe peccato, irie Dei er mortiobnoxios, propter tranfgreßionem legis. Deinde dodrinam de iu^ificationefubiicityquod peccatores gratis, ab [que operibus legis,folafideiuiitficentur,imputatd ijsim^ impletione legis : hoc eli, obedientia CT morte Domini noilritefu Chrifii. quam [ententiamfolidis e^ firmis munit argumentis. Po flea uero gratis iuflificatos cohor tatur ad nouarn obedientiam,pr£fcriptis ijs qua fieri de béant operibtn. ïn epiflola ad Calatas er Ephefios, eadem firè Hethodus eH.in alijs uero ept^olis, quas eo nomine feripfit,ut iuHificatos cohortaretur ad bona o-pera,aut reprehendcret peccata,doilrinam de iuüifica tioneautpr£[upponit:autloco argum€ti,quarc debeät fieri bona opera,fubinde interfliergit.Zxcrdia epiflola' rum ducit àgratiarumadione er oratione: excepta c-piflola ad Calatas,er peioriad Timotbeum erTitum, in quibus anarratione orditur. Petrus dicit,in epidoUs fault qu^dü efle diffidlia intelledu,qu£ Modi paruq^ firmi detorqueant ad fiant ipfirum perniciem. t Pet.3. 1» abiurgatio ne peccatorum licet f : acrem er feue-rum exhibuit, ut ex epiflolis ad Corinthios er Galatas ttidereed: tarnen fibrnde afieritatem lenire filet. Hec Uiluit apud eum profopolepfia : Petrum enimfatis gr a uiter obiurgauit Antiochia,Gal.i. Satpe ob impoeniten dam hominum contriftatuseft er luxit, a Corinth, n. jo No« ftuduitplacere hominibus,fed Deo : nee ed cuiquä adulatus.Gal.t. i Theffit. ïn confolandopeccatores cy afflidos ob confißionem, fiauis er dulds eft. ïn adhor tationibusferqs uti filet uerborum fèrmulis,Obtcslor egotecoramDeo er DominoïcfuChriflo.t Tim.f. 2 Tim. jp.Phil.t.cr alibipaßim. Pundamenta fia dodrinæ ex ueteri Teflamento, tu in concionibus, tu in epidolis, iacere filitus efl : ut ipfi teflatur Ad. 16. nihil aliud dicens,quàm ea qua: propre taprædixerant fiitura effe,ey M.oyfes,anpaffurus fite-rit Chriflus, an primus ex refurredione mortuorum lumen annunciaturus populo ey gentibus. Solct etiam res ucteris TcflamentiaUegoricèmterdum exponere:ut i Corinth.to.Gaîat.4. ïnter eaqua: ut uerbum Domi ni Pedefia: propofiit, er queeficundum hominem, aut utconfilia m rébus medijs dédit,diligenter difeernebat, neconfeientijs inijeeret laqueos.t Cor.y.z Cor.i. Similitudinibus mterdu utitur, er collatiombus, ut rem magis perfiicuâreddat.Kom.6.n.Gal.3.4. Hido riâ de natiuitate,uita, paßione er morte er refurredio ne er afcenfione Chrifti, filet breuiter perdringere :de fi-udibus uero dus prolixior efl. Gëtes fubinde com mené fielt,ut cogitent quales aliquando fiierint,er bene ficia Dei eelebrent : er fibi caueant, ne in priores tene» bras çs- impietates relabantur.Aom.n.P.phef.2 c^ 4, nefua afflidione er cruce alij oflindantur, er ob earn defieiät à ueritate PuageUfifubinde cedefias monet.P.- |
éo» CENT. I. LIB. Il, CAP. X. lat.quarlc,Philip.tertio,er alibi paßim ptepomt Ceremoniasquafdam Pauluin ecclefiisoriiMfie,ai adificationem er decoru çr bonum ordinem utiles,eon flat ex 1 Cor.eo.ti. 14.1 T/w.t. Ahufim caihe'Domini C£ in Corinthiaca cede fia abregauit, 1 Cor.«. C? ‘^^‘'' fia/j, qua plures fimul loquclantur, er Hfÿ“^ nouulÿ) nota.i Cor.14. Timotheum drcumcidit,Ad-isafi it^ pofuit mAnus,z Tim. 1. BaptizauitCorinthi Crifits» er Gaium,cr Stephana frmiUam.i Corn. ÎO 10 I« fio miniflerio certamina multa er migM fi^ nuit. ï^am diffutauit paßim cotra Maos in fymigoÿs, eosq;conuictt, lefum Hazarcnum effeJAcfiittimptOquot; phetisprtcdi{lum,Afl.9.i3.i7.ttgt;.iS. Sedoeos^cpem» nuit, ut cauerent fibi, ne ob contempt um Euangelifix-Ciccationis panam incurreyent.Afl.is-eS. Aliquotutt» tiam contra cos,abiturus ad gcntcs,g!rauiprol^^‘‘''^ ufis eft.Ad.13.18.11 uerà econtrà P.iulum uebententif'^ fîinè finiperfequuti paßim in omnibus loch ,utfip^^ commemoratum efl. ' nbsp;nbsp;Pfcudoapoflolifeufilfifratres eum etiam miris c^tr cueruntmodis, contra quos grauifiimè dimicaitdr^'gt;’'quot; tra eorum dogmata refutando, ey in erroremAlgt;^‘*^‘^^^ in ueritatis uiam reducendo. Paßim enim à PAulo hne conflitutas'E.cclefiaspfeudoapofloliperturbirunt-1^^^'^ cum Antiochiam ueniffient pfeudoapoftoli,etpabw^ * cerent,non paffe gentes feruari,nifi drcuwcidcteolif^r cundummorem ^^oyfi: Pauluser Barnabas aiutffif cos grauiter difceptarunt. nee prins fedata ed cotetdio, quam fynodus Hierofolymitana fiafententia conteover fiarn dirimeret,er pfeudoapodolorum opimomn^^^ narct.dtiàm grauitererneruofecontrapfeaioaffiO los,qui perturbant Galatia: cedefias,puguant, tep^ epiflola ad Galatas. Nfc peperdt pfeudoapodoHï ^ fciolis,qui in eedefia Corinthiaca excitarant fcl}ifi‘i^^’ er Paulum edminabantur, quad non effet Apollo 'as, quid non uidtfict Dominum, quod nonaceiperetfi^^f^ diu/m, quadperfonaeffetcontepta, O' uoxexiHsfimi audaxin ab fentes: utpatetexprioricrpofl^^^otlt'^ fiftola. 40 Similiter etiam eos impugnauit,quim eeclefiaColof-f enfi erroneas f eminarant opiniones. Ex » '^quot;fih “^^^ ret,pfeudodo doresfiarfiffe opinions, do iä innite ex-tremodie. Sedeam refùtat,er monetnccred»tit,ftquii etiam lit er as nomine Pauli firiptas profirat-yndecoib gipütesl,pfcudoapoftolosfilitosfit!ffeaddecipi(tidum alios,fingere efi monflrarc literas,tanqitam ab Apofo-Usferiptas. Cyiticres Paulum adeo reddiditcautunijfi epgt;iflolis fuis fia manunotamadfcriberetiGratiaDoitn ni noflri le fi Chriflifît cum omnibus uobis.z 'rhef.3. So lion tantum pfeudoapoflolos habuit aduerfirios, fedetiam ex fiiscoUegis erdifcipulisnudtiàpuritatt dod.rin£ deficerunt, contra quos cum oportiiitfeiitn’ täte uti: quodfanè fcandala baud exiguaprabuitealc-fîis,quôd illiipfî'E.uangelij dodores inter fenonconfe» tirent,fed alius alium excommunicaret. Nlt;oh Alexander es llymcnauis er Philetus,collège Pauli,naufia» giumficerunt circa fidë,uiam ueritatis biaffhemarunt, er dixerunt refurredionem iameßefidanf.quosSi- ecclcfiis,eiim non piguit.Phiis.Suu exemplu turn in do nbsp;nbsp;nbsp;thana fetradidiffe, indicat t Tim. t.cri Tim.t- A- drina capitib.declar andis,ut ß.om.y. Phil.j.tum etiam 6a fiani omnes,hit er quos erant Phygelus orHermogencs, in cohortatione ad bona opera,er imitationem, ut Ga- nbsp;nbsp;Paulum tandem fint auerfatiz Timoth.i. Demasetum 4 Pili» |
. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DBVITISDOCTORVM.
Co»
*f^igt;^oiefecißeuidetur, tTimoth.4.EtPhil.i.cen' i^^iur, multosfratres per inuidiàer contentionem wo« pHn- tradere dodrina Chrifti,exiftimates fe affii-'°’'f^lt;idditurosuinculisfuis. Et in eadem epiflola onnes alics,prater Timotheum, fua qua-
‘f^gt;ffnon quitfint Chridi ïefu-er Colof 4. M.arcum ^Ofibrinum Birnabte,er lefum luftmi,folos ex iud^is ^^periirios fibi ad regnum Dei, er folatio fuiffe.
^ÿuiùt etiam contra myfierium iniquitatis,quoi
■y'^^nccclejtaagerecœpiffe t Theffa. t. indicat.
to
* ^°^ienim,ffiritus impeftores conari nuptias er ci ^f’''°^tbere:erperfonas hominum,er prafertim Pe ’^f[cgt;*ioipoflolisnimiu fiercer fub eiits pratextu ^’'^‘^li’^taninccclefiepernicié.'Vcriimquibusargu-'f'''^‘pfiudolt;ipofiolorum erroné as opiniones refu' ^ç^{'^ttcTterit,didum eftf tprl in sapite De hé-
uit pericuU.er turbduit impiorum confîUa.nam Ado. 13 prudenter in conciUo inter p harifaos et Sadducaos mouet diffenfionem ^ fida mentione de refurredione mortuorum. Ado.t^.ideffugienduminfîdias ludlt;to-rum prudenter appellat ad Ciefarem.
lèrugalis fuit, er labore manuum uixit Thcffalom-ca : t Theffdl.t. er i Tbeffdl.3. Sed tarnen Philippen-fes ei fumptus fuppeditarunt,quibus adiutus Theffalo-nica er Corinthi gratis docere potuit, Philipp. 4.0'»’ Corinth.u. Prafentia boni confuluit,Philip.4:'Ego di-dici,inquit,in quibus fum,fufficiens eße.Scio er bumi-Uarffeio er abundare. Vbiq; er in omnibus inditutut fum,erfatiarierefurire,erabundareer penuriam pati: omnia poffum in eo qui me corroborât.
Etiam à licitis abdinuit, ne quant alijs praberet ffeciemmali,autobeffeuideretur. Nd!» Theffaloni» c,t cum labore ac fudore node dieq; opus ficit, ne cui effet onerof is: non quidfîbi id non liceret ,fedutfc» metipfum exbiberetalijs exemplum.iTheff.i.Cürin' thi idem ficit, er in regionibus Achaite,ut amputaret occafîonem pfeudoapoftolis:ut ineo de quo glonarcn tur,reperirentur quemadmodum er ipff’* Cor.ti.o-mnib.eflfrdiis omnia,utaliquoslucrifiiceret.t.Cor.^i
Honefla non tantum écran Domino, fedetiam co^ ramhominibus procurant.iCór.8.
'Beneficus et liberalis in pauptres fuittid qued patet ex eo.quód tam diUgentem pauperu babuit rationem, incolhgendapro ijsdipe.Gaii. Kom.tj. 1. Cor, 16.gt; Cor. 8.9. er quid indicat, beatius effedarequam accia pere.Ador.io.
Auaritiam fummo dudio fitgit.i Tbeff.i. Aurum ei argentum nuUiiu concupiuit.Ador. to. i^onquafîuit munera, Philipp.4.fedqu£ fluit bominum conuerfîo-nem. i.Cor.tt. Heminem lafît,neminem corrupit, ne-minem defraudauit. 1 Cor. 7. Non expilauit ecclefias perfuos colleges, quos ad eos mifît.i Cor. n.
Ueefsperbia aut arrogantia infiatus, prie fécond
,^fx^iàtiutem fuum miniflerium non tantum e-^^^lionis,quibus elaruit, er miraeulis, qune ediditi 1 ^^^»telijsegregijsuirtutibus, quibitscxcelluit.ln' ^® f^«fro baud podremafiiit iUa, quant maxime in ^^''wrequiridocet tCor.4,nempe fides feu fide-^^''^^metiambonamconfeientiam interdumapeb filet,t Timoth.i.îiam ea de re ipfe dicit 1 Timot. ‘*'^^^gt;^certimencertaui,fidemferuaui,erc.fuite-''quot;'^Wimui er diUoentißimus euflos dodrinæ di-i ebrifio reuelat£ier fummam nauauit o-^^^’'''sfdearnalijsquantplurimisinfiUlaret er pro-N?«quot;«. qK^ lu ^^^ laborum, nec molcftiarum, nec e^^Worun eumpiguit unquim. non occultauit quic- ? ® JW» quod effet feitu neeeßarium ,fedonine confi-'‘^^Biitcdipif annunciduit. node ac die non ceffa-^^f*j’^}lt;^hymis etium monere unumquenque. docuit Pw«cè er per fîngulas domos, tedificans ludais fî-^rGneis earn qux efi erga Deum pœnitentiam, ^^l^queefierga Dominum nodrum lefum. Pa-^J^^n initnum erga pios gefit, er impenfe ecclefias ^^^)iti utpiratusfiterit pro ecclefiis omnia pati,ac
Wt4in profundere ;fîcut ipf e tedatur 1 Cor. 11.
“wquero quauefirafunt,f :duos.ilonenim debet fi 4
Vowitm thefauros coUigcre ,fed filijs parentes. lfgt;(tolibentifiimè impendam,utexpenddr pro ani ^*^‘^^uejlris;licet uberius uos diUgens,minus diligar. ^'^fi‘^l-t,.Puimusplacidi in medio uéfirii perinde ^^hWnx fonçât filiosfuos.fic afifidu propefî in uos, ^^(upiebamuiimpartireuobis noufolum Eutn-^^^‘‘^^'Dei,ueriimetiam nofirasipforUm animas,pro F'WfJ q«ój cari nabis ßdi efiis. Hinc erfihoserfra nbsp;nbsp;gloriatus, 1 Cor.7.De tolerantia erfideTbeffdonicen ^^b qweifimè erßmiUarißime cSpellat ecclefias. nbsp;nbsp;nbsp;cenfium paßim in alijs ecclefiisgloriatus cd. i thefu
tempfit altos ; fed fe minimum Apoflolorum appeUdt^ o i Coriüth.is. Pdßimfuum peccatum confitetur, quid ignoras ecclefiam Deiperfequututfît, er blaffthemiui acuiolentus fitcrU.Gdl.t. Philip.i.iTitnoth.s,Ailor. 12 er 16. cTdlios, ut Tit um er Timotheum o' cate» ros,uocdtfuos coUegMiOfratres. Glonari de infîrmi tatibiu fuis folebat, or de benefieijs Dei.i Cpr.to,it, 11, Ef de ecclefîarum fide, confiantia, er bonis ope^ ribus. Apud Titum enim de ecclefîa Corinthtdca efi
'^«‘inconffedu Dei per Chriftum loqucns. i Cor.d. ^^h^tiane Cbridifungens i Cor.;. Studens Deo,qui f'o^itcorda,placers, er nonbominibus.i Theft, t ^« S'Ctdiit.ii
minibus.Ador. 14.. 1 Theft. Et nullius fîbi effet con^ fcius,i Cor. 4-er irreprehenfibiUs,Philip.i-Sed tdme4 àperfîdioneabfolutdfelôngèdbefje, non femel ipfe teftdtur.Pbilip.j. Non quod apprehenderim ^ dut um perfiilus fîm : fedfedor,fî etiam apprehenddm,qud-ii tenus er apprehenfat [um A Chrifto lefu. ef » Cor.4i Huüius mihi confciiu fum, fed in hoc non fum iudifi'
1« timorc Dei in fuo officia uerfatus efi,täquam ex f° Et itd quidem iiitam fuam iudè, fandè,er fobriè exe-n i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;git,utbaberetbonam cofeientiamcoramDeoerho-^gnaetiamanimi humilitate ufus efi, er nonaf-retint dominium aut imperium in ecclefîas. 1 Cor.s.t ^of'î.Nonpro autoritate imperauit, fi quiduoluit r^ifiifubmifè rogâuit,epidola ad Philcmonë. Pa WftóPwtw laborunt et molefltarum fiat : in magnis catus-er^ Cor.tj.N«c cognofeo exparte,tunc uerô co ^1« tr perfequutionibus non fradus eji anima, 6à gnofcant,quemadmoduercognitusfum. idem de fua l’iintrepidi confifiioném edidit,er calamuates per- nbsp;nbsp;nbsp;imbeciüstate, quod legi Dei nonfatisfîciat, Roman. 7
C é prolixe
-ocr page 588-|
ÉOl CE N T. I. LIB. prolixe conqueritur. item de fia imbecillitatiefe glo-ridturu dicit 2 Cor.12. Ad imbeciUitates eins etiahee refirendum uidetur, quad in Afia fupra madam grd-Uatus,de uita defferduit.i Cfgt;r,j, er quèd à Barnaba ob diffinfionem de Marco, fiiungi fi paffus eft : Ad. tJ. er quad in gratiam tacobi exaliorum iudaicas cere nionids Kierofilymis in templo obfiruduit,quo magis confirmati iadaiin errore fia tadentur, quarn imbe» tilles fratres ddiuti.Ador.it. Uotidam er amicitiam multorum habuit.Cum Pe *0 troexioiinncexidcobofiatre Domini,ex alijsApo-ftolis er preftyteris infinodo Uierofilymitandcon-tulit,Gal.ier 2. a' Barnaba cft dudus ad Apoftolos, eisq; commendatui,Aél.9. ïacobiK er Cephas er lo^ annes dexter as [ocietalis ipß er Parnabæ dederunt, ut ingentes apoftolatufungerentur, er pduperum effent niemores,Gdl.i. Uotidam etiam habuit cum Agabo, Simone mgro,Lucio Cyrenenß, er lAanahen.Ad.u. ex 13-er cum Philippe euangelifld, Aüor.it. lt;[ CoVegas ex cooperdrios habuit multos, quorü opéra ex auxilio ufus eß in plantatione ex conditu-tione ecdeßaru. Sed boru fit menti» turn in Adis,turn in epifioUs Pauli : uidelicet Barnabæ ex loannis,Ad. i}.Gal,2. Titi,Gdl.2. ludieer Silje,Ad.if. Timothei^ Ad. 16. iafinis, Ad.iy.Dionyßj Areopagitat, Ador. 17. Aquillt;e,PonticæexPrifitïlje, Criffi, Soflhenis,A' polio,Ad.iS. Tyranni,P.radi, Gaq,Ariflarchi, Ale- 20 Xdndri,Ad.i9. SopatrisBerrhce€fis,Sccudi, GaifDer ^‘f^. Tychici er Trophimi, Ador.to. Prifiani erA-_ quilam adiutorcs fucs appellat,er dicit eospro anima 30 remecclefiarum,dehincaduefferumefclt;inidatitr»^‘^ fuaceruicesfiasfuppofutffe:B.om.i6.Ep£netuuocat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;........ dilcdumfi(um,quifit primitiieAchdix in Chriflo,B.o. lé.'Vrbanum etidm ddiutoremfuum-fdlutdt,exSta-chyn.ex Apcïlam,B.cm.i6.ïbidem meminit etiam plU' rium, ut fibi notorum mimirum Amplite, Ariftobuli fitmiltarum,er tiareißi-.item'R.uffi, Afyncriti,Phegon tis,lultee,lier(i, Olymp(e,Erafli qmeßorisararij ey d MtatisiTcrtifiquiexcepit Paula didante eptflolam ad RomanosiGaij hoffiitis,Ciuarti,Stéphanie,Portunati exAchdicimemini: 1 Ccr.16. Epaphroditi, Philip. 4. ^^ HarciconfibriniBarnab£,ïefi}ufti,Epapbrae,ey Lm œ medici, ex Pgt;ema,er Gnefimi mentio fit,erAr^ chippi,Coloß o-ex in epiftola ad Philemonc ex 2. Ti-moth. 4. Oneßphorum laudat 2 Timot.i. Carpi,Cre-fcentis,Eubidi, Lini mentio fit 2 Timot.j^..'Z(n£ legis periti, ad Titum 31 Philemonem collegam uocat, ex Archippum commilitonem fuitm, in epiftolaad Phtle monem^ Clcmcntë etiafuu cooperarium uocat Phil.a. Hieronymus in Scriptonb. ecclef. affirmât,L.An-neum Seneeam, uirum clarifiimum, frequenterßeri- jo pfiffe ad Paulum, ex hunc ad Senecam.extantutriufq; epiftola; : fed Erafmus in operibus Seneca argumentis firmiftimis probat, lüas neq^ Paulm£ maieftatis, neq^ grauitatis Senecx habere quiequam. Pit etiam mentie quarundam mulierum,qu£ Paulo fimiliaresfiterunt, eumq; in minifteriofuo promoue- runt.Ham Ko.i6:Commendo uobis,inquit,Phocben fo rorem noftrdm,qu£ eft miniftra ecclcfi£ Cenchreéfis, exc.adßtis ei in quocunq; ueftri eguerit négocia. Ham haccum multisaffuitetiam mihiipß. Salutat etiam éo tiseum‘inteftimonijs,qu£fimitdeueteriPeftaigt;t'et0t Mariam,quarn dicit multam er gafi labaraffe-. ex Try nbsp;nbsp;nbsp;quarn artifix,quant prudes,quarn difimulatorfitdus |
£*4 Ï L C A P. X ph£nam er Tryphofam, fj Perfidem dileftaiii,qii^ multum laborarit in Domino;er matrem EuffjquM etiam fiam dppeïlatmatrem,erfirorem PlereiB^ofi tes. Euedam ex Syntychen falutat Philip. 4. MtWfWl etiam Aphi£ diled£, in epiftola ad pbilemotiem. Cognates fios appellat Androniewn CX luruin^ poftolos, ut qui ante f r fucrint Chriftiani: er ii(f^‘'* nem,er Lucium,ex iafonem-er Seppatretn. Eoitt.tf. Pit etiam mentio adolefiëtU filij fororis Pdulhqutt^ ffirattonem iudaorum de interficiendoPaulo refit ad tribunum, Ador.23. , , Df ftatura Paulih£c'Hiccphorttsamotauitli'gt;2, cap.37: Paulus erat corpore paruo,cxoouit^^p^ quaß incuruo, atq; paululum inflexofreie candida, an nosq; plures pr£ feftrente, er capitc modico’.ccwH multa inerat gratia,fipercilia deorfmn uerfim uerie batmafits pulchrè inftexus, idemqs longioribarbadm fior, er fatispromiff'a:eaq3 non minus quàm capita comd,canis etiam rcjjierfd trat. In laudem Pauli, multd ah dUtoriluf feculorum dicuntur, quorum{(flimonidqutdaad^ fenbendd putduimiu. üónne mihi PaidÜ ei' ^^''^r^ cl'tm repromtfit ? Mtr iUdx mim figurdt, G' pro^^* tiedt [upcr ßlios fuos bmcdidliones, idcob cumdi'^^ idinin dixtffet : Beniamin, inquit, lupin rdpdx,ddiiid‘ tutinum comedet ddbuc, er ad uej^cram dahdt^* lEx tribu mim Bi nidmin orituru Pdulum providi^» lupum rapdeem, ddmdtutintim comedentcintidtift prima atate uaftaturu pccora Domini, utpcr^ii^l^^ id eft,deuergente iam £tate cues Chrifti educatum, dodorem nationum. Ham cX Saulis prime» affinity infidationis erga Dauid, dehinepoenitentiaerfir frdio,bona pro mails recipientis,ncnaliudporten^ bat,quam Paulum in SJule,ficundum tribusie Iq^^ in Dauid,ficundum uirginis cenfim,cxo. Eufebius lib.j.cap.24. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Paulus,qui inter emnes Apoftolos eruditione a in uerbis uidetur,ex in fenfib.prapotens, nonamp mt quamparuum Epiftolarum fiaru corpusnoHi^^-i^* utiq^immenfa contincretintrafiatqftnnumenlacri menta, utpote quietiam ufq^ ad tcrtiu ceelumraptust qu£gererentur inffexeratizxm ipfim qucqiPgt;oo t gnum paradifimabdudus,audierat ibiincffabiliauer ba, ex dodrinamdquacunq- iUainibitfl^ftuoftorl^' reus.fiue incorporeus, illius interim fchola difdpulut effrdus exceperat. Hieronymus adPammaebiö, aduerfus errorts Ioannis Hierofolymitani. Vbi eft cledionis uas, tuba EuangeUj, ruptits leo' nis noftri,tonitruus gentium,flumen eloqucntiicChri' ftian£,qui myfterium retro generationibits ignoration er profundum diuitiarum fapienti£ er ftientit Pti magis mirât ur,quam loquitur. Idem in Apologia pro libris contra touinianinP^^ turn apoftolum profiram, quern quotiefeunqi lego,nt dear mihi non uerba audire,fid tonitrua.Lcgiteepifi las eins,ex maximead Romanos,ad Galatas,adip fios,in quibus totus in certamine pofitus eft: cr tddibt |
F»
DE VÏTIS
D O C T O R V M.'
jud agit. Videntur quidam uerba ftmplicitt ,lt;y quaft tOMemtis heminis (y ruflicani,et qui neefleere nee de^ ^^tnarenoueritittftdias:fedquocunqycftiexcris,fulmina flnt,Paret in caufa, capit omne quod tetigcrit, tergum turtitutjuperet, fùgam ftmulat ut occidat.
Chryfoftomus de laudib.Pauil Homel.8.
ypeftlgido cceUglobo deledatus oculus,ad ffefta-^^ttofpofttieregionèluminis fefe uiolenter intendittet quot;tetfentiatacié fua imparé radiorü effe certamtni,deft ^^iotaméiÜiuspulchcrrimi luminis intuédilibéter in- to
jmppM ego ipfeperpetior, qui cü uidei propria: métis ^tidosexradijs Apoftolicifllgoris hebetari.cupiotamé ’^iuUaßniämiro fùlgore uirtutu rutilanté,uelut emirft ^^ueriicy ecotra importabUes folis micatus,contentiofa piteeertimina.Solenim quida eft luminib. Paulus, qui Wprorpw orbéftdgétib.lïngu£ fult;e radijs illuminauit, ’i^iiesiuerjaseircueundo gétescurfum omnino folis i-®'Wweft,ac mudi regiones omnes quaft libero À corpo te »nmoperudauit, ^y hoc cü ei amara undtq- uulnera tuhrjus obuiarét. I« duas naq; partes omne tune ftrè ho ftindebatur genus : eorü feilicet qui horribi lirabie ffgitiiioIoriÏcukN ftrebàtunetiftorü quos legis zelus 'm ^j^^itlßiiiinßämabat.Ab utraq^ ueràpartegrauiftima •11 Panis beSa furgebant, cÜ iudiei undiq3 iüum quafi pa~ hernam traditions corruptoré fiigaréf.gétes uero-quaft ^ft'tiortmprcedicantéauerjarctur. üoli entm illu qui t'^tiplmS reatü,huic q modè eft coparando,magnitii ^tiêfifoftolicUaboris dttédere:fed ipja adhuc pradica' ^lt;ilt;iis exordia méte perpéde.Cóftdcra pi ius pelagifieuié ^^ßrsri,zytü demü uim gubernatoris inteUiges. ftcut ^i'inquoddfi-ttOyitaPdulusinmcdijsfluitib.teftuabat, ^^KiSüifcrim'mu urgebatur procellu.tnteripfa quippe ^nmgelij principia,pradicationis nouitas uehementes ei ^ft^dioniiturbines fufcitauit.tudieorüenim tunepopU' « mourtifar, quos ad hoc Mofaica uidebätur pracepta ^fP^Ssr(_pbarifteorü quoq3 perftrepebant greffut,cwin ^^iflerueijixi deitaté pradicari dolcrent. Indigna ^^tctiacojfiratiofacerdotü, cüaudirent crucé quas
per dietßngulos immoÏdttK.Paulus aber IHoe/ed abfe^ area infurgenta aduerfut[e undof impietatii enauigSf, Pdulm alter,AbrahS no modoapatriä et gête,fedpojl uocationé fuam ah ipfa etiarn uita abfciffui.Paului alter Jfddc,j^ülein hoflta coUigdtiK.Pauluf alter raceb,quaß pro uno quodi tetiw mudi grege femper inuigilai.Pau hw alter \aleph,l^iritualijimetdbefcéte mundo ueritd~ th dlimëtd dijïribncs.PduliK alter Kofes,qui omnes gen tes À tyrannide Diaboli reduxit ad Chriftu.Paulus alter Adren,totius mundi populh unäus facerdos. Paulus al ter Phinees,impietaté ludteoru atq^ gentilium,quaß pór nicatiané menttu uno ßdei muerone canadiens. Paulus
alter Dauid,qui uelut quenda Golia m certamine Piid“ bolu prouocat, Paulus alter ïiclids,clarius raptsts in eœ los. PduliK alter HeUfieus, qui gentes ab interiori lepr£ poUutione mudauit.Paulus alter Pzechids,qui ad una ß dé Chrißi d iuerf os populos attraxit,Paulus alter ießos» qui abominationes gentiliu dißipduitcypcrdidit. PaU' lus alter lodnes,pp drift o capite truncatus .Paulus alter *o Petrus,no de terra,fed de ccelouocatusadcredëdu.Pau
lus alter Gabriel,qui Chrifti ortü eudis gentib.nuncia-uit. Paultts alter Michael,qui driftiancru dux effefor titus eß.Ptiamß ang(loru,etiäß iußoru circumaolé cho ros,no iuuenio copdrationë,cui no tamé cumato inerito rü Paulus occurrat.Accldmatiopopuli,zy poß acclama tionem etiä mor tuns Paulus,ardentißima nobis theatra pietatis accendit. Sed quàm diu uerfabo linguant, nu: iufth uiris Paulu, nSc etia angeUs coparandetopu lentifimu igitur hut thefdurS,in noftris auidepedorib, ïo recondamus.V.auriamus certatim uirtutes,ex abundati ifto bona uoluntatis ßntc manantes, zt^ cupiditate ma-' xima ßraeißima huius arborispoma rapiamuSyUarißq; florib.de ßuäibus plenum apoßolicaru uirtutu pratum metentes,fumamtu è Pduloßtlgcntc rofameaftitatis,elt gamusfidei floré marcefcere nefdentè : decerpamus ex eo uberrimospaticnthefrudlusycr uirtutu omniü flores colligdmus.'Demus beato Paulogloria,ut dicat de nobis
m füturü : Ecce ego ^ pueri quos mihi dedit Deus.ipft „--ii------1---------gt;....... T-- nbsp;nbsp;gloria in fecula feculorü,Amé. idcmltomeliai.Pro
'f^^'^hf°^^t-cgalecelebrari. Inhuiufnodibello I« 40 phetadicit: daißteitangelosfuosftiritus.iy miniftros fucs ignem urenté. 3cd hoe etiain Paulo pojftumits inue nire,qui uelut ignis et ff intus totü orbé terrarü percur rit,orbèq; peurrendo purgauit.Sed necdü calü ipfe for tituslaftiet hoe omnino mirabil£,quia talis uerfabatur in
terrii;Cr mortali adhuc carnc circudatus cü incorpom lit'.m uirtutu poteftatc certabat.Quata crgofumut con demnatiene digni,cu uno lamme,bena cunHd in fe con gregdte,ne mintmei quidé ccrÜ parte ftudemui imitarii
^‘jheiabâtur,^ gétes,qua arts diuü ac téplis puluina-
^f‘ßdn(rib,aßuet£,penè iam eueUiftbinefcij ampleéle
*t»errorë. indices inpradicationé Euagelij fieuiétes, n uftabant caterua. Keges iugiter idipfum bcllügere '‘ffaiiia crucé cüHi abominabatur exercitiis,quà fa-^^^‘^^reeipere nefeiebât,quaft ftgnü, utiq;damndti.Sed tiiSibeSu hoe totius mundi, omni erat pace tucudius,
enim, quicüq^ iUü propter Euägcliü uulnera
^^•Ptiweft,quódille Gracia atq-Barbariâ,cütüatis ft Kac aftiduèmente uoluentes, cynoßpfes inculpabiles ftuliienb,£cer circuibat, no minusplagis fuisgaudés 30 prabeamus,et ad iUtus zelum ftudeamus accedere, uel V^SptriSphisihaud aliter deleâatus naufragijs,q cas ^^htepifitisjolç^i gaudere thefauris:!iuoribus,quos ei ^^frißfe inftrebant,quafl quibufdain glcriabatur ^'‘^tinis-.tribulationibus ut delicijs utebatur ,fqualore t^ttris utparadift amoenitate gaudebat.
f»tt,o beitePaule,iuftorü ueteris Teftaméti,uel no ^^'‘■iiicàcoparareiQmniüquippe uirtuté, quaflinar-^lt;tlt;iatüf(dcü multo prorfuscumula,condidifti. Df-*5’^°^“ ^^siliquisflgiïlatimiuftorüappédat ' iirSyinueniet trutinä uirtutü ponder tb. à tua parte de i^'lfin.Patius enimfecüdus Abcl,uernm no femel,fed
ad eadé bona perueniremereamur,gratia cymtfericor dia Piomini noftri Sefu Chrifti : cuigloria er imperium in fecula feculorunt,Amcn.
Poftremoftn fua Apoftolicafundi one, prêter pere grinationes, quasfuprà expofuimus ,periculd fuftinuit pluriina.aà inperieulo uit£ ob perfequutorum furores fubindc uerfatur: utDamafd, Aä.lt;^.^niercfolymis, cumaduerfus GrdtcosdißmtdffetyAfl.ss- leen ij. A éi. 13. Theffdlonite,^ 'Berrhoeie,cr Athcnis,Aél.t7.Corinthi» «o Aä.ts.Tipheß,A{l.i9.Puit etiainpcriculis initineratio ne propter latrcnesun periculo nauigationujn flumini-
twiCT
Cc
-ocr page 590-|
£«7 C E H T. I. 11 B. 11. bui (f märi ter naußagium ßdt,prêter iüud quod Ro-mam nauigam fuftinuit,Ail,27. nofle ac dié egit in pro ßndo,perieulaei crearunt tuda^er gé tester ßJßßa-tres:perclitatui eft omnitépore.i Cor.if.Habuit aütin finitas moleftiia,ut uigiliarH,ßmii,fitii,ieiunioru, nu-ditatis,contéptui,contumeUarti, malx ßmte.t Cor.4. et iCor.é er i.Curat etiarn longè maxime ge pit pro om^ nib.eccltfijs, non tantu afeplantatis,fed etiarn ab alijs. Verum hactum ßbulofa,tiimetiamfuperltiti 1 ) ^ quitatisteftimonio deftituuntur. CumculuWiÿ ^^ a Cor.ii.cr Col. ». Semper mortificatione Domini lefu tie eius,quo miniderio Apoftolico fundus clt,j ^^ in corpore drcutulit.i Cor.4. 'VarijsenimfuppliciorK 10 noruierquadriennioanteexcidiumllierojoiy ^^^^ hac uita euocatus ed, nc uideretfu£gtntis,ptni ^ thema fieri optauit Rom. ÿtlamentabiles nuftf^ gt;^^ tr iftißimum inter it urn. Pud autem itéré ^ dum er falutare,quo Dominus noftcr ieß (rirn fus eji ad ecclcßte inter gentes pUntationem ffP^ genenb. paßim affliHui eH.na carceri inclu[M eßPhi-lippif,Aè.i6. cdpiturïiiero[olymii,A.ü.ii. (^ bienniZ detinetur captiuutC£farelt;e,Ail.i4. Koma etia capti-uiu abduilm eß,dc bienniü in fuo coduilo manfit. Ait. aS.Pph.f.a.Tiin.i.A ïud£nquinquies quadragendtplu gM una minin aceepit. Ter uirgn C£f n eft,femel lapida tui eü.i Cor.ii.AÂ,i4 erló.cum beftiji Ppheßpugna uit. i Cor.i}. Pa de re ïiieephorut lib.i cap. ij multaß bulofa er ndicula narrat. pertui eft.na angelui Satana en colaphii cecidit 1 Cor. Tnquod Uieronymm in 4 cap.ad Galatai,quofdäde do lore capitii,quo ßpe laborarit,inteïligere dicit.ln ma-cedoniacueffet,nullihabuitrelaxdtioné,afflidui in 0-tnnib. ita utftrn pugnas, intm fentiret terrores. i Cor. y.Cum ueUet Theßalonid abire, femel atq; iteru obfti tit ei Satanoi.i Theft. Cogitatioes Satans no ignorauit t Cor.t. Pt bene didicit iüud quodPph.6fcribit,no eße nobis ludam aduerfui fanguinem er carnem,fed aducr' fmprincipatui^aduerfn mundi domines,redorestene.’° braruin,aduerfui jfirituales aftutiai. Tandem ueró etia ab impurißimo er truculcntißi-mo tyrano üerone capite multatm eft Koma:,er in nia Oftienß fcpultm, codé anno er die quo Petrui in crucé adus eft:ntmiru 1 Heronis,qui ßit poftpaßione Chri-m trieeßmusfOptimus, poft natiuitaté Chrifti 70, ton-uerßonis Pauli 37. Autor es funtPufebiuSfilieronymus, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.....-^ l^icephorus,Puthalius diaconus. Autor uitte Pauli, qu£ nbsp;nbsp;propagattone Euangdq lefu Chridi labornre.cr ßlfo Abdia; adfcribitur,didt, duob. à paßione Petri an nbsp;nbsp;bas, licet turn Paulus quidem eum neHetad fu^tm? gt; nis,Paulu tertio ealendas Iulias interfidu effe.Ppipha- 4° dionem reeipere, co aftumpto, nauigat mus uero lib.i.tomo t dicit,Petru er Paulum duodeci- nbsp;nbsp;cut in Adis cap.t; commemoratur. tdtigUnrin luiaem eum ndlet ad fuamp m reeipere, co aftumpto, nauigat in Cyptun^’ mus uero iio.i.tomo idicit,Petru er Paulum duodcci- nbsp;nbsp;cutin Adiscap.i; commcmoratur.Puitigi-’atin mo Pleronis interijfte. De caufa mortis dus, uetudi iüi nbsp;nbsp;Hier o[oly mit ana fynodoie^audiuit eoràni ^^I^'* poftolorum,er aliorum piorum,de rebus omni^n g uißimis, iTimoth.4fcribitPaulus:HdrcMfiy'^^Cr adduc tecum; eftenim mihi utilisinmimderio.at p catur ey in cpidola ad Philemoné Paulus, Alarcum « fecum Romæ tempore Heronisßifte.Hani f que nomine falutatur Philemon.ey in eßftoßitd 0 oj, cap..t4fcribit:Salutatuos Marcus confobriniu B-r« ad fidem induces,religienisftcramcntafufcipere,fimul so baße quo acccpiftismandata.Si ueneritad uos , ftl etiarn impurü congreffum declinare perfuafcrat : Hero nbsp;nbsp;pitecum. Petra quocpaliquadiu fidusfociusj^i- i epift. cap. s inquit: Salutat nos eedefia qua cp lt;quot;nbsp;®^ lonecoUeda,er Marcus filins meus.Pluradeeoinj crisquidem monumentisnon extant. Hidoriainsutt Puangelicam confcripfit furnmafide er perfticuitattf ficuteam à Petro dtdicerat,mcmori£ck inandaueratgt;}i* cut Pufebius lib.t cap. 39 « Pupia ifta uerba recitit. Marcusquidemcum Petrieftet interpres.qtuctnm^”* moria retinuit,accurate confcripfit. non quidem co or 6a dine quo à Domino dida funt,autßda: ”^5quot;f”'^j*^j Eufebim er aicronymutß^Uatim nihil cÖmemorant: bauddubièco (^ nihil certialiud meniorilt;e proditu co' gnouerunt,q quod ob fidem e^ confeßione Domini no-ftri iefu Chrifti, ut alij Chriftiani ,quos Piero perfeque baturftnterftdus ßt.Chryfoftomus tarnen lib.e aduerfui uituperatores uitlt;e monäüic£,h£c fcribit : Paulin peUi-cem Ncronn^qua depcribat, ac in delicijs habebat, cum Paulum corruptorë,nebulonë,C!' flagitiofum hominem uocans, primiim cum coniecit in uincula : deinde popo- feitet pucUte dufmodi cößlia mohitdue dare deßneret. quad cum à Paulo impetrare non poftet, necauit tandem iiirum fandißimum. Petrus de PlataUbus, er alij lAartyrologici, narrant, Paulum Patrodum quendam pociüatorem Pleronis, mortuum ex cafu,refufcitafte: eumé^ coram Herone confeßum efte,fe in regem Chri' ftum credere quarcPlerenemmotum,iußiffe omnes... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..............,..........., nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, ... . Chnftiatws, utfeditiofos, er alium regem agnofcentes nbsp;nbsp;nbsp;uit Dominummeq^ till as, fed ^‘^‘^'‘b’°f^'^-^‘'^^^^^^^^ |
CAP. IC. -__r f» quam fe, in uincula ccinijd,amp;uarljsgénérantn^^_^ dor urn afttei. atq; ita etiarn Paulum efft ^‘'f^^^’ .^j dita conftßione damnatum,erfecuri pettnjl^' fanguine lacemanafte: Pt Paulum poft mor^^ dixerat Heroni, apparuiße. Hieronymus in ^f'lt;^ .^£(^ Cafmirium didt, Paulum Heronisgladiuimß^^ . gationem:P.om.is- GT i Corimb.i}. P B M A R C 0. M Arcus euangclida ßit ex do ea omnia, qute in facris inueniuntur ^^^^ de hoc Nlarco noftro intcRigcnda funt. M.ariam quandam,qua; Hicrofolymis propriant ^^^^^^ domum, in quaplurimt Chriftiani foUtijnnt HamDucasin Adiscap.tiinquit, Petruinnodn culofe ex carcere liberatu,uenift'e ad dotnum t^Siri ^^^^ tris loams,qui cognommatus cd Marcus,vbittlt;tn deongregati or antes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ^^^ Confobrinum Barnaba fuifte, ex Ptul^ ^^‘’'^^a ftat.Cluomodo autem uel conuerfus ftt,utlptito gelij effèdus, no e^ literis tradituni.App^f^^ K^ eim Chri^io, dusq; ApoftolisßtmUarißitnct a lt;f erga eosbeneßcos er hoftitalesßifte. er ipfe Alarcut eœlefti dodrina imbutus, M ^^ quis Spiritus fandi donis ornatus poftolis eftct,qui eum fibi cooperaruna adjciuc uariaiji orbit terrarum locacum ipßs pttigraut. autem femel in Pamphylia deferuerit Paubui^ ( quiefuerintcaufte,nonindicatur ) tanten non tj |
|
ÄOj DE VITIS DOCTORVM, *^l'^^^iorl^Mt:quidodrin/(f [uM, luxtuquod neeeßUM **'?f6rff, non ut conflntdionem fermonum Dominifr ^^fitiiminiSlrduitdtit ut nihil dcliqucritîAdrcM,quod ’^im itd co[crippt,ficuti cd memorit trddidcrdt.De ^'^ «No ßquidem cegitduit, ne quid eorum qut dudic-^t omittrrf t, dut qud in re quod /ilj'm eßet trdderet. ^^^fipiM.Etïrenneuffcribitlib.i Cdp. t. Poßhorum ^^ttri(^Pl(^li ) exceßum,Uid.rciM difcipulm zy inter- r '• retn,zytpjequa annunciata erant,prajcriptd no' « ^^didit.Qccafionem eius fcriptionis Etfiebius lib. 2 *° ex fixto vTcöfviTÓiffebjf/ Clementis recitat his uer «■ Cum itaq. diuinu iUud uerbu iüo uenißet, confifim ^enis una cum ipfopotentia extinda efi, zy defirU' ^•“econtritantuspietatis figt;lendor mentibus illorum Ï^'PffTMw audiebant iüuxit, ut nonfufficerint iUisfc' iudita, nee contenti fit er int non fcripta diuina pra '^iiionis dodrina ; fed M.ircum,cuius Euangelium cir '«M^rtttr, omnigena obfecratione obtefiati fint,ut co» ^^ff'trissipßidodrina eius quam uerbo tradita acce-fgt;it,Uteris eÓprehenfos relinqueret, nee defiiterint, 2 o '^’’^tuiroperfuafcrunt,atq; ita caufarn dederunt EuMt Y'^^iiodfecundum lAarcum nominatur, conferiben-’• Aiunt tutem, Apofiolum, cum ex infiindu fisiri-''^fiti^ifidum hoc cognoutffct,ddedatim eße uiro. '^^iHorum uoluntate, zy fcriptu hoc Euangelium ec' ^^t^fiitilegendumauthoritate fuacenfirmoße. zyuód *^^ilt;t^ugußinusait,Hl.ircuabbreuiatorem eße iJtat* ^f^’t^wficiccipiendumefi,quafifiudioeiusEuange~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;........^-------gt;„„ '^’folutritdecurtare : fed quod alioqui breuiits pleraq; nbsp;nbsp;quem zy Euangelißam Paulus ^^ßtrßzyquafiddibarit.ln Aegyptumprimiim eßei° ^f‘Kn.,itq- A.lcxädria fuum,quod compofuerat,Euan' i^^^gt;*^pradicafie,Eufebius lib.z.cap.16 fcribit.Et Hic-•■’N»»deviris illuftribus idem narrat: qui de interitu ^^^nihildbudfcribit, quant eum Alexandria odauo ^oias Mno mortuum eße, ac fepultu,fuccedentefibi *quot;’'•«0, in Legendis uaria uariè de lAarco leguntur. , ^li^tnidtumin Aphricanon modi Aegyptum, fedetià ^hini.K,armaricam,Ammonicam zyPentapohm pt **?gt;fit:id quodfanè non efi alienum à ucritate. Poßea eun tradum per duitatem in ter fff•. Ver urn cu '^pttiitis nihil de eius miraculis zy exitu uita extet, ^o^iimu eße prolixiores. DE L V C A. f A Vx adhißoriamLucie eudngclißt pertinent, \^Eierenymus fatis accurate efi complex^: idea ^^nbucinfirere uifum efi. Lucas,inquit, medicus An' ^''^^infisjUtciusfcriptaindicant, Grtcifermonis non v^ti« fiitjfidator Apoßoli Pauli,zy'omnis peregrin ^ONK eilu comes. Scripfic Euangelium, de quo idem ‘^'^''■tiiltifimus,inquit,cum illofratrem,cuius lausefi '''^'Hngdioper omnes ecclefias. Et ad Colof Salutat ««Lac« medicus charißimus. Et ad Timotheum:Lu ^^’^‘^mccumfolus. Aliudquoq- edidit uolumenegrc' f «NI, quod titulo -arfdl^zr x7vesrcXuff pranotatur^cuius ^oruufquead biennium Komt commorantis Pauli firutnitdi efi ufq; ad quartum t^eroms annum.Ex quo WfHi^w, in eadem urbe librum effe compofitum.tgi t«r wïgzD«!« Pauli er ThecLe, et tota baptizdti Leonis ^uUm,inter dpoeryphasferipturascoputamus.Ciua enim efi, ut indiuiduus comes Apofioli,intcr esteras «*i res boefolum ignoraueritiSed er TcrtullutMs,ui' |
tfto cinus eorum temporum, refirt, preßyterü quendum in Afid aanJlx^/w dpoßoli Pdulhconuißu dpud lodnnem, quad dutor eßethbri: er confiffum ,fehoc Pdulidmo“ re ficiffe,erob id excidtjße quidum fufpicdntur,quotiefi euqfin epißolis fuisPdulus dicit, ïuxtdeudngeliumeu, de Lucie fignifiedre uolumine.Et Lucü nonfolu ab dpo-fiolo Paulo didieiße EuangeUü, qui eu Domino in earns no ßierdt.fed d cceteris dpoflolis.quod ipfe quoq^ in prin cipio fui uoluminis decldrdt,dicens: Sicut trddiderut no bis,qui à principio ipfi uiderut^zy minißri fiteruntfer' mollis Agit ur Euägeliu,ficut audierdt fcripfîUdâd uero Apoßoloru,ficut uiderat,compofuit.Vixit oßogintdet qudtuor dnnos,uxorè non habens.Sepultus eßConflanti nopoli,ddquâurbë uicefiino Conßdntij anno efifaeitu cum rtliquijs Andret dpoßoli translata funt de Achaia, Euf-bins lib.} cap. 4 eadem fire habet. tHicephorus, qui nihUnon conuerrit, ait, cum in Gracia de olcafu-ßenfum elJe,lib.t.cap.4.j. l 0 S E p H. j^Icron^wt« in fine narrationif cap. n. M.dtthai,con fobrinis Domini tacobo cr iudt lofcphum adnu' mcrdt,ut diximus.cyui Epiphanio iofes eß,zy fiater 14 cobi,Simonis zy tudt^quos omnes fiUos eße iofephi pu tauit. Et lofen natu proximo pofi lacobu, ante Simone» PHILIPPVS DIACONVS, Euan gel ifta. ■pP.rj^icuumell,totdm iUdm nurrdtionem de Philip' po in Adis cup. 6.3. z:x^t.dd Philippum didconum» nomindt, z^ qudtuor ei ßiißefi Udf uirgines prophetdntes dit Ad.n, pertinere, ojiis uero,dut cuidi ßerit,dut qud ocedpone coetui Ec-deßj; Uierofolymis fe ddiunxeritfnufqudm dicitur, Sed quibus donis prtditia fuerit, inde colligi poteß, ^ in Didcondtum idles eligi ApofloU iubent, qui boni fint teßimonij, er pleinß)iritu fdndo. Ef proximus poß Stepbdnutn,plcnuf fide z:r j^iritu[dndo commemord-turAd.s. Deindecdp.S narrdfLuc^, Philippuin eum in dijjierfione difcipuloru çy fratru Hierofolymis, orU ex perfccutione, cum aUj in aliof terrM Euangdiu prit' 4® dicaturi exircnt,in Sunariit ciuitiitc,meignucu dutoritit tecrßuHu conciondtum eße:zj- miracuUs, quibuf ßgt;iri tin immundos expulerit, duudos zr pardlyticos funa-rit, admodum cldruiße. VDgndm item multitudincm ho minum ad ChrißuperEudngelq prtdicationem addu-£ldm,bdptizafie.CÏuin zy Simonem quendam,qui mdgi cis prtfiigijs zy impofiuris populum omnem longo tem pore feduxerdt, inotu mdgnitudine uirtutis etfignorum Philippi credidiffe, feq- baptizatum PhiUppo adiunxif» fe.Sed fimuldta fuit Simonis fides,ut ex Luct coinemo-f° ratione darum efi. Ex illd duitate Samaria, poß obiurgatum zy dam- . natum Simonem fimulatorcm,Philippus cum Petro rc' dijt Hierofolymi, zy in multis ciuitatibus Samaria prt dicduitEuangcliu. Poßea abangeloadmonitus, Gaz^ dbijt,cnmin Aethiopem Candacis regma thefaurariu, Hierofolymis, ubi rcligionis gratia fiterdt,decedcntem, in currufedentë,dclcgcnti Efaiaprophetä, incidit,età f^iritu monitus ad curru aecedit, att^ Aethiopem legen teminterrogdt,utrum qua legat inteUigatf Negante 69 iïlo,fine dodore zy monfiratore inteüigere fepoffetin -uitatus currum afcendit, zy 4 utrbis qua firtè Aethiop$ Cc * legerat |
|
6it CENT. ' L L 1 B. II. legerat ex Eßa, si, Tanquam ouis .qu£ ad madationem ducitur,erc. occaßoneßumpta, Chriflum Aethiopi pr£ dicat,eaq; condoneconuerßum baptizat : er à ftiritu, q uem Hieronymus in cap.63 Eßai£,angelum ßijfr, quo rundam opinione indicat ) rurßus,Aetbiope non animad uert€tc,abripitur, Inuenituraut poftea in Azoto duita te.ex quo loco iteringreßßas,ciuitatib. finitimis omnib. pr£dicat. erud poftremum C£ßaream uenit, ubi Paulus ex Ptolcmaide prerfidus, ad eum diuertit, ut Ad.u Ducas commémorât, ibidem er tranqmlla morte tande‘-° eum deceßißßeiVincentius lib.y cap.yt, Petrus HataUs lib. s cap.^t,eralij retulerunt. Barnabas. rlCtatin Adisapoflolicis utrunq; nomen, Barnabas er Barßabas :quod feu nomen, ßeu cognomen, cui-dam ex difdpulis Chrifli iofepho frit,qui Barnabas po» fleaer'Barfabasdidus eft. Sicenim Ad.i:iofeph,qui uocabaturBarfabas, quicognommatus eftluflus,erc. Et Ad.^.iofepb, quicognominatus eftBarnabasab A» poflolis, idefl,filius confolationis,Eeuites. ubi er Cy-prium cum nationefiiißc additur.Sed qua occaßone con tterßus ßt,clarenußquamcxprimitur. De uocationecius ad minifterium,dc zèlo in co ßuo, indudria, fide,diligentia, conftantid,multapcrjjgt;icue in Adis cxplicata ßunt : quemadmodum erdine, quantum in Adisnarrationes nobisßuppeditabunt, recitabimus. Primum in ecetu Apoflolorum, mox poft afeenßonem Chrifti Hieroßolymis,Barnabas er lAatthias deledi,er in medium conftitutißunt, ut utrumßors iada poft ora-tionem oftendijßet,inlocivm is iud£ amißi erdamnati fußficerctur. Sed tum Matthias ßortitione declaratus, Apoftolusßduseft,Ad.i. Ciu£narratioindicat,Bar' nabam ante Cbrifli etiam aßcenßonem, in dißcipulorum fitiffi: numero,erßne dubio unum ex antiquioribus. Deinde cum eorum quandam communionem,tum Euan gflij propagandi commoditas,tum locieius er temporis flatus, Apoflolisi.npoßuifßet, midtifi quiequidpoflide-rent fiiculcatum uenderent,et in commune pecunias con firrent : Barnab.ss etiam,cum agrum habcrct,uendidit, Cr precium pro co in communem u[um Apo^olis contu 40 dccerncre uoluitM Birndbä loué,VMla ïiercuriu uoci lit.Abi.4- interea conuerfus Paulus,cf baptizitus,cum Damafei, ubi Chriftu pradicaucrat, iud£orum inßdiü cuaßßet, acHierofolymam uenißet,Barnabas primus fiiit qui P.-iulum hoßpitem acceptum ad Apoßolos dedu-xit,Ado.9.Çgt;uod ßdumeßanno x xi 1 Tiberij,nimi-rum anno à conuerponePauli quarto,Chriftiuero37. Sub idem tempus, cumpoft Stephanilapidationem Ecdeßaapud Antiochia miultiplicariacflor ere coepiß' fet,adeè ut exgentibus etiam multiad Chriflum conuer terétur,eaq;flma Eccleßie Hieroßolymis nunciata eßet: fo communi eins Eccleß^fleu explorad£ucritatis,feu con firmandi potius eos qui ad Chriflum aceeßißent conß-lio,Barnabas légat us Antiochia mißßus cflißcut 'm lega-tionibus Eccleߣ [ubeundis,aliflq; mini^erij negotiß ne cejTarijs procurandis ,ßngularis huius doäoris uidetur ßilße induftria, ey- ußusp-cquens,eoq3 eum etiam nomi' neDueas peeuhanter commendat,ut pofleadicemus. Venit igitur hacoccaßone Barnabas Antiochiam, er Atq; h£c de Barnaba,ex narratione Luc£ in Adita* qu£ Dominiibi gratia operata eßßet cum gaudio uidit, poftolorum, hiftoria eft:cuius aliquot membra Buße» omnesqgt; tum fratres, tum cos qui adDominu reetns cofo bins reccnßuitlibro er capitibusßuprd indicatis.Claier verß fistfient, ad conflantiam exhortants eft,Et dißerti lib, t cap.a in numero eum eux dißcipulorumßuiße, er |
^U hoc in loco textus in Adis inquit: Erat uirbonufiCß^ nus ßpiritu ßando, er fide.Ad.n. Tarßum deinde proft dits, Paulum ibidem inuddM Antiochiam perduxitiubicommuni docendi eflicioati' num integrum cum Paulo fimdus eft:quo temporepri' mum dißeipuli Chriftiani cognominatißunt Antiochia: quod er Bußebius annotauit lib.acap.3 er 8« Excitifiimanumeroߣ erflorentis apudAntiochi am Eccleߣ,ijßdem diebus eo uenerut propbetaab BK^ roßolymis-.ex quibus Agabus fßiritu ßando motuS,fii»' ram per omnem terrarum or^mfimempridixihijna er ßubClaudio B.om.impcratore accidit.Quo tempore eccleßa Uicroßolymis, fiida dcliberatione deßt^lßß^, da fratrum per lud£Ü egeftate, neeeßßaria aduidnijr* per Barnaba erPaulu mißerüt.in Adis ibidc,amp;' ^P' Pracipuam deinde in eccleßta AntiocbenafinficiUito ritatemBarnab£,hoctcftatur,(pdedores(r‘‘po^°^^^ in cadem eccleßa Ducas recenßens, primnm Banub^ mentione ßcit:Erant,inquit,in eccleßa qm erat AntiO' chu, prophet£ er dodorcs, in quib.Barnabas, erC'^c deinde qu£ Barnab£ et Paulo,ut EuangeUu Cbrißigcn tibus annunciarët,uocatio diuina fiierit,hoc modoßb» ijeit : Miniftrantib.iihs Domino,er ieiunantib.dixiti^ic opus,ad quadafjumpßcos.kiunïtes igduT iüigt;(T0^^'^‘ tes,imponintcsq- ck mdnus,ditniferuntillos,Aâ.is. ka igitur per Sekueiä cum Fdulo itincre ß{io,inf^' triam Cyprum BarnubMucnitsdc SdlimineinßMi'^’’ gis lud£oru, cum codem codomtuseß:. inde MM ‘^ ïo inf ddm docens peragreiuit: or in Papho uni cum Piulo Sergiu Paulum proconfulc, nd fidem Chrißf conuerk' runt.Et poA aliquot Pauli juaaißima condones, iudd^ contradicentibui,cum Paulo rejjiondit : Vobis prdmm eportebat loquiuerbum Dei. fed quoniamrepdlttisd'^ ludyfy indignas uos iudicatis uita £tcrni : ecceconuecU muradgentes.Hec multo poft^cum communiinutrunqi iinpetu irruere gentiles c^ iudai iecreuijfentyid cuuH'^ tes Lycaonia Lyflra et Derben cum Paulo ebß^t : ud Paulimiraculis motamultituda, deoruhonoresdri^ tarut.indeinIconiüer Antiochia regrtjßuseflcumPßit lo:ubi poß co firmatos fratres etadmonitûS,in'Pifldiïeu f scutus efl,er Pamphyliä,indeqi in Pergen (yAthildW. nine iteru Antiochia cum Paulo repetß, ibi^ logdflu lo tempore cum dißdpulis ebuerßatus efl. Ad, uCT'^ Cum ibidem orta eßßet à quibußdam de iudaacontro uerßa,circumcißonem adßalutem neceßßariain efle do» centibus,unà cum Paulo Ulis contradicit : ac cominum poflea ecclefi£conßliocüeodcHteroßolymämittitut, iudicium ßaper ca controuerßa ifratrib. Vderoßolyai* tanis petiturus. inde igitur per Pbcxnicem er Siruna cum Paulo profidus,cxplicata quaflione, cu literis A» podolorum er ßeniorum,comitib. additis primarijs er ßatrib.Antiochiä redijt.atq- co extemporebenediure manßt uterqi, quoad ußj d^enßoneßuperioanne ^af co Barnaba conßobrino,inter utrunq; ortaiiPauloBit nabas ßeparatus,cu loanc in Cyprum naiiigauit.Ad.if, tnitf |
|
fi» DE VITIS DOCTORVM. ^^tffiiultei'ina baberiqu£circumferatur Earnab£ epi polainiicat. Atmeminitdus epifiol£llieronymus,in tnarrationelociitliusincap.4.} EzecbiclisiDabis facer-iobbiu, teuitis,zyc.ut oßerant mibi uitulum de armen ^opiopmato. Vitulü, inquit, qui pro nobis immolatus ^I^ity malta fripturarum loca, eypr£cipuè Earnabæ ^^Slola,qu£ habetur inter f eripturas apocryphas, nomi ^^•^tmeminiiTertuüianits,huncEarnabampro au^ ^’‘i(eptjlol£ad Hcbr£os à quibufdam babitum. ^icifit etus in Cypro miracula aliquot Petrus de Nrf ^^'l'i^:fidqu.eabfurditatefuaipfaf£pc, qucim fini fiil-Klgt;'todunt.infirmos,ait,peream infulam fanitati reßi-^'^ße,ptr impoßtionem Euangelij hlattb£i. Idem ey in ^ypn fumbas extra duitatem protradü, crematü nar-Cittedcum receptorüfcriptorü, quibus iurc fidM, ^itooiidmonueritjin medio relinquimus. Affirmât (y au *”'S«pp/fmfnfj Chronicorum,quod dicitur,tn Salamine ^^^piffim.Sedemn diuerfa à Luca cyc£terts adfignet ^^'^tnera,ut’in italiam. Lombardiam, Galltam cifalpi~ ^quot;«ity iïediolanü, ubi epifcopum cum ßiße dicit, nee 10 ^'^^fto uero aßeuerare poffumasQuida fenbunt,cum ^^^iifiptiinum Neronisannum interfidum. ^ a A B V S. ^^ihmie cxxii difcipulorumnumero ßße,Pe' ^nKii'iiittltbus tradiditUb.i cap itl. Hobu duo de l'iAo nplicdta m Adisfufficiunt tcftimoma.Pnmum, ï^dj^uo tfiKporr eelebrif ejfe ccepißet eccleßa Antio-^^Xifo^jMm ueniffent Pdulus cy Hdrnabdt incremétd fw Kdcjiegratulaturi, eodem ßrnul cum dlijs plurimis i^o^hdisuencritex nierofolymis Agabut ts,et jfiiritut jo h^imotumdgnäper uniuerfwm orbe terrarußnem f*'gt;i^i,ßbinttiulut uidcturymperij Cldudij pr£dixerit: ^'‘^fojleaeciamanno mi Cidudij,Chrißiuero^iux.-^^hjchij Chronico) x l v i cuenit,Aéi. n. Deinde quid ‘Mo nrcitfr dufdem imperdtoris x 11 i,idcm propbetd ‘^^idtiCtÇareàuencrit,ibicp dpud Pbilippu eudngeli ^^^^o^eniem Pdulum, ijuo ti fiipplicio periturui eßet i^tdixtnt.Cm ddnos, inquit Luedt Ad.n, moram ^iQitfindm aliquot dteru ß:iente5,uenißct uir qui» ^finiti.prophctd Agabuinomine.tulit zona PaU' ^’Vifymfid peda ac mdnut dixinnec dicitjfiintut ptóia, Vmm,cuiui esl zond b£c,ßc aüigdbunt m Hæ ^^litdti,çy traient m mania gentium. T1MOTHEV3. J^ïlictó P4h/i Tiinotheui,paire Gi‘£co,maire uero ß ldiimliere,quain Ennicâappellatâßiße 1 Tim. 1. ^^miicauit,ndtiKßtuDyjlrii Lycaonia. ut puta-^''qnia Ai eum Paulia primiim muenit, Ad.16, adole' Ï^^imaimoiuin,çy ualetudindrium, quemadmodum ^pnomaiem Pdttli epifi.cdp. 4.^ $ colligitur. Et ^‘11‘mnûtibibijfe,quodçy AihdnaßM retulit in epifio-^ii^taconiium: eruditum uero àpuero infacns Ute-^blt;3‘pietate,iTim.j^., ey i Tim.s.Cuiuseumlaudéexi ^^•mbibuiffi,prins etiarn quim earn erudiendü ey con f’^'K^i^ianVauliiStpoddifiidium mteripfum ey Barna ^ifinitum,apud Lyfiram acciperet,Ad. 16,Lucas da-^^^i^ituriEonum,inquit,tedtmonium ei reddebant qui l')^fiS(rant,ty içonijyfratrcs. Puturum igitur eum co xiitem fibi idoneü,Paulus ibi cum uidißct,adiunxit eum ___________________,.-,,~. ........- - ^bu^prmim circumcidit, qua (^ minm co iadei, qui 60 turn ex ijs, turn ex alijs quos indicabimus locis apparet^ fitit turn gtnuli nat urn tbiftiebant, offiendcrentn^, ^ nbsp;nbsp;nbsp;Paulum Thi opera in p rapagando euangelio, er ton» Cf 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/’[»»^ |
«14 maioricumfrudu minißerio fitngipoßet. Adeasenim caufas reßcxiße Pauluni,qui ut omnes,quantü fieri dut paßet, Cbrido lucrificeret,ßcut ipfe ait, gentib.fe genii lé,çy lud£is lud£Ü prebebat, Lucas indicat Ad.codent cap. Atq- hdc occaftone comité lt;^ mmiflrü Timothcü Pdulut fortitus,ufcy ddeo eu téporii ©• cÖfuetudinii dut proeeßu deamauity ut nee carim eo,nec predoßiK unqui hdbuerit, SicutecontrÀ,fumma fide 'm miniAerio Paula Timotheiu adfiat. nine ilia; dulcißim£ Timotbci, çy ex to nero paterno proßdie affèüu dppeüationes.Tiinotbetts filuM meiu diledui.fidchs mDomino.,1 Cor.^^et zTim. i.M.ißmus Timotheu,frdtrem nojlru, minisirü Dd,Qt‘ ddiutoré operis noüri in cudgelio Chndlf.t Thejßi.ey^ Timothcogermanofiliomfideii Tim.7. çy,nommé bd beo dhu pari mecu animo,q ut filing mecu.ueluti cu pa» tre^feruient in euangeliu,z7C. Phil.i. Ac donii dißn- gulanb. pr£ditu ßiße,fideiq; fanitate ty mtegritate,'m alijs locis tedatur. ubi ey ordmatu cum minidrum cuan gelifiper manuu impofitioné,indicat:ut t Tim.^.üe ne^ glexcris quod m te cd donu,quod datu cd tibi per pro» phetiä,cumimpoßtionemanuupreßytenj. Et t Tim. 1 ; Comonefidta eins qu£ in te cd noßinalat£ßdeiiquam ob caufam commonejicio te ut (ufeites donum Da,quod cd in te per impoßttonem manuum mearum. Vfus aut eins primum miniflerio Paulus cd,’m pere~ grinädo,m docedo, ßcubifecu unà eßet,ac legationibus. Theßalonica per tumultu eiedus, euin ibi lU Sila rehn-quit. Athenas uero cü peruenißet, datis ad utruq; mädit tts,ad fe reuocatiAd.17. Timotbeus è M.accdonia cü Si la innere fiido,Paulü inuenit Corinthi,Ad. 1 S.Vnde ruv fus Tbeßalomcä cum,ad cofolandos Chridianos, ne aß flidionib.turbaretur,uenit:Ad.iiy,eyiTbeß.}. Rf«cr-fus inde ad Paulü, uenit CorinthÜ. Ex quo loco Paulum fufcipicnté iter in Macedonia, comitatur ufp ad Aßant, Ad.io.Vbià Paulo rogatus ut Epbeßmancat, ibiß ec.» cleßi indruat, de qua re ci pr£cepta per totâ prioré ai Timotheum epis^ola Pauluspr£fcrtbit,Epheß fubßdit, Q^a Occaßone Eufebiuslib.f cap.i^.Sophronius amp;alif pleriq;,primum tum epifcopÜ fidum Epheßorum tradi 40 derunt. Nlifium uero ante ad Corinthios, etiâ miniderif gratia, ex priori ad Cor. epaficap..^ çy is apparet. Ae eommuni quidem opéra cum Paulo poderiorem ad Co-* rintbios epifi. feripßße, 1 Cor.liquidzreum PauloRo m£ßißejub ncrone,exepifi.ad PhiUppenfes cdp.icon ijcitur. Sed quomodo ey qudin diu Epheßdn£ eecleߣ dodor ZT gubemator profitent,explicatt çy certi nihil apud cliquéprobatuferiptoré traditur. Qudre nee pro certo affirmare poßumu5,eu Rpheß, ideo q, ad porticus tepli Dian£ propius accedes, idololatrii Epheßoru re^ so darg aßet,palis «7 lapidibia obruiumynartyriu cofum maßeiquod pleriq^ tradiderut,ut Antoninus,ey Vmcen dus hb. }8 cap. io,ex Polycratepreßyteroi nemneus de P.rphordia,quifub nerua occifuin Timotheum tradiditi aicephorus uero hb.} cap.71 fub Domitiano. j^ Omindt z^ Titum Pdulus ddedii fuum fUiüfecundu fidë:Tit.1. EtfrdtréfuuniiiCor.z. Sociuitëfuu,amp; ttdiutore,i,Qor.S. quot;Vno denit^ jjgt;iritu, ijfdemqi ucHigijt [ecumTito ambuldße,fcribitiCorinth.il. Acommna |
|
Zu «if CENT. I. LIB. IL CAP. X IVDAS, BARSABAS. 1 'Vdiecuiufdam Lucas in Ailis meminit,capas,qtittn-ter ßatres ecclefia HierofolymitanaprimAriUirtfto' phetam quidé ßiffe tradit: ac inter fa', ffefynodo ïliero‘ folymis,fsper controuerfia de neccfitate drcücifi^s, cueolegati ex Antiochia Paulus et Barnabas uenijpt: raliter cotribucrent, remifit ad cos Titu cumfiatrib. er nbsp;nbsp;nbsp;quib. podca cu literisfynodidigredientibus,comesai- focijs alijs. Lx quo loco etia colligitur,epifiolâ iüam alte^o ditus fit, er Antiochiam peruenerit:ubialiquandiu com ram ad Corinthios,perTtCucffe exhibita. nbsp;Quadcin- de occaßone ctvm codé in Cretä Paulus deinde peruene- firmadis eedefififimiliarifiimè ufum. Gracum ßiffe, non Ïudaum,! Gal.a Paulus indicat,ubi comité cum fibi fit^ffisP^^^fi^ff'fnti Hier ofdymam poli annos quatuor-decirn : ac propter ingreffys fidf ys fiatres, cum Gr^cus effiet,uoluiff'e circuddere. Corinthi cum aliquandiu fitifi fe,poll fcriptam adeosprima À Paulo epiftolâ,ex fepti-mo capite poserions adCor.epifl.cofficitur.Cum enim Titum Paulus qult;erés, dus gratia in Macedonia abijffet, uenit eo ad eum Titus è Corintho,cum gaudio Paulo re^ firens, quanta cum pietate er officijs à Corinthijs exceptas ipfeeffet:er quad monétifibi obedijfient,acmagno Pauli iaborarent defiderio,dolentes quad eum offendif-fmt. Apparet er exfequcntib.duobus capitibus dufdetn epiftolie,oftauonimiruernono,Titum Corinthi inne-fcfiitatemfiatrum egentium Hterofolymis,quemadmo-durn Lucas indicat Ad.is,coUigere ccepiffe.Cum igitur qui in Macedonia (y Achaia effent Chrifliani hberaliter co tuliffent,Paulus Corinthios exhortatus,ut eripfi Ube-rit,nonfatiscoffat. Abeunté fe inde, Titu in ea rcliquif-fe,ut qute in confituenda ccclefta ratione deeffentfarci rettac per ßngulas citât at es, qualescentu Creta habuit, pr eßy ter es ordinäre t. quam ob caufam er epiflolam ad Titum è Nicopoli mißt, ipfeindicatad Tit.t. Atq; in eins cpißolse fine, Nicopolm ut ad fe ueniat Titus mo' » Kiffarchum Macedonem exTheffalonica,cr^^j^ ^fuiffe comité,er foctu periculortifuoru, actanieti ptiuitatis, ex aliquot Adcru locis er P^^^^^ epi^olisd? paret.ut A(l.i^,ubi Paulus Bphcfi,pefi damtt^flt;^ Dtante,à Demetrio argentario raptos in tbeatrufnr^ _ . . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tis multitudiiüsnarrat Artjlardum er ciointereafiingerentur,miferit. NineeumPufebiuslib. 3o èGneciaper MaecdoniäeuntcmrurffsPadai^''^^'^'quot; chus cum alijs aliquot fiatribus comitatusefff^ll-^^' Bunde er Centurioni iam traditü,fimuluiiill^^ï*^^'^^ efi.Ad.u.undeer concaptmufuum uocat Cob^-blc' minit eius deinde Paulus er in epiliola ad Philem oimttt «ef; fl prias Arteman er Tychicu, ut Tdi in Creta offi-f.cap.4.,erSophroniM,primiim conSiitutu à Vaulo epi fcopum Carthaginenfiumferipferunt. Sophronius er m Creta dient fuum obijffe,ibidemq;fepulrum Titum tradi dit:fed in Dalmatiam eum abijße, cum Paulus Ronuefc-cundó captiuus teneretur,figiitficatur in cpiflola pofie-riori ad Timoth,cap,4, SILAS, SILVANVS. pquot;Vit bic Silas Pauli er Barnaba: comes, cui idem quod ludlt;e, Lucas Adlor. is tribuit : donum uidelicet nbsp;nbsp;ficatur.C^na occaßone Aquilam,Ponticutii gmere,au- propheti£,erprecipuà inter fratres Hierofolymitanos 40 l£orum textorcm,cum Prifcafeu Prifcida uxortinA' autoritatc,fludiu etiam cofirmandi ßatres Antiochia: ßam uenißc,feq; cum Paulo coniunxiffe,'^nl‘^j'*^ß^‘‘ bitUbro i.cap.i3,eo tempore,quopaulusabüitrofily misperambitumad itlyricum ufq^ aceeßiffit- Vstdid* eos Paulus Athenis digreffus Corinthum,cumeoprintu ex Italia eSmigraffent. Inde uero cum ijfdem in ^yt^^fi* abijt,atq} Epheß reliquit : ubi Apollo ludium, nenintt gré in fiele Chriffi inHitutu,exääius docuerunt: Adai, Prédicat bénéficia erfidé Aquihe er PrifeiUa mfintSi prius carcerispra:fi£lo,er tmltisalijs,cum Pauloprofi nbsp;nbsp;nbsp;gnopere Paulus Kom.i6,ubi er ecclefilt;e eorum do''gt;j‘f Hus,uenit Theffalonicâ,atq; inde rurfusBerrheeS. ubi, so file £ meminit,fic firibens: SalutatePrifiiirtltr Afr'^^gt; cùmfeditioneettumultuinPaulucocitato,Paulusàfra quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . . . nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.......^ uil exmâfîlJe eum,tnda regrcß'o,et dißidio poßea inter Paulu et ’Barnaba exorto,cum Paulo in Syria er Cilicia ad confirmandu eccleßaf abijße, atq^ in eo itinere ean^ dem cum Pauloßrtunä expertum efje^accufationè fcili-cet,pcrcu^ionc,incarcerationè Philippin,cum ibiffiri-tumPythonsèpueUaPauliK cxpulijjit,affirmât. Inde igitur poll miraculofam è carcere liberationem,couerfy tribits ad mare dam dedudtts effet: Silas cum Timotheo, quem paulo ante comité Paulus aßum fer at abide inuifit. poßea accerfitus à Paulo per lit er as, Corinthuad eu redit cu Timotheo,Ad.s6.17 er »8- Quid unu è numéro 70 difcipulorü,epifcopum uerô Corinthiorum fi(iffe,in Macedonia martyrem eum tandem obdormijfie, Petrus de Natalibus tradidit,m medio relinquimus. Qtaod Paulo idem fùerit Silas erSiluanus,inde appa ARCHlPPVS» p Auli ßit Archippus,ut uidetur,in minifieriofoóutt» ^ecclefia Colofiéfi. in epiff.enimad Col.cap.^b^n*' ret,quodcumTimotheo Siluanus aliquot in locis coniun «0 betnunciari Archippo:Dicite,inquit,Archippo:uider* ÿtur, nam Lucas Stlam er Tmotheu, Paulum fecutos nbsp;nbsp;niflerium quod accepißi à Domino,ut illud nnplf^t^-^ |
»0 feripßt, ut i Cor.r.Dei ßliiu lefts Chrifitit)^»'^^^“'^^^ per nos pradicatus ell,per meet Siluanu e!’T‘^lt;^^^’'; cre.Ac probe conuenit, quod Lucas Aâ. if»^^ W’*'* ex Macedonia redijße Silam er Timotheu,ueliitidixi-mns,mdicauit. Deinde er in exordia utriufi^ epamp;ola coiunguntur,PaulM,SiluanuserTimotheiu.tsiftlt;lvigt;^ amp;nbsp;Petrus Sudanicuiufdammeminitiqui utrurnffni^f^ qui Pauloadhteßt,feu aliusßit,mcertueß- Sicetiabi bet Petrus t Pet. f : Per Siluanu ßd(leßatre,tiDli^,ßo* bitror,breuiterfcripß,erc. C^uodaliu Siluanui^fi^ Petrus Natalis contendit,ideo quad alterThcff^^'’”'^^’ alter in Macedonia fepultusßt, parum habetponittiSt morattia,concionibun midtis ffatres cxbortatiufttit^ confirmarit : tandem uerè llierofolymaredierit^ PRlSCA SEV Prifcilla. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ^ArMf Suetonius, Claudiu ludteosaHqudniotunni'^ tuantes, Koma omnes expuliffe.quod et Adat-pS’* adiutores meos in Chriffo lefv, qui pro anima meafu^f^ ipforum ceruicem fuppofueruntiquibus nonegofi^ lumgratias ago,fed ey cundie ecclefiagentiumtamp;d» mefticam ecclefiam eorum- er ’ Corittt.ié'.Salutatuos, inquit, m Dominomultum Aquilier Prifciïlagt;^^* qua fit domo ipforum eH ecclefia. |
|
A? DE VITIS DOCTORVM. ^few» deinde, in nuncupatione epiß. ad Philcmonê, pneommilitonem. Hieronymus in epißolamad Phile ^ßn(m,Arcbippum putat fitiffe epifcopiim,aut alioqui ^o^otern eccltßa Coloffenßs, ALEXANÖBR. ylietur ey Alcxadcr quida ex ijs fitiffe,qui cum Paulo ßnßnnt.Pit eins mentio Ad.io.m narratione de tu* ’^'diuEpbeßorto.propterea quad Diana eultum Pau-^^cufauerat.in ea enm turba extrahitur è ccetu,pro' tribus eum ludais. ANDRONICVS, IVNIAS. ff^^in.i^Andronicumzyluniam uocat Paulus fusse o ^tos,eycoticaptiuos,acnobiles Apoßalos.Siueaut ^°«lt;, pue alibi ante Paulum euangelium pradicarint, *^tmiteos ibidem ante fe fidffe m miniderio euange-^f^te nie,inquit,fiierunt in Chriflo. CRISP V 3. ^tbifynagogumfuiffeCriffum ludaorum Corintbij tl' tredentem a Paulo cum domofua tota baptizatu, ^'^'^^narrat Ad.iS.Kepetit idem Paulus 1 Cor.i. C H o I. A S. fff-Cbola tantum habetur: ex eiusfcilicetfii,miliari-i’M P4mIuw certiorem fidum,contentionu ey dtßt* ^^otum inter Chrtßianos Corintbi. 1 Cor.t. c A R p v s. ff^^fpumamicu ey hoffitem fidffe Pauli in Troade,ex wp‘ poßeriorisad Tim.epißolaconijcitur ,ubidé ^^obrcuiterhabetur:Penuldm, quam reliqui mTroa-' *^gt;dlt;dirp^m,uemens affèr, ey libros,(yCi A P o L L o. to p^lt;M fuit ApoUo,genere Alexandrinits, quemadmo , ‘inw darè didtur Ad. iS.quo in loco amplißima dus ^^'‘ticûmendatio texitur hoc modo : 'Venit Ephefum ^’‘^'^ (.quoifub Claudio fidum uidetur }eloquens,po *^''ffmpturis,cdodus mam Domini, fèruens Ifiritu, p^’'tQ‘iocens diligenter ea qua funt Iefu,fctens tan ’iipnyiiw Ioannis :coepit agere per fiducia m fynago btjlitiitus poßea exadius ab Aquila ey Prifcida m ^^jduiiureify Hieronymus meminit mepiß. ad ^ipumyabijt cumliteris fratru Epheßin Achaid. ^’o«» unit,cum credentibus multu contulit. ludaos *^'^iidgt;ementerpos'lca conuicit,pub’.icè perfcripturas Hiwt,lfpni e^e Chrißum. ExPauli autem narratio-^''P'tliwmthiosdiffenticntes inter fe reprehendit 1 ^‘^xppirrt.ApoSö eum tx idii fi(iffe,qui feu una cum ß'^'^ßtnpoßeum,cuangelium Corintbipradicarunt. J’iiimteiufdem Paulus m eadem epiß.cap.t6, ubiß-a-’’'^’ioiat-.eyoßendtrc uidctur,Corinthiosà fe petijffe, adeos remitteretur.ait enim : Apollo fratrem ^flt;iiiibortatiisfmn,ut iret aduos cumfi-atribus.nunc yo ®i«(ïo(«if. uenturus autem cd, cum opportunitatem f^XtlbA. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Z E H A S. jj^nmtfimul cum Apollo etiam Zena cuiufdä Pau-^'^fimel tantum,eylegifferitum uocat:utTit.}. Ze ’^b^tritum ey Apollo ßudiofe deducito,ne quid il ^^itfit.Verifmilc cd aut,cum idem officiu quod Apol-^inpropigando euàgelio fußinuiffe, quemadmodum ^tionymiis teßatur,hac de utroq^ m dedaratione cap. ^ipamp;.iiïit.m hune modu référés. Apollos uir fuit Aie ^inniis,cx ludais, ualdc cloques,etperfidus 'm lege, ‘^^topiKCorintbiorii : quem,propter diffenßones qua 60 |
«t« Corintbi erant,ad uidna infulam Creta, cum 'Zena legti dodore putandu dl transfretdfje,^^- Pauli epidoladip fenßonib. qua Corintbi orta fiterÜt teperatis, Corinthii redijffe. Zenam uerè legis dodor6,de alio fcriptura lo conquis fi{erit,non poffumus dicere,niß hoc tantû: quid eyipfe Apodolicus uir, id operis, quod Apollo exerce-* bat,habuerit,Chridi eccleßas extruendi. ARTEMAS. •^îdetur zy Artemas de collegia Pauli fidfß- Meminit dus Tit.}-. Cum ad tc mifero Artema aut Tychicum, da operam ut ad me uenias idcopolim. TYCHteVS, TROPHIMVS* ^Sianos fuiffetcr P.wli fedatoires or fidos ,Tycbicun '‘^?y Trophimu,Ducas cememoratAd.z9,Hi Paulum per tAacedonia euntem comitati funt, ac podea prace^ dentes in Troade cum expedarunt. Cater urn Tychicun Pdultu uocdt frdtrcm,(y fidum minißrum,P.pheß 6. ubi ty mijfum cum Karna,è urncuUs Pdui:,cum epiß. ad E-pheßßgnißcdtur,ut certiores cos de Pauli rebus freeret, to eycofolaretur. Ojid dus opera ad ColofJenfes etia Pau lus ufus ed^ßeut ex cap.4. epid.dd ColofJenfes perffid.. tur:ubi,De omnibiis,inquit, rebus meis certiores uosfit-det Tychicus,di!edus frater,ey ßdus miitifler,çr eäfer aus in D omino:qucm miß ad uos, ut cognofcat quid dg4 tis, zy cofoleturcordauedra.Deniq;er Ppbefum lega tus'miffus cd d Pdulo,quemddmodum ait * Tim.^tTy-^ chicummißPphefum. Trophimu Pphejlu fuifje, Ad. 21. didtur : quem cun intemplum Hierofolymis Paulus introduxißet, inma-^ 50 gnumuenit pertculum.Agnitusenim Trophimus alu-dais £phefijs,cocitdti multitudine,Pdulu coprehenfun accufdrunt,quàdgentilibus introdudis fandum locum prophanaßec. Meminit Trophimi ey 1 Tim. 4: Trophi mum reliqui m mileto languentem. quern tarnen aUuilt effe db eo cuias in Adis mentio ßt,funt qui putent. o N E S I 61 VS. Q Pleßmum ßiifje Coloßenfem, ßrte couerfum Koma 'm umculis à Paulo, uidecur ex epid. ad PhUem one. • cuius rei ey Hieronymus meminit aduerfus errores loan 40 nisHicrofolymitani:'Ëi‘ feruo,inquit,clericum fidumcri minatur, cumeyipfe nonnuÜos dufeemodi dericos ha^ beatify Oneßmum legerit,inter Pauli renatum uinculdf diaconü ccepiße effe de feruo. Detulit is Oneßmus epiß. ad Coloffenfes,cum Tychico,fcriptam Koma à Paulo 'm uinculis fub tgt;ierone,Coloß.^. Extat grautßima dus, çy uerè paterna Pauli commendatio, in epidola ad Pbile.» monem : Obfccro te pro meoßlio,querngenui in umcut lis, 0neßmo,eyc. quern tu ut mea uifcera fufdpe,eyc. ONE3tPHORVS. ^SiäniKßtit Oneßphona, cuita pietatem ^ offidunt ^nife,üudium etiam ittminiilerio ChriüiMorum,din plißime Poulin pr^dicat 1 Tim.i: Detymquitimißricor' ditim Dominm Oneßphoridomui, quidf^pe mereßeil huit, zyedtenä mcdm no erubuit. Sedeum Komdmue^ ttißein,(olicitè qutßiut me,(y muenit. Det ei Dominui, ut inuenidt mißericordidmdpud Dominum, in die iUdi Et in qudm multii'Epheß mim^rduent,meilief tu nodi. CRESCENS. jNfer ßeddtortt pduU Crefcenté numerdt Eufebiut lib. i.cdp.4.,hoc modoÆx feddtonb^Pduli Crefcentem in GdUid mi/fum eße,db ip^o Apoßolo tefiimoniuhdbet.di iüui |
ce
iUud dUudesquod » rm,4- Pdulm Crefcente in Galdtid dbijßeferipßt. Autor eSl et Sophronius, Crefcentem in CdÜid cudgeliu propagaße^atq^ in ed tdndi mortuu eße,
EPAPHRODITVS.
h^tecaptiuitdtéPduligt;Keiniefub 'ï^erone Epdphredi tiis,e^uéßdtre, college et comilitoni fuu Pdulus uo-edt, PhiUppeßbus in EuageUed dodrina miniflrdfße ui-detur.Komd dutdVdulo ad coscmijßus,cü epift.Pauli,eo mendatione eximid dd Philippêfes,Phil. a: Openepreciu
CENT. T. LIB. ir: CAP. X. ex Cceftirea ueniats, am fuit ufm ferilitur Aä.i
SOSTHENES,
SOdbenemprincipefynagogte CorinthifÙ!ffe,tacàS narrat Ad.ii.Qué,Paulo ibicoflantcrdocite,ttidaim rabiëuerfi,fub GallioneprocofuleAchdiacSprehenß, ad tribunal uerberarut. Scripfit idé Softhenes cum iait-lo epifi. priorem ad Corinthios, quemadmedum in épigraphe fignificatur,ï Cora-OjsodetEufebiusindiciuit qui Softhenem unim ex 70 difcipulis Domini fiiffe «• arbitratusfum, Epapbroditufiatreet collega etcomi ‘o fïimatumabaliquibus,tradiditlib.i cap.n. litonë meutuefiru aUtapeflolu, quiep mihifubminiflrat
in neeeßitate mea,mittercaduos.C^anq deßderabat o-
SBCVNDVS.
•-rVlefßilonicenßsßdt Secundus,exPduliccl!eÿo,(iui * earn ex Gracia in lAaccdonidm proßeifeenum W' mitatused. Ad.te.
s T A c H y s.
^ Eminit Staebys Paulus infalutationibas Roma^'Sa ^*lutate,inquit,Stachyn dtledum meum. Eicefborns lib.i cap,î^,cpifcopum eum in fois Eyzantmo confita-turn,pro more fuodixit.
de PLVRIBVS PAVLI SBV SOCIISSBV amicis,quorûin poftremocapepift* ad Romanos meminit.
nines uosanxius dnimi,fptered quod audifßetis eu infir-matu efße.Etcerte fuit infirmus,itd ut effet uidnus mor-ti:fed Deus mifertus eH iUius. atnbiUius tantum, fed et mei,ne dolorë haberêfiiper doloré. Studiofius itaq^ miß illu,ut cum uideretisitlü,dcnuà gaudeatis, et ego magis uacé dolorc.Excißite igitur iüu in Domino,cu omnigau dio:et qui buiufmodi funt,in precio habete. QtioniS pro-fter opus Chriftieo aceeßit ,ut morti proximus ßeritfio no habita ratione uita, ut fupplerct id quod in ueßro era game officio ßitdiminutum.Etrurfus Pbtlippcnf.4.P,c cepi o)nnid,et dbundè,polleaqud accepi ab Epaphrodi-to,lt;iua d uobis miff'd ßerdt,cdore bona ßagratia, etc-
EPAPHRAS.
1^1 EminitEpdphra plurima laude pietatis et ßudij in
* minifteriti Paulus,in epiß.ad Coloßcfes,et Pbilemo tteni.Docuit aut Euan geint apud Colofßnßs, cum Paulus captiuus fub Eierone Koma detineretur:et ad eü a Co leßenftbus miffus,deßatueccleßa Colcffeiißu adPaulu 30 retuht. Verba ipfa adferibimus: Salutdt uosEpaphras, qui ex uobis eüferuus Chriftißmper dnxiè labor äs pro uobis in precationibus.Tefiimoniu enim illi perhibeo,q, babeat multu fludium pro uobis, er bis qui funt Edodi-cea,et bis quillierdpoli.Col.4..EtadPbikmonê: Salutat te Epdphras,concdptiuus meus in Chrißo lef i,etc.
EVBVLA, ARTEMILLA.
fyLdrortim uirorum Ephefi anuges, Eubuld cj‘Arte' ^mUld.noilu del Pdulu inedrardtu ueniuntm fide in-üruutur,Gr db co bdptizdtur. liicephorus liba cap.zf. 4®
^Kom-ia Paulus,fed nominetenus tanta,aduâd inter du brcui circûflantia:ut ^ EpanetUjpritni-iduuocdtiC' clefiie AßeMariacomendat à fludio et officio ergafif fe:Ampliâ appellat dileüufuum in Chrifioülerachone, cognatu fuum:Apoîlâ,probdtû dieitin Chramp;otArißwo lum,'Sgt;iJrciffum,corumq;fàmilidresfalutat,qtiiPaiilojd dctur fùiffecoiuâi.Tripbæme uxore Tryphofamtab^ quarn Perfidâ uocat,fibichdrifiimâ,plurinitim^^quot;^^ raffie in Domino.Rußm eledum uocat in Doininoima-trem^ dus,À pietatefèrfan et offidjs in fe eiiis,ntatrM fuam dicit.Afyncritum,Phlegontem,aergt;nen,Pdtro lt;C Eermam,cum alqs qui cum ifs funtfiatribrnPhUnlo^^» item iuliam, Hereum cum forore dus, et Olymp^^^^’'''^ falutat,et fand os dicit.
DE lis avORVM NOHIN •
Romanos falutat. , , ' Romanos uicißim multoru nomine faints m f^ ^ta capite Paulus,quos feu focios,feuhoffitrhß^ amices ej frfcribit. ïafoné et Sofipatré appellatfnos co^atosdajo nis uero hoffitio ufum Paulu Theffdonicadi SiMpro' pterquod et in ledes lafonis impetumfieerunt Adis apparet cap.ty. Sofipatrem Berkaifim pjld et cemitatu Paulu in Macedoniâ,Aâ,2o dicitur. ter' dus ipfe fignificatfie Pauli fiiffe amanuenfem. fic mim ait:Saluto uss ego Tertius, qui fcripfi epidcilam banc in. Domino. Caium,uoeathojfitem fuu/n/i- Eraßn,arca rium duitatis,feu quaflore. meminit dufde Euc.A(iaygt; ubi miffum eum cum Timotheo à Pdulo in Macedonia fcribit.Rurfus i. Tim.^fignificat Paulus,'Erdfhi/n^r relidum Corinthi. nbsp;nbsp;Qjtarturn,appellatfiatrem.
BVBVLVS, PVDENS. nbsp;nbsp;nbsp;_
■p Omtecum PaulofiiffeEubuluetP‘id(nté,^doteplt;f epißolä altera ad Timotheum Pa uhis fcripfi, ex a Tim. 4 darum ed. lAcminit et Eufebius Ub^cip-i’
to
G A I V S.
Aiü quenda Lucasnominat Ad.io Derbeu,Theffa lonicëfem,quê, Paulu profidfeëtëin Macedonia,ad Aßä ufq; comitatu ait.Eum,fiue aliü dus nominis ( ncq; enim explicate difcernutur) Paulus fe in Corintho indi-catbaptizaffe,tCor.i,Et adRomanos cap.i6,Gaiuho-ffitemfuum actotius ecclefiæ uocat. Ad quod congruit, quad epißola Ïoannis preßyteri Gaium,eundem fine du lio, à pietate et offidjs in fiatres et hoffiites, ac totam deniqs ecclefiam,plurimùm commendat.
HERMES) HERMAS.
j^ Om.16 Paulus Hermen et Herma, ( nam utruq; no-^më habetyfalutari iubet.Libruapocryphu,uulgo Pa fioris didü,nönullos ad alterutru ifloru,ut autorë,refer re,Eufebius indicat lib.3 cap.3. fed ßlfo.quod et Sophro nius indicauit, Libru tamë Pafions utilë effe, et ab anti qui firn is citari,Eufebius:Sophronius publtcè etiâ in Grœ cisccclefijslegifolitum,tradiderunt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;evodia, syntyche.
M N a s o N. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rylilippëfes ChrifîianasmulicresfùifieEuodiâet^y^
ç\Tpriusßdt Mnafon,difcipulus antiquus, et duis Hie da ^tychen,ct cum Paulo in mtnilierio idbcräße,ex(pil. ^rofolymitanus-.cuiushojfiitiopaulusjHierofolymi adPbihpp.cap,4apparet. C0meiidate^Paidvx'*^°2
-ocr page 597-|
lt;ll DE VITIS ^tmnn: ^uodiint,ïnquit,rogo.ey Syntychen depre ttr-iihpfiim frpere m Domino. Etidm rogo ey tê Ger i^dcompar,diiuud iüds, qu£ mecum laborauerunt w mtniilerio,eyc. EVTYCHV S. pAwIo in Trodde concionante,Putychus pUer obdor tigt;ifrns,cddit de finefira: eoq; cafr cxtinéius,i Pau ^’gt;ffiffiititur. Ad.zo. Qßt'mthiPaulus à iud£is blaffihemijs exceptus ,fe-to ^tßtindomumcuiufdam tußi,ercolentis Deum, '“‘1« domus erat contigua fynagog£. Aß.18, M A N A H B N. ffi^ttdogoprophetdrum er doßorum inflorentiec ^^fr ^tiochi£,anteßdrnab£ er Sauli in Euange-!gt;tet!ictindi per gentes feg regationem, Manahen e* ^ffi^^^^ifdamLucashabet Aß, i3,qucmHerodis te-iftke toUeßaneum friffie ait : qui er fitte dubio in-I nbsp;nbsp;nbsp;^J^'^^ßd^qui Antiochenos primiim ad Chrißi agni-K’iitw er fient conuerterunt. Aß.n. v PHILEMON. '' p^'ltinoneColoffienfem fr'ffiegt; Hieronymus tfßatur tittnirritione epißol£ ad Phtlemoncm,er Oneßmi ^'tiintuquem trans frgä ab eo,in utneuUs P.om£ con '^^l’tnMemoni in ea epißola Paulus comendat, ac ^‘dpiitoratjerpro eo ffiondet. PhUemonis autent '’'amp;wêpietatê er fidem laudat, quad er eedefiâ do '''^‘'^tttiliibeat,erbeneficentià eximiä fanßis deda ' ■ ^‘frra,inquit,fanßorum requieueruntper te. THEOPHILVS. ' D®Theophito plané nihil uffiiarn extat,ex quo,quis ^^^itbifreritatüicßura faite cofequi liceattniß (^ ^^tpofehea lançant einuncupa^,iegimus Aß.t. o A M A L I B L. y^fenfisfuit Gamaliel,pharif£usdegis doßor uene '’‘‘tfejAft.;. 4 quo Paulus fe in lege paterna ad pe ^^^tfttditu,dpudtribunuPphefinarrat, Aß. 12. ƒ CPauli doßoris gentium tAttélxanxxof/ Gamd, ^ fithanaßus dixit, in libro de Paßione imaginis ™n. Cam irritata Hierofolymis 'm Paulum er Pe f “w I»ie or« multitudo, de intérficiëdis iUis confiliu ^P™gt; t'^traxiteam Gamaliel, prudenti adtnodum ^’'r^’t^quodadhunemodu Lucas ibidem narrattSur quidam in concilia pharifeus, nomine Ga ’ quot;gt;nbsp;Ifgiï doßor honorabilis uniuerfe plcbi, iufiit ^tmibreue homines fieri,dixttq; ad illos:Viri Ifrae ^attendue uobisfuper hominib.ißis,quid aßuri fi- 20 o ’lé^cùconfinfit numerus uirorum circiter quadrin °^^^f“^^ßieyomnesquicunchcredebant So iL '^*'/“”fgt;C^ redadi dd nihilü. Poft hune extitit ^Gulildiu mdiebus proßßionis ,er duertit popu •w^oftß^^ Ipfrperijt^ey omnes quotquot confen-f fr^^’^^ »mte itaq- dico uobis,difredi-a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;finite iüos:quonid fi eß ex homi ^ ‘^’^lt;'uliuboc,dut opus,diffioluetur : fiuerè ex Deo ^fotcritis diffioluere,ne frrtè ey Deo répugna-^''^nidnim. Cui confilio confenfiße indicat uniuer L!''fi^'^‘*^‘''^^^^P°^°^°^t:£fos dimiffios effie.Ke- ™.^“ff^^wItb.i.cap.ti. Athanafinsineoquefi0 ^^'^wro narrat,Hicodemu imaginé Chrißi effi- |
DOCTORVM. gidtd,morientc Gdmdlieli huictrddidiße : GdtiuilielS ueroer ipfummortiuiemu idcoboedreliquiffe,itdut HierofolymiSddfubuerßoneufq- mtegrd conferudta fuerit. D E M A s. Pdulm in epiß. dd Philcmone.ex quo dppdret ,eimt eu dlijs Pduli collegisßiße P.om£,quo tépore uindui Pdulm fub Heronejj^erdretliberdtionéje^ddPhile monem epißolä feriberet. Cui ibidem ddfuit etid, cum ddColoß'enßsfcriberct-.Coloß'.j^.. Seddeßeißeubeo Pgt;cmdn,Pdului conqueritur » Tim.^,ubi: Demdidu-quit^me reliquit,dmplexiti pr£fens ßculum. DIOTREPHES. b E M E T R I V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ç^Ontri ibidem Demetrium i pietateer officijsin fratres peregrinates comendat loanes, hoe modoï Demetrioteßimoniumredditumeßab hominibus,et ab ipfa ueritate: fed er nos teßimonium perhibemus, (y noßis quid teßimonium noßrum uerum eß. PLATO, FVLVIANVS. T^Abula ßmilius q hißori£ uidetur, qued de Platone J° nbsp;nbsp;er Puluiano récitât Uicephorus lib.i cdp.a.i.plato- Pjlofrrpfcf«, quicu^itß(it,utmdlicioß^, ingrdtü, mdlignu,pingit epiß.3 iodnnif dd Gdium, his uer-bii:ScripßEcclcߣßedis quidmdtprimutu^erère^h eis Diotrephes, non recepit nos. Propter hóeßuenea rOfindiedbo fréta iUius,qu£fdcit uerbis malidoßs gdr riens in nos: ey nee in bis contentus,non[o'um non re-cepitfrdtres,ueriim etiarn uolentesreciperóprobibeti Cricongregdtioneeijcit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nem aitepifcopu fiiijjeinoppido Myrmtna,itpud An^ thropophagos,d Mitthiso ibiapollolo conßitututlul uianu ucrè principe eiM ciuitatif,quë plurtmis ntim^ Culis editisnequiuerit couertere JAatthtem. qui tamelt co extinflo crediderit, ey- eu omni ƒud. gente bdptifd-tuißt:M.ittb£i etiÜ,occuUo quodäApoßoli duäufibi nomine impoßto,de regno fuo abiedo, prejbytef pri-mü d Pldtone-, deinde epißopiK per nodurnâ uißone 4 lAdtthieo eofeerdtui ßt. Deniq^ eudngelio rite admi nißrdto,nuiltii^ conuerßs,mortuuf ßt.Hiec Uicepho m. HIERÖTHEVS. jqE Hierotheo b£c i^icepborus lib.zcdp.io.Uiero» '*^theus frmiliarisDionyßj Areopdgit£frit,cui uni eu Üionyßo Paulus de caleßi Hierarebia çy de Theo logia omnid cômunieduit. Libro codé cdp.zz^ex Dio nyßo affirmai,Hierotbeu cü Dionyßo adfrißetÄdri£ morienti. Cyu6d,quomodo ucrußt,iudicct quiuclinL APELLES, NIGER. Piphanius i Ub.iTom0,h£reßs 10,ex l x x11 difri ^puUs friffie tradidit Apellem amp;nbsp;t^igrum. PROCHORVS, NiCANOR, Timon,Parmenas, ryP.ochori,liicdnoris, Timonis, ey Pdrmen£, Lucas ■*■ in Ad is cap. e meminityqfratresfrerintfrono teßi monio praditi^çy ffiirituffinilo pleni: ideoq- in diaco nos cum alqs adbuc tribus fint deledi. Nee dubiu,quin eain re fidem dc diligentia praßiterint. Aliadetpfis non habemus. ■ v o d i v s. p, E Euofiio h£C Pufebius lib.t cap.n. Inter cos,in-quit,qui Antiochenam eedefiam gubernarunt,pri mus iuodius friffie cognofritur.idem m Chron.Pnmus Antto- |
tfȔ
C E N T. I. L 1 B. 11. CAP.
X.
Ûl
Antiocbiaepißopiis ordinatusPuodius,anno Chrißi XLv,Claudij Unp.itt.
A N I A N V S.
pRiWüin pod lAarcum Alexandrina eccleßa epifco pum ordinaten, Anianu E ufebius tradit lib, t cap.
z4,anno üeronis 8,qui Chridifuit 64. Quanquam in Chronico,nonoidfrdum Neronis anno, Chrißi uero éf, annotauit. Zünde uero cypreefuiße ei ecdeßaper annos tt, aemortuum tedatur anno quarto Imperij tgt;omitiani:lib.3eap.u,cr in Chrenico.
A B I L I V S.
A Uiano in epifcopatu Alexandrino fuceeßit Abilins, eodem quo A nianus deeeßit anno. Praßit annis 1 j.
J3cceßit,cum Imperium Romanum inuaßßet Nerua, anno Chrißi centeßmo.'E.ufebiut lib.} cap.ij zyti.ey inChronico.
AQVILA ALIVS, FRATER Clementis.
APOLLINARIS.
ps ßdpulum fidße Petri Apollinarem,triiK^^^^'^^ cm cap. 7, Nauderus generatione t, VinetK^’^ lib.io capyMartyremqi obijffiannotertioVtßi^^^“ nijKauennie.
MATERNVS. EOlSTVS. r^Voshos de numéro Lxxn difcipulorwnßT’f
Petro in Germaniam mijjbs, Henricus proi‘ ‘^ cap.f, miternumquidemTreuerim,£giftutn'bslt;‘ ^' i» uicum, ubi cum Gariano diacono martyrium ' plauderus generatione z,tres ßmul praftantes ao^ res Hauennam miffos [cribitiüiternumßilict^ * rium (ytäucharium.
HERMAGORAS.
ç^Onuerfusad fidem Chri^i à S. Harco Herm^O' rM, d Petro epifcopus Aquilebeconßitutind gt;^ fub Wrone martyno deßndiu. 'B!rgomen[Jib-arJ^ ßrdienßs cap.f. Vincentites lib. $ cap.so6 amp;nbsp;gt;«7-conßlio quodam noHro reliquos,quosbocßculuW --resey personas ecdeßadicas habuiße,aVim^ tio, Antonino,'Bergomenß,aiuclero,Hermimiigt;! ^ rico,Temporumßfciculis,cyc,prodttumdl,oti‘’^^^ numerareßpcrßdemus'.tuin quianonneeeßartis ambiguas commemorare hiflorias nee utile,necmc^i fe esl:tum quad quilÜis deledätur, ex [eriptonbu^^l
^Arrat îJicephorushb.icap. js, ^uomodoPetrui
^^P.omaaJ^croneexpulfus,tnßmUiam Clementis^ to fforesey personas eccleßa Romani poßeaepifcopidnciderit,eamq-una cum ipfo Clemente conuerterit : AeiuUam Icilicetey Hicetum
gnitione horum duorum frdtrumpoü mutrem inuen-tumtcrc-habet hier z Clementis.
BVNVCHVS CANDACE s.
T^EE««Mc/?« Candaces regina Acthiopum conuer-fionc et baptifmo,fuprà in narrat ione de Phtlippo diacono,ex Aüis nonuUa retulimus.Uic'Eufebij dehoc
quos diximus,petere poßunt.
DIONYSIVS ARE0P*‘^’’^*'flC y^Zminit Lucas in fine capitis 17 Adqruniapoj Ç ^corum,Dion)ßj cuiußdam iudicisßeuAreepiff • uerbaadßcribimus,qu£ßchabentlib.tcap.i.Cumßa.- îo quemexPauH condone, cum inAreopagif^l^ß^‘ lutaris pradicatio quotidieaugeßecdoprogrederetur, nbsp;nbsp;fiiißet,conuerßumßcribit.Hec aliud quieqM^f^^l!*^
dißenßatione quadam diuinaßdum ed,ut inde ex ter nbsp;nbsp;podea Dionyfius Cbrido credens
ra Aethiopum,primas quidam regina uenerit, qua re
Eußebiushb.}cap.4.zylib.4cap.tilt;xautoritite • nyßij alterius cuiußdam Corinthioru epißcopi, hunc Areopagitam Atbenienfium ^iftt epipop indicauit. Cuius tarnen nee uetußa, incertorum tM autorum, de uita Dionyßij narratienes, nee rece o rum,quos Suidas comportant,meminer^t.Bum au temßuiße Dionyfium, qui temport poßonK apud Heliopolm Aegypti cum Apodopb^tK p nOlO' pho fierit, ac de inufitata eclipfi proiutncurd, ÿgt;^^ tuszy carne ueßitus Deus (ut SuidasnarrAt)^^^ tur,cuius gratia denßa haccaligineuniuerßamunitin« les obßcurata eß atq; Coneußaßeu «t ApoKop» vices haß’ant,dixißc reßert, rerum diumarunt. jf«i alij Dionyßum reßondiße aßrmant. Aut rapatitur, aut mundi machina dißoluetur, flantur.Qjiod an uerißmileßt,pofleaindicAbmM‘ narratio de uita Dionyßij,pr^fixAcpenliueu» quanuper in latinum tranßulit loachimus refirt,cum 4 Paulo Athenis conuerßum,adCiementem Romanum epißcopum proxime ueniße,atq} ab eo tu ßoeijs Saturnino,Karcello,Luciano,^^ito ar E ^ therio, adpropagandum EuangeUum mißum Occidentem: quorumalijsinHtßaniafAlijsin a 1 duitates di^iributis,ipßeParißosdocendiCmi nW tiaße contulerit,ibi^ cum Ruftico (y Eleuthena co legis capitis ßupplicio martyrium ficerit. Q^o obierit. ProlixamdehocnarrationemhabetVincent, ^fiDtonyßopleroßcpprodidißereperies. bbM cap.iS.t^.zo tyzi.cr Antoninus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tHie de ßcriptis,qua Dionyßij Areopitÿi^)^'Pf’‘
gnum tüte patrio more obtinebat. Hic primus exgen-tibus 4 Philippo,per apparitionem diuinißrmonisßa era conßecutus di,primittxq; fidelium per orbem ha~ Utantiumfrdus : ubi adpatriarn terram rcuerfus e^, cognitionem Dei omnium,ac uiuifieu ad homines Ser uatoris noüri aduentum euangeUzaßenarratur,ita ut opere adimpleta ßt pereum prophetia quadicit:^0 Aethiopiaprauenit manum dus Deo. Ait er Hierony mus in enarratione cap.f} Zfaia, hunc Zunuchu 4 Phi lippo occaßone ledionis prophetia eius conuerfum, apoßolum posiea Actbiopugenti mißum effe. Sophro mus eum in Arabia ßlid, ey Taprobana in[ula maris rubri,ZuangeUum pradicaße,ac martyriu ibi tandem fidße,tefiatum reliquit.
SANCTINVS, cVbDomitianodaruiße Sandinum, epißcopu Kei' den[em,cumAntonio quodam,Henricus de Zrßordia so retulitcap.^. 'Vincent. Itb.io cap. zz ordinatum eum at Dionyßo A-copagitaferipßt: quod oflendere tantum obiter uoluimus.
EVTROPIVS.
p Vtropium in 14 Domitiani annum Henricus reijeit.
Narrdt eum ex nobilißiße in Perßa ßmUia,ty pa-trem habuiße Berxen,qui Simonem (y ludam apoflo los audierit.lpße uero Eutropius Petri apojioU confié lioin GallijsEuangelium pradicans,martyr ibidem
lt;«
DE VITIS
DOCTORVM.
Mi nommepaßimequanquam exiguo numero,cum eo t^plurimd Suidas enumeret) ex multis feculis circim miintur,paucdmonebimus. Quee certè noneffe iflius ^'^nyfßquem Paulus conuertit,uel puero eße perffi-^numpofit. ludicent intered Ambroßus ChdlmaduÏen'
amp; nlij, qui Dionyfij difcipuli Pauli eße contendunt, uelint.primumcnim,quis nonmiretur, tdntu
^t^ifdpulum zr Apo^olum, benefidj conuerßonis ^^ntidtiacn^p^^ç^^^g^g tarn omnino potuiße obU-^ItijUtne uno quidem in loco Pauli menuncntiaut eins *'‘^att,qu(etridit,fefcribere teßeturi Demde ex Apoßolis,dut ear um difcipulis uidemus, tarn ^ fndtiflriitlußßi ill tradenda eccleßxdodrinafubtili '‘^ßniointricuti^^ gif. prêter autorem ipfum ,uix aUj ^^^nimexplicdbihbus ffcculationibus z^argutijs. Ac ‘hniatts certè conuenit iHi lt;etati,cui Dionyflus tribui
^•nt in qua homines rudes rerum de Chn^oße regno ^hieitßHfigi ç^Çgflffl-g^ifffjgi^ßiigiilgiyi fimplicitate ^l^^ff imitate, non fubtilitatum inuolucris docerine jfP‘t,iftium enimuerßut dubium minime aut ßUax 20 ^tium, de reliquis libris apocryphis eccleßa perpe' Ypfoondfiauit, quad ßylus eorum zy dicendi flrina * ^^°tntioneapoßolicd proculabßt. Deniq^ in ec-^^r‘‘l^itiiiierarchia,fuppoflticius itte Dionyßus plu' ^^^’‘timmeminit ordinum, utpontificum, pr^fulum, '*^^^otnm,monachorum,zye.quorum panter epifco' f^l^ionyfq ttgi^ nullumhdbuiße probari potefl. In-F’”ii5«o-ódf monachis traditio, quos Pauli tempore ^'^''^^nfuße cöHat, fußend eß-quorum ut originem Mwf iniicat,itd nee Apoflolicèf:ntit,quod eorum or '’'^^^tiftibbmiorem zr excellentiorem reliquis com'
Sfdhisrdtionibus etiam Erafmi,quas m An ’‘^1‘timibuf in J7 caput Ailorum rccenfuit,ad uerbiim ^ßimus ; Laurentius Valid hoc loco reßÜit eorum 0'
, quiputant,hunc Arcopagitam ßtiße autore ^''“mIil)rorK,qKo$ habemus de Hiërarch ijs ac diuinis quot;'iwlii«; zr eundem eße, qui apud Lutetiam Parißo ^’’’Myriofiteritlauredtus:ètribus,nifldlor,Diony
«WW rcddentes.Primiim Areopagit£ indices er ant, pos,dlijs Petri in gubernatione eccleßa; focios er coad-ßl dofophiat 1^1 Dionyßum fummum ßeiunt phi- 4oiutores eos dppelldntibus,magno zT euidenti argument rlquot;^tn,quicxeclipfi foils deprehenderit.periclitari
Mturam : cum confentaneum noßt,eas tenebras ß^^lqipfrueniße. Nam quod ait Euangthfia, tC' '^^fldasfuper uniuerfam terram: eins regionis ter ß^^ftllexit,aßenticnte zydiuo Hieronymo ,zyaße ß^^tZrigcnemHomiUjs quas feripßt inMattha'u, ‘plmè negiteas tenebras è folis accidiße deliquio: ^utnubibiK mtercedentibus,dut alioqut aeris denß-j^^toadu. Qjiodßha: tenebriC tanto ßaeio contigif-ßlcrumuerfum orbem,aliquis certè feu Latinus feu ßßßriptoreiusreimeminißet. tarn rpi^olam fu-’ßquot;^'^te,uelutDionyfij nomine conflilßdcridet Lau ßß. Hihinonuideturprifcis lUis temponbus tantu ß^^hrißianis caremoniaru, quantum lUe defcribit. ^^''ltmiror,ßtdm prifeus autor ßit, zy tarn multa Wß 4 nemine ueterum, feu Gracorim feu Latino, ßflifecitatuminonab Origine,non'aChryfoslomo:
quot; Hieronymo quidem, qui nihil intentatum reliquit.
Iff '^^^^^amp;°^^^^^pfl-gt;t*i^P'Toba;ßdei^dtanshuiush- nbsp;nbsp;nbsp;Chronico,quod Kudimcntum nouitioruminferibitur,
‘^Miudicat eum ßiißeDionyßum Arcopagitam. Couerba ha;c : Non eßfequendum, quod quidam dicunt, • ß^ ^i^nm Ecclefiaflicabiflorid mnltaflat mentio
de libris Dionypj Corinthiorum epifccpi.non eß probd bile,tdciturumßtiße 'Eufebiumde tantoPduUdifcipu-lo, ß tantum uoluminum reliquißet. Hieronymus in catalogo Scriptorum illuürium, unum autalterum Dio nyßum recenfet,huius Itbros non recenfet. Laurentius indicdt,ßiijjeßu£ atatis doHißimos uiros,qui iudicarint eos libres eße ApoUinarij, Tametß eius nominis duos commémorât Hieronymus : dlterum HierapoUtanum epifcopurntqui floruitfub Marco Antonino fecundo: al to terum Laodicenum ^in Syria epifeepum. neutritarnen huiußnodi quiequam tribuit operum. Jtieq;cnim opi-norh£c ApoUinarihceretico tribuenda. Ante complu
res (Dinos,ut inemini,uir incompctrabilis Gulictmis Gro cinus, ut Theologus fummas, it a in nulla difciplina non exquifite doilus ZT exerdtatus, außgt;icaturus Londini in lt;ede diuo Paulofdcra^enarrationem ccelcflis Hierur-chi^,meditatd præfdtioe multum aßeuerduit, hoc opus eße Dionyßi AreopdgitiC : uehcinenter deßorndchans in eorumimpudentidm, quidißentirent. At idem priaf-qudm opens dimidium conßcißct,uhi guSlum attentius ciepißet, ingenue cordin duditorib. fdfJÎK cü,ßbi uerßo cdlculo,non uideriid opus eße Dionyjii Areopagitce.
Demir or autem, cur Beda putei hunc Dionyßum fadti epifcopum Corinthiorum: ci'im eccleßaßica hiüoria pa lam oflendat, dlium fliiffè Dionyßum epifcopum Co-rinthiorum,qui malta conferipferat. Atq- huius autcri-tas ibi citatur, qui in epißold quadam, quam feripßt ad Athenian fes,eßender it,Dionyßum Arcopagitam à Pau lo conuerfum, primum ßiißc Athenis epifcopum ab eo io demApoflolo inflitutum.t^ec aliudquicqua apudprif-cos fcriptorcs comperitur de Dionyßo Areopagita.
DE EPISCOPIS' RO-manis.
’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L I N V S.
DE Lino,Cleto zf Anacleto,qui in Catalogis Ro» manorumepifeoporum poà Petrum numcran~ tur,tantacßdiuerßtas, utexplicari autcondhari ßre quocunqinegocio nequeat: dlijs [uceeßoresPetri epifeo
to, incertißimis pontißcatum Romanum zr inßrmißi' mis mti initijs et ßindainentis.üos earn diuerßtatc ex au tortbus,ficuti inucnimus, recitarc cogimur. nbsp;nbsp;Qjtod
ad Linum igitur primum dttinet^Eußbius eum uult ef-ße,cuius in falutationibus Paulus memineritßn poüerio-ri ad Timotheum epiHola cap. ultimo ; eundemq; dein' de quatuor in locis dißerte ajßrmat, poß Petri er Pauli martyrium eccleߣ Romanteepiflcopatumfortitumep fe,utlib.îCdp.z CZ A^ ey lib.^.cdp.6. in Chronicoi^ so tem,flub anno Dominiyo Neronis uero i4.,ubi,poA Pe trum,inquit,primus Komanam eccleßam rexit Linus annis n. Contra tamenaUßnonpo^l Petrum eos,fled und cum Petrofeu coepifcopos feu coadiutores feu uied rios fittße prodiderunt : ut Marianus Scotus, qui Cle' mentem primum Paparn (fleut çr inßd dicemus ) poß Petrum P^omanaadminiitraße dit eccleßam, cum Lino
Zf Cleto,quos in uita Anaclcti omnino negat Papas fuif fe. Et extant de Lino zrCleto^in uetuüo quodam
Linum^p anno ücronis epifeopatum Eomie expire Dd primum,
|
CENT. I. LIB. CAP. X. II. Petrus, inquit, Linum er Cletum, quia plunbus fitnul intentus effe non poffct,epif:opos ordinauit. At^ fisc b 10 ^cletus, qui non fuerunt Papa ,'atqûe Anacletiis, i gitur,nimirum fi una cum Petra epifcopi fitijfie Linus er Cletus putentur, exeufari aliquo modo poßint Da' mafiuerba in libro pontificaU, ubi Lmumfitiffe tradit temponbus Üeronis, a confulatuSatumim er Scipio- Primimt', o' duodccim dnnls fidifi'e poA Petrum -.Çei tenendum, Linum cy Cletum fiaffe fub Petro, çj-admi-nislrafje officiuchorepifcopi , Petrumcj; eis diüribuif-fc officium diftribuendi pauperibus. Ruffinus cpuoq;t ficutposiea indicabimus,epiffopatu Komano, uiuo ad-huc Petra finilos Linum er Cletum, autor e^l: cum interea Petrus peregrinationibus er aposlolatui uaca-rct. ïn qud fententia er Sabctticfs efi^dmeud.j lib.t ; nis,uf^ adCapitonem er Kuffum confules. Qjiie alias, fi fcilicet poll Petrum tot annis Linum fediffe ftatua-tur, nudo paHo conciliaripoffent : cum anno proximo pracedente Petri obitum,Linum martyrem ß,dtum,in* de cliciatur. De Lino porro hec Volatcrranus Anthropologie lib.it, er Sabellicus Tnnead.r.lib.^ : Linus,inquit,patria VQlaterranus,èfamilia lAaurorum füit.Sic enim in quodam ueteri feripto mea urbelegimus, Linum Vola terranum à patre Herculaneo.annorum uigintiduo Hu-diorum gratia Komam miffum, ibidemq; in contuber-nio primum Qj^abu amicipaterni, deinde uenientem eo temporeKomam Petrum, omißis omnibusfecutum fuiffe : atq- ob eius e^egiam fidem fimul, er eloquen-tiam, Luangelij coddiutorem idi permanfiffe. Sedit an-ms 10,menfibus s,diebus n.Martyr faäus eftfub Satur nino confute ( in quo à Mariano diffentit ) cuius filiam lymphatam Uberauerat. fepultus in Vaticana. Ab ulti^ mo tieronis anno ad Veffafiani tempora peruenit. In-(iituit,ne quamulier Ç dignumequidemepifcopali cura y nifi capite linteis operto tempbam mgrederetur. Créait epifcopos n,presbyteros 14.. Scripfitresge.-lias Petri, pnefertim eius cum Simone mago con -certationem. C L E T V S. turn firtuna,etalijs malta narrantur,qu£nirrationetn de eo prolixam inftituere pofient ,fi neeeße uideretur: ^Leti nufquam neque lren£us,ncque'E.ufebius,ne^ ^0 fedqu£exillisipfislibris leéloripetenda relinquimus, ^que Hieronymus, neque lAirianus meminerunt. ficut eyr epiftolas eius decretales : dequibus quid iuii-candum fit ,fuo loco diximus. Hic ordine probatio-rum, utuidentur quidem, fcriptorurn teßimonia coni' memoramus. Primiim autem de tempore er Effeff fione Clementis,Kuffini indicationem,de qua fupridixi m«,ex prlt;efatione in libres Kecognitionum ad Gauden liccdum fatis a^aUquo expUcatum effdtuerfi'nean u^ nus CT idem, Cletus CT Anacletus fiterint. Damafide hoc Clcto narratio tarn eft mplicata , ut conediari nullomodo paftit. Cletus,inquit,nationeP.omanus,de uico Patricij,patre AemiUano ,fedic annis ii.(fecun-dum aUo^, v 11 ) Puit autem temponbus Veffafiani crLititaconfalatu Veffafiani feptimo ,efi,D0mitiani quinto,HfqueadDomitianumnono erP^ujfum confu' les. Nitn fiTiti fu'fie temporibus Cletusponatur , fu- ya peruacuafuericKufini eraliorugt;nconciliatio,qui eo-dem tempore in comuni cum Petro gubematione fuiffe turn Cletum hunc, turn Linum, tradiderunt : quemad^ modum dtxiinus. Ojaid deinde loci ent Anacleto,quern primo Titi anno epifcopatum Komcaccepiffe, Eufe.gt; bius,ut iam oUendcmus,autor eHi ANACLETVS. ^RoximopoU Linum loco ,\rcn^us libro tertio con tra hicref’S, capite tertio, Anae le turn numerat, quern omnespontificij pofi Clementein codocarunt. lrenlt;eo 60 |
lt;11 pitcdtcimotertio,ubi:t{ti, ïn^MtiAÏteroimpcrij^n' no Linm, Romänit miniflerium ecclcpa,cum into duodccim anniipnefui^et, Anacleto tradit, Umli' bro f.capite e.^inChronicoannotduit: uU,primo anno Titiydnno nero Chriflii, x x x i i,Antclctunt Lino fucceßiffe indicat. Vt mirum fit, quamebrem A* nacletum ah Lufebioprtetcrmilfium.Hdridnuifcripßt, cuius uerba, ut funt obfcura, adferibimus : AmcleM, inquit, omnino 'Eufebiics prlt;etermifit,tiuonidmLM pafiione Petri in ultimo annotieronis ufqüe aitril-ianum, nonpoffunt fimul fub regibus {bare. I» loco e-nim annoram Clementis , quibus Petrum cum Lno er Cleto,fed fimul,pofipetrumnouemfierunt,ud cum Clcto tantum Clemens cathedramtenuit, Linus er Cletus funt pofiti ; er in loc um A nacleti papa, ^M poll dementem decern annis fuccefiit, Clemens poff tus. Ute Scotus. Quibus er Damafiuerbd [ubijei* io natione Gracus, ex patre Antiocho, fedit annis nouent, menfes tres, dies decê. Puitaut temporibus Doniittatd, hcöfulatuDomitiani x er Sabiniufq^adDomitianum decimofeptimà er Clemente confulcs. Hic memorunt beati Petri (opus oppido memorabile et neceffuriuicon slruxit er compofuit, dum presbyterfadus fuiffet d beatoPetro, feu alia loca, ubi epifcopi recenderentuf fepultura. Vbieripfe fcpultuseâinpace,iuxtacor' pus beati Petri, tertio idus lulij. Hic facit ordinaUo-nes duos per menfem decembrem, presbyterosquinque, jo diaconost 1 i,cpifcoposper diuerfalocanuméros r. Atq-bitc de Anacleto erudite Damafus.Caterùmquod ad epiftolas Decret aies Anacleti attinet,alibi de qs t^H fentiendum uidcatur retulimus. C L B M E N 5. y'quot;'tant,nonita multo ante editi, prins etiama^^ir“ ' ,ioinlatinumconuerfi,libriKecognitiomiMCltmeit , tis,in quibus de eiits origine,patria, parentibus, paren' tium ponemus: Quidam requirunt,inquit,quomtno cum Linus er Cletus ( Anacletum enim nonbibet)^ urbe Koma ante Clementon hunefuerintepifeopi, ip[t Clemens ad Iacobumfcriben5,ftbi dicat iPetroiocenf di cathedram traditam. cuius rei bane accepimus efe ri tionem, quid units er Cletus fuerunt quidem ante Cft mentemepifeopi in urbe Koma:fed fuperftitePetro, uidelicetut itli eptfeopatuscuram gererent,ipfe uero aposlolatus impleret officiu. ficut inuenitur etiamapud Cgfaream ficifie, ubi cum ipfe eßet prafens, Zachitutn tarnen àfe ordinatum habebat epifeopum. Et hoc moio utrumque ucrum uidebitur, ut er illi, fcilicet ante de' mentem numerentur epifcopi, er Clemens tarnen poli cbitum Petri docendtfufeeperitfedern. flpiphaniiis autem (qui er ipfe Anacletum nefcit)dt |
7
-ocr page 601-lt;5,
DE VITlS
DOCTORVM.
Ä40
tób»? tpifcoporwm Rorndnorum poli petrum, ’oc modo turnt libro prime ,tomofrcundo, h^refi gt;7. ïnurbckomdfiterutttpriiJÜPetriK cr Paulin^ ^fofioU ijdtm er eptfeopi ; deinde Limit, deinde Cle-^^dtinic Clemens, i^ui contemporancus juit Petri er ^^ Huius mcntionem ßeU Pauhis in epijloU ad ^ü«4nof. Et «fme miretur, quid ante ip[um aUj epi Pfi'imajI'umpferunt, cumfub Apoßolishic ßcrit ‘'‘nimporaneits Petri ac Patdimam er iÜi contempo^ find ipoßolorum ßerunt. Siue igituradhucipßs lOftrititibus, à Petro accepit impofitionem manuunt ff^ßopatus,er eo reeußto remoratui eß ( dicit enim “’ »«4 epijlola ßa : Secedo, abea, crigatur populm ^f^fcoc enim tn quibu[dain commentarijs reperi' ^ni}ßiie poft Apo^olorum fuceeßionem À Cleto epi-r^fobicconAituitur,non itaclarèfcimiis. Verunta fifnetumbiepotuit fuperüitibut adhuc Apoßolis, ^f^iouideUsetac Paula, alias epifcopos conshtuere, fflt;gt;fgt;ere4 quad Apoßoli ßpe ad alias terras ablega' ’intnr, propter Chrish pratdicationem. No« potuit intern nrbs Kenia fine epißcopo effè. Paulus enim in ^j^iniiim proßdlus eß,Petrus uerô ßpe Pontum et ^nbyniamnißtauit. Poßibilc eß autem, poßquam i^Md Acreßßitauit Clemens(ß modofic ßHum ™;t!it!onfi« enimßc ineo, non decerno^poßca poß ftitatn Uni zr Cleti, quorum uterque ad n annos e^ ^’^opiSim tenait, poß janäi Petri ac Pauli obi-f% quicontigit 12 anno Ueronis, hunc rurfus coa,' ^i^fjßiißßipiendum epißopatum. Attamenepi Rorum i«Roi«itßucceßiobanc conßequentiam ha-^i Petrus er Paulus, Linus, Cletus, Clemens, erc. ^iipiphanius.
dtneiu tarnen, qui,ut er Eufebius, pro Cleto Ana ' ««»1 habet, ßc libro tertio contra hareß. capite ter-^^'■M Anaeletum, inquit, tertio loco ab Apoüolis fftßpatumßortitur Clemens,qui er uidit ipßos Apo-I dos,^^ contulit cum eis,cum adhuc inßonantem pr£ ‘^itionem ApoAolorum er traditionem ante oculos ^rret.t^ioßalus enim,multi adhuc ßupererät tuncab ^fiolu dütii. meminit huiiis loci trenai de Clemen d^Paßbiuslibro f capite s.quier libro î capite 4 fGimhaerctulit: Clemens,qui tertius R.oman£ nfttcleßt epißopus conslitutus, Pauli cooperarius toittmilitoii(ijje,ipfius teßim onio probatur. Et U fotodem,capitet4. CT ij : Anno x 11 Domitiani,ßuc ^dit Anacleto Clemens,quem cooperariu ßuum ßißße ^eiloliu Pbilippcnfibus [cribens dixit: Cum Clemen dtirreliquiscooperarijs meis, quorum nommaßunt ttiwronit^, Kurßus item libro eodem, capite n: Eo, ^''quitfipore^anno l Traiani) Romana: ecclcfiteprac titelmens,qui er ipße tertium poß eos,quipoß Pau' 1 ae Petrum epißcopatu illo petitißint,graduin tene 4^ Linus primusßit, alter Anaclctus. Ladern er durenymi in Catalogo de Clementeßententia eß : Cie ^tigt;iiiquit,quartuspoßPetrum P.om£ epißcopus ridßiquidem ßeundus Linus ßit, er tertius Anacle-ds.yantetßtplenq- Latinorum,ßecundu poß Petrum ip^»olum,putent ßiße Clcmentem.Sic enim Petri ßuc ^frotem dementem Hieronymus appeUat libro lad' ^jas loutnianum. Sabellicus cum alias Petri, alias ^dßccejßoremßcitthocinodo rtttonein incertam
conciUans Ennead.y libro 1 : Petrus, ait, Romam re-uerßus, dementem epifiopum conßecrauit, tradiJiifi ßedem obtinendam, er ecdefiam ei commendauit pie erßanße inßitutam. Ego, inquit, earn Clemens er U' gandi er abßoluendi tibi trado poteflatem,quam mihi Chrißus reliquit:tu rebus omnibus uit£ fi)rtun£q; contempts,doßrinaer orationepiumgregem,utbo num decetpaßorem,tueberis. Et libro ciußdem En-neadis 4. : Sedit Cletus,inquit,annos x 11: in cuius lato cum Clemens Kom£ in C£lio ortus, ß’tßiilus eß. Eue-rat is à Petro, cum in humants adhuc effet, ficceffor deßinatus. Cateriim, Linum primé, moxer Cletum, ut fingulari fitit müdeßia,fibi m honore pr£tulit. N«c de ßcriptis Clementis.
Memmerunt epißoU cuiußdam eins ad Corinthios, tren£us,Eußebius er Hieronymits,qu£hodie nußquam extat. lren£i ex libro tertio capite ? uerba hac ßunt: Sub demente,diffenfionenon modica inter eos qui Co rinthi cjßent fiatres fißa,ßcripfit qu£ eß E.om£ cede to fia,potcntißimas literas Corinthijs,ad pacem eos con-gregans, er reparansfidë eorum, er annucians quain in recenti ab ApoßoHs acceperant traditionem , an-nunciantem unuin Deum omnipotentem,fidorem cx li GT tcrr£, plaßmatorcm hominum, erc- nbsp;De eadem
epißola Eußebius libro j capite 16 hoe modo: démentis una mdubitata firtur epißola,magna h£c er lt;tdmi rabilis, quam tanquam è R omana ecclefi'a ad earn qu£ Cori)ithierat,tumipfis cxarauit, cumapud Corinthios abort.a eff-tßeditio. H me in inultis etiam eccle-j o ßis palam ac publice iam olim, er apud nos quoque legi cognouimus. Et rurßuslibro eodem, capite i7. Cle mentis, inquit,epißola qit.e apud omnespro 'mdubita-ta habetur, quam in perßma E.oman£ ecclefix ad Corinthios exarauit,in qua inultisßenfibus excpißcla ai Hebr£osßcriptaaddußis,imo eripfius quibufdam di-diombus ad uerbuin ußis, elarfimè probat, non effe ßyngrainma hoc adUebræosßcriptum recens acno-uum. Et; Alif dementem hunc,epißolam ißain in-terpretatum cjjedicunt. id quodetmagis ueritati con 40ßonum ob hoc effe uidetur, quad er confitnUem dißio nis charaßerem utraque, er Clementis, er ca qu£ad Ebries eß, epißola continet ,er ipßus utriufque ßen-ßus non adec) procul interße dißant. Eadein prerßus Hieronymus,ßeuquißquis autor eß Catalogi: Scripfit, inquit,Clemens experßona Roman£ecclefi£,adeccle fiam Corinthiorum ualdc utilem cpißolain,qu£ er in nonnuUis locispublice legitur, qua mihi uidetur cha-raßeri epißola, quaßub Pauli nomine ad E braos firtur,conuenire. Sed ermultis de eadem epißola, non foßolumßenfibus,ßediuxta uerborum quoque ordinent utitur. Omnino grandis in utraque fimihtitudo eß.
idem rurßus in enarratione capitis 4. epißola ad Ephefios, ciußdem epißola ficmeminit ex Pauli uera bis : Obßecro uos ego uinßus in Domino.melius eß ,fi uinßumDomini in Chrißi charitate dicenms.cuius rei er Clemens ad Corinthios teßis eß ,ßcfibcns: Vinculum charitatis Dei quispoterie enarrarc ƒ Et in capite 2 dd Ephefios: c^uarimus,inquit,quid fitßn quibus a' liquandoambulaßis ßecundumßeculum mundi huiusy éoutruinnamer aliud ßeculumfit,quodnon pertincat ad mundurn tßum ,ßcd admundos alias, de quibus er Dd •■ Clemen»
-ocr page 602-|
CENT. L LIB. IL C A P. X I. #4* Clemens in (pißolafaaferibit: Ocednus,cr mundiqui trans ipfumfunt. incertum autem, utrum ex ea epi Hold,an ex dUo dUquo Clementisß:ripto,'Baßlius in li-lrodeSpiritufdnäo,cdpite i^ß^cuerbd protulerit m enumerdtione te^imonioru dodorum ueterum de Trinitate: Sedçr Clemens Komanus,Vitiit(inquit) Jyeus,cr Dominus leßus Chrißus,cr Spiritus fanilus. Porrè de diterd quddam epißola, dlijsq; Clementis fcriptis,Pußebittslibro3. capite 38 : Sciendum autem, dit,quid GT altera quddam epißola Clementis efßedici tur,uerùm banc non perinde atq-, priorem, claram zr mßgnem cognouimus. neq^ enim ueteres lüa ufos eße fetmus. lam cy alios quofdam nuper multiloquos ctx prolixes commentdrios,quaß illius ßnt,nonnuni pro-tulerunt,ut qui Petri er Appionis dialogos contineat, queru apud ueteresprerßus nuSafit métio. neq; enim ßneeru reihe etApoßolicedoürine charaileré tenet. De libris Keeognitionum bec Hieronymus in Apo togia aduerßus P.ußinum,ex Kußini ipßus uerbis : Cle inens Apoßolorum dtßcipulus, quiKomane eccleße poß Apoflolos cpißcoptis er martyr ßtit, ithros edidit qui appcllantur xv^dste^uef^ieud eH recognitio:m qui bus cum experßona Petri apo^loli, doUrina quaß ue-tè ApoRolica in quamplurimis exponatur: in adiquù lustta Eunomij dogma inferitur, ut nihil aliud quant ipße Eunomins dißutdreuideatur,erc. t aduerfus louinianum : Clemensßueeeß'or apodoli Pc ^^ rgUf e„i„ ^^^^.g ^iggg tg ^0^^ ^^ i^g^tum iniqdtate. tri,fcribit epidolas,omnemß,peneßcrmonemßuumde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ ..... Epiphanius libre i tom.’i. hereß. 17, circuitionum Encyclicarum quarundam Clementis epißolarum hoc modo meminit: vtuntur, inquit, Ebionei circuitioni-bus Petri appeUatis,per Clementëfcriplis, malta cor Ÿumpentes m ipßs, er pauca utra relinquentes, uelut ipße Clemens ipßosper omnia redarguit in epiSlolis quasßeripßt Encyclicis, que in fandis eccleßis te gun' tur,quèdalium habeantcharaderem ßdesipßusetfer mo, db his que ab iïlis fub nomine ipßus in circuitioni bus corrupta funt. Ipfe enim uirginitatem docet,er iüi nonadmittunt. Ipfe laudibus udhitEliam,er Damde, et Samfonem,er omnes prophètes, quos iüi abominan tur, ere. Videtur hue reßexiße Hieronymus libro uirginitatis puritate iontexuit. Citat er Athana-ßus in difputatione contra Ariumin[ynodo iiieena, quidam ex Clcmcntisfcriptis,hoc modo : Clemens Pe tri [edit ar iHiufmodi opinionë fubruit,Mdelicct,Deié eiterniem nonexpartibw conßare. Qjex poélremó delibro De uero propheta Clemëtis in hb. i Keeognitionu tradutur,in medio relmquimus. PrxßijJ'eKomano epißcopatui dementem annis i x,Pufebiuslibro3 capite J4.,ey 'm Chronico teHd tur,[ubanno Chrifli x c 1111. DE HAERETICIS. ÖÈ SIMONE MAG O. |
Ol 30 lm on M agus in Samaria uico qui Tri ton,ut lußinus habet,dicebatur (Eufe bins er àlij Gitthon uocant) natus eß. In philofiphia ac literis eum à tener is ßißemßitutum er exercitat um,inde tonflat, quoi philofophorum de Dijs nagasfedatns. qtieex ludaißmoer Chrißianißmo mutMtuscß,etbrf cis ueteratorie ey aßutid dtabolica cenfrmare ßn* duit. si quid recegnitionibus Clementis adlacobintt tribuendum efl-.natus cd Simonpatre Antonio, iMtrt uerè Pdehebin Grads Uteris dodus,er oratorßit Hf bemens, er Dialedica di^utationum^peritifnniit-Cum autem alioqui conßßa dominaretur inSamarH religio,qu^ partim ludaicam, partim ethnicamfapù-bat : Simon natura prauus, diaboli mßindu, ingtnio lo ^rtèetiarn ucrßatili, dodrinatl^ quantßbi apud fuel comparauerat opimone ßetus,maioraportentacota' mint[citur:coc^ mfaniee frogreditur, ut indent pi-lim fefeDcu-m uocdre,ac diuinos fibihonorcfexbd’t' ri pofiularet.Vt iutë ßdem mercretury !ii.iÿij'e[ei(' didcrit^uanisc^ ludibrijsdcniiriculishomiiiutnocit' los ac montes ita ^Çcimbdt, ut multi eum[iHarntitr, Conßdbdt pnetercd his ipßs pralitgiß tnigturtipnit nidm. Porrè exercuit Magidmlongo tempore Mt ChrifHpdßionem,nemine mipediente. SedpoSlejn^tn Piulo eccleßdm immdniterperfeqtiente.Pbihpp’''^ ^ Simdridm ttcinjjit,dtq- Pudugehum Chrißiindidiß fet, ç;“ multi cceleßi ucritati décéder ét,inter ibos ff ip[e ßmulduitß reUgionem Chri^idtum impleéih^^ baptifmum dccepit. SeHitus etiarn Philtppum eß, ddtempuimirdeulis dus ftupendis düeUtis. VoUei tteró,cumlohdnnes ^^Petrus Peelefid SimiritM marnesimponerent, ac uideret Spiritim fiiiéiutnmin culofeexhiberi, qued occultabdtpe{lore,titidempi teßeiebat : impudenter ab ApoßeUs petens ,i!t fibi quoq^ iUd ratio rcuelarctur, qua peffetj^ifitt^tn [indium impeßta manu largiri: ofirebat autem pto a communicatione pecuniam.Putabat enirtijmigttis ar tibus,ßbi ignotis,hdnc tantam rem rfßd.At Wrus m quidam das animaduertens, gramter turn increpati Pecunia, inquit, tua tecumßt in perditiené, quontain donum Dei extßimaßi pecunia paroriro (ß tibi pan^ ne effort in ea re : cor enim tuum non rtdimn eß cora Deo, peenitentiam itaque age à nequitia tuatcy regi Deum,ßßrte remittatur tibi hec cogitatiocordistui. Sbnulatautem etiarn tune quandam humilititem Sp mon,acpetit ut ApodoUproßprecesßeient. Uto Adl. s. recitantur. Polled autem nihiloß^hts eßM lior,imàdeterior.îiâ quecunq; ex Euâgel!o,de Cnn üo,Spirit»fanilo,hominumq;[alutedtdieerit, aiß transßrre, er neßrie corrumpere außs eB : ßcut in loco de hareßbus [upràdiélum eß. iproßibulppubt lico Tyri Phoenicia' quandam mulierem Seltnem [tu Helenam adfepertraxit : earn finxiteßt [uAm,tin-fa quam aterni patris, cogitationein,p(r quam er lt;lt;»?* los creaßet ; eamq; angelorum iniuria in terris delen torn, er in alia atq^ alia corpora muliebria udujictif cerem ab iß coniedam. Eße hanc ipfam Helena pret ßa eandem, propter quam Troianum bellum ßtgt-dum,f ;^ nunc earn è tarn longinquaßtruitute redem pturum : fide in hanc Helenamhominaßluos fitrit utrefirtirenaus. Pom am uenit fub Claudio, cum Euangelij lucem, qua paßim in Afia ßlgebat, diutius fußinerenonpof 60 fet : ibiq; breui tempore ßatuam publice adeptus eß, at ex ludinofupr'a commcmcrauimus.Dißitiß^^^ |
|
lt;41 DE MARTYRIBVS. fr»w cttw Simone mdgo, tibri Recognitionum Cle~ WfHtw hibent’.quicumdpud plerofque fttffieâi bd-^f4ntMr,Hon libet ex ijs plurd cemmanordre. Pbild-^tric Simonis exitu,m cdtalogo h^refeon fie ndrrdt: ^i^^nfugeretbeatum dpoRolum Petrum èaiero lowciuitiüe, Komdinejue ueniret, ibi'que pugnd^ fit tun bento Apoßolo dpud Üeronem regem, deui-^‘^lt;inii(j^ueordtioncApoßoli,ntque pereujfusdb nn i^^’pt meruit mterire,ut eins mdgite euidensmendd-t^woeundis hominibits pdtefieret. Epiphnnius dit: ^inanem m medid Komunorum urbe coUdppm intc-^j^t. Theoioretus dit, Simonem uocdffe Petrum nd ^^*^^cnmirdculorum,z/Simone in mdgnd nltitudi-^•txiüëteÇuoldjfeenim cum minillerio didbolorum, ^'i^itmt)ordtione eum Petrus deturbduit, ut in ter-fin deläpfut dnimum effidrit. ■’E MENANDRO MAGO. Ç^£ ^erit Kenundri doârind, fuo loco ejl expoß iiin.kic uero tantum iu^ini de eo narrationem ex f^relibet^ qui Apologia ßeundd ßc feribit : M.endn '^‘i’n^toquenddm etidm SdmdritdnumyCx uico Cup ^'‘fff^d, qui Simonis difcipulus ßittddamonibiis f« '“lt;« impufum, Antioche cum eßet, multos in er-^'‘ftm arte magica mduxiße feimus : idem'que di-gt;''‘f^perjudfit,fe non eße morituros. funt'que non» quot;^'db eo orti, qui hoc etidm nunc proßtentur. DE CERINTHO. Ç^tinthus 'm Aegypto longo tempore uerfdtus,zr in f^doßphids ftudijs excultus eß : ut Theodoretus Poßea 'm Aßarn uenit, ibi que blt;creßn fuam ^^lfßdseü.^piph^nit(^ dßirmdt,hüc unum ßiße, qui ^^0 uenientidiCorneUum re^iterit. Sed iUußrein '' ’^f^dm, quam irendus libro tertio cdpite tertio me ^'^^‘^ßodidit,dd[cribemus. Sunt, inquit, quidudie-^quot;ffui« e Polycarpum ) dicentem : quonidm lodnnes ^^^^''iUfcipulus in Ephefo iens Idudri, cum uidiß'et ''^ßtrimhum, exilierit de bdlneo non latus, dicens: ^itinedt ne bdlneum conciddt,cum intus eßet Ce-f'^^’if inimicus ueritgt;Ais. Kdc Irenaus. De reliquis ^ffddsßtis in cdpite De hareßbus eß dißum. CAPVT Xllh DE MARTYRIBVS. ^'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P^f^ßlt;l‘^i*if°gt;fi^‘^^’q‘*‘^^ ^^‘'■^^^f^ f^ y K ‘'f^P^^^ ftt^ffdus aduerfus Apoßolos, '^i^^^r.eorum'que SynergoS er Chrißia-ï’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nospaßnn moucrunt, dißum eß fuo loco. M.artyria Apoßolorum, aUo-^^i^fioHorum'Eccleßa, in uitiseorum deferipfi-ji^j'^ nbsp;nbsp;nbsp;^^fto aliorum Chrißianorimt,qui nonßtiß kitt tarnennibilominusinßgnes edidif-itn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er fuo quoquefanguine doßrina E-tt^^ **^^t^ttmperhtbuißfent fCommcmoramU ftQb^^^^’'^‘‘^^^ ^‘*^‘^t:erti de ijs apud uetußes er gt;^si pj^^'^^ttautores. 'Verumbacin renonpauca «1« ^Jj‘‘‘'M‘*lt;f’'i poß'umus, tum propter probato ^^na ‘''^^^°^°ÿ°^‘tm deßßum:tumpropterßbulo fff‘tftyrum uita dferiptoribus ” ^fpft^ataptfimlcguntur. |
^4 DE STEPHAN 0. POterdt Stephdnus inter dolores Eccleßa locum habere : fed quid primus poß Chrißu martyria orndtus eß, er à Luca fide digno tefle dits hißo rid deferipta eß,ut eßet exemplum aliorum martyru, uifum eß de eo hoc loco quantu in Adis hdbeturcom' memorare. Quis ßerit Stephanus, Gracusne (ut ex nomine colligi uidctur)an ludieus,ex quibus parentibus, o' U' »o bi natus, quomodo educatus, memoria non eßprodu tum. Qjtod feholdßici collegij Eibertinorum er Cyre nenßum, er Alcxandrinorum er Ciltcum er Aßano-mm adeo eum inßßarunt, conießuram prabet, eum unum ex iUoruin numroßrte anteaßiße. Hicrony' mus adDamafum, referente Bergomefeinfupplemeii to Chronicorum, er Petrtuße EJatahbus Dorotheum citans,Stephanit unum exfeptuaginta difeipulis Chri-ßißiße aiunt : quaeres fané fuam, quam mereturßd' beat fidem. Eufebius enim libro prima,capita duodena cimo,feptuaginta difcipulorum Catalogum ußiaman notâtunegat:er licet quorundâ meminerit,qui uulgo ex Lxx ßiffe dicantur,tamé de Stephano id no dicit. Donis multis egregijspra cateris claruit.Elam ßit plenus Spiritu fanßo,o'ftpientia : quem abfque dubia,ut alij in initio,fenfibili modo ita accepit,ut ueram doclrmamEuangchj redè callerct,er Unguis uarijt loqueretur,er miracula etiam in nomine Ïefu ederet. Commendatur etiam in eo integritas uita,erconßan tiainconßßione, erpatientia, eralacritas incruce^ jet er uera etiam in ipfa morte initocatio. Dono etiam prophetia ornatus uidetur.Siquidem pradixit,ut ßl-ßteßescalumniofeprofirunt,lefum Nazarenum de' moliturum Hicrofolymam, er mutaturum ßatuta d Aïoyfc tradita. Aß.a. Cumecclefidlïierofolymitana opus haberet dia' conis,qui bona communia curarent,erreße dißribue rentuiduis er pauperibus, er Apoßoli feptem uiroS ßeßata probitatis,plcnos ßiritufanßo er fapientidt deligi ad idminißerium mandarent:ab Eccleßa inter 40 alias etiam Stephanus eleßus.er ab Apoßolis manuß impoßtione er oratione confirmatus eß, In eo mini ßerio Stephanusfuamdiligentiamer fidem nonmo-doprobauitEccleßa er Apoßolis: fed etiam magis magis 'que proßeit, erfuadona in adißeationem Ec-cleߣ er propagationem Euangelij contulit. Ham er ipfe EuangeUum proßßiis eß, er miracula ad da-ßrinie eöfirmationem nudta in populo edidit,er piu' restumèpopulo tumèfacerdotum numeroconuertit. Capita doßrina: eins, ex condone quam habet in conciliofeniorum,coÜigerelicet. ElamdeDeofen^ tit, quad units fit Deus, qui fe populo ludaicopatefice rit: er expreße trium perfonarumdiuinitatismemi-nit, Deus gloria: apparuit patri noßro, ère-vidéoß-lium hominis ßantem à dextris Dei, ejc. er, Vos fern per Spiritui fanßorefißitis. Chrißum Aleßtam eß'c,a prophetis pr£dißum,aß ßrmat: Occiderunteos quipranundabantde aduen-tuiußiiUiits. De creatione eum fenßße, quad Deus omnia créa 1 rit,conßat ex dißo quod ex Ejaia aUegat : Dionne ma nus mea ßeit hac omnia t D ti î Senßt |
|
CENT. L lt;4^ Senßt etid,dngeloS elfe,e0sq- Deo et hominib.mferui re. Homines itépecedtores effe,et procliues dd mdlu, Deumq;peccdtdpeccdtispunire.Hoïuerunt,mquit,pd tresnaßri obedire fermoni, fed repulerunt, g duerft funt. ïtem:Duri g meircumeiß corde g duribus, nos femperffirituifdnUo reßftitis. lté: CouertitfeDeus, G trddidit eos ut colerent militidm caU. Legern dfferit diffoßtione dngcloru ldti,G Koyß trdditdm in monte Sma: nee idm ferudri, dut mpleri d ludieis,fed per Chrißum impie tdm g dbrogdtdm effe. Externdm circumeißonem fenßtßgnißcdre inter' num.dit enim,lncircumciß eerde g duribut. Eudngelium fenßt effe do cl rin dm de lefuChriflo, Keßid, tuft o,À pro ph et is pnediäo, fufeipienteffiritu ttoßrum:hoc esl,fdludnte dnimds noords. ltem,prlt;e diednddm effe paenitentiifuo exéplo monet. grduiter enim ludæos obiurgdt,proditores g occifores AHeßia. Deum peccdtd remitiere, indiedt fud ordtione, etm inquit: D omine, ne fldtiidf iUis pecedtum hoe. De ordtione fenßt, Chrißu effe inuocdndu,eiq; dni mdt noflrM comenddnddt. Ité, ordndu pro perfecutO' ribus. De cruce, ^ ob conßßioné Chriüifunguis ßt proßndendui petius, quirn i ueritdté recedendumt G qnèd Chrißus in cruce g dfßidlionibus ddßt fuis, eos^i conßrmet, G eripidt G feruet in regnu coeieße. De dnimdbus,quàd fidelium dnimr non ßmul cum corpore interednt,fed d Chrißo fufeipidntur. Cum non tdntum doUrindm Eudngelij pure trdde' ret,fedetidm erronedS opiniones turn in populo Dei graffdntes reßttdret,non poterdt effe dbflt;^ periculo G aducrfdrifs.Hdm fcholdßici è coUegijs Libertinorum, Cyrenenßu, Alexdndrinorü, Cilicum g Aßdnoru, in quorum numero Sdulnoerdtpoßremus,dfuispriece^ ptoribus phdrifris incitdti,Stephdnofe opponebdt. Is uerè dd diffutdtioné prQUocdtus,no propter periculu dut dutoritdté exceUentiu doólorü,ut uideri uolebdnt, ßbi loco cduet: fed pdldm cum ijs in drenum defcendit^ dd reddenddm cuilibet fult;efidei rdtionem pdrdtus. itd fe hdbedti Is uerà dicendi locu G topl^ ndiWu fudm confeßione ordtioneprolixd : in qudptobdtftp monijs S.fcripturie, Deum populo luddico promis ff {Aeßidm.per que oportedt omises hominesfdlMtt,tn per legis operd nemopofsit,propter trdnfgrcfiotie-amp; deinde ed dpplicdt ddicfum UdzdrenÜ, ^ h ft ^f ‘l^' prddixcrint prophetie.Et grduißime ebiurgdt lui^eSi eurnno modàprodtdcrint,Ginterfecerint:f^ftii amplius reßßdnt fpiritui S. perqué dd peenitentid uo-centur. Hdc cofeßione Stephdni ddeà exdcerbïhir,e dd irdm inflSmdntur ludd, ut ßridore denimfuu pt^f derentfitroré. VeruStephdnusr.ihilcurdWtosfmo rum uultus, nee eosßmuldtioe dutddiddtioedutdtp^f Cdtione pldcdre inßituit: ftd cu in eo edrdo rei uert^f tur,quod iüi exißimdbät bldfphemü fimmMtßff^ mdre lefum Hdzdrenu crucifixu refurrexiffe, tt^f^ diffe dd coelos,G federe dd dexterd Dei,et ef^udifflf^ ritÜ S.Ggubemdre Eccleßü: Stephanus rotuii ti n* preße,fe uerè ßc fentire dc credere dfirmdt. Ctf p”‘i’ eins confefionéßnguldri reucldtioneobfirmdißni^ enim incalü, uidetgloriÜ Det-.G^ßumfameddeX-tris Dei. Earn puteßäione no preterit filétio, p^^' lam indicdt,inquiés: Ecce uideo calos apertot, Ggt; hominisßdntb d dextro Dei. Haneconfeßiont nibm fphemid fummÙ excipiunt tdntd indigndtione, ut durft mdnib.obturent,G magno cldinore eu dimnent, ettm Themd difputdtioniseß,An lefts HdZdrenusßtue nbsp;nbsp;petuemnes in eußcidnt,eteciuitdteeüextribint-0t rus M eßids d prophetis priedißus :G,An omnia quæ 40 dd locü fupplicij uentu eß,depoßtis ueßim^ttis, amp;nbsp;tu deM.eßidfuntprlt;edißa,ineÜGoptgt;'lt;tciusreßecom quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- - nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'.....-'lt;^'^re jetant. Stephanum affirmdt itd eße, negdnt iüi. Vrofe-runtur argumenU in medium eStrafententiam Stepha ni-yerum it ca ita refringit,et f ü fententia adeo te^i-tnonijs Scriptune munitt ut non poßint aduerfdrij[dpi entiie ç/ f'3iritui,qui è Stephdno loquitur,refillere:fcd euidenti demonftrdtione utritdtit uincdntur.Debebunt tUi quidé Stephdno dgere gratis, ^2^ ueritdté munife^ ftdm dmpledi : ueriim dum ßbi^fuifc^ praeeptoribut turpeßre exiflimdntß ueritdté dmpleüdntur, et fe er 50 f^ije dgnoßdnt,dßuoßpiritu,qui homiädd eft, er men ddx,incitdti,confiliu mount de Stephdno interficiédo. In hdc deUberdtione etiù Sdulfidhey undin necern Ste phaniconßenßt. Ail. s^n. 'Vtdutifmdiorihominu appldufu è medio tolldturßubornMt uiros,qui defer it rum ßißs crimindtionib.dd feniores er fcribdi, G“ do minospritceptores. Cumq; omnid ex copofito fecun* dum uoluntdté fenioru er prieceptoru qui prieerdntfv ttedrio,effent perfeUd et diff oßtd,comouetur plebs,et in coetu coeuntfeniores et feriba, tunqui legitimu iudi 69 eidé exc(ecdto,et dd cddduer togini panitentid dgtnti, dum hdbitun.Veru Stephunus no citdtur,fed uioUter uifum reßituerit. Verum ilU no tantufuperßitioßßd ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ttiiua |
tl 5. 11. CAP. XII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'''^^ dbreptus,in conciliü produdtur. TraRofunt decuft^^ res, qui eu deeufant blafphemia in Nloyfen G I^f*^”*' Confirmatur ea res teßibus, qui coram teßanturdictn tes: Homo iÜe no ceffdt loqui uerba cotumeliofd ddutf fus locu fangum hunc,G legé.Audiuimus enim tuit' cere,lefts Hazarenus iße demolietur locu hunCt tinut tabit mßitutd qud trddidit nobis Moyfes. Kisprobtitb feniores,qui in cocilio er ant,in StephdnuintuenWjft tè ut irdto fuo uultu iÜü protelarét : ueru Deus Step d 10 numorndtinnocétii£te^imonio,utmgelipulcbrttu ® ex freie dus refflédefceret. Quic res tÜos nihilmouetgt; Erinceps igiturfdcerdotü ex Stephdno quentmum ets zo 30 Rodite Sdulicomifis, teßes gdUj Stephdnolipi^^t^ inßituut. Is uerà in genud primuprocubens ,oïdt pW dduerfdrifsfuis,inquiés:Domine,nefdtUdsSlKft‘^'^^** hoe. Deinde fe Chrißo comenddt: Dommelefufujctft ffiritu meu.dtcf itd Idpidibus obrutus, in Domino dormift. De tépore quo Stephunus interfeßnttüt Udridtautores.Eufebius inChronico, Stephdna)^^ no Chrißi Idpiddtu dfferit. Euodius uerà,que Ni«p'’® rus dUegdt lib. i.cdp. ï,dnno 7 poßdfeenßoni Domim» ANTIPAS. hHtipiemdrtyrismentio ßtm epifloldChrifii^^^ gelü Eergdméfem,Apoe. i.his uerbis:ln diebus mti^ Antipds, te slis meus fidelis,qui occifus eß dpud nos, ubi fdthdnds hdbitdt.Sed plurd de co non extdnt. LONGINVS. Y ïncétius lib. y.cdp. 47.de Longino milite,qui Idnct^ ’ Chrißo dperuitldtus, longd GßbulofdmtexitMf rdtioné:q, cöuerfusin Cafdred CdppddocidiSdnms wo »dchü egerit, er db Oâonio prlt;eßdeinterfe{hisßt:amp; |
|
'47 DE MARTYRÏBVS. ttüiiülolatricd, amp;nbsp;ab hot feculo prorfus aliéna funt. MARTYRES SVB NERONE. F E L I C V L A. PErtw de ¥iiüalibus libs cap.m reßrt ex quodi Marcello,Eeliculam Petroneïle,filie Petri,coÏla ütnetm,cijm ne^facrificare,neq; Elacco cciniti nube reuoluiffet, 14 diesinediampertulijfe, er tandem in ttiicotortamfmcloacam abietiamperijffe. Eadent yincentiusnarratlib.^ cap.38. THECLA. pEfn« de Matalib.Ub.S cap.it«, amp;nbsp;Vincentius lib. ^ ^^P‘47gt;G‘ alij legendarum ( ut uodt )fmptores, ^lita ridicula de Thecla flbulantur : quid Iconij 4 fauloconuerfa, f^onfo Thamire renunciaucrit datant fomflij fidem, etproflffa fit uirginitaté: et ei ob eau l^n'amatreaccufata,zj‘ una cum Paulo in carcerédu lla,etPaiio konio eictio, ipfa in ignë toie{ta,fedplu “w igitë extmguète euaferit incelumis, er ad Paulu re Jw-erfe ad habitu uiri tonderi uoluerit,ut Paulu U ^^rèflquipeffet : uerum à Paulo idflcere noßt per-^lt;ffa.Et quod ab Alexandr0, cum dus libidine expie-lt;^^‘tgt;fata, uarijsfupplicioru generib. fludra *^l(la, tandem fuperfles manferit : cr tonfa er uidlé ^^^'mduta,comitantib. quibufdam iuuenib.ad Pau ^pnfldafit terdenick ab eo difeedens, Seleuciam tfnieKritjbi^ mortuafit. Verùm monachoru flbu ^bec redolent, z^ probatoru et antiquoru autorum l^llmonio de{lituuntur,ey à dodrina Pauli alienißi-^flant. Nrçj enim is matrimonia folui, neq; foemini Wnü togi mdut et tÔ deri debere,ujfiâ docuit: fed con ^atiimn 1 Cor.7,cr 1 Cor.« affirmauit. ^^cninus flbulofa cr fuperflitiofa funt,eaqute de ^'‘fbemia,Dorothea,Thecla O“ Erafma,uirginib.paf b^^aileia, tempore Neronis, fub Seruaflo pnefide, *^aitttnit de üatalibus hb. t. cap.}. ^.qua indignio ^‘lt;'femus,quain ut commemoremus. ''ITALIS ET VRTICINVS^ J^E/tet vincentius lib.9 cap.so,Vrticinum medicum ^aennie,cum multafuflinuiffetfupplicia,tandem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.........,.. ________________ ^^fl^offe adidum gladij,cr fecum de abnegatione co 40 torianorum militum mcidit, templumq- uidoris louit i^c-Verum Vitalem milité,cum Paulino indice urbe nbsp;nbsp;nbsp;fhontè abertum ed.Dion in uica Claudii. quot;'^f!fim,(um confirmaffe his uerbisiHeli flater Vrti '''gt;t wcdfcf, qui alios curare confucuifli, teipfum eter ”lt; Worte occidere.quib.ille corroboratiis,certiicë fecu fluit. Vitalis ueró àfuo domino difceflit, z^ pau ^briftianus aceufatus, uiuus in terram defiffus quot; -^xor «frè fins M.ediolanum ueniens,cum increpa *‘^‘os qui idolis immolabät, er ip fa deidolothytis ede *'^^^eiifaret,ad mortem ufj nmltata efl. ’’XOCESSVS ET MARTINIANVS. S* '^oceffus zr Martinianus milites, cum eufiodirent ^iulü zx Petru in carcere,miraculis eoru conuerfi i'^htypetieruntfebaptizari: er baptizatifunt,uni ? V^^^ ^^P^^uis. id uera cu/m Paulinus cognouif rhiuftiteosfacrificare idolis. quadcum fleerereeufa ^fl^dufit cos partim lapidari,partim ju^tib. cedi, par 2jammis uri, partim fcorpionib. caftigari. Verum '’‘^^idnaewmfubitóinfccutaeü. Vno enim oculo P^i*ituteSi,f^ a demonto exagitatus obijt.tiero uero capiteplcdiiuflit.Vincent.lib.^ cap.$4,Pe' '*^^‘^^al.5upplementuChronicoru,et ahj jimiles. |
lt;4« to Aeßruntur er aVij Harlyresfub fierone pafl^qua les funt,Geruaflus,Prothdflus,ïttdzarius er Celflsfe Ux, Coflantia,Torpetuf,Tor(iuatitf,Secudus, C^dliM Eéiuus,Euphrafliis,MLarcellus,i\puleius.Verim eZ de ijsßbulofa magis etfuperflitiofa,apud Petru de Natlt;t libus,'Vincentiu,Antoninu,et in Chronicis recentioru^ qua m uera comemorentur, non duximus ledorem ijs uanitatibus onerandum er obruendum. MARTYRES ÎVB DOMITIAN O. Erem et AchiUeus,cu effent baptizati à Petro apo stola, etfacrificare noïlentidolis,capitecgflfunt. Vincentdib a o cap. is. Cetera que ibi de ijs narrantur, quid Jiomicillü à nuptijs Aureliani auertermtißsaden tesuirginitatë,ueritati no funt cofentanea.Konorabi-les enim apud omnes Chriüianos hoe feculo ßerunt nuptie.Heb.is, DE AEEV$ MiAACWOSlS. Erum miraculofaruqueab Apo^olis flüafunt,et circa eos cotigerut, Cate fuo loco annotanimus. Hic uero dea-lijs reb.que hoc euoacciderut,et memoria digne funt, pauca commemorabimus. Sunt enim et ipfa te^imonid Dei, omnia fcc arbitratugubernatis,et impietatem ho minum improbantis et punientis. Cirdter Claudij ixetx annu, in Grecia, Aomej^y 30 quidé in alijs terrepartibus, magna ubiq^ graffata fÆ fames ilia,quam Agabus Aâ.n predixit Antiochie.Eu febiusetDion. Sub Claudio foils ecclipßs dccidit, in ipf o uataU die Cefaris: ob quam ne turbarentur alij,Claudius ante ei predixit,ey caufes indicauit.Dion. Anno Claudij ^,Tiomini ueró l litres foies apparue runt,llatimq;ßmulmunutn orbe coierut.Eufebius.in Chronicis. Ante Clandi/ obUu cometd logo tipore uifiis eft,pluit^ fanguine iet fitlmc de calo in ßgnaprx frontedpcrttim e^i.'Dion in tâta Claudij. iüeronis 4,Romlt;e terrlt;emotus z?quot; deßüiofolis ac eidit-cr eiufdê anno s,fttlmé ad menfam dm ecciditiet ccenam quit ad Neronem deßrebatar, totam abfum-pßt.DioniCf Eufebius. Serenis Hecimo, urbs Romania t^erone inflam-mata,^;- maxima ex parte extißa efl, Dion, Eufebiut. In Aßa tres urbes terrametu conciderunt, Daodi-ceafldierapoUSiColoffie.Chronicon Eujebij. Sub Nfr one,in Albano tant o fanguine pluit,utfiu-uijfanguine flueret: e^mare retrocedens ab Aegypto, magnâ parte Lycie occupauit. Dion in uita Beronif, Primo VeßiaßanitCapitoliu Aorneincifum confia gyauit. tius ueró anno s, tres ciuitates Cypri terramo tu corruerut: cy altero anno p6fl lues tâta Aome flit, utpermultosdiesinEphemeridem decernmiUia firè mortucrum hominum reßrrentur.Euftb. Ante morteVeflaßam cometa diu ui fut eßt^monu mentum AuguUiflontè apertu efl. Dion in uita Vefßt ^0 nbsp;nbsp;Anno fecundo Titi, Vefeuus ruptus in uertice, tan^ tumcxfieiecit mcendi], ut regiones Mcina^cr urbes Dd 4 cumhommi- |
^49
C B N T. I. L I B. I I. C A P, X 1111.
i(9
cum hominibus exurerctaius ueró rei defcriptio inte^ gr a extat in Pl'mio ey Dione, er alijs. ‘Verum Dionis ddf eribimus : Per id tempus accidêre in Campania hor ribilia quadam, quamagnam admirationem habent. adfub autumni tepus ingens inccndiu repentè excita turn ell, eo^i mons Vefeuus conflagrauit : to mons ma' re fpeilat ad üeapolim^habetq- ßntes ignis maximos. ac olim quidem ex omniparte excelfus erat : fed tune ex medie eius ignis extitit. nam ea parte tantum exu-fus eft: extrinfecus enim intaHus integer'que perma net ad hac tempora. Ex quo fit, ut quum ignis exter-nas partes non exurat, eaq- qua funt in medio confU’' mantur igni,redigantürque in cineres, uertices qui cir cum funt,ufq- adhuc ueterem altitudinem habeant, er qua pars igni confumpta efl,dum in fe coit,concauafik Üa fit,ita ut totus mons (filicctparua cum magnis con firre ) fitrmam habeat amphitheatri. Culmina eius mentis multas arbores habent, uités que : ipfe interius circuitu propter ignem dccliuis efi. utq^ fitmum inter-diu,ita noèluflammamreddit,itaut meofuffmenta cuiufuis generis fieri femper uideantur. duod ctm ita
lO
tus fuit cinis,ut inde peruenerit mAßiam, iy^i^^ ^ Aegyptum : introieritq; 'R.omdm,eiusq; deren eonfif uerit,et folem obfeurauerit. ïd Koma aceidit pMCif poildicbus, cum omnesignordrentidqttodßdij'nie' rat in Campania,nee quid effet conieelura afiqnipof fent.ïtaq- etiâ ij put are coeperunt, omnia furfun deer fum ßrri,folem ^ in terr am cddere,aut terran in ece-lum conjeendere. Quanquamdutembiccinisnonattn lit ßatim grauia incommoda populo Komano, tanen poslea morbumpeßdentem er grauem immift’ W' fequenti anno Tito ad uifendam calamitdtcm enn^ ma proß{lo, multa Koma conflagrducrunt,qnDijn' cendium tarnen extiterat ex terra, idam Serapnt^^^
ifidis fii,na,fepta,templumqs Eieptuni, balnea Agffi' p£, pantheon,Diribitoriu,theatrum Ealbifiena Poi^ peij,O{lauiana œdificia und cum libris,templum touK Capitclini, cumproximis templis,igni cbfimptdfi»j' Ita id malum diuinum potius quant humanumfid- lacet enim ex ijs qua commemoraui,cetera qm m to W' 10 cendio perierunt,conijcere.
CAPVT XlIIi»-
DE REBVS IVDAïClS-
fehabeat,necfempereodemmodo,idmagis aliquan~ do, interdum minus fiedt : adbac putuerem protjeit, quoties fintul aliquidfubfidit, emittit^ faxafiHo m-petu uentorum : turn refonat, nwgitep, quad tninimè denfas atque confiipatas,fed ratos er occultas rcfiirU' tioneshabeat.Cum igitur Vefeuus eiufmodi fit, hac in eo quotannis firèfieri folent. Quiecum iÜis tempo-ribusprater morem euenerint,magnaq; adhuc efie ui deanturqsquieafemper infficiunt:tarnen licet om- ïoufiaturlib.19 Atitiquitattmiudaicarum,capM.(f}^ nia fimul cum clt;eterisqult;e turn quoqueeuenerunt,com parentur,parua habeantur necejfc oft. Etenim eo tem pare magnus numerus hominum inufitata magnitudi-
^^i^’^^^AuguHolmperatore reßituti amp;(^gt;‘’ ßrmata cft. to enim publidsCquemadmodum lojtpbus
ne,qualesgigdntes ßnguntur, in eodem monte, regio-ne(^finitimd,dcproximisciuitdtibus interdiu noüuq; udgari,uerj'driqiin aere uif'os efi. Poft htec conßeuta eil maxima ßccitas, ac repentè itagraues terrcemotus
bro t$ cap.^.)c({iôiis Sidtuit, cocedendum ytidtiif^^t ut proprijs ritibus, moribus etc legibus uterentur, iC in ßnlsjuis ins ajyli integrum retmerét: inÇdbbiitoM pr£RMdd uudimonid h nemine u^q- cogcrëtur,nececs quitpum in deportandis primitijs ic pecunijs di tetn plum impediret. duorumfîmilidediâiproiHiiti^* ^ff'ippit fex promulgMit. exempld ïopphus, in tn
fitdi, utomniseaplaniciesfiruida elfet,er culmina montium[ubfiderent,Adh£C,fonitusfubterraneitan nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;________________
quant tonitruo,er fuper terram mugitibusfimilcs exti 40 rius,priuignus fuus fuccefiiffet, er hdt Iddaoruw feU terunt. Dein marefimul fremere, omne cœlum ref o- nbsp;nbsp;citas,ut er commoditates alt£ in uniuerfim om«« gt;nbsp;»
pracepsabirepaulatim coepit: doneetota(agtns,ua rijs prius excruciata modis, paueißimis reliais,(^^^^' dio fublata atq^ extinda eH. CuiusmiferandafrUj^^^ initium dedijfe, Egefippus de excidio Eierojolywita-no lib.i cap.} ers^Gr lofephus de bello ludaicolibro* cap. 3,exifilmant Pilatu prouincite prafidem : eo quoi Tiberijimperatorisimaginem coUocariintetnplisld C^ multa: imagines eoru infitmo cofneerentur, quodq; nbsp;nbsp;daorum inüituiffet. Quod, ut à patrijs legibus olitnf
clangor tubarum audiretur. Alij exiftimabàt,aut mun So fimum,indigné populus ludaicus firent,palam quidem dum in chaos redigi,attt igniconfumi: ob eamq^cau-famproperabant alij ex adibusinuias ,alij de uijsin lt;edes confugere, atq^ è mari in continentem er ex con tinenti in marefe recipere.Alij coturbati,ea qua non-dum uenerant,exifiimare tutiora rebus prafentibus.
Tanta nero erat copia cineris,ut terram, mareß, atq^ adeo ipfum aerem compleret.qult;e res multa damna,ut cuiefifors tulit,importauit,non folum hominibus,pra' ^iß^ t^c pecoribus:fed etiarn pifces,uolucres^ omnes nbsp;nbsp;prophanari,palam dixiffent, imagines quos pernodé
peremit: duasq^ urbes,Herculanum er Pompeios,po' €oin urbemintiderat,aufirripauloposi curauit. Atq^bic pulofedente in theatro,penitus obruit. Poftremo tane nbsp;nbsp;nbsp;quidem ïudaiclt;egentisfub Tiberio fiatus juit.
Tiberium
nare, mgensq^ er repentinus fragor, qudß montesß-nwl eonßderent, exaudiri. Turn cxilire primum im-menß lapides,er dd fummos uertices peruenire : dein^ de magna copia ignis furniq^, ita ut omnem aerem ob-feurdret,occultaretqi folem, non aliter quamßdeßeif ßt.lgitur noxex die,et tenebra: ex luceßda crant,pu tantibus nonnuUis Gigantesfeditioneminterfeßcere.
quem iam diximus loco,adduxit^
Sed Auguilo è medioßblato, cum in regnum ^o
Pildto rcllitit. edej^ refrilum eß, utdd morte mulM repugnantium Pilatus adegerit. Cdterumej’Pik’^'
rins ip[e anted indécis utendi fuo iure de rtligione, pcf ediUd poteftdtem {ècerdt^intercedëtibusproijskgrip pd ex Her ode: quemadmodum ïofepbiandmtAnü-
quitatum ludaicarum libro er capite eodem.Pildtus ue ra populi eius ftudium circa reUgionem admiratus, c» exert is ceruicibus interficif: potius malle,qu'am leges
|
'DE R E B V S Tilenm nerofecuhisinimperio Cains,ut Deum fiidorariab lUis, aeper nomen fuurn iurari pojlula-«t. Quod corn fie ere illi dctreèlarent, iratus Caius, Ptfrowam legatum in Syriam mifit,cum mandatis, ut uituamfuam in templum eorum poner et quodfi mie ^admitterent,helium in eos moucret,ac uiHos impe ^*iz fiere cogerct. Vbi rurfus luda;i,moripotius pa-^*it, (juim religionis prophanationem admit tere, ipfgt; I^tniisopportuno tépore agricultura operas jf ote ^itrmifiunt, Ïofepbits Antiquitatum Ïudaicarum li- *® ■■o iS.cap. u. Af potuiffct turn quidcm per iratwn ^firiofrm imperatorem extingui maxima eins gen-i'^ptrs,Mt uniuerfa adeó, iuxta Chrifii uaticiniim, ni Plgt;reuitis fuifiet Hhus imperiu: er uoluntas Dei auer-pditdais, exèplis indignationis fu£ magis cofficuis, ftritre eos decreuiffct,ut Fgcfiippus ait Ub. 1 de Fxd ^osap.rcTiff ^Pff'^ffa igitur uebementer iedeorum gens fub ^imperia, eo interfeilo animos fumpfit : er apud ^Xindrum prima tumultus excitare ccepit,abufale io calo,infolitudines er montes ,defi;lt;aionis ffecie jccu' *^i^filmperatoris, quiediHa AuguUiproUidifis de-^ptoinulgauitjut m toto orbe Komano iurefuo fal *^'^^trentur:itatamen, ut modeHè fefegérèrent ; nee ^di^ont jut libéré utentes, externarum gentium ri-^‘^^^nttpudinde feditionim daretur, conffurcarent. |
I V D A I C I s. ^fS f i qua in fèHiuitate adhuc érat nierofolymis imdtitu do,lairocinantium more in Samarium irruit,fine all-quo duce,principes faltem in eo tumultu fcquens,FIca Zarum quendam er Alexandr urn: ibi^ ca;dem promi feuam edidit, nuüi parcens etati : uicos ètiam prêté' rea totos flammis uafians.Vbi rurfus Cumanusdmnufi fis in Samartam equitibitSyludeoram complures acci-dit : nonnuüis uiuis comprehenfis, quos pofiea Syru procurator 'Ciuadratus incrueem omncsjusiulitapud Ce far earn, lofephusintibriser capitibusijfdem. eongum uerè efi commemorare, quotturbas.ma-xima fu cum pernicie dederint ludei pafiim in iudea, fub procuratore Felice.qui magnas eorum multitudi-nes frequenter cecidit ; alijs infuper in uincula comei Ólis, alijs captiuis adduélif, Nf quid dteamus, quant multi Hicrofolymi'S per ficarios mirabiU omnino impo Hun er latrodnandi arte cai/i fint : quot item maxima multitudmes circumuenta er occifa,qM feduito-res er pfiudopropbetit, poUicentei figna hbertatd è ttc filtrant. ïofi^huf Ubro[ecundo belli ludaict, capi tc duodecimo.EgefippM Ubro fienndo de Excidta,ca-pitejexto erfeptimo, DE IVDAEORVM CAL A' mitatibus !ubFloro. |
^f'i ^oc turn Claudij beneficium, turn mandatuA, nbsp;nbsp;nbsp;T^
Kneuratorem fclicem, TeStut, Albiniu er ’FtO' riK,(iicceffores ficuti funt,fub Hcrone.Qjio
*‘*gt;‘«iti4pKd idos non ualuit, ut à tumultibus abjU-
quot;fW. Leuibtis enim rebus lacefiiti, in motitstllicb tempore in tantasfeditioncs,latrodnia, diffenfiones, ^^gt;*tbiis,utquicxitiumfibijpfiacccrf£refatagarent, jo infolentiam ey rebeUiones lud^orum genserupit ,ut tjfuierunt.Cum procuratorem iudata pne-H^Caudius Cumanum, muldtudóque ïudieorum ^^^reHierofolymam ad dirm fill ion azymorum t^lt;l»nsconuenifict,F.omanorummilitum lobors ad f^iciiw templi coUocata erat, ut fi quid perturba-''’quot;Kalicubi exortum firtè cffet,iüi rcprimcrcnt. ^’'®is igitur quidam , réduits turpiter uefi-imentis *'^^^»ilt;ins,polierioraconuertit ad ficiem ludxorum: **rai tmittens,ficutad buiufmodi habitum folet,pa-^utrecundam. C^od ficium , quum contemnen-^ftiffit ludais, illi tarnen occafionem arripue-^'‘^^mifima calamitatis. nbsp;nbsp;Omißis enim lütspro-fit in templum conuenerant,Cumanumdreum-
nullis minisjerronbus, txaèhonibus,fupplietjs, cadi bas coerccripotuerit.Nlultos turn feditioje tumultuan tesffuppltcqs externisafficerunt Fefius cr Albinus, flagitiofij quidem,er expilatores bonorü magis quant pracuratores ; fid quos omni crudelitate in eos, er fa uitia Florin exuperauit.D.gnifiimo enim eosexereens iugo,fcelera nefianda omnia pro libidine perpetrabat. nee fanguinem folum innocentent fitdit.er ad fiuprum uirgmes efi- matronas honefias iudaorum coegit : ue 4° r/du ctiam ingentirapacitate quoriimlibet bona diri-
piebat.Qjiaha malta commifit apud C^faream, multa etiam Hierofolymis,ubi depr^datis omnibus pnuatis zy pubhcis locis,nobiliores captos in crueem egit,uer-beribusprins catfos •. reliquam uerè parruidorum ey maUerum turbam,numero jexcétos ey triginta,inter» fielt uno die. At turn demum hello inter.iudaos ^ Romanos initium datum eft,anno fciUcct imperij Nf-ronis duodecimo,menfc A\aio, cum plurimorum fcele rum Florum ]^.ilt;ei accufarent, eamq- pefiem prouin-^^ deexpeUi d Romanis expetcrent. Sed id cum minus
fieret, in omnem Romanis rebcUandi rabiem ludgos armauit .lofepbushbro 1 eapite ij. 14. Fgefippus li' bro 1 capite 8.
imerecfiit qu'deminterea Agrippa régis compofi tißima oratio, ad hoc fingulan indujiria ac prudentia formata, ut À rebellione lud^osin Romanos, quorum inperium totus firret terrarum orbis,deterrerct. Ef à
: nülitem iUtim, quafi qui non ip fis, fed Dro con *Mx« fiiffètyad fuppliciumdepofcentes.luuenesue ’’“‘''ff i pugfiii fihi temperarunt,fed faxacorrepta in «‘^t« Roîîijttoî comecerunt. lAetuens igitur Cuma '’'^tiieinfifiirentis totius nwltitudinis meret impe-^®) tuaatam ocyiis maiorem armatorum mhtam ^^plamtemphporticibus immifit. Ad quod multitudo ^^^ntonllernata,templo reliHo, m fugarn uerfa efi. ^wUdKtfm ibi de confiipatione obtrttio fitia eH, ut ^fi^^ltitione mutuafupra decern hominum nuÜiaÇut wo zdebello iudaico capite n iofephiis refirt: uigin ^^'‘^ofiibro to Mtiquitatum,capite 4) confumpta
Qao ingenti luHu nondum fedato , ludeeus ad r»gt;ttitAtem afcendens, in uico quodam Samaria: firtè ^''^trfiaits cH. Qjtam inniriam ad Cumanum quidam ^^ofumnobiliorcsretulerunt; fed alijs implicatus ^^itxijs Cumanus, homicidiü illud ingratiam lud^O' ^0 uerè tam eos irritamt Agripp£ admonitio,ut non con fnmuldfcitum nequiuit. nbsp;nbsp;Commota iguur uniuer- nbsp;nbsp;nbsp;uidjs eumfolu impeterentffed et urbe pulfum lapidib,
infcHit'
belli quidem Hudio turn retraxit. Sed poHquam exhor tatui eos effet,ut Çe Flora fubijeerent, ae parèrent : ibi
lt;fî
CENT.!. L I B. I I. CAP. X 1111.
exceptis,omnes perfecuti funt:et dut truciddrukut^f^ cusiodijs ac umcults obferuarunt. Duo millia amp;'lt;}i‘'’*' gentos Afcalon,Ptolemais duo millia interfidt. Tyrid, plurimis interfidis^cateros in euflodijsuinilos offer' uauit. Quin er in ipfius Agrippa regnopernicieslu-dais accrba parata eüiin qua, Agrippa apud Cefilttit Callum Antiochia: comm or ante, de Eatamea regelte ^ê.^^ffi feptuaginta nobiles er prasdantes ludd gt;nbsp;lt;nbsp;^^ ro Agripplt;eamico,cui abiens ille adminifirationem re 10 gnicommiferat, interfidifunt.
DE MISER ABIEI ET GRAVI cæde ludæorum apud Ale-xandriam.
CVm in pr£cipitium adddudx apudomnesft' nègentes,restudaorumlaborarent:apudA!e‘ xandriam, ubi alioqui perpetui eoruni aduerfus dra' cos conflidus erant, calamitas eorum maxime aiida cd. Fortè congreßi Alexandrini in concionemfie-rant,utdelcgationead Imperatorem procertisnegO' tijsmittenda,confilia caperent.ubicum inampbithea trivm in mediosGr^cosfefeintulißentplurtmludae rum,conficdia Grads uerberati funt'.çr quafeX' ploratoresefient,comprehenfi. Q^arecemmotaimt' uerfa ludæorum fiidio,raptisficibusinamphitbeii' trumimpetum fidt,populumomnem concrematurs-Dehortatus iudaos abaudaci fido, erpericiilofiilt;gt;lt; quad à milite Romano in eos redundatitrum efehmß quiefcerent, Tyberius Alexander :derifusibiturned Qui compcfcinon poße ludicos tumultuantesanimad ^^ uertens ,diias militum Romanorumlegiones,cum alijs quinque millibus militum,qui cafu ad interitum ludao rum ex Libya co ucncrant,in costmmifit,pracipiens, ut non intcrficerentfolum miferam multitudmem iK' rum bona etiam eorum diripcrent,domosq;fueceiide' rent. Qtt£ iufiafirenuèexecutiRomaniexercitus, de feuicrunt,nullaaut£tatis alicuius autordinisctdi' gnitatis ratione habita: adeo ut tetus locus qui in ea ci uitate habitandiis ludais peculiariter couceffuscrat, finguine redundaret, ctefis hommunt mUhbuf quin' quaginta. lofcph. libro eodem, cap. n- ^è^PPh ^^’^
'mfeiidrenturjofefthm libro eodcm,citp.é. Egefippus libro eodem,c4p,^.
Pdulo poß m focieUtem congreßt, qui inter lud^os feditionis ntdxiinè ZX bellißudioß erant, wq; Komd-norum pr^ßdium quod Maffiida dicereturjmpetu ß-eientes,milites Komänos omnes interßcerunt,collocd' tis alijs exfuorum numero qui prafidium cuflodirent. Jn templo uero nierofolymis Ekazarus AndUMpon^ tificis filius duddeißimus, minißris dd fdcrificid ud-fidntibiK perfudßt, ne cuiufqudm munus duthoUiam qui non eßet degente luddorum, ddmitterent. Quo fräum eß,ut ey'Cig farts hoßiie,quds ex confuetu-dine pro populo Romano oßerri confec turn erat, re-ieótie fint. Qtite res belli Romani, ut tofephus ait, fes minarium fidt, atq; materia. Ac ut m'dximè audadam confidentem iuuenum cobibere quidam feniorum, qui de ueteri more cos depericulit fecuturis admonebant, conarcntur : nihil tarnen proficerunt. Ncc Agrippé , quidcm üudtum.qut m terrorem feditiofis iuuenibus, populo fuppetids in urbem ipfam mifit, quiequam pro ^ freit. Sed cum exercities Agrippe cum optimatibus,pon tificibus,atq; omni multitudine,qua pacis amans eßet, in fuperiorem duitatis partem coceßißent, iUi infirio rem partem ey templum occupdrunt,atq; inde in con* tinuas feptem dierum pugnas clt;eteros lacefiiuerunt. quarum fine graui cade nulla fida eß. Progreßum a feditioforum parte etiam ad incendia eü nobilium do morum,ut pontifids Anani^, Agripp£, ey Berenices. Mox in Antonidm,Romdnorum prafidium,impctu fi do,quotquot ibioßindißent, interemerunt,ac pra/i-dium incenderunt. Deinde in regiarn Agrippé irru-ptione tentata,milites impofitos adorti, murosq; euer tere moliti: fed à militibus Agrippé Ciefi funt. tofe. pbiislibro eodem,cap.i^.Egefippm libro z.capite to.
DE STRAGE JVDAEORVM apud Cçfaream amp;nbsp;ScychopoJim.
quot;^Oß int erf dunt pontificem Ananiam cum fiatre Ezechia,quód à partibus Romani exerdtus fictif fent,cum Metilio Romancrum pr^fedo dextras er fa crament urn dedißent Eleazar i manipulares, pacern ft fdlicet cum exerdtu Romano feruaturos: nihtlominus cum arma Romani depofuißent, nihil hofiileposipa^ dionein metuentes, ludaiimpctu in eos fido, omnes prêter Metilium truddarunt. quad ludatorum exter' n£ calamitatis fccunda quaficaufa er materiesfuit.
Quo eodem die atq- hora,aliqua quafi coeledi indtati prouidentia C£fariéfcs,tudieos apudfe habitantes, om nesfuperuigintimiliiatruddarunt. Flora duce, pofi quodfidnus infurorem agitata tota JutUorum gens, uadationem er exitium plurimis Syria: finit tints lods sc attulit,fic ut duitates cadaueribus infepultis replcrcn tur,cr miferabiltfiedaculo paßim iacerent truddati, fenesparuults mixti,foemina; uerö neq^ pudendis con teda. Paula pad in Scythopoleos fines effufi,à Seya thopgt;olitanis non in urbem, fed in lucum uidnum intro mißt, interfidifunt numero trededm millia. lofephus libro eodcm,cap.i9.
DE A Ll A JVDAEORVM ZN cliuerfis lodsgraui cæde.
SCythopolitanoru exemphi imitata: reliquagena éo tiliüurbes, habeter co habita tor es ludaos, pauets
excidi/,cap. u.
DE CLADE IVDAEORVM aurore Ceflio.
C^~^Efiius item, militum in Syria prafidus, cumfi rentem ludieorum rcbelhonem cogttouißet,oC' cafionem quafi oblatam,gcntem contumacem toercen dt, arripuit,Agripp£copqsadiutus. At Zabulonpri' mum, urbem rabiofißimam Galihea, exquaincoheye lida in eaabundanti omnium rerum copia, inmontes profiigerant, populatus ed : er prada direpta, ineen-dit. Deindeuerö loppencapit:aepodeafoshomines een ties intBe er quadringétos, duitatem incédit. graf fatus etiam c^de, igne, er populationibus in uicinos quofcunque Ciefare£ uicos, er Samaria toparebiam Narbateam. lofephus libro z capitezzEgefip.libroi. capitc izf..
DE OPPRESSIONE IVDAEO-rum per Damafcenos.
» « ifit tu Cefiius in GaJUaä Cafenniu Giillu,dudoré 'Romana legiomstquipad mterfidos,1/1 montert
Galilaa
DE REBVS
|
^lt;^li^ k^antonelapßos ludicoibii mille tOppidmU-^Mtitinieuicu-tmcoHi reperta,diripuitcr incen-^- Ipfc «erö eeßim caßra prope Uierofolymam po^ l^t. 'Sdaliquot prxlijsinßliciter cum lud£iscom-^^it,obpiione prohibits, nodu perfitgant inde re~ ^^ßd. oberes ut maxime außieata ïudæu uidere^ ^»•'r,multas tarnen nobiles lud£os mouit, ut è duitate, ^'^Siex naui patdo póli ßmditlis intcritura. profuge^ JW. Aceeßtt eo, quid er Damafeeni Indros apud r boitantes exoß,congregatos m fynagoga dedes ^^eifitermenerunt. ïofepbuslibroeodcm,capite zs. ^iepppus bbro eodem,cdp. i6. DEGEMINA IVDAEO-rum clade ad Afcalonem. EP^Mtrf ßceeßu mediocri in conflidu cum Ce-ïl^otudeorum gens, ad helium contra Rotna-^^yfojlhabitisrcbus omnibus, rcligione, legibus ac P'rtatf, toto iam conatu omnia parabat çy adorna-^lt;t: minime cogitans, per iratum Deum exitio er ca-'^^datilibißitura,inquibus munitionisac deßnßo-’''^Zr ßeuntatis ßduciam maxime collocaß'ent. ^^rratSuetonius,percrebuijje fub.Veßaßano non-•^w Iwpfr4forf deßgnato, Oriente toto uetcrem er wnSwtfm op',nionem,ejße m ßtis, ut eo tempore iU' ^fifroßdi rcrum potirentur. ld de imperatore Rgt; quot;wio pteUdum, ludid adfe trahentes, rebellarunt. ^m^jit ey lo[epbus,hoc reßonfo ambiguo ludieos ^^^miaibell'amßiiße excitât os. l^ibd igitur mora-Ibf^MipoßinßUcem Ccßij pugnam, Nero imper a-^‘»’ ÿrniis bellis exerdtattßimum Vcßiaßanum in 5gt;win Mm ad coercendos Judaos miferat : qui erTi-^'^ communes operas,er uidnorum undiq; per earn ^^M auxilia ßbi adiunxerat : animis in perntdem ^txitium proprium excitati, Afcalonem bello impe» *'0'i«f. duitas ea eß antiqua, er ducentorum ac ui-lif^ti^idiorumßacioàliierololymis dißans: quiccr ‘^^ebuturbas propter Komanos lud^is femper in ui l^fiurat.Sedad cam inßhdpr ^Ho cum Kontanis com nbsp;nbsp;nbsp;nonnudi er gladqs fefe trans figèrent : adeô ut fangui- ^'hprimum decies mille,poßeaper temeritatem er 4° ne pelagus redundarct, omnis'queora maritimacada Citium inconfuit am, bedo ad idem oppidum itéra' nbsp;nbsp;nbsp;ueribus opplcretur : cum etiarn ad littus appulfos, Aan *o.oSifj nulle ludai interfidifunt. lofepbus libro co-^aapitc'.fjis, zy, zt, er libre} capite i. Egeßp-P« bbroi,capite 4. ÖE IVDAEORVM OPPRES-fionibusindiuerfis locis per Vefpalunum. Alilucloigiturin Güileamuniuerß exerdtu, GadareiifjumduitateVeßiaßanus primus ex- to t'u^njuit : omnésque in ea ludiCos inuentos interßcit, indliiu et at is reßedu habito. lofepbus Itbro tertio, ca i^gt;c{exto, lotapatam deinde obßdionc cinxit, atq^ *^lt;{iiotiesimpugnauit. Ab ea uero Traianum decimx ^‘’^'^redorem in ßnitmam quandam lotapat£cia ^titem ^liphan nomine, cum exerdtus parte mißt : I^icapta duitate, uigeßmoquinto menßs lunij die, ad c^^iedm hominum millia interßcitiduobus millibus. twfaw er trigina captiuis abduäis. lofephui likro (oiein,i:ipite n. intereiiSMi.iritiirumrmltitudo numerofainGx- |
lO 20 50 rizin montem conßgerat. qdoru^n motus er con^i-rationem Veßaßanus metuens, Cerealem tribunum ewm exerdtu ad eos mißt. Cui quiim, ad foedus, atque ut arma abijcerentbortanti, parère noluißent, ocetfi omnes funt ,ßcptimo er uigeßmo lunif menßs die. trant autem undecim millia erßexcenti. lofepbus lib. eodem,capite ij. DE lOTAPATAB EXCIDIO, amp;nbsp;ludæorum clade. Jotapafaurbsmunitißima,quam multis diebuser '*'difficili ac duro laborc Veßaßanus ob federat, tandem capta er exci fa eß, Calcndis lulij : numeratdque in ea mortuorum fuut millia quadringenta, capttuis abdudis mille ducentis. In co excidio lofepbus, qui hicc rtiam de ludds feripßc, comprehenfus,er ad ve' ßaßanum dudits eß. Cui quum pradixtßet, cum er filiu/m Titum Imperatores poß Neronem, er dominos tememaris que,ac totius bominumgenerisßre^ uiuusftruatiucß. lofepbus libro eodem, capite dc-cimotertio. DE IVDAEORViM CLADE ap'ud loppen. VAßatam anted per Cdlium loppert, qui uel per feditionemà Komanis deßecrant, ucl ex urbi-bus euerßs ßga elapß ßerant, occuparant. Qjto com perto, Veßißanus équités eo ßmul er pedites mifici qui duitate non cusiodita, ßdle potiti funt. Sed ineo-hedus quum irruptionempr£fenßßent, naues adß-gam paratas petiucrunt, tutos fe in mariabhollibus ßre arbitrati, Quodipfum uerö, duplicato ipßs ßit exitio, Siquidcm quum ea, in quam nauibus conßge-rant,parte mare fcrupulofum eßet, coorla uentorum uiolentia, naues interfefealhe, alidad fcopidoscodifie funt. Auditi uero ab boftibusßgamßedantibus mul ti ululatus manibus coüißs, quod pars fcihcetßudibus obruerentur,parsnaufidgijs impUcati morerenturf tes in eo Komani interficerent. Ex inßlid igitur ea fuga, mortuorum corpora deda funt quater mille er ducenta, Ipfa aut cm duitas ßnditus diruta eß. Exußi uero uici er oppida in conßnio loppespeßta. Libro eodem, capite i;. DE DEDITIONE TIBERIA/ dis,amp;obfidioneac excidio Tarichearum. DEcrcucrat iam apud fe,multiplicem ludæorum contumaciam quotidie magis magis'queexpe-riens Veßiaßanus, tot am earn gentem, ubicunquc dus adbuc reUqui^ eßent, in uniuerfum excindere. I« regnum igitur Agrippa, cupiditate eiui uidendi ptr ociumprofiHus Tiberidd^, adcpiam cum exerdtu Vi lerianummiftratypo^ldifficilemtjUitmuii oppugnttio nemjn deditionctainéaccrpit.IndtTaricheM duititi adlacü6encfarHßtam,cy muro ualidiß.k iofephocin 6o däfObßdit.eami^i initd aliquotprtelij5,Uc^ aut peretn ptis autinfugarn uerßsrefifttnttbutjtandcluptrauitt magnamijf |
CENT. T. LIB. 11. CAP. XL
lt;;8
magnamé^inciuitdle turbam interficit:plurimisqui in feaphas ad fitgä inftruüas fe recepiffent ,lt;y poUed pugna fefe oppofuifjent, miferabilem in modum truci-ddtis: ddeó ut er fanguine mixtus, plenusq; cadaueri-bus lacus flueret. Cu/m illis enim qui in auitatepride perierant, fex millid erant, er qumgenti : prater adue nas,quos ex ciuitdte fub fidutis j^ecie dimiffos in itine' re occidi curauit,quorum mille er ducenti erant : prater ómiïlia roborepralidntiuiuuenu,quosddlslhmo iAeroniinAchdiamadfofJuras exercendas tranfmißt: 10 ey promifcuam multitudinem, quam uendidit : plures etiam quos Agrippa dono mifit.quoru omnium numerus dd trigintd millid er quadringentos excurrebat. U' broeodemfCapiteiier'y. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' '
DE OBSIDIONE GA-malenfium.
COntrdTdrichedsßtd fuprdldcumciuitds Gdmd Id,^ loei ndturd imexpugndbilis,er ßrmißimis tnurisd lofepbo cinHd ,P^oindnis rebeUdre caperut die uigeßmoprimo menßs Septembris. Edm igitur d-dorti Komdni,fuürd quidem, nee ßne ingentifuorum ciddeprimùni,oppugndrunt. PoSiedidmen, die feiU-cet uigeßmofecundo Oclobris, beüo repetitum, die ui geßmotertio eiufdem menßs expugndruntiCießs in e^ bominibus qudtuor mille: exceptis quitte^ millibus eo-rum qui feipfos pritcipites dd mortem dederunt. toft phuslib.4..cdp.3. E,gcfippuslib.4..cdp.s.
zo
rum Dei, qua funt in ludied,in efrifio lefu : quod (^' dem paßißtis er nos à proprijscontribuliiuf,qiitmdi modum er ipßnos d lud^is: qui ut ty Dominum oteb derunt ïefum,cr propriospropbetds,itd (y nosperf^ quutifunt :eyDeonon pldcent, er omnibui bemini' bus dduerftntur : qui obßfiunt nobis, ne loqMinurÿn tibus,quofdlui fiant, ut explednt fudpeccdtdfempetgt; Peruenitduteminiüosirdinfinem.
Tertid edufd eH, quôd Deus per iUud totius gémis ïuddiclt;t excidium,uoluit publicumflatueretcHimo-nium de exhibito lAefchidf er abrogates ceremonip mofdicis.
Qudrtd efl, ut Deus fldtueret exemplum fuieir^gt; dduerfw omnes iUos qui dodirinam Euangelij repu^t^ turi,dbiefluri er perfequuturi rffint. LoquiturdebiC cdufd Paulus P.om.u.Dicesigitur:Defra^ifuntramb ut ego infererer i Eene dicis:per iticreduUtatem derf' éh funt,tu uero fide conßitiHi. Ne effiraris anime,ft timeas. EiamfiDeus naturalibus ramis nonpepefed, uidc ne qua fiat ut nee tibi parcat. Vide igiturioniii-tem acfeueritatem Dei, 'meos quidem quiceciderfint, feueritatem'.in teuero bonitdtem,fipermarifern,m ‘^ nitate,alioqui ey tu excidêris: er lütrurfumßnop^t' manferint in incredulitdte,inferentur, INITIVM EXTREMAE CAlAMI*
tatis Iudæorumjamp; excidij His-
rofolymorum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. .
RPceptus igitur in iiierofolymdm,hicqiit}n ^ mus loannes,negdbdt fibifigam i« caufa tus fuifitiffe: fed confiliu,quo mprudentiamfid^^ . ceretypro exiguis oppidulis,quale Gifcald effet,ptne lafußineretfedarma oportere fufeiptrepromeit^ff li. Singulos deinde circuiens, ad beUu incitabat nm * dinem, uires er duitatem eorum munit ifimamuet amplificans: atq- iUud infolens frequenterdi(iitasgt;p nas eos oportere fumereffimanidlilerofolyttftirur
Acfubafia 4 Romunis iam tota fuer^t Galillt;e4,prlt;e ter oppidum tjuodadbucre^abdi Gifcald nomine fin 30 quo ad rebeUionem incoha dnimduerut Leuitec cuiuf-dumfiliiu lodnneSfhomoperditißimui ..quifrUdcescïi Tito inducidf per fabbatum pdUm, noüu cUm fügit, CTinHiero^olyrndm [erecepit. C^Uitresexpugnutio-ni Hierofolymit, Deo ßc exitium toti genti luddica ir' rogdnte,poßedpr(ebuit. lodnne igitur per ßigdm eld-
pfo,multitudo pacis ahoqui cupida, Tito urbem ultra nbsp;nbsp;perdre contenderent. Seßhnteredprudentiorumatqat
dedidit : nee in aliquot fauitum ibi à Korndnis eft,pr£- feniorum nemo er at,qui exitium horrendum erfid^tf terquam m duo propemodum miUid, qui cum lehanne nbsp;nbsp;extremum duitatis mifera non profficeret- irruperat
dufugerant.iÜi enim m stinere, quum Hierofelymam, 0 àm in urbem latrones, quife Pelotas notnittAbint,Wi quant iam ingrtßiis ioannes erat, nondum cotigiffent, ximo numero: er in optimoru ac nobSi«» fgt;^^ non bondfolum,fedcr capitdeyfalutemiii^'^ leges omnes er iura in latrocinid mutabantipt^^ ne quacunq; uoluiffent fiiciebant: Pontifists don^ ge ufitata generis er fuceeßionis, fed forte crei^ ’^^^ templim ipfum poüutis pedibus occupaband olt;^ eos igitur Andnus,pontificum maximut^er mus, populum in concionem conuocatuexborta fills Duca 19 in hunemodum: Et ut appropinquauit, er concitabat.Sedeuertebat eius confiHuloannep uidens ciuitdtcm,fieuit fuperiUa dicens: Si cognouiffis go fiigus iüe,dcccdendo ad populum et Ananum,aeje (ytu,erquideminifiodic,quaadpdcemtuamperti-
cxßfunt : reliqud turbd muller urn depuerorum Gifcd' Idm reduUd eÏl.lib.4.cdp.4.
DE CAVSIS EXCIDII cerdotij amp;regni amp;gentis ludaicæ.
S A-
DE Umcuidbili Hierofalymorum ^y totiut gen-tis excidio^eiu^^ cdufis,concionatiK efl Chri^
nent,curdres.ïiunc duté abfeanditd funt db ocula tuii. Qjitd uenient dies in te, er circumdubunt te inimici tui Udüo,er cingent te,er coungu^dbunt te undi^, er fa lo lt;equdbunt te,erfilios tuos qui in te funt. Et non re-linquent in te Upidem f iper lapidem, eo quad non co-gnoueris tempus uißtdtionis tute. 'S^egledtum igitur tempus uißtdtionis, ßtitedufa tunturum cdldmitdtum.
Verfequutionem etiam Chrißi çy Eccleßa er Euun gelij hismaliscdufdm pr^bniße, Paulus monet 1 Thef- 60 [dlonic,i ; Vos enim mitutores ejiis, frutres, eeclefiu-
ipfisfentire mentiendo: pofica uero fecreta puU Zelotis renunciando, atque hocaffitfitndo,q I Anani tnultitudo Romanos siccerf^et,ep^‘‘^ tem prodere Ananus idm conftituiffet ,lofep ^
eodem,cdp.s-
DE IVDAEORVM S TRAGE perldumæos.
Hlsexcitati de Anano fielßs rumoribus e gt;nbsp;de aduocandis idumeeiSfndtioneturb^^^ pida,ad motus ß.cili,er ad bellum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.
md,confilium ineut-.mißis^ ad cos legatisftn c^t ^^^^
|
.1^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E R E B V S «Ko addiicunt:qu£ res Ma Ananum a-multitudia ^^fiamfugerat.Ctimad ciuitatem igitur aceeßiffent quot;nbsp;^ièl'^^dpropemodum millia, probibiti quidem ali-^^mtijferab Anano funt,ne urbern ingredcrétur.Tan 'WKtTo peruiolentiä partis referatis, intromißi funt HiWiiximdin er miferabilem populi pernidem, quad ^^iteiusliumxifatiari non potuerunt. odo enim mil WCr^«i«gcntoj uno er eodem die interficerunt : oca ^'ßflgt;tnilfinano,erlefupojlAnanumpnntificumma __________.................................. Wwo. quos definfores Deus, gentem fiagitiofißimam 10 gentium malorum tempedate, belli nimirum, tyranni' ff^itreuolens,fingulari confiliofub initio fiatim cala ^''O4.Ciip.scr7. ÖE COMMVNI PLEBIS dàicæ Hrage per Idumæos amp;nbsp;Zelotas. I Vgt; S^blitisè medio Anano er iefa,qui fuperfiites fua wi Zelotarum nonihil reftiterant, communi fe Ww Urn id«mifi quam Zelot£ in plcbem graffaban-*“'’: a alios quidem nobiliores umculis tradebant,a* ^'‘^poitiurifima uerbera atque tormenta gladio per ^'^dbmt. Vulgus uer'o reliquum,uelut animaliumgre V^,ahicunqucin illud incidiffent,c£dcbant : tanta om ZO ’“w Kîiiiniî mcuIJi ßrmidme er terrort, ui ne fiere 1*gt;^ pjüm quifquam, aut funut proprium curare ““«Itw. Breui igitur fjgt;acio dtiodecim tniUia in urbe, j'^^kcimmani tyrannidedcleta funt. Zadtariam fi» liw iirueby^ubd diue$ er improbii inimiciit cjjet, in ERant apud Gadara, qua: tranfamniana: regionü metropolis fuit uaUdißima, multi locupletes, qui '««numpii crudeUßime interpciebant tpaijum ei ert so j„ tanta latrodnantium ubiquc infolcntid, uitat er faa ^‘'»MtntdnteStguafi res ïudeorum Komanif prodc= ''^^•Cittoifidii iduma;oi ip[oi adeó ofivndit,ut ueni([e 'M Uin pmiteret, ac paulo pof: domum ex Uierofo~ irais fnt regrefi. Eraf inter alios nobilitate er uir' ^lt;*ittö^ieuus,m quos maxime [£uicbant,Peraita quia ien liigcr,quem pertradum extra ciuitatem truddaa lgt;^’'^'ftpultwamei etiam,pro quafupplicafiet,negan ^‘^■iilgiturcumoecideretur, Romd«oj eis ultorcs,faï «'MpmerM ac pefiilentiam, er ad ca omnia mutuas Ifi^tuminterfefemanus imprecatusefi. QuiefingUi Iitfmporij proceffu, indicium Dd tandem confirmaa f'‘''dofiphuslih.3.cap.t. CE CRVDELITATE Z EL 0* tarum,amp; caufis exitium pro® perantibus. Jl^flammitamtellina difcordia,infidijs,mutuisq- in-fefi ipfos furoribus, uniuerfa duitate, mortui P'rownfj uiascoaccruabantur mnumeri : quos fepea be non licebat. capitale enim babebatur, cum miferd torihm in quacunq; calamitate prafiare iam impune t^mmefet^Q-'i^ mortuos a:quèac defundos fauire-tui'. Omne quidem ab lüis ius bominum calcabatur : ri iduturetiam diuinitas,prophetarumq3 reff on fis tan-qamuulgaribusfabulis illudebant. ïüaiorum de uir-‘ Meac uttijsflatutaqu^cunq^ con/fuebant. Quiner it fatria qu£ pr^dida olim jucrat,ucra effe,ipfi corns ftohium.Vetusenimquidam ferma firebatur,tune itmrn ciuitatem captumiri, fanda quoque flimmiS nurmis effe lege belli, cum fiditio fuiffet exorta, fa-timé^ Bei propris manus ante uiolaffent. Cinibus ont |
I VD A I C I S. nibus ’Zclota mmiflroi fedtq; executora pratbuerut, RibrO eodem,cap.t. DE TYRANNIDE I0AN-nis,amp;uaftationeEngad-dorum. ICannesdutcm,qui tamdudum immenfam dominai di dreumfirebat mente libidmcm, feditione à Zelo' tif difccdit,cr tyrannidem fibi fumif.adeô ut trium in» dis er feditionis, duitas iam laboraret. Po ipfo tema poreficarij, ex quibus quartaeratexitialis calamities, cum Romanorum exercitum odofum ejfedudtcos uerô Uierofolymis m feditionern t:y dominationern diuifos animaducrtiffent,cx tAaffada caReUo nodu effufi, mu nicipium Pngaddi inuafere, ex eoq; tud^os in fugam pepulcre.Turbam uerà midierum et puerorum tardius per atatemerinfirmitatem fugientem,fupra feptina gentos interemerunt. podea in omnem dilapfi uida niam,agros, uicos, urbes circa Maffadam pofitas orna nes uafiarunt. Librocodent, capites. Egefippus libro ^.cap!te 13. DE GADARENSIVM DEDI* tione5amp; prælio ficariorû cum Placido com-miflo ad uicum Bfthenabrin,amp;ci» uitatem Hierichunta. cultatibui fuii metuentes, legationê de deditione ad Ve I^afianummiferunf.quiddquartu menfis iAartijdient ciuitatem earn mgrefjus cü, cum fiearij gui in ca fuift fent, fumpto de authore legationif fupplicio, perfu' gammdedilapfieffent. Q«oj Placidum pritfiiiu cum gumgentis equitibw,tribuiq; peditum,mtüibus infedd ri iufiit. At lüi confpedii equitibus, qui à tergo confet quebantur, in uicuin quendam Bethenabrin fe recepe» runt ; ubi aliquandiu infilicitèr cum Placido congre fit, 40 cum plurimis défis uicum Placidui citpiffet, atque ma cendifict, mde in Piierichunta aUj fecefferunt : rcliqud fugientium mgenti multitudme propulfa, er ad lorda nem fluuium coaHa.quem cum niuibia refolutis atque imbribu^auüum Iran fire non poffent,prlt;tlium itérât turn inire coaâifunt. Ca:fi ibi turn funt à Romanis tret decies mille: plurimis exceptis, qui in angufta ripa coït fidere non ualenteS,in fiuuium protrufi funt:aHjs item infinito numéro, quiiniîlud Jfontè defilierunt, Qk4 ?o titislacuscadauerib. impletifunt. Capta prietereatum funt drdter duo miUia uirorum, ac duccnti,cum pr£a da maxima armentorum. Teftis Bgefippus ed, numet rum omnium iüa die à quingentis Romanorum militia bus er tribus miUibus pedeftris exerdtus c£forum, eet ftimatumfuiffenonaginta duorum millium, er ducen torum. Placidus igitur fecunda ßrtuna ufus turn, ui^ cos proximos er municipia, inter qua Abilam, lulia^ dem,Befemoth, omnia deuicit acc£pit,ufqueadMaa cherunta. Veffafianus ipfe toparchias duasTham öa namerBcthlepten,cumregioneuicinaet finitimatdu mat mcendijS uafiauit er euertit.in duobus etiam idua Re ms/t |
DE GERASAE DEVA« ftatione. IUterea Mtem, dum^aciUorii expugnationk con^^ Im tiitrofolyma undiq; aßellif ereilif, atquc pra^ fldijs cotlocatlf,cbcludtre VefjnßMM parat, Geraßant L. Annium exercituf parte mRrudlum mittit. h pri* mo aggreffu duitate capta,mille iuuenum 'mterftcit,fa milim totM captiuat abduxit, çx militibm bona prada ri permißt. Incenßs deinde domibm, proxima loea pet tijt, omnia circa HierofolymS tant loca montana quant plana betto urgent. Cum iam qui Hterofolymit agebat, nullam exeundi poteHatè,partim 'Zelotis intra urbem, partim extra Romanorum exercitibuf prohibentibui, baberent, etiam Veß^aßanut ipß: cum copijs uniuerßs Hierofolymam proßeifei moUebatur. Sed nunciata Ne ronli c^de,propoßtum mutauit. Deinde etiam fab fuc ceßbribiM Galba cy Otbone,quod breue uterque habe ret imperium, er ipfe er filmt Titut bellum contra I« ditos fit/fienderunt.lofephui libro eodem,cap.6. DE NOVO LATROCINIO Simonis,ciusq; geftis contra Zelotas: aede corruptifsimis corundem moribus. NOuum interea latrociniuinßituit Simon quit dam Gaderenßs, Joanne quidem interiori ty» rannoinfirior,fed robore er audacia fiiperior. Ism» ter latrones Maffadt primum uerfatiu,dominandi deinde cupidus, nequißimos quos undecunt^ habere pope fet,ßbi adiunxit,eruicûs montanos circa Hierofiolymä populari eoepit. Inde in celebriores locos eruptione fa* Üa,tn idumtam ufquelatrocinando progrejj'ui,uniuer fam earn peruaßt, atque ex eafugcre plerofque Uiero* folymam compulit. quo ipfe etiam fecutus, muros ob=. fedit,interficiensqucmcunq;exagrism earn redeuna tem deprehendiffet. Erat hoc modo Simon populo Hierofolymis inctu-fo, terribilis fadus ipßs Romanis ; intus uero Zelott utrifque ftuiores. Joannes uero iampridem à populo ad tyrannidem in Zelotarum gratia cuedus,qutcunq; utriq. parti iniußa,turpia,uiolenta facere collibuifjet, indulgebat.Hinc infatiabilis rapmarum pariter omnibus erat cupiditas, domorumq^ locupletu perfcrutatio^ Citdes autem uirorum et iniurit faminarum pro ludo i habcbanturipradamficum fanguine deuorantesfine aliquo metu, poß fatietatem muliebri libidine calefce-bant,comptiq- cr'ines ac foeminarum ueße induti,loti^ unguentis,er ut firma placeret oculos illiti,non foliim ' ornatum, fedimpudentiam quoque mulierum imita* bantuncrobfeoenitäte nimianefarios coitus exigen* tes,ut m lupanari uerfabantur, auitatemq- totam im* puris facinoribus profanabant. Effeeminantes autem uultum,dextras ad etdempromptas habebant : dclica* to^ incefiu eneruati,fubita incurfione bellatores fie- 6 bant: er depaludamentis uerficoloribus eduilis gla* |
Erant inter Ioannis copias îdumai,quiinuiiiai9-minationis, er odio crudeUtatls eius ab ec feceitbtuti cum^ Zelotls pugna congreßi, eorum multos occUe* bant, cæterls in aulam regiarn, inde uerè m tcmplum o compulfistquo er ipfifimulirrucrunt,aclpannUopfi ibi repofitaspopulabantur. inter hiccdifferßper tM tatem Zelot£, cateris qui m templum fugerät, fefe ui* iunxere, et de communisconfilij fententiaSimonemlu urbem 'mtromifere,et imperium ei tradidere.isutró io minumfeillis fire fuperbèpollicitus,moxboßfnif(ß exhibuit uniuerfis, et à quibus uocatus erat,et HHi ton tra quos dominiü dus poftulatum fuerat. At temfium quidem, ex quo nemo iam qui intus cum ioanne erant fugerep0tuit,hoßibusqui extra illud efient,exitupti o hibentibus, populo adiuuante aggreditur. iofephiuli' bro 7,cap.7erlt;y DE TRIPLICI SEDITIONS apnd Hierofolymam. N'Ecfatisfuit,ciuitatem duorum tyrannorum fi roribus horribiliter exerceri : uerhm CT tttlit fadio fubitègt; prorupit. Eleazarus enim Simenisfiiitis, quiprimum intemplum Zelotas'a populo feparaue-rat,propria potents aupiditate a ioanne deficit : et a* » fdtisplurtbusquiexZelotisoptimi effent,»mterio* rem templi aditum feeeßit. Sic obtmens fuperiori tem-^ pli partem ioannes, hofies habebat à uertice, Eleazari exerdtumicxtra uerb templum incurfus experiebatur Simonis Gior£, quem à populo introdudum in duita tem diximus.is fuperiorem ipfius duitatis partent, plu rimamq; infirioris occupauerat,nine continue tripli* cis fadionis pugna çy confii{lus,tctumq;pollu(batur cedibus templum,adeo ut fiagnim morem diffufusii uerforum fanguis cadaucrum flueret, euin er ad ipfas ’ aras facerdotes facra célébrantes madarentur: deinde ueluti confulto pro Romanis omnia corrumptrët, qua adobfidionem fußinendam necefiaria parata trant,in* fedantes fefe mutuc) Simon er ïoannes,edes f urnento* rum plenas,quafi in boc folo cofentientes,incendebant: eaqi refamem,quiepaulo plifi fecutaeß,fibiniet eent* parabant. Qj^is autem explicet populi totiusuniique oppugnati ab mfidiatoribus miferabilemlactratio* nem,ludum, ululatum, querelad cum nee interdiu na pernodem 'a œdibus ceffaretur,neque ad Romanos fi gere cupientes poffent. Qjaicunq; enim id tentafient, uthoßes interficiebanturtneque monuiscuramlepul* tura adhibere licuit, fed in tumulum congefia cadaut* ra conculcabantur. lofepbus libro 6, cap. i. Sgeftppilt libro s,capitei. DE PRODIGHS EXCIDIVM I^ierofolymæ præcedentibusj amp;prxlagi;s. A7que boc demum eratjempus admouendi uires et arma populis, quibus extrema deletie impen debat. Q^od ar expedandu Ve/fafianui Romanis re* fionitrat, |
I V D A I C I S.
«^4
lt;5}
DE REB V S
f^mient.eum inter ip fa mteßin^ difcordi£,qudm Ze quot;temeitarant, 'mitia beüum ludteis mßrendum eße iÜicenfuißent. Si enimßdtim, inquit, duitatem demis fioliris muddemus,cdufd hoßibus erimus concordi£,ac wr« esrum adhuc intégras er recentes 'm nos prouos ^'sUmM.S'm operiemur, paucioribus er moderaiiori' ^w bisutemur, domeßica feditione confumptis. Deus ^^^lt;iuemelius quam nos dißanit, qui fine laborelu-^eesnsbistradet.iofepbuslibros.cdp.z. Priufquam
quatuor uentis ; uox in Uierofolymam er templum: uox m maritos nouos, nouas^ nuptas : uox in omnent bunc populum. Atque b£c 'mterdiu noduq; damitans, omnes duitatis uicos dreuibat. Eionnulh dutem ex pr£dpuis omen triße et aduerfum perborrefcentes,bo mmemcorreptum uerberibus dßieerunt.tsdutem m-ter fupplicid, nibtl aliud quam cadem uerba locutus eß. Mdgißratus autem rati (quod et uerum erat) non temerè fieri hoc, fed quiddam effediumum,ddpr£ßa 10 Hum Komanorum Alb'mum duxcrunt eum ; 4 quo pla gis ad oßa ufque laeeratus, neq^ fupplex cuiquam fuit, neque ldcbrymduit,fedut poterat mclindns maxime flebilitcr uocem,adßngulos idus reßondebat: V£Ute Hierofolymis. Alb'mo autem interroganti, quis eßet, uel unde ortus, aut cur ißa diceret, nihil retulit. No« prins autem eeßauit 4 ludu mifer£ duitatis,donce eum Albinus furere iudicatum dimifit. lUe autem ad belli uf*
lt;^^iimlu(iuofifiimi excidq acdeletionis non urbisfo* '«’n Pierofolymorum, ueriim etiam totius dus gentis, ^^Herisrecenfeatur : prodigia, qu£triHißimum eum ^'’bispopuliq^^iuiiiâ cafumer interitum (pr£terea ^'lt;tprophet£ diuantèae Chrifius ipfe pr£dixerat')
*^[Mlfcre,breuiter commemorabimus eo ordine quo ^i^fbus lib.7.cdp.4S;et 'm Andcepbdl£ofi,retulerunt.
^rimiim,per annum integrum ante aduentum Ve» Wm concédas ed cometa,gladij figuram, qu£ coti l!'^fi{gt;oß'et,exdderefirens,diredopofitufupraciui
que tempus nequeddirequenqudm,neq'ueloquiuifus eß : fed quotidie uelut orationem quidam meditdtus.
Qÿod cum uulgus libertatis recipiend£ mdidu zo Veb ueb Hierofolymis querebatur. Sed nee imprecatus '^^erpretsretur : 4 prudentioribus tarnen fignificatum i helium eiufmodifidusfoleredenundare. Deinde, ^^^i(fi(lionem,primiq; belli motus,dießßo azyme» ’’“'«gt;^«1 edauus turn fuit dies menfis Aprilis,hora no* ^»^,tircttm aram,item^ templum,tantum lumen nd dimidium bor£ cßulßt,ut dies elarus putare* ( Verfio ex Hebrao Kyberi habet, totam per no-^templumfic iUuminatumfuiße. ) Tertiô:Eodem ^a^die, etiam bos cum ad hoßiam duceretur,agnum ma elamitabat Cum autem ad extremum addidißet,V£ *^ediofaiüpeperit. Qgiarto'.Oricntalisporta 'm« ^o etiammihi : lapis tormento mißuseumßatimperemit, *'’'ioi‘i! temph^cum eßet £nea atque grauißima er fub ^’I^^'fiunuixauiginti uiris clauderetur, ferisq; ßrro M« obferarctur, peßulosq; altos baberet 'm faxeum ^•'^iemißs,iino perpetuo lapide fabricatum, uifa eß
eß cuiquam, cum 'm diesßngulos muldaretur: nee ui-dum oßerentibus benedieebat- Sola ueró dus reßionßo ad omnes,triß{ erat prtefagiü.Mdximè dut diebus ßßlt
uoeißrabdtur : idq^ per annos feptem,er menfes qtttnq-continuos fadens,neque uoce rduciorfuit,neque delaf-fdtus câ, donee obßdionis temporeipfd reperßedis augurijsdpße quieuit. Suprd murum enim dreumiens, iterum, V£U£ duitati dc templo ae populo,uoce mdxi
animamq; adhuc iÜd omnia lugentcm cfflauit. Oéla» uó:Vrbem cum templo,uetuüi5 Uteriifcriptum eratin facris libris,tunc peritHrdm,cum tetragonum templnnt faUum [mffetAtaq- ßue oblititßue obßupeßaiti ingrU' entium malorum neeeßitate, ubi occupata e^ Antonia, tetragonum mdreuitu tentpli ftcerunt. Poßremö: fatifcriUud prafagij fuit, gued'm ficris librii fcru ptuin itidem 'muencrut, quod eo tempore quidam eßet
borafexta,idqi P^r aliquot nodes,ut Egefippus Yfiur-ßontepatejeere. Quibuscurricula pereußo« ^^tempU magidratuinunciatis, afcenditiüe, uixq; '^fotuitclaudere-Verum er boe iterum ignarisfia i^'^«ioptimum uidebatur, futurorum bonorum,ad exeorum finibus orbisterr£habiturusimperium.Sed ’l'^^'mgrejfuris porta aperiretur. Confultiores autem, ^o quo reßonfo fibi non folum libertatem ,fed etiam re» ^'’^fiifirimtatem ßontefua dißolutum iri aiebant, ut j'^^nquemtus eßent,ab bolhbus diriperentur,atq; ^‘^^^Ihtatemerfolitudmem definerct, quicquid mtus ^^dibilium cultuum er eelebritatis agitatum fuißet. ^^yberiex Hebrao uerfio addit, fupratempli San» quot;“mfandorum tota node conßedam fadem bomia ^^idmodum terribilem. ) Cyuintb:Pod dies fifios, 'M$pilt;«cK diebus,ante folis occafum,uifio apparuit quot;iiiiibifcus curruum et armatorum exerdtuum,quibus *’tii« iKifierfgionfegj dus urbes incurfarentur.
gnum poïiicebdntur:eum non deeßent, qui dd Ve/fdßa num reßrendum ordculum putarent: prudentiores e-tidm, quemddmodum Pgeßppus indiedt, ad Cbriüum accommodarent, qui fecundum carnem ex tribu luddi* ca ndtus,regnum iam fuum per Eudngelium in uniuer fum mundum diffuderat.(.'Kyberi uerßo:Cum fuerit £dißcium quddrdtum,tunc regnabit Kex fuper ifrael, er regndbit Rex er domindtor ille, fuper omnem ter-rdmifrdel.Quiddm ergo mterpretdbdnturbanc feri S o pturam de rege ifrael : fdcerdotes autem dicebdnt,eunt
fß^ regem Komanorum.)
DE OBSIDIONE HIEROSO-
^ßto Vefio autem die quem Pentecoften uocant, node wdot« intimum templum more fuo addiuinasres ^fiorindu mgreßi, primum quidé modi, quendamß onpitum finferunttpoßeauero fubitam audiereuo* ^%qmdiceret,Kigremus binc. Septimo : Qt^odeq^ ^IthorribiUus fuit, iefusquida, filius Anani, plebdus ^nlUcw, quadriennio priusquam beüumgerere* ^^^Mfummaciuitatis pace atque opulentia,cum adß w ium uenßet, cum Scenopegia facrificijs folenni» nbsp;nbsp;nbsp;uertit : filium autem Titum cum feledis copijs ad expu
(^ Ortitm Komanum pfmeipatum poß Qtbonent ^ VeßaßanM,a beüo quidem cotra ïudieos recefit: er ad aliM res Imperq neeeßariae, ein prafertim quM in Aegypto componendas babuit, animum fuum con»
'ifaltbrarmtur, templum afcendens, repenteexcla* co gnandam Hierofolymam mifit.ls igitur Alexädriaiter ’M« capit t^oxab oriente, uox ab oeddente, uox 4 nbsp;nbsp;nbsp;ingreßus,cum eoüedi exerdtus parte mature peruenit
Ee z C£fis-
-ocr page 614-|
lt;6# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. I. LIB. Clt;efdreiim:ubi di Itgiones bine Me di/jtoßtiis feripßt. Htailiierofolymamßbi oceurrerent. DeMcACießi' red in hoüilem temm progreß’MjCäßrd di UdUem Sdu lis,dißdntcdH(erofolymisßddijs ßre trigmtd,pofuit. Ex to loco fexcentis propi leâii equitîbits, dd urbem propiui dcceßit, explordttdi ßudio er ciuitdtii muni-tionem,(y tud^oru dnimos:ß ßrti fe con/peéle,priuf-qudm dd mdnuf ueniretur, metu ceffuri effent. Audie~ rut enim,quod er uerum erdt, À feditioßs et Idtronibiu oppytß'dlt;^ Mut populum, pdcem quidem deßderdre: fed quad illit infirmior eßet,nihil cotidri. Tantum aero dbeß,ut dnimdduerfd cxplordtioned cotumdcidludtci recederentjUt etidm eo conjfieüo, infinito numero fubi to ex urbe proßUermt, dc circumuentum Titum cuin ft^ in mdgnum periculum eoegermt: d quo,mirdculoa fopldnimodo ferudtut cü. Quod er ipfumßgnißtis fuitfuturte cdldmitdtii. Tot enim dduerfut Titum mif-filibut id^is,cum nequegdled tieque thordce feptut eß fet(,nonbeUdtorenim,fedexplordtorprqcefferdti nul lum in eiut corput delatum etl :fed tdnqudm ne cum ß rirent ex MuUrid mitterentur, omnid prateruold-runt, ipfe uero cum fuit faiuut in cdßrd eudßt. Poßea cum legiones dccepijfet, propiut dd ciuitdtem dcceßit, in locum qui Scopos dicebdtur, unde idm ciuitdt er eld rd tempU mdgnitudo coßici poterdt : ubi tripUci agmi ne ciuitdtem c'mxit.uno,quod db ed ßddijs feptemidltea ro,quod decern : tertio,quod fexdbeßet, dd montem E« Uond, contra ciuitdtem db orienteßtum. lofepbui libre quinto,cdpitedecimoquartoi er libre fexto, capite fecundo er tertio, DB INITA CONCORDIA, IVDAEO* rum eruptione contra Romanos,amp;: feditioneiterata. SPeiidntes ex urbe circum fe di/^oßtd cdßrd Ro* mdnorum,er dgmmd, quorum unumquodq- Udl» tk fe idm er murk muniebat. Mai d diffenßonib, pdu lifter quieuere : er coniundk uiribut dtque armk ex^ tra urbem proruperunt, in eos qui circum cdßrd mue rot ducebant, quorum turn operdt interruperunt, turn perturbdtionemerßrmidinem coniunädin cum peru culononpdrudm exercitui toti dttulerunt : qui tdmen Titi Mußrid liberdtus eft. iudiei uero in urbem repul fl,ubi iterum inteftmum quoddam bellum feditio fufei tduit ed occdßone,qubd infante Azymorum die, Pled* Zdrut portât templi,dd introitum populi rem diumam fdfluri, fubdperuit : commoditdte dieißßi, dd inßdidt Crnouumldtrocinij genutufut eH, boe modo. Subor nduit ex fuk quefddm nebulonct,qui reuerentite ßßiui tdtk pratextu, hdbitu ciuiliintemplummgrcßi,glda dios dtque drmd fub ueße clam geßdrunt : quibut mox nuddtk, ueßimentk'que abieük ,c£dendo in amicos pdriter dtque minucosfauierunt, nullam neeßßiuitd-tk, nee innocenti£,nccßlentij ,necpdtientiadlicuiut rdtionem hdbentes. In quo et Tledzarifdilio cum loan ne fe coniunxit.Atque itdeuenit,utfeditio qua tripdr* titd dntèfuerdt,indupldm deßerit- loannes enim Me-riori boe dolo, templo omniq; eiut dppdrdtu occupa* io,ercumZelotk coniunäut,Simonem deMeconfi' dentiut oppugnduit.Libro eodem,cdp.4., Egeßp.libro todem,cdp.s. |
11. CAP. XIIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;« DE IVDAEORVM DOLO IN RO* manoSjamp;propiori Titi ad ur* bem acceffu. RVrfut utro in Romdnosincitdtiluiai, duidcif ßmos feditioforum per portât enùttttnt,qu^pit cem or fadutdRorndnitpetituros: fuborndtit eiidtn nonnuUk in murot, qui inde pdcem fepetere ueeißrd* rentur. C^od etß compoßtam ßdudem eßt Titut iUco fenßtfdtqi ideo in ßdtione fud quemlibet mdnere iußit, 0 cum pridie pdHione iük per lofepbumaUdtd, nihil ect moderdti fentire cognouißet : pars tarnen exereitutfeu crudelitate feu petulantia ludaoru mota,admttrosuf que ab aggerum adificatione excurrcre non dbßintitt, fedtemeritatk mox inconfulta paendtdedit egregidt-Aßuteenim Maiadmurof propiut muitdtotip^M* mos necarunti caterk faucijs in fugam ad cdßrd ufque proßigatk. Titus igitur Mignatut, pradpiM omnid dtque praruptd, faxa etiam ey fyluas, d cdßrkßk di urbem ufq; compldndre iußit, ut excurßenibut tuiao-3 rum prauenti milites, uidere poffent quo reccderetib Poßed caßra urbi propius ddmouit,ut ab ed uix duotu ßadioru ßaeio dißarcnt. iofepb.lib.eode»t,cdp. 4.etS‘ DE INTERNO ET EXTERNO bello ludæorumjac Titi oppu* gnation e. AC neßc quidcm,caßrk Romanorufn propt rumpoßtk, entra ciuitdtem feditio quießthdi. fed confirmdta maximk copijs utraquefadio, todnnes cum Zelotk,quidepofitkdifeordijs illidcceffe»iH,O‘ o Simon, continuk interfepralijs confiigtbdnt,(Utnnia xima populi, qui utriufque fadionk pradd (rdt,ptrni de. Nccpriutintereosconuenit,qudmcumTMufub* urbdud milites fuos udSdre cy diripere iußißet, Cfdg gerem urbem propius dbomni exercitu coßrullbi de-mum ediorum mutuoru c difcordidrHoblißinunum corpus coierunt,çy dggeres dtq^ mdehimtt qua ddmu' rum urbk Titut pdrdret,excurßbut,drmk, cede,ineen dijs,dlijsq; impedimctk, non ßne mdgno Romduorum detrimento,inßßdrunt.Sed infugdm tandem norß,ey o inciuitdtem compulßfuut. ïnqudpugnd,uwucdptum iudeum Titut crueißgi pro muro iußit, non mgentk ignommiÄ,fed queèdreliquos eiufmodißeddculo tem tosfm pdekfeedut ceffuros conßderctTib.eoiö, cdp.7. DE SVPERATIS MVRIS A' Tb tOjamp;crudeli obfcli'orum fame, pro* fugorumq;fupplicijs. AUmotkpoßed dd muros naebinkfm ea duiti tk parte qua feptentrionem uerfus porrigebd tur,ey potitut lük Titut eil,ey totam eamfeptentrio' 5 ndlem urbkpartemobtinuit,muris deßruHkänmeri' dionali uero parte per turret pneßdia collocduit, et dg gérés ex quib.templu oppugnaret weboauit. Et qudm quam iam de uidoria nihil dubitaret, tarnen lofephum muros circumire iußit,et patrio Maos fermone ddpi cem et deditionem exhortari. Quad cum diUgentißtme ille praßitißfet,ufut ad id copoßtißima dd confulendu, monendu ^ perfuadendu oratione, Idchrymk etidm, nihil minut quam ebfcquium eorum obtinuitmiß quoi ad profugiendum populus commotus ed. ex quo dliqui o poßfeßionibut çy rebut carißimk fuk uenditk, dd Ro* manos elapß funt,fußent(intes fefork, ^ utdunißbi pirantes |
tij
DE REB V S
I VD A I C I S.
éóS
fentes ex dureis, quos deglutierant- Sed exitum per fort« lodmes er Simon mox probibuerut. Ex qud re firnes borribilis,qute in fingulos dies mdgis mdgisq; dU iebdtur,cbfecutd eftnnde uera Utroemiü nouum,er di ^((nio.tldm cum in publico ufu nuüd dmplius frumëtd, ^'eepinesejjent,milites in dUcnds domos fcrutdturi ir-^lubint.Etftquidé inueniftintdliquid, eos qui negdue fint,uerberdbdt:ft uera nihil inueniftent,qudli diligen ^iwcelmiffent, tormentis dfficiebÄt.Habendi dutem ar
meniftiufmodi cibum proderdt : quippe no multo poll uirenti corpore turgefcentibus inedijs, intimorum do» lorcuifcerum qudtiebdntur,dut dluo foluti deficiebant exhdulïis uiribus,ut uoti poeniteret,quod ad tempus fo Idtio erdt, poft fupplicio.Deindeldcertts uiridibus,c£» terisq^ferpentum generibus,coais exuuift, peftem dd» debdnt. üdm equorum cddduerd, ft forti reperiffent, inter fetrdbentes,prlt;tliogrduidecernebdnt. Quiueri feuftame codâi,feu mortis beneficium db bofte expeten
amp;nenti erant, corpora mileroru : cum ea qua folidis to tes,cx urbeprofugiffint, capiebanturfin fingulos qui» '‘^nbiujlirentydbunddre ciboputaritur.tabididutem i^insfigebantur: nee enim rationis efti uidebatur, pau» ^^pô^fime morituros occidere.Sicubi purgaméta ole
dem dies dd quingentos, nonnunqudm er plures ; qui uerberdti, modieq^ omnibus dnte mortem excrucidti, contra murum crucibus fuffigebantur. ld etiarn ideo
fn,utl edfu ldpfa,uel quaft arida proieda aftexerat, ftwueees ad terra prodrati infirmitate,ore lambebat. Am licubi mternata parietib. uifa fuerat herba, rapien ^fificco mfalici mifera folabanturfamem. Plerifq- a»
uomitus efca erat. Uiulti uero dam uniuerfa bo
*lt; fid uno ftumenti modio qui ditiores effent, item^i bro fexto,cdpite undecimo er duodecimo. Egefippus li i^eresbordeipermutarut-lnclufi deinde intimisa» 20 bro quinto,capite decimoodauo.
Udk, quidafumma penuria mfidu triticu come _ .„ „,, ,-tómte r ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ L nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE IVDAEORVM IMPROBITA«
^antitmenfa quide nufqua apponebdtur,fed mco-^^nfibtrabetes igni cibum diripiebät. Deniq; uxeres “'f^iOquot; filij parentib.er quod miferabile omniu maxi ^^^tëldculu erat, matres cibum infantib.ex ipfo ore
Titut fieri pr^ceperdt, quid nüferdbili eiufmodiJfie* Üdculo tud£osdeterritos,metu ne fimilid pdterentur, confenfuros in deditionemßperdbdt. Qj^o confilio mul
tis etidm cdptiuorum munui dbfcindi pracepit, eosq; dd iohdnnem er Simonem in urbem remifit.ïofipbta li
cendio difiedis.
NvUamfdit loftpbus,nationem poft bominu me moriarn malicia ludaisfuiffi firociorem- Gra»
''^aabif.zy marceffentibus inter manus ebarißimis ne pif celât,quin uitaguttasaufirret. Edétes uerb ta y non kleb ant,fed ubiq- ader ant qui diriperent. Ham
^°^^ nidiftent, eos qui intus erant,cibu nbsp;nbsp;^^j^^ ^j improbitaté er fiagitia per eos magis incita
y^_ebocfu!^icdbatur 'mdicwiftatirnq; ruptisßribus 30 ''’’lt;ót«,«i(SHm iam contufum dentib. exgutture pené ''^’‘Ciiïtjipfosfducib. ftrangulates. Pulfabantur aut J™«)« cibü definderentilacerabatur mulieres,ea qua ‘^^mt 'm manibus occulétes:nulla^ miferatio uel ca ’‘'’'iitcdpitk,uel infantia, fed abftrados putros et tx ^^•dldpendentes burno illidebant.Si qua materno af» ^^'*nttlier percita,mifcrans uagitus 'infantia,fuccum ''’wit ore proprio utUet 'infundere, pij operis peends
: fußenftq; ad ceruice, uel harente ad mamiUas ^'^'^^'ce,llmul trans figebatur. Si qui autem incurrétes .q.Q ^'*fetiffet,quodqi rapturifuerat deuoraffet, tanqua '*l^cniêtiares erantAcerbißimos autem cruciatus ex» ^'^.amp;^ebint,dummodo alimenta reperirêt,nunc excru» ^^''^ngmitiliu uias,Aunc uirgis acutis podices tranf» Woiborrêdaqi ^t^ctm auditu quls patiebatur ,inu» quot;quot;‘’pittiis confifiionc,er ut unum pugnum farina ab» '^^nmHaret. Plericp etiarn beneficium putantcs mo
uiftimis enim, quos domi forisq; patiebâtur caldmitati» biis,tdntum dbeft utfledcrentur er emenddrentur, ut
rentur.lntus bonoratoserdiuitestyranni infidiaruct proditiotilsfalfocurabantdccufari,er occidiim muris uero liantes,ludibrijs adbuc er fannis Imperatore, qui er ipfos er patriam eorum falua cupiebat, ineeffebit. Cium er to firocia procefferunt, ut omnes maximo la bore pluriumqi dicrum Ifacio uix adificatos aggeres B.omanorum,exulftrint.
DE MVRO EXTRVCTO CIR-caHicrofolymam totam,amp;famcma ioriconfecuta.
MAgno quide dolore Romanos dggeru aftreit diruptio, attatnen i propofito non deterruit.
Diftributus enim in comunes operas omnls exercitus, murum, quern Cbriftus pradixerat, circa totam duxit ciuitatemincredibi'iceleritatt,trium tantummodo die
rum Jfidcio:ineumq; cotiocdtiencodes, nee mterdiu idm dliqué ex ciuitdte,nec noilu exire flnebdt. Ex qua.
5*' ‘quot;“diebantur urbem,ut herbas ueUerét, uel radices nbsp;nbsp;re auda fames maiorem m modum, totas domos aefa»
’fient,aut cortices arboru detraherent, ft quid in nbsp;nbsp;nbsp;milias depafcebat. Et teda quidem plena erant mulie'
’*^'^iitasadcibifolaminafubminiftrarct,quosmue so ribusexanimatisatque infantibus,uiarumautemangu
.''quot;1« Romani «ecrffcrfnt. At qui hojlem euaferat, m ruebat limine, fame tabidus, er ore inuali-‘^temiarn er ip fa mandidi officia deftituiffent. Re ^Viqaoqueexcipiebatfiralior manus,qua degre»
gufh fenibtfi inortuif. Adolefcentes dutem dc iuucnes
rd uerfdbdutur : er ubi quem cnfM occupduerdt, deci-debdnt. Sepelire dutem funerd neque poterdnt pra Id-borr.et cos quibui dliqud uis fupererdt,pigebdt,et pro pter multitudinem mortuorum,Grquèd de ipßs erdt incertum. Denique fuper cos quos fepclierdnt, multi
j “'’‘txtorqueret nefasm.ultu uerb fuppUcantibus,cr ^de Dci nomen implordtibus,ut aliquam partem
‘wneederent eorum qua cum periculo fibi coÜegif»
’”*’‘^5quot;'^“* ^^gt;*'''- i^oriebantur itaq; maiore peUendum : tumuloq^ eo quern alqs parduerat,include ^°^'^'^’^’”(*^‘fi^°^^ ^ ^‘‘^- ®lt;lt; *^*‘‘*” ^0 batur,fubitó ipfe exanimis. Multi autem adfepulcbra, bofik indulferat, duis eripiebat, nee rapuiffe ta- qua cum terra deeffet, ex tabulatis ipfi fibiparabant,
moriebdntur- Ac fepultor plerunque prteueniehat fe»
Ee i priuf»
|
LIB. CENT. I. II. C A R XT IH. tf^ priufquam ffti dies ttenïret,cr uiui properabant. Heq; utro luilus in illis calamitatibus, neque fletus erat : fed fame fuperabantur affeâus.Sieds autem oculls,er cor* rupte ore,qui tardius morerêtur,eos qui ante fe requis feerent,tuebantur. Ahum uerb filentium duitate, ple* naq^ mortuis nox comprebenderat. Et latronesbisa» cerbiores,domos,qu£tumfepulebrderdnt,crcadaue* ra ffoliabant : er utUmina detrahentes, cum rifu rgre diebdntur,bbsq; gladiorum mucrones probabant,non-HuUosq; iacentium adhuc foirantes firrum experiendi caufd tranfuerberabant. Si quis autem manum rogaf* fet, autfirrum fibicommodari, quo famemeuaderet, fuperbißime negligebatur. Animas autem efflantium quifque in morte, m templum obtutibus,quafi inde ul* ttonem tam diri exitus depofcerét,intuebatur, cum ui-uos relinqueretfeditiofos. Qjii primo quidem, fum* ptu publico iubebant mortuos fepeliri, cum feetorem firre non poffent : deinde, quad defößis omnibus in* tra urbem locisqux dare poffent fepulchriufum,non fußieiebant, in nattes eos ex muro prscipitabant. Quoscircumiens Titus, ubiplenos cadaueribus uidit, dlcamq; faniem tabefadis corporibus defluentem : m* gemuit, er extentis manibus Deum tettabatur, fadum ittud fuum non eße, qui paratas femper fuiffet, ut m-columes feruaret, ß bellum depofuiffent,er pacern uo-luiffent. lofephus libro eodem, capite decimotertio er decimoquarto. Egefippus libro eodem,capiteuigefl-moprimo. DE ATROCI SIMONIS SAEVI-tiain optimos quofq^, alijsq; miferandis caUmitatibus intra amp;nbsp;extra Hierofoly-mam,amp;numero eorum qui fame 10 10 JO perierunt. Pofied mifertut Titiu reliquidrum populi, cr Ube rare tandem cupiens, dggeres altos extrui curd» bdt cum mterea nouum crudeUtatis genus Simon intus in nobties (y priccipuos quoique exercere capit. Matthiam enim pontificem, cuius conßlio er dutoritd te m urbem primum receptus erdt, inßmulatum prodi 40 ttonis,cum tribus ßlijs lußit occidi,Simoni poll longds querelas er expoHuldtionem htee imprecdutem : ïudi= cent Komdni,quid Simon occiditßne iudicio. Poß eum, Ananiam nobilem pontificem, er fcribam curu Ari-fled,cum dlijs qumdecim de populo cldrioribus, ad fup plicium er mortem rdpuit.lofephi uero putrem Cf ma trein tn uinculis aßeruduit. Q^dm indignitdtem,quôd in focios etium crudelis Simon effet, non ßrens indus quidam,unus ex pr^fidis Simonis,cum de flagitio dus apud decern contubernales queßus effet, ac dededitio* so ne confilium cum iüls captaffet, re a Simone comperta, omnes trucidati, corporaq- eorum per murum proie* äafunt. Q^m er lofephus circumiensmuros,dtqut ut pacern fufciperent,uti f^pefacere confueuerat, obft crans, lapidis iadu de muro uulneratus e^ Vifo autem uulnere,cum populum iterum ad fidem dandam Koma nis exhortatus effet, effreit, ut per fugarn multi, quo* cunq; poffent modo, ad Romanos fefe reciperent : ßd ta autem tiufdem menfis die, a paucisprimùmmtlitt* bus noUu occupata,tandem fuperata er capta ett. Pe* inde ex ea m templum interius ufquefugientes ludaoi Romani fecuti funt, commiffaßett ad adytum ipßitj acerrima pugna, qua ab hora nona nedis adfeptmn ufque diei continuata ett: fed qua nihil Romani, pr^' ter Antoniam, turn obtinuert. à ludais enim repulp funt. lofephus libro feptimo, capite primo CT feenn^ do. Refiabat igitur oppugnationis iteratie,antequam quos ilico calamitas trißior, quam intus pertuliffent, nbsp;nbsp;nbsp;Antoniam funditus dirui Titus mandauit : potteai^ 10* excipiebat Inflatienim exmcdia,cruelutmorbo in* éo fephumad muros addudum, decimofeptimo eiufdeiil ttreutis aqu£ turgidi, cum auidius exaturare tuacua* nbsp;nbsp;nbsp;menfis die,patrio ludaosferment alloqui iufit, ntp^* |
ta corpora properarent, difrumpebantuT AÏij iefue* tis edendi officijs,nullam uim habebant dentium, ut ei* burn manderent,autpanemdrrodere poffent. Ruchant i^lhur fupra cibos miferi : pleriqi etiam uifis alimedtis, ^Pfigt; gaudio deficiebant. Cum^; profugientes aurum deglutire, utfapnih ximtis,firè confueuiffent,firtè eorum quidamiSyro quodam deprehëditur, aurum è fimo uentris eolligens, QUiC res à Syro uno ceteris omnibus Syris er Arabi* bus, ad auaritia natis, prodita, quafi auro plenitranf* fugde uenirent,occafionem dedit inhumanifimo ^edi culo : quo uua node itti, duorum mittium transfi^tu corpora pateficerunt,auri in omnibus mueniendiopi-nione. Qujs crudelitas, quamuis à Tito pettea grant interdiäa fupplicio effet,tarne occultè'tnplerofq;pfo* fugientium exercebatur. Atque ktcc quidem Simonis feuitiam er impidi* tem confecuta funt .• cum interea alter tyranmu loan* nes,quod ex populo fibi rapine deeffent, adfacnlegiu ’ animum intendit,(y facra omnia uafa rei Huma com* parata diripuit. Sed calamitates omnes, quas fua contumada auto-re, damnata à Deo gens turn perpeßa ctt, enumerare quis ualeatï inter transfugas Mamcaiu quidam erat, Lazari filius. ij ad Titum trlt;mlgrtfffK,ptrunam portam quee fibiconcredita fuiffet, elata dixitceniumO’ qumdecim millia oélingenta ( ut Egeßppiu babet) amp;nbsp;oélogmta cadauera,eorum qui mercedepublica fepnl* ti fuiffint, ex co dit quo propt duitatem Romani ca* ttra admouiffentia dit fcilictt decimaquarta ApriHi)^ calendas lulq ufqut : prattr infinitamerirtaß^^* lern muhitudmem pauptrum, qui effirri nequimijri^^’ prjettr^ tos quos propmqui humaffent. Poßeumm ttm,profugorum nobilts, mortuorum egenorum jer* ctnta millia per portas tieilafuiffèretuleruntuxcept ijs,quoscumfeptlirc minime facultasfuiffet,mmaxi' mos domos conclußßent. Et fiumentiquidem medium uenijffè talento. Pott autem, ubi muro circundata c^ uitate,nt herbasquidem legere licuiffet,adbocitecefi fitatis quofdam fuifje compulfos, ut cloacas rimarcn* tur, boumqi ueteri fimo pro alimentis uUrentut. cusq; collegium, quad neuifui quidem tolerable piM fuerat, cibus effet, lofephus libro codent,capite i4.'J‘ er cc, DE ANTONI AB PER R® manos expugnatione. |
|
*71 DE RE B V S *t!f pircerent ,templum^i reueriti ex alio potius loco fv^nmnt. Commouit nonnuUos tudaorum grauis ea 'óffpbioratio cumlachrymis,ut nobiliumaliguotad Romanos prefugerint.Latrones autem cr tyranni ma gRea irritatijunt,ut guib.non beneuolentia, fed timi» ÜMisferma uideretur. Pugna igitur iterata eü, earn' gite incendia porticuum circa templum cofecuta, pra» Udimenßs die uigeßmoguarto . Lib. eodem, capitej. Ï^VRSVS DE FAME I V D AE 0« ’° runijóc muliere quæ proprium filium madatum coxit. INterea multitudo inßnita fame contabefcens morié bitur : bcllumg- perßngulas domos, ßeubi ueßigia aligna cibi apparui^ent, gerebatur, inter amd ‘mos Sed cr expirantes milites fcrutabantur,ß guis ‘’^Ihntmoriensdhi guippiamoccultaßet. Ta deinde in “f’w alimenti collcéia, funt, gute fordidißimum guodg^ ftnorum animalium non borrerenon poßet Genigue to ’^tcin^ulisnet caldamentiS'abßtnuere, coriaep, feutis “‘‘tßiimandebant. duinetiam uetußac paleas er foc '''‘ptoießamenta magno ßudio aduifhim reguirebat, g’^onmexiguum pondus talentd Atticis guatuor ue» quot;“'idatatur. Aeguod diäte er auditu borrendum ma» ’quot;quot;•ftft, «ec in uUarum aliarum gentium bißorijs ßmi ’^'^(^ttieguam inuenioi- taulier pradiues ac nobilk, ^'ini domine, gua ex patria trans tordanem fugiens ^^'^°figt;lymimuenerat,poßereptas ßbi a tyrannie om '''^ßetdtites, cum ey guotidie milites in domum dus 30 cia, m gua uis magna pecunia, ueßium plurimum, a-'‘’''''ftnt, et gu£uiduiparaßcteriperent,fame tandem '^’^^tinituram irritata, proprium filium guem laókn ^^'quot;^^tbebit ,madiiuit cr decoxit. coBiuerómediam ftricn comedit, religuumgi raptoribw appofuit: fed ’i'^’^hrrorecrftuporecaptiilliyninimèuefcebantur. ^^«tbuii borrendi huius fadifama per omnem dui' ad Romanoj etiarn peruenit, ac imperatorem u I’i“'’i:g»i Deum ipfum teßatus eß,',udaii fe parem fern llt;''obtuliß(. çy pirecre uoluiffedUos autem pro con^ ®'’*iM feditionem,pro pace beüum,pro fatietate aigus 40 ’'^^^^Wifamemoptaffe.Lib.codem,cap.7 ç^ s. Ege» ^“«•StCap.^c^ z^i, ^E EXPVGNATIONE, OC« tupatione amp;nbsp;conflagratione tem^ PO/i hat oßiiuo menßs Augußi die,ad occidenta» lern tempU partem Titus arietes admoueri, et mu •’’îwiiußd. Secuta eßpugna, in gua Romanorum “‘'^'»nonpauciceciderunt. Ignem demum partis tem» So ßfubißi Titus mindat,ex guo meendium ingens, om ’'‘‘liMicustempliconfumens,natum eß: fed guod re» heuere Titus iußit. Secutum aliud rurfus prahu eß, *'g^o in templum tudad introire compulß, in eo con» ^fimt. Paulo poß,diuinü guodam motus impetu mi , '“w guidam, in penetralia tempU per porta auream '?'gt;»» ngeit, inuito Tito:gui tarnen prohibere non po *“it|CMm inter clamores cy tumultus pugnantium, uox ‘i^iudiri neguiuißet. Templum igitur boc modo exu ™wcS,ad decimum menßs Augußi diem,gui er olim ^^flofitalisfuerftt. Eodem enim ermenfe er die. |
£7» guondä'a.'Babylonijsfuerat incenfum. Etaprimagui» dem ßrußione, guam Salomon rexmeboauerat, uß^ ad hoc excidium,guod anno fecundo imperij Veffaßa» ni euenit,miüc centum triginta coUiguntur anni, er fe ptem menfes, aedies gumdecim. A poßeriore uerö, guam fecundo anno Cyri régis Aggaus ßcerat, ufg^ ad excidium guod Veßaßano imperantefußinuit duitae, anni funt fexcenti,trigintanouem,er dies guadraginta gumgylofephus lib.eodem,cap.io. DE CLADE ET CALAMITA« tibus intra rempli conflagra« tionem. COnflagrauit templum tanta cUm uebementia,ut propter tollem eminentiorem in guo ßtum e» rat, umuerfaardere uideretur duitas. C^uin er eollis ‘Pf^ ‘S'^l^ ^°P‘‘^ ß^ptratus^radidtui, quad mirari guls poßit,exuftut eß : fanguine tarnen igné largiore appa» rente, cum abfep una miferatieneatatis aut reuerentii uirtutuntc£derentur,guotguotin templodeprehenß fuijßent,tdeö ut terra cadauenbus tcgeretur, erfupnt mortuorumcorporamilites graderentur. in iHauerö rerum omnium de/peratione, tarnen cr facerdotes ipß in templo rebeÜabant, uerua cr fedes plumbeae ex paa rietibm auulfatpro mißdibus in Romanos eiaculantes. Chorum duo inignem femetipjos comecere, cruni cum templo concremati funt. Romani autem prater templum,guicguid lüi uicmum fuit,çy portiez ac por toi, omnes ßrnul incenderunt. ipfa etiarn gazophyla» Uaq; bona, omnes denique iud£orum congeftie diuitijo repofitix erant. Yortèautem pfeudoprepheta guidant Atyrannis fubornatus, populumm duitateeodemdie in templu nafcendere, guaßßgna ibi falutis acceptu» rum,iuffirat, Promifcuaigiturmultitudinis,ad fex milliamportieum unam, gua reßabat, fe recepcrant. Qjta,porticuimilitibiisineenfauniuerfa, ut ne unm guidem feruaretur,perijt Libro eodem,eap.ii. DE H IS Cty AB POST TEM* plum captum à Tito gefta funt. SAcerdotes iUi, gui uerubm in templo, uti dixi* mus,cr fedilibus pugnauerant,in parietem guan* dam fereceperant. Vnde gumto die fame oppreßi pro' dierunt, er à Tito pacem petentes, non impetrarunt, fed caß funt : Tito re/pondente, guoniam templum pea djßet, er ofßeium eorum defgßet, nullum effe ampliut eorum ufum- Poßeaetiam tyranni cum focijs impera' torem ad colloguium prouocarunt : guod iUe pro hu* manitate non tcrgiuerfatus,cum de calamitatibus,guat ipßßbi contumadterreßßendo accerßuiffent, multct apudeos dißeruiffet, er ad pacem exhortatus eßet, dextras eorum tarnen non accepit : negantibus illis, ßa dem fe propter coniurationem ab eopoße aedperet Deteßatue igitur in extrema etiam rerum omnium de» ßgt;ertttione confiitntiam eorumlmpenttor, exire iÜlt m foUtudmes uolentibiu non coneeßit, fed omnia fc iu' re belli ailurum mtermmatui, milites diripere duitaa Sa tem, atlt;ÿte mcendere iußU. Seditioftautemaddomum rt^itm proßdi, ubifatultatts fult;u depofuerant, Ro# |
E»
molo}
-ocr page 618-|
^3 C E N T. 1. L 1 B. manos iUinc pepulere t atque adpradas ßmul mutuas er cedes conuerß, omnibus popularibus qui eo conue' nerant,ad ofh firme millia er quadratgentos occi-ßs, pecunias eorum diripuere. Venit iterum lofepbus, ey contra impictatem er crudeUtatem ac pro falute eorummulta locutus,irridetur.Dißerßuero perciui* tatem,in ruinis latitabant,fugam expédiantes.Tyranni in cloacas fe abdiderunt. Aceeßit intereauigeßmus Au gußi dies,quo aggeribus ad fuperiore duitatis portam admotis, earn oppugnare Titus coepit. Ad quÄ idumai, 10 feptuagintanoutm, Dauid rex ludaorum primus in cd er lud£orum aliqui tum confugere : interq^ eos le fus, falutisßde accepta, tempU diuitias et preciofa Tito tra didit.Dib.eodem,cap.13,3*1. er gt;s. DE OCCVPATA RELIQVA parte duitatis, excidio amp;nbsp;numero captiuorum ac cæl'orum. PerfiUis aggeribus ad feptimum Septembrismen fis diem,fuperiorem quam diximas duitatis par* tem (nam mfirioriiam potiti erant) Romaniexpu-gnant, induis in ali^s aliosq^ locos diffugientibus. In- 20 greßi ante munitionibus ac muris fubuerfis in urbem, catdunt quofeunq; obuios accipiunt, adeo ut totam fan* gume diluant ciuitatem : cum ey ea qu£ arderent, fan-guinis quifundebatur copia refimguerentur. Qdaua Septembres die, ardentibus adhuc Hierofolymis, Titus ingreffi(s,ubi munitiones er turret duitatis conßcxit, miratus eâ. Ac ad arnicas dixit : Deo plane adiuuante pugnauimus, er Deus erat qui detraxit ab ifiis muni- nentlsludceos.namqult;thominummanus,autqu£ma* chuu ad i^tas ualerenti Pergunt inttrficere intereato datus,abillisqui'mpompaeum circumduxtre,csfus milites,ex £quo omnes.Qui uero c£dipro multitudme nbsp;nbsp;cS:.lofepb.lib.eodem,cap.2o.Pgtfipp,ibidem. DE IVDAEORVM CLADE non pojjiint^dd operd pdrtim fdeiendd in Aegyptuum fti relegdntur, pdrtim triumpho referudatur, cr per frouinciiu diftribuuntur in j^e^aculit firro or beftij: T^ cofumeniiMmores dutem [eptem cr decern dnnif uen | duntur. Ußem etidm pducit diebM,ciuibu6 quAm ex cd ptd multitudme quifq^ ßrtunam meritus eßet,d Fron* tone, cui id negotij Cdcßir dederdt,decernitur,fdme ad-bucmortui duodeciesmille funt. tnuenti crindoacis cr in fepulcbrls plures quant bis mille,quorü alij manu 40 fua,plures autem mutuis fe uulneribus interßeerant. De numero porrà interßihru, er aut fame, aut pt üe, aut alio quocanq; modo ad interitum fublatoru ty captiuorum, rede lofepbus feripßt, excedere eum om* nem humanam rationem:ideo quad ciuitatem turn un-diq; popults, qui ad ßßum conuenerant, diffirtam, ac totam propemodum lud^orumgcntem, quaßmearce rem conclufam,bellum er uaßatio atrox, luüo Dei iu* dicio apprcbendit.probat exemplo lofepbus,numerata aliquando in pafebatis ßßo hominu quibus facrißeare fo liceret ( exceptis leproßs, (y alio quocunq- modo im* mundis iudicatls,qui adfacrißeia admißinon funt)ui* ties centena er feptmgenta millia • Tantam enim mul-titudinem capere ciuitatem potuiße. Fgeßppus decies centena millia Migenaru, eorum^ qui exalijs undiq; regionibus ad dieißßi celebritatem conuenerant, ca fa per omne tempus obßdionis affirmauit.Cumß eo lofe* pbus,captiuorum qui comprebenß funt,er ueldudi in omnibus illis perfuafit, ut in mutua conuerß uulnera, rebus fuis omnibus in unuaceruucongeliisacmcenfis, triumph is,uel beâijs dati,uel fupplidjs afirdi,per om- alij fife alijs obtruncandos offirrent, Icdis per forte ad net urbes,qua iter agebat Titus,nonagintafuißi et fi* 6c c£dé decern percußoribus.Qui,omnib.occißs, etiä ipß ptem millia aßeutrauittmortuorum utri undedes cen- nbsp;nbsp;nbsp;ad poßremu propres manibus periert.Erant aut non* |
IL C A P. X 11 H. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,^4 tena millia. Atq^ bic finis fuit exeîdq, urbk longèmu* nitißimte ac clarißma: ; qua funditus Titus,ßx menß* bus,per Aprilem fcilicet,M.aium, luniu,Iuliu, Augußu et Septcmbrem,obfeßam dirait,relidls unafaltetmtc^ altera turribus,er parte muri in urbls eo loco, adeiu dij memoriam,anno 4 nato Clmlio 72, poH eundem ue ro paßum anno 4o:anno uero 4 mundo codito 4034» cum ante annos bis mille centum ac feptuagintafeptci« coniitd primùm (ffit-Mte annos uerà mille centum Gquot; regniijjet.iofeph.libro eodem,cd^. 16,17 ez ‘8. Eg^‘ fip.lib.s.cap.4.9. DE TYRANNORVW IOAN* nis ac Simonis fupplicijs. S Ola iamreßabant Ioannis er Simonis tyranno* rum fupplida: quorum ille faneuidus cumami' cis 'm cloacis,dextram 4 Romanis,quam fipe anteafu* perbißime de/fiexerat, dari fibiprecatus eß, acin ster nis poßea umculis aßeruatus. bicuero Simon, poßea-quam ciuitatem Romanorum exercitus 'ingrcßuießtb in occultiorem quandam cloactm, cum alimentis, qui in plures dies fuppeterent, aßumptis amiccru fuetum aliquot fideUßimisßfe demijeratiaUmentls autem deSi tutus,eedcm ex loco in quo templum priusfueratpto* dijt,ueßem indutus candidamßuperqi earn ebUmydtut purpuream.Comprebenfus uero 4 duce miUtiitl^ttn' tioRußo, Tito ex nauigationeCtejareamPbilipptrc* uerfo uinilus cblatus, cr in triumpbum quern Ptgt;tni agere decreuerat aßei-uatus,atqi tandem laqueo circuit Sc deletionibus in alijs locis. 1 Oft excidium, in alijs multis locis reliqw ludao* __rum partem cum gentibus odia er uexationes e-xercuerunt.Antioebia in theatro nor,iiiilli,\'(ßAtuw ddbuc regnÄte^cremdti funtPo^cd multis prectb. An» tioebefis ciuitdf d Tito eontedit^ut or mde luizet nm* net pelleret:m quo tarnen minus lUlsparuit.BaIJus deinde cdptd Mdchitrutc^n faltu c^uoda tardes di^o,md gnum numerum ludieorumfCluieèexIiierolûlymisçF Mdebdrunteprofugerant, cum duce eorumluda in* terfidt, ad trid nimirum miÜid, tertio anno Vtf^^o» ni. QÏieodem tempore ad procuratoremtudddferi* pßt, ut omnem tuddorü terram uendcret ■ Stipeadium nero ubicunq; degerent tudais indixit,binasqidracbt mos fingulis annis deßrre in Cdpitolut iußit,itd ut an* tebac Hierofolymorum templo pendebant. Tiajfo in procuratione fuceeßit deinceps Plauius SHud.^ tHajJd-dam cdfteüum,cuius fupra meminimus,in quad je cum Pleazaro ßearij recepcrant^obßdit.cumcjuo commiß ßs aliquot dijßeilibus pr£lijs, hoc modo tudd extindi funt. Videns Elcazarus de^eratd eße omnia, nee poßt ab ipßs caücüum.neboßes caperent, deßndi-.oratione compoßtd, de malts pr^fentibus, qua remedium nul* lum ßrrent,et animarum immortalititetad [ados ujus. S^u |
lt;7f
DE RELIGION! B. EXTERN! $.
É7S
i,^dnum(ro,erfexagmta,cum mulieribuserpueris. Extinda deinde eft er ficariorum multitudo, que
^(xaniriam er Phebas Aegypti profugerat,cum no-^°quoiamcontumaciegenere Cefarem Dominum fa Itn noUent-Templum uero apud Onion Aegypti dui* *‘lt;tfm, per Lupum Alexandrie ducem predofis rebus *lgt;latis inde,claufum efi.
Poßrcmö perfuafa à lonatha quodam nequißimo ^'^^me,ficariorum magna multitudo,in folitudinccir ^^yreneit,quafifignaibiuifura,produda,eit:ubiè *0 tur, Ador ty. CiJioder Cormthimfabbatisfi-equen ’^dloPentapolitane Lihyere^ore trianuUiaopu* nbsp;nbsp;terfècit,Ador.is.
folymis,maxime ex Aegypti pariihas,d Eiby£,Ador. 2. Adfunt er ex in fulls mediterraneis, ut Creta : Sala» min£ueróCypri in fynagogis docent Paulus er Bar» nabas,Ador.ij.
inter Europee locos Lucas Theffdonice meminit, ubi in Sabbatis Paulus docuit ac di/putauit. item Per» rhoelt;e,ubi cum focijs idem in fynagoga docef. er Athe» narum, ubi acriter aduerfus non iudaos folum, fed er
Ph Hof ophos,de ChriilOfde^ hommum falute diffuta
|
^J^^'gt;i,eap.ii,i^,zf,zè,iS,ic,,3o,it,Egefip.libroeoa ^^^»eapyier sj. ^E IVDAEORVM P E R S E C V/ . tionefubDamitiano. jk 1 Pepodurbis iudeorum patrie excidium qui* 1 5 iem,actotiusgentis'a, Deodamnatedelatioa ^^yeliquiit dus perfecutione caruerunt. Siquidë Do aduentu Chrifti perinde ac Herodes metuens, ^leesex Pouidis familia reliquos, uhicunq; effent, ^ïwn iiligenter,er occidi precepit,ut Eufebius re ■ hb.! cap.t9, er in Chronico, ubi idfafhim effe in» *^KiUnnoDomitiani xvi,Chrifliuero xcix. 20 ^^ RELIGIONIBVS EXTRA Ecclefiamjludaifmo,amp; Gen-tilifmo. DB IVDAISMO/ D D v c T v s quafi in precipitiu hoc ^“‘’ P°^^^^°^**^ iudaifmus,in om ”*^ “^“Ï» terrarum locis dtffufus e» -m: quod ex Adorum apoftoheorum libro,qui,quot ad Pentecofien conuc' ^'^^Huerfenationes, nominatimexplicat, darum ’“; Stdin Afiatamen,pr£ ceteris terre partibus, ui* ^''X^mmé'.quod er Pauli iter,er m Adis apoHolo' 40 ^'''plareshiSlorieteliantur. Deliierofolymis nihil ^^^iaimonere, cum quot ibi cum ludeis certamma, 5“®iptric«/4 chrifius ipfe, turn uero AposloU, acin* j''’wt Paulus er Petrus maxime fuflinuermt, Euange ‘’'■«w er Achrum Uhn perfficuum friant. Crebra ^^ SynagogirKi« äppeUätio in Aüis, in quibm loe ‘’^^^iifmus (utrit dechiratM per uniuafam ïud^am ^^lt;Wi(rwBj, ubipoHobitum Stephani docuerunt in ^^gogif Paulus zr Petrus er lOtinneSjAchr. « f. ^^’'^iogirumapud Damafcum mentiofit Aóhr.lt;).ubi ;o ^f^^i^iogarumin tota Syria, ad^UM Paulus literM ^^^^P^iieperfecutioneChriüianorum. Antiochitt Pi' mtnori, Paulus rogatus a ludais, alicjuot M ^ymgoga docuit 01 Sabbato, ubi er iudisi multi '‘^itlio aggregati 1 unt : Achr. n-ubior lud^oruin j amp;nbsp;frequentium fynagogarum per Lycaontam, ^«memmit. InAchaia rurfuseum lud^is Apollo iP'iiit'.ppheßuero in fynagogauterq;. Paulus etiant L^n ”’^'''’ '’^^’^fhii*f»h*dmodum cap.iS eiufdem li ^^ojknUtur. |
Romie in Italia iudteorum fuifje frequentia contua hernia, Ethnidetiam fcriptoresprodiderunt ut Sueto mus, qui Tiberium indécis omnibus ritibus et religione tnterdixiffe, in uita Tiberq retulit poü quern etia Clau dius Roma expelit iudeeos omnes, inter quos Aquila et PrifdUa fuere Chrillianfut ex Adis liquet,cap.iS. dibus iUoruMagis enim in traditiones tequé cteeas ma» iorum fuoru,quam Scripture ntentem intenti fuerunt. Gal.i. Hmc eorum furor in Sfephjitu,qu6d Icgi Chria ftumpra:lèrret,Adlor.6.er 7- limetn Paulum,lud^oa rum ex Aßa Plierofolymam uenientium ficuitia, quoi lAofe legem doceretabrogatam, Aüor.zi. item quoi neq; circumeißonem, neq; pneputiu ad falutem quica quam doceret prodeffe,i.Cor.io. tramer ex 3 cap.epi jo iiohe ad Row apparet, ludaos poil multas Pattli condones de fine legis, in ca tarnen fuiffe opinione, quaff iudecorum porto dodrinam, Aiofen effe, Icgem er prophetias,fedquasfubuelamme, mentibus errantes cognoucrint, Paulus indicat, cum, Ad hune ufq^ diem, inquit,^ofen legentes,uelamcn manet impofitum cor» externa tantum opera,er qualemcunq; in ffeciem obe dientiarn lex requireret, ficut er alijs dodrinis exter-nis foils inherentes, interioris nihilfcripturarum noti deaffecuti funt. Quodilla de regno Chrifli externo, perpétua eorum omnium craßißima probat opinio : i~ mo er Apoflolorum ipforiim, ante acceptam Spiritus fandi perfidionem,ficut Ador. 1. querunt ; yunquid reftitues hoc tempore regnu Ifrael ? Sed que de iudeo» rum dodrina hic didpoßint, exfuperiorib. petantur. Quodporro er ad ritus iudeorum pertinet, fuprÀ fuo loco attigimus,neqi hoc loco neceffe cfl repetere. Dona etiam exoreizandq er fuperatidi demones babuiffe eos,Chridus fignificat Luce 19. Defedis iudaicis,ut Pharifeoru,Effcorum, er Sad, duceorum, qui hoc adhuc durarunt tempore, fuo loco etiam didum efi. DE O 6 N T r L I J M O* NOn durarunt folum hac adhuc etate, ueriim er fubindcaudi funtprofanieridololatridritus accultusgentiUum linoquiexijsnoportentofi folum maxime,fed er crudeles fuerHnt,ut hominu cuiufcuiiq-etatis immolationes, ante Eiadriani Romani principis imperium non ceffarunt.quemadmodum Ladant.hb.i. defalfa religione,cap.zt.Eufcbius de preparat.Euang. lib.4. cdp.7 teflantur- t^ifi quod de demonibus, quos magna ex parte pro dqs coluit ft uita ge militas, Chridi tempore expulfis, idë retulit lib.de Preparat.Euangs. capitenono, hoemodo : Tiberij tempore, Saluator Go er Dommus noüer cumhominibusconuerfatus, die-monum genus ab humana depulit uita. nahes etiama |
C E N T. T. L I B. 11. C A P. X V.
«77
peus aureus decretus eß,quem quotannis certo die cola legia facerdotum m templum ßrrent,fenatu prefequen te,nobilibusqi pueris acpuellis carm'me modulato,Uua des uirtutum dus canentibus. Hac Suetonius, idem ta tiam, cum templum Hierofolymis, facrißcijsgentilium profanaffet, in eo feut Deum eoliuóluit, fatrem fe touts diditans.Hec ßatuam fuam 'm templo eofolo col locauit:fed er per uniuerfum Romanorum ttnpemin, adorari fe, er facrißcarißbi mandauit, ut Eutropiiu to ait lib. 7. er tofephus Itb. i. de bello tudaico. EufebiM
Ub.icap.s,
Secutus C laudius,Druydaru religionem apud GaU los dira ( ut Suetonius ait ) immanitatis,fub Auguflo etiam mterdidam, remouit quidem penitus : feißtta contra Eleußnia ex Attica etiam Romam transfrre co natus ed.Quin et templu quolt;^ 'm Sicilia VeneriiDy cina uetudate coüapfum, ut ex arario publico Roma' no reßitueretur,autorfuit.
Queritur er deßatua Simonis magireligione, i to Romanis fub hoc trnperatore 'mßituta,lußmus in Apo logia altera ad Antoninu Pium,his uerbis : Simon qui» dam Samaritanus,exuicoqui Triton dicebatut,qnt Claudio Cafare regnante, cum arte damonum mdgia Opera edidiffet,'m regia ueSra urbeRoma deusiuH* catus eß : ßatuac^ honos ei, ut Deo, a uobis ereßn t^‘ Paqi liatua 'm Tiberi,mter pontes duos ereßa ißttum hac Latina mferiptione, s i m 0 n i deo sai^ CTO. Omnesq^ßre Samaritani, er aliarum etidmni tionum non pauci, eum tanqua primu Deum preßten* 30 tes,coluntat^ueuerantur:Helenam^quandimtqn^ cum eo tum uerfata er peregrmata eß, primiim 'm tea ih ßatuerunt, deinde dus notionem primam txt'itiffe firunt. Ladern er trenaus de Simone teßatur,libre u aduerßts harefes Valentini,capto.
DE GENTILISMIS, QJORVM in Adis amp;nbsp;Pauli feriptis men-tiofit.
Formas praterea aliquot Ethnicorum cultuum e^ tiam Lucas m Adis apoßolorum, cr m epißolis aliquot fuis Paulus, memin erunt. Aßerum decimofe' ptimo fcribitur, Athenienßu urbem totamfimulachro rum cultoribus fuiffe deditam'atqi inter ar as idololatri casplurimas, unam etiam babuiß'e, inferiptam 1 c* N o T o DEO. Ouit cuiufmodi fuerit, Calius ex* plicat libro uiffßmofecundo,capite fecundoAßor.i7‘ Ibidem cap.14. Cum claudum ex utero matris progrej* fum, poßconcionem Paulus in Lyßris Lycaonie eu* raffet,turbe uifo to quodßeiffet miraculi Paulus, fub* sa latauocedicunt. Dij ßmiles faßihominibus defcen' derunt ad nos : ac uocant 'Barnabam ïouem,Paulum ut ro Mercurium, quoniam ipfteratduxuerbi. Sacerdos quoq; ïouis,ante duitatem tauros er coronas ante id* nuarn adfèrens,cum populisuolebatfacrißcare fedA* poßoli eumfurorem potius, quam honorem, auerfati funt acreprefjerunt.
Ex ijfdem cap. 19 apparet, Ethnicos Epheß prater cultus idololatricos,curiofas etiam exeremffe artes,boe eßmagiam.Ciuamobrem conuerfi, libres tas res conti 60 ntntts omnes txufftrunt.
Templi etiam Epheß Diana 'apottis er hiHoricls EtbaicH
fummii dpuiGentila uirit,non alio tempore unquärn, ^uim temporibut Suluatorls noRri, deemones extin* (los fuifje : ubi ey de Pane f ab Tiberio mortuo ridicu' la narrat.
Omnes autem Pthnicifmi formas complecU.cx lon^ gain, er ab mflituto noßro alienu, neq^ etiarn ncceffa= rium eß : cum hoc prlt;tßiterint multi, qui ex profejjb, recentiorum etiarn ittatum hommes eruditi, hoc argua mentum tradArmt. Pt in fequentibus fubmde centua rijs ex ßngularum atatum fcriptoribus quadam eim ff nerts referenda erunt : ut ex luümo. Clemente, Tera tulliano,'Lddttntio,Eufebio CJ“ alijs.Preuiter igitur ali quotffeciesgentilium cultuum, quorum m huiusfecu' li hiüorijs mentio fit,recenfebimus.
Summam autem er quaßgeneralem quandamgena tilifmi deßnitione Paulus expreßifje uidetur in primo capiteepiftoltead Romanos, ubigentes docetexcreaa tionis operibus Deum quidem cognouiJJ'e,dttamen non Ut Deum coluiffe,fedgloriam incorruptibilis Dei mua taffem ßmiUtudinemimaginls corruptibilis hominis, ey uolucrum çr quadrupedum er ferpentum.Uem pri ma: ad Corinthios duodecimo : Scitis quad gentes fuia fits, er ad ßmulachramutaä quocunque ducebamini fequentes.pt Ephef fecundo:Seruiebatistjs qui natura nonfunt dij. Quidenim inuniuerfum aliud in omnia busgentiltum fuerunt religiones,quam cultus er adoa rationeshominum erbeluarum : feder aliarum re-rurn, ut ßierum, elementorum, ere { Suetonij de Aua gußo narratio,meminit Apidisfacri tauri, quem pro' pter agriculturam Aegyptus uetußißima religione co' luit : Quad cum peregrinas alias reUgioneS cum reuea rentia colere Augußus foleret, per Aegyptu tranßens, Apim tarnen utfere noluerit. ïn eodem er facerdotum Attica Cereris meminit, quod de eorum priuilegio Ro ma Augußus pro tribunali aliquando cognouerit. I« dem etiarn uetus Apollmis templum apud Aëtium Ne« ptunoac Marti confecrauit. Apoümiuero rurfusas liud Roma in palatio extruxit, loui tonanti in Capitos lio, quod pro more afiducipje ßequentauit. Sanxit dem ie, ut in quacunque ade, in quam Senatus conuea 40 mfjet, antequam quifquam conßderet, thure ac mero fupplicaret ei,Deo apud aram, cui ades facra effet. Compitales etiarn lares ornare bis in anno mßituit, floribus fcilicet uernis er lt;tüiuis. Proximum deinde à dijs immortalibus honorem memoria ducum praßitit, qui imperium populi Romani ex minimo maximum reddidiffent.Contra uero rcges,amici atqi focij,crßna guli m fuo quifq; regno, adem touts Olympici Athenis antiquitus inchoatam, perßeere communi fumptu de-{imauerunt,genioq; Augußi dedicare. Hac Suetonius in Augußoiqui À Tiberio Concordia etiarn adem,itéma queCaßorierPoUuci narrat dedicatas, Cumq^impea ratoribus templa.Plammes er Sacerdotes mos effet dea cerni, hac à Tiberio foloreeufata. tßdis etiarn tema plumcrreligionem Tiberium claußffe, Sabeüicus aua t ireß Ennead. 7. lib.i, eiufmodi occaßone,quöd 'm ea, paella ab adolefccnte,qui potiri ea alioqui non potuifa fet,compreffa fuiffet.
C. Caligula ïmperatoredeßgnato,cr 'm urbem 'ma greffo, m publicatrium menßumßßiuitatefuprafexa gmtamillia uidimarum cafa funt. Eidem uero dya
-ocr page 621-|
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE RELIGIONIB-^^xxicisdecantatifiinti, Lucas ibidé mernmit . Ac pro» flnaus magnificentiarn argentarios multas, fiatuas minantes argentcM, ibi uixiffèait, ex dus operofitate wwm facientes pracipueuero Demetrium: qui,cum ^iidns cbcionefua,qua doceret nequaquam effe Deos, l itiiis hominum manibus fadas, ateq; idea maiefiatent ^iitnt er tentpli dus hommes uilipenderent, in eum Euosq^^fuosfeditionem mouit M.eminitmagnificenti^ tnutempli Plinius libro 36,capite decimoquarto, zr à *«lt;1 bfia extrudum fuifje affirmât, annit ducentis zr Ki^inti. tiemmiter ethnica culufdam prationis erbapti» Cionis ii fimnen Philip pis,er pueUa: /piritu fatidico ^gt;liom,dommis fuis quailum magnumfacientis, l^u ^^^Adk capite iedmofexto. Ex ultimo capite A» quidam elidunt, m uifula Melitene uiperam ^^xi effe, ubi incoli uiperam exfarmentis prorepen ^■x^-.amp;denambus Pauli pendentem uidentes, bomici-^^txmef[e,zr umdida Deidignum dixerunt.Cijiod pillis imitatus ^iicepborus,ut efl nugax, de Hierapo 10 'te retulit, eos aieó addidosidoUsfuifje, ut uiperä mrio mclufam, tanqua Deum magnificè coluermt, i*^''^{idis^lDuerint.lib.i.cap forint dubio autem Cormthietiam idololatras fuifje, ’«ixionio efl, q^ôd m priori ad Corinth, epiflola cap. ’^»0 diffuadet illis Paulus, ne uefcantur ijs quæflmu j'-xtisimitiolatafint.ut et capite dedmo:Qi^:ie gentes, immolant, damonijs immolant, non Deo. No-^iMm nos confortes ejfe damoniorum. ® B ROMANIS IDOLOLA- jo trijs cæteiis, ex Sue- tonio. KI Eroflfm, Suetonius ait, omnesreligiones con» X N lempUffe ; prater unam quandam deam Syria, colucrit,fed non diu. inox etiam earn ita ffireuif-ih^tnrinacontaminarittalia fdlicet fuper{litioneca» ^^’^''X-iiquiiemimagiinculampueüaremmuneri acee» ,, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;__________, t ^^^pnfunmo numme, trinkqiperdiem facrificijs que{lus efi,quèdnulliscalamitatibuspub ^°^trit Ante paucos uero quam periret dies,etiiexti» ^^^osttendiffe. Gdba uero Imperator, fumpta uirili toga, fomnia-^^^lertunam dicentem :flare feante fares deftffam,zr Moym reciperetur,cuicunq; obuio præd£ futuram. ^^’^tuigilauit, aperto atrio fimulachrum aneum de£ ^itiili nains iuxta limen inuenit. idq^ gremio fuo ’^^lt;i[culum,ubi afiiuare confueuerat, auexit:zr in par ^[dmmconfecratum.inenllruis demceps fupplicatio» ^^«setperuigilio anniuerfario coluit.Sed non ita mul ^^xtemteritum fuum, monile margaritisgemmlsq; ^'^xfertum,ad ornandam Eorlunam fuam Tufculanam, ^t»naig(i:Z‘t fecreuerat. id repente quafi auguftiore hn loco,Capitoim£ Veneri dedieauit. Ac proxima ^^fisfimtiiiuit ßfeciem Eortunie,querents fraudatam ftiono iefimata, mmantisq- quad ueUet eripcre er i» ffitjtieieiifiit, Cumq; exterritus luceprima ad ex» fi^ium [omnium, pramißif qui rem diumam appara ^%Eu[culanum excurrijfet, nihil inuenit pratter tepi ^^’»niram[auillam,atratumq; iuxtd [enem in catma ^^ittotbustenentemter in calice fi^tiUmerum. f'^tminitmeiufidem uita,er tauis Cluui£ tn Otha-’'^iitr()Syluij,cultutmatr^ Dear urn,qui cum innen- |
ÉÎO tis er planen prafiabatur, ut idem ait. Viclimarum i» tem,Diti patri cafarum. A. ViteUim uero,primus C. Cafarem adarari ut Deum influait: cum reuerfus ex Syria non aliter adiré au[us effet,quam capite uelato, dreumuertensq; [e, de» inde procumbens. Claudium uxoribus Ucerisq^ addi» üum,ne qua non arte demcrerctur, pro maxima mune re a MeffdUnapetijt, ut fibi pedes praberet excaleian» dos : detradumq; focculum dextrum inter tagam tuni» lo casq^geflauit aßidui,nonnunquäo[culabuBdus. Nar« E X T E R N I Si dßi quoq; er PaUantif imagines aureas inter lares ca» luit, liuius er tUa uox efi ,Sape [acias : cum fcculartt ludas edenti Claudio gratularetur. 'Ve/fiafianm Alexandra de firmitate Imperij au» fjiicium capturui, ndem Serapidis, [ubmotis omni» buf,falus intrauit. Idem tcmplum pacis fare praxi» mus extraxit, Eihus dus Titus, oraculum Veneris, qua in Papho colebatur, de ffte impcrij confuluit. Apud Memphim etiam bauem confecrauit, Domitianusin Albano quotannis cclebrauit Q^üH' quatria AMncruie, quam er ulias [uper{titiojè coluil, Suetonius. DE AIVTATIONIBVS IN Imperijs Ponticisi IBERIVM Gi^ fccutus w imperia C. Cali ^ (^^ ^“^‘^ ’ ^fipgt;*l^^f^ {latum reperit fatü ^ 'i^^^^quot;’filictin,ut cjucm in tranquiUitatéma» vT^ ^^ximai» Augufiusiampridemadduxe- Tat,er pacem etiam external» orbi na tiuitas Chriili attulerat. exaamobrem ad fauitiam tan-tiim,er montra morum formatas, impius Imperator, fæpe de coniitiane eiitfinodi temporum fuorum con^ lupsnotaren» tur : ut Suetoiùm narrat, (y Eutropii» libra[eptimo. 40 VoU eum Claudius Kamani imperij fines ampliareS reddidit : Britanniam, quant po ü C. C^efarem Barna-norum nullus adierat, adijciens. Ïnfiulis etiam Ceeani, HltraBritannias,quasOrcadcsuacant, bdlo fubatUSt ut Eutropius ibidem teliatur : anna Dammi, ut Eufe-biitf annotauit, 46. Suetanim Claudium etiam pra-urncijs quibujdam mutationem mduxifie narrat Ach a iain enim er Macedaniam, quas ad curam faam Tibe» rins tran{lulerat,Senatuieum rediituiffe ait- Alijs rur-fusprautneijs libertatem eripuiffe, alijs reddidtfje : zA ^° tributa,ut llienßbus,remififfe. Sub co Veffaßanus le» gitus legionum in Germaniain ingreffus •. ex ea m Eri» tanmam trail status, grauifimls pralijs triginta duos uaUdißimas eiusgentes,fupcrq; oppida uiginti, zr in-fulam Vedrm Britannia; proximam in deditionemac-cepit. Suetonius. Eufebius, zrThraciamBomano-rum prouindamfub ea faikim,indicat in Cbronh noChrifti 48. Veraportentis morum er Ubidink deditus,Imperium nulla reauxit, fed diminuit : cum per negli^n-^0 tiamcladem'Britannicam,quaduopracipua oppida, magita duium [odorum que claie direpta funt, ac- |
|
«I nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. I. L I B, cerßuifjet. Sub to Pärtbi etiarn Armeniâm occupât runt, legionibM Romanis fub iugum mißis. t^iß efuoi du£ fub to pronuncu faäitfunt : Pontus faUcet Pole» tnaic«s,(onctdente rege Poleinonetcr alpes Cottilt;e,re' ge Cotta dtfun(h : anno Domini, ut Pufebius mdicat, 67,Suetonius,er Eutropiuslib.8. PoH üeronem, nouo motu très ßrnul Imperium Ro manum arripuerunt,annoDommi(fecundum Eufe» bium ) 7i:Galba fcilicet, ViteÜius, er Ottho: Galba in Hybernia, ViteÜius in Germania, Roma uero Ottho. ’ Sed fraude er feditionibus partum imperiü,breui tema port obtinuerunt. C£ttrum fiffam iam ty labtfadlaa tarn Rtmpublicam fuptriorüprmcipum tyrannidt ma gis quam imptrio, Vt/paßanus primus inflituit,ttpro-uincias Romana rtipublica aditeit, utSuttonius rt« firt,Achaiam,Eyciam,Rhodum,Eyzantium, Samum, gutlibtræanttidttmpus ciuitatts fuerunt : Tbraciä, Ciliciam,Tracheam,er Comagtntn ; Eutrop.lib.si,tS' Aurelius Viâor,anno Domini 77. Maxima déniai in toto orbe mutationis, cum ßlio 20 |
H. C A P. X V I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«»î Tito autor fuit:guôd Galilaa uniuerfa iiaßätJyC ait-rofolymis dirutls, tudaorum omntm gentemè nieHo fußulit:anno ab exordio pradicationis Euangelice 4!» fecundum Eufebiü:anno utro 'a nato Chrillo 77’Qi^'^ tjuo eßveerit fucceffuer indußria, pauloantemCn pitede ludaicagentis bifroria,txlofepbinarrlt;itione retulimus. Domitianum de Gotbis Daekq; triumpbalfe, Sueto mus narrat, anno ebrißi^^. Eutropius uerohb.s, fub nomine fuperatorum borium,de propres legionb‘ bus,cum ipfis ducibus extinâk, prauißima iaäantU triumpbum egiffe,ex Tacito retulit. Addit er boe Suetonius,beüum etiam ciuile i I-^” tonio fuperiork Germania praßdemotum,cenßeilß abfentem frlicitate mirat^uèd fcilicet ipfa dmiktfiotdt hora refolutus repente Rhenus, tranßturasai Mto^ mum Barbarorum copias inbibuerat. Secundam po* üremo perfecutionem in ClmHianos idem mouit, ar^ no Cbrißi 97,(]ucmadmodum fuoloco didhim cß. |
CENTVRIAE PRIMAE LIBRI SEs cundi Ecclefiafticæ hiftoriæ
Finis.
-ocr page 623-|
LOCORVM SCRIPTVRAE $► QVI IN SECVNDO LIBRO PRIMAE CENTVRIAE explicantur, INDEX« Primus numerus pagintim,fecundus uerfum jignificat. GEncf i^. Credidit Abraha Deo.25$. 49 22 cap. In femine tuo benedicentur omnes gentes terræ.255.21 ^Exod.J5 Miferebor,cuiufcunqi miferebor 2Ï4;I7 ^Leuit.19 Sandi eftote, quoniam amp;nbsp;ego fan-ausfum.555.55 .tDeut.18 Prophetam fufcitabit Deus.5.7 amp; jo Quis afcendet in cœlum C’254.20 ^^^g-7 promifsio Mefsiç,Dauidi fafta 255. ^4 ^Efa.ii Eritradixlefle.254.51 *8 Omnisquifiditilli,non pudefiet.252.12 amp;254.namp;557.i9 40 Omnis caro fœnum.255.57 49 ,PofuiteinIucemgéntibus.i5.6 Intern poreaccepto exaudiui te. 254.55 52 Quam fpcciofi pedes annunciantiumpa cem.254.21 S? Domine,quis credet fermonibus noftrisc’ 254.22 Omnes ficut oues errauimus. 255.61 Quipeccatumnonfecerat 254.28 Tanquam ouis ad occifionem duftus eft. Verem.9 Qmgloriatur,in Domino glone-‘«'•.i54-« 51 Ecce dies uenient.50.46 amp;nbsp;212.24 ^0feæ2. Qui quondam eratis non populus. « Mifericordiam uolo, amp;nbsp;nonfacrificium. ^Ioel.2.Effundam de fpiritu meo.4.1 amp;nbsp;110.55 amp;nbsp;115.11 Qui inuocauerit nomen Domini, faluus erit.252.il amp;nbsp;254.9 ^Habac.2luftus fidefuauiuet. 252. lo amp;254. 15amp;256.52amp;278.40 ^ Pfalm.2 Quare fremuerunt gentes. 47.55 5 Sepulchrum patens guttur eorun1.255.44 *J Noneftiufl:us,neunusquidem. 255.41 •6 Non relinques anima meam in inferno 4.10 2j Quiuultuitam diligere, amp;uidere dies bo «0s.555.55 51 Beati quorum remiflae funt iniquitates. 50 Tibifolipeccaui.255.4o «0 Secundu ordiné Melechifcdech. 48.20 «5 Credidi, amp;nbsp;ideo locutus fum. 254.54 ^ 259.51 Omnis homo mendax. 255.59 «8 Lapidem quern reprobauerunt.5.50 amp; Matth.14 Modicæ fidei, quid dubitaftif 558. 45 *6 Tu es Petrus, amp;:fuperhanc petram ædi-ficabo Ecclefiam meam.582.2X amp;nbsp;525.59 amp;55°-5iamp;: 560.61 Vade poft me fatana, fcandalum es mihi.559.8 17 Domine, bonum eft nos hic eflc.559.18 28 Ite,docete omnes gentes.2.11 ^ Marei 16 Iteinmundumuniuerfum. 2.12 |
Hj Lucæ.15 Exi à me Domine, quia homo péC catorfum.55o.1o 22 Reges gentium dominantur eis, uosaUgt; temnonfic.525.i4amp; 526.15 ^ loar .1 Verbum erat apud Deum. 570-17 15 Nó tantü pedes,fed amp;nbsp;manus, amp;C.559.49 21 Pafce oues meas.525.7 flAa.1 Nunquid reftitues hoc tempore regnum Ifraef^ 676.59 Vos eritis mihi te-ftes.2.f6 amp;nbsp;402.2 Exorfus à baptifmo Ioannis.556.49 2 Muftoimpletifunt.444.21 Quicunq inuocaueritnomen Domini,faluus ent 559 10 Dabo prodigiain cœlo fupernà.461.55 QuemDeuspaterexcitauitàmortuis.81.21 Pœnitentiam agite, amp;nbsp;baptifetur unufquif-que ueftrûm.559.59 amp;nbsp;555.56 amp;499.55 Delidorû pœnitentiam agitc.550.52 Pœnitentiam agentes baptifati fuhtin nomine Domini.554.11.59 Vobis fada eft promif. f10.571.16 amp;nbsp;584.14 Seruemini à genera-tione iftapraua.542.9 Habentes gratiam apud omnem plebem. 251.18 Dominus addebat qui falui fierent.225.52
4 Gratia magna erat in 0mnibus.250.18 Vt figna amp;nbsp;prodigia edantur per nomen tuum. 450.15 Non eft in quoquâfalus. 255.1.40 amp;. 240.27 amp;520.12 amp;nbsp;564.45 amp;nbsp;225. 54 amp;nbsp;227.55 nbsp;nbsp;nbsp;' 5 Anania, cur tentauit Satanas cor tuum. 555-i5 Ite,amp;:ftantes loquimini in tem-plo.494.57 Oportet Deo magis obedi-re quàm hominibus.279.8 amp;nbsp;400.61 amp;nbsp;458 2 Quæ manus Dei amp;nbsp;confilium Dei præfi niuit.214.55 Siexhominib.eftopushoc, difsoluetur.6.5oamp; 599.51 Ibant gauden-tes à confpeftu concilij.426.il
9 Quata oporteat eupatipro nominemeo 4^9-24 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. i io Sed in quauis gente, qui timet ipfum, ac-ceptus eft ei. 575.48 amp;nbsp;584.16 Poft banti-fma quod prçdicabat loannes.556.51 Deus unxit lefum Nazarenû.81.54 Pr^cepit nobis,utprædicaremus populo.571.21 lu dexuiuorum amp;nbsp;mortuorû. 465.15 amp;nbsp;464.7 amp;468.50 Huie omnes prophets teftimo nium fcrunt, quód remilsionem peccatoru accepturus fit per nomen eius, quifquis ere diderit in eum. 255.42 Sc 240.27 amp;nbsp;241.44 amp;nbsp;245.50 amp;nbsp;247.56 amp;nbsp;251.54 amp;nbsp;257.58 amp;nbsp;Ff 268.57 |
|
L o C o R V M Z 68.57 amp;nbsp;220.14 amp;nbsp;548.55 amp;nbsp;559.40 amp;nbsp;565. 58.45amp;582.50 Huicteftimonium perhi-bent.586.52 amp;nbsp;590.57 nbsp;nbsp;nbsp;Baptifati funt in nomine D0mini.554.49 amp;nbsp;497.26 ïl. loannesquidem baptifauit aqua. 556.54 Siigitur æqualé gratiamdeditipfis Deus. 250.20 12 Angelus e1useft.151.16 15 Segregate milii Saulum.497.46 Cum iéiunaflent,amp; 0ranent.558.61 O plene o-mni do!o amp;nbsp;fallacia.482.47 Cü ante prçdi cadetloannes baptifmum poenitentie.556. 57 Qüodperhuneuobisremifsio pecca-torum annunciatur.24.147 Per hunC om nis qui credit,iuftificatur.247.57 amp;nbsp;257.58 , et275.44 amp;nbsp;520.15 amp;nbsp;548.57 amp;: 565.58 amp;nbsp;506 55 Suadebant eis ut permanerentin gratia Dei. 250.55 Cótradicentes, amp;loquen tesblafthemias.595. 61 Vobis oportebat primu loqui fermonem Dei.571.60 amp;nbsp;407. 24amp;Ó12.55 Vobis fermofalutis huiusmif-fuseft.571.26 14 Per militas tribulationes oportet ingrédi in reguum Dei. 278.2 amp;nbsp;416.44 precati-que tiTent cum ieiunijs.558.60 15 Nifi circumcidamini fecundum legèm Mofis, non poteftis ede falui.487.40 nbsp;nbsp;amp;nbsp;225.56 8^545.57 Dans illis fpiritum fan-étum,ficut8c nobis. 275.57 Fidepurifica-uitcorda gentium.267.21 Sc259.7§lt;276. 55 Per gratiam lefu Chrifti faluari creden tes.256.55 et 257.56 Sc 258.1 Sc 255.46 Sc 245. 5 Sc 244.2 Sc 247.58 Sc 229.1 Pofthac reuer tar, Sc reuerfus ædificabo tabernaculûDa uid 574.17 16 Præcipio tibi per nomen lefu Chrifti, ut exeas ab illa.502.55 8e451.4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Credein Dominülefum,8c faluus eristuSedomus tua.247.60 Sc 268.58 Sc 275.44 Sc 225.60 17 IgnotoDeo.678.44 19 loannes quidem baptifauit baptifmo pee nitentiæ.557.1 Baptifati funt in nomine Domini.554.49 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Confitentes Sc an-nunciantes peccatafua.560.42 20 Cü conUeniffent ad frangendu pané.561. 4 Fidem quç eft erga Dominum noftruin lefum Chriftum.247.61 Euangelium gra tiæ Dei.229.6 nbsp;Ad regendum Ecclefiam Dei,quam acquifiuit fanguine fuo.571.11 21 Sed 8e mori paratus fum.426.18 amp;nbsp;419.27 22 Ego fum lems Nazarenus, quem tu perfe queris.96.56Sc401.56 Exurge Sebaptifa re,8cabiue peccatatua.554.54 8e 555.57Sc 247.21 26 Annunciabam ut pœnitentiam agerent 549.45 Qui fanftificati funt perfidem.248. 18c259.5 8e268.40 Vt accipiant remifsio nem peccatorum.241.50
HJ Ro.i Per quem accepimus gratiam 8e fun-ftionem Apoftolicam.25o.61 Vtfanéfum habeam in terris quoq;.574.52 Vt obedia tur fidei inter genie5.262.5 Êuangeliü eft |
SCRIPTVRAE potentiaDei.545.56 Sc 549.1 Sc 570.59 amp;nbsp;571. 54 Adfalutemomnicredenti.227.44 lu fticia Dei per illud patefit exfide infidem. 246.518c270.52 Se 262.7. luftusfidefua uiuet.220.51 Colueruntea quæ condita funt,fuper euln qui condidit.540.12 Qui cum Dei iufticiam nouerint. 219.59 amp;nbsp;224. 60 2 Aut diuitias bonitatis illius cótemnis.550. 51 Colligis tibi iram in die iræ.545. ip amp;nbsp;551.42 8c552.2 8c471.57. QuopatefietiU ftum indicium Dei.219. 45 Se 470.18 Se 474.18 Sed faéfores légis iuftificabuntur. 221.54 Gloria 8e honor omni operand bonum.245.4o inde 8e 574.54 Atteftan-te ipforum confcientia.546.6o Sc 465.12 Propter uos malè audit nomen Dei inter gentes.449.22 Secundum euangelium meum.55.50 5 Infidelitas eorum fidemDeirion facitirri-tam.262.25 Vt iuftificeris in fermonibus tuis.22ï.59 Deus autem uerax 252.58 lufticiaueró Dei in omnes. 220.45 Anlu-dçorû Deus tantum an non Sc gentiu f 574-59 luftificantur autem gratis.258. i Sc 275. 2 lefum Chriftu propofuit Deus recócilia toremper fidem. 564.15 lufticiaDeiper fidem iefu Chrifti.268. 48 Super omnes qui credunt.248.8 Legern igiturirritain faciemus perfidem.185.26 Noneftiuftus, neunus quidem. 220.25 Arbitramurfi-deiuftificari hominem. 222. 28 Sc276.41 8e 565.56 luftificans eum qui eft exfide Iefu.259.59 Sc 255. 8 Sc268.49 82245.50 lu ftificantur gratis ipfius gratia.251.21 amp;nbsp;252. 22 Ad oftendendam mftieiä fuam 219.56 luftificantur gratis per illius gratiam.222. 26 Quód fi iniufticia noftra iufticiam Dei commendat.219.44 Per legem agni-tio peccati. 546.55 Ex operibus legis non iuftificabitur omnis caro.l9o.1o St 5'9:4° 4 Si Abraham ex operibus iuftificatus eft, habet quod glorietur, atnoapud Deü.245. 51 Credidit Abraham Deo.148.59 Sc 220. 42 Et imputatum eft ei ad iufticiam. 242. 27 Sc 255.50 Se 257.57 8c 268.16 Sc 269.20 Operati merces imputàturnôfecundûgra tia,fed fecundum debitum.251.25 8e 245.27 8e2 58.5 Exfide datur h£Ereditas.268.28 8c 275.8 Sc 276.47 et 245. 40 et 262. 60 Beati quorum remiflæ funtiniquitates.241. 58 Se 242.52 Lex iram 0peratur.189.22 et 192.45 Patrem multarum gentium con-ftituamte.574.42 nbsp;Credidit contra fpem, infpem.274.51 5 Iuftificatifide,pacemhabemus. 258.55 et 274.5 01276.45 et 222.51 Gloriamurfuper affliélionibus, et c. 277.18 et 259.55 et 426.2 Spes nón confundit.426.25 Charitas Dei efnifa eft in cordibus noftris.229.50 Có-mendat Deus charitatemfuam.257.25 et 257.^7 Multoigitur magisiuftificatiinfan guine eius, feruabimur per ipfü ab ira. 227. 17 et 259.56 Et per peccatu mors. 458.45. 55.Propterea quod omnes peccauerut. 165. 48 Sed |
|
4^? Sed non ut vx^ifijaifix^ ita et gratia i6i. *° ƒ *^^g*’^t*^gt;'egnauitper iufticiâ.220. 52 »1» nju M ilit ^nfÿaxftaT®- àt K^vrar ai’ifiij)T!tf ^I‘gt;iiie!',«f,p^uii_22^_^ nbsp;nbsp;nbsp;Jy)}[ conftituentur multi,220.50 Se 225.20 amp;nbsp;259.$$ amp;nbsp;25$. 8 amp;nbsp;256,6 Se 415,19 Vbi exuberauitpeccatum, magis exuberauit gratia Dei,258.4 * ^imortui furnus peccato,quoinodo poft-nacuiuemus in eoC’. 521.18 Quicunque ba-pbfati furnus in Chriftülefum, in mortem einsbaptifati furnus. 247.26 Se 255.20 Sc-pulti furnus un à cum illo per baptifmum in mortem 556.1. Se 522.11 Nam fi infititij fach lumus illi per fimilitudinë mortis eius 464, 42 Qui mortuus eft, iuftificatus eft à pee cato.221.4j Quod mortuus fuit,peccato mortuus eltfemcl.564.47 Et membra ue Ûraarmaiufticiæ Deo.22t.17 Non eftis mb lege,fed fub gratia.245 ■ ” Obediftis ex animo in cam,in quamtradufti eftis,for-mamdoftrins. 581.29 Donum autem . Ôhuiraætema. 598.40 7 Lgt;berati furnus à lege.52t.25 Nû lex pec catumeft ƒ 161.2 Concupifeentiam etiam non noueram.161.59 Sc 546.56 Ego auré muebam fine lege quondam.191. 41 inde.Sc ’45• 48 Se 552.6 Ego uero mortuus fum 14('-478c547.14 Scimus quod lex fpiri-^’aüs eft.i88.2i Quisme liberabitde cor-porcmortis.459.8 ® Nulla igitur condemnatio ijs quifunt in Chriftolefu.218.25 Se277.54 Se5i8.2 Quod lex præftare non poterat.256. 20 Sc 240.2 Se 244.54 Se 255.11 Se 256.58 Per pec catum damnauit peccatum. 160.58 Qui fpintum Chrifti non habet, is non eft eius 259,16 Sc 281.57 Quodfifpiritus eius,See. l’abitatinuobis.464.52 Accepiftis fpiri mm adoptionis.521.59 Se 557.58 Per quern clainamus Abba pater.557.58 Hæredes 'luidem Dei.258.52 Non funt pares affli diones præfentis temporis,ad gloriam quç reuelabiturerganos.425.29 SC526.58 Spe feruati furnus 244.14 Se 274.57 Sc 226.46 lt;’'‘i'’i ^iHxtK/iXië Hft» ati«fwfiÏigt; if^i/J. 22^.2^ Adoptionem expeébantes.258.25 Primo-genitusexmortuis. 88.50 Quos præfci-Uit,8epræfiniuit.569.49 Quos iuftifica-hit,eosScfanéhficauit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.42 Se 259.5 ' Quos prxfciuit,illos etiam gt;rƒl»ƒ/»t,prædefti nauit.214.55 Quos iuftificauit,8c glorifica mt.260.18 Spirits' intercedit pro nobis 558 5 Si Deus pro nobis, quis cótra nos t'240. 12Sc 244.52 Se 557.12 Propriofiliofuonon pcpercit.252.52 Sc 564.17 Deus eft qui iufti ficat.222.40 Nihil potent nos fcparareà diledione-quæ eft in Chriftolefu. 229.55 Num affli ShoC’nuanguftiaC’ 422.44 Ne quemors.neque uita, neq; angeli.260.7 Sc 274 7 Sc 459.48 Propter te mortiftcamur tota die. 419.40 5 Iinpegeruntin lapidem offendiculi 444. 14 Ad legem iufticiæ non peruenit.220. 5Î Qups uocauit,nimirum nos,non folum cxludæis,fed etiam ex gentibus. 574.45 lufticiamautem earn quæ exfide eft 225.10 |
Non eftuolentis,neque currenfis 54^.27 Vafa iræ ad interitu apparata.218.44 Cie tes quæ nó feélabantur lufticiam, apprehen derunt lufticiam.275.41 Cui unit miferc-tur,Se quem uult indurat. 171.58 Si fuerit numerus filiorum Ifrael ut arena maris; ?72,i8 10 Non ignorantes Dei iufticiain 444.60 Quæfiueruntpropriam lufticiam conftituc re.t88.56 lufticiæ Dei non fuerunt fub-. diti.2i9.6iamp;22o.54Se256.46 Sc 285.50 Chriftus eft impletio legis, ad iufticiain 0-mni credenti. 225. to Se 225. 52 Se 191.4 Sc 245.20.52 Se 255. n Sc 257.57 Sc 268.50 Sc 275.10 Sc 586.54 Si confeflus fueris orej Sec. faluuseris.224.5 Cordecrediturad lufticiam,ore fit conrefsio ad falutem 277.15 Sc 560.56.Sc 581.12 Se 227.47 Se265.58 SC267 48 Sc 259.52 Sc 289.10 Omnis qui fidit illi, non pudefiet. 217.25 Sc 218.22 Sc 277.1 Sc 557.19 amp;nbsp;475.26 Non enim eft diftiného lu dæi uel Ciræci.574.5t Dlues in omnes in uocatesfe.588.55 CJuomodo inuocabûteûi in quem non crediderunt:’277. to Fides ex auditu eft,auditus per uerbum 246. 55 Sc 266.59 Sc 545.57 Sc 569.55 Sc 409.28 In omnem terrain exiuit fonus eorum 2.22 Tota die expand! manus mcas.572.52 ii Num repulit Deus populum luum f Abfit 571.56 Quod fi per gratiam,iam non ex 0-peribus.245.5t Num ideo impegerunt,ut conciderentf Abfit.447.60 Reliqui ue rôexcæcati funt.447. 54 Sic igitur in hoc têpore,reliquiæ fecundu eleéhonê gra-tiæ fuerunt.572.54 Perlapfum illorum fa lus contigit gentibus.228.29 Donce plenitudo gentium aduenerit.572.59 Et fic omnis llraelfaluus erit.227.24 Nunc autem mifeheordiam eftis confequuti.242. 52 ConclufitDeus omnes fub increduli-tatem,utomnium mifereatur. 256.50 Sc 257 9 Sc 245.51 Sc 257.6 Sc 286.40 Sc 548.5 Sc 550.29 Sc 575.10 Se 161.44 Quoniam ex illo; Sc per illum, Sc in illum funt omnia.80.1 12 Queinadmodü inunocorporemultamé-brahabemus,Scc.52t.55 Multi unum corpus furnus in Chrifto. 585.17 In afflidionc patientes.285.12 Quin potius date locû iræ.425.48 nbsp;nbsp;Per renouationem mentis ueftræ 285.20.55 Sc 525.20 Siue prophetia iuxta analogiam fidei.591.t2 15 NoneftpoteftasnifiàDeo 455.57 Prirt cipesnó terrori funt bene agentib. 456.25. 51 EftminifterDeiadbonum.456.41 Magiftratui obediendu propterDominuin 517.46 Non fruftragerit gladium 458.9 Qui diligit alteram, legem expleuit. 519. ^-^ Se520.59 SC282.27 ''Perhunc Omnis qui credit,iuftificatur 245.54 Nunc eftpro-plot falus, quain cum credebamus 228.52 14 Siue morimur,Domino moriinur. 459.41 Chriftus Sc mortuus eft,Screfurrexit.255.5 Ne offcndiculum ponatur fratri, autlapfus occafio 415.50 Sc 441.40 Se 450.55 Ne cibo tuo illü perdas,pro quo Chriftus mortuus eft 245.21 Si propter cibuin frater Ff 2 tuus |
|
LOCORVH tous contnfl:atur.449.57 Eum qui infir-maturinfide, afrumite.265.50 Non eft re gnumDei cibus amp;nbsp;potus.557.17 amp;415.51 amp;442.45 Sediufticiaamp;pax 258.46 Tu fidemhabes.262.20 Quicquid non eftex fide,peccatum eft.161.5 amp;nbsp;170.51 amp;nbsp;175.10 Sc 277.56 Sc 278.47 et 281.58 et 518.7 15 Infirmitates iinpotentiuinportandç.269. 57 Quæcunqi præfcripta funt. 287.26 Non eniin aufiin quicquain eoruin loqni, quæ non effecit Chriftus per me. 450.20 et 452.6 Chriftus minifter citcumcifionis. 571.59 Vtfim minifter Chrifti in gêtes, ad miniftrans Euangelm Dei. 569.54 Deus fpei impleatuos omni gaudio. 275.19 16 Commendo uobis Phœben fororem no-ftram.605.57 Ei quipoteftnos confirma re.275.21 Confideretis eos qui difsidia Sc ofFendicula contra doftrinam gignunt, 44^'?8 lt;j} iCor. i Fidelis Deus, per quemuocati eftis in confortiumfihj ipfius,258.5iSc570.2 Vi-fum cftDeo,perftultitiam prçdicationis fal uos facere credentes. 226. 52 et246.54 et 570.5 ludæis quidemfcandulum.278.52 et 444.17 . Videte uocationem ueftram fratres,quód non multi fapientes. 585.25 et 446.50 et475.57 Sermo crucisijs quidé qui pereunt,ftulticiaeft. 444.44 et 447.57 Deus confirmabituos 275.25 Sedijfdem uocatis ludæis panter et Græcis, Chriftum Dei potentiam 571.45 Chriftus faftus eft nobi s fapientia à Deo 251.45 et 240.20 et 245.55 01244.4101255.8 01259.4 Qui glo-riatur, in domino glorietur. 252.44 et 257. 45 et 282.15 et 284.56 et 548.6 2 Vt fides ueftrarió fit in fapientia hominum 275.24 Sapientialoquimur interperfeftos 407.21 Qua nemo principü huius feculi co gnouit.444,58 Si fufferimus,et conregna-Dimus.581.15 Sapientiain in myfterio ab-fconditam,quam Deus ^rfiKfinp 214.58 Non ueniebam cum eminentia fermonis 407.52 Fideliumliberi fanóli funt 496.41 Sapientia non feculi huius, nee principum huius feculi,etc.585.52 Nos accepimus Spiritum qui ex Deo eft.580.19 Animalis homo non percipit quæ lunt Spiritus.444. 45 Nos meinem Chrifti tenemus.588.4 5 Non potui uobis loqui ut fpiritualibs» 407. 17 Dei fumuscooperarij.570,7 Si quis uideturfapiens elle inter uos.585.40 I-gnisprobabit omniaopera.46o.2o Ipfe autem faluus erit,fed tanquamper igné. 226. 54 Et fpiritus Dei habitat in uobis 521. 4101259.18 Fundamentum fidei Chriftus 268.5101272.10 01580.2101581.58 et 590.58 Sc406.50 Omnia ueftrafunt,uosautein Chrifti.445.20 Chriftus ueró Dei 581.56 «585.21 4 Sic nos æftimcthomo,ut miniftros Chrifti.570.9 et 598.29 Nihil mihi confcius fum, fed in hoc non iuftificatus fum.244.1 et 518. 58 et 556.29 Sc 221.56 Qui me iudi-cat. Dominus eft 469.15 Speéiaculum fa difumus mundo 410.54 Nosftultipro- 10 |
SCRIPTVRAE pter Chriftum,uos prudentes per Chriftum 585.49 Non multos tarnen patres 80.15 NoninfermoneregnumDei eft,fedin uir-tute.597.19 01407.45 Quid uultis,cujn uirgaueniam aduosc’405.14 Inceftuofus Corinthius.251.58 Trada-tur Satanæjin interitum carnis.557.24Sc 554.56.50 Quo fpiritus faluus fit.227.25 An nefcitis,qu0d paululum fermenti totain maflam fermentet:’558.45 Profligate ilium qui malus eft,ex uobis.450.59 Angelos iudicabimus.152.57 Neerretis.’ neq; feortatores, neq; cultores fimulachro-rum,et c.250.6 et 525.56 An nefcitis, quod iniufti regni Dei hæreditatem non confe-quentur^472.60 Templum habitantis in uobis Spiritus fandi. 259-20 Hæc era-tis quondam, fed abluti eft1s.525.17 et 240. 26 61249.5 01224.50 01555. 40 Noneftis ueftri iuris, nam empli eftis precio.245.22 Vxorproprij corporis ius non habet. 451. 5t Sed unufquifq; proprium donum ha-bet.454.55 Mclius eft nubere quàm uri. 455.20 et 454.58 Propter ftupra uitanda quifq; habeat uxorem.452.9 Saftificatus eft maritus incredulus per uxorcin.559.52 Confiliumautem do.454.42 nbsp;AlligatuS és üxori,ne quære diuortium.454.7 Siincredulus difcedit,difcedat.454.5 Dicoui-duis,bonü eis eftfimanferintutego.452.61 Qui habétuxores,fint tanquanóhabentes. 455.51 Precio empli fuiftis,nolitefierifer-uihominu 245.25 Sc415.52 Sc 44241 ^‘’® ut laqueum inijciam uobis. 592.8 Sc 4’ïd7 Näetfifuntqui dicâturdij.67.45 quot;*^ itosnon cómendat Deo.415.55 Sc44in-48 Et peribit frater, propter quem Chn-ftus mortuus eft. 245.24 An non habemus poteftatem, fororem co iugem circumducendi.412.18 Vt omnes faluosfacerê. 227.8 Omnibus meipmm feruum feci.415.55 Omnes eandem efcam fpiritualem debant. 565.15 Hæc autem fignræpmh^ fuerût. 550.61 Petra autem erat Chnitus. 252.16 Hocfimulachris immolaweft-449quot; 58 Neq; tentemus Chriftü,ficutqnid^ exillis.287.12 . Tentatiouosnoncæpitnt fihumana. 428.46 Poculumcui bene cimus, non'ne communicatio fangninis Chrifti eft.247.54 Sc 565.54 Panis quein frangimus,non'ne comrnunicatio Chri-eftf.561.50 Sc 562.45 Vnuin corpus m-musmulti 585.22 Omnes ex uno pane par ticipamus.562.15 Sc 565.5 nbsp;nbsp;nbsp;Nolim autem uos confortes effe dæmoniorum.44°'9 p Non poteftismenfæ Domini participes e -fe.560.59 Omnequodinmacelloucn 1 tur,edite. 441.15 Fidelis eftDeus, quino finet uoS tentari fupra id quod poteftis 422-55 Vt nullum præbeatis offendiculu 45°' 54 Non querens meam ipfius utihtatem. fed multorum,ut falui fiant.227.9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-Omnis uiri caput eft Chrift». 581.51 nbsp;nbsp;nbsp;® lieruelamen habeatin capitepropterange-los.127.1o Cum conuenitis in unum ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;cum# |
I N D cum,noh licet Dominicam cœnam edere. 449.26. Oportetfcélas eflc.576.60 amp;nbsp;426. 54 Num contemnitis ecclefiam Dei^ $00. 5 Ego accepi à Domino, quod amp;nbsp;tradidi uobis 561.ii. Dominé lefus in ea noble qua traditus eft. ?6i. 15 Hoc nleum eft corpus, quod pro uobis frangicur.562.55 Hocfa-citein mei commeinorationé.500.16 Mor tern Domini annûciate, donee ueniat. 247. 41 nbsp;nbsp;Propter hoc inter uos multi funtim^
becilles. 565. 9. Si nos ipfos iudicare-mus.420.42 Non probantes feipfos,nec difeernentes corpus Domini.562.i7amp;565. 24 Si corripimur, à Domino caftigämur. 5$o-5i Cum iudicamur,à Domino Corri-pimur,4i7.55 Ne cummundo condem-nemut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;427.41
• 2 Num omnes donahabent fanationu^455. ^1 Diuifiones donoru funt,fed idem Ipiri tus.591.14 amp;nbsp;509.29 Alijs daturfides.2624 2$ Scitisquod getes fuiftis.575.4 amp;nbsp;677. 22 Omnes in unum corpus baptifati fu-mus. 522.20 amp;554.55 amp;55^.26 Omnes unum fpiritumhaufimus.555.29 nbsp;nbsp;Vos au temeftis corpus Chrifti,amp;membra ex par-
* 5 Sihabeam oinnemfidem. 262.56 Nunc cognofco exparte.579.1S Ex parte eum cognofeimus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39^-54
* 4 Prophetae uero duo aut très loquantur. 59i'20 Canam fpiritu,canâ amp;nbsp;mente. 494. ^^49?. 22 Omnia fiant ad ædificationé
’5 Notumuobis faciarn Euangeliû 580.25 Et gratia eins quæ fuit perfefta in me, non fuitinanis.57o.n Per quodetiamfalua-mini. 225.61 amp;224.1 Si refurrectiomor-tuoruin no eft, nec Chriftus relurrexit.465 26 Cumfeiatis, quod labor ueftemoerit inanis.425.52 Chriftus abolebitomnem principatum Sc poteftatem.150.2 Alio-qui quid faciunt ijs qui baptifantur fuper mortuis:'247.27amp; 464.47 Cum tradi-derit regnum patri fuo. 596.48amp;598lt;60 Oportet corruptibile hoc induereincorru-ptibilitatem.467.21 Omnes tarnen immu tabimur.465.27 Edamus amp;nbsp;bibamus 448.40 Quod feminas,non uiuificatur,ni f1mortuumfuerit.465.16 Sc 466.48 Ca ro amp;nbsp;fanguis regnum Dei pofsidere non pofrunt.596.61 Itaper Chriftum omnes uiuificantur. 465.25 QuodfiChriftusà mortuis prædicatur refurrexifle.464.25 Mors abforpta in uidloria. 459.25 Sc.464.4 amp;nbsp;490.19 nbsp;nbsp;Mors ubi eft uiblona tua^ 588.
58 Stabiles fitis fratres,immobiles.471.19
* 8 Vigilate,ftate in fide nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;275.25 ®2.Cor.iDeditpignus Spiritus incordib.no ftris.207.49 amp;nbsp;259.14 Cófolans nosinom ni affliftione noftra.422.25 Deus confir inatnosuobifcum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;275.26 .Oco gratia, qui fempertriumphatper nos in Chrifto.570, 40 Sufficit iftiufmodi bomini increpatio hæc.560.6 His quidem odor mortis ad mortem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;410.9
5 nbsp;nbsp;nbsp;Sialiquid idonei fumus,idexDeoeft.4O9
E X.
54 Litera 0ccidit.189.27 Sc 195^0 .Veluiti Moficordibus impofitum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255-5®
4 Deus hums feculi excçcauit fenfus incre-dulorum. 410.15 Habemus thefaurum in teftaceisuafculis.244.20Sc 275.11 Sc 426. 45 Semper nos qui uiuimus,in morte tra-dimur.410.45 Habern» eunde Spiritû fidei 269.47 Dum nó fpeblamus ea quæ uidert tur.274.6l Credidi, propter quod loculus fum.277.15 Sc 289.11 Sc 419.41 nbsp;nbsp;nbsp;Inter
nus tarnen renouatur in dies fingulos. 425. 55 Sc 427.5
5 Cumdomi fumus in corpore, peregnnâ-mur à Domino.425.21 nbsp;Qui fumus in hot tabernaculo,gemimus onerati. 459.25 Su perindui, fi non nudi reperiamur.465.29 Omnes nos manifeftari oportet ante tr ibu-nal Chrifti.526.50Sc466.45 Vnusprö omnibus mortuus.246.9 Vtiios fiere mus iufticiaDei per iplum.225.27 Perfidem ambulamus, Sc non per fpeciem.275.5 Deus eratin Chrifto, mundum réconcilias fibi.254.55 Nomine Chrifti legatione fugi mur.246.60 Sc 549.5 Pofuit in nobis fermö né recóciliationis:ideo nomine Chrifti lega tione fungimur.570.48 Sc 580.26 Eum qui non nouitpeccatum, fecitpeccatü. 256. 24. Sc 240.40 Sc 242.40 Sc 244.42 Sc 255 8 Sc 257.57 amp;nbsp;275.14 Sc 548.50 Sc 160.60
6 Ne in uacuum gratiam Dei recepentis. 521. 54 In multa tolerantia,inaffliélionibus. 410.60 Ne ducatis iugum cum incredulis. 589.59 Sc 440.18 In omnibus commende mus nos ipfos ut DeiJminiftri.585.58 VoS eftis templum Dei uiuentis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.21
7 Eapœnitentiam ad falutem parit haud poe nitendam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;227.46
8 Qui cum diues eflet,pauperpropternos faélus eft.509.14 Sc598.42 Cum multa obteftatione rogantesnos, ut Sc beneficiü Sc communicationem minifterij in fandos fufeiperemus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251.6 lo Arma militlæ noftræ non carnalia hint 589.25 Sc 597.20. 57 Captiuam ducemuS omnem cogitationemadobediendu Chrifto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;581.52 n Defpondi uos «ni uiro.451.45 8e 452.59 Vt ficut ferpens Euam decepit.152.52 amp;nbsp;i54.17Sc157.59 8c 159.20 Incumbit mihi quotidianacura omnium Ecclefi arum.521, 55 Quod gratis Euangelium uobis prædi caui.251.51 Vt amputem occafionem ijs qui cupiunt occafionem.450.17 Transfi gurat fe in angelum lucis.417.54 Sc 457.5 Ïnlaboribuscopiofus.410.46 Quis of-fenditur, 8e ego none' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;450.29
12 Sufficit tibi gratiamea.254.57 Sc245.12 Sc 518.59 Sc 579.21 nbsp;nbsp;nbsp;Vt lugeam multos eo-
rum qui antea peccauerunt 552.44 ^Gai.i. Si nos,uel angelus de coelo, aliud Eua geliûprædicauerituobis,anathema fit. 57.8 8e 41.20 Sc 59.14 Sc 6o2.5et 65.7.58 Sc 208.10 Sc 278.56 Se 288.6 8e 580.27 SC590.45 8e4o6. 46 et 415.ii Se 455.27 Ecce coram Deo non mentior.289.27
2 Perfonam hominis non accipit Deus.245. Ff 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56 Effi-
-ocr page 628-L o C o R V M ^6 Efficax fuit amp;nbsp;in me erga gétes. 575.8 Nonafpernor gratiamDei. 258.0 amp;nbsp;286.50 Scimus homines npiuftificari ex operibus legis.240.40amp;275.i5amp; 520.16 Qui dile-xitme,Se tradidit femetipfum pro me. 564. 24 Ét nos in Chriftu crediuimus.268.52 Ego per legem mortuus fum legi.180.26 amp;nbsp;521.22 amp;nbsp;598.42 amp;nbsp;258.15 Mihi concre-ditum eftEuangeliumpræputij,ficutPetro Euangelium circumcifionis.524.45 Vt iuftificemurexfide Chrifti.248.10 Vitam quam nunc in carne uiuo, per fidem uiuo fi lij Dei.277.57 S’ perlegé iufticiaeft.180. 22 amp;nbsp;251.26 Chriftus fruftra mortuus eft. 245.5482245.2 8^255.9 82256.10.46
5 Vtrum ex operibus legis accepiftis Spirim fanéKl,an exprædicationefidei.570.59 Be nedicéturinteomnes gétes.574.44 Quot-quot ex operib.legis funt,execration!funt obnoxij.254.52 raftus pro nobis execra-tio.252.50 82 256.27 82 240.51 82 244.54 8c 2 5 5.11 82 2 5 8.10 82 414.4 2 82191.10 Èxope ribus legis nóiuftificabitur ulla caro.222.4 Omnes filij Dei eftis.268.54 82271.2 82 258. 25 Si lexdata effet,quç polfetuiuificare,S2C. 189.1 Qui ex fide funt,benedicûtur cû fideli Abrahâ.248.12 Sc 277.2 Cóclufitfcriptura omnia fub peccatû.268.54 Antequamue-nilfet fides.2Ó2 Lex eft pçdagog» ad Chri ftum.257.9 ^ 275.20 Quicunq; baptifati cftis,Chriftum induiftis.247.50 amp;nbsp;257.12 Sc 554.55 Sc 555.24 Nó eft IudaEus,neq; Græ. cus.245.58 Sc 575.10 Sc 585.26
4 Vbi uenit plenitudo téporis, mifit Deus fi lm fuü.252.51 Sc256.52 82 240.52. Sc 244.54 amp;nbsp;2 5 5.1182 414.4 5 Emifit De» fpiritü filij fui.259.12 Clamaré Abbapater.557.60 Ele inéta,quib.iterü inferuire uultis.592.11 Vt adqptione ins filioró Dei acciperem9.258. 25 Et hçres Dei per Chriftu.258.54 Metuo de uobis,nefruftra laboraucrim ergauos. 585.2 Sc 424.44
5 Si circucidamini,Chriftus uobis nihil ^pde rit.441.54 Nos fpiritü ex fide fpê iufticiæ expeétam9,275.2i Sc 244.22 Qui iuftifica-ininiinlege.222.5 Vos in libertatéuocati fuiftis fratres.415.55 Currebatis bene.448 45 Manifcftafunt opera carnis. 525.45 Sc 475.5 Fruélusfpirituspax.258.47.58 Ad uerfus huiufmodi non eft lex.195.41
6 Qui feminat per carné,de carne metet corru ptioné.465.5 Spiritu metet uita æternam. 260.56
IjjEph.i Elegitnos in ipfe^antequam iacerétur fundaméta mudi.257.59 Sc 255.8 Per fan-guiné ipfius remifsionem peccatorü.242.1 Vt laudetur gloria gratiæ fuæ.252.40 Super omnes principatu ac poteftaté Sc uirtu-tê.129.50 Vt adoptaret nos in filios.258.24 Pignus hæreditatis noftræ.258.59 Cuius ec elefiæ faftus fum ego minifter,fecûdû difpé fationé Dei.575.42 Obfignati eftisSpiritu fan1fto.57o.58 8c 259.14 Et eum dedit Caput fuper omnia ipfi Ecclefiæ.252.52 8e 582.1
j Cu effemus mortui per deii(fta.258.i5 Qui dines eftin mifericordià.256.56 82 257.11 Sc
SCRIPTVRAE
252.55 82 255.8 Conuiuificauitnosunicö Chrifto.464.57 Gratia eftis feruatimerfi-dem,idq; nonexuobis:Dei donum eft.245. 54 82 245.2 82 252.45 82 275.22Sc548.52 L pfius opus fumus.259.40 Sc 521.52 Genres in carne uocabamini præputiû.575.12 Do mini mundi Screftores tenebraru1n.599.15 Per ilium habemus aditû ad patré. 259.48 S2274.9 Superftrucli fuperftindamëtóA-poftolorum Sc prophetarum.580.50.S2 2Ó9. 45 Sc 590.52
5 Mihi minimo omniu fan ft oru data efthæc gratia.250.59 Ego Paul» uinftusfumChri fti lefu,pro uobis gentib.575.55 Per Chriftu habemus audacia, Sc aditû cü fiducia.274.10 Sc 2y/.li. ftf^oi Hfi^ ï^itriativri'ic tKSfavins.H^. 6ï
4 Vnus Dominus,unafides,unuin baptilma. 269.42 Sc555.12 Deditdonahoininib.598. 59 idem dedit alios quidé apoftolos,alios uerÓ prophetas.570.2182 401.14 82 507.45 Chriftus eft caput,in quo totû corpus.254. 45 Ne contriftetis fpiritum fanéhim.521. 49 Studétes feruare unitaté fpiritus.jSj' 5 82 5 2 9.16 Periufticia^fanftitaté uerita tis.220.25 Inuirûperfeftû.520.2 Donee perueniamus in unitaté fidei.269.46 Vbi doleredefierint,dederûtfeinetipfoslafciuiç 552.5 Quoties opus eftut det gratiamau-dientibus.251.14
5 Vtfilij lucis ambulate.522.54 Loquétesuo bifmetipfis per pfalmosSc hy1nnos.288.4l Quoniauireft caputunius uxoris.455'29 Chriftus caput eftEcclefiæ, S2ipfefaluator eft fui corporis.226.55 82 254.49 82582.482 598.19 Mûdat^lauacroaquæperûerbuin. 245.51 Sc 555.42 Sc 555.20.51 Cnrift» dilexit Ecclefia, 8e femetipfu expofuitpro ea.571.5 6 Aduerfus fpirituaiesaftutias.152.58e155.54
45 82156.56 Alfumpto fcutofidei.274.il 82 277.45 Accipite gladium fp1ritus.589.50 Galeamfalutisaccipite.227.52
IT Phil.i.Vobis autê caufa faluris.228.6 Cha ritas ueftra exubçret. 275.29 Qp? mihi ac ciderunt,magis adprofeftü Euangelij eue-nerunt.400.2 Impleri fruftu iufticiæ.525. 22.61 Cupio diflbïui.459.55 Se 460.12.29 Veriim etiam ut pro illopatiainini. 417.5?
2 Sitis unanimes, idem lentientes. 585.7 Chriftus cû efïet in forma Dei.252.58 8e 240, 56 82 244.54 82 252. 6i82 254.61 Se ^55-“.?^ 556.52 amp;564.7 8e 581.16 Sc597.54 Cœleftiu, terreftriû Se inferorû. 150.9 Vtgloriari pof-fimin die Chrifti.469.45 Si immolor fuper hoftiafacrificioqsfidei ueftræ.264.56 Cun more Se tremore falutem ueftra operamini. 249.56 8e228.9 Deuseftqui^acitut uelitit Se perficiatis.280.57 Se 545.26
5 Cauete canes,cauete malos operarios.590. 5 Se 488.26 Habés iufticia quç per fide eft le fu Chrifti.268.55 8c 264.59 Nó quodappre héderim.274.12 luxtaiufticiâquçinlege eft 220.55 Quorü finis perditio eft.596.48 Quot quot perfeéli furnus, fic fentiamus. 519.óo Quoru Deus uéter eft. 68- 4 Noftra cóuer-fatio in cœlis eft.244.17 Se 588.44 amp;nbsp;425.24 Vnde faluatoré expeélainus Dom. 226.57
\
-ocr page 629-t N D 4 PaxDeiquæfuperatintellechim. 258.48 ç Col i.Euangelium prædicatum eU apud uni ucrfam creaturâ,2,24 ^ 246.10 Siquidë per manetis in fide fundati.278.8 Vt iinpleami ni agnitione uoluntatis eius. 275.51 amp;nbsp;284.5 Ipfeeftcaput corporis Ecclefiæ.252.56 amp;nbsp;552.6 Tranftulit uos in regnûfilijDei.596. 578^597.9 Siue throni,fiue domiriatio-nes,fiue prin.129.47 Primogenit» uriiuer fecreaturæ. 88.45 Placuit patri uniuerfple nitudinë inhabitareinillo.258.2 amp;252.48 2 In omnem opuleiitiain certæ perfuafionis intclligentiæ.274.16 Circunicifio quæfit finemanib.555.22 In illo habitat plenitudo deitatis corporaliter.582.9 Etym«^« firini-tatefidei.265.1.29 Cófepulti finiul cüillo perbaptifinü.556.7 Sc 522.4 Sc 464.45 Chi tographuni contra nos.256.58et24l.i8 Sc 242.7 et 244.54 Sc 255.12 Sc 257.59 Ne qnisuos deprædetur per inanem philofo-phiai'n.590.0 In quo etiainfimul cumilio refurrexiftis.258.18 Condonans nobis 0^ inniadeliéta.246.5 Nemouos iudicet in ciboScpotu.441.5SC442.49 Sc 445.50 8c 592.12 amp;414. ^4 Si mortui eftis CÛ Chri-fto ab elementis mundi.441.25. Ne tetige ris,neguftaueris.4i5.4i
! Vitanoftraabfcóditaeft cü Chrifto.244.25 85464.40 Pax Dei palma ferat.258.49 Có «lonantes uobis mutuó,fi quis aduerfus ali-^uemliabueritquerelam.560.48 Et non tUperfonaram refpeélus. 470.45 Sed 0-mniain omnibus Chriftus.252.60 Sc 598.18
4 Vbi non cft Græcus amp;. iudæus.245 • ^i Sc 575.56 et 585.29
rTbefTi. Libérât nos ab ira uentura. 227.21 ^ Accepiftis non fermonem hominü.570.51 Prohibentes nos gentib.loqui,ut falui fiant 227.5 Imitatores ecclefiaru qüæ funt in lu lt;123.571.45 ludæipropriû Dominu lefum, 85proprioSjpphetas occiderut. 575.58 Per nenitautemin illos ira in finem.596.15
i Etinanis faélus effet labor nofter.585.4 Et fuppleamus quç défuntueftrçfidei.262. Jo Vtconfirmetcordaueftra.275.54
4 Vocauituos adfancl:ificationé.279.54 Qui Ipiritû S. dédit in uos.521.50 Si enim credi ®usquôdlefus mortu^eft. 262.15 8C464.55 5 Ipfiplanèfcitis, çp dies ille Domini ut fur Innofte.itauéturus eft.551.5618c 46.12 Cü oixerint pax et tuta 0mnia.462.44 Proindene dormiamus,ficut ceteri.471.25 Induti tlioracéfidei.274.21 Sedutfaluté confequa 1nurperChriftum.228.i4 Spiritune extin-guatis.591.55 Omniaprobate,quodbonum efttenete.288.n et 590.118c 445.29 Abom-nifpeciemala abftinete.450.il
^ ïThefi. Vehem éter augefcit fides ueftra275 1^ ^y^di.eftapud Deü,reddere afdiftioné af-“get1b.596.40 01425.10 et 465.1 et470.28 2 Etreuelatus fuerit homo ille fcelerofus.461.
45 Effertur aduerfus omnem qui dicitur peus.67.50 Sedebitin têplo Dei.517.25 Myfterminiquitatis nüc agit.454.57 Tune patefiet iniquus ille.458.56 Cuius aduen tus eftfecunduoperatroné Satanç.455.25
Ë X.
Cu omni potétia etfignis et prodigijs. qiq. 55. Mifitillis Deus efficacia illufionis.596w 29 et 455.61 Fratres ftate,et tenete inftitu-tiones.445-12 Deus confoletur corda ue-ftra.275.58
Nó eftomniüfides.577.5 et587.i8et475.56 Vtfubducatis uosabomnifratre qui inor-dinatè fe gerit.557.51 et 451.5 Neq; gratis Èané accepimus à quoquam.25i.52 Gratia •omini noftrilefu Chrifti fit cft omnibus uobis.600.48
lt;J i Tim.i.Nó intelligentes quæ loquûtur.449 14 Mifericordiä confequutus fum.275.50 CertusScindubitatus fermo.278.47 Icfus Chrift» uenit in rnûdû, peccatores faluos fa cere.226.12 Sc 255.6 Sc 548.15 Sc 549.6 Vertun ideo mifericordiä cófecutus fum.242.57 Vt oftédat in me oinné clementiä.252.54 Qui credituri effent per ipfum.248.15 Hoepræ ceptu cómendo tibi, filiTimothee.405.45 Milites bonammilitiam 549.57 Circafidé naufragiü fecerüt.275.55 Sc 286.46 8e 525.1 Tradidi eos Satanæ,utdifcanr,Scc.558.58
2 Fiât dcprecationes.288.27 De^uultomnes homines faluos fieri.246.2 8e 285.51 Sc 557.25 et 227.11 Vnus Deus, Sc unus cóciliator Dei ethominü;254.54et519.49 et557.48 Puras manus uiri extendât.558.54 Ada nó fuit de-ceptus.152.50 Sc 159.25 80154.17 Sc 160.45 Sal uatarnen fiet per generationem liberorum. 227.29 Sc 278.10
5 Oportet igitur epifcopü irreprehenfibilein effe.4n.47 Vnius uxoris maritu. 451.61 Sc 452.20 Myfteriufidei.265.2 Multäliberta-té infidc.268.56 luftificatusin Spiritu.222.1
4 In extremis temporib.defcifcét quida àfide. 578.55 Sc 275.57 Cibos creauit Deus ad fu-mendu cu gratiaru aélioné.559.47 Profanas Sc aniles fabulas reijce.590.12 Sc 406.10 Pie tas ad omnia utilis.277.52 Sc 284.52 Deus eft feruator omniü hominu,etc.246.4et 5881 50 Teipfum faluum facies,Se alios. 227.7
5 Quod primafidéreiecerint.262.59 nbsp;nbsp;Volo
igitur iuniores nubere.455.10.25 Peccantes coram omnib.argue.557.54 Sc 558.27 Vt cæ teri timorem habeant.558.48
6 Si quis diuerfam fequiturdoftrina 590.42 Se406.11 Deuitansprofanas uocum inanita tes.406.20 Quam dum appetunt,aberraue runt à fide.275.60
(Ç2Tim.i.Vtfufcites donû quodinteeft.591. 54 Et apoftolus Se doftor gentiû.576.2 Per fidem quæ eft in Chrifto Ielu.268.57 Per ap paritioné filuatoris lefu Chrifti. 226.26 E-gregium depofitûferüato per Spiritumfan-élum,etc.58o.59 Det Dominus mifericor-diam Onefiphori familiæ.504.59 Se 618.52
2 SecundûEuangehûmeum.55.50 Omnia petfero propter elelt;ftos.4i9.44 Vt Se ipfi fa Iutécófequatur,etc.227.58 Sicommortui fn mus , Se conuiuemus. 425.55 et 459.18 et 470.58 Qui circa ueritatem aberrauerunt. 276.8 Nouit Deus qui fint fui.218.50 et 425.57 Difcedat ab iniquitate omnis qui in-uocatnoméDoinini.558.51 Non tantum uafa aurea,uerùin et lingea. 577. 5
Ff 4 Et
-ocr page 630-|
LOCORVM Etfaluum me faciet in regnum fuum. 227. 27 Qyæ audifti à me per multos telles.$17. 12 Cæterùin profanas uocumUnanitates, ^c. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;406.2$ ? Inllabunt tempora periculofifsima. 578.41 amp;462.5I Reprobicircafidem. 276.9 O-mnes qui piè uolût uiuere in Chrifto^ perfe cutioné patiuntur.410.$2 amp;4194$amp;421. i$ Sacræ literæ te eruditura poflunt red-dereadfalutem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;591-55 4 Infta teinpeftiuè amp;nbsp;intempeftiuè 40$. 5 Erit tempus, cum fanam doftrinam non lüftinebunt.578. $7 Certamen bonum certaui.526.40 Curfum côfummaui,fidem feruaui.278.n Repofita ell mibi corona iullieiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;425.59 ^Tit.i.Si quis inculpatus,unius uxoris mari -tus.412.6 nbsp;nbsp;Vt pofsit contradicentes con-uiilcere40$.5ó nbsp;nbsp;Deuspatefecitfermoné fuura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58.5$ 2 Fidem omnemoftendentes bonam 262. 4Ó Apparuit gratia Dei faluatoris noftri 226.55 ^ 521.27 amp;nbsp;550.40 Sobriè,piè amp;nbsp;iu-fièuiuamus.471.50 Chriftus deditfemet ipfumpro nobis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.56 amp;nbsp;521.5 J Apparuit bonitas amp;nbsp;ipixiet^^wnix feruatoris noftri Dei.257.54 8^226.24 ^on exopc-ribus iufticiæ,quç fecimus nos.22o.56. Sal uosnos fecit perlauacrum regenerationis amp;renouationis Spiritus fanéli 247.24 amp;nbsp;555.21.2$ 8^555.47 Hæredesuitæ æter-næ.558.5$ Stultasautemquæftiones 8c genealogias mitte.400.52 Hæreticum hominem deuita. 178.42 8c 288.12 8c 590.18 8c 4O$.59.8c 498.29 HJ Ebr.i.Per feipfum, purgatione peccatoruin noftrorumfaéla, confeditindextra maiefta t1s.241.28 Adminiftratorij Ipiritus. 260. Ii Propter eos qui hæreditatem capient fa lutis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;228.1$ Sc 258.40 2 Debuitperomniafratrib.fimilisreddi. 241. 50 Vt per gratia Dei guftaret pro omni mor tem.246.1$ Si ranta néglexerimus faluté 228.55 EÛ qui habebat mortis imperiu. 255. 9 8c25 6.45 8c255.9Sc2 00.42 8c414.47 8c 458.41 Sc 155.10 5 Videte ne quando fitinullo ueftrum cor prauum.549.59 Hodie fi uocem eius au dieritls.551.29 nbsp;nbsp;nbsp;Sumus domus Dei, fi fi-duciam ufque ad finem tenuerim . 278.15 4 Perpetuum habet facerdotiû.519.51 nbsp;nbsp;Vt confequamurmifericordiä.242.60 Sermo Dei uiuus Sc efficax. io8.$SC598.4 Accéda mus cü fiducia ad thronuip gratiæ.248.18 Sc 259.49 Sc 264.2 Sc 274.22 Sc 277.12 Sc 557.2$ $ Chriftus non feipfum glorificauit ut fie -ret pdtifex. 564.19. Faélus eft omnib.obedié tibus fibicaufafalutis 228.16 Sc241.5$ 7 Lex abrogatur propter imbecillitatem 8c inUtilitaté.190.40 Adplenüfaluarepo-teft qui per ipfum adeutDeu. 226.15 Nam idfecit femel, cum feipfum obtulit564. $6 9 Perpropriumfanguiriemingrefifus eft femel in fanéla.24i. 5$ Sc 564.$7 Quanto magis fanguis Chrifti.242.8 Quiillum expectant in falute nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;228.18 |
! C R I P T V R AE 10 Sacrificiü Scoblationénoïuiftï,8cc.564. 2$ Hicunapro peccatis oblata uiciima, perpetuo fedet ad dextrâ Dei.565.10 San élificati funius pet oblationem corporis le-fu femel.564.9 nbsp;nbsp;Depulfa confeientiama-la,8cab!uti corpore aqua pura.555.56 V-nica oblationeperfeélos effeciteosin per-tuum,qui fan6lificantur.564.49 Adhuc perpufillum temporis.422.2 Acceda-mus eum uero corde, in certitudine fidei 248.19 Sc 274.25 Ii Fides eft,earum rerum qux Iperanturfidu • cia. 244.24 Sc 264.9 8c 265. 52 8c 275. j Impofsibile eft Deo fine fide placere.ió6. 54 Sc 175.11 Sc 248.20 8e 271.6 Sc 276.45 amp;nbsp;518.24 Per fidem expugnäuerunt régna 596.55 Refpicientes in autoréfidei.262.15 Sc 266.9 Omnes hi teftimoniumpronieri ti per fidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;269.29 12 Filimi,neneglexcris correptionem. 546. 52 Sicaftigationem fuftinetis,uelutfilijs feolïertuobisDeus.55o.$5 Caftigatio fru6lü iufticiæ tranquillû reddit.424.14St 427.44 Qui propofito fibi gaudio, pertu lit crucem.421.26 Regnû aliumétes quod - concuti non pofsit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;471-15 15 Obeditepræpofitisueftris 5^^A5 Hjlacobi i.Omnis donatio bonaèfupernis eft 591.59 Omniabonadonaueniûtàpatreia minû. 558.40 Irauiri iufticiamDeinóo-peratur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21849 2 Non'ne Deus digit pauperes huius nwdi^ 586.15 Dæmones credunt Sc contreinifcut 262.19 Sc265.19 Sc 272.56 SC278.55 Fides fine operibusmortuä eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;262.20 5 Lingua ignis eft, mundus iniufticiæ 120. 49 Lingua inflâmatur à Gehéna * 471 - 4? 4 Né habetis,jpptereanô g, poftulatis.558.4i Vapor eft enim,ad modicû apparens.55i-2o $ Patientes eftoteScuos,8c cofinuatecorda ueftra.278.19 8c 285.15 Confitemini inui cem alius alij delidla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;560.51 If ludæ. Angelos ad magni illius diei iudicium feruauit.4.69.40 Expédiantes inifericor-diamgratiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;245.2 ijfiPet. i. Regenuit nos in fpcinuiuâ,prohoc qudd lefus Chrifts à mortuis refurrexit.258. 49 8c 244.48 8c 259.60 Sc 277.21 Inhæredi tatemimmortalé.258.57 QuiuirtuteDei per fidé euftodimini ad faluté.266.20 Sc 272. $1 Sc 277.58 Sc 155.52 Sc 227.59 Nûc afflidi ad breue tépus. 421.52 Quo exploratio fidet ueftræ,8cc.275. 9 Creditis in Chriftû,que non uidiftis.2 68.41 Sc 274.28 Sc277.25 RC' portâtes fine fidei ueftræ, falutéanimarum. 277.57 Sc 278.5 Sc 551.52 Qui de uenturain uos gratia uaticinati funt.245.7Sc255.12 amp;nbsp;251.60 Properatein gratiâquç aduos defer tur. 268.42 Sc275.528c 541.54 Tanquafinj obediêtes.522.49 Ita ipfi quoep fanéfi m côuerfationereddamini. 549.19 Nonauro aut argento,fed preciofo fanguine fuo. 255. $2 8c258.54 8c24$. 14 8c255.7Sc520.60amp; 414.29 Sc 44$. 14 Qui præordinat? quids fuerat antequâ coditus enet mundus. ^17-47 Perillûcreaidiftis inDeü. 248. 2 Sc 26^» |
|
INDEX, Qui animas ueftras purificaftis obediédo uc ritati.580.2 Renati nó exfemine mortali.521 55 Se.5^9-8 Omnis caro gramé.166.2 8c 475. 24 Verbü Dominimanetinæternû.585.56 2 Lac illud animi appetite.569,10 Ædificc-mini domus fpirituales.558.15 Qui credide-titin illü, nó pudefiet. 248.2 8e 565.55 8e 470. 9 Vobis preciofus eft, quicreditis:ijs qui non credunt,lapis qué reprobauerunt ædifi-cantes.270.59 Se 272.55 Se 278.29 Se 444.7 Impinguntinfermoné. 446.57 Vos genus eleftü.569.15 Vt prædicetis uirtutes eius.' 252.41 Quiquondaeratisnó populus Dei. 574-25 Carnalas côcupifeentiæpugnât có-traanimam.166.7 Se 170.5 Sc 171.46 Se 172.22 Cóuerfationé ueftra habete honefta inter gé tes.549,20 PropterDominumagiftratui 0-Oediendü.517.44 Siue regi tanqua præcellé *'■456.15 Ad uindifta nocétiü,laudé ueró be no agentiû.456.58.58 Tanqua liberi,8e non ^^”3*‘^P''æ*oxtû babétes.415.55 Hæc eftgra *ia,u quis propter cófcientia Dei fuffertmole ftias.4i7,2iamp; ^19,28 Se 421.1 Atfibené fado's,Sc tarnen malis afficimini,fuffertis.587.26 Quonia Se Chrifti’ afflift» eft ^p uobis.421.18 Osi peccatanó fecit.258.58 Sc 255.7 Tradidit nindifta ei qui iudicat iuftè.219.58 Qui peeca tanoftra ipfe tulit. 245.17SC 521. i et 564.1 Se 428.1. Cóuerfi eftis ad paftorê Se curatoré a-wmarum ueftraru.540.54 Sc 549.7 amp;nbsp;569.17 ? yxores fubditæ fitis uiris ueftris.451.42 Co næredes gratiæ.258.50 Omnes fitis unani-™es,fiiniïiter affedi.582.59 Scientcs uos in «ocuocatos eifCjUt benedieboné bereditate Pof5ideatis.569.18 Sitis paratifeinper ad re-fponden^lü cuilibst petenti.580.61 Prællat oniinut bene agentes, fi itauelit Dei uolun-2as,malisafiïciainini,8cc. 417.28 et421.? tixi-t»Tiifut(it iiif/riu/fiMi'ii^s tiyxiSc.^cfjA^ Chrifta ^'.'®®’ jP peccatis palTus fuit, iuftus pro iniu-^'5-259.7 Sc 245.17 et 255.7 Se 548.48 Sc 564. 5'^428.2et459.51 ScIÓ6.I0 et 175.52 Cuius figure nucrefpódés baptifin9,nos quoq; fal ')osreddit.247.25 Sc 555.50 Subieftis fibi an golisamp;poteftatib.Scuirtutib. 129.45 Sc 155.5 4 Chriftus paffuin pro nouis carne.92.28 Por rofinisreru omnium imininet.551.52 Sc 471. 7 Sobrij eftote,8c uigilate ad orandum.288.' ï^®^ 4^5'59 Vt quifque accepit donum,ita quot;iusinaliuminiftrantes.52r.52 8c59i;8 Si 8oisloquitur,loquaturuteIoquiaDei.58o.4 ’^1406.41 Charifsimi, duperignê explora-’’^ini.421.10 Et Spiritus Deiinpernosre-8oi£fcit,422.9 Si jpbris afficimini in nomine Cnrifti,beatieftis.587.29Sc4i9.25 Si ut Cnriftian9 affiigitur aliquis,ne pudefiat.425. Î5 ^^tincipiatiudiciü à domo Dei. 416.558c 47-50 et 426.41 Si iulfus uixfaluabitur, u-oimanebitimpius.221.10 Sc 226.5 Deponut donnas tanquani apud fidelem conditorem. 459-56 Sc 460.15 ^ ??^”^og’'ogé Cnrifti.405.29 Humiliami-01 lub potenti manu Dei.284.18 et 549.45 et perfecta eft. v^. 58 Qui dicitfein eo manere, debet fient illeambulauit,amp; ipfe ambulare, ^49.25 Quidicitfein luce elfe, amp;nbsp;fratrem luu odit,intenebris eftufq;.576.49 E' nobis profeélifunt,fed nonerant exnobis.570.59 Vos unftionem habetis à fan do 569.59 amp;nbsp;. 59r,4oamp; 570.25 Quis éftmêdax,nifi is qui negatlefu efle Chrifiüf5S9.5o Etficut uos docuit,manete in eo. 590.28 Manete in eo,ut ,, cuinapparuerit,habeamusfiducia.551.54Sc 42555 Tanquäleorugiens.152.59 Sc 155. 42' 275.54 amp;nbsp;471. 12 Et nonpudefiamus inad. ^ 249-9amp;255.Ó1 Cuirefi uentueius.278.4 'teiolidifide.275. 55Sc277.47Sc281.55 8c ? VtfilijDeinominemur,258,26 Mundus |
284.22 Deus uocauituos ad ætemam fuarn gloriamperChriftu.246.45 Deus omnis gratiæ inftauret 005.275.11 qy 2Peta.Subminiftrate in fide ueftrauirtuté. 275.15 et549.2i Sc425.p Miniftrabitur uobis introïtus in ætemûregnû.596.59 Vtuo cationé Se eleéfionê ueftram firma efficiatis. 525.51 Sc 549.47 Haud negliga uos femper cómonerede his.407.50 Attendite fermo-ni jpphetico.591.6 Sandi Dei homines ftiri tu fando impulfi loquuti funt 252.4 Se 281.51 2 Dominu qui illos mercatus eft abnegantes. 268.45 8e 275.45 Se 286.9 Sc 491.51 Quibus indicium iam olim non tardât. 596.51 Si Deus angelis peccantib.non pepercit. 469. 57 K\Ax rafale ^éft rafiXfwrat irxfi^UHip.^.yi.(ii Sc 472.54 Deus prifco mundo nó pepercit, 551.15 OdauûiufticiæprçconemNoe ferua uit.22i.il Is enim oculis Se aurib.iuftus.450. 51 Pro uoluptate ducentes,fi delicijs fruan• tur in diem.457.52 Incipient cótemnere do minationé.457.14 Inefcant homines per có cupifcentiara carnis.595.10 Fada funt illis poftremapeioraprimis.552.49 5 Memores mandati noftri,qui fumusApoftd li.581.24.59 Vbi eftpollicitatioaduétus eius 462.21 Sc 491.5Ó Se 467.41 Haud tardât Domina qui jpmifit 550.46 Deus nóuult ul lospèrire,fedomnes adpœnitentiâ recipe-re245.55 8e550.2.46 Venitauté diesDomi nificut fur in node, 551.55.Sc 462.48 In quib. iufticiainhabitat.221.58 Vtimmaculati ab iHo reperiamini.549.49 Sc 471.9 Patientia Deifalutéueftrâarbitremini.228.25 Cauetc ne excidatis à^ppriaftabilitate.589.48 Cre-fcitein gratia amp;nbsp;cognitione Domini .275.16 ^iloan.i QuoduidimusSeaudiuima. 569.56 AnnUnciamus uobis uita æternâ, quç erat a-pud pattern, Sc manifeftata eft nobis. 257.50 Vtfocietas noftrafitcupatre,Sec.258.29 Sa guis lefo Chrifti emudat nos ab omnib. peccatis.252.12 Se 259.17 Sc 245.18.59 Se 247.57 amp;nbsp;255.7 amp;nbsp;^57-59^ 414-50 amp;nbsp;150.55 Si dixeri mus,peccatü nó habemus,mendacê facimus Deum.172.50 Se 552.7 Si cófiteamurpeccata noftra 541.42 Sc 542.42 Se 550.5 Sc 560.57 Ser mo eius non eft in nobis.570.60 2 Aduocatum habemus. 259.25 Sc244.55 amp;' 245.19 Se 255,7 Sc257-59 amp;nbsp;272.55 Se 557.45 Se 548.2 Sc 549.52 Se 550.4 Se 564.4 Ipfe eft propitiatio pro peccatis noftris.414.51 Per hoe feima quódcognouimus eum,fi iufla e-ius feruama.277.5 Verè in hoc chantas Dei |
non
-ocr page 632-|
Î N D B X. nSnouît Deum.i40.J9 Nuncfilij Deifu-ittus,amp;nôdûapparuitlt;juôd erimus. 244.11 amp;274.57 amp;59S.52 Cu apparuerit, fimiles ei erimus.260.21 Sc425.11 Omnisqui habet liane fpem in co, purificat fe, ficut Sc ille purus ert.549,54 Omnis qui in eo manet, non peccat. 541.48 Sc 549.2Ó Omnis qui peceât, non uidit€0111425.55 Qui facit iu-lliciSJuftns eft.22i.i6 Qari cómittit pecca-tum,exdiabolo eft.552.55 Vtdeftrueret o-peradiaboli.i5o.57amp; 599.11 Sc 466.2 Qui natuseftexDeo,peccatühó cómittit.277. 42 Sc280.55 Sc 521.55 Sc 171.48.172.59 Quo-niâ fernen ipfius in eo manet.155.55 Inhoc manifefti mnt filij Dei. 522.49 Sc 525.15 Sc 576.42 Ne miremini, fi uos odit mundus. 278.50 Qui nó diligit,manet in morte.458. 25 Qui oditfratré luü,homicida eft. 576.51 111e pofuit anima fua jp nobis^42i.2i Sc 459. 55 Qui habet fubftantiam huius mundi. 120. 41 Perfuadere corda fua.570.57 Sicorno ftrunon condênetnos.275.55Sc 274.40.Sc 558.45Sc 546,61 Sc 547.22 Etquidpetieri-inus,accipim!' ah iilo.259.46 Quoniâprç-cepta eius euftodimus,557.7 Et ea quç funt placidacoram eo facimus. 517.57 Hoc eft præceptum eius, ut credamus.248.5 Vt-credamus nomini filij eius.268.45 4 Probate fpiritus 57.2 Pet hoc cognofcite SCC.580.Óamp;590.29 Omnis fpirit» quieófi teturChrilbu in carneuenifte 560.54 Qui negat,Scc.455.44 Sc 456.15 Sc 570.2f Vos exDeo eftis 422.14 Nos ex Deo fum!» 258. 28 Qui nouitDeü, audit nos 581.25 Deus cftcharitas 570.28 In hoc apparuit chantas Dei 244.50 Sc 245.19 Sc 255.7 Quonia defpiritufuodedit nobis 259.11 Si diliga-mus nos inuicé, De» in nobis manet 525.42 Pater mifit film faluatorê mundi 226.25 amp;nbsp;245.57 Quifquis eófeffus fucrit^quddlcfiis eft films Dei 581.5 Vt fiduciahabeamus in die iudicij 275-57 Timor non eft in charita te 542.40 Charitas eijeit timoré 548.25 amp;nbsp;570.40 Nos diligimus eu, quia prins dile-xit nos 277.24 Et credimus charitatem quam habet erga nos Deus 268.14 5 Omnis qui credit lefum elfe Chriftü 245. 56 Sc 569.42 Et præcepta eiusgrauia nó funt 277.40 Sc 517.59 Et hæc eft uidoria quç uicit mundü,fidcs ueftra 277.49 amp;nbsp;281. 56 Quis eft qui uincit mûdû,nifi qui credit. 248.6 Qui credit quod lefus eft filiusDei, ex Deo natus eft 268.46 Chriftus uenit per aqua Sc fanguiné 570.54 Tres funt in cœlo qui teftimonm perhibét, Pater, Vgt;@-, Sc Spiritus fanéhis 554.1 Sprritus,aqua,fan guis 555.19 Qui credit infilm Dei, habette ftimonm 270.61 Sc 565.55 Qui non credit Dco,mêdacê fecit eü 278.50.46 Qui habet Film,habet uita 470.11 Hæc eft fiducia qua habemus apud Deu 275.58 Vt fciatis quód uitâhabeatisçternâ 276.50 Eftpeccatóad inortê,nonproillo dico utroges 176.15 Vt cognofcamus eum qui uerus eft 588.2 1(12 loan.Omnis qui trâfgreditur,Sc nó manet jjïdoétrinaChrifti,8cc.582.6o Sc 590.54 Sc |
406.45 Ne recipiatis eu, nee aue ei dixetî) tis 557.19 Sc459.42 Sc 451.6 if 5 loan. Neimitérrs quod malucli 450.47 i|[Apoc.i GratiauobisScpax79.2 Et plangent fe omnes tribus terræ 469.28 2 Memor efto unde excideris 275.52 Sc 550.10 Dedi illi tépus ut refipifceret à fcortatione fua 552.54 Qui uicerit, non lædetur à morte fecûda 475.50 Vincenti dabo edere de li gnouitæ 260.58 Eftofidelisufq; ad morte, Sc dado tibi coronamuitæ 581.4 5 Qui habet fepté fpiritus Dei 120.47 Qui uf cerit, ficueftieturueftimentis albis 581.7Sc 425.17 Principiû crcaturç Dei 88.50 Quia neqs calidus neq; frigidus es 424.55Sc 428. 48 Ego quos amo,arguo Sc caftigo 416.41 amp;nbsp;417.52 Æmulare ergo,ac refipifee 550.15. 5 Septé fpiritus Dei mifti in orbé 120.48 E.ï omni tribu,Sc lingua, Sc populo 2.26 Re-demiftinosper fanguinétuu 57.1.5 Sc5 76.5 6 Animæ interfeétorum propter uerbû Dei. 419.58 Et dicent montibus,cadite fuper nos 469.50 7 Audiui numemm fignatorum, cétum qua-dragintaquatuor milliafignati 587.9 Amt éli ftolis albis : hi funt,qui uenerunt exaffli-éfione magna 581.10 9 Non egerdtpœnitétiâ ab homicidiis 552.55 11 Deus femper duos aut plureshaaet teftes;-458.45 AdueWit ira tua,Sc tempus mor-tuohnit 470.50 12 Rémanebût aliqui de femine mulieris 458. 47 Per tempus Sc tcmpora,Sc diinidiu tem pons 421.56 15 Setundabeftiafacietfigna magna 429.54 Agnus qvfi occifuS eft ab origine mudi 252. 25 Sc 255.8 Sc 565.45 14 Agnus ftans fuper mótem Sion, Sccum eo centum quadraginta quatuor millia 587.il Exitedeillapopülus meus 589.57 Si quis adoraueritbefti am 459.60 16 Beatus qui uigilat 471.16 17 Beftiaquæ habet feptem capita, amp;nbsp;decern cofnua 45719 Hi cum agno pugnabunt, 8cagnu9uincetcos 587.59 18 Exite de ilia popuD meus 459.44 Ne par ticipesfitis deliftoru eius 558.52 Hoc im-petu mitteturBabylon ciuitas inagna 459. 50 Babylon habitatio dæmonum 594.18 19 Beati qui ad cocnam nuptiaru agni uocati funt 452.51 Vide ne feceris, cóferuus tuns fum 540.27 TX tilHOiKfittJit ? «gt;,'«^'225.55 Et uidi cœlum apertu,8e ecce equus albus. Sec.-468.49 Equoalbo infidens nocatur Ver-buDei54.18 Etapprehenfaeft beftia,amp;cü illapfeudopropheta 472.44 Sc 475-15 Vi-ui cóiefti funt hi duo in ftagnü ignis 596.55 20 Diabolus miftus eft in ftagnum ignis 472. 57.48 Etuidithronum magnum Sc candi-dum 469.54 Sc 462.59 21 Ego fitiéti dabo de fonte aquæuiuæ gratis 470.12 Timidis aut,incredulis,amp;c.596.^54 22 Qui iuftus eft,iuftificetur adhuc 224.52 Foris canes Scuenefici 596.58 Sc 472.56 Sc 474.5 Vtaccipiataquamuitæ gratis 251.55 f I N 1 S. |
RERVM ET VERBORVM IN PRIMAE CEN-
|
TVRIAE LIBRO SÉCVNDO MË- A AAfóalter, Paulus 606. 10 Abacuc de excæcationc ludïorum 45.46 Abdias quam horrendam uocem adfcnbatloan- ^71-47 Abdij fabulofa deBartho loraæo narratio yyy.y item de Andrea apo-ftolo yöj.io delaco-boZebeda-i y57.y Aldus Abdi F. podagra perThaddïum liberals nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13. ia Abel cur à Cain occifus Abelfecüdus,Paulus 6oj. 61 Abelis exemplum 411.14 Abgsri hiftoria amp;nbsp;ada cü Tnaddjo Chrifli difci pulon.jy inde Abilaà Placido præfedo ^’pti 660.37 Abdij uita 613.11 ’blatum redituere, eftc-düscótritionis 347.43 ’bnegare Deum, pecca-tumcótra priniü præ-teptum 286.9 iuftifi-cstioni contrariü 161. 21 ’bnegare tempore perfe-C“tionis,necconfiteri, P^teatumin 11 præce-. K“™ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;291.41 *quot; Abnegatione agnitae ttntjtis perfeuerare, Peceati in Spiritum fan dumfpecies 177.18 Abribam quodMelchife decho décimas obcu-“bquidfignificet 48-Î7 idem, exemplum fertisfidei 170.7 Abtahi contra fpem in *P«ni eredentis, exem-Pbjm iiy.2iamp; 103.58 b^PZ-yS exeoproba-•w,hominem fola Hde “iftificiri 255.46 Abrahi fides 148.38 ^d ’'tdicia imputata 169. ‘0 amp;i7j.«i Abtahi amp;nbsp;Ifaac hiftoria ^^■gt;4 in ea quid Gal.4 Paulus daceat 48.12 Abrabamum ex faillis iu-'bdicatii ede, locus epi Aolæ lacobi, iuftifica-doni contrarius 261.56 Abtabâalter,Paulus 606. il®Abrogationelegis Mo laici 182.50 deeadé, tioftrina, fcandali acce Pd per accidens caufa morabilium 1 44lt;5-3Sgt; , abfolucionis formula libe ra ab Apoftolis relidia 359,51 circa earn qui ri tusobferuati 499.2 de Abfolutione amp;nbsp;ligati-one pcccatorum,Apo-ftolorum canon 5'33.8 abftinere ob omni fpecie niala,opus vi præce-P» , 30134 ab Abfurdo quó probe-tur refurreütio mortuo rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;463.16 abufus rerum ab Apoftolis abrogati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;315.23 Abyflus appellatioinler-11 i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;472.14 Academimgentiu 516.46 Achaia à Vefpafiano Romanis fubieda 681.16 fenatui per Claudium reftituta 680.46 inea fynagogj amp;nbsp;ludæi 673. Achaicus Corinthi do-cuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.49 Achilleus martyrfub Do mitiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.10 adaPauli, liber adulceri-quot;“’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.57'39 aftioncs Chrifti in amp;nbsp;poft aflumpta carnem 98.41 poft refurredio-nem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100.36 aftioncs patris communes cum Spirituiando 83-4 de Adionn bonarum om nium fine, canon Apo-ftolorum 339'3 aflionuDei diuifio 76.16 adiuè amp;nbsp;pafsiuæ quae de Chrifto dicâtur 104.53 Adam creatura Dei 114.33 ex qua materia condi-tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.13 Adam amp;nbsp;Eua mortis eau.» fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;438.45 Adæ amp;nbsp;Chrifti collatio 236.14 ex ea probaturj , hominem fola fide iu-ftificari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;256.3 Adami amp;nbsp;Chrifti oppofi-tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;223.10 Adx lapfum omnibus ho-minibus imputari 163. 3*^ Adam amp;nbsp;Euam ab origina li iufticia excidiflet39.7 Adamum ucterê cum fuis prauis concupifcentijs non minimam caufam efle afflidionum amp;ten tationum 419.6 Ki^iafofofi an amp;nbsp;quid fit 440.30.33 de Adiaphoris quid do-cuerit Paulus 398,23 |
N D E X. eorundem intempefti uus ufus,fcandali da-ci caufa 449-32 «AaiÂpro peccato 160.30 amp;nbsp;161.30 adolefcentis cuiufdam à loannecuidam epifco-po commendatihifto-ria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;372.20 adoiefcentes amp;nbsp;iuueiics uelutumbræ mortuo-rum præ fame Hierolb lymis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;668.51 deAdolefcentum morib. canon Apoftolorü 338. ^4 . adeptiobenum iuftifica-tionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;238.22 adoptionis Ipiritus cur di élus fpiritus S. 120.17 adoptionem filioruin Dei Euangelio adferri IJI.3 adorare homines, pccca-tum in iiprxceptum 291 angelos, beftiam amp;nbsp;imaginem eins,ibid. 14 Moloch,amp; fidus Rempham.ibid. idola. ibid. 16 Adrianiftac hxretici unde exorti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;482.28 aduentum Chrifti qu'æ ligna fint pr jceflura46i. per Adulationis fermoné uerfari, peccatu in 111 præceptum 296.7 adulationis fermo, uerbo Dei contrarius 41.29 adulteri excommunican-lt;Ji nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;338.4 adulterium peccatum in vipræceptum 306,40 adulteria coniugio cótra ria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433.15 adulcosquoqj baptifatos elle,exempla nbsp;nbsp;496.32 aduocatus nofter Chri-ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.36 inAedibus priuatis quo-que Chriftianorü con-uentus fuifli celebra-tos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;492.58 xdificatio Ecclefiæ, finis elauisfoluentis 3Ö0.17 Aegæi maris infulas quas tranfieric Paulus 19.14 Aeglippus Aethiopiæ rex quomodo per Matchs umadfidem cóuerfus. 577'.* xgroti ab Apoftolis uifita “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5i5-4t sgrotos uifitandi ritus 304-30 |
Aegypti Ecclefiæ 18.18 à Marco cóftituta: 51S.34 Aegypti) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.40 xmulatioues peccata in v prxeeptum nbsp;nbsp;nbsp;30t.6t Aeneas paralyticus à Petro fanatus ll.tO æquitatem exhibere erga feruos,officium dominorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;297.50 Aerarium Hierofolymita nj ecclefij ab initio co mune 314.47 iude arana eccleCarü jfub A-poftolis communia 5131 29 qui eis præfuerinr. ibid. in Aethiopia an fuerit ec-defia aliqua Chrifti 18. 39 a quoplantat.e ec-clefia;lint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.41 affabilicas,opus vpræcc-pti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;300.6t afiedus carnis,peccata ef fe, Paulifentétia 170.14 afteftus hominis renati, ubi Ipiritus uocabulo nuncupati 109.24 alflidlis adelTe, eosq; con folari,opus Spiritus fan fti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.10 afflidlos in crucequomo do tradlauerint Apo-ftoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;313.1 affliiftio amp;ranxictas,poena damnatorum 474.18 afflidliones confelTorun» Euangelij, caufa perac cidés fcandali accepci 446.^8 affiiftiones Ecclefiæ du-plices 417.7 earum forms 420.29 qui-bus eas rebus modere-turDeus,ut tderari pofsint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;422.4 afflidliones tantum in hac uica,amp;breuc tepus du rare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42131 Africæludæi 673.61 Africans ecclefiæ tempo re Apoftolorum 18.12 Agabus propheta 307.30-60 amp;nbsp;309.12 famé An tiochiæ prædicit 14.26 itemPaulo capciuicató 11.49 eins uita 613.24 Rot’^^norua lu-dæisexufti 668.23.34 agnitio calliditatis diabo lies, finis crucis 416. 4’ agnitio Dti Sc eius uolun tatis,in cruce exerceda 413.30 qualisinhac uitahabeatur 379.1*3 in quibus earn opcre-tur Deus per uerbum agnitio Domini amp;ferua-torisnoftri lelu Chrifti ,periphrafticós pro fidc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;264.23 agnitio |
|
agnitio uera Dei , opus primi prxcepti 183.41 arnitionem de cfleum amp;nbsp;uoluntate Dei nónatu raliter notam elfe,qui-bus tedimonijsprobe-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.13 agnitionem fui, amp;nbsp;uolun-tatis fux, primum in re gcnerando honiine 0-peratur Deus per uer-bum fuum 153.17 inde agnus inimaculatus Chri-ftus 47.70 inconca-minatus ióS.37 inde Agrippa rex hypocriticæ pœmtentiæ exemplum 341.70 fubieflioiiê erga ilürum ludæis fuadens quóacceptus 671.74 Agrippæbalneaigni con-fumptaRoma: 670.14 domus incenfa 673.18 coram Agrippa quid ege-rit Paulus 9.41 Agrippina Claudium ma-ritum ueneno Juftulit Albania Armenix urbs morte Bartholomxi fa-mofa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177-1? Albinus prxfes ludxx zj. 23 amp;nbsp;783.27 et 671.17 Ro manorum prxfedus. 664.10 Alexander ludxus accu-fatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.19 Alexander non fanus in fide 270.17 collega Pauli 603.17 circa fi-dem naufragium fecit ^77-75' pfeudoapodo-lus 486.38.amp;487.21 fa-tanx traditus à Paulo 498.16.amp; 712.13 Alexidri defedio 179.9 Sr J73.77 ecclefix contraria 392.47.amp;.' 600.77 Ti motheo indicata 722.17 Alexandri uita 617.7 Alexander pontifex 7.23 Alexandria quàm mifera ludxorum clade nota 674.15' Alexandria: an Petrus fue «t_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;751.71 Alexâdriæ ecclefix 18. 26 à Marco códitutx 71S. 34 quam ob caußm mo tus ibidem exorti fub Caligula 27.13 Alexaridriæ fchola 717.17 ' Alexâdrini Chridianiper Marcum Conuerd an ha buerint omnes res com muncs 717.11 allegoricè expofitæ leget ceremoniales in nouo Tefiamento 183.40 de Allegorijs, hypothefis Simoniana 481.18 Amanus fuccefidr Marci |
I N D Alexandrix 609.36 Amarulenti3,peccatum in v.præceptum 3c-.12 ambitio caufa perfefcan-dali accept! 447.17 Ambrofius Chalmadulen fis defenfor feriptorum Dionyfij Arcopagitæ 637.5 Ambrofij uerba de iymho loApodolico 66.73 ambulare in luce, idem quod credere 164.19 ambulare non fecundum carnern , léd fecundum fpiiitumjcdedus pœni tentix 344.36 amicum tempore difficili dcferere,peccatum in v.præceptum 301.19 Ammonica iMarco pera-grata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60938 Amphipoli Ecclefia Chri dicolleda 20.19 Amplias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.17 Anaeletus Roman.epifco pus 718. 60 eins uita 637,78 inde analogiafidei quid 264. 70 Scripturx exponen-dxrepula 71.10 deAnalogia nodriad De urn, qux didaloquan-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.18 Anani.æ baptifantis Paulum Damafci, hifioria 373.43 concioaiiteba-ptifmum 374.31 Ananias amp;nbsp;Sappbira 711. 79 à diabolo dementa ti 137.38 aPetroexcó-municati 498.14 quo-modo excuflerint fi-dem 174.7 defperatio-nis exempla 178. 76. amp;nbsp;cxcómunicationis 378. 74.amp; 404.7.71 item by pocriticx pœnitentiæ 341. 49, amp;nbsp;quod fides pofsiramitti 176.33 Ananip amp;nbsp;Sapphiræ hido ria 63. 47. 6t 777,30 c-xemplum 378.18 lapfus 376.39 peccatum in 1 ii. præceptum 296.74 Ananix domus incenfa 673.18 Ananix pontificis iniurii in Paulum 8.39 uiolen tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.14.amp;314.7 Ananias pontifex nobilis a Simone ad fuppliciû tradus 669.44 Anani pontificis confilia contra Zelotas quis e-uerterit 678.47 interi-tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^59-9 Anani pontificis crudeles infidixin lacobum lu-dum, Scalios Chridia-nos 783.26 fxuitia 27.13 ancillarum officia 297.77 |
E X. Andreas Apodolus 402. 48 ubi ecclcfiam collc-gcrit 718. 31. eius uita 764. 27 conucrfio amp;nbsp;uo catio. ibid. mortis genus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;767.47 Andream in Scythia do-cuifie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.9 Andronicus 21.17 amp;nbsp;717. 34.6'718.4 eius uita 617. ii cognatus Pauli 604. 6 Apodolus di-dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;707.43 Angelus pro diabolo 137. Angelus lpeeiofus,Apoc. 10 imago regni Anti-chridi 437.16 angeli uox quomodo ab Apodolis ufurpata 127. 1 angeli 403.19 aflefibres in extremo iudicio 469 6. boni ubi ipiritus di-di 108.60 mali ubi 109. 4 , angeli creaturx Dei 113. 4 eorum opera 128. 49 curflammaignis Pfal.i03didi 128.61 qua fpeciehominibus appa ruerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lip.? angeli maliquales podia pfum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.36 angeli minidri promulga tionis legis 187.72 amp;nbsp;269.1 angeli quatenus homini-bus minidrent 130.36 non adoradi 131.30 unde conditi,exhypothe fi Simoniana 480.28 angelorü abiedio 371.1a angelorum Ad.i tedimo-nium,quódlE s vs fit Mefsias 106.60 bonorum appellariones 128. 4 definitio.1bid.17 tedi monia earn probantia 128.13 angelorü cudodia amp;nbsp;mi-niderium, iudificatio-nisbonum 160.10 angelorum lapfus amp;nbsp;poena, ex ueteri Tedimen-1070.3 malorum appel lationes ’37.14 angelorum miniderio ad quid utaturChridus in regnofuo 398.13 eo-dem ufus Deus in uete ris Tedamenti patefa-dioiiibus 130.23 eorum opera etiam adperden dosimpios Deum uti 131.18 angelorum ordines di-dindi fecundum quoD dam 129.39 officia qux 130.17 robur amp;nbsp;fortitu-do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.12 angelos adorare,pecca tum ia n præceptum 291.12 eofdembono contra malos pugnire pro defenfione Ecclefix 131.1 ininnocen tiafuaperdifilTe 119.12 Angelos cire,Apoftolorii argumenta amp;nbsp;tedimo-nia 127.13 duplices. ibid.41 habere Iiberti tem uoluntatis 118.4t elTeiudos àDeo condi tos. ibid.47 mundum fecifie, amp;nbsp;legein atque prophetasdediire,iux taCerinthum 484.70 angelos uni cum Chrifto aduenturos in extremo die 131.22 dodrinïde ijs qux contraria 131.18 de Angelis hypothefes .Si monianæ 480.37 Me-nandrianx 4^3''‘ de Angelis malis iudicatû iri in extremo iudicio 469.36 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i de Angelis qux citentur ex ueteri Tedamento 70.1 quid fenfcrit Stephanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647.1 Aniani uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;613.3 anima hominis ubi fpiri-tus uocabulo didaioj. animx pioru ubi poft mot tem fint 460.it animarum circitertermil le, Ad.i. conuerfionis exemplum if^-^J animas acorporepermot tem feparatasnoninte rire, fed manere incor-ruptas 460.10 pro Animab. uigilare,mi-niftrorumopus 291.36 de Animabus quidfenfe-rit Stephanus 645.26 animalium corpora extra cadra cremata, quid fi-gnificaueriht 494? fecundum Animi propen fionem nihil facere, mi niftrorumopus 293.11 L.Annius Gerafam ciuita tem capit 661.11 annorum numerus i mun do códito ad Mefsiam exhibitum, curin uete ri Seriptura annotatus arojuinpro peccato 160.38 amp;nbsp;161.70 apud Anthropophagos ubi prædicaueritMatt. Euangelium 777.50 Antichriftus eófutatusab Apodolis 491.10 Chri do oppofitus 108.70 Deooppofitus 78.15 conculcatorMagiftra-tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;199.51 Antichriftus 8c Antichri-fti |
/
-ocr page 635-|
E Xj rum collega 402.33 ité Pauli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;603.26 Apollo ludæus Ephefum uenit.16.36 etiamCo-rinthidocuit 21.46 e-insuita 617.30 Apollinis templum 677. Apolloniæ Ec«lefia. 20.32 Apollonius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36.1 Apoflolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4®3-4 apoflolus amp;nbsp;pontifex con fefsionis noflræ,Chri-flus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.31 apofloli an orbis terrarû prouincias interfefint fortiti 318.33 architefti fymboli quod Apofto licum dicitur 66.10 c3 pti, quomodo traftati apontificibus 3.10 ijdem coniuges 399.61 amp;nbsp;303.27 apofloli eiefti aut fpreti ab irapijs, quomodo fe geflerint306.34 ex carcere per Angclum noftu edufti 6.4 amp;nbsp;337. 16 apoftoli gubernatOres Ec clefiæ fui temporis 307. 13.37 maioritates uel gradus inter fe ignorâtes jfeinuicem uocant fratres 317.47 miniftri Euangelij 209.9 '’O“ tantumplantatores,fed amp;nbsp;infpeftores amp;nbsp;uifita tores ecclefiarum 319. apoftoli quibus formulis inter orandü ufi 332.53 inde.quid in fuo mini-flerio fedulo egerint 405.61 quomodo à Chrifto uocati 317.17 quomodo Aft. 4 amp;nbsp;3 coram iudicio traftati 315.42 quomodo caufa fintecclefiaflicorum ri tuum 442.60 apoftoli quomodo foleat fateri,ubi ex feipfis,nó ex uerbo Dei aliquid Ioquuntur56.4i quorum criminum àfenatu Hierofolymitano accu £311419.30 quotmo-dis difcernant fpiritu fanftum à patre amp;nbsp;filio 112.43 inde apoftoli criivifyiii Dei 598. 26 ubi maxime colle garumfuorum minifte rio ufi 318.43 ubi fe in -ftrumentalcm caufam efte dicanc doftrinæ Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53.61 apoftolorum ablegatioad prædicandum ex uete-ri Teftamento proba-tur46.it aftiones co fti Cpintum habentes, Ecclcßa: contrarij jgi. «ntichriftus excommuni-candus jj/.^o inEc-clefianoui Teflamenti futurus 434.$i non una aliqua perfona, fed integrum regnum. ibid. öiamp;43$.ï omnium a-bominatlonum parens 4151.14 organum diabo liadaffligendam Eccle fiam 418. ly quomodo inApocalypfi depiftus J7-8 unde fuum prima turn fitaccepturus,Paii lifententia 319.7 antichrifti defcriptiones 378.31 doftrina qua-lis futura 437,18 bypo tliefes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;490.31 aatichridiidololatria in- ßaurarOjpeccatum con traofficium fubditorû ^5947 aatichrifli mancipia qua-legtnus hominumfu-tura437.q.9 eiusregni conftitucionc curper-fflifluru dixerint Apo-ftoliDeum'433. 36 eins ®einbrum effie amp;nbsp;mane tSjpeccatum in fpiritö Ünftumi77.3i miniftri 'IsAntichridi notis, cano aas Apoftolorum 341. tatichriftipater diabolus Bï-ja fsgni ædificatio paulatim quomodo futura 436.7 eius defcri ptio 434.61 inde, cau-üefficiens 433. 14 flatus externus quibusi-fflaginib. depiftus 437. 31 ’atiebrifti reuelatio fignö finis feculi 461.41 fpi-ritualis amp;nbsp;externus fta tus quamdiuduraturus 438.19 uaria: appeUa-tiones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;454.30 antichrifto quid tribuac l^auius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;411.44 satichrifto fefe oponen-tcs omnibus tempori-lius,licetpaucos,fuifle, ^effe 438.37 antichriRum eiusq; fpiri-tum fugere,opus 11 prç tepti 187. 37 eundem odilfe officium magi-flratusi98.43eum reue latum, res fuas ad prifli num datum non redu-durum 439.18 antichridum undeprodi-turumede dicatloan- 37lt;ï.37 curaAntichrifto concilia I N D tiones in religione,pro bibita: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;439-58 de Antiebriflo doftrins Pauli 398. 16 quidi Thefs.i doceat Paulus ?''-^.^ antiebriftorum duorum régna , regno Chrifti contraria 399.14 de Annum moribus, canó Apoflolorum 338.17 i-pfarum officia 197.16 Antioebena ecclefia 14.13 quibus rebus clara323. 17 in cadem quæper-fonæ Ecclefiafticæ 308. 57 Antiochenû febifma 343. 5^* Antiochia Syria 13.38 an Petrus ibi fuerit 331.40 eide conuerfæqua in re inferuierit ecclefia Hie rofolymitanp 311.60 Antiochiæ cremati Iuda;i 674-30 Antiochiæ Pifidiæ in Afia fynagogæ 673 31 quid ibi Paulus egerit 390. 11 Antiochiæ quæ Ecclefia colleóta 318.17 quam-diuibi amp;quâto fuccef-fu docuerit Barnabas amp;nbsp;Saulus 390. i qua occafione eo uenerit Barnabas 611.38. ibid, qui Apoftoli Sc alias ui ri dofti docuerint 319. ll quid docuerint pfeu doapoftoli 487.38 Antipas martyr 646.3t Antonia Romanorûpræ-fidium àludçis occupa turn amp;nbsp;incenfum 633.29 eius expugnatio per Romanos 670.48 Apelles Chriftianus 21. 16 eiusuita 621.48 apidis, facritauri cultus Apocalypfis à quib.adferi batur loanni apoftolo 36.2 inde, ad «aza^iK/i fidei collata. ibid.31 à fpiritu fanfto perfefta 37.11 loanni in Patmo uifa 369.31 quando36. 18 amp;nbsp;318.40 de Apocalypfi Ioannis ua riadoftorü indicia 33. 55 in Apocalypfi quç forma læ gratiarû aftionis amp;nbsp;celebrationis Dci ha-beantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;334-36 Apocalypfis Pétri,liber a-dulterinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57-40 Apollinaris Rauennç do-cuit 22.41 eiufdem ui ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61.41 Apollo 317.51 Apoflolo-ram indicijs Sciudici-bus 311,3 canonesex catholicis codicibuS defcripti330,14 di-fta de xür^u à Chrifto prmftito quomodoin-telügenda 258,46 apoftolorum doftrinæ,li_ beradultcrinus 37.40 apoftolorum doftrinam cum patiiarcharum 8t prophetarum doftrina confentire 56.27 eo-lundera difcrimen 61. |
ab Apoftolorum exemple probatur, hominem fo lafideiuftificari 236,16 apoftolorum exempla in declihandis perfecutio nibus, aut fugiendis 429.7 alia, ubi in af-fliftionibus preces con iunxerint 4-i5-43 apoftolbrum funftio mji raculorum dono oma-ta 402.30 inde.eorun dem hoftes amp;nbsp;perfecu tores 418.52 inac.imbe cillitates 579-28 cur infacris monunientis indicentur 358.13 apoftolorum fonum in 0-mnem terram exiuifte 2.21 corundem uefti* tus 306.20 utdoftri na, ita amp;nbsp;epiftolæjuer-bum Dci 38.1 uocatio immediate fafta 401.22 ipoftolis angeii uifi 1271 30 quid poft refur-reftionem fuam man-daueric Chriftus 2.4 unde ftipendia fuppedi tata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;313.43 apoftolos bono exemplo præiuifl'ealijs 513-56 ad Apoftolos curmiferint Ecclefiç fuos miniftros 32I.22 apoftolos exalio in aliutn locum tranfijffe,amp; an nuncialfe Chriftum 317 7 ipfos miniftrafleba-ptifmum 3 33.37 an ludaica tantum lingua locuti fint in fefto Pen-tecoftes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.44 apoftolos omnium Eccle fiarum curam gefsifle 321.32 pafsiminEc clefijs docuifte 310.17 inter Apoftolos orta forte controuerfia, quomodo compofita 322.7 ineös quantum fæuie-rintpontifices ludæo-rum 23.38 quomodo eofdé ad minifterium uerbi præparauerit Ipi ritus fanftus 114.1.2 G g apofto- |
|
apoftolot folo uerbomi-racuk edidiffi: 430.jö ab ApoRoIis editorum mi raculorü catalogus ex Adis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4J0 53 de Apoftolis, canon Apo-ftolorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y3°-4^ ex Apoftolis quis primus Romam uenifte dicatur 22.40 apoftolicafandio quomo doacommuni difterac 401.21 eidem potcftas inomniloco docendi concefla 401.1 apoftolicorum amp;Eu3nge licorum librorum di-fcrimen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö0.30 apoftolicorum fcriptorii amp;epiftolarum occafio Dorigo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J3.j« apparitiones mortuorum nullas elfe nbsp;nbsp;nbsp;460.14 appellitiones angelorum malorum i37''4 appeUationes Chrifti ex fcriptis Apoilolorum 107.18 mimfterij Euan gelici 400.23 Spiti-tus fanài 119.60 appellationibus amp;epithe tis difccmi legem ab Euangelio 208.31 applicatio Chrifti cum me ritis fuis fpecialis pro-prietas fidei altera 272. 47 eius exempla 173-13 Apuleius martyr fub Ne-rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.4 aqua an confecrata fit ab Apoftolis ante baptifa-tionem 496.16 aqua materia feu elemen-tumbaptifmi nbsp;nbsp;333.48 Aquila 11.13 collega Paull 603.26 amp;nbsp;317.33 amp;nbsp;318.4 eius uita 616.33 Aquila amp;nbsp;Prifcilla quomo do uidum quæfue-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3ilt;ï-i3 Aquilsfratris Clementis uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;613.17 Aquileix quis docuerit 21.43 Arabes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.41 Arabia Euangelium à lu-da Lebbao annuncia-turn 384.8 item à Paulo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Il.lO Aratimonumenta à Paulo leda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;386.39 arbores creatura Dei 114. ii arcaNoah baptifmi figura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;336-11 inArcaodo tantum ani-mæferuatæ nbsp;nbsp;nbsp;387-4-iif)fHSCiltvirla ubi malos (pi ritus fignificent 137-33 if^xt apud Paulum 119. ï» archangcli 119-41 |
I N D archiepifcoporum nulla métioapud Apoftolos / 5i“'34 Archippus 317.33 eius ui ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;616.37 Arelati Trophimus do-cuilfe dicitur 23.11 Areopagus concionePau li Celebris 11.13 Areta rex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.19 argctarij cuiufda feditio arguere amp;nbsp;increpare mi-niftrorumopus 292.24 argumenta contra prima-tum Petri 324.40 aha, probantia hominem fo lafide,abfq; operibus legis, iuftificari coram Deo 233.20 quibuspij fcfcin cruce confolari debeant4io.38 qui-bus probatur, magiftra turn non habere pote-ftatem aliquid contra Deura amp;nbsp;iuftas leges prxcipiendi fubditis 437.3 quibus refurre dio mortuorum alfe-ueratur 463-39 adAcianos in Epirümif-fus Andreas ad prædi-candum Euangelium 4^3' Arifteam Curix fcribam quis occiderit 669.44 Ariftarchus 317-33 amp;nbsp;318.3 collega Pauli 603.17 cpmes Pauli ad iudicium tradus 17.16 Ariftarchi uita 616.23 Ariftobuli domus Chri-ftiana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.16 arma fpiritualia regni Chrifti 391.58 Armenia àParthisfubada 6S1.1 Arphaxat magus à Mat-thçoin Aethiopia con fufus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;376.37 arra amp;nbsp;arrabo hxredita-tis cur (piritus fandus dicatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iio.23 Arfenocœtæ excommuni candi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;338.6 Artaxerxes Perfatum rex 32.46 Artemas 317.31 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;618.8 Arremillæuita 619.37 artes magicx officina dia boli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.39 artibus inhoneftis uidum quarere, peccatum in viiprxteptüm 310.37 Afcalongeminaludioru cladeclara 633.16 inAfcalone duo millialu dæorum interfeda 634 i ab Afcenfione Chrifti pro batusDeumefie 69.37 |
E X. Afia à loanne conuerfa 318.31 pisdicatio-ne Petri clara 318.31 Afix Ecclefix 16.21.49 in Afia quando amp;nbsp;qui exti terint pfeudoapoftoli 488.39 quiapoftoli plancauerint Ecclefias 319-19 Afiani3.39 eorundem pfeudododores à Pau lo excómunicati 311.23 Afianorum defedio Ti-motheo indicata 321.18 Afiatica: perfecutionis u-bi amp;nbsp;quomodo mentio nem faciat Paulus 26. 26 Afphaltitis lacus cadaue-ribusplcnus 660.49 Affaronx- amp;Lyddxeccle fia,per Philippum colle da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.9 AlTeutiri promifsionibus diuinis ante experien-tiam,fidei proprium Afsioppidi inTroadcec-clelia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16.46 Aiyncritus Chriftian’22. 17 Athenienfis aræinferiptio loNoTO DBO 678. 4» Athenienfes ignoti Dei cultores 77.26 ubi of-fenderit eos dodrina de refurredione mortuorum 446.46 Athenienfium exemplum conuerfioni contrariu 332.39 quorundam conuerfio 148.44 Athenis quæ eedefia , amp;nbsp;qua occafione,quibuf-quegeftis colleda 21. 3 quid ibi egeric Pau lus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;391.31 Athaliæ ecclefia 13.13 attédere fibijpfi amp;nbsp;gregi, miniftrorumopus 192. fub Attico confulari mar tyriu paflus Simeó Cle opæF. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;386.14 auati cxcoramunicandi auaritiapcrfefcâdali eau fa accepti 443.23 Deo oppofita 78.13 peccatum in vu prçceptû 310.4.6 auaritix fugiens Paulus 601.31 auaritia: nota pfeudoapo-ftolis tribun 316.19 audire inuocantes, Patri cum filio amp;(piricufan-docomrnune 84.44 de Auditorum erga mini-ftros officijs, canon A-poftolorum 333.J6iteni de auditorum amp;nbsp;dodorum communi fortune 331.47 auditorum amp;nbsp;dodoruin difsidium, caufa lean-dab dati 448.46 auditorum peenitentia da ledari pios dodores, 8c impoenitentia cótri ftari 343.11 ua riaeorum genera effe, exemplis demóftratur 411.61 8f 413.1 inde. eorüdem opera feu officia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;293.33 Auentini hiftorici laus 23. |
I Auguftini fententia de lymbolo 66.60 Augufti monumentii fpó te apertumantemorté Vclpafiani 648. nbsp;nbsp;nbsp;38 fub Augufto quifueritre ligiogcntilium 6t7-28 aurum è fimouentris col-ligentiü calamitas670i 6 autor uit® Chriftus 108 atymoru dies feftus quo prodigio ante excidiu Hierofolyma: clarus. Aïoti ecclefiam colligit Philippus U'7 B in Babylone eedefia Chri fti 14.1 amp;nbsp;331-44 aBabylonijs quadoolim incéfum templum 672. l Badris Euangeliü à Thoma prædicatum 378. 30 Balaam typus hæretico-rum 48.13 exipfiushi ftoriaquid probet Petrus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;377-18 Balxus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13'^7 Balbitheatrum ignicon-fumptum Roms fub Tito 630.13 bannû imperialem amp;nbsp;cru-cem declinate,fufeepti reconeihatione Chrifti amp;nbsp;Antichrifti, cruci Eedefix contrarium. 418.38 Çajmirfix uox in qua figni-ficatione Ufurpetur ah Apoftolis 333.14 Baptifmi adminiftrandi ius penes quos fueric 333-4« . baptifmatis alis appella-tiones 333.7 ante eius impertionem quid egerint cum adultis A-poftoli 496.46 SKUTia-fits quid in epi-fleliad tbrxos figui- ficet |
|
E’ x; Bartholomçum Brachma nis concionatum effe. 18.5 de Bartholomæo narratio fabulofa Abdiæ 375. 7 Bafilicaan in Ioannis noa mine extruffa Ephefi 371.34 Baflus quot ludæos inter fecerit in fallu, lardes 574.40 Batamea regio 654.6 beati cohæredes Chrifti futuri 478.31 item fortes amp;nbsp;potentes futu ri in uita ætéma 477.35 immortalcs amp;nbsp;incorru ‘' ptibiles 476.48 beatorum gloria, honor, -I amp;nbsp;charitas poft hanc ui tam 477.3, gaudium seternum 478.50 beatificatioiuftificationis bonum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;258.7 beatorum gaudium seternum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;478.50 inBeatitudine confirmatos elfe, ibid.22 plures eflè. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.27 Bedæ error nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;636.23 belli Romanifeminanum «33-^ hello inter ludæos amp;Ro manos quatïdo initium datum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;652.46 bellapro Antichrifto duf queidololatria inftau-randa,figna finis feculi 4'ï';33 benedicereDeo, opusfè-■ cundi præcepti 288.60 benedicere idemqiiodiu ftificare 223.50 benediflio effeftus fidci. beneficentia erga inimi-cos amp;nbsp;captiuos, opus v prçcepti 301.31 inde beneficium Chrifti reijce re,peccatumin primö pneeptum nbsp;nbsp;286.49 beneficia corporalia effe-ftusfidei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;277.50 beneficia externa amp;fpiri-tualia confequi, efFe-Ausorationis 359.3 ob Beneficia Dei in nos per Chriftum collata, prxftari debet bona 0-pera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32055 Berrhtcæludæi 6^6.,6 ec-cle($a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.52 Befemlcith à Pladdodeui dum Sc captum 660.58 • beftia portas meretri-cem, Chrifto oppofita '108.53 befti® imagines amp;nbsp;chara-ederes, eeelefiæ contra - ria _ 392.33 beftia,Ronaanum imperiü fi«t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^5.10 baptifmus adminiftratus Apoftolorum tempore J15.9 quomodo mini-Arandus amp;nbsp;accipien-*^“s jyj.y; quomodo nos ad facienda bona opera obligate dicatur jai.S lgt;aptifmus regenerationis fons, bonum ccclefîæ 388.10 regenerationis inftrumentüm 152.1 baptifmiaqua confecran-da 496.15 eins corru ptcbjccclefîœf'alfæno-'’ 394'S'5' ufos legitimus, liera: ecclefiæ no-” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;380.50 quot;’ptifmidéfinitio 35'3.14 autor. ibid.32 admi-niftratores.ibid.37 ma ttria, feueiementum. 'bid. 48 fines feu effe- , ^«5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35'Ï-'7 b’ptifmi Ioannis ubi fiat mentio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3y0.47 b'ptifini typus, maris rubri tranfitus 48.3 ubi •ypiinueteri Teftamé •■quot;eBaptifnii adminniftra donem quid fecerint , Apoftoli 35’4-'7 “'Baptifmi femel rite' ac-'cpti iterationcj nihil præcepifle Apoftolos. b’ptifmo adeffe fpirirum ünftum •J4-49 ‘’ptlfnmmquï adminiftra neriiittéporeApoftolo film 495.57 admini ftratum elfe interdum 'neongrefsibus publiais 493.14 quód per turn augeatur 8ecxer-teatur fides 265. Î7 applicetur nobis re-mifsio peccatorü 247. I7 exhibeatur fpiritus finftus n8.22.45 of-brantumobis bona fa crificio Chrifti parta. hf Baptifmum. quomodo efficax Chriftus 102 15 ^sptifmo confirmari fin-gularem applicationé raetitorum Chrifti 273. ''Baptifnio probatur re-Airreftio mortuorum. . 4fi4’4i baptifari, auditorü uerbi opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;294.3 bsptifareminiftrorü uer-' bi opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;292.42 bsptifari denuo quos præ oopcrint Apoftoli 495. ij I N D baptifandi qui 35’4'5'i baptifandos in aquam im merfos fuiffe à miniftro 497-13 ad Baptifandum locisli-, berè ufos elf» Apofto-ftolos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;495.60 baptifati an alijs ueftibus poft baptifmü ufi 497. 5i baptifati funt in nomine * Domini, phrafis apud Lucam quid fibiuelic 334-38 deBaptifatorum uriftione amp;fignationc crucium, nullamétio apud Apo ftolos 497.33 baptifatis quomodo im-' petrauerint Apoftoli Ipiritum fanétum 498. 12 quid in ijs abluatur, amp;quidmaneat 356.18 Ca7rTlt;^w nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;497»I7 Bardeuuickoppidum cu-? ius praedicatione darum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23.17 Barnabas 517.31 Apo-ftolorum collega 402. 51 collega Pauh 603.23 primus Romam uenifTe dicitur'quot; 22.40' Barnabas amp;nbsp;Marcus cur in. Cyprum nauigaue-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.23 Barnabas qua occafione ueneric Antiochiara 611.58 idem Apo-‘ lus appelktus 507.41 fub Neronein Cypro martyrio perfungitur. ■ 28.26 Barnabae Antiochiam mif figefta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.19 Barnaba: authoritas prx-cipuain ecclefia Antio' chena 612.16 itinefa' cum Paulo tranfafta. ibid.27 de dus epifto la quid dicat Hieronymus 613.1.2 inde Barnabæ amp;nbsp;Pauli difsi-- dium 16.12 amp;nbsp;379.38 amp;nbsp;34lt;^.’’3 Barnabæ epiftola, liber a-'’ dulterinus 37.40 Barnaba: uita 611,13 ®quot; ' iuS nocatio ad minifte rium,amp; infignes uiftu-tes in co. ibid.23 in ipfius tumuloMatthæi Euangelium inuentum.-37lt;3.54 Barnabam primum Romç ccclefiäm piantaffe 519. 27 Bartholofnæus 402.49 folus Apoftolorum no biliratc carnali orna-tus 574.36 eiufdem aflîin India 3nS.39 ui- |
• M . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37442 pert’apam inftauratuaJ ^^7.37 beftiæ, id eft Romani im-perij,bellum pro Antichrifto nonfàtis felix. 439.'3 beftiam adorantes, Sre.ex communicandi 357. beftiam amp;nbsp;imaginem ado rare, peccatû in fécun-dum prsceptum 291.14 item fufeipere chara-deres dus, peccatum contra officium fubdi-torum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;299.53 beftiam, id eft Romarfum imperium, defenfuram eflefalfos dodores ad ftabiliendüra regnufn Antichrifli 453.32 beftiæ creaturæ Déi 123.55 Bethlcpte toparebia à Vfe fpafiano capta amp;nbsp;euer-la nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6 60.60 Bethfaida quorum Apoftolorum patria 574.^ bibliotheeæ an fuerincin ecclefijs tempore Apo ftolorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;516.22 Bileam peecator infpiri-tum fandum nbsp;nbsp;nbsp;177.5 Bilaritis regio hærefi E-bionitarü infeda 484. ’7 Bithyniæecclpfiæ 15.2t àPetro conftitutæ yi8 apud Bituriges quis do-cuent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.55 blafphemia infpirîtû fan-. dum quid '' nbsp;nbsp;176.3 blafphemare,peccatum in iipra:ceptum 291.29 blafphemiæ aduerfus De-um, eiusq; uerbum,fal fæ eeelefiæ nota 395. 50 blafphemandi nomen Dei caufam fuppeditare ira pijs, fcandali dati effe-' dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;450.40 Bnehargem qui didi j66, 21 de BonitateDei, qua iu-ftida mediatoris cre-. dentibus imputatur,te ftimonia 219.52 bonos in ecclefia non efie perfedos , fed habere multas imbecillitatcs 379.1 in eos exer-cere tyrannidem, peccatum in v praceptum 302.53 ex Bonis amp;nbsp;malis ecclefia: eoetummixtu effep6. 23 amp;nbsp;377.15 bonaampliora quant pe-timus, confequi j dfe-dusorationis 359.' bona Gg 2 |
|
bona eorporalia pluri* fa cere quim æteriia, pec Catum invii prjEce-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311. yy bona ecdefis corporalia amp;nbsp;fpiritualia 387.53 fi-deliitrnpoft hancuita bona proximituerijamp;fili cet augere, opus v 11 pr»cepti 307.58 bonalua propter confef-fionem amittere, opus viipræcepti 309.50 bona facrificio Cbrifti par ta per quæ media nobis offerantur 365.i4 quo mode applitenturnobis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.31 bonorum communio ACh iiamp;iiii cuius reicxé plum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;apT-H in Bonorum communium procuracione cauereab inhoneBa fpecic, opus vtiprzcepti 309.60 bonis huius mundi redo ubi,opus vn præcepti 308.19 deijs neccfl'a-riot fumptus facere, i-dem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. bonis fuis ad comeflatio-nesamp; cbrictates abuti pcccatum in vu præ-ccptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.11 bonis fuis fpoliari, forma afflidionum 410.53 de Bonis fuis conferre ad conferuationem mini-fterij, miniftrorum, ÿ{ fcholarum , opus vn præcepti 308.40 deBonis eedefiæ 514.46 Bosapud Memphin à Tito coidècratus 680.19 bos quando amp;nbsp;ubi agnû pepererit 663.19 boum uetus fimus alimen turn ludzorum in obb-dione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;670.41 de Boum ore non obtu-rando lex, allegoricè expoCta à Paulo 48.18 Bradimanis quis concio-natus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.5 Britannia a Claudio fub-ada 680.41. ibidem cedefia hoc tempore per Apoflolos collcda (sizAN mû SiMfiXTiS fiicû 115. 6 bubo fupra caput Hero-dis Agrippæ 31'40 Byzantium quando Romanis fubiedum 681. 16 Byzantij Andream docu ifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.5 C ««'« militia propecca l\to ^ nbsp;nbsp;nbsp;161.15 |
Ï N D cadauera non fepulta, fed in tumulum congefta, conculcata 662.51 cadauerum mercedepu. blicafepultorum nume rus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;670.26 cæci, Petri fententia qui ’73-44 Ca-cilius martyrfub Ne-rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.3 exdespeccatum invprç-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.46 esdi alapis,col3phis, uir-gis,amp;c. form* afflidio num 420.41.inde .C.Cæfar ab A.Vitdiio pri mum adorari tullus 680.3 Cifaris hoflixà ludxis facerdotibus reiedæj belli Romani femina-rium ac materia 653. 12 Csl'arum p«nç quiChri Bianos alflixerunt 32. 7 quis eorum primus publicis edidis Chri-ilianos perfequi iulfe-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17'40 Cæfarea Stratonis, morte Herodls Agrippx dara 31.26 quibus ibidem miiaculis eedelia Chrifti collcda 11.20 Cxfaricnfis Eedelia 523. 16 à Cæfarieiihb.fuper uigin ti millia ludzorum tru cidata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;653-47 Cafennius Gallus Ruma næ legionis duCtor in Gd ilæam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;654.60 Cain amp;nbsp;Abel hidoria 6t. 13 ex ea quid probet Io annes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;377.20 Cain defperationis exem plum 278.56 peccator in fpiritum fandura 177 ? Caius Cæfar rdegat Herodem Antipam inexi turn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30.28 lub Caio Caligula perfe-cutio Chriftianorum 25.9 quid adum cum ludeis 651.1 in ipUtis fediuitate quot uidi-mæcæfæ 677.59 Caius Paulicomes adiu-dicium cradus 17.26 calamitates omnis generis peccaci eftedus 163. 31 priuatæ amp;nbsp;publiez ludçorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33.2 Calamitatum ecdeßc elfe dor diabolus nbsp;nbsp;nbsp;417. calamitatum amp;nbsp;poenarum uaria genera caufç poe nitentiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3fo.49 caleiamenta comefta Hie lofolymit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;671,11 |
E X.’ calicem Domini 81 dzmO niorumfimul uelle bi-bere, contrarium lidei 278.62 de Calice irs Dei qui fint bibituri 439-34 Caligulæ tragicus exitus 32.17 uitia, imperium, perfecutio in Chriftia-nos 25.10.inde calumniam de ebrietate Apoftolorum quorno-dorefellat Petrus 3.52 campanas baptifare, nota falfx eedefia: 394.58 in Campania qux res mi-raculofxfub Titoacci derint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;649.3 Canaiixz terrx quemho iiorem habuent Deus 2.30 candelis quando ufi Chri Aiani 111 publicis con-grefsibus 493-Z2 canerc una inpublicis có-grefsibus, audicorum uerbi opus 193.36 canes eedefiæ contrarij 39^-4’ Canillx bzretici unde e-xorti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;482.28 Canon Apoflolorum 35 quid de confoeiatione ecdefiirum in fingulis . prouincijs alferat 523. 31 Canones Apoflolorum exuetuftis amp;nbsp;cacholi-cis codicibus defcripti 33O-’3 deCanonibus Apoftolo-rumiudicium 544-3 Capicolium Romx quando conflagauent 648. 33 |
Cappadoecs 3.39 Cappadocix eedefiæ 16. 21 in ea etiam Petrum prxdicalfe 318.32 captiui manibus abfcifsis in urbem àTito remif-fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;668.17 captiui uifitandi,Sc ijs ad-miniltrandum 304.37 captiuorum ludçorum nu merus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;673,58 erga Captiuos beneficen tia,opus v prçcepti 301. 33 caput eedefiæ Chriftus 381.49 amp;nbsp;382.36 capite uelato orare, mulle rum opus 304.13 de Capite eedefiæ nulla mencio Petri,apud Pau lum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3i7-n capite truncari, afflidio-num forma 420.52 capita prçcipua utriufque teftainentt eadé 60.61 career t.Pet.5 inferniap-peUacio 47*'37 carceris eufiodis Ad. 16 hiftoria 20.3 carcere indudi,affllldio-num forma nbsp;nbsp;420.49 carnales qui 149.452 Pau lodidiqui 270.2 carnalibus non darifpi-ricumfandum 118.iS carnis afFedus,peccatain ixamp;xprxceptum3i6i 41 eiufdem curam ad cócupifcentiam agere, peccatum invipra:cc-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;507.8 carnis libertas, libertati Chriftianx contraria 416.13 opera 137-39 ^ 174.46 eis repugnant renati. ibid. carnis res cuiufmodiob-» ieda fint uiriiim hominis ueteris 145.10 amp;nbsp;’44-40 fecundum Carnem ambu lare,peccatüin ix amp;nbsp;x prxceptum 516.43 carnem cum affedibus amp;nbsp;concupifcentijs crucifig* re opus ixamp;x præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3’6.7 Carpi uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61713 Carthaginenfium epifeo-* pus Titus à Paulo con-Bitutus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;615.5t callitas uxorum amp;nbsp;mulie-rum opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3°4-47 caBitacit donum habenti bus quad cófiliumdet Paulus,amp; eins ratio 434.51.58 ijfdcmlibe-rü elle matrimonio utt ud non uti,caiion Apo flolorum 357-* caBitatis donum non ha-bentes, teneri contta-here inatrinioniü 452. 7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,. caBitatis dono ptstditus Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;396^4 Hxrxnftgt;ix amp;nbsp;AkkiUo-i} Op-politaubi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113-47 Catalogus eorum qui in inferno futuri fint472. 4’ Catechifmus traditus ab Apoflolis 510.46 Catechifmum difcere, au ditorum uerbi opus »93:.34 RaTHxauKrit 4O3.16 Catullus Pencapolicanx Libyæ redor 675.il cauponari fermonem Dei peccatum inu pra:ce-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;290.13 caufa bonorum operum j 280.41 impulfiuain Deo, adredimendum genus humanum 256. 33 caufa ob quam affligimur, cuius fit 411.46 de Cau- |
|
lie Caufa efficiente Anti-chrifti, Apuftolorû canon Hi-« eaufæ j cur credences in Chriftumori oporteac 4f9.5inde taufe excidij ludxorum öyy^J taufæ générales quæ ho-minesad pœnitéciâ mo ueredebeant 3^0.14 taufjiuftificationis quàm folidè a Paulo traditæ Î974i inde taulç per fa, fcandali acce pti 444.40 nbsp;nbsp;nbsp;(14 taufe juiMtmuicl fidei jay. cauffs fecundis non alliga tusDeus 73.13 amp;iiy.i9 ^^ayphas pontifex ^.zz de ipliuspœnis quisfcri-bat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3a. 38 ^elfus martyr fub Nero-ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.1 Cenchreis qua fuerit ec-delia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;il. 73 Venturis prima liber fc-cundus quid contineac I.iO Cephas Corinthi docuit 11.48 Ccrealis tribuni uiiSoria deludæisin monte Ga rizin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;676.1 teremoniæ à Paulo conlti tutæquæamp;cur 600.1 «temomas ædificationi eccleGæ confentaneas ordinäre, rriiniftrorum opus 193.11 eafdem ordinandi amp;nbsp;obferuandi poteftas libéré concef-fa ecclefiæ 391.79 quis ordinarint Apoftoli 713.11 ^tCeremonijs hypothecs Cerinthiana 487-1 deCeremonijs ludaicis canon Apoftolorû 739-deCeremonijs fiueritib. Ecclefiaftieis 441.17 amp; de Ceremonijs ueteris Teftamenti hypothecs pfeudoapoftolorû 486. 48abApoftolis réfuta '’ . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;489.43 teremoniales leges quid 181.49 per Çhriftum ab rogatæ 181.71 unde alle fioricè expofîtæ in no-no Tedamento 183.40 ceremonialia quçdam Mo faica cur Apodoli ali-quartdiuobferuauerint ’*M4 pioCeremonialib. decrc tisubilex pofitai8o.io Cereris Attica: facerdo-, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^77-33 Vrinthus unde amp;quant N dofuam hærefin condi tuerit 484.il unde dogma de uoluptuofo Chrifti regno extruxe-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.16 |
Cerinthi hæretici uita 643.18 eins hærefin loâ nidedilfe occafioné feri bendi £uangelium fuû 769.18 in Alia amp;nbsp;Epheli gralTatam fuiflé 487.11 certaminaPauli 600.10 i-tem Petri infuo mini-fterio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;776.14 certificate fideles depro-pitio Deo, opus fpiri-tus fanfti 116.34 de pro milsionc m Chrifio fa fta,eftedtus fidei 276. 47 de uita æterna. ibidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70 Ceftius militum in Syria præleôus,quib.cladib. artecerti ludços 674.47 charader lubPantiæ Dei, Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.46 X“?'ej X*f‘^/*‘‘t i'*' ‘T'ufnüfy nonyma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130.11 X'ïj'ts quid fignificet 128. 49 lie z^o.n ^afnrfut 228.46 amp;nbsp;130.11 charitas ergaDeum effe-dus fidei 177.13 crga proximum. ibid.17 chantas fraterna, opus quinti præcepti 199.61 amp;300. inde. cl.aritas feu diledlio Dei, quado Gratig lynony-roum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;219.43 charitas fimulata pecca-dumin v præceptum 301.7' Xafi^lt;rfla( nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.77 Xt!f Hxï StiiAH rtv Siaü 217.3 Chios infula 19.16 Chirographuin lex dida Chlox familiäres quid ad Paulti de corrupto fia-tu ecclefiæ Corinthia-«g retulcrint 711.41 Chlox uita 617.11 de Chrifmatein ungédis eedefig miniftris,nulla mentio apud Apollo-los nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;701.43 Chriftus adumbratus in fcriptura ueteris Telia menti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.46 Chriftus autor dodrinx Apoftolorum 37.27 bo-noru operü in renatis 178.7 8f caufa eorundé 281.lt autor mundi izz,. 42 caufa conuerfionis gentiurti 344.17 Chriftus cur exhibit’ 237. 74 cur homo fadus 231. 77 cur in carné uenerit 136.70 81:277.46 cur AM .' Tosdidus 107.77 inde |
5 E X. faluatordidus 226.16 curlinepeccato fuerit 241.38 Chriftus lESVS quibus teftimonijs lufticia fuu fanguine partam diftri buereSc communicate afletatur 234.13 111 mor te amp;nbsp;poft mortem Dominus nofter 479.39 non ociofus in cœlo 1. 27 obiedum fidei 268. 36 per quod me diumin cordibus no-ftrishabitet 376.74 quem habeat à confi-lijs in regno fuo 398.16 Chriftus quibus manife-ftatus poft refurredio-0611179.46 ubiDeusSc Dominus didus 68.21 ubi Deus dicaturapud Apoftolos 90.7Ó inde. 91.23 uerus homo.tbid. j6 unius elfentix cum Patre amp;nbsp;Spiritu fando 87.16 de Chrifti adiudiciumre ditu,decretü Dei 216.8 Chrifti appellationes in fcripcis Apoftolorum 107.18 beneficia etia ad gentes pertinere 374. 14 colloquiü cum Pau lo m conuerfione 788. 43 crux Se pafsio quo-modo difcernatur icru ce Ecclefig 417.77 cura tiones,miracula amp;nbsp;bona ecclefiæ 388.74 de Chrifti diuinitate arci-culus præcipuè à loan-lie illuftratus 769.78 Chrifti amp;nbsp;Adæ collatio 23Ö.14 oppofitio 227.11 Chrifti amp;nbsp;Antichrifti re-conciliationes qui fine tentaturi 439.17 Chrifti morte Se refurre-dione,refufcitationem mortuorum compara-tam efle 467.61 opera, mor$,8i; refurredio, ,p toto genere humano prxftita 382.19 deeius iufticia,teftimóia 220.6 Chrifti obedientia amp;nbsp;mor teremifsionem peeca-’ torum partam elfé 232.1 Chrifti pafsionis exem-plü 421.23 proprietates in Se poft alTumptioné Carnis 98.41 poft refur-redionem 100.36.ee 101 inde.qug opera demon firent eum efle Deum 69.77 ab ipfius refurre-dione quó probet ur re furredio mortuorü fu tura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;464.10 |
Chrifti tranffiguratio in ,' . montc Thabor coram tribus difcipulis fa da.' 767.60 typus Melchile dech nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.31 Chrifto amp;nbsp;membris fuis nunquä conuenire cü-diabolojfed perpétua efle certamina 136.4 Chrifto qux opponantuf 108.70 Chriftum ad iudicium ef. fe reuerfurum, proba-tur468.6quo Iplendo re amp;nbsp;maieftate.ibid.4ci cur oportueric uerum hominem clTe 94.33 deftruxilTe opera diabö li I33.3 duas in una per-fona naturas recinere etiam poft glorificatio nem 96.28 amp;nbsp;inde Chriftum Se unxifle,Sc ci-dem in officio unà cum patre adfuiflè,fpiritum fandum 113.7^ Chriftum in catneuenil-fe negantes,£uai)gelió contrarij 208.21 Chriftum negate,cruci ec clefix contrariü 428.41 Chriftum nondumamot tuis refurrexifle, Cerin thus docuit 484.47 Chriftum oportefe régna re ufq; ad deftrhdionc mortis, ex ueteri Telia mento probatur 47.37 per eundem parandam efle iulliciam, decretû Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^37.4' Chriftum peccata generis humani expialTe 190. 46 pro nollris, amp;nbsp;noil pro fuis peccatis pafsu elfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.30 quo ad Chriftum , quarc “ 'non gratis iuftificemur 247.11 Chriftum qui faciant pee cati miniftrum 276.37 Chriftum fpótè amp;nbsp;conful to fefe obtulilfe uidi-mam pro peccatis, noö inuirum id fubijfle 364« 22 fua motte amp;nbsp;refurre dionc meruifle fpiri-tûfandû mitti in corda fidélium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.47 Chriftum tibi foleat doce rePaulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;718.26 de Chrifto dodrina à Pau lo maxime illuflrata , 797-34 de Chrifto amp;nbsp;Chrillianis narratioTaciti 27.77 deChrifto hypothefes Ce rinthianx 484.36 E-bionxx 483.41 earum fundamentumfibid.Simonis magi 480.18 de Chrifto lefu quxadi-uè amp;nbsp;pafsiuc dida 1Ó4. 73 de codé inuocando Gg 3 tt- |
|
teftiinonii jij.jj de eo quid fenfent Stepha-”'15 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;®44'ylt;î deChrifto teftari quod uc rus fit Mefsias,miracu-loruin efteâus 4)1.40 inChrifto qua: fintunio-nis hypofiaticz caufie 94) inde Chriftiana: perfecutioni» fub Nerone occafio 17. Chriftiania quibut legi-bu* amp;nbsp;quatenus liberi 414.5') anunacum ludæis fub Claudio Ro maeiedi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z6.ii Chriftiani,ecclefix appel latio)6d.4tquod om-nes facerdotes fint,canon ?\poftolorum 5'40. 38 quando fSc ubi pri-wum ira appellari cœ-perint 710.17 Sc 612.6 amp;nbsp;718.20 Chriitiani quibus crimi-nibus accufati à ludxis Chriftiani Roms a Paulo inuenti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.4 in Chrifiianorum accufa-tores qnaoccafióe pro mulgauerit edidum Ti beriui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.21 Chriftianorum congref-fus public! 492.14 mores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;704. y6 Chrifiianos fe etiam pecu nia liberafie interdû à tyrannis ^^‘57 Chriftianis que crimina obijciant perfecutores 419.47 amp;nbsp;410,2) Chryfoftomus dc^laudib. Pauli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;607.6 deCiboru diferimine lex abrogataapud Chrifti anos 184.27 amp;nbsp;707.42 lt;iboruSematrimonij pro hibitio, falfx ecclefiæ nota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î97-ilt;î de Ciborum ufu indifte-renti,canon Apoftolo-rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7)9-ilt;ï Cilicia quando Romanis fubieda 681.18 eiusec-clefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.38 cineris quanta copia ex Vefeui mótis ineendio 649.76 cingula cotneftaHierofo-lymis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;671.21 cingula Paul! muitis falu-bria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.8 deCircuicionibus Ency-dicis epiftolis Clemen tis Romani, Epiphanij locus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;641.27 Circucifio baptifmi typus 48.4 Sc 376.12 quandiu res libera luerit Chri-Hianji 7®^-3* |
i M D cireßeifionis amp;nbsp;baptifmi collationequid innuat Paulus 377'1-iJ eircucifionis ubi fiat men tio apud Apoftolos 181. circumcifione Chriftianis neceffatiarn elTe ad (alu té,hypotheG5 pfeudo-apoftolorum 486.70 circuncifioné quando ne-glcxerit Paulus 392.21 deCircumcifione externa quid fenferit Stephanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647.11 circumeiforû Apoftolus Petrus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^4-43 circumftantijs ad promu! gationem pertinentib. difcemi legem ab Euan gelio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;208.61 dues regni Antichrifti,amp; eorum officia Sc mores 457-45-y7ii2de ciuitas fanda noua Hieru falem, pro ftatu beato-rü poft hac uita 474.79 Claudç infulx fitus 794-17 Claudicare à ma ueritatis cruci ecelefis contra-rium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;428.40 claudus ex utero matris. Lyftris à Paulo fanatut 17.34 Sc 63.43.78 eiufdé conuerfio 248.36 exemplum 269.4 fides qua re excitata 267.6 claudi ad portam fpecio-fam fanatibiftoria 4.71 Sc 269.1 ClaudiusCffar uentno fu blatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32.23 claudij imperatoris reli-giones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;680.6 fub Claudiff Imperatore qua: res miraculofa: ac ciderint 648.19 Claudius Lyfias Tribu-nus cohortis,ui libérât Paulum 8.27 eins laus 298.39 fub Claudio qui fuerint bærefes 482.32 quando Scquantaperfecutioob orta 27,42 quis fuerit flatus ludçorum 671.20 clauis foluens fiue remit- tens peccatapenes Ec-lefiim 379.24 fines eiui 360.17 clauis ucriufq),ligantis Sc foluentis, cognatio cü ininifterio uerbi 360.23 claues ecclefia: quid 377.12 clauium abufusfalfxecclc fiæ nota 397.8 in earun dem uero ufu poteftas ecclefixfiti 389.36 clauium légitima admini-flratio res roinifterij E-uâgelici 403,23 ueræ et clefix nota jS«.4gt; pro Claues ecclefidt exhiber! Spiritum fandum 118.23.46 clauibus regni ccclorum adefte probatur fpiri-tus fandus 1(4-77 Clemens 717.54.60 quàm diu Romano epifcopa-tuipræfueric 641.49 Sc 728.61 eins uita 638.34 Clemens quam hiftoriam delacobo Zebedaei F. narret 766.60 quam de loanne epoftolo Sc e-uangelifta 772,1 Clemés Romanu$,comet Pauli 77.19 interpret ca nonum Apoftolorum uulgo didorum 744.6 Clemens ipapa 636.74 Clementis Alexandrin! narratio de lacobolu-flo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;781.20 Clementis ad Corinchios cpiftola 746.17 Sc 640. 17 libri Recogniiionu 641.18 Cleobani hxretici unde exorti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;482.27 clerus i.Pet.7 quid figni-ficet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;366.50 Giet! epifcopi Roman! ui ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;637.40 cloaca: perquifitx à qui-bufdam, exaturandi a-, luum caufa 670.40 in Cloacis quot inuenti poft expugnationéHie rofolymæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;673.39 clypeus aureus Caligula: decretus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;678.1 Cocaba uicus hxrefi Ebio nitarum clarus 484.17 Coelura creaturaDe! 123.7 Ccelum nouum Sc terra noua pro ftatu beacoru pofthancuitam 474. de Coelibatu feu uirgini-tace qnid doceat Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;474.20 eoemiteria hoc feculo ufi-tata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;704.48 Coena Dominica admini-ftrari folitain publicit cógrefsib. 497.10 Apo ftoloru tempore 713.17 Cœna Domini inftrumen tü régénéra tióis 172.17 quâdo,à quibus,Sc que modoinpublicis con-grefsibus adminiftrata 499,48 inde Sc 700.27 deCanx Domini adm! niftratione,canon Apo flolorum 74O'y2 CœnxDominiex abufus, caufafcandab dat! 449 26 falfx Ecclefia: nota Coenz Domini appellati-enes 360.78 uetbajdi. |
I4inftitutor.ib!d. 23 teria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!bid. legitimus ufut uera ec clefix uota 380. 73 fumptionit ratio 362.1 frudus- ibid.41 ufum quxfint fecuta. 700.40 de eius oblatio ne ^ uiuis Sc mortuii nihil apud Apoftolos. ibid.47 Cœnæ ufum conciones præcefsifte 700.7 in-ftitutionis uerba intégré recitara. ibid.t4 Geenz Dominics contra ria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36)-(7 coena adminiftrarc, mini-ftrorum opus 292.76 perCanam Domini ap-plicari uobis meritum Chrifti 247.34 confir-mari fidem 166.60 offerri nobis bona facrifi cio Chrifti parta 367.3» ccenam Domini poft alios cibos fumere, nonim-probatü à Paulo 700.37 per Cocnam quoniodo ef-ficaxChriftus 102.28 cesna Domini confirmât! applicationem finguk rêmerit! Chrifti 273-4^ qui digne Sc qui indigné utantur 362. ƒ in Cœna Dominica quid accipiatur 36147 cœna Dominica uti,audi torii uerbi opus 294-4 abuti,peccatuni iniii prxceptum 296.19 in Ccetu ecclefiiftico file re, mulierum officium FJ-W cogitationes atiapeccata elTe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.16 cognitos fuosquos uocct Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;604.6 cohxredes gratiae, appel-latioEcclcfiz 367.17 «oirwrlwin cógrefsibuspu blicis tadz 497-45 colledionem eedefisDei adiuuare, opus magi-ftratus 476.19 per Collcgas fuosquid effecerint Apoftoli in uiCtationibusecclefia-rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;720.1Ó Colonia quos mifetitdo dores Petrus 23.17 Coloflae terrjmotu con-euflæ 648.49 quando ^^•^^ colofsis ad Lycum ftuuiü ecclefia Chrifti 17.47-ibidem quando fuerint pfeudoapoftoli,8c quid docuerint 488.2815: 48lt;ï-37. de Cololfenfium cóuerC-one Paul! locus 344-'9 Co- |
|
Cololcflenlîb.quot; quoi fide les coopenrios cômen det Paulus yai.iS Comagenes quando Romanis fubiefta 081.18 cornera ante Claudij Cæ-faris obitum diu uifus 848.38 alius ante mortem Velpafiani uifus 848.38 tometagladij figuram referons pet annum Hie-rofolymis ante aduen-tum Vefpafiani confpe ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;003.17 tômeraoratio Chri(li,amp; annunciatio mortis e-ius,ftuftus ca’næ Dominiez 3OX.O1 commendare alios,opu$ viirpræccpti 313.1 tomendarefeipfum, pec-catum in vin præcc-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3i3.ix C’mminationes legales JSj.ri inde commixtiones præterna-turales, peccata in vt præceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30O.31 coramodi fidelium poft hincuitam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47^ TJ tommoda omnis generis, pœnitentes fequentia, tuius rei caufa 331.48 Mnimunicatio corporis amp;nbsp;fanguinus Chrifti, bonumecclefi.e 388,19 fruftus cœnpDomini-« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.43 Ptr Communicationem idiomatum in Clnifto lt;]uï fiant IO4'39 cemiaunic ominiû rerum in eedefia Hierofoly-Iiiitana,fp0tanea 30O.13 iConparatione quomo-do probetur refurre-ftiomortuorum 403.11 comparatione quamodo difeemanturLex amp;nbsp;E-uangelium an.Oo tompitales lares O77.43 inCopofitione quid Pau iofingularefuerit 398. toncertationes, peccata invpræceptum 302.9 côtiliaror Del amp;nbsp;hominu Chridus 108.33 toncilij Hierofolymitani occafio 34O.40 ieConcilijs 340.38 concio Stephani apud facerdotes amp;nbsp;Pontifi-«es 7.23 eius efficacia 40.28 lt;oncionem legis amp;Euan gelijirridere,ueræcon uerfioni contrariü 332. 40 inConcionandoquo ge-nerefennonis ufusPau |
INDEX lus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fpS.Xp inter Concionandum dor^ mire,peccatum in ni præceptum 29Ö.2O concionantes in publicis congrefsibus,amp; lingua nota ufos, amp;nbsp;ftare foli-tos fuifle 494.48 mde Concordia amp;confcnfusin ueradodrina,auditorû uerbiopus 294.20 Côcordiæxdes fubTibe rio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;677.31 concordiam ubi fignificet Ipiritus uocabulum no 12 CÓeredereDeo depofitn, mortis epitheton 439. Oi cocubitus cum mafculis, côiugiocôtrarius 433. JJ côculcatione decé millia iudæorû obtrira O31.33 concupifeentia in neteri homine quantudomi-netur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.0 concupifeentia pro pecca to nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.33 concupifeentiæ carnalcs à Petto prohibiez 170.3 peccatain i x amp;nbsp;x præceptum 316.39 à Concupifeentijs carnali bus abftinere, opus i x amp;nbsp;xpræceptorü 313.48 concupifcere aliéna, pec-catum in i x amp;nbsp;x præceptum 316.30 condemnatio æterna, pec cati eftedus 163.32 amp;nbsp;164.38 condolentia, opus vprç-cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jot'4 de Condonationemutua, canô Apofto’orü 323.19 confefsiojcôftantia amp;nbsp;per feuerâtia, notauerç ec elefiæ 3S0.60 eftedus fidei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177.13 confefsio corî Deo36o. |
34 coram Ecclefia 8e miniftrisi ibid.39 confefsio 8e celebratio Dei,iuftificationis bd-num 139.30 perfecu-tionis Ecclefiæ caufa 4'9-J’î confefsio ueritatis obim piorum odium nô abij cienda 447.17 (360.33 confefsiOnis tria genera propter Confefsione Dei amp;nbsp;fidei fux pari, opus fecundi præcepti 189.$ ob eandem amittere bona,opus vi præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3O9-7O confefsionem promoue-re, opus Spiritus fanâi 117.18 de Confefsione ueræ doârinæ, canon Apofto-lorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33O.21 pro Confefsione amp;nbsp;uera dodtrinapati,minftroru ©pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9S'iJ confetsiones fidei, conftâ ti animo editæàChri-ftianis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.10 confefTores fidei fux in ui tarn æternam ingreflu-» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47î-3t confeflbres uerae dodtri-ux perfequi amp;nbsp;neci date,contra officium ma-giftratus 198.34 confirmacio aliorû ut con ftantiores finr,‘finis cru cis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;427.2O conformes nos elfe oportet Chrifto Se omnibus pijs crucé ferédo 411.1O confufio feu ignominia, poenadamnatorû 473. 4J confutatio hypothefeon Antichrifti 491.9 confutationes quib.pfeu-doapoftolifuntà ueris Apoftolis reprefsi 488. 130 congreffus publici apud Chriftianos ufitati 492. 14 eorum appellationes ibid.tempus 493.17 congreifus publicos ama-re Se ornare, opus 111 præcepti 191.31 contem nere amp;nbsp;delèrere, pecca tuminiii præceptum ?$*^-44 , de ijs quæ in Congrefsib. fieri debent,canon gene rails Apoftolorü 533.1O in Congrefsib. noclurnis ufos elfe Apoftolos cade lis, nó in diurnis 493.22 inCongrefsibus publicis qux fint à Chnftianis fada nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;493.33 coniugium quid 431.13.41 quod à Deo fit, probat Paulus,ibid.27 quod fit typusChriftiSe ccclefiç ardifsima: coniundio-nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433.36 cóiugij autorDeus 431.20 eiusuinculum ardifsi-mum.ibid.30 fines feu eftedus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433-r3 coniugio legitimo qug ad uerl'entur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433.ii à Coniugio abftinere, ubi non adeft donum cafti-tati $, peecatum in vi præceptum nbsp;nbsp;nbsp;303.37 de Coniugio Chriftiani Seinfidelis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;336.46 de Coniugio hypothefit Antichrifti490.36 Ni-colaicarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;486.3 coniugio quomodo uten dl»® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43J-49 inColugio quç mail fabri cetur diabolus 133.3s coiugu mutuû amorc cur prçcipiât Petrus 338.48 coniugum nouorubene-didiones non improba tx ab Apoftolis;45-2.36 cnniugum piorum officii non facere , coniugio contrarium 433*27 01 c-catum in vi prxeeptu 303.46 |
coniugum piorum opera in ediugio facere, opus VI præcepti 303.1 coniundionem ^ focieta tern cum Deo, in quib, opereturDeusper uer bum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39'36 connubianonfutura poft: hancuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;477.30 confeientiabona eftedus bapeifmi 333.32 ne excit tiatur,facicnda elfe bona opera 314.39 confeientia, caufa perfe-cutionii ecclefiæ 419. 18 confeientia mala eftedus peccati 161.33 de Confeientix accufatio ne, qux dida loquan tur 346.39 à Confeientix omniu ho minumiudicio proba-tur refurredio mottuo rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;463.S confeietiz fummafiducia amp;nbsp;eonfolatio, cuius rei ciufa 243.37 amp;nbsp;143.6 ter cores 420.31 tranquilli tas,eftedus fidei 27Ö.41 confeientiam bonam excuti peccatis mortalib. '73-43 confeq ui fa lute, ide quod iuftificari 224.19 miferi cordiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid ad Confiderationem rerft dininarum homines ex citare,miraculorumef-fedus 431.17 confilij, quod Paulus dac caftitatis donum habe tibus,ratio 434.38 confociatio ecclefiarum in diuerfis prouineijs 324.9 unius prouinci® 322.26quid de ea dicat canon x x x v Apofta-lorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31 de Confociatione eccle-fiarum amp;nbsp;piorum, amp;nbsp;co rum mutuis öfficijs,ca-non Apoftolorü 342.1 confolari corda noftraPa tri cum filio amp;nbsp;fpiritu fando commune 84.43 confolari amp;nbsp;exhortariroi niftrorumopus 292.26 eonfolatio in cruce, effe-dus fidei 177.16 0 g 4 nbsp;nbsp;confo- |
|
I N D lebrati 491.78 conuentus ßeros eelebra re,quibus phrafib.no-tarint Apoftoli 492.27 conüerfatio bona in Chri fto,caufa perfecutióis eedefix 4*9-34 conuerfatiO bona pro noua obedientia 179.41 cóuerfatio cumimpijsamp; fceleratis, peccatum in vipræceptum 507.14 conüerfatio familiaris cü falfis doAoribus, fidei contraria 278.77 conuerfationem caftam amp;c cü reuerétia coniunAâ habere, uxorum opus conuerfio quód nó xquè omnib.cótingat, caufa nondfeinDeo 177.7 conuerfio falutarisinfal-uandis,efFe Aus minifte rij euangelici 408.48 nó noftrü,fedDei opus gratuitum 34510 per quid eâopereturDeus ibid. 29 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* conuerfionis Pauli hifto-ria 8.50 8^788.59 inde, de ipfius tempore, qux uarietas apud autho-res nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;789.28 conuerfionis perminifte-rium uerbi amp;nbsp;facramen torü faAxjexêpIa 172. 25 fubieAum.ibid.44 conuerfioni uers quç ad-uerfentur 571.60 conuerfionera amp;nbsp;fidem in quibus opereturDeus peruerbum 39'i4 ad Conuetfionem homines inüit3re,miraculo-rura effeAus 451.16 conuerfionera falutarem in hominib. per uerbiï opcrari, decretüDei 117. de Conuerfione gentium teftimonia 544.8 cau-fxlt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.17 de Conuerfione raulto-rum pios doAores gid riaturos in aduentum Chrifti 469.44 deea-dem quomodo loqua-turloannes ?4i'38 conuerfiones illuftres mi raculaecdefix .589.7 Conuerti uerbû,pœniterc uerbi fynonymó 540.74 conuiciatores excómuni candi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;377-S'9 ad Conuiuia ethnicorum anacceflerint Chriftia nl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;707-4lt;S conuiuia nuptialia non improbata ab Apofto-üs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4P-37 cooperarij Dei 403-17 confolatione» aduetfus diaboli machiaationes ijö.ji effedus euangc lij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.16 conlblationes pioru contra mortem iJ^p.JO in Cöfolationib. prodeffe alijs fidem aliéna 171.16 conftantia in cruce, effe-ftusfidei 2,77.17 conftantia aliorü in cruce laberadare,cruci eccle fix contrariuin 428.75 de Conftantia in emeejCa nonApöftoIorü 735.4 Cóftantia martyr fub Ne rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.3 Conftantïnopolis fepulcu ra Lucx euageliftx da ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;610.IJ Cóftarttinopolitana fexta fynodus quado eelebra ta,amp; quid ftatuerit 747. ' conftituere aliqué iuftu, propter obedientiam Chrifti,idem quodiu-ftificare 113.16 eófummarepro fandifica reamp;iuftificarc 124.36 confumere fe inuicé, pec-catum in v prxceptum .. 502.45 contemptum effê, forma affliAionum 420.58 in Contraftib.iufticiaamp; iniufticia,opus vi i prç cepti 307.47 amp;nbsp;510.19 contradicentes conuince re jfniniftrorum uerbi opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;291.22 contradicétes quomodo traftandi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4oy44 à Contrarijs probatur,ho minera fola fide iuftifi-cari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;276.37 contritiopars pœnitétix 341.23 quid, ex Paulo 347.70 alia uera amp;nbsp;falu-taris, alia hypocritica amp;tnortifera 347-17 contritio feu dolor raun-di,péccatum in i præce ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;286.29 contritio uera opus fpiri-tus fan Ai 116.7 cius ef-feAus 547.6 fines, ibid. 77 caufaefficiensDeus 346.iô contritiöné quomodo cir cumftribanc Apoftoli 347.26 qua parte cóuer fionis earn faciat. ib.34 controuerfia inter Apo-ftolos orta,quomodo compofita 722.5^ de Controuerfijs,éxlcri-ptura decernendü 67.3 conueniêtialegis amp;nbsp;euari gelij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212.16 conuentus Chriftianorü in xdibus priuatis ce- |
E X. Coosinfula 19-17 cordis durities,peccati in Spiritü S. caufa i77.3lt;Ï cordis humani depraua-tio, ex uitio originis 168.i inde in Corde renato quid cf-ficiatDeus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174-33 corda hominumà fpiritu fanAoaperiri nbsp;nbsp;nbsp;117-71 corda obftinata pcenitcre nefcia,caufa impocci-tentiæ 372-77 Coria fcutis detraAa, man faHierofolymis 671.21 Corinthi idololatræ 679. CorinthiPetrum fuifte un decolligatur 772.47 ibidem quid profeflus amp;nbsp;quam diu permaferit Paulus 791.76 inde792.i Corinthi fitu$,amp; ccclefia Celebris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.21 Corinthum curfepromit tat uenturû Paulus ali-quoties 720.4 in Corintho qui Apoftoli docuerint 719.18 quid Paulus contra ludæos gentibus fecerit 576.19 Corinthij inceftuofi peccatum mortale 174.J2 exemplum 276.27 con tritio *547.48 Corinthius inceftuofus quomodo fcelus fuum agnouerit 171.58 ßta. nxtraditus 7i2.5iuerat poenitentix exemplü 342.60 ad Corinthios qui caufa Pauli fcripferint 710. 4° Corinthios res proprias habuifte 7l7.i7ubi cos offenderit doAri-na de refurreAióe mor tuorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;446.46 ad Corinthios unde fcri-ferit Paulus nbsp;nbsp;nbsp;796.47 Corinthij quos miniftros miferintadPaulü 721. Corinthiorum periclita-tiones circa fidem 276. 21 Corinthiorum pfeudoa-poftolorum hypothe-fcs amp;nbsp;a Aa contra Paulum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;487.76 Corinthij àPaulo obiur-gati oh negleAa excó-municationem 579.17 Corinthiaeû fchifmaunde ortum,amp; quomodo compoficum 746.6 Corinthiaca ecclefiam 1e gifte libros propheti-cos 716.50 àquib.uir-tutibus laudet earn Pau lut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.70 in Corintbiaca ecclcdi plurima defiderat Pau lus 377.36 ineademfu-permertuis baptifatS efle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;496.6 Cornelius cum familia à Petro amp;nbsp;eius collfgio baptifatus 715.12 fide iuftificatus 248.29 membrum uerum ec-clefix 386.73 quando linguis loqui cœperit 709.21 uerxpœniten-tiæ exemplum 342.60 amp;nbsp;348.38 Cornelij baptifmus 373-44 amp;nbsp;374.27 conuerfio 171.39 per minifterium Éuangclij fada 409. 10 cius hidoria 11-27 candem qux prxceiie-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;343-78 Cornelij gentilis uoca-tio 376.10 iudicia car nalis 220-50 uiresante conuerfionera 146.9 corpus Chrifti,appellatip ecclefix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;397-^ corpus Domini non diju-dicarequid nbsp;nbsp;nbsp;365.26 corpus Domini nó difter nentes, indigne uti ca na Domini 362.19 corpus fuum cafligare,o-f us vi prxcepti 507.12 xdere,peccatum in v prxceptum 302-47 corporis fada fpiritumor tificare, opus ix amp;x prxcepti 326.“ corpora fidelium qualia in refurredione tucura 466.46 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ corporum beatotum agi-litas poft hanc uitam 477-73 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ ’ corporales res per fidem effedx 268.61amp;269-1 inde.circa eas etiafpin tuales,id eftpromifsie nê de remifsione pecci torü tóprehendi 169. 16 fecundumDeiuo-luntatempetendæ550. 31 cuconditione 531.30 corporalia beneficia effe Aus fidei 277-70 corporalia bona pro ne-cefsitate dari ecclefix à Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;388.49 Cottix alpes, prouincii fubNerone nbsp;nbsp;nbsp;6S1.4 à Creatarum rerum firai-litudinibus probatut refurreAio mortuoru. Creatio tonus Trinitatis opus 122.48 curinfym bolo foli patri adferi-pta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid, ante Creationem qux fue tint opera Dei . 76.1 aCrea- |
|
iCrcatioheterunijDeum edeprobatur 69.14 deCreatione hypothefis Cerinthi 484.46 Me-nandri 483.9 Simo niana 480.16 deea-dcra quid fenferit Stephanus 644.5:9 creator Deus ubi didus. 67.18 creaturiuoxquam uarijs modis ufurpetur 111.36 creaturar à Deo conditie duplices f 11146 aliæ hominum feruitiofub-iede '116.16 ubi dij amp;nbsp;doraini dicantur 67. tftaturarü Dei præcipui-rum catalogus ex ieri-ptis Apoftolorum 125. t inde.finis etiam poü la pfum 1x6.2 inde creaturarum omniunl efFe autoretri) patri cuin fi-ho amp;nbsp;fpiritu fando có-munft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.29 eteaturis impofitum nomen fpiritus,delt;jui bus dicaiur 108.60 cd Creaturas à fe fadas nóalligatusDeus izy.iy eteaturas adhuc à Deo fo ueri fkeóferuari ad fine mundi,tefiimonia 114. deCreaturis,pfeudoapo-flolorum 'hypothefis 487.7 àPaulo refutata 490.1 ertdentes tantum curfal »ctDeus 216.18 ibid.ji credentesgratis ex mifc-ricordiiDeifaluari 218 )oe(ïe dues regniChri Ui 597.58 filios Dei 80. 55 ubi Iic dicatur 107.17 tredentes in Chriftii quo fereceperint ante Hie rofolymæ eladé 11.56 credentes inChriftumui tam æternam acceptu-ros/ententiain Euan-gelioreuelata 470.5 tredentiii multitude, ec-dcfiæappeUatio 566.36 tredcHtib. in Chriftii cur moriendum 45’9.5 etedentes fingulos fibi ap plicafle gratia in Chri-fto promilTam, exem-P'c ^75.15 tredentes ut fiant Chri-ftoeóformes,finis cruris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;426.26 tredere uerbum, in quo ufu apud Apoftolos. clt;f9 tionCredere, peccatum inprimum præceptum 286.32 Crefcens ac ia Gilliam |
' I N D ml flus 21.52 in Gala-tiam abijlfe didus 16. 1^ in Creta quando eeclefia eoeperit 19.6 quando fuerintpfeudoapoftoli 488.45 Cretenfes curiubeat Pau lus obiurgari feuerius 512.42 ijdem médaces amp;pigriuentres àPaulo didi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;407.56 Cretci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.41 cri mina à falfis teftibus in Stephanum prolata 7. 15 aliaàludxis Afianis in Paulum Hierofoly-mxiada 8.10 item Ad.58f 6 Apoftolis öb ieda 557.23 amp;nbsp;6.17 in Chriftianos à ludxis .- aceufatoribusiada24. 33 aha in Chriftianos didafub Claudio . 26.36 Çrimina philofophorû in t., Paulum Athenis conic da 21.10 quae näChri ftianis a perfecutorib. affingantur 41914715« 420.23 CrifpusàPaulo baptiza-tus 513.15 Corinthià Paulo conuerfus 21.28 collega Pauli fadus 603.26 Crifpi archifynagogi con j : «er.Go cum tota famiha 248.46amp;386.60 eius fides quare excitata. 267.8 uiti 617.17 Grefcentis uita 618.58 crux Euagelij effedus per accidens 207.51 deCrücis caufis^canóA-poftolorum 533.8 crucis Chrifti amp;nbsp;ceelefiæ differentia 417.55 crucis Chrifti inimieum efle ob uentreni,dodri næ de cruce contrarin crucis eeclefia: definitio 417.1 caufaJuariae.ibid; 17 cffedor. ibid.41 or gana. ibid.60 crucis pioru autor Deus 417.18 eiufdem præmia 4^-5 crucem Chrifti auerfan-tes, in hac amp;nbsp;futura uita puniri 424.19 ad Crucem ferenda pios uocatos efle à Deo 421.7 crucem impatiéter ferrer peccatü in i prxceptü 287.12 obconfefsioné impatiéter ferre,aut 0-mnino detredarc,pec catum in v 11 prjceptu de Cruce dodrina Petri |
E X 555.35 eidem qh3?rfpu gnent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;428.27 de Cruce piorum dodri na uetcris Teftamenti 51.25 quidfenferitSte phanus 645.22 in Cruce an fuga prsce- pta ab Apoftolis 428. 58 quæ uirtutes exercé dæ 425.29 quibusar-gumentisfefepij con-folari debeant 410.58 cruciatus qui excogitati adinuemédum alimen ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;667.42 Cumanus præfedus Iudex 651.32 eiusada cótra tumukus ludzo rum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. curæ Scfohcitudiiics, forma afflidionû 410.34 currentiumin ftadiofimi iitudo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;328.1 eurruum amp;afmatorura e- xercituum uifioinnu- bibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;663.48 euftos carceris à quibus baptifatus 513 13 uers poenitentiæ exemplum 342.60 amp;nbsp;548.39 CU-ftodis carceris hifto- ria 2G.5Conuerfio 248. 39 quoordinefada 151.37 Sc 156.27 amp;nbsp;258.61 amp;547‘i.amp;-'591.59 quo modo fada 341.19 amp; 344.6 8c 346.13 Sc 351.57 Cypri infulæ ficus amp;nbsp;ec-clefia 18.47 inde.tres ciuitates quado terræ motu corruerint 648. Cyprij uiri ubi college-rinteedefiam 518.17 Cypriorum uocatio 376. ii apud Cyrenaeos eccle-fix à Marco coufticutx 518.36 Cyrenenfes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.40 GyrenenGum Antiochise uocació nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;576.il D deDacis, triumphus Do-mitiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;681.8 dxmonia Deo oppofita 78.14 proangelisma lis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157.20 dxinones gentihü dij per Chriftum expulfi 676, 60 dxmoniorü dodrina: ec-clefix contrariæ 595.13 dxmonum habitacio torus Antichrifti flatus 440.16 in Dalmatia etiam éccle-fias fuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.46 Damaris mulieris conuer fio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.18 Damafceni quot ludæos infynagoga congrega tos Oppreflerint 655.^ Damalci quæ egeritPau-* lus poft conuerfioijcm 5^9.45 ibidêquæfue-rit Eeclefia Chrifti col leda jtij^ eiufdem fynagogæ 67;.;o Damafi narratio de uita Anacleti 63S.18 item de Cleto implicata nar ratio 657.45 eiufdem fentétia, an Petrus Ro mæfuerit 562.15 damno alios afficere,peccatum in r præceptuitt 302.41 Danielis hifloria 61.19 dare gratiam, mifcricor-diam amp;pacé,patri cum filio amp;nbsp;Spiritu fando commune 84.40 dare ob gloriam amp;nbsp;cómo dafua,peccatum in v lï præceptum 5ii»45 Dauidalter,Paulus6o6.ij Dauid quado in urbe Hie rofolyma regnareccc-perit 674,10 deipfius regiaftirpe quçinqui-fitio fada fub Domitia no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.57 Dauidem de Chrifto teilt moniii perhibuifle 25k 71 declamatores apud ludj-os nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.34 dccretum fuum de redeni ptionegeneris humani per morté filij quorno-do reuelauerit Deu» ‘57.41 décréta Dei per Mqfen lu datis data, ubi lex dida 179.72. décréta Dei, feu res pras-deftinatse 215.27 inde decretorum Dei in uerba reuelatorum caufx 216. 17 Ztiir-u! dcprecationes,pe-titionisfpecies 328.55 deficereà fide, attendere fpiritib. impoftoribus, Scc.peccatum in 11 præ ceptum 290.40 fidei contrarium 278.51 déficientes ab agnitaue-ritate quam habeant fi-dem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;270.401 definitionibus difcernile gern ab Euangelio 108. 4*^ defraudacio peccatum in viiprïceptum 510.15 deierare,peccatum in u præceptum nbsp;nbsp;nbsp;291.47 delete pcccata, idé quod iuftificare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;223.45 in Delidis cótra confeien tiarn perfeuerare, con-uerfioni ueræ contrarium 572,42 Sc 278.5} Demaa |
0
-ocr page 644-|
Pernas 5:17.54 ThefTalo-nicæ docuic 10,51 ec-deGæ cotrarius 591.47 Dem« à Paulo defedio tfoo.6i Tiinothco in dicata 511.10 eiufdem uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;612.4 Demetrij fabri argentarij uiolentia in Paulum amp;nbsp;collegas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;418-54 Demetrij uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;612.1a deprauare dodrina Euan gclij,peccatfl in fecun-dum præceptum 290.1 in Derben Lycaoniæop-pido , Ecclefia Chrifti r jy-JI defideriu aduentus Chri-Ai,opus jprçceptii85. defiderium uit« æternæ, finis crucis 4ilt;S.59 deiperantibus iufticiam Chrifti non imputari 249.51 defperare,eonuerlïoni ue ræcontrarium 351.55 fi dei contrarium 178.56 peceatum in i præceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;286.57 defpcrarepropter pecca-ta,contrarium iuftifica tioni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;261.16 delperatio gratis,fpecies peccati infpiritumfan dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177.13 Deus autor bonorum ope rum in renatis 158.7 cru cis piorum 417.18 autor amp;nbsp;conferuator ma-giftratus 455.54 autor mundi amp;nbsp;omniü rerum 112.10.40 inde.autor folus ueterisTcftamen ti 42.47 caufa bonorum operum 280.47 amp;nbsp;282.11 curDeus pacis dicaturà Paulo 258.51 Deus amp;nbsp;Dominus nofter lefus, autor baptifmi 3«-3i Deus amp;nbsp;Dominus uoca-bula,ubi creacori,amp; u-bi creaturis tribuantur 67.16 ubiidolis.ibid.57 Deus huius mundi didus diabolus I34.36item huius feculi i57‘4^ Deus infinitus amp;nbsp;excelßf-fimus 73.1 omnipotés amp;liberrimus. ibid. 11 Deus legis amp;nbsp;Euangelij autor 212.19 itémini-fterij Euangelici 400. 51 amp;nbsp;401.17 non caufa peccati 139.9 nee pee catorum adualiü 170. 57 neminé tentât 171.7 ob quos fines regene-ret ueterem hominem 156.48 Deus operator fidei in |
1 quot;N D cordibushominû 165. 54 per quæ media colli gat ecclefia 369.1 per uerbum in quibus effi-cax 34.3lt;ï qua ratione fidei obiedum 167.^7. 268.ii qualis eflentia 69.1 utriufq; Teftamen ti autor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60.59 Deus quodfit pijs datu-rus uitam ætcrnam,im pios ueropuniturus,te ftimonia 74.51 Deus quomodo caufa effi ciens contritionis 346. 20 item regeneratio-nis 149.54 ubi dicatur iufticiâ fanguine Chrifti partam córaunicare 233.48 ubi eflentia ui-ua elfeprobetur 70.55 quod fit aeternus,im-morta!is,beatus 71.4 in telligês, amp;nbsp;fapiés.ibid. 25 uerax. ibid.42 bonus, clemés,mi(ericor$ ibid.48 iuftus, quiim-probet ac puniatpecca ta72.n fandus.ibid, la Deus ubi iuftus ideodica tur, quod donet iufti-ciara credentibus 72.28 nó arfoo’KJroAHïrrHS. ibid. 58 ubi habitet,ex uete riTeftamento 49.59 Deum effe, probant Apo-ftolia fuo ipforura te-ftimenio ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70.7 Deus ubi pater dicatur,re fpedu credentiurti in , Chriftu 80.33 ubifpi-ritusdiétus 110.16 ue rax ex ueteri Teftamé toprobatur 49.53 Deus uerus inuocandus 529.i7undeferuator o-mnium hominu didus 126.2 Deus unus, amp;nbsp;non plures 73.56 creator amp;nbsp;conferuator omniü rerum 74.14 quod eedefiam fibi eolligat amp;nbsp;fandifi-cet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.ii Deus utglorificeturpræ-ftanda bona opera 323. Dei definitioex Apofto-lorum dodrina 70.25 epitheta 71.5 defcri-ptiones fuccindæ ab Apoftolis propofîtæ. 75.« de Dei elfentiali iufticiâ, teftimonia 119.37 ob Dei mandatu, præftan da bona opera 310.24 Dei noftri gratiam tranf-ferre ad lafciuiam,pec-catum iniiprçceptum 291.2 Dei opera amp;nbsp;adioncs ab |
E ‘X. Apoftolis recitita 7^. 16 ueranoticia,bonum eedefiæ 388.1 Deo nó agere gratias pro beneficijs, eumq;gÏori ficare,amp;c. peceatum in lipræceptum 191.16 Deo pro acceptis beneficijs gratias agere,opus fecûdipræcepti 288.33 Deo quæopponantApo-ftoli 78.14 eidem re-' fiftere, peceatum contra officium magiftra-tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;199.1 Deum aliter fentirequàm in uerbo fe patefecit, ■ impofsibile 118.33 Deum elfe, quibus argu-mentis demóftrent A-poftoli gentibus 69.14 liberrimè agere in rebus creatis 125.16 Deum amp;nbsp;fidem fuam tem poreperfecutionis con fitcri,opus fecundi præ cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î89.5 Deuminiuftum elfe, obie dione human« ratio-nis quomodo refdlat Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;217.1 Deûinuocareamp; celebrate in publicis congref-fibus, audicorum uerbi opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.50 Deum uclle omnes ad po: nitentiam uenire 155.8 eundemucrè inuocare in nomine Chrifti , 0-pus fecundi praecepti 288.14 de Dco,hypothefis Anti-chrifti 49G.54 Cerin thiana 484.31 Menan driana 483.4 Nicolai tarum 485.60 Simo-niana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;480.1 in Deo quæ fuerit caufa impulfiua ad redimen-dum genus humanum ^3'*'53 quæimpulfiuæ caufæ regenerationis. 150.39 de Deo quid fenferit Stephanus 644.50 diabolus autor falfæ eccle fiæ 394.6 calamicatu eedefiæ effedor 417.41 eins organa, ibid. 60 caufa impœnitêtiæ 351. 58 caufa per fe fcanda li accept! 445.40 Chri fto oppofitus 108.50 deus huius feculi 68.6 diabolus eedefiæ contrarius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;393.-2 diabolus amp;nbsp;mundus ob quas ueras caufas perfe quantur ecclefia 419.21 diabolus excæcaciôis eau fa 410.11 lapfus homi miscaufa 139.15 mira-eulorum falforum efficient caufa nbsp;nbsp;nbsp;430.17 item mortis nbsp;nbsp;nbsp;458.59 peccatorum adualium 170.49 quotmodisin feftet Eedefiam Chrifti 134.47 regni Anti-chrifti caufa efficiens 435.24 eins organa,ad earn caufam ibid.34 diabolus uox uarieufur-patur 151.55 di aboli eiusq; operum a-bolitio, bonum iuftifi-cationit 260.40 contra Diaboli machiua-tiones quas proponant Apoftoli cófolationes 136.51 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;K diaboli malitia, caufa quod non omnes con-uertantur 155-5' diaboli nomine cur ple-runq; fingulariteruta* turScriptura 153.18 diaboli opera à Chrifto deftruda 155.3 amp;nbsp;156.4 regnü amp;nbsp;opera,regno Chrifti contraria 399.8 focietas amp;tyrannis,ef-fedus peccati 163.13 tyranis in homines cuius rei occafio 138-5^ à Diaboli tyrannidéhbe-, ri futuri pij in uita çter |
diabolo cum Chtillo S fuis fidelibus non con-uenire diabolo amp;nbsp;merobris luis, quibus arfflis amp;nbsp;quo* modo pij refiftere de-beant, adhortationes 136.26 diabolü uehemétius graf-faturu mendacijs amp;cs dibus fub finem mun-di,teftimonia 155.59 eundem uerbo Dei uin ci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39lt;S' à DiaboloEua fedufta 151. diaboli à Deo bom condi ti 132.19 intelligentia amp;libertate uduntatii donati. ibid, quæ a-iniferintjamp;accerfiuea rint 131.29 holles Dei fadi. ibid.42 curab-iedi. 129.20 curprinei parus,domini mundi, amp;nbsp;redores tenebrarum didi 167.4 qualespoft lapfum. 153.56 in infer no futuri 471.35 diabolorum definitio 131. 44 eorum tyrannidi fubiedum genus homi num 132.58 ï-3k«/«7x'* 133.61 impudentia 154. 6 opera. ibid, diabolos elle fubftantiat Ipiri- |
|
fpirituales i^t.öi im,i tio iam dèftmatos cf-fe,amp;ii, pœnas ætemas conijciendos iJJ-ia diaconus 40j.11 diaconi quotab Anacleto ordinati 6j8.jo diaconi feptem atotaec-clcfiaeleïliamp; ordiflati 391.J4 mediate uocati 4O1.JIamp;J01.10 diaconorum conditiones 412.1 ingubernatio-ncecelefia: officiu jo8. 2J uocatio quibus ri-tibusfafta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;401. jy diacones quoq; docuiflé undecooftet nbsp;nbsp;nbsp;po.jt dcDiaconiSjCanon Apo-flolorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^Jt-P diaconiflarum mentio u- bi fiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yo8.jo ^‘•■Kmvm! in ecclefiæ gu bernacione qui fuerinc ^lanjEphefinj templum 17.22 amp;nbsp;679.7 nbsp;nbsp;nbsp;idem turn idolo, orationi-busloannis deftruftö, narratio Abdiæ yyi.jS dia^cj ubi legatur apud Apoftolos Aüfclafï-virjj 119.17 119.19 i'9-^î A«««» ^^««iB^a »'««|«»•l{2Xp.22 quidfigni ficet 224.77 amp;nbsp;227.44 diftis quoq; peccata com mitti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.21 diescreatura Dei 12j.11 dies, menfes amp;nbsp;tempora fuperftitiofe obferuare ptccatumin m præce pturn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;297.4; diesimmutationis mun-di non certo prsfini-tusabApoftolis 4Ö1. 7 didextremo certu diem ptifinire, peccatum in Upriceptum 290.19 telbrreftioni contra-i'iiini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;467.78 dito Dominican) quan-do feriari cœperint Chriftianijincertü 703. deDie po(lremo,hypo-thefis pfeudoapoilolo rum 487.17 ab A-poftolis refutata 490. 6 de Dierum feu fedorum nfu indißerenti, canon Apoftolorum 739.30 digne qui accédant ad cŒnam Domini 362. dnefti,appellatio eedefie diledio caufa impuKïua , in Deo,ad tedimen- I N D dum genus humanum ^^^.•‘^ dileétio Dei, diledionis erga proximum caufa propinqua 281.19 opus primi præcepti 287.1 dileflio proximi effedus faCrificij Chrifti J67. 20 fons omnium bonorum operum fe-cundætabulæ 282.24 à Dilcdione Dei morte nos non feparari 479. de Dileftioncprçceptum quomodo exponatlo-annes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.4 diligcre non Deum, led mundum, peccatum in i præceptum 286.60 diligcre nos, patri cü dua bus reliquis perfonis commune ^4'3? diligcre fe inuicem, Sc di-Jedionis officia præfta re, opus V præcepti. 299.60 diligcre tantum uerbo amp;nbsp;lingua,peccatumin v præceptum nbsp;nbsp;nbsp;301.70 diluuium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37r.i2 Dion Cafsius de tranquil Iitate ccclefiæfub Ner ua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.40 Dionis narratio de rebus miraculofis fub Tito Cæfare lt;Ï49-3 Dionyfij Alexandriniiu-dicum de Apocalypfi, parui momenti 76.11 Dionyfius Areopagita à Paulo Athenis conuer fus 791.77 an Corin-thiorü epifcopus 636. 23 collega Pauli 6oj. 17 martyr fub Domi-tiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.77 Dionyfij Areopagitæ ui-ta 624.27 cius collegs in propagande Euangelio. ibid. 74 defcriptis eins iudicium. ibid. 6i amp;nbsp;637.1 inde, conuer-fio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.17 Diotrephes ob ambitio-nem primatusàloanne reprehenfus 412.J9 quarum return à loan-neaceufatus nbsp;nbsp;nbsp;722.21 eius malitia 377.29 ui ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;622.13 diribitorium igni confum ■ pturn Romx fub Tito 670.17 difcedentes Apoftoli feu fratres quomodo uale-dixerint fratribus amp;nbsp;ec elefiæ 706.40 difceptationes pcccatain v præceptum 301.79 difciplina politica neceifa |
E X. ria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.46 difciplinam externam,ho neftatem Scpacem con feruare, magiftratus 0-pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47lt;î.36 difcipuli Chrifti qui non pofsintefte nbsp;nbsp;nbsp;424.20 difcipuli, eeelefîæ appella tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^^-37 difcipulorum ergaprjee-ptof es officia,quo per-tineant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;297.46 difcrimé eoruni qui in ec défia funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;379.11 difcrimen piorum amp;nbsp;im-pioiu,finis crucis 426. i9..... ob Difcriméinter impios amp;nbsp;renatos, facienda bo na opera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;323.7 difpenfatores myfterioriï Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;403.18 difpiitationesStephani in Scholafticis fui tempo ris,thema lt;547.39 diflbluipromori 479.61 Diti patri fub quolmpe-ratore uidima: cæfæ 680.1 diuinitasà Zeiotis irrifa diuinitatis tres eifc perfo nas cocfsétiales amp;nbsp;cos ternaSjApoftolorü do-drina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78'37 diuitesamp;fapientes huius raundi, quomodo erga ccclefiam afiedi 387.11 à communione eccle-fiæ non prorfus exclufi 386.18 diuites pauperibus prx-ferre j peccatum in v præceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.31 de Diuitibus, canon Apo ftolorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;738.77 diuitias pofsidcre, ijsque redèuti,opus viipræ cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;307.21 in Diuitijs confidere, ue-ræ fidei contrariü 278. 70 ineasfpempone-rc,peccatüin vii prat pturn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.ii diuortium ubi amp;nbsp;ob quas caufasà Chrifto amp;A-poftolis permiffum amp;nbsp;prohibitum 473.78 amp;nbsp;474.1.6 inde diuortij lex ad quid re-ftriéta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;417-9 diuortium non quærere, opus vi præcepti 303. 7 de Diuortio, canon Apo-floloruni 73 lt;5.38 de Docendi modo,canon Apoftolorum 731.36 de codé quid præcipiant Apoftoli 404.28 amp;nbsp;407 inde docendi officium e^am-bitionefibifumere,pe« catum in m præcc -pturn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;297.7a in Docendo , cadem fa:-pius repetunt Apoftoli 407.47 incoquæ dona habucritloa unes 770.6 qusprude.ntia adhibenda 407.14 quç fimplicitas. ibid.jo in Docendo quid oblcr-uatum tempore Apoftolorum 710.71 inde doflrina Antichrifti 437. |
7 dodrina Chrifti, régula probandi alias dodri-nas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;390.27 doftrina,feu doftores ubi Ijiiritus uoce dióliiO9. doftrina de omnibus capi tibus rcligionis Chri-ftianæ,rcs minifterij E-. uangclici 403.21 ea-dcm,eo quod impij of-fendentur,non corrum penda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;447-17 doftrina erroneatalfæec elefiæ nota nbsp;nbsp;nbsp;394.30 doftrina fa lia S: incerta, fc.îdali daticaufa448. doftrina ludæorum 6761 18 Pauli 797-3* doftrina pura Euangelij, caufa peraccidens fean dali accept! 446.3a doftrinæ Apoftolicæ arti culi qui illuftrenturin Apocalypfi 771 e-iufdem efficacia diui-na 37.76 quæduoca pitafumma 37.17 doftrinæ Dei inter homi nes fpargendæ caufa in ftrumentalis 37-61 doftrinæ Euangelicæom niü Apoftolorum con-fenfio 60.43 perfe-ftioqualis 320.1 paritas conferuata Apo-ftolorû tempore 711.14 doftrinæ fus quem di-cantefle autorem Apo ftoli 37.27 fundamenta unde iccerit Paulus 799-37 doftrinæ ueræ difeendae non efle fl udiofum,pec catum in vi 11 præceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;314.8 doftrinæ ueræ ut fanguis piorum teftimoniû fe-rat,finis crucis 427.37 doftrinam Apoftolorum quibus rebus côfirma-ueritDeus 73-*4 doftrina Chrifti non ad-ferentes, excommunicate iubec Joannes 712. doftrj- |
|
dodrinam diuerram fe-qui, amp;fanis fermonib. Chrifti non accedere, peccatum in ii præce piurti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15)044 dodrinam Euangelij dedecorare amp;nbsp;itnpedire, efFedus fcandali dati 4ïo.j7 non pure do-cere, peccatum in iii praeceptuiri ap^fo dodrinam puram fyncerè tradere,miniftrorü uer biopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zpa.i dodrinam finam Chrifti non adferente$,excom mumcandi 3ï7'59 ad Dodrinam fuam om-nes homines alligant Apoftoli 30.58 aDodrinafana difceden-tesfidcamittere 2.66. de Dodrina à uitijs dodorum difcernéda, canon Apoftolorum 533. de Dodrina Antichrifti, canon Apoftolorum, 5’41.(50 in Dodrina Chrifti non manere, peccatu in n præceptum ^89.55 inDodrina minus conhr matis per uerfutiam im ponere,peccatum in 11 præceptum 290.10 dodrinæ quæ nam uerbo Dei contraria: 4’-34 dodrinarum omniagene ra probadi,régula 390. de Dodrinis amp;nbsp;fpiriti-bus probandis,canon Apoftolorum 554.1 de Dodrinis quibufuis iu dicium, præceptum Ec defiæ 389-44 Dodores 403.11 cccle firgubernatores 508. V quod Dodores ecclcfis fuam dodrinam iudi-cio ecclefiæ fubijcere debeant,canon Apofto lorum 535-30 dodores euangelij ab an-gelis cófirmati,amp; è pe-riculis liberati 130-51 dodores fais abApofto-Iis excommunicati 511. 21 ecclefiæ contrarij 391.38 inftrumentadia boli ad affligendam ec clefiarn 418.13 organa diaboli in regno Antichrifti 435.34 eo-rum adiutores,amp;tiefen fores, ibid. 50 quo-mode à Petro appella-ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1(5(5.18 dodores fidelesEcclefijs |
I N D perApoftolos mifsi amp;nbsp;commendati. 520.51 perfediquià Paulo di di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.5 dodores tres ad reuelati-onem Antichrifti defti nati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;438.59 de Dodorum amp;nbsp;auditotü cómuni fortuna,canou Apoftolorum 531.47 dodorü amp;nbsp;auditorö difsi dium,caura fcandali da ti 448.4(5 item dodorü imperitia449. ii dodorum imbecillitates à dodrina difeernendç 413.10 dodorum piorum clamo res defugienda adora-tione beftiæ,fignum finis feculi 4(51.1 dodoribus falfis acriter fe oppofuifle Apofto-los nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;511.17 dodores cóftantes in cru ce deferere,cruciEccle fiæcontrarium 418.49 quornodo eos uexet diabolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135.1 dodores falfos deponen-diamp;fugiendi poteftas toti ecclefiæ data 391. 4(5 eofdem recipere ad fe,peccatü in 111 præceptum 190.31 dodores fideles alijs ab alijs ecclefijs fuifte có-mendatos 529-57 dodores pios in precio habere,auditorum 0-pus 193.41 eorumfi dem imitari,idem. ibi. dodores fibi iuxta concu pifcentiasfuas coaccr-uare,pecGatü in iipræ ceptum 290.57 dodores finceros nolle audire,peccatum in t ii præceptum 196.11 dogmata falfa,cauiæ pec-cati in Spiritü fan(ftum 177.42 eademimpu-gnata amp;refutata ab A-poftolis 5*1-34 dogmata noua extraScri-pturam nonexcogitan da _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51-47 doluspeccatüin viipræ ceptum 310.13 Domini nomen abiblutè pofitü, pro Chrifto ac-cipi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.50 dominorum erga feruos officia 297.50 deijfdé Apoftolorü canon 537, 37 dominia nufquam à mini-ftris ecclefiæ tempore Apoftolorum effedata 5i3-4* |
Dominici dies ab Ebioni tis etiâeelebrati 484. '^ - ■ Domitianus quornodo perfecutus fit ludæos 675.16 Doniitia,Domitiani mari tiintcritus confcia 31. Domitiani ada cum nepo tibus ludæ fratris Domini 18.60 inde. amp;nbsp;584.39 idololatria 680. 21 interitus 31.43 fu-perbia amp;nbsp;crüdelitas 18-41 triumphi 681.8 fub Domitiano quæ perfe cutiones graftatæ 28.18 qui martyres fuerint 648.9 domus Dei,appellatio Ec defiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;367.11 domus quando fepulchra fuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;669.7 donatio amp;nbsp;inhabitacio Ipi ritus ßndi, bonum iu-ftificationis 159.8 domui fuæ bene præefle, parentum officiü 197.1 domum adminiftrare , u-xorisopus 304-41 donatio amp;nbsp;inhabitatio fpi ritus fandi,bonum iu-ftificationis 259.8 ubi earn opereturDeus per uerbum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38-41 donum Dei ubi amp;nbsp;cur fpi ritus fandus didus 110 donum amp;nbsp;meritum quo-modo' oppofita apud Paulum 243.13 dona Chrifti in regno fuo quæ nobis donet 398. dona Dei cur nobiscon-ferantur 311.4 quxe-tiam in hypocritis manere pofsint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;230.15 donaPauli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;595-18 dona quibus omenturpij miniftri à Ipiritu fando nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115-34 dona fpiritus, effedus E-uangelij 107.19 cuiq; fecundum inenluram fi dei dari 119.8 crefeere inrenatis. ibid. de Donorum narijs gene ribus, canon Apoftolo rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;530.16 donorum uarijs generib. etiam alios,prêter Apo ftolos , ornatos fuifte 509.16 obeorumcol-lationem præftanda bo na opera 310.56 amp;nbsp;311. 51 donorum largitionem ex ueteriTeftamentopro bant Apoftoli 46.6 de Donorum ufu, canon |
Apoftolorum 530.15 donis fuis uti ad Eedefix amp;nbsp;alioru utilitatéjinini-ftroru uerbi opus 291.37 deDonisEcclefiæ, Pauli locus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;509.18 donate feu accipere do-natamin Chriftoiufti-cia,idem quod iuftifi-care nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.11 J‘afix\fixafiTi,«iu /ufinJ'i-Miiiiriiiiit 118.46 amp;nbsp;130. /wfiafi gratis particulx u-fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131-19 ^infiifx» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118-48 dormire inter concionau dum, peccitumin m præceptum 196-16 dormirepromori 460-1 Dorothea an martyr fub Nerone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647-35 Dofitheanihweticiunde exorti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;481-17 Drico pro diabolo; 137-4 Drufilla Felicis uxor 9-17 Druydarum religio apud Gallos remota p Ciau-diumlmperatoré 678. ii Dux fidei amp;cófummator, Chriftus 108.33 J'ufit/j.iis miraculorum nomen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^9d9 E -j-Bionçijhçreticiquâdo ■tS amp;undeorti 483.34 Ebionitarum hsrefis dido citius extinftayip. 38 mores 484-11 fe^a quado amp;nbsp;ubi cexperit. ibid.17 adEbræosferipta epifto-la an Pauli 55.15 qua in re dodrinæ de pœ-nitentiaaduerfetur353. 5 ebrietas peccatum in vi. præceptum nbsp;nbsp;nbsp;3°®'57 ebrictatem obeffe inuoca tioni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;SS^'J® ebrios non efle Apoftolos quornodo demonftret Petrus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;344 ebriofi excommunican-di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;358.« EcclefiaChrifti crucifub iedainhacuit3 4i6.30 eius rei uariæ caufx 4’7-17 ecclefia corpus Chrifti 381.15 euftosdodriox prophetarum amp;nbsp;Apoftolorum 390.54 duplex efle quornodo pro betur 368.10.54 ecclefia falfa corporali-bus amp;nbsp;æternis posnis à Deo punienda 396.10 quare ueram perfequi tur,cxuetsriTeftarnen to nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5r.3O «edefia |
|
«cclefia nulli certoloco, perfonis, aut ordinarii iliccefsiói aliigata384. 7.0b quas caufas affli-gatur à diabolo amp;muii do 419.11 quibus mo-dis infeftetura malis aiigelis,amp;a bonisite-rum defendatur iji.i amp;nbsp;134.47 quornodo caufa cccleliafticorum rituum 443.13 à quo amp;per quç media colli-gatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;369.1 tcdefe bona corporalia amp;nbsp;Ipiricualia, huius amp;nbsp;l'uturæuitæ 387.73 •ccleiïs bona tempore Apoftolorum 7i4.40 deEcclcfiæ Chrifti perlé cutione amp;nbsp;tranquilli-tate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.37 eedefîæ cœtus rarus amp;nbsp;«iguaspræ multitudi neimpiorum 387.1 eun dem ex bonis amp;nbsp;malis, omnibus temporibus oHé mixtum, probatur teilimonijs 377.^3 cx-cniplis 37Ö.13 magis pltbeiorum,quam fapi entiorum amp;nbsp;ditiorum «fle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;387.10 Kclcfi® defcriptiones amp;nbsp;dêfiuitiones e.xfcriptis Apoftolorum colle dæ jS/qS ciuldem epitbc-Uacauliefficiéte 3Ó!Ï. 17 aloco. ibid. 14e-lus item appellationes plures ib.34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(30 tedcuï falfæ nota: 394. tedeliæ gubernatio lub Apoftolis 707.11 c-lufdem incremeta poft Chrifti afcenlionc nof-ft, cur opera precium 1.13 *cde(ii fundamentum, Chriftus 108.16 caput. ibid.St 381.49 teelefiæ membra ab hypo critica eedefia narijs calamitatibus affligi 387.19 currara lub finé niundifutura 383.60 corumconcordia in do drina38i.7i quornodo ca unus dicantur in Chrifto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;383.14 cedefiæ nullius prima turn docuerunt Apo-öoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;411.71 •ccleftt per Apoftolos Hierofolymis colledæ, lioftes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;418.3t de Eedelîæ fub Apoftolis loco amp;nbsp;propagations nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.36 cedefi.'E ueræ notæ 379. yd poteftas fpiritualis quainreconfiftere di-catur 389.10 arma. ib. |
I N D 11.37 typus léu imaso 393-35' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(39H4 Eccleiis ueræ contraria ceelefiç uetcris amp;nbsp;noui te ftamenti difcrimë 63.6 eedelîæ uocabuli ufus in fcriptis Apoftolorum 367.74 inde, quid figni lïcct nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;366.10 ecclefiam ambire,eamq; cxcludere, ut fe æmule tur,peccatum iniiprç-ceptum 190.19 eedefiam colligendi ius fanguine fuo libi Chriftus redemit 371.i cur extremis temporibus refercifsimam malis fo re prædixerinc Apofto li 378.14 duraturara elTe in hoc mundo ufq; ad aduentum Chrifti 383.34 ob quos fines li nat earn Deus affligi à diabolo amp;nbsp;mundo 416. eedefiam fibi colligere amp;nbsp;landificare, quibus te-ftimonijs dicaturDeus 74.11 eedefia ueram, amp;nbsp;cos qui non funtprobati,mani feftari per fcandalü ac-ceptum 448.4 eedefiam ueram odilFc amp;nbsp;perfequi propter con-fefsioué, nota falfæ ec-defiæ 397.17 eedefiam utriufqj Tefta-mentiin fummis capi-tibus dodrinæ confen filTe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38^.43 ab Eedefia falfa feidgere, amp;nbsp;uerç adiungere lé,iu bent Apoftoli, eos qui laluari cupiunt 391.17 de Eedefia falfa qui hoc tempore fucrint 393.47 in Eedefia atfligeda quibus organis utaturdii bolus 417.60 quæres in ea dilpefentur 388.6 eeelefiæ cur miniftros fu-os ad Apoftolos mietere folitæ 711.11 infigni ores in prouincijs cur in aliquo honore fue-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;721.37 eeelefiæ pafsim à fpiritu fando per Apoftoloru miniftcrium plantatx 114.39 quornodo exce-perintad fe uenientes fine Apoftolos fiuealios miniftros Eeelefiæ ecclefiarum in diuerfis feu cundis prouincijs confociatio 714.10 mu tua officia in caufis có-munibus 719.11 faluta tiones. ibid, non tan turn plantatores,fed Sc |
E X. inlpedores amp;uiCtato-res Apoftoli 719.34 de Ecclefiarum plurium, per Apoftolos eorum-qUc collegas regimine 717.10 carundem fub Apoftolis æraria communia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yiî.29 ecclefiarum unius prouin ciæ confociatio 711.17 ecclefijs non dominatos efle Apoftolos 711.1 cas quantum dilexerint Apoftoli 712.77 inEcclefijs, fi quid minus rede fiebat, ad Apofto los relatum 721.39 ecclefiaftici regiminis gu bernatord periccutio-nesin confefibres no-minis Chrifti 24.77 ecclefiafticord ritud cau-fæ 441.76 finales 443-31, in Ecdefiafticis rebus iu-xta animi propenfioné agere,peccacumin iii præceptum 196.6 sKA17i£^8«i 114.61 (648.33 edipfis Iblis fub Claudio ab Effedibus legis amp;nbsp;Eua gelij probatur,Ibla fide iuftificari hominë 276. 48 abEffedibus qux difcri-mina legis amp;nbsp;Euangelij ducant Apoftoli 210.32 Egefippi narratio de laco bo lufto 781.1 dene-potib.Iudæ fratris Domini fecundum carné 28.60 inde, de rebus geftis à Petro Romæ, amp;nbsp;de eiufdem morte 762.18 Egiftus unus de 70 difci-pulisin Germania mif fus à Petro ubi docue-rit 23.16 eius uita Elamitæ 3.3S nbsp;nbsp;nbsp;(614.6 Eleazari Anania: pontifi-cis F.audaxfacinus 673. 8 Eleazari Simonis F, fedi-tionoua 661.27 latro cinia in eos qui in tem-plo conueneranc 667. 47 interitus cum fica-«js nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;674.71 in Eledione miniftrorum Eeelefiæ quid inquifitd 702.16 (ptura 119.23 eledum efle,quid in Scri-eledi,appellatio eeelefiæ 367.7 (fe 218.27 eledos damnari non pof. tAO(Aiolt;ri))'«i in cógrefsibus publicis fadx 497.43 elecmofynas inufiimpau perum amp;nbsp;egenrid Chri ftianorum con ferre, au dicord uerbi opus 297. 20 de Eleemolynis , canölï Apoftolorum 741.24 elementa creaturæ Dei ’23.13 elemëca mddi, amp;c. GaL4. eeelefiæ contraria 39,3. 19 quid uocet ea Paulus iit.73 (230.7 tue« gratis lynonymum Eleufinia facra à Claudio Romam transferri tentara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;678.17 Elmenovufluuius 23.18 Elymas magus 447.79 filius diaboli 134.41 oculis priuaius 63.77 à Paulo cxcæcatus 711.61 elymæmagi hærefis amp;nbsp;hi fl:oria,fub Claudio 18. 79 amp;nbsp;482.34 emddarcà peccato, idem quod iuftificare 113.47 »i'ifT-SjUKr« Ayaju'“/^, mira-culord nomen 419,4a Engaddorum uaftatio. 660.4 Ennoia muller ex hypo-thefi Simoniana 480.9 Enoch hiftoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61.13 ex Enoch uaticinio de md di fine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.37 uTuifus interpellatióes pe titionis Ipccies 318.76 enumeratio peccatorum nufquam præcepta ab Apoftolis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;499.16 Epænetus 22.17 dileëtus Pauli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;603.31 epaphras 717.33.61 aCo-loflenfibus ad Paulum miflus 721.34 Apoftolorum collega 401.73 eius uita 619.27 epaphroditus 717.34.78 Apoftolus Philippen-fiumdiëlus 707.41 cd commendatione Phi-lippenfibus à Paulo re-milfus 711.17 Steur 710.31 cur Romam mif fus ad Paulum ab ijfdc 721.61 (fccla 31.34 epaphroditusNeronis af-epaphroditi uita 619.4 Ephefi eedefia 16.70.72 ephefi quid adum Pauli tempore 792.11 inde, quid ibi docuerint pfeudoapoftoli 488.36 qui Apoftoli eedefiam plantauerint 719.17 ephefij à Paulo baptifati 713.14 ante conuerfio-në organa diaboli 134. 44 quando Deo carue r“gt;t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.33 ephefiord cóuerforum e-xemplum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;276.28 ad Ephefios epiftola quid contineat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37'44 Ephefios res proprias ha-buifle 717.17 (res 727.46 Ephefinæ eedefij dodo- Hh Ephe- |
|
Ephefînitcmpli magnifi-centia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;678.öi Ephefini quidam difcipuli aPaulo denuo baptifa ti 3$4.48 cur jy^ io Ephigcnia Aeglippi régis filia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;577-lt;S Epicurcifmus refurreftio ni contrarius 4lt;Ï7.37 Epicureorü Athenienfiü nondum conuerforum exemplum 14(5.2^ impetus in Paulu docente 21.8 Epimenidis monumenta àPauloleda ySö.óo Epiphanij locus de Clemente Romano epifeo po 058.61 de Simonis magi interitu 645.10 Epifeopus 405.7 Epifeopum curdidadicu præcipiat elic Paulus, hoc ell,aptum ad doce dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;390.15' Cpilcopi ecclefiç guberna tores 508.18 angcli didi in Apocalypfi $7‘^^ idonei ad docendû e!i-gendi 510.32 quotab Anacleto ordinati 638. 30 quot à Lino 637.36 «pifeoporum coditioncs 411.46 ad Epifeoporu eledione amp;nbsp;ordinatione plurcs fiucApoftoIos hue pref byteroscouenifle ex di uerfisloeis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5^9-43 epifcoporum Romanoru uitx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;636.32 epifeopis coniugium no prohibitum 412.16 amp; epifeopis proliibere ma-trimonm, peccatura in vipræceptum 305.44 epifcopos eligcre,uocare, ordinäre, miniftrorum opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.57 de Epifeopus feu presby-teris canon Apoftolo-rum 530.49 (li 55.15 cpiftola ad Ebreos an Pau epiftolaad Romanos qua dofcripta 22.13 CpiRola lacobi an authen tica 54.15.26 de eaiudi cium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;783.40 cpiftolaludæ an authenti ca 54.19.42 indicium deeadem 584.27 epiftolarum Pauli dilpofi tio amp;nbsp;ordo partiû 599.1 cpiftolas Apoftolicas etia in alijs ecclefiis legi Ib-litas fuilfe 59.6 etiara efleuerbumDei 58.4 idem earum cum uer-bo effedus. ibid.9 epiftolas fuas quado reci-pi interdixerint Apo-ftoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59.17 |
INDEX. iiiEpiftolis fuis quid do. ceantApoftoli 37.40 tTrzOv/ii'a pro peccato 161.35 equi Troiani allegoria fe- cundum Simonem ma gum 481.19 (fta 668.7 equorum cadauera come Erafma an martyr fub Ne rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^47'33 Erafrai rationes de fcri-ptis quç falfo Dionyfj Areopagitç nomine cir cumferuntur 635.32 Eraftus collega Pauli 603. 17 errantes conuertendi ftu dium, auditorum opus 294.12 errate per fe,amp;: alios in er rorem abducere,pecci turn in ii præceptum 290.54 errorem exeufare amp;nbsp;de-fendere, peccati in Ipi-ritum fandum fpecies 177-14 errores cum uerbo Dei fuguâtes fugere, opus iipracepti 187.59 erudire eos quiobfiftût, miniftrorü uerbi opus 291.21 Efaiç locusde excæcatio-neludçorum 46-49 Efiiu côtritio quails 345. 54 exemplum 318.13 effentia communis trium perfonarum 86.50 effentia uiua Deus effe probatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70.55 Eftiuus martyr fub Nero ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.4 EuacreaturaDel 124.55 à diabolo feduda 131.51 Euangelium à quibus rebus liberet hominé 213. 54 àSpiritu fandoper Apoftolos doceturii4. 11 cur offendiculü cru-cis 203.13 ad quos tantum pertineat.ibid. 23 unû amp;nbsp;idem in utroqj teftameno. ibid.46 cur fermoDei 195.46 Euangelium amp;lexnon có fuiidenda 114.13. quo-modo interfe eóperata 215.11 fe inuieem illu-ftrantamp; ftabiliüt.ib. 47 Euangelium gratis Dei cur dicatur 206.42 cur adminiftratio fpiritus. ibid, immortale fernen Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;166.5 Euangelium Matthai He braicè fcriptü,amp; in India relidûàBartholo-mæo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;516.40 Euâgéliû nó natura notû 208.56 quid fit 218.61 quid ex ueteriTefta-mento 50.29 eius do-drina non negUgenda. ibid. 55 quod fit dodri nacertaamp; firma 205. 61 quod operûgloria-tione excludat 204.15 quod fit uniuerfale,ad omnes homines perti-nens. ibid. 20 quale medium . 105.59 Euangeliû quodda Thorax ab h«reticis prolatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;578-41 Euâgéliû quot annis ante legem promulgatum 209.16 |
Euangelium fecundü Eb-ræos,fiber adulterinus Euangelium feminarium eeelefîæ 585.57 uniuerfale nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212.59 Euangelij adiunda 197.1 definitiones.ibid. 9.27 amp;nbsp;198.199.16 caufa for-malis 102.9 proprieta tes.ibid. 47 differentia lpecifica,feu proprium 199.21 autor.ibid.fubie dum amp;nbsp;fundamentum 100.54 per Euangelij dodrinam applicari nobis meritu Chrifti 246.50 Euangelij dodrinam cor rumpcrc,fidei côtrariû 178.35 ad Euangelij dodrinam rcuclandam quid occa fionépræbuerit 200.28 ad Euangelij dodrindor nandam,pr£ftaiida effe bona opera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;314-5 Euangelij effedus 105.5t pcraccidens nbsp;nbsp;107.5t Euagelijamp;legis cóuenien tia,amp; mutua eorù opera 212.16 diferimé 208. 76 amp;nbsp;209 .2ioindc.ex uoteriTeftameto 50.40 Euagelij minifter Chrift’ 209.7 peripfius mini-fteriiim exhiber! fpiri-tum fandum 118.12 Euangelij obiedum 209. 48 promifsionem incre dulitatereijci 201.60 eiufdem promifsiones gratuits 210.15.28 Euangelij propagandioc cafio,perfecutiôes 427. 14 propagatio per Apo ftolos quando incepta 5.27 quomodo in Euro pam fadai9.50 de eade ex ueteri Teftamento 46.25 |
Euangelij proprietates amp;nbsp;effedus 210.57 inde deEuägeIijfumma,canon apoftolorum 531.50 Euangelij fummus facer-dos 211.54 nocis ufiis triplex apud Apoftolos 194.40 eius appeUatio nes 195.44 amp;nbsp;196 Euangelio non obedien-tes,curuafairæadintc ritum apparata dican-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;218 44 Euangelio non obedire, effedus fcandali accept! 447.44 eitle qua contraria 208.4 Euangelium aliud doeeii tes quàm Paulus prædi c auitjcxcommunican-di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;357.47 Euangelium darelicentia peccandi exiftimantes, Euangelio contrarij 208.18 lècundum Euangeliû m-^ ftituéda medititio prs deftinationis,an adup tam an ad mortem çte r nam ordinati fimus 117.46 Euangelium nórecipiab omnibus 105-41 Euangeliû propagdtesho fpitio excipere amp;pro-mouere,auditorfl uerbi opus 195-8 Euangelium quoorgano feuobiedo apprehen-damus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lO’-I® de Euangelio quidfenfe-rit Stephanus 645.15 pro Euangelio etiaro mor tem oppetijfleApoflo-los nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;512.48 Euangeliorum libri quatuor quid contincant ’'^'47 r inter Euangelia amp;ihos noui Teftamenti libros quid interfit 60.50 Euangelifta: nomen unde 194.49 amp;403-9 quatuor cur excitatiaDeo 53.12 qm amp;nbsp;quales eede fiagubernaucrint 508.8 Euangeliftarüquoq;fcriv pta legi folita fuilfe in publicis congrefsibus 494-39 Eubula: uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;619.37 eubuli uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;620.54 Eucherius quo à Petro miffus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23.14 tl/o^öKl« TcÜ flitfy 6WH^0Ïfl5 iizAeritei in congrefsibus pu blicis fad.'E 495-43. Eunuchusa Philippe ba-ptifatus 515.16 ueræ poe nitétij eSrcmplü 342.59 amp;84ï.45 8e 348.37^ 351.56 quomodoadfi-déperuenerit 172.44 uerum membrum cede fia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5S6.51 Eunuchus reginq Candaces Mathso inAetliio piainuentus 577.5 Eunuch! Aethiopis con-uerfio 10.55 amp;nbsp;151.33. amp; |
|
67lt;Ï4 'I amp; 408.6t ante cóuer fionemuires 143.39 ba ptifmus’ 333.40.31 amp;nbsp;334.22 uita 623.29 con uerfi exemplum 236.26 amp;nbsp;238.60 amp;nbsp;408.61 amp;nbsp;247.14. 20 iuftificatio 248.28 uocatio 376.9 Euodia;uita 620.38 Euodius epifcopus Antio chenus 327.43 (622.38 Euodij uita ex Eufebio Euphemia an martyr fub Nerone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647.33 Euphrafius martyr fub Nerone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.4 Europæecclefiæ 19.28IU dæi Eufebij exPapia narratio, de Marco Euangelifta 608.38 amp;nbsp;609. ii locus de Chriftianis, Effenis tribuitur 18.34 loeide Clemente, ex Irenæo (539.41 (Paulo 604.38 Eufebij præconium de Eutropij narratio de exi-tuNeronis 32.29 uita 447-$4 Eutychus exfeneftra de-lapfus, amp;nbsp;à Paulo refu -fcitatus 16.34 amp;nbsp;64.6 8(392.53 amp;296.26 uita lt;121.3 (enati 482.28 Eutychiftæ hçretici unde Wcacari, effedus mimfte rijperaccidens 410.6 item effedus fcandali gt;ccepti Pticatiabinfirmis quo-modo difcernantur ÖCïcationis impiorum caufæ 40.34 amp;410. it itemludæorû 372.48 Uticationis occafioim-pijs, Euangelium, fed peraccidens 207.39 Exclufiuis particulis cur ufi Apoftoli 243.3 hempla mala, caufæ pec-catiin Ipiritum fandü 177,41 occafionem pee candi pr^bere 170.33 *xemplj,qtiod orandü fit proalijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;331.3 txcommunicandi ius amp;nbsp;miniftri penes ecclefiä 337.18 officio qui amp;nbsp;lt;]uomodo ufi tempore Apoftolorum 498.22 tScOmmunicandi qui337. 3(5 corum catalogû ubi recitetPaulus 344.41 txcommunicari, forma af flidionum 410.37 txcommunicati ab Apo-ftolisqui 312.21 ouate-nus in poteftate latanae gt;55'47 Ö(!ómunicato$ ab Apo-ftolis, etii alijs pro ex-tómunicatis fuifle ^zz.i^ |
ab Excommunicacis quan turn abftinuerint Chri ftiaiii 5'o$-47 turn SJ9-ir ptum 174-3J excómunicatio hegledla aducrfus peccatores e-normes,grande pecca excommunicationis finis 338.36 exempla, ibid. 34.8e 404.8 modus ab Apoftolis obfèruatus 498.38 quid de eo mo-neant Apoftoli 338.19 cxcoinmunicationis ui-tandægratia, facienda bona opera 323.23 excommunicationem im-poenitentium approba re Se adiuuare, audito-rum uerbi opus 294.3 in quos ea exercuerint Apoftoli 498.33 excómunicatione abuti, peccatum in 111 pr.ece-29Ö.10 excommunicationedigna peccaca contra confci-entiam cum Excommunicatione quçpugnent 339.1 excoriatio,fuppliciorü ge nus apud Perfis 373.23 ab Execratione Se damna tione legis liberata effe ccclefiam 388.17 de Exercitijs corporali-bus,canon Apoftoloru de Exhortadi Se obiurgan di modo, generalis canon Apoftolorum 332.3 exhortari Se confolari,mi niftrorum opus 292.26 exilia,forma afflidionum tiludsi 076.4} 4^6-54 exorciftç Ad.19. quorno-do à diabolo traéiati 17 12 Se 127.36 exoreizandi donisprçdi-exoreizati prius an bapti-fatifuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;497'4 exoreizatio obfcflôrû fub Apoftolis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.30 expiare fefe ceremonijs ftificare éxliipro mori 224.38 4^9.60 exules Chriftianos nolle hofpitio excipere,pec-catum invii praceptu éfdizizfajapudPaulü 129.38 Ijoi/izi« Se «fxquot; ubi malos fpititus fignificent 137.33 Ezechias alter j Paulus 606.16 E rAbulç aniles Scriptor^ oppofitæ 63.30 lu-daicx, uerbo Dei con trariæ 4'-5 6 fabulis ludaicis attende- Mofaicis, idé quod fari ftificare éxliipro mori 224.38 4^9.60 exules Chriftianos nolle hofpitio excipere,pec-catum invii praceptu éfdizizfajapudPaulü 129.38 Ijoi/izi« Se «fxquot; ubi malos fpititus fignificent 137.33 Ezechias alter j Paulus 606.16 E rAbulç aniles Scriptor^ oppofitæ 63.30 lu-daicx, uerbo Dei con trariæ 4'-5 6 fabulis ludaicis attende- |
re,peccatu in 1 præce-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;286.44 Fabulas Segenealogiisnu quam finiendas propo-nere,peccatu in 11 præ-ceptum 29O.37 facets nos filios Dei,Pa- . tri eii duabus reliquis perfonis córnune 84.33 facerefeu fieri iuftitiâDei per Chriftü, idé quod iuftificare 113.13 fadis Deum negate,falfæ ecclefiænota 394.34 facultatum cömunicatio cur fada tempore Apo ftolorum 4.47 È X. falfaecclefiaanfit }9}.6i quid fit }94.3 undefit. ibid. tior fama malafcu ignofnima peccatüin viii præ-ceptum 3V-4} fames 420.3} ab Agabo propheta predida 612.11 fames quanta Hierofoly-mis in obfidione Titi 607.3 quantuminualuc rit 668.47 uehemen-dyi.io fames ubiSt quoClaudij annograftata 648.29 fame quot mortui fint in ipfa Hierofol.expugna-tione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;673.37 fafcinare homines ne ere daht ucritati, peccatu inii prmceptum 290.18 Fclicula martyr fub Nero ne 647.3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(648.2 Felix martyrfubNerone Felix ludææprsfes 8.60 hypocdticæ pœniten-tiæ exemplum 342.33 amp; ÎP-JS Fell us ludæorum præfes 632.27 |
181.4^ operUnl coram Feftopræfide quid adum cum Paulo 9.23 Feftorum obferuatio ne-ceflaria à Pfeudoapofto lis prxfcripta,amp; à Paulo refutata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;304.12 feftis libéré ufi Apoftoli de Feftis,ritus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.31 fideles in altera demû uita perfedos fore 149; 20 quali corpore rclùr redurifint 466.46 fidelibus quæ commoda poft hanc uitam fint fu-tationi«! Spiritus finâî amp;nbsp;Chrifti in cordibus noftris j medium 2764 34 mantis noftra,qua Chrifti merirum amp;nbsp;om nia beneficia appreheh dimus 247.43 ne excu-tiatur ea,pr£ftand3 bc-na opera 324.39 fidcs officinafpiritus (àn-ftiin cordibus fanfto-rum 133.60 opus primi præcepti 284.22 orgaJ hum apprehendendi Euangelium 201.38 pœ IiitentiJ pars 341.23 qUi rationé cauß bonorum fides quid 263.40 quomó do circa promifsiones diuinas Uerfetur 274.23 quod ante experientia Se nondum üifa credat, ib. 36 quomodo dica? nos iuftificare 276.38 fides ubi eóftantiamin agnito Euangelio figni ficet 262.27 quid pro-pric. ib.31 ubi ut cótr3.s tiü iegi oppofita 278.38 fidei articulorum noticia in diabolis 133.47 deijf-dem extra uerbum Dei nihil ftatuendum 41.16 fidei caufæ çvakutikxI 3^3, 14 deferiptiones uariai Se elegantes 263.3 diffe tentiæ 269.48 effedus quipræcipui 276.36 quibus tantum contin-gant, , 277.39 de Fidei effitacia moneJ re,effedus miraculorü 4P;54 cura 475-« fidere 8e confidere, uerbi Credere fynonyma. fides alteriuspro alijs or,ï tis quid impetret 271.7 fides cur 8equomodoim putetur 223.1 effedus minifterij 409.27 fidcs infirma qü.T 269.49 firma, ibid .33 inhabi- fidei fundamentum lefui Chriftus 268.31 Se 172, loobiedum 167.37 ut Fidei fint indicia, præ-ftanda boria opera 323.22 fideiproprietäres 271.20 inde.uariæ fignificatio nes 262.4 fynonyma 263.37 unde adiunda 264.41 fidei cur Paulus charitaté annedat, Sepoftponaè pleruhq; 177.19 fidema Deo in cordibus noftris accendi 263.34 quibus inftrumentis u-taturDeus ad accende dam earn 266.14 fide afFerre,cxcitare,8e có firmare, effedus Euan-i gelij 203.39 candem cif ca res fpirituales Se cor poriles uerfari 268.38 fidem debere feqüi contri tionem,quibus teftimö nijsprobetur 348.18 fidé corü qui cóuerfi fint eófitmare, miraculorfl effedus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;432,48 Kh 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fidei» |
|
fidetnefTe notitiaminmé te de Deo amp;nbsp;Chrifto Ie luj teftimonii i7i.37 exempla 271.38 fidera amp;nbsp;conuerfionem in quibus operetur Deus peruerbum 39-J4 £dc excuti peccatis mor-talibus 173.41 impuca-riad iuAiciaquomodo inteUigendum 239.41 in conuerfione Glutari quæ debcant excitare 348.40 in méte noticia ucrbi Dei, in corde fi-duciam erga Deum ef-fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^7.iclt; fidé in pijs crefcere amp;nbsp;au-geri, teftimonia amp;nbsp;exempla 175’.7 in quibus operet earn Deus 133. jd fidem omniü piorü mem-brorumEcclefiz Unam ede 269.38 operari ca dicitur fpiritus fanftus 116.8 qui eamamitcant 166.31 fidé femel cönceptäpofle rurfus amitti 275'-4J fidem fimulatam amp;mor-tuam Jiaberejpeccatum inipræcepcum 186.38 per Fidem in Chrillû om nes homines faluari 3lt;Î^48 propter fide placera Deo inchoatam obedientia 317.30 amp;nbsp;318.1 per Fidem quæ effecerinc Patriarchy amp;nbsp;prophecy ueteris Teftaméti 61.20 fide accipi gratiam, id eft remifsionem peccato-rum 148.18 bonafacri-ficio Chrifti parta 363.31 fide aliéna neminë faluari, , fed propria 270.36 fide gratis iuftificatos fan lt;ftificare,decretum Dei 11^54 fidefola, abfq; operib.legis, iuftificari credétes in Chriftum, cx ueteri Teftamento 30.10 quibus argumétis probent Apoftoli 233.10 fide fola,eum qui non ha-bcat bona opera, non polfe faluari 328.8 fidefola iuftificari hominem negantes,excom-municandi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35'7'49 àFide aberrahtes,ccclefiy contrarij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39t-4y in Fide nó fanum e(re,pec catum ini præceptum 286.44 (dus 149.33 in Fide Paulus non perfe-fiduciafixain mifericor-dia Dei,tertia proprie-tas fidei 273.49 in quibus teftiraonijs fidei fy Bonymon ^^i-J7 |
I N D de Fili ab us Philippi, nar-* ratio Polycratis Ephe fij 573-^5 (meftus 671.17 filius à matre codus amp;nbsp;co filius perditus 2 ThelT.i ecclefiy cótrarius 392.31 filius Dei cur z-Qo? didus à loane 370.11 rex regni Chrifti397.16 ubi Chri ftus didus 107.24 ubi fuo fanguine partam iu ftitia diftribuere amp;nbsp;applicate dicatur 134.13 filius hominis Chrifius 108.11 filius quomodo ex Patre natus 86.39 ide regcne rationis caufaefficiens 130.8 filij Dei definitio uera 107. 10 peculiare officiu in redemptione generis humani 231.32 propric tates peculiares ante incarnationë 88.32 có-munes eu Patre 89.23 cumutroqj. ibidz 41 filio Dei par cum Patre amp;nbsp;Ipiritu S. gloria Sc honor quid probet 87.37 filio quas fingularcspro-prietates tribuant Apo ftoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86.li filium Dei ab integro qui crucifigant 178 33 filium Dei cur oportueric effeChriftum,caufy 93. filium Dei efle perfonam peculiaré, ubi doceant Apoftoli 83.13 à Patre Sc fpiritu fando diftinda. ibid. 39 hominem fadum quibus nomini bus appellent Apoftoli 89.36 inde. Sc 90.16.31 Filium Dei negintiu pfeu doäpoftolorum hypo-thefis,ubi à Paulo refu-tata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;489.39 filium efle coeflentialem Patri Sc Ipiritui Gndo. quibus teftimonijs pro betur 86.18 8e 87.11 uni-us elTentiy.ibid.coæter num 87.33 inde.Sc 88.9 filium perditionis Sc ad-uerfaiiu efle,8cc. pecca tu in ii pryceptii 290.30 filium fiium curmifcrit Deus, natü ex mullere 223.28 per eü cur redi-roere uoluerithümanü genus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.17 per Filium fuum inmun-dummiflum quideffe-ceritDeus 73.13 de Filio Dei pleüdoapo-ftolorü hypothefis 486 34 ubi refutata 489.3 filij Abrahy,8c filij Dci,ap pellatioEccIefia: j66. |
E X. filij infidclitatis,diaboli, tenebrarü,8cc. ecclefiy contrarij 393.1 inde.qui fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.24 filij promifsionis Sclibc-ræ, appellatio Ecclefias filij diaboli 3 filijs Dei qui bus notis difcernantur filij iræ natura qui dicin-turàPaulo 134.20 filiorum Dei ius, Sc hære-ditas Dei,bonüEccle-fiæ 388.24 (tes 197.9 filiorû officia erga paren-filijs colligere thefauros, parentü officium 297.3 filios parctibus cibum ex ore rapuiflè in Hierofol. °PPUg”®tione 667.24 finis feculi ubiabApofto lisindicatus 460.34 de Fine bonorum operum quid doceant Apoftoli 3^°’7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. lt;48 fines iudicij extremi47O. flamma ignis cur angcli didi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.71 Flauia Domicilia àDomi-tianoin exiliû propter fidem rclegata 28.47 Flauius Clemens Romanus conful 28.48 Flauius Silua 674.49 fletufuum dolorem propter peccata oftêdere, eftedus contritionis 547-5'1 Flori crudelitas in ludyos 652.36 quas fubeoïu-dæi habuerint calami-tates nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;631.26 fœniproiedamenta ad ci bum requifita 671.22 forenfes leges quid 181.9 q uaten’ abrogaty 182.31 proForéfibus ftatutisubi lexdida 180.14 formulæ orandi exApo' ftolis 331.33 nbsp;nbsp;(392.61 fortes ccclefia: contrarij fortes in fide quomodo appeUati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.3 Fortunatus Corinthi do-cuit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.49 de Fortuna fomnium Gal bælmperatoris 679.41 à Fratreinordinate ambu lante nó abftinere,pec-catum iniiipryceptum 296.31 fratres aliunde iduenien-tes etia auditiinfyno-dis priuatis, fi quid ad totam ccclcfiam referte uellent fM-tf frigus afflidionum forma 420.33 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(«7j;57 Fronto miles fub Tito frudus iuftitiæ ScIpiritus ubi pro obedientia noua didi 17ÿ.J7 qntW-I* proFruméti modio quof-dam uniuerfaboiiafua dedifle 667.18 frumentorum jedes plcny incenfa; à feditiofis 662.43 |
de Fuga in cruce nihil ex-prefle pryceptii ah Apo ftolis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;418.58 Fuluianiuita exNicepho ro 612.28 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(9 fures cxcómunicandi338i furcum,peccitü in viipn ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3*°''5 futura quatenuspr.moue rint diaboli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ijj-jf G GAbriel alter, Paulus 606.21 Gadarenfiû ciuitas 1 Ve-Ipafiano expugnata 633. 30 eius deditio 660.24 Gaius à Paulo baptizatus 313.13 (Pauli 603.28 Gaius Derbxus collega Gaij uita 619.41 Gaium à quibus rebus co mendctloannes 350.10 Galaty à Paulo ad pœiiité tiarn reuocati ^9-^3 grauiter ab eo obiurgi ti 377.31 Sc 114.36amp;312. 4 ftulti ab eodeni didi 407. 34 ueri Dei ignorantes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77-1* Galatarum defeftio i fide 276.13 eedefia malis ple na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r7'^° Galatis fcripti epifloU cuius rei teftis 384.5? ad Galatas epiftola quid contineat gt;7-44 G alatiæ eedefia 16.11.38 inde .cur à Paulo repte henfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39°.-3 ad Galatis ecclefias qui fratres unàcum Paulo fcripferint 310.42 in GalatiaecdeliyaPetro conftitutæ 318.3t in ®* quandoextiterintpfeil doapoftoli 488.11 qui Apoftoli docuerint 319- Galatians eedefia:picu-doapoftoli à Paulo a-criterrefutati 489.21 Galba Imperator inHy-betnia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6819 Galbs Imperatorisfoni-nium de fortuni fibi apparente 679.41 Galilæa quando à Tito uaftata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;681.1 Galilææ eedefiarun-. pax fub Tiberio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24-5* Galilææ Euangeliû à luda Lebbyo prydicatu 584.7 in Galliam quandopropa gatio uerbi fada 11.51 Gallio ptoconfulAchaiæ Paulum nonuultiudi-care nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti.39 Ciipa- |
|
1 N D fada 344.8 eirundem peccata,peccatorû cu-mulatione pünita 164.1 puenç Ipirituales amp;nbsp;cor porales 396.10 à Gentiu Rudio in Deos, probatur quod fit Deus 69.40 gentium uocacaru exempla 376.6 uocatio per uifionéPetromonftra-ta 63.33 ex ueteri Te-ftamento probata 47.4 de Gentium uocatione, dodrina Petri 333.31 la cobiiii comitio Htero folymitano oratio 348. 4fubinde mentionem fccifle Chriftum 1.30 teftimonia 373.40 gentibus amp;nbsp;lud.ris impu-tari remifsionem pec-catorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.31 gentibus quib.detur fpi-ritusfiindus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.61 quomodo concionaci fint Apoftoli,amp; alij mi-niftriccclefix 311.7 gentes pértinereadEcclc fiam quibus argumen-tis aflerat fynodus Hie rofolymitana 374.4 gentes quarura rerü com moneiaciat fubindc Paulus 399.31 gentes quoquepèrtincrc adEuangelium 104.13 inde.id negantes,£uan gelio contrarij 108.11 ueram de Deo natura-liter cognitionem non habuilfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.13 gentilifmi quafi generalis definitio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;677.13 de Gentilifmó,Apoftolo-rurri tempore 676.48 gentilifmi, quorum men-tio fit in Adis amp;nbsp;Pauli fcriptis 678.36 Georthenihæretici unde . exorti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;481,17 Gerafæ ciuitatis deuafta-tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;661.6 in Gcrmaniam quem mi-ferit Apoftolu Petrus 13.16 Germanis Euangelium à Thomaptçdicatû 378.39 Geruafius martyr fub Ne rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.1 geft’ orationis liberi 356. 8.14 3c 301.34 Gideonis hiftoria 6t.i8 Gifcala Galilex urbs 637. 5° gladij ufus Patri non có-ceflus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;360.8 gloria Euangelij maior quàmlegis iii.i gloria quid,amp; opus vin prxcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.46 gloria ab hominibus qu^- Gamaléiïû obßdio (Sf7A6 Gamaliel preceptor Pau li yS/.if eius grauis feu tentia in concilio pon-tificum Ä.4jamp;yj7,j4 reflafententia 39951 Gamalielis Tarfenfis uita 61144 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(4n'’o gt;«M»! amp;nbsp;T«/xiquot;fi ubi in ufu Garizin mons quadade ludæorum clarus 6y6.i gaudium Apoftolorü ob illata contumelia 658 gaudiü confcientiÇ,bonû iuftificationis iy854 gaudium 8f pax pro affli-ftis cófciëtijs, cfFeólus Euangelij »07.7 gaudiü in Domino, opus primiprx-cepti 18459 gaudiiimin terendis affli-dionibuj, in cruce ex-ercendum 42.6.10 gaudiüm operari in cor-dibiis homiiiü opus fpi ritus fandi nff.yi gaudium fpiritus landi, konum ecclefii 388.41 facrificij Chrifti effe-ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36r'i9 gazophylacia à Romanis incenfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;671.19 gchennx uox an ab Apo-ftolis ufurpata 471.41 gauimæ, creaturae Dei ’‘413 (pofita 63.33 genealogie fcripturae op-genealogia: tribuü Ifrael cur in ueteri Teftamen to diligenter annocatx 61.44 «e Genealogij s, hyp o th e (ispfeudoapoftolorum 487.14 à Paulo refutä-« . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;490-34 generatio tortuoia amp;nbsp;praui eccle fix contra-393-3 generis humani raiferia cuius rei occafio 133.33 per Chrifti mortem 6c refiirredionem redem piio,decretuDei 113. i8eiufdempropagatio etiam in corrupta natu ra quatenus Deo pla-cuerit 139.60 genres an ritibus Mofai-cis parère debeat,fchif ma ubi ortum 16.1 gentes cur Deü non pof-fintinuocare 319.1 cur receptç 113.11.48 amp;nbsp;133. 3ïdiaboli opera ad per fequendum ecclefiam fedudæ 13353 quant ü deDeoante conuerfio nemnouerint 143.33 8^’44-? gentium Antiochia: Pifi-dix conuerfio 148.36 Geatiü cóuerfioper quæ |
E X. rere,peccatum invtir præceptum 313.16 gloriari lécundum carné, amp;nbsp;in facie,amp; nó in cor-de,peccatûinviiiprç-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;313.33 gloriatio in Domino,0-pusprimi prçcepti 184. 36 glorificatio, iuftificatióis bonum 160.18 uniuer-fiilis ,prædeftinationis effedus 117.31 glorificationcm piorii in futura uita excellentio rem fore,ob cruce 417; 47 . Gnoftici hxretici 484.1 Gog amp;nbsp;Magog affines An tichrifti, à Chrifto delendus 440.37.41 Chri do oppofiti 108.3300-clefix contrarij 391-39 amp;nbsp;39.16 eorundem in ecclefiam Dei horrenda imprefsio amp;: perfe-cutio,fignü finis lèculi 461.10 Gog amp;nbsp;Magog opera dia boli adperlequendura ecclefiam fedudi 133.37 de Gothis triumphus Do miitani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;681.8 gradusperfonarum eccle fiaftica: gubernationis tres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;308.44 de Gradibus,canon Apo-dolorum 330-19 in Graccia quandiu do-cuerit Paulus 11.1 Græcorum Ad.ii.conucr ■ fio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.31 Grçeorû multitudo Thef falonicæ adiunda ec-clefia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;386.37 Grammaticæ imperitus Paulus,fecundum Hie-ronymum nbsp;nbsp;nbsp;398.60 gratia Chrifti, iuftitix legis oppofita 119.4 gratia Dei,eftedus Euangelij 106.33 finalis eau là iuftificationis 131.30 gratia amp;nbsp;debitum, oppofita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.3 gratia amp;nbsp;merces quomodo oppofita apud Paulum 143.13 amp;opera.ib. gratia amp;nbsp;miléricordia in Deó, caufa impulfiua redemptionis generis humani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.1 gratia feu gratuita acce-ptatio coram Deo,bo-num iuftificationis 137. 60 gratia ubi fignificet paf-fiuc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118.38 gratig fignificata130.il amp;nbsp;inde, eiufdem fynony-mon charitas, féudile-dio Dei 1^29.43 gratiam Dei ncgligere, amp;nbsp;alpernari eum qui lo-quituf, pcccatum in 11 prxceptum ipt.f ad Gratiam homirium nihil lacere,miniftroruni opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.11 gratiam,id eft remüsione peccatorum fide accipi 148.18 |
gratia lefu Chrifti homines faluari, abfqj operi biislegisj Petrus quomodo inHierofolymi-tano concilio affirmée f47-4i in Gratia comparanda td tius Trinitatis labor ^V'i7 graciarum adió , ofatió--nisipceies 318.44 gratiartim adionisamp;ori tionis formule coniuri •^æ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;333-7 8c 334.36 gratiarum adiones cómu nes cur prxcipiat Paulus lingua uemacula fie ri in ecetu 336.31 in có grefsibus publicis pró beneficijs Dei fadas efte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49f.gt;8 gratias agere Deo pro be neficijs,opus lécundi præcepti 188.33 nbsp;nbsp;nbsp;09 gratis particulæ ufus 131. gratis,ejuoad nosiuftifica ripeccatores 144.38 non quoad Chriftum Gregorij iudiciu de fcriptis Dionyfij Areopa-gitx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;633.39 grex Chrifti, eedefia; ap-pellatio 366.44.qua re pafcatur 403-3t gregis curam non Ijzontè, fed coadè agere, pec-catum iniitpræccptû i9S'-36 gregi bono exéplo praire miniftrorü opus 193.16 gregé Chrifti pafcere, mi niftrorüopus 191.33 gubernationis ecclcfix forma amp;nbsp;ratio 310.11 de Gubematione feu po-litia ecclefiæfub Apo-ftolis 307.1 inde gubernatorum officia quibus metis inclufa. 4^7-14 gubern#toribus Imperan tibusqux Deus prohi buit, amp;nbsp;prohibentibus qux mandauit , hon obediendum 437.16 Grocinus 636.13 HAbere uitam ætemam idem quod elfe iu-ftificatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.13 H 3 j/o, Guilielmus thcologus H |
|
2/iii/uocisufus 471.47 hcreditas beatorum,mer ces appellata 478.44 hatreditas Dei, efteftus Euangelij 2.07.55 hæreditas Dei, amp;cohæie ditas Chrifti, bona iu-Hificationis 258.51 h»reditas immarcefsibi-lisjappeUatio flatus bea torum pofl hanc uitam 474.60 hæreditas uitæ stem«, finis regenerationis 257.1 (obieftum 6.ai hærefis crimen Apoflolis de Hstefi fub Tiberio amp;nbsp;aliquot Imperatoribus fequentibus 479.25 hærefes, caufa impœni-tentiæ 552.60 ipfæ, amp;nbsp;hçretici homines,eccla fiæ contrarij 591.55 hærefes peccata in n præ-ceptum 289.61 item in viiiprxceptum 314.28 hærefes fub Claudio 482. 32 fub Tito amp;nbsp;aliquot fequentibus Imperato-ribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;482.56 de Hærefibus fecuturis, prçraonitiones Apoflo lorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;491.26 hæretici excommunicadi 357.44 ex fcriptura re-futandi 65.5 omnis generis cognati feu mem bra Antichrifli 440.51 hæreticorû falfa dogma-ta,fcandali. accepti eau fa 445.51 pater diabolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135.51 hæreticis quàm acriter fe oppofuerint Apoflo li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5n.27 hæreticos fugere,opusfe cundi præcepti 287.58 de Hæreticis, caput unde cimum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'14t.54 deHæreticis uitadis amp;es communicandis, canó Apoflolorum 554.17 in Hæreticis refutandis amp;nbsp;excommunicandi5,ec-clcfiarum mutuas ope-ræ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;529.55 hæfitare amp;nbsp;dubitare fidei contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;278.44 non Hçfitare,pro credero 264.18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(6 ijit«j»Tn^t« pro peccato i6r. in«fritt\xox quàm ufitata in Apoflolorum fcri-ptis 160.51 amp;nbsp;161.54 amp;nbsp;166.22 Hannas Pontifex 5.22 de eiufdepeenis quis fcri-bat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52«58 Hebioné quid de lefu do cuifTe dicat Tertullianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;485.50 berba,creatura Dei 124.6 |
I N D Helena raulier Simonis magi 480. lo inde.amp; 642.49 Helias alter,Paul’ 606.14 Helij oratis exemplu 330. 55^'559'59 nbsp;nbsp;nbsp;(606.15 Helifeus alter, Paulus herbaparietibus internats,comefla 667.16 Herculanum oppidum ci nere Vefeuimontis in-cenG obrutum 649.60 Hermes Chriflianus 22.18 Hermx uita 619.51 liber adulterinus 57.59 Hermagoras ubi docuerit 22.44 Hermagor« epifcopi A-quilei® uita 624.14 Hermogenes eeelefiæ có trarius 592.46 pfeudo-apoflolus in AGa 488. 41 excommunicatie à Paulo 512,24 non fanus in fido nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27O..i6. Hermogenisdcfedioi59. 11 amp;nbsp;276.4 amp;nbsp;600.60 Timotheo indicata 522. Herodes 599.45 nbsp;nbsp;nbsp;(18 Herodes Ad. xii curab angelopercuflus 291.55 Herodes Agrippa quado perfecutionë in Chri-ftianos mouerit 8.5 e--ius hypocriüs, amp;nbsp;uio-lentia in Apoflolos 25. 5O.indc.p0Ena feu diui na ultio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31.11 Herodis Antipas erudelt-tas in lohannCyinfidi« in Chriftü 30.10 eiufdc' poena amp;nbsp;exilium. ibid. Herodis à diabolo occu-pati exemplu 135.24 in-iuflicia amp;nbsp;uiolentia in lacobüm 5*5.5^ Herodiadis exilium cum marito nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.55 Herodio» 22.16 cognatu» Pauli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;604.7 KTTH/iipropeccato 161.19 in Hibernia lacobus docu ifledicitur 25.29 tiuTH^'iiu fupplicationes,pe titionis fpecies 528.57 HierapolisPhilippiinter-fedrix, quando terr« motu coneufla 32.50 amp;nbsp;648.49 fepukura eiiif-dc Apoftoli clara 574. .47 HierapoliEccleGa »7.56 de Hierapolitanorü fuper flitione quid nugetur Nicephorus 679.20 Hieremij locus de autore utriufq;Teflaméti 212. 24 (floria 61.17 Hierichûtis uaflationis hi Hieronymus delaudibus Pauli apofloli 604.50 (iufdéde ClemêtcRo |
E X. mano epifcopo fentétia 639.54 locus defymbo lo Apoflolorum 66.45 narratio de hifloria Lu cæ euangelifl« 609.46 Hiernfalem,appellatio ec elefiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;367.28 Hierofolyma quanta mul titudinem populi feflis diebus capere potue-rit 673.53 quando con dita, amp;nbsp;quando etiam funditus dcletaperTi turn 674.1.8 infoliciter à Ceflio obfefTa 655.3 Hierofolyma terrena,amp; templum,imago eeelefiæ 595.33 8^49-48 Hierofolyma triplicifedi tinne obruta 662.23 Hierofblymx- excidium quæ prodigia amp;præfà-gia præceflerint 662. 56.ibid.femper ufqj ad excidium manGfie ali-quos Apoflolos 7.61 ante Hierofolymorü cla-dem quo migrauerint eredentes in Chriftü 11.56 Hierofolymorum excidiü Romç à Paulo 8f Petro prædidum, fecundum Ladantiam 596.5 de eodë,eiusq5 cauGs, ua-ticiniû Chrifti 657.47 Hierofolymorü extremi excidijinitium 658.25 obfidio per Titu fada 664.53 Hierofolymiscolledçper Apoflolos eeelefiæ ho ftes qui fuerint 418.3t quæ fuerit çeeleGapoft afcenfionem Domini 1. 47 qui de uera, amp;nbsp;qui de falfa eedefia fuerint 368.55 quid paffus ibidc Paulus fub Claudio. Hierofolymisquotoanno difced?re iufsi Apoflo lia Domino,exÀpol-lonio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;519.5 Hietofolymitana eedefia quibus rebus ,alijs in-fignior in initio 522. . 45 quod non aftedaue-ntprimatû in alias, ih. quomodo feruierit alijs uicinis eedefijs. ibid. Hierofolymitanum conci liû quâdo fub Claudio celebratum,amp; quæ fue rit eius occafio 546.40 Hierofolymitanç eedefiç ærarium commune, amp;nbsp;qui eipræfuerint 514. 47 inde, quando eide omnia communia fuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;505.55 |
Hierofolymitaaa eedefi» quæ perfonæ primùa gubemauerint 508.47 Hierofolymitani fenatus exemplum nbsp;nbsp;nbsp;599-44 Hierothei uita, ex Nice-photo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ö22.42 in Hjfpaniam an Paulus uenerit 22.58amp;595.10 homo animalis quis 143.31 conuerfus feu regene-ratus quid 147.58 Homocur diaboli manci pium 163.24 pofl lapfum quid 142.52 quatenus creaturaDei 140.8 amp; . ’H.34 . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, homo primus qualis a Deo fadus nbsp;nbsp;nbsp;158.20 homofecundus,Chrillus 108.48 homouetus curtâtiiquæ carnisfuntcurct 146. 36 eius opera Deo non placere.ibid.ob quo$ fines regenereturaDeo 156.48 quantum carna-liter pofsit,amp; quantii n0n,exerapla 145.57 idem,fubiedum peeca ti originis 167'’f hominis ante conuerfio-nem uiret 142.58 amp;nbsp;145. 58 ante lapfum proprie tares 158.34 fi11es.ib.48 hominis noui efießus qui 157.50'poft lapfum ap-pellationesapudApo-ftoles 146.47 inde, par tes I4o.i2uiresfiuepo tentiæ,amp; earura appel-lationes. ibid.25 propri etates. ibid. 3l hominis renati caufa effi-ciens 149 .55 adipfius caufarn formalem quj proprietates referan-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iyfgt;'7 in Hominis renati coide quid operetur Deut ’54-30 hominis flatus quadruplex ab Apoflolis de-feriptus 157.60 hominis naciuitasexuete ri Teftamento demonfl ratur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.7 hominis ueteris adiones 143.16 ignorantiain re bus fpiritus Dei 144. 46.amp;i45.i2inde.opcra in renatis 157.28 homilie ueteré deponere, amp;nbsp;nouü induere,efFe-dus pœnitentiç 344.55 de Homilie ante lapfum quid doceant Apoftoli 158.5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(1101141.59 in Homine nó renato quç homines quódnóomncs cóuertantur,cauf« 155-5 ubimundi uocabulo nuncupentur 111-21 homiuuia |
|
hominum imfnolationes quam diu durauerint. 6^6.^z hominum in amp;poft refur-redionem duo genera i;9.49 utrofqj rclufci-taturum Deuni.ibid.ytf hominum minifterio ad quid utatur Ghridus in regnofuo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;398.ay horainum mores corru-ptifsimijfignum cóium mationis ieculi 461.11 peccantió in Spiritü fan dü duo genera 176.36 hominum primorum créa tor Deus B®*? Hominum renatorum ap-pellationes 179.34 ^^^quot; uandorum miniltrian-geK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130-3“ adHominum ufum appli-cata iex amp;Euangelium quomodo fibi mutuo inferuiant 113.10 liominibus credétibus in utteriTeftamento lalu temperChriftum con-tigifie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103.48 l'onunib.nó ftuduiflc pla-cere Apoftolos 711.74 liominibus omnib. femel moriendum nbsp;nbsp;nbsp;478.78 liominib.pijs fingulis ad-effe angelos 131.10 liominibus feruire cogun turalix creaturç 116.26 liominibus ftudere place-re,peccatum in 111 pr.e-«ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9^-7 liomines adorare,pecca£u m iipræceptum 291.9 Domines etiam corporaliter obfideri à Satana 137. 40 onines clTc pecca-torcs,nccpra:ftare legi perfedam obedientia. 191.38 omnes gratis,fi-dein Chriftum,abfque operibus,faluari 171.41 omnes refurreduros ef fe ’' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;466.10 ibHominibus quidpoftu letlex 109.44 deHomiuibus quid fenfe rit Stephanus 647.1 inHominibus quibusdia bolus inhabitans fit effi MX134.18 (candi 378.1 homicidx cxcomniuni-timimes ilbi Filius cû Faire didus 107.41 bonorem tribucre magi-ftratui, officium fubdi-torum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;299.21 bora tertia in Scripturi quæuocetur 3.76 horæ canonicæ ab Apollo lis orationi non prçlcri , P“ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33^-19 horarum metitio in dicen disprecibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;joi.6 |
E X lacob alter, Paulus 606.7 lacobus ab Herode inter-fedus 418.47111 gratia ludæorum 313.78 amp;nbsp;418. 47 amp;427.36 amp;nbsp;8.6 amp;nbsp;27. 6iquando nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5’77.40 lacobus Alphæi, Apollo-lus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;402.49 Eiufdem ( qui amp;nbsp;Iulius minor, amp;nbsp;frater ludæ, amp;nbsp;frater Domini didus eft)uita 779.20 quas ob caufas fraterDomini di dus fit.ibid.31 quando à ludxis interfedus. 781.12 quaoccafione,amp; quomodo. nbsp;nbsp;ibid.46 lacobi lufti hilloria ex Cleméte Alexandrino, Egefippo,amp; lofepho. 781.18 lacobus epifcopus Hiero-folymitanus 711.70 amp;nbsp;5'^709 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , . lacobi fratris Domini Hie rofolymis interfedihi ftoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27.12 lacobi Zebedxi F. uita. 766.7 imbeeillitates.ib. de lacobo Zebedæi F.qua narret hilloriam Clemens 766.60 lacobi epillola anautenti ca 74.17.26 de eadem iu dicium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;783.40 lamnis amp;nbsp;lambris exemplum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;378.72 lafon collega amp;nbsp;holpes Pauli 603.27 in forum protradus àThelfalo-nicenfibus 791.47mul-dafefe libérât à indicé 386.79 eius periculum 20.40 (fumptæ 393.39 Icones Ecclefiæ à corpore Iconij Ecclefia 17.16 quid ibi egerit Paulus 790.27 idiomatum communica-tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.39 idola adorare, peccatum inii præceptum 291.16 idola Deo oppofita 78.14 in Idolorü téplis nufqua Apoftolos aut Chri-ftianos oralfe 701.77 idolis ubi nomen Dei tri-buatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67.77 idololatrx excóiliünican-di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;377-78 idololatria, falfx Ecclefiæ nota 397.22 peccatum contra primum præceptum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;287.34 idololatrix gentium au-tor diabolus 134-30 de Idololatria,hypathefis Cetinthi 487-9 idolothytis uefci res in-dilferens fecundum Ni I N D UflO-tHVU CitIM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;IIJ-.I iftiiip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214.60 holpitalitasopusvii præ-cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309.46 holpitio excipere amp;pro-mouere eosquiEccle-fias plantant, audicoru uerbiopus 197.8 holies Ecclefiæ Hierofo-lymis ab Apollolis col lectæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;418.31 hollia:lpiritualcs,per ie-SVM Chriftum quàm' acccptabiles 101.7a holliarum fpiritualifi obla tio pro noua obedien-tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;279.48 hollias fpirituales perfide Deo offerri 177.6 humilitas angelon'i 119.17 humilitas cord Deo opus primi prxeepti 2'-'4.i8 in cruce exercendä 427.ƒ7 humilitas quid 313.9 opus viii prxeepti. ibid, ùaâto-la, effedus Euangelij 207.33 nbsp;nbsp;^t^®* 276.78 Hymenæus 392.47amp;447 77 amp;nbsp;467.76 amp;nbsp;486.38 fidem amifit 277.77 amp;nbsp;276.7 no faillis in fide 270.17 pfeudoapofto-lus 487.21 Satanæ tra-ditus 712.23 amp;nbsp;498.27 eius defedio 179.9 amp;nbsp;173.77 amp;nbsp;711.77 amp;nbsp;600. 76 peccatum in Spiri-tumfandum 177.47 hyperbatis ubiufus Pau-. , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.^5gt;8.7y vnufiTxt qui fuerint in gu-bernatione Ecclefiæ. 708.34 (c0traria328.il hypocrifis opcrib, bonis hypocritæquam habeant fidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;270.39 hypocritaru opera imper-feda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.28 hypocritis non dari fpiri-tumlàndum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118.8 hypocritica pcenitentia quæ 343.1 uerae conuer fioni contraria 371.16 vjttiKfti fidei lynonymon 3lt;54-9. hypollaticæ unionis in Chrillo quas caufas re cenfcant Apolloli 94.3 hypothefes Antichrilli 490172 Cerinthianx 484.30 EbionXx 483. 4oMenandrianæ 483. 4 Nicolaitarum 487.78 pfeudoapollolorû 486. 51 Simonianx 480.1 Hyrcanis Euageliu aTho maprædicatum 778.39 Hyriacus rex Acthiopix Î77-4 I TAcob amp;nbsp;Efau hiftona 61. * 17 colaitas 486,7 ab idolothytis, fuSbeato |
amp; fanguïne,etia Chrlfti-s anos abftinuilTc 707.41 deIdolothytis amp;fuft’oca-tonon comedendis,ca non Apoftolorü 739.25 Idumææ Euangclium à Iu daLebbxo annunciatu 5^4-8 Idumsorum defedio à Ia anne tyranno,amp;pughç cum Zelotis 662.6 co-rundem mores 678.78 crudelitas inHierofoly mitanos 679.2inde.20 ieiuniandi ritus 703.1 ieiunare cur foliti fuerint Chriftiani amp;nbsp;Apolloli ieiunationct amp;nbsp;orationeï cur interdum coniun-dim fadæ 338.77 ielunium opusfextipr®ce pti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;507.28 ieiunia inter Pauli calami rates nUmerata 703.27 ieiunia publica nufquam indici mandata ab Api» ftblis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;703.7 ieiuniorü quç duo genera Chriftus docuerit 777.20 deleiunijs, canon Apollo lorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;741.16 lasvs Chriftus autor Euangelij 199.72 inde, filius Dei eire,ex ueteri Teftamento demonftra tur 49.76 labis origi-nalis expers 169.27MeC-fias in ueteri Teftamen tepromilTus 43-49 lefus Chriftus Mefsias ex-hibitus,fubiedü noui Teftaméti 79.28 mini-fter Euagelij 209.8 pon tifexfummus, amp;nbsp;caput ecclefiæ 388.26 quomo do nobis patefiat 173. 2ofolus facerdos noui Teftamenti 64.17 fub-iedum amp;nbsp;fundamentu Euangelij 200.77 effica cia per adminiftratio-nem facramentorum j lb inftitutorum 101.14 incarnati ante amp;nbsp;poll glorificationé proprie tares cómunes 103.41 lefu Chrifto,quæ folius Deifunt,attribui 91.31 lefumChriftum omnia ho minum peccata expiaf-fe 177.24 quàm acriter cum defenderitloanes aduerfus hxreticos É-bionem amp;nbsp;Cerinthum 487.16 uerum eum elfe Mefs iam, olim promif. fum, amp;nbsp;iam exhibitum, docét Apoftoli 106.2.78 delefu Chrillo, iufticiaamp; iuftus dida,quidfigni-ficent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2204 Hh 4 da |
|
I M D neransPapam , regno Chrifti contrariu 399. imperiorum politicorum mutationes 680.30 impij amp;nbsp;increduli quali corpore fint refurredu ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;467.18 impij in impœnitentia uf-que ad finé perfeucran-tes, quid fibi perfuade-redebeat 118.37 unde filij diaboli didi 134.15 impiorum autoritas, confilia, exéplaamp;calûniæ, caufæ fcandali accepti 445.51 excæcationis caufæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4O’34 impiorum fumma fecuri-tas, fignum finis feculi 461.41 impijs, qui pereunt, quid ficuerbum Dei 40.10 quid mortem afterat impios ad conuertendum etiam bona piorume-xemplainuitare 151.41 impios corpore amp;nbsp;animo in inferno cruciatü iri 473.11 cumonpotius eosquampios adfligat Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î16.19 impios amp;nbsp;perfecutores ubi Scriptura mudi uo-cabulo nominet 111.17 impios nó cum gaudio ad iudiciüuenturos 469. 16 cos puniturum efle Deum,teftimonia 74.51 cum Impijs conuerfatio, peccatum in v r præceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;307.14 inanitates uocum propha nç,Scripturæ oppofitæ lt;ïl-3i ante Incarnationem quas proprietates cum Patre amp;Spiritu fando communes habuerit F.89.43 inceftus coniugio contrarius 455.14 peccatum invipræceptü 306.49 inceftuofi excommunican di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;358.7 incredulitas pro peccato 161.41 in i præceptum 286.31 quotuplex 78. 21 fidei contraria.ibid. incredulitate reijci pro-mifsionem Euangelij. 201.61 incredulorum fenfus à dia bolo excæcari 134.11 incredulos efle manfuros in ira Dei,fèntentia ex-tremi iudicij in Euan-gelio feuelata 470.6 in India Ecclefix à Thoma plantatæ 518.438c Indis quit pr«dicauerit deTefu Chrifto,una perfb na,quçpræcliccturiO4. x de eodem concio Petri apud Cornelium ii. jf doftrina Petri s'g.xiï quid de eo docuerit Pe crus in fefto Penteco-ftes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.5 lefus quidam rempli diui tiasTito tradit 613.11 lefu filij Aciani, fuftici ho minis, exclamatio ante Hierofolymæ exci-dium ôdj.yd quibus idem plagia afledus. 664.6 inde lefu pontificis interitus 6f9.9 (chenus 5'17.45' Ignatius epifcopus Antio ignis a:ternu$ appellatio inferni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;471.11 ignominia afflidionü forma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;410.45' ignorantia feripturç amp;nbsp;ue htatisjCaufa perfe lean dali accepti 444-5^ ignorare ueru Deum, pee catum in I præceptum 185.19 inillyricö etiamEccleßä fuilTe 11.48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(39 Imago Dei,Chriftus 107. imago Dei in primo homi ne quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.30 imagine Dei geftare quid imagini Chrifti iïmilesfu turi fideles poft hac ui-tam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;476.40 imbecillitates dodorum à dodrina difcernendx 413.10 imitari fidem amp;nbsp;exempla dodorum fuorü, audi-toru uerbi opus 193.51 «tImitatoresDciamp; Chri fti reperiamur,facienda bona opera Si4-3î immifcricordes,peccato-res in v præceptum 301. 16 item immites.ibid.17 jmmüdicies coniugio con traria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4Jf-B de Immundo non attin-gendo, legis, ubi men -tio fiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.55 immundi excommunican immundicia peccatum in viprseceptum 305.48 immutationis mundi diet incertus 401.5 de Immutatione uiuorum in aduentu Chrifti 463. 8.U impedire alios ne obediât ueritati,peccatum in 11 præceptum 190.11 împerfediones beatorum ceftàtura: poft hanc ui-tam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;477.51 imperium Remanum ue- |
E X. Euangelium 516.39 reli dum ijfdem à Bartho-lomæo Euangeliu Mat thæi Ebraicè 574.59 indigné accedétes ad eoe-nam Domini, nihilomi nus corpus amp;nbsp;fanguiné Chrifti accipere 361.27 ipforumpœnæ 3lt;Ï3.5 indodos quoq; amp;nbsp;incredulos in eoetum publi-cü admiflos eflè 493.46 de non Indulgendum pri-uatis affedibus, canon Apoftolorum 531.41 indurari, efledus fcandali accepti 447.54 amp;nbsp;non credere, effedus mini-ftcrij per accidens 410. .4 indurationit impiorü eau fæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40.34 de Induratione impiorü decretum, etiam ad uo luntaté Dei refert Pm lus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.44 infantes au baptifati Apo-ftolorü tempore 496. 33 à baptiimo non ex-clufi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;354.61 infantes lade opus haben tes qui fccundum Paulum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.1 infantes modo nati qui di canturàPetro 170.1 infantes qui 149.45 de Infantum baptifmo, ca non Apoftolorû 535.38 inferorum locus, appellatio inferni 472.11 infernus ubi futurus fit, Apoftoli non docuerut 47^-30 inferni appellationes 471. inlnfernu plurimos prac-cipitandos, quibus fen tentijs doceant Apofto 11 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;473.X2 ab Inferno liberi futuri pij poft hac uitam 476. in Inferno qui fint futuri 47i.32' infidèles omnes cur damnet Deus 116.18 infidelium interitus, efledus Euangelij per acci dens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;208.1 cuminfidelibus fbeietas, fidei contraria 278.61 infirmitates amp;nbsp;anxietates forma afflidionü 420. 33 infirmitates fratrum por-tare, opus v pr«ccpti 301.8 |
de Infirmitatibus fuis glo riari,opus viiiprxcepti 5’^47 infirmiin fide qui 269.61 Bon offendendi 415.47 quomodo ab obftinj. tis difcernantur 379.51 infirmorum ratio habita à Chriftianis 505.44 infirmorum rationem for tiores debere habere in rebus medijs, canon Apoftolorum 539.41 infirmos uifitare amp;nbsp;confo lari , auditorum uerbi opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;295.38 inflatum efle perfuafione propris iufticiæ,côuer fioni ueræ contrariuin ^^^■^ ingemifcereaduerfus altos,peccatum in 11præceptum 291.14 inhabitire in renaris opus Spiritus fandi 116 inhabiratióis Spiritus fan diSc Chrifti in coreiib. noftris medium 176.54 inimicitiæ peccata in v pr.'Eceptum 301.57 crgalnimicum nó eflebe-neficum, peccatum in viiprxceptum 311.48 inimici crucis Chrifti Ec-clefiae contrarij 391.4* erga Inimicos beneficen-rii,opu$ vprçccpti30i. 3t iniufticia in contradibus, peccatum in vn præceptum i 310.19 iniufticia pro peccato. 160.30 iniuftus uox quid compte hendat 166JI iniufti excommunicandi. ï5^7.6i innocente defenoere con tra malorum inlidias, officium magiftratuf. ^98-38 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.. , innocentum percufsione contra legem præcipe-re, peccatum contra of ficiu magiftratus 199-5 inobedientia ergauerbü, caufa quod non omnes conuertantur W-i* inobedientia liberörü erga parentes, peccatum in iiii præceptû 197.19 inopia Chriftianoru Hie-rolblymis Apoftoloru tempore 4'43 inquinamenta mundi qus appcllet Petrus 170.7 inferere nos Chrifto, ba-ptifmi effedus 355-'^ infidiæ diaboli 410-30 inftituere alios in uia Domini,miniftrorum aer-bi opus 191.15 intemperantia peccatum in vi præceptum 306.51 interfedoresMefsij ex ue teri Teftamento iudi-cantur 45.4* d« |
|
de Interfeâorû numéro in expugnatione Hiero folymæ quoraodo fcri-bat lofephus 673.4a iN T E R i MjCharafter be-ftiij,amp; imago eius 4x9. (ïi Ïhterim fufcip€re,cótra of ficium fubditorü 199.36 mteritus ætcrnusjappella tio intémi 471.18 interitus Sc perditio, poena damnatorum 474.8 inuidia pectatum in v præ ceptum 301.19 ptrlnuidiam Chriftum an nunciare, peccatiiin ii priceptuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190.3 inuocantes in uita æterna ingrelTuri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;473-18 inuocareDcum non uerc, peccatum in 11 præce-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.8 muocare Deurn qui uerè pofsint 318.39 quod non debeantin pecca-ds contra cófcientiam permanere 338.41 muocatio Dei uera, boni'i Ecclefi.i: 588.31 iuilifi-«tionis bonum 239.4ÿ inuocatio fandorum ab Apoftolis ut idolola-triadamnata ■oiiocationem Deiguber nariafide ■nuocationem ueram adiil usre,opus Spiritus fan Si lnlnuocatione fiducia,ef-tóiisEuangelij 107.18 •o Inuocatione quæ pro-raifsionesintuedf 337.1 loannes 317-31 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(19 loines alter,Paulus 606. Joannis Baptiftæ tedimo-niü,quod lefus fitMef-fias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.38 loines Apodolus 401.48 ubi quad cómunis in-fpeebor Ecclefiarü fue-. fit. W-H Ioannis apoftoli certami na contra Ebionem amp;nbsp;Cerinthianos hæreti-00s 483.14 eiufdeuita 5^7,9 gefta in Afia 3694 ƒ manfio Ephefi 17.33 loanes euageliftain Path mon infulam relegatus fub Domitiano 18.31 ab «ilio reuocatus, quas amp;nbsp;quomodo modera-tus fit eedefias 318.30 an luerit Ephefi, amp;nbsp;qua do 369,8 quaoccafio-ne Ephefum redierit 29.44 9“* occafione Euangelium fuum fcri-berefufeeperit 33.38 amp;nbsp;369.23 quädoexPath-mo rcuerlus Apocaly-pliin prodiderit 36.34 |
I N D quomodo definiatEuâ gclium 197.33 quó de-ducateos qui fcire cu-piunt an fint prædefti-nati 118.11 ubi college-rirEcclefiam 318.31 loannes ubi confutet An-tichriftum 491.19 item hærefim Nicolaitarum 486. (4 ubi pattern à ti-lio amp;nbsp;fpiritu fanfto di-ftinguac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81.41 lodnis certamina 371.3 mi racula. ibid.30 de lege moralifententia 187.30 doârina decótritione 343.44 d bilneo,ubi Ce rinthus erat, cxilientis hÜtoria 373.19 eiufdem Epiflolæ dun: pofterio-res an legitimæ 33.8 loânis imbecillitates 379. 36.49 loci de Trinita-rc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.46 de Ioannis obitu nihil eer ti extare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;373-33 Ioannis phrafis curpecu-liaris 370.11 teftimonia de bonis amp;inalisinEc clefia 376.36 excpla 377. 18 demftrumentis con uerfionis 131-17 loanni quam horrendam uoeem adicribat Ab-dias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;371-48 apud loarinem nulla men-tio primatus Ecclefiaru 318.36 de loannc Apoflolo amp;nbsp;E-uangelifia quam narret hiftoria Clemens 371.1 Ioannis baptifmi ubi fiat mentio 33lt;3-47 loânes Marcus Apoftolo-rum collega 401.31 loannes pontifex 3.12 Ioannis Leuitæ cuiufdam filij perfidia ergaTitum 637.31 res geftæ Hiero folymis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;638.18 Ioannis cuiufdam tyran-nis 660.4 frcrilegium 670.18 fuppliciü 674.13 loannes duos Ephefi fuif-fe 33-10.39 (317-44 lob tolerantiæ exemplum loelem de Chrifto tefti-moniü perhibuide 131-31 lonathæ cuiufdam imma-ne facinus lt;373.8 lopp^ciuitas à Ceftio capta amp;incenfa 634.32 funditus euerfa,amp; clade miferrima ludæorû nota 636.16 inde loppe quomodo Ecclcfia Chrifti coHeéia it.ij in loppe quid atlum à Pe tro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;336.3 lordanis ubi cadaueribus repletus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;660.49 lofeph alter,Paulus 606.7 lofeph fratris Ïacobi uita E X 610.10 lofeph hiftoria 61.13 lofephus Arimathiefis in Brytanniarn à Philippo milTus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.13 lofephus à Tito ludæos ad deditionem exhor-tariiulfus 666.33 quo excidio cóprehen fus, amp;nbsp;à Velpafiano ui-uus feruatus 636.13 la pidis iaétu ex muro uul neratus 669.33 lofephi narrationes de la-cobo Iufto,fratreDomi ni 383.18 delibrisau-thenticis uetcrisTefta menti 31.39 de morte Herodis Agrippæ 31.24 lofias alter,Paulus 606.17 lotapata à Velpafiano ob-fefla 633.33 eius exci-dium, amp;Iudæorum cla des. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.636.10 impletio Chrifti quomodo credentibus impute tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.11 impoenitetera efle,iu(ljfi-cationicótrariü 161.18 impoenitentes loco pœtiç fubindein grauiora pee cataincidere 171.9 impoenitetibus iufticiam nonimputari 249.31 nó dari fpiritura fandii. 118.8 nonremifsionem peccatorum,fed potius iram Dei anauncianda effe 339-44 in ImpcenitentlbusjSathi n.a; traditis, quomodo uiro fuam exerceat Spi ritus fandus 113.9 impoenitétia extrema, Ipe des peccati in Spiritü fandu 177.8 ueræ cóuer fioni contraria 331.60 eius proprietates 331.1 impœnitentiæ caufæ 331. 37effedus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.61 impoenitétia accerfiri ira 343-9 in Impœnitentia perfeue-rantes excoramunica-re,miniftrorü opus 191. 32 quid tales fibiper-fuaderc debeant 118.38 impudentia diabolorum impudicitia, peccatum in vrpræceptum 306.6 iraputare iufticiam, fyno-nymon uerbi iuftifica-rc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.31 de Imputatione iufticiæ dodrina êx quit, pro-phetis confirmée Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.8 infticutiones Apoftolorû tenere,auditorum uerbi opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;294.17 louis Capitolinitemplum igni confamptum Ro- mx lub Tito nbsp;nbsp;630.16 Ilt;3uis Cluuiæ'ubi mentio fiat 679.60 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(48 louis Ölympici aedes 677. louis Tonatis templum in Capitolio 677.58 loui illuftri houo Caio,ti-tulus ftatu® Caligula: (tus pro loue Barnabas habr- ira Dei cuius rcifueritoc cafio 153.57 clfedus impœnitentiæ 332.61 amp; peccati 163.10 peena damnatorum 473-33 ira ordinatajOpus vpræca pti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;501.47 irsDei aduerfus peccató magnitudo unde con-ijdenda 165.14 exemplum in excidio Hiero-iblymorum 638.13 iræpeccatainv praeceptn irç lux in illuftribus perlo nis exempla cur uolue- rit Deus literis manda- ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29.39 iræ Dei effe obnoxiü,pro- prium hominis poft 1a-pfum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.51 ad Iram prouocare libe ros quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;297.6 ad Iracundiam inflamma- ri, Sc ad odiü miniftro-rum,eftedus minifterij peraccidens 409.37 , Irenxus 36.2 corrigitnii tr''‘^’r-j; 1 merum beftiæx'^ 36- 38 amp;nbsp;609.7 irehæi de Euangetlö Mar ei fententia 35.24 locus de Clemente Rom. epi Icopo 639.55 de Anacleto epifcopo R0.657. 38 teftimoniü de Euan gelio Matthäi 376.12 de Simone mag0479.3r Ilàacalter,Paulus 606.3 Ifaac hiftoria 6i.iy Ifidis fanu Romç fubTito igni confumptü 630.14 Ifidis templu amp;nbsp;religio à Tiberio claufa 677.34 Ifidori locus decanonib. uulgo Apoftolorum ap pellatis 343.23 de Ifracle toto faluando, ueterisTeftamenti locus 46.61 Pauli locus natratur 371.33 inde Italixecclefia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.7 itinerationes afflidionö forma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;420.37 ludam Apoftolum non in Grædam,fedin Perfia uenifle 34-32 ludæ Barfabx uita 616.13 ludas collegaPauli 603.14 ludas Galilæus feditiofus 199.41 eius exemplum 6.46 (ftokis 402.30 ludas lacobi frater Apo- luda |
|
ludæ fratris Domini nepo turn hiftoria coram Do mitiano 28.^0 inde ludas Lebbæus quas regiones percurrifle dica tiiràNiccphoro 5'84.6 lud® Lebbæi, qui amp;nbsp;Tha-dæus,uita 5'83.49 mors $84.20 ludas præfcftus Simonis iniirbe cum decern co tubernalibus occifus. lt;S«9-48 (P7-Ji ludas propheta J10.30amp; ludac epiftolaan authenci ca $4.19 de eadem iudi cium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$84.2'7 ludas traditoraCerintho hotloratus 48$.io cxem plü defperationis 278. $6 hypocritics poeni-tentia: 342.48 amp;3$2.3$ peccator in Spiritum fandum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;177.2. Iudi contritio 347.43 hi ftoria in ueteri Tefta-mento prsdida 46.17 deluds pofteris narratio Eufebij , ex Egefippo 584.39 inludsafolum cur continuent minifteriu fuum Chriftus in came exi-ftens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.43 inludsaEuangelium àlu da Lebbæo prædicatû $84.7 quæ fueritperfe cutio fub Claudio, ex epiftola ad Hebræos. 26.38 quomodo regnfi Delà dilperfis fratrib. prædicatum 10.49 ludæus quidâ uiuus à Tito pro muro crucifigi iulTuS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;666.41 ludæi à Caligula afflidi. 2$.i4 curdamnatiipo. 22 curreijdiantur i$$. 39 amp;2i$.i8.$ci ludæi excæcati peccato-res in fpiritum fandum 177.3 facrorû librorû di ligétes euftodes $16.24 ludæi Ad.2 uerç pœniten tiæ exemplum 342.$7 ludçorû ab Alexandria ad Caligula legatio 25.29 ludæoruln Ad.2 côuerfîo per uerbi minifterium fada 4ô8.$iamp;342.4 amp;nbsp;343.40 amp;346.6 amp;348. 37amp;3$i.$$ fides quare excitata 267.2 8^272^ 41 amp;nbsp;273.44 ludæorû baptifmus3$3.39 cçdes apud Alexandria 654.12 calamitates lub Floro 652.27 clades a-pudToppen 656.25 au-toreCeftio 654.43 cla des amp;nbsp;dcletióes in alijs loei s poft euerfam Hie rofolymam lt;574.32. |
I N D ludæorum Deus quomodo à Cerintho hçretico didus 484.32 dodrina quafuerit 676.18 dolus in Romanos 666.1 extremç calamitatis ini tium 658.25 gemina cla des ad Afcaloné 655.13 ludæorum gens c medio fublata 682.2 corundc improbitas amp;nbsp;raalicia. 668.25 in diuerfis locis grauiscædes 653.58 in Paulû uiolentia 8.25.54 ludæorum intemû 8c externum bellum 666.24 intra urbem concordia fub initium obfidionis perTitum lt;565.35 ludæorum lapfus, occafio fufeipiendi genres 165. 14 opprefsio per Dama fcenos 654.58 oppref-fiones in narijs locis perVefpafianü 655.46 ludæorum perfccutio fub Domitiano 675.15 pœ næ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52.53 ludæorum quofdam cre-dituros in Chriftum, quofdam offenfum iri, ex ueteri Teftamento demonftratur 46.30 ludæorum regia gens cur àTito amp;nbsp;Vefpafianodi ligétius inquifita amp;nbsp;tru cidata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.35 ludæorum reiedionis eau fæ, ex Apoftolo ad Romanos 40.48 caufæ duæ 372.48 eins rei exemplum quomodo à Paulo tradatum 326.60 ludæorû fexmilliain una rempli porticu à Romanis ineenfa pereunt 672.37 eorundem ftra-ges apud Cæfaream amp;nbsp;Scythopolim 653.3$ ludæorum ftrages in dc-ferto ob idololatria amp;nbsp;aliapeccata350.59 per Idumæos 658.56 tumul tus lub Claudio 651.29 fub Cumano præfide. ibid.43 ludæorum uo catio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;371.16 ludæis Ad.2 amp;nbsp;3 iufticia imputata 249.40 quo or dine fint iuftificâti 251.31 ludæis amp;nbsp;gentibusimpu-tari remifsionem pecca torum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248.51 ludæis lex amp;nbsp;quædam alia data 186.39 quæ liber ras ab Augufto Impera torereftituta 650.28 ludæis quibus detur/piri tusfandus ii8.t quod peccatû obiecerint A-poftoli 511.55 quomodo concionatifint Apofto li amp;nbsp;alij miniftri Eccle-iudicium'præcipitare,pec catumin iiipræceptù 296.5 ad Indicium qualifpleiido re amp;maieftate fituen-turus Chriftus 468.40 de ludicio cxtrcino do-drinam contemnetc, peccatum in 11 præcc -ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;289.48 in ludicio extremo quain fententiam fit prolatu-rus index 469.52 in ludicio forëfi opera àiu fticia amp;nbsp;ueritare difcre pantia exercere,pecca-turn in vin præceptum 313-34 'E X.' fiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;511.3 ludæos ex Aegypto egrcf fos,nôomnes fuiflebo nos 377.24 legis mora lis fententiam de integra obedientia non in-telligere 191.36 eontraludæos quàm àeri ter certauerit Paulus. 600.n ludæos quandoRomaeie cerit Claudius 26.8 inde. quare reijciendos prædixerint prophetæ 371.47 ueram Dei noti ciam non habuilTe natu raliter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.38 de ludæis nondum rena-tis Pauli locus 143.49 amp;nbsp;i44-V exludæis fibi eolligere Ec elefiam per uerbû, quibus teftimonijs probe-turDeus 371.16 ludaicæ gentis communis ftrages pcrldumæ-os amp;nbsp;Zelotas 659.15 mi ferandæ fortunæinitiû quis dederit 650.44 pœnæ corporales 396. 12 Ipiritualcs. ibid. 18 gentis, regni, lacerdo-tij,excidij caufæ 657.4$ ludaicæ fabulæ Ecclefia: coutrariæ 393.13 fcri-pturæoppofitæ 65.33 ludaicarum Ecclefiarum pax fub Tiberio 24.30 de ludaici populiexcæca tione amp;reiedione, ex ueteri Teftameto 46.45 ludaici populi hiftoriæ,fi-gura rerû Ecclefiç 393.31 de ludaicis reb. caput de-cimumquartum 650.22 ludaifmus ubi maxime ui-guerit hoc poftremO fuo tempore 675.39 inludicâdo dequauisdo drina, Ecclefiæ pote-ftas Gta 389.43 ludicare ante tempus, amp;nbsp;fecundû refpeâû perfo narum,peccatü in v111 præceptum 315.41 iudicari lùb iniuftis, amp;nbsp;nô magis fub fanótis,pec-catumin viiipræceptû 1 Î?Î-^^ ludiciû de canonibus qui uulgô Apoftolorum di cuntur 544.3 indicium extremum quan do amp;nbsp;ubi futurum 468. 11.19 de omnibus homi nibus 469.11 cuius fines qui futuri 470.48 eins fubitus aduentus, caufa pœnitentiæ 351.31 ad ludicij extremi diént qUifqi fê præparet,Apo ftolorum admonitio-nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;471.5 |
indicia forenfia exercere, opus viti priccpti 312.1 indicia Ecclefiaftica in pri uatis fynodis exercita-ta _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;514-34 de ludicijs Ecelefiaflicis canó Apoftolorü 533.20 ingum feruitutis, legis ap pellatio 180.51 iugü trahere cum infide-libus, peccatum in 111 præceptum 296.42 lulia Chriftiana 22.18 lulias à Placido deuifta et capta 660.57 Iulius Africanus nöreße Matthiæ nomine edi-tu$ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;567.51' Iulius centurio Paulum defect Romam 9.54 Iulius epifeopus Romanus 67.10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(49 iumenta creaturæ Dei 123, lunias 22.15 amp;nbsp;517.34 ®^98. $cognatus Pauli 604. 6 ubi Apoftolus didus luniæ uita 617.it (507.43 inniorü officia ad nn prp-ceprum referri 197.42 iuramentis temcrèabuti, peccatû in tiprsccptü iurare per nome Dei quan do amp;nbsp;qua códitione fit opus fecundipræcepti 289.24 iurare temerè, peccatû irt viii præceptum 315.2t ins canonicû, charaßer beftiæ, amp;nbsp;imago eius 429.61 iuftificare, effeßus fidei 276.37 opus fpiritusfan fli 116.23 patri cum filio amp;fpiritu fando cómu-ne 84.42 quashabeat fignificationes 221.42 iuftificari nos gratis quo ad nos 244.58 non auc quo ad Chriftu 245.11 iuftificatio quæ bonaad-ferat 257.54 uniuerfalis amp;nbsp;gratuita, piædeflina tioriis effeßus 217.2« #rticuluni unde |
|
unde fulciat amp;nbsp;explicet Petras î'J5.4f caulk for malis 141.41 caufæ dux 244.46 finales qua: 252.29 caufæ omnes,ex Paulo 597.55 amp;inde aludificationis definitio-neprobatur,homincfo lafideiuftificari 255.59 iuftificationis nollrx caufamaterialis 240. 2 ordoaPauload Ro. dcmollratuS 251.20 ra tionem uiiam amp;candë omnibus temporibus mundi iuini,e(t'c,amp; fore,docent Apoftoli 251. 4® (traria 261.17 ■uftibcationi quæ fint con ^bluftincationein nollra priftanda bona opera 520.54 amp;nbsp;521.6 •luftificatione cur legem eidudat Apoftoli 217. 45 Stopera renatoru 519 51 ob quas caulks “eluililicatione dodirina (juam folidc tradita à Paulo 597.52 ’^sluftificatione hominis peccatoris coram Deo «9.10 ^®Iullificatione feufalu-fe bypothefis pfeudo-. spoltolorum 486.42 '•gt; luflificatione impij lt;juem ordinem oblcr-net Deus 250.59 amp;nbsp;251.6 *'*ftificationes lindlorum, äppcllatio Ecclefia: 5'^6.61 .quot;•ftificatoru excpla 248.21 quot;gt;fti(icatis dan Ipiritu fan . drum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118.4 quot;*ftificatos ad quid horta . 'äd lint Apoftoli 512,58 ‘■iftificatos elfe peccato-tes,8fpofle labi 519.18. inde. tantum priminas fpiritus accepifte 519.4 in ipfis manere naturk deprauatam, amp;c. ibid. ‘quot;dinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56.2 Minideludæis locus ex Tryphone 24.54 narratio de Simone mago . 481.44 'uftidajcaufa perfecutio-nisEcdeiîæ 419.50 ■uftieia Chrifti per fide im putita,bonum Eccle-1'^ 588.12 quibusimpu retur 248.49 quibus , ”00 249.52 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(221.56 ‘ullicia cuius imputetur. iuftitiaDei,efFeftus Euan gelij 206.44 cuius rei taufa 216.21 donata,i quibus tantum fide ap -prehendatur 250.16 ef-, Peftusminifterij 409.55 •iillicia amp;nbsp;iuftus, de Deo |
I N D dida, quid fignificent. 219.50 de Chrifto di-dla,quid 220.1 dcho-minibus difta quid fignificent 220.20 lufticia imputatiua 220.58 nous obedientiæ cau-fa 221.9 plena amp;nbsp;per-feda 244.27 (da 426.7 iufticiain cruce excrecn-iufticia legis adiu3,Euan-gelij pafsiua fiue imputatiua 209.61 amp;nbsp;210.1 iufticia noftra cork Deo, peccatoru remifsioeft 241.45 imputatiua 242. 25 miiericordiaper fi-deminChriftum nobis donata.ibid.47 gratia, feugratuita impuratio iufticix Chrifti abfque operibus legis 245.4 iufticia operum,feu legis, iufticia: imputatiua: op pofita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260.50 iufticia originali carere, homi.iis poft laplurta proprictas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140.52 iufticia per Chriftum parta, cur iufticia Dei di-da 241.15 facrificij Chrifti effedus 565.16 iufticia,quam Deus impio imputat,quid 258.16 iufticia ubi pro nouaobe dientia accipiatur 221. 5 amp;nbsp;279.15 iufticiæ definitio cade in lege amp;nbsp;Eukgelio 212.45 iufticiæ Dei eftencialis fi-mulachru cordibus ho minûinfculptû 219.54 iufticiæ Dei imputario bo nd luftificationis 2^7.55 àlufticiæ impucatiuæ forma, noftra opera pror-lus excludenda 245.16 qui ipfius non capaces 249.52 (fita 260.49 iufticiæ imputatiuæ oppo iufticiæ in regno Chrifti adminiftracores 401597. 48 norma ubi exprelTa 597.46 ab ea probatur refurredio mortuorum 4^4-5'9 iufticie originalisamifsio, eftedus peccati 162.40 iuftici.e fanguine Chrifti comparandæ, occafio . qnæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.54 iufticiam Chrifti applica-ri nobis per uerbum,tc ftimonia 246.50 cre-deiitibus a39.25 iufticiam cork Deo in uer bo Sefide cofiftere, no eflerarione perceptibi 10244.7 undeckquç-ranc Chriftiani 415.20 iufticiam Deicommenda re, peccati effedus per accidens 165.8 |
E X. iufticiam amp;uitamæternS propter opera renato-ru no côtingere 510.10 iufticia proprik conftitue re ex operib.lcgis,fidei contrarium 278.57 iufticiam fanguineChritti partk diftribui amp;nbsp;appli cari à patre, filio, St Ipi ricu fando, duplicia te ftimonia r’35-4.5 in lufticia comparanda la borTrinitatis 251.57 iufticiariorû de dodrina Eukgclij error 520.20 Iuftus,Chriftus 108.22 iufti, appellatio Ecclefiæ Iufti Corinthij uita 621.9 iufti qui pronuncientur amp;nbsp;faluetur fecundum Seri pturam 254.5 ubi habi taturi poft hanc uitam 472.28 K KYberi uerfio 665.27.45 amp; 664.46 L LAborantes in plantan-dis Ecclefijs,amp; propagande Euangelio no exciperc holpitio, nec adiuuare, peccatum in mpræceptum 196.47 pro Labore iuftammerce dem exigere amp;nbsp;accipe re, opus vnpræeepti 307.53 fuperLaboribus proprijs quomodo glonandum lacertæ uiridcs comefta: Hierolblymis 668.5 lædere,corrumperc, frau dare alios,peccatum in vprsceptum 502.42 laici quomodo appellati 510.16 |
Lamiani horti, Caligulæ cadaucre clari 52.21 Laodicea terræmotuquk doconciderit 52,52 amp;nbsp;648.48 laodiceæ Ecclefia 16.51 amp;nbsp;17-50 laodicenfium angelus cur à Chrifto reprehenfus 559.20 (num 420.52 lapidari, forma afflidio -lapis angularis, Chriftus 108.27 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(74 lapides creaturæ Dei 124. lapides rempli qui apud Petru allegorice 47.60 lapfus Ads amp;nbsp;Euæ peccati originis caufa 167.7 eius lapfus caufa 161.61 8e 159.9 formalis.ib.25 lapfus fandorum grauifsi mi,cuius rei teftimonia de Lapfu hominis dodrina Apçftçlorum 159.6 lapfi public^ pœnifétiani agétes,recipiëdi 560.4 laplbrum inftauratio,finis elauisfoluentis 560.18 lapfoskuenia no exe'udut Apoftoli 549.61 amp;nbsp;550.1 lapfos per pœnitétiain no peflerecuperari 528.15 lapfos pcenitentiam agen tes ablolucrc amp;nbsp;recipe-re,miniftroru opus 292^ 48 recipcre St conlbla ri, auditoru uerbiopus 294.10 de Lapfis recipiendis canon Apoftolorû 554.60 Lafiea ciuitas . 10.1 laftiuia peccatum in vx præceptum 505.60 latrocinium nounra Simo nis Gadcrenfis 661.51 aliud fub obfidiocTiti 667.4 latronum fæuitia Sc crude litas in uiuos amp;nbsp;mor-tuos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;669.6 Ladantius de donopro-phetixin Paulo St Petro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59lt;^-S’ laureaci in Norico quis Euangeliû docuerit25.9 Laurentij Vallx iudiciunt defcriptis Dionyfij A-reopugitx 655.54 laus, opus v 111 pracepti 313-3 laudes Pauli ex facrisau-thoribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;604.20 Lazarum Mafsilij docuif-fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.56 ledioni attenderc, mini-ftroru uerbi opus 292.il legales pugnx amp;nbsp;conten-tienes, Scripturx con-trarix 65.55 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(28 AiiTtuffüii Hufif quid 492. leo creatura Dei 125.60 leo de tribu luda, Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.42 Leonis ix teftimoniûde canonibus Apoftolorû J4I-45 , Lesbos infula 19.16 Leuitici pótificls St Chri fti collatio 48.42amp; inde lex angclorum minifterio promulgata 150.27 cu ius culpa nonpotueric nos uiuificare 190.54 amp;nbsp;256.57 cur neminem in ftificet 1S9.50 amp;nbsp;190.18 cur fpiritualis dida à Paulo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.22 lox amp;Euangelium non co fundenda 214.15 quomodo inter fe compara ta 215. ii fe inuicem 11-luftraut. ibid. 47 lex Sc fides ubi ut contraria opponantur 278.58 lex Sc promifsio oppofita 261.4 lex |
|
lexfidei, id eft Êuangeliö 164.48 lex hominibus, nóDeo la ta,ad quid eos obligee iSö.^ymoralis quomo-do nobis abrogata iSy. j quid à nobispoftulee, amp;nbsp;contra nos agat 107* aS amp;nbsp;209.44 lexMoft ubi abrogata. lexnaturalitemota 208. yo pro operibus legis 180.21 pro doftrina Euangelij.ibid, pro ma ledifto legis. ibid. 50 pro uindiéU legis.ibid, jy quæ duo poftulaue-rit ad recuperandam fa lutem generis humani 190.ya amp;i92.yj quibus promittat iuftificatio-nem amp;nbsp;uitam æternam 188.48 curlcxiufticiæ dida.ibid.y4 quid mi netur amp;nbsp;inférât no præ flatibus perfedam obe diennam 189.18 l»x quomodo pædagogus ad Chriftü 193.14. ubi promulgata i8y.6i res quasibiaccidcrint 186. 1 quand0.ibid.30 uni-uerfalis 212.60 iele Legis abrogatione,Ca nonApoftoloru y39.11 legis appellationes amp;nbsp;peri phrafet 180.40 diftri butio in tres ipecies. ibid.39 dodrinæeius * quæ répugnent 194.22 legis SfEuangclij conue-niétia amp;nbsp;mutuaeorum opera 212.16 difcrimé 208.2y amp;nbsp;209.210 amp;nbsp;inde. difcrimen ex ueteri teftamento yo.40 im-pletio àChriftopræfti ta,bonum eeelefiæ 388. ly eadé materialis eau faiuftificationis noftrj 240.2 legis impletio nobis im-pofsibilis ,per Chriftü prxftita 184.37 maledi dum cur fubierit Chri flus 231.36 ab eo fe efte liberatü, ignorare, «ut nó credere, liberta ti Chriftianç contrariu 4i6.iy legis minifterio operari Deuni contritionë ue-ram 346.20 quid eo operet primiim Deus iniuftificandis 230.40 legis moralis autor i8y. 48 niiniftri promulga-ti0nis.ibid.y2 abipftus Rialedido amp;nbsp;non obe-dientia curliberati fi-mus i84.3y eiufdé fèn tentia deperfedaobc- |
I N D dientia qui noninteUi-gant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.36 legis Mofaica: abrogafio, lïa.yo eius caufæ 183.21 impletio,effedus Euan gelij 206.48 obferua tionem neceflariam ef-fc arbitrari , libcrtati Chriftianæ contrarium 416.19 leges Mofaicæ qua condi nonclatæ 183.23 legis oblcruationemquo-inodo faciliorem red-dat fides i77'38 de Legis officio amp;nbsp;ufu quæ doceant Apoftoli 192.1 eius promifsiones 2io.y.27 proprietates amp;nbsp;effedus 210.32 amp;nbsp;inde àLegisfententii quorno-f do probetur,hominem fola fidciuftificari 2y4. 44 uoce Legis quomo do utaturApoftoli 179. 42 cur integram obc-dientiam præftare ne-queantrenati 138.43 legi cur non poffe fatisfa-cere ludæos , Paulus dicat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144.16 legem cur à iuftificatione excludat Apoftoli 217. 43 àrenatis non impie ri, quomodo demon-ftret Paulus 318.36 legem Dei quomodo ac-ceperit Paul’ in ludaif mo 387.26 femperin Ecclefia fonare debere 193.60 legem amp;Euangelium rede f8care,miniftrorum uerbiopus 292.8 legem Mofis in quantum ibrogatam dicar Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184.26 legem nó abrogari,fed fta 'biliri,fide 277.61100 redè intelligere, amp;nbsp;ma lè ufurpare, peccatum innpræceptû 290.39 contraLegem quando ma nifeftè egerintApofto-li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184.16 de Lege amp;falute, hypothecs Ebionæa 484.1 lege homines faluari,pfeu doapoftolorum quorû damhypothefis 486. 46 qui canon utantur légitimé 214.42 de Lege hypothefis Ce-rinthiana 484.31 Simo niana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;480.42 in Lege quam fuam uo-luntatem patefecerit Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7ï'4t à Lege quatenus liberi Chriftiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4i4-5'3' amp;nbsp;413.11 de Lege quid lenient Ste iuftificationi contra, rium 261.30 peccaru in i iipræccptü 296.41 de Libertate Chriftiana, canon Apoftolorum 340.21 cum Libertate Chriftiana quæpugnent 416.13 libertas Dei quibusargu mentis probetur 73.13 de Libertate piorum in Chrifto teftari, opur Ipiritus fandi 116.32 Libertinorum aflerêtium bona opera non efle ne ceflaria,opinio, dottri næde bonis operibut contraria 328.30 de do drina Euangelij error 320.20 libido pcccatû in v i præceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;306.3 libidines uagz coniugio contrariæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;435-14 Libya à Marco peragrata Libyes 3.4CJ’ (609.38 de Ligationc amp;nbsp;abfolutio ne peccatorum, canon Apoftolorum 535.8 lingua ad celebrandum Deû,utendij 336.50.38 lingua ignora loqui in Ee clefia,repugnatçdifici tioni 443.43peccatum in tertium præceptum 296.24 lingua nota utendum in publicis congrefsibus E X. phanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;643.8 de Lege uera fententia a-pertius àPaulo quam a rcliquis Apoftolis tra dita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y94'4’' legu alia partitio ex Apo-ftolorumfcriptis 182. 23 moralium duo gene ra 186.60 quando amp;nbsp;ubi mentionem faciat Apoftoli 182.18 de Legum Mofaicaruin abrogatione, dodrina Petri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3?3-Z'9 legibus politicis magiftra tus uti,officiumfubdi-tbrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t'99'31 literis Geris incumbere, miniftroni uerbiopus 292.12 liber ueteris Teftamenti cur fanguine afperfus 49-41 libri ueteris Teftamenti qui pro authéticis habi ti 32.31 (ftamenti 37.38 libri adulterini noui Te-libcralitatem ergaminifte rium amp;fcholas non ex-ercere,peccatum in vii præceptum 311.29 liberalitatem exercere in pauperes,opus vnprçce pti 308.46 amp;309 inde liberatio àiurepeccati amp;nbsp;mortis , bonum iufti-ficationis 238.8 à male dido legis. ibid.eftc-dus Euangclij 207.14 liberatio ab ira amp;nbsp;pœnis æternis, bonum iuftifi-cationis 260.16 liberationes Apoftolorû ex multis periculis,mi-racula Eeelefiæ 388.61 liberationum miraculoG-rum exempla 422.38 de Liberorum in parentes offîcijs,canon Apofto-lorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5'37-32. librorum procreatio,finis coniugij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433.il liberos caftigare,parentû officium 297.4 eos nô prouocareadiram. ib. liberos educare,amp; ad ho-neftarem pietatemqj in ftituere, parentum offi cium 296.38 Scinde liberos generare,opus vi præcepti 302.23 uxo-mm opus 304.33 eos amare. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. libertas Chriftiana quid 413.48 eius gradus 414.23 amp;nbsp;inde, de ufu eius in rebus medijs quid obferuâdum 413. libertatis Chriftianæ malus intclledus, caufa fcandali dati 449-3* libercate Chriftianaabuti. |
. 494-4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. ,,.' lingua fua abuti adblal-phcniandum Deum,amp; conuiciandü proximo, peccatum in vin præce ptum 314.43.37 rede uti,opus viii præcepti 5’^-5'-lingua uulgari in ecclefia adpopulum utendum, canon Apoftolorum linguarum cognitio donum Ipiritus fandi 3. 20 donum abimpijsir rifum 433.33 décodé ex ueteri Teftamento 46.28 (opus 292.17 linguis loqui, miniftrorû Linus Romans eeelefiæ, nó totius orbis epifeo pus 328.37 eiusuita 636.33.44 amp;nbsp;637.20 liters communes ab Apo ftolis cum fuis collegis ad ecclefiamfcribifoli tæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;320-39 literç fiue ab Apoftolis fi-ue ab alijs fcriptç,in ly nodis priuatis legi foli tÇ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5'4-4 literarum de decretis con cilij Hierofolymitani exemplar 348.34 literirû Pauli nota 39.24 de |
|
deLiterarum facrarumle dione, canon fpecialis Apoftolorum nbsp;nbsp;$31.17 earundem fubicÄum Mefsias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43'43 litcras facras diligenter legere,meditariStdifce re,opus fecundi præce pti 287.17 irreueren-ter tradare, peccatum in idem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;189.54 Iites,peccatain v prsece-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.79 litigarefubinfidelib. fine necefsitate, contra offi ciumfubditorum 199. locus ubiprcces apoftolo rum fadæ funt commo tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.71 lociadoranduliberi 701. 11 locodifcerni legem amp;nbsp;E-uangelium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;109.1 '•K'lincongrefsibus pu-Hicis fad« nbsp;nbsp;nbsp;497-43 «fs appcllatio Chrifti quails 770.11 amp;nbsp;107.48 *’tlt;s quam uarie ufurpe-tur53.5o ubifolùm fi-gnificet filiumDei 54.1 Lombardis ecdefis à Bar naba coiled« nbsp;nbsp;nbsp;ii.45 longanimitas Dei, caufa pœnitentiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;370.37 Longinus martyr 646.77 loquendi forms nous amp;nbsp;môiidroCe inter docen dum uitand® 407.78. St 406.8 loquibene de alijs, opus viiiprscepti 511.40 loqui ex impoftura uc ho-rainibus placeas, pecca turn inn prsceptum 190.16 Lothifflidi exemplum 411.55 feruatus ab igni amp;nbsp;incendio Sodoms 387.7.51 exeiushiftoria quid probet Petrus 377-18 Lucas 717.54 quomodo de finiat Euangelium 197. u ubià Paulo conucr-fus,exNicephoro 11.5. unde fuum Euagelium confcripferit 75.17 Luci Euangelifts uita ex Hieronymo 609.45 s-tasamp;mors 610.14 lucifer quomodo oriacur in cordibus attenden-tiurn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175.11 Lucius Cyrenenfis cogna tus Pauli 604.8 ubi do cuerit Euangelium 15.1 lucruni turpiter affedare, peccatum inriiprsce ptum 197-7^ lucriftudiofos nec Apo-ftolos,nee alios Eccle- |
Î N D fis miniftros fuiffe yi6. 13 lues quanta Roms fub Ve fpafiano 648.77 Lugdunum Gallis exilio Herodis amp;Herodiadis darum 30.34 lugentes fpe refurredio-nis fe iniiicé confolatos efle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;704.70 lugere ut genres in morte amicorum,refurredio-ni contrarium 468.1 lumen horailodis nona quado circa arasamp;tem plum ante Hierofoly-ms excidium effulferic 665.27 Luneburga 15.18 lupi amp;nbsp;uiri peruerfa loque tes excommunicandi 377-77 luxamp; tenebrs creators Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.10 lux gentiü Chriftus 108. 16 in Luce ede, idem quod credcre 164.19 luxus peccatum in viprç ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;506.S apud Lycaones quid add cum Paulo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;790.51 in Lycaonia,ecclefisChri 11117.17. ibidem amp;Bar-tholomsus prsdicafle didtur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;777.4 Lydaquando Romanis fubieda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;681.16 Lydds amp;nbsp;Aflarort ecde-fia Chrifti 11.9 Lyddsquid adum iPe-tro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5'77-60 Lydia quomodo ad fidem perduda 167.11.14 cius couerfio 548.595^19.46 ^UTT^P ««r« Stofi quid dicat Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;347.46 LyftrisEcclefia Chrifti. if-30 M MAcedo uirrogatPaulum, ut in Macedoni-am eat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;589.11 Macedonum liberalicas 19-38 Macedonia fertatui Roma no per Claudium refti-tuta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;680.47 in Macedonian! ubi Paulus uifionenodurnauo catus 791.50 quasibi perfecutioneS fuftinue rint Paulus amp;nbsp;Silas fub Claudio 16.71 plurimS ecdefis per Paulu coiled« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19-36 Magis ars ufitata Ephe-fijs 678.77ufus apud Si monianos hsreticos. 481.11 magis Euangelium à Tho maprsdicacum 778.40 |
E X magiftratus ubi i^ava-'ia di dus 119.60 eius appel-lationes,definitio, au-’ tor, gubernatores,amp;c. 477.3Ö.46.74.61 magiftratus guberhatores non habere poteftatem fuis fubditisaliquid prç cipiendi contra Deum amp;nbsp;iuftas leges,quibus argumetis prober Apo ftoli 470.6oamp;inde de Magiftratus officio ca noiiApoftoIorû 758.48 magiftratus officia 198. 10 qus pcccata cum ijs pugnent.ibid.47pccnf ut uitentur, prsftanda bona opera 527.19 cius contemptus,nota falfg eedefiæ 397-17 magiftratui prSftarc obe-dientiam, amp;nbsp;tribuere honorem, officium fub ditorum 499.17 amp;iiide magiftratui etiam erhnico autimpiojChriftianipa rere tenentur 477.46 ei dem in rebus contra Deum, nó obediendu^ canon Apoftolorum. |
738-70 magiftratui quç opera prj fcripta476.i6 eirefifte re,amp; in impijs rebus 0-bedire,peccatum fubdi forum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^99-37 magiftratum elfe ordina-tionem diuinam agno leere, officium fubdito rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;199.8 ad Magiftratum homines idonei per quos eligan tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;476.3 magiftratum qua re difcer liant Apoftoli ab eede fiaftica gubernatione 478.7 quibus eum mo-dis impugnet diabolus 137-19 magiftratu fungentesper fons diftinds 476.11 quomodo abutatur dia bolus in Antichrifti fa-bricatione 157.16 a Magiftratu qus præmia feramUs ob bona opera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;346.7 de Magiftratu,hypothcfis pfeudoapoftolorum 487.11 ab Apoftolis re-futata 490.44 magiftratuuM edidis impijs an paruerint Chri ftiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;707.13 maieftas Chrifti ad indicium uenientls quomo do à loanne defcripta 468.48 maiores ubipatrum noml ne didi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.17 de Maioritatc inter Chri-ftianos canon Apoftolorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;741.16 raaledicehdi occafio, fcan daladata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;470-43 maledicêtiS crimen Apo-ftolis obiedum 6-24 maledicere gubernatori-bus,peccatum fubditO rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-99.44 maiedici excommunican di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;377-60 maledidionem quibus ad feratlex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;210.74 malidaamp; peruerfitas can fa per fefcandali accept! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;447117 malitia hominum uerita-té ininiufticia detinen tium, caufa peccati in fpiritumSi ’77-34 malitia pro peccato 161.17 peccatüin v prsceptu 301.14 malus abfolutêprodiabo lo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137-18 àMato declinare, amp;nbsp;face-re bonum, effeélus poé nitentis 344-34 malos donee refipifcant tolerare, miniftrorum opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;493-f^ ex Malis amp;nbsp;bonis ecdefis cœtum mixtum elfe. 376.15 amp;nbsp;777.15 Manahis uita 611.13 mancipium diaboli elfe, proprium hominis poft lapfum 141.12 idem ma-nere, effedus fcandali accepti 4 47.77 mandatum Dei,eau fa on tionis 337.31 ob idem facienda bona open 310.14 mandatum generale Dei, ecdefiafticorum rituu caufa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44^-73 mauere in Deo, inundio ne,idem quodcrede-re 164.20 incharicatci ibid. manichsl transfugç narra tio de cadaueribus fe-pultis amp;nbsp;non fepultis, apudTitum, 670.14 manna amp;nbsp;aqua ex Pétro ludsis data,typus coins Dominics 363.11 mafuetudo erga ipfos ho ftesin cruce exercen-‘^‘’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^7-47 manfuetudo feu lenicas 0-pusv precept! 500.73 manu qua nobis difpenfet Deus meritum Chrifti 247.47 qua nos appre-hendamus.ibid. perManuum impofitiont exhiberi Ipirifum fan-dum 118.23.7* manus cito cuiiibet iropo nere,peccatumini il li pr^ce- |
|
prasceptum îpÂ.p Marcellus martyrfub Ne tone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.4 Marcelli epifeopi apud E-piphamum uerba 67.9 Marcus Euangelifta Ale-xâdriæ interfeftus fab Nerone quando 17.38. amp;nbsp;517.31. j6 confobrinus Barnaba 608.17 hifto-riâ Euangelicâ qua fide cofenpferit. ib.54 qua etiam occafione 609.11 eiufdem uita 608.18 Marcus quas regioes per-agrauerit in Africa 609 37ubi ecclefias confti-tuerit p3.33 ubi reliftis Barnaba amp;nbsp;Paulo Hie-folyma redierit 590.11. unde Euagelium fuum collegeric 53.19 Marci Euangelium à quo in ecclefia ad legendfl ordinatum 494.44 ge-ftainAegypto 18.17 amp;nbsp;inde Marcum efle Matthæi ab-breuiatoi c, diftum Au guftini quomodo intel ligendum 609.17 Marcfl in Norico Laurea-ci docuifle Euangelifl quis alferat 13.9 tnaris fremitus fub Tito, ex Dione 649.41 maris rubri tranfitus, ty-pus baptifmi 48.3 Maria Chrilhana 11.19 MariaMagdalenaan Ro-mamadierit 31.7 Manx proprium filium co quentis hifloria 671.17 Marianus ubi docuerit, amp;nbsp;martyrio fundus fit »pi 9 Marianus Scotus 636.54 eius error de Anacleto ab Eufebio prætermif-fo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;638.7 maritfl appellate amp;nbsp;agno-feere dominum, uxoris opus 303.50 in eum nö ufurpare imperifl. ibid, eum reuereri ibid. maritfl unius uxoris efle, opus vipræcepti 301. marito uel uxore mortua, alteri nubere,uel aliatn ducere, opus v i præce cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.59 deMaritorum erga uxo-res officijs canon Apo-ftolorum fST-i? Marmarica à Marco pera-grata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;690.38 Martianus martyr fub Ne rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647.50 Martyres fub Nerone 647.1 fub Domiciano 648.9 |
I N D de Martyrib. caput duo-decimum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;643.44 'Masbothei haretici unde exorti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;482.18 in Maflada caflello quomodo ludxi extindi 674-10 Maflada Romanorum prae fidium à ludxis interfe dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;653.5 Mafsili® quis Euangelifl docuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.57 materiæ mundi nulia men tio apud ApoRolos 114 Maternus à Petro quo iniflus 13.14 eius uita 614.6 Mathias folus forte in nu merum Apoflolorum cooptatus3.9 amp;401.50 amp;501.38 Mathis fubrogatio in locum Iudæ,coram rota ecclefia fada 391.15 eius gefta in Aethiopia 18.41 uita 586.23 tradi-tiones, ex Clemente. ibid.41 uocatio 401.30 Mathias pontifex cum tri bus filijs occifus 669. matres infantibus cibum ex ore rapuilTe in obfef fa Hierdfolyma 667.15 matricids excommunica di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;358.2 matrimonii contrahendi ritus 504.10 eiusufus nulli hominum ad id idoneo prohibitus 452. 11 deMatrimonij ufu, canon Apoflolorum 537.1 matrimonium ad uitandfl ftuprum contraherc,o-pus vi prxcepti 301.53 qui id faccre tenean-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;412.7 matrimonium prohibere caflitatis dono caren-tibusamp; perfonis eccle fiafticis,coniugio con-trarium 455.16.18 pecca turn in vi prsceptum 301.40 deMatrimonio,canon A-poftolorum I36.3I in Matrimonio contrahen do ritus externi ab Apo ftolis non improbati 41^-34 Matthäus Apoflolus 401.1 49 quando Euangelifl fuum fcripferiC53.i5qui bus id obtulifledicatur 494.46 ubi docuifle di catura Vincentio 18.37 Matthæi apofloli uita 575. 30 resgeflae in Aethiopia,amp; ada contra dues magot 576.14 |
E X. Matebæo qua; falfo tribu-ancurin hifloria lulij African! 577.10 que fue rit ei occafio fcribendi Euangelium Ebraicè. 176.14 Medi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.38 in Media eeelefiæà Thoma plantatæ 518.41 amp;nbsp;178.39 mediatorpro nobis apud pacrein intercedes, eau fa orationis noftrs 337. Mediolani uixifle Barna-bam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.44 Mediterranei maris infulç quas habuerint eccle-fias nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.44 Melchifedech typus Chri fli, amp;nbsp;eius hifloria 48. ii amp;nbsp;inde in Melita quomodo eccle fiacolleda 19.23 membra corporis Chrifti facit nos baptifmus 311.26 membra ecclefia; uera,fo-1a pofle præftare bona opera 317.1 eadem ab hypocritica ecclefia 0-dio haberi, excommu-cari, amp;nbsp;trucidiri. 387. ’9 membrorum ecclefiæ con cordia amp;nbsp;confenfio in dodrina 381.52 amp;nbsp;inde 383.14 raritas fub finem mundi 383.60 Menanderbçreticus quä. do cœperit 481.60 eiiif dem hærefis didoci-tius extinda 529.38 uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;643.1S Menandri monumentaà Pauloleda 586.60 menandrum hæreticum excellentiorem fuifle in magicis artibus Simone Mago inagiftro. 483-^3 . |
Menandrianæ hærefis finis 483.16 hypothefes. ibid.4 mendaces excômunican-di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;358.15 mendacium amp;nbsp;falficasin fermone,padis ?tcon-tradibus, peccata in viiipræceptum 314.33 mendacia deponere, amp;nbsp;lo qui ueritatem, effedus pœnitentiæ 344.34 ad Menfam quoqj oratio nes fieri foliræ 501.16 mens ignara Dei peccato rum adualium caufa 170.44 reproba amp;nbsp;pol-luta,excæcationis caufa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;410.17 mentis humans depraua-tio ex peccato origi-nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i6^.l^.^f mentium fedudoremjUi-niloquum, 8f c. efle,pee catum iniiprsceptum “9°-19 mentes hominum afpiri-tu fando illuminariad agnitionem Dei 115. 13 mercatores, ciues regni Antichnfti 437.41 4nerces amp;gratia apud Pau lum oppofita 243.23 pro Mercurio ubi Paulus habitus iy.37 meretrix Babylonia Chri fto oppofita 108.51 ecclefiæ contraria 392.J4 excommunicanda 357. 41 non fana in fide 170. 19 fedens fuper beftiam coccinca, typus externi flatus regniAntichri fli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;437-3* meretricis Babylonicafa crilegium approbate, amp;nbsp;bonis eius frui,pecca turn in vi i priceptum 3*'-37 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. meretricem Babylonicam fugere, opus fecundi præcepti 287.58 cum Meretrice Babylon! ca fcortar!,puftificatio ni contrarium 261.41 meretrix ciuitas didam Apocalypfi 17-3’ meritum Chrifti eaufare-generationis 150.52 fi-dem in pœnitentiaex-citare debet 348.45 ob iedum fide! 268.36 per tinere ad oranes 245.27 quibusidem medijsap plicetDeuscredentib. 146.25 iuftificationit caufa altera 244.47 meritum amp;doiium oppofi ta apud Paulum 243 Mefopotamix Euangelifl àIudaLebba:o annun-ciatum 584-8 in Mefopotamia quoque ecclefia Chrifti colle-da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.31 Mefopotamiani 3.39 Mefsias Chrift’ feripturæ facræ fubiedfl 45.45u-triufq; teftaméti éo.6o Mefsiæ aduentus à pro-phetisinueteri Tefta-mento prædidus z6^, 31 amp;nbsp;opera,abrogatio-nislegis Mofaicæ caufa: 183.21 refurreflioné ex uetcri Teftamento probant Apoftoh 45.55 afcenfioné eiufdé 46. 5 typus facerdotijLeui tici, pontifex 48.41e-iufdé uera agnitio pro-prietas fidei 271-25 |
|
ofScijs,canon generalis Apoftolorum 751.20 de ftipendijs canon alius. 755.25 depræmijsitem alius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;545.5lt;S in Miniftrorum eedefiæ eleftione, quid inquifi turn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;702.16 miniftrorum pioruin libe rationes expericulis,amp; prsmia 411.14.50 de eorum uidu,canon A-poftolorura 533.32 miniftris ad uidum necef faria denegare, pecca-rum in m præceptum 296.47matriHionij ufus nonprohibitus 472.17 miniftris eedefia: prohi-bere matrimonij ufumj peccatum in vi præceptum 507.44 hocfecU lo nullis cóiugium pro hibitum 412.16 miniftris obediredebet ec clefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5S1.20.40 miniftris quomodo lex tic Euangelium diieernan tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;209.1 miniftris fuppeditare ad uidum neceflaria, audi torum uerbiopus 294. 28 miniftros eccleCç eligerc, uocare amp;nbsp;ordinäre,miniftrorum opus 292.77 coidem in publicis con grefsib. quoqj elcdos amp;ordinatos effe 497. 16 tales eligendi, uo--candi amp;nbsp;ordinandi po-teftas,ecclefix toti con ceffa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;391-43 miniftrospios amp;falutares eedefijs à Ipiritu lando præfici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.22 à Miniftris eedefix exercer! dauern folueneem de Miniftris eedefiæ con tentiones mouere, pee cacum in 111 præceptû 296.56 de Miniftris,quod bono exéploprçire debeant alijs, Apoftolorum canon nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;755.15 miniftcrium caufa conucr fionis gentium 344.18 minifterium Euangelium prædicandi amp;nbsp;facrame taadminiftrandi an fit 400.10 quid.ib. 19 eius appellationes. ibid.27 duplex elfeprobatur.i-bid.44 minifteriüper Chriftum prædicatum, uoee Eua gelij didum 194-59 minifterium uerbi, perfe-cutionis eedefiæ caufa idMefsiam exhibendum, quid occalionem præ-buerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;200.28 mefsiam in facra fcriptura prsdiclum edcjCcdimo niaio$.2 qualis is pro-mifflis fuerit.ibidem 14 quale officium amp;nbsp;opera eius. ibid.51 deMefsiaprædifta accó-modâtur adlefumChri ftumab Apoftolis 106. 2 promifsiones terræ Canaan alligatæ 2.51 de uiio demonftrationes Apoflolorum exueccri Teftamento 4î.iy metaHacreaturæDei 114. 20 Meti quis docuerit Eu an gelium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.12 Mecilius Romanorum prç feftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;55339 iiietropolitanorum nulla mentio apud Apofto-los nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52235 Michael alter,Paulus 606 22 Michaelarchangelus 129. Migremus Eine, uox fefto die Pentecoftis nodu a facerdotibus audita ante excidium Hiero-folymæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;665.5'1 Miletiecclefia Chrifti 17. ®ilitantiuni fimilitudine inuitamurad facienda hona opera 528.2 »linasreniitterejofficium dominorum erga fer-«os nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;297.^4 ®iniller circumcifioms, Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.27 feMiniftrumDei effe, non agnofcere,contra officium magiftracus 298. .^7 . miniftri diaboli ccclefia: contrarij 392.59 fflinidri ccclefia: angeli di äii27.5coniuges 509. 61 amp;nbsp;710.10 caufa tituu ecclefiafticorum 445. 24unde fuftentati 717. 48. inuitam æternam ingrelTuri 477.40 wmiflri noui Teftamentl 405.18 mimdriperquosalij cre-dunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;405.16 miniftrorum crux amp;nbsp;affli-diones propter minifte rium 410.22 opera adinpræceptum per-tinentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;292.1 deMiniftrorum capitibus in modum fphærse radendis,nulla mentio a-pud Apoftolos 702.44 deMiniftrorum eedefise |
INDEX minifterij efficacia àDco, amp;nbsp;non à miniftris 409. 47 de eadem, dodrina Pauli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;598.15 minifterijamp;iuftificationis ratio eadem nbsp;nbsp;270.60 minifterij Euangelij ractæ • certæ tempore Chrifti in terra uerfantis 1.58 eius res, amp;nbsp;earum corn pendia 402.20.28 gu-bernator fpiritus fandus 115.61 effedus du-plices 40S.46 minift«rioEuangelij quæ contraria415.25 quales ei ab afcenfione Domini ufqj ad Traianü per-fonæ præfuerint 402. 44 minifterium debere effe publicum 407.60 du-raturum eflè ufq; ad fi-nem mödi 408.7 difcer nenduma potentiad-uili.ibid.25 quomodo id infeftetdiabolus 154. 61 contraMiniftcriu iniqui- ,1 tatis etiam Paulum pu-gnaffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;601.9 minifterium non effe in caufa, quod nó omnes 1 æquè conuertantur 177. minifterium fuuni quibus donis, miraculis, amp;nbsp;uir tufibusornaueritPau- 1 lus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;601.18 ad Minifterium uocandi ritus liberi Eedefiæ. 1 4°.^-7^ ob Minifterium multæ mi feriæ miniftris perferen dæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;410.22 perMinifterium Euaiise-hj exhiberi fpiritû fan-dum 118.22.24 ff^æ ^®quot; na fiant hominib. 409. 29 amp;nbsp;inde dus 135-30 per Minifterium uerbi amp;nbsp;facramentorum eolligi eedefiam 569.2 quid operetur fpiritus fanminifteriü utrumqj à Deo effeprobatur 400.72 minifterio Euangelij fun-gentiû perfonarum appellationes 405.2 con ditionesà Paulo deferi pcæ4ii.44 in qualibec eedefia, numerus non expreflüs 509.7 minifterio uerbi deledari angelos 150.40 qua in re id promoueant.ibid. 47 eodem omnes uo-cari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;348.59 inMinifterio Euangelico nihil mutandü uelad-do 406.57 in eedera conftanti animo uerfan dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;407.1 in Minifterio non uigila-rc,peccatum in 111 pre ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;296.1 • miniftcriafiueecclefiafti-ca fine politica,oratio-ntf magis piè Sc falu. brius adminiftrari 559. miracula à Chrifto editi ad confirmandam do-drinam Apoftolorum 102.1 quid teftentur. dendojucl detrahen- 4‘9-4t |
.43 gt;-43 miracula eedefiæ amplif-firna 588.75 effedusE-uangelij 207.29 interna per quid fiant, amp;quæ fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;434-^s miracula per Antichrifti membra uirtute diabo li tdenda 456.77 miracula per Apoftolos édita bona ecclefiæ588 79 quæ à Petro édita. 555-3 miracula præter ordinem caufarum fccundarum fada , quid teftentur .125-33 amp;nbsp;555-3 miracula typi feu teftimo nia return fpiritualium 455.6 uera quibus cau-fis différât àfalfis 450* l miracula ut fiant, oratio--neimpetratur 559. .15 miraculorû donum quant diuduraturum 435.5t eodem ornatam fuiffe fundionem Apoftoli-cam 402.50 effedus 431-17' miraculorura falforum fines nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433-22 miraculorum multitudi-nepriftat nouum uete ri Teftamento 65.22 miraculorum nomina,de-finitio, dluifio 429.58. amp;nbsp;45.50 catalogus 450. 35 uerorum caufa effi-ciens 450.9 médacium amp;nbsp;falforum caufa effi-ciens. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.27 miraculis ueris quæ repu gnent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;454.7 miracula ab Apoftolis prg ftit3,ucra fuiQe,nó prç ftigias,autres iocofas 433-41 credentibus fo-lùm profuiffe, fed im-pios ea contempfiffe .433-30 ' miraculofæ res quæ'iiam tempore Apoftolorum contigerint 648, 20 miranda fada aliapræter li x mira- |
|
r N D Jetur479.78 propter Chriftum potius expe tenda , quàm naturae reddenda 417.14 mors fecunda feu æterna, pœna damnacorum. 473.70 mortis autor diabolus ge nerihumano 134.16 du.-E fpecies,prima amp;fe cflda 478.31 caufæ.ibid. 38 per Chriftum fubla-ta: 479.30 eo uocabulo quomodo ufi Apofto-li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;478.14 mortis Chrifti annuncia- tio,fi uftus cŒnæDo-minicæ 361.61 mortis amp;nbsp;códemnationis adminiftratio, lex 180. 73. morti curobnoxij creden tes in Chriftum 479.4 contra Mottem confola-tiones piorum 479.30 mortem quibus adferat uerbumDei 40.16 à Morteamp; ipfius moleftijs liberi futuripij poft hancuitam 476.11 mortificare membra terre ftria,opus i x amp;nbsp;x pra:-cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316.18 mortificatio ueteris Adami, effedus baptifmi 377.61 finis crucis 426. 5i mortua fides quæ apud Ia cobum 270.27 mortui quomodo tradati Hierofolymis 669.15 deMortuorü apparitioni bus nihil inueniri apud Apoftolos 460.23 mortuorum corpora quo modo tradata ante fe pulturam 704.47 mortuorum refufcitatio inextremodie 460.7 flatus poft hac uita qui bus nominibus appelia tus 474.47 locus de eo ex ueteri Teftamento 47-47 mortuis non diftribuenda coenaDoroini 361.78 fuperMortuos plandus fadus 704.49 Mofes alter,Paulus 5o5.8 Mofes minifter legis, feu promulgationis legis moralis 187.721^109.2 Mofes pro lege per me-tonymiam pofitus 179. 5i amp;180.1 Mofis hiftoria5i.i5 libri quid amp;nbsp;quot annos có tineant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7^-43 motus interiores renati hominis,Ipiritus uocabulo nuncupati 169.24 non renati. nbsp;nbsp;nbsp;ibid.42 ‘ ntiraculaîb Apoftolis édita, quae acciderint. miferia generis humani, occafTo rcuelati Euan-gelij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zoo. 29 mifericordia Dei,finis re-quot; genera tionisijö.49gra tiat fynonymum 230.y quarû return occafio. X00.30 caufa 2itf.2i fi-nalis caufa iuftificatio-nis 2J2.30 amp;nbsp;144.47 o-pusvpræcepti 300.49 regeneratioiiis caufa impulfiua in Deo 130. 40 de Mifla abrogata, canon Apoftolorum 540. 4» . Mifsilia fruftra in Titum explorantem Hierofo-Jyrnæ ftatüjiaiSa 66^.17 Mitylene infula nbsp;nbsp;nbsp;19.15 Mnafonisuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;619.39 modedia quid, amp;nbsp;opus Vliipræcepri 313.9 'modium frunTenti talento ueniffe Hierofolymis. WŒchari res indifférés by pothefis Nicolaitarum 486.7 moguntiæ Crefcens do-cuit Euangelium 23.ii nioleftiæ,afHidionum for mæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;410.37 molles excommunicandi. niollicies coniugio con-taria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;477.'? Moloch amp;nbsp;fidus Remphï adorare, peccatumin n prscceptnm 291.17 monachatus nufquâ præ-ceptusaut commenda tus tempore Apoftolo rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;706.35 moralia ceremonialibus præferenda 1S8.44 moralis lex quid 181.17 mores Chriffianoru 704. 76 mores corrupt! amp;nbsp;pcruer n eorum qui pietatem profitentur caufa fcan-dalidati 449.21 mores hominum corru-ptifsimi,fignü confum-mationis feculi 461.12 moriendum effe femel 0-mnib. hominibus,pro-batur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;478.78 morientes in Domino, beatos effe 479.71 mors cuius rei occafio 237.36 tumhuius turn fu turae uitæ,peccati effe-Öus 163.31 amp;i 54.27 mors piorum quibus ap-{)ellationibus,ad confo aiionera eorü, appel- |
' E quot;nbsp;XZ monere unumquenque, miniftrorum opus 192. 73 roulierparturiens mafcu-lum,amp; fugiens in defer turn Apoc. n, typus ec defiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;393.16 mulierproprio ore cibuin infanti infundere uo-lens,quibus poenis aff e da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;667.37 mulieris proprium filium coquentis hiftoria 671. mulieres quoq; futur» in uita sterna 477.49 mulieres ne cibum defen-derét, quomodo trada ts nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;667.33 mulierum opera amp;nbsp;officia 303.17 mulierum quarundam fa-miliaritas cum Paulo. 603.77 de Mulierum ueftituamp;or natu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;706.11 mulieres uelatas interfuif fepublicis congrefsib. tempore Apoftolorum 497-.47 deMulieribus,canon Apo ftolorü 737.49 aliusde ijfdem, quöd uelato ca pite debeantin ccetu efleamp;orare. ibid.77 mundut ecclefis contrarius 391.60 organum diaboli in affligenda ec clefia 417.60 pro ueteri homine 147.24 mundus quomodo amp;ad quid à Deo fadus 127. 49 quo modo fitinteri turns 462.47 quando. 126.41 mundi appellatione quid notetloannes 387.7 mundi autor amp;nbsp;opifex Deus 112.19 finis ex ueteri Teftamèto 71.34 de eodem,eiusq; inflau-ratione, dodrina Petri 773-36 mfldi nulla materia 114.37 fignificationrs 121.4 mudo ideft hominib. nó renatis quid i Cor.i tri buatPaulus 143.13 mundum ah angelis fadu eflc,hypothefis Simo-niana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;480.32 mundum hunc aliquando finiturum,amp; immutatu iri, teflimonijs proba-tur 460.33 non extitiffe abæterno 122.11 mundum nó diligere,nec eaquxinmundo funt, opus i x amp;nbsp;x præcepti 317.74 eum uincerc, i-dem- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. àMundo amp;nbsp;impijs liberi futuri pij poft hancuitam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;476.35 cum Mundo ne percaor, pij affliguntur 417.4® rouri Hierofolymat àTito fuperati amp;nbsp;deftrudi. 666.47 murmHrationes,’peccata invprxceptum 301.78 murum quanta cclcritate cxtruxerintRomani cU ca Hierofolymam tota. 668.43 |
mutationes inlmperijspo liticis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;680.30 MyMLyciæoppidû 9.78 Myrmecia ciuitas Anthro pophagorum 777-71^ 622.31 Myfiæ ccclefix 16.21 myfteriüiniquitatis quaff o agere coeperit 438« 17 Nathanael ubi docuiffii dicatur 11.77 Narbathea Samariæ To-parcha à Ceftio uaftata 674.76 Narcifsi domus li.'T nati ex Deo, appellatio ec clefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;366.73 nationum communia uitia taxari plerunq; folita ab Apoftolis 7'i-4J natura deprauata ab Ada in poftcros propagata. 167.42 quod Ctpecca-tumi66.icarcatgloria Dei.ibid. 4ipeccatoriï adualium caufai70.4i naturae deprauatj in pofte ros Adæ ^p3gatio,cau fapeccati originis 167, 8effedus 162.41 naturx folius diuiiix in Chrifto qua propria. 104.5 humanasquae. ibid.iiutriufq; qux.ib. 19 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i nacuram deprauata mane rein baptifatis 376.18 non polfe legi diuins obedire 166.48 elfe ma cipium diaboli.ibid. 77 propter Natura depraua-tam inhaerentem,iufti-ficatoS non pofte impie re legcni,probatur 319, 8 naturis utrifq; in Chrifto conuenientia, uni adfcripta 104.47 nacuras duas in Chrifto eflè,nó tantum poft in-carnationem,fed etiarn poft glorificationem, probatur 96.28 amp;nbsp;inde naufragium agere in profundo, forma afflidio-num nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;420.71 Nfizarius martyr fub Ne- roue |
|
INDEX.» rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;548.1 Nazianzeni de Andre» fententia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;564.61 Neapoli in finib.Thracise ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.41 nrcefsitasjorationis cau- 06 Necefsitatis feu co-aftionis cafu in rebus medijSjexemplum 44». 3 Begare Chriftum incarnera ueniflcjiuftificatio nicontrarium 261.19 negarelefum efleChriftu, peccatum in 11 præcc ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;289.50 nigociari abfq; defrauda-tionealiorü ,opusvii præcepti 807.45 *» Negociatione fine timoré Domini uerfari, peccatum in viipræce ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;310.25 mNegociationibus quo-modo fegeflerint Chri ftiarti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;505.54 ^^ophytusNeronis afle-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^-34 Neptuni templum exuftö fubTitoRom.'c 650.14 Nero leo didus à Paulo. 419.4 primus Cæfarum publica edida in Chri-ftianos emittit 27.40. quando imperium ade-ptus,amp;quomodo id ad miniftrauerit 27.2 pcr-fecutiones fub eodem. ibid.quomodo affedus trgaomnis generis re-ligiones 679.5.3 quorno doRomanum Imperiü diminuerit 680.58 Neronis excplum J35-24 amp;nbsp;399.44 exitus 32.26 quid ci caulam præbue ritadnecâdos Petrum amp;nbsp;Paulum 28.17 fubNerone quæ res mira culofe acciderinc 648. 42 qui martyres fue.' tint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647.2 Nereus Chridianus 22.19 martyr fub Domiciano 648.10 fubNerua quae tranquilli tasecclefiiE fuericz9« 37 Btutralem feu adiaphori-ftam e(re,Cruci ecclefiç contrarium 428.47 NiCanoris uita 622.51 Nicephorus nugax quid deHierapolicanis refe-tät nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;679.20 Nice phori locus de Mar-.'» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.30 Nicolaus unus ex feptem diaconis cuius hærefis autor 485.32 eius uxor in medium Apoftolorû adduda,Scquid cum ca agi uoluer1t.ibidem.37 Nicolaicarum hærefis. 485.31 ubi,amp;àquibus refutata 486.9 dido ci tins extinda 529.38 Nigri cuiufdâ uita 622.48 Noe alter, Paulus 6olt;5.i Noe hiftoria 61.13 Sc42i.32 quid ex ea probet Petrus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;377.18 nobiies Ecclefia: contra-rij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;392.61 nocerealijs, fcandali dati effedus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45027 nomen Chrifti caufaper-fecutionis ecclefiç4i9. 21 nomine diuino temerèa-buti,peccatü in iiprç-ceptum 291.45 de Nominum impoficio-ne in baptifmo , nulla mentio apud Apofto-ftolos 497.41 de Notis Antichrifti cano nes Apoftolorum 542. 4° nocitia quarum rerum, in diabolis ^33-47 notitia fana de Deo, eiuf. que uoluntate, propri-etas fidei 271.21 àNotitiahominibus inna ta,probatur Deum elfe lt;39-3'^ de Notorijs peccatis, canon Apoftolorum 532. 3® nubes creatura Dei 123.16 nuditas atflidionum for- ■ . raa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;420.35 numinibus gentium fidi-tijs ubi tribuatur nomé Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^7.57 nuptiæ fecundælegitimæ non improbatæ abA-poftolis 452.58 contra-dæà Chriftianis5O5.39 nuptiarum ritus 504.10 de Nuptijs fecundis, Apo ftolorum canon 536.56 in ijs concrahendisqua rum rerum habenda ra tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;452.1 0 Obediétia Chrifti remifb fionem peccatorupar-ta elfe, teftimonia 232.4 .obedientia erga minifte-rium, nota uerx eccle-fiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;381,19 obedientia noua effedus fidei 277.3 iuftificatio-nis bonum 259.30 iuxta quam regulam incho-anda amp;nbsp;exercenda 193. ^4 obedientia noila quid 279 51 quomodo defcripta abApoftolis 280.8 an perfeda 318.31 amp;nbsp;356. |
28 ubi iuftitiæ udcabu-lo accepta 221.7 amp;nbsp;inde obedientia renatis prx-ftandaquibus appella-tionibus ornetur ab A-poftolis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;279.7 obedientia: noux autor, effedor amp;nbsp;gubernator fpiritus fandus 116.58 eius dodrina ex ueteri Teftamento probatur 51.10 inchoatio effedus poenitentix 344.31 qux de ea prxcepta tradan tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;349.KÏ óbedientix refpedu lege moralem non abroga-tameffe 185.15 obedienciam prxftarc ma giftratui,officium fub-ditorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;299. de Obedienti.» noua, qux prçcepta tradant Apo-ftoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;349.1^ obedientibusDeo dari fpiritum fandum 118.3 obieda fidei 267.57 obiedorura circa qux ui-res hominis ueteris uer fentur,duo genera 143. 6 obiedis quomodo difcer natur lex ab Euangelio 209.43 obiedio,Deum effe iniu-ftum,quod alios faluet, alias damnet,refeUitur de Obiurgandi obftina-tos modo,canon Apoftolorum 532.21 de Obiurgandi fanabiles modo,caaon Apoftolo rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;532.10 in Obiurgandis in nos de linquentibus, qui pro-ceffus fitobferuandus, canon Apoftolorum. M-io. obiurgatio coram omnibus ut uitetur, faciéda bona opera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;325.22 oblationes quid Petro al-legoricè nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.60 oblationes hoftiarü quid fignificaüerint 49.49 pro noua obedientia. 62.34 quomodofpiri-^ tualiter intelligantur in fcriptis Apoftolorû 3^3lt;4 obfefforum exortizatio. 502.50 erga Obftinatos, quales fuerint Apoftoli 512.1I ad ObtredaCiones male-uolorum declinandas, facienda bona opera. 3-4-IO óccafio Euangelicx hifto rix à loanne conferi- |
ptx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;569.25 occafioné prçbere ut alij fufeipiatur, peccati et-fedus per accident. ’65.9 occidens creatura Dei. 123'9 ocium, peccatum in vii prxceptum 310.35 Odauiana xdificia una, cum liberis igni con-fumpta Romx fub Tito nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;650.16 odium proximi,peccatum in v prxceptum 301.53 in Oecononia quç mala fa bricetur diabolus 135.32 offendicula contra fyncc-ram dodrirtam gigne-re,peccatum in li prç-ceptum 289.55 offenfarum condonation opus v prxcepti 301.13 offenfionem dare ut reprq hendatur minifterium Euangelij,peccatum irt lli prxceptum 296.3 officia angelorum qux, 130.15 olerum purgamenta co-mefta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;667.13 Olympas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.2O ad Omnespertinere meti turn Chrifti 245.27 Onefimus à Paulo fufee-ptus,amp; domino fuo rc-miffus 511.35martyr fub Domiciano 28.55 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;618.36 Oiiefiphöri uit! 618.49 opus bonum pto noua 0-bedientia 279.23 opus fidei quid 264.42 opera à iufticia amp;nbsp;ueritate difcrepaiitia qux 313.35 opera bona adfalutemne ceffaria effe afferentes^ excommunicandi 357. 50 opera bona ad falutem he ceffaria effe,opinio,ubi amp;nbsp;à quibus refutata, 528.27 opera bona effedus fidei. 277.3 inde.frudus fidei amp;nbsp;iufticix dida. ibid.à quibus tatum fieri pof-fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316.61 Opera bona Èuagelio pro hiberi putantes, Euan-lioconcrarij 208.17 ópera bona facienda, ut fint frudus iuftitix amp;nbsp;lpiritus,amp; teftimOniajfi dei 323.22 finis regene-rationis uéteris hominis 156.57 ob quas cau-fas amp;fines fieri debeât, decern amp;nbsp;nouera argu-mentis probatur 320. ^4 operi boni 1 prxcepti. 115 nbsp;nbsp;nbsp;285 |
|
18J.40 feeßdi 187.15 ter *') ^9i'49 quarti 191 .yj' quinti 199.yg fexti joj. fo feptimi 307.17 oft» ui 3ii.y8 noni amp;nbsp;decimi. 3’y-4ï opera renatoruma iufti-ficationc exclufa i43. 3yamp; 319.31 Opera Chriftia Deo olim prouifa amp;nbsp;décréta iiy. 8 Opera Dei ante amp;nbsp;poft ere ationem 7S.18 prjeipua quæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79.17 opera diaboli à Chrifto deftrufta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï3lt;Ï'B opera eleftitia abApofto lis quatenus reijciatur 181.60 opera amp;nbsp;gratia oppofita. »01.4 quomodo 143. opera amp;nbsp;lex à iuftificatio-neexcluQ 178.40 operaextra fidem pec-cata 170.30 legis cxter na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145.it opera mala cuius fapiêtix fruftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^5'P opera Mefsiac qualia loy 31 Opera mutua legis amp;£ua gd'j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111.15 opera,quæà renatis reftè fiunt, cui tribuantur. lyg.yquç'nam facienda 181.38 interna amp;nbsp;exter naaDeoexigi 183.$ opera qua: Chrifto poft incarnationem tribuun tur, quid teftentur 93. 60 qua: fpiritui fanfto tributa 111.14 ^ iii.i7 Sc 113.45 opera qux diabolis adferi bantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.9 opera reftaSe honefta,cau fa accidentaria fcanda li accepti 445.14 operum bonorum catalogus 137.31 81183.39 caufa 80.4t exempla in utroque teftamé 10317.33 decorum fine doftrinam Chrifti quó illuftrét Apoftoli 310.7 operum malorum poenr exueteri Teftamento ob Operum fuorum iufti ciam gloria corari Deo contrarium iuftificatio ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.17 Operibus bonis qux oppo fita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.17 Operibus legis cur nemo iuftificetur 133. i5 operibus oportere fidem prxlucerejoannes do-cet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3’7-49 opera credentiü licet ira- |
..’ND perfefla, tarne placere Deo propter Chriftum 317.31 efle madata àDeo qux 8c quomodo pro-bent Apoftoli 180.3 *f** externa fine Dei auxi-lio fieri non pofte 138. 3Î opera tenebrarum argue-re,amp;nihil commercij cum eis habere,audito rum uerbi opus 193.51 abfqj Operibus fuis, gratis,ex mifericordia Dei faluari credentes 118. de Opèribus bonis con-cionari, quid nbsp;nbsp;nbsp;187.33 de ijfdem quç fuerit do ftrina Petri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;733-33 fine Operibus bonis im-pofsibile eflequenqua faluai i,hypothefis pfeu doapoftolorum 485. 44 ab Apoftolis réfuta ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;489.5 ab Operibus Chrifti pro batur, quod fit Deus. ^9-37 deOperibus feu licentia uitx hypothefes Simo nianx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;481.1 operari manibus fuis,amp; honeftè parare ré,opus viiprxccpti 307.17 operarij dolofi, ecclefix contrarij 39’quot;39 opinio de regno Chrifti mundano,doftrinx de regno Chrifti contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;400.3 opinionesde rebus diui-nis j 8c tradicionibus humanis extrafcriptu-ram fiifccptz, caufa per fefcadali accepti 443,3 opinióib. falfis deleftaii, eisq;inalios transfun dere,peccatü in vin prxceptum 314.8 orandi formulx liberx fe-cundö Apoftolos 331.31 geftusliberi 301.34 orandü efle non tantu mé te 8c gemitibus cordis fed etia ore 335.19.10 e_ tiam pro alijs 330.49 ad Orandü qux caufa: piosincitare debeaiit. 337.« ad Orandü quib.libet lo-cis ufos Apoftolos 301. orantib. darifpiritumfan ftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118.3 orare cum hxfitatióepec catu innprçcepiû 191, 19 pro roagiftratu,offi-ciü fubditorü 199.15 pro rota ecclefia, 8cma ximè pro ouib.fibl com mifsis,mitiiftróruni 0-pus.193.18 |
E X. ’ oratio eófefsionis fpecies 335.37 in cruceexercen da-413.38 quódebeat fieri 318.38 eins fpecies duaselfe. ibid. oratio Thorax apudAb-diam parum differens àPharifçi oratióe 379.3 oratio uera opus fpiritus fanfti 319.5 quoda Chrifto excepta ad pattern deferatur. ibi.14 ' orationis ad Deum guber nator fpiritus fanftus. 181.41 efteftus 339.4 effeftus ex ueteri Tefta mento 31.11 uis 338.31 ei eifeinftandum 331.5 orationi uerx qux contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;340.5 oratione alijs beneficia corporalia 8c fpiritua-liaimpetrari 339.i3 ad Orationemqux duo maxime requiratur 338. 44 de Oratione,canon Apolorum 341.33 de ea quid fentiat Stephanus. 543.10 per Orationem exhiberi fpiritum fanftum Ii8. orationem negligere, pee catiim in 11 prxceptum 191.11 orationénulli certo loco alligata efle 333.19 nee ullis certis geftibus, 336.8 turbari peccatis mortalibus 174.13 per Orationem quid poffit fides aliéna 171.7 orationes fiftç in cógref-fibus publicis 493.18 Orcades infulxàClaudio fubaétx 680.43 ordo qui in minifteriodo cendi obferuandus. ordo iuflificandi impium. ^30.39 deOrdinefeu maiorita-te inter Chriftianos,ca - non Apoftoloru 341.16 ordination! Dei ut parea-mus, finis coniugij. de Ordinatione, tanó A-poftolorü 333.31 alius. ibid, Ordinationes politicos E-uangelio nó tolli 103.19 ore quoqj, non tantu cor deorandum 335.25.46 organa diaboli ad efficié-dum regnum Antichri 311433.34 inaffligenda ecclefix 417.60 oriens creaturaDei 113. 7 Origenes 36.11 dus fenté tia,an Petrus Rom £ fus rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;361.38 ornatu congruent! 8c de-coro uti,raulierunio-pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;304.1 orphaniinuifeudi 304.36 in Olroenorum regione ecclefia Chrifti planta ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.16 oftentum ab Abgaro in Thaddçi Apoftoli uultu uifum 11-58 oftiumfidei apertum fuif fe genribus, phrafis, quid fignificet 409.14 Ottho Imperator Romx 681.10 P Pxdagogus ubi lex difla. 180.30 * pxdagogi 403.16 eorum officia quopertineant. 197.46 Palxftinç ecclefia poft a-fcenfum Chrifti 2.41 palea uctuftx ad uiéium requifitx 671.11 in Pamphylia, ecclefia Chrifti 14-4’’ Pamphyliani 3-4° Pan fub Tyberio mortuui panequali, aut uino uh fint ad coromunicatio-nem,inccrtum 3co.11 Pantheon igni eófutnptü Romx fub Tito 650.13 Paphi ciuitatis fitus8c ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’8,57 Papias Hicrapolitanus 33. 13 dufdem fentétia de duabus pofterioribui epiftolis Iohannis 5J.10 Papinus quidam in Sicilia à Bartholomço relißui ’9-’'’ papifticx ecclefix fabric» tor diabolus 394-quot;° zsu^iïCKiri! tranfgrelsio pro peccato 160.418c 161.30 paradifus, appellatio flatus beatorü poft hanc uitam 474.36 (161.9 ïtayazT«/,« pro peccato. parentes primi quid ami- ferint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’39-3° parentum Sc amicorum cófenfusin matrimóio nonimprobatus 431.33 parentum officia erga libe ros 296.36 de ijfdem ca non Apoftoloru 337.18 parentib. immorigeri ex- communicandi 358.1 parentib. obedire libero-rum officium 197.10 uicem reprehendere, idem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.16 Parmenxuita 612. «nfjuriK fidei fynonymó 163, |
|
t^i-rr parricidæ excommunican parhmonia amp;nbsp;frugalitaj, opus viiprjcepti jos’ Parthiaa Thoma ad fidé conuerfa 5'18.30.41 inParthia Ecclefiam Chri fti fuiffe, undo colliga-tur 17.58 àThomaeô uerfain 518.30.41 Panhi 3.38 quando Ar-rneniam fubegerinr. 681.1 ijfdem ciiangeliü à Thoma prædicatum Î78.39 Pafchanodrura, Chriftus 108.36 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;typus Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.50 Pafcha noneodem die ce Icbratuin temporeApo ftolorum 503.56 Pafchatis celebratio m a-zymis quid Paula (igui ficet 47.53 hidoria 61.16 paftor animaruin nodra-rum,Chridus 108.44 padoris liber apocryphus paftores 403.10 eccleds gubernatores 508.16 Pataræeccledæ 16.19 patefaâioDei quomodo fiat, amp;nbsp;quód citra earn nihil de Deo pofsit hu mana ratio eófequi 77. 54 inde Patetadiones, quad filius Dei fitpeculiaris amp;nbsp;di -dindâà reliquis perfo na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.54 Patefadionum claritas pratdantior in noua quam in ucteri Teda-mento nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63.11 UPatefadionibus proba tnrarticulus de Trini-tate 79.47 pater autor Euangelij 199.19 mundi 111.46 uerbi 35.17 Chrido à conh-bjs 398.16 ubiiudi-eiarn fanijuinc Chridi partam communicare lt;licatur ^33’58 Paterperfana à filio amp;nbsp;Spi ntufando didinda 81. tp quomodo refpedu filij pater 81.41 re-generationis caufaef-fitiens 149.58 quas adiones uideaturcum Spiritu faiido habere tommunes 83.4 amp;nbsp;84'gt;7 quas cum filio tantum 83.51 cum filio Sc fpirituS. 84.15 paterubi Deus amp;nbsp;Dominus didus 68.10 ubi generali nomine Deus |
I N Botetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.1 patris definitio uera 84. 50 officium peculiars in comparand! indicia peccatoris 131.41 proprietäres due adiones triplices qua: 81.16 amp;nbsp;83.4 amp;nbsp;inde patris uox ad homines re lata quomodo ufurpe-tur 80.5 ad Deum rela ta quid fignificet. ib.iS patri cur foli creatio ad-fcriptainfymbolo iii. pattern, pro prima in diui nitateperfona, quorno dodefcribanc Apodo-li 80.46 amp;nbsp;inde de Patre inuocando tedi-monia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^9-33 ex Patre quomodo filius natus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86.60 patres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;403-15 patrüfamilias officia 197. 49 patientia amp;nbsp;condantia in cruce,iuftificatióis bo na 159.51 in cruce e-xercenda 415.57 effe dus fidei 177.17 Pathmi infulæ eedefia 19. 18 an in ea exulaueric loannes 571.18 Patriarchy 8f Prophety e-tiam fidefaluati 151.11 Patriarcharum fides in Chridum 50.13 eiufdé fidei obiedum 169.11 dePatrinis, infantes feu adulcos ad baptifmum offerencibus, nihil legi apud Apodolos 497.33 in Patris ciuitate Achai.-e, Andreas in crucéadus ab Aegea prifedo E-dedenorum 565.47 Patrobas Chridian’ 11.18 paucitas amp;uilitas amplc-dentiü Euangelió, eau fa per accidens fcanda-liaccepti 446.48 Paulinus iudex contra Chridianos fub Nero-ne 647.4t Seinde Paulus 517.30 fecundus Abel 605.6r alterNoe 6o6.t Apödolus appel latus 401.50 8c 507.40 quomodo fibi applica-uerit gratia in Chrido promidiim 173-15 Paulus Sc Barnabas à tota eedefia ad docendum genres Euangeliu mif-fi 391.57 ubi,quas Sc quó cedefias college-tint 518.11 queries pod ■ ■ cóuerfionCjPIierofoly ma fit reucrdis, Sc quid • ib.córra eum adû 8.14 - inde, quoto anno 589. |
D E x: 55 cur crebrasad eun-dem locü profediones fufceperit 519.47 cur omnibus omnia fadus 183.60 obquacaufam præter adulteriü' per-mittac diuorcium 454.1 quibus donis àDeo or natus ad minidcrium Apodolorü 595.18 quibus uifionibus. ibid.41 Paulus unde dodrinç fuç fundamenta pofuerit. $99-37 quomodo defi-niat Euangdium 197. 16.43 8C198 inde, quas eedefi.'e defcriptiones tradat 367.58 quoufq3 eedefias plantauerit. 518.15 ubi fuuro exemplum proponat 599.59 unde acceperit Euange lium fuum 55.43 ad Feli cem dudus 8.60 quorum criminum accufa-tus 9.7 gladiointcrfe-dus Roma: fub Nero-ne 18.11 qua: indituta eedefiadica Corinthijs tradiderit 443.1 ubi Sc quomodo mentem legis diuinæ exprimât. 188.11 deinfirmitatibus fuis ubi loquatur 379. zo librorum dudiofus. 516.36 quo indindu mi niderium fpiritus fan-di blafphemauerit 177. 41.5t quid miniderio fuoegerit 349.41 qua diu co fundus fit. 608. 8 Paulus an à mattimonio abdinuerit 510.11 an ca-ditatis dono praeditus. 596.14! Nerone quo mortis genere intedé-dus, Sc ubi fepultus. 607.31 C3ufæ ciu$ mortis uarix traduntur.ib. 41 Sc inde 517. 54 Paulus quib. formulis 0-randi Sc gratias agendi ufus 333.7 indc.ubiPa-trë à filio Sc fpiritu fando didinguar 81.51 ue-r.'e poenitentiæ exemplum 341.59 amp;l343-46 8c346.il 8c348.38quid purificationis tempore Hierofolymis perpef-fus 593.7 Caefàreæ bien . niû captiuus detihetur ib.46 quid in itinere uerfus Romam perpef-fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;594-3 Paulus ubi raferit caput fuum 11.54 tur 416.4 de quib.reb.gloriari foli-tusfuerit 601.44 cum quibus habueric amici tu 603.10 anferipferk adL.AnneumSenecam ^^3-49 |
Paulus Sc Silas inique in forum tradi, Ad.xvi. 313-60 quibus crimina-tionib.aceufiti Philippis 419.60 quas regiones cum Sila ludrauc-rit 16.14 à quibus Steur nullum dipendium ac-ceperit 516.3 in quibus fiynagogis docuerit. 49i.48quomodo difce densualedixerit pres-byteris Ephefinis 506. 41 quó fibi uidü quæ-ßuerit 505.3s Sc 516.15 quam diligenter incul-cet feiicentiam deuo-catione gentium 374. 30 quanto zelo confu-tetAnrichridi hypothe fes 49i.ioqiiado amp;nbsp;fub quibus praceptoribus Hierofolymis fuerit. 587-6 Pauli ada contra pfeudo-apodolos in Galatiana ecclcfia489.il Sc inde, iniudicijs forchfibus. 311.7 Roma:in carcere 518.16 cu Elyma mago. 481.35 afflidionespett-peda: 410.46 Sc 417.37 argumenta de duratio-neecclefiae 383.50 Pauli Sc Barnabi pericula 418.49 Sc inde, perfecta tores.ibid.59 didenfia 546.13 Sc 379.38 fepara-tio ubi fada 591.10 cer-tamina cu falfis dodori bus Sc hareticis 511.lï Seinde 600.10 Pauli Sc collegarum exem plain fugiendis perfe-cutionibus 4z9.lt Pauli concio Antiochiae Pifidiæ habita 14.48 in Areopago zi.i3 condones de impijs in gra uiorapeccata IcÏ^opce na: incidentibus 171.13 eófefsio coram Felice indar fymboli 66.1 fó-uerfi exemplum Z56.Z6 Pauli conuerfio in itinere Uerfus Damafcö iz.i pe riculuineadc ciuitate. ibid.347.z.48 cótritio 348.7 Sc 588.39 ante có uerfionêuires 145.40 dodrinade partib.pœni-tentie 34’43 Pauli dodrina à Petroap probara 554.5 8t 597.3t epidolarü difpofitio,8c ordo partiü injijfdem 599.1 Seinde, uirtu-teseximiy 601.zz.55 amp;nbsp;60Z.1.Z7 imbecillita tes.ib.6i Se 603.1. indç. li -4 fid««. |
|
.fides 148.4s iteramp; naufragium uerfus Ro mam 5).y4amp;inde ex lapidatione liberatio 411-^9 Pauli loei d« bonis amp;nbsp;mails in eedefia 37S.fS de totOjIfraele faluan-do jji.yj dcMefsiaex neten Teftamento con clones 44.11 ciufdem cóuerfi peregrinatióes in plantanda dodrina Euangelij $89.41 pe-riculum ex eo quod py thonico fplritu paella liberauerat 19.$! pen culaalia 60S.$4 mo-leftiæ amp;nbsp;curæ 607.J.7 fuppliciorum genera, jbid. tentationes.ibid. xo fcriptaamp;epiftolæ $96.30 curab£bioni-tisrepudiata 4S4.8 non recepta à Cerin-tho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48 $-7 Pauli fententiæ de trinita te 78.$! focijamp;amici 610.10 ftatura 604.11 laudes ab authoribus inferiorum feculorum dudæ. ib.io inde Pauli in templo compre-henfi, coram Anania pontifice, hifioria 181. 10 teftimonia, quod Chriftus uerus homo J‘ fit 91.60 dcnouaobe diétia 180.19 deopere amp;beneficioChriftii$o. So de infirumentis re gencrationis i$i.36 ui fio de profeAione in Macedoniam $09.4$ amp;nbsp;alie uifiones cl fadç. ibid. Pauli apoftoli uita $86. 44 parentes, patria, Audia, amp;c. ibid, uitæ totius curriculü^ 608.8 Paulo quoufque obuiam proceflerint fratres c Roma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.11 Paulo quid fingulare fue-rit in eópofitione $98. in Paulum cur fxuierint ludxiAfiani 676.1$ de Paulo apoftolo, hypo-thefis pfeudoapoflolo rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;487.19 Pauli Sergij proconlulis conuerfio 347.? paupertatem ob confef-fionem detreftare, auc impatienter ferre,pec-catum in viipræceptû 3”-ïi pauperes cótemnere, pee catuminv prxceptum 301.31 in Pauperes cur exercen- |
I H D daliberalitas 309.1$ in eo$ de bonis fuis nihil erogare, peccatum in vnpracceptü 311.40 pax, bonum eedefiæ 388. pax amp;nbsp;gaudium pro affli-dis confeientijs, effe-dus Euangelij 107.7 paxfeu tranquilllitas con feientiç coram Deo,bo num iuftificationisi$8. 41 opusi præcepti 184.61 facrificij Chri-fti effedus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36$.i8 pacis (ludium,opus v præ cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.13 peccatu «veniufi amp;nbsp;âj'mixii definit loannes 187.$7 peccatum cuius rei occa-fio 13$.36 mortis caula 4$8.$i Ipiri-tu mortificandum $$6. 31 in genere quid löi. 46 prohoftia i6o.$7 pro redänata feu mala nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.1 peccatum originis quid 316.31 contra nonum amp;nbsp;decimü præceptum. ibid. peccatu ad mortem feu in Spiritü fandum,quid 176.3 à duobus homi-num generibus com-mittitur 176.36 quo-modo irremifsibile. 177.61 amp;nbsp;178.1 Seinde 10 qui idnon habeant 179.19 quomodoid fit prxcauendü. ib.iS peccatum ueniale quid. 171.1 peccatiagnitio Sc uirtus, lex 180.$1 appella-tiones à caufa formali 160.47 autor diabolus 134.16 caufa 139. 9 effedus generales qui 161.40 per accidens i6$.7 peccati originis definitie i6$.i9 caufa 167.7 effedus 169.3$ ^“l’-iedum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;167.1$ peccato non obedire, per cupiditates dus, opus i x Sc x præcepti 316.6 peccato originis omnes homines obnoxij 169. 11 peccatum non imputare, idem quod iußifieare. peccatum in omnibus ui-ribus habere, proprie-tas hominis poft lapfu 140.41 peccatu tenaciter inhçrés deponere,opus 1 x Sc x præcepti 316.1$ de Peccato ludæorû do- E X. drina Petri $$3.^8 de Peccato originali quid doceant Apoftoli 16$. 10 de mortali quid. 173-4 de Peccato omifsióis Pau lilocus 171.61 pro Peccato ad mortem orare,peccatum in 11 præceptum 191.1S peccata adualia quid 169. 60 eorû appellationes. ibid. quod fint frudus carnis,Sc pugnent cü 1e ge nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.34 peccata contra præcepeu primû 18$.I7 cótrafe-cundü 189.31 in tertiü 193.41 in quartum 198. 4$ amp;nbsp;199.34 eótra quin turn 301.48 contra lex-turn 303.3$ contra fepti mum 310.4 contra oda uum 313.13 in nonum Sc decimum 316.30 peccata pro bonis operi-bus habere, proprietas peccati in Spiritum fan dura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I77.$o peccatafiiaagnofcere,nec extenuate ueldefende re, cótritionis effedus 347.7 eadem confiteri coram Deo. ibid.14 peccata contra confcien-tiam cuius rei teftimo-nia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^5.1$ peccata gentium cumula tionepeccatorum punira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.1 in Peccata grauiora im-poenitentes loco pœnç fubindeincidere 171.9 peccata quæ confequan-tur 13$.$6 quibus remit! negent Apoftoli. 249.34 à Deo remitti fentétia Stephani 643, 18 qux cum officio ma giftratus pugnent 198. 4f peccata tantùm Chrifti fupplicio expiari potu-ifte 173.13 Sc 178.21 peccata uenialia fandis nonimpucari i7i.33 cur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.33 peccatoru adualiü caufæ 170.4t non Deus.ib.37 duo genera 171.41 peccatoru affedus uigen-tes m membris noftris, ', peccata in i x amp;nbsp;x præceptum 316.41 diuifio-nes 162.3 omniu enume ratio nufquara præce-pta 360.43amp;499.26 peccatoru mortaliü catalogus ex epiftolis Pauli 174.44 eff«^us 173.48 peccarorum totius munS di expiano, facrificij |
Chrifti effedus 363.14 peccatorum reprehenfio fcandali accept! caufa per accidens 446.10 peccatoru infpiritü S.fpe cies 177.6 caufs.ibid.33 proprietates. ibid.48 peccatis alienis Communi care,pcccatü in 111 prç ceptum 296.9 peccatis non deledarian gelos 128.30 in ijs taxa dis quo relpiciendum 407.33 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, . peccatis cótracófcientia excuti fide 173.31 eijei Spiritü S.119.29 abijf-dë cauere fibi iubentur renaci 173.35 in ijs qui non degere debeit 338. 48 de Peccatis alijs notorijs, alijs occultis,canóA-poftorum 331.38 ex Peccatis fuis bona 0-pera facere,peccatiin Spiritum fandumfpe-cies nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i77-'4 in Peccatis contra confei entia obdurari, peccatu in Spiritü S. 177.10 peecatores antequani ex-cómun!entur,quó tra-dari debeant 538.21 excómunicati fipani-tentiâ egilfent, quibus ritibusab ecclefiarcce pti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;499-3 in Peccatorum obiurgati one qualis fuerit Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;399-13 peccatorib.quibus inipu-tetur iufticia Chrifti. 248.30 8lt; 149.47 erga Peecatores fanabi-1es,qualesfuerint Apo ftoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.« dePeccatoribus notorijs excómunicandis, cano Apoftolorum 334.46 peccandi propofitura nó abijcere, ueræ conuer-uerfioni cótrariü 532.45 ad Peccandü occafionem præbentia tollere,efre-dus cótritionis 347-38 peccates filij diaboli apud loannem 166.38 peccates peccatu ad mor-té,excómunicadi 537.37 peccantes in Spiritum fan dura quàmgrauiapec cata cómittant 178.35 , amp;inde.andeijfdenide fperandum 178.37 peccare, infidelitatistefti monium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!.3i5-37 pecora creaturçDeii23.48 de Pecunia in ufum eccle fiæ collata aliquid fub trahere, peccatu in iii pratceptum 296.33 peie'ra- |
|
péiefâre,peccâtûin vin præceptum jip.io «3iif«{Mfidiabolus ip.47 Pellæetiam ccclefiaChn flicoUeâa ii.5’4 inPellam oppidu qua joc-calione ecclelia Hiero-folymitana ante exci-diumeuocata jop.yS Pentapolis à Marco pcra-grara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;609.38 Pentecodes feftum quo miraculo darum j.ij ubi fiat eins mentio. $04.8 »wlt;iji)iri{ confidentia fi-deifyiionyinon 164.4 ferait j Nigri iiiteiitus,amp; imprecatio in interfe-ftores öy?.,?^ peregrinatio Pauli prima ƒ89.44 fiecunda. ibid. Jqtertia J90.10 quarta ƒ91.10 quinta 391.10 fexta 993.3J feptima Î94•4ƒ ptrfedi cut didi renati. M9‘Ji perfertionélepe amp;nbsp;facer-dotio nó, fed £u5geJio sliatam ede in.j6 perfedioné operü qua de ieribat Apoftoli 319.94 ferg^Ecdefia Chndiiq. fergamieedefia 16.90 fergimenfis angelus cur aChrido reprehenfus 3f9a8 P'ncula Pauli plurima. ^06.99 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;item fetri,àmagiftratib. po liticis illata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99^-49 *',’'‘f)'ïdc£, peccatum in ''ii prsceptum 310.37 f’bphrafes fpiritus fandi gt;10.17 P'rire,effedus fcadali ac- “P» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;447-ïlt;Ï Periuri excommunicandi 3ï8.i6 Pedécutio eededæ Cliri-ftifuS Tiberio z^.fi fubCaio Caligula 29. fub Claudio 19-41 fubNerono 17.1 lubDomitiano 18.18 P'tfècutio Chridi amp;nbsp;ec-defiijcaufa excidij lu-dæoruni 697.60 P'decutionis ccdediau tor amp;nbsp;fabricator diabo los 139,19 modus fub Tiberio 14.40 P^fecutionis tépore non eoiifiteri, fed abnega-fOipeecatum in n prae-teptum 291.41 perfecutionem omnib. pijs fufferendam ede, decretumDei 119.61 8(116.1 quemodo earn fît moderatusChri ftushocièculo 23.42 ob Perfecutionem à fide dcficere,cruci oedefiæ contrarium 428.40 perfecutiones Ecclelia: Chridi quot;quando poft Stephani mortem cru-ddiores faétæ 7.46 perfecutioneSj occafio E-uangelij propagandi. 417.14 priuatæfub Claudio 26.20 perfecutionum amp;perlecu torum peens 19.91 perfecutores eedefiæ in hac amp;nbsp;futura uita àDeo puniri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;414 92 perfecutores Petri unde ftupore perculfi 996.60 ' perfecutoribus non dari Ipiritum fandtum 118.8 Pcrfida nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.20 Perils euangeliura àTho- maprxdicatum 7S.39 perfonæ qua: gubernauc-rint eedefiam hoc fern pore 907.13 earum di ferimina. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.39 perfonarum ecdcliadica: gubernationis gradus tantum très 908.44 perfonarû omniû trium, diuinitatis,quâdo men tionem faciant Apofto li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79-17 petere male, peccatum in ii præceptum 291.19 petendo inftandû elfe,nee mora auxilij quenqua frangi debere 332.6 petitio orationis fpecies 328.44 eiusite-rum fpecies quæ. ibid. ’'4 petraChriftus 47-98 Perronius legatiis Caij Cæfaris, cur in Syriam miftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;691.4 Petrus altetjPaulus 606. 20 Petrus apodolus 402.47 qualis cócionator 992. 19 è carcere eduftus per angelum 63.96 ubi collegerit eedefias 918. 31 cruci affixusRomae fubNerone 28.12 amp;nbsp;927.94 quodeducat piosjdepraedeftinatio-neloqucns 218.7 Petrus quomodo defi-niat Euangdium 197.10 quomodo defendat fu urn fadü,quód ad prx-putium habentes in-troijflet 373.90 ab Ile-rode Agrippa inuincu laconiedns 26.1 amp;(3'3-f9 Petrus amp;nbsp;loannes in Sa-mariammifsi 10.41 |
I N D Ê X' Petrus cur à Paulo reprehenfus 1S4.13 amp;nbsp;214.39 amp;nbsp;416.26 amp;nbsp;912.i quando Romam uene-rit,8£ ibidem crucifi-xui fit 919.23 fe-cundum Eufebiü 22.37 tu es Petrus,amp; fiiper hanc petram edificabo eede fiam meam, didu Mat-thæi, quomodo intelle xerint Apoftoli 382,28 89 926.39 £c 960.61 Petrus quoniodo non rede ad ucritatem ambu laffe dicatur Antiochiç 960.42 an primus inter Apoftolos. ibid. 89 961.9 uxoratus 949.20 auditor Ioannis Baptiftæ. ibid.39 quomodo ad agnitio-nem Mefsia: peruene-rit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Petri aberratie à ueritate Euangelij 276.28 è carcere Herodis libe-ratihiftoria 8.8 89 422. 98 cerramina in fuo minifterio 996.24 Ad.i concio deTri-nitate 3.91 89 7 8.4 0 89 991.91 dodrina 993.24 alia concio Ad.3 poft daudiim fanatum 4. 96 89 inde, condones de internis bonis ope-ribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.34 de iplius coniuge ubi narree Eufebius nbsp;nbsp;412. 21 Petri à Paulo obiufgati conuerlio 391-98 Petri epiftolas nihil habe redeprimatu eedefiæ Roman.T, aut epifcopi uniiterfalis 918.22 po-fterior epiftola anlegi tima 89 authética 94.99 Petri gcfta in Samaria 959. 97 Romæ,89 mortis ge nus ex Egefippo 962. 18 resgeftæàLino confcriptit 637.37 Petri 89 Ioannis Ad.3 ‘(ou cio de Mefsia,ex ueteri Teftamento 43.9389 inde Petri ignorantia de uoca-tione gentium 379.19 imbecillitates 891apfus 998.30 89 inde Petri 89Pauli obitus quan docontigeric 639.28 Petri primatus quibus ar-gumentis refellatur. 924.40 eiusnufquam fieri mentionem 412. 29 priuatim orantis exemplum 900.99 de feriptis ipfius 993.6 Petri ftatura 89 forma ex |
Nicephoro 964.20 ts ftimonia, quod Cnri-ftus uerus homo fit 92. 18 de bonis 89 malis in Ecclelia Dei 376.24 de inftrumentis régénéra tionis 191.7 uifiode uocaciqnegentiq 389. 10 89 909.44 de ma-dandis Sr comedendis animalibus 11.26 iter uerfus Cxfaream.ibid. concio apudCorneliü, ibid.31 uita 949-8 cum Petro ab Herode in carcere coniedo, quid adum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;997-44 Petri deNatalibus narratio, de lacoba fratre Domini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;980.3 Phaon Neronis alfecla 31. 34 Pharaonis induratio 390. Pharifæum fe profitetur Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.49 Pharifæorum feda: curfè addixcrit Paulus 987.23 Philadelphia eedefia 16, 91 fM«rSf»»r!aDei occafiore uelati Euangelij, 89 e-x htbitiMefsiæ 200.30 tflAUVij’UTlIX HUI X/'SJSTH?,Cail fæimpulfîuçinDco a4 redimendum genus hu manum per mortem fi-hj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^37-31 Pbilafter quid narret de Simonis Magi exitu. ^43-3^ Philemó 9i7.33CollegaPau Ii6o3.46eius uita 62141 Philcmoni qui cum Paulo fcripferit 910.48 Philetus pfeudapoftolu* 487.22 non fanus in fide 170.17 89 276.8 ec-defîæ contrarius 392. 47 89 449-96 89 46747 à Paulo 'cxcommunica tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;911-19 Pbileti defedio 199.12 Sc 174.189 600.96 Timo-thcoindicati 922.19 peccatum in Spirituin fandum gt;77-49 Philippus 89Bartholomæ us ubi eedefias confti-tuerint,ex Nicephoro. y^T? Philippus ubi conciona-tus, mortuus, 89 fepul-tus fit 974-36 Philippus 917.31 89402.48 ubi collegerit eedefiâ 918.13 miraculis darus 909.20 Philippi 89 Eunuchi Ae-thiopis hiftoria 10.90 Philippi gefta in Samaria 10.30 uita 975-44 Philip- |
|
Philippus euahgeliftâ. 4ox.5'iamp; $08.11 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(Îio.i6 Philippis quando pfeu-doâores fuerint , amp;nbsp;quomodo appellati à Paulo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;488.14 Philippis Macedonia cc-defia per Paulum colle da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19'43 inPhilippéfi eeelefiaquæ perfonæ minidrorum fuerint $08.60 Philippenfes à quilaus rebus landet Paulus lo. 1$ eorum ftudiain Pau lum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Philippenfes unde dipen-dium dederint Paulo. P5'-4'5 Pbilippêfes res proprias habuide $iy.iiï Philo Icgatus ad Caligu-lam i$.3i nbsp;nbsp;nbsp;(18 Philologus Chriftian’ 11. philofophia eeelefiæ con trana 595.18 Scripturç oppofita lt;Ï5'-’9 per Philofophia corrum-pere dodrinam lynce-ram, peccatü in iiprse ceptumi90.$ pereaii-dem decipi,iudificatio nicontrarium 161.45 perPhilofophiara depra-uaro dodrinam Euan-gelij, nota falfæ eeelefiæ 394-47 (ïi Phinees alter,Paulus 606. PhlegonChridianus 11.18 Phoebe ubi /laKai'as fuerit ii.$8 in Phoenicia quornodoEc défia Chridi colleda 14-4 phrafis Ioannis cur pecu-liaris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$70.11 phrygiæ eedefia 16.11.58 Pfiryges , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3-4° phygelus pfeudoapodo-lus 488.41 eedefix contrarius 591.46 ex-cómunicatus à Paulo. $11.14 non fanus in fide 170.16 fidem amifit 176.4 phygeli defedio i$9.n Timotheo indicata. $11.18 amp;nbsp;600.60 pietas erga Deu, opus primi præcepti 184.31 adPietatem utaiij nodrö inuitentur exéplo, præ ftanda bona opera 314. 18 Pilatus quomodo occafio 8f initium fuerit ludai-ci e.xcidij 630.47 Pilati exemplum 599.45 iniuria in Chridum 30. 49 tyranis in ludæos. ibid. pœna,feudiuina |
INDEX. ultio. ibid.$8 pij infantibus modo natis comparati 579.$ ubi podhancuitam futuri 477-1I-43 . pioru calamitates amp;nbsp;crux præuifç amp;nbsp;determinate à Deo in uerbo fuo 11$. ii dePiorum conibeiatione amp;nbsp;mutuis officijs,canó Apodolorum $41.1 piorum exempla bonaoc cafionem ede conuer-tendisimpijs i$i.4i de Piorum in hac amp;nbsp;futu-ra uita difcrimi ne 160. i de mutui eorum con iundione amp;nbsp;charitate tedari,cocnæ Domini-cæ frudus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S'^j-i pijs fingulis adefie fuum angelum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.10 pijs uitam æternam datu-rura ede Deü, tedimo-nia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74.$! pios amorte abhorrerc,amp; immutari malie qiiàm mori 439.14 Deo fci-ente amp;nbsp;permittente af-fligi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;410.60 in Pijs quas uirtutes opc-retur Spiritus fandus IlO.ll pifces creaturç Dei 113.43 Pifidiæ eedefia 14.4$ zsmuufi uerbo quomodo ufiApodoli 163.9 uw«quam uariè accipia-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.4 Placidi præfedi præha cû ficarijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;660.36 plagx afflidionum forma 410.48 plagiarij excommunican-di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;338.11 plandusjludus 8f fletus pœnæ damnatorura. 474.18 Platonis uita ex Nicepho ro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;611.18 arAU!«liapeccarum in vit prxceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3gt;o-33 ziMfoifoficuai ubi in ufu. |
ÎIÎ4-37 isMj‘eifoj‘iK nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. poculum Domini amp;nbsp;dæ-moniorum fimul udle bibere, amp;nbsp;coena: Domi nicæ contrarium 363.31 pœnæomnis generispec cati edèdus 163.3t amp;nbsp;164.10 4ie inde 40 fcan dali dati efFedus 430. 43æternæ,cuius reioc cafio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.57 poena: sternçimpœniten tium,caufa poenitenriç agendæ 371-41 pcenæ corporales amp;nbsp;seter nç,eftquot;edus impoeniten tiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;333.1 pœnæ eorum qul indignè acceduntad eoenaDo mini 363.3 falfæ eeelefiæ corporales amp;nbsp;æter-næ 396.10 perfecuto-rum Chrifti, Herodis Antipæ 19.37 Pilati 30.47 Herodis Agrip-pæ 31.10 CçfarÛ3i.S ludæorum 31.33 quæ non orantes manent, caufæ orationis 358.36 peenarum genera quibus impij afficiendi fint in inferno 473-41 poenis iternis iffici, finis refurredionis impiorü 4lt;57-i9 poenas corporales amp;nbsp;çter nas afferripeccatismor talibus 174.37 roitiga-ri ob peenitentiä 344. 59 çternas etiâ.ibid.3$ poenas diuinas huius amp;nbsp;fu turçuitæ uitandi gra-tia,facienda bona opera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;313.14 ad Poenas ecdefiafticas uitandas,facienda bona opera 317-11 de Poenis eorü quirecon ciliationes cum Anti-chrido fecerint, canon Apodolorum 345.16 poenitentes quó amp;nbsp;quot in die Pentecodes con uerfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.17 poenitétia hypocritica amp;nbsp;imperfeda uerç cóuer fioni contraria 531.6t eius proprietates 331.1 poenitétia prçdicata Apo dolorû tempore 311.31 ucra que 343.6 pijs per totä uitam exercenda 549-3lt;5. poenitentiç definitio 340. $9 partes 341.13 effe-dus 344.13 concioné femper præmitti Euan gelij pronnfsioni ab A-podolis 105.16 poenitentiç dodrinaquid in iudificationedoceat 130.36 poenitentiç amp;nbsp;remifsio-nis peccatoru mentio in omnib. Apodolicis concionibus 37.17 de Poenitentiç frudibus que dida concionen-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;349-17 poenitentiç uocabuli ufus apudApodolos 340.31 amp;nbsp;inde pocnitentia agentib. dari SpiritumS. nbsp;nbsp;nbsp;118.60 eofdé receptos eUeab Apodolis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71^-34 poenitentiam agentib.om nibus imputari iudicia Chndi 148.30 amp;nbsp;149.$ f poenitentiâ alia uerâ,aliî hypocritica elfe 341.51 ob Poenitentiam mitigari poenas corporales544-39 sternas ité. ibid.3$ ad earn nos per concio nem legis uocâtes,per-fèqui amp;nbsp;occidere, con-uerfioni uers contrarium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;531.11 ad Poenitentiâ patefaciût aditum Apodoli lapfis 349.61 aduerampemi tentiam quæ caufæ de-beanc homines moue-re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;330.14 de Poenitétia quiddocue rit Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;398.11 de Poenitétia fans dodri næ quis aduerfetur 333.7 in Poenitentiam predican do quid liberum fit pijs dodoribus 404-7® pcenicere uerbi fynony-mon,conuerti 349-33 à Poetarum tedimonijs jpbatur,quod fit Deus 69.48 eorumonumcti à Paulo euoliita 586.39 Polemaicus pontus 681.3 ®«AiTti'/x«in cœlis,effeâu5 Euangelij 107.36 bo-num Eeelefiæ 388.44 polycratis Ephefij narratiodefiliabus Philippi ^73-74. ,. . polygamia cóiugio contraria 433.10 abroga-ta apud Chridianos. 303.18 amp;nbsp;417-® Pompeij feena igni con-fumptaRom® füll Tito nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^70.13 Pompeij urbs cinereVefe ui montisobruta 649. jrovu^a^Xtix diaboloru 155.61 TffflzM/’iapropeccato 161.3 t Ponti eeelefiæ i6.it à Petro conditutæ 318.31 PóticacollegaPauli 603-16 |
Pontici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.39 ponti fex,Chridus 108.30 cur eum oportuerit ho minera effe 94-79 pontifex facerdotij leuiti ci quomodo Mefsis ty pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.41 PontificQ gralTatio in om nes Chridi profedores ^?-^^ de Pontificum ludaicoru poenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31.39 de Pontij Pilati poena, amp;nbsp;diuinaultione 30.48 in Ponto eeelefiæà Petro confiitutai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.31 populi ludus pro Herode Aprippa 31.31 populum curfanguinea- IperferitMofes 49.41 porta |
1
-ocr page 669-|
E X. rum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ihid.45 principes huius feculi ec-clefiæ contcarij 391. 60 organa diaboli ad af fligêdü Eedefia 418.23 principes terræ, dues re-gni Antichrifti 437^44 principum quorunda de-feftio ab Antichrifto, fignü finis feculi 462.7 principatus amp;nbsp;poteftates apud Paulum 119.58 principiu creator® Chri-flus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.37 Prifca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.14 Prifeæ, feu Prifcillæ uita Prifcilla 517.35 amp;nbsp;518.3 col lega Pauli 603.26 Prifcilla amp;Aquila 16.56 quomodo uidlum fibi quæfiuerint 505.35 non Probantes fcipfcs,in digne fumunt cœnam Domini 361-17 proceffus martyrfub Néron e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647.50 Prochoriuita 622.51 prodigia amp;nbsp;fignain codo amp;nbsp;in terra, prsceflura finem feculi 461.33 ex-cidium Hierofolym® praecedentia 662.56 prodigia amp;nbsp;mendacia ede re ad confirmamJas fu-perftitiones,peccatum in vi 11 pneeptü 314.31 proditores,peccatores in vpræceptum 302.46 profugorum ex Hierofo-lyma ad Romanos fup-plicia 666.46 amp;nbsp;668. 10 calamitas 669.59 afe^kür«! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214.61 jsff'ïrwiriï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.1 promifsio fpiritu,s, cur di dus fpiritus S. 120.29 promifsionem lege non abrogari 213.51 obie-dum efie fidei 268.21 à Promilsione probatur, fidefolaiuftificari homines 255.20 ab dus natura. ibid.35 promifsioncs legales 189. 18 promifsiorles quç in inuo catione intuendæ 337.1 cauf® orationis 337.35 promifsionum duo genera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41.61 promifsionibus difcernt-da lexamp;Euangclium. 210.5 promifsioncs quo inftru-mentoamplexi fint pij in ueteri Teftamento. promilfa Del tam fpiritua lia quàm corpcralia, elfe obiedafidei 268. $8 |)orta tenipli orientalis æ-nea quandofponce a-perta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ódj.jo dePofteri» ludifubDo-inici3no,narratioEufe-bij exEgefippo $84.39 potentes eedefiæ contra fij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39i.6i poteftas Ecclefix in quib. gradibus tonfiftat 389. daPoteftate eedefîæ,hypothecs Antichrifti. 490.60 pr.tceptum lexdida 180. priceptiprimi boni ope 13183.40 feci!ndi287. l6tertij 191.49 quarti 291.$$ quinti 199.58 fexti 303.50 feptirai 507.17oétaut 311.58 no niSedecimi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3t$'4$ Pricones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;403.it ptïdeflinatio quid 115.11 pndeftinationis doftri-oæufus 118.19 effe-Öus 217.16 caufxiibid. 47 quid hoc uocabuîo innuant Apoftoli 238.8 Pf*deftinationis medita-tw, utrum quis ad ui-tan,,anad morté æter-tuin ordinatus fit,non inftituenda exhumana tatione 217.36 nee ex lege. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. pfædeftinationi quae con traria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;218.56 ^ePrædeftinatione ad fa-lutcmloquens Paulus, quo deducat montes. at7-50 P'ædicatio Euange!ij,mi-nifterij appellacio 400. 29 Pfïdicationum formulae Apoftolis de Chrtfto loquentibus ufitats. 104.2 ptæfinire, aftio patris cô-muniscum filioamp;fpi-titufanfto- 84.27 ptæliain rempli expugna tione eommifia 671.46 Ptatmia amplifsima affli-ftorum propter iufti-tiani 423.3 piorummi Biftrorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;411.30 oliPræinia,facienda boni opéra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316.7 wPræmiorum promifsio nibus quàm caute lo-quantur Apoftoli 317.1 ptæmonitiones Apoftolo turnde fecuturis hire Cbus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;491.16 Ptæpofiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;403.1a præpofitis fuis obedire, auditorum uetbi opus 295.36 eofdeni excruciate ut gamentes offi- I N D dum faciât, peccatûin Xiipræceptum 196.35 præfagia excidiû Hierofo lymæprjcedentia 661. præcepta quorû pugnent cumuerboDei 41.36 præfcientiaDei cuius rei caiifa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2i6iio præfidium amp;nbsp;confolatio-nesaduerfus tccatiôes mundi amp;nbsp;diaboli, effe-dus Euangelij 207.16 precationes in cœtu fieri deberelingua uernacu la, cur præcipiat Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JJ'^Ji precarionib.ubi incubue-rint Apoftoli 513.33 preces quomodo facien-dæ 3i9'50 priuatim quoqj fadæ 500.53 preces turbare, peccatura in 11 præceptuni 291.15 de Precibus cômunibus, canon Apoftolorum. r5lt;î-r precum tempus libefum $oo-$9 presbyter feu fênior4O3.5 presbyteri cedefiæ cornu ges 509.61 ubiprimû infticuti ab Apoftolis 15.56 ecdcfi.eguberna tores508.18 idonei ad docendû cligendi 510. 32 mediate uocati per Paulum amp;nbsp;Barnabam 401.53 quota Lino créa ti 637.36 quot ab Anacleto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;638.29 presbyteri amp;nbsp;diaconi quädo amp;nbsp;quatenus or-dinati ab Apoftolis 513. presbyteros eligere,uoca re, ordinäre, miiiiftrorü opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.57 daPresbyteris feuepifco pis, canon Apoftolorû primitiæ mortuorü Chri-ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.58 Primatus nullius mentio apud Apoftolos 412.26 quibus argumentis re-fellatur 524.40 cui eum tribuat Petrus 555-58 dePrimatu Antichrifti,ca non Apoftolorum 541. |
de Primatu in eedefia nó affedtando, canon Apo ftolorum 542.2t primogenitus inter multos fratres , Chriftus 107.35 omnis creaturx. ibid. 36ex mortuis.ib. princeps amp;feruator,Chri ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.20 princeps regu terræ Chri ftus 108.40 pafto-promulgatjone difcernert da Lex ab Euangelio 208.61 tsfuij'iiiili quid fignificer, amp;quando ea uocc uta-tur Apoftoli 214.47 prophet® 403.9 àSpiri tu fando gubernati 113. 48 miniftri Euangelij 209.9 o'izi'if7i» Dei 39S. 25quidomncs deChri flo teftificati fuerint. 251.51 quatum uirtutij exempla 3^7-43 prophetç qu31es,guberna tores Ecclefi® Apofto lorum tempore 507.45 prophetarum amp;nbsp;apoftolo rum diferimen 61 47 dodrinæ eófenfio 36. ^7 prophetarum fides circa quid fit uerfata 50.23 amp;nbsp;269.21 de Prophetarum libris, amp;nbsp;eorum tempore, lolê-phifententia 51-47 fcripta, leda amp;nbsp;explica tainpubliciscongref. fibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;494-*$ prophetas afpernari, pee catum in ii præceptuni 289.60 prophetas quoqj in eccle fijsdocuiffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;510.29 de Prophetis, hypothefis Simoniana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4S1.14 prophetare ubi,pro facra fcripturam exponere, fumptum 41.40 mini-ftrorü uerbiopus 2921 Ij prophetia donum fpiri-tusS. 391.10 ciusdono infignis Paulus 595.59 Petrus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;554-8 propheti® quç communes utriqj teftamento 61.13 prophetias afpernari. Si fpiritü extinguere, pee catum in III pr®ceptu 295.54 quas illuftret Apocalypfis 57.16 prophetias ueteris Tefta-mentiquàm eleganter accommodent Apofto li ad res noui Teftamé-ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45.12 prophetiflarum mentio. propitiatio pro peccatis bonum iuftificatiouii 258.10 proprietas fingularis Spiritus fandi 111.47 proprietates Chrifti ante amp;nbsp;poft glorificationem communes 103.4110 Se poft affumptionem car nis 98.41 poftrefurre-dionem 100.36 Se 101 pro- |
|
proprietäres fidei 171.10 inde, hominis port la-pfum 140.31 amp;nbsp;141 inde.renati i70,7 proprietates patri triplices quae nam attribut® 81.16 fpiritus fandi fin gulares nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iij.33 à Proprictatibus qu®di-fcrtmina legis amp;nbsp;Euan-gelij ducantur 110.31 propriu tenere,opus vii præcepti JOZ-I? xfe‘riyxlt;i‘‘ obfecrationes pctitionislpecies 318. tsfoo'u'Kii^.MTrTiis no eftDeus 5?4-4J proibpolcpten efle,pec-caeum in vpr® cep turn jo^-jy Hfic-airt^ii-i-'nip non habere locum apudDeum'71. 38 necincxtremoiudi cio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;470.40 erirgiofuiin congrefsibu» publicisYaft®, 497.44 Prothafius raartyrfubNe rone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.1 Sféitnt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZJ^.^ proximi odium,peccatu invpr®ceptum 301.73 cum Proximo l®fo recon-ciliari, efiedus contri-tionis 547'44 Pfalmos canerefolicos fu ifle Chriftianos in pu-blicis cögrefsibus 493. pfeudoapoftoIiAntiochiç ob legis amp;nbsp;Euangelij contufioné à Paulo amp;nbsp;Barnaba reprehéfi 114. 31 excommunicati 711. 31 ecelefîæ contrarij 391.39 ubi docuerint 487.33 quomodoàue-ris apoftolis confutati 488.70 quo teloindru di ecclefias à Paulo in ftitutas perturbauerinC 716.71 pfeudoapoftolorö ad. 17, exemplum de amifsio-nefidei femel cócept® 176.34 criminatiomb. quomodo relpondeat Paulus 490.11 hxrefis quando cocperit graffa 11481.73 quâdofubin-deirrepferit 486.10 pfeudoapoftolorum opera legis ad falutem all-quid conferre alferen-lium dodrina, EuangO lio contraria 108.4 do drin® de bonis operi-bus contraria 318.14 contra Pfeudoapoftolos quid egerit Petrus in Hierofolymitana fyno ^0 J$^-37 quæ certa- |
I N D minahabuerit cumip-fis Paulus 600.20 pfeudododores membra fine clues regni Anti-chrifti 437.43 unde amp;nbsp;curcxcitet eos diabolus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137-4 de Pleudodo doribus, Pe tripr®didio i75'-4ï' pfeudopropheta Chrifto oppoficus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108.74 pfeudoprophet®,ecclel)2 contrarij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59^-57 pfeudoprophetas amp;nbsp;pfeu doapoRolos fugere,o-pus fecundi præcepti 187.^7 Ptolemais quot ludæoria millia interfecerit 674. 5 Ptolemaidi qu® fueritec clefia Chrifti 11.71 publij primatis in infula Melite humanitas erga Paulum amp;nbsp;fuos naufra gos 794.19 eiufdc pater à Paulo fanatus 19. 14 amp;nbsp;64.7 pudentisuita 620.74 pudicitla,uxorum opus puella Pythonico fpiritu liberataà Paulo 19.48 organum diaboli 134. 44 pueriqui 149.70 amp;nbsp;170.1 pugn® uerborum,uerbo Dei contrari® 4i-5S' à Pugnantibus probatur, hominem fola fidelufti ficari ' 176.47 pugnare, peccatum in v pr®ceptum nbsp;nbsp;nbsp;301.60 pupillorü officia quo per tineanc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;197.48 purgatorij nulla métio a-pudApoftolos 460.19 purificatlo quatenus res libera fuerit Chriftia-nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;706.31 Puteolis Chriftiani inucn tl nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;to.i6amp;ti.8 Pythonis Ipiritus è puella eiedus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63.79 Q de Quadragefima fuper-Aitlo quando hata 777. 14 quadrupedia animantia creaturæDei 113.47 quærere qu® fua,non quç Chrifti funt,peccatum ' in iiipr®ceptumi96. ii quærerefuperioraamp; non terreftria, opus primi præcepti 184.77 quærere nó fuam,fed allo rum faluté,opus v præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301-38 quxftlones ftultæ Scriptu ræ oppofitse 67.34 *““T |
E X. tiles uitand® 407. 78 amp;406.8 quietum efle,opus v præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.46 R RAchab meretrix 327. 4^ Radices tres ex Simone Magoexort® 480.1a rapaces excommunlcädi 378.10 rapina, peccatum in vii prsceptum 310.11 ratio hominis,caufa per fe fcâdali accept! 444.41 ration! human® naturall-tet ignotum euangellu 102.48 Rauenn® docuiffe ApoIIi narem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.42 reatum peccatorum bapt! fmo ablul ,fed manere adhuc naturam depra-uatam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;376.18 de Recognitionum libris Clementis Roman!, Hieronymi fententia 641.18 reconciliatio mutua,opus v præcepti 301.3 reconciliator , Chriftus 108.34 Redores tenebrarum dia bol! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;134.37 redempt!o®terna facrifi-cij Chrifti effedus 367, 16 ob Redemptions noftra præftanda bona opera 3i®-74-5'9 reformate nos ad imaginé Dei,opus Spiritus fan-di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117-23 ad Refutationem eorum qui lé opponut, quantum ualeat uerbü Dei 39-53 reges amp;nbsp;facerdotes Dei, appellatio ecclcfiç 366. reges in Chrifto cur fi-musfadi 338.9 reges terr® Chrifto oppo fiti 108.74 eines regni Antichrifti 437-43 regenerate nos in fpem ui uam,patri cumreliquis duabus perfouis commune nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.31 regeneratioamp; renouatio effedus baptifmi 377. 46 per quid fiat 770. 73 quibus caufis exer-ceatur amp;nbsp;conferuetur 177.46 ubi in homine fiat 147.78 ob quos fi nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176.48 regenerationis caufa efficient 149.74 impulfi ua in Deo 170.39 media fine inftruméta 171.3 fubiedum,totut homo uetus 171.47 de dus ordine quid doccat A-poftoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;173.14 regenerationem in quib. opcretur Deus per uer bum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38.1g ob Regenerationem præ Panda bona opera 310. 77 amp;nbsp;311.32 |
regia Agrippæ fruftraàlu dæis oppugnata 673. 5* regiones terrs, creatur» Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124.16 regnum sternum appelle tio flatus mortuorum pofthanc uitam 474. 71 iuftificationisbonû 260.23 regnum Antichrifti quo modo fub finem mundi reuelandum 438.71 quamdiu duraturum 439.7 eiusciuesliue membra 437-51 eorum mores, ibid.47 officia, ibid.77 fèdes 438.18 deletie 439-31 typifeui-magines 4i7-^ regnum Antichrifti quo modo paulatim sdifici turn iri oftendant Apo ftoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43‘^-7 regno Antichrifti exeun-dum,ub! moneant Apo ftoli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;459-39 regni Chrifti amundano difcretio, finis crucis 427.9 ciues amp;fubditi 397-38 leges, amp;c.ibid. 47arroa.78 ciues regni Chrifti 397-38 cognatio cum regno a:terno398 49 regni fignificationes 396. 71 amp;nbsp;inde regno Chrifti qu® contra ria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;399-8 de Regno Chrifti, hypo-thcfisCerinthiana484 regnum an habeat Deus in terra 397-6 quale. ibid.14 quam habeat co gnationem cum regno politico 397-r^ Régna politica quando re gno Chrifti contraria, amp;nbsp;quando non 399'3^ régula probadi dodrinas omnis generis 390-17 reiedionis ludsorura e-semplum quomodo a Paulo tradatum 316. 60 eademteftimonia 371.47 amp;nbsp;indc.eius dus caufæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37M8 deReligionibus extra cc clefiam caput decimû quintum 675.30 remifsio peccatorum,bo oü iuftificationis 177-57 eöeüui |
|
' tffeAus Euangelij 205. ■ iifacrificij Chrifti effe-ftut36j.i7 quib. annun ciaiida 3$9.38 quibus non.ibid.45'quibult; im-putetur i^S.yo quibus quot;01 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;249.5'2 rcmifsionis peccatorü ap plicatio amp;nbsp;obfignatio, trudus ccena:Domini es nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;362.52 Kmifsionem peccatorum accipercjpœnicentijef f«óus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^44-^7 temifsionem peccatorum Chrifti obedientia amp;nbsp;morte partam eflejte-ftimonia 232.1 eandem adferre, baptifmi effe-^“s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JH-jy temifsionem peccatorum gratis abfq; noftris ope ribus promittit Euan-gehum 205.5 omnib. ultroofFerri 348.54 temifsionem peccatorum nolle petere à Deo, ue-tæconuerfioni contra-rium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;352.28 temifsionem peccatorum per baptifmum etiam applicari amp;nbsp;obfignari 147.17 propter opera re natorü non contingere 310.9 quibus annuncia uerint Apoftoli 512.19 quo modo uelit Deus impettiri 178.14 quib. ibid.27 'uRenufsione peccatorü comparanda totius Tri uitatis labor i3t.37 temittere ièu condonare peccata, idem quod iu ftificare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;223.18 tenatihominisproprieta-tes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;156.7 tenaticur integram legi obedientiam præftare nequeant 158.43 uocati appellantur 150.57 UenRenati,mortui didi à Petto 140.45 filij dia-boli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.15 teuiti quando excutiant fpiritü fanflij 157.45. amp;nbsp;158.48 quantam uirium deprauationem fentiat exRoman.7.cap.i68.4i quomodo agnofcendi amp;nbsp;probadi 159.19 quad etiam mori cogantur. jbid.27curfanâi dican tur.ibid.34 quomodo in luce efte dicantur. ’«•13 obRcnitorum ab incredu lisamp;impijs difcrimen ftcienda bona opera. 513.7 tenatorum appellationes in fcriptis Apoftolicis |
»59.34 bonao-pera ab Integra legis impletione procul ab-efle 193.31 duo genera 149.14 nouaobediétia an perfefla 318.31 quomodo earn delcribant Apoftoli 280.8 opera duplicia 157.15 renatis qua:peccata mortem adferant 173.14 non Renatos pofte opera quædam legis exter na præftare 181.34 in Renatis augeri dona Spiritus fandi 119 iu quod in eis uiuat Chri flus 101.37 quidope-retur Spiritus fandus inhabitans 148.54 deRenunciationead ba-ptifmü fieri folita,quid apudApoftolos inüe-niatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;497.6 renouatio in renatis cur non perficiaturin bac uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149.6 reptilia , creaturx Dei 114.2 rem, unde uiuas honeftè, parare,opus viiprxce pti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;307.2'7 res à Deo prxdeftinatx, qux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.15.15 res medix quod fint ui-tandx,fi accedat opinio necefsitatis,amp; cultus, amp;nbsp;fcandali, canon ■ Apoftolorum 539.52 de earum ufu ad xdifi-Cationem, canon A^o-ftolorum 540.9 rebus medijs confeientix non alligandx 415.28 liberèijfdem uti licere 441.2 quando ijfdem non liberè uti liceat. 44t-t8 de Rebus medijs, confilia tantum , nó décréta de difteApoftolos 513.24 de Rebus medijs,hypo-tbefis Antichrifti 490. in Rebus medijs quod irn becilles amp;nbsp;potentes fe non debeant damnare inuicem,canon Apo-ftolorum 3’39.3lt;^ res minifterij euangelici, amp;nbsp;earum compendia, 403.20.28 res miraculofx,temporè Apoftolorum 648.10 de Rebus ludaicis caput decimumquartû 650. 22 ret,qux fecundû Dei uo-luntatem pecuntur, du plicesefle 330.16 Ipiri tualesamp; corporales in terdum coniungi in o- |
D E X. rando 330.40 res ueteris Teftaméti urn brx futurarü rerü 51.4 refurreftio Chrifti, caufa regenerationis 150.52 cuius rei teftimonium 431.58 miraculüamp;bo-num Ecclcfix 388.56 refurredio efledus fidei i77.yS refuiredio mortuorü eer to futura 463.38 quib. argumentis cadé pro-beturefte. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.59 quando nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;465.40 refurreftionis fines 467. 27eiu$ fpes_iuftific3tio nisbonum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25955 refurreftioni qux fint con traria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;467.34 refurredionem mortuo-rum apud Corinthios negates, Euangelio có trarij 208.15 eandem ne gare,fidei contranum 278.55 nota falfx eccle-fi.quot;« 394.49 pecedtum in liprxceptum. 289.58 poftRefurredionera quat tribuant Chrifto aftio nes Apoftoli 100.36 amp;nbsp;loiamp;toi à Refurredione Chrifti probatur, Deum efte ^9‘$7 probatur etiam refurredio mortuorü 464.10 de Refurredione hypo-thefis Menandriana 483.17 pfeudoapofto-lorum 487.19 ah Apo-ftolis refutata 490.11 Simoniana 481.10 de Refurredione mortuo turn dodrina fcandali accepti caufa peracci-dens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;446.45 tefurredurot elfe omnes hotriines nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;466.29 fefufeiratio à morte, iufti ficationis bonum 260. 13 quarum return tefti-moniü 433.13 Deoattri butaab Apoftolis 465. 48 Chrifti morte amp;nbsp;refurredione cóparata. ibid.61 refufeitationis mortuo-rum modus folennis à Paulo defcriptus 466. 12 refufeitationes mortuo-rumper Apoftolos fa-dx,miracula ccclefix 388.60 a Refufeitatorum e^ mor te exemplo probatur refurredio mortuorü 464.56 |
de Rcuelatione Antichri fti,canó Apoftolorum y4ï-“ rcuelatione»'' dux Petrö curfadx 554.11 PauIo fadx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;595.4a Rhaab hiftoria 61.18 ïquot;Ma quàm uariè ufurpe ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3330 Rheni fubita refolutiö 681.16 Rhodiis infula 19.17 quart do Romanis fubieda. 681.16 Ritus circa abfolutioneirt 499.1 circa baptifmuni 495.56 circa claucs 498.19 circa ceenam Domini 499.46 circa excommunicationem 498.20 circa iciunia 503.1 circa nuptias 504.19 circa orationem 500.51 fepulturç 504. 44 uifitationis çgro-torum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;504.30 ritus duorii generum 442 28 ecclefiaftici quam di uerfi.ibid.32eoruni cau fx. ibid.56amp;443.33 ritus uocandi ad roinifte-riumliberi 401.55 ritus uocationis amp;nbsp;ordina tionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50. i Roma à Nerone incenfa quandiu arfcrit 27.49. 648.46fedes Antichri fti delcda 439.31 mere-tricis Babylonix 519.4 Sc 384.35 quando de ho fpitio Antichrifti fufpe da efte eoeperit 57.33 Roma quando eiedi lu-dçi à Claudio 2618 inde Romx an, Sc quando fue-rit Petrus,amp; quid ibi e-gerit 561.27 ecclefiam etiam ante Pauli aduen turn fuifte22.ilPetrum ibi quoque prxdicafto yt8-33 Romxludçorum frequen tia magna 676.12 quan do pfeudoapoftoli fue-rint488.i9 quantum prófecerit Paulus fua prxdicacione j in carce re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;594'4lt;ï Romx qui ecclefiam plan tauerint 519.19 quida-dum cum Paulo 10.17 Roma quando amp;nbsp;quo my fteriouenerit Simonia naliçrefîs 47i.37quado Simon Magus ipfe 642. exRomaad quosferipfè-rit Paulus 596.58 Romanx ecclcfix cuius iure tribuaturprimatut ab Apoftolis 529.9 e-iufdé nullus primatut fub apoftolis 5'27.53 Romanam ecclefiam quit primus poft Petrum Kk admi- |
|
adminiftrâuent ^3lt;?.;'4 in Romana ecclefia etiam maloi fuiflc, oHendic Paulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;377-3y Romani Imperij calamita tes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31.9 Romani epifcopi quomo do fine ædificatun re-guuni Ancichridi, A-poftolorum dodrina, 436.10 Romani quo dolo à ludç-is circumuenti 666.1 Romanorum epifeoporû uitæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;636.31 Romanos ad quid horte-tur Paulus J12.44 quan do eis fçripfeiit 596.5-5' ad Romanosepiftola quid doceat 37.43 eiufdem dilpofitio f99-3 Romanos quorum nomine falutet Paulus 6io. 40 res proprias habuif-ft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71^14 de Romanis idololatnjs narrationes Suetonij. *79'3® audimentum nouitiorum qualis liber (^jd.59 Ruffini Aquileiéfis narra tio defymboli Apofto liciautoribus 66.26 de temporeamp; fuccefsio ne Clementis 638.4^ Ruffut Chnftianut 11.17 5 Sabbatum ab ApoAoIii obleruatum JopJT Sabellici narratio de ui-ta Lini Romani epifeo pi 637,11 de Clemente Romano 639.60 facerdotes ad ipfas aras fa era facientes madati. 661.40 facerdotesin Chriftocur fimus fadi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;538.to facerdotes myftici Siino-niacorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48r.11 facerdotü 111 ueteri amp;nbsp;no-uo Teftamento difcri-men nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64.15 facerdotum nullam tur-bam obedijfie fidei 386. facerdotum rcbellio ini-pfa templi conflagraci» ne 672.13 c*des. ibid. 43 facerdotium Icgis externum 211.46 Euangelij quale. ibid.54 ueteris Teftamenti allegoricè expofitu à Petro 47.60 faeerdotij Leuitici pontifex qnomodo typus Mefsiae 48.41 i Sacerdotio Chrifti æter noprobatur, renatorü opera 11011 elle plena. #'9-45 |
de Sacerdotio noui Teda menti,canon Apodolo rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5'40.37 Sacrament! iuxta Chrifti inftitutionem admini-ftrare, miniftrorü uer-bi opus 292.40 facramenta quid 246.16 regenerationis inftru-menta 151.5 amp;nbsp;151.13 ubi confirmarc dicâtur fin-gularcm meriti Chrifti applicationem 273.45' Sacramentorum àChrifto inftitutorum corrupte la per falfos dodorts futura436.35 nota fal fæ eeelefiæ 394'54 Sacramentorum légitima adminiftratio 8c ufus, resminifterij Euagelici 403.22 nota eeelefiæ ueræ 380.49 bonum ec elefiae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;387.58 Sacramentorum ueterisamp; nouiTeftamençi difcri men nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64.10 Sacramentis quid offera-tur amp;obfignetur 349.9 quam fit perea efficax IwusChriftus 102.14 facrificium noui Teftamé liquid 363.59 unicum 364.42 non itcrandum. ibid. 51 eiuseftedus facrificij Chrifti uirtute e-tiameos faluari qui in ueteri Teftamento ere diderunt 305-42. facrificia ufteris TeHamé ti quid diftcrantafacri ficio nom 62.50 deSacrificijs abrogatis, canon Apoftolorum. 540-47 facrilegium facere, pecea rum in v iiprxceptum ï“-Ï‘ . Sadduceifmus refurredio nicótrariut 407.34 Sadducli dodrina de tefurreftione mortuorû oftenti 446.46 Sadduexorum dogma do drinx de angehs con-trarium 131.28 quib.id argumencis refutet Pe trus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;467.44 Salaminx infulx, quæ amp;nbsp;Conftantia,lïtut amp;nbsp;ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.54 à Salamonis extrudione ad deftruftionem rempli perTitum quot nu-metenturanni 671.1 faluandorum catalogus in Saluandis quid opere-turDcus per minifteriü ucrbi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38.16 faluare idem quodjuftifi |
EX.' care 223.5i8f 126,40 quam eleganter ad iu-ftificationem referatur 224.14 eius uarixfigni-ficationes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii5'5^ faluator unde didus Chri ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.16 faius animarum,finis fidei 277.57 amp;nbsp;178.5 effedus baptifmi 355.50 £uan-gelij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.24 laluthominum quid, ex hypothefibus Simonia nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;480.56 falusquàm uarièufurpe-cur apud Apoftolos. 2.X7'33 falutis xternx fpes, iuftifi cationis bonum 259.59 ad Saluté dux tantü uix, «tq; cótrarix 57.23 ean dem uia móftrari in u-troqj Teftamento 61.1 falutemimpetrare, effe-dus ontionis 339.10 in Salute comparanda tonus Trinitatis labor. ^31-38 de Salute dodrina Petri. 553-^7 de Saluteamp;lege,hypotha fis übionxa484.1 Me-nandritna 483.14 Simonis magi 480.46 hy pothefis pfeudaapofto lorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;486.42 faiutatio,opu$ v prxcepti 301.1 falucationis formula in e-piftolisPauli 81.9 faiutationes Apoftolorü epiftolis prxfixx,preca tionum lormulx 331.56 earü mentio apud Apo ftolos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;506.37 Samana à Philippe con-uerfa 518.13 hxrefi Simonis magi «orrupta. 481.28 Samarix ecclefia 10.26 ei dem Euangeliumàlu-da Lebbxo przdicatü. ’?4-7 in Samaria qui Apoftoli fimuldocuerint 519.10 Saniaricania Philippo ba pcifati 513.lo uerç pœni tentix exemplum 342. 58 amp;nbsp;343-44 amp;nbsp;348-37 amp;nbsp;351.55 quomodo cou-uerfi 408.56 quomodo fidem adepti 172.43.amp; 273,44 inftificati 24S. Samaricanarum ccclefia-rum pax fub Tyberio. *4-3» Samaritanorü baptifmus. 353.59 amp;nbsp;354.20 conucr 110152.32 exéplum 256. 25uocatio 37*5.8 |
Samaritanis cóuerfis quo modo inferuierit eede fia Hicrololymitaiu. 522.58 quomodo (piri-tus fandus darus 63.59 Samosinfula 19.17 Samothracix ecclefia 19. 11 Samus quando Romanis fubieda 681.16 fandificare opus fpiritus fandi 117.26 patri cum filio amp;nbsp;ipiritu fando commune 84.46 ubiiu ftificare fignificet 124. a7 eius aha^gnificata, ibid.38 fandificati, appellitio ecclefix 366.58 fandificatio bonum iufli-ficationis 259.1 pro noua obedientia 270 fieri ficij Chrifti effedus. 365.18 fandificatio uniuerfalis, prxdeftinatiouis effe-dus 217.19 quibuscon tingat. ibid. fandimonia feu fanditas, mulierum amp;nbsp;uxorum opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;304-51 Sandini epifcopi Meiden fis uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;613.48 fandus Dei, Chriftut. 108.25 fandus amp;nbsp;iuftut,Chriftue 108.21 fandus uox, de Deo quomodo dicatur 72.2» per Sandum fanderum uelatum, quid figmfiça turn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49-39 fandi appellatio eccielia. 366.60 landi cü fimus, agerenot ut fandos decet 321. fandorum inortuoru in-uocatio ab Apoftoiie dironata 340.10.16 fandos nonfuftentatifuii uirib«s,fedDeimiferi-cordia 426.40 fandos prauis cupiditati-busrefiftere 171.10 eis non impucari ucnialii peccata. ibid.35 cur. ibid.53 fanguis cadaucrum ftagni inftar Hierofolymii ex triplici feditione 662. 39 fanguit hircorum ïlt;uidi marum,cuius rei typus fanguinis copia quanta ia excidio Hierofolymx 673.22 amp;nbsp;inde à Sanguine amp;nbsp;fuffocato abftinuifle Cliriftianos 505-45 fanguine quanto plueril fubNetone 648.50 fan) |
|
INDEX. fani in fide qui 270.10 non fauiqui. ibid. 12 fapientes ecdefig contra- rij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;592.61 fapientia Dei cuius rei caufa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.21 fapientia amp;nbsp;difciplina ubi ipiritus uoce diCla 110.7 fipietiam impetrare, efte ^tus orationis 559.12 Sara; exemplum 517.5y.h1-ftoria 61.14 obedientia ergaAbrahamum 505. 50.50 amp;nbsp;504.8 Sardibus ecclelia 16.50 Satanas caufa efficiens peccati in Spiritum fan dum 177.54 pr° angelo Malo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157.24 Satans angelus cur Paulo additus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55'0.55 Sathinæ nomine curfin-gulariter plerunq; uta turfcriptura 155.28 Satis Euangelium ab An- _ dreaprsdicatum 564. 5« Saturninus ubi docuerit Saulus ab Anania baptifa-tus 515.11 peccatorin fpirirum fandum 176. 47 quo ordine iuftifica tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251.56 Sauü conuerfio miracu-lofa 65.59 amp;nbsp;24.28.48 amp;152.54 amp;nbsp;551.56 fæ-uitiainecclefiam Chri fti 7.48 Pharifaifmus, boceftea quæpræceC-ferint conuerfionem, ada 587.50amp;inde.con uerfio 588. 59 uocatio immediate fada 401.52 ïelus prauus amp;nbsp;furor mChriftianos 24.7 fcandalü acceptü ludaici populijoccaiio receptio nis gentium 447-59 •Mrtdalum acceptum feu fiypocriticü quid 445. 59 einscaufæ duplices 444-jS accidentariae 446.11 ^sScandali caufa ex reb. ®edijs, quid doceat Paulus 441-59 fandalum datu quid 448 iqeiuscaufæ. ibid. 57 tffeftus 450.27' ftandali declinatiö,finis micómuiiicationis 558. 44 eiufde occafiö, Euä geliuin per accidens 207.59 ftandalum quibus fit Vet bum Dei 40.15 fcandala data ubi cauen-damoneant Apoftoli 450-45 quomodo eis refiftendum. ibid. 58 fcindalorum duo genera 44J-J0 nbsp;nbsp;, , contra Scandala accepta quomodo armeutpios Apoftoli 447-51 ad Scandala declinanda, facienda bona opera 514-19 fcandala, occafionem pee candi præbere 170.55 fcandala præbere ecclelia: Dei,peccatû in m prç-ceptum 296.40 fcelera prius perpetrata damnare,effedus con-tritionis 347-55 fcelerum punitorü exempla ueteris Teftamenti 526.58 fcheinatarhetoricaPaulo ulitata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;598.50 fchiitna Antiochia: ortum 16.1 Iconij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15.24 fchifinata in una aliqua ec clefia exorta, per alias fublata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;529.28 de Schifnitibus,caput 0-danum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;545-52-in Schola TyrannijCóuen uentus Pauli amp;nbsp;alioru Chriftianorum 492.55 fcholæ an fuerint Apofto-lorum tempore 516.44 fcholas Ecclefiafticas,fin-gülos Apoftolos ape-ruiflejUnde cóftet 517.5 fcholafticorü dilputatio-nis cum Stephario thema amp;proceïfus 645.59 Scopos,locus circaHiero folymam 665.24 fcortatio cü Antichrirto amp;meretrice Babyloni cafideicontraria 279. i contra officium magi ftratus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;298.59 fcortatio regum amp;nbsp;princi pum,nobilium,amp; mer-catorum cum Antichri fto,fignum finis feculi 4lt;ïi-57 fcortatio peccatum contra vipræceptum 506. 9 coniugio contraria 455-15 de Scortatione amp;recon-ciliatione cum Antichri fto uitanda,canon Apo ftolorum 545-14 fcortationes utuicentur, coniugij finis 455-50 fcortatores excommuni-candi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;558.5 de ScriptisDionyfij Ale-xandrini iudicium 655.1 de Scriptis Petri iudiciu fcriptura noui Teftamenti 55.1 ueteris 41.41amp; 42. lyubilexdida 179.45 Scripturæ exponendæ régula 52.10 de ufueiuf-denï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64.5a |
Scripturæ faerœ oppofita, amp;nbsp;contraria 65.19 Scripturæ facræ nihil addendum nee adimen-dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65.57 à Setipturç fandg teftimo nio probatur quod fit Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69.50 Scripturæ lumma à Pauló indicata 45.40 fubie-dum quod. ibid^ 45 à Scripturæ teftimohijs probaturjhominê fola fideiuftificari 255-55 Scripturam enarrandi,amp; de enarratione iudicart dipoteftas penes plu-res nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52.11 fcripturam intelligendi amp;nbsp;interpretandi donupe nes Ecclefiam, eiusque membra elfe, amp;nbsp;quibus idé donetur liberè 590. 61 amp;591.1 amp;inde.ean-dem rede uocari uerbü Dei 54.51 fineSpiritu lando amp;interpréte,in-telliginó polie 52.21 fcripturam ueteris Teftamenti à Deo folo elfe datam 42.47 habere duo capita pneip ua 45. 26 quibus teftimonijs commendauerint Apo ftoliomnib. earn legen dam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51-42 deScriptura, hypothefis Cerinthiana 485.6 Ebi onæa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;484-5 ex Scriptura hæretici refit tandi,amp; de controUer-fijs decetnendum 65.5 earn, difcentibus dona diftribui. ibid. 10 in Scriptura ueteri,omnia externa amp;nbsp;corporalia fuille:in noua, omnia adfpirituale Chriftire gern referri 62.15 pro Scriptura quali ufur-petur uox Teftamenti 42.8 Scripturarum ueteris amp;nbsp;nous differentiæ 61.50 amp;inde Scripturas facras quomodo tradauerint amp;nbsp;inter pretati fint Apoftoli amp;nbsp;cæteri miniftri 510.56 Scutum fidei quid 264.55 Scythiaab Andrea con-uerfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;518.51 in Scythia Andreas dici-turdocuilfe 18.9 amp;nbsp;564.56 quadiuibicon cionatus fit Philippus ^74-5lt;^ aScythopolitanis trede-cim millia ludæorû in-terfeda 655-54 Sedas perniciofas induce re,peccatum iniipræ-ceptum 289.45 ad Seculi huius formale accommodate,peccatu in ix amp;nbsp;x præceptum |
de Seculi huius fine quid doceant Apoftoli 460. 51 quÇ figna eü fintprç-ceifura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;461.52 Secundus collega Pauli 605.28 fecundus martyr fub Ne-rone 648.5 eius uita 620.1l fecuritas peccatum in pri mum præceptü 286.24 fecurum efle,amp; non agno fcere peccata,nec ob ea dolere,ueræ conuerfio ni contrarium 552.1 deSedê Antichrifti, canó -Apoftolorum 542.42 leditio triplex Hierofoly-mæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;662.25 feditionis crimen Apofto lisobiedum ó.zei feditiones fufcitare cótra magiftratum , peccatu fubditorum 299.4t feditioforum trudelitas. 672.61 Seinde feducere fua uerfutia fim-pliciores, ficueferpens Euam,amp;c. peccatuin ii præceptum 290.14 Seleuciæ Ecclefia 14.51 o-um'i» miraculorum nomen nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;429.58 feminantium fimilitudo. 328-1 Seneca ari fcripferit ad Paulum 605.49 Senes,ne cibum defende-rent, quomodo trada-ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;667.52 de Senum moribus, canó Apoftolorum 558-14 Senum officia 297.26 fententiainiudicio extre moproferenda 469. 52 qualis in Euangelio reuelata 470-4 fententiam damnationis aut lalutis æternæ au-dire, finis refurredio-nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;467.28 feparatio seterna à Deo , angelis amp;nbsp;hominibus, pethadanatoru 474.^ inSepeliëdis mortuis quç mala gralfatä fine Hie-rofolymis 668.54 amp;nbsp;inde fepelire mortuos, capitale Septa NeptuniRomç igni confumpta fub Tito 650.14 feptuaginta difcipulórüm catalogi! nufqua repc-riri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;517-38 in Sepuichns quot inuéti Kk 2 Hiero- |
|
Hiefofolymis poft ex-pugnationem 673.40 fepulturæ ritus $04.44 Serapldis fanum fub Tito igni confumptum 6$o. ubiintrauerit Vefpafia nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;680.1$ Sergius Paulus proconful Paphi 18.$7 membrum ecdefiç 586.$$ amp;nbsp;$90.19 fermo Chrifti amp;nbsp;Apofto-lorum planior prophetarum didione 6i.$8 fermo ueritatis rede fe-dus Apoftolorum tem pore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$10.49 fermo uiuus,Iegis appella tio 180.48 per angelos datus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid, ftrmonis genus aliud mfi onum, aliud hiftonarû $6.1$ Paulo ufitatü $98. 19 quod na in fcriben do !lt; docendo ufitatü, tempore Apoftolorum fermonis fubïimitas contraria uerbo Dei 41.31 uaria fignificata 33.50 fermonis tatum auditoré, non effedoré efle,pec-catum in m prçteptmn 196.45 ferpens pro diabolo 137.39 ferpenrum exuuiæ comc-ftæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;668.6 feruator nofter, Chriftus 108.10 feruus Icfu Chrifti 403.1a ferui uentris Ecclefis có trarij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39^.41 feruorum erga dominos officiai97.$8 de ijfdem canon Apoftolorum ^37-4^ feruos hominum fieri,iu-ftificationi contrarium 161.31 ficariorum crudclitas in Engaddos 660ii6in-feliciiprælia cum Placido præfedo, ad Bethenabrin amp;nbsp;Hierichû ta 660.36 multitudo quomodo extinda 67$. lamp;inde Siciliæ ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.11 Sidon 9.$$eius Sidonis ec defia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.H figna amp;prodigia caufç cô uerfionis gentiû 344.18 figna amp;nbsp;jadigia mëdacia, ecclefia: côtraria 393.11 figna præceflurafeculi cô fummationc, amp;nbsp;aduen-tum Chrifti 461.3a de Signis amp;nbsp;miraculis, hy pothefis Antichrifti 491-5^ Silas Apoftolorum collega 401.$! Pauli 603. 14 amp;nbsp;$17.31 ptopheta |
I N D Silæ amp;nbsp;Pauli_ pcriculum Silæ (quiamp; Siluanus Pauli fentencia didus ) ui-ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6i$.57 Silereinecclefiaftico cœ tu, mulierum officium . 303-$4 Siluanus $17.3$.. $7 quo amp;nbsp;cur à Petro miflus $10. 161 (ufitatæ $99.48 fimilitudinesPaulo quoq; Simeon Clcophæ epifco-pus Hierofolymiranus $ii.$3amp;$i7.$9 Simonis Cananæi, qui amp;nbsp;Zelotes,uita $8$.8 epi fcopatus. ibid.48 martyrium. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Simon coriarius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.18 Simotus Gaderenfis no-uum latrocinium 661.31 Simonis Gioræ ffiditio 661.34 nouum crudeli tatis genus 669.57 fup-plicium lt;574.19 Simon Magus à Petro cô fùfusRomæ $61.56 e-iusinteritus $65.413 Petro obiurgatus amp;nbsp;ex communicatus 498.1$ amp;nbsp;404.8. $3 amp;$n.6o ab Apoftolis impeditus, ne dementarct homines nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.ii Simon Magus exemplüm hypocriticæ pœniten-tiæ 34i.$o amp;nbsp;5$i.i9 ex-emplû quod fides pot fitamitti 176.33 orga-nüdiaboli I34.4iquo-rnodo excufierit fidem amp;nbsp;Ipiritum fandû 174.8 quomodo hærefin fua confecerit 479.19 pater omnium hæretico-rum.ib.$i àquibusre-prehcfus48i.$9 amp;481.1 Simonis magi conuerfio 10.3$ exemplum 378.19 quomodo fada 148.17 amp;nbsp;149,45 uita 641.36 millier èproftibulopu blico prorrada 641.47 lapfus poft baptifmum 336.40 uocatio 376.9 de Simonis magi ftatua Romæ fubClaudio ere da , luftini narratio 678.19 contra Simonem magum certamen Petri $36.17 Simonis Petri uita $49.8 Simon Zelotes apoftolus 401.49 Aphricam pene totam percurrifle dici-tur 18.14 in Britannia Euangeliu prædicauit 15.11 Simoni Deo fando,ln-fcriptio , ubi fctipta |
E X. 481.$$ Simonianahærefis quam diuduriuerit 481,16 ex ea quç hjrefes orr^. ibid. 14 ubi fit grafla-ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;481.17 Simonianæ hypothecs 480,1 Simplicitas in docendo commendatur à Paulo 4°7.30 fimulachra Deo oppofita. fimulationes , peccata in viii præceptum 3i$.37 Sina mons Arabiæ 186.8 Sicire metaphorirèprocre dcre nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.16 Sitis afflidionum forma 4io-35 Smyrnæ ecclefia nbsp;nbsp;l6.$o fobrietas opus vi præ-cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.11 foeietas cum Deo patre amp;nbsp;Chrifto,caufafinalisiu ftificationis i$3.i$ amp;nbsp;138.18 beatorum com-modum pofthanc uita 477-$lt;ï foeietas cum diabolis,pcc na damnatorum 474.6 foeietas amp;: tyrannis diabo lijcffeduspeccati 165. ad Societatem generis hu mani quæ neceffana 436.41 ut Socium precum amp;om nis generis officiorum habcamus,finis coniu-gO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;433- ilt;5 fbciorum Pauli catalogus ex ult.cap,ad Romanos 610.10 Sodomæ amp;nbsp;Gomorrhæ excidium 3$i.ii Sodomiticæ libidines, no ta falfe eeelefiæ 393.33 fol obfeuratus cinere Ve-feui montis incenfi folis defedioRomæ uila fub Nerone - 648.4a eclipfis fub Claudio 648.33 très foies, ib.36 SopaterBerrhœnfis colle ga Pauli 603.18 forte fuacontentumeflé. opus vu præcepti 307, 6i Sofipatris uita 610.43 Softhenes $17.33 coopera-rius Pauli 605.16 ante Gallioncm proconfulé interfedus $9a.4 Softhenis Synagogæprin cipis pcriculum 11.45 uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;610.1 «rwTHfi» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.16 ff-tä^up nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.18 Ipccies externa magnifica, nota falfj eedefi^ 39$d’5 |
Ipeciesmala feandalidati occafio 430.10 Ipeciofa rempli porta quo miraculo elara 4.31 fperare pro credere 164.15 (pes æternæ glorificatio-nisin cruce exercenda 416.11 fpes certade refurredio--ne, effedus Euangelij 107.31 Ipes effedus fidei 177.10 opus primi præcepti 184.40 pro fiduciafeu fide,accepta nbsp;nbsp;264.10 fplendor gloriæ,Chriftus 107,46 fpiritus Antichrifti non fanus in fide 170.18 uer bo Dei côtrarius 41.39 fpiritus Chrifti quomodo fpiritus fandus didus 110.15 fpiritus, de tertiaTrinita tis perfona didi,epithC ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110.20 fpiritus Dei res quæ 145. ii quid in ijs pofsit ho--mo non renatus 144.4^ fpiritüDei habentes,uef nô habentes,quonio-do agnofcanturif9.44 fpiritus malus pro diabolo 137.17mundus.ibid. dæmoniorum. ibid, Ipiritum errons amp;nbsp;Antichrifti elle peccatû in u præceptum 189.31 fpiritum extinguere,pec-catum in 11 prçceptum 189.60 fpiritu ambulare,opusix amp;X præcepti 316.11 fjsiritu cancre amp;benedi-cere quid IO9 $9 fpiritus fandus àpatreamp; filio procedit, phraiïï quomodo apud Apo-ftolos tradetur, cuin non extet 84.6. fpiritus faiidus autor bonorum operû 138.7 eau fa 281.19 autor dodri nç Apoftolicç 33.18 ca^ fa conuerfionis gentiü 344,17 Chrifto à confi-lijs 398,16 autor Euangelij 100.13 effedus eiufdem 106,31 effedus minifterij Euangelici 409.29 peridé efficax 133.13 per quæ media exhibeatur iiS.iiinha-bitet in nobis 276,34 quàm fenfibilirerexhi-bit’ 111.3 quod fit DeuS 111.19 àpatrcamp;Slio quomodo diferctus. . ibid, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43 fpiritus fandus quaficon dimentum corporibus noftris ad uiuificationc 117- |
|
INDEX. »7.34 quibus dcturii/. J9 quitus nô 118.8 quitus donis ornetmini-ftros us'.54 quitus miracubs datus A-poftolis j.id eius doua, ib.quitus rebus eijcia-tur 119.28 quomodo opus redemptionis ad-iuuerit 233.28 ubi Deuî amp;nbsp;dominus didus ôSr jy ubi nobis iuftitiam Chrifti diftribuere di-catur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23f. fpiritus fanfti appellatio-ncs 119.60 auxilium, caufa oracionis 337.57 deCcriptio ex Apoltolo rûdoâiina 110.35 officium 112.57 dona dupli ci3,bonaiuftificacionis Î59 -23 amp;nbsp;inde.ob eiuC-dé donatione præftada bona opera 32Ó.55 amp; • 3^1'37 effufio in Apofto los quid fignificarit 431. 48 ea probat ex ueteri tedaméto Aportoli 46'. 5 eius fons quis 89.3 6 rainifterium quod 178.8 iSpiritus fanâi inhabita-tioue probaturrefurre ftiomortuorü 454.51 Ipincus fandi mifsio mira culofa 53.29 fenfibilis, miracului.n amp;nbsp;bonu ec-deliï 388.58 ab eadë pro b.itnrDeum ede 69.58 fpintus fandi,per minifte Hum uerbi, amp;nbsp;ufum fa-tramentorum uim fua «ercentis,opera 115.49 proprietates lingulares 113.33 communes cum pitre, ibid. 36 cum patte amp;nbsp;filio. ibid, eius officia acque opera, ibid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46 Ipiritui fando qua: opera attribut! 111.14 gum “P ponantur 120.55 ubi 0-pusregenerationis ad-feriptuin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.11 Ipiritum fandum adfert baptifinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;355.39 Ipiritum fandum contri-ftaripeccatis contra có feientiam 174.21 excuti peccatis morcalibus 173.42 dari à patreamp; filio,tedimoniä 117.40 duplicimodo exhiberi 118,61 futinde magis ac roagis efle efficacem in renatis 119.13 m Spiricum fandum duo hominum genera pec-care nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176.36 Ipiritum fandu effeperfo nam diuinam,amp; nö agi tationem creatam 110. 43 apatreamp;filiodiftin dam in.32 coeffentialé patri amp;nbsp;filio 112.1 co-a:ternum.ibid.22 habi. tare in renatis 148.54 de Spiritu fando hypo-thefis Simonis magi. 480.22 de Spiritufando inuocan doteftimonia 329.33 fpintus fapientiæ amp;nbsp;reue-lacionis Eph.i.quomo-do didus fpiritus fandus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120.19 fpiritus uocabulü duplici modode Deo creato-re dici 110.14 quomodo ufurpetur 108.57 fpiritus duplices, boni amp;nbsp;mali nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127.42 fpiritus impoftores excó-municandi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;357.55 Ipirituum malorum nurae rus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135.22 dcSpiritibus amp;dodrinis probandis, canon Apo ftolorum 534.1 fpiritus probate,auditoria uerbi opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;293.58 fjjirituaics curquæ fpiritus funt eurent 154.49 qui à Paulo didi 270.4 fpirituales res fecundum dei uoluntatem peten-dæ 330.17 fine conditio ne33i.2iprimôpetêdæ. ibid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45 fponfa Chrifti, eedefiæ appellatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;357.37 fponlæ ornatus mundior, non improbatus ab A-pofiolis 452.57 fponfalia in contrahendo matrimonio no impro bâta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;452.55 lponforTeftamenti,Chri fins 108.31 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(35 Sporus fpado Neronis 32. Scachys 22.16 eius uita 620.15 |
Stagnum ignis ardens ful phure, appellatioinfer ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;471.7 llatua Caligulx 25.17 ad Statuas aut imagines nufqua pieces effe fa-das nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;501.51 ßacura Pauli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;604.12 flat’ mortuorij port hanc uita quib. appellatio-nibus uocatus 474.45 Stephan-E familia à Paulo baptifata 513.15 Corin-thijscommedata 521.1 Stephanus Corinthi do-cuic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.48 Stephanus cur lapidibus obrutus 181.18 81427.36 amp;nbsp;24.1 fidei plerius 248. 24 pro quibus peccato ribus in fpiritum fàndû orauerit 176.52 Stephanus quant inique fudariaPauIi multis falu-bria 17.8 amp;nbsp;64.2 Suetonius deludçis 26.10 eiufdera narrationes d« Romanis idololatrijs lt;579.30 fentêtia de faro ludæorum 1555.23 Sugdianis Euangclium ab Andrea prædicatû 564; fumptionis cœnæ Dominics ratio 362.1 lumptus neceflarij erga quos faciendi 308.26 fuperbia efferens fe contra Deum,peccatum in primiim præceptû 286. 3opeccatûin viiiprx-ceptum 315.28 eius con tempter Paulus 602.38 fuppliciorû gradus in inferno 474.53 àSuflentatione return omi Ilium probatur, Deum efle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69.15 Syluanum Corinthi do-cuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.47 fymbólum Apoflolicuin 65.46clauis didum ab Ambrofio 66.59 Symeon frater lacobi 585. tradatus corâ iudiclo forenfi 313.53 quomodo confefsionem fuam oratione fua prolixè probet 646.14 quando interfedus. ib.45 quos refutauerit 5it i8figni$ amp;nbsp;prodigijs edendis clarus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;509.18 Stephani difputationis cu fcholafticis thema 645.59 eius interitus occafio propügnandi EuangeliulatiuS 24,47 Stephani lapidationeau-dam elfe eedefiam Dei 399.55 lócus deimpoe-nitentibus in grauiora peccata fubihde inci-dentibus t71.11 manfue tudo erga hoftes fuo$ 425.53 hilioria 7.6 uita 644.1 amp;nbsp;inde.dona. ib. 25 diaconatus.ibid. 40 capita dodrinx. ibid. 49 uifio delclu liante à dextris Cue ad de-xtram Dei 509.55 Stephano quæ crimina ob ieda 419.58 quomodo feChriitus patefeceric lt;53-38 in Stephanum,ludarorum furor unde conceptus 676.24 (cuti 41S.40 Stephanum qui fintperfe ftercus colledû,cibus lu-dæorum Hierofolymis 670.41 flimulus per carnem nun-cius fataux 420.32 flipendiaundc Apoilolis fuppeditata 515.45 quan ta. ibid. 56 flipulæ uerbo Dei contra rix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41.33 Stoicorö impetus in Paulum Athenisdocentem 21.9 nondum cóüerfo-rum exemplum 146.26 Strabonis tellimoniü de Tarlénfibus nbsp;nbsp;nbsp;586.54 flultitia quibus fituerbü Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40.10 ftuporem hominibus mo uere,eft'edus miraculo rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43lt;.3i ftuprum peccatum in vi præceptum nbsp;nbsp;306.47 fubditorü erga magiflra-tum obedientiam Eua gelio non tolli 205.19 officia 299.7 deijfdem canon Apoftolorum «^•55 fubieda fidei 267.16 fubiedis quomodo difcer natur lex ab Euangelio 208.49 fuccefsionum fêriem in nouo Teftamento non afsignari 62.4S 16 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(pri 501.4 fyinpathia opus vprxce-Synagogx ludæorum in fcholasChriftianas mii tat« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51Ö.51 in Synagogis ludæorum Apollolos quoq; do-cuilfe 492.46 amp;nbsp;Paulum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.54 lt;ri)i'/oi/A«i Apoftolorum 508.59 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(508.59 ruy^i'yiiï Apoftolorum in Synodis priuatis quib. de rebus collatum fit 514.28 qui ad eas con-uenerint,8c quid tradl turn,tempore Apoftolorum 513.57 8c inde Syntyches uita 620.58 Syriæ eedefia 14.4 Syrix Euangelium à luda Lebbæo annunciatum 584.8 in Syria qui cOnftitue-rint ecclefias,cx Nice-photo 518.51 (508.40 irv^fXTi'jTKi Apoftolorum T Tabernaculu cœli typuï 49.57 cut fanguinea-fperfum 49.41 tabernaculi huius terrc-ni depoficio, mors di-da 459.58.60 Tabithi inuitamà Petro reduda 63.52 amp;nbsp;556.5 Tabula- prima amp;nbsp;fecundç euftos magiftratus 298.23 fecundæ opera a-quèexigi atqj primae 188.55 Kk 3 Taciti |
|
TitSti locus de ciußper fecutionis fub Ncto- . quot;« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^n jn Taprobana ecclcfiæ à Thoma plantais 18.3. amp;nbsp;^18,41 Tarichearum obficlio amp;nbsp;excidiü 6$(ï.fo.8f inde Tariënfibus quod pr^co-niüdet Strabo 585.5'4 Tartarus inferni appella-tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;471-59 inTartarum femel conie dos nunquam fore li-berandos 474.35 tefta mulicribus amp;nbsp;infantibus exanimatis plena 558.49 tela ignita diaboli 4x0.31 templum cur intuiti fint moribundi Hierofoly-mis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;559.14 templum Hierofblymita num quomodo profa-natum à Caligula 578.5 templum in ucteriTefta-méto allegoricè inter-pretacura 47.50 templum Dei amp;nbsp;fpiritus fanóli,appellatio eccle fis 357.18 amp;nbsp;388. XI templi expugnatio occupatio amp;nbsp;conflagratio 571.45.59 porta ænea fponte aperta, quale pro digium expofitum àlu dæis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;553.58 IntraTempli cóflagratio-nem quæ clades amp;nbsp;cala mitâtes fuerint 571.(1 ad ipfius adytum quæ pugnacommiflà 570.55 poftTemplû captû quidà Titogeftum 671.40 InTemplo Hierofolyïni-tano crebrô couenilfe Apodolos amp;nbsp;alios Chri dianos 491.35' templa quando inlanfto rû memoria fumptuofè çdificari inc»pta 571.56 à Temporis circûftantia, ad facienda bona opera iuftificati excitantur |
JiT-ïi tempore difcemi legem ab Euangelio nbsp;nbsp;109.1 in Tempore quæ opera . Dei fada nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.19 temporum extremörum defcriptiones 378.31 tenebrarum redores cur diaboli didi 134-37 tentanones mundi «St dia boli uincit fides 177-45 quas habuerit Paulus 507.10 quibus rebus gubernéturàDeo 41t. 4 uerbo Dei uinci-40.1 (na 419.38 TÏr«TK miraculorum nomi Xcrcntius Rufus militix 1 nbsp;nbsp;nbsp;N D dux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 674.17 terra: infîmæpartes appel latioinferni 471.10 terræmotus , orantibus Paulo amp;nbsp;Sila in carcere 53.6oRomæfub Nero-ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.41 terribiliora omnia effein ueteri quam in nouo Teftamento 64.54 terrores fuftine re, contri tionis affedus 347.11 Tertullianus 56.1 deNe-ronis cdidis in Chri-ftianos 17.41 ciufdc de Hebionis dogmate nar ratio 483.50 locus de uo luminibus Lucæ Eiian-gdiftæ 609.61 Tertullus orator lud^oru contra Paüluih 9.5.eius accufatioaduerfus Pau lum 181.31 amp;nbsp;418.61 amp;nbsp;4'9-’ Teftamentu Domini mu tare, altera parte laicis fubtrada, cœnæ Domi nicæ contrarium 363.37 TeftamenCum nöilum, Hétere autiquato, quadiu maneat 61.57 eiuscon ciliator,Chriltus 108.51 libri 53.tpatefadione5 illuftres poft afcenfio-Chrifti 63.18 fubiedu quod nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59.18 inTeftamento nouo nihil defiderari eorum quæ ad falutera neceflaria fcitu fuut 60.10 Teftamentum uetus,fün-damentü dodrinsé PaU li 599.37 per noüu ab-rogandum,ex ueteri te ftamcto demonftratur ^0-43 Teftamentu uetus typos foiüm habnilfe return futurarum in Chrifto complendarum 47.46 ubi fecerit Deus populo fuo 41,1 nouum ubi. ibid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 Teftaméti ueteris duo prç cipua capita 43.16 li-bros quos habuerint pro autenticis, Apofto li 51.31 fcriptura quo-raodofe approbate tc-ftentur Apoftoli 41.41 ubi fateantur à Deo fo-lo eflë infpiratum.ibid. 47 fententias quamfci tèapplicet Petrus ad fua dogmata 553.41 te-ftimonijs quomodo uta turMatthæus 576.46 Teftaméti ueteris umbrç, funt,in nouo rcsipfæ 5l.5o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;amp;indc exTcftaméto ueteri quid demoaftrent Apoftoli |
E X. de Méfia lefu Chrifto 45.15 Seinde Teftamenti utriufq; autor lil.14 collatie nbsp;nbsp;60.57 difcrimina 61.19 con-fenfus in fummis dodri næcapitibus 381.45 in Teftamento utroq; lex amp;£.uangelium tradita '114.9^ Teftaméti nocabulü quomodo ab Apoftolis ufur petur 41 ubi pro extrema hominis uoluntate accipiatur. ibid, teftificaride Chrifto, patri cum reliquis duabus perfonis commune 84. 57 (ftus 108.14 teftis fidelisSe uerus,Chri teftes afflidionu Chrifti Teftimonium falfum dice re,peccatü in vm pra:-ceptum 3’5-19 Teftimonia Apoftolornm de comparata per Chri ftum iufticia quomodo intelligenda 138.55 amp;nbsp;inde 46 deTrihitate78. 55 de fingulis perfonis ‘^^.i^ex paCefadionib. perita.ibid. 47 de Dei definitione 70. 59 de Dcouero inuocando 519.10 quod Deusfibi eedefiâ colligat 74.11 de efléntiah iuftitia Dei 119.57 de fine fecuti 460. 35 Seinde.de hominis Corruptioneex uitio originis 167.15 inde. 168.1 amp;nbsp;indc.de ijs quibus imputet iufticia amp;nbsp;quibus non, quid pro-bent 150.51 de inhabi-tatione fpiritus fanfti quid iudicent 370.54 de iuftitia Chrifti 110. 6 de opere Se beneficio Chrifti 150.60 de ordi né iuftificationis 151.6. de partaper Chriftum falute quid doceantipt 14 de reliirredione mor tuorum certo futura 463.59 de fubiedo con uerfióis 151.51 de uarijs donis eCcléfiç,quid tc-ftantur 370.17 de uer-biDei amp;nbsp;feripturæ fact® efficacia 570.57 de uno tantum Deo 75.56 de uoeatione ludæotû 371.16 amp;nbsp;inde de uoca-tione gentium 375-40 lefum Chriftum exhibitum effe nouiTeft. fubieftum 59.51 amp;nbsp;inde teftimonia quod à lege li-beratifimus 184.40 quod Chriftus etiam |
poft glorificationé duas natural inunaperfona retinuerit 96.18 Seinde quod Deus per ucr-bum Se facramenta col ligatecclefiam 369.4 Seinde quod epiftoi® Apoftolorum fintuer-bum Dei,5e eundeni ha beant effedum 58.10 Se inde quod Euâgeliuni etiadoftrina debenc-ficijs Chrifti fignificet 195.14.10 qi Filius Dei fit peculiaris hypoftalis 85.14 aPatre amp;lpiritu fando diftinda. ib.40 quod filiü Deioportue rit efleChriflü 95.19 fp lefus Chriftus fituerus Deus Senerus homo, quid oftédat 93.38 quod lelüs Chriftus fit ucrus Deus 8e filius Dei patris 90.50 8einde.quódue rus homo 91.60 quod legi nemo perfede obe diat 189.54 amp;nbsp;190.44 quod Mefsias jimifius fit lefus Chrift* exhibi tus 106.1 Seinde.quód operum bonorü caufi Deus fit 180.47 quo*^ Chriftus 181.11 quod fpiritus fanâus.ibid.19 quod fides 181.49 quod orandum fit pro alijs 35Ö.51 quod pater Se di caturDominus Se Deu5 68.10 quod Chriftus fit Dominus Se Deus.ib.ia quod fpiritus fandus fit Deus. ibid. 55 quod per uerbi minifterium Deus regenerationem operetur 151.7 quod re-mifsionépeccatoiü fua obediétia peperit Chri ftus 131.1 quod fpiritus fandus excutiatur mails operib. 311-48 quod uerbum Deifcilicet dq drinam à Deo per Chri ftum Se Apoftolos tradi 11134.44 fpiritüfandü eflë profonam diuinant 110.44 de mundi figni-ficarionibus 111.4 Se inde ubi charitas Dei,gra ti® fynonymum ed 119.50 ubi Deus Se Do minis uocabuli tribuü tur creatori 67.18ubi gratia pafsiuc fignificet 118.60 ubi pater effenti® nomé eft 80.1S teftimonia uet. Teft.de lud® interitu 46.17 de Apoftolorü ablegatione ibid, depropagatione Euangelij.ibid. 15 de linguarü dono. ibidgt;i8 d» |
|
«le reieàiorie ludæofü ib.4y de Ifraele ftluan lt;îo. ibid. Ci de Meftia toto 4j.y4amp;inde4y. iiîamp;inde deuocatidne gentium 47.4 Tetfagonurt in ciVeuku templiquando faâ:ü,amp; cuiuS reiotneii dff4.3y texcndi artem Paulum no uilTeamp;exercuifle 787.5 Thabea feu Dorcas à Petro refufcitati ir.if Thaddäus unus è feptua-ginta difeipulis Edef-ûm minus à Th oui a, quid ibiegerit 11.30 8C778.54amp; y84.il inamna toparchiæ à Ve-(pafiano euerfa 66o.^y Thebis etiam Ecclefiam Chrifti tuifle 21.3 TheoeJpreti narratio de Si Wonis Magi interitu. Theophilus Antiochenus ƒ5.1 eins uita 611.50 ••«n«„{ ubi fcriptura di- ^uelialonicæ ciuitatis (i- tusamp;Eccle(ïaio.54 lu ^æ* 57py pfeudodo do ‘ncualonicêfes à quibus ftud;js laudet Apofto-lus 10.48 à fimulachris adOeum conuerfos ef 1^77.34 respropriasha bmlfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JiyuS “elTalonicenfium couef So 148.41 amp;nbsp;571.78 de eadejoeus Pauli 544.2t Thelfalonicenfium Eccle ham quo nomine com-mendet Paulus 7^5.57 *d Theffalonicenfes, cpi7 flolæubi feriptæà Pau-^® J9Ö43 qui fratres u-ud cum Paulo fcripfe-tint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;720.47 'nendx exemplum 6.47 fediciofus i99-4ï Thomas Apoftolus 402. 48Parthis midus 18.1 Indis. ib.7 amp;nbsp;778.38 ubi tollcgeritEcclefia 718. Thoras Apoftok uita 777, tSimbecillitates 778.10 inortis gehus 779.12 ge ha in India ut copiofe ita fabulofe ab Abdia narrata 778.41 * hofax fidei quid 264.44 Thracia quando à Romanis fubada 680.77 amp;nbsp;^yatirmEccleda 16.70 Tiberiidis deditio 676.70 Tiberius quæftionem, an Chriftus inter Deos ef kt afluinenduSjfenatui |
Ï M 1 prlt;5pofuit 22.54 èiufdé edidum in aceufatores Chriftianorum 24.21 fub Tiberio,perfecutioEc elefiæ 25.71 quxhxre-fes fueriht 479.25 quis fuerit flatus populi lu-daici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^70.39 Timonis uita 622.72 timor Dei opus primi prj cepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;284.7 timoré Dei uacare,pecca-töiti ipræccptû 286.16 timor feruilis peccatum inipræceptum 286.20 timorem mouere, miracu lorum effedus 451.57 Timotheus Apollolorum collega 402.72 amp;nbsp;717.52 Pauli 605.24 Corinthi docuit 21.47 cur àPaulo circumcifus 416.5 amp;nbsp;615.60 ubi 791.27 cur ab eodem Corinthum mif fus 720.18 ad Theffalo-nicenfès cur. ibidi25 Timothe’ martyr fub Do mitiano 28 74 mediate uocat’ 401.74 ubi 16.16 Timotheiuita 615.47 dona fingularia 614.16 mi niftcrio ad quid ufus Paulus. ibid.27 ad Timotheum cpidoli prior ubi (cripta à Paulo 796.40 depofterio-re,dubium 797'9 Timotheum quoniodo commendet PaulusCo rinthijs 720.75 Philippe fibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;711.6 Titus Apollolorum colle ga 402.72 Pauli 605.24 Corinthi docuit 21.49 quomodo à Corinthijs acceptas 730.4 eürnó circumcifus 184.19 amp;nbsp;416.7 amp;nbsp;442.7 cur in Cretaa Paulo relidus. 718.47 mediate per Pau lum uocatus 401.79 Titi uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;gt;i4i75' Tito quos tratfes cómen -det Paulus 721.50 Titum mDalmatia doeuif fe 22.46 unde ad eu Icri pferit Paulus 796,70 quid per eura in Creta effecerit 720.27 Titus 717.32 miraculofe feruatus à periculo ante Hierofolymä 66j.i^ Titi commiferatio cum lu dxis in ualles urbis de-iedus 669.it idolóla-tria 680.18 propiorad urbem acceflus 666.2 oppugnatio. ibid.26 Titus quomodo fe ad ob-fidionem Hierofolymo rum parauerit 664.60 Titi ad amicos oratio- dç |
3 E 3c. munimentisHierofbly mm 675.27 res geftæ pofttemplum captum. 672.40 in Chriflianos gefta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.55 fub Tito amp;nbsp;fequétibus ali quotimperatorib. quç hærefes exortæ 481.76 quæ res miraculofæ ac-ciderint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;648.60 Tobias Tcbiæ F. hofpes Thaddæi 12.35 tolerantia in crucejopus primi præcepti 287.8 deTolerâtiaex ueteriTe ftamento p.28 Tolofç quit primùmEuan geliura docucric 22.77 tormenta amp;nbsp;cruciatus in flagno ignisjamp;fulphu-ris,pœna damnatorum 474.21 (rone 648.5 Torpetus martyrfub Ne-Torquatus martyr fubNe rone 648.5 (da 681.18 Trachea Romanis fubie-traditio in reprobum fen-fum,caufà impœniten-«». nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311'19 traditionum humanarum obferuationem necefla ria effe fbmniarejiber-tati Chriflianæ eontra-rium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;416.20 traditionibus humanis nô alligandæ confeientix 417.28 traditiones humanas ob-feruandi, auc abrogan-di potellas,Ecclefîæ cô celfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;591.60 de Traditionibus humanis, canon Apoflolorû 740.27 pfeudoapollolo rum hypothefis 487.2 traditiones Patrû, feriptu ræ concrariæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;Î7.36 tranquillicas Ecclefiæfub Nerua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^9'37 transferri in aliud Euan-gelium, peccatum in i præceptum 286.73 transfiguratie) Chrifli in monte quid ßgnificaue fit T- 431.7a transgrefsiopro peccato. 160.4a eiut effedus. ƒ39-19 trafitus pér mare rubrum. 61.16 typus baptifmi. 576.16 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.i. Treueris quos dodores miferit Petrus 25.17 apudTreuiros quis do-cuerit Euangelium ai. 76 quos cis miferit do dores Petrus 25 ry ad Tribunal Chrifli fifli/ finis refurredióis 467. tributum exigere, officiu . magiftratus 298.43 trlbuta de fuis bonis ma-giflratuipendere,opu8 vii præcepti 308.57 Tridentino concilio fub-fcribere, contra officiu lubditorum 199.76 Trinitatis totius laborin comparanda remifsio-ne peccatorü per Chri flum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^31'37 deTrinitate quiddocue- rintApofloli 78.37 Triphena nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.19 trifficia fecundum Deum, feupoenitétia opus primi præcepti 284.16 triticum infedum fumm» penuria quoldam corne diffe 667.it (11116.51 in Troade,Ecclefîæ Chri-Trogyllius infula 19.17 Trophimus collega Pauli. 605.29 eius uita 6i8.ia Tryphofa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.19 Tungrenfium epifcoporu uitat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.15 Turcicum regnum regno Chrifti contrariü 599^ 26 Antichrifloaffine 44°-37 turpiloquium peccatuin vi præceptum 506.75 tutorum officia quo per-tineant 297.48 Tyberij Alexandriada in ludxos Alexâdriæ 6741 28 Tychicus 717.51 amp;nbsp;’718.2 collega Pauli 605.29 Ephefijt commendatus à Paulo 711.7 Coloflenfi bus. ibid, quo amp;curà Paulo miffus nbsp;nbsp;nbsp;7^0'35 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;618.12 typus coniundionis Chri fli 8cEcclefiæ ardifsi-ma’coniugium 473.5^ Tyranus cooperarius Pau li 605.17 eiufdem feho-1a Corinthi 716.49 Tyrann! in fehola quant diu doeuerit Paulus* 174'49^'5'f tyranni quando le in clôa cas abdiderint 675.7 cum Tyrannus intra urbé quid egeritTitus 671* 70 (ludæos 674.5 TyriEccIefîa 14.8 adaiu V Valerius quo à Petrôad Euangelizandum miffus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23.14 ualetudinis rationem habere, opus v præcepti 301'43 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■* ualetudinem fuamlæde-re, peccatum in vpræ-ceprum r 5O2.i4f uaniloquiamp;mentium fe-dudores, Eeelefiæcon' trarij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;292.48 Kk 4 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uanitsti# |
|
■anitatis verba faduofa uerbo Dei contraria. 4’-J7 Varus Agrippæ amicus. ^5'4.8 uafairæ,£ccIeGæ contraria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;393-4 uafa irx quomodo didi impij 218.44 Ecclefîx contraria 393-4 Vedem inlùlam quis Ro-manorumin deditioné acceperit 680.5'4 uelamen legcallatü quo-inodo tollatur Euange lio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;213.61 uelum Mofis cordibus im pofituin habere, quid i^-S“ Uciicficum efle, peccatum invprxceptum 302.36 Veneris Erycina; templü in Sicilia à Claudio in-dauratum 678.16 Veneris oraculum à Tito confultum 680.18 uerbera,afflidionum forma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;420.48 uerbum Dei purum amp;nbsp;fin cerum, nota Ecclefiæ. 379.58 quantum profit ad rcfutationem con-tradicétium 39.53 quid fit impijs qui pereunt. 40.10 quomodo appel letur à Petro 37.61 à Ste phano 38.2àPaulo 38.3 redè fecandum 404.30 promifsio Dei, obiedû fidei 268.21 bonum Ecclefiæ 387.58 lac animi 1^4-38 uerbum pro dodrina Dei in ueceri amp;nbsp;nouo Tefta mento tradita 34.25.44 pro dodrina hæretica 33-f4 uerbi Dei certitudo amp;nbsp;efft cacia ex ueteri Tefta-menco 50.38 amp;nbsp;37.56 tcüimonia de eadé 370. 37 duo capita 37.15 figni ficaca uaria 34.3 epitheta 35.11 autor 35.25 ad Verbi Dei fidem, ftu-dium amp;nbsp;amorem ubi co horcentur omnes homi nés ApoftoJi 40-53 de Verbi Dei ftudio amp;nbsp;ufu amp;nbsp;pfalmodia,canon Apoftolorum 53lt;î.ii uerbi minifterium defor-mari peccatis contra confcientiam 174.25 uerbi minifterium, mediû feu inftrumentum rege nerationis 151.7 pend . offerrmobisbonafacri ficio Chrifti parta 365. per Verbi minifteriû operari Deum conuerfioné |
1 N D quot;E -X.- falutarem hominis 343. ^? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^30 uerbi uaria fignificata 33. uerbo Dei omnia creata 6^6124.39 quæ contraria 41.19 duplices efte-dus tribuunt Apofto-li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38,13 uerbo amp;nbsp;facramentis ac-cendi,iugeri amp;confcr-uari fidéà Deo in cordibus hominum 266.11 per Verbum applicari nobis meritum Chrifti 246.30 uerbum afpernantes dam nare,decretum Dei 215. 4^ extra Verbum Dei nihil de fidei articulis ftatué duin nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41.16 extra Verbum patefadum de prçdeftinatione me-ditari, prideftinationi contrarium 218.57 per Verbum in quibus ue-lit efticax efle Deus 154. 2 quid operetur in ijs quilaluantur 38.16 de Verbo Dei,eiusq;ope-ribus reuerenter amp;nbsp;afsi duè loqui, opus fecun-di prçcepti 287.56 idem deprauare,peccatum in idem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;289.34 uerba inania pugnare cü uerbo Dei 4’-3O uerborum pugnas fequi ad fubuerfionem audi-entium 290.50 uerborum fanorum forma retinenda 405,57 uerecundia, uxorü amp;nbsp;mu-lierum opus 305,10 ueritasfeu ueracitasinte nendisucris fententijs de omnib, rebus, opus viii præcepti 312.16in familiari colloquio, i-dem.ib.in fadis amp;nbsp;tota uita,idem. ibid.43 ucritatis amorem non habere, peccati in Ipiritü fandura caufa 177'37 ad VeritatemEuagelij nó redo pede incedere, peccatum in 11 præcc-ptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;290.2 ueritatcin iniufticia deti nere, conuerfioni contrarium 35i.r4 uerfantes inordinate cx-communicandi 358.13 Vefeuus mons ruptus in uertice, quatum ineen dij ex 1e eiecerit 648. 60 amp;nbsp;649.1 amp;nbsp;inde Vefpafianus legat’ in G er maniam 680.50 quare amp;nbsp;quando bellum contra ludsos fulpenderit 661.23 4”^^ prouincias R omanis adiecerit 681. |
»4 Vclpafiani ad Romanos oratio,de ludçorum e-xitio 662.61 gefta contra ludæos 655.50 ido-lolatria 680.14 in Chri ftianós molimina 28.33 lub Vefpafiano quç res mi raculofx acciderint. lt;548-33, ueftesetia quando lacera uerint Apoftoli 506.52 ueftitus Chriftianorp aut Apoftolorum 506.20 uetus Teftamétum ubi fe-ccrit Deus 42.2 uetuftatis prudentis iudi cium deepiftola adE-bræos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.52 ui corporali in quos magi ftratus fine refpcdu perlbnarü animaduer-tere debeat 45.6.45 àViaiufticiæ amp;nbsp;agnitaue ritate conuerti, pecca-tü in i præceptû 286.52 uiæ ad falutem dusquç amp;nbsp;quàm contraria 157.23 uidoria contra diaboiura amp;nbsp;mundü,iuftificatio-nis bonum 260.5 bonum Ecclefiæ 388.36 uidima noui Teftamenti 3 Deoipfo fegregata. 364.12 uiduç in afflidionefua in-uifendæ 504.36 quodViduæà familiarib. fuis, fihabeant, ali de-beant,Apoftolorum ca non nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;537.55 uiduæ quæ Ecclefiæ fum-ptibus aluntur, quales efle debeat,canon Apo ftolorum 537.60 uiduarum officia 297.16 de earü uiti, canon A-poftolorum 537.50 uigilare contra lupos, mi-niftrorumopus 292.23 uigilare pro animabus,mi niftrorum opus 192.36 uigiliæ 410.35 nbsp;nbsp;nbsp;opus vi præcepti nbsp;nbsp;nbsp;305.33 uim Dei in renatis agere 150.18 uincula Pauli 22.29 uinculis conftringi affli-dionum forma 410.50 uindidæ cupiditas, pecca tü in v præceptû 302.13 uindidam à Deo aduerfus impios impetrare, effe-dusorationis 339 37 üipera nihil nocens Paula '64.4 uiro debitam beneuolen-tiam reddere,uxorum ■ opus 303-43 quód Viri nudocapitein |
Ecclefia turn orare tum prophetare debeat 536.1 uiri perfedi qui à Paulo didi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;270.4 uiris fubditas elle, uxorü opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.18 uiros infideles conuerte-re,uxorum opus 303.38 uirginem Chrifto confe-cratam non fas efle nu-bere,fidus apud fidu, Abdiarn Matthæus afle rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;577-37' uirginem uiro defpófare, opus vi prçcepti 301.59 uirginitas quibus mulie-ribus bona 305.1 uirginitatis donum haben tibus, liberum,fiue ma-trimonium ineant, fiue ab eo abflineat 454-39 de Virginitate feucalibi tu, quid doceat Paulus 45'4-iO uirium hominis depraua-tio ex uitio originis 168. iamp;inde. obieda, circa quæ uerfcnt,duo 143.6 uiribus hominis quatc. nus adferibantur bona opera qus àrenatis fi-unc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158.« uirtutes amp;nbsp;miracula effe-dus Euangelij 207.29 uirtutes Paulo inminifte rij fuifundioue ufita-ta: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;601.20 ■uifcera à fratre egde clau dere,peccatumin vu præceptum 3ii-45 uifio aut reuelatio,fpiri-tusuocedida 110-8 uifióes bona Ecclefiæ 389-10 Paulo fada: 595.4» uifionibus diuinis qui da ri fuerint 509,41 uifitationis tempus negle duin quarum calamita tum caufaludçis 657.57 in Vifitationibus Eccle-fiarum quid ordinarint Apoftoli 5-6-* ulfitatores' amp;nbsp;mfpedores ecclcfiarum Apoftoli.-519-34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, uita sterna, bonum Eede fis 388.48 effedus facri ficij Chrifti 365.11 effe-dus Euangelij 207.36IÎ nis regenerationis 157. 5 iuftificationis hominum 260.29 propter cu ius meritum nobis de-beatur 327-3-9 uita hominis quid 142.38 uita i n Chrifto, bonum iu ftificationis 258.11 de Vit-æ licentia,hypothe fis pfeudoapoftolorum 486.5p ab Apoftolis re-futata 490-37 uits noftræ incertitudo, caufa poenitétiz 351.24 uiez |
|
quot;itf nou!tas,efFc(3us facri ficij Chrifti jiSj.io ba-ptifmo fignificacus jvy. 61 amp;nbsp;}f ö.I lt;1113111 Sterna cui promit-tatlex,amp; cui Euangeliü ui.jz labor Trinitatis inea cóparanda 151.57 ädVitain æternâcü Chri ftoitigredi, finis refur-reftionispiorü 467.50 uitam aliam pofthanefe-cuturam efle, probatur 474-lt;Jlt; nitæ dodorum Ecclefiae huiusfeculi f49ï' Vitalis martyr fub Nero-quot;^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;547-37 ViteHius Imperator in Germania 681.10 eius religio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;680.5 Umentes quod prsuéturi fint mortuos in aduen-tuChridi, opinari, re-furredioni contrarium , 4’57.50 'Uuafides qu®iu epiftola bcobi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.19 quot;mos quofdam manfuros pertotum orbem homi Bes,fub aduétum Chri fii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;405.9 quot;rnbra Petri fanat ægro-tos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;55.47 quot;Bibras ueteris Teftamen ti efle in nouo ret ipfas 5i.6o Seinde quot;nóio cur fpiritus landtus lt;liétus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J10.41 quot;Bftionis uoce ubi fpiri-tus denotatus 116.50 ^t Vnftione quid legatur quot;pud Apoftolos 497.yy. quot;Bigcnitus,Chriftus 107. 33 quot;quot;ionis hypoftatics in Chrifto caufs 94.5 quot;nitasfidei quid 164.55 quot;nitas Eccleli^ in Chrifto 383:14 quot;ocati,appel! atio Eedefij |
E X. ergapeccatores reuela re,effedus Euangelij. 105.51 uoluntatis deprauatio ex uitio originis 168.J amp;nbsp;inde uoluntas hominis ad malum prona, adualium peccatorum caufa 170. 45 Uoluntatem hominis rege nerandi à Deo guberna « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153-53 uoluptatum amor, pecca-tum in vi præceptum uolupratibus amp;defiderijs feruire,peccatum in ix amp;nbsp;xprsceptum 516.54 uomitus aliopum plerifq; efcam feciffe Hierofoly mis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;667.17 uoti perfolutio quatenus Chridianis res libera fuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;506.51 Vrbanus Chridianus ai. I N D 3lt;57-5' uocatio communis certo loco quatenus alligata 401.10.16 ab Apofto-lica quid différât 401.11 uocatio nodra, caula ora-tionis 558.9 ob earn fa cienda bona opera 511. uocatio uniuerfalis, præ-dedinationis effedus. de Vocatione gentiü, tc-ftimonia 573-4lt;^ de Vocatione ludæorum amp;nbsp;gentium, decretum Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115.55 uocationes amp;nbsp;ordinatio-nes totius Ecclefia: fuf fragijsfadæ 501-5 de Vocationibus canon generalis Apodolorü. 55lt;5-i7 in Vocationibus honeftis mafiffe Chriftianos do cetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105.33 Volaterrani de uita Eini narratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;657.1Ô uolatilia creaturæ Dèi ^5. uoluntas libéra hominis caufalapfus 159.15 uoluntatem Dei de filuan dis aut damnandis ho-minibus,aliam fomnia-re quàm quç in Euange lio exprefia eft,prçdcrti nationi cóft-iriu 118-58 uoluntas Dei duplex, eX dodrina Apodolorum 75.17 cuius rei caufa 116.11 in lege patefada quib. tedimonijs pro-poilatur 75.41 fecundü VoluntatemDei, amp;non cótra eam,peten das effe res neceffanas 3^°-'8 ' - . uoluntatem Dei homini-bus nunciatangeli 150. urbes in Afia tetfæmotU contudæ quæ 648.48 uri potius quàm nubere, coniugio contrarium. 455-Kï Vrricinus martyr drb Ne-ronc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647.57 utilitatem amp;nbsp;falutem non fuam,fed aliorum quæ-rere, opus v præcepti. .5°’'55* Utiiitaté diam tantü quæ-rere,peccatû in v prs-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;501.51 ob Vtilitatem comunem prædinda bona opera 3»4-ylt;^. uxor agni,Eccléfix appel-latio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^7-3i uxori debitam beneuolen tiara reddere,opus vi pr.ecepti 505.5 uxorem alias ob caufas, quàm adulceriü,dimit- |
60 eandem propitiam tere,conïugio contra-rium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;455.13 uxorem habere tanquam non habeas, opus Vi præcepti 303.8 fuperVxorem dominium tenere, opus lêxti præcepti 505.11 earn dilige re amp;nbsp;fouere. ibid.eti.am infidelcm,fi confentirt, non dimittere. ibid, cum Vxore preces córau-nes facere,opusvi præcepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.13 uxores comfnunes,fecun-dum Nicolaitas 486.4 plures fimul amp;nbsp;femel non habends 451-57 uxores uiris cibumexore rapuiffe 667,15 uxorum opera amp;nbsp;officia urbes in Afia tetfæmotU contudæ quæ 648.48 uri potius quàm nubere, coniugio contrarium. 455-Kï Vrricinus martyr drb Ne-ronc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;647.57 utilitatem amp;nbsp;falutem non fuam,fed aliorum quæ-rere, opus v præcepti. .5°’'55* Utiiitaté diam tantü quæ-rere,peccatû in v prs-ceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;501.51 ob Vtilitatem comunem prædinda bona opera 3»4-ylt;^. uxor agni,Eccléfix appel-latio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^7-3i uxori debitam beneuolen tiara reddere,opus vi pr.ecepti 505.5 uxorem alias ob caufas, quàm adulceriü,dimit- 305-17 de Vxoruin maritos offi-cijs, canon Apodoloru 537-11 X Ir numerus corrigitur ablrenæoxfr- 56.58 Z Abulon urbs Galileæ rabiofidima, à Ce-dio direpta amp;.incenfa. 654.48 Zachariæ filij Baruch inte ritus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;659.18 Zaroesmagus in Aethio-piaà Matthæo eófufus 57lt;^-5lt;ï Zelotarum latroriura Hie rofolymis latrocinia. 658.40 fæuitia in plebe Hierofolymitahâ 659, 10 crudelitas, ibid.44 Zenas 517.55 eius uita 617* Zephyrini epifcopi Romani affirmatio, de ca-nonibus Apodolorum 545-P ^tfat infemi appeUatio. 471-59 |
FINIS
-ocr page 680-.Hfl
ERRATA
LIBRI SECVN-di Prim£Ctnturilt;e.
* Signum dubij. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s ^ä-'J
Pag.iiuerf.y Chrifti ij.zproconful. u-jj * zlt;î.44 participes tfi.zputrumq; lt;^î’3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
2^.$6 fadas 9141 quin 1.18.18 Nee iio.yy Spiritui 113-4$animantia 139.3$ iniuftos jj 47. itf$.$4 deprauatæ 169.38 Cai nales 170.30 extra 174.19 311)5 191.34 quam ^94-4°“°S'^guis quidam 49.Hinc zoi.ii peccatorum 203.19 debitam 219.60 Deiiufticiam ^'^^4^’^=g ^7 224.6R.om.4 (dele) 223.42lt;/'.n«iolt;zó»a 218.30fignificet 232.38Phil.i. 133.39Ad-4' \^^ Chriftus 244.48Chrifti 230.31 recitauimus 233.32R0.3- 234.22Efa.33 i3$-37“’' nbsp;nbsp;nbsp;#
oportet noftra etiam opera,amp;lcgis implicari,amp;c. 274.23 Ebr.io. 280.33 i.Ioan.3. i^r'^’^j^j, 343.27 Rom.9. 37Rom.i£). 344.23Efleftus 346.61 i.Ioan.3 333.10 ea 339-9excomro ^^ tioni* ii innocentes 28 à 363.1 ætema 32 Domini 371.3 Apoc.3 381-43 teftimonia .^^ Pfalm.81. 408.49 conuerfonem 424.20 eandem 423.47 amp;nbsp;Srlas 426.42 i.Cor.n- j^^^ ^j^ alijs 439.39 conciliationes 442.37 fr.gulis 471.39 2.Pec.2. 473.39 mundiciem lt;5° nbsp;nbsp;nbsp;^^^^
bas 488.17 Apoftolum 496.38 Efa.33 498.31 hominem 441uxiftis 306.4 reddeban
23Apoftolos 312.3 poenitentiam 313.33 facramenta 337.28 liberos 388.9^'0®'^** 606.24 inuenio 613.12 laborarent.
-ocr page 681-SECVNDA CENTV
RIA Hl STORI AE E C-clefiafticæ.
-ocr page 682-IL L vs T RIs sI M Is ET PIENTISS^ ^^l'NCl?/^ VS ^c 7)0M ZT^/S, 2), /O /Z^’N ^f FJ^IDEl^lCO SECUNDO, D.rriLHEZMO, V, Z 0 ZZ ^ ,, ^ ^ ^VDi^^iCo/unwri\fiatrib^^2)ucib(iiS4xo^^^^
fifi^iiC, J^Z^rchiOfiibfd J^iJnice, ^ Suy^f^uijs
-^a^deburgen/ibw.
zs, Lvsr^/ss/j^/s ^c 7 / ENT/s s / M /s
PI^zN C lP I B K s ^C D OM/ N !S, V, / 0 H ^N N / ^L,.
£ E Z^ro,^ D. m^f C 0, 2)ucibits Me^aplen/ZumMn-cipibi/i Vanaalorum, Comitibiti in Schuuerin,Rû-Zîoch ac Star^apiben, amp;c.
/LEV STE / S S/J^O ET T / ENT/SS, TE/N^
C JP / ^ C D 0 M f N 0^ P. f^Z' 0 £ F G ^ N G 0, Trincipi ^^nhalMno, Comiti in ^ßania, amp;nbsp;2)o» mino in Ternbur^^ ^c.
DOMINIs svrs CLEMENTIS SlMIS
S» ^ G^ fer Chriüutn,
EMORABILIS eft fentcnti'a, quam Paulus ad Ephefios quarto, ex fexagefi* mooélauo Pfalmo reci'tat,inquiens: Afcc ditm aitu, captiuam duxit capti'ui'tatem, amp;nbsp;dédit dona homimbus» Teftaturc-» nim, c H R i s T v M non effe in cœlis Ox ciofum : fed minifterio Verbi fui hic in terris perpétua colligere,fanlt;flificare amp;nbsp;conferuare fîbi Ecclefîam, l'n qua fit per Spiritum fandû efficax, regeneret homincs,amp; bona fuo merito par ta (ut funtyrecondbatio cumDeo,remifsio peccatorum,feu imputa
tioiufticiæ,adoptio, Ipiritus fandus, amp;nbsp;uitaætcrna) agentibus pce nitentiâjuerac^ fidefe ampledentibus,diftribuat amp;nbsp;largiatur» Sunt itacp fani ac fidi doefinres, feu miniftri Euang^îq t e s v c h R1* S T i,ingentia amp;nbsp;prseftantia Dd dona » Et hoc beneficium Dei fo^ Icteffe illuftrius amp;nbsp;gratius,cum doó;os,pios,graues,amp; ferios mini^ ftros,eo ipfo tempore excitât amp;nbsp;donat, quando tenebræ in doctri^ na regnant: SC confcientisc folicitè inueftigantes ueram confolatioz nem,eiufmQdi præconcs repente audiunt:quorum uoce,quafi è uin culis errorum 5^ grafTantium ópinionurhlibcrantur.
-ocr page 684-IN CENTVRIAM IT,
Tales certe fuerunt non inodo ipfi Apoftoli, fed multi etiafn aiff præftantes uih,eorum uiua uoce in dodrina redte imbuti, qui plu* . rimis in locis tarn ludæos quam Gentes, ex foedis corruptelis ßCer/ roribus extraites expedierunt,monftrata Euangelq luce, Explicat autem Pfalmi didü^ctiam hiftoria huius fecundæ Centuriæ : quod nimirum illuftresEcclefiæ doó:ores,etiam poft Apoftolos,c H Ri ‘S T V S addexteram patrisregnans, excitant ac conferuant,quo/ rum opera amp;nbsp;labore Euangelium lESV CHRiSTi plantatum, latiuscppropagatum eft, Suntautem prxalqs célébrés,poft Apo ftolos,hoc quidem feculo Ignatius,! heophilus Antiochenus,Sera pion,Papias, Polycarpus, Agrippa, Bardeianes, Rhodon, Miltia' des,Polycrates,Theophilus Cæfariê(îs,Pantenus, Clemens Alexa drinus,Quadratus,Ariftides,Dionyfius Corinthius,BacchyIus,Iu ftinus,Irenæus,amp; cæteri.
Fuit hoc fcculum ideo aliquanto floridius,quód ad zelum in tra/ denda atc^ propaganda doÀrinaEuangelq attinet, quia Apoftolo rum tempori erat uicinum : fed tarnen admiratione fimul amp;nbsp;deplo/ rationedignum eft,quódtam citômagnæ obfcurationes,magno^ rum articulorum fideffenfim inciderunt. Quodhacrationepotif/ fimum accidit:quód fummi quidam in Ecclefia doflores fuas quaP dam opinionesparum commodas,fuoscp quafi næuoshabucrunt, quibus fequentibus temporibus etiam magis Ecclefia quaifata amp;^ turbata eft,Nam dodrina de libero arbitrio,ftatim hoc feculo coe-pit uitiarfnimiumcp uiribus humanis tributum eft,
Articulum iuftificationis non fatis perfpicuè explicarunt,amp;ope ribusiuftificatorum plusquàm debebant adfcripferût: quod lor tè ex pfeudapoftolorum errore, de necefsitatc operum ad ftlutem, promanauit»
Martyria fandorum tantis euexerunt laudibus,ut quidam fentf re coEperint,eire peccatorum expiationes,
De diabolis luftinus fingir,quód amoremulierum lapfi fint ï dc/ ceptus illo dido,Viderunt filq Dei filias hominum,ó(fc.Gencf,6,
De homine Irenæus ientit, eum initio non ede conditum perfe/ dum;ac Theophilus fcribit,hominem nee mortalem, nee immorta lem fadum ede. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1
Papias, luftinus ÔC alq,fentiunt, poft refurfedionem corporale regnum mille ännos habituros eile credentes, priufquam iudicium fiat:ficut fuis in locis copiofius ifta recitantur.
Debet autem ea res hommes omnium temporUm monere, ne ni ^mium offendantur,reIigionem'ueChriftianam fufpedam habeant: quód etiam hac noftra ætate uident^ alïqüós interdum hamos incommodas^ opiniones,praeftantifsimis uiris in-Ecclefia Dei adhe refee/
-ocr page 685-PRAEFATIO»
tefcere. Pleruncçenim eiußnodixnix£urainEccIefjafuit,ut aiie^m • fyncenus, amp;nbsp;fermé abfe^ omni pharifaico fermento doerrinam cœ leftem rradiderinnalij uerd donis non modó illis pares,fed etiam fu periores, opinionesquafdamfanénonbonas,immó etiam turpes amp;nbsp;perniciofas habuerint. Sicutautem næuos nemo debet próba-rentauieifsim propter eos integram docflrinacformam, quaereeïfè ßlt;^ dextrè explicata eft,repudiare aut damnare,æquum non eft : fed - Apoftoli regulam fequi, o M N 1 A PROBATE: Q^V O D B Ox
NV M (hoc eft,piurnamp;neceßarium) EST, tenet E.
Eft amp;nbsp;illud in hac Centuria obferuatione dignum,quód tarn bre ui tempore poft Apoftolos, tam peftilentes amp;nbsp;horrendas hærefes diabolus in Ecclefiâ C H R i s T i publicè dilTeminauit.Saturninus, BafilideSjCarpocrates, Valentinus, Tatianus, lacerarunt doeftrina deDeo,plures deos fingentes,amp; c H R i S T i humanitatem negangt; tes, Valentinus 8c Marcion finxerunt, Chriftum é coelo carnein sttulifle ♦ Marcion infuper dixit,duo effe principia:unum bonum, dterummalum . Montanus CHRiSTi diuinitatem negauit,fecp Spiritumfanéfumelfeaffirmauit. Decreationedocuerunt,quód 2ngelimundiaurores fint» Defalute,non omnia peccata remitti: ^lomines natura faluos fieri ♦ Contra doArinam de honorabili con ’ugio,focdaslibidines permiferunt,amp; corporibushominum om uinó refurrecTtionem ademerunt» Hac in re furor diaboli manife-fteconiperftus eft,quiEcclefiamC H Ri STI fuis blafphemqscoux ^purcare,contaminare,amp;: funditus euertere uoluit,ut Deo ægrè fas« tftetjamp;plurimosaueradodrina abalienaret. Sicutenimboniamp;S filutarcsEcclefip doctores,dona Dei funt:ita uicifsim ha?retici,fun£ diaboli organa,amp; tetra portenta, Porró ficut, licet in agro zizania ptoueniunt,tarnen non propterea omne triticum uiciofum aut abx ^dendum eft:ita, etiamfiin eo coetuquiredéfentit amp;nbsp;docet,aliqui ^ehæreticis immifcent, qui fua uenena diffundunt, tarnen non pro;^ pterea illa tota Ecclefia eft uituperanda, aut haerefeosnominc exagi tanda Sc damnanda» Sequi enim nos hanc Iohannis regulam opor^ f^tiExierunt è nobis,fed non erant ex nobis. Nihilominus architex ftiamp;patrom',öc^feeftatores prauarum opinionum, iudicioEccIe fiarum reprimendi amp;nbsp;arcendi funt. Alia ratio eft illius ccGtus,qui palam corruptclas ardculorum fidei, prophanadonem Sacramenx torum à c H RIS T o ordinatoru,idololatriam, libidines foedas, amp;2 aliafcelera,^ quidem pertinaciter defendit.Nam ibi zizanrjs totus 3getoccupatus eft,regnantcp tribuli,lappæ, filices, ipinæ : ac tritici ^d nihil,ucl admodum parum adeft»
Caufæautem,ob quasuobis,præftantifsimi amp;nbsp;illuftrifs.Prinx dpesjhiftoriam Ecclefiafticam eius feeuh, quod proximè Apoftox aa 5 los
-ocr page 686-IN CENTVRIAM II»
los eft fubfecutiim,dcdicare uifum fit,hæ funt:Quia fub ueftra urn/ braaliquotannos,ueraDomininoftriIESV CHRiSTi dodrina fonuit:ac collecflra eft Ecclefia,quæ Deum uere coluit,8f in uita æter na cum edebrabit» Nullû autem maius in bac uita dccus e£t,quam eiufmodi in fuaregione habere quad paradifum ,inquoDeus fuo uerbo fincero, amp;nbsp;puro facramentorum ufu, ueriscp cultibus habk tat« Hic arbores uitæ plantanturSCcrefcunt, quæfrudus proferût Deogratifsimos,ac durant in æternum. Epicurei talia uel rident prorfus,uel admodum in paruo precio habent ♦ At uos ifta dona Dei,eorum(^ præftantiam,non dubitamus maximi facere,ac ardc/ ti fide pro fis Deo gratias agere» Aequum igitur eftjamp; uobis hifioz riamfacram exhibere:utamp; uos cognofcatis,qualem EcdefîaCHRl STI antiquis illis temporibus formam habuerit:amp; uera amplcda/ mini,amp; euftodiatis infradlo animo;præftigias uero omnes toto pe/ élore execreminfiSc fusiatis.
Maximæ in dodrina uariationes 8c inclinationes impendereup dentur:amp; ficmerenturhominumpeccata,quæ indies fiuntatrodo ra:actemporaquidemGermaniciprophetæ MARTINI lvthE RI, cuiusuoce ac miniftcrioluxEuangclfi quafi ètenebrisAcgygt; ptiacis reuocata eft, propemodum Apoftolorû ætati refpondent* Nuncuerd ipfo fublato,quafi alteram Euangclfi ætatem ingrefsifu mus,ubi plures phanatifmi incipiunt pullulare,amp; paulatim régna/ re:exoriuntur amp;nbsp;inter do(fi:ores,proh dolor, quædam incommodg opiniones,quæ facilius nafcuntur amp;nbsp;crefeunt, quàm extirpantur» Videtur igitur hæcætas noftrailli feculo,quodmox Apoftoloslè cutum eft,perfîmilis fore, Quapropter non tantum pios Euange Ifi miniftros, fumma fidc amp;^ diligentia conniti decct, ut ingruenti/ bus opinionibus amp;nbsp;corruptclis red:è occurratur,ac depofitum no' bis fanlt;fi:è à Deo,amp; Germanico illo propheta cocreditum, intégré incorrupte ad pofteritatem tranfmittatur: fed idem offiefi Deus àPrincipibusquoque poftulat,qui nonmoddfecundæ,fedetianî primæ tabulæ euftodes funt conftituti,ac repetet Deus ab ipfis ra/ tionem exadam in nouifsimo iudicio, quotidie iam magis magisip appropinquante. Ad remedium primus gradus eife dieftur, nof fe morbum:ita amp;nbsp;hicmorbus Ecclefîæ,qui nunc graflàri incipit, re élè eft agnofcen Ju»,ut matura, falutari amp;nbsp;neceflana ratione, nó nc glelt;fï:ione,fraude aut ui,fed orauunc,confefsionc,cognitionc, dfiu/ dicatione légitima ac manifefta, atque expreifa damnationecorru/ ptelarum ac errorum,omnino tollatur.Erroribus enim, aut ipforu feminibus amp;nbsp;inuolucris ftantibus, in finu malum multisanguibus aut uiperis longe nocentius,fouetur. Ad earn porró rem hiftorias Ecclefiænoifeperquàm utile eft;acdecet Principes operam dare, ut
-ocr page 687-P R AE F A T I o»
Ut propter propagationem ueræ dodrinæ, hifton'æ bonæ ^ gra* uesdextrè connedantur ♦ Ineopropofito cumnos ïamuerfemur, amp;nbsp;uerendum fît ne înopia fradis, id quod bene cceptum eft, defe^ rendum rurftis fit : Iperamus uos quoeç ueftram opem amp;nbsp;auxilium collaturos eiTend'c^ non in nos, fed in CH Ri STV M,eiusc^ Ecclc fiam. Quæ fit ratio diftributionis carum return quæ conferantur,in Præfationc fuperius eft expofiy tum«Beneualete»
J^atihiat flacius lHyricWt
J^atth^fti ludeXt ^4ßliM Faber.
-ocr page 688-ifMiHîH
-ocr page 689-SECVNDA CEN curia hiftoriæ Eccle-fiafticæ.
O R M A M BccleßiC Del, qudm ipß i E-svs ChriRut conüituit uiud uoce er toto fuottünißerio: er in qua pro pdgaddet dm-
uerbi diuini Idtiut j^argere, z^ pioru eoetum dmpUfi-care. Périment enim i^d omnid dd drticulum fidei. Credo Pccleftam fdnädm cdtholicam.
lt; inAßd dut mdguhis temporibM eccleßdmDei adhuc, quAin in dlijs orbit terrée partibis floruijße,pd^ iet. Boenimin loco nonpauci ApoRolorumdtfcipuli
adhuc erant in uiuis, zehisfi erga pur am dodrinam e-rat firuentior quam in poderisßit.
Bion autdubium ed,ßngulari Dei confit lio et beni-phanda Apo- 10gmtate,DodorcscuangelijChridi,eraliquamBcclc-floli,alijq-uiri nbsp;nbsp;ßamtamdiupodafcenfiioncmDomini,inijs terrisfer-
uatam eße. voluit enim Deus eX ipßs er totipoderi-
pictate, doUri
^’‘^^ipqidonitprie^dnteslabordrunt: ßperiori Cen-^'^M,quantum nos Deut ddiuuit,dcßripßmut. Biunc ^^^tn duthoredtq^ddiutore,fecundufcculum mgre-gt; ^^liutiquod à Traidno initiuCumit, eiutß er Uddrid-^gt;^ntonini Pij, Antonini Veri, Commodi er Seueri ^trnpora comp leditur. îAeminerit dut pint er dtten-^^dedor, in omnibus ßqucntibus Ccnturijs ad prima, ''f^Wi ommu praBdinißimdm, dc ca:tcroru nermdm, 20 ^ßtecurrendu. Si quid enim mprincipdlib. punâit, ^^putidodrind ctfdcrdmencit, dutdlijsetia rebus ec-^^ß^uit neeeßdrijs ddneeps difcrepduerit,merito rt^tdu, uel[altem inßriori loco habcbitur. Sum td-^^n tn dlijs rebus minus principdUbus nonnulld, qudru ^Udtio no Idbeßddt dut euertit Bccleßtcßnddmetd.
Porrà eß hoc fceulü,quod mine trdUdndum uenit, i^itlößt purins, quant aha fubindeßquemid: tarnen ^'im ed,quam horribihtcr generis humdni ho^is, et *quot;!«(«)» menddeiorum pater, Apo^olisfubldtit,nwx ^^deßarn Dei no modo ßeuißimispcrßcuticnibus,fed *ff)'K mßper hareßbus conßurcareßt außs : adeo ut ^^lt;dm nÖpo^remts in catuuerorum doäorum uiris, ’‘f ^itionesquafdam minus fanas inßderit,imö utflatim ‘fiitulus omniti fummus de iu^tficatione hominis co-•'W Deo experit obfeurari- Sed cum quaUbetfuo lo-f® dilucidè er or dine conueniemi tr atemur, er idea
30
tati, imà uniuerfa: Bcclcßießlij fui, in omne ufq; ceter-nitatem abundè decldrdre,uerciuxtd promißionesin hoc loco eße exhibitum Chrislumidc fe initio huiic fuum populum ad focietatem filij fui uocafßc. denique ut feirent omnesgenees, ex iudaiis toti mundofalutem ueniße, ßeut Prophetd mquit ; Bx Sion lex exibit, er verbum Domini de Jüerufalem.
Sed nontamum inAßa iubar illuddiuinum luxit: uerum uiuit adhuc Apoßolit, in Aßiedm er Buropam etiam ufque, ut dióium e^, radios fuosgloriofèßarfe-rat. Oportuit enim complcri hanc prophetiam : In 0-mnem terram exiuit fonus eorum,er in fines orbit tera rarum uerba corum.
Ecciefia per Afiam.
MAnßße ccclefitd Dei in hoc pveefenti feculo, e-tiam inipfaVLicrofolyma, quæpcfthorribilé euerfioné nonnihtl inüdurdta fiicrat, certum eA : eoq, po^ lu^um, ZachtcusiTobias, dlijß doélores ibi fil-ferut,doitrind er uita clari,de quibus inßi. Puit qui-dem lüc locus Bornants imperatenbus fubieÜtts, qui ethnidt fuperHitionibus erantdeditt : fed nihilominus Bcclcßa Chriüifuos quofdam ibi dodores er couentus habebat. imo fub Hadriano, exddit tudait omnibus, tdiitd feueritdte,utne exßeculaquidem c longinquo ipfis licerct Hicrofolyma aßheere, ut fenbit Bufebïus ; ethnieit,er quidem Chridianis pernuffumestcamiH-colere, iam nomine etiam duitatis immutato, ut Aclia
^tpaledori ob oculos ( quantum quideminhacho-^i'nimbeciïlitate, er ex monumentit extantibus col-pduit)ponantur,pluramhocinttioucrbafieien- 40 ab indauratore uoearetur. ““ qje non putaumut.
DE LOCO ECCLESIAE CHRI-ftij eiusq; propagatione.
^* Vibin in loeit Chri^m Eccleßa faam ' ^\\5 habuent^dut propdgduerit,rurfui pri mo loco dtcendum eR: ut ueluti ue^i-gid Dei obferuentur, cX inenarrabiUt
In Ciefdrcd Pdhe^mte Tkcophilut precerdi, ßeut Bußbiut lib.f. cdp.2z teRdtitr. ücc dubitem eß^um in reliquit PdldsTnu' loeit pdßim plurimæ ßermt cede-ßne Chrijh.etßliterit nonperindeßmcelebrdtcc:prlt;e-ßrtim cum ßperionßculo tarn illuftrcs, in ommdaui
regionis oppida er duitatcs fida fintpropagationes. sic in Tyro ac Ptolcmaidc regnum hoc Chriftißiri-tuale ßilfie,ex Bufebij hb.;. cap. zy liquet.
Antiochia: autem Syriæ aliquanto liberior er eele^
1, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;----eiusmifericordiaconfideretur eree. go brior tumetiäeratBeclefia. Durabat enim adhuc ali-^^Orttur, quid iuxta promißtones non deßerit fernen nbsp;nbsp;quo modo lüa quafit Academia,quie à Betro Pauloq^ er b b aliis
|
CENT. IL |
CAP. II. |
|
alijs eximijs ChriHi organis ibi Mituta fierat: nee erat tam mtferè diflipata, quam Hterofolymitana. Oportebat enim iudicio D« Hierofolyma fubinde de-crefiere: ut nimirum extaret teflimoniu exhibiti Chri-fit,zr exemplumpuniticontemptus CT perficutionis filij Dei: ut etiam con^laret, ceremonias totamfi poli-tiam Mofaicam iam efie abrogatam, congregan nunc Ecclefiam ex cundts gcntibus, er regnwn Christ efie fitrituale, tamfi dijfindi per totum orbcin terrarum, nee aUigatum efie tantum ad iudatcum populum. 1« primis ueri, cum Celebris lüe Ignatius, Apojlolorü difcipulits, Antiocht£ egerit Eedefix amiflitan ; cui Heron, ahjep plures, uiri pietate aceruditionepra-flantes fuccefièrunt : confentaneum dl, prislmifloris non parum ibt adkucreliquum fiific. Ex Antiochia autem paflim etiam uidna; ciuitates ac regiones, ueluti ex finte faluberruno,uerbo Dei irrigate fint. Non enim potuit,nee debu.t lux tanta abfiondi. inThar-fo tiero Cihciie cimtate fiifie Ecclefiam ChrtAi, literie Ignatij ad cos tr an firn fie o^enditnt,tn quibus Philonts d.aconi Tarfinfium meminit. Eucrunt etiam in Mefo. potamia Ecclcfia:plures: Eufeb.^.. cap.iy. Superfuit er tn Ephefi baud pofirema Eedefia ChriRi. coflatenim, S. ïohannem,pro:fiancé apcslolu Chrifii, ipfa Traiani tépora attigijfe : id quod Irenens et Clemens tcslàtur. nam irencens tertio aduerfus h£-refcslibro,cap. 3 ficinquit: eyuecFc Ephefi ecclcfia,À Eaulo quidem fïindata,lohanne aut permanente apud eosufq- ad Traiani tépora, teftis efi uerus Apofioloru traditionis. Et fiit Iohannes fine dubio,quafi communis epifiopus et dodor Afite,quipleraque loca ipferhet percurnt, ecclefiamq- Cortfii m ijs plantauit. Haud proculinde Smyrna,eiufdem lome ciuitM, euius cy Ephefus,amœnolittore Jitafiit,inqua do-drina de filio Dei uiguit, Eolycarpo dodore, qui Jo-bannis Apofiolt alumnus erat. Celebris etiam Sardis ed,ubi Melito eedejia Cans'll preflut : zr TraUts, cui Eolybuis : er Philadelphia, Magnefia ad Matandrum, ubi Damas docuit:ficut etiam in epidolis Ignatij com-memorantur, quibus et Colofie rurfus extrude accen-fen pofiunt. Phrygie urbium maxima Hierapolis fiit, ubi Papias dodorem egit. Philomelij quoque er Pergamopolis meiuiofit in epidolaSinymenfi, ut habet Eufeb.lib.a..cap.iè, Et inipfa Troodead Hellejfiontum Euangeliuha, |
to 20 JO buit fuum locum, unde Ignatius ad Phtladelphienfis cySmyrnenfis liter as diciturmififie, de quibus tarnen fio loco qu£dammonebimus. Micomedta quoq3 fliif-feEccleJiam,exfcriptisDioiiyfijCorinthijuidereesl: CrrejèrtEufibiushb.s. cap.i6 ex Apollinar:o,eccle- so cum c^cris'coepifiopis fMS,qui lüo temporis profias turn fùijjè in Phrygia,Myfia, Galatia, Ancyrai, in umcia Africa er Humidta ecclefiam Dominiguberna-bane,fiatuit, er librata concilq comunis examinatione firmauit. Cyprianus hie dc quodam infigm er excel-lenti epifeopo Agrippino differ it,qui ant c fua tempora uixerit,er inter epifcopos Africanos er Humidicos pr£Cipuiis fiicrit,cumqs eis concilium celebrauerit. Vincétius Linnen fis in libro Aduerfiisnouationesba- Co^nano uico,in Panto o' olijs. Amaftrißiiffc,lib.^. (Aigt;. tj comnumordt. in Poitto quidcm Pocm epifeo-pu^ cclebrdtur,tn ciuitate Synope. Vnde confiât,ficut in fuperion, itd etidin in hoc feculo edm Afite partem, qua tAmorem uocdmiK, uerbo Dei in prirnif excultam crnatdinq- fuijje, dc ueluti pdrddifunt quandi Detflo~ ruifie : itd tdinen, ut folet Ecclefid inter dfihiliones, tanqudin hhd in inédits fiinis.flor ere. poreficrint Ecclefid : tdimn dubinm non efl, quin 0 in ijs non pauca ficrint.fiquide 0 flipra mdicatu ell, Thomam Parthis, M.edis, Perfis, ELyrcanis 0 Eracb-manis Euägelium prddicafie : Eartholomdim etiant Indis ac Armenijs. ut liceat come Hare, etiam in eo loco adhuc Chrifiianos fitifie: imo hiHortaPamemidein decldrat. Et Tertullianus contra ludacs inquit, utfl-quenti Centuria dicetur, Parthos, Medos, Elamitiis, tnultosq^ alias credidiffe:quos anteTcrtuüidm tan-pora conuerfos efie,mde liquida apparet. De cieteris autem regionibus ad Orientem fit'is, 60 .. etiamfiparum infenpea relatü efi, quales ibibot tem' nbsp;nbsp;plt;wc^,^e podremafierut Ecclefiiefprafertimht^o^ Écclefiæ per Africam. ç Ad alia nunc orbis partem tranfeamus. Etfipdu-corum oppidorum Africæ nomina annotata reperi-untur, tarnen fide digni autorcs, qui hoc ficulo uixe-runt, ciq^ uiemt ficrunt, 0 ea qua: fiperiori feculo commemorata fint,fatis oRendunt, in omnibiispraci-puts Afi-iclt;e regionibus {utfint Aegyptus,Thebais, Marmanca, Cyrcnaica, Humidia, Mauritania, Cetu-lia, Libya, Aethiopia ) Ecclefiam hoe feculo faa ha-buiffè hofiitia. Alexandria,Aegypti ciuitas clariflimd, in qua opti-marum artium fludia exculta 0 conferuatafunt mul' tis feculis,a Marco mit tat a doétrina Christ feribitur, qutequidem 0hoefeculo doilores egregios habuitt utAbilium, luslum, Cerdonem, item PaiKenunt, dementem,aliosq' infignes uiros.Nec dubium eshqutn ex hac quafifcaturigine quadam,in hac quidem orbis terrarum parte, ad uicinaetiam loca Euangelij do^trina propagata flierit. trenteus infuper darißimus huius fecuUfcripl^^ te-flatur, in Aegypto 0 Libya fit fie Ecclefias,fineeram Euangelij dodrinam profitentes : lib. 1. cap. s. 'P^f' tullianus in libro contra ïudceos commémorât, mox Apofloloru eorumfifuccefiorumminiflcrio,adChrt-fiimi conuerfos efie Africanos, etiam trans Cyrenen habitantes, atq; adeo etiam ipfcs Getulos O Mauros : er nonunatim inquit,minorantes Aegyptum credi-difie in Chnsium. Vndc colltgi potefl,perpleraque Afiicic loca ecclefiam Chriüi fidfie fiarfam, cy non 40 medioertter floruffe. Pefirt Eufibius libro fexto,ex totd Aegypto O Thebaide circa 200 Dotmnidnnum^prdCfi'dosChri-flianos martyrij caufi Alexandria traplos. Hue per-tinere uidetur,ciuod Cypriantis in epifiold ad Dum' tinum ita fcnbit :Etnos fdcerdotesDei,OEscleflie dus dc tpfiits dignatione pricpofiti, fndmus, rem fiant peccdtoruminEcclefladaripofie,nec pofie aduerfi-riosCkri^i quicquam fibi pro eins Ecclefid uendted-re, Cluod quidem Agrippinns, bond memorid uir. reflum,ait flt:fji Cdrthdgtnenfiin epifiopum. In mfills totw illm^ magm marts, quad inter En-ropd, Afiam,Africamc]; portenditur,proculditbiomgt;n |
’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DELOCOETPROPAG. ECCLES.
tlt;thii(S oiuitdtilus uidnx. Ex Pdtmo infuld Iohannes *losiolus fubTrdidno rcucrfuslegitur,ubi hauddu' ^‘teuangelia Ckridiquofcunqj potuit imbuit.In Cre-fii,Gortyn£, alijsq- dus lod ciuitdtibusßißfe Pccleßd, ^flPionyßj Corinthij fcriptis,ut citaiicurmPufebio ‘‘‘’•4. cdp.z} manißdumed. PnumerdtPergomenßs
de quibus fuo loco infirius. Syrum Papienfem ept» fcopum Pergomenßs ndrrdt, Tieinum, Genuarn, Der' dondm,Adcnfcm,lt;:y' rcliquds uicinds urbcs Cïrisio lu~ enfleiffe, Prixi£ Pdud'miis epifcopus ßit. Puer une igitur in ijs locis adhuc fdndi cactus.
In GdUid Areldti Trophimum,Pduti diflipulum, Chridum docuiffc, fuprd diximus : de cuius flut e ç ut Soßmus pdpd, tede Petra Clunidccnfe,fcribit ) omnes
Ecclefiæ per Europam.
•« Qitdlogo cedefidrum huius flculhGn^efdndm Si-^^gt;lt;e ciuitatem.
GdUite ciuUdtes fideirmulosdcceperunt. Vndc ueri^
^^!^^^^°P^^^^^^^’fl^^^‘^- qu£quidcm fdtismul-10 ßmilc ed,circacetKeflimum Domini annum latiflimè ^^Mbet tedimonid,Pccleßam inea plurtbusinlocis me. Planqueedparsqu£Aftamminorem eregionè wedat, quam uno nomine fdiiè Grxciâ uoeemus, qudfi ^‘‘^qsoppofitxpcclcfix lUudrata, nuiltisinlocis ce' ^^res ecclefias Chridi hdbuit:qu£pler£lt;fl ab Apo-felis ipßs fùndat£, CA à fuccefflonbus conferuat£ du-^eq; funt. Plam, ut hinc aufliccmur,Athcnienfium etclefla ab apodolo Paulo primum chrido lucrifl^ diflodca egregijs quibufdam dodoribus claruit.
i^os Trophimi riuulos per GdUids fluxißfc, edsqßdn' diDei germinibusfoecundds ßciße,
Viennx tyrPugduni Pccleßdm hocfeculo floruif' fc, pdtet ex epidold martyrum GdUicanoru, dpud PU' febium lib.f, cdp.t. Adon Vicnnenfis indiedt,Vienn£ in Gallqs,fhbTrdidno Zdchdridm quenddm docuiß fe, dtque in eodem loco martyr cm efjedum : cui lU' flus, dlijqile plures fucceflerunt. Irenxus ait, fe dpud, CeltdS commorari.
I« Uißdmd ctidin fudm Pcclefldhdbuit Deus: quod Cf inde conddt, quid Irenens lib. i, cap. 3 teddtur, ec' cleflds inPlibcris fliffle. Indus e^Pddor in duitate
^ONgj hactempedate cyuadrdtumhabuitdodorem, zo
^^iimpradantcmtCA ipfum quidem Apodolorum di-ßpv,lH: CA Arididcn,philofophum Chrididnum. Pt
^‘^nit^gcßppus,ut^ufcbius Ub.^.çdp.iz recenfet, quot;f quot;“^ Corinthios mdnßlfe Ecclcßdm: item Ldccd^mo-*■ ^tß dutem nomind reliqudrum ciuitdtum non fuut ^^^lt;^ßd in biSiorijs: tdmen non obfcurc hinccoUigi f^^fß,ex ißis lacis qtidß ex fcholis quibufddm ac ft:mi~ ^■‘'’^ß Ecckßdrum, in plures regiones C7 nrbcs Euan^ l^^uimperuemffe. PerAchdidm epifcopos conueruf-P alt;i cöcilium,de Pdfchdtis qu£flionc trdnßgendd, in' Pf»« iudiemus. Ad Philippenfes hoc noStro tempo' ^^ duo excellentes dodores, igndtats er Polycdrpus, pfipfcre : licet de ijs epiâolis qu£dd nobis po^ed dd-^uendd uideantur, t^eq^ credendum e^^pemtus cX' W»m ßiffe Theßdlomcd: illud prxcldrum lumen, ’i'‘^iPiulus ibidccendit, }móTheffdlonic£,erl'lt;t' ^S^ibocetiam nollrofeculo mdrtyres inuemuntur: P^M kßd dicetur. ïn Thrdci£ urbibus, Anchiali Zo-*'®»» Pebelti ucro Julium ßiffe^EufebiM hb.;, cdp.i^, ^^^erupione indiedt. In lÜyrico etidm turn faiffe eC' '^^ßim Del, ex Eticeph. lib.s, cdp. z^ liquet : qui qui~ don Eleutherium quenddm doilorcm ibi cldrum ß-^^f teUdtur. Pt fuprd didlum eA, ueniße ipfum Pdu-^w i» illyridm,er dd Damibium dmnem.
Complut o pdßi leguntur. Pdfciculus temporum, To-letum etidm rccitdt. TertulUdnus inquit ■ H.ßdtüd-riem omnes termmos^eyT Gallidrum dinerfds ndtiones, Chrißo ßiße fubditds : de rccitdt cdtempord,qu£pojl emiffos ApoRolos mox fubfccutd funt.
In Pritdnnid quoque turn fuit eccleßd ChriAi. ndiit dreiter annum. Domini i7^,ßcutpdulo posl explicd' 30 bitur, dccerßti funtpluresdoüores, qui eds fcintiUdS,
quds anted habuerunt, rurfus dccenderunt. unde er Scotos, Cbridianos dntiquiorcs Petrus Clunidcenfis uocat. Ac refiratur hue queq; TertuUiani tedimaniu, qui inquit : Pritdnnoru indcceffa Romanis loed Chrd flo fierunt fubdita, er Sdrmatarum, er Dacorum, er Germdtiorum, er Scytharum, cy abditaru multarum gentium erprouincidrum, er infularünwltaramno-bis ignotdrum,cr qu£ enumerdre minus peflumus: ubi debts nodr is temporibu: diffent.
40 Supra ctidin commemordtum cd,aThemd Scythat ebuerfos eße, undepodea ibimdnfit dliquis ecetus cam dodrindm retinens. Et ut hanc quafifummam omniti adijcidirMS,Pufcbiuslib./^,cdp. 7 tedatur,P.ccleßdin ad Romanos CA Grxeos, ad Scythas CA Barbaros, er ad ipfaspenc inultimisorbispartibus reconditasnd' tiones propagdtd efflefub üddrianomeq; refirt,etidm' fiflingulorum locd non inucnidmusannotdta.
inPAlmaiid,Crodtid,Cdrinthid,Vindelicid, PiheX' ^ proumcijs Hislro conteminis, in üorico Edured-“ ui Pdtiubium iiixtd Pdtduidm : blogiintix, Treue-
’■*gt;ipiid Tungros er Agrippinos, Pardcuid Saxoniæ Hadenut inflgniora locd, quorum paflim dpud dU' ^dein ciuitate, o~ alibi paflim in Germamd cccleflas ^ tares fit mentio, in quibus Pccleßd fini hcflitiold ha-If^enfcculo pldtdtas ( ut fuperiori libro ad endimus) go buit in hoc feculo,utcut:q; defignauimus : ex quibus ui-^'^‘iffehocquoq^xuouerifimilced. PicetautëautO' ^''^'n cerUtedimomd defingulis non extent, Ircn£us *‘lt;«fn fde dignus tedis, CA Germanix uiemusi lib. 1
dere licet,quomodouerbimDd reucrd fiiddmirdn^
dum fernen Pei^ut Chri^us noodt, quod qutdemivfcin totu orbem, dd omnesgenees fubinde difßcmindtßßuet, conferuat,fœcundum dtqueßugißrum efßeit, ut inde fudm £terndm Pccleßdtn eolligdt •
DE PROPAGATION E.
^oittrn bdrefes cdp.s.Gerindnixecclcfids iUuUrior-^utpneconio: cas nimirum nunqudm aut dliter credi-^ßc,tiut dliter trddidifjè qumn Apo^olos,eorumq- di, Pp«(oï. ynde certum fß, Pudngebum dd Germdnos ”0« Urn fero perucmßc, ut reccntiorcs quiddtn feri' t^ores cenfuerunt.
IAm CA hoc adijciendu erat,quomcdo ccclefia ebri' fli in dlid dtque alialocd inhocfeculo propagdtd fierit: fed tam pdued de cd re ad nodramufque memO' Na«c ad Italian, in quaquidcm Roma babuit do- 6o riam peruenerunt, ut dolendivm fit, tam praelara be' ^^tes^Puaridunii Alexdndrum, Sixtum, CA cateros, nbsp;nbsp;nbsp;tieficid Deitanto filentio effle fepulta. Generalid qu£'
bb z dan
-ocr page 692-|
CENT. IL |
CAP. H. |
|
dam Rufebiusrécitât Iib.t,cap,i7,-^podlolicosuiros per uniuerfum orbem quaqua palet difcurriffc,fuluta-ria regni cœlorum fiminu fiperfinunuutes,çy audtio-rareddentes : ac iadiis findamentisuno in lcco,fidisfi tninislris coftitutis, mox ad alias peregrinusgetes,qu£ defidei dodlrtna nihil audierant,maximis itmcribus contendiffe, Hine zy Hicephorus eadem de re teAifi-cans,lib. 4, cap. z ait: Omnium regionum Rcclefias perfidem i« 1 e s v m ChriStumfflendidè floruiffe. id ucrôdedodlrinuGrconfifiioneaccipiendume^i. num 10 alias duns perfccutionib. uexdci çyprefii fiierunt. Rt afirmat uterque, quod obferuutione dignum eil, i^os Dei jeruos Apo^olicam doélrina et diuinorum Rudn-gcltorum fcripturam tradidifi^duraffe etiarn in ijs mi-raculorü donum : nee tamum fcrmonibus,fed er hbris 'mexpugnabilibus, uitdq; jandia rem ChriAiana luuiffe cruuxijfe. tlt;on immeritó igiturRuangclisieabRu-febio, ey alias etium Apoüolici uiri appeUantur. Hx’C in genere de amplitudine Reek ft e didlu fint, lam nero nemo dubitabit, unumquemque dodiorem in fuo loco fedulo hoe cgilfc.,ut nontumum 'infuocce-tu fund dodhrinaplumaretur, fed ut etium (eras lüc fa-luturis fimiculus Ruungelij 11; s v C^hn^i ad uictnas gentes emunaret. Sic conjemaneum edi, ex Uicrofo-lymis, Antiochia, (y alqs cckberrimis locis Afie ad alios populos, ucluti colorias quafdam ecclefixChri-fii trududlus effie. ignat us ex mnculis alias Rcclefias, proeul dtß!tas,fcriptis crudire çyconfolari noncef-fauit. Ciuumoucró magie ac hberius idcmegtt,do- nce liber Antiochia: finit us edi m'nidierlo ? Polycar- 30 uidiorta Aurelij AmbrofH refirt. Verùm ne prorfui pumRomamueniffe fcribunt,ibiq;quufdamharefcs, , ' quot; ci ujfentiretur,retrahebatur auitafua religione,qiiie e-rut ethnica. Altißime enirn harent, difiicilimeqi ex a-nimo cijciuntur,qua: in teneris annis nobis 'in^tUatu futu. ad-quod accedit,quod natura noftru perfi pracli-uiorfit ad faperdhtiones, quam aduerutn Dei dodhi-num, qu£ apparet rationi abfurdißimu. offindebatur etiarn externa ffccic Chridhanorum, quod uiderct homines uiles cr abicdlos Chridlianam religtonem prof-teri.Præcipuèuerô figt;edtabatRomanos,ettpfumadea tro fuam Afitum uideret,fuaq; frugrunsia repleret: ante 40 Impcratorem: ficut honunes mundani pierrnqipGen-fe uero Gr£ciam,totamiq;Ruropum baberet,ut Me tanquatuba Domini fonora,etiam ultramarines po ut Valentini CT Cerdoms,repreß:jfe i^t ext'inxiffe. Ac de lobanne euangeltsla Clemens fcriptum rdiqttit, ( ut habet Rufebius libro 3, cup. zi') eum podi reAitu-tionem fuatn fub Traiano fiidiam, ad uicina qitoq^gen-tium loca exiuiffe, ut ibi Rcclefias er minUlros con-fiitueret, idß regatum fieifie. Rt confidera mirabi-le Dei confilium. Iohannes'inRpbefum ad littus marts Acgei collocatus e^, ut inde quafi exjfecula re-pulos fuis concionib. ac feriptis mcUimtret, cz muita-ret ad Chriâu: præfertm cum ibi fient admodum co-midus portus, plunmiqi mercatores ac hommes perc~ grmt eu locu adierint. Habitamt in codem Uttore^non procul Ù lohanne, Polycarpus, alijqfmfignes uiri: qui nequaquÛ ciows muti, uerùm cubic fonames fiêrc^ ec-elefiam ChnUtpcrpetuo ftudio conuocuntes. Decimo TraidiùMiw, Alexandru Komlt;e magnum Senutorum purtem, cr Hermetem pricfèHum cum to^ tudomo, ddmoduiuimerofafrmilia,lt;y C^uirinum tri-bunum cum fuis domeflici5,conuertif]i fèruitt. Kceenfet Pldtmd,Romanos epifeopes hums ectdtis, plurcs dd dmerfd locd cpifcopos ordmeffe: uerùm cum loci non exprimantur, fides penes fcriptcrem e^o. Sunt qui fcribditt, Sixtum, quendam Peregrinum no-tnine,Romdnum cpfdopum, in Guil ds mf iffe, qui eus in fide confirmuret. acceperuns enirn anti a dodrinum mini ^6 hancpropagutionemfiidlameffe. Hemricus Chnsli ab alijs dodloribus. Benignum, Poly carpi dt- 6ode Rrphordia, anno Domitti 16^: anno Veri t^yfi* feipulumfin eus quaqipartesdeueniffcfcribunt. ' emdumquofdam, 6 Commsdh In hifioriuTimothei ciliipfird |
Anno Rludriani ts, Domini n;, ‘Tamnt(S,Rbroi-cenfis epifcopus decrepitus,d.Ricinio prefidlofagd-latus,cr paralyticum fanafjc,amp; fororem lüius ceeain, furdam er mutam fanitati reSlituiffe firtur. Licinij quoq^filium extindium 'm uitam reuocajf'e,quidatn re-firut: qua quidem occafione Licinius,cum uxoreteo-nilla,cr omnibus opt'matibus, numero m x x uiri, ba-^ ptifati funt: at q; hue rut tone latins Ruangelitimdiuul-gatum edl. Polycarpum adlittora tAaßiltie,itemVa-lentiam fuos difetpulos propagandi Ruageltj caufa mi-fiffe, VincciHius hb. n, cap. 109 er “î commémorât: per quos in his qitoq; locis Rcclefiu altqua codedia ehl- Celebratur autem mprimis propagatio müritan-niarn fub Rlcuthcrto fiidia : de qua tarnen pieruque tam dubiè cy obfcurè rccitantur, ut propemodum tota hec hiRoria de fide fuu laborct. tofephum Arimatbienfiin' circa annu Doimm és, in Rritanium euangehum Cht P fit,cu/m fuis quibufdam focijs pertulijfe,isr futduineiuU Rcclefiie in ca prouincia prirnim coepijfe tucere,fu-zo pra efl commemorutu. Hmc alique rehqme etiatti ai hanc preefemem ufq- etatem pertnunferum,licet uide-antur puulo obfcuriores fiijfe. Lucio igitur in Anglic imperunte, narram publica ipfius regts autoritatere-ligionem Chndhanam introdudlam,(^ etknicifmunt totum dcdlrudlumeffe. Rion erat omnino'miqunstii' dus CkriiHanorum rcligioni,fiatim initio fut imperijgt; Kouebatur enirn nonmhil miraculis iUu^ribus, qiiu ƒ Chrillidnis in teflimomum et ornumentum fue doârt-næ paßim edebdmur: ut Gildas Albamus inhbro de tesffedlure,eorumq^cxemplumfequifilent, 'Po^eu-quàm igitur comperd ex legutis Cefaris,prapotentet dtq- lUu^resquofdum exRomamSjTrebclUum nem-pe cr Pertinacem,dliosq;nonnullos Chri^idn£reli' gioni uccefiiffe ; imo etium ipfumtmperutorem Chri-ftidnis lt;equumfùclum, miruculofupluuiudChrijliunis precibus impetratapermotum: capit ipfe quoq^ Chri-fiidnorum dodlrmam attentiuscyplenius cognofeeret ac tandem ad Rlcutherium, Romana: eedefia epifeot ^0 pum, Pluanum et Medumum Pritannos doefrma prie-fiâmes mittit, ac rogat,ut indedodorcs quofdumucci-piat, qui Chrid:unuinreligionem infuoregno,ubolito toto p,thnicifino,infidurem. PugutimitaqiC^Damiu-nus meuloca ueniemes,Rcclefiumpurtimrcfirmuntt partim confiituum. Pltec anno Domini 17^ comige-runt. Ad hune firè modum ’Buitens in fuo Cutalogo» ali/q- ifia commémorant. iiduclerus Ckro.ge.é. fil.t^ ait,circa unmm'Do- |
|
DE PERSEC. ET f^j iflum 'Elenthcnum inAnghant ueniffedd quod Ü-^orid tdmgt;.'n non recipiunt. Vaiulam d. mq; ommnorefipiunt, quad Lucim rex inperiofuo j^onte abdicato, imoetiatotd Anglia re-^‘(liyßdiK fit conciondtoriquimCdllijs cyinGer' fKMi(i,nempcAuguRx Grin Sueuiapaßimprted.cdrit ^:risium,acde)uqiCuricnfsecclcfiiedodorcfjidus, ^g^^ i^^ Oiirtyrio occubuent. Htsfrbulis diabolus conjfurca. ÿ'^e^ «t ecclcfam Chridi. Vtut autem fefe res habcat, nos lt;iuiicm ftis certo diccrc non poffumus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;k, Atque hdc quidein de Britanma, ex alijs breuiter ttminemorantur. fedquis tarnen ficrit, quiprimtem in ^citannia Euangelium docuent, non fatis liquet. lUud wé à ueritate alienum non uidetur, earn Ecclcfam ifflïió à Gnecis feu Orientaltbus dodonbus, non à Ro-manis fcuOccidentahbus plantatant fifi : Griccosq-w ritus ac ceremomas, qualefcunq; demum initièfee-mtytransiulijfe. Cur autem itafen{iamus,duobus po-df unum mdicijs mouemur : quod Petrus Cluneacenfs d)lgt;M,ad D. Pernharduferibens affrmat,Scotos Gra- to lt;0 more fuo tempore folitos olim Pafcha eelebrare, ^t Romano. Hotum ueró eA,de hac re acerbè mitià toter Orientales GS Occidemales certatum effe. Altern porro e^, quod Galfidus Cardinahs, qui itidem Streiter annum 400 uixit,teüatur in fuaEritanmea ^l^onahb. 8, cd.4. q Eritdunipenétus noluerintreci-fere Augu^ir.um iunioreni, magnè Gregorij legdtum, oec uUum pcntifeis Romdm priinatum fupér je agno-ferc. c^aod itidem no obfcurumfgnum ef,ecgt; dodri- terno bcllo ccclcfö Del acerbè et crudelttcr inffafe. oomnooKomanispropagatam efe. Coiteriim quod 30 ucrïimdeexternadus,nempecorporuoppugnatione, tonocentius in fua Epidola, did. n cotra contendit, ^eeidcntalcs cedefas 'omnes, GX ctia Africanas, ucl à 'beiro^uel ab dus aut fuccefforum foru difapuHs pro-to^itos efe : id putamus magis quodam inantsglorio» ^^derrenaf poteiuiai fudio ab co did, quam quod tel Kent os it a fc habcat, hidorijsq- probari poßit. In fteemptiienim ed exenipluPauh,acciusdijcipuloru, ^01 «egot faPetro effe mfum aut uocal urn : et tarnen '‘'«m in Gccidcntalib-ecckfijs mult urn cu fnii laborde •». DeiofepLo Armathunfifitfrdfnddcsi nuntio. 40 Slit Commodo impcrdlore, in ind^am quocj; numo-^lt;‘^dii inSlaurdtio accidit, circa dnnuinChrtsit 178, ^‘Wiindict mercnytnu: inuUd Panton refi:rt,dd De ^fr.K»n, elarfin.um epifcoj urn Alexandiintceccle-itfgt;ttunciosablegarunt,pctentes,bt crudilum acpium ^odorëfibimitterct. Prat enim Alexandria cum pro-fter liter arum fudia, turn ucro emnum maxime pro-fter fineer om Euangelq dodrinam, etiaminlcngin-epis regionibus cclcbcrrima, DeUgitur aut uir dodri- 0* plet ate pro: dans Pantenus, qui Gt peregrinatto ■ oeoinontnmtus fufcipit,GS‘foeliciterexpedite Pionaut tlt;oiiii in ïitdiam cuangcliu/m Chridiintulit Pantenus, ‘f ox fuperiori Centuria potet, Prostcrea eitts rei gt forgarr^emum ed, quod in co loco cuangchulAat-t'^ttiebraids litcris aBarthclomoio dcfcriptum in-t^toeritjfeeunf. Alexandria depertauent. Q^apro, ^^^if^'tfcHtaneumcd,eum in quibufda locis indi^cc-(tejiM correxife,in alijs dc integro rcdituiffc, ucl ctiö rontäffc, Apud Brachnancs, cr cirtum ealo- cd turn deemffe,Hieronymus in cpido-laadAUgnumti'daiur. |
,0 PACE ECCLES. DE EXTERNO STATV, HOC eft,de perlecunonibus amp;nbsp;pace Eccleüæ. AM igitur pauldtimpropuK adEc' defiæ defcripttonem acccdamiK. ^im udUo mundiipfiK mari,fneuf, conf der andumeü: nempe qua ratione, qutbue artibuc, infdif eer crudeh-tdtibm, Diabolui eiticq- fatettitcs conattfnt ecclefam ChriRi concutere atq^ euertere,Gr quomodo interdum Del« ci qudf üdlcyonid quidam inter mediM proeeb lot dedcntiquiequideinret miraculofmrgt;ci gubcr~ nationem gt mgentem mfericordiam erga fuam Ec-clcfam perpétua déclarât gt contmendat. Primirn autem, earn Diabolus immani odio contra Chn^ueiucq^Pcclcfdin flagretiGritluddiuinÜ ora-culnm, Tu mordebis calcanéum feminis, adfinem ufq; mudi mpleri oportcat : facile ef cogitare, q, bis prie~ fertim temponbus, tantisq^ mcrementis regne Dei,né^ hilnb mohtui ft,quo gloria d nilifonunum falutein dc numftenu uerbi impedirct,càfgt;urcdret,aut ctiafun ditiis euerteret ac delcret, fuaniq; aulam ampliarct, GT tanqua fortis armatus curapotentia tueretur. Litcrii igiturprodittieü,tum maximè diabolu extertw GT in~ hoc Capite differemm: de interno^pauloirfinui. DE PERSECVTIONE lub Traiano. DOmitiano igitur, cim alioqiii grdui omnibus honunibus tyrano, tùmuerô inprimis Cbn^i er cedefie Dei deerrimo hoïle, è rebus humains fub~ lato : crfccedcntetgt;ïcrua,ut eüfuperiori libro expo^ ftum : publico dccrctoplcraque Plomitianè iniusia gt crudelia cdidla caffantur, ea raticne, ut Cbnüianis a-liqiia pax concedatur, gt exulibus in fua locacrjien-Clones redire liccatAnhis qiiaf ir,ductis,ctia Iohannes euägeliüa, ex P atme adfiios Tpkefos reuerf;« eft, er ccclefa Ckri^h mediocriter refgt;irauit,dc uelutifercno coelo fememis Verbi diuinipafimfexltcitcr fila c^i. Verum earn foelicitatem iwx inuidit ecclcfce chnsH Diabolus. ï^erua etiim pof unicu impcrij fui annum extmilo, in imperiwm fucccdit Traianus,circa annum Christi centefmu ; acimperiopraßtitannos e^, menfes i. M.ox igUur ahu fatum ucl conditionempcclefa segt; dccepit, Prat alioqui M.V/p»« Traianus ciuihter bonus aclaudatus princeps, cbindicia Grhumanita-temclarusadcó,utpodealatdacclamaticnis, quoties crearctur Co-far,prabuerit f rmula : Sis falicior Au» gudo,meliorTraiano. edq; argumentum nopefimee naturai,q, aliquando prafdü pratorij cligens,Grgla-diuei tradens,frturdixiffc : Hocenfe cc tra meos bo-fes utêris, cum tibi iufa mendauero : quodf ueró me uideris miudè agere,contra me ipfo utitcr, Scd cum dif 'mdæfnt uirtutes politico gt Chridiante,quod ad £0 regnumhoecalede jeu fnrituale ipftisChndi atti-Het,talcm fepraditit, ut tertius inter bodes Cl. mdtex bb j cruentos |
t
-ocr page 694-|
ii CENT. II. ententes perfecutores ccclefi^ Dei, nempe a aerom ac Domitidno,connumeretur- Occafiones autemfitere tdles. Ruit imperator, quod did fold, a teneris annis, ethnids fuperditionibus mbutus : deinde eyr alias gu-bernatores rebus politids quafijfinis qiiibufdam irre-titi,noninquirunc diligeiKiusreligionis négocia. Ad-h£c,fumma etia hominis fapientia cr indicia, ed nd-turd inimica Deo: ui plcrunq; homines, quo funt ratio-ne exceUentiori prcediti,eo magis myderijs Dei ac regno Chridi aduerfentur. Rxhifee igitur quafi inti-mis confitliarijs Traianus naufeam cr odium erga reli-gionem Chridianam, utpote fuis fuperftttionibus con-trariam, natura habebat ; podea uero improbi magi-firi de indigatores accedebant. çy feribunt hidorid plures,ïmperatorem non tam à natura ad profiiftoncm fanguinis incrinatum,quàmàconfiliarifi fitijfe dece-ptum zy indigatum : inprimis ucro ( ne non diabolus fuum antiquum obtineretyab ethnids facrifids effe condtatum zy infiammatum, nempe à Publie Tarquinio facrorum principe, cum mamertino urbis prie-fido : ut Nauderus refirt. Ac numerarunt idolorum facrificipraifidispecuniam,ut Chridianos tanquam bodes fuos è medio toüerent ; tedante id Rreculpho lib. i, cap. zo. Plaufibilis etiam caufd qult;efica, zy in-fidiofè ampltficatd ed. Podqua enim in conjfedu ef- fet, religionem Chridianam indies magis magisq- au-geri, pr£caucndum effe fcntiebant, ne imperium Ro-manum inde aliquid detrimenti capcret : ficut etia Sa-Icüicus fcribit, piorum numtrum zy mulcitudtnan fu-ffediorem fiiiffe Traidno,quam ipfam religionem. jo Tiufmodi enim criminationibus Alonarch£, fu£ poten ti£ pr£tcr necefiitatë anxiè metuentes,plus quam ulUs fdijs affiduntur. Pr£ddrum quoep occafiones qualcf-cunq-plurimi,pr£fcrtim uero aulici, cupidè uenantur. Rlcq^uero hoc pr£termittendum cd,quod Nauelerus frodit,V.udri^um conïhtuifJèytK plcbK in Epißcopum reaper dur aceußdtio. bac tarn regia uel tyranmea po, tim lege permotos ejje politicos iiiros, ey ipfam adeo Trdianum,ut jn(tucrent,ne quando ilh dodores Chri-fîidnorumdutoritdteç^potentid ere feerent, Komano 40 imper io detrimencum infigne inde emergcret. Tuerunt dutan,ut fieri folet,plurim£ cditfie,qu£ fi-mul eoncurrerunt, or erndeUtatem turn excitarunt, turn auxerunc. rdenimDidbolm,inperfceutiombm contrd Chridum z^ eim membra concitandis, minis rhetor : ideo praitextus multi fierunt. Fccerat cr fe-natus Romanus, Traiano bellum in Oriente gerente, decrcttim ebtra Chrtsliaiios : quafiejfent hosies Deo-rum mmortaliu,reipub.orrcligionisRomance. Et- enimgraue ipfisuidebatur, patrio zyatatam religio-so fios laudat, ijsff pro uidoria facrificat,zy mfferos tiemlabefidari,abolcri,nouamqsinduci. itaq- zy blaff hemix zy fiditionis crimen Chridia-fiianis intentabatur. Addebaturethoc,qucgt;d Chnjlia-ni fiatuis Impcratorum tbure acuino facrificare ncl-Ïetit (. id quod inter idololatricosgenees publicum l£f£ maiedatis crimen habebatur) C£terisq; fimulachris, qu£fola pro dijs habebane, colebantff pnquot; orbem, m* hil diuini honoris exhibèrent. Porró, quo anno fui imperij earn pcrfecutioné clt;e-pcrit, non tam accurateannotatum muenimus: uerifi-VuU tamen cd,eumftatim und ewm affumpto imperio. |
ii lO lO CAP. IIÏ. dut certè non multo pod, eoepiffe in Chridianosfeut-tia exercere ; Utpote homo ethnicus, etplurimis Ckri-fl:i hodibus fiipdtus,neqi er at adhuc Dotnitiana perfe-cutio penitus dbolitd,pr£fertim cum Rlcrud uix annum imperio pr£fiiijfet, ut didum ed. Scribit Heinricus de P,rphordid,Trdidnum fxundo anno mouijfe perfe-cutioneni,ueriim feptimo demum dcrius urfijfe. Tlon autem uno tantum in loco edperfecutio graf-fata ed : fiquidé à tali capite, nempe Monarebd, mota fidt : pafiimq; per emnid Romani imperij loca ( quad turn non modo Ruropam, fed maximam etiam Afia ty Afiic£ partem adhuc complcdcbatur) fefeextendit. Acdocetrerum ufus,Regumminidros aut prafidot promptißmos ejfc ad talid obfequid, ut quigratiam ac fud quadam commoda in lUis rebus uenentur. Profcri-ptaenim Chridianorumbona id£îldrpyi£adfera-piunt,zy uedimentis Chndifife palliant eyemant ■ Appdret autem ex Plinij Secundi firipto, pttihed mandata ab }mperatore,ad omnes omniumprouincia-rum prafidos effe miffa, qu£ quidemneeeßitatempef fequendi cuilibct preefidi attuleruticiactedanturan-tores, infinitos Chridi fideles fitb hoc Jmperatore in-teremptos effe. Rom£ dodores euangelij Chydi, uc-lut bojfitcs zyomnis politic£ dominationis zymun-danorum bonorum expertes, dodrin£ zy oratiom in-cumbebant ineo,quoddbatHr,tuguriclo:ac confifi fioneparati erantpro Chrifto ceruicem pr£bcre. Rrf-pitur ergo anno Traiani quarto Euari^us adfuppli-ciiim. decrimine ebtra eivm,fupradidu ed:fedpr£ci' puivm crat,quód Chridianoru dodor haberctur. Scri-but hidorid pdfiim,q,fub Traiano Clemens, Alexander, Quirinus, zyfilia dus Ralbilia, Sulpitius zy Ser-uilidnus, ey- Domieilld Serapia, hiereus crAchiUcus, alqqspiHrespdßifint. RandeuiolentiaerC£teriper itaham dodores eyr Chridiani expertifunt. Kierofo-lymis per Atticum Confularem perfeeutio uiget: ac Simeon Clcophcc filiiis,Cbridi eonfobrinus,eum quidcin annoru effet c x x, eruci affigitur. Crinen ed, quad Chrididnus,çrex poderis Dauid, Chridi^ agnates eßfet.cy-citaturabRufebio lib.3,c.tp.3- Egf^P?'«»^ afii,rmdt, ab hcereticis Simeonem eßfe accufatu co, quo diximus, modo. Crud aut ratione rcliqui priuati Qhri-fiiani fint trddati,fi)rtè ob mulfitudinem non cd in liters reldtum. Idem quoq; dit,epifcopos Rierofoly-mit duos tanqua martyres eyr tedes praßiißfuunde cob ligipoted, ipfos in maximes pcrieuUs O'afibdiomius ibi docuiffe : nee habuiffe uel magnifiées CT^lendidos titulos,ucl etiam dominationem ullam poUticam. Antiochia: uero Traianus redicns ex hello, decs Chri^tancs 'mterficicunt. Vriccipttè dut darißimm dodorem Ignatium, difcipuludpodoliloannis, eiEc-clefi£ eripit,ut podea dicetur. in Ponto Phocas c-pifiopus iuffu Traiani, co quodRleptuno facrificare nollet, in caminu ardentis caleis detrufus edperpra-ceps,ac podea in thermos coniedus zy necatus. Qttifj zyfingulatimperduitates,populusinfan'M contraChndianos perfecutionem exaffes-abot. Cao-f£ no funt obfcur£ : nempe quódpartimpcccata atro-éo cia,quibus populuscdobnoxius,irónideriouerbinol-IdW drgui: partim quad apudimperatorem plurimi griu^ |
|
*} DE PERSÉC. ET PACE ECCLES. Jfdtwm mire fluderent, cy munera captarent. idea ^gradibiis dignitatu multi deijeiebantur, bona pub-^icabantur, extorquebatur pecunia: ficut priefeHi, frefortim impij, norunt eiiu rei infimta aucupia. ^ed iRe crudelitates nequaquam opprefjerunt eccle-fnm Dei: uernm, ficuti palma'aducrfus impoßtum pendus affurgitjUtiusep utret: tta Dedeßa etià eo temport, inter médias cruces,gladios,ignes, innumeraq; iermeMaßbinJereMreßcbatetdccrcßcbat. id quad sxIcriptoPlmij tyfequenti hiSioriamdmßRumesl. Addendum C^ hoc eA, dodores tempore perfecu-i^rus Traiane fe muicem er fuos diligenter cohoriitos eße ad patientiam. Sic Ignatius Polybium con-foluiis eA, in epiAola ad TraUenfes: Pufebius lib. j, ^^pitc j;. clemens ChriAianos ad marmora darnna-ios,idCnerßnam : Freculphus kb. z,ca.io. item paf. 1'^communes ßderuittprccespro conferuationePc-^^fte, C conAanti conßßione martyrum: ut patet ex ^pt^olaPlmßitem ex hiAoria Polycarpi. txfetrntiiim, temtus eA, ut paulo altius earn quoti-'btananimaAationem fecum perpenderet. Depreben-dtt enim, CbriAianos nullorum fiicinorum reos eße ; jo piendum cibum, prohufeuum tarnen, er imtoxium : fd duntaxat ftium ChrtAum colere, er fefe ad pteta- K cogmtam exponit, or ea ratione qualemcunq; re- tium numerum. ^Milti enim omms lt;ctatis, omnis or-^^Xitione impetrat. Mandat enimtmperator,ne magi. ^0 dmis,utrtufque fexns etiam,uocantur in periculum. Vide igitur quid accident,er quomodo aliqua qua. ^fciinqucferenitasexorta,Deibeneßcio, fùerit. dr. n innum T rai am i4.,Domini ucro 112, Plinius Se-tnndiii Utens erßeundta Celebris, procon fui Bithy. »ie, erat inter CiCteros indices perfecutor datus, ut ^t Tertullianus, is multitudine martyrum quotidie ^'i^nlitomm, ingenti ffiritu er fide ChriAum confi-ientium, er firè ultra martyria propter ChriAum ion çj- bone Ratern obRnngcre. Cum igitur ex lite-^iRumamtatem haufiffet, mnocences non debere tan-iiieruciatibtn trucidari, conscientuegratia etiam bo-fmiethmcus, Deo tarnen fno quodam confiho omnia Wlt;( mirabihter modérante, ferió cogitat, de mitigan-^i bic tam iniqua,tamépcruentaperfecutione : lite-’■«^j ad Traianum mittit,rem omnem, quantum ha-ßitusChrisl-ianos amplius q!i£rat, fed ultro oblatos ‘biceufatorib.puniat. Ad earn queq^rem nonparum bibuerunt moment t, quotidianit piorii preces, à Cbri. ^nnis ad Deum de kac ipfa perfecutionefiiAo:. Cum Uit ha: liters ChriAianis innocentée teAimoniiim per-biieam, er ipfos tyranos coarguant, quód caufa non fxf^lorata infantes ChriAiaitos trucidarmt : uijum nobis cA,utraq; fcriptaintegrè huecoUccare. in cius libro, Solenne eA mihi,Donune, omnia dequibusdubi-fo,adterefirre. QuisenimpoteAmeliusuelcunAa-^^CKnimeamregere,uehgiwrantiam mAruerei Co so i,ntionibus de ChriAtanA interfii nunquam : idea ne-fio,qiud er quatenus autpumn foleat,autquert. Nfc mediocriter hefitauefit ne altquod dtfertmen e-^atttm,aitquamlibet ténert nihil à robuAioribus dif-fiaiu: detur ne poemtentte uenia, an ei qui omni-CmiAianus filt, defiße non profit. Momen ip- ........ , _________________________________________ fin, etianifi fiagitifi careat, an fiagitia coherenti co fimi exempli,necnoArifecuUeA. ^■«m pumamur . interim in ijs qui ad me lanqudm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n Tertullianus diit de hoc ipfo refcripto fiepromm- bb ^ CM: |
*4' lO 20 ChriAiani defirebamurj. une fum fecutus moium. ïn-terrogaui ipfos, an eßeiK ChriAiani: confitentes, Herum ac tertio iMerrogauißupphctum tninacus:per-feueraiKes duci lußi. Meque enimdiibitaba n,quale-cunque eßet quod ßtereiKur, peruicadam certè er in-flexibilem obslinationem debere puniri. Puerunt a-Iq fimilA ameiKi£, quos, quia ctucs R.omani erant, ad-notant in urbem remittendos. Mox ipfo traAatu,ut fieri folet, dißundentefe crimine,plurcs ßecies mei-derunt. Propofitus eA libellus fine autore, multorum nomina coiKinens,qui negant fe eßeChriAtanos,aui: fiißc, cum præeunte me decs appeÜareiK, er imagi-ni tUiC, quam propter hoc tußeram cum fimulachris numinum adfirrtithure ac umo fupplicareiK,prlt;etc-rea maledtcerent Cbrifio : quorum nihil cogipoßcdi-cuntur, qui fuiK reuera ChriAiani: dimatendos pu-taui. Altj ab indicé nominati,eße fe CiriAianos dixe-runi,er mox negaucrunt: fiijfic quidem,fed defifie, quidam ante trieitntiim,quidam anteplurcs annos, non nemo etiam ante uiginti quoque. Omnes er imaginein tuam,deorumq; fimulachrauenerattfum: tier Cim-fio malcdixeruiK. Adfirmabant autem banc fißc fummam uel culpiefult;e,uel erroris,quod eßentfohti fiato die ante lueem conuenire, carmenqitc ChriAo quafi Deo dicere fecum intiiccm,feq-,facramento non injcelus altquod obAringerc, fed ne firta,nelatro-cmia, ne adultcna committerent, ne fidem fallcrent. ne depofitum appcliati abnegareiu. quibus peraRii, moran jibidij'ccdendtfuiff'e,rurfnsqiie coeundi adca-quod ipfum fiiccrc defißepoA ed-.Aum meum, quo fe-cundum mandata tua er hæterias eße uctucram. Quo magis neeeßarium credidi, ex duabus ancilUs, qua: miniAra: dicebantur, quid eßet ueri, er per tor-menta qu.erere. Sed nihil aliud inueni, qudm fuper-fiitionemprauam er immodicam : tdeoß dilata cognitions, ad confulendum te,decurri. Vifa eA enim nübi res digna confultatione,maxime propter périclitait-ex Mcabuncur. Mcque enimciuitatestantiim,fedui, cos ettam, atquc agros fuperAitionis lAius coiuagio peruagata eA: quee uideturfiAi et corrigipaße. Certe fat A contînt, propè tam defolata templa ccepißc cele-brari,erfacra folenmadiuinterimlfarepcti, paßimq; uenire uitlimas, quarÜddnucrarifiimus emptor inue-niebatur. Ex quo ficilèeAöpinari,qu£ turba homi-num cinendaripoßit,ß fit poenitcntite locus. EpiftolaTraiani adPlinium. Aäum, quem debuiAi, mi Secunde, in excutiendis caußseorum qui Chriftiani ad te delatißetant,fecu. tus es. Meque enim in uniuerfumaltquid, quod quafi certam fèrmain babeat,conjlituipotejl. Conquirent di non fuiK.fi defirantur er ärguaiKur,piiniendifunt : ita tarnen, ut qui negauent fe Chrifiianum eße, idq-reipfa manißflumficerit, id eA,fupplicandodijs no-fir A, quamiiA fuße Aus in praiterttum fient, ueniant ex panitcntia mpetret. Sine autore uero propofiti libeüt nullo crimine locum habere debem : nam etpefi |
CENT. H.
CAP. III.
ciat : 0 'fententiam neeeßitate confiifa n,negat mqui-rendos ut mnoeëtes: ^ mandat puniendos,ut nocetes.
Hac iguur rationc Deus aliquain tranquidUatem ßd' Ecclelù donduit,ut pauluturn utres faas recupera-Tec, çy m locum interßdoru ahj fuccederent, latiiisß *l qudiuo Eudugelq doélrma prugredi poßitizy res ip fa probaret, Eccleßam fad conSlaiu:d,conßßione er cruce magis ßdngere perfecutorum tyrantdem, quam ccßioneßmulatione uel adulattone.
nidem Theodulus, AÏexandri diaconus,idem fupplictu fiabijt. Eadem crudeLtate cy alios lüe comes tradauit. ïlt;tdrrant 'ey Zenonem, patricium Komanu, cum de-cem nullbus,ducentis et tribus,pro Chriflo interfidu.
(Quinto Hadnam anno,Euflochio, quem TraianuS cotra Ëarbarcsmgt;ferat parta uidoriadomuredcuitti, Haananus latabundue occumt : cr eum introducens.
pro uidoria Apotlini confidim facrificat- quod cum Eudachius unacumipfofdceredetredaßet, cuiixore Atqui heet redindanonmhilfiterit eatyrannisin »0 ^ hberismartyriuperfirt. 'Vincentiuslib.it,cap.Si. innocentes Cisrijiianos, non tarnen ommno fublata aut Circa decimum eius annum, Eauflina (y lobita in
prohibua fùit,fcdpcrmanfit : ut Eufebiuslibro 3,ca-pite 3}, cr Hicepboriis libro 3 capite 17 narrant. Abundè enirn liccnti£ in piosgraßdndi improbisreli» damerat, itautmanifida er atrociore perfecutione utcunqtie fedata.ßngulares quatdam perprouincias à pr^fidis ey alijs impijs, pradte iam aßuetis mbiaiui-biuq; mdituerentur, dc complures bmeinde leuioc-cafione trucidarentiir, duarn enirn freile fiat,accufa-torem CbriRiano fubmitceref
Durauit aut haic perfequutio firtè circiter annos quatuordecirn, ita tarnen ut initio in rccenti Traiani imperio fuerit lenior, poflea fubinde magis maguq; creuerit. Non aut omnes paruer contantes femper tnanferunt,fed eo quoque tempore nonpaud metuen-tesfuocorporiac bonis, deficertint.cu.usrei tedisefi Plinius in fua epiiiola,qui Cafan refirt plur'mos à Chriflianis deficere,dc gentihum dqs facrificare, ac mitlgatione adhibita plures quotidie aceeßuros eße, DE PERSECVTIONE
lub Hadriano.
nodi igitur flatu Aelius Hadrianus,Tra-defundo, in imperio, anno Domini »20 fuccedens, ey 10 annos imperans, inueniebat : nimi-rum quad edidis non erat prxcepta Chrislianorum deletio, fed tarnen permißa,ideoq;glifcebätpaßim: ey impunè organa diaboli,membra Cortdi aßligebant ey trucidabant. Rurfus igitur miitato imperio recrude-fcit perfequutio. Quod adpoliticam lüamguberna-tionem attinet,medioc} em finèlaudem Hadrianusa-deptus eß. nam ingenio exceUuit, çr omnium dodri-narum fint capacßimio: fed minis fint occultator fuo-rum uitiorum,acßmu'aior egregius. cum enirn aU-quando ob nimtain largutonem reprehenfits effet, di-Xißi ßrtur, ]mperatorim erga umimquemq- debere eße talent, qualent fi priuatus eßet, ßbi uellet eße imper atorem . At nos de regno Chrißi, eiu^q; Eccleßa hic agimus,ubi Hadnanus non modo nullas portas Chriflo, regiglorite, ut debebat, aperit : fed inter eos
ciultate Brixiand martyrium fubierunt. ’Eleutherius apud IAeßdndm,cum Amhia matre. Uem,Sytnpko' roßa cum feptem fitijs,Sophia cum tribusfilijsintcrfi-ciuntur lut AA.Hermannus narrat. inHißanieciui-tate Compluto, Indus er Padorfratres inler/rdifunt, üono eins anno decem nuUia martyru in Armenia monte Ararat pro fide Condi crucifiguntur,crgt;iontd nantur quidë,Achaicus princeps, Hdiades dux,T beo-^0 doms magifler nulitu,ct Carcerms dux exercitiis,cünt fuis confribulibus, ab Heinrico Erfirdenfi ■' fed tw.dt£ circüfiantiecum fide eins bidcrie pugnare uidcntur.
Sedecce,quód femper Deus clementßimusfobiui ■ed ficere, quando graßdndi hbidtnem udfair£ centra diledos fuos omnium maxime uidentur uede explore, çy mhd relmquere, ut eoipfo tempore mirdbi-liter aliquam quafi tempedamm fedationein fuis lar-gitus fuerit : ita hoe etiam tempore, miro Dei confibo.
?Q
40
perfecutio aliquantulum ßßitur,tdq;fithdc rdttone.
Excitantur diumitus quidam piß cordati ey doHt uirßqui uidentes imperator cm impijs quibufddmßs-rijs emdum, animo eins tantum ad cedes lüds cruen-tas abutemibus, nee eße ei cognitam dodrindm aut caufam CcriAidnam, grauid fcripta adornant, Imperatort exhibeiu : quibus di clardnt, quid doceaii:, quid proßceaiuur Chrißiani, er qualtsfit eorum con-uerfatto. Hatc fiunt circa annum Damim ^6: H4-driam uero nonum, m l decimim, Degebat eo ßrte tempore Hadnanus Athenis : cumq; ibiElcußnäm in-uifens, ommbus penè facris Grecii initiatus eßet, m-pune pernußt in Chrifiianos fauire, quibußunque id libitum fiußet. Proinde Qjtadratus, Atbenienfis dtt-tißes, Apoßolorumq; difcipulus, Imperdtori librum pro rehgione Christiana oß^rens, demonfirat Cbri-flianos prteter eulpam meneumqi tarn md'gnu modis tradari. idemßcit c^ Anflides,pbilofophus Atbenienfis,literis er cloqucntidßmprinm uero pictäte ey fide praß ans. Nlt;«„ çy coram imperatore (qui ob
boe etiam cclebrari uolibat,quoderuditisu ris dcle-militeseß, qui Chriflumfuis membris,praster omnem 50 daretur ) ipfi^net luculenttßimcperorauit,ey Apclo-culpam cructfigunc. Perfccutionis autem tn Chrijlta-
iws cdufM propemodum eafdem haiuit, (Indi enra-ianm. Erat enirn ethrnem, çy pruedpuèjitfurronesac crimmatores babebdt penes fc qiidmplurmos, Chri^ ßidnos fubinde de)irentcs,crd.dgt;tdntes,ChriflidHos eße exitiales Korndno imperia.
Secundo igitur Hddridni dniw, Aurelius cornes Ale^ Xdndrum Komunum ep!fcopum,cum lïermete pr^-ßdourbis, dus uxore ,Lbern ç^ totd ß,mlid, numero
gidm pro Ciirijltdnis exhibuit : cuius libris tdntdin in-qua Huronymus meße eloqueiuidm, ut pbilologis dd-buc mgenij mdictumßnt. Hue dccedit tegdtus Serenus Grdnius,uirdpprimè iwbilis,qM literds grdttißi-mè fertpids ad Hudrianum mittit . mtquißimum eße oRendens, clamoribus uulgi mnocemium bominu[dn-gumem concedi icyfine uüo ermme, nonums tdmhiit
(y fedtereosfieri- Eufibius lib.4,cap.8.
Precibus igitur Eccleßa fuæ permotus Deus,per M c c L,incarceremconiecit,zy tandem mfitrnoar-60 hasexcelientesuiros finießeax, ut Hadnani animus, deitti cremouit, Redargues uero baut miquam tyran- nbsp;nbsp;de Chrtüiawi um rebus nonnu/dphnius edodus, ali
quantulum
|
If BE PERSEC. ET qnanlulum mitefceret, er equior chrihianis fieret. PrctiniK igitur ad lAinutium Fundanum Afite minor is fnconfulim fcribit, Ueminiamplais liberumeffede-eere, Chrihianosfine certa obiehione ertminis politi-ficrprobatione damnare.Cum autem er lujlmus earn tpidolam m fua Apologia citet tehimonij gratia, nos Jno J earn hue adfertbemus, Epiftola Hadriani ad Minu^ num Fundanum. . ^plhola accept fcriptammihiàSerennio Crania-^j^roiUuhrißimo, cuitufucccßihi. Itaq^nonuide-^^miki caufa hac fine inquifitionç relin quenda, ne çy minines turbem:ur,er fyeopbantis maheite fubfidiimt Itebeatur. Quapropter fiprouinciales id quodeon ^'iCbrihianos petunt, comprobare, er pro tnbunali ^^jjotiderepoffunt : id folum agant, er non foiram pe-tursic uocifrrentur. Etenirn multo magis hoc conue-^hutfiquis accufareuoluerit,id perte cognofeatur Oc dijudiCetur. ïgitur fiquis Chrthianos accufat, er itiura leges agere oftendit,tum demum pro ratione dihHi décerné. Vcrùm,hercle,fi quis calumniagra-^^^hocpohulabit, kunc propter mahciam corripe, er bill'll ut uindices. to 20 fiocpaila iterim quteda nalcycma futeFcclefite, ^^ maiora quam Tramm tempore, coneeßit Deus, ^^l^reter diaboli uolumatem: quamuis çy bac ratio-^nendum omnis infidiandi er ajfiigendi matena im-flffunt adempta. Ac Hermannus narrat, Adria-ttim breui,poR ediilum ad Afiaticos pro Chn^ianis t^^mdgatü,mutatum effe inprisbinam tyranmdem, 30 ^P'^fras effe Serapiam et Sabmam. Sunt aut exempla r^fi Zr confrßionis digna laudc, quad bi tanti uiri,in iintis terronbus piorum, non funt uenti fua fcripta trhibere, er ueluti patronosfefe omnium Cbrifiiano- ^^tnprebere. Cirque hæcuirtusimperatoris ßlentio ptetereunda eß:, quod er accepit clemetuer ea feri-t^tiCrmiuslam feuitiam cohibuit. ^leteriim Diabolus, hohis ecclefrte Chrihiperpe-^^‘^^V'mdefrjfiis,etiam banc qualemcunq; pacanmon fottut f dellbus inuiolatam rehnquere. nam aliunde 4 ^ Qmhianis internecionemparat, Frat turn tudai-^efihionis dux 'Barcochabas, de quo infra dicetur. It 5“o pbnicrcm manum haberct, Cbrihianosfolicitat, ^fbi fubfidium contra Romand militem firant. quod ‘“w ipfi detreâaffint,nec jäsfibi ejße crederent, \mpe-^^w tanqu-ïpotchati fublimiori in tems obedientia ^°frahare, nel cum impijs er hohibus Chrihife con ^gere:mox frriofè in Confrianos conuerfi{S,eos tan-ï“«« blajf hemos er hohes ad fupplicia rapit, ac diris ^fiaatibas perimit. Adrianus aiitem this fedittofis drinisq- reprefris, atq^ ïudaicageniefimul frrmè ^^ internecionem ufque deleta, itcrum quandam quie-^im Chrihianis peperit. DE PEKSECVTIONE SVB Antonino Pio. J Adriano è rebus humanis exempta, T. Aelius X J Amiis Antoninus Pius in imperia fubroga-ht^innoDomtm it^-.er regnamtannos 13,0b uirtu-^^^foliticaslaudunconfecutus. So'.ituselldicere:Se ’'’‘•^lltunücMemferuare,quim mille hohes occidere. 60 citatur.is ad Antoninum imperatorcm,eiusfilios ac ^atumucra Fcclefu-accepit talem,qualcm anteceffor nbsp;nbsp;Senatum Romand, Apologias pro Cbnjlianis frruen- ’^(■^t ; nempe quad, eqino (dl^o aliquo iuguU cn- nbsp;nbsp;ti zelo plcnas fcnbit, aperte affeueranh ebnshanos infima |
PACE ECCLES. is tur ChmSiiani, tarnen paßim erat inuiß, aepremeban^ tur à ßlqs hums fcculißuts cupiditatibus eöftdentibus. initio igitur fui imperij bine inde pij interßciuntur : obtendût Ethnid, ( ut ex fcripto Antonim,quod à nobis paulopoSl recenfebitur,patebit)^omms generis mala,tesreemotiis,bella aeproatgia propter chriAia-nos,ueluti huius mundi catharmatd,)ibi accidant : ea^ ad imperatorettf deßrm. Ex luAmo liquet, Chrislia-nos de uoluptatibus turpißimis,deqi mßnncidijs, uel quad carnes humanas uorarent,accu(atos ejße. Idem autor in Apologia inquit, q, Eibnici, quando audierunt CbnUtanos de regno Cbrißi dicere,jujfica-tifint, eos de terr eno agere^ Qjuare tamo magis fuo regno metuentes,in eos famerut : cum tarnen ffintua-le cr leternu Cbridli regnum tantum Ckriihard crede-rem, orexpedtarent. dufeunqs etidfcelera impitri h^retict patrarut, ea Chr.shams funt imputata. Fee-licitas igitur cum feptem jiUjs, ob conßßionem fidci morti tradita esi: Braxedis itê Roni£, ubi fimudplures Chndliani patmtur. In Fhjf anils, et GalUjs quoq;, no paitci interimuntur : ejiq; inter alias Photinus^Fugdu-nenfis epifeopus, tuquadraginta noucin,in carcercin tniffus,ac necatus. Apud Alexandriam Acgypti Ptolea matus lt;:^ Ly cuts,cum multis alijs, pro fide Cbridii pa-tiuntur : nt in Chromco Eufebij indicatur. iusiinus m Apologia meminit martyrum,anfc fe, Ptolemiei et Lu-‘^q ’ ^tfi igitur tempore bums Antonini pauhdum re-mißior uideri queat fiujße perfecutio: non tarnen dcsti-tit fuishomicidijs,profuanaturamembraCbrifti ini' petercjcalcaneumq^mordere,Diabolus. fent reuera ChnHiani. Apparet quoque ex eptflola Smyrnenß, ( quæ in £ufebio, hb. 4, cap.i^ recitatury tyrannos ad deß^icne hortatos ejße Chnütanes, bac so uidcheet ratione, ut iurareitt per ßrtunam C a far is, ut Chrisio conuiciarentur, utfacrißearent idohs. Vide autein qua ratione, t^X hoe tempore Deus häc atroeemi No« autem omnino element em frijfe erga Cbrifria-nos Antownum Pium, prafertim initio, TertuUianus tesiattfr. nam in co quern ad Scapulam jcripfit libro fic inquit : Arrius Antomnus in Afia, cum perfcque-retiir inftanter^ fimnes illius ciuitatis Cbrihiani ante tribunaliaeius fe mdwfrdlaobtulcrut : tumiUepau-cis duct tufris, reliquis ait : d dlaxof ft dixtrt at-nodrô-irnftfr,nfgt;iiMi'ist Kßfi'^iiiisnsT^iTe; O'infceliccs, fi mo-ri cupitis, an non habetii laqueos or pracipitia? oScribit cr luftinus in Apologia fecunda, quanta iniu-fricia ac tyrannide Cbrijbiam ad fuppUcia fint abre-pti: nempe quad non foliti firn indices i« delates in-quirere,num aUcuins fcelerisrci effent:fed tantiim, quia effent accufati de Cbrifrianifmo, max punitod ; CZ earn inquifitionis jormam friffe, quad iuramento adadlifrerint ChriAiam, ueritatem profiteri,numef-perfecutionem mitigauerit : qua abfq- dubio conAanti conßßione ,cy aßidua zy’ ardenti inuocatione Ecclcfia Chrifli impetrauit. Sicut cnim inucteriTeibamemo Propbetlt;e diuinitus in fummis tnbulationibus piorum excitaban{ur,ut cr populism Dei confolarentur, cZ tyrannorum impetus frangèrent : fre cr hoc tempore lufiinuspl.ilofophus Chriftianus,uir doüißimuSyex |
|
t? _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ C E N T. 11. infonies pleÜi : ipfosq; indicés, non exdminutis cdußs, dßiclu temerdrio flagclloq- fiiriarupercitos, occidere indemiidtos, dbfji^ uÜo rcffeélu infhcije : ctmi edm,(lUte uerd^ foldßt,rcligtonem Cimßidni proßtedntw. Accedut et dliorvm Aßdticoru feriptd : tantume^; Deo cooperdnee obtinetur,ut imperdtor liters in A]tdin de coercédd perfecutione mittdt,qu£ quidc fuite eiufmodi, Literæ Imperatoris. Imperdtor Ctefdr Aurelius, Antoninus, AuguRus, Armemeus,T’ottßx mdximus, tribunitidpotc^dteßn-élus quindecies, Conful tertiè,comunitdti Aߣ fdluté. Ego quidem etid Dijs hoc efße curæ noui, ne qui idles funt Idtednt. Ndm hi eosqfe ddordrenolut,mdgispu~ munt q uos,quos inperturbdtionëconijcitis: dcfen-tetUid eorum qua de uobis habcnt,cbßrmdtis, qud uos tanqua impios dccufdnt. Eft dut tUts optabile, ut dccu^ fdtipro Deo fuo mori malle quiuereuidedntur. Vnde et uiélores euddut,dnimds fuas potius tradentes, quant uobis ad en qu£petitie utßciät,obtcmpcrätes. Haud uero abfurdufuerit ddmonereuos deterriemotibus,q fräifunt dcßunt : ut cum trisldnüni,qudndo fiuitS, res noords cum iüoru conßratis. lüi meUoreergd Deum animatur ßducia: uos uerö per uniuerfum tempus, quo ignorâtes ellis,amp;‘ Deos olios colitis, O“ rcUgione ergo immortolc negUgitis: oc Chrißidnos ittu colentes peüi-tiSiet od morte ufq- perfeduimini. Pro talibus iam ctiS multiproumcidrum proißdcs diumißimo quoq-patri nostro feripferut: quibus etrefcripßt,no efße tales mo-leüandos, niß quid cotro Romoim imper tu tetoffe de-prehendâtur. Et mihi etidm multi de talibusßgnißea-runt,qutbiis ctiäfecundumpatris mei fententiö referte pß. Si uerè poUhdc qitifqua negoeiwm talibus, tanqua talibus, ßcejßere perrexcrit ; is qui deßrtur, ab accu^ fatione ßt abfolutus de liber, etiamß tails effe depre-hendatur : delator uerè pcenlt;£ fubiaceat. Propofitum cÄ hoe edidu E.pheß,in publico couentu Aßai. De his ita geüis teÜatur etiam Mclito Sdrdenßs eccleßlt;e epi-fcopus, eodem tempore clarus ; quod patet ex diHis il-lius, qu£ m utiUßimd ilia Apologia feripßt, quam im-peratori Vero pro doärina noürd obtulit . 'Teüatur Îàeltto, reßrenteEufebio hb.^. cdp.z6, 'Antomnum Pium generaliter ad omnes ciuitates pro Chriüianis feripßße : ßngulariter tarnen ad Lariß f£os, er Theffalonicenfes,cy' Athenienfes. Kac igiturrationerurfus quadainpcrfecutionis re-Wißio interieila eSl, qua Deus fuam præfentiam, cura degubernationë declarduit. Kon eß aut tiltsßre con tinuis perfecutionibus cccleßd ChriHi deleta, fed i^ ut inquitKiccphorus lib.3.cd.zz.') res Christiano ru quo-tidianum incrementu coeperut, radteibus ApoHolico-j ru uiroru, quoru turn adhuc multi in uita erat, doUri-H£ dltè alt is,er fanHorum fangume uberrimè rigatis. in primis aut h£c prlt;cclara iuSlint uox,in colloquia cumTryphceo,hic locuhabet, duodaut,inquit,nos in ïefum credentes nemo terrere aut domare ualcat, apparet quotidie. Cum enim obtruncemur, crucißga-inur,obijcidmur bellijs,ignibus, alijsß tormitis trada. tnur,tarnen à coßßione no difccdimus: fed quanto ma-gis in nos feuitur,Santo plures pietatë,fidemq; per nomen i E s v profitentur, haud fecus q ß quis uitem pu-tatione prouocet ad ubertatem.nam uitis aDeoer fcr-natore Christo plat ai a, di eins populus, KdHenwiüe, |
CAP. 'm; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^°' De perfecutione fub M. Antonino Vero. AKtonino Pio fene feptuagenaria, apudLorium uillam urbi uicind,placidifimè uita definüo,M regnu fuceeßit K. Antoninus Verus,ßater dieses i»f' penumperannos 18 adminiUrauit. ïs quatuumgenio cterudtttoneualucrit,nomë ipfumPhilofophi indicat» quo fe cognominari paffus elt.Etenim aphUofopdie fludijs,nec mperij negocijs drduis,nec beUids occupé' tionibus, ut Spartianus fcribit, auocari aut dtUrdn fe ’ unquapuit. Ex iUis optimus imperatorßmatus,milita inrempub. P^omanacontuhtprieclarißinuimerita. Talé dcmq;fe omnib. prlt;e^itit,ut ab omnib.aniaretur, Dignie quidem ha uirtutcs commemorattone funi, ey' in principe admirandte: fed tarnen uera lande,nenß pe pietatis,carent. Kam quo in fuos hic Antoninus comod tor, eà in Chrilltanos,eorumqi reUgioneingi'auior ßit: er ut homo Stoicus,cr à primis annis in SahoruM facrißculorum coUegio educatus,durior. Mouiffe igitur cum quartdà Kerone perfecutione, 5 cumipfo flatimregni fuiinitio,Eufcblib.4. cap. ipW' dicare uidetur.Cum ante eum bene quide cx tranquille habere Eccleßapotuijßet,ß bonus et à fangume abber^ rens princeps AntoninusPius,refiflere ßrertb. eoru q in Christianos fieuiebat,potui^et.Kam quis turn ee-cleßa: chrifli flatus flerit,apologia uAmi adAntoni-num Piumferipta abudè teRatur. Sunt qui annofexto regni IA. Antonini,hac perfecutione motaprodideriKt: ut Keinricus deErflirdia,er alij, fedipfoanno uvii huius Imperatoris motam ab eo perfecutione uehemen • tißimcßißc, Eufebius in proamio libri s indicat. CoepijJc aut, zy creuiffe eamperfecutionentper e-dida imperator is,qu£ belli cotra Christianos erßro-rü femper tub^ flier ut, res ipfa indicat. Nam i« Pan-dedis tale quodda eius refcriptu proponitur, ut in in-fula relegètur, q aliquidfliciut cotra fuperslitionégeit tilem. Et ex Kelitonis apologia adAiHomnu Eufebius quedarecitat, inter quo er illud habetur : piägenteni perfecutione pati exedidis in Aflapropoßtis, quibus fieti et incitati fycophant£,et alienorü bonoru appeti 3 tores,maniflflè latrocmétur. A\eminit epi^ola mar-tyrum GalUo etiapra-ßdum, quoru femper tyrams in Chrillianos miferos atrocior er at, q ipforu ïmperato-rum: quibus etiainuitis,h£c fouitia interdugraßaba-tur. Memimt ZT refcriptiImperatoris adprafidem, ChriRianos in coftßione perfeuerâtes capitis fupplicio affleiendos efße,negates uerô dim ittendos. Deniq^ fa-tis er at ubiq; perfecutoru,modà imperatores coniuerc uifleffent, q nouis fubinde excogitatis crimimbiiSjUul-gus mfanu alioqui et tcmerariu,ß quid cotra Chri^a-nos fufeipiendu effet, ad maiorem audacia ZT fauitiam armarut,ac nouis quafl flirijs excitarut. Karrat feri-pta de martyrib. GaÏlicis,Ethnicos inHigaße Chriftia-noru f•ruos,zr torment is adegijfe,ut talia de Chriflia-nis diuulgarcnt,quaUa ab honunib.fieripoße, neßsflt credcre: nimiru quad ad morem Thyeltei conuiuij,in-flntibus uefcerentur, et Oedipodeis mceSlibus fe polluèrent. Kifce igitur dcteitandiscriminibusr)wti,iUi etia qui moderatius antea in caufa Chrislianorim ege-rant, licentius nuc ZT crudelius aduerfus eos ßuiebät. s De loco iammeminitnus, na inhis duabuscelcber-rimis GaUi£ ciuitatibus, Eugduno nempe, zr 'Vienna, quafl^erit faudurri crudeUtate m Cbri^iaws,pr£ci- |
V
il
DE PERSEC. ET PACE ECCLES.
|
pMs quidem er gubernatores eccleߣ ChriAi, ipforu itiiicat epiAola, cuius exemplu infla fubijciemus. Nec ^fquamputec,mtius fliffe aAum aut in alijs eius pro fondit locis,autcureliquo ChriAianorücoetu: quan-^oquidem nulla reuerentia, nullo pudere accufatores tr perfecutores, in pr£cipuis ergubernatonbus tpßs r^plorandis er producendisußfunt, quorum alicptos ^pi^ola recenfet: ut Vetium quendam Epagethum ex-^^tntisfliritiisiuuenem,Zacbariam preflyteru Vi-*lt;gt;lt;nnflm, SanAum, Maturum, Attalum, Elandinam, 10 ^txandrum, Alcibiadem,er altos. Romf qui flatus Eccleߣ flent, luA'mus hoc tem-ftre,morte ibidem aflvAiis, teAimomo effe poteA. Tantum uerô abeA ut in Aßa quicquam renuferint ferftcutioneSyUt etiarn maximas in ea turn flijfe Eufe-I’iw fignificethb y. cap.is. ubi de martyr 10 Volycarpi ftelixeper epiflolu flatrum Smyrnenßum exemplum *^(gt;onit, quad infld (ubijeiemus. Certè Athemenfes ^ffinfstnagnitudinepcrflcutionu, tn quibus Publium ^iftopum anuferant, penè à fidei doArina deflcijfe : xo Augujiiprogemtoris tui imperiofloreret,ßiAa ejl ma-iufbius ex epiAota Dionyfu Corintbij ad Athénien- ximè imperio tuo (èrtunatu bonu. Ab eo guippe tem-f^^tedtat, lib.4. cdp.tj. ^eartifidjs cruciatuum fciendum eA, nihil tam a-^^ds ffipplicij cruciatus ab immanißimis quibufq; ^ytunnis er organis diaboli excogitari potu:jfe, quo ^'f digni ChriAianiiudicati fint. Gallorum cpiAola *^Ï“ot fat crudelcs formas enumerat : ueluti mfldias *^°W frisq;, er in omnibus publids locis inclamatio-^hplagas,traAiones,direptiones,lapidaticnes,con- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,_____ ^^‘gt;Slogt;Ks,applicationes laminarum candentium, car- 30 acciditifedpcrcontrariityCunAafplendidaergI ^^ts tenebrofoSjindußones m equuleo ad quin[Üpun~ ^m,m /pßs cuAodqs flrangulationes,beAiarum dcn-^^^firreas fartdginelt;,patibula,uenttlationes ex corni-^wtiurorum, eypoules. AdditacA mpper o“ alto itnia. Diße^Hsenimincarceribus er alibi mortuo-•■ow ctdaucribui, canes cuAodes additi func^ne fepid-^**^^ officium cuiquant contmgerei: neque uelprccibus ^^iis fepultura impetrari potuerunc. Sed Cits crudelitates omnes, m caufa omnium opti-quot;M, nempe ipßus ChriAi er cœlcAis doArin^ conßß f'-ne^non jiretter modo er alacri anima,SpintufanAo ^^ßu^entante,pertulerun{ : uerumetiàconfolationi^ ^w ihj alios animofè confirmdrut,ut nequidëab .ttro -^tOTtlntiffipplicijs ßbi metuerent. Demq^ una htec o~ W’iii’i« cura ffiit, ne quis eoru mfirmitdte aut crucial ^^'‘•mperprendoru impdticiuia ulAusfuccumberet^dc ^’’^‘^ufuumturpaerabnegaret. Sicut decern aliquos ‘^^lonofo eo mdrtyrij jtadio reßUjße, epiAolate-^lt;tar ; fed qui no multo poA rediermt,er omamétum Mrtyrijcumalijsrecepermt. Q«/uerômabnegatio-’^P^AiteruiK,durioribiis fuppliciis.non ut CbriAidni i’gt;^îm,uerùm ut homicide ef icclcfti,ddiudicati funt. Hilf igiturde cdufa,fummo rerum CbriAiandrum Wi discrimine, duo nobilißma lumiua Aße, Meli-io Sardenfis er Apollinarius îîicrapolitaniis epifeo^ t^Hipro religione ChriAiana libres Apologeticos im- feratori Vero exbibuerunt. Sed dcApoUmarii fen» t^orehAum nabis nihil eA. r.\elitonisparticulÜEu-I‘lgt;iiislib.^.cap.i6 retulit:qu£ quid liberum enn- intm animum,er ptetatis propagande fludio flr^ 6o trauer at. Turn enim demuChriAianisplacatusAnto-Wm reprefentat, aon pigebit nos hue ad feribere, fiinus,ediAisp4cé ilUs aliquacoahare fluduit. Etfeut Tuianut |
ono- In libeUo (inquit) adImperatorem, talia qtedam fub illocontra nospAa defcnbit : Ciuod enim nunqua eAfl,Aum,tamperfecutionempatiturpiorugenus,ttO-uis ediAis perAßamexagitatu. impudentes enim fy-copbantlt;e,er alienorii dppetitores,occdßonem ex con flitutiombus lUis adepti,maniflAè latroemäeur no Acs er dies,eos depredantes qui nihihniquißciunt. Et poA alia quedam dicit. Qiiodß hoc te lubence comit. titur,fltre.Aè frAum: luAus enim }mperator,nihil un-quam uolet tniuAi. Et nos cupide mortis huius honoré firimus. Hocautfolumabste fuppliciter pet mus, ut cognitisipfe primùm huius contentionis autonbus^u-flè turn iudices,an morte et fuppltcio,uel falute ac quitte dignißnt. Si uerô uolutas bac,er nouum lüud edi-ilum penes te non e^, quod ne côtra barbares quidetn hoRes decoru ejjet: multo magis precamur, ne nos m' honesla bac depreedattone prevos contemnas. Hifce iterum fubijcit dicens: Etenirn phtlofophia no Ara pri~ mmnquidê interbarbaroisuiguit. Cumautfub magno pore Komanu imperium magnijf lendens mcremen-turn coepit, cuius tu optatusfucceffor er flAus es, er eris und cum filio. Serua igitur Phllofophià hanc,quie und cu imperia coaluit,er cum AuguAo capit, qua er progenitores tui pra alijs regionibus inprecio babue-runt. Et hoc maximum eA argumentum boni exordiß quod ex quo noAra doArina und cu bené meboato Im-fd,fccudum ommu nota. Soli ex omnibus Eiero er Do~ mitianus ab tnuidis quibufdam bominibus per paß,do-Armä no flram ealumnijs obqcere uoluerunt : a quibus ermenddciubocfycopb4ntie,irrdtiondbiliconluetu-‘ dme circa tales dimanare cotigit. Verum illoru igno~ rantiatui pqpatrescorrigentes,multos fepenumero in hi fee rebus toner are conatos,fcriptis fuis cornpue^ runt. E ' quibus auus tuns Hddridm'.s,mu'tis quidem a-lqs,fed er Eundano proconfuli,pr£ßdiAßte,fcripßffe 4° deprehenditur : Eater uerô tuus,tuus mquam, q cunfla und cu lUogubcrnaAi, ciuitatibus de nobis, ne quid tenure nouarent,inquibus eradLdrißeoserThcjfd-lonicenfes er Athenienfes er cunAos Gra:cos,fcripßt. Te uerè,cummdximè inifliseandem cummatonbiis tuis fcntentiam,edmqi multo clementtorem ermagis philofophicam habeas, cunAd flAurum perfuaß fu- mus,qu£ abstepetimus. Huctlle. Hue tam ingenuè, tam fortitcr, tam^i magno diAi fliritu, utrum Antonini permouerint aniinu,ut £quto^ fo rem feer mitiorem ChriAianis pruberet, aflirmare non habemus. Miffiserat adeum ahquandc legatus CbriAianoru Atbenagoras, philofophus CbriAianus : fed odio ignot£ religtonis mee fus princeps, placari na poter at. Apparetenim,eiusanimumChrtAianos ex nulla re aha mutatu fl‘ffl,q ex pluuia miraculofa,pre-cibus CbriAian£legionis,qu£ poAeaEulminatrtxab eo diAa cA,impetrata,m beUo Marcomanico : qua er fitilanguenté cxcrciturcflcillauerat-er flimen cale- |
|
gt;5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. IL Traianus pr^ceperdt, ne inquirerentur ChriSliam: ita is accufian etiduetuit, cr accufiatombus fiuppliaum non minus quam rets minatus eii. Qjiam run or Tertullianus in Apologetico narrat, zr de ea tpfitus Impe-ratoms extare ait Utcras,quarum exemplum hoc efl, tMPERATOR CAES. M. AVRELIVS ANT Ogt; ninus,Germanicus, Parthicus, Sarmaticus,populo Rom. facroq; Senatui falutem . io 20 Tiotos uebis freie conatusmeos, zrfiucceffiusbelU Cermanici, quantisq- in hoAico laborauerim difficul-tatibus, circuucntus à draconibus l x x 1111 intra no-: num nuhanum, eos in propinquo effie indicarunt expier atores, et Pompeianus magtUcr mditu confpeüos effie mibifignificauit : itaq; fenß, me eu legiombus prima,decima,gemina,Eupbratenfiiq- penè oppreffium ab immenfia colluuie, in qua numerabatur arinatoru non-gent a fieptuaginta qumc-w.diia-.cuKq-nb haberem copias confirendas numero barbarorum hoftium preca-bundus configi ad opein patriorum numinumiaqui-ius negledlus, zr in arilum redailus ab bofte, aeciui gaos cbnAianos uoedmui. li pcrciuifitt,benè multi re~ peril fuut, infi-emui in eos,quód non debueram, ut po-ftcd cognoui ex mirifica eorum potcntid : clui mox rem dggreßilune dbfq; telit,drnüs,tubiiq;,nimirum abhorrent es db ifliufmodi pardtu, er contenti DeOjquëcir-cumfirutfecum in cofcientid. Crcdibile es1 igitur,licet impies cxijiimemitiSy Deu pro srainimêto l abere in peilorc. prostrati enim bumi^no folüm pro me depre-cati fuut, fed er pro prefcnti ex er atu, petenres opern Contra urgent ein ftim erinediä. Cluintus enim diet 30 erat, ex quo aqua carere caperamus, eramus quippe in hoflili folo,in tpfo meditullio Germanite, Conß/tim dut ein ut procubucrunt in ßicics,er preces fitderunt ad ignotum nühi Deum : defcendcrut de calo, in nos qui-demfrigidißimiK imber,in iioflros uerô hoßes grande mixta filnumbus : utfiinc mora fienciremus,praAè effie inuidiain opein Deipotentßimi. lam ttunc igiturper-nuttimus effie Cbridlianos kuiufimodi hoimmbus, nefèr-tè contra nos tale quodpiain telum poüulando impe-trentier dutorem me int er petto, ne cuiquain religio ^ottiusfitgntficant Senatum adadlum effie uctcri quadam Chri^ianduertaturcrimini. C^od ß quit Chrifliann detulerit,boc foie nomine quod Ckn^tanusßt, uolo ut delatus Cbrijiianum fc impunè ßteatur, mode nihil ci ebijeiatur prater rchgionem diuerfum: delator uerè eius,uiuus coinburatur. conßffum autem compertumß ebn^ianum, nolo ad mutandam reUgionem induci, 4 prouincia praßde fuo rclinquendum arbitrio, Tlthoc meum decretum fenatufcon[ultoratum fieri uolo,iu-beoq; proponi publicè Icgcndu in Traiani fiiro,ut inde porrè tranfmittatur inprouinaat,cura VerafijPol- 30 liontsurbispncßäi.huiusquoq- ediUi tranffenbendi utcndiq- copia permitto omnibus, defumentibus exno-firo excmplari,publicè in firopropofito. Hadgitur occafione ßacium aliquod adre/firan-dumchri^ianisdiuiniti'is contigit,prafertim cum er dlheres interuenirent, qua: Ltknicos dfanguine Chri-fiianorum ceffare cogèrent: ueluti pefiis faua,per Ita-Uam maxime: bella orta per orientem,ltaliam er Gal-lldm,ut Aurelius viHor a,t: terramotus^nonfine inte- Alagnitudme no^lra buius tribulationis, tantaniqs gentium train aduerfius fitnilos, er qu£paßißnt beatt martyres, neq- uerbis ediccre, neeficripte exdclècoitt-pledli poffiamus. Tot is enim uiribus in cubuit aduerft-rius, atque itd lam aduentus fiui pro libidinegraffiaturi preludia ficit,cr per cunHa loca tranfiens fies ad pu-gnain,contraficruosDei primiimaffiueficit critiftru-Xit, ita ut non fiolum domibus er babteis ac firo arte-riM ciuitatu : flair inü exundationes: infieüa nocentia, éo retnur,ficd er tn umuerfum probiberenwrittt quis no-trfi^etes dcpaficeiitia^M lecuftie, er tätet calamtatcs, ftrüm uüo uffiiam loco mdmtur, ïc^itit |
CAP. III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^ DE REBVS ECCLESIAE fub Commodo. PKiCterea Commodus Antonino fuccedens, ut in ca;teris quident qu^gcrebat incommodusfiierit, tarnen perfeCutionem in Cbriüianos ntinpnè mouit. Quod fruit effie yciphiUnus DionisEpitoiniiles idei fcribit,quia Marciain quandam cocubinam, qua Chri-{hanis fruebat,Coinmodus amaret. Sub eo igitur (Ät Eufieb. liby. cap. 21.) firor iüegentihum contra Chri-ftianos mitigari coepit,data pergratiam Ceipaceum-uerfi^pcr totum orbem Ecclcfiuiquaiido etiain faliita-ris dodrina, omnisgenerishominu mentesadpiamu-niuszr omnium Det rchgionem adduccbat,itaut tam EComa: quoq^ plures ex tills qui zr opibus zrg^aere il-luüres erant,ad fiarn ipfor urn falutem fimul cum uni-ucrfa domo zr frmilia accédèrent ■ Emffe enim tale quoddam ferenum po^nubila triftia malta Cbramp;id-nts, indicant etiâ diuerfii lÜi conuentus plurimis in io-cis fuper controuerfia de Pafckatccoadi,zr bberd Gbriftianorum doäorum per terras peregrinationes : cum anted perfecutionib.graffiantibus,tiix inlatebris tutifiiffeiK. AttendetamenmirabdesEeclefia:uiees. Tiberata apcrfccutiombus externis, ab ahafitatimpd-Iteftra cxcipitur, in qua certamimbus diuerfè trahitur zr exercciur. (Quantum enim laboru ZT negocionem Vidions lüi conatus toti Eeclefia: orbi pepcrerint,infra dicetur. llatx prêterea zrgraffata: boe tempote funt hxrefes Aom£ zr in Phrygia, ubt monftrum iHtid pfeudoprophcti£ tAontani zr IAaxim:ll£,qudiitutttr- bant Ecclefia, qua uixnada erat, trdnquiüitdtem, aides. nine enim plurimorum dodorum extitêre occu-pationes in refit anda er reprimenda audaeißima h£' refit, quemadmodum de finguUs bis paulo poll dicetur. Nfc tarnenfiine fanguine prorfus Chrifiilt;iiio,qualifiuqi fient in eos fiiuor,fiit. Hoc enim temporefib Commode, Apollonius fenator Romanus,uir clarißimiu, cum à fi.ruo fiuo delatus fiißet, reUgionem prias medio in fenatuCbriflianam confififus, capitis panas dedit. Ad quarn crudelem fiententiam, Eufebius er Hterony- kge, qihe Ci.rijiiam twimnis rcumconßMictn ehibi nonpatereturiintereauerè accufiatori crurajufpregq-fie,ut Antonini edido fiatisfiiceret. leiuncipfius epiflolamartyrum Gallia: exemplum fiubijeimus, quemadmodum apud Eufebium hb.}. cap, i dcficriptum efl , SERVI CHRISTI VIENNAM AC LVGDV-num Galüæ incolentes, fratribus perAfiam acPhry-giam, eandem nobifeum redemptionis fidem amp; Ipem habentibus,pax amp;nbsp;gratia amp;nbsp;gloria a Deo patre, amp;nbsp;Chrifto i e s v Domino noftro. |
|
DE PERSEC. ET ÎJ ^e^itit aut ittigratia Hei, cy mfirmbi quidem eri-fuit: quofdam ucrotanquamfirmas cy immot m colu-nnaim cotranum erexit, qui per tolerantiam omitein tmlitioßhodn impetum ad fe trahere ^y mama confère pojßenc, ommsgenerii probra çyßupplicia tolerantes, demque çy tnulta pro modicn ducentes ad CknUum contenderent ; zy rcipfa oïiendereM,nö ef-f^pr^fentii temporii paßiones ßtura gloria digital, qii£ in nos reuelabitur. Hprimim quidem qu£à turba uniuerfa aceruatim | '^1^1'ebaiKur, ßrtiter pertuleruitt,mclamationes, pla-‘ nbsp;nbsp;nbsp;è^i, trad lts, direptiones, dilapidationes, daußtras, zy qudcunq; aha à multitudine efferata uelut hoshbus zy ^imicis mßrnfolcnt. Heinde uero inßrum dudi,zy i^diiharcho çy reliqueurbis poteliatibus cora omni nndutudine ßda confißione iudicati, in carcerem ad prafidis ußq- aduentum dati ƒm. Poilea cum ad præ-ßdemdudi effent, zy iüe ommsgeneris atrocitate ad-^iffumnos uteretur,VetiusE.pagathus,unus ex fa-^‘lgt;ns,plenitiidincm dilcdionis cum erga Heum, turn quot;?“lt; proximum nadusÇ cuius etiam.conuerfatio tam ^i^t perfda,ut licet iuuenis effet, preßyten tarnen '^iebaria teüimomo par haberetur: etenim zyipfe 'x omnibus mandata zy iuüificationibus Honum in-^nlpatè, zy in omiubia erga proximos obfequijs impi-1^ ambulabat ) cum multum zelum Hei baberet, ac i^lt;ntufrueret, indicium lüud quod cotra nos tam mi-^‘^^^rationibusfiebat, nontulitifeduebementer indi- amp;^dis,petijt ut zytpfr rationem pro fratribus,quod 'W nabis nihil effet impietatis, redditurus audiretur. 30 quouis fuppliciorumgenere, à mane ad uefferam ufq; ^clamantibus autem lüi, ijs qui tribunali ajiidebant tarquebant : feq^ uides cff,nec quiequam habere am-^^m emm nobtlis') zy pr^jide tam tudam petitio *^WHôK admittente^fed hoc folum 'mterrogciiue,tin ^^ ipf( ChnHiantu cj/etf cLmßimd uoce confiUM ^l^'-iittj^ue itd c^ipje in fortem martyrum receptui, *Cbriltiiuiorum aduocatm appeüdtuf. Cum autan ^fWumpdracletuminfehaberet pl^quàm Zacha-^‘i^^dileéiioiiuplemtudinëin eo dedarauit^quodpro ^■^^nfioneß-dtrum animain ßuamponere dignatus cA. ^^it tnm,çy e^, germanui Cbrifti difcipulii^.^agnum l^^iitcnsc^uócunqiedt. Hoc mmplo inoti ctM reliqui protomartyres, ad '»«tyriu contendut,reddunturq; alacres oquot; parati,ac ^^iihimm alacritate martyrij cbßßionein adimplent. inuentiluntautem er alij quidam imparati, cy mi' ^itxerdtati, zy adhuc infrrmi,magiu certammis ue-^cinciuiam firre no ualentcs : è quibiis numero decent t^ola^fi funt,nobuqi ftiagnam moediciam zy immodi-^nnludum pepererunt : acreliquoru a!acritatcm,qui ^^wprehenft non erant,amputarunt, qui martyrib.ut-^lt;t cuttHd dira patcrentur,unà adfrerät, nec ab lÜis fe-^‘»igehintur. Turn aut cundi magnoperè condernati ^bnus, propter conftßionis meertitudinem : no quôd ^^tifupplicia fèrmidaremus,fed quod ad exilum pro-^bcremiis,zy ne quis defreeret uereremur. Compre-^tniebantur autem quotidie,digni adhocut numerum ‘flfotu adimplerent : ita ut è duabns ecclefijs copre-”‘’idcrentiir,quotquotpr£cipuierant,etper quospo-^mn nestra: eccleftie gnbemabätur. Simul aut zy boratus. Corpus uerô illius tedificabatur de illis qu£ ^xtaquidam captifrnt, nodroru ferui Iprafes enim 60 tÜata frerant- erat enim totum uulnus zy cicathx, zy gt;»soimetpublier requin iufferat ) q zy wßdqs Sata- nbsp;nbsp;cotradim : ita ut externa illam humanà frrmam ami- (c ferit. |
PACEECCLES. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^ n£ uidi,actorm€ntaquie fandos ftrrfUÏderant,ueri-ti,militibus etia eos ad boe indigantibus, cSmeiui funt aduerfum nos Thyeftea conuiuia et Oedipodeos ince-ftia, zy que alia nobis nee loqui nec cogitare frs ed : mo ne credere quidem,tale quid unquiiab hominib.ef-fefrdu. Hifce aut diuulgatis, cundi in nos feutre cœ-perunt ; ita ut q antea frmiliaritatis gratia moderatius egerant,iamueheincnterindignarentur ac infamrent aduerfum nos. ïmplebatur aut hoe pado quod didum 10 td 4 Homino, nempe : Veniet tempus, in quo quifquis uosocciderit,obfequiufeHeoprieftareputabit. Turn igiturtanta fandtmartyrespertuïèrefupplicia,ut 0-mnem narrationem fiiperent : contendente ad hoe Sa-tana,ut etiam per lUos blaffhemum quid diceretur. ExceUenter uerô totus et populi et prafidis zy mi-litum furor meumbebat in Sandu, Viennenfis ecclefra diaconum ; zy f.’tatururn,recens quidem baptifatu,fed generafum certatorem ; etAttalum Pcrgamenünatioa ns, qfemper nodrlt;e eedefra cedumnafrerat zy bafts : toet Elandinam,per qua Cbridits oftendit,qu(e apud homines uiliafunt,et obfcura zy cötcmptibiha apparent, magna gloria apud Heum digna haberi, propter dile-dionem erga fe,qudm reipfa odendundzy no in ff ede tantum ladanc. Cum emm omnes metueremus, et car-nalis dus her a, que zy ipfa una erate luimero decer-tamium martyrum, anxiè uereretur, ne frrtè in cöfrf-ftone propter corporis iinbeciîlitatem,non effet confr-denter permanfura : tança ed Blandina lUa uirtutc re-pleta,ut laffarencur zy concidereiu,quiper nices illam pUiK quad lUi infirrent, confiterentur : mirarenturq} quod adhucffiritum traheret, corpore toto perrupto zy aperto ; acfimul tc^tficarentur, unum tormmtoa rum genus in fe fatis ad hoc ftiiffeualidum, ut animum tllieximerct,nedumtaliaactaiitd. 'Veriimbeata,tan- _ quarn generofa certatrix, in conßßione renouahatur : eratijs till recreatio, rcfciüatio zy mdoletitia corum qu£ patiebatur, quoties dicebat, ChrÜliana fum, nee 40 mali quiequam a nobis committitur. Sandus uerô, zy ipß cunda ab homimbus iÜata fupplicia, exceUenter zygenerofè fuper omnes huma-nas uircs frendo, cum iniquipropter paßione altor-mentorum magnitudinem aliquid ex eo quod indecorum cffet,auditurosfeffcrarent, tanta lUis condantia reditit, ut nee proprium nomen fuwm,necgentem nee ciuitatcm unde erat,neq; fcruiis ne an Über effet, edi-ceret : fed ad cunda interrogat'a,P.omana uoce reff on deret, Chriftianusfum. Hocillc zy noimmsfui,zy ci-$0 uitatis zy gencris,zy omnium aliorum loco frequenter confitebatur : nee aliam uocem exlüo audicbaiu Gentiles. unde zy uchementer cotra cum zy profes tyy tor-tores contendebanc. itaq- cum nihil haberent amplius quod ilh freer ent,tandem atneos laminas ignifas tencr-rimis corporis illius membris appUcabant. Ef illa quidem coburcbantur,ipfe uerô immotus permanebat,im-perterritus ac firmus m cÖfrßione, è coelefti fonce dqu.e-uiue de uentre Cbrifti emanantis irroratus ac corro- |
|
*r (ÎÊNT. IL feritßn gùo ebri^ut patiens magnam confeguute edt gloria, dwm aduerfarium deuicit : er ad documentum religuorum odendit, nihil cffetcrribile,ubi patrisdi-ledio: neg; trille,ubi Chrilli eHgloria. Cum enim mi-gui martyrem poA aliguot dies iterum targuèrent, fU-turumgi ffgt;erarent,utficorporiiamtivmido zr mfla-to, guando ne manu guidem tradari fusimerct, eadem fupplicia infèrrentaiidores lUtta euaderent: uelff tor-mentis moreretur, religuis me turn incuterent: non modo nihil horum iüi accidit-, fedzypraeter omnemhu-lo tnanam expedationem, corpe lüius m podenonbus torment is relaxatum ac reditutu, priorem formam zy ufummembrorü recepit: ita ut altera illi tortura per gratiam Chridi nonfuppUciumffda fft,fed medela. Sed zy cum Uiblidcm guandam, unam ex idis gui negaucrant,diabolus iam animo concidiffe putaret, ac per blaffhemiam condemnationi obnoxiam reddere ueUet, guaff iamfragilem Zf puffllanimem, ad fupph-dum duxit,impia de nabis ediccre cogens. lUa uéro in tortura ad fc reuerfa,zi' utlut è proffndo fomno ex- to citata,pn'temporarium lüud fuppliciu de eeterna ge-hennlt;epocna cogitauit,zy contra ff cm tortonbus con-tradicens ; Cluomodo,mguit, infant es ederent lüi, gui-bus ne irrationabtlium guidem pecudum fangumeuc-fci heeti Ex eo,cum fe Chridianam effe conffffd effet, admartyrum fortan appofftaed. ffonfxdeauratis ac uariegatis fimbrijs ornatie,pra' flarent, ac ffmul bonam Chridi fragrantiam olerent, ffe ut nonnuüi eosmundanounguencoundos effepis' tarent :idi uerà indes, abicdi, deformes,omnidei^ core plem, deinde zy abipffs genclllbtlsprobr^afft-fidcles,locistenebricoffs acmolcdiffmismcludcren- 30 di,utdégénérészypuffllanimes,bomicidijerimcnha-bentes, zy precioffffma,gloriofazyuiuipca Chrijlia-ni nominis appellatione dedituti. His autem Hiffs,coiff firmaci funt reltgui, zy comprehenfi abfgue uWiaff tatione confiffifunt, ne cogitationem guidemdiaboltct fenfus habentes. idis paulo pod iteru ffbijciut : 7od tda iam, martyria in omnesformasterminantur acdi-uiduntur. Ex narijs enim colonbus acfioribus unam coronamconfertamTyeo patri obtulcrunt.Oportebat tur, manferunt in carcere, humana guidem ope dcdi- Hague generofos athletas uarium certamenperpeffos, tuti, 'a Domino uero corroborate zy corpore panter 40 ac magniffeam uidonam nades, magnam rejim m-zy ammo confirmati, ita ut zy religuos excitarent zy confolarentur. tumores ueró gui recens erant com-prebenff,guorum corpora antea nonfferant uerbe-ribus caifa, molediam incluffonis non tulerunt, fed in Cum autan tyrannica lüa tormenta, per beatorum patientiam à Chrido effent abrogata, alias machinas excogitauit diabolus : nempe, ut in carceres comcdi tur, in eculeo pedihii ad efuintum ufque jiramen ex-tenderentur : zt“ religua fupplicia, guee irati minidri, diabolids ffroribus plenimffrre folent,incluff pate-rentur: ita utpliirimi m carcere ftrangularcntur, guos Tsommus adbuncmodumuitamhancingredi zyglo-riarn .fuam odendere uoluit. Etenim fandi ufgueadeó acerba tortura confidi, ut etiam ff omnis generis me-dcla adhiberetur,amplius uiuere pojfe non uideren- corruptionis naturam. I^aturus igitur, zy Sandus, ZT 'Slandina^ZT Attains, dudt funt ad bedias, ad populäre et publieu edm-C£ inhumanitatis ffgt;edaculum,data per nodros huiuf-rnodi bedialispugnæconditutadie. Et Maturus guidem zy Sandus rurfus m ampbitheatro omnis generis funt fupplicijs fubicdi,guaff hadenus nihil effentper-peff: imè po tins tanguam pluribus iam fort i^u repul-foaduerfario,deipfa corona certamen fudtnêtes,rur' so fus uerberum iüattones,cc loco confuetas,bediarum^ lacer at tones, zy guacung; populus infanus,alij aliunde uoeifèrabâtur zy iubebant,ac fuperomniaferreant fedem perfirunt, in gua corpora ipforim uelut infar-tagme coda nidore addantesreplebant. interea tarnen oeffe guidem ceffabàt,fcd adhuc ainpUus mfaiiic-bant, uolentesfandorum uincere patientiam. Verum nee hoepado aliud audiebât ex ore Sandi, niff uocem idam confeßionis, guarn inde ab initio pro-„ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ferre.cofucuerat. Itag;fandi idicurnammasffasper cognofces. Hocdido,atrocitertadiis,uarias plagas co magnum tüud certamen diuretmuiffent, tandem caff fudmuit. Etenim gui è memo er ont, mailbus dh ae nbsp;nbsp;funtpodeag toto lUo die,loco uarietatu gult;e m mo^ carcere funt mortui. Beatus autem Pbotine, cui Lugdunenffs epifcopa-'te diaconatiis ff er at ccncrcdite, annos fupra nona-ginta natus, er corpore admodum imbeciüis, cum uix fpiritum traheret propter meumbentem corporis im-teciUitatem, fpiritiis alacritate propter conceptum wartyrü deffderium corroboratus, etiam ipfe ad tribunal ffrebatur,corpore guidem cum propterfeniu. tum propter morbum elanguido : antma uerà ad hoc in iUo feruata, ut per earn Çhriüus triumpharct. Hic «t militibte! ad tribunal deportatui, conconutantibia tpfum ciuibM,potellatibiit,cj' omm multitudine narijs inodis guaft ipfe Chri^his effet indamante, bonum de-dit teilimoniu. Interrogate autan à pra’fide,^)^^!^ fiamfit ChriSlianorum Dee ƒ Si digne, mguit,ffcrit, |
ilt; pedibecontimeUam mffrebant, nec^ÉatsmiHierc-uerebantur : gui uerô remotiores erane,guod g'ffglt;*’^ in manubabcbat,in ipfumiaculabantur: putAbantg; cudi,magiwperè ac impie delingui,ff guis ab bac coït-tumelia illiinjirenda ab^meret. putabant citimfihoc pado Deos fuos ulcifei. Aegrè autem adhucffinits, comedus eA m carcerem, ac pod biduum expira-uit. Declarata eff hic magna prouidentia Dei, et mt^ menfa mifericordia lefu ChnUi, gute rare guident Ht fraternitate ßda, arte tarnen Cbridimmeh deshtu-ta. quot;Etenim gui inprbnaperfecntionenegaueraiit,ff' null ZX ipfi in carcerem funt mclufi,O' affiidionunt participes ffdi. Heg^enimiUo tempore aliguid iftiSj guod negaucrant, coducebat : ffd gui guod erantton' jitebantur,includebantur tangua!nCbrtll:am,nec a-lia lUis culpa imputabaturiidiuerèiamguaff bom-cidte acfceledidetinebaittur, ac duplo magis gèm idi puniebantur. lüis recreatio er at gaudium martyr;’, ffies promiffbrum, diledio ergaCi)risiim,acffiritiis paternus : idos ueró confeientia magnopere erucia-bat, it a ut in tranfftu cundisr digues uultuseoruoon-faentiæ obijcerent indicia. Ham till prodibantbda-resjuulte habentes gloria zy gratia plurimu tdußres, it a utzyuincula dccentem ilUs ornatu,perinde atg; |
|
DE PERSEC. ET PACE ECCLES. 59 Mebijs exhiberi folet,ftgt;cëldculufiicrdnt huic mundo. Blindind ucro in ligne fuftenfd, bellijs irruentibus divorandum dlpropofitd : quoduel ob id ell confiUo ^eifidum. Ut dum in firmd crucis fujpenfd uideretur, lerindcfijftmordtioncmplurimu dldcritdtis inderet finélorum dccertdntium mentibus, in dgoneillo etidin fxternisoculis in forore eumcotcmpldntium, qui pro i?fts dl crucifixui : et ut credentibus in eum perfuade-tcttir,omncs eos comumonem hdbere eu Deo uiuente, ^proglorid Chrillipdtiuntur.Cum dut itd pendentem tttdli bellid cotingerct, ligno deponitur : er iterum in tarcerem, alten certdinini feruddd, conijcitur, utplu^ tiitm certdminu uidrix tortuofum ferpentë incxcufd-^di eodeinndtioni redder et obnoxiu: etfi-dtres cxcttd~ ^(tMdicdiüd, imbeciüis cj^ coiHemptd,mdgnu et in-inperdbilcm dthletdm Chrillu indutd,multisnomini-biis aduerfdrij uidrix,zr per certaminis lüius tolcran-batn incorruptionis coronam confequutd. lO Attains eut, er lpfe uehemëter d populo dd fuppli-dtipolluliitui ( erdt enim nominatus ) dd certdinë pro-iter eonfeicmid paratas progreditur. Ptenim genc-t^if mCbrislidnd^pfißioneexerdtatus,uentatd quæ t^ni nos ell femper tclid er affertor fierat. itaque tn m amphitbedtro circuduccretur, er tabula ante ^^npertdretur, in qua Komana lingua feriptum erat, ‘quot;CEST A T T A L V3 CHRI s TI AN VÈ .■ er po-l^uébemcter in eufremeret, cognito Profes q, Ro« Wk effet,lufiit eu m career ent rectpi,una cu reliquis w tullodia cxillcntibus, dc quibus Cæfari feripferat, 'fcjadbucfeiitentiam expedabat. Tempus aut m-^trmediu non er at Hits oeiofum er mfrugifiru, fed per 'fforu patientia immenfa Chrilli mifertcordia rcluxit. Ptiquot;itwetes enmuitiifieabätttr mortiid,ct martyres hts ’ptmartyresno erant benejiciebant : Icetabaturff plu-tinum uirgo mater, quie quos uclut abortiuos dc mor-^^Uisimiferat, uiucnccsrecipicbat. Pluriminamqiqui ^A«erät,per tUosrcfingebatur,regenerabdntur, ex-dtibitur,dc ebfiten difcebant: tdinff uiueittcs ac cor-foboratiffaaiutatcmff dus experti qui mortempcecd-^tm no unit, fed placabilis cllpoenitcntibus, ad tribu-lt;^d lt;tccedebdnt,ut iterum a pr^fidcinterrogarentur. ^niSenim Ccefar refcripfcrat,confitentes effi plc-Hendos,negates uerö dimittendos terpanegyris iam lt;tfiirctur,qu£ ex co ^ omîtes dreumquaq; Gentes co-^^^ityfiequentißimd erat, beatos co ft fibres fiedaculi amp;lt;itilt;t ad tribunal ducebat, ac populo ollentabat, atq; ^^‘^iteruinquirebdt: çy quotquot Komana: duitatis ms ^ibere uidebätur, illos capite truncabat, reliquos uero bi^js obijeicbat. Glonficdbatur aut ChriHus pluri-tuimpereos q antea quidem negauerSt,tum ueröpriC-^^ethmeoruexpedationem confitebantur. idifiqui-ieia feparatim quafidimittendi inquircbantur,et con-fiffUes martyrum choro ddiungebantur. Manebant ^‘itfgt;ris,qui ne uedigia quidem fidei, neq^ fenfum nu-b^‘alis'tndumëti, neq; cogitationcm timoris Detunqua lahucram .• imb per uit£ fute couerfationem mam Dei ^l^f^bemauerant, perditionis uidelicctfilij. ^eUqui uerb cundiPedefia coniungebdttturtqui ^^tnititerrogarentur,Alexadcr quida, natione Phryx, crût ; fed bine magis,inliar bdHaru, er profes er populus irritdbantur,pdri nos odio profcquentes. ut feri-ptura impleretur,qud; dicit: Qu.i iniquus efijniquusfit ddhue : er q iuftus cd, iuftificetur adhuc. Ptenim eos q in carcere fuffbeabätur,cambus proiccerut,adhibi-tis node ac die cudodibus, ne quifqua Hloru à nobisfe-peUretur: ,platisq-reliquijscùmàbcdijs,t(tmabigne ^^cus,antus multos in GaUia moratus,ac omni- 60 relidis, ac partim laceratis, partim adtidis,.deinde er '■filtre notas propter dilfUtonê ergaDeu, et loquëdi nbsp;nbsp;nbsp;rcUquorucapitibusunà, eu trundspariftriiîiter inlu- |
*,a 20 ÎO fiducid (noenim expert erdt Apoüotici chdrlfmdtU ) prope tribundllldbdt,çreos ^ interrogdbdtur,nutibus dd confitendu hortdbdtur,itd ut tduqud dolens dcgefti' f ens mdniß^us fieret ddüdMihut. Turbec dut molc^è firciUes, q, qui dated negducrdt,denuó confitebdntur: Alexdndro recldmdbdt, tdnq dus rei dutori. Vrgente dut prafide, et percontdote quis'ndnt effet, refpondit ; Chriüidnus fum. quo dudito, Pr a fes bc^qs earn ddiu~ dicduitgt; Sequetut die, und eu Attdlo produdtur. ( ndnt etr Attdlum Pnefes populo ldrgitus,itiru bewijs trddi-derdt.) Kicuimomnid in dmphithedtro ddfuppUdim pdrdtd orgdnd experti,et mdximu dgonem perpefi ef-fcnt,tdndem cafi funt GT ipfi: è quibus Alexâder ne in-gemuit quidë,nec uüo modo mut tuit, fed ex corde cu/ni Dfo loquutuseH. Attdlusuerô,cumfirre£cdthcdræ impofitus idm coburcretur, et nidor drdentis corporis fciuiretur-.ad multitudinem Pomdnd uoce dixit : Pcce hoc eft homines uordrc,qd’ uosfiicitis: nos ucro necho-mines uordmus, needUud quoddÜ mdlumfiicimus, jn-1 terrogdtusdutquodDeo nomen effets t^omendnqmt, rieus/icut homo,no hdbet. PoSl hac omnid,poftrcmo fpeddculoru diCjPUndviiditerUiUnd cü Pontico puera quindecim ditnoru, producebdtur: idfffinguUs diebus fidu fierdt, ut reliquorum fupplicid cernerent, coge-baiuq; cos per nomina idolortifuoruiurdre. Quonia uero co^dmer in fententid perdurdbatjCr iUorü idold contemnebdut : effirata eii cotrd eos multitudo, itd ut nee pueri tetdtem miferdrëtur, nee muliebn fexui pdr~ cerent,fed omnibus cospcenisfubijcerent, CT omnibus , circuit fupplicqs djficerent: defubinde iurdre cogerët, e^uod lüi tdmen ficere ncquiucrunt. Ponticusenimitd d forore dnimdtus, ut cy Pthmci a^diUes uiderent, ^ tlld piterü hortdretur de corrobordret, ommsgeneris fupplicijs tolerdtisIpiritu reddidit. Pedtd ueroPldn-dind omniu nouifiimdjpo^qtMtdnqudm nobilis mater filios adhortdtd ftiffet, dc uidores dd regem priemifif. fct,zë'cunëldUberorumcctdamindreputdffèt, dd cos propter exitum gdudens (J exultans,qudfi dd nuptidle conuiuium uocdtitjCf nonicilijs proicild,propcrti-40 uit: cfpoA flagcUd, poR bc^idfypoüfdrtdginem,tdn- dem reti indu fa tauro obijcitur. er cum fatis ab ea be-ftia effet cormbus uenttlata,necuUumeorum quatac-cidcrant fenftimhaberct,propter figt;em er animum in ea qua credebat intentum, colloquium ff eum Chrido, cicfa esh er ipfa: fttentib. hoe ipfis E thnicis,nunquam apud ipfos talia ac tanta ullam perpeffdm effe mulie-rem. Ac neficquidem infaniatUoruer crudditasin fuidos quicuit. Ptenim ftrie ac barbaregentes,àftra bedia exagitat(e,quicfcere nefeiebant. f° Aliud itaq^ incitamemü aduerfum corpora nodra fauiendi, contunielia eoru eoepit. fiteq^ enim eo plaea-bantur, qubdumeebatur,eo q, kurnano fenfu dedituti CC * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;watts} |
'I
-ocr page 704-|
3*^ ^CENT. H. matis, compiures dits militaris curlt;e cu9:odM députa-runt. Et ahjfrcmebant,ac dentibus in eosfrendebant, quitrentes quonwdo ampliorcm de illis urndida fumèrent: alij uero ridebant ac fubfannabant, idolafua ma-gniflcientes,iüisq- fupplicium nodrorum tribuentes. Qui uero mitioreseffe er aliquantulumcondolereui-debaittur, admodum exprobrabam, dicentes : Vbi ed Deus eoru/m i Et quid profliit eis iftareligio,quö etiant animabus fuis pr^pofuerunt? Ad huiK quidem mo-dum erant infideluvm narij affidus. 'Nos uero in magno eramus meer ore conShtuti, quad non heer et nobis corpora fandorum martyrun fepultura: tradere. Neq- enim nox ad earn nobis rem quiequarn eóftrebat, neq- data pecunia cuftodibus pcrfuadebat,ncq; cos fup-phcatiofledebat : fed rcliquias fandor urn permde cu-flodiebant, ac fi magnum aliquod Mc emolumentum conlequerentur,fi non fepekrentur. Hifce pad alia quadam fubijciunt: ïtaqjandorum martyrum corpora omnibus modis ludibrto expofita, ac totis fexdiebus fubdioiacentia,dcmquecombuda er inßiuUam ab iniquis redada, in Kbodanu fluuium èuiemo prattcrlabciucmffarfa funt, ne quiequarn ex illisfupcr terram amphus reliquum effe uidcretur. Et ida fèccrunt,quafl Deum uincere,er fandor urn rege-nerationem impedire poffent : Nc uüam amplius ( tta dicebantilU) refurredionis ff ent habeant, qua per-fuafl,peregrMÖ nobis ac nouant religionem Mueunt, er panos contcmnunt,parati er eugaudio ad mor tent fuo igne accenfum,ac fubitó confumptu uiderit: et euw euigilajfet, cöflftim uifloncm caprafentibus expofue-rit: er quodflituru er at, nempe q propter ChriHuri-tam hanc igne depoflturns ejfet, circSjlaatibus perffi' cuè pradixcrit. Subiungut, cum tam imminerentqui earn fludiofe quarr ebât, rurfus affidu er atwre flatrn coadu in alium agrum migraffe, quo tamdipiiulopó^ accedences.lam uidcamus on refurgant,er anDeus nbsp;nbsp;nbsp;perfcquutoresuenermf.acduobuseiuslocipuerisco- eoru ipfos iuHare,er è manibus nodris cripere poflit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;prchenfls,unu ex illis uerberibus eè adegcrint^t Hhn^ indicio ad dinerfc^iu Polycarpi dudiflitt. IW ^°^ f‘' rö ingrejfos, ipfum'tnfuperiore loco domus iacenieut reperiffè,undc lütpofltbilefferit maUasades tranf-migrare ifcdhoceu ßecre noluijfe, dixiffeq;, Domtri uoluntasfiat. Deniq-cum fcirct cos adeffe,ficutdM iam narratiohabct,dcfccndifff,iüisq; admodum hilari ac plactdo uultu locutueffe : ita ut mirumficrit cernc-re cos, qui uirum hue lam olim no cognouerant, hone-flam £tatcm,grauemq- er consiantem uultu intuenics ECCLBSIA DEI aVABSMYRNAM INCOLIT, ci qua: incolit Philorailium, amp;nbsp;cunftis per uniuerfum Pontum fanftæ catholicæEcclefiæparoecijs, inifcricordiajpax amp;nbsp;diledio Dei patris, ac Domini noflri i e s v ChrU fti multiplicetur. Scripflmus uobis,fl-atres,dc ijs qui martyria fudi-tuicrunt : er de beato Polycarpo, q perfccutionê hanc martyriofuo uelut obflgnando terminauitac fedauit. Confequenter, ancequädc Polycarporeflrät,dcreli- 4° ac cotcmplames, eo q tantum fludij adhocimpende-quis martyribus comemorant,er qua illitolerantiam in per Arendts dolor ibus oftenderint defcribuitt. Stu- leflijs addeuorandum traditos cernentes. Prarfertim autdeGermanicofcribut, quomodoille gentrofiflimè so ueréarationi terminait, omnium^ memtmtqiMun-perflitent, ac metimi illü mortis corporel natur£ in- qua ipß fiue modica fine magna, flue gloriofa flue in-gloria accider ut: er uniuer ff per orbemcathol:c.:Ec-clcfi£ hora iam cgrcdicndi exiftente, afino mpofituirt duxeruntadurbem, quum magnum effet fabbathum. febat enim ( inquiuM ) circuftantes,flagris eos ad in-timas ufqiuenas er arteriös dUaceratoSjitaut fecre-ttora iUa corporu penctraUaMjecra er membra paie-fliüa ui[erentur: deinde er conchas marinas,et acutos ^Hofdam obelffcos martyribus fubSiratos,er omr^ genus fupplicioru er tormentors lUatum, ac tandem eos fitamgratiaHomim fuperarit. Et cumcu proconful fleélere Hellet,att^ tetatii eint admonerct, obfecraretqi ut ^Honiam admodu luucnn er in flore effet, fuijpflus tnifereretur-. incunéldntcrGrffoniefM beSlidm in fc illexerit,ac tantum iio eoegent er protiocarit,ut quant uelociflmè abbac mtufta er miquauita liberaretur. ter quQmodo,cüm lüe tam lüuflrein mortis tolerantiam fgt;ftenderet,umuerld nwltitudo ddeäu Deo martyrem fljrtitudtms nomine, ac flmuluniuerfieChriftiaiwrum amp;cwn M^ftm ddjitirdtatfHbitó iwi^an «x^eifli |
10 20 CAP.-IIt. ?« Tolle impios,qua:raturEolycarpus, maxirnaq; cxda-maribus illis oborta tumultuatione, Ehryx quidam nomine Qtimtus,recens ex Phrygia profldus,uifas bc-flias ac minas illaru horrHcrit,ammoq- remiffo tandem falutem fuam prodiderit. indicat aut hunc dida feri' ptur£ narratioM religiofè,fed protcruius una ca rcli-quis ad tribunalprofllijffe,ac captum manifldu omnibus exemplu dediffe, non debere fe quenquataUbus tc-merè er fine reUgione cu audacia mgerere. Sed haUe-nus de illis narrädifinem freiemus: de Polycarpo celc-berrimo fubqciunt, quomodo tÜe initio quide hifce ait-ditis imperterritus perftitcrit,eranimi ftii tranquilH* tatem immotam retinrent : ac m urbe quidem manere uoluerit,ucrum precibus eoru qui circa ipfum fliffent, er ut fefefubduceret oraffent, perfuafus, in agrukaud procul aburbe feceffcrit:ill:cq;cupauciscömoraMs, nodes atq; dies fleeric nihil aliud, q quadprecibus im* moratusflt: quibuspropace ommb.pcr orbempede-f js impetranda, fupplicitcr oraucrit, eo q iUi in morc^ perpetuoflicritiatqi ita inter precandu triduo antequa coprehenderetur, in uifione nodurna, ledu fub capite retur, ut talis fenex coprehenderetur. dem^ibbe con-fidim abfq; cundatione, menfirn eis par an iitfliffc,ac ut cibu large ufurparent adhortatu efle, unamq ab illis horam ad orandu intrepidèpetijffe. Quoionceffo, furrexi ffc er oraffe, itagratia Doimmpitna, utprx-fentes er orantem audientes obftupefccrent : multisfi illoru iam doleret, q tam honeftus ac diumuffeaex effet occidendus. Sub ifta,dièlu de hoe uiro feriptu ton fcquentem hiftoria bis quodamodo uerbispcnit: Pofq Occurrerunt aut ci Irenarchus Herodes, er pater eins liicetes,quiin uehiculii affumpto cofidentes, fiadebat ac dicebant : Quid nam mali fiicrit dicere, Domine C£jar,facrificareq; ac coferuari i lUe uero initié non reffondebat. Vrgentibusuerôdixit: Padurusnofum éo quodconfuhtis. Ïlliubiuidebantcipersuaderinopof-feidwa loquebatur^ dcjliMio deturhbdttt, ut de uebi-•* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;quot;nbsp;' raio |
|
31 PACE ECCLES. DE PERSEC. ET tuio defeendens tibiam hederet. Ver urn fine ullo reffe-dti,quafi nihil paffits effet, alacriter ac fedulo progre-dulgt;lt;ttur,c0tenden5 ad fiadmm. Cum aut tanta effet 'm I^lt;^io tumultuatio, ut àpaucis audirctur, Polycarpo f^uiiuingrcdicuti uoxccelitiisdimiffdeli : Confirtare ^olycarpe,ae uir e^o. Loquentem uero ne unus quidé ^idih uocem aut multi ex nosins audierunt. Addudlo *itt eo,magiMS eâ firepitus obortus eoru qui Polycar-{un coprehenfum effe audiebät. Accedentem interro-g^t Proconful,tpfc'nc fit P oly carpus t annuenti,fiiadet »1 lieget,dicitq} : Paree £tati tU£. ^ alia cofimilia,qu£ ^iifolent obijeere : luraper C£faris fortuna, refipifce, ^iciPolle impios, Polycarpusuerö cöflantiuultuuni-^vfam turbam qu£ mfiadio erat 'mtuens,manu m earn ^^lt;1, higemif :cnsqi ac in calu fufiicicns dicit : Tolles iioï impios. instante aut Proconfule,ac dicente : iura, lt;c dinutta te, conuiciare ChriHo. Reffondit Polycar- t’ii-Qdlogmtafexannosilii feruio, nee me ulla in re ^eßt unquà: er quonwdo poffiim malcdiccre regi meo, ^^‘‘meferuattitS VrgenteiteruProcofule,acdicente, 10 ^“’■« f Ce fans firtuna: regent Poly carpits, Si inanem ^“nc iadlantià qu£ris,ut turem per Cefans firtuna,fi-^^i diets,fimulans te nefcire quisfirn, Chridhanus fum, S'^erö dodlrina Chnsiianifmi cognofcere cupis, con-ß^iiKdiem,er audios. Proconfule re^odente, Perfua-boe populo ; Te quidem,mquit Polycarpusfiermone ^‘ÿiiitus fum. Etenimfic indiitutifumus,utpr'mcipibus *pofe0lt;(tit. d Deo ordimuis, honore, qui competat. *t Hobu obfit, exhibeamus : lUos uero indignes iudi- nbsp;nbsp;nbsp;fïum,filtum tuum dtledlum : per quem tibi una cum ^^■ilt;litibusmepurgem. SubidiaProcdful:'SesiiAS,mqt, ,□ ipfo er Spiritufandlo fitgloria,mincerinfiaurtsfe-bdgt;eo,quibus te obijciagt;n,nifirefipifcas. Ad qu£ Poly-Korpus reffodet: Voca eas. est enim nobis fixum,apo-iiorihus nd effe per peemtentia adpetora tranfeundu : ^Kd bonedlum ducimiis,à malts ad ea tranfire qu£ iuRa iilX. Kurfus Proconful ; igne te compefcam,ft besltas ^'»onnis, me rcfipifcit. Poly carpus rejpondet : \gnein ^«iirK (lt;d bora urfurunt, uc panto poilextingucndu. 'Storasenimignemillius futuri iudicij,er £terni fup-^(ifdmpijsreferuatu. Sed qd tardas S infer quicqutd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,,----- “ «. Eiseralijsplunbusdidlisfiduciaetgaudiore- 40 tummeaminoignitum. Etenim tantâboniodorisfra-rlolt;gt;atur,acuultus dus itagratia plenus apparebat, ut quot;onudo per ea qu£ didla fiter at à Proconfiile,non tur-b»etur, fed ccomranoipfe Proconful obdlupefceret : ^K preeonem mitteret, q in medio fiadio tertio uocifi-Korctur,Polycarpus ChriHianu effiefe edfiffits eR.quo ^b^ 4 precone, uniuerfa cùmgentiliÜ turn lud£orum Polynom mhabitantium multitudo impotentifurore ^ogmq-uoce clamat : Hicedl dodior lüe Afi£, pater ^bri^iiitorum,deoru nodirorum demolitor, qui nud-K°idoeuit,iion adorandos effe Deos. Hwdidlisfuccla-^olint,er 4 PhiUppo pr£fidc Afi£ pctebant,ut Poly-Korpo keinem 'immitteret. Quibus lÜe reffondit : non boe lieere fibi, eo quod munus uenandi iam adimplef-r^- 'PumuidcbaturiUis unanimiteracclamare,utPo-^Korpumuiuum edbureret. oportebat enimuifumil-‘Odaiuod de ceruicali Apparuerat, impleri.quod cum Kf»fbullumuidifJ'et,'mter orandum ad fideles, qui cum 'Pp or ant, conuerfus prophetice dixerat: Oportet tue ’^''’‘•mcomburi.itaq} fidiumedl hoc didlo citius. Eté- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..........^ ........ ^Mgcdfifiimex offiemts er balnet ligna er far- 60 fi^iDaices,ut Procö^ulem!^et^w^^^^ ’^OMcomportabant, er litd£ipr£fertimprompte ai nbsp;nbsp;nbsp;tradereti Ne Chrifio,mquiunt,relidlo,hunc eolere 'm- cc $ ~ cipiant. |
»4 earn rem pro fuo more fubferuiebant. Igitur rogo con' ftruilo,cum lam ipfe uekesfuat enmes pofuiffiet,zo' namqi foluiffit, etiam ealceosfoluere conabatur, quod ant canon jicerat tea quad femperfinguU fideles inter fe,quis corpus tUius citius cotingeret, decertajjent. Ptenim propter bonam uit£ conuerfationem, etiâ an-tequamcaniciem contraxijfiet, ab omnibus filer at ho-noratus. KoxitaqueinRrumentd itti, queadrogum erant accommodata, appUcantur. Cum autem Arpaio lo cum affigere uellent,dicit : Smite me ad hue modum^ Q^inamq; ignem firrepoffie dedit, dabit etiam ut fine uejira elauorum cautione immotus in hoc rogo perma-neam. C^uo illi audito,eitm nonaffigunt,fedaUigant-Mambus ergôpoùtcrgumiigatis, mllarinfignis eu-iufdamarietis è magnogregedefivmpti,holocdutomd Dco omnipotenti acceptimt effirtur, dicens: Pater di-leiliacbenediili filijtui tESV Chrisi^po-queagm^ tioncm tMaccepimui,Tyeui angclortim acuirtutum, omnisq- crcaturie, cr omnis generis iuilorum quiui-UMK coram te,tibigratids ago, quod hac me die ac hora dignatiiscs,utpartan accipiam in numéro inarty-rum/m poculo Christ, ad rcpirrcéhoncm ustedter-tt£, anim£ fimul c:^ corporis, ’m incorruptione Spiritus fandii, in quibus fufcipitur m ccnffeilu tuo hodie, m facrificio pingui er accepto,ficutpr£para^i,iant antea pateficiUi et adimplefii, qui melttin nefcis Deus uerax. Quapropter er de omnibus te laiido, te bene-dico,tcglorificoper£ternupontificem iesvm Chri-culorum feculis,Amen. Cum autem Amen hoe'Deo dcdUnaffètter orationem tcrminaffet,miniftri ignis ro-gum meendunt. Plammaucrè iamadmodumemican-tc,rem mirant uidimtis, quibus illam datum erat cerne-re: qui etiam ad hoc feruabantur,ut gesla h£C reliquis annunciarent. ignis enim fiidlacdmer£ffiecie, ad mo- • rem uelinautici uento repleti,corpusmartyris ueluti muro quodam circu/mcinxit: cratq^iUud in medio,quot;non tanquam caro ardens, fed tanquam aurum cy argen- granttam fenfimus, qua fuel thus, uel aliud quoddant preciofum aromaffiraret- Tandem igitur iniqtu,cum corpus itlius ab igneconfuminonpoffe cernerent,ton-fidiorem accedere, çr ferro lUud transfèdereiubetit. Quo fiidlo, copiofus fanguis efiiuxit,ita ut ignis extin-gueretur,ac tota turha miraretur, quod taniumdiferi-mmis effet inter infidèles er elcdlos : quorum unus er Poly carpus hic fint, Apodlolieus er Propheticusno-firorum temporum dodior, catholic£ Smyrnenfis ec-fO clefi£ epifcopus. 'Etenim quodcunque uerbum ex ore fuo emijit, erperfidlum cfi,erperficietur. Aemulus autein er inuidus ac uerfutusgeneris luSicrwaaducr-farius,cum martyrif huiusamplitudmcmetconuerfa-tionem eins inde ab initio irreprehenfibilem incorru-ptioniscoronaornari,ac incomparabilcbrauium ac- quirere eerneret, hoc curduit,ne corpufcuium lUius À nobis acciperetur. erant enim multi qui hocßcerc^cy fandite huius carunculie participes fieri cupiebam. SuggejJerunt itaq^ nonnulli Hicet^e, pdtriHcrodis,ac |
|
CENT. IL uolentiam dihgimus, quoru er nos confortes er difei- pulos fieri optamus. Cum ergo Centuria cotentionem to hü etiam ceffantefiuxu fangumis. Sicqf, dum totina-lud^oru cerneret, pofitum corpus in medio, ficut mos Usfimul exercetur,ac nuferandu in modum difcrucia- cipidiU. tthoc dixeruHtludM fubmonentibui crur-gentibM,qui ettam nosobferuabdnt,neexigneilium criperemw: ignordntes,nos nee Chnslum unqudm re^ Imquere^qui pro totius [cruandoru mundifulute paljas eü, nee aliumquempiamcolerepaffe. Nd)« hunequi-demtanqua filium Gei adordmus, martyres uero tan-quam difcipulos Gquot; imitatores Domini digne propter infuperabtlan in regem ip forti ac preceptor cm bene, ipßs csi,cbbalferunt : atq- ita nos tandé off a iüius pre-cioßs lapidibus precioßora, er auro probatiora,na{li condidimus,ubi id fieri decebat: ubi etiam,quoad fieri pote^, Cogregatis cum exultatione ergaudio, Domi' mts natalem martyris fui diem, ad memonam eoru qui ante certarunt, er fiturorum cxercitationcm acprie-parationem, eelebrare largictur. Talia beato Polycaspo, una cum duodecirn è Phi-ladelpbia Smyrna martyriupaffo acaderuw.q folus prlt;e catens omnibus in memoria retinetur, ita ut er à gentilibusubiuis locorupraidicetur. Itaq- curfuspræ-dari et Apoßolici Polycarpi huiufmodtfinem eü con-fecutus, cuius hiHoriam Smyrnenßs ecdeßie fratres in fuprà didla epiflola compofucrunt, zo iÜius,fcriptum de co compofitum plemfimè continet, ^oflagitqs neßndis er atrocibus, quamdiu imperio pra-ad quad, fi quibus legere placuerit, renuttmus, quad nbsp;nbsp;nbsp;'' coUeUis ueterum martyres coniunximus. Confequen ter autem er ahorum, qui Pergamapoli Afite marty- fiit, absimuerat. Er at ci prafidius pratorij Quintus Aelius Latus, qui cam Martia imperatorts concubina de ueneao ei cxhibendoaob metum mortis,quam eis mi' natus erat,confpirauit. Tentata res eè ufqi ficceßit, ut uenenu Imperator biberet ; fed quod feu effiax minus fiit,feu robore imperatoris uiäum e^. Alijsigitur iH' fidijs circumuentus cü, atque eiufmodi,ut cum idariffo athleta,cum quo exerceri er ante a frequent er confie' _ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ueratdnpugnacomitteretur,inquaab eofibitoßran' J—y fine,ruïne fibijetamus,ut exempla ludicij diuini nbsp;nbsp;gulatus cù. Sed priuahe tantum ha peenafierunt. Cr uindiUa confiiciantur. Miferabili er trilii morte pleriq^,penes quos hac ætate imperium fiit,fcribuntur interijffe. Sic Traianu Dion narrat,refolutione mem- Suilt autem in eodem de Polycarpo fcripto er alia tnartyria coiundla,eodcmmartyrij Poly carpi tempore Smyrn£ tolerata: inter qu£ et Metrodorus,q m Mar^ doms errore preßyter effe uidebatur, igni traditus ^fi, ey occifus. Et inter lüorum temporum martyres 30 etiam pr£clarusPioniusinnotuit, cuius cÖßßicnes ex parte, ac fermoms libertaté, apologiasq^ pro fide dim ad populum turn adducesßäas,acconcicnes addo-cendum habitas, er releuationes eorum qui tentatione perfecutionis animo erant dcicäo, confolationesq;, quas tn carecre conHitutus uenientibus ad fe fratribus comnw,nicauit,er qua: praterea tormenta, er quos m tormentis dolores, affiidionesq;, er m rogo ardenti conilantiam, ac poß omnia paradoxa etiam mortem num pdßifunt, monumcitta dreumfirutur ; Carpi ui-dcliccttCy Pdpyli,G' Agathonictemultcris,qM poil plurimas er iUuüres conßßioncs gloriofè funt eftmo-Kidti. HdHenus 'Eufcbius. DE POE Nis PERSECVTORVM. brorum, çy ftupore corporis, fenfuumq-primùmfu-b ito correptum effe,ddeà ut uenenum fe haußffe fuffi-catus fit:poRed uero dqudintercutcrepletum,dpud ScUnuntem CiUciteurbem extinilum. idemyKadria-num fcribit grauibus er nwltiplicibus morbis affrdu, ntiferabihter perijffe. primum enim rumio fangumis fiuxu adeo debilitari Gcxhauriricocpiffc, ut deuita ^o tas prouincias,maxmè uerô italiamerRomam.quoi ftus fapius defferarcturt GUfifwrbus dßeppftitms g^Ethntcifcriptonesttflatun^r' pbo'tfqddemcala- |
CAP. III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;56 etiam ante fier at, tdmen itunquam maiori dolore turn inuaferat, 'm tantum, ut fapiits ipfe mortem uocarct, fa;pè etiam ßbiipß crudelesmanus mfirre conshtuc, ret : ut dici ibi potuerit, Sanguinis effußpoenas in fangume foluit. Interea erphthißs accedit: qua cum totum corpus contabuiffet, hydropifis fecuta rft. qua nee quidem. cum magicis artibus er incantamentis fibi aquamo-mnem extrahi imperdtor tur affet, quicqudrem(fit,m-tur,dolorumimpdticmiditauim:itur, ut in proprium corpus fautrefecum con^ituat. Primum enima rmdi-co, ut Spartianus fcribit, uenenum petiß. quod cum no porrigeret,glddium poRulauit : promdtenspecumaß quit porrextffet.fed dome^icorÜ nemo obtemperabat. PoRrcmô,medicortim conjllio,quamdiu morbis er do' loribus tantis conflididbatur,cibo erpotudblhmiiti fed quod cofilium etiam ad morbum exaugendumna-gis quamad falutemßciebat. lAortuusigiturtandenty fapra quam dicipotesi,miferabilit:r esl,crucidtibus o^ mnium ßre membrorum conßdlus, cumuixiffetannis fexagmta duobus : ut Aurelius ViHor teßatur. Efi-phanius m libro de Ulenfuris er ponderibus: Adrianus la fus corpore, uniuerfam nudtitudinemmedicorufulr regno fuo accerßuit, er corporis fui medclam ab ipfts petipt. Vertan lÜt multo labcremftmpto, et mbil eff' cientes,db ipfj irrißfunt. Drfequemiam uerô impc-ratorum, fub quibus perfecutiones fuerunt, exitu, bac proditafunt, Marcus Antoninus Verus,apoplexia cor reptus, cum per tnduu mutas decubuiffet, tandem ex^ tmdlus eSl m Pannonifs. Placidiorem hune exitumfor' titus ßrf m, propter pietatem in Christianos :quapo-ßeaqua feruata fùiffet eoru precibui Romand expédia tio,no criminc tantum er legibus aduerfiu eos latis ut-trà dbfoluit,fcdcr pana dccufatoribus Chrishanoru edidio publico flatuit. Commodus, iUe incommodas. qui fcnatufconfulto Donutianofeaior, purtor ludicatus dl, tragico perijt exitu : quid i nullis N««c, que publica: calamitates impcratoru odia et furores mChrislianosfccuticJint: ßcutmtnquäpriiiata foliimfupplicia, uerum etiam pabUcas, G latè quidan graffantes calamitates fecum trahunt fuperiorum fee- lera. Beda in htsiorid Antonini Veri difertè inquit, lAartyritm Volycarpi et Pyonij, qiiod in Afiaßcerat, ahorumq; plurimoru qui in Gallia fub hoe iMpcratore fanguini pro Chriflo ^devant, fecutam effequaffee^ 1er urn umdicem dtrocempdlilentiam,udfiantem muL- |
|
ÛE DOÓT^INA. tiKtites pdfim koe tempore, imperij fciUcet Antonini, Mgdtds ebmemordnt. Loewm unum ex Sexto Aurelio Vidoredàfcribim^: Ab drmis quies nunqud erdt,perq; cmnein Orientem, lllyricum, Itdlidm, Gdllidmq-belli fruebdnt : temmotus nb fine int entu ciuitdtu, munt ditiones flummu, lues crebr£, locu^drü ffecies dgris mfiSig prorfus : ut propè nihil,quo fumnus dngortbus dtterimortdles folent,dicifeu cogitdri quedt, quod non •Ho ( Mirco Antonino ) regndnte feuierit. TeUdtur tt2ufibij Chronieon,dnno ultimo Antonini Smyrndm Jtfie urbe, in qua Polycdrpus zr plurim dlij pißt fee-tint, terrenwtu corruijfe. Inter pandt uero perfe-titionis d Trdidno motlt;e,'Evtropiut ZTdlij refirunt, tepemindm durete domus, qudmî^cro priudtis publi-, titlt;i;urbis expenfis extruxerdt, conftdgrdtionem. Tt iÜit : quot;Vt inteUigeretur rmffd etiddb dlijs perfecutio, tiliffiuspotißime monumentis,dquoprimùm exortd fßet, dtque in ipfo dut ore puniri. Refirunt eèdem ZT qutuor urbiu Afice fubuerfionem,perterrd:motu:ut ^lei^Myrm!e,?ytdnes,ZT Cymes, item Græcdru dui-lt;««, Opuntis ZT Onicij, eddem ex cdufd interitu : mc ^nzrtriundhdruGdldtice. Deni^ ZT hoc rutro-fdiSidditlib. io:Terr£motusmAntiochidpenè tota l'^ruit ciuitdtem. AÜufit eèdem ZT Aurelius Viäor ; quot;^tiUini tempore, inquit,perntciofè Utlus inundduit, ^igin cldde lt;edium,et terreemotus grduis per prouin-^iit nuiltdt, dtroxep peslilentid,fiimeicp ZT incendia f^ifunt. Memimt qudrunddm ciuitdtu quafub Hd-^titmoterrienwtib.dbforptie funt, etid Chronicon Tu-Hij: utt^icomedite ZT Hic^ce, cuius mdtorpdrs qudf. l^i,motu terra coUdpfd e^.ddcums m^durdtionem ^iiriintii de publico Idrgitus eü impenfat, anno im-f*nj fii qudrto. l^icopolis item,et Ciefdrcte,qua con-^ierunt anno Hddridni duodecimo. Pertinct ZT hue f^if is,quod Aelius Spdrtidnus fenbit: fub Commodo ^'i'-infimfilmine Cdpitoliu Komdnu, tdiud cldde con» ^iffe, ut bond pdrs ciuitdtis folo aquatd fit. quo in-^^ndio ZT m^ruHißimd bibliotheca abfumpta câ. DE DOCTRINA. -^ AdenusdeEcclefiehoff)itijs,propa-^ gdtione,eius(p perfecutione ZTtran-4 f^ffl l?' qtttllil‘^^^^‘^^^^gt; ^‘^^ tigt;*idem 0-1 w mmaddexterndmeiuifirmamperti-n^nt,Nh«caddefcriptioneminterio-^fidusfiatus, dc propriet firme accedimus : que qui-“W! in ipfa do£ïrina,ceremonijs ZT politia Eccleftajii-'•^fitdeii. Sed quid dodrinaprecipuu eedefie Chri-/« w» ffl ; ideo^ qudUs ed m hoe feculo fiierit, Deo '^fiutp.cclefidChri^ialias jflendidiorem fiiciem, a-i^deràfqualidiorem. Quemadmoduemmfanicor-1^^^^ ton^icutionc color nat mus o^endit,luridus ue-« teter mteümum aliquod mdlum, uires naturales 2^amp;gt;ieficiens zT pro^ernens prodit : fic ZT Eedefia r^hs eo femper uiuidior et illuSirior fiat, quo dodri-’'^P'ifiorequdfiuitdfudmdgisuiguit: triftior contra ^f^firmior fiiit,quoties ipfa dodrina corrumpiac ^^finun capita ^ün autem hac eet04 Apodolorum temport admo- |
lO XO li dwm uidna fiierit, maltiq; preRantes uiri ddhuc uixe-rmt: dobtrina quoq^ Chrifii hoe feculo ddhuc aliqudn-to purior conferuata eü. In Afia enim fuperdites turn ddhuc fiter ut, \odnnes dpodolus lüe mfignis, ZT Simon ebfobrinut Domini : coruq difcipuIi,ignattiis,Poly. cdrpus, Pdpiat : ZT prêter eos dlij quoq- dolores non ignobiles,ut Apollinaris,M.elito,Theopbilus,'Bdchil^, Polyerdtes, Egefippus. In A.fiica, iußus,Demetriut, Pantenus, Clemens, Alexdnder. In Europa uero dari eodem feculo fit er ut, iiidmus, treneus,z^ dlij multi Extdnt ZT dus etdtis tedimoma.que probant, do-drina dn'idi fideliterciidodititeffe. namireneusin tertio libro dducrfus herefe5,mgetutè tedatur, codent ordine eandem ueritdtis dodrinact traditionem Apo -ftolicam ad fitam etatemufq^perueniffe. Egefippus quoque, uthdbet Eufebius lib. 4, cdp. 22, narrat, fe in itinere quod Romam uerfus habui(fet,plurimos epi-fcopos conueMffe,edndcmq; apud omnes dodrinam deprehcndiffe : talem fcilicet, qualem Prophete cT Chrifius ipfe tradidiffet. JO 40 Apparet aut, huius feculi dodores honorificentif-fimè defacra Scripturd fenfiffe,eam attemè legtffe, zT tanquäreguldmexadißimd reuerenter fecutos effe., Sic enim ïreneus teddtur: I^ofes ZT dlioru propheta-ru/m libros,fermones eße Chridi,feu dc Chrido : quid omnia quedeChridotcncnddfunt,abudècbpleddn-tur. Grduißime etia monctidem dutor, lib.z. cap.4.6, ad fir end u effe ad fcripturdru Icdioncm, nb ludiciu rd-tiünK,fed fidem. Sic enim mquit: Si ommu qutemferi-ftura rcqMïütur,abfolutiones imcmrenöf olJumus, credcre talid debemw. Deo, qui c^nosßcitreilißime fcientcs,quid[criptttrlt;e quidemperß^te funt, quippe 4 uerboDeiO' ßnritu eim diâie,ut umuerfis fcriptuns^ quif jjgt;tritudles funt,qutedd fecundumgrdtidm Dei db-foludmui, qugddm uero Deo ebmendemta. Clemens in Pdr^netico, .de Scripturd reuerenter pronunciat. Idem ZT in Strom, lib. 6, de pondère dit d doilrmd tr ci-dit d diuimtùs omnes ßnces fdpiétite,^ ueritutis feopu : nee utilem folùm,uerùm etidneceffdrid effe eiiK ledio-nem. Et Theophilus Antiochenu^teildtur, fidem fui Sderdrum literdrum leUione plurimum ddiutdm effe, dc confirmdtdm. Probdnt etidm huius fceuli fcripto-res rdtiombui euideneifiimis,religionem Chriüidndm turn prcefidntiorem,tum dMiquiore omnibus dUjs do-drinis Z^rehgiombus effe: nee dubitunt dffeuerdre, quiequid gentium dodifimi ZT fdpientifmi infigni-ter ZT memordbiUtcr fcripferunt, ex Mofe deprophe-tis hdu^um effe : fient in Didlogo cum Tryphone tu» fiinus dliquot pdgeUis luculemer demonstrdt. Porro S^ extdnt in quibufdam huiusfeculifcriptoribus, quadam breucs qudfifumma, in quibus dd Symbolu lïlud quoi Apo^oheum uocdmus,alludere uidentur : quaru/m aliquot huic loco preemittere uifum cH. Ignatius in epi-ïioldadMdgnejianos fc fcribit: Dile{iißimi,adple-num in^rudi fitis in ChriRo, q aiuefeculagenitus eH à patre : po^ed dutem fii£lus eh ex tiaria uirgine,fin« cbuerfdtioneuin, zTnobifcü cbuerfdtuselljdnilc,zT fine querela : omnem infimutatê omnemqi languorent curduit in populo, zrfigna dtque prodigia pro benefi-ßo cijs'hommuficit,ZT lilts qlongè er dt,znUis qui pro. fè: m multltudmc Hnwn er foltt^n uerum Deu patrent |
|
39 C E N T. IL fuum onnunciduit, zx paßionem pertulit,ct ab interfi-doribus fais tadaisfub Pontio Pilatoprafide, zxHe- mare zx omnid qua in eisfunt : zx in anu ïefum Chri-ftum filiu Dei, incdrnatuprofalute nodra : zxin Spi-ritum fandu, qui per prophetas pradieduit diffofitio- 20 rit, qua perfidem in ipfum nobis applicetur ac dom- ~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tur. ZiuizxincoelumtdndemreceptllA,regnumater- nlvmzx caelede nuc obtineat : In terris aero Pccefiant rode rege,crucem fadinuit,zx mortuus ed, dtq^ refur-rexit, zx m coelos afcendit ad iüu qui mifît cÜ,zx fedet ad dexterö dus, uenturusqi ed in cbfummatione feculi ingloridpdterna,iudicdreuiuoset mortuos. Ad eun-dem modu zX ludmus ad Symboli aliquot partes attu-dit in Apologet, t: ïefum Chridu, qui bacnos docuit, ZX ad hoc natas ed,quiq; mcrucem adased, Pontio Pildto,cumTiberius mperdret,pratore, ueri Deifi-lium effc accepimus,dtcp in fecundo loco habegt;nus,figt;i-ritum^i prophetieu in tertio, nosq^ eÜ redè eolere do-cemus. ïrenaus tale compendia dodrina Chridiana recenfet lib.t,cap.2: Ecclefia,mquit,per umuerfam órbern ufo- ad fines terra feminata zx ab Apodolis,zx à difciputis eoru,accepit earn fidem, qua ed munum Deupatrem omnipotentem,quificit caelum zx terra, nes Dei,z^ dduentu,et edin qua eft ex uirgine getter litionë,et paßione ZX refurredionê à mor tuis,zx in carne in coelos afcenfionê diledi lefu Chridi Domini no-firi : zx de coelis in gloria patris aduentü eius,ad reca-pitulanda unitterfa,et refufeitandâ omnem camem hu-mani generis. Hunc, quo res fiat planier, odende-mus,quid hunts feculi patres depracipuis articulis do-drina Chridiana fcnfcrint,aut tradidermt. DE DEO, SEV DE TRINITATE, AKticulum de Deo, huius atatis dodoresfince-rè zxfideliter tradiderut,zx contra bareticos eum oppugnâtes egregiè definderunt. Docuerut au-tem,unum effc ueru,atcrnum zx omnipoteiuem Deu, nonplures: unum quidnn effentia,trina uerè in perfo' nis : quanadmoda fefe idem Deus certo uerbo ac illu-firibus tedimonijs patéficit, nimirum q, fît Deus pater, films et Spiritus fandus.ficut ex ipforü dodorum tedimonijs non obfcurè uidcre ed. Ignatius enim ad Philadelphicnfes jic fcribit : Vnus ed ingenitus Deus pater: zX unas unigenitus filius, Deus uerbu zx homo : 4° uerbo quod ore profirtur, ubific ad ïiïagnefianos fai' cxunusparacletus,ffirittisueritatis. Etmcpiflolaad Pbilippenfcs : Vnus eH omniu Deus,pdter ChriHi: CT unies Dominas noUer i e s v s Chrilius,filius Dei uni-genitus : units aut etidm Spiritus fanHus. Ergo neqite quot;nbsp;tres funt patres, neq; tresfilij, fed nec^ trespdracleti ; fed unus pater, ex unasfilius, cx unas pdrdcletus. propter quod ZX Dominas mittes ApoHolos docere omnes genteSjpracepit eis, baptifare in nomine pdtris zx filij ZXffirttusfdnUi. Pt laUinas in Apologid a expreße pertè docent, q^ bic fibus Dei ab aterno cumpatre zX fiiritu fando extdens, uerè fit conceptus fine tdribfe-minedn utero uerègedatus:ac uerè, no umbratiliter, ait, Chridianos ucnerari zx adorare Deum patrcm,zx soaut phantafmaticè, aut putatiuè natas, quemadmodum miffum ab eo filiu,jfintumq; prophetieu. ïtazx in libre de Trinitate: Vnus ed uerus uniuerforu Deus, qui in patrc,filio,fandoq;jfiritu agnofcitur. Et Clemés lib. 3 Pccdagogific inquit: Laudemus unum patrem zx filium, una cu fando jfiritu, q unus ed omnia, in quo omnia,per quem omma unum, per quem ed quod femper cd. Et in Eclogis : Omne uerbu in duobits aut tribus teftibus Cûfîjîit,patre, filio, zx jfiritu fando: quorum tedium auxilio mandata feruari debent. item, cutione uiri : portatasq- in utero, ficut zX ncgt;s tempore portati fumas. Quamobrem uerö bonunem nafd reram utilium zx neceffanarum adfalutem noticiant 60 Chriilüoportuerit,cdufdmexpUcdtirenteusltb.3,cap. MS babere oportet: ut pdtris,filij, zx ff int asfandi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jo: oportebat eum qui meperet çeadere peccatu, et wrtis |
tô . A P. 1 1 I 1. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4a I» ïrenao folo mirari boe pofis, quad Spiritum fan-dum nufquäquidem expreße uidetur uocareCewm: etiamfi ei operum diumonvm potentiam,ut creatio-nis, reuerenter tribuit, ac nufquam ctiam diuihita-tem eius ex profiffo oppugnet. DE CHRISTO. j^ Odrinaporret de Cbrido, unicagenerishawani mediatore,redemptoreacfaluatore,integritatem, fummis uiribus tutatifunt,pro fe quif^,ac fuo loco fi-deliter inculcarut: nempe g, perfona fit did 'mda à pa-tre zxjfiritu fanilo, ab aterno und cupatre ex ffiri-tu funiio fiinulexislens,homoufiiispatrt,dcuerui De* gemtus upatre ab aterno ; Homo uero etia ueruf,nd-tus prafinite tempore de uirgine, abfq; uUdpeccatoru lobe: de fecundu tnexpUcdbile putris confthu etdeert' turn, pro peecdtis uniuerfi humam generis uidimdfi-Hus, per quam legis malediHo fiiblato, bcnedidionem aterna ac iuHicidm coram Deo, paßione ac refurre-äione,totdq; fud humtlidtione, generi hurndno cotule-per mimUcrturn coUigat, iuSlificct,fdnilificet:icre-diturus fît in fine fccidhcummaiesicitc er gloria, in' dicaturus uiuos cr mortuos. tur,genitum eum effc dpatreabaterno. Sic enim ia Didlogo cu Tryphone luHinus inquit : Hec uerd pd-tris progenies,dnte omnes credturas cupatre er at,Co 30 minus,Deus, Deiq^ films. Et in fine cap.43,1‘^-^ ^^‘' Ileus, mfiUu eum effe dit, ey femper cum Ceo coexti' tiffie. qd’ cr in dlijs locisfubmde repetit: ut lib.4,cdp. 37. Verbund eft,filius femper eu pdtre erdt. Vnde ey plerifq; huius etdtis Doctonbus ufitatucrfimHidre efl, filiu Dei dppeUdre uerbum, qui de uolutdtepdtris bominibus cocionetur. ficut inquit ireneus,Verba pa-cuPdtridrehis cr Prophetislocutueffe affrinat. ^ igndtius prudéter difcernit uerbu, feilicet filiu Cei, a bit ; Vnus ell Deus omnipotens, qui mi(mjtA‘^^^‘f^‘P' fumper ic[um chriRu filium[uiim-,qeliuctbiiipßu’, no prolatiuum fcilicet, fed fubHamiale : no locutto dr-ticulata uocis,fed operatto Deitatisfubsldntid fcilicet genita,in omnibus bene plucens fuo genitori. De humanitate Chrish deinde itdfimpUdter amp;nbsp;^'‘ hteretici fomtuabdut zx blafpbemabant • Sicenimai Trallenfes igndtius,ex teSlimonto ioannis,Verba caro fitllum eil: V erè,inquit,peperit Harid corpus,Ceo ta eo habitdute: zx uerè notas ejl Deus uerbu ex uirgine, corpus fîmile ncbis,paßibile,finepeccato,i)idu(ns: uerè coceptus eH in utero,zx faills eli in utero, firmans ZX ficiens fibi corpus ex uirgine, fine femme ac coHo' |
|
«‘ DE DOCTRINE» qui operahdtur in Mofcer Propbetis er ApoHoUs. Sic etiü Clemens in Pdranetico, Spiritumfdnäuuoedt Heocdrofidlu csd,ut quod in Addmperdiderdmus,ef 10 os Domini. De officio uerà Spiritus fdnUi, ïrenaus lib.i, cdp.i^: Defcendit, inquit. Spiritus fdnUus infi-lium Dei bominemfi£lu,ut dffuefceret cum ipfo bdbi' tdre ingenere bumano, er requiefcere in bonunibus, dtq- operdri in qs uoluntdtem Dei, er renouare cos d uetuädte in nouitdtctn Çbrilii. Item, ut homines ddo- tdortisreuredimerchontinè, idipfum fieri, quod erdt He: feilte et bominé.qui d pecedto quidé in feruitiu trd-'dusfierdt : d morte tteró tenebdtur, utpecedtu db bo-mneinterficeretur,cr^omoexiretdmorte. Qiton-dimodu enim per mobedientid umus bontinis, qui pn-Kusdeterrdrudipldfmdtus eü,peccdtoresfdiii funi fnulii,^ anuferut uitdm: itd oportuit z^per obedten-tidm unus bommis,qui primus de uirgme ndtus eA,iU' fifari multos, er percipere fdlutem. item, Verbum lifcilicet fecundu ima^nem et fitmUtudmêDei, boe in ^bnslo reeiperemui. lutUwM etu, m eolloquio cu/nt Tophone^de per fond Chrifti,et officio,nMltd fubmde IfdUifimè nonet, Deifcilicet cfjcfiliu db£tcrno,nd-few dut bomine iuxtd diffofitionê pdtns priefinto ton porc: perq- eum folum lusitfican CT fdhidri, qui feu ex iddiis,fcu exgentibut, e^ aut priores dutpofleriores fdlditur. aucties dut de dudbus m Cbnlio nuturis dolores hums xtatis loquuntur,myfterium admirandum gt;*tdonis nopratereunefed diligenter monent et often-^Hidnfcrutdbih modo,in und eddemq; Cbri^i per fond, vtàds effe utrdmqs ndturd,diumdm fcilicet et bumund, ^b enim in Pdrunetico Clemens : Htemerbu Cbriüus, G‘ ut nos olim effemus ( erdt enm in Deo) er ut bene ^ifonus, cdufd ftiit. t^unc dut dppdruit bomimbus bic ^f[fiUcrbum,qui folus estdmbo,Deus erbomo. Ac ptecldrè Ircnieiis Itb.f. Homo uerbum Dei fed urn eft, ('metipfum bomini, er bominéfibimetipfi dftimilans. Etl«fti««lt;ftc inqiiit: Qjj iddin eum unitionem compdn f^ntunioni corporis erumma. quod quidem exem-phtmetfînoper omnid, turnen dliquo congruit. Et de ^^fis(idmirdnd£ciusunionis, Ïroueus Ub. j, cdp. zo. ^’^fericors Deus, erdmdns burndnü genus, hurrerefi- ^gt;^amp;4duiiiuit bominem Deo. Si enim bomo no uicif-fft inimicum hommis, non iuflè uiflus effet inmicus. EwpK 4ut,nifi Deus donuffet fdlutem, no firmiter hd-^(rmm edm: ^ mfi bomo eoniundlus fiuffet Deo no-(^'^gt;nonpotuiffct purticeps fieri incorruptibilitdtis. ^portuerdt enim medidtorem Dei et bominu, per fud ___________________________________ “htrofq; domeflieitdtcm er dmicitid er concordiam 40 dcliHum eonditionem credturdrum detenorem reddi- '^^fiq; reducere,zr fieere ut Deus dffwmeret bomine, ^totnofedederctDeo. Adeundem modudeope-^fpifionis Cbrifii, qud feuiHimd pro peccdtis totius ^^iHinigeneris obtulit Deo,cöftdtuer docent: q, uerè, ^nÖ per pbdntdfmd, aut putatiuè pdffusfit,er re fur-^^^erit: quodq^nafudcdufd,dutprofepdßionem çy *’‘”'tfw fubierit: fedpro bominibus,üt cos d mdledido (fecrationelegisredimeret. Siccnimlgnatius ad '^fiHianos: Secundu pldcitum uolutdtis fua uerè cru-^W eH^ er uerè mortuus, uidentibus coelestibus,er soi ^^ejlribus,er infimis. IteminepiStoladdSmyrnen-hPae omnid pdffiis eft pro nobis,et uerè pdffiis eft : ^gt;^putdtiuè,feduerè,ficutier refurrexit. Sed er ce-^°ti^apud dodos paßmlrenai fcntentiaefllibro 3, n; Sicut bomo erdt ut tentdretur,itd et uerbum ut ÿ^dfcdretur,requiefcente quidé uerbo,ut poffet ten-‘^^^e’nihonorari,er crucifigi er mori. DE SPIRl^V SANG T O. ^^ Spiritufandouer.ègt;confentiunt,difiindameffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____.. ............................ ^''^’^^^ f^f^ ^P“^^ ^ fiboy ooater. 60 in Trypbone probat, turn ex alijs locis Scripturadunt doeffenuttioji^ dpatre fy fibo proccdcMem,gu- nbsp;nbsp;nbsp;'tnde etiam} quod in paradifo ferpem 'ErUarn feduxeritj |
4* berndtoremmimslerijftin{ïificdtorem,uiuificatorem, pdrdcletu ex confoldtorem. Qjt£Ctfi fèrècxprxcc' dentibus omnidiudicdri erinteüigi potuerunt, turnen unumdtq^dlteruteRimoniumprofiremus. Sic igitur de Spiritu fdnUo igndtiusdn epiUold dd Pbilddelpbid-nos fcribit: Vnus Deus ueteris er noui TeRumétidmns etidmedidtor Dei er bominu : untis qnoepparacletus. ptdretDeo. Idem, idéé ddtum effe Spirit urn fand urn, ibidem dit,utquiaDiaboliisdccaeloprotrufus fit,ibi habeamus paradetu, ubi aceufdtorem diabolum. Pst igitur bic locus dc Dco,pra catcris hac atdte illuftrd-xo ti^'- cuiusreicdufamfuprdindicauimus,nimirumquód bunc ipfum locu baretici labcfiddre et depraudre eoe-pcrut. Qudre cxcitatipijdodores,rediusc^dili-gentius banc totdm dodrinâexcufferunt,dtqi in cd re-tinendd, er ab erroribiis er corruptelis uindicanda, dcrius er uebementius labor arunt. DE CREATION E. DP crcdtionefic docuerut,mundtóbunc umuer-fum cum omnibus credturis d Deopdtre,filio erjfiritufdnélo,liberduoluntdtepcruerbuconditum jo effe-.qucniddmoduinproaemio lib.d. Irenaus difertè indiedt. Pt ClemensinPdranetico ditilpfiiisDei fo-liimuoluntds e^ mundi credtio. Solus enim Deus fielt, quontdipfe quoq; eRfolus uerè Deus,fold uirtute ope-rdtur, er eius folum ueüeftiilum effecenfetur. Deinde res er credturds initio d Deo bonds, boce^,uo-luntdti fua cbgrucntes,er dd certum dtq; utilem finem coditds dc destinâtes effe trddidcrunc. Sic enim Tbeo-pbilus lib. z dduerfus Autolyci crimindtiones inquit : liibilnoxium db initiod Deo conditucsi,fed bontinis dit. Po^remo/mtenturÜ etiam mandum bunc uifibi-lem,no cctemum dut perpétué durdturu effe fenferunt. Irenaus uniuerfum mundi dttdtem fire cenfetfex mille annorum : rdtionemq- eius colligit ex numero dierum, quibus mundusfiHus eft, ex quoru unoquoq^ miUeiid-num deducit:dctotdtinorumillibus confummandum eum dicit, quot diebus fiiilusfit. De angelis bonis amp;malis. TPadidcrul dtigelos prius credtos cffe,qudm homines. Conditos uerè cos effe bonos,er cu liber-rimo propria uolutdtis drbitrio, quemddmodu in eolloquio cu Trypbone luftinus inquit ; Dews eum utilet angelos er bomines obfequeiues babere, uifum eft ei • fiieere bos libéra poteftdtis ddbene dgendum, rdtione praditos, ut feirent fudm origincm,er 4 quo ut fint ac-ceperint. ibidem tdmen, in ndturd mutdbili conditos effe, dutor idem dffirmdt: dtq^ bme dccidiff;, ut eoriM quidam proprid uoluntdte,cötrd uoluntdtem Dei pee-cdrint, dtq^dDeo deficerint.quoddliquoticsiu^mui |
fW»»^
-ocr page 710-4? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. 11.
«(wi^jDe/« rurfui execratui ßt. Quod er lrcit£us hb.^, Citp.jo, alijs^iinlocisdocct. Clemens uero in Pärienet:co,Slt;ttitnam uccatprinci^emuicij,eiq; fu^~ plicium immineredtcit.
Tc^antur ctiam,malosangelos non holles folùm Tgt;ei poll lipfumfrUos eße: ucrinnhocßudijMeßßi fußepiße, ut in omnis generis tetra flagitia homines précipitent, er ßeum in aternum exitium er damna-ttonem pertrahaM : et quo excellcntior in fuo generc ßt corum natura,co aHutius homines circuuenian{,er crudehu: perfequâtur. Sicut Clemens Strom, lib.iait : Tsiabolum causas peccatorum feruis Dei fuggcrerc, atq^ aRutehoc nugt;liri,ut ipß quoq^ fecum cadant.
De homine ante lapfum.
COnditum eße hominem docent ad imaginem er ßmilitudmcm Dehabßq; omnipeccato, libéra etiam uoluntate : atque eiufmodi uirtutibus préditum er orndtum,ut Deo cbtanperarc,ucl ßeus agere paß fet- Sic entm ßäum eße hominem à patrc,filio, er ßiritu fanRo,inproaemio libri 4 Ireneus, exdiRo, Paciamus hominem, colligit : Homo fecundum ßmili-tudinem Deißrmatus eß,er permanus eins plafmatns eil : hoc eR, perßlium er ßiritum : quibus er dixit, Taciamus hominem. Et in codent libro, cap. js. Per hanc ordinationem erhuiußnodi conuenientiam,er tails ßRuserplaßmatus homo fecundum imaginem ef ßmihtudinem conßituitur inßRi Det, pâtre quidem henè fenticnte,ßlioucrcgt; minijlranteerßrmäte,ßi-ritu uero nutnente er aHgciHe,erc. Sic er Theophilus lib.z contra Autolycum: CiimdicitDcus,Ea-ciamus hominem ad imaginem er ßnulitudincm no-flram, hominis cxcellentiam er dignitatem prodit. Cum enim cetera omnia fermone nudo^ conjlitueret Deus, er ea quafi obiter, nulla peeuhari adhibita diligentia, coderet: homine exiRimauit folt'im eße opus fempiternu,fuisq; mambus dignum. Préterca docue-runt, hominem no ad interitum, fed immortaUtatem à Deo mitió creatu eße.ßeut in Apologia z luRimis ait : Condidit Deus hommes,ut ft uità tpßus uolutati attem-perarent, cum illo degcrent, regnarentej; immortales.
DelapfuhominisjScania atqj origine peccati.
PErßieue cum Scriptura fentiunt, Hominem cir-cumuentumer ßeduRum aDutbolo, propria ac liberauolutate aDeo creatorefio fefe auertiße, diabolo nero aßenßße: er contra interd.Rum,de nongu-flanda arbore cognitionis boni er mali contumactter cgiße, Deo nee uolcnte,nec incitante,nee approbame. ita igitur in cos poenas incidiße, quas in mtcrdiäo fuo antea Deus expreßerat,ipfainuideUcetmortem:hoc cR, iram Dei, corruptionem nature fué erpræRan-tißimarum uirium, quibus initio turn fùRus eßet homo, àDco ornatus ßerat : in diaboli préterea potc-flatem, iugum er tyrannidem, deniq; in éternam da-mnationem- ïta enim in Dialogo cum Tryphone luRi* mts inquit : Cum Integra uirgo eßet Eua, eoeepto uer-bo Serpentis, inobedicntiam mortemq- pepent. idem irenéus Itb. 4, cap.y6: QuiabRiteruntà paterna lu-mine,er tranfgreßi funt legem libertatis,pcrfuam ab-fiterunt culpam, liberi arbitrij erfué poteRatis frRi. it Clemens Stromdt,lib,i; Q^id,inquit,Adte pro-
C AP, IIII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44
fidt taliseius nobilitas,(y quod eins nullus eßet piter tnortalis S ipfe enim pater hominum qui funt inge^' ratione,turpia quidem prompto er alacri animo ielc' git,uxorem fequens, uera autem erhoneRa neglexit-Quo frRum cR, ut uitam immortalem mortaUebmU' taret. Kurfuslib.4Strom. Ciuodhomoelegerit,atq; adeo id quod enü uetitum elegerit,nb efl culpa in Dß conßrenda. Sic er Theophilus inquit : vitprimtmt homo frRiis,legem Dei tranfgreßus cR, etiamreliqu^ ) pr^uaricata funt,er degener arum.
DE PRAEDESTINATIONE.
DE prédeRmatione ita docuerunt/tt quantit di utriufq^,hominis fcilicet er diaboli,lapfumât-tinet,negarint eum ßtah neceßitate cotigiße: neeprfquot; deRmationem in co Dei,fedprafcientiam folam adtni-ferunt, quemadmodum 'm fine Dialogi cum Tryphom luRinus ait ; Hon eße Deum in caufa, ut pradeslmatt fiant iniuRi,ßue angeUßue homines: fed fia qumq} culpa talem eße, quails apparebit. Item : SiuerbuDei ) prédicit omnino quofdâangelos er homines damnait« dos,idea prédicit,quiapréfciuit incorrigtbiles,nbqiua tales à Deo fini fint.
DE PECCATO ORIGINAL!.
COrruptionem nature, er rnalu illud umuerfim quod per peccatum primißbi parentes adfcincf runt,prcpagaridocuerunt in omneskonunes, qm q^t-dem commun! generat ionis lege,feu comundiooe marts erfoemitté nafcerentur : ac propter illudfibijcio-mnes morti,hoc cR, arumnis, calamitatibus ac panis,^ 30 quas perpeccatuongimsinomnem poReritatemfia Adam er Eua deriuarunt. Eo enimrefiexitlgnatius, fic fcribens in epiRola ad Tralliatios : indpiebamus perire pro malitia, qu£ erat 'm nobis. Et ïuRiniu in Tryphone: Spiritualem circumcifionein nos per ba-ptifma, utpote peccatores nati, Ù Domina miferante accepimus. Item: Adam peccando po feras fuos mortifubiccit, er uniuerfain rcrum creaturâhwe deURo reddidit obnoxiam. Eurfus ibidem : Eer Ada-mum peccatores fidi, mortui fumiis.
40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E L E G E.
LEgem JAofaicam,uno confenfutradideriint,ab-rogatam eße er fublatam per ChriRi adumtum: ficut firiptum cR, Eexer propheté uf J ad loanncm: utquæumbra faltemCimftifierit. SicenimluRmui in initio Dialogi cum Tryphone : Ecx,inquit,legt fib-ftituta, priorem fielt irritam, ficut er teRamentum recentius antiquiori omnem uim ademit. Sempiterna enim nobts er ultima lex ChriRus datus cR, er teRa-mentum fidele, poR quæ non lex ulla, non mandatum, jo nonpræceptum fequetur. Qjiamfintentiâamplificat ibidem prolixè,et iUufirattcRlmonijs Scriptura. Atqi aliquante póR durißimam firt fententia aduerfiis eos, qui agnito Chrifto, rurfus ad leges Kofaicas defciuiit. fic enim ait: Eos qui agnitum huitc ChriRum confifi, poR defduerunt quaciin^ de caufa ad legem Kofaica, ßmulq: Chrifiu ipfum negarunt, nifianteobitumpa-niteat, haudquaquam feruandos pronuncio.
Eegem tarnen moralem non ita penitus fublatam aut abolitam CbriRiants eße docuerunt : fed cam fer-éo utre agnitionipeccatoru,errcgulam oRcndcre,iuxta quam renatosper ChrtRa ac iuRificatos, obedientiam Dca
-ocr page 711-4^
|
DE DOKTRIN A.’ ^fo praftandam, cogna fiere er mchoare oporteret. imprimis uero mculcarunt,Decalogu omnia iüa opera iontinere, quibus pij fidem fuam dedarare debeant : Obedientia perfidam legis in hac deprauatione nature, feu renatis feu no renatis effe impoßibilem. Hinc ^^S^auißima de lege non luftificante Dodoru dida, f^iuftini mDialogo cumTryphone : Si ante Abraha-w«in no erat opus circumcifione, nec ante Kofenfab-batisfiftisq. uidimts : ne nunc quide opus eft, pod-^Mmuolente Deo,fine peccato ex genere Abrahami «0 mobedientiauniashommis peccatoresfidifunt mul-« uirginc i E s v s Chriftus natus eft. Deinde çy il, bid docuerunt, legem propter corruptionem nature bumante, non poffe lufticiam cr falutem aternam co, tim Deo tribuere. fic enimluftmus inDialogo cum Icyphone inquit ; St lexpotuiffet lumen praberegen, bbiuipfant recipientibus,quid opiisfiiiffetnouo Tefta- ^»tnto, quod Deus fe miffurwn promifit ( Et ireniei ld).3,cap.zo. Spintuahs cum lex cffet,manififtauit ^ummodci peccatum,non autem inter emit. DE EVANGEL! 0. Ediocr itérer hunt locum tradiderunt, nimi-JLV £rHw quad detur remißio peccatorum gratis propter Cbriftti: quam lex, quia pradare earn nodris tmbus non potuimus, confirre nequaquam poßit. Ï^J memorabile, quad ùniuerfaliter omnibus appli, W remißionem peccatorum, fi credant. Sic enim IgMUwpaß'm repetit. Et m colloquio cum Trypho-^ iuflmus inquit: Omnium gentium homines,tam fir, •quot; 5«4n! mgenui, quicunq; 'm Chriftum credunt,erno, ^lu liera prophetarum oracula,fciuntfeunà cum co btreditatem aternam recepturos. Sic Clemens Stro-’''gt;:gt;tum lib. z, cum Paulo pronunciat ; T'mis legis ed infills, à lege pr£didus ad tudiciam omni credenti. ^^mplexus eft er fummam Euangelij eleganter Igna, *“« ad Philadelphienfcs fertbens: duidpracipuum bibit Euangehum ? Prafentiam aduentus faluatoris ^fri ïefuCbridi,pafiioné,federipfamrefurredio, quot;w. Tibet autem adfertbere er pradaram eiufdan to Tides, eft uoluntaria anticipatio, pietatis affenfio, re, rmn qu£ fierantur fubftantia, argumentum ear um quie non uidentur,ficut diuini Apoftoli fententia ed. Sed er hoc ßmihare Clemens habet, utfidem cum fi-« taaern epiftola inquit : Audiui quofdam dicentes, 40 ducia coniungat. quod aliquoties in Stromatis fiicit» ^^nmmueneroEuangelium 'mantiquis, non eredam, '^idibiis autem ego dico, quia mihi antiquitas 1 e s v s ^us ed : cui non obedire, manififtus er irremißi-life til inter it us. ^ DEIVSTIFICATI0NÊ. Ic locus,Cum pluribus partibus conftet, nonfa-X Xcik eft ex firiptorthus hums feculi omnes eins httejdidindcerdiluctdè demondrare: prafertim f“W uix paueißimorum dodorum, qui hoc feculo ui-^^iinc,monumenta ad nos ufque peruenermt. Con, P^UmKn, de caufa efficiente luftificationis unanimi-^^ tos docuiffe, quad Chriftus morte er paßione fua prenobis xir^of^ perfoluerit,iudiciamqûe,uitamac idiitcm etemam nobis pepererit. Sic. enimignatius ^hnPpidola ad TraUenfes: Imitatores eftote paf-foiuim Chrisbi, er diledionis eius, qua dilexit nos, ^otnfemetipfum pro nobis redemptionem, ut nos fan-S«w fuo mundaret ab antiqua impietate, er uitam ^ preftaret, incipientibus tam per ire pro mabtia grunt reftituit. Bt Iren^tu Ub. ^,cap.zz:ipfic Dominus er at qui faluabat cos, quia pcrfemctipfosiwnha-bebaut faluari. Bt propter hoc Paulus infirmitaient hominis annuncians ait, Scio enim quad non habitat incarnemea bonum; figftificdns,quoniam nonano-bis, fed à Deo efibomm falutis nodræ. JO ï“t erat m nabis. 'Et iu^mus in libro de Trinitate : ^o '^•liwDci, ut Deus er homofiapfum Adam m mte- |
JO De caufa etiam materiali iusttficationis,feu reipfa, fic loquuntur, ut cam dicant effe obedierttiain Chrtdi. djiemadmedum Irenaus ait ltb,j,cap. to: Sicutper ti,^^ anuferunt uitam : itaoportuitper obedienttant unius hominis, qui primus de uirgine natus eA, iullifi» carimfdtos,amp;percipei’c falutem. Sed ZX de firmaU caufaitatradiderunt, quid iHa ipfa obedientia Christ, zr fatisfidtio, nobis impute-tur cr appUcetur, nosq^ hoc modo iufti coram Deo ef-ficidmur : id quod exfuperioribus etiam didis darum efi, utirenau, in quo difertè affirmai, nos obedientid Chrifti iuftificarhzr falutem percipere. Ait er Clemens: Cum ipfe effet uita, propter nos patt uoluit,ut eius paßione uiueremus. Caterum fide apprehendi,fibiq; appUcari opor-tere hanc Chrifli obedicntiam,feu remißionem pcc-caiorum gratuitam,clarètradiderunt,utluftin. Dialog. cumTryphone : iJemo exillisquidem,quifepo-fieros Abrahami gloriantur, quiequam affcquetur, tufi ex animo fidem Abrahami refirat. item : Purifi-camur fide, per fanguinem Chridi, mortemq; ipfiiis. Et Irenaus ltb.^,cap. tj clarè docet, Omnes operiere credere ficut Abraham crediderit, er imputatum fit ei adiu^iciam.ubi er expreße addit: Tides, qua: edadDeum,iu^ificathominem. Et Clemens in^Pa-ranetico, Tidem appellat dauern regm codorUm. Récitai er in t Stromat. propemodum integram fi-dei définittonem,qute mBpifiola adHebraosextat : ut lib. t : Cow credmiK, in quo fiduciant habuimu^, ingloriam diuinam cr falutem. £t lib. 5: Beati funt omnes, qui confidunt in ipfo. Salutem eitam er iudiciant coram Deo, huk fi» dei foli acceptdmrcfirunt,er nullis operibus tribu-tint : ficut fupra ex iudino adduximus, Hemmern ex pofteris Abraha: iudificari, nifi Abrahæ fidem ha, beat. Idem : Abraham ipfenondum dreumeifits, propter fidem,qua credidit Deo, iufiificatus eft. De quo er Clemens difertè inquit lib.i Strom. Abraham non ex operibus iuftificatus eli,fed ex fide : nihil er-go eis poft uit£ finem proderit,etiamfi nunc rede ope-rentur, nififidemhabeant. Et Stromat. hb. 7;Perfidem folummodó efficitur fidelis perfidus. Dodri-namautem de dubitatione,an credens inChrifto eer-tö habeat remißionem peccatorum, er fit in gratia Dei, patres huius feculi ignorant. DE NOVA OBEDIENTIA, feu bonis operibus. TRadiderunt,iudificationem debere fequi ope^ ra, feu bonos fin fins, qui de fide teftentur. Clement |
47
cent. IL
CAP. IIII.
4«
Clemens de ordine honorum operum, m ultimo stro-matum fiedicit: Opera fequuntur eognitionem,ßcut timbra corpus. 1« quam fententiarn er Theophilus in-quit: Inprmis requiritur fides, er timor, qua: duo in animo tuoprecedereoportet. Item: Quidobfecro in-credulus es i Quiscedo agricola metere potent,mß prias fernen credat fuleist Docuerunt autem clarè, pr^eilanda effe opera moralia, quorum fammam Dc-calogus proponit. Ita in epiBolis ignatij aides incul-cari moralia,quod er ahj frciunt: nec habentur in ma- lo gnaautoritate opera eleilicia.
DE POENITENTIA.
DOcent lapfos in peccatum, ftad Pedefiam re-deam, recipiendos effe, er locum illis uenite relinquendum. Sic enim PhUadclphiorum ccclcfiam monet Ïgnatius: Quicunque pamtentes uenerint ad unitatem Pcclefi£,fufcipite cos cumointtimanfaetu-dine,ut per utilitatem erbonamdemonilrationem de lino ermufctpuladiaboli eruti,erdigni iesv Chri-fio cfiècHffcmpiternam falutem percipiant in regno Chrisli. Idem tb idem: Omnibus panitentibus dimit-tit Deus,fi ad unitatem ChriHi concutrant. Cut fen-tenciatreßondetillud luSlini in dialogo cum Try phone: Bonitas erbumanitasDei, pro fua immenfabc-nignit ate,etiam peccatores,ficut per Pzechielempro-mittit, refipifientes amplefiitur, tanquam iuilos er
20
tio, per^élum, er lauacrum. tauacram quidem, per quod peccata abÜergimus: Gratiaautein,quaremit-tuntur poenee,quiepeccatis debentur : tUummatio au-tan,per quain fantam illam erßlutarem lucem in-tuemur ; boe e^,per quant id quod eSi diumumperj^i-cimus. Perßäum autent dicimus,cui nihil deeH. Quid enimeideßt,quiDeum nouiti pHenimreuera absurdum, Dei uocari gratiam,quanon ßtperßda, er undequaque plena. Kur fus ibidem :llac utncula ( fcilicet tenebrarum et igiwrationis ) quàm celerrmè remittuiuur, humanaquidemfide,diuinaucrôgratia, cum remittuntur peccata, uno medicamento Paomo, nempe uerbali baptifmo i omma ergo peccata eluimus, er eueüigio malt no fumas ampltus, Vna eÄ bacgrd' tia illuminât lotus, quad nofint ijdem mores, quierant, antequamlauaremur. Porro nee ufquamlegitur,ni' fintes hocfeculo à baptifmo remotes effe. hnè Orige-neshomelidi inPfal. sS,erhomclia 8 in Leuiticum, affent, Pedefiam ab Apoftolis h-aditionem fufeeptfe, etiam paruulos baptizandi.
innoxios. Pt Clemens expreße dicit,totics effè apud Deum locum tienite,quoties ad panitenciain quis re-
D E' E V C H A R I S T I A EXuerbiserinRitutioneChriRi dePuchariRiH ita fenferut. Primiim de materia feu re ipfa ccc-»£ Domini docuerunt, Cumpane crumoyuxia uerbum er inRitutione ChriRi, ipfiufmetincarnatiChri-fti carnem er fanguiné diRribui, quemadmodu aperte luRmilocus inApolog.z teRatur: Honutuulgarem
uertatur. EÄ magna, mquit in Par^netico, gratia dus promißionis, Si hodie uoccm eins audiuerimus. 3°
lUudautem Hodie, augetur inunoquoque dus die, donee nominatur hodie : ufque ad confummationem, er hodie, er dodrina permanet. Pt Patdagogi Itbro i. Deus propter fuambonitatem requirit panitentiam: cr in ipfa minarum intentione, tacite oRcndit fuam in homines beneuolentiam, Pt Theophilus lib, j contra Autolycum : Semper, inquit, Deus hoe egit, uthu-manumgenus ad poeniteiniam conuerteret, quo lihe» rarentur ab omnibus peccatis.
DE BAPTISMO AC regeneraponc.
SPntiunt, regenerationem fieri per baptifinum, er uerbum:quibusconiunfiis effcaciam tribu-unt, uidelicet remißionempeccatorum: er quidem in adultis poenitentiam requirunt. TeRimonia extant apud luRinum malta erclara,ut inTryphone: Per lauacrum paenitentiie er notici£Dei,quod ad expian-
dam iniquttatempopulorumfiitinhlitutum,ut Pfaias clainat,nos crcdidimus, er certo fcimus,hoc eße U- fo lud baptifina, quod olim prlt;enunciatu fiierat, quod folum punficare peetuceutes potcdl, quod e^aqua uita:. Ibidé paulo pciü, baptifmu uocatßintualein circum-cifionem, acceptam aDeomiferante. Pt in fine dus Dialogi inquit: Peraquam erfidem regenerationem fierihumanigeneris. DeefiedubaptifmiClemensin Patdagog. lib. t, cap. é adhunctnodum loquitur: Tin-fit illur/2mamur,tllumlitatt infiliosadoptamur, ado-ftati perficimur,perfifii immortalcsreddimur. Pgo
panem er uulgare poculum hac fumimus,fidquem' admodum per uerbum Dei caroficTus iRSvs Chri-flus, firuator noUcr, carnem er fanguinempro filttte noSlra habuit:fic etiam per uerbum precationis Ct gratiarum afiionis facratam abipfo alimoniam,qiiie mutata nutrit noüras carnes er fanguinem, tlhiis in-carnati iesv carnem er fanguinem effedidicimus. nam Apoiioliin fuis fcriptis,qu£ uocaiuurPiiangclia, fic fibimandaffe i e s v m tradiderunt : Sumptopane, ^disq; gratqs dixißc. Hoc ßeite in md memonam, Hoc di corpus meum. Similiter fumpto poculo, a-^d^s gratqs,dixific. Hie es! fangitis metis: er fills ip-40 fiscommunicaffie. Qua perßieuitate etiam Irenanis de Puchanshia loquitur, er quidem hunc locum luHi-ni iHu^rdt. fic enim ait lib. $: Quandoer mixtusca-lix,er fanfius pants percipit uerbum Dei, ftPucka-riRia fanguinis er corporis ChriRi, ex quibus auge' tur er confiRit carnis noftrlt;efubflaMia. Uemlib.4, cap.s7: ChriRus panem huiuscreatur£accepit,crccn fi'ffuseR fuum corpus eße, er temperamentum cali-cis fuum fanguinem. Hec fenferunt, panem amp;“ ui-num figuras duittaxat nudas corporis er fanguinis
Ignotum etiamfitit Pcclefi£huiusfeculi,comnten-tum de Tran/fiibRantiatione. Ptßenim dicitUiüintis, , Qutemutatanutrit nestras carnes erfanguinem : tarnen co folum reßieit, atque id agit, ut htinc pattem er cahccin, quibus aceedtt hoc uerbum christi, db ali/s ufitatis efeis er pociiHs, quibus corpora nu-triuntur, difcernat.
Porro ficut er Chriflus ipfe duos partes expreße tnRituit,er carnisfcilicetmanducationem, erfangui-(inquit)dixi: DifeRts, exfilqexcelfi omnes. Mul- 6'0 nispotionem: ita er hoe tempore docueruKt,utriufque tis filtern modis W(atw hoc opus,gratiai illuminti-. partisufumtotipcclefiaifCilraordittiiautuocatiomim
diânti^ionan.
|
DE DOC TRI NA.' idUndionem, conuenire. Sic emm Ignatius nd Phild' idfenbit: Vitn eß enro Domini iefu,zy unus eins fan' itu^qui pro nobb effufus eß: unus etinm pnnis pro 0-nnibas confrailus, er untts cnlix totius Ecclefîa. Vbi tntutem toti Ecclefîæ Chridi ficit, qui laicos omnes, 5«oî uocant,fîmul comprehendit. Ait er lußinus di ftrtè,Chrißum fîc inßituißc,et Apoßolos fîc tradidif-ßquod er irentcus fentit: nee reperitur ußiam,unam Minturn partem,nimirimt carnem Chrißi fub pane lai- ,0 Et lib s Strom.Sacriftcium Deo acceptum eß, corpo-^^exhibendam eße,integrum uero utriufq^ßeciei u-fuw ad ßiritualcs folos pertinere.De altenus illius ße ^»tpanis üidelicct,inclufîo ne, er theatrici circumge f^ihoneßne ufu out participationi,altiim apud omnes ^^flentium. ^c applicdtione Clemens pnängdib .* cdp.i ßclo ^!^^w:Euchnrißid, quie eß bonngrntin, cuius qui per bitrnfunt participes,fandhßenntur er corpore er nni ’’'‘«.Hue loco derntione applicntionis dißerit Clemens, j^iffeiheet eße utcmlum ^uchnriHid, De opere O' io pfr^fo tüiffe, nibd ndhue f :iuit aut habuit huius f tcu- ^Poßremo,de cßeiiuccenieDominicie, Ignatius *^^pheßosficditifrangentespanem, qui eßmedica-®f«t«m immortalitdtis,antidotum non moriendi, fed ^nendiper iefum Chrißum in Deo. idem ibidem: ^endoaßiduö hoc agitur,expetluntur poteßates fa-^lt;fi'e. itinTryphoneluüitwsinquit : Panent tradi-Iwn nobis eße ad commemorationem aßuiripti corpo fis ^hrißfer paßionis fate.it poculum,in memoriam l^guinis fui cum grattarum adione fumendum. Ire-'^lulib.t^.cap.so. dt^maimodum qui e^ À terra pa ^,percipient uocationem Dci,inm non communis pa quot;K tß,fed iuchariflia, ex duabus rebus conßans,ter-IfWer caleßt : (te er corpora noßra pércipientta iu ^^m^iam, iam non funt corruptibiiia,ßem refurre» Ritmishabentia. Et ClemensPadag.Uh i.cap.i.'iibc' ** bfu fanguinent, eß participem eßcincorruptionis Domini. io € Df crebro uero ufu ceent Domini, Ignatius ad 40 „^^ aitiüoU eße duplex animo in oratione tua-ßeatus ^tfós inquit : peßmate accedere ad £ucharißiam, Vgloriam Ddeiuandoenim aßiduehocipfumagi-^gt; txpelluntur poteßates Satanie,qui adus fuos con- OE SACRIFICIO CHRl-ftianorum. POfl Chri[li^dcrilïci;iin,quod omnibui modi^per ji^lum cr abfolutuim eße,ttttj- expinre nos ab o- ^nih.peccatis dicunt (fîc enim perfeda er omni parte nbsp;nbsp;lo modo Poly carpi corpusChritlianis tr aderet,ne fcili ^foltttamoblationem pro nobisChridumfrdumef- fO cetChrißorelido eumcolereinciperent.Adquodre-Ï^ihb. 5 Strom. Clemens ait )fîmpliciter negant,^cle-f^lQhrißi aut alia haberefacrificia, aut altud quiequä fobre offeree Deo, quam inuocationê, eelebrationem, ^Igruiarum adionem. Sic [enim ïuflinui ad ï'ryphe. ^nincpàti Sncni Chriüiitnorum fold effeperßitd (^ ^cogntd s preces, cygrittidrum dHiones. item ^iiim cdterosq; prophete non poliiceri cruentdrum wA«4rttin dutbbdtionum inUdurnttonetn-, fed uernt ^^Ij^ifitUdles obldtionés tjudiSi dtq- grdtidrum adio' IK. Ét in Apoit. Cclimus Deunt non uidimis fibi in- 60 ^'iiiffedprecibuijiiudibui çy-grdtidrum ddionibust |
£t dehne ipfnpiirteClemênsîoquiturîib.7. Strom. Si gnudet honorari Deus,cwm nnturn nullius indtgeat,no nbs re nos Deunt precibus honornmus, er hoc facrifi' dum optimum e^ fnndißimum cumiuüicin emitti-mus,iußißimo uerbo eum honornntes,per quem acci-pimus cognitionem, en qua didicimus per eumglori/i enntes.^ß ergo,quad eß hic apud nos nltdre,terreüris congregstio eorum qui funt dediti ordtionibus,qui ue-luti undin uoeem habet communem,er unam mentent. ri5,eiui^ iffîdionum (y uitiorum fepnrntioAs eß ue-rus reuern Df 1 cultus. Kurfus in r.Strom.fdcrificiutn uocat,uerbum proßdum ex fandis ammisiboc cß,or4 tioneni.Aram uero,fan£lä er iußam anima:n,fandant defe emittentem orationem. Q»o in loco er grauitcr inquit: Oportet Deo oßerre facrificia nonfumptuofit acßlendida,fed qu.-efuntpia,eiq;accepta:er fuffitmn ilium in lege compofitum, qui conßat ex mUltis linguis er uocibus in oratione,uel potias qui ex diuerfis genti baser fexibusper donum teßamentorum conilruitur in unttatem ßdei, er in laudibus congregatur, mente quidem pUra,iußa autem er dda uitte tnßitutione,ex fandis operibus er iußit oratione.Vbi aliquanto poll, et ledionci ac ßadiapij hominis uocat facrifîcia.Ojto nomine cum omnium piorum hominum adiones, turnt pubUcte turn priuatlt;e,dici poßint facrificia : uerifîmile esi,apud fteeeßores paulatim hanc uoeem per allufîo-nem à precib. ergratiarum adione, infacramentumt tanquam rem uictnam deflexam eße. Cuius reiargu-mentum ef hoc eß, quod Græca M-ißd Chryfoßorni adhuc hodierna die noitfacramentumjfed rationalem cultum ac obfequium o^rt,iü poßeafuo loco dicetur. DE INVOCATIONE DÉL DO:ent,Deu uerum,fîcut certo fe uerbo ie teßi moniispateßcit,ueraßde eße inuocandum. M 7. enim Strom. Clemens, orationem eße ait, cum DeO conuerfationem er coUocutionemAtem,fidem eßeße dem orationis:hoceß,cum oratione coniungendami Ét contrit dubitutiontm Ïgnutiuf in epifioht nd iücro^ tß enim, qui non dubitauerit. Requirere autem itt oratione D:um,mentë magis quim uerba,Clemens di-cit in 7 Strom.ubi battologiam et uerbofas ac prolixité preces Dcum negat expedare. Uondum uero turn in ufu juit inuocatio Diuorumi ftcut Êufeb. lib.4. cap.isrefert, Chrißianos, oßa Polycarpi in rogo extindi ad fepulturampetijße-.iudteot uero per odium er illufîonem iudici fuggeßiße, ne ul- ffondiße Chrißidnos^iufebiiK addtf.IAiferos cos igno rdrc,(^ nee Chrijium unquü relinquere, qui pro totiM feruandorummundi fdlutepdffusfît,nee ilium quem» piieolere poßint.nihune quidem tanqu fiUum Dei ddornre fe:mirtyrcs uero tanquam difcipulos et imita tores Domini, digne propter infuperabilem in regent DE ECCLESIA. p Ccleßam docuerunt eße uißtbilem clt;xtum,amplc-^dentem er ßquentem fertpta Prophetarum amp;nbsp;Apoflolorunt,incoq^eßeper uerbum er facramenta d d regenen» |
C
-ocr page 714-CENT. IL CAP. IIIL
ft
|
rrgtH(Yiito!:ltd tdmen, at in btic aitd cahu itle fit mix tm,^ in co multi fint non fanât i,fcd tumen de doHri' nacofentientes. Sic Clemens Strom.hb.y-.t^on locum, fed eleilorum congregationem uppello ^cclefiam. Hi Irenäus ditlib.icap.u, columnum çy firmumentum ^cclefia: eff• 'EuangeUum, erfigt;iritum uitlt;e. Ef per dUegoriam eleganter expreßit, 'Ecclefidm effe catum foüe{lum ex tudieis v gentibus,qui per ChrUtii con iungatur ZT regdtur.dit enim : 'Extenfio duarum ma-nuum in cruce,fignificdt congregutionem diiorum po pulorum,gentium câT tudaorum.Vnumcdputin me-diofigmficat omnium Tiominum,qui eflfuper omnes, Cr in omnibus nobis.Cum dutem initioEuangelium de iefu Chriüiubiq; terrdrum fi!drgeretur,ç^ iuxtd Chri ilimandcitum,£xnE in mvndvm vniver* # v M, « omnibus gentibus Ecclefia eolligeretur, nuf-quam turn Ecclefia uni loco,dut certie er ordinarite u-licuifuccefiioni aüigatderat:fed ibi uera /uit Ecclefid, ubicunq; incorrupta fonabat uox Euangelij,er facru-menta fecundum Chrifti inftitutionem rdtè admini-ftrabantur. DEMARTYRIO ET CON-fefsione. COtifèfiionemtrddiderunt nequaqudm rem effe adiaphoram ,fed omnibus modis neceffariam, er qui habeat mandatum Dei, i. vet. AT lvx vk « T R A,erc.tgitur ab impijs quibufeuq; difcedendum effe monuerunt,ut Ignatius ad Pljiladelpb.inquittQjti non difeeßerit afolfiloquopr^dicatore, in gehennam damnabitur.Vnde necaiuüis difcedere, nee muftis appropinquate oportet.Ciuicunq; enim in aliéna fen-tentia ambulaueritdpfe no eft Chrifti,nec paßionis eins particeps,fcd efl/raudator er corruptor utne£ Chri-fii.tali ne commifceamini, ne fimulcum eo pereatis: nee fipater fit, uel filius, autfrater, aut domefticus. Ac de confrßionc,multis de caufis neceffaria, Clemens bb.4 Strom.dicit-.Oportetomnino c0ftteri,ut per tefti inontum er confeßionem omnes iuuentur,dum confir-mantur quidem quifunt in P.cclefia:admirantur autem crad fidem deducuntur, qui ex gentibus falutem cu~ ' riofe quitfierintireliqui autemftupore afftduntur. De martyrio it a jenferunt, egregium eße opus, er donum Dei : ficut Polycarpus rogo lam confcenfe, ac comburendus, proeolaudatDeum, er grands agit, quemadmodum Eufebius récitât Itb. 4 cap.if. Non td' men fronte fibi accerfendam effe crucem, aut martyrium rapiendum cenfuerunt:fed conflantiam in confifr fione pneftandam , fià M-agiflratuiniquo martyrium imponatur. Sic tuftinus in Apologia prima, Chri-flianos ait mortem fibqpfis non confeiffere, quiahoc S noUtDeus, necipfi fibialicuius crtminis confeijfint, poftulatos tarnen mortem non recufare.Cluemadmo-dumer Clemens lib.d Strom.monet:Cum dixerit Chri flus-.Qjtando uos perfecuti füerint in hac ciuitate,fügi te in altam:non fuadet fiigere, tanquarn malum fit pati perfecutioneminecut mortem extimcefcêtes,iubet nos earn fuga declmare. Vult aut nos nulli effe autores,ne^ que dlicutifs mala: caufie adiutores, nee nobis ipfis, nee ei qui perfequitur, nee ei qui interimit. Denudat enim quodammodo, ut caucat Ojsi autem non obedit,efi au « dox egquot; temerarius,er incon/ultèfe in manififta perieu |
la conijciens. Si autem qui hominem Dei interindt, in Deum peccat: is quoque eius cadis reus tenetur, qui fe effrrt tudicio. is autem fi(erit,quinon uitat perfecutio nem, fc capiendu prabens per audaeiä. li efl,quantum infe efl, adiuuans improbitatem eius qui perfequitur. Decruce er morte in perfecutione, etiamiüui Clemens docet, earn no accidere uolutate Dei,fedper^ mißione: neq^pradidam ideo effeperfecutionemi Domino, quodeampijs obuemre uoluerit, fed quid ^° prafcierit. Sic enim adtÏlamperpetuamPthnicorum obieilionè, cuiuser iufltnus Apol.i memimt: SiDeus ueflri curam gerit, cur patimint perfecutionem,morte affeiminit refrondet : Nos non ( inquit ) exiflima-mts,utile Dominum,ut in caf es incidamus: fed prophe ticèpradixiffe eaque effent euentura,fr)refcilicetut propter nomen eius pateremurperfecutionem,utocci deremur,er utfufrenderemur. Qjtamobre uolmt nos pati perfecutionem : fed ea qua paffuri effemus ,prM fignificauit,per earn quad fint euenturapradiflionem ‘0 exercens adtolerantiam. DE CONIVGIO. HOnefïèac piè de coniugio fenferunt-.Oquot; nulli ba minum contra ipfius naturam, leges caftitatis inuiolabiles imponendas effe cenfuerunt,fed hberri' mam omnibus matrimonium contrahendipoteftatefi cerunt. ignatius adPhiladelpb.inquitiNondetrabo beatis,qui nuptifs copulati frarunt. item:Siquit tornt ptionem er coinquinationem uocat legitimam com' '® mixtionem, 0- filiorumprocreationé,hiiiufmodiha-bet cohabitatorem Draconem apoflatam. Et in ApoL » iuflinus inquit : Aut utimur matrimonio propterfo bolcm, aut abflinentes in perpétua continentiadcgi-mus. Quin er definitionem non ineruditamClement tradit librofecundo Stromatum,ad hunc inodum : ifi ergo matrimonium,prima légitima uiri ermulieris eoniuéiio,adItberorum procreationem.lnj nero Stro matu memorabiliter mquif.V. infumma dicam,omnes Apofl oli epiflol£,qu£ moderationem docent,er con-o tinentiam, cum er de matrimonio, erde liberorum procreatiene, er de domus adminiftratione innumera bilta pracepta contineat, nufquam honeflum modéra tumq^matrimonium prohibuerunt, aut abrogarunt: fedlegiscum Puangelio feruantes conuenicntiain,ti' trumlt;^ admittunt: er eum qui Deo agens gratigs, moderate utitur matrimonio ter turn qui, ut unit Dominus,uiuit in caflitate. Tantus dcniq^ matrimonij af-fertor er laudator Clemens efl, ut non dubitetafrrma re, eum qui adprocreados liberos coiugio non utatur, » freereiniuriam naturte. Zt quidem multa aha in com-mendationem matrimonij praclarèergeautfimè dia citper integrum er prolixum caput 10 libre i Padago gieriniScromatum ter cum uirginitate matrimoniu cxlt;equat. att enim:ilabet,ficut caftitas,ita etiam matri monium,propria munera er minifieria, qua ad Dominum pertinent. ItemtQjtemadmodum qua non nu-pfit,follicita efl de ijs qua funt Domini, utfitfanäa corpore er friritu : ita etiam qu£ nupfit,erde ijs qua funt mariti,er de ijs qu£ funt Domtni, eflinDomino gt;nbsp;foüicita,ut fit fanda er corpore er friritu. Ac non ueretur illud cocedere, quibusfummamperftdionem tribuitquot;. |
|
DE 0 OCTRINA. ^’^'buirnequaqitdmfräurusßquid imperßäionii ma frimonio meffe ludicaffet. € Porrô^coniugium facerdotum,feu minißrorum ^lt;telrßa‘,paß'im tuetur,aUegans exempla Apoßolotu J“’ er uxores habuerint, çy liberosprocrearint, oquot; plias elocarint. sic enim kb-j Stromatum contra feil a i^resTttiani.matrimoniu uituperantes,inquit:An e-tidm Apoßolos reprobant {Petrus enim er Philipput pilos procrearuntiPhilippus autem plias quoquefuas gt;^ris tradidit. Er Paulus quidem certè non ueretur tn ‘0 ér modis omnibus. Cercè genus eleilum, perprtece' ^nadam eptßola.fiam appellare coniugem.quem lo' ^nmintefltmonium fana doârinæeins feculi, etiam ^rpbim fy Hicephorus annotarunt. Et eonfentit f- inattusanepißola ad Philadelphianos : Opto,inquit, Kto dignus tnueniri,ficut Petrus nr Paulus, çy reib’ 5’« Apoßolt,qui nuptijs frerunt fociati, e:y non itbi-’“ï eaufi.fed poßcritatis furroganda gratia coniuges hibuerunt. DE MAGISTRAT V. j\A Agißratumeffeordinattonem Dei,ac bona ±confcientia geripofje, prueclarè iudicarunt tr docuerunt : quemadmodum in fine libri f iremeus trScriptu: tl teßmonijsprobat,atq^ inter C£tera in' ï“'t. T rrenu regnum pofitum eß à Deo, nbsp;nbsp;Dari au •fm magißratus alios ad utilitatem communem,altos ^dpxtiam,ibidem déclarât: Qjeidam iüorum,inquit, *^eorre^ionimcy utilitatem fubteHorum dantur,et ^onftruationem lujltcite : quidam autem ad timorem, ^foeum,ad increpationem: quidam autem ad lüu- (lonen ^ contumeliam. Han ; amen frena laxarunt io enim qui f olus uerê ejl Deus,intelligentia percipitur, imigißratibus, ut contra uerbum Deiagere altquid, non fenfr. Et tn 6 Scromatu: Hobis nullum eßpmuU *^tmindare,ius fuum effeducerent:fed obedtentiam ^fjudebitim certis limitibus circumfcripferunt : nee P'edindam effe earn, fîtüicita^pugnantia cum uerbo ^(i,migißratusimperent,docuerunt. S cutlgnanus ^quot; epidolaad Antiochenos dicit : Oefart fubdiiießo ^tmip quihusfme periculo eß ipfa jubicüio.Ptpro^ «mjuHnjfondet PolycarpiK, quemadmodum ex e-t^^ola Smyrnenßum Eufebiut refrrt lib.4..cap.is.Sic m!litutifumM,ut principatibus ac potefiatibux à Deo ’^fdmatishonorem, qui competat,nee nobis obßt,ex-‘ ^'beonus.pt lußinus ApoLiDcumfolumadoramus: ^'^bu autem tn al ij s rebus Utiferuimus, regesq^ uos Cfrindpes hommum effeprofitemur : rogamusq;, ^tuoscumregaU poteflatefanam bonamqi mentent ^dxre inueniammi. |
DE REBVS MEDIIS. j lamp;crtdtnn in n bus medijs quahmeunq; ferua' X^Um effe hoc feculo apparet : quanquam flipuhe bwnuiljc lam turn fuborin cceperunt, ut po^ea dice” so lt;“r. igmtius ad Heronem fcribif.Vino ç^- carnib.non er toto abßineoi. no enim ex toto funt abominabdes. ium id Pinladclph, Si quit aliquam efd putat execra ^^^eïïi^ohabitatoré habet D -aconem apoflatam. Sic lt;ieeetunio,Clemens paßtm ita loquitur, ut nee iuflieiie «lt;c menti optnionem ajfuat : fed osiendat, non tam 4 e^bu^quim 4 uitijs qt peccatis leiunandum effetnee ei ^Oiliquem contaminart,autieiuHiopunficari. Sic C' mm Sirom.ltb, 6.inquit : letunia in generefignificant ait, kiuniu effe abfrinentiam 4 ueteris Ad^ operibui, ac difertè addit,cibos nos nee iußiores nee iniuAiores reddere.etiamfr ad quendam rigorem ^außeritatem uitte nonnihilipfe ineßnare uideatur. Chriflianorunt fabbathi Clement meminit,cuminquit in 7 Stromatu: lubemur colereey honorareeundem,quemcruer» bumeffeye^feruatoremoe ducemhabemus perfua-fum, er per ipfum patrem : nonfeleÜM diebus, ut aU-qui alij, fed continenter per totam uitam hec agentes. ptum iußificatu:Septies,inquitßaudem dixi tibi.Vn-de nee in definito loco, neque in templo feleiio, net^ dieb. altquibus fißis ey prießitutis : fed per totam ui’ tam,is qui eß prxditus cognitione,tn omni loco,etiam fiperfefît foins, etfî habuerit altquos quifîmilttercre diderunt,D um honorât. Rurfus paulo poß: Tails eß is,cui eßperfuafum, Deum ubiq; adeße: non autem arbitratur,eum certis ac definttis locis effe coclufum. Et ; Per totam ergo uitam dtem fifium agentes, ubi^ io (y omni ex parce Deum adeffe perfuafî,laudantes a-gros eoltmus ,laudantcs nauigamns,zy omni alio uitet injiituto,ut deeet,ex arte uerlamur, onitem abflinenttam ab oinnibui mahs tam quieaUu So turn habentibus,preparaties eßparadifusiinquem amp;nbsp;fnnt, qmm qua uerbis CT cogitatione, Et tn Eclogis Paulus apoßolos afportatus/tttdluitfermones inenar tld » rabtlet DE IMAGINIBVS. CEemes in Par£nctico,demagtnibusfîc inquiti t^obis apercé uctitum eß,artem frUaceme-XfrefrcNon freies enim,inc}uit Prophettt,cuiufun rei ßrttilitudinem.eorum quiejunt incalo, a- qult;ecun^ junt in terra infra. gt;teni: tiobis non eß imago fenfiUft de materta fmjilifed qu£ percipitur inteütgëtta.Deut chrum tn mundo, quoniam in rebus genitis nihil po* teß D« refirre imaginem. DE ANTICHRISTO. MAgua fententiarum cy epinionum diuerfitas eß dl Antichrißo, apud omnes huius feculi doHores. kenteus uarijs opiniombus et conieduris col liga KomanZ regnü beßiie meretritis futurum : quia numerus nomtnisAntichrtßi,de quo in Apocalypseß 40 inuoceKxTävot exprimatur. Htcephorus lib.^cap. }6 ex dodrina luda; ait : Antichrißi aduentus expe~ dabatur.CiUie opinio,fiquts Kontanih£rcfim,çyVi âoris Romaniconatus cenfideret ,nonprorfus uan4 fu t. Ojiid cmm altud tAontanus nouis fuis paraclcti confiai traditionibus,çy legibus ieiuniorû,çy nuptia rum diffoluttonibus,egit, quam ut fund ament a prim A totius Antichrißianifmi tdeereti DE LOCO ANIMA-rum poft corporum in teritum. LOcum ,in quem animtepoßfeparationem per mortem à eorporibus recipiantur,(f uf j ad iu dicium extremum commorétur,non conüituunt. Hoe faltem Irenaus in fine lib.f affirmât, Animas abire in locum tnuifibdem, deßnitum cis à Deo. Etß in initio eiufde libri, locum animaru fidemparadifum uocat. pc enim ait: Dicunt prrfbyteri,quifunt Apoßolorum difcipuli,eos qut translatifunt, iÜuc(fcißcet in paradi' fum) translatos effe. iußts enim homimbus, crfpirit |
it
CENT. ÏI.
CAP. Hit
y*
|
rabiles,quanttM ad dos in preefentber ibi mauere eos qui translatißunt,ufq; ad coßummatione.Qjtod er an torKeß)onßonuadqutftiones orthodoxorusn apud iushnum, Qutji.ys.fentit.aitenim : Poß exit um ex corpore,üatim fitiußerum et iniußorum difcrimen. dacunturenim ab Angelis in loca fedigna: uidehcet iußorum animt in paradifum,ubicongreßio er con^ ßgt;eAio eß Angelorum eX archangelorum, adde eX conffteblum feruatoris Chrißbiniußorum autem ani-mtiducuntur in inßerni loca. DE RESVRRECTIONE. O:uerunt,non animos tantum uittitternx ca pacesßituras effe,ßed er corpora ipfa rejurre Aaratquibas denuo cu/M animabus comunAis, homi» nes in tetemum uiAuriput. Sicut Ignatius in Zpijlola ad TeaUenfes affirmât, Deumper Chriftum no^ra corpora refufeitaturu effe, quod longa comemoratio ne per multafacra ffriptura teßimonia eutdeter pro hat. £t Polycarpus in orationeÇua,ut£ufebius leßrt, expreßedit^refurredionemßituram corporis er ani *® m^ßmul. dut er laßinus affirmai in Apol.x Deo credimus,inquit,erfferamus mortua queq^ ac huma ta corpora nos recepturos. Idemq^ Irenaus ceslatur hb. 1 cap. 63. pios ßilicet er impios refurreduros, fuaq- corpora er animas recepturos.£.t deganti admo dum ratiocinationecolligit lib.4.. cap. ji.eri4y Marnern in corruptionem non uenire, quia in cana Domi nica corpore çy fanguinc Chrißi pafcatur. Theophi' iusaduerfus Autolycum lib.s: Deusfußiiabittinquitf carné tuä,eäq3 und cu anima immortalitaiedonaba. t° DE EXT RE MO I V D 1 C 1 O. DQ:en'-.jore extresdum indicium,in quo pijper Chrißum refußcitäti, in immortalcm ab eo er auernam mtam traducendi ßnt ; impij uei o, in crucia tus ey ignem xternum, paratum ipjis er diabolo atq; angehseins,conijeiendi.Dehoctudicio tia tubiinus A-p^ol.i.Ammt uni cum corporibus,in extremo dic,co-ram ludtcc Cbrißo comparebunt. lladcnus igitur,quantum ßeripotuit, de plerißt^ dotirint Chrisiiantpartibus commodißimos auto-rum hüiusßculi, C7 curnffacrisßcripturis conuenicn-tes fententias coüegtmtis, er percenfuimus. INCLINATIO DOCTRP NABCOMPLECTENS PeCVLIAReI amp;. incommodas opinioncs, ftipulas amp;: crro ics Duä:orum,qui palam quidem,hoc eft/feriptis tradid lunt. Tüm/i hec ttas Apoßolis admodum ttitinaßiit, tarnen doärinaCbrtßi er 40 So !^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^P°ß°'°t'umnon parumobfitfearieoe pit. Niulticenim monürofa er meem-moda: opiniohes paßim à Dodloribus jfarfa reperiu tur.fartè (y eins rei aliqua caufa fiit, Çttô4 dona in Dedlonb. propter ingratitudinè mundi erga ucritaté paulitim foeperint dcircfccrc.Sic enim detp/ts Apo-fiolorumfucceffotib. Hicephorusait hb.^.cap.i.Q^ui Apoßolis fuceeffetut, aliquàto tUis infiriores,uirtuté corunofunt affecuti:propè tamé uita fflédore ad eos acceffere,no itafimpliccm, utlAigißri eorum,orati- en a ené confcdlantes. Qjiod er Clemens teflatur in initio |
Aü,paucos ßliospatrtb.effeßmiles.Ae peßeaprolixi exponit,fuam fcriptionc nequaqua inte gram effe, er abjolute omnia ccmplcAi,quee à praceptortb.aecepe rit. Cluod licet defeat fuo operejolo dixcrtt,tattie de omnib.jui temporis dcßcribus intcUigi, er itéré qui-dem affirman poteß. plerunq- enim peßenores non cmncni boni,dodirinteacceptauim acnatura afßeuti funt,ey expriffaunt. Sed nunc tenebras er incoinmo *° das optniones buiiis atatis.cuiufmodißermt, recenfe mustqua quidcm, ipffsßertentibus,in Ecclcßam Chri fli irrepferunt-.h^erefesuero manifißas,erdamMtas iudicio Ecclefi^ypaulo poß exponemus. DE CHRISTO. THcopbilus, qui Ecclcfiam Antiochenamrexit anno Chrißi clxxi i,quamuisnonneget,tier-burn,id tß, ipfum filiü Dei, in pâtre fiiße abaterno, er manßffc:tanien non Uldctur fentire,pruts turn gent turn eße.quam cum pereundcmßium filiumpaten“ ternus mundum uniuerfum condcre uoluerit.Sic enitit lib.z.contra Autolycu fcnhit.Habens Deus fermontni fuü in utf:ertbui fuis genuit cum,cum produceret eum faptcncia jua ante bac uniucrja. Hoc jermottcufuseß tn mundi creatione,er omnia qua condidtlperipfntß fielt. Hic principal dicitur,quia omniû eßprinctpuj-itê:Cu iam côdi rc,qitae deliberauardt,cûllitiiiffti,kïic fermonem genuit prolatü,primogenitu uniuerfaere-atura. Qjiie uerba quidaliuduolunt,qChrißumtion fùiffc ab Eterno perfonam dißinaamapatreer ßho’^ cr fiiffeahquando, quand0 non ßierit,queiiiadmodii permciofc luferut Artus et Samofatenus : quos no du-biu eß,ferntna blaffhcmi fui err oris, ex tahb. Dodlo-rufentétijs effemutuatos.ln Strom.Cltmisde CbrUl» affirmât,cum iiecefurijffe, nec corporis neeeßarijsre ucra tndiguiffi:ucrùm lUis idea tantu ufum,neffe{tru uidcretur. Qjiod certe contra naturam corporis litre humani fidt, etiamfipoß refurredhonem corporis e^ iusglonficatialia ratio fierit. DE DIABOLO. IArnausfentit,Diabolum turn dcmumccepiffelabi, cum hominem feduxit: ac turn etiam primum male diAum er able ft urn effe,cum fcilicet poß hominis la-p[um dicerct Deus,Semen mulieris conteret caput fer pentis:itcm f^aledidius eris:ideo quad transgreßiont perfe prin.un intuliffct.hominis autem Deum mifer-turn effe, quia per negligentia ab alio accepcrit inobt dientiam. Sicentm fentire uidetur irenauslib.^.cap. yi.cuin tamé hifforia lapf as in paradifo dcclarct,Dia boluantequam hominem aggrederciur,(yru'.nmin-tentarct, boüem Dei er peßimum fiijfi. Tale quiddi fft, quod idê ircnxtis lib.f, ex traditione luUini^quoi CT Eufeb.Ub.^.cap. iS.indicatyfcntit^DiAbolumcinte Cbrish aduentum non ßtijfc aufum blajj^ibetnircD.^ quia nondum feiuerit damnaticnemfuam. ïtaftnaU-cum quiddam edit,quodajfcritlib.4. cap.30, Enooht hominem placentè Deo,legatione Dei adangela fun-Aum eße : cum hoc folum Scriptura tefletur, angelot altquâdo ad homines legation! miff os eße,non contri homines ad angelos ablegatos. £ódcm ff)e{iat,quôd ffîrmatl b.4,cap.7o, homines temponbus Hoah^ DcoJruäißcaro nonpotuiffc: idea quodangdi tranff griffere |
17
DE DOCTrINA.
p^ffiores effient ijs eommixti.Quap uero temporibus plum Noe diabolus inter homines uerfatuspt:ac non potius Petrus dicat, eum effie bodem perpetuo excu hintem,ac circumeutem ut leonem rugientem, er in' pdas generi bumano ubiq; molientem.
^ha deangelis opinio ep,quad ludinus in Apolo' amp;a prolixe diputat, angelos quofdam intemperanti *wore mulierum captos 0quot; lapfos eße:quam opinio-nem defe^y Clemens in Stro.lib.s er s prodidit.Clui trhocadditlib.jPtedag.cap.i. huncDraconédiabo 10 hm, mulieres in meretrices transprmare, int er^ eas P'^gi lenonis officio. Ad poenitentia etiam cy conuer' P°nèDiaboloruaüupffe uidetur idem Clemens lib.1 ^^rom.ubi ait,Diabolum,quia liberu habeat arbitriu, popeducipoenitentia. Quadquidem didum occafio dietur piße erroris 0rigenis,eius difcipuli,qui opi-donemdeDiaboUs adhuc faluandis poßea magisex t'^^^Pfioffiarpt.
DE HO MINE..
mumuerè immortaUs piffet,ßnonpeccdßet.
Ç Poüremè,dnimdshominum, ClemensinEcto' gis,inmdtriceexpeéidre dit fernen uiri, unde edment dpumant. Cum contra ad totam hominis fubßdntidm baud dubiè pertinere uidedtur,quoddDeo diäum eP, Paciamus hominem:item,Crefcite zr multiplied' minitnec de corpore folo inteUigipoße.
DE PECCATO ORIGI= nali.
C Dementem in omnibus priptis fuis nufqudtn apparet uim peccati originis,feu mali iUius in-hterentis, intcUexiße. nimium enim ubiq; tribuit hU' manis uiribus. Vt in Strem, lib s. in explicatione di di lob:Kullus eR a forde mundus, ere. clarè inquit ; Dicdnt nabis, ubipmicatus ep mpns natus:uel quo' modo fub Adie cecidit execrationé, qui nihil elt operd tus. Cinom loco er datum Hieremiie 10,Execrdn-
da dies in qua natus fum : er Dauidis pfal.sa,in iniqui tatibus conceptus fum: in mirabilemtransprmatfen' XPArhedehemine opiniones dißeminatie funt, tofum,ut interpretariuideatur, in pecccatiscondpi, V quienequaquam confentiunt faerie Scripturit» nbsp;nbsp;non eße condpi in peccato parentum,quod in liberos
^nmumenim Irenieus nonpne errore dixit lib.4 cap. traducatur,fed in aliorum peccantium atate. Hue 7j, hominem non eße conditum à Deoperpdum : z-^ No» eße conditum ad imaginem Dei, fed opor-^‘gt;lt;ße fieri fecundum imaginem Dei,accepta cognitio quot;f hom et mali.Sic enim inquit lib.^ cap.7s.lnitiè qui ^^nDeuspotens pit dare perpdionem homini: iüe ^i^ënuncnuperptdus,nonpoteratiÜudaccipere,uel *^(ipiens capere, uel capiens continere.Et lib.s clarè
'’''{Mt-.ArtificemDeumin utteriplafinatequiddam f ^^termifijje,qu9d[)oficti uerbum mpleuerit. Q«lt;e psffntM certè pugndt cum uerbis credtionis: Et uidit ^w omnid qult;e ßcerd tf^yerdnt Udlde b0nd:hoc eü, ® « jirmd perßUd conditd, qudUter Deus cd uoluit ^«i’fff.Nfc obfidt,^uód redemptipoßeaper Chriftu,
ae cedit, quad qualefeunque etiam ponat peccati dep-nitiones, quienihUadpntemer ueras peccati caufas repidunt : ut Strom.2. lib. Peccatum eß uoluntarid iniupida.
DE LIBERO AR-bitrio.
Nullus prèdodrinx locus eft, qui tam cito oi' feurari caperit, atque hic de libero arbitrio, ac uirtum humanarumpotefiatepofl lapfum. Quad
inde prtè dccidit, quid pleri^ in philofophicis ftudijt educdti perunt, ijs'que nimium tribuerunt. prie' diedt dutem Philofophid immodicè uires humdndtt edsq; dd optimd queq; hortdri die it, peut ex Arißo-teleçy dUp uide re ep. Verian hec obpurdtio, p' muletidmdUdrum doürinepartium ténèbre fecum, er corruptelas uarias traxit : ut extenudtionempec-
quot;»««im quapperpPionem dcceperint. Earn enim ne~ ^‘^itaté alid ratio dttulit,uidelicctpeccatum,non ert ^ioriei,qua initioinfurnmaperpPionehomocondi
*Mpit. Deinde er de imagine Dei admodu periculos nbsp;nbsp;cati originalis, er deprauationem, er obfcurationent
R ifeitdus loquiturtcum affirmai in lib.s iUud dOtum, 4® doUrinie de merito Chri^i. Autor reffionponum f^cMimw hominem ad imaginem et pmilitudinem no apud luPinum, ad quiePionem loj plenis buccis in ^flt;gt;tn,pertinuiß'e ad Chripum,qui eer to tempore ho~ ’’o pri,mamq^ imaginé reprafentare debuerit. Ante ^Ppnigitur , hominé quidé diélueffe imaginé Dei: i^^nonosiéfum,quiaplius Dei nondum homopilus ^^it-Verba irentei ddferibimus-.Prateritis temporib. ^^^buur quidë,fecundu imagin é DeipUu eßehomi quot;WiKo« aut cPcndebatur.Adhuc enim inuipbile er at **^’^^uma:uiusfecundu imaginé homoperat.Qttando soient caro uerbum Deipdum ep,utraq;eonprma'
: C imaginem enim oßendit ueram,ipfe hoe pens i^oieratimago eius,erc.
bac uerba erumpit ; C^uid efl tota legis iuflida i Di-ligere Dcumplus quamfeipfum, er proximum tafe' ipfum:quod quidem non eH impoßibile hominibus uo lenttbus. Sedapparethuncautorem, quifquispit,ni bil prorfus inter adiones externas, in quibus obedire rationi uoluntaspoteß, er internas feupirituales, difcernere potuiffie.
ïreni£us quoque non diflindè de potePate buma' so narum uirum ratiocinatur:er in earn fententia multa prophetaru, Chridi er Pauli dOla detorquet, quem' admodum in toto cap.72. lib. 4 uidere ep. inter Cit-tera inquit: Prophetie er Apofioli bortabantur bomi nes iuftidam agere, bonum quoque operari, quia in nabispt hoc.Ciuod pde adionibus externisfentiret, tolerari utcunque poßet,fed er de interioribus eumpc
faradoxon de homme dmiiguum, erd Scripturd fi’O’/i« alienu,etid Theophilus proprt lib. i. ubiho ^gt;lt;'emdprimordio fue credtionis neq- mortale,ne^ ^nortiltm a Deopflum eße dffirmat-.ideo q„pint ^^^tilem ab initio eupeißet, Deu eu conHituißet: p Portalem etim prmaffet db initio, Deus fanè poßet *'^°^hotninu/m mortis uideri. cum econtraScriptU' gt;'idlt;(rè tepetur, poenam inobedientia er trdnfgref- is Kon tantum in operibusjfed etiam inpdepberum amp;nbsp;P'gt;’gt;^bominiconpitutdmeßem9rt{m,ltaigiturde' [mt poteliatis arbitrium hominiferuduit Dominust dd i dices.
ßnßff^t »igt;”i^ (turè ex muhis lods, in quibus de libero drbitrio dißutdt, liquet. Kim zy in eodc edpite^quod modè ddduximia, totum fequdfidperit, pc inquient ;
|
ét nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. n. W« ortbodoxorum, luffini operibus adiudis,infiintes fcilicet affici bonis baptifini,propter fidem corn qui. eos ad baptifma affirunt. due opinio nimium aliéné fidei tribuit ( inquit enim Abacuc, iudum fuafide ui-uere ) ac nouitatem refipit. DE SACRIFICIO, p Tßdodores huiusfieculi, de oblationefeufacri-^~^ficio incruento in Euchariftia Deo ßciendo ni- hilhibeant,ut fupradidumed:tamen quadamambi guc er mcomode dida in quibufdam occurrunt.ut m epißola ignatq ad Smyrnenfes ; Eionlicet,inquit,ßne epifcoponeq; oßirre,neq;facrificiuimmolare,neq; •Aap^kv i7rjTeÄäf/:id quod ßlfo uerterunt, miffas eek' brare. uidetur autem per dislributionem, de aliquot inter f: dijßrenti bus adionibtu ,non quaßfynonymis »0 dicere,que non fiicilè explicari poffiunt. Ignatius eer tèipfe de merito Chrißi,fide apprehendendo, magis quamdeoblationealiquafieureprefientationefacrifi- taloquitur,ficutéxcontextuk^^^^^^^ cifijicut exalijs epiffoliscolligipoted,loquitur. De oblationeporro, er ireneusUb. 4. cap.3t(fi tarne locusßaudeac mendo uacat ) fatis uidetur loqui incomode,cum ait:Uoui TeHamêti noua docuit obla' tioné,quà Ecdeßa abApofloUs accipiens,in uniuerfo mundo oßertDeo. Sed Ircneus fefe infequentibtis,ac pr(ecipuè cap.ja, copiofededarat,quèdnequaquam inteUigat oblationem confecrati panis,fed adhuc con-fecrandiin ufurn eoena: Domini, eralioquiin ufumfa cerdotum er pauperu. Copiofe enim panis, cum alijs ad uidumpertinentibus, in eum filtern à plebe offerri ^o morts erat. Expreffe enim inquit : Offèrre oportet Deo primitias creaturlt;e dus. Et iterum: Oportet nos oblationem Deo fitcere, et in omnibus gratos inueniri fibricatori Deo,in fententia pura,er fide fijne hypo-crifi,in ffc firma,tn diledione firuenti, primitias ea^ TOM cjii£ juntdu'S crcituraru'imoffircntcs, Ethane juntciut creaturarum^entes. Ethane ^ Ommendationetcaritatif,feu uir^tatis^-ccclcßa fola puram oßertfuMeoterhe^^ nbsp;nbsp;nbsp;^ monitiones item ad earn excrcenda,»,hoc eid^ oblationè rens et earn gratiarum aclione exereatura ena. DE INVOCATJONE Sandorum. COnfeetudinis inuocandifandos, in dodoribus huius fcculi uedigia omnino nulla conßieiun» turtnifi^uispro incomodo didooccipiat hoc, quoi apud ircn£umcdlib.f:sicuttlla(,Eua)fedudaesl,ut tffiugcret Deu:fic bate (Maria) fuafa ed obedire Deo, uti uirginis Eu£ uirgo M.iria fieret aduocata. Sed tre n^us confirt inter fc co in loco, illud quodper Euain commtffum er amijfumed, er illud quod Deus per filium fuum natum ex Maria uirgine rcdituit. DE PRIMATV ECCLE-fiæ Romanœ. IN eminentieri fuiffehoe feculodignitateer fla-tit, ecclejlam Romanam, prie caterii uniuerß ter-rarum orhis eedefijs, ex hiflorijs ey DoHorihiM ho-rum temporum probari non poteh:[eduoluit fanè Accediteo, quod ibidem Eufibius narrat, extare C' tiam epißolam dufdem Dionyfij ad Pinytum epifio~ Romana eccleßa,£inidaeff'eccclcfiaru in Oriente: ut pum Gnoß, in qua eum hortatur,ne graue fir-Antiochene, liierofolymitanæ, Alexandr!n£, er fi' nbsp;nbsp;uande caflitatis onus neceff'ariô fiatribus impo- mUiuin, que inecclcfijs fuarum regionurnob puri' nbsp;nbsp;nat. Quad exemplum clarè tedatur,nondum fit' tatemdodrine,exceUcntiam dodorum, amplitudi- 6o iffe conditas leges decultu aut merito caßitatis,e-nem,conftfiionein, officia in fiatres, communicatie- nbsp;nbsp;nbsp;tiamfi fufficerc quodammodo er ueneraricaperint. Qa* |
C AP. 11 ÏI. nem confiliorum { edebriores. Ignatik in Epigraphe epi^oÏ£ ad Romanos, eant ecdeßam appellat eminentia dignam. Verum moil altudab ignatioaffertumeü ,quàm earn effeexeeh lentem ecdeßam. tJam adRomanam ecdeßam ont» nes alias in toto orbe terrarum effe alligataf,G' epfe» pum eiits loei effe Oecumenictt,qui errarenenpeßth cy cui omnes neceffeßt fubeffe: neque Ignatius,ne^ut alij huius atatis fcriptores habent. Uouitatem deinde quandam er illud reßpere quibufdam uideripoffet, quad in exemplanbus lren£i,qualianunc habemus, extat libro tertio, capitC' tertio : Ad hanc ecdeßam, propter potentiorem principalitatem, neceffiedom nem conuenireeccleßamthoc eß,eos qui funt undique fideles:in quafemper abhis qui funt undiq;, conferua ta eH ea que eil ab Apoßolis traditio. Sed hacfen» tentia tantu de confenfu in dodrina abApoßoUstradi zo DE MARTYR! 0. DE martyrio nimis magnificefentirecaperut, adeè ut er expiationem tlliquandampeccato rum tribuerint.ln Stromatis enim difertè Clemens in' quit,Martyrium effe expurgatorium peccatcrü,cum gloria. E t in epiftolis fuis pluribus,}gnatius ualdèpc-riculofe loquitur de Martyr ij merito.ut ad Siiiymcn-fes:Pro aiümabus ueßris ffiritus meus ei' uinculamea fint. Item ad Antioch. Pro ammabus ueßrisego efile ciar,quando Chriflum meruero adipißi. Quapbrafit etiam ad PolycarpumerEphefiosutitur.AdRoma' nos inquit-.Sinite me,ut bcRiarum efeafirn,per quant poffumDeum promereri.QMje uerba in GracoalnM fenfum rffirunt. DE VIRGINITATE. dem fcculo repcrias: leges uero expreffas,quibus aut cultus aliquid, aut meritifit annexum, non item. ï^ifi 40 quod ex Ignatij epiftolis apparet, homines iam turn paulo impenfius ccepiffe amare er uenerari uirginiti tis datum. Eiam in cpiftola ad Antioch.ait: Virgines uideant,cui fe confecrarint.Et ad Heronem : Virgines cuftodi tanquamfferamëta Chrifti. item ad Tarfinf Eas que m uirginitate funthonorate, ficut fieras Chrifti. Sedquefiterit ignatij fententia de coniugio, fupra didum ed, Extat apud Eufebiu lib.^ capite ij commemoratio de epidolis Dionyfij Corinthio' rum epifcopi, in qua dicitur,fcripfiiffeeum epiftolas fo eedefijsper Pontumfitis,in quibus multis cosadmo-nuerit de nuptijs ey caftitate.Ouod illudre fatis tedt moniumeft,dc uirginitate cosnondocuiffe,fenwta aut repudiato feu in contemptum addudo matrimo-nio:quemadmodum er Paulus utrumq: coniungit. |
DE DOC
T RI N A.’
Q«* res etiam oecafio quxdam er der fuit ad ea,qu£ foßerioribus temporibusde tlaußrif er notis mona flicis fuperßruda funt.
DE REBVS ADIAPHORIS, SEV humanis traditionibus.
| \ Ddrina de libertate Chrißiana nSnihil coepit JLx obfcurari, er fuccreuit paulatbn error de tra ditionibus neceffario obferuädis. QuamtSs enimpro-bibitiones aut leges de ufu indißirenti creaturarum, boe tempore nuÜ£ adhuc fuerint: tarnen Alcibiadis hi ßoria,qu£ apud Eufeb.liby, cap.3 recitatur, fubindi-
10
ctipiulatim inceffere turn coepiffe homines quandant tledieiorum cultuum reUgionem. Fuit Alcibiades ienumero martyrum corum, quifub M. Antonino Ve ’'° in Gillij s paßifunt. Ïs cum anted nimium parce ^^ijfet, pane folo er aqua in cibum Utens, ne in car-terequidem aliam feruare uidus rationem uoluit.At» lilas ueri lomanus,nobiUj^imus martyr,podfuppli-lt;iiqu£in amphitheatro multi er mria minculofe ]ißnuerit,in carcerem redudM,wßone monitus cß, feeare Alcibiadem, quid à creaturis Dei abßineret, i^'jsq; occaßonem oßindiculipr£beret.ltd igitur per AfUtom Alcibiades admonitus, er meliora dodus, w tandem perdudus cd, ut fine firmidine er cum ^Hiattun adione creaturis Dei mdißerenter ufus ^t^po^erum fit.
^itis tarnen duré etiam Igmtlj epißoU de medijs tthusloquuntur.ï^im ad Pbilad.fic fcribit:Adbuc di-toepijcopis etpreßyteris in DominoiQJiiciinq; cum biitis pafcha egerit, autfolénia dier urn ßßorum eo-titnfufceperittcomparticipabit eis qui Dominum er il^pijiolos dus occiderunt. Et paulo ante .Dies ßßos trollte inhonorare, quadragefimam uero nolite pro i'^ilohibere,imitationem enim continet Dei conuer jitionis. Hebdomadam etiam paßionis nolite deßiee-’■f'QK(ïrt4 uero er fexta firia iciunajfic ,reliquiiS Paperibus porrigentes. item: QuicunqucDomtni-
cium extremum er rcrum confuutmationem habitu-rosinboenwndo corporale regnam.cuius figmenti ■Eufebius libro 3,cap.ïS primum authorem Cerin» th urn fielt. In eodem uero libro capite ultimo,ad Pa-piam autorem iUud fomnium refirt,ubierdodri-nam. fibulofam uocat. PapiamueroIpfum,ait, quia iudicia hebeti er exiguo pr£ditus fierit, ApofloU-cas difputationcs, er qu£ ab illis per hypodigmata tradita effent, non redè confideraße. Sed ex luflino apparet, Somnium mudprimumprofidumerpro-pagatum effc,quemadmodum multaalia craffa er car nofa, à ludais.Quanquam autem dicat l.ußiniis,ab ca opinione multos pure pieq; Chrißionos diffentire: tarnen earn ip fam er affirmai, er tedimonijs Scripture probare nititur. Sic enim ait in Dialogo, Tryphont ad hune modiim interrogante: Putatis 'ne unquam in-fiauranda liierofolyma,atq- ibi coUigendum ueßrum populum,m hilaritate uidurum Cum Chrißo, cpa-*
XO
50
triarchis propbetisq^f crc.rejßondettEgo cum a-lijs,qui rede Chrißianeque fcntiunt,fcio, errefurre-dionem carnisfi{turam,çr mille annos inHicrufa-lem inßaurata,ornata, dilatatique : utaffirmant pro-phetæ,P.zechicl, Pfaids, er cateri. Sic enim P-faias de hoe annorn millenario loquitur : Erit coelum neuumt er terra noua,çrno eruntin memoria prior a,er non afeendent fuper car: fed gaudium er exultationem in-uenient m ca quicunque ego creo : quia cccc egofreio Wacrufalem in exultationem, er populum meum læ-tum:er exultabo in ilierufalem,er gaudebo in populo mco,er nomaudictur in ca ultra uox fletus, neque uox damoris^nS erit ibi amplius immaturus dierum, er fcnexqui non im pleat lt;etatem fuam:erit enim iuue nisfilius centum annorum: er quimorietur peccator filius centum annorum maledidus erit.Et £dificabunt domos,quasinhabitabunt ipfi; er plantabunt umeas, quarumfiudum comedent, uinumq- bibentmon adi-ficabunt,eralius babitabit:nonplantabunt, eralius comedet.fecundum enim dies ligné uit£,crunt duspo-
^^’ttaut fabathum idunaurrit, prater unumfabbas
^^'^^pafch£iipfc cdChrißi interfidor. Sedh£caa ......,-^....... nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
““”lt;/« ( quid enim cum Teleßhori decret o de Qua- 4^ di mei non laborabunt in uanum, neque liberos p ^tipeiima,lgnatioQ irrepfiffe uidentur.
puli meiyOpemmanuum corum multiplicahuntur: ele
ro~
DE INFERORVM CON-
gignent inexecrätionemjquid fernen luftum crunt,zj‘ benedidum^ Domino^cr nepotes corum cum eis ; ®* fiet,ut antequdm clament,exaudum eos:adbuc itlis la quentibue,dicam. Quidefi^ tunelupieragnißmul pafcentur,er ko ßeut bas edet palcM^zr ferpens ter-ram ßeutpanem.nonhedent, nequeMentur in monte Ulo fando,dicitDominut. lî£c funt^nquim^uerba prophetii: ^runtenimfecundum dies ligné diesmei populi.operalaborum coruminteUigimue millean-
Euerfione.
St omnino mirabilis opinio Clementis inStro-matum lib. 6. qua fentit, ante Chrißum nemi-^^'’^^Ifcfaluatum :fed homines honchos, er qui pie '*f^^uiit,ufque ad Chrißi mortem in infima ßdlßc, '’'?t pradicatione ChrilU er Apoflolorum dcmivm t^tiuerfos erfaluatos efie. Ex qua opinione baud du-'^^ imagines à ueteribus,zr cantianes, de Christo s° nos ßgnificarc myßiee. SicutcnimAdamum,cuidi-^^Kcnte exinfirno fandos, fi,d£ funt. Probat autem °' Siemens ex tedimonijs Hermetis : cui autori ‘P^ntum tribuendumfitfinfradicetur. Etalibiqui-^igt;itlib.i.exhacipfa opinione damnat M.arcio-iquod docucrit,feruatorem faluajfi: credentes in r}itiam iruf. chrißi aduentum.
dum (kit, Quacunq; die ederis de ligna,ea marier K, feimus mille annos non expieffe:ßc lüam fententium. Dies Domini ut mille anni,cèdem tedere inteüigimus.
Quoniâ er apud nes uir quidam, cui nomen loannet, unus è chrißi.Apoßolis,in reuelationefibi fidapro-phctauit,miÜe annos habitaturos Uierofolyma,quot-quot Chrißo noßro crediderint: aernox fequuturant uniuerfalem,er (utpaucis dteam) £tcrnam refurredi (Vl ^*'“’” ^^’ ^‘‘^ craffas ac finaticas opiniones nbsp;nbsp;onem fimul omnium, atq; indicium : quod etiam Do-
ß^Xt‘°tuiß'euenirein mentem dodoribushuius69 minus nofier dixit ,lionducentuxores,neenuptunt Wjpioj nimtrum pod refurredionem, ante iudi- nbsp;nbsp;dabunt, fed aquiparabuntur angeln, cum fint filij
Deia
Igt;E ST ATV POST RE-furreftionem.
|
CENT. II. CAP. 11 I I. Ä7 Dei, refurreßionis^. Eodem etiam ßedare uide-tur,quod Irenaus lib.z.cap.i^ dicit,unamquäi^ gen-tern dignam habitationem percipere ante iudicium. liecabludit ualdemirabilis Hlahominumm angelos metamorphoßs, quamßbi Clemens abfque uUofacra feriptura teßimoniofomniat inEclogis,ubi fcntit^Ho minesmutariin angelos,quiprimùm milleannisaba-lifiangelis difcant ,poßea uerouieißim doceantipfi alios homines inter angelos recens afeitos, qui exado tempore tandem fiatu arckangeli. (Xy OS LIBROS SACRAE Senpturæ prouerisautapocryphis Ecclefia huius temporis habucrit. jp Tß in (uperiori etiam libro quidam de facrisuo ■*-^luminibus dida funt,qu£ fcilicet pro ueris er aU' thenticis, qua pro frlßs er fubdititijs habitaßntita-men quia confenfus utilis ed,erfcire magneper e pro-ded, quornodo fubmde quaß per manus traditus no~ bis, fine doits er corruptelis,ideßt thefaurusmon m-commodfim eß er hie repetere.'üam er hoc tempore fanius adhuc er incorruptius ea dereiuditatum eil, cum quid genuinum aut adulterinum eßet, illi proeul dubio reäißime uiderunt, quos tetas Apoßolis admo dum uicina ad earn remßeit inßrußos. Acceditad boc, quid (y- in aUquam partem annorum ißiuslibri adhuc pertineat diuus Johannes, quem ut teßem ocU' larem, cum auricularibus, proximis fcilicet dus fuc-ctjforibus ,habere utilißimü eâiutfciri poßit, quibut potißimumlibrisinnitendumercredenditmßtiacpla sa num fiat, uiros apoßolicos non m parittutoritate er honore habuiße libres omnes, quos propter conf neu tite coißalationem er uariarum hareßum conßitatio nein certum eße omnino neeeße eß, Seribit igitur de Polycarpo Irenens lib.} cap.},Eumeccleߣtradidif~ fe.qusecuq^ab Apoßolis accepißet: er uerißimipro- nuncutjAPOSTOLICA VERA. SOLA i s s s Eltiff:autan Apoliolic£ doUrinie CT tradition’^ fiudiofum Ui.elitonem ilium,quitemponbui Antonitù 40 in redeßa Sardenß clarui[,non eH dubium. K de ordi ne et numéro Ubroru ueteris TeHamétißua £tate rece pto,ad hue modü fcribit,rcßretelE.ujeb. lib.4cap.z!. Meliton Onefimo fratri falutern. ddigenterin hoc fri,utidtibi praßarem, feiens fin.- 50 cam feripßt epißolam: duos indem Petrus ,ertres diuus Joannes, unam autem Judas :quas numéro fe-ptem uniuerfas, ut germanas atque natiuas, dudum eccleßa recepit, er in numerum noui Teßamenti uemaculorum librorum quam maximi retiilit : ß-cuti etiam quatuordecim diui Pauli epißolas.Jn initia tarnen ipfo capitis proximo fequentis ,quafi eta rum qua paulo ante dixit oblitus,ßc inquit ; De quibus addubitatum ßt, hitc funt ; Prima mter catholi-meri, Deuteronomium, deinde Jefus Haue, Judices, cas Jacobi, fratris Domini: crfrptima,Judie,fratris “ lAuth,Kegu quatuor libri, Paralipomenon duo,Pfal- 60 eins: itempoßerior Petri epißola. de hisenm anceps tni Dautdisyrouerbia Soiomonis,Sapicntia,Eccleßa nbsp;nbsp;apud antiquos fuit opinio. Praterea ex tribusquadi- cuntur duoniam fjepenumero, quo es erga do£lrinam ßu dioy petij^^ut annotatd quadi tibièlege zx proche' tis,dc Seruatore ac tota noßra ßdeexcerperentur-.dc' inde,Grueterum librorum certam fummâ cognofeere uo'uißi, quo iUißntnumero, çy quo ordine dijßoßti: dium tuum erga fidem, çr diligentiam ac fedulitatem circa doéinnam.quàd isiapottßimu deßderio quo er ga Drum aßieerii, çr amore £tern£ falutis,proqua deurtas,potiora dueMMaq; in orientem retterfus,^^ eo loco c5ßitutus ubi iflaßnt er pradicata er ^efia, ueterii Teßamenti libros dUigenter cognitos m ordi~ nemfubieci,zradte miß, quorum htc funt nomina: Quinq;libri M.oßs,G!neßs,Exodus, l^utticus, N«- |
ßes,CanticumCanticüruntßeb:prcp1)et£,Efaias,Kie remias,duodecim prophetarum liber unuStL^nielt 1^ zechiekEßras, Haäenus lüeliton. Houi uerè TeB:amenti libros boe ordine rectnjti Eufebius lib. j cap. 14 er tft at nunquam contraii^ln iüis eße ibidem ßgnificat : Hlatthfeus,l^arcusgt;tucai (.qui ireseuangehüa ea duntaxat Seruatoris neßriß äa conßripfßfrunt,qu£ poll mdußonem amp;nbsp;captiuiU tern Iohannis baptiflie,uno (unt anno geßa ) loannes: gt;0 qui rogatus,têpui à priorib.euangebßisßtentioprf* teritu,et qu£ in lüo geßa ßint à Seruatore,inelußoni uideUcetEapttßie pra:cedcntia,euägeliofuo tradidit. Eufebtus lib. f cap.S irentei citâtteßimonumdee^ uangeUjs,adhunc modum : Katthitus quidemEbran in ipßorwn lingia euangelij hißoriam obttdit,cumf( truser Paulus Körnte euangelizarent, eyeccleßM ßndarent. Poß obitum autem Hierum V(arcaf,dißi-pulus er interpres Petri,etiam ipßnobis qu£ a Petro 20 Pauh, euangelium ab Hlopradicatum uoluminecon plexus efl. Poßiflos Joannesdifcipulus Domini,qiti er ad pedus illius recubuit,etiam ipfe nabis euangtH' urn edidit,cum Epheßmoraretur.Htec Irenaus tu tertio libre aduer fus htere fes Valentini,cap.t. Pod quatuor euangelidarum dodrinantßubiungit Eufebius Ada apodolorum.de quibus omnibusfieUt ccph.lib.z cip.46. De quatuor quidem cuangelijsne-mo adhuc ad hunc ufq; diem controuerfiammowt, omnesq; eagermana er natiuaeßefuntprofifi-^de^ quoq; de Adorum libro dicendum. Poß hac epißolas Pauli, quas ïJicephorus idem ( defenbenseum Eufe* bij locumjait omnes mdubias certain autoritatisper' manßße,excepta ea qu£ ad Hebroosinfcriptafit.Patt li epißoltsfuhijciatur,inquit Eufcbius,qua prier loM nis eße fèrturifimiliter er qua Petri ed authentica. Poßbac ordinetur,ßuifum fient, Apocalypfis lo^»* nis.Et hac quidem jcriptapro indubitatis habentur. Delibris quos effe canonicosdubita-tum Sedifputatumeft. Keeitat ibidem Eufebtus,ficut er eumfecutus Ui* cephorus,fu^edos habitos femper fiiß^ libros di-quos eo nomine,^ non genuini, nee ab Apoßolicis amp;nbsp;fatis probatis autoribus cofcripti fiierint,et in ordini tarnen libroru nota Teßamenti pentenerint : ut fuut, Epißola Jacobi, epißola luda, Petri epißolapoße-rior, dua poßeriores Iohannis, litcepborvs libro 2,cap, 45-, aulhenticos er receptos nouneßamentili bros enumerans, etiam hoe adijcit: Perrèdiiais Uco' bus,frater Domini,duedecim tribubus unam catholi- |
i
-ocr page 721-DE DOCTRINA.
7»
cimtur tjßf Ioannis,extra prtmatn,rcliquis duabus ali.-quandiu nen inegra data dl autorit as.
runt ßiritum. Ad eundem modum lußmus Apologia ßeundaßeripturos Propheticas er Apoßolicas emnes ad Chrißum accomedat,er prolixe multisteiltmonßs ex Prophetis probat,quacunq; de Chriße Euägelßit er Apoßoli jeripßrunt.
De parabolis Salomonîs.
Non jolum Egeßppus,ßd er ïrenaus,er uniuerjus Mterum chcrus,Salcmonis parabolas, Sapientiam om nis generis uirtuteplenamuocarunt. Eußbius libro quarto,capite n.
to
Delibris Apocryphis.
Inter aduberina, inquit Eußbius, cenßentur aUd fiuli, er liber diäusPaßor, er Apocalypßs Petri, VT qut circumßrtur epißola Eamabie, er Apcßolo-tun queque dodirina: diHat. ad hac e^ Apocalypßs Ioannis,ß uidetur : quam nonnuUi ( ßcut dixi ) npro-^int, alij uero eertis er indubitatis ßripturis admdi-f^ni. lam uc^ó ^^ PuangeUum quod ad Hebraos di, 'quot;ffr ijla connumerat. Qua omnia ex lÜis funt,quibus tontradidtur. nouienimteßamentißriptanon funt: ßm nee iüa qua jub nomine Apoßolorum,ßue Petri, ßt Thema, ßue AUthia, uel aliorum praterea e~ ^ngdia, aut ( ueluti Andrea, er Ioannis, er aliorum ^poßolorum ) ada continentia, ab hareticis praß' ^t^tthir,quorum nullam ußiam uel aliquis ccclcßa' ^'ttjueceßionis ßriptor mentionem inComentarijs ßtßeeredignJtiiseh. EgeßppusPuangelij cuiuß' ^^^jecundum Syros meminit ,apud Eußbium libro 4 ‘^fdeti, Hicephorus etiamlibri adorum Petri me-^tnit,er inter eiußdem pradicationem er euangeUum •“‘^««r dißernere. Sic er quatuor apocrypha jub no-•quot;''if Petri numerdt : Petri jcilicet pradicationem, er '“quot;'’gfiiKW, eiußdem Apocalypßn, er librum Ado-'^*quot;quot;' Sozom.libro7 Eccleßadicahißoria,capite
De Apocalypfi Ioannis. /
Eußbius quidem libre ? cap. if,narrat de Apoed lypß aliquos dubitajße, utrum iobannis apoüoli eßeh O' eedem libre , capite ultimo, ßntentiam quandam citans ex ßriptis Papi£,in qua nomen lohanriis bis po nitur,putat lohannem alterum,quemßniorem Pap:as uocdt,non Apoßolum, Apccalypßs authcrcmiße.ßc enim ait: Verißmile eil,alterum, niß quis primum nut lit,Apocalypßn lÜam uidiße, qua: jub nomine ichan* »0 nis cirewmßrtur. VertimnudUex huiusßcuUhißoriit authorem citât, qui eßendat hoc ßculo dubitatu ejße, an Apocalypßs ichannis, Apoßoli eßet :ßd econtri potius,quatuor inßgnes huius atatis dodores, luüi-num er irenaum, cy ApoUeniu, er TheophUum pro ducit^certo ajßrmantes, earn Iohannis apoßoli eße. Ham luflmum in Dialoge cum Tryphone aßerere md nißfle,Apocalypßn Iohannis apoüoli eße, narrat lib.i 4.clt;!p.i8. Verba tuslinihacjuht-.Quoniamerapud nos uir quidam nomine Iohannes, units è Chrifli Apo-
’9) tarn qua nunc quaß Apocalypßs apodoli Pauli ^^^tumßriur, quam nemo ueterum uidit, plurimi ex ^oMchis commendant. Sunt autem, qui hbellum i-('quot;w ßb hoc imperio inuentum ejße a^rment. Di- i ® ßolis, in reuelationeßbi ßda prophetauit. Et irenai ^'^’^•enim,TharCi CiUcia ,m domo Pauli, ex diuina '''^^dßsiiitioncmarmoream urnamejße inuentam,in f^^l'bcrißeßerit. mihiuero hac ac re percontan-^^dix quidam preßyter TarßCilicia, uir, utcani' ^^^^qitoque indicabat, multos annos natus, menda-quot;quot;w tjß dixit, quad nihil tale apud ipßos accidißße ißfett mirabatur ‘que, ß ea res non ejßet hareticarum r^entum. Clemens item in tertio Strom, qua^
jcntentiam libre f capitc « in hune modum aUeg^it : lit lt;juinto,de Apocalypß Ïotinnie, ac de numero Aiitichri fli,fic dißcrit: Hifeeautem ßc je habentibui, quum in cunäis dccuratii ac uetu^Hs exemplanb. numerue bic ßtpoßtU'S.uthoc ipfum teßificentur,qutloanncmocu Ui fuis uiderunt^deniqi e:^ uerbu nos hoc doceat, quoi numerus nominis beliiæ fecundum gcntiUum calcula per liter asm ipjo poßtas dedaretur. EtaUquätopoß
‘^^ß ^‘‘'^»^,‘^110ßecundum Acgyptios cttat,quo ußos nbsp;nbsp;nbsp;tnßa de eodemßeßenbit : Hos igiturde nomine Anti'
iruinißcat ßdatores Tatiani. Catera uero omnia 4® chrißi non periclitamur,de quo certo acßrmiter pro-^*fi‘focryphaeßßiamoßcndimiis,itaallegat,utße ^’'ptruani illis autoritatem tribucre, nen obßcureß' Weet: in qua re uero ideo non poted non repreheU' '^'’^^lgt;icumlongè probatiorum librorum tedimonijs ^^'futuijßt, ahenis tarnen er ßußedis utens,autorita •quot;■fffntiorHm derogauit, er exemple ßuo non leuiter ’”'Kit. Sednunc,quid quißque autorum, delibris tam quot;’‘’'tKepiis quam rcceptis er germanis,iudicij tulerit ^jtitjerit,ampliusindicabimus.
nunciamui. Elenim ßpr^ßnli hoc tempore nomen it-lius manißfle eßet edicendum, per ilium utiq- didum eßet,qui er Apocalypßnproloquutus eft.nequeenim ante muh um temporis.fed propè nojlra hac lt;etate,jub finernttomitianiimperatorisuij^acfl. Hec aliud ßn ßße ApoUcnium, eum qui contra btereßn Cataphry-garum ß ripßc,£ußbiui indicat libre $, capite 18. ubi Apollonium teütmenijsex Apocalypß ujum dicit. Sic C:;' Theophdum in libre centra Uermogenis hiereßnt fo teshmonijs Apocalypßslohannis ußim eße,dicit libra 4a:ap. 14. Si uera juntqult;e Dionyßus Alcxandrinta in libre fue de Promißiombus cotra Hepotemßripßt, reßrente Eujebie libre 7, cap. if, ut mßafuo loco di
Delibris Prophetarum amp;Apo-ftolorum.
lamp;dtius Ubros Prophetarum er Apoßolorum, in WoliiidPhiladelphienßcs,proßdos ejßeßnßt ab «-’®‘i*lfw$ ßiritu. anenim-.ProphetAS quidemdili-i’^gt;r.Qhrijluin pranitnciantes, continentes eius ßi-^^^ßeuter Apoßoli. Sicut enim pßeudoprophe~ '^^bjeudoapoßoli unum eundemque maUgnum er in nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^populu errare ßeientemßintum aß' nbsp;nbsp;nominati repenuntur. Imo Origenes, qui praceptor
cetur: turn ßrte circa finem huius ßeculi ßerunt aliqui m Alexadrina ecclcßd,quosßuos anteeeßjores appellat, quißenßerunt, Apocalypßn non eßß: Ioannis euangeli-fla. Sed qui 'nam ßerint,nec ipß dicit,ncc alibi ußquam
yrMm :ßccerte ueri propbeta, er ueri Apo» nbsp;nbsp;Dionyßjßit, in primum Pßalmum commentansaßßc»
iUnum eundemque ßandum,bonum, principal ^^ rit,loannem apoßolumßeripßßße Apocalypßn. Euße-
'^O‘uerim,atque dodorem perChnslwndcccpc, bün Ub.e. cap.t}.
-ocr page 722-CAP. 1111.
7*
CENT. H.
7*
De epiftolaadHebræos.
aduerfm carnem. Ud (y ludlt;e epißola eße guidda« confarcinatum ex fetunda D. Petri epidola, appard. eademenim uerbd propemodum in utrag; reperiasgt; Deinde de Apoüolis ipfe guo^ loguitur, ut difeipulut torum, longopoßeos tempore confecutm: praterea cr fententias ty hiflorias adducit, gua in fcripturisa* lijs nufguS inueniuntur.Qua re ucteres addudi, exnu meroeam canonicorum librorunouitdiamentireg
tnentem uelLucàeffemulti pooleddixerint. Quod (3quot; lib.6 cap.i;pgnificat. Quisiüam,inguit,uerèfcripfe-rit,Tiem nouit:adnos uerà hiHoria peruenit,guôd gui dam earn à Clemente Kom.epifeopo, guida uerà à Lu ca,gui cr 'E.ttangeliuma'Aila dédit, feriptam effe di-eant. Quo in loco çr Origenis iudiciû récitât,guem cenfuiffe fcribit,fenfm huim cpiHoUcße Apoßoli, phraj'in uerà cy ßruduram alterim cuiujfiam,gui dit da apoßolica annotauerit, e:^ uelut in fehoUa guada, jo gu£ à pritceptonbm audiuit, redegerit. Etßautem AuguPinm,receptam earn paffe ab orientaUbm eccle~ fijs,ut Apüüolicam,afferiti tarnen textm uidetur prlt;e fe prre,eam non eße alicuim ApóPoli.nam in fecundo capite autor in hanc fententiom ingUit: Ea dodrina per iUos giti à Domino ipßaudiuerunt adnosperuc-nit.Exguibm uerbis datum omnino ed, non Apoßo-lum,fed Apoßolorum difcipulum,eum autorem fepro
fitm,ddquëah ipßshtecdoilrindfèrtalfemilto poll
D-* epißola uerà ad Uebritos indicia in Eccleßa fem per uariarunt, cum autorem dm effePaulwm ipfum .dig contenderent,alif negarcnt:alij uerà earn Clementi R.omano,dlij alijs tribuerent. Pufebimlib.j cap.i7 teßatur,dementem in epißola ad Corinthios,gute ho-dienonrxtat ,prolixeoßendiffe, uetus eße feriptum epißolam ad Jïebr£os, zy religuii apoßoli Pauli epi-fiolis annumerandum. zy guidem ad Hebraos, Uebrai nbsp;nbsp;nbsp;eiendam cenfaerunt. Podremo, citm Judas apodolus eè fcriptam eß:. guarn guia Clemens,feu, ut alij, Lucas té non in Græciam, ut aiunt, uenerit,fedin Perfiam.ntc interpretatus ßt, eueniffe, ut eius autorem ipfum Cle^ nbsp;nbsp;nbsp;confentaneum ed eum Graca lingua feripßßt-
De libre Hermens qui inferibitur Vi' fio, Paftor, feu Angelus, amp;nbsp;Si-militudines.
Eufeb.lib.j.cap.j. Quoniam,iriguit,Apodolustif cafinem epißohe ad Komanos ,ubiguofdintßlutat, etiarn Herm£ cum alijs mentionem ßeit : zy ol’j^ ^^, doris huius eße librum dicunt : feiendum efl, etiarn^ ànonnuUis eße contradidum. Quopropter noneßi lis annumeratus,guipro certis habentur. Sic in eoient libro cap.if, inter adultcrina eundem librum recenjet’ Sed lib.s cap. s aßrmat, eum receptum eßt ab iren^ de guo hac récitât: Eion folùm autem nouit,ff^ ^ probat feriptum Padoris,dicens:KedèaUttmfcrip^^ rapronunciauit,gu£dicit,Ante omnia crede unum ty feDeum, guicunda creauit zy perßeit, dj ß^'^‘^ non exißcntc utßnt. Quamfententiom(tiamtx‘0 dem libro citaßeArianos,etadamaßc,Athonaßusr bit. Attamen hocipfum iudicium de ÜotJJ^^*'^^ peruenent. Paulus enimgrauißintcoermat Gal.i.ha jó non reperitur in iren£i opertbus,gu£hodietxtimt^ , run..« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Obfcruondumetiamed, fieritantummeMiontmUttJ
PaßorisUermetis apud ucteres aliguotaion autem * bri Vifionum aut Similitudinum,gui amp;nbsp;Weronymo gnoti ferunt. Hiß guod ex hoclt;poßremo libro Ct' mens, guinon finegrouiuitio ferneregUieuiscdlt;Jl ƒ probat, confirmât hoc guodin Strom.oßefit,Ap'^^^ los apud infiros etiOm Chridum pradicaße. J^°^ quot;' tur m ultis opits eße rationibus, guibus utrifimue pah hunc libruprorfus eße apocryphon zyfupp°ß^d^'*^^ ac neminem minus eius eße auterem guam Kermom» Pauli difcipulum. Sedexipfo tamenlibropaucogu damprofiremus. Jn dodrina tradendaApoßolosno deledari,nec utifolere uißonibus,condat.Sed torem uideas ufg; ad ßdidium multas ociofOS zy F‘*‘ las inculcare uifiones, zy guidemfupcruoconeis,g^_ de iüis rebus loguuntur, gu£ aliasper uerbumpatty d£funt.Qitemadmodum etiarnambiguis,obfcuris omnino inutUibus dudetfimilitudinibus,gu£ nee 0
berefe euangiUum fuum neg; ab hominibut^ neg^ per hominem,fed ab ipfo Dco.Accedit ad hoc,guôd ea gute
in cap. 6ey^o duriter diß)utat(lapßs poli baptifmum negaripoenitentiamiey cap.it ait, Efau non reperiße peenitentialocum, tametß cumlachrymis eamgm-ßuißet) cum Euangeliüarum feriptis zy Pauli epiüo-lis non congruunt.
Deepiftolislacobi amp;Iudæ.
Jacobi, tllius gui didus ed luflus, epißola eße dici-tur, gu£ inter Catholicos prima ed. Sciendum autem 40 td,eße earn adulterinam.non enim multi ex ucteribiis
mentionem iüim ßciunl: ßcut nee eins gua luda inf cri bitur,cum amp;nbsp;ipfa una ßt ex feptem gua Catholics ap peUantur.Attamen fcimus,zriüas cum reUguis publia cè in plurimis eedefijs legi. Hec E ufcb.lib.i capaj. 'Kitiones uerà, guamobrem nee has aUcuius Apolloli epijlolas effe conßet, ha funt. Primum enim, contra Paütimzy omnes alias fcripturas epiRolatacobiopc' ribus tuUiciam tribuit:zy guaß de indußria,hoc guod cent nee monent aliudßre’guicguam,ßmorale,gi*^ Paulus P^oman. 4-gt;tx capite Genefis ratiocinatur, so alio genere docendi tradere longé ei ßtißtißcilius.^ Abrahamumfola fideiu{iificatumeffe,ßneoperibm, inuertit, atgue ex operibm Ahrahdmum iu^iciam con
Deinde in toto fcripto, nuUo utitur erdint, m * deßnit,nuUis argumentis res confedatur,nihila^tori' täte fcripturie probat, cuius ne unum guident Mdaci locum. ApoüoU enim mentionem in getiere parat, CT neminem certum nomiriat,aut alicuim dida,doârm* aut exempta adducit. De pamtentia contra Pauliamp;‘ omnium Apoßolonim feritentiam itadocet,utunaoi tantum admittat, nee guidéßdei aut meriti Cbndi iH eadodrinaguteguam mermnit. Denigfigds atte»'
fecutum eße pronuciat. Tieindenec in hoc Apoßolt ue ri munere ßnguur, g nee paßionis QhriÜi, nee refur-reHionis^nec oßieij ufguâ meminit,etiampChrißi no^ men aliguoties effirat: cum genuini zy Apoßolici libri in hoc omnes confentiàt,utCbriùü urgeant, ZT beneß cut dus montrent. Tertio,guia ex Pétri ey Pauli epi-ßolis altguotdida récitât: Pétri guidemiUa, charité __________________i
operit multitudinem peccati :zy,îîumiliaminifubpo- ^^ tim ßbulofum lUudjcriptum légat, ammaduertet in tenti mMupd-.PauU mro Gai. r. Spiritm concupifeit nbsp;nbsp;eo arcana cy afiuta^arja femina Antichrißktß“^'^^
-ocr page 723-|
75 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE HAE « »ilionibut or Pinilitudmibut. Primd enirn uipodba int è mundo in foUtudmem : fleut er in fintUitadmia ^i« multd dicit odiofè in uitdin communem. infecune ^ et tirtid uiflone,multd habet de freguenti ieiunio,ut ^^mUitudinesde ieiunio inpdne ordqud. Videtur Cad purgdtorium aUudere, in uißone tertid,ubi in= ^ait:lidbentp(xnitëtidm,fedmbdc turn nonpoßunt toauenire. alio dutem loco ponentur longè inferiore: ^boc,cum crucidtifucrint, amp;nbsp;impleuertnt dies pee-tatornfuorn,etc. itd omnino pifpicione no caret,quod i taboe libro quidam expreßeponuntur, quorum ante ’^erMianum er Cyprianu nemo pre memmit, ut exo ^'gt;^°geps,fdtisfdiliones,fldtiones,opera fupercrogaa •“«»gt; qu£ in libro tertio fimilitudine quinta,hac fen* ^tatiiclarèPgnipcantur: Siprieteredquie mandauit ^aiamus, aliquid boni adieceris, maiorem dignitatem *^i conquires, er honoratior apud Dommü eris, ere. ^‘tinflmiUtudme nona, femina célibat ut nonobfeura ttperies. Gicitur enim ibi de abiedis propter concupi Itentiam fammarum : item de pramijs miniflrorum, x tlaiperpetuocapiuixerunt. li£c quamipfotextufu ^'•‘'azrßaudemredelere uifa funt,ddduximus.Qjiid 'ftedboc ipfum quod paßim ex Hermete citatur, de an ido mdicente eelebrationem Pafchatis die Dommico, ^ to libro omnino nonreperiturf Quæ tuent recep ta amp;ufitatafcrip tu« rarumuerfio. Q^ù reprehendit iren^us cos,qui nouis interpret t^ionibus feripturarum fuo tempore ßuduerinteer tomnendat uerßonem lxx feniorum, quos interpre 3t *«^ihUorum Ptolemäus Lagi filius Hierofolymis ac-ttrUuerat, ßgnißeare uidetur, earn interpretationem fw tempore m ufu ßuiße,ut cum qua concordent Apo -^olorttm omnium ex prophetis teßimonid et tradition ttttïiuc facit,quod et lußmus in dialogo cum Trypho KtajUdgißros ïud£orum inuehitur,quodnegarmt ‘xx interprètes redèfundos fuiße fuo officio :e^ee ^tlt;«plis aliquot prolixe oßendit, ludaos ipfos multd te inoniadeChri^oinLxx interpretationepdrtimfee ^'tatideprduaffe,pdrtim furripuiffe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4( CAPVT Vgt; |
E S I B V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74 ft olie turn mdximd ex parte fubldtlf, ffirUut uertigmis putduitfe in Eccleßdm,quaß in uacuarn, ut Egeßppus ait,er eußode fuo priuatam domum,fdcilimè inipetum facere poße : ac fuceeßores coru,ut qui Apoßolisipßs longé donis inßriores eßent, minus uirium or armo» rumadipfumpropulfanduhabituros. videtur autem, banc £tdtem feminarium errorum, qui poßerioribus temporibus ’m ecclefijs uagati funt, non immérité du » nbsp;nbsp;nbsp;Nkmc ex quibus potißimum ßntibus hxrefes prat dudlt;e ßnt,breuiter explicabimut. Primum igiturex iudaifmo natas uidemus eße aliquot bare fes : idq- pro* pterea, quia à tenerls co imbuti, 'mtempeüiué Euange* lio commifcebant. De'inde er humana rationisfapien tid,qu£ religioni plurimum fempernocuit, feu philo fopbia,non paucasexfefeproduxitharefes. aamq3 00 tempore philofopbicd ßudia maxime uigebant, er fuls argutijs, feu ( ut ipß putabant ) demonflationibus 'm fua fententia ita confirmati erant, ut nihil uerum cxißi . marent,quod ab eorum conceptis iamdudum opinioni bus cogitationibusq; difcreparct. Eß enim Euangelij dodrina ßulticia mundo ey ralioni, ut Apoßolus 'm-quit. Materiam etiam errorum craßus ei uulgaris Eth* nicifmus prabuit. Bas communes caufds fequuntur er alia,ut imperitia linguarum,er ruditas feripturarum fdcrarum,uitioß impetusbumanarum mcntium,glo' riæ cupiditas,quam folam propemodum bareßum ma trem aut nutrice dicere poßts : tgt;iX0i.-esKia:,feu ßudium contentienis or uindida,er ßtmles. Denique hare fes facilius er latius uagata funt, quod Imperatores alie* niplerunc^ d religione Cbriftiana fuerunt, er dodri* nam Euangelij aut oderunt palam,dut non magnopere curarunt. Eli igitur perpetuifmt errorum finies,quibus dd euertendam er labefadandam piorum fidem,et interitum dnimdrum,quaß 'mürumentls diaholusuti-tur:ßcuthareticos perditionis minidros Eufebius pro prié uocat. Et redé ïreiitcus dixit, Bareticos omnes, etiamß diner fa inter fe profitcantur,ad unum tarnen et eundemfcopum tendere,ut blaßhement E)eum,cr falu ti bom'mis contradicant. DE HAERESIBVS fub Hadriano. |
|
DE HAERESIBVS. If^^^2r^?’'^^^^f^°^^ bisreßü er errorum ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^ portenta,adobfcurdndam Euan gelij lucem, ciusq3 curfum erfrudum ^iHueritas didi,de 'mimidtijs 'mierfernen mulieris er so t3‘ferp(ntem,er quomodo Chrißus nihilom'mus con-inmultipUces praßigias diaboli Eccleßam er purita ton iodrma fua coferuarit. Tenendum autem in bac •’U tradatione iUud ed, ita plerunq; accidere folere, «M 'mftaurdtam religionë,amp;-fddam bonam dodri ^^!yacer£fementem,diaboli furore,Deoß fie permit itntt^aiim dißemmentur zizdnid:ut in illis fcilicet ca umiis er extirpandis pq exerceantur.er uera dodri-otexercitia er conßßiones elucefeant er extent. ^iufa autem,quareb£refesbocpotißimumtern* io iwuebementiusgraßari coeper'mt, funt : quad Apo^ |
GNOSTICORVM H AK RESIS. EXorti fub annum Dom'mi 137, annum nero im* perij Badriani undecimum(ut teßantur Theodo retus Cyri epifeopus, Eufebius er Bicepborus ) h£re' fidrcb£ turpißimi,Saturninus, Baßlides er Carpocra* tes,monslrofas uebcmeter opmiones anted nonnihii fo pitas refufeitarunt, ac de fuo quoque praftigias nouas cy prodigiofas commentifunt. Ac ßeuti coatanei fue* runt,utcldrè Eufebius monet, itafimilid propemodum 'mter fe delirarunt et nugati funt, ut ex eodem prodijf-feeosludo 'mtelligcrequiuis facilepoßet. Eaßlidese-nim eadê per omnia cum Saturnmo docuit : niß quad, ut Irenaus inquit,'m immenfum cogitationes er fenten tiarn fuam de procreatione deorum etangelorum fuo* rum extendit : ac quo maiorem admirationem et ßupo rem auditoribus excitdret,monßris barbararum ac ter ribilium appeUationum reseafdem occultauit, deinde uero etiam quadam adiecit de fuo. nbsp;Sed Carpoerates e e fenten- |
|
7» CENT. IL CAP. fententias cum eis comunes habuit omnes, prieterquam quad impuritatis, obfccenitatU er libidmfs licentia, ac cófinie perfecutionis perfuaßone fuperaße uidetur om nes. Produdam autem hanc hiereßn ex Menandri er Simonis magißntibus tedantur, qui de ea fcripferunt omnes.ut Irenaeus lib. i.cap.ai.Theodoretus lib.i.Epi* phanius libro i.tomo i.hierefay.ey Auguilinus. Sed qua occaßone ab Eccleßa Chrißi ad has portétofas nu gasdeßteermt, non italiquidé) confiât: nifiquód E' piphanius 'mdicat,Gnofiicos fiudioft turpem ßbi pro* fißionem elegiße,ut per eamfmfamiam et opprobrium Ecdefiie Chrißi conciliarent : ßeut er irenieus mdicat libro eötra hitrefes primo,capite uigeßmoquarto. Sed nunc deßngulorum hieretids deprauationibus er deli* rqsßeorfimdicemus. SENTENT! AB DOGMATIC AE feu hypothefes horum hæreticorum fueruntift«. DB DEO, SAturnmut,(iutmadmodumlrenteus lib. t.cap.n. ait, unum commentuseRejfepatrem, incognitum omnibus,eiui fidt angelos,archangclos,uirtutes er po tefiates. Bafilides ueró alia portentaprotulityde inna-to er (oio Deo,ex quo natus fuerit mteUedus : de mtel ledu ueró uerbu,de uerbo fenfum,de fenfu fapientiam cr uirtutem,de uirtute er fapientia prmcipatus (y po teüates er angelos fados effe. Quo delirio quid aliud uoluit, quamplures eße deost ßeut erjtromatu libro qumto Clemens 'mdteare uidetur. Kypotheßn hancBa ?• filidis récitant Philaüer,Theodoretus,lrenaus, Tertul • lianus, Epiphanius. De Baßlide er Auguü'mus ait libro fecundo contra aduerfarium legis er prophetao rum-.Bumprimiim apertiuseßedicere aufum,Deum, quem gens ïudaa coluerit,non fuiffe uerum Deum,fed, unumexangells,ut Theodoret.teßatur. , DB CHRISTO. Säluätorem Saturnmut ignotum effè dixit, incor' poralan,ßnc figura,etmphantafmatcfeuputatiuitt.o^'^^'^^^ '^ mundo bonorumac malorum. Cum autm centra bonos mail d^mones.maïitbonuwb.optmfirt umbratiliter uifum hominem:neecamemhommisue ram, nec animam accepiße. irenieus lib. t.cap. 21. Phi laßer, Theodoretus, Epiphanius. Dem er hoc Theo* doretus prodidit,Saturninum ( quem Saturnilum,ßcut erEpiphanius, uocat )docuiße, patremmißße Chri-ßum ut angelorum Deum euerteret. Epiphanius gy hoc addit, Saturninum aßeruiße,feipfum eße ilium fal uatorem mißum a patre,ad defiruendum Deum ludieo rum, erc.ideo quod ipfe iudieorum deus,ßcut er ange li,'afuapotefiatedi(ceßißet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;so Baßlides, ex eo quod 'm hifloria paßionk Domini feriptumeßSimonemquendam aludieis eoadumge*^ fiaßecrucem Dommi,aperte aßrmauit, non Chrißum ipfum, fed eius loco Simonem Cyrenaum paßum eße, permutato habitu ac forma, ßc nempe, ut Chrißus Cy renlt;ei,er Cyrenieus Chrifii uultum er ßrmam repne* fentarit. Em'mus igiturßetiße Chrißum,er iudieorum fiultitiam riflße, quod Chrifium putantes fe crucifige' re,alium cructfigerent.Philafter,Theodoretus, Tertul lianus,er Epiphanius. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;g^ Carpocrates utro de Chrißo prodidit, natura eum |
lO 7« effe ex femme lofeph er Maria, eadem lege quemadmo dum alij omneshommesex coniundion e maris er fee* mme nafcerentur. Scripfit hoc de Carpocrate Irenaus er reliqui,Philaüer,Tbeodorctus, Tertullianus, Epiphanius. Idem etiam dixit, Animam duntaxat Chrifii in cœlum eße receptam,corpore'mfiriusrtUdo.Phila âer,Theodoretus. De Mundi creationc. Decreationeita fenfiffe Saturn'mum,tradiderunt autores,ïrenaus, Philafier, Thtodorttus,Epiphanius, Tertullianus, Augufimus, utdixeritmundumcum cm nibus qua in eo contmerentur, fadum eße ab angeUs-Cui cotludens Baßlides,fub'mde alias dixit angelos eX alqs natos,ac eoru quemlibct unum ficifie caluni,que* ufquead ecc^xv calorum numerupreeeßum ef fet. Supremum autem Angelorum Abraxan dici,quod quidem nomen numerum eum iuxta Uitras ccmplcHa^ tur.Philaller,'rheodorttus^Epiphanius.limcefi,quod 20 Clemens Stromatum libro quarto deBaßlide narrare uidetur, eum ex diabolis ficiffe deos. Sic enim inquit: Quomodo non eß uerè impius, qui diabolum quidtni in deos re(irat:hom'me autem peceandipoteflatepri' ditum,aufus eft dittre Dommum! DeHomine. Kommern Saturmnus dixit ab angclisefe ßmid* turn, hac quidem occaßone, quad Dei apparentis at uieißim dißarentis iucunditateer deßderio captian* i conßlio ad imagmem Dei cots dereconati ßnt,atque ßc inter fedixerrnttfetdamus hommem ad imagmemerfimiUtudmem Dei ltaigi' tur imperfèdum,nec eredum, fed humi proSrattttii,tt fine anima hommemfadum e^c.cui mifertm Deus,m' diderit ei femtiUä fuit uirtutis,ac uiuificarit,ita ut qui prias mflar uermls humi fefe uolutaret,ercdus peßea incederepejjet. Philaller,Theodoretus, Epiphanius. Idem dupUces etiam hommes mitio conditos efie da cuit,bonos nimirum er malos, ex quitus fintheminum rent.ueniffe Saluatorem,ut bonis uieißim auxüio ejjet. irenieus,Theodoretus,Epiphanius. DePeccato originis. Carpocratiani peccatum originis prorfus negaß fe uidentur:quia fenferunt, feipfos natura eßefilios primi Dei: necquiequam natura eßemalum,(edopi* nione tantum. Clemens ’m Stromatibusilibro tertio,ß ßo $1, De Fide amp;falute. . Autor eß Clemens libro fecundo er quarto Stro* matum, Baßlidem cum fuis fedatoribus, ßeut Valen* t'mianos,fenßße,fidem eße naturalem,hordmes^natn ra tledos er faluos fieri. Kon omnia, dixit Bafilides,dimitti peccata :fedfo* la muoluntaria,er perignorantiam commffa.Cltm. De Coniugio. Libidmem erimpudicitiam Gnoflid omnes pro legt |
|
77 DE H AE R E S IB V S, bgeercultu quodam turpißim£ profißionts ipforum nbsp;nbsp;fus fit,aut crucifixus,fed Simon Cyren£US.tren£US,Ehi hibuerunt,er coniugia honefia tam extreme non dam nbsp;nbsp;lafier,Theodoretus,Tcrtullianus,Eufebius,Epipban. narunt folùm,fed er execratifunt, ut ex Satana effe di «rent, quemadmodum amp;nbsp;opM generdtionis. Sice* nim SAtummum docuiffè, irenlt;eUi er ^piphanim feri fcant. Ac Theodoretut dit, eum pritnum eße, qui de ' narimonio doUr'mdm didboUeffe dixerit. Turpitu» dmemigiturde promifeuo concubitu pdl'dinprofiffut rô, ut er Hieronymui Bißlidem mdgißrum uoedttur pite uigefimotertio indicat) omnibus eperatiombus et uniuerja libidine indißvrenter utendum effe. Carpocra tes uero,omnis generis turpitudinem er pollutionctn pifiimorumcomplexuum. Et Carpocratianicenfueto nefariam ufqueadeo effe neceffariarn dixit,utfine ea tttnt,uxores oportcre effe communes-ficut Deus folem, nemo perfichonem myüagogi£ confequi poßit 1 nee quidem poffè alia ratione mundanos principes utnei. imé animas ipfas.nififuffieienterturpes aftiones femel tnttrimcntdyerdlidomnibitihomi'nibui ßcißct comn Kanid. Atque in hdne fententidm uidetur eße confia dab Epiphane edrpoerdtk filio lixc infiiehe défini-tie:lufiicia eü quitdam cum lequalitdte communio. Sic tnimm f^urcifiimUeoruincocnichanc fimicatoridnti ut Clemens uocdt,tulîiciam Gnoüiei obferuahant,(um entetdlucernd,uenerem fexdißimdm promifiuè exerce rent,eamc^ myflicdin communionem dicerent Clement ^tromdtum libro tertio-Theodoretui erhoedeedra toentidnis reßrt,docuiffè cos, proptered in corpo-^ f« dnimlt;u mitti, utomne genus hbidinis er petuldnti£ txflcrent. De Refurreftione. Corporum refurreäionem crfalutemprorfus ne-?#«nt Bafiltdeser Carpocrates. Saturninus ueró ea tffmoii dnim£ refurreHionem facit, ut dicat earn, quid fitfimtiUa indita cerpori a Deo,poftdiffolutionëcora petis eo recipi unde defcenderit, corpus ueró intcrire. ^bildfier, Theodoretus, Epiphanius. De quo errore Irmeui libro quinto ait, b£reticos bas duos commentes !fferationes:primùm,quôdigneus currus,quo fuba blus Enoch e{i,eius carnem abfumpferit:deinde, quad ^«iptum fit,Carnem erfanguinem non bareditaturos ttitimaternam. De ftatli poft refurredionem. fythagorieam (■ctri/a4('}cudif/ admiferuntCarpo «Himi. Sicut enim iUi proter uoluptates in alia ex da lijs corpora migrare animas affeuerarunt ita contra MW« prodidit,propter panas peecatorum priorit Htemaho corpore trdnfaä£,in aliud concludt.Sic e-uimicBafilidc ClemensUbro quarto Strematum firia ffit: ^afilidis fundamentum dicit, animam,qu£ priut itcaucrat in alia uitd,bic pati fupplieium,erc. De Adiaphoris. Saturninum Tbcodoretus ait docuiffè,ab dntmatli ti^mendum effeTorumqi multos qui cum fecuti funt, InneuserTpipbanius fcribunt,ab iUis abfiinuiffe. 'bililiies contra,etiam idoloibytis feu uiilimis, er rea li^illisqu£ fimuldcbrisimmoldt£effent, indißrrena in er fine reffidiu confcienti£,etiam in cafufeanddlit ^ßiiußit.Eufebius,Epiphanius^ De Confefsîone amp;nbsp;mar« tyrio. ^dfilides docuit, fidem perfecutionis tempore ina Eufebiusexteftimonio Agrippe Cafioris, (quent confutationem edidiffe fcribit, corum qu£ fecundum fe Ham Bafilidlsfuerunt ) ait,eumfeHatoribus fuis iniuii gere folitum filentium Eythagoricu quinquennia pr£a fiandum.Cluemadmodumer Capocratiani, non quia buslibetreuelarioporterefiiamyfieriacenfebant,fed ttinüanter,etiam periurio negandam : neefubeundum Cÿ ijs tantum qui crederent. Nam er ms v Min myfierid (ro Qbrifio martyrium effe, ideo quia no ipfe autpaf- cum difcipulis amp;nbsp;Apoftolis fuis locutum effi feorfirn, |
De libertate,feu potius licen« tia uitæ* Doewit idem Bafilides ( ut Irenaus libro primo,cd in corpus miff£ confummdrint,dliquüties in dlid dtqui dlid corpord competti, donee libidinif er turpißimd' rum operdtionüpenfiem perfoluermt. Sic enint de Car pocratidnis Theodoretm fenbit: Cum PythdgorictU à corporibus in corpord trdicâiones ddmififfent, quad ei connexum ÀPythdgord dicebdtur,non admiferunt. ^ö pytbdgordS enim dicebdt, dnimds qu£ pecedrdnt mita ti in corpord, ut er pands ddrent,er rité expidrentur. Ui dutem edujdtn dffirunt illius in corpora tranfitust qu£ Pythdgoric£ ex diametro répugnât. Dicunt enint animas mitti in corpord,ut omne genui Hbidinis et pe» tulantU peragant. Pas ergo qu£ in uno deßcenfu ima pleuertnt,non egere dliamißione. QUtedUtem paruni peccarunt, çy bis miußzyter, er fiepius,donee omnid uitiorügenera'expleuermt. Eadem ornnmodetranfi migrdtionibui animarum in corpora diuerßa, propter 30 infiandasadlioncs, et Carpoer dies cum feitatonbusfuH docuit.lrtn.lib.t.cap.rdi DePerfeâionèé iren£us Cafpocratiancs ad tantum infolenti£(^ elationis progreffos effe fcripfit,ut corum quidam finu. lesfeeffèdixerint lesv :alijfeBetro,Andrea,Vaulo, reliquisq; Chrifti difcipulis prafiatiores reputauermt. libro primo, capite uigefimoquarto. idß ob exceUetta tiarn cognitionis,er amplioremperdHionem diuerfoa 40 yum tranfituum animarum. De Prophetijs. Saturninus propbetias alias effe dixitpronuncia-tas ab Angelis qui mundum ficiffent,alias à Satana. Ire n£us,Theodoretus, Epiphanius. Bafilides autem proa prios fibi finxit prophetas, non exifientes ; quos bar-baris,ut terrthiltores uiderètur, nominibus Barcabani er Barcofnuncupaüit.Theodoretus,EUfebius,Epipbd nius. nine eH quod Hieronymus inquit, Bafilidem uea so tus Tefiamentum non accepiffè: quod alij etiam de Caf pocrate narrant. DeSilentiöé te «f |
\
-ocr page 726-79
CENT. IL
CAP. V.
Sc
|
ut gui digni effent per fidem et ebdritdié lUis gu£ pree» tepiffèt obtemperdre,dicebdnt, Tbeodoretus libro pri mo. Irencus dutem libro primo,cdpite uigeßmotertio, Cdrpocrdtidnos cenfaiffe refirt, myHerid eorum om-nino non effuri oportere,fcd in ubfeondito continere ptrfilentium. Delmaginibus. Hdrrdnt lren£us er Ppipbdnius, Gnoßieos accula teufosfuiße gaibufdum imugmibus,colonbus depiäis: feu ex dura etium, argenta et ßmili mdteridfddis-.gueis dixerint efe imdgincs lefu, er fab Pildto dd effigiem le fu uerfdntis inter bomincs fdâds. Pr^tered etidm pbi-lofopborum gaorundum, ut Plxtonis, Arißotelie,Pya tbdgor£ er dliorum imagines bubuiffe eos dicunt,gudS ad imagines Chrifti coUacarmt, de gentium more fderi ßeijs er ddordndo coluerint, Vfa efl er Pduli dcHome ri imdginibus MdreeUmd, gua deceptd à Carpoerdtida nis,ut Epipbdnias prodidit,eorum uenenü JfxrßiKoa nuefub Aniceto.Augufiinut. Dc Magia. Ndgieds prießigidserincdntdtioneS GnoßiclscX profeffo tribuunt fcriptores,ut Eufebius libro guarto, cdpitefeptimo.Simonis,inguit,prteßigid,nonocculti, ßeut iüe, fed ium mdnißfie tradendd effe iudicdruntiitd ut de pbUtris eurioßtdtls, gne ab illis perficiebdntur, deg; guibufddm fomniorum artißeibus, er dffefforibus demombus gloridrentur. Sic enim er Simonis feiena tidm proßfjum effe Sdtuminum,Epiphanius affirmât, gui er Carpocrati diuerfa meantamenta er præStigiat i^monum tribuit, guemadmodum er Tbeodoretus de Carpoeratidnls mguit: Praßiggs uiuntur, et ditmones inuoednt. De nomine GnofticonimjCorumq; feftis. Gnollicos dutem fe ditiffi tos, gui Curpoerdtis fe^ ildtores tjjent,cx ïretuti ndrrdtionede CdrpocrdUdp pdret. Et Eufebius pdrentem GnolHcorum Curpoerd* tem dixit. (^dngudm dlij, inter gaos cR Pbildjier er 40 Epiphdniuf,diiicoldo Antiocheno hdne hlt;erefim emer ßj/e prodiderunt Et iheodoretus, guemddmodum er Clemens, Prodici f(óidtorcs,non Cdrpocrdtls,Cnoflu cos dixit, Sed gwd dd t^icoldum dttmet, itd res fe bdbere uidetur, gwd femindprimd guidem buiui in^ fdmisßär aicoldus procrearit, guie exceptd Curpo» crûtes excitduit,duxit,dd florem perdnxit, er giùm U tißimedtjfudit. Indicdtuutem nomen ip(um cognitio* nis, dgudfegui Cdrpocrdtem feguerentur,Gno{licos dppeUdrunt, mirum mnltis modis er impudentem edm io fuijfi didboli iÜußonem : guód ob cognitionem rerun phuntd^icdrum dc monüris er portentls ßmilium,ui -t£ per^3ionem Ißeciofe boe titulo ßbi drrogdrunt Ua li,d guorum oculis er toto corpore nullam fceluinea fdrium,nuUd libido, nullamfldgitiü deteßdbile dbfuit: imo er in ipßs fceleribus perßUionem coüocarunt. Et udrias guidem ab illis proß^xs eße feulas, ex Epia pbanij narratione de Gnoßieis apparct, Aliguos enini torum aoextos ait Borborianos, guofdamBarboUtas, nonnullos Coddianos.ltem Strdtioticos,Ebibionitas er ^0 Zichxos. |
Delibris eorum. Ilt;/w guo dutoritdtis dliguid furioßs er obfexnis eorum nugis ddderent, etidm libros guofddmfdlfos er adulterinos confinxerunt: ut Eudngelium perßdionis, EuangeUum Eua, gudHiones Nldri£mdgnas er para Uis,rcueldtiones Ad£,librum deftirpe MdritjEuange hum Philippi, erc. Vtg- mdgis uidedtur eorum pro^ ßßio monßrofd,ndrrdt lren£us, nature eos folites di' fcipulosfuos cduterio,m poßeriori extunte pdrte dlt;x* 10 trlt;eduris. Quibus in locis bæc peftis utplurin mùm graflatafit. JO ^ptpbdnius Sdturninum er Baßlidem fodalesfuifa fe dicit. unde uerißmile e{t,eos primum und faiße, amp;nbsp;communi opera errores fuos er delirid propagaffei poßed ueroldtius dißipandi erroris gratia dißrados effe. Gaudet enim ccleritateguilibet errormeefatiseß diabolo,unam aliguam bommum partemfedudam efa ao fe:fed guantum in fe cd:,dßräat pcrdiaones omnium. Saturninus igiturcum Antiocbenuseffetfm Syria feto tinuit, agens ibi guaß diaboli uicdrium:gui eum locum pr£ c£tcris idco acerrime odifftuidetur, guia Celebris ibi Ecclcßa per Apoßolos £dißcatd erat. Edßliies ue ro in Aegyptum feeeßit, ibig- fuum uirus nocentißima logé lateg; ßgt;arßt,dd partes Profopit£, ut Epiphmiuf ait,et Achribr£,item ad Saiten et Alcxandriain,Euit et Carpocrates m Aegypto. Cumé^ nullus ßt tarn mfo' mis ey deteßabilis error, ut ab eo omnes abhorreint, docuiffe eos magno fitccefjit mde conijeereed, guoi de fcholis eorum ubic^ ßre dicitur : ut de fcholis exoßs Sd turnini er Baßlidis dpiid aicepborum,de magni uero fchold Cdrpocratis apudEpipbdnium.’Vtgfmießfßf diaboli cenatus er errorum pertinaciam magis uided!, narrat Epiphanius,religuias guafdam barefeos Gno* ßicorum fua adhuc atate uiguiße. CONFVTATfONES GHOsTtCO' rum errorum,ex feriptis Doftorum eiufdem feculi. M Eminit Eufebius, extitiffe adhucfuo temport librum Agripp£ Caßoris cuiufdUjin guo cm* nes doll uerfuti etfalldcu Baßlidis, magno prim'um ir tifieio det(dt£,a( deinde argumentls uaUdißim^ f^f^^^^ t£ fuerint. Scdpr£ter nomen,er banc ipfam de Agrip paßgnißcationem,hodienihilhabemus- Epidioliguß bodie Ignatij nomine circumßruntur, errorem bunc Gnodicorum,Cbridum putatiue tantum feu umbrati* liter,non uerenatum crpalfumeffe,f£pifimeimpua gnant,er ex ipßs facr£ fcriptur£ tedimoniß réfutant: pr£fertim ill£ gu£ ad TraUenfes, Tarfenfes er Smyr* nenfes fcript£ funt. Ac Baßlidem nommatim Epidol4 ad Tarfenfes perdringit, gu£ er fcholam ipßus celle' élionem uocat maUgnitatis, Kemmit deinde er ludia nus Baßlidianorum er Saturninianorum,non aliter guim ut eorum hxreßn damnet, er db ed ßbi cauere omnes inbedt. Et in dialogo cum Tryphone, contri Carpocratis blajßbemiam C Chrißum genitum effeuß-tatomodo, guo hommes omnes alij ) fepe urgetiUud Efai£,de admirabili natiuitate Chrißi-.Generationem tins guts enarrabiti Vbicr expreffeßc mguit, tnura ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nats |
|
8i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E H AE l fins iliudtjuoiddm'Efaite diâum,7-.c(C uirgo concis fiitjQ-c. si uulgari more primogenitorum nafeiturm trat ex coitu, curDciK tanquam prodigium poUicere-tur^quod commune e/i primogenitii omnibmf Me-^muiuftinKeyopufcuîicuiufdam fui contra omnes berefes^ad fua ufq^ tempora fcripti,m Apologia fccun di : quad ad nos non peruenit. Sed in primis trendies, •« confutandis bis blafphcmijs er uanis nugis diligen temfe er acrem prabuit, atqueex prof jfo contra au tores ipfoseiu[modi portentorum libres fuos direxit: fines, qui ex ad as confutationes,fimul erimpoRuras ijlorun hiereticorum feire cupiunt,uidere pcffunt.lre tiens icfophifmatibus hereticorum elegâter dicit, ne» (tm eos reüiculas feu funiculos ex arena,quod uicege otralisfolutionis effe poteü. Contra errorem,quôd Chriftus ex femine lofeph na-tUS fit. Ireneus libre tertio,capite trigeßmo et trigeßmos ffiwo bas rationes afßrt. Pnmùm,Cliriilus à Propbe tt^ cr Apoüolis pradicatur Geus,dominus, rex liter-nos,Unigenitus,uerbum in car nat um : Ergo non e^ na ^titcoamuni lege bominum- Secundo,tantum ex^üa fienatusbemo pradtcatur,non ex tofephßmukiuxta l‘fopbctiam,'Ecce uirgo concipiet. Tertio,ß films io h'^1 (ßet,non peßit efße rex. nam ïofepb, toaebim ß-'ffieebonia: cßendimr filius, fecundum tAattbaum: ^f quo immi as dixit, Tion eritex ieebonia fedensfu-ffftbronum Gauid. C^uar to, ßcut primus Adam ßs «t faire bomine,A Gco ex limo terra ßrmatus esl : ita oforiuit Cbriflum coßmiliterßne pâtre bomine,ex fo ^^tiirg)ne,propter bominum liber ationem nafci. Contra errorem,quód Chriftus putatiuèpaflus fit. Irenaus libro tertio,capite uigefimo,prolixe muU ^^irgumenta proftrt,ex quibus nos bac duo recitabi' •quot;w. Primum,Cbriüum in umbra tantum feu freäro, 40 ^putatiué paffum effe:buicepmioni redamat tota ^Tiptura. Deinde, fi non uerc paffus eß, qua gratia '*■•( er bene ficin paßionis ipfius? Et mitio hb ri quin-^''‘'Vanifunt,inquit,qui putatiuedicuteum apparuifr ^f tlt;oncnimputatiuchac,fedinfubftatiaucritatisfie ^luteaici ù ^wt Si autem,cum bomo non effet, apparebat bomo: fimUisieve. quot;^fiitequodcrattuerèpcrfeuerauitjfirüus Dei,quo-quot;*lt;« muifibUiseß ffiritus,neque ueritas quadam e-ƒ h« fo. Item, fi tails apparuit, non exifiens quod ui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Clemens per integrum propemodum librn tertium ^f^Atur,quadam propbetica uifio fada efl bemmibus: So nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^^^^ ^^^^^^^^^ ^^ matrimonio. Et in finefe eportet alium expe^are aduentum eius, m quo ta-^^ttfrqualis nuncuifus efi propbeticè,crc. Contra errorem,Mundum faftum efle ab Angelis. Irenaus Satumini errorem de mundo ita refillit,lt ^ftgt;fccundo,capitefecundo : Dcus,mquit,nullius m» ^^ims,uerbo condidit omnia,cr ficit, neq-, angelis ma ^^mt adiutoribus ad ea qua fiunt,amp;c. Sed ipfe in fe= ^ßpß, fecundum idquod eßmenarrabilecr mexco g^ idabile nabis omnia pradeßmans ßcit,quemamodums |
E S I B V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;si uoluit,crc. ïtem,Proprium cü boe Deifupereminen tia, nonindigere alijs organis ai conditionem eorum qua ßunf.or idoncum eß ac fujßeiens ad ßrmationem omnium, proprium eins 'Verbum:quemadmodum et to annes aitiOmnia per ipfum faüa funt,crc. Contra errorem,quem ex traditione Simonis magi Satuminusrepetijt, homp nem fcilicet faftum elle ab angelis. Irenaus libro quarto,capite trigeßmofeptimo ait: Nee tantum per fe angelos praßare potutjfe,ut imagi» nem Dei conderenf.nec de angelis, fed de Deo ipfo Seri pturam dicere,Pormauit Deus bonunemyGrc. Deni-que,nec indiguiße opera angeloruminccndcndohoa mtne,Deum.ßcenimipfe loquiturtHecindigcbatboa rum Deus,ad faciendum quaipfeapud feprafinierat fieri,quafi ipfe fuas non haberet manus. Adeß enim ei femper Verbum,Gr fapiétia filius,et /fiiritus,per quos, ) Crm quibus omnia liberè e^ Ifontèßeif.ad quos et lo quitur dicenSjPaciamus bommens,ere. Contra errorem,Quód mala fint tan« turn opinione talia. trenaus libro fecundo, capite quinquageßmofepti mo ait : si nibil eßet mali,aut rurjus bonnopmione au tem fola bumana,quadam quidem miußa, quadam au tem lufia putarenturmon utique dixifßet Dominus do» ccns,lußifulgebunt ßcutfol in regno patris eorumsin' iußos autem,G!' qui non faciunt opera iuflicia, mittet ' inignematernum,ubiuermisipforumnon morictur. Contra erroremjHomines natura faluos fieri. Clemenslibro quinto StromatumsSuperuacaneat inquit,funt praeepta tam in ueteri quarn in nouo Tea fiamento, cum natura faluus fiat aliquis, ut unit Valets tmusiG' fit natura fidclis or eleilus,ut putatBafilidcs, Contra errorem,De remifsione pec-catorum. Sic Clemens inquit libro fecundo Stromatum: Bafia lidesnon omnia dicit dimitti peccata, fed fola muolun taria,^ qua fiunt per ignorationem ; perinde ac fi bo mo aliquis, non Deus, tam magnum praberet donum. Huie dicit Scripturaskxiflimaßi, ô impie,quodero tui Contra errorem,De coniugio. cundi libri Stromatum, in matrimonij commendatio-nemadbunc modum dicit: Qui matrimoniumappro bant,bios ( inquiunt ) ficit natura aptos ad matrimo mum, ut liquet eX compofitione corporum mafculo-rum crfeeminarum et frequenter illud acclamant. Cri feite cr multipUcaminiTlura ibidem uideantur. Contra errorem,Sólas animas ree furgere abfq-,corpo-ribus. Öpinionem Bafilidlicr Carpoctatß erudite reßa ee 3 tat |
|
«J ’ CENT. H. tit in libre fecundo^edpite ejuin^udgeßinoprimo ; Si iu ßicid,inquit, ZT fida faluit, nccijfe eA cr corpora fl' mul faludri, qux cum aniinabM in corruptions meide runt. Qjiod (i enim non ficret,impot(ns aut miußd ui-dtreturbutufinodiiußicid,ßciuteddm faluaret, qu^a dam ucró non. Et t» capitcßt^uenti : Verut tü er fir miK zjquot; integer de refurredione corporu ferme, einem guidem credimm nos, quoniam ermortaUd corpord noßrd cu^odientia iußieiam, refufeitdns Deut, mcors ruptdZ^immortdUd fadet. Item libre j.Vani funtfin- to guit, qui fdlutem carnk negdnt,dicentes edm no eße cd pdcem 'mcorruptibilitdtii. Sicautem necDominuifan gume fuo redemit nos,neque calix Euebarißise comma nicatio fangum^ eiitf, neq; panic quemßangimuc com municatio corporit eine eß.Sanguisenim non eß, niß à uenif er carnibui, zr a reliqua qu£ eß fecundum bo mmem fubßantia, qua tierè fadum uerbum Dei fana gume fuo redemit nos. Ait zr libre quinto, capite tri geßmoquarto,contra banc ipfam bxreßn faluti corpo riscontradicentem:Quomodo dicunt carnem in corm to lieres,itidem ut Carpocrates zr Epipbanes,communcs ptionem deuenire,qu£ 4 corpore Dommi zrfangume eße iußit. .De dus fedatoribus Clemens in }.Strom.fie fcripßt:Omnium bominum inßlicißimi,carnis zr soi- alituri Contra errorem de animafum tranfitu in alia corpora. ]ren£us lib.z. cap. S9 inquit:Anim£ in uno corpo-re exißentes .nibilmemmerunt eorum qu£ante fuea runt.Quod certi no fieret,ß ad completionem operunt in uno corpore pr£termißbrutn, in aliud mcluderena tur. Oporteret enim priorum memmiße, zr qu£ nona jo dum abfoluta eßint cognofeere.Deindefl,qu£ in font-nijs anima uidit,eorum reminifciturtmulto magis ea e-tiarn qu£ in alio corpore egit,recordari deberet. Et erf-pite6}inquit:tiontam pauper aut indigent Deus eß, Ut non unicuique corporipropriam poßit donare ani-nam.Et idea adimpleto numero, que ipfeapudfe anti deßniuit,omnes quicunq;funt defcripti in uitam,refur gent,fua corpora zrfuas babentes animas, zrfuos ßi' ritus,in quibus placuerunt Deo.Q»i autem poena funt digni, abibunt in earn, zr ipfl fuos babentes animas zr 40 fua corpora,etc. Et paulo pôütPleni^imé Dominus do cuit,non folism perfeuerare, non de corpore in corpus, tranfgredientes animas : fed zr ebaraderem corporis, in quo etiam adaptantur,cußodire eundem : zr menu ■ nijfe eas operum qu£ egerunt bic, zr 'a quibus ceßaue runt.in enarratione qu£ fcribitur de diuite et Lazaro, zre, Réfutât eundem quoque errorem Clemens libro quarto Stromatum, Contra errorem de prophéties. Prophète ex eodem Spiritu, non ex diuerßs dijs lo eûtes cßeßndeexißimare Heet: quod omnes unuGeum er Dominum pr£dicauerunt,e^ipfum faderem coeli amp;terræ, zr omnium qu£ in eisfunt,z!r quod aduena turn ßlij dusßgnificauerint, zrc.Hec obßat, quod dia uerßs nominibus uß funt:ut Saba0tb,Elobim, Adonai, er fimilibus. Eundem enim omnes iߣappellationes, Deum omnipotentem,creatorem call er terr£,zr pda trem Domini noßri i B s v christi notant, lren£us librofecundo,capite ultimo. |
CAP. v. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24 DeSaturninijEafilidîs amp;nbsp;Carpocratis fuccelîoribus. Scripferunt Clemens zr Theodoretus, ßliumfuißi Eaßlidi,]ßdorum nomine,qui duos bomini animas tria buit,quemadmodum Pythagorasizrplerac^patrisnu go fa commenta, ut Theodoretus inquit,auxit zr togt;^^ firmauit. nbsp;nbsp;Puit zr Carpocrati filius Epipbanes, qui zr ipfe patris fabulas uberiores et amphores reddidit: zrautor fuitlibri cuiufdam de iußteia,quem conflict Clemens in principio libri s.Strom.ubiinter exterade Epipbane inquit, cum ex boc fundamento, Deum omnia ßeiße omnibus communia,utfolem,elementa, damnajje leges ciuiles,ut qu£ diuinam uiolarent infita tutionem,quia res communes proprij iuris facerent. 1» quamfententia etiam lege, non conovpisces, loqui dixit degentibus, quarts uxores autforores non ßnt concupi[cend£. His fuceeßit Prodicus quidam, qui Carpocratis turpitudinem amplexus, ineoauxit, quod palam zr aperte ßrnicari licitu eße dixit.Et mu tus coniundionem eße pronunciant facram communio nem,et earn exißimant deducere ad regnum Dei. mßr nices quidem zr proßibula dedudt b£c communio, t' iusqj cum eis participes fuerint fues zr bird. Addendum poßremo zr illud eß,quod Eufeb.libro 4.cap.j.de Gnoßieis prodidit,pr£buißeeosoccafioa nem gentibus,blaßgt;bemijs in religionem ac dodrinam Cbrißianam iüudendi:propter quod fe etiam ebrißiaa nos appeUarunt Gnoßiei. üme accidit, ut malta mdi-gnazratroda flagitia Cbrifiianisimputarentur,quaa ß meeßuofo zr illidto concubitu,cummatribusuiiea licet zr fororibus,zr mfandis cibis uterétur. (^c cria mina cum falfis rumoribus de Cbrißianis ßargerena tur,odia inter eos duriora et perfecutiones crudeliores condtarunt. etiam adbuc temporibus promifcua zr uaga libidine utuntur,quorum ßnt imitatores: nimirum Simonis ma gi,zr turpißimorum ißorum b£reßarcbarum,de quia bus badenus diximus. Résidant etiam adorigmem fuam iÜi, qui matrimonia ut impia zr mboneSa dama nant,acperfonas ( pr£fertim Ecdeßaßieas) ab lüif ar cent : zr caßitatem feu perßdionem, lege, coadione Zrimperio uouere cogunt. D E HAE RESI B VS SVB ANTONINIS. VALENTINIANORVM hærefis. fo ANniM agebatur Domini centeßmus quadrageß mus ßxtus, imperij uero Titi Antonini Pijfea xtus,cum epifcopatum Rom£ adminißrante Higyno, Valentinus ibidem primum impias errorum^ plenas nugas zr portenta ßargere eexpit. quanquam alij fub Tcleßboro banc b£reßnortam eße, fcriptum relique runt.Et Eufebius in annum earn Cbrißi reiecit centefi-mu quadrageßmumfecundu, qui imperq Antonini Pij 60 annus fuit alter. Primum autem bic iterum uideamus, zr conßderemus eWidern zrßmilcm fibi uhiqs eße dia bolum, |
|
«y DE H AE R ^olunt,nißquc)i uariatls er dißimitibus uelatus pro* ^tät laruls, Valentinus enim nihil aliud propemodum pratuUt, quam compoßtum amp;nbsp;confutum quiddam txfedis prionbus. Theodorctus enim inquit,Valenti* finmarreptaoccaßone ex hls omnibus h£reßbus,Si~ Oionisfcilicet, Menandri, Baßlidis, Carpocratis, Fro* diti,Epiphanis,ere.infinitasfabulascompofuiffe. Et Irenaus libro primo capite quinto dicit, Valentinum, W qui primus 4 Gnoßiea h£reß prodierit, antiquas m ßum characterem doélrinas tranSluliffe. Idem er caU' fmimpellentem, quamobrem inbareßn Gnoflicier Valentinus feeeßerint, indicat perfuaßone nimia feien he, or curioßtatem fuiffe, qua fub occaßone agnitio* lt;gt;is,cßendere conati ßnt altius er maius quiddam,eum Dow qui cœlum er terrain ßeiffet :boceß, philofo-phieaserethnicasopiniones mifcuerint,er reiigioni ^hrißian£ attemperare ßuducrint. Tertullianus in mi hehbriaiuerfus Valentinianos memmit, Valentinum ’‘ffufum, quod cum Eccleߣ cuiufdam epifcopatum ^^ijfßt, fui ratio habita non fuiffet ideo quad alius quidam, qui pro nomine Chrißi multa paßus erat, ad limuneris fuiffetafcitus,ueterls ißius errorls prxßi-ßisaiuerfus orihodoxos docere inßituiße,ut hoc pa* ^ fui contemptum ulcifceretur. N««c eorum bypo^ hitfesenumerabimus. De Deo. Valentinus plures effe Deos, eosq^ diuerfos, nuga* i'UeU.Atq', eum qui mundum crcauit,etiam mortis effe iutorem.ideoq; fcriptumeffe: tiemo uidebit faciein ^ù, er uiuet : ut qui fu aulor er caufa mortis. Alium ^»0 Deum e!fe,qui mortem fuüulerit. Sic enim Valen innimfenfiffe, Clemens in quarto Stromatum libro in* iuitt.ubi et paulo poß addit, Valentinianos exißimaf-(Aereatorem alium effe à primo Deo. Adeundem mo* •I«w er Marcus de Deo quodam ignoto, er qui uideri lt;'igt;npofit,quem Bython appellat,lußt:cum^ 4 Deo fa ^ticatoremundidißmxit,utlren£usUb.i, cap.16 et i-f '^iieat, er Tertullianus. Augußinus Valentinianis tribuit ex aduerfoprincipia. Rationes autem qui* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, , , ilt;uprobare molitifunt,Deum ccnditoremmundi ^4oS^tdémitfteiattsnbiit ettamh£c Irenausprodidit humeßcquameum quißt Chrißipater, ïrenausali' nbsp;nbsp;i^b.reap.crgt;eosexduobus dißisfcriptur£delirium ta- qoolrecenfet. ut lib.c.cap.67 ait,indeexißimaffe non '^’'^tßi,[ed plures Deos, quia prophct£ diuerfas Dei *ppciationesprotuliffent : ut Sabaoth,Elohim, Ado-ere. Et quia dixiffet Chrißus, Ncminem cogno* ^'fepatrem nifi filium. unde uerißmile fieret, Deum, qlt;um prophct£ nouiffent er pr£dicaffcnt,non effe pa* ifonChrißi. libro quarto,capite decimoquarto. Flu* turecitantur lib. 4.cap.i.i.j.6..lt;i.6..i^y. er Itb.z.cap, 4i.4J44. De Chrifto. De boe monßrofe er perplexe ludit. Ait eum car-»mèccelo detuliffe-.necjiquicquam de Mariaaffum* P^IR. fd per earn tranßuiffe, ßeut aqua per riuulum lt;nbsp;eanalem iUabitur. Quod fomniurnde Valentino pniUerunt iren£US,FhUaßer,Tertullianus, qui in /i-bro ie came Chrißi etiam baepbraß ufum eum fcribit: chrißum natum effe per uirginem,non ex uirgme. Ba fliiudicit,turn expaucisApoßoliuerbis (fo r m a m stRvi AcciPiBNs) boe ßbi figmentum confira 60 |
E S I B V S. 10 20 xi(fe,dtq; inde falfo itd rdtioematum éffe ; ßrmdm quid demferui, at no feruum ipfum, 4 Ckriüo [ufeptam eß fe,erc. Edbuit Valentinus er dlidsfuprd modu mon' Urofdsde Chriüo Ifcculdtiones, de quibus lren£iis, Theodoretui er Epiphanim. Chrißum enim dixit ex qudtuor fuifje compoßtum, exffiritudli, ex dnimdli, ex diJJgt;oßtione,erde fdludtore Etpdffumquidemeße fecundum hdspoüeriores partes, quatenus fcilicet and mails fuerit, er dediffoßtione fabricatus : non autem paffum effe fecundum id quod in eo ff int ale fuerit, fe« men fcilicet d matre dcceptum,quod impafibile er in* uißbile fuerit, etiarn ipfi Demiurgo : itaque fecunduni hocpaffumeffe, quodinco fueritdeSaluatore. Euiffé enim hoc ipfum, quadefcenderit in eum, columbam: ff iritum fcilicet Chriüi, quem pati impoßibilefuerit, ideo quad incomprehenfibUii er inuißbilis effet-idcoqs abldtum etiarn effe eum, cumad Ptlatum duflusfuißet Chriflus. H£c de Valentini nugls Irenaus lib. 1. cap.i. Ubier paulo dntedixit,eßemterValentinidnos,quof-dam qui prodant, Demiurgum emißße Chriüumfi* lium fuum ,ftd animalem, er de hoc per prophetas i* pfum loeutum effe. Tertullianus uero in libro de came Chrißi,Valentmum etiam ßc docuiffeteßatur: carncin Chrißifuiß'e animalem, er animant uicißim carneam. Si enim anima faâa ßt caro, ergo er carnem animant fantam,effe confentaneum: ßeut er angelum er homi* nem Cbrillumgeliaffe,Scripturaafßrmaret, qu£Chri ßum magni confilij angelü diceret. Et ex di^o Efaia, locate annu Domini acceptum er diem retributionis^ jo idem Irenaus lib. 1. cap. 1 Valentinianosproaunciaffd fcribit, chrißum unum tantum annum poß baptifmunt pr£dicaffe,er menfe x 11 paffum effe : quad ßgnißeaa turn fuerit per deßdionem luda, qui duodecimus fuit Apoüolorum : er per mulierem profluuium fanguinü paffamannis duodecim. Hec minus portetitofum eßi quod Marcus fomniauit,Chrißum generatum fuiffe ab Anthropo, Eccleßa,Logo er 2oe. Et locum Legi im' plcuiffe Gabrielem:Zocs,Spirituiti fangum: Anthropi, uirtutem altifimi : Eccleßa, uirginem Mariam. De le confinxiffi, Chnilum ttnnunciajjè ignotum putrem: er prêter hoc ipfuin emißffe di/cipulos in duodecint , tribu!,dnnunciantes ignotum di Geum,quem ante ad^ uentu Chrifti nemo cognouijjet. Difld fcriptur£,qui~ buibocprob(ireuoluertit,funt:Annefcitii,hiecquonii in hit qu£ pdrU mei[unt, oportet me effet Et, Conß» teor tibi pater Domine eali er terr£,quoniim abfeon dißi À fdpientibui er prudentibui, ere. Et, Nemo coa So gnofeit filium niß pater, neq^ pdrem quis cognofdt ni ß ßliiK,et cui uoluerit filius reuelare. Hoc uerb de I^aV co PhUaHriui fcribit, diftinxiffi eum inter Chrißum et icfum : et Chrißum quidem fuiffe iUam columbam,qu£ in lefum er duodecim poßea Apoßolos defcendiffet. Cijt,od difcrimen etiam Theodorctus indicate uide* tur,cumait:lefum feruatorem nommant, er Chrißum uerbum. Addit et hoc Philaßrius,fenßffe eum, quem* madmodu Baßlidem, Chrißum tantum putatiuèappa* ruiffe:et paffum fuiffe non uerè,fed quaß per urnbram. De Creationc. Finxermttrigïnta Aeonas,id cßfecula ; cxquibus, te 4 python |
|
S7 C E N T. 1 L c A P. V. Bythoner Sigendixeruntreliquos omnes procreate, dicunt enim Saluatorem,Christum fcilicet, quem Dos minum appeUari nefas putant, myficrium horum Aeo num eo ipfo ofiendijfe^quod per trigmta annos in ma» mfill o nihil ficerit. Atque hue parabolam de operarijs in uinea detorquêt, quorum alij circa horam primam, alij circa tertiam,alij circa fextam,reliqui circa nonam er undecimam in uineam mißt fint : qu£ hor£ coniun» il£, efficiant triginta quem numerum typum er deda rationë fuiffe trigmta Aeonü, 'mfulfifiimé nugati funt. ircn£M libro primo,capite primo. Epiphanius, Pbila» Urins. Vnde manifi^um efi, negaffe cos creationem txnihilo ermateriam mundi, opinione plané philofo phica er poëtica,pofuijfc.nam Chdos,Erebus,Bython, Sige, reipfa eadem funt, licet uerbls diuerfa : er uoluit Sathan ludere mos macros h£reticos, tanquam qui ex ignotis principijs ignota meertaq; concluderent. i^ar» rat Theodoretus de Valcntinianis fomniu magis mon-ftrofum,quôd dixerint,mundum bunc conüitutum effe ex afiic'lionibus,trifiitia,metu,dubitatione er conuer» fione, ex qua creator er omnium anim£ fadæ fint : ex lachrymis deinde creatoris fadas effererum fubftan-tias,ex rifu uer()luccm,erc. De Homine. E.x capite decimoquinto libri primi Irenri appa» tret, Marei fedatores, diuerfos hommes, er feu binos feu quaternos conditos initié effc,docuilfe. ait enim : in eärtuo dierum formatum dicunt hommem. Aliquando enim dicunt eum feptimo diefa^um, aliquando autem dkiuo : mfi firté cboicum quidem in feptimo dierum dicunt ßrmatum, carnalem autem m oikiuo. difim» aamp;enim funtb£capud eos. Quidamautem eralte~ rumeffeuolunt,qui fecundumimaginemer fimilitu» dmem Dei fallus esl homo mafculofcemineus, er bunc effe/firitalem: alterum autem qui ex terra plafmatus Pt,Sctb. lO XO 30 DePeccato. Valentmum docuijfc Augufiinus fcripfit, de tri» cefimo Aeone Diabolum genitum : er à Diabolo alios'i-^ natos, qui ficermt munduin . er ideo malitiam non arbitrio tribuit, fed natur £ mundi: boceü, generi diaboUco. De Salute. Scribit Clemens libro fecundo ZT“ cfucirto Stromd^ turn, Valentmum perinde ut Baßlidem fenfiffe, homines nature faluós fieri. Qunnquitm hoc defolis fu£(e^ fl£hom'mibui itduidetur fenjiffe, ^ m earn fentens tUm Clemens quirto Stromatum citut Valentini uer» fa ba ex gundam Uomelia ad amicos : Ab initio eüii im-mortales, zr filij uit£ £tern£. Sic er in fecundo Stro» matum Valentmianiinguif.Cum nobisquidem fimpli' cibui fidem tribuermt ,fibi qui natura [aluifiunt, uo» lunt ejfe cognitionem, excelUntis abundantia fern mis, dicentes earn effe longé magis à fide feparatam, quant ffiritale ab animali. Item de Valentino iren£M fenbit libro primo,capiteprimo,er Theodoretus : Dicunt fe bidinibiu dediderunt:quia licentiam uit£,er turpes uo luptates, quibus abundant, non excutere crediderunt quidemferuari ex fola cognitione : nos autem quos Pfy nbsp;nbsp;gratiam Dei er falutem.Quapropter er libéré eos o» chicos feu animales uocant, ex fide er bona adione. éo mnia agere confueuiffe, nullum in nulle timorem bigarrât etiam Epiphanius, eos tres finxilfe hommum nbsp;nbsp;bentes,Irenens tradidit lib.i.cap.g. Do |
«» ordmes. primum/firitalem, quem fibijpfis er CncHi» cis uendicauerunt, er m quo nullo labore opus fit, nifi fola cognitione er myfierijs: er qui neceffariofaluen» tur, quicquid tandem ficermt. alterum uero ordinem hommum in mundo,quem animalem uocant,er in quo per feipfumfaluari nemo poßit aliter, quam labore er iuda operationetertium,materialem, qui etiam homi* num fît m mundo, eorum qui cognitionem capere non poßmt, etiamfi uelmt,fed cum anima fimul er corpore pereant. DeBaptifmo. Ritus in baptifando er mitiando, Mareifedatores diuerfos aliquot,omnes autem prodigiofos ufurparut: quemadmodum Irenaus libro primo capite decimo» odauo prolixé commémorât, er Theodoretus. fie e» nim baptifantes dixiffe ait: In nomme ignotipatris om nium,in ueritate matris omnium,er m nomme defecu' dentis lefu ad undionem er redemptionem er comma nionem uirtutum. Quofdamuero iren£usaddit,etiam ufos effe certorum Hebraicorum uerborum portentis, qu£ipfc récitât. Alios non adaquam dueere confue» uifje mitiandos, fed liquorem ex oleo er aqua mixtum capitibuseorum primuminfandere, pofleainungert opobalfamo. DePerfedione. iUi qui a Marco defcendunt, dicunt fe, quemadmo» dum lren£us lib. primo capite nono prodidit, effe per» fedißimos, ufq- adeo ut nemo poßit ex£quarimagnis tudmi agnitionis ipforum ; nee fi Paulum quidem, aut Petrum,aut alium quemcung^ dicas Apofolum.fe enim plus omnibus cognouiffe, er magnitudmem cognitie» nis illius,qu£ efi menarrabUis uirtutis,folos ebibiffe.ln capite ueró decimofexto ait, eosgloriari folitos,fe effe albos illos er mteUedores, de quibus Daniel dicat capi te duodecimo. DeMarco etiam mS. cap. eiufdem li» bri iren£us dicit,ladaffe eum,fefcientißimum effe, er perfidißimum,er uirtutem maximum à legis inuißbi-libus habere. DeConiugio. Vxores Valcntiniani communes habuerunt, ficut Gnofiici.er récitât aliquot exempla libidinum,quas a» lias occulté er dißimulanter,alias manififié, oniniexu to pudore,exercere folitos fuiffe, ait lren£us:qu£ m ca putfuum de Valentinianis, de uerbo etiam Epiphanias retulit. Denique nihil aliud quam turpiaerlibidino» fa méditantes, cc) ufque infanteprocejferunt,ut etiam Saluatori er angelis figt;onfas tribuerint ■ Sic enim ire» neus: Spiritalesexpoliatos, animos^CT ffMiifili^“ telleilualesfados, atque inuifibUiter inter pleroma in» greffes, ff on fas reddi dicunt ijs, qui circa Saluatorem funt, ange lis. De Libertate. ideo autem, tam fine omni reuerentia er pudore,flis pris fe, inceflui, adulterijs erfeedißimis quibufqueli» |
DE HAERESIBVS.
De Adiaphoris.
IdolotbytA dira laßonem ucl Dei uel conßdenti£, quemlibet ueßeipotuiße, docuerunt Valentwidnitin ^^anßententiam etiam Etbnicorum ßßdcelebrarunt, IWadmodum ßcribunt ïren£us er Theodoretus.lrea ud Kerb a ßunt: idolotbyta indißerenter manducant, ni bil inqumari ab ijsputdntes:er in omnem diem filiunt Etbnicorum, pro uoluntate, in honore eorum fadum, fttimiconueniunt.
De Immortalitate amp;nbsp;refur-reftione.
Valentinus er Marcus,ficut Gnodießanimam tan' i»n ßaluari dixerunt,corpus uero non.Autores ßunt, ta Genius,Tertullidnus,Auguitinus ■ Ratio efl,quia dicat Edulus,cirncm erßanguinem non b£reditdturum rea iHumDei.
De Scriptura.
Tertullianus de Valentino, libro de Pr£ßcriptionia btul}£reticorum:LegA,inquit,er propbetarum qu£a ^^nprobat, quadam improbat ; id eß, omnia improa but, dum qua dam reprobat. Euangelium habet etiam jttum, pr£ter h£c noßra. Et lren£Us ßeribit libro pri-
De Literis Græcis.
Monfirofdsermfdn-ds i!Ädrciß,eculdtiones,délités rurum Gr£cdrum produUionibuser ßueeeßionibus, ad fdüidium ußq^egentis lrcn£us pertracUuit ■■ ßeut er numerorum myßerid.Veritdti enim corpus tribuit, cuiui membra in uigintiqudtuor licerds Gracus partit tus eß, ßc ut unumquode^ dus membrum bmis literis circumßcripßerit.Sic er nomen leßu er Chrißi.numeris 10 ex literis Gr£cls prodeuntibus prodigiofe indußt.
Phildßrius uero de Kdreo ßc inquit : Viginti qudtuor literds perßdionem bdbere dixit omnium rerum. proa inde er dixißi Chrißum,Egoßum a: er u.Ait er Tbeo doretus .■ Vigmtiqudtuor literis Aeonas äßimilduit,cr bos quidem mutds,illos ßemiuocdles, dUos uero uocdlcs dppellduit.Et mutasquidem,lren£usinquit libropria mo cdpite decimo,liter as nouem putdt eße pair A er ue ritdtA, quonidm fine uoce fint, boe eü menarrdbilcs: ßenüuocdlcs dutem , cum fint oào, Logi eße er quot;Zoes, to uocdles dUtem, er ipfas ßeptem, eße Anthropi er Eca clefi£ : quonidm per Antbropum uox progrediens.ßr
^e,cdpite decimofeptimOiCOS qui Mdrci hdreßnfecua . ^[unt,mendrrdbilem multitudinem dpocryphorum et f^ipturdrum qud4 ipßfinxißint, oßentdre [olitos, dd ^xporem imperitorum.
DeProphetia.
wduit omnid, ere. De fummd errorum huiM fc^a bdcieniKt
Ex bdccommemordtione mditiß^um e^, buic bæ-reß inplerifq^propemodum conuenijjc cum fuperioa ribm, er edfdem nugdi er infanid^Jdtitum alijs duto* ribu6 ,ernouo quodam pdtrocinio eße dißimindtdf., Üunc ubi uixerit, er boeuirics fuum letdle Vdlentmut
ßgt;drferit,quos item focios bdbuerit,etjucceßbres,quoi jo uero contrddicentes,breuiter exponemtu. Romit quda
Hlarcus apertefibiarrogauitpoteßatemeonfrren ^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;........
donumgrdti£ er prophete : diumum enimße diußuerit,boc ignoratur.babuißeautem ibi febol f^itare fimulauit, ut Irenaus inquit. ad quam rem uaa
«m cd
^^iiÜußonibiM er jdßcmdtionibw ufui eü, ejUiU idem ^^mmemordt libro primo^capite nono. Qj^otquot igi ^'fiigno5fudgrdtidiudicduit,prophetdreßcit,mdxi' Wf mulicres, Cd^qi bon eßdi er diuites, m quibu^ fedu ' «ihIk plurimum Üudij fui pofuit. Hdrrdt cyhodree ^^Mjquodin c£nis, quiïAdreibrreßuproßßi Çunt, ^titirn fortibMcollufermt,erßibijpßs inuicemima
lebrem ( w qud mdximd fuerit exiüimdtiojit Clemens dit, HerdclconiieiMquimultd ßripßt) er multos in errorum ßeduxiße, fdtis eonßdt. Ehtldüriui tantum prouincia cuiufddm inCypro meminit, ubieum dit portentofds fudsnugdieße proßßum. EtexEpipbda
nio liquctteum in Cyprum Komd reliâdßß recepiße, ubi mente motui i ßde prorfm deßecrit, et in eum qud ßdrßrat improbitdtem totum fe demerferit. Sed dnte-
forint ut propbetarent. Et in capite pr£cedenti, qu^^fj p^omam abierit,ait eum docuiße in Ae2ypto, er f^rcum ipßum lren£us pr£curßorem uocat Antichria ^- Duodfi tempora qu£ funtconßecutaconfideres,
”0« omnino falfum fuit, aut abs re. Habet enim rea ?quot;«« Antiebrißi qu£ddm ifiA temporibus non admo^ ^tnabfimHid.
De Magia.
fides magicas Marcus cum ßuA docuit er exercuit,
inmuUif eim partibus exitiof£ fute dodrin^ lemiim relicjuifje : ut in Atnbite, ProlopUe, Arfenotte, The-baide, infirioribut purtibia regionii mciritimlt;e er Ale xandriopolite pr^jiCturd. Vorfan etiam m uiónia Ac lcxandri£ uerj^tM eü. Mdreum uero Irenieiu fcribit in Aßd cuiufddm didconi ,dlt;juo hoß^uio fuerdt fußes ptut,uxorem ßrmd pr^üdutem abduxiffc: ex ejuo con ftdt, eos circuldtoruin zybnpoüorum more Udrids rea gioncs perdgrajje, z^ uenend fitd nungudm «i uno,fei
^ttiigum eum lren£us,er Epiphanius mdgic£ impoa ^‘itaexpertißimum uoedt. Qjti er de quodamgenere
^Ittsfafcini, quo in dißributione doni ßu£ gratU ußus fa pluribus diuerßs locA dißipdße : ut er in eodem loco f^,itirefèrt : quad folitus fit ffeciatorum er duditoa lren£us teHatur, dd Gallias ußqueißos feduAires pera ^nfuorum oculos pr£ßrmgere, cdlice uino repleto, ^^oirubrum er purpureum fubito appdrerefèdt ,ur pt^tiretur funguA ßupernarum potefiatum in caliccm ^^amp;illa(fe,erc. Kecitdt et alias eorum pr£ßigids,quia
Udßßiyer Ehoduneufes mulicres multas ßeduxiße, qud' rum dliquie, mot£ baud dubießcdl£ turpitudine, dbed rurßusdeßduerint, erper panitentidmdd Ecdeßant reuerf£ fint.
De focijs amp;nbsp;fucceffonbus Valentini amp;nbsp;Marei.
'^djibiles. narcum certè ueneficijs amorem muliea funjibi concilidfj'e,ex lren£i ndrrdtione dppdret : qui xgt;xlicrc$ qudßddm ex dus b£refidd Ecclefidm reuerßds, . ............
Wconfißisßuißi,ßed Kdreo Ud dreumuentas, ut 6a Secundus, Herdcleon, Eaffus, Coldrbdßus. inter quos ^tim uebementer exarßermt, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;St9l(tnlt;fus quatuor AeoiidS m Ahnt dßirmdre. Secundus
Viïent'nti et fadrei fuccefJbresfuerunt,Ptolein£Ut,
wrOf
|
?» C E N T. I uerö,inßnitos tue uoluit.Hereicleon.de duobus princia pijs, efu£ prima ponit, produilam aUiruit generatio* nem multorum principiorum ut PhUaflrius refèrt. Au ^uHinus de Heradeonitts etiarn hoe prodidit : ¥erun^ tur, inquit, fuos morientes nouo quodam modo quaß redimere,uideiicet per oleum,balCamuin c^ aquam, er muocationes quas Ebraids uerbis dicunt fuper eapita torum. idem ty CoMafum dit affirmaU'e,uitam oms nium hommü cr generdtioni in feptem jideribus eon* fislere.'EnumerdtdutemT'heodoretus,pr£terh£c,dlid ttidm montra, quit ex Vdlentmi fchola proiierunt, quorum monflrofds etidm dppeUdtiones recenfet : ut 'Bdrbeliotdrum,feu Horboridnorum, uel Ndaßnorum, uel Strdtioniorum,uel Pbemionitdrum : quorum fabu* IdffuiUedit longMcr impiM,fuperdntes omnes dete^ fidbiles cogitdUones. item, Sethidnorum,feu Ophita» rum : er Cdinorum,qui Cdm er Mam Iduddrunt. Et Antitadnrum, id efi, dduerfariorurn,qui contraria d» gere pr^ceptis Dei pro more er fe£ki hdbuerunt : er“ Peratdrum,qui tricorporem Cbrifium de ccells defcen' ; diffi dixcrunt. Quorum omnium fabula,qui uolet, ex Theodorcto petat. Deijs quiconrrahanchærefin feripferunt. fuerunt multi pij et cruditi eiusfeculi de dvr es, qui t^huiefe impudenti e^ furioftefeâ£oppofuerunt,cr contra firtiter certurunt. De Bardefane apud Eufi* bium legitur, quad cum de Valentini primum fchola fuiUetypoRea tarnen deprehenfajabulopeeius fcci£ nu gacitdte,ab ea defècerit, er ineptiM etut omnes ac men dada coarguerit. idem Eufebius, etiam Egeßppum er Polycarpum fcribit, cum Romam uemUent, pluri-mos Valentmi er aliorum qui eum pr£ceUerdnt h£re» ticorum ueneno mßdos, ad fanitatem reduxiffe. Eges ßppus uera de prmcipijs ißarum h£reßum, qu£dam etiam m commentarijs f uisferipta reliquit. Sunt er in Ignatij epiüolii aliquot blaUhcmorum errorum Vas lentmi confutationes, quas in Eraniße adducit Theos doretue. Sed uaUdißime omnium aduerfus hanc erßs, miles hxreßes depugnauit iren£US.Vam quod de diners ßs dijs Valentinut er M.arcut comenti funt,fic deßruit libro fecundo, capiteprimo:ExtraDeumcreatorem coeli er terr£, non poteü aliud pleroma, aut initium, aut poteßu, aut aliquis Deut effe, quia hoc modo mas gnum Deorum pelagut conßituercturmeq^ unum, nes que duos, fed plurimos deoseUè, er mundos mßnitos, necefje effet. Aut enim unum Deum facientem, contis nentem ergubemantem omnia,aut plures inter fe diß iundos,er quorum nullut aliorum flt Deut,eUe necefs fe eß,quorum nullut reliquorum Dominut ßt:ß omni-potentis appeUatio non foluenda, er impietat cauenda tß. Sed unum tantum Deum conditorem coeli er terra a lege er prophetit annunciatum, Euangelili£ er As poli in fuit fcriptis tradiderunt : quibut qui non affens titur, Deum ffernit. Hanc rationem opponit libro ter do, capite primo. Et alias docet, omnes propbetat, Chrißum, Apoßolos, Euangelißat,er Paulum,nuUum alium Deum agnofcere ertradere, pr£tercreatorem coeli er terra, patrem t e s v Chrißi : libro tertio, ca' pite primo,duodecimo,tredecimo^iecimoquarto. Ai |
C A P. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j» illud uero, quad ex diuerßs nominibut Dei, plureses tiam er diuerfos Dros haretici facere conati funt, res ffondet libro fecun do,capite fexageßmo feptimoipros phetat fcilicct diuerßs nominibut no ad diuerfos Dros, fed unum patrem Domini noßri i b s v Chrißi, reßes xiffe. Sic er illud: Chrißum de Maria nihil accepiffe, uaUdißimit ac muleis rationibut reßHit libro tertio amp;nbsp;quarto. Rationem quam libro tertio, capite trigeft' mofecundo ponit, etiam Theodorctut récitât : Ad quid oputfuiffet eumdefcendere muterumMaria, fiexea nihil erat fumpturuti Superuacua igitureius 'm Ma* riam fuit def :enßo, ere. item, Qjaare fe ßlium homi' nis confitebatar, ß non earn, qua ex homme eßtgene-rationem fußmuiffet^erc. Libro quarto,capite qums quagcßmofeptimoelllud ucro,quod ex diamp;o Efai£,Vo cate annum Domini, ere. Valentinianiprobarecona-bantur,Chrißum uno tantum anno pr£lt;Ucaffe,crmen fe duodecimo paffum effe,eruditè ex phraß er àlijs n-tionibut deßruit, libro fecundo, capite trigeßmooßi' uo. ut,quad ter Chrißus Hierofolymapafcha eelebraf* fe fcribitur, quod mtra duodeeim menfes feu unoanno fieri non potuif.et quod menßs pafchalif non erat duo» decimus, fed primus, ut ex Mofepatet. Annum accès ptum didßgnificant, tempus Euangelijufq;ad finem mundi : er diem retributionis, diemiuiicij cxtrcid. Quemadmodum er Mareiportentum, qui duos fielt Chrißos, euidenti ratione confutat, libro tertio,capite uigeßmo : Euangelißx, inquit, er ApoßolitiuHuin cilium quamunum imvmChrißum,filiumDdcrMi ri£,natum,mortuum, refuß datum er glorißcatuma-gnofcunt. Et Iohannes inquit:H£cfcriptafunt,utcre datis msvM effe Chrißum,erc. Qtioduer'i Mars cuscolumbam fuiffe Chrißum dixit, quam i^^''gt;* defeenderit, falfum er hoc ipfum eß • Non enim Chris ßus,fed ßnritM Dei in ffecic columba defcendit,ad un gendum eum: ßcut in Efaia pr£diflum erat, Spiritus Domini fuper me, erc. Libro quarto, capite decis moquarto eru^ti réfutât, quad Marei feßatoresnus ^bantur, Chrißum annunciaffe incognitum patrem: Quornodo eß, mquit, incognitos, qui ab ipßf cogno' fciturÇ Ciuodeunq; enim uel a paucis cognofeitur, non eßincognitum. Deinde didum exponit, Nemo nouit patrem nißfilius, erc. Dominuminquitiixijfc,ticn in totum poffe cognofei er patrem er filium : caterùm fuperuacuus fuiffet aduentus dus. Edocuitautem Dos minus, quoniam Deumfeirenemopoßit,nißDeo dos cente :hoc eß, fine Deo non cognofeiDeum, erc. Et paulo paß : Omnibus igiturreuelauit fe pater, omnis bus uerbum fuum uifibile faciens : er rurfus, uerbum omnibusefiendebat patremer filium, cumabomnis busuideretur. Quadautem falfo erblaffhemè Mar eus gloriabatur, aedefe pr£dicabat, fe poffe confirrt donum propheti£, ita confutatur ab eodem, libro pris mo,capite nono : Scientes,quoniam prophetare non a Marco mago inditur hominibus,fed quibufeunqi Deus defuper immiferitgratiam fuam,biab eo traditam bas bent prophetiam, et tune loquuntur quado Deus uult, fednonquando Marcus iubet, Qjiodenim iubet, eo quod iubetur malus eß,crc. Quid Valentinus commentuseß, de duplici Deos rum genere, alterum quod mundum crearit, er merta caufa |
|
” nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E H AE R E S I B V S, ^^ofifit’.alterum, qubdmortem fußulcrit.ficrefilht Clemens libro quarto Stromatum • Si ad dißbluendam tnortem uenitgenus dißvrens, fdlicet Dei, ab co qui tnimdum creauit,Cbrißus mortem non aboleuit,niß i* Pßquoq. dicatur ciufie cum elseffentia,ère. Qnam* lt;11« autem uixerit Valentinus, ac fua deliria propaga-•■Itin diuerfis locls, certi de eo nihilproditum efl. Ro* 'quot;'iquamdiu finer it, id quidem aliquo modo fidri po-itH ■ Irenaus enim libro tertio, capite quarto, fcribit Rowdw ueniffefub Higino, amp;nbsp;ufq; ad Anicetum 10 P^nanfiffe. Vnde colligi poted, eum dreiter duode* i^n aut quatuordedm annos ibi fuiffe. Maxime uerb ^Ho er uituperatione digna efifomnolentia Romano-I'm epifeoporum, qui has pefles in eadem qua ipfief* finturbe çr Ecclefia graffari tamdiupafii funt, nec i* Püreßiterunt, cum quidem pracipua ea pars ipforum ^‘t’tterusfuerit ■ tiihilenim ufquam extat aut Higini, quot;“t Piji aut S\niceti fcriptorum, quod contra aliquem ^^tum temporum bareticum diredum fit. MARCIONISTARVAI hærefiï. SVnt qui Vdlentinum, Cerdonem et Marcioncin in imam atatem coniungunt, ac Roma fuiffefimul: ^falij,quibreui mteruaUo eosfibi inuicem fuceeßßi Widfrunt, Eufebiuseosomnes fublligino Romam ^‘gt;^ijfe feripßt, er annum Dommündicauit centeß» '’“'» quadragefimum tertium. Epiphanius uerb affir* ^^bmortuo Higino Mardonem Romam ueniffe. Noj ^^tnnarumrationenonmultum laborabimus. Tra* ^i^ffunt autem operas mutuds Cerdon et Mardon.qui “quot;iffiumÀCerdonequafipermanus fibitraditum, in ^nnproduxit erauxit. Porrb eadem cum Gnofii-^^^ierionlenfit cr docuit : qui, ficut iÜi, ex Simonis ^tgimpofiuris, qua tradebat, fumpferat Occafione ““'fm eiufmodi in harefin Mardon delapfus efl. ini* *iô «irgmitatem profißus eß, er folitarius uixit,ut E-f^pbinius fcribit : pofiea uerb in uirginem quanda de-^,ctti tandem uiciuin obtulit. Pater igitur qui erat *1 Ponto epifeopus, rei indignitate, eaq; quam fibi filij hltsattukrat commotus infamia er dedecore, ex Ec ''f^i f«i« eiecit Htc filius patri fit fupplcx,culpam de* P^ttitur,e-ueniam oraf.feda patrenon impetrat. Q^an; cum earn nee patris duriciem, nee infamia pro* ?quot;lt;«, nee aliorum ludibria firre Mardon poffet, ex fttriifugiens,Romam uenit: ibiq^ cum fenibus Eccle-I^pcaßdentibus congreffus,redpifein eorum nume* '^^'tpetijt.Ver'uin feu propter famam fui fadi, qua co ^llt;^peruenerat-.fcu ob aliam quamcunq; caufam,ab U* paßum effie, ajfeuerarunt : quemadmodum \renausli* ^'ttpudiatus,ad officium non admißuseß:. Hiedemum $0 bro primo capite uigefimonono er Philaßrius memi-nerunt. atq^ hanc cOrum rationem fuiffe, Tertuüianus libro contra Marcionem tertio tedatur : qubd natura 'xolintiuffurens, nee domi apud patrein ueni£ ßbi lo W01 relmqui, nee ab alqs alibi fe re dpi, ad improbum i^niconßUum conuertitur, er ad Cerdonis barefin a-lt;«i»i«« applicat quam er ex profiffo amplexus ell,er ^^'qua propriafua aflucia adauxit. Sequunturfentén* i^^iogmatica. De Deo. Cerdon duo eße prindpia,hoc efi:,unum Deum bo* ^tin.erunum malum, dieereaufus eß : er Deum qui* ^ bonum bona facere,er malum mala .Seihanc hy* |
10 pothefin Philafidus récitât. Pduto uérb aUter Irenaus er Augußmus ; alterum fdlicet Deum iuftum effe, al' terum malum. Deum uerb d lege er prophetis pra-dicatum, non effe patremDomininofiri ïefiChrijU: Deum que creatorem notum effe, patremuerb Chri* fii ignorari.irenaiu libro primo,capite uigefimoodn* uo er Theodoretus. Pt eius quidem qubd Deum dite' rum iuHum, alterum bonum Cerdon dixit, ratio* nemeum dufmodi protuliße fcribit, qubd iufiustUe Deus iufiiffet in lege oculum pro oculo er dentem pro dente exemdere i bonus uerb bic in Pnangelio prace* pißet, maxiüam dextram pußantietiam alterant obiter tere,e7 tunieam eripientipallium quoq^ adijcere.Uem, qubd iÜe quidem iußißet in legramicum diligere,odiß'e uerb inimicum : hicautem,er mimicos diligere prace» pißet. Hac eadem cum Cerdone eti^m Mardon do' tuit. C\udnquamtridpofuiffeeumprincipia,unumni mirum inuifibile,alterum uifibilefeu opificcm,tcrtiunt ac medium inter uifibile et inuißbile diabolum fdlicet, Ppipbaniusaffirmai. C^uatueruerbingenitasfubjhn tias eum confinxifi'e,Thecdorctus autorefi Vnde con* üalyCjuód mente edptm lAdfcion à fe Udrurit, ^ßbi-ipßcontrdridßdtuerit. Utec de tüdreionii dogmdteelt;t tidm iubl'mM trddidit,in Apologidfecundd: Mdreion Ponticui docet fucs ncgdre Deunt conditorem,et alium ^uenddm mdiorem credtore Deum credere. WenieU't ue ró z^ TertuBidnM dicunt, eum hoe deduobiu numni^ bits,beno dltero,e^ dltero iufto feu iudicidli.dfjeuerdpi fe, occd/ïe)nedi^li Chriiti : Omiw drbor bondfruÜM 30 bonos fdeit. Qui fententilt;e eontrariumrurfus de Mdr-done Tcrtulhan'M récitât libro ejudrto contra Mar^ donem : HegdUi fdltceteumi Deunt fuum timendunt eße, ideo guid bonus, non iudex effet. iiarrdtTbeodofi retus, Mardoniüds ar hoc dufos fuiße dieere, jerpen* tem credtore mdiorem Gquot; prd:fldntierem effe, fijm ob rationem, ejubd bic arboris cognitionii participes effe uetuerit,illeucrc) permferit. tdent etidmfcribit, Apcl tem Mdreionif difdpulum ,mgenitis iHis, quos Mar' don ßnxerdt,dliu quoq^ uveiaef, hoc c(i, igneum dd-40 ieciffe. Pufebius uero libro quinto, cdpite decimeter' tiot^hodonem Aßdticum fcripfiffe dit, ApeUent unum tantum principium.,ey Deum ingenitum crediUffe-fed qüomodo ßt,conßffum eße ignonre feßdeo qitia pro» phetiasnihihfacered De Chrifto4 Cerdon er Mardon Chrißum in hotfiinisßrmd,ß' ne carne, putaliuè er umbratiUter tantum natum er uirgmem parère non firreb idem etiam libro quarto contra lAardonem feripßt, duos ab eodem confides fuiße Chridos : primum quidcni, qui tempore Tiberif in falutem gentium reuelatus fit .alt erum uerb, qui de* {iinatus, er dUquando uenturus fit a creatore in redi* tutionem fidtus luddid. Seder libroprimo,cdpiteui* gefimonono Irenaus ait, Marcienem docuifje, Cbrißn go dißeluiffeprophetas, legem, er omnia opera dui Dei qutmnndnmßdt. TertulliinMdudni,erlfi Mardon Mn |
|
^* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^i^T- H. ”^ï^ ^Iff tetulit: CbriHum m carnenon ue' mlJ^dhbiuero, ut in libro de Virgmibus uelandis,doa cuijfe eum ftribit,Chri{H caritem è cœlis ueni/Jè. er m libro de Carne CbriHi, Mardonit feciatores admifi/fe quidem ait ChriHi carnem, fed non natam. In quem er rorem etiam Apeüein nugatum,idem Tertullianus aut tor dl, Chr ilium fdlieet neq^ in phantafmate. ne que in fubHantia ueri corporis fui/fe ; fed dum è cœlo defend deret, ftdeream atque aeream carnem fibi contexui/le, quampoü refurredionem dementis refituerit. idem libro quarto contra Marcionem:Ad hodiernum ufque dum Chri/lum Mardonit£ //)erant,non lefumter He' ham potius 'mterpretantur Chriftu, quam lefum. Dea niq; er iudicem ßre omnium ChriUum,Mardon nega uitfUtadmonetPhila^brius. DeSpiritaünamp;o. Cerdon Spiritum fangum non in Apoßvlos defcen-^iffè,affirmare aufus fuit,fed mfefolum. De Mundojfeu creacione. Mardon dixit, opuf mundie/fe mdignum Deo. At nimaha igitur minutiora, de induüria à Deo condita, er-mgenijs er uiribm preedit a, irrifit. Deniq- adfubt fannationem operum Deitotum fe conuertit. Tertul-lianuf libre primo contra Mardonem, Clement uerè in Stromatnm libro tertio c^ quarto, autor eS, Mare cionem çy naturam totam ut malain damna/Jè,cr créa turam ac corpora bumani drudtiram uitupera/fe. ?« Sicutbonumaiuflo Mardoni/hedifcreuerunt, ita bgem dixerunt non e/fe bonam,fed iuflam. Kefirt dee mens libro fecundo Stromatum,quo in loco er prolixe di/futat contra quofdam ,/èntientes malum e/fetimo-rem ex lege ortum: quos Mardoniflasfut/Jèuerifmile eü. Nam et hoe ipfuin,quo legem dixerunt e/fè luRam, parum diffrtab eo, quod quit dicat legem e/fe malam, feu damnandam. Hanc enim uim appellatio lufli, apud tos babui/Jè uidetur. De Salute. Mardon, quem ob excellentem blaßtbemiam Os dia boliuocatgt;renlt;eus, dixit,Cain, Sodomitas,Aegyptios, y^qgt; /imiles gentes omnes, qua in omni permixtione malignitatif ambulauerut,faluatos ef? à Domino,cum de/cendiffèt ad mfiros, er occurri/fent d. Abelautem, Enoch,Noe, Abraham,et reliquosiu/los,eos^ quifunt erga Abrahampatriarebas, cum omnibus prophétie, er his quiplacuerunt Deo, non participa/^ faiutem. I.fo rendus libro primo, capite iet. ubi er hanc rationem ädifeit : Q^u fenèitnt ( itiijuit Minion ) Deuittfuutft /fgt;rtfiertentaiitfmeof,amp;tunctcntareeut»^j^icati,na accurreruntad le/üm, f)e^;credlderunittftiiunciatio»i fnabiupromittit, ^uidodrinameiuf didtcerunt. Rat tionemeantcomminifdtur: Impo^ibi/eenimejf^, cor' puff^uoniam à terrafnmptumjït,partïdparefalutcm-Iren^ttf, TertuStanut. DeAdhphorls. flus, erprapterea remanff^ animas eorum apudin^. ros.Eadem de Marcione habet Theodoretus. De Aa peSe,Rhodonem Affaticum doe‘?oremitafcripffffê Eut febiusteffatur:Senex Apelles, inito nobifcum eolloa ________________________ quilt, malta quidem falfo dicere deprehenfuse/l: unde nbsp;nbsp;nbsp;gienda. Hmc odio fólo concepto aduerfus creatoré, erdixit, omnino non effe inquirendamdodlri»am,/êd go lueruntuti rebus creatis, ffdpr^poRera crblaffbema itmimquent^ut credidil manere debere. Saluas enimj^ nbsp;nbsp;cont/nefflMcumDeopugnarunt. Clemens stromatum libro Miireionitgt;ema/âd/xerüleffêmafegt;-iâ,t(cnafurii/û •,noi |
CAP. V. re pronundiibtit cos, gui in crucifixum ß^ertmt, moio in operibus bonis mueniantuft DeBaptifmo. Tertullianus libro primeer quarto contra Mart donem, oflendit eum cenfui/fe, uirgines tantum er uit duos, er calibes, er diuortio à uiris feparatas, er qd matrimonio enaf frudtii renunciaßint,elfebaptifant dos. Sed er mortuis baptifma confrendum effe. Mart ,0 donem uolui/fe, idem Tertullianus fignificare uidetur libro quarto contra Mardonem,ubi inquit: Mortiaut repudio baptifma Marcionferuat. Autor eß Epifha» mus,eum tres baptifmos conlïitui/Ji,cr ad triplictm la pfum accommoda/fe : id^ propter fuum magis peccat tum,quo a upturn putlla mtulerat, quam uera erfuf fidentiratione. Cum enim, inquit Epiphanius,in mat gno deUdo inuentus effet, excogitauitpralligiatorfet cundum lauacrum, a/ferens licere ufq; ad tria lauacra, hoe eR, tres baptifmos dare, in remißionem peccatot to rum t quod ff quit lap/us effet poll pritnum, poeiuten / tia ada atcipiat fecundum • er tertium ffmilittr,ftiit deludo pollfecundum comperiatur. Et rationem dus quidem protuli/fe eum ait, ad dedpiendu magis quant probandum hoc quod ipfe uoluerit,exdtdo ChrifuBa ptifma habeo baptifari, ere Addit criOud Epiphat mus : Marcionem, /leut oinnia apud eum ludibri/splet naj ucrint.permi/l/fe mulieribus,extra cafumnecefita tis,poteRatem baptifmum con/irendù De Coniugifs. Libro quarto contra Marcionem clarè TertuUiat nus mqutt,ConnubtumauerfaturDeusMarcionis. Et in eodtm libro: Nuptias Mardon non coniutigit,cont lundasnon admittit. Quoder Clemens tdlatur lit bro tertio Stromatu, de Mardonitisferibens : Voluut, ^‘}‘^‘^^^^‘'’‘‘^^*gt;'sxürem ducere nolunt, er malam di-^‘^^^f/j^S'^'^^Eationem. eam^ impietatem aitcosdidit ^‘^‘^P^^^J^f^pbls. Sed cr/undamentumdus, extrut xif/e eos/ignifitat ex libro apocrypha, Euangeliofd-40 heetfecundum Aegyptios,inquofcriptum/ït:Salomo interroganti, quoad ufq^ uigebit mors f Dominum ret ffondi/fe, Qjfoadufq; uos mulieres paritis ■ qua occat fionepaulo ante Hcraclitum hareticum uituperaffege nerationem dixtt. Exeodem libro cf iHud protulif-feeosdicit, quad Dominum dixiffeafftrmarunt, Veni ad di/foluendum opera/oemifiie. ld eß, cupiditatis ey generationif. DeR erurreHion e. C^mh refurredionem m uniuerfam non adinittunt CerJoncf Mardon, or/a/ufern folumaniniiirninfu* turam effè dicunt. Mardon nero tllorutn tantum ad |
|
sr DE HAERESIBVS. ^ßo iertio fS“ qudrt». fbeodoretus exemplum ddij^ f't ; liouijfe fe, e tUdrcionißdrum grege fenem qutn-^^nnondgendrium,quimdne furgesfdciem fudm non *^M,fedputiditproprij Iputi exerementis IdUdrefo' ^bufuerit. rogdtum dutem edufdm, reßondiße, nolle ff Opus hdbere creutoremec doudt aud ßt ex eins crea-*wis,uti. mteritum trahentes,prias reprimierextirpari no po De prophetijs. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tuerint,q mßßi ijs etfedußi plurimi ßierint-.ßcM in.- ^pellesprophetas ex aduerfario diciteßeßiritu, nbsp;nbsp;quitlußtnus,M.arcione}nu,ltisßiffeautorebldßhe- ß^cm habeas fententia damoniaca uirginis nomine 10 mandiçrnegâdirerum conditore Deum.Epiphanius ^ßHumtna. Item, prophetlos feipfas redarguere dice-^lt;^ eo quad nihil omnino ueri dixerunt-.effe enim eas ^finuicem difcordes ef mendaces,etßbijpßt contrd ^'‘^.Pufebius,exRhodonelibro quinto, capite deeb ^tfrtio.Epipbdnius:Legem ey omnes prophetas re-‘pt Apelles, dicens ex principe mundi opifice tales tfe^iffe. Defcripturis eorum. tuca euangeUumfolum lAarcion dccepit,non e- ^^gelid quatuor,fafcinatusßulta bac rdtione:quidf:i *® de hareft marcionis,quem ignibus traditum eßeferi 1‘fft Paulus dixijfet.Si quis aliud euangelium pradieu ^^it,anathem4ßt.Ex epißolis Pauli,cas tantum qua ^i^imotbeu er Titum ( Kieronymus etiam ad Phile quot;’“«ë ddijcit ) ftripte fmt dccepit: neq^ edrum turnen ^^gt;fi‘t,üdm qui de Chrißo ut Deo nero loquutur,fur ^'bqudßprditeriit, Ouieueró de Chrißo uthomine di ^^Hhdccepit.Proinde er eudngclium Luca^dc epißo-^tiispdulimutillt;euit,priecidensde eudngelio omnid Ïitó in eo de ndtiuitdte Dominiferiptd funt:ex epißo' ^U!r(),qu£cuntßApoflolusde Deo credtore pâtre P^omini noßri ïefu Chrilli, deq^ eins dduentu dixiffet. tornado er Cerdonfdbulds dixit,qu£cunq- Prophe ^^ZrApoßoHpradicdffent: teßdistur Irenaus er Phi ^^ßriiis.Epiphdnius uerôfcribit,ufu/m eumfuße teßi ^nijs colleHis ex deeem epißolis Pduli : quarum ue-^'^amp;ordiné peruerterit, er teßimonid prodrbitrio 1lt;^edam feu addenda feu refecando mutauerit,quadÜ ^^ßmiülarit er praterierit. lit quo ipfo tarnen non nbsp;nbsp;nein darißimum ilium ex Aßa feriptorem : quem Eu- ^^igentemfatis propoßtifui rationem habuerit.Reti febius affrmat multa de hacfeßaprodidiffe.acmen-^''dßcnimmillisipßs,quaincaufic fuapatrociniumA-^daciaaßngulis eorum excogitata diligenter perßrin 't^clenter corruperit ZT unmutaritjtcßimonqs eëtum *$ decent eyoßojqua fententiam fuam non tam con ß^’nent.quim etiam cuidenter impugnent. Caterum ?'« ordine Pauli epiUolits aUegttrit.ç^ quo fuco er ßl ^^‘ji teßimonid edrum deprduarit,cum recitdreer ^’‘f^gum nimis,^^^^^ inflituto noßro alienum ßt,dd E= P^ßinium ipfum leÜorem remittimtu.'LibrMn pecu-'‘‘H'fitt ctiü ApeUesßbi compofuit, er inferipfit phd-^^foßs,hoc cß mdiiifefidtiones PhUumenes cuiufdum P'gt;^‘^d,qudm utprophetijfdm Apelles fecutus cß.IAe-^^’dttertulUiniis libro de PrdfmptionibiK hdiretico ^^'ni,et‘ Theodoretm.Sed er bbros fyllogifmeru com P^ßtos hdbuijfe eum, TettuUianus idem refert:quibus probité uoluerit yfdlfd effe qu£cunq;de Oco M.ofcs f’^^Pßlfet, Qiiod er 'R.hodone teßdtum, P.uf:bius dit. ^P^^t! innumerd impiè contrd ledern tioß uulgauit pbirimif Commentdrijs, diuinis dodrinis mdledicens ; trin reprehenßonem,ßcutputduit, dc fubuerfionem ^^f^n ) hdud pdrum ßudij impendit. Deftatuludaico. ^’^itteionfiatum ïudaicum adhuc reflaurundu effe |
$« putduitperHeßidm,quinondum dduetiißet. Tertullianus libro quarto contra lAarcionem., Kac funt qua de capitibus errerum Mar do nis, fuiqs ftmiUum, breuiter erfummatim mdicare uolui-mus. Sed trißecogitare eß,quöd tanti tam^ maniß' ßi errores.certius poß fe nihil aliud quant animarum item,mdgnd muititudinem ( 'm quit) per uarios modos in bunc ufe^ diem decepit.er quidem dddit:K£reßs dd hue etid nunc eß Komd!,er in ltdlid,in Aegyptoq; dé P(dieRind,et in Ardbid dc Syrid,in Cypro ite atq^The bdide.Keligioßorem enim bunc fcéld hoc ipfivm ßeit, q,plurimos hdbuit mdrtyres:ßcut Pufebdib.i cdp. i6, Apolloniü feripßffe dit,Uldrcionißds primas effe, qui mdrtyres plures oßentent. Et Otho Phrißngenßs e-pifeopus hb.3Cdp.es cuiufdAm meminit Metrodorif bit fub M arco Antonino Verot confutatafit. lt;£ Nlt;lt;gt;T4t Irenaus, Eolycarpum, Marcionem iii uid ßbi obuiain ßßum, appellaße primogenitum dia boli. unde eolligcre licet, quid alias quoq; acriter e-ius erfores taxauerit. lußinum autem contra M,ar-donem Commentariumferipßße, Eufebius prodidit. Et in Catalogo fuo Kieronymus inquit, lußinum in-? ° ßgnia uolumina contra Marcionem f:ripßffe, quo-rum Irenaus in quinto aduerfus barefes libro memi-ncrit. S:d amp;nbsp;alios quam plures Eufebius recenfet, qui hanc hareßn impugnarunt: ut Dionyßum Co' rinthium,quem in epiflola ad Kicomedienfes ai t,Dlar donis hareßn ad ueritatis régulant examinaffe: item Philippuin epifcopum Gortynenfem , Modeßum, Theopbilum epifcopum Attiioehem-.m, çy Rhodo- xiße. nbsp;t^unc conßttdtiones dliquot eorum, quorum bodie feriptd extdnt,hreuiter perßringemus. cfuodßnxit Murcion, extrd Deunt putrem Do^ mininoßrikfuChrifli,dliumeße, quißceritccelum er terrdm, Irenaus libro fecundo cdpite tertio, di-Ho Pduli confiftdt : Vuns Deus pater.qui eß fuper ou macs,er per omnid, er in omnibus nobis. Et in capi-te decimo fequenti, in dliquot item capitibus priori^ busUbri tertq. Reßllit erhoc Marcionis commen-f^ tum.quoddßeruit alterum Deum bonum,alterum iu-dicidlem : libro tertio, cdpite trigeßmonono. Si enim iudicidîisDeus non eßbonus, turn non eß Deus:ß bonus Deus non eß iudicialis ,non erit Deus, nam Deus non eß, qui non bonus er iußus ßt. c^nod an tem Opus mundi indignum eße Deo Udrcionißa com menti funt, ita reßitat libro fecundo,capitetertio: Mundus talis eß, qualem Deus uniuerforum condi-tor, antequarn condidit, apud animum concepit. ïgi-tureiusfdbricationon eß indigna pâtre conditore, éa quitalem deUberatoßeit. tiegauitetiam Vlarcion Abrabamumfaluari: contrd quad agiflibro quarto, ff capite |
CE «Y. IL CAP. V.
wO
|
cap. decimo oc^auo. Primunt, Spiritus fandiit Abra-kaïn per multos,nouifimè autem çy‘ per Paulum teßi monium reddidit ; Ç^uoniam credidit Deo,^^ reputa twme^lei ad iufticiam. Deinde Chrißus inquit : Ventures multos ab oriente ey occidente,(y recubitu ros cu/m Abraham in regno cœlorum. Q_uód autem l^amp;l^ dijfolutionë per Chrißum introduää effe, Marx donif fedatores cauiüati funt,libro quarto cap.iy in^ fringit : Chrißus legem non dijfeluit ,fed extendit,fed impleuit. dixit eitim : Niß abundauer it iullicia ue~ ilraplufquàm feribarum er pkarifaerum^cyc. item, non ab operibus tantum maUs abßinere iußit, ue~ rum etiarn iconcupifcentijs eorum.ait enim : DiHum efi antiquis,Non machaberis: Ugo autem dico uobis, quoniam omnis qui uiderit mulierem,ere. Ad hiinc modum Clemens Stromatum librofecundo prolixe di ffutat contra Marcionißas, qui legem ut malam ui' tuperarunt, ratione duda ab off do legis, quad fdli cet metum efßciat,ct ßt difdpUna in Chrißum: Quo' modo non efl bona,inquit,lex,qua erudit es' cafligat, er qua data ed padagogus ad Chrißum, ut dum per timoremcaßigationis ratione dirigimur,adram qua eßper Chrißum perfidionem conuertamur. Item, quoniam à lege er prophetis prias erudiri er caßigO' ri, utile effe Deo uifum eß, prindpium fapientiadi' das eß timer Domini : qui à Domino per Mofen da' tus eß ijs qui non obediunt,çr funt duri corde. 10 Porrè contra dogma Mardonißarum, quod odio creator is, etiamhumani corporis compagem uitupC' rarunt, opponit illud Clemens libre Stromatum quar t^ to : Pudeat(, inquit)Marcionem,acfdatoporter( fidelem effegratum opifid,qui nos uocauit,er nobis E-uangelitm annundauit in corpore, idem libre ter tio,proprio contra Marcionißas dixiffe uidctur:Qui propter odiumaduerfuscarnemfufeeptum, à comu-gaU coniundione, er eorum qui conuemunt ciborum participatione liberari deßderant, impij funt,er abf-que ratione continentes. Et in eodem libro,ijs qui fledoßs quibufdam uerbis per continentiam fint im pij, er m creaturam er findum opificem,ty dicunt 40 non effe admittendum matrimonium er hberorum procreationem, nee in mundum effe inducendos alios infilices fitturos, nee fuppeditandum effe merti nutri tnentum,iüa funt dicenda: Primtim quidem illud loan-tus,Et nunc Antichrißi multi jidi funt,ere. De fucceflonbus Marcionis. Defedatoribus ey fuccefforibus Marcionis fieri-bitTheodoretus er alij,eosindiuerfiasfiensentias tan dem effedißrados, er inter fie diuifios, ßudio ficilicet Kic cum Valentinianis fenfit, nugatus eadern de er contentione,etiam nugis et menßris excellendi ma f a Aeonum produdionibus er feculis inuifibilibus, qm gißrum, ApeUes enim, quemadmodum ex Ehodone I,ufebiui récitât,unum tMuin principium pofuittPo,-tintii çy BijiliCM, duo : dUj rurfm, c^uorum dux fiât SyneruttHondu^f tantum,fed très natural commenti funt. inter fucceffores Ularcionis (y difcipulos, nu- merantur ab alijs etiarn, Lucanus, quem Lucianum Epiphanius uocat,Prapon er Python. Inter quos ey Hermogenem reßrunt-.quemfuo tepore in Africa do cuiffe,Tertullianus ßgnificat in libre De praferiptio mb us aduerfus hareticos. Is autem lîermogenes ,ne- ^oin Adam omnes morimur. Irenaus Itb.î tapss ■t^bda-lens Ddi ex nihüo omniaficiffe, cum Steids affeuera ftrius,Epiphanius,Ttrtullianui, |
uit,materia cum Dominefemfierß'ßc:e'‘quadusq; nata,ncq^ ßda fùerit, acne^ inieium emninoautfi-nem habuerit, ex quo Dominus omnia poßea ficent. Kane hypotheßn Tertullianus récitât in initia hbri contra Kermogenem.ln libro uero Depra:fcriptioni-bus hiereticorum,eam ita efièrt : Apodolus (inquit) cum improbatelcmentisferuientes, aliquemKcrmo-genem oßendit, qui materiarn no natam introduces, Deo non nato earn comparai: çr ita matrem elemen* *° tor um deam ßciens, poteß ei feruire quam Deo coni' parat. nbsp;Theodoretus ^ has hypothefes Kermogeni aceenfet: Corpus Domini infolecße repofitu,diabo-lum autem ey damones eße in materiam infiindendos. Contra eum uerô feripßfße Theophilum Antiochenu, refirt Eufebius libro quarto capite 14. DE ENCRATlTA-rum hærefi. F vit his temporilus hareßs quorundam, qui feß brio, fed ad hcentiam uitiorum confido nomine Literatitas,id eß,abßinentcs dixerut: amp;quot;nbsp;autorc at du cem habuerunt Tatianum quondam Syrum,quiP-omâ proßHus, Kicronynio tefle, magna ibi primum cum laude cr dignitate oratorium profiffus efi. Poßea IK-flino Martyri,uiro fando or fideli,coniunßißimus fi ßus,eiusq; inflitutione fidem Chrifiianam amplexus, in ecclefia etiä diu fleruit:ae mhil quicq ipfouiuo hi' reticum,aut quomodocunq; afidecyprofißione Chri fltana alienu melitus efl.Verum eum martyriofuo 1«' ftinus fundus effet,quafi ctecus dudore defiitutus, ut Epiphanius inquit,perpracipitia lapfuseß. Eloquen tia enim opinione cr ambitione infiatus, ab Ecclefia deficit : cx eu alios excelltre decreuißet, noui quiddi cr feparati ab lUis docert inßituit:nb tamèfimplex il lud ey expeditum,fed cofüfum, fy ex plurib. haorefib. confarcinatü.Quadä etiä,utirenieusfcrtbitlib.t,cap, •30 G‘3t,à Gnoßicis, nonnuUaà Valentinianis,aliqut etiä à Marcionißis mutuatus cß.Ccepiffe Encratitaru hareßn fab Marco AntoninoVero,pleriq; cofentiunt. Nee obflat,^ fcholäfuam aperuiffe eumfub Antonino Pie Epiphanius indieat. Sed de anno non omnes ton' ueniunt.Eufebius annupomt duodecimum Antomm Veri, Chnfliuerö ceteßmum feptuageßmumqurntu: quam rationem pleriq^ fequuntur. Qui uero ab ea ua-riant parue difcrimine,annum Antenininumerantd: cimumquartum, aut decimumquintum ; Chrtßi uero, centeßmumfeptuageßmumfeptimu.Dogmatieafeilte ntiab^ funt. De Deo. iüe.lrenaus lib. i cap.si.Theodordiis. De lege. Separat homincm,ucterem quidem legein,notium uero Euangelium appeUans : idq^ ideo,ut legem difol-uat,ut quaßt alterius Dei. Clemens Strom, lib.j. De remifsione peccatorum. Axioma hoc Tatianus pra cateris proprium (f pecuhnre habet: Adameffedamnatum propter pec^ catum damnatione perpétua., ideo quia dieat Paulus, |
lot
DE HAERESIBVS.
101
|
DeConiugio. Ex Saturnini er lAarcionis impur a traditione,nu ftiisTatianus damnauit:et legitimam matrimonij co fidatn nihil àßmicationc er corruptione dtßirre di tcit.Qfiin ey- diaboli inuentionem dixit eße matrimo niim,ey muliercm ipfam opus diaboli: ut Epiphanius inquit. EationemeorumridiculamClemens récitât: quid fe Domini imitât or es eße dixerint, qui uxorem nonhabuerit. Et in commentario fuper Epijlolam ad Galatos Hieronymus refrrt,Tdtianum ad confirman-iam dogma de matrimonio iüicito,fophifricèprofrr-ttfelitum diüum illud Gal.ft xto : Quifeminat in car gt;it,de carne metet corruptionem.Clemës lib.3. Strom. ^ten£us,Philaßriiis,Tbeodoretus,Augußintis: quit^ ^oc addit, cos qui à Tatiano fiterunt, neminem in fuo tam numerum admißße coniugio utentem, fiuc ma-ttnßue feeminam. idem Epipttanius. De Adiaphoris. Carnium çr animantium uf nm,cr Tatianus er En Urinas uocat dicmoniorum.ltem:.Miqui i x iuüis utte tntitalicitumeßenegarunt.quemadmodumera ui to ribus,ex matrimoniocontinentiliberos fußcperunr. nigt;,tanqnam d re mala dbftinuerunt:Theodorctus,Epi Et Petrus quide,!^ Philippus,filiosprocrearunt, etc. fbmius.qiii in capite de Encratitis aliquot eius abfli- nbsp;nbsp;nbsp;Nee Paulus ueritus cf,fuam appeUare coniug(m,(yci tttmiieorum ineptas caufas expofuit:ut quôd Noe ui leem : Vt in funimadicam,omnes Epiüollt;e Pauii nuf »o inebridtus ,nuddtusfit ; ey Doth ebrius,cumfilia- nbsp;nbsp;nbsp;quam honesium moderatumep matrimonium prohi.. ^asß commifcuerit,eyc. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bucrunt,dut damnarunt. De Scriptura. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De ijs qui à Tatiano defcenderunt. _ Tjtianifcëlafacrafcripturaufaeß,fedperucrfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;PrêterEncrdtitas,quifeitanominariint^quinec 'ftterpretatione: Pauli uero epiftolas carpfit,ideo for' uinum bibercnt,ncc animatis uefcerentur,etiMt alios ^*frt, quia hareticos,doctores uocat dxmoniorum, 1 nbsp;nbsp;nbsp;à Tatiano ortos Theodoretus feribit,qui diólifieerint ^Imoth.a., SicnccdüdApoßolorumrecepit. Eufe- jo Hydropäraßat£:ideü quôd dquani pro uino ad coni' ^hulibroquarto,capiteuigefimooéiauo, etiarnbac^ ^ bbris Tatiani, cxautore nefcio quo adducit .• Con' ^^tinationcm quanda, inquit,freiens Euangehorum, 'O'lt;m ex quatuor compôfuit,quod Diateßaron nomi' ^'^M : idq; aliqui Tuangeliumfecundum Hehr teas UO' ^srunt,ut JLpiphanius ait.Dicunt autem quidam,eum lt;^!um eße Apoftoli uerba metaphraßiee transfer' ^^te^ZXquaßphraßs illius ordinem corrigerc.Keli' ^gt;iit autem poft fe magnam commentariorum multitu ^tm,^c. Adhocrefrexiffe^Thecdoretusuidt' 40 ^'^i cum inquit: Campo fuit EuingcUuin quod did' ^^^ per quatuor,amputatisgoneiilogijs,ettilijs quiecun ?“c oSiendunt Dominum natum effe ex Dauid fecun-^iincimem. Eoautemuß funtnonijfolumqui funt '^^fe{l£,fed ij etiÛ qui dogmata ApoftoUca fcquun ^^,i:ompoßtionis fraudent non cognofeentes-ßdßm P^icii« eo,tdnquà libre compendiofo,utentc5. Porr à 0H5 in lacis potißimum talia Tatianas frarferit^x ^fipbanio aliquo modo inteUigi poteß. ïs enim ßgni-t^^lt;tt,euin, antequam Komam commigrarit,fcholas llt;iiisiptruijfe in l^\efopotamia : pofr mortem uero I« I^% Roirtj digrejßum, ad orieniis partes fefe contu^ ^^[’^ßiqißbulas faas dijfeminaffr:. Prequentifrimèta ^^t in Antiochia ad Daphnen ßta docuijße, er in firtibns CiUcite, ac Pißdia. so nnt,cosqj confutarint. Ç Irf«^us lib.3, cap. 3^,contra id quod Adamum tenditur. Theodoretus e^ Armonij memimt, quem r«tdaium Tatianus negauit, fic fcripfit : ^Aentiuntur Eardefanis fiiifie filium ait, er Alhenis m Gr£ca Un-*^s quicontradicunt eius faluti,femperfeipfos ex' 6a gua inflitutum : utriufq^ uero errores confittatos eße tnidcntes 'a uita iee quôd non credant inuentam ouem ab Ephran quodam Syro. ff t DB |
qu£ pericrat.Si enim ilia non eß mitentd^adhuc poßi^ detur in perditioneomnis hominisgcncratio.Mcndax ergo is qui prior banc fententiarn, imô banc ignorar' tiarnO'cteeitateniinduxit,Tatianus. iicm ei c'edi». Adam omnesmoriamur,opponit:Vbi abend'f: catum, ibifuperabundauitgratia. Serti itEu^. 4..cdp.iai.,ïAttfanum Encrant as ebganti iibru c taße. duo in loco 0 hac ex Ire nat l;b. t récitât, itu. breuißimam prxeipuarum opmionum Tatiani 0 E 10 cratitarum confiitationem continent: Vt nuptias dan: narunt, qua à Deo antiqunus injiitut£[unt,fubtiliter aceufantes iUum qui ab itiitio mafculum 0 faminam ad rcHitutionem humani generis freit.Sedcrab ani' malibusabfrinendumpradicät, ingrati exiftétesDeo, quihachumanis ufibus procreauit. Grattißimr quo q; difrutatcontrabunc Tatianierrerem Clemens, m toto lib. 3. Strom, nos has rationes faltem adferibemus. Paulus Cm quit) dodirinasnubereprohibentiivm^do- nutnienem cxhibuerint. De grege ido etiarn Siuc~ ria ni in partibus fuperioris Orientis freruntß Se uero ßc didi.Hi per omnia cum Encratitis fenfrrtmt, nam cr lÜi lege,prophetis z^ Euangelio ußfusit : fed pro-pria qu£dam ( ut Eufebius ex ïrenxo ait,^ Theodo-retus Ymterpretatione feripturarum fenfum euerte' runt,obtredantes Paulo, eiusq; epiUolas refilantes. Harrat Auguflinus, ufum fieffe hune Seuerum contu bernio pued£, quant diuinitùsinfriratam dixerit, c^ Philumcnen ( quanquam alij hocApeUitribuunt) uo carit,cuius diuinationibiu c^ prafagijsfolitus fit pr^ moneri. CiUte uerà ipfa feifeitari confueuißct,exphan tafmate pueri habitu eifeft oftédentc,quod alias Chri flum effefe, allas Paulum diccret. Hennuüa quoq; tb lam miracula operarifolitâ,inter qua iüud pracipuu, quôd in anguilifiimi oris ampuUam uitream panem grandem immitteret, eumq^ extremis digitalis leudre folcret illiefum,coqßolo quafidiuinitiis cibo dato efr fefe diceret cotentam.idem et hoc de lüis refrrt,quod à utno,perinde ut Encratit£,abfiinucrint:co quôd fila bulofauanitate deSatarutz^ terra uitem produHam eße fimniarint. quamuis banc frultitiam D.Hicrony.-mus Tatiano trtbuat.Cibos praterea à Dec ordmatot contempferint, çy coniugalem quemeunqp eongreßü proimpurodamnar'int.AdditEpiphanius,SeuerianoS iudicaffe,hominis partem dimidiaeße Dei,dimidiam uerô diaboltteam f :ilicet qu£ ab um bilico infirius pro |
tot
C E N T. 11. C A P. V.
|
DE HAERESIBVS SVB COMMODO, HAERESIS CATAPHYGON, quæetiamMontaniftarum amp;Pepu-zianorum didaeft. IMitium habuit barefs Catapbrygum anno Marei Antonini Veri undeeimo , Domini uero 174, ut Eufebius annotduit. llermannus Contradus idem dicit, niß quad adiicit,fcptimo Commodi,Chrißi «f-ró i3if earn harefin conditam zyaddudam eße .Vn de dpparet,eam ualdeuicindm fiuße Tatiani fe{l£. Epipbdnius fcribit, Catapbrygas fin ff? circa annum 15) Antonini Pij.Occafionem autem ciufmodi,zy ori-ginem buius h£reßs fitiße, Apollinaris hareßm, que-admodum Eufeb.lib.fcap.i6 indicat ,inhuncmodum fcripfitlyiciw quidam effediciturapud Myfiam Phry gi£ duitatem, quiappeUatur Ardebau, in quo aiunt Montanum quèdam nomine, qui nuper ad fidem Chri ßiuenerdt,fub Grato Afi£proconfule, cupiditateni-miaprimatus dccenfum,contrdrijs ßiritibus in femet ipfo locum dediße, ac in mentis objeßione zy alicna-ttone repente quaß lymphatum conßitutumdnfanijß fe.zyinlolita contra traditioncm zy cöfuetudincm an tiqu£fucceßionis loquiccepijße. Sieut aut priores h£-redei, mutuis etia nudieru operis ad hommes decipié dos ufiium ( hinc enim Simonis Magi Helena,Carpo-cratts M trcetlina,Apellis aut Seueri Philumena,zyc. fic zy Montanas, quo fiteilius utriufq- fexits fimplices hommes in errorem feduccrct,fociM fibiprimum ad-iunxit infanasmulieres,Pdfcillam zy Maximiüam, quas propbetißas fuos nominauit. Deinde zy aliud fi-bi parauit fatelhtium, atq-, in eandcm quafierrorum fuorufeenâ coduxit : nempe Theodotn, Alcibiadem, Tbemislona. Patroelum, Artanona zy Alexandrum. DE MONTANIST A-rum dodrina. to 50 Subtiles lt;2}‘ dßutdsßiijße Mantanißdudes, ^ qut bid da ßecie quibufuis imponcreßcile potuerint,inde liquet, quid totam propemodu Seripturam fufeepit: 40 runt.iiieronymusdd MirceUindm, zf librefecundo ne de Deo pdtre,ßlio etIfiritufan {lo,ut Epiphanius feribit, eadem docuit,qu£Eccleßa ChriHi.Eadem enttarn demundi creatione zy refurrc{iionefenßt,qu£ Eccleßa catholicd,queinadtnodum indicat Philaßrim (y Tbeodoretus, De Deo. JdlonnuUi tarnen corum tres perfonas diuinitatis negarunt^eundé dicentes effe patrem,filium zy ßiri-tum fandum.Autores funt Tbeodoretus, Socrates bi Horie eccleßaHice libroprimo cap. xj, H eronymus ad M irceüain.TeHatur idem zy Tertullianus in fine libri de Præferiptionibus aduerfus h£reticos,Phrygas eosqai fecundum Aefcbinem di(lifunt,pronunciaffe Chrißum lefum cjfe filium zy patrem. Dc Chrifto. Cum reâè alias de Doo Artemon fenfijfiet, condi-torem fcilicet eum effe uniuerß,ChrißvM tarnen bla-Ifhemans, merum dixit effehominem, ex uirginena-tum,zy uirtute prophetis effe praßantiorem.Clua e- rupit.liicephorus libro quarto,cap.u. De prophetia. Prophet as Montanus arreptitios jviffe,nec intel-tiarn Apoßolos ita de Chrißo pradicajfe dixit : ab ijs 60 lexiffe qu£ ejfient locuti,dixit ; fibi uero prophète do titim demum,qui eos fecuti effent,diuinitatem ChriHo nbsp;nbsp;nbsp;num arrogant,uf as ad hoc impoßaris zy fifcino mu liermt |
10 trihutdm.cum Hem dnted non ßiijJet^alpuerduit.Te-üäturTheodoretuSf Eufeb.lib,$.cap.t6,î^icephorus lib, 4 cap.ii.Craßiui uero eandcm de Chriüo bldllbe miametii Theodotus lUe uelfutor nel coriariitsextu lit,Chri{ium dicenscommunemeffehominem,exle-mine uirimodo communi propdgatumSic enim pro» nuneidns, putduitfe declindre pojjc infimidm, i^udtn tpß^ßhi in dbnegdtione, inqudddm per[ecutionepe pererdt, utperprobrum obijcientibus, hominem fe, non 'Deum negdßc,rejlgt;onderepolJet.Cuim dogmdtis rdtionem ey defiußonem extruere comtum eum effe E piphdnuis fcribit,ex didis Icripturte,lt;iuie de Chri^o ut homme loquerentur :ßed qu£ pdnim mutiUtdjpdr tm de mduflrid corruptd produxerit, Eußbius, ^tce phoruSjUtfuprdyPhtldürius^Epiphdniiif, Dc Spiritu fando. Pdrdelctum j'e,z^ diuinp jßiritum tJiontdnui nomt nduit. Pujeb.hb.; cdp i^. 'tiicephoruf lib.4.. cdp,itgt; Phildjlritu hoc dddit : Plcnitudinem fundi ßtrittn non per Apoflolos Chrido dMe ßiße coneeßd, t^on tdniiid: dixcrunt ,fedper iÜos fuos pfeudoprophetiS ddtdm. ilhs enim dmumeffe Spiritum fdndum,non Apojtolis. Rdtionc, qud Deum plcnitudinem per cos operari dicere funt duß H eronymusfcribit,eoshdne protuliffe, ejuod de fe z^ Apoßolis omnibus Voulus dixiffa. Ex pdrte cognoj cimm,e:y ex parte prophete mus.item: Videmus pcrfcculü in lenigmdte.Tertidlia nmueroin libropdulo ante memordto dit,Pbrygas eos quifecundum Proclim nominuti^erintycommu-nem earn hdbuilf: bldfyhemidm, qua dixerint,in Apo flolis quidem jfirituin fundum fuijfe-pardcletumnon ßst(fe'-Gr pdvdcietum quidê in Mant uno plurd dixiffe, quim Chrißumin Eudngelio ; nee plurd tantum ,ßd ettam meUord atq^ mdiord. De Baptifmo. Mortuos Cdtdphrygcs bdptifdntßnquitPhUi^rius, DePœnitentia. Ad omne diüum Kyntanijlie lires oiferdrunt: hoceH^omncm pccattertti^ uirtutcm èmediolullule' aduerjus ioumidnum. Deconiugio. Logo 1)1 Montduus de foluendis dirimendisqi ndtri monijstulit, mquitapud^ufebium ApoUenius. Ex proprio jirtaßis feu ßrto, fcußHo, quo dbortiuos eins prophetds Prifcilldm çy MiximiUamd muritif fuis dbüraxit,dogma generale con^ituens, quid ihm« lierib us,religionis jcihcrt crgè,À uirisUceret difccde^ re:ßcut Pontißeif docet.Augußinus et hoc dddit,quod fofecundas nuptias Montani^iepro ßrnicatiowbushad buerint : qu£ à Pdulo ideo ßujjent permiffe,quód im' perfi{lus Paulus, ex parte fcierit,çy ex parte cogne-uerit,nondum^ turn ueniffetquodperß{lum eß, , Deferipturis. Theodotus Coriarius autoritatemdiuinitùsin^i ratis Uteris abrogauit,eds^ quas ipfemet recepit cor |
|
’ey DE HAERESIBVS. ^‘crum Prficida zy MaximiUa, quarum fcripta pro-P^dicoslibrosappellauit ,zy maiori qitidem in ho' ’'‘gt;re quant facrum E uangelium haberi lufit t.Theodo ^dua,Piicephorus. De Adiaphoris. Wem zy iduniorum lcges,prater Ecclefia connue' ^viinen^quatunc libéré zy fine fupersiitione ijs ute' ^dur (ut Theodoretus dit ) introduxit: queniadmodu de eo Apollonius, Eußebio telle, ßcripfit. Pecuniarum ^dam exadores conïlituit, et ßub nomine oblationum lt;^rtißcioße,utimpoft:or,munera capture didicit. Pepu Zam uero zy Tymium, parues in Phrygia uieos, nie' ^ofilyma nominuuit,ea fraude, ut ad idos omîtes un-igt;que congregaret. in illis cnim,ut Philudrius inquit, ^iimprophetisßuis PrißeiUazy Aiaximilla,uitaßua Remplis maiori ex parte tranßegit. Et cum contrario Wodo Ecclefiaepijcopos inßua ßeda tertioloco,ut Hieronymus ad lAarcellam te/latur, habuerit, patri-★echos de Pepuza primo collocauit. Cateriim de fit üeliis Montanislarumceremonijs ,etiamhoc Pbila-^eiiis,zy ex eo ( ut uidetur ) Augudinus pcrdidit. De iafritis, inquit, anniculißanguine, quem de toto dus ^°'pore,minutis punilionum uulneribus extorquent, lt;piaßiEucbariftiamßuam conficere prohibentur :mi Ï’^ntes enim firina, panemq; indc ßdentes ,quemut ^★crißcium in paßcha adßnos ( quemadmodum pbila-hs ait')ubiq- emittuntßoeios. Inßns uero,à ciuo ßan Ifru exprefßus efi,fi mortuus ßerit, pro martytp : fin ^»peruixeritypro magico habeturßaeerdote.üae Au-ioSliniis. Epiphanius uero de Pepuzianis, quorum tes Ï^Ham eandemßdt cum Phrygum bare fi, etiam hac ^it : P.pißcopi apud ipßos ßunt mulieres,zy pre frytea 'fi muller es ,zy alia,qua nthildiffrrre dicunt. inChri-^oenim leßuneq^ maßculus, neq^ßcemina.Artotyritas Wem ipßos appellant, eo quod in my^erio fuis appo quot;1*^ ponem zy caßeum, zy fie myUcria ßua peragunt. H.eßrt Eußebius libro quinto capite 16, ApoUina-fium de Cataphrygib.ßcripßifße,qu0d martyres ßc barere multos gloriati:ad eamey gloriam,ad ßueram qua I'★üchûrdm, argumentis expugnati, configere ßoliti f^t; illudq- ipßum certum prophetici jßintus, qui u~ fiii ipßosjit,documentum eße dixerint. nbsp;nbsp;nbsp;Atq; hac Addern perAfiam zy Phrygidm,ut Eußebius indicat, ^^yges iüi tAontanici, inßano fßiritu delirarut:quos httißime uagatos eßße, zy non leues in Ecclefia mo *W4c turbos concitajße, ucl indc apparet, quad fre- eßentes his temporibus in Aßaßynodi eelebrataßunt, eiiiiowhac nocentißima dogmata,und cum ipfis au *®'^. er dcfinßoribus,damnata zy exploßaßunt. A\ul $ o mos illas prophetißas, ab eo. tempore quo fßiritu im-iotuerö in admirationem coneeßijße iftiusßeda, eafi elt;freptos zy infrdos fitiße,etiam inde conijeere licet, ’{^odopimoneprophetia zydono gratia plerofq-ß Ï^iiuuitzy dementauit:ficutclarè Eußebius aitMon-^★üuin quibußdam uißum effe j^iritu ßando replet um, ^pfophetandigratiadonatum, Qjiam opinienem ^[^aopotuit obtinere ßcilius,quöd in multis adhuc ★^lt;^ßisdoniißius zy uirtutis paßim extabätexcpla. N««cadcbfiitationes accedimus,quas àmultisma QuantumexEußebij narrationecognoßcerelicet, ^^^tydoiHßiniisuirisaduerßusbancharefinproße» to apparet dreaeademhae tempora florinumzy B/j« ^igt;fgt;£ufebius, aicepborus ,alij^ multi tefiantur ; ut fium 'Valentini harefin cotinuajfie.ad eä enim utrunq; ff » nbsp;nbsp;nbsp;^ |
«otf 10 ab Apollonio, Apodinari, Mittiade,Serapïone,Cyre^ nio,Alcibiade,Caio,Aurelio, Publio, Zotico uel Zota ( utrüq; enim apitd Piifebiu Icgitur ) Otreno, Ïuliano^ eyViUore, quiTheodotum,uariè de ChriHimera hit-manitate di^utantem, Koma primiim confittauit,^^ db Pcclefia reiecitAdem etiam contra Artemonis ha-refiin decertauit, ut 'üicephoriis ßeribitUb.^, cap.z o. Qua tier o dus fed a omninofitfia zj abfurda ApoUia naris HierapoUtes z^ Apolloniushteris feriptisoSlê 10 derint, zj ddmnarint,Eufcbius recitat.'Vdticitnum e-nim de bellis zy rerum diüurbdtionibus TUiaximiüa, ficlßumfiifie, ipfa experientia coarguit : quemadmo-dum exeo Eufebius retulit.Plures,inquit,quàm trede dm anni ad hunc ufq- diem, ex eo quo mortua eü hac muller, clapfijunt : zy tarnen interea nee particulare aliquod,nec uniuerfale beüu mundo hinc accidit,zyc, Sic çr Cd qua de hareticis fuii ipfî o^entdrunt, refù-tdjjè eum, ibidem his uerbisferibit : In eundis redar-gutiydrgumentii deüituuntur,crad martyrid confit-ger e nitütur,ni ultosfe martyres habere,atq^ iüud eer turn prophetici jßiritus, quiapud idos fit,documentu, efie dicentes-^siautemhoe potißinm/m no itauerimt, ficut uidetur.nam zy“ aliarum harefium quadam plu-rimos habent martyres, quibus tarnen non ideo con' fintimus, nee ueritaté ab lüis haberi confitemurtZyc. Hoc uerö de uultu zy'geftibus M.ontdni prophetantis, quam proximo ad mores infanientis accedétibus, M.il tiadcm ojiendiße,atq; ex eofiaudem dnimaduertißfif idem refirt cap.\7:Pßcudcprcpheta,ciii licentia et int punitas fitmulantur, ine^afiab imprudenti infeitU orditur, zy in imprudentem anima uefanidin définit. Ad huncaut modum neq; ex uetcris neq^ ex noui Te-Üdinenti prophetis aliquem Spiritu aÜuni o^lëderCy nee de Agabo,nec de ludd,nec de Sila, nee de Philippi filiab.necde Ammid Philadelphia, nee de Qjiddrato, nee dealijs quibushbet nihil ipfis commodantibus glo riari poterunt. Ac rurßus paulo poddicit: Ete-nim fipoft Qjiadratum zyAmmiam Philadelphia,fi* cut dicunt,mulieres i^la lAontani in prophetico chri-40ßmutcßecutaßunt,quiquot;nam apud ipßospoSitHonta- num zy muliercs ilUus ßecuti fint oftendat. Sicut enint Apoflolus dignu putat, oportet in omni ecclefia ad ul timu ußJi aduentum propheticu eße chdrißma.Veritm iam quatuordecim iRis annis,pofi morte M-UximiUa, ncmineoüendcrepoßuntAtdquoddePrißcaßcu Pri-ßcilla uirgine Montanus impudenter afrrmareno du-bitauit, Apollonius mendadj zyßlficutis manififta coarguit:ficut zy hoc,quód munera zypecunias Mo» tanus ab bominibus cxtorfit,oflendimus ( inquit) pri-pletafiierunt,mantos ßuo.s reliquißße.Ciuomodo italt;^ mentiuntur,Prißcilldm uirginem uocantes ( Et: An nontibi omnis fcripturuprobibereuidetury nepro-phetd ntunera itccipiat,zxpecunicim?Cum igitur pro phetißdm durum, argentum (:^ ueSies precio[dx dccc ptffe uideo,quomodo lUam non re^udm ? ere. De FLORINO B ftoh^reticis. B L A- |
|
CENT. »37 lO maquarta luna celcbrandum effic contendebant, ex 10 qui anima £grotat,cre plicat : fed Elafti tarnen mentionem nullam ficit. Por ro uarias contra ïlorinu er Eladu,]rcn£Ü feripfiffe ab Pedefia defciuiffe, muUosq; fecü abripuiffe ac per didiffe ,fcribunt Pufebius er Theodoretus. Etfitijfie quidem utrunq; in munere preßyteroru R.om£, idem Theodoretus aif.quanquam'Eufebius folum Plorinum preßyterum fitiffie, tandemó^ ex eo online reiedum, tradit, lam cuiufinodi genus dodrin£ uterq- pr0‘ fiffus fit,ex eo inteUigi potefi, quid in Valentini per^ niciofam h£refin declinarunt. Et ex capite decimono no libri quinti Eufebij apparet, Plorinum, antequa in errores Valentini deuolutus fit,fenfifie,Deum effeau torem malorum. DeBlafto uerô Tertullianus in fi' ne libri de Prafcriptionibas h£reticorum, h£C tradi-dit ; Elafius latenter ludaifmum uult introducere.Pa-fcha enim dicit non aliter euflodiendum effe,nifi fecun dum legem M.ofi, dccimaquarta menfis.üec diuinare fatis poffumus, utrum Epiphanius in capite de Q^uar' todecimanis, quos pofi üontanidas er Pepuzianos proximo loco collocauit,ad hunc Elafium ref^exerit: cum hxrefin eorum qui lud£os imitati, pafcha ded'-epiliülas,Eufcbius idéprodidit. Atq- bac quidé de his h£refibus à nobis dida fufficiantxu/m omnia eoru deliria pertradarc, nee utile,nee neeeßariü uideatur. articulum de Chrifto labeßdarent : er dodrinam 50 uêdum,crqu£‘namfituerapietas,errt(i‘^^^'^'‘''‘^ turnde perfona,turn de merito Cbrifti, 'mfinitiser- nbsp;nbsp;nbsp;1 tus. darum eft enim, quod cum ueritas fit ardua amp;nbsp;difficilis,proptereacertèßerunt qu£fiiones,cxqui bus qua nimio fui amorc laborant,er fint ambitiofa, er gloria cupida, fint harefes eorum qui non didice' runt quidcm,neq; uerè acccperunt,fed fibi cognitionis fumpfereperfiafionem. Eft ergo nobis maioreftudio er cura perfcrutâda,ca qua uerè efiueritas,qua fild uerfatur circa cum qui uerè eft Deus. Laborem au tem confequitur dulcis inuentio, er memoria. Eft er' fus non poffict, corruptclis tarnen atqiomnis generis 40 go labor inucniendifibcundus propter harefes,fed non edomninodeficiendum. üeq^enimfiitppofil^^^ fitßudus, units quidem uerus er maturus,aliM uero ßdus ex cera quam maximè fimiHs, propter filmin' tudinem eft abdinendum ab utroq;. Simul autem di feemendum eft,comprehcndente contemplatione, er principlt;di confideratione,uerum ab co quod apparet. Et quomodo,fi una quidem fit uia regia, er multa f-tiam alia,ex quibus aliquafirunt in pracipitium,ali' qua uerô ad fluuium rapidè fluentcm,autad mart 5° profindum, non dubitauerit quifiiam warn ingrC' di propter diffienfionem,fed utetur uia regia er trita, er fetunda à periculo : Ita cum alij alia dicant, de ueritatenon ek difeedendum, fedeft exadius er di* ligentius inquirenda cius exadiftima er accurO' tißima cognitio. Nlt;tm cum olcribus hortenfibut una etiam nafcunturherbainum ergo abftinenta-gricola à cultura hortorumi Cum ergo babes' Commune igitur jludium omnibus hifee hæreti' cis fisit, utdodrinam deTrinitate uelprorfus euer-terent, uel corrumperent, uel obfcurarent, er ueram Dei notidam in omnium animis abolerent. Deinde, ut roribus impUcarent, ac penituf è medio außnent. }im äd conj^purcanddm doélrinam deUberute Chri-Hicind, hnereticorum licentidfidgitii z^ turpitudina dirc{i£gerant : partim ut doilrinam Chrijlianâß^ ßjicionibui inuolucrent, er muifarn omnibut redde-rent: partim, ut amnemfidemdcpœnitentiâprorfut delcrent. deniq; diabolus hue omnia direxit,ut uniuer fam utriufq; Teüamenti[cripturam ,fiabolerepror-deprauationibusrcplcret. Q_uin er hocaddamus: Satanicas fii'ffe impofluras omnes hare fes, uel hinc ltqucre,quód mirabiU modo inter feipfos haretici ua' riarunt ac diffenferunt. Duosenim eandern h£rcfin profitentes, mx ufquam repcrias,in omnibus ubicp,et peromniaconfenfijfie. Eacithuc,quóddepr£cipuis plerifq- h£rcfiu autoribus legitur, auaros eos fiti^e,et pecuntarum extorquendarum aucupijs deditos.Obie~ dionem earn uulgaré, quod Scriptur£non fint uer£, cum ex ca tot oriantur h£refcs,fic réfutât Clemens ld brofeptimo Stromatum : Hoc aduerfus nos adducunt, dicentes non oportere credcre propter diffienfionem h£refium: retardaturenim ac diffirtur ueritas,dum alij alia dogmata conllituut.A.d quos dicimus,quàd et apud uos ludaos, er apud eos qui inter Graces fitere in maxima exiftimatione philofophos, fitere plurima baref cs : neq- tarnen ideo dubitandum effe dicitis phi lofophari ,autfe ludaica tradere difciplina, propter earn qua efl inter fe ueßarum fedarum diffienfionem. Praterea autem fire, utinueritatefeminenturhare-cs, ut in fiuincnto z^zama, prophetice didum eft à |
IL CAP. V. «i r)omino : er fieri non poteB:, ut non fiat id quod pn didum eSiejJeßturum. Huiat dutem cdufd efiiquó^^ quicquid ed pulchrum,fequitur tliomuf.tium ergo,ft quit padd conuentd non obfcruduerit,cr tranfgrefiit^ fieerit edm qua fit dpud nos conßßionem, propter eu quinonfietit fuaproßßioni, abdinebimus nos quo^ A ueritdte t Sed ut oportet uirum probum minime eß fe menddeem, zy nihil infirmare eorum qua eft poUi-citus,etidmfi aliqui dlij paUd conuentd tranfiliantdU nos quoq; nuÜo modo conuenit tra filire regulam Ec clefiadicam,cr maxime earn que fit dereb. mäximif profifiionem,nos quidem obferuamus, iUi uerô trau' filiunt. Eft ergo credendum ijs,qu£ firmiter adhet rentfidei ueritati. lam uero nobis, ut large utentibuf hac definfione,licet ad cos diccre,qu0d medici quep quorum conuenienter fuis fedis diuerficfuntfenten-tit,ex tequo reipfa curant. Naw ergo quißiam agro tdns,z^ ut curetur opus habens,non admittitmedicu, propter cas qutefunt in medicina harefes^eq- ergo •dplcnusfimulachris,profam tote er ad Heum conuerfione prietexdt unquarn hare fes.Certè propter probates, inquit,funt hnerefes 'pro batos autem dicit,uel cos qui uenientes adfidem,ma* iori eledione accedunt ad dodrinam Dominica, tan' quam probos drgentdrios,qui nummum domini aduh terinum difcernut ex fitlfa impreßione:duteo5,qMi^ ipfa fide ia probi cuaf:runt,zy in uit a CT i» cognitio' ne. Propterea ergo maiori cura opus ffi,amp;p''f‘^^^f mus À natura,multa qua nos incitant, er dantoc' cafionem ad ea qua dicuntur examinanda : debe-60 mus etiam ueritatis inuenire confequentiam. Qjto-circa merito etum condemnagt;nur,non affentuntes |
|
‘o? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE CEKEMOni ijl lt;iuHiit oportet parère, non difcernétes id quod re^ fügtet, ^ indecorum, Gquot; pr liter natur am, er fût-jam, â Mro Gquot; confentaneo, e^ decoro, er eo quad lii fecund um naturam^quibut quidem utendum cA,ut ijite incitent er fint occaßo agnofcend£ eins qu£ ucrè ‘^ueritatii.Grlt;£cisergoellittanishicpri£tcxtuis:uo-lentibm enim, licebit inuenire uentatem.Ha- Üenus Clemens. CAPVT VIgt; DE CEREMONHS ET ritibus. BVperiori libro pmplicium ef uora-rum ceremoniarum, qua in nouo Te fiamento inßitutie fmt, forma deferi pta eSi, tn hoc ueró er fcquentibus ofiendendum nobis e^, quomodo ce^ tnionii Hhe uel manf;rint,uel paulatim capcrint nut, ty- augcri,ac quibus in locis id magis aut minus ßt ji^um.id enim fcire er obferuarc,adbocproderr,ut Wfoquot;ueram er hypocriticä ecclcßam iudiciu certum ffripoßit.Vera enim TS.ccleßa,ut dodirinäparam re-^‘netjita etiarn ßmplicitatcm ceremoniaru feruat.no-'^^tenim,humanis traditionib.frufira Deum coU, ijsq-bnetram reUgionem corrumpi. Hypocriticä ueró, ut ^iodrina pura difcedit:ita ceremonias diuinitus infli *W(« plerunq; mutât, äuget, er traditiones fuM coa-^^uat,ßngularem eis cultum attribuens,er confden-*‘uidlaqueans. Praterea Daniel, ChriAus, Paulus tr hannes, de Antichriflo in Pedeßa noui Teliamëti ftidicüt,eiq^ prater corruptions uen do{lrinie,etiï ^fcelus attribuant,quad ceremonias à Deo mftitu-^'gt;ifit centaminaturus er corrupturus, traditionesq-Plt;lt;« cumulaturus.pt Paulus quidé ac toannes iam fuo ‘'Wporc mysterivm iniquitatis agere teflantur. er ^ocal.sy locus pingitur, ubi Antichriflus regnatu-^ßtinempe in ca urbe, qua imperiu mundi teneat. ^hsigitur plcrofque fupcriori feculo ab ApoRoUs ii^im in ecclepjs ufurpatos,ctiâ hoc feculo magna ex pvie obfer natos eß^c,patet ex Pgeßppi teßimonio ,q, ^gt;ijebius lib. 4 cap. ti refert,nimirum q in ßngulisfuc td^ionibus ey duitatibus,itaferes',Pccleßahabere ^^frehenderit, quemadmodum lex er propheta ey ^ciminuspradicaffent. Sed tarnen quidam prater aC' ^«ntam diligentiam, ut uerißmile efl, rerun habe-^'^potiti,ßmplicem er uulgarem cofuctudinem poß-^^^Mrunt er mutarunt, ut Pufebius lib. s cap. a 6 ex ^ffufo reßrt. Ptß aut in alijs quoi^ eedefijs aliqua ac ^efferut ceremonia et tradiciones ,tamë nufqua plures l^’iccdeßaKomana aceeßifßc repcriuntur,ß uita, 'Iccreti ex epißola Komanoru epifcoporü legantur. EDe ritibus circaBaptifmum. T/i dolendum eù,baptifandi ßrmam, qua ußta» tabule feculo ßit, non efß diligentius deferiptä: ^ßntenßmpUcem ßiße retentam,ex eo apparet,quod ^^probatis autonbus nuUa mßgnis reperitur uaria-^h aut mutatio annotata. In orientalibus quidem ec~ ^^fiji, maxime uero Alexandrina, nihil immutatum ^ffcaafus lüe mirabilis fuper baptifatione iudai,quem ^^cephorus récitât libro j cap.37 oliendit. Cume-Ofniudaus quißtam,eo tempore quo Koma impe |
ls PT KITIPVS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t,o riwrn lAarcus Aurelius Antoninus tenuit, in aridoßr-tè er deferto loco cum Chrißianis iterfreeret, o* Pfalmos unk cum ijs canerct, euenit utmorbo repent tino ergraui ludaus eo in itinere corriperetur, adeo ut de falute fua cum ipfe, tum hi quorum cornes erat, deßerarent.Multis igitur precibus foUtcitat iUe chri üianos, ne ßeita in extremis conßitutum reUnque-rent, fed facrum lauacrumßbi conßrrent. Uli uero cum hoc eife freerepoße negarent., quia er facerdo-’ te er aqua deßituerentur, fine quibus baptifmus fieri non poffettmagis ludaus er impenfius obßcrare, er adiuratione cos ne hoc fibi ncgarent adigere. ad quad iUi,detradis homini ue^ibus,arena eum pro aqua ter conßcrferc,addentes: Baptifare fe cum in nomme pa' triser filij er ßiritus fandi. Quam rem continuo miraculum conf scutum ed,ut nimirum is qui propter aßidionem graue erpericulofam pedibus pridem in-ßßere non poßet,nunc reditutus, rdiquum quodfu-pereßet itineris,firmus er Ualidus cum ibis coficeret. ' Cum igiturad locum fuu redijfjent, epißopus Alexan dria ab lÜis confultus,de fententia Pcclefia reßondit: Baptifatum eße iudaum,fi modi aqua denuo perfin-deretur.non mandauit,ut oleiinun{lio,aut alij apparatus er pompa,qua poßeaacceßerunlßsptifato ad-hiberentur.'E.iufmodi etiarnfimplicem baptifmatis ßr mam tudinus defcribit,qui nihil aliud ceremoniaru m obferuatumolim in eoritu tradit, qquèdconuerfus , aliquisiubebaturprimiim petere à Deoremißionem peccatorum, deinde infrequentia baptifabatur in eo gt;nbsp;loco ubi aqua erat. Baptifatus ueró, de corpore er fanguine Chridi communicabat,participantibus uni reliquis qui adeßent. Accedebant er preces, quas turn profe quifque tn eo cœtu, turn pro baptifato dicebat. Autoris uerba in Apologia fecunda bac funt : duot-quoi perfuaß credunt bac qua docemus uera eße,er ad eum modum uiuerepoUicentur: ante omnia difcut precibus er ieiunijs petere à Deo pratcritorum pec' catorum ucniam,nobis una preces ieiuniaq; iungenti-bus:dcinde ad aqua à nobis ducuntur,cr rcnafcuntur, gt; modó renafcendi quo er nos renati fumtis. Ham in no mine patris omnium dominiß Dei, e^ feruatoris no-firt ïefu Chriüi, er ßiritus fanüi, in aqua tune la-uantur. nbsp;nbsp;Ef paulo pófl : Inuocatur fuper cupientes renafci,er à peccatis refipifcentes, nomen Deipatris omnium,er Domini. Item: Inuocatur interim etta Je-fu ChriHifub pontio Pdato crucifixi nomen,er ßgt;iri-tus fanéli, qui prophetarum praconijs de lef v pradi-xit omnia : atqueitahoc lauacro merfati luürantur. Kurfus aliquanto poll: Nos ucrè fie ablutu er inhitu ' turn, adfi-atres, quos uocant, adducimus, ubi catus fiunt, ut tam pro nobis quam pro recens natoprece' mur. Apparetaut ex hacdcfcriptionc,de tempore baptifmi nuüa adhuc ßißelegem-.fed tempus idoneum quodlibet turn iudicatum, cum qui ad fidem Christa-nam conuerfus effet,fat redeindrudus effet.Sicut er ex Tertuüiani defcriptione uidcre ed,de qua fuo loco. Heq^ anni tempus certum ereonditutum obferuatum legimus. Hihilhicetiarndeexorcifmoadhibitoinba ptifatione uides:etiamfi dono eijciendi damonia pluri i mitumclarucrunt, quiExoreida podeadidifunt, nihilprattrea de oleo, de patrinis, de confignatione ff 4 ßptißr- |
Ill
CENT. 11.
CAP. VI.
M»
feptißrmi,de tonpore pd[chdtii,de bdptiflerio co feer at o ndrratur : niß q, de tnunliicne per oleum er un guentu,qu£dd dutor Reßonßonü dpud lußinum hd-betyquiadeummorem mquifflione i}7aUudit, quo bdptifdndi, dntequdm bdptifdrcntur,perungebantur olco ueteri,baptifdti uero conßgnabantur unguento. Quitfum rerum cum neutrdm luflinmponat, uidetur omnino fuffellui effe ii liber RefponßonH. Si igitur iußino ßdes tribuendd ell, tdliißiit baptifandi ratio Komee, ßmplcxnctnpc, er Apofloliccetraditionire- 10 ff ondes fed fußiclti tefles,nouAi atq- mußtatas eo fe-culo ceremonies habent.num in epi/lold Clementis ter tid,ßc legitur: Si quis uult exiliere ßdelis, er deßde-rat bapttfari, exutui prioribui mails, de reliquo pro bonis dliionibus hares caleßium bonorum ex proprijs geßis fiet. Accédât dutem, qui uult, adfacerdo-
tem fuum,dtq; ab co audiat myfleria regni ealorum, iciunijs fiequentib. operam impendat, aefemetipfum in omnibus probet,ut tribus menßbus iam completes, in die fiflo poßit baptifari. Baptifetur aute unufquifi ^° que in aquis per embus, nomine trinte beatitudinis in= uocato fuper fe,perunaus primiim oleoper oratio' nemfanütficato, ut ita demu per hlt;ec cofecratus poffit perdpere locu cum fandis. Scd quod de inudione per olcü dicit,etiä Sylueflro tribuitur,quê legimus dr cd concilium Hicenuprimum inßituiße, ut preßyter lineret chrifmate leuatu de dqud,propter occafionem trdnfitus mortis. H£C etiam in quartaepifiola Clementis de Confirmdtione dicuntur : Pedinandum ell
huius feculi tpif ;opi Apodoli cuiufq nomen référant. De ritibus circa adminiftrationem
Clauiiim.
QVidinAfiana ecclefiain redpiendispublici lapfis obfcrudtum fit, Eufebius ex Clemente Alexadrino récitât,de Joanne apoflolo,quiadolefeea tem prauo confortio corruptu, erfadum latronem, adEcclefiam reduxit: ubi aßiduis precibuspro eo 0-rarunt, ac continuis idunijs decertdrunt,a'nientem illius uarijsfcrmonibusdemulferunt dc confirmarut, atq; hoe modoE cclefi£ reßituerunt.
De Gallican is ecclcfijs lrcn£us quoq; lib. « cap.^, hoc exemplum recenf st. tAulier qu£dam, inquit, forma pr£flans, diaconi cuiufdam in Afid, cum a JUarco haretico mente et corpore corrupta,diu eim effet fe-cutaipolled magno lab ore à fiatribus conuerfd,omne tempus in cxomologefi confummauit, plangent er li mentansAbidem e^quot; de Rhodanenfibus mulieribus fe-dudis f :ribens,ait,cds in publico exomologefin ficifi fe. cfit£omgt;iia, ctfi non fat is explicate er plenè di-
cuntur,tarnen ad eiufmodi quandamformamerqud' ß proceffum rejj)iccreuidentur,titlapfiprimlimpro ratione deliHi admoniti erobiurgati, deinde per pu-bheam poenitentidm cenfifii er recepti ßnt.Haeßm' pheiforma non contenu R.omdni,duriculitrcmcon‘ fifiionemer fatisßHionem inuenerunt amp;nbsp;inHitue-
runt:fi tarnen cpidolis qu£ dementifilfo tribuuntur, credendum edpotiiis quàm Judino,lren£o er dementi Alexandrino,qui ne uerburn quidem ea de re fi renafd Deofinemora,cr demum confignari ab epi- i° dunt. Ham in prima cpidola Clementis,primo tomo fcopoiid efl,fepti firmem gratia ßiritus fandi perd- nbsp;nbsp;Conciliorum,fic habetur : Qjiàd fi forte aUcuius cor
uclliuor,uel infideUtas, uel aliquodmalum ex bis qua fuperius memorauimus, latenter irrepferit, non eru-befeat, quianim£ fu£ curam gerit, confiteri hoc huic quipr£cd, ut ab ipfo per uerburn Dei er confi-lium falubre curetur,quo pofiit Integra fide er op^ri-bus bonis panos £terni ignis effugere, er idperpe-tu£ uit£ pr£mia peruenire. Item in eadem epifto-la : Petrus inflruebat adus uit£ fu£ omni hora euftt-patrinusdicet Romana cofuetudo babeat,ut perfingu 4° dire, er in omni loco Deum re fine ere, fir miter cogi-losfingulifufcipiât:hocefl,ut alius fit pair inns in ca- nbsp;nbsp;tationes malos cordi fuo aduenientes moxad Chri-
dum illidere, er facerdotibus Domini manififlare.
pere, quid incertus til uniuf :uiufq- exitiis uita, Cum autem regenerdtus per dqudm ßerit, er poßmodum feptißrmisjfiritus gratia ab epifeopo confirmatiis, quid dliter perßUus Chrillidnus eße nequaqudin po-tcrit,nec federn habere inter perßäos.
Higynits uero,qui eodem tempore uixit, quo lußi nus illafcripßt, Hatuit, quod in baptifmo o' confir-mdtione,unus er idem,ß necefitas urgeat, fieri pofiit
techifmo, aliui m bdptifmo,dliufin confirmdtione. Hoc dccretü Higyni retulit Grdtidnui. AUigduit er Victor,qui aliqudto poll luflinu ßiit,bdptifmudd ton put. iubet entm^extrd cd[um neceffitdtis, tempore Pd fchdtis,cdtbolicu bdptifmd eelebrdri: ut in eim Epifl. t decretdliuidere eH.ïncdfu tdmenneeeßitdtis hberu
PoHea Pius pontifixpanitentibiu aliquot diesfatisfi âionis locoßatuit,utex décréta dus appdret.£ienim qui per negligentiam aliquid in terram de fanguine Chrilli dilliUare finit, mandaturpeenitere quadragin
relinquit,qucmcunq; ex gente ucnientc,fiue in flumi-ne,fiue in mari,fiue in flagno aut fimte baptifarc, mo do Chnßiane crcdulitatis confißionem declararit. fo cilioru. Inflituit CT Alexander papd,ne presbyter ab Kefirt podremo 'Vincentius ex tUartyrologio lib. 10,
tribui diebus: ^ui fuper Unteum altdris, qudtuor.z^'c.
Kccitdtur drcrctum ex Gratidno^w primo tomo Con
edp.io6:Pium, qui cocetänem iuliino fuit, bdptiflenu in thermuiiouAticofecrdfJe.Ciult;e oinnidfi uerdfunt, quid certius ell,qiidm idm turn myllcrium iniquiCdtu tn Romany eccleßd egijjè, in contdmindndd Jimphei buptif nifbmtdf Horum enim nihil de dUjs ecclcfijs Ie-gitur. Qitod ad impo/itionem nominum attinet, iuxtd dppeUationes Apoflolorum, nihildeeaclarèin
incclluofisdccipiatmunus,uteoruinfcelerdreticedt, aut minus digne pcenitentêad reconcilidtionë addu' cat, elf telhmoniü reconciliationisfirat. Erat hie aliquid dicendu dc ritu excomunicationis, cuius men' tio nuUa fit.Vndc colligi potell ,obfcruatdm elfe ton'
fuetudinemreccptam,utindicdrentur,quicotumacius peccaffent,Ecclefi£,ertomunioncpriudritttr.Sedde bis infra diectur. Hec dubiu clt,fiüfie aliqua cofuetu-huiiisfeculihilloriaindicatumcll. Hifihmeconiedu , dinempublieè poenitentidmdgendi: cuius noseyuox ram alicuificere liccat, nondum ßijfemorem impo- 60 ipfa Exomologefis^c phrafisin publico feu manifillo ntndibaptqatisApodohea nomina,quiapaucifiimi nbsp;nbsp;cxumologcjmfiicre,qualren£usutitiir,admonet.
Dr
'1}
DE CER.EH0NIIS ET R I TI B V S. ■
Deritlbus circaCœnam Dominicain.
abßentibus.lioc aut aliment am apudnosuoedturEU' charidia : ad quod nemo admittitur,nißqui crédit ue ram eßße noßram dodrinä,etc. Item ibidëpaulo poß: Dießolis urbanoru er rußieoru cactus fiant,ubi ApO' ßolorum Prophetarumq- literie, quoad fieri poteß, pnelegutur: deinde eeßßante ledor€,priepoßtus uerbd ßdt adhortatoria, ad imitatione tarn honeßaru reru inuitans. Poßha:ccSßtrgimus omnc5,€t precamur. Po
PKimuin longé certißimu efi, Coenä Domini hoc tempore ncc M.ißßam,necßacrificiu didä fitißße, IdPucharißiä. (Quemadmodu nee oßfirebätur Chri-^'•u Eco in canie celebratione,ßed dus corpus er ßan i‘tisdillribuebatur,ßcut infra dicemus. Quod aut in ^pifldts lgnatij,uthodic latine extàt,utrunq; legitur, ßaerificium immolare,er mißßas ßacere, partim eß l'^lßedfipartim no rede ex Graco uerßum, Iußinus, ßea profirtur,ut diximus,panis,uinum er aqua, turn ^^tntus,Clemcs,etalij huiusßcculißcriptores,appella nbsp;nbsp;prlt;epoßtus,quantumpotcß,precatur,zrgratias agit:
^'we Eucharißlt;e u tuntur. Sic enim Iußinus in dialogo
^ttnTryphone:Oblatio fiinilie,erc.figuratè ßgmfica ^itpanem Eucharißi£,que in memoria paßionisßult;e, f'itgitisabomnipeccatoanimashominu, leßus Chri /^“s Piominiis naßer tradidit poßeristut interim gra^ ^^^agamus Deo, tum pro mudo propter hominë créa ^'^Mm cateris qua co cotinentur, turn pro redeptio' ^^q»iliberatißumusapeccatis,erc.Etlrenjeus lib.st ^àdo nùxtus calix er fiadus panis percipit uerbu
plebs uero Amen acdnit.lndc conßecrata dißribuutur ßngulis,etabßentib.mittuntur per diaconos.üadenus iußinus. Sic er adfiatres hofrites in dodrina coßen tientesmißam eßße Eucharißia à presbyteris Komaa nis, ex Ircneo Eußebius reßcrt,lib. s,cap.26.qui er ad icgrotantes mißßam Eucharißia, Serapionis cuiußdant cxemplo probat:quod ßuo tempore ey loco comemora
bimus. nihil aut de appheatione mijßiepro uiuis er mortuis, nihil deniq-de impia ilia muttlationeEucha ^dgt;fitEucharißiaßanguinis er corporis Chrißi,etc. to rißiie,diciaut coßituihic uideas. Siitaq- lulUnus au-^odaüt ïremeus idëetiä oblationë,Eucharifiia fie dienduseß,adeum moduin RomanaecdeßaEucha-
OlJoiiaut Iren^ui idc diä oblationc^Euchariftia fre
^«tnter appeUatmec hoc,ßrede intdligas,incomodi ^^itq habet. Q^anq er hoc uerum eß,eum ßiepein di ^^tth négligente eße,er improprium. Attamenquid ^^htionè uocet,ipßele dedaratmimirum edebratio-
riflia edadminißratatfed cptßola: qiueßalßa eins epi^ ßcopis adferibuntur, plurcsritus omnib.aliß ecdefijs er feriptorib. in hoc feculo ignotos recenßent. Qjii igi tur iflis nugis deledatur,atidiat Anadetu de coenx Do miniciC adminißrationeßc loquctem epiß. ißn primo tomo Conditoru: ipßaut quando 'Dominoßaerißeat, noßoli hoc agere debent,ßed teßes ßccum adhibeät, ut Domino perßde inßacratis Dcoßaerißeare Iods pro
*‘^tncoenieDomini,in quadicebantur preces ergra-
*'‘lt;’■«»1 adiones. Sic enim ait Ub.i^jCap.i^.Qßinmus
^f’^öquiißificligenti,ßed gratias agentes donationie-
*'«■ IffucNos quoq; oßfirre uult munus ad alrare,fre
^^^nter,ßne intermißione. Eft autem altare in cedis, jo bentur. Ait namq- autoritas legis diuina. Vide ne eßfi ras holocaußatuain omni loco,eye. Epißcopusigitur
^^naßis etiä oblationis uocabulum tune ußtatu frU ““•gOj eo q panes ad ußtem canie aßßatim oßfirebätur, ^''Itetmimdri uidu habebät,er pauperes alebätur. Nunc de ritu dicemus, que nudum omnino er firn l^itißimu adhuc füißße,ex ijs quit dicemus intdligipo ^^h. I« Alexadrinaeccleßa Clemens,Padagogilib.z
ßacrificäs telles ßecu habcat,etplures q alius ßaeerdos, eroi inßolcnniorib.quippe dteb.autßepte, aut quinq-, aut très diaconos,quicius oculi dicutur, er ßubdiacot nos atq-reliquos minißrosßecu habeat:qßacrisinduti ue{limctis,infi-0te er à tergo,ey presbyteri cregione dextra leuaq; contrito corde er humiliatoßßiritu, ao primo ßent uultu, eußodicteseum à maleuoUshomit
%r innuit, ipßos frlitos eßße calicem diluere, ey in
l’Aime)libro Strom.Etiarn Eucharidiam, inquit,cum nibus,er conßenßum dusprabcantßacrificio. Perada l^idiiUt mos eß,diuißerint,perinittunt unicuiq; expo 40 autem conßecratione,omncs communicent, quinoluc' llt;docinsparteßumerc.DcG.illicanaecclcßairenieus ^aßßirmat, calicem ßolitum eße mißceri, er panem f^'^’^^ßeut inquit : Quando mixtus calix er fradus l^ws percipit uerbum Dei,fit Eucharißia,erc.
^'tum aut circa Euchari^iâobferuatum in Koma ^Kckfia, ßc deßeribit luftinus : Nor ßc ablutum amp;nbsp;'’^^tutum,adßatres,ciuos uocant,adducimu^.ubi cœ ^‘^jiunt^ut tarn pro nobii ^ pro reces iÜuslrato prece ^gt;gt;r, gwo inueniamur per uera dodrina er bona ope
rit ^cdeßa^ids carcre luminibui. Sic enim er ApO' üoli ^utuerunt^er fanila Komann teilet eedefia.
Et Euarislum^cuÇut Gratians nuit) îii^ynum,or dinantem, ut bafiltcie mißd confccrarentur,ßcut eiiti habet decretum: in einem eertè ußm nulla eccleßa mißaf appltcaße legitur.
Credat item, Alexandru precationib. facerdotum.
quando mißßie cdcbrätur,admißcuißcpaßionc Domini. Quiauercgt;ßubUadriano,icque atq-ïusiinus, hic *idigni obßeruatores mandatorum,eußodesq-, er ut so Alexäder uixittmiru ualdeeß, quod etus decretitußi ^^^näßdutem aßequamur.Poß precaticgt;ne,nos ßalu *‘lt;Wl«oƒc«Iû mutuo, deinde aßvrturpracipuofratri f^gt;ds, er aUx aqua dilutus : quibus acceptis, laudem ^patiarun adionem patri omnium refirt,per no-^^’^frijßandiq; ßßiritus,atqi ita Eucharißiä aliquan ^tvcclebrat. Poftpreces er Eucharißiä, totus cactus ^dnit Amen-, ea nox H braica lingua fignificat idem 'i^dpiat. Abßoluta gratiarum adioncpraßulis,er onimtione totius plebis,diaconi,quos uocamus, dant frgulis praßentib. partë panis çy calicis diluti, ßuper
nus in deßeriptione ritus ccena: Domini, mentione nul lam freit, deiner hoc crcdat,cundc Alexandru tum primumaqua er uinu eßemißceda docuißc, ex hac m tione, quod ex latere Chrißi ßanguis er aqua eßßuxC' rit.Keßerunturhiecin i epiß.de er et ali Alexandri.
Perßuadeat etiamßbi,Tclejßhorum inflituißße, utinnataU Domini noßu très miffe eelebrarentur: ■ cum omni alio tempore, ante hor£ tertiic carßum.
nemini mißßam edebrare licerct, quia ea hora Domi-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,, . ^onusincrucemßublatiis eßßet.ltcm,utanteßacrificium
eß gratiarum adio, atq^ etia defirre finunt hymnus diceretw Angdintt ; Gloria in exedfisDeo.
Kefirun-
»
-ocr page 744-«y
C E N T. 11. CAP. V 1.
IKÎ
|
Kefiruntur exDamafo,inprimo torna Conciliorum. Audiat er boe quidem Pium pontificë lufiino co£-taneum con^lituiffe, ut gutta qu£ in terram forte ceci dißet,lingua relamberetur:tabula uero in quam deci-dißet,raderetur.Si uero tabula no eßet, ut locus core rodcretur,er igne cofumeretur,cinere intra altare re (ondito.Habentur enhn hcc m decretis PijiSi fuper al tare calix fiiUauerit, forbeat minifler fitüä,erc. ideq^ Unteamina, que tetiger it [hila, tribus uicibus abluat, (alicefupcrpofito,erlt;iquaablutionisfumatur,etiux ’0 ta altare recondatur. item quod ordmarit, ut ijs qui non eßmt parati communicare, de panibus ,quos ad Ecclefia fideles dcfirebant,eulogia daretur, ibidem. Approbet er bane Soteris conlhtutioncm,qua fan xit,ut nullus po^l cibum potum'uc,fiue quodlibet minimu fumptu,mißas fiiceref.nullusq; abfq- patètis mo leihe obuëtu,minifier uel facerdos imperfiäa oßeia reUnqueret. ite,tiie preßyter mifßtm cunere duderet, fine duob.fecu pnefentibus.Cyuia enm pluruUter Dns uohif:u, ite Or die pro me, facerdos dicereteaptißime 20 coucnire,ut er ipßus reßbderctur fdlutdtioni.Vbi et ide Soterprtecipit,ut omnes eade die fideles comum' cit,excepté ijs quib. ob grauiu crimind interdiüÜ fit. Creddt denique, Sixtum confiituiße,utfdcerdote Kiffte dHionem in cipiente,populus hymnum decanta ret,Sdnilus faniltis Deus Zebaotb. Ex bis igitur,fiuerdfunt,uides bone ledlor,imquiti tis myftenu adfimplicé Puchanftic ritü etftatü, qua lé ex autorib.probatis fupra defcripfim'us,Mtds ce~ tantumficripta in ccclefijs pubUcè ledd effetde pract-puè epiiiola Clementis ad Corinthics. Sic enim ad Ro manos Dionyßüferipßfßc Eufebius tcHaturtSanila bodieDominicam diem peregimus, in quaueBràlegi mus epiSloldm,quamfemperadmcnitionisgratiale' gemus,ficut er priorem nabis per Üement'e feriptu. Eufebius lib.s,cap.iS:crbiiccphoriis lib.ii^dp.tt, contra calumniam Theodoti, etiam Pfalmoru er can tioniimiam inde à fidelibus copofitertmhekri^tM remomas cimulaffe: attame altera pdrté,ut erfuprà ^^^ celcbrdntium,dcitdtcmqi tribu(r,tiü,mcminit.quem' ’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ddmodumo'Clemens Paddgog.lib.i,cdp.4pflt;^^'_^ modii£,qudm crdnteacpoiicibumfterrplum afitata fiiffe,adm onere uidetur ibidem, er lAro Strom, ultimo. Autor refpenßonum ad ortbodoxos,quie lu^l o^endimus,laids eripere nondum ßifße aufum. De publicis congrefsibus. de locisßn quos couenermt,longè incertiora. C^ue r- nim in decretis er cofhtutionib.pontificumpriorum, f° mus. lllud adpoUrcmuadijciendu uidetur,quad neut Pß'liigynijSixtherc.deteplorum cofecrationib.et tuUa quedam, parUm imprefa, partim manuferipta Chronica admonent : fub TAadriano,anno fcilicet im-perij eins x x, feu ( ut Chronica quedam manuferipta babent) x i i,facra in ecclefia orientali, que prias E« braicè eelebrata erant,celebrari coepiße lingua Gre.-ca. cyjiod quiaprobatis autonbuscaret,nonufq^a-deo certum diffed uerifimile tarnen,fi de ecclefia Hie rofolymatana fola intelligatur, uii pulfis ïudeisper Hadrianum, gentes earn habitare caperunt, Sed quad ad alias ecclefias attinet, certum e ft, apoHolos in notn lingua ceremsniAs ubiq^ eelebrari fiatuiße. Affirma I^Viße pubUcos Chriflianoru, er honeflos acpios conuentus,hiftoriie turn boru tu aliorÜ tempóru teflatur: fed quädo et q crebrô couemrefolitifint, no ita ctarè exprimitur.Pünij epifi. ad Traianü, qua fuo loco fuprà adduximus, matutinoru couentuum memi nit.Ex lufiini uero defcriptione aliquo modointeUigi pote^i,duo ßiffe iïlis prtecipud in publicü coueniendi tempord.Primum,in baptifationealicuius,qab ^thni 40 eis ad ChrisHanafidé nuper couerfus er at: tucenim, ficutexea defcriptione darèliquet,conuenirefoliti funt.Deinde,dieb. Dominicistquos fèftiuos ßiffeetiä Dionyfius Corintbius meminitapud £ufeb.lib.4.,cdp. ij. Cuius ratione luRinus hancfubiungit, q, die Solis Deus mundum ficerit, eodéé^ die Chriflus refurrexe' rit,ae cofpiciendumfe Apofiolis preebuerit. Sicutaut de tépore cogreffitti no fatis certa haberi poßint : ita ornatibus ac uafis facris dicuntur, probari no poßut. ISeq-cnm autßcultates alere,aut tiplis er lt;edificijs publicis coftruendis opera dare turn finebat continute in omnib.locisperfecutiones-.ficut alibi de bac repro-lixius dicemus. nbsp;nbsp;n ec templi alicuius iuflinus memi-nit,fedfimpliciter ait: baptifatum addudum eße ad fiatres. Deniq^nec tcmporib.certis,neclocis,Chri^i' anorum cultus aüigati füerun'.frd tempus 'tndixiffe ui detur neceßitas,auc confuetudo,quia de die Dominico So luüinus dixitdocum uero monüraße commaditas. |
DedHionib.Chrilliänorum,?lbiiuf,utd{x'iwM,ß^ tos ßdto die conuenire Chrtsiuno^Jub Traianeßri-^ pßt, ante lucem,cdrmenq; Chriüo qaaßDeo conumi uoce dicere-.poHenfeßacrdmcto obRnngere^no in fee lus aUquodßed ne ßrtd.ne litrocinid,ne adultcrid co mitterët,ne ßde ßlleret,ne depoßtü dppelldttdbncgd rct.qb, perd(lis,more iiisßißedit, couentußluere. luflintfsueröprolixioresjfed turne ßmphcißmdi düiones recitdt,Ait,in cögreßib.iUis pubUcis tirbino rum dc ruRicoru,primüm lefta eße ?ropb(tctrunt amp;nbsp;Apoßoloru feriptd:deinde furrexiße cum quifiutrib, erccetui prapoßtus dicerctur,ordtioneq; hubiiße pd rdneticdjnuitati erhortunteud imitationié eorü qu^ prdleäd eßet.'Po^ed cœtü ornné ccfurrexiße in pre« ccs:quib.finitis,de E uchdri^id,ad qua preces prias (t gratiurudéUones dpraßäo didîæ eßent, ßngulispar tem datum. Postrema co tuliße^quiamq- uoluißent.ut fubfidiu pduperum,pupiUorum er tegrotantiuin,C/e. Keßrt Dufeb. lib.Ji^edp.t}, ex Dionyßo Corin.-thio, etiam dliorum epifcoporum, non Aposiolorum no adieda: funt, in reffionfiene ad quic^icnem cente-fimamfeptimam, fignificat, in Ecclefia fublatamfuo tempore fuiffie confuetudinem canendiper inUrumen ta inanima,er retentas fimplices cantiones,ideo quoi cantilen«e ad crepitacula er organa mugisdecereui-derentur puerasq Ecclefiam. Sedquèddehymnis,re ßonforijsfeu antiphonis ,per uiponem angelorun Ignatio indicatis,dicitur,fide caret:etiäßid Socrates, tur tdnti earn rem mont iti eße,ut propter earn neeeße fiterit è cixlo Mgclos de[cendere,crprlt;ecinentesdppd rere:mdximècum pfalmis er lymnis eeeïefid M no caruerit. Porro quib. partib. ednon Mißieab uno-quo^ pentißeum KomMoru ( t^uib. tamenpärum nd hibendüfidei eil ) au^m fubinde ßt,ßuo loco o^cde- |
|
DE CERE MONIIS ET RITIB V S. «7 t^ffrmat Damafus 'm uita Euarißi, inßituiffe eurn, utfeptem Diaconiepifcopum concionantem eufiodi-fent,propter ßylum ucritatis:id ell,quafi ucr£ dodri na teßes.primo tomo Concilioru. Deinde ex decreto Clementis apparet,in templo dißinda fuiffe loca,ubi prefyteri et fandi ßeterint.uetat enim,laicos preßy tcriïi mgredi, dum facerdotes mißas célébrât, primo tomo Conciliorum. Eli ey hymnus,Sandus fandus, (}‘c. quem paulo antè à Sixto inßitutu diximus, inter celebrationê IJiiff£ decantatus. Ante eurn uero hym-num.cantio angelica,Gloria in excelfis Deo:quod in' fituit Teleßhorus, cy alia qu£dam,qu£ modo retuli tntu,utDominus uobifcu,Orate pro me.m tomo pri-Wo Cociliorum. Sed h£c,Rom.cptfcopos ceremonia-nmfrbricatores pr£ alijs fiiiffe,manififiè coarguunt. De ritu orandi. lo fxttndimui, z^pedes excitdmui in ultimaacclamdti' jo Sedhæ ?^ßmiles de Romanis epifeopisnarrationest P Reces ueteru Chrillianoru. uidentur fitiffe dupli ces:ali£quidëpublic£,ali£priuat£.Depublicis, iudini defcriptio habet in Apol. 2 : Poft h£c, inquit, cofurgimus omnes,cy precamur. Hißoria de legione ^rifiana in expeditione M.arci Antonini,qu£ exerci tui in ardentißimaßti,pluuiä precib. à Deo,tcße Ter-tiHianodmpetrauit: indie at,or antes gemb.meuruatis prouoluiffc fe in terram. eumq3 orandi feu ßatim feu titem antiquifiimum cy communißimum fitiffe omni ^wfeculis apparet. Clemens etiam in ultimo Stroma^ law fignificat,or antes folitos abijeere f; in terramSis mal ey de alio quodam prccandi geßu, publico an pri a«o incertu ell, fie inquit: Caput cy manus in cadum ne orationiSyalacritate jj)iritus,crc. Antiquus ey bic mos cll,orare freie couerfd ad 0-f^tntè,quemddmodu ReßpoJator ad quteßiones ortho ioxon apud lußinü inquit-.Tepore precu ßgt;eäamut TJ ^fßjß diu in Chrißianifmo ohßruatioes quaf ^nnes ad Oriente, tanq mundi partem honoratiore, jTjL ^^ ^^ neten Teflameto petitas,legentib.htfto' ïudaicu ritum cy cbfueludinë accomodata.fiue ^ na' tieyeducati'quidÜinïudaifmo,libertatëCbrifiianam ''ittlis.Eeliquauer6quaibiplurimapertexit,dcpri- 40 nointellexerüt:fiucq,abrogationesrcpentinasomniu rituum ludaicorK,magni ey praßätes in Eccleßa uiri Cadorationem Deideßinatä. Eumqi fitumeccleßü teeepifje indicat ab Apoßolis,quemddmodu ey- oradi Worein, M.cminit Orientis etii Clemens in ec loco ubi Waki de oratione dilJeritjCrait-.imaginê eurn effe diei ^iu orationib.moncre uideturpat omnem locum zx ^^npusfacru ejje:quouis igitur loco ç^tépore orandu fixier ßmper quidë,quicquidetiadgas,no folum ma “for in meridte ac circa ucß)erä,cum itur cubitu (ijs ^gt;^inuicib. ordre ufitatüfuifje ojlendit ) item ante et io^dbü.ßc enim inquif.VniuerJa eins qui cognitio-^^tiditus ell, uit a ell quidè Celebris ac famllus dies W, atq- ci quide facrificia funt ipfatpreces ac lau-^tt,crquie ante cibu funt ftripturarU leHiones. Pfalmi ^‘^^hymnijdum tibus fumitur,z}‘ antequa eatur cu ^'fttm.quin etia nollu rurfus ordtiones.Uem,is qui ell ^'‘èdtione prieditusj.per tota orat uitä,etidmß nonul ^tertif Q- definitas boras orationi conftituat: tertii fibcetjextam cr nonä,applicantcs eas ad myßerium G'uenerationè Trinitatis. Reprehendit ibidem ey ^lofrm orationemter orationem uocat quemcune^ ^Um lenem animi motu cyfufurru, qui intus fit fine ^^tiuoce, EpißolaSmyrnenfiü, quam Eufeb.red ^^■'^^■S,cap.is, indicat hune moremPolycarpopcrt fiiuumßiiß'e, totas dies çy nodes precibus immora- 6o mini natale,quoetmq; die 6 Calendaru ianuarij uene-f'jCquot; propace omnium per orbem terne eedefiarum, nbsp;nbsp;ritßta er s Qalend.Aprilis,quädo refurredio accidie, Chrifli |
«S Deum fupplicitcr inuocare. luüinusin Apologia ad Antoninum,etiam Eucharißieas ßdffe Chrißianispre ces admonet : Gratitudinem, inquit, iüi approbamus ucrbis,bymnisq-,quod nati ßmus,quod ualctudini con fultumßt,quc)dßecics rerum conferuentur, quodui-ces dnnu£ bene fuccedant, quid immortalitatcm ße-rare ac impetrare liccat, De ordinatione. 20 ^nandi ccclefia mimßrosßciri exaéle non po-teil, ideo quid probatd teßimonia ea de re in hißoria huius feculifrrè nulla habentur: tarnen certo ordine ey ritib.prieficifolitos ecclcjijs doHores eyguberna' tores, uel hißoria de loanne apoßolo teßatur : quem narrat Eufeb.lib.3,cap.z3,reuerfum ab exilio, rogatii ^0^ ßatrib.ut uidnas perlußraret proumetas, ibiq^ eedefias coßitueret,c5ßitutas uero epijcopis lt;y mi-nißris inUrucrct.De ritu objeruato in eleillione,pr£-fertmpluriu,apud Eufebiu uocabulu axipo! (y nXa. fw/a^v adinonef.q, feiheet ußtatü frerit,per forte mi-nißros ecclcßd deligerc.'Vnde cy clerici,qui in rninj-ßeriu ledi effentßieebantur. De ordinationih.por rà Romanoru pontificum in l ibrii Decretoru,ac pr£ cipuè cpißslis ipforum, multa narranturtadeo ut fern per in Decembri dicatur de certi numeri ordinationi bus in eo celcbratis, ey non in alio menfe. Ac mentio fit graduum ey dignitatum, quas in alijs hißorijs huius dtatis nondum leges : ut M.etropolitdni, epifcopi prouincialts,patridrth£, primalis, fuffraganci, zyc. omni fide carent:utfuo loco demonßrabitur. Defeftis Chriftianorum,acpnmùni dePafchate. rii^ huiusfeculi animaduertere ßcile eAtcy uel unuin exempludecelebratione Pafcbatis,inplurib.locisdd fine perturbatione infirmoru no poße fieri exißima-rut. Cuius fentetu etiam Augußinu fitiße apparet,qui didu hoc célébrât lt;y laudat:Oportuiße fynagoga cu honore fepeliri. Certe diuerfitas in obferuationepa-fcbatis,teßimonij fatis ell,q fiierint tenaces ueterucy iudatcoru rituu,multi pij ey laudatißimi uiri. Aianfit enim ea diuerfitas abApoßoloru tcpore,ufqi ad uido re Romanu cpifcopu,atqi etia diu poll. No enimlegi so tur,quo tcporeinecclefijs orientahb. prorfus abroga ta fiterit cofuetudo eelebrandi pafeha more iudaico, quoeuqi feilicct Alartij die 14 luna incidißct:niß quoi poll acre ey pertinax Vtdoris ey eedefiarum orien-t talium dißidium decretum ell, ne quis earn controuer fiam unqua refufcitarct.liicephorusIib.a,cap.t9. Cu contra Gadi diem und anniuerfariu,quifitit 8 Calend, Aprilium,obferuaret,in quo pafeha eelebrarit, dicen tes, ut Theophilus indicat : C^uid nobis necefje ell ad lun£ coputum cu ludais pafeba freerdamn ßeut Do |
|
»«9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;€ fi N T. ! I Chri^i dttemuf päfchd cddrärtiln P.ogt;nlt;tnd utrè ec deßäpdfchd.qucmddtncdmi ïren£tMte{idtur,dieT)o minico p oft decimdmgudrtdm luna celcbrdrunt : idq; Pum pontificein primùm in^ituiffe, ex Uermetis ui~ fione quidam prodiderunt. Scd cum firtaßts decretum illud'ab omnibui eccleflii pariter non ohferuaretur, Vidorfecutui, non fine magnis motibut z;' difiidijs i' dem rcpetijt:çr Afiaticat ecclcfidf,ficut prolixe Eufte bi!ti'recitat,nolentes earn cofuetudinë fufiiperefimul omnes excomunicduit. Hic idm iÜud obfiruandü eft. Apollolos ^zyapo^dicos uiros,ne^ de paftbate^neq; de alijs quibufcunq- fiftiuitatibus legem aliqud confti-tuiße,fedlibcrtatcmfiluam cintegram omnibus reli quifie: quemadmodum Socrates hiftoria EcdefiaHi-ca libro quinto,capite uigeftmoficundo, de diuerfa pa fchatis, aliorumq; rituum objeruatione prolixifitmè dijputans^clarèinquit-.PlemoApoftolorumquicquant de iUo (pdfihdtisfiUicetfi/lo ) finciuit.Et paulo ante: Kufquam Apoftolus,necipfd Euangeliaftugum ferui-tutis idis tinponunt, qui ad pr^dicattonem accedunt: • Sed pafthatis fèHumyZf alias dies fi flos,ip ft homines fuis quique loots propter remißionein labarum,ey me moriam falutifir£paßionis,ficuti uoluerunt,excon-fuetudine celebrarunt.Pteque Serudtor hcc,dut Apo-floli, nobu lege aliqua obfertiandum eße mandarunt, ere. Contra qua tarnen hbertatem fatts duriter igna • tius in epiflola ad Philadelphianos inquit : dutcunq; cam lud^is pafcha egerit, autfolennia dierü fiflorum earwmfufceperitiComparticipdbiteis qui Tiominum er ApoHolos einsoccidcrut.'Vbier altorum quorun^ : dam rituum, non fine fuflicione fi'fationis, memimt: Dies fislos, inquit, noltte inhonorare : Q^adragefi-mam uero nolite pro nihilo hdbere-.imitationem enim continet Deiconuerfaticnis.Hebdomadam etiarnpaf fionis nolite defpicere.De pafchate hade mts.quad fi-flum f olu in biilonjs memoratißimu eH : nam de alijs paueißima leguntur. Cijio magis mirandum eft, qua audacid Polydorus plerofq; dies, qui podea fijliui hd bitifunt, ab Apoftolis inflitutos er ordinatos ejfe,di-cdt:ut aduentuni Domini,natalem er circumcifionem ^ eiufdem,Epiphdnia,purificdtionem Marite,dies Citia dragefimales, dominicain Pdlmarum,diem cana Do-mini, parafceuen,pafchd,afcenfionem Chrifti,erpen-tecoftemde quorum fillorum nutlo, excepta Pafcha.-te, expidcßi firè quequam legitur, Diem natalis Domini oHauo calendas ianuarij eelebratum efle,fu-pra exEpiftolapafchaliTheopliili indicauimus. De dieueró Dominica diximusinlocodepublicis con-grcftibus ,exteflimonijs ïgnatij er luftini, legitur quidem er de alijs fiftis, fed non alibi quimtnhifto- r ria Romanie ecclcfi£: ut de fifto Epiphania^dc Domi nica in albis, denataUtijs Apoflolorum,in quibus fint confecrand£ uirgines, m hiftoria er decretis Pij pon' tificis. Sed ex Eufeb ij libro quarto,capite tf,non ob-feurè apparet, Chriftianos iam fub Antoninis confue-uiße celebrarememorias fandlorum,qui martyrium ficiffent, agere annuos er folennes conuentusad eo-rum fcpulchra,no fuperfticione aut cultu quodam. Sic enim ibi Cbriftiani,qui Polycarpi eftd cödunt,dicunt: Üos tantum offa illius nafh conJidiinus,ubi idfien de ÿ cebat : ubi ctiam, quoad fieri potefl,(angregalfS cum |
. C A P, VI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«*♦ exultatione er gaudio. Dominus, wtalemmartyris fui diem, cum ad memoriam eorum qui anted certd-tarunt, er futurarum exercitationem depraparatie“ nem celebrarelargietur. Dededicationibus templorum. DEhis,inalijsecclefijs nihillcgituneruerifi' mileeft, ante Conflantinumeos ritus in ufu non fi(ifje,nifiquad in hiftoria Koman£ Ecclefi£pri' mis tribuuntur pontiftcibus. tioshosteftesnonpofi o fenonhabere fujpeâos, certisargumentis fuoloco declarabimus. in altera enim Clementis eptftolaadia cobum, ita cldrèfcribiturtEcclefiasficite perçons grua loca, qua diuinis precibusfacrare oportet,^ nt fingulis facerdotes diuinis crationibus dicatos pont, ita er EuariftiK slatuiffe dicitur,bafilicAS confecrare per Miffiam-. altariauero undliene Chrifmatis,(rft* cerdotali benediélione:altaria uero qu£ no (fient con Ürudla ex lapidibits, ad ufum celebrandi oficid diui' na confecrari noluit. Secutus Uigyniis decretum idem o tulit,erh£c audlaria adiecit ; Simotumfiiertt altare, Ecclefia denuo confecretur. item : Siparietes tantum mutantur,er non altare, falibtis tantum exoreizeiK^-Si homtetdio uel adultcrio ecclefia uiolatdficribdUi gentifiimè expurgctur, er denuo confecretur. Deleiunijs. OKiginem habuifie,atqi in Ecclefia diti durafie inde ab obferuationibus itidaicis, perindeut aha multa,rtidm ieiunia certu eft, qua mplurwistC' clefqs non minori folennitate er religione quam Pd' ’ fcha ipfum obferuata funt.Et quidem initiumfiierunt, er quada quafiparafceue eelebritatis pafchalistquam obrem er ieiunia Pafchalia,ideo quad aliquot apud alios diebus,apud alios feptimanis antepafeba obfer-uabantur, diftafunt,ut Eufebius indicat. i^oc alium legos eorum fitijfie fincm,pr£terfolam cofuctudinem: mfi forte propter preces er h£c confuetudo excogiti ta efl,ficut in fcriptoribus firè ubiq; coniunguntur ic' iunia er preces : quemadmodum ex iuflino liquet,^ iren£o,qui preces Chriftianorum coniunftascumieia 9 nijs, etiam miracula mortuorumreuiuifcentium een-fecutafcribit,libro aduerfas b£refes fecundo,cap.yy, Puitautem omnibus temporibus ,criit omnibus ec' clefijs, buius ritus tanta diuerfitos, quanta ne quidem explicari propemodum poteft : cum alij diebuspluri bus, alq paucioribus, alij alio tempore ieiunarent. Eufebius ex lren£o h£c uerba refirt: N?$ Jo die tan turn difceptatioeft,feddeipfa ieitinij jpeciefiquidem edijfibi unum diem iciunandum efie putant, alij duos, alij plures,alij quadraginta,horos diurnos er noftur* nas computantes, diem fsum ftatuunt. Habentur de illa diuerfitate qu£dâetiam in epiflolaTheophHi:bi ita lia, inquit,alij plenos quadraginta dies ieiunabant, alij uiginti : alij dicebant,feptem dies, quibus mundus concluditur,fibi fiifficere : alfiquia Dominus quadr 0 gmta diebus iciunaffet, alij quadraginta horos tenere deberent. Ignatius Philadelphianis idunium quarta amp;nbsp;fext£firi£ pr£cipit : CiHarta,inquit,erfe^tafi^ ria iciunate. Vb i er idunij diei fabbathi er Dominici menumc,er gt;^i»ds uiolentcr contra dofttnam Apofto licam er hbertatem Chriftianö in eiufmodi uerba ent pitiCUiicimq^ Dominicain çr fabbatumnonieiunaue |
|
In DB CERBMONHS ET R IT IB VS. ^i^tater unu fabbatu f^a^che, ipÇe eft Chrifti interß-^or.qua tame plane ßppoßtitia ejjc,tnßa dicetur. A' ^liibufdam etiam did Mercurij e^ Veneris iduniü ob-ft^Mtum efte,Clemensßbmdicat libro quinto Stroma ^o^iUbi de uita orperßdione hominis cognitione pfaini loquitur : üouit, inquit, ipß ieiuiiij quoq- ani ÿnata horum Herum, quarti inquarn er fexti.didtur *^tem iüe quidem JAercurij, hie ucro Veneris. Eft O' in eanonibus (quos ApoftoUs attribuant ßcdßlß ) ^tieiunio ßria quarts,ité parafceues, er ieiunio qua-^^‘^gefimalitquod in Romana eccleßa primus inftituif ftftrtur Telej^horus ; ut fcilicet omnes clerici feptem ^tbdomadas plenas ante paf :haa carne er delici/s ie-'‘inarent. Hac conftitutio reßrtur in prima décrétait 'i^'-ieftbori. Quando autem hac dinerfitas caeperit,no ^Iqi adei certum efl:uidetur tamen,üatim poft Apofto ^“i er has er daas diuerßeates in Eccleßa ortas eße. i^enatis, Eufebio reßrcnte,de diuerßtate iduniß ut de ^^Uildeuetu^aloquitur,er nominatim addit:lï£c ua fietas obferuationis nö nunc prim urn,neq; noftris tem *0 poribus ccepit,fed multo ante nos. Certu uerô hoc efi, lt;^imodum diu duraße earn diuerßtatem, needum fopi' ^^tn ßißc circa annum Chrifiipropemodum quadrin-i^iitefimum: quemadmodum ex Socrate Contiantino-politano uidereeH. Deaqua luftralijfeuafperfionis. jNfptrfjcrpjjm/« ceremonias infiituere ,rcliquas ^tclefias ßrtaßepuduit : fed Romana, fi-onte femel P^ftifia,nihilno etiam meptißimaru return aufa eft. 5iwi«HK, utfupra didum efi, pofterioribus tempori-^w ifie Huge uideantur confide, er pro antiquis uen iitate. Ham de ufu inftituto aque afterfionis ,tn alia-’'“Hi ecclefiarum ritibus nihil prerfus inucnitur. Ac fa Nf Biiru efi, fiturn fiit caput omnium ecclefiarum Ro w««!« epifeopus, quad tam nullos mddaiis fuis habue ^^^obfequentes. Adfenbunt autem idam aque confie-^titionem Alexandro primo, inftitutamhoc décréta: ^uam fale conßerfam poptdis ben:dicimiis,ut ea cun ^^iafterßßndißccniur acpurificentur: quod er om ^buifacerdotibus faciendum eße mandamus. Sequun 40 bus dßcie'bantur,eamuincer€tetexcuteret.Q^od fiu i^trationes non minus ineptie,ae impie : l^amß cinis vitale aft er jus fanguine populum fandificabat atq^ ^iiiibat, nudto magisaqua ftie afterfa, diumisq; pre dbusfacrata,populum fandificat atq; mandat,ere. ^(ùm hec omnia ethnico alicuipontifici,qui turn Ro tueadhucfua collegia habebant,potius tribui poßunt, 5«im epifeopo Eccltfie. De copulatione,ut uocant,feu fponfi amp;nbsp;fponfae benediftione. Ritus aliquos pios cr honeftos ab eccleßis paßm, so etiam circa nuptias légitimas obfieruatos eße, igt;onefidubium.Cluid tarnen in eo genere pro more a-Hebabuerint eccleße,apud probatos huius feculiau-iwes non legitur. in Romana uerô ecclefia ,fi E uarifii itcretis fides adhibenda efi, confuetudofuit, feeminä boneüè ey légitimé uiro dcßonfatam,a facerdote pre dints et oblationibus beaedici.Sunt tarnen qui hoc de» (return ad Soterem reßrant. CQnfuetudinem aUdm agendi cum uitd de/ùn-^if,lt;lMm [ej^tUendi iniefid terra, ni legimw. |
It* Vigiliarum erexequiarmnapud probates aut ores nul laßt mentio:necucrißmiledi,chriflianosEthnicO' rum ritus imitates eße. Obiter hie meminiße libd, quod uieephorus libre tertio, capite dedmonono fcri bit:oßa folidiora Ignatß longo tempore p6ft ißdU' toribus dus Romrf Antiochiam eße ddata. f^a narra tionemaniftüèfrtetur, hocfcculo nondum notant ßß fe,autinualuißcftperHitionem illamanilem,derdi-quijs fanilorum. Accedit ad hoc,quod profiteturfe d ’ó gnorare tempus,quo tߣ translationes reliquiarum ex uno in alium locum caper int. Idem er de pere' grinatione hominum ad templum er fepulchrum Clc^ mcntis,dicipotest, qua in dufdem Ubri capiteprace-denti narratur : fed in qua narratione neq- loei, neque temporis, neq; aliarum dreumftantiarum, qnlt;c ad nar ratienemprobabilem requiruntur ,mcminit. utfrcilè appareat,pro rebus ueris frlfas er confinas narra-tas eße. De difciplina amp;nbsp;moribus extemis Chriftianorum. JO 60 VTile etiam er iueundum efi, mores cr res externas , que in communem Chriftianorum inci dunt uitam,ob[eruare.lnde enim de puritaté er impuni ritate dodrinie,zr defi udu uerbi Dei, iudicia er documenta non admodum obfcurafumi poßunt. Hoc ignur feculo ChriSlianos in inflituedii ac regendis mo ribus fecundum praceptafacrarum literarum, diligen tiores er cautioresßiße, inde confiât, quad uaria ab ' Ethnids, ludais er perfecutoribus ipfis ohijdebantur crimina,de quibus fupra in loco de Eerfequutione dixi mus.Vndcferio ac diligenti fiudio uerhum Deidifcen' di, propagandiép ad.alios, turn miniftri turn auditcres pariter tcnebantur. Ac tefiatur TatianuS, omnem at pud Chrifiianos aitatem atq; ordinem philofophari,er uirgines eranciUas ad land fedétes de uerbo Dei loqui confueuißc. Ac in ipfis quidem, qu£ turn graßabantur, perfequutionum ftudibus, neeeßitas eos ipfa impulißt uidetur,ut reUgionem CbrisHanam animisitainfigere Rudcrent, ne exquifita acerbity tormentorum, i^iti' dium acre er diUgentiam fuus etiam fiudlus confequu-tus efi.Haudenim unquam Chrifiiani,conßßione,con ftantia,acproßßonefanguinis proChrifio darioret ßerunt, er promptior€S,quÀm hifee aliquot fecuUs. Charitas praterea er dilefiio mutua inter eos firuens erat;cafiitatiß,iuftici£,honefiati,ueracitati,benefiten ti£,patienti£,longanimitati, er id gemis alijs pulcber-rimis uirtutibus impenfe fiudebant, inuicem fibi com patientes ,feß mutuà confolationibus in ealamitatibus erigentes,er in afflidionibus confirmantes.Hoc deniq; omnium commune erat fiudium, ut alij alics inflitueit do,admonendo,corrigendo et obiurgando adißearet, melioresq^reddcrent. Rara turn inter Chrifiianos e-xemplaerantabnegationum,contemptus uerbi diuini er communionis, autfeditionis,clt;ediu,ebrietatis,adul' terfi,iniufiici£, mendacifauantu, ßrti, fimUium'ue uiciorum.Tefiatur enim Plinius,non Chrifiianus ipfe, ad Traianum fcribens, Chrifiianos adulierid,c£des,a-Ihtq; feeler a non ßrre, fed omnia ad legumfententiam er confirmitate freere. Erant aut magifiratibusfub-iefii,fed quoad res externas tt politicos,cum laicßtum gg Ecde/iiC |
*«
CENT. II.
CAP. VII.
«4
|
JO quafi humants uifcenbus ChriHiani uefeerentur, re-ffondiße : Multum erratis,ó uiri.Qjtomodo enim in' io rint, er regnum Chri^i fiiritualein mundanum et pa finies ederent ilh, quibus irrationabilium quidempe- nbsp;nbsp;nbsp;liticum cceperint transformare, er niagis imperiuint Ecclef!£ minißriiquos nee ipfos à pubUcis oneribus im munesfitiße, res ipfa infi-a declarabit, ubi commemo-randumerit, quapietate çy beneficentia Imperator Coßantinus imtnunitatem legibus latis, iUis cötulerit. Patienter igitur er Hiam ßirtunam ac feruitutem Chri fiiani firebant,eirmagißratibus fedulo parebant. A ' tyrannis etiam iniuße oppreßi, acmiferèdiuexati,fe non fiüionibus aut feditionibus uleißebantur : fed pro perßeutorum conuerpone er pace ecclefîæ orabant, turn in ccetu publico, turn priuatim domi .quemadmo-dum in Apologia ad Antoninum lufiinus ait, Chri^ia nos etiamproinimicorum faluteprecari, Quinctiam in itinereagentes, pfalmos quibus Deumglorificahât, eiusq; bénéficiapetebant,canere folebant 'm lingua no ta.cuius rei excmplu apud Hicepborum cßlib. 3. cap. J7. Coniugium er nupti£ bonorabiles ab ijs habeban tur,nec erant nünißris ecclefi£ (ut epißopis, presbyte ris erdiaconis) 'mterdiél£,fcd potius mandat£, quem admodim fuo loco diâum c^ : nifi quad aliqui cupien tes eße expeditiores in tantis pcrfecutiombus,cr dono caßitatis pr£diti,ad Euangehum prædicandum er oxi lia firenda,à nuptijs non iußi aut coa£li,fcd juaffonte abjlinebant, Ciu£confuetudopo^eapaulatimin legê abire ccepit,in eo maxime toco, ubi my^enum iniqui' tatis efficacius egit. Proprium pr£terea Chrisha-nos tenuiße, er non, ut {« eccleßuprimordiß Hierofo lymisfiebat, communia omnia babuiffe, res m hifi o-rijs er probatis autoribus annotat£ tefiantur. Si enim omnia fidßentcommunia, quornodo pro pauperibus coüeäio effet fiäd in pubUcis congreßibus : ficut ex Jusino retulimus, er antiquum eu/m morem Ecclefi£ Koman£ fiaffe Dionyfius feribit, lAanere tarnen for tè aliqua ßecies communis uit£ potuit,inter minißros P.cclefi£,uiduaserpauperes,quiex£rario publico er oblationibiis alebantur. Mendieitatis enim exempla aut tcslimonta nulla leguntur. Milites etiam Chri-flianos slipendia fub ethnicis Impcratonbus meruiffe, certuneß : fid ubi iußi belli iu^as caufas Imperatores habere cognouerunt.Kefirt enimEufcb.lib.s cap, ^,cx Tertuüiani ztr ApoUinarij apologijs, Chrt^ianos fub 40 lÄ.trco Aurelio Antonino miUtaße. Dißrimina cibo rum cefi pieriq; non obferuabant,tamen cum multi il-iud ApofioUcum, Ab^iueant à fanguine e^yfuß-ocato, pr£cife ohferuandum putarent , fidtum eß, ut pieriq; Chrißianorum fanguine pecudum non uefeerentur. li'.nc apud E ußbium hb. f, cap. 1, in epiRola martyru Gailicanprum adfi-atres in Afia eyy Phrygia, Biblidcm legtturßirtißimam martyrem, obljcientibus ethnicis, cudtim janguine uejci non licett In qm epi^oU ctiamil liidnarratur.inter martyres uinHosapud Gallos,Aid bladem tjuendamfenemIiiijje,quifqualidiuixerat,nec tiliud in cibiim ufurpaueratpr£tcrpanem jolum cru-equant. Verum earn ob rem ab Attala inßgni martyre ab'tirgatu., tane^uam qui creatures Dei contemneret, ahjsq; fcandaliautor elJit-fordidam illam fuam confue tudinemabieciffe. Vndecoijeipoteß:, imita eledicia exerdtia err ore à fimpUdoribus Chriftianis interdum ’^If^i i*ic^pld ,q ult;e po^cd legis uim, b ominum fnpftflb |
lO iO tione adept a funt. nbsp;nbsp;Ab etbnicorum cr ludiioru et hi reticorum impietatibus CT fuperftitionibmfibi diligen tißime Cbriftiani cauebant.Tedis Theophiltif eft,Chri fiianes ad jßedacula qu£ ab ethnicis in theatris exhi-bebantur,non acceßiße: co quodputarent, finepecca-ti contagio (pedari ea non poffe. Quemadmodum if inludos theatrales,ut Chrißiano homine indignas,grd uißime Clemens inuehitur.iy theatra peßilcntiaeatke dram uoeat-.oeeaßonemautem conuentus causam eße turpitudinis.aithb.-) Ptedagogisap.n. Etquôdl’oly carpus neeftare nee federe in eoloco uoluerit, ubi ali~ quando h^reticorum blaßhemias audiuißet jlrenitits tcßatur. Eftq^ ucrifimilc, id non tantum dodores,fed alios quoq- Chndianos obferuaffe : utpotcmcmoresil liusfententi£,n is ne ave dixeritis. ^^ß autem uenßmile eßpropter crebras C7 crudeUßimas perfecutiones,Chriftianos quondam, fibifuisq; wribitt diffifos,exiliu potius ele giße, erinfoUtaria locafe ab-didijfe,ibiq;, quia inter homines tutô non Itceret, inter ßras uixiße, Deumq; coluifße : tarnen apudprobates autoresnihil tale ßdü hoc jeculoreperitur.Qtiodar gumento eßepoteß, Täremitarum genus uit£autnon-dum in ufu juiße: aut propter neccßitatcm.cr non opt nionem,ßeu fuperßitionem potius exceUentis cultus dt uini, fufeeptum eße. Is enim erat ßruor Christin confitcndi,pro'que eofangumem fuumßndendi.ut fe ßonte fupplicijscy cruciatibus oßerrent, nedum latibula qu£rcrcnt. nbsp;nbsp;Idem er de monachatu dici po-teß,cuius nullus fide dignus teßis mentionem fiait: nifi quad epißoU Décrétâtes pontificum,conieduras quafdä pr£bent decretis de cöfecrandis uirginibus. Et Vmeentius libro 10, capite n, in Alexandria Aegyptt monaßerij mentionem fielt,ubi fibulamßu legcndam quot;Eugenu récitât. Verum utru/m jußedoru tejiiumaß fcrtio,plufquam uerorum filentiu/m et pr£tcritio,quiti etiam contradidio ualeatßedor iudicet. CAPVT VIIgt; DE GVBeRnATIONE ECz clefiæ,eiusq3 reiu amp;perl'onaruin. E fimplici gubemationis firma.qualii à CbriHo mflituta.erub Apofiolis et ,^^ ^^' er exponendum uenit, quid hoc pro-ximèfequentifeculo fit obßruatum: qu£ eccle fia fint pliciregiminecontenta: qua uero paulafm priorem formam immutantcs,nouas leges er décréta coacerui quam minifierium querere uififint: ut agnofeatur, quo in loco myfierium iniquitatis,quod 'a tempore A-poßolorum agerc ccepit , hocq uoq;feculo magis minus ue efficaxfit ent. Duplex aucem regimims eccle fiaßiei firtna fefe nobis offert confideranda:quaruni prior,communem fingularumecclefiarum admnifini tionem : altera uer(),plurium, aut omnium inter ß confociatarum gubemationem compleilitun Ordo ^0 itaq; rerum poilulat,ut de iüa priusfie altera uero po ßcrins dicatur. Forma |
|
‘V FORMA GVBERNATIONIS fifptum Pauliän doHrinaßanicTuita honeßi ad guber presbyteru creatßet anno io £tatis epißcopu deleäu, Meulieccleߣcottocabantur.iieq; tarnenubiq^earn »o erinlüyriämißumcßße. Vndequigradus Kom£ßub fatteßlixcrbcatareperitureccleßa.alicubienimha Ecclefiæjquafingiilæufæfunt. yJE■rßgt;lMidoneas,do^lrma,coftantia,cojißiolle,ui' * t£ integritate et bono zde praditas hoc ftculo paß ßm ecclejijs pr£fÙ!jJe,cx doHoru ^ccleßaftitorum ca ^^^ogo^e^ deferiptione eorunde manißßu eil. Viuebat tnim adhuc multi,qui Apoftoloru auditorcs ßierät,^ Vocatio aç eleHio penes totà eccleßä erat:ct iuxtapræ fcticilocu docendi adeptifunt: alicubi ctia omißdaccu ^itA diligentia, m uocatione çx eleilione minut idonei 'ttrahabcnisfuntpotiti,ut irenautad Viélormfcri-^^I'atejlatur. Vt autem numerus certut ^pnefinitm ^nijlrorum ecclepa no cA in facris Uteris mandatum: iflt;ipro co ac cccleßarum neeeßitas po§lulauit, plures ««t pauciores habucrunt. Degradibus miniftrorfi in Ecclefia» na eccleßä,quanta ad hocßcculu,attribuitur:ßed cuiuß dam inferioris,utßuo dicetur loco,inucntu eße aßeri-tur,^per hos gradus aßecndendu fitmempe ut quis pri Et Hf mter eos ordo aliquis eßßet, er officia eccleßä' zo mmn fiat oßiarius,deinde leHor,poßea exorcida,aco Slt;M inter plures ccrta ratione didributa melius admi ^gt;ih'aientur,cTßucceßio minißroru ordine fieret,ne' affilias coegit perßonaru gradus aliquos conßituere et . ’^ößruarc. in ea aut re paucitaté cTßmplidtatem ple- •■‘fj eccleߣ hoc quoq; ßeculo cullodicrunt.Nam plu-^^tordines,quam hi trcs,(cilicetepißcopatus,presbyte ^‘ii'n,diaconatus,apudprobates autores non reperiun ^^'quot;•C officia qu£poßea osltariii,leäoribus,exorci-S^b ZT acoluthisßunt attributa, ffiaconoru cT hy podia üumeß loco. nbsp;Memorabde de gradib. eß, ^ tantum tonoru muneri coiuncla ßerunt omnia:ßic in Gallica- j o uniußeuiusUbet eccleßä reperitur epißcopus.in presby ”'lt; eccleßta, ut patet ex epiflola Lugdunenßu tnartyrü '^d Aßg ecclcßias,minijiri eccleßä: nö plures commemo ^lt;intur q epißcopm, presbyteri CT diaconi ; alijß-atres dÜtur.Eußeb.li./^„cap.i. Clemes Alexädrinics in[uis ^^^i:is qui hodie extant, nußquäplurtußeit mentione, ’{'‘im epißcopi, presbyteroru cT diaconoru : niß q, ali ^lt;^gt;1 uiduasadiungit,nec tarne dißerte ijs minißenu in ^ttleßa attribuit,malto minus gradu adßcribit. Tesla f«r etiä Hieronymus in epiß.ad Puagriu inAlexandri ^ tedeßa nb plures grad lu à M.irco ußq-adDionyßu^o ^lt;ß,quam epißcopatus.presbyteriu er diaconatus., ^initius in epiliolis, qu£ ei attribuuntur,ad TraUeß?s, ^^Steßanos,Tarßenßs,Philtppeßes,Philadelphienßes, ”lt;’ Mininit pluriu quam epißcoporu, presbyteroru er ^‘lt;tconoru.Sed in unaquiead Antiochenosmferibitur, ^^^tttat presbyteros,diaconußubdiaconos,lcllores,can ^^^lt;^hoßurio5;laborätes (ßrte wj^j/.v^c-;/« Gra:cus ^WiK babuit)cxorciflM,coßßßores,cullodes ßanHaru P^fiaru,diaconijßas,uirgincs jußceptrices CbrisiuVe^ •■“mut epiHola i'dd,dc qua mßa dicemiis,ita etiä h£c, ^‘ßanußquaalibiinautbenticis ßcriptis legantur,meri ^^^^c⣠CT ßuppoßticia: uidétur : nec uerißmile cß, ^^Antiochena eccleßä tepore ignatißquiproximè ad ^P°liolosacceßit,ct à Petro ibi ordmatus dicitur, tot Solidus perßonaru ccclcßaHicarü ßißc-.prxßertim cn quot;^beodoretus lib.z,cap.aa. autorßt, Plauianu CT Dio dinwniprimes in Anticchcna eccleßä more Dauidicos Pßlmos decantädi,in duas partes diuißs cancntiu ccieti ^^hiduxifße.Sed tarne iudicium penes leHorem elio. cendum cT patiendu pro Kuangelio promptes delige-. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re,ijsq-bocmuneriSimponere,utadimitationeApO' » Komana eccleßa,ß euoluasßcripta lußinicogno 0oßolorum rebusßuis reliäis, aut dißofitis, plurima CT lt;^iito philoßopbi, qui Kom£ uixit, er maximeß ui' nbsp;nbsp;remota gentium loca peragrarent,et Euangeliu pradi |
DE GVBERNATIONE ECCLES. gt;16 deas eu locu qui extat Apologiaßecunda, ubi de bapti-ßmi CT coen£ Dominicæ adminißratione agit,no repe rias perßonarum ecclefiallicarû alium ordinë, qquod nominat unu perfiüu TtxfefüTx fratrié,et quoßdä dia conos,c£teros uerö fiatres. Idlarrat Dicephorus lib.j cap aç,,Elcuthcriu ab Aniceto,uelpotins Anacleto,ßa» eras lit er as edoUßßicro eleri numero inßertu effiet^y is anno £tatis diaconi gradu accepißße,et triénio poil Hadrianoßerint, colligipotell. Qjtiuitas Komano' rum epißcoporu huiusßeculi deßeribut, cum ordinatio num mentione ßeiunt,quasij epißcopi celebrarunt,tan tum reßrunt epißcopos,presbyteroscTdiaconos ordi natos effe,nec ulltus Romani epißcopi decretis aut epi' ßolis pluriu graduum inuentio aut inßitutio in Koma luthus,ßubdiaconus,presbyter,poßremo epißcopus. in epiß.Clemcntis ad lac obu prima,menti ofit herum,epi ßtopi,presbyteroru,diaconoru CT catechißarui Ppik^ i.tribusgradib.ßacrametadiuinorudecretorucomißßt eße dicif.ßciUcet presbytero,diacono, cT minißro. E-piß. 3 ponit hosgradusi epißcopus,cocpißcopus,presby teri,diaconi,clerici,principes,maiorcs er minores,cT fidelcs.ßed quid de his epißolis uulgoßentiatur,ßuo di' terio CT diaconatußemper pluresßerut perßon£,pro cuiußq- locißeu eccleߣ neeeßitate. Teßatur Hieronymus in epili.ad Puagriu,tepore Apoßolorü, epißcopo rum CTpresbyteroru nonßißc dißmdtos gradus :ßed poßea inßshißmatis medium unum ex presbyterii ejße eledu,CT in excelßorigradu collocatwm,CT epißcopu appellatu, q ßjlo ordinationis officio à presbyteris diß firret. Vnde ltquct,circa h£c tepora eä in eccleßä mu-tationem captßße, CT epißcopatum no tarn diuina inHi tutioc,quam humana autoritate,propter bonu ordine CT £dificattonc atq; ßueeeßione gradu presbyterlo ßu periorem haberi. Hinc esl,q, Irenaus Sotere,Anicetu, VUgynwm, Vium, Telcjßhorum appellat presbyteros. 'Eufeb.lib.}, cap.i6. Keperitur çy apud alios iSla pro~ mifcua uocum epißcopi c!^presbyteri ußurpatio. Sub Traian o adhuc uiuebat ioannes apoftolus, qui in Aßa eratquaßßupremus ßndator et injßeiloreccleßaru,-CT qui ex '£pheßo ad uicina locaßolebat exire, CT par^ tim epißcopos coslituerc, partimßorte cleros eligere: fo reßrete Clcmete apudEußeb.li.i.ca. aj■ M.ortuo aut co. ApoHolatus in eccleßä ceffauit : quod eo ßällum eli,lt;^ ad horu doürinä erßeripta Deus uoluit eccleßä om- nibusteporib,eßßeobligatä. Tradiderunt autApoßoli epißcopis in uno quolibet loco eccleßas: ut lren£us Ub^ ^,cap.6}teßatur, Q^iauerödoürina Tuangchjin plures gentes euulganda erat, ideo ßolebant eccleßä il lußres CT cbßantes uiros ad iter expedites, er ad do- gg » eurent. |
|
CENT. IL carent. Hi euangelift£, dutapoftolici uiri dicebantur: eorivmq- plurimos adhuc fub Commodo fiiiße,teftdtur Eufeb.lib.s,cap.9, in quorum numcru Pantanus quoq; refèrtur, qui à Demetrio Alexandrino epifcopo miffus eft in indiä.dieronym us epiftold ad M.agnum,oratorë P,omanum,Tales etiam erant Eufebius,Vincentiits, Pc regrinus PotétianusiVincentius lib.io,cap.it;gt;.Eufeb, lib, f,cap. 17,ex ApoUinario prophetas noui Teftamen ti reccnfet,Agabü,tudam,Sild,filias Philippi, Ammia Philadelphia,Quddratuiqucrumquidahocnoftrofe ‘o culo fiterunt fuperftites. Verum no de uëturoalio Mcf fia prophetdrunt,fed euëtiis 'm eeelefia aut politia pra uiderunt er pradixerunt: nee ( ut in ueteri Teftamen' tol aliquam parte politicagubernationisfuftinuerût: fed tantum doHores fiterunt,à dono prophetia nomen prophetafortiti, unde in ecclefitsfingularemgradum'^ non obtlnuerunt,fed inter epifcopos conumeratifunt. ruslib,3,cap,2o. Teftisetiamgrauißimuser neracifi' mused tuft mus, qui 'm fccunda Apologia pro Cbriftid nis expreffe dicit, q, is qui preecipuus ed interfratres, die Dominica, ea qua ex cömentarijs Apodoloru aut / ■ Idemetiam dealijsfiidum cd,quifitciendis miraculis nbsp;nbsp;prophetaruineedefia leda funt,cxponat,admoneat, erexhortetur,utea qu£leda fint, bonder fandainu tentur. Si tedcs fujfcdos,uitas pontifieü,eorumqi epi ftolas citare libeat,nec ij quidë negabunt,epifcopos Ro manos tantü docendi ojficiüfudinuiffe: er nulle modo ducatus,prmcipatus,régna er imperiaadminiftrajfe, qu£ tune ethnici poßidebant. Deinde cumfacrainen torum adminiftratio etia ad regimë ecclefi£pertineat, uideas hocquoq^ feculo epifcopos er p^^tbyterosnon piguiffe baptifare,no quidë capanas er altaria,fed bo mines,de pracipuis Cbrlftian£religionis edpitibus 'm er eijcendis decmonijs mßgnes fücrunt.lAultd enim do na uariarum operatioim hoc tempore in eeelefia fitif- lo fe,tcfta tur Pufcb.fixto libro,cdp.3. Zo tas presbyter, Odrenus, çy lubaniis, Apameæ damontum lAaximils la zy Prifeilhe conuincere ey eijcere conati funt :Eufe bio er Hicepboro refircntibus,ex ApoUinario. gratia permififfe.Et tuftmus teftatur,eü quipracipuus fidt inter fratres,adminijbraffe eoenam Domimcaidia' conos uerèpanëercalicë cofecratu circivmfirre,er didribucrccommumcantib.er abfentib. etiaadfirre. Clauiü adminiftratio etiam ad gubernationë eccle pta à Deo,finguUs dieb.in nomine lefuChriftifub Pon ^°fi£pertinet. duarequidde ijsfiidufit, quadabreui-tioPtlatocrucifixi,adbenefi,cicndûgentib,diffenfat, terhicdicamiis, De auriculari cofiftione,er priuata Si uero ey Dominu talia phantadicè operatu effe diduri funt,duceinus cos ad prophetica oraculdiçy ex illis oftendemus, omnes adhunemodu deiüo uaticina toSf^hic folidègefta^ffeq^eum folie filiü DeLOjia' propter er in iïlius nomine,ij q ueri ipfiiis funtdif :ipu li,gratia ab eo accepta in hoc perfeuerdt,ut reliquis ho mmib.quifq; pro dono ab eo accepto bcneficiât.Damo nas enim alij foltdèacuerèexpeliunt,itaute:yiüiipfid malis ffiritib.repurgati,adfidem peruenerint,etincc de fia receptifint: alij uero fitturoru praf:ienttö,uifio nes dc prophetica uatiemd habétialij morbis laborates permanuum impofitionc curdt,ey famtatireftituunt. Jduercgt;,ficutdiximus,ermortuirefurrexerunt,erno bifcum annos multos manferunt. 'Verum innumerable lid fmt chdrifmdtd,qu£ eedefid per totum orbem dm nee füllens quenquâ,nec cuiquà ilia pro precio uendes, Sicut enim gratis à Deo accepit,fic gratis etiam admi-nidrat. Et alio loco idem }rcn£us fcnbitSicut er mul tos in ecclefia fratres prophetica charifmata haberc,et uarijs hnguis per ffiritiim fandu loqui,er fecreta ho }ninum,ubi coducibile eft,in apertu producere, er my deria Dei explicare audiuimiis. E ufebius libro quinto, capite feptiino, ex irenao refirt, RATIO G V B ER N A T I 0 N I S. Communis aut er ufitata gubernandi ratio in plerifq; ecdefijs no-admodu dißimilis fuperio ri fielt.tia epifcopi er presbyteri,munus erudiendi er doccnditurn iuuentutê turn plebë,fideliter obierunt; et inter docendu no tantu pur à dodrinâ euangelij tra didcrunt,fed etiam hareticoru erroneas opiniones re^ ■ futarunt.Taxarunt hominti uitia,inftiterunt admonen do, cohortando ad poenitentiü,fidem, noua obedien-tiam et cofifiionc,ey patientia, et cofalando afflidos, obiurgando tépeftiuè er intépediuè,iuxtaprtecepta ^lt;tgt; la ddTraianü:ubiait, Cbriftianosadulteria^cades. |
lïS CAP. VII. expofuerunt iuxtd analogid fidei.tiac üerd effi:,eu firi ptadedoru huius feculi,qua extant,te(lantur,tubifto ria.nam ex hiftoria Ioannis comendantispueruepifco po cuida in Afid,qui poftea latrofidus, d loanne reçu peratur,codat,cura erudiendorü adolefcentu epifco^ pisfitiffe comifiam. EHfeb.lib.3,cap.t3, Polycarpum multos dijcipulos habuifficfteftatur epiftold Smyrnen* fium. er trenaus in epidcla ad Tlorinu narrat, Poly-carptim fedentem diffutaffe, er ad multitudinë ferme nemficijfe.Eufcb.lib,s,cap.io. Nfcin Eerndnaeccle fia epifcopos e^presbyterosadocendimunere uacuos fit tffc,pdtet ex hiftoria Eleutherif quem pueru Anthid inat er Aniceto tradidit erudiendu ; ut narrat ï^icepbo flrudos.Eufeb.lib.3,cdp.z}Auftiniis Apologias, Et î ° philadcrium dare, hoc eft coenä Domini(eo enim no' mine tune uocabatur ) adininidrare : Eufcb,lib,3,cap, 23. er Ircuifus teflaturdpudEufebiülib,s, cap.n: QT Hicephorus hb.^, cap. 39,Anieetum Polycarpo mini' ftcrium Euchariftiæ honoris et coniundionis teftandi dbfilutione^zir ßdthfidionif feu panitentid impoßtio ne, dpud fide dignes huiia fecuUdutores nihil reperi-tur. }n epijlold uero Clementis primd dd ldcobu,Pc trits dicitur mdnddße,ut is cuiusfirtè cor nel huoryUel infideUtds, uel ah quod aliud peccdtü latenter irrcpfi-' rit, no erubefcat confiteri hoe ei qui priée ft, utabipfo per uerbu Dei er cofilium falubre curetur, quo poßit intégra fide ey'operib. bonis panos tetemi ignis ejftit ^° gere,et ad perpétua: ut ta pram id peruenire.Sed eu ilU epiftold uulgo pro ftippofiticia habeatur,G^dlus cum Petri dodrina hac no congruant,penes leÜorë efto iu diciimi,quid de hac re fentiendufit, nbsp;nbsp;Qttod dût publi cè lapfos etia cara eeelefia pcenitentia dgentes recept' rmt ^ abfoluermt, idexhiftorid latronisperlodnné apoftolü recuperati(fi tarnen no potius fabula eft,qu£ ex Clemente ab Eufebio lib.s.cap.z} refiruntur) appd' ret. Excommumcationéquoq; cos aduerfusficlerd tos zy h^reticos exercuiffe,teftatur Plinius m epifto„ Pauli : neefua fjmma propofuernnt, fed facras liter as nbsp;nbsp;nbsp;er qua iftis cognatafunt ifticita dclida,etiä ipfos inter |
|
DE GVBERNATIONE ECCLES. ‘*gt; f^probihere ^ çj- omniafacere ad conßmutate legum. ^ufebùnlib.j. cap, ij.ViâorRomæexcommunicauît torianu Theodotu, Chrißu purum hominé aßeretem. ^ufeb. Ub.f, cap.iS. Hicephorut lib.4.cap. 11. Qari» ^dmodum z^ ibidem 3laßü z^Plorinu à presbyteria of» bare fin reieâos, narrat idem Eußbins libre ;, caa pbet^et is,ex'lren£o:Eiicephoriislib.4yCap.3o.Elec ßb^omani epifeopi, fed etiâ alij excomunicationem ^xercuerunt-ioannes enim ZX Polycarpus pro excomn 2s uelarint:fied quia tefies illi funt fuffedt,et infiacris U Ileitis hareticos habucrunt,er uitarunt: Eufeb. lib.4, 10 teris talia minifierio no mâdata,et cxëpla in alijs eccle ^np.s^. Et ecclcfiarupafiores,h£reticos tangua firo ^tsguafidà beßiof undiq; ab ouib.Chrißi repulfos exclu Itruntjcùm admonitionibuf, turn adhortationib. adfra ^^ts,zrc.Eufieb.lib.4,cap.n.Vcrilt;m in excomunicando ßmmä uoluerunt adhiberi prudentiâ,n£ cui iniuria fie ftty ne'ue clauib.abuterentur, çr ne leuidecaufia quit ^xeomumearetur. Quarecum ViUor Afianat eccle-ß^propter diuerfam obfieruationè pafichatis excomu, gt;^iciiret,grauiter aUj epificopi eum obiurgarunt: çy ire gt;i^K adplures epificopos ficripfit,atqi earn excomuni-^‘‘tionem irritant eßco^endit.Eufieh.lib.t. cap.24, fon-o cum minißroru eedefix etiâ fît,cereinonias in-'^^rentes ad lt;edificaticnë et bonu ordinem,fine cona ßbntiarum laqueis, inflituere,et bene infiitutat obfier '*^te,etnö multitudine traditionum humanaru uerum ^^i eultum mpedire,nec fitat ceremoniaf tanquain ne ^^ifiarias alijs inuitis obtrudere,zy ex ijs edidaprato '^lificeretuidemuf aliarum ccclefiaru epificopis nuf-^wm attribui,q in fuis ecclefijs aliquas ordinär mt aut tuerunt.E-tfii aut penuria,aut etiam negligentia ficripto mm ecclefiafiicoru, qeoficculo uixerunt, de dufimodi fiyn/dis multos cireufiantios defideramus ( quotesfiunt de tempore,de forma proceffuu,de canonib.iuxta quos '^mutarint ceremonias, autaliqua décrétaproinulga ^° dectfiones er exectitionesfàd£ fint,item quoi er qua-^^t.cotenti enim fimplici,Apoßolicaq-, firma cedefia: les perfion£ fiolit£ fint intereffie) tarnen quid comaniter l^runt:nific^quidamrefirunt,ïgnatiüAntiochi£in-^bidffiecantionë antiphonaru. quad quam uerum fit, quot;^beoioretus lib.2,cop.24 odëdit,qui Ebuiano et Dio ^°fo id 'muentum adficnbit.Veriim ea in re mirè excef lbfeB.omanos epificopos,fi fcriptorib.uitarum ponctfi tuw er epiùolis corundem crcd(ttur,m(tniliüü eß.thi fniw reperiuntur ceremonie pluriingt;£,de quib.Ç'tperio ''• cipite diüti eß, er décréta plufquàpræcoria, quo~ cap. j 7 narrat, Dionyfitu dubiu illum cafitm de ludao À laids arena baptifiato, ad eedefiâ rctuliffie,eamq; con-^^nqiudamfriuola fiunt, quedam fiuperüitiofia,qu£- ^Qfiuluilfe:ercomunicofilio,quidficiendueffet,decreuif uerà cum Scriptura pugnantia: er tarnen nuüum. nbsp;nbsp;nbsp;fic.Eufieb.lib.s,cap.3:Eratres in Gallia feu martyres fua nèefi,quodnoanathcmatis panant habeat annexa. 1^diifint,dccreta defiacrisuafis trad.mdis,de no accu fmiis er iudicandis epificopis,de prohibitione coiugij: ^primatu Romane ecclefi£,er appdlationc ad ean-''f»: de abfiinentia 'a carne m quadragefima, de obfier ^bonepafcbatts,dc dedicatione teinpiorum,de benc-^'Hione aqu£,de cofiecratione uirginu,erfimtlia,qua bitruilta ibidëleguntur.Qu£fiuerèRomanisepificoa f^buimfieculi attribuuntur, facilepius ledor agno-fibopera er efficaciam myßerij iniquitatis. Alia uerà i^nini^erium pertinentia munera,qualia fiunt,orare Plt;^o (cclefi£ pace er tranquillitate,pro perfecutionum ^Idgatione, profrudu uerbi diuini, pro ampliatione ^bnflianifimi, er pro alijs turn corperaltb. turn ffiri-i^ulibiis bonis, item confiolari afifiidos, muifiere £gro-^^berfina dodrina er bonefia uita fe exemplum præ bß^^egi,attendere ledioni, ordinäre perfionos legiti ^^idminifierium uocatas ab cede fia er idoneas, er ß^dla,quis ed qui dubitet cum epificopos,tu presbyte ^nw, j«(tiij hübet pufebita kb.4iCap,tf,tell(itur,Poly |
tjo carpum per omnë uita fuam moris habuiffie, pro pace ecclefiarum qult;e ubiq; funt, Deo fupplicare. liarrat quot;Vincétius lib.iQ,cap,iof,Piii Komanu epifeopuadqfife lugentê Praxedßet^g^rotü Nouât R,et eu tota cogre gatione adeunoHu uenijfie. Tribuitur Komanis epifico pif Euarislo et Higyno, ^ dedicarint tcpla,zy chrifima te inuxerint altaria,autfalib.exorcifiauerint,et q, agua cum faleconlfierfam benedixerintiCr uirginesannoru fiijsfimiliaapud fidedignosautores nufqrepcriuntur, ledor de ijs indicét.Si uera fiunt,myflerio iniquitatis ia turn in fiuo loco ageti imputatur ; fin fiilfia,tu ipfi quide Romani epificopi in hoc exeufiantur, frans uerà ecru q talia de ip fis finxerut etficripficrutjnanifiße proditur. DE SYNODIS PRIVAT! S. VT aut gubernationisfingularu ecclefiarum uit maior cffiet,et certamina ucl dubia,aut alia gr a uia négocia, quie fiolent incidere, melius expcdirentur: ^° neceffie fiiit ettähoc feculo publica quadàgubematio' nis exercitia, er quafi iurifididionem confieruare. Me diocriter igitur conßituta: ecclefi£, fioUta fiunt fiuas ha bereercelebrarefiynodospriuatas, in quibus epifico-pus,prcsbyteri,diaconi,atq^ etiâ bid,de reb. ad guber-nationem ecclcpæ pcrtincntibus,delibcrarunt et confit m buiufimodipriuatisfiynodistraâarint, quantum au torib.inuenimus,refiremus.iren£us,ut eß apudEufieb, lib.4.,cap.ti,teßatur, in urbe Komana eportuiffie do-dores ex alijs ecclefqs uenientes,fiuà confißione ederef er fie iudicio fratru auficultantiû fiubijeere, qui dodri-nam aut probabant, aut damnabant. Nicephorus lib.ï fentcntiäadfi-iitres in Aßd et Phrygin perfcripferunt. fis 6o Vnde apparet,in priuatis fynodis ecclefias cöjultajfie de quafiionib. ibidé ortis, aut ab alijs ecclefijs oblatif. Nee eß dubiu, quin in dufimodi cögrefiib.perfonas ad mim^eriu elcgcrint er uocarint. na Egefippus apud E,ufcbiulib.4.,cap.i2 refirt, Cleophâ Hierofolymis ab omnib.fiuo copetitori priebtu elfie,eo q, cofiobrinus Do mini effet. Pracipuè aut in fiynodis agi fol chat,de Coer cendis ijs qui tu inter minifir os ecclefi£ eu laids Clm-fiiana profißione indignafècerât. lAodi uerà Coercedi repcriutur,admonitio,depofitio,excomunicatio.'Vnde Romæ à presbyterio 3ladus er Elorinus reiedi ob hlt;e refitn,ab lren£o,apud Eufieb.lib.s,cap.i4, et tf. ut Nice phorus lib.4..cap.io.dicûtur.er Vidor corianu Theodotu,Chri fin purum hominë affirmante,àcomunione rciecit.Niceph,lib.4.,cap.iv. 'E.ufeb.lib.s.cap.28. Side cretu Eij,efi dus:apparct ex eo,Romanos per pœniten ti£impofitionëiurantes coercuiffie.er fifiecüda epifio la uerè eidë tribuitur, apparet, facerdotes aut clericos epificopo no obedicntes,eiq- infidiasparantes, aut c5tu meliâfidétes,curia effie traditos.TeleffhoriisiOmnes zs f q»i |
|
»31 CENT. IL coiminione,pro fua quofq; ficultate ey arbitrio peelt' niam confirrefolitos effe. Éa uero pecunia in coumni arario eß prafido fatru feu epifeopo cotniffa, ut ptt pillis cy uiduis, ijsq^ quos morbus alia'ue caufa inopes ficiffet, cy qui in uincuUs effent,itê hoffitib.feupere-grinis, cmninoff omnib. quialiqua indigentiapreme-rentur,fubueniret.Dionyfius Corinthius,qui fub Anto le etiä efl, cauf is matrimoniales dubios nonunquä hic nbsp;nbsp;nbsp;nino Vero paulo péifl uixit,in fua epid.ad Rom-comen rffeagitatas.GratianitsHigyno adfcribit,q, hoe decretu 10 dat Romana eedefia in afflidos etpauperes cenfuetu dinem.Eufeb.lib. o.,cap. 13 : A' principio naq; moris eß (inqt) uobisfiatres omnes narijs iuuare bcneficijs-.mul tisff eedefijs qua funt per diuerfa terraru loca,cunda quib.indigét dedinare.Singuloru quoq; necefitates in omnib.cofolari, fed cy per métallo fi-atribus relegatis qua ufus pofcitprabcre.Hac ab initio Romanieccle' fiaficere moris fiit,à patrtb.fibihuiußemodiinfiitu quiaduerfus patresarmanlur, infimeseffecenfemus. Agebatur etia ibidé de receptione et abfolutione exco» snunicatorum panitentiu. Nfc abfinüle uero efi,m hts priuatisfynodiscaufasfeuliteset cotentiones leuiores de reb.corporalib.cffe copofitas,ut fuperiorifeculo ex » ad Cor.7 eß ofléfum: quia hoe fiit magis honeßu cy piu,carésfffcadalo: et quia habuerut magifiratus,pro pter perfecutiones crebras,admodu iniquos. Verifimi ficerit : Si qua nuilier ad fecudas nuptias tranfiens, ex eis prolé habuerit,ipfa proies no poteßfe copulare co gnationiprioris uiri,ufq; ad quartagenerationé. Sed tarnen unu recitatur excmplü Pufebij 4, cap.fx^ex 1« flino:ubi mulicr iuxta leges ciuilcs diuortiu fielt, dato libeîlorepudij. Vndecoüigipoteß,caufasmatrimoma les in fy nodis ecdefiaßieis no effe deci fas.cy uixit lußi nus codétépore,quo Higynus. QttodfipenesHigynti fiiiffct,de caufis matrimonalib.decidere,non ad indicés retuliffet rc iUa Chrißiana muiter,et iuxta leges duties libellu repudij coficiffet, Poßremo, eu infynodis pri Uatisneceffe fierit de reb. ad eedefiâ pertinentibinter dura decernere,miru eß,q, aliaru, cedefiaru décréta in fuisfynodis coßituta et obferuata no leganturfirté i^ deo,q, aUa eedefia no ta ßuduerut codendis decretis^ aut i^ earn ada no perinde annotata et coferuatafunt: Romanis uero epifcopis ta imita attribuantur à tedi bits no parufufiedis. Porrô ea décréta fi ueré ijs attri buuntur,m fynodis priuatis propofita funt, ey alias ec défias hoc feculo no obligaruntaiondum cnûn,ut pau~ lo pc)fldicetur, ecdefiaßica monarchia Remana fiit. DECRETA Q^VAE AB EPI SCO pis Romanis in priuatis fynodis conftituta perhibentur. p Varißus cofiuuit, ne plebis in epifeopü aceufatio ■‘—^audiatur, ly recipiatur, Alexàder infiituit aquâ lufiralé feu bcnedidâ-. (y ut in facrificio panis effet a-ZytnuSiZyaquauinomifceretur: ut presbyter ab ince ßuofis no accipiat inunus: ut corn fcelera reticeat,aut minus digné panitentc ad rcconciliationé adducat, ey, ei teßtmomu recociliationis firat,aut quoda liuorc di-gnius peenitentern à reconciliatione remoueat. Sixtus,Sandus Aliffa addidit, Tde ff hor lts,quadragefimale ieiuniiim inßituit, Higynus ,chrifma,ey fufeeptores ad baptifmum 20 50 quib.prafideböt cpifcopi,tradcrct,eot^exfumpttb.co rum tamprafentib.qfituris tcmporib.plura etdegan tiora minißrarepeffent fideUbus, cemune uitaducen tibus,q expredo ipforu : coeperunt pradia cy agros, 40 quos uendere folcbót,initrieib.eedefijs tradere,cy ex fumptib.eorü uiuerc.lpfaueroresinditionefingularu parochiaru epifcoporu,qui locutenit Apoßoloru,e^ rant,et funt ufq; adhuc,etfiturisfemper debet effe tem poribus.Rquib. epifeopiçy fideles diffenfatores^-nib. comunem uitÖ degere uolèttbus, minißrare coda neceffaria dcbét,prout melias potuerint,ut nemo in eis eges inueniaturApfa enim res fideltu oblationes appel' lantur,quia Domino offèruntur. Vtru hacprocertis aut incertis habédafint,pius Icdor uidcat. Certé flati-quot;Eleutherius,nuüu cibu Chrißiano abominabiléßa- so na,cy alij eufecuti,utinfra dicetur,affirmant,Vrbanu tuit. 'Vidorcocefiit,petétesquouisaquapoffcbapti fari,incafuncceßitatis: alioquin uerà,tempore pafcha ChriUianorwm adwcit. (uit. Pimßüu pajchatis die Dominico celcbrari mäda-Anicetm uetuit derids,cornant ey“ barbain alere. Soternuptidi palä ac cü Çolènitate celcbrari uoluit. decreuiffe,ut facer dotib.liceret pradia et findosacul torib. reUgionis oblatos rccipcre.Porró unde minißris ecclefia,epifcopo, presbyteris ey diaconis hoe feculo dipedia dcdcrint,et quata, an ex his eedefia bonis, an altude,memoria proditu àferiptorib.huius feculi non inuenimits. Soli Apoßoloru canoncs ( dequib.utffolo co dicetur,dubitatur,quo tempore et à quib.fint coge' fli)uidentur fubindicare,obiationes primitiaruepifco po y presbyteris cy diaconis cy reltquis clericis colla locata fier int, ex feculo faperiori cotligi quodämodo ^0 tas effe,ut quintus canon habet, poterit, nâmultis certis cy fidedignis teßib. deßitui- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De bibliothecis. mur. lußinus in Apdogiafecuda, utfuprà relatu eß, Cvm inde ab initio Dedefia facroru libroru eußos fierit. tis baptifmum edebrare iußit. Hic porré) ex priuato decreco de pafchate,adhibitis tami aliaru eedefiarufy nodii,conatiis eß uniuerfa eedefia neceffariu fiatuere decrecii : fed repreffus eß ab Irenao er alijs epifcopis. DE BONIS ECCLESIASTICIS. QValiapaßimhoc fcculoccchfije haiurnntbo-na,CT d quibm zy in quos ußus diHnbuta et col |
CAP. V 1 L «3* comfwwrdt, in puiUcis congreßib. Cbrißiinos, ßnUd tione dimiffa,etfemper intégré cußadita-litatiisuero epifcopm ueücr Soter,nb folußruauite^Mpatres tri diderant, fed or auxit in melius : qui no tantußndis, qua: uf a corporalispofcit,igt;npertit,uerlim et aducnicit tesfi-atres dementi fads et mitißimo folatur aHoquiOt et tanq pin feet reUgiofumpatré ßnguld exbibet, ete. Porrô an ecdeßa etiä alia bona prater eiufmodipecu ma,qua fie dicb.folis collegerut,habuerint,ccrttfimcs^ omnino teßes non habcmus. Si epißohe * Pifiquieode fermé tépore quo tuitinus fub Antonino Pioßß, fides adhibcda cß : eolligifanépotefi, eedefiâ Montana fu^ pradta habuiffe, qua ei ey Deo donata dicutur.Deere tu enim fancit, ne pradia diuinis ufib.et Domino Deo tradita,ad humanos applicentur ufus. Audiatur etiâfii placet,Vrbani cpifi.i, qua inter catcra fic habet : Poß Apofloloru ucro tëpora,cuuiderentfacerdotesCÓ'i‘^ Mta,et rcliqui fideles per uniuerfum orbé differfi, uit |
|
«» DE GVBERNATIONE ECCLES? jkcrit, quis eéi qui dubilet ffudsprdcipuis ecclefijs bi-bliothecds pdßim fuifje ?'iionorius,fubL. Antonino Co tiuidofcribit, Cdpitolium fulnüne iüu : er bibliotheca ndgndcurd piorü compofitd^exu^d eße. Curü duted-turn prdcipuè epifcopis et presbyteris c5mijjdm,no eß 5 dinbigdinustcu eoru nidximè interßt fdcros euoluere ^tcujlodirehbros. AccurdtißimÜdutddhibitdeffedili ^mtid et prudentid in difcretibe libroru duthenticorü er dpocryphoriï, çy in bibliotbecis prlt;ecipuè libros ue terisetnouiTeß.ejßercferudtos,edquiefuprd deiudi-öolibroru diddfunt, dttentü Icdoré abundè moncre l^ojfuntmcc tdmè eos tdntu,fcd etid doüoru.ut Clemen ^^t,lujlini,£geßppiArcn£i,et dlioru opera in bibliothe ^ßt\repoßtd et cuftoditd,dppdret ex fcculis fequétibus, ’•tiquib.mdgnus bonorudutoru (ut exEufeb,et Hieroa quot;Jwo cbßdt')thefdurui in uenitur. Homines doHos, ßu ^^ofos mquifitores libroru fitiffe, excmplu Pantani do lt;^ere poteß,qui repertu ( teße liieronymo)in indid E-^ngeliu lAxtthid Hebr dieu,manu 'ßdrtholomdi exd- bat:qu£ cofuetudo etiaad nosufq^ durat,qud et à uiris eloquëtia diumaruqi literaru Üudio potentib. inßitutä tftyx quo Chrißu Bartholomaus pradicaße dicitur, to effe accepimus. Pantano Clemensfucceßit,cuipoflea ha Alexandria reportauit. Helito libros Canonicos Origencs,utfuoreßreturlüco.. inffedtores eiufmodi '^^ieris Teß.ex Oriete dttulit : Euf eb. Porró cum bi ^botbecarti mßrudio et curd multos fumptus reqrdt, ^xißeiidifunt in libroru coquißtores,defcriptüres,ct hilid-.no eü dbßmileuero, fumptus iüos partim diui ^'^vgt;l'.berdltt.ite,partim ex comuni ardrio ßdoseßc. Nitida dut funt bibliotheca, propter conferuatione ^‘blibrum, et propagationern dodrinadd po^eros,et deanferuandam memoriam dodorum et feriptorum ^tdefidßieorum^cr uerdm hi^oriam Eccleßa. DE SCHOLIS. AD pldntdndâ et propaganda uera doëlrina, ne eeßitas cocgit,jcholds,m quib.iuuentus infiitue ^^iar,quds fuperiorifeculo inüicutas effe diximus, con huarc-.ae etia plures paßim aperire.lieceßdrid enim '»ilcarüt ueteres eruditionë,ad tuenda rehgionis puri ^ttl : nee sludia, utßnaticiybteinpfcrunt. Euerut aut ^^ßifcholaru genera. Niepifcopi fcholdshabuiße ui ^hr,quaßrmecatechumenorüerclericoruinfdcris nbsp;nbsp;nbsp;utfequètib.feculis magispatebit, etinßa inlocoDere at^tis mßitutioncs ßierut. Sic ioannes adolcfc enté epi 40 ligionc ethnicadicetur.Eeliquade bis fcholis quid atti hfo,teßib. ChriüoetEcclcßd,comenddt erudiendu. ^tb.lib.j.cap. zt. Sic Anthi.i Eleutheriu filiu fuuAni ^^^lt;s trddidit crudiendu^q fderdf literds db co edodus, Ï'gt;lt;^oelcri numero inférieur, l^iccph.lib.t.cdp.i^. ire *i«« in ep!^,dd Elorinu, teftdtur je pucru dudij^e Po' ^ytlt;trpu,et ddhuc meminiffe locu,ubifedés differucrit. ^'^bAib.f.cdp.io.etNiccph.lib.^.cdp.ïo'.ubidpertè ^«0 Eolycdrpo tribuuntur,q, dd multitudiné fermones Ettrit^t q fedes dijjeruent. 'Deindephilofophi quidi titthnieii chrißidnißdli,fuM fcboldSdpcruerunt, in $o ^^b.QhrilUdnifmu propdgdrut, et ethnicoru opimoes ’‘^P^gnurunt dc refutdrunt. Hicronymia dicitjluUinu Rüiriif Jhei/ÿi^jèi bdbuiffe, dtt^ in ijs refiitdfjè Crefcen ^^‘^»j(b.li.^,cdp.is. I^irti tdmè eü,q, in EpiftoUs er ^^^f':tis,qu£Kr)mdnis epißopis dttribuutur.nuüd fcho '^^i^ßdtnKntio : quod ctiù ipjum edi ßeitfujj^edds. ^drdtü et Aridide philofophos Athenis dgëtes, qui ^fol^ias pro Chriflianis Adriano exhibucrut,in febo (la funt, melius et euidentius cognofcat. Cateru fiquis f'lgt;iicdocuiße,quis ed quiambigatl Clemës in initio probatesautoreshuius feculiperßiciat,uidebit firma »•» Strom.mdicat fe paßim multos beatosuiros,qui in 60 gubernationispropemodu iAv/aan^xTiae fimilë fitiße. tuttimoprecio et exislimatioeß(erut,atidijße. Eoru, nbsp;nbsp;nbsp;Singula enim ccclefia parem habebantpotedatë uer^ ^^'j^Mus quidë in Gracia lomcus, alijueró in magna burn Dei pure docendi,facr amenta adminißrandi, ab-ßS 4 folutnc^ |
»14 Gracia: alter eorum erat ex Coelefyria, alter tx Aegy-pto,alij ex Oriëte:cy eins alter quidë Aßyrius,alter ue rei in Palaflina Hebraus,ex alto dudia origine.cu auté in eiim ultimu incidiffem,erataut primus poteßate, co quieui in Aegypto,uenans ea qua latuerant,Sicula reue ra apis,prophetici et Apoßohci prati flores decerpës, fineer à quanda ey incorrupta cognitionë ingenerauit eortim qui audiebat animis,etc. Hincapparet, multas paßim fcholas ßiiße,fcu academias, in quib.pralcdla et to enarrata funt, no tantu alia utilia,fed etiâ Prophetaru et Apoftoloru monuméta. Sed tam ë inter alias ualde ce lebratur Alexandrina fchola, ubi inde 4 Ptolémaïs fue rat femper eeleberrima academia. de qua fie feribitEU feb.lib. f.cap. 9 et io:M.oderabatur aut turn teporis, fei licetfub Comodo,fideliH iîlic fchola,uir quidâ eruditio nedarißimus, nomine Pantanus,ex\eoq,abantiquo facraru literaru dodirina crexercitium apud eos uige-fcholdrü epifcopos fuiffe dppdret, q, Demetrius Pdnt£ nu mi fchol£ pritficijje dicitur. Cieterü ed qu^dd duß modi feholdriim defcriptionë Integra pertinent,Uteris proditd no reperiuntur: qudlid funt, quoi perfonie, un unus udplures coUegxfuerintiqux fiipédid,et unde ha buerint: quid docutrint,dn fderds Uteras tantu,dn nero etid dries liberdles:quos bdbucrint duditorcs,dn tota ec cleßd,an cdtechumenos quofdd,dnpueros etpuellds dc jo uirgines etid. Tdtidnusfcribit,dpudChriflianosomné ataté et ordinë philofophdri, itë uirgines Idnißcioin^ tentds de rebus diuinis loqui.Vndc conijci poteR, çy in feholis et in ecclefijs duditores cuiufuis atdtis etfexuSi in uerbo Deidbundè er diligenter fuijße inßitutos. Retinuerunt et coferudrunt etid etbnicifudsfcholds, in quib.artes et phHofophid trddebdt,et ddchrißiano-rum religionë uitundam fuosdrnidbdntßbffhemdntes Chrißu,trdducctes ßlßs criminib.mores chriflianoru, net comemorarei Certu indagareno potuimus,anChri ßiani fuosßlios etia infcholas ethnicas miferint, ad di feendas artes, Gr a maticen, didlcëiicen,et ßmiles. Hare tici quoq-,ut fuß uirus in plurimos euomerët, er latius ßidrgerentßcholds inßituerut. nä apud Eiiceph.lib.4. cap.z:Bxßlideser SaturninusDeo exofas aperuiße fcholas dicutur. Clemës in Stromatibus, Vaientiniana fcholameminit:erEufcb.lib.4: cap.z^, Bardefanes è fchola Valentinißiße dicitur. De confociatione ecclefiarum,amp; mu« tuis inter fe officijs. DEßngularuecclcßaru regimineiamdiHueüt nuc de coiunäione et ordine,ac admimüratio-ne pluriu,aut omniu inter fe copulatarum,fubijciamus. EAonemusautle£lorcm, ut animo fecu répétât ea qua in fuperiori feculo in hoc gencre funt comemoratd,quo incUnationcs zr mutdtiones^ qult;e fubinde in eede/id ß, |
|
»jr C E N T. I 1. remaniai ab Apoftolis acceptai exerccndi,aut etiä pro rationelt;e dificationis nouai condendi, miniftros eligen di,uocandi,ordmandi,c!‘ iuüißimoi ob causai iterum deponendi.couentuf zy-fy nodos congregandi ,fcholas inüituendi creoferuandi, in rebui dubijs er cotrouer fis alioru fententias poftulandi, iudicandi er decidédi. Deindeuicin£ecclep£uicinarU^cbantatiser adifica' tionis ßudio,no propter primatu aliquemßed propter mandaté Chriftide fraterna dileilioe, tu in fua neeeßi täte opé implorabät, tum uicißim earu curä agebät,et quafi mj^edrices et adiutrices erat,ut uerbu Dei pure doceretur, er facraméta reüè admiaißrarctur, corru pteie hareticoru reßtaröturetcauerenturßehißnata exortacoponerétur,doiïrina Euagelq propagaretur, uocarentur er ordmaretur pij er eruditi uiri ad mini periuEcclefiæ. Siquâdo h£refcs oboriebätur,aut alite quitSiiones grauiares: turn coueniebant uel omnes pro uinciales,aut plcri^ dolores: er examinata re,comu ni iudicio èlatuebant,quid uitandu aut pquendu eßet. Eußebim Iib.s.cap.i6,ex ApoUinariaait : Etenim fideles per Afiâ multisßepenumero Afite lotis ob banc cau fam conueniebant,er nuper natu dodrinas examina-bant,er profanai pronunciabantibterefiinq- ifiä repro bantes,ecclefiaeijciebanterexcomunicabant. in reb. dubijs et nimiu controuerfis,fua fibi inuicë non denega tant indicia: etf debat ccclcfi£ remotiores in alijs pro uincijs,coftdt£per literai,quibus comaniter fubfcribe bant,fuamfententiÜ€xponere.Sicfratres et martyres qui in Gallia erant, faam de îAontani prophetijs fenten tiampiam er ortbodoxam, ad patres in Afia er Phry gia perfcribebant. EufebJab. s. cap.j. item Serapion in epiftola ad Caricu er PontieZ ait : Vt aut fciatis,quód iflaqu£nuncnouaprophetia,uelpotius execrationoua proceßit,ab omnifraternitate qu£ in uniuerfo man do eft,rejpuitur er refutatur, tranfmiß uobis Claudij ApoUinariSyllierapolitani Afi£prouinci£ epifcopi li-teras,quitus dehis plenius indruamini. inhacautipfa Serapionis eptdola etiafubfcriptioncs quorunda epi-fcoporu er martyru continentur. Eufeb.lib. i.cap.ie,. Solebant etiam unu atq; alterum expracipuis fuis do-dortbiu ad alias ecclefias mittere,ut cum qscoprrent de rebus necclßarijs,er exortas harefes arguerêt er re fiitarent^et diffenfiones ortas coponcrent.Sic Gallica-n£ ecclep£ Pbrygianis iren£um mittebant: erPolycar pus ex Afia Komifub Aniceto ueniebat, collaturus de pafchate cum Romanis, qui iam turn pajehatis conjor mitatë neceffari ä putare mcipiebant, er hareticos qui Rom£ deficerant conuerf’trus. lren£us lib.} xap.i,i,j. Sic Apollinaris 'm Ancyram Galatix ueniens,ubi tAon tani hare fis quofdâinfècerat, pro uirilifua de ijs qu£ ab eis obijciebatur, plurib. diebus in ecclefia dijferuit er dißutauit.liicephorus lib.a.cap.z^.Apparet ex ne gocio de pafebate, ecclefias fibi inuicë non tantu pas conutnicaße fententias: fed etiâ cum uiderunt alias ec-clefias aut epifcopos interdu m mus rede fixer e aut do 40 |
CAP. VIL vtf to io diluuium 'tnduxit,er f^brabam uocauih.er bunepatré Domini nodri iep Chridi ab ecclefia annunciari ex ip fafcriptura. Dionyfius Cofmihius epiftolam ad Athe menfes fcripfit,in qua ad Euangelij cre^uUtatem er Ä dë 'muitateycocitatfegniorcs:fimul erarguit quofdä uelut pcnèprolapfos afide^cum epifcopus eorum Pub lius fuiffetmartyrioaffedus. idem cum uideretPyni-tum Gnofioru epifcopum ad caditaté fratrescogere, fcribebatad eum,errogabat,negrauia oncra difcipti-lorum ceruicibus imponeret : er ne fratribus neeeßiti tem compulsa cafiitatis indiceret, in quo nonnullorum pericUtaretur 'mfirmitas, Eufeb.hb.a^ cap.2}. Aie-morabile etiam hoe ed,quód Deus fubinde aliquos nM gnos uiros,exceUentibus donis ornatos, ad cedefix uti litatem,uelutiluminaria quada excitauit,quos etiam» emi er remotiores magnificiebant, audiebant amp;nbsp;ob-feruabant,er quafi pro fuprtmis gubematorib, habe-bant,no iureaiiquo aut coucntionc,fed dudio pietatis, et illis redè menëtibus^et alijs patiëter cupide^pareji tibus,quiapiritu Dommi in ijs loqui animaduertebät. Tales in Afiapcrunt ignatius,Polycarpus : quiagenti busaccufabatur,quod dodorAfi£ er pater Chridia-norum eßetiEufeb. lib.4,cap.zs. ApoUinaris, iicluo, JO Polycratcs^er alij in Africa:Pant£nus,Cle«iens,Deme triusfin Grxcia: Arifiides, Ciuadratus, Dionyfius Co rinthius,in occidétali ecclefia:iren£US,erAlij ff^ftop^ Erat fanè turn talis politia in ecclefiis,ficut memtroru inuno corpore,ubiomnia unicopaciuntur,proßitit(t ac medentur, ninefunt tot epiflolx aUaru ecctefiaru er dodoruadaliosfcript£, qu£ nÓ impcrioautfutie dione quada proficif:ebantur,fed ex charitate cradi ficandi fiudio. Quia ucró lux EuangelijinunaaU-qua ciuitateaccëfa,paulatim uicinas urbes et oppidula tUuminabat, er ex bene coditutis €cclefijs,ubi trant do dores eruditione,ptetatc ey coftantia infigncs,feinina ria prodibant, er quafi colonix Chriftianx deduceban tur : ideo ex ccclefix quafi matréagnofcebant enteile rabantur cam urbe, unde lux Euangelij ipfis illuxerat: er ecclefiaru illaru miniftri plus coiundionis er find liaritatis cu illis habebant,fe inuicè cofulebant incon-troucrfijs er reb.ad ecclefia pertinentibus, in afflidio neer crucefe cohortabantur mutuo ad conßantiä,cr cofolabantur:fi quid minus redèfiebat,feintticë admo nebant,er Uberius etia obiurgabât, amice er Chriftia nè alias alij ßontefe fubijeiebat,honoré defirebat: er qui excellebant donis ,ijno erant dontinialioru,fed mi mfiri : er iuxta prxceptu Apodoli, fingulit cur£ er at uinculu pacis coferuare,quod in dodrinx O'animerti pia cofenfione cofiftit. lAagnietiâfiebant ecclcfi£,ubi ^j, ApoftoU dutalij praftMtes doiioret docuerdnt,propter ea opinionë,qucgt;d ibi purior religio ex iUoru do-ilorumtraditioneferudrctur.UecueriicofuetHdüiux til uerbu Dei obferudta hoc fcculo,(^ fequenti,poil bt lege abijt-.ut in i^iceno cocilio dicetur,ubiali£ecclejt£ cü ftis epi[copis uni alicui, eius^ epifcope lege quAdi fubicdltc et parère quoddmodo eoadtifunt.ïiüC igitur no^rofeculo nidliiK probati autorii teüimonio demo firari poteft, ex tot ecclefifs qu£paßim ab Apoüolisin orbe terrarit erant plantat^e,uni aliquant primAtufu- in ueritatis uiam reducereßdq- ratioe mutux dUedio^ nis. Huciüudpcrtinetyquodirenxuslib.i.cap.^nar rat,ecclefiam Romana tempore Clemëtis potêtifimas ^^per aliasfibi autoritate diuina et Apoflolica arrogaffe, liter as feripfiße Cormthijs, m quitus tefiata fit, Apo^ nbsp;nbsp;q^ (quod omnino oportuißet fieri ,ßiitsquoddäßtif- flolos tradidiße unît Deurn fidorc c«li er terrx, qui fct)ißurpaßc: neadias ecclefiat unamaUquä exfe pro primaria |
’J7
DE G^BERNÄTIÖNE ECCLES.
08
|
frimsria agnoaiße er coluiße,cuius epißopus eßet ca put totias Eccleßa, er quihabcret poteßatc ßolus ex-ponendt fiacras Uterassondendi cercmonias,frcicdi de treta,quib.obligati eßent omnes pana excomunicatio ttisidqaeoporteretappetlari,etiam ex remotißimis ptoiüncijs: qui fiolas poteßatc haberet cocilia cSuocan ^tpraßdendi,decidendiacdecern€di quiduis etiä con Itaßripturas: qui à nullo nec poßit nec debeat iudica ’'*; er qui infiuper dominarctur no tantu ecclefiijs alijs, nbsp;nbsp;nbsp;phoitëpaßim dißutat, omnes Chrißianos eße pontifia ßdetiäomnib.regibus zy principibus totius orbis ter 10 ces: zy in nouo 'Tedamento no eßefiacerdottu,ßeut et twum.l^am Alexädfma eccleßa, eiusq3 dodoresmil nbsp;nbsp;fitit in ueteri. lren£us Soteré,Anicetum,'Higynu,Eiu, f«m celebrantur,fied primatus ei nufiquä tribuitur : zy ^ieeni concilij canon fiextus expreße teßatur, ex con-f^tudme Alexandrmu epificopu, uicmaru eccleßarß fff Aegyptu, Dibyam zy Pentapolim inßedore eße. Afia plurma: crant Eccleßä,ZT habebant dodores ^Hfma et uita integritate et pratclaris donis itlußrißi »10s: zy quide adhucfiub Traiano fiuperßes erat loänes “poßolus,alijs apodolis omnib.èuita fiahlatisizy tamè Oftloàni,nec uUialij epificopoaut Eccleßa in Aßapri »0 ftt^tusattributuslegitur. Quid dicemusde Europais ttdejijsi Multse inßgnes in Europa hoc fieculo fiterunt Pifitrn eccleßa, quaru epificopi in magna autoritate a-Ptti uiemos fiterunt, è quib.etiä Euangeliu in alia loca ^^propagatu: ficd cui primatus fiuper alias omnes auto ^^^tediuinaattributusßt,nullarcperitur. Eccleßa in '‘’t^e Romana propter antiquitate in Italia, et propter ^tgt;nfißionc,z^ propter beneficentiä Qf Uberalitaté in t^^ ecclcßas,zy' pauperes Chrißianos in exiliapulfios, ^tttadmetalla damnatoSyzypropter urbis eelebritaté, jo latur ad Rom.epificopu,fiedmittuntur literte adGaUica ’l'^ie domina orbis terraru erat,ä Chrißianis zy alijs cc ^^fifi magni quidé fiebat, cum fiuis epificopis zy mini-^b: ucrim eis talem primatu, «f paulo ante deficripß ^'■ts, null£ cccleߣ, aut earum dodores coneeßerunt. ^tn loco uideretur in negocio depafi:hate tale quiddä ’quot;^^bi.quodpoßet eins rei pr£iudicium aßerre,ab Ire quot;‘^tizyalijsgrauiter zi^prudentereß repreßum. DE PRIMAT V. QVöd aut exprobatis tedibus nullus fit, qui te-ßetur,Romano epificopo dominium in omnes ‘tttistoHus orbiseccleßashoc noßrofieculo coeeßum ^frizy quidéautoritatediuina: idporro nobis ojien-^^gt;iiumeß. in uiuis adhuc erat Iohannes apoßolusin ^Pbuiuebat inEphefio, indead uicinaloca abibat, zy ^P^ßopos coßituebat zy ordinabat,ncc eos Romä mit ^^^at,ut ordinationé aut confirmationé ab epificopo u- ’'^‘^ßhtanquä à capite acciperet. Ignatius Romaca-P^tuiis ducitur, zyfi-fipßße cpidolä quandä ad Roma- ’'^^nlt;trratur,ßcdfiummipotificisautprimatus inentio- so Romanorum,l^arcißumpatrtarcham Hierofiolymita ’''fittnÖfrcit:nccRomanis,fiedPolycarpo fiuä eccleßä '■^nundat. Polycarpm fub Aniceto Romam uenit, non f^iead Romanü pontificem appeUaturus, aut pedes ”*« exoßulaturmyaut décréta ipßm accepturm. Con Mateu Aniceto depafchate,etaUegabat ioänisapo ^’^^^d'aUoru apoßoloru Chrißi autoritatéo eofue-*'“^gt;«t'. Anicetas uerô (ßrte oblitus Petri, ßndatoris ^^^^teccleߣ^neq- Petri neq^ alioru autorttaté citât: Aatantüdicit,confuetudinepresbyterora,qui ß ante-’'f^^ßentßeruandä ßbieße.neccogit Polycarpu utide ß'^aiinec e» excomunicat : nee Polycarpus propccca to habetß Kom.epifeopo dißentirequod omnino ßcif fet, ßeu pro capite et uicario Chrißi auteritate diuimt conllitutu agnouiffet. tufimus martyr o'philofophus, qui R.omteuixit,nufquü udfußieionepr abet,Romani eccleßä caput omniu aliaru eße: 0in Apolog. i,ubi ri tits baptifmi o'cogreffumpublicu 0 adminißratione cœn£ Dominicee deßribit, ne epifeopi quidé meminit, ficd eumprteßdufratruappcllat.Uë inlib.contra Try phone paßim dißutat, onnes Chrißianos eße pontifie |
Teleßhoru o^yßüjpresbyteros uocat. Eußb.lib.;, cap. z 6. PtApodiolos epißopis in unoquolibet loco ec cleßam tradidiße,ajßrmatlib. 4. cap.63. Et iahet obe direpresbyteris quißnt in eccleßa, quifuceeßione ha bent ab Apodolis,quicuepißopatus ßueeeßione cha-rißma ueritatis certumßeundum placitu patres accepe runt : lib.4..cap./^3.O‘ quarto Irenai. Dionyßus Co~ rinthius ad Romanosßcribens,Sotcrcm nÖ RomanuM papam autpontifieeßcd epißcopum appdlat.inquit c-nm: Beatus Soter,ueßer epißcopas,morem ilium oc. non modo cußodiuit,ßed er duxit.Rußeb.lib.4.cap.z3^ ex epißola Dionyßij. Apollinarias reßrt, Aßaticos ßynodos celcbraße, 0 beereticos excommunicaße : er nußqua twminit idßäum ejße autoritate Romani pon tißeis.quodßane oportuißßet fieri,ß cum pro capite a-gnouißßent,penes quemßolu eßet ßynodos congregarc. Eufeb.hb.s.cap.ié. Cum in Phrygia 0 Aßadißenßo eßet de îAontano,Tbeodoto 0 Alcibiade, non appel- nam eccleßä. Eußb.lib. s.caps. Polycrates EpheßnuiS epißcopas,cum totaßynodo epißcoporu Aßaticorum,ße Vidoris decreto depaßchate opponit, 0 dicitße opor tere Deo magis obedire quam hominibus. Pußb.lib.s. cap.if. in Ubeüo quiParuuslabyrinthas inßribitar, contra Artemonem, Vidor Roman£ urbis epißcopum dicitur.^r nonepißopus totius orbis. üiccphorusltb. 4.cap.2t. Rußebias ipß,qui abßq^dubio exEgeßppo zy alijs antiquißimorum Itbris ita deßeripßt, cum Roa 40 manorum dodorum mentionem ßeit,tantum eos epi-ßcoposappellat,zy nulle modo alqs epißopis ßperio res freit. Sic illiuctußißimi de Romanis loquuti fiant, quiafiuo tempore talcs frerunt Romana: eccleßce mini ßri : ad quos aliquis fianefied tarnen paruus, ante nice num concilium deße Aenea Syluio ) erat resedas. Ve rum poderiores hißorici or ficriptores, cum bißoriM huiusfieculi deficribunt,tribuunt Romanis epißopis ca nomina,qua: fiae tempore freruntin ufiu.llmc cfl,quod Vincentiuslib.io. cap.n^appellat Vidorempapant ntvm,Theophiliim Ciefare^cpi^'copimiylrcnxu.m præ^ fulem Lugdunenfon. Sic Nicephorm lib. 4, cap.jS dit, Viiiorc cseterh gloriaanteire.Verü ^ufebiiK,quianti quior dl tnulto,de eadé re loquensddcm no afferit.'Vit de apparet,Vincentiu et Ÿiieephorü eas phral'es exfuii ƒrculii in iUud priai importaße, quado neq- res neq^ tlt;i les phrßes in aß erant. Poüremßde toto regimine ec cleßafiicoquod hoctépore fuit,omninofciendu tenen duq- eji, ^ politicis legib.nihil obßcrit,nec inebedien óo tiä erga magiftratu honeftas legesßuerit, aut iß^uic^ dctra^icrit.iiain cum mini^lri eccleßd, turn auditores. |
^9
CENT. II.
CAR VII.
lt;4#
|
feu finguU CMHiani in reb. po1iticis,legib. er iurifdi-dioni magifiratuu fubiedi fi(erunt,er diligëter parue runtiuxta uerbum Dei, Kom.^s-Subditiefiote. Poly carpus enimait, (Eufebijlib.a,cap. is^Sic indituti fu-mus,utprincipib. acpotedatib. aDeo ordinatis hono rem qui competat,nec nobis obfit,exhibeamus. Etl-gnatiusfuis'priecipit-.Obeditc^Ciefarietmagijïratuilm qutb.fine periculo ed fubiedio. Et Plinius in epijlola ad Traianu tedatur,Chridianos omniaficere ad con-firinitatemlegum. Eufebiuslib.i,cap.33. Diximus lo hadenus, exueracium er uctuftißimoru teftium ore, de Ecclefiaftico regimine: nuncfanè refiramus etiam, qd tl teftib.fuffediset Komanoru domefticisnarretur. gulis annis circa idus Maij epif :opi, quifuberät Apo ftolic£fedi, Apoflolorti limina uifitare iubentur,exde cretisAnaeleti. C£tcru quantü fideiuulgobabeätepi trus,er fuper hanc petram,ere. uendicet. Secunda ue nbsp;nbsp;nbsp;ftola er décréta Anaeleti, fuo didu eft loco. Euariftus róabea, Alexandrmam f :dcm facit, propter Marcum 20 infecunda epiftola,f t quidë epifcopu urbis Komx ap-difcipulumPetri. Tertiamaut,Antiochiamponit,pro nbsp;nbsp;pellat:fedtamë inprima epijlola,fedè Apoßobcâca- ptercaquôdibiPetrus,antequamK.omamueniret,ha-bitarit.reliquas uerè ecclefias ex ordinefe in tomo quo dam conftripfiffe ait. Deinde gradus epifcoporü hoc Paulus,Tu quis es qui iudicas fcruu alienu. epift. Euari fti 2. An b£c ab alijs ecdefijs obferuatafint,teftes pro batos fuperius confulere plus ledorpoteft. Alexander epifcopi titulu fibi tantu infribit^er ni hilomnus tamë fibi omniu ecclefiaru cura comiffarn ef dccreuerit: quatenus quicunq; cauftm habuerit, apud 40 fegloriatur: er fedë Komana caput effe, cuifummarü caufarudiffofitiones er negotia omniu ecclefiaru ab ipfo Domino fint tradita(iuxta illud,Tu es Petrus)uet Anadetus m epidoUs que ei adfcribuntur,m generali ecclefiarum regimine ita ccclefias interfe coniun' git,[ut'R.omanteecclefi£primatum er eminentiampo teftatis fuper omnes eccleftas,ac totu Chriftianipopu-^^gregë,autoritate Chrifti dicentis ad Petru, Tu es Pc modo fielt. Komanus epifeopus pro fummo ecclcfiæ eapite primo loco coüoeatur: quem ab alijs,etià crran tem,non uult iudicari,fed tolerari. Secundu locupa triarchie feu primates fortiuntttr,tertium metropolita ni, quartum archiepifcopi, er deinceps epifcopÉCom memorat etiam quafdam ciuitates à beatis Apoftolis, 4 30 dementeer à fe accepiffe primates: epifl.3,tom.i Con ciliorum,pag. 63. Et narrat, h£c à politica prouin-ciarum diftindione,qu£ ante aduentum chrifti fida eft, er quant Apoftoli er Clemens renouarint, origine ducere. nbsp;nbsp;tiotat etiam quafdam gubemationis régulas er décréta,qu£ perftringemus. Vnaquaq^ proton cia(inquitepift.i)tam iuxta ecclefias,qnam iuxta jeeu-lileges,fuos debet iuftos er no iniquoshabereiudiccs, er non externos, mfi huius Apoftolic£ fedis autoritas fuos iudices iudic{tur,et non ad alicnos utigandi caufä. ßnnulanteproteruia,luamdejlgt;icienspatriä,tran[cat. fed ad duodecirn eiufdem prouinciie iudices, ad quoru iudicium omnes caufe reßruntur,deßratur negocium. Si aüt fùeritecdefiafticû,apud eptfeoposjnteruenien-te primate ,fc^uidc maior cauja fuerit ; ft uero minor, metropolitano. Si uerófitcritfeculare, apud eiufdé or^ dinis uiros,iudicio tarnen epifcoporum,cum Apoftolus priuatorü Chriflianorti caufasmagis ecdefijs defirri, (3“ ibidë facerdotali iudicio terminari uoluit.Si aut dif fidlcscaufte, aut maiora négocia orta fùerint,ad maio rem fedè reßrantur. Si iüic no poterunl iuftè termina-ri,ubi fiterit fummoru cogregata cogregatio, quteper pngulos annos bis fieri folet e^j' debet, er Deo placitè, coram patriarcha aut primate ccclcfiallico,et cora pa tricio,fecularia iudicentur négocia in commune.Ciuod ßdifficilioresort£ fiierint quafliones, autcpifcoporu uelmaiorü iudicia,aut maiorescaufa fieerint,ad federn Apoftoheam (ft appeUatu fiterit) refirantur. Quonii nbsp;nbsp;facerdotes À populo non uult argui,quia'difcipulus no Apodoli hocflatueruntiufiwne Saluatorisoit motor es 6a ßtfupramagilirum:erqniaDet aceufet ordinem,qui erdijficilioresquaftiones femper ad fedè defirantur eosaceufat^quiabipfofunt conftituti:er qncafit in Apofio- |
Apoflolicü,fiiperejuam Chriftusuniuerßmcofiruxit eedefia :dicente ipfoad beatuprincipe Apoftolorü Pe trum,Tu es Petrus,cy^c. Ad ordinationem alicuius epifcopi,priecipit,omnes epifcopos comprouinciales conuenire: autfiomnesne qucant adeffe, no pauciores q tres ordinari debere fta tuit. Alios facerdotes à proprijs uult ordinari epifco-pis,ita tamë, ut dues er dij facerdotespriebeät affen fum.Ppifi.z. Sifiduejl,utipfcdecreuiffedicitur,lai ci in aceufatione epifcoporu nofuntauditi:neclicuit accufare eos etii errantes,er malè agentes: Epift.t. amp;nbsp;epift. i dicitur, aceufatione eos nulioresno fieri : qma gratite plenitudo adiedione no indigeat,et nuUa requi rat comendationis augmëta.quod quidë aUudnihileft, q,epifcopum, prafertim K.omanu,err arena poffe.Sin put ecdcfiæjicit , adqua oporteat resdubititreßrri: er ipfr Africans epifeopis fult;a ceremonie benedicen di I^öfis obtrudit,ct dicit in earii obßruittione unitate eedefîa cbfiflere,ct iubetfuâ cpiSiolâperomnescccle ßäflegijquodinalijsautorib. et hiftorijs nuf^uÄßdu elfe reperitur. No beuit eedefijs unü epijCopHdimitte re,et eo uiuo lufdpere alterunpfe enirn Aegyptios,qui tpifeopos è proprijs ciuitdtib.expulerüt,et aliosconßi tueront, obiurgat epifl.t. CiuerdMcotmepifcopos, dutoritdte fedis Kornernte terminari oportait: nee Hee re ait arguere epifcopoSyCtiâ inordinatos,lt;juiapro me ritis fubditoru di^onatur à Deo uitaredorü:et ciuiit ChriRut dixit, üolite iudicare,zr non iudicabimim:et hementer cotendit: nee ipfe uult,epifcopos ab alijs ac^ cufari.epifl.1. Sixtus fe appellat epifcopu uniuerfa-lis Apodolic£ ecclefi£: er in fede Apoftolicapomt ?a pam,epifcopos er facerdotes: et iubet alios ad fedë A' poflolicàappellarc,tanquâ ad caput: et euocatos adfe uenire,er no reuerti ad juas ecclefias finebteris Apo-flolicis.ab hac enim,inquit, fanda fede, à fandis Apo-s o ftolis tueri,defindi er bberari epifcopi iufii funt: utfi' cut à fede Apoftolica funt epifcopi primitus confti' tuti, itaeiusprotedione defindantur. Decernit'c-tiam, propter fedis propri£apicem, utnemo ponti-ficumaliquem fuisrebus expoliatum epifcopum,aut àfedepulfum,excomtnunicareautiudicarepr£fumat, epiftola i Sixti. Teleffhorus nominat fe urbis Ko- mte archiepifcopum, er ingens difcrimen inter laicoS cr dericos propter fanditatem ßcif.^r pontifices amp; |
«V nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E G V B E R N A 1
^pofioHcK fcriptum inllituti5,Alteriui uiUm nemo la ^(fetterde malo alieno osfuu non coinquinct. Me-norubde c^quod de hoe decreto, quod facerdotes no Ilt;c«t dcciifdre, dicit : Hune nwrum firmißimum ftd-^iterunt patres noUri^ey nos cum eis,contra perf :quu-^oresno^ros,uthoc remedio eorum peUantur machi-tiimentd,ztr uosfecuriores cj' fdnUiores ßmulari me-ttimini ueßro Saluatori. ^^egium fanèßndamcn~ f«w myßerij iniquitatis contra fuos aduerfarios.epiß. quot;^^ießhori i. nbsp;nbsp;Higynus appellatfe urbis B.om£ epi- t
Ropi«« ; gr nihilominus tarnen ecclep£ Romana: priai ^ÿimprimatus tribuit.ait enim: Ca:terum fratres,fal “o m omnibus Romana eccleßapriuilegio, nullus me' ^opoUtanus abfq; catcrorum omnium comprouincia W epifeoporum inflantia aliquorum audiat causas ^^nm, quia irrita erunt aliter aéla, quarn in conßgt;e^ ^« eorum omnium uentilata : er ßip[e ficerit, eoer-^eaturißatribtus. Epiß.i. in altera cpißola ad Athe ''^enßs,primus fe Papam appellat : çr negat fe eosfu~ [^epturum,qui iußionibusfedis Apoflolica non obtem * ferarent. pias in epiA. i fcribit omnibus eccleßjs,feq; f^poHolica fedis archiepifcopum nominat:cr propter ^fionem Hermetis pracipit omnib. ecclefijs,ut pafcha ^eHominico celebrctur.ßc enim ait: Et uos Apoßoli ^^mtoritate inüruimus,omncs eademferuare debere, ^O'iO'nos cademferuamus,ncc debetisacapiteuUo ^oio dijfentire. nbsp;nbsp;Et docet ipfe quoq; prolixe,ijfdem
^idonibus quibus fuperiorcs,Romanatn eedeftam ca-fotecdeßarum omnium à Chrißo effe conßitutam.et ’'fpetit etiam alterum ßndamentum myßerij iniquita ’* *^ j epifcopos nonejße aceufandos, er tranfgrrjfores ^indatorum ApoltoUca fedis inßmes fieri ait. in al dn epißola ad ItaUcos fratres^itidem fibi titulum ar' ^^dpifcopi urbis Roma infcribit,çy pradia ufibus di' quot;'nistradita ad ufus humanos transfirriuetat: er fa-^^dotesac clericos fuo epifcopo inobedientesfinfidias quot;quot;tcalumniam ßdentes,curia tradi iubet: er in omni ^w iieecefibus ac fynodis,ubi caufa religionis audtan-dreytradentur, Apoflolica autoritatem faluam uult 'ff- Anicetus in epiflola ad uniuerfas Gallia eccle' ^ fi^Side epifcoporum gradibus çy primatu papa,^^ de quot;fpeilatione ad fedem Romanam, er de cledione er niliMtionc epifcoporum,eadcm teflaturqua Anade-^ns,cuius liter as ciX conHitutiones citat. M.emorabi‘ ^eflquod ait :aulli ar chiepifeopi primâtes uocantur, quot;fl iÜi qui primas tenent duitates, quarum epf :opos ^poUoU zy fucceffbres Apoüolorumregulariterpa-diirebas exprimâtes effe conflituerunt.nifialiqua gés ^'ncepscidfidem conuertatur, cuineceffefit propter ntultitudinem eorum primat urn con^itui. Sater in ^ ff tori epiflola ad Campanos,fe archiepifcopum Apo ^^olica fedis: in poßeriori ad epifcopos Ualicos,papam pKocdt. Eleutheriusepifcopum fe tantum appellat, tnrpiflola ad uniuerfas ecclefias Gallia : er tarnen Ro w«Hf fdiprimatu arrogat, cum ait, ab ApofloUs co-'^quot;niqfluccefforibus multorum confenfu epifcoporum tindefnitum effe,utfinitima epifcoporum indicia tan inm,exnonomnes clcricorum aceufationes adfedem ^^ojlohcamrefirantur, eiiisq-autoritate finiantur: n^tineorum ecclefijs alij ordinentur, antequâ Roma^ 'quot;ße eorum terminentur negoda. Qj^auis enim liccat
lONEECCLES. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»4*
apudprouinciales crmetropolitanos acprimâtes eo' rum uentilarc aceufationes nel criminationes, tarnen non licere diffinire fecus quarn pradidumeü.Reliquo rum nero clcricorum caufasapud prouincialescxmc» tropolitanos ac primates çyuentilare er iuüè finire li eet. De aceufationibus uero comprouindalibus ita legitur effe flatutu : Si quis fuper quibuslibet crimimb. quemlibet clericum pulfandum crediderit,in prouin' da in qua confiflit iüequipulfatur,fuas exerceat a' diones, nee aflimet cum alibi aut longius ad iudicium protrahcndum.lUi uero quipulfatus fHcrit,fi iudicem fuffedum habueritfliceat appellare.Caueant etiam iu dices ecclefia,ne abfente eo cuius caufa ucntilatur,fen' tentiamproférant : quia irrita erit,imà etiam cx cau-fam in fynodoproßdo dabunt.epiflola Eleutherij. Confiratpius led or, ca qua: probati tedesfupra depo fuerunt : agnofcctßcilc,nec martyres GaUtcanos, nee Ïren£tim Eleuthcrioprimatum tribucre,ncc adRoma num epifcopum appeUare turn in moreßifle.eyrquide hicipfe Eleutherius pcrplexa çx contraria dicit, cum ait de Gatlicanis epifcopisiHuius rei gratia uniucrfalis uobis à Chriflo efl commiffa ccelefia, ut pro omnibus laboretis,ex eundis opem firre non negligatis. si h£c ucrèab eo epifeopis Galli£ attributur, quomodo primatum fedes ApodolicaobtinebitiSi ea ßit ludicioru ratio,ut in caufis grauibus à Romana fede fententi£ definitiu£pctcrcntur, cur Ehrygiana ecclefi£ à Gal' licanis martyribus, ex non potins à Papa,iudicium de nouis prophetijs poflularuntiCur Irenaus à Gallicanis in Phrygiam miffus efl,ad defirendas literas,ct ad corn ponenditmfclnfmai
y id or in epiflola ad Teleßhorum ,fc Roman£ ac uniucrfalis ecclefi£ archiepifcopum : in altera uero ad epifcopos Afiieanos, Romana urbis archiepifcopu dicit: ex mandat pafcha die dominicocclcbrariab omni bus, eo quod non deccat ut mem bra à capitc difcrepet, aut cotraria gerant: ex obiurgat Alexandrinas, q, fibi fumpferintdecaufiscpifcoporu iudicareexdefinire: ex pracipit,ut ad fedem Romana defirantur.ait enim: , Vnde ita conflitutu liquet à tempore Apoflolorü, er deinceps placuit, ut aceufatus ueliudicatus à coprouin cialibus in aliqua caufa epifcopus licenter appellet, ex adeat Apoflolica fedis pontificé,qui aut per fe,aut per uicariosfuos,dus rctradari negoduprocuret:exdum iterato indicia pontifex caufarn fuam agit, nullus alius in dus loco ponatur aut ordinetur epifcopus. Qjionii quan qua a coprouincialibus epifeopis aceufati caufarn pontificis fcrutari liccat, non tarnen diffiniri incÖfulto Romano pontifice permiffum eft.Cum B.Pffro apeflo la non ab aho, q ab ipfo didu fit Domino ; Qjtacunq» ligaHeris,etc. Et alibi in inflitutis legitur ApofloUcis: Siquisputaucritfeà proprio metropolitano grauari, apud patriarcha nel primate diceccfeos,autpenes uni» uerfalis Apoflolica ecclcfi£ iudicetur fedem. epifl, t. Vidoris. Africanus minatur, fe cos ab Apoflolica fedis ex totius Ecclcfi£ commu.nioncpulfurum,qui à fiatribus in facramends difcrepent, er contentienes moueant. Huiufmodi Romano epifcopo dominium in Afiieanos ex Alexandrinas ßiffe, ex Clemente ( qui o hoe tempore uixit, cx uerador teftis efl quarn epiflo-
l£ Vidoris,de quib.fuo loco did urn rflynufquÜ coflat.
At^
-ocr page 758-|
lt;4* C E N T. II. Atq- hac de generali reginüne ecclepafiico, ex fuße.-dis teßib. dixißefatisfit : quos filfi teHimonij argucn dos,non tantum telles probati, fedetiam conditio qua 'Ecclefia inhoc turbulent ißimo er cruentißimo feculo fitit,fubtyrannis er perfecutoribus, er fequentiumfe culorum uerax hifioria,qua 'm apertum adducet,quan do er quomodo Romana ecclefia primatu f aper alias ecclefias fibi arripuitert(furpauit,maniftllißime o-fiendet. DE BPISTOLIS DECRET A- 10 libus,ut uocant,fcu Pon-tificum. In tomis Conciliorivm,fingulisRomanis epifcopis, qui 'm banc Centuriam cadunt,ut funt Clemens, Anacle tus,'Ruarißus,Alcxäder,Sixtus,Teleßhorus,Pliginus, Pius, Anicetus, Soter, Eleutherius, Vidor ,fua attri-buuntur epiflola. duia ucro de multis magnis rebus ex ijs tellimonia profiruntur, non imprudenter fidut ij qui non prius fidem teßibus adhibent, quam ad nor' mamueritatiserfideifingulacxammarint. ld autem »o fiquis ficerit,euidentißima argumenta, eaß quamplu rima inueniet,qua cum manififlè docebunt, ha fee ept* dolos,ut uulgô haberttur, nuUo modo ab ijs hoc feculo f tribipotuiffe : fed ab uno eodem^ indodo er mfulfo quodà ji,bricatore,qui longé'mfiriori uixitfeculo,aut de 'integro cofidas,autfœdiflimè corruptas effe. Nam habitus oratio nis,er lotus contextus palam prodit, u* num er eundem autorem omnium epillolaru effe. lm- poßibile enim ed, tot epifcopis, de indufiria etiam ad nbsp;nbsp;nbsp;tatur,in plcrifq^ uiolenter er hißrionu more torque- fiylifimilitud'mcm affuefiidis,unam fiiffclocutionem- 3a tur. Anaeletus 3 epidola,Cephas indodifsimè er infi-fifsimè caput er principium interpretatur. I« « epißo-la illud,Tu es Petrus, er fuper hanc petrâ,etc.cxponit per,id eß fuper Romanam ecclefiam, adificabo eccle fiam. 'Violentius uero er crafsius iUud efi : Dominus per M'oyfenloquitur,dicens de Lotb,ingreßits esqui-dem utaduena, nunquid ut indicés 1 Ergo peregrina fubmouenda funt iudicia, Nrfni lUud Genefi^.ingref f is es,erc.non Dominus per Hoyfen loquitur,fed So-domit£,hoßitesLothadßuprupofiulantes,olgt;ijciunt Demde,figenusLatinier Gr£cifcrmoms,quoEcclc' 40 er exprobrantei,quodcumfitaduenaSodom£,nolit fiafiid et alij profimifcriptores ufifunt hoc feculo,con Vrobant id non folivin tota orationis ficies er compo-fitio, ueriïm etiam phrafeseiufmodi in multis epiliolis fepenumero recurrentes.Praterea initia er occafiones epillolarum, magna inter fehabentfimilitudinem. Et quid argumenti aliud pleraq; habent, quam de prima' tu de regno eedefite Romante, de ordmatione epifco-porivm,de non la:dendis,dccufandis er deponendis fa' cerdotibus,dcappellationead fedc Apoflolicam i Hlt; mdterini ijfdé mtionib.jubutdc repetuturet mculcStur. firatur cum eoquod eß 'm bis epifiolis,manifidè appa rebit, dde dltx wxaü/f, quod dicitur,mter fedifiare. Etfi enim co tempore 'Latina lingua no adeà omni fuo cultu er mundicieperfida erat ,atq. lulij Cafaris er Augußi tempore: tarnen nondum tam infuse, inepte et barbare quenquâ locutu elJ'e,tefiesfunt multi dus fecu li dodißimi uiri,qui purifiimèerelegantifiimè lequuti funt: ut Plinius, Suetonius, Solinus, Tacitus, lußinus, er alij quamplurimi. Nam malta in bis epißolis paru latine dicuntur .• ut, Tpifeopi funt obediendi,diligëdi, tr fummoperè uenerandi, er non detrabendi uellacc' randi,utinEuarillicpidola i uidereefi. Udem flores er Angulares elegänti£ inTeleßbori epifiola extant, ubiporro er hlt;efcribuntur : Patres omnes funt uene-randi,nonreßuendidutinfidiandi,erc. item, A'quib. emiwsfefideles cauerc debent. Nfc apud ullum eedt' fi£ dodorem er ftriptorem, qui hoef:culo uixit, aut etiäaliquotfeculispöß,huiufcemodiportentofasphra fes reperias,qualesfunt, Epifcopus epifcoporum, pri. éo fandorum patrom er canonum infiituta, ere. Utm, mates epifcoporum,patriarcba,archiepifcopi, metro- nbsp;nbsp;Hic ab antiquis,ab ^odolis, à fandis patrib. accepi- |
»4 CAP. VII. poUtani : ut habentur in Clementis epifiola client,Co' cpifcopi principes maiorcs,minorcs,pontifex propice' ta pro Chrißo, facrificare, epifcopus rcgulariter ordt natus : in Clementis epifiola 3. Apex fonda fed(s,M fede Apollolica fcruire,facrificare 'Domino,pontifiea tus: 'm Anaeleti 1 epidola. Diledio ueßra, regularis mutatio,epifi.Euarifii. 'Vniuerfalls epifcopus,Apofio lic£fedispontifex,Vid.t. CorpusDomini oreconfi' cere, mijfas fitcere,er fimilesplus quarn fexcentas. Multa etiä paßim 'm ijs xexHoxj^dx er prorfus non cobarentia confuuntur, ut in démentis 3 epifiola: Hie ergo,hoe cd, 'm hac prafenti uita pofitos, oportet nos agnofeere uoluntatcm Dci,ubi or agendi er facrifican di locus eß.djtoniam in alijs locis facrificare et niiff‘lt;s celebrare non licet,nifi in bis in qutbus epifcopuspro/ prius iulferit,dut ab cpifcopo rcgulariter ordinato,te' nente uidelicetciuitdtë,confecratus fient,ere- Eoßea fequitur conclufio : Operum bic locus efi,tempus uero meritorumfeculum fidurum. Simile exemplum in 4 Clementis fub finem extat : Sed er iHaßccies cafimto-nie obferuanda efi, ne paßim er foliuslibidmiscAufa cum foeminis coeat quis,fedpofleritatis reparädie gra tia,erc. ergo omncspeceauerut,ercgent auxilio Oct. in Tcleßbori etiam cpidola, ubi dicit angeheum hy m num effe recitandum folenniter in miffarum foßnaqs, infirt : ipfi enim qui proprio ore corpus Domini foujt ciunt,ere.funtaudiendi,obediendi,erc. in multis etiam epidolis feriptura ualde inepte a- tamen cupiditutibus fuis obtanper^ff* Tiieepttuca. pafsim occurruni in ijs perpUxd amp;quot;nbsp;colt trdriif.'VtdUteni unu/m Jetnultiiprofiramtif,in Elcut therij epiliold.cumpïurimd depriwAtu RorMtheeccle fi£dixifjit,fub ßnem hitc adijcit: ttuius rcigrdtid uni uerfdlis uobis (Gallis') à Chrißo icfucomiffaeß eedt' ßd,utpro omnibus laboretis, et cunHis optinßrre no neghgatis. lîlt;ec po^eriora deßruunt prior a, N4m fi Gallis co mmiffia eß uniuerf dis ecclcßa Christi, ßlfumt ent,quid prius Komanie eccleßa: attribuit primatuw. tormube etiam citationum arguunt, alio quAm hoc fecula bas epißolaseffe feriptas.Uam 'm pkrifq^ (piß» la Clementis er Anadeti citantur,qua civm fint fufpe^ da erfuppofititiit, ut paulo piß dedarabitur, etiam illis fidttn derogant. Amcetus citât liter as Clemëtis, cum quidé telle irenao er Eufebio, Anaeletus À Petro presbyter feu epifcopusfit ord'matus, nee Maris fis rit epifcopus. Communis praterea firmula eß, qua Anaeletus,Euarißus, fdexander er ali] utuntur, iuxta Slt;i )»!«, |
|
MJ DE GVBERNATIONE ECCLES. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,4s tem paulo ante mortem Komanum ordinarii epifcopu. nam Paulus in epißolaad Philippenfes tedatur, dementem fuumcooperariufuiffe: neceum appellat Pon tifleem Romanum,epifcopum umuerfdem, caputEca clefla : nee Petrus in z.epifl.quam etiâ paulo ante mor tem fcripflt,mentionem Clementis facit, nee dus aut al inutile Apofloli flatuerut, er fanila Komana tenet ec deflaiAnacl.i. Sedquos fan£lospatres uocet,cum Aa nadetus fltaPetro fecundus,fecundum Eufebium er lren£um er probatiores autores,aut tertius fecundum tecentioresf idem de Euarißo did poteß, qui aUegat autoritatem patrum, Apoßolorum, eorumq; fuceeßb-rumiquaß longißimo tempore poß Apoßolos feripfe-rit,cum tarnen aliquandiu cum Apoüolis uixerit, et Io anneadhuefuperßiteepifcopus fadus fit,nempe fub Eiomitiano,ut Damafus tefiatur. Matern quolt;^ re 1 rum,quas is temporis flatus requirebat, citra cotrouer fiimarguunt,noncffe autores KomanosiUos primas tpifcopos.De rebus enimerflatu eorum temporum, t^eunu quidem babent uerbum.idibil de perfcquutioni' bus,nihil de periculis Eccleft£,er quajßationibus, quas tarnenßequentes fuifje certà con{lat,meminerunt : nia bilitem de dodrinafde officia Epifcopali er cura gréa ÿs Jicunt-duid enim magis eo perfecutionis tempore fribere conueniffet,quam cobortari pios ad conflana hun in conßßione, er tolerantiam in cruce, ad ucram 10 btuocationë pro mitigatione afflidionis^ Item, cum eo ftculoab ethnidserbareticis uebementer affiigeren-hupaßim Ecclcfla, quafuiffet comodior materia lite' ^irü,quam refutare hereticoru dogmata, armare mife ^^ ones Chrifli contra eorum fiaudes,et idololatriä ac tibiem paganorumi In alioru buius feculi autorum f^hptisbe funtuulgaresmateri£,utautneceffarios fi Jh articules illuflrent,aut hereticos refutent, aut con- ^n ithnicos er philofopbos et ïudaos pugnêt,aut apo in fuis epiflolis, quarÜ poflremam paulo ante mortem ^^ÿos pro Chriftiana religione edant,aut de martyru 30 fcripflt,nullam iflorumgraduum mentionem facit, er ^nflantia er confiflione narrent. Verum nihil horum ^^hif ineß £pißolis.autflquiiineß,non cogruitcum fontrouerfijs er rebin buim fecuU-Oii^ilio enim iÜa, iofilitn fit minor pdtrc,in fllim föhn habe at immortit ^Titcrea à ueritate biflorica alienißima in flngulk ^pifiolis continentur plurimd,qu£ apertorum menda ttorumaccufantercondemnantfuos autores. Hamin ^ment.i.epifl.multa dePetro a neritate aliéna dieun iwiqubd flt primitia eleólionis Domini, er primus ac 40 potenfior Apoflolus, cuifoli primum pater filium rea gt;Klirit,et quem Christus iußerit obfeuriorem Occiden ll^plagam ittuminare. loannis enim 1, Andreas prior iiebri^ium uenit,er poüea Petrum adduciter Mar-d i,no folus Petrus,fed cum co Andreas,er pauk poil loinnes er ïaeobus uocantur.er Galat. i,Petro cancre ^it»m eft Euangelium circunciflonis,erc. Uem, quoi ^tifusfundamcntum'Ecclefli flt definitus,contra tUud '•drntb.}. Pundamentum aliud nemo ponere poteü. non Epifcopi,fed Imperatores irrogabant:quorum edi fieUridquodpofltum tfl,quodcfl ies vs chri- yo dis Chrifliani,maximè uero Epifcopi,non tantum pro s T VS. Et quod Petrus intégré potuerit implere pre nbsp;nbsp;infamibus,fed pro fceleratißimis,tanqua Haneef/aer a, omnes fimul habebantur. ^tptum:cum tarnen Petrin iUam regulam Christi obfer “Wt, si omnia fleeritit, dicite. Semi inutiles fumin: ^(ibriSitn fohn dicdt,Pgo ueni legen adimpkre. Etgued Petrus dementi mandarit, ut iacobo defua 'quot;'ortefcribaticum non potueritignorare^tacobum fea pim annos ante fe mortuum ejje,priefcrtim cum quoa ^^Uim flrècommeatio Chriflianorum er aliorum boa nmum ex Roma tlierofolymam effet, er econtrà : nee nbsp;nbsp;enim nouum et uetus Teflamentum docere, et Apofloa »1« Jemens fuerit,ut ad mortuum fcribere praciperet. 60 los'a Cbriflo accepifffe, er alijs porro tradidiffe: Clem. ^dilludadmedumueroflmileefl,quódPetrus Clemè nbsp;nbsp;nbsp;}.Anacl.i. Porróadijcitur,feptemautquinq: auttret b b Diacoa |
terius primatus:quodfanè debuifletfacere, neEcclefl£ ignorarent,Petro mortuo dementem ctKomanos fuc ceffores caput Ecclefla futures. nbsp;nbsp;Anacletus,fl uerum o eflquodim. Epiß. dicitur,aPetropresbyterRomaa nuseflordmatus. Presbyteri autem erant epifcopi, ut ex Pauli er Petri epidolis conflat. Qjtód fl Anacle ■ tus a Petro P.om£ ordinatus efl epijcopus, quomodo Clemens potuil Anacleto adbucuiuo ordinari, fl nefas fuit meodem locoplures ordinari epifcoposï Qua à Platina eralijsaflèruturad recbciliandahaecpugnan tia,recentiorum commenta funt, er ignorantur ah ijs qui in hoc feculo uixerut,ut eil Irenaus er alijter qui uiemi fuerunt, ut Eufebius er alij. Eiufdem generis er iüafunt, efuadegradibusEpifeoporumfinguntur, quad Petrus iußerit in gentium urbes,ubi antea arebia flamtnes maiores erant, coUocare patriarchas feu pria matesiubiucro minorcs,el} arebiepifeopos : in alia uea romagnaoppida,mctropohtanos : in caterauero,Epi fcopos. faltem iUud caueretur,ne in uicos er parua caa flella Epifcopiconflitueretur,ne nomen eorum uilefce ret: er nein uno oppido duo aut très effent Epifcopi, fed inflngulis flnguli,Clemens in prima. ilt;am Petrus i.Pet.s miniflros Ecdefia tantum presbyteres,er qui' dem fecompresbyterum uocat:nec ufquam EpifcopO' rum,AMropolitanorum,Archiepifcoporum,Patriara £harum,Pap£ er flmilium titulorum meminit. lacobum flatrem Domini Clemens t.epifl.uocat E-pifcopum Epifcoporü,regentem omnes Eccleflas, qua ubic^ funt fundatlt;e:quod a ueritate remotißimum effe, quis non uidet? er quidem in s- epiß. tantum Coepifco pus appellatur ab eodem. Hec iUud uero confonat, quad Clemens s.epiß. ait, feîiierofolymisuidifji,una cum lacobo ïufloeralijs, quad difeipuli omnia communia habuerint. nam nicea phorus lib.i.cap.ss cr alij teflantur, Clemtntem a Pe' tro fub Heronc tandem conuerfum effe. Nfc hoc eifeculo congruit,quàd infamiit nota inoa bedientes Epifeopis puniendos flatuunt,Clemens epiß. i.Alexand.i.epiß. Teleffhorus, Pius etiam curia cos tradi pracipit.Eîam ea poena legum ciuilium erat, qua y ar ij defenbutur ritus in bis lêpifloUstqualesfunt, de baptifatis oleo per orationë confecrato inungendis: Clem.3. deqi ijfdemfeptiffrmiffiiritusfandigratiacoa flgnandis er conflrmandis,ut perfedi fiemt Chrifliani: epiß.4..Clement. Demiffie celebratione,nefiatflne iuffu Epifcopi,nec in alio quim in loco confecrato:ita |
1
-ocr page 760-t4r C E N T. I L niaconos crfubdiiconos,cr reUquos mmißros facris ueßibus mdutos,a fronte er a tergo, presbyteros uerà Ù dextra leuaq; conßßere debere,fdcrißcante Epifeo-po.Euar. i.eadem repetit.
Sed bos ritus neq; uetus neg; nouü Teframentü,neqi Cbridus necß ApoUoli docuerutizyßc no effe obferua tosKome hoc feculo,te^dripoteß ueraeißimus teßis lufrmus,qui in a. Apologia ritu Eaptifini or Cane Do nmice ßmplicißime defcribitmec olci,nec loeoru cona
C A P. VIL ’ ? m'mdntur,ipftt myfterij rniquitatisfundemenU er 'mß gnid 'mutniuturtqudlid funt,Probibitio coiugq. Clone tisenim t.epiß.fdcerdotib.'mterdicitur,nepeR ordmlt;t tionë uxores retmecit. quod ß no ßcer'mt,db offeiß mi ioribus remouentur. Eudriüus mulierë uiro,qui adulte num ddmißt,iubet reconcilidri,dut 'mnuptdm manere: cum tarnen Paulus parti innoeëti permittat ius nuptii-rum,i.Cor,7. Etprobibitio ciboru.Tele/ßhof enim
quad irenieui Ub i. cup.iS, Vdkntinidnos ndrrdt,ditos quidcm oleum 'm dgudm, recitdtis quibufdi uerbis, 'm' fitdifji: :alios ucró,bdptifdtos opobalfdmo munxijje? ut Didgis h£reticorum,qudm orthodoxorum, mos bic ma ungendi tuin temporis fuiffè uidedtur.
Nee ordinationls ritus,qui Andcleti epijl.i defcribi tur,dc imponédis 4 EudngeUjs,^ oleo ihrifmdtiSjboc fcculo 'm ufufuit. Nec tempori amp;■ ueritdti congruüt il ld décréta de dppeUdtione dd Rom. federn,de compdri-
clericos feptë hebdomadas ante Pafeba a carne ieiunare fecratoru,necueßiü,necaliarurerummem'mit. Quid 10 pnecipit. Etdiß'mdio laicoruerclcricorufeufriri tualiü propter fanditatë,de qua Clemës i-crEeleßbo rus m fua agunt Epiflola : cum tamë omnes pij didtur fandt in Scriptura. De maioritate Epifcoporu er fa cerdotu fuper Principes er magißrat'^, de qua demis 'm ver Anacletus in 1 Epifeopos iubetcaufasfeculares una cum iudicib.expedire etiudicare:cotraillud, Prin cipesgentiu dommatur,uos aut no fie. De no argues aut damnSdis Epifeopis et facerdotibus.nam Clemës ’m i.Anacletusmt.z.3Euariß^ mx.AlexaderinvEelefa tionc,de Epifeopo pulfo ante iudidu reßituendo, de fa io pborus m ePius m i.t.multis meptisrationib.boc ebti cris uafis nb tangëdis niß ab bominibus facratis,neq;4 nbsp;nbsp;nerecontendut,etualde 'mdifimdiloquutur,er quiH
mondebis dut fdcrU focm'mls,de aqud er fdle benedteen dd,er dl^ergédo populo ut fdndi(icetur,de no feruan dis cbirogrdpbls ui cxtortls : qudlid paßim extdt m A= ndcleti,Alexdndri,liygmi,£leutberij literls.Rid db A-po^ülis,quibus plcrdq; ddfcribütur,nufqui ftdtutdle guntur,er 4 dodrma eoru prorfus dbborrët.ï^dm pro pter perfecutiones perpétuas eius temporis, ßudid, /ilt;-
Petru buius dodrm^e faeiät autorë. Argumita auté, utbrcuiterannotemus,hlt;tcfunt. Primum Paulus dicit: Pro minimo nobis effe debet,ut A talibus arguamur,uel ab bumano die. Secundum : Leges diurne er bumant prohibent maioresAmmorib.accufari. EertiumtHoa mo nonpatiturferuu fuum ab alio iudicari.Clem.1. Aa nadetusuerà 'm t.i.i.basadijcit rationesdniuriafacer bores docendi,paupertatë,fummumq; contemptu, non nbsp;nbsp;datum ad Cbrifium pertinet, cuius uicefungutur. alte
ticuit,nec uacauiteis,litesmcuriaKom.coramPapa30 ra:Qui uos tangit,tangitpupiUaoculi mei. tertiat mouere er tradare:quod circa 400 Dommi annum, nbsp;nbsp;Deus fuperbis refifrit,bumilib.autem datgratii. quar ta : Colite omni fßiritui credere, 'mquit ïodnnes,cr(‘ qumtatCiuidunufquifq; profe Deorationemreddet. fexta: C^ia gratie plenitudoadieélioncnon 'mdiget, necuUd requirit comenddtionis augméta. quaß dicat:
aut etiam ferius,primiim faditari captum ed.
Alia preterea multa cr mfinita peni in ßngulis Ea pifrolis, m ueritatëaperte impingunt. Anacletus i.i.s generalë politie Eccleßaßicefrrmam defcribit,qualis tune no fuit.Grepifr.j.fabuldtur,fe tomum de primatu fcripfrjji,fed eius fcripti nufqua fit mentio. Ver o e~ tiam dbfinülimu cll,quod Euarijlus z.epifr. fingit,Aea gyptios fuos epifcopos pepulijJe.Rtam co loco res Cbri
immdnë crudditittê perfequutoru. Simiie etiUud eft.
quid non poffunt crrare. feptima.Qjiia Dominus non per dlium,fed ipfe,fdccrdotcs ementes et uendentesfia geüo ex templo eiecit. odaud'.Qtiid Deusfretit in fy-nagoga deorum:et,Dixi,dij cfris,çy filij excelfi omnes. frianorum turn erant,ut nufqua tuto uerfarëtur ipß,ob 40,nonatCiuia Paulus dixit,'Tu quis es quiiudicas feruum alienuf Eelefrgt;borus addit banc rationé-Quia^fespu lus nö edfuper magißrü. et huius decretifrudu er fi* nemfubijcitiUuncmurufirmißimum fratuerut patres nofiri,er nos cum eis,contrd perfequutores noßros,ut boc remedio eoru peUantur macbmametd,crtioißn diores er fecuriores famulari mereamitiiueßro Salua tori. De prirmtu KomMx ecclefit- Anidetm tnini
quod uult fuds literas per omnes Eccleßas Aßieanas le gker dicit'ijs prafè^lorum literas adiunitaseffe.quod baud uerum ek. nam neq^ id faëlu eue probari poteß: nee prxfiilis,quifub Eraiano atroeißimi perfequebâ^ tur Eccleßä, cum epifeopis Cbrißianis uUatenus couea niebat. Epiß.i-Viäor Tbeopbilum Alexandfmum uo» cat epifcopu : cum Cafdre£,er non Alexandrite fuerit.
Pius er ViHor 'm Uteris,ubi precipiut Pafeba eoa
epid.j.ait, no ab Apoßolls,fed ab ipfo Dommo faluda tore primatu obt'muiffe,ereminëtiam potefidtis fuper dem modo ubiqi debere obferuariabomnib. eedefijs, $0 uniuerfas EccleßasactotumChrifiianipopuligregem addunt rationë:quid n'a deceatmembrjf, id eB:,alias ec~ cleft asa capite,ld csl,Romans fede diffentire.Sed buius
affecutam ejfe:et Apofiolos iußione Saluatoris fratuifa fe,in maiorib.quafrionib.ad Komaniecclefiam appel-landüeßfe.epili.i.i.j. ïdempodeaalqrepetuntcrfiii
rationis neq^ treneus neq^ Eufeb. memmerut, ubi earn cotrouerßam defcribunt:nec Polycdrpus,nec treneus, nee Polycrdtes,\ußinus,Clemens er alij, Komanum ea pifcopum pro capite Eccleßte agnouerunt.
Poßrem(gt;,nec tempus,quo ddUmferibuntur literie Alexandri, Tdeßbori, Hygini, Pij,Aniceti, ere. cum ueritdtis norma congruit.
biliunt,ut Euarißus 1.Alexander i Pius » er t. Anicea tus crVülor. Rationes aut ß-igidißimte projirutur, quas adfcribemus,ut meptitas cö/ßieiatur. Prima,quid Petra dixit CbrißustTu es Petrtw,et fuper banc pétri, id eil,Kom. federn,adißeabo uniuerfam Eccleßa.Secua ia,quid Petrus er Paulus mortui fuut Ronf£. Eertia, Cieterùm fi reliqua ad fidei irvxxaytixr çr ad amufa 60 quia Paulus Rom.i ait.fe fine 'mtermißione memoriant ßm dodrm£ propbetarüfCbrißi er Apoßolorti exa* nbsp;nbsp;Rom. (ccleßt orationibus fuis faetre.Qjiarta,quia Pt
»re
-ocr page 761-‘49 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DEGVBERNA
fro À Domina eR coneeßumjt ipfl ApofloU uoluerüt, «f relique omnib,prlt;eejf(t Apoßolii, er Cepl}M,id ek aput er principe teneret Apoftolutui. Qjùnta, quid ^polîoli liatucrimt inter fe,ut Epifeopi ßngulnrugen tium (cirent,guis inter cas prirnui effet. Sexta, quia in ueterî Teßamento Moifes et Aaron primi erant. Ergo (1 arts (uerint difficiliores taufe, ad fanétefedii apice qttifad caput reffrtur, ut Apoftolico termmetur ludi tio. Vidor t.epiß.fle ratioematur : Petra didum cd, Ei^iequid ligauerls,crc, ergo appeUandu ed ad federn Romana. Hec aut fundaméta er inßgnia myßerij mi qi*itatlscffe,A Paulo i.Tim.4. ^.Tirn.j. z.Tkeff.z. 1. ^tt. i.erin Daniele atq^ Apocalypß predidum cd.
Poßremo, neui er manißße corruptele fane do' drine in ijs reperiuntur, cuiufmodi aliquac reccnfcki= »uu. Primkin enim, diferime ueterif er nouiTcßame fi tûUitur,Anaclcti epiß. z. er in alijs paßim,ubi facers iotitm,cuiui autor Petriaßt, perinde ut in ueteri Te-iiimdoßatuituner ad MofaicM leges, depurißeatio' «f V alijs rebut ,pij obligantur.cum tarne lex er prophete ufq- ad toanne tantum durent,er in noua Teßas ^mto nö fit cxtcrnu,fed tantum (firituale facerdotiü, ‘hntuneomnib.Chrißißdelibui.i.Pet.z.'üebr.^. Dd nie,dodrma de libero arbitrio in Clemctit i.er 3. er dijs corrupte proponitur.Voluntatis enim uiribus tri» iaitumo tantum ueUe in rebut ad falutem pertinenti -h'J'Sfedetiamperßeere, er mifericordiäconfequr.cum Panten Deus ßt,quifaciat ut uelimut er perßeiamut. Tfrtw, ab Anacleto epiß. 1 dodrina de peenitentia ui -diturumtnifeetur enim fatitfadio. Et Alexander epiß, ; ' pmata facrißeijs dcleri docet, er propter recitatio» ^^^npaßionis Dcumplacatum, erpeccataremittcre. '^fW) facerdotes precibut er oblationibut delere et con ßmerepeccatapopuli, epid.zafßrmat. Qua:blaffbe» ^ity contumeUofa funt, aduerfut oput erfanguinem ^hri^iquo folo redempti fumus,er qui unica oblatio-^(noscöfummauit.ïlcbr.9. Quarto,deiußificatione ^unés i.i,4..eralij paßim no redè docent.nam Clem. '■itfieualde mepte er ffigidé loquitur, erfcitade» d«at,quód fentiat ßdem ßgnißeare folam noticiä Sym 4. ^°li,ercffe tantu mitiuerfundamentu falutis.Deinde ^0gratis,propter Chrißu, abfq^ operibut,fola ßde no hit falutë cotingere docet. ait enim,per temporalia off fida nos aterna gaudia mererintem coßßione, quee fa ^^''ioti ßt,ßde er bonis operib.a:tcrni ignis peenat nos ’^^icre, er ad perpétua uit£ premia peruenire. Dicit i'gt;vo,falutë animaru er uitam bonis adibut prépara d Epiß. ;. ait, ex proprijs gedis haredem honoru ccele IHtm pro bonis adibut baptifandu ßeri,er homme bo '^hoperibustanquam abundantiuiatico repletu, ad re sc êi«« Dei peruenire debere, Epiß. 4,repletos bonis o» P^db. Iwedes uitlt;e £ternlt;e eßßei affirit, et quidë Eetru fil iocui(fc impudëtifimè ajfcucrat:cum tamë Ada a» pigt;liolorü er eptßoU Petri aperte teßentur, quad Pe» ^''asgratis,abfqi operib,fola ßde,propter meritu Chri Kpeceatores peenitétes iußißeari docuerit. Ad. enim ji^terrogatus à induis,quid facere debeât, ut effugidt •W Dei? inquif.Delidoru peenitentia agite,er bapti I^iwunufquifq; ueßrümm nommetefu Chrißi,in re-^ifionëpeccatoru.er Ad-o-Heeeß m alio quoqudfa g h^'Mc eß aliud nomëfub coclo datu mter hommes, in
, T I 0 N E E C C L E S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijo
quo oporteat nos faluos ßeri. Ad.io. Pluie teßimoniu perhibent omnes prophcta;,erc. 1. Pet i.virtutr Dei eu ßodimmi,perßdem,adfilute. (Quinto,exauditio ora-tionis non’m fide er nomme lefu Chridi, fed m bonis moribus er operibus,Clem.i.er m oblationib.etdigni tate facerdotu, Alcx.z coUocaturier quidem pro mor» tuis orare, eleemofynatq; dare, er exequias peragere. Petrus iußiffe dicitur lt;■ Clcmë.Scd h£c d fana dodrina de oratione diffonare,er à Petro nufqaam tradita effe, 10 quis cd qui ignored cum nihil eoru 'm Petri Uteris, nee alibi ufquam in Scriptura pracipiatur. Plis (imile eff, quod Clcm.;.dicitur,ncmmem pro co quodignorauit, iudicatum iri: fed tantum pro eo quad quis feiuit, er non ßiet : cum tarnen Chrißus dicat, Scruus ignorans uoluntatem Domini,uapalabit. EtquodApodolorum meritis attribuitur eiedio damoniorumicum Scriptu» ra uerbo Dei,fidci er nommi Chridi earn uim adfcri-bat,M.arci i^.ln nominemeo damoniac'qcient. Sex» to, fana etiam dodrina delibertatc Chriffiana multis -° modis deprauatur. uari£ cniin traditiones bamana coa ceruaiitur,quib.confcientijslaquciponuntur,et opinio meriti ey cultus affingitur: cuiufmodi funt, traditio de cofeßione auriculari,i.Clcin.De reliquijs fragmentorn poß coenam Domini,de uafis facris,de palla,de uelo er alijs:ubi trailfgrefforibus poena anathematis etia a Pe^ troßatuta dicitur. Clcm.z. Deuitandamcnfiriiata.De purificatione,Clcm 4. De comumnita,Clem.5.De publica et folëni benedidione coniugu m templis, ad qué ritum necejfariè obligariuult omnes ecclcfias,Euar.t. De aqua bcnedida,Alexand.i.De uafis facris non con» tred an dis, nift a facratis, Deoq- dicatis hominibus : ß enim id fiat, turn non tantu attingcntë,fcd totum popu lu puniritSix. t. Nfç à facratis faminis incenfum ad al tare defirendu, Sot.z.De ieiunio, Telefi. De unifirmi obfcruatione pafcbatis,P'q i.Vid. 1. De radendis capil lis in modu ffgt;h£r£, Anicet.1. nbsp;nbsp;Septimo, (Qnada etia
plané fuperßitiofa. nam m Anad. z. de oleo feu fando ebrifmate (. ut uocat ) quo iubet epifcopos ordinandos inmgi,dicitur, quodén eo uirtus ffiritus fandi muifi» 1 bills permixta fit : quod nullius fcriptur£ autoritate probari poted, er plane fiperditiofum eß. in Alex, t, aqu£cumfale bcncdidauis fandificandiafferfos ad» fcribitur:quod cum fiat fine Dei mandata,idololatricu er fuperditiofum effe mani(iflum ed.
Ex hls pias ledór facile 'intdiigcrc potefi, hos lite» ras baud ab alijs quam a minißris myßerij miquitatis, neealio temporeqeo cum myßeriü miquitatis fuit'm fummo coßitutu gradu,fcribi potuiffe. id autë etß ad» huc fuperßite Paulo agerc 'mceperat,z Tbefz.er 'm ca urbe qu£ dominiu fuper reges terr£ tenebat, agere de buit, Apoc. 17.tarne in ealuceEuÄgelij,er'm tarn trißi perfecutionu ßatu,nb eß uerifimile, adeo aperte 'm Ro manis epifcopis fefe exeruiße. bJam de primatu Kom-€cclefi£ ante Eiiccna fynodu, er multis annis pôd,nul» lamfuiffi quaßione, ex hidorijs fide dignis et uetudiff ßmis patrib.apparet.Etficut in fexta Carthagmenfi fy nodo,ut mßa dic€mus,primatus Pap£ eß refutatusnta hocfeculo pij dodores no tulißet tales epißolas deine tis et alioru Romanoru epifcoporu, mëdacijs, nauis et gt;€rrorib.plcnas. Dionyfius Corinthius Pynitu,c£liba-tus onusfratrib. imponentë,arguiff'e didturer Apol» hb z loniM^
-ocr page 762-W*
GENT. IL
lonius,ecclefiadicus fcriptor, de Montano ait, ( Eufeb. S-cap iS. ) Uie ed qui docuit nuptias folui, er qui iciu* nioru legesprim'’ impofuit. Apollinaris tEufeb.s cap. rs)in Montano rfprehédit,qiiod nimiacupiditate pri-matus accéfus,in h£refits mciderit. Di etalij dodores, fi Romani epifcopi huiufmodi epifiolas feripfißent, quales nunc extant, aperte ijs reftitißint. Quod quia nufquä legimus, putamus quiduis potius de ijs qui hoc feculo Rcgt;man£ ecclefi£ prafucrunt credendum, quant
GAP. Vil I. ^ «^ Mileuitanus, cy cateri qui omniu pontificü Kom.cats logu pofuerut,hoc ignoraßent,qui Clemente nÓ intérêt ferut,uel faite no immediate paß Petru ponut : fi ipfas EpiP:olas aut tune uidißint, aut pro authêtidshabUif fent. ïnuenitur mfuper in ipfis Epidolis de epifcopot rum à facerdotib.difièrentia, qu£ tamélongo tempore pofi hunc,ut Hieronymo placet,et Damafo,in Ecclefii ortaed.lladenus ICaltheifcn.
|
has ab eis feriptas eße liter as. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10 Accedit mfuper autoritas alioru antiquifiimoru te* flium,ad excufandos Romanos epifcopos, nc baru epi* flolaru autores credatur.t^arn Eufebius,qui ^ibliotbe* cam inlirudißimä habuit,quemq;,cum Confiatino lm peratori Romano 'intimus eftfet, nihil potuifjet latere memorabiUu reru Romanoru epifcoporu, tantum Cle mentis er 'Vidoris liceraru meminit : neq; tamé earum qu£ nunc extant, fed aliarum:c£teris uero buius fcculi Rom.epifcopis nullas adfcribitï^cc Damafus,fimanu* erroribus. lam de alio quoda errorum ^(^genere agemus, quos jeu occultas feu ^^^^ft^pétts appcllarepeßis-.q inter ^^^ßpfospr£cipuosEccleߣdodores,am pledéteserprofitétes unu et idemfan£ dodrin£ cor* pus,dißcnßones er cocertationes concitarunt, atqi cas fcriptls potiusqimpreßis credatur exemplaribus,ulli 20 quidé m rebus non ufq^adeó magni momcnti,ut in riti tpifcopo R.om. eas qu£ nunc extat attribuit cpifiolas. nbsp;nbsp;nbsp;bus aut ceremonijs,magno tarnen cum Ecclcfia malo. de libertate Chridiana,quam diUgîter tradebat, etiam ipfa reprofißos eß'e,ctexcrcuiße unde nee autores cos fuiße ccremoniarü legim'\ nee ad aliquos certas ohfer* uationes allas Eccleßas alligaßemcc dinerfitaté quidem 40 externoru rituum,fi ufpia effict, pro libertatis Cbridia n£iureadmodu curaßc. Quofadumed,utcum loan nes er Philippus in AßaPafcha ludaicaobferuatione celebrarët,decimaquarta fcilicet lutta pod aquinodiu uernutalij aut Apodoli et ecclefi£ occidétales célébra rent die Dominico proximè fequente ; ida diuerßtas ne animaduerfa quidé, nedum reprehéfa ab aliquo fuerit: nee quidé aliquàto poft, quädiu dodrma de libertate Chriftiana m ceremonijs adiapboris perfticustradita er obferuata efi,aliquid turb£ dederit. At cum fub an* Rom fedem,omnilaude dignißimä,plus q expedit exal ;o num Chridi 16}, er deineeps, dodrina illa de adiapbo tare,fe penitus fundant: cum tamé omnino no uideatur nbsp;nbsp;nbsp;ris fieri incipcret obfcurior, ac ceremonia fimplicesp quod miraculi penè m^ar huberi poteß^Komanum epi fcopu ex profeffo fuoru anteeeßoru uitat deferibenté, er tam uiemu eorum fcculo, no meminiffe Epißolaru. Quid hoc aliud, q dpertu Damaß teßimonium,nullai unquâ tales ab ijs feriptat extitiße? liée Hieronymut mentionem earum facit,cum tarnen alias fcripta cuimli bet infignis dodorit fcrupulofe etiam annotare foleat. Qridf quad m fexta Carthagmeß fynodo (utmfiapa tebit)ubi Kom.epifcoput primatüprobareiubebatur, jo nuüa fit inëtio baru epidolaru:quat, fi turn extitißent, ■ aut pro authèticls habitée eßent,magna cum folinitate, truipho er ßudu m mediu protulißent- Üec facile re periat,hat epidolat ab utto patra, aut fide digno autoo re, ab hocfeculo ufq^ ad Caroli magni ietatë,citari : er no efi abfimile uero,circiter id tempus,cum Eccleßee oc cidctales paßm ex Komana bibliotheca librespeterêt, fraude Komanoru epifcoporu imperium fuperomnes no modo eccleßas,fed etia fuper reges er principes ter ræ dßrUiintiu,confide, fuppoßtM, et litè /parfM effe. Cieterum,fuerut etiï aUj, qui unte hunenodrü ^tutem cenfuerut,hM Pontificü epidol^ no efje genumM, fed fuppoficitiui. dufdü mouddf cognometo Kaltheifen, qui ante vx dnitos,dut umpliui.hmticte pruuitutis in quißtore egit,in truditu^An imperiu ßt unf À Komu* nit ad Gr£cos trtinsliitü,ßc feribit : t^unc,meo iudicio, Uli de Conßütinidondtione dpocryphd funt:fedfirtafs fis qu£di alii longa ^ magna fcripta, S. Clemeti et S, Anacleto attributa/ummispotificibus,in quib.uoletes itloru fandorü epiitoli£,coßderatit cotentit in ijs Seri biturenim m epifiolis Clemëtls,quomodo Papa fuerit er Petrifucceßbr,cr pod Petri mortéad Sdacobu has fingit fcriptor mififfè epifiolas,qfuit fi-ater Dommi,et Hierofolymoru epifcoput:er ed tamé hoc omnmofal fum,cumfit manifèfium, prias Petro tacobu vin aU' nis fintuiße martyrio uitS Scribit quoq-,ipfum Clemen tem fuccefiorêfuifiè Petri Sed hoc idem m alijs, qu£ S. ab ijs difcrepates. Deinde, quia pad filiciter propaga Anacleto adfenbuntur, legitur. Sed fi hoc eßet uerum, g^ to in Afi£ partes Euangelio, gentilium ecclefii iam fie qwmodofandiuinliieronymus,Auguftinus,Optatus bant célébrés, çrdhertate gauiebät.Ciuamobreeri lud£iSi |
DE SCHISAÏATIBVS. ^iCTVM efidemanififiisharefib.fett SCHISMA DE PASCHATE. Otißimu ed illud fchifma er dißidiu, de diner fitate in celebrädo die Pafebatis, quod no leui* ter quaßduit eccleßas diuerforu loeoru aliquot fectdis. Ae uidetur diabolus totics, quoties earn dißenfione o’ certamè mouit,boc conatus eßc,ac pr£cipuè ßedaße, ut memoria er beneficia paßionis et refurredionis Do mini extenuaret,incertû er inutile redderet : fimul er myfienuiniquitatis prouehcrct,acfiliumperditionis paulatim cofiitueret er fèrmaret.'tion enim podrema, b£c cotrouerfia de Pafchate occafio ei fuit, qua caput eßerre fuum er tyrannidé exercereaufus cd Sed quoi babuerit initiu,er quos progreffus fteerit h£c diuerfi-tas,brcuiterexponamus. Confiât, Apodolos dodrini quorunda feu negligentia feu imperitia(ut Iremus te* ßaturapud Eufeb. lib.c.cap. 20.) eßentmutataitum demu deprehen{a efi diuerßtas cum m alijs ceremonijs, turn maxime in Pafchate er ieiunijs. Accefit eb, quid plurimi in Afia adhuc lud£i erât,qui patriot mores er cöfuetudinëobfcruabant,plusaUquanto quamneeeßs trat,ueteri iüi rationi tribuëtes,ncc ,pbabant gentes eb |
|
’{» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E S C H I ladf/lt;, ^uiq; ijs didi^i erdnt,ßne fclddlo dißidere no po ttrdnt,cu,n bottorandu ejjè dient Dominicu propter re* fHrrcdtonc cenferét,dtc^ ideo dUter Pdfebd agendu con* t(iiicrët,cjiùm dpud tudieos'.qwd uetui Pdfebd idm dbro ^itum effet,et ceffaffét. Hine igiturproculdubio i^£ con tentioncs mitio perplures, annos leuiterfubmdemou, et ^udß ex emere interdu emicantes, in mdgnZ incendiü amp;nbsp;ndnifißum febifmderuperut. Qu,od cum cotrd concor-didm fidei nonuUis uideretur, initd funt conßlid:et cogi* idtum edl,quo pdUo ed diuerßtM coponij^r dd coßrmia , Intern dliqudm deduct poffet : fed qu£ conßlid er ßudid, gwoj progrefjus er fucce^us bdbuerint,ex fequentib. cld nm fiet. Etßigitur 'm pluribus Iods edm diuerßtdtem Katuum dliquiderdiffeußontipeperiffe noeßdubium: dtdmen d Kclitone Sdrdenß epifcopo, qui dnno Cbrißi '55 cldruit,er Ubrum de Pdfebdte conferipßt ( ut Eufeb. tlt;ßrtlib.ii..Cdp-f3) memory proditu eß,qu£ßione feu itfibhdtbo feu de Pafchdte ( idem enim 'm utrdque qu£* ßow jfeddtu ed) motdin eße dpud Ldodicednt fub An • tomno Vero er Seruilio Pdulo Aߣprocofule, quo tem »1 pore Sdgdris Edodicenßs epifcoptK mdrtyriu ßcit. Q^io iffm eodein tempore Pius KomMus pontifix, ßqu£ß~ i» dus epißoldrum eß,ex reueldtione Hermetts,décréta s'0ßituit,Pdfchd die Dominica cclebrdndüefJi.A quibus ntem Ldodice£ b£c qu£ßio motd er dgitdtdßt, no legi ^^f.quid nee Igt;\elitonis, nee Clementis de Pdfehate liber, ”'' '^S^ßppi monumétd dd nas peruenerut,ex quib- eer-betexplicdti dliquid hdud dubiebdberi poffet. igitur ex •fe hikorijs qu£ extdnt, dutores pracipui eiw cötrouer i^ii^omani fuut epifcopi: ut Anicetus, Soter ,Piuscum sc litrmete fuo,Eleutherius, dt(^ inter bos vidor mdximè. Omnibus enim illis hoe ßudiu el condtus ßnguldres fuif* ßisppdret, ut Aßdtieos dd fuos ritus quoquo modo per* iKtrètifed quibus fe oppofuerut Aielito,Polyedrpus,dc ^ßw Egeßppus : quem fub Vero Komdm ueniffe, Eufe* ^wfmbittfed negociu,qudmobrê uenerit, non explicdt. ^olycrdtes item,er dlij doHores Aßdtici,quorü dlij lodn •ff er Philippi exemplü ( qui dccimdqudrtd lund Pdfebd ^debrduerdt ) dUegdruf.dlij dlioru Apofloloru confuetu iliifm idddrunt.conlrd quos Korndni er GdUi Pdfebdtis 4-‘(bbruionem deberi diei Dominica, quid 'm eo Cbrißus it(urrexißet,cotenderüt.mdximeq; d tud£is 'm eo ritu di fviendu eße fenferut, quid luddifmus dbolitus er fepul* *'« (ßet.qud fentétid pr£cldrè dixit lußmustDex legi fur ^'gt;èlt;ttd,priorem 'irritdm ßcit. 'tJdrrdt Hicephorus lib.4., fvtciUo dliquo teße, Aßdtieos fenßße, omnino neeeßd-'''^neße,ut fecundulegemlAof£ Pdfebd dccimdqudrtd ^^e eelebrdrétur. Quad nuüo modo uerißmile effe, dut fw» totihißarid couenire poteß: ideo quad nufquÄ Aßd ^^ie^Murißicofuetudmifu£neeeßitdte impofuiße,dut fe ^'heeclcß.-is dd iUd obferudndd coegiffe, quemddmodu d Roinan«fddumeß. Quinpotiusilludobferudßeuiden ^lt;gt;t,quod Pdulus de libertdtc Chrißidnorum dixit:Hemo ^osiudieetin cibo, potu, er diebus ßßis. Sicut dutem ex ftruisfc'mtiüls mgensrnterdu meendité oritur, er qud* I‘lt;r«’iq;ttidmleuid cotentionu mitidinmdgndfepeer femiciofi certdmmd extutt itd hoc mdlum quoq; fubm* ^lt;niiorcsuiresdccepit,crdußüeß. PrimumenimRo Wf wter Anicetum er Polycdrpum congreffus fuit,cum Romain ed oecdßone ^3quot; neeeßitdte Polycdrpus ueniffet, 6i ’i’*^i Anicetus mfolentius Aßdtieos 'm obferudtione Pd» |
S M A TI E V S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jf4 fchdtis,contrd reguldm Pduliiudicdret.Vbi uterq; confue tudmis fut rdtiones dttulit:Polycdrpus, Jodtmis et dlioru Apoßoloru,qui in Aßd dccimdqudrtd lund Pdfebd eele* brduerdnt,exempla fudm cofuetudinc deßndit: Anicetus dutem,morem mdioru fuorum,illorü fciUcet epifcoporu qui f€dnteceßerdt,dÜegduit:quemddmodücx irento Eu febius reßrt lib.s. cdp.i6.et difertè dßirmduit,ßmplicem er uulgdtdm 'm eeremonijs confuetudinem mutdtdm effe db iUis fuis Rorndnis dnteeeßbribus. Nee dubium eß, i grduem iüdm er feridm ddmodum fuiffe inter Anicetum er Polycdrpum dßione:cui ßrfdn er Egefippus,qui Ro m£ tum fuit,mterfuit. Etoptundum eßet, propter mul' tus res,qudrum dccurdtiori cxplicdtione deßituimur, in* tegrè dcfcriptdm iüdm dßionem dd nos ufque perueniße. Irentus breuiter tdntum,quemddmodu diximus, dttigit: qui et itd edm controuerßum mter utrume^ compoßtum fcribit,ut neuter eorum fententidmfudm pertmdcius ärgeret er deßndtret,fcd ddidpboron bdberetur Pafchdtis celebrdtio.Hon enim decere, ut diuerfltdte ceremonia.ru ßdeirumpereturconcordid. Poß bdneigitur pldciddm tranfaßione, fimul communiedrut Polycdrpus er Anice tus,er bond pdce dc concordid à fe inuieem difcefferunt. Hoc modo admoniti er repreßi Romani, uiuo Poly car* po nihil quidem amplius moucrutfupereddem reconten tionum:fcd co mortuo,dd mgenium fuum er prißinas co ndtus redierunt,ut fctlicet(ße mdioris dutoritdtis 'm om nibus Ecclefijs eofequendt : er ambitiofa ßducid, fore ut bacoccafione coformitdtis in celebrando Pafchdte,Aßd* ticæ eccleßt fefeillis fubiicerent')b£ccertdmmddenuo fubinderefufeitdrenon deßiter'mt. H'mc ante Anicetum idßduit reueldtione Hermet'is Pius ;poß Anicetum uero Elcutherius,ut dutor eß Honorius,etidm coßituit Pafebd die Dommico celcbrandu eße. Deniq; tamdiu in iïld con ßrmitdtelaboratum eß,donee tandem Vißor,quoddlij lenius er pdulatim ttntaffent,uiolétius egit,ct femel per* rumpendu eße iudieduit. is enim anno Domini centefimo nonageßmoprimo, Commodi uero undecimo, non rixas aut dißenßones de Pafebate, fed bellum propemodum tri fle mouit, cum primum ddeó ncceffariam effe uniformem Pafebatis celebrationem ctnferet,ut pro btreticis cyr ex' communicandis habendes putaret,qui db eo diffentirent: demde non cunßdtus,fynodos paßim mdiceret,ncfua fo^ lius fententidßdre uideretur,fed or dlioru indicia erfm tentias eheeret. Quo conßlio ad diuerfos epifcoposfcri* pßt,d quibus petijt, ut couocatisuic'mis presbyteris deU-berationem^ Pafchdtis celebrdtione'mßituerent. inter eos fucrunt Theophilus epifcopus in C£fdred Pal£ßin£, Harciffus Hierofolymorum,iren£us in Gallia,Palmas in Ponto,EdncyUus Cormthi,Epifcopi item Oßrocni. in -terea uero dum couentus diuerß apud exteros illos haben tur,ipfe VißorRom£ fynodHcelebrdf.crrcfcriptupau lo póli ißarum fynodoru,de quibus modo diximus, acci* pit,fccum fcilicet omnes ßdre,zr die Dommico Pafebd agendum eße,confentire. Poß quod ßatim Vißor decre td fcribi iußit,qu£ omnibus ubiq- Ecclefijs mittit, de Pa* febdtenon alio quam die Dominica propter myßerium refurreßionis eeltbrando, in coq; folo ieiuniapafcbalid foluendaeßc. Puittum 'mAßd Polycrdtes,pr£cipui'm-' ter Aßdtieos epifcopos uir nommis er dutoritatis : ad quem ßmilitcr fcripßt,idem de Pafchateimperans, quad. Ecclefijs alijs. Sed Poly er dies,re prias cum reliquis epi* bh i fcopis |
|
CENT. H. HX fcopis Aßaticls hl fynedo, ut uidetur,com!nunicata et de-liber ata , quemadmodum abeo Vidor fieri uoluerat, ex commuai omnium fentétia animo fe refcribit, nolle fenem fe,aut quenquam epifcoporum in Afia, auetericonfuc* tudine,obfcruataindeufquealoanne,Pbilippo,Polycar po,parentibus,auis atq^ at.iuis fuis, zyc. nunc demum ad unitts imperium zy terrorem difcedere. H£c enim Eufe-bins de Polycrate récitât libro quinto, capite uigefimos quarto zy quinto : ubi fi-agmentum dus refcripti addu» cit,quodzynosadfcribere nongrauabimur. Epifco» 10 pisper Afiam,qui morem ipfis ab antiquotraditum re-tinendum effe affirmabant,prierai Polycrates : qui in co feripto, quod ad Vidorem Romanamq} eccleßatn exa» raait, traditionem ad ipfius ufque tempora feruatam bi» fee uerbis exponit : Noj igitur iüibatum agimus Pafeba-tis diem, nee addentes iüi quiequam, nee außrentes.^a* gna enim luminaria m Afia obdormierut, qu£ m die ad» uentiM Dommi résurgent, quinio uenturm coelitM cum gloria,cunHos fniäos reflitii(t:Pbilippue,unut ex duo-decim apo^olit, qui obdonniuit Hierapoli:ey dii£ HHm fili£,qH£ in uirgmitate confenuerunt : c^ dltd eim filid, qu£ in grdtidßpiritiu fdiiäi couerfdtd requieuit Epheß: adhuc er lodimes, qui dd peUui Dommi recubuit,z^ ids mina fdccrdotdlcgeßduit,mdrtyrqidc dodor fuit,Ephefi ebdormiuif.deniq-Polyarpui Smyrnenßs eptfeoput Cr indrtyr, zy Thrafedi de Eumenid et epißcoptK zy mar tyr qui Smyrn£ obdormiuit. Qjtid dttmet ueró dicere de Sdgare epifcopo zy martyre, qui Ldodice£ obdormiuit} Deinde zy de bedto Pdpyrio,dc tAelitone eunucho,qui in cunilis per gratia Spiritus ßandi duüus eß, ac in Sardib. so quiefcit,uißtationem è calis expe(lans,in qua refurget à mortuis. Et cap. is:Vii omnes quartadccima luna Pafeba fecundum Euangeliu celebrant,nufqua exorbitantes, fed fidei canonem fequentes. Denique zy ego Polycrates, om mum ueßrüm mmimus, traditionem cognatorum meo^ rum retineo,quorum etiarn aliquot affiHatus fum.Erant tnim feptem cognati mei epifeopi, zy ego oäauM:qui co gnati mei femper eodiePa(cb£ßßumegerunt, quando populus firmentum femouit. Ego igitur,fratres,qui fexa presbyteri ilh ipß, qui te pr£cefferunt,Eucbarißiam ß^ tribus illarum paroeciarum,qui more fuo feruabant,imle runt. Et cum beatus Polycarpus P.om£ fub Aniceto age ret,ac propter alia minuta qu£dä inter fe difcrepaffent, gintaquinq; annos habeo in Dommo, zy cum fratribus 40 mox cociliati funt, de boe ueró capite nihil inter fe con» tenderunt. tleq- enim Anicetus Polycarpo fuaderepote-rat ne feruaret,quæ cum loanne difcipulo Domininofiri acrcliquis Apofiolts,quibus cumfueratconuerfatus-ffem per feruaucrat : ncc Polycarpus Aniceto fuafitutferua-ret,qui ßbi presbyteroru,quibus fucccfferat,confuetudi' nem feruanda effe dicebat.Et cum ißa ßc baberét,com«tu nionem inter fe habuerut, zy in eccleßa Polycarpo Ani» cetus eucharifliam,propter reuerétiam uidelicet,concef» fitiatq; ita cum pace a fe muicem difceffcrunt.pacemq; in fa uniuerfa Eccleßa cum feruates turn non feruantes retinue runt. Et tren£US no abludens à nomme fuo, fedingenio per orbem contuli, acfdnddm Scripturttm uolui dc rtuol ui,nonturbabor illis qu£terrcndi gratia obijdutur. Et» enim maiores mei Deo magis qudm bominibus obedien» dum effidixerunt. Hifce fubijcit,de Epifcopis confen» tientibus,qui fcribentiadfucrut, dicereadbuncmodum: Potcram autem zy Epifcoporum qui mecum funtfacere mentionem,quos uospetißis,ut ame accerferentur,quos etiarn accerßui:quorum nomina ß fcriberë,magnam mul titudmem efficerent:qui me modici momenti bomme in» uifentes,in banc Epißolam cofentiunt,hancmc caniciem nonfrußrageßare,fedinCbrißo fesv femperconuer» fatum effe fcientes. Ad boe Vidor furent, zy malèßbi tempcrans,mißis literis,ffatres omnes Aßaticos zy Eccle pas uiemas à fe ex communione Eccleߣ exclufos zy reie âos palam denunciat.Qjii furor pr£ceps aliorum epifco porum animos non leuiter mouit,zy Eedefijs ( ut res epi fcopum mmimè decent ) maiorem in modum diffUcebat: adeo ut et acerbius a quibufdam,parum reueritis bumani pontificis, quarn uel bic ufurpare ccxpit,primariam auto ritatem, durius et aßerius Vidor obiurgaretur:quorum literas txtitiffe fuo tempore, Sufebim tefiatur,ut qui mi' |
CAP. V II L quarn et iniußam Eccleߣ baberent rationem,atq; ea po tius qu£ pacis zy concordi£ communis effent,ageredebe rent, irenéus quoq;,etidmß cum Vidore fentiebat, tarnen minimi eum molliter reprebendit : peccaffe eum,zy indignefrciffe,qu()d tot Ecclefias perturbaffit, zy 'a cor» ports unitate abfemdere conatus fuiffet,ob id faite, quid morem d ueteribus et maioribus ufq^ ad fepropagatu cit flodirent.Verba iffd,quibus zy aha inulta Vidorem mo» net,ex Eufebij lib. ^. cap.iö. adferibimus. Quibus zy }ren£us nomine fratrüper GdUiam,quibus prierai,fcri» pßt,zy id quidem approbauitffola Dominica die refurre dionis Domini myßerium eelebrandu effe : Vißorem ue ro.ne cundias Ecclefias Dei dntiqu£ confuetudinis tradi» tionem retinentes alicnaret, competenter ac multis adino net,et ad uerbum iffa dicit.Heque de die tantum dijcepta tio eß,fcd zy de ipfaffecie ieiunij.ßquidem alij unumji bi diem ieiunandum effe putant,alij duos, alij plures: alij quadraginta boras diurnas zy noélurnas computantes, diemfuum flatuunt. Et ißa ieiunantium uarietas,non no* io ßro demum teinpore,fed multi) anted per Ülos ccepit,qM ante nos pr£ter accurdtam diligentidm,ut uerißmile eü, rerum babenis potiti, ßmplicem zy uulgatam conßuetu» dmem poßbabuerunt ac mutarunt. Hihilo tarnen mi* nut omnes iUipdeem mterfe retmuerunt,et retmemus e* tiamnum : zy dißbnantid ieiunij,ßdei concordiam corn' mendat. ißis etiarn hißoridm ddiungit, quant [no loco adijeiam. In quibus,inquit,ctidm qui ante Soterem prep byteri Eccleߣ pr£ßuerunt,cui nunc prfßdes Anicetunt dicimus, zy Pium,zy Higynum,zy Tele^boruni,zy Xt flum,neque ipß ßc ob[erudruntmeque poUcrlspts pr£-ceperunt : zy tarnen nihilommus ipß non feruantes, pa^ cem cum illis retinuerunt,qui ex iüis parcecijs dd ipfos ue nerunt, qu£ [eruabant : cum tarnen iflarum obferuantta contraria effet non obferuantibus. t^eque tjuffquan ali» quoq; ad concilianda pacé accomodus, talia pro pace ec» deßaru admonuitzyegit. Elicautno vidorimoió,f(d et narijs ac plurimis ecclefiaru pr£ßdibus,mutuis Epißo lis de mota bac qu£ßione fcripßt. ll£c ex tren-Eufebias^ Summam igitur nunc quandam expofuimus adionü, eins dePafebate controuerߣ. Dicemiununcde mcont modis iüa certamina fecutls,zy quomodo deniqi compo-fitafint. inteUigiautemaquouls facilèpoteff,tottatn^ 60 contmuis motibus zy pugnis non leuiter perturbatant ZT quaffatam fuifje Ecdeßam. Primùmenim,llt;ef*flt;fM |
|
DË SCHIS M ATIB V S, ’Î7 »ft communis concordid, dtefut eedefidrum trdnquiUitiit. deinde, er dodrinddeCbrijiidnd libertdteinceremo* nifiddiipboris obfeurdtdeß, er multi in errores ddi: ^uemddmodum fcriptum fynodi qux in Pdlxdind dgitd* ^deß, exprelje dffirmdt ■ Eufebim libro quinto, cdpite dgefimofeptimo. Tertio, qudnqudnlucrdmfententidnt Ireneut er dlq trddiderdnt, cotifirmari fdlicct, nedum tdli , ceremonidrum diuerfitdte,fidd concordium tamen turn Rorndni Afidticos exdgitdre er urgere non define* fcnt,uteorum tdndem fententhefubfcriberent, commit* nis inde lüc error fecutut efi, oportere in omnibui Eccle* fijt uniformem ceremonidrum obferudtionem efje. Ynde C ei) duddcidt deuentü efi,ut damndti er hieretici audr' iodtcimum uoedti fintq, qui Pdfebd decimdqudrtd lun£ iie obferudrent : ut fcribit i^icepborut libro quarto, ca* fdetrigefimonono. Qjtarto : Ac quad longé plus ma-lorum Ecclefijs dedit, prabuit boe jebifma Montano er objs bireticit circa b£c tempora in Pbrygia exortis,oc* eßionem non leuem. Dum enim ab Ecclefiafiicis content Hiur dc traditionibus Apofiolorum circa Pafieba, item écieiunij5,proditccceMontanut, Gquot;leges iduniorum firibit,coniugiddifjoluit, Spiritum fandum Apofiolis gt;'onomnidrcuelaffie afjerit : er penes fiequidem effiedo* ^um,gratiain Spiritus fiandi confirendi,er qu£ alia b!a* ßbema nugabatur,quie fuo loco fupra retulimus, quibus inpenfe primatum quendam fibi parare dudebat. Po= ft^mó, nee hoe nihil mali fuit, quid infolentiores er iuiiicioresKoiniiniepifcopiflt;iäi,nouiKpoß(a fubinde ^(rtmonidus coiiderunttdiißq; ecclefijs obtruferunt. Eßq^ 'Pabulum^ contemptumuocatdpotefiMtxcommuni* jö t«di ; c exemplum flatutum, ob bumMiU traditiones fienobferuiitdxexcommunicdndi, aUoquiredè fentien* f«. Ciuituerb finithuiuf udionltdc Paßbatefuerit, w tuftbio confidt : nimrurn tdllf,ut utrdque pdnfuum herein retmuerU, obferudtd concordid : çy cdutum fit, ^tciuituncjudm demeepsuUdm debdc controuerfid li* ffw moueret. l^em'mit dut irdufddionis er Sozemenut ^(eltßdßica bilioru libro feptimo, cdpite dedmonono, iibunc modum. Arbiträr ddmodum fdpienter Vidorem morem aliorum prophetarum, in eefiafi er dupore atq^ Hom^nwrn epifcopum, er EolycdYpum ( in adione cum 40 alienationc ment!t,furore correpta prophetarent.Qjiói ^niceto)hanc expediuiffe contenlionem. Etenimcum ^ceiientis facerdotes baud negligendam putarent Petri amp;nbsp;Pauli traditionem, Afiani uero loannem euangelifla filt;!d fe affirmarent, hoc communi decreto fiatuerunt, ut Ï'*^!; lgt;ro confiuetudine fua fidum boe celebrarent,er temmunionem inter fe non defererent.Stultum enim,nec ^^neriti),eenfebant,confuctudinis gratia afemuicem fe-^itm eos, qui m primarijs religionis capitibus confen* ^(tbantTtenimeafdem,crpcr omnia fiimiles traditiones, w omnibus etiam concordibus Ecclefijs inuenire,non da* *‘lt;gt;'.crc. ï^icepborutuero lib.4. cap.S9. narratita boe flgt;ifma eotnpofitum effie,ut Afta muita uix tandem ceffie* w : manentibus tarnen reliquijs eorum, qui morem fuum fertmadter retinuerint, atq; ideo Quartadecimanididi flot-iaicepbori uerba adferibimus : Qjiod ratio non per* fiifit,iddies pofieaperficit. aambacin re Afia uix tan iem ceßit:er ubiq; terrarum in orbe decretum efi,ut non cumiud£is,fed ipfo Gommico die myfleriu Pafebaper* *iittur. Ciuamuisadbucm Afiareliqui£ qu£dam ma* nam, confuctudmem earn in paucis prorfus inuiolatam ^0 nario Eufebius refirt,fidelib.per Afia ob banc caufam cS ’‘«i«fr»(f5 ,• ufKie etiam cmatuordedmani cognomwati nbsp;nbsp;nbsp;ucnicntibus,qiii nouas cat et reces natas dodrmas et pro^ ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;bb 4 fibttias |
«ff 10 zo fiunt, confuctudmem earn amp;nbsp;alia quaiamexiUegitimÜ er ab Ecdefia reiedis libris decerpta feruantes, er nomi nibus quorundam magnorum Apofiolorum ea in reaba tentes. C)U£ex£quatio quo tempore fadafît,incertum ed:firfan uix ante concilium biicenum,quod de bac con* trouer fia qu£dam pronunciauit. SCHISMA CORINTH! ACV AT DE hoc certius aliquid atq^ expUcatius dicere pofi fiemus, ficptfiola Clcmèiis Pap£,qu£ abEufebió alijsq-, Scriptoribus apprimé eelebratur, qu£q; folenni ri tu m Ecclefia Cormthiorum quotannis legifolita ed,ho* die extaret .Qitod ueró cum non fît,boe tantü de eo febi* fimatebabemut,quodEufebius er tSlicephorus obiter tart turn attigerunt : nee occafione, nee reipfa füper qua, nee perfonis, inter quas diffienfio fucrit, indicalis. Hoe enini tantum prodideruntifub Clemente Eomano apud Corin* thum grauißimamexarfiffiefeditionem,erqu£ tanta fui rit,utfidem eorum conçufficrit.Qjiarceoadum dementem , fcripfiffie ad eos epidolam grauißimam zy neceffia* riam,qua fideseorum coneuffia, denuó confirmata, ipfl^ adpacemcrconcordiamredudifint. Verba Eufebijli* bro quinto,capitefexto b£cfunt: Sub boe Clemente,fie-ditione nonmodicè fratribus Corintbiacisoborta, uali* dißimas literas Komana ecclefia ad Corinlhios fcripfit, conciliant eos ad pacem, dc fidem eorum ad traditionent recens ab Apofiolis aeceptam renouant. SCHISMA PHRYGIVAl. SChifmatis ffieeiem babere poteft cy iüa diffienfio,ftu iudiciorum diuerfitas, qu£ circa harefin Montant, eiusq-fociorum Alcibiadis,Theodoti,Prifc£ er MaximU l£fuit:de quorum omnium delirijt çy- blaffbemijs fupri in capitefuo abundé didum efi Diffienfio enim fuit,quoi cum circa annum decimumnonum Antonini, ut Epipba* mus fcribit,Montanus propbetijfias fuas Prifea ey Maxi* millamfurore inflaffiet,alij eos exjfiiritupropbetico uati emia edere putabant:alij ueró damone eos replet as, er er ratico ac maligno perfufas ffiritu exifiimabant. Atq^ bi quidem iudicij fui bas produxerunt rationes, quia prater item inctrtlt conieduris dudæ, prlt;edicerent multa qua non euenirent : ut quad de bellis plurimis imminentibui Maximitla pradixerat,quorum nee publicum nee priua* turn aliquod exortumfuerdt,diu etiam, annisficilicet tre* decim pofi mortem MaximiUaiqucmadmodum eins ffiiri turn coarguens apud Eufebium Zoticus Comanus ait,lib. f. cap. to. item quad contra Scripturam, qua prophet!« muneraer peeuniasaccipere interdicit, auaritu dediti. effient, dc muneribus artifidofie atq; auidißime inbiarentt so ambitione praterea inflate effient,er contra uerä dodri* nam maudita profirrent- lUi uero, rationem fu£ opihio* nis uerifimilem fibiproponebant. Cum enim do nit pro-pheti£,er miraeulofie ffiiritus fandi operatiqnes, in mul tit adhuc ecclefijs uigerent, credibUe effie coUigebant, ey Montano,finite^ focijs propbetandi gratiam diuinitks col latam effie : veritm h£c diffienfio cum multos imphcaffiet, at^ (utfolet ) latius uagata e(Jet, fad urn efl,ut bacocca^ fione Montanut propres armis perierit, et bareticut de» claratus ac condemnatut fit. Sapenumero, ut ex ApoUi- |
|
’^9 CENT. 11. phetias examinarunt,prophanas pronunciarunt, atq^ ex cccleßa eiecerunt:nauantibusßmulfuam operam ea in re er Gillie martyribus,qui de Kontani furoribus fenten-tiam faam conßanterperferipferunt, er cum Uteris ijs in Aßarn nuferunt ïreneum, quem Romam tranfeuntem E» leutherio commendarunt.ut Eufebius mdicat libro s.cap. 4. Sicutauteminextremam condemnationemboe fchi~ fma Montano,quiq^ eum fequcrentur,ceßit:ita ad Ecclea fiam ueram ex ea nonnulla redijt utilitas. iüußrata enim per illud ed dodrina de difcrimine uerorum er falforum 10 prophetarum,erconfirmatafcntentia,Probateffgt;iritus, erc.item,Omniffiritui ne credatis,ut loannes inquit. DE CONCILIIS. v N c qult;e,tt quibut de cotrouerfijs lac £tate cclebrata ßnt Concilia,uidcamut. Continet enim bite tradiatio difßutatios nes de doHrina, er q«aßrma Ecdeß^ ^^^^^^^K^^fl*^^flt;^ ßnf.quaru rerü cognitio utilis til.Snntaut duo priecipua Conciliorugenera.Oecumeni clt;tfeuuniuerfalia,(yprouincialia.Sedprouincialiubifio nas hoc feculu tantu habet.Sex enim, quantum mcmori£ proditum eß.prouinciales hoc feculo fynodi eelebrata: Ie guntur, quas hoc ordme Eufebius lib. s- cap. 15 diRiitdc recenfet ; Romana, Cxßarienßs in Pal^ßtina, GaÜicand, Pontica,Acbaicaet Aßana. Quanquareeëticresaliquot feriptores.qua ratione ipß uidermt,contra Eujebij uetu* ftioris fcriptoris dutoritatem,ex prioribus quinq^ unafd eiäf.ut Vmcentius lib. 10.cap n^’ Hauderus generatioe 7,ßl.z6. er Platma in uitis pontißcu ßl,ti.SicutaHt unit et eadéfuit cotroucrßa,qu£ in tarn diuerßs Iods, hifeeßy nodis coadis agitata eil : ita etia codé tempore celebratie funt,nimiru anno impertj Commodi undecmo,anno uea ro Domini 191, cum ecdeße Komane Vidor priefuifjit annisfepterntUtEiauderus generationefeptima mdicat. Occaßo er caußa principalis fynodorum fuit, diffenßo in obferuationc Pafehatis, que hifce aliquot proximis poU Chrißum feculis turbos in Eccleßa dederat: nunquam td' 40 pbilus, qui prefuit eum t^arciffo Hierofolymitanorum eptfeopo, Caßius epifeopus eceleßd Tyri, Cr Clarus Pto lemaidis, dlijqi quamplurimi. Hauderus etiam ireneum interfuiffe fcripßt,generatione feptimd- quoditafehabe re non uidetur, eum in Gattijs codem tempore er ßfefy» nodum habuerit. Pormam adionis er proceffus Theo men maiores quam hoc feculo,cum Vidor Romanus epia fcopus nimis repenti er morofe diuerßtatem in eelebran do Pafchate, ad conßmütatem in omnibus ecdefijs redua eere conatus effet ; quod ei tarnen tandem non fuceeßit. Quinquam er alie uidenturfuiffe latentes caufe,qu£ ta menhidoriam attente legentibus facile apparent.ßon ca nim hoc tam Iluduiffe er ßxdaßi Vidor uidetur, ut und er eadem ubiq- Pafehatis celebrandi obferuaretur ratio, qu'am ut ali£ omnes tcdcßie Romane fedife fubijeerent. SYNODVS ROMANA. Svb Commodo, ut iam ed didum,fynodus Romana coada eil hac de caufa,quid in obferuatioe Pafehatis diuerßtas effet : quam abrogart Vidoris anteceffores Ro mani epifcopi, Eleutherius, Puts, Anicetus ßuduerant. Vidor Romanus epifeopus cumuideret fuos anteceffoa res, Eleutherium,Pium er Anicetum,ßudra laboraßfe de conßrmitate Pafehatis injiituenda, ßbi id dudq er labo-ris fufeipiendum putauit.coegititaqifynodumexpreßy pbilus in epidola récitât, ex qua earn defcribimus: Aceca pta itaej; autoritate Theophilus epifeopus,uidens tantum ftbi opus fuiffe, quad ia mundi obferuationem tranfmitte retur, non folumfu£ patru, federdeuicinisprouincijs $0 omnes epifcopos er fapientes uiros ad concilium euocaa uttCumq; grandis iÜa multitudofacerdotum, uelfapien turn uirorum, in omnibus fcripturisffiritualibus erudia ta,in unum fuiffet coUeda, protuUt epifeopus Theophia lus autoritate ad fe diredâ,et quidfibioperis iniundu ef fet pateßeit.Tunc omnes dixcrunt: Primum nobis inquia rendum ed, quomodo in principio mundus fueritfadus. Et cum boefuerit diligentius muedigatum, tune poterit ex eo Pafehatis ordmatio falubriter prouenire. Dixerunt teris er diaconis Romanis : extranei alij nulli interfuiffe nbsp;nbsp;nbsp;ergo ; Qjeem diem primum credimus ereatum in muniol leguntur,nifi quid Damafus refirt, Tbeophilum Alexan co relponderunt,Dominieu. At lüi dixerunt Qjiomodo po dru epifeopum accerfitum effe ; quod propemodum fide nbsp;nbsp;ted prebari, quod primus Dominicus fit dies fadas ? rc^ /fonde' |
CAP. IX. Ifo to 1» carere uidetur , eo quad nullus Theophilus hoc feculo Alexandrie reperitur epifeopus, er Eufebius Theophi-lum epifeopum Cefarienfem uocat. De decreto quad in hac fynedo fadum eß, Damafus ait:Vidor conßituit,ut fandu Pafcha die Dominica cele braretur:ßeut er clcuthcrius.Platmaueri) aitdecrctum effe,ut ex Eleutberq edido erfententia Pafcha die Domi nico à decimaquarta luna primi menßs, ufq^ ad uigeßmu primum celebraretur. Eufebius lib. ^. cap. 13 ßmpUciter ait,in omnibus fynodis que fuper cotrouerßa de Paßhaa te codé tempore cogregate fuiffent, comuniterßatutum eße:lie liceat aliquando niß in die Dominica,in qua Do« minus refurrexit,Dommtcii Pafehe celebrare myßeriu, atq^ in bac fold ieiuniu Pafcbale foluendu effe. Vidor in epid i.(ß eius tame eß ) dicit: Celcbritate fände Pafehe die Dominica agi debere,er predeceffores noßri ßauie-runt,er nos illud uobis eadé die celebrarifolenmterman damus:quia non decet ut membra À capite difcrepent,nec contraria gerant. A'quartadecima uerô luna primi men fis, cre. Rationem eius decreti Elauclerus generatione feptima,ßl.i6.itlam fuiffe commemorat,nequidobferua tionum Chrißianis cum ludeis commune effe uideretur: fed quia mfidei ratione ab iUis dißiderent, etiam ritibus uariarent. Alif or has rationes récitant, primum bonos randum effe diem Dominicum,quia Dominus in co refur rexiffet:deinde,quia er Apoßoli ßc obferuaßent'. podre mb, quia honeßum atq- è re effet difciplme Ecdeßadia c£,nullam effe in ceremontjs diuerfitatem,fcd unißrmem ubii^ rationem,er quondam ueluti confonantiam. SYNODVS H. CAESARIEN-fisinPalteftina. Tlleopbilus Cafarienfis epifeopus accerfitus ed,ut ex narratione Damaß er Platin£ apparetfa Vido re Romam, ubi decretum Romatt£ fynodi de Pafchate co gnouit. Reuerfus autem domum ad preces er podulatioa nfm Viiloris,fynodum ipfequoq; conuoauitutpiitd ex EpiüoldcÎM. Porri quotes quiepifeopi huic fynodo 'mterfuermt, in hiftorqsnon exprimitur- Sedhi tantun commemorantur ab Eujebio lib.^. cap.23- amp;nbsp;^!• Tfews |
l^l
DE C 0 N G I L 11 S.
tds
|
ßonderuf.Dicenle fcripturd,Et fadu eß ueßere,etfd ßum eßmane,diesprimui:indefecundui,tertiui, quar tui,qumtuf,fextui er feptimut,m quo requieuit ab om db.openb fuii,que diem fabbatudixit: quit poteß eße primus,niß Dommicut? dixcrut : Sic cß,er aliter non eß pece de die probdßii,de tépore quid uobif uideturi ^atuor enim tempora m anno accipiutur: uer,lt;eßai, autumnuf ey byems .Quad tempm credimui primu in tnundoladufre^onderut-.Ver.Atiüi.Probatequoddi eitis.reßgt;onderut:Dicetc fcripturd,Germ'met terra ber 10 bam lani feenndugenutfuu, er Hgnü fiudißru facies bi [efrudu.bdc enim uemo tépore uidemm fieri. Dixe runt:Veru eß er adiecerut : Qjtomodo trib.menßbut Mniu tempus accipitur,quo loco mudi caput eße credi Vin principio, an medio loco,dn in findreßondea runt,tn iequmodio:boceß,odnuo cdlendarü Aprilis. at itli dixerut,Probate quod dicitis.reßoderunt:Dicen teßriptura,Et ßcit Dominus lucé,et lucé uocauit dié, ertenebrasuocauitnodé. Etdiuifit Dommus 'mterltt cent er tenebras aquas partes. Dixerut,fic eße uerum. îo luna praceptu diuinu fcrutemur,dicente A\oyfe: Et fit Recede die uel tempore probafiis,de luna quiduobis ui detur ; quomodo dieimus fuiße creata m mundo,plena ttitm'muentclreßgt;onderut,Plend.dt illidixerüt, probd iec^uod dicUis.relponderüc: Scripturd dicente. Etßcit Dfw duo lumindrid mdgndiCr pofuit ed in firmuméto «xli,lic ut luceït fuper terra : lummdre maiM mebod* tionc did,er lummdre minui mebodtioné nodis : qua totdnoclr lucedt fuper terra, non potuit eße aliter niß fcni.DixauntJiceße ucrum. Ergo quemodo fuißet (reituimüdui,mucnidmuf rcßonderut,DieDomini' 30 ugt;,uerno tempore,acjumodio-.boc eß.odauo Calendi fitm Aprilis,er luna plena Dixerut Sicut in principio nmdui creatui eß per ipfuin tepuf,etiä p refurredtoa ntm Gommica redéptm eß a peccato Kefurrexit itdlt;j; ^ominuf naßer lefuf ebrißm die Dommico, nemo té fore,£quino6iiojund plend.Gixeruf.Eac inueßigdui |
^HijqHomodû m principioßdäui eß mtiniWtUel À pec nbsp;nbsp;T? «to redeptui.tiune de obferudtioe Pdfdite dgendü eß, ?«odie autquo tépore uelluna Pafcha debeat ordina- ri interfuerint,quo ,pceßu aßu fit, quid quiß; dixerit, fi reßonderut : Non aliter mß die Dommico,qui tot 40 ere.ea in hißorijs tacentur. Tantu hoc comemoraturf ^stiHb.bencdiißionib.ficfanßificatuseß.Dixcrut.Pri prafedißeei couentui trenaumifedadfuiße fimul alios Jo pr£tertmßum efi,'m quibus urbibus reliqui cmnes,poß C£farecnfem er Pomanu,conucntus habiti fintita er decateriscircumfiantijs nihil Uteris proditu legitur. . nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60 idem uero de Pafchale conßitutum ihi eße, quod apud f‘lptgt;nierHt:i^unq.dalitcr'mtelligipoteß,nifiqu'odin nbsp;nbsp;nbsp;alios,exl^ufebiooßenditurßib.^.cap.is. »niÜa benedidio eß , quod in ipfo tenebr£ rcmct£ lintSccuda,q,populus ifrabel ex Aegypto tenebraru, Kcï«t per baptifmu fint is,per mare rubru,de duro fera wio fuerit hberatus. Tertia,quia madat 6Aoy[es ad po ftilu,(2‘ dicit: Obferuatus fit uobis dies primus er no-igt;ifimus,boceß Dominicus et fabbatum.Quarta, quia ffilnius 117 totus de paßione er refurredioe cantatur. ^epaßionetCircumdantes circumdederut nie,er 'm no wwe Domini uindicabor in eis : Circumdederut nie fia «t äpesfauu,er exarferunt fleut ignis 'm ßinis. Et in tniedis ufibusiLapidé quem reprobauerut £dificätcs, bicfadus eß in caput anguli.Dc refurredionc aut di / dt:p£cdies quäßcit Dominus,exultemus er Utemur lt;» (i'.Conßituite dié folenné 'm fiequentationibus, ufq^ odcürnualtaris.Dixerut,fic eße ueru,ut die Dominica ^ßcba celebretur:quia er 'm tantis benedidionib.fan-ßßeatus eß,ut 'm eo die Dominu noßru iefum Cbrißu it wortMiî manißßu fit refurrexiße.Dixerut.Ecce coßi «tï eß de die Dominica,de tépore quid uobii uidetur? diuma feriptura pr£finitu eß,diccte per Uloyfen: Die men fis erit uobis mitiu menfium,Pafchafacitote 'm eo. No dixit, in prima die menfls,aut decima,aut uicefimat fed totos triginta m Pafeba fandificauit. At illi dixea rutiQuifunthitrigintadies? AtiUi reßonderut : tant aut diximus,principiu mundi eße aquincdtu, ab edit, uo calend.Aprilis uß- ad odauum calend. tJiaijbifunt 30 dies in Pafebafandificati.At iüi dixerut: An non int piu eß,ut iüi tres dies ante paßionem Dominica exclue dantur,id eß,9,10,er n,calend. Aprilis.cum u calend. undus fit 4 mulicrein domo Simonis leprofi,et décima ludas cum pontificib padus fit de predendo Chrißo,ct nono Coenâinßituerit,er ueßericapfus fid Dixerunt omnes,non eße ueru, ut fir as limité paßio mittatur,[ei introducantur bi tres dies in ordine Paf bali, er de na uißimo redueätur. Et itafiatutu eßin illo ConcHio, ut nee anten Calend. Apriliu, neq^pefi n Calend M.aij, fieri debeat pafeba. Ecce de die uel tempore ßatutu eß, de luna quid uobis uideturi reßonderutSimiUteret de uebis obferudtio d decimdqudrtd upj^ ad prima er ui^ ßmdm lund, bdic^h lunM in Pdfchd ßniße coBfecratdf. Quado ergo inter illu terminu fiatutu, dies Dominic tut paß lunâ 14 uenerit, Pafcha nabis iußum eß eelebrari. Wadenus Tbeophilus. Padu igilur et ineafynodo de-cretu eß,Paf(l}a die Dominica eelebrandu eße:fie enim Apoßolicä traditioné continere Ac in fine quidé decre ti, bocadiedufuißeabiÜisquiincafynodo cogregati fuerunt,Eufebiusindicat Hb s cap.^s: Epißola neßr^ exéplaria per omnes Ecclefias tranfmittätur, uti ne rei eßeiamur dnimaru,qu£ diner fis errorib.immergutur. Defignamus igitur uobls,quia et apud Alexandria,eaa dem qu£ apud nos die Pafeba: folénitasgeritur. Quare et ipforü nabis litera defirunlur, et ipfi nafira fcriptti fufeipiut, ut pariter et cofonanter diéfif u celebreinus. SYNODVS 111. GALLICANE, Ode teporedeeddecotreuerßd in GdHijs célébra td cß fynodin:fed ejuctetq eptfeapi dc preßytea multos infignes er praßantes un es, no eß dubili.Cele bres enim fuißeecclefias eo tépore in Gallijs, ,ppter re n£u,eodat.Dêcretu idem eß, quod in alijs fynodis. Pa feba die Dommico eelebrandu eße.Eufeb. Iib.s.cap.i3. SyDODVS 1111. PONTICA. NEc de bac aliud quiequam inuenias, nifi quoi ci prafucrit Palmas Ponti epifeopus,er conclu fum in ea fit idem quod in alijs.Eortaßis er ad eum Via éhrfcripfit,ac qua finit quo tempore Pafcha eelebrare foleat.Qua occafionefynodum Palmas coegit. SYNODVS V. ACHAICA. HVic pr£(ediße fcribitur Eacchylus, Cermthi in DeUade epifeopus. Vtru auté in ipfa Cormtho, an 'm alia ciuitate h£c fynodus couenerit,no indicatum efi.Sieut enim mcerlu eß,quia 4 feriptorihus bißoricif SY NO. |
|
»6j CENT. II. VI. A P V D Os ftroenam. GP.£cu exemplar etia fynodi coUcd£ apud Ofiro enä meminit, quad in cxëplari Eufebij Euffini uerfionis defideratur. Quanqua nihilaliud indicatur, quim per Oftroena epifcopos fynodu fuper cadë re ha buifii,epifcoporu autein nee numeru nee nomina adfia gnat. Décrétaigitur haru fynodoru, cuius pereptflot las certiores freer ut omnes ubiq- ecclefias,comüne oma niufuit, ut Eufebius lib. s. cap. a indicat,nulla unqua alio die q Dominico myfieriu refurrediois Dommi ce lebrandu, atq- ineofolo idunia folennia Pafchatisfol-Uenda ejfc.De hac eniin re omnes diucrfis è locis, ut Eu febt^ dit,una eandemqi iudicij fui fententiä ,ptulcrc. Te ÜaturidëEicephor'^ Ub.^.cap.jó.etfequentib.aliquot. SYNODVS VIL ASIANA. feruato hinc ufq^ ab Apodolis, proximisqi eorum fuc cefforibus,ad minosçy-terrorë Vichris immutandum, so fus.Eiarratenim Eufebi^ hb.6.cap.9ac 10 fei PafchareceptoinAfia moredecimaquarta lun£ab fiuepudorefiueimpatientiamotü.eoq'amaleuolisfal fo de impudica uita aceufaretur, deferta fua ecelefia,in folitudmë fecefiilJe,ibiq- plurimos annos uixiffe. Cuut dis aut ignorantibus,ubi'nam locoru ageret: aliü epi* Vllt;3tgt;r Romanus ad Polycraté fcripfit imperio^ fius,mandäs,ut de Pafehate die Dominico agen do cum epifcopis reliquis Afiaticis couocatis conuenia ret.Qitod nifi fier et, [ure ut ab Ecclefi£ comunione exa cludcrentur.eiufmodi enim charta dentatS er infolena tem,Viëhris fuifje epifiola,facile exreferipto Polycra tis conijcitur. Conuocat igitur ex uidnis proumeijs ef ecclefijs Poly crates epifcopos, quos propter multitudi në negat fe potuifjè m literis fuis recenferc. Proponuna tur liter£ Vi^k)ris,res de Pafchate agitur : fit deliberaa tiOfCy-confiruntur fententu. Tandem uerô uno confen fu omniu decemitur, nequiequam de antiquo ritu ob.-tequmo^io uerno prim£j)dbitd nuUd ratione diei Doa ttunici, celebrandum ejji,cum id non fit contra Scriptu rdm.H£c cr dUa de Polycratif zr Afidticorum fuper ea re fententid, in exemplo epi^oU Polycratif, in capite De fchifmatibia defcripto,fufitu explicata funt. fcopufubfiitutu efje,qui Dios uocabatur,alias Athum nommât hifiorici.eifuceeßifji Germanionë, etpofieu Cordiu.Sub hoc 't^arciffum quafi rediuiuu iteru appa* ruiffe, er rogatu à fratrib. epifcopatu rurfus fubijfje, ddiundo fibi Alexadro,ut in proxima Centuria expo* 40 netur. Eedë loco,Eufebi^ comemorat,hunetiareijfum er miraculoru dono exceUuifJe.unu récitât,quoi m Pd fehatis uigilijs déficiente oleo, oratione impetrarit, ut aqua mfufa lampadib.ad prabendâ lucë fidafuerit i-donea.Verùm id no efiadmodumagnimomenti.Aidit etiâ,quèidfalfi dus aceufatoresijfdempixnis, quos fibi quifq; imprecatus fuerat,fint diuinitus puniti, Eorum porró omniu tempora,quibus pr£fuerut,fe difcernere potuiffe, Eufebius negat. Dulcifiimèautin Propheu diclü efi:Cu irafceris,mifericor dix recordaris.ii quoi quintum, 'Zach£us quarto loco fuccedit. indefequitur ;o profidoin hoeexëplo ludxoru luculenterdeclarauit Deus, namq- Eierofolymis ptot cotinuos annos adhuc Euagelij dodrina tuetur,erpcr minideriufonat,ut Oa bundè tefietur,fefe etiâhodesfuosadpanitentiâuoca DÉ EPISCOPORVM ET lt;^orumuitis. D Os DB ASIANIS DOCTORtBVS, amp;nbsp;primum de Hierofolymitanis. o D K M anno quo Simeon uiolento get nere mortis è rebus humanis exemptus 1^^ ^^amp;H^ nere morme reom numann exemp ^^ quot;^^I^Ä ‘'^'/'‘^“^'PP'^™’'' ‘^i^^‘^ lt;^i^^ ^fi jM Hm , tertim Hierofolymittuta eccleߣ epifcopui co/lituitur. Circa decimum' quinte utró Traidniffeu Goni'mi centeßmu et decimü qumtus Thobids ,fextus Eeniamm, feptimus ioannes, odiiuus Matthias,nonus Philippus. Sub Eadriano lm peratore infequuntur, decimus Seneca, undecimus Ims flus,duodecimus Leui,tertiusdccimus Ephre, quartusa decimuslofeph,quintusdecimus ludas. Quarn diuauté quilibet horu earn Ecclefiä docuerit, aut qu£ ipforu ui td amp;nbsp;cbflidmiones cum falfis dodorib.tum lud£is turn gentib. fuerint, nufquä literis traditu hdc quide nofira atate fcimus. Tantum uero Eufebius hb. j.cap.s de ijs narrat, fe ex quorundi fsriptis dccepiffe,ufq; ad ea uas 6a fiatione Cf quafi uldma cladé,qu£ fub Eadriano acci» |
CAP. X. 1^4 dit, qianiecim fuiffe pr£cipuos ecclefi£ Uicrofolymi« tdn£ doHorcs, eosq-, omnes ex origine Hebraosluilfe, et admodu brcui tépore in eo miniüerio uixijfe,fiiicerè tamé omnes dodrina Cbrifii coplexos effe et traiidiffe. Anno aut Hadriani i8,ut Eufibim lib.4. cap.are^ firt,Chriftiuerà if7,iüdrcit4 exgentib.oriundus,decis muffeptimut eligitur epifcop^ Eierofolymis. t^am poù uadationeab EadridnofidÄ,tantuexgcntib. ibiccUe ikt efi Ecclefia,et epifcopi ex ipfis cbfiituti,expulfis et 10 inderclegatisiud£isomnibM. Eachorrida expulfio* ne uoluit Deus toti mudo exhibere teftimeniü fu£ ir£, atq; umdid£ aduerfus contemptores cr perjecutores Chrifti,Euangelij et ueroru do(iorü:et ofiidere, adue nifie Chrifiü,nec dUu efie expednndü. Gentiu igitur ec clefia iam in hoe loco,olim ,ppter prafentia Dei,duf ^ Ecclefid fando et claro,habitante,no potuitampUusja ntili£ Chridi aut Hebrai fangumk ratio in doîhribia haberi. Sic demeeps fuccedut exgentibusdodares. E» febius in Chronico ait,Marcu cpifcopatuEierofolymis io accepiffe,anno 10 Antonini Pij,feu Chrifiilas ft“aide uerifimile cfi,pod tanta reru omniu turbationë, utfoa let fieri,Ecclcfiö quoq;rcs fuas tam cité) cofiituere er ordinäre no potuiffe. Ac fub eodë Imperatore et hi rca cenfentur : 17 Cafiianus,c8 Publius, 19 Maximus, co lu lianus,ai Gaianus,aa Symmachus,z} Caius,ta luUanas alter,is Capita.Eufebius lib.s. cap. n. Sub Commodo au Maximus,zy Antoninus,zS Vdlës,z9 Dolychianuf, 30 Marciffus, 31 Aelius, 32 Germania, 33 Gordius, 34 tiarciffics alter, feu potim iUe prior ex folituiinc rtuer , üarcijfum. re,et uerè fic affidu effe,ut in,ppheta inquit:Viuo ego, nolo morte peccdtoris,fed ut couertatur et uiuat. Efi e» tia h£c dodrina illufiris et plena cofoldtione,q inter fe uos furores iud£oru etgentiu cotra Chri^u et dus do drinä ey Ecclefiä, tamé aliquos Dodores et aliqua Ec clefiola in medio hofiiu eoetu coferudt,qu£ ueru Deum agnofcat et celebret. Eaden^ de epifcopis Eicrofolymi taais, qui quids in hoc feculo ab autorib.enumerantur. D S |
»lt;{
DE EPISC. ET
D o cT. Vins,
ICÄ
|
DE EPISCOPIS ANTIOCHE-nis,acprimiim de Ignatio. er Papi£ coataneus fuit Ignatius, qui X er Tbeophorus didus eft, ut in Epigraphis fua* •'«m Epißolaru legitur. Uiultoru ucro encomijs clarus ^il,adeó utetiamnu inter eos qui ipforu Apoftaloru £' ^aff mox cofecuti funt,non podremus babeatur. Cuias ^t fuerit,et quomodo in adolefcëtia inßitutus,qua ue ^ecafione uel couerfus fuerit,uel ad grauioresfundio- de Pafchate et iciunijs cerioru dierü, ad qu£ etiä ipfam cofdentiä aUigat,et qu£dâ alia,de quibus paulo poß di cctur. Deniqi, quod multo plures bodie ignatio adferi banturepidolæ, quam tempore Eufebij er Hieronymi fadußt. H£c cum alias nö fomnolento ledori incidät, no exiftimauimus nobis uitio uertendu cffe,fi bucappo i^safcendcrit,nufquâ,quantu quide nobis cognitu eft, 10 neremus. Sed utut fe res babeat,cu prifentia cogamur . extit.Qu£enimtlicepboruslib.i,cap.3sreßrt,lgnas tinmfuijfe unu de teneUis pueris,quos Chridus fuis ma »dius leuarit, ac dixcrit, Hiß fiatis ficut pueri, non in- dibits in regnu cxlorutno fatis certa funt. NdW ea res Cr teßimonio alioru autorit,quib. aliqua ßdes ineß, ca ^dter Epißola qua ignatio tribuuntur, ut pote ad loa bannier Ulariâ,declarât,eü Chrißu corporaliter nun ^«am uidiffe. tiarn quod in epißola ad Smyrna:os didt, ff abridü poß refurrcdionc in came aouifffe,id non de ^wponU, fed fideicognitione dicitcontra h^reticot: 20 liudnibil babemiM,niß quod hiec riut monumenta,ßtd ^(mpe quod credat Chrißu effe ueru bominem.et idem ’looq; contextuis probat.Tantum uero in eo teRimonia ’Wm« coueniunt, eum gubernationi eccleßa Antioche ^eprafuiffe temporib.Traiani Imperatoris. Quod au ('W alij affirmât eum alterü â Petro fuiffe, alij tertium, SpirituUam dlfferentiâ. Siquidemilliab Euodio,qai f^muspoß Petru Alexandri£ epifcopus fuit, initiant {'‘Pputitionls fadut : hi ucro a Petro. Epißola Ignatij d Ant io ch en os feripta ßc habet: Ulementote,inquit,di tibus Euangelifla Iohannis er Pauli, deniq-erprophe taru teßimonijs,Chridii effe uere Deum, ab £terno ge amp;ib:atißimi Euodij,padorisucdri,qui primus uebis 50 nitaexDcopatre:cruercbominc,natudc Mariauira ‘^ Apoßolis antiftes ordinatus eß. Difdpulum fuiffe ^lt;iinnisApoßoli, exclus epidolis quasad lohannem ^t Lariam feripßt,fumptum uidetur. SeriptaeiusrcßrtEufebiuslib.) capsf-ExSmyr~ quot;^feripßt ad Epbeßos,ad Ulagneßanos, ad Trallcnfcf, ^^omanos. Ex Troade uer(gt;,ad Philadelphienfes,cr ^i^myrnenfes,cr ad Polycarpu. Hieronymus etia tos ^irecenfet. Sedbodie infupertribuuntur ignatio in |
^(tentiorib.editionibus,adlohanni,quëSeniorëappel ________^________________________....._^____________ ^tiEpiilo/^ du£:ad Mariä Chrißißrä, ad Mariä Caff 40 docet. Etß aut nufquâ locum de iußißcatione hominis f^olitâ,adEhilippcnfes:erexPbilippis,adTarfenfes, ^aiAntioebenos, erad lleronë. Ledoriautpio er fiamfuperpetrâ,ipfumuidelicet Chrißu, effe fundata: neq^mcminitullius Oecumenidpontificis, quireliquis omnibuspr£ctlleret,nifiunius lefu Chriffi. Minißerff dignitatëextoüit,erobedientiâftrèinfingulisepidoa ffnt(gt;ulüconfiderantibus,quódmultoredioreerbrea fo lisdudiofe 'mculcat. Harreticos monet uitandos ac fu~ '‘'oriitmereRomâpotueritnauigare-.uttedaturueli' f!^tuPauli exemplu,quodnÖfueritei intégralongas anbages qu£rere,quia captiuus ducebatur : quod deeë blt;i()iriis,ut ipfemet eos nominat,traditus er at : neque ffttnentio,eum exercitu imperatorisfecutu imonehi ^onjs quidcproditufit,lmpcratorëper tantos circui-^^sKomaproffdueffe. Expendequam longuitcrftt, Antiochia ad littus Aegai pelagi fe redpere, ibiq^ re-^ffurfum uerfus feptentrionëafcendere,er pr£dpuas duitites in littorefitas ufq-, ad Troadë perluftrare, eu ^0 plerunq; intégrasfententias ex tpiffolis Pauli, quarum Hnm Romanu iter fit deßmatu uerfus occafum Tera nbsp;nbsp;nbsp;uidetur ftudioßfimus fuiffe, Sed tum b£c omnia ex epi fiolü ‘rtenfo conßderandu relmquimm, quantu ßt iüis epi-^'gt;ilitribuendu.'Hon enim dubitamus,quin in lefiione fff«cuilibet ißa in mente ucniant:Primùm, quod firè w o«nti. epißoliißicet fatis copioßs,occaßo feribendi pfetermittitur'■ neeuel diumarelicet, quare potißi* quot;'^‘^nadhancuelillâ Ecdeßä liter as uoluerit nuttere. tifw Je, ipßm peregrinationii ratio non paruü inijeit tió, res dufmodi in ißM literasinfferfe funt, ut adeat propemodum obUupefcat Icdor :utq,ex rebus medijs feu ceremonijs resprorfus neceffaru cotiüituuntur, ut dmpltili, ex hifee feriptis uidere cfl,magna in cxiflmd tione totius Eccleßa oriétalis Ignatium fuiffèjCO quod pr^claro zdo pro domo Dei flagraucrit,et furnmis ui ris fueritgratifimus.ncpe Polycarpo,cr cateris in A» fia paßim epifeopis. Eft er hoc annotandu, g, hoc an no Domini if st epidolx Ignatij Grteci fint impreffa etpublicat£,qu£ hadenus per aliquot fecula latuerik. At nunc ordo reru Ignatij poflulat, ut de dodrina quâ proftffus ed,aliquid in mediu proftramus ; ubi aa men dus funt, copleduntur. qua quidem in parte idea breuiores erimus, quia fupra dus prlt;edpua teHimonia de articulis dodr'm^funt comemorata. In primis and culum de Deo propugnat er iUußrat Ignatius, docetes nim,unü effe Deu, ac tres dißmdas perfonas,patri,ßs lium,Spiritufandü:cr refutathicreticos,hutte articus lum labefa£lAntes,ex uerbis baptifmi. Probat ex cuiden gme.^r acerrimicofutath^reticos, afferentes Chrißu no uere effe Deü,aut putatiue tantu bomine, er putati uè paffum ac expreffi nominal Simeonem,uienandru^ RaßUdi,Ebionitas,liicolaitas,Tbeodolu er Cltobulü. Aßeuerat Chrißu fuofanguine generi humanofalutem peperite,omîtes merit o Chrißiduntaxat faluari. Sicut ad Philadclpbienfcs pr^elarc inquit:0mnes fandi eum Cbrißo faluatifunt,per ipfum,in ipfum fferantes, aiq^ ipfum expedantes. Redé etia de noßra refurredione corä Deo ex inflituto tratet, tarne ciufmodi fententidt déclarât,eum nufqua operib.aliquä partem meriti in ft lute cofequenda attribuiffe. Et celebratur eins didu ex Epißola quä ad Romanos feripßt: Ulcus amor crucifix xus eft. Peenitentes monet placidé recipiendos. Eccle^ giendos efji : quos quidem er Diaboli fobolem ac nelt;t potes nommât. De coena Domini, ufum utriufq} para tis iuxta inditutioni Chridi deftndit- Coniugiu magni facit, er iUud damnâtes hareticos pronundat. Dcniq; nouteobedienlu pr^cepta fubmde inftillat. Eß au« tem er hoc ohferuandum, quad ordinationem epifeopi Pbiladelphienßsipßcatui Eccleßa tribuat, nontan- tum epifcopk ahjs. Sic enim inquit ad cofdem : Decet uos,tanquam tedeßam Del,ordinäre epifcopum. Citât |
|
»Ä7 CENT. 11. CAP. X. titur : idq-, non ob aliquod tetru feelus ab eo comiffum, participabit eis qui Dominum er Apodolos dus occis 10 fed quod blafßhemus m religionë }mperatoris,er fedis tiofus, aclafa maieftatisreushaberetur. Antiochia firtèmetu feditionis,eo quodin fummaautoritateas pud omnes effet,uel etu terrorisgratia,non interßeies ftolis,quie ipft tribuuntur,fumi poßint, nolumus hic fu flusprofequi. Catcrumhabenturquadamm hifceC' pidolis lgnatij,qu£ ad deftrmet nauos decUnare uiden tur, ut quod tn Êpiüola ad Philippen fes perfficue h£c uerba ponit:Quicunq. Dominicarn aut fabbatum ( ali-qui interponunt,tgt;ion,ucr!m in Graco non extat)ies iunauerit,pr£ter unum fabbatum Pafcha, ipfe eft Chri üi interfèdor.item : Quicunq; cum lud£is Pafcha eges rit,aut folennia dierum ßftoru eorum fufeeperit, corns derunt tiiecfitne non uidentur bene conuenire cumfen tentia Pauli,Nemo uos iudicct in cibo aut parte did fès fti : nift fortaßis zelo quoda leuitatem er fluduationé quorundam cohercere uoluit,et dreumftantias habuit, quare dodrmä libertatis exaffcraueritiaut etiam hifce notis hlt;ereticot aliquot indicauit, de quibus tarnen nos bis nihil certi coftat. Pcriculofa porró qu£dö,er qua-ft errorufemma in ijt extanf.ut eft iUud in Datma uen fione,de Miffa,ut in loco De dodrina attigimus quam' ftijs,qu£ mihi parantur,quas opto etiä in me cocitatas Uis irreptitiu uideri queat,cum nullus ex autoribus hus to uenire : quas aliida quoqj,ut me cofiftim deuorent,er ius feculi hoc uocabulu ufurpet, nec in Gr£co fit. tiam non abftineant à me, ficuti quofdä metu non attigerut. Etfi ip fa inuita noluerint,ego eas in me cogä. tgnofeis te mihiiQi: id mihi coducat,ego noui. t^unc incipio efs fe Chrifti difdpulus nihiluiftbiliu moror,nibiliniiiftbi eius uidenturßgnißcare. ftc enim in epiSola ad Tars fenfes,qua ex Philippis fcripftt,eft:qu(gt;dPhilondi£CO nus Tarfenftü, er Agathopus diaconus de Syria, eum dignu ed, quod ilicephorus in cap.io. lib.s, ubi de res 40 fint comitati:er Burgus,in epiftola ad Philadelphiens bus ignatij fatis diligenter agit, eius rei nulla facit men nbsp;nbsp;feser Crocus,Honcfiphorus,Burrus,amp;uplus,tt Phron res,publicis encomijs ornari ac celebrari curauit,er in miferos Chriftianos crudelitate exerceri iuftit. Scilicet so prorfus coticefeere. Polycarpo igitur inffedionë et cu ram fua ecclefta Antiochena, qua cogebatur reUnque re,licet ille fatis procul ab ea abeffet,commendat.Vnde maniftftu eft,hofce duos uiros propter Euangelij Chri uerba ignatij ftc habent,»^ è^^.^ è7if';)cuete tx èTneué. TuiftiTf fixT^'ifii/j, i!Ti .n^aafOfet.v, 'iiTe dvoiMf tt scanne t^ifa/a, 'iiTi t/ligt;x^w èmTe^eiff. De Virgmitate minus commode loquitur: Sed tarnen cum coniugium non ims probet, facile iudicari poteft, non uoluiffe eum ad uir~ ginitatis umcula obligare quoslibet, nee laqueos cons fdêtqt mijcere ; fed fenfiffe idem cum Paulo,Bonn quis dem effe non nubere. Varlam etiä mouet fufficioncm, quod m epiftola ad Traüenfes ualde gloriabundus di- jo cit, fe mteUigere angeloru atq; an hangeloru ordinet, militiarü diuerfttatcs,uirtutu er diuinationu diffèrens tias,fediu atq; potedatu diftantios, thronorumagnifis centias. Cherubim er Seraphim excellentis ffiritus fus blimitatc,Dom'mi regnu-, er fupcr h^c omnia,omnipo tentis Dei incoparabditatem. quod Apoüoloru nullus unquam defe affirmauit, neq^ habet ea inteüigcntia ma gnu in hac uita ufum. inde quida uidentur extruxiffe, ignatiu Antiphonaru inuentoré effe. Et obferuatione tionem : fed lib. t). cap. s.primùm in cam narratione di greditur. Sic Socrates lib.6.cap. S.hanc uißone récitât. Ad poftremu,martyrij corona decoratus eft.Cum enim Traianus in oriente ftliciter resgeßifjet, capta Babylo nia,cy proftigatis Perfis,qui in Aftam irruptioni fèces rant,ckm paßim alibi,tu uero uel in primlf Antiochia deos fuos, tanquabuiui tarn praclara ui^ria autos hoc in more habet diabolus,et impius mundus,ut trium phum aliqué fine Chriilianorufanguine agat nunquä. iRa igitur tam tetra impietate ?y miuUa feuitia impes ratork, fed quod ad politicos uirtutcs attinet no omnis no pcßimi,permotus Ignatius,no tantu fuo loco in con ftßione dodrina Chriftiperfeuerat fed ipfum etiâ ims peratoré in fua eedefia comorantéadit,idololatricaftu dia er immanê perfecutioné redarguens, ac tentant, fl fic loquamur,inter fua uincula er leopardos,tanquam qua ratione tantü principe ab ethnids errorib. acfuro ffinas er tarn longinquas et immites diftraftiones difs ribus abducere poßit ac fungitur ea in re officio coftan 60 fundés,tandë Romi ufq; deportatur.ln quo loco,quafi 'tispaftoris,((c ferq,mprimisuerôaccenfipiozdo,À theatro orbis terrarum, taliftamcß preciofauidima Deo |
»ög Spiritu fanih. Non eft enim polypragmofyne in docen di funilione,etiA ipfos imperatores de idololatria, deq; alijs enornubus peccatis comonefacere, cr de fuo effts do acfaluteedocere.SicNicephorus lib. ?. cap. «9 in« quit : Ignatiu no deliitiffe fuperftitione Traiani rcdars guere. Qjtamobre cr c6muncm forte omniupioru do doru Pcclcfta Chrifti, ignatiiu hac in re expertus eft. naminuinculacoiedus,Romaleonib obijciendnsmits batur. Quantaautêfueritdusuirtus,quantaprompti tudo er magnanimitas adfubeundu fuppliciu,malo le^ dorem ex ipftt ignatij uerbis,quam ex hac noftra frigi da narratione cognofcere. Sic fcripftffe eum ad P.omas nos, Eufebiuslib.j. cap.3lt;s. teftaturiVtinöpotior be» lium,ut lefum Cbriflu acquira. ignis cr cruxdneurfus bcüiaru,dtfipatio oßium,conuulfto membroru, totius corporis comolitio ac fupplida diaboli in me ueniant, modó lefum Chriftü acquira, Traditut aute deeë mdi tibus,feucarnificibus potius,R.omö traduccdus,de quis bus ipfe Ignatius inquif.A 'Syria Romä ufq^ beftijs des pugno, per mare, per terras, nodes atq^ dies inter des cem leopardos,id ed, contuberniu militu uindiis, qui etiam bénéfices affèdi détériorés redduntur. Ïniurijs autem illoru excitatus magis ac magis erudior, ueruin in hoc no iuftißeatus fum. Plurimot uero Euagelij mi nidros ei fe comités in hoc itinere probuiffe, epiftola ton,ad Ephefios tanquam foeij itinerU nominantur. in itinere uero no confumitur lamentationibui ■ fed cat es piftolasaddiuerfaseccleftae, quasfupra recenfuimut, maxima ex parte conferipftt.Qua quidein in re ardent iludtu confcruandi puritate EuangeUca, zy Ecciefiam Chrifti ornandi cr ampliftcandi, coffidtur. Holuit c-nim lucernâ,quâ Deus in fe accenderat,fub'termodiuni abfcondere,aut ad uitandä necé fui corporis et aliorum fti coßßione, plantations er propagationi, fuiffe ars dißima amidtiacoiundos. DeUeroneetiarefèrt ,fe ex uifione habere, quod Antiochia ftbi effet fucceffus rus,Tales igitur,tanqua odoriftra rofa,ßagrantios, ut |
|
‘O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E E P I s C. E ’ Dfo imrnoldtur. N^im ibiyUt erat ei imperator crpra fHes minitati, fit efca firis. IrentetM Ignatij mentio nem ficienslibro quinto,deeo fic fcribit-.Quemadmo dum quidam de nofiris dixit, propter martyrium in ^eumadiudicatufad befliß: Quoniam frumentum fun Chrifli,et per dentes beHiarum molar,ut mundiK Dfi panis inueniar. Hac Iren£us. Ncq; ante pugnü tantumfortis fi(it,fedpoll:quamrugicntes audiret leo nes,ut ait Hieronymus^ etiam hanc uoeem repetiuit, amp;constantiam ufq; ad extremu halitum retinuit. ni eepborus ait, Ignattu Roi«^ narijs tormentis efje ex-eruciatum: poüremo nero, leones duos fimelicos er tabioÇos in medio theatro in eu effe immfi'os, qui car nibus ey ofiibus teneriorib.deuoratis, tantu craßiora ae ßrmiora ibi reUqucrint.Kecitat Vincentius in Spe-tnlo,Ub. 10,cap.tS7, ex geSiis eins, prolixim Traiani eolloquiu cum Ignatto:^ quim narijs tormentis earn Ivjferit excarnificari, quia noUet dijsfacrificare : cr 5«0(i tandem à leonibus fitfuffocatus. Addit etiam, torlgnatij excifum eße. quia dixerat interrogatibus, eurtotics nomen lefiu iterareti tam profunde fibiin (or nomen leju infculptum eße,nt eins nunquam pofi ßtobliuißi: mq^finguUs fe^iontbus inuentam eße up feiationem leju CbrifH,aurcis Uteris inferiptam. Ve *■«« cum iHa fibulis uideantur jimiliora quam ueri-tati,itec hohe ant ueteres ant probatos tefles,indicium fencs leilorem eHo. Oßdßeii reliquiae eins, poil flurjmos annos À focijsfeufeitatoribus Antioebiam eße translatas, Hicepborns fertbit. idem tarnen autor bbïo decimoquarto,capite uigefimoquartoait,Theo ; doßum hoc jiciße:cr Enagrius libre primo,capite de eimofexto, idem aßerit. Hieronymus quoq;, cum ibi wteportam Haphniticam iacere indicat. (Quantum hie rei tribuendum fît fidei, letior uiderit. Uuf :-bitum Chronico ait : Anno Domini centefimo unde-eimo,talifupplicio eße aß^eilum lgnatium:anno nero aperij Traiani undccimo. Qjtamuis Hicephorus ter tiel'mianianno boe fiHum cßedicat, libro j,cap.t, frafidt ecclcfîæ Antiochene annos iwuem. DE CAETERIS ANTI O-chenae eeelefiæ epi' fcopis. p'ufio è Syria abduÜo, ey à beHijs dilaniato, Hc» ro» ?,ntiochen£ ecclefî£ pr£ficiiitr,tert ins in fne-ttfionepoH ApOiiolos,annoTraiani undccimo,Chri fUuerèi centefîmo undccimo. Inde quartus fequitur ^rneliui,anno Hadriani duodecimo,Chrifti ucro cen tf^mo trigefîmoprimo ; quintus ^ros, anno Antoni-ttiVijquarto, Chriflud.^^. : ut Dufebius lib.4.,cap.io, ^tinCbroniciseosrecenfct.C£tenïm pr£ternudano tuinaßn hiflorijs de ipfîs nihil reperitur. DB THEOPHIL o. Sexti« po^l Apoflolos fub Vero Imperatore Theo fbilus eeelefîam Antiechenam adminiflrat: quem qui ^^ multts pr£claris doms excelluiffl,uei ex libris c-^«tadAutolycum,quiadnofïram ufq; £tatemperue-’''Tiintjfatis manijeSlum eH.inethnicis autoribus fidt ^^dißimus ey péritißimus : unde licet eoüigere, cum ^’'tequarn ad Chridi cognitionem pcruenirct,non mi-^^ntmatatis fu£ partem m philofophicisatq^ethni-1 fhßudqs contriniße^omnesq^ ip forum autoresfîngu |
DO CT. VITIS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,70 lari indußria euoluiße. er hatte ipfam rem cofirmat, quod ait libro primo,fidem fuam ledlionefacrarum li terartvm,ad quascognofeendas ctiam Autolycum inui tat,adiutameßeplurimum:quamuis etiam propter confiitationem ethnicarum opinionum, eyiUu^ra-tionem dodlrin£Chriflian£, fidelibus erant nonnihU gentiumfcripta delibanda.ln oratione fatis eil ficun-. dustey in lucrißeiendis ijs quorü mentes ethnicis opi nionibus erant imbut£ ac ßfcinat£,ualde ardes cy ap poßtits. Didailicum uero juißc, uel hoc fatis probat, quid Inüitutionum libres conferipfiße dicitur: quifî cxtarent, baud dubic totam dodtrina fèrmam paulo plenitis ty clarius proponerent,ut de ipfîus dexter date y fide rediius iudicari poßet. Heq^ uero tantum ec clefî£ fu£ curam geßit in tradenda 'EuangeUj dodlria na, fed etiam zebflagrant tante miniflerio ydo-dlore dignot, cora impofloreseydeprauatores Euan geheæ ucritatis non tantum uocc, fed cy fcriptis intrépide ey acriter decertauit. HM!h£reflnHcrmo-gcnis,ey lAarcionem cumfuis nugisconfitanittani firtiter, ut uel filtern hoe nomine egregiant laudcin pr£clar£ conflanti£ ey cruditionis fîbi compararit. Scd prater libros tres ad Autolycum Gr£cè feriptos, nihil habemus. Extant autem iflitituli reliquorum monumentorum hunts TheophiUiLibcr contra hare-fl n Hermogenisfin quo ex Apoealypfl Ioannis nonnul lis teslim anijs ufus est. Tiber contra ^arcionem, qui pr£cipuè laude dignus fiiit, ey omnibus Ckriflianis gratus :çyait Hieronymus,fua etiamnam £tateetim extitiße.Pr£tereaalij Inflitutionumlibri: Eufebiusli bro quarto,capite uigeflmoquarto.Hieronymus in ca talogo inquif.'Legi fub nomine eins,in Euangelium ^ in Prouerbia Salomonis Comentarios,fcd qui flbi cum fuperiorum uoluminü elcgantia ey phrafl non uidean tur congruere.Düdlrin£ igitur Theophih ueßtigia tan turn ex libris ad Autolycupeterelicet. Docetfleri-pturam Chriflianortim,qu£ in Prophetied eyApoflo licis monumentis continetur, antiquiorë eße omnium gentilium litcris y libris: eamq- ob caiifam ucritatem tantum ex hoc quafl antiquißimo finte hauriendam ^ffl‘^^ q^^*^ obferuatione dignum edt,fupputationcm annorum mundifuccindlam exfacris litcris, ufque ad fua tempora,profèrt : aßerens, ex nullis prophanis li-teris hoe poße fieri. Hocßndamento confifus, do-dlrinam de uero Deo tradit, y ethnicorum Dros eße fidlicios flrenuè aßerit.Ex tritici aliarumqi créa-turarum diuina ac snirabili refufeitatione (quando nimirum femina in terram proicdïa,uelut mortua y putredini expofita ,fubitó reuiuifcunt, uirefcunt y frudlus profirunt-.uel mortua fanguinis gutada in corpore humanodiuinitiis refufcitatur,utiridc ui-uus ac fanus homo prodeat ) refurrediionem mor-tuoruni euidenter probat, indicat mundum non fiia iße £ternum,ut philofophi nugantur:fed conditum à Deo ex nihilo, fine materia praexiflente. Hominem queq; non cafu extitiße, fed à Deo ßrmatum:y qui-dem fine peccato, liberum y fui iuris : caufam uero mortis fiiiße,tranfgreßioncm mandati diuini.Hoc au» tem loco Autolycum ad uetuftißimum teflem, nempe ad M ofen deducit: y primum,fecundu,tertium caput ex Genefi de uerbo commémorât y exponit. Coßtat ii ethnico- |
|
tyi . f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT.! I. ethnicorum confina in Chriflianos crimina, qua fi omni genere turpitudinis jefe polluèrent : ac oftendit Chriftianamdodrinatantaftagitia nequaquam ap-probare,fed deuirtutibus dcpqs’'jadis, deq^ pricmijs redè jidoruin,çy pœnis eorum quee fecus fiant, mul to grauius cy luculentius pracipere, quam uült;e pro» phan£ literee. Eaboraße autemhunc dodorem quibufdam pue proprijs, fiue dus fecult uulgaribus necuis, in loco De dodrinafupri didum efl. De xóyai ualde periculofa to loquitur, propemodum Arrij deliria refipientia. nam Chriftum ait turn primurn effegenitum ,quando pater ipf em conditionem mundi iam ucllet aggredi : fi-cuti anteaconflituerat, Elominem non ejfe conditum perfidü, cycum aliquêido deum dcclarandimi jidfie, cy in aftra recipiendu,fi non fitijfet lapfus.Vocem E -uangelij uel ignorajje penitus, uel non fatis explicajfc uidetur. Clarè enim affirmai, per obedientiam iuxta legem pofje hominê fibifaluté ey uitam eetemam corn zy ea quidem ualde obfcura, de ipfo ad noftram iCta-tem fint tranfmiffaitamen ea qiioq- non uidenturprie parare:qult;e quidë omnia in fecundo dus libro ad Au» »0 tereuda. Eherapcheanee ecclefiee eumfiiijje dodorem, tolycumrcperiuntur. Dealijsueràdonk, totoq^uitis curf«, nihil amplius habemus. Vixit autem tempore Aurelij Ven lmperatoris,ut didum e{l,et initto Corn modi. Ham libro tertio ad Auto!ycum,j'upputationë annorum à condito mundo ufq; adj'ua tempora,ut di-âum efl, deducit. mortemq; Veri fimul coprehendit. Eufibius in Chronica ait,etvm edlauo anno Veri,Chri üi uera centefimo feptuagefimoprimo, Antiochene eedefite pr^fidlnm fitijfe. de MAXIMIN o. Waximinus ab Apoüolis feptimus Antiochena ec' clefiam,mintsierio uerbt Dei gubernauitfub Ver o im peratore : ut Eufeb.ltb. 4 C4p.x4,er hb.s cap. 19 indi cat. I« Chronicis fuis ait, decimof exto Karei Antoni ni Veri, Domini uera centefimo feptuagefimonono anno,eum in hanc findtionem conhitutum ejfe. Hice phorus libro quarto,capite decimonono, curfum dus in minifterio refirtundccim annorum finfie.Tantum dehoedodore. tiaeft, Papiam loannis apoftoli auedtorem fiaffe. CT allegat Eufebius libro tertio, capite trigepmonono, jo eumqfiecutus Hicephorus zv alijdrenaitcsHmomu, quad eft tale : Eleec uerà çy Papias,Ioannis quidem au ditor, Polycarpi uerà jodalis, uirantiquus,fcripto in quarto fcriptorum fuorum libre tcflatur:quinq;fiqM~ dem libres compofuit. Hac Iremeus.Verùm diuerfum moxprofirt Eujcbius eodem loco,exprcacmtolibro-rum Papier, ubi ipfcmetconfiteatur,fefehaudquaquâ Apoftolos Domini uel uidifje,uel audiuiffetfed ea que funt fidei,ab qs acepijje, qui ipfis Apoftolis fùerût ji-miliares.Verba Papier heec adfcribif. Hon detreftabo de SERAPIONE. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^° tibi ctiÀ ea qua aliquando à jcmcrib.bcne didici,ac re Oftauus Antiochia: epifeopus fiit Serapio, fub Co nbsp;nbsp;dè memoria: mandaui,cum expofitionib.fuiscompo' as,quid Petrus,quidphilippu.s,quidThomas,aut iaco ras habet Cariconemftbro quarto.capite uigefimofe- so bus,aut ioannes.fiue Mattheus,uelalias qnifquä ex di ptimo^zy Ponticum epiftolam fcripfiffe,in qua Kon- modo Imperatore ( Eujebius lihro quinto, apite ui-cefimo fecundo ) doélrina c:^ cloquentid infignis, zx prlt;ecldro zelo tantu^ autoritatepr^editiMyUt non du' bitarent tiUj pr^ftantes uiri eiu^ epitioln fluecenfu-ris de négoces Ecclcftaflicii ßubfcnbere, lüa ex[cri-» ptb comeélurare licet, quoru nuda nomina apud au^ toresextant :ut quod Eufebins libro quinto capite decimononoreßrt,Serapione ad Caricum (Eücepho-tant hierefîn constant.çyaddit,plurimos fua chtro-grapha huic tudicio fubieciße,cr firm am quarundant jubferiptionum exprimit: ut,Aurelius Cyrenius martyr jalutem uobis opto. Alins fic : Aelius Publius Iulius a Dcbelto colonia Thracia epijcopus,uiuit Deus in ccelts,quad cum Beatus quot;Zotas Anchialenßs damo nem PnfiilU eijcereuellet,hypocrttlt;enonpermije- Papitelibri interierint,ex quibus ifta omnia clariuspe tere poffiemus, fidesfanè penes Eufebiu efto. Eibros, runt-Hon igitur quafuis corruptelas paftifunt hi do- nbsp;nbsp;nbsp;ficutiam didum efi,compofuitquin^ftnfcriptos,Exa dores in EcclcfiàDei irrumperemeq-fchmgemitus 60 planationes fermonHDomini. C^uanquàHicephorus contraficerunt,fedfcrtptisgrauilmsconlcnfuacfub- nbsp;nbsp;lib,ï,cap.to dicatftummulta quidem uoluminafcrt» |
»r» CAP. X fcriptionibus plurimoru piorum cemmitnitis,eiufmo dl pc ft es declarauerut, confiitarunt ac danarunt-Hon emm tacendo ac dißtmulando impudentta mendada rcfillutur,nec firendo uincitur aut profligatur Satan. Confiât autemEuftbq tempore çy hac,cy plura jèr-tè Serapionisfcripta, inpiorum manibus finjfe- Pufe biusin Chronicofcribit, anno Commodidecimo,Chri üt uera centefimo nonagepmo fecundo, Scrapionem Antiochena: ecclefiie gubemationem jufcepijft.Hice» phorus Itb.^iCap. 19 affirmât, eum faits diucwm lau» de eiEcclefiæ pra-fitiffe ,firtè circiter annos uiginti duos. Ndra ducentefimo dedmoquarto Domini anno Ajclepiades tn dus locum fuffidus efl. DE PAPIA HIBRAPOLITA-næ eedefiæ dodore. Inter eos qui flatim poft: ApoSiolos inAfia fubfe-cuti funt, e^ Papias numcratur. Etfiautêpaucifiima, quicunq^ eins frciuntmentionem,teßanturomnes.£jl autem Hierapolis Cut leäoris gratta a hoc uno uer' bo attmgamus ) ciuitas ApaiJn ea parte Pbryguefita ubiad Lycaones et Eyctam meridiem uerfusfefeex' tendit, floruit fub Traiano -.fed quota anno ad guber nationem eins ecclefîteuenerit,çy quandiuinea uixe-rit,none{l: Uteris mandatum. Communis etiam fenten nere, certus de illcru ueritateßHiis. Hon enim dek' Hatus fumillisquimultadicunt,ficutpleriqs [clent: fed bis, qui quee uera junt docent, neque illis,qui pere grina pracepta commemorant:fed his,qui qua à Do' mino fidet noftra: junt traditd,et ab ipfaproßdla funt ueritate,ad fir ut. Sicubi quifqua uenit,quijenioru afi feüator füerit,jenioru uerba exquirebâ, quid Andre fcipulis Domini,quidq; Ariflion,amp;' fenior ioanncs,di f :ipuli Domini dixerint. cogitabam enim,me non tan turn utilitatis ex libris,quantÜ ex uiua çy permanente uocerelaturu. Haâenus Papias. Porté er hac junt obfcuriora, q ut inde liquida probari queat, Paptam nullum difcipulorum Domini coßexiffe. Verum cunt |
|
D E E P I S C. ET D O CT. VITIS. *74 '7? Pfifie, uerum hxc quinq^folummodo extare. Ü£uus *utbaudparuus hune dodoremapud püüerosquo' que notabilein effidt. nam fenfit g docuit,poli refur nHionem terrenum ac corporale regnum ChriSli G ßdeUu in hoc mundo per mille annosßturu cßc. Heq^ boe dißimulandum eh,quod Pufebius affcritycum mul tlt;u peregrinas parabolas Chrihi Gdodrinas in fuis bbris protidißi. Pt caufam adijcit,qu6d modico ß;rit tudidopr£ditus,Apo{loliciisß dißutationes g hypo digmata non redè intellcxerit. De donis alias inquit ^ufebius libro tertio,capitetrigefimoquinto,Papiam per omniafitiffe eloquentißimum,Gfacr£ fcriptur£ peritum. Tantum quidem de hoePapia exprobatis ie^ibus diccre potuimus. DB POLYCARPO. Celebris inter Apoßolicos uiros, qui nimirum pro ^ima poll Apoßolos £tàte uixerunt, g Polycarpus eß. Puit enim ipfius loannis apoüoli auditor : ut dl benaus librotertio, contra h£refes,cap.3 testis. Sicut outem magna Apodolor urn dignitas ßit,ut qui imme *o omnes diffentientes aut deprauantes damnat. Sic enim diateäcbnßododrinam EuangeUj acceperant:ita inquidOmnis quicofiteturlefumChridu incarne na ueniffcjAntichrißus eß:et qui non cofitetur mydenti crucis,è diabolo eß.Ptqui dcuiaucrit cloquia Domini ad propria defideria, g dixeritneq-, refurredionem neq; iudicium eße, bic primogenitus Satana eß. De fidc etfi dißerit,cße credendum in eum quirefufeita^ »3 mmerito hic fccundas gradus magnifàciendus eü, tiempecxuiuoorc Apodolorum tanquampurißimo ßntedodrinam de Chrido haußßße.pnterea non tan iuneum ab ApoßoLscdofiücjßefcribitlrcnieus,ßed ttiam cum multis ßimiliariter conuerfatu, qui ipfum dominum no^rum uiderant, Puit autem Smyrnenßs adef,£ doit or feu epifeopus. e^q; Smyrna oppidum (iithoc obiter dicamus^loni£,in Alla minori,amoeno littore maris fitum, ad Aegcumpelagus,fupra Ppbe- ?o ^ortè aliasclarius etplenf hac omniafolitus eßpro ßn, uerfus feptcntrionc.pt commémorât tren£us Po lytarpum ab Apo^olts,et ut Hieronymus in catalogo itclarat,a loanneineum locum conßitutum cjße.Etß tuten tempus ipfum,quando primiim docendi munus ^^^ßi uggteffM, in hißorijs non fit expreßum: tarnen tonfintaneü eß,fecundo uel tertio anno Tcaiani-, hoc til,circa annum Domini centeßmum fecundumßd fit-fhim eße. Sexagefimo enim odauo poß paßione Chri ^i anno,Ioanna cuangeli^a mortuus effe dicitur.Sed fjitoto tarnen ante obitum ƒau anno Polycarpum in eâ ^° ^ccleßam coÜocarit,quanta quidem nos fciamuf,non t^literis proditum. Niminit Pdycarpi et Ignatius in tpilloiis,quasinitinere fuo Komam uerjus feripfißi ßrtur. unde apparet,Pijlycarpum turn temporis in mi nißeriofuo ßiße. Quid ad minäerij gubematione lt;ittinet,Eccleßam ßbi commiffam non tantum uiuis iipOilolts,uei ùm etiampoll corum dßerßumexhae erumnoßa uitafummafide doc un: et fiixcix dodrina: tempérant. Hac dogmata ne htcretici quidé qui extra funt Pcclefiam, unquä aufi fiiifßentpronundare,H£C dogmata tibi, qui antenosßerunt preßyteri, qui g perat, accrrimus fuit cudosatq-propagator, ac tedé so Apoliolorum difcipuli extitcrunt ,ncntradiderunt. Tidi enim te, cum puer adbuc in Afita inferiore apud Polycarpum effent, fplendidè m palatio impcraioris ^hrijli^quiim ucluti deppßtum ab ipfis ApoitoUs acce i^iddem huius rd fidelißimam habet Ircitxum^qui lo-tofuprà citatoßc Çcribit : Hic, inquit, docuit femper, 5««ab Apoßolii didicerat, quæ et Eccleßa tradidit, ttßlaßnt ucri.'Etteßiinoniuhisperhibent,qu£ßnt inAßa eccleߣ omnes, er qui ufq^ adhuc fuccejßerunt Mycarpo. ii£C irenaus. Ppijlolam quandam ad Philippenfes eum firipfif-fe,lren£us quoque tdlatur, Gdt cam perfidißd meeße fcriptam:cx quaG charaderem fidcidus, typredicationemueritatis, qui uolunt, g curam ha 6o fermoncs quos fidt ad }niiliitudinem,G quomodo fe lgt;entfu£falutis,poßuntdifcere. Cater hm hacnofira nbsp;nbsp;cumioanne acrcliquis qui Dominum uiderunt con- ii a uerfatum |
£tatequ£dam epidola extat, titulum Polycarpi ai philippëfts pr£ f; firens: Herum an fit ca germana Po lycarpi epißola,diiigentes antiquitatis fcrutatores ui deant.optandu enim effet,uetudißima excmplaria bo na fidc inquiri. Ptß enim ca epißola non contineat manifidu aliquem errorem, tarnen attenta Icdorifor tèfujficionë moucre poßet.Didt enim,fc 4 Philipen fibuS;Utfcribcrct,pcrmotum:ucriimqu£‘namfitcau--faGfcopit^ iUcad quem fuamcpißolam uolucrit dd to rigere,nonfatis cxprimit. Deinde g partes cpfrclt;l£ nimiii confiif£, mininteq; coh£rcntcs uidentur. Pr£ terca tota hac epißola uix ta docilcm,fedidu ac pr£ ßantern loannis apoßoli difcipulum,imè etia tam cx' cdlentcm ßiritu,quali Polycarpus dicitur fiiißcpr£' ditus, rcpr£fcntare uidetur. Apparet tarnen ex ca epi ßola,Polycdrpu artkulum de Chrtdo,eius q; expiatio ne pro peccatis totius generis humani fida, rede tra didiße, in eoq; furnmopere Lboraße. Teßimonijs e-nim turn ueteris turn noui Tedamenti eum iiludrat,et Ult Chriüum, Gquot; ^ fides fit mater omniü: tarnen om' niafunt obfinnora,quanta quidcm adhoeferiptuat' tinet, quam utplana indeliceat excerperefententiZ ponerc.De falute inquit.Gratia faiui fidied is,non ex operibusßed in uoluntate Dei per lefum Chrißu. De operum fincloquituriConucrfionê ueßram coßderan tes irrcprehcnßbilem in gcntibt(s,ut ex bonis operib. ueHris G' nos laudem accipiatis^G Dominus in nobis nonblaßihcmetur. Opera uero mor alia, pr£ fer tim fe cund£ tabul£, prolixe inculcdt. Scripta deniq; Pauli honorificè commendat. Plura de Polycarpo non habe mus. Aliunde autem teflimoniu, nempe exiren£o ad' feribemus, ex quo ingencre de dollrina huiuS dodlo-risGaUßquibufdam eximijs ub-tutibus licet conic' Üuramfittere. Pilautapud P.ufeb.ltb.s.cap.io,pars epißol£ irenai ad Plorinum, qu£ fic habet : Hxc don gmata, Plnrine, ut cumfiducia dicam,fanafenlentia non habent. Hec dogmata diffentiunt ab E cclcfia, ey in maximum impietatem cos conqdunt, qui ipfis ob-agente^ et ut te lüi probares fatagentem.Etenim qti£ tumge{itiÇunt,meiiiiiS ^qutenuperacciderunt.mme-morta retineo.Ciua; naq^ à putro difeuntur, uni cunt ipfamente coalefcundiUicj- adunantur : ita ut er lacU ipfum eommorarc epteam, in ^uo heatus Polycarpm fedes dijjerebat: deinde t^rgrtjjM lüius er m^effus çy uit£ chamderetn, ac corporisßpeeiem, demep zfquot; |
*7f
C E N T. IL CAP. X,
»7^
uerldtueffedixe)rit,ttfermoneseorumcmoraucrit,tt qu£ ex tills de Domino audierit, et de uirtutib.etus ac dodrina, tanqudex Ulis q ipßuerbu uit£audiennt, perceptd, cr cunäd fandts fcripturis co fond recefue rit. Ute turn teporisper mif mcordiU Dei mihi coope rantem fludiofepercepi, etnonchdrt£,fedcordimeo retinenda infcripß,cic perpétua pergratidm Dei fyn' cerè rumino: poffum^ cordm Deo teflificdri,bedtum illum cy Apoßolicu/mpreßyterum,ßtdle(juiddudif fet,recldmdturum,(y’duresfuiK obturdturuin, pro^; confuctudinefud di^urumßiße, Bone Deus, in qu£ me temporaferudßi,ut iüd pdiidriQuincripfum lo cum declindturujn quo ud fedédo uel üdndo, huiuß modiferinoncs dudißet. Deniqi amp;• ex epislolis ipßiis, quds uel uidnis ecclefijs coßrmdtionis grdtu, uel ßd tribus quibufdü,ut eos ddmonerct er hortdretur,fcri pßt,poffunt ißd dicUrdn.Hcc lren£us. In mdximd dutan dutoritdte non tdntum dpud fuos, uerum etidin dpud uicinds et extents ecclcßdsßdt. ïn Cdtalogo Hie ronyinus feribit, Polycarpum totius Aßd principem i fitiffe : idq- edm ob edufdm, quid Aposlolos,et eosqui Chrißum uidcrant, hdbuit mdgiUros. Hinc licet conij cere,q indifficilib.c!' intriedtis controtterfijs religio' nis, ecclep£ etium longinquiores conßlium et iudieiü eins expetiuerint. In epißolis ïgndtij habetur, quad curdm inß)icicnd£ eccleߣ Antiochen£ Ignatius ad fupplicium proficifeens, Polycarpotanqudßdißimo et celcbcrrimo dodori cSmendauit. Hine etiä maniß ßum eü, q cum fummnis uiris, quiob pietatem^fidé, conilantiam, er alias uirtûtes ßiritus fancied£tate ? ßerunt clarißimi, intimam hdbucrit amicitiam. Ad Antiochenfes fuos Ignatius ex Philippis feribes, fdlu' tat eos Polycarpi nomine : ut uideri queat,Polycarpu comitatum ejfe per partem itineris,lgnatium cuntem ad fuppliciu B.om£ fu^inendum. Verum eins reinon mcminit Polycarpusdn fua ad Philippenfes epißola.
Porr à Komam Polycarpum tempor ibus Aniceti ucniffc,etidm }ren£us meminit : id quod accidit circa annum Domini centeßinu quinquageßmumfeptimu, imperiû tenente Antonino Pio. Caufactiamßnon da 4lt; rè exponitur,tarnen apparet ca friffe, quid in cotro-uerßa Pafehatis nonnihil inter fedißiderent Aßani er Komani dodores. Et ucrißmile ed, Polycarpum ßatrumaut communis eccltߣorictdlis nomine,hoc tarn longinquum iter fufcepiße,ut cor am cum Anice-to conßrret. Scribit lren£us, Polycarpum Rome plurimos h£reßValentinieyUlarcionis inßdos,dd Ecclcßam Dciconuertiffe.Elicephorus lib. 4, cap.3^ dit, Polycarpum c^ Anicetum inter fe paululum fen tentijs uariafß:. Veruntamen ambos interfe amanter s ° communicaffe, adeo ut Anicetus in ipfa ecclcßa Eu~ charißi£ mtniflerium Polycarpo permifent honoris ergo. Edq^hoc illudre tcßimonium,dodrindm de ceremnoiarum libertate rede tum tempor is, fine q; oßvnßone accrbiori,dut turbatione pacis Eccleߣ,li' bereßtifferetentam. Memorabilem quo^ eins hi-ftoriam G“ plenam pq zeU Irenæus rcßrt, ’nempe quad üarcioni aliquando occurrentißbi, er dicenti, Cognofee nos: reß)ondit,Cognofco te primogenitum Satan£. Addit er f’o^ lren£us : Sunt qui audicrunt eu dicentem, quonia Cannes Domini difcipulus in Ephe
fo lens lauari, tivm uidißet intus Cerinthum, exilierit de balnco non lotus ; dicens.quôdtimeat, ne balneim concidat,cu intus effet Cerinthus, inimicus ueritatis. H£C iüe, tHores dus fiiiße graues etfandos,ex Smyr nenßum cpiflola pdtet.Exitus deniq; uit£ ßit dufmo di,ut inter carnificum cruentas manus necatusftt. 0c caßo generalis h£c er at. Marcus Antoninus Verus eu ijs quißmul imperijßfees tenebant,immanem contra Chrißianos perfecutionem mouebat: qu£,utfuntre' 10 gum long£ manus,quam latißimefefe extendebat, G ad ipfos quoq- Chrißianos qui Smyrn£ agebant, per-tmgebat. tiullius uerè tetri ßemoris uirfandißimus reus agipoterat: fed ideo tantum trucidandusiudi-cabatur, quad exceUentißimus dodor Chrißi hade-nusßißet, uerboq- faluißco multis annis Ecclcßam Chrißi pduißet, fanamq; dodrina in Aßa propagaf-fet ,dcnicp idola ethnica ßißet demolitus.Hon dutem tdntumpr£fesetus loeilidoribusmandata dccapien do er perimendo integerrimo uiro, er reucrendofe' o ne dabat :fed etiam ipßmet auditor es P oly car pi, feuten tiam mortis in eumßrunt, acßonte odio ^rentes farmentaadignem comportant, üecfris,fed Smyr n£,infud eccleßa, ubi tot iam annos tantisq^ laborib. er periculis Euangelium chrißi plantauerat, er de ßngulis pr£clarè meritus ßerat : ibi inquarn, nefan-dis modis tradatur er crematur. Verum hic omma, er q pr£clarè fe in ipfo fupplicio geßerit » in epiüola Smyrnenßum continentur: cuius exëplarex Eufebio fupra ,in loco de Perfecutionibus,adfcripfmits. Acce 3 pit aut hanc inßgnem martyrij coronam Polycarpus circiter annum ärißi 170,iuxta EufebiummChroni co : imperij autem Antonini Veri 7. Et errat Socrates fatis craße lib.s. cap.zt, afferent Polycarpum fub Gordiano pajfum eße. Hinc,ut opinamur, licet colli-gere, quàm iongum habuerit curriculum iße dodor Eccleߣ: nempe quad circiter feptuaginta annos,aut plures,in miniderio Euangelij ßerit. Odagintafex annos attf; Chrido feruire.id ed in epißola Smyrnen ßum:quod ab initio fu£ conuerßonis ad Chrißum,in-s teUigendum eß. Grandauumigitur fuiße constat.ß-cuter lren£us inquit,eum diu perfeueraße.
De hegesippo.
Ex Ebr£is Egeßppumßiffe, er inde ad Chridia' nam ßdem eßeconuerfum, hinc colligit Eufeb.lib. 4. cap.ii. quad tedimonijs in fuis fcriptis,ex Euangelio fecundumEbr£os er Syros,er feparatim ex Ebr£a dialedo ufus ed. Quo uer à in loco, qua'ue ßndione ßerit Hegeßppus, non liquet. Et dolendum fané ed, antiques rei Eccleßaßic£ ftript or es tam ßiße négligentes, ut quod uirorum fumm£ eruditionis er auto-ritatis, quorum^; teßimonia oraculi nice atlegant, ca tiam loca atep habitationes uel obiter faltem non atti-gerint.Aomam eum iter ficiffe,ibic^ temporib. Anice ti ßiße,et ufq; adElcutherij epifcopatum permaßße, qui Aniceti diaconus ßerat, Eufeb.lib. 4. cap.u.teßa tur. ïn eo auté itinere, ut tbidé ex uerbis Hegeßppi pa tet,primitm Corinthioru epifcopu ebpeUauit, cumq{ eo de dodrina Chridiana per complures dies cotulit. Sed qu£ cauß tägraues,'aut qu£ négocia cum excita runt,ut tam longu iterfufeipcrett Quid rerumKoma tam diu egit 1 docuitne alios, an uerè doccrifepajfus
DE EPISC. ET DOC T. VITIS,
’77
»7*
^ßi Qitodemum inde difcedens fecontuUt!Debis ^ixintènecelfarijspiirtib. nihil differunt noüri hi^o fiei.Keligionis autgratia earn profUlioné hanc[ufce f‘l]e ,none/ldubium:prce[erti)n cuminitinere tam ^gt;triol'e ecclepM omnes explorarit, e^ cum fynceris ^dorib.non tantum obiter, fed diligenter er accura contulerit. ¥ortè ob controuerfiarn pafchatis, quie f“t Pio ueluti glifcere ccepit, Koma cotendit:ut matu ^c incendiu EcclePu, e^uod pro/pexit inde exorituru, ^^Ilingueret. Conüat enim ,plure5 doüoresEcclefiæ i ^iftiyUt lrenlt;eu er alias,paßm er Uteris er coram, ^omanoru epifeoporu conatu in Habilicndo décréta ^^ ceremonia pafchatis,grauiter er mature reprehen ^'I[^’ ^tnej; cum commétarios Gritcè fcripfiffe, in ^‘tibfynceram Apoßolicte pnedicationis doßrinä er ^^aßmplici hiftori£ßruHurafît coplexus,er fîmul kontra h£reticos egregiè pugnaritjEuf;b.lib.4.eap.8 ^tiiindicat.Libet out ex Hieronymo uerba Egefîppi, ^wb.in eos quifîmulachrafîatuebant er colebant,in~ ^^dus eSl,ubi clarius uidenturreßrri,recitare.Tumu * ^os,ait, mortuis tcmpla^ fîcerût,fîcut ufj; hodie uide tous : è quib. eil er Antinous feruus Hadriani Cafaris, ^oi ergymniats agon exercetur apud Antinoum ciui tatein,quam ex eins nomine codidit,er ilatuit prophe tos in templo. Dicit autem HierouymuSjpriediäuin li ^run Hcgefîppi,aâus omnes Ecclefîaflicos apaßione thrift ufq-adfua tempora complexu cjfe.Et clarè af• Ituerat Eufebius,fuo tépore eos libros paßim ß-atres ^abuiffe. idem uidetur er Hieronymus defuo feculo Itÿiifîcare. At noilrahacatate fubHegejippi titulo ’ tiitifuntlibriquinqideexcidioHierofclymoru,Am-brofîo Mediolanenfî epifeopo interprète, cuius initiu 'ÎÎÆflîo Parthico quod inter N.achaba:os duces, ère, ^oorum tarnen neq; Eufebius nec Hieronymus uiden' tor mentionëfacere.uidetur etiam in eiufdc procernio fstißeare, quodplures libros fcripferit. Coataneus fut lujlino, Dionyfîo Corinthiaco, ïAelitoni, alijsq; frtHantißimis uiris, quibus cum ei fîi,miliaritas etiam Stagna fine dubio intereeßit. Sub Hadriano,Antonino Pio er Vero,uixit. Tritenhemius annotai Chriüi an'4 oomeentefîmum fexagefiinum.
PHOCAS.
Primum in Ponto ep'fcopum,Chronicon Henrici ‘^rmit finffePhocam,fubTraiano:fub quo erin otnculis,firroac ignemartyriumpro Chrifto ßeiße, to Eadriano mandate ad t^eptuni ar a facrificare no-^oißet, idë addit. Adon Viennèfîs epifcopus,in Synope tioitate Ponti epifeopum fi(iße,fcribit in commenta-tß atatis fext£,ßlio i66.b. tn uetufto quodam Chro oisomanuferiptodeeobteefeu ßbulafcuhtHoriaCiu f Citium enim leäoripermittimus ) recitatur, ad hunc toodum :Pocas ultimo tempore Traiani paßus eß, cut ffiritu prophetico dixit : Traiane perge ad ulteriora obyfi,er adpr^parata tibi tormenta ßüina,ubi mor ttperpétua erfatuo exurendus es incendio, er triduo tobacluceuerfaberis. Quo emenf o, caligo te mortis trapietmec enim diutius poßea inultus innocentufan lois effepoteB.Hoc uaticinium,idemChronicon addit feutu e^e euentum,er triduo exaólo Traianum uen-Itifprofiuuio expirafe,Qult;e ueró de hoc Poca,de mi é totolisfcilicet per cumgeßis,^ martyno,Vmcctius
tibro decimo Speculi prodidit: quia er prolixa nimiu funt, er ad fabulas propius q hißorias uidentur acce-dere,prudentcr pratermittimus.
AQVILA PO NT IC VS.
AquilaPonticusduodecimo anno HadrianUncla-ruit.Vanitatib.aßrologicis deditus fuit,à quarum im» penfo ßudio ne Chrißianus quidem ßäus abUinuit. Cum igitur à dofiorib.fedulà admonitus effet,ut uana ßudia,qu£ Chrißianu heminë no decerent, abifceret: ipfe ueró non paruißetfed contumaciter uana fuä de-fendens profeßionem,admonentib.inis fe oppofuiffet, ab Ecclefîa profcriptus râ. Quam ignominiain indigne er iracundè ßrens, Chrislianifmumabnegauit:ß Ahî^; profelytus, circumeidife paßus eß,atq^nde co tcntiofo ßudio ad difcendàlinguam Hebraam anirnü adiccit. in qua cum breui tëporeßUeiter proeeßißet, adeà ut in ea excelleret,interprctationemfacraru feri pturaru ßatim tentauit. primus poß Septuaginta interprétés,qui ante eu apud Etolemau regé annis qua-dringentis et triginta facros libros ex Hebraa lingua in Gr£cä traduxerant : uerùm non alio fincac ßudio, 1 ut in odium Chrißianorum ex receptis Ubris quada deprauaret et peruerteret: ac præcipuè teßimonia de Chrißo ,qu£in Septuaginta interpretum editione, fin gularißudio et impoßura corrupit.H£C de Aquilafîc narrat Epiphanius,in libra de Menfuris er ponderib, Excmplu unu deprauationis eius, Supplement it Chro nicorum habet : nimiru q, ,qu£ apud Efaiam de uirgi-ne Maria dida fînt,ad iuuenculajton ad uirginé Iran ° ßulerit, Kecitatidem cxempluex lren£o,etiam Eu-feb.lib.i,cap.S: er addit,banc Theodotiois er AquiU interpretationcm occa/ionem pr£buiffeEbionitis,qui dixerint,Chri^um è lof epho natum eße.Hieronymus tarnen in cnarratione capitis fecundi 0fe£, Aquilam diiigentem er curiofum uocat interpretem : ut er in Epißola ad Damafum Komanum, üudiofîus eZ ait cotentiofius uerbum ad uerbu interpretatu eße. cum contra in epißola ad Pammachiu fcribat,Aquila con' tentiofum eße interpretë,nec uerba folum er etymo-o logias uerboru transßrre conatu, atq- ita iurèreifci,
AGRIPPA.
Agrippam cognomëto Cailorem,Eufebius eeleber rimum eius temporis fcriptorem uocat lib. 4. cap.s. Acquia mcommemoratione rerum EcclefufubHa driano gcßarum,cius meminit, confentaneum cß,fub Hadriano eu floruißc,fub quo er Baßlides h£reticus fùtt:cuius f:ripta er h£refîn Agrippa conßtauit,om' nesq; pr£ßigias er arcana illius deliâa in mediu pro tulit.Hieronymus in Catalogo fcriptorum EccleßaHi ® corum,dicit eum contra uigintiquatuor Bafîlidis uolu mina,qu£ in Euangelium compofuerat,ßrtißime dif-f•ruiffc. Agrippa uero fcriptum,B.uf’bins loco iamme morato uocat Elenebum.
APOLLINARIS.
Eufeb.lib.f.cap.icfjClaudiu ApoUinare uocat^cum in Graco ßt Apollinarius : quo fit, ut promifcuè fire fcriptorcsutroq; nomine utätur.Puit autem epifeopus HierapoU Aߣ, Celebris temporibus Marei Antonini 'Veri.B.efirtur ab Eufebiolibro quarto,capite uigefi' o mo primo, inter dodores ApoßoUcos, qui traditionis Apoßolica erfanüie fidei po^fe reliqueruut monu-ii 1 menta.
-ocr page 776-|
CENT. IL CAP. X. *79 ut,Contrdgentes commentarios quinq;, De ucritate li bros duos,Contra ludaos libros duos,er quem contrd harefin Cataphrygum poßea fieripfit comentarium. ex quo noßra dodrina und eu bene inehoato imperia Tctidtur idem in Catalogo Hieronymus, qui er in e- mentd. Lduddtur etidm, quadßudiopropdgdnd£ reUgiond ey dodriniC Chri^idna, hl/rum Apologie proßde Chrifliand ïmperdtori Antonino exhibuerit. ^dgndpietdte etidm contrd h^reticos pro uerd fide decertduit: quemddmodum ex librii editisdb eo con trd MontdniïiM, Eufebim refirt lib.3,cdp.decimofex to. In eedefijs enim Ancyrie, Sdldcia e^ ¥onti,plurib. fe,de lAontdni erroribus dißeruiffefignifiedt,mdgno Eccleft£ gdudio, dtq; dduerfirioruignominid zy ofi' finfd. Deinde dfrdtribm e^y Zotico Otreno,quë con-feniorem fuum dicit, rogdtum, commentdrium etidm fe fcripfiifie fitetur : in cuiiu initio, de origine pfeudo propheti£ lAotdnic£multd eum monuifie, Eußbim trddit : er drgumentd dliquot contrd hdneßddm db eo proldtd recenfet, utfuprd eft didum. fraterfiri' ptu deniqi Agrippa Ïmperdtori exbibitu,Eufeb.lib.4 cdp. 16, etidm hos libros eum [cripßßc commemordt: ndrrdtione capitis trigeßmifiexti Ezechielis, hune A' poUindrium in hareß Chiliajidrum fiiififie,uter dlios quafidam magnos uiros,affirmai. ASTERIVS VRBANVSk Ad, A derium Vrbanu, Eufieb.lib.f,cap.t6 ait, fieri pfiffie ApoUmarium de harefiMontanica, ex quo fieri pto illud excerpit-.îtion dicat jfiiritus M.dximillte,7er‘-fiecutione abigor uelut lupus ab ouibus, Hon fiwm lupus,uerbum fium,erc- M E L I T o SARDENSrS. Sardibus,qu£ quondam Lydia caput, er Gorgi re gid fuit, urbs mdgnd er celebris,quemadmodum Stra bo indicdt,epifcopdtum geßit IAcliton,uir eloquës er difiertusfieut earn laudëei Tertullianus tribuit.Euerat enim difcipulus Erontonis, eeleberrimi illius oratoris, qui Marcum Imperatorem latinis Uteris erudiuit. Ce-Icbrantur huius Melitonis,in Ecclefiià multapracldra. meritd.I^dm et ipfie librum Marco Antonino pro fide to clementiorem,er magisphilofophicamhabeaSjCun étafibiuru perfiudßfumas,quæ abs tepetimus, Mali tonis deinde etiam hoe egregium beneficium eß, q, in acreUgioneCbrißidndtrddidit,utteßdturEufieb.lib. 40 Orientem, quemadmodam ipfeinepßlolaadOneß^ mum fiigmficat.profiélus,eum ipfirn numcrumlibro ra ueteris Tefiamenti,qui et nabis hodie receptus eß, retuht.cyuod erfupra, ubi deUbris Scripture facr£ ^ximus,d nabis indicatu eß.Sed neq^ hoc praters un-dum eß,q multos Eccleßafcripfient utilißimos libros: qß ad nos perucnißent,in multis nos grauib. er necef-fiarijs rcb.mßruere,zr ex multis ambiguitatib.explica 4,sap. u, in quofcripti luüini lt;id eundë Imperdtorë, eim 4cniq; cdiHi pro ChriHianif in Aßd promulgati, meminit. Vnde^ quo tempore ßerit, inteUigipote^i. Phryßngenßs lib.3,ciip.is inquit,^ ApoUinarium et M.elttoncm dpologidt dd Imperdtoremfcripßjße dn~ no decimofeptimo imperij eiufdem.Et mdgno quidem ac ßrti ditimo Apolagidm ƒturn lAclitonem ftripßjfe, indicdre illd qua ex Eufeb.lib.4..edp.i6,propter exi-tnidm grduitdtem, qu£ uerbis CT fententijs ipßs meß. repoßent. Scd nominu tantu eorum libroru memoria nobis reliëia eA. Extitiße aut omnesfiuo tëpore,Eufe recenfuit. Ç^uæiicc nos, quia ingentis ßintus anL so bins indicdtlib.4.cdp,is,ubihocordinereeëfet:Duo mum indicdnt,fimul er biüoridm perüringunt,depri mordio Chriftidna reUgionis dc progreff'u,feticitdtefi corum fub quibus finit imperioru, non pigebit hue dd~ ficribere ; lnltbeUo,inquit,dd lmperdtorem,tdlid qua-dam fiub illo contrd nos fiHdficribit. Qjiod enim nun^ qudm fft fdélum, ism perfiecutionem pdtitur piorum genus, nouis edidis per Afidm exdgitdtu. Impudentes enim fiycophdntæ,er aUenoru dppetitores, occdfionë ex con^itutionib. idis ddepti,mdnifèslcldtrocindtur. ne, dicdt,fieetidmdrgumentum fimile fithi fiumpfiße. nodies dc dies eos depr^dantes qui nihil iniquificiut. ^0 Deconuerfione er pfophetis, feu Ç iuxtd Hierony* Et paß dlid qua'di dicit: duodfihoc te iubete comit nbsp;nbsp;nbsp;mam ) de uitd prophetarÿm, liber unustDeEcclefiaz De |
titur,fit reilefidlu. lußus enim Imperator,nihil un-quam uolet iniu^i : or nos cupide mortis huius bona rem firimus.iioc autemfiolam abs te fuppliciter peti-mus, ut ipfit cognitisprimum cotentionis huius auto-ribus,iufiè turn iudiccs,dn morte er fiupplicio,uel fallt te ac quiete digni fint.Si uerà uoluntas hac z^ nouum illud edißu penes te non eß,quod ne contra barbares quidë hoßes decoru eßet ; multo magis precamur, ne nos inhonefta bac depr^datione preßos cotemnas.Ei-*0 fceiterufiubijcit,dicësc Etenirnphilofophia noßra pri mùm quidë inter barbarosuiguit, Cum dutemfub ma gno Augußi progenitoris tuiimptrio fioreret ,ftdia esh maxime imperio tuofèrtundtübonum.Ab co quip pe tempore Komanu imperiu magnißlcndorisimre mentüciepit,cuius tu optatus fuceeßer er fiißus es,et eris unà cum filio.Serua igitur philofopbiâhanc,qti£ unà cum imperio coaluit,er eu Augußo ctepit,quâet progenitores tui pra dlijsreligionib.inpreciohAbue rut.Et hoc mdximu c^drgumentÜ boniexordßqttod fioniit^mhiltUimitliindcab AuguUi prindpAtuäcci dit,fied per contrdriu cunHd figt;lëdidd etgloriofidfiecu' du omniü uotd. Soli ex omnib. Nero e^ Domitidnuf, db inuidis quibufidü hominib. perfiudfi,doëïrindm no-firum cdlumnijs obijecre uoluerunt : d quib. er men-ddcium hoefiycophdntia irrdtionah confiuctudine cir cd idles dimdndre contigit.Veriim Ulorü ignordntidm pij tui pdtres corrigentes,multas fiapenumcro in hifi:e rebus temerdriè condtosficriptis fuis corripuerunt.E ' jo quib.duus tuus Uidridnus multis quidem dlijs,fied er Eunddno Vroconfuli prafidi Afiaficripfijfie deprehen ditur.Pdter nero tuus,tuus mqudm, qui ctinHd undeu illo guberndßi,eiuitdtib.de nobis,ne quid temerè noui rent,in quib.er Edrijfieos er Theffidlonicëfies er Athe ni^nfes er cud os Qr£cos,ßripßt.Ti: uerà eu mdximè in idis eundem cum mdiorib.tuls jententid,edmq- mul uotumind de pdfihdte,in quib. er temporis memimfie eum dit, quo librum eum fcripferit,fub Seruilio Pdulo fcilicet proconfule Afia, quo tempore Sugdris epifco» pus Ldodicenfismdrtyriumpertulerit,er motdfitd-pud Ldodicedin mdgnd quaHio de fdbbdto. Q^in er hoc addit, dementem Alexdndrinum infepdrsto fuo quodumfcripto dufdem drgumenti De pdfihi,hu ius hbri üelitonis mentionem ficere : cuius oeedfio' |
’Î' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E E P I s C. Ë T D Ó C T. VIT1 J.
l33
|
Of die Dominica ; Df natura hominis,pro quo titulo Benanus zy Hieronymus habenfDe ßde hominis: ^^ ßgmento,feu plafmate:Tgt;e obcdientiaßdcitDe fen fibusiEie anima zy corpore,Rhenani exemplar addit Cimente: Dc lauacro feu baptifmate, ut Hieronymus habef.De ueritateiDeßdeiDe natiuitate Chridi,Rhe naniexcplar zy Hieronymus habentESegeneratione ^hndiiDe prophetia eiufdem.iye anima et corpore, tuius tituli Hieronymus femel tantu meminit: Dc ho-ßitilitate : Liber q inferibitur Clauis: De diabclo.De 10 ^pocalypß loannis:De Deo corpus 'mdutoiEglogaru ^ibrifex.horum Eufebius no meminit,fed Hieronymus habet. Mortuum uerô Melitonem Sar dibus,Eufeb. mdicatlib. f, cap.14. : ubi eunuchu eu uocat, m omnib. amp;atia ffiritus fandi dudum.Clt^ecomendatioßrfan '^ettudiano caluniandi occaßo fint,quod à noßrorum ^^^^‘[ïgt; P^^iti Hieronymus ait, propheta exißimatus ßi‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p A p Y R i v s. Papyrium Poly er.nes apud Eufebiu, loco iam cita turn ßcquentes erant perfecutiones. Df Rardefane er hocEufebius er ali) narrant,ßiße cum primitni Valentinifedatorcmiueriim podeadeprehenfaidius fedhe uanitate cr nugamentisßbuloßs,abteciffe earn, zy' condemnaffe : ac rediorem exißimantem fefenten io,cum MeUtoneconiungitjzy nomen eins folumpo- 20 tiam inuenturu, quàm Valétinieffet,in aliam h£reßn nihßgnificans cum in pafchatis celebrationeluna de-dimaquarta reliquis epifeopis conf?nßffe. M V s A N V s. Scriptor ßit eccleßaßicus M.ufanus,autore Hiero ^yno:qui Tertullianus legit,utR.henanus admonet 'm ^notationib. 'm libru Tertuüiani aduerfus Valenti-^^Mos.Qji£ uero fcripferit,no indicat, ßcut nec Eufe ^i»s,prater libru qtiendä dehortatoriu, ut l^icepho-•i« bb.4,cap.ii uocat,adßatres quofdam,qHi ad ha-’t^ßn Encratitarum eo tempore recens exortam deß^ ^^'^mt.Eufebtus lib.4, cap.iS. Claruitaut zy ipfe fub ^vco Antonino Vcro,ut Hieronymus oßendit. MODBSTVS. I» catalogo feriptoru contra M.arcionc,Eufeb.lib. 4up.2ï,Mot/fyÏM cum irenao coiungit: aedeutroq; ^icit, rcddidijjc cos errores i^ deceptions Uiarcio' ”« pff alijs maxime coßiicuoi z^ manijiftasiz^ meer ^^ne^jC^uo inloco Miodeßia uixerit. Hieronymus *^mat,eum cotra ^iarcionê libru feripßffe, quifuo cof:ripferit, atq^ htereßn Marcioms impugnarit.Hinc Reatus Rhenanus inAnnotationib.quas inTertuUianu Empore adhuc extiterit, Indicat zy alia fub eins nomi A-°fcripßt, ait eu ßiffe ex numéro Gracorum feriptoru ^ßyngrämata cireulata effe, fed qua; eruditis ßlfo ei ^ibuiuifaßnt. Euit fub codé Marco Antonino'Vero. BACCHYLIDBS ST BLPISTVS. ^xea cörnemoratione quam de feriptis zy epißo» ^'‘Idonyßi ^ofinthijEufebiusinßituitlib.4,cap.i3, ^°2igi pojß: uidetur,ßiijße alicubi j« Pento dodores ^^echyhdezy Elpißu: quorühortatu,Eufeb.ait,Dio *yßum 'm epißola Ecclcßa apud Amaßrim nuncupa-^^ßinificare,fe cam epißolam fcripßffe. GALINA. ^‘tiße GaUnam epifcopum Amadrianorum,ex ea' ''tw Eufebij commemoratione de Dionyßo apparet. ^maduertendum autem ed,hanc appeUationem Ga ^gt;gt;^,igt;tpoßeriorifolumEufebij de Graco interprea ^‘dionecontineridn prioriuero, quaEeati Rhenani ^f^rain lucem exijt,proeodem nomine efße Palmea: m Hicephoro lib.4,cap.9.Palma. BARDESANES. ruq;rejfonßonu,q tudinicpcrib.annexus eß-.fede-ius autorem iudinu non poffe effe, fuprà oßendimus. , ^‘tfdeines,quem Epiphanius Rardeßanum uocat, nbsp;nbsp;Autor igitur, quifquis ßit, haud dubie ex hac breui ^'■'^-'^ßopotamia fiiit ; quemadmodu Eufeb.lib.a..cap. éo Rhodonisßgnißeatione occaßone argumentifui ßbi ^^ indicat,uir magna eloquentiaprieditus,z^ india- nbsp;nbsp;fumpßt. Um quad Rhodonis aut Tat uni opus effe |
leüica er dißiutädiarteinliriiilißimus^eruditißimiu autem m Ungua Syrorum,qua multaferipfit, ut Eufc' biui teßatur: qult;epoflea difcipuUeius, quosplurimos habuit,in Gracum fermonem tranflukre. Kecenfen-tur inter eins operayDialogi contra Klarcionem er a~ lios quondam hitreticos. 'E,ttelbaturliieronymus,eiim infinitafcripßjßeaduerßis omnes penèhttrefes ,quie letate dus puüulauerut. Scripßte^ Gr£cè,ttt Volatcr ranus attlib.i4.Tgt;talogwm defrto,ad Marcum Anto-ninwm,grauißimum,Do(lum enm eum in utrai^ lingua er Gr^ea et Syracia ßijße,etiam Epiphanius ßri pßtlibro cotrah^refesSecundo, tomoprimo,ßlio du centeßmo uigefimoquarto, Uem alia multa, quorum feribendorum occafionem illi prabuiffe dicuntur,quie incidiße, qua: non prorfus ßnc [ordihus prior is fed£ ßerit.Vaulodiuerßush^c Epiphanius loco iamme-morato narrat, ait enim,eum optimum initio ßiße ui rum, non alienu/m ab Eccleßa,e^ conßantem adeô,ut Apoïlonio cuidam Antonini arnica admonenti, ut fe chrillianum eß'e negarct,contradixerit,pietatcm ani mo forti defendens, necfe mortem formidare dicens, ucrùm pnedara iîla ornamenta fidci,pietatis ey con.-ßßionis, erepta ßbi tandem cfß per Valentinianos ii JO quibus corruptus, hareßn eorum ftcutusßt. R H O D O N. Aßanum natione Rhodonê ßi(fe,legitur quidem: fed quo in loco Aßa, posieaqua Koma difceßit,uixe' rit,no reperitur.niß quod bonam uit£ fi£ partem Ro mlt;£egifße,ex Eufebio inteUigipoteß, quilib.s,eap.ij, ex ipßus Khodonis teßimonio fcribit,eum finffe difci pulum Tatiani : d quo eruditus, uarios ibidem libros quos legerit TertuUianus.Keeitat ex dus feriptis Eufe bins nonnuüa,qu£ de hiteß Marcionis prodidit: quo modo fcilicet fuo tépore inter feipfos dißenferint dus hlt;ereßs proßffores,atq^ una fed à in diuerfas,er inter fecontrarias dißraxcrit. Qutecum fuprà in capitede hareß MirdoniSlaru,à nobis expoßta fint,hic iÜis de nuà commemoradis fuperfedemus.Meminit Eufeb.er comentariorum dus tn llcxameron,id ed, Mofa nar rationc de creatioe fex dieru:quos fito tèporc extitiß Sofeferibit.Atq- hoc addit,Khodoncdixiße de quodam opereproblematu,lucubratoàTatiano,cotinenteob fcuriores,aut de indußria etià obuclatas interrogatio nés exfacris feripturis.Ciuod opus eu fe Tatianus co^ poßturüdixtffet,Rhodcnëuieißim explicationesamp; folutionescaru quaßionudpromißße.Extathodie dufmodiprorfus liber Qisaßionu ad orthodoxes,ea» |
Ü 4 »ÖH
-ocr page 778-|
*8î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. IL nonpoteü,probithoc, c^uod in to libro fitpiusfit mé tio lAMichlt;£oru,quorü tempora neuter attigit. CALLISTION. QWK ßierikne^ Eufebim nelt;^ ï^icepbortti expU^ cant.Tantudicunt, Rhodoné comentarium CaUifHo' ni fcripfijje, in quo affirmât [e Komæ Tatiani difàpu lum fitifJè.Eufebiiu libro s.cap.decimotertio. Z o T I C V S. Vieminit ApoUinariui in eanarratione,quomodo inecclefia Ancyranacotra pfeudoprophetia UiStani i diffutdrit^Zotici cuiufdä Otreni: quem confeniorem fuu uocat,^interfiii^e diffutationi eins cotra Non-tdniSlM,fignificat.^ufeb.lib.!.cap,i6. ibidè e^ Zo ticu/m quendi À Vico Comano habet, zx ïulianum ab Apamia,quæ urbs in Phrygia maiori eSl:quam Ziuim belli lAicedonici lib,3,caput quondam fiiilJè Phrygite ait,er CeLenas uocatam.PuifJeueró O' in Phrygia vi cum Comanu,ex ea hißoria quam utriq; ApolUharim tribuit, apparet.Sic enim de illis Puf^biits m loco iam adduUo, eum ƒ-ripfiffe ad Afterium Vrbanum reßrt: ; tiondicatßgt;irituitäaximillte,perfecutione abigor ue lutilupuiab ouibuf.lïonfumluptts,uerbül'um,er ßi ritui,cr potentiated potentia lüam inffiritu perßi' cué oflédat,er euincat,et per ßiritu id cofiteri cogat uiros lüos qui turn prafentes ad hoc erat, ut probarèt cr alloquerentur j^iritü loquentë:nempe uiros proba tos er epiß:opos,Zoticu à Vico Comano,er iulianum ab Apamia,quoru ora ij qui cum Themifone erat ob~ turantes,jfirituiUumendacêer uulgifedudoremab iüisredargui non ßnebantAdemßäum Apollonius 3 Zotico foli tribuit,quemadmodum in eodem lib. cap, 18 Pufebius indicat ; iterum ( inquit ) dicit, quomodo Zoticus MaximiUain populis prophetiam Jimulantê adorfus, er operantein m eaIfiritü redarguere cona tus,ab illisfit prohibitus,qui cum ea fentiebat. Kurfus idem Serapion Antiochenus in epiftola ad Caricum,in qua uariorü epifcoporu mentioné ficit,etiam Aelium quendam Publium lulium à Debelto epifcopum,Zotee Anchialenfi tribuiffefignificat,refirentc Eufibio dus libri cap.iy ad hunc modum-An hac Serapionis cpifto- ^ laetiam uariorum epifcoperum fubfcriptiones ha~ bentur,quorum quidà ad hue modumßubferipfit: Aelius Publius Iulius à Debelto eolonia Thraeix cpifcoa pus:Viuit Deus,^ cü beatus Zot as Anchialenfis damo né PrifciUaieijcere ueUet, hypocrita: no permijermt. APOLL ONIVS. QuodfeorßmPufibiusde Apoüoniofcriptoreec clejiasiico, alio uero Apoüonio Senatore Romano martyrefub Comodo narrare uidetur, id ad unim er eundem Apoüonium iiicephorustransfirtlib.4,cap. S 2s:cum tamé er Hieronymus Nicephoro uetullior,'m catalogo uiroru iluilriu Apoüonios duos diuerfesfi» datiPufebius uero alteru fcriptoré ecclcfia{licu,alte rum uiru eruditione er philofophia célébré appelle^ deinde er Apoüonio ßeripton conßtationc Montant, ßenatori uero Apologia pro Chriflianis tribuit.Deni-que Rhenanus 'm Annotationib. 'm libru aduerjus Va» lentinianos,Apoüoniu alter um expreße inter Griecos ßcriptores numerat,quos Tertuüianü legißi ajßrmat. Et paulo ante, etiàApolïonij Romani cü Viäore me^ , mimt.Qj^oi duotßolosßißße ait}qui totépore inßacris |
CAP. X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»U 'Latine aliquid ßcripßerint:ut omnino dubiu no fit, Hi cephorZ erroredeceptü,pro duob.unum pofuijße.De Apoüonio igitur ßcriptore ecclefiaüico priui,deßena tore uero poftea dicemus. nbsp;nbsp;Refirt Eußeb. lib.f,cap. 18, Apoüonium ipßum in quodam comentarioprodi-dißße,ßetiim demum librum fuum aduerßum Montana ßtripfijße,cum iam annus ageretur quadrageßmus, ab eo tempore quo confina iüamprophetiâ Montanas außus ßißßet jßargere. Ciue ratio Montana multoon-1 tiquioremßcit,qautEußcbius,autEpiphanius. Q^o aut in loco uixerit ApoÜonius, certü quodfeiamus no legitur.Ham inPhrygia eü fidfße,ex Eußebij narratio-ne coijci non pote^: nifi in Syria eum putemusßißße, quia mentioné dus Serapion fielt. Vbicunq; fierit,ex. rhapfodijs Euftbij apparet, er grauiter di er co firn maté de Cataphrygarüherefißcripßjße.nam erp^fi^ nos deßeripfit: er queeZq; 'm eaßeäa mpoßure ßie» rint, no detexit modo, fed er cofitauit. Eufcbdib-s, cap.is. Addamus et hoc,quod Hieronymus in Catalo » logofcriptorÜEcclefiaßicorü annotauit'.Tertiiüia-nü poSifex libros de Ecllafi,contra Ecclefiäßcriptos, ßeptimü peculiariter aduerfushZe Apoüoniuexaraf-ße: in quo omnia que in herefiMontanica ApoÜonius reprebendat er confi(tet,iüc conetur defindere. M I L T I A D E S. Puit er Miltiades ßcriptor ecdefioßieus, de eorum numero qcotra Montant pßeudcprophetiälibris edi-tis pugnarut.Arguméta quadi ex dus feripto Eufcb. recenßuitlib.s,cap.i7,queApoüinariHin fuum opus I cotra Montants traslulifiêfcribit ad hunc modum ; I« eo comentario, Miltiadis queq^ comentatoris memi-nit (Apoüinarius) qui er ipße libru cotra diHahere-^ f‘-''‘‘Pf-rit.Poàq igitur er uerba queda iütus cita-uit, fuhijdt dicés : Hlt;fc«« comentario quodäeorü reperça, qui ßcripto Alcibiadis fratris C Hicephorus le-git, Miltiadisfratris^refißunt, in quo iücdemoßrat, no eße hoc prophete, utinecflafiloquatur,breuiter adduxi,erc. ibidem er de libris dus fic ait ; Hic Miltiades etià alia nobis diligentie fue circa diuina oracu Ja monument a reliquit, cum in libris iüis quos contra Gentiles,turn illis quos aduerßum ludeos copofuit,fi-parato utrinq- argumenta duob. iüis comentarijs oc-currens.Ddnde er ad mundi huius principes, pro phi lofophia fua quam exercebat, Apologiamßeripfit-Vo laterranus Itb,17,indicare uidetur,ta apologia Miltia dé exhibuifße ipp Comodo:er quidé aduerfus ludeos ergentes Apologia uocat, non facit libros feparatos. POLYCRATES. Catalogus Hieronymi Polycratéfub Seuero et Har dßßoHtcroßolymitanocoetaneüßdßßeindicat.Eufebij uero narratiofub Comododusmeminit. quanqiüud ad tempus controuerfiede Paßchatemagis q ad Po-lycraté refirripoteé.Pleraq;aZtquead dushißo-tià pertin0t,ßupra in capitib.de Schifmatib. et de Cou cilijs prolixé comemorataßunt. Epifeopus fiit Ephe» fi,magni nominis erautoritatisiquéadmodu ex narré donc de CocilioßuperqueüionedePaßchateiudicari pote^l.ex eo lté,q,VidorH Ro.Pontificis minas ey im pertZfioccificit. Ex GreeorußeriptorZ numéro fiit, iquos Tertuü.legitfidque ßcripßerit,nefcitur. Eufe-biuspartent quandà epifiote dus ad Vidoré pofuid quant |
|
”* nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DÎE EPISC. ET ^«lt;2 et «oî ƒ^pri IrMfcrippmuiidti^i earn idea in Cd-^lt;dogum fuurn retuUlfe ttieronymiu dit, ut ingenium ^ dutoritdi uiriuelex peiruo opufculocemi poffel THBOPHILVS CABSARIENSIS. Cu/m Eedefijs hï Aßd er Europi ob paßhitis ob' ßrudtione diuerfim dißidcntibtK,plurimis in Iods fy gt;^°difrequentirentur, ut fupri diximus : Theophilus lt;^l^U£in Cefirei Paleftina rogitu Vidoris eSuoa-flt;i er it,un À eu tiireißo pr^ßiit: quemidmodu Euß-^iw lib.f,cdp.i}amp;2^ indiat.Euit enim cpifeopiis Ca 10 t^f et tu Theophilus. Ctterüm quo pido fynodusa lt;^ÿtAti ßt,cr quid de Pafchdte die Dominica celcbrd-^°coßituerit,explicita fupri ed.Confenßt enim VZ-^od, er (iduerfus cos qui cum ludtis lum quirtideci Wil Pißhi igebint,epißalim ßripßt:cuiiis tiierony-^^tsmeminityfed idßdum effe fuif Seuero uit : cum ^ußbij hidorii zy cotrouerjßim cim,G‘ [ynodosfu-fff ed coadis,in Commodi tempus reijdit. PALMAS. Epifeopum ßtßePilmim cuiufdï ecdeßt in Pon xo fogt;t«M ex epijioli Dionyfij Corinthij,ex qua nonuUa ^oßbius Ub.^ ap.x} idducit:tum ex dufdem Eußebij ^‘^»■o f,cip.iï conflit, ubi eumfynodum in prouindi 'fonflob adionem de Pißchite congregitï, tinquim ’’'^dquiflimum, modentu eßße indiatutq} idem quod quot;Theophilus, Vidor ex dlij,quorum uni ex adcßen-^’^nuißit,Pißchi die Dominica edebnndum eßße ^ttuit,ßcHt ßuo loco didum ed. C A S amp;nbsp;l V S. TyriPheenidte epißcopus fliit,quißynodo in Pilt- jo ^‘«i conuocit£ interfliit,eius(q; décréta ßubßcripßit : ^^emidmodumindicitEußebiits libra$,cap.17. C L A R V S. Epißcopus ßdt Ptolemaidis Syrit, ut uidetur : qui ••»icum reliquis, quoshic recenßemus ßynodo inter-Ihit,idemqi lt;^lt;*tn ijs flituit. Eußbius lib.s, Cip.27. ANICIVS MACELLVS. Qjtis ZXubißueritjncertumcß. ExEußebij lib,f % decimoßextoapparetßuiße quendam qui id nego ^poUinario dederit, ut cotra h£reßn Cataphryga 40 ^'^nflnberet. Qjßd enim ci Apollinarius reßpoderit, tXcpumobremßcribere aduerßus earn h£reßn dubita Writ, Eußebius indicatloco iam memorato: in quo c-^nplum cpiflol£ eins ad cum Anicium ponit. H BRACLITVS. TieracUtum (Hieronymus ex alij legunt HeracUus) '^bpodolum compoßuißje enarrationes, Eußebius er TÜtronymusßcnbunticumq; primum ßtißße,qui id ar-i'^nenti aggreßßus ßt,Hicephorus prodidit hb.^ cap. ^’^‘leßmoquinto.Vixitßub Seuero. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yo M A X I M V S. Sut ßnern trnperatoris Comodi ex initium Seueri, Alt ^^iximus:uel,ut alij habent,Maximinus,H!erony ^tutore. Scripßtde uulgatißima ida h£reticorugt;n ^'*e!lione,unde fit main, ex de co quod materia fit i^^lt;i:Eu[ebius,Hieronymus.Nicephorusaddit, eum ^‘hisquaflionibusßolutiones decifionesc^ irreßraga-^'^i5cdidijfie. C A N D 1 D V g. A P P I O N. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60 ^indidtu cumplurma alia claborauit,tu in Hexa- |
D 0 C T. VI T I S. ,8« meron Commentiriosßeripßt, in quo irgumento iti» dem Appian magno fludio ed uerßitus.EiicephoriK U bro s,cap.f s:Eußebius,Plieronymus. s B X T v s. Sub Imperitare Seuero Sextus librum de reßurre-dioneßcripßt-.liieronymuSfEußebius.Nicephorusßc inquit:Sextus reßurredionemßcriptisßuis magna laude comprobauit. ARABTANVS. Arianus legos,ex Erabianusiut apud titeronymut ex alios.Uuiusßcripti quo irgumento flierint,incer» turn eft:nußquä emm indicatur.Diuerßiim ei irgumen tu ißuperioribiis Eußebius tribuit quide,ßedn5 expri mit. Et Eiicephonts ait: Arabianus inßuper,in alijs qui bußdäßacris argumétis mulcu laboris et opera: poßuit. Üonextitißße igitur eo tepore Arabianißeripta, appi ret:autßextiterut, quocofilio omißa ßnt,incertuefl. Hieronymus, utßmiliterincertus, hoc eis nomen de-dit: Opußcula ad Chriflianum dogma pertinentia, I V D A S. Deludiiti Eußebius lib.6,cäp.7: Hoc tempore (perßccutionis ßcilicetßub Seuero^ex tudas,alius qui-dä ßcriptor,in ßeptuagmta Danielis hebdomadas edi-tiscommentarijs, indecimum annum imperij Seueri chronographiä terminât.cyui etiam uulgatum Anti-chrifli aduentum tarn turn temporis appropinquare putabat : idea uidelicet uehementer mota tills tempo ribus aduerßum nos perßecutio multoru animos per' turbauerat.tdem ex hoc deßeripßere Hieronymus,Va latemnus lib. 16, ^ platina in uita Vidoris pontifi-cis,qui hoc poflremum deaduentu Antichndific efli runt:Erroris arguitur, quad aduentu Antichndi ßuh temporibus ßturum dixerit.in quern errore idea cum incurrißßeputamus, quad or uicia hominum cx crude litatem co peruenifße cemebat,utdiutius talerari hu-manum genus à Deo non poflet. DE AFRICANIS DO- doribus. DE ALEXANDRlNIS epifeopis. Vdum catalogs AlexandrinorS epißcoporum hiflori£ nobis pr£bent,ideo pauds uerbis eos copledi cogimur. Primo Traiani anno, Chrifli uero too, Abilio defindo ßuccedit Cerdo, tertius pofl Mar cSapoflolS, de quoßiprà didu efl, ut indicat Eußeb. lib.i.cap.iitquäuis in Chronicis eum ßub Heruä collo cet, ac undecim annos prajuiffe Ecclefi£ aßßerat, qu£ quidem non ponemus in magno dißerimine. Duodecimo Traiani,ChrifliaSt m,Primus nomineuieë Cer donis pofl eins obitSßubit,quartus ordine,et 12 annos gubernationem eius\ ecclefi£ in miniflerio uerbi cx ßa cramenterum ßuflinet.Eiiß(b.ltb.e{..cap.iex 4.VariAt tarnen in Chronicisßuis, quad nona Traiani anno hac accidtjße ßeribat. Huie lu flus, ab alijs lußltnus didus, tertio Hadriani,ucl Chrifli 112 ßtbrogaturiin ßerie pa florum eins ecclefi£ quintus,fiingens in eo loco mini-fierio Euangelij annos undecim: Eußebius libro t. cap. ^ex S-E-umenes ßextolocoßuccedit ,anno Hadriani decimotertio, ueliuxta lüicephorum duodecimo Hadriani,libro tertio cap.uicefimoquinto. Docet earn ec clefiamannostrededmiEußeb, lib.s,cap,ti. Vod bot l^Urcui |
|
187 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. Mdrfi« con^ituitur[eptimui paflor.äc decennium in ed fitniiione Idborat-.EufebiiK libro 4.cdp.undecitno. in Chronicisponitur Mdreut in quintum annum Antonini Pij:hoc eÜ,Chrifli centefimu quadragefimum-quintum. Celadion efloéldUUijprdeüdMcmannos quatuordecim: Eufebiut libro quarto, capite decimo' nono, initium in duodecimu Antonini Pij coïïocatin Chronicis, uel centefîmum quinquagefimufecundum Chrifli. OHauo yeri imperatoris anno,qui efl Chri-fti centefimus feptuageßmui primus, Agrippas, pue Agrippinus,uerbo Dei, priced Alexandrina eedefîa annos duodecim: Eufebius lib.f.cap.c).noniumordi-ne. in Chronicif,ÇubÇextum Veriannum coHocatur. iulianm eil decimus,primo anno Comodi,qui eft Chri fti centeßmuf oduagepmustertiu'!,ac decent annos ad dus eccleßa clauum fedet. Eufebius ltb,sgt;cap.nono. Demetrius decimo Commodi anno, feu Cbrißi centefi mo nonageßmofecundo,iulianumineodem munere fubfequitur,^ lotos quadragintatres annos in eo per feuerat. Pràclarum fanè curriculum, in quo optimus paflorßne dubio uaria pericula ey aduerßtates per-tulit.Dieet enim ex hißorijs conijccre,hunc Demetriu ingenio,dodrind,ßde er zelo cenferuandier propa^ gandi Euangelium Chrißi darum ßijße. Aperuit enim Alexandria Chriflianä fcholdm,aut certè earn redius conflituit.Pantanu enim,literis erprudentia prapan tem,eifcholapraßcit:deindeetiam Clementéer Ori genem,idußrißimos fanè uirosAn Indiam quolt;^ Pan-tatiu rogatus ablegauitiqua quidem res teflatur, eum ex fud fchold atq- eedefia ueluti eolonias quafda,non modo in uicina, fed etià longé dißita loea tranßuliffe. Verum bis de rebus iam in Pantani er rdiquorum bi Horia exponetur. Catcrumin enumerationeborum paflorum Eufebij autoritate pradpuè ußfumus, eo quid reliqui inde firefua defcripferint: ac,ßcubi ua-riant,incertiora quam bic autor adfirant. DE PANTAENO. Hoffitium eroffeina quadà liberaUum artium,to tius cp Pbilofopbia,longo tcpore,etiä ante Cbrifli ad-uentü,fuit Alexädria,Aegypti urbs ßmoßßima.Pluri mi igitur pradari uiri,praßätes ingenio,er inßrudi omnib.artibuspn eo loco fioruertit. PoHq ueri Cbri-slus fparßone Euangelij perfua organa in earn Acade miä esi ingreffis,eraliquä fcholä occupauit,ex tnge-nioßs er pentißimis pbilofopbis,dodißimoset ßeun dißimos Tbeologos eßieit, qui uiua uoce ac monumen tis copoßtis,er locu eum ornarut,er Eccleßä ChriHi ampUarut atq^ propagarut. Puit igitur er bic noHer Pantanus unus de eximijs pbilofophis, quecu Cbrißus in fuä EuangeUeä Academiaßngulari bénéficia tradu : xit. JAam infcbola Stoicoru ab incunabilisßit educa» tus,ut inquitEufebius Iib4.cap.9, idquodßrtefubin dicare uidctur,Alexandria Pantanu etiänatu fitiffe. In ea igitur ceußcultate horridoru pbilof Dphorum, tarn exceUenter pro fielt,ut Celebris ineaprofifforer dodor extiterit. Poflca ueri resipfa teftatur,eum re pudiata philofopbica ßcultate,na pcdtb.folu, uerum tota mente in Euangelij dodrinä er profißione con-eeßiffeAd qua ratione effet effidu, alioru'ne indru-dione,an ueri ledione EuangeUcoru libroru, auere- i w i« fanè eognofeere, er uoeatione Dei tarn benigna |
I. CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;58 ccnfiderare,nifinobis uduftas dus bißeriam (^feri-pta inuideret. Acciderunt autem ifta fub Commode Imperatore. nbsp;nbsp;Confirmatus porrè aeprobatus fatu in dodrina Cbridiana,dignus habitus fuit qui primus publicè Alexandria Chriflianam febdam ßueAcade' miam apenre t,er cateebiftes condituereturifteutres firt Hicephorus libro s, cap. dedmoodauo. quamuis erin ueterem Eufebij translationem ea,quaueri ra-ticneidßdumßtnefcimus,infcrtaßnt,hbro s, cap. gt;nbsp;tertio : qua tarnen Gracus textus prorfus non habet. Earn ueri prouinciam,ut erat omni dodrinarum gC' nereinflrudus,pradarèer féliciter admiddrauit: ae inter cater cs dementem habuit difeipdum, qui ei in hac ßndionefuceeßit. nee dubium ed, quin etiarn inpluribus labor eins fient falutaris .Piarrat Eufe» bius libro 6,cap. tredecimo,quid Clemens in libro fuo de Elypotypefibuffionorifieam Pantani,tanquam fui praccptorii,mcntionem ßciat,exceptioncsq;illius ac traditiones exponat. Célébrâtur ab Uierenymo in Ca 1 talogo,non folumob eruditionem infacris atq; prefi-nis literis,fed etiarn fingularem prudentiam in rebus omnibus agendis. Imi quidadhuc maius ed, tam ex-ceUenti ardorepropagandi Euangelium Chrifli pra^ ditus ßit,ut nullos labores,nulla pericula,nullaspro^ fidionesquantumuislonginquascr moledas ineare detredareuoluerit, Accidit autem, ut Indi eelebrita-te eedefia Alexandrina, er firté etiarn ipflut Eanta nißma addudi,legatisquibufdam fuis à Demetrio, turn temporis dus eedefia antiflite, peterent,ut ido-gt; neum cr falutarem fibi dodorem mitteret, qui ipfes in liera Euangelij dodrina plenius erudiret, er alios qui Euâgelij adhuc rudesatq^ ignarieffent,Chriflolu crißceret.Cluid fidPra cudisaDemetrioPantanus facra f:hola tn fua Eedefia moderator dcligitiir,at^ adeam uoeatione defignatur. Elonhictergiuerfttur Pantanus,no laboribus autpericulis abflerretur : ue-rum ifti uocationi tanqua diuina extépli paret,etiter quantumuis longu cr afperuingreditur, fituruspofl Apodolos Inderu Euangdida. vbiaut, cr q diuibi 1 conHiterit,quosautconfirmaritauterudieru,qprce cul cr quo fucceffu progreffus fit,obliuione fummaje pulta f mtinifi q, Hieronymus ad lAagnu oratorè Ro^ manu memoriaprodiderit, eum inlndidmiffumeffe, ut ChriHu. apud Brachmanos,cr dUus gentis pbiiofo-phospradicaret. Sunt autBrachmanifPtolemao te-He,in India,intra Gängern, fub monte Bittigoßfiqui (ut Straberecëfet)philofophiaftudijs fierutdediti, in plerifqi cum Gratis confentientes. Dim ueri in ijs regionib.comoratur,crpfoculdubio ueftigia Apollo loru fagaciter explorât, inter quafdaßbriHianoru re liquias reperit Euagdiu matthai,quodBarthüloma*^ apoflolus olim ibi dodrina ChriHiplantas Hebraicè defcriptu reliqueratf icucp Alexâdriâ attulit, forti bi bliothecam Chriftianoru in eo loco, hoe chirographo Bartholomai, uel etià durationis gratia locupletatu-rus cr ornaturus. No enim dubitandu eH,quin euâge lij Katthai exemplü prius quoq^ habuerint Alexan-drini,prafertimcum diligentißimi exploratores er inuefligatoresfacrorum Itbrorum ßerint.Quareaut deferta India rurfus Alexandria fereceperit,ignotum f ft. Porté grandauus,cr laboribus deßtigatus er ex baiiHus, |
|
DE EPISC. ET DOC T. ViTïl gt;*» Suillus, cumiUosquotididnoslabores fuRinere dm-fliusnonpojfiet, inpatria zr in caetuuetcrumamico' tumzy doäißimorum bominum ,uelutiinipforutn toplcxibus meri uoluit. An uerà ztr poR reditum,grd ^imdliqueminEcclefid uelinfchold dénué fibierit, fldtiu non eR. Porrô etfi uiud uoceplurimùm Eccle ptChrifliprofiiit,tarnen etiam conmentaria quidam W fier as liter as poüfe rcliquit, quie poßer tores ma-ÿtoewmfruâu legerunt. De hoc contât^quàd nice-fbtrus libro quinto capite decimo firibit,Alexandru ^pifiopum Hierofiolymitanum in epifiold ad Ori^x ’'fl» teflari,quôd noticid fibi cum Panteno intereeße ^l^libié^percharus fiterit. Apparet autem, paßim ab tnimibus pqszr bonis uiris Pantanum 'm precio habb ^gt;Knfiißc. Origenes zr Hieronymus tantieumficc-tiwt,ut inter aliaspradaras uiros non dedignati fint fin recitare, tanquam patronumfult;e caufi : nempe ^gt;tèd exempla Pantani, altorumfi infignium dodoru ^lelefiac,etiam profinas liter as [crutarentur,ut er co i^tare ethnicos, zr magis iUuflrare doUrinam Euan-^^^^ poßent.Vitio enim nennuUiipfis uertebat, quad ^intum sludij in profinas literas ponerët, easq^ etiarn ^terdum fdcris immifierent. Eufebius librofexto,cd-f^ieuigefima: Hieronynus ad M.agnum. Floruit fib ^ommodo, Seuero cr Cdracaüa.Vnde conijdpotdi, ^i^curfum firtè circiter triginta annoru fiufiei quä-ws df initia Zy fine eins in findionibus ecclefiaßicis ^bilcertitraditum fit. De morte deniq^, nihil habe-^ys.Qti£ igiturbadenus de Pantano mmediapro-^'dimus,plcraq- ex Eufebij lib.r.capitibus nono,deci- ^° fgt;o,Hndecimo,zr Hieronymo deprompta junt, DE CLEMENTE ALEzYANDRINO. quuntur,quë ad Alexandru ƒupradidu epifiopu firi-iit, in r^biiaxTavffi non ßolu ea qua ex diuinis firi-pturis fumpfirat, fiernit,fid zy ea qu^ apud Gratcos autores habëtur. Vttle naq- ei uifum e^, in Ulo opere cbparare ac cofirrefibi inuicë dogmata, ueleaquit i^^id'qs Alexandrinum, ab alijs Athenienfim uocari: 4° diuinitiisfiancitafunt,uel qua: àfapienttbus Gracorum inuenta,uel ctiamquie coterie barbaris uifa funt. Ar- Clemens ad dtfirimen Komani er ah cru,quia plu-^(^fierût, Alexandrinus cognominatusßeruit ( teße ^fiebiazy FLieronymofiub Seuero zy Caracalla,circa ^luentefimu Domini annum.Cuias fi(erit,et exquibus f»entibus fit natus,incertum e^-Diuinure firtè pofi ktum finfie putrid Athenienfim:quid Epiphdnius in ■^^fite contrd trigefimumftcundum hterefin,dicit eum ÿioJfirtè patrid Athenienfis ,fiin{iionc Alexandri-^lt;tsfierit. Duomodo fit educatus in pueritid,zr quan ^otonuerfus, itidem incertum eü, Locaüudiorum dpr£ceptores,ipfi Stromatu primo recenfit : quem ^tumnonnthU aliter Eufebius citât, Apparet autem ^^to,quodpi imùm in Gracia operum literienauauc-^^•dernde uerfus Orientem proßHuSyUcneritin Pd' Windln ; poftremo in Aegyptum, ubi zy Pant^no ffeceptore u[us eü. tuit autem omnino in hoc ho- tia Sirac,qu£appeÏlatur Ecclefiaßicus apud Latinos. quot;quot;ne ingens difcendicupiditas, ingenium acutum, te^ fes ScdZT deFarnab^z^ Clementis epißola ponit exem *^ifima memoria, firuenszelus gloria Dei,acChri fifgt;iercligionis,utexfcriptis eius conijd potcil.Por fOiteüetiieronymo, Alexandria magißer catachea P®’ fidus, hommes fcholaftico more de facris Uteris ^'tdfiquiq; per plures horos ( ut ex 0rig:ne,eius fuc ^ejloreac difcipulo,dpparet')folitus ed facras literas ^^plicirc,ac fummam Chrißian£ rdigionis tradere, ^eet autem fient Alexandrinus presbyter,tarnen no ieliilliEcclefia feruiuit:fed cum eßet maxim£erudi' ^^enis,zeli ac ficundi£,zA propterea etia autoritatis, 6q mittitfi comentarios f; m Gene fin fcripturu.ln libel-*^‘lt;jH9ties ad altos (cclefias inllruendosprofidus eß. nbsp;nbsp;nbsp;lo aut quem fcripfit de Pafcha, confitetur extorquen fibi |
196 C L E- iO MENTIS DE VERA PHILOSOPH IA COMMEN TARII SCIENT! AE S'ÇU/iiXTiîS'i TfCüftxTéxf UUt nospoffamus inteÜigere,tdnquü opus uariè context u^ funt zy ulq ciafdc ; ûmTVTeannu/d libri oHo, quos nos Docuit aliquandiu Hierofolymis, cum maxima illius Ecclefia comodo,cum eo quidem tempore duos ea ci-uitas haberct epifcopos, Flarciffim er Alexandrum, Inde profidus efi Antiochiâ,proculdubio ibidem do^ cendi zy confirmandi illos hommes gratia. Probatur hoc,fragmenta epißohe Alexandri Flicrofolymitani epifcopi,quod abEufebio lib. e.cap.u.dtatur.Verunt non tantü iioccfuis auditonbus, quad zy obfiuriores do(ïorcsficittnt,inferuiuit:fid etiam feriptis tu/m toti 10 eedefiafui £ui, turn ctpoßeritati m perpetuum pro-fidt. Malta enim zy praclara fcripfit, qua ab Eujebto zy Hieronymo recenfentur,quorum paudßima nunc extant.Sed adferibam Eufebij uerba,qutbus eius firi-pta recenfct,quód zy inulta alia de eo fcitu dignißima infe continët,zy quidem ex Rufini uerfione,quód ibi quædâ expUcationis caufa utiliter adieda ftint. Cle mentis uerà libri habentur plurimi,apud nos tarnen hi f tnt qui inueniri potuerunt : Xtpu/axtiu/j libri odoi quos hoc modo prætitulauit: pofjumus infirmationü uel Dißiofitionti nominare. in quib. nominatim Pantani meminit, tanqua proprij magiRri, er expofitiones ipfius plurimas fcribit, ZT traditioncs eins openfio infirit.Eß etiam hberdusi Adgctilcs exhortatorius.Et alius Uber,qui dicitur Pm dagogus.Et alius,qutßtperfi:ribitur,Qjiis eß: qui pofi fitfaluus fieridiues. Ek zr aUus libellus. De Pajehai Et Difiutatio de ieiunio. Et, De obtreHationc. Et a^ lius,Exbortatorius ad patientiâ. Et alius,Ad tieophy-tos. SedzriHequifuperfiribiturcano Ecclefiaflicus, Ïtem abus,De bis qui ludaicum fienfum in feripturis fi guit etii h£rcticorü errorcs.hiftoriâquoq- intbiplu^ rimum texit, cr ex omnibus muteriam nobis eruditio nis pe, jèdie eSpofuit.'Vnde meritoUbros fuos rpu^^x Tsxf appeUctuit, id cü, htcmiola qu^dum zx uaria di~ uerfitute contextos. Vtitur fané exempts etiS ex bis Ubris, qui Ù nonnuïlis minime recipiendi uidentur ; id c^,cx('apientiii qu^dicitur Salomonis: zr ex Supien- pU. Vtttur etidm de epiflola indie. Aiemtnitprietered ZtrfcriptorudntiquorumTdtidnicuiujdurn^ztr Caßid ni, uelutqui Chronica fi npfirmt. Philonis quoq^, er Ariftobolt,ctrlofepbi,dC’Demetri] ztJ' Pup demi iU' ddoruficriptorü.cofirens etia antiquißimis Gr^coru Mofianoflrüfydxorugenusantiqui^ eficcoprobat, multaqidlidinftrumëtd optimaru infiitutionum in ä lo opere cotexuit. Et inter cetera hoc in primo libella indicat, q, ipfe non longé poR ApoSlolos fientfiro |
^*9*
CENT. 11. CAP. X.
«9®
|
pbi à fratribnsatt ed que aprefryteris,idefr,a fuccef-foribus Apofrolorum uoce pbifola traditafunt,defcri beret in libris, ac pofteris traderet. M.eminit inibi Me litonis cr trenei, ceterorumq;, quorum etiam quafr dam narrationes inferuit.ln libris uero vmfvTtâane/f, id eß tnfrrmationum, utbreuiter dicam, uniuerfam pariter fcripturam diuinam compendiops diffrertioni bus explanauit : in quibus ne ea quidem que Apocry- pha à quibufdam habentur,prlt;eterijt,ut eH Petri reue latio. De Epi^ola uero ad Hebroos ita diffcrit, q, ma eo uerfr hominis, quafrpueri cuiufdam mores diUgaiter nifrüè Pauli frt Apoßoli: fcripta frt autë Hebrao fer- format : quod er nomen ipfium proptetur. Denique poetaruq^froresadmifeuerit, ipfemet initio exponit: nempe quia alius alijs deleäetur, er nos Pauli exen' plo ad omnium mores ac ftudia accommodare deba* cipio Paulinomine inff)eHo,le{iioeiusrepudiaretur. xo mus,utomnesChrtsiolucrifrciamus. Credoanmad-PoU pauca uero addit etiam hlt;ec: Et freut,inquit,beo- nbsp;nbsp;nbsp;uertiffrc cum, uideriplenfq; Chriftianamdoftrinam perfeferudem, indoüam acmolePamtcoqfralibiu earn ueluti frofculis accondimentis omare condirc^ mone,tanquam Hebreis : à Duca uerà,qui erat Pauli difcipulus,intcrpretatain Grecum. VndeerfrylusC' ins magispmiUs uideatur libetto illi, quem Lucas de Apoftolorum adlibus fcrippt. Qttod autem fuperfcri ptionem folitam inibi non habet, id eil, Paulus Apo-flolus : hoc effe rationis opendit, quiapreiudicatum Hebreis erat dePauli nomine, neeiusdiilafufcipe-rent ter idcircoprudéter declinape,ncPatim inprin tusprefryter dicebat,quia Uominus, apoftolus omni~ potentis dicitur mifrusad Hebratos :Pro humiUtate trgo Paulus,qui ad gantes juerat defrinatus, nonßeri-pfrt ß’metipßum Hebrieorum apo^olum, uel propter honorem Domini,qui fe miffrum dixerat ad oues tfra-hel, uel quia gentium uidebatur Apostolus. lS,xponit praterea idem Clem és in ipps libellis, de or dine Euan geUorum, traditionein pbiafenioribus prefryteris |
Icm depromere: er deniq^ putauit frcfocdime Gracos ad Chrifriana doélrinâpertrahipcffe,fropéderctur in plurimis cium eoru uetuPisfcriptoribus cofentire, traditam:er dicitpriora eße pofrtaillaEuangelia, 30 acibitepimoniaquedam fue tient at is bah ere. Pro-que de generationibus continent, id efr Uiatthlt;ti er pter hanc autem tam multarum er uariarum rerun etiam ad huius autoris fcripta pertinentia: quorum alterius titulus efr, Epitome do{lrin£ Theodoti er ■ quid ea magis qtu fecundum carnem funt, in Euange 40 orientalium. ac Theodoti fcriptum mirè obfcurum, lijshabcrcntur,deprecatum adtfcipulis ,jcripfijfe e- nbsp;nbsp;nbsp;turn propter Üylurn, turn propteripfarum opinionu qu£ibi recenfenturobfcuritatem ac uanitatem. Alte-rum uero inferibitur, Seleüa ex propheticis : ubi ali quot pauca dtilaprophetarum er pfalmorum expU-cantur. Verifrmile efr, eße partem aliquam ex libris hypotypof:on : quoniam ibi,tefrc Eufebio, frrmè to-tam fcripturam expofuit,er Pantanipraceptoris me minit, eiusq-cxpofrtionesfcripturierccitat, freut er in hoeipfo fragmenta. Doärinaporrö dus ( qu£ fa uelpr£cipuèin dodoribus perpendi debet )fuit me-diocriterfyncera, utfepra oüenfum efr, N^m rede fenfrtdefacrofanda trinitate. tres enim perfonasdi- Marci. Caufarn ueroptiffe Euangelij fecundum mar cum huiufmodi: Cum Petrus E.omepublicè predicaf-fet uerbum Dei,et in friritu expofuiffet Euangelium, auditores rogaffe lAarcu, qui olim iam fePator ippus pii{fret, conferibereeaque fciebatab ApoPolopredi cata. Cumq; id frelum Petrus poPinodu cognouiffret, licetpcriipfenoniufferit, tarnen ptHum non prohb buit, loannem uero poftmodum dicit,cium uidiffrt tiarn que ad Spiritu/m pertinent. Vnde repletus friri-tu,Euangelium friritale conferipferit. Hec Clemens. Alexander uero,de quo fuperius memorauimas, Clementis pmul er Panteni ad Origenem fcribens memi nit,uetut quipbi etiam in corpore noti ficerint. Scribit autem hoc modo: Hoc enim cruoluntatis Dei pilt,freut ipfenoPi,ut amicitie que mihia patribus fucrunt inuiolate durarët,imo uero er ardentiusac robuPius augerentur.Patres autem nouimus beatos iUosqui nos precejferunt,ad quos paulo poll etiam nos abibimus: Pantenum dico dominum meu/m uerè beatu’m,er fan Uturn dominum meum Clementem, qui me in multis inPruxerunt. Sed ctfrqui alij talcsfunt,perquos etii te cognoui uirum per cunda egregium, e^ dominum mihi er fratrem.Uec quidem itafe habent. Librum ie canone,er cotra ludaizantes, Eufebij Grecustex' tus er Hieronymus unism ßeiunt, Preteriposporro ipfemet er hofcefuos libellos in Stromatibusrecen-tiam Suidas meminit cuiufdam hiPoriciClemëtis,qui uitas Cefarum fcripferit. Ceterum iam tantum ida tria fcripta ex tanto numéro extant,nempe Protrepti cus,Pédagogue er Stromata : que fatis commode in terfe ordine coherent, quapHudio quodam, interfe ab ipf o autore connexa. Plam in Protreptico feu ad-hortatorio,hortatur omnesad ChriRianitatë,crgcn tilis erroris uanitatem ofendit, coq; ab Hieronymo Contra gentes inferibitur. I« Pedagogo, recens con-inStromatibus, tumueritatis uberiorc cognitionem, ueluti foltdiorem, cibum tanquam iam maturo uiro fuppeditat'.tum cr errores tetrioresrefrtat,admixta etiam phUofophiie er poetarum dodrina. Cur aero in Stromattbus philofophorum Theologie dogmata uoluit, ut Greets etiam,tefre Paulo,fapientiam que-rentibuspldcere pofret. Porté zr illud ci iucundum pdt, ex diuite thefturo multam ac uariam fupededi-mixttiräm,eas libres Stromutdfquafidieds LeUijicf' nia nominauit : quad apud Griecos morts ßdt, (j ad-hue cfl,ut ex uarinrum eolorum conßifa lana craßio-res quidam uiüoßq; panni, quos infraßupraq^ feineu' banda bernèrent,confrecrent. Aditmda [uni Grx co excinplciri duo fragmenta, proculdubio tanquam frrtè in fine Padagogi, crin Seledlorum fragmenta, er initio Stromatum nominat.Et quidemin PadagO’^ go difertè tres per fanas exiequohonorat, ernttxttt effre iUas Dcum dicit,eo^ necejjario confubllaniiales ‘IJ^ peonundat. De Chrifli incarnatione,facripcio ac merito, etiam redlè fenpt, ut papim ex Protrepti- fet:Derefurreéiione,denuptifs,decontinentia.Sozo soerquinto. Deregeneratione hominisetiam com' menus dicit,eum etiam bifroriam texuiffè ; er fanè e- nbsp;nbsp;nbsp;modèloquituraUquotiesin Protreptico,etpracipuè inprim» co äpparttjPxdägogt fecmdo^c/ Stromatum ^u^rto |
|
«J? DE EPISC. ET « primo Padagogi, cap. z^yö. De lapfu hominis fedè in Protreptico dicit.Pidem multum prédicat paf fm.S:romatum z réfutât gentiles,qui diétitabanteffie temleuëey fictie. Protreptico,nosperfidéfa'udri,f£ piits dfiirmat. F idem cum fiducia ficpe coniungit tanq toharentidfin Protreptico, ey Stromatu z. Pidé dictt fßeperfiUam purgatione, Strom. 4. Item infiequenti libradicit,DeupersoLAMfidédarefalute. Sacrifi tium externa negat habere ccclefiamyaliquoties Stro-tnatum y.Tantum dicit preces ejfie noftrumfacrificia, 10 CT ararn effiefandam animant. M-atrimonium uche-^enterpaßm laudat, Stromatum tertio: confirt cum uirginttate, P^dagogtfecundo, capJecimo. Stromd-itenfecundo dicit,fcripturdm fuadere coiugium.item, ^ße igndui ac imbecilli dnimi,defi(gere coniugium. itè dieit,ejfie Ppicuri,Democriti er dltorum,qui in uolu-ftate beatitudinem pofuerunt,dogma de jugiendo con ''tgio. Tuetur er facer datum coniugium,in pluribus lotis tertij er feptimi Stromatum. De ieiunio quoq; ^tiloquitur, ut odendat, non tarn rejirre an comedos, zo efurijffie,nec fitijffie reuera : fed tantum idea ittis ufium, ^do ciboabjimcas,quoin utpièuiu.ts,ac auicijsieiu-’'tt.mP£ddgogi fccundo,cap.primo,er Stromatu7. ^efderarum literaru dutoritate redè docuit, quod il lit folds audire debeamus: quodq- iU£ uere fiacr£fint, tpiafacrosficiant er deificent,in Protreptico.lmagi' »esquoq; pdßim ita uchementer infedatur, ut oflen-^t,non eße fis Chrifliano cas habere: in Protreptico, tyStromatum c. Dijerimen dicrumer locorum, lt;l»od ad pietatem attinet, penitus tollit Stromatum 7, trpluribiislocis. De liberoufu rerum incdiaram,paf jo natos effie. Chridu ante fuum aduentum neminem pla SininP£dagogoerStromatibusredèdijfierit.lnPro '— - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'' - - ^teptico uchementer infedatur idaloru cultores,quód ^^tedant coma fordida, ueflibus laceris, balneis abdi- ^tintyaUqui etiamfe cafirent, atq; in hifcc externis pie ilt;Uein coUocent. Cleri ordinem fiuperioritatem uc ilt. letintum huncnouit,epifcoporum,fdcerdota çy diä tonorum: Stromatum fexto er feptimo. D? primatu pip£,aliorum'ue epijcoporumfuper alios,nihilpeni-^^tsjciuit. ïnlibro Hypotypofeonfexto, rejirenteEu Sjbiolibro z.cap primo jlc dtcit : Petrus cnim er laco' 40 fijfie peccatum dicit: qui ei error cum iuflino efl w« er ïoannes, poft ajjumptionem Saluatorts,quam-nnb ipfo fiterint omnibus pene pr£lati, tarnen nonfi lgt;iitindieabdnt primatiisgloriam:fied iacobum qui dice lgt;itur luftas, Apodolor urn epifcopum ftatuun t. Hxre Sttacriteroppugnouit, er multas refùtauitpafimin ^tromatibus. GnoAicos, autore Prodico ortos, qui fl ^ifummam quandi noticii etperfèditoncm,ltcentiâq‘ inihhet agendi uendicabant, çy turpißime uiuebant: ^tromatum i^ï. ’Bafilidianos, quiplures deos^yjne *^pfychofin, fidem ejfie niituralein,altdq; aborda afi ^tebint: Stromatum i ey A-Tatianum lib.3:M.dreio-^tds^qui dixerunt legein non effie bonam, materiam re tn ejfie malam, coniugium ey procrcationein ejfie fit ÿendam: StromatumfiecundQ,tertio ey quarto, Car-foeratianos,qui uxores ficerunt communes: Stroma-itmzQ-j, Djcitas, Caßianifieilatores ,qui phantafii ttm corpus Cbriflo tribuunt: Stromatum tertio. Anti 5o ^idas,quilegem fecundiDeiejfie dixerunt, eoq^fum-^an pietatem eße putarunt legt refidere federate ui-xondo ,erficputdueruntfie tialdc primo Deo gratified 60 firman homines m angelos,Ibiq^'pwnïm'difcere ab »‘Stromatumtertto. Verumdehisfuodidumefllo- alijs angelis milleannos,podea rotidemldocerc alios k k tranfimutd- |
D O C T. V I T I S. »P4 com- co. Contra gentiles in Protreptico agit ,ficd tarnen e-tiamin Stromatibus fiubindeeos réfutât,preefiertim in primo libro,ubi temporum fiupputatione oflendit, ÏU' daieam dodrinam Gr£cd longè uctudiorc, Gr£cosq; riuulos inde ejfie dedudos.eycyliddenus diximus de uc ris Clementis jententijs ,deq- dus cotra uarios errores certaminibus. Plunc etiam de dus n£uis acerroribus aliquid dicamus. nihil enim ex omni parte beatum efl. Etfolis hoe Prophetis y Apoflolis diuiito muitere con cejfium fuit, ut nullos errores habuerint, flarf trint'uet alqs non item. Sicutipfe quidem queritur, f e integrita tem lt;y perfficuitatem pr£ceptorum et antccejjoi urn fiuorum non ajfiequi.Tede Rufino,in Apologia pro 0-rigcne,alicubidicit,Chrijlum ejfie ereaturam: quodta menproeuldubioaut ab haretids juppofitumed,ut contendit Rufinus: aut à Clemente ratione human£na tur£ didum.quandoquidem alibi, ut fiupradidum efl, tarn aperte tresperfionas ex a;quo honorât, tyuna efi-fieDeum omîtes très confitetur. Dicit Chridum non neuidercturefjeffedrum: Strorndtum tertio. Sed contra Stromatum feptimo dicit, Chriflum fufeepiffie carnemi paßibUcm.Uem,Chriflum unico tantum anno docuiße: Stromatum primo. Pos qui ante Chriflum fiicrunt, hone^cq- uixerunt, effè iuiiosßilos, Helper legem,uclper pbilofophiam.feddefitifje tarnen eis fide in Chrijlum. C^uare ininfirno expeitafic Chriflior Apoflolorum aduentu, ecrumq; ibi prlt;tdicatione efic eonuerj'DS,ut in Chriflum crederent,^^ fic demum fir-neferudjje: Stromcitum quinto CJquot; Cexto. Pcccâtuin o-riginis non fatis intcilexit.nam nee caufam,id efl,qudn do aut à quo hoc malum dccidit, fatis confianter affie-rit: ncceffiélum,id efl, quanta inde natura: corruptio fit confecuta.üam fierpentem qui Eudm deccpit,inter-pretatur aUegoricè Holuptatcm,nec tarnen ipfam hifi o riam penitus tollit: in Protreptico. Tribuit etiam par tem mali in rerum natura, lapf ui dngelorum:quos ma Herum amore captos, delta ccelo delapfcs, Idtiusffiar^ munis. Corruptione natur£ adeo ignorauit, ut nufiquä non liberum arbitrium ajfi:rat, uiribus humanis nimia tribuat. Stromatum 3 mirabiliter torquet iUud, in pee catis concepit me mater inca: intclligcns de Eud, et ob-fcurain quandam interpretationem affirens, infieda tur quidem nader Clemens hareticos Gnoßicos,ey me ritô: fed interea fingit ipfenefido quos Gnoflicos in ec elefia, y Apoftolos ty fimiles, quibus omnium rerum noticiam,çy tantamperfédioné ac innocentiam, quan ta in angelis ed, tribuit. Dicit eos non amplius petere remißionem peccatorum, non indigere angelorum cU' dodia,non petere à Deo beneficia: fed tantum optare, y etiam flagitare qu£ueltt,pr£fertimfdlutem. Vide Stromatum fexto y feptimo. Stromatum z er 6, di cit non tantum Chriflum,f ed er angelos ejfie conciond tos apud infèros.'Baptifmum h£rcticoru. uidetur dam- nare,Stromatum i. Sccundas nuptiasfientit eßecuitifi-dam imperjèaioniSy^no finepeccato: Stromatums. in Seleólis,feufrdgmëto iUo ïïypotypofieo,dicit tranf |
|
»sr CENT. II. tranjfórmatoshomines,e^‘demum fieri archangelos. StromatumJexto dicit,lojuam fidjfe duplicem Kojen: alterum cum angelis, alterum in monte. Animas dicit in matrice expedare Jerne uiri, unde corpus ajfumät: in Seledis,JcuJragmcto. In pradidofragmentopro bat etiam ex propketia Enoch,quod maU angeli homines aHrologiam docucrint: quod tarnen omnino no efl faljum. Lib. 4 Stromatum uidetur Jentire,Apoftolos ‘^U^ P‘^Uo^pro ecclejijs quas fundarunt: pagina us. dus Aurelius Commodus imperium tenuere,ut Hiero Citât paßim Apocrypha, quod er PuJeb. in co repre- 10 nymusindicat. PBoxiinè ante eyuadratum Publius miniflerio uer bt ecclcfiâChrifti quafidt Athenis rexit. Kagna dutem ibijauiente perjecutione,etiam epijcopusJiimil a 1 JuppUcium abreptus er martyrio affiduseft.Cyua quidem res er fidem er ebftantiam dus mfignem com erPantanum docuijfe affirmant. Verum necejje cd 4° mcndat,nëpe quad maluerit unit cum ecclcfia Juauio-- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- lentamnecemperpeti,acJanguineJuoueramdcChri- fto dodrina conteftari: quitm defidione turpiJcanda lum infirmis prabere, aut dodrina Chridi blaffhema hendit: idq^quod peius ed,nullo dijcrimine ea canoni-cis Jeriptis poflponens, qua ratione noxijsJcriptis au-toritatem attribuit. Citât autem Jcripta Barnaba,Kea uelationem er pradicationem Petri, Traditiones Kat thia^Puangehum Jeeundum Aegyptios,Hcrmetcm er alia. nbsp;nbsp;Dc uita er moribus Clementis,dusq; adionib. er certaminibus nihilJanè habcmus,nif quod Jupra in dicauimus,cum turn Alexandria ucluti ordinariu quen dam dodorem, qualis ante etm praceptor dus Pan-tanus .,er poft cum Origenesdus dijdpulus Jucceffor 20 fuit: turn etiam ad alias ecclcfias aliquando etiam Ion-glus excurrerejolitum, ut cas erudiret, confirmarct, erroribus liberaret, ac perturbâtes ad quictem deduce ret.Facile igitur appdret,fiindionem dus turn laborio fam,tum periculojam,tum deniq; er apprimè fiuduo Jam fiiiße. Cyttosporro praclaros dijcipulcs erudie rit, ac poft Je reliquerit, non frcilè indicare pojjuinus: nifiquad omnes uno ore affirmant,Origencm dus di-Jdpulumfiiiffc.Verùm mibiualde mirum ed,quôd 0-rigenesnujquamin Jcriptisde eo meminit. EuJebius jo citât quandam excujationem Origenis,quiJe exemplo Pantani et Hcracki definderit, quod philojophica ftu dia attigit.Vbiualdemirum cfi,non adiungere eum e-tiam Clctneiitem,fiJuuspraceptor Jùit,cuius exemplo Jeudinprimistueripotuiffit. Cyitàmlongumporrô fùcritfundionis huius dodoris curriculu, quo ue tem pore in Domino obdormiuerit,non cd fictie cognojee re. EuJebius enim er Hieronymus dicunt,eum Jub Se-ucro zy Antonino CaracdUa floruijje : ^uo tempore dementem diutiu6 floruijje ,• ejuandoquidem omnes af firmant,cum Pantano Jueceßilfe,e^ poü cum Jeholam Alexandrinam rcxifl'e.P.t quidëoportet eu longo tem pore poji Pantanu docuijfe, quAiidoquidé initio Stro matum dicit, longum tempui inter illam fuamjeriptio nem dcj'uorum praceptorum auditionem mortemq; in terceflijje,ddeo ut oh temporii longitudinë multorum fit oblttui. Sic cx in fragmento hypotypofeo,facit Pan tani tanquam fatii dudum mortui,mentionem. Adhac teflatur initio Stromatum^eiüa comentaria ideo con- fo flccre,utfibiadjenedutemprafidium memoria com-pa ret: ut appareat,cum tune n öduin Jenem fit iffe, coq^ etiam poft abjolutum id fcriptum Jatis diu uixijfe. 'Deniq; ztr iUud cd Jignum cutt longauitatis, er quod dtu pod Pantanum docuerit,quôd iftaproUxa opéra-faq; Jcripta Stromatum er Hypotypojeon, forte er d^ lia omnia,quajatis multajunt,podmortem Pantani cöjicit. due porro tepore,quimJenex,quo'ue mor tis genere pericrit,no certo poffumus explorare. Ple-riq; tarnen refèrunt ^ cum Alexandria naturali morte 60 uita fluïdum effe. |
CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ips DE DOCTORIBVS CRE-tenfibus. HAbuit injula Creta etiam pod Paulum et Titu, célébrés e^ indrudas ecclefas: ficut hac atate magnifuerunt nominis GortynenJium er Gnofioruni ccclcfia,quibus laudatifimi in hiftorijs,dtq; ex cpijco pis ueteribus clarifimiprafucruntuiri, Philippus amp;• Pinytus:quo tempore M.arcus AntoninusVerus er L« P H I L r P P V S. W eminit Pb ilippi DionyJius Corinthius in epijlo-la ad GortynenJes,cum laude,ut EuJebius odendif.qui particulas aliquoteius'epiftola comemorat Itb.^cap. 2;,quiduideheet ipjius uirtutesecclefiam etiamJüans ornent er commendent. ScripfijJe eum contra Kar-donem accuratißtmum commentarium, idem tedatuf eiujdemlibricap.is,er Hieronymus in Catalcgo. P I N Y T V S. In alia quadam Dionyjij GnoJijs nuncupata epifto la PMytimentionë fieri, EuJebius prodidit,hoc quids nomine,quod Pinytum DionyJius hortatusfit, necunt pcriculo gratiecaditatis onus fiatribus imponeret, ut Juprà diduincd.Sed er cam laudem DionyJiurefjon Jo Pinytitribuiffe,EuJebius teftatunquod uerä de fide dodrinam, redainq; uerbi intclligentiam, turn qiioq; curam er Jolicitudinetn erga JibicomijJam plebem,m. exadifiima quafi imagine de Je oftenderit. DE DOCTORIBVS Europæis. ATHENIENSIBVS EPI-fcopis amp;nbsp;doftoribus. DE P V B L I 0. re. duandoaut ueleptjcopiuices in co loco obierit, ucl interjidusft,non cd Jatis clarè tradituin.Licct ta men conijcere, eum temponbus Hadriani uixifje, quo eyuadratus Apologias faas exhibuit, ac pro comnw.ni falutc eedefia in excubijsfüiterlaborauit. Keminit aut Publij,qu()d erantecefferit eyuadräturt ob confèj fionem paffus Jit,DionyfiusCorinthius epijcopus in e-pidola ad AtheniéJes, utexponit'E.uJeb.lib.^.cap, tji DE QVADRATO. Inter injignes huius Jeculi uiros,qui e!quot; dodrina amp;nbsp;conflantia, reliquisq; ffiritus Jandi donis exçeUiterût, er hic eyuadratus pradicatur. Apéftolorum dijdpul» eum fitiffe, P.uJeb.in Chronicis, er Hieronymus,aHjq; eos Jecuti confidenter affirmant,Verum ex EuJtbij nar ratione in hiftoria ecclejiaftica, hac non ita manifidè petipoffintiquamuis eum cum alijs nonuüisproxima atatipod ApojiolosJucceßtffe,dieat Itb.j.cap.jr. Sub Hadriano maxime innotuit, prajertim objeriptu pro commuai |
|
'5’’ ^ommunt eeeïejïd exhibitu ïmperatorlyCf ßlicem eiiit fuentum,circd annum Chrifti nS. Licet autem colli-iercy^uèd etiam Traiani temporibui uixerit, quid ab ^ufeb.m proximo poft Apoftolos atatë coUocdtur:ac ßtetur ipfemet 'm quodam [cripto,fe quafdam uidiffe, ut 'mfra dicetur, ab ipf3 Chriflo ref'if:itdtos. Tloren-tißimo igitur tempore uixit, ^ hauddubieexfidißi- fidfifie prédit um,ex hoc eius fido fit manififium, quod pro tota ecclefia Chrifti cttrdmgercns\. Apologia Chri stian^ reUgionis copofuit: carnq-fub illud tempus, quo Quadrattis Uadriano ottuUttinf'tper coram ipfio hnpe ratore,qui uidebatur fitucre eloquentite dudqsduculen nis ac clarißimis tcßlbusLuangeUj dodrinamhaufit: to tifiimeperorauitznee fitit irritas tantorum uirorum C credibile ed eim non tantum coietaneum ignatio, nbsp;nbsp;labor. Cieterùm tanta arte,tantoq‘ apparatu,jfilcndcre atq;ornatuorationii hic Apologeticus ferme fuit ab Ariflide cofcriptus,ut Hieronymus affirmer, apud phi co diftipulus Chrifti er dodor cedefi£ fuit, ut proxi fern decent,indrudum fitiffe, turn ex tedimonijs Eufezo mus autor refirt.vixit igitur circa annum Chridi izs ^ijttiim etiam ex rebus ipfis ab eogeftis elucet. Imo er ^api^, Polycarpo, exterisq; ecclcfiæ Chri^i doélorib. fitil}e,fid etiam interiori famiharitate coniunélum. f^tbenis autem eum fuijfeyibiq^ £uangelicam doürinä fumma fide er dexteritate tradidifje, extra controuer firn eftfied an fucritpatria quoq^ Athenienfîs,aut quo in loco,initio pr^fertim, 'm ecclefia'ne an 'm fchola do-tuerit,obfcurum plané ed. Eruditione, fide, excellcn-^iparrhefia, omnibta donis qu£ Apoftolicuin fuccefjb prophetico charifmate lïluftris fuit :ficut eodem tempore filix philippi,Ammias, er quidam alq. Eufebius ^lgt;-i,cap.}7.erlibros.cap.t7. Apparetautem,eum Wequarn epifcopifiindionemfubiret(quamuis id eer 'ó affirmare non licet ) Hadriano fcriptu pro Chridia obtuliffe, er hac ipfa re egregiam fibifimam com-pifafie. Harrat Eufebius,fua adhuc atate eum Itbru ^^Miffe,er afratrihus ledum effe. MeminiteraUe-fdisUbriaQuadratocofcripti, qui Syngrammanomi jo lt;lt;itui fùcrit.tàirè autem eum priedicat,quod nimirum ^eo uidere fit,quanta intelligentie præditerit,quàgt;n ^tmeiter Apoftolicæ dodrinæ 'inhaf:rit, deniq; etiam ^Üm ex antiquis erprifcisfiterit C^uadratus, Refirt ‘ntcm exeoUbro hoefragmentum: Seruatorisautem, ^gt;fquit,noftri operafemper conjficua er in propatulo ^fmt.erant enim uera. Q^i curabantur,quiqi ex mor-^^is refurgebant,non funt uifi tantum curati ey- excita ^edperpétué er conflanter tales erant. Neq^ co tan' fiiw tempore,quo feruator hie 'm terris agebat, fed 0“ 40 peß illius afeenfionem malto tempore in uiuis erant, 'f‘lt;«t etiam ad noftra ufq; tempora nonnulU ex eis per '^^nerint. Hec ille. Cteterum Publio Athenarum epi hfo in perfecutione inter fid o(ficut Dionyfius ille de ’i'^ofubra didum ed,mentionem fitcit,ut Eufebius red ^‘^^')Ciuadratus in eum locum fsbrogatus efi.E ius igi-^«r indudria er ftudio iterum conuentus aliqui Chri-^^^norum, qui anteagraffationibus cruddißimis er at I^^ê dißipati, coeperimt haberi: er nonnullorum fides hoc efi,circa annum Chrifti 174, ut in Chronicis Eufé bij annotatur. Omnibus autem donis Spiritus fandi, pio falutari aepraflanti epifeopo dignis praditus fuit. Injîgni enirn dedrina ornatus ,fingulari fide er dexte ritate eedefiam fibi à Domino comifjam gubernauit. Demde riuulosfuosfiiras traduxit, aliasq; cedeftas fa-lutari latice irrigauit,ficut erdiledio proxim i, ipfi$ ï“^ in fiintiüds exiguas pené abierat er euanuerat,de sa ecclefia: neceftitas poftulare uidebentur. Sed htec qu£ ’'“® exu[citata CT confirmata efl, ut idem Dionyfius modo dida funt,ex mentionefcriptorum eius fiunt ma ^’gt;^memorat.Cluanto ucr6 labore er pericuUs ei tan' ^f^esconliiterityficile cogitare cß.C^uod ad curricu-'‘•w evM in hac fünéUone attinet,quam longum füerit, ^q»omodo deniqi è rebus humants exemptas fit, nod ^^literis proditum. DB ARtSTIDE. ^laruit eodem tempore,quo C^uadratus in ecclcfid ^^^eniefi i3-Arifiides,philofophus infignis,ut in Chra £ujebius recitatfido^rina er eloquentia iüuflris» '^duerè occafione er quo tempore fidemChriüid' ’','*^fitamplextisdgnoratur. Diuinarumferipturaru éo négligentesredarguit,quódparumabfitquinadoélri-‘''^fim'ts fiudiofits fint: ueritm quo in loco doUrinam nbsp;nbsp;nbsp;na fidei deficidnt,ex eo quod Publius eorum epifcopui hh z marty- |
DE EPISC. ET DOCT. VITIS. 'tf^ ebriflipvofilfmfit AthcnK,in[cbolamefidft in templis; non efiexprelfum.liidgttafide,conHantid^ zelo eum lologes eiusingenij etiumnum indicium effe: er Trite-mitif dicdt,eum mirdculum fui gcntibM hac ipfa oratio nepriebuiffè. £ufebiuilib.4.cdp,jait,fui5tcmporibut hsecfcriptadpluribwhaberiycr uidentur Uieronymi etiam ætate adhuc perdurafje. Sub habitu philofophi- iuxta Lufebij Chronicon. t o V l V 5, louius,quem Pafciculus tempor um,fil. 40 aitfidffe Athenienfern presbytcrum,ermartyrcm,difcipuluni Dionypf. DE CORINTHHS EPi-fcopis. Dg PRIMO. ORimw nomine epifcopus fuit Corinth lorum, tent' porib. mrei Antonini 'Veri: cuius Egefippus men tionem facit,ut narrat Pufebius lib.4 cap.zz. Etappaa ret ex eacommemoratioe, fuiffe Primum hominem et dodrina erfitma darum, aarnmumq; fané er ApO' ftolic£ dodrina propugnatorem er propagatorem. Diuertiten'im apudeum Egefippus, eeleberrimus uir: cumq; eo diebus multis de uera dodrina copiofe con' tulit, adeo ut ha:c tam pia er fimiliaris coUatio utri^ iucunda, er proculdubio utilis etiam fkerit.plurado hoc paftere non halcmus. DB DlÖNYSlO^ Piufdem ecclefi£, nempe Corinthiorum epif:opus fuit Dionyfius ,fub Vero er Comodo Imperatoribus, nififid. nbsp;Cum autem £uf ;bMi er logent ƒM atate ed omnid,er tantopere fit admirdtia, ut no piguerit euni breues fummM excerpcre : ut aliqua ueftigia antiquitd tis retineamuiyuifum eSl ipfa Lufibij uerba infirere. Sunt autem epiBoLe oüo numero', ficut ent quoq; Uie ronymui re fin.Eß igitur,inquit £ufebiu^, und ad Ld' ced£moniosfcriptd,orthodoxia;in^itutionem,pacif^ er unitatis admonitionem habens.Cjua uero ad Athe-nienfes eft,dnimos fidelium ad fidem er Luangelica ui te conuerfationem excitât ; (ÿtd contemptores iüim de |
lt;99
C EN T. I I. CAP. X.
JOO
|
tr.drtyrium fit temponm iUorunt perfecutiontT^ttspdf-fut. lAaninit çy Quadräti, Publij poß martyrium inep!fcopittufucceirorit,de'quc iUo tcüificdtur,(iuèd ipßut ßudio corgregati, e/ ßdei excitationem fint confequuti. ïndicatzT praterra, cluomodo Diony-fiut Arcopagites ah apofiolo Paulo ad ßdcm,ßcun~ dum ea c]U£ i« Aditfunt firipttf,conuorjut,priinut A-thenienfis parada epifcopatum fifceperit. Perturau tem ZTaha qu-idam iüitis epiflola ad Hicomcdicnfes fcripta,in qua lAardonis barefin impugnans,cum ueri to tatiscanone confirt. Pt Gortynenßecclefia,undcum rdiquit per Cretam paracijs fcribcns,Philippum epi-fcopwm eorum laudat,eo quad eedefia ipfi concredita, plurimarumuirtutum teßimonio commendabdit ha~ beretur: ac fimul admonet,ut harfticorum pcruerfita tem caueant. Pt eedefia Amaßrim ineolenti, unà cum rdiquitper Pontum fenbens ,'Bacchylidti zy Plptfli, utpote quorum, kortatu fcripferit,mentionemficit,zy diuinarum fcripturarum expofitiones adijdt, ac epi-fcopi eorum nomine Galina recordatur.IAullis autem i o cos admonet de nuptijs er caditate: er eot qui quali-eunque ratione, pue per ddidumfiue hareticajedu-dione lapfifunt ,fi conuertantur,recipi mandat, ißis er alia accen fetur epißcla ad Gnofios feripta, 'm qua Pinytum parada iUim epifeopum hortatur, ne graue feruanda caflitatis omit neeeßdriöpatribut mponat^ fed multorum fefe mbedUitatiattemperet. Ad quam epißolam Pinytut repiondcns,fujpidtquidemaclau'' dat Dionyfium : ueriim uicifiimhortatur, utiam foU-diore cibo tradito,populum fibi concredituperfidio-ribut literis pafcat, ne perpétué) ladeis fermonibut im morantety in puerili 'infiitutione negligenter confene ~ fcant, du a etiam epißola Pinyti quoq; circafidem or-thodoxia, curaq^ pro falutefubditorum,prudentiae~ damer diuinorum 'mtdligcntia,tanquamexadißima quadam imagine monßratur. Ad bac er alia Diony-fij epißola ad R.omanos feripta, er Sateri tunc Koma no cpifeopo nuncupata, dreumfirtur. è qua abfurdum nonpicrit uerba quadam hie adducere,quibut Koma-norumconfuetudinemadnoßritemporit perfecutio' nein ufq; feruatam laudansficfcnbit : inde enirn ab ini tiohac uobis cofuetudo ejr, ut cundisfratribut uarifi inodit bencfi.datis,ac multit ecclefijsper totam urbem fubfidia mittatis : demde egenttü paupertatëad hunc tnodu reßcidätcs, aefiatrib.m mctaUitcoiïitutisfub» fidia ab antiquofuppeditâtes,paternÜ Plt;omanoru mo re Komant fcruatii,quë beatut Soter ueßer epifcopiu non modo eußodiuitßed er auxit,eum er larga fubß-dia fandorum ufibut de^inatafibmimslrauit ,erre' deuntetpatres tanquam filios pater amanter comple-xut,falubribut dodrinis eB^ adhortatut. in hac autem er epißola Clementis ad Corinthios feripta meminit, indicans earn ex ueteri more legi in eedefia. Didt igi- iuriSandà hodie Dominicain diem peregimus, in qua ueßram legimus epißolam, quam femper admonitio-msgratia legemus ,ßcut erpriorem nobisper Clemen temfcriptam. idem autem ipfe.defuis quoq-epißoUs, nbsp;nbsp;nbsp;/’~^ Ekbris pit tanquam deprau.stis, fießribit : Eratribus ut feribere ^^quemadmoc 'rogantibus,fcripfiepißolas. Has etiam apoßoU Diabo lizizanie,aha eximentcs,alia uero adijeietes, repleue 60 tre Prifeo Bachio,ficut ipfe teflätur,natus efi.Ä'quo, i‘unt,quibtiSCondcinnatioeßrepofita.Honeßita^ mi utuidetur,abineunteietate Uteris difeendis traditus |
JO rum, qued er PiomintcAt pripturat nonuUi funtcor* rumpere conatfeum et eat qua tales non funt depraua re fint aggreßi. Prater hos, er alia quadam donyfij epiflola Chryfephora fidelißimafororifcriptacircu' prturfm qua conuenientiafcribens,etiam iüi compté tentem piritualem alimoniam impertit. iionuideturpratereundum,quodEufebius bafee epißolat catholic as uocet : prtè quia in eccleßjs piorü foUtafint legi, peut Clementis, er adßipulatur iHud, quad de corruptione earum conqueritur. Tantum de hociyionyßo. DE BACCHYLO. Eacchylus,fiue 3anchiüut, ut ab Eufebio nomina-tur, epipopus pit Corinthi in HeUade, circa ded^ snum Commodi, uel Chrißi »51 annum. Magnani dus dodrinam atq; authoritatempiße,uel 'mde confiât, quad in fynoao à pafionbus qui in Achaia crant celebrata, propter quaflionempafchatis, uniuerfam cedefiam chrißigrauiter concutientem, in pracipua picauthoritate, eum que conuentum maxima ex par te moderatus efl. Denu^ eorum pafiorum nomine de gantem de Pafchate librum compofuit. hac in Eufebio libro f. cap.ta er t3, ac in Hieronymi Catalogo de et recitantur. DE ILLYRICIS D0-doribus. a v i R i N v 3. PKimum Tribunus,poflea epifeopus pdiisperid tempus apud ltlyricum,id eß,Sclauoniam, martyr chrißiobijt.Supplementum ChronicorumEergo-menfis,pl.iS6,in Hadriano. ELEVTHERIVS. Koma is ortus matre Anthia, quam magnus iüe Pan lus ad proßßionem Chrißianam perduxiffe firtur. lila uero filium quoq^ religionis dus baredem ßcit,zr AnicetoKomano epifcopotradidit.aquofacras litc^ ras edodus, cleri numero inferitur, ZT qmntodccimo etatis anno diaconigraduin confequitur.Mox triennio poß presbyter creatur: er deinde uigintinatus annos, 40 lllyrid epifeopus deligitur, uita priorefignis miracu-Hsq; edendis tranfada: ubi quamplurimis ad Chrißum perdudis, ab Hadrianoaceerfitus, fidem Chrißieon-fiantifiimèdefindtt,crc. liieephorus libro j. cap.tlt;). Contradidionê habere inter fe h£c uidentur. Häßab Hadriano aceerfitus,atq^ fub eo pafiits Eleutherius eß, iam epifeopus pdus ; quomodo ab Aniceto pontifice, qui M.arci Antonini Veri temporibuspit,prmari po tuit, quouf ji epifcopatuiadminißrando idoneus efiet! Etmagnampiffe oportet turn Komanorumepifcopo-f° rum humilitatem,fiputris pauperibus inßituendis o-peram nauarunt. Bergomenfis in Supplemento,Pleu-therium habet epifeopum Meffanenfern in Apulia, cU' ins matrem fimiliterdidtAnthiam piße,qua unà cutii epifccpofilio fub Hadriano paßaßt. DE ROMANIS. I V s T I N V s. ludtnm martyr er pbilofophut, __quemadmodumPufebiut indicat hb.z.cap.i;. Patnam habuit üeapolin, Palatima urbem: in qua pa |
’« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E E P I s C. E T
*^:in nuatu progrelfu lt;etatii filicißime uerfdtut, c-^miuf tandemeuafitphilofophiM. telles habet mul-losprobatißimos erpraßantißimos uiros,qui in difci phnis philofophicis, atij; omni gentiliumeruditione, ^Md uulgaritcr exceüuiße luflinußcripßere. ipße uero ixo paélo reHae cognitionis cupidißimus,priasac-^Mefcere ßbi nonpotuerit,quàm in omni genere philo fophia magißris eruditis ufos ßtßcribit ad hune modii ^n initio colloquij cum Try phone tudico, uhi ßc inci-pit: Ego initio cupidus eins fodilitij,dedi me in difeipU ’^^n cuidam Stoico : ^ f itis diu cum eo inoratus,cum ^ihUmeognitioe Dei proficeremÇnam nec ipfe norat, O’ negabat hanc difeipUna ejfe neeeßariS) hoc reliilo *'i ilium tranßui, proßßione Peripateticum, acutum ^irum, utßbi uidebatur. Hic paßus me fecum uerfari *liquot dies,poßea mercedem ßbißatuipopofcit,neß niliaritas noUra eßet nabis inutilis.Quapropter er ^increUqui-ihaud amplius habeas pro philosopha. Cu ^Mem animas adhuc mihi geßiretaudire aliquidexb nium er philof ophite proprium,acceßi laudatum ui-^in Tythagoreum,magn£ fapientite ßbiconfcium:ac ^oxpoßquam cœpi agere cum eo da me recipiendo in *^t audit orcs domeßicos,P.s 'ne nerfatus,inquit, in lia ^''^i er Aßronomia,Geometriaqßan putas te perceptu ^in quiequam adßlicitatem pertinens, niß hac prias ^'ßos, er animam à rebus fenßbilibus ad inteüigibiles ^iduildm.reddas aptam utrtutisßpßMq-ßummi boni Contemplation^ Cumô; malta dixifßet in laudem haru ^‘ßiplinarü.et quam fint nccefßariie,ablegduit me,ßß' fon eas nefeire. Grauiter id tuli,nec immérité, ßefru-Status tanto magis,quid putaram eum ßeire aliquid, ^erurfum penßtanti,quantum temporis infumendum eßet bis diß:iplinis,non libuit dißirre tamdiu. Tandem ^ßam eß conßtltius,dccedcre Platonicos, propter exb f^imationem borum egregiam. itaq^ adiunxi me cuidä 'nhac feilaeximio, qui tum recens inpatriam meam Mènerai: çy apud hune degens, proßeiebam indies, plu cebatq^ mihi admodum rerum incorporcarum cogita-*‘O) er idearum conßderatio mihi reddebat intelleélu ^olucrem, adeo ut breuimihiuidererßdus fapiens,. ßnlteßerans, ßre ut coßßim Deum aideamihic enim ßnis eH phdoßophite Platonic£. nbsp;nbsp;Hic igitur Hadia
coluiße ße, adulta iam ( ut uidetur ) er firmiori atate, ^iq; mpatria quidem,de ßeipßo lußinus ita teßatus eß. ^emadmodum uero er qua occaßone Chrißian£ ptoßßioni nomen ßuum dederit, idem Hatim in eo lo-coßubijeit.Ham quod Eußebius narrat lib.4. cap. s, ex ^njiim apologia priori, motum nimirum eum, cum in conßßione er ßupplicijsinuiüam aßßieeret chriHiano cum ßrtitudinem er conßantiam, ratiocinatu eße,Im : poßibile eßßc eiiißmodi genas hominü, improbitati aut ^oluptdtibus(,quorum neutrüdurum aUquidßuHinere, lt;'(dum mortem ßubire poteß')obnoxium eße: ante eins conuerßonem euenißße omnino uidetur. nonnihil tarne ciußaqudß impeUentis attuliße, ut homo inquißtioni ^erarum uirtutum et reihe cognitioni natas, amare ex coinceperit Chrißianam rcligionem. Ham er ipßc idé idlaturinßne primlt;e Apologie ,ubi in uotis fein-qait habuiße, er pro uiribus contendiße, ut Cbrißia-’''Ueuaderetipoßeaquam cognouißet,maloruhocßu t dium eße Geniorum, ut tnßntes Chrißioni redderen-
DOCX, rms: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tot
tur, er iniurias erßuppliciafußinere eoffüntar. De occaßone igitur ipßa,qua poß hccßi{lum,interea dum conHantiam er uirtutes ChriHianorum admiratus ßt et cogicauerit, ad Ckrißianißmum peruenerit,ba:c ipße aßrmatin eodem,exquo priorddeßcripßmus,loco.
Sic aßedlo coUibuit aUquando, ut quietefatiarer, fece dere inßolitudinem,nullis tritam ealUbus, in rußculum quoddam maritimum,erquum propinquarem ßolus fitturus,ßenex quidam aßeßu non contcmnendiis,man . ßuetos mores uultuprießeßrens,ßequebatur me inter-uaüo modico : er qu£ßequuntur.m quibus, ut cdoHus admonitione er doilrinaßenisiHius, philoßophia abie £ta ChriHianus eßeHus fit, commémorât. Cam enim longa dißutatione ßenex monßraßet, nullam eße penes philoßophos ueritatis cognitianem,neq; eos Deum ßcire,ut qui nec Spiritußando adiuuarentur : pluribus etiam de immortalitateanimaru,de pr^mijs bonoru, maloramq-ßuppUcijsdißerMßet-.luHmus ueris rationi bus condußus,ultra ei aßenßas cß, atq; ex eo qujeßuit, qua'nam uiaadeamdequaßbidixißetueram Deico-gnitiottem pcruenirepoßetils uerö prophetas cum le-gcre, erßcrutari adiundis predbus iußit. verba tu Hini h£c ßuntiCiuo igitur,inquam,pr£ceptorepoßhac utendum cHi Quis nos adiuuabit ,ß ne apud tßos qui-dem eßueritastpuerunt(inquit ille)quondäante mul-taßecula uiri antiquiores ißis omnib. qui habentur pro philoßophis,beati,iußi, Deo cari,locuti diuino ßiritu, quipredixcrunt que nunc uidemus fieri: prophétie uo cantur.hi ßoli ueruatem er ßeiuerunt,erprolocutißunt homîmbus,nec ueriti quenquammec reueritimon dect pti opinionibus,ßcd ea tantum effati,quie audicrunt,ui deruntß repletißando ßiritu. Planent eorum ßcripta er hodie: ac licet ledori ex bis utilitatem caperc maxi mam, dißceti'deprincipes, fineq;,accateris qua opor tetßcirephiloßophum ittis credulum. Ho utuntur enim in dißerendo dcmondratiumbiis : utpote ueritatis te-ßesfidc digniores,quam ut bis opus habeant.Ceterünt cuentus prater iti,pr£ßeiit cs q;,cogunt nos fidem habere horumßermonibus. Qjiamuis etiam propter prodi-gia qu£ patrarunt,digni fitere quibus crederetur: quo niam er Deu celebrabant ßdorem patremq- omniu, (^ ChriHum pr£nunciabant mittendum ab eo filium: q!(odpßeudoprophet£,impoßore impuroß ßiritu ple ni ,nec ficerunt,lnec fiiciunt,tantum obHapefiaciendis hominibus audentprodigioßa qu£dam,er idußoresßi tus genios^ cclebrant.Tu uerö ante omnia precare,ut tibi aperiâtur lucis ianua.nonßunt enim h£c cuiuis per ßicua,ßcd ßolis quibus inteUedum dat Deus, er Chri-ßus ipfius.H£c er aUaplura,qu£ nunc non eß temper i fiiuumemorarc,locutasille,abijt,hortatusme prias ut eaßequerer,nec eum uidi poßea. Mihi continué quidä ignis aceenßus cß in ammo, correpto prophrtarum a-morc, et idoru quicunq^ Chrißo chari ßunt.Et cu mecti fermones hos reuoluerem,hanc ßolam philoßephiäcom periebam tutam er utilcm: atq; ita euaßphUoßophus. Significat autem,ße ita tande perueniße ad cognitions uer£ philoßophi£:hoc esl,ßadum Chrißianam. Vbi tarnen eius conuerßonis ßymbolum acccpcrit,cr ßaluta ri aqua ^aptißmi ablutus ßtyiußquam legitur : quemad 3 modumneq; hoc,qua occaßone ex patriaViomäproß Hus fit, ubiprofifiorem literarum egiße ex Hierony-bk j moappd
-ocr page 788-CAP. X nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïO4
picroß; inauditos oh iamdiääcaufam damnaueritis. pft in fine eins Apologia er ilia reprehenfio : Degene ratisin pietate à ueflrismaicriius,quoru exëplum non imitamini. pater enim uefter illuftrifiimus Hadrianus ediâtocauit, neadtribunaliaaccußti Chriflianidäna rentur,nifi certcru criminu rei coulât. nbsp;nbsp;Deniq; tota
lila uehemës er grauis oratio, rationib.earu rerum de quibus loquitur, er definfionib.firmißimis nititur: cU' iufmodi iüa funt,quibus Chriâianos negat pro Impcra »0 toris erfinatus uoluntate tdolisfacrificareperpietate er conßeientiäpoffe : itaq; oh earn rem danatos iniuflä uim pati.tu quib.probat, uerüfolaeffircligionëChri-flianorurn,quorü et mores nihil habeât uit if. His omni bits etfi tantu no proficit ]uflinus,ut Imperator religio nem fuam abifccret,er Chriftianus efficereturCid enint no firibitur)illud certè obtinuit,ut ad Afianos cpiüclä pro Chriflianis Antoninus ßriberet,imperans ut Chri-âiani illißlu,qui malcfidf couincerentur, pcenas lue-rët: nö conuiâi aut, no punirentur hoc nomine, quod o Chri/iiani appeUarëtur.Hinc igitur darum cft,quofiu dio er fide dimicauerit aduerfus perficutorcs,qui occi dcrefaltë( ut ipfeait)poßut,l£dercno itë. Quod fi iß, ut uidemus, tä acerbü fi prabuit : qua putabimus eum^ cotentione egiffe, quibus armis contra hareticos, qM non occiduntjfed animam Ledunt ad interitum ufq; l
Cum Ethnicos pariter ac Judaos coinuni er coniuit âo uideret ftudio hoe unu agerc,ut couicijser blaßho mifs infam ë et deßeää ChriRiana religionë redderct: illiucrè qui rcrum fumma potirëtur, perfecutiones in gt;nbsp;Chrifiianos iniufias paßtm exerceri nÓ prohiberét: ad duâus hac caufa luflinus,cu utrifq; agerefcriptis infli tuit. Eibros igitur cdidit, in quorum alijs bofies Chri-âiani nominis, gentes fcihcet ac ludaos, refiüit er coarguit: in alifs ChriSitanos,eoruq; reUgionem apud magiflratus perfecutores defindit. Aeprtorisqui-dem generis ell,
Colloquiucu Try phone, lAarcoPopeio nuncupa-tum: in quo Ïudteosut incrédules,cotumacitcrblafibe mos in ChriHu et ChriHianos,infidèles, fires,et corru ptelarum feripturæ autores coarguit, erexScriptura findamentis firmißime probat,îAefiiâ uerum et unicti eße Chriflum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•,
Apologia prima feripta pro Chriflianis ad finatum R.omanum : in qua defindit Chrifiianos,erpurgat de crimintbusfalfo ab Ethnicis in eos confiât is.
Apologia ficunda ad Antoninu Pium, eiusipfuccef fores, fenatu itë er uniuerfum populu Romanum. Sic enim dus habet inferiptio: in qua probat ,Chriilia‘ nos iniuâis fupplicifs affid: quia aceufati tantu,noaut fiagitij alicuius couiâi puniâtur: et Chrifiianâ religio nem ut ueram defindit.
Oratio paranetica adgentes : in qua expoetiset ph lofophis ^pbat,antiqutßimäeffc religionë de uno Deo.
Liber de Monarchiaiqui diuerfus uidetur effeab eo quë Uionarchia Dei ïufiinus inferipfit, cuiusq;memnt runt EufebSuidaset Photius,fedqno extat. Aliu enim eu fiifië,declarat Eufib.qui lib.^.cap. 18. luftinu aitli-brum de Honarchia Deino modè à noUrisjd di, diui nis,fed er gentiliu feripturis copofuiße.lam uerè lufii nus in hoc libello ethnicoru tantu fcriptis tefiimoniß^ ufi» eli,non noürorum: quemadmedu er ipß igt;f fndio eim
«•J nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C B N T. 11.
wo dppiiretj^uieu R oni£ JhA^fi^at hahuiffé fcrippt. Quos tarnen ,uel quid docuerit, de eo nihil extat : niß hoc, q, cum Creßente philoßpho Cynico dißutauit, eSq; redarguit, propterea q, tu imperitus eßet, neeß prchare philoßphupojßt,turn q, iniurqs etdelationi bus muftis Chriflianosperpetuô lußdahatur. Veruit enim ommnocsf-.lußinuex eotëpore,quo Chriflono-men fuum dedit,religionis Chriftian£acdißiplin{ea-cerrimumdeßnßremextiti[ß,ac certaminamultam genti animo ßßepiße,a quibus nee minis ullis,nec mor te deniq; ipfa deterreripotuit, ut à ealuniß er blaßhe miß profißione ChnHianä umdicaretßmiilq- ei plu-res adiungeret. Teßimonio ßnt grauißimie dißutatio nes contra Ethnicosßu philoßophos,in quos,q, religio ms ebriftiane no ßlu bosles eßent, uerumetiam alles fuo exemple in cotraria abducerent,aeerrimuß pr^-buit.Teflatur er logißimus iUe ferme,que eu Try pho . nequodaEpheßß habuiffeßribit,ctcoßtationeshte reticorum,qu£ ßne dubio ualidißm^ßerunt, nee fine ealamitate Ecclcfiie interierut. Teftatur deniq;pericu * loßßimum mud certame, quod aduerfus perße uteres Chrislianoru magno animi rohere fußepit: ut Impera tores ipfos,eoruq; pre fiâtes,et final u R-onunu. Quis tnim nÖ eredat q omnino ßerit difficile, fine periculo ta libéré lotra eosdeclamitare,q fummu obtinebat m perium,atq; allas in Chriftianos,quietos cttà,er tantu que file religionis effient curantes, opprimendos er de tendes.procUues animos gerebanti At uide quanta U' tatur libertate adfinatu Romanu,in Apologia prima, du fi bac neceßitate coaâiu effic,utcu illisagat, expo^ st nit: quia in perßeutione Chriflianorum ipfinegligant fuit officiu,erpeccèt. ideoq; monitore opus habcat. Deinde uerè Vrbicu priefiâiupetens,ait eum homines afficere fnpplicijs er morte,tantu oh nominis Chrislia m eöfißione : que uerè indicia er fintëti£ nee Impera torem,'ael eiiu filiu,nec finatum decere. Quemadmo dum er in Apologia ficunda ad Antoninü Piu, eius^ fuccelßorcs,quam cocitato et uehemetißiritu firipta, reru et argumentoru in cagrauitas declarat,ltberrimè dicit.Vos ab oinnib.Mditis,PßPhLloßphi,eufiodes iu ao fiieia, amatores eruditionis. An aütfitis, dcdardbitis. No enim adulationis caufa uos copeUamus his literis, ncclargimur quicq ueüris auribus: fid ut find er ac curatâ iudicandi ratiené expofiamus,accefiimtis uos, ere. Principes decet,inter iudicandu pietatëftqui,ac pb!loßphid,no tyrannidé ac uiolentiâ. Deinde aper' tè tâ Imperatorë q Senatu infimulat iniitiliciie,q, Chri ftiaiiis no idé cocedantius, quod cfialß fieleratts : fid mortiadiudicentno couidos, filo nominis odio.Accu fat os, inquit, pro tribunali,priufqiiä couincantur non ; damnatis: in nobis uerè nomé arnpitispro crimine,cu m aceufatores potius nostros ammaduertere deberetis. 11 è.Si quis aceufatus Chriflianus ,talë fiefie inficietur, abfilutcis,cu nulld culpäpoßitisin eo coarguere:qued fi fitentur^ob ipfim confißionepleilitis.Atqui prafia ret tufatétis tü negâtis uitä inquifitione excutere ,er uniufiutuß; fiaäis de ipfo credere,erc. EtiteruiHen examinatis caufasjcdajfieilu temerario,flagello^fi' narum percitt,occiditis indénatos ,abfq; uüo refiedu uiliche. Uè : Dieet aliquis, deprehëfis aliquot in ma-1 ffieiß: quafiuerè fileatisin delates inquirere,te non
-ocr page 789-|
D o C T. VITIS. DE EPISC. ET *»J ^itultiriteßittur,feexpoetisantiquis Gracorum te-i^imonia Çampfîffe. Expoßtio ßdei de reäa coßßione-,ßue defanéid et toejicntialitrinitdtc. Eum liiruHieronymtn inenu nentione libroru ïuftini no habet: z^ uermn e^i,expe iitiorem eßeßerrnonis curium,quo cojlat,parèrepoß-ßnonmhil dubitationis, anßtgenuinus lufliniliber. ^pißold dd Zena et Screnum : qu£ cöpleilitur om-»em uita hominis Chrißiani, quem per oßßeid instruit, ^tqui hi ßre putâtur eße germant lußint libri-Hà eo-tum quißequuntur,dliqui mdnißßds ipß notas prtejeß ^OKyex quibus ßuppoßtitij depreheduntur, ßcut oßen ismiK.Deindc nee ab Eußebio^nec Hieronymo,inter tu ßinihbros recenßentur. Sunt aut hi: C^ueHiones à Cbrißianis propoßtagentibiu, er Z^nttum ad eas reßonßones,earum^ confiitationes. QjiiC^iones gentiu propoßtit Cbrißianis,de incor poreo,(y de Dco,deq; mortuorum reßurreäione. ExpUcationesßue reßonßoncs ad ortbodoxos, de quibußdam neeeßarijs qu£ßiombus. ^eßtationes dogmatu quorundä Arißotelicorum: quem hbru tarne utile, in uita lu^ini PhotiiK uocatßm fo^ magnä uiin ac copia argumentoru ineßeaßrmat. Nö duteßßeiußiniibrum de quießionib.ChriSlianis ad l^fliesßatishocprobat q, in primaßatim reßonßone '»itioßt M,anichieorü,qamplius toto ßeculo lußinix^ Litern ßccutißunt. Kejßonßones uerö ad Orthodoxes^ fhitimis indicijs argui poßunt non eße luHini. Pri-^nm enim inqudHione loj expreßo nutoris nomine tnitio ßtßermonis de paßchale lrendi,quißub Comodo jo agitßerias : id qd’ ex dialogo que cü Tryphone Epheß ^fmÜinnotuit. Inuenias etiam nonulla,que cu ijs qud w libris lußinißunt.pugnät. in dialogo enim cum Try phone, iuliinus erräs dteit,anima Samuelis excita per vtnttiloquä,uerä et ipßam ßtiße SainueUs anima.Con fri autor p,eßonßonum,qudßione }i ßentit, lt;^ qud[à ^itnloquaßdaßunt, operaddmonis ß{laßnt,quißc ftdUrinxetitßeilantiu oculos,ut ßbi uiderentut Sa-feiernuiderc, quinoerat. Cumbaptißmiritusßuo jiculorcceptos iuHinus exaHè deßeribat m ßne Apolo iießcundd,eiusq;ßdpe mentionem ßciat :nußquÄta-ftenmeminit undionis old aut unguenti,quam in Ea' ptßmo adbibcrißolitam,autor Eejßonßoiium ait qud ^ione 1} 7. Queßtone 21 idem autor expreße menu-ttitmonachoru coiugales uoluptates auerßantium, zy follutionum. Sicut et deßolitarijs no cligentib. prdßen fww poßcßionc,ait qudßionc 19 ; quaru teru ne nomi '‘itumquidemnota étant. in qudßionc 14,non ad (mtentiam modo,ßed etiam phraßnCyprianiallußt: ßßum uanum'q; eß baptißina,quod abhdtetids conßr tw.ubi zy ComeUi ßententiam redtat : Orthodoxi hd tcticu,m,quiadreilä opinionc conßtgit, no baptißant. ^'''guntentum longéccrtißiinwn cß, hunc librum non ^ffeiußini,^ in qudüione Bz et 8« aUegatutOrigenes. ^dnqudHione 117 citanturlAanichdi, zyeorum duo pnnctpia. Altos multosLibros iullini Eußebius,et poH '«m Hieronymus,Photius,atq; Suidas numerant,qui ad ^snonperuenerunt. Suntautem: ilenebus: quemlibrum Eußeb.ct Photius,quartum entum quos in gentcs'ßcripßt, nominant. Alius item, tate,zy in hoc libro,zy in alijs admodum perßßieue do cuit. Rcdè etiarn de alijs partibusßcnßt zy do cuit, ut de creatione,de pcccato otiginis,de uero ußußacrarntn torum,de lege quod per eam nemo Mficetur, tyc. in quo de natura ddmonum difßutauit, quem aduerßus 60 Qudßngula quoniam magna ex parteßupra à noHi gintes quoq;ßcriptu eße Eußcb, teßatur, Alius rurßts nbsp;nbsp;nbsp;expoßta ßuitt,non eß neeeße bic repetere. kk 4 |
le« De Monarchia Dei, qui non uidetur is eße qui ex“ tat, utßupra oHendimus. Alij itê quiinßeriptifiteruti Pßaites. De anima, zy Eiber contra omnes hdreßes: quem à ße ßcriptum eß ße,m Apologia ß-cunda ipß: aßrmat. Eibri numéro incerti aduerßus M.arcionem,quos E rendus citauit libro quinto, zy legit Tertullianus : qui in libro contra ValcntinianoSjlußinum inter confitta-to tores hdreßarebarum numerat. Adducit quddam ex Ulis trendus de M.arcione,ut Eußeb.reßrt lib.4 cap.ti, in bunc modum : M.arcion quidam Ponticus,etiamni( obtepcrantesßbi docet, alium quendà nominate Deu, qui minorßt opißcc:qui et per quduls hominugenem ope ddmonum adiutus,multis perßuaßt blaßhema, dû ccre,zy ßäorem omnium negate pattern eße Chrißi: ßcd ahum quondam confiteri, utquiiüoßtmaior: Et quotquotabiUo deßccndunt,Chrilliani,ßcut dixi, uo.» cantur: quemadmodum zy philoßophis,t'ametßno ha' 20 beantebmunia dogmatadomune tamöeßphiloßophiie nomen,quo uocantur. Et libro codé cap. it,hocßeti' here trendum ait: P.eilè lußinus in uolumineßuo ad-uerßus Marcionem dicit: Neg; ipß Domino crederemt fi'alium Deam prdter opificem annundaßet. Commentarius in Geneßn ; quem eum ßetipßße' Hieronymus teßis eß. Epiftola ad Papam, euiui }uftint(s ipfe meminit in prinapio epiflohtad Zenam erSerenum, V^M cß dicédi genere uehemëti,^digno eo qui ret 40 so habuit, zr Apologia i maxmeperjßieitur.propius tt] men ad philoßophorum,qudm oratorum ßylum, eins oratio accedit. Qu, am obrem eyobßeurior interdît efl, De bac Photiusßc mquit : Dicendi artibus ei fludium non fitit, inßtamßbi philoßophix pulchritudinem quoi ßinßcere.Uaq^eiusßermo er oratio,que alio genere udlet,uimq- ßeientie ZT artis retinet, non redoletrhe» tor um oratorumq; ßuauitatem, nee iUecebris obleüd-tioneq; multos auditores aUicit. in eoüoquio eu Tryphone ipßeaßrmat ,ßeproßteri doHrinam propheticam zy ApoHolicamtzym Apolo gia ßecunda aliquotics repetit, tradereßc eam doüri-nam quam ab ApoßoHs acceperit. Sicut autemßupri diximus,colligi hoc ex libris eins, acerrimu cum fiiißße religionis Chriilianlt;e, contra omnis generis eins hü' ßes,deßnßorem: ita articulu,qui in religione Chriilia-naßummus cA^zy à quo cieteri omnes dependent, de Df o uidelicct, reilè ubiq- tradidit er iUuSlrault: non ignarus, hoc quaßcapite doUrinie coneußo er Idbeß Hatof ruinant ßcile inducipoßereUquis omnibus par tibus:quodunum diabolus omnium pene hdretieorum ßudijs molitus eß. lußinus igitur etiam peculiarem li brum de Trinitate edidit, in quo ßmplicißime doilri-nam eam tradidit, zy elarißimis teßimonijs zy exem-pUs lUußrauit.De Chrißt uero diuinitate zy humani- |
»97
CENT. IL
CAP. X.
zo s
pter fideineorumquieosad baptifmaadfirunt.
Mortis caufam luftinus earn denic^, quamfibianmu f uu pr£fagire profiffits cft,quëadmodu ex Apologia » dpparet,expertus cd. Cum enim Crefcentem quendam profeßione Cynicum,non in diffutatione [olum,ob tn-feitiam earn rcrum quasfeire philofophum decet,ftd ob turpes etiam mores acerbius infedatus effet,atlt;f a-pud Senatum Kom.dus uita er mores publicè culpaffe Imperatorib.er Senatui,eorumc^ iniuda in Chriftia fet,ac in diffutando imperitia dus accu[aßet,odiü dus nos fida tanta culibertate publicis feriptis damnare: 10 mfeinfatiabileer infidias cocitauit, adeo ut ex eo die quidmirüeft,fictiam'R.omanisepifcopisno pepercit, pr£fertim fi tam tetricos cultus er fuperditiones,qua' les in hidorijs eoru de ijs ftruntur,in ccclefiü inuehere conatifunt: quos firre ïuftinu potuifft, erfilentio pr£ terire,impoßibile tibi uidebitur,fi ffiritum eius,fi ani mum infficias, alienißimu ab omnib. qu£ macula faite aliquam fincer£ religioni affergere uideätur. Sed utut fit,reprebenfionis illud eertè fatis ed,quèd cu ritus cede fi£ f ui temporis prolixe dcfcribat,neq- Miff£ memi-neritmeq; quiequa earn ceremoniarum aut obftruatio nUm,qu£ magno cutmlo in Deer et is pontificu,eorum
iîlud[altem addendum uidetur, quad in initio epi-ßoltcad Zenam ^ Serenum [cribit,[e dißeruifß contra difeipUnä quandam mutilem, petitam è traditioni-bus hominu cum phari[ieis uita coßientioq; confentien tium,in epißola ad Papam.Siue igiturßc epifeopu alb quem Komanu uocet,quod incertum eft ; due aliu hoc nomine,fatis tarnen oftendit ft contra traditiones homi num pugnajfe. Si cnim tato ftiritu au[us ßdt opponere
nunquä Crefcentis anim us coquiefcere potucrit, quam dus morte er [anguine [atiaretur : ficut Tatianus, lu-dinidi[cipulus,inlibroquem aduer[us gentes[cripfib tedatur.Creftëtis igitur inquictis infidijs zr delationi' bus, ad mortë tandè,Chriftiani[mi accu[atus,raptusefl: quam cum dignitatc, er l£tus, ut Photius ait,pro Chri fto pertulit.Verba de Creftëte ex Apologia 1 haeftnt: ao Et ego expedo,ut à quopiam ex iftis per infidias bacu lo percutiar, uel ab hoc Creftëte iadatore^ilo[^pho-Philoftphu enim appeUare non dignor, hominëqui de nabis qu£ nefcit publicè pr£dicat, effe Chriftianos ha-ftes numinis,cr impios, ad gratia e^uoluptatëdecepti ^i^ê* ëlt;trriës.Plà finoleda Chrifti dodrina in nos inue bitur,modis omnib.malus ed,et idiotis multodeterior, qui fepe cauentne de rebus ignotisftlfa loquantur:fiue nadus dus excellentia,(yrintelligens,aduitandafufti donem dißimulat,täto ignauior edatqifteleftior, qui timori cedat,zr impcriti uulgi rumuftulis. Volo enim f :iatis,m e cum co cogreffum in boe qu£ftionu genere, expertu effe er coarguijfie hominis ignorantiam. idut^ perfuafum uobisfit,n5 dubitarë in eandë diftutatione cu eo deftendere, ni putarem ad uos perueniff: noftru colloquiu, nee infra maieftatë ueftram eßet h£c cognt-tio. Quod finot£funt uobis illius reprehenfionesmeis f :ifcitationib.rcddit£,compertu tenetis,eu nihilfeire, Ulartyr aut obijt luflinus fub Marco Antonino Ve ro,cupaulo antèmartyriofuo Polycarpus in Afiafun cum fic inquit Apologia 1 : Ptiâ qui humano iure duos 4° dus eff :t:quemadmodu Puf ibius indicat li. 4. cap. 1 ^.
Nlt;tm quod Ppiphanius libro contrah£refesi,tomo s, in h£refi Tatianorum ait,ïuftinu martyriufubijffefub Kudico pr£fide,er Uadriano rege,cu annoru quidein
etiam fub quibus Kom£ uixit, continentur.
Qji£ n£ui ftecié amp;nbsp;erroris in tuRino habeat, cum anobis expoßta fint,bic breuiter attingemus:ut qu£ fu pra in uarios locos [farfafunt, ordine er ratione ope-ris ita exigente, bic coiunda erfimul explicata, magis obuia fint, Primu,fuiffefe in errore Chiliaftaru,fom niantiureftitutionemamiffeftlicitatis inbacuita,per 30 mille annos,ante reru confummationë, ipfe dedarat in colloquiocuTryphone. Secundu,pag.iso afferit,Pla tonis dodrina aChriftipr£ceptis non effe aliena.Por-fan ideo,quia non eft contraria Decalogo. De Chrido enim quid Plato feiueritf Tertiu, ludaicus er craffus error cft,extrude ex dido Genef 6, male intelledo: Videntes filij hominu,erc. q, fenfit, forma mulieru oc cafione pr£buifft lapfuiquorundam angeloru, Apolo giaie^i. (ftuartUyUideturinclinarcad monogamiS,
uxores ducunt,peccatores funt, indicé prlt;eceptore no-
firo. Ojiintü : Nccuidetur comodè hoc dixiffe^quod qu£cunqi de Cbriflo nntOtpajJ'ojOperntOiZ^c.Chri^in norü doürina hitbeat,cam philofophis et poetis comu nia ßnt: quemadmodu ßngula inter fe coftrt,çy obiter dicit Chriftianos cum Gr tech content ire, Apologia z. in cademcertè Apologia panic po fl poetof reprehendit, q, priediHiones prophetical deChriflo,adfuafigmcta detor[erint ; quoru exempla aliquot recenf tt. Sextu:
effet trigmta,m cofidente ac matura £tate:omnino no poted conciliari cum 'Eufebio,ilieronymo,Suida,eta' lijs plcrifq;, qui narrationis de eo occafionem eamjeci piunt,q Apologia AntoninoPioexhibuerit. ytruaut etiam ante eum imperatorem Kom£ fiierit, de eo certi nihil legitur : nifi quèd uerifimile eft, eum aliquandiu Libertaté human£ uoluntatis adftruere uidetur Apolo f 0 ante etiam Kom£ uerfatu,quid de Chriftianisfieret,fie ■ giaz,crautorKeftonfionuqu£ft.s. Septimum.Atq; riq;pcrmitteretur,uidiffe. M.agiscnimperftcutione hoc uiolenter dicit, Qui cü ratione uixerunt,Chridia- nbsp;nbsp;[ubHadriano motu eum Apologias fcripfifft,quam An
tonino Pio,fub quo remißior er at,uidetur. Sedpo-
ni funt,etiamß no nouiffè Deum exiflimati ßnt: quales apudGnecos Socrates,iieraclitus,alij^ ßmiles.ibidem pag.ijz. Similes n£uos çy incommodé diäa etiä in au
natur fane eins initium fub auf^iciu impcrij Antonini Pij:erit nihilominus honeftu dus curriculu,m dufmO' di eccleߣ tri^i z^ turbulento flatu,ut nihil ufquä tuti ChriHianis effet,fid perficutionib.omnia arderent, ab Antonino Pio ufq; adAntoninu Veru,nimiru 30 anno-rum: fi codé tempore ,quo Polycarpus paffuseft ,qué Pufebius in Chronicis oftendit anno ftptimo Antonini Veri martyrium fteiffe. Ati^ ita minus conuenit,quèd
tore Keftonfionu inuenias : utquod qu£ftione jt dicit, Deum initio hominis natura condidifie mortale, item. Legem effe poßibilem,in reftonfione ad quaft. 10 j.ubi inquit,Diligere Deum plus quàmfeipfum,erproximu utftipfum,no eft impoßibile hominibus uolentibus. Pt quèdinrcfigt;onfioneadqu£dioncodauam,cocupiften tiamnegat effe peccatum. Turn quod in reftonfione éo cum trigefimoatattsfuaPpiphanius martyria dfeeft qu£ftionis s^ftaptifatos ait bonis baptifni af fid pro- nbsp;nbsp;fiffe prodidit.
8 V A R «*
-ocr page 791-«il
DE EPISC. ET DOC T. VITIS.
tto
|
SVARISTVS. rumprodita ßunt, uocantur. De annis denique er taps4. : Er Komanis epißcopis ClemensPuarißo mi- menßbus,quibus Komaiußedipraßerit, diuerßßim£ niheriam tradidit. Qur ffntentia cu/m alijsplerißq; ex »o ßuntßeriptorum indicationes.Sedprobatiorumßenten ümetro pugnat,qui Puarißum non Clementis,ßed A' tias primiim recitabimus. autorum manußeripta,decem : Hermannus deniquc,er filmt. Succeditautemei Anadetus:poheum tertiolo *o Chroniconmaius Germanicum, undecim. cari uixpoteß. Sunt enim,qui quartum eum à Petro e-pißcopumßuiffeßeribant, inter quos tiarianus Scotus nitertio,ut Pußebius lib. s,capite 14 ait :ßed à quo nu' so eh: cum antiquiores er probatiorbs authores qumtum »Ifro in Chronica uariat, ubi ßecundum annu Traiani nbsp;nbsp;eum 4 Petro, rchè numcrent. Legas erßextim eum IncceßiomPuarißitribuit. Hicephorus ueré libro;, nbsp;nbsp;nbsp;à Petro, er ßeptimum dici. Tempus porré qua ßerit, er quo dißceßßerit, tam intricate er . ambigue à ßcriptoribus indicatur, ut nißconßußam effe hißorians Puarihi er Alexandri ßufficemur, certi aliquid oßeit-di non poßit. Damaßus eum temporibus Traianißu iße palam affirmai : quod ita uerum cßße poßßet, ßintel Ugeremus,ultimoeumTraiani anno,ßcut Uauclerus Tiudrißlis nätus eh in Grlt;ecid, ex putre ludteo, cui hit nomen ßiit : quemdämodum Ddmdfus e^dlq te~ fidntur, IsqudoccdßoncKomdm ex Gr^dduenerit, nonle^itur : ut ncc iÜudßre^quu rdtione epifcopdtum dieptusßt:niß quod'Eufebiiis er fecentiores aliquot fosßcuti teßdntur,trdditum eieße'^omdnnfdeerdo-tiumd Clemente, dec enim £ußbif uerbd funt Itbro j. nacleti ßueeeßorem ßciunt: ut Oamaßus,Platina,er re (entiores ac uulgatiores omnes.Sed cum réclament ue-iushores.lrenteus er Eußcbius,dubitari poteh, ulrum Agt;idcletusP!iarihumpriecefßcrit,an Clemens. Irenaus tnmßcdit libro j,cdpite j : Pundantes er inhruentes itati Apoßoli (Petrus er Paulus) cccleßam,'Lino epi-ßopatum adminißrandje eccleßa: tradiderunt. duius l’iniPaulus in his que ßunt ad Timo then epißolis me-soab Apoßolis epißcopatumßortitur Clemens, qui er Kidit ipßos Apoßolos. Pt aliquanto péß : Huie aut Cle ^mdßueeedit Paarißus,er Paarißo Alexander,ac de Wcfpf ßextus ab Apoßolis conßitutus eh Sixtus : er ab ^ocTeleffhorus, qui etiam glorioßßime martyriu ß^ sidacdeinceps Higynus, péH Pius, poh quem Anicet ^‘is. Cimautemßucceßißßet Amceto Soter, nunc duodecimo loco epißcopatum ab Apoßolis habet Pleuthe' fills, Siicceßit autem Puarihus Clementi,anno Traia-tlt;ip2;,in quartu Traiani annum dus epißcopatm ini-dim uidetur rdjeere: quod tarnen euertitur, ß nouem *nnt,quodpleriq; frdunt,gubcrnationi Pudnßiadß^ amp;tntur.CiKX cuiu[modi ßerit,qMd eißecerit dut pro-ßerit cccleße, ignoratur: perpauca enim de rebus ge^ I^iipohtißcum Komanorum liter is prodita inueniun-^nr, ideoßrtdßis, quid non in magna admodum ßerut *^toritdte: ac Deus per alias potins, alibi resßalutares ^i, qu'amperipßos uoluit. Tnbuuntur quidem omni ^’asepiholie,quas de gubernatione er dodrina eorum ^(ßißeari merité conueniebat:ßedqu£pr^tori£ma-ÿsfuntyer in legibus ßrendis totee conßumuntur : do-z inata itéré,que preecipua gubernationis pars ßHnt,dut f'ira,aut non neeeßßaria condnent. Adßcribuntur Tud-tßodu£ epislol£,una ad Aßieanos, altera ad Aegy-fdos. Df ordinationibus eins Dam aßis, quem alij ple' dqueßequutur,h£c reßrt: Fecit ordinationes très per r»enßm 'Deccmbrë,dc presbyterosßex, diaconos duos, so spißapos perdiuerßaloca quinq;tpoh quod martyrio ftnhiu dicitur,anno Traiani ultimo, ut dauclerus ge-rarmouc quartaßolio zz aßirmat. Sed meliusßentire l'latina eos ßeribit,qui hoc ei eueniße cenßeant ßub Hd' Ariano chrißianfs nondum placato. In quamßenten-idm Paßciculi tempor»,tertio eum Hadrianian.no paß-ßnmemorant. Pt Volaterranus ßeribit, eum ad imtiu Hadriani peruenißße, Anthropolog. libro uigefimoße-’■‘lt;’ido,ßlio zzf. pleuiße,ßeu ( ut in Chronica ) annis neuempraßedißße Cluod ad martyrium attiaet,cuius er'Damaßiis,Pla ^o addit. Succeßißße ueré ei Alexandru, anno Traiani Ce Una er aU] memincrunt, primum de eo apud uetußio- ßaris duodecimo-, libro quarto, cap. », qui tertio dein- |
res nihil legituri quosuerißmileHonehtamßulß'e oßd tantes,ut temerèpr£terirent. Deindeoecafionesmar tyrim,qu£ plemßcß primis epißcopis Komanis tribuun tur,pr£ter perßecutiones ali£null£legunlur : ßeut nee hoe,qua conßantia,quibus moribus inter cruciatus ße rint,er quid pro ßummorum paßorum officio alias wo tiuerint. Idea in dubium ßre h£C,qu£ de martyrijs eo- Pußebius ßmplicitcrait,pr£ßediffe eumannisnouem : quamßententiampleriqueßcquuntur, ut Darna-ßus, Gratianus, Platina, Nauderus, Otto Prißngenßs: niß quéd adijeiunt menßes decem,er biduum. Hicc-phorihißoria,Volaterrani, er Abbatis Vrffergenßs, oho eiannos tribuunt,cum menßbusdecem. chroni-con ueré lAartini, er alia qu£dam Chronica incertoru ALEXANDBR I. Komanusßuijßeßeribitur^ patrenatus Alexandra,è regionequ£tumcaputTauri diha ßit,quemadmo-dumDamaßus er platina indicant. Sicut autem ordi~ nis inßueeeßione uarietas eß,ita er in tépore quo pr£-ßtt, tanta quidem, quantaßne magno négocia expli' lt;iit,E!(arifloßicceßiU(. nbsp;nbsp;Sed quid de iüorum fenten-4°ticidicemus,quictiagt;npaffum cumfubTraiuna df^r^ mdiit, (y quidem non contenmendi dutores : ut 3eda, cr lAtridnus Scotus f Vnus eß inter recentiores, Otto Trißngenßs,qui anno quarto dadriani Alexandrunt deeeßiße dit : ßd hoc non conuenit cum annis, quibus feribitur prefuiße, ß Üducleri cxVoldterrunifenten tidinßequdris. Df Platina mirum eh,qu6d cum in E«lt;# rißogt;eorum fententidin qui Pudrihum ultimo Trdidni anno pdßum dßinndrent, correxißet, idq;ßdum fub Hddridno probdbilius eße cenßendum iudicaßet: tarnen poß quatuor uerßusßbqpßprorßus contrarius, de Ale xandro inquit, ad tempora cum dadriam peruerußße: manißße ßntiens,ßuiße Alexandrumßub Traiano, ita ut dadriani tempora at tiger it. Vides igitur utriußq; er Euarthi er Alexandri tempus conßußßsime traditii e(ße:quum tarnen ^ußebiusßmplicißimeexplicct,dunt tertio anno Traiani Euarißum gubernationem eccle ße Aomane à Clemente accepijße narrat, libro tertio^ capite trigeßmoquarto. ac poßea annos oho eum com |
((fi
-ocr page 792-|
**i CENT. I I. ceps Hadrianianno deeeßerit. Sic enim ait libre ;,cdp. Ecquid taceati rejfondit, habere ft quod cum meo lo-queretur : (orarefefignificans ) quamobrem cum ho' minibus loqui fibi modo non licere.dutores funt Hono' rius er Hauelerusgeneratione quinta,fil.iz. ita igitur 40 febim idé. Damafus,Platina,dlijqspleriq; ddduntmen diner fis, Alexander er qui eu eo uinâi tenebdntur,cru nbsp;nbsp;fts très, dies uiginti er unum. Qu^ ratio efa poteH, quamobrem Crantziusin annum duodecirnuprafidfi 4 .• Tertio eiufdem (.fcilicet Hadriani )principdtm an-' no Alexander epifeopm Komanie urbis facerdotium fimul ac uitam finiuit, decennio expleto .tot enmanni funtab anno Traiani duodecimo, ufq- ad tertium Hlt;lt;-driani. Hiec ratio fimplex ac per ft icud eft, quam mirti ell,ab illis qui diuerfam prodiderunt, fitifte negle£iam. Sed nunc ad hiftoriam Alexandri reuertimur. Trb buuntur ei in primo tomo Conciliorum, très epiftolx, ftdqult;emera décréta er conftitutiones continent,de w quibm fuprà diÜum eft. tZarrantur de eo o' res qult;e“ dam,er uirtutes uerè epiftopales, fi uer£ effent ; nimi-rum quod, cum moru grauitate ac uitte fanilitate con-fticum effct,bonam fenatus 'R.omani partem ad fidem conucrterit. Tiyemde, Hermetem urbis prafiétum cum tota domo, hominibus fcilicet mille er ducentis: autho res funtHermannm,lacob.Philip.o'quiedam Chroni' camanuferipta. Suntqui er miraculaeitribuant : ut Eergemenfis idem libro 8, er autor Supplementi Chro nicoru.cyuirini enim tribum totaftmilia couerffalia 10 Ealbinam fanauit. Et Hermetis filium mortuum ad ui“ tam reuocauit,dnciïlieqi eim c£c£ uifum reftituit.Aeci tat idem etiam Hermannm. De ordinationibus eim, IDamafm fic inquit : Eecit ordinationes tres per men“ fern T)ecembrem,presbyterosfcx,diacones duos(ftcun dum Platinam tres )epiftoposper diuerfalocaquinq;. poll quos tandem Aureltani prafedi mandate, una cu Pmantio er Theodulo diaconis fuis,ac Hermete, in car cerem eonieâm fcribitur.in quoprimum hoc miraculi - exemplum accidie, ut diuerfis incluficareerib. Alexan 30 der er Hermes,m''eundem tandem conuenerint,duao ab angelo per fires er feras triplicate adHermetem Afixandro : narrant Hermannm 0 Henricus Erfir“ denfis. nbsp;nbsp;Deindeuerè fortitudinis exemplum memo-rabile Alexander priebuit. Cum enim ungulisfirreis er igne ureretur,tacuit. ïnterrogatm uero ab Aureliano, cidtibm afadi, martyres tdndem efadifunt, qumto nonas Maij: ut uulgdta Chronica habent omnia,er Pla tina. Euftbim fimpliciter dicit, quemadmodum [uprd oftendimm, dejundum cum efae er uita er epiftopatu anno Hadriani tertio ,poftedqudm eedefi^ decennia priefafat, S I X T V S, Uet X I S T V S. Alexandra Sixtus furrogatus ed,cum annum impe Higynm Gracus fi(it,Athenienfisp atria,philofophi fiUus, quemadmodum Damafus, er dlijprodiderunt, fedgenus eiusfeinuenifaenegant. Telefthorofucceft fit anno primo Antonini Pij,iuxtd Euftbium lib. 4 cap. 10,anno Chrifli(ftcundum eundemftepit qgt;io tempo' rij fui tertiu Hadrianus ageret,ut Euftbim monet: nee So re Komam uenifa fcribuntur Valentinus er Cerdo h£ retici, multos feducentes, contra quos nihilffaepifa dut egifaHigynm legitur.Sed Polycarpmpodea eà ue Udriari db illis quiequdm legimm, nifi quad unm lid“ lodnder duno uno dnte principdtum Hddridni, dd epi“ fcopdtum Sixtiimperuenifieftripfit.'R.omdnum finfa, pdtrepdüore,ut dlij uolunt, inquitPldtind, Uduidio, qui fùerit de regione Vid Idtd i Chronicon N.drtinihd bet Vid Ldtind^cum Ddtndfo omnesfirèftntiunt. in Gdütds,dodoribm, propter perftcutiones contmuds, exutmCT ftoUdtds, Peregrinum epiftopu (Pldtindhd bet ciuem) mifit: ut dd fidem,qult;e ibi extinild firè erdt. Gallos reuocdret.CiU0dubiPeregrinusefacifat,do- éolam,etgrauifimè Comendant,deTrinitate etunitate,. mum regrediens,martyrium fiat, Hoeftribunt Marti autürfuppleméti Chroni(oru,liermânm et Crätziusi |
Ml CAP. X nm^EergemenfiSyPldtind^Albertm CräntzhA. Tri' buuntur ei d recentiorib, dthe epiftolte,quds Euftbirn, Cdmdfm,Hieronymus, er dlij uetufli dutores prorfm ignorant. Sixtus ueró.poftedqudnt ordindtiones ter in necembri habuiffet, creafatq; presbyteros^ undecim, didconos tres,ut Ddmdfm dit: undecim uerè,ut Pldtu nd: CT epiftopos per diuerfd leed qudtuor, perftcutfa ftuiente dd martyriu dbreptmftribitur. cum Euftbiuf fimpliciter dicdt,dnno ix Hddridni jùnéiu cum efftecç clefa gubemdtione,poftedqud edm dnnis decern jufti“ nuifat. cui Damafus CT pleriq; dlij coftntiunt,quinKn fts jdltem addunttreS,CTdiesntVrlfergenfisdunos ei neuem tribuit. TELESPH ORVS. Telefthorum Gr^cü faße, jcriptores trddunt : amp;nbsp;putrem eim dndchoritdm dicunt. Euftbimeumduode cimodnnoHddridni,Sixtofucceßifaftribit:dquono“ nihil udridre uidetur, quad jyarndfim eiern temperibus Antonini er Marei fa fa indiedt : cu tarnen dnno » An tonim Pij deeeßtfa eu,Euftbius teftetur lib.4. capao, maiori epiftopatus fui jfacio fub Hadrianoexado. Epiftold eiinlibro Conciliorumundattribuitur jfcri-pta dd omnes uniuerfdliter : que nihil dodrine conti“ net,ftd clericis primiim mdndat,utftptemantcpaftbd hebdomadibm d cdrne iciunent : cum contrd ftriptum fit,Hemo uos iudicet in cibo zx potu-Deindc inijfa at muldty^^ ritu earu duod^dtej- dd fam aüigdt:ctt nelt;^ propter numcrui neci; ceremonid^^neq; tepm exnd Do mini fit mflituta. Clericoru ite dignitdte CT failitdté nimium efart fuprdplebeidm:ciudfinonfitfafa[igt;»'gt; Omnes uos unm eft is in Chrifto ïefuMd nee argm auk a populo fdcerdotes,nec decufai: edm^ legem firmifi fimum uocdt fui ordtnis murum,conftitutumd ft erpd tribm contrd perfxutores. Ordindtiones ei qudtuor tribuuntDdmdfm cTPldtindgt;quibm ordindrit preft byterostredecim,didconosoilo,CTtpiftol?lt;gt;^ ptrdi-ucrfdlocd tj. Poftem uitd[udmmtirtyriofinijfa,etii Irenal teSlimonio ftribitur: quod indieduit Euftb.li.4. cdp.io,cum ecclefiæ prafitifjet annif it,ut teftdtur EU' [e earn [cripfait. H i 0 y N v s. nit, CT plures in errerem erhöre fin ftduélos in uidm reduxit.Qjiod dn non ex officio Konuini epiftopimd-gisfutfat^qudm extrdnei dduentantis, quemudmodum CTdeftnfionemreUgionisdefidei ChriftidnainRitue' re,quodfubhoc codent tempore cumpericulo fwfielt luftinus ? Uihil igitur præcldri de gubemdtione ZT ft Üis dus comemordri poteü. Alle gant eins unSepiß» |
1»^
-ocr page 793-*«3
DE EPISC. ET
D 0 C T. VITIS.
^'‘^inter epiglottis eim dccrctales hdc inferiptiotte no fxtit.Prior enim infenbitur^Pid omnes Chrifti fideles, ^^fidczs'dlijs caufis: poftcrior,adAthenienfis. M^r Syrern eyr earn decefiijfie,p!criq; depontificum R ound-^^’’'uhifiorifilibriaffirmant, ut Volaterranus Anthro P^logiie Ub^o zz.C^uamuis mortuwmfimpliciter etiam ^tatina dicat, poA ordinationes tres : quibits creauit ptesbyteros quindecim,diaconos quinq;,epifcopos per ^iuerfa locafex. Prafuit annis quatuor,ut Eufebius in' ^tit:^y menfibus tribus,ac diebus 4, ut Damafus,
to
»14
P I V S.
Anno impcrij Antonini Pij s,qiio Higynus deeeßit, ^°nian£ecclefi£ facerdotiuPiusfiuficepit :qui Italus filffc natione, patria uero Aquildenfls, patre Ruffino I^iodam natus,fcribitur. Damafus eum fratré Pautoris ^°cit,Piermetis fcilicet,cuius autoritate cy reuelatio-^^PMs pafchatis cclebrationem die Dominica fieri 0-portere cofirmauit.z^ in priori epiflola decretali Pij, I^dpta ad omnes Chriflifideles,adhuncmodum com-^^moratur : ïflis temporibus Elermcs dodor fidci ey f^tipturaru ejfulfit inter nos. Et licet nos idem pafeba ptadida die celebremus,quia tarnen quidä inde dubita ’’*’gt;t, ad corroborandas animas eorum, eidem Hcrm£
minimus,rcuocauit. Deinde fuper oiferuationepafcha tis cum Aniceto dijfutationem grauißimam habuit, at ita tarnen,ne fimuit as aliqua inter cos oriretur : quem-admodum fuo loco oflenfum efl. Märtyrern ey hunc feriptores Chronicifiiciunt,ut autor Supplementi,pjau clerus,Volaterranus,Platina. PostordinationesinDe cembri quinque, quibus in cleri ordinem legit presbyte ros f eptendedm, feu (ut Platina refirt ) nouendedm, diacones quatuor,epifcoposper diuerfa loca nouende-cim : prafuit annis undecim,iuxta Eufebium cy Darna fum. quanquam in ChronidsEufebius aßignet dan-nos decem:menfes adduntalij tres,alij quatuor,^ dies très. Inucnies cy neuem ci annos tribui, ut in Supplemente Chronicorum.
s o T E R.
EiationeCampanus fiiit,deciuitdte Eundis,pdtre Concordio. Succefforem eum fidfife Aniceti,etiam Egc fippusficripfit,refirenteEufiebio libro4..cdp. la. SuC' eeßit auté anno imperij M..Antonini Veri odlauo,anno Chrifii 17t; quemadmodum Eufebius idem indicat li bro ^.cdp.i^, CZ inChronico. Soterilaudem egregii beneficentiie in pauperes CT hojfiites,ac doUrina:, tribuit Dionyfius Corinthius, in epifiola quadamad Ro^ manos feripta. Ordinationes ei Oamajus tres tribuit. Platina uero quinq- : in quibus eum presbyteros odio— decim,feu iuxta Piatinam odio, diacones uero nouern, eyy epificopos undecim ordinafjet, mortuus eA,dnno 17 principatus Antonini Veri, cu epifisopatus Komani gu
^idiis Domini in habitu pasioris apparuit, cy pr£ce Pquot; flutpafcha die D ominico ab omnib.celebraretur : ^^di cy uos Apoflolica autoritate inflruimus. Platina '*-fo non fiat rem hunc ELerma Pij,fed jimiliarcfuifie ^’'11’itjqKo cum hoctemporePio magna intercefiferit
'■^^fietudo:quod quidé,fitarnen uera hifloria cfl,ueri bernationem adminiflrafifet annis odo, ut inprooemio l'’i‘diiMed. CiuomodoenimS.Paulidifcipulus,autex 30 libriquintiEufebiusindicat. Platina tarnen cum Chro
fianè anus, ut Volaterranus Hermetéfut fie unit, idc ^tpotuerit frater Pij epfeopiiSedde bis alibi.Tnbui-'“gt;■ et alia epidola Pio^d Italosfcriptaiid uero quere, Ï'^ptididum efl. Poflordinatioesquas menfe Deeëbri ^^inquies habuit, et in quib.lcgitpresbyteros 19 iuxta ^■atina,ey »8 iuxta Damafum,diaconos n-atq- eptfco P“’it,aut(ut platina uult')io,diem fuum obijt anno An ''’’«ni Pij zo,cum adgubernacula ccclcfi£ Roman£ fe ^'fid ( iuxta Eufebium ) annos 15 : quodzy AParianus ledits tedatur. Damafus uero annos ei adfignat 19,40
^^nfes4,et dies s.C^uod fiefict,re{ièdixififet Platina, ^gt;ttonini Veri tempora Pium attigififieiqui tarnenficut ^^temioresetiâalij,u eumfiolu annisprafinficfirtbit,
A N I C E T V S.
I« antiquißimis aliquot manu ficriptts exéplaribus, ^'iltetus Pioprtepofitus repcritur: quad et Platina m' ^^suit.etautor operis deConciUjs,Anglicïi quoddä ue '“»ihm exemplar citât, in quo pontificum Komanoru ’‘tioadhunc modum immutatus fit. SedEufebius, eyr ^^^»duslibro 3. cap.3 CT 4,Anicetum pofl:Pium nume s0
’'‘•'’f' Syrum autemfuiffe Anicetum pcrhibent,et pa *''fiN eiui ioannem quondam fuifie,deuico îiumifia,ut ^*^fus uult-.alij Amiza,platina uero 'Vicomurco,a-^^^itomarco,Vicomira, Vicomirrca. Piofuccefiitan ^^’-o impcrij Antonini Pij, quemadmodü Eiieephorus '''ilutlib.f.cap.is. Cluo temporeEgefippuslAomam Ï^lt;^^niffe retulitfibiq; comoratum ufq- ad Elcuthenu, '^^^itf(biusindicatltb.a..cap.u. Subhoe Aniceto zy ^^lycarpus Komam uenit,ut teflatur ircnteus,Eufebio “quot;o s- cap. 24 refirente: aefedudos barefi Valentini ^ Oerdoms multos,ad uerä fidem, quad ç:r f apra mc-
nicis aliquot dntiquioribus,ut Rudimento nouitiorum, cr Chronico Erfi)rdcnf!,nouem ci annos afiignant,Albertus Crantzius decern,
BLEVTHERIVS.
Greats fidt, liicopolitanuspdtrid,pdtrcnatus Ä-bundio,ut E)amaf ’is et Platina mdicarunt.Soteri in epi feopatu fuceeßa,anno 17 Aiarci Antonini Philofiophi, IB-gefippusfcrtbit,quemadmodum Etifeb.hb.^, cap.ix retulit,huc Eleutheriu fût fie diaconÜ Aniceti,eo tempo requoRomaipfedifeeßit: fi tarneneundefientitElcu therium Aniceti diaconum cx epifcopü. Gallicani mar tyres Elcutherio irenasum commendarunt,ficut teflatur Eufeb.lib.y.cap.4Js uero Eucio Eritannorum regi, petenti ab eo dod:orcs,Damianum cy Eugatium mifit; quemadmodum in capite De propagatione rclatu eil, annotauit autem Eeda biflori^ ecclefiaflica: gentis An-glorum lib. 1 cap.$, Damafus, Elauelerus,Platina. Ad-fcribitur ei in tomis Conciliorum, epiflola ad prouin-das Gallia: dircila : fed de ea,ut etiam de alijs, did urn efl fupra. De ordinationib.eius h£c Damafus et Pla tina narrant: Eedt ordinationes tres per menfiem De-cembrem,creauitq-presbyteros ii,diacono5z^cpifico pos per diuerfa loca « ;,Platina diflindè ait,Creauit dia conos 8,epifcopos 13. Circa annos uero quibus prafisit, magna uarietas efl. Eufeb.Ecclefiaflicie hiflorialib.s, capite 12,ei trededmim Chronico uero adfignat annos
quindecim,quos çy Platina retinet. Supple mentum uero Chronicoru/m annas ei tribuit 2t,cum menfibus fiex. Et mortuumeum fine tnartyrio,indicatlibro s,cdpite 60189, fub Commodo, anno Domini t$t, iuxta Maria-num Scotum,
VICTOR*
-ocr page 794-|
iif nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N T. I I. VICTOR. Aphcr ßii!-,^ putrem habuit'Feliccm,ut'PUtind o-ftédit.Eleuthcrio fucceßit,dnno dccimo Comodi : ficut , 'Eu^ebiui mdicdthb.^. cap.z;. Hieronymus de feripto ribusEcdeßaßieis ,primu)n eum Latinè feripfißein Chrißund religions, afferit. Qjtds turbds de pdßhatc concitdrit Vid ortete quomodo reprebus fit db Ïrentco CX dlijs, didim efi fuprd in cdpite de Schifmdtibus. Eufebitis lib.s- cdp.zS, exltbro contrd Artemonis hie-refin refirt,quód Artemon dixerit, 'Vidoré cy omnes dlios ueteres dodores Komdnos ufq^ddZephyrinü, feeumfinßße, Chri^um ejfie purum hominem : fed id de eo uerèdieinonpoffie^ex eo probdri, quod Theodo turn eoridriwrn Byzdntinvm Körnte docenten,Chriflü tdntum hominem eße, db ecclefid fldtim eiecerit. De ordmdtiombm eii(s,Ddmdfusfic inquit: Vecit ordmd' tiones duM per menfern Decembrenkpresbyteros qud~ tuor,didconosfepté,epifeopos per diuerßdlocd numéro duodecim. Pldtind ex fupplemento Chronicoru dit, turn libros de religione c5pofMfie,Qy diem fuu obißfie. Ddmdfus uer(gt;,mdrtyrium eum ficifje dffierit: CT uul-gdtd chromedplerdq;, ut Supplementum Ubro 8. Bt Chronicon Henrici Brfirdefis, dnno imperij Seueri s, feu ( iuxtd Eufebium ) nono,cMn prtefediffet dnnis 10, iuxtd Eufebium lib.$.cdp.zS:Ddmafum, Hieronymü in Cdtdlogo, Of pldtinam. Henrici Chronicon duodecim eidnnos dßignduit. EVBUTIVS. THEODVLVS. Pldtind,Theodorus legit.Euit uterq; didconus Ale^ Xdndri primi,cu quo oy mdrtyriuperpeßißnf.quem' ddmodumDdmdfus'mdiedt. PEREGRINVS. Cuius ey fuprd in hiftorid Sixti pontißeis meminia mus,KomdniK/uitpresbyter ,quem GdUispetentibus doüorem Sixtus mißt: dpud quoseum religione Chri ilidndmcontinuisperfecutionib.perturbdtdm,dcfub-ldtdmpropcmodum,reflituijfct,Komdmq; regredi dc creui/fit, in itineremdrtyr fidus efi. CONCORDIVS. nbsp;nbsp;nbsp;' Presbyterum Komdnum fiijfe Concordium mdrty rio defunäum fub M., Antonino, Voldterrdnus indiedt lib.ié.filio tas. S Y R V S. ER M AGORAS. Suppïenwntum Bergomenfis Syrum epifcopum Ti cini feu Pdpitefuiffi:ndrrdt:Ermdgordmueró Aqui-leienfem,qui Syrum dd Papienfes propdgdndi Euange lij ergo miferit,ubimultos dd fidem Chrifitdnd Syrus perduxerit: dc polled Genudm etidm mdritimam dui' J tdtem, er Dertondm Afite urbein conuerterit. APOLLON! VS. Sendtorfuit Komdnus,celcbris ob hoc, quid dmo-re pietdtis Chnslidna et co/ißionis fe truciddri, digni-tdte CT ordine fuopofihdbito, pdßus dl. Cum enm d fcruoproditus,zy dbdlijsquid Chrifiidnumfe profi-teretur dccufdtus effct,dScndtuiußusefißdeifu£ rde tionein reddere.ïgitur infigne uolumenpofiedquü pri mus Ldtinorum de religione Chrilliand fcripfijfet, CT m Sendtu rccitdffctjcntentid Senatusfecunpereuffus « efi: cum reUgiofd nimis haberetur dutoritds ueteris cu |
CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïitf itifddm Icgis^que Chrifiidnum deldtum, nifi Chrißum negdffet,dimittcndum negdret,fed cdpite pïeilemiKnt. Itdfub ebmodo mdrtyr Apollonius ßäuseß,dum in-tered mediocri trdnquiüitdte Ecclefid,Dei mdgis bene' ficio,qudm Imperdtoris incommodi pietdtefrueretur. Euf tbius lib. s.cdp.21. Hieronymus in Cdtdlogo. MARTIANVS. EufebiusUbro ^xdp.zy^Mdrtidnicuiufddm memia nit,quem fidtrem uoedt: dd quemferiptum db Ireneo ’ ditfuifie librum, decldrunda prtediedtionis Apoüoli-ctecdufd. M A R T r A N v M dUum supplementum Bergemen-fis indiedt, fuifie epifcopum Derdonenftm, martyrio pcrßnUum fub Hddridno. RVFFINVS. Presbyter Komunusfuit, iuxtd Vmeentittm in Spe culo,Ubrodecimo,Cdpite ns. ubi lengtoneuu hfio-ridm texit, DE GALLICANlS » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;doftoribus. DE PHOTINO. T^HofjnuijLMgJKneyïs ecclefi£cpifcopusfuit,pro' ximè dntecedens irendu, quem quidem fub fehd-bebdt presbyterum : ut dpud Eufebium Ubro ;, cup. n 4 cr ; uidere efi.Hihil dutem dUud prêter teßimoniu de ipfius mertyrio, in literds reldtum reperimus. 1/» GdlUcdnd emm epifiold dd l\fidnos perftriptd,quafu' pre dd uerbum recenfuimus,etidm huius Photini men-tio fit. Et primurnquidem,quodfueritnondgeildrius ’ fenex. Multos igitur dnnos Tugdunefem ecclefid hdud dubièprtecldrègubernduit,nec propter perfecutione, periculdduttorm{ntd,uel ex fenili quddummoUicit quiequdm udcillduit: fed conUdntitc cy confißionis c-xemplum cunilisprebere uoluit. Abreptusigitur eß dd fupplicium und cum ceteris chrifiidnis, quidgmi-Hdtim ad necem ducebantur. Conßßionem bicfuarn co ram iudicibus intrepidè edidit. uerkinfannisprefesfc' ridm conßßionem uenerandifenis excipiês,quis nam fit Deus Chrißidnorum queriti Cum dutem Photiniis ’ non obfcUrè cerncret,cum non fimplici difcendifiudio interrogdre ,fed ut fdreafmis Chriftidnos exagitaret, noluit mdrgaritds ante porcos proijcere, neq^ aliud et refponfum dédit quam hoc ; Si dignus ( inquit ) fit ris, cognofces. Edm nero rejponfionem,ut proteruam, ey in maielldtem fuarn centumeliofam, accipiens Prefet, conßfiimiußit cum plagis aßiecciusq; ospugniscom pefd. Adfunt igitur minifiri ey dlij qudmplures,diilö prefidis extempló parentes : er indignis modis, pu-gnis, zy ut cuiq; promptum er at, optimum fenem ce-dentes. ac uidiffics certatim impiam multitudinein in de bilem fenem impetus ßccre,ßrire,rdpere, coculcare, er è loginquo in ipfum immittere,quicquid ßrorfub-minifirabat. Credebant etidm,fc hocfcclefioztiofuoS cthnicos deos ulcifci,quos ifie dodor acerrimèfemper impugndrat,er execratus ficrat. Deniq; egrèjfirans in fqualidum carcerem conijcitur, in quo pofi biduum uitafungitur. DE I R E N AE o. No» exigua laus cenferi debet,quod Eufebius Ubro quarto,cap.it,interomnescoetaneosïren£opdhndm tribuit. Cum enim plura monumenta ircn£i,dlidqi m'. dubicatd |
|
»gt;7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE E PI 3 C. B dubiutd te^bnonid, T^ufebij tcmporibm pdßm in md hiii;« piorumßterint, qudm nunc hdbcdutur,ex pedis but funè er certius de hde re iudicium freere potuit, 9«iin fx poüerioribiM (juifi^udm dlim. Ex quib.puren tibut, dut quo loco in hunc lucem primum éditai fit, incertum eh : quid d nuUo dutorefide digno, quod qui dent nos fcumus,reldtü eü. Cluæ uerà fit nohrd cons tcHurd, poft peuied indicubimui. In pueritid uerfutut e^ in fchold Polycarpi,quißdt epificopus Smyrmud, «Nw de diftipulu ipfiits loannif cudugeifta. £tdudi-w quidem hune reuerendum uirum, annis er pietdte grduem,tdntd cum admiratione er attentione, utip-fins doilrinam, cr quicquid db eopercepißfiet, intima pcâorimj'culperet, erpofteaddextremam ufquefe' nedam eorum omnium uiudeem dc pr^fentem retine ^etmemoriam. Uatc certa funt, quàdin epiftolaad florinum Iremeui ipfemet comemoret, cr uerbd eiut c^ftoU in'Eu[ebio libro quinto, capite uigeßmo fini defiripta. Accedebdt uerà ex in hocîren£o gubers «iitio diaind, quad praelarum organon Ecciefu Chri ^i Deui ex hoc puera firmarc dtque pr^parare de-^teuiftet. Coüoeat igitur ipfitm Cficut habet ple-^nnqueeummoremDeus, ut fudorgand mimbiUter f^citet^^ adfindionesamplißimds idoneaeftieiat) 'nktne quafipulcherrimam pietatii officinam, dc rein Spiritus fanäus mentem iuuenilem, er pedus ip-fins hoc find a amore inflammat, utfilutari dodrina iuangelij miré deledetur, er dbhuius uiri ore non edler pende at quant fi Chriftum ip fint dudiat fibi ^ededem dodrinam tradentem. nine eft, quad dis tit fibigedus Polycarpi oculis adhuc obuerfiri,et fir na memoria habere',quibus de rebus er quibus uers igt;isdiftererefioUtiis fierit. inde iam coniedurafirté potfii fieri, Irenxum nationc Ajtanum fiufifi:, neque ptocul a SmyrnS, ucl etiam in ipfi duitate à pijs er bonedis parentibus ortum ejje. Kuic opinionipotes} er hoc ddftipuldri,quàd Gr£cum nomen ci fît im fofttum. (i^iwii enimpdcem fîgnificdt,er dfàoeüeç^ ftcificum. ytq;filet interdumnominibusquoddam omen inefie, ita euentus comprobduit, pacis er trans, ^nSitatis in Ecclefia Chridi hunc Ïrenxum fitififie ftu-^fiftimum : qua quidem de repodea plura narrabi-ww. nbsp;nbsp;Ciuid fî dutem Européens cd,maiori etia ad tiiirationc digna ed, qua tandem rationein fiholam Polycarpi deuenerit. tuuentutis dudia fîc tranfi tÿt,ut artes liberales cam ipfi pietate Chriftiana dui ^ccognofieret-tion enimproßnarumdrtiumearn ru lt;lcgt;n aut ignarum fidfie, fibtiles er fia firie confiantes difiutationes ill£ contra hitrefis fitis maniftfié ar ÿiunt. Er ant enim pleraque h^rcticorum portenta exphilefiphicis fundamentis extrada : qu£quidem tum exude iudicare, er tanta perfiieuitate in lucent fnducere, denique tanta arte er uirtute confiitare tsen ualuijfiet, nifiproßnorum fiudiorum habuißet xon uulgaremftcientiam. Homeri infiper dtque Hebdij ^orumq; ethnicorum firiptorum mentionem titcrdum interfiergit. Eieque uerà prater rem Ter tsdlianus hoc encomia cum ornduit,qucid ait,omnium dodrinarum earn fiifte curioßßimu exploratorem, ^cecipuèuero incognofiendadodrina Chridi am-tsem Oper am ac fiudium pofuit Iremeus ; er iß maxi- |
T DO CT. VITIS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21* mefifi ddiunxit,qui donis fînguldribus,quibus Euan' gelij dodrinam ornarunt,ficrunt lUuftrcs.Kecitat i-pfi libra quinta, quales dodoresin Ecclefîa Chrifti turn temporis fierint reliqui: cr uideturcum ipfîs ma gnam habutfießmiliaritatem. Sic enim firibit : lAul' tos audiuimus fi-atres in Ecclefîa propheticahaben-tcs charifmata , er per fiiritumuniuerfîs Unguis laquent es ,erabfionfi hominum in manißfium produ-centes ad utilitatem,er myderia Dei enarrantes. 5 Adfindionesnunc accedemus. Prefbyterij mu-nus geßitin ecclefia Eugdunenfî, qu£ ed in Gadifici uitas Celebris, nobileq; emporium : fîcut in prologo primi libri cortra hare fes ait Irenaus, fe apud Celt at commorari. Ciuaautemoccafione in GiüiamexA-fiaperuenerit,ibi^ findionesin Ecclefia non infi* mos conficutus fît, ignotum efi. Tradidit autem eo in loco atque conditione fîne dubie fyncerä Euange-Uj dodrinam,expUcauft firipturas fîngulari dexteri-tatet erfîqua alia fiarumpartium ßerunt,fimmH: y fide obiuit. Habuit er hoc commoditatis, quad cum Ebotino,uenerando, graui er confiante fine, er eins loci epifiopo,ßmiliarißimi uitierepotuit. nbsp;nbsp;Sedpit blica ßda ßrtaffi magis in oculos hominum incur-runt. ArdebatAfîana ecclefiaquafîciuili crinte-dino hello, nempe Montano, Alcibiade er Theodota nouisprophéties er pr£ftigqs finam Euangelij dodrinam infidantibits,er communem Ecclefî£concor diarnfimmo cum detrimento turbantibus. Mirée-nim hominum mentesßfeinabant, cr erroribusim-3 plicabant, ßnatici ifti jfiritus. Gaüican£ itaque ecclefi£ uel fionte diledione quadä erga Afîanos fi-atres permoti,uel rogatfide qua tarnen certinihil nabis co fiat ) cenfiram ftam de idorum pfeudopropheta-rumdogmatibus adecclefias in Afîaer Phrygiafî-tas tranfmittunt, er quafi auxiliares copias contra ^ Euangelijcorruptores eis communicant: fîmul expo nentes, inquantis angudijs ob finamperficutionem Ecclc/i£ m Gallqsfint confiituta. vt autem ipfi legatio effie honefiior ae fi-uduofîor, non tantum omutasliterasad Afîanos mittere uifimfiit :fid ipfi quoque Ircnao fiafirunt, ut liter as per tamlongin-quum it er ipfimet dcßrret,er fîmul coràm mua noce afftidas er perturbatas ccclefîas confolaretur, in agnita ueritate confirmaret, er in hareticorum fig-mentis conßtandis drenuamoperamnauaret. Eortè er ipfilren£i{s promptior adeam profidionem e» rat,quia patrU uicem dolebat, dq; fippetias contra ingruentes corruptelas fèrre alacri animo gefiiebat. 1» hoc itinere Komam tranfit irenaus, Komanum^ ^ paftorem compellauit: firté ut cum ipfi quoque de prædigiatoribiis itlis,qui nebulas ueritati ojfundebat, ex orientales ecclcfîas affligebant, confirret^erad commune certamen eum excitaret. Habuit autem liter as,quibus Eleutherio, turn temporis ecclefîa Ro man£ paflori,aGallicanis ectlefijshonorificécom-mendacusfiit. Cum autem ad hidoriam inteUi-gendam aliquid habeat momenti, ex ueftigia antiqui-tatis contineat, non alienum ab hac narratione uide-turfia uerba qua Eufibius récitât libra quintofcapi-°te quarto,hac loco inferere.fint autem eiufmodi: Salutemtibi in omnibus ac fimper per Deumopta- U mus» |
|
»i? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CEN T. I mu^j pater TJeutherie. ïrenteum fratrem de cofortem noürum ddhortdti Çumm, «t bat dd te literds perfir-ret : ut himc,telldmenti Chrißiftudiofam^commendd tumhäbedd obfeerdmui, TE-tenimßgradum cuiquam tußieidm conßrre dtef-djßerereßirema^.utpote quad Eccleßlt;e prejbyter fit, qui à- hic esl, hoc in eo ßne (umprimii comnendafßemM. Hlt;fc uerbd ex epißold dllegdnturyquiehduddubiè proUxer fitit,çj'plurd corn prehendit : qua fi extdrent, prafinti dâioni nonmhil iucisddfirre poffient. ïüdomnidquaehdHenui geßd funt,uidenturprobdre, quèdfub Veroecclefiximni~ Zerium fufeeperit. Photino inperficutioneobcon fißionem Eudngeliae ueritdtii crudeliter interfiflo, Irenieui bdHenut in eddem ecclefid prefiyter, in lo' cum epifcopi fufficitur : ut P-ufebita libre quinto, cd-pite quinto narrat , erdt enim dodrina ey dlqs f^iri^ tud[dn£li donitctlebrii. Eccleßam dutem fudin fin-tera dodrind cy integritate uit^ ita erudiebdt, uteyquot; dmaretur ey ederetur dßie,ey db exterii quot^ Chri Hidnit ob fidem ey dodiriram exceUentem magnifie-retdef iß)iceretur. nbsp;nbsp;Incidit dutem ippua gubernd-tio mturbulentißimum Ecclefiie Üdtum. Nam pafi-fimudgdbdntur pedet uerlt;e do^rma, uarijpraßt-gidtorcf ey impoHorcs, qui fubpldufibUi j^ccie cuni~ culof mdoürindm Chrißimiriitechniidgere tenta-bant. N4W Vaientiniaiu in ipfam ufque Gattiant peruaferantjEhodanenfes muUeres fuis deUrijs ßfei-nantes, ut ipft ireMus refirt. nbsp;nbsp;Kic neceffe er at tantum uigileminhanc quafifiieculam GaUu uniuerfa pofitum, in excubijs eße, er à contagio peßUentißi-mo turn doürinam ipfam, twin animas fuarum euicu-larum amp;nbsp;uiemaru ferio uindicare. Quantum in hac parte labarum exhauferit, ßeile inteUigi poteti, Suo locofatis munito,ey doiirmatholhbus uel ßga~ tis,uel repreßis magna, ex parte,non alienum afuaßn ßionc exiüimautt, Ecclefid in peregrinis lodspr^f:r tim ab hteretids infeflata, curam gerere. nbsp;Eomam autem tune temporis undiq- confluentes haretici, forte celebritdte loei dttrafli, aut propter Ethnicifmum, cui erant adhuc Imperatores addiétffe ibifedern atq; applaufores ßeUius habere poffe rati, fineer urn Ecele fiteritum moUebantur corrumpere. Varias itaque contra ipfos epiSlolds,qute baud dubiè egregiam inge nijaewmen zy Spiritus fanili zelam declardrent,fi extarent,Komam ufque mißt : cuius rei teflis eü Eu» febius libro quinto, capitedecimonono. Qjei tarnen ifliturbatores ecclefid Romand extiterint, ex relatione Euf :bij perpicuum non efl. Hoeucro admi-rationedignum uidetur,quid intercaRomAnusepi-feepus egerit, aut qua uigilantia ßnHionentfuam ad-tninifirarit,quód Irenaus inde ex GaUia ufque tantum laboris fumere cogitur in ecclefia Romana à corrupte lis repurganda,çy m fana doârina conferuanda.Forte ofeitantia Romanorum uigUum hienotariuidetur: uel faltem ipfos agnouiffe probatur, quad Irenaus plu rimisegregijs ^iritiu fandi donis ipfos antecelluerit: neciudicarmt Romani minieri fua autoritate indi-gttum, fi paflor ex humiliori Ecclefia ,fuam ia refill lendisheretias etiam inipforum parochijs iuuaret. Alteram podea ewm ipfo Vidore, Romans ecclefia piflorefeu epifcopo, adionem aggreditur, 1(4 enim |
I. C A P. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1X9 Eufebius recitdre uidetur,ut priorem ditierfam ab hac adionefignificetßifße. Caufahacerat. Recrude-fcebat controuerfia de pafchatis die, qua prim quoq; motaßerat-.uerümhoctemporeinmanififlumßhiß ma erumpebat, er uelutipomum Contenttonis in medium proijciebatur, ut edfupra expofitum. Cum e--nim cater a ecclefiie, Orientales pracipuè, libertatem fuam er antiquarn confuetudinem obferuare decre-uijfent,er iugum in ceremoniaUb. detredarenf: Vi» o doriracundiaaccenfus,filmine excommunicationis ecclefias diffenticntes ftrit,ea^ rationecx quibufdam adiapherisfeumedijs rebus meraßcitneceffaria.Etfi autem paflores in Afia grauibus fcriptis docebantfle-feà confuetudine ab Apodolis accepta di feeder e non poße : tarnenparum eßiciebant.lrenaus itaq-eumCiS terisfratribus ecclefia GaÜicana, non putaruntfibi ociofis animis hoe tam trifle beliu in Ecclefia Chridi fredandu effe : fed, ut coniedare licet, habitafynodo communes liter as conficiunt,eas(p fubiedis chiro-o gr aphis ad Vidorem mittunt, bonafre addudi,fefi Videris impetum fr aduroser mitigaturos,commu-mq; tranquiUitati confulturos effe. Sententiam depa,-fchatedieOominico eelebrando probauerStquidem, quad ad fe attinerctifed ne alias ecclefias antique traditionis confuetudinë obferuantesalienaret,fy in-clenuntius tradaret ,multisfolidisq^ arguments ad-hortatifunt, Sed fragmenta quidam eins epidobe fu-pra in capite De Schifmatibus defcripfimus. Erate» reanóhuicpadorifolHm,fedpluribusditerasde con ^ tentions Pafchatis mifit,m quibusfcripfit, excommu-nicationem à Vidore promulgatam, effe irritam : ut fcribit Eufebiuslibroquinto, capiteuigefimofexto. Hon autem tantum potent frit in tradenda dodrina uiua uoce,fed monumenta etiam quadam cempofuit. Sunt autem hac: EpifiülaadEladum,deSchifmale, Epifiola ad Florinum,de lAonarchia, uddeeo quad Deus non fitßdormedorum. Eiber de ogdoade, propter Elaßwm feriptus, qui , Valentini erroredementatus ßerat. ldilibro adß-xitadiurationem feu obteßationem, quam Erafmus libris de harefibus pramifit. Epidola; uaria contra cos qui Romafincerum Et de fia: rit win corrumpebant. Hof ce omnes enumerat Eufebius lib.s.cap.19. C^uinq; libri contra hlt;erefes, hoc titulo (, ut refirt Eufebius ) inferipti : Ciumque hbri ès^f^'^v hm wa-T^mür rif ■/ixvctlayv/^ov yviiatutihoc efl,redargutio num er fubuerfionum ßlfo nominatie feientia. Eufe-I biuslib.f.cap,7. Epifiola feu cenfura ad Vidorem,nomine fratrti/m perGaüiam,de quaftione Pafchatis. Eufebiuslibro i,cap.uigcfimofexto. De fcientia liber, qui aduerfta gentes fcriptiK efl. Declaratie Apoflolictpradicationis, ad Hiartia-num fratrem fcripta. Elbellus lÄiacKs^cufi tüixfófuf/, feu uariaru didio num,in quo fententias ex fapientia Salomoniserf' pidola ad Hebrgos ufurpat.Ei^ebius libro quinto, ca , pite uigefimofeptimo. Et hofce quidempradidus tutor récitât, Kierony- |
ill
DE EPI SC. ET DO CT. VITIS,
12»
|
Hieronymus infuper accenfet librum.de Difcipld ^■pleriq^auteidilibri miuria temporis pericrunt: i«t fi habentur alicubi, 'mßtu et puluere à blattis tine iß- corroduntur. Soli qu'inq; libri contra barefis, ge-tfiumdurationis,utfleloquamür,habucrunt. C^uaau ^^m in libellis fuis l'mguaßt uf is,Gr£cd ne an Latina, i^n efl fleile iudicare. nbsp;nbsp;nbsp;Erafmus Roterodamus, in Freßtione quam Ireneo prepofuit, fentit,eum latinè fl^ßßjße,Gr£ci tarne fermonis fliffe peritiorë,eam^ ^^caufamcrebrisgrecifmis uti:ueluti,itoccri ß^xTiji to '^Xi,prol£di:sx‘”''^^^,fd ed habentes,pro ualen-f”- Rbenanus contra m Prolago libri Tertulliani qui contra yalentinianos infcribitur,putat eum Gras ^^ßripßjfe, quèd zr Hieronymus eü mter Grecos re ^lt;^nfeat. Hmeetiam efl, quidlocutio eins non rara ^bflurior zf 'mtricatior uideatur : quamuis ZT res'/ra ^ctdufmodi, que lumen orationisnon commode red lgt;unt. Libet autem iudicium,quod in prooemio libri quinticotraheercfesipfemet de fua oratione proflrt, fecitare ; Hon aut ,mquit, exquires à nobis,qui apud 20 deltas commoramur, zr in barbarum fermonem plc-funq;auocamur, orationis artem, quam non didici-wi« : neque uim confcriptoris,qua non ajßdauimus: ^que ornamentum uerborum,nequefuadclam ferma ^‘S,quam nefcimus : fidflmpliciter z^ uerè zy idioti-» ea qute tibi cum diledione fcripta funt, cum dile-^ioneperdpies. Heclremeus, nbsp;Exfcriptis porro, qgt;fili firma dodrina ufus ßtilßt,iudicari redius pof-fitßquidem ea omnia ad noftram ufque jetatem per-oenifjènt.lam uero,exquinq^ contra harteticos libris, t° tjquibufdamflagmtntis judicia tantum quidam col hipoffimt. Apodolicü ueritatem furnnis uiribus tueriatq; propagareduduit. ALaximè uero laborauit w ajfcrenda atq^ defindenda dodrina de Deo,qua dia bolus per haireticos obfilt;flare conabatur,non aUo fine ^Kim ut posiez ^ reliquos articulas co ßciltits eucr-isnt. DfI^iritu fanäo rarius loquitur, obediëntie iw Chrilii no^ram ejji iuHiciam coram Geo aperte lt;^^(uerat. Deufu ittriufq- partis eoenx Doininicæ da fi dtlßrit. Sed cum fuperius,qu£ ßerit de ßngulis ar-dtuhs ipßus fententia, diélum ßt,fuperuacaneum ui-deturhoe loco repetere. 40 ^Gpiniones interea incomodas feu Ripulas quaf-dim non exiguas eum habnijfe, ex fcriptis cemipo-^sH. Itaenmobfcurè zj-perplexe no rarouocabulo ^erbifeu rè K^y» utitur, ut uideatur no perßgt;icue m-*0quot; uerbuim ftb slant iale zr uerbum uocalefeu oris di ^inguere. Dehomincuideturfentire,quaßnonßt perf dus initio conditus:zr quad fententia deho-^nineßdendo ad imaginent Dei, Chrisam ßgrußea- so tit. Liberum arbitrium etiam id ffirituaUbus admits tit. ebri^um ait baptifatum quidem effe anno trige-fmo,docuiffe uero quadragefimo,zy pajftm effe quin lt;[Mgeßmo.Cumenim omnes faluaredebuerit,necef feßiffeeum omnes gradus £tatum confequi ; ZJquot; quia uenies.Simt enim aliéna ab hiflorijs ^uangelißarum, qui poli baptifmum Chrißi continuant dus billoriam texunt,zrtria pafehata deferibunt : non mtermiffuri reliqua,ß tôt interceßiffent. Tribuitur ïren^o ZT Chiliaflarum error, quad fenferit,corporale aliquod regnam mi'deannts m terrisßturum, antequam 'm re gnum ccelelle traducerentur Chrißiani,ßeut Hieronymus e^aUj reßrunt. Verîmhiec 'm ipßusfcriptis quæ nos habemuSttam expreffe cernere non licuit. iMgiArum agere debebat, ante eum annu nonpotuif-fi flri.iudæos etiam dicere,quinquagmta annos non^ lt;lugt;n babes : quibus uerbis fignifleatum fit, non pro- «i CKin d qumquagmta annis abeffe : deniq; feniores multos,non edpedrema laus Attali cutufdam Perga-l^fehecex loannc accepißclibro fecundo cap.34 et 60 meni ; qui ctßin dodorum munerenon recenfetur,ta lt;iaidrageßmo. Hf c 'm prima Centuria confitiata in men non indigna conflanti zr optimo dedore flciffc |
Denéque quomodo è rébus bumanis fublatus ßt, noneß mprobatißimis autoribus annotatum. Henricus de E.rphordia,Ado,aliiq; martyrologici,eum ad extremum fub Seuero, unà cum maxima fu£ Ecdeß^ multitudine, propter conßßionem Chriîli crudeliter mterßdum efßefcribunt. Curfus itaq; huius dodoris 'mtertantas perfecutionesfatis longusßdt. Sunt qui tredec'imo anno Klarci Antonini ad epifcopatum ue-^fP ußerant,circa annum Domini centeßmutn feptua geßmumfextum. Sub Comodo uero omnium maxime floruit. Contentionem de pafebate, ubi maxime eßer buit,Eufebius 'mChronicisin quartumannumSeueri ponit: hoc efl, annum Domini centeßmum nonageß-mumnonum,alij 'mqu'mtum Seueri reßrunt. buffet igitur 'm miniflerio,priefertim epifeopatu, circiter ui ginti tres annos.his ß adqciantur anni preßyterq,ßr tè ad trigmta annos poffent excurrere, R E G V L V S. Fait epifcopus Arelatenßs, ut odendit FafcicuÏM temporumpagmaquadrageßma. L V C I A N V S. Quein Faf:iculus temporü difcipulum Petri ßiße mdicat,qui apud Beluacenfes Euangeliu propagarit. PANCRATIVS. Qttemfolus Nicephoruslib.3. cap. 18habet: fed qiiis,o'ubi ßerit,non explicat : niß quad dodortbus îgnatio, Polycarpo, Papi£, z:rc.annumerat, zy Pétri fittffe difcipulum indicat. CARANNVS. Fuit difcipulus Pétri, dodor Carnotenßum. Sic e-nim Faf:iculus habet. T A v R i N v s. Fpifeopus ßit Fboracenßs.Martyrio ob iß fub Ha driano,zr Licinio prießdo.qu£ deeo Vincetitij Spe^ culumprolixiflmè narrat, ßb'ulofa uidetur : ut quid paralyticü in itinere,cu,ntad Licinium traheretur fa-nauerit-.fororemqßUiusceecanhfurdamzymutamre dituerit. Hts igitur qui deledatur, ex Speculopetat^ Iib.io.cap.i76,zy fequentibus aliquot. OAMGERrevS, Tauriniflaterßtit, epifcopus Cameracenßs:cum ante fldffet difcipulus Dionyfij. evoenivs. Fuit epifcopus Toleti,m Hijf anijs. BENIONVS. Polycarpi fidt difcipulus,ZT epifcopus apud caftrii Diuionenfe. in Gallias tandem mijflus, fit martyr. A T T A L V s. inter GaHia martyres prædantes z? firtißimos Il i eimt» |
|
îM nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C E N Ti 11. enm^iftorU qua de co feriptä e^ tcftätiir.Qucmad-niodum egregio eum omAnt titulo martyres Gattica-ni-fundamentum ey‘ba/imEccle/ia:ftt£ appellantes. In eadem uero epiftola etiam generofum uocant eins in Chriftiana profißione exercitiü. Jpfum uerè rurßus ingenti prlt;£como,perpetuum dicunt ueritatis Chrißi-ante teflem, ZX ajjertorem. R-eâè enim eum de fide et profißione ChrifiianAfenfiffe, uel hoc indicat, quod Alcibiadem carccris zr umculoru focium, propterea quod, cui prias afiueuerat uiiluieleilicioin pancey aqua fola,eunde etiam uinHu obferuare uideret,acri-ter reprehendit : ey ab ilia feu meriti alicuius feu cultus opinione,ad meUorem rationem conuertit,pccca-tum effe ajfirmAns,contemptu creaturaruDei offindi culialijs occafionemporngere. HißoriamEufebius refirt lib.s.cap. tertio. Qii£ uero Attali in confißio» nefiierit conHantia cy fortitudo, ex Hartyrum epi~ flola apparel. S A N C T V S. Sanäumdiaconumfidfjèviennenfemiepiftolami' * nißroru Ecclefi£ Eugdunenfis ey ViennenJis indicate pr£cipuam eiconHantiazy firtitudinis laudemtn-buens:utqui omnia omnium fibi iüata fupplieia ey cruciatus exceUenter cy gener ofe tulerit, adeo ut om nium tormentorum exquifittßimorum urn in eo expe rientesirriferit, • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ZACHARIAS. EpiUola Lugdunenfis cy Zachariarn prejbyte-rum uocat.Adon epifcopus,Zachariarn gloriojum fe-nemquendamiViennenfi epifcopatufiinilu/mtey fub ^^ Traiano martyrio perfiendium effe fenbit. Sed utrum is fit, an alius, incertum ell : cum hie inter martyres cenfeatur, qui fub läarco Antonino paßi funt. CAPVT XI. DE H AE R E T I C 1 S. SA TVRNINVS. fuit in Syria, Antiothi£ fcilicet ad nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Clemens Stro.lib.7,Prodicls inter eos numeral,qui |!j' Daphnen. Occafionë fuoru crroru,4anon funt ingreßi reda usa, neq; cos qui pr£cefferunt 1 quos fupra expofuimus, arripuit à nbsp;nbsp;(Apoftolosnimirum,zydoélores ApoftoUcos)fupe- J Menandro,cum quo communia mon anius Saturnilium uocat. ftrorum figmenta habuit: quemadmodum Irenaus in-dicatlib.i,cap.uigefimofc£undo. Bafilides Alexandrinus. eeßit: atq- inde in locos Alexandria uicinos,quos Epi so aut unde natus fit, à plerifq- ignorari Epiphanius fcri phanius récitât. Scripfiiffc eumplures libros, ex Cle- pfit:frma tarnen effe,fiiifje eu Ph£bonitë,Aegypti ma Socij fiierunt Saturninus zy Bafilides, ac condifd» pull fub ïijdriano,ut Theodoretus indicat. Sed Bafilides cupidilate zy furore errons fui quam longifiimè dißipandi,reliClo in Syria Saturnino,in Aegyptu con mente Alexandrina apparet : qui libro quarto Stromatum,citât librum eins uigefimum tertium Exegeti-eon,deiisqui in martyrio puniuntur. Mort uns tandem eA Alexüdr£ Adriano adhuc régnante, ut Hiero nymus teflaturinCatalogo:quo tempore Cochebas Cbriftianosafftixit. Ifidorus. |
A P. X I. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2X4 Stromatum, citatlibrumifidoridead natadnima-ex quo diilu recital,confiitans errorem maniacu Bafili-dis, de agmine diuerforum malorum ffiirituuminho' mine inhabitantium.M.eminit çy Morahum eins, in i-nitio libritertij Stromatum: qu£ ey Epiphaniuscitat lib.itomifccundi, harefi trigefima fecunda,ubi zy o-rationis cu.ufdam paranetica ifidori meminit. Carpocrates Alexandrinus. Epiphanius effirt,Carpocras.H£reticus fidt,magus to pariter zy firnicarius, ut Tertullianus inquit in Itbro de Anima. Parens autem fitit zy autor Gnoßieorum: quoruh£refin tetra zymofirofam codiditex Simone mdgo,Ulenädro,Saturnino,Bifilid€,li!colaoetVa lent mo,ut Epiphanius indicat. Eufebius ex irenao refirt,eum co£taneum fitiffe Saturnino zy B.tfLd£, itb. .^,cap. s.Sicut zy Epiphanius ait, uno zy eodem tempore fubito quafifungos i terra prorupiffe, Vdlenti-num, Bafihdem, Saturninum,Colarbafum,Ptolegt;i m£um zy Carpocratem. ° nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epiphanes, Dr eo Clemens initio tertij Strom.h£c retulit : E-piphanes,cuius etiam fcripta firuntur, filius erat Car pocratis,zy matris Alexandra nomine : expatre qui dein Alexandrinus, ex matreuero Cephaleneus. uixit aut folum feptedecim annis,zy Sam£(qu£ eft urbs Ce phaleni£) utdeus eft honoredfiè{ius:quo in loco tem plum ex ingentib. lapidibus,altaria,delubra,muf£um ei £difi,cdtu cUzy confecratu. Et cu e^ noua lima,co uenientes Cephalenei natale in Deos relatione Epipha nifacrificant,ltbantq;zyconuiuantur,cyhymnosta' nunt.A ' patre aut didicit zy orbe difciplma u zy Pla tonis phtlofophiä.ninc Epiphanius excellentiâ ei tribuit eruditionis in omnib.difciplinis, acpr£cipuè pla tonica. Librum fcripfit de iuUtcia, in quo haitc lufti-ci£ definitionem pofuitilu^icia Dei dt, quadam cum £qualitdte communio.Cïitam definitionem, ut zy tO' turn eins librum,Clemens réfutât. Hareti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Prodicus. rarepotuerut fapientia.Sedbene cum eis adumfuif-fet,ait, ftfeire potuiffent ea qu£priusfiterttttradita. idem de eins harefi zy hocßiffe teflatur, quodeea-fuerit no effe orandu:idq; À philofophisacceperit,qui fint didi Cyrenaici.Seüatores eius,perinde ut Carpo cratiSjfefilfo nomine dixerunt Gnodicos. Valentinus. Philaßrius hune Pythagoricu uocat: cuius patriâ. ritimum.in Alexâdria uero Gr£coru literis inftitutu. quamobrem zy ad imitationë Hefiodi, qui in Theogo nia fua triginta deas adducat, ipfe quoq; triginta fin-xerit deos ac calos.Quam h£refin zy nagas canoras, ut Clemens uocat,qua occafionë confinxeritfupri ex TertuUiano retulimus. Scholam eum habuiffe, Clemens indicat lib.4. Strom, infecundo uero Strom.citat f ilium zy condifcipulum Bafilidisfuiffe ifidorum, nonnuüa ex quada etui epiftola.Mcmmt zy eiufdem Clemens in fexto Stromatum ait : ubt expofitiones e-(o Homili£,infcript£de Amicis,lib.6. Strom.Etaliarum jus citat in prophetam Parchor, Libro fecundo uero quarundam HomiUdrum, libro fecundo zy 4 Strom. Kotaam |
|
«J de HAERETICIS. E^omamewrnueniffefubliigynOfinualuilßeautemtem contraeumferipferit. Q^jnquam ex narrations Epi poribus Antonini Pif ,(3“ ad Anicetum ufq; ibidem phanij,E.omaeum primum adCerdonishareßnani' permanfiffe, Eufebius refirtlib ..^xap. undecimo,ex ........ Irenao.Theodoretus uero (y Sabellicus,ortam Valen ^inifedam Koma fub tempora Antonini Pij,fub Te-leffgt;boro,fcribunt, COLLEGIVM VA-lentini. M A R C V S. J^Vm coataneu fitiffe Valentino,(yfocium, ex Ter- 16 tulHano apparet : qui hune Marcum cum fequenti bus,Secüdo, PtolemaOyUeracleone (y alijs quibufdä, eollegium Valentini dixit.Flagitiofißimum (y turpif-ßmu eum fitiffe,muliebris pudidtiaper incantationes sxpugnatorem,fupra ex Irenao adduximus: qui Mar sumperitißimum magicarum impofturarum (y dece pUoniim fitiffe fcripfjt,lib.t.cap.8. Secundus. Valentini,ut iam diximus,fedatorfi{it,omnia fe-eundum Valentinum fentiens : nifiquad appeUationi* bus magis fonoris (S'plefiioribus auditoyes decepit,ut Epiphanius ait. Ptolemæus. Huius epiftolam de fua harefilongam, blandam, V uenenis fcatentem,ad Flora quanda fèmindm,Epi' phanius habet: qui fedatoré eum fitiffe Valentiniano-fumyes- Secundo ac Epiphani fuceeßiffe indieat,in ha fep contra Ptolemaitas,ltbro primo Tomifecundi. Colarbafus. liariter uixerat, condituerit,fupra à nobis expofitum Hunc natum ex Marei pradigifs ,(^ Ptolemao, ’° ed. Komam primum uenerat ex Syria, quam ei patri Epiphanius ait. Heraeleon. Suceeßit Colarbafo. Eumfedatorem ßiffcfchola ^alentini,ineaq;pradpuum habuiffe locum (yau-^oritatem,ac multa feripfiffe, Clemensprodidit Stro^ natum libro quarto, Cerdon. Exortusedin Syria,ex qua Komam uenit eodem lt;1^0 Valentinus tempore,fub Antonino feiheet Pio (y Higano epifeopo : quemadmodum Irenaus indicate Pbbro 3.cap. quarto,atque ex Eufebij libro 4.cap, io eft. Uarefin uero earn maxime ffarfit Antiochia ad tyncondat. Varioeum (y fubdolo fieffie ingenio F3aphnen,inparlibus Cilicia,(yinPifidia,utEpipha preditum,hoc arguit,quèd alias errores fuos latenter nbsp;nbsp;nius fcribit. Eufebius libro 4, cap. uigefimonono, or Ifargere conatus ep, alias nihil ueritus publiée pro-Pffus efi. Interdum uero afiatribus reprehenfus, ad iedefiamredijt,poenitentidmfimulans. Quee lubri' suai cum dfi-atribus tandem ammaduerfa effet, ab Ec slep£ coinmunione rcpulfus eft.llac Irenaus. Mardon. Eum ex Synope, qua urbs efi in Ponto Galatia fd ^l^et,iuxtd P[olemau,aut Paphlagonia füiffie,Epipba ^ùuprodidit. Mardonem Irenaus libro tertiocapite 4,ßcceßifJe fcribit Cerdoni, (y inualuiffe fub Anice-^°-ut qui nonKomaprimum, quo podCerdonem ^enit, hareticus effe coeperit,fed in alijs lods porten-^^ fua diu antè feminarit. Philajlrius enim, Ephefi eü fi^ffe fcribit, uiuo adhucïoanneapodolo:à quoui-^us,atq3 indepulfus Komam confugerit.Et ïujiinu in ^contraMarcionem feripfi^c, Eufebius teftatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Sichabet Theodoretus,Epiphanius,(yalij.Gra- ldgt;ro quarto,capite undecimo,uirum iüum,Marcionë éamp; cum uero exemplar Eufebij legit arttSfür,quod inters ßi cet, in uita ei notum fitiffe quo tempore libres fuos nbsp;nbsp;près reddidit Syuerus, Damafeenus eum Seucrum Il î Di((- |
110 mum applicdffe contât,cum eà jeceßißct,excommu--niedtta d p(itre,epi[copo eximiè pio (s' hone^o, ob Cuprum uirgini illdtum,pcutfuprd expofuimin. Lucaniis. Epiphanius,Eudanus habet: difdpulus fitit Mar-donis, autore Tertuüiarto in libro de Prafmptione hareticorum. Blaftus. Florinus. Hor focios fitiffe Koma,unius (y dufdem erroriSf acmultosex Ecclefiafeduxißc, Eufebius refêrtltbro quinto, capite dedmoquinto. Florinum autem quen^ damfitiße ait,àprefbyterio Ecclefiareiedum : qua illiforfanharefeos occafio, quemadmodum alijsaU-quot,extitit. Apelles. Difdpulus fitit Marcioms, fed quimagifirü fuum lt;erraßedixerit.unum enim tantum prindpium eßedi-^° xit, cum duo Mardon pofuijjet. Hæc 'Epiphanitts. Theodoretus ait, ßiße d libruin àfe copoßtum,quem Ehilumcnes prophetiam appeUdre confiteuißet. PotituSjPrtepon,Python,fios très ddijdt ad difd-pulos et fedatores Mardonis, Theodoretus libro pri mo Hicreticorum frbularum, Tacianus. Hic quisßterityOr quam h^reßn pod mortem tu-dini,quo cum in fide cy proßßione Chrifliana fimi* diK füiße Clemens feribit libroj Stromatum, Pofta-^ bitum uero tuflini, Kemd in partes Orientis fieeßit, (S' fibolam fuam ( ut Epiphanius indieat) primum in MefopotdiniaaperuitjCircd duodedmum annum An^ tomni Pij.li£refin infiituit conjardnatam (S' emendi catam a multis, ut Theodoretus dit. Aconu enim,quds finxit,produ£liones a Valentino,ficut de fihola Valen tiniprodijße eum Clemens inquit ; a Saturnino dutem (S' Mardone,hoc ipfum quad ànuptijs abhorrere,^;quot; 0 ab animantibus (s uini ufu dbdinere iußic,mutudtus Hieronymus,mfinita aiunt ab eo fcripta effie uolumi-na:ex quibus librum cotra Gentes, quem cum Chriftia nus adhuc eßet,edidit,optimum (S utiUßimum Eufe~ bius uocat. Cornpofuit (y Euangdium unum ex quatuor,quod Diateßaron inferipfit, amputatisgenealo-gijs,ut Theodoretusait, çr alifi quacunq^ oftendunt ^° Cbridumfecundum carnemexDauide natum. C^uo noneosfolum qui fua:ßeruntfecl£,ufcs Theodoretus feribit : fed cos etiam qui ApofloUcam dodrinam pro fifii fint,eompofitionis fctlicet fi-audemperfimpli-citatem non animdduertcntcs,fedco tanquam libro compendiofo utentcs. Clemens m tertio Stromatu, etiam alium dus librum citât, quern inferiptumfidfße ait, licperfidionefecundum Saluatorem. Seuerus. |
CENT. U. CAP. XL
|
Diofcorum uocat.Eius b£refin Eufebius libro quinto capite decimotertio unam fit iffie ex illis ait, qu£ in fen tentia Marcionis primum confentientes, podremo in diuerfas zy concordantes fciߣfiunt. Epiphanius fieri' pfit, eum fecutuefJejZyfucceflijfè ApeÜi. Alphonfius ueró,Tatiani errorem fcripfit,de Adami zy Heu£ da mnatione propter primam inobedientiam, à nemine deinceps effe fufeitatwm, praterquam à Seuero eius difcipulo. Bardefanes. Bardefanem,Epiphanius Bardefianum uocat.Eum alij inter dodores,alij inter h£reticos colloeant.Augu dinus Epiphanium fecutus, dicit eum primum fuif-fe catholicum, rede de Ecclcfi£ dodrina f entientem: fed po flea ad Valentini errores deficiffe,eosq;errore proprio de fàto auxiffie. Contra autem Eufebius cen-fet,qui ilium primum in Valentini fchola nutritu fcribit. Poflea uerô, cum magiftri errorcs animaduertifi fet,ad ucrdm fidci 0- doóirinlt;e régulant redijfie,atta mennonomnes errores pcnitiKreliquiffe. Scripfiffe to uerô cum ait contra lAarcioneiniey alios aliquot hie-reticos,ac multa edidijje lingua Syriaca ( fuit enirn ex Mesopotamia ) feripta, qua: difeipuli dut in Grec» cumfermonem conuerterint.lî£c autem de dut erroa ril?ut £piphaniutprodidit : Multaprincipia emifiio' nes^i ac produdiones narrauit, ref urredionem uerô mortuorum abnegauit. Cum tarnen librum de fito BardefanisEufebiiit ^Hieronymui dcnutlo errors notent :çy Epipbaniut feribat, eum contra Abidam quendam aflronomum multa contra fittum difjeruifje er coUegiße. Ait O' TheodorettK,f e in Eardeßanii li bros incidilje^quos contra fittumficripfiffet, Montanus. Montanas in Phrygia natas e^, ubi ad fidem Chri ^ianam uix conuerfias ,in bare fin nouam zy blaffibe-tnaindclapfuseft.Euficbiuscum narrationi de rebus fub Commodo infierit : Epiphanias uerô, circa annum dedmumnonum Antonini Pijeiusinitium eoüoeat. 'Hatreticas fuit, fit qutfiquam alias,totus ex im pudenda, fraude, uerfutia zy artibus imponendi caUidißimis co pofitus : quemadmodum fiatis declarant ea queefuprà ex ApoUinari or ApoUonio, de Montani moribus zy dodrina retulimus. tnitium fu£ dodrin£ cum in par uo primum ZJ ignobili Phrygi£ uico ficijfiet, podea (ut erroris eß uelocitas) quam latifiimè earn extendit. Cappadodam enim uniuerfam,ut Epiphanias inquit, zy Galadam occupauit. Prifcilla. Maximilla. Soci£fiterunt, zy infian£ uates Montani : quas à maritis fuis, ut Apolloniusfcribit, abflradas,acfjbi 5° adiundas,£xfic inffiratas dixit, zy uates faas appeUa utt : quo uidelicet fitcilius uterq; fiexus tn errorem ca-peretur. Suffendio eas ( quod fèrtaffe, cum multa tarnen pradicerent, ipfi£ fibt uaticinari non potue-runtyperijffe,utzy Montanum ipfum, Apollinaris fcripfit.Eufiebius lib. f.cap.16. Theodotus. liane Apollinaris primum propheti£ Montanipro curatoremnominat-.quicó amenti£ aliquando pro- ccfjerit,utfibiperfuaderet,in coelosfe exaltari er afi eo^iofos profiterëtur,tarnen diuerfa inter fcfénfiffe,zy fumi: atqlt; itain auras fublatus, gr aai lapfu pefiimè contrariafcripfiffie,commémorât. inter ie rit. |
Themifon. Alexander. ÎO Annumcrat hos cottegio Montanifiarum,ApoUo-nij narratio apud Eufiebium libro quinto,capite dcci' moadauo. AcThemifionem quidem indicat ,confifi' forem fiegloriatum efje,fed falfio : ideo quod ad uincu' la damnatus, multa fie pecunia inde redemerit :acpo* dea, quafi martyr gloriabundus, ad exemplum Apo-doli, epidolam quandam catholicam compofucrit, quaexhortatus fit uerius credentes quim ipfie,utfiea to cum pro nouis dogmatis decertarent, zyEiominum Apodolos ac Ecclefiam blaffihemijs afficerct. nbsp;nbsp;Eo-dem modo zy Alexandrum quendam defeda Montani,coafifiorem zy martyrem fie mentitum, idemfieri-pfit:ac indicat,in deiicijs eum fiiiße apud Maximilla: fed martyr ij frlfiam exidimationem indefibi compa-rafifie, quod latrocinij reusac damnatus, fieproptey nomenChridiin uit£periculum uenire finxerit:zy beneficio fiatrum, pro fe intercedentium , abfiolu-tum eße, Theodotus coriarius. Diuerfium eum à Theoddto Montanico, ditferfia fi cith£rcfis:quicum in perfiecutione Chriflumabne-gaßet, contumeliàpropter hoc crimen in patria, quit ei Byzantium fuit, non fi;rens,B.omä profidus, Chri-dum purum aufius ed dicere hominem : exiflimans, bac blaffibemialapfius fui infitmiamfieexcufiarepoße, finon iyeum,fied hominem fie abnegaße,obijcientibus idfibi reffondififiet ; ufiurpäs ad hancfriuolam impij et blaffhemi dogmatis defènfionem dida Scriptur£, Ut Epiphanius annotauit, qu£ de Chriflo uthominefiolo loquerentur. qualiafunt: Qu, ar it is mcoceddere ho mincm,qui ueritatein dixi uobis:item,Prophetam ex' citabit Dominus exfratribus ueflris,ficut me. Et quod liieremias de Chriflo dixit : Homo cd,quis co, gnoficet ipfum t item Paulus : Mediator Dei zy homi num,homo Chridus, zyc. Hanch£refin cum Borna prias inaudità ff ärgere ecepiffet, autoritate Vidoris epifeopiab Ecclefia reiedus efl: ut Eufebiusfcripfit libro quinto,capite uigefimoodauo. 40 Artemon. Artemon,quizy Artemas,inPbrygia,perinde ut Montanum,h£refin faam ßarfiße, Eiieephorus ferd pfit libro quinto, capite uigefim o. Ex narratione au tem hidoria Eufiebij apparet,cum aliquantopodEhe dotum fiiiße : quia patrem cum zyprindpem The0' dotum dicit dus impietatis, qua diuinitatem Chriflo detraxit zy ipfie zy Artemon. item quódinuentorem Tbeodotum dus blaffihemi£,ibidem nuncupat Eufieb. lib.s cap.28. Eiieephorus tamen,Theodotum Artemo nis fiuceeßorem uocat,lib.4.cap.ti. AfcIepiodotus,Theodotus menla« rius, Hermophilus, amp; ApoIIonides. D ifdpulosfuifje Theodoti coriarif, Afidepiodo' turn quendam, zy Tbeodotum menfarium, Eufebita liby.cap. uigefimoodauo indicat. Ç^uibus Hicepho' rus lib. a-cap. uigefimoprim o,Hermophilum addiW Apollomdcm : eos^ omnes, cum fe dufdem fieda fiti Sym- |
H A R T Y R IB V 5/1
ije
|
*ty nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E Symmachus amp;nbsp;Theodotion,in^ terpretes. ao Ex Epiphanij libro dePonderibusermenfuris een ßd ,Symmachiim fub M.arco Antonino Vero fitifie: Tbeodotionem ueró, circa imtiu imperij C^inti Có-^odi agnitum efie. Et quanquam intricatus ed, quod item Imperatores numerat Adrianum, Antoninum, 'Verum,Commodum utrumque,PertinAcem er Seue-fitm,podeum fiatim fubneditiHuius temporis Sym-^dchus quidam, ere. tarnen in eo fi rurfits déclarai, l^odTheodotionem Symmacho podponit:erfub eo Eommodo,qui M.arcum Antoninu fecutus ed, uixifie ^i^indicat.De Symmacho uero dicit,Samaritam eum ftinihm fuifie,er inter fiapientes Samaritanoshabitu. fiatum autem ambitione er cupiditate primatus ,fid farui À fia gente fiadum, defecifie ad ludaos, fadum ft'ofilytum,circumcifim efie,atq; ita odio ju£ gentis trftudio peruertendi mterpretationem apud Samari i‘Ureceptâ,nouam condidifie.Hoc autem cr de Sym-nieho Eufibius firipftt lib. 6, cap.ty: Sciendum ( in-Ï«it) eft,ex interpretibus Symmachu fitifie Ebionau. Etpaulo pad : Cömentarij Symmachi etiamnivm ex-*0M, in quibus contra euangeliu Matthtei inuehendo, ^idam bxrefin confirmare uidetur. Qjialcm er Tbeodotionem Ephefium fitifie,unacumAquila,de 5«o fiprddidued,Eufib. ltb.s,cap.8firibit. Qjtem ßeutus Hieronymus in prafittione in librum lob, hæ-^^iicosiudaiziitntcs uocat Aquilam, SymmAchum zy ’^beodotionem^qui multa myderia SAluAtom fubde-^‘^interpretationecelarint. Legern cnim ludaicomo- 30 '^^feruAndameße,Bbionlt;eicontendebant.ln Commen (w/î etiAmipjis in lob ait, Tbeodotionem fenfire, ^^fijiuni merum finjfe hominem, quamobrem cr in ^reticorum catalogum Augufiimes eivm retulit. At' ^'^nen in comentarijs m Danielem,capite quarto: Da ^^eiK mterpretationem à Theodotionefidam proba-’'^Ait,utqu£cum Bbr£0 congruat magn quàm Se^ f^Mginta inter pretum. Nauelerus generationef;xta, ^^0 uigefimoquarto, Tatiani cum fit fie diftipulum ^^'lieat,antequamin harefinTatianusincidcritiquod ■^°tocap.t.teftatur)commentarium quendam compo-^ in Supplemento ae SabeUico legitur, er Platina Aureliano Elauo, Clemetis Domitianifratris filio, nu bere noïlet,putans fibt Chridiana: cum gentili uiro no bene conuenturum:in Pontiarn infidam pro conftßio-ne nominis Chriftiani deportata, longum ibi martyrium ( tede Hieronymo, tomi primifiagina odaua) , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;duxit:crtandéàLuxurio,fi-atreAurcliani,fibTraia ”^Synopit£, infinfis er ipfeiüius harefi, er ad lu= 60 no,cum facrificare idolis noüet,una cum fuis fimulKi dcclin.ïs, ac wcimciftis, cr Htbratorum Un nbsp;nbsp;in urbe Tamcinafin eubiculo cremata ed. '” Qpiufuum ponttficium tranfiripfit : hoc addens in “‘U Soteris,derifum ejfieà Theodotione Apeüein h£-’^flicim, quad Deum, quem coleret,ignoraret. ïalfo lt;€1» id Theodotioni tribui, teSlimoniolUud efi, i^èd^ufibim libro quinto, capitedecimotertio hoc 'f^iem deApeUe Bhodonein Aßaticum firipfiffe com ^(ncrat,qui cum unum principium affirmaret^cf in ^^ffogeirctur,qua'nam rationeunumprincipium fe ^‘^beat : fißeire negauit ,nifi quad ita fibi uideretur. t° ^“itenon Apelles de hccrefilAarcionis : cuius fidatO' ''^^nnHquando Tbeodotionem fin fie, Epiphanius in paulo ante memorato admonet. Vndefieripo-^^‘b ut pro Khodone Afiano, qui de ApeUe hoepro' ^mt, ledüfit Theodotion Afianus. Epipbanij uerba ^^l^beodotione^dfiribimus : Circa ficundi Commo-^^’^fgnum, qui regnauit pod priedidum CommO' ““*’! Eucium Aurehum annos tredecim, Theodotion Î^rfum fonticui ex feHAtoribus ^/Hrcionii harefiar guam ipfirumq^elementa edoHiif, prîuatîmetiàipfte mterpretationem edidit, er pieraq; confionantercum Septuagintaduobus edidit. Habebat enim bic pluris ma exercitia ex confuetudine Septuaginta duorum,erC' |
DE MARTYRIBVS. ^y_.E M.irtyribiis eyEpifcopis , qui non ore tantum, fed etiam fanguine fio Jgj ueritatem Euangelij profit er tefta ti funt^didÜ cß m juo loco. Qjim ue-^^^^-^ rô non tintum minidriBcdeltæ ,Çelt;i etiam alij Chrifliani martyrio.ajfidi funt, cr confifi fi ones ediderunt : ideo nec ij filentio prorf'ts pretere' undiuidentur.ln tam crebris autem,cr tamlatègrafi fantibus perficutorumfiiroribus, hoc ficulo infini-ta martÿrum extitit multitudo : cr licet non omnium nomina ey hiftori£ fint Uteris mandatai tarnen fi co-rum tantum hifi or he, qui in Alartyrologijs tam narijs er multiplicibus annotati fint,deberent refir-ri, prolixam parèrent narrationem- Nos igitur bre-uitati ftudentes, tantum aliquorum,eorum'queinfi-gniorum commemorabimus hidorias, quafidei, con-ftanti£,confifiioms ©■ tolerantie exempUs ledorem adificare queant. fi.es autem digna ed graui querela, quad confißionc er corona martyrij aUoquinfce-lices martyres, in hoc tarnen infioeUdtatis malum pie-riq- inciderunt,ut fuarum hiftoriarumficriptores adi-pifierentur nugaces fiibulatores ,qui omnia inmirdcu la artifiaofi commutare ftudentes,ea que martyrum fintprecipua,ncmpc fidem, conftfionem cr patien-tiam, utplurimiim ncglexerunheorumq; hiftoriaspla nej'afiedAS cr ridiculasficerunt. DE MARTYRIBVS SVB Traiano. p vfibiMfiub Traiano non deferibit plurium mar» ^^tyria, quàmSimeonU, Cleophtecy Ignatij.quod eô fit,quia ( ut lib.4.cap. decimoqumto,çy libre quin fuit de Antiquis martyribus,m quo non tantum hifto-riam,fid etiam dodrinâ eorim expofiit. Id uerô Eu» fibijopusde Antiquis martyribus,fi extaret hodie, autfi martyrologiorum confiriptores ex eo hidorias martyrum antiquorum bona fide,finceroqi iudicio fumpfifient, cr non fias fibulas er nugacia miracula mterferuifient,multas praelaras martyrum conftßio neshaberemus, D o M I C I L L A. Domicilia, neptis Domitiani Claris ex forore, 4 Nerco er Achilleo eunuchis er cuftodibus fsis,qui Pe tri difcipuU fill fie perhibentur,perduda ed ad fidem: cr à Clemente preftgt;ytero haptizata dicitur. QÿfM» o, vin- |
|
»O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C 5 N T. 11. C aVIMClVe VIRGINES. TrdÎMiK Antiochi£ qurney uirgines, fidem pal^t profitentes,combußit: ^ oßtbuf earü m cinerem rca dadiitieriqi commifîis.ihcnd qutedam, o' dUd uaß/i bricari curduit : er in uf tm publici laudcri, quod ip-ff mignificentißime extruxcrdt,cy ad pubUeds quaß peendi, or teternd fu£ crudditdtis monumentd deRi~ ndHit-Verum enimueró,quicunq; eo ingrediebdntur, qudmprimü cdlidd feperfundebdnt dqud, caUgine zT uertigine cerrepti, cum impetu excurrebdnt ç^ pro- t cidebdnt. Cdufduero eiiantdUcognitd, Trdidnns^ut dlid udfdexierepuropdrdrentur,mdnddbdt:^ prlord iUd inßrndcibi» coßdtd, 'm qum^ßdtudi trdnsßr Wdri, CMq; uirginu combuüdrü ßmid Cir habitu pro bdlneocoUocdri curdbdt. üicepborutlibro tertio,cd pite uigeßmotertio. BeddiCr dlij fequentes Chronogrdpbi,inter mdrty resfub Trdidno recenfent Q]iirinu,eiMq; filidin Bd-biitdm, Sulpitium o^ Senulidnum , Serdphidm uir-ginë,0- Nercd ey AchtUed eunuebos Domidüce. item * E.uphrofyndm,ey‘ Theodordin,^uthicen. Cum aut ein hiHoriieeorum nugii crßbulKßmilioresßntqudm uero ,nolumui edd bic commemordre, rémittentes le-dorem ddfuos autoree. SVB ADRIANO. EVSTACHIVS. ProUxd amp;nbsp;ßpidd deE.ußiichiopdßm injgldrty' rologijs recitdtur ßbuld.qmmodo fabTrauno^cum tribunuf militum eßetyconuerfus ßt,cii,m uxore Theo pißd, er duobus filijs Agdpito er Tbeopißo :erpO' 31 ücd mirdbilem ßrtun£Cdfum expertus, amiferit onta nid fud bond, uxorem er liberos : er bubulcm ßdus, er tdndem db imperdtorerequifittisfudin uxorem er liberos dgnouerit. Nosijs omißis, tantum de ntdrty-rio eins pdued reßremiK. Af Trdidno contra barbdros cum exercitu miffus, uidoriaddeptused, Tium dutem R.onidm reuertitur, occurritei Adridnuf,qui mortuo Trdianofuccefßerat: cumq; 'm urbem deducit. Venitur ad templum ApoUi-nis. Adrianus,ut moris erdt,tcmplum ingrcditur,fdcri 41 ßeatunts dijsfuiSypro mâts barbaris.'Eußdehius uero ßdtuens fe non paffe bond cöfcientiafacrificijs diemo ttiorum mtereßc,ßris conßflit. imperator id dgre ß renSyperaâis fuis fderißeijs ad feeum accerßt,er gra. uiter cum eo expofiulat, quod difs non faenßeauerit pro uiüorid, er alijs beneficijs ßbi codât is. life uero baud fudm ßdem dißimulans,dit:Ego fupplico Chrißo Domino meo, eiq- preces er gratiarum aâionem pro beneficijs ofßro:alium uero Deurn neq;fcio,ncq; colo. Adrianus ubi cognofcit eum Chriftianum effedußit sa turn cingula militaripriuari:cr ßdo indicia, und eu uxore er liberis fuis damnauit. Obieâi autemfunt leo ni : â quo cum non dilacerdrentur,'m æreit tauru can-ieäi funtjaudantes er muocantes Deu, ab igne cona fumpti,infinu Abrahte emigrarunt.^icephorus libra tertiB,cap.uigeßmonono:er Petrus de Jsiatalibus,Vin centius Chron.lienric.de Erphordia,er aUj.ldq^ qum to Adriani anno fidum effe,paßim annotatur. Parra,quad Vincentius exgekis earn refirt, quad Deum orarintyUtomnesfui memores er ipforum fuffragium sc implorantes à periculis erpeccatis lib(rarct,idc^ w- |
A P. XII. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»?* ce diuina eispromiffum effeia ueritate omnino alienii eß. tJeqsenim Deus fuubonoré unit dare alteri,nec^ faniti martyres talia poßulare a Deo aufi ßißent, S A P P H I R A. Sapphird Antiochend uirgo,Romam uenit,er Sd' binam quot;Valentini uiduam,cuiusfimula firte fiat,ad fidem conuertit. earn ob caufam accufata, ad pnefidem Benllum nomine adduHa eß. ubi cum facrificare dijs iuberetur,conßdnter fuam ediditconßßione,fe Chri-3 ftiandm effie: Deume^ omnipotentem,qui omnia ficit, eolere. Deos gentium non effie uerosDeosfieddamo-nia.Prlt;efes,ob earn cbßßionem,uirginemeapitetrun-cari curauit.Paâumfeptimo Adriani anno. Plurd qui dem narrant Petrus de'adtdlibtts,erVincentius:qttid fit ad fluprum duobus iuuenibus tradita, er miraldia ter ferudtd,extinâis ittis impudicisadolefcentibus-.er quad eofdem coram tribunali oratione fua refufcita-rit,er poßea lampadibus fine Itefione ufiafit. Verum ea infertitia magis quam uera uidentur, gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S A B I N A. Sabina filia Uerodis metaUarij, uxor quot;Valentini Pd tricij B.omani,poü mortem maritia Seraphia conuer fa,fub Adriano quoq^fuo fanguineChriftum eß pre-fiffia. Occafionem martyrij exgeßts eins narrat quot;Vm-centiuseam futffie, quodreliqutds uirgims Seraphia coUcgerit,er exmcrecelebratisexequijs'inmonumé to ornato repofuerit, er eleemofynas difiribuerit, t-grotoserinearceratos Chriflianosuifitarit. Hicc poßeriora firtèuera effie poffiunt:fed iUdprio » fd quornodo uera dicétur, cumhoe totumfeculum de exequiarum celebrationc er reliquiarum euflodia in Chriftiana religione omnino nihil fciat: cA etbmeoru fiterint ceremonie,exequias ßcere,er lußa peragere. Cum autdelata effet apud Help id lüpritfifiludn prie-torium adduâa, Chrifti er fua fidci cößßioneedere non cß ueritd. Hama praß dia 'mterrogata, cur obli ta fui, cum quot;Valentini uxorßtffet ,fed cultu deorum, quos Imperatcres honorarent,auerterit, er Chrifitd-norum reUgionem amplexafitireffondebdt: Egogrd gt;nbsp;tias ago Domino lef u Chrifto,qui mepeccatricem,per fimulam fuam Serdpidm,demultisfordibuserpote-fiate demoniorum liberare dignatuseß, utnonam-pUus errarem,ficut uideo uos errdre,adordndo demo nes:cum quibus nificonuerfifieritis, uos er imperd-tores ueßri in igncmlt;eternum conießi puniemini.Plel pidiits uera bis ad iram commotus, pronunciduitfen-tentiam in hunc modumiSabinam Dijs inobedientem, Dominos quo^ er Augußos blaffhemantem-gladio percuti decreuimus, atq- omnes dus ßcultdtes in erd dum publicum confirri. Eamfententiam ßatim fubft cutum eßfuppUcium,quod iUd beta ejeum inuocatio-ne nomims diuinifußmuit. IVSTVS ET PASTOR. Duo fiatres erdnt luflus er Paflqr, er in oppido Compluto Hiffidnite fcholdm fiequentabant. cum au-tem domi d parentib.fuis de uera religionc,er de ido-lorum uanitate inßituti effent ,infchola uerö gentium idola commendari audirent, ceperunt fefe firte magißris fuis opponere, er idola ffernerc. Earn ob caufamadprafidemfuntdelati. Isnepuerorumexem plo alij grandiores natu ad martyrium incitarentur, cenfuit |
|
DE «AERETICIS. tenjuit eos uerberibus clt;t[lîgdndos (^ dimittendos ef~ ff- Verum cum ijfemutuèdd conftdntiam cohorta-fsntur,iucj- itaprorfus infanabilcsappurerent, À edr-gt;dficibus extra urbem duili,iujfu prafidis Dacuni cd fd(truncatifunt,dnno Adriani decimo. G'tuUia pallor, [eu doélor in urbe Tiburtind, t'JmplnresdeChriffianareligione docuiffetcum Ce-ftili, Amantio er Primitiuo,iuffu Adriani igneexu-ßss ed. Conjlantiam er confißionem mariti uxor. to deinceps futurum, ut cum eo uiro codem uteretur cu-^ymphorofa imitata, cum feptem filijs,Crefccnte,lu-liano,iiemefio,Primitiuo,ïuftino, Stattco,er Puge-^io,anno fequenti martyrium diner fis fupplicijs ficit. ßfaemmmater infiuuiumpracipitata,filij uerópaa b^ affxhibiq; necatifunt, undccimo Adriani anno. SOPHIA. ^t- Adrianus hac aceufatione motus, Sophiam cumfi- in[lituit,Chridianâ earn effe diccns.Lt ilia quidé libel biibus acccrfit:er fingulas feparatim, primum pi- 30 lum tibi imperatori obtulit,hoc abs te petens,utfibi ^m,podca Spem,podremó Charitatem,cum poüici- primum resfuas diff onere permitterctur,ac turn poff Sophia ex Italia Koinarn cum filiabus, Pide, Spe, amp;nbsp;Charitate uenit. er cum in facris Uteris bene effet ittjiituta, zelóque Dei firuerct, plurimas ethmeas nuliercs ad fidem conuertit. ilia uero Cbrijlianafide,ab infidcUtate maritorumer fumptuofis conui' ^’‘îsabhorrercincipicbant. Qua res cumAntiocho t^dam prafido innotuiffet, ad Adrianum id retU' ^IhSophiamdoccreunum Deum effecolendum, er ^bridum eins filiuin : nec aliter quenquam in Cbri-IHeultu poffe proficcre,nifi er coniugio er deUeijs *lgt;dinucrit:cr uxorcs duium Komanorum ab ea per^ i^is, à confortio çy conuiuio maritorum abjiine-iftumibus ad abnegationem fidei, er adfacrifican-•*nw Diana, turn comminatiombus grauifiimorunt ^Kutuum folicitat. Cum ilia nihil neq^ promißioni-biimeq; comminatiombus commouerentur,er Chri-hmconfitcrentur,atq-, Adriani idololatriam taxa-ftnt:ey Dianam non effe deam, nec adorandam affea ftrent:pod malta tormenta capitalif ipplicio affeda f»W. mater uero adfepulchrum filiarum, animi mce-fofe expirauit. Narrant PaßionaUa, Adrianu,cum »nam ageret, conditutum in grauißimis doloribus ^tlimaffe : Deustrium uirginum, er^urum matris, ^locuis anima meam educ ècorpore: fcio cnim,quód Iffobter illas omnia hac mala in me irruerunt. Allegat fi'« narrationis tefem Chronicon HcrmanhEufebiu: ßlapud eum nec de martyrio filiarum Sophia,nee de buUairiani uoce quiequam Icgitur. ^fßrunturer alij paßm martyres fub Adriano P»^i,Zenon patricius Romanus, cum decern miüibus ^Kcntis tribus:Primus er i^ircusprcsbyteri, M.aria »’^alli Pcrtulh. Sed apudfuos eorum martyria uide-»»tur autores. DE MARTYRIBVS SVB Antonino Pio. LVCIVS ET PT0LEMAEVS. ANao Antonini Pij feptimo, apud Alexandria Aegypti Ptolemäus er Lucius martyrio coro ’»»d jantpro confißionc Chriffi. Quiaueró ludinus ''ibfologia fua earn eleganter commémorât hido-n»tn,id(o eins uerba fubijciemns, ut extant apud Pu-ftinmlibro quarto,capitedecimofeptimo. lAuUer |
»î4 40 Sa quædam uixerdt cum marho fuo Idfciuijs dedito, qui bus cr ipfd anted dedita fiter ai. £dpoftquam Chrifli do[lrindmcognouiffet,ddrefipifcentidm cruitie cd^^ flimoniam redijt: ac uiro,ut confîmiliter 0- ipfe refia pifeeretperfuadere condtd,do£îrinamiÜi expofuit» queefiiturum fempitemi ignis fupplicium intemperan ter cr non reâa ratione uiuentibus comminatur. lUe ucroiffdemldfciu ijs fuis immonndo, iüicitis ailibui ffis uxorein d fc abaUenut. Dicebat enim iUâ,iUicitunt bili, qui contra natura legem er prater aquum er ^î uoluptati fua undecunq; uias quarcrettideoq- diuor-tio ab iÜo feparari uolebat. Ojioniam ueró amieoru perfuafionibus abeafententiareuocdbatur,qui confu lebant ut adhuc marito conuiueret, quad ff es effet ß.' re ut aliquando adfe rediret-.fcipfam cobibendo,in ea coniugio manebat. Cum ueró uir ille Alexandria prO' fidus,peiora perpetrare nuncidretur,ne confers fce~ 1er urn er impiorum flagitlorum reddcretur,fi in con »0 iugioillius perduraret, er codé cum iüo contubernia cUbiliq- uterctur,ddto illi repudij libello,ficut nos iüu uocamus, feparatur acdifcedit. Turn autemegregiut ille er bonus uir, cumgaudendum ipft effet, quod «-xor,qua anteafimuUser mercenarijs prompte oh fequundauerat, ehrietdtiq; er omnisgeneris maUcia dedita ßerat,huiufmodi fiemonbus rcnuncidffet,de~ mumqieripfum adeam refipifeentiam uocaffet,er quidillâreffucbat,ab ipfo feparata cffet,accufationc rerum fuaru diffojitionë ad aceufationé reffonfuram fepollicitde[i:idquod e^ tu permififti.lUc aut,aliquâ' do maritus dus,cum iam non haberet quod côtra eant pr^texeret, ad Ptolem£um quendam praceptoré mit lieris in difeiplina ChriSiiana, quem Vrbicius fuppli~ cio aficit^hoc pado conuerfus eü.Centurioni,arnica fuo,qui Pcolcmteu in uincula coiecit,per[udfit,ut PtO' lemd'u ddorfus,hoc foluin ab eo, ChriHianus ne effet, extorquerct. Cum dut Ptolcmteus ueritatis amans,nec fedudor,neq- mendacio deditus effet,feq- CbriHianu effeprofitereturàn umcula eum cöijei ficit Centurio, de diu in carcere puniuit.ücindc cum tandem homo il le ad Vrbicium uemffet, de hoc folo inquifitus cA, an ChrisHanus effet.Pt quoniam bonté fibi edufte propter Cbrijii dodrtnam confeius erdt, diuinamfe ueritatent docuiffe confiffus eù.Ptenim qui,quod cil,cffc negat, aut id quod di negdndo condemnat, aut f dpfum ea re indignum ey dUenum ab ea feiens eonfifiionem fitgid quoru nihil in nero Chriüiano reperitur.Pt cum eunt 'Vrbicius abduci iußiffet, Pucius quidam,ei' ipfe Chri ftianus, uidens indicium effe prater rationem fidum, ad Vrbicium dixit : Qjta: ratio ed, quad hominent hunc,qui nec adulterium commifit, nec fcortatus ed^ neq; homicidium perpetrauit, neq; fuppilator ed, nec raptor,neq^ fimpliciter aliquid iniqui defignaffedepre henditur, propter Christiani nominis confifiione pu-niuifiiiludicia tua nec Pio lmpcratori,nec PhUofopha Cafaris filio,neq; facro Senatui decora funt, è Vrbich 60 Ad hac Vrbicius nihil reff ondes,ad Luctu dixit:Pttu niihi tabs effe uideris.hucio reffondentc,Aïaximè:er |
CENT. H. CAP. XIL
»Jtf
MF
bus perfuafurtim,ut abiefia Chrißtana reUgionefacri ficarent idolis,feparatim finguloscum poUicitatione pr£miorum,er fuppliciorum minitatione, adabnega tionem folicitabat:fed nihil proficiebat. Qj^are ad Im peratorem de peruicacia eorum reßrebat, c^uèd nuUo modo poffent ad facrificädum dij s adduci. Imperator uero carntficibus cos tradi,ernarijsfupplicijs affei mandabat.Speilante igitur matre,]arMrius plumba~ tis occiditur, Felix er Philippus ßßibus ad necem ufe^ caduntur, Syluanus pracipitio interimitur : Alc' xander,Vitalis er Fiartialiscapite truncantur.Poßre mô mater q^uoe[; ipfa capitalifuppUcio aßieitur.ßäu effe anno Veri fexto,Feda er Henricus de F.rßrdta re ßrunt. De ea Gregorius ßc fcribif.Felicitas credendo extitit andtta Chrißi, praidicando uero mater Chrisii fad a eH : prædicando pcperit ßlios Deo, quos carne pepererat mundo. Filios fuos camem fuam effe nouerai,ßne dolore morientesuidere nonpoterat. Sede' ratuisamoris interior, qua carnis dolore fuperabat. Kede igitur hanefeeminam ultra martyres dixerim, qua: toties ed inßlijs er deßderanter extinda. Dum enim multiplex martyrium obtinuit, ipfa quoq- mar-tyrij palmam uicit:quia ob amorem Chrißi fola ei fua morsminimèju^icit,
CONCORDIVS.
ipfum abduct iufit.Adhoe Ducius iUi gratias egit, ac fubiecit,HacferationeÀmalis huiufmodi dommis liberari, er ad bonum patrem ac regém Deum profit cifci. Bf alius quidam tertius accedens, er ipff fuppli-do ed adiudicatus. Pufebius Ub.4,cap,t7.
FELICITAS, CVM SE* ptem filijs.
Felicitas uidua Romana erat,erhabebatfeptem filios,quorum hac nomina refiruntur,ïanuarius, Fe- *0 lix,Philippus,Syluanus,Alexandcr,VitaliserMartia lis:ad fidem Chrißi conuerfa,fuam quoq; ßmiliam er liberos ad agnitionem Chrißi perduxit, edq; eiitsß-miliaquafipropria aut Integra Pedefia Chrißi effi-dameefuam fidem dam habuit,fed ore iußieia, qua corde amplexa erat,teßabatur ; eridololatriamethni cam reprehendens,multas mulieres Chrißo lucrißeie bat.id autem Pontifices idolorum Çnondum enim epi-fcopi Romani pontifices dicebantur ) legrè firebant, non tantum à uiris, fed etiam à f«minis deos er idola 10 fua argui ac fferni,qu£duinq; fibi decedere. Ad ïmpe ratorem igitur rem defirunt,graui aceujatione adiier fits Felicitate in^ituta :quèdno modo non edat deos Imperatori5,fed eos etiam blaffhcmet,er alioru quo-que mentes à religiof a deorum cultu abaliencf.qua im pietateitaofiinfi fint dij, ut nifi Felicitas aut ad facri ficandum adigatur, aut è medio tollatur, iram eorum aduerfiis Romanos fire mplacabilem. His imperator commotus, Publio urbis pr£fi£lo mandaiat, ut FeU-
tupicns FeUcitati ut primari£ mulieri par cere, adfe priuatimeam cumfiUjs accerßt : er primumblandis uerbis, peßea nero comminatione pamarum er cru-datuum conatureiperfuadere,utad ueterem reUgio nem deorum immortalium,deferta Chrißianoru ha:-refj,reuertatur:idq; facrificationemanißße teüetur. Felicitas nero tnemoriïliits Chrißi oraculi: C^ui me conßßfusßerit coram hominibus,confitebor ilium co
q«t mihifuggcrit uires,ut parata fim pro ßdei meie co ßßione cluiduK perpeti. PubUiu cum ipfam à conßan ti fua fententia non paße deijciarbitraretur,inquit:A' ge fané, fitibi fuauemori eii, fiat-.tirru hem tu, mife-rerefiliorum tuorum, er iüis perfcade ac prtecipe, ut facrificio uitamfuam redimant. Ad hitc Felicitas re^
Henricus dePrfirdia,ex ifuardi martyrologio re* firt,Concordium presbyterum apud Spoletü, tempo rib as Antonini Veri imperatoris ioui facrificare no-citatè cogeret una cum filijs fuis facrificaredij^, coq; 30 lentem,er infnper infiiciéidoliexpuentempoH mul-facrificio iram er poenas deorum auertere. Publius nbsp;nbsp;ta alia fupplicia gladio oefumeffe. vincentiuslibro^ lo.cap. centefimo odauo,prolixamdeeonarrattonc ex geßis eins pertexit, in qua etfi comentitia quidam continentur, tarnen firriutcunq; poffent. Verum hoc omninoßlfum er fuperßitiofumeß,quodait: precis bus Concordij impetrari, ut aqua ilia qua:apud ciuita tern Spolctanam penes fepulchrum fcaturit,praßan* te co pro cuius nomine illepaffus efi, clt;£ci iUumincn' tur,infirmifanentur, er damones expellantur. Ham ram patremeo coeleßi, ere. non quarit fimulationis 4° earn uim cads aperiendi oculos,er expellendidxmo-ejfugia,ncc ambagibus utitur uerborum, fedbreuitcr nbsp;nbsp;nes,neq; natura aqu£ indidit,neq^ Deus expreffo uer-rclfondet:Hec blandimentistuis moueor, nee terrori bo largitiis ell, neq^ Cocordius adhuc in uiuis exificns bus er minis fiangor: Spiritum cnim fanHum habeo, nbsp;nbsp;nbsp;à Deo id(utpote quod ell contra Dei uoluntatem)po ßularepiepotuit,aut uoluit. ifuardus er Peda, Vin centius er Henricus de Prfirdia,er alij autores,plu-rcs refirunt martyres fub Antonino Vero pafim narijs generibus fuppliciorum affidos,quorum nomina h(ecfunt:Symmetrius,Florellus,Pontianus,Alexäder, Caius,Fpipodus,Vidor,Corona,iàarcellus,Valeria-lfondet:Mifericordia tua impietas eß,er exhortatio so nits. His communis martyrij caufaplerunqißit, con-tua crudeUtas.nam fi filij meifacrificarcnt idolis,non nbsp;nbsp;nbsp;fifiio Chrißi, taxatio idololatrhe, er quod idolis iuffu Imperator urn facrificare recufarunt.Suppliciorum ct miraculorum magna uarietas commemoratur. fed ta-
uitam redimerent, fed ea amiffa teterni ignis manci-pia fièrent, er conuerfa adfilios fuos,ait:Filij charif-fimi, in fide er confifiione Domini nofiri lefu Chrißi perfifiite : uosiam exped:at Chrißus cum fandis fuis: pugnate pro animabus ueßris,er fideles nos exhibe-te in amore Chrißi. His inflammatus Publius, alapant tiimpingi iußit,addita graai obiurgatione-.lta, ne eos me pr£fente mones de Imperator» uiolandis datutis, quos ad obferuationem eorundem inßigare debebas i 60 ^eransautem fcfilijs,fi nonomnibus.aitfaltsmaliqni
men plcrunq- eb narratio deducitur,ut capite trunca^ tidicantur.mirum quad alia magisletißra tormenta fupcrare potuerunt,à gladio tarnen uitam tueri nequi uerunt. Qua res non parum fu^edas cum alioru,tum etiam horum martyrum hißorias,ut nunc in Vincen- ■ do,er Petro de Natalibiis er alijs extant, ßcit: quas, qui uolet, à fuis requirat autoribus. nobis ha:cdixiffe fated.
-ocr page 805-|
DE MARTYRIBVS. *»7 DE MARTYRIBVS SVB ’ Commodo. VlNCENTIVä, EVSEBIVS, PBRECRI-nus,Potentianus. y TIncentius, Eufebius ,Peregrinus, Potentidnus, V dodores erant, qui ad imitatienem Apoßolo-tum circumibant,cr EuageUo propaganda ad gentes tiondücouerfas operam dabant. Cum aut Commodus ^^natahßa die cöuocata amniplebe Kamann,Hercu Genauemeelebraßetacclamationepublica,Prote *° ^oted Hercules Keip. ey deßnßrlibertatis Koma-^*'ty in ea cocione Comodus peile leonis indutus, ad *itttä louis ßatuam thura adolcuißet, pio zeh accen-I'bttmidololatriam Imperateris zypepuliarguebant, in pagis ey oppidis uerum Deum prxdicabant,di-ttgt;ites:Charißimißatres,recedited cultura damonio ^^^n, date honorem trino ey um Deo patri, ßho zy spiritui [ando,omnipotcnti zy uiucnttiey agite peeni ^tntiam,zy baptizcinini,neßrnulcum CÖtnodo perea i^t-üac condone luUum ßeMtorem zyalios conuerte^ 10 ''W.Rfs defertur ad lmperdtorem,zy capiuntur a Vi ^^tlio,zy ßoüicitantur ad facrißeandum Here ult ey '’i«. quod cum obßinate reeußarent, poß multa tor-’'’Wti« ey uaria miracula que accidißc rcßeruntur,tan ^nplumbatiscxßßunt. Vincentius hb.ta.cap.ii^.zy ’“lUj.cr Chronicon Henrici de Erfordia^ IVbIVS SENATOR. iidiucÇendtor Komans, duditd condone mdrty^ ^HM prtdi{lorum,in domum judm eos introduxit:ey ^tfligione Chrißidnd umplius inßrudus,E,Udngeliü tftiidit. cr dccerßto cfuoddm Kußino presbytero, ^*ftizdtus efl cum totd ß nilid fud. Nfc, quad uulgi» f'^üicorum hominü freere folet, fidem ßdm cldm bd ^^it:^d magno fynceroß zcloinfldindtiidjpdldm ^ofilebdtur ; ey nihil mugis in uotis habebat, quàm ^bnon modo inChrißum credereßed etiam pro Chri ^'‘lùtdmponere,dBeodari. imperatorcognituret Wlutins quot^ ducteri religione deorum ad Chri-^^orum ßdem defecijfettcontinuè) eum ad ßdecer' i'^CT bis affatur uerbis tlult,qu£te dementia eexpit, ^^itiqud maioru tuorü cy comuni religione,quit lo •'wer HercuUé deos dgnoi'dt (y colit, abieda, noua Cr nana Chrißianoru comenta ampleddrisüuhus ^^f^ttzr occaßonc coßßtonis nadus, imperdtorifux r^tritioné redditt^y Hercule ac lauern no eße ueros f'Wos monet. I operator deos fuos dinari et conto ^^'indiens, ira inßammatus lut erat natura iracudiory ^‘^‘Üio magißro peditu, hommi ßroci cF crudeli, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Theinif on,aßecla M.aximiÜ£ßuit.de dus mart^- ^'^’^dat,ut Iuliu ad ßaerißeandu inuiHißimoHerculi sorio Apollonius, eccleßaflicus ßeriptar, in orations contra Cataphrygas ( reßerente Eußebio lib. f, captte *^?'*t4Ht id lacéré recufantè interficut. VitcUiiu ue ^'‘t'itiuffut erdt^iuliti hortatur, ut mdndito ItnperU' ^'^‘t fireit,eiui(j} deos adoret cf coût.per eos enm ^^ttfum imperium Kominum non modo conflitu-^'‘^^.SJ^jf^d etiam incolume zx integrum conferudri. ^^tumidnuUo modo fc jàüurivm luUut aitttyß-^0^ ViteUio , niß Deum ucrum dgnoßdt, eiiisque ^»inii piredt,und cum fuo principeperiturum, ÿiùtercommindtur. His ViteUiiudd irdm commo-imgt;ßiliibut luliumad mort(mu[lt;lue |
JO *jt DE MARTYRIBVS HAB* reticorum. TAntus erat ßror perßecutorttm,ut quoßuisßan' tum nomen Chrtßi quoquo modo praßtentes^ tanquam catharmata zy exitialcs peües totius or» bis terrarum arriperent, zy crudelißimemadarent. Urne ßdum eß, ut non modô ij qui ßanam de ChriHo dodrinà ampledebantur,ßed etiam hieretici, qui Chri ßianum nomen ußurpabant,quemadmodun lAarcio-nißx zy alßad ßupplida raperentur,zy propter pro-ßeßionem nominis Chrißiani interßccrentur. Cietcritm, quamuisEthnici inter ueros martyres zy ha:reticorum nondijeemebant-.tarnen Cbnßiani^ ßquando coniundim cum h^eretids ad martyria ra-piebantur,neceßariö ßua proteßatione zy conßeßione ßeße ab ijs dißungebant: zy à ucneno eorum,ut zy alias in Iota uita,etiä in morteßbicauebant, cauenduq-alijs ßuo exemplo zy conßeßione oßendebant. Vnde Apollinarius inquit,rcßerenteEißebio libro s,cap.ïi : Stquidem zy aliarum hlt;ercßum nonnullx quampturi mos martyres habentmon tarnen ideo pedibus in lüo-rum imus ßententiam.acprimißatim, à Mardonisßeo da tAarciomdäe didi, plurimos habere martyres re-ßeruntur-.ueruntamen Chridum ipßum iuxta uerita-tem nonprofitentur.et paulop6d:Proinde cum Chri fitam ex Eccleßa ad martyrium zy proßeßioncni ue^ rxßdei zy pietatis,uni cum eis martynbus qui Phry-gum hjereßs didißunt,uocantur,ßeorßm,nec aßentien tes eis, neq cum eis communicantes,moriuntur: pro-pterca quad nolint in Nlontant muhercularum que eiusßiritusßcntentiam concedere. id autem uerum eße,quod nodro quoque xuo Apamex ( qux ad lAx-andrum fluuium ßea cd ) accidit exemplum,dedarati inCdio cy Alexandra ab Eumenid mdrtyribus,qui de reda ßdd fententia ^ opmione decertanint. leant nonnibd perßieuitajis aßerre , putauimui non prorfus à noßro indituto ßre aUenum, ß u-nam atque alteram pfeudamartyrum hißoriam aßi-gnaremus. Metrodorus. lUrtraiuS apud Smyrnam ^irdonis erroremfe-quutus, 4 perf tcutoribus Chrißianorum captas, cf cum presbyter eße iadicaretur, uiuas combußus eSi. Eufebius libro quarto,capicc decimoquinto, ex epiß« laSmyrnenß. Themifort. decimoodauo ) inhunc modum[enbit : Preterea The mi[on,qui m dubitatd duaritid circudatus, cöfeßionis ßgnum non gudauit, fed multa fe pecunia uinculit exemit,cum ipß ob earn caufam humiUter eßet agendum,quaß martyr gloriabun dus,ad exemplum Apo-floli catholicdm quandam epißolam außs eßßribc-re,(yeos indituere qui melius quam ipfe credebant: (y hortdri,ut und fecum pro nouis dodrinis decerta-60 rent,ac Dominum ^ Apoßolos etus zyßndam Ec-cleßam blaßhemdrent, fdcxai |
»J»
CENT. 11.
CAP. XIII.
t4*
|
Alexander. adoratus'. multispeccatorum abfolutionëimpertiuit, 10 Deddit,hunc dorfo trepidumflammantefirebat ut martyres folebant. Kec Eufebius libro f.cap. 18, ex ApoUonio récitât. Hec eó comemoranimus, ut ap' Alexander, PrifciUte er M ontanifeäiüor iudica-tut eH Epheß, ab Aemilio Vrontino proconfule : non propter profißionis nomen, fed propter teinerè per' petrata latrocinia^cum iam eßet pr^uaricator.Dein -de cum frlfofibi nomen Domini pratexeret ^feduUis tius loei fidelibus,dimifius eli.Parceciauero eius,unde erat, propterea ipfum, quad latro erat, non recepit. Sedpo^eaSeipSe martyrem eße dixit, amp;nbsp;À multis c^ pareat, b^reticorum martyres potius propter fua fee lera,quibus infignes erant,quam propia er conftanti tonfiflione Chriftifanguinemfuum eßudiße. CAPVT XI1Igt; DE REBVS MIRACV-lobs. OB MlRACVLO PI, WIAE IMPB-tratæàmilitibus Chriftianis, fub M. Antonino Vero. XO ?0 couerfiarn miraculi ßedem ba' ^^^gt;Cr propter finem utilem non in-‘^-^f^idignum commemoratione cfl,i_ n.im ttis au-^^ toribus narratur} quod 'mexpedi-tione duorum fiatrum Imperator urn m.trd Antonini crKlardAureUjComodi accidit. Cum emm helium Imperatoribus lüis commune aduerfus CiAados,Van' dales,Sarmatas et Germanos eßet, exerdtus anguftis er aridis lods, magnoq; lt;eftu ex hoftium imminenti impetu conclufus,inter alias militiiedifficultates,aquis etiam aUquundo per dies quinque deftituko'ßH »ehe mentihiberarecapit. Qiiod indiumduimosmilitum non mediocriter deßtigdbat : zy- periculofum etum, propter uim hoftium 'm prop'mquo coUocatdm, er at. Rebus igitur in fummo discrimine cöjlitutisßubito de exercitu in auxilium commune progreßa Chriftianc- 40 non legio eHiqu^ genibin in terra incuruatis proßra ta,coniunâts certatim ardentibus precibus, geminum ilico beneficium à Deo impetrauit. Nam er ex imbre largioriccelo demißo,aqud:grdtißimr celleäx mili~ tibus adfitimfedandam fujficiebant,ereregionèpro' pius incumbenshoftiunumerofus exerdtus /ulminib. frequentibus territus ac dißulfus dt.Qjiod miraculu ipfius etiarn Imperatoris animum in tantum aßidt,ut aquior ac benignior deinceps Chriflianis eßef.ae Uteris etiarn adplurimos mißis,ut Tertullianus in Apolo getico oflendit,tum exerdtus ßdlutem,tum uidoriam fuam Chriflianoru predbus accepta refirret. Com-memoratur quidé boe fi^um in hiflorijs gentiliußed quod Chriflianoru predbus impetratum fit, hoe non refirtur,ut Eußeb.lib. f.cap, ^ indicat. Pt Suidas fcri' bit,füiße in exercitu Viard Antonini iulianum Cbal-dicum quondam,qui copijs fiti lab'orantib. nahes prO' uocant,qu£ in imbres ilico refolutafint. ïdë,alios hoe beneficium adArnuphim quenda philoSophum Aegy ptiam refirre indicatan qua opinione er Dion efl.qui buiK philofipbumfeu magun Aegyptiumfcndt hoe miraculi praftitiße, inuocato Mereurio. Nof«m er, Claudiani epigrâma cü,quote^aturtributûbocdiuT nu er caleße benefidu, odio nimiru uirulento Chri-fliani noniinis,mdgicis artibuSymoribufq; ac probitati Imperatoris M.arci.Claudiani uerßus adjenbemut: üec tantis patrio Hudifi ad tcmpla uocatus Clemens ïAdrcerediiiqu'mgenttbusundii^cindam Pxuit Heßeriam paribus fiirtunapericlis, Laus ubi nuÏÏa ducum. nam flâmeus imber in hoßem |
Ambuftus fonipes:hic tabefientefolutus Subfledit galea,liquefiddq; fitlgurc eußis Canduit,er fubitis fluxere uapcribus aufus. Tmn contenta polo mortals nefcia teli Pugna fitit,Cbald£a mago feu carmina ritu Armauere deos:feu,quod reor,omneTonatttis Obßcquium M.arci mores potuere mereri. E ußebius rcfirtMalèfibi confeij tresflagitiofi homines,iudidum ac reprehenfionem Kareißimetuunt. Itaq^ßdionc quadam uindiäam fuorum feekrueßu gere hoc modo conantur.Apud catum plebis conuo-catum, certi cuiufdä infimis criminis Kareißum mft mulantiiuramento,execrationeq; 'mterpoflto,ut ignis primum abfumeret, nifi uerum diceretßrundum au-tertio deniq-, uifus eriperctur,fi filfumprotuliße de-prebenfus eße t.Pofl earn aceufationem, etfinec apud auditores aliqua eratiflorim criminu fides,idco quèd Vtareißi piet as t^r integritas nemini ignota eßet: Kar cißus tarnen oefl er tranquiüitatis cupiditateinagros fe folitarios abdidit. Teflium uero fidioforum nö ita multopofl unußquifq;, iUud tpfum quodfibiperiurio imprecatus erat, turpi fua cum infimiaey'mteritu, Nardßiq; erin primis Dei gloria expertus efl.Prio-ris fiquidem parua defdntida domus, qua redpieba-tur,fuccenfa,incendio tota,fic ut er ipß ßmulperiret, conflagrauit. Alter eodem morbo cuifedeuouerat,cor reptus eroonfidus, mifcrè extindus efl. Poflremus uero iudidum er diuinam uindidam exitu prior urn miferando aflimans,fceleflisinuirumfandum infi-dijs mirabiliter patefadis, lugendo et flendo nodes to tas,utriufq; oculorum uifu priuatusefl.Eufebius libre f:xto,capite nono. De Alexandre Eufebius libre fexto,capitedecimo retulit.Cum enim is focius in epifcopatusadminißra' donc Kardßo feniadbibendus cßct,atq;ex Cappado cia,ubi in eelebri quadam urbeepifcopusfiterat,diui' nis reuelationibus euccatus, er lt;idurbem accédons à fi-atribus expe{laretur,clara interdiuècalo uoxom f** nibus audita e^,fignificans,Accipiendum eße eum e-pifcopum,qui à Deo ipfis deüinatus fit. Addit narra' tio 'Eufebij,etiam uifiones ncâumas interceßißiiAle xandro quidem, utunà cum Nareißo mimßerij eß' do fungeretur:liierofolymitanis uercgt;,ne Alexandra redire domum cup ienti poteßatem durent. Kis accenferi peßunt er alia, ut conflagratio do' mus aurete maximis impenfis a Kerone extruda,qu!e Traiani tempore accidit ; ut er Vanthei, Celebris om' nium deorum tempU, quod poll uideriam relatam de 60 Perfis Sibylla conflruere iuß'erat,fubita er à fidmine erta conflagratio, KombUes terrtmotus, qui qua -tuernt |
|
DE REB. IVD. Ht tuorin Afia urbes (ut Eutropius ait lib:to)er très Ga litiafubuerterunt. Quo tempore er Antiochia, ubi tumfo-etc Imperator erat,er omnes propè Romani im ptrij nationts cbucnerant,ßc coneuffa eß, ut ipfi quo-que uicini montes conuulfi, inter quos Cafius mons m Syria maximus fuit, fubfedermt, fiuuij deficermt, er terra horribilem quendam mugitu amp;• mare fiemitum eiiderif.tantusq/fuerit er tedorum ruentium fiagor, amp;nbsp;bommum obrutorum clamor,et cum mixto pulue» te caligo tanta,ut nemo alter urn uel uidere ucl alloqui 10 uel audire poffet. lia:c tnim,et alia multo plura,de hor tibili confufione er ealamitatibus ex terreemotu An= tioebeno ortls,Dion prodidit: qui etipfum ïmperatO' tem,per miraculum feruatum effe, ita ut ab aliquo bu foana datura maieri inter tedorum rumoi per fine» fir am fubtraduifit,narr at. Df prodigijs uero in oppugnatione Agarenorum, SMTraidnusinterfuit, Dion fcribitiProdigiamibi tnulta fada funt, tonitrua atq;fulgetrce, arcus ingens in coelo uifus,tempe fiâtes et gr andines immenf^-Pra' ierea ( quod mondro fimile exidimatum eß ) quoties lomanus cum boße manus confereret, idu fulmind nuertebatur. Ortafubito mufearum ud,edulqs typo* suits infidens,fœdo contafhi Romano grauia c mo» bUdfaciebat, adeo ut Traianus digredi inde cogere » tur. H£c fub Traiano fic accidiffe proditafunt. Sub Hadriano uero, quemadmodumin Chronico iufibius dnnotduit,iterum exorti terriemotus, maxi» tuim partem ^icomedite er Hiceæ urbium euerterut. (T quadraginta hominum millia trucidarunt.Libyam certe adeö uaßam er uacuam bominibus à ludais effe Et iliquanto pbß,llt;iicopolis ?y Ca-farea eadem de eau 30 fadam,Eutropius er Orofius tradiderunt,ut nifi Ha» fipenitus fubmerfæfunt. Recenfet prodigiorum qult;e fub Antonini Pij impe no acciderunt,magnum numerum etiarn lulius Capi» iolmus : Aduerfa,inquit,eius temporibus hcec proue» utrunt : Pames, circi ruina,tcrrlt;emoti(s quo Rbodio» turn et Afiæ oppida conciderunt: er Roma meendiu, ^od trecentas quadraginta domos abftimpfit.Pt Nar ionenfis ciuitas,cr Antioebenfe oppidum, et Cartba» iwtnfe forum arfit.Pulterinundatio Tyberls, appa» tuit er Hella crinita:natus ed er biceps puer, er uno firtu mulieris quinq^pueri editifunt. Vifus eß in A» tibia iubatus anguis maior folitis, qui fe à cauda me-^‘«w comedit. Lues etiarn in Arabia fuit : hordeum in l^orfia in culminib.arboru natum cd. Quatuorpra' ^trea leones firi, fronte fe capiendos m Arabia pra-^U(runt. Lucius Aurelius Commodus Atbenlsfacri» f'sins, fubito motu ignem in calo ab oriente in occi f Entern firri uidet. Sub Commodo altero cedes louis Capitolinifulmi» ^sincenfce,ignem in bibliotbecam uidnam infirudif» yo filt;utm,mdiorum cura er diligentia adornatam, deri ■ **uit,eamq; magna cum iadura er clade literarum et Hirorumexuldt. N« multo pod fecutum aliud ineen ^um, templa Pacis er Veßte er Palatium concrema» •tt, magnamq; parti ipßus urbis diruitacfolo cequd» '^'i Reßrunt Spartianus,Orofius, Uauclerus er Phry lf’'lcnfts. CapitoUnus er illud fub Commodo acci» ^'Ifeßribit, eo tempore quo ex Syria Romä ad trium f^um Commodus profidusefi:tgt;iata,inquit,firturpe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.............................„ I^dentia m Babylonia, ubi de templo ApoÜmis ex ar» éa re,poß quod deletienem extremam pafi funt.Occafio ^oli aurea, quam nUles firtè inciderat,figt;iritus pefii» nbsp;nbsp;dus belli etiarn ab Ethnicisferiptoribus diuerfo modo |
E X T E R N I S. ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14» lens euafit,atq; indePartbos orbemq- compteffe. DE REBVS IVDAICIS externis. cR1BiT EufebiusUb. 4,cap. pri» m \« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’”0» circa annum deciinumodauü int '^^’^^'^^^^^^P^tijTraiani, ludceorum calamitates maiorem m modum inualuiffe: quos f. ..^i-proprijsipfifibifuroribus,cum Àfe» ditionibus er crudeUtate m gentiles quiefcere no pof» fcnt,accerfiuerint.Rrimum enim,qui’tn Libya, Aegy» pto, Alexandria,apud Cyrenem etiarn et Thebaida ha bitarunt iudæi, mßßa tnulta uidnit gentilibuf, inter quoi bdbitabant,intulerecertamina, infano quafl/pi ritu erfurord afiro condtati, magna cum clade gen tilium : quorum non contend interitu,carnibus ettant ipforum,quemddmodum Dionfcripfidpetulanterue 10 fd,fdngume eorum tingi,ac pellibut uelari experund Quo habita funofe incedentet, quondam per medium ufq^ ad uerticem diffècutre,dlijs beßijs laniandd obiea dd, alqs in mutuat etfuneßat digladiationes commifa ßs,adeo ut circa Cyrenenfolam in co iudaorum furoa re ducenta crampliui,(ut Dion dit )bommum milia deleta ßndfirage iüa excepta, quam apud Aegyptum ediderunt, ac Cyprum, in qua mfula eirdter ducenta drianm colonias aliunde in eä deduxißfit,deßrtapror fuireUda eßet.Atq^ btec tarnen nondum belli,fedfedia tiond crtumultm Jfeciem habuerunt. At fequenti anno,numero cr arrnd rnürudi,bellum publicum cy ingens mtulere Lupo, qui turn totius Aegyptiprofes erdt. Vbi in primo quidem confidu ludid uidoriam obtmuerunt,fed qua-paulo poßanüffa rurfui,c mia ferdbili eorum mteritu permutatdelltidm quade/fe rdtione aider id: ex prima pugna Alexandriam confie 40 gérant gentes,ibi ludteos omnes interemerunt. Conßa flentibm interea alijs apud Cyrenen, qui audita clade eorum quife Alexandria praßdiorum loco continue rant,adagros Aegypti e^cadella depoputandaduce Luca fe conuerterunt.Contra quos Traianus Marcin lo eos aggreffus , longo quanquam er difficili beUo, fuperauit , interfedls ludaorum multis myriadibUs, non per Cyrenen modb,fed Aegyptum omnem. ^rat adhuc reliqua ludaorum manus apud Mefopotamia: ad quam opprimendam Lucium Quantum impera» tor mißt,qui hello eosgraui perfecutus proßrauit er deleuit. Hicc de induis fic narrarunt Eufebius in Cbro nico,erbidoriceRc(lefiadiccelibro 4, capite primo. Dion,Lutropius. At^ ita regionibus per annos quatuoriecim à lu» decorum incurfionibus liberatio data td, et pacatis ef» fe licuit, ufq; ad annum Hadriani decimumfeptimum: quo nouarabie crueftnia corrtpti,ittrum tnarma uerß funt, er beUum cum Romand mfeUdßimugelJi narra» mm |
|
crudelitdt,propteredqu()dcxpctUid}udaiscrpollu- »o KoneUemeßiant uerum i esvm ClmüumDomina teßimoniorum de Chrißo,quorum multa non tantum confeientu periculo, et ueritatls manißߣ inuidia,ca lumniofe adulterarunt uerum etiamfumma impuden» dum fuiffe fcribit, c£fa effe indicat quinquaginta ïu» 10 tia ex corpore Scriptur£,quemadmodu Tryphoni lu» d£orum millia, arcibus eorum captis quinquaginta: t4î . CENT. II. tmrrdtaf.ndm liion ïudedt iolortm er belli cdufum il lud peperijji dit,quad Uddridnui Hierofolymd genti^i hm etidm mbdbitdndd conce(ferdt,er txdduerfo tem^ pupropridin er ipfe ïoui idem extruxerdt. Grduim i^itur iudtos ferentes er peregrinos fecum m ciuitd^ te habitare,externorum Deorum imagines in ip fa co» flitui, er externa facra fieri, de belle cogita(fe : quad longo temport moliti, grauißimum tandem er diutur nu mouermt. Spartianus uero banc eius cauf am pro-didit, quod genitalia ludieimutUare feu circumcidtre lo prohibitifuerint.quod et Volaterranus retulit lib. ij. Sed quis nefciat, bas calamitates omnes ludccorum fe» cum traxiffe contemptum tiefia, quern cruci affixes rant.erfludium reparandi regnu, quodeadem de eau fa amiferant,nunquam in perpetuum recepturii Ar» mis igiturfumptis, ducemfibiquendÜdclegeruntEar cothabam ( qui fe filütmßelU uocauit,ut alluderet ad prophetia Bileam, maioremq- ad omnes aufus ßbi au» toritatem cociliaret ) cuius infignis in Chrißianos fuit latiad belli comunisfocietatem, fubßdia jua denegaf» fent. Sed Bdreoebabdi ab Hadriano poßea mterfféh» eff. B enim ampUus non firens licentiam furioforum ïudaorum. m Palaffmam maximos müruäißimosq-, mißt exercitus : ac congreffus cum ludaif, fame prias ac fici damit is, ad oppidum Hierofolymis uiemum Be» tbera uidior de illis euaßt,mterfeäit unim diei pralio ( ut t^icepborasferibit ) quinquaginta oóh myriadi» bus. Anfelmus, qui tulium Seuerum eius belli prafe» uicisq^ nongentis er o^gmtaqumqi fame, ferroer igné deuaßatis:c.ateris in perpetuum quam longißime urbe expulßs,ac per orbem terrarum diuenditis. Buit tnim hac nouißima ludaoru delctio. Nam necurbem nomen uetus retinere Hadrianus uoluit : fed reßaura-tam fuo de nomine Aeliam CapitoUnam, ut Dion ait, Vocari iußit,ut er Eufebius er Honorius annotarunt: necè longinquo etiam patriam antiquam ludais affi iußificattonis ponunt in obferuatione rituum er con» ctendi poteßatem effe, legibus cauit. Meminit eius 4-’^ fuetudinum, quarum multas tarnen ipfi excogitarunt. txpulfionis extrem£ lußinus in Try phone. Et addidit nbsp;nbsp;Pugnant enim pro circumcifione, er fine bac Deo pla cere aliquem polfe negant. ladlant deinde ieiunia,fab» batum,fißa, uiàimas. Std ea omnia alia ratione ob/et nii er cdldmitdtibM, experti funt. Autor DioneU, fa ßumdutemueram conirdiUos perpétua pugnd^e, in» Eufebita in Chronico, curdj/e Udiridnum, utdd pdr tem fuperiorem porta qua in Bethlehem iter effet, ad maiorem ignonimiam ludaorum, marmorea fuif effigies adßgeretur,tn perpetuum memoriarn, Romanos rumpotefidtiomnem ludaoru gentem effe fubditdm. Cum igitur ereptum ßbi regnum, quemadmodu pro» pbeta pradixerant,priori Ulo trifiißimo excidio doet rifatis noluiffènt: itératif bic non multo mitiorib poe» extremam earn eladem praeeßiffi inußtata etiam pro» digit : utquàdfepulcbrum Salomonis,quodin fum» mocultu Hierofolymis erreuerentiatudaibabuere, /fonte er nuîlo impeUente difeuffum fubito ßt,ac cort rueritdupiuerà achyanain urbes ultra ingref* flt;e,ululdtibus mala imminentia de» nunsiarint. |
CA P. XV. CAP VT ^44 DE RELIGIONIBVS extra Ecclefiam. § OST explicdtdi res Uldt qua pro ^^^ ^^‘‘^^‘^^^ftlt;^'’*gt;'pß^^^^^^ß^ i^ßß* 5^^4 femper er in imica fucre,tt ad certa- »C ^ ^^ ^''^‘^ ^ Bctlefiipertmtre uifafunt, ^ i^^^ ^^^'^’^^ ^^^‘^^'^ ^^ ^^^ dicamm qua ex» mina f-epe prouocarunt, mfamiam item er uim miu-i ßam f^pe attulcrunt. Tales autem potißmU fuerut religioncs contraria,er ab Eccleßa prorfus alienx'.ut iudaifmus er Etbnicifmus.t^am de btcrefibus, qu£t5‘ ipfeeab Eccleßa quàm longißimeexorbitarut, diélum fupra eß:deludaifmo prins monebimus, QjiiC(umma reUgionis tud^orUm, er in dodfina opiniones, ri tus etiam er confuetudmesfuerint,centuria fuperiori expofuimus,er Philonis de iud^ls liber iocerepoteß. noßrum,nec uUam effe pereum falutem, contumaeißi ma eorum bla/f hernia eff, er incredulitas:exfola con tempta er ingloria Chrißi,qua fe olim illis eflédit,(ft cienata. nine odium iUud inChrißumplusqu'amSa tanicum, er Cbrißianorum execrationesin fynago» gis,ut iußmus ait, Hine corrupteltser deprauationes ftinusprobatfuffulerunt. Caput alter urnfalfaeoru opmionis eß, quad neq; per Meßiam iußieia erfalui contingat (quid enim aliud ab co prêter opes, poten» tiarn er imperia mundana expectant?) fed quod iußieia fit legis externa obferuatio. Hoc enim pertinaeißi» mè fentire eos,iußimus in eo quem diximus cum Try* phone dialogo prolixe probat,er uaUdißimisratio' nibus confutat. Partem deinde obediëntie perfèllett uant,quam Deus precepitificut proUxelußinusTry phonem monet. Habent er expiationes, er merfiones in pifeinis er puteisimaHant^ filios d^monijs.Dura-uerunt er inter eos uaria: fcfta;,ut Sadduc£i,Geniߣ, merifl£,Galil£i,Gr£canici,Tindlores,Pbarif£i,ficut iußinus m Dialogo cum Tryphont exponit. Eccle» de apparet,quod M.iltiades,ïuüinus er alij contra tos feripferunt. DE GENTILISMO. Vis nero fiatus Ethnicorumfueritcultuucr religionis,bißori£ fuptriores deperfecutie» nibus fubomnib firèhuius £tatisimperatoribustno nerepoffunt, Ctuonfq^ enim fines Romanif f extende» rant imperij, eb ufq; gentilifmum proceßiffe,atq- hide in uiemos locos irrepfiffe, Roman£ tefiâtur hißori£. io Bfl^ ingens Dei beneficium, quod inter medias idolo Utriis m omnibus penilocis,in quibus bcffitiolü ali» quoi |
|
H# Ethnicos pugn£,exfcrtptic eorum uidere efi,qui edia iuit,in Deos retuUt, templum ædificauit, ludos enfila 30 tic libellis in gentilifmum inuedifunt,eumq; confuta-r»nt.Nf c dubium efi, quin m alijs multis locis certami na eiufmodi Chrifiianorum cum barbarie Ethnids fut , j, , . nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;edÛ£. Extat er Taciani liber contra Gentes.etquinq; tondita, er cultus mfiltuti fint. Confentit Dion, qui 40 Ubrorum aduerfus eofdem, Apollinarij, Eufebius lib. Autmoi datuas et effigies per uniuerfum terrarum or bem tredas effe fcripfit, Imperatorefublnde refirena DE R ELI G, quod Ecckfia habuititamen ex Eedefia defenfa, er do firina conferuata eR. Locos fingulos ubigentilifinus futrit,enumerarenoneßneceßariu;faticeßmonuiß fe,nihil iibiq; terrarum fuijfe eo uacuum,fed neemfi Ucißimic er darißimic Eedefijs umei er expeUi penia tus potuißfe. Sic enim Antiochena edebemma eede-fia,fuburbana idola Apollinic er 'Diana: in luco Daphnes non potuit deilruere. Sic Alexandria per multa fecula manfit cultus Serapidis, cuius templü fub Theo dofio demum à Chrifiianic detirudum efi. De Rowrf quid dicemus? qu£ non idololatrufolitm omnisgene fis,ucr!im etiam nocentißimaruhterefium fedesfuit, tr proprium quafidomidliumiPeeit autemnon pa-fum ad longé latéq^ propagandam idololatria, quad ibi pnecipui er potentißimi quiq- Chriflianam relia iienem acerrimè ederant,idololatriam autem magno fiudio er coluerunt et defindcruntlta enim odio Chri fiiani nommic fenatus Romanus, ne quidem collegee fuo Apollonio,cum fe ChriRianum profiffus effet pea perdt. Et imperatores ipfi, quid aliud egiffe er Ifea duffe uidentur,quam utprotrita er penitus ubiq^ lo* corumextinda Chrifiianorum religione, fuie tantum prophanic cultibuslocum facerétf Quidqueder ipfi non confirmandis foliim ueteribus cultibus,fed er noa fingendis,templis alijspod alia condruendis occu pstifuerd Laudat enim in Panegyrico fuo Traianum Plinius, quad templa farta teda tueri, noua erigera proc^ijslt;xcubare,ingrediqßüa oraturus conjueue' ht. Adrianus puer urn Antmoum,qu(m in delicijs ha' tuit,z^ duitatem à cognominem condidit : ficut Ege' fippusßripßtjreßrente Eußbio libro 4, cap.odauo. ^t\ujïmus in Apologia ad Antonmuin Pium narrat, imnesbommes ßrmeßtißeeoaäos Antmoupro deo Uencrari, etiamß feiennt quis er unde oriundus fue^ fit. Apparet autem ex Epiphany contra herefts U ira tertio tomi fecundi,non Ecorne tantum manßßße Antinoi templum er cultu^^ fed ad alias quo^ gentes perualiffe,apud quas magno numéro teinpla Antmei te,ùeilamfe Antinoi uidiffeieosq^ perlibenter audiena le,qui ex Antinoi fßiritu uerè ßeüä natam,ac turn pri num con^edam fabularétur. idem Adrianus etiam iliud templum in honoré Veneri condidit,autore Hew tico de Erpbordia,er Eergomeje, et Eufebio in Chro ttico,qui idfada ait anno decimoquarto regni. Aliud Korfus Hicrofolymic eregionè templi ïud£orum,ficut f^pr'i diximusier templa multa in omnibus pene duiso tK‘eamaddruaat,quip'artimabfurdaerprodigiofa Ritibus fine fimulachric,ut Lampridius narrat. Athe ttisuerè aliquanto pofi repreffos tudaos, tedem tout Olympio,quemadmodu Dion tefiatur, adificauit, col locita in earn ipfius datua, et Dracone quem ex India Hidor reportauerat. Fe fia praterea Liberi patrie ia biiem cclcbrauit,atq; templa eins quod Grlt;eci Trairix ^''•/' uocant,£dificarc eis conccßit. Eaufimam uea fo Antonini Pij uxorem, quemadmodum Volaterraa ^'isfcrihitlibroa3,fenatusRomanus diumisbonoria , . nbsp;nbsp;nbsp;..............,,...„.......................... coli 'mdituit,templum condidit,fiatuisexornauit, 6o natureopé, neehumanic cogitationibus, tam magnæ b^mines addidit,er ludos Circenfes : quos honores lm nbsp;nbsp;er diuma: res ab bommibus poßint percipi : fed dono |
24^ lO 20 E X T E R N I S. piratornon recufauit. Qÿiner ei mortuo templum conditum, erfacra infitutafuiffe, Elauelerus mdicat Generationefexta. Quemadmodu autem deos om nes,quos turn coluit gentilitas,enumerare longu effet: ita uarietatem er diuerfitatem cultuum, quos nouas fubinde ex /e pepcrit errorit facunditas, humanaq-, te méritas,cxplicare nee facile eß,nec necefjarium uidea tur. Ex lußmo apparet, cultos fuiffe à Romanic er Earbaris lauem,Herculem,tdeptunum, Eacchum, Aa poUinem,Eroferpinam,Venerem, Acfculapium. Mea minit idem in fine Apologia:ad Antonina, facrorum etiam Solls itemé^ facrorum Saturni,qu(e fiebant hua mano fanguine, in Apologia prima. Et Athenis cema plum Cereris intrat,et Eleufina facrafrequentat,poll debeUatum in Oriente Auidium Caßiitm,utVolatera ranusferibit tib 13,Marcus Antoninus Veras. De ritibus idola eolentium, in Apologia fecunda fiefcribit tudinus.Qjiiadeunttempla,feipfos aßer-gunt, priufquam ofirant numinibus grates, nidores atqi libamma : aut etiam totos fe abluunt, antequam fubeant delubracorum ■ Clemens uerè inParametico adgentes fic: Videatueßrüm aliquis,eos qw. adorant fimulachra,fordida coma, uefie fenta ey lacera déféra matos, A lauacric quidem omnino abdmentes, excrea fcentibus autem unguibas efièratos, er multos etiam pudendispriuatos, reipfa oßendentes templa idolorü effe qua;dam fepulchra er carcerts. lam quie fuerint Dodorum Chrifiianorum cotra tint, qualia Ecorne iullintu centra Crefeentem ulque ad mortem fuarn fuüinuit.Piecenfuimus autem fuprà, qui Godorum in hoc ßadio pugne contra Sent.iles maxime decertarmt:ut,Çittadratiis er Ariüidcs apud Adrianum }niperatorcm:iußinus,cuius notas eß liber ad Gentes Pareeneticus, cotra cas uerà Apclogite duo: 4.C{ip.77.memiwt:ubi cr Miltiadif et Kelitonit. Ex» tint autem luüim crgraues cr erudite reUgionisE-thnicorum cenfutationes in farenetico et Apologijs. nam ceterorum,ut ApoUmarij aut Melitonbtyfcrtpta ad nos non peruenerunt. iuftini igitur rationes,unant atq- aUeram,c}uibiK Ethnicifmum opptignat,breuiter adducemus. Vrimim, m Parenetico ad Sentes, inde probat falfam ejjc cr nanam earum religionem, quia ex poetarum ex philofophorum fabuloßs nugamen^» de dijsfuls narrarent, quemadmodum Homerus et He ßodustpartim uerè inter fe contraria,quales fint phia tofophorum traditiones, multo magis propemodum ridendx quam poetarum figmentaietiamfi Platonic et Ariftotelis dogmatic plenq; multa tribuant, cum taa men er ipfiinterfcdifcordes deprehendantur. Quoa modo igitur poßibile fit,inquit,fic inter fcdiffentiena tes, de religione ucra er crcdibilia poffe pradpea re? Adijcitfiatim iÜufirem caufam,quèd nimirum nee inm 2 ccelitus |
|
=*lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT. IL ealituit ut tpfe dit, in fdnflos uiros itfeendente. Inde tnim ejje, quid eo iüufirdti Zf ddiuti Dcihres ueræ rcligionis,uno ore,und lmgud,unoqicon[enfu,de om-nibui rebut feitu neceffariji dijjeruerint:ut Mofes re» ligionis deäor primut, quern fecuti caeteri prophetic fimilid cum eo prodiderint. Deinde, gentium deos d diabolo coiißüos e/Ji dijputakqui in tota rerum natu rd nufquam extent, Ate^ idea Deum uerum Mofie re» f^tondiffe, fe effe -lè^ h'Jx : apertißime redarguentem, uana elfe omnia, feu in rerum natura reipfa non exi* fientia, quxeunq- de dijt alijs extra fegentes menti» rentur. Tertio, longa commemoratione probat, non effe primam Ethnicorum reUgionem '.fed primam zr antiquißimam eam effe, quam lAofeset prophétie tra diderint. dueinadmodum z^ Tacianut, Kofen longé ait antiquiorem effe llomcro-.adeoq; priorem amp;• anti quiorem ludinut inquit,ut quecunq^ inßgnia (^ me» norabilia Homerut,Plata er alij Philofophiac Pot» tie fcripferint,ex l^ofe fuffurati fint. Hoc modo tru» ditit argumentif contra gentilem reUgionem etiam in i Apologijspugnat ut cum in Apologia fecunda,mul» tif grauißimit rationibut impiumejfe, cr'areligione Utra dUenißimum ,facrificare idolit fenfu zr dnima ea rentibut,olïendit.ltem,quüdineadem Apologia uerä effe probat CbrilUanorum reUgionem, exipfis Scrit pturc totiutfundamentif,zr uniuerfam de Chrifio hi üoriam dedarat prieeeßifße prophetarum iÜufiriate fiimonia. Cum econtra E.tbnici,f tarum religionii au» tores babeantPoetofnugacet, zr philofophos, uanis fermonibus,ceu Sirenes cantu, animasbominumde* jo niam,Cappadociam,Syriamq;populatifuerat,trium» muleentcs: quemadmodu in fine Paranetici loquitur. nbsp;nbsp;pba^et,focium fibi in regnum adfciuit Commodumfi lium fuum, cum imperia ipfe prafuiffet annis fepten-OArV i XVl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;decim.IAeminiteiusreizr^elitonlsfiagmciitumord DE MVTATIONIBVS IN pöliticis imperijs. ^^5i V M anteTraianum nondum fuiffent ^^^^'^°^^ pronincia Dada zr Scy» {thid,d Traiano, qui non mediocres ac h^^H'^ft' ^^ß^'^'^^^ßdt imperia Romano, betto 40 ^ capta,zr inprouincids redada/unt. |
CAP. XVÏ. »48 Nec ita multo poS:,ut ^ufebiut IniicdUHyleros luxta Tuxmum, Sauromatdt,Agarenos,Arabes zr CoUhos fibifubiecit : Seleuciam quoque,Ctcfiphontem zr ^d' hylonem occupauit. tecitzrproumciat Syriarn, Ar» meniarn, zr Mefopotamiam : d quibut, praterquim quid eo mertuo ( ut Hauclerut indicat, Generatione quinta ) muite priut uide gentes i Romanis def :iue' runt. Hadrians fecutus,glorie zr magnificentie re rum a Traianogejlarum inuidens,exercitus reuoca» uit : proumcijs illis, ut Volaterranus dit libro ij, Por this reUdis. Pmem enim Romani imperij effeuoluit Ruphraten,ut EutropiusferibitUd^gefium ab eo effe anno regnifui altera,Eufebius annotauit. ïn Lybiam tarnen Hadrianus, tudaerum tumulti-bus totampenè uafiatam, eolonias deduxit. Hadria» num fecutus Antoninus Pius, tantie fuittequitatis zr gratia: apud omnes,ut plurima nationes, qua Romx« nam prius a fe uim repulerant,armisabiedis,fua /fon tefe eifubiecerlnt-.quemadmodum tullus CapitoUnus zr Eufebius indicant. Ed ueró qua fub Piarco An' tonmo Vera mutatio accidit,ut noudprorfus,et in Ra mano imperia prima fuit,itd ab omnibus hiRoricis co memorata eSimimirum quid, cum anted Imperatores confortis,ut iUe alt, impatientes, foilimperaffent, iüe regnum inter fe zr fiatrem Lucium Aurelium Com» modum aqualiter partitus eft.Qjto mertuo,anno im» perij fui nono, cum non multo anti fecum de Parthis, qui initio regni torum cum Volagefo rege, ut Crofius zr Nauelerus indicant, Romanoru prouincLis Arme» tionisad Marcum Antoninum, quad Eufebius retulit libro quarto,capite uigefi» 'mofexto. FINIS. |
ERRATA.
PagiS-uerfs^gubernabantur so-d-()rejjgt;exifft itgt;4.. 17diuinum i-./fsculum iof.2.tprodidit i^t.yj Ajricanis 170.17 contra 17s.t^/ummis.
-ocr page 811-LOCORVM $► SCRIPTVRAE IN
|
SECVNDA CENTVRIA EXPLICATO* ruin INDEX. Frimus numeruspuginmn.fi'cundus uerfumjignißeat. GEncf.i.Et uidit Deus omnia quf feceraf, sucrantualdebona yyji Faciamus hominem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43,2t amp;nbsp;ƒ7.41 ‘ Qtiacunquè die comederis de ligno, m orte moneris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;66,fi 3 Semen mulieriscöreret caput ferpetis 56. 43 Tnuerórnordebis calcanéum ipfius, 10, 21 ^ Videntesfilij Deifiliashominum 207.37 '9 Ingrefl'usesutaduena adnos ’44.Ï7 ^ Exod.33 Nemo uidebit faciem meam.et uiuet 83.29 9 Magni confilrj angelus ü Generationemeiusquisenarrabit So.^o ^' Spiritus Domini fuperme lt;13 Vocate annum Domini acceptum,et diem , retributionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s6.i^ amp;nbsp;92.16 ^4 Quafipannus menftruatÇjfuntiufticiç no ftræ ^S Eritcœlumnouum,8^ terra noua 66.24 ^Hierem. 20 Execrandadiesinquanatusfum 38,17 Ç Ezech. 18 Viuo ego, nolo mortem peccatoris '^4.34 11 Abae.j Cum irafceris, mifericordix recorda-ris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.49 ^ Pfal.3 o In peccatis conceptus fum nbsp;nbsp;nbsp;yS.iS ■9443 94 Hodiefiuoccmciusaudieritis,amp;c. 62,48 ^ Mattli,; Ego ueni legem adimplere 145.34 ’0 Quando uo s perfecuti funt in hac ciuitate, fugitein aliam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31.34 » Confiteor tibi pater,Domine codi amp;tcrræ 86,48 Nemo cognouit pattern nifi filius 83.43 8^ 9 i. 41 •^ TuesPetruSjSifuperhanepetram »44. 32 amp;nbsp;148.37 |
22 Non ducent uxores, neenuptum dabunt 66,60 qMarei 16 In nomine meo dxmonia cijcient 130,18 8[f Lucæ 2 An nefcitis,quód in his quæpartis meifunt.oportetmeeil'e? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86.46 9 Nifi fiatis ficut pucri, nô intrabitis in regnu cœlorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^3‘’3 K Baptifmohabeo baptifari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96.14 17 Serui inutiles fum us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’43.55 çloan.16 Videatur fc eultum prxftarc Deo 26. 10 20 Hxc fenpta funt, ut credatis lefum efle Chriftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92.3t H[Adlo.2 Dcliiflorumpœnltentiam agite 149, 58 4 Neceftinalio quoquam falus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149.6a 10 Huicteftimonium perhibentomnes pro» phetæ ^ Rom.3 Statuimus iuftiffeari hominem per fi» dem 61.20 Non iuftifîcabiturex ope ribus legisullacaro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$9-34. 7 Scio quôdnon habitat in carne mea bo-num lo Finis Icgis Chriftus, ad iufticiam omni cre denti ijji Cor. 3 Fundamentü aliud nemo poteftpo-ncre,amp;c.i43.49 13 Ex parte cognofcimus,8i ex parte prophe* tamus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.26 HjCal. 6 Qtufemmatin carne, de carne metet corruptionem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101.12 ^Eph.2 Gratiafaluatiefiis,id^ nonexuobis 61.23 lt;(fPhil.2 Formamferuiaccipiens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.60 ^iPet.i VirtuteDeieuftodiminiperfidem,ad falutem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.2 i|I Apoc. 22 Qui iuftus eft,iuftifïcetur adhuc 250. 33 |
|
RE R V M ET À ^Bilius Alexandria do clot 4. 23 epifeopus 186.44 •n Abnegatione perfiftctes,du-notibus fuppiieqs adiudicalt; ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.50 Abrahäfideiuftificatus 46.48 Abraliamü noniufnficari, Mar cionis commentuin réfuta-turn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98.61 Abraxas angelorumfupremus, Secundum Bafilidem 76.17 *f31amationis lætac formulam *n creandis Cæfaribus quam præbueritTraianus 10.52 ^rbaiæeedefiæ 5.29 Adiaicafynodus à quo, cur, Si |
VERBORVM IN SE turiatncmorabilium index. quando colle(f^:a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.55 Achaicus princeps martyr fub Hadriano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16.19 Achilleus martyr fub Traiano 12.33.231.20 afta Apoftolorum 68.26 adionis de Pafehate quis finis fuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157.35 aftioncs Chriftianorum in cô-grefsibus publicis 116.1 Adam cur damnatus, Tatiani hærcticifententia 100.38 Adamo falutem ncgans Tatia-nus,ab Irenxo refutatur.io 1. de Adiaphoris,Encratitarü hy* pothefis 101.18 itemGno |
V N D A C E N-fticorum 77.48 Marcio-niftarum 96 Montanifta rum 105,3 Valentinia norum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89,1 de Adiaphoris rebus quantum h oc feculo erratum 63.4 adolefcentcm prauo confortio corruptum,quomodoadEc clefiâreduxcritloânes. 111,6 Adon Viennenfis epifeopus 6, 158^177.47 ad Aegrotantçs miiTaEuchari-ftia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.16 Aegyptrj à Domino faluati, fc-cundü Marcioniftas 95.44 •^^SyP^h 3d fidem côuerfi. 4-37 ^^gyptus Afriex regio 4.17 ram 5 Bid^ |
|
Eafilidis lixrcfiinfefla J?. 14 item Valentini hxrefi 90.40 Q^Aelius Lartus prxfcólus Prx torij fub Commodo î6, 4» Aelius Publius Iulius à DebeU tocpifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183.58 Aeonas quot finxerint Valenti niani in AeqUinodio miidi caput ef« fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^1.10 Acfculapi’ deus gentiu. X46.io Aethiopia regio Africa: Actius cpifeopus Hierofolymi» tanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.28 Africicecclefia: 4.11 regio« nes prarcipusè. in Africa qui dodores elari fue rinchoc feculo African! quando conucrfi fcri- bantura Tertulliano 4.3; africanorii dodoru uitac »86. 37 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ afficanis qua: minatus fît Vi dor Romanus cpifeopus t îJI Agabusprophetanoui teftame Agaren! à Traiano fubadt. 14 8. 2 agarenorum oppugnatio qui- bus prodigqs famofa 241.18 Agathonica martyr 53.4? Agatbopus diaconus de Syria 168.39 Agrippas fine Agrippinus epi-fcopus AlexSadrinus 187.10 Agrippa CaUoris liber 80.42 uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;178.42 Agrippinus epifeopus in Afrl« ca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.49 apud Agrippinos eedefiâ Dei fuifîe hoc feculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;348 Alcibiades »06.2 martyrfub Antonino Vcro 11.11 eius uidus uilis 123.34 in 11« fu creaturarum Dei peccan« tishiftoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63.13 alcibiades fatelies Motani. 103. 34 Alexander nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38.9 alexander martyr 235.11 fub Antonino VerO il.n fub Traiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;li. ?» alexander Romædodor $. 6» quos amp;nbsp;quado ad fidem con uertcrit 7.50 infumocre matus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.37 alexander fatelles Mont ani. 103. 3# alexandri papæ conftitutio de adminiftrationcclauiû »12. 30 décerna Domini »14. 47 deaqualuftrali 121.37 alexandri de Clemente Alexan drino amp;: Pantano tcftimonm adOrigenem 191.44 alexädri 1 Reimani epifeopi ui« ta 2»o.22 uirtures 211.1 alexandri hæretici uita 228,» martyrium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239.» alexandri de primatu Romano fententia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i4®gt;ï* älexädri Phrygfs medici, Chri ftianum fe profiten tis, hifto-ria amp;nbsp;martyrium cum Atralo 29.59 alexâdro Hierofolymitano epi fcopo quodmiraculum acci« der it nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.44 Alexädriae Aegypti ciuitatis ec clefiaSCaus 4.2» amp;nbsp;9.46 et 187.38 alexandrins: ecclefiæ ritus circa cerna Domini 115.37 fe-des fecunda pofi Romanam datur ab Anacleto 139.20 alexandrins fcholælaus 6f anti quitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;134.12 de Alexandrinis epifeopis 18 6. alexandrinus epifeopus uicina turn ecclefiarû ex confuetudi ne,n5 lege,infpedor 137.14 altaria quæcôfecrandaftaruerit Euariftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120,16 AmaftriecclefîaDei 3.32 Ammia Philadelphia: prophe-tiflanouiTeftamenti 117.9 anabaptiftæimpuri §..gt;.33 Anacletus presbyter à Petro or dinarus 146.9 quomodo Eedefias côiungat in fuis c-piftolis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.14 anadeti nugofa narratio de ad« minifiratione cerna: Dominica: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.27 ewxné^jrâiic in epiftolis décrétai! bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144.10 Anchiali ciuitatc Thraciac quan dofueritEedefia 3.38 angeli conditores hotninum fe cundum Saturninum 76. 30 quomodocodiri 42.30 de Angelorum lapfu demetis delirium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;194.38 angelorum malorü hatura.45.3 angelis quem squale fa ciat de mens 61.52 fponfa quo-quceis attributaà VaIctinia his nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;88,48 angelos legatione ad homines, non contra elle ufos ^é.j!^ de Angelis bonis Sf malis quid traditum hoc feculo 42.47 de Angelis opinio luftini et de mentis incommoda 37.6 anguis iubacus in Arabia uifus 141.41 Aniceti Romani epifeopi afla cum Polycarpo.dcPafchatis obferuacionc 137.37 uita 213.44 tonfiitutio 131,48 |
INDEX. de primatu Romano amp;nbsp;a-lijs ordinibus , confiitutio-ncs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.40 aniceti amp;Polycarpi congreflus dePafehate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.59 Anicq Marcelli uita 183.57 anima: refurreiffionc quam fa-ciarSaturninus 77.18 de Animarum loco pofteorpo rü interitû,quid fenferintim iüsfeculidoéforcs 34.30 de carundem tranfitu in alia corpora,error réfutât «3.24 animas cur in corpora mitti di-cantCarpocratiani 77.21 folas abfqj corporibus refur gere,error refurarur 82.60 animas tantum faluari cur dixe tint Valentinus,Marcus,Si Gnoftici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89.12 de Animabus hominô, Clcmc tis incerta opinio 38.2 anni tempus quodprimum factum in mundo 161,7 Anthia cum Eleutherio E mar« tyr fub Hadrianoad Mefla-nam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J^-’? Antichriftianifm! fundameta a Montano ia^fa 54'44 deAntichrifto quiprrdixerint 109.30 deeodem fentetir doélorumhuius Icculi uarig 34.34 Antinous puer in deos relatus 24329 eius tcmplum. ibid. de Antiochenis cpifcopis,8ieo rum uiris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’^^•* Antiochia ad Daphne fita, ha:« refiTatianipoIluta 101.54 antiochia quando amp;nbsp;quantum concuifa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.2 antiochia Syria: curpra: exteris loeis à diabolo odio habitai 80.13 antiochix Syria? Chriftiani in-terfedli fub Traiano 12.49 ecdefia Celebris 2.49 antiochia: rertia fedcs à Roma« na ecdefia datur ab Anacleto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.21 antiphonarö cantioanabigna tio inftituta in Ahriochenä ecdefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.52 Antitaftac hxretic! 91.18 d Clemente conftituti 193.37 Antoninus epifeopus Hierofo* lymitanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.17 antoniniPij xquiras,Siquida-pud exteros cffeecrit 148.16 Antonini Pij laudes politica:, K animus ut Chriftianos 17.38 inde, de ipfiiis dementia pa rum propitia erga Chriftia-nos,Tertulliani locus. 18.33 ciufdc liters in Afiarn de co-hercenda perfecutioneChri fiianorumdatx 19.1 fub Anto- |
|
fcb Antonino Pio quae ptodi-gia accidifle narret Iulius Ca pitolinua nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241-31 M.Antoninus Vcriis quasmu-tationcs Imperq fecerit248. JO Antonini Veri animus quo mi* raculo mutatus et benignior fadus 22.j4 laudes philofophicae amp;nbsp;ciuiles 20. S perfecutio in Cbriftianos quando incepta ibid.19 liters pro pace ChriAianis concefla 29,8 reftimo-nium deChriftianis. ibid. 2^ exitus fi^ mors 3^-30 fub Antoninis quæ fuerint hæ-refes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84. yo Apamia urbs Phrygia; maioris '85.1? Apelles Marcionis difcipulus 94.37 fucceflor nbsp;nbsp;nbsp;99.31 eiusuira 226.17 nbsp;nbsp;defa-lutehypothefis 93.38 i-temdepropherqs 97.9 •icApocalypfi Ioannis, narratio Eufebij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70.12 Apocryphilibriqui 69.5 eo-rundemcitatioin Clemente Alexadrinoreprchcfa 193.10 Apollinaris 38,7 K 106.1 quid in Ancyra Galans effe* cerit 135.Ç0 amp;nbsp;ij6.23178.34 Apollinarius Hierapolitanus e« pifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.33 eiusuira. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Apollo Deus gcntilium 246.9 Apollonidcshsrcticus 11834 Apollonius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.1 Apollonius fenaror Romanus martyrfub Commodo 24. 36 eius accufatori crura fra âa. ibid.42 eiufdcm uitaamp; martyrium nbsp;nbsp;nbsp;2*3.32 •pollonq duo, amp;nbsp;cuiufque uita Apoftolicrrorumexpcrtesi 94. 9 Apoftolorum libri 69,30 de perfelt;flione corum quid fcn ferit Clemens 61.47 Apoftolisquomododatus fpi-ritus fandus,fecundü Montaniftas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.20 Apoftolosper uniuerfum orbë difcurrifPe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.1 Apoftolatus quando in ecclefia ceflauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.31 Apoftoliciuiriquididi *27,1 Apoftolicorü uirorum res ge- Appionis fcripta 183.61 ’quam luftralem quisinftituc- ®rAqua luftrali, feuafperfio-0« gt;nbsp;Romanorü cpifcoporü |
INDEX? conftitutio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.26 aqua quauis baptifandum in ca fu necefsitatis, quis fta tuerie 131-51 AquilsPonticiuira 178.4 deprauariones in Scripfurs facts ucrfione. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem. Arabes à Traiano fubadi 248.2 Arabian! uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;186.10 Ararat Armenis mons decern m illibus martyrü clarus 16.18 de Arbitrio libero dodrina cor rupta in Epiftolis decretali-bus 149.24 deco-dem patrum huius feculi opi niones periculofs 58,30 arcbiepifcoporü gradus 139.29 Ardebau uicus apud Mybam Phrygis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103.17 Arclati quis Cbriftum docuerit 6.6 arena nbi et quando ludsus ba ptifatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110,13 argumenta probantia epifco-pos non efle arguendos aut damnandos, ex epiftolis de-cretalibus 148.12 a-lia, de primatu Romans ec-defis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.56 Ariftides philofopbus Athenië fis 133.37amp;156.23 Chri» ftianus 5.12 amp;nbsp;133.37 amp;nbsp;136.23 eiusuira 197.33 cloquentia amp;nbsp;Apologia pro Cluiftianis coram Hadriano 16.46 Arifiotelis imago à Gnofticis culta Arius Armenia in prouinciam à Traiano reduda armenijsEuangelium à Bartho lomsoprsdicatum 4.3 Armonius hsreticus 102.38 Artemonlisreticus 213.9 farelies Montant 103. 350^213.9 eiusuira 228, 40 de Cbrifto dodrina 105.36 Artotyritsquididi 103.34 Afclcpiodorus hsreticus 228.32 Afseccleffs 2.26 ea» rundem confociatio 8ëcon-uentus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135.22 in Afia curmagis bocfeculoflo ruerint eedeffs quam in alijs terrspartibus 2.4 inde. 12.353 qui dodores hoc feculo fuerint fuperftites 38.3 afiana fynodusaPolycrarecur colleda, amp;nbsp;quid in ea adum 163.17 afianorum dodoru uitsi63.4i Aftenfem urbem quis Cbrifto lucrifecerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.3 Afterius urbanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*79.23 |
Athenagoras Chriftianortitnlé gatus ad Antoninü Verum fruftra miffus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.52 Athenienfes ubi pene’ à fidei do drin a d efeceri n t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21. iS athenienfium ecclefia amp;nbsp;dodo res 3.17 rpifcopi 196.31 Athribra hsrefi Gnofticoru in* feda nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.27 Attalus martyr fub Anronino Vcro 21.10 columns eedeffs Viennenfis 26.18 eiufdëgcnerofi martyrishi* ftoria 29.19 exclama« tio deferrea cathedra 30.17 uira 222.57 uifiode peccato Alcibiadis martyria «3-23 Atticus confularis quando Hie rofolymis exercuent perfe-cutionem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.36 Auguftir.us iunior Gregorq magni legatus, àErytanniS non receptus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.27 auguftini didum de abrogan-disritibusludaicis 118.43 locus de funefris ceremonijs Alonraniftarum 105.21 aulicorumingenia 1134 Aurelius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.2 aurelij comitis tyranis iri Chri» ftianos fub Hadriano 13.57 B BAbylon à Traiano oceupata ^4^-4 Bacdiylidis uira *81.43 Bachilus Bactbylus Corinthi in Hellade epifcopus 161.53 (n Eacchyli feu Bsmehilli uita 200; Balsus Balbilia Quirini filia, martyr fub Traiano Balbina martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;231.18 bancyllus Corinthi epifcopus '34.49 Baptifandi olco ucteri perun-di baptifandi qui, fecundum Mar cionehi de Baptifaris quos ritus obfer-uareftatuantEpiftols dccre tales nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.54 Baptifmus ad tempus alligatus à Vidore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111.44 deBaptifmieffedu dementis teftimoniiim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.36 Baptifmatis ffmplexformaà lU ftino defcripta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110.25 tempus certum non prsferid ptum hocfeculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110.52 circa id qui ritus obferuari 109.52 de Baptifmo ac regenerarione quid docuerint huius feCuli mm 4 patres |
|
INDEX. Beniamin Hierofolymitanus e« pifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.3» Benignus, Polycarpi difeipu« lus, in Gallias milfus 7.60 eiusuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.34 beftiarum dentes, cruciatuum forma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.32 beftijs homines obqcerc, popu lare Si publicum ethniexin-humanitaris fpeólaculum 28 43 Biblidis cuiufdam martyris ad fe poft negationem reuerfæ inter tormenta,dicT:um,Ôi hi ftoria 27.13 refpon« fum ad obieftionem ,qudd Chriftiani hiimanisuifceri-bus uefcerentur 123.47 Bibliotheca exufta propexdes louis Capitolini 241.30 bibliothecxEcclefiarum huius feculi 132.61 curinfti-tutx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.17 BirrigusmonsIndix 188,46 Blandina martyr fub Antonino Vero 21.10 in ligno fu fpenfa. Si fie beftijs ad uoran dum propofita, fed non Ixfa 29.2 quo Dei cöfilio id fa« ftum.ibid. eiufdem ultimu fuppliciü 30.12.indc mi-randa inter tormenta uirtus Siconftantia 26.20.41 blafphemixerimen Chriftianis intenratum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.52 Blaftus à presbyterio reiedus 129 tSi 130.55 Blaftus Si Florinus hpretici.106. 58 corum dogmata 107. inde Biafti hpretici ludaifmus. 107.13 uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;226.10 bonaEcclefiaftica nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»31.37 BarborianiGnoftieorum fefta rij 7939 hxretici 91.13 Brachmani populi Indix iS8, 43 cifdë Euangeliü à Tho maprxdicatum 4.3 apud Brachmanos quis hoe fe culoEcclcfiam Chriftiplan* raucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.39 Braxedis martyr fub Antonino Pio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.19 Brytanni quando fe Romanis pontificibus oppofuerint. 9. 26 Brirannix cedefix 6.18 à quibus primumplantatp 9. inBrytannia qux fuerir propa gatio Ecelefix fub Eleuthe-rio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£.’3 Brixif epifcopus Fauftinus. 6.4 Burgus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.40 Burrus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.41 Bython quê deum Marcus no- ptr« 47.40 Caraphty gühypothefîs 104.3; item Valenrinianorû 8*. n in« ' commodat ueterum fentëtiæ 6i.6o Marcioniftarum hy« pothefis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9^.1 baprifmi tres à Marcioncinfti-tuti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96.1} baprifteriü à Pio in diermis No uati confecratum iii.;2 Barbeliot® hærctici 91,1} Gnofticoriim hacretieorum afledat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7?.55 Barcochabas ludaicp faftionis diix 243.16 quasin» fidias amp;nbsp;crudelitates exer-cueritinChriftianos fubHa driano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.41 Barcof,prophcrx Bafilidis hx.-rerici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.48 Bardefanes c fchola Valentini »34.48 ciusuita 117.10 Bardefanes impugnator liære-fis Valentini 91.28 amp;nbsp;181.38 Bardeuici Saxonia ciuitate Ec-defiam Dei fuifie hoc feculo 51.48 Barnabx epiftola, liber adulte« rinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69.6 Barcabam, prophetx Bafilidis 78-47 Bartholomeus quibus populis prxdicaueritEuangeliÜ4.4 Bafilicas mifla confecrari quis fiarueric nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.44 Bafilides hxrefiarcha nbsp;74.48 negat Chriftum uerè paflum effe 73.52 turpifsimo-rum complexuum magifter 77.9 Bafilidis delirium de Deo 73. 24 de Bafilidis, Carpocratis,amp; Sa« turnini fucceflonbus 84.1 Bafilidis amp;nbsp;Saturnini dodrina cadem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7434 Bafilidis hypothefis de adia-piloris nbsp;nbsp;nbsp;77. 52 de uitæ Îicenria nbsp;nbsp;7S.6 nbsp;nbsp;demun-di creatione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.14 Bafilidis fchola,colleftiomali« gnitatisdida So.53 Deo exofa 134.46 dus ui-ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;223-4^ Bafilidiani hçretici à Clemente confutati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.49 Baßlitus Marcionis fucceflor 99.33i Baffus Valentini amp;nbsp;Mareifuc-ceflbr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90.60 battoiogia Deo non grata 50. 4? Beatus Rhenanus »82.39 bellis Erhnici à fanguine Chri-ftianorum ceflare coaói, fub Antonino Vero 23,38 minet . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.36 |
^Adaueribus mortuormnea nes cuftodes additi,nefe pulturp officium cuiquä con tingcret 21.36.8i330.5S Cxfarea fub Hadriano fubuer-fa 37.35 quando penitus fubmerfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.30 Cxfarex Paleftinx ecclefia 2.4t Cxfarienfis in Palxftina fyno-dus quando,a quo,et cur col lefta 160.36 eins forma a« ólionis,8i proceflus. ibidem 16.20 5.4Î Cain faluatus à Domino, fecun dum Marcioniftas 9344 Caini hxretici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9117 Caius 106.2 epifcopus Hie rofolymitanus 164.23 Cailiftionisuira 183.3 Candidi fcripta 183.61 canes cadaueribus martyrü ad« diti,nc auferrentur acl fepul« turam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.36 cantiones in publicis congrefsi bus ufitatx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.28 Capito epifcopus Hierofolymi tanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.26 Capitolij Romani conflagratio fub Commodo 37.3^ Caranniuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222.3* in Careere plurimi Chriftiani ftrangulati 27.34 .fl“®quot; modo multi prxter opinio -nem conferuati Si confirma« ti. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. carceres tcncbrofi,Chriftiano-rum cruciatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.30 Carcerius dux exercitus, martyr fub Hadriano Carinthix ecclefia Dei carnis refürreâio in uniuer- fumnö admiffaà CerdöeSi Marcione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;•^ë.fo Carnemin corruptionem non uenire, unde colligatlrcnx-us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33.27 carniü ufus illicitus, fecundum Encratitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101.19 Carpocrateshxrefiarcha 74. 48.61 Carpocratis Alexandrin! hxre ticiuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214.8 eiufdem blafphemiä quornO doimpugnetluftinus 80.58 Carpocratis de Chrifto hypo-thefes falfx 75.61 de uitxlicentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.ys.s de Carpocratis, Bafilidis Si Saturnin! fuccefibribus 84.1 Carpocratiani à Clemente Ale« xandrino confutati 193.54 Carpus martyr 33.44 Cafius mons Syrix conuulfus 241-1 Cafsia- |
|
Cafsianus cpifeopus Hierofoly mitanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.14 cafsia.ni feélatores à Clemente ^ confutati 193.^6 (160.41 Cafsius cede ffe Tyri epifcopus «fsquira 1354 o Cataphrygon hacrefia 103.4 martyria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105.39 Ccladion epifcopus Alcxandri niis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.5 Spud Celtas Irenari manfïo 6.18 ’d Centuriam primam in omni bus fequentibus recurren» dum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t.19 Cerdo Alexandrixdoftor 4. 13 amp;nbsp;i8egt; 44 Cerdon hxreticiis 93.23 inde emfdemde Deohyporliefis 93.59 hærefis à Polycarpo Rotna: reprclTa amp;nbsp;extimRa 7.32 einsuira 125.37 ttremonix à Romanis epifeo-pis hoc feculo ordinatæ.i 29. 5^ de Geremonijs Si ritibus 109.12 Cerinthus, figmenti de corporal! piofum regno poftrefur reclionc primus autor. 66.3 dianras Chriftianorum. 122.4 6 Chiliaftarum error etiam Irelt; naroattriburus 221.4 in eodéöiluftinüfuiflc 207.29 ehrifma quis ad baptifmü Chri ftianorum adieccrit 131.45 Chriftus quando baptifatus, Si quamdiu docucrit, fecun-diim Irenxiopinionë 221.52 quando unflus fit à mullere in domo Simonis leprofi. 162.11 quando refurrexerit 161.35 quomodopaflusdi-catura Valentino 86.7 diriftus ultima lex 44.48 eau fa efficiés iuftiftcationis 45.32 clirifti doélrina lioc feculo fi-delitercuftodita 38.12 c* ius obedientia, caufa forma-lis iuftificarionis 46.8 thriftum annunciaffe incogni turn patre, dogma Marei fe« datorum refellitur 92.40 diriftum curoportuerit hominem fieri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40.60 '’'ter Chriftu 8( Icfum quomo-do diftinguat hgreticus Mar cus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86.52 fbriftum ex feminclofeph na-tum effe, error Gnofticorum ablrcnxocorifutatus 81.20 ^^teChriftü neminem faluatü «fie,Clementis fomniü 65.45 «briftü purariue pailum efie,erlt; tor.ablrenxorefutatus 81.35 ’tltriftii quomodo uidcritigna» dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165,19 deChrifto articuiü quibus ucr* |
I N D E X. bis illuftrauerit Polycarpus 174.16 de Chrifto error Thcophili $6. 13 Clementis. ibid.35 Gnofticorum hypothefis 7S,}S item Mareionifta-rum 94.47 Monta.« niftarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103.55 de Chrifto quam mónftrofciu» dat Valétinushxreticus 83.51 de Chrifto quid docuerint patres huius feculi 40.6 quomodo crret Glemês Ale xandrinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;194.14 chriftosduos efie. Marei dogma ab Irenxo refutatum. 92.28 0(94.54 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(38.43 Chriftiana religio antiquifsima Chriftianus furn, quis ad fingu laintcrrogata inter martyrq fuppliciarelpondcrit 26.49 chriftiani MC CL Romain car cerem conicifti fub Hadria-no , amp;nbsp;tandem in furno cre-mati 13.60 ahjinccu-leo ad quintü ufqj foramen pedibus extenfi 17.31 chriftiani, ne in ullo ufpiam loco uidercntur,prohibiti 24. 60 quib.modis cruciati,ex epiftola martyrii Gallig 25.10 chriftiani omnes pontifices 138. 9 Pfychicidiftia Va* Icntinianis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87.59 chriftiani præcipui quando ex tota Aegypto 8( Thebaide martyrq caufa Alcxandriam trafti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.41 chriftiani quibus eriminib. no-tati fub Antonino Pio 18.5 inde, ubi ftipedia merucrint fubEthnicis Imperatoribus •2336 chriftianorum fabbatum 54.5 fefta 118.32 difciplina Si mores extern! 122.20 chriftianorum ferui ad quid di« cendum coaijli ab Ethnicis 20. 52 corum ftatus fub Antoriino Pio 17.61 chriftianis qup pax data fub An toninoVero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.61 chriftianos ad marmora dam-natos ubi confolatus dica-tur Clemens 15.15 qua ratione hortati fintaddefe-ftionem tyranni 18.49 in Chriftianos quando fenatus Romanus decretum fecerit ”'47. chriftianos quos faciatîuftinûs 60.11 inde pro Chriftianis adquasciuita-tcs fcripferit AntoninusPius 29.42 Chryfoftomi Græca mifia quid |
offerat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.3s cibum nullum Chriftiano abo-minabilëquis ftatucrit 131.50 ciborum difcrimina quatenus obferuatahoc feculo 123.41 prohibitio.,inEpiftolis dc-cretahbus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.8 citationum formula: inepifto-lis dccretalib.fufpeóïx 144.51 Clarus Prolemaidis cpifce p’is 160.41 eiusuita i83.îî Claudiani uerfus de miraculo pluuix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240,6 Claudius Apollinaris Hicrapo liranus epifcopus i?5.37 circa Clauiö adminiftrationcin qui ritus obferuati 112,2 elaufuræ,Chriftianorum crucia rus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15.12 fii.jr Clemens martyr fub Traiano Clemens Alexandrinus nbsp;nbsp;4.25 6(38.95(136.24 quos ui rosamp; ubiaudiuerit 133.^2 Pantæni in fchola AJexandri nafuccefior nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;134.20 quando Hierofolymis docucrit 190.1 ubiqjli ber! arbitrq afiertor 59. n Clementis Alexandrini uita 189.32 fmdia, pracepto-re9.6( alia dona ibid.43 fcripta6(hbri 190.11 doftrina 192.49 narui 194.7 error,decon-uerfiancinferorum 65.45 difputationcs cótraMarcio-niftas 99.16 alix, de ueritare fcripturg,licet hxre-fes exea oriantur 107.50 loei,de confefsionc,quód o» mnino fit neceffari a 31.36 deconiugio 52.36 de coniugio miniftrorum uerbi 53.7 deeffediu baptifmi 47.56 eoenpDominica 49, 37 de facrificio Chriftiano rum 30.1 demartyrioX cruce 51.35 deunionena« turarum Chrifti 41.23 nac ' ratio, de Bafilide harretico. 76.10 opiniones,deqs qui ante Chriftum iufte' uixcrüc 194.24 incertæ de bonis openbus 6( pcrfetflionclen-tenrix 60.30 incommoda de Chrifto aflertio 56.33 pcriculofx difputationcs de pœnitentia 62.30 pugn« aduerfus errores Tatiani 102.17 fententia.deDcó 39.55 deapplicationeEu-chariftix 49.16 de fide iuftificante 46.32 de ' lapfisrecipicndis 47.27 deiciunio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53.39 clemens aq Romanus epifco- F^s |
|
piisordinatusàPetro 146.1 quando ab co conuerfus. ibid. 4J Clementis Romani cpiftola de confefsioneauriculari 111.30 eiufdem cpiftola legi folira in publias congrefsibus ii6.xz -tertiae epiftolg narratio de ba ptifmofufpe^ta m.n fchifma Corinthiacum fub eo ortum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij8.16 ad Clemêtis templum amp;nbsp;fepul ebrum, peregrinatio homi-numfalfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iit.u Clcophas cur competitori fuo prælatns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130.47 clerici und« difti 118.21 clericis comam Si barham alere quisueruerit 131.48 Coddiani hxretici Gnofticorn aiTcclæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79.60 Ceena Domini iiccMifla,nee fa crificiü, fed Eucliariftia, hoc feculo difta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.3 cœnæ Domini utriufque partis ufum Eccclefi'x toti admini-ftratii elfe Iioc feculo 48.58 de Ceena: Domini materia feu re ipfa,qind docuerint patres htiius feculi 48.23 de eiufdem effeftu 49.13 cœnam Dominica adminiftra« re quorum officium 118.36 quando inftituerit Cliriftus 162.15 circa cam qui ritus obfcruati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.1 Colarbafus Valentini Si Marei fucceffor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90.60 Colarbafihacreticiuita 213.30 Colchi à Traiano fubadli 148.2 Coloffenfis ccclefia 5.40 Commodi impcratoris tragicus exitiis 36.37 fub eodem quxinftauratio ecclc fix acciderit in India 9.41 qui fuerit ftatus Ecclefix 24.1 quæhærefes 105.2 Complutum Hifpanix ciuitas quos martyres dederit fub Hadriano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1616 conciliorum duo genera 139.11 conclufiones , Chriftianorum cruciatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.19 Concordq uita Si martyrium 213,40 Si 256.16 confefsio auricularis, à Roma« nisinftituta 111.23 eins nulla alias menrio 118.4t de Confefsionequomodofen« ferint huius feculi dotfiores 51.24 Bafilidis hypothe fîs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.58 confeifornm Chriftianorum, et neganrium Chriftianif-mum,collatio 18.11 inde de confirmatione, narratio ex |
INDEX. quarta cpiftola Clementis lit.29 confutationesGnofticorum er rorum ex doftoribus eiufdem feculi congreifus publici quando Si quoticscelebrati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.32 coniugium miniftrorum cccle-fix etiam hoc feculo defen-fum coniugq prohibitio in cpiftolis pontificum coniugioadprocreandos libelt; ros non urens,iniuriam facit naturx, dementis fenren-ria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52.49 decöiugio dogmarica Taciani fententia nbsp;nbsp;101.1 hypo« thefts Gnofticorum 76.60 eorundem error refntatus 81.23 de Coniugio quomodo fenfe« rint doftores huius feculi 52. 12 Valentinianorum hypo thefts 88.40 item Montaniftarum 104.42 Mar cionitarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96.30 coniugiacx Satanacifedixerüt Gnoftici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77-3 confolationibus,etiam in atro« cifsimis fupplicijs, confirma tiàfeinuicem Chriftiani 11, 41 Conftantiinis Imperator 113.4 contrariaSiperplexa in epifto-lis decretalibiis 144.42 Corinthi ccclefia 3.24 cpifco pi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;198.16 corinthiacum (cliifma 13S.7 Cornelius Antiocheniis cpifco pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i69.4r corporishumani compaginem uituperandam elfe, Marcio-nis dogma refutatum p^. 28 corpora quoqj refufeitanda in dieextremo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y ƒ.15 corporum refurreftionem amp;nbsp;fa lutem qui hxretici negaue-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.26 de Creatione figmenta Valenti nianorum 86.60 Mar-cionis hypóthefis 93.2 0 quid docuerint hoc feculo doólorcs 41.27 quomodo fenferitSaturninus 76, iö Crefccsaluftinorefutatus. 133. 35 Si 208.4 Cretx ccclefia 3.3 nbsp;nbsp;doctores 196.1 crimina Chriftianis intetata. n. in Croatia Ecclefiam Dei fuiffe 3-43 |
Crocus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.41 cruciatuum formx fub Antoni« noVero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.23 crux non fponreaccerfenda 51. Ctefiphon à Traiano occupata 148.3 Cymes Afix urbs terrxmotu fubuerfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.20 Cyprian i locus de epifeopo quodam Africano 4.44 Cyprus Valëcini hxrefi infeda .90.37 in Cypro quot millia hominü trucidarinrludxi 242.27 Cyrenaica regio Africx 4.18 circa Cyrencn quot hominum millia à ludxis deleta 242. ^^ Cyrenius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.1 D T-A AciadTraianofiibacfla247, 58 in Dalmatia,ccclefia Dei 3.45 Damas epifcopus 3.39 Damafus 151.9 deordina-tionibus Euarifti 109,49 Damianus Roma in Angliam miftus ad Danubium ufqj uenifie Pau lum Debclti Thracix quis fuerit epi fcopus Dccem ber ordination! Roma-norum epifcoporumdeftina tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118.15 décréta Romanorum epifeopo rum in priuarisiynodistra« ftata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.32 de Decretal! bus cpiftolis indicium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.10 dedicationes templorum quan do ufu rcceptx 120.4 defeftio multorii tempore Tra ianxperfecutionis 13.24 Demetrius 5î.8 8ii36.24 Demetrius Alexandrinus epi« fcopus 9,45SiiS7.i7 c-ius uita. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Demiurgus Valentinianorum deus 86,20 Derdona urbem quis Chrifto lucrifeccrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6,1 Deus autor mali,ex fententia Florini hxretici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107.10 Deus quomodo diuerfisnomi nibus aprophetis di«ftus92 4 quomodo inuocandus 30.34 quomodo percipia-^ur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34.30 Deus unus bonus, amp;nbsp;altcrma-lus, fecundum Cerdonem 93.39 Deimos in excitandis organis 217.23 Deo qux facrificia offerenda 30,16 |
Deum
-ocr page 817-|
Deurn quib. rebus eolant Chri ftiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4^,00 de Deo arnCaUs renflé ubiqjà luftinp traditfis., : nbsp;nbsp;nbsp;200.46 quomodd^um iHuftrauerit Ignatius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;166,14 de Deo , fententia dogmatica Encraricarum 100.49 hy« pothefis (jnofticorum 7;. so Marcioniftarum 93. r9 Alontaniftarum ipj. 47 Valentinianorum 8f.2(gt; de Deo quid docuerintdotflo-res Ecclçfiæ hocfeculo.j^ïo dij gentium à diabolo coq.fïdi 247.,ó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ■ , . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. , deDeorum duplici genere cö-meurii Valentini à Clemente réfutatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92.60 dejDqs diuerfis Valentini hypo thefin quomodo deftruat I-renæus ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91.41 diabolus minis rhetor in perfe« cutioneEcelefiæ u.44 quandocoeperit ƒ6,40 diaboh odium aduerfus Chri-ftumamp;Ecclefiameius 10.19 dcDiabolo érrores patrum 56. deDiaboIoru.cöueriïone quid tradat Clemens ƒ7.11 diateharon Euangelium Encra titarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101.34 A.i!7^,3w'luftini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^i^f dies Dominicus a’n primus in mundo creatus i6o.^9 dies Dominicus in quo Paifha celcbrandura,quibus benedi (Ttiontb.-fanftificatus 161.41 dies natalis Domini quando ce lebratus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,. 119.46 Diodinus j -1 iijf6 Dionis dje nwraculo pluuixfen tentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJ9tlt;5q Dionyfius A^xandrinus de A» pocalypfi Ioannis 70.51 dionyfiusCwnthiiis impugna torhxrdisMarcionis 98. 35.amp;:i36-iJ eiufdcmdebo-nisEccleliafticis narratio 131. 8 encomium de Romanis 199.41 eius epiftoixcurca« tholicx nocatx ab Eufebio 200. 7 nbsp;nbsp;nbsp;cpiftola ad Atliclt; nienfes nbsp;nbsp;Uö.j nbsp;nbsp;adPiny-tum 64.56 uita 198.40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fcripta. nbsp;nbsp;nbsp;ibid.ƒ2 Dios epifcopus Hicrofolymita nus, , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.3.5 ‘fireptiones,CIiriftianorumcrn ciatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.29 amp;nbsp;15.12 difciplina Chriftianorum 122, ?° deOiuinitateChrifti 40.26 Diuorum itmocario hoc fecu-lonondmnreccpta ƒOJ4ƒ |
I N D E X. Docitx hxretici à Clemente c3 nifutdtiquot; t; 7- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;p . i9ï.^6 dodores ecclcfix tëmpore Ire-' nXi Pj; - . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;218.6 doélorum eccfelïx uitx 163.40 dolt;llrinx Chriftianx conipen-, dium exlrenxp j.-; 39.13 de Doftrinx Euangelicxanti-i quitateprxclarum Ignatij di ..ilium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45.40 docirinx huius fecundi feculi u. inclinatio nbsp;nbsp;ƒ5.44 cor-ruptelfamp;npui inepiftöljs dc ,, cretalibus m 149.14 dodlorum Chriftianorum pu-?. gnx contra Ethnicifm urn •.246.28 Dolychianus cpifcopus lliero« folymiranus. 164.27 Domicilia Serapia martyr fiib Traiano 12.33 einfdem hiftoria,8i uita 230.50 dominici dies curfeftiuifucrint 115.45 Dominani ediélaa Nerualm-peratorecaftata 10.58 domusaurefdNerone conftru dix coflagratio cuius rei pœ-na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.7.14 |
E . pCcIciïaqujd . , fo^^ eins firmamentum 8£columna „•, 51.6 ubi fuerit uera. ibid. . ,18 ad quos populos propa □ gatafubHadriano 6.43 j.: quid offeree Deo foleat 493 5» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I ecclefigChrifti locris 1. 44amp;' 6.; gubernatio 124,40 perto tum orbëincreméta,fubC5 .modolmperatore 24.8 ecclefixlocris per Afiam 2.26 . per Africam 4.n per Eu ' foparn ƒ.9 ftatusfubTra , j,iano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.49 ecclefix iicrx amp;nbsp;liypocriticx di« fcrimen ;,.,,. 109.12 ecclefix quxHaIcyoniaconcef« fa fub Hadriano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.24 eedefiam fibicommiffam quomodo gubemauerit Polycar pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, jj , , 173,45 de Ecclefia quid docueritlgna-..i.ttus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i66.45 ecclefix alixmm fuis epifcopis quando uni alicui, eiusq; epi fcopofubiicicœptx 136,54 ccclefiarum confociatio 134. 50 parpoteftas ibid.6t ccclefiarum,ubiApoftoli doctie rant,authoritas.f,; 136.50 Egefippus 38.8 IixrefisValt; Icntiniançimpugnator9i.32 quando Romä uenerit 153.55 Elxa urbs Afix terremotu fub-rierfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.20 in Elcdlione miniftrorum qui ritus foliti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,118.1$ Eleutherius ab Antbia Aniceto tradit» ut erudiretur 153.42 quomodo Romanx Eccle-fixprimatum arrogant 141. 53 ,_ quo ordinead gradus Ecflefiafticös peruenerit 126. .7.6 martyr fub Hadriano Cum ffAnthiamatref-hfi. 26.12 Eleutherius Romanus epifeo-pus 8.49 ei us uita 214« j. 34 conftitutio ( »31.50 elcutherij Illyrici epifcopi uita j;. 200.52 Elpiftiuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.45 Ekianus Brirannus 8 50 Encratitarumlixrefis 100.17 quando cœperir. ibid. 37 de Enoch, fanatica opinio Ire* næi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fó.fi Ephefi ecclefia qualis 3.23 Ephrem Hierofolymitanus epi fcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103.54 Ephrem Syrus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;102.6» Ephrofyna martyr 231.2t Epiphanq locus de morte Ha« driani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36.24 EpiphanesCarpocratisF. 77» 14 8^84.7 ciusuita 224.20 de Epifcopi ordinatione decre« tumAnacleti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»40.4 IJpifcopo facrificate quod offi-ri.cium prxfcribantepiftolfde* -' crctales diaconis j, 147.» epifcopum concioaantem à fe.2 ptemdiaconis cuftodiedum, quisftatuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.1 epifcopi Rom?ni dominiü nul« lum hocfcculoinalias totius orbisEcclcfias .,.;t 137.40 Epitcoporum aliorum fcripta, , prxter ApoftolosJeiflain pu ' blicis Chriftianorü congref-fibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.i.y. 116.20 cpifcoporü gradus nó diftinéli tempore Apoftoloru 12.6.33 epifcoporum gradus fecundu Aijaclcti conftitutionëi39.29 maioriras friper principes, myftertj iniquitatis fundaJ. mentum 148.13 degradt bus ipforum, qug Petro affi* ftafint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t i4^*Aö epifcoporum munus i^7’Jf fcholx 133.38 uitx 163.40 epifcopis inobedientesjnfamig nota puniendijcuius decreto . 146.45 cpifcopos non effe arguendos quibus argumentisprobent , Epiftolx decretales 148.22 cpiftola Plinq Secundi ad Traia num de innocentia Chriftia« norum 13.50 item Tra-iani ad Pliniiim lt;nbsp;14.49 deE« |
de Epiftola ad Hebrxos, uereru indicia I lt;71.2 de Epiftola Polycarpiad Philip penfes,iudidum 175.57
Epiftolæ decretales feupontifi-
cum
T r:
'J43.IO
Epiftolæ Erdefiarum ad alias qùomodoferiptæ 136.29 de Epifiohs Ignatq iudidü.16;.
3^4' quando fint Græc? im«
preffaf ' '
166.1^
epfftolxmartyrü Galliæcxcm-
'phim
24-44
in Eqmileo ad quintii pundlu indiifiones, Chriftianorum
cruciarus
ïi.jiamp;xy.jt
Erafmus Rotcrodamus 2x1.7 Eremirarumuira an hoe feculo
in ufufuerir Ermagoræ uira
1X4.22 215.45
Eros epifcopus Antiochenus 1lt;!9.48
errorû perpetui fontes qui 74. 33
ethnicifsimus materia hçrefeon 74.15
ethnicorum crudcliras in Chri ftianos 30.50 feftaàValen tinianiseelebrata 89.4» fcholxquoq/feruatæhoc fe« culo .oiîrmir^ ic 154.55
ab Ethnicorû fuperftirionibus fibicairifte Chriftianos.124.1
Eux Euangelium» liber Gnofti
foruni
'- gt;^So.x
Euangehum Diate/ïaron diólu .dTatianöconglutinatü. 101. cuangelium quid habcarpræd
puum
45'J^
euangelium fecundum Acgylt; ptios 69.59 fecundum Sy« 'rosjiberapocryphus. 69,19 deEuangeho locus quomodo gt;nbsp;» hoc feculo illuftratus 45. xo de Euangcliorum ordine Clelt; » ^mentis Alexadrini locus. 191. lib^gijSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;O i'g
EuangeliftæapudEufebiû 7.
lt; fry quididii
»7-1
Euariftus Romædodîor 5.6t quoto Traianianno ad fup-plidum tralt;flUs 12.28
Euarifticonftitutio Î31.55 nc - t plcbis aceufafio in Epifcopü
redpercrar 11.3666151.35
quot;'decretum denuptijs ' ^111.54 de primatu eedefix Roma-næ56alqs rebus 140.20 ' ui
W-' 209.1
de Eudiariftia quomodoienfc rint dortores huius feculi.
' 48.21 de ipfius applkatio-nequiddicatClemcs. 49.16
euchariftieppreces Chriftiano«
rum
118.2
Èuentquira i-’ 215.18 Eugenius epifcopus Toleti' in
Hifpahffs “ • nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.52
Eumenes epifcopus Alexandri .nus a.3.'iï xtiji^i^ r’u 186.58
Euodius ptinius a Petro Alexa drix epifcopus « nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165.26
Euphrates Romani imperij fi«
bnfdam Haaianus
40.3/ try.ftf
'' nis Eiiplus
248. 12 l^S. 41
Florin» 86 Blafius hæretid. 106.
58 corum dogmata 107 '‘ inde.à presbyterio reiedli.
12 9.5 8613 0.53
Florini hæretid uita 2x6.10 fiuminü cxiindationibus.a fan-guine Chriftianorum cefla-
• re coadi Ethnici fub Anto«
Europa: ecclefîæ 5'.9 quiinea dortores claruerint hoefeeu
ninoVero fluuiorum defeftio
lo
’ 38. to 0^196.50
15.60
241.6 55»
Eufebius martyrfub Commo-do •* - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;237.3
eufebius uirapoftolkus 127.6 eufebq bibliotheca Sfaurhori-tas 151.13 locus de Alexan-dro iRomano epifcopo.xu.
2 narratio de Apocalypfi lo annis 70.11 delibro Her-metis.Paftoredidio 72.15 Euftachius martyr fub Hadria-nocumuxoreamp;hberis 16.
9 dus hiffonaamp;uira 251, 26
Focas Ponti epikopus inFöroquid agifolitum fuerit
cum martyribus 25.14 fortitudinis exemplum ab Ale-xandrol exhibitum 211.34 Freculphus hiftoriographus.
Frontonis oratoris difdpulus
Meliro
179-?lt;
abHadriano
cxcommunicandi ritus
IÓ.5
231.2t »12.55
Fugatius in Anglia cur miifus fulminatrix pluuia qux difia.
22.56
G
GAianus epifcopus Flierofo-lymiranus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«64.25
Galfridus Cardinalis 9.24
excommunkationisufus tx8, exequiarum nulia iifquam men
tio txomologcfis ' Exordftæ^ûi'J F
122.1
112.60
' 110.60
* uinis hónoribus culta '245. 57
Fauftina martyr fub Hadriano.
Gàlilxiludxorum feda 244.
GalinxAmaftnanofum epifco piuira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' ■“ 181.50
Gàllix martyrum epiftola 24. 44
Galliæ Valcntinianorum bare« ' fi'pollutx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“ 90.51
Galhcxccclefix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.6
Galii q uo die certo Pafeba cele«
braucrint
118.5Ä
1^.11
gt;0
FauftinusBrixia’cpiicopus.6.4
Foclidras cum feptem filqs fub Antonino Piomorti tradita
18.18 eiüsmatyrium
fffta Chriftianoriim
255.8 235. 10
118.5 z
fides quid feciïndiim dementem 46.33.inde. orationis
fpedes
50.37
adferondam f/Tc, nö iudiciü
rationis
3S*-29
de FideSf ialufe, Gnofticorum
hypofliefis '
7é.$O
deFidequa-inepra doéïrinafir in Epiftolis decretalibus 149. 40
Gallorum commedationespro “ Ir euro ad Elcutherium Ro “ manumepikopum 218.61 Gallkana fynodus quando 56 cur collega 162.37 quid in
ea decrefum.
ibid.
Gallicanarü eedefiarS ritus dr ra adminiftrationem dauiü 112. IX drea cernam Domini
GalJicani dolores
21^.2® 222-49
Gangerici uita Geniftxludxorumfccla. 244.
fatiludæifubTraiano 242 gentiles ubi réfuter deines Ä*
lexandrinus ' nbsp;nbsp;nbsp;194.1
gentilifmusa quibus doâorib. fide remifsionem peccatorii 86 Eedefiarimpugnatus 246,
iuftidam coram Deo appre-hendi oportere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46.22
filial Philippi prophetiflæ nom
Teftamenti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’27-9
films Dei Verbü appellatus ab huius feculi dodioribus qui«
gentilifmus quoufq; procefie-rit hoe feculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244.57
Genuam urbem quis Chrifto lucrifecerit ’^' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;.i
Germanix ecclefiasquoprxco nio
nîoornetlrcnxus jf.lt;4 Germanici generofus animus inmartyrio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji.jo
Germanic epifcopus Hierofo-
lymitanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.13
Getulij martyris hiftoria ijj.ö Gctulia regio Africæ 4.18 ad fidem conuerfi eius incolæ. ibid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36
Gildas Albanius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.29
Gnofiorum ccclcfia Celebris
Cnoftieiündedifti 61.33 du» plicés. ibid.cur turpem pro-fefsionem fibi clegerint7j.io quorum malorü caufa, dum leCIiriftianos uocant 84.18 à Clemente refutati 293.40 Gnofticorum errorum confuta tioncs ex fcriptis Doftorum ciufdem feculi 80.38
INDEX, tiusgraflariccrpcrint 73. 6oexquibusporifsimü fon» tibusprodiuflxfint 74.10 qui eas feminauerintfub Cö modo 24.26amp; 103.1 fubHa driano 74.42 fub Antoninis 84.30
Hfrefes ex Scriptura oriri, ideo Scripturam non ede ueram, obiedlio rcfellitur 107.30
Hæreticiexcommunicati 129. 31 quid Clemente Alexandrine refutati 193.46 ab Hæreticorum impietatibus fibi eau life Chriftianos 124.2 eorundéfeopus unusSi idé 74.37 ftudiumc5munciO7. 16 martyres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.1
dcHpreticorum fophifmatibus quid dicat Ircnæus 81.13
Hæreticorum uitæ 223.36
apud Hieronymum nulläfieri mentionem cpiftolarum de-cretalium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.16
Hicrofolyma quothabucrit epi fcopos ufq3 ad ultima quaff clademfubHadriano 163.60
Hicrofolymæ ccclefia 2.28 no menmutatü 2.39amp; 243.36 Hicrofolymam curfubindede-crefcere oportucrit iudicio Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^.3
Higyni Romani epifcopi uifa 212.44 conftitutio 131.4X dccretum de patrinis in ba-ptifmo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111.37
Higynus quibus uerbis tribuat primatum ecclefïx Romans 141.10
Hifpaniæ eedeffæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.20
Homeri mentio apud Irenæum 2i7.yJ
Gnofticorum hxrefis quando exorta 74.45 fententiæ dogmaticx feu hypothefes 75.t6nomen Sefedia 79.34 ' libri 80.1 hxrefis quibus in locisgraffara fit. ibid. 12 Gnofticosqux caufa impulerit
Hæreticos quoep fuas fcholas
habuifle
134.43
Halcyonia ecclefiçDei concerta
fubHadriano
17.^4
ad Hebræos epiftola à quo fcri-pta,dubium 71.2 Paulieam efledicitClemens 191.10
inhærefin 85.11 quos fingat ad Hebræos Euangelium, liber
' ‘ineeclefiaeffeClemens 194. Gordius epifcopus Hierofoly-
apocryphus
69.lO
mitanus
'■ ‘4. 64.18
Gortynæ eeclefia 5.4K196.5
Gradus amp;nbsp;dignitates in ordina dis epifcopis Romanis 118.27
Græcanici ludæorü fedla 244.
Hegefippiuita 176.41 iter Romamuerfus. ibid.56 libri de excidio Hierofoly-
morum
177.30
48 Græciæccclefîæ
t '3
sGræcis primùm plantataeife Britannica eedefiam 9.14
Gratus Afix proconful 103.20 GubernatiOnis eccleffaé duplex forma 124.55 ratio 117.50 regulx amp;nbsp;décréta ex Anacle»
Heliades dux, martyr fub Hadri anO ; .t 16.19
Heracléon Valentini amp;nbsp;Marei fuceeifor 90.60 eiusexifti ' matio maxime in fcholaValc tini 90.35 Uita 225.32 de Heraeleonitis lifreticis quid
dicat Auguftinus
91.4
Heraclitus 60.18 eiusuita 185.45
Hercules Deus
246.9
to
13^136
H .
tjAdrianicrudelitas in Clwi-* ftia'nos Athenienfes *■‘16. 39 animus quando mitior .’ faifhisin cofdem. ibid, eius f ‘ «piftolaad Minutium Fundd num Affæminorisproconfu derti,prci Chriflianis 17.9
. laus in politica gubernario-ne 15.40 hoftilisamp;tyranni eus animus in Chriftü 8f ec-défiam eius. ’ ibid.47
^adriani uidforia de ludxis 243.23 miferabilis exitus 35. 57 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. •-'
Hermes præfeél» Romç ad fidé cumtotadomocouerfus 7.
51 cumtotafamiliainfurno
crematus- i‘
i5.y8
Hermes quando floruerit 213. 20
deHermetis libro, quiVifioSd Paftordicitur,iudiciü 72.12
HcrmogcnesMarcionie fuccef» for,amp; eius dogma nbsp;nbsp;nbsp;99.5g
Hermophilus hxreticus
Herodes Ïrenarclius
218.
Î2.53
Heron antiftes Antiochene ec
elefiæ
3.i;amp; 169.43
Hefiodi mentio apud Irenæum
homo non pcrfedlus lt;a Deo co« ditus,Irenxifcntenria 57. 23 quomodo 8iad quidcó
ditus
43.15.37
hominis cur mifertus Deus
poftlapfum
56.4t
hominislapfus 43.41 eiuspar tem dimidiam effe Dei, 8i di midiam diaboiigt;qui hxretici
dixerint
102.56
hominem ab angelis fa dû eiTe, error Saturnini ablrcnxo re
futarus
82.10
de Homine, liypothcfis Gnofti corum 76.25 Vaientiniano
rum
87.25
de Homine quid doccatTheo» philus Antiochenus 170.55 eius error nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;171.14
de Homine uarix ueterum opi nioncs à facra Scriptura dif-
fentientes
57.20
homincs cur Deo temporibus f Noah frudificarenon potuc rint,inc5ucniens Irenæiopi nio 56.60 duplices initió
• cöditi, fecundum Saturnin ü ■'76.37
de Hominum in angelos mcta morphofijClementis opinio
.. 67..4
hominum obrutorum clamor
quantus
241.9
hominum quos tres ordines finxerint Valentiniani 8716'3
. naturaeosfaluosefle,Valen tini artertio.
ï irefellitur Hónefiphorus
ibid. 1 47
i SH5i'
.,168.41 lugt;rx qux orationi deftinatx inHiberis quis ecclcfiam fuiifeT »'à’nonnuUis . 117153 fes 74.42 qui terrxmorus dicat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.22 hordeum ubi in arborumcul-
Hierapolisecclcfia 3.41’ minibus natum 241.43
^obHadriano quæfuerintlwtre
21% 55
exorti 241.27 martyres '
231.15
Hieronymus quanti fecerlt Pan àd Hofpites fratres mifla Eucha
txnum ’
18911# - riftia apud Romanos 114.13 hn
|
INDEX. de Immortalitatc Si refurre* dione, Valentinianorum hy pothefis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89.10 Imperatoris ex teitaémotu An-tiochetio mirabilis eonferua tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.13 Impcratoru ftatuis thure Si ui-no nolle facrificare, erimen Irfx maieftaris apud ethni-cos 11.54 (datHs15.il indamationesChrifiianorü cru incömoda qux fintfecuta con-trouerfia de Pafchate 136.39 Indorum Icgatio ad Demetriü Alexandrinü pro pio Si eru-ditodoéloreEuagcIq 9.43 Indis Euangelium aBartholo« mro prædicatum 4.5 infans ex quo fanguineexpref-ferint Monranidp, in quanto honore habeatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103.37 infantes hoc feculo à baprifino nonremoti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.17 infantes affici bonis baprifmi propter fidem cos adferen-tiü ad baptifmü,falfa opinio 6.3t delnfcroru couerfione errores Clementis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63,43 Innocétij locus de propagatio- ne Eedefiarum per Romanos faëfa.refellitur 9.31 inquifitionis forma de Chrifti a nis fub Antonino Pio. 18.43 infeftorum nocentiiim gregi« bus. à fanguine Chriftiano« rü cefiare coaóti cthnict fub Antonino Vero 13.60 infidirdomi forislp, crudatini genus fub Antonino Vero 21.17 infularum magni maris Ecclc« fix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.39 inuocatio dinorum lioc feculo nondumrecepta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30.45 de Iniiocatiöe Dei quid docue rint hums feculipatres.30.33 delnuocarione fandorü.63.40 loannes an et ubi de millenario poftrefurreëlioncagat 66. 34 idem communis epifco-, pus8lt;doëforAfix ufquead Traiani tempora 3.308(58.4 quando morctius 173.38 quando ad fuos Epliefios ex Patmoreuerfus 10.41 qudd conferipferit Euange» liumfuum 68.11 quomodo poft reftitutionem fuam fub r Traiano propagauerit Ecclc fiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.13 Ioannis dux pofteriores epifto Iran authenticx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.46 loanni primatits nó adferiptus (in Afta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.10 de Humanitäre Cïirifti 40.46 deHumanitatcClirift» 40.4^ Hyberi à Traiano fiibafti 148.1 Hydroparaftatæhxretici 103,30 I JAcobils frater Domini, quo-modod Clemente Roma« nouocatus 14^.3; delacobi cpiftola dnbitatiim, an fitauthenrica 68.43 m. dicium deeadem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.3s lanuarius martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.10 idolacolcntium ritus 146.17 leiuniü quadragcfimale a quo inftitutum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i3'.44 dcleiunio quid Clemens fenfe rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35.3? ierunia qùæPafchaliadiôa 110, iciuniorumfinis 120.35 deeo* rum diuerfitare. ibid.41 ieiuniorü leges «à Montano 111-troduiftac 105.6 ritus 110.15 Ignatius Antiochençecclefiç an tides 3.1t Antiochenis ere prus à Traiano 13.318^36.11 amp;nbsp;38.3 quomodo exuinculis propagauerit eedefiâ Dei 7, 17 Ignatij uita 163.1 adfymbolu Apoftolicumallufio 31.53 deDeofententia 39.39 de coniugiofacerdotum 53.15 dcmartyrio nimis magnifier fen ten tix 64.17 Ignatq doftrina 166,18 epifto ff ubi confutér errores Gno» fticorum ïo.47 loensdeef« feftu etena: Dominier 49. 15 de crebro u(u eiufdem. ibi.40 de Humanitäre Chri fti 40.53 de palsione Cliri fti 41.48 deiuftificatione45. 34. de lapfisrecipiëdis 47.16 Ignatq nxui ex epiftolis fuis deprehenfi 167.1 martyri] óecafio. ibid.44.inde. lau» des 163.14 offa folidiora, Roma Antiocliiä dclara m. j prxclara fententiadeanti quitatedoëtrinrEuâgelicæ. 43.40 feripta 8iepiftolr,amp; deqfdem iudicium 163.34. fententiadeSpirituS. 41.5 teftimoniü delibris Proplte« tarum amp;nbsp;Apoftolorü 69.31 quod utraque fpecies cœur Domini laids prxbenda fit. |
Illyrici do(ff ores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100,13 jnlllyrico, hoc fecundo feculo fuifie quo^ EcclefiäDci 3.40 de Imagine Dei, periculofa Ire« nrilocutio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57.39 delmaginibus, Clementis fen-fentir 54'^4 hypothefis Gnofticormn ^y-y loannes Hierofolymitanm e^ fcopus 163.51 (n lobita martyr fub Hadriano 16, lofeph Hierofolymitanus ept-fcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.35 lofephu Arimathienfem in Bri tannia propagaffe Eccltfiam 8.16 lofua duplex Mofes, fecandum dementem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.11 louij presbyteri Atbenienfis uÏ ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19S.21 Irenxus 38.10 $(*36.26^ quo SC unde prxful Lugdunenfis dt (Rus 139.31 acetrimus im-pugfi.ator hxreticorum do-gmatii.81.7 adPhrygesmif« fus 133.43 auditor Polycar pi 113.43 inAfiam mifiusa Gallicanaecclefia 118.41 in dicendo fxpe negligés 8( im proprius »13.23 quamualf-difsimé aduerfus hxrefin Va lentini depugnafte dicitur. 91.40 quod compendium doëfrinx Chriftianx trada# 39.13 ubi confutet errores Marcionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98.45 Ircnxi corruptafentetia depri-marueedefixRomanx 64. 12 de diuinitarc Chrifti lotus 40.30 deDeofententia 40.1 dehomine incon-cinnx opiniones 37.22 dt Ignaiio teftimonium 169.1 de Papia 172.31 de Polycar po 173.518(174.43 defiia oratione indicium 221.20 doëlrinxforma.ibid, opi-nrones incommodx (eu fti-pulx, ibid. 43 funâione» 2.18.10 ineommodf opiniones de diabolo 36.40 üte-rxde Pafchate aduerfus Vi-dorem 156.10 locus de eau fa efficiente iuftificationis, 46.1 de matehali. ibid, de fideiuftificäte 46.29 dcEc cIcßaEphffina 3.17 de effet ëtucartif Dominiep 49.31de homineautelapfum 41.20 Ircnxi Lugdunenfis epifeopi iii ta 216.58 iuuentus 117.8 monuméta fuilibri 110,36 narratio de fuccefsionib.epi feoporü Romanorü 209.16 prxconiü de Germanif eede fils 3.34 pugnx adnerfus errores Tatiani 101.5s fen-tenriade locoanimarü poft corporü intentü 54.54 de facra Scriptura 38.14 tefti-moniü de Apocalypfi Ioannis 70.31 difputatiode libe roarbitrio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38.49 Ifi don hxretici uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;alft Ituie» |
|
in Innere quomodo fc gerere foliti fnerint Chriftiani.nMï Ïudas Hierofolymitanus epi-fcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163. fy ïudas propheta noui Tedamen ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1:7,9 ïudas quo die partus fi t cü pon tificibus deprodendo Chri-fto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lóz.li ludæepiRoIa an authentica 68. 4y de cadem indicium 71. 388C72.,l ludx fcriptoris ecclefïaftici uita amp;libri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iS6.ïo ludxi cuiufdam mirabilis in ba ptifationehiftoria 109.60 ludxorum bellum cum Roma« nis fub Hadriano, eiuscp oc-cafio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24^47 ludxorum calamitatcs fub Tra iano unde uehemctius inna« lucrint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.2.10 ludxorü promptitude ad com biirendü Polycarpum 33.61 aludxorum fuperftitionib. ab-ftinuifleChriftianos 1:4,1 ludxos quanta feueritate expu lerit Hierofolyma Hadria-nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1,36 iludxis difcedendum in ede-bratione Pafchatis ty5,4ï de ludaico ftatu quid fenferit Marcion ludaifmi hoe feculo recepti fum ma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244.10 «xludaifmo curaliquot hxre» fes naræ indices proprq cuiufqjpromn-cix de Indicio extreme doélorum huiusfcculifententix 5y,3x lulianus 106.38^117,21 lulius Debclti ciuitatis Thracig epifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y,39 lulianus ab Apamia 183,14 lulianus Ghaldxus quid in ca-ftns Marei Antonini effece-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239,?6 lulianus epifcopus Alexandria nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187,14 lulianus I epifcopus Hierofoly mitanus 164.24 il 164.13 lulij Senatoris cöuerfio amp;nbsp;mar« tyrium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;237.27 lupiter deus cultus 146.9 loiiis Capirolini ædes fulmine incenfæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24’,49 louis Olympq templum Athe-nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14^52 •uftificafionis caufaeffïciés.43. yi. formalis 86 matcrialis. 46.7.14 doftrina obfcura-ta,86 negligenter tradita hoe feculo 60.3 etiam corrupra in epiftolis decretalibus.149. 57 |
I 14.70-rE X. de luftificarione quid patres hu iusfeculidocuerint 4!.4y luftinus 38.10 acerrimus Chri ftianorum defenfor 103.7 quomodo confutet errores 86 blafphemiam Carpocratis So.fS quo dicédi genere u-fus 106.29 quomodo de Chriho loquatur 4'.12.19 quam morris caulam exper-tus 208.1 Roma: fub Ante nino Vero interfeélus 21.12. 86 2 0 8.3 8 luftiniphilofophiChriftiani a« pologia: pro Chriftianis ad Antoninum Pium 18.39 nd fymboli Apoftolici aliquot partes allufio 39.7 craifum fomnium demillenario poft refurreftionem beacorü 66. 14 narratio de ritu Romanx ccclefix circa ceenam Do mini 113.43 locus de ange« iis 42.32 deiapfu hominis 43.33 de peccato originis. 44.33 teftimonium dcApo calypfi loânis 70.28 locus de appeilatione Euchariftix 113.12 de crudelitate Antonini Pq in Chriftianos 18.40 luftinirationes, quibus ethni-cifmumoppugnat 246.47 fententixdeDeo 39.49 de diuinitateChrifti 40.28 de effedu cernxDominiex 49. 28 de facrificio Chiiftiano-rum. ibid 33 deforrn^ba ptifmatis fimplici, narratio-nes 110.34 fentenna deiu« dicio extreme if.i7 de Loge 44.44 86 4 5.6 deEuan gelio 43.28 deiuftificatio-ne 45.608646.14 locus de martyrio 31.49 deregene-ratione 47.47 de cœnæ Domini materia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.27 luftini libri 86 feripta nbsp;nbsp;104.31 quç nam extent hodie 203.33 cxluftini libris quçcitet Irenpus deMarcione 206.12 luftini næui 86 errores 207.25 præclarauoxdeincrementis ccclefiæinpcrfecutionib, 19. 45nita 100.36 ftudia 201.10 apud luftinum nullam fieri më« tionem primatus Romanæ ecclefix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.3 iuftitix definitio ab Epiphane Carpocratis Econfifta 77.14 luftus,alias luftinus, Alexandri nus epifcopus 4.2 3 8618 6.5 4 luftus doftor in Africa 38.3 do ftorViennxinGallqs 6.17 luftus 86 Paftor fratres, ma rty« resfub Hadriano 16.1686 232.35 |
i uftus martyr in ci ui ra te Com-pl uto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.12 iuftus , tertius Hicrofelymita-nus epifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.46 iuftus, undecimusHierofolymp epifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.33 K rzAltheifcn monachi cuiufd3 indicium de Epiftolis de-Crctalibushuius fecundifeen li nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»yi.4ï L T Acedxmone eedefia Chrifti 5.24 Laicorum aceufatiotremin epi-fcopos audiri uetatAnacIe-tus Laicorum 86 Clericorum diftin ftio,infigne myfterij iniqui-taris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.10 laminarum candenrium appli-cationes,Chnftianorum cru ciatus laminisxneisignitis quis corn buftus lapidationes,Chriftianorü cru« ciatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21129 0^23,12 de Lapfu hominis, doftrina pa» trum huius temporis 43,4» Lapfipoenitentiam agentes publiée coram eedefia recepti 128,34 fi ad Eedefia redeâr, recipicridi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47,14 Lariffx martyres hoc feculo fe-cundoinuenti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.56 Laureaci in Norico ecclefix Dei y. 46 leélorum ruentiü frago? quan» tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141 s leones ubi fe fpontecapiendos prxbuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.45 Lconilla Licinij uxor baptifata 8.6 Lcxcur nonpofsit iuftitiam 86 falutem çternam coram Deo tribu ere lexmoralis nonpenitus abro-gata Chriftianis legi poftefatisfierihumanis ui-ribus, quorundadodforum huius feculi opinio de Lege hypofhefisTatiani 100. 51 incommodx opinioncs doéforum huius fcculi 59.57 Marcioniftarum hypothefis 65.30 de Lege Mofaica quid docue-rint huius feculi doiflores 44*42 de Libero arbitrio ueterum opi niones periculofx 38.30 libri Apocryphi qui 69.3 libriluftini, 86indicium deqf« dem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;204.32 quos Libros facreferipturç pro uerisautapocryphis eedefia n n i huius |
|
burns feculi habuent «ïy.iï dcLibris prophetarum K Apo ftolorum, uetcrum fen ten tij ^9-f° dcLibris,quos canenicos ciTe dubitatumöi difputatum cft 63.40 mala tantum opinione efl’e ta* lia,error refutatur Mamertinus urbis prxfedus manuü duarum in crucc exten» Marcellina Gnofticx hxrefïs fe minatrix Romj fub Aniceto 79-'« Marcia Commodi toncubina Chriftianis fauet 24.7 Mareq Turbinis bellum 8fui-dorifcötraludxos.242.44 Marcion quaoccafioncinhxre fin dclapfus. 93.56 quas fcri pturas acceperit 97.19 os diabolidi^usablrenxo 95. 45 primogcnirusdiaboli di ftus à Polycarpo 98.24 Marcionis error de Deo ab Ire» nxorefutatus 98.43 eins fucceflores 99.46 uita 225. 50 '' Marcionitx à Clemente confuust* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.51 Marcioniftarum hxrefis 95.20 aquibus et quomodo confu tata 98.25 martyres 98. 16 Marcomannicü bellum fub An tonino Vero, pluuia darum 22.57 Marcus epifeopus Alcxandri -nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.1 Marcus quando Euangeliü cô-feripferit 68.17 eiufdë eau» fa , fecundum dementem 291.32 Marcus 17 Hierofolymitanus epifeopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.6.19 Marcus hxreticus diaconi cu-iufdam uxorem abduXit 90. 45. Antiebrifti prxcurfor 89. 40 duos deosfccit nbsp;nbsp;85.35 dus uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.9 Marei Si Valentini focq Si fuc-ceftbres 90.56 quos ritus in baptifando ufurpauerint. 88.14 Marei fomniü deChrifto S6.56 Marcus martyr 233.50 Maria ancilla Tertulli, martyr Marmarica regio Africx 4,1t liberfatis Cbriftianæ do óf rin a corruptain Epiftolis décréta libus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.19 de Li bertate in rebus m edq s 53. 48 deLibertate, feupotius licentia uirac, Gnofticorum hypotlic fis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78,4 libido pfö lege habita, apud Gnofticos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.61 Licinius prçfeftus 8.1 cü quot optimatibusad fidem cöuer fus. Si baptifatus à Taurino. ibid.7. de Literis Gratcis Valentirtia-norumhypothefis 90.2 de J^iyif quam periculofa loqua tur Theophilus Antioche-nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;171.10 Lucanus, qui 5f Lucianus, Mar cionis fucccdor 99.56 ciiiS uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;226.6 Lucas Euangeliftä nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.19 ipfius Euangeliü à Marcio-neacceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9''-^9 Lucas ludxorum dux 242.44 Luciani uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222.30 Lucius Anglix rcx quomodo erga rcligionc Chriftianam fucritafteélus 8.22.inde, ciufdem legatio ad Roma-nuni epifcopum S.49 Lucius Quintus contra ludjos mifTus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;242.50 Lucij fub Antonino Pio marty. risbiftoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;253.54.indc lues quando in Arabia 241.43 Lugdunum Galliæciuitas 218. Il Lugduni Ecclcfîa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.15 Lugdinii fæuijfic perfecutionc fub Antonino Vero 20.61 Lugduncnfium martyrum epi-ftola nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.46 luna plena creata in müdo 161. 22 Lupus Aégyptipræfes bellope titusàludæis 242.35 Lybia quantum à ludæis uafta-ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;242.28 inLybÜ Colonix dedudfx ab Hadriano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248.14 Lycius martyr fub Antonino Pio apud Alexandriam Ac* gyp« M |
l N D E' X. Magiftratibus obedientia illic ranon præftanda jj.jo de Magiftratu quid fenferint huiusfeculidoélores 5J.19 Magiftratus ad quid dentur à Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ3•^4 Magiftratibus'quatenus fubie-óliChriftiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.60 MagnefiæadMæandrum eccle clefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.38 mala in Chriftianos iaéla fub Martialis martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2j;.ii Martianiuita martyriü pro Ciiriftonon fub* eundum,cur dixerit Bafilidc# de Martyrio quomodo fenfe» rinthuiusfcculi dorlotes 51. 4 ^ martyria Cataplirygum 105,59 martyres an à Chriftianis culti. fO.ft martyres decern lapfi 25.47 martyres fub Traiano 230.35 fub Hadriano 251.15 fub An tonino Pio 233.55 fub Corn modo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;237.1 martyrum corpora non fepeli-ri permifia 31.12 infauillam redada, Si in Rhodanü fpar fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31.19 martyrü Gallixepiftola.24.44 martyrum decern millia in Ar* menia fub Hadriano interfe óa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16.17 de Martyribus, caputduodeci-mum Mafsilix littoraaPolycarpoui fitata matrimonq definitie ex Clemc te matrimonium contrahendi po teftas libtrrima omnibus 52 26 matrimoniales caufx in fynoi dis priuatis tradlatx 131-9 Matthp EuangdiumHebraieë ex India Alexandriam à Pan teno deportatü 5.54 Si 135. 19 quando fcriptum 68.14 Matthias Hierofolymitanus c-pifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.52 Maturus martyr fub Antonino Vero itAo.SCi6.t7 eiushór renda tormenta 28.42 Mauri ad fidem conuerfi 4.36 Mauritania regio Africx 418 Maximilla prophetifta Monta* ni 103.31 dufdem hxrefiB quando Si ubi extiterit.14.29 uaricinia unde 158.34 uati ciniü de bellis falfum 106.11 uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Î17.4S Maximus epifeopus Hierofoly mitanus 164.24 alter, ibid. 17 Maximini Antiocheni epifeopi uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17430 Maximi,alias Maximini,uita ’85.51 Medis Euangelium à Tboma prxdicatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.4 Mclito ecclefix antiftes Sardis 5.57Sis8.7 Si 136.25 quando floruerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153.15 Melitonis Sardefis epifcopi A-pologij Antonino Vero pro 1 Cbriftia- |
|
Chriflianis exhibits,particu lananarur 20.56 amp;nbsp;12.1.in« de. rertimoninm de Antonino Pio.eiiistp edifto pro Chrifttanis 19.57 uita 179. ji mérita in Ecdefia. ibidem. Apologia pro Chri-ftianis. ibidc. $4 epiftola de reccptis fua actate libris veteris Teftamenti 67.44 einslibrorü nomina. iSo.yo Wendicitatis nulla cxcpla hoc fecalo 123.5$ (uatüi2t.3 Mcrciirij dieiieiunium obfer-Meriftæludæorum fccla. 244. 48 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(fia $.7 Mciïana: Sicilix ciuitatis eecle» MefopotamiaaTraianoin pro uinciam redaéta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248.$ Mefopotamia hærefi Tatiani polluta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101. $t Mcfopotamiæccclefîæ 3.21 iiiji.u4üj(,ufit Pythagorica à Car-pocratianisadmifla 77.38 Metrodorus Marcionifta mar« tyr fub Mar co Antonino Ve ro 33.28 amp;nbsp;98.20 5^238.42 Métropolitain nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157.28 de Milienario poft refurreótio-ncm,craftumluftini fomniü Miltiades 106.1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(66.16 Miltiadis feriptoris Ecclefiafti-ciuira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184.26 in Miniftcrio qualis fucrit Poly carpus 173.43 (lefti.118.20 miniftri Ecclcfip per fortem de« niiniftrorum ecclchæ coniugiu etiara hoc feculo defenfum. 33.3 gradus qui 123.19 Minutius Fundanus Ahx mino ris proconful fub Hadriano 17.2 miraculum pliiuip à Chriftianis mihribus fub Antonino Ve-ro impetratae 239.20 aliud aNareifto imperatum 164. 41 aliud in rogo Polycarpi fadlum Î434 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(ta.2n.i8 gt;niraeula quf Alexandro 1 tribu •niraculofivres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.20 Milfa Græca Chryfoftomi quid offerat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.50 deMiflat celebrationequid fta« tuât cpiftolç décrétales. 146. 57 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(nis 98.3Ö Modeftus impugnatorMarcio niodcftiuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.35 Moguntiæ ccdefiam Dei fuifte hoe fcculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.47 •nonachi Kahheifen iudiciü de epiftolis decretalibus 151.43 nionachatus nulla mentio in hoc feculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124.28 •nonarcharumingenia 11.31 monafteriü in Alexandria Ae-gypti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124.53 |
INDEX. monogamia: adftipularor lufti nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;207.39 Montani hxrerici uita 217.33 doélrinpoccafio 137.17 hg refis quando amp;ubi extiterit 24.29 eiusoccafio 103.19 circa Montani,eiustpfociorum hxrefin quod fchifma ortü. 158,29 de Montaniprophetâtis iiultu amp;nbsp;geftibus,Iocus Miltiadis. 106.26 Montanum fundamenta Anti-chriftianifmiiecifle 34.44 in Montano quid reprehende-rit Apollinaris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.4 Montaniftarum hærefis 103.3 dodlrina.ibid.36 àquib.do dtoribus eSfutata 103.60.66 inde, defuneftis ipforü ceremonies 103.20 martyrqs. ibid. 37 mortuis quoqi baptifma colla-tumaMarcione 96.10 mortuosa Cataphrygibus ba-ptifari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.36 inMoribusfecundumfacras li« feras regendis, Chriftianoru uehemensftudium 122.26 pro Mortuis orare,elecmofy-nas dare,et excquias perage» reiubenc epiftolp decretales 130.6 ex Mofe Philofophos 56 poetas fi quid infignc habeant,fuffu ratos ede nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.17 muhens cuiufdä diaconi .à Mar cofedudlæpœnitentia 112.13 mulierë opus diaboli qui hprelt; tieus dixerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iot.6 mulieribus à uiris difccdcre.re« ligionis ergo,permittit MÔ-tanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.47 mulicres quas prophetarc fece rit Marcus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89.33 mulicres epifcopos 56presbyte ros effe apud Pepuzianos. 103.32 mundus quando fucritcreatus 161.30 undecöftitutus,Va-lentinianorü fomniü 87.19 mundiopus Deo indignü ede, error Marciöniftarum ab Ire næo refutatur 9 8.37 de e-iufdem crearione hypothefts GnofticorûhfreticorQ.76.10 mundü ab angelis conditu eflc, erroré Saturnini quomodo refellat Irenxus 81.34 mundum huncintcriturü eftc. |
42.41 quantam eius ætatem colligarircnæus.ibid. 43 de Mundo,Marcionis hypothe fis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;93'2 0 Mufanus Tatiani harrefts impu gnator.102.7 eiusuita.181.23 mufearS uis fub Traiano 241. 25 mutationes imperiorü in hoe feculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.36 Myrina Afix urbs terræmotu fubuerfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.10 myfterij iniquitatis fundamen» ra 66 infigniaquaüa confpi-ciantur in epiftolis décrétait bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.1 N ■KjAafinihærctici 91.13 'NarciffusHicrofolymitano rum cpifcopus 160.40 alter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.29 Narciftus patriarcha Hierofoly miranus à quo 66 unde di-dfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.3® Narcifsi fadliofi teftes quorao-dopuniri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.32 Narcilfus athleta uidior Corn-modi Imperatoris 36.47 natura humana ad fuperftitlo-nes procliuior quam ad uc« ram Dei dodtrinam 8.34 natura tota ut mala, à Marcio-nedamnata 93.2* Nauelerus 8.38 eiufdem ratio, cur Pafcha die Dominico ce-lebrandum fit 160.10 negantium 86 confeflbrü Chri-ftianorü collatio 28.11. inde Nereus martyr fub Traiano,«. 35 86 231.20 fub Nerua Impcratorc paxChri ftianis concerta 10.37 Nicxa terræmotu coneufia fub Hadriano 3 7.3 0 86 2 41.19 Nicephori error de Apollonio. 183.51 narratio de libris no-ui Teftamenti 68.27 Nicetes Herodis Irenarchi pa* ter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32.36 Nicolaus Antiochenus 79.41 Nicomedia terræmotu fubuer« fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.3086141.19 Nicomedix ecclefta 3.48 Nicopolis fubmerfa 37.33 86 141.10 Nili inundatie tempore Traia-ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.2$ nominum impofitio inbaptif-mo huicfcculo ignora. 111.36 nonagenarius quidam Marcio nifta cur fuam facie pioprq fputi excrcmentis,66nona-qualaucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27.5 nuptiga Tatiano damnatf 101.2 miniftrisEcclefijnon inter* didlæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nj.17 nuptias cum folënitate cclebra* ri quis ftatucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.49 circa Nuptias légitimas qui ri* tus obfcniati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.48 nuptias fecudas cur permififte Paulû dicät Möraniftf. 104.31 n n 3 Obe- |
|
'^minibusimpofsibilis 4y.4 deObedicria noua quid docue , rint patres huius feculi 46. obieftio, quod Scriptura nö fît ucra, cum ex ea tot onantur harrefes.refutatur 107.50 Oblationis uocabuli ufus u? « de Oblationibus,incommoda locutiolrenæi.éj.ii (115.2; oblationê quid uocetlrenæus. Oedipodei inceftus crimen in Chriftianos tortum 20.;6 Œdipodeos inceftus qui com • mctifintin Chriftianos. 16. j deOperibus quid docuerint pa tres huius feculi 15.60 do* drina de ijfdem obfcurari capta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60.28 opinionum incommodarü hoc feculo fparfarü caufa ;ç.;4 opus operatü Miflæ, ignotum huic feculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49.20 orandi ritus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.16 orandii effe quouis loco amp;nbsp;tem pore, Clementis admonitio “7'4^ crantes ad orientem refpexiffe apud ueteres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117. jx oratio quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.36 oracionis exauditionem in qui bus rebus collocatâ elfe di* cant epiftolæ decretales. ijo. j in Orationc quid maxime re-quiratDeus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.42 ordinationis ritum hoc feculo non fuiflein ufu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147.16 in Ordinatione miniftrorü Ec-clefiæ qui fucrit mos ferua-tUS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118.8 ordinationes Alexandri I. 211. 2ï Aniceti. 214. 6 Sotcris. ibid.t4 Eleutherq. ibid. ;o Higyni. 21J.7 Pii.ibidc.44 Sixti.112.4 Telcfphori.ibid. J4 Vidoris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.16 organa quädo ex ecclefijs fub-lata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii6.j9 OricntaliumEcclcfiarü cminc* tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6}.f7 ad Orienté conuerfa facie oraf» fe ueteres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.52 Origcnes an difcipulus Clemé tisAlexandrinifuerit içy.20 quärifeceritPanrhenü.189.15 Origenis aftcrtio de Apocaly-pfi Ioannis.70.58 errons de diabolorum conuerfione oc cafio.57.16 indicium de epi ftolaad Hebrxos 71.17 Oftrenus apud Oftranam quando amp;nbsp;cur fynodus colleda 165.1 Otrenus |
INDEX, P pAcis tcmplum quando con.-crematum in Pædagogo quid trader Clemens palatiumcöcrematum. 241.54 Palmas in Pöto cpifcopiis. 154« 48 et 162.48 eins uita.185.20 Pancratq uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;222.35 nau-4AA«izlt;A'tcmplum Libero patri ædificatum Athenis 245.56 panis Euchariftiæ hoc feculo non inclufus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49.4 panes ad ufum cœnæ Domini oblati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115.35 Pantenus Älcxädrixdodor.4. 258(58.90(13624 curApo ftolicus. 127.5 inindiamad inftaurandam Ecclcfia mif-fus. 9.50 quando fcholâ A-lexandrinam moderatus fit. IJ 4.16 Pantcniiterin India. 188.35 li-bri. 1S9. 7 ftudium circa res facras.153.17 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uita.1S7.37 Panthei rempli conflagratio. 240.58 Papam quiduidcatur dicerelu ftinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107,5 Papiasdodorecclcfif Hierapo litanæ 3.42 8( 58.6 an Apofto lorum dilcipukis uel auditor fuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17;. 59 Papiæhebesiudiciii.66.6 fcn* tentia deApocalypfl loânis 70.15 uita.172.14 kbri.ibid. 59 nxuiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;173.1 Papylus martyr 35.43 Papyriiuira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.t3 de Parabolis Salomonis, patrü huius ieculi indicium 70.7 Paracletum fe Montanus nomi nauit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.17 Paradifus,locus animarum kde hum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;4*36 Parthis Euangelium àThoma prxdicatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.; Paruus labyrinthus, libellus. 158.35 Pafchadie Dominicocclebran dum.161.56 8( 162.23,45 Grg co more cclebratum à Scoris 9.20 quando ludaica obfer uatione à loanne Si Philip-po in Afia celebratü 152.42 Pafchatis celebrandi diucrfitas quam diu manferit ti8. 47 eins celebratie adiaphoros relida ab Aniceto Si Poly-carpo.154.18 in ea à ludxis diieedendum.153.42 eiufdc feftü die Dominico célébra* ri quis mandauerit i5i’47 Pafcharis unomodo ubiqjcele brandi quam rationé faciant |
Piusamp;Vidor 147.49 dePafchatccelebrado certodie nihil uel Apoftolos uel Apo ftolicos uiros ftatuifle. 119.n qualeó( quando fchifmaex* orrum.i;2.2; quidftarutum in fynodo Romana 160.4 earn controuerfiam quæin-commodafccurafinr. 156.27 de Pafchate euftodiendo , fig-mentum Blafti 107.15 de Pafchate fchifmaquamocca fioncdederitMötano.i 57.17 dePafsioneChnfti quid dodu fîthocfeculo paftor etluftus marryres Fratres fubHadriano 16.165(252.53 paftor,liber apocryphus 69.5 indicium de codem paftor marryr in ciuirate Com-plutO patibula, Chriftianorum crucia rus Patm i in fulx ecclefix 5* ‘ patriarchx feu primates 159.27 patriarch æ optimo loco confti* tutia Montatio 105.18 Paulus an author cpiftolac ad Hibrxos.71.3 quoulqjper* ucncrir.5.45 undehabeatE» uangclium fuum 71.51 Pauliada,liber apocryphus.6ci 4. ciufdë Apocalypfis,liber adulteriniis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69.17 pauli8( Homenimaginibusna fam elle Marccllinam quan* dam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79.17 pauk quas epiftolas receper t Marcion.97.22 curcarpferit eas Tatianus 101.28 paulum multiim laborafle in oc cidentalibus ecclefijs 9.,7 peccatü cui tribuat Valentinus ’^^O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. peccatum originisnonfatis in« tellcdü à Clemente Alexandrine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;194-31 pcccatic-aufaatcporigo 45 4« de Peccato original! quid hoc feculo traditum fit 44.24 deeo ueterum errores. 58.10 Carpocratianorum hypothe fis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.44 peccata facrifieijs expianda, epi ftolarum dccretalium dodri na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149.31 dePeccatorum remifsioneBafi lidis hypothefis.76.56 afe-metipio quis eâ habeat 62.11 pecudum fanguine abftinuifie Chriftianos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.43 pecunia in commune xrariura collata,quib.diftribura 152.5 pecuniarum exadores à Mon* tano conftituti 165.9 Pepuza Phrygia-uicus Hierofo lymadidusäMötano 105.11 Pep«- |
|
Pepuzianorum hærefîs nbsp;105.y de Pepuzianis, locus Epipliant} ios,;o Peratæ liæretici 91.10 Peregrinusuirapoftolkusiiy.tf peregrin us in Gallias ad propa gandum iicrbum Dei mifliis 7.57 àquo zii.yS eins uita ii^jj (do.ij7.4 peregrinus martyr fub ComO' perfedtionis Euangeliiim,liber Gnofticorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.4 dePerfcftione.Gnofticorü hy-pothefis 78.j3 ircmValen-tinianorum S8.17 deçà« dem quàm uaric luferit Clc--mens nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61.1; Pergamopolis ecclefia 5.45 perfeciitioncs Ecclefixfub Tra iano 10.11 fubHadriano i;.}o fub Antonino Pio i7.;4 fub M. Antonino Ve ro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.1 perfecutionis fub Traianoini-tium quod 11.Î9 inde.1a-titudo ii S duratio 15.21 item fub Antonino Veroio. 19 uehementia Kincremen ta ;t (fæ.15.51 perfecutionis fub Hadriano eau perfecutionem non uoluntate, fed pennifsione Dei accidere pqs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yi.ô perfecuriones quomodo cxa-fperauerit populus fingula« tim pcrciuiratcs 12.57 perfecutorum pœnæ 55.48 Perfis Euangelium «à Thoma prædicatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.1 Perfonarum ecclefiafticarum or . do triplex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mf.ià PertinaxChriftianus 8.44 peftilentia,martyrium Polyear« pi amp;nbsp;Pyomi fecuta 3Ó.5Ó peftilentia quando amp;nbsp;quomodo in Babylonia nata 241.59 peftisjmpedimentum Etlinicis datum, nefæuirentin Chri-ftianos, fub Antonino Vero Petru.s Cluniaceniîs abbas 9.19 Petrus quomodo de iuftificatio nedocuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149.54 pétri Apocalypfis,liber apocry» plius pétri pofterior cpiftola an au-thentica pétri prxdicatio, euangelium, Apocalypfîs, amp;nbsp;aéta, libri a-dultcrini de Perro quæà ucritare aliéna dicantur in cpiftola Clemen» ß f'® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145.39 Pliancrofcs,liber Apeïlis liærc-tiei pharifæiludæorü fec'^a2 44.48 |
INDEX; Phemionitæliæretici 91 14 Pliibionitæhæretici Pliiladelphiæ ecclefia 5.38 ad Philippenfes qui feripferint 5.31 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(miuerit. 155.19 Philippus Apoftolus ubi obdor Philippus epifeopus Gortynen fis 9S.36 eins uita 196. u philippusHierofolymitanus e-pifeopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.52 philippits martyr 235.11 philippus præfes Affæ 33.31 philippi cuangelium,liber Gno fticorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.7 Philo diaconus Tharfenlîum 3. 10 8f 168.38 Philomeli} Ecclefia 3.42 piiilofophia 58.34 hærefeon fons nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74.15 philofophorü Chriftianorum fcholæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i3i‘49 Phocas epifeopus in Pëto quo generc martyrij nceatusfub Traiano 12.53 eins uita 177.43 Photinus Lugdunenfis epifeopus cum X L. I X Chriftia» nisin carcerem miffus amp;nbsp;ne» catus fub Antonino Pio iS.21 eins uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.21 Phoyni Lugdunenfis diaeoni, grâdacui martyris, luftoria i7'46 phrafis cpiftolarum decretaliü infulfa 143.40 inde Phrygiæ ccclefiae nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.41 Phrygium fehifma 158.27 phylavlenumdare,quorum of« ficium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120.30 Pinytus Gnofî epifeopus 64.56 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;196.20 Pionius martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35.31 Pq pontifieis Romanidepri-matu Romano uerba 141.21 conftitutio 131. 47 item deccenæ domini adminiftra tione 115.2 de diebus fa-tisfadiionum 112.43 eiiif-demuira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;213.11 piorü numerus Traiano fufpe-dfior quàm ipfa religio it.29 plagæ Chriftianorum 21.29 Si 25.11 |
Platonis dodlrina non diuerfa à præceptis Chrifti dicitur à luftino 207; 32 ciufdem imago à Gnoftieis eulta 79.14 plebisin epifeopum aceufatio» nem non recipiendam, quis ftatuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.35 Plinq Secundi proeonfuIisBi-thyniæ luftoria 13.21 cpiftola ad Traianum de inno» nocentia Chriftianorum. i-bid.50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(12.56 pluuia fulminatrix difta quæ pluuîæ à militibus Chriftianis fub Antonino Veroimpe-tratæmiraeulum nbsp;nbsp;nbsp;139.20 pcctiacperfccurorum 35.4g pœnitenriædodlrinain Anacle ti epiftolis uitiara nbsp;nbsp;nbsp;149.29 pœnitentiâ publiée agendi con fuetudo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112.53 de Pcenitentia , docTrina libri Hcrmetis, quiPaftorinferibi tur,falf3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;72.56 de Peenitentia quid patres hu-iusfeculidocuerint nbsp;nbsp;47.12 fatispericulofè 62.23 Alon tanihypothefîs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.37 poetas cur reprehenderit lufti« nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202.47 poetarum nugamenta de dqs fa bulofa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;246.49 politiæ nihil detradium regimi» neEcclefiaftico nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.58 Polybius cccleffæTrallenfis epi feopus 3.33 ab Ignatio confolatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.13 Polycarpus 38.5 curRomam minus ex Afia 135.4.5 Sd 137. 52 8d 155.59 8d 175.37 impu» gnatorhærefis Valentiniang 51.32 loânis Apoftoli alum nus, dodlor Smyrncnfis ecclefia: 3.35 quid Marrioni occurrenti fibi refponderit. ibid.58 quarum rcrum accu fatusàgentib. 130,11 quas hærefes Romæ réprefferit. 7.30 quid in more habuerit per totam iiitam fuam 130.1 quo ufqj difcipulos fuos mi* ferit 8.9 ubi nee ftarc ncc federe uoluerit 124.11 noce de ccclo dignatue 33.4 Polyearpi auroritas etiâ apud cxteros 175.20 amieitiaeü Ignatio ardfifsima. ibid. 25 amp;nbsp;168.50 corpus eius igni non confumptum 34.43 de Polyearpi dodrina 8d uirtu-tibus unde côiedtura facien* da 174.40 ciufdem de ma giftratu rcfpöfio 53.40 de facris libris teftimoniü 67, 35 cpiftola ad Philippenfes angermana 173.57.inde Polyearpi in perferendis dolo-ribus tolerantia 31.42 6d 32. io.inde.34.14 mores 176.4 exitus uitf.eiuslpcauff.ibid. uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»73.1 ƒ Polycarpo quifuerit mos oran di perpetuus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.59 Polyerates 38.8811136,24 E-phefinus epifeopus,feoppo» ' nit Vidions decrctode pa-fehate 138,31 eius uita 184.49 referiptumad Vidlo rcm de Pafehate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t55Mî an 4 nbsp;nbsp;Polya |
|
Polydori audacia in affirman-dis diebus feftiuis ab Apofto lisinftitutis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.38 Pontica fynodiis à quo amp;nbsp;cur collegia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.47 pontici pueri quindecini anno* norum martyrium 30.22 Pontificum cpiftola: 143.10 inPonto EccïefiaDei 3.y} Potifus hacrericus 226,13 PotinusMarcionis fucccilor 99. 5» Potentianus martyr fub Com -modo 237.4 uirapofto« licus dePrædeftinationequid docue rit luftinus stalij praedia Romany ccclefic 132.29 prffeftorum promptitudo con trapios Præpon Marcionis fuccefTor 99.37 hxreticus preces Chriftianorum duplices 117.17 preces communes pafsim faólx pro conferuatione Ecclefïæ 13.17 præridum tyrannis atrocior in Chriftianos quam ipforum Imperatorum 20.41 presbyterorum munits 127.53 presbyreris obediendum 138.15 primatus ecclefiarum 13739 primatum Romanx ecclefïæ quomodo defendant Epifto Ixdccretales 148.47 de Primatu ecclefïæ Romanx 63.52 deeademquxftionë ante Nicenam fynodü et mul tisannis póftnofuifTe 130.33 Primus, epifcopus Alexandria nus 1S6.49 item epifcopus Corinthiorum, amp;nbsp;e-7iusuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;198.28 Primus martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135 30 principia duo fecundum Gerdo nem SiMarcionem 93.59 amp;nbsp;tria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;94.17 Prifcxuaticiniaunde 138.34 Prifcilla prophetifTa Montani .103.31 ciusuita 227,48 Prifcus Bacchus pater luftini 200,60 proconfulis 8i Polycarpi capti colloquium ante martyrium 33.10 inde Prodicus quidam Carpocratis fuccefTor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84,17 Prodici hxretici uita 224.38 prodigiamoppugnatione Aga renorum.ex Dione 241.17 fub Antonino Pio nbsp;nbsp;ibid.32 propagatio Ecclefïæ 6.36 prophetxnouiTeftamëti 127.8 prophetx quando 8i cur excita ti à Deo in ueteri Teftaméto |
202.21 deProphetisquid fomniauerit Montanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.39 prophetixdonum fibiarrogas Marcus, ab Irenxo rcfellitur 91p deProphetia, hypothec's Va-lentinianorum 89.28 item Gnofticorum 78.41 error Bafilidisrefutatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;S3.30 Marcioniftarum hypothefis 97’8 proprium tenuifTe Chriftianos huius feculi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123.25 profopitx partes hxrefi Gnofti coruminfedlx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.26 proferpinadcagentium 246.10 in Protreptico quid agat Clemens Alexandrinus 192.6 prouincix cuiufq; indices pro-prios efledebere, cuius ftatu rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.37 Pfalmi 117 conciones depafsio* ne 8i refurredfione Chrifti 171.48 pfalmi ufitati in publicis con-grefsibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.28 pfalmos Dauidicos dccantandi morem in ecclefia Antio-chena quiinduxerint 125.57 Ptolcmaidis ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247 ptolcmxusLagi E nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;73.31 ptolemxus quot;Valentini amp;nbsp;Marei fuccefTor 90.30 ciushx reticiuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.23 ptolemxi fub Antonino Pio martyrishiftoriaamp;uita 18. 23amp; 233. 34 publicus epifcopus Athenien-lïum fub Antonino quot;Vero 21. 19.6^106.2 martyr 136.6 eins uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;196.34 Publius epifcopus Hierofoly-mitanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.24 publius Tarquinius facrorum princepsfubTraiano 11.19 pucllx quali contubernio ufiis Seueruslixrcticus nbsp;nbsp;nbsp;102.38 puer biceps natusfub Antoni« no Pio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.40 Pynitus Gnoftorum epifcopus à Dionyfio Corinthio intcr-pcllatus, quód fratres ad ca-ftitatem cogeret 136. 8 à Dionyfio Corinthio argutus 150.60 Pytanes Afix urbs terrxmotii coneufTa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.20 Pythagorx imago à Gnofticis culta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79.14 Pythagorica ftilif‘4lt;'K‘«‘'‘i à Car-pocratianispermifTa 77.3 S |
Pythagoricum filentium Bafili dis feftatoribus iniunäum 78.36 Python Marcionis fucce(Tor99. 57 hxreticus 226.23 Q. QVadratus Athenicniïsecclc fix doftor 3.20 pro-phetanouiteftamenti 127. 10 amp;nbsp;133.37 8^136.25 eiuf-dëliberpro Chriftianis Ha-driano oblatus 16.42 uita 196.32 quxftio de pafchate, feu de fab-bato quando amp;nbsp;ubi primum mota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153.17 quxftiones Marif magiic amp;nbsp;par ux. liber Gnofticorum 80.3 quartodecimani qui uocati 157. 13.54 de Qiiartodecimanishxreticis locus Epiphanq excutitur 107.1 6 Quintus,Phryx quidam 32.3 Quirinus martyr fub Traiano 12.32 8^231.18 quirinustribunus quando amp;nbsp;à quo ad fidem cum fuis dome fticis conuerfus 7.52 quirinq cpifcopi apud Illyricü uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;200.28 R REgeneratio quomodo fiat 47.44 regü miniftros prom ptos eflead obfequiacontra pios nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12.13 Reguli uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.27 religioncs extra Ecclefïam, hoc feculo ufitatx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144.4 religionum ethnicarum autholt; rcs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.28 remifsiopeccatorum omnibus qui credunthoe feculo appli cata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43-^5 de Remifsione peccatorum er-rorBafilidis refutatus 82.40 de cadem hypothefis Gnofti corum 76.56 Tatiani 100.56 return huius fcculi materia,indi cium,decrctales Epiftolas nö cfTeRomanorum epifcopo-rum huius feculi 145.10 de Rebus medijs quid fenferint patres 33.48 durxlocu-tioneslgnatq 65.27 refponfiones ad Orthodoxes, quib.indieqsprobenturnon eflcluftini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205.17 refponfionum authoris apud luftinum.crrores nbsp;nbsp;207.34 refcriptum Antonini Veri de re legandis Chriftianis in infu* lam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.34 refurredionem animx quam fa dat Saturnin us nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.28 poft |
|
poft Refurreftionem quisflatus futurus, fomniaSi opi-niones doccorii huius feculi öj. 57 f*ftirrcdlionë mortuorü unde probet Theophilus Antio-chenus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»70.4^ lt;le Refurreftione quid docue^ rint doftores huius feculi f;. 11 hypothefis Gnofticorum 77.15 Marcioniftarü 96,50 Valentinianorum 89.10 reuelationcs Adat,liber Gnofti» corum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8o*ó Rhodanus.Gal!ia:fluuiua 51.11 Rhodanenfes mulieres à Valen tinianisfeduftx 90.51 ea-rundem pccnirentia 112.18 Rliodon clarifs. fcriptor,refuta torMarcionis 28.57 Rhodonis Afianiuita 182.51 fcripta. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. in Rhœtia, Ecclefiam Dei fuifle Î.45 ritus circa baptifmum 109.52 circa adminiftrationem da» uium 112.2 circa canä Do-, minicam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115.1 ritus in epiftolis decretalibus ^defcripti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«4^.55 Romahxrefmm fedes 245.10 torna quos doftores habueric 5.60 Romx Celebris fchola Valentini torna: qua: fuerit baptifandi ra» 165 tio torna:quamdiu fuerit Valentinus Romana: ciuitatis ius habentes martyres Gallia:,capite trun» cati Romana ecclefta quot habuc-rit ordincs Ecclefiafticarum perfonarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.60 tomanx ecclefïx celebritas 6lt; cxcdlentia magna.primatus nullus hoefeculo 157.27 li teræ potentifsimç ad Corin-thios 155.60 dus primatü aflerit Anaeletus i!.t69 quo» modoeum defendant epifto la: decrctales 148.47 df Romx ecclefif primatü 65.52 tomanx eedefix ritus circa cœ-nam Domini ex luftino 115. 45 quandoin eo pafcha cc-, Icbratum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.1 Romanus iftufulminis auerfus quotiescum bofte manus cö feruit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.22 Romani Impcrq quem finem uoluericefleTraianus 248.11 tomani doctores amp;nbsp;epifcopi 2oo,'55 tomanus epifcopus caputEede |
I N D E X.
S çAbbatum Chriftianorû 54.4 ^Sabina martyr fub Hadriano j ’7-ï‘ Sabinx Herodis metallarq F. martyrishiftohadiuita 252, 20 facra in oriental! Ecclcfia quan do Grxca lingua eelebrari ceepta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.54 facerdotum coniugium etiam boe feculo defenfum 55.5 facrificium Chriftianorû 49.45 deSacrificio incommodé didia patrum huius feculi 65.7 facrificia qiiç Deo offerenda 50, 16 facrificiorum ethnicorum fub Traiano iniurix in Chriftia-nos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.21 Saducxiludxorü feda 244.47 Sagaris Laodicenfis epifcopus quado martyriü fecerit 155.21 faluatori quorp fponfa attribu-ra à Valentinianis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;88.48 faluatorc qualem fingat Satur-ninus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;75.59 de Salomonis parabolis,uererü indicium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70.7 Salomonis fepulcbrum fiibitó difeuflum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;245.52 falutem bonis adlibus prepara- |
. rijdoftrina epiftolarü decre-c talium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,149.47 de Salute, Valentinianorum hy potbefis 87.45 itemMar-_ cipniftarum ^ nbsp;nbsp;95.42' Samofatenus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;..-:5lt;ï.?i Sandus martyrfub Antonino Vero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.21.10 Sanftus, Miflxdquo additum^ ’J’-4ï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.b jl fandfi Viennenfis ecclefif diaco, ni eöftantia in perferédis fup plicqs 26.16.41 inde. 8^28.42 j uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j; 225.20, fandorum corpora in fauillam redadla.ctin Rhodanü fpar» fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5‘.i9 deSandforu inuocatione 65.40 fandloru memoriä quando celebrate cöfucuerintChriftia« ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.56 fapientia humana,Deo inimica 11.7 Sapphira Antiochena uirgo martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;232.4 Sardis quando fuerit Ecclcfia Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.36 Sardes Lydixcaput 179.32 fartagines ferrex,inftrumenta , cruciandiChriftianos 21.35 Satan princepsuitri à Clemente didlus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45.5 Satanx poteftates expelli canx Dominiepafsiduo ufu49.27 fatisfadfio à Romanis inuenta amp;inftituta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112.26 fatisfadlionis dies pœnitentib. d Pio conflituti 112.45 Saturni facra bumano fangui-nefadla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;246.12 Saturn in usbxrefiareba 74.48 diaboli uiearius in Syria So. ZI deSaturnini,Bafilidis etCarpô cratis fuccefloribus 84.1 Saturnin! amp;nbsp;Bafilidis fchola 80» 52 Saturnini bxretic! cömentum de Deo 75.21 deChrifto. ibid. 3 8 delirium de bom!» ne 76.27 hypothefis dca» diaphoris 77.49 opinio demundiercatione 76.10 fcholaDcoexofa 154.46 ui ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225,37 Sauromatx .à Traiano fubadlt 248.2 Schifmadepafebate 152,21 Co rinthiacum 15s. 7 Phrygum, ibid. 17 de Schifmatibus , caput o dia* uum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.12 fcbolx Gnofticorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80,51 fcbolarum naria genera 133.57 carum infpedlores epifcopi 134.11 Scoti^ |
Scotî.Chrikianiantiquiores di Âi ' 6.32 quando Græco morePafeha celebrauchnt 9c 20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;“
feriprbrum quorum metnine-
l N D' E
X.
ferpensqiiomodo creatoreme lior, fecundum Alarcionikas 94.34
Seruilianus marryr fub Traia-
no
li.jî
hfin fuislibris Clemcs iÿb.fi ferui Chrikianorum quarcrimi Scriprura facra quomodô'ufa
fi'r Tariani feéla 101.27 feriptura inepteciratain Epiko
lis decrerabbus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»44. iS
quos Smprurf librospro ucris aur apocryphis huius rempo riscedefia habuerit 67112 feripruram nô eke ucram, quia exea rorônahrurhærefe.s.o» bicikiorefellirur ^7:30 de Scriptura Chrikianorü quid doceat Theophilus Antio-
na de dominis dicerecoa^fi erhnicorumrormenris 20.32 Sethiani barrctici pi.is SeucrushxrericuS' 102.32 e-
iusuita ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;226.58
Seucrianiharctici »02.3»
Sexti Aurelq Viifforis narratio decalamiratibus publicisim
«flus ablrenaro 49.« Ipirirus fandi officium 42, ló deSpiriru fanifto, Cerdonishy
porhefis 95.17 Konranika rum dogma »04.17 quid hóe feculo docutrinr parres 4'-;«
de Sratu pok refurreckionem, Gnokicorü hypothefes. 77.
in Stoicorum faculrarequaniü profecerirPanrænus 187.54
krangulariones in ipfis euko-dqs, Chrikianorum crucia-
periorum
3~.z
chenus epifcopus 170.37 de Scriprura facra quid fenfe-rinthuius feculi dodfores 3 8. ii hyporhefis Valenriniano rum 89. 18 Montanika-rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»04.34
ad Scriprurarum lertioncquid adferendum, fecundum Irc-
fexriliberderefurreikiöe 186,4 Silas prophera noui rekamenri ’27-9
deSilenrio, Gnokicorum hypo
tbefis
78-;x
tus
’f:Rl-' lt.}t
narum
38.18
feriprurarum uerfîo qui recc-pra amp;ufjrarafuerir 73,26
Simeon CIcophæE Chriki con fobrinus,annorü CXX cru-ci affixusfubTraiano 12.37 Simeon Hicrofolymiranus epi« fcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«03.44
Simon c5fobrinusDomini 38.4 Simonem Cyrenæü loco Chriki pakum eke,quis alferar 75. ƒ2
Srrariorici bærcrici 'gt;11 7^.60
Srrarionij hærerici 91.14 in Srromanbus quid agar de» mens AJexandrinus 192.12 fuis effigies porræ Hierofoly-morumaffixa 243.44
Sulpirius martyr fub Traiano 12.32 Si 231.19 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;!
fuperkiriofa in epidolis decree
railbus
gt;50-37
de Scripruris Alarcionikarum '97.1s
Scytharu eeelefiæ 6.40 —Os Scyrbïa aTraiano fubafta 347. fêculum fecundum, quos com-' 'plciflarùrlmpcratores 1. »6 SecundusValentinietAîarcifuc cekor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;50.60
Secundi hxretici uira 223.1g fed es ferfèa quale tormentige-
Sixrus Romanus epifcopus 3.ét Si 7. 57- eiufdem conkirurio 131,43' 'dcMidarcelebrario-
nc
»lira 211.48
fufeeprores quis ad Chrikiano rü baprifmaadiecerir 131.4$
Syluanusmarryr 135.11 ad Symbolum Tipokolicü ubi alluferinr parres huius feculi 38.50
Symmachus epifcopus Hiero* folvmiranus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^6-i5
nus
28.fi
fedkionis crime Chriftianis in-tenrarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.52
Traianus exrimkus 35.57 Senarus Romanus lt;à lukino of« fieri negligërif argurus 203.29 fenarorum magna pars Romæ ad fidern per quem amp;nbsp;quan-
do conuerfa
7-fo
Seneca Hierofolymiraniis epi^
fcopus
i(^3-i3
231.19
Sepruaginra inrerpremm «er-fioaccépraamp;ufirarara 73.30
/epukurarrifus
121.60
Seraphia uirgo marryr 231.19 Serapia marryr fub Hadrian o 17.3t
Serapidis cuIr8AIcxadri3:24r.p
Serapion nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jo6.»
Scrapionis Antioebeni epifcopi uira 171.40 cpikola de Alonfanipropheriis 123.52
Sereni Granij legari literx ad Hadrianum pro Cbrikianis 16.53
ifê deprimaru Romano fen-rentiadf decrera 140.44 Smyrna quando rcirpmoru cor
■ rucrir
37-10
Smyrnæ ci ui fa lis loniar firus amp;nbsp;eedefia 3'hS^ 1’3.28 Smyrnenfium cpikola ad Pbilo milijincolas, 56 ad eedefias per uniuerfum Ponrum 31.31
Socrares nimium à lukino lau-
darus
do.i
Socrans error de marfyrio Po-
I y carpi'
'7lt;5-3»
Symmachi amp;nbsp;Theodorionisin rerprerum uira 229.1 Sympboroka cumfepremfilijs inrerfcclafufaHadriano 16.
13 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
Synerus Afarcionis fuccekbr. 99-84
Synodus Romana 159.50 Cæ farienfisin Palsrkina 160.30 Gallicana »62.36 Ponrica »62.46 Achaica 162.32 a« pud Okroenam 163,1 Afiana
Sodomitf faluari a Domino,fe. cundum Alarcionikas 93.44 Sophia cum tribus filijsinterfe éîafubHadriano 16.14 Sophiæ marryris cum filiabus, Fide,Spe,amp; Cbarïrare,hiko-
163.16
Synodi priu3tx
130.16
Synodorum huius arratis caufa
principalis
lf?-38
in Synope ciuirate Ponfi ecdc
fia Dei
3.;4
ha amp;nbsp;uiia
ï35-«iS’
Sorer epifcopus, nonponrifex aur Papa appellarus ä Diony ïïoCörinrhio 138.19 quos rirulos arropanrer fibiadferi
bar
H'-fo
Sorerisconkirurio 131.49 de
celebfandi mika
1:2.10 uira
113.14 laus
2I4.1gt;
ad Speffacula etlinicorum cur 110 acceirerint Chrikiani 124. 4
Spinrus fanikus curdarus 42.16 nufquam expreffe Deus di-
Syria in prouinciamàTraiano
redadla
248.4
ris diabolus odio profecu-rus kt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«0.23
Syrus Papienfis epifcopus 6.1 eius uira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;213.44
rpArianus Syrus duxEncrari-•^ rarum 100.21 aCkmen
reconfurarus 193.3»
Tariani errores 101.36 hare» fisufaigrakara.ibid.48 eius uira 216.26 locusdekudqs Chrikianorum 134.30 fc.
fit
|
fta quos libros receperît. t0l.J17 4 Tadano qui defcendcrint io». Taurini Ébroiccfis epifcopi mi racula^prarftita Licinio præfe ft o 3.1 uira «1.41 «Taurorü cornibus ücnrila-riones,cruciaruumformain Chriftianosufurpara 214; Teleiphori Romani epifcopi uira 212.14 ordinariones. ibid.3 4 conftitutio 131.44 deprimatu Romano uerba i4O.;6 inilirutio de tribus Mifsis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.56 de Templorü dedicationibus. 120.4 terne motas horribiles 240. 6i.8i 241 inde tcrricinotibus.àfangùinc Chri ftianorS ceffare coafti eth-nici fub Antonino Vero 2}. terraernugitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.7 Tertullianus quo encomia or-netlræneum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;217.37 Tertulliani de eccleûjs Hifpa-nix locus 6.24 de Antoni , no Pio 18. Ji de tefcripto Traianxperfecutionis 14. 61 teftimonium de Britan-nis.Sarmatis.ct alqs populis Cbrifto fubieftis 6. j 4 Teftamenti noui librornm enu merariOexEufebiO 68.4 e-iiifdcm prophetx 127.8 Teframentum uçtusà Bafibde non receptum 73.49 teftamenti ueterisamp;noui diferi men fublatum in epiftolis de creralibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14916 teftium falforum côtra Narcif-fmn peenx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.31 TliarfiCilicixecclefia j,i8 Thebis Afnex regio 417 Themifonis hxretici uira 128.1 martyrium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;238.43 Themifon Montani fatelies gt;03.3ï Theodora martyr 231.21 Theodorus magifter militum, martyr fub Hadriano 16. TheodotusCoriarius fetipturç facrx abrogator , amp;nbsp;corru-ptor 104. 33 à uiiftorc ex» communicatus 129.11 c-iufdem de Chrifto blafphe-mia 104.4 uita 228. 20 Theodorus menfarius hxreti* eus 228.32 fatelles Montani 103.34 eins uita 227. Theodotiortis ct Symmaclii in» |
INDEX. terpretum uita 229,1 Tlicodulus diaconus quo fup-plicio fublatus fub Hadriano ilt;.i eiusuita 213.29 Theophilus epifcopus Antio-chenus 9S.37 0ij8.7 anRo manj fynodo interfuerit 139. 60 Theophili Antiocheni epifcopi uita 169.32 doftrina 170.37 fententia de Scriotura facra 38.40 nxiii nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;171.8 Theophilus CxfarcxPalxftinç doftor 2.418^ 13 9.3 eins afta in fynodoà fccollefta 260. 32 uita 183.4 quale Paradoxon à fcripturaalienü proférât de hominc 37.33 Theophili de Chrifto error 36. 13 locus de operibus 47.3 fententia de creationc 42.39 dehomineantclapfum 45. 30 delapfis recipiendis 47. 36 ftipula de opcrib, Kper» feftione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60.61 Thciralonicenfes martyres 3.36 Thobias Hierofolymitanus epi fcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.31 Thomas quibus populis Euan gelium prxdicauerit 4.3 inThraciçurbibus qu^fuerint Ecclefix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.3 s ThrafeiisdeEumenia iS5-ié Thycftei conuiuq crimen in Chriftianos tortum 20.33 SC 26.3 Ticinum urbém quis Chrifto Tucrifecerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.2 Tinftores ludacorü fefta 244, 48 Tobias 2.30 uide Thobias. Traftiones Chriftianorum 21. 29 Si 23.12 traditioncs humanx in epifto» lis decretalibus coaceruatx 130.10 Traianxperfecutionis tempore qu0 fe ad patientiam inui» cem cohortati fint doftores Chriftiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.12 Traianus dPliniocurlaudatus 145.26 Traianus terrius Chriftianorü hoftis 10.61 qux hierin teius perfecutionis occafiones 11. 3 Traianus quas regiones SC populos fibifubiecerit 247.38 Traianiepiftolaad Pliniumfe-cundü deChriftianis 14.49 impietas in Chriftianos poft uiftoriam dePerfts adPon» turn 167.43 laus to.30 mifer interitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33.5» fub Traiano quxfucrintperfc-cutiones Eccleiïx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.3» |
Trailis Ecclefia Chrifti 3.57 Transfubftantio, cccleftf huiusJ fcculi ignora nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.31 Trcbcllius Chriftianus 8.43 Treueri eedefiam Dei fuifte ji de Trinirate liber luftini 106.43 de Trinirate feu de Deo quid hocfeculo traditum fit in Ec elefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39.30 in Troadcad Hellefponrum Ec elefta Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.4? Trophimus Pauli difcipulus Arelatidocuift'elegitur 6.6 cum Tryphone colloquium In ftiniquid conrincat 104.37 apud Tungros ecclefia Dei fuif» fe hocfeculo Tyberis inundatie fub Antoni no Pio Tynicus Phrygixuicus Hiero-folyma diftus à Montano 103.12 Tyranni qua ratiôe hortati fini Chriftianos ad defeftionent fub Antonino Pio Tyri ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a. 4 9 V ■^Alens epifcopus Hierofoly-* mitanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.27 Valentiam ufqj Polycarpi difei« pulimifsi Valentinus quibus rationibus duos Deos adftrueré moli-tusfit Valentini 8C Marei tocq amp;fuc-. ceftbres quot;nbsp;Valentini hxrefis Romx à Poly carpo reprefta 7.31 uit» 224,48 collegium 125.8 fcholxRomxcclebritas 90» 31 Valentinutn qux caufa impufe» ritinhxrefim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;83.1» Valcntinianafchola 13447 Valentinianorum h*refisqu3-do amp;nbsp;fub quo coeperit 84.30 hypotbefes 83,26 qui eas im pugnauerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;91.23 Venus deagentiuin 14640 Veneris diei iciunium feriiatn 131.3 ueneris templît ab Adriano cx-truftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145.46 Veran primumfaftum 161,9 Verafius Pollio urbis prçfeftua 23.50 uerbum Dei quomodo fernen Dei nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6,3t Uerbum cur Caro fa ft urn 41.10 uerbumjdeftfilium Dei,amp;uer biiquod ore profertur, quo-mode difeernatignarius 40. 40 uerirati corpus attributum ft Marco nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90.6 in Yes |
INDEX.
|
in Ventatem qng împîngantin epiftolisdccrctalibus 147.3? ucritate hiftorica deftitutas efle epiftolasdccretales i4ï.?ó ucrfio Scripturarum qua: rece ptaamp;ufitatafuerit 73.26 Veftxtcmplum quando cocre# matum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.;4 Vetius Epagathus martyr fub Antonino Vero n S eiuf-dem heroicus etChriftianus animus, fadlum, laudes,Sic. Viftorab Ircnæo reprehenfus Viftor Montaniftarum impu-gnator 106.4 quatenus baptifmü ad tempus alligct 111.44 idem,Papa Roma-norum à quo amp;nbsp;unde didus ■’38.49 uiftoris eónftitutio i3i.3;i de primatu Romano arrogant» tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.32 decretum in fynodó Romana 160.5 uita 215.1 furor adrcfcriptumPolycratis 155. 25 uiolenta ada in caufa celebrationis pafchatis 154.36 Vienna: in Gallqs eeelefia 6,13 maxime facuijiTe ibi perfecü-tionem fub Antonino Vero 20.61quot; Viennéttfium in GaIVa marty-rumepiftola 24.46 Vigiliafum n ulla ufqu5 mentio ni:i '^T i. „ . mr •1-'' r:ndlt;. |
122.1 VinccntiusLirincnlïs nbsp;nbsp;nbsp;4.57 Vincentius martyr fub Com-modo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;237.3 Vincctiusuirapoftolicus 127.6 Vincentq fabulofa de Ignatio narratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;169.15 in Vindelicia ecclefiaDcifuiffe Viriapoftoliciquidi(ffi 127. i uiros excellentes femperin Ec-clefiafuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136.13 deVirium humanarum potefta tequomodoratiocinetur I-renæus Virginis matris gaudium ob martyres Virgin um quinlt;ÿ martyrum hi ftoria üirginiratis amp;nbsp;coniugq exxqua tio de Virginitare qui periculofè docuerinthocfcculo 64,36 de Vita: licentia Gnofticorum hypothefîs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.4 Vitalis martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;235.it unionis myfterium in Chrifti duabus naturis quomodo déclarent patres 41.19 unionis naturarum Chrifti eau fæ,exlienæo , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41.31 VolagefusParthorum rex à Ro maniscutrifuisfufus 248.28 uoluntatis uiribus quid tribua turin£piftolis decretalibus FINIS. 149.25 urbes quatuor Afix terrxmo-tibus coneufix 241.1 Vrbicus prxfeftus quomodo à luftinopetitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;203.35 uxores apudValentinianos có« munes 88.41 itemapud Carpocratianos 77.10 etia apudValentinianos 88.41 ’^Ipliilini teftimonium de fta« ■^tu ECclefix fub Commodo 24.6 t-rAchacus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.36 quot;^2achcus Hierofolymitanus epifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.50 2achxi hacretici 79'^1 Zacharias presbyter Viennen- fis,martyr fub Antonino Ve ro 6.16Si21.9 8^25.23 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2t3.27 2cnon patritius Romanis cum 10203 pro Chrifto interfe-diis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16.3 Si 233.49 Zizania ciir diifeminentur in-terdum Zotas Anchialisurbis Thraciæ epifcopus 5.38 Si 83.38 Zotas presbyter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;127.2t Zoticus Coman’refutator Ma ximillxSiPrifcx 158.46 Si ’8’-*ï |
-i iH2o'
»nmer: rr:
TERTIA CENTV-
RIA HISTORIAE EC-clcfiafticxgt;-
-ocr page 832- -ocr page 833-^ '^OiÄ//££j^0^ COM/-^^S^f^f^^ C^rENEliQ. ^eft amp;nbsp;2)te[^,^c.
ÇE^EXOSO
G M r ,
^ \^o c 0 M ! r 1 , ff^ '^chuuart^ur^, ç^c.
Z)0Mil^/S^
D, / 0 Ei ^ N N 1
E j^ r 0, gr D.
E r D.
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;FEET o,amp;c,CommbiiiMamfel^ ^iijibits^^ ^owiniiin Schrappelauu amp;lt;nbsp;//eUrun^eUj^c^
ÇBÜEXÔSt5 ET /-NCEET/S Zgt;0M/-NfS,
• iroonco, D, HEE^E^ICO, D, ^ £ g E J^r 0 GEOX-0E0, ET P. r^OEEG^^GO E £^ £E E S r 0, ., e 0 D 0 ^E, 0. T OH ^N N 1, Er D. H E H J^i c o,^c. Cofnitibfff à Stolberg, /^onignein^Rutzefirt, ^ Vuemi^ero/a, Dominisin Epßem^
DOMINIS SVIS CLEMENTISSIMIS,
S. G. per Chri^um,
o N eft fupcruacanea quæftio,utrum ma xima amp;nbsp;potentifsima pars generis huma ni fit Ecclefia Dei:hoc eft,coetusilleDeo placens.Nam pi'orum etiam mentes,præ fertim odio, furore amp;nbsp;tyrannide fummo* rum preffæ ( qui amp;nbsp;ipfi Ecclcfiæ titulum, fed falfô,præ fe ferunt ) tentationes ca de re fentiunt:8d Dauid queritur,Quare uia impiorum profperaturCamp;c, Et uehez meuter perturbât ilia fpecies,quôd potentibus omnia pro uoto lue eedunt:in primis uerô,quâdouulgi opinio uirtutis ac dodlrinæ eis attribuit infignia » Sed dedrina codeftis ueras notas deferibit, quasfemper omnibusætatibusaclocis,ubicuncp eftueraDei Ec-' elefia,habet: ^ teftatur earn efie exiguum, fpretum, amp;^ cruce deform matum clt;xtum:dolt;5lrinam tarnen finceram, amp;S uerum facramento/
***
rum
-ocr page 834-IN CENTVRIAM III,
riirn ufum profitentem, ac Deum uera inuocadone 5^ confe/sione - ceJebrant€m,amp;: cxpedantcmolorificanoneminætcrnauita. Ex' tantautem hac derepulchcrrjmadi0:a,utfunt:Si erutfilij JEacI tan quam arena marjs,reIiquiæ/âluæerunt;Nifî Dominus excrcitunm reliquiEet nobis fernen,ficutSodoma StGomorrba fadifuißemus: Oues meæuoceni meam audiunt, item,Non multi fapientes fecun dum carnem,non multi potentes,non multi nobiJes;fed quae ftulta funt mundfelegit Deus, ut confundat fapientes : amp;nbsp;infirma mundi eIegitDeus,ut confundatfortia: amp;jgnobiha mundiamp;f contemptf bilia eIegitDeus,8c ea quæ no funt, ut ea quæ funt defiruat, ut non glon'etur omniscarom confpcAueius, Etfiautem bifton’a uete/ ns 5ilt; noui Tefiamenti plur/ma exempla ci us rei fuppeditat, tarnen defiderat mens piorum, etiam fequentium aetatum exempla cO' onofeere,
Allert igituramp;haec Centuria buicquæftionilucem. Nampo^ tentifsimi monarebæà Seuero ufqiad Diocletianum (dehocenim tantum leculom præfèntia agimus ^ fuerunt Etbnica teUgioneim butiÔCoccaecati,doÄrmam'cpCbriftioderutacperfecutifiint, exz cepto uno Phihppo.Necpucrd tantum ipfi tales fuerunt,fed etiam eorum mmiftri, Reges plurimi,régna amp;quot;nbsp;ciuitatesJnterea uelutipaf fahfeu tranfitupermundumbabuit GHRiSTVS, in ter furores amp;nbsp;ruinas eins, aliquas ciuitates couertens, amp;f pafsim fibi Ecclefiam mi niüerio uerbi' colligens: ficut in capiteDe loco amp;nbsp;propagatione commemorabïmus, Non igituroffendi debent piorum pedora,ez tiamfimaxima Sf Iplendidifsima hominum pars,Epïcureilmo 8C fa natifmo dcdita, non fituera DeiEcclefia, 8^alq longè ignohiliores 8écontcmptibiUoresuerèeum titulunipolsideant.Hic efieuim fru lt;îluspeccati,quodbæretin generebumano,utplurimi inmaiora fceleraruant, (ibicpgrauius iudiciumaccerCant, EtDeipermifiu largiturplenmc^ diabolus fuis organis régna hums mundi, eius'e^ gîoriam,utfacilius eosinfuam naifampelliciat, acinfuo obfequio retineat^
Singulare tarnen huius aetatis decus fuit, qudd Philippus Impe' rator,eiusc^ aula, ueram ChriRi dolt;fl:rinamamplexifunt,8cEthni cam idolomamam abrogarunt♦ Sednon diu reliquitdiabolus Ec^ cleGxhocomamentum^ nam Decius,fraudepioscircumuentosiu. gulari curauit » Nihil autem in hoe politico Imperio, quo homy numuitaregitur, præHantius eü, quam Ggubematores ipGuerx pietati funtaddiéH,. Nam ibi Deus henediciionibus fuis abundè omnia completmcc tantum Spiritualia fua bona, qux quidem funt omnium amplifsima,fed etiam omnis generis corporalia difpenfat. Et eiufmodi magiGratihus hocauguGifsimum,a Deoep profeGum
enco'
-ocr page 835-P R AE F A T I O» encomiumprædpuèconiienitjEGO oixi, Dii ESTis*
Tripliçesautemfuncm uniuerfum,firecèè expcndamus,guber-natores politici, Alq enim funtauari,quafigryphes, qui tantû fuis commodis inhiant,dd exadionib.atcp rapinis cunda exugunt, nec quidem abimuftis cædibus abftinentes: nihil religionem, nihil dp fdph’nam curantes,modô extorqueant ea quæ ad augendam poten h4;n,ueluolupt3tes corporis perfruendas,immó(quód didu c^ hainturpceft) fcortationem amp;ingluuieniexercendain,faciiït. Ta-Jesfunt tyrannftetraportenta hoininum,quos iatius fuiflet fuuni quam hominuin gubematores elfe,
Alq aliquanto funt meliores,qui non captant quidcin tantu fua commodadplendorcm amp;nbsp;opes: fed tarnen fe in hoe faftigium collo' catos folum eó putant,ut pacem 6c dilciplinam tucantur,ut 8d fub-ditihoneitè uiuerc,amp; uitftum quaerere neceflarium pofsint. Verun ïamen non afhciuntur ueræ religionis cura : parum referte opinan-teSjhucea pura amp;nbsp;lincera, liuedeprauata tradatur, 56ueinihil de fincera’religionc intelliguntruelfi' aliqua ex parte idolomaniasa-gnofcunt, tarnen ut fua commoda 86 gratiam potenturn retineanx, ’lec ferióoderuntfalfadogmata,nccabrogantfuperftitiofüs86 do ïoUtricos cultus, fed cos fouent ac tuentur cum fuo fuorumep fub^ '^itorum aeterno exitio, Hi ethnicis, qui uirtutibus aliquibus ex^ cdluerunt,fimilcs funt,
Tertrj,86 omniu optimi funt, qui non modd expilationibus fub ‘3itoruin iniuttis abftinent, 86 ferió ac grauiter tranquillitatem, dP ^ciplinam 06 honeftatem fouent ac tuentur:fed infuper etiam,86 qui ^?!n potifsimum,ardent zelo domus Dei,86 in id omni ftudio 86 cu ’■aincumbunt,utfubditilincera dodrina imbuantur: legitimum habeant facramentorum.quae Chriftus inftituit,ufum:ufcp idolola tha86 corruptelac omnes radicitus extirpentur86abrogentur:56 ’tandem, ut hmul 86 dominus 06 fubditi æterna falute potiantur, Hiceft præcipuus ille finis, quare Deus magiftratus ordinarit, Hanc ob caufam Deus hominibus ufura huius uitæ concedit, non ^uidem utuidfum 86 amidum folum habeant:fed,utin uera dodtri ’iainftituti,unum uerum Deum colant, templa fint Spiritus fandi, Deum uera 86 ardenti fide inuocantia amp;nbsp;celebrantia, 86 hæredes ui tæætemæ. O' quimgloriofaerit resinillopoftremo die, quan^ do ciufmodi magiftratus,cum copiofofuorum fubditorum numcz forefurgent:86 ad tribunal Chrifti hilari facie coftituti, audient iu^ cundifsimamuocem,VENiTE BENEDICTi,amp;'c.Necdubiucft, dufmodi magiftratus ingentia præmia, etiamfi in hoc præfenti ne quamfeculo (utuocat Apoftolus)labores 86 probra eo nomine fiftinere coguntur,à CHRISTO Duce86 Rege æterno accepturos
-ocr page 836-P R AE F A T I O* cfle, 0' quantum en't dedecus amp;f probrum, quando Magiftratus Epicurei,Sardanapali rapaces,tyranni, Vertumni 8c Ecebobfurz gentcum fill's fubditiSjamp;^audient: ITE MALEDiCTi» Neque cnim dubnim eft, eiufmodi Magiftratusingcntespœnas,ctiamfî iam quidem fpeci'ofos prætcxtus quæruntjui'turos efle»
Cum autem,Generoiï amp;lUuftres Domini, uosDeus uocaritad foci'etatemEccIefiæ fandæ,quamuerbofuofynccro lam aliquot annos in bis regionibus colligit : fperamus ,uos ad tertium guber^ï natorum genus pertinere:amp; ideo hanc ücram Hiftoriam, quæ do fcriptioncmtertrjfeculipoft CHRISTVM continet,uobisnuncu/ pareuoIuimus.Quibus enim potius eiufiTiodilibros,quâmpræcp puis in ueraEcclefia CHRISTI perfonisolferrc deceit ç’ lofuain regnum collocatus, non tantum gladio ornatur, amp;nbsp;armatur : fed e^ tiam librö Legis,quem diligenter legere iubetun Veftri igitur quo que officq eft,hiftoriam facram cognofcere ♦ Commonefacit enim de plurimis rebus,quæ bis noftris feculis ualde funt utiles * Dein-* dcuoluimusuobis baue Centuriam infcribere,utcognofceretis, in quibus laboribus uerfemur : nempè quód biftonam Ecclefîæ co texamus,quæ turn ad præfentium controuerßarum dijudication ncm,tumadpropagationem ueræ doô:rinæerit perutilis:quam uos pro ueftra pietate iuuare decet ♦ Nam fine piorum auxilijs res tanta, ÔC tamlatè diffufa,perficinonpoterit: amp;cumincommunt caufa laboretur, æquum eft, conatum bunc ope ueftra non deftp tui» Pater Domini noftri lE SV cHRiSTi,Ecclenamfuamamp;do élrinam puram conferuet,amp;rpacem contra boftium maebinationes elementer largiacur Ben ne ualete»
U ?, 2).
Jiridttl^iM fledits ZllyricM^
, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/oanfies Zdui^änäfts
^atthoeus/ti^leXf
^aßlifd Faber.
-ocr page 837-ERRATA IN HAC TERTIA CENTVRiA PARTIM operarum incuria,partim excmplaris uitio com-miffa, fie corrige.
^‘d^.^.uerf'.i^Cyrendicit.. ^t^^Scdejia, s-iSMlt;^“^‘iT‘^ zo.^y.encidtam z^,si.loc, ^S'S-conditione ^o.^o.Vihus 4^.i9.1iuorent 47.y1.kc óz.^^.Coij^.-l^ionem 64.'^t.Dom'gt; num 67.39.exhibebiti(r 79gt;4^-nnllo 8i.4y,dfJerit 8$.zz,ferè amp;nbsp;zS.operi 86.zo.tra£idue^ fim 33,4‘ÿ.occtirjum 9^,z4,(iint 96.z9.Ç^Mfldgt;n 97.8,^«4? 98.^-7.uti io’/.^i.uercrcntur uz.^3,difcipuhs tii.9.redtgerc't izi.^6.ufdS tzs,i^.quenddm t^o.zi,rcceptione i^i^.zo.qud^ ddm t^^6. 3)S.fublicd.,plebi i^^.'^'^.ritus i4i.‘^-^ji^Mdt- i4z.3^Cypridnusio.incitim(ntit 40.«yKTFlu/ t^9.4z.diuifa i6i.^9.Cdydonii!.m iSo.34-lècuram 184.44.nunc 194.19. dildtionem ZDi.^a.conuertuntur uyao^hrchtlaum zi9.s6,duos zzs.z^.epifiopdtus zz^. 39dibri 46.Çcriptum zii,z6.Aetmbimi zi^.^sJeportatus si.eentigerunt z34,t4.Cbri(ii 236.33.multà Z4i.4s.quidem s^.Omdrunt z4z.3.diutnis iz.cdpdcitate i^.fuifje i6.amp;43, [uifu z43.4S.mdnfuete 244.19MMtate s9-pr,itmd Z48.s6.rdtione z^3.34Jeddndds 2^8. 4^.utique z64-37‘dcfcendunt 266.zz.dekdt z^9.zo.legeßc‘. quccplerunque è decldmdtorid jchold,inquddpuero uerfdtusfuerdt.refert Ambroßus dcUiercnymus 273.32^11 3lt;;mdrty no 44.Sdrd:nidm 289.27.nocenußmui 293.i3.^d 29s.i3.qiudem 296.46.fortele9enduinnu merdbiles 3°3-4^.mponerent 3O9.s7.ndtiuitdter)i 3i7.'33,conFehis 318.2;.
Brittinmas, Calera xquus acddigem Le, r- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dor facile cmendabit.
-ocr page 838-’ïÖ^ii^. Ui-
HISTORIÆ ECOLE
fiafticæ cen curia tercia. ’
CAPVT
PRIMVM,
^^^W ^ ^ l^(c^ß^ CHRIST I, ~ in ea atate, ^uicmoxApoftolos fubfecuta cft,pr£cedentilibro defcripfi'
ta paulo ante fi-equenti iüo conuentu fiuper controuef fia de pafi:bate:quü dar am adbuc boe tanporefitijfie, tefiantur multi prieftantes dodores, utTheodiftus, 'Domnus,Tbeotecnus,erreliqui.
Puit erin Tyro Eedefia C H RIS T 1,0“ i« Sida ne. T^amEufeb.lib. S.capa;. Tyramionis cuiufidant
Wii' t^tts.Piuncad centuria:terti£, quee à feptimo Seueri,ad anquot; num dedmutertium ufq- Dioquot; meminit, quem Tyri epifcopum nominaler Zenoquot; iletiani pertinget,biftoriam,quantum in co Dei nos r 0 bij, quem Sidonenfem uocat presbyterum. tJarquot; \^nignitas iuuerit,recitandain progredimur:initium teomemoratione locorum,in quibus hac letatefuum i-dtl’abojf ilium qualecunq^ habuerit,fiiduri.
DE LOCO ECCLESIÆ CHRISTI.
rat vincentiusin SpeculoyDecium imperatorëChri ftianos aliquot er in Babylonia regione reperi/Je, eosq; ad fiupplicia fecum abduxifje:lib.u.cap.49.
^Eedefiarum deindeilluftriumin Syria,printti Antioebenaefî:: cuius turn nomen, turn eelebritatent aUquambocadbuc fieculo duralfie,notiusefl:,quant ut probatione indigeat. Longum enint catalogue
epifcoporum Antiochenoruni Eufebius texit : er teftimonio iÜud efl, quod fub Aureliano fiequens
^'^'^^ ^^^° ^^ corumfuccefforibus, io ibi epifcoporum, ex terris uidnis conuentus agi
^ per uniiierfum orbem, er ad fines
□ ufique terr£,quentadmodu irenteus
tur, in quo Pauli Santofiateni batrefis damnatur, ut
Eufeb.lib.y.cap.z^.fcribit,
Euitquoq; inMefopotamia.'t^am Arebdauser A\arcdlus inCafchara MefopotamU, dodores fite-^^ runt,te fte Epipbanio.
Kabuit er Eedefia Laodicena Epifcopos aliquot darißimos,quorum Eufebius memmitMTbelymi'' drem, Socratem,Eufebium, AnatoliMn,Stepbanumi Theodotum.
ii eralij teftantur,feminatameffe,fu' Pd didum eft. Manfit igitur etia hoe feculo Eede' CHRIS TI in narijs orbis terrarum partibus: i^od et confirmât huius feculi fcriptor Tertullianus, ’piinlibro de prafcript.ha:r et. difertè affirmai,Ecquot; ^^ßrn CHRISTI»« Afia, Africa er Europa du-tißeEt Origenes Eedefiaru meminit,quiemundi liquot; ’quot;“ts tenent.Plomil.4.inEzechidè.Et Eufeb. lib.8. io Emifa Syluanum babuit epifcopum, quem fenettt ^tp.i.oftédit,anteperfecutioncfub Diodetianomo erconftantemfiiiffe,atq;in perfecutione fubDioquot; ^^ypietatisdodrinam apud omnes mortales dim cletiano martyriumobqffe, Eufebius fcripfit lib, 8, ’^teeostumbarbaros uiguiffe. Vt autem teder ea ^^I^daftiritualis regni CHRISTI,»« diuerfis or
cap.ij. er lib.S.cap. 6. Plures uero in Syria inquot;
^•^ terrarum partibus fit a,paulo plenius cognofcere ®Jeejiderarepofiit:quantum quidem in fide di^tis [eriptoribus mediocrifludia indagare potuimus,pau tuenumerabimus.
ECCLESIÆ PER ASIAAÏ.
figues fiiijjè Ecclefias,hiftoriaperfecutionisfiub do cletiano indicat.ln ea ueró commemoratione,er fi-atrum in Klefiopotamia nteminU Eufebius libro ?, eap.ïzMeminiterP-hofienfisecclefitefiib.6.cap.i2,
Puerunt er in Cicilia Ecdefiæ boftitia, in cuiM Alelropoli Diodorum fuifieepifiopumbac tempequot; N Afia erfinffe Eedefias CH RIS T I,er m uid 40 ftate, üicephorus annotauit lib. 6.cap. ji. Et M w inde loca propagatss effe,ex fuperioribus con nbsp;nbsp;nbsp;Tarfo Helenum fiiijfe,indicat hiftoria Sydoni contrit
'jlit. Vmfieautem etiam hac cctateEcclefamaU
Ïüf«« CH RIS TI iïierofiolymis,ex continua dodo tü»ificcefiione,{qui iam exgentibus fiolis,pojl infi^ ^Mn damexpulfionem ludaorum ab Hadriano fi^ dim,conjiitui caeperant')patet, magno nimirum er wienti tefimpnio,quod extare Deus in ipfia po fieri tite uoluit,non ad iuda:os fiolum, fed etiam adgentes itiangeUj beneficia pertinere. Qjtanquam erboc ntminerit ledor,fimul tetrum ctbnicifmum eo ipfo wlocojubiprimiun ortuin eftEuangdium, borrenquot; in in modum grajfatum efië.
Gaza quoq; fiiit Ecdefta:nam ibi Syluanum Epi fepum fiuffe,Eufeb. lib.S.cap. 1 j.refirt.
dter Eedefia Ciefarienfisno poftrema,celebra
Paulum Samofat.Eufeb.lib.7.cap.28.
Pergenfem Ecclefiam in Pamphilia, Dedo mart^ fesfuppeditaffe,Vincentiusferibit lib.u.cap.si. I« Olympo Lycics duitatefuifje Ulethodium, edeberri mum cpifcopum,qui cotra Origenem fcrippt,ac fub Dedo in Chalcide Grescia: martyrio perfundus tan* demeft,piieronymusautor eft. Meminit dus Mequot; thodij er Socrates.
y o nbsp;nbsp;in lonia, Ephefina er Smyrnenfis Ecclefi£ ettam
bacoitatedurauerunt. De Sardenfi, Trallen ft, Phiquot; laddphtna er Magnefiana Eedeftis, libro fuperioquot; ridiximus: qu£ hoe adbuc fieculo habuerunt faaS reliquias. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'•
lnPhrygia,ELierapolis bofpitio Ecclefi£,hincufi*
.^
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. IL
que ab ApoßaUs dar a frit. Et in Lampfaco, qui martyres fub Decio paßifint, vincentius récitât.
SynuadenßS uerà er Eedefia er fratru Dionyfitst Aiexandrinurmeminit apud Eufebium lib. 7. cap. 7. ibidem^ Theodorum quendamab Attica Epifco' puinfri/fe indicat,lib.lt;S.cap.io. In NicodemiaBi' thynia etiam pradari martyres fùerunt. Eufebius lib.8.cap.amp;.
Memmit Dionyfius in fcripta ad Stephanum RO' manum epifcopum, Eedefiarum mPonto, Bitbynia t er Galatia. Hoc uerà tempore illuflris frit dodO' ribus, fratribus, Gregorio er Athenodoro, qui do' drma Chrifliana ab Origene imbuti,maturè ad Epi-fcopatusin Pontoaccerfiti frerunt:quemadmodunt Cr Eedefia Syropagim paphhgonia, Focam epi' fcapurn prafriffe dicit.
pite 4g. In dufdem uerà libri capite 4t. Ch.ere' monem quondam fenem, Hili urbisepifeopmn nomi' nat,queinin perfreutione fub Decio cum uxoread montana Arabia confrgiffr,nec amplius deinde con' ffedum effr,dicit.
Scribit Dionyfius,fem Arfenoite Agyptipra' ftdumdifrutaffemagno cum frudu, contra eos qui Nepotiserroncum dogma amplexifrerant: quem' admodum Eufeb. refrrt lib. 7. cap.z4, o Thmuitanorum Eedefia fub finem huius freu' liPhileam habuit, laudatißimum epifropum: cuius Eufebius memmit lib. 8. cap.9. ^ o.ey‘ 13.
Certum deinde ex hifiorifs horum temporumeß,
etiam m Cyreniaca regione célébrés aliquot frifr-fe Ecelefias. In ea enim Pentapolis frit: ad cuius Epifcopum Bafilidem, Dionyfium feripfiffr, Eufr' blus autor eß libro 7. capite zlt;i. Meminit er
Fuiffr er Ancyram Galatia uetuftam Eedefia federn, narratio Eufebif indieal,Üb.s.cap.t7.
In Cappadocia uerö Ecelefias fri/fr, TertuUia'
Kus fcripfit ad Scapulam:mter quas uel praeipuam z o fiffe, ut qua ab Apofrolisfrndatafunt : freut fuo fu' fitiffe apparet earn qua fuit Cafarea, qua hoc tem' nbsp;nbsp;nbsp;prà loco didum efl.
Animonis epifeopi Berenicenfis,libro 7.cap.iO, Verifimile eft, erAthiopicas eedefras adbuc man
pore clarißimum habuit epifeopunt FirmUianum, liieephorus Ub.6.cap.t7.etiam Amafeam Cappado' ei^urbetn nommât, in qua Phedimum epifeopunt fid/fememorat.
In Cappadocia Larandis quoq; fuit Eedefia, in qua docuiffe Euelpim, rogatum à Neone dus lod epi fcopo,Eufeb. indicat. lib. 6. cap. to. ubi cr Cdfum C'
praloco didumefl.
Carthaginem edebrem fiti/fe fedem Eedefite in Africa, Tertullianus ey Cyprianus teftantur. Me'
mmik prteterea Tertullianus inter esteras EccU--fias, expreß^ Mauritanaru cr GetuHanarnmrque^ admodum cr Cyprianus Synodum fuamex Lybicis, Numidicis cr Mauritanis ecclefiisfecoëgifii [cri'
bit,crplurima loca earum regionum recenfit. liane infulæ marts mediterrand recenfend^ ep
pifcopum eedefia m Iconio fuiffe ait. Ac libro rur frs7.cap.7.mdicat,DionyfiumEcclefiarum Iconif 30 fent, in q'uibus Eedefia CHRISTI proeiddu' mentionem ficere'm Epiflola ad Stephanum, er li' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- ■ ■ nbsp;..... ■
tra 7. cap.z8.er to. Nicomam Iconif epifcopum fitiffe oßendit. Ex qua narratione apparet, antiquam adeo Ecelefiam in Iconio friffè.
bio etiam fuum hofritium habuit: fed hi: hifiori' corum teßimonifs deflituimur. inCretadurop feadlmc Ecelefiam, recens Pinyti cr Philippido' darum memoria coniedurâminime obfeuram pra'
In Armenia duitate Melitena, ad Euphraten fi' ta,Chriflianos fitiffe,hifloriaperfecutionis fub Dio' detiano indicatapudEufeb. lib. s.cap.6. Arme' nioscertè Chrißiaitos nominat, erpietatis frudio' fosfriiffr narrat lib. 9 cap. 7. Epifcopum uerö Ec' defiarumper Armeniamfwffe Meruzanem, oßen' 40 dit libro 6. cap. 46. ubi er Dionyf ait, Eratribus
P^ Armeniam depoenitentia feripfiffr. Hec de indicis dubitamus Eedefris, quarum aliquot recens admodum mflauratas à Pantano ,fuprà audiuimus. Narrat ex Martyrologia Vmcent.lib.u. cap. fz. etia in Perfide Chriflianos inuentos fitiffe, quo tempore lieciusperfecutionê mouit. Equidem Parthos, Me dos er Elamitas CHRISTO credidiffe,Tertullia' nus'm libro contra tudaos feripfit.
bet. Manfitetiarn m Sicilia.Hampresbytericrdia coniRomani, m epiflola ad Cyprianum, qua inU' bro z. feptima efl,dieuntfe 'm Siciliam literas de U' pfis recipiendis mififfr.
ECCLESIA PER EV'
ropam.
IN Europa porro, non minus quàmin alifsor' bis partibus, Eedefia illußres frere. Primum enim Eedefiarum m Gracia Tertullianus memi'
nit,libro de udandis uirginibus, in quibus Athemen-fiumEedefiamanfit. inter easetum Ecelefias, quas fub Seueroin maximis urbibuspotißimumfriffe üi cephorusferipfit libro s- capita, etiain Athenieu' fern nommatiut er Cormthiacam Pdopomefi, cu' ius Tertullianus in libro de prafcript. aduerfus ha'
Deniq; Berylli, Arabum Boflrenfium epifeopi, 30 reticos meminit. Nee dubium efl, hasduas praei' Eufeb. aliquotiesmeminit:ut libro 6. cap.zt.cr33.
ECCLESIA. PER AFRICAM.
IN Agypto, Eedefia Alexandrina prima no' bis occurrit: turn propter uiros exiiniè daros, ut Demetrium, Origenem,Dionyfium, Clemen' tem,iïeraclam, er alias: turn propter fcholam, in qua infignes Catechißa feu dodores, proponeigt;' tes pracipua Chrißiana dodrina capita, fùlferunt. Habet hifloria huiusfecuU etiam EedefiamHer' nopolitanam:cuiCononemprafri[fe, atquead eum ^o Dionyfitm fcripfiffe, Eufebius indicat libro 6, ei'
puas Ecclefiasquàm latißimc feinuiema toca exquot; tendiffi. Certé Philippenfis Ecdefiie in kUcedo^ donia, Tertullianus quoque meminit, çy Tbeffdo' nicenfis.
Jn Thracia Byzantium fuit, cuius Ecdeßa epi' feoporum quam longißimum catakgum recenfuit liieephorus libro 8. capite 6. in quo amp;- Demetrif cuiufdam epifeopi Byzantini meminit, eumq^ fraquot; trem ait ficiffe Jmperatoris Probi. Rum uerö De' metrium fuccefforem in eodem epifcopatu fibi af' dinaffe Probum fiUum, ïmperatoris nepotem. Si igitur
|
DE ECCLESIIS i^itar tam ßequentes er continuos,ßatim poß Apo jlolos, ea Sedeßa dodores habuit : uerißnule eß, earn multis feculis duraße.Equidem ad Conflantinum ^flt;yferiem epifcoporum Byzantinorum deducit Ni tephorus. Hiß quod cum eo non conuenit,quod He-' toUanusferipßt, ipfamurbem Byzantium fui hec tempora ab imperatore Seueroßmditus euerfam,er mßrmampagiredadamfiiiffi. Quadßßdumeß, fine dubio ßne maxima ruina er deßrmatione dus tedeßx fieri non potuit. Puiffe uero er in reliquis Thracu lods Eedefias, ftperiitsdiximustutAnchialier Debelti. Haud du' igt;ii igitur er hoi adhucfeculo Ecdefiie ifla manquot; ßunt. Idem de Dalmatids er ïllyrids Ecdeßis indiedquot; dpoteß,quarum aliquot manfifiè credibileeß. Syquot; t^ius eertè quam poß hoc feculum Confiant lus imp. in Sardica iUyrij coègit, faits tefiatur,non turn demß fHUyrio erlocis uiemis Eedefias eoepijfi, fed diu ^Utea fitffe. in Italia, ut BotniCjEcdefidm manfiffe,feries Equot; Pfeoporum omnium annorum indicat. Probat item ^ynodusfrequentißima ibi conuocata contra Houd' torn,de qua Eufebius fcribit libro 6. capite 4?. A' ^i^itetn,coada fub Diodetiano contra MarceUmum P'‘Plt;m abnegatorem, cuius defcriptio mnumerabiquot; ^itpropèmodumrecenfet MarceUini tefies erconquot; itmnatores. Denique er Tertullianus Ecdeßie Rowing, atf; dus epifcoporum fepißime memiquot; ’■“• Speculo Vincentij fi quis quid ftdei adhibere '‘oht,inueniet,’tn alijs etiam itali£ lods hoffitia EC' ^^P^filffetut Veronie,Spoleti, Beneuenti,m Lued' ^ii^ralijs,quorum martyres aliquot enumeratlibris ’'•cru. ledeßarum apud Gallos, Tertullianus meminit ^dibro contra indigos : er ad eos fub Seuero proquot; f^^atos uerbi diuini prouentus filices,feu potius tojlauriitos ,Hicephorus tradidit libro $. capite a. Arelatenfis ecclefi£,et Lugdunefis, Cyprianus me t^idtitb.j.epifiaj. Burdegalenfis,exepifiold Kar tf^nota efi. Comemorans uero huiusfeculi marty tiiVmcentius in Speculo,plurimos locos GaUhere' ^^ßt,m quib. martyres coprehenß et ad morte dam ’'•^dfint :utMediolani,cuius etiamfupra mentiofida ^!^)tt in qudpaßH narrat Sebafiianu,lib.st.cap.ro. ßeijeere uidetur er in hanc cetatem Hieronymus ^idorinum Pidauienfem, cuius multa uolumina ^titijfe narrat in Catalogo illufirium uirorum. beterrarum,in omni Gracia, atq^ uniuerfis ceteris nationibus, innumeri funt er immenß, qui relid is patrijs legibus,er his quos putabantdeos, ad obferquot; uantiamMofeglegis er difciplinie,fe CHRIST! cultum^ tradiderut. Ac de peculiaribus propagaquot; tionibus in ilia loca,Hiceph. inquit lib.f.cap.t. Perti naci Seuerus fucceßit,tum quoq; fatis bono loco res nofira: fiiere, indiesq; fidei profißio augmèta fua eoe Tertullianus aUquot; fa pit, Ecclefiafiicorudodorumfcriptisatq; dodrinis Ecdeßis, quas nommât, Hifianicas annuquot; ^^^lt;11, in libro aduerfus iudeos : ubi quidem ait, m lHfianiarum omnibus terminis, er Galliarum diquot; i^trfts nationibus, CHRISTI ttomen regnare. Et ^^^ypriaiuepifiola 4. libri primi apparet,in Hi' ff^oiaTarraconenfitad Legionem, er Afiurieg, er ^4ariiugufie,er in Lußtania Emerite infignesjuif' ptedefias, Recenfet etiam Vincentius plures ciui ^ts in Hifiiania,ut Tarraconem,Emeritam,Ciequot; Simile quiddam de Ecdeßie pre greffii er filici lt;ili‘ts:in quibusmar^ ^o dodrine curfu,anteperfecutionem Diocletiani,EU' ^rtsboe tempore, fub Valeriauo er Diocletiaquot; febiusretulitlib,3,cap.s,Dodrina,inquit,Chrifiia' aaa z MEij^anos uenimus, apud quos ßtiße EcedeJ' P^iÇuprà ex Ireneo retulimus. |
PER ËVROPAM. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 no pdfios narrat, libro undecimo er duodecimo. Hon pratterit Cermanoruin Eedefias Tertullidquot; nus, m libro contraiudicos. Vincentij Speculum liquot; bro st. capite 4, ex Helimando traditfinuentos effe in perfecutione fub Maximiniano Chrißianos mar' tyres apud Heronam urbem Rheni, ^ in campis Colonhe. idem à Diodetiani pra-fido Ridioquot; naro uehementem perfecutionem Treueri motam, er in urbeAugufia fandos .martyres inuentos, ab to eodem trucidatos feripßt,libroS2.cap.sj6.er 142. Cieterum er Laureacenfem Ecclefiam in No-* rico, haccetatemanfiffeercreuiffecredimus. Her prstereundum illud efi, er Sarmatas er ria cos cognitionem CHRISTI habuiffè, ut Tertulquot; lianus feripßt. Sequuntur infuhe 0ceani,ubi m Britanniampriquot; mummeidimus. Hoc qua occaßonead fidem Chriquot; fiianam peruenerit,expofitum à nabis fupra efi. ttianfiffe er hac atate eius infuhe Eedefias,affirgt; 2 0 mare non dubitamus: maxime turn er Tertulliaquot; nus difertè fcripfirit, Britannorum loca Romanis inacceßa,fuo iam turn feculo CHRISTO fiuffe fubdita:er Origenes Hom. 4. in Ezechielem tefte' tur,Britanniain in Chrifiianam confintire religionê. Exitlisigitur,etiamuidnasalias infulas CHRP STl notitiamfparfamturnfiiiff'e,nonefidubium. Addit Tertullianus, CHRISTO credidiffe amp;nbsp;alias plures infulas,quas partim numerare nequieritf partim etiam incognitas habuerit. 30 DE PROPAGATIONE. HAUenuide hoß)itijSEccleßlt;e peromnes ter-^ ramm orbiipartes egimus,quantum nerts te-gt; flimonijs er probabilibusconieâuris expone renobislicuit, Nunequie incrementa fubinde ac-ceperit CHRISTI Ecdeßa^oßindemus. Ait de his igt;n genere Tertullianus, in cake libri contra lud^os, ad hue modum:Regnu CHRISTI ubique extenditur, er aliquanto ante CHRISTO omniu duitatum portie ßtnt apertte,erin omnibus lo 40 cii,po^ulMnomm:s ChrißiMi hnbitAt. Quite quid dim er Origenes feripßt lib.4.^‘^1 ‘ffx^f'An omni or illam prouehentibusddq; in maximts quibufq; potif-ßmum urbibus,nimirum Alexandru,Antiochiie,R' li£,erper Paheßinam omnem, Epheß, Ciefaree, er Occidentemuerfus,Theffalonicte, Athenis, Corin^ thi,m GaUijs er Romie maxime. Vniuerfe enim mul titudines er domus touadfidem accedebant, quid' uis ßcereerpatiparat£,quàm ut quicqitam contra religionem noßram agerent aut nouarent. |
CENTVRIÆ TERTIÄR CAP. H.
na apud omîtes mortaks, eum Grecos turn BarbO' ros,gloriam confecuta e/i.
Magna autemfiiitaeerbitas ex uehementia per-feeutionis,quam Seuerus exerceri iu/?it. Attamenin ea Origeni, inludo Alexandrino Chrifiianam re'~ ligionem docenti, multi exgentibus incredulis fead' iungunt, ab eo^ fidem ex dodrinam Chrifiianam percipiunt. Recenfet inter cos, ut tllufiriores, duos
du Chri/liano more, eum iixoribus,liberis(tcfrais uiuerentdmóexbi quichrifliani erant, maioribus dignitatibus exhononbus ab imperatonbus omaren tur. Taltm enim Chrifianiereligionisfèlicitatetn, an teperfecutionem fut temporis aliquando fiiiJfe,EU'' febius fcripfitlibro 8.eap. 1. nbsp;nbsp;Sediamuidemiis,non
apudmunflros foliimaulieos Chriflianam pietatem commorari, ueriim etiam ad ipfos Reges cx impera'
fratres, Plutarchum cx Heroclam, Eufebius lib. g.
capites. Vbicx hoeaddit : Non ex gentibus foliim 10 mlnis'GordMno, in imperiumfucceßita'nno CHR! infidelibus,uerùm etiam ex eruditis aliquot cx Phi-lofophis non uulgarls dodrinx cx fapientix,ad Ori-
tores propdgari. Philippin enim, ç/ui eufilio eimno'
genem rebgionis ex pietatis Chrifiianie difeendte gratia confuxi//è.
Nee multo pof, prius fdlicet quamfe in Palxfi' nam Origenes bello ciuili Alexandria pul fus conin'
lit, Demetrius epifeopus Alexandrie, literis duels Arabum po/lulatus, Origenem in Arabiam mittit, obi ab eo Au la duels ad ßdem eonuertitur. Qpia eccafione baud dubièef Arabum p lures ad fidem Cbrißlanam adduHi funt. Nam etiamp Arabia ip fa maioriex partepriusadCHRlS TV M conuer fa fuit, erhoe tempore duo Arabum epifeopi eek' brantur,Beryllus fcilieet crMaximus, Arabumß Eedef^ Eufebiusln hifloria huius feeuli memine' ritlibror.capites.Fieritarnen potuit, uthtecAula adhucßeritincredulater ad earn, ut firè ft, quam tardiflmènotitiaCHRIST!peruenerit. duic-
STI 246.primus omnium Romancrum Imperato' rum reltgionem Chrifianam amplexus exprof/fus ef. Non enim fimulaj/è eum., te/limonio e/fe potefi id, quad cumin uigilqs Pafchx catui Chn/hanorum adiungerefe uoluijft,ab Epifcopo eins loei nö prius admi/Jus efl,quàm peccatum homicidi/, ut uHaur, eonfi//ùs,inter panitentes fare non reeu/a/ft. Nar' rat Eufebius lib. à. cap 14, nbsp;nbsp;nbsp;Nee dubium eft,plu^
res dus exemplum exfubditis feeutos, unà C H Rf'
io ST O nomen dedt/fe. nbsp;nbsp;Serip/tf/e etiam eum ad lm
peratorem Philippum, dusß uxorem, Eufeb. libro lt;5. eap. 36. auter e/b
Gregorius Turonenfs libro to. eap. 30. narrat, Gatianum epif opumprimo Deei/antio tn Tarenia ueni/fe, ex adfidem CHRISTI multas conuertijfe.
In Decqbifioria miraculofe cuiufdam ad fidem Chrifiianä couerfionls, vincêtiusmemiiiitlib. » t.cap. f o. ad hune modu:Romte Secundianus togatus,prafi
quidautem eins efi, Eufebius clarifiimè aitiCumper id temporis Origenes Alexandrite commoraretur, ^ 0 accefiitmiluum qui/fiiain, ac literas Demetrio pa' rxcixilltusepi/bpo,tlliß qui turn temporis Agypti prx/ès erat, à Duce Arabix mi/fis tradidit: qui pe' tebat,utcum fumma diligentia Origenem mitteret, qui ipfi dodrinamfuam communicaret. Mi/fiis ita queabillis Origenes,in Arabiamproficifcitur.Htcc fub Alexandra imperatore ada funt, cuius mater rebgtofafixmma, Marntea nomme,accen/acupidi~
dus Decq, Verianus item pidor,et Marcedtanus ora toreloquentiftmus,perfecutoresemnes,exituminü cultores,commoti con/iantia cbri/lianorum, de relt
gione eorum di/Jèrere ex eonfbulari experunttubi in manus atq^ meute tills uenereuerfusilli Virgilian^ • ex oraeulls SlbyHte defcripti:
Vltima Cumteluenitiatn carmi/tls tetas.
Magnus ab Integra fèclorum nafcitur erdo: lam redit cx uirgo, redeunt Saturnio regna, lom noua progenies cxlo demittitur oho. tateuidendicx audiendiOrigenem, eumetiam.ad fe nbsp;nbsp;nbsp;Quibusaccuratiusledlscxeonfideratls, adflaridi'
per legatos, cum ex Palxfiuio Alexandriam rediff 40 uino Spiritu, religionem Chrtfii ad martyrium ufq; fat, euacotAntiochiam. Adquain Origenesprofi' cxmortem,Decifilliusiuf/üintctatam,profifiifunt, dus, fi non turn primùm conuertit ( nam mcertum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Mouerat uehementem m Chrifiianos perfecutio'
illud efi,cr prius conuerfam earn füi/fi apparet)at' tomen in fide Chrifiiano confirmault. Etinea AU' la fine dubio plures CHRISTO lucrificit, mc fine fi-udu docuit aliquandiu, ut Eufebius ait libro sS.capiteit.
Alexandra ueró imperium in annum undecimum obtinente, Origenes Alexandria relida, inPaltefii' nom iterumconcefiêrat,acconfueto fiiomore Ctefo' yo rex docere eoeperat: quem in locum innumcros exte
tient Valerianmj no ita longo interuaUo butte Philip pumfeeutus, fieut in/rà dieeutin. Suh ea perfeeutio ne pul/ùsfiterai in Lybia exulaiu Diony/ius. Qjioii exilium tantum abe/i,ut ßdem ip/im laleßHarit^ ut etiam eins occafione er beneßeio multos adnotitiam CHRIST! in averts ilJis loess perduxerit. Quad de/è/èipfeadhunemodumferip/it: m Cephro(Ly'' bù is loctn e/itltlicephoruf Cephron regionem ßuß fe, locum uerôubiin ea regione Diony/ius exulaquot;
ros,quosgentiles/üi//ê apporet, di/cendi cau/acon' ft^nifiè, Eufebiusfcribit:ac meminitnominotim frO' trum duorum, Theodoricx A thenodori, quos Ethni eorum difiipH/jaru fiudiu, in quo anteo excelluerant, /acrorum literarum cognitione commutaffè alt, libro ^.capite3o.
rit, uocatum fif/e Colythiuin,fcrip/itltbro 0. ca-'-piteto. ) magna nobifcum coinmorata ef Ecelefa, partim eorum /ratrum qui nos ex urbe funt fecuti, partim qui ex Aegyptoadfeerunt. Etillic mihi Deus c/liumuerbifiiaperuit, ex initio quident perfecu' tienem aclapidationèpertulimus:tandem ueró baud
Ingens fiit beneficium cx filicitas ,libertas iSa, qua mipfis hoc tempore, etiam Imperatorum aulls aperte licebate/fiCbrifiianos icxmmifirls fills lm' g^o primumpernosefiuerbismpr^dicatum.RefirtEu-' peratores ultra cencedebant, ut in ipfiirum confie' nbsp;nbsp;nbsp;febius libro y,cap,u.
paudex Etbnlcls, relidisfmu/aehrls, ad Deunt funt eonuerfi. Etenimantea non a/fiemptlsà Deo, tuut
Net
DE PERSECV. ET TRÄNQ^VIL. ECCLES.
«o
Nee dubitamus Galieni Imperatoris ediélum pu-' blicum,perßecutione amota,pro Chriflianis proquot; poßtuin,multis occaflonemer caufamad CHRI^ S T V M accedendifuißße. Nec fynodosfl-equêtes in omnibus hoc ßecülo terrarum orbis partibus eclequot; bratiSffliißßetam prorßus ßne ßubiu exiflimamus, M non earum occaßone aliquos alicubi C H RI --ST 0 lucrißcermt.Magnam enimßne dubio ad earn fern comoditatem attulerunt,per uarios locos doilo' nm euntium er redeuntium itinera, turn qu^illa co' nitari ßolent .• ut hofßitia diuerßa, colloquia, ipßoquot; nm uerô doélorum Verbi diuini propagandi fluquot; immer zelus, deniq; ipßarum Synodorum in om' tiet terras de doUrma uera epiflolte mißße, Sed de his omnibus infraßuo loco.
DE PERSECVTIONE ET tranquillitate Ec-defiæ.
SVB SEVERO.
fltSeuerus, homo non ingenq ßo' lum felicitate pr£flans,ßed er htC' ris Græcis ac Latmis cultus, er in dißeipUnis PhUoßophicis eruditus quot;5 uulgariter, beUicispraterea er ciuilibus fludijs ac
Cyprianus annumerat etiamDemetrianum. idem er., in libro de bono patienti£,perßecutores dißerte nominat, Ethnicos, ßeu ludteos er hiereticos:er Ter tullianus libro contra Gnoflicos,ßynagogas dixit eßße perßecutionumßntes.
Crimina in Chriflianos odio er frerore temere confina, Tertullianus ad Scapulam, erin Apolo' getico plurima recenßet: ut quad ßeditionis, er Iteßte ßeu mfitmata: lmperatori£ Maieflatis aceußa' 10 bantur: item homicidij, ßacrtlegij, mciefluumfm' fianticidij, er pabuli de cruda, de promißeuis li' bidinibus candelis extMis : qua quidem turpitU' dine Gnoflici uerè infimes fiterunt. item quad ca' put afinipro Deo colerent, quodadorarent Solern, quad nihil exipfis alicui fruäus eßßet, quid hofles effent humani generis. Et quod maximum crimen ac præcipuum fiiit, quad Deos, quos alij colerent, ipfi,contemnerent. Earn enim caußarn effre,Cypria' nus Demetrianum dixißfe refirt: quamobrem om' io nes calamitatcs er mala,quibus Mundus premequot; tur, Chriflianis imputanda effent, quodßcilicet cul' turn deorum gentilium négligèrent, in bac igi' tur perßecutione, Eußebius libro ßexto, capite pri' mo, ubiq^ait, illufriapiorum cedita fitiffe marty' ria : quan quam de Africa tantum quidam exempla recitet. Alexandria praftâum turn fitiffe Eußebius ßeribit Aquilam, Ad earn uerô urbem martyres ex
JVgypto er Thebaide tota dedudos effe. interq; cos primumfriffc aitLeonidem,Origcnis patrem. Pro' Wutibus clarus, nee in rebus gerendis ßueceflu 30 ceffu deinde tempora,cumin penuria docentiunt Mirens, adeó ut tot tam^} egyegijs ornamentisuir, f^ omnia magnus effici potuifßet, nifi illts con'
*’'‘‘ pietatem er reUgionem Chrifticmam abufut ^'^(t. Cum enim bme ufej; 4 Commodi imperia fta-(“w mediocriter tranquiUum Eccleßd, Dei bene' ß^o i^ibuifjet ,ipfc anno nono imperij [ui (quad */f, CHRIS Tl anno ducenteßmo quinto, iuxta ^i^ßhium )perßecutionem trißem in Chriflianos mo ^^^perprouinciarum pr^ßäos : motui, utuidetur, ^mibut magii, quibui in Chriflianos infanum ““^giw ttbique conclamabat, quam quad animum 'Pßtn Chriflianos inimicumer atrocem gereret.
inßchola Catechiflica ,quosperßecutionis terror U' begerat, ipße adoleßcens adhuc ßcholaflico muneri
prafrélus fiiffet, dißcipulos nonnullos, quos ex gen' tibus acceperat, pietate eramore confifionis im' buerat. Plutarchum etiam, er Serenos duos,lle' raclidem,iïeronem,er mulierem catechumenam, Ehaidem, Eafilidem er Potamienam cum matire, martyres eelebrat Eußebius : nee aliorum, aut ex K.gypto,aut Thebaide memmit, turba ßrßan dequot; 40 territus. Carthagini quoque uehementem fisif-ße perßecutionem, Tertulliani ad Scapulam pra' frélum liber indicat: in quo er alterius cuiußdam praßdis memmit, Vigellq Saturnini, quem pri' mum ait in Carthaginenßes gladium flrinxißße.
ibidem er perßecutionis in Cappadocia meminit, quam ibi executum fitiffe prafidem Claudium Ner' minianum ßeribit. cfnod ad genera ßuppliciorum
Tertullianus enim, qui ßub hoc Seuero uixit ZT ^^uù, in libro ad Scapulam, non aquum er benequot; foliim chriflianis, aliquot annis Seuerum rfrefcripfit,uerlm etiam uulgo in cos fitrenti pa' refitißße. Eußebius uerô, Seuerum Eccleßas f^fecutum efße,infinitis exemplisMartyrumproquot; ^‘'^‘Et spartianus ßeribit, eum ßub graui pana ____________________________
^^rifianos fieri uetuifße, idem etiam edida quaquot; slt;^ rogo uerô, murtyrio expirafße Plutarchum ZT Serc' ’lt;1« aduerßus Chriflianos, in peregrinatione, quam ‘i Scrapidis idolum Alexandriam ßußceperat, ab
attinet,Hufebius capitis ßipplicium pertulifle Leo' nidem dicit,flcut er Heraclidemer Heronemtin
num.Potamiænaprimùm uerberibus cieditur,er mi' nas multas maioris contumelite perfrrttad extreme piceignitaßenßmperomniamembra difrußa,uflula taernecataefl.
Pertmet hue, quad non in corpora ßolum ßeiiiquot; turn frifle uidetur,ßed er in ßacultates eorum quifi' dem confrßi, ad mortem duHißunt. Ita enim Leoni' dis bona in £rarium imperatoris illata pofl mär' tyrij conßummationem, Eußebius teflatur libro ßex'
^promulgata fi{iffe,non obficurè fignificat.
Siue igitur uolens, flue conniuens, flue ab aquot; T ':oadus,in bac caußa aliquid Seuerus freit, eer' ^^^^fygrauifAmam ßub dus imperia m Chrifliaquot; perßecutionem ßeufffe. Pr^ßdum aliquot, qui P^fecutionis miniflri fierunt, Tertullianus adSca Plt;ilam er alibi nomma recenßet:ut Hilarianum, Viquot; ^^’^gt;^m, Claudium, Hermianum prlt;efrdum Cappa 00 to,capite tertio. nbsp;nbsp;Nee pr£tercundum Origenis eX'
°flt;#, Ceciltum,Capellam, Veffroniu, zrc.Qjiibus emplum efl,qui martyribus quibußcuqs,ignotis eequê
aaa 3
-ocr page 844-|
ac Mils, ad îudicia alacris,multâque cum fiducia adßdt, eos^i ^d conflantiam cohortatus animofe eflzfuo fape etiam cuinpericulo.Uameo modo m fe quoep perfequutores concitaße dicitur, Inßgnis autem omnium, quos quidem martyres hac perfecu tione effedos legas,ad extremum ufq; halitum in con ßßioneßnt conßantia.Plures etiam, quos poß coti' ßßionem er certamma ab mteritu feruauit DeiK,a'' nimo ßrti er excelfo, cruciatus diros pertulerunt: «xquibm Alexdndrumßiijje, Bufebim libre fex^ lo mectdem Apologia ait: Vlures fffianiur, guotits to,capite odauo,indicat. quiob earn quamin tor' mentis uirtutem er conßantiam déclarât, epifco' patum Uierofolymitanum, fuperßite adhuc Uar' ctffo,poßea fortitus fit. Pos autem Ethnicoru cru delitatem iniußam, reUgionisc^ eorum uanitatent er fidfitatem inter ipfos etiam cruciatus palam re' prehendiffe er damnaffe, Chrißianam uero defin' diffe,non tß dubium. Quid quod alijpubUcis ttiamferiptis prteßäorum infolentiam er atrod' totem taxare non fint reueriti^ tantum abefl, utuel tormenta uel mortem ßrmidarint. liamquoanimi robore Tertullianus contra Scapulam, Cyprianus contra Demetrianumagat, ipfafcripta teflantur. Hic ex Apologetico Tertulliani contra Gentes pduca quidam nobis refirre uifum eß. Cumenim i nuÏÏo hommum gener e,quàm ab iUis, inimicius eX' Ogitarentur er aceufarentur Chrißiani, caufarn eO' rum Tertullianus fufeepit, er perfecutoribus ob' iecit: quod à diemonibus adi, ex ignorantia Chrißia uigefimo er uigefimotertio Pufebius indieat. Prui nos damnent ,ac de criminibus eos accufentnunquä 30 aliqua interim etiam pace alias finit DeusPedefias: ut liierofolymitanâ,cui Harciffushoctemporepra' eß,et cum eo paulo poß Alexander. Quie enim perfe cutionis ratio in PaUßina er A fia,Europa item,hoe 10 exploratis,fed (^ult;eßma tantum ßrantur : qua: nun' quam, etiam cum ueri aliquid adportet,ßne men' dacijuicio ßt:prjefertim cum odio Chrißiani no^ minii earn ßurgant homines uilißimi, ut hnones, aquarij, arußiees, ariohe, mathematici, ç^c. Cum contra legisßt,deaccufatis inquirere: necutiaun^ quam lex excutiuetet, quod prohibeat admitti. Deinde crimma ßngula ßlfo Chrißianis intent tata,ab ijs remouet erdiluit. Puit communip ßmum er perpetuß crimen, quad inßdias erfeditio nes Romanorum regno er Imperatoribus Chriflia'-nimolirentur. Ad illudigitur Tertullianus reff on' det: chrißianos precari pro falute imperatorum: quornodo igitur inßdias ßcere poßint? Quod ue' rà hoßesgeneris humani ßlp dicebätur,negat idue rè de Chrißianis did : quorum pietatis er oßicij pro prij, quemadmodum ad Scapulam feripßt, fit, ont' nes homines, etiam inimicos, amore compledi, nee unquam malum pro malo refirre,cùm alij tantum amicos diligant. tnßnticidij porrà tetrum er y o ceffere, pacern ßiße Eccleßis, Sulpitius prodidit: crudele crimen , ßlfö Chrißianis impingi, ex eo conßare probat, quad à fanguine ^ fuffocato ab' flineant, ac ne animalium quidem fanguinemin e^' pulls efculentis habeant. Libidmem uero tantum abeffe ut exerceant, ut etiam caftitatis diligentißi^ nam ac ßddißimam rationem habeant,quam ^ perpétuant eorum aliqui profiteantur:reliqui matri' nonium cotrahant, per quod à ftupris,inclt;eftu(nam ‘ Oquot; eius mpmulabantur ) er quocunq; exccißußcilc tutißnt. Solern Chrißianos adorare Tertullianus ntgat,cùm crimen iHud ex co natu eßße oflendit,quôd |
CENTVRIÆ TERTIÄR CAP. 111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;di preces diduri, orientem ffeßent. Crimen deni' que illud, quod Chrißianos caput afininum pro Deo habere, homines leuißimi conuiciabantur, in in'-dlt;eos competere, non Chrißianos, probat. Pt fi qt(£ alia in eos confina erant mendacMtquaßngula fie reßtat, ut Chrißianos innocentes immérité effe inuifos,nulliusép flagitij reos, odio folo nominis dam nariprobet: er nihil hediperfecutiombus Cbrißiano rum religionem, fed iuuari potius teßatur. Sic enim metimur à uobis : fernen eß fanguts Chrijlianorum. Quisenimnocontemplationeeius concutitur ad n quirendum, quid intus in re ßt l Quis non, ubi re^ quifiuit, accedit ? ubi aceeßit, pati exoptat?]^, . Quemadmodum er in feripto ad Scapulamilt^on deficiet,inquit, hac feda : quam tune magis itdiß' cari fcias,cùm cadi uidetur. Qjtifque enim tan' tarn tolerantiam ßedans ,utreltquoßrupuloper' culfus,er inquirere accenditur, quid fit in eaufat erubicognoueritueritatcm,er ipß ßatim fequitur, In hac tarnen perfceutione in Alexandria,Deus Demetrium Ppifcopum feruat, er 0rigenem,in mediaperfecutionis tempeflate, cum eelebritate do centem er feribentem. tn Arabia, cum in Aßi' cam,utuidetur, folam,aut plus certèquam in alias partes, omnis perfecutionis uis translata effet,epifeo pus manet BeryUus, er cogitur ßper neuo eius do gmate Synodus : quemadmodum librofexto,capite uigefimo er uigefimotertio Pufebius indieat. tempore ßerit,ab hifloricis non explicatur. Sub Antonino, Marcellino, Stalijs. Seuero,ct(m per omnes duodeuigintiimperiute' nuiffet,ficut Eufebius in Chronicis aßignat ( licet li' 40 bro fexto, capite odauo, tantum duodecim ponat) fucceffere filij Antoninus er Geta:fed in cuius fraudu lenta nece animum fuum fanguinarium er immO' nein Antoninus in ipfo ßatim iinperij außieio 0' fiendit.Eo enim interßclo,ipfe folus regnat, an' no CHRISTI ducentefimo uigefimotertio.Quo tempore, quis Pedefia: fiatus ßerit ,turbatitS an tranquillior, ab hißoriarum eius temporis feripto' ribus non ita explicate dicitur.Sed tarnen periUos anttos, qui abobitu Seueriufquead Dccium inter' nifi quod ante Decium in pr a fides Ecdeßarum p' uitiam nonu[lam,ut mox dicegt;nus,mouit Ktaximmus, ïn amplißima Alexandrinorum urbe,coadani inpU niciem omnem iuuentutem, fubitè per milites ex m' fidijs prorumpentes,ut Herodianus feripßt lib. 4. mi ferandum in modum contruddari curauit: tantum ideo, quia Roma: audierat, Alexandrinas diderijs aliquibus in patrem eius lufiffe : feipfum nero rifui ba bere,quàd exigua ßaturic homo, Alexandrum, md' amp;nbsp;o ximum er ßrtißimum ducern, ineeffu poßtuß car'’ ports inepte eemulari conarÿm, vtrum uerô iRi ebri' |
|
«lt; DE PERSBCVT. ET O’ tranquiUè babuerunt. A Chriftiana enim piequot; fute Alexandrum non alienum fitiffe, in eius hifloquot; ^lumulta funt qu£arguant: ey'£quior in priuatis 30 ïntelligcndum efl, er confitcndum,prclfur£'iflius ui^ofts Chriftiams erat,qu.im alijs. dan enim d' Hquindo Chrifliani locum quendam publicum ad ßi chrifliani an ethniciflerint, nonfatis liquet:cer' tèethnicis magis quant Chriflianis^magiftratus con' tmnere or irridere conuenit. Pofl Antoninum, Kacrinus eum filio Diadumeno regnum inuafit, snno Domini ducentefimo decimonono : fed anno id uno cr duobus menfibus foils tenait. Eum fequot; cutus Aurelius Antoninus lieliogabalus,monflruni uerius tetrum quam principem fe probauit : libiquot; dine er luxuria turpißimus, omniumq} religionum {fl£ter Solls,cuius facerdos fiter at,atque inde Re' begabalus dlHus er at ) contemptor. Vnde nee amquot; tins bieitnio,ut Eutropius indicat,er oHo menfl-busregnauit:er uita dignum exitum habuit. Ado' feutrât is Antoninus Alexandrum Seuerum,Maquot; ^£ filium,qui in Imperium ei fuceefiltanno D0' tuini ducentefimo uigefimoquarto:optimus erlau' istißimus princeps,fub quo res Chriflianæ bene fe pumufum occupaffent, eum uero popmarij conquot; Isnderent fuum effe: Alexander reffiondit, Hone-^us effe Deum quomodocunque in eo loco coU^ lt;luïin lixarum fordibuscontaminari. Occifustaquot; ^f« in tumultu Germanico una eum matre efl, cùm ^tfi m decimumtertium annum Imperio pr£fiii]fet. De perfecutione fub Mas ximino. ^Uceeßit pofleuminregnum,abfqi omniSend' ^usiutoritate,fedmilitum uoluntate eriudicio fo' l’gt;gt;tiaximinuStanno ebrifli ducentefimo trigefimo hdno. ls,ut er genlis fu£ barbarum Ingenium er ^ini feuitiam ac immanitatem pr£ fe firebat, ita ^doHores faltemerPcclefiarum pr£fides perfequot; Edonern mouit:ratus illis,ut duHoribus er autori' bus religionis Chriflianæ, è medio fublatis ,flcile ^de ib ea arceri uulgus paffe. Éefirt Eufebius l^fo fexto , capite uigefimooHauo : Maximmum Rio 'm Alexandri domum odio, in earn feuitiam ^urfiffe: fedbreue feulendi flacium habuit.Ei C' 'd'n,eitm triennium uix in Imperio compleuiffet,à ^ditibus 'mterfiHo, Gordianus fuccefiit,anno Do-. quot;liui ducentefimo quadragefimo : quern nihil uio' l^utimchriflianos edlxiffc legimus.optimus enim ^nobilißimus fiiit princeps : magnam toti impequot; fiofalutem er utilitatem allaturus,fi diuei rebus t^^sffilicuiffet. Sexenim dimduntaxatannls im' t^fijfet,^ fucceffore Philippo per fraudem inquot; Itrfiftus efl. dÿod fldumeius laudes, quas bene' ^lentU fibiinChriftianos,Chriflianus ipfequoqnè pofta fibi peperit,non kuiter obfcurauit,lt;y in f^icionem adduxit. nbsp;nbsp;Qjtod enim Eufebius alt, primum eum ex omnibus Romanis Imperatoribus ^hrijHinum fitiffe:non defuntqui id eum fimuldquot; ^iwe egiffe^paUm affirmare non dubitent. Seri' hit?omponiusL£tus,Philippum omniaagere foquot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_____......r,.v.».u/.wn »» uu^w— ^frauiulenter:crqtddemdeeo hocaddit:Phi' 60 tate,pietateç:ruenerandacdniciegrauis,c'um rurfus VS homo Punica fraude deterior, qui ut feek' propter Chriftum C£fare£ ad pr£fidis tribunal, w |
’ TRANQ.VIL. ECCLES. rategeret,cultum Chrifliani nominis flmulabat.Ed' ptiflatum eum tarnen cum PhiUppo filio er Seuerd coniuge,Sabellicus prodiditEnneade feptimaflibro feptimo.lmperium ad quinquenniumgeflit. De perfecuttone fub Decio. Pofl eum inuituserreluHans ad Imperium trd' Hus,utEgnatius fcripflt, Dedus, laudatus alio qui 10 princeps, ut L£tus ait, afleram er atrocem perfe' cutionem in Chriflidnosmouit,dnno Domini ducen' centefimo quadrageflmofeptimoüdeo quad Philip' po,utEuflbius fcribit libro fexto,capite trigefimo nono,inflnfus flit.Quod odium SabcUicus erBer' gomenfls libro oHauoflndeprofedum narràt,quôd Philippus uterque thefauros ftuos Pabiano contU' krant.Puit hdc politica eau fa. Cyprianus uero allai grauiores recitat,qu£ Eccleftaflic£ uocari poflent, libro quarto,epiftolaquarta,cuius uerbabac funt: ttimturbidam U(iflitiitem,^{i£ gregem noflrum md' ximd ex parte populdtd efl,?^ adhuc ufque popU' Idtur ,lecundum peccatd noftrd uenijfe, dum mant 'Doinini nontenemus,nec datanobh ad falutcmca^ leflid mandata [eruamus.Iecit Dominus nofleruo' luntateinPdtris,cr nos non ßcimus Dommuolun' tatem,patrimomo ^lucro fludenteSjfuperbiam fe-Hantes, temulationi ac diflenfioni uacantes, flmpli' citatis zyquot; fidei négligentes : feculo uerbis floUs, c^ 3 0 non flats renunciantes:unufquifque flbi placenteSf er omnibus dil^licentes.Vapulamus itaque^ut me^ remur.Quas enim pldgas,qu£ uerbera non mere^ mur, quando nee confljfores, qui exemplo C£teris ad bonos mores eße debuerant, teneant difciplinami ïtaque dum quofdam infolenter extollit,eonflflio'’ nis fu£ tumida ey^ inuerecunda iaflatio, tormenta uenerunt. Cofirmatam dutem earn perflecutionem per ediiium Imperator is, po fteaquam anno inte^ gro ante ediai eius promulgationem prias ab ethnie 40 corum uulgo, concitato ab impoftore quodam, dquot; gitata eflet,Dionyflus Alexandrinus flripfltdd Pd-bium Antiochenum,ut Euftebius indicat libro fex-' to, capite quadrageflmoprimo. Dionyfli uerbd paulo pofl fubijeiemus. Speculum Vincentij in hi-floria eius perfecutionis, meminit etiam Optimi pro' confulis,zr preeflHoru Secundiani,Veriani eyMar' ceUiani, quid perfecutionis executores flerint:li'‘ bro undecimo, capite quadragefimofexto er quinquot; quagefimo. 3 0 aune, in quibus potißimum tods feuitum fit, explicandum efl.Qtiod uero fieri difficile efl, idea quod h£c pars à fcrlptoribus Ecclefiafticis breuifquot; firnè tantum indlcata efl. Ait Nicephorus libro quinto, capite uigefimonono : Tam non effe flcilè martyres omîtes huiusperfecutionis recenfere,quàm arenam maris numerare:quamobrem i^ nobis bre' uitate fimili utendum efl. Rierofolymis (ut abeo loco ordiamur) Alexader epifl:opui,cuiuifuprdflcimuf mentionem,uir dutori |
add 4
-ocr page 846-CENTVRIÆ TERTIÆ, CAP. III. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,^
runtfm quibusnonnullis frrfran utilesfitimus, De' inde ahquanto pèfi,qu£ pofi fitgarn fibi acciderint indicat,b£c frubijciens: Ego natap cum Hierofo' lymas unacumtllisquimecum erantuenifiem, Ta' pofirim amUitibusdudus frum.Timotheus uerè fre-cundum prouidentiam Dei, nee aderat, nee captiK erat.vbiautem tandem uenit,domum defrertam re' perit,ac mmifiros illatn cufiodientcs,nosueróca' ptos. Et rurfrus aliquanto pofi dicit: Et quis efi
conftßtone f^lettäuU ^illuflri,ut'Eufebius mquit, perdurajfet,mclt;(rceremconieélus,ibi cum glorio'' fa morte uitam faam commutauit : quemadmodum cr Babylas Antiochenus eptfeopuSf édita conflanti confißione, in car cere expirauit, Nee dubium efl, cumiflis quafi ducibus çy antefignanis martyrum, plures fimul abreptos e/Jè^etiam/t iUud in hifloria perfecutionis non explicatur. Nicephorus libre ^uinto,capiteuigefimofexto,Babylam etiam alium: epifcopui» fcilicet Nicomedienfemfub Decio martyrium decerta/Je feripßt. Speculum Vincenti] li' bro undecimo,capiteguinquageftmofecundo, Afete' piadem epifeopum Antiochenum boe tempore mar' , tyrem deßmäum effie narrat :ubi çy quadraginta fanélas uirgines martyria confummajfe Antiochia, meminit.
Lampfadin Phrygia,Vincentius narrat,Petrum quendam comprehenfum, uarijs crudatibus affe^ Ïlummartyrem,fub óp tinto proconfule obijffè.
Idem zy in Troade martyres alios,Andreain,Pau turn, Nicomachum, cy Diony^am uirginem paffos fcrippt:libro undecimo, capite quadrageßmofexto.
Et in Babylonia inuentos à Decio conßffbres Chriflianos,atq; ad cruciatus in Hi/ßaniam abdudos ejfe,prodidit libro eodê,capite quadrageßmotertio. Apud Ccefar earn Cappadociie,martyrio perßenquot; dos Germanum, Theophilum, Cæfarium çy Vi' talem, idem retulit libro undecimo, capite quinqua' geßmofecundo. nbsp;Meminit Polycronij epifcopi Ba' bylonite,libro eodem,capite odogeßmonono. Per' 3 • gicin Pamphilia paffitm Neflorem epifeopum,feri-' bit Vincentiuslibro undedmo,capite qumquageß^ mofeeundo. Et in Perßdeapud Cardulam,nobiles fandos Olympiadem cy Maximum. In Tyro ueró, Anatoliam uirginem cyAudacem. Jn Africa ta' men,magisquàm in ullisafrslocis,crudelitatè buius perfecutionis grafrata effi^ex TertuUiano er Cypria no confiât. Et Alexandriam inprimis,quaß paleer firamerfiadium quoddam,in quo martyres illufires plurimi decertarint,ß{iffe,EufebiUs(quemadmodum diximus)probat,ex Epifiolis Dionyßi Alexandrini epifcopi:quarum exempta,ut tefiimonia probatifi' mi autoris,huienarrationi uifum nobis efi inferere.
Primumigitur de fuo,aliorumq; quos fecum in' terdumhabuit,periculo, quod uarifi in hac perfe-' cutione modis experiri coadus fidt, Dionyfius fic feribit ad Germanum: Ego uero in confiedu Dei loquor,ey ipfr me non mentiri nouit,haudquaquam mei ipfius rationem habens, neque fine Deo fitgarn coepi:frdcrantca priufquam fub Decio inuakfee'' 3° ret perfecutio,Sabinus eadem hora frumentarium, ut me qUiCreret, mi fit.Et ego quidem qua triduum domi manfi, aduentum frumentari] expedans. lUe ueràcùm omnia perfcrutaretur,uias,fiumina,a'' gros,ubimeuellatere ueltranfi/Jèputabat,ca;citate quadam tenebatur, ne domum mueniret. Non enim credebat,me domi in ea perfreutione manere. Vix tandem quarto die, Deo mihiutmigrarem præci^ piente,uiamq- mirabiliter aperiente,ego, erliberi, Cr multi fratres fimul egreßi fumus. Et quod ea res ^ dimnie prouidenti^ opus effet, frequent ia déclara'!
1 o admirand£ diffofitionis dus modusiEtenim qu£ ue' ra funt,dicam. Fit obuiamexagroquifriamTimo' theo fiigienti acp€rturbato,caufamq; curita fifti' naret percontatur.H.ic,quod res erat,edicit.lllecùut audifiet,ad nuptiarum conuiuia,qiio alias ibat,iter fruumprofrequitur^erat enimillismos,inhuiu(inodi conuentibus pernodare)cyubiilluc uenit,in coii' uiuio accumbentibus,quodaudicrat,indicat.llli uno impetu,uelut expado eundiprorumpunt,ac uelo' eißimo curfruin nos incidentes tumultuaria uocifi' o ratione firuntur. er cum milites qui nos eufiodie' bant,confefiim fiigifient,nosinuajerut,ficut eramus fruper frcabellisiacètes.Etego quidem primùm,Deus nouit,quoniam eospraidoneselfre,ac depr^dandiae rapiendi gratia uenifie putabam,ficut eram infirato nudus,in lineo indumenlo iacens manebam:reliqua ueróuefiimenta,qu£adiacebant,itlisporrigebam.
lütueró ut furgerem,cr uelocißime exirem iube' bant. Turn uero intelligens, qua de caufra adefifent, uo cifirabar precandoac frupplicando,uternos abire finerent.Siueró benefieqquid impertire U€llent,eos qui me abducerent hadcnuspr£uenirent,utipfi me capite truncarent orabam. Et cum ifia clamarem,fi' cutnorunt confortes mei,ac omnium participes, uiolenter prorumpebant. Ego quidem pronum me frupra pauimentum coniicio,illiuerà eymambus er pedibus correptumextrahunt,cy abducunt.Sequun tur autem me, qui te fies horum omnium funt, Gaius, Eaufius,Pctrus,Paulus:quimeetiamabreptum è ei' uitatula ducunt,çy afino fic nudo impofitu auehunt.
' H£c Dionyfius de feipfo freripfitirefirtEufebiusli' bro frexto,capi[e quadragefimo.
Deinde uero de aliorumartyrijS fub Decio,prO' lixèferibit ad Fabium Antiochenum epifeopum, hoc modo: Perfecutio ifia non ceepit ex imperatorio edido,fred illud anno integro pr£uenit, Etenim adur' bem hanc diuinator quidam cr fidor malorum ue' nit,quifquis ille fiiit,ac multitudinem ethnicoru con' tranosmouitcrexcitauit, er ad patriam fruperfii' tionem tuendam infiammauit:à quo irri[ati,er cun' dam potefiatem adimpia fiagitiaperpetrandana' di, frolum cultum d£monuinernofirioccifionem, pietatem efiè putabant. nbsp;nbsp;Primum itaque presby'
terum quendam nomine Metram comprehenfum, impia uerba proloqut iubent : nonobedientemue' ró,fitfiibus c£dunt, ey acutis calamisfiiciem er ocU' lospungiit,acpofiea in fruburbium efiidu lapidibus obruüt.Deindefidelem mulierem nomine Quintain, ad templum idolorum dudam, adorare cogunt:a' uerfrantem er abominantem idola, pedibus ligatis per totius urbis plateam lapidibus afrerèfiratam tra hunt,ac fimulmolaribus lapidibus allifram,fiagris^ c£fram.
’7
DB PERSECVT. ET
TR AN Q^VIl. ECCLES.
iS
|
eaß»t,ad eundem locum reducunt.Quo ß{lo,uno impetu cunfli irruüt in rehgioforum domos, er quos quifq^ uidnos ptos cognouerat,ad eorum lt;edes mub titudinem ducunt,populâturq; er diripiunt,er qua: precioßora erant,ßtßfuranturtuiliora uerô, er qu£ lignea erant,dißiciunt,erignc in plateis comburunt, itqßtaurbis ab hoflibus captæ ffedaculum edunt. DecUnauerat autem fratres, e^fe fubduxerant:ac ra pmà bonorum fuoru,perinde atq^ illi de quibus PaU' liisteßißcatiKefl,cum gaudio fufcipiebat. t^eenoui Mquifquä,niß unus quida ab iUis correptus,ad hunc «fjj diem Dominu negauerit. Sed et pr£clarißimam innc uirginemprouedx ietatis,Apoilonia compre' itndunt,dentes^ iÜi cunélos pereußis maxiUis exen tM:zr fogo ante urbem accenfo,uiuü fe cobufluros ninantHr,nißund cum ipßs impia uerba pronuciet. lHauerà cùinpaululu detredajfet,acmorasinffeciè tuint deliberatura traxiffet,repentè in ignë inßlit,er eobnritur, Deniq- er Serapione domi ßu£ agètem eoprebeiidunt,acerbisq; tormentisaffligunt,ac cutt' Üis corporis artubus confraélis,e fuperiori tabulato fracipitem deijciut. HuUa nobis uta,ne publica qui' i(gt;n,nu[lusetiüangiportus,nec iioilu,nec per diem piteticudis femper ac paßimitocißräiibus,niß quis blßphema uerba fuccinat,hunc repente trahendum tlßtequot; coburendum. Et h£c quidem diu admodtt ßdwant.Verümmiferos feditioerbelluinteßinutn fXcipit:lt;;^ crudeUtatem iRü,qua ußßerät in nos,in ttnipfoscouertit.Etparumperquidè reffiranimus, xtßintealiquandiu fiirore,quo in nos feuieranttue' fxninoxlmperijHiilis mutatio nobis annunciatur, ^Md antea beneuolentiam in nos oßendebat,ac mul lt;«nobisminaruterrorintentatur. Quineripfum tiiti'iiin Imperator is adßrtur,er fubfequitur itlud,i Domino noßro pr£didum,propc horrendißimum: ^npeut er eledi fcandalizentur,ß fieri poßit. Ter-ttntiir omnes,er conßßim multi ex potioribus,alij tt£tnetuaccurrunt,alijfi)onterebus ipfisqu£ gere Guntur ducutur,alij à uicinis trahuntur,ac nomina' ilmuocaßadimpuraac prophana facrificia acce' id'parsquidempallentesactrenientes,quafi no fa' ^lt;ßituri,fed ipß facrificia er ui{lim£ idolis ßturi, dintimultitudine circunßäte fubfannarentur,cuti Rlti^mamfiflum effet, timidoseos effe cumad mo' ^lndu,tum ad facrificandum:pars nero alacrius aris *xuirriint,audader affirmantes, nee antea fe fuiffe ^lgt;rijlianos,de quibus uerißime prædidum efl à Do-^‘no,quôd £grè feruabuntur. Ex reUquis alij alter' 30 titrm horumpartem fequuntur:alij fogiunt,alij ca' fiiigt;itur,è quibus nonnulU ad uincula ufq^ er carce' ^ 0 intra fe,ac uultu innuebät,manuq; extenta,er totius ^(sperfliteruntiaUqui etiam complures dies induff, iiuiiempriufquäducerentur ad tribunaffidem abiu-^^tunt: quidam uerô cum tormenta quoq-conflater P^tulijflnt.poflea negarunt. Afl alij firtes er beati. f^n^Mion columns Domini,ab ipfo corroborati,ßr-^'^5) ^ ipßs fidei condignam er couenientan uirtutê ^^ (onfiantiarn naéli,pr£clari ßim ßunt regni ippiu lt;iiirtyres. Qjtorum primus iuliattMjhomo podagn ^,necflare,necingrediualés,cum duob.alijs ipfum monium exultabundi,Deo perillos gloriofe trium' ^fulatibus,addudus eft:è quibus alter mox negauit, go phante. Plurimi etiam alij per duitates er uicos ai Hieruerô Eronion nomine,cognomento Eunus, er nbsp;nbsp;nbsp;etbnids difcerpti funtsquorum unum, exempligro' tia com' |
10 fenex ipfe ïulianiu,dominii fide intégra,er,ut par erat,maxima conßßi, camelisimponuntur,acfubU' mes flageOantuner tande igni conflanter ardenti in' iedi,circumfifo cund» populo coburuntur. dua autem abducerentur,adflans miles quidam conuicio' toribus reßflebatieamq; ob caufam Ulis aduerfus eu uocißrantibus,adducitur miles Delßrtißimus,pre'' greffusq^ er m magno iUo pietatis beUo flrenuus ca' pitepleditur. Deinde er alias quiffia natione Ei' bys,appellatione^ ßmul er benedtdione uerus lAO' car,ciim à iudice plurimum effet admonitus,ut negO' ret,nee acquieuiffet,uitius coburitur. Pofl hos Epi' machus etiam, er Alexander,diu in umcutis confli' tuti,innumerosqi dolores nouacularum eruerberunt perpeßi,in rogusn ardente er ifii coijdunturtcumq; illis quatuor etia mulieres. Et Ammonarion quoq; fanda uirgo,quam iudex diu admodum er pertina-citer torferat,eo quad illi nihil fe quod iuberet ßdu rä effe pr£dixiffet,idq; feruaff'et,abducitur. ReU' qu£ uerô,lAercuria,anus honeftißima, er Dionyßa multis quidem liberis foecuda,quos tarnen fupra DO' mmum non dilexit,pr£ßde cofiifo,quod ine/ficadter eas torßffct,er à mulierib.uidus effet, nullu ampUus tormentoru fenfum capientes,ßrro neeätur, Ammo' narion quippepræ omnibus, uelutantefignana,tor' menta pertulerat.Heron uerô, er Ater,er ißdorus, X.gyptii,crcum illis Diofcorus puer quindecim an' norum, traditi funt.Etpuerumquidem iudexpri' mum uerbis quaff adhuc dudilem feducere,deinde tormentis tanquam qui ficile terreri poßit,cogere conatur:uerùmillenecperfuaderi, neccedere fufii' net. Reliquos ßroeißime laceratos, cum perdura' rent,igni tradit:Diofcoru uerô publicè relucentë, er fapientifliinè ad interrogata reffondentem, admiro' tus dimittitdUi^ dilationè ad reffpifcendu,propter £tatem,impertire fe didt.Et iam nobis cum efl pr£' darißimus Diofcorus,prolixiuserdiuturnius certa' men expedans. Nemefion autem quidam,er ipfe Rgyptius,deflrturquafilatronucontubernalis:qua 40 ealumnia tanqua alienißima apud Centurionè repur gains, de Chriflianifmo accufatur, er hoc nomine Hindus ad pr£ßdem uenit.iniquißimus autem Index duplo hunc acerbius,quälatrones,torturis aefiagris affiidatum,interlatrones coburit,er beatu honora' tumq; Chrifliexemplo reddit. Stabant autem ante tribunalfiequentes, quidae militari ordine,Ammon, Zenon,Ptokmieui, Ingenum, ac fenex 'Theophilus cum illis-.er eu Chriflianus quida iudicaretur,iamp^ adnegandum inclmarct,rumpcbantur ifliadflantes corporis motibus ad conftantiam hortabantur. Cum autem ad cos cunUtad/^icerêt, antequam quifquam ex ipßs caperetur,prlt;euenientes capturam,ad ipßi fubfellia ultra aßiliunt,er ße Chrißianos effe dicunt: ita ut er pr£^es er affeßores perterreßerent, amp;nbsp;Chrißiani, qui iudicabantur,ad ßrendas paßiones ßrenui, indices uerö timidi redderentur.Dißcedunt itacp ijii à tribunahbus alleres,er propter ßdei te' |
CENTVRIA TERTIA, CAP. III.
so
tia, commemofabo. ifchyrion, dun uni cuipiam ex primatibus pro mercede procurando feruiret, iubetur ab iUo facrificare, er dim non obediret, contumelijs aßieitur. Perdurante'm, ethnicus conquot; uid/s lacerai: er in fententia perfißentem, arrepta maxima fudeperinteßina ac ui feer a tranfuerberat er oeddit. nbsp;Qjiid de multitudine dicam eorum,qui
in folitudinibusermontibus oberrant,erßme,fiti, figore, morbis, latronibus ac beßi/s abfumuntur, quorum fuperßites benedidionis eruidorue iUo' rum teßes funt. Et horum quoquè unum ßdum de' clarandi gratia adijdam. Ch^remon quidam erat, admodum fenex, duitatis quje Nilus uocatur epifquot; copus. Hic ad montana Arabi£,unà cum coniuge fua fitgiens, non eß reuerfus, nec unquam uideri poquot; tuerunt. Et licet à fratribus fepenumero quereren' tur,necipfi tarnen,nec corpora eorum funtmuenta. nulti autem in iflis Arabilt;e montanis,à barbaris
libui fuppUeß ßtror impius potuit:in bona etiam piorum feuitum eß,addufia multitudine ad eorum ades qui Cbrißiani effent,populandas erdiripienquot; das, plané ficut m tumultu erfeditione fieri folet, H£c enim in fempto fuo Dioityfiut fupra retulit.
dum er exilia, ante extremam de capite fenten' tiam,Chrißianospertuliffe,exempla Fabiani epifco pi er Cypriani teflantur. nbsp;nbsp;Et tot as multitudines in
hacperfecutione, in foUtudines er montes proßgif t o fe,ibioberraffe,etfiLme,ßti,frigoreacmorbis inter' iflfgt;C?‘à beflifsalios affumptos,alios à latronibus barbaris captas er abduäos effe, Dioayfius feripfit, duier tanto terrorier conferuationi poß ediquot; dum Imperatoris propofitu earn perfecuttonemßif'
Saracenis captiuati funt: è quibus ali/,uix magna pecunia liberati euaferunt: alif uero nondum,nein zo
tes Cbrißianife oßenderint.Cluomodo enim alijme' tu ac terrore compidß,alif confulto erfua ßonte ad propbana facrißeia acceffèrint,acfe Chrißtanosßif fenegauerintsalifuero poßtoleruta ßrtittr atrocia tormeta, tarnen ad extremum fidem abiurarint,idem
hunc quidem diem comparuerüt. Haälenus Eufebius, Ubro fexto,capite quadragefimoprimo er fecundo, Porro in Europa Romie Fabianas epifcopus,poß txilium fubqt martyrium : eum^ fecutus Corner Uui, ut SabeUicus prodidit libro feptimo, Enneaquot; de feptima. Eufebitts in Chronica,er Eutropius, Liturentium etiam Rotnanum diaconum fubDecio, pro confißione, fupplicio er morte affecium feriquot; pferunt:quodfub Valeriana fiiïum,alif tradiderunt.
’ VincentiusexHugonemartyrumpuerorum me' jo minit, apud Aretium duitatem Tufeice,libro unde'
cimo, capite quinquagefimofecundo. Florentine Itéré in Etruria, Meniatum martyrem ßdum,fcri' pfit Bergomenßs libro odauo. Idem cy m Sicilia, apud urbem Cathaniam,paffam eße Agatham uirgi' nem Siculam, ibidem annotauit. Qjtemadmodunt
magno dolore Cyprianus in fermone delapßs red' tat,mHltos ad primas fiatim perfecutorn minas,nec coados,nec muitos abnegaffe. Ad prima,inquit,ßa' tim uerba minantis inimici,maximus fiatrum nume' rusfidem fuamprodidit: nec profiratus eß perfecU' tionis impetu,fed uoluntario tapfiife ipß proßrauit. Item, Non expedauerutfaltem ut mterrogati ne-garent,ut thus accendeyent apprehenfi: ante adem multi uidi, fine congrefione profirati:nec hoefibi reliquerunt,ut facrificare idolis uiderentur multi,ub tróad ßrum currere,ere. nbsp;Ciumerhocindicat,a
parentibusnegatoribus etiam infinies fimulaut mu' nibus impofitos,apportatos ad abnegationem,aut at trados e/Jè.Atqj exhortationibus mutuis alias alifs abiurandifiiiße autores, indicat. nbsp;nbsp;iflorumq; horri'
biliumlapfuum duascaufisfifbi/efiamorem fdlicet patrimoni/,erficuitatum,ac tormentoruterrorem, Addit er exempla,quomodoabnegatores Deo poe turn fcripfit,edodus,perfecutoribusfubiecit. Idem 40 nasdederint.Affirmât enim,multos^iritibiumtmua tarnen Cyprianus contra Demetrianum,aliquot ßr' nbsp;nbsp;nbsp;dis exagitatos er correptospefi abnegationem effe.
autem martyres omnes enumerare impoßibile eß,fic er firmas fupplidorum er genera mortis, quiedio' bolus ipfo uetußatis ufu, ut Cyprianus ad Fortuna'
mdrugt;nmftninithocmodo:Deo carosdomopriuds, patrimonio /^oHiCyCdthems premis, carceri inclue dis,beßi/s, ignibus punis, Sed er in Apologetica TertuUianuf induit, SarmentitioserSemißios upquot; peUari folitosChrißiunosßdeoguodad ßipüeindi'' mtdij aßis reuinäi,ßrgt;»entoru ambitu exurerentur.
EufebMS,exDiottyßt feripto de martyribits Ale'
Qfiendametiamßyonteabnegatitetn,repentemiitum ßäum dicit. Rurßs alium poß abnegationem cum aliß communicaturum, pro pane cinerem in manum excepi/ße. Puedam uero guaudd da^mone corrrptam, linguam ßbi/pß dentibus taniaffi, ac paulo poß doloribus 'uentris er uifeerum cruciatum expiraße, Plurimos tarnen, nec minis deterritos, nee imquot;
xandrinis,has ßrmas,utdidumefi,recenfuit:picem manißimis crudatibus uidos, in confißione ßr' ftruentem,lapidationes,calamos acutos in fides er y o titer perßitiße, er in martyres gloriofos euafifi oculos impulfos,tradiones per firata uiarum, iBiquot; fiones ad lapides, uerbera,flag€Bationes, exufiio'
fe, perfecutionis hifloria teflatur, er DionyfiM
nes, tranfuerberationcs uifeerum per fades, gla' dium,poß confrada membra,e fubUmi précipita-tianes:quibus Vincenti/ Speculum, etiam equuleum addidit,lacerationesper ungues /èrreos,lampades la teribus martyrum admotas, beßias,fu/fiendia. Fuit erußtata fupplid/ ßrma, damnatia ad meta^a:ßc enim Cyprianus fratresquofdam ad metaHa damna'
aßirmat. Prédicat er magnopere confifforum quorundam egregiamconfiantiamCyprianus,Epi' fiolarum libro fecudo,epißola fexta. Ad earn enim pr^ßandam publice er priuatim Cbrißiani fefe mutuo cohortabantur : nec quiequam maiori Ulis ßit folicitudini, quam ne quis ad tribunal confliquot; tutus,aut inconffedum tormentorum addudus,a'
nimoßangeretur, aut à confißionis propofitode' tos conßlatur,libroEpißoIarum tertio, epißola ui- ^o i/d fepermitteret. Sictotius motu corporis er ma' geßmaquinta, Nec expleri tarnen histam crude' nu portenta ad confiantiam bortabantur, militaquot;
resiüi
|
de PERSECVT. ET tt W i^iuiri Amman,quot;Zenon crPtolemiCUS, Chri^-^iiitum ^uenddm,qui iniudicio dd negandum in^ slmdre uidebutur, ut ex Dionypo fuprd retulimus. ^tiio(lores,ßueliberi,ßue m exilio effent, confo^-Utionibus z^ ddmonitionibus ditos inßruebdnt. ^elegdtus CypridnM,r,cclefiæ fux refcribit, ç^ ^dorem ordmdt,ut ex Epiflold quintd libri fegt;-^wiiconßdt. Abeodem exilto fcribit dd tieme^ f^initm,Etlicem,Lucium,dliosq; epffcopos,presby' ^eros z;- didconos,Qr dd metdüd ddinndtoSfCpiflo“ ^m mirè conßgt;ldtoridm: cum tdinen ipfe,ut exul, ^offoUtione indigeret. Vitimd ed Eptßold libri ^^tijejl,in qud quimnonßtprobroßim,dut inuti' ^M expaueffendum pro Chrißo feu extlium, feu P^n« ffrrc,prolixcipftsconfirmdt. Exhibetis uos, ^lt;ltiit,iuces uirtutis,conßßione enim uocis ZT cor^ t^TU pdfione,frdtrum mentes dd diumd mdrtyrid ffowcdtis:fcut ueflrum exemplum idmdudum plu' ^f^ttübißumconßßi fequuntur,inter quos uirgines f^ttm zrpueri.Deinde non funt homini Chrißid' quot;»ifcs exeerdndd, fupplicid. Ad ßtßes enim Chri-' ^ntunpe(tus,cuiusinligno omnisffeseff,non eX' Pquot;^^ffcit: ormunentd funt pidculd:nec chrißidno'' ’’W ptdus dd inßmidm copuldnt,fed liberos dpud Dowi»Min effidunt. Le£to in metdllis Chriffidno' '’lt;gt;^corpMnon fruitur,dtrefrigerio Chriffus frui-•w.l4cenï humi fiffd Idboribus uifcerd, dt pand non ^^^nnchrißoideere.Veßis dlgêtibusdeeß:fed qui ^^ijlitm induit,ueßitus dbunddnter cultus eß. Præ^ ^^ahtcofficidd'obedientidm Scripturd dpproquot; ^^bPeoenim fdcrificium offertis,cmt hoßite Gei f^bßndds uos uidimds exhibetistquod Pdulus iuff ^'^•^^dlicem uero Gomini dum recipitisßpßredditis: H^imodum P filma centefimo decimoquinto di' ”**”■. Nfc pr^mid ueßro certdmini deerunt. Geus iefiper ffeddtis in confißione nominis fui,U0' ^Wcs coinprobdt,dimicdntes ddiuudt,uincentes coquot; ^’‘'^hremunerdus in nabis quicquid ipfe pr£ßitit, ^^onorms quod perficit, Genique dd mirtyrunt ________________________________ ^'gt;'igt;ticiiidproperdtis,uifuricdndidißimdmlucem,zr 40 bdntur,dcturn fefe,tumaliosddperfeuerintidmhor ^^^^turimdtorempdßionibus omnibus cldritdtem. I^'^ikpoßolus teßdtur: Non funt, inquiens,dign£ ^ones huius temporisfuperuenturd cldritdte,qu£ WnoiK reueldbitur. Eiufmodi confoldtionibus ex ^^dptur£ teßimonijs petitis, z^Sedgrium, Rogd' ^lt;^gt;n,zrconfiffbres dlios in cdrcere z^uincuUs *^nit zr confirmdt, libro qudrto, epißold primd: ^^^(i,mquit,zrconffdntes perfeuerdte,zr uidm in' ^^Ïl^^^ffiritudh uirtutepergite. lidbetis enim G0quot; ^um proteclorem,qui dixit: Sum uobifcum om' ^^Hebus.Et m morte ueßrd immortdlitdtem, in f^gt;^d gloridin fempiterndm uobis proponite:de '^P^iptum eß,Preciofd m conffeflu Gomini fmHorum eius. ltem:Etp cordm hominiquot; ’m torwenu pdßi funt,ffgt;es illorum immortdlitdte P^^nieß.^ 0j pMcis uexdti,in multis benediffo' ’mtHr.DomiwiM enim tentduit i[los,tdnqudm dUquot; ^“m in fimdee probduit illos : Sdpienti£ tertio^ deinde,ub initio mundi ftc inftitutum fcitote,ut ^boretißhicin feculdricofliddtioneiufiicid,qudn' 60 ßt fubfinemmundigrdffdturds.Tertio,quidh£poe' quot;f m origine fldtim primd, Abel iuftus occiditur, n£ dttrdhdntur idololdtrid zr ueriGei contemptu^ |
TRANQ.VIL. ECCLES. zr exmde iußi quique,zr Prophet£ ZT Apoflati mißi:quibus omnibus Gominusquoep in feipfocoU' flituit exemplum,docens,dd fuum regnum non niß eas qui feper fudm uidm fecuti ffnt,perùenire,di' cens-.Qjii dmdt dnimim fuum in boe f£culo,perdet edm,zrc.üolite igitur timere eos qui corpus oeàquot; dunt,dnimdm uero occiderenon poffunt.Et Pdulus monet,ut qui dd Gomini promiffd uenire cupiamus, imitdriOommum in omnibus debedmus-.ß compdquot; 10 timur, inquit, zreonregndbimus, liée confoldquot; tionibus folum eiufmodifirmißimis,mdrtyrescdpti' uos Cypridnus erexit: z^dd confißionis perfeucquot; rdntidm exbortdtus eßtuerum etidm dd presbyteros feripfit, ut omnibus offices murtyres uMos comquot; pleäerentur, ZT omni curd propenßori iuudrent, Extdt enim ed de re ßeiptd epißold fextd libri tertij^ Ex fequenti uero eiufdem libri epißold dppdquot; ret, ZT Lucium Ronunum epifcopum, Cypridquot; num exuldntem per literds confimtdffè, z^ miff'd 2 0 ßipe penuridm eius leudffè. Sic enim eius cpißol£ dd Lucium exordium hdbet:Le(lis tuis literis, requot; cepimus in umculis IdXdmentum, in preffltrd foldquot; tium,z^m neeeßitdte pr£ßdium: Zëquot;excitdti fuquot; mus,zr robußius animdti,dd ßquid dmplius fierit pandrum. nbsp;Genique er didconos, dd ipfis mdrty' rum eußodids decedere folitos, eos^ confilijs fuis zr Scripturdrum confoldtionibus ZT pr^ceptis inquot; flruere, decUrdt epißold decinidquinta libri tertifi Ge publids uero zr priudtis, pro confifforthus 3 o mdrtyribus,precibus, extdt quidddm dpud eundent Cypridnu libro fecundo Epißoldrum,epißold qudr~ UrNoï quidem ueßri,mquit,diebM dc noëHbus me' mores,çj'quitndo in ficrifidjsprecem cum pluribm ß.ci)nut,cr cum in jeceffupriudtis precibus onmus,. Sicenim Chriftianorum preces,perjecutiones tun'* turn abeß ut dut impedirent, dut extmguerent, ut etidm drdentiores z^ frequêtiores excitdrët. C^uetn-ddmodum exilij diuturnitate ç^puppUdjs, murcyres mdiortm induebdnt conßdntidm,mdgislt;j; confirmd' tdbdntur:pcut de Cypridno idm diflum eß,qui zr in libro de Exhortdtione mdrtyrii,hunc praci^ puum perfecutionum dixit effè finem(fecundum Go^ mini fententidin) ut qui fideles fint, probentur ZJquot; decldrentur. Sicut dutem TertuUidnus contri Scdpulu, chrißid' noru cdufdm fcripto publico defindit,quemddmoda fuprd didum efi: itd idem z^ Cypridnus prieflitit dd' uerfus Gemetridnum ethnicum prjefidum, qui cd^ f o lumnijs multis Chrißidnos exdgitduit,mter quds Hli prxcipuè ffdrfit, Chrißidnos cdufdm effè publicoru mdlorum, quad gentium deos non colerent, duoi crimenprolixè,multisdrgumentis ineo fcripto requot; fittdt, qu£ breuiter comemordbimus. Primum filquot; fè probdt,Chrißidnis imputdri cdUmitdtes zr muld munditideo quód,fi inprouentibus fitdliquid mfiquot; licitdtiszr detrimenti,mdgis id imputdndum uidedquot; turfencfcenti ZT Idnguenti ndturje.Geinde,quid pUquot; blicds cdldmitdtes,ut bend,firnem,peßes,preediäugt;n |
1.
quens
-ocr page 850-Xi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIA TE
^m fe eiufitiodi iniUs puniturum,{)er prophet^i Deus pr^dixiffèt. Rurfus dit,dugeri ed mdld, ho^ minum uidjs er miufiicid. Ac,peut ipfe loq:atur, firnem mdioremficererdpdcitdtë,qudm ficcitdtem.
Poflreinà,cdufdmiflorum omitiuin ejredffirin.it, quid gentiles perfequdntur innocentes Chriflidnos.
Quid uerà idold non coldnt,edm e/Jê edufdm re' fiondet in trdddtu de Vdnitdte idolorum,qui or ipfe ApologU nice pro Chriflidnisefl,quàdnonfîntueri di/.C^uod ipfum rurfusprobdt bis rdtionibustPri' mum quad Gentium dij,reges olim fierint:ob qudm dignitdtemd fuis etidin in morte coli ccepermt.idff; proditum fibi fecreto d fdcerdote,Alexdnderddmd' treinfudmferipferit. Deinde, quad gentium dij non potuerint fuos cultores db interitu uindiedre: unde cum diuin£ nihil uirtutis hdbednt, dij ueri efffenon poßint. Tertiô,quôd ipß ethnicorum fcriptores,ut Sc)flhenes,Pldto,Trifmegiftus,unum tdntùin fcripfe' fintefffeDeum,quiuideri nonpoßit.Qudrejpiritus ejfemdlignos,non deos,qui in flatuis deUtefcerent, ü €Z homines deciperent. Denique, quid unus tan' turn fît Deus uerus, pdter Domini lefu Chri/ii. '
H£cdeperfecutione fub Decio,dnnotdnddnobis uifd funt. ldm,utrumimperdteddhucDecionon^ nihil,dut quomodo remiferit,non cldrè à fcriptori' lus mdiedtu e/ltnifî quad trÙqialhtdtis dliquid fiiJJè uidetur,quidRom£ Synodus hoc tempore de Noud' ti febifindte fidteongregdtd.
Dcperfccatione fub Gallo SC Valeriano.
Pofl Decium in bdrbdrico beUo interfiClum,im' perium ddeptus e/i Vibius GdUus,dnno Domini du' centefîmoquinqudgefîmoqudrto:inquo focium fîbi fidtim ddiunxitfilium Volufîdnum. GdUus is, pr£gt; terqudm quad injeUeißime Romdnum Imperium per dnnos duos ddminiflrduit,perfecutor etidm no' minis Chri/iidnifiittquemddmodum Dionyfîus fcri' pfît dd Hermdmmonem,ut Eufebius mdiedt libro feptimo, cdpite primo. Heq; Gdllus (inquit') mdlum Decijcognouit:neq‘pr£uidit,quidndmillum fedU' 4( xerit:fèddd eundemldpidemipfîs oculis expo/itum impegit.Cuicùm imperium pro/perè fuccederet,cr res filicieuentucdderent,fdnnos uiros pro pdeede fdnitdte ipfîus ordntes, profligduit:dtq; itd und cum illis, etidm precesqu£ pro ipfo fiebdnt,proiecit.
Nee plurd de hdc perfecutione, quibtts in locis fierit,dut qui per edm mdrtyres fubldti fînt,repe' ridstddeó ut prends eum perfecutionis fenfîjfè,mdgis qudmmouijJ'e,uidedtur.Sub eo enimpefiilëtid dtrox illd Romands prouinctas udftdre, er eolonis jpo' ^ Hare coepit,quemddmodum fuo loco rejèremus.Ndm erDionyfîi te/limonium, de exilijs tdiitùm doólo' rum er gubemdtorum Ecclefî£,loqui uidetur. In qudmfententidm Sdbellicus indicdt,Lucium epifco' pum Romdnum, fub GdUo exilio mulëidtum: pojl euminterjèdium,reuocdtumejjè. Hugo,cuius te' ftimonium Vincentius citat in Speculo, libro unde' cimo,cdpite quinqudgefîmotertio, fîgnifîcdt edind etidin Imperialid de hdcperfecutione pubUcè pro' mulgdldteaq^ cdufd peftilentidm ortdm fcribit,qu£ e eo quocunqf Imperdtoris decretdperuenijjèntfquo'
RTIA, CAP. HL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24
quèperudfît. Gdllo interfino,fucceßit Kmilid' nus,ignobilis ille,er tantum trimeftris Imperator.
Quo rurfus fubldto,lmperij fummdddiJcinium Vdleridnum,omnium fiuore,ipfîus etidm Decij,d' pud quem cenforem egerat, duguratione peruenit. Laudatus fut princeps,fed inguberndtione infeelix, neq; ddedm(ut Viëlordit)dccÓmoddtus.Scribit Tre' bellius de Vdlcridno, olim eum Sendtus duthoritdte cenfor crearetur,in Sendtufconfulto has fiifffe uoces: 10 Vdlertdni Uitd,cèfurd efl:iUe de omnibus iudicet,qui e/iomnibusmeliortiUede fenatu iudicet,qtfinullum habet crimen : ille de uita noftra fententiam firat, cuinihilpotefl obijci.Valeridnus à prima puerilid cenfor fiit, Valerianusin tota uita fita fut cenfor, prudens fenator, modeflus fenator, grauis fenator, amicus bonoram,mimicus tyrannorum, ho/Us cri' ininum,hojïis uiciorurn.Hune cenforem onnes dc' cipimus,hunc imitari omnes uolumus:primus gene' re,nobilis fanguine,emendatusuita,doéïrindclarus, c moribusfîngularis,exemplum antiquitatis. Hdc ornamenta fita, pofîed perfecutione in Chri/iianos defirmauit:dc fcribitea de re Dionyfîus, ut Eufe' bins dutor eft libro feptimo,capite deciino,dd Her' mdm,m hunemodum: loanniquoq; fimiliterre' uelatur. datumcnimilliefl,inquit,osdd loquendum fndgnd,Gr blafphemids. Et datd efiilli poteflas amp;nbsp;menfes quadraginta duos.Sunt autem utraq; admi' randd in Vdlcrianotconfîderandumq;, quàdpr£dn~ tecefforibus fuis fîc compdratus fiit initio, ut ergd {0 hommes Deiplacidus effet,Grlt;inimodmico pr£di' tus. Nequeenim quifquam Imperatorum ante eum tam dementer dcpldcidc erga cos dffedus fiit,ne illi quidem qui palam Chrifliani fidi dicebantur : fîc initio ille fimiliarißime er amdntißime,idq; palàm nojlros compledebatur, er tota illius aula refèrta eratpijs,exEcclcfjdDci fida.Verum magifter ille cr Archifinagogus JEgyptiorum Nagorum per' fuafit illipoflea, ut finceros acfandos uiros,taquam dduerfarios erprohibitores impurißimorum ac de' teflabiiium incantdtorHm,occideret erperfequere' tur(tantum enim ualebant,er ualent etiamnum, pij il}i,utpr£fenteserconjpedu fuo tatum,contra fii' rantes,eruerbulo reludantes, fceleflorum damo^ num iinpofiuras dißiparentjer ceremonias impuras er mcantationes execrabiles, ac facrificia abomi' nandd perfîceret,miferos pueros madaret,infèliciu parentum liberos immolaret,nuper nata uifcerafcru taretur, er figmenta Dei quafî ex bifee ficinoribus firtunatus, dirimeretacrefeinderet. Deindefibij o cit dicens:Redd igiturMderinus illispro fierato int' perio charifleria obtulit.Etenim dnted,cim con' muniter Imperator fiturus diceretur, nihil rationi confonum, iteq; publicum er uniuerfale fcnfit:fed prophetic£ nialedidioni fibiacuit, dicenti, Va illis qui ê cordibusfiis uaticindtur,erpublicu non reffi dunt. Non enim uniuerfalem illam prouidenfiam in' teUexit, neq; indicium eins fifffexit, qui cjlante om' nia, er per omnia, er fîiper omnia. Quapropter etm catholic£ Ecclefî£hofîisfidusefi. Alienum autem fè er exortem à mifericordia Dei reddidit : erfîcul quam longifîimèab iUiusEedefîa aufigitßta neritati nomina
-ocr page 851-|
■^ b É P È R S E C Vf. E T fiortiinw fui ref^ondit. Rurfu^ nUqudto piß dicit: Vä» l(riunM enm udhuiufmodi lotumclids ç^ abomini' tiond igt;»pu!fai ac irudauf. ab ido efl.ßeudum EfM£ d!ciuin:Et ip[i,inquit,elegcrunt uius juus ZX abomi^ Mtiones fuus^quas concupiuit ahlmu éorum:i^ ego tligum lUufiones toruin, ^peccuiu eorum reddam ipfii Hf Mtem ad ImperiuiU prêter dignitutem iiipnièJ.cr Itnperialem ortjAtH corpore mutildto iii' direrenon Ua'ês^duos fliospaternorumpeccatorum imidtoresprojiituit.Eji enim m iüisperßueunmUiV tim-umi'lui quofe EéU6pecentdpatrum mfiUjiad tertia cy quartvn ufo; gencrdtionè eorum qui ipjum odio hd'oeant^pwiituru dixit.Et enimpruuds fudS con citpifcentidS,qudru:it compos fieri non potuitfin cd' pitaftüorum fuorum deuoluitfinq; idos malicia fuum C odium ddue'-fus Deum deriuduit.VEtilenus de Vd' leri^no Dionylius. Eræfides igitur imperdtorij e.imperCecut!0i:em executi funt:ut Amilidnuf Agy' pti pnefidlus ,qui in exilmm Dionyfium compulit, ut ed dpnd Eufbium Ubro fepti;nó,cdpite undeci' 1)10 : ubi ZT de centitriofïe, ducibus, mtltabus er mi'' nifris executortbus dic:tur. In bifiorid martyrij Eypridiii dpu l Pontium er Augujitnum inentio fit, 'PdterinzyGd!erij^\.'xi,ni proconfulum. EergO' ^mfti z^ Vdleridni prufifii-Romdui, zs^Perennij tfieniinit, libro ofiduo.Vtncentiw ueró tk Speculo, Eicecij zy Cldudij pr£fdumfibru ündecimo,c^pité feptudgefmofexto z:r feptiidgefimooä.tuö. Üunc quibus m locis feuitum fit,exponendum eß. Apud Cefdream PdUßmießub ed perfecutione, poftconfifionem editam beßijsobijciuntur,Prifcui, ÏA.il(hM,zr Alexdnder:Eufebtus lihro y.cdpite iz. Deperlecutione dpud Alexandrid,Dionyfium hts Uerbis fcribit dd Domitium ZT Didymu.ut Eufebius fefirt libro feptimo, cdpite undecimo : Superfinum fimt.njßroru recenfere nomind,cùm zy multi file' tint, zr mihi ignoti.Veruntdinen fcidS,fi(iffe uiros, tnulieres, iuuenes,fenes, uirgines, diutt,milites ZJ iquot; dt6lds,ex omni bominum gehere zx lt;etdte, quorum ^bj uerbertbus ZJ' igne,dlq firro fuperdto cerldnii' ue coronas dcceperunt. Eurfus tU eodem fcripta pd’dló pófl:Ad hunc ufq^ diem non ceffat pro;fes,cos quiadducuntur crudeliter occidere. ibidem EdU' fdon memordt,ddmodum feuern,qui m füperioribus pcrfecutionibus fecum durauerdt, in bde Valerid' uiperfcuttone,capitis dmputdtione martyrium con' funjlfe. Eergomenfis bbro oclauo,tn htflorid Vd^ Priant lmp:ratoris,cttam Philippiepifcopi-Alexan' drmiinemmit,quc tn eadem perfecutionegladio per' (ujfu;n retulit. Carthagini Cyprianus, quöd Seri' ptorum pleriq-, fentiunf,hoc tempore martyrium glo t'ofifimttm ficit,pr£fidente E6mce Lucia,ut Sabel' heuf fcripfit:dut,ut in Cbronico Eufebius,Sixto. Vincentius m Speculo,libro undecimo,cdpite O' (iogelimotertio,cx Hugo ne refirt,trecentos marty' tes Qarthagimpaffos. E.omd,uti femper Chrißid' uorum laniena fiait, ita ztr boe tempore martyrum fanguutem multorum excepitjnterquos eelebrantur tres epifcopi,Lucius,Sixtus zer StepbaHus:qui ut in officium ,ita zy martyrium jibi tnuieem fuccefferei ^oß ecs Kemefium diaconum E,omdnu,Eergomen'' |
R A N lt;^V 11. E C C L E ^i »ff fis riemfefiidem ZT Ldurentium,cuius martyria fuh Dêcium pleriq- retulere,fub hu imperatoribus Vd' leriano zr GallenO, 'Hi craticula paffum afiîrmat.tt qui aliunde eo dccefferaiit, Eugensam, Prothum zf idcmthuni. Vmeentius zr ’Zenoneiü epifcopum Veronenfcm,huiusperfeeutiontsmartyrem numerati idem zr Tarraconlt;e Rißgt;dnilt;e , Erudiuofum Epi' fcopum cum focijs paffum narr at, libro eodem Spe' culi,capite fixagefimoprimo, Pontium duiem Cy, priant diaconum,martyrium fuum compleuiffe hoé eodem tempore 'm Gdlliis,idem prodidit libro eo-^ dem,cdpite feptudgefimooólauo:zr Eergomenfis li' bro odiauottieinricus de Erfiirdia libro fexto,capité uigefimofepttmOi A\odi crueidtuum bi fiterut,befii£,uerberd,igniSi firrum,corpörülaniationes,umcula,dequibus Dio' nyfius fcripfit:Eton eejfatprofes adhuacufq; diemi alias crudeliteir occidere,allas tormentts dilacerare, alias carceribus dc umcults conficere,prieeipiens ne quifquam ad illos accedat. Alq,ut Eergomenfis zsf Vmeentius,plures firmds enumerant : ut exußiones perldm'mas eddentes,fitfies,raptdtiones equoru,plu' bdtd,t)r£cipitatiónes m flumind,equuleos,tduros ß' races ZT urfos,excoätones 'm crdtieulis,figt;rndees cal cdriaSt Karrdt ZT profcriptiones fuas,dcfitcultd' turn direptiones,itemfi exilium fuum atq-, aliarum int poriunum ZTgrutte,Dionyfius m fcripta contra Get manu,dpud Eufebiü libro feptïmo,capite undecimo: tAe,mquit,Amilidnus,tametfi tegrotantem,ut pro' pereabirem iufiit,neuntus quidem dieidiidtione co-' eeffd. ïd nero exilium quamodofubmde mutdre tn afferiora Zf fqudhdiora loca codfias fit,m ijs qute ibifequuntur,ndrrdt. At de aliarum exiüfi dicit ibi' demte^ui m mundo illufiriores hahentur,Eauftmut zr Aquild,m Agypto oberrans De confolatio' nibus liera,z^fiatrunt recriationibuS, quibus ipfi extilanti frui licuerii,permultd pbædicat,inter quie Zytahd quidam fcribit:tn urbelatuerunt,fratres oc' cultè uifitdntes,expresbyteris Maximus,Diofcorus, riemclirius zy Lucius. item : Deus aldcritate ZX af' fiduitate fi-atrum,affliüos recreat. Sic z^demi' nißerijs erga fratres uinélos ZX martyrijs defiimflos, ibidem:Eufebium,inquit, Deus ab initio dd hoc dni' mauit zr tnßruxit,ut confriforibus in eußodid con' flitutis firenuè minißrefzy eorpord perfiflorumdc beatobum martyrunt, bon fine periculo condati Addendum pofiremo zy lUud efl,quodqiiiecunq; perfecutionis ifitus immanitds fiierit,tdmè aliqui paß confißionem, ZT firtiter fuperatd torihentd, à Deo feruatifint. Sic enim Diohyfium ab aliquot perfecu' tioiltbus, ut fub Decio zy Sabinö, fub Valeriano er JVmilidno,quemddmodum ipfe de fe leflatur,ferua' uit Deus. Dealijs nero,in quos perfecutio nihil iu' ris habuerit,eodem in fcripta adtierfus Germanum itd retulit: Alifi,ne multum quidem temporis ad hoé fufiecit,ut Domino dcceptabiles uiderentur.- Àtç^ is quidem Ecclefi^ fiatus fub communi regni duo' rum ißorum Imperatorum Valerianizy Gaheni ad' minillratione finit Caterum Valeriano in bello in' filici, in Mefopotamia, à Sapore rege Perfarum cd' pto,ficut alibi i nabis diceturiGaUenuflmperiufolM bbb |
gt;7
CENTVRIÆ TE R TI Æ CAP. III.
2S
tenuit,tinna Domlni ducenteflmo fcxdgeflmoflecudo.
Is feu putris flrtundterritus,feumoderdtione,fru qudcunq; tandem edufla (neq^ enim ed ufquam expreß ßd efl^perßecutionem motam edidis pubUcis remouit: ut Eufebius dit libra feptimo,cdpite decimotertio.
Pdx igitur Eccleflis omnibus ubiq^ reddita efl:te-' flis Euflebius libro eodem, cdpite decimoquinto er uigeflinoßecundo. EdiUi imperialis exemplu hoe efl: imperator Cieflar Publius Licinius Galieniis,Pius, Portunatus, Auguflus, Dionyflo er Pinna: er DC'- t metriodcreliquis epißcopis.Beneficentidm donimei per uniuerßum mundum publicari manddui, ut à locis quibus difriplma: gratid detinentur,diflceddnt:er ob hanc edußdm etia tios exemplo huius reßeripti mei uii poteflis,ne quißquam nabis negocium flceffat.er hoe quad à nabis licitè praficipotefl,iam diuanted efl à me conceffltm.Qjidpropter Aurehantts Cyrenius,cui maxima négociapr£efl,exëpldr à ineddtücuflodiL
tenum deEcclefla cedere nolentem,exire compute' rit:utEufebiusndrrdtjibro ßeptimo,cdpite trigefl' ma. nbsp;Attdmen cum naturd, ut barbarus, dd crude'
litdtem propenflis,fleuus erfdiigumaritis effet, ut EU' tropius fcripflt,ddeó ut nee dproprite fororis frlij c£ de dbflinerettdlienus tandem à Chriflianis fläus,pcr' ßecutionem in eas mauere propofuit, quemadmodum Eufebius teflatur libro er cdpite idm citato. Talis, inquit,quidem turn temporiserai erga nos Aurelia' ó nusimprogre/fuueró imperijnonnibild nobis alie-natasefl,itautidm propè confllijs quibufdam indu' élus, perfecutionem aduerfum nos maueret, deq; ea plurimus apud omneS rumor effet. Verum ciimiam nas perfecHturuseffrt,er ediélo contra nos uulgan' do propè fubferipfl/ßet, diuind eum ultio corripuit, qu£ conatum eum,tantum non religatis cubitis pro' hibuit. nbsp;nbsp;Hec amplius quiequam de hac perfecutio'
ne apud ßeriptores probatos inuentas. Meditatunt
Extat autem er aha qu£dÜlüius coflitutio, quant nbsp;nbsp;nbsp;igitur earn folum, non executum Aureltanum, appa'
ad alias Epifcoposmiflt,permittensiUisloca iHare' zó ret. Edcithuc,quod Eutropius, vopifcus er Eufe' cipere,qu£ eoemiteria appedamus. Marinumtd' bint in Chronico prodiderunttAutelianum, pofled' quam perfecutionem decerneret,fllmine fubtto ter'
men,militem nobilem eropulentum,dpud Gefaredin propter teflimoniu Chrifli cdpite trunedtum efje hoe tempore,Eufebiiud/flrmdt libro eodetrt,cdpité deci' moquinto. Ruffini nero exempldr, etidm Affyriuin Rorndnum fendtorein mdrtyrem fläum effe reflrt, idea quad Md»ni corpus haneflè erofficiofe fepe^ liffètinifiquadfub Vdleridnumeumbiftoridreponit.
ritnin,pdulô pàfl mterfiéium effè. Q«o imgii mi'
ramur. Speculum Vincentij ex martyrologi/s, ingen' tem fub hoc imperatore marlyrum catalogum texe' re,quosfludio ab Aureliano in diuerfls locts requifl' tos,er m Gallia atq^ Ualia fupplicijs affedos narrat.
Aureliano, agenti annum imperij fui quintum, C£terumGalieno,c'umperannosquindecim im' inter Conflantinopolim er Heracleam interfrilo, perdJßet(feptemfcilicetcumpatreVdleridno,erodlo io anno Dominiducenteflmo feptuageflmoodlauo,fuc' ceflit Publius Annius Tacitus, uir moribus egregiji
foluf,ut Viélor dit)(ucceßit CldudiM^pi-incep! opti
mus, er egregqS uirtutibus orndtus,modeflid ia pri^ mis er iufticid,flcut Eutropius fcribit. Cuius ftlicitdte cr induflrid,qud mdximds er fdlutdres reipublicæ RomdUce initio fldtim Imperfluii^oridSddeptusefl, reflitui in integrit resRomund ldpfdpotuiffct,nifl W' tra biennium morbo nidus occubui/ßet. Motdm td mendbcoin Chriflidnos perfecutionem,Vincentius in Speculo trddidit,libro undecimo,cdpite nondgefl'
priedituS,ef‘ reipublic£ gerendu: idotteusi/ed quifld' rum uirtutum nihil potuit eflendereiinfrd /extum menflm Imperq morte pr£uentus, Eutropius.
Cui Eloridnus frater flecedens, nondum frxdquot; ginta in Imperia dies complet:cùm dd nuncium Pro'gt; bi, ex uenis fibi/pfri folutis efrufo fdnguinc,okit. Vidor.
Eum fecutus MdrctiS Aurelius Probus, princeps moodlauotubieredidlideChriflianispledlendisme' 40 uerè probus, deer er iuflus,tum pdctsbeUiq; artibus minit, ermdrtyrum ducentorum fexagintaduorum longè cldrifrimus flit:quibuspacem totiorbipepe'
Rom£:item dlioruin,ut Quirini, Mdri/,C£fdrifl In' lidni,quos c^ Bergomenfls numerdt:fed htecenm in meUoribus nullis feriptoribus legdntur, fudm hd' bednt,qudmpoflunt,fidem. Nos,f]qud fub CldU' diaperfecutio fui/Jet,edm non pr£teriturum Eufe^ biumfliligentiflimum eorum temporum fcriptorem, fid/fe iudicdmus. Succeflit pofl eum in regnumfra ter eins Quintilius,homo lduddtiflim£ maderdtio-'
longe ebrißimns fùiLduibiapdeem totiorbi pepe rit,ddeô ut muididm pbi non mediocrem concilid-
rit,ufurpdns hdne uocem:Nihil miUtibus opta eße, gnonidm hofles dee/Jint.imperduit diinos fex.mett' fes ^udinar.Eutropius.
Cdms ei fnceedens, anno Domini ducenteflmo oólogeflmoqudrto, focios ei in Imperia fldtim dfei' uit filios Numeridnum er Cdrinum. Inter quos ^^n^
merianus egregi£,ut Eutropius ait,ddolefeens uir' nis: 'm c£teris uerà,qu£ ad Imperium bene er frlici' f o tutis ac modefli£ flit, mtles,orator flmul er poèta. ter gerendum requiruntur, Cldudio uel £quandus, nel pr£ponendus : fed Imperium breuiflimum hd' buit, decimofreptimo enim eius dieoceißus efl,utEU' tropius indicat.
De perCecudoneCub AureUano.
PdX igttur intered Ecclefiis fiiit, etidm turn ddhuc cum in regnum Aurelianusfucceflfldnno Chrifli du' centeflma feptUdgeflmotertio.Tdntumenimdbefl,ut
Qjii legritudine oculorum exuigilifl in Perfleo beÜo contrdóld, db Apro Numeridni focero per infidids in leâicd occifus,regnum Cdrino ß-dtri fidgitiofifli^ ma, qui fe pifirum fditguine erfceleribus omnibus inquinduit, reliquit. Breue igitur bis tribus impe' rium flit, nondum fcilicet dd triennium integrum ddduflum:Eutropius,L£tiis, Viâor. iflorum om' nium lmperdtorum,gubcrndtio nihiluidetur per''
iniquus isaut inimicus Chriflianis fiierit,ut fluarn etia turbationis aut perßecutionis Chriflianis attuliffè,fed poftremè,frequentiflimte contra Samofatenum flno' ^0 trdnquillderquietdcumillisomnid fidflê:nee prins do Antiochia autoritatem interpofrierit: er Samofl' turbata effe, quarn annum imperij ßui dedmumno'
numDiock'
|
»^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE PERSECVT. ET mmniocletidnu^ ingreffus effètj^uemidmodutn li^ lïo fequenti exponetur. life igitur pM altd,nec pnepericulo crtrißif' ßino,qui tandem mteruenit,Ecclep£ luéiu,fùit per «nnos(j2 à principio imperij Galteni,ufque ad de-' cimumnonum Diocktiani numeres ) totos quatuor çr quadraginta. TametßSulpitiut à fine imperij yalerianiittfquead eum Hiodetiani annum,plu' fet annos computet. Qao tempore m eminentia, ßUeitate er commoditate fumma, res Chriftianorum fterunt: quemadmodum ex Eufebij libro o{lauo,ca' pite primo,uidere eli,cuiM teftimonium adfiribt' WKi Quantam ac qualem gloriam fimul er U' iertatem, ante noftri temporis perfecutionem, do' Ürina pietatis erga Deum omnium,mundo huic per Chriftum pr^dicata dpud omnes mortdes cum Gracos turn Barbaros confecuta fit, maius opus requirit,quàm quod à nobis condignè perfid po fi fit. Suntautem huius indicia in eo, quid tanta er' gi nofiros fiit imperatorum bcneuolentia, quibus etum Gentium prindpatus moderandos commen' iarunt.erpromagno fiuore quo fiterunterga do' firinam nofiram ajfedt,in caitja religionisliberta' ternac fiecuritatem concefierunt. C^uid attinet de Ha commemorare, qui 'm ip[o imperatorumpaU' iio,ac coratn cundis prindpibus fimiliariter uixe' nmt{qui minifiris fais hoc concejjerunt,ut etiam w ipforum fitde,Pireligione Chrifliana cum uer' ^ii, turn uitlt;e conuerfiatione,liberè cum uxoribus, K-ieris ac feruisagerent,ertantum nonglonarietiam de fidei libertate permiferunt : quos etiam ^ra alijs eonforuis, excettentius er amplius cum fiuore coni' pledendos iudicaruntf qualts erat Dorotheas iUe, pre omnibus alijs acceptißimus ac fideUßimus , er eibhanc caufiam apudprincipes ac præfides excel' hnter 'm precio habitus: er cum iüo Ulujlris etiam Gorgonius, ac quotquot pariter cum iftis,eodem propter uerbum Dei potiti fiunt honore:ad quem nioium etiam fingularum Eedefiarum Epifcopos, ipud condos mortales ac prafides haud uulgari' ter acceptes, in precio habites çr chares cernere ^cebat.Qitis autem numerofiasUlas aggregationes temuhitudmes catuum per fingulas ciuitatcs,mfi' ÿtesé^concurfus ad oratoria defcribet^quorumgra' tiaprifois adifieijs noncontenti, m fingulis duita' tibus foaciofias erampias ex ip fis fondamentis coii' fouxerunt Ecdefias.Hac autem progreffii tempo' ram proficientia, er quotidie in magnitudinem er amplitudinem crefoentia, nulla potuit muidia pro ' hibere,neque malus aliquis da;mon juficinare, nec bomoquifoiam infidijs impedire, quandiu diuina ac toelejiisdexterapopulum fiuum,adhuc dignum exi' fontem,inuifebat er cuftodiebat. De pcvnis perfecutionum. In Apologia aduerfius Demetrianum pr£fcdum Cyprianus ait, Nonquam impiorum ficelere in no' Wen chrifiianum exurgi,ut non fiatim diuinitiis um' iida comitetur.Puniri enim calamitatibus turn pu-blicis,tom priuatis perfiecutiones, hilïori£ omnium ^9 figt; datum tfftantur:er uelmors fiola perfiecutontinß,' |
TRAN Q_VIL. ECCLES. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30 tetur.Exempla aliquot utriufique generis TertuUia' nus commémorât in ficripto ad Scapulam:ut fieri' litates,er pofi fiementes, meffes amifias, inunda' tiones ex imbnbus, tempe fiâtes, horrenda prodi' gia,er Solis obficurationem,fignum fidUcet imminen' tis ir£ Dei. Keeitat er priuatas aliquot perfiecU' torum poenas. VigeUius, inquit, Saturninus,qui pri' mus hic gladium in nos egit, lumina amifit. dau' dius Uerntmianus 'm Cappadocia, don indigné fi' ï o rens uxorem fuam ad hanc fiedam tranfifiè, Chri' fiianos crudeliter tradaffet, fiolus^ 'm pr£terio fito uafiatus pefte, cum UiUus uermibus ebullifj'et:'!gt;iemo ficiat,aiebat, nè gaudeant Chrifiiani, Hac uoce fia^ tis teftatus, fie cYudeUtatis fiu£ m Chrifiianos,tam te' trds pochas dare.' lam quid de ip fis primis perfic' cutionum autoribus, Imperatoribus ficUicet fidice'. must quorum nulhls efi,qui non aut 'm Imperij mfi' licitate er breuitate, aut in turpi,aut probrofio exi' tu uindidam diuinam fienfieritb Seuerus Impera' » o tor,dm reghum filidter primum adminiflraffiettfia' tim pofieaquamperfiecutionem moui/fet, fiuceeßibus deflitui toepit, ae contmuis uarijsq;periculis er bel* liS difirahi, ut Platina inquit. Exitus uero dus, ta^ metfi cruentus er tragicus non fierit quidem, ta' men dufimodi fidt, ut in uehementi membrorum om' mum, quemadfhodum de eo 'Vidor ficripfit, mad' mè uero pedum dölore, uenenum petierU. Maxima deinde, eiim EcclefiarM dodores amp;gubematores uexari erfitgaripr£cepitfiet, quid efifiepotuit infili' 3C) dustodio dus Senatus Romanos, ipfio duo , alias Imperatóres-défignauit.Exerdtus proprij ab eo m Africa dcjècerunt . Tandem uero uix triennio in im' perio compléta, cum filio adbuc puero à militibui fiuis dificerpitur, condamantibus cundis militari io' co: Ex peßimo genere, ne catulum quidem haben' dum. Poftea omnes qui quoquo modo fie ei adiun' xerant, er amici fiiijfie uidebanturi capti, occifi, tradi,erin cloacas abiedi fiunt. Narrant Aurelius Vidor er Capitolinus. De Dedo Eufiebius ait li' 40 bro fieptimo, capite primo : Decius ciim ne bien' nium quidem integrum imperafifiet, mox uni cum liberis oedditur. Pomponius ficribit,eum 'mpr£' lio 'mfilici aduerfius Gotthos, uoragine abfiorptum efifie : in quam ipfie mfilierat ,ne in hoftium manui perueniret. De poentsuero perficutionis Dccia' n£, etiam hac ad Demetrianum ficripfiififie Cypria' nus uidetur. Certi fiumus er fidentes, quód multum non remaneat quodcunque perpetimur : quantoq; maior fiierit perfiecutionis 'miuria, tanto er HlU' sei firior fiet ergrauiorpro perfiecutione u'mdida.Vt memorias non teniamus antiquas,documentumre' cent is rei fiatis efit quad ficceleriter, quodq;intan' taceleritate fic grandiier nuper ficcuta definfio efi, rumis regum,iaduris opum,dijfieiidio militum,dimi' nutione cafirorum. Galli res initié fiatis bene ac filidter habuerunt, fiicut Dionyfius ficripfit. At pofteaquam perfiecutio' nem per manus quafiacceptam c'otinuauit,pulfis pijs dodoribus, qui pro fialute dus orauerant, nec pro' quot;nbsp;ere ddnde,nec diu regnauit.Siquidem biennio nonr dum exado, er ipfie erVoKfianus filiüs,'m regiam bbb 2 |
s»
CENTVRIÆ TERTIÆ, CAP. Ïir.
focietatern nupcr afcitus,i»bello aduerfus X.milia' num,à müitibus defers trucidantur: teterrima prim populo Romano ignominia concilidta,quem Scythis Gallus tributariuin fcerat, per foedas eacum genie pereuffum, ut Eutropius er LeCtus prodiderunt.
Sed ijux potuil effe horribilior Chrifliani fangui' uit expiatio,atgi illa immanis uaflitas,quam lues pe' flifrain proumcijs popuU Romani, prtecipui uero in Agypto ficit, orta fub GaÜo,ut Lietus fcribitiae
nobis quids abftinuit, uerkm multè ampUiis m ethui' fos graffata eß.
MMunefunt eins er Romani fcriptores,ut Llt;etus inuita GaIli:Perniciofa,inqutt,peßis undiq^ uiguit. Tabisinitium fiitabAetbiopia,frtè ex nimio folis ardoreipeßiUtas primo confumptis meridianis, per Orientem diuagata eß, inde ceeteras orbit partes inuaßt,ubique maximam partem incolentium eX'
haußt,pleraque loca inhabitata reliquit .Ea labes deincepsper integrum decennium,aut quindecima' 10 hx intra decern annos finem inuenit. Proucnißiex dei lotos annos graffata i Maninit eius Dionyßus inepißola adilieracem Agypti epifcopS:cuius uer'
ha,ut ab Eufebio ,libro feptimo,capite uigeßmopri' mo erfecundorefiruntur,adfcribimus,Quando,i»' quit,acr ißeprauis undiqi euaporationibus turbatus, ferenus reddeturi Tales enim ex terra fmigatio' nes,è mariuentifr fluminibus aura:, è portubus eX' halationcs frirant, ut ueluti ros quidam tabidus è ca' daueribus putridis, cundis fubiacentibus dementis itifrratur. Et adhue admirantur er inquirunt, unde fintpeßes itle continue er graues morbi, unde cor' ruptiones tibiq; obtineiites, unde uaria er multa mor talium exitia: qua de caufa,maxima hiec urbstan' tam non habeat amplius ciitium multitudinem, ß à paruulis addecrepitos fenesufque numereKtur,quot untea canosfeneslfrcutuecanQnutriuit. A quadra' genarqsad feptuagenarios ufque tam frierunt antea inulti,ut iam numerus eorum non impleatur, quian' teapubUcie frierunt alimoniee, à quartodecimo anno adoäuageßmum ufq; adferipti_ac accenßti. Deinde } qui afredu frierunt iuuenili,frdi funt 'mßar gran' quorum. Et cum ita ßne mtermißione genus hu' manuin in terra hac diminui confumi^ uideant,non tarnen contremifrunt, quantumuis omnimoda ipfo' ru extindio crefcat er promoueat. Hadenus Eufeb.
Rurfusinalio quod am fcripto ad fratres,de ea' dem calamitate, eiusq; caußs,ßc fcribiti'idunc fane omnia lamentationibus replentur,lugent omnes, er ululatus urbem perfonant,propter multitudinë mor'
mjilicibus GaHi aufneijs uifa ejfuttjuiproditione imperium arripuit,Chri/liani ctiam dogmatis heftit.
Deniq; ab hoe trifli er inuftlato malo Cyprianus argumentum fumpftt bbri de lAortalitate. Hunc ad Imperatorum poenas reuerttmur.
De Valertani fupphcio eruindiâa hdc prodi' derunt Romani fcrip tores, Eutropius, PoUio, Sabel' licuSjVdater anus. Quo minus diuturnum fterit idi decus,ipftus credo impia in Chrißianos animaducr' 10 fo effceit.'Nam haud multo paß quam Chrißianuat
nomen infedari eß adortus,ad Perpcum bellum prO' frdus,frue aliéna fraude id accident, fiue fua ipfrus temeritate ( nam utrutique traditur ) m hoßiunt pO' teßatem uiuus uenit. Eerunt Saporem Perfarunt regem,à quo captus eß,adeö infolenter er harbarè captiuo feni ( erat enim Valerianus frptuagenarius) iUuf/fe, ut pro fcabdlo eins tergo uteretur equum afcenfurus. In ea igitur eum turpi captiuitate tandem confenui/fe fcribunt Lietus er Aurelius Vidor.
Eufebitifin Sermone adeonuentum Sanctorum, excoriard eum iuffum à rege, ferip/it. Verba eius hac funt:Scaer tu Valériane, quoniam eandem bomici' diorum feuitiem erga fubditos Dei exercuiiii, iu/ium Dei iudicium déclarafli,duin captiuus ac uindus una
cum ipfa purpura ac reliquo imperatorio omatis abdudus, ac tandem à Sapore Perfarum rege exco' riari iußiis, fale^ conditus, perpetuum wfrliatatis tuietrcphieum erexißi. Eius prefidem Ctaudium à diabolo arreptum,erpofl incifam minutatim lin' tuorum,erquotidie morientium.Sicutenim depri' ai-o guarn fuffocatum,fcripfrtHei!triciisde ErfrrdiaU' mogenitis Jfgyptiorum fcriptum eß, ita iam quo' que clamor frdtis eß magnus. Domus enim nonefi.
bro fexto,ca{gt;ite uigeftinofeptimo.
iu lt;jua non ft mortuus. nbsp;nbsp;Et guidem merito. t^am e^
tiarn ntala iSa guai anted contigerunt,muka /iierunt eracerbd.'Nam primum nos exdgitarunt. Et foltab omnibus pul/i dc morti trdditfetiam turn fßum egiquot; tnustert^uüibet fngularum affliélionum locus,pa' negyricus nobis fitit:dger,folicudo, nauigium, diner -forium,carcer.Lietifimuautem fiflumegerunt per' fidimartyres,in coelo tripudiantes. Deinde fe^uuta f funt bella er fîmes, gult;e UM cuin e th niets pertuli'
GaUenus,patre inperpetuam captiuitatem er ia-filicitatem abdudo,tametfi dun folusimperarecac' P‘fft,perfecutionem motam edidis,ut fuprà didlum eß,remouerit,paterno ßrtaße fr to, quemadmodum Oroßus ait,territus (quanquam betatum eum alq frri pferint ) tarnen er pubUcas atroces calamitates er
miufoH quidem tolerantet gifibm nos oppre/Jirunt: iuxtà tarnen etiam eorum participes, guieftbi^pfis mu tuà or intulcrunt crpaßifunt. At rttrfus pace guo^; ChriftiexhiUratt fumas,quam nobis fotis 4edit.Vbi Uerô breuifimè cripf c::r nosreßsirauiinuSj mcidit hesifta,res illis terrore guouis terribilior,cr cala-^ mitate gualicunq; lamentabilior,cr(fcut ^uidapro-priusiUorum hiforicus dixit^^ute fola cunâorian
priuatamuindió}am,quiaperfecutionis foetus anted cumpatre ßerat,expertus eß. Plurimte enim er mi' o rabiles deßäiones,rebelliones er mutatiotics regno perniciofifimo’ fub eo dcciderunt. Qua: maU, iHi qui res Romanas confcripfere,ocio, luxu, lafciuia eri'
gnauia Galiern attrapa eße Jmperio cenfuerunt qui' dem:at nos indicium er ultionem Dei jiiperioribus craUorum amp;fuis perfecutionibus pronocatam, in eum femel irrui/Jè credimus. Exemplum unum ad' fcribimusildulla pars fit reipublicte,nulla proui»' da, una duntaXat ttalia excepta, in qua non futU' multuatum : tolj; eo principe rebeSiones extitere, fern exuperarit: nobis uero nontalis,fed exercita' ifo tot tyrdnni,quilmperdtoris nomina tulerunt, quoi aocrexploratio,nullMreliquisinfirior.Etenimae4 à effare didatore ad id tempus, in tam longa im'
peratorun
|
îî DE PERSECVT. ET T R A N QVIL. ECCLES. peratorum feite, frrènunquam.Triginta numeroi 'TrebeUio ponuntur,qui una tempore,alq alijs ia terris exercuere tmpcriumtin quibus foemina etiam quxdam Romano nomini lüufere. Warrant Vopifcus, Eutropius er SabcUicus. Eufebius hóe addidit:fub Glt;dieno,Ciliciam,SyriamerCappadociam à Perfis, Sapons du£tu,f(ieda populatione uaflatas: Aleman' Hos,Gallis hojliUter uexatis in Italiam tranfgreffos: Gotthos Pontum, Aßam, macedoniarn er Gr£ciani populatos: Quados er Sarmatas Pannonias occu' pafe, Parraconem in Hijfania à Germants oppu' gnatam, ere, nbsp;nbsp;Sabellicus porro er h£c de tempore Kßlici fub Galieno prodi^t, libro feptimo Ennea' ie feptima:Trifis, inquit, er terror urn plenus hu' iusprindpatus frit.Dira natur£portenta iüo impe' tante ßunt omnibus terris fr.da,plures dies uelutte' nebris iacuit terra obuoluta : auditumq; tonitruum terra mugiente,non coelo tonante: fecutusq;,ut fokt, tnotus tcrr£ ingens,quo plura£dificia cum habita' toribus jubito terr£ hiatu abforpta funt,multi^ mor tales nimio terrore exanimati.Sed id malum Aßam pndpuè habuit obnoxiam.mota efl R.oma,mota er Eybia,tcrr£^ hiatus uaftißimi pluribus extiterut lo' eis.t^aritimas urbes fubitum mare obruit. Galie' tium tandem ipfum Aureoli tyranni fraude apud Mc iuilanum cum frlio,feu (ut Eutropius uult) cum fra' tre Valeriana interfriium,fcripfitViilor,SabeÜicus trVolateranus. iO iton reUgatis cubitis prohibuit. Qjiod ipfum ck' ^gt;wRnfrniuerfio explicat,hoc modot Didatis iam toerij er feriptis, cum fuperefret fola fubfcriptio, di ius feculi doaores,ediderunt aliquot erudita fym' WHi dextera interueniens, fubfcriptionem nefrnd£ 40 bola feu confrßiones ,qualis illa Tertuüiani eft de ^rtr^deturbault.Morte enim fubita condemnatur, ^'tide piorum morte cenfebat. Vopifcus tamen,Vi Stirer Eutropius,aha eumratione interijfre memo' kureUanus uerà,po ft quarn meditari perfecutio' tiemccepiffrt,fuhnine repentino,quemadmodum ßu' pràdiximus,tcrritus eft: fed eo nihil ad meliora fte' ttus,i fuis inter Byzantium er Heraclam occifus eft, ie quo Eufebius libro feptimo,capite trigefimo h£c ptoUdit: c urn iam nos, inquit, perfecuturus j effet, tr edido contra nosuulgando propè fubfcripfifret, iiuinaetm uUio corripuit,qu£ conatum eum tantum ^‘‘fMttqudquAm de hoc itlii cum alijs conuenit,quàd ^ifètAmorte perlent. ^iniftri,inquiunt,notirij fui f^Mie,qui ddquofddmmilitares arnicas eius,nomi'' ^eorum annotata pertulit,jilfo manum iüius imita' ^^gt;perinde att^ Aurehaniis eos interficere conflituif f^iOccifus eft. Ad quad er Eufebius in fermone *lt;I conuentum reffexiffe uidetur, cum ßc inquit:Et f^areUane,omnium iniquitatum incendium, quam ^nißße,c!im r,hraciauefanèperrumperes,m me'-^^ publica uiacæÇus,fulcosui£impio fangume re^' f^^ßü Eins uerà præfes Antiochus, inter torments Agapitimartyris fubitôde tribunali décident, ßc totum in interioribus ardere clamduit, er expirauit. Karrat Heinricus de Erfordia libro fextO, capite uigeßmo nono. |
34 DE D 0 G TRINA. ^^^^^ ^'^^ ‘^^‘^^ ^^^q^tit praftantes 1 d^^ttres, quorum monumenta pk' h raque defideramustnifi quodTer' s Drigenis et Cypriani qu£' dam extant:ex quibus qualis hoc fe to culofirmadodrin£Chriftian£jùerit,utcunq; often' demus.Aliorumuixtenuia fragmêta apudEufebium uifuntur:ut Dionyfii Alexandrini, Gregorij ttt£oc£-farienfis, er aliorum. De fcripto Martialis, quod M hanc £tatem ab ahquibus reponitur,fuo loco moquot; nebimus. JO Dedoélrinaigitur fu£a!tatis,Tertullidtius in ge' nere inquit in libro de Pnefcriptionibus hiereticoquot; rum,earn conßentire cum Ecekfiis ApoftohciS'.cumq; conßenßum er concordiarn communem effe omnium Ecdeßaru in Europa,in Afia,çr in Africa,teßatur. Argumentum eins rei non leue illud eft,quad de faerie Scriptura: autoritate religioßßime b^c cetas fenfit,eiq- foli innitendum er dcquiefcendum een' fuit:quemadmodum plurimisin lacis apud Tertul' lianum uidere efl. Certè libro de Pr^fcriptionibus ha reticorum,grduifimè inquif.Apoftolos Domini ha' bemus autores.Uemt'iiobis curiofitate opus non eß pof Cbrifium ïefum,neque inquifrtione poft Euan' gelium. In quarn fententUm er Origenes dixit, Uomilia fecunda intiieremiamiDecet facras liter as credere,nec unum quidem apicem habere uacuum fapientia Dei.Ex plcnitudineeius accipientesPro' pbet£,ea quaerant deplenitudtne fumpta cecine' runt.ldcirco facra uolumina, Spiritus plenitudine ßßirantimhilßejl ftue inprophetia,fiuein lege,fi' ue in Euangelio,fiue in Apoflalo, quèd non à pk' nitudine diuin£ maieflatis defcendat. IPnc ef, quad ad Scriptura fententiarn er autoritatem, hu' Prafcriptionibus hareticorum er alijs aliquot locis, Regula ftdei eft, ut iam hme quid credamus pro' fiteamur,iUa fcilicet,qua creditur unum omnino Deunt efre, necalium pr£ter mundi creatorem,qui uniuerfa de nihilo produxerit per uerbum fuum primo omnium emiffum. ld uerbum filius eius ap' peUatum in nomine DEI, uariè uifum patriarchis, 'mProphetis femperauditum,poftremo delatumex Spiritu PatrisDei eruirtutein uirginem Mariam, yo carnem frdum in utero eius,er ex ea natum, egifre IE S V M C H R1S T V M ; exinde pr£dicafre no' uam legem, er nouam promißionem regni cœlo' rum,uirtutes frcifre ,fedifread dexteram Patristfixum cruci,tertia die refurrexifre, in coelos erep-turn, federe ad dexteram Patris:mififre uicariam uim Spiritus Sandi, qui credentes agat : uenturum cum claritate ad fumendos fandos in uit£ £tern£ erprob mifrorum caeleftium frudum,erad praphanos iu-dicandos igni perpetuo, frda utriufque partis re' éo fufcitatione, cum carnis reftitutione. li£c régula 4 Qhrifto,ut probabitur, infiituta,nullas habet apud bbb 3 |
31
CEîiT-VB.lÆ TERTIJE, CAP.
UIL’
|
nos cju^ßionei. nbsp;nbsp;Sic or O rtgenes, h^ec per prlt;t-' dicationem Apoßolicdm tmditetejfe feripfitßnpro' «mio Ubri de Principijstprimo quad unus fit Deus, qui omnU creduit alquecompofuit, quiq; ex nullis fecit effe uniuerfd, Déusi primd credturd zs^con' dtiane mundi omnium iuflorum : Deus Adum, Abel, Seth, Enos, Enoch, Noc, Sem, Abrdhdm, ifdde, Idcob, duodecim Pdtridrchdrum, Mofi ^Prophe' tdrt(m,cr quad hic Dem in nouißimis diebus, ficut per Prophetds fuos ante promiferdt,mifit Dominum i ó nofirum IE S VM CHRl STVM, primôquidë uoedturu ißrdel, feeundo uerà etiamgentes poflper' fidiùpopuU ifraëlnic Deusiuftus ar bonus, Puter Domini noftri IE S V Chriftijlegem er Prophetas Cr Euangelid ipfd dedit,qui crApofloloru Deus eft, er Veteris er No«i Teftamenti.Tum deinde, quid Ï E S V S Chriflus ipfe qui uenit,dnte omnem creatu ram natus ex Pdtre efl.Qjti cum in omniu conditione Pdtri minifirdffet (per ipfum enim omnia fitëld fünf) nouifimis temporibus feipfum exinaniens, homo fit' ëlus eft: incarndtus eft, dun Deus effet: er homo ntdnfit,quod Deus erdt. Corpus dffumpfit nofiro eor' pari fimile:co folodiff'erens,quódndtumexuirgine deSpiritufdndoeft.Etquonidmhic lESVS Chri' ftus natus erpaffus eftin ueritdte,ernon périma'-ginem,communem hdne mortem uerè mortuus eft. Verè enim dmortuisrefurrexit,crpoftrefurredio' nem conuerfdtus cum difdpulis fuis affumptus eft. Turn deinde honore de dignitatepdtri de filio focuquot; turn trddiderunt Spiritum fandum. in hoe non iam manififtè difcernitur, utrum natus aut mnatusf Sed inquirenda iam iftd pro uiribus funt de facra Seri-' ptura^er fagaci perquifitione inueftigada. Sanè quad tfte ffiritus Sandus unumquenlt;^ Sandorum uel Pro' phetarum uel Apoftolorum inffgt;irauit,cr non dUus omnia erin omnibus cognofcitur,er fiUus per om' nes.Trinitas perftdd,nrdieftate er fempiternitate,er regno minime diuiditur,nelt;^ abaUenatur. tgitur neq; fidumquid aut feruiens inTrinitate:neq; fuperiii' dudum, tanquam antehac quidem non (ubftftens, poftea uerà fupermgreffum. Neque itaque deftit unquam filius patri, neque filio Spiritut fandus, fed muertibilis er immutabiUs eadem Trinicas fei»' per. Sed nunc feorfim de fingulis locis dicemus. fffiritus in ueteribus,alius uerà in hisqtà inaduentu CHRISTI inffirati funt,maniftflißime in Eccle' fits pr^dicatur. nbsp;Poft hac iam, quàd anim a fubftan tiagt;n,uitamq;hahensproprium,cinn ex hoe mundo difceffcrit,erpro fuis meritis diffenfabit,fiue uita: 40 tcternæ ac beatitudinis hareditate potitura,fi hoc ei fuagefta praftiterinffiue igne £terno ac fupplicijs mancipandd,fi in hoe earn fcelerum culpa detorferit. Sed er,quid erit tëpus refurredionis mortuoru,ckm corpus hoc quod in corruptione feminatur,furget in incorrupt tone, er quod feminatur inignominia, furget in gloria. Extat er Gregorij Neocafarien' fis fymbolum in exemplariEufebij,quod Pufinusin-terpretatuseft,libro feptimo,capite uigefimoquin-toiVnusDeus Pater uerbiuiuentis,Sapienti£ fubfi- S° ftentis,er uirtutis fue er figure, perftdus perfidi nbsp;nbsp;nbsp;fens Deus. genitor,paterfilijunigeniti.VnusDomKusfolus ^^ tRIBVS PERSONIS. ex jolo, figura er imago DeitatK ,uerbum perpe' trans,fapientia comprehendens omnia,er uirtus qud nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er tres effe perfonas in diuinitate, duigen' tota creatura fieri potuit. Pilius uerus ueri, er in' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ter tradiderunt : ut Tertullianus aduerfus Pra' uifibilis ex inuifibili,er incorruptibilis ex incor' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xeam: iiwefft'iar facramentum, qu£ unita' ruptibili, er immortaHs ex immortali, er fern' tem in trinitatem dijfonit, tres dirigens, Patrem piternus ex fempiterno. Vnus Spiritus fandus, ex nbsp;nbsp;nbsp;er PiHum er Spiritum fandum. Tres autem non ftd' Deo fubftdntiamhabens,erquiperfiliumapparuit, nbsp;nbsp;nbsp;tu,fedgradu:nec fubftantia,fed ßrmatnec poteftate, imago filij perfidi,perfida uiuentiumcaufa, fan' 60 fedffede.Vmusautemfubftanti£,erunius flatus,amp; ditos fandificationis pr£flatrix,per què Deus fuper nbsp;nbsp;nbsp;uniuspoteftatistquia unus eftDeHS,ex quo er^adus |
DE DEO. XO Odrinam de Deo hoc feculuin fatis adbuc puré retinuit,etiamfi non fine opinionibus aberrantibus,de quibus poftea dicemus. Do cuit enim,non effe curiofius fcrutandam diuinam Md ieftatem, quemadmodum in libro de TrinitateTer'' tulltanus affirmai: Maieflat cm Del neque humanam Kentern cdpere,neq; quenqua eloqui poffe. Quid^iU' quit,de eo condignè dicas aut fentias,qu[omnibus er fermonibus er fenfibus maior eftf Et Origenes ait Homilia prima in Ez(chielem:Se confiteri libëter,er fufeipere à fapiente quodam erfideli uiro didam fin tentiam,Periculofuin effe de Deo er tier a dteere. Deinde, iitxta ScTipturam,unum docuerunt effe Deü,non numeri quidem (ut autorfymboli apud Cy' prianum fymbolo ait)ratione,fiduniuerfitatis.C)uod libro primo aduerfus Karcionem Tertullianuspro' lixèprobat,er eiufmodi Dei definitione utitur:Deus eft fummum,magnum, in leternitate conftttutum,in' 30 natum,infidttm,fineinitio, fine fine, incorporeum uerà Deurn effe,Origenes dixit libro primo de Prm' cipijs,capiteprimo.Non autë corpus,inquit,aliqaod, aut in corpore effeputandus eft Deus:fid mteHedua' lis natura, fimplex, nihil omninom fi adiundionis admittens. Simitia de Deo ^Cyprianus dixit,in tradatu de Vanitate idolorumiNudi unus eft redor, qui uniuerfd qutecunque funt,ucrbo iubct,ratione di' ffenfat,uirtute confummat. Ric enim uideri non poquot; tefl, ui/u clarioreft'.nec comprehendi, tadupurior efl:nec teftimdri, fcnfu maior eft. er ideo fic Deum dignè eum teftimamus, dum indftimabilem dici^ mus.Ergo unus eft,erubique totus diffufus eft. Etdutor expofitionis fymboli,apud Cyprianum: Deurn cum audis,fubftantiam intelligc,fme initio,fine fine,fimplicem,fine uUa admixtione, inuifibilem,in-' corpoream, ineffabilem, mieftunabilem, in qua ni-' hil adiundum, nihil creatum fit. Parfus Origenes libroprimo in lob:Deus omnia replet,ubique pr£'-fens eft:er notteft locus ne^ in coelo, neque in terra, neq; in excclfis,neque apud inftros,ubi non fit pr£' |
il
DE T RIBVS
PERSONIS.
38
^ßi,etßrm£ et ff aies,in nomine patris,filij,er Spiri ^fundideputantur. einem articulumfidcUterin primis er accurate tradit er defindit in libro de Tri' nuate. Eodem modo er Origenes tres perfonas, maxime difimdè recenfet: ut Homilia fexta in Hie' temiam : Hos, inquit, nouimus unum Deum, er in praterito er in pr£fenti, unum CHRIST VM er tune er modo, ßmiUterer unum Spiritum fandum turn patre er filio fempiternum. Idem Homilia quartain Efaiam:Hon fufficit eis femel clamare fall' dus,neq; bis: fed perfidum numerum trinitatisaffu' tnunt,utmultitudinêfanditatis manififient Dei,qU£ tßtrin£ fanditatis repetita communitas,fanditas pa ttis,fanditas uingenitifilq,er Spiritus fandi. Et Ho tnilia decimatertia in Leuiticum:dicit patrem erfilia f!feuniusuoluntatiserfubfianti£,fed duas perfona tuin proprietates, Sic er tres perfonas expreffe no minât, er officium fuum quoddam cuique perfon£ tribuit Cyprianusfm Sermone de Eaptifino CHRP
tusefi. Itaqueßiiritus Domininon genitus, non fit' dus,no creatus,fedprocedens eßa pâtre et uerboXer bo autem Domini ccelifirmati, er ßgt;iritu oris eins omnis uirtus eorum.itaque nihil difcretum in di' uinitdte Trinitatisfentidtis:quia uobisunuscridetn Deus, qui cundacreauit, pater: ç^ unus er idem Dominus, per quem omnia fida funt,filius eiuslE sys CHRISTV S,er unus idem^i Deus Spiri' tus fandus, in quo omnia fubßßunt. Et h£c inperfo-i o nis tria diuifa, in diuiuitate unus Deus indiuifus eß. Sic erDionyßus Alexandrinus in epiflola ad X.yfiu, contra Sabellium, dißindas perfisnas afferit,patrem, filium er Spiritum fandum. Eufebiuslib.y.cap.eS.
DE CHRISTO.
Christo diumitatem dodorcs huius feculi amnes tribuunt,er perfonam eum difimdam à patre effe affirmant : ut Tertullianus ad Praxeam, Qu£cun
que,mquit,fubflanti£ fermonis fiiit,illam dico perfo' nam, er HH nomen fili) umdico:er dum filium a' ^Ti:Pat‘r{mquit')eligit,filiusdiligit,Spiritus fandus 10 gnofco,f€cundum à patre defindo. Et Cyprianus toniungit et unit. Martinis in Epißola ad Burdega in expoßtione Symboli: Credendus, inquit, eß ergo ^tufes, capite decimo:Sanè de myßerio Trinitatis,in' nbsp;nbsp;nbsp;Deus pater effe unici filij fui Domini noflri, non di'
quit,quàm bonus er beatus er ßiauis D eus, rex re' nbsp;nbsp;nbsp;feutiendus. Sic er Origenes libro primo de Prind'
8“«, per no flram annunciationem reuelare digna' nbsp;nbsp;nbsp;pijs,capite fecundo: CHRIST VM, ait, inenarrabi
tus eft uobis: feiioteintelligentes, quia ultra omnem nbsp;nbsp;nbsp;H cr mcogitabili, foloqi Deo digno modo genitum.
pHp« Angdiearum poteflatum er uirtutum, uera CT Homilia fexta in Hieremiam: luxta hiflori£ qui' Huimtas excellit,quam impoßibile efletiamà ffiriti dem^inquiQueritatem, non negamuspr£fentiam Do ^w Angelids comprehendi: fola enim trinitas in di' mini noflri iESy CHRISTI corporaliter ß,' Uwitite unitatis fcipfam nouit. H£c enim ante fecula nbsp;nbsp;nbsp;dam,ertoti mundo illuxiffe,quando uerbum carofi'
tucliritatefu££ternitatispermanebat,nihilinfedi' 30 dumefl,erhabitauit innobis.Oportetautem nof' tuinutum, nel quod augeripoffet,intraffe continent: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'
uiiius £ternitatis, unius uoluntatis ,unius effen' tte,tiiüus fanditatis,unius puritatis,ultra omnem pu
'^‘tdtein, ultra omnemgloriam in charitate, in ueri' ^^tePnbonitdte habitauitMuncuero in fine tempos ^igt;npropternos,adquos bonitatis fuee magnitudi^ ^tn extendit,gloridm tant£ maiefiatis reudauitfan' ^iifiis,quibuscrcfficaciam fuseuirtutis multoties ^^^uiuerpræbuit.ynde quidam exnaßris mamare ttr intdligentidmdgnus,proteßdbdturpopulo fuo di ^ns:Audi ifrael, Dominus Deus tuus units eß. Hoc fdm mus ^ folus Deus, dum mitteret quem elegit ^Heiiiccndumpopulum fuum de feruitute^dignatus fl^pindere^dicens : Ego fum Deus Abraham, Deus ^i^ie, Deusiacob, hoc nomen memoriale meum in demum. Kurfum trinitatem in unitate defignduit,di' eens: Ego fum qui fum.Hxcdicesfilijs ifrael: Ç^ui ‘li, mißt me aduos. Hiecautem fratres mei fcitote, 5«W uerbum in quod credidiflis, filius eß unige'
fe, quoniamcrantequant corpus affumeret, ad fatt^ dosquoq- defcendit:cr'poßhancprafentiam corpo ralem ad codas uidor afcendens,rurfus ad nas ueniet.
Si uis huius rei capere argumentum, aufculta q^uod dicitur : Sermo qui fidusefi ftiper Hieremiam a Do mino, dicens: Audi, erreliqua. Quisenimeff bic fermo,quifidiisefià Domino, ßuead Hieremiam, ßue ad Efaiam,fiue ad quemlibet Prophetaruml An il lcefi,quieratinprincipioapud Deum f Ego nefcio 40 aliud uerbum Domini,pr£ter ipfum de qua dicit E' uangelifia:ln prindpio erat uerbum,er uerbum era£ apud Deum, er Deus erat uerbum. Dionyfius A' lexandrinus m primo uolumme Elenchi et ApologU: Hunquam fiat quando Deus non erat Pater : er in fe
quentibusagnofcitfemper Chriflum,uerbum er fa' pientiameruirtutem fiiiffe.nihil enim horum,cùnt Deus exifleretfrdu elJe,neq; pofferius filiugenuiffi: filiuq: na ex fe,fed ex patre effintia nadu effe. Etpau là pàff ita de codé dicit:lam quia fflêdor eff £tern£ lu traits,anteomnemfubffantiam,anteomneinitium.ip' go cis, omnibusmodisipfe quoq; æternuseff: luceenini ßfft enim prmcipium : quia de principio inefffabi' biergenitus eff. in noffro uero tempore mirabiliter ab Angelo annunciatus, er in ueritate incompre' ^enßbdi de uirgine Maria natus eff, nihil diminutus aiiumitate Maiefiatis fu£,cuius nos teffes fumus. spiritus uero Dei,qui uos fandificauit credentes in ip ßm,quifilium naturalem erßbi fecundum £ternita'
femper exifiëte,et j^lêdorë fern per exiftere,rejirt A-thdndf.in epiflold defentetid Dionyßi cotrd Arianos, Bernde o-humana naturel eum affumpßlfe docuerut^
tem co£qudlem per omnia, refufeitauit tertia die 4 nortuis, non eß genitus ficut uerbum : quia er ipfe
ut TertuUianui in libro de Trinitate:yerbum,inquitt caroßäü eß, et habitauit in nobis: ut merité corpus nofiru in illo ßierit, quonia quidem noßram carneni ferma ßiß:epit, Origenesin procemio libri primi
de Principes: IE S V S CHRl S Ty S, ipfe qui ue^ nit,anteomnemcreaturamnatusexpatreefl.Quiett f^iritut in diuina £qualitategloriofusprocefiit mef' ^0 m omnium conditionepatri minißraffetCper ipfum e' fibiliter ab eo qui genuit, er ab eo quoq^ qui geni' nm omnia fida funt)nouifiimis temporibus feipfum bbb 4
CENTVRIÆ TERTIÆ, CAP. I’ll. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*
|
txinaniens, homo fidus efi:'mcarnatus efi,cùm Deus effdterhomo mdnfit,quod Deus er at.Corpus affum-pfit nafiro corporifimile,eo folo differens quad na~ turn exuirgme de Spiritu fando efl.Et quoniam bic IPSVS CHRiST V S natuscrpaffasefiinueri tate,cr non per imaginem, communem hanc mortem ucrèmortuusefi:uerèenimà mortuis refurrexit, ey pofirefurredionem conuerfatus cum difdpulis fuis, affumptus efi. Turn deinde honore ac dignitatepatri ac filio fo-datum tradiderunt Spiritum fandum. Cyprianus in tradatu de Vanitate idolorum :in uirginem Hlabi' tur,carnem Spiritu fando coopérante induitur. Deus femper cum homine mifcetur:hic Deus no fier bic C H RIS T V S efi,qui mediator duorum, hominem induit,quemperducatadpatrem. Qjtod homo efi, effe CHRi ST VS uoluit,ut cr homo poßit effe quad CHRtSTV Sefi. Sciebât (y ludd C H RI ST V treffe uenturum. nam hoc illis femper prophe tismonentibusannundabatur. Sedfignificato dupli-ci dus aduentu, uno, qui exercitio cr exemplo homi nis fiingeretur,altero,qui Deumfitereturtnon Intel' Îigendo primum aduentum,quiinpaßionepr£ceßit occultus,unumtantum credunt, qui erit 'm potefiate manififius. Quadautemhocïud£orumpopulus'm' telligere non potuit, delidorummeritumfùit. Sice' rant fapienti£ et intelligenti£ c£citate inultati,ut qui uita indigni effent,haberent uitam ante oculo5,nec ui ierent. Itaque cùm CHRISTVS fecundum à pro' ï o inquit,in unamperfona couenerunt. Et in Sermone de Eaptifmo CHRIST i:Verbum ey caro fic funt una effentia, ut perfidam ey integramfincera con' iundioficiat unitatc.Hec iniuria efi, fed gratta Dei, fi quod m'mus uidetur, digniori iungatur: dim in' firior natura contumeliam probrumq- peccati non contrahat: nee efi m'moratio maiefiatis,prouedio paupertatis ,nec altitud'mem Dei in aliquo humili' tas diffenfatoria dehonefiat. Hoc tefiimonium audi~ turn efi,quia filius Dei cft,qucm ioannes tenet in ma' pbetispr£dida,uerbo (yuocisimperiodxmoniade 30 nibus,uerus homo,uerus Deus,unicuspatris,infua Tjominibui excuterft^par^dyticos reftringeret, lepra fos purgdretjüummdret c^coSjCldudis greffum da^ retjnortuos rurfM Mimiret,cogeret fibi elements ß muUri^feruire uentos, maria, obedire, mftros cedere: unum qui exercitio (yr exemple bommK ßtngereturt dterum qui Dominum ßteretur non inteUigendo. ludxi qui ilium crediderant hominem tantian, de humUitdtecarnis c^ corporis exifUmubunt magnum diligentia poteftatis. Hune magifiri eorum atq;pri' furgens à mortuis, charos habet,quibus tant£ chari' mores, hoc efi, quos gy dodr'ma iUe cr fapien' 40 tatssalfeduofiendit. DuogratauocabulaEltus,^ tia reuincebat,accenfa ira et indignationeprouocata, nbsp;nbsp;nbsp;Diledus,ipfoDeo didante nofiris fenfibus imprimun tur,ut comunio nominu nos affodet coÜegio muneru, et tant£ dulcedinisnomina nofiru emoUiant animu,ac pofiremo detentum Pontio Pilato, qui tune ex parte Romana Syriam procurabdt,tradiderut,crucem dus (y mortem fuffragijs uiolentis ac pertinadbus fla^ gitantes. Hoc eos fiduros er ipfe priedixerat,ey pra pbetarum omnium tefiimonium fic ante pratcefje' rat,oportereilium pati,non ut fentiret mortem,fei ut umceret:ey cum paffus effet,denuo adfuperos re-gredi, ut uim diuin£ maiefiatis ofienderet. Pidem itaque rerun curfus impleuit. Ham er crud fixus j pr£uento carnificisofficia,ffiritum fronte dimifit, Gr die tertio rurfus à mortuis ffante refurrexit. Ap paruit difdpulis fuis talis utantè fuerat ,zyagno'' feeadumfe uidentibus prabuit ,fimul uidusey fub' fiantU corporalis firmitate confficuustac dies qua dragmta remoratus efi,ut denuo ad pr£cepta uita' liainfirui poffent,eydifcerent qu£ docerent.Tunc inccelumdrcumfitfanubefublatus efi,ut hominem. quern dilexit, quem induit, quem à morte protexit, ri,nec opus fiterat eum in carne pofitum iugulari: ad patrem uidor imponeret. Jam uenturus ècee 60 fed mafiffet hoc quod in prindpio erat, Deus uerbu: la ad panam diaboli, çy cenfuram generis huma' utdlibroprimo inHiab didt, CHRlSTVU ai |
m, ultoris uigare,cy iudidspottfiale,perorbem nero difcipuli^Magifiro ey Deo monente diffufi, pr£cepta Dei in falutem darent, ab errore tenebra' rum aduiam ludsadducerent,c£cos eyignarosai agnitionem ueritatis ocularent. Ac ne effet proba' tio minusfolida, yde CHRISTO dclicatacon' fißto,pertormenta,percruccs,per multa panarum genera tentantur.Dolor, quiueritatis tefiisefi, ad' mouetur,utCHR.lSTVS Deifilius,quibomini' 10 bus ad uitam datus creditur, non tantum pr£conio uo cis,fed ey paßionis teßimonio pr£dicaretur, Hune igitur comitamur, hune fequiinur,bunc habemus iti neris dueem, luds prindpcm,falutis autorem, cx' lum pariter ey patrem qu£rent!bus er credentibus poÜicentem. duod efiCHRïSTVS, erimus Chri jUani,fi CHRlSTV!Ji fiterimusfecuti. SicOri' genes libro tertio 'm Hiob,CHRIS T V Aï expreffe Deum y hominem uocat:iy Cyprianus in fermone de Hatiuitate CHRIS Tl: Diumitaseybumanitas natura inuißbilis,innoftrauißbilis,utlidezy expC' rimento ßldatur doârina,dum eyuißu (y inteUedu incarnatiuerbinotitiäaffequatur .DÜedus à patre^ immeritos nos dilexit, ultra uißtationis ßu£ nobis be neficiulargitus eß, ultra ßanauit,ultracurauit,ultra libertatedonauit.Etiàingratcs prosequitur hic amor, Cf reuocattneqp tunc adit,cum carriptt erflageUat: ufq^ ad mortem C H R1S T V M duxit dile£lio:et re cendantq; deuotionis afledu. Per omnia ßbipater 'm filio complacuit,nec uila in co ferpentis funtreperU ueßigiatnec facerdotij eiMpœnituit,Deu quoniam fa crißeium quod 'm cruce obtulit, ßein beneplacita Dei confiât acceptabUe,or perpétua uirtute cofifiit, Ut non minus hodte 'm conßgt;eäu patris ablatio ilia fit effieax, quam ea die qua de faucio latere fanguis Cf d-qua exiuit:ey femper referuata 'm corpore plagie fd' lutis humane exigant pretiü^cy obediêtbe donatiuu requirat. Sic çy de caufa inquit in libro aduerfus lU' dieos:Oportuit Chrifium Deu ey homine effect effet mediator, in libro aduerfus ludieos Tertutl. inquit: Hue oportebatpro omnibusgentibusfacrifidu fieri. Pt Origenes Homilia 14. in numéros: Sinon fiiffet peccatum,nonnecejfe ficratfiliumDei agnum fie-' |
terras
-ocr page 859-4lt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE SPI RITV
itrns utnuhtCfin humino corporepißionesßuflinuif ft pro omnium hominutnfalute, ut perpaßionem mor ten mterßeeref.c^ per refurre^lionem, recidiuam ui Um cundisoßenderet. nbsp;nbsp;Et libro fecundo iniob:ln
tiomßimo tempore defeendens de cadis Deus unigeni' tw,terreni corporis teßu ex uirgine ßc induens,tO' tu« mundi ßimem, immunditiim quaq^ ?y‘putredi' tiemrdßudtqi mundduit, omnium peccutdßupportdK' io, Poßmodum pro impietatibus eoruin dedudus f!iinmortem,cuiusliuoreomnesßinatißunt. Co» to ßntit Cypridnus, qui in ßermone de Eleemoßynu ßc tnquit:C H R1S T V S hommis filius ejße ualuit, ut Ooißlios Deißcerctshumiliduit ße,ut populumqui priui ideebit, erigeret : uulnerdtus eß^ut uulne^ finoßrd ßdudret: ßeruiuitßtt dd libertdtemßeruien' f« extrdheret: mori ßußinuit^M mariens immor-' Ulitdtem mortdUbus exhibcret. Et in fine libri dd' ^ßsDemetridntm-.'fldncgrdtidm CHRi STVS inpertitfioc munus mißericordite ßu^ tribuit, ßubiquot; P,nio mortem trophxo crucis,redimendo credentem pr(cioßdnguinisßui,rcconciliddo komme Deo pdtri, ^‘uißedndo mortdlem regenerdtione codeßi. Et aip' polytuf in memorid hd'reßum-.Uic procedens inmun^ igt;ott,Deusamp; homo appdruit: er homitiem quidem fiwficUe eß intelligere,ciim eßurit cy fiti^äturjubo' utzrßtit,fiirgt;niddt cy fiigit,ordt c:^ contrißdtur,^^ fiper ceruicdldormit, er cdlicem reßpuit pdßionis, ^duxiusßuddt, er db dr.gelo conßoridtur,cr d iudu Udditur,cr coMumeUdinpdtitur à Cdiphd,erdb HC' toiedeipicitur,^ Pildto ßdgcUdtttr,eiqj 4 militibus ik ^ditur, er 4 iudlt;eis ligno configitur, er dd Pdtrem ri^mjnj commenddt Spiritum,ermclindfo edpite Spi tuZtrdditßdtKS Idnccd perfirdtur, inuolutus in ßyndo ^(ponitur in ßepulchro, er 4 Pdtre die tertidßußeitd fUf. Diuinitdti uero eins uidere rurßus cldru eß,qudn iokuddturdb Angelis,cthoc4 pdfioribasin/picitur, finpeddturd Simeone,er db Anndteßimoniuper' ^d’eVdr,er queritur 4 MJgis,er dbßeUd defignätur, (T dqud m nuptijs operdtur in umum, er increpdt ^ire uiolentid commotum uentorttm,er dmbuldtßu'-per mdre,ercd-cum ex ndtiuitdte uiderefidt,er mor Udm Lazdrum qudtridudnum reßußcitdt,er Udridsfi eiiitirtMes,ddtq; dißeipuhs potefidtem.
tiufdem : Vidißi quod ßecunduin edmem quidem ^tii,tß ex Dduid, ndrrdt:quidueroßccundum Spirit tel», ex Deo: qudpropter probdtum eß, eundem ey ^eum ejße er hominem.
DE SPIRITV SANCTO.
E Spiritu ßdn{lo,quod proxand er difiMd ‘ut 4 pdtreer filio perßond,eiußdem turnen cu fo utroq; omnipotentid- er mdießdtis, itidem do
riterunt.Sicenim Tertunidnus dduerßus Prdxe4:Ter' iUK,inquit, eß Spiritus 4 Deo er filio. Vbi etiüpdU' iipiß probdt, Spiritumßdnäu dißinUdm ejße perßO' 1141« ; quid diedt Chrißus, Rogdbo pdtrem, er dlium pdrdcletum ddbituobis. OrigenesinproainioU-' briprimi dePrincipijs:Tuin deinde,inquit,hanore «c iignitdte pdtri ac filio ßoeidtum trudide^unt Spi' ritum ßnedum. Eodein modo libro fecundó de Prin ^'Pß4fferit,jpiritußundu ejße Deum ingenitu,qui U' e^ ftintrßdcremeritdtiu dijpoßuerit,quietomnipotisfit,
SANCTO. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4,
Deinde deoffidojpiritus ßdnäi dd ßentemidm Seri ptur^redè er illud docuerunt, quod db initio uirquot; tutes i« Ecclefid opetdtus fit, er quotidie opere-' tur, ßundficet, o* motus congruentes uoluntdti er uerbo Dei m homimbus exußdtet.Sic enini Tertui' luatus inlibrodeTrinüdte, defpiritußindoloqui-' tur : Hiceß quiprophetds in Ecclefid conßituit,md'' gißros erudif.UngudS dirigit, uirtutes er ßunitetesja-' cit,operdmirdbil:dgerit,dißcretianesfpirituum por' ^^ê^^i gubemdtiones catribuit,cbfilidjuggerit, qu£q; alid ßunt chdrißmutum dona compomt er digerit: er idea Ecclefidin Domini undique er in omnibut perfiildm erconßumdtdm fielt. Et Origenes 110' niihd decimdß'ptiindin numéros dit,Spiritum ßunquot; âum locutum ejßem Prophetls.Et inproamiolibri primi de Prmcipijs : Sune quadiße jpiritus fungus U' numquenq; ßanclorum uel Prophetdrum ud Apofio' Jorum inßgt;irduit,ernon dUus jpiritus in ueteTibus,d' Hits uero in his qui in uduentu CHRISTI injpirdti 10 ßunt,mdnifißißimeinEcclefiis pr£dicdtur. Eu er in Homilid qudrtd in Pßalmu trigefimum ßextum, Spiritü ßdndußdtidifiedtionis appeUdt jontem. nbsp;Et Cyprtd'
mis dit libro qiidrto Epißoldrum, epißold primd: Ad tolerantidm pdßionis. Spiritus fdiidus nos ßemquot; peranimduit. Idemer dercliquis dus eperdtio' nihus er beneficijs hoc modo m libro de Spiritu ßdn'' élodocet : H.icßdpiaitid Sdlomoncm, inteUeCtu Dd' tiklem,loßeph confilio, Sdmßonem fiirtitudinc, i-^o' ßeußeie itid,Ddtiid pietdte,tob timore proßequitur, 3 0 erfdnUorumdtiimdSomnimodis ßcecimdat uirtuti' kus,in tdutum djfeüus pdcificos prouebens, ut iam in c(xlisitoßrdfitconucrßdtio,dijfiiß4 in nobis ebaritd' te per Spiritum ßdndHin,qtiid4tus eß nabis. Hic in pudicismentibusßbißdtuit mdnfionem.Hic humi'' les c ccelibes hdbet domeßieos, dbomindttir icrd' ri0s,filßdrios deteßdtur. Hic Giezi mercendrium k' prd condenudt, er krebodm uendentern ßdeerdotid cum dpoßdtis local. Hic Simonem gratia: Dei nu» dinatorem 4ßanflorum conßortio exharedat, cuius 40 deteßabiles außus ultrix ruina confiinditer quajßat. Hic Edldam ad malcdicendum conduâo, filentium im ponit : er per afinam redargutum, collißo ad pa' rietem ptde, uacuum pecunia,contumelia oneratum, claudicantem dd propria remifit confiißum. Hic 0' mnibus Eccleßi£ Sacramentis interejb, quatipßeeffi' citer conßummat. nie peccata diluit, hiciußificat impios, er ad uitam reuocat mortuos. Hic dißcordes pdcificdt,cr uinculo dileilionis afiringit etligat. Hic nos coelo inuehit,er 4 mundi huius uanitatibus anul' ßos ßuperni regni conßituit h^redes : cuius ßumma eß fiUcitdS, quod corpus ißttd Spirituali ejßeflu cum An gelis conuerßabitur, nec ultra erst camis er ßanguinis aliquis appetitus,ßed erit omnium plena ßujficieii' tia cognoßeibilis Deus, er inhahitator Spiritus ßau' Hus. idem er excuti Spiritum ßanHum peccdtis,et petulanter cotra legem Del delinquent es ab eonogu bemari, docuit in Sermone de Singularitate clericqquot; tifin,ubificinquittOrdineßuo,non noßro ar' bitrio, Spiritus ßanHi uirtus mmißratur,
ES
-ocr page 860-4®
DE CREATIONE.
44
|
DE CREATIONE. Tertullianusinquit,libroprimoaduerfus Marcionê: mode Principijs: pfl illud,inquit,in Ecclefiaflica Mundum Deus hommi, non fibificit. PtOrigenes t p pr£dicatione, effe Angelos Dei quofdam, er uirtuquot; Eiüè docuerunt, omnia àDeo condita effe, uir tuteuerbi,ex nihilo, Sicut Tertullianus in li' bra de Refurredione carnis,er M Apologeti' co aUtDeusex nihilo mundum ficit. nbsp;nbsp;P.t Cypriaquot; nusm femonedeRefurredioneCHRlSTitMun' dumdicit non ex prccedentimaterta, fed folo uerbi Dei imperia conditum. nbsp;nbsp;De fine creatiemis rurfus in tradatu nóno in Matthieu ait,0mné creatura pro' pter hominem conditam effe. Regi autem mundum conditum àDeo autore,re^è etiarn fenferunt, ut Ori genes libro fecundo de Principijs: Vniuerfum, inquit, mundum uelut animal quoddamimmane opinandum puto,quod quafi ab una anima uirtute Deiac ratione teneatur. Sic er Homilia uigefimatertia in UU' merosfentit. Deunt non modo crealf'e,fed etiarn fier' uarenaturam. Item Homilia nona in Hieremiam: Deus non unum hominem, fed uniuerfum curat orquot; 2 o Angeli conuerfis propugnatores er tutores dantur. bem,coelefliaatq3terrena,er omnia ubique diffen' Et Homilia fecunda inidem,paruulorum euftodes fat. Defiturum denique effe mundum docuerunt. eittinet,non funt:quantum ad uoluntatem creatoris, 3 0 dant qu£ iubentur. nbsp;nbsp;Rede çy illud fenferunt,Ange funt hoc quodea effe uoluitille qui ficit. Cyprianus libro contra Demetrianu:Scire(,inquit)debes, fenuif fe iam mundum,non illis uiribus flare quibus prius do fidx funt flellc, laudauerunt Deum omnes Ange' li dus,quafi antiquiores non folam homittepoft créa to,ftd er omni creatura,propter eum creata. nbsp;Me' dius in fermone deRefurredione,prolixe agit:1^0 pla 40 thodius in Sermone de p,efurredione:ls qui uniuer' cetauté ut illud dicatur,quód omnia fundituspereant, nbsp;nbsp;nbsp;fa ex nihilo ficit, ac coftruxit immortahum naturam. Sic enimOrigenesinprooemioUbriprimi de Princi pijs:Efl pr^tcrea idud Eccleflaflica prædicatione défi nitui»,quôd mundus ifle fläus fit,à certo tempore cœ derit,er pro ip fa fui corruptione foluendus. Qjiid ta men ante hune niundum fiierit,aut quid poflmun dunt erit,iant non pro manififlo multis innotuit. Pt Homi Ua in libruRegnorutCreatur^e,quantu ad natura Dei fleterat, nee uigore er robore eo ualere quo an-' teapreeuakbat. idem ibidem■.'Hjeefententia Mun-' do data efl, b^ec Get lex efl, ut omnia orta occi' dant, er nuäa feneflant : ut irfirmentur flrtia, er magna minuantur: ut cum infirmât a er diminuta file' r'mt,finiantur. De modo interitionis mundi,Metho er terra er air amp;nbsp;caelum non figura fint. Pxardefcet equidêad purgationè et reiiouationèdefcèfionefida, totus mundus tgne dilutui,no tamè ad perfidu interi' turn deueniet. Ptpaulo pófl:Atfi no pereunt uniuer fa,dixer'tntaduerfarifquomodo igiturDominus ccelu acterramperitura effedixitlEt Propbeta:Peribit cae lum ficut fitmut, er terra uelut ueflimentu ueterafceti Qjtandoquidèhiemos efl Scripturis,reflgt;ondebiinus, ut hanc mundi trafmutationem in meUorem er magis gloriofam reflitutionem,tnteritum ac perditionem di cat:tanquü uidelicet prior figura pereat,per uniuerquot; forum ad illuflriorem flatum immutationem. Nam nut ta contrarietas aut abfurditas eflm diuinis Scripturis. Pr£terit enim figura huius mundi,er non mundus,di' dum efl. DE ANGELIS BONIS. CÓnditos effe à Deo angelos in laudéacglqriam Defer minifleriumfalutis hommum,cum Seri er de Angelis apoflatis dicit libro quinto contra eun . dernier in libro de Habitu mulierum. Idem Orige' pturafenferut. Methodius in Sermone de Re öo nes prodidit in prooemio libri primi de Principijs: furredione, apudEpiphaniumlibro i.tomo primo: Dediabolo,inquit,erangeliseius,contrarijsqi uirquot; |
Hoeenim,inquit, erat Angelorum ecnflittitio,quéd fidifunta Deo,obprouidentiam corum qu£ ab ipfo conftruda funt: quo uniuerfalem quidem ac perfide prouidentiam uniuerforutn Deus haberct, er auto' ritas ac imperium omnium ex ipfo penderet, er uniquot; uerfum uelut nattigium fapicuti£ gubernaculo citnt meUnationem dingeret: particular cm ueró, Angeli ad hoc ordinati haberent. Pt Origenes libro priquot; tes bonus,qu£ ei miniflrent ad falutem hominum con fummanda:fed quado ifti creatifint, et quomodofint, non fatis manififlo diftmgiiitur. idem libro pri' mo in lob : Angelos aitDeum glorificare, eiq;graquot; tias agere pro beneficijs genen humano coUatis. Pt Homilia odaua in Gene fin: Ipfi angeli uelut procurationem animarumnoftrarum tenent, quibus dum adhucparuuli fianus, uelut tutoribuseradoriquot; bus committimur. Homilia fecunda in Canticumt effe dicuntur. Idem de Angelis fenfit autor Sermonum de Operi-buiCHRISTï,apudCyprianum inprologoïAnge lid Spiritus licet inuifibilis natur£ fint,inlegationi' bus tarnen fuis fe auditu manififtant,er uifu : er fallt' tis noflra; mmifleriaksfcpifimc experiuntur, quo' rum officia er nomina in fcripturis fandis habentur. Pradicant nobis, fed non indicant Ceunt,eynun los infiriores effe Deoterignotas illis effe hominum co.gitationes,qtt£ Deo foli confient. Sic enim Orige' nes ait Homilia odaua in Genefin:Deo foli cognitum efl propofitum mentis, Angelis uerô non. De tempo re porrô conditionis angelorum,Origenes fcripfit tra datu nono in Matthxum : Scriptumefl in lob,quan' non m angelos er miniftros folkm difiributam con' flruxit,fed etiarn in principatus ey thronos (y potequot; flates.Aliud enim genus efl prmcipatuum,cy aliud po teflatum. Qjiia non unus ordo,(y unus flatus, ey tri bus,ac fimilia immortalium:fed genera,ey tribus, çy differentie. De angclis mail's. Angelos omnes bonos à Deo conditos,fed aliquot S a eorum propria contumacia ey peccato lapfos, huius fcculi Dodores confentiunt. Sic enim Tertullianus ait libro fecundo contra Marcionem : Pecit Angelos Spiritus, prgo quad fidus à Deo efl, id efl angelus, iderit dus qui fielt. Quadautem fidus à Deo non efl,id efl diabolus,id efl, delator, fuperefl ut ipfe fefe fieerit deferendo Deo,et quidem filfum. lteni:Sapien tißimus omnium editur, antequim diabolus, ita tutibuf |
4î
DE ANGELIS MALIS.'
4^
tutibus Pccleßdßicd prxdiedtio docuit, quonidm funt quidem :ßd quidßnt, dut quo modo ßnt,non futiscld feexpofuit. Apud plurimos ifid habetur opinio,quod Angelas ßterit iße diabolus : er dpoßata eßedlui, qnamplunmos angelorum ßecum dechnare perfuafe'-^itAtem Homilid odaua in Exodum:Execrabiles idos
tagionis,aj^iratio itemonum ey ätigelorum,m(ntii
quoq; corruptelas agit ßronbus, er amentijs fix' dis,acßteuis libidinibus,cum erroribits narijs,
Con(entit Origenes, qui Horn ilia ßeptima hE' zeehielem: Diuerßs, inquit, diabolus pugnat inß' dijs, ut mißerum perdat hominem. Mihi ipß, qui in Eccleßaprlt;edico, laqueos ß(epetendit,uttotamEc' cleflam ex mea conuerßatione conßtndat. Idem Homilia uigeßma in numéros, aßerit angelos ma'
hitprxuaricitio, er non natura. Et libroßecun' ioinlob : Diabolus non efl fidus malos natura, fied fxiuit uoluntate, No/i enim m fidura naturx, fied in ^olutatisepcratione diabolus fidus efl. Qjtodidem telos circuire,er hommes ad peccandum indtare. amp;nbsp;m homilia prima in Ezechielem affirmai: Serpens
qniAdam ßeduxit, non à prindpio creatus efl hoflis tteruatis,req; ßnt ab initio maledidus. in eandem fententiämuluet in tradatu nono in Matthieu aßert.
De caußdlapßus angelorum,etß diuerßa ßunt Do ^orumhuius (etatis iudicia, tarnen propter fluper^-biam er inuidiain,è ccelo deiedos ßre conßentiunt.
Et CypridivM in Sermombus de zdo erbonopd Ventile,diabolum lapßum ait propter zelum er Uuo' nmi,quoperßecutusßt hoitfinem adimagmem Deiß, ^m. Sed m Sermone de tentatione C H R1S T1, ^dußm deiedionis diabolißtißße ait, ambitionem aß' ßdata dominationis. Proinde er in libro de Pa dentia, Tertullianusßubindicare uidetur, caußam ia' 1 Jgt;ßs Angelorum ßtiße impatientiam, quod omnia ^peracondita Deus hominißubieeißet. Metho' ^MS in Sermone de Keßurredione, apud Epiphanium dbro ßecundo, tomo primo : Diabolus uiolauit, er Piruus ßdus efl circa concreditorum ipß admmiftra Ponem,er inuidiam contra nos concepit.
De tempore uero lapßus, Origenes alicubi,er Cy ptiinusinSermone dezelo aflirunt, diabolum U' P^m ante hominis conditionem, Sic igitur lapßum ^iibolum,à Deo in perpetuum abiedum eße er darn ^^tum tradiderunt : quemadmodum Origenes libro pdmo in lob, negat diabolum ßaluari, aut in caelum ^uam rediturum eße. Item libroßecundo in lob: lîo« habetIßem ßalutis,nec memor efl reßigerij.
De diaboli damnatione Tertullianus in libro aduer
zo
io
Conßentit Cypriamts Ubro primo Epiflolarum, tpiflolaprima,ubi erßcait:lnbnicuser hoflis quos abalienauit ab Eccleßa,erß^is durit,ut captiuos efquot; uidos contemnit amp;nbsp;praterit : eos pergit laceßi' re, in quibus cernit CH RI S T V M habitare.Et in tradatu quarto de idololatria : Hi Spiritus ßdlunt uitam turbant,ßomnos inquiétant, irrepentes etiam fpiritus corporibus occultamentis terrent, membra diflorquët,ualetudinê fi-angut,morbus ßeeßunt,ere, Methodius mSermone de E.efiirredione,ßentit Diabo lum ßrinßecus hommibus malas inflnrare cogitatio' nes. Caußam uero fiatuithe diaboli ßenßerunt partim eße bonorum probationem, partim poenam impio' rum. sic enim Tertullianus ßcripßt in libro de Eu' ga perßecutionis. Denique non eße Kafctuynl^xe diabolos tradiderunt, ut autor depnitionum apud TertulUanum, capite oduageßma primo : Internas animiS cogitationes diabolum non uidere, certi ßu' mus: fied motibus eas corporis ab illo,er affidio' num indices eolligi, experimento didicimus. Sécréta autem cordis ßolus ille nouit, ad quem dicitur: Tu ßolus nofli corda filiorum hominum. Et D' rigenes libro primo in lob : Diabolus tanquam fpi'
ntM uoldus ,omnid qute uoce dicuntur dudiens,er qu£ qperibus fiunt uniuerßd uidens, ed ueri qu£ in corde dtqueintrd dnimum trdädntur neßdens.
Kurfm Tertutiidnux Ubro quinto contrd tJidr^ cionem ,Didbolos, igndrosdixit eße dijßoßtionum. Dei:J^ec ßmulis, inquit, licedt conßlid noßedo-'
hHermogenem: Diabolus abibitin ignem, quern 40 minorum, neduin illis apoflatis angelis,ipfii^ prin ft‘eparauitilliDeus,erangeliseius,priusinputeum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-
^yflireUgatus. Eurfios uero, fic abiedum diabolum
^inicitias perpétuas er atroces exercere inDeum
^ tcclepdm docuerunty zr ßngulorum hominum fidti inßdidri.Vt TertuUidiius libro de Pdtientid:
dpi traußgreßionis diabolo : quos magis extraneos ßtiße contenderim ob culpam, ab omni conßeientU dijßoßtionum Credtoris.
r^^^ii injiaiari, vt itz^tuMtanwi ui/ru uc fi^ucaun: ^(TtiudßimM, mquit, hoftis lüe, nunquam mdliti£ I|
DE KOMINE.
Ominem creatum eße à Deo ad imaginem e^ ius,er cum libéra uoluntate, integrum er im' mortalem,ßcnßerunt, Methodius în Sermone
Ï^eocium ßeit.Atqui tune maxime fiteuit,ciim ho' tnwem plencfientit liberatum, idem in Apologetica ^« diabolis operationes tribuit:Operatio, inquit, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;_
forum,eflhominiseuerflo :flcmalitiaffiiritalisa pri fo roab\mmortaÏitate fidum efl, immortale}fl: ^orHo auffiieata efl, in hominis exitium.ltaquecor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' *
foribus quidem er ualetud'mes mfligunt, er aliquos ^ßK acerbos:animée uerô,rcpentinos er extraordi'
ie Kefurreihone, d^ud Epiphdnium libro fecundo^
tomo primo: Opus autem Dei homo : quiequid ue
mortalii igitur homo. Uuic ueró firmd c^ imd
ffiriosper uim exceßus. SuppetU illis dd utrunq; fub I^intiimhommis alenddm [Ubtilitds, cr tenuitds ßtd ^MjpiritdUbuf uiribiisßicct er inuißbiles er infen f^biles indfßilupotiusqudm inddußw dppdrednt. ^ipomdjßßuges, tießcio quod durældtens uicium in i^orepriecipitdt/mgermine exdnimdt,in pubertdte (Wuutnerdt^dc fi c^cd rdtione tentdtus der peflUeU'-^« bmßus ßtos eßundit: eddem igitur obfeuritdte con
go Dei, er omnid dd illdin exdddmprimariam pd^ triferfilijunigeniti imdginem dedii. sic de pri' mo iUo hominis ßdtu Tertuttianus loquitur ,inli' bro de Pdtientid : ïnnocens erat, er Deo proximè amicus, er paradiß eolonus. idem libro ßecun^ do aduerßus Marcionem : Liberum,er ßui arbitrij erßute poteßatis inuenio hominem à Deo inßitu' tum,nullam magis imaginem er ßmilitudinem Dei in ^0 iUo animaduertens, quam eiußmodi flatus ßrmam.
Nfÿ enimßeie er corpordUbM binds tarn uarijsin
generc
47
CENTVRIÆ TËRTIÆ, CA E. lilt.
genere hïimdno ad unißrmem Deü expreßtis eß,fed in eo fubßätid,quam ab ipfoDeo traxit:ideß,aniquot; mam,adßrmam Deißondentis, zrarbitrij fui liber-tate zr poteßateßgnatus eß. Huneßatum eins con firmauit etiam ip fa lex, tunc à Deo poßta.Eion e-nim poneretur lex ei, qui nou haberet obfequium debitum legi in fua poteßacemec rurfus commutaquot; tio mortis tranfgreßioniadjcriberetur,ßnon zr eon temptuslegis m arbitrij hbertatem hoinmi députaquot; retur. Idem zy Origenes fenfit libro fecundo in lob: Anima ad imaginem Dei eß creata,tncorruptiquot; bilifapientia eß imbuta,fermone erfdentia corona-ta,Dei cognitione mduta,corruptibilis dominatioquot; nis huius mundi honorißeata. Et homilia nona in Leuiticum: Si ßdus homo ab initio feruaßet illud, quodadeum feriptura dicit,Ecce po fui tibi ante 0quot; culos tuos mortem z^uitan^eUge tibi uitam:ß hoc ficijj'et,nitnquam proßdo humanum genus mortaquot; lis coditio tenuißet. Item tradatu trigeßmoquarto in XlatthceumtQjtantum ad fe,hommes non ad perquot; ditionem creauit,fed ad uitain zrgaudium.
Dereparationeimagiiü's Öci
Amijfainperinobedientiam imaginem Ec;,red-i/i tam z^reßitutamdocuerunt per CHRIS T Vl^L Sic enim Origenes homilia prima in Geneßn: Homo-, maligni imaginem adduxitper peccaiü.ideo C H R gt;nbsp;S T VS uenitinßmiUtudinc hominumßdus,ut nos ad eins imaginem reßrmemur. nbsp;nbsp;Et homilia quar-.
ta in Canticu:Quia hoc nature bonumpr.ruaricatio nis occaßone decerptuin,uel ad ignominiam,uel ad ia 10 feiuiam ßerat inflidum,ubi per graliam reparatur, CT per dodrinam uerbiDei refill uitur,odorcnt reddit ßne dubio ilium quem primus conditor Deus in-diderat, fed peccati culpa fubtraxerat.
DE LIBERO ARBITRIO.
Efeurata maxime hoc feculo.fuut Zffupitquot; riori,ßit dodrina de Libero arbitrio.Hi s fentetias de eo comodiores colligemus.i\:;lcr
Sed hanc iUulïrcm iindginem Dei hominem ami^ pjfe,crex hodedtißimo flatu excidiße docuertit,po ftedgudin eitu uoluntas fefè iCea duertiJJet,z^in mo bedientem Idpfuf eßet. Eunt uero Idpfum fecutdm ejfe hombilem ndtur£ deflru^ionem, propdgdtdm in omnes hommes. Dißutat de hoc iaplu Tertul'-lidnus in libro de Cdme CHRISTI, eum^; non Deo,fed homini impntdndum docet.Etlibrofecunquot; do dduerpM Mdreionem inguihSicut Deus homini ui ticßdtum mduxitßtd homo ßbi mortisfidtum dUrdquot; xit. ibidemprobdt,Deum non eße cdufdin peced'' tißed hominem fud libertdte peccdße. Et Origenes homilid primd in Geneßn dit:Homo maligni imd-' ginem diduxitperpeccdtum. Gregorius tieocte‘' fdrienßs in commentdrio in Eccleßdflen-.lioc in pri^ mis^inquiQcognouijßinplices hominu dnirnds ù Deo ■ ' conditds,fed dccerfereßbi ipßsmdlum.
Dendtur£ corruptionc z^peccdto in omnes hO' mines propdgdto,Origenes homilid tertid in Cantiquot; cum cantieorum: ubi ferpentem ßeducentem Adam ZX Euam mßdiße dicit uenena peccati flatibt(S,cr omnem poßeritatis fobolem comagio preeudricatioquot; nis mßeiße. Idem Homilid tertid in Pßtlmum trigC' ßmum fextum:Omnis homo, ejudntum dd humdndm ßagilitatem ßgt;edlat, z; inßrmus efl,zrpromptus dd lapÇum. EtautorSermonisdeopenbus CHRI^ STI dpud Cyprianumßnprologo:Omnino rdrum
definitionfiqUiCTertullianioperibus adiunda: funt, capite quadragefimo fexto: Arbitrium,inquit,uolun-io tatis in primo homine infirmatum,nifi pergratiam baptifmi non potefi reparari. OJiodamißiim,n!ß à quo potuitdari,non poteft reddi.Vndeueritasdicit: Si uosfilius liberauerit,tuncuerc liberieritis. Ee c.s pile quadragefimofeptimo:Hatura humatia etiafi in ilia integritate,in qua efi condita,pamaneret,nt(l!o modo feipfadt creatore fuo non adniuante feruarct. Vnde cum fine Dei gratia falutem non pofit cufiodi-
30
40
re,quam dccepit:guomodo ßiie Dei gratia poterit n parare ejuod perdidit^ Et capite uigeßmoprima Libertati arbitrij fui comißus eß homo ßatim inpri--ma conditione,ut falud uigilantia mentis,adniteme etiam præcepti eußodid perfeuerdret,ß uellet in ro quod creatus ßerat permanere. Poßquam ueröledu-äioneferpentisper Euam cecidit,naturlt;e bonuni per didit.pariter er uigorem arbitrijmon tarnen eledio-nem,ne non ejßetfuum quod euitaret peecatummee merit'd indulgeretur, quod non arbitrio diluißi:. X^ x net itaq; ad qu^rendam falutem arbitrij libertas,i-i eßrationaHs uoluntasßed admonente prius Deo,^^ inuitante ad falutem,ut uèl eligdt,uel fcquatur,Ml a. gdtoccdfionefdlutis,hoceßinßirationeDei,\'t m-tem confequdtur qUod eligit,uel qaod fequitur, r d quod occaßone agit,Dei eße libéré cdußtemurdni ' tium ergo falutisnoßrlt;e Deo miferante habenntstut acquiefcamusfalutifræ inßirationi,noßrlt;epotffa ■ tis eß:ut adipifeamur quodacquiefcèdo admcli t'r n cupimus,diuini efimuneris:ut nonlabamur inah-pto falutis munere,folicitudinis noßr£eß,zxeecl-'' ßis par iter ddiutorij:ut ldbamur,potcßatis noßr£lt;'^
efi zv dißicile,fieri bonumtßcilezrpronumefi,efquot; yo zr ignaui£.Eion tarnen adobtinendam fine illc,r'L qu£rentes ßeit inuenire,qui pulfantibusapent./ '.
fe mitunf.zyhxc pne miÿflrOyfine exemplo,dó
^rina ßatim ipubefeentibus annis imbuimur. Me thodius in Sermone deRefurreeuone :Ex quo hoquot; ininem fedudum contigit mandatum ßgt;ernere, hinc ex inobedientia contigit,ut peccatum accepta occdquot; ßone in ipfo inhabitarithicenimprimum feditio ind dit,dißradionibusq; ac cogitationibus alienis impie-ti fumus,eudcuati quidem ab infußlatione Dei, impie
petentibus donat.Sicut ergo initium falutis neßr. Deo miferanteZX inßirante habere nos credit' ita arbitrium natur £ nofir£ fequax effe dminx inf rationislibéré confitemur.lgitur ut non labainm bono uel natur£ uel menti,foUcitudinis nofirat eß, caelefiispariter adiutorij:utlabamur,potefiali: r
fir£ zr ignaui£. Origenes homilia quarta in Efi ' ti autem cocupifeentia materiali,quam multiplex fer- nbsp;nbsp;nbsp;mum trigefimum fextum: Greffits hominis à Dotr ; i
pens in nos inffirauit, quum breui tranfgreßi eßemus o diriguntur. Eton fußieit homini uolenti ifiitd iter nosmandatiDeicirculum, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;derefolapropofitifuiuoluntas,nifizr Dominus e.-
rexir.
45
DE PECCATO ORIGINAL!. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/ö
|
rexeritgreßuseius.ibidemiVides ergo quia Domini femper indigemus auxilio : prtmo,ne cadamus: turn derndeetiamßceciderimus,ut refurgamus. Et Ho tailia quarta in Canticum clarèdicit, hoc naturlt;e bo' numÇarbitrij fciltcet libertatem^prauaricationis ocquot; eaftone decerptum,cr adignommiam deflexum efquot; fe. Cyprianus libro tertio Epißolarum,epißola uiquot; geftma quinta,fentit, Deum conßßionem,conßantiä, er alia bona opera in nobis praßaretubi zr ait, tpquot; fins eße quod umcimus,zr quid ad maximam certa' 1 wrnw palmam fubaflo aduerfario peruenimus, dequot; tlarat çr docet Dominus in Euangelio fuo,dicens: Genuaseßisquiloquimini,fedßirituspatris ueßri ^xiloquitur'm uobis. Be peccato ORIGINAL!. *'gt;'r,neceße eßßrnul uiuerepeccatum,intus in nobis ra 30 tlonepeccatur. Et Homilia decima tn Exodum: Pec' ^ices fuas abfcondens,etiamß ßrinfecus per caßigaquot; Henum of admonitionum fediones ßerit reßenaquot; PPiimum Tertullianus libro de Patientia,pecca' turn originis,traducem maU uocat.Hinc de pro pagatione iflius mali,atq; unde ßt,reliqui huius etuis Dolores clarèloquuntur. Vt Cyprianus libro tertio epißolarum,Epißola odauailnßns non debet, tnquit,prohiberià baptifmo,quirecens natas nihil peccaitit,niß quad fecundum Adam carnaliter natas, eontagium mortis antiqua prima natiuitate contra' ttit. ottomodo z^aator Sermonis de Circumeißone CHRISTLpeccatumoriginale,ait,deprimis paquot; fentibus in totam humani generis fuceeßionem deflu' teße. }gitur nee fan£lißimos hac labe originali carequot; ^e tradiderunt. Et tAethodias in Sermone de Re--firredioneiViaente adhuc corpore,anteqiMm moria t^n. Alioquipoß iUuminationem no cont'mgeret nos t'^iußaßcere, utpotepeccato penitus fynceriter àno iblato.Nunc ueró etiam poßquam credimus, zy Cliquapurißcationisdeuenimus,ßepeinpeccatis re' petimur.Nemo enimßc feipfum à peccato alienu eße teilet, ut neO; omnino in animo de iniquitate cogitet. ^are confiât, contrahi quidem ac fopiri per fidem ttttnc peccatum,ut ne fiuëlus noxios producatmon ta ften radicitus toUi. nbsp;nbsp;Origenes homil. 10.in Num. et ^^nn.m lofSanilinofuntfinepeccato. Et Cypria *”•* Sermone de Tentatione CHRIST LEuerunt et *’tte cH RI S T V M uiri tnfigneS,cr Prophet£ zr ^'tc(rdotes,fed in peccatis cocepti zy nati ,nec origin ttalineeperfonalicarueruntdeUëlo-.zy 'muenta efiin ^gt;ubi(suelignorantia,uelittfufficientia,in quibus er peccarunt, cr egaerunt mifericordia Dei, per refiituti Deo gr alias egerunt, zy ad plenitudi' ®wi iufiiti,e multam fibi deeßeconßßifunt : ZTßequot; ^^es 'm Deo,nullam ßbi foliditatem attribuere pr£' f'^^pferunt. Rurfus Origenes Homilia oëiaua in ^dticutnilegemaitdeimmundicia puerperarum o' I^^ lere,quod qu£cunqi anima in carne nafcitur,ini' ^^ttaiiseypeccati fardé polluatur:zy neminem mun eße à forde,nec ß unius diei fit uita eius. Idem ^tt Homilia tertia in Numeros. De eßeüu deniq; pec ^^tioriginalis Cyprianus ait 'm Sermone de Natiuitate CHr 1 ST t.Deßäuicarnis nofir£,qu£aprimitiquot; ^^ ficibus originaUs mali inßäalanguerat,ex Chri' Et carne redditurfirtitudo ^^facramentorum com' mmicAtio.per guarn illite corporii f^ceritati uniquot; mur, nos in tantum corroborât, ut de mundo amp;quot;nbsp;de diabolo, er de nobis ipßs uiäoria potiainur, z^ faquot; cramentaUgußu uiuificis myflerijs inhterentes,una ca ro er units jfiritus fumits. |
De difcnmine peccatorum. ■ ‘Difcrimma peccatorum hac ^tate ea ufitata fiiiffe uidentur, cr m Dodorum ipforum fcriptis leguntur. alia enim capitalia peccata dixerunt,gu£ TertuUiaquot; o nuslibro quarto contra Marcionem, cr mlibro de Pudicitia enumerat:ut idololatriam,blajfhemiä,homi cidiuin, adulterium,ßuprum,ftlfum teßimonii(,ßauquot; dem. Idem libro de Peenitentia, peccatum aliudß' citcarnale feu corporale, quod infrito ßf.er aliud ffirituale, quod in animo. nbsp;nbsp;Libro de Pudicitia:Pec~ cata,inquit,diuidimus in duos exitus.alia erunt remißi bilia,alia irremißibilia:fecudu quod nemini dubiu eß, alia caßigationem mereri,alia damnationë.Omne de liüum aut uenia difpungit, autpoena. Venia ex caßi' 2 ö gatione,pana ex damnatione. ibidem dicit,eße quidam deliëlaquotidieincurfantia,quibusomnes ß mus fubieéli:ut iraßi,ßcilemaledicere,temerc iurare, fidem paólideflruere, uerecundiaautneeeßitatemen tiriin negocijs, in offices, in quießu, inuiëlu, in uiquot; fu et audituiqua ita tentamur, ut ß nuUa ßt uenia ißoquot; rum,neminißtiis competat. Horum ergo erit uenia, per exoratorem patris C H RIS T V M. nbsp;OrigeneS Homilufexta in Exodum:Triplex eß hominibuspee candiuia,aut enim inßfio,aut in di{lo,aut in cogita' cata alia dicitpertinere in damna,alia ad interitu.Pec catu damni uocat,peccatum fcandali. Item peccatu aliud effe curabile,aliud incurabile. amp;nbsp;Bomilia fecun da in Pfalmum trigeßmum fextum:peccatum aliudßquot; cit ^oev/iaie, id eß, nequitite uel maliti£,feu ßiontaneu er uoluntarium : aliud,ignorantite. Cyprianus nero Sermone de Tètatione C H RIS T ï,peccatu ßmplici ter dißinguit m originale er perfonale. Poßremo et peenas peccatoru eße docuerut,calamitates etafßiHio ' 40 nes humanigenerisMt OrigeneS Homilia tertia in Eze chielè:Nemo ueßrum,inquit,exißimetcruciatus nobis ab alio quam à nobis irrogari: D eus nonßeitpanas, fed eaqu£patimuripß nobispraparamus. Itèquôd in renatis etiam maneätpeccata,teßaturidem Homi' lia ii.intofuam:ubi renatis nullis,ait,etiamß ad fumquot; mumßüu ueniant, tantum puritatis in corde ettenire, utnunquam aduerf^ cogitationis contagione macugt; lentur. idemHomilia decima in Numéros,aitßnäos non eßeßne peccato. Só DE LEGE. LEgem doctterunt eße uócem dinmamificut Ter tnllianus 'm libro aduerfus iud£os, Legern in pa radifo,Ad£ datam,ßntem ßiße ait omnia corn qu£ pofiea per Mo fen mandata funt. Eadem etiam ratione ibidem declarat primos homines contra tota Oecalogudeliquißi.ibidem delege naturaliait,Ante Mofen legë non feripta, fed tiaturaUter inteUeilä amp;nbsp;eußoditam ßiße à patribus.Legem omnibus gentibUs datam,ibidë. Et Origenes traäatu trigeßmo primo 60 in Mattheeu:Legem nature ait inferiptam eße omniîi mentibus. DelegeuerèmoraUidemhomilia unded |
cct
|
/» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆ TÉR mttinï^untero!:ubîmter legê er mandat u eiußnodi difcrimencofiituit,utltgènommet præcepta cerano nialia,quie umbra habentfuturoru bonorü: mandaté tterà,pr£ceptamoraliaAdem HomUia tS.inlofuam: liemo,inquit,ßc intcUexit kgê,pcut docuitlESVS. ipfe enirn omnia docuit ty dperuidpß reutlauit Pau la,quia lexf^irituaUs eft. Etmfermone de Baptifmo CHRISTI, Cypriamu ait, Legêscriptam nihil dif' ßrre à lege naturali. Hethodim in Sermone de Reßtr redone: Quare lex quidem fanila eß,er mandatum Dei iußumer fangum ac bonum: quoniamnonut litdat,fed utferuet, datum eß. Define etußt legis Tertul. in lib.aduerfus lud^os, in earn fententiarn elarè difßutat:lege Dei non effice-' re iufios, neq^purgarehominem. Quicotendit,cr fabbathUitlhuc obfiruandum, quafifalutis medelam: et circumcifionem oâaui diei prepter mortis comma tionem,doceat in præteritu iuflos fabbatifaffeaut cir^ cumcidiff'e,cr fic amicos Dei effeHos. Et Origenes homilia ix. i« Exodu,fHofen dicit nihil prater freiem gloriofam habere:manusenim eins leprofa efi,eo quad non ex operibuslegis quifquaiußficandus eßet: er tantu firmo eins habeat feientia: gloria, fed occultam. Idem et de Abrogatione legis ait, libre fexto in Epißo lam ad RomanosiVbi uerbu caro frUum eß,er habt tauit in nobis, à prafentia eins lex cum templo er ab tari,atlt;^ omnibus qua ibigerebantur,euerfa funt. Et Uomil. 9.in leremia:C H RIS T V Ul,ait,nos baptif mo fuo lauißi à legaUb, initifs,ad Euangelicaperfiüio nem.ubiermaledidumlegisper Chrißum fublatum tße affirmai. Ad eundê modu de abrogatione legis ceremoniaUsfentit Origenes homil.io.inLeuit,Cbfen tit Cyprianut,qui m fermoe de circueißone Chrißi db eit,aduenièteChrifio facrfficia et circucifionè eeßäßi, LEGIS ET EVANGELII difenmen. LEgè ab Euägelio differre, etiafi fatis comodé m terdu tradiderut,tamencrebrius(ficut infridi cetur^utrunq; mifcuerut. In initio lib,4, eon' tra aarcionê Tertullianus ait : Confiteor adeo aUum 4 Ordmem decurriße in ueteri diffieffitione apud créa' tori,aim in noua apud Chrißum:non nego dißare do cumenta eloqu^,pracepta uirtutis, legis difcipUnas, dum tarnen tota diuerfitas in unum er eundem Deum copetat, illum fcilicet à quo cofiat earn dißoßtä,ßcut Crpradicatam. Olimconcionatur Efaias,proditU' ram ex Sion legem,er fermonem Dommi ex Ulerufa lem:aliam utiq; legem,aliumq; fermonem.deniq^ iudi eabit,inquit,inter nationes,er traducetpopulü pluri mu:fcilicet,nb unius genlis tudaoru,fednationü qua ^ per noua legèEuangelij ernouü fermonè Apoßoloru iudicantur.ibidêpaulopoß:iudicaueratatq; decreue rat nationes quoq; iHuminandas per Euangelij legê at que Sermonë, idem lib.f.aduerfus Marcionê: Euan gelium,ait,chrißi, à legeeuocare debet ad gratia. Et ibidë: Eadè diuinitas pradicabatur in Euangelio,qua femper nota fiterat in lege,difciplina nero no eadem. Tertul. aditerfus hareticos:Euangelica gratia euacua tur,fi ad legem Chrißum redigil. Et Cyprianus in femtone de natiuitate Chrißiiconfanätfimul prornif' et ft er data,umbris^ remotis lex er Euangelia funt u- |
iR CAPi 1113, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;y A nita. Rurfus Tertul. aduerfus PraxeS, de fumma Puägt lij:Claufula,inquit,Euangelii eß,ut credatisi ES TM. Chrifiufilm dei.Methodius in Sermoe de Refurredio ne:üam lex Spiritualis uita,quod fanè eß Euangelia, dia exifiès à pradiëlis Icgib. ad obedientiäpofita, ac remifiionê peccatora,liberauit nos liege peccitiac mortis,utquapenituspeccattiregnäs incarne uidt. DE IVSTIFICATIONE SEV RE-mißione peccatorum. o f-jS Enuiter omnino er de hac parte fcripferSt ma | ximi et pnecipui huius lt;etati5 Dodores:attamê ebmodißimas ex eorufcriplisfententias collige nus, Primum eßieiente iußiftcationis caufam docue rut eße ebrißU, ut Tertullianus lib. de carne Chrißi: Chrißus,inquit,tota hommefaluufielt- Et Orige^ nés trad atu fecudo in Matthieum:Plomo quidé nopo teßdare aliquâcomutationempro anima fua:Deusau tampro animabus omnium dédit cbmutationë,precio fum fanguinë filij fui:nec enim empli fumas corrupli o bili argento uel auro, fedpreciofo fanguinë agni imquot; maculati, idem Homilia decimaquinta in lofudüul' la ßecies peccati tanta eß, qua non fit fuperior 1E' S V S,quieß uerbum erfapieniia. Cyprianusfirmo ne de Pafiione C H RIS TI: PiUus hominis, inquit, damnatus eß,ut liberaret damnatos:doluit,ut fanaret infirmos, lbidë:Originali morti nullum niß in Chri ßi morte potuerat eße remedm,nec cociliare Deo po terat exulcs er damnatos quolibet oblatio,nififangui nis huiusfingulare facrificiu. lbidë:Eccepluspotuit o donu quimdelidu,etgratia quamptccatu:quoniam^ ex debito damnationis obnoxios gratis,fine ullo meri to,gratia,beneficio pietatis abfoluit:er iadidum im perante Chrißo mifiricordilt;e dedit locu,et dißindio ntsfu£ temp er amenta iußieia Domino difionëtemo defiè fußinuit. Et libra de Refurredione carnistDam natio indebita nos d damnatione aterna abfoluit. Deinde, fide folaabfq; uUisoperibus apprehendi iußieia docuerut, ut Origenes libro tertio in epißola ad E.omanos:Arbitramur,inquit,iufiificari hominem 3 perfidem,fineoperibuslegis.Dicit fufficae folios fi' deiiußificationem, itaut credent quis tantummodo iußificetur,etiamß nihil ab eo operis frerit expletü Quantum igiturad exemplum pertinet,fufficere arbi tror illum latronem,qui cum Chrißo crudfixus, da'' mauit ei de cruce,Domme.l^ec aliud quiequarn defiri bitur boni operis dus in Euangelqs, fidpro hac fola fide ait ei lE ST S: Amen dico tibi erc.perfidëiufii ficatus eß bic latro,fine operibus legis:quia frpèr heee Dommus non requißuit quidprius operatus effit,nes gt;nbsp;expedauitquid operiscumcredidiffit,expleret: fid fola confißione iußtficatum,comitemq;ßbi paradi'* fum ingreßurus affumpßt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lbidem:Ex nullo k'' gis opere,fed pro fola fide ait ad illam muUerem: Requot; mittuntur tibipeccata tua. Et iterum:Eides tua te faluam ficit.Sed er in multis Euangelij locis hoc fit' mone ufum kgimus Saluatorë,ut credentis fidem,cau fam dicat eßefalutis dus. Item HomiUa uigefimafix ta 'm üumeros-.lmpoßibikeßßne fide faluari Chriquot; fiianos, fiueperfidi,fiueimbecilles frerint. Etlib, t, in lob ; Sicut credenti omnia funt poßibilia ut filquot; uelur, errefiigenuminuemai apudeum cui credb dit:fic |
iî
DE IVSTIFIC. SEV REMISS. PECCAT.
t4
|
iufic na credeti nihil eßpoßibile,neq; utfdluusfidt, n«^ utreßigerium inuenidt, neep ut m uitd introedt. Simili modo CypridnuS libro fecundo Epißoldru, tpißold fecudd,fentit,fide dccipigTdtid DeitQudntu, induit, lüucfidei cdpdcisddfirimus,tdntuindegrdti£ muiiddtis hdurimus. Et Itbro codé,epißold tertid: Si Abrdhd Deo confidit,or dep'utdtu efl ei dd iußieidm: Wiqi quifquis Deo credit,çyfide uiuit,iufius inueni' t«r. Grdtis enim imputdri nabis à Deo iußieidm do' lt;uerum. Tertullidnus libro qudrto contrd Kidrcio' ttan: Eide,inquit,Abrdhdm Deo credidit,nullo fub '^ legis,nec m figno circumcifionis. Et Cyprid' nus m expofitione SymbohiRemißionem pecedtorum boe modo fieri exponit,ß nos credimus Deo,quipro' tnißt fe ex nabis crimmofisßäurum innocentes, turn teuerd fieri quod Deus promißt. Kmeiuflos eos üxerunt, qutbus grdtis propter fidem in C H RI -î T V M lußicid imputdtd er dondtd effet, ut orige' gt;1« dit Ho/nilid o. in Efuiam: EfdidS non qudfi ndturd iißus,poßuldt minißerittyfedqudftgrdtiü cofecutus. QKod uero fides mtelUgendu fit fiducid,Origenes biiicdt Homilid}. mLeuiticum,ubifentit,nosp.urd üfyncerdfide,ubi nuüusperfidia dolus,nulld hare' tica cdlliditatis peruerfttdS ddmifcetur,iufiificdri. Et ifertè Cypridnus in Sermone de Mortdlitdte, Eidern fppeUdt fiducidm in promißiones diuindS. Docuerut item,deuolutdte erpromißionibus Dei mqudqud effe dubitdndu. Sic enim Origenes Homilid ’i.H! Hieremid dit:Quicuq; penitus C H RIS T O nS (fedunt, condemnunt illum : qui dutè credunt, er dd' bucimbigunt,dijudicdntitlum.Duo igitur dpudho' Um« C H R 1S T V S perpetituridb mcredulis con' itmndtur,db dmbigentibus difcernitur. Poßremo de ffßdu fidei feu iuflificdtionis, Mdrtidlls in Epißold ti 8urdegdlenfeS,cdp. ^.dit: Ex hdc cldritdte qua iUu *it in cordibus ueßrisper fidem,qud in mortè Domi' w credidißis,conferudbitur m uobis aternd bedtitU' io,qu£ neq; in Deo pdtre et Domino IE S V Chriflo trspiritu Dei initiü,nec 'm uobis finem operdbitur. DE BONIS OPERIBVS. ETß quidem docuerut, operd er ßuHus fequi iu ßißcdtione debere:tdmen ddeó perplexe er CO' fife eutn ipfam doilrma trdddrut, ut lucë pro' Pemoduipfim eius doUrma uidedntur dmißße,ut po fis dicetur. Hicfententids qua c'omo'ditdtis dliquid hd btreuidentur,ordine proponemus. Praflundu effe bom operd docuerunt. Origenes trdädtu içfjn Mdt' tbeum:Omnis,inquit,qui uiuit i« C H R J S T O,fent |
10 XO JO ETidm doärindm de pœnitentid,mdxîmd ex pdr te obfeurdtd hacatds hdbuit.De cotritioeenint erfdtisfiëlione potißimu DoHores eius loquun per mfdbbdtis uiuit,er 'm requie,requiefcensdb operi nbsp;nbsp;nbsp;tur,cu depanitëtid docenf.defide uero pdru. Et mul busmdlis,operdturdutë operd iuflicia inceffunter. yo tdS ddeéflipuldScodcerudt,de quibus pofled dicetur. ttemlib.i.'mEpifloldmddRomdnosipofliuflificdtio - ■ ' - nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;----------. «tm ft iniuflè quis dgdt, fine dubio iuflificdtionis grd tiimfireuit.Neq- ob hoc quisdedpituenidpecedto' rum,ut er rurfum fibiputetpeccdiidi licentidm ddtä. ^ypriMM truHdtu fecundo de Hibituuirginu:Poft' ^uimeontuUt (^Deuf') fmitdtê, nechabenis Itbem foluiii poftmodum itxgdri pdtitur. idem trdâdtu ter tiodeSimpUcitdtepr.eldtoru:Credere fe in Chnllutn quomodo dicit,cjui nonficit quod Chrifluifrcere prlt;e turn £tern£ h£rcditdtii, fed hanefidte rätiondU om' nes hommes uti. Qjt£ uero operdßeiendd fint,Ori genes indicdt,dum h£c fuifje, probdtd operd lob in^» dicdt,lib.s.m iob:Erdt,inquit,operd mdgnd lob in ter ris,fideSypietdsßußicid,fdnilitds,cbßdntid,pdtientid, t6lerdntid,eleemofyn£. Prolixuueróeorü cdtdlogü Cypridnus texuit in lib.j.dd Ojiirmum. Qjiomodo fidnt bond operd,Cyp^ilt;tnus lib.}.Epißoldrum,epißo ldis.oßendit:ubi docet,Deum infdndisoperdriUC' rdm conßßionem: Qui nos,inquit,in conßßione no'^ minis fuidefuper ffeHdns,uolentes :omprobdt,ddiu' Udt dimicdntes,uincentes corondt retributione pietd' tis pdtern£,rcmunerdns in nabis quicquid ipfe praßt tit,zr bonordns quadipfeperßeit. Sic cy Origenes lib. i.in lob:Omnid,mquit,qu£cunq; ßcerint homi' nes,fjue in uirginitdte,ßue 'm dbßinentid,ßue 'm cor' ports cdßitdte,ßue in cdrnisfu£ combuflione, ßue 'm bonorum fuorum dißributione,omnid ßußrd ßeiunf, ß non inßdeßcerintißne edufd dgunt, niß in dgnitio ne unius ingeniti D eipdtris, et in conßßione unius u-gt; nigenitifilijeins Domininoßri 1ES V CHRISTI, et iUummdtione Spiritus fdnäi hoc ßcerint. Omne er go fdn(Htdtem,omnem iußieinm qudinßcerit, qui ß“ ris eß d uerd Dei culturd,dtq‘ d uemfide,grdtis ßcit, in perditioneßcit,non prodeß ei,non ddiuudt euin in die ira,non Itberdbit eum in die interitus. Ad quod eß teßis Apoßolus,qui dicif.Omne quad ex fide non eß^ peccdtum eß. Et libro tertio in epißold dd Romdnos: Vbi fides non eß qua credenté iußificdt,etidmß ope' rd quis hdbedtex lege, tdmen quid non funt adifiedU fuprdEVüDAlJlEliTVM. EID El,qudmuiS uidedntur effe bond,operdtorem fuum iußificare non poffunt, ß eis deeßfides, qua eflßgndculum eoru qui iußificdntur d Deo. Rurfus quo fine prafldndd fint, itd fcilicetut Deo grutifimus,Origenes explicdtlib. S.inepifloldm ddRomdnos:Qui poflconfecuta gra tidm peccdt,ingrdtus fit ei quigrdtidm praflitit. Po' ftremó er in hoc confenferunt, operd non iuflifiedre homines, ficut libro tertio in Epifloldm dd Romdnos 40 Origenes indicdt:Deiis iuflus efl, er iuflus iuflifiedre non poterdt iniuflos:ideo interuentum uoluit effe pro pitidtoris, ut per eius fidem iuflifiedremur, quid per proprid iuflifiedri non poterdnt. cepitt Et NldrtidUs in Epißold dd ljurdegdlenfes,cd' 60 tum,quipro te interpelldtpdtrem,Dominum noßrii pile qudrtoiNecbeßidles mores oportet ulteriuseffe lESVIJl CHRISTVM. Ethb.i.inïoh: Omne meis,qui udfd Domini munddfunt,in ddoptionëfilio peccdtum per panitentidfindulgentia dccipief.et om' DE PŒNITENTIA ET C0N^ fefsione. Primum, D eu ignofeere panitentibiK Tertul. decet in libro de Pcenitentilt;(:ls,inquit,tefitiu fuu,etft dcceptU db eoprodegeris, etß nudité redierK,recipietjqMd re difti:mdgisq; de regreßu tuo^ quim de dlterim fabric tdte lætdbitur. Sic cr Origenes Homilid 8.in burner. '^oflrußnquit,eft dd emeiiddtionè ßftindre,dd ptriti^ tentid fine dißimuldtione couerti, lugere preeteritd, a uere faturdßnuoedreduxiliu Dei. Stdtim enim utco' uerfus ingemueris,fdluiK eris. Inuenies enim dduoed' |
fCC X
-ocr page 866-ff
GENTVRIÄ TERTIÆ CAP. IIIÎ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if
|
nes qwfynceriterp«nitiierint,remißionem er miferi eordiamaDeoconfequentur dtq; inuenient. Uiaero qui femetipfos interficerint, qui fibimetipfis morte in tulermt, nunqua requiehabebutiißi 'm infinita fecula nunqua inuenient refi-igeriu,fed anima eoru mox ut de corpore exiermt, in tenebras deducentur. De-' fferantes igiturde gratiaDei damnatllomilia^. in ffalmum }6, Si uideris,inquit,aliquë cecidiffi in aliquot; quod peccatu,cr poß cafum deßgt;eranti conuerfionê, er dicentem, lam quemodo poßfum ego faluus fieri qui cecidi,iam nutta ffies efi,peccata mea me colligit, quornodo andere poßum accéder e ad Dommuf quoquot; modo ad Ecclefià redire^Et fi hac deßeratione iße ta lis recédât etiàà Deo,hic no folum cecidit,fed m cafu fuo proßratus et demerfus eß. Hinc autor 'Homiliaru inCanticu,homilia t. 'mquit: Peccatores grauißimos non repeUit Dominus,. Ua lap fis,per panitentiarn ad Ecclefiam redire licere, etiam Dionyfius Alsxanquot; drinus cenfuit:er concilium Romæ fub Cornelio con tra aouatumßatuit,lapfosrefipifcentite pharmacis fanandos er curandos eße: ut Eufebius libro fexlo,ca pite quadragefimo fexto indicat. idem erCyprianus libro primo Epißolarum,epißolafecunda cenfet, ubi ait:Paßores non fingifuo oßicio,nifi lapfis pacem de derint. Quoddeindealiquoties repetit, utlibro codé epißolafeptima.Et libro fecundo,epißola feptima:li' tro tertio,epißola quinta,decimaquarta,decimaqu'm ta,decimafexta. Et libro quarto,epißola fecunda,raquot; tioneseimrei aliquot recenfet. 40 nouatUT,er nunqua eß quâdo no innouatio dus auge cis,redimendocredentemprecio fanguinis fui,recon' 50 feat. Autor homiliaru in Canticum : Amputantur er Deinde panitentiarn fide fieri docuerut,ut Tertul Hanus libro quarto contra Marcionem defcemma pee catrice:fed et ft poenitentia: flimulm ex fide acciderat, per panitentiarn ex fide iuflificatam ab eo audijt,'Fi-' destuatefaluum ficit:quiperAbacuc pronunciarat: Juflmexfide fuauiuit. Porro panitentia locum Hac faltem uita effe docuerunt,ficu t Cyprianm ait li^ tro primo contra DemetrianumiCiuando iftme ex-' teffum fiaerit, nuUm tam locmpanitentilt;e efl,nec faquot; tisfiilionis effedm : hic uita out amittitur, aut retine tur. Nrc quifqua autpeccatis tardetur,autannis,quo minus ueniatadconfequendam falutem. In ifto adhuc ffundo manenti,nullapoenitentiafera eß.Tufub ipfo Tuet exitu et uita temporalis occafu pro deliüis rages Deum, qui units er uerm eß, confeßionem er fidem eius agnitionis implores, uenia confitenti datur, er ditur,erad immortaUtatem fub ipfa morte tranfitur. Uanegratiam Chrifim impartit,hoe munm miferi^ eordiafua tribuit, fubigendo mortem trophao crUquot; eiUundo hominem Deo patri, uiuificando mortalem regeneratione cceleßi.Hunc, fl fieri potefl,feguamur egt;mnei,huiui facramento er fignocenfeamur,hicno' bis wam uitlt;e apperit, hic adparadifum reducet fielt, bic ad calorum régna perducit,cum ipfo femper uwe mm:et fiéli per ipfum filij Dei,cum ipfo femper exul tabnnm,ipfim cruore reparati.£rimmChrifliani cam CHKi ST O fimulgloriofi, de Deo patre beati, de mo deponi,iuxta tUudprima ad Corinth.6.Eleq^ firquot; nicarij neq; idolis feruientes,neq^ adulterij,neq-, molquot; les,neq! mafculoru appetitores, neq^ fraudulcti, neq} fiires,neq; ebriofi, neq; maledid,neq, raptor es, requot; gnu Deiconfequentur.Ethac quidé fiifits,fed abluti perpétua uoluptate le tantes femper in conffedu Dei nbsp;nbsp;nbsp;efiis,fed fandificati eflls,in nomine Domini noßri 1S er agentes Deo grattas femper. Eleq; enim poterit 60 SV Chrißi,erin Spiritu Dei noßri. Etlib.4.Epi' mß er betas femper effe ergratus,qui cum morti fitif nbsp;nbsp;flola y.Scirednquit^debemus,^^ fidere, quia illic dia ptobnoxiuSffiduseßimmortalitatefecurus, ide m bolus opprimitur, et homo Deo dicatus indulgentia libéraquot; |
Epißola ad üouatianum, EiuUamdidt apudinfiros eße poenitentiam. DE SACRAKENTIS. ao 30 DVotantum recenfetSacramenta,Eaptifmum fdlicet,erCanam Domim,Tertullianus libro quarto aduerfus Niardonem. Df quibus ’m ge nere Cyprianus, Sermone de Eaptifmo Chrißi, ait, quod per externu m'mißri offidu, Spiritus fandus rem ipfam Sacramentoru cofummet atq^perfidat intus. ité quod Sacramenta non fint meliora neq; détériora, à quocunq} tandem minißro fiue dignofiue indigno ad' minißrenturddeo quod facramentorSpriuilegia non meritis,fed gratis data fint. Item, quad omnipotétia Dei proprièfibi hunc effedu retineat. ité,quia Chriquot; flusideoaferuobaptifatus fit,ne conferuiconferuoquot; rum m 'mißerium detredarent. nbsp;nbsp;Sicut er in firmequot; ne de cana Domini aif.Sacramenta etiam ab indignis minißrata aut fufcepta,habere efficadam ftiam,proquot; pterpaßionem Chrißi. DE BAPTISMO. EJec^hancdodhinam puram ufq;quaqi hxctétas retinuit:nos,quid in ea comodißime fenfent, redtabi mus. Tertullianus in libro de Eaptifmo ait, ^aptifmu non eße iterandum.quod er Origenes aßeruit Homi' lia oâaua in Leuiticum: er Cyprianus libro fecundo Epißolarum,epißola tertia:qui et hancrationem ad-iecit, quia nimirum Chrißus dicat : Qki biberit exd' qua, quam ego do,non fitiet in aternum. De forma Baptifmi, Origeneslib.i.dePrmdpijs: Salutarisfmquit, baptifmus non aliter, nifiexceüenquot; tißima: omni trinitatis autoritate, id eß,patris er filif er ffiritus fandi cognominatiane completuner inquot; genito Deo patri,er unigenito eius filio nomen quoquot; que Spiritus fandi copuletur. De fine et effedu Eaptifmi idë Elomil. t j. in lof An no ita credimus,quia omnegenuspeccati,don ad falu tare lauacru uenimus, aufèrturi idem ait Eomil. s. in Exodu. Et lib.f. in Epißola ad RomanosiElouitas ui tlt;eeß,ubi ueterem hominem cum adibus depofuimus, er induimus nouu qui fecundu Deu creatus efl,et qui renouatur in agnitione Dei, fecundu imaginé Dd,fe' cundu imaginé eius qui creauit eum. He^ enim pûtes, quid innouatio uita: qult;e diciturfemel fi.£la,fufiidat: fid femper quotidie,fi did poteß, ipfa nouitas innoquot; uanda eß. Sic enim dicit Apoßolus: Karn etfi is qm fi ris eß homo noßer corrupitur,fed qui intus eß reno' uatur de die in die. Sicut enim uetus femper ueterafeit, tt de die in die uetußior fif.ita et nouus hic femper in' exfecantur ab hominihut peccata, cum in Captif' mo donatur Temißio ptccdtorum^ Sic er Cyprid' nm lib.},ad Qjtirinu fentit,Omnu deliHn in Haptif-' |
il
DE B A PT IS MO.
iS
|
^erdtur. ItemdiPompeidnutQuipecedtis inEdptif Wo expofitis fdndlificdtus efl,et in nouufiiritudliter re fimidtus, dd dccipiendu Spiritüfindu idoneus fidus tfiiuxtdillud Apofloli:Ciuotquotin Chrifio bdptifd ti efiis, Chriftu induiftis. ibidem-An Edptifino Spird dnfindum rendtus dccipit. Itern lib.4. epifiold 7. Pgt;idbolus in Bdptifmo dmittit omîtes nequitie fite ui' ^(S,ut Phdrdo in mdri rubro, item: Didbolus in Ed-' ptifmofide credentis,excluditur: fifides poflmodum ieficerit,regreditur. Mdrtidlism epifiold dd Burde ZilenfesiAdordte Deuer filudtorê nofiru Domina 1E S VM Chrifia,in cuius nomine nifi quis bdptifdtus fierit per dqud regenerdtionis,filudri non potefi. qniquamuis incrementa £tdte dfifiumant, tarnen Dei ^pere perfidifint. Secunda,quid una fit £qudlitdS di nbsp;nbsp;nbsp;ndm,qu£ uobis uifibilis eft,fied tarnen in fide perftHd Kwi muneris apud omnes,fiue mfintes,fiuenatu maio 3 0 tota coeleftistper unam enim corpus,per altera anima festnec gratiaipfiapro£tdte dccipientiu maiorout uiuit. EtOrigenesHomilidfiextaindiuerfios:Quan tumor tribuatur,cùm Spiritus fianäus no de menfiara, fii ie pietate et indulgentia paterna £qualis omnibus prabeatur. nbsp;nbsp;Tertia,quid ficut Deus perfionam non ^ Deinfintibus uero baptifindis bec trudiderut, ^rigenes Homilid oUdud in Lcuiticum:Bdptifinus Ec fiepte infintibus ddtur,fecunda Ecclefie obferudntiä. idem Homilid 14. in Eucd:Cluid per Bdptifinifierd-' dentum ndtiuitdtisfbrdes deponuntur,proptered bd' ptifintur erpdruulL Et dutor definitionum in operi' busTertuLedp.34.Propterfideireguldmetidin pdr' mfiquinihilpeccdtoruin feipfisddhuc committere potueritnt,ideo in peccdtoru remißionc uerdciter bd' ptifintur,ut in eis regenerdtione mundetur,quodge'' ^erdtione truxerunt. Kdtiones eins rei Cypridnus fidfmodirecitdt lib. j. Epifioldrum, epifioldoädud. ^fimd,quid nudi hommum ndto,grdtid er mifericor' iittDeidenegdnddeft:homines dUtem fint infintes, iecipidt,itd nee dtdtem. nbsp;Qudrtd, qu6d fi quid ho^ ^xmtmretrdhere deberetdbdptifino,ddultipotius ob litipeccdtddrcerideberent,qudm infantes, qui nihil piccdrunt,nifi quad uitio origmn contdmmdti funt. ^ilfintd,infinies merentur mifericordiä, quod in pri' per iftd ergo omnid nobifcu Deus, er dd nos, dtq} in ^ofidtim exortu plordntes er fientes,nihil dUudfi'' 40 nobis^ Eodê modo Cypridnus Sermone quinto de ld fiuntquimdeprecdntur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• - -.....— Deindeobieèlionesdiluit. Primdhocmodotlnfin ^^iprimisortus fui diebus itd immundi funt,ut horred Wweosexofculdri.E.effgt;odet:lttfufficiens edufid efidd ^peiiendum grdtidm,mundis enim omnidfunt mun^ ^’ nemo debet id horrere,quod Deus digndtus efifi' |
f(fe.ltem,in infintibus Dei ddhuc recèles,mdnus exo fiiddinur. Secundu itd: Infintes o£lduo die dreumei debinturtergo oUduo fint buptifundi, er nonprius. ^(fiondef.oUduusdieserdtfierdmentuminumbrd, $0 drinusin cpifiolddd:amp;yfiudicit,EercamdDommi, ^trimi chrifio impletum,quio{lduo die,hoc efi die ^eUsrefirrexit, ut nos uiuificdret,er ffiiritudlem cir mneifionem ddret.Veniëte igitur ueritdte,uinbrd efi f^ibldtdtnec debet cdrndlis circumcifio impedire fpiri' tutlcm. Idem Cypridnus libro qudrto, Epifioldfepti nd,reële difiutdf,Bdptifinu Udlere,fiue dqudperfun'' ilt;intur,fiue totiimmergdntur quibdptifdutur-.proquot; pter hds rdtiones. Primd,quód nuïld beneficid diumd poßint mutildri dut debilttdri,fï plend et totd fide dun ih etfumentis decipidtur,quod diuinis muneribus hdu fitwr. Secund^:qMa idem fit ^jfierfio quod UuucrUf iuxtdEzechielem edpite trigefimófiexto, Afiergdm fiuper uos dqudm. ’rertid,quid afierfione bdptifiati in leèlis,non poßint rebdptifidri:et Chriftidiws legitimus iudicdndus fit, quifiquis fierit in Ecclefi}d,lege er iure fidei diuindmgrdtidm confiequutus. nbsp;nbsp;Sed obqcitur: Ulinus dquie dccipiunt qui peraquæ dfierfionè bdpti fidntur:Ergo cxteris Chriftidnis nofiant tequdndi. Re fpodet hoc modo:Spiritus fidnëlus no de mefiurd dutur, fied fiuper credentem lotus mfinditur, utfiol lequdliter to fiuperomnesdiffunditur:ergo Chriftusetialumëuit£ aqudliter ldrgitur.ltë,£qudlis eftgratid fiuper omnes, DE CŒNA DOMINI. Sub pdne er uino corpus er finguinem Chrifti ue rè erfiubftdntidliter diftribui docuerut,ut TertuUib, 4. contra LUdrcionemtAcceptum pdnem,inquit,er di fiributu dificipulis,corpus fiuumiliaficit,Hoc eft cor pusmeu,dicendo:id eft,figurdcorporis mei. Figura au tem non fiiffiet,nifi ueritatis effet corpus. C£terum ua cud res,quod efi phantafmd,figuram caperenon pO' zo tefi.lbidemfdnguinemfuumin uitioconfeerduit,qui tune umü mfinguinefigurduit, Et in libro de Ord' tione, Corpus Chrifti in pdne cenfietur. Libro de Pu dicitid, Corpus dominicum uoedt Euebdriftidm, Et li bro dduerfut lud£os:Sic Chriftus reuelduit,pdnè cor pus fuum dppeUdns. Kldrtidlis in epifiold dd Eurdc-gdlenfes,cdp.s.Poflqudbdptifdtieftis,oportetuoscd fios effe 4 mdlitid, ut menfd diumd digni fitis. Eiolite dutem unum er idem putdre efiedm humdnam er diui do fdn{ïumcibum,illudq- incorruptum epulum dcciquot; pis,qudndo uitte pdne er poculofrueris,mdnducds et bibis corpuser firngumem Co mini, tune Dominus fib tedium tuum ingreditur. Et Homilid primd in ü uerfostNobifeum Cens per Eudngelifldrum er ApO' flolorum priedicdtionê,per fui finili corpora er fitn guinis fdcrdmentum,pergloriofie cruds figndculum. p(ts,fentit,in cœiu corpus er fdngu'mê Chrijli cße,ut er uoedt Sermone de cand Domini:Pdnisifiè, quein J^ommiK difcipuUs porrigebdt,no effigie, fed ndturd inutdtui,omnipotêtia Verbi fifiat efi cdro:er ficutin per fond Chriftihumdnitdsuidebdtur,erldtebdt diui nitds, itd fderdmeto uifibili ineffdbiliter diumdfe infit ditefientM-ibide dicit,Chrifluufq^ hodiefimilifiimu. et uerdeißimup« corpia credre,fidn{lificdre,bencdi cere,etpiè fiimentib.diuidere. EtDionyfim Alexdn corpora erfanguinK Domininoftril ESV Chrifti nos pdrticipesfieri.Eufieb.y.cap.^. Cypridnus lib, z.epifiold i.reprehenditdbufum, quad in coend Do^-minted dqudin in cdlice quidein porrigerent,er no ui num. Et elegäterfiepe dicit,in coend fimgumimChri fii bibitCiuomodo dd potandum uinum perueniri non potefi, nifi botrus cdlcetur dntè er premdtur:ßc nee nos fidnguinem Chrifti poffiemus bibere,nifi Chriftus calcdtus prias fiififiet,er preffias.ldem er deufu eoente 0 o Domini in fide,Sermone de coend Domini,re£îè mo-' uef-duimuis dbindigms fie fiumi nel contingi Sderd- CCC ï |
s»
CEM TV RUE TERTIÆ CAP. IUI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;^,
|
menta permittint, tarnen n'a poffuntfiiiritus effe par ticipes,quôrum inftdehtas uel indignitas tantie fanlii tudini contradicit. Et de fine at^ effe{lu,lib. primo ,epifiola xC^uos eXcitamusadprieliu,non inermes er nudos relmqua mus,fedprotedione corporis erfangumis Chrifti mu niamus : er cum hoc fiat Euchariftia, ut poftit acci-' pientibus effi ttttela,quos tutor effe contra aduerfarm uolumus,munimento Deminicæfaturitatis armemus. Libro i.epiftola 3.afferit ideo fumi corpus er fan' gumem Dom'mi,utmoeftum peHus ac trifte,quod pec caitis prias angetaibus premebatur, diuin£ indulgèti£ Letitia refoluatur. Sic er in Sermone de Coena D 0' mini fint it, epwdab alqs cibis différât, er fit medici' mentum er holocauftum adfanandas infirmitates, er purgandas iniquitates. De reliquis ueró finibus, Origenes lib. s.cantra Celfum:Panis,inquit,Eucha'’ nftce lUe,bonagratia nuncupatus,argumenta eft no' bis,quemadmodu gratias Deo agamus. Et Cypria^ nut lib, i.epiftola 6. dit,ChriftÏi panem uócarefuu cor pus,eo quid et pants exgranorum adunatione fiélus, fignificet adunationemEcclefiieexmultis. IdemSer' mone de Ceena Dom'mi,dicit,nos bibere in facramen' te fangumem Chrifti,teftantes Cbriftu hos fuo fangui ne adfocietatem uitte iCterne reduxiffe. Et Sermone denatiuitate Chrifti,ait,StKramentoru communia-tione nos Chrifto uuiri. idem de adiundis cocne er facramentorum, in Sermone deLapfis, fenfit, lapfos finepanitentia feria,ad cocn£ communionem no effe lt;ifacerdotibus admittendos. Q^emodmodu er p ee^ care ait,Ecclefhe miniftros,fipeccatores publicos fine pubUca panitentia abfoluant,er ad Euchariffiam admittant: lib. f.epiftola quartaiecima. Idem Sermo tie de Eaptifmo ChriftiiRemißio, inquit,peccatorum fiueper'Eiaptifmu,fiue peralia facramenta donetur, propriè spiritus fanUi eft, er ipß foli huius efficient tu priuilegium manet. Et lib. z. epiftola tertia, Cce-nam oblationem erfacrificium uocat,ideo quid Chri flus obtulerit,non quid nos offetamus. DE SACRIPICllS CHRISTIAN norum. REélè h£c lt;etas,ficut erfuperior,poft unie^,«e-rum er perfiäu facrificium Chrifti,nullu ha-beria Chriftianis aliud een fuit, quàm inuoca-tionem er glorificationè Dei. De Chriftifacrificio Tertul, libro aduerfus ludatos : Hune oportebatpro omnibusgentibusfieri facrificium, quitanquam cuts ad uidimam dudus efl. Et Origenes üomilia quarta 'tmmumerostVnus eft agnus,quitotiusmundipotuit aufirrepeecatum:er ideo eejfauerunt ca:ter£ hofliæ, jo ta confiffus, humiliter orauif:er exaudiuit orantem, quia tails h£c flit hojlia,ut unafolafufiieeret pro tO' tim mundifalute. Idem nomina f.in lofuam,dicit uni utrfam ecclefiäper Chrifti fanguini faluari. Et Cgt; prianus SermoiK de EaptifinoCbrifliiSacrificiu quod 'm Ecekfia obtulit,fic 'm beneplacito Dei cofiat,acce' ptabile CTquot; perpétua uirtute confiflil:ut non m'mus bo die'm configt;eélu patris oblatio illa fit efficax, quàm ea die qua defaucio latere fanguis eraqua exiuit,erfim per referuaU 'm corpore plagte falutis humane exi-gat preciu,er obedienthedonatiuu requirant. De go dixit: Scitoteprteceptum effe nobis, etiapro inimidi ChriftianoïH nero facrificio,precibus fcilicet, lande Deum orare^erperficutortbus nofiris bona precari. ibidem: |
10 zo JO er gratidruadione,tertullianus libro qXifrio aduer fus Marcionê,ex Utalachia inquifAn omniloco fiaeri' ficiumnominimeoofferetur, er facrificiumundum, fcilicet fimplexoratio de cofcientiapura. Et ibidem: Prophetie legis fignificabât hominem quondapecca toru,uerbo tnoxDei emaculatté,offerte debere munus Deo apud templu, orationem fcilicet et adionemgra tiaru apud Ecclefiä. Et in Apologetica: Sa'crificamus pro falute lmperatorii,fed quomodo precepitDeus, pura prece. ibidem: Ei offero optimum er maiorem hofiiâ,quàm ipfe mandauit,orationem de carnepu/ii ca,de anima 'enaocenti,de Spiritu fando profidam. Libro aduerfus ludeosiTAanq} quad no terrenis fieri' ficijs,fedfiliritualibus Deo Utandu fit, italegimusut fcriptum efi, Cor contribulatum hoftia eft Dei. Et a' ÜbiiSacrifica Deo facrificium laudis,er redde altißi'-mo uota tua. Sic itaq; ficrificia fiiritualia laudis de-^ fignantur,er cor contribulatum acceptabile ficrifi' dum Deo demonfiratur. Et libro tertio contra Ular cionemiSacrifieium mundam, glorie fcilicet relatio, er benedidio er laus er hymni. DE ORATIONE. DE bac primiim docuerunt, Deum foliimado'-randu effe. Sicut Tertullianus lib.4..cotra Mar ctonem : Drationê,inquit,ad Deum dirigendd elfe,illumenimadorandu,iufii{feCbrifium, Demde, 'm nom'me Chrifii, in fide er hiimilitate,pne multilo' quio inuocandum effe tradiderunt:ut Cyprianus int-' tio Sermonis de Oratione Dominica prolixe doemt: Deus,inquit,non uocis,fid cordis auditor eft.Hec ad monendus efi clamoribus, qui cogitationes uidet, Qitod Anna in primo Eegnorum libro, Ecclefiä ty-pum portans,cufiodit er firuat,qu£ Dominu noncla mofa petttione,fid tacité er modefie intra pedoris la tebrasprecabatur,loqttebaturprece occulta,fid mu'-nififtafide. Loquebatur nonuoce,fed corde,quiapc fciebat Deum audire:er impetrauit e/ficaciter ^d petijt,quiafideliterpoftulauit. OrandumpratereaDeuefieinhumilitate, nonin 40 fiduciainnocentiie,fcd in agnitione peccati, docue'' ruttutidem ibidi!in,tnfenfit tibidebetadorariDeus: Adoransautem nee lüud ignoret,quemadmodH in tent plo cumPharifeo publicanus orattcrit,non alleuatH impudenter ad coelu oculis,ncc manibus infolenter e^ reélis,peplus fuu pulfam, er peccata intus indu ft eon teftans,diuin£mifericordi{e implorabat duxilium. Et dim fibi Pharifeus pldceret^fandifcdri hie mdgis me ruit, qui fie orauit,qui fitem fidutis non in fidueia in'-nocentiæ fult;e pofiiit,eitm innoeens nemo fit:fidpeeea quihumilibus ignofcit. Pt ibidem:Sitorantibus fir-' mo er preeationum difcipUna, quietem continens er pudorem. Cogitemus nos fub cofiedu Ddftare.Jdetti Grigenes tradatu zijn fSatthjeS: Di fiant,inquit,n5 magna de fie fitpere,fed humilia æftimaretnee udoees effe ad promittendum,fed foliciti ad orandum. De firmula inuoeationis TertuUib. de Puga in per feeutione,ait: Orationem Dominica,orationem effe kgitimam. Idem de rebus petendis in Apologetica |
|
DE CO NF ESSIONE |
ÈT MARTYRIO. |
|
Ibidem: Prêtantes fumus omnes femper pro omnibus Imperatoribus uitamillisprolixam,i'nperium fecu' rHm,domum tutam,exercitus ßrtes,fenatu fidelem, populum probum,orbem quiet um,or qu£cunq; ho' minis or C£faris uota funt. Pt oramus pro ImperatO' tibM,pro minißris eorum ac potefiatibus, pro fiatu feculi,pro rerum quiete,pro morafinis. Origenes tradatu primo inNlatth£um:Orandum Deum,ait, pro intdledu fui uerbi. Alartialis in Ppißola ad iwdegalenfes,cap.i7.Pro impijs afiiduè orate, ut ad ueritatem Dei conuertätur. Dionypus Alexan irinusin fcripto aduerfus Germanu, cuius /ragmen' turn extat in Pufebio lib. 7.cap. u. Alon funt,inquit, cundos^ped pnguli aliquot deos adorant,quosphi 4' dorandosejfe putant. Alos igiturunum ilium Deunt omnium opificem, qui etiam pientifiimis augufiis Va' briano or Galieno imperium hoc commendauit,co' brnus, or adoramus illum-.indepnenter pro imperio eorum, utimmotum permaneat,oramus. Orantem uero fubijeere fedebereuoluntati Dei, drigenes docuit tradatu trigepmoquinto in Mat' tbxumiSed non peut ego uolo, in quit Chrifius,fedß' sut tu, docens,ut non oremus noßrä fieri uoluntatem, quando fidum ßerit,ut aliquidaliud uelimus quant ^eus. De orationis e/fedu Cyprianus rurfus in Ser tuone de oratione Dominica: Cum dicat,inquit,Chri-ibis, duodcunq; petieritispatrem in nomine meo,da bit uobis: quanto e/ficadus impetramus, quod peti* Kus in Chrißi nomine,ß petamus ipfius oratione} 10 30 Idem or femper orandum docuit, lib. 4. epißola quarta: Inßanter oruigUanter oremus,ficut Paulus epofioluspr£cipit dicens:Inßate orationi,uigilantes ilt;sea.Alam or Apo/ioliorare diebus or nodibus non deßterut. Ex libro de Exhortatione martyrijiHo' ft nulla à Chrifiianis excipitur,quäuis fi-equenter or paper Deus debeat adorari. Aiartialisad Burde' èdenfes cdpitedecimoquinto:'Pro uobis pneintermif Ç«gt;neordte,ut nunquam ueritas in intelligentie ueßrd ^^nubiUtionem aliquAm capiit. Oratio ßguidem uo dfJitmtü:Qjionum,int^uit,ij qui epifcoporum locum ^^^neeeßtrid efl. tnftdntes itdlt;^ ordtioni,infidte quo' 40 ßbi uindicant^utuntur eo dido peut T?ctrut,Qr cldua tUiequid dduerfdrius uefl'er,çrc. Ibidem cap. a 1. tiSunquam deßeiatis ab orationepu tlt;t,nunquam deOei noßrilargitate deßgt;eretis:quiii ßlubriter qH£ deßderatis adhue dijfert,ut aeeendan* tw multo magis deßderia ueßra in eum. Orandum in quoüis etiam loco,Origenes tradidit Ittdatu trigeßmoquinto in UlatthiumiOni propter ^^rißidodrinamreeeßitä iudaicis ßbulis,oräb O' igt;'inbusqu£ corporaliter ab eis inteUigutur,dicit,no ptopterlocum fieri orationemdißätem aboratione. $0 Nee 4 peccatoribus quidem preces intermitten' iti Cyprianus cenfuit,Sermone de Orationedomini' ««.'Qwod ß iüe,inquit,orabat,qui finepeccato erat, qnanto magis peccatores oportet orare? DE ECCLESIA. ECdepam ueram docuerunt ejfe illam, qu£ infi' de or dodrina cum Apoßolis confentiat. Vt Tertullianus libro de ?r£fcriptionibus b£reti corunr.Conßatomnem dodrinam,qu£ cum illis Ec' cleans matricibus or originalibus fidei coßirat,ueri' 60 tio:quia nip buccinet tuba,non committitur beUum. Utideputanda: orfine dubio tendîtes,quad Ecclep£ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Et fidem in martyrijs florerefidem tradidit Homi* (te -f |
db Apoßolis,Apoßoli 4Chrißo,ChrifiusaDeo fu' t feepit. Ibidem:Ad bac ßrmam preuoeabuntur ab illis Ecclepis,qH£ licet nuPu exApoßolis uel Apoßo lids dutorëfuumproßrät,ut multo po/îeriores,qu.e deniq^quotidie inßruuntur:tarnen in eadempde con ßirätes, non minus Apoßoliex deputäturpro cöfaii' guinitate dodrinx. Et Cyprianus in Symbolo,eant diciteßeucramEcclepä,qu£ pdem Cbrifliintegrant ßruat. item Origenes libro3.contraCdfum:Ecctt ßa uocem Chrißi agnofeit. Caput uero Pedeßa di* xit Chrtßum,Tertullianus lib.s.aducrfus Alarcionêi de CHRISTO dit:Colaphis cedderunt fandum Pcclep£ cdput- Sed eppe Eedepam etiam in exiguo numero^TertuPidnui Ub.deExhortatione edpitatis, dixittSed e^r ubitres,Pcdepa efl,licet laid. Idem or GentesadPedepam pertinere tradidit^n prindpio libri aduerpts iud^os. pt Origenes lib. 4. de Prin' dp:j5,dixit:Kdnippc uidetur impletu de multitudine eorü,quiper C H RIS T V M Deo ex diuerpsgeit' tibus crediderut. Cyprianut lib. i.aduerpus tud^os: QuodPedepa qu£priasßerilii ßierdt,plures filios habiturd eßßet exgentibus,quàm quot fynagoga dn' tea habuiffet. Pedepam ex bonis or malts conßare, Origenes dixit Bomilia feptima in Pzechielem. Pt liomilidtertia inUieremiam-.lnPedepa,inquit,Udp( funt ir£, or uafa mifericordiæ. idem lib. 3. contra Celfum,de Apoßolis inquit,conßituentibus Pedepas orando orpr£dicdndo:Olui erant adid deflindti,ut huk rei plurimum infuddrunt,non eo funt perptddeit digenere ufi,qudle Pldtonk illud uideturycum ppien tidin poUicetur, uel alteriu^ cuiuß^iüphilofophdntiu, C tarnen mortalium,qui aliud nihil in fe pr£ler hu*-manam natura haberent. Pofiremo Pedepam non epeptudatam fuper unum Petrum,nee adeum folum hoe didum pertitiere,Pt tiki dabo daues regni c«lo' runt,Origenes trafhitu primo inlA((tth(eum,pAliin regnicœlorumà feruatore acceperunt. DE CONFESSIONE .ET martyrio. ^^Gnßßione nece/fariam e/fe docuerunt, etiam f ’ cumpericulo uit£,nee propter earn marty' ria detredanda. Tertullianus libro de Puga i« perfecutione:Alegatio,efimartyri/ recufatio.Etli' bro de Corona militis:Potior eß necefiitas timendæ negationis,or obeundi martyrij, quam euadend£ paf fionis,orimplendiojfici), idem '(nScorpiaco,ad' uerfus Gnoßieos,docentes homines ßnecaufaconfi' teri:multis rationibusprobat,Deunt martyria utile, inqsqi obedientiam requirere.Ouia enim idolola' triarn pr»hibuit,martyrijs locum ficit. Crucem enim ejfe comité uerbi,or hoc monuerut, Ut Origenes Homilia tertia in Exodum: Certumeß, quodintequim fermo Oei dudidtur,dntequ4m ptat-' diedtio diuind nafedtur^no eft tribuldtio^no eft tenta* |
CENTVÄIÄ TERTIÆ CAP. 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4.
Ud decimdqudrtd in UieremiurntTunc erant,inquit, uerifideles,qult;indo martyrunt uidim£ ßriebdntur: quod cruetds exequias profecuti,trifles dd Ecdeflant reuertebantur: ey omnis erut inultitudo lugentium, quundo cutechunteni in prima flutim fide pro Aren' do murtyrio ducebuntur, quundo muliercuLe cr m'-firmut fexus ufqueud mortem manebut intrepidut.
De murtyribm uero Cypriunut libro fleundo, epifloU fextu dicit : C H RIS T V M milliseffe,^^ protegere fidem, pugnure or erigere, corroborure, 10 dnimure:eiemq; qui pro nobis mortem femel uicit, femper in nobis uiitcere:Deus,inquit,non fle efl, ut feruos fuos tantum ffedet:fed or ipfe ludutur in no^
bis,ipfe cougreditur,ipfe in certamme agonis noflri Cr coronat pariter ey coronatur. Idem libro ter^ tio,epiftola uigefimaquinta:ln congreßionenominis fui defuper jfiedans, uolentes comprobut, adiuuat dimicuntes,uincentes coronat. Ait m epiflolu fex' talibri fecundi,Etiam fideinaliorum folidariexem' plo.Martyrum item fanguinem Ecclefiam illuflrare ey iÜuminare. Et libro tertio,epiflolu decima,fen' tit, Deum per crucem deelarare, qui ueri fint Épi-' feopi, ey quis uerus Dei populos. In cuius libri Epiflolu decimaquintu docet,etiam martyrium de' fiderundum eyexpetendum ejfe. i^on tarnen in eu-' iufque uoluntute uut poteflate,fed in Dei digitation ne confiflere. idem, Sermone de MortaUtate: non efl in tua poteflate, fed 'm Dei dignatione, martyrium.
D E co NIVGIO.
0niugium,utremi Deo ordinatam pr^tdi' carunt. Tertullianus libro primo aduer'-fus Ulurcionem, inquit: Creator comugunf
20
enim Dominus meus ey Magi fl er lESVS CHRP ST vs legitimum ey immaeulatum thronum eon-' iugq approbauit,ijs qui in fandificatione ey honore caflitatis nubere uolunt:ut ad quafdam nuptias in-uitatus,eas praifentia fua: maieflutis fandificauerit, ey miraculo magnifiéeflupendo Letificauent.
De fecundis nuptijs Origenes libro fexto in epi-fiolam ad Romanos:Mutiert crimen non efl,fi uiro priore defl{ndo,fufcipiat fecundu connubiu. Vidua Chriflianu nubut Chrifliuno.Tertulliunus libro fe-cundo uduxorem.
DE MAGISTR A TV.
SEnferunt de Mugiflratu honorifice: itu tarnen, ut honorem ei habendum, citra iaduram honoris ey timoris Deo debiti,iudicurent. Ter-tuÜianus in libro ad Scupulam 'mquit: Colimus Im-peratorem fic, quomodo ey nobis licet,ey nabis expedit,ut hominem à Deo fecundum: ey quiequid efl, à Deo confecutum ,folo Deo minorent. Et li' bro quarto aduerfus Marcionem: Dixit Petrus regem quidemhonorandum:ut turnen tune rex hono-
rttur,cùm fuis rebus inflflit,cùm à diuinis honoris' bus longé efl: quia ey puter ey muter dUigentur, cum Deo non compurubuntur. Item libro de ido^-lolutriutReddendu funt Cxfari,qua: funt C^furis^ bene uppofuit: Et qua: funtDei,Deo. Cafuri qui'-dem pecunium reddus, Deo temetipfum: ulioqui quid erit Dei,ft omniu Clt;efarisi Origenes libro no' jo no in epiflolam adRomanostQui reflflu poteflati, Dei ordinutionireflflit,iion bic de iÜis poteftati^
bus dicit, qu£ perfecutionesinfirunt fidei.lbienim dicendum efl,Deo oportet obtemperaremugisquam hominibus. ldem,ey Mugiflratus improbos du-ri à Deo in poenam propeccutis, tradiditHomiliu quartu in ludicum:Eton femper,'mquit,principes populi eyEccefiæ iudex per Dei arbitrium dutur, fed prout mérita noflrudepofcunt,fi mali funt adus noflri,eyoperamurmalignum'mconfleduDomi-Approbat idem ey Sucerdotum coniugium libro 40 ni, dantur nobis principes fecundum cor noflrum. deExhortationecaflitatis. Origenes HomUiaun' Sic regitut Deus Saulcm fua uoluntate ey confilio
pro reihoneflate benedixit, in incrementum gene-e ris humani. Et 'm libro de Anima: Concubitum li' bido, non conditio fcedauit. Exceffus,non flatus, efl impudicus. Siquidem benediUus flatus apud Deum: Cr«feite,ey in multitudinemprtßcite.Exceffus ue-TÔ malediélus, adulteria eyflupra ey lapanaria.
iecimu in Lxodum:3onum,inqiiit,efl homini mulic' rem Aon tangere, fuluo tumen remedio his,qui pro inflrmitute fuu remedio indigent nuptiuli. idem
conftitutum regent,quid fecundumpo^uU peccdtorif meritumeratekaus.
DE R E B V S N. E D 11 S, Fpdretadhuc fludiojitni hMc tetdtem fuiffe reUnend£ libcrtatif in rebut mcdijs,quM' quant interim tumen erroru uliquid deeeßit.
De Ubertatc incibis multdTertuïïianut, in epiquot;
libro odauoin epiflolamud Romanos:Verkm quo-niarn uidemus nonnuUosSundorum,aliquos etium Apoflolorum habuijfe coniugiu, non ufquequaque poffumusde folu uirginitute fentire.Puto quad neq;
iUi, qui m, coniugijs pofiti funt, ey ex confenfu ad ftola de cibis ludaicis: Deus, mquit,uentre non coli-tempus Uacant or ationi,fi incateris fändeagant ey go tur,neccibis,quosDominusdicit perire,ey infecef' iuflc,negandi fint corpora fua, exhibere poffeho- nbsp;nbsp;nbsp;fu nuturali lege purgari.Nam qui per efeas Dominum
ftiam uiuentem,fandam, Deoplacentem.liée rur-furn corpora uirginum uel continentium ,fiuelfu' perbia macula,aut uuaritiiefordibus,uel Imgute mU' ledicentia, uel mendaeij immundiciapolluantur,ho' flium fandam ey Deo placentem putunda funt ex folu uirginitute corporis detuliffe. MartiuUs ad Tolofunos,cupitenono:ïionprohibemus,'mquit,nU' bere legitimo connubio,ciim ey hoc coniugium hone
flum cpncefflim flt,Grconflitutum uDeoub initio do mundi in multiplicutionè generis humain.In tantum
colit, propèefl ut Dominum habeutuentrem fuum. Cibus inquü uerus,(y fundus ey mundus efl,fiAs re' du,immaculata confcientia,ey innocens anima.quif-quis fic pafcitur, Chriflo conuefcitur. Ibidem: Nee enim carneus Deus efl, ut curne plucetur: nee in has uoluptutes uttonitus, ut noflris guudeat ei'-bis. Deus folu guudet fide noflru,folu innocentia, folu ueritate,foils uirtutibus noflris: qua: habitant non in neutre, fed in animo. Sic çy de ieiu-' nandi libertute, in libro de leiunio, uduerfus Pfy^ chicos:
tfj
DE ANTICHRIST 0.
|
thicos: De entero indifferenterieiundudum, inquit, tx drbitrio, non ex imperio nou£ difciplmæ, pro temporibut eredufts uniuftcuiufq;.Sicer Apoftolos obferudffe, nullum dUud imponentes iugum certo' tum,er in comme omnibut obeudorum iduniorum. ïtemOrigenes Homilid decimd inLeuiticum:Efl tertè Übertds chriftiino per omne tempus ieiuitdndi, nonobferuduti^ fuperßitione,fed uirtute continent tie. Obßrudddm turnen continentidm docuerunt,ut ’TertuUidnus libro de leiunio:Sed non ex hoc ßdtim, quidlibertds ciborum conceffd,luxurid permiffd eß: necquid liberuUus nobiftcum Ruungeliumgeßit,cort' tinètidm fußuUt. item:Licetinr.udngelio per om' di liber redditut nabis uftts ftt, turnen intelligitur feiditus, ßd cum lege ßugulitutis er continentie. De ieiunio turnen itu docuerunt,ut ftgnißeurent, non turn Ù cibis quint Ù peccutis ietunundum effe. OrigenesHomiliu qumtuindiuerftos-.CiUdndo iC' innus,mquit,dcpone omnem mulicium, omnem zc^ lnm,omnem ßruorem, omnem iniquitutem, omnem irucundium, omnem fuperbidm,omnem litem,omne tuilediilum. idem in caput decimumquintum mat' ibei: Apoßolus cum feiret non ciborum natur am sffe in cuufa, ut ledatur utens, aut iuuetur ab-' ftinens,fed opiniones, queq; in hit fubeß ratio,di' M:Cibus autem nos non commendat Deo. Heque snim ft comederimus,abundabimus:neque ft non co' mederimus, aliquid décrit nobis. Et quonia nouerut, tos qui fublimius intelligebant, fecundum legem quedum effe pura,queddm impura, neglexiffe dif 3 o crimen in utendis cibis,ut mundis aut immundis,con' tempta fuperßitione in rebus (ut opinor^indiffèquot; tentibus, ne difcrimen ficerent in ufu cibariorum. Deinde Cyprianus in enumeratione bonorum,ie' iunij meritum non habet, in Sermone de Ieiunio er intatione CHRISTI.’ leiunijs, inquit, uidorum ftnima ftecatur, petulantia marcet, concupifcen' iie Unguent, ftigitiult;e abeunt uoluptates. Pofted iicit, Sandos olim res magnas gefturos, aut oratu' ros,folitos ftilfe idunijs fe pr£pdrare. Sicey'de 4° fanguiseius à fratre. Etquare etiarn à befliafSi fi ftftorum mdifferentia Origenes, Homilia décima in Geneftn:Hon tantum,dit,diem Dominicum, fed om' nes dies fifloseffe Chriftidnis. Diuus Cyprianus tedi dicit in epißola ad Pompeium: Hamanas tra' ^tiones nihil pramdicare diuinis. DE ANTICHRISTO. T^rtuüidmix libro deRefurrefiionecdrnis:Ge-liquentiæ homo,id eß,Antichriftus,filiui per^ ditionis, qui aduerfutur er fuper extoUitur fo tide deletionemdjjumptd mors efl:crnt perpétua omne quad Deut dicitur,uel religio, uti fededt in templo Dei, ddfirmdns Deum fe. UÓnne memini' fhs, quad dim dpud uos effern, hac dieehdm uobiff ^ nunc qui tenedt fdtis ,ddreueldndum eum in fuo tempore, lum enim drednum iniquitdtis dgitdtur tdrt' turn: qui nunc tenet, tenedt, donee de medio ßdt. Duts fuift Roindnut fldtut, cuiut dbfeeßio in decern reges diffcrfa Antichrifti fuperducet, O'tunc reue' labitur iniquus,quem Dominus IE S V S interficiet Tertullianus libro quarto contra Karcionem ait: ßiritu oris fui, er euacuabit apparentia aduentus 6o Apparet fapienticuiq;,quialiquandoElyftos,dudie' fift Cuius eft aduentus fecundum operationem SatU' nbsp;nbsp;nbsp;rit effe aliquam localem dcterminAtiancm,qu£ ftnas dida fit |
ne in omni uirtute er ßgnts dt^ portentis menddeq, er inomni ßdu^ione iniußicie,eis qui pereunt. idem libro tertio contrd Murcionem: Bdbylon dpud lounnem noßrum,Romdne Vrbis figura eß: proinde magne, er regno fuperbe, er funéiorum Dei debelhtricis. Origenes Homiliu tertiu in Pfdl' mum trigcftmum[extum,Antichriflum fagittam did' boli dixit.Et hübet queddm de eodem Homiliu odid' uu in Ezechieltm, ubi cum peiorem diabolo freere r o uidetur. nbsp;nbsp;Cypriumts, feu quifquis dutor eß expO'' fitionis fymboli ,dit : Antichriflum unie uduentum Domini in nomine Chrißi dppdriturum. Idem, fuo tempore appropmquure dduentum Antichrißi dixit, in libeUo ud fortundtum: Antichrißi tempus mßßum appropinqudre ium coepit. ïtem libro quarto ,Epißold fextd:Scire debetis, er pro certo credereac tenere,preffurediem fuper caputeffeeoe' pi(figt; er occafum feculi dtq- Antichrißi tempus dp-' propinquaffe. ibidem: Venit Antichrißus, iO DE SCANDAL O, ORigenes Homilid uigeftmdquinta in mume' ros, fenftt, grduius ejje peccdti edufam alijs pr£bere,quàmperfepeccare. Idemdefcan dalo dato, quod Deus punit,Homilidtertid inPfd~ mum trigeftmumfextum: Si quis ftmplid mente dc de' fiderio ueniatad Ecclcftdm,ut prDfiddt,ut melior fe fidt,ifte ft uideat nos qui multo iam tempore in fide ßetimus,uel non rede dgentes, uel cum offendiculo loquentes,efficimuritti nos,ldpfus dd peccatum. Cum autem peccduerit,truciddtus eß, çy fanguis animée dus profluit,omnis ab co uirtusuitalis abfeedit. Et fi audis did in Geneft, quia fanguinem animarum ue' firarum exquiram ab omni fiatrecrab omnibeflia: non pûtes,quia de hoc fanguine magnopere pried' piat corpordli,qudntum de interioris hominis fan' guine,id eft,de uita animie,c^ fanguine ffirituaU.Sca dihzati enim animée fanguis effunditur,cum cecide' ritm peccAtum.ZTproptereit dixit,gui4 requiritur délit eß,qi{i te fcdnddlizduit,ßdter eß, Ù quo requis renduseß [unguistuus.?rdterenim tunseß,qui fitdit funguinem tuum:erideodi£lum eß,de munufrutris requiram fanguinem. DE MORTE. SEnferunt, propter peccatum mortem infirri. Methodus de Refurredione. Proinde in dU' xiliaris medicamenti modum ab duxilidtoreno' ftro,eruerèmedico Deo, dd eradicationem peccd' durans in nabis immortale fitpeecdtum,quod in m' mortdlihus exortum eß. DÊ LOCO ANIMARVM, ET ânu Abrahae. LOcum in quem animée corporibus exuta red' piantur, dixerunt effe paradifum, uel ftnum Abrahlt;e,perinde ut ftiperioris feculi dodores. |
^7
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. 1111.
69
|
Sinus Abraha dicitur, temporale aliquod animarum t o rehionis mortuoru,cùm corpus hoc quad tn corruquot; fideireceptaculum. Et'mlibrodeAnima:Uabesde iiëla flt Abrabii,ad recipiëdas animas filiorumeius, etiamexnationibui,patris multarum fcilicet natio' num in Abrahte cenfum deputandarum, er ex eadem fide qua Abraham Deo credidit,nuao fub iugo legis, nee in fignocircuncifionis.Eamitaque regionem fiquot; num Abrabadico,ernon cceleflem,fublimiorem taquot; men inflris,interim refi-igcrium praterea animabus iuflorum,donecconfummatio rerum refurrehionem omnium plenitudinemercedis eXpungat. ibidem: paradifo,ànobislibeÜum,qua conflituimus omnem animam apud infiros fequeflrari in diem Domini. item in Apologetica: Si Paradtfum nominamus lo-cumdiuinaamoenitdtis,recipiendis fandorum Spiquot; ritibus deflinatu. Origenes de Principijs libro fecun-do:Putoqu6d fanHiquoq; difcedentes de hac uita, permaneant m loco aliquo in terra pofito,quem piquot; radifum dicit Scriptura diuina,uelut in quodam eruquot; ditionis loco , er (.ut ita dixerim) auditoria,uel fcbola animarum,in qua de omnibus his qua in terquot; ra uiderant,doceantur: indicia quoquèquadam acquot; cipiant de confequentibus erfieturis. EtHomilia tertiain l.ucam:ls qui de corpore exierit,flatim mequot; retur uidere Angelos, Spiritum fangum Domina fal-uatorem,er ipfum Deum Patrem. Librofecundo de Principijs,capite duodecimo,etiam indicat,qua fint fiitura animarum,pofleaquim corpora reliquerunt, aëliones. Autor tarnen traHatus de Sina er Sion |
apud Cyprianum,afferit Enoch translatum effe mlo- jo flipendijs donarentuner qui finem habere cotempfe-cumquem Deus fcit,er undeDeusmcipiet innoudquot; rut inmalis,infinit a clauderëturultioneittpccnis:amp; tionem mundi. DE RE SVRRECTIONE. Liimarum immortalitatem,er corpora cum animabus iteratâconiundionem docuerunt. .JcJL Eum enim articula. TertuUiani liber de Requot; furre{lione,luculentißimis er firmißimis argumentis adferit.Et in Apologetica inquit: 1 dem ipfequifùerat exhibitur,ideoq; reprafentabutur er corpora. ïdë autorlibrideDefinitionib.cap.6. Omnes,inquit,fiquot; 40 mul er femel refurgent. item,Eddem caro refurget, RurfM in libro de Anima,TertuUidnufii^oßri iüud ^uoqi recogitent,corpora eafdem recepturas in refur reâione animas,in quibm difeeßferutAidem ergo jfe' rabuntur er corpora moduli. Ibidem,de animaru ßatu,erßatupoßrefurre{lione: ita dicimm omnem anima quaquaatatedifeeßferitßmea flare ad eu dient ufq;,quo perflua iüud repromittitur, ad Angelicam plcnitudmis menfura temperatu. Et in lib.de Refur reilioneitnrcfurreilione euentu mutari,conuerti,re f firmari lic€bit,cum falute fubflâtiæ. lbidem:Qt(id efl reßurreäionc nifl intégra crederefSi enim caro de dif folutione reparabitur,multo magis de uexatione requot; parabitur. Ueminihil aliud efl mortuu refuflitari, quam integrum fleri. ïbidcm,beflias refurreiluras pudEpiphdnium lihroz.tomo i.Quodiiwnortdlis bus,per ed qua: Abraba loquentèinlroduxit.Per Saquot; lomonem uero,in lib. Sapienti£:lufloru anim£ in ma nu Deifunt,ernon taget ipfos tormentu. Putati enim. funt in oculis flultora,mortui effeierreputatus eflaf-^ ftiiiio exitus ipforum,er proflflto à nobis, contritio.. ipfl ueró funt in pace, er fßes ipforu eflplena immor tahtate. Quare corporis efl refurr echo,non anima:, tion enimflantë quis erigit,fed iacentè. Origenes in proœmio libri primi dePrincipijs: Erit temputrefur ptione feminatur,furget in incorruptionemier quoi feminatur ’m ignominia,furget in gloria, idem lib.z. de Principijs,cap. ro.dicit,nos abieëta corruptione, er diflojita mortalitate in corpore flirituali,quodin coelis habitarepoßit,refurre£luros. Etlib.i.cap.6, Hos qui refurreëtionemcarnis credimus,immutatio-nem eius taniumodo per mortem fiHam intcüigimus: fubflantia nero eius certu eflpermanere,eruoluntate creatoris fui,certoq; tempore rurfusreparariadui-to tam,atqi itérapermutationëeius fieri,ut quaprimà fititcaro ex terra terrena,tum deinde dijjbluta per mortem,er itéra fiiëla cinis er terra (quoniam terra es,inquit,er in terram ibisflurfum refiifdtetur é ter. rai,erpofl hoc iam uelut mentum inhabitantis anima popofcerit,in gloria corporis proficiet flirituaUs. pud Eplpoanium libro z.tomo 1. Quodimmortalts DE EXTREMO I V D 1 CI O. fit anima clarè docuit Saluator, er per feipfum er T'^^ extrema iudicio docuerunt ad fententiam perSalomonëlocutus.Per feipfum quidë,in hifloria | 1 Symboli. nbsp;nbsp;Tertullianus libro de Patientia: diuitis et Lazariihac quidë in finit Abrahte quiefcere do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ludicium Dei uertitur aut in etemitatepeequot; dicens,pofl corporis depofitionë:illu ueró m doloriquot; n£,aut falutis. Libro de Priefcriptionibus hareti' corum: Cyprianus fermone de Refurredione ChnfiiiRe. furredio comunis efl,er ante tribunal Chrifli necefle ejiin corpore luftosßdrc,er impies,Dei hocdidd^ iußictdiut pietdi er impietds inoperiltoribitSfdehitis qui gloriatifunt in cruce, cum crucifixo régnâtes,bed t£fierent perennitatis participes, ibidem,de flat» poflrefurrcélionem:Inerit,tnquit,refufcitatiscorpogt; ribus nulli uanitati fubieHa libertas,er qua cogi non poflit adaliquid,in nullo laborans,iamà f^e eduëla reipfa perfluës,nuaa expehatione fiijfenfa er in pd^ cequietifimacbfirmata, omnisepexpers ßrmidinis, in flirituahbus deUcijs iugis lUa permanfio reflorebit. Martialis in Epiflola ad Burdegalenfes,cap.8.Bei ti eritis in iUa die,fi confeientia ueflram puram coram Deo nuc exhibueritis. Et fleut unam fidem,unum bi-ptifmatenetisd Deo in uobis:fic angelis coharedet eritis,natura quidem humanam,claritatem ueró Anquot; gelicam habituri.tion quidë euacuabiturueritaS cor^ por is,fed non erit pondus er fragUitas corruptionis. Nh«c marimur per Adam, er tune refurgemus per Chriflum.Eiuncfi-agilitatecircundamur,tuncuirtttte induemur. Etfl enim morimur corpore,fed tamë num. quam moriemur/firitu. Spiritus enim finemorted-tatuseflà Deo. Autor fermonisdeablutionepeda, apud CyprianuiTrasfir à paludibus feculi huiuspra fentißimisgloria tua regnu,ubinec fabies ulla,nec lippitudo,ubi nemo fluxum fanguinis patietur,nemo immundus,ubi nullo amplius opus efl lauacro,conquot; figurato corpori claritatis tuo,corpore noflro. |
DE PHILOSOPHIA.
70
|
corurntllieminerit ßsturiiudieq, quoomnes nos ne' eeßeeßdpudebrißi tribunal ddßdre,reddentes rd' tioaern in primis ipßus ßdei. Et Origenes libro j. itt lob: Anima quid per unamquam^ diem uel geße' rit,nel locuta fiter it, uel cogitauerit, omnia propo' tuntur m iudicio,erc. DE INFERNO, DAMNATIONE, amp;nbsp;pœnis impioram. TErtuUianus libro de Anima: Hobis inßrinon nuda cauoßtds,nec ßubdiualis aliqua mundi fentind creduntur:ßed 'm ßßa terr£ er m alto itßlitds, er in ipßs uißceribus eins abßrußa proßn' Utas, idem libro de Paenitentia:JAontes perpetuo ignetneidculantes,teßimoniudicunt,qudti ßnt ignes sterne dumnutionis ßecuturi. Ongenes HomiUd tiona in Hieremidm: Idcirco er ignis lt;cternus pr£pd' fdtus eß, zygebetvid er ténèbre exteriores,qu£ om' «w non tarn ob eum quipuniendas eß, quam propter üniuerßos hommes conßitutd ßunt. Et Homilid ße- contra Marcionem, dityMarciomtas pleroßp ßtiße tnnidm Pßdlmum trigeßmumßextuin’.Conturbdtd eß zo Aßrologos. Libro uerà deIdololdtrid, duriter in i^ylpM ßne dubio,quu non hübet pucer,t,fedcf“ tCquot; nebrasßuperpoßtas Seder d£mones 'm Euâgelioro' girt dicuntur,ne iubeantur abire m abyß'um,uelut in iotum quendampoen£,er[e erßuis adibus dignum, Non folùmergopeccatornonerit,ßedetiam loense' ^’ts,quißqutt ille eß,qu£retur,er non erit. idem ld ^to ßecundo dePrtneipijs, eapite undecimoiPoenam dannatorum ßre coßcientidm,per diuinam uirtutem oinnii inali in memoriam recipientem, er hißoriam qaaniam ßuorum ßcelerum anteoculos ßuos uidebit jo expoßtamßpßam conßeientiam agitari ercompungi proprijs ßimulis,er ßui ipßam ßturam aceußatri' «m er teßem. Cyprianus libro primo contra De^ Hetruntc«, ßentit, damnatos cum corpore er ani' ^i mßinitüS crut iatus ßtßentaturos. nbsp;nbsp;idem ait au ' ior ßrmonis de Aßcenßione Chrißi. Et 'm ßermone it}\ortalitate:Adreßigeriumiußi uocantur,ad ßup plicium rapiuntur iniußi. DE PHILOSOPHIA. PHiloßophiam hoc nomme damnare uidetur Tertutlidnus,quod ex ea h£reßes producantur er armentur:ßcut in libro cotra Hermogenem ^qdf.philoßophorum ingenijs omneshtereftsani' Wjn. Ac libro primo aduerßus Marcionem, Philo' Ppbos bareticoru Patriarebasuocat. Qaonomd ^eerDialedicam uituperat in libro de Pr£ßcriptio' o» bareticorum.ubi er hoc addit: Paulum Athenis •pfo iidieißi ußu,quod dd Coloßenßesßcripßerdt,yi' itte ne quis uos circunuenidt per Ebiloßophiam. ibidemtCiuid Athenis er Hieroßolymisi quid Acd' ;o probrium X.gypti,quödpoßbdptißmii,uetuߣcön' itmu er Eccleߣ l quid b£reticis er Chrißidnisi ^ajird inßitutio de porticu Sdlomonis eß, qui er tpßtrddiderdt,Dominum inßmplicitdte cordis eße querendum. ibidem pdtdo dntè: H£ ßunt doélri' ne hominum er d£moniorum, prurientibus omni' bwndt£de mgenlo ßapienti£ ßecuhris, qudm Do' mima ßultitidm uocans, ßultd mundi conßißone etidin EhdoßopbU ipßus elegit. Ed eß enim mate' Hit ßdpienti£ ßeculdris, temerurid interpres diui' ne natura: dißoßtionis. ipߣ denique h£reßes d phi' é» loßphid ßuboriidntur. Et in Apologeticoßdpe di' |
cit,Nihil poße'eße couenientiæmterPhilofopbos er Cbrißianos. ibidem: Qjtid ßmile philoßophis er Chrißidnis?grati£ dißcipulitsercceli,ßm£ negotid' tor er Uit£,uerborum er ßdorum operator,er re' rum £dificator er deßrußor:amicus er inimicw erlt; roris, ueritatis interpolator er integrator, çy ex' preßbr er ßrator das ercaßos. Eodem modo Cyprianus libro quarto,epißold ßecundatinter Chrd ßianos, inquit, er philoßophos plurimum dißat. Et c'umApoßolHsdicdt,Videte ne quis uos deprædetur perphiloßophum er inanem ßUdciam’.uitdndaßunt, qu£non deDei dementia Heniut,ßeddephiloßophi£ duriori pr£ßumptione deßcendunt.} nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„gt; DE MATHEMATICIS ET aftrologia.'| «äiti» PKopier commercia cum h£reticis,ermutuds quaß operas, etiam Mathemata crAßrolo' giam dammrunt. Tertullianus libro primo utroß^ muehitur.lie loquendum quidem,inquit,eß de dßrologis.NonputdntDetim requirendum,prlt;£' fumentes ßeUurum nos immutdbili drbitrio agi. igitur^ qui bis credit,'m terra Cbald£orum eß.Si quis ueßrum Mathematicorum deUramenta fedatuf^ß quis natiuitatis diem ßupputat,er aarijs horaru mo' mentorumqi rationibus credens hoc,dogma fußei' pit,quiaßeil£taliteri^taliter figuratie ßdunt ho' 40 mines luxurioßos,adulteros,caßos,aut certi quod' cunq; eorum:iße 'm terra Cbald£orum eß. lam qui' dem exißmant,exaßroru curfibus chrißianos fieri, duotquotautemißaßapitis,quotquot didisißiscre ditis,'m terra Chald£orum eßts. Cominans ergo Den« Alludit ibidem dd hifloridsiExpeUuntur Mathe' mdtici peut dngeli eoruin.Vrbs er Itdlid interdicilur Mdtbemdticis,ßcut angelis eoru. ibidem’. At enm feietid ifld ufq; dd Euangehußiit conced'd,ut Cbrißo edito,nemo exindendtiuitdtemdlicuius decalo inters pretdretur. Origenes HomiUd tertid in Hieretnid: Chdldteorum terram ob id,quid plurimd qufgeruu' tur in terris, ßeUis confecrent, erpecedtorum no' ßromm cdufdS,ßueuirtuteeorum quiedccidunt no' bis,ex earum motibus dfferdnt fieri,eos eße diximus, quitdUbus ße ßupcrßitionibus dedieduerunt, Omnis hii qui in term ChM^orum funt, hii jßiritudliter comminlt;(tur,qui feipfos genealogiß ^^to confer crtiuerut,dUerentes cundu qu£ inter mortdles fiunt„ aut ex unnorum motibui,dut ex ßti neceßitdte pen' dere. Et Homilid fextd in lofudm: Eji er iüud op^ fuetudinis mußione fuggerutur obferudre dugurid, inquirere ßeüdrHmcurßis,creuentutexiis ßtturo' fumrimdri,firudre foninid,€lt;eter^^huiufmodißu-perßitionibun implicdri. Qglt;e ß jufeeperis ,erte rurftu qt tuqueis Hligduerii^ßne dubio opprobrid pelldt,cr de corde tuo huiußnodi hößis erumpit: die ei,quid IE S VM ducem ßquor,incU' im poteßdte funt, qud futurd funt: quiecunqi iüe uult, biec ßt' turn funt. DE MA- |
7*
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. Hit
7*
|
DE MÄGI A, AVGVRIIS, diuinatioftjbus. AStrologiie j^eciem effe M.ctgiMn,O'qudnddgt;n inter utrdnq; focietatem^TertuUianuilibro de idololatrid indicdtntdq; utrdnq^ damnari. Ait ibidem:Poft Euangelium nufquam inuenids aut So^hifldSfdut Chdldlt;eos,dut incàtdtores,dut coiedo' res^dut ItUgos, niß planepunitos. Et libre de Ani' ma, Mdgidm,ßlldcid uocatiZ^ prießigids didbolicds. ibidem negdt Sdmuelis dnimdin euoedtdm/ed eins t loco phantafma diabolicum,ab ipfo diabolo exhibi' turn ßiißc:Abftt,ini^uit,ut animam cuiuslibet Sanéli, nedum Prophet£,d d£monio credamus extraâam: edoili,quôd ipfe Satbanas transftguretur in angelum lucis,nedum in hominem lucis. Origenes libro ter^ tio in lob:lncdntationes diabolifunt fedu{liones,d£' monum irriftones, idololatrid ftx, animarum inß'' tuatio,atquecordium fcandalum. ibiderniQui ad uana contenderintauguria,atq} ueneficia,diuinatio^ nes dcpl}yld{lerid,dt^ incantationes,horumgreßus conturbantur,horum opera impediütur,ab ipfts Dei wfttatio recedit, ipfos fandi angeli derelinquunt, cum iftis diabolus permanct,mft,tudns mentes eorum, obtadens corda iliorum,abftrahensduero fenfus eo^ rum. Vbi er rationes aliquot enumerat,quamob' rem nbn ftnt confulendi incatatores er augurestquas qui uolet leilor,inde petat. Cyprianus libro de dU' pUcimartyriotCiut magicis,inquit, artibus utuntur, tacité chriftum abnegdnt,dum cum ddmonibus ha,' bent foedus. INCLINA TIO DOCTRIx ^.^Ertum eft,omnibusintegyitati dtHrindfub' Ç indealiquiddeceßißeterdoäores ipfos in' 40 manddßumpta,dcrurfum depoftta,in libro deTri' terdum non aßieutos anteeeßorum fuorum, nitate: Nos fermonem Dei fcimus indutu carnis fub^ Apoftolorum,eorumq; qui eos proximé fecuti funt, cognitionem er perft£lionem:quemadmodum libro fuperiori diHum eft.QjioigiturlongiusabApofto' NÆ COMPLECTENS PECVLIA* res amp;nbsp;incommodas opiniones,fti^ pulas SC errores do«orum,qui palam quidem,hoc eft, fcnptis traditi funt. lorum tetate reeeßum eft,eo plus ftipuUrum doârinæ puritdtideeeßU. Hoc enim feculo,cuiufmodi opinion nibus d uero,ut uidetur,uariarint er aberrarint, or^ dine commemorabimus. De Deo. |
uerbismprimum Pfalmum,quieftc habent:P.ogamus itaq-,quandoquidem nihil ftne Deo boni eße poteft, er maxi meint edigentia diumitus inßiratarum fri' pturarum,utPatrem uniuerforum Deum,per falud' torem nojirum aepontifieem genitum Deum adeas: Tertullianus imultis aceufatuseft,quod incom' fo eralijslodsprobatfOrigeneminhacopinionefuip modè de Deo locutus ftt,quaft corpus habeat. Sic C' nim in libro aduerfus Praxen autCiuis negarit Deunt corpus eße,etß Deusßiritus eft^Spintus enim cor'‘ pus fut gener is,in fuaeßigie.Sed etfi inuifibilid lUa, qu£cunq; funt,habent apud Deum erfuum corpus cr fuarn firmam, per qu£ foli Deo uiftbilid funt: quanto magis quod ex ipftus fubftantia mißum eft, fine fubftätid non erit? Qjtanquam er ipfe ftgnifi' cdt,fe Deum,qui Spiritus ftt, corpus in fuo genere dp uuUdeum: Vbi poßet, inquit, quoquomodo putdri, ipfdin ndturdm fubßdntidmq; diumdm corpus need' re,non Idle corpus,cuius pdrtes dlitemdiores,dlia mi nores,udledntueldebeunt cogitari, qudlid funt om'' nidquieproprii dicimuscorpord.Sed potuit (utdi-' xi^proptered putdri corpus Deum dicere,quid non eft nihil,non eft indnitdS,non eft corporis uel dnim£ qudlitdS:fedubiqitotus,cr per locorum ßdeid nuUd pdrtitus, in fud tumen nuturd dtq; fubftdntid immutdgt; 0 biliterpermdnet. lufttopinionibus,ut Homilidprimd in Leuiticum,ubi peUdre,erdb‘Auguftino partim deft nditurß) artim re go ftcdit:Sanguis lESV non foftminHierufalemef^ prebenditur. Excufttur ab eo in libro ad duodquot; nbsp;nbsp;nbsp;ßtfus eft,ubierat altare e^ bafts eins, er tabernaculii calis. In libro ueró decimo de Geneft ad literam, btme errorem Tertulhani hoc modo reftllit: Tertullianus quia corpus eße animam credidit, non ob aliud,nift quodeamincorporeamcogitare non potuit:ey ideo timuit,ne nihil eßet,ft corpus non eßet, nee de Deo uoluit aliter fapere.Qui fanéquoniamacutus eft,ht' terdum contra opinionem fuarn uifa ueritatefupera' tur. Quid enim uerius dicere potuit, quam id quod ait quodam loco:Eßc corporale,paßibile eftlDebuit er' xo go mutare fententiam, qua paulo ftiperius dixerat, etiamDeum corpus eße.Neqienimarbitrer eumUi deftpuißc,ut etiarn Dei naturam paßibUem crederet. De Chrifto. TertuUidnus etidm de ebrifto qu£ddm perictdoft locutus eft,ut in libro deTrinitdte: Semper in pdire, ne pdter non feinper ßt pdter: qum erpdteriUum etidm quidam rdtione pr£cedit,quod neceftft eftquO' ddmmodo prior ßt,quid pdter ftt. Quonidmulique pddo dnteceddtneeeße eft eum qui habet originem, 30 ille quioriginem ne feit.Uic ergo quaitdo pdter uoquot; luit,proceßit ex pdtre. Sic O' in libro dduerfut Uermogenemi Nee pater potuil eße ante filium, nee iudex antedeliilum.Euitautem tempus cumeideli'' ilumcrfiliusnon ßit,quod iudicem,cr qui Putrem Dominum ßceret.Rurfus libro aduerfus Praxeam, incommodé iterum dixit,Chriftum eße portionem de fubftdntid Dei: Pater tota fubftantia eft,filius nero deriuatio totius,crportio:ficut ipfeprofitetur, quid Pater maior me cft. nbsp;nbsp;vt c^ lüud de Chrifti carne hu ftdntidm,edndemqi rurfusexutü eadem corporis md terid,qudm rurfus in refurredione fufeepit, erquaft indumentum refuinpftt. Epiphanius ex Origenis fe,quód Chriftus non ftt uerus Deus,fed creatus: 0quot; quodfecundumgrdpam,filius Dei appeUetur.Noud Cr h£c opinio Origenis eft Homilid ohaud m Gene^ ftn, qua ex eo quad Genefts uigeftmofecundo Deut angelus dicitur,probari putat,quod ftcut Chriftus inter homines habitu repertus ftt uthomo,itd inter angelos kdhitu repertus ßt ut ungelus, idem er de ChriftiobUtionecrpdßionepericuloßs erdbßirdis |
7î
INCLINATIO DOCTRINÆ.
74
|
Domini ; ßd oquot; quid fuper illud altare, quod eß in cœlis,ubi ey- Eccleßaprimitiuorum eß,idem ipfe fan guis aßerfas erit,ßcut oApoßolus dicit:Quia pad' ßeauU per fanguinem cruds fu£, ßue qua m terra funt,ßue qult;e mccelis.Eede ergo ßeunda nominat altare, quod eßad oßiutabernaculi teßimonij:quia non folum pro terreßribus,ßd etiam pro ccdeßibus oblatuseßhoßia iESVS. EtHomilia i.meun-dem, ubi dicit, Chrißum M coelis non pro peccato,ßd pro munere oblatu eße:in terris autem,Hbi ab Adam ufi^ adMofen regnauit peccatum,oblatum eße pro peccato,crßc fuo fanguine padficaffe qu£in terquot; fis ty que in ccelis funt. KomiUa feptima in eunquot; iem,prodigiofa omnino imaginatione aßerit,Chri' fio,iam in coelis noneffe perßdam llt;etitiam,quia co' gatur adhuc pro peccatis noßris lugeretcr quia cor' pus fuum,Eccleßa,nondum ßtglorificatum. Idem averuit, quàd filius unigenitus Patrem uidere non pofitterquod neq; ßiritus filium uidere queat, nequot; queangeli ßiritum,neq; homines Angelos, Keeitat id de Origene Epiphanius libro fecundo contra b£' ftfes,tomo primo. ^rrauit crCyprianus, quod in Sermone de Eleemo ßna dixit, Chrißum tantum pro originalipeccato fa iisßdße,nobis uerô pro adualibus fatisßeiendu eße. Sic autor tradatus apud Cyprianum de Sina zy-^ion,h£reticè dißinxit inter ießm er Chrißum:diquot; fût enim,Carnem Dominicam lefum uocatum eßiier ^piritum fandu,quide calo defcendit,Chrifium:atq; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;seder Cyprianuslibro primo Epifiolarum, epb Üifiiritumcarnimixtum eße lefum Chrifium.Ciua ^0 fioladuodecima,er alibi aliquoties,per error emfen tgt;pinione prorfus accedit ad Marei er Colarbafioru berefin. Dionyfius Alexandrinus tn quadam epiquot; fiola contra Sabellianos,fcripfit:Eilium,Dei opus er quiddam ßditiu eße,neq; patri natur aliter fuurnac ßropriu,fed alienum ab tllius fubßätia,quaUs eß uitis andura agricole, aut nauis ßbri:eudemq; quia opuS tß quoddam conditum, non ßiffie antequam fieret, ^tcuetba poßea Arianipro fua fententia citarunt, Xi refirt Athanaßus in epißola de fententiaDionyfii fpißopi Alexandrini contra Arianos, Variarunt hi dodores opinionibuS etiam de temquot; pofepaßionis Chrißi,ßcut Tertullianus in libro adquot; *^erßs iudeos, Chrißum paßum dixit anno t s Tiquot; ^trii,annos habentem quafi triginta, ckm pateretur. Autor uerô tradatus de Sina erSion, ex Cabala Xowinw Adam, quod fielt quadragintaßx,infulß pfonundauit, chrißum ßxto milleßmo anno,hora fxtapaß'um eße, erpoß dies quadragintaad calos ^ßendißi. Dc Spintafanc^ö. Tertullianus poß defidionê cum Montano fenßt, ^piritum fandu non per Apofiolos,fed per paracletu i^ontani tradidiße neeeßaria Eccleߣ. Sparßt eius opinionis teßimonia multa m libro de Monogamia, quem contra Eccleßam feripßt, in quoßc inquit:Pa' fadelns multa habens edacere que in illu dißulit Do W«!M fecudumpr£finitionem,ipfum primöchrißu tonteßabitur,qualem credimus,cum toto ordine Dei fttitoris,eripfumglorificabit,erdeipfoccgt;memoquot; ^^deprincipaUregula,multa quefunt difei ë6 er dißenfaretur genus humanum. tiec conuenit plinaru reuelabit. Ibidem de unis nuptijs loquens, eiufdem de mundi etate opinio, quant habefin libro ddd |
ait: Si Chrißus ahßulit quod Kofesprlt;eccpit, cur nott O'paracletut abjlulerit, quod Paulus indulßt! item tempus eiusßnßrmitatis,cui Paulus fecundas nuptias coneeßit ) donee paracletus operatus ßiit,in quem di latata funt à Domino,qua tune fußineri non potequot; rant? Et in libro de Virginibus uelandis: dim prie, tereaparaeletum mißrit Dominus, ut quoniam huquot; mana mediocritas omnia femel capere non poterat, paulatimdirigereturo ordinaretur, O ad perßäU i 0 perduceretur difciplma. Prodigiofe etiam Origequot; nesQde quo Baßlius in libro de Spiritu ßndo ait,eum nonomnino fanas habere de Spiritu fanilo opinioquot; nes) dixit, Spiritum fandum recedere à fandis in opereconiugali,lïomilia feptima m üumeros:Conquot; nubia légitima,mquit, carent quidempeccato,nec ta' men tempore iüo quo coniugales adus geruntur,pr£ fentia Sandi ßintus dabitur: etiamß Propheta eße uideatur,qui officio generationis obfequitur. Sedoquot; aliaplura funt,in qutbus fuffidt folauishumanatcr 10 neq; res indiget,nei^ decet adeffie prefentiarn Spiriquot; tus fandi:fed tn hec per exceffium quendam incurriquot; mus,dum ofiëdere uolumus,fuper folum Dominu er Saluatorem meum l E S V M ,.manßße femper Spiri turn Dei:in ceteris autem omnibus fandis,ficut er in feptuaginta fenioribus,a quibus uerbi huiusproeeßit exordium,requieuiffie tantum ßiritum Dei, er opequot; ratum effie in tempore eo,quo expediebat ijs per quos operabatur,erutileeratijs quibus minifirabatur. fit,Spiritum fandumm pote fiate minifirorum eße, er ab ijfdem dari rationeperfone. De creations. Origenes fineratione er certa aliqua dutoritate, aliummundumantehunc fiiiffieputat,libro tertio de Principijs, capite quinto: Sicut poß corruptionem, inquit, eritalius mundus:itder,antequàm fic eßet, fiijfc allas credimus. nbsp;nbsp;ïdem monfirofe fenfit,crea' turas ad calefies quafdam imagines fidas eße,Hoquot; 40 milia tertia in CäticumtEortaße ßcutDeus hominem adimaginemerßmilitudinemeam ficit,itd etiam ce teras creaturas ad alias quafdam calefies imagines per ßmilitudmtm condidit:er ßrtaße in tantum finquot; gida queq; que in terris funt, habent aliquid imaquot; ginis er fimiUtudinis in calefiibus,ut etiam granum finapis ,quod minimum efi in omnibus feminibus, habeai aliquid imaginis er fimilitudmis in calls. IdemrurfusUomilia r.in Genefin,fenfit:Deu,ca' lum incorporeu er corporeu condidißcier abyßum $ o pro tartaro intelligit,in quo fint diaboli. Et de nU' mero creaturarum,iïomiliaquarta in numerosiTra diint,inquit,etiiim omnium creaturcirum Dei ß^ccics intra uiginti o' duo numerum coUigi. EtHomiUd quarta fuper Ezechielem:Portentofè opinatur ter^ ram animalem ejje^o peccatorem, guia ad Adamum dixerit Dem: Terra es, o in terra ibis. Eft o opi' nio erronea,quód Cyprians in expoßtione SymboU djßerit,'Deum,c'um mundu ßcijjet,perßciße ei quap dam uirtutum cceleßium potejiates,quibusregeretur |
|
CÏNTVRIÆ TERTIÆ ie lAartyrio'.SfXmiÏlia annorum iampenè complen-' tur,exquo hominem diabolwimpugnat. Deangelis. Angelis corpora Origenes ubiq^ tribuit. Et Uquot; iro fecundo de Principifi,capite fecundo ait:ïncor' poreus remanere rationabiles naturas,eiem ad fum-' mum fanëlitatis er beatitudmis uenerint, mihi qui' dem difficiUmum eypene impofiibile uidetur, idem deinde no fine errore a(ferit, m extremo iudicio Angt; gelos fingulos adduëiuros fectimquibus pr^fierint, quos adiuuerint,quos m(iruxerint,zr pro quibus ui-derint ficiem Dei putris. Item, Angelos qui fierunt fegniores,iudicatum iri,ab hominibus magisfirenuis. 10 rari ultra. ldem,contra hoe quod libro primo in lob dixit, Diabolum non faluari, nee m caelum re' diturum:tamen libroprimo de P.rinc{pi}S,capitefeX' to,afferuit,etiam diabolum po{fe faluari in fitturis fe-miliaprima in Ezechielem,^ hanc fiirmulum muo' s o culis:pro eo,quód eft in ipfis liberificultas arbitrifi cadi Angelosproponit:Veni Angele,fufcipefermone nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C^ua opinione er lib.s.de Principes,cap.6,dixit: Deftruinouifiimus mimicus ita inteUigendus eft,non ut fubftantia eius qu£ à Deo fida eft, pereat:fed ut propofitumeruoluntasinimica,qu£non à Deo,fed ab ipfo procefiit,intereat. Propterea mutationem quidemuarietatemfirecipient,ita ut pro ineritis,uel mmelioriuelindeteriorihabeanturftatu. Contra Item,quad animarum cur am ^procurationem geri fcripfit per Angelos, qui easin indieij examen etiam perduduri fint,ut coftet utrum fua defidiapec-cauerint homines, an monitorum cuftodum^ An' gelorum negligentia, hocenim fenfitllomilia uige' fimuquarta in Numéros. Kur fus üomilia undecima in Numéros: A(ferunt angelos finerfurum linguarum autores effe,Gr folas lud£os Dei linguam retiaui(fe, quia Deo ey non AngeUs fubiecli ficerunt. Ac de or' dinibus Angelorum multa fomniauit inepta, libro pri mo de Principijt capite ofiuuo,^ libro quarto con' traCelfum,ubificinquit:Nec nos quidem cUm ha' bet,in hoe Angelorum ordine thronos alios uodtari, alias dominutiones, alios poteftUtes O'principatus diet. Angelos etia inuocandos Origenesputauit Ho conuerfum ab errore priflino,à dodrina d£monio' rum, ab iniquitate in altum loquente,Grfufcipiens eum quafi medicus bonus confiiue atque inftitue:par' uulus e(i,hodie nufeitur fenex repuerafcens,Qr fu' fcipe tribuens ei Eaptifnum fecundæ regeneratio' nis:o‘aduoca tibi alios focios minifterijtui,utcun' di pariter eos qui aliquando decepti funt, erudiatis adfidem. De angelorum lapfu. Deangelorumlapfueafdem opiniones habuerunt patres huius feculi,quas luflmus çy Clemens fupe' riores,ex mulè intettedo dido Genefis fexto:VidebÜt filij Dei filias hominum,quod effent pulchr£,cr ac-ceperut fibi uxores ex omnibus quas elegerant. Ter tulliuntts in libro de Hubitu mulierum:Angeti,inquit, ad filias hominum ruerunt de coeto. Item, Poft libidi' num uaporata momenta cœlufu/firabant. Cypria-mts tradutu quarto de Vanitate idolorum,fentit, An-gelos ideo lupfos effe,quad terrenis uicijs immerfi, à uigare ccelefli terreno contagio recefferunt. Autor fermonis de fingularitate clericorÏi:Nouimus,inquit, angelos cum foeminis ceddijje. Methodius tn Sermone de Kefurredione : Diabolus prauits fitdus efl fircaconcreditorum ipfiadminiftrationem,^inui-diam contra nos concepit : quemadntodum er qui poftea carnes amauerunt,zy cum filiabus hommu ob concubitus amorem conuerfati funt. De tempore lap fus Angelorum, autor Homiliarum m Canticum, |
CAP. 1111, De diabolo. 7lt;^ iO De dUbolorugeneratione TertuUiitius b Apok^ gttico le qui uidetur: Qjtomodo de angeUs quibu^Uiit fui (fonte corruptiSfCorruptiorgens damonum eut' ferUfdimnatiidDeocum generic autoribui,Gr cum eo quem diximm principe,upud Sucrai literas ordine cognofcitur. De diaboloru operitionibtti,uarijf lu feruntopinionibin.Nam TertuUianui inUbrisdeliu bUu muiierum^ac de cultu flt;xminarum,opinatur diabolos effe autores mundi muliebris,?:^ materias quaf dam bene occultas atque artes hominibus prodidijfe, item metaUorum opera er herbarum naturas atque incantationes monfira(fe:at^ h£c, ait, Enoch retu-* liffè. In quam fententiäCyprianus tra^aM fecudo de Habita uirginu,fentit,artem tingendi crcolorandi lanas,à diabolis ad terrena contagia dcuolutis prodi-tam elfe. Alia uero opinione Origines Homilia ui-geßmaquintainlofuam fenfit, Vnum dubolü ab uno quodam fanSlo ui^urn, non andere iterum congredi, aut alium impugnare hominem,fed eum in abyffian à Chrifto mitti. probat hoc experiëtia, quad uifio lain plurimo d^monn numero,ad credulitatein gentes rc^ laxentur:quod non fieret, (i plenus dxmonü numeria maneret. Item illo diëlo:Deus conterai Sathana fub peilbui uefins.Er go Sathan ebintugnon poteft opc- Uomiliaodaua m lofuam,omnino negatin refurre' dione diabolum futurum:lam tune, inquit, ultra om-40 nino non erit diabolus, quia iam non eritmors. Homilia fextain Exodum,nfferit,pcenas quas dia bolus meruitia hac uita,einon impingufed in eiM filios,id eft,peccatores redundare, De homine. Habuit erboe feculo Tertullianus earn opinio' nein,quod homo ad imaginem Chrifti fit conditus, earn fdlicet quam Chriftus homo fidus repr£fenta' uit. Sicenim libro de Kefurredione carnis:C}Jiod' cunqp,inquit,huius exprimebatur,Chriftus cegitaba-S o tur homo fiiturus. Et Origenes in Genefin Homi' lia prima: Ci/i£ ergo alia imago Dei,ad cuius iinagi' nis fimilitudinem fidus eft homo,nifi Saluator no' fier,qui eftprimogenitus omnis creatur£. Delapfu hominis. Methodius in Sermone de Kefurredione,attribuit Origeni,quàd cum Proclo er Agiaophonte foeijs, . fenferit animam 'm paradifo ante corpus, quando ad' hue beata er indolens erat,pecca(fe,er poftea in cor contra Cyprianum er Origenem fentit, Diabolum ^o pus tanqua in carcerem er umculum indufam effi. tempore pafionis Chrifti è caelo decidiffe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Item eos dicere,Animus ex «xlis deiedas itffe, er trafire |
77
INCLINATIO ÜOCTRINÆ.
78
|
träßre ßntes igitii er aquat ßuper dorßtm firmamen U,dum in mundutn noßrum frrantur. Apud Epiphaquot; niumlibro fecundocontraherefes^tomo primo,. De libero arbitrio. Klanßffe etiant poß naturam corruptä in bomine, ittlegram uoluntatis libertatem,doHores buiiu fecuti alias affirmarunt,alias negarunt:f£piui tarnen affirm narunt:ut Tertullianus libro fecundo aduerßts tnarquot; eionemtSic erin pofleris,inquit,legibus creators in-tienias,proponentis ante hominem bonum crmalum. Mam er mortem. Sed nee alias totum ordinem difd-' phneper precepta diffoßtumyduocante Deo ermi' name,exhortante,m/i ÇJ- ad objequiü er adcontem' ptum libero er uoluntario homini. idem initio libri ie Exhortatione caßitatis: Cum utninque, inquit,ex preceptiseuts didtcerimus,quid uelit,erquid nolit, iam nabis efl uoluntas ehgendi dlteriim, ßcut feri'-ptum eß: Ecce poßii ante te bonum er malumtgußaquot; ßi enim de arbore agnitionis.er idea non debemus, quod noßro expoßtum eß arbitrio, in Dei reffrre tioluntatem: quos unit ipfe er ueUe, qui malum non uult,ita noßra eß uoluntes,cùm malum uolumus ad'-ver fus Det uoluntatem qui bonum uult. Et in libro ie NlonogamiatPofui antete bonuer malum, elige quod bonum efl:ß non potes,quia no uis (poffe emm te,fi U€lis,oßendit ) quia tuo arbitrio utrunq; propO' (uU:difcedas oportet ab eo,cuius non ffeis uoluntatè. to 30 Ongenes Homiha nonamTlumeroSiad eundemo iuinfentit:fenfum noßrum poffe bona eligere,utßat ti^s in honorem:aut mala erterrend,ut fiat uas in con tumeham. Homilia duodecima in eofdê:lfracl, quid HominM D eus pofeit à te, quam ut timeas eum? Eru-befcant till h£C uerbd,quinegant in bomineliberum trbitrium:Ciÿomodo pofeeret Deus,infi baberet bo nto 'mfu4 poteflate,guod Deo pofcenti deberct offer fet Homilu mgefimn in ISimnerosiSui mmji arbir tfij effe animHin,cr in qu4in uoluerit p4rtem eji ei li' itrum declinAretcr ideo iußum Dei iudiciu eft,qui4 struin decUnare'.er ideo tul turn Dei ludiciu eß,qui4 tat;Sandos in Veteri teftamento, ut ITohami Abraquot; . nbsp;nbsp;fiontefuaßue bonis fine peßimis monitoribus paret. 40 hamurn, Melcbizrdech er alios, iufiicia legis natUquot; Homtlia fexta in ludicum: Ïn meipiendo nosiuiiât rails lufios fiiiffe. Dine fimili errore de legis pop fibilitate Origenes mulfa fisbinde inculcat:ut Domiquot; liaodaua m Exodum, ubi Decalogum expoiliti hoe iUide/ur affeuerare,'quóibaptizati per omnia pofiuit Icgem implere. Idem ait autor Domiliarum in CaU' tlcumiEion efi inordinatus ferma diuinus, nee intquot; p.oßibilia prxcipit. Et Cypriattus Sermone de R4' ptifmo Chrifii:Quia, mquit, er quod agendum eß feimus, er quod feimus-ficere poffumus,pr£cipis jo mibi Domine,quod diligam te:hoc erpoffum,er debeo. Rurfus Homilia fexta inLeuiticum,Oriquot; genés male ffiitit, legem Moß abluere nos 4 peeca,quot; tiS:TexDei efi, inquit, qu£telauat,ipfa fordestuas abluit:ipfa, ß audias earn, peccatorum tuorum maculas abßergit. Quemadmodum fimili erraquot; re ibidemajferit,legem nos immortalitate donare. Idem Homilia nona in Numéros, mira fentit opp nione, legem effe uirtutem Euangelij, quod fiindaquot; mento legis fubnixum demum intelligatur.ltem,lequot; tfo gern dicit Vctus teßamentum dici, tUis quiearnaUquot; ter inielligunt : ijs ueró qui ffiritualiter mteUigunt, tngeU^citm adiutui ßteris,z^quot; 4 prmcipibMfeu ange' ÿre. Keile enim decoHis principijs,de.pvßtiiff rudi' nmtK,noßrie contittemiir uoluntati, ut uel Um meri ii,qMnoßr4 uirtute qu£ßti eß,uel culpa iure ßtno' Iifa,qu£pernoß3-äuenit ignauiam. Idemlib.i.in lobait arbitrio eß hominum,poteß4Sßdei ac pieidquot; ln,Si enim uoluerint decltnare 4 m4li5,cr bona free' f^,ZX liaient er poffimt,^ non preeualet ittii neqitiß-finnti. Etlib.e. dePrmcipijs:Conßequens eß in no' ^iieffe,atq^innoßrii mqtibtK,ut uel beati er fanüi finim^uel per dfftdiamer negUgentiam 4 beatitudi'' ne in maUtiam er perditionem uergamM. idem er ilypnanM fenjitUb. 3 .epißola jiHomo libertati ßt£ feiidM^er in arbitrio proprio cbßitutiaffibimetipß ntl mortem appétit,uel falutem. Etlib.3.adCiui' i[nium,cap.!i.Credendiuelnon credendi libertatem niarbitriopoßtamin DeuteronomioiEccededi ante ßeiemtuam uitamermortem.ltem apud EfaiamiSi Mluentis er audicritis me, bona terre comedetii, Itc |
in Ei»ngelio Lucæ: Regnum Dei intra Uosefi. tAethoditts m Sermone de Refurredione: Qjto~ mode uero etiam liberum arbitrium in hoc mundo apparetiln nobis enim fitum eß ut credamus,er non credamus. Vbi autem in nobis fitum eß credere er non credere,in nobis rede fixere er peccareßn no bis beneficere ermaleficere,iinmo etiam iudicium quomodo uelut fitturum ampUus expeâari poteß, in quo Deus unicuique iuxta opera er fecundum fits' 10 diumretribuet^ De peccato. Male de corruptione ongmali Origenes loquitur Homtlia duodecima in Hteremiamtetiamfi peccaue'' rit,fciltcet Adam,tamen non ufq- ad perfiélam maUquot; tiarn mentem eius corruiffe. Idem libro primo in lobt-Male filijslob tantam innocentiam tribuit, quantam Adam er Eua inparadifo habuerut.Male er ipß lob tribuit,quad nudus fiierit à peccato,ab impietatibus. er ab omnibus idicitis: ibidem. Item, quod neq-, in cogitationibus,neq; in anim£ confilijs, neq; in tra(i4' tionibus cordis peccarit. Quomodo rurfus libro tertio in eundem lob,liieremi£erfanâisDei perquot; fiélionem tantam tribuit,ut neget fine peccato eos rC' prehendi poffe. Sic noua prorfus ercraffa opiquot; nione Tertullianus in libro de Anima;ex pijs fandos procreari fentit.ßte enim ait: nine erApoßolus ex fandtficato alterutro ßexußindosprocreari ait,tam ex femmis pr£rogatiua,qu4m exinfiitutionis difeiquot; plina.C£ter 'um,inquit,immundi nafcerëtur,quafi dC' fignatos tarnen fanditatis,ac per boe etiam filutis in' tedigi uolens fidelium filios, ut huius ff ei pignora matrimonijs, qu£ retinenda cenfuerat,patrocinarequot; tur. Alioqui meminerat Dominic£ dcfinttionis-.Hifi quisrenatus fiierit ex aqua erffiritu, non introibit ‘ m regnum Dei:id efi,non erii fandus. De lege. Kabuerunt er de. lege ualde aberrantes opinio.quot; neSifieutTertuUiatius in libro aduerfiis lud£os diffin' |
CENTVRIÆ TERTtÄ CÄP. IIIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«•
|
nouum effe,von temporis a täte, fed inteUigenthe nouitate, Sicut Homilia fexta in Leuiticum,fauitt C H RIS T V M, Matthai quinto,non explicafte le' gern,fed quadam perfidiora legt pracepiffe. idem Homilia undecima m numéros,Male,mquit, ebriquot; fium nos de malediâo legis, id eft (eremoniarum, er non de maledido mandait, autteftimouif, aut iudiquot; (iorumliberaffè. De Euangcho. De officio legis zy Euangelij, Origenes Bomäia ’o demq^dudum. De bonis operibus. Magis quant fuperioris jeculi,dolores buius £-quot; undecima m Leuiticum,frigide re/fodet ad queftioquot; nem,cur lex adulteris mortem corporalem inftrat, Euangelium ueri non:fcilicet quia tex uolebat per poenas temporales expurgari peccata, Euangelium ueri per peenitentiam. Qjiemadmodum er ibidem finfit,p€ccata qu^capitali fupplicio in lege puniequot; bantur, per ipfa fupplicia purgata e(fe. Idem er intraâatu uigefimöfexto in Matthäum, crafiè fettquot; tit ipfam folam Euangelij narratioiKm fimplicem fufficcre fimplicioribus ad falutem. Et libro priquot; mo in Epiftolam ad Romanos ait: Si homimbies non ftneEuangeho apparuit,confequentia uidetur often' dere,quod etiam Angelico ordini non fineEuangequot; lio apparuait,illo firtaftis quod aternum. Cypria' nusueri fermone deSaptifmo CKRISTI, traquot; Hans ilia uerba,lîunc audite:nullâ frrèprorfus menquot; tionem freit Euangelij,fed tantum legis. De luftificationc. Trehacdoärina commodißimas fupri ex patri' lushuius feculi ßententias coUegimus.Bic incommo' diores indicabimus^nt uideatur magna tarnen ex par' tehunc fnmmum articulnm de iuflificatione, obßcu-' ratum eße. tußidam enim coram Deo operibin tribuerunt,ey inter legalem iufliciam er Euangeli' cam firenibild^criminisperßiicuc oftenderSt.Sicut Crigenes libro primo in lob,pleno ore de iuflicia Jobideclamitas,tantum propter uirtutes çropera k' galia iuflificatum earn pronunciat:de fide nitrit dicit, ni(i quad parte iuftidie Job addit fuiffe (^emmCeu iuflum, zr iuflicias diligentem.Proculdubio quad omnia iuflèdifigt;ofueriteyiudicauerit,atqae nuferiquot; corditer definierit:non reiieritus perßonam,non acquot; eipiensmHnera,non ambulans poft retributionce,non deftgt;iciens oppreßum,non Jemens uiduam,non ebhuiftens orpbanum:pro hit omnibus, ZJT ex bis omnibus,atque per hac cunda erat iuftus. idem ho miliadecima in Jo(uam fentit,aliquos,quorum fi^ des nuUa operum nobiUtatur acceffüfßaluari quiquot; dem, fed tarnen fummam regniuel libertatis non ac' |
dpere. Quod quid aliud eft,quam fine operibus nequot; fo rore Cyprianus libro tertio Epiftolarum, epifiola minetn perfideiuftificarif Q^in ry autor Bomi' r -o. liarum in Canticum, duplicem (àcit iufticiam, altequot; ram fidei,alteram operumtiy quidem utrique faluquot; tem imputât. Dupliciter, inquit, confiât falus erequot; ientium,per agnitionem filler operum perfidioquot; nem. Ratio fidei primus babeatur falutis gradus: ficundo ueroin loco,operumperfidio memoretur. Methodiut in Sermone de RefurreiHone, cuius friegmentum extat apudEpiphaniumUbro fecundo^ temo primo,(entire uidetur,nos naturalis legis im-' ^o fktione, qu^ ßat auxiUatUe Chrißo,mßifican. int'’ potentiam enim naturalis boni,obqitam Ïangttebati concupifcentia in corpore fita,fiiperatam, Deus requot; curauit miffo filio fuo, qui fimilem carni a/fumpfit carnem (uentas ettim,cr non apparent ia erat,quad apparuit ) quo peccato ad interitum condemnato, ut non amplius fi-uchficet tri carne, iuftificatio natuquot; raUs legis impleretur, reduridans obedientia in hts qui non fecundum concupifeentiam carnis ambuquot; tant, fed fecundum concupifeentiam ftihritus eittfquot; ribus in locis Origenes tribuit operibus, ut tradatn trigefimofecundo in Matthicum, ubi qui Profiten'' jo tur,inquit,quidèfidemin lESV, nonautempree' parant fe bonis operibus ad falutem,afiimulatur uir' ginibus fituis. Et Homilia uigefimaqua rta in lo' fuam,cr uigeflmafexta in rundem, inhabitationem Dei in nabis meritis noftris tribuit nbsp;nbsp;Idem Itbro oquot; âauo inepiflolam ad Romanos ait: Sciendum,quiii opera qua: Paulus repudLit,Cirfrequenter uituperat, non funt iuftici^ que mandantur in Lege, fed ea in quibus hi qui fecundum carnem legem euftediant, glorianturrid eft,i(el circumcifio carnis, ud facrifiquot; 40 ciorum ritus,uel fabbatorum obferuatio ç/neomequot; niarum. Bec zjr buiufmodi funt opera,ex quibus diquot; cit neminem potuiffe faluari. ibidem:Si in prequot; fenti feculo dat Deus umeuiq; gratiam, fecundum menfuram fidei,fine dubio er tn fiituro hbit uniquot; cuique gratiampro menfura meritorum. Et Boquot; milia trigefimanona in Lucarn, poftulat à mbit Deus, or deprecatur : non quia neceftarium habet aliquid ut ei tribuamus,poftulat,ut poftquam si dequot; derimus, idipfum tribuut in falutem. Simili erquot; tatisàueradodrina CHRISTI ey Apoftolorum, de bonis operibus decUnarunt. Opera enim eleditia multa excogitarunt ey inculcarunt: quemadmodun immodicis Tertullianus caftitatem laudibus extollit, ey pudicùiam,fîcut poftea dicetur. Idem ey in liquot; bro de EatientLaßentire uidetur,bona opera fidem er antecedere eyfubfequi. lUud enim de fatientia afquot; a o firmat. Libro uerö quarto contra Marcionem,nar' rat, quaocca/ionead falutem peruenerit domtn2a' chai.tbietfi nonnegatinZachao fiuffe auditum do CHRISTO, ey aliquam notitiam fcripturarum ex commercio Judaico-.tamenpracipuam caufarn iu' ftificationis eius fitiffe ait,quid ignorant Efatie pra' ceptum(frangeefurienti panem tuum)impleuerit. Ita praparationem ad falutem,ey caufarn adei),plU' uigefimaquinta,fenftt,meritorum pr^ecedentium de' finfione obuelari peccata fubfequentia.Quo errOquot; re cr difciplin£,ideft, bonis eperibus tribuit,quid fit cuftosjfei,retinaculumfidei:cr(àciat m C H R p STO manere,femperiugiter in Deo:uiuere,cr ai promiffa cceleftia cr diuma premia peruenire. Et in Sermo-tK de Oratione:ut quiquotidie,m» quit,delinquimus,delifia noftra fanHificatione afquot; fidua repurgemUs. Sic t^r in Sermone de Elecmo' fynisex proftjfo fentit, peccata commiffa poft baquot; ptifmum deemoftma cr bonis openbus extrngui: |
s* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;INCLINATIO
Scmel, inc^uit, in quot;Biptißno peccatorum remißa. ddquot; iur,ißidiid or ingis operlt;itio,ßdptifnii inflarimUd' tit,Dei Mulgentidm Urgitur. idcj- probare lond' tur didis Seripturæ, ut Tobite quarto: Eleemofynis Crfide purgantur peccata. Et Ecclefiaftici tertio : Siquot; cut aqua extinguit ignemftc eleemofyndpeccatum. Item ex dido CHRISTI; Ecce funus ßdus es, ùde ne quid pecces,ne quid tibi grunius accidat, ratiocinatur bonis operibm tuendam ejfe falutein, CdmijJam ree up eredam: Sermone primo deElequot; t tmofynis.
De peen ft ent fa.
Pleriqite huins feculi fcriptores dodrinam de pcenitentid mirè deprauant. Ad ipfum tantum opm peenitentis, feu contritionem deducunt, eiq; remifquot; fonem peccatorum imputant, de fide in CHRI* S T V M aut gratuita remifiione nihildicunt.Vnam tnim tantum poenitentiam pofi baptifinum Tertulquot; lianas admittit,jicut cy m fuperiori feculo Clemens Alexandrinas. Quod etiamfi ita excufari pojfet, 2 fecundam poenitentiam effe, perpetuam iUam pofi iaptifnum, tarnen nimis duré loquitur in libro de Poenitentia: Hoc dico, poenitentiam qu£ per Dei gratiam ofienfa,Grindida nobis,m gratia nos Doquot; nmo reuocet, femel cognitam atque fufceptam,nun~ quam pofibac iteratione delidi refignari oportere.
Ibidem collocauit in uefiibulo poenitentiam fequot; cundam, qu£ pulfantibus patefiteiat:fed iam femel, qu'aiam fecundotfed amplius nunquam,quia proquot; Mini fiufira : non enim or hoc femel fatis efii idem in libro de Pudicitia: Sunt autem erconquot; trariaifiis utgrauiora cr exitiofa,quie ueniamnon cipiant,homicidium,idololatria,fraus,negatio,blafquot; phemia utique, ez moeehia, cr firnicatio, eir fiqua ilia uiolatio tempU Dei. Horum ultra exorator non trit Chrifius:h£cnonadmittetomnino,qui natus ex Deo fieritinon fiturus Dei filins, ft admiferit. Vbi ts“ de publica confifiione çx fatisfidione nimis larquot; liter difierit, quaft per eas peccata expientur. EO' demmodo OrigenestLapfos iubet poenitendo,flenquot; do,CT (atisficiendo,delere quod admiferunt:quia di' cat Propbeta: Si conuerfus mgemueris, faluus eris, HomiUa fexta m Exodum. Sic plenißimam pxquot; Menti£ fatisfidiionem exigit, antequam CHRIlt;* STVM aitintrareadanimam fibipeccaticofeiam: Uomilia duodecimain Leuiticum. EtUomiliade-cimaquinta in eundem, effent pxnitentiam, id efi, lachryinase:trbonaoperaeffe precium, quo peccaquot; ta nofira redimantur. Sicut çr Homtha uigefima quarta m numéros, Conuerfionem nofirum efie opus tfi'euerat,exdido CHRISTI: RegnuDeiintra ttos efi. Rurfus Homilia decimaqumta m Leuiticu: in grauioribus,inquit, hominibus femel tantum, uel taro pxnitenti£ conceditur locusiifia uero commuquot; nia,qu£ frequenter 'incurrimus,femp er pxnitentiam recipiunt, crfine intermtßione redimuntur. Item HomiUa tertia in iudicum:Quanto temporele erquot; raffe nofii,quanto tempore deliquifii,tanto tempoquot; re humilia teipfum Deo, er fatisficito ei. nbsp;nbsp;Et Hoquot;
milia décima m Hieremiam, citans didum epifiol£ *4 iiebr£os,lmpofiibile efieosqui femel illuminaquot;
D0CTRINÆ* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8i
ti funt, cre.Videtur z/ipfe Idpfis pxnitentiam dequot; negare,ztrfibiparum confare. Eiomilia uero de' cimatertia in eundem,uidetur lapfis poftbaptifmum ffem tantum purgatorij poüiceri. cyprianus con' tra,lapfis pxnitentiam ita permittit,fipublicam fei' licet,er diuturnam earn egerint,propter Ecclefiafti' cam difciplmamtlibro primo,epifiola fecunda. nbsp;in
eodem,epiflola tertia,peccata ait redimi Cir ablui fa' tisfüdionibus. nbsp;nbsp;idem tradit libro tertio,epifiola de'
o cimaquarta:Hinc eiufmodipxnitenti£ definitionem extrait in eodem libro,epifiola decimaodaua:Pxni' tentiamiUe agit,qui dtumis pr£ceptis mitis er paquot; tiens, er Sacerdotibus Dei obtemperans,obfequijs fuis er operibus iufiis Dominum promeretur. ibi' dem ait, lapfos auxilio martyrum apud Dominum adiuuari poffe. idem tradatu fecundo de Habita uirginum,fentit nuUa defideria carnis uirginibus pefi baptifmum remanere. Deniq^ autor Sermonis de Paßione CHRISTI, uidetur quoq^ noftr£ conquot; o tritioni ercofißionitribuere quodmereanturuenia, quad pxn£ feu fupplicia corporalia fatisficiant pro pxnis £ternis:ut Sodomitas effe igne inflammatos,ut inipfa fiibuerfione gencrent pxnitentes,er tempoquot; ralipxn£ £ternalis non fuccedat,fed effet eis pro re' medio fupplicium,er pro abfolutione tormentum,
De baptiïmo. '
Koua opinione Tertullianus 'm fermone de Ea' ptifmo fenfit, Eaptifmum ioannis nihil cxlefiepr£' ; o fiitiffe,fed cxleftibus pr£minifiraffe. Sieprodigio' fa qu£dam de baptifmo poft hanc uitam Origencsfo' mniat,Homilia decimaquarta in Eucam:Ego puto, quodpofi refurredionemamortuisindigeamus Saquot; cramento, eluente nos ac purgante, in eundem: Quomodo ioànesiuxta iordanem fluuiumuenientes ad baptifmum pr£fió labatur, er alios abigebat diquot; cens,Generatio uiperarumiporró eos qui confiteban tur uitia atque peccata,fufcipiebat:ftc ftabit in igneo flumine Dominus IE S V S, iuxta flammeam romquot; 40 ph£am,utquemcunq;poft exitum uit£huius,quiai paradifum tranfire defiderat,er purgatione indiget, hoc eum amne baptizet, er ad capita tranfmittat. Eurn uero qui non habet fignum priorum baptifma' turn,lauacroigneo non baptifet.Oportetenim prins aliquem baptifari aqua er ffiritu, ut c'uin ad igneum ftuuium uencrit, oftendat fe er aqu£ er fpiritus laquot; uacra feruaffe,er tune mereatur etiam ignis accipequot; rebaptifmum in CHRISTO lESV. EtCgt;gt; prianus libro primo, epifiola duodecima: Oporquot; fo tet,inquit,inundarierfandificariaquanipriusà fi' ccrdote, ut poßit baptifino fuo peccata hominis qui baptifatur,abluere:quia per Ezechielem Prophetam Dommus dicit,Et afierga fuper uosaquam mundam.
Vbierhoc affirmareaudet,qu0d perfona baptiquot; fansSpiritum fandum confirat,er baptifatum intus fandificet. ibidem er de neeeßitate atq^ efficada undionis in baptifmo,extra CHRISTI er Apo ftolorum traditionem, periculofèÇinquityungi quoq; neceffe efi eum qui baptifatus fit,ut accepto ebrifma' 60 te,id efi undione,effe Vndus DEi,er habere in fe CHRISTI gratiampoßit. Etlibroprimo,CPS'
-ocr page 880-CENTVRUE TBR Tl Æ CAP. 1111. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«4
fiota fextii,dffèt'it,bâpLfatos db h^reticis in nomine patris Cf fiHf cr Spiritus fanili,cffi rebaptifandos, multis rationibus, quat ex eo loco leâor petat. Et fuit hic nicuus de rebaptifatione hiereticorum multis
communis,ut ex capitede condlqs patet. nbsp;nbsp;Sed er
Cornelius deEiouato fcribens,qucmadmodum Eufequot; tius indicat libro fexto,capite quadragefimotertie, fatispericulofè qutedam adflruit de neeeßitate cere'' moniarum circa bapti/mumitlec reliqua, inquit,isto-uatus confecutus efl pofl morbum,quie iuxta Eccle' fite canonem confequi debebat, obflgnationem uidequot; delicetab Epifeopo collatam. Cum autem ilia potitus non fit,quomodo Spiritum fandumeflconfecutusf
Sentit er Tertullianus in libro de Baptifmo,mint
}ianq;t'fim Machabteorum librislUtUicefiHiere-^ miaspropheta Dei,qui femper oratpro populo.
Origenesuerôetiamfî libre fecundoinepiftolam adRomanos cautèdicat:Si extra corpuspc/itifanéli, quicumChri/lo funt,agunt aliquid cr laborant pro nobis ad fimiUtudinem angelorum, qui filutis nojhie minifleria procurât,uelrurfum peccatores etiarn tpß extra corpus poftti agunt aliquid fecundum prcpo-fitum mentis fuai, angelorum nihilcmmus ad fmilitu dinem fnifirorum, cum quibus er in aternum ignem mittendi dicuntur à Chri/to,habeatur hoc queqi bi'' ter occulta Dei,neqp ckartulæ committedamy/teria: tarnen Bomilia decimafexta in lofuam,fentit,Santos martyres pugnare nobifcum, er nes adiuuare ora^
opinione,puerosnon tamcito baptifandos effe. atq; ad illud Matthid decimonono,Riolite paruuld pro' Hbere,ut ad me ueniant;reflgt;ondet,'Veniant,dum a' dolefcunt:ueniant,dum difcunt,dum quo ueniant do-' centurtfiant Chrifliani, cum Chriflum nofee potue' rint. quid flflmat innocent letas ad remiflionempec. catoruml cautius agetur in fecularibus, ut cui fub'' ftantia terrena non creditur,diuina credatur: norint petere falutem,ut petenti dedt/fe uidearis. duin er innuptis baptifmum procraflinandum ait effe, idea quia eis pr^parata fit tentatio.
De cuchariftia SC ù' criRcio.
Caterum cr huic uirtutis nonnihU accedere à per' fona adminijirante, Cyprianus fuperflitiofe fingit U''
tionibus fuis.idq; probat autoritateaiiufdam fenio^ ris Magifîri. Quomodo erCyprianus libre ter^ tio,epi/iola decimaquinta,lapfos dixit auxiHoLUr-' tyrum apud Deum adiuuari. Et autor Sermenis
de SteSa er Aiagis,fentit,infinies innocentes ab Be-' 20 rode interfidlos,protomartyres effe fid os,er nunc ineoelo orareDei clementiam,pro iff qui perfecu' tionem patiuntur:itcm,impctrarenonnullisimmeriquot; tisueniam. Certèin fine prioris epiflola; Itbripri-mi,non obfcurè fliitit Cyprianus, martyres er fanquot; dos defindos pro uiuentibus orare: Si quis,inquit, hinc noflrum prior diuinic dignationis eelentate prie cefferit,perfeueret apud Deum noflra diledio pro fi-atribus er fororibus noflris,apud mifericordiam Patris non eeffet oratio. Et notum efl,quid apud, broprimo,epiflolaprima,ubide fidenda Euehariquot; 30 Eufebium libro fexto,capite quinto ad Bafilidem car nificem in fomnis apparent,dicatPotamienamartyr, interpeUaffe fe pro ipfo Dominum, er petita impequot; tra/fe. De quo exemplo quid fit fentiendum, alibi dicetur.
ßi^ er ftftiólificdnda ait : Euchariflia in altari fan
difeatur. Et libro fecundo, epiflola tertia, rurfus ait, Sacerdotes fandificare calicem. Item ibidem, Sacerdotem inquit,uiceChrifli ßngi,crDeo patri fàcrtfidum offerri. Item,paflionem e/fe facrificiu, quod Deo offerainus. eyua phrafl (facrifidu offerre) etiarn Tertullianus de coena loques utitUr,in libro de Cultu faeminarum. Et Martialis in epiflola ad Bur-
De Eedefia 5^ primat« Romano.
TertuUianus libro de Pudicitidinon fine errore
fentire uidetur,claues foli Petro cemmiffäs, er Ec-elefiam fuperipfumextrudam effè.Demde,etfiEc'-Deo creator! offertur in ara. Rurfus Cyprianus 4° clefiam Romanam fllicem prtedicat, tarnen princgt;
degalenfistCana, induit, Domini, id e/l,facrificium
libre tertio,epiflola decimaoâaua,male iudicatja'-
pfs obnixè eucharifliam petentibus erpcenitenti^ bus,ante condlq determinationem,crperfecutionif ceffationem,non exhibendam.
De inuocatione ûn-lt;^orum.
Videas rndodorurnhuius feculi feriptis,non ob-^ fettrauefligia inuocationis Sandorum.Habes dusßr mulam apud 0rigenem,fub finern librifecudim lob:
pern non didt, in libre de Pros feriptione haretieoru.^ Cyprialius de ordinemEcclefa,libro primo,in epiflola odaud:Deus,inquit,unus efl,er Chrifus u^ nus,er una Ecclefa, er cathedra una fuper petram Dombii noce fiindata. Aliud altare con/iitui^aut fa-cerdotium nouum fieri,prlt;eterunumaltareerun gt;: ' facerdotium, non potefl. Ciuifquis alibi coHtgedt, ß’argit. Et libre tertio, epi/io(a undedmasCypria'
mu Maxinnu, Vrbamu crSalonius fentinnt, unu epP
O beate lob,ora pro nobis miferis,ut etiarn nos ter' so feopum in catholica Ecclefia effe debcre. ribilii Dei mifericordia protegat in omnibus tribula' tionibus, er eripiat ab omnibus oppreßionibus malù ^ri,Cr conumeret nos eu iuflis,cr cofcribat nos cum ifiisqui faluifiunt,errequiefccrenos ficiat cum illis in regno fuo,ubi perpetuo cum fandis magnifiée-' musiSum. SicautorHomtliaruminCantieum,Ho
Libra
quarto,epiflola odaua, nominatim ait,idqfineullo fundamento facrie Scripturte, Romanam Ecclefiani
milia tertiatOmnes fandïi,inquit,qui de hac uita dif-ce/Jirunt,habentes adhuc charitatemergaeosquitn tgt;oe mundo funt,/i dicantur curamgerere falutiseo'
ab omnibus ali/s pro matrice er radice catholica; Ec' cleflte agnofeendam efle. Cyuemadmodum er H' bro primo,epiflola tertia, er m tradiatu de simp'' licitate pr^latorum, principalcm uocat Ecdeftam Petri cathedram, à qua unitas facerdotalis exor^ ta fit. ibidem tarnen , caufas di/udkandas Ro'
mam deportandas effi negat. Alibi uerö paßim di' rtm,cr adiuuare eos predbusfuis atque interuentu ^0 cit, Super Petrum Ecclefiam findatam effet ut libro fic apud Deum, non erit inconueniens. Scriptum primo, epiflola tertia:libroquarto epiflola nona:
tradatu
ÎNCLINATIO
DOCTRINÆ,
sa
|
(ra^ldtu feciindo dehabitu uirgmum, Sermone tertio debono patienti£,Qr in epißola ad Ojairinum. Et Grigenes traâatu quinto in Uiatthaum dicit, Petrus per promißionem meruit fieri Ecclefi£ jundamentii. idem Homilia decimafeptima in Lucarn, Petrum uo-' fat Apofiolorum prmcipem. Habet de hoc loco Cyprianus er alias opiniones periculofas,ut quadpaßoratum ad ordmariam fuc' f(fionem,lib.e.epißola 6.allegat:item quadnegat e' pifcopos erpr£pofitos Ecclefiaiudicados,lib,4 epi ßola lt;).er 'nt concilio. Habet ef Origenes de Ecclefix potefiate er officia,non mediocres n£uos:ut quód de fxcÓmunicatione ait,traélatu t.in Matth.fi quis qui li lire er foluere uult,fiinibuspeccatorum conflringi'-^ar,f-ufira uel ligat uelfoluit. item quad Ecclefi^, »mußris no permiffum effe diffutat,ut poffeßiones in itrris,aut domos m urbibM,plurcs tunica3,aut pecU' »heplufquäad uidu et amidlu requiratur, pretineat: bonUia dccimaquinta in Eeuiticum. De martyrio. Martyrium immodicè extulerunt omnes huius £ta thCoHores. Tertullianusenim jirècum Eaptifmo ^lt;}uat,i» Scorpiaco: Sordes quidem,inquit,baptifma teabluuntur, macube uerö martyrio candidantur. Et in apologia ait: etuis non, ubi acceßit,pati eX' optât,ut Deigratiam redimat, ut omnem ueniarn ab fo cempenfatione fanguinis fuiexpediatfOmnia e-' Mn huic opera deliéia donantur. Et in lib rode Ani' »ta: si pro Ceo occumbas, totaparadifi clauii tum fanguitefl. Longé uero infolentius quarn Tertul' 3 0 cat qualitatis angclic£. Et Sermone de natiuitate CHRISTI: Etfi bona funt er inßituta Deo con' ^iiniM,martyrium baptifmo Origenes prteßrt, eo^; »ospuriorcs quam per Baptifinum reddi fentit. Ifê, quid baptifmo pr£terita peccata purgentur,marty' bo uero fitura perimantur. Ait, er diabolos non po fi criminari animas martyrum, utpote fuo cruore dilutas,morte fua clarificatas,fanguine fuo lotas:Ho nilia feptima m ludicum. Cyprianus item libro fecun , io, Epißola fexta. Sanguine martyrum immortaUta, lt;fm redimidicit. Et in libro de exhortatione marty Rebus quibufdam medijs fepe neeeßitatem indu' fij,periculofè dicit,Martyrium effe baptifmum'm gr a 40 cit, er meritum tribuit Tertullianus, ut ieiunio,li' bro de ieiunio contra Pfychicos:Omnium, inquit,er ga uidus macerationem h£c eß ratio, qua rurfu4 'mterdiélo cibo,er obferuatopr£cepto,primordia' lt;14 ntlt;iiut,m poteftdte fuhliinius,in honore preciofnn. quimbaptifma regener.itionis:}naqu£,inquit, ba' ptifno percipiturremiffa peccatorum:'m fingutnis, toronauirtutum. De contugio. Primum Tertullianus in ijs libris quospoß defiélio tem contra Ecclefiam fcripgt;fit, ualde irreuerenter de contugio dijferit: ficut in libro de Monogamia affirquot; tnapdifciptmam de unis nuptijs er antiquam effe, er nbsp;nbsp;nbsp;rum agnitionem ieiunia de Deo merebuntur. tbidS Chrifitanis propriam. Addit pueriles probationes: fa rurfus:ffcut primum ufucibihomo amifft falutem, ut,Animalia extera habent monogamiam: item Chri fus dixit,Erunt duo in cameuna: item,Vna tantum tHEcclefta, cuim eßconiugium, Sderamentum : Et^ Chnftus femel eß apiid nuptias, in libro de exhorta tionecaßitatis : Cens unam tantum, inquit,coßam Aie dédit, ibidê, Matrimoniu ait affine effeßupro. iti:E£c,inquit,eitm etia deprimis etunisnuptißpra: tendi ad caufam cotinenti.e poßint,quato magis fecun do matrimonio recufando prauidebuntur^ Rurfuf ibidem, Vnum tantum matrimonium permittit Sacer 6q iotibustapud nos plenius atc^ßriiliuspriefcribituri |
unius matrimenij effe oporlcre, qua aUcgetin ordi' nêfacerdotalem. Origenes Homilia dectmanona iit Luca:Eunc er fecunda er tertiæ er quartsnupti.e, ut de pluribus taceain,'epertuiitur : er non ignora' mus, quod tale con iugium reijeiet nos de regno Dei. ibidem:Ecclefiafiicis dignitatibus non fclian firma' tio,fed er nupti£ repeUunt. Eieq- enim Epifcoptis,aut presbyter,nee diaconus,nee uidua poffunt effe diga' mi. Et Cyprianus traiiabtfecundo de habitu uirgi' 1 o num,contra nuptias uiolenter fentibprimam fenten' tiam generationempracepUffe, fecundam uero conti' nentiamfuafiffi. De caftitatc 5C uirgi' nitatc. Sicut in fuperioris feculi hifioria,ita er hie mue' uenias: nimium pr^dicari erextoUi continentiami quanquamdeea legem aut neeeßitatem nullam 'ad' hue pr£pofuerunt. Tertullianus libra quinto aduer fus MarcionemiHunc locum,inquit,falua alterius, id to efipleniorisfaniilitatis pr£lationetraätuerim^con' tinentiam ey uirginitatem nuptijs anteponens. Hine Origenes libro decimo in Epifiolam ad Romanos,uir gmitatem opus perfi^ionisfielt. Et Cyprianus,qui ex profijfo quaff ubiq^ detefiatur muliebrem fexum, inlibro ide Eonopudicitl£:Virginitas, inquit, æquat fe angelis: ff uero exquiramus, etiam excedit, dum in came luélata uiHoriam, er contra naturam rc' firt,quim non habent Angeli. Liber de ffngulari' täte cleriforum,eodem modo cafiitatem fiabun uo' iugia, meUor tarnen eß continentia, er uirgmitas exceUentiortquamnon cogit neeeßitasaut mandat turn,fed perfiüionis fuadet confilium. Etarn er lib.h epiß. u.ad Pomponiam, uirgmibus liberis relinquit, utautfi uelmt er poßint continentiam perpétua fer'‘ Uant, autfi nollint, nee poßint,nubant. De rebus medijs. le iam deheium expiaretur,ut homo per eandem ma' teriamcaufeCeo ßtisßeiat, per quam offenderat: id eß, percibi interdiffionem. ibidem : Non modo natur £ mutationem,aut periculorum auerßonem,aut deliiîorumobliterationem,uerùm etiam facramento ita iam per eandem materiam, id efi,abfiinentiam ei' bi,Deo fatisßiciat,atq;falutem £mulo modo redaccen dat inedia. Vbi er paulo paß inquit, deheia expiari abfiinentia. Deanrichrifto. De antichrifio, autor trailatus de Sind er Sion apud Cyprianum,delirans affirmât, Enoch in quen' dam locum translatum,feruari adconfitndendum Alt tichrifium:quo int erf dl o, martyria fua com' pleturi ffnt,uiuentes in £ternum. iid 4 |
s?
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. IIII.
«9
|
De fcfurreflione. Kethodiiu in Sermone de KefurremoneJnter d-^ Ud, h£c Origens ex primo Pfalmo recitdt uerbd,qui' bm cdmis refurr^Hionë negdt.îloc dutë dicofratres^ quidcaro çy ftngnis regnum Deipoßidere no pof' funt^neq; corruptio incorruptlbi!itAtë.ßrtaßis equi' dem conferudbitur,db eo qui aliqudndo propria car^ nemßeit : caro uero non ampUtu erit. Sed quod ali' quado imprimebatur in carne, hoc imprimetur in fpi rituali corpore. Récitât etiam hoc Aglaophontis er Origenis argumentumiBeati inrefurredioneerunt, ficut Angeli.Angeli ueró carnë non habent. Ergo bea ti non reßurgent in carne. De loco animarum. Aceufiaturà recentioribus TertuUianus erroris, quod locum beatorum antereßurredionem, non ca' leßem dixerit,ßed mßrisßaltemßublimiorem. Orige nes homilia quinta in Pßalmum trigefimum ßextum: 'Venit, inquit, ad unamquanq; anima de hoc mundo exeuntem,prmceps huiusmudi, er acreæpoteflates, er requirunt fi inueniant in ea aliquid ßuum. Si auari' tiam 'muenerint,ßu£ partis eß:fi iram,fi luxuriam, fi inuidiam,er fingula qu£q; horum fimilia fi inuene' ir'int,fiu£ partis eß,er fibi earn defindunt,et ad ße earn 20 trahunt,e^ ad partemeam peccatorum déclinant De purgatono. Semina purgatorij in aliquot loeis apud Orige' nem ßubinde ßarßa uideas,ut Homilia ßccunda m Pßal mum trigefimum ßextum : Eß hoc, inquit, pecca' tumpra^unu ex illis quod ad adifida defirt ligna,fa num er ßipulam, erneeeßfe eßhuiußmodi materias per ignem probari,itaut permaneamus tarn diu 'm igne,donee'm nobis ligna iracundia conßumantur,er fanum indignationis er ßipula uerborum eorum, qtuhuiußmodi uitijs exagitatipertulimus. EtHo' milia tertia in eundem : Veniemus ad iüu ignë, in quo uniufeuiußq; opus, quäle fit,ignis probabit:er,ut ego arbitror,omnes nos uenirenecejße eß ad illum ignem, etiamfi Paulus aliquis fit,uel Petrus, uenit tarnen ad illum ignem : ßed dh tales audiunt, Etiamfiper ignem tranßeas ,flamma non urette. Homilia odaua in Le uiticum,afßerit eos quipeccatum commißerunt,quod neque in hoc,neque in fiituro ßeculo remittitur, per duas ßeptimanas mauere immundos :ßed tertia inci' piente,purgari ab immundida. Homilia duode' cima in EzechielemiLiobis alia,inquit, ßeruantur tor tnenta,qui uidemur credere, erin ipßa credulitate pec camus,ab eorum ßupplicio,qui ne initium quidem cre dulitatishabuerunt. Et libro quinto contra Cel' fum: Singulos quibus per ignem uel pana fit fimul er medicatio adßrenda,ignisißeamburit,non tarnen C' xurit, ut qui nil habent quod per ignem fit abfiumen-dum,plura didtineam fiententiam anteer poßhiec uerba. Mira item imaginatio eß de diuerfis tempo ribus er modo purgandi,libro primo de Prindpijs, capite ßexto-.interim tam in his qua uidentur er tem poralibus fieculis,quàm in illis qu£ n'a uidentur er £' ternaßunt,omnes ißi pro ordine,pro ratione,pro neenon c^ diuturnd,dcmultis(utitd diedm^ßecuVa tolerdtd,af^erioribuf emendationibui repdrati,O‘ re flituti eruditionibus,primo angeUcis, tumdemdee^ tiamg^dduum iiirtugt;ibus,cr pc per pngida adpupe' riora proueUi, ußq; ad ea qu£ pinttnuipbdiacra;-' ternaperueniant/utgulis uideUcet quibußque cale' flium uirtutum cfficqs,quddam erudutonein j^ede peragratis. modo er meritorum dignitatibus dißgt;enßantur,ut alij in memoria redpientem, quorum 'mßcmetipßa figna in primis, alij in ßecundis, nonnulli etiam in ultimis 6o qua:däer firmas cum peccaret exprejßcrat,et fingU' temporibus,er per maiora acgrauiora ßupplicia, lornqU£uelfadeacturpitergejßerat, ueletiä impie |
De extremo ludtcio. Opinio efl,qna Origeneslibro tertioiniob ßen' fit,non omnes tarn infidèles quam fideles in iudidum uenturos. Sicenimait: Pagani atq^ omnes infidèles in iudidu no uenient,ßed iam ex hoc damnatißunt,a‘ propter infidelitatem inexeußabUes, in panas infi' rorum expdkntur. ii uero qui in fide eßße uidentur, et prauo nomine cenßentur,ifii inquam omnes in terribi li illa iudidj inquifitione omnium dierum uitse ßune, u-niußeuiußq; diet reddent rat ionem,quomodo impUue' rint Oeißeruitutem, atq^ opusßanditatis per unum' quenq; diem. idem in primo pßalmo fitcere ab Epiphd nio indicatur. Sicut er hoc peculiarißgt;eculationis monftro dixit Uomilia 9. in Ezechidem : tieceffie eß nos ßdre,quia unußquißq; noßrum in die iudidj ab a' lio iufiificetur, er ab alio condemnetur. De falure Si pra:mrjs bonorum, Methodius exponès illud, Erunt ficut Angeli Oei, in Sermone de Refurredione, uidctur fentirc,Beatos pofl refurredionë non 'm calls, fed in paradifo fiitu' 3 o ros.Oportet enim inquif,'mpropria fui habitus figura unumquodq} creatum manere,utomnia omnibus fint impleta,cali angeli5,thronipoteflatibus, lumina mi' nifiris,diuiniores lod et pura lumina ipfis Seraphim, qui aßiflunt magno fenatui uniuerfa contin€nti,mun' dus hominibus. Origenes homilia prima in lofua, fentit pios diabolorum h£reditatem,quam ante la' pfum habuerunt, recepturos,er eorum quidem quoi finguli deuicerunt. ïn eundem Homilia dedma,pro digiofe fentit, eos qui crediderunt quidem, fed nihil 40 adhibuerunt emendationis uel innouationis 'm mo' res,faluari,fed non fine inßmi£ nota. Q^omodo er illud Homilia uigefimafeptima in numéros:Animas poß refurredionem,non fubitè,fed per multas man' fiones afcenfuras ad fumma, donee peruenian t ad pa' trem lummum:contra illud,Omnes rapiemur eim oc curfam.Homilia undedma in liumeros,Somniat,in ui ta fittura quofdam hommes non Deu,fed angelos tan turn uifuros elße,er Oeum hommes alios alijs angelis fubiedurum Adem de quatuor ordmibus fandorum go incalis,ad quorum jingdos unumquenep noßrum iubet afcendere. Alijadmontim Sion,alijadduita' tem Dei Hierufalë,alij ad Angelos coUaudantes Deu, alijad Ecclefiam primitiuorum afcendunt.Homilijs 'm numéros. Dedamnatione,{èupccnis damnarorum, OrigenesUb. fecudo dePr'mcipijs:Poena,dit,dam natorum fire, confcientiä,per d'Mnà uirtutem omnia |
com'
-ocr page 883-DB LIBRIS VERIS
ÄVT ÂÈOCRYPHIS.
50
cemmiftrdtjhiftoridm quandum ftelerum fuorum un' te oculos ftos uidebit expofttü-.tunc er ipft confeien-tu proprijs ftimulis agitatur dtq} compungitur, er fui lp ft efficitur aceufttrix er teftis. idem Homilie fexu {« Exodum,fentit, iDeo pr^efcriptim efje dam nitionismenfuratn,atqi ita fuo tempore ludtcosindu tatos faluandos effe.id^ probat ex epiftola ad Roma tgt;os,capiteti. Ciccitas enim ex parte contigit ifrael fecundum carnem,donee plenitudo gentium fubintroi
eundem hxc narrat initio libri primi: Scripta fuut Syrorum lingua,pue ab ipfo lob,pue ab amicis dus. Ob hoc enimdicitipfebeatißimus iobiQuisda' bit ut fcribantur fermones md,erponantMrinlibro in perpetuum interprétât a autemfunt à magno itto ui' ro Mofe in Hebraicam linguam, atq; plijs ifraêltrU' dita, quod oftendit ipfa Scriptura iob dieens: nie in-' terpellatus eft ex Syrorum Ubro.A quo interprétaquot;
tusfManipftuin eft quid à Mo ft in Hebreum. Ident fet.ciimenim plenitudo gentium intrauerit, tuncequot; 10 uerô à Septuaginta ex Hebrxo in Grxeum trailfquot;
bamomnis tfrael,quiper increduUtatis duritiamp' ^uspierat freut lapis, faluabitur. Etuisuidere quo-fiodo faluabiturtPotès eftftnquit')Deus,de lapidibus ifn fufeitareplios Abrahat.
^VOS LIBROS PRO VERIS AVT apocrypliis ccd cfia huius feculihabuenc.
'r'^dicium er ordinem librorum ueteres er noui Te
latus eft. in X.gypto fciUcet olim Mo fes ilium ex Sy' ro m Hebrxum tranftulit. item in J^gypto etiam Sequot; ptuaginta fub Ptolcnixo ex Hebrao in Grxcuin ilium tranftulerunt, er inde ex J^gypto per uniuerfasgen' tes beati iob Scriptura diuulgata eftiprimum quidem in Arabia Syriaci fcripta,ubi er iob habttabat,poft hoc nero er in Hebrxis er in Greets,atq-, in omnibus gentibus iuxta bate qux Ultimata atc^ oftenfa funt, int mutata atq^ interpretata eft.Erat nimirupridem Syquot;
jlamèti, quos,pro uerit ac receptis hxc tetashabue i o riacè ex parte ftripta,non ita diligetuer,neque ita ui-rit, Eufebim ex Origenis in Pfabnuin prima com' gilanter, quemadmodum peftea à Mo ft. Citat er
igt;f(ntariis,qui hodienon extant,recenfet,libro fexto, capite uigepmo quinto, hoe modo. Primian inquot; quit,pftlmum exponeiis,fandarum Scripturarum ue teris tejlamenti cataloguin,ad uerbum fre fcribens po uit. Haud ignorandum autempierit,effe ueteris in iPumenti libros,freut Ebrxiponunt, uigintiduos, quinumerus apud eos etiam literarum eft. Deinquot;
libellum duodecim PropbetaJrum Origenes, etiam ia Homilia fecund.i in Hieremia:er autor HomiliarHin Canticu Homilia fecunda. Africanus uerè in epiftola ad Origenem,fe hxptare oftendit,an hiftoria Sufanquot; me in Danielegermana ftt,autfriila:Eufeb.6. cap.ii,
De libhs nóui teftamenti.
Now teftamiti libres Origenes pc enumerat Homi Pafeptima in. iofuam:SAcerdotali,mquit,tuba primus
de ilic.-'.anto póft fubiungit:Sunt autem uiginti duo li
briapud Ebrieos,ifti. nbsp;nbsp;nbsp;Primus, Geneftsapud nos 0 i« Euangelio fuo Matthäus increpuit: Marcus quoq;,
fic dicta:: apud amp;br£os ueró Rrefrth,a libri initio fum nbsp;nbsp;nbsp;Lucas er Joannes fuis ßnguli tubis ftccrdotalibits ce'
pfitpigrdphi. Alter,£xodtK: EbreenueeUefmoth, li cli,s.tbxcfantnomini. TertiiM,LeMticui:Ebrd;it utikrii, id eft, er uoeduit. Qjtdrti«, aHmeri:E.br£is HinimiftdrimyUel Pecudim. Qjftntus, Deuterono-' tniuin-.Ebriei!, Ellehddebarim.ideft,H£cfttnt uerbä. Sfxtut, IE S V S N4«e: Ebr^ii ioftu ben Nun,id eft„ iofte ftUus Nwn. Septimui, Judices et Ruth^apud eos iinuiïtbertEbræis Sopktim, id eft, indices. Oilduus
cinerunt. Petrus etia duabiu epiftolarum fuarum per' fonattubis.lacobus quoq;,eriudas.Additnihilomi' nus adhuc et loanes tuba canere per epiftolasfaas, er Apocalypftnter Lucas, Apoftoloru gefta defcribens. ï^ouiftimcautê iüe ueniens,qui dixit, Putó autem,nos Deus nouiftmos Apoftolos oftiditter m quatuorde' cim epiftolaru fuarn ftlmmans tubis,maros Hiçricho er omnesidololatrix machinas etPhilofophorä dog
RfguM!primus et fecundus, apitd eos uiiustEbrxis Sa 40 mata afp ad jundamenta deiecit. Prolixius ueto de nuefideft,Vocatusà Deo.^onus, Regum tertiuset ijfdembxecometnorattomo prima in Matthäum,ut
quarts,apud cos anus. Ebrxis Vebamelech Dauid, ii eftet rex Dauid. Decimus, ParaUpomenon primus erfecundus, apudeosunusiEbrais Dibre haiamim^ Ü eftverba dierum. 'Vndccimus, Efdrx primus er f(cundus,apudeosunus:Ebrxis Ezra,id eft,adiutor. Luodecimus,liber Pfalmorum: Ebrxis Sepherthil' bm. Tredecimus,prouerbia Salomonis:Ebrxis Mi' thloth. CiHartufdecimus,Ecclefiaftes:Ebr£is Cobe ^th, dumtufdecimus,Canticum canticorum ( non enim legendu eft,utquidem putät,Cantica canticorH) ibrxis Shiraßhirim, Sextufdecimus,Efaias:Ebra’is iefaia. Decimusftptimus,cumThrems er epiftola bberunus:Ebr£is lirmia. Decimufo£lauus,Daniel. Lecimusnonus, Ezechiel:Ebr£is leeskiel. Vigeft'
Euftb. indicat: Jn primo,inquit,tomo,in EutngeUunt Matthäi, Ecclepaftiewn canonem feruans, quatuor tantu Euangelia effe teftatur,pc fcribens: Sicut in tra ditione de quatuor Euügelijs accepi,qu£ fola frite co' tradidionefm uniuerfa que fub calo eft Ecclefra Dei recipiuntur. Primum fcriptumefti Matlb£0,priquot; mùmpublicano,tandèApoftolo JESV Chriftpqui iUud ftdelibus ex iud:ds,literis Ebraicis fcriptp publi f o cauit. Alterum eft fecundu Mardi,qui iiïud fecundS expofttionéPetri ftripfrt,qui hue etiam in catholica epiftola pliu fuum eófrffus eft dieens,Salutat uos quoi in Babylone eft eleda,crpUus meus Marcus. Terquot; tikm eft fecundu Lucam,propter eos qui ex gentibus crediderunt fcriptu,cr à Paula laudatu. Ojaartum eft, fecundum ïoannem. Et in quinto tomo expofr' tionum fuper ioannem,idem Origenes deepiftolis Apoftolorum, pc dicit: Qjti nero Eioui Teftamenti
iiiui,Job. Vigefrmusprimus,Efther .Prxter iftos funt libri Maccabxorum, qui inftribuntur Sarbeth er Sirbaned. Jdemetm alijs eitis libris iflorum aliquot citat:utlibrumTobi£,libro ftcundoin Job:librÜ Sa non litera,ftd Spiritu minifter effe potuil, Paulus pienti£,quemPropbetamuocat, Homilia 1. inPfal' ëc er Euangelium à Hierofolymis circumquaque ai fgt;wn trigepmum odaiw. De libro lob,autor libri in iüyricum ufque adimpleuit, non omnibus Eedepis
CENTVRIÆ TERTIJE CAP. II1Ï.
|
fcripfit, quos doeuit: feder quibus fcripfit, paucis uerfibus fcripfit.Petrits u€ró,fuper quern adificato efi Ecclefio CHRIST I,contra quorn porte infirorum non preualebunt,unamepifiolam, dequocertó con' fiat,pofi fe reUquit.Efio autè reliqueriter alteram,de iÜa nanq; cotrouertitur. C^uid de loanne dicendu, qui fuprapedlusDominil ESV recubuit,quiunuEuan geliu reUquittfimulqifitßüs efi, tam multa poffe fcribi Euongelia,utmuiuseo,fifcriberentur,caperen0pof fet. nbsp;nbsp;Scripfit autem er Apocalypfin,iußus filere er 10 non putatur eße Apoftoli,inquit Eufcbius lib. ó. ca' nonfcriberefeptemtonitruorumuerba.ReliquitaU' Tertullianus fenfißeuidetur, Apocalypfeotautori qui dido Apofiolico annotarit,et uelut in fibolio qua: 30 eße loonnem Apoftolu. Sic enim lib.4.contrd t^larcio dam quteàpra:ceptoreaudiuit,redegcrit.ltoq;ft quo Ecclefio epifiolam hone tonqua Paull habuent, com' $0 tem poß fe çy Epißolam admodum paucis uerfibus comprebenfam. Eßo, odijciantur çy altera,er tertio. Etenim non omnino illas germanas eße dicunt.Attoquot; men utraq^ non centum uerfut habent, Pr^terea er de Epifiolo ad Hebrieos,in Homilijs quibus illamex' plic4uit,ifio dicif.Cborodler didlionis Epifiolo ad He br£os inferiptte,non habet in uerbis Pbrafin Apofio' li, quiconfißus efi,feidiotam eße fermone,hoc efi di diione:fedefiea epifiolo compofitione didiionis ad-' modum Græco,Patebiturhoc,quifquisperitiamhoquot; bet difcernendi inter phrafes. Rurfus quod Epifio be huius fenfus proiclari fint, er tUis Iltens qu£ fine contradidione Apofiolictefunt,haudquaquam infi-' riores,erhoc uerum eße confitebitur,quifquis ApO' fiolicx ledlioni diligenter attendit. His didlis alio fubifeit ad hunc modum:Ego uerô, ut meamfententiö profirra, dixerim,finfus huius epifiolæ eße Apofioli: pbrafin uerô er ftrudluram alterius cuiußiam eße. pleâatuream,er approbet etiam hoc nomine. Hon enim earn prêter rationem prifei uiri Pauli eße tradi derunt : Qtiis enimillamuerèfcripferit, Deusnouit. Idem tomen Homilio duodecimo in Hieremiom, earn exprofißo Apofiolo Paulo tribuere uidetur. Cyprio nus,feu quifquis autor efi expofitionis Symboli Apo ftoloru: Omnis fcriptura diuinitus inßirotä,utilis efi addocendum.Etideo que funt ueterisoc noui lnfirult; menti uolumini,que fecundum maiorum traditionê, per ipfum Spiritum fandium in^irata creduntur, er Ecdeßis Chrifii tradita, competens uidetur in hoc lo co euidenti numero, ficut ex potrumonumentis cœpi‘ mus difignare.ïtac^ ueteres infirumenti primo omniu Koft quinq; libri funt traditi:Genefis,Exodus,Leuiti cnsJi^Sü^eri,Deuteronomiu:pofibos,lESV Hauet iu^cum fimul cum Ruth : quatuor pofi hec Regu^ libri,lt;ptosH(brei duosnumerant .Paralipomenon,t qui dienern dicitur fiber. Et Efdra libri duo,qui opud illosßnguU computiintur,er Hefler.Prophetifru ue^ rè,EfMus, HieremUs,Ezechiel, Udniel. prieterea duo deeimpropheUrum Itber unus. lob quoq;,Gr Pßlmi, ßngulißunt libri:Sul»monis uerô très Ecdeßis tradia ti,Prouerbilt;i,Eccleß(ifles,Cantied cdnticoru. In bis co cluferunt numerum libroruin ueteris teßdmenti. No-* uiueTo, quatuor Euungelid, lAatthei, Mdrci,-Litelt;e, ißdimis : Adus Apoßolorum, quos deferipßt Lucas: Pauli ApoßoU epißoldS qudtuordecim,Petri Apoßo-liEpißoldsduds, Idcobiß-dtrisDominier Apoßoli 60 undmßudie undmßodnnis treSfApocdlypfin Ioannis, lUc füllt qu£ patres intro Canonem coneluferut,ex quibus fidei noßra: aßertiones con/Lire uoluerunt. Caius contra in di/futatione fua quant Roma fub ze' phyrino cotra Proelum Cataphrygoru barefis pro^ pugnatorcbabuit,ut dduerf£ partes temeritatem or audaciam, qua nouas quafdam feripturas adducebat, retunderet,tredecim tantum fandii Apoßoli Epifiolo rum memmit,eam que ad Ebreos eß reliquis non ad' numerans. Ham hueufiq^ etiam à Komanis quibuflant |
pite zt. Sciendum tarnen efi, quód er alij libri funt quinon Canonici,fed Eccleftafitci,àniaiortb. appello tl funt:ut efifapiètio Salomo nis, er alia fapientia qua: dicitur filij syrach , qui liber opud Latmos hocip(o generali uocabulo EcdefioßieusappeUatur : quo uo' cabulo non autor libelli,fedfcriptura: qualitas cogno mmata efi. Eiiifdem ordinis efi libellus Tebite,er In' ditb,er Maccab^orum libri. In nouo uerô tefio' mentofiibeUus qui dicitur Pafiorisfiue Hermetis, qui z o appeUatur Duxuiæ, uelindicium fecundum Petrum: qiu omnia legi quidem in Ecdefiis uoluerunt, no tO' men profiirri ad autoritotem ex his fidei confirmant dam. Cecterasuerö feripturas Apocryphas nomma' rttnt,quas m Ecdefiis legi noluerunt.Hac nobis à po tribus,ut dixi,tradita,opportunu utfum efi hoc in loco defignare. De ApocalypfijEuangcl/o Su Epi* ftojis Ioannis. nem:iiabemus,inquit,ey Ioannis alumnas Ecclejus. Jshtmetfi Apocdlypfin einst^lareionrefindt, ordotd men epifcoporu ad Origenem recenfus,in loannêfid' bit Mtoran. Scd Dionypui Alexatidrinuf apud EiK febiuin lib. 7-cap. ts.aif.Honnuüi igitur eorÜ qui nes prteceffèrunt, librum butte prorßu reprobarunt lt;ic re iecerunt : difeußisq^ finguUs iHius capitibus, chfeu-r rum,cy nullis rationibuf ßhum eße deccrnentes.dt'' pieper inferiptionem mentiri, iohatuiif enimeum 40 pon eßetuno ne reuelutionem quidem eße dixerunt. ta. coutil non modà ex Apoßoli nemtnem,ß:.d nee ex fdadis^dutßsquiad Eccleßampertinet,dliquem ßri-ptihuius eße autorem: fed Cerinthum : hdreßs ile tius,quam Cerinthidnain uocdnt,conditorem,nomi7 ne lobannis, tanquam fide digno, figmentufiam in-gt;' fcribereuobiißi. Eße enim hoc docirmeiüius dogma, RegnumChrißißre tetrenumtey que ipfe,tanquam corpora, fui ßudiofus er uehementer carrtalis, conca pierit,in Ulisfe fitturum fomniaffe, uentris uidelicet et edrum quee uentrifubßntfaturatioiiibii:,cibis nempe dcpotibus er nuptqs, er quibus.ißa maicrecum iue cunditate acquiranda putauit, diebusfißis, uiäimii, dc facrificforum madlationibus. Ego uerô librüdt bunc reprobare quidein non aufim, quöd hunc multi exfratrtbus fludiofe legant : fed maiore de illo exißi'’ matione eoneepta, quam ut à mepoßit intelhgi^arcd'' nam quondam çy admirabilem in finguUs illius capiti buifieturarumreru expeilationem cotinen fußteor. Etenim ubt ilium non inteïïigp,altiorem quendam fin fuin uerbis inejfè rogito:nec de iflismeo inttUeä» in-e quire |
|
Jî DE L I BRIS N 0 VI guiro ^iudico,fed fidei potius acguiefcës,fublimiora dia guiin gu.e à me intelligantur,ejfe puto:nec reßto ea gu£ non conßderaui,fcd magis admiror,gu0d non amp;nbsp;ipfeperßexi. Sub ißa,totim Apocalypfeos feri pturà probat,zy impoßibile effè,utfecundu obuiali' ter£ fententiä intelligatur,oßendit,ac turn fubijeit di' tens :Vbi ante cundä prophetià,ut ita dicä copleuit, ßUees eôs Eropheta pr£dicat,gui earn eußodiut, etia feipfum. Eelix enim,inguit,eß gui feruat uerba pro^ phetie libri huius. Et ego Iohannes, gui ißauidi ey Mdiui.Uag; uocari hunc lohannè,ey effe fcripturam hanc Iohannis,baudabnego.Confentio enim effèeam fandi cuiafdam, er diumo ffiritu imbuthuerum effè hunc ApoßolumfiUü 'Zebed£i,ßatrem tacobi,cuius ^angehum eß,fecundum lohannem inferiptum, çy tpißola catholica,baud ßcile concefferim.Etenim ex utrorung; ingenio ly dudu,uerborumg;ß)ecie,ac li-britradatu.coiiieduras famo,non effeeundem iohan nem. Euangelißa nang; nufguam nomenfuum adferi-pfu,necpr£dicat feipfum, neg-perEuangelium,ne' gueper Epißolam. Deinde mßä rurfus ßc dicit: lo' banes autënufgua,neg; tangua de feipfo,neg; tangua ie allons uero gui Apocalypßnfcripßt,mox in ipfo bbri initio nomen fuum pr£figit,dtcens: Apocalypßs lES V Chrißi,guädedit ipß, ut feruis ipßus oßedat Uelociter, çy ßgnißcauit,miffo per Euangelium fuum ßruo ipßus tohanni,gui teßificatus eß,uerbum Dei, tyteßimoniu ipßus gu£cung; uidit. Epißola feribit loannes fepte Eccleßis gu£funt in Aßa:Gratia uobis typax. Euangelißa uerb ne catholic£ guidé Epißo^ 1« nomen fuu pr£fixit,fed incbpoßt£ à myßerio diui ttereuelationisorfuseß adhuncmodum:Quodaudi tiimus,guod oeuhs noßrisuidimus.Propter hancenim ftuelationé Petru Düs beatüpr£dicauit,dicës:Eeatus es Simon Eariona, guoniam caro çy fanguis non reue Unit tibi, fed pater meus gui in calis eß. Sed ne in alte ta guidé,nee tertia,gu£ fub nomme ioannis cireuß^ tuntur,guantuuis breuibus Epißolis, nomen fuu loan Kb pr£ponit,fedßne nomine Presbyter feripßt. Hie •wó cotentus nb ßiit,poßguä feipfum femel nomina^ M,cbfeguenter gu£ dicéda erant profegui,fed rurfus tepetedo dicif.Ego loannes ß'aterueßeret coforsin itibulatione,et regno etpatientia lES V,erä in infula gueuocaturPathmos,propterucrbu Dei etteßimo^ W« l E S V. Q»t« circa calcé etia ißa dicit:Eeatus gui feruat uerba propheti£ libri huius,et egoïoanes audi W et uidi ißa. ïtag; guod lomies guidaßt gui ißa feri^ plit,credendu eß ad hue modu loguéti, Ç^uis uerô iUe ß,incertüeß. Non enim feipfum effè dixit, ßcut in Euangdio plerifg; locis,diledu à Domino difcipulu: neg; eum gui fupra pedus eins recubuerit,neg; ßatre licobi,neg; eum guiipfe Dominu uiderit cyaudierit. Etenim horu aliguid dixiffet,ft feipfum manißßc pa-teßccreuoluiffet. Verum horu nihil: fed ffatré feey 20 conforté noßru,ac teßö JES V,beatumff propter ui foneer auditu reuelationu effè dixit. Arbitror auté Mitos ßifß eiufdé cum Apoßoloioanne nominis,gui propter dilediané erga illd.et guod ipfum admiren' aUcidbietia folacizanté uideo,qu£ inpr£fentinecef-tur,£mulareiiturff,cbfimiiiter à Domino diligi uolue fariu no eß recenfere. Baud enim carpédi gratia ißa tintiideoff hocßbi nommis ufurpauermt,ßcut etPau 60 fcribo,ne huius me guif^ua mßmuletffed dißimiUtudi bu er Petrus in librisßdeliußeguenter nominantur. nem durltaxat feriptoru ißoru expendo. Ipfe tarnen Eß guidé et alius loânes in adis Apoßolorßcogno- Dionyfius in EpißoLa ad Herma, Apocalypfeos reue-nemo ilt;.iarcus,qu£ Barnabas et Paulus u nà fecu aß nbsp;nbsp;nbsp;lationes a d bifl^dasfuoru teporu accom o^t: inquit enin |
10 TESTAMENT!. ^4 fumpferät.de quo etrurfus dicit-.Uabeb.'ît .SUlé cttoait né minißru. An uerô hicßt, qui Apocalypßn feripßt, baud fané dixcrim. No enim cum illis in Aftaperuenif fe,fcriptueß:fed cu foluiffcnt,inguit,à Papho,hi oui cum Paulo erant, uenerut Per^a Pampbih.e. toannes uerô difeeßit ab els, Hierofolymaff reuerfus eß. Sed a-liu quenda effèputo,exillis guiinAfiaßerüt.Duoß^ guidé Epheßßrut effè monuméta, qu£ utrar^ toanis effedicuntur.Demdeß fenfus huius zy uerba ßrudu raff illorucoßderes, baud immer ito alius ab Euägeli ßa colligetur.Etenim ebeordät interfe euangeliu ete-pißola,ßtmilia funt utringi exordia.Eudgelißtn prin cipio,inquit,erat uerbtim:Epißola,ClUüd erat,ait,ab initio.Euangeliu,Et uerbü,inguit,caroßdücß,etha bitauit in nobis, et uidimusgloria dus, gloria tangua unigenitià patre:epißola eadé habet paruper mtfnuta ta,Ciuod audiuiinusQngt^quod uidimusatuUs noßris, guod perffeximus,ey manus noßr£ cbtredauerut,de uerbo uit£,et uitamanißßata cß.Näißapraßtus ad hoc eß,ut ßcut in feguentib.pateßcit,h£reticos impu gnaret^gui Dommu in carnenÓ uenijfe dteÜt. C^ua' propter etia accurateißa coiunxit:Etguod uidimus^ tcßificamur,et annuciamus uobis uita ^eternd^ginee^ rat apudpatbè,et manißßata eß nobis:guoduidimus et audiuinrus,annuciamus uobis. Euic immoratur, et à propoßto no difcedit,fed per hate capita cy“ nomina, cuda pertraéiat,guoru nos aUgua breuiter comemo rabimus.cyuiattctelegitßnucnietutringißegueterui tam^ßegucter lucc,dehortationè à tenebris,creberri 3 o mè ueritate,gratia,gaudiu,carné aefanguinè Domi^ • ni,iudiciu,peccatoruremißionem, dileélionê Dei er ga nos,pr£ceptu nos muieè diligendfferuada effè cu da prcecepta,redargutioné müdi,diaboli et Antichri ßi,promißione Spiritus fandi,adoptionè Dei,ßdc U' bigi à nobis expetitä ,ubigi patré et ßlin:etß per 0^ mnia char ader utriufg^ notetur, prorfus unus er idê euangelg et epißola: color reperietur.Apocalypßs ue ràab utrifgj eß omniÜ alienißima, et ad lUa propè ne uerbo guidè,ut ßc dicä,accedit et ebiungitur,nec fyl^ 40 5° hbäuliquäcum Ulis comunê hnbet. Sed nee memmit, nee co^tut, ne epifloU guide, de hde Apccalyf ß^ut interim de euägclio ticeà^nec uicißimApaailypfis de epiftohi: eu pMhn aliquid de reuelutionib. fuis ßgniji cetin epifiolisfuiSiipiS tMe noßcinfcripßt,ut edsA^ podlypfes dppeU^rit. Adhuc exipfu quag;phnßco ieclurari patejfqtueßt Eudgelij etEpißoU,deinde et Apocalypfcos bunts diuerßus. illu näg; no modo mof finfe fecudu Graceddiidionê, fed et difirtißimis didlio nib.fyÜogißnis etßruebtris expoßtionis feriptu funtt uc proeul (ibeß,ut uox aligna barbara aut folaecifmus uel omnino idiotifmus in ilhs reperiatur. Etenim Eua gelißa hicutrüifg; habuit,ßcut apparet, et fermois et feietixßcultatc, guod Dominus illi etfapictix et feie tixgyatidlargitusßt. De altero uero^no nego guod et reuelationè uiderit, et feietiä ac prophetia accep^bit: interea tarne dialeäü ac lingua Uhus baud exaâè Gr.e cè loguentèff d idiomate fubinde barbarico utentéfZ^ |
CENTVRIÆ TEKTIÆ CAP. IIII.
9lt;i
enim,el ïohdttni quoq^ ßmditer reueldtur. Ddtu ehim iüi eft, inquit,os dd loquendum mdgnd, èr bldffhcquot; mids,er ddtdeftei poteftdSdd menfes quddrdgmtd duos, Eufebiushb.y.cdp.io.Ouosuerófuos dntequot; ceffores putet,qui negurmt Apocdlypßn lohdnnis A' pofloli effè^ difficile eft intellcëlu, cum Tertullidnut er Origenes,qui Dionyfij preceptor fuit,non dubt' tent edm lohdnni Apoftolo ddfcribere,ut in precede tibusoftenfumeft.
De alqs apocry phi’s.
Origenes dpocryphd fubinde citdt, fed ut receptd: «t Uomilid decimd in Leuiticum,citdt quenddm libeb lum xpsifvfn^^in quo contineri dit hoedb Apoftolis di {tum:Bedtiu eft qui etidm ieiUndt,pro eo utdldt pdUquot; perem. Pt Uomilid uigeßmdoildUd in Eiumeros,me minit libri Enoch,in quo plurimd drednd contineri di cit: fed dpud nebrneos in nulld hdberi dutoritdte.Pur fus Homilid decimd qumtd mlofudm, citdt libellum quern dppelldtTeftdmentum duodecimpdtridrehdru.
fucrit Mdreidni h£reßs,quißbiipß contrdrius non intellexit qua locutus eft : qu£ ex ijs cognofcetis, qu£ dd uos feripßmus, ld enim pr£ dlijs,qui Pudnge' liumhoctriucrunt,hoceft,pr£ fuccejforibus eorum quiiUud exorfi funt,quos Opmutores uocdmus,pr£' ftdrepotuimus. Licet enim plurimosfenfus doffrhu iUorumidb eis ttfurpdtos,percurrere, crplurd quiquot; dem reddin hdbere ferudtoris do£lrindm:qu£ddm ue ró dUunde dccerßtd,cr infertd,qu£ uobis etidm fubfi i o gnduimus oftendero. Pl£c ille,
DE VERSIONIBVS.
SPptudgintd interpretu Origenes fepe meminit, fed no ßnereprehenßone. duemudmodu Homi lid il. in Hieremidm dit, eos qu£ddm non intelquot; le tld dbftuliffi. Homilid uerô fextd in Fxechielè, dit, eosfenfum mugis fcriptur£,qudm uerbu de uerbo ex preßijje. Autor contrù Homilidrum in Cdnticum,Ho milid primd dit:Hos feptudgintd interpretumferiptd per omnid euftodimus. Poftfeptudgintd Origenesfe
er dicit eum non hdberi in Cdnone. MeminiterUquot; 10 pe citdt uerßonem AquiLesutHomihd qudrtd mEquot; - fdidm,crHomilidfecunddinCdnticum,ubidicitdU'
bri doilrin£ Pétri,in proamio libri primi de Princi
tor,AquildmHebr£dm exprefijfeueritdtem. Hdrquot; rut enim Eufebius lib,fexto,cdp. decimofexto. Orige nem pr£ter Ebrdicè deferiptos fteros libros,Gr feriquot; pturdS Septudgintd, dliorum etidm Uerßones fcriitd' turn effe, ^ contulijfe:dcpr£cipuè Aquih£,Symmd-chi cr Theodotionis uerßones nommdt.poftcd er df dlijs ßc dit Cdpite decimofeptimo:Quofddm dlids,pr£ ter communes iÜds er uulgdtds uerßones inter fe udquot; 3 o ridntes,Aquil£uidelicet,Symmdchicr Theodotionit reperit,quds nefcio ex quibus ldtebris,multo tempoquot; re dbfconditds, er dfe inueftigdtds, in lucemproduquot; xit:de quibus,cumpropter obfcuritdtem cuius effent ignordret,hocfoliim indieduit, quod dlidm Hicopoli in Adiaco littore,dlidm uerô dUo quodam loco repe rit. In Hexdplis uerô Pfilmorum, poft qudtuor il-hs inßgnes uerßones,non quintum modô,fed er fexquot;^ - turn erfeptimum interpretdtioncin ddiecit:er de und quidem rurfus indicduit,inuentdm effe edm Hiericho
pijstfed inter Ubros Ecclefidfticos non hdberi dicit,ut qui nec Petri ftt,nec dlteriM cuiufquä qui jßiritu Do^ mini fterit injpirdtus. Et fujßeäum enim librum,er wultdftlfd,db dlijs,non i Petro infertd,Serdpion An' tiochenus iudiedt dpud Pufebium lib.ö.cdp.ii,
Dclibro Paftorfs.
Ex eo citdt diélum, quod etidm dpud fuperiores Doctores reperitur,Origeneslibro t.de Principijs, cdpite tertio:Primumerede,quid unuseftDeus,qui omnid creduit dtq^ compofuit: erftcit ex eo quod ni' bil erdt,ut effent uniuerftd. A d dus libri ledionë hor tdtur HomUid decimdtertid in Ezechielem.Sed Homi lid primd in Pfdlmum trigejimumfeptimum, dubitdre uidetur, dn ßt recipiendus. De eo er TertuUidnus hieiudicduit,libro dePudicitid: Crederem tibi, inquot; quit fetipturd Pdftoris, qu£ fold moechos dmdt, diuiquot; no inflrumento meruiffet incidi,ßnon db omni conci lio Eccleßdrum etidm ueftrdrum inter dpocryphd er fidßd,iudicdreturddulterd, et ipfd,er inde putrand ,
40 Ml dolio, tempore Antoninißlq Seueri.tlifce aUté cun âis in unum corpus campitäis,diuißsq; per colon, er inuicent interfe,unicum Hebr£orum dnnotdtione oppojitis, exempbrid nobisquælîexeipU dicuntur, reliquif.dcppdrdtim AqiUU er SymmachierTbeo dotionis uerßones uni cum Septuagmta contungens, Tetrdpldconftituit. Hmediuerpts interduciutferi' pturdS Origenes,ttt Hómilid decimd mUieremidm, ubicr hoc dit: Oportet er id quod in ufu eft, dt^ in E,cclefiislegitur,exponere:er hoc
fociorum.
De euangd lo Pétri.
Recufuns Pufebius lib. 6. cdpite undecimo fcriptd Serupionis Antiocheni, etidm librum quenddm db eo compoßtum,dePudngelio fecundum Petrum,indi cdt,fcriptum hoc nomine,ut qu£ftlfo erdnt ineo Uquot; bro diiild,reddrgueret:propter quofldm qui in Rofert fi Pccleßd,fcripti eins pr£textu,dd doUrinds dUends exorbitduerdnt.Px eo Serdpionis fcripte,h£c recitdt Pufebius: Hos enim,inquitSerdpio,frdtres er Petru jo et dlios dpoftolos recipimus tdnquü CHRISTVM. Nomijw uerè iUorumftlfo inferiptd tdnqudm expert tirecufdmus,fcientesnos tdlidnondccepiffe. Ego equot; nm^cum dpud uos effem,cogitdbdm cunHos feiheffquot; dei confcntireier cum codicem, quem fub nomine Pe tri,uelut illius Pudngelium,ddffrebdnt,non percurrif fern, dicebdm,ßhoc folkmeft, quodffmultdtem hdne
intaâum non pr£'‘ tertre.
CAPITIS 1111. FINIS
mentent iUorumex dióHi men hærefinqudnddm celt re nota,ad nos redire fatagamAtaij;patres txpeäate d'O »ne uelociteradfitturu.üos nero friitrcsfciètes,qMlÀ
-ocr page 887-97
DE HÄRESIE VS.
CAPVT V,
DE HÆRES1BVS.
De h»reßbus,fub Gordiano, HærelîsBenlh.
inlturedç^Ndbtitidemcne^ Chriflidnoscos fuiffè, neq^ }udi£os,neq; Gr£co$,fed tnediosAud£is tdmèdd-didos ßtißi inomnibuf.dc ßmiUd cum Bbiotuis fett' Pjßgt; Auguflittui dnnotduit. De ijs Epipbdnius et b£c tndicduit.Omriiddpudipfosfrdudis plena funt.Exeun tes tarnen in publicum, turb£ frequentes comitätur, puluerem pedum eorum coUigentes medeUgratiatey faliuam frutorum excipientes,ed utuntur in prafer' uatiuisac amuletis. Fabulis ueró ex diuerfrs harefbus
Ler£q; h£refes, qui in fuperiori feculo fr»^gt;^^‘‘^^ hoc uiguerunt:frc Catd phrygum h£refts Romapropugnatore 10 corrogatis,fuum errorem compofuerunt. babuit Proelum,contra quem Caium di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De Deo.
Sfutaffe teftatur Euf6.cap. n.etTertul danus in Africa.ad caftra MÓtaniftaru trafrijfr^Hiero
thymus prodidit.Talentinianxharefr Ambrofrus addi ^Kï frit,quê Origenes in uiä reduxit. Eufe.6.cap,t 8.
Dehærefibus.
IN Artemonis h£refrn de Chrifto, BeryUus etidm, Celebris alioquiin Arabia dodor,lapfus eft,ut di' ceret,Chriftum, antequàm homo fteret,fecundum propria ac fcparat£ fubftanti£ circumferiptionem »on extitiffe: nee propriam ,fed paternam duntd' ^dt in ipfo manentem habere diuinitatem:quemadmo ^m Eufebius teftatur libro fexto,capite trigefrmoter do. er breuius hanc h£reftn Hieronymus in Catalo' Pfiftriptorum Ecclefrafticorum compleditur : Lap' {xseft,inquit,inh£refm,qu£ Chriftum anteincarna-donem negat. Contra eum igiturplurimi Epifeopi ^freptarunt, fed in primis Origenes, ad earn ipfam berefm difcernendam in Arabiam cum atijs accerfr'
to
Quad ad uniucrforu quidem prmcipium,Theodo retus 'mquit,attinet,nobifcû confentiuntMnu enim'm' genita dicunt,eum^ uocant omnium opificem. idem T.piphanius:Deum, inquit,unumelfe dicunt,^?' emn colunt, baptifmis quibufdam utentes.Tie ijfdem tarne e^hoc ait: Colunt aquam, er hanc uelut DeumpU' tdnt,frrmè dicentes ex ea effe uitam.
De Chrifto.
Chriflum dulem non unum dicunt, fed alium qui' dem fupernè,alium ueró infrmè.Eum^ olim in muh tis babitalfe,poftremó autc defcendiffe. lESVuiaU' tem aliquando quidem ex Deo effe freunt, atiquando dutem uocant friritum:quandoq; autem uirginem ma trein habuiffe, in alijs autem fcriptis ne hoc quidem. Rurfus autem eum etiarn dicunt tranfire in alia corpo ra,er in unoquoq- tempore diuerfe oftcdi.îî£c Theo doretus. Epiphanius uerófic: Chriftum nomine con
fitentur,creaturam ipfum putantes,er femper appa' *•«, errore deprehenfo, ueris eum rationibus redar' ^ 0 rentem. Etprimum formatum effe ipfum in corpus A' i,ait,repreßit,erinfententiamfanamreftituit.Acfcri ^»Eufebius, eius Synodi gefta, er diffutationes Ori
amp;nis contra ReriUun^fuo adhuc tempore extitiffe: i’tod er Hieronymus affirmât.
DE HÆRESIBVS SVB
Philippo.
Arabiana hærefis.
REpertifunt er in ArabiaQSicut hiftori£Ecek' fraftic£ Eufebius libro fexto,capite trigefimo' feptimo indicat,er in Chronico annotauiQqui opinioneà ueritate alicna,animds una cum corpora ^gt;ts interire aff'eruerunt:feu,ut Auguftinus de h£refr ^wadOuoduultdeum fcribit, animas dixerunt cum ^orporibus mori atq-, diffolui,in frne ueró feculi utrun ^»erefurgere. Tempus eius h£refrs in Chronico an' »otai,annum Chrifti ducentefrmum quinquageftmum ptiinum,fed nomen autorum eius, necapud eum,nec ‘pad alios reperias. Auguftinus Arabicas appeUan' io5cenfet.Eos ab errore Origenes, in fynedumfr-e' qaentè aduerfus eos coadam uocatus,liberauit:quë' titnodum Eufebius idem teftatur.
Hclchefaitarum hærefis.
ddm,zx rurfus induere quando uult.
De Spmtuftndo.
Spiritum fanüu nugantur effe fororem ipfrus Cbri
40
50
fri,focmineo babitupr£ditam. Eundem itcm,frcutet Chriftum, habere altitudmem dixerunt fex miliario' rum,crldtitudinc uigmtiquatuor.Epiphanius. Adlt; dit er hoc l^icepborus:friritum ipfum tratfeorpord ri,atq- in diuerfa ingredi corpora,er unoquoq^ tem' pore uariè exhiberi,Elelchefrit£ fentiunt.
De confefsione Ö^ martyno.
Jn differens effe dicunt, quemadmodum er fupra de RafrUde indicatum eft,fr neges:er eum qui inteUi' git in neeeßitatibus, ore negaturum, non corde: Eufe bius ex Drigene lib.6.cap.trigefrmoo{lauo.
De remifsfone peccatorum.
Tibrum quendam compofuerunt, quem dicebant. defcendiffe de calo. C^ui eum autem audiuiffet,peccd torum remißionem confequi,pr£ter earn quam Chri' ftus dedit.Eufebius,Theodoretus.
De adiaphon's.
C^uidam ex ipfrsab animalis abftinent,er pro hit qui ex genere Elxai funt,moriuntur.Epiphdnius.
Defchptura.
Ex uniuerfa fcriptura qu£dam reprobent, de rur fus qu£dâ cum exueteri turn nouo ïnftrumento ufur' pant. Apoftolum prorfus reijdunt. Epiphanius cos
EOdern, quo lUi in Arabia extiterunt h£retici, tempore,deprehenfa er dlid eft h£refrs quo' rundam qui fe Helchefaitas(ut Eufebius indi' tülibro fexto,capite trigefrmo odauo^nominaruntt, I%ut Epiphanius er Auguftinus fcribunt, Elcefecs, ^lxai(.uel,ut Epiphanius habet, Elxeo^frlfo quo' ^dmeorumpropheta er dodore. nbsp;nbsp;Euifreautem et
os in Arabia,Epiphanius prodidit,ultra mare mor' éc ïncatationibus et d£monu inuocationibus er baptif **lt;nm,Hj regioneïAoabitide,circa torrentem Aricorti nbsp;nbsp;nbsp;matis,bi quoq^ ufr funt m Elementorum conftßione.
libro Elx£i,utdicit:e~ ‘tho quodam,qHem dicant ejfe fratris ipfrus Elxei.
De mägfa Kaftrologia.
eet
9?
CENTVRIÆ TE R TI Æ CAP. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100
|
Aßrolo^ia dulein Cf Mägia (^ Mäthemdtieü errorè dmpleüebdntur, Cf ßipfos Prognofticoi dppeÜnbàt, J^icephorM. Durdj^dute hdncfeôidfudddhucuctd t^iP-piphdnÎM ßripjit.Contrd quoi tdmè Eufebiui di cit,edmßmuhtq; caepiffetjßiißc extindä. De iÜis ue ró qui eâimpugitdrmt er euerterint,ßc dit Theodore iM: Adaerßu hâc h£refin uerè fcripfit Origenes. Edm dutècoflduit Alcibiades, ex Aparnea SyrU proßäui. DE HÆRESIBVS SVB DECIO, H^refis Nouatiorum ,feu Catharorum. VEnerat Houatusex Africa profrgus Romam, quo tempore gubernationi Ecclefræ Romanic prieerdtEdbianus, circa annum Chrifli, isf. ibipresbyter fräus, epißcopatum cont'mui amhire eapii.Sei cum ei excidtffiet,nouam per deßdionent hiCreßn excitauit, dolore epißcopatus amißi ßuecen' ßus,cuius tarnen ipße caußamaUamßmulabat. Cum e' nim pofl perßecutionem Decianam fratres quoßdam ^pßot,presbyteri eofreti quod dicitDominus, Holle ße peccatorit mortem,ßed conucrßone,recepiffient:ße' eumq; ret'mentes,ordtionum erconuidus confortes ^Yeddidiffient:Houdtus contraiapfos fuperbia mflatus, propriiC h£reßis,eorum uidelicet quipuros feipfos eß ße profitentur,dutorem ße ac ducem conflituit,er fo-ttenticula habuit. Hec Eußeb. lib. 6. cap.41. er 41. ex Epiflola Dionyßij reßrt. Affirmât er Theodore^ tiK,Epiphdnius,er Ambroßus in libro de Pœniten' tia. Socios autem,pr£ter Houatianum,perditißimu erftdgitiqßßimum ilium,conßffiores hdbuit,quemad modum Cornelius Romanus epißcopus ad Pabium An tiochenumferibit, Maximum presbyterumtVrbanu, Sidonium,er Cclerinum:ßed qui deprehenfa eins ucr' futid,periurijs er mendacijs ad Eccleßam rediermt. Memmit eorum etiäCyprianus lib. i. epifl. 1 o.er lib. t.epiß.i.er i.ubietHicoflratüer Macariumcum Houato fenßffie ait. Houatidni ueri focium Martianu presbyterum Arelatêfemßiiffie,ßgnifrcat lib.3. epiflo td 11. er Serapion in libro de Euangelio Petri, memi meminit Eußebius libro fexto,capite ultimo. Exem' plum ante epiflolæ Dionyßij adHouatu ipfliin, qua nit h£reßos Martiani,ut refrrtEufeb.lib.g.cap.n. 40 ad cocordiam ut redeat cum fratribus eum hortatur. Ait erhbro^. epiflola i.tiloudtianumper plurimas aihunemodumpoßuittDionyßusHouatofratri falu ciuitates nouas apoßolos ßuos mittere,ut inflitutionis ßu£ ßnddmentd conßituat. HYPOTHESES, De peem'tenria SC falute. Tidelibuspoß baptißmumnullum dixit'effie locu poenitenti£,etidmß qu^ad pœnitentiam requiruntur, omniaßciffient,dutores Dionyßus Alexädrmus apud Eußebium libro ßexto,cdpite quadrageßmo tertio: E' piphdnius,Ehilaßrius,Augußmus,Theodoretus. Etecabnegatores Chrißi,autlapßos,poffießdlutem co' ßequi dixit,etiamß pœnitentiam agant.Theodorelus. Rationes uerö has üouatoßiiffiefCypridnusreßrtliquot; bro quarto Epißolarum, cpißolaßecunda.Primltm quid lapß mortui,acproptereanon recipiendi uide^ rentur.Deinde, quid uirtutes m'muerentur, er mar^ tyrid deficerent, ß lapßs pœnitentid Idxaretur, er paenitentibus pax concederetur. Tertii,quia idolold' trid er alia peccata delmquentium,tranßrent ad alias récitât libro feptimo,cafrteoHauo: Houato quidem meriti ßtreenßemus, qui Eccleßam difridit,er quo fr delinquentes,ß eis comunicarent. Autor item epiflol£ go darn ex fratribus ad impietatem er blaß hernias tra' adbiauatianum h£reticKmaddit, eum ex diHo {dui xitfreß Deoprophanißimä doHrmäßubintroduxit, |
me negauerit,eiim ego uicißim negabo) probare uo' luiffie, lapforun^œnitentiam irritam effie. Debaprifmo. Houatiani rebaptizabdt ab orthodoxis baptizatoS. Cyprianus ad inbaianum. Hmc Dionyßus ad Stepha num Romanum de Houato ßcribit,er Eufebius indi' cat libro ßeptimo, capite ofrauo:Sacrum lauacrum re probduit,fidem ac conßßionem qiue ante baptißmum fiterunt, jubuertit-.ae Spiritum ßanäum ex !UiS,etiäß to fries eflaliqua quad uel tn ipflsmaneat, uelrediturus jit,prorfus proftigauit. Cyprianus in libro ad lubd' idnum,de h£reticis rebaptizundis, indicat Martianu tantum m nomme Chrifli baptizßße. Decomugjo. Secundas nuptias, A ugußniusßripßt librö de he rcßbus,dCathdrii damnari: quod er Autor Symbo'' li 'm Cypriano affirmât. }dtierô,ESouatidogmatis d ßueeeßoribus eins adieilumß(iffie,Theodoretus indi'' cat,quemddmodu EpiphaniussSi quis, 'tnqHit,poßbd i o pf.ßna coniunäus ffierit iixori fecundaquot;, apud kos no fußeipitur amplius.Hec capita ßuntimpietatis erblaß' phemieNoudti: que quomodo m Synodis damnd' ta erquot; exploßaßt,mfrä ßuo loco indicabitur. Conß'' taffieautemNouatihereßn multis Epifiolis Corner Hum Romanum epißcopum, CT Dionyßiu Alexandri nÜ,Theodoretus affirmai. Et Cypridnus,quiamp;ip'-ße pluribus rationibus E!ouati crudele dogma ßubuer' tit,libro tertio, epiflola tredecimaßeribit, Cornelium er Ludum epißcopos Romanos decreto contra iJeud j o turnßatuiffie,dandum effieparem lapßstijsq; poß ada poenitentiâßudu comuniedtionis er pacis non negan dum,lit cris fuis conteßatos effie. Dionyßij literaru de poenitentiâ ad Eabiu Antiocbcnum,ßatresper JEgt/' ptu Cononè Hcrmapolitanüffiatres Laodicenos,ßa' très alios perArmeniam Corneliu Romanu, quibus dp probareßeßgnificauit epißoldm concilij contra No uatum er conßffiores Eloudti ßententi£ adhierentes, tern: Si inuitus impulfus es,flcut dicis,declarabis hoc, ß uoluntarius redierk. Oportebat quidem nihil non frrre,ne Eccleßam Dei frinderes. Hec efl maftyriu hoc,Eccleߣ non ßeindend£ gratia toleratum, mmo' ris glori£,quàm quodfrrturpropter idololatri£ re' eußatione. lmè,meo iudicio, maioris etiam glori£ ejl. Ham illic pro una quidem anima martyriÜ toleratur, hïc uerè pro uniuerßa Ecclefla.tam uero ß perfuaferk y o fratribus,uel coègeris etiam ut ad concordiarn reßät: maius erit frdlum hoc tam egregium, quam deliHum qiiodpr£ceßit:er iUudquidem non imputabitur,hoc uerè laudabitur.Siuerè immorigerisperfuadcre ne' quiueris, ßeruando ßerua tuam ipfliis anima. Saluu tè pici in Domino adh£rentè effie cupio.H£c ille ad Ho uatu,ut Euf reßrt lib. 6.cap. 43.Ex epiflola uerè eiuß dem ad Dionyßum Romanum de Houafo, hec uerba acèeni |
*0* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E H Æ R
lt;f benignißimo Domino noßra IE S V Chrißo im-' ’nifertcordixcilumniäßruxit.Etprlt;cter hæcomniifo (rZ iMacru reprobduif.fidem dc conßßione, qua an i( baptifmumß(erunt,fubuertit:ac Spiritum fanitum txUUs^etiamßßjaeß aliqua quoduelin ipßsma-' neat,ud rediturM ßt,prorfu4 profligauit.
CYPRIAN! RATJONES CONTRA harefin liouatiani,de nonredpien' dis lapßs.
Ex libri quart! Epiftolaru,epiftola 1 fecunda ad Äntonianum.
Kitio prima. Si lapforum peenuentiam reßiui' ^Myhabentium aliquamfiduciam tolerabilis confeien da,ßatim cum uxoribus,cum liberis,quos mcolumes feßruauerant, in hareßn uelfebifma diabolo inuitan terapiuntur. Secunda. Adfenbetumobis in die iudieq, nee euern fauciam curajje, er propter unam fiuciam multas intégras perdidiffe. Et cum Domiquot; tuts reliais finis unam errantem er lapfam quafe' fit ,cr muentam in humerisfuis ipfe portauerit:nos 2 intantu non quarimus lapfos, fed er uenientes arce-fiius. Et cum pfeudopropheta gregern Cbrifli nunc tufare er lacerarenon deßnant,occißonem canibus amp;lupisdamus. Tertia. vbieritquodApoflolM Heit i Omnibus per omiiiaplaceo,non quarens quod fnibi utile eß/ed quod multis,ut faluentur. Imitatores tneieflote,ftcut er ego Chrißi.Etiterum : Eadus fum f»frgt;t!us,ut infirmes lucrarer. Et iterum:Si patitur ttnum membrum,compatiuntur er cater a membra, t^arta. Alia efl Phdofophorum er Stoicorum ra' j do,qui dicunt omnia peccata paria ejfe,er uirum gra utm non ficUe fledt operiere. Inter Chriflianos autè Vphilofophosplurimum diflat.Et cum Apoflolusdi sit,Videte ne quis uos depradetur per philofophiam t^nunem fiüaciam:uitanda funt qua non de Dei de nentia ueniunt,fed dephilofophia durioriprafum' ptione defcendunt. De Niefe autem legis in fcripturii didu, tuit homo lenis nimis. Et Dominas in Euange-bofuodicit,Eflotemifericordes. nbsp;nbsp;Quinta, itérant
W Scripturis legistidon efl opus finis medicus, fed ma 4 le babctibus.Quà potefl exercere medicina,qui dicit, Eos folos curo,quibus medicus neceffarius nb efliOpë noßram,medelam noflram uulneratis exhibere debe' tous. Neeputemus mortuos ejfe,fed magis femia-' ttimes iacere,quos perfecutionefiinefla fauciatos uide tuur qui fi m te turn mortui effent, nunquä de eifdem piflmodum confiflores er martyres fierent. Sed quo' ^iamefl in iUis,quod peenitentia fequente reualefcat «ifdemiad uirtutem paenitëtia robur armetur,quod trinari non poterit,fi quis dejferatione deficiat,fi ab ^ iedcfia dure er crudeliter fegregatus, ad gentiles fe Mas er fccularia defideria conuertat : uel ad haretiquot; tos er fchifmaticos reiedus,ab Ecclefia tranfeat. Sexta, hïiror autem quofdam ßcobflmatos effe, ut iandam lapfis non patent peenitentiam, autpeeniten tibus exifliment ueniam denegandà,cùm fcriptum fit: iJiemento unde cecideris,er age pocnitentiam,erfile priora opera. Quod utiq^ ei dicitur, quern conßat ce' edijfe. Septima. Alio item loco poenitentia tem' Pgt;ad.itur,erpcenitentiamnonagenti Dommus eb' ê gt;tunatur:iiabeo,inquit,aduerfus temulta,quód uxo'
tSïEV S, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.tot
rem lefabel,quafe dicit prophelen,finis docere,er fe ducereferuos meos,flrnicari er manducare de fieri ficie:er dedi ibi tempus ut poenitentia ageret,er poc' niter e noluit à figt;rnicatione. Quos utiep adp cenitentia Dommus non hortaretur, niflquia poenitentibus in' dulgentiüpoiïicetur. Etm Euangelio:Dico,inquit, uobis,Sic eritgaudium in coelo fuper unam peceato' rem poenitentia agentem.tdamciim fcriptum fit,Deut non ficü mortem,nee deledatur in perditione uiuo' o rum:utiq; qui nemmem uultperire, cupit peccatores peenitentiam agere,erper peenitentiam denuo ad ui, tam redire.ldeo er per loeiprophetam clamat er di cit:R.euertimtni ad me ex toto corde ueflrei. In Pfalgt; mis etiam legimus cenfuram pariter et dementia D ei, cóminantis fimul ac parcètis: vifitabo,mquit,in uir gaficinora eorum,erm flageUis deUda eorum, mife cordiam autem meam non dijferga ab eis. Nee pU' tes flater charißime,h 'mc aut uirtutem fratra minui, aut martyria deficere,quôd lapfis laxata fltpoeniten-0 tia,er quadpoenitentibus fles pacis oblata.Kanet ua rófidentium robur immobile,er apud timentes ac di' Ugentes toto cordeDeum flabiUs er firtisperfeuerat integntas.Hamer mcechis.inobis poenitentiie tem' pus conceditur,er pax datur:non tarnen idcirco uir' ginitas in Ecclefia deficit, aut continenti£ propofita gloriofam per aliéna peccat.i langue feit.
Quod fi peccato alterius inqumarialterum dicut, er idololatria delmquentis ad non delmquentem tratt fire,fua ajfeueratione contendunt excuftri fecundum o fuà uocemnbpoßintab idololatri£ criminetciim con flet de Apoflolicaprobatione,mcechos er fraudatO' res,quibus illi cbmunicät,idololatras effe.Nobis autè fecundum fidem noflram er diuinie pr^dicationis da tam flrmam,competitratio ueritatis,ünumquent^ in peccato fuo reum teneri,necpojfe alterum pro altera reumfieri:ckm Deuspramoneater dicat: luflicia iu fli fuper cum erit,er f:eliis ficelerati fuper eum erit. Etiterum: Non morientur patres pro filijs, er filif nb morientur pro patribus,unufiquifqi in peccato fuo .0 morietur.
Aliæ ration es Cypriani,exlibro primo Epi'ftolarü,epiftola fecunda.
Lapfii abfoluendi,erad Euchariflia admittèdifunt ob has rationes. Primiim,qtiia poteflas clauiu aDeo ebeeffia efl,adabfoluendupeccatores.Secudó,quianb potefl idoneus effie ad martyriu, qui ab Ecclefia no ar maturadpridiü'.et deficit mens,qua nb accepta eucha riflia erigit et accëdit.Tertió, quia per pacë accepta, id efl abfolutionem,accipitur Spiritus patris,qui cor' o roborans fertios fuos ipfiloquiturercbfitetur.Quar tè, quia paflores nb fiinguturfuo officio,nifi lapfis pa cë dederint,et pugnaturis arma fuggeffierint.Vnde et nolcntes dare pacë,reddëtrationë importuna: cëfuræ etmhumanæ duritite fu£.Eoflremó, quia de lap forti poenitentia ebmuni cofilio flatUendu efl,propter difici plina Ecclefiaflicä.Eib. 2 Epiflolarum,epifl.7.
Quibus in locis 56 quandiu hærefis Nonatiana duran t.
NouatuSocrates hifloriæ Ecclefiaflira: libro 4. :o cap.iS.fub Valerianafiupplicium tuliffieferibit.Verii bxrefiis dus, eo fublato, diu pofl in aliquot jetâtes fie
eee z
t05 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT? RTÆ TE
extendit,^ptißim u^lgdtd eß.Mterdum enirn repref' fddd tmpui,fidtiin rurfM T€fufcitdtd,zr pduldtim confimidtd efl,qitemddmodum in fequentibia pdtebit, Sæpe tcclepæ Noudtidnorum ßtnditus dirutlt;e,ipß ue^ rà perfecutiones pdßifunt. S^pe uerà ecclepæ eoruin denità dpertie,cr hbertas ijs ex toto uieißim conceffà efl^ Vuerunt datent utpluriinum Noudtiemi in Orten te, de in j^ßicd maxime, amp;nbsp;Phrygia, at Socrates feri bittgui erNouatianoru in Cappadocia meminit, zy inHelltfpoto. item in 0ccidente,utRomie,'m Gadijs, i er alibi. Co nß antino poli uerà longißime hiec h^reßs dardait, propriarnßeinper habeas Epißopu : quo ad urbs ea à Tu/cis capta, et pablica religione exuta eß.
DE HÆRESIBVS SVß Gallo.
Nœn'ana S/â Sa b cl liana feu Patrie pafsianorum hærefis.
NCSdianam hærefin Epiphanius ßeribit extitiß' ße anteßuam ætatë annis centa çy triginta, or tam à bloeto qaodam,cuius dißcipalam Sabel-liumßiße, Augußmus er Epiphanius retulerunt : à quo hiereßseaauäa,celebriui poßea nomen accepit. quod crAugußmus ßenßit,qui Eptphaniu ideo repre-hendit, quad ex tioetianis er Sabellianis non unam ei edndem,ßed duasßparatas hicreßes ßcerit, Capiffi dutemNoetiautSabeUijh^reßtncirca annOm Chrißi ducenteßmum quinquageßmumßeptimum,apud Pto-lemaida Pentapolios, Theodoretus tradißt. Phi-laßrius autem ,eum^ ßecutus Augußinas, ante Sa-bedium in Aßica agitatam eandem hicrefin indica-runt,a Praxea quodam er Hermogene : à quibus e-tiamPraxeani er Hermogeniani, SabeUianie hxreßs ßedatores didi ßnt:quos etiam inMeßopotamia Oquot; Ro mie partibus ßtiße, Epiphanias teßatur. D eniq-, dißßen fiones er ßcädala in Eeeleßtis tarn Oecidentattb. quam Orientalibus excitata ab ea hatreß ßiße, Eergomen-ßsßcripßt libre odaao.
Hermogenem in Aßicaßiße TertaUiani £tate,ex TertaUiano ipßo er Augußino apparet. Caius harre-ßn TertudiaHus breuiter bidicat,in libro de Prarßeri- -ptionibus hiereticorum: prolixins aero in libro quem contra eius hiereßn peculiariterßcripßt,m cuius initio Hermogenem inßmulat loquacitatis, impudently ey maledicentiy, uoeat er harctteam Materiarium. Eaifße et Praxea in Aßica, Augußinas teßatur. Qjian quam eyquot; Romy eumßißß,eoq- uenenumßuam ex A-ßa attuliße,Tertullianus ait,in libro quem cotra Pra-xeanßeripßt.
HYPOTHESES. De Deo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;s
Dicebat Sabedius ßeut er Noetus,patrem erßHu er Spiritußandu unam efße hypoßaßn, er anäper-ßonam, quy tria habeat nomina. Et eundem aliquan-do quidem uocabat at patrem,àliquando autem utfi-lium,aliquando nero ut Spiritum ßandum. Et ’m aeteri quidem teßamento,utpatrem legem tuliße : in neao autem,utßlium hominemßdum efßeiut Spiritum autemßandum,ad Apoflolos uenißße. Theodore-lus.Hilarius libro quarto de Tr 'mitate. nbsp;nbsp;nbsp;Addit E-
piphanius ad hanc hypotheßn er ßmilitudmes,ab ^o hommts corpore er anima er Sole dadas. Et de
îi.Tïdi CAP. V, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;04
Nœto etiam dicit,putaßße cum,cUMeii!p.itrcmcrß' Hum er Spiritumßandivn in carnepaßum ergenitu, Sic er Praxeaßenßlße Tertadianusßcribit,in libro de Pryßeriptionibus, er aduerßus Praxeä:nimiru ipfaitt Deum patrem deßendißße in airginem, ipßum ex ea natu,ipßum paffum,ipßum deniq^eße 1E S V M Chri-fium crucifixum,mortuum,qui ipßcßbißedeatad dex tram.Cuiuserroriseaßdem fibißnxit rationes, quas Uoetus er Sabedius ex ueteri er nouo teßamento ma o lè 'mtededas proßrebant. at, Ego Deus, er non eß prytermealius.ltem,EgoerPaterunum fumas. Et Tiicephoruslib.4.cap.2z.dicitSabeduim hancßuam opinionem accepißße à ßdatoribus Montanfajßeren-tibus très diumitatis ßubßßentias, unum eße. Ter-tudianus Hermogenem ait duos ßcere deos, contra Del unitatem, Deumßcilicet er materiam : quam qui dem Deo ßaperioremeamconflituilßedixit,quiama' teriam Deum oportuerit uti.
Depatre.
10 Tiaetus dixit, Patrem paßum efße ,lnde igitur Pa-tripaßianos didos hyreticos hos, Philaßrius crAu-gußmus tradiderunt. Hauß^euero eos errorem ßuumex Apocryphis quibußdam, Epiphanius ait, er maxime ab Euangelioßecutfdum Ægyptios, cui quidam hoc nominis eos impoßuißi tradit, in quo malta aelut ’m abfeondito myßiee ex perßona ßaluatoris re-ßrantur.uelut ipße indicet dißeipulis eundem ejße patrem,eundem filium,eundemq^ ßintum ßandu. Dein de ußos eos quaß pro ßndamentis,ßententqs qiabuf-
! e dam exueteri er nouo teßamento,idem teßatur. Ex ueteri quidem his: Audi ißrael. Dominas Deas tuns, Deus unus eß.item,Ego fumDeus patriim ueßrorum, ego primas, er egopoßh£c,TionerHnt tibidi/^ß item: in te adorabunt,er in te preces ßndent,quia in te Deus,er noneßDeuspryterte. nbsp;nbsp;Exnououe-
rö,quod dicat CHRlSTV SiEgotn pidre,crpater in me:et, Duo unum ßumus. Quod didum Augußimts libro qu’into de Trinitate,SabeBianosita aitcorrupif ß:Ego er pater unum eß. Sed er hoc didum erro-
.0 risßuißabiliendicaufaNoetianosußurpaßc, Epipha niusßcripßt,quöddixerit Paulus:Qucirum ßuntpatres, ex qiubus eß Chrißus ßecandum carnem, qui eß in omnibus Preus benedidus. nbsp;nbsp;Deniqs CT hocßn-
damentu Eaßlius in Epißola ad Heoeyßarienßes Sa-beUiotribuit,quiadixerit CHRlSTVS:lte,do'^ ceteomnesgentes, baptizanteseos innomme patris erfilijer Spiritusßandi. Cum igiturin nom’medi-xerit,nonin nommibus: non etiam conuenire ,tres pßfe perßonas.
3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DeChnfto.
Dicebat Hermogenes,corpus Domini inßole repo ßtum eßi:ut TiKodoretus ait. Et Tertullianus inquit, Hermogenem aliumßcere Chrißßquia aliter cogna ßeat. Epißcopos etiam Pentapoleos Lybiy lap fas in ha reßn SabeUif, Chrißum ßliam Dei negaße, eiusq; hu-mana patri imputafße, reßrt A thanaßus in cpiflola de ßententia Dionyßi contra Aßieanos.
Decreanone.
Afßeuerauit Hermogenes cum Stoicis,materiäßcnt per ßi/ße, non natam, neque ßdam, neque initiant habentem, er exits dominum poßea omnia ßeiße.
Item
»OJ
DÈ HÄRESIE vs.
|
Mem,mdteriam fùii naturd db iCterno ßdUe uitiofarn, quimobrem cruitiofi m credtioneßilti ejJe.Tertul^ UdnM. Et,MdteŸidm prirnd freie effè mcorpordlë. txquißtd dutem rdtione, neq- corpoïdlem, mi^ m^ xorpordlemmuenm.Si enirn corpM.jnquitytdntum-' Wodo efret^nihil ei mcorpordle dppdrerctßd eft ifto-' tm.Si ueró in totum incorpordUi friffet, nullum opui ex Cd fierst. Et quidem eiufmodi rdtiones Herman genem protuliffi, Tertullidiiiu idem in libre quem dd tterfui bierefin aermogenif fcripfit,indicdt:qudrum tt bteprimd eft: Aut de feipfo ficit Dominui mundum: iutexnihilo,dutexdliquo. Ex feipfo ueró non po*-tuit,quid 'mdiutfibilis efi. EX nihilo non frcit,quid mul ft mdU funt fräd contrd Dei bonitdtem, ïgitur ex ma teridmundum fräum effe. SecundutDeuffemper frt Eeus c^r Dommu^.Kon potuit dutem femper ef fi Dominuf,nifi quid retro bdbuerit,cuiuifit Domi' »(«.Ergo mdteridm femper fitiffe necejfe eft,cui impe firit iÜe Dommui. Tertid,qudm TbeodoretiK red-' tit.Exifiimdbdtftolidus itlefierinonpoffe,utDeuf U' i i Kuerforum, ex ijs qu£ non funt,frbricdretur. Decaufapeccatt EdcitUérmogenes Deumetidm eduftm nonnuUd P^ecdtifideo quod ex nidterid uiciofd Deum muU fen tó condidijfe. TertuUidnus. De diabolo. Didbolum Oquot; demones m mdteridm effe refitnden ^oi^Hermogenes etidm dixit,dutore Theodoreto. De coniugio. ÜubitVlermogenes dßiduefiegemDeiin libidinè j i iffindit.Tertullidnus dduerfus Hermogenem. Contra illud quod Praxcas ex his didis(Ego deusôCaliuspræter me non eft Ô^c. )probare co-natus eft non elfe tres per-fonas m diuina eP fentia. Hw diclis,quibM temerè PruxedS errorem fuum ftd bilireuoluit,TertuUidnus in libro contra Praxeam op ponit dlios Scriptura locos mdnififlè defilq Dei per 4 fonddpdtredillmdd teftdntes,ex quibus dttldrdtio-ntm petendam monuit.ut quod Ioannis primo,filius titrbum exprejfe à Deo difcernitur. zx Petrus confia t(tur,Tu esfilius Deiuiui:m quo dido ait clarèdiftm amp;liuis per fonds.item illud ióannis tertio: Sic Deus idexit mundum,ut filium fuum unigenitum ddret.Ad iiHum nero quo etiarn Hermogenes utebatur,region itt:Tres unum funt,non unus.Qjiod enim dicitur,E' io (T pater unumfurnustad fubfiantu unitatem,non *i numerifingularitatem pertinet. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5 Contra illud quod Hermogenes dixit,Deum femper fuiffe deum Öu dominum. 'Deus,mquit Tertuüianus,femper fiiit,Dominus no frnper. Deus enim fubflantise nomen eft, Dommus poiefiatis.Ccepitigitur effe Dommus, rebus omni-' buicreatis. Contra illud,quod materiam Hcr--mogenes æternam dixit. Dew foins eft £ternus,Greft unus.Ergo non poteft c »idteridfimul effe atema. TertuUidnus. |
Contra hoc quod dixitidem,Mate-riarn ab æterno malam ede. si nidterid maldeft ab lt;eterno, fruftrd laboramus de malo duftrendo,leges fruftrd ftruntur,iudiciüfi-U' ftrd coftituitur.Uonfii materid uitiofdfidt, quomodo Deus bond ex ed potuit produceref Tertullianus. Contra hoc, quod ex materia omnia cftecreata,idem etiâ dixit. Qdtod fr£lum inuenio,non fiiiffe cognafco:etiamfi i quid exdliquofrdum eft,exfr{lohdbet£dufdm,utex terraherba, orfrudus erpecudes,crfiguratio ho^ mmis ipfius,ut exaquis natdtiles ç^ uolatiles dnimte. Huiufmodioriginem rerum ex hisprolatarum pote^ ro materias dppelldre,fed frôlas à Deo er ipfas. Cæte rum omne ex nihilo conftitiffe, illa poftremó diuina difpofttiofuddebit,qult;eomnia innihilum redailura eli.Tertuüianus aduerfus Hermogertem. Contra illud,quod materiam neep cor-poralem neep incorporaiem ’ 3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;idem dixit. C^uitibiconceditmotumin fecundamparte fab-iftdnti£deputare,ciim fubftantiua res non fit,quid nee corporalts,fed decides,fi forté fubftdntia: et corpori, ut däus er pulfus,ut ldpfus,ut edfusfita e^ motus.Ter tuüianus contra Rermogenem. Poft Tertullianum,fcripftffe aduerfus Uermoge^ nem etiâ Theophilum Antioebenum, er Origenem, Theodoretus teftatur.in SabeÜiü ueró fcripfijfe Dio' nyfium Alexandrinü,Thcodoretus idem erEufebius 3 tradiderunt: er Athanaftus in Epiftola de fententia Dionyfti contra Arianos.Pur fus uerôTertuüianus e^ tiarn Praxeam peculiari in eum fcripto cofiitduit'. DÛ' raffe uerà aliquandiu bac ha;refin,hiftori£ teftantur. mortuo enim üoeto, no extmôlam earn fecum,fed à fe ädtoribus eins corroborata effe,Epiphdnius feribit. Et Arif tempore Sabellianifmo laboraffe multos C' pifeopos,Socrates lib.-i.hiftoriie Ecclefiafticie fcribit. Auguftmus uerè,ctiâPrifcillianüquenda dogma Sd' beÜianum reftituiffe trddidit,in lib.colra Origeniftas, o cap.4. EtBafilius,confopitdm demum tempore Gre gorij magni fcripftt.Sed er Praxea: hterefin corrobo raffeviôlor'mum quendam,Tertullianus inlibro de pr£feriptionibus,indicauit. DE HÆRES1BVS SVB GALIENO. Nepotiana hærefîs. 1V 'TEpotiaMd b£refis circa annum Dominiducen 1 \J tefimum fexagefimumquartumfiiiffe putatur. Autorehahuit Nepotem quenda amp;gyptioru epifcopum,qui in Chiliaftarum errorem incidens,pro o miftiones DeiÇut Eufebius fcribit libro feptimo, capi te uigefimo tertiojfanilis in Scripturis frôlds,}uddico more exponendas doeebat,er millenarid qu£ddm dn norum corpordlibus deUeijs in hdc terra frturis de^ cernehat,er opmionem hanc fudmex Apocalypfi toannis probarefepoffeputabat:librumq; de iÜd có' pofitum,Elenchum aüegoriftarum inferipferat. fuif feautem longo tempore dgitatum hoc dogma, ma' gnis fi-atru motibus in Arfenoite Rgypti, Dionyfius fcripfit.Qjti etialibru fJepotis, de quo dixinuis,alio 'c firipto,quod comentanude promifionibus nomma uit,cofiitduit. Demde apudArfenoiten corafe de Nfquot; eee } |
1
-ocr page 892-107 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CEN TVR lÆ TER potis errore diffentijje, de plerofq; eo deceptas, cum grdtu in uiim reduxißefcripßt. Verbi ipßiu ei de re ex commentirijs fûts, quemadmodum Eufebiin U^ bro 7.citpite uigeßmoquarto refirt^adfcribimM.
Commentirium quendam Iriepotis praß runt, quo Hilde nituiitur,ut qui irrefragubiUter regnum Chnlii fuperterrum hattefuurjtm oftendut. inalijs multn ïdepotemUudo,ac diligo,cion propter ßdemfeduU^ titemq; ZTquot;. exercitium m Scripturii,tumpropiermul tam ipßus Pfalmodiam,qua etiamnum multi ex fi-atri gt;nbsp;bux deledanturtcr hommem admodum ueneror,pr£ fertim tanquam eum qui iam ad quietem pr£ceßtt:at ueritas amtea efl,cy pr£ cunilts bonorada.cr ß quid reéledicitur, laudandum ey approbandum candidè: qu£ uerono faneßeripta uidetitur,mquirenda fuut,et reßdenda.Qjiodß prüfens ejßet,^' nudo ßermone do gma fuu ajfereret,fatii effet ßne ßeriptK coßrre,inter rogandoq^Ztrreffondendo aduerßarios couincereet cbciliàre.Qjionià uerà ßcriptu extat,peut quibtißdä ui detur, admodié probabile,zy nonnudi Dolores lege 2 etpropbetas nihili ßciut, Euïgelijs adb^reredetre' Hat,et Apoßoloru epijlolat cÓtemnüf.huiM ueröß;ßi gramatis dodlrma, taqua magnu aliquod et abßebdttH myßeriucotinentem, proßtentes ßmpliciores ßatres noßros,nihilßublime nee magnifiât,neq^ deglorioßo ac itéré diumo Gommi noftri aduentu, neq; de noßra reßurre£lioneexmortuii,etaggregatione noßri, çr eonßrmatione ad ipßum ßentire permittunt:ßed mmu ta Cf mortalia, qualia ßunt bec praßentia, in regno Gei fferandaßuadentineceffarium eß,ut er nos uelut 3 pr^ßente ßatrem noßrum üepotein attoquamur. Geindeßubiungit: Cum in Arßenoite effemus, ubi, ƒ»-• eut noßi,diu ante dogma hoe emerfit, ita utßbißma-' ta er intégré ab Eccleßis deßdiones fièrent,conuogt; eatif presbyteris er doäoribiK exßatribus lUorü üb corum, pr£ßentibM etiam ßatribus quotquot adeffe Uolebant,pubUcè eos ad dogmatis huius inquifitione exhortatusßum.Et ciim bunc mihi librum quafi arma turam qtiandim,crmurum inexpugnabilem profit' rent,totum triduum und cum illis à mane ad uefferam ^ lt;ß ußqi coßdens,qu£ in eoßcriptaßunt dißcutere conatus ßum.Vbi etiam conßantiam,ueritatis ßudium, traäa bilitatem er inteÜigentiam infi-atribui uchementer ßum ad;niratus,quod reHo ordine er cum £quabilita te interrogarent ac reffonderent, er obßequerentur, nec uUo modo contentioße,qu£ ßemelßatuerunt,ß ßl ßa effe deprebenderentur,retinere,nec rurßus contra' diäiones ßbtrahere,fid quantum fieri poterat pro^ pofito infiare er confirmare conarentur : er tarnen rurfus ubi ratio expoßcebat,ßententiam mutare,er ue $ ritatè undnobißeu cofiterinon uenerentur, ßed bona cumcoitßctentia,abßq; ullahypocrifi,cordib. adDeü expatifis,qu£ demonßrationibut aediuinaru ßcriptu rarü doârtniscbprobabantur,copleilercntur.Et tan dem ipße do^rina huius antefignanus erauthor,no'' mine Coracion,audientibuf cundis ßatribus qui adc' rant,confilßus eß,nobisq3 polUcitustpoßhacßt opinio ni huic nolle altenden amplius,neqi de ilia diffutare, nec mentionemficcre.yieq- docere,quod abundefinis oppofiitis argumentis conuiclus. Reliqui ueró fiatres öi pr£fientes,propter bac collitionem,ergacundos dc'
Tl^ GAP. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï9y
mißionem exconßenfionemgäudebant.
DE HERESIBVS SVB GALIENO, Claudio er Aureliano.
Samo/àtemana hærefis.
SVrrogatuf in epificopatum Antiochenum Eaului Sainofiatenus,anno imperij Galieni (ut Eufiebiut indicat')ßexto,Cbrißi ueró dueenteßino fixage^ ßmofiecudo,anno eiußdem decimotertio, CHRISTI ueró ducêtefimo fiexageßmonono,Artemonis hareßt o ;refiuficitauit,partim metis motus elatione:partiin uerà ■ta adduitus occaßoneiquod Zenobia, qua Perfia delà élis Romanis Syrit et Phoenicitgubernatricë dede'' rut,cu ludtis fientiebat. Elus igitur amicitia Samofiate nus fibi cocUiare fiudês,hac ei htrefi, à qua ludâ no abhorrerètffegratificaripoffefferauit.ilanc occafiio nem Theodoretus récitât. Sed Philafirius ait, Ze' nobiam no fienfififie prias cum iud£is,fied tudaifimo un butamßiffeab boePaulo Samofiateno. Qjiosfio'' dos habuerit,Eufiebius ex epißola Concilij Antioche o ni de Samofiateno retuUf.cpificopos nimirum er prefi' byteros,quos ideo quid ab fis obfieruabaturfiuidnis agris er duitatibusycondonibus ad popidum fielenquot; dis adinifiit. alios item presbyteros er diaconos, quoi 'fecum habuit,quosq- ut ab illis amaretur er fiuffieequot; retur,diuites reddidit.Quin er muUerculasfiubintrO' du£las,ergregem quendam turpißimeeiadulentium ac in publicis coetibus de ipfio pfiailentium, atque eiiquot; comijs quafi angelume coelis demiffum extolleittiutin
, HYPOTHESES.
De Deo.
Adfierit Samofiatenus, Geum patrem er fihnm er Spiritum fiandum unam effe perfionam, ffdem quibus er bicetus er SabelUus teßimonijs Utens ; ut, GominusGeus tuus,Geus units eß:Et, Ego in paire, er pater in me.ln Geo enim dixit fiemper effe ipßus uerbum,er ffidtum ipfiius,quemadmodumin homb nis corde proprium uerbum.Epipbanius,
De Chrifto.
o nbsp;nbsp;nbsp;Non dixit effe filium Gei inßubßantia, fied in ipquot;
fio Geo.Veniffeautemuerbum,erinhabitaffeiiHEquot; S Vhomine,ut unus fit Geus,crnon pater, filius er Spiritus fiandus t fied unus Geus pater, er filius ipquot; fiusinipfio, ficut uerbumin hoinine.ïion enimdquot; xit, filium Gei filium uerè,fiedpr£textueroccaiioquot; ne arrepta ex dido toannis. In principio erat uerbu, uerbum er fiermonem ex ore uoluit dicere filium Gen C H R1S T V M enim Geum, Gei filium fiabßantiaquot; lern ac perfionalem er £t er mini effe cum patre denega o bat.Prolatiuumautem, id eß, quafi acra quendam, non tarnen perfionam uiuam filij fiempiternam cum patrefiempiterno,crcdendudicebat. CHRIST VM enim hominem iußum, Marlt filium, ex profidu quodam diuinitatem confiecutum,non Geum uerum pr£dicabat,Epiphanius,Philaßrius, er Socrates hb ßori£ Eccleßaßict litro ßecüdo,capite dedmoneno.
Rationes quibus blafißhemiam banc infilium Dei confirmare, hi qui Samofiatenum fiecuti fiunt,conanquot; tur, Thomas m quarto contra Gentiles libro, caquot; 3 pite quarto,in hunemodum recenfiet : Dixerunt efiquot; fie ßaert ficripturt conßuetudinem, eos qui diuma gratia
10^
DE HÆRESÏBVS.
t fO
SritUiußificdnttlrfßlios GddidJuxUiUud loMnis primo-.DedUeis potejiitem filios Oei fieri.Et pri' nu io.Milt is tertioiVidete qunitm chmtdtem dedit nobis pater, ut filtj Oei nommemur cz fintus. Imo ^Md minbUius uidetur, nomen diumitatis eis tri' buitur, unde Dominus ad tAofen, Exodi feptimo: Ego conjUtui, mquit, teOeum Pharaonis.EtPfial' mo oéluagefimoprimo : Ego dixi,dij eftis. inde igilur lESVM CHR1 STVM purum homi' nein e[fe,o‘ ex lAaria initium fitmpfijje dixerunt, fed bon£ uitat inerito diuinitatts honorem prlt;£ c£' teris adeptum finffie. Ad quem errorem definden' dam, etum Scriptura: peruerfè mtelkdis i^ ac' eommodatisfententijs utuntur,ut quod Uiatthati uiti' nio C H RIS T V S ait: Data eft mihi omnispotefias nicoelo çyin terra. Qjtàd fi anteteinporafinquk mit, effet Deus ,potefiatein in tempore non aece' piffet.Ait z^Paulus ad Romanos primotPadus'eji et filins ex femine Dauid fecundutncarnein,C7 pr£' dejUnatus ejlei filius in uirtute.Omne autem quad prtdefiinatur cr fidum efijionuidcturcffeater' nitm.üon eft igitur natura Dei filius e H R i S T V S, fed adûptiuus, qui nomen diuinitatis non habuit ex natura cj-ab ieterno,fed merito paßionis ermord Us fu£ fibi acquipuit, iuxta lUud ad Phtlippenfes fecundo : Padus efi ei obediens ufque ad mortemi propter quod exaltauit cum Deus, e:^ dedit ei no' men,quad efi fuper omne nomen. Adducunt ztr ea qii£ ad defidum pertinent natur£,ac de Chri' foleguntur,fed Deo non conueniuf.nempe quod foc mineo gefiatusefi utero, £tate proficit,efurifi,laf' fatus eji,iudicii diem fe nefcire profiffis efi,mor' tis horrore coneuffus efi, er plura alia qu£ prius fituenerunt Cerintbus or Ebion,poflea uero bic Sa' mofatenus infiaiirauit. f
De Spintu faiicto.
Deitatem z^ fubfiantiam Spiritus fandi toÜit.Epk phanius.
De ludaifmo.
De eodein Samofateno Pbilaflcr ait : ïudaizans eireumcifionem docebat. Diuerfum tarnen Epi' pbanius narrat: Sainofatit£, inquit, iudaifmum cor' rampentes,nihil amplius ludais babentes,fecundi indai uocantur. Nam Deum ex Deo, unigenituin fiUuin amp;nbsp;uerbum negantes illi,funt quales iud£i, qniipfum inpr£fentia negarunt oecifores Dei,D0' «micid£ amp;nbsp;Dei abnegatores fisdi. Reuera autem nequeeireumcifionem babent,neque fabbatum fier' nant,Qralia omma quemadmodum lud£i.
De traditjonibus.
Pfalinos qui mgloriain Chrifti canebantur,uelut tecentiores,ac ueterum uirorum commenta fujiuht. in media uero Ecclcfia magno die pafchatis muliercu las fubornauit, qu£ de feipfo p faderent: qu£ fi quis audiret, horrore concuteretur.Epiftola concilij apud Eufebiuin libro feptimo,capite trigefimo.
Parro ad Sainofateni blafpbemi£ iudicium zx explofionem couocatur Synodus epifcoporu Antio' ebiam. in qua ad diffutationem Paulus accerfitus, turn in rejfiondendo alias afiutè fuum uenenum oc' tultaret,alias infidiofè difiimularct,conuinci pri'
mis aliquot Synodis,ztr pro merito eonfiitari non potuit. familiariter enim admonitus z^ rogatus, ut errorem agnofcens,eum abijceret, lufiiirandum de' dit,fe nihil ab ortbodoxa ApofioHeaq; dodrinadif fidere. interdum zy fententiarn femutaturtim pro' mifit, donee anno ducentefimo fcptuagefimotertio, quuin fdma de Samofateni defidione iterum incre.' buffet, poftrema aduerftis eum Synodus congre' gata efl:in qua palam tonuidus, atque ab homi' a o nibus fub coclo Ecclefiis damnatus çy excommuni' catuS,operam in ludicio cr examine doginatum Sa' mofateni, optimam nouante AUlchione presbyter» Antiochcno,uiro dodifiimo,fidelifiimo,ac indodri' na potente,qui cum eo pubUcis diffutationibus,quaS noiarq exceperunt,congreffus,folus latentes eiiisçr uafirnmas fraudes animaduertit ç^ detexit.U£c EU' febius.
DE HÆRESIBVS SVB PROBO.
^^ Manicheorum hærefls.
Vius fed£ originemEufebius in Chronicore firt fub annum tertium im per ij Probi, Chri' jliucrà ducentefimo oduagefimoprimo,Pau là diuerfius de ea Epiphanius fcribit, libro fecun' do,tomo fecuthlo:Ab ajfumptione,inquit,Chrifiiuf' que ad Manem or Aurelianuin aeProbum reges,an' ni funtducenti feptuagintafex,fecundualiquoscbro nographos : iuxta alias, ducenti quadragintafex.
Quartouero anno Aurelianfitemporibus Hyme» 3 0 n£i epifeopi liierofolymorum,emilfus eft error AU' nis ininundum.in hiftoria tarnen Ecclefiaftica libro feptiino,capita trigefimoprimo,Eufebius hærefis dus exordium refirre uidetur fub initium imperq Diocl.
Autorem habuit Manetein, dxmoniacum natura zy infanum, ut Eufebius ait: quanquarn Augujimus pro Mande frrè ubiquedicat Manicbeum,quodno' men infanü interpretatur. Et addit,Mtanich£i dif cipulos in (ar£cia quondam id nomen immutaffe,zy' autorem fu£ fed£dixiffeAAànicheum,boceft,malt' 40 na fkndentem:non Manicheum i infaniæ nomen ui' tantes. Domin£ enim fu£ h£res Manes effedus,non pecuniarim folum, uerum infanaru etiam zig diabo' licarum artium,inftrumentum fe,quantus quantus fitit,ueritatis inimico pr£bens, ad impias fitbulas di' uertit. Socios autem fibi zr exercitum quain pri' mum adiunxit, ac difcipu!os fibi uocauit uiginti' ditos, ut Epiphanius ait: Eufebius uero, duodecint ad exemplum Domini,fibi adfriuiffe narrat.Ex qui' bus tres delegit,'Thontam,Hermam er Addam: quos $ o auro multo infirudos, in partes üierofolymorunt abire,facrosq; libros Legis,Prophetarum, Euange' lijatque Apoftolorum comparare iufit. iÜi digrefi, libros eos emerunt:reuerfi ueró,cum Manetem tnear ceratum deprehendi)fent,eos ipfi oftenderunt.ts uero acceptas perfcrutatus malitiofè peruertit,mendacio fiio ad ueritatemadiundo,ubicunquedeprehendiffet aut uerbum aut fententiarn fimilitudine aliqua pha' natic£ fu£ opinioni alludentem. Atque hinc dein' ceps figmentum fuum corroborauit.E carcere uero 60 feu pecunia malta, feu per fiigam liberatus,Pcrfarunt regione rclida, Romania adijt. Atq; dufmodi qui-tee 4
-ocr page 894-11*
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. V.
lit
|
dem oceußonem er initium eum feäum hubuiße,Epi phuniuiprodiditifedubeudem turnen nurrutione de difcipulis lAunetis puuLo poß uuriut, dun Thomum trnißum ub eo in ludieunt, Hermu uero in Agyptum, erAddum in fuperioris OrientispurteS,dit,liifi ßrte diuerfo hoe tempore fieri potuil. Hum er Theodore' tut in diuerfus regiones difcipulos Kidnetis digreßos, feripfit. HYPO THESES. De Scriptura. VetusTeßumentu repudidt:er Deum,qui inipfo locutuscfi,Municheimuledidts impetut.Epiphantus tn Anucephuleoft. Autor expoßtionis Symboli u-pudCypriunum,er Augußinus epißolu feptUdgefiquot; muquurtu dd Deuterium. Deprophetis fic dicit: spiritum eorum effe impietutis fiue miquitdtis tenequot; brurum,qu£ub initio emerferunt, er proptereu fequot; dudi, locuti funt. Exc£cduit enim princeps eorum mentem:erfi quis fequitur fermones ipforum,moquot; ritur in£ternii,illigutus mglebdm,quoniumnondiquot; dicit cognitionempurdcleti.ldem libro fecundo,toquot; mo fecundo:er Augußinus dd Deuterium. Mortis eße,MuneSdßerit,TeßAmeiitumlegis,eo quod Apo-flolus dixerit:Siteßdmentummortis per Uterus inciquot; fum fiiitldpidibus,mglorid,erc.Epiphdnius. Vequot; tusteßumentum dixit eße dUerius Dei erdodoris, nouum item ulterius. Contruriu enim trddi 'm utraq^. Refedis deniq^er mueterutis drboribus legem uc fropbetus compuruuit, ideo quod fcriptum legdquot; tur:Lex er Prophet£ ufq^ dd iodnnem. Epiphunius. Voluut pr£tered Mdnichei,nefcio quos corrupto-res diumorum Ubrorum dnte ipfius Munichei tempo-ru ßiiße.Corrupiße dutem illos,qui lud£orum legem Euügeliocommifcerecupierunt.Augufi'mus libro de VtiUtdte credentium,tomo fexto:erlibro trigefimo tertio contru Edußum, tomo fexto. Rurfus epißolu decimdnond,tomo fecundo.Et deh£refib.dd duod-uultdeum,tomo fexto. De Deo. fdndum,quem Dom'mus difcipuli femißurumproquot; mißt, per Municheum ud nos ueniße. Augußinus Mdites dixit duos eße'mgenitos er lt;eternos,Deum 40 libro deVtilitutecredentium contru Mdnicheos,toquot; er liliterilim: amp;quot;nbsp;Deunt quidem lucem dp^eUubat, Kdteridm uero tenebrdS.Et lucemquidembonum,te nebras autem mdlum:lucem appeUdus boiidm drbo'’ rem,bonis fruéiibufpletidm: mdteriddutemmdld dr' torent,fi-uélui rddici conuenientes ßrentem. Theodo relui,r.piphdniui. TjJe duo principid inter fe con-' trdrid,feu duos deos:unum bonum,indluin dlterum. Tt bond ndfei d bono,mdld i mdlo,M.dnichei doerat. Autor quxflionum Chriftidnorumddgentiles,er re-' fjgt;onponum dd orthodoxos, dpud lußinum: phild-' ftriui,Auguß'mus de h^'reßbui, Tpiphuniui. Eum qui locutui efl cum Kofe iuddis dc Sdcerdotibus, principemtenebrdrumeßedicit.Ciuemddmodum er ex diäo Chrifti,Vos ex didbolo eßis:probdt credto^ rem exU er terrieputrem eße didboli. Epiphunius. Duo uero inter ße cotrurid principid ex eo probdt, quodrurßis Chrißus dixit:fiopoteßdrbor bond fru üus mulos ßcere,deque urbar putris ßudus bonos. Epiphunius. Sed er pugnüer comixtionem duoru Dixerunt fubßutius bubere in mundo duo principid, er dlterum quidemprincipiu ficiffe corpus,unimum interfediuerforuerdduerforuprincipioru,utAugu $0 uero eßeulterius. De oceufione credtionis,h£c ex flinus dixit,probure uoluU boe dido,Lux 'm tenebris nbsp;nbsp;nbsp;Theodoreto retulit Hicephorus lib, ó.cup.n. Mute' rium cum |
lucet.Perfequebutur enim tenebræ lucè, trempe mulii pr'meipibus perfequëtibus erbello impetentibus ded tutem. Similitudinem deinde etium hunc upprehen dit,qud dixit Chrißus: Simile eß regnum cœlorum ho mmipdtrifiimilius,quifemmuuitindgrum fuum fe-' men bonum,uenituutem mimicus eius udmifeenszi' zuniu. Rurfus erdUud didum apprehendit,quo dixit Chrißus,Venitprinceps mundi huius.Etquód Puulus:Deus feculi, inquit, huius exciecduit mentes i o infidelium.Epiphunius. Aiulum denique ideo dixit effe Deunt legis,quiudepr£ddtus fit Agyptios, er eiecerit Amorrheos, Gergefeos,dtque ulidS gentes. • Epiphunius. Deum loco includit, erfinitum fidt Kuniebeus : Augußinus contru Epiflolum Mdnigt; chei,tomo fexto. Salem er lunum dixerunt Mdquot; mchcießeDeos,erfolem quundaque Chrißum upquot; cunt:urgumento hoc utentes, quód Chrißo crucifixo fol deficerit.Theodoretus. DeChrifto. 10 30 Dicunt Dominum nec fumpfißc dnimdm,nec cor pus:fed tunquum hominem quidem uppuruiße, don humuni nihil hdberet:crucem quoquè, pußionem er mortem, uifione tuntum fitiße. Autor expoßtionis fymboli dpud Cypridnum,Theodoretus,Epiphdniuf, Augußinus libro decimoquurto cotru Euußum,Eie' ronymus, nUdrius libro fexto de Trinitute. Kunes Chrißü feipfumrepr£fentdrecondtus eß,quinerfe Chrißumdppellure uufus eß.Theodoretus,Eufebiui libro feptimo,cdpite trigefimoprimo. De Spiricu fando. Aufus eß femetipfum nomindre Spiritum fundum, erdicebdt fe eße miß'um,ficut feruutor erut poUiquot; citus.Theodoretus,Eufebius,Chryfoßomus libro de Spiritu fundo,tomo tertio:Epiphdnius,quierhoc uddit: Ad confirmdtionem udducit eu qult;e ù PdUquot; lo didu funt,Ex purle cognofeimus, er tx purquot; te prophetumus. Dicunt ( Mdnichei ) Spiritum mo fexto. Sequefirut Munes ub eßiedeid deitUquot; tisSundum ßiritum,er'infepdrdbiliterprocedenquot; tem. Proelus Conßuntinopolitunus epifcopus,'in epi-floluud Armenias. De Creationc. Deum,credtorem Munes negut:ermundum Ù mu-lo,hocefiù didbolo fidum dicit. Autor expoßtionis Symboli dpud Cypriunum, er Origenes Eomiliu fecundu m diuerfos. Diuerfum turnen de Muniquot; y o cheis Augußinus feripfit dd duoduultdeum:Munquot; dum, 'mquit,ù ndturd boni, hoc eß ù nuturu Dei fiidum, canfitentur quidem:fed de commixtione boquot; ni ermuli, qu£ ßdueß, quundo 'inter fe utruque nuturu pugnuuit. Epiphunius eundem hypothequot; fin diuerfè extulit: in AndeephdUoß uit. Muniquot; cheos ußerere, Mundum non totum,fed purteme-iusÙDco fidumeße:tomo uero fecundo,lib.t.uit: |
'•lî
tiE HÆRESIBV^.
*lt;4
ÙAm cum ieemonibus a“ igné amp;nbsp;dqM mpetu ficiffè W lucem dicit: Deunt autem repented exercitus cuts bnpreßione conterritugt;n,non hdbuiße quo tdntä win itmdicdret.Udqiiüdin partem lucts arreptdm^ueluti quandaminefcdtionem cotraindteridm mißße. Hdnc wro uulnerdtdm,pdrteq^; ed lucis dbforptdgrduidant eßefÄdam. Qjtd reddaéiumDeum,mundumcondi-' iijJe^tU concertationè tdlem ßolucret,?^ qwepugnd' bint inpdcem redigere. Hinecyde Eleinentorum numero ey pugnd prodigiofd finxerunf.Quinqi ele^ netlid qu£genuertnt principes proprios, genti tri-' bnunt teitebrdrum,dtq- elementd bis nominibus nun-' cupdnt,ßtmum, tenebras, ignein,dqudm,uentu. In fù-' Ko Hdtd dnimdlid bipedid,unde hommes ducere ori^ ÿnem cenfentmi tenebris ferpentid,in igne quddruquot; podia,in aquis natatilid,m uento uolatiha.ms quin-que elementis mails de pellendis,alia quinq; elementd de regno ey fubflätia Dei miff'd ej^e, ey in illa pugnd ^ffe permixta,ß(mo dëra,tenebris lucem,igni malo ignem bonum,aqti£ maLe aquam bonam,uento malo nentuin bonum.Auguffmitsdehiereffbus, Epiphanius tarnen per duotlecim elemëta lummaria in coelo, ntfolem,lunamtydflrd,d fapientiaDei locataeffi, effirman ab ijs ait. ï^aues nero appellatas ab ijs folem amp;nbsp;lunain, Augujlinus tradit de h£refibus:Et folem triangulum ab Mis perhiberi, qui per quandam trian' ^idarem coch jènejlrammundoluceat, lib.zo.cap.ö. contra Paußumait. Chryfoflomus tAanicheis etia
to
De diabolo.
Diabolum niinc materiam,nune materi£ princiquot; pern dixit,Theodoretus.
De anima ÔJangelis.
Co£ternas Deo bominu animas,fecundu Pythago ricos,in pecudes y animalia y beflias redire per di-uerfos nafeëdi circulosiconciliu uanitatis,quod Niani ch£US docet,aflruit. Autor expofitionis fymboliapud Cyprianu,Theodoretus,Olyinpiodoriis.Kine eàdem effe anima m hommib.cy in omnianimali,et in uold' tilibus ey rcptilibus,dcreliquis beflqs:nec inhisfolu, fedetia inplantis,dcxijfeeos,EpiphaniuS narr at,ey Kieronymus tomo p.Easq^ animas bom'mupecudüq; de Dei ejfe fubßälia,cr omnino partis effeDei, arbi' trantur. Epiphanius, Auguflinus epiflola y2.tomo2.
Omnia autë ejfe animata,lt;y igné, y aqud,ey dë' rem,y plâtas etiàac femina cxtjlimarunt.Tbeodor. Duas rurfus animas,uel du.ts mentes,alteràbonam, altérant malam,in uno homine inter fe habere conflit
f-° {lum,quado earo concupifeit aduerfus jfiritum,do luerunt. Augufimus de h£reflbus.
De libero arbitri'o.
Herinogcnts b£refn tribuit,qud dixerunt materiam tffeingenitam,Deoq; co£terndm,fine qua mundum }cgt; cotißituere Deus non potuerit. Chryfoflomus 'm ferquot; Kone de ieiunijs,ey Genefeos ledione, qui extat'm
lt;owo ^rimo.
De fato.
lAanicheus inducitfatum. Socrates hiflori£ Ecclc' ßßic£ libroprimo,capiteuigeflinofecundo.
De homme, SC hominis creatione.
Hojninem dicunt non effe à Deo formatu,fed à prin
Peccatoru origmem non libero arbitrio,fed fubfla ti£ tribuut,géus aduerfe. Augujhn. de h£refib, Pec cata necefritatisejfedocueruiit-.ipfam enim boniDei fubßantiä,anima ftilicet,exparte qua capta eß,cor' ruptam ey opprejfam, ey ad peccandi neeeßitatent perduüam ejfe:Auguflinus Epiflola 13. tomo 2.
De peccato.
Carnalem concupifeentia,qua caro cocuptfeit adquot; uerfus jfiritu,non ex uitiata in primo ho^nine naturd nobis mejfe infirmitatë,fed fubjlantia uolunt effe con trariafic nobis ddh£rentè,ut quando hberamur atq^ purgamurffeparctur à nobis,et in fua natura etia ipfd immortaliter uiuat. Auguflin.de h£reftb. A da pri' muheroapeccauilfedicitiS,etpoflpeccatu frijfc fan {liorem.ïdemdemoribusnanicheorulib.z.tomo 6.
De lege.
Legern Igitur totädeßruit y damnat,utqu£ noli cipeinateri£,quem Sadam nommant. Et fimiUter di- 40 fit à uero Deo, fed d principe tenebraru. ' Epiphdquot; cunt Euam a Sacla y Kembrodjàëlam effe.Theodo'
fêtas. Epiphanius h£c uarié narrat: Adam (mquit) dicit Niaaes creatu elfe à principe, qui ad alios prin-cipes dixit: Venite, datemihi de lueequam recepi-' Kus,ey jiciamus hominem fecundum noßram princi punt ßrmam. Euam ueri fimiliter creatam ejfe,danies ipft ex concupifeentia eorum ad decipiendum AJum. ltem,ßngit matrem uit£,qudmduirtute e-Kiffamejfedicit,primum hominem:huncuero quin' que Elementd produxiffe,dc fibi paraffe drmatur£ gratia. Item: Dicis (Lianes) quid cum preffus illic in fa homo precatus ßt,dudiuerit ipfum pater,eyde' Kijerit altera uirtutéab ipfo produßä,uiuu jfiritum ippeUatä. Kune umum j^iritu defcendijfe diets infra, yporrexijfe dextram, aceduxiffe ex tenebris pri' Klim hominem infrrnè, m infrrioribuspericlitantem: Animam hominis de Deo effe,corpus autem à diabo' laflëlum, thanes ait: Ehilaßrius. Kmc ey Mud tia'
nim reßrt rationes,eo quad lex adminifirdtio mortis dicitur,^:/ iubeat homie id as capUe pleili,cr hac ïA' tione homicidu AditugMt. Augußmittlib.ts. contrei lAiiftÜ, epiflola Ti.ct'7^.liilAriiidib.6.deTrinitAte.
JSO
nicheis Kieronymus tribuit, quad naturam hominum dimnannt,m prooernio dialogiaduerfusPelagianos, 00 toino tertio»
Euangelium,Euangelio is\anichei dieunt effe coii' trarium.Augnflinus contra Adamâtium,tomo fexto.
De bonis operibus.
Qu£ in pauperes exercetur benignitatë y hurnd' nitatè reprebendut,dicëtes earn effe ueneratdonê md-teri£.Cruin et homini mèdico efuriëti,mfl Kanieheus frt,panem aut aquam non porrigut:ne membru Dei, quodcx bis rebus admixtum efl,fuispeccatis fordiquot; datum,à reditu impediat. Auguflinus libo fecundo de moribus amp;ia!iicheorum,ylib.6.eontrd Eauflum.
De baptifmo.
Eaptifmum in aqua nihil cuiquam perbibent falu-tis adfrrre:nec quenquam eorum quos decipiunt,baquot; ptifandum putant. Auguflimus de h£refibus.
De euchariftia.
Coguntur eledi eorum,ueluteuchariftiâconj^tr' fam,cM»
»o nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆ TER
funicum femine huntiino fumer e. Ausuflin, ibidem.
Dc orarione.
Ditmonid colunt,elements adorcint,cteorumdelt;(' rum^jnomimi utpuguniinuocemt-.Phildflriui. So' lemadorantyGrlunam craflrii:Epiphaniut. Socru' tes bifloriæ Eccleßdfiicjelib.t.cdp.zi. EtAugußin. ieb^reßbuf-Ordtiones,inquit,ßciunt dd ßolemper diem,qudquduerßtm circumit:dd lunäper noilc,ß dp pdretsino dppdret,dd Aquilonia pdrte,qudßol cum occident, dd orientem reuertitur. Or dûtes etiàflunt. ^
De tradinonibus.
Ab duimdtis dbflinent,ßcut Encrdtitlt;e:amp;’eden' tem cdrnes,dnimdm edere dicunt:dtq; eße eum reum, utcripfetdledliquid fidt:ueluti ßporcum comedit, ut poreus rurfus ßdt,dut tdurus:ut Epiphanius inquit, Augußmus deh^reßbus dd: Cur mb us non ueßun tur,tdqudm de mortuis uel occißs ßgerit diuindßub^ ftdntid,tdntum^ de tdle inde remdnßrit,quod iam di' gnumnoßt meledloruuentre purgdri.Et dddit:Sed necoud fdltem ßtmunt,qudß çy ipfdeumßdnguntur 2 tXpirèt, nee oportedt iflis mortuis corporibus ueß:i: er hoe foliim uiudt excdrne,quod 'm ßriud ne mo' ridtur excipitur. Sed nee dbmonid Idâis utuntur, qudmuis de corpore dnimdtis uiuente mulgedtur,ßue fugatur.l^on quid put ant diuinie fubßantid: nihil ibi tjfiptrmixtum,fedquidipfe ßbi error non conßdt, i^dm er uinu non bibunt,dicentes ßl eßeprincipium tenebrdrum,cùm ueßdutur nuis,nee mußi tarnen dU' quid uel recentißimißorbednt. Cibi qui deßugibus crpomispdrdntur,ßddßanedos, id eß,dd Nidnicheos 3 uenidnt,per eorumcdßitdtem erordtioneerPßfl' tnos,quicquid in eis lutulentum eß purgdtur. Idem epißold dd Deuterium,tomo fecundo. Qjti apud eosperß^i uocdntur,nec pdnem ßdngunt, nee olus fcindunt:ßed eos etiam qui bac dgunt,tdnqudm homi' ciddsdpertèexecrduturiexijs tarnen quaßanguntur erßeinduntur comedunt:Theodoretus, Propric' tatem rerum improbant,ideo quad uetus quidem Tegt; flamentum dicdt,Meum eß durum,er meum eßar' gentuiniNouum U€rà,Eeatipauperes.Hincigiturnee 4 ßmiliam,necdgros,nec domos,nec pecuniain uUam poßidendam effe dicuntiEpiphanius. Augußmus li' bro primo de morib.Eccleß^ cdtbolic£,tomo primo.
De comugio.
Nuptias Manes damnat,quantu in ipfo eß:ut qu£ diabolt lex ßnt,er conßitutio:Theodoretus. AugU' ßinus de htereßbus.llieronymusm Oialogoru pro' amio conra PelagianosiNicephorus libroß;xto,cd' pite trigeßmoßecundo. Si quis uxoreni duxerit, etiamipßpoßdißeßumexhac uita inaliud corpus ; tranßt,cr fit muller,quo etia ipßnubat. Epiphanius.
Eaminte conceptus apud eos career eß, er uineu' turn Dei:Augußmus cotra Secundinum Manicheum, tomo fexto.
De politia amp;C magiftratu.
Mdgißratus duties er politias ddmndbant,ul quee dDeoidomdlo conditie erconßituta fint, nine er bellum gerere, illicitum eße dicebantier Mafien rc' prehenderunt,quôd beüa geßißet. Augußinus libro uigefimofiecundocontraPaußum, capitefieptuagefi' öi moquarto. Qmn eragriculturä,omnium artium
TIÆ CAP. V. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uff
innocentißimam, tanquam plurium bomicidiorum ream,dementes accufiabant.Augußmus deharcfiibus.
De aftronomia.aftrologia, amp;C magia.
Mdgorum quo que dogmata, Manes nouit,er in ipfis uolutatur. Aßrenemos laudat, eorum dogmata curiofite ueßigans. Epiphanius. Et Augußinus fieri' bit, libros Manicheorum aßronomids ßbulis,fied quas non'mtelligant,plencs eße. De conßßione,to' 0 mo primo.
De perfcÆonc.
Aßerunt fie,ne cogitatione quidem er ignorantia, cum ad confiummationisculmenaficederint,poße pec care:liieronymus 'mprocemiodialogoru contra Pe' lagianos,tomo tertio.
De morte.
Caufidcurbominesmoriantur,hceceß.Virgoqu£' dam pulchrd,ornatd,ad perfiuadendum ualde dpta, depreedari conatur principes,qui in firmamentum i o uiuente Spiritu fiublati fiunt,atcru(ifixi.Vtdcturau' tem maficulis quidem fioemma eße ßrmofia,ficeminis uerôadoleficens ßeciofus,eramandigmu.Etprin' cipes quidem,ubiuident ipfiam ornatam,dmoris tx' ßroßimulantuner non potentes ipfiam comprehen' dere,amoris defiiderio mente correpti,uehemêter ar' dent. Cum igitur currentibus ipfis uirgo dißaret,tum princeps magnus nubes ex fie mittit, quo per iram fiua mundo tenebras inducat.Etfiefi preßus ßerit ualde, uelut homo fiudans affligitunfitdor auternipfitus, eß o pluuid. Simul aUtem er alter princeps,Meßor appel' latus,fi auirgine ßoliatus fient,dißundit peßc per totam terrdm,quo homines enecet.Epiphanius.
De loco animarum.
Aßeritanimas queeerroris ipfinis cognitionemba bent,aßumiin lunam,cùm lucida anima; eßentia exi' ßat.Qjiapropter, inquit, augefidt luna, erdecrefidt dc deficit,dum impleturab animis eorum qui in co' gnitione incredulitatis ipfius moriuntur.Deinde eafi-dem à luna minore, uidelicet ficdpba depleri dicit, er o in fiolem dßumi,ätque in beatorum fieculum deponi. Epiphanius. Hcec elementa rurfium trabunt änimas morientium hominum er aliorum animalium luddas exißentes:ßruntur autem ad ficaphätnauigid enim m' telligit fiolem er Innam: er parua quidem nauim ene' rdnsufiq;dd quindedm dies, circa plenitudinemlu' tue, er fic tranfimitti ac deponià dedmoquinto diem magnam nauim,hoc eß fiolem. Solern uerè,magnam illam nduem,trdijcere m uit^ fieculum er regionem beatorum. Etfiic animas per fiolem er lunam trafimifi o fias,didt purgatas ( uerkm de hts qui uanitatis ipfinis cognitionè habent'j dignasfi fieri hoc traieüu. idem.
Si quis plÜtauerit uined,oleam,ficum,uitem,moru dUtperßä,etiäipfio inortuo, anima dus ligatur in rd' mis arboru quasplätauit et traficendere no poteß.iie.
De paradifo.
Paradifius uocdtur mudus. Sunt autêplante que in ipfio fiunt cocupificentie,er dUe deceptienes que ho' mmu cogitdtiones corrupunt. At uerô arbor in para difio,ex qua cognoficut bonü,ipfe eß iefuS.EpiphanlK
3 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De refunccdïonc.
Corporum refiurredionem tàquam fibulam reiß dunt.
|
itf ÙÊ HÆRESÎBVj; biunt.HuZam enimmdteri£pdrticulamdignam falu' bexiftimant, er animas folas refurreiluras dicunt: Theodoretus. Auguftinus contra Eauftum libro quar to,capite decimofexto. Rationem Epiphanias hanc eorü jiiiffeindicatiproducit Kanes aham fententiam, iicens,Scio ftiritum faluari abfq; corpore. Hoc enim Apóftolus dicit,Omnino auditur inter uos ftortatio, Tfadaturtalis fatan£ m interitum carnis,ut ftiritus fduetur in die Domini.Hinc argumentatur,non ßre refurredtione n corporum aut carnis. De extremo iudicio.. indicium non ftperant Manichaii.Pbilaftrius. De falute. knime tantum falutem Kanes admittiti Sic enim Epiphanius: Kipt,inquit, Kanes, ftlitun fuum dile' ^uininanime falutem. ttein:Eiliusdelatiisopificium ^iinimarum falutem ßdt,ey machmam compofait habètem duodecim cados. Dicit quoq;,quèd anti' qnisannUnemo faluatuifit,ftd à dedmoquinto anno 'Eyberij ufp ad fua tempora.idem Epiphanius. De Machineorum libris. ' liultos Kanes et diuerfos edidit lfbros,unu defide, un«« dufdem numeri cum uigintiduabus litcris Sy' fonm, per alphabetum compofttum, utuntur enim phtrimi Perfarum poft Perftca,literarum elementa, (tiam Syroru Utens,ficut er alij lingua. Huie autem hbn indidit no'nê,Kanichei myfteria. Alium autem^ quot;ühpauru appeUantÇcuius libri Auguftinus meminit') iiiiün rurfus uocant Thefauruparuum.Geniq; ey a' bumhabent inferiptum deAftrologia. Keminit ey f^tiguftin-as in libro de Hatura boni, aduerfus Kani' ^h:os,Epiftola: ftndamenti Kanieheorum,tomo ftx' to.Ptm decretis Gelafii,Kanichd utidicuntur Euan ^dio nomine Ehom£. De feftiuitatibus corum. Pleruq; nuüü pafchafrequêtant,nift interdu à pau dis,tepidifima celebritate-.nulUs uigilijs,nullopro' bxiore ieiunio auditoribus indidó,nu[lo deniq- jifti.-vioreapparatutfed ^^fi« fuum,id eft,diem quo Ka' dche-as occifus eft,quinq;gradibus inftrudo tribuna b,typreciofts linteis adornato,ac inpromptu poft' lo 0quot; obiedo adorantibus,magnis honoribus pro ft' qnuntur.Augullin.cotra epiftolàKanichei, tomo 6. De rinbus SC moribus corum. Tru ftgnacula Kanichei in fuis moribus magna ltiideeypra:dicatione iadatioris, manuum,eyfinus. Aitguftmus lib. z.de moribus Kanicheorum. Ka' tdebeoru alter alteri obuiam fàélas,dextras dantfibi» *pf^ fgni caufa,uelut à tenebris feruati. Epiphanius. lp ft Kanicheiftratii fua fuper harundinesftdunt. jQ liiem. Quos in locos potifsimum hæchære' fis peruagata fit. Ceterùm longé lateq; bacfeââpercurrifft, oftendit narratio fuperior de difeipulis Kanetis:quorum prb wi« in lud^eâ,alter in Aegyptu,tertius in partes oriëtis hoc dogma importauit. Kanesueroipfeut plurimu tn Eerfta et Kefopotamia comoratus eft,ct Kacedonia. Aiiit er Romania, qu£ Thraci£ uidna eß, ut Epi pbam,sfcribit. Etm Gr£cia eiusjuifft difcipulos, Ub.6.de Trinitate.Epiphanius ex Epiftola Arij libra JMfe non Kantebeosfed Kannicheos nommarut,ex ftcur.do,tomoftcundo,b£reßftxageßmanona. |
tri Auguftino fupri relulimus. Cutus tepore quarn ma. ximègraffatâ hanc peftem,apparet ex ipftusfcriptis: atq; adeo^ut cy ftipfum,per annos nouem ab ilJis de' cepium efft,fi(bindeftteatur.Scribit Philaftrius,etiâ in Hiftania er quinqs prouincijs fuo tempore Kani' cheosplurimos decepijfe.Eieniq^per terra uniuerfam dilatatàbancfaiffe h£refin, Epiphanias teftatur, qui ft cos qui cum Herma Kanetis difeipulo conuerftti fiierant,dudiuiffe affirmât. ' 0 Qiü contra Manichcos fai' pferint Kanes ipp: bu conlùtatM efl^queinaclmohm Epi phanius narrat: ab Archelao epifcopo Cafcharenß Keßopotamiic,opera KarceÜi epißcopiiad quem lite ris Kanes accerjitus ueneratM igitur turpiter cojil-' fi^,citm lapidibM euifi obruerepopulus uoluißet,aU' pigit inpagum quendam CafcharorumtubUterum ab Archelao conuOhu z^' pulfus eft, qitum diftnitationê cum eim loei presbytcro,ftmplici uiro,Tryphe)ne in--a o ftituiftet. Ipjam nero dus infanam bierejinpoftia 4 multis magnis e^ pra:ftantibus uiris impugnatam ep ft,Epiphanius idem oftendif.uidclicet ab Origcne,Eu ftbio Cie('aricnft,atq- Emeftno,a Serapione epiftopo Thumitanorum,Athanafto Alexandria-,Georgia,A-poïlmarioLaodiccnftbus,'rito Eoftrenoru ecclep£ e-piftopo,tèporib. tuliani zy touiniani impcratoru,itt Elieronymus teftatur. Theodoretus er Diodoru epi ftepu in metropoli Cilicu cotra hanc ftdam ftripftft ft,prodidit. E.xtant ttero contra eandem libri ali' 30 quot, firmis ey ftlidis earn profternentesrationibus. E)iui Aurelij Auguft’tni,de quibus fuo loco. Kanei denilt;j},ctm a Perfarum rege deprehenfus,uitam tur' pißimo fupplicio finijffet,fuecefftgt;rcs reliquit, ut Epi phaniusdic'at,Addam,Thomamey Hermeam : quoi etiam uiuus adhue,in diuerfas regiones miftrat, ficut fupra à nobis commemoratum eft. HIERARCHÆ, SEV HIERACI--tarum ha?refis. ler^co« recentiomm aUquifub Seucrum col'S locant, at Epiphanias, poft Kanetem ex ortü ftripfit. Hilarius librofexto deTrinitate,hte retici cuiiifdam Hierarcha: membnittqui idem effe ui* detur.quem Epiphanius Hieraecm, ey Auguftinus in libro de hiereftbus Hierachan uocat.ab ijsq-jlle Hierd t citas,bic Hierachitas hiereticos denominat. Epipha nius cei-tèfTecitans exemplum epiftoU A rij adAlexan drum Alexandrinum epifcopum,idem iUudquodHi' larius Hiërarch £ tribuit, de Hierace commémorât. HYPOTHESES, De Chrifto. Hiërarch as nefdes unigeniti hatiuifatê,'nee Euan gelicorum Sacramentorum uirtutem adeptus,unius Ut cerna: duo lumina prtedicauit,ut lychnorum biparti' ta diuifto fubftantiam patris crftlij temulardur, qu£ ex unius uafath unguine aceenderetur in lumen,tan' quarn effetfubftantia exterionut oleum in lucerna d tinenslumtnis utriuftq;n(ituram,uelcertcut lampas papyro dde intexta, utroq; capite luceret, eßetq; me dia materies,lumen ex ft utrunq; protendens.Uilarius ticfjiirita |
tt^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRÏJE TERTIÆ CAP. V.
Jpfum lAelchifedec putat effè Spirit^ fan^ium, co quad aßimtlatus eß filio Dei, Vianet enim facerdos in perpetuum,ex ipßa di£lione quam famous Apoßolus retulif.Spiritus intercedit ineffabilibus ßußgt;irqs pro nobis, Vult autem perßUam ipßus confirmationem ßcere ex Aßceßorio Efaiæ, nimirum uelut in aßcenßo' rio appeUato iUe dixit:Oßendit mihi angelus obnubi' lanscoram me,zroßenditmihiacdixit, QuiseßlUe addextram Deiicrdixi,Tu noßi Domme,etait,Hic 10 eßuntgeintMillcdile0tus,Etquiseß alter ßmilis ipß ex ßnißrisi er dixit,Tu cognoßeis, Hic eß Sanctus ßgt;iritus,qui loquiturin te,erin Prophetis, Et erat, tnquit,ßmilis unigenito. Ex hoc uult coßrmare id quoddtilum eß,Aßimilatus filio Dei manet facers
dos in £ternum.Epiphanius.
De coniugio.
'Eton admittitllierax nuptias, er aßerit has eße Veteris Teßamenti:er coneeßum eße ait 'm Veteri te ßamento,nuptia5 contrahere,uerum à Chrißi aduen' tu non amplius nuptias admitti, neq; poße ipßaspoßi dere regnum ccelorum,Chrißum enimueniße ait,ut pr£dicaret cotinenäam ’m mundo:erßbqpß eligeret continentiam er caßitatem:firne hoc uerà,non poße uiuere. Rationes autem er pr£textus undiquaque colligtl,nempe cum dicif.er fiandificationem ueßrä, fine qua nemo Deum uidebit. Si quis uero dixerit ad'ipfium,quomodo Apoßolus dixit,Vener anda ßunt nuptiaituc ßatim infirt dices,Atpaululuprogreßus dicit, Innupta curat ea qu£ Domini ßunt, quomodo placeat Domino.Qji£ uero nupta eß,curat ea qua mundi fiunt,quomodo placeat uiro,Diuifia eß uxor er uirgo. Si igitur eß diuifio,quomodo poteß,ubi diuifito
20
hi, qui nondum ad certamen uocalifiuntlEpiphanius, Augußmus,
De libris bicracitarum.
Vtuntur Veteri er Nomo teßamcto:er Abraham, ifiaac, iacob, Mofien (^ Aaron, er omnes fiandos, Efiaiam er Uieremtam fimiUter fuficipiunt, er pro Prophetis habent, Vtuntur autem er libro quern ap-' pellant,Aficenfiorium Efiai£, Epiphanius.
De moribus eorum.
Neminem in contubernium er conuerfiationem fu' fcipiunt,nifi fient aut uirgo,aut uidua,aut c’citinens, aut folitariam uitam degens,Nam er ipfit fiolitarièui uunt,continentiam exercentes. Multi praterea ex ipfis ueris Dieracis dogmatis fiedatonbus, animalis non ueficuntur,}pfie ueró Bierax,fitucEHeraccs,abo^ mnibus edulijs abflinebat,er à uino, Veriim dificipidi dus poß ipfium,erabfiinentiam, er catera ornnia qu£ Hierax reuera exercuit, egeruntper fimulatio^ nem,Epiphanius,Augufiiniis.
CEREMON IIS.
CAPVT VI.
De congrefsibus publias.
Sj N Aßa certos fiiiße ccetuum locos.
i libro feptimo,capitedecimoqutn' @^|; to uideri poteß: qui Ca:fir£itPal£'
1 flithe Chrißianum quendam Mari'
num nomine,reUgionig iucufitum,c^à tribunali ai
eftjßmul communiareiEt ß Deo non placet,fed ui-^ ro,quomodopoteßàDeoacquirere h£reditatem^
Propter fcortationem,inquit,unußquifque ßtam uxorem habeat:non laudans nuptias poßaduentum, fedcompatiens,Htne in ampliorem perniciem inci' dant. Sunt enim Eunuchi,qui ße ipfos caßrauerunt propterregnumcoeloru.Et,'Volo,inquit,omneS eßße 4° ßcut meipßum,Et,Simile eß regnum ccelorum decem uirginibus.'Virgines igitur regno ccelorum compas rat, or non dixit nuptæ. Epiphanius, Augußinm de
htcreßbui.
De rcfiirretflione.
Dicit carnem non refiurgere penitus,fied animam folam. Spiritualem autem refiurredionem aßerit, atep arbitrer dus eum occaßonemaccepiße aborigène, aut ex ipßus mente h£C euomuiße, Epiphanius.
De paradiib.
Non credit paradifium m qua lapfius efibomo, efi' fe fienfibilem:quemadmodum fane er Origents. Epi' phanius.
De falute.
Pueros morientes,qui nondum ad atatis uigorem peruenerunt,fieu ad cognitionem,regniparticipes fie rinegat:ideoqi reijeit ipfios à defiinataße. Ideo ue' ro non fieri h£redesregnicoclorum,quia,inquit,non decertarunt,Si enim non certauerit quis,non corona bitur,nifi légitimé certauerit. Si itaqueerquicertat noncoronatur,nifi légitimé cortauent:quanto magis
trium horarum deliberationem dimißfum, deduäum ßeribitad Eccleßä,er in ipßum ßanHuarium à Theo'' tecnoeiuslociepißcopo,atq; ab eo ad martyrium fit' titer ßubeundumconfirmatum. Meminit eiußnodi locorum etiam epißola Concilij Antiocbeni contra Paulum Samoßatenu,er domus Deiuocat:apudEu-' ßebium libro ßeptimo, capite trigefimo.QJlierora' toria Chrißianos ante perßecutionem Diodetiani ha^ buijße ßribit,libro eodem,capite ultimo: er libro o-' dauo,capite primo, Tertullianus pubUcorum coif uentuum aliquoties non obßcurc meminit,Et libro ß' cundo ad uxorem,de nodurno conuentu dicit:Qji0' ties tarnen,aut quibus diebus,pr£ter Dominicum,con uenerint,explicatè non traditur:nifi quod ex OiigC'’ nisHomilia decima in Genefin colUgi poteß, ebn''
ßianos non fifiis tantum diebus,ueriim er alijs coil' uenire fiolitos,ad audiendum uerbum Dei, Sicuter so Homilia nona 'm Eeuiticum, eos obiurgat,qui fi' fits tantum diebus ad Ecdefiam concurrebant. Et Ho milia fiecunda in Numéros fiubindicat,fiingulis diebus aliquot boras precationibus er concionibus fiißi deßinatas. Ait enim,unam aut duas boras ex intégra die deputet Deo,er ad orationem ueniat in Ecekfita, uelmtranfitu uerbum Dei audiat. Talequiddam er de coUedis quotidic celebratis,in quibuspr£dica' turn fitt uerbum Dd,fignificare uidetur Bomilia dequot; cima m Genefin. Significat er diehus paraficeues ÓO multitudinem in coctum congredi fiolitam, Homihi quinta 'm Efiaiam. Initio autem libri contra Valent tinianos.
1X1
DE RITIBVS ET CEREMONIIS*
1X1
tiniittos, TertuUidniii indiedt pmplices fùijje domiu, G* in édita fitds, in quits conuenire Chrijiuni folb a lùerint. nbsp;nbsp;Dionyfius Alexundrinus in epißob nd'
iKrfm Germunum commemoriit,fiemilununt pr^ß^ iem ai fedixiffe,cim m exiliu dgeretur.UMdquii' qnimlicebit er nabis er alijs Synados C0lligere,uel «i cxiniteridÇut uacitnt')ingredi, unde putet, publiât ioetcangreßlbus deflimitu ßti/fe.Bufebius libra fe-' ptimoycapite undecima. Etdein ratia baud dubiè ßtitmEurapieis Ecclefiis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Inillisigitur feu publiais pu priuutis canuenieU'' dilocis,fublimiorem quändum pijje federnder qutß fithedrum erfuggeftum, indicat hißarid decathe^ itiiitcobi,lt;tpudEufebiumlibra feptima,capite de^ timonono, er inter mores portentofos Stmofateni, fpißald Concilij Antiocheni hoc numerat, quad non sontentus mediocri,ut difcipulus Chrißipde, gradu fibi in Ecclcßd er thronum ad morem principum hu-lus feculi c6ßruxerit.Deinde er dras dd comunionent dfßimtds in tdlibus locis kiffet indé eolligi poteß^ i qnóddeddgeniculdtione panitentiumdd drdSyTer' tulHinus in libro de Pxnitentid difertè inquit:er dltd ‘is CyprUnus meminit libro primo, epißold nond:er iibro primo,epißold feptimd dd Epiéletum: er libro tertio, epißold decimdtertid: er fit epißold dd lubd-' Unum. Meminit er unius drie in Eccleßd deßind' te td obldtionem euchnrißice, Mtrtiulis in Epißold ^d 3urdegdlenßes,cdpite tertio.
Heimaginibusuerô er piéiuris,quibus couentuü eies exorndtte ßterint,certidliquid fdne m hißorid i Ruilis feculi non reperies. Scribit Eufebius libro feptinto, cdpitedecimooélduo, uidiffè feddferudri d ßttribus dliquibus in Afid imdgines Apoßolorum ^etrierPduli,ipßusß CHKISTI:fedinlocispu dgt;licis muocdtionis dutcultuum ChrißidnorHm,tdn^ tmtdbeßutddfeueret coîlocdri foUtdS,utetidm db fthnicis hunc ipfum priudtum imdginum ufum innen ti‘gt;ndicdt,qui quospro ferudtoribushdbuerint,imd' minibus er ßdtuis honor dre confueuerint. Sic Lumpri diu, Alexdndrum Seuerum optimum Jmperntorem, 4 inpriudto quoddomi hdbebdt Idrdrio fuo,ddßd-' tntsntdiorum fuorum,dliorumq; praßdutiumuiro-' f‘tin,inter quds er Chrißi er Abrdhdmi imdgines hd ^ititjfdcrd fleere folitum ndrrdt. nbsp;nbsp;Sicßdtudin Sdlquot;
tutoris Eufebius ibidem,non in templo Chrißinno'-f^mpd in editioriloco dd pres lt;edium,mulieris d'iis bttmorrhouße ereädm piße, er ddferudtdm diu *pnd Cd fared Philippi,commémorât. Teßdtur dli' ^not locis in Apologetica TertnUidnus, Chrißidnos so tempore maxime odiffefolitosßdtuds cd fuis or nd y intntis.üinc etia in deord idold,qu£ ethnici uenerdgt; bintur, toties er tdm deerbè inuehitur, Cruds tarne tWginem,feu in locispublicord congrelfuum,feu do mipriudtim Chrißianos habuiffe, in eodem libro in' iictreuidetur.Ob hoc enim ethnici Chrißidnis obij' siebüt,quQd crucis religioß efßnt. Vfos deniq^ et edit' ielis eccleßas oriêtales,atq; oleo,prfdn propter can' fentus nodurnos: hißorid de Narciffo epifcopo nie' fofolymitanoteßdtur,apudEufebiumlibra fexto,cd pite nono. Nunc dedélionibus m bis congrefibus 6 breuiter dicemuf.
Hißorid de Sainofatcno dpud Eufebium libro fe-' ptimo,capite trigeßmo,teßatur ußtatas fuffemex.' tibuspublicas condones,er hymiios,dc cantilenas.
Et Dionyfius Alexandrinus in comentario de Pro mifiombui pfalmodix, i^epotis epifeopi Agyptiaci meminit,qud multos ex patrib. deledatos fcripßt.Re firt Eufeb.lib. 7.cap.i4. Eandc in Afi-icaniseccleßis piffe confuetudine, ex Origenis in Exodd erin ludi' cum Homilijs primis apparet, ut quotieS Chrißia^ ó ni coueniffent,alius textum Scripturaerecitaret,alias enarraret. idem er libres ueteris Teßdmenti,dc in' terdum diebus prxeipue idaniord hißoriä paßionis lob,inEccleßis legi folitaoßenditieumq; moremab Apoßolis inßitutum piffe ait:Homilid ty. in iopam, er initio libriprimi comentariorum in lob. nbsp;nbsp;Sie er
Cyprianushb.z.epißold s. de ledoribus in Eccleßd ait, qui ad palpita ßare er Euangelid pralegere con peuerint. Allegat er Socrates lib.f. Hißoriä: Eccle ßaßicie, cap. iz.uetußd more eccleßx Alexàdrinie, in o qua ußtatdpißfe teßdtur,ßrid quartd,eaq; qu£pdrd jeeue nominatur,Scripturas legi,er à dodorib.expo ni.lllisq; diebus Origenepequenter docuißfeindicat.
Sacrarum Scripturard tradationem uel antecedc' bdnt,uel fubfcquebätur,ut iam diximus,comunes pre ces in lingua nota.Quasprimas in quocunq; couentu Chrißianorum piffe Tertullianus in Apologetica 0' ßendit,er Cyprianus fermone j .de lapps. Pro qui' bus uero rebus orarint,fuprd in dogmatibus de Ordquot; tiane retulimus:pro temporum uiddicet tranquillitd' o te,pro magißratibus politids,pro auerpone er miti' gatione publicard calamitatum. Cyprianus er pro martyribus eos oraffe turn publicè in codonibus, turn priuatimdomi,oßenditlib.i.epißold 4. Idem er communicaffe eos in talibus congreßibus,indicare ut detur,Sermone quinto de lapfis. Tertullianus ue^ ro er eleemofynas pro pauperum cura,aut fenum^ aut orbarum, aut exulantium,aut captiuorum,femel per menfem codedas eße in publico coctu,teßatur.
Ab illis deniq^ cogreßibus prohibebätur,qui quo^ 6 cunqi nomine Chrtßianie religionis hofles ejfe iudi'' carentur,aut pietatisßmulatores. Quo exempla in eccleßd Antiochena, ut Eufebius feribit lib.-y.cap. SJ.Eabylasepifeopus tiumeriand imperatorem,fett (.ut alq uolunt)D ecid, cade erfanguine Chrifliano rd madentem,ermyflerijs eorum interefp cupientem, animofèprohibait. InApicanis uero Eccleßis à pu blicis congreflibus excludi folitoS,Cgt;rigenes indicat tradatu trigeßmoquinto in Mattheed,OmneS qui md nipflis ermagnis criminibus mpmes effent.Quod er ö Tertullianus atteflatur in Apologetico, cuius ucr^ ba,de omnibus iüis,in extibus publids Chrifliano-' rum,adionibusddfcribimus.
Coimus, inquit,in extum er congregationê,ut ad Deum quaß manupdaprecationibus ambiamus ord tes.H£cuis Deo grata efl.Oramus etiam pro lm pc' ratoribus,pro miniflris eorum,er poteflatibus feculi, prorerumquietc,promora flnis.Coimusad diuind' rum literarum commemorationem,fi quid ita prefect tium temporum qualitas aut premenere cogit,aüt re ó cognofcere. Certè fidem fandis uodbus pafdmus, ßyem (rigimus,fiduciam figimus,difciplinampratce'
-ocr page 900-ÎÎ3
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. Vb
«4
|
ptoru nihilommusinculcationibus denfamus.lbidem etiam exbortatione5,caftigationes zy cenfuradiuina. Nam zy iudicatur magno cum pondéré, ut apud eer' tos de Dei conffiedu fitmmumqi fitturi ludicif praiuquot; dicium efi, fi quis ita deliquerit,ut à communicatione orationis zy couentus, zy omnis fandi commercif re Icgetier, Pr£fident probati quiq; feniores honorem ifiumnonprecio,fed tefiimonio adepti.Neque enim precioullaresDei confiat.Etiamfi quod arctegenus cfi,non deoneraria fumina,quafiredemptiereligio' to niscongregat:modicamunufquifq‘ ftipem menfirua die,uel cum udit zy fi modo poßit,apponit:nä nemo compdlitur,fed ffionte confirt. Hec quafi depofita pietatisfunt,nam inde non epulis,nee potacidis,nec mgratis uoratrims diffenfatunfed egenis alendis,hu-mandisq;, zy pueris ac puellis re ac parentibus de' ftitutiS,£tatefi doinitis fèn:bus,item naufragis,zy fi qui tn metallis,zyfi qui ininfulis,uel m cufiodifs,dun taxai ex caufa Dei fidae,alumni conßßionis fu£fint, DE RITIBVS CIRCA *0 baptifinum. ponè peccatorul Cautius ageturm fecularibus,KtfUi fubfiantia terrena non creditur,diuina eredatunNO' rintpetere falutem,ut petenti dediffè uidearis. Non minore de caufa innupti quoq; procraftinandi. Adultorum autem aliquandiu, antequam baptifa' bantur,fides explorabatur,zy exercebantur ipfioquot; dione quadam pœnitentù et cofèfiionisiquemadmo' du ex ritibus baptifandi,quos libro de Corona militis Ter tuil units defenbit, clarè apparet. Qui d m libro debaptifino aittlngreffuru baptifmßorationibuscre bris,ieiuniffzy geniculationibus zyperuigilifs orare oportet,cum confeßione omnium retro deUdorum. Porró firma baptifandi eadé adhuc manfiffi quot;tdequot; tur,quâ Chrifius inftituerat.Prim'um enim,qui blt;tptt' fandus eff'et,de fymbolo aut 'interrogabaturtut,Credit munis Deum PatreeCredis remißionem peccatorum?^ publicis,zy aqua quacuq;fimplici,fidu effeuidetur. nbsp;nbsp;nbsp;quemadmodu Cyprianus indicat lib.t. EpifiolaTU,epi De baptifmo m Ecclefia, Cyprianusloquitur lib.4. S o fiola 6.Autalioqui,fymboliuerba cora toto caturt' citabat. Et Tertullianus inqHit,m libro de Spedaquot; culistAquâingreßi,Chriflianafidem in legis fu£ tier' ba profitemur. Deinde renuciat diabolo,etpÓpiC et angelis eius,ficut Tertullianus refirt in libro de Coro na militis,zy inlibrodeidololatria.Vniuérfis denitfi alijsdifs zy dommis,utOrigenesait, Homilieoda' ua in Exodum. Pofiea ter inaquam aut mergequot; batur,aut faltem perfiindebatur,quemadmodtm fu' pràdidumefl.Etrecitabaturformula CHRISTI» BAptifmdi ritus tn Ecdefiis Affanis obferua' toshoc feculo,quia omnium ferine dodorum Affaticorum firiptis defiituimur,commemo' rare non po ffumiis.De Africanis igitur Ecdefiis in hoc genere quicdam dicemus ex tefinnonifs ct mdreifs probatißimorum autorum,Tertulliani,Origenis,zy Cypriani. Primum potefias publicè baptifandi pe^ nes folosfmEcdefiis Hits,fiat miniflros,feu(utCy' prianus loquitur libro ad lubaianumdebjereticisre-baptifandis) pr^pofitos tnEcclefia,zy in Euangdi' ca lege ac Dominica ordinatione fiindatos. Confie' mat idem Tertullianus in libro de baptifmogt;. Dandi, inquit,baptifinum ius habet fummus facerdos,qui efi epifcopus,dehincpresbyteri,diaconi,non tarnen fine epifcopi autoritate.vbi tamen,incumbente neeeßita' te idem ius integru effe etiam laicis declarat.tJec mu' lieribus,quibus in Ecclefia nullum officiuuirite comquot; petere uolebant, baptifare publicè licebat:ficut i»' quitTertuUianus in libro deVeladisuirginibus.Non 40 permittiturmulieriin Ecclefia loqui,fcd necdocere, nee tingere.Quanquaco quod inlibro de baptifmo, contra Teda; autoritatem, qui m epifiola fua Pauquot; li nomine édita à fe, mulieribus poteftatem ßcerat, etia neeeßitate non urgente,baptifandi: indicare ui' dctur,in cafu neeeßitatis mulieribus baptifare licuiffe. Vbi autem zy ad quas aquas baptifarint,nec hoe qttidam expUcatum fatis legiturün cogreßibus Urnen epiftoh y.ai Nid2,nu:ubi(^ baptißtndos'alüs aqua ^b^^’^ê^^i^uximè jj infirmi ZX ^gri effent,nUds pej^n di,alüi mergi z^Mui folitos fuiffe indicat.Quod ipptmetiMtofteiiditjttdnullu tempus certum bapti'-finum attigatumßed quoties exigeret neeeßitaS ufuT'' pdtum ffiffe. Siquidem TertuUiani adhuc tempore quotidie reperiebantur,quièPaganifmo ad Clmfiia' namreligiortemconfluebant:zyubiq; ethnici Chri' flianis adiinxti crantAtaerm carcere baptifabantur . nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. conuerfi,ficut indicat hiftoria de Eafilidc apud Eufc' óo Baptifo te in nomine patris z!:r filij zyffintus fan^n bium ab.6.cap, j. Et in leeio quidè cegrotätes,quoi nbsp;nbsp;nbsp;Sic enim Tertullianus indicat Itbro dt Corona md^isf |
30 prolixè offendit Cyprunus inepißah AdHägmm,. Tertuüimus tarne m fine libri de ßaptifimo,tiennes baptifandi dies Pafichaioftituit er PentecofiemDié, 'mquit,baptifma folenniorem pafcha pr^jtat, cimt erpaßio Dominés» qua tm^mur adimpleta efi. EX' mde pentec o fie ordinandis lauacris latißimü ffacium efi,quozy Dominirefurredio inter difcipulos /re'' quentata efi, zy gratia Spiritus fandi dedieata, amp;nbsp;jfies aduentus Dommi fubofienfa. Sedpaulo tarnen pôfi:C{eterùmomnis, mquit,dies Domini eft,6mnis hora,omne tempus habile baptifino. Baptifabatur autem m utro^ fexu adulti fimul zy infintes.biamde snfisntibiii baptifandis Origenes HomUia S-in Lemtb cum: Ecclefiam,ait,traditionem acceptffe ab Apofto' lis, EtXlyprianuslib. ) .epifiola S.Pidi euiufdana ratio' nesreprehendit, qui cenfuerat montes ante ficun^ dum uel tertiu diem, à quo editi effent,non baptifan' dos:imô zyconjiderandu effe legè circumcifionis,nec intra odauü quidem diem mfinté baptifandu ejfe. Co tra quod in concilio quoda fexagintaßex epifioporit ftatutu effe adferit: infantes mox,poftqtiüedui effent, baptifandoseffe. CotraquodtaméetidTenuliianai cenfuit,inlibrode ßaptifmoipro cuiufq;,inqntt,per' fon£ coditione ac dif^fiiione,etia ^tme cundatto ba ptifini utilior efi,prtecipuè tarnen circa paruulos. C^uid eniin neceffi efi,figt;onfiirts etia periculo mgeri, qui zy ipfi per mortalitatem,deftituere pronupiona fuas polfunt,z^ prouentu maU indolis fiüHAit qui' dèDomtnus:lioliteiHosprobiberead meuenire. Ve niant ergo,dum adolefeiit:Veniant,dum dil'cunt,dum quo ueniant iocentur:fiat Chriftiani,dum Cbrtfium no fee potuerint. Quid fifiinat innocens cetas ad remtf |
’M
DE RITIBVS ET. ÇEREWONÏIS.
-lïtS
|
Ter mergit!imur,nihil dmplius dUquid reffondentes, qudm Dommus 'm EUdngelio determmdt. Dt 'm U' irodduerfusPrdxedm:Non femel,fed ter,ddßnguld Vomini,çy‘ dd per fonds ftngulds t'mgimur. Et Ori' ienes lib.t.de Principijs:Sdlutdris,mquit, bdptifmus tton dliter nifi excettentißima omni trinitdtis dutori' tlt;ite,id eff. Putris er filij er Spiritus fundi cognomi' nutionec'opletur, Merfionem feu ablutionem iUam fequebutur undio,er munus impofitio, de quibus rur f«s Tertullianus in libro de baptifino:Egreßi, inquit, u o mnuere m libro de Pudicitia, buptifutis dutu effe aitquot; ieluuucro perugimurbenediduundionede prtflina Hfciplinatdehinc munus imponitur per benedidioquot; turn, duem ritum Cyprianus non fine errore necef' firium fruit lib.t. epißola ultima ad lanuarium, er thus. Meminit er chrifmatis prolixc Sermo de un' ^ione,operibus Cypriani adiun^us. Origenes Ho nilid fecunda in pfulmu trigefimumo{luuum,etiü fiquot; ino cruds baptifutos fignari folitos oßendit. Cuius ri tus etium TertuUiunus meminit m libro de Re furred üione curnis. Meminit er munuum impofitionis turn ordtione,erfignutionisetidm,Cypriunusm n'ira debxreticisbuptifandisit^ac quoq^,tnquit,upud nosgeritur,ut qui 'm Ecclefia buptifuntur,perprxpo fros Eedefix offèrantur,er per noßrum orationem amp;muiiusimpofitionem Spiritum fanélum confequun tur,etfignuculo Dominica cofummantur, Meminit ttrcxorcifini m buptifmo,in epiflolu ad Qt^intinum. Et ußtutü eum ritu fitiffe in Ecclefia R0munu,indi titepißola Cornelij Romani epifcopi de aouatOyUquot; Jn Ecclefiis Africanis Cyprianus cenfuit er fiatuit, ficut infra prolixins exponemus, reuocatos, uut pér pud Eufebiu lib.6. cup. 43. Significat Cypriunus in 30 fe à quacunq; h£refi ud Ecclcfium redeuntes, iteruto tpifroluadEidu,lib.3.epiflolu8,etiüofculummfrtnti - nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, iminifiro buptifante durifolitum.Sicenim ud obie^ Hionem pidi, de mßntibus poßuliquot demu dies bU' fdfundis reßibdetiQuod ueßigium inßntis in primis pirtus fui diebus conßituti,immudum non effe dixi-Kquod unufquifqi noßrum udhuc horreut exofculu-tßnec hoc putumus ud coeleßem gloria dundum im' peiimento effe oportere. Scriptum eß enim: Omnia funtmmdumundis.lieculiquisnoßrumid debet hor tere,quod Deus dignutus eßßcere. An uero in buptifmo nomma buptifutis impoßtd fint,certi quidem eu de re uliquid n'a legitur:niß quod *pui Eufebium lib.y.cup.ii.excomenturijs Diony'-fdedexundrini de Promißionibus cotru Üepotem col ^amp;ipoffeuidetur,Apoßoloritm nommuhbem bapti-fuis impoßtd ßiiffe. Verba ipfu udferibimus: Arbiquot; ^tor,inq'Mt,multosßdffe eiufiem cum dpoßolo loan' tienominis, qui propter diledionem erga ilium, er q^d ipfum ddinirdrentur,amulurenturq;,conßmi'‘ ^ter à Domina diligi uoluerint:ideocp hoc fibi nomi-tus ufurpduerint. Sicut er Paulus deinde,erPetrus 'm Iberis ßdeUum frequenter nominuntur. |
Nee de fufeeptione ex baptifino explicuri quiequa wuenius,in omnibus huius feculi ueris et probutisferi Ptoribus. meminit eius uno m loco TertullidnM,ut in libro de Corona militis:fed per quos, dut quo ritu tufréidfit, non exprimit. Keminit Vincentius,dU' tor non itu fdtis probdtus,de reb.Eccleßa Gutticana ßribetis,lib.ii.cup.io^.Pdußi cuiufdum ciuisEdu£ nemffub Aurelidno ïmperdtore baffitio excipiem, db illis impetrduit, ut ffmiUdm fudm bdptifdrent: in qud hdbuù, inquit, ddoleffentem bene O“ pie inßitU' tum,Sy}nphoridnum nomine,quem Benignuipresby-ter bafitiffuit, cr S. Andachius eum depcro finte le' uduit. Sed cùm fub AureUeino Ù Potyc^rpo iUo loÜ' nis difcipulo,in Gulliâmiff'o5preibyteros,is dutornu gdri no dubitet,quid ueri bac narrdtio hdbedt uel à Ji tuo tudicnri poteff vtdetur cr iUud TertuUidnus nutum Uuiicri^fidet,qucimprojißi effent obfîgnd' tionem.Significat inlibro de Corona militis,erlib. i.contra Marcio;iem,exhiberi folitum recens bapti' futis lucermcl,cuius ceremoni£ etium Hieronymus meminitad Eucifirianum. SedTertuUiani uerba de ritibus m buptifmo, erpoß eum in Ecclefiis AfricU' nisobferuutis,exlibro de Coronamilitisadferibimus, Aquarn, inquit, adituri ibidem, fed eraliquan-: toprius, in Ecclefia fub antißitis munuconteßumur io nosrenunciure diabolo erpomp£ erangelis eius. De hinctermergitamur,umplius non aliquidreffon dentes,quàm Dominus in Euàgelio determinuuit.ln' de fufeepti laélis er meliis cocordiam pr£guftamus: exq3 eu die luuucro quotidiano per totam hebdom4' dam abßinemus. lide carnifice, qui inter fuppliciu Potumianx Alexun' gt;itKi^ilienfiutittore,qui difcipulos Polycurpi,An' 60 drinxpuellx nobilis,qu£ fub Seuero murtyrio per' iochiumerBenignupresbyteros,efTirfümdiaco'' fiméluefi,conuerfus,acChrifiiunum fe moxconfifquot; fff ’ De uarfjs cafibus circa ba' buptifmuterepurgundoseffc: utEufebius tefluturlib^ 7.cdp.i.er CypriunusUb.f.epißolu prima. Deere turn idem ffiffe in ßequentißimis ßutrum fynodisin iconic erSynnudis,uenientes ub uliquu harefr.denuo primum infrituiendos effe,deinde Abluendos,er 4 uequot; teris impuriq; ßrmenti for dibits repurgundos, Dio' nyßus feribitdd 'lCyßum,upud Eufebium tib.7.cup.s^ Stephanus contra, fub quo motaprimumea epn^ trouerßa eß,ueterem obferuandÜ effe confuetudinent 40 cenfuit,qu£exquucunq; conuerfos hareß,fold ord-' tione,manuumq^ impoßtionerecipiendos effe obtint .ret.Eufebiuslib.yxdp.î. nbsp;nbsp;Quad Cypriduus 'm ilquot; lis tdntàm fieri uoluit, quos coffubat m Ecclefia prias buptifatos effe, fed poßed ad haretieos trunßffe:'m equot; pißola ad Ojiintinium. Baptifuri etium morbis la' borates 'm leäis folitos, Cyprianus 'm epißola ad Ma gnum lib. a- epißola y.'mdiedt, er pro uero buptifmo probat. Ac ßc buptifutum Cornelius Nouatumferi' bit,apud Eufebium lib.6.cup.4s. duißcdutem ba } ö ptifubantur non mergebuntur, nee perfiendebuntur, fed aqua folùm affergebätur: quemudmodum ex Cy' priuni turn memorutu epißola uidere eß. nine cùm quidam dubitarêt,un pro buptifutis habendi effent fie dff)erfi,aut fireualuiffent,retingendi:itauidetur Cyquot; priumis decidere, ut liberum relinquat,fiue quis püquot; tet eiufmodiretingendos,fiuenon. Qum er m carcere baptifure recens conuerfos,re ceptum finffe uidetur: er teßutur exemplum de Büß' |
«»7
CENTVRÏÂ ÏERTIÆ CAP. Vb
120
|
fut, 'w carcerem ahreplus, ibi^ à flatribus bapiifa^ tus efl:reflrt Eufebius libro fexto,capite quinto. Catechumeni item nondum baptifati, pro martyri difcipulus,capite exfos fub Seuero: ey Rbais mulier catechumena,de qua Origenes ipfe fcripflt,adeptatn earn friffe baptifmuin per ignem. DE RITIBVS CIRCA daues. SEparationem ab Écclefla feu excommunication nem eorum qui ingraiiibus çy manifrflis crimi' nibus deprehenß effent,ußtatä in Eccleßis frip fe,Tertullianus,Origenes,^ Cypnanus plurimis eX' emplis tefliturtut Tertullianus in Apologetica oflen' dit,comuniiudicioey magna feueritate atq^ a'atoriquot; täte reos manißfloru feelerum à comunicatione oraquot; tionis ey conuentus çy omnisfandi comercij relega' tos effe. Origenes uerô in aliquot Hom'.lijs,Cypria' nus deniqueinEpiflolis,in quibus excommunicatot b£reticos çy fcbifmaticos multos fubinde recenfet. Qtubustamè ritibusinexcomunicando uflflnt,exem plum nullu reperies. nbsp;nbsp;Adm oneri tarnen iuxta Cbri-fli regulam,prius folitos aliquoties,ab epifcopis ßr' fan autpresbyteris, ut agerent panitentiam,ex Ori' gene apparet,qui ad eum ritum Homilia 7. in lofuam fre alludit'.Tertio admonitu reßpifeere nolètem,iubet ab Eccleft£ corpore defecari, per Ecclefl£ pr£fldet. autem qui futurum Dei iudiciu non metuunt,b£c aU' 10 dientes,cuminfirmantibus quidem non infrrmentur, cum fcandalizantibus non urantur,cum lapfls non ia ceant, fed dicant,Longe fie te àme, neip accédas ai me, quoniâ immundus fum:cr deteflari incipiant eum quem antea admirabantur, cr ab amicitijs recédant dus qui deliâum fui uoluit occultare. Super bis et' go cÖfequenterdicit,qui exomologeflm,ideji,conff' fwnem ficit:Amicimei eyproximimei aduerfrmme appropinquauerunt ty fleterunt,cyproximi meide longéfleterunt, Récitât ey Cyprianus officia pU'‘ blicèpacnitentium,infine fermonis quinti delapfls. ubi quidem adeoneceffariumbunc aflumßcit.ut ft' ne eo rite çy plenè pera{îo,neminè lapfum recipiendum aut abfoluendam cenfeat.Hinc enim in eodemfer mone reprebendit abufum quorundam facerdotum, qui publicè lapfos abfoluebât,çy ad comunionem ad-mittebant flne publicapœnitentia. nbsp;nbsp;idem lib.}.epi' ftola 8.oflendit,receptumacflattttu friffeante legi-timumeyplénum tempus fatKfrLäionis,ey fme pe-' tituzyconfcientiaplebis,nulla infirmitate urgente, lapfls pacem feu abfolutionem non confrrre.Si id ae-ràà facerdote quopiam fodium effet,obiurgabaturt attamenpaxab eo quiacceperat,no aufrrebatur.Ob quodeylapß facerdotibus interdumindignabantur, qui eosflnepublica peenitentia recipere nolebant. » Quamobrem Cyprianuslib.s.epiflola j.flgnificat, fe lapfls panitentiam non denegare,fed impanitëtes cr minaces non admittere. nbsp;nbsp;Kifloria certé de Sera' pione apud Eufebium libro fexto,cafite quadragefl-mo quarto,teflatur, quam tardiflime y difficilmè U fidendo lapfl effent,non niflpoflpubUcam paniten- f 0 pfos,etiam cum petijffent,receptos fuiffe. tiarn ey confiflionem débité peraflam recipiebantur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Videtur er flationi panitentiu proprius adflÿtO' 30 Abfolutionem deinde à peccatis ita confrrebant, fr,qui panitentiam agebant, peccatum prius confrfli effent. Sic enim confrßionem magnopere Tertullianus urget in libro de Panitentia. Et ufltatam friffe priua' tam confrßionem,qua delida ey cogitata quoq^ praquot; ua confrfli funt, ex aliquot Cypriani locis apparef.ut ex fermonequinto de lapfstey lib.3.Epiflolarll,epi' frolai4.cr ló.ubidiferteait,inminoribusetiarn pee eatis, qua quidem ndn in Deum comittantur, necejfe efleadexomologefln uenire.ldq; frequenter fieriiU' bet,lib.i.epiflola j, Eorum igiturquipeccatale^ uiorafle cofitebantur,etiam uita mfriciebatar: cr iu' dicabatur,anpoenitentiam iuflam egijjent,quemad-' 40 modumex lib. i. epiflola ló.Cyprianiapparet. lm-poni etiarn folitam illis fatisfr{lionem,pro modo de^ liât,apparet ex Sermone quinto de lapfls. Meminit eiiK or Tertullianus in libro de Peenitentia. Po flea abßoluebantur, çy ad lus communionis admittebâtur, per manus impoßtionem ab epifeopo eyclero,lndicat iUud ipfum Cyprianus,in locis iamadflgnatis. Quiueroexcomunicati,aut nonexcommunicati, grauiter,aut idolis facrificando,autadhareticos de' |
Poenitentu uero public£ feu confrflionis çy ex-' omologefeos,quam paenitenti£ miniflerium Tertul' lianus uocat,libro de Pxnitentia, ritus idem in libris fuis fubinde,alias breuiter,alias prolixius récitât, ut libro de Pudicitia:federe in facco ey einere,fletu in' gemifcere, precibus ambire,genibus Eccleflam exo--rare.Etm libro dePeenitentia:Is a(liis,inquit,confrf frontsfcilieet,qui magisGr£co uocabulo exprimiquot; fed qualetws fatisfr^ioconfiflioite diffonitur, confrfr frone peenitentia nafcitur, panitentia Deus mitigé tur. Itaq^ exomologefls proflernendi er bumiliadi,bo minis dsfdplma efl, conuerfronè iniungens mifericor' di£ illicem. De ipfo quoc^ habitu atc^ uidu mandat, facco er eineri mcubare,corpus fordibus obfcurare, animum maroribus deijcere:illaqu£ peccauit,trifti tradationemutare. C£terumpaflum erpoturnpura nojfe,nonuentris fcilicet,fed anim£caufa:plerunq; » o uero ieiunqs preces alcre,ingemifcere,laebrimari,er mugire:dies nodes' ad Dominum Deum tuum,pref byteris aduolui,er aris Dei adgeniculari,omnibus fratribuslegationes deprecationts fu£ iniungere.liae omnia exomologefls continet. Defcribere uide-' tur talem quondam proceffum publicé panitentium er Origenes Homilia fecunda,inPfalmum trigeft^ mumfeptimum: Si quis, mquit, lap fus confrius fltftbi, procédât in medium, er ipfe fui accufator exiftat.tii ri folitM fitifft locM,extra Chrifliani catof locum. tur ey frequentatur, exomologefls efl, qua delidum 60 ditur.Aitenim,ubi audierit Scripturas eydoUrinaSt quot;Doinino iioftro eonfitemur, non quidem ut ignarOf eijciatur,nec dignus babeatur qui precibus interftt. érriTritfif Extat ea de re Canon fut nomine Gregorij Neoc^' farienßs (ß tarnen eins efl,quod no uideturnde quint^ locispoenitentiu,quem adferibimM. P{(io^xvrie,eX' tra portas oratorq eßjbi peccatorem ßantem,aßdegt; libus qui ingrediutur flagitare oportct,ut pro fe oret. A »fianr finira portam efl,in loco quem nît'^»t» un cât:ibi flatpeccator pofl catecbumenos,et inde egrt |
«»P nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE RIT IB VS ET CE REM ONU 5.’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i/o
|
i~t:r7nfit, 'mtrdporldm templi,ut fluns cum cdte^ (humenisegredidtur. ^verutne^ut ßmul ßet cum ß' ieiibiis,er non exedt cum edteebuments. ^i^e/itjdd pnilificdtiones pertinet. 10 Temporis dutem determmdtio,guddiu feUicete^ gudntum kpß poenitere cogerentur,penes dodores l£.ccleߣ er martyresßit,gui inßedis peccdtoru ge neribus,pœnitëdi cuiq;,pro fuipecedti gudlitdtetem pus irrogdbdt,dlijs breuius, dlijs longius: guoflà enm gui Cbrißum primum dnimofe conßßi erdnt,fed in perfecutione ui tormentorum cr infirmitute uiüi nC' i»(fent,trienniuin egiffè pœnitentiü Cypriens affirm nitM^ idea abfbluendos cenfet,eyrecipiendos,ltb. t^-epijloLi 1. EtUb.i.cpißoU z.depœnitentia pk' tu diu agendi, dit: Compléta dutem tempore^ cum poemtitis uitdm martyres ßudiofe mßexiljent, çy-poe Wentidm dus fdtisjùdioni proximam cognouiffint, Itomeneiuiexcipiebdiit in Ubellum,amp;dd presbyte^ fos remittebdnt,cum hdc dutßmili ßrmuld: Hue dd' nittite dd communionem,quid Idpfus pü egit pank »o tentidm digndm. Jndiedt Cypridnus libro tertio, e' piftoU deeimdguintdyex deeiindfèxtd. OportuijJe fnim peenitentes ßufficientid decldrdre conuerßonis [u£çy reßpifcentußgud^diligenterq; eos probdtos prius dtg; explorutos ßiiffi guim reccpto5,etid DiO' fiyjius indiedt in epißold dd fdbium Antiochenum, d' pui Eufebium,lib. 6. cup. 41. Videntur çyquot; inter'-pfiffe pro ijs recipiendis,minißroru er populipre^ ftsiid guodex d^lusexomologeticidcferiptione,gud ftpri ex Tertuttidno retulimus,dppdret. Poßmurtyrum cognitionem ly libellos ddtos,td'Oeil i presbyteris et epifcopis, priufguim dbfoluerè' iur,exdmindbdntureriudicdbdntur:guemddmodum ft epißold decimdfextd libri tertijCypridnus teßdtur. ineodem uerö libro,epißold gumtd zr deeimd-' ^itdrtd,prdUdm guorunddin Idpforum confuetudi-' ^em tdxdt,guiimpetrdtisdmdrtyribus libellis dbfoquot; Minnis,ßne examine dbfolutionem Eecleßd fld' litdbint. Piebdt hoc exdmen er indicium,dut cenfurd gute'-^nEccleßdßicd,dpudepifcopu,guidd idud ßdtres ^ios cbuocdrdt,er plebi mßmudrdt:ßcut indiedt Cy' ptUnus libro tertio, epißold undecimd, Apud illos deßngulis gud egiffent, er propter gu£dbEccleßd tepnlß ejfent, primum diligenter interrogdbantur, poßes reuocdre, er crimen deprecdri,dc coßßionem publicdm edere cogebdntur:indicdtis ßmul omnibus guxdb dduerfdriis,d guibus feduüi ßerdnt,dudiuip fent:ßeut Dionyßus dd PhUemonem presbyterum ^omdnum fcribens,hunc fe ednonem d bedto pdpd lderdclddccepijjeßgnificdt,utgui db Eccleßd ddh£' feticos deßeißfent, dc poßeddbijsddEccleßdmre^ dirent, non prius reciperentur,niß publice cunUd omnipotente er C H RIS T 0 “Dominoßimus.^os errorem noßrum cÓfitemur.Circumuenti furnuiper' fiditc logudcitdte ßdioßt dinentes. videbumur gudß gudnddm communiedtionem cum fchifmdtico homt'-ne hdbuiffè. Syncerd tdmen mens noßrd femper in “Eccleßd jùit:nec ignordmus unu Deunt efß^eyunum C H R ! S T V M fy/ê Dommum.guem coßßi fumas, unum Spiritum fdnüumjUnum epifcopum in edthoquot; licd Eecleßd effe debere. 40 5° gu£db dduerfdrijSdudilfent,expofuißfent.E.eßrtEU' febius libro feptimo, edpite feptimo. Sic conßfquot; fos M.dxiinum,Vrbdnum er Sidonium cum focijs, guos Uoudtus deceperdt,cordm presbyteris er Ec-' f^eßd,Cypridnus feribit libro tertio, epißold un'' décima. Vbi hoc confißionis feu reuoedtionis eo-' fum exemplum ddOgnattNos Cornelium epifco' 60 murtyribus dcceperunt,ß incommoda dliguo er in'-puin fdndißimx cdtholic£ Eccleߣ eredum à Deo ßrmttdlis periculo occupdti ßerint,non expedeni fff gt; |
Publicdm igitur conßßionem feguebdtur publier guogi dffolutio:guemddmodum ex TertuUidni libro de Poenitentid, zx Cypridni fermone de IdpßSyUiquot; dere efl: dd gudm deeeßit nsdnus impoßtio,degud Cypridiius libro tertio,epißold guintd,decimdgudr' td,^ decirndfeptimd. Abfolutts ddbdtur euebdri' ßiid,ßcutidem indiedt libro primo,epißold fecunddt e^ libro tertio,epißold t6. ubiCT offerri pro illis U' ßtdtum ßißi, indiedt. QtiibiK omnibus ordine competenti ddminißrdtis,poßremo feguebdtur po^ puli ddßdntis gdudium,Gr grdtidrum ddio.Sicutde receptiore ïlt;\dximi,Vrbdni,sidong,Cypridnus ferk bit:Vnd,inguit,uoxerdt omnium grdtidsDeo dgen' tium,gdudium pe^oris,Idchrymis exprimentium, compleHentium eos gudßbodiepoend edreeris foip fent liberdti. indiedt or libro fecudo epißold duo' decimd,morem ßi^ffeyper literds,ß gui effent recepti, digs Eccleßis denuncidiidi. De die uerô dliguo eer' to, guo excommuniedtos recipere foliti ßnt,non con' ßdt,niß guàd dutor Sermonis de unHione, apud Cy^ 3 o pridnum, diem coen£ Domini receptionibus eidtis pœnitètibus folennem ßtißfe indicat.Hæc dies,inguit, nodiiüi contigud eß,guddbfolutionisnoßr£ negoquot; tium Dominits inchoduit,gud à principibusfdcerdoquot; turn dd^omdnu pr£ßdem dudus,iudex omniu fußi' nuitiudicdri,pdßfus eß Rex illudi,er uitd accidie'’ feendens^ dd mßrofedptiudm db antigua captiuitd' tem reduxit: hoc Eccleߣ fu£ kodiernd trdditione exemplum relinguens,ut fieret m Eccleßd dbfolutio peccdtorum, er h£reditdti redderentur eiedi, erpr£ cedêtibus beneficijs gu£ fuprd enumerduimus,liber'' tdte dondrenturpanitentes,gui fecundumeritdßiiß grdtid fubueniret^ßterdntcoadernndti. Etomnlno conuenit,Ut eo tempore guo CHRIST VS edptk ' uos eduxit db infiris,rccocilidti peccdtores dd Eccle' ßdm reducantur: er guo confided funt infirndlis re' pdguld edreeris, iudicidrid feueritds mdnfuefedt: er guo db infirndUbus tormentiseeßdtum cß,humdnd fupplicid crudelitdtis horroremdeponant. Atg;h£cuidetur pcenitenti£erdbfolutionis rd-' tia fuiffe, in illis gui non morbo dut morte pr£pediti, poenitentii proeejfum integrum er eompetentem fu' ßinerepotuefunt. Addenda nunc etia illud eß, dlid rdti one ßtißfe trdddtos eos, guos intrd fines poeniten' ti£ er reguUm ddhuc conßitutos,morbus lethdlis dut dlius cdfus deßerdtus arripuifet. Turn enim fine mo' ra poß conßßionem dbfoluebdiitur, erpdeem dcci' piebant. Sic dd presbyteros'fuos er didconos Cy-' pridnus dbfens fcribit libro tertio,epißold 17. Oc' currendum puto frdtribui nojlrii,ut gui libellos i |
’3»
CENTVRIÆ TER TIX CAP. Vb
»5J»
pr£fentïam ttoftrani, quin apud presbyterum quemquot; cunq; pr£fentem,uelft presbyter repertus non fierit, er urgcre exitus coeperit,apud diaconum quoeptxquot; cmologefin ftceredebiti fui poßint,utmanu etus in pœnitètiam impofita, ueniant ad Dominu cumpace.
sic Serapionem lapfum,er adhuc paenitentë, cum in grauem er defferatu morbum inddiffet,presbyter er ipfe decumbens,abfoluit perpuerum miffa eucha' riftia:ficut Dionyfius ad Eabium fcribit, apud Eufequot; bium libro fexto,capite quadragefimoquarto.
De aliquot cafibus circa pee-nitentiam.
Dicebantur LibeUatici,qui ne facrificare cogeren tur,prooemiu magiftratui obtulcrut. Horum conditio er caufa,etiamft ab illorum uoluntate, qui ultra faerî ficaffent,plurimum differebat, quemadmodum proquot; lixè oftendit Cyprianus libro quarto,epiftola fecunquot; da:tamcn er ipfi pcenitentiam publicam agere cogequot; batur. Teftatur ibidê Cyprianus hisuerbis: Qji£ mquot; dementia effet, er qu£ acerba duritia, Libellaticos cum ijs quifacrificauerint,iungerdquàdo is cum libel lusacceptus eft,dicat,Ego prius legera,er epifeopo tradante cogttoueram,non facrificandum idolis,nec fimulachra feruum Dei adorare debereteridcirco ne hoc facerem,quod nonlicebat,dim occafio libdli ftif fetoblata,quem nee ipfe acciperem,nifl oftenfa fuip fet occafio,ad magiftratu ueni,uel alio eunte madaui, Chriftianum me effe:facrificare mihi non licere,ad a-ras diaboli me uenire nonpoffe:dare me ob hocpr£quot;
10
20
de aliorû manu,quàm pr£fidentîum,fumimus. Apquot; paret autem,tam in congregationibut publias,quai pleru^ ante folis exortum, quemadmodu fuprà dixi' mui,fiequ€ntabant,quàm pnuatim etiam domi Chri' ftianos coena Domini ufos effe^quod er ipfum rurfus Tertullianus affirmai in loco iam memoratoiEuchaquot; rifiite facramentum,inquit,cr in tempore ui(lus,ef omnibus mandatum à Domino,etiam antelucanis c«' tibus fumimus. Et in libro fecundo ad uxorem,de muliere gentiU nupta ait: Non feiet maritus,quid fecretàanteomnem cibumguftes.Etquotidie qui-dem hune morem à Chriftianis obferuatum fuiffe, Cyprianus teftatur libroprimo,epiflola fecundailiquot; bro quarto, epiftola fexta:çr tw Sermone fexto de oratione Dominica: or m epiftola ad Ca:cilium,lib.t, epiftola 3.fignificatueffere plerun^ ccenam Domû-mcam à Chriftianis celebratam fùiffe,ad exemplum CHRISTI, qui no mane, fed poft cœnamcalicem obtulerif.tum quia ipfum circa uefteram dieifacrift' dum fieri oportuent. Socrates uerà hiftori£ Eeck' fiaftica libro quinto,capite uigcßmofecundo,ßgnifi' cat apud Alexandrinos ex uetufto quodam eins Ecquot; clefiæ more,firia quartaplerunque,(j'féquentequ£ parafceue dicitur, Synaxin eelebrari confueuiffe. Memmit autem diftmdèpanis er ealicis Tertudiaquot; nus,in libro de Corona militis.Et in Itbro de Praquot; fcriptionibus h£reticorum, carnem (id eft hominem') ait corpore er fangume uefci. nbsp;nbsp;Sed uini calicem a~
quamifceri folitum,Cyprianus indicatlib, i.epifioU.
mium,ne quod non licet,fidam.Nunc tarnen etiaifte 30 tertia:at^;hac ratione déclarai,quamobrem nonli qui libellomaculatus eft,poftquam nobis admonenti' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r
bus didicit nee hoc fieere debuiffe, etfi manus pura
fit,er os dus ftralis cibi contagio nulla polluerit,con feientiam tarnen dus effe poilutam,ftet,auditis nobis, er lamentatur: er quod deliquerit,nunc admonetur: er non tam crimine quàm errore deceptus, quod iam de c£tero inftrudus er paralus ßt,conteftatur.
Alius cafus.
si qui lapfi effent,er bene habentes pcenitentiam maturè nonegiffent,nee dolorem delidorum fuorum toto corde,er manififta lamentationis fu£ profiftio' neteftati effent,morbo correpti,etiàfîdeprecaricœ
40
ceat uinu fine aqua admixta in calice eßi: Quia fi ui-numtâtùmoffieratur^fiinguis CHRISTI mcipiat eße fine nobii: Cum aqua uero admixta fignificet Eo clefijä Chrifto copulatam cradunatam.Aqua enimin Scripturafignificat populit:per uinum uerô,()fienii fanguine Chrifti. RurfM,non Heere aqua folam fine uino in calice offerri,quod à quibufda turn fierifolitit indicat,pluribusrationibuiprobat. Prima eft:Quia cum Chriftus dicat,Ego fum uitis uera,fanguisChrifii non fit aqua,fed uinu. Secunda:quia in ueteri tefto' mento hlt;ec omnia pr{efigurauerint,uinti in calice ex'-
piffent,tarnen omnino à fte communicatienis er pa' cisprohibebantur.ideoquid rogareillos non delidi. panitètia,fed mortis urgentis admonitio compeUere uideretur:nec dignumputaretur in morte accipere fo Utium, qui fe non cogitaffet effe moriturum. Cyprianus libro quarto,epiftola fecunda.
Alius.
hibendum cjfi:Noe uideUcet inebriatio,]Aelchifedeci oblatio,Salomonis de fapiètia prophetia:'Venite,edite pattern meum,Z7 uinum quod mifeui uobis. Ittde ueri. benediilio:Lauabit in uino flola fuam,cr in fangume UU£ amiHum fuum.z^Efaie de Chriftipaßioneuatiquot; ciniumiQuare rubicunda funt ueflimenta tua,^^ in-' dumèta tua uelut à calcatione torcularis pleni et perquot;
calcatil Tertia:quia aquafola in Scripturis nomina'
Siquipresbyteriaut facerdotesadh£retieosdeft' i 0 ta,fignificatbaptifmu. Quartaiquia Dominusipfe dffent,ac poftea errorem confiterentur, er reuoedquot;
rent,publicampoenitentia agentes,omitesq; quos fequot; duxiffentad Ecclefiam reducerent,recipiebatur quiquot; dem,fed ordine fuo er dignitate priuabantur,ut cum laids communicarent. Cyprianus ibideni.
DE RITV CIRCA CCENAM Domini.
CCtndm Domini dißribuere inEceUßis Aß-i^ ctinii^ofpcium ßtitpresbyterorum^feupræ-'
calicem mixtum difcipulis exhibuerit, er Paulus eant inftitutionem confirmât. Qtiinta:quia dus rei faquot; cramentuetia Spiritus fandus in Pfalmis exprefferit. dicens,Calix tuus inebrians quàm pr£clarus eft.Calix igitur inebrians utiq- fit uino mixtus,non aqua fola.
Indicat praterea Cyprianus lib. t. epiftola 4. er lib.3.epiftola t.ad Ludum,Chriftianosinadionecce. n£ Domini orarepreces communes, ergratiarum 4'. diones dicere folitos:in facrifidfs,inquit,precê eunt^
fidentiH,ut Tertullianus uocat in IftrP deCO' tfo pluribus fócimus,er m orationibus noftris,noncefquot; tonamilitis,ubi inquittEuchunftix facramduttinec fantesDeo Patri er CHRISTO fiHoeinsDomi:^ aonoflrt»
’n
DE RITIBVS
ET CEREMONIIS»
154
|
«o noßro grdtidS dgere^ Zy ordre puriterdc petere, utquiperßduseßdtq; perßdens^cußodidtCE per-ficidt in nobis conßßionis noßr^glorioßdm corona. Elut O' ad hoc uos ßrtdßi reuocduit, neglorid eßet Occulta, ß ßns eßint conßßio nis uefirte confummdtd ndrtyrid.Udm uidima qu£ ßdtemitdtiprobet exent plum uirtutis zr fidd, pr^fenübut debet fratribui immoldri. Porro quo ritu ipßd cœn£ dißributio peradd ßt, idem in Sermone quinto de ldpßs,mdicdre uidetur: idßilicet,ut communiedntes panem d didcono obld-tummanibusfuisdcciperent,zy de calice ordinebibe Unt clerici,Idici zE mulieres. Qjtem ritum feu dißd^ plindm TertuUidnus lib. 2, dd uxor€m,ßne dubio hde phrdß expreßit,de cibo zr depoculo inuddere. Exponit eundem breuiter ritum ZE Dionyßus A-* lexdnßinus,inepißoldddXyßum Komanum epi' ßopum, dpudEußebium libro ßeptimo,cdpite nono: ubi indiedt, in Eccleßd Alexdndrmd confuetudmem ßiße,ut communicdturi de cœtid Domini,adgrdtid' fum dHionem d presbytero cocnam dißenßdnte diquot; ^im,reßonderent,Amen:menfc dßißerent, ZE md' du ddfußeipiendum ßanedu cibum ex tender ent,eumq^ Acciperent.Et uetußum dde6,multisq; Eccleßis cornu Uem cumfitiße ritum, inde dppdret, quod er Clemens Alexdndrmuc, quemadmodum in ßuperiori Centuria oßendimus, eins meminit. Si quis uero, morbo impeditiu in coctu cu reUquis ^ommuniedre non paßet,dd eum Euchdrißidetid per *iios,ßperpresbyterum dut didconumfieri nonpoß-fehmittebdtur. tldrrdt eius rei exemplum Dionyßus Alexdndrinus,in Epißold ad Edbium Antioche' ^uni,lt;tpud Eußebiu libro fexto, cupite quudrugeßmo ^ttirto,de Serapione fene: qui cùmper infirmitutent fnperßecutioneldpßuspoenitentM duceretur, necirn petriiredbEcclep£miniflris,cùm'' ßt,potuißet: ingrdnißimum ecgritudmem incidit:in iu cum dr cd extremit conßitutus eßet, puerum ad — libro[ecundo, epißola quartatzE libro tertio, epifiola prima,et in [ermone ßexto de OrationeDomi ßesbyterum ablegauit, ut ueniens ipßum abßolueret. nica:Publica, inquit,efl nobis et communis oratio,no Cumfartè ueró ZE presbyter ipße morbo teneretur, 40 proquot;uno,[edpro toto populo. Ac meminit precum Ec necuenire poßet, exhibait puera qui ße accerfitum cleßaßicarum Dionyßus ad Xyßum ßcribens,quem' admodum Eußehius indicatlibro ßeptimo,capite no' ^nerdt,modicum Euchdrißi£ ddßenem deftrendum. ^dddßße enimße Dionyßusibidemßgnificdt,ut mori ^uriß peter ent, ZT maxime ßetiam dntea ßupplici' ^(r petijßent,reciperentur. Eo igiturquod puer at' iulerat,Serapion ußus,pldcidißime obdormiuit. Hine ZE in arcamßanüum Dei, id eß, eucharißid ^ondudereUcuiße, ex co caßu quem Cyprianus rc' oitat Sermone quinto de ldpfis,dppdret. Cum qu£' ^um,inquit,arcamßuam,in qua DominißanHum fid, manibus indignis tentaßet aperire, igne in de [urgente deterritaefi,neänderet attingere. Quad Crigenes tarnen reprehendit UomiUa in Deuiticum: Sommas, mquit, panem quem dißeipulis dabat, ZE dicebat, eis, Accipite ZE manducate: non diflulit, nec firuari iußit incraßmum. Et Autor ßermonis de foetu Domini,apud Cypridnum,dißertcdit: Kecipi' ^ur,non includitur. Datam pueUis ephebis eucharißidm,Cypridnus [er ^one quinto de lapßs indicat:eiusq- rei caßum quen' dum narrat mirdbilein,cui ßeipßum interfitißeßeribit: |
Parentes, inquit, ßrte fitgientes, dum trepidi minus, conßulunt,ßub nutridsalimentoparuulam fiUam re' liquerunt : reliilam nutrix detulit ad magißratus. 11' li ei apud idolum, quo populus confluebat, quid carnes needum poßet edereper£tatem, panem me' ro mixtum, quod tarnen ze ipßum de immolationepe reuntiumßupererat,tradiderunt. Kecepitfiliampofl-modum matcr:[ed ficinuspuella commißum tam lo' qui ZE indicare no potuit, quam nec intelligereprius i o potuit, nec arcere. ignoratione igitur obreptum tß, ut ßacrificantibus nobis earn ßecum mater inferret. Sedenim puella mixta cum ßamllis, precis itoßr£ ZE orationis impatiens, nunc ploratu concuti, mme mentis afinßu^luabunda iaHari, uelut tortpre cO' gente, quibus potcrat indices conßeientiam ßfü in ßmplicibus adhuc annis, rudis anima fitebatur. Vbi ueró ßolennibus adimpletis calicem diaconus eßer' re pr£ßentibus cccpit,ZE accipientibus c£terislocus eius aduemt, ficiem ßuam paruula infiindu di' 10 uin£ maiefiatis auertere,o5 labqs ebturantibusprfi mere,calicem reeußare: perßitU tarnen diaconus,ZE reluilanti licet,defacramento caUcisinßdit.'runcßc' quitur fingultus, ZE uomitus : in corpore atque ore uiolato Euchariflia permanere non potuit ,ßancH' ficatus in Domini [anguine potus, de pollutis uißec' ribus erupit. 30 Ex eodem fermone ca-fus aims. Quidam alius, ZE ipße maculatus ,facrificio à fit' •cerdote celebrato,partem cum C£teris außuseß latent ter accipere:ßan{ium dei edere, zEcoHtredare no ^0 tußemerem firre ße apert is manibus inuenit. DE RITIBVS CIRCA ORA-tiones. duceretur, nec u»' nbsp;nbsp;nbsp;^•’-^ Onuenire ad communes preces ChrißiMes fb ßepe obnixepetijß i litos, fuprù retulimus. Et teßdtur Cyprianus ' HO. nbsp;nbsp;Teties igitur oraße Chrißianos, quoties con' uenerut,certum eß.Jgant quod in libro deleiunio Ter tullianus ait, tres iïlas horas, tertiam ßcilicet, [extam ZE nonam, infigniores eße in orationibus diuinis: Cy prianus ueró in Oratione Dominica: primam, ter' tiam, ßextam ze nonam,horas uocat orandi antiqui^ tus obßeruatas : de priuatis Chrißianorum precibus $o diüum uidetur,maxime cumin eodem loco TertuUia nus dicat, Indißerens eße quolibet tempore orare:Cy prianus uero poß horas orandißatim infirat, üam ZE mane orandum eß iZE ueßeri. ibidem. Et Ori' genes precum matutinarum zE ueßertmarum memigt; nit,Commentariorum libro tertio in lob.Tertuüia' nus:Cluartaßabbati ZEßexta,inquit,plurimum fitngi' mur. Et, fiationes ZE ipߣßuos dies habent, quarts [eri£ZEßext£,depublicisprecibusdiäumeß. Quo uero geßu zEritu orarint, Tertullianus 6o idem explicat in Apologetica : Cum ßußieientes in' quit,manibus expäßs,capüenudoprecamurpro om* fff 4 “ |
1
-ocr page 906-|
CENTVRIÆ TERTIA CAP. VI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^i^ ^5i tiibus imperalorihus,erc. Et mitio libri de Corona militis,genibusflexis oraßfre eosßgnificat,quodgeni' culis adorare dixit. Teßatur idem Origenes Homi Ua quarta in numéros. Stantes etiam frre die Domini co,er toto eo tempore quod intrd paßcha eß er pen' tecoflen.Quamobremerflationes Ulas, precationes dixit,quarum ßubmde meminit.Et ad aramfrdasi ßoquot; lenniores friffe indicat in libro de leiunio: Solennior, in quit,eritßatio tua, ß ad aram Deißeteris. Teßd' tur ibidem, eas flationes interdum in uefferam ußq; produdas effe. tJieminit eiusgeflus er Cyprianus Ser mone de oratione Dominica:Stamus,inquit, ad ora^ tionem. Orabant autem,utiltu ad plagam OrientaUs couerßo:quemadmodu rurßus in ApologeticoßuoTer tuÜianus adßeritAndeenimethniciChriflianoseo no mine criminabantur,quafl frlem adorarent. Sacerdos prdßtione (juendam mentes ffdtrum gud a o ^ ß exciUret, çr pr^parnret ad ar dent torent inuocatio L nem,dc diceret,Surffm corda. Ad quad catus totia re JL Deniq; er hunc ritum in orationibus publicis uß' tatum ßitffe,Cyprianus in ßermone de orationeDomi nica dicit:nempe,ut quiindo preces inchoituri effent. fronderef.Habemus ad Dominum. Eormulas deniq-quaßdam precationum abßq- dubio habuerunt. Orige nes enim Homilia undecima in Hieremià,adeas quas Colleras hodie uocant,alludere uidetur:'Vbi,mquit, frequenter in oratione dicimus, Da omnipotens, da nobis parte cum prophetis, Da cum^poßolis Chrifli lui,tribuc ut inueniamurad uefligi.a unigenititui ere. DE RITIBVS C1RCA VO' cationem SCordina* tionem. VSitatum in Eccleßis orientalibus frit, ut ad ele ólionem,aut ordmationem alicuius epißcopi ue nirent ex uicinia plures presbyteri et epißcopi, ei^ quern dignu eo honore cognouiffent, mantis im' ponerent : quemadmodum in Origenis ordinatione apudC£ßaream frdlum, Eußebiusßcribitlib.ßexto,ca pite oHauo. Sic cum TAarciffus Hieroßolymitanusab adminiflratioe Ecclefl£ dam ße ßubduxiff'et,aliquadiu latiturus, uidnaru Eccleßaru pr£ßdes,epißcopu aliu ordinarut,ut eflapud Eußebium lib.ö.cap.io. Eundem in ordinädis epißcopis aut presbyteris mo rem etiam African£ Eccleߣ obßeruarunt. Erimum enim,ß alicui Eccleߣ pr£ficiendus er ordinandus e' piß:opuseffet,per Uteras prouineijs finitimis omnibus ßgnißcdbdtur,ßctitiitdicdt Cyprianus libro fecundo, eptßola décima ad Cornelium. Poßea ciußdem pro' umcia Epißcop: proximi quiq^ ueniebanttaut qui UC' nire minus poffentßudiciumßuum de ordinandOfper fo Uteras ßgnificabant: er deligebatur epißcopus eaplc' be,Cuius Epißcopusßiturus erdt,pr£ßeHte:er aceeßit manuu impoßtio.üuc morem Cyprianus er inßua Ec cleßa,erper uniuerßas frre prouincias obßeruatum te fraturlibroprimo, eptßola quarta^ Poß eledlionem iterum aUjsErcleßis ßgniftcabatur : er mittebantur Epißola in alias terras er duitates de moribus er ui tdprobdtd Epifcopileéliihoc conßlio,nequiscdlum nidndi occaßonem, dut uituperdndi,ßbi ßtmerepoß ßeLlndicat idem Cyprianus libro i.epifloldto. riorum perfomrum. iidmet ibi prtsbyleri,didconi, C^plebsconueniebant,de moribus ZJ“ uita iudicidin commune conßrebant : aeß dignuf er idoneus uide retur,communibusßtffrdgijs presbyterum aut diaco n urn decernebant. meminit eins confuetudinis Cyprid nut libro fccundo.epiftola quinta. lebrandumßcilicet omnibus ex £quo eße, pofl £qui'’ lt;So nodium uernale,cùmßolprimam crßuram uernalein Seruabatur eadein ratio etiam in ordinatione mßi' nbsp;nbsp;nbsp;ßgnifrri tranfluiffettimo dun er luna eandern c£ßuri tranß' |
DE RITV EXORCIZANDI. to Sitata in Eccleßis Africanis erantetiam exor' cizdtiones,quibtis à damonibus uexati libéra' bantur. Meminit etiam exoreißmorum 'Ter' tuUidnus frequenter, ut in libro de Corona militis, er in Apologetico:tD£mones,inquit,id eftgeniosddori ri conßieuimus, ut illosde hommibus exigamus.ttem: Datmonia deuobKßnemercede,ßnepramio,iepeUi mus.Ciuoder in libro ad Scdpuldm oflendit. Origenes,prater exorcißnum,etidm alios ritus re cenfet: uidelicet inuocdtiones,er manuum impoßtio' - nem. ilomilia uigeßmaqudrta in iefudm. DE RITV lEIVNANDL Sequens fanc aptid fcriptores huius feculioccur rit ieiuniortm mentio,adeo ut er in opinionem 30 40 meritißeiuniaabifffeiam turn uideantur: quan' admodum ßio loco dielum eß. Sed difcrimen quodda ietuniorumßtiffe uidetur, eiufmodip:ilicct,ut aliapu blicd,alia priudtd hdberentur. In publicis iciunijs eek brdffe communes preces ,er tdmendb ofculo pacit abflinuiffe eos,indicat Tertullianus in finelibri de 0' ratione. Sedßrti de Montanitis magis ieiunijs, ut ul' detur quide}n,loquitur,quàm Chriftianorum.Quem admodumerinlibro de leiuniocontraPßychices, ie-iuniu quod xerophagias appellat, atque eiußmodi C' rat,in quo aridis er exiccatis tantum ueßcebantur, ut recens er lAontanicum preßrt. in quo libro ait, ieiunium diei ßabbati,ßeu frri£ ßext£, product ßeU'' tumußque ad ueßeram, tempus ßcilicet Dominic£ ßepultur£: ubierpubUciuniuerße plebe ieiuniaiU' dicißolitaab Epißcopo ait,ßolicitudinis aUcuiusEc-^ cleßaflic£ caußa. Origenes Homilia decima in Leuiticum, dicrum. quadrageßmaUum memmit ieiunijs conßecratorum, item quart£ erßext£ ßeri£,in quibus ßolennia dicit friffe ieiunia.Homilia uerö ßexta in Eztehiekm, indi cat ,ieiunaturos priusoleo fr perunxiffe, quo icin' nium gratins celebrar ent. Ex Cyprianidcmqffcr' mone deieiunio er tentatione Cbrifti,apparet Chri' flianos priuatim quamfrequentißime iciunaffe,erto ties adeà quoties oraturi effent. DE FESTIS CHRISTIA' norum. Pparet Chriflianis frfliuos friffe ^ueßeunqi ^ogreffus publicos,de quibus ßupra diximus. ideo de fiftis alijs, pr£ter paßcha, pentecO' flen erdiem Dommicum,neq; in AflaticarUineq; A' fricanaru Eccleflarum hiflorijs aliud quiequam repe ries. nbsp;nbsp;Meminit uigiliarum paßch£ Eußebius in bb floria ^areißi Hieroßolymitani epißcopi, libro ßeX' to,capite nono. Libro uero frptimo, capitc ultimo refrrt depaßchate, ßcripßffe Anatoltü Laodicenu,ce |
nr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de RiTiBvs et ce rem onus.
t;3
|
tranßuißef.eiusq; obßerualionis autores indicaße eü, ait ueteres probatos iud£os:ut Philonem, ioßephum, l/tußanu,er exßeptuaginta mterpretibus Arißobulü. In Aßieanis uerä Ecdeßis Tertullianus indicat ßo lennem ßiße totam iUam nodem,diem Paßch£ pr£ce dentem. Sic enim lib.i.ad uxorem inquit:Ciuis ßolenni bus paßch£ obnodantS uxorem ßecurus ßußinebitf Puijßeaute idem paßchatis eelebranß tempus Aßi ^anis,quod Aßanis,Eußebiuslib.7.cap.lo.inde proquot; bat,quad inßeripta quodam deßrijs, Dionyßus Ale^ tcand.cenßuißß oßendit,paßcha nunquam aliter, quam poߣquinodium uernale,celebrandum eßße. Poßpaßcha,Tertullianus in libro de Corona miU^ tis,pentecoßes memmit, er diei Gommici. tbi^ demq} er annu£ diei oblationum pro deßndis, pro tiatalitifs:er annu£ dieioblationu pro uxoribus,in li bro ad Scapulam. Celebriores autem ßeßiuitates Chrißianisßilße,Origenes indicat libro odauo contra Celßum,diem ßciUcet Dommicum,paraßceuen, paßch£,er pentecoßen. Hemmit tarnen etiam fi-ßuitatis in memorijsßandorum, libro tertio,in lob: er Cyprianus libro tertio,epißola ßexta, ad presby-ims Romanos. Annotandum obiter er iHud uidetur, in ijßdem Ecdeßis non licuifße Chrißianis celebrareßßagenti-Hunt. Id enim Origenes indicare uidetur Homilia ße^ ptima 'inloßuam,ubiait:lUiqui cum Chrißiani ßunt, ^olennitatesgentilium celebrant,anathemata in Ec-deßtas introducunt. Ua nee lud£orum etiam,quemad-' nodum idem indicat Homilia nonain leremiam. DE RITV CIRCA NV-ptfaS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;) IN conlrahendis matrimonijs etiam hocßeculo mos die obßruatus eß, ut ßonßus er fßonßaad ßacra e.ccleߣ conuenirent,ibiq; à ßaeerdotis pijspre' dbiiscoram Eceleßa Deo commendarentur.ad quem fitum Tertullianus quoq; in libro ßecundo ad uxon fem alludere uidetur, cum inquit:Vnde ßufßeiam ad 20 30 'quot; dorum,ßeuamicoru,ßeuquorumcunq;quiinßdedi-deßa conciliât, er conßrmatoblatio,er obßgnatum 40 ßeeßifßent, Sacerdotesßmuler laici,atq;ineoccetu primum mortuis quid inßde dißeeßißßent, gratula-' bantur, er ßbi piunt er tranquillum exitum quißq} precabatur : poßea conßrebantur eleemoßyn£ uel 0' ‘'MrrdnJuj» fxUcitAtem eim mettrimonij, quoi Ec togeli renunciant, pater rato habet^ i^on autem liberum,aut ßne reprebenßone ßiße,ß mulier Chrd llianagentilinuberet:ercontri,exTertulliani pluquot; finis locis,maxime in libro ad uxorem uidere eß. Et f^'Werat inter pr£cepta, ad reUgioßam Chrißianoquot; fandißdplinampertinentia, Cyprianuslibro tertio ad Ci^irinum, capite fexageßmoßecundo,etiam hoe, ^Mrimoniumfdlicet cumgentilibus non iungendum (ße. Huptialium ueró conuiuiorum meminit Diony' fias Alexandrinas apud Eußebium libroßexto, capite q^airageßmo. D E R I T V S E- fO pulturæ. QVia camitenorum in hißorijs Eccleßarum OrientaUum m entio ßt,non eji dubium, ßtiß-^ße in ußuapudeas Eccleßas,etiam pioser boneßos ßepeliendi mortuorum corpora ritu. Re^ i’touens enim perßecutionem G al tenus, er paeem Chrißianis concedens,permißit eis recipere qu£prius ^'tiißißent,coemiteria : Eußebius libroßeptimo, capi- do lf iecimotertio. nbsp;nbsp;nbsp;Et quidem cum periculo etiam. |
martyrum corpora Chrißiani reuerenter er honeße fepeliebant: quemadmodum Aßyrij Romani exem-' plum,qui Marinum martyrem C£ßare£ Cappadoci£ capiteplexum fepelqt, teßatur,apud Eußebium liquot; broßeptimo,capite decimoßexto. nbsp;nbsp;Cum in conßunt' mationemartyris,inquit,Aßyriusadelßet, corpus i/--lius humeroßuo,fßlendidoq; er preciofo indumento impoßtum detulit,er/ßlendidtßime quantu conuenie bat,ßepultur£tradidit. Et Origenes libro quirdo to contra Celßum : Humana cadauera,utanim£domicd lia,et ßandioris pr£cipuc,haudquaquam ßunt reqeien da: quippequ£ex optimarum legum permißu cum honoribusqui haberi bis poßint, er ßepultura dilt;' gnantur. Et contra eundem libro odauo: Rationa lern animam honorare didicimus, er huiid organaße pulchro honorißei demandare. Sie in hißoria de peßilentia Alexandrina Dionyßus ad Hieraceßeribit, de Chrißianis: Sandorum corpora ßupinis manibus acßnuexceperunt,oculosdepreßerunt, ora da^e^ ruilt, unanimes er panter affedt ßridim complexi ßunt, lauerunt, er adßepulturam ornarunt. Eußebius libro ßeptimo,capite uigeßmo ßecundo. / M.emmit Origenes rurßus libro primo in lob er precioßueßitus,quo mortui ornati,interramcon' diti ßunt : quem ß quis pro confuetudine amico mor tuo mitteret,prius conßctndebat,nc eo à flagitioßs ßur repto,ßnus irreuerenter abißerctur. indicatTertullianus in libro de Anima,mortuos C' tiam orationeapresbyteris componi conßueuiffe. Deniq; er lugendi ßuper mortuos conßuetudimm ßiße,0rigenes oßendit libro tertio in lob: ubi, eu-' dus (inquit)mortuißtßeptem dicbus erßeptem nodi bus. Et meminit Cyprianus atnuel lugubris ueßitus, in Sermone de mortalitate:ubi quidemßatres deßu-' dos lugeri aut plangi omnino prohibet. De ßßiuitatibus memori£ ßandorum qu£iam 0' rigenes narrat libro tertio in lob. Conuocabantur in anniuerßarijs diebus memory uel parentum deßn^ bldtiones, qu£in pMperes,^^ ßmultum aderant, pupiUos er uidms difiribuebantur. Sic Cyprunus ad presbyteros Romanos libra iertio,Epiftola fexta, diligenter iubet annotari dies, quibus martyres de^ cedant, ut commemorationes eorum in martyrium memorias eelebrari poßint. Ibidem er de oblationibus er facrißeijs in marty rum memorijs eelebratis dicit. Signißcet mihi, inquit TertuUianuf,dies quibus in car cere beati ßatres no^ ßriad immortaUtatem glorioße mortis exitu trän'-ßeunt,er celebrentur hk à nobis oblationes erßaerk ficia ob comemorationes eorum. Eß er oblationü ßeques mentio apud Tertutlianum, ut in libro de Co^ rona militis-.Oblationespro deßneiis, pro nataUtijs, annua dießeimus, JAeminit in libro de caßitate ermo nogamia,etiam annuarum oblationum pro uxoribus, Cyprianus etiam in martyrum commemorationi-' busoblationes erfacrißdaßeri ßolitaßiffijindicat libro |
139
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. VL
14*
|
libro tertio, epiftola fexta, ey libro quarto, epifto' U quinta: Sacrificia, inquit,pro eisfemper, utmemi' nijiis ,offerimus, quoties martyrum paßiones zy dies anniuerfaria commemoratione celebramuS.Taquot; le quiddam libro primo, epiftola nona habet, Uquot; bi eaS oblationes facrificia itocat, pro dormitione mortuorUm. Keminitcy oblationum, ex quiquot; bus ftipem miniftris datam apparet, libro primo Ppiftola feptima. Njik ey Origenes uult Sacerdo' tibus Ruangelij offerri primitias adaltare. D enb t o que ey pro lapfts offerebatur, Cypriano tefte, libro tertio,epiftola decimaqMnta,cy dedmafexta, DE DISCIPLINA ET MOR P bus externis Chriftianorum. lm fiermt aftidui Chriftianihuius temporis : officijs pietatis, 'm audiendo fcilicet uerbo Deifm orando cy toto reliquo pietatis culquot; tu,fuprà 'm capite depubUds c'ogreßibus oftendimus, i o Hi'c de alijs eorum pijs achoneftis exerdtijs dicemus, inter qu£ prima funt mutu£ charitatis ofticij ey bequot; neuolenti£ ftudia, quarum aliquot de fuis Chriftianis Tertullianus commémorât libro fecundo ad uxorem, cr in libro de Cultu foeminarum, ut ieiunia, uifita' tionem fratrum égrotantium, uifitationem ey con' folationem martyrum in uinculis detentorum, exoquot; fculationemfiatrum,qui falutandi ritus fuit, ablutio' nempedum fandorum,beneftcentiam m pauperes, eleemofynas ey collationes, hoftpitaUtatem ey offtquot; q da m peregrc aduenientes. Qji£dam de hac difeipU' na etiam in libro ad Scapulam commémorât: Diquot; fciplma,inquit,iubemur diligereinimicos quoq;, zy orarepro eis quinos perfequuntur. tdcm:facrifica' mus ey oramus pro falute imperatoris, m ftlentio ey modeftia agimus, ultionem nullam machimamur, depofttum non abnegamus, matrimonium nullius a' dulteramur .Deeo enirn quàmpièeyhoneftèfenfequot; rint,pluribus in libro fecundo ad uxorem oftendit. PuptUospic tradamus, indulgentes refrigeramus: 40 nullimalum pro malo reddimus : quod ey m ApOquot; logetico de chriftianis retulit. ïn libro de Cultu foeminarum, ait,Chriftianosdiligentiftimè ftudiofos effe humilitatis ey pudicitié. nbsp;nbsp;nbsp;Sed fingularem ey excellentem circa martyres incarceratos charitatem (y curam Chriftianorn fiiffe,ex Tertulliano ey Cy' priano confiât. Laudat enirn ab hoepio officio Cy' prianusTertullum quendam, quad circa curam corquot; porum captiuis non deftt: libro tertio, epiftola deciquot; ma. Et in libro ad martyres, inquit Tertullianus: |
SinguU frères deopibm fuis proprijs'm curcerein fubminiftrunt. Vilde uppurtt,omniu quibui opiu ha-buerunt martyres captiui,i fratribus iUis (ollatd ejje, Cyuod ft ad colloquium cum ijs,Chriftiani no admitte banturacuftodtbus,mitt€baiit libellos confolatorios: qualtsisde quo iam diximuf TertuÜiani ad martyres tft.NLiUebant tales libellos,et qui alijs Eccleftispriee' rant. Sicut ob earn pietatem gratias presbyteri Ro^ mani agunt Cypriano, quid ad presbyteros Romte fufeipiebant, quoscum periculo proprié etiam uité cy ualetudinis curabantificut à ft-atribusinpefte Aquot; lexaiidr'niaft.äu!n,Dicnyftus refirt apud Eufebium Ub. 74 cap. M. Rlurimi, inquit^ex fratribus nojlrii pro* pter excellentem dileilionem e^ fraternam charitatë ftbijpfts no parcentes,fed mutuo cohérentes,c/cgrt tos fine ulla cautione inuifentes, iUisq; diligenter in' ftruientes,gy in Chrifto medentes,unà cum illis mor' tui fünf, er promptißime morbo aliorum rcpleti, ac lueaproximism fecontraila,doloribusq; fftontein fe translat es: multi qui ulios 'mfirmos curarunt ac con firmarunt, ip ft mortui funt,mortem illoru in fe traaf firentes. Significat çy clarc in libro priori ad U' xorem, 'mter Chriftianos ejji perpetualtt eóntinenquot; tiamferuantes: Qtiidam, inquit, uimhuiuserroris, uirgineacontmentiadepellunt. Sicut cyCyprianus indicat libro primo,epiftola nona cy undecima,^^ fe inter Chriftianos uirgmes Deo dicatas,qi(£ con' tmentiam pré flare uoluerint zy potuerint, acinafcu lis primum cohabitare confueuer'mtifed quam confie tudmem ipfe,ut occaftonem ad lapfus ey peccata, ab rogari précipit. cyuodetftuitémonafticiecr cafa cum op'mionemeritifqualispaulôpôftiUud feculum confirmari c er pit,etfubinde ereuit,nihil adhucquidê ftmile reftrat:tamë iter quoddam et quaft fernen ^ip fe,hos ritus uirgmum continentium, non eji dubium: prafertimemt uoti continentie expreßeTertuUidquot; nus in libro de uelandis uirginibus Gr de ieiunio adquot; uerfus Pfychicos, meminit. Pt Cyprianus muliebrem fexum plurimis in locis,ut diximus,acerbißime exagi tet ac detefletur. ey Tertullianum fecutus Cyprianus,eam confuetudi' incarceratos confolationes miftfft-.libro fecundo,epi 60 nem taxai in libro de lîabituuirginuin. Ciua:habituumaut ueflitusratio huiusfeculi Chri ftianisßerit,non fatisexplicatumeft.Qu£dam dedif prentia inter cultum uirilem, comunem amp;nbsp;phHofo' phicum,Pufebius ex epiftola quadam Origenisaddu citfib. ë.capite uigeftmo,de Keracla presbytero A' lexandrino: Cum autem, inquit,'communi effet ufus in dumento,poftto iUo, philofophicumhabitu fumpftt, qui quanquam cuiiifmodi ftierit,incertum eft, tarnen pattio quiddam ftmile ftijfe uidetuncum er Ter tul' lianus fepallium induiffe,abie(la toga,peculiari libro oftendat, Videtur tarnen, Chriftianorum mulieres,quifexus alioqui natura ad luxum propenfus eft, ornament» non minus indulftffe,quàm ethnicas mulieres. Qjiod ipfum in duobus fcriptis Tertullianus reprehendit, in libris fcilicet de habitu tnuliebri, ey cultu famini' rHm,reuocans eas à cultu mundiori cyfumptuoftore, acfirmtelenocinijs,ad ftmplicitatem çy humilitatê. $ o qult;euirtutes foléChriftianosdoceat. Hmc in ornamen ta quécuq^adfeita acerbiftimè inuehitur,et mundi ma liebris autores diciteffe diabolos : damnat ornatum €xauro,argëto,margaritis,monilibus,lanis infidlis, capillis alienis:ut ociofts,Gr pudicitié hoftilibusCquê admodü ipfe loquitur')ornamentis, dué omnia indi' cdt,ftmplicitatë cultus et ueftitus in magno turn fiiffe Chriftianisftudio:etiamfiapudaliquos, ac précipuè foeminas,modum excedere ceeperit. Qjiemadmoduni flolà 7,Giulia de'mde ey magna circa égrotos ftudia Quid adpuellarum cultum attinet, ueriftmile eft easin |
DE DISCIPL.' ET MORIBVS CHRIST.
142
|
*« w caelum cdpite nuio cr dperto uenire folitis,iu ^(ntib'M ùd purentibuty utmAritiim ex Cbriflianis ^iHiu inuenirent. Hoc igitur improbdt TerluUianM gt;inlibïode Virginibui uelundis: or rem indecordm ^lt;^jluprdtione deteriorem ejje ddfirmat, uirgmes m ^^luceminon ueldtd$,ideo quod eurum I^irituific Wietur.vbi tdmen ey edm confuetudmem recUdty Çuod liberum guérit uirgmes ueLiri uel minus. Et dd-^ ^^^ex diuerfitute fcdnddlum ortum^çy ritum ueldn^ ^^defcribit^qudntumuidelicet crines refoluti cdpe-' ^^poßint. Idem libroprimodduxoreinindicdt,Chrißidnos ‘^ßngume zy fuffbcato dbßinere.quod or OrigeneS ^‘ßdiurlibro odluito cdtrdCclfum.Abßinueruntet db iiolothytis ficut rurfus TertuUidnus monet in librode ^ololiitru,çy in fine Ubri de cibis luddicis. Ad qudm ^onfuetudmem ey Origenes dUudit contrd Celfum U^ ^^ooilduoildololhylum, inquit, dæmonibus immold ^f-necdecet quidem, quiDeumfeéldtur, d^monum ^tnfa fieri purticipem. idem cy precdtionibus dn ^fcibum, ey figndtionibus ufos Ckrißidnos, indicdt ^^ro tertio in lob. Eß hoc uerum, inquit, quantum ^dnducdinus uel bibimus,fi Deimemores fierimus. f^ terribile nomen eius.'muocduerimus: fi noßmetipfos f^dcibumuel potumfigno uenerdbiUscrucis Chrifii fiè’'duerimus:fi dd coelos oculos noßros leudntes diquot; ^‘»fus,Qjfi ddS efedm omni cdrni,dd etidm nabis cum ^nediUione hue cibum fumere.Si dixerimus cum ßyn lt;^'^itdtedd Gominum noßrum. Tu dixißi Domme,fi *bquid mortifirum biberimus, tuum inuocantes nO' ^^m,non erit nabis moleßum:tu itdq; Gamme uirtU' *is yglorijc^ducrte uenefiedm ey iniquam operatio lt;^^ d nabis,ey db omnibus cibis noßris. Ed de re G'TertuUidnusinlibro de Corona militis,ditdd 0' »mem progrejfiim dtq; promotum, ad omnem dditu lt;yexitum,ddueßitum ly cdlcedtum ddldudcrd,dd mm[ds,ddlummd,ddcubilid, ddfedilid,qu£cüq; nos (onuerfdtio exercet,fi-ontemcrucis figndculo teri'^ Ww. Signarunt etidm y ddiurdrunt res nocentes, jieut in Scorpidco idem dicitiHobis fides pr.efidium flt;dgt;iindi ßdtim,amp;ddiurdndi,et ungendi beßue cdlcè. Indicdtporrö m Apologetica TertuÜidnus,Chri^ ßidnos y IdUdcrisutifolitosidttdmen cduere, ne Equot; dnicorum ritus obfierudre uiderentur. Et quidem ^•idUicns quotididnis Chrifiidnorum,meminit inU' lgt;fo de Corona militis. Ex Homilijs nero OrigenisinlibrosRegum,col' »ÿpotefi,Promore Chriflidnos hdbuiße, celebrare »dtdlemfilioruiquodliomilid 8. mLeuiticuduriter liè reprehendit,et ethnicoru ey peccdtoru effe oßen lt;iit.Hoc enim unu egregiè maxime inter ctetera cduijje Ebrißidnos uideds,ne quid eu Ethnicoru moribus ey conßetudmib. comune hdberent. Vnde ey ß^eHaculd tthnied à Chrißidnis ffiefldri nejis duxerutiquemad-modiim Origenes HomUid oóbudin Efididm,eyHo^ tndid u.in Leuiticum indicdt,zy prolixèTertuUidnus äißpntdt m libro de SpeUdculis. ideo nimirum, quad diidololdtridm ßgt;eädculdpert'mednt, quorum ori^ imem ey omnes partes quibus confiant,ex idololaquot; tridortas eße probdt. Gemde, quad ibi locum l^iAntjey exeitentur maltapecedta, ut eoncupifcen |
to 20 tia,uoluptds,fiiror, impudidtia, cy blafihemta no' minis Gei. Tertio, quód in fifiedaculis diabolus regnet, cuius rei exemplum récitât. Cum m!ilier,in' quit, quædamtheatrum acceßißet,domum inde'cuni diemonio redijt. djiod cum per exordfimum inters rogaretur, quamobrem fidelem inudßßet i reßoii' dit, fie iufiißimefieiße, quoniain in fiuo earn inue-nißfiet. Gamnat er Cyprianus fiedacula ijfidem penèrationibus,librofiecundo,epifioldfiecunda:quod blanda ficilicet fint uidorum inctiamenta, fieriuaut iinpudidtite, moueant fienfius, mulceant effiedus, ey expugnent quamcunque boni pafioris confiden' tiarn er uirtutem : denique quad ibi uideantur, qua: nequaquam poßint cum integritate cy pudidtia jfiedan: ut Venus impudica, Mars adulter Huppd ter non regno magis quam uitijs princeps, in ter' renos amores cum ipfiis fiilmitiibus drdens,cy nunc in plumas olorisalbcficens, nunc aureo imbre defluens, niinc m puerorum pubeficentium raptus, minifiris auibus, profiliens. Nec artes hiftrionicas inter fe exerceri Chrifiiani pdßi finit, qticmadmodum Cy' prianus idem ofienditlibro primo, Bpifiola decima. Nee communicare cum hifirionibus Chrifiiani uo' lueruntprins, quam turpem iÜam confißionem pror fus abieeißent. Quod ueröß fieißent, inter caitcros paupereSifi aliter non paßent, ex Ecclcfite alimentis ey fiumptibus,fied ijs paretorihus, finfientabantur. Genique nec iurare ethnico more per deos gen' tiles fiolitos Chrifiianos, Eafilidis hifioria déclarât jo apud Eufiebium libro fiexto, capite quinto. Is enim inter[uppUcid Potamianx conuerfiis,ciim paulo piß à commilitibus in certa quadam caufa iuramentum poficeretur, affirmduit fibi iurare prorfius non lice-' re, quia Chrifiianiis eßet.Eadem igitur de caufia iu-diciproditus,ey Chrifiianum fie confianter coufifius, capite plexus efi. Gifferebat autem à commmicatione Chrifiiano' rum conceenatio iUa, qua fi-equenter utebantur prb'gt; pterpauperes,quaminApologeticoTertullianus ü, 40 gt;«’'”//uocatiyOrigenes taliscuiufdam conuiuij Chri fiianorum memin^quoties ad eelebrandas memorias fianilorum conuenijjent,libro tertio Commentario' rum inlob.TertuUiani deficriptionemex Apologet tico fiubijeimüs: Coena nofira, inquit, de nomme rationem fiiiam efiendit .Vocatur enim «yKsmfiidquod diledio pf' nesGriccosefi.Qjtantificunq- fiumptibus confiet,lu' crum efipiétatis nomine ficerefiumptu: fiiquidem ino pes quoq; rejrigerio ifio iuiiamus. nihil ibi uilitatis, 50 nihilimmodefiuadmittitur.Hortprius decumbltur, quim oratio ad Geum preegußetur. Editur quan' tumefiurientescapiunt, bibitur quantum pudids efi utile. Ita fiaturantur,ut qui memmerint etiam per nodem adorandum fibi Geum eße. Ita jabulantur, ut qui fidunt Gominum audire .Poß aquammatiuZ lem er lumma, ut quifique de Scripturis fiandlS, uel de proprio ingenio potefi, prcuocaturinme dium Geo caneret hinc probatur, quornodo bi' berit. Rque oratio conuiuium dirimit. inde di' So fiseditur, çy coïtera. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Meminit ifiarum concio' num 'm conuiuio Gommico, etiam in libro ficunder ai «xQ- |
»4«
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. VL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;U4
|
aduxorerntQuidmaritus funs (deethnico loquensj illi, de marito quid tlla cantabile Et nodlu quidem etiarn ad eiufmodi conuiuium conueniffe Chriftia' tios,in eodem libro indicat,ficuifupri diximus. Cu' ius rei occafione ethnici chriftianis obijciebant,quod nefindanodlu perpetrarent,luminibus per canes, id eftlenones, extmftis myfteria : quemadmodum hanc calumniam à Chriftianis remouet in Apologetico, uti diximus. Subiedlos etiarn Chriftianos fiiffc politicis ma' 1 o giftratibus,exmultis confiât indicijs : er maximé ex eo,quàd pro lmperatoribus,eori(fi gubernatione ora runt:ut Eufebius indicatlibro feptimo,capite undeci-mo. Et quad Aurelianus imperator interpellatus 4 Chriftianis, Paulum Samofatenum à Synodo Antio' chenadamnatum,cHm à domo Ecckfiaabftinerenol let,decreuit earn domumijs adiudicari debere,qui' bus Epifcopi Italia er Roma in dogmate concor' des fcriberent.Eufebiuslibro feptimo, capite trigefi' mo. Et à pubUcis oneribus Dolores Ecckfia no zo immunesfiiijfe,m ftequentibuspatebit,ubi Conflunti' nm imperator immunitatem ijs contulijji demonftret bitur. Chriftianos etiarn flipendia fub Ethnids lm' perutoribus meruiffe,patet ex hiftoria Marini, quie extat apud eufebiumlibro feptimo, capitedecimo'' quinto. Et Aftyrij illius religioftftimi militis,cuius me ntinitibidèEufebius,capitedecimofexto. Militii deni que alterius cuiufdä Chrifliani, qui ob confißionem capitetruncatur:Eufebius libro fexto,capite quadra ^eßmoprimo. DE RITIBVS ECCLESIÆ Romans. CEremonias er ritus Romana Ecekfia fepara' timnarramus,turn quad exfuffediis Pontifié cu decretis et epiftolis depromimusttum quod fuperftitiones, in hac Ecckfia,pro eo utdebuit,my' fteriuminiquitatisinfibideftinato loco, Apocalypfi ty.efiicacitis agere,plurimum creuerunt. Dc congregatfonibus pu-buds. in Ecekfia Romana Pontianus epifeoput flatuit, ficut Eacifculus temporum annotauit,utPfalmiper dies nodesfi in omnibus Ecekfiis canerentur, iJe ntu drea bapri/rnum. Autor expofitionis fymboliapud Cyprianum di' eit,in Romana Ecckfia baptifandos oportutjfc fym' bolum intégré ante baptifmum recitare. Eadem Ecckfia er chrifinatis ufum in baptifmo habuit,quodfingulisannis conficere folitum eft in die 40 CanaDomini. EtaüegatEpiftolafecundaDécréta jo lentemnonadmifit,etiarnquadammonet,quadpœ' lis, Fabianipapaautoritatem m hac re(fed quam ue' nbsp;nbsp;nbsp;nitentibusfieri oportuerit. Ait enim Philippum ca' ré,fuo loco dicetur)Ecckfi£ item Antiochena,liiero folymitana,er Ephefina. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' Cemanuum impo/îtione poft baptifmuin,in Ce cretis Vrbani legiturtOmnes fideles per manus impO' fitionem Epifcoporum,Spiritunt fandumpoftbaptif mum accipere debent,ut planèchrifiiani inueniantur: quia cum Spiritusfanélus infitnditttr,corfidele adpru dentiarn er conflantiom dilatatur. |
Deritibus circa claaes. ineddem Eccleßa, ^Mlapfte/fent in perfecutio ne,amp;idoUs facrificaffent, autad h£relico{ deficit fent,aut quorumeunq^ grauium criminum rei effent, proreieàisicr excömunicatis habebanturmecreci' piebantur prius,aut alio modo,quàm fi publicam px nitentiamegiffent. Patet id ex hiftoria liatalijapud Eufebium libro quinto,capite uigefimoo£lauo:quam, quia ritus exomologetic£ magna ex parte compledii' tur,ex ea breuiter recitamus. Perfuafus is Etatalius confijfior ab Artemonis h£retici feÜatoribuSjfalario 1 centum cr qumquaginta mfingulos menfes denario^ rum accepto, fe eias h£refis epifcopum conftituerat. Comonefidtus nero à Domino per uifiones, ut ab ha reticis fiigeret, mefcatus primatus fui dignitate er turpi quaftu, neglexit.ElageUatus igitur cr cafus no' diu ab angelis, ad poenitentiam perdudus eft, ac ma' ne furgens, facco mduto,cr cinere injferfo, lachryquot; mans er lamentans ad Eccleftam abijt,ante 'Zepberi' num epifcopum procidit : er pedibus aduDlutus,non clericorum modo, uerion er plebis,ipfam Eccleftam omnem ad commiferandum lachrymis largißimis ob' teftatus,ac multis predbus ufus,ad comunionem tan' demuixreceptuseft. Tak quiddam fe à lap fis poftulare,ad Cyprianum ficribunt presbyteri er diaconi Romani: quad feriptu inter Cypriant epiftolas habetur libro fecundo. Epi' ftola feptima: Maxime, inquiunt, illis congruit uere' cundia, quorum in delidis damnatur mens inuerecun da.Pulfent fané fires, fed non utiq; confringant. A' deant ad Urnen Ecekfia, fed non utique ut tranfhät. Caftrorum coeleftium excubent portis,fed armati mo' deflia, qua mteUigant fedefertores ftufte. Refumant precüjuarütubamßedquano beUicum clangant.Ar ment fte quidem modcfti£ telis:er quern negando,mor tismetu,fidei dimifterant clypeum. Re fumant,fed ut contra hoftem diabolum uel nunc armati, non contra Eccleftam, qux iUorum dokt cafus,armatos ejfefe ere dant.Multum illisproficict petitio modefta,poftula' tio uerecunda,humilitas neceffaria, patientia no ocio [a,Mittat legatos pro fuis doloribus lachrymas.Aduo catione ßngantur, erintimo pedore prolaci gemitus, dolorem probantes comißi crimmis,et pudorem. lino ß dedecorisadmißimagnitudtnem perhorrefeut,ft pe âoriserconfeientiæ fu£ kthalem plaga, er ftnuofi indueris altos receftfus,uerè medica manu tradantieru befcant er petere,niß quia maioris eft rurfuin er pen culi er pudoris,auxilium pacis non petiffe, ere. Eliftoria de Philippo imperatore, quern fabianut epifcopus,ut reftrt Haymoftn ultimispafchauigilijs coetuierprecationibus Chrtftianorum intereffe uo' ■tui Eççîeftaftico admißum non eftfte,nift primùm con' fiteretur,er ijs je qui propter peccata inquirebantur, amp;nbsp;m poenitentium loco conflituti erant,co!iiungeret. Barrat Eufebius libro fexto,capite trigeftmoquarto. sic conßßbres Maximus,Vrbanus, Sydohius, Cele rinus,qui b!ouati ß-audtbus uiâi, ei fe adiunxerant, cum poftanimaduerftos dus dolos,uerjutiam^perfiàtâ Crmendacia, adEccleftain redcunt ^mentantes (y Cc pœnitentef,priin!vn errorem ftwin, quad fraudulen' U er maUtiofe befliie credidißinttCoram multis Epi feopif |
|
HJ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE RITIBVS ET CEREMONIIS. 7 4lt;Î fco^is (^ presbyteris de Uieit plurimK confitentur: innde omnes Uoudti fraudes,maebindtiones çr ne' quitids produnt, Uic de i^oudto Corneliui frrippt ad tdbium Antiochenum, dpud Eufrbium libro fexto^ Sipite quadrageßmo tertio. Poft Decij perfreutionem, cùm è uiuis PabUntts tXceßtffet,toto eo tempore quo nondum alius epifeo' pus propter rerum difticultates coftitui potuit, pref' hyterilapfos fineepifeopo abfoluere non audebant, fedeorumcaufam fuftendebant.lAorti tarnenuicini, co rationecoUigitur. fipeccata fuadeteftati fi(iffent,ac gemitibus zyfie' tibusdolêtis,zyuerèpoenitentisanimi fui fignapro' iidijfent,abfoluebantur. Scribunt hoc ad Cypria' num epifcopi zy diaconi Romani libro fecundo,epi' fiola feptigt;na,apud Cyprianum, Eecitzyboe decretum Zephirinus,ut quicunque tut ex eiufdem Eabiani dccretis Gratianus,etiam hune * 0 pubertatis annos attigiffent,femel ad minimu quotan^ pocnitenti£ canonem : Qjiicunq; feiens peierauerit, nis communicarent, Pafchali die. E^arrat Eiauclerus JAemineruntßpiftohe Decretales Pontificum fub' •»de excomunicationis: ut epiflola Sixti zy Fabiani, qui ante fatisfrdionemprohibuit communicare cum txcommunicatis,pcena excommunicationis. Reed quadragiuta dies in pane zy aqua zy feptem annos fiquentespce!iiteat,zy nunquain fit fine poenitentia, zy nunquam 'm teflimonium recipiaturtcomniunio' nm tarnen pofthoeperdpiat. Et eft Eutychiani apud eundem de excommunica' tione decretumiSiquismembrorum truncationes zy iomorum incendia frcerit,fiue fieri iufferit, aut fü' tienti confenferit, quoufq^ de his unicuiq- legaliter zy umicabiliter cora epifeopo ciuitatis alijsq'ciuibus no 30 frt,autor idem Gratianus. tmendauerit,ab Ecclefia fepriuatucognofrat. Si ue' to poft fecundam zytertiam conuentionem, cunda W quibusarguitur,non emendauerit, tanquam ctbiid ^tts zy publicanus ab omni chriftianorum coUegio [(paretur, De ritibus circa ccenam. uedamftitutioneftn adminiftratione ccenlt;e Domind 40 indui facerdotibus licuit:nec ab alijs quidem,quàm 4 flt;enon fequutoseffe inftitutionê CHRISTI, fed plebiincaUce tantum aquam porrexiffe,zy non ui' num feu fanguinem Domini:ea forti fuperftitione. Poteft ex Cypriant lib.a.epiftolas.ad Corneliu eper iecolligi,c'um tempore Cornelij,tum anteeum, Ro-vianos,aut etiam itaUcos zy alios epifcopos ex no' qua poftea calicis ufus laids prareptus eft. tiam Cy' frianus ea de re monet Cornelium,fe diuinitus ad' nonitum effe,in adminiftratione ccena: nihil aliud fieridebere, quam quod CHRISTYS in prima tnfrtutione frciffet,Qr id prolixe multis feriptura lo' sis prepugnat, er hortatur turn, ut dufmodi abufu txne fcribendo ad coUegas abrogct:er promittit fe iü quoq^ ea de re ad coUegas literas frdurum. Quod fi iftius iioueÜ£ inftitutionis autores fiierunt Romani tpiftopi,ut omnino uideturhndiciu eft, myfteriu ini' quitatis in ea Ecclefia ut in alqs rebus, ita in coc' f'^Domiiiictcdeprauationeermmutatione maturé laborare ccepiffeifed fubindeab alijs pijs dodoribut impeditum effe, donee tandem iufto Dei iudicio zy sonceftupoenam luent. dicat,qui ritus in eaEcclefia inordmandis epifro' Apparet deinde m Ecclefia Romana confuetudi' pis receptus fiterit. Conueniebant enim,fi epifeo' nem hoe tempore fitiffe, Euebariftiam exhiberi 4 ^q pus quis creandus effet, fratres omnes, praffente und fictrdotibus in ipfas manus communicantibus. Q^i nbsp;nbsp;nbsp;uerfo populo,zy confilia ac indicia fua de alijs atque |
ritus exhiftoridCornelij dePloudto,dpud Eufrebium libro fexto,cdpite quadrdgcfrmotcrtio,mteUigipo' teft.Cùin obldtd, inquitidifrienfrret,çrcuiq; partent tribueret. Ex quo loco etiam coUeéliotles illis ipfts diebus,quib.cand Domini celebratd eflfrerixaruq; partem cofecrari folita, coqcitur. Ait enimtAntequü de benedifrione çy coUeUis fumèrent. Inter .acci' piendum item,accipientium friiffe,firtè ad diftribuen tis presbyteri uerba,rejpondere Amen:ex eadem nar Ciim autem in eadem Ecclefia in tignds recepta' cults feu uafis euchariftia confecrari antea confucuif frt, 7.epbirmus inftituit, ut confecratio fanguinis CHRISTI in uitreo fieret uafe. Antiquatu tarnen eft id decretumpaulatim,cautumq; ut in aureo,aut ar genteo'.aut fi utrunq; deeffet, inftaneo uafe facerdos rem diumam frceret,autor Gratianus. Sunt qui hoc decretum aßignent Vrbano. generatione feptimd,cy' SabelUcus. Mutauitid de-cretum,Gratiano dutore,Eabianus:quicoftituit,utfr non frequentius,faite ter in anno, quilibet non impe' ditus grauioribus criminibus communicaret:inpaf' chate uidelicet, Pentecofte, er natali Domini. A uirisuerô ficris ini' Statuit idem Edbidnus,non e/fe accipiendu facrifi^ du de manu facer dotis,qui ordtiones,uel adiones,Gr reliquat obferuationes fecunduritumimplerenopof tiatis tantum,nifi fecus fieri necefritas cogeret,miffas eelebrandas effe,platina dUtore,Eelixfldtuit,nec ah' biquamin facrolocó. Puit ?y in eadem Ecclefia bic mos, ut patinas uitreas miniftri facerdotibiispr^firrentier epifeopo célébrante, facerdotes çmnes aßifterent.Atq; hune rd turn Zephirinum inftituijfe,Damafus refirt. vfi funtcrfingulari ueftitu,quem facratum di' xeruntinec in aU/s, quant in facris eucharifliæ^ eo facratis contredari. cyuod inuentum ad Stepha' numepifcopum Romanum, prima dus epiftolaDe' cretalis refrrh Sacrificaturus autem, prius quàm altare con' fcenderet,confrßionem dicebat:quem ritum Pontia' no E a fric ulus temporum zy Eiauclerus generatio' ne odaua tribuit, exuidam tarnen Damafo af' fignant:ficut oftendit Polydorus libro quinto,capi' te decimo. Sixtus,dunt facerdos canonem ante celebrationem fub filentio legeret,ut in populo S A N C T V S tri-plicatum caneretur,inftituit: Naudero generatione nona,zyPolydoro,autoribus. De ritibuscircaordina' tionem. niftoria de eledione Eabiani epifcopi apud Eu' febium libro fexto, capite Uigefimonono, frrè in' |
*^7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRïÆ TERTIO CAP. Vf; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»4^'
|
^Hjs claris ac pre^atis uiris confirebant:ac tandem ^oinmn!Ü,tum ßuo,tuinplebis ßuffiragio,quem dignio-^em iudicaßßent,epißcopum decemebant. presbyterorum leélum effie, qui non impleuiffiet tri' ginta annos. Ad epifieopatu)nueró,ex decreto Gaij^ nemo admittebatur, qui non per gradus quaß a:d quibus ßuper eorum ßepulchra,ex Eeltcisconjlitutio turn aficendijfiet, ac prias oftiarq, ledoris, exor' tö nibus,mijfi£agebantur:Damafio tefie,ey epijiolade’ tifio, acolythi, fiubdiaconi, diaconi er presbyte' Ex deeretis a- t.in Romanorumpontifitu,quie m~ fra recitabuntar,fiuera ßunt,apparet eiußde Eabiani tempore (_is eiümidconjUtuit) nemmem in ordinem n officium fufimiufßet. Si quem uerô in leüo ba' ptißacum confiaret ,isi» clerum prorßus non red' piebatur ,- quemadmodum Cornelij epifiola de Ho' uato apud EUßebium kbro ßexto,cap!tc quadragifi-Kotertiatefiatur. De exordfmo. Etiam exorcijandi energumenos conßuetudo bï Ecdeßra Romana ußtata fuit. lt;y peculiaris fuit di' gnitas çy officium exorcißatio in clero : quam qui adminiflrabMt,exorciflje dicebantur. Sic entminter reliquos ordm» EcclefiajUcos, Cornelius in epifiola ddEabtum Antiochenu exorcifiasnumerat:apud EU' febium libro ßexto,capite quadrageßmotertio, De leiunio. 10 dionem benedida, demum à pepuUs fiumanttir. Ea' pofiea CaUxtusin quatuor reiecitanni (qua: uocant') 30 ba:tantum,ey uult;e,ey codera quee Apcfioliccfiitue' temporatVernale ficilicet, ofiiuale, autumnale ey runt,fuperaltareoffierantur.ïdtmdeEutycbianoDa htcmalc. Refirunt ex epifiola prima decretali Cd' lixti, Sabetlicus cr alij.Sed platina hoc de quadrupli' ci idunio, Vrbano tribuit. De fefti’s. Irt bifioria de vhilippo imperatore, cui myfierijs Chrtfiianorum intereßfie cupienté Eabianus epifiopus refiitit,fit mentio uigiUarum fiolèniumPafibotapud EufiebitHibra fiexto,cdpitetrigefimoquarto. Inde' Calixtum diu£Mario templumRemoprimSex' cretali uerô epifiola fiecunda Eclicis,fi uera efl,fiatui' 40 truxiffie,Platin a et Sabellicas prodiderÜtiijßdemq- te' tur mißfiarum celebratio fiuper martyrum fiepulchra, fiibus, Eelix ritum dedicaitdi templa de neuo infiituit, ut fi incerta alicuiustemplidedicatio eyobudufia' tem abolit a effet, iterum dedicaretur. idem quoi fiuperiori fieculo attributu fuit dementi,Euarifio,(y Higino,fiecundum cpifiolas decretales: mirum quoi in memorijs eorum. De ntu circa nuptias. Copulabantur benediUione fiacerdotis coniugium mituri: memmit enim dus ritus epifiola fiecunda de' cretalis Sixti,tn fiatutodenon criminandts amp;nbsp;actU' fianlis fiacerdotibus: Qjiifiquis,inquit, non efi légitimé coniunilus,uel abfi^dotalitituloacbenediélione fia' eerdotis copulatas, eyc. idem etiam cÓiundiones con fiangumeorumprohibait,ey refi:indieas procepit, fi jo iniri eas contigiffiet. Eicuit ly affinibus matrimonium contrahere in quinto gradu: fit qui tarnen in quarto reperirctur con' Ante Calixtum,ieiunia per annum fiolenma tria erant:quarto ficilicet menfi,fieptimo ey decimo, fie' eundum Hebraorum menfitum cemputationem, in' fiituta propter frumenti,uini or oldprouentus.cyute iun{li,non fieparabatur. tn tertio uerô gradu, om' nino non licuit cum alterius uxore coniungi. Coniuit' di uerô fieparabantur,(y fine coniugio uiuere coge -bdntur,H£cFabianus fiatuit,autore Gratiano. De ntu fepukuræ. Coemiteriorum aliquot pontificum Romanorum ieeretameminerunt,ut Dionyßus cr Eabianusiquem feenutenapro martyrium digtiitateextruxijfie, Flati' nd ndïïdt. Si qui uerô mdriyres obij^ent in Îjdc Et' cleßdjfummd reuerentia c^pietate fepeUebantur. |
î^arrdtDdma[ai,Eutychianu èpifccpumproprijs n^nibui ccnium quadrapintaduos murlyres fuottm' pore fepeUjjfe.Qjios fi presbytiri autdidconi ton' dorent, dalmatiCd aut coHvbia purpureo indui eos, idem priccepit-Juxta Platinam ^ SabeUicum. Celt' brabâtur in eddem Eccleßdzymartyru memorie,ùi cretali Eelicis fiecunda. De tràslatione corporuPt' tri er Pauli,' multa nugatur epifiola prima decretalis Cornehj'ßcilicet hoc dignum tanto epißcopo officium fiiit,er tandiudurare in ßepulchris corpora potut' runt,ut poft tot annos adhuc in alia ßepulchra tranßquot; firri, er in templum Apollinis,ubi gentiles Eomani tumidola ßua adhuc babebafit,ccmponi potuermt. DeeonfecrarionibuSjbenedufiiom-' bus ëC oblanonibus. In alijs Ecclefiis,er apud certes autores,de bent'' didiombus er coßecratiembusnihil reperitiir.Sedin P^omana Ecclefia, EMychianus coPecratienes,ßeu begt; nediâiones frugum el leguminu mflituitSic enim ipfi) in epifiola prima decretali:lfia, fiatres, pratuUmM emquiQut ha ßßecies quas non licet offerri fuper al'’ tare,iuxta confiitutionem Apofiolorum,eorumq; ßue cefßorim,ad domam ßacerdotum defirantur,er à ßa' cerdotibus henedicantur: ?y per ßmptieem benedi' maßus, Sed quad Apofloios id infiituijße nugatur; nullo ueritatis mdicio probari potefl.Vabianus uerô ßanxit,ut ßngulis diebus Dominicis turn à uiris,turn mulicrtbus,ßacerdotibus panes cy uinum adaltare of firrentur. Habes hoc decretum in Codice decretorvM fedecim librorum,lib.s. cap. y.tomo c.Coneil, ab bocquolt;j} flatui oportuerit. De cœlibatu Ôôuitamonafîicæ- In eadem Eccleßa ßaeerdotescœlibes uiuere coni' tosfiiißße,ex aliquot pontificum decretis conßit:cyß ex mantis in eleri ordmem ledli efient,ab uxoribpro prijs perpétué deinde abflinere. Ex deeretis enim Lit eij, Gratianus heee recenßet'.Mmiflrialtaris,presbyte ri ßue diaconi,dd Dominica tales eUgatur officia,qui contmentiam [eruèt. Si uerô pofl ordinationon funui minißrii contigerit propri£ uxorii inuddere cubile, fäcrarijnon intrent limina,neque fderarij pertitoreJ fiant,neq^ altare contingdnt,çrt. Habetur cf in Stephani decrelis,iuxta eundê Grd' tianu:Aliter fe eriètaliu habet traditio Eccleßaru,ali g o terhuiwfitnôlte'KomanieeccIef.HàiBaru ßaeerdotes, didcpniaut ßibdideoni,mitri)nonio fepulàtur:ifli»t autem |
’49 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE QVBERNATIONE ECCLESIÆ.
mutent Eedefie nulhts fitcerdotu,4 fubdidcono ufij- dd tpifeopuinfiieentidm habet coniugiuin fanciendi.
in decretii uerè Eutychianijfiecundum Grätianukt CT iuonein,legitur de Abdtibus,AbbatifiK,fiindimo^ nialibiis,uiduis er uirginibus. Sed ejue qua fidem habeât, CT quomodo huicfeculo conue' niant, Lcdor iudicct.
NE ECCLESLÆ, REBVS SC perfonis Ecdefîaftids.
CAPVT VIE
io
Abuit hxc iCtds Q^ubefnationts in EC'
ra ^ quot;^ [’ i clefia jirmamffuperioris fieculi quot;nbsp;’^'^l fe tionipropemodum fimHemffedta^ ^^k £' gt;tn:uuliquanto audiorem.Prtefitiffe
rn'
rri
autem etiam boe fieeulo plerifiq; EC' tlcfitis in omnibus tribus orbis terrarum partibus infi' gnes dodrina,pietate oT conflantia uiros,patet ex ca tilogo dódorum,qHorum uitas fiuo loco deficribimus. Sed tarnen etiam m multislocis organa diaboli,ui' ros peruerfios, h^reticos or fichifiniaticos, Eedefias occupaffeOTturbaffe,ccrtum quoq; eftex catdogo hxreticorumiquos fiuo loco commcmoraui!nus,aieà enimjilix heataq^ nullo £uo reperitur Ecderia, ut omnes prafides bonos, or non etiam fiuas peftes,ad cliuum gubernaculi fiedentes habuerit.
DE GRADIBVS PER-fonarum.
F vit ufitatißimum, iuxta Eedefi£ neeeßitatem, quemadmodu or in fieeulo fiuperiori,officia Ec' clefiaftica diftribuere in cpificopos,presbyteros
XO
tpificopum in catholica Eedefia,in qua neficit presby teros effe quadragintafiex,diaconos fieptem hypodia' conos fieptem, Acoluthos quadragintaduos, exord' fias or ledores cum ianitoribus quihquagitaduos,ui' daas cum afflidis fiupra mille quingentas. Eufiebius ld brpfiexto,capite quadragefinnotertio. Sedapparet, non in eodem templo tot fitiffe miniftros,fied tn pluri' bus,tanquàinffaciofiaorpopulofia ciuitate Hos eef' demgradus etiam epifiol£,decretaleS Gaij OT Eabiani pontificum recenfient. Damafius archtdiacolium StC' phanitm uocat. Decaicchifiis, qui in Eedefia Ale' xandrmaplcrunq;epificopis fiueeedebànt,iufid dice' mus. Keminit denique Eufiebius libro fiexto, capite nono, in bifioria Narcißi,crif!inifirorüluminartuin in Eedefia Hicrofiolymitana.
DE RATIONE GVBERNANDl.
PEima fiiit in Ecclefiis or pra'cipua autoritas penes cpificopos,quos ctmpr£politos Cypria' nus uocat hb.}. epifiola 14. qui ingubernatione fiumma adminiftrationis Ecclefiaflieæ fiuftinebÜt.Po/l
eosproximadignitaspresbyteris fintier tertia dein' ceps Diaconis. Primum commune fitififie docendi officium,acpro neccßitate fieuerius obiurgandi,cùtn laicos turn clericos,epificopis,presbyteris odiaco' nis,ex Origene apparet,qui fiicinquit Homilia prim^ in Pfialmum trigefimumfieptimum:omnes epificopi,at' • que omnes presbyteri uel diaconfierudtunt nos,or e^ rudientes adhibent correptionem,or uerbis aufterio' rtbus increpant. Sic Cyprianus libro primo epiquot; 30 ftola tertia, cpificopos 0 minijiros docere iubet finie meta iniuriarum,aut infidiarum perditorum or im'
G'di.iconos.lios enim gradin TertuUidttus inlibro ieCorons militis, crUbro detugx in perfecutione fecenlèf.ijfdemq^ nominibuf Origena m Homlu fe' tundi in J^unîcros, cr HomUia undecima inieremiâ.
Nec in epißoli décrétai Synodi Antiochene plu'' riumgreduum fit mentio,qudm rpifeoporum^pref' lyterorum,dhconorum.EufiebiM libre ficptimo,ca' 40
pite trig'efimo. mit quoqtic Cleri uocabulum hoc feculo magis i« ufii,quàm in precedenthquo quidem omncî gradns Ecclefie minifirorum comprehended Ijotwr. Tertullianus iibro de fuga in perfiecutione, CT Origenes fibinde clerici ç^ elericatus appeUad tionibus utitur,ut HomUia feptima in ieremiam.t^os qui elericatus ordine pr^Cidemts, nofice debemus, non fiatim in eo nos effie faluandos, quia clerici find tnits.Uem Cyprianus libre primo,epiftola odaua.
Sed quia dericorum numerus augeri cœpit,idea M inter diacones etiam ordo aliquis effet hoc fieculo, plura difiriminaperfionarum ficerunt in quibufidam ^eelcfiis. N^m Cyprianus acoluthi meminit,libro pri fnoepifiolatertia.cr libre fccundo cpiflola odaua.
sa
piorum. item Horn ilia prima in Ezecbielem:C\ui mc' tumdigent magiffrorum, minis er terroribtts corri' piendt funt,ut per amararemedia à uulneribus peed catorum curentur. Cxterortim uero,aut paruulo' rum aut imbeciüium,iubetin docendo habendam effe rationem, ne offindantur. nine Origenes Homitia tertia in numéros,obiurgat catechumenos,quód non fimplici corde ad uerbum Dei audiendum coueniant.
item Homilia undecima in Exodum,arguit fuper-biarn fiacerdotum cr prxfulitm, quod dedignentur confiliainfiriorum fiacerdotum or laicorum. Et Ho milia fiecunda in Numéros,dteit cpificopos, presbyte' ros er diaconos non fiemper fiecudum fiuum ordinent incedere,cr qu£ fiunt eó digna agere, Homilia ter tia in Ezechielem, arguit eos qui iuxta gratiam O' uoluntatem audientium prædicabant. SieCypriU' mts libro quarto,epiftola quarta, arguit clericorun peccata,quàdpatrimonio or lucre ftudeant,fiuperd biarn fie^tentur,£mulationiordiffenfiioni uacct,fimd plicitatem et fidem negligant,fitbi placeant, orpr£' cepta caleflia non fieruent. Exemplum tarnen Ori' genis,qui Ca:fiar££ coramEedefia publicèdocuit, or Scripturas expofiuit,cùm nondum tn presbytero' rum ordinem ledits cffet,tcfiatur:etiam alias ad do' cendum idoneos admififios effe,etiamfi! nee epifieópi, necpresbyteri,nec diaconi dignitate effent infiigna' ti,Eufiebius libro fexto, capite uigefitmo. Pertinebat
Ft Hypodiaconi, libro tertio, epifiola uigefimafie^ cuiiia. Et ledoris,libro ficcundo, epifiola quinta, or libro tertio epifiola uigefimafiecunda. Et exor' ci!iarHm,libro quarto epifiola fieptima. Sed epifiola
CornetijdeNouato adEabium Antiochenum,gradus etiam hocadófficium eorum,h£rcticos argHere,or ni E,cclefia Eomana plures numerat:uindex ille,m^ Co contradiceiites conuincere,mox cum errores fifiargi q^titiEuangeliffNouatusfignorauit unuin effe debere indpiebatif.ut tefiatuf Origenes Homilia prima in
CËNTVRÏÆ TERTIÆ CAP. VM.
|
Ezeehitlem, Eiec tantum prtefentes conuincere coquot; ndtißunt,ßedetidm ßcriptd,m quibus erronea tradita funt,rcßitarunt.Sic Etiouyfias Alexandrmus ßcriptd 'aepDtfS,d(m uideret ijs fimpUdorcs 'm errore induci, reßdtal,m libro de Promißionibus. Eußeb. lib. 7. cdp. 24.1(îcjn alias quoq;ßcißße,patet ex loco de hterefib. OßtciumetLimadininifirddi ßderamentd penes epi' fcoffos et presbyteros erat.TertuIlianui enim mquit 'm libro de Cdftitate: Et oßert er tmgit facerdos. Et m libro de Corona militis: Euchariftiie ßacramentum er in tempore uidits,zr antelucanis etiam catibus, necdeaUorum manu quam preßdentium ßumimws. XO poßuißr. Sed in eo gentre pr£ alifi, 'm traditionibku-manis condendis,Ecmani epißecpimtremodum ex' eeßßerunttut didum 'm loco dectrtmoniß. Eemqult;e m decretis Eccleßa Eemanee tradttioncsleguntur, cdoßie er ßuperßtiticߣ,(y prcrßutcum uerboPei non congruentes,er myfleriuminiquitattsreßpien' )nunicanditsßt,neperdatur,quemadmodu Paulus do' 30 testut de conßecratione ßeienda 'm calice uitreo,er ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;~ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rurßummargenieo,aureoautfianneo:deieiuniotri' plid in dnno,ac rurßum quadrupltd: de chrißmate comburedo, de ßacri ueßitus ußu 'm ßacris,de tempio' rum conßecrationibus, de fiugum (yleguminumbe' nedidionib, de ßtpeliendis mortuis 'm Dalmatia,aut coUubioiitem de ßola aqua 'm caliceplebi offerenda, quod uidetur ab aliquo Romano epißcopo fiatutum, Cyprianus enim libro fecundo,epifiola tertia ad Cor~ nelium,id impugnat. nbsp;nbsp;Epißcoporu etiam erat,com' municofilio presbyterorum erdodorum er pkbis, ordinäre epißcopos er presbyteros,ledores erhy' podiaconos.Sic Cyprianus libro tertio,epifiola uigS' daconietiam 'm adm'mifiratione ßacramentorum adetant,er circumferebantpanent conßecratu er cd' hcem,er difiribuebant comumcantibusiut didum efi fupra m loco de ceremonijs. lus tradandi de excom municandk aut redpiendispublicè lapfis,penesßenio res Eccleßic erdt,qüi ad earn rem couenire ßeleiätiut paUt ex Apologetico EertuUiani. Sed denUndatio excomunicdtioni5,ditt ßcparatio,aut etiampublica co ram Eccleßa exceptio,fiebat plcrunq; per epißcopu, dut presbyteru. Sic Origenes KemiUd ydn loßuam, tertio admonitü reßpifeere nolentein,iubet ab Eccle' fine corpore deßecdri,per Eccleߣ præfidcs.Vbietiâ indicat, facerdotes unipdrcètes,Grfidcerdotalem ßeue ritatè negligètes, uniuerße Eccleßie moliri interitum. i. idem alibi pluribus in lods monetiattamen ita fieri it}bet,ne quis pro leui culpa abßcindatur,ßed fintani' fiflè ereuidèter fierit crimmofuciqui ita tarnen exco cuit:liogt;niliii tt.inlofuä,z/Homilie ti.in Ezechie-lem. KurfusHomUia 3.meundem,ubificmquit:iU' fièprcijciturquidignaficit dbiedione,ut aufiratur à populo Dei, er erddicetur,er tradatur Satame.Et HomiUd undecima 'm Hieremiam: Peccauit quodlibet quijpidm,is qui prxfidet populo,er régit Ecclefiafli' cam dißciplinä,eqdt eum de congregations ßandoru. 40 atq- iterum in die pafich£:alterïlt;,conftituendo dodO' rem audientiu:ex-aminantes,dn congruerent iHk om' nia, qua deberent eße in ßs qui ad clerum parabatur., Et libro fiecundo,epiflola quinta, Aurelium adoleßcea domum Dei tam pr^dpitater mgredi,er diuina my' ya tem ordinal ledorem. Coïtus auditorum fitorum d' fieria conlammatis oculisßedare. Elicephorus libro fexto,cdpite 37. Sic Edbianus Philippum Impe^ idem tradatutrigeßmoquinto 'm EUtthaüitn Ec-cleßis Chrifti,mquit,coßuetudo tenuit tails,ut qui ma nißfii funt mmagnis delidis,eqdantur ab oratione cornmunime modicum ßrmentu,non ex cordemun-do ordntium,totam unitatis conßperfionem ercon-' fenßum corrumpat. Sic CyprianusUb.t. epifiold 3. pluriu,utEqrtunati,Eelidßimi,Maximi, louini,erc. sneminit, qui in Afi-ica excomunicati funt. Sic Eaby' las Etumeriano ingreßfio Eccleßam Antiochendm,er per tranßennam inßßteere eoruin arcana myfieria U0' lenti,m fidem ^enfiifiens,idprohibuitmen licere di'‘ cens,euin cruore ex idolortim ßaerißeijs poUutumßm rdtortm,d precations multitud’mis Eccleßaßicte ex' eludit. Eußebim libro ßexto,capite trigeßmoquarto. |
Abfcduehantetiam lapßos presbyter! acdiaconi, fed non niß epifeopi confenfut dcceßißßet:ßcut Cy^ priant metieat libro tertio, epifiold decimaquarta: ubi aeriter muebitur 'm presbytères aliquot, qui uuk gipldußim captantes,lapßos 'm perßecutione,nondum finita pcenitentia,nec fatis admonitos,erfine iußßu epfieopi aut prtepoßti^bfoluebant. Urne er pactsa peenitentes presbyterorum tmplcrabatit.er abjclu'' tionem pctcbut.Sic enim cos aduolui presbytes it 'Ier' tullidnus iubetßm libro de Ianitcntia.lum diaceni etiam moribundos lapßos, fida txcmdcgifi deltdi fui,manus impefitienealßvtuibat,Eiccpho]US lib.3. tpifiola decimafieptima. lw ceremonias ad benum ordinem çy xdificationem neceßßarias,infitluendi,cr 'tnftitutas ob/eruandi,penes mintfiros Eccleßa etiam hoc ßeculo manßßße,patet ex loco de cercmoitißicr Dionyfius Alexandr'mut 'm libro dePrcmißicnibus, iduddt Hepotem Agyptiertim tpifcepum, propt er fidem, fedulitdtem, er exerdtium 'm Scripturis, er propter multem ipfiuf pfalmodidtn, qud etiamnu mul tiexßaribiudeledentur.Eufebiuf Itbro feptimo,cd-pite uigefmoquarlo. 'Vndeappdret,tiepot(m/irtè 'mEccleftd fud pfdlmodiini inßituifje. EtepificU Synodi Anticcbenie,itcm Eulcbiuihbro feptmo,cd' pite trig(fimo,hocuido ucrtit Sam6fdteno,quódpfal mos,qui in honorem CHRIST! canebanturyUCquot; ’° lutrccenticres,dcrecentiumuirorumcommenta fu' ftuleril: er in media Ecdeßa magno diepajchatis,m!t lierculas fubornauit, qute de feipßo pjallcrent.Vndt appdret,epifccpo$ Pfaimes cantandosm tin^plhpro )intafecuJdpgnificat,fe frafje kélorcm Sitiirtim,G' hypodidconu Optdtum cofrfforem:^ucfrum ahc/ua pnut probduerdnt,ccmmcnddndo eiledionemjpmel flinüos habniffe^fX co apparet, quod paßim dpui Origmem edtechumencrum fitnentio'.quoïumDffi' dum effe didt, Ecckfidflids prucceptis pdrere, Hè' tnilid qudrtd m iofuam. Et ex Euftbio libro fix'' to,cdpUe qudrto dppdrct, inter cdtechumenoser baptifdtos difcrimen ßiiffe. Gr quod fapri rttuli^ muf, publicè Idpfes ut certo loco flure coados eßt. Eresbyterorum v diaconorum etiarn erat uift'' tdfe agrotos, morientium oculos deprimere, erd €0 cldudete, mortucs laudre, er dd fepulturam one'' Tire : ut patet ex Epifiold Dionyfti Aicxanirinidi aie neem |
DE SYNODIS PRIVAT! S^
VJ
Hier Mitt, dpui Eufebium libra feptimo, capite ul'quot; ^eßmofecundo. Diaconi folebant etUnt acce-' dere dd mcirtyres inedreerdtos, tosq; conplijs fuis Cr Scripturdrum præceptis iuudre çy gubentdre, Cypridnui libro tertio, epiflold deeiindquintd.
Scribit m libro de ieiunio TertuUidnM, epifco'’ porum ßiiße incumbentedliqudneceßitdteEccleßd' fticd, publicd unitterfeplebi ieiunid indicere. Sed eiuilium reruin nihildgere epifcopis licuiffè,^'Ec' tleßdßicii negocijs folum occupdtos ßtilfe, ex bis fcriptoribus etidm liquet. Sic enim Origenes dit libro nono in epißoldm dd Roindnos: Qjeipr^eß frdtri' buidUtEccleßie,in folicitudine effè debet,non huquot; ndudrum cdufarHm,nec feculdrium rerum. Hecc dU' tem folicitudo,dliend debet eße db bis qui Ecclep£ prajunt. Sed tdlem incipidnt folicitudinein, qudlem Apoflolus dicit: Concurpa in me quotidUnus, ßo^ licitudo omnium Eccleßdrum.Quis mßrmdtur, tgo noninfirmor ? Quis ßcdnddlißdtur, ey ego non urori Qui ergo pr^eßEcdeßis, tdlem folicitudinem labere debet,zy’illdm dlidm feculdrem omninobdquot; bere non debet. EtHomilid ßextd 'm EfdidmiQui tiocdturdd epifcopdtu,nonuocaturdd principdtum, fed dd feruitutem totiui Ecdeßie. Ledorum of^ ficium erdt,ßdre dd pulpitum, er legere Euingdium CHRISTI: ut pdtet ex Cypridiii libro fecundo^ tpipold quintd. Hypodidconorum uero erdt, do^ tere dudieiites,feu edteebumenos: ut pdtet ex Cy^-pridni libro tertio,epiflold uigeßmußecundd. nbsp;nbsp;Pro^
ximo poßdidconos loco,Origenes Homilid ßextd in Eßiiäm,uidtidS coÜocat,edrumq; officium ßtiße do^ (et,ldUdre ßdndorum pedes,ßermone ßiritudlis doquot; (h'm^ißdndoru uero non mdßculorum,ßed mulierum.
Et TertuUidniK 'm libro de Virginibus ueldndis: Seiet,'mquit,ed dutoritdte(,'mEccleßd)uidud 'mte-di, qud er uirgo. Ad qudm ßedem, prêter dnnos ftxdgintd, non tdntum uni uirie,id eß, innuptæd-liqudndo eliguntur,ßed ermdtres,erquidein edu-tdtrices filiorum : ßcUicet ut experimentis omnium t^eduum ßrudlt;e,ßcile norint cicterds er conßlio erßoldtio iuudre.
DE 5 Y N O DIS priuati's.
I quid dutem negocij incidebdt,quod ßnereli' quorum eiußdem Ecclepæ, ßue clericorum,ßue liieorum,conßlio erconßenßu non poterdt per'
pci, turn conueniebdnt, er res neeeßßdrids comuni con filio trdUdbdnt.Eos conuentus, priudtds Synodos ippettdre libet,buiußmodidutem ßequentes 'm und'' qudque Eccleßd,dbßque c£terorum uidnorum com' prouincidUum conuoedtione, bdbitds effie conßdt. Him Cypriduus dd presbyteros er didconos fi-d' tresßc ßeribit,libro tertio ,epißold decimd:A pri' nordio epißcopdtus mei,conßitui nibil ßne conßlio ueßra, er ßne conßenßu plebis, med priudtim ßen^ tentid gerere. Cdußds dutemquds eiußmodi con^ nenttculis egerint, dut communi 'unter ße conßlio iudiarint, qudnqudm nec ßdtis explicdtur d ßeri' ptonbus buius ßeculi,tdmentdles ßiißße, qudlespree' fens Eccleߣidius conditio obtulit, uidetur.Hdm de 60 qiheßionibus dmbiguis inter ße contulerunt, e/'id
^f4 qu£ßiones db dlijs Eccleßis propoßtdS reßonde' runt. sic Cypridnus ex communi conßlio colle' gdrum er compresbyterorum, dd èlerum ey pk' bem Purnitduorum ßeribit libro primo,epißoldno' nd,non licere presbyterum dliquem,qui Ecclep£ ßeruire, er precibus Udcdre debedt,tutoremuelcU' rdtorem teßdmento nommare,ßeu conßituere.
sic idem libro ßecundo, epißold quintd,inquitz in ordifundis clericis ßolemus uos dntè conßulere,er *0 moresddmeritd ßngulorum communi conßlio pon' derdre. Et libro tertio, epißold uigeßmdßecundd, ßgnißcdt, Sdturum er Optdtum probdtos eße dpk' be,dntequdm 'm ckrum dßßumerentur. De ex' communicdndis quoquè manißße ßcekrdtis 'm bu' iußmodi conuenticulis aüum effie, pdtet ex Apolo' getico Tertullidni,ubi inter dlidinquit:iudicdtur md gnocum pondéré,ut dpud certos de Dei conßeäu, ßummumq; ßturi iudieq pr£iudicium eß:ß quis itd deliquerit, ut d communiedtione ordtionis, er con' -° uentus,er omnis ßdnUi commereq relig€tur,pr£ß' dent probdti quinque Seniores, honorem ißum non precio,ßed teßimonio ddepti.
sic etidm de Idpßs dut excommuniedtis paniten' tibus recipiendis trdädrunt. Hdm qu£ßio, utrum ld' pß in perßecutione,ßi poßed dgdntpxnitentidm, rUr' ßus 'm Eccleßdm ddmittendi ßnt,eo tempore quo mo' td ßit,plurimds peperit communes deUberdtionei bme inde:quemddmodum ex Cypridni epißolis,er Eußebij libro ßexto,cdpite quddrdgeßtmoßecundo,ui' 3 0 dere eß. Habetur er exemplum 'm Epißold ßecun-dd,libri primi Cypridni, dlibiq- plurd dUd. Certunt etidm eß,in eiußmodipriudtis Synodis literdS db dlijs epißcopis dut Eccleßis mißßds,k{lds eße. Sic Cy' pridniK libro primo,epißold tertid, indiedt ßudS li' terdsRomdmmißds,d cleroerßdtribuslegißolitds: er i Cornelio petit, ut idem porro fidt. Et libro tertio, epißold qudrtd,'mdicdt, Ckrum Romdnum communes dd ße ßeiffie literds, qudrum exempUr presbyteris Romunis remittit,er ßudS dtque iUorunt 4° ßdtribus iubetpr£kgi er communiedri. Et libro tertio,epißold quintd dicit:Sé bis dd ckrum ßuum U' terds ßeiffie, erßdtribui legi mdnddffie. 'Verißmile eß etidm,eos'm eiußmodi conuenticulis,prout cóm' modumuißumeß,eiEcckߣßdtutd ßciffie,dut db é' pißcopisß^d dpprobdffie: quorum turnen dpud dlids Eccleßds pducd repcrids. Sed in Romdnd Eccleßd iuxtd ii''i/}'^lt;iif' myßerq 'miquitdtis qu£ddm d Dd' mdßo recenßentur, db dlijs uero improbis teßibus plurimd: qudlid ßunt, quod Cdlixtus ßdtuit, Cleri' i° cosdd ßderos ordines promouendos,dbßinere debe' re db uxoribus. Vrbdnus uero, cenßurdm ßituri ck' rici 'mßituit. nbsp;nbsp;De excommunicdiidis illis,quißdcer'
doti dlicui miurid ßcißent:quodl'dbidnus conßituit.
Item,ut duo prcsbyteri, er tres Didconi, epißco' pum quoquouerßus euntem comitdrentur,propter teßimonium Eccleßdßicum : quod decretum Lucio tribuitur. De non uocdndo 'm iusdproßna, ßdcris initidto, quod Gdio:de non exi' gendo lurdmentod ßdcerdote,niß pro fide, quod Cornelio tripuitur.
êSê J
-ocr page 916-m;
CENTVRIÆ TÉRTIÆ CAP» VI.
iilt;f
DE BONIS ECCLESIÆ, SIcUt ßuperiori ßeculo de bonis Eccleߣ dixi--miiSfCoUedas ejße pecuniasuiritim in pubUeis congreßibas, qu£ m pauperes aut £gros,aut lt;dia quacun^ neceßitate laborantes dißribut£ ßnt: idem hac £tateadbuc ßdum ejß,ex probatis auto.-ribusafftrmaripoteß.Dealijsenimßeu reditibus,ßeu ßcultatibus Eccleß.e,nihil illi meminerut.De contri-butiontbus igitur mpubUcis cxtibus,ßc in Apologe-tico Tertullianus mdicadß quod arc£ genus eß, non deoneraria ßumma,quaß redempta religionis con-gregat,modicam unußquißq- ßipemmenßruadie,uel cum uelit,Grßmodöpoßit,opponit:nam nemo com pe[litur,ßed ßua ßgt;onte conßrt. H£c quaß depoßta pietatis ßunt.Hdmmdenonepulis,nec potdculis,nec ingratis uorationibus dißienßatur-.ßed egenis alendis, humandisqi,Gr pueris ac pueUis re acparentibus de-ßitutis,£tateep domitis ßenibus,item naufrdgis,Grß qui 'm metdÜis, gtß qui 'm inßuUs, uel in eußodijs, duntaxdt ex edußa De« ßed£. nbsp;nbsp;Sic propter paupe--
res mßitutam lt;‘}'«--r'lt;f, de qua ßupr.ä dißum eß,idem teßatur.Et de rebus atq^altmentis in commune col-Idtis nutriri ßolitos martyres in uinculis,ßcribit mi-’ tio libri ad martyres:I!Aartyres,mquit,incarcerati,de uberibus Eccleߣ paßcebantur. nbsp;nbsp;Meminit gt Ori-
genes HomUidundecima m Leuiticum,boitorum aut pdupenbus dut peregrinis deuotorum, qu£ in ußus proprios negat eße ^£ßumendos. Aßirmdt ut-cutiq; etiam Cypridnus,qui epiflola decima libripri-mi dicit,de alimentis Ecclefl£ pauperes ßuflentdri,ali GTueflin.Et libro tertio,epiflolauigeßmaquartasex qßdem ait ßumptusperegrinantibus mmißrari. Ap-pdretpr£terea, 'meum fluent er oblationesßäas,de quibus ßupra diximus, ßdlicet ut ex iß pauperes ale-
mèpduperum ußum,erdnt,qWe)nddmadittn pdulo ßu-perius diximus,didconi,Origeneteße,qui trudutu m Muttbeum decimoßexto dititienßs Eccleßiaßicarun peeunidrum didconi pr^ßunt. UemtDidconi, qui non bene trudunt Eccleßaßicdrum peeunidrum menfUt GTßemper de eis ßduddnt,Gr ipßdS qiidS dijßenßdnt, non ßecundum iußieiam dißgt;enßdnt,Gr diuites ßunt de rebus pduperum,ipß ßunt nummuldrijpeeunidrum, menßds hdbentes quds euertet Dom'mus. Hdbue-’ e o runtetidm Eccleßie domus, utpdtet ex Eußebif libro ßeptimo,cdpite trigeßmo:ubi eum Pdulus Sumoßdle' nus d domo Ecclefi£ dbßinere noUet, tmperdtor Aü-relidnuspr£cipit,illisiüdm domum ddiudieurßqui^ bus epißcopi Itdlici gt Rom£ concordes 'm dogmate ßenbunt.
De dlijs Eeeleߣ bonis,probdti ßcriptores nihil'm
zo
30
rentur. duanquam GT in minißrorum ußum ßHds eßße,CypriMus ßeribit libro quarto, epißold quinta:
literis prodiderunt. Memmit Eccleߣ redituum Grigenes Homilia trigeßmaprima in Katth£um:ue^ rum eos cuiußmodi foerint, gt non explicat, ey dé Ulis ßolis loqui Hidetur,qui ex mutuis coUatiombus GJquot; donationibus comportabantur. Sola diuesßiit,ß quii ßujßeilis ßcriptoribus fidere oportet, hoc tempore Eccleßd Romana. Calixtum enimM.ari£ ßiiumeX'-truxißße,ßcribunt Platina GT Sabetticus. Epiflola ueri decretalis VrbdniPap£,nonßolltm oblaliomm/ei Grpr£diorum ußbus ßacris dedicatorum meminit, eaep poena excommunicationis uiolari aut alienari uetat. De eodëgt Petrus derEiatalibusßcribit:Eccle ßa ßub Vrbano prima expit poßidere pr£dia,quorum prouentibus alendos ßatuit Eccleߣ mtnißros, Greos qui martyrugeßa coßcriberent:ßub quo etiant dureis Gr argenteis uaßs Eeeleßauti expit. Habetur GT 'm Ludj decretali idem ßdtutHm,denondecipien’' dis rebus Grßeukatibus Eccleßaßicis.
DE BIBLIOTHECIS.
Presbyterij honorem dignap nos iilis ( ledonbus) ƒ—^ Vm pars ßt oßieij epißcoporum non poflre-idm ßcidtis,ut Grflortulis ijdem cum presbyter is ho i md,ajflerudre Gr conßeruare libres ßacros, ut norentur,Gr diuiflones menßur£ £qudtis quantitati- adpofleros incorrupti tranßmittaturtnon efl bus partiantur. Exlibro primo, Epiflola ßeptima 40 dubium,in tranquillioribus Eccleflis epißcopos pia
Cypridni dppuret.minißris Eccleßce ßipes,obldtio'' nes,lucrd GT' ecends ddtds eßße. Et libro primo,epi-ßold undecimd, iubet hißrionem Chrißidnü ßclum, dbie(lddrteßudimpudicd,ßußötdri potius dedlmetis Eccleߣ,utdißcdt potius in Eccleßd ßdlutdrid,qudm ipße extrd Eccleßa docedt mortdlid. Et Origenes oß-firri ßdcerdotib. dd dltdre uult primitids,Homilid un-
GTpresbyteros hdnccurdm'diligenter obijße.Exem' pld nobis hdc têtus duo ofßerf.alterum Alexdndri epi ßcopieeleberrimillieroßolymitdni,dlterum Pdmphili presbyteri Cteßdrieußs gt murtyris: quorum ille nie-roßolymii nobUem bibliothecdm,quemddmodum Eu-ßebius reßrt libro ßexto,cdpite uigeßmoprimOyCcn-
ßruxitßm quum uirorum Eccleßdflicorü monumentti er ßcriptdrepoßuit^Eerylli, EpppoUti, CdißGrdüo' rum,quibus ße ddiutum g^ 'mßruäum'mßeribenddhi
décima 'm Piumerum:Decet,inquit,Gr utile eß,etiam
ßaeerdotibMEuangeUjofferriprimitiasAtd enim er , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
Dommusdißpoßuit,Grc.Et ßcuthoc dignumGrde- yo ßoriaEccleßdßicaEußebiusteßatur:hic ueromagno
tens eß,ßce contrario mdecens Grmdignumexißi^
jludio Gf indufirid bibliothecdm Çeodem Eußbio te-
mo gt impium, ut is qui Deum colit, er mgreditur Eccleßdm E)ei,quißeit ßdeerdotesgtminißros dßi-ßere dltdrßGr aut uerbo Deßdut minißerio Eccleßlt;e deßeruire,ut de ßudibusterrlt;e,quosE)eusddt ßolem ßolumproducendo,e^pluuids ßuds minßrdndo, non oßßerat primitids ßdeerdotibus. Ex Origenis Ho-
ße,libro eodem,ca[gt;ite trigeßinoßcüdß) inflituit,ey cum Origenii tum aliorum ßeriptorum Eccleftaßico-rum libris exornauit.Et Eufebius libro oólduo,cd' pite fecundOjEccleßus ßterosUbros in orutorijshti' buißi oflendit,qui deßmäis ordtoriß'm ßrodper^ ßquutoribui exußi ßunt. Epißcopos dluijße notd-rios, Ubrdrios^Gr pueUdS ddßcribendum exerdtutuSf
milia decima in loßuam apparet, etiam ad ornatunt
altarium gt Ecclefl£ ab lUis collatum eße. ► nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qui libres deßcripßerunt,dpparet ex hiflori.i Ambro-
‘Pr£fldesdutem er dißenßatores rerum aut pecu- 6^q fli GrOrigenis,EußebiusUbro ßexto,capite uigeß-
tiidrum,qii£ conßrebdnturinminißrorum,lt;icmdxi- moßecundo.
DE SCHO
^i7
DE SCHÖLTS.
/3‘
|
DE SCHOLIS. EAdem huius feculi etiarn 'm conftituendis er euftodiendis fcholis cura ftiit er mduftria. Euiffe autem er hanc officij epifcoporum par' tem,Demetrij Alexadrini epifcopihijioria teftatur. qui Origenem ludo Alexandrina adolefcentem ad-hucpr£jicit. Vtrumautemdiuerfteftierint fchol£, Philofophic£ er Theologic£, aut m ijfdem lüdis Ute' r£proftn£ ftmul er facr£ tradit£ ftterint, nó ita da' re mbiftorijs huius fe.culi explicatur.Attamen diuer fas er diftmdas fttiffe, ueriftmile eft. nam Eufebius feribitlibro fexta,capite tertio, Origenem primum Grammaticas difcipUnas m fchola Alexandrina prO' ftjfum:pojiea uero,c 'um metuperfecutionis quain SC' uerus exercuit,dodorupleriq; fitgifffent, munas cate' thifandi fufcepijfe, non intermiftis tarnen literis phi' lofophids,quas ftmul cum facris inftitutionibus tra-didiffe uidetur. Kurfus etiarn Eufebius teftatur ii-lro fexto,capite decimoodauo,difcipulos dus non m iiuinis folùm,fed er in externa Philofophia abeo m' fitutos effe.Ad pbilofophicas enim difdpUnas,quoi quot qui federudiendos cÓmiftffent, effe ingeniofos iinimaduertiff'et,omnes induxifffe,illisq-Geometriü er Aïithmeticam,erreliquas liberales artes tradidifffe, Heo quad adiumenti nonnihil adfacraru literarujlu' diaadftrre easpofffe iudicaffet. Eufebius libro y. capite trigeftmofecundo,ex epiftola Dionyfti narrat, Anatholium fchol£ Ariftotelic£ à duibus Alexïdri-nispr£ftduin effe,propter eloquentiam er Philofo-phiam,er quód primas tenuit inter darißimos 'm A-rith)netica,Geometria,Aftronomia,Dialedica,Phy' ftca,Theorica,er ^etoricis difdpUnis, Euilfeigituf in utroq; genere multas bene conflit tutas fcbolas, non eftdubium. t^am er Tertullianus mlibrode ldololatria,Tudimagijiroru meminit:ubi ttiam reprcbendit,quod nomina,genealogias er fr-halisfidiciorum numinii,erfifta cum honore enun' dirent, ibidem etiarn Chriftianoru liberos'm ftho hsethnidsmftitui ftolitosoflendit.quod etiarn excu' fit,'mquiens:'Difcentem neeeßitas excufat,qui aliter 40 difterenonpoteft. Et fcbolarum,magiftrorum,di' fcipulorum,Origenes Homilia fexta m ludicummen tiotiè ffeit.'Veirumeruetuftahmc,ab ipfts Apoftolis (ujlodita, zy eeleberrima fcholaftit, Alexandrina, que fuperiori £tate Pantenum er dementem darift pinosgubernatores babuit. H'mc ueró Origenem,qui mPaUft'mam abiens,fuccefforem ftbi fubftituitHe' ntlem.Cui rurfus,ciim m epifcopatu Demetrio fuc-ceßiff'et,furrogaturDionyftus:ac poft eumAtheno-dorus,ut Elicephofus fcribit libro quinto,capitede-cimoodauo.quierPamphilu presbyterum feripftt, fcholam inflituiffe Philofopbicam er Theologicam C£fare£,libro eodem,capite trigeftmofeptimo. Sed er Eufebius fchoU Antiochen£ meminit libro fepti' mo,capite uigeftmonono:ei^ Malacbionem,eum qui Santo fatenum expugnauit,pr£ßiffe,er Gr£cas 'm ea difeiphnas proftffum effe,fcribit. Denumero,gradibus,alijs' ue differ ontijs'm febo' lis docentium,ftcut er de tota ratione docendi, qu£ turn ufttata füit,certi fanè nihil ufquam Icgitur. Hi' fioria fthol£Alexandrin£ teftatur,cos qui Chriftia' |
zo 30 n^pietatis pra;cepta,aut pueris,aut adultls ethnicis, aut ha'retidS traderent, appeUatos Catcebiflas: quos eruditos,er in magna autoritate fitiffiftnde apparet, quid epifcopis deftndis, m eoru locum proximé fur/ rogati funt. Sic enim Heracles Demetrio,ftc Heracl^ Dionyftusinepifcopatu fucceftit. lAittebantur ca' techift^ er in alias terras ad Euangelium propagan-dum,quemadmodum teftatur exemplU Origenis,qui Demetrij confenfu 'm Arabiam mittitur, er ad Ma-m£am matrem Alexandri imperatoris Antioebiam: Eufebius libro fexto,capite uigeftmo eruigeftmopri' mo. De pluribus ueró eidemludo ftmul praftdis, ante Origenem,nihillegitur. Is enim cum multitudini ßrmand£,qu£ m ludum eins à mane ad uefferam up' queplerunque uentitabat, nee :tacuuni. unquam auditorium effe ftnebat, folus fatisftcere non poffet. Heradem jibi focium adiunxit : er eoetus fcholafti-cos diji'mxif.ftc ut eorum qui recens imbui cœpift-fent, 'mftitutionem lîeracl£ committeret, ipfe ueró perftdionbus ßrmandis operam nauaref.quemad-modumEufebiusindicatlibro fexta,capite decimo-. quinto. nbsp;nbsp;Teftatur idem Origenes ipfe,ufttatu bunc ft memorem fcbolas gubemandi ftiilJe,ut alq rudio-rib‘us,alq prouedioribusdocendtsuacarent.Eo enint alludit m tiomilia fexta mludicum, ubi ftcait:Sieat qua puer ad fcbolas,à magiftro quidem fufcipitur,er efficitur ipfius dodoris difcipulus:fednon fiatimdi-fcendi ab ipfo pr^ceptore fumit exordium:fed cum ab eo prima tatum elementa fuftcperit,traditur alijs ent diendus (utita dicam. ^feboU ipftus principibas:ut cum ab ittis quantum m illis eft,fuerit edodus, c^ cum prima apudeos depofuerit rudimenta, turn demum ipftus dodoris perftdiora preecepta fufeipiat. DE CONSOCIATIONE ECCLE-” fiarum in una altqua proumda conftitwtarum. lximus,fuperiori feculo Eccleftas eiufdc pro^ uinci£ folitas effepleruq; ad unam aliquam, maxime inftgnem,refpicere:eamft uenera-ri,er ab ea conftlia er mutua officia petere,er rede monitii obtempereire.Eii ueró resut pMlatm m coti fuetudinem abijt,itd hoc fèculo obferuatd eft. Nam 'm plcripj; prou'mcift,cteteree Eccleft£,elt;trumqi epifco' pi amp;■ clerici,fe Ad eiufmodi ulicuiut urbis eptfeopum, doélrina^pietAte or confiants inftgnem,QrfAcerdo'-tum collegium ita Aftoddrunt, ut eorum opera tun'-quam communium inf^eHorum o^gubematoru ute^ rentur:ea tarnen lege,ne quid finealiorum cofilio^ fo confenfu,mnegocijs cx qu£flionibus arduis decide' rent aut ftcerentfted tantum pro communi dileüione aliorum curam ftift'merent:ut u'mculo unitatis uniti, contra hærefes ey fchifmaticot efjent tutiores,crdi' fcipUna Eccleftafticamaiori cum autoritate erftu'’ du exerceretur. Teftatur enim Canon fextust^i-ceni concilij, Alexandrinum epiftcopum communein 'mfftedorem eße epifcoporu A9ypti,Lybi£crPen^ tapoteoi:idqi non quodam diu'mo,fed antiquo more receptum efte,GfE-uftebiuslibro (extOfCapiteprimo 60 dicit. 'Demetrium paroeciarum 'm Aegypto er Ale- xandria: epifeopatü fufeepijjèjer Athanaftm 'm epi- SSS 4 |
tiçgt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. VU. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^o
ßoladeDionyßi fententia aduerfus Arianos dicit.
CuramEcdeßie Pentapoleos ad Dionyßum Ale-' xandri^ epifcopum pertinuiße,fed tarnen Pentapoli' tanas paroecias fuum quoq; epifcopum Baßlidem hä' f’isißb,confiât ex Eufebio libro feptimo,capiteuige' fimofexto, er-ex ebeilio ab Agrippina Carthagmenß epif:opo,ex epifcopis Elumidilt;e er Mauritaniie con-' gregato:de quo Cyprianus in libro de U^reticis bapti fandis,er in epißola ad C^uintinum apparet,Cartha' ginenfem epifcopum aliquarum in Africa er Eiumi-' diauicinarum Ecdeßarum curä geßiße.idem confiât ex Cypriani bißoria,er ab eo eelebratis concilijs. er Cyprianus libro quarto,epifiola odaua ait:Latius fit fa efi noßraprouincia,habet enim EiumidiaerMau-ritaniam ßbi cohjerentes. Et aazianzenus in oratio' ne de Cypriano narrat, eum in Aßica, Hißania, er toto Oriente darui/ße, iHisq; Ecdeßis proßiße.
In Syria Antiochenum epißcopum uicinarum EC''
cleßarum mßiedorem egiffeßdem Sextuf niceni con cilij Canon habet:^ patet ex Eufebij libro fexto^ca^ pite duodecimo,ubi Serapion epißcopuf Antioche^ UM in RofJenß Eccleßa fchißna componit. - Eccles ßiiper Pontum,Gregoritim er Atbenodorum pr^' ßiiJJe,EufebiM narrat libro feptimo,capite decimo-' guarto.in PaUßina uieroßolymorum epifcopm in' fßeäor ßdt Ecdeßarum er epifcoporu uicinorum, teße eodem Canone. Epiß:oporum italilt;e Antißi' temerprtefidum,'Romanum epifcopum exantiguo more egißi'e,conßat ex eodem Canone erconcilijs in
20
tet ex epißolis Cypriaiti,er DionyßiAlexandrini, quarum fragmenta plurimaapud Eufebium extant: nec ab Eufebio alijs titulii,quàm epifcopi autpr^eß-^ dum ornaturtutpaßimuidereeßmeiui libristnecCa nones quos uocant Apoßolorum,qui fubfinem huim feculi,aut certe tempore üiceni cÖcilq uidentur com' poßti,aliter eos quam epifcopos gentium appellant, Elam quad Canon fextut Eiiceni concilif eos Metro' politanosuocat,id nomeeo tempore uideturinufuitt receptum eße:ßcut neeeße fiat td fieri,ubi confuetu-' do ißa,legis um à concilio Eiiceno accepit. Omnes uero epifcopi eiufdem prouinci£ fefeinuicecoepifc» poser collegas erfratres appetiabant: ßcut Cypriaquot; nus libro quarto, epißola odaua,Policarpum fuum coepifcopum uocat. Etlibroprimo,epißola tertia, nouem epifcopos qui excommunicarant touinum er Maximum, fuos Collegas nuncupat. nbsp;Et libro ter-'
tio, epißola odauaier Qjeintum epifcopum Maurin tanite libro fecundo, epißola prima, collegam fuum appellat. Solebant autem ißi gentium,autcempro'
uincialium Ecdeßarum praßdes,totigregi attédere: Cf ß quid uel ipß animaduertifßent,aut ex alifi eoepi' ßcopis cognouißent,ßue ab Ecdeßis, ßiue à minißrit Ecdeßte minus rede acpiè geri,prtemonebät eos ad' hortando aut dehortando,ßue coräm uoce,fiue ab' fientes literis. Sic Cyprianus libro quarto,epifiola quarta,ficribit paßim ad presbyteros er diaconoSjCf arguit eorum peccata.quodpatrimonioerlucrofiu' dentes,Grfiuperbiamfiedantcs,£muldtioni er'diffin' eaprouincia habitis. nbsp;Et GaUicanaru Ecdeßarum, ; o fioni uacantes,fimplicitdtem erfidem negligentes,cr
Lugdunenßs epificopus curam geßifße uidetur:ex li' nbsp;nbsp;nbsp;calefiia praccepta non fieruantes, turbidam preffiu'
bro tertio,epifiola decimatertiater Hiffaniie Eccle' ßds quteerant, Afiuriclt;ie,Enieritie,Ciefiaraugufiie,con fiociatas fiiiffe,patet ex libro primo,epifiola quarta ‘ Cypriani. Eadem ratio in alijs quoq; fuitprouin' cijs,ut idem Canon tefiatur. Et Cyprianus libro pri'
mo,epifiola tertia indicat,ßngulis pafioribus portio' nem gregis adßcriptam eßße,quam unumquenq; rege' reoporteat. Et Baßlius Magnus epifiola décima' quinta ad Eicocd’ßarienfes,inquitInterrogate patres uefiros,errenitnciabunt uobis,quod etiam loci ßtu diußec inter ße uiße ßunt paroecite: tarnen ueluti co' ronamento quodam unitie, uiiaq; ßententia guberna' ta: fiierunt.Aßiduaquidem populi fuit inter ßecom' mixtio:ipß uero paflores tanta pr^diti fuerint mutua charitate,ut alias alio prieceptore ac duce uß ßnt.
Sed tarnen hanc conßoeiationem ßuo tempore Cy' prianusnon adeo ardamer firmam fiiißßc ofiendit, cum ait libro primo,epifiola tertiatUeq; enimaliüde hareßes obortæ ßunt, aut nata ßunt ßchißmata, quam inde,qu0d facerdotiDeino obtemperatur.Elecunus inEcdeßa ad tempus ßacerdos,erad tempus iudex wceChrifii cogitatur:cuiß ßecundum magißeria di' uma obtemperaret fraternitas uniuerßa,nemo aduer' fum ßacerdotum collegium quidquam moiteret,nemo pofidiuinumiudicium,pofi populi ßufßagium,pofi epißcoporum conßenßum,iiidiccm ße iam non epißco' pi,ßed Del ficerettnemo dißidio unitatis, Chrifii EC' deßam ßeinderet. ü uero quibus communis cura
4°
rte ßeuperßecutionis uafiitatem promereanturCT dll' geant. Sic quoq; Cyprianus libro quarto, epifiola . ßexta,plebem Thibari hortaturadcofißionem. idem libro primo,epifiola ßeptimd,ßuadet Epideto,crpif bi Afßuritance,ne ßnant Eortunatianum epißcopum ßuum,qui ßaerißearat Idolis,redire ad epißcopatum: etß qui nolint obtemperare,abalifsiubet alios feß ßeparare. Et libro primo,epifiola decima: Encra' tio de hifirione ßeconßulentireßondet,quid non de' beat eipermitti, ut amplius artem hifirtonicam exer' ceat. Et libro primo, epifiola nona, presbyteris 0“ diaconis çyplebi Eurnis confifienti indicat,GeminM
Eaußmumpresbyterum non debere Morem agere: id enim eße contra firmam,nuper in Concilio à facer dotibut datam,er contra ßatutum epifcoporum an'’^ teeeßbrum. Et libro eodem, epifiota undecitna,^ Pomponio cbfultuideuirginibia,qult;eciim ßmelßa' tum fuum continenter erßrmiter tenere decreuerint, fo detedlt;epoßea funt in eodemledo pariter cum ma'' fculii manßßeßuum ei er collegarum fuorum,Cteci'‘ Ig, Vidorif, Sedulij, Tertuüi, er presbyterorum pra' fentium impertit conßlium. Et libro primo,epißo' la tertia, cum iouima er Maximut,er alij,contra di' feipimam Eccleßaßicamlapfos,ßne publica paniten tiarecipiendos docerent,perliteras eos monuit,utab eiufmodi erronea fententia difeederent. Et Diony' fius Alexädrmut cum cognouißet, in Pentapoli quoß
dam in Sabcllij hierefin incidifße,primümmonuit eins Ecdeßarum comprouincialium incumbebat,nona' 6o reiautores,utadueritatisuiam redircnt:tefie Athd'
Und ßbi nomen ußurpabant, quam epißcopi: ut pa' nbsp;nbsp;nbsp;nafiofm epifiola de Dionyßi fentètia aduerßusAria'
nos. Si
DE CONSOCIATIONR ECCLESIARVM.
iS'»
|
»of. Si quid alijs indicandu erat,id quoq; freiebant. sic Cyprianus libro fecundo,epiftola decima indi' eat,fe per prouinciam collegis fuis fingulis ordinatio' nemepifeopatus Cornelif denunciaffe,ey cum aduer frm Cornelium fcripta ueniffcnt,clcro eyplebi legi eapr£cepiffe qu£ religio fam fimplicitatê fonaffent, necullis maledtcoru ey conuiciorumlatratibus per' ftrepuiffent. Et Dionyfius Alexandrimts fratribus per Agyptum conftitutis epiftola depomitentia fieri' pfit,inquaey conftitutiones de emendandis deUHis is ficit,Eufiebius libro fiexto,capite quadragefimofiexto. Si autem mot£ effent grauiores qu£ftiones,dificn fionesaut h£refes, turn ifti pr£fides priuato confilio nihil frciebant,necquidan frcereaudebant:ut patet ex Cypriani libro tertio,epiftola decimanona. Sed eonuocatis coepifeopis alqs iftius prouinci£,fiue om nibus fine plertfiq;, ey coUatis fiententijs, qiuftiones iecidebant,diffenfiones componebaiit,h£refies refit' tabant, cy contumaces excommunicabant: aut ft ab tlijsepificopisiufteexcomunicatieffent,eam excom' xo nunicationem approbantes,latius promulgahant. Sic cion tempore Agrippinimota effet qu£ftio de ijsqui ab hayefi ucniebant,quoniam non effent in uera agni tione Trinitatis bapttftti,fied in erroremum rcbapti' fiindi,aut tantum manuum impofitione curandi ß' rent,coiiuocato concilio epifeoporum Afric£, Etumi di£,iy Mauritania:, ca quaftio decifia eft:tefte Cyquot; priano in epiftola ad Qjtmtinum cy Eompelum. Etcitmeadem qu£ftio tempore Cyprianiiterum gt;nouerctur,nôntâtiimfibi Cyprianus fumpfit,ut earn 30 fiolusexpediretificd eonuocatis fuis coëpificopis,eom' municonfilio quid ineare freiendum effet,decreuit: utpatet ex concilio Carthagincnfi, quod apud Cyquot; prianum extat:cy ex epiftola ad Stephanum, qu£ in libro fiecundo Epiftolarum prima eft,item ex epiftola duodecima Ubri primi apparct. Et mota qu£ftioquot; ntaEido,num infrntes intra tertiu aut oilauum diem baptifiari debeant: Cyprianus congregato collegarum ebeilio ficxagintafexepifcoporu,unà cumijs eàqu£quot; ftionèexplicauit,cyVido referipfit:lib.3. epiftola 8. 40 Sic clm gemin£ in Africa orirètur qu£ftiones, utru ^PP^ fit prorfus denegäda ueiiia, et utru eis fit danda uenia,abfq; publica panitentia,cy paßim à multis in utraq; repeccaretur, alijs uenia lap fis prorfus negati bus,alijs ueró temerè cutlibet fine publica pœiiitètia, •, contra Ecclefiaftieàdifciplina impartiëtibus: Cypria' t^uscy fiuo cy aliorupresbyteroru cy diaconorü con filio,literas ad clcrum ficripfit,easq;pafiim legi curaquot; tuttin quibus indicauit,lapfios poenitentes cy eomniU' iticaUonem defiderantes,è uita difceffuros abfoluenquot; $0 dos:c£teros nero non prias quam communicato con^ eilio,eum alijs epifcopis de ijs ftatutum effet recipien dosmonenim paucorum, nec Ecclefu unius,autttquot; nius prouinci£,fied totius orbis banc caufam elfeiCy' prianuslibrotertio,epiftola s.i4.is.t6.i7.r8. Et de tadem re multos alios collegas confiffores ey epifeo' posadCyprianu faipfiffe,^emn uiciftim ad ipfos, patet ex Ubris eiufdem,epiftola decimanona zr uige' fma,ubi adC£lij domum epifeopum fcribit:ut fei-' res quomodo diftgt;ofuerimus,librum tibicum epiftolis do here,fed quantum fieripoteratpropofito inftare,zr numéro quin^ mifi,quas ad elerum cr ad plebem,zr nbsp;nbsp;nbsp;(ofimmre rurfus^ubi ratio ^pofeebat,fententia mU' tare^ |
admartyres quoq;, zrconfiffores ficitqux epiftoU etia plurimis collegis noftris miffe placuerunt, zr re' feripferuntfequo^nobifeum in eodem confibo fequot; cundum catholicam fidem ftare.Q^od ipfum etiam tu ad collegas noflros,quos potueris,tranfmittes:ut apud omnes units adus.zr una cofenfio,fi;cundu Do' minipr£cepta teneatur. Et l'ortunatus,liaymusi Optatus,?riuatianus,Dcnatuliis, cy Exlix, libro ter tio,epiftola uigefimatertia,qu£ftionetn ad Cyprianit defiriint:an yunuSi Clementtanus çy tlorus primunt nomen Domini confifii,ey poftea ui tormentorum ui di,cùmper trienmum poenitentiam pubUcam egifquot; fent,fint abfoluendi, eyad communionem recipiendi: zyrogant,ilt congregato concilia facerdotum pluquot; rsum,fibi refertbat fintentiam, quod fe poft pafeba frélurum pollfcetur. Si quid'd quaquam perper ant frdinerat,cbiurg_abatur in eiufmodicouentibus.Hic Therapius obiurgatus eli,eo quad Vidlori,ant:qudm poenitentiam plenam egiffet, temere immaturo temquot; porc,zrpræpropera fefttnattone pacem didiffit:ligt; bro tertio,ep.ftoia oHaua, Conununi confilio cont tumaces ^.dmoMtos excommuntcarunt,er contre bx' refesif)forum fcripferunt.Sicbiouïtiduuiyer ejuin^ presbyteria Cypriant,amp; plurimorum epifeoporunt fententia exeommunicati funt:libro primo, epiftoU tertia Cypriani. Et Cornelius epifcopiis Eomanat in epiftolaadEabium Antioebenu narrat, Nouatum in Synodo Romana communi fententia daiimatum,amp; excommunicatum ejfe. Eufebius libro fexto, capite quadragefimotertio. DionyfiM Alcxandrintis,cittn ij qui in SabeUij harefin in Eentapoli incidifietit,ad' moniti non difcederent ab erroreftinpfit contra h£' refin eorum,ut refirt Athanafius in Epiftola de fen^ tentia Dionyfii Alexandrini contra Arianos^ Sie nouem epifcopi Afidcie lownum er Maximum con-^ demnarunt,eaueró excommunicatio à Cypriano er dlijs pluribm in concilia non modo approbate, fed confirmata etiam eft. Solebant etiam,fi qua erant orta febifmata in Ecclefiis fine prouincia Uluc abire, ea^ unà cum uicinioribus coepifeopis er presbyteris componere. Rlam Gionyfius Alexandrinia in Uquot; bro depromißionibw contra liepotem, de fe fic nar^ rat,apud Ettfebium libro feptimo, capite uigefimo'’ quarto:Cum in Arfenoite effemus,vbi ficut noftidin ante hoc dogma emerfit, ita nt febifma cr integr£ ab Ecdefia deftdiones fierent, conuocatis presbyteris cr dodoribus ex fratribus illorum uicorum,priefen' tibus etiam fratribus quotquot adeffe uolebàt,publicè eos ad dogmatis huius inquifitionem exhortatus fumi. Et cam hunc mihi Ubrum quafi armaturam quandant ermurum inexpugnabUem profirrent, totum tri'-duum unà cum tilts à mane ufq; ad uefferam coftdensi qu£ in eofcripta funt difeutere conatus fum.Vbi etia conftatniam,ueTitatis ftudium,tra£labilitaiem cr i»' telligcntiam in fi-atribus uehementer fum admiratus. lt;juód reilo ordine ^y“ cum tecju^ibiHtate iMcrrogärct er rejjyonderêt,(tcobfequerentur:necullo modo con t€ntiofè,qUie femel ft Atuerunt,fi friß eftè deprehen-gt;' derètur,retitierent:nec rurfM contradiftiones fubtrd' |
CENTVRIÆ TERT1Æ CAP. VII.
tare zr ueritdtem uni nobipum confiteri non uere-rentur: fled bond cum cofleientid, abflq; ulla hypoenfl, cordibus ad Deu expanfis,qute deinonflrationibus ac diutnaru Scripturarum doiinnis coprobabantur,co' pleilerêtur.Et tandë ipfle dodirinlt;e buius anteflignanus zrautornomine Coracion,dudièttbits cüdlis pa tribus qui aderdt,conpjflM eft,nobisq; pollicitus,pofthdc fle opinioni huic nolleattendere amplius,neq- de illa dilt; flgt;utare,nec menfionem pcere, neq- docere,quod d' bundè flatis oppoptis eflflet drgumentis couuiilus. Rf---liqut uerópatrespr£flentes,propter banc collationè, ergacundos demißionem, zr conflenponem gander bant. Et Serapion AMioebenæ Ecclepæ Epifleopus, dd Rolflenfles propilus,flcbiflma ibidem ortum compo fluit, Euflebius libro flexto, capite duodecimo. Erant etiam Eedeflu eiufldem prouinci£itd fibi aflflociat£, utm ordmadis eptfleopis fleflemutuo adiuuarent.üam ciim Hdrcilfus Hieroflolymitana defleruifflet Ecclefid, conueniebant uicini epifcopi, zx alium ordinabant.
to
wietur.'itJam Cyprianui eunt edihedräm Petri f^’Éc deßamprincipalemjUnde unitds fdcerdotdlif exortd ftt,appelldt:libroprimo,(pißola tertid. Hdc ration ne fibi inuicetn confociat£ eelebriores Ecclep£, Africdnie, Apana cr Enrop£i£ erat. Cypridnudenint cr epifcopi Romditi, Corneliuf, Lucius, Zir Stephd-’ niK,feleinuicemfratrescrcoÏlegdS, zrconfacerdo'-tes appelldnt,Cypridniu libro primo,epiflold primd Zy quartdiUbro tertio,epiflold primdtzx presbyter! Romani zydiaconi Cyprianum flatrem zy Papant nominant,libro f'ecundo,epiflola flptimd. EtCy^ prianw libro tertio,epiflold deematertid, Eduflinum Lugdunenfem epifcopum uocat fluum Zoüegam,zy dlios patres m GaUia eoepifleopos, idem epifeo'' pos lïifflanos,Eelicem zy Sabinum,flios eoeptflepos Üquot; coUegas appeïldt,iibroprimo,epiflola cpiartd.
Et Dionyflits Alexandrians, Stephanu Romannnt epifleopum patrem nominat. Euftbius iibro ppti'
mo, capite quinto,idem nomen Hyflo qttoque attri'
Euflebiuslibroflexto,capite detimo. nbsp;nbsp;Et Cyprianus »o buit:Euflebiuslibro fleptimo,eapitenono. Epiflold
libro primo, epijlola quartd,inquit,diligenter de trd'
ditione diuina ZE Apoflolica obfleruatione fleruadum tfl,ZE tenendum: quod apud nosquoqi,ZEproper promneias diuerflas tenetur, ut ad ordinationes rité ce lebrandasadeam plebemcui pr£poptus ordmatur, epifleopi eiufldemprouinci£proximi quiq- coueniant: ZE epifleopus deligatur plebe pr£flente,qu£ flingulo' rum uitam pleniflimè nouit,ut uniupuiuflq; adumde eius conuerflatione perpexit. Quod zeapud uos pëïumuidemus in Sabint Colleg£ noflri admiratio' ne,ut deuniuerfl£ paternitatis fluffragio, ZEde epi~ fleoporum qui m pr£fentid conueiierant,quiq;deeo ad uos literas pcerant iudicio, epipopatus ei deprre' tur,Z''manus ei in locum Rafiltdis imponeretur.
Siepifleopus in alium locum trasprebatur,oportet bat id fleri conflenflu uidnorum epipoporum. tiarn ui cini epifleopi Cappadoci£ confentiunt, ut Alexander Eieroflolymam migret. Euflebius libro flexto, capite undecimo.
De confodatione uniucrfalt
si dutgrauiores qu£fliones,aut controuerflt£in' cidebdnt,dtit alia negocid,qu£ non adunius Ecelefi£ prouincias dttinebàt,fled ad plures:tum Ecclefliis,etiü in diuerpsprouincijs fluds operas coiungebant,in pe' tendis aut dandis confilijs,in componendis febifmatiquot; busflinreptandis crroribus,tn congregadis Synodis, in excommuiiicandis h£reticis,ZE alijspcinorops.
Cyprianus buiuflmodi coniunëlionem unitatem uo cdt,libro flecundo,epiflold decimd,ubi ad Cornelium inter c£terd fle flcribit:Hocuelmaximè,pater,ZE ld boramus, ZE laborare debemus,ut unitatem à Domi' no ZE per Apoflolos nobis flucceffloribus traditam, quatum pofflumus, obtinere curemus: ZE quod tn no' bis efl, palabundas ZE errantes ones, quas quorun' dam peruicax pdio, ZE b£reticd tentatio à matre flecernit,in Eccleflam colligamus:illis flolis pris re-' manentibits,qni in obflinatione flud uelprore per' fleuerarunt,ZEud nos redire noluerunt, diprettonis ZE fleparationis d fle pël£,zEEcclefl£derelicfl-£,ipflt
Synodi Antiochenne, appellat Dionypum ZT Kaxiquot; mum,?:^ omnes per orbem epipoposet presbyteroSt cÓminiflros:Eupbius libro feptimo,capite trigtflino.
Üec alijs titulis mpgniti epipcpi,nec certisgradi'
30
40
so
flarum prouinciarum, uflquam in autoribus probatis buius pculireperiuntiir. EpifloU quidempontiquot; pcum,ut hodie cxtant,crebrd'hdbentnemina Archiv' epipoporum, primatum, patriarebarum, metropo' Utanorum:fled eas pdecarere,fluoloco abundecfletl' ditiir. Solebant autem epipepi zr Ecclepafibt iU' uicem per Itteras de relus neetparijs communicaret eb quain cauflam etiam,fl quo in loco mortuo uel re-' moto ob b£repn eptfleopo alius flucceperat,flcdulcgt; paf •pniad eelebriores doPores perflcribebatunui palet ex Cypriani libro quarto,rpiflola odaudizr libro fle' cundo,epiflold decima,ubi erdinatio Romani epipo pi alijs denuncidtur,zr ex Uteris Anticebenx Synodi, ubi ad pnem flubijciuntit^eceflitate coaflt,aduirfa' rium Dei Samofatenum exebmunicauimus, zralium m locum illius, Domnum uidelicet epifcopmn con' flituimustuobiïq;pgniflcduimus,ut huicprihatis,ey abeo communicationis literas accipiatif. Euflebius li' bro pptimo,capitetrigefimo.
Liter is ueró ad fle muicè dat is,alius ab alio petebat conpliu. Sic Dionypus Alcxandrinus,requirit 'Xyfli Romani epifleopi conplium Zf flententiam de eo qui ab hæreticisdd Ecclepam reuerflus cupiebatrebapti-flan.Euflebiuslibro pptimo,capitenono. EtEelix Zr plebs ad Legionem,Z7‘Afluric£,zr alius diaconus ZE plebs Emeritana Cypriano ZE alijs eins eeëpipo' pis flcripferunt,poflulantes con/ilium,dn Raflilides amp;nbsp;Martiahs epifleopi flui,libellis idololatri£ commacu-' lati.debeant porró epifleopatum gercre: quibus Cy~ prianus cum alijs muliis fluis collegis,refjgt;ondet pro-' lixè libro primo,eplftola quartd.
Alius alium monebat de fluo efpeio. Sic CyprianuS libro tertio,epiflold decimatertia, monct Stepbanum Romatiu epifleopum, ut ad Arelatëflem Ecclepam fleri
rationem Domino reddituri. Adhuiufmodi conflo Zo bat,ZEpopulumexeitetdddeponendum Kartianum, •iationem Romand tedefla alias primum adhortata nbsp;nbsp;nbsp;zefubflituendum alium,ubielegdterinquit:ideoplu'
res efle
DEGONSOCIATIONEECCLESIARVAÏ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSâ
|
**« eßße 'm Ecclepd ßdcerdotes,ut uno hiercßn pcieit' te,c£terißubueniant,er ones coUigant. Etlib.2.epd ßola tertid,c'um cognouißßet quoßda m calice Comi' nico ßdndificdndo,er plebi adtninifträdo,nouelld er buntdua inflitutione decedere ab inflitutionc Chri/ii, tr non idpeere qnod Chnfluspcilßet, enn calice ple bi tantkm ßine uino ofßerre, ßcribit ad CorneUum Ro mdnnin epißcopum, ßrtc eiM inflitutionis autorem: tumq; monet, ut in bac reerrantes,ad radicem erord finem traditionis Dominide reuertantur. aUm ahn obiurgabat. Sic Cyprianus libro'primo, tpißola tertia,obiurgdt CorneUum, aUm aliigra' tuldbatur,p quid boni acciderat. Vnde Cyprianus tumcollegis ßuisgratulatur Lucio Komano epißcoquot; po,ab exilio redeunti: libre tertio,epißolaprima.Et Alexander Hieroßolymitanus epißcopics ßcribit An-' üoebenisex uincuUs, er gratulatur eis quad Aßcle-' piddem confidntem er exercitatum dodorem in epi' ßcopum recepißenttexemplum epißobe Eußebiuebd' tet libre ßexto, cdpite undecimo. Alias ahum in ergt; torem inclindtum,fludebat reducere dd meUoremßen tentiam. Sic Cornelius dd Edbium Antiocbenum, Eu-' ßebias libre ßeptimo,cdpite none, erDienyßas ad tundem:Eußebins libre ßeptimo, capite decimo ßcri' bunt, er Nouati bterefin damnatam in Synodis eßen-dunt. Et dpudEußebium libre ßexto,capite quadrd' feßmoquinto, donyßius Houdtum monet,ut in uiam fynceriorem reuertatur. Et Cypridims libreßecutt' iio,epißolti nomt et décima,ßnpßt literas Romam ad 'ftdudos àtioudtia}iis:cr hortdtur eos,ut dd Ecclc' 30 fidm cdtholicdm rcdediit. aUm dlium contra cdquot; iumnidtores cir hicreticos propugndbdt. Sic Cypridquot; nuimultii epifloUi indicdt,cjuomodo Cornelium,cui obtreéldhant hd;retici,deßnderit:libro fecundo,epi-ftold décima er undecima: z^ libro quarto,epifto^ la ßecunda. Alias dlium de ßatu Eccleßarum,ßtue tranquOlo, ßue turbulente,certioremßiciebat.Sic Dionyßus Ste^ phano Komdno:Eußebius libre ßeptimo,capite quar' to ßcribit, cejßaßße perßecutionem,er omnes ubiq^ Ec^ cleßas 'Nouati temeritatem auerßantes, pacem inter ßeße amplexas eßße. Res maliß prouincijs geßas ßbiinuicem,ß quis pire deßtderabdt,ßedulo perßcribebant.Sic ea quæ de presbyteria quorundam,er Eelicißimi caußa aHa erant,college Cypriant Uteris ßuis manibus ßubßcri' ptis, Cornelio indiedrunt, idem etiam Cypridnus^ fielt,mißis inßuperlegdtis, Calydonio er Eortundte, quasliteras Cyprianus rogat legi,clero er Plebi Rogt; matu,ut tam ißie,quant illic, circa omnia fraternitas infirueret: libre fecundo,epißola déclina. Et Cy' priani epißoldS 'm Romana Eccleßa clero zT plebi prlt;elegi ßolitas eßie, patet ex libre primo,epißola ter tia.Et libre tertio,epißolaundecima narrat de Md' ximo,eraUß. Selcbant etiam ex alijs preumcijs mitti collegae ad ordinationem epißcoporum. Sic Cyprianus libre quarto,epißola ßecunda narr at,plu rimes ex ßuis eoüegis Komæ fitilße,ciim ordinaretur 40 Cornelius clericorum teßimonio,plebis ßuffrdgio,er ßacerdotum collegio.Et ibidem inquit, Cornelium àlt;So hro ßeptimo,capite trigcfimo:Dioiiyfio er Maximo, ßeiecim coepißcopis epißcopum ffdum effi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;er cundisper orbem comminißrisnoßrisepißcopis, presbyteris |
ÎO Metis qu^ßienibus grauioribus,alias alium de ßua ßententia ßeiebat certiorem,ac conferebajit interdum interße liberias.Sic cummota eßßet qu:eßio,an lapßt eßßent recipiendi in Eccleßiam: Dionyßius Alexandria nos ßcripßt Cornelio,approbans ipßtus epißola cou' tra tiouatum.Eußebius libro ßexto,capite quadrage' ßmoßexto. Scripßt de eadem re etiam Cyprianus adclerum Romanumtcrpresbyteri erdiaconi Rogt; maniei reß^ondentes, approbant eins ’m ea te ßenteit' tiam er cenßtirä,er indicantße in Sicilia literas quoq3 mißßßetexemplum literarum extat apud Cyprianuni lib.i.epißolaßeptima. Et Cyprianus ipße libro ter' tio, epißola quinta indicat,Kon:anos presbyteros ad clerußuuinßcripßße, erßuaßißße,ut ijs quipoßlapßum infirmarentur,pdcem darent. Cum meta effet qua:' ßio derebaptißandis ijs qui ab kareticis baptißatie' rant, libéré inter ße cötulerunt Cyprianus er Stepbd' nus epißcopus Komanusiut patet ex epißola Cyprid' ni ad Pompeium,in qua epißolam Stepbani refftaL Scripßt etiam Dionyjius Alexadrinus ad Stepbd' num de eademquaßioneiEußebiuslib.y.cap.i. Sires difficiUor erdt,erpert'tnebat ad Ecdeßras plurium prouinciarum,tuin dißßerebatur ad genera' lem Synodum.Sicpresbyteri er diaconi,una cum Cy-priano ßentiunt, quod cum per totiitn utiq; orbem re' periantur lapß, tarn grande fit expetendum conci' Hum,quam latepropagatum uideatur malumiin quo fiida cotiationeconciUorum cum epißcopis,presbyte ris,diaconis,conßffbribus, pariter afiâtibus laids,ld' pjorum tradanda fit ratio: ut eß apud Cyprianum li' bro fiecundo, epißola ßeptima. er libro primo,epi' ßola oddud,'mquit:Seinel placuit tam nobis, quant conßfforibus,er clericis urbids, item uniuerfis epi' ßcopis,uel 'm noßraprouincia,uel trans inare conßi' tutis,ut nibil innouetur circa lapßorum caußam,nifi omnes 'm unum coueniremus, er collatis cocilijs,cum dißciplina pariter er mißericordia temperatam fige' remus ßententiam. Licebat autem cuilibet Eccle' fiæ,fi res ita poßulabat,ad Synodum etiam epißcopos ecclcfiarum'm alijs, er longé dißitis prouincijs coii' vocare.Vnde Dionyfius Alexandr'mus ßcribit, ße ab KelenoTarßenfi epißcopo,er reliquis eins conßorti' bus,Eirmiliano Cappadocia: er Lheodifio Paleßina: epifcopi3,uocdtum eße,ut ad Synodum Antiochenatn accurrat, ubi nonuUi febißna Houati corroborare ni-tebantur, Et in Synode de cemmuni ßententia ex ner' bo Dei,ernon autoritate dlicuim epipcopiflatuebat: utapparet exepiflola Synodi Antiochen£ cotra sa'quot; mofatenum: cuiu3 fragmentum extat apud Eußebiunt yo libre feptimo,capite trigeßmo. Quare Tertullid' nuietidmmlibrodeieinnio aduerfics Efycbicos,dit: Aguntur per Grledas illas certis in locis concilia ex uninerps Eccleßis,per qii.c er altiora quaq; tradan' tur,er ipßa repraßentatio totius no min is Chriflidni magna uencratione celebratur. Ea uero quæ in controuerßiis arduis communiter à pluribus ßatuta erdnt,ad omnes paßim Ecclefias er epißcopos per' ßeribebantunut apparet ex epißola Synofi Antio' cbenæ,cuius inßeriptio fiebabet apudEußebium li' |
ï^T nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. TIL
îffl
|
presbyters er diaconis,er uniuerPie qutepub calo efi cathoUcte Ecdep£.llelenus,Hymen«eis,et reliqui eun di,quiunanobipcumuicmas duitates ergentes mquot; colunt, epipcopi, presbyteri,er diaconi,er Eedepte Dei,ddedis patribus in Domino palutem,erc. Cyprianus etiarn,ercieteri college,celebrato coH' dlioplurium pacerdotttmAfricte,Numidice cn^aU' ritanite,pcripPerunt Puam Pententiam er decretum ad Oji'ntum fJtauritanie, er alias 'Numidios epipco' pos,er Stephanum Komanum epip:opum: libro pe' cundo,epifiolaprima.vbi memorabilis efi illaclau' Pula,quam m fine adijdunkHeec ad conficientiâ tuam frater charipAme,er pro honore comuni,er pro firn' plici diledione pertulimus,credentes etiarn tibi pro rdigionis tua: er fidei ueritate placere, qute er reU' gioßa pariter er uera pint. fida etiarn erat Eedeparum er epipcoporum con' iundio,er aperce mutuce in excommunicandis hcere' ticis,ififi pro excommunicatis habendis.Vnde 'iiiee' phorus ait libro pexto,capite uigepmoodauo, Samo-fatenum de herefi conuidum, à catholica que pub calo efi Eedepa proficriptum eppe. Et Cyprianus libro tertio,epifiola decimatertia,inquit:t^ouatianu, retufium er refrtatum, er per totum orbem à pacer' dotibus Dei abfientum eßpe. Et Cyprianus libro pri' mo,epifiolatertiaindicat,aouatianos inAfi-ica ex,' communicatos,etiarn Komepro excommunicatis ha bitos eppe. Et libro tertio, epifiola decimatertia, M.artianum Arelatenpem epipcopum,lappum in hcere' fin Nouali,pro excommunicato habet. Nee quad una Eedepa aut epißcopus ligauerat,a' lias poluereaupusefi.Vnde fi qui in aliqua prouinda excomunicati eßpcnt,perpcribebatur id ad alios quoq^. Sic Cyprianus de Houatieiusq; ßoeiorum excommu' nicationeCornelio ßerippt,libroprimo,epißalater' tia:ubi etiarn commémorât,ßc Cornelio mipffr nomd na epißcoporum ifibic confiitutorum,qui integri er ßani in Eedepa catholica fratribus pr£pnt,ut Come' lias er collsgce ßeirent, quibus ßeribere, er à quibus toter Cyprianus in epifiola ad pompdum didt, Ste' literasacciperemutuodebeant. Keliquosenmquo' 4°phanumexcontumadaerpreeßumptioneprauäcon' rum nomina non eßßent adßcripta, eiße uel ßacri' ßuetudmemdeßindere. Et in epifiola ad Qumtinu, ficio uel libeUo maculatos uel hecreticos peruerßos tadem epifiola. Eodem modo,p qui excommuni' ^utiegippentpaeniteiitiam,er recepti eßßent ab Eccle' fiaaliqua,alijs indicabatur.Sic Cornelius de confrß' ßoribus à t^ouatoßedudisßcrippt,quödad Eedepant Regreß! eßßent:utpatetexepifiolaodauaUbrißecun' di.Et illi ipp confijfores, l!Aaximus,Vrbanus,Sido' f° drmum,quem fiatim frlßa quorundam delatione dc~ nias er^\icarius,de eadem re ßeripßerunt ad Cypria' er proßnos. Comeliiu econtri fcripfit Cypriano^de teUdßimo i fi Romz excommunicato: ut palet ex num-.exempluin epifiolce torum extat m Cypriani U' bro tertio,tpifioia décima. Et epißcopi in Hifrania Tarraconenp apud Ceeßaream Augufiam, erLegio' nem,er Apt liriez, ad Cyprianum eiiisq- collegas pri' pßerunt de Saplide er Kartiali, quad propter abne^ gationem Chrifii,er idololatrite cotammationem ab epipcopatu pntremoü:er petierunt,ne alq epißcopi in Africa ipps temerè communicarent:ut patet ex li' bro primo,epifiola quarta. nbsp;nbsp;Sihtereticiin dußmodi ^o inuitabant, cum eis communicabant:cr caußa nonßa' generalibus Synode excomnMnicati,de domibus EC' nbsp;nbsp;nbsp;tis bene cognita, altera parte non audita,pro ijs in' 1, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;terpellabant. |
lO XO depte tedere nolebant, implorabatur Kagipratuian auxilium,ut patet ex Eufebia libro Peptimo, capitt trigepmo: ubi wppu AureUani ïmperatoris, Samopate.' nus ex domo Eedepte Antiochenie eiedus tfl. Si qua de re non æquè omnibus conueniebat,nihilommus pa cis er concordice umculum inter pe coUegte tenebant, atq; puebant : ut indicat Cyprianus libro fecundo, epifiolaprima ad Stephanu,ubi inquif.Ccetcrumpd'' mus quopdam,quod pemeUmbibermt nolle deponere, nee propafitum fuum peile mutare, ped paluo inter collegas pacis er ebeordite u'mculo, qutedam propria quecapudpepemelfunt upurpata,retinere.Quatnre neenosuim focimuscuiquam,aut legen damus,cùtit habeat in Eedepte adminifiratione uoluntatis pue arbitrium Uberum unufiquifiq- prepofitus, rationem adus pui Domino redditurus, Etlibroquarto,ipi-fiola pecundaait:Apud anteieppores nafiros quidam de epijcopis ifime in prouincia nofira dandam pacent moechis non putarunher m totum,p(xnitenticelocum cbtraadulteriadauperut,non tarnen à coëpipcopcru fuorum collegia recefferunt,aut calhoUcie Eedept unitatem uel duritice, uel cenpura pua obftinatione proruperunt. Sed in hac re, Komani epiPcopi,ubi ntyfierium iniquitatis paulatim magis magisq;uires fuas exerere debuit ( Apocalypfis dedmoPeptimo') fubinde excepperunt, conPuetudine pbi imperium m alias Eedepas comparare conantes, abufi punt donis er aliorum epifcoporum pdlitate er obferuatione. Quare,pcut piperiori feculo Vidor ApanasPede^ i 0 pas in eelebratione pafchatis à Komanis dißidenteSt excommunicarepraptmppf.ita hac £tate Stephanus excommunicationem Helena er Pirmiliano,ercun-' dis per Ciliciam erCappadociam z^ Galatian, amp;nbsp;uniuerps cotermmis gentibus minalus eß,propterei quad ha:reticos rebaptipirent,Verum isconatusnon placuit Dionypo Alexandrina,er ulijspijs dadori-' bus, ut patet ex Dionypi epißola ad 'Xyflum: cuius fragmentu recitat Eufebius libro feptimo,capite quin StephanumperPringit,eiq^ exemplum Petri propo, nit: Nec PetrusÇinquit') quem primùm Dommus ek'' git,eyr fuper quern tedipcauit Pedepam [nam, dun Paulus dijceptaret^decircumcipone feuir.dicauitffeii aUquidinfolenteraut arroganter ajfumppt,ut diet' ret fe primatum tenere, z^ obtemperari à noueUis Gquot; poßerii ßbi potins opart ere. Simile guiddam Dio' nyfitu Komanus außu efi contra Cionyßum Alexan-ceptatcxcommunicauit. Sed Dionypiu Alexanquot; drinus Apologiam edidit,^^ fibi ßlfo obicdloserro-^ res reßtauit: narrat Athanapus in epifiola control Arianos, 'Prodidit etiarn hac in re fefe myßeriü miquitatk in Komana Ecclepa, quad Komaniepifeopi ab alijs Pc' cl€pis,m longinquis terris epip:opos aut presbyteros iußeexcommunicatos,aut abofpeio depoptos,pro'' pter b£repn,aut abnegationè,aut alia p:elera,ad fept |
*O nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE CONSOCIATIONS VNIVERSALL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17®
|
toigt;o,circumcurfAre ad dltü,prxfertim cum oniniu M i o yn fin^ulit proumeijs epifcoporHm,eadem ßtdutoritas, |H ftjrrtCyprianMlib.i.cpiftoU 3Mbireprehcdit,qu0d pocnitentia,ef hortatur Corneliu er clerum Rorna-* ló manum epifcopum,nccRomanam Ecclefiam,pro u-num,er plebem,cui etia fuas literas rogat legi,ut de terpellabdnt,feq; fua autoritate er ambitione patrom nos fceleratorum confiituebant. Sed cum Cypriano Cr alij fubolßcerent, quo res ipfa tandent exitura effehfiatutü efi ab omnib. epifcopis fingularu prouin cidrum,iequu et iufium effe,ut uniufeuiufq^ caufa iHic audiatur,ubieffetadmiffum crimen: er cum fingulis pafioribus portio gregis fit adferipta, qua regat unuf quifq^er gubernet,rationem fuidHus Dommoreddi turns,nonOportereeos qui fub uno aliquo fintepif-quinq- haretiei 'm Aß-ica iufié excomHnicdti,Romdm dim merce mendaciorum fuorum pfeudoepifcopo *b hiereticis fibi cofiituto,nauigarint,erliterds à fuo pfiudoepifcopo attulerint:er inter alia ofienditau--toritatem epifcoporu 'm Afi-ica cofiitutoruni,qui cos txcÓmunicarint,non effe minorem quim aliorumter omnino contendit,ut fi uelmt in Ecclefiarecipi,agant ciment ßrtiter,cr euitent decæterô uerbd amp;nbsp;coUoquot; quia eorü,quorum ferino Ut cancer ferpdt,iuxtd Seri ptur£ mandata,Corrumputingenta bona confibula' Hones peßim£: er, Heeretieum hommem pofi unam tyfecudam cot^eptionédeuita, feiens quiaperuerfus tß huiufnodi,cr peccat,cr eft à femetip fo damnatus. ßafilides CT lAartialis epifcopi in Hiffania Tarra-' conenfiapud Legionë er Afiuricæ er Emeriti, dm damiiationem Nouatfnon tantum fibi,fed alijsquo-*bneoaffent in perfecutioe,er idololatrilt;e libellis fefe 3 ö qué epifcopis Roma: eónfiitutis adferibit. Eufebius Ik coinaculalfent,ab alijs epifcopis etpkbeillic cofiflen-teexcomunicati,er ab officio depofitifunt,alijs legi timéuocatis,ordinatis er fubfiitutis epifcopis. Qjta iureperfiëlamrefcinderenon poffe Stephani pro eo mterceßknemtnectam^culpandum effe Stephanum^ fâ r'mo,Roman£Ecckfi£pr'£fide,eó'quódoptaritan'’ ruinegligenterobreptufit,quimexecrandueum qui . fiauduknter obrepferit. er porré eos monet, ne turquot; feBafiUdesRomä profiélus efi ad Stepbanu,eumq-longé pofitu,ergcfia: rei ac ueritatis ignaru fifillit,ut tmbiret fe reponi iniufiè in epifcopatu, de quo fiter at iufié depofitus.Eam rem indigné tulerut Ecclefi^ iüee mRifania,er miferunt literas er legatos ad Cypria num,eiusq; coëpifcopos,expetentes confilium,an de' beant Bafilidè er Martialem ad epifcopatus fuos ad-' 40 niittere:ernon kuiter culparut Stephanum Romanu tpifcopu,quàd tam improbis hominibus Martiali eT iafdidi comunicdffet,eosq- refiitui in prifiinu fiatunt ambiuiffet. Cyprianus cum fuis collegis babito conek lio,refondet prolixe, eos nullo modo effe admitten-ios:plebem enim babere potefiatè uel facerdotes elM gmdidignos,uelindignosrecufandi. Et cum Submus légitimé fituocatus er ord'tnatus,ordinationem eius bentur,fidliqui exfuis coUegis reperidtur,qui put ent deißei difeipimä negligendd,er cum Eafilide er Mar tiali temerè comunicent.Eore enim tales, qui exofi di' fiplma,uidenies fitrem, curfuri fintcumeo,ercum tiulteris portions fuam pofituri,Spiritum fandu m Pfaimo pr£dixijfe. Et eos qui malis et peccatóribus, er pcemtentiam non agentibus illicitd comunicatione Stepbano,necycifio,epifcopis Romanis,ad qUos plu fes epifiolas fcripfit, uidetur uUum pr£ cateris tri-' buere primatum.fratres enim eos appellat, er non ^pifeopos oecumemcos:utpatet ex Eufebij libro feX' tmfceantur,noc€ntiticontaflibus polluti, er dum ijs ^0 to,capite quadragefimofexto:et feptimo,capitequin MngStur in culpa,fic nec in poena ab eis feparatu iri. nbsp;nbsp;nbsp;to er nono, imó in epifiola tertiaad RbUemonemt bhh |
Et poßremo laudat,probat amp;nbsp;hortatur eos,ne cunt prophanii er maculatii facerdotibm comunicatione facrilega fefemifceant.Epiflola qUarta,libri primi. Vnde confiât,quad licet Romans autaUutepifeo pin mtercelJerit pro excomunicatis,dut ab officio re-metis in alia prouincia,tamen nec in eius gratia, nee ob autoritatem cuiufijuam, quidquam contra difeipU nam Ecclefidfiicam,aliotfitafiff'e,autficiff'e. DEPRIMATV. X his qu£ bdHenus comemorauimus, liquida apparet, ita confociatas fitiffe diuerfaru prot uinciarum Ecclefias,m magnis negocijs ad plu res Ecelefids pert'tnentibus,ut ali£ alias fedulo mutuis operis iuuarent,nec aliam præ alid plusm'mus'ueiut ris habuiffe,nec unam aliquafuper alias fummumtet nuiffe Imperium. Et licet myfieriü iniqUitatis in Ro^ manis epifcopis n'onihil agere capérit,tdmen db dlijs repreffum effe. Sed quà ea res fidt pldnior,piuriuin fide dignorum teflium ore demonfirabimus,nec Rogt; niuerfali eapite,erunico CHRISTI uicario,de cuius fententid omnid effentin Scripturis intelligent da er docéndd,dd quem neeeßfe effet omnes refirri controuerfias,er négocia difficiliórd,er cuius decree tis oporteret omnes ceders er pdrêre,dgnituamp;’hat bitum ejfe à quoquam. Eiarn Cornelius ipfe Rómanui epifcopus,in epifiola adEabium Antiochenum,fibi nulluni arrogat primatuni fuper alias Ecelefids: amp;' bro fexto,capitè quadragefimotertio,presbytcri er diaconi Romani in epifiola fud ad Cyprianum, qua in libro fecundo feptima efi, licet de fua fide fut perbè glorientur, tarnen propriO ore fittentur Cyquot; prianum non ideo Romam feripfiffe,de lap forum ra^ tione,qtiód agnofcat eos indices:fed quad cupiat cot confiliorum fuorum participes mueniri, er approx batores,er fecum Cypriano nullo alio iure,quàm ed' dem cenfura: er difciplmee confenfione fociatos effe: er quad omnino cum Cypriano cofentiant, quad cum ea res de lapforum receptione pertineat ad totam Ec-clefiam,non aliter quant in grandi conciliôfifla col-latione confiliorum cum epifcopis, presbyteris,diat conis,confifforibus,pariteirdftdntibus ldicis,traildri debeatterCyprianum beatißimum er gloriofißimum paparn appeUant, Nee Origenes ufquam in fuis fcri' ptis,Romanis epifcopis primatum tribuit. EUfebiu3 libro fexto,capitedecimOquartO dicit:Örigenem in quadam epifiola fcripfiffe, fe Romæ fitiffe fub Zephi' ti^uißimam Romanorum uidere Ecc[eßam,fed ibi fe non diu moratum^reuertiffè Alexandriam.Qjtte uer' ba fiorigenis f'unt,fatK apparct, turn Zephirinum tatum pro Romano,cy non acumenico habuiffe epi' fcopo. E( Gionyfius Alexandrmuf,nee Cornelio,nee |
«7# nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CERTVRIÄ TET
HnAcldïn fuum dnttceljbrem uoat ?dpdm.Eufebiu( übro feptimOjCdpite (èptmo. nbsp;nbsp;Hec probaffe uide-
tar Stepbaniconatum,quo iielenumyEirmiltanum,^^ aUos fentientes h^rcticos rebaptifandos effe^ excom-' nunicare pr^fumppt. Sic Gregoriiu ïieoc£faricn' fist eum ad quem Canones pœnitentiales fcripßt, Pa^ pamnominat-.necufquammijs Canonibus ad lloma-niepiffopidecretarefficiendum dicit, quodutiq- ff' ^ff^fß fi^’ft pro capite Ecdeßje agnouiffit. Nee lite' r£ Synbdi Antiochente, m qua fferunt clarißimi er » pr^ßantißimi dodores huius ffculi, plus Romano, quam alqs cüdis per orbein commmiffris^epißcopK, presbyteris er diaconis, attribuant iuris er dignita'-ta:quod omnino oportuiffeteos ffcere, fi Romanunt epffeopum pro epifcopo totius orbis terraru habuif' fent. Eragmentum literarum extat apud Eufebium libro ffptimo, capite trigeßmo. Maximus, Vrba' nus,Sydonius, Macarius, in epißola ad Cyprianum, qu£extatlibro tertio, inter decimamtertiam orde' cimamquartam,aiunt,fe cum Cornelio epifcopo fuo, x crparitercum uniuerßo clero Romano pacein ffeiffè. Quid Cyprianus de primatu Romanic Eccleßc fenff' rit,ex his apparet quid Cornehum fratrem çirfacer' dotem appellat, libro primo,epi/iola prima erfeeun' dater epiff opumfuum,libro quarto,epißola ßecuda, sa quad libro primo, epißola tertia falls grauiter Cornelium reprehendit, quad minis erterroribus ha reticorum commotus,literasabeis accepiffèt, ^non potiM eos temififfit ad fuum epifeopum m Africams cum ßatutn ßt ab omnibus epiffopis, ut uniufeuiufq; j caufa illic audiatur,ubi crimen admiffum effet.Et affe' rit autoritatê epifcoporu in Affica non effe minorent quam eerum qui Rome caufam illorum cognouif-fent.Et omnino contendit,ut fiueUnt agerepoeniten tiü,ad feremittanturte^rogat fuas literas in Romana 'Ëcckffa coram plebe iegi,ut fi quas ffrtè concepiffint fufficiones ex obtreâatione hiereticorum,abijciant eas, erßbi à cofuetudine talium caueant. Cyprianus amp;nbsp;plurimi epiffopi Africic in libro primo, epißola quartaadepifcopos in Eccleßis Biffanis, stephanu 4 fuum collegam uocant:er probant, quid Raßlidem er Martialem ob idololatriam, ab epifeopatu re' mouerunt:zr indicant eos non effe recipiendos,licet Stephanus pro ijs fcripfiffet.Eumenimcrlongèpo-fitum,Qrreiueritateignarum,er minus cautum de' ceptum effe ab illis prophanis hominibus. Apparet etiamexeadem epißola,epifcopes crEccleßas Bi' ffanic indigné tuliffe Stephani pr3efumptionè,quod illis impijs hominibus communicaffet. Et epißola prima libri fecundi teßiseß,neq; Cyprianum, neque $ coÜegas Cypriani, Stephana Romano primatu con' cedere in Eccleffa,cuius folius fententia ßt ßandum.
Idem teßatur epißola ad Quintinum er EompeiS, in quibus haud obfeure perßringit Stephanum,quod infolenter er arroganter,er eontumaciter adeo prU' vam confuetuimem defendat, ut et .am Marcionis ba^ ptifmo,cr Valentini er ApeUis, er caterorum bla' ßshemantium in Deum Eatrem,contendat filios naffi, er illic in nomine lESV CHRISTI dicatremif fionempeccatorudari,ubi blaffhematur in Patrem, ii er ml) ominum kfum Chrifium Ed oppmit ei ex'-
ITÎÆ CAP. VIE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»71*
emplum Ectri,quad Paulo de ctrcucifione difeeptäte, fenon utndicarit,autaliquid mfolenter autarrogan' ter affumpferit, necdixerit feprimatu tenere:er ob' temperari à nouellis er poßerisßbipotius eportere: quo nonmodà Stephana,fed etiàPetroprimatusadi' mitur. Qjiemadmodum etiamfocit tradatu tertio, de Simplicitate prlt;elatoru,ubi inquit:Boc erant utiep eaten Apoßoli,quod fut Petrus,pari confortio pre' diti er honoris er poteßatis:fed exordium ab unitate o proficifcitur,ut Eccleffa una monßretur. Etpoßre' me in utraq^ epißola oßendit,fe cum fuis collegis in Stephani jententiam nullo modo eoncedere:feddiuer fam,er tarnen religio fam er legitimam er falutarem fidei, er Eccleffa catholica: congruentem, erfuorum antecefforu ff qui fententiam er confuetudmem. Et Lucium non alio quam fratris er epifeepi nomint dignatur,libro tertio,epißola prima ertertia.
Quaduero Cyprianuslibro primo,epißolatertia, Romanam Ecdeftam catholicam Petri,er EcclefiM o prmdpalem appellat,unde facerdotalis exorta fitU' nitas:eo fenfu dicitur,qiiôd Romana Eccleffa alias ßt hortata ad confociationem mutuam, er qudd in ea re pre ceteris laborant, non quid iure aliquo diumo prima er caput altar um fit coflituta. Bam epifcopo' rum Africanoru nonuult mmoremeffeautoritatem, quim Romanorum:er communi epiffeporum fiatu-to cautum effe ofiendit,ne in unius provincie Ecclefia excomunicati, circumeurfent ad alios. Nec illo Rotr.H' nc Ecclefia feu epifcopo Romano primatum aliquem o attribuit, quod ffribit libro quarto, capite odauo: Nos fingulisnauigantibus,necum ullo fcandalo mui garent,rationem reddidijfe feimus, amp;■ hortatoseffe, lit ecclefia catholica matrice er radicem agnofeerèt, er tenerent.Nam feipfum ibidè déclarai, quod de Ec elefia unitate er charitate intelligi uelit. inquit enim, Ideo literas excomunicatorias, et ordinationem Cor' nelij approbates ferius ffriptas effe,ut re melius cog' nita,per omnes omnino m ißa prouincia pofitos IttC' ra fierent,ficut flut,ut uniuerfi collega nofiri er com o municationem tuffidefi,catholica Ecclefia unitatem pariter er charitatemprobarêt firmiter, ac tenerent. nbsp;nbsp;^
Nam confociationem illam omniu Ecclefiarum er epifcoporu in confenfione dodrma er diftiplma Ee clefiaßica,ttocat unitatê, Eius autè unitatis matricem et ra dice appellat mutua comunieationem, qua fiebat per literas c0municatorias,quas fiatim uno aliquo te^ gitimè uocato et ordinato epifcopo in loco lUußriori, fibi inuicè mitterefolebat, eius ordinationê probates, aut improbanles:utpatet ex hac epifiela,erex multis o alijs:erpracipuè eX lib.4. epißola 2.ubi dicit,Come liuepifcopuffdum effeiudicio Dei,ercocpiffoporu teffimonio,quoru numerus untuerfus per totü mundu cocordi unanimitatecÓfenferit. Si uero ißa aliorii epi fcoporü ad Corneliu aff'ociatio,eiprimatu attribuert Mdeatur,tum eadê quoq; rationeCypriano primatu affèreretidicit enim m lib. 4. epißola ^.Ecelefias uni' Herfas per totu mundum fecu unitatis uinculo effico' pulatas. Crebra funt uoces apud Cyprianum,unum Deu eff'e,etunu Chrißu,erunäEcclefiä,et cathedra a unam,fuperpetram Dominiuocefiindatäiahud alta.“ TO cbfiitui,Mt ficerdotiu nouum fieri nonpoffe,lib.i. tpiffolii
-ocr page 925-’75
DE IVRE ECCLESIASTICO:
’74
|
tpiftold o^dud, Et Mdxïmus,er'Vrbdnus,er Sido' mus,in formuldreuocdtionis dicunt,unum epiftopu incdtholicd Ecclefidefte debere:libro j.epiftold u. Et Cornelius in epiftold dd Edbium dicit,i!ioudtum ignordfiftunumepiftopuin in Ecclefid cdtholicd effie debereirefèrente Eufiebio libro fiexto, cdp.43, Sed hdcerfimilid in hue fiententidm dicutur:Omnes Ec' tlefidsconfientientesmuerd doUrindpro undEede'' fid,er omnes epificopos pro uno hdberi: erdbunodifi fentientes,db omnib.dijfientire.necpofifiein und Eccle 1 ó fid,uero et legitimo epificopo ordinuto, code epificopo nihuc fiuperftite,dlium ordindri:pdtet id ex Cyprid' mlib.4.epiftold2.cuiusuerbd ddficribimusiCum fitd Chrifto und Ecclefid per totum mundu,in multd mem itd diuifid,item epificopdtus unus epificoporu multoru eoncordi numerofitdte diffufiM, ille (intcUigit Etoud-' tidnum,quiE.omd:d fichifimdticis contrd Corneliu epi ficopus ordindtus erdftpoft Dei trdditionem,poft con uexdm er ubicung; coniunddm EedefitiC cdtholicd: nnitdtem,humdndm conctur Ecclefid ftcere, er per plurintds ciuitdtes nouos Apoftolos fiuos mittut, ut qudddrecentid inftitutionis luce fiunddinëtd coftitudt. Nee Eufiebius,cmn pdßim Romdiwrum fielt men' tionem,ufiqud eispr£ cecteris plus dttribuit iuris,dUt stidm dignitdtis. Eoftremo,ncc Cdnoncs,quos ApO' fiohifiljo ddficribunt,quoru pleriq; hoc fieculo,utpdfi finn uidere eft in epiftolis Cypridni, in Synodis proum eictlib. Africce coftituti fiunt,nullumprimdtu Rorndno epificopo pree cdteriscoceduntfied omnes epificopos gentiu fimguldrum exceguunt. Atq^ hi guidem fiunt teftesuerdcifiimi,guibustuto fides hdberipoteft. Sed diuerfidm cofiocidtionis lDrmdm,cpiftol£ decre' Ules pontificu Romunorum deficribut,quód Ecclefid Eomdnd fit cdput er mdter omniu dlidrum iure diui^ Uo:zr guód nungudm errdrit,nec errdre pofiit:guèd nonlicedt dlijsdb ed difftntire,er quaddd eum fit dp peUddumter gnöd iudicid cptficoporu,mdioresfi EC' elefid cdufi£,db ed fiold,er non db dud debedt decidi: quemudmodu ex Zephiriniprimd er fiecundd,er Cd nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Epificopis licebdt mutdre locu,fi cofientirent uicini lixti primd er fiecudd,er Edbidiiiprimd,er Stephdni 40 epificopi. Exemplum eft Eufiebius lib. 6. cdp. 11. er Lucij,er sixti fiecundiprimd,Eelicisprimd,epiquot; flolis. Sed dn his domefticis er pldnè fiuftgt;edis,erfi-dU defuborndtis,quod fiuoloco demoftrdbitur,tcftibus: dnueróillis probdtis er certis,er toti hiftori£ elc'' gdnter confiondnti fides hdbendd fit,penes Ledorent ffto iudicium. IVRA ECCLESIASTICA. OCcurrunt pdßim'm dutoribus iurd qu£ddm, qu£ in guberndtione Ecclefidru purtim ftd'' tutd hoc fieculo fiunt,pdrtim ebfuetudine ob' s 0 fierudtdtquorum pr£cipud ddficribemus. 11« eligendi fidcerdotes idoncos,er reeufidndi indiquot; 2nos,penes plebem er totum Ecclcfidm erdt. Cyprid' nusUb.i.epiftold 4.Detruditionediumd,erApofto' licd obfierudtione,fieruddÏi eft,er tenendn,quód dpud nos quoq^,er ftrè uniuerfids tenetur prouincids,ut dd ordindtioncs rité celebrddds,dd edm plebè,cui pr£po fitus ordindtur,epifcopi eiufidem proumci£ proximi nus lib. t.epiftold 4. Eo modo Cornelius CpiftopliS fidus dicitunlibro qudrto,epiftold ftcundd. quig; conuenidutter epifcopiis deligdtur,plebe pr£'' mdculdtos,dd panitentidm guidem recipere fiolebdt, fenti,qu£fiinguloru uitdmplenißimcnouit,erunufi-' 60 fieddb órdindtione etfidcerdotdli honore prohibebdt. fuiufiq^ dUu de dus conuerfidtione perftexit.Cyprid' Cypridnus libro primo, epiftold gudrtd:}dmpri-' hbb 2 |
in ordinüdis clericis,presbyter! et didconi er plebs uniuerfd coftulebutuner mores,er meritd fiinguloru, comuni confiüio ponderdbatunCypridnus lib.2.ept^ ftold 4. Antequdm in cleru dlJumcrentur,ut leUo' res dUt hypodidconi fierent,per tempus probubätur, dn cogruerent illis omnid gute deberent efifie in ijs gui ddclerumpurdbantur:Cypridnus lib.3.epiftold 22. Ctu,iin Ecclefiddb initio couerfdtusejfiet,guimul' td certdmind illius nomme fuftinuiftet, qui in mult is mugnis periculis pietdtisgrdtia fiiij]et,illi pdtebdt dd epificopdtu uid.Euftb.ltb.ó.cdp.43-ex epiftold Corn. Romd: per grudus dd epiftopdtum dftendere foie-' bdt.Excmplum eftin Cornelio:tefte Cypridno lib. 4, epiftold 2.Et in fudEcclefid Cypridnus,lib.2.epiftold guintd,grdduum clerici ordindtionis meminit. Ad epificopdtum etidin iuuenes,fied dodr'md erpié tdte 'mfignes,interdum ddmittebdntur.Excmplum eft zo 'tnAthenodoroerGregorio,guipoftqudmquinquë' niu dificipuli Origenis fitiffent,ermfigniterproftcif'' fient,iuucnes ddhuc,Ecclefidrum Ponti epificopi fidi fiunt.Eufiebius libro fiexto, cdpite trigefimo. M.dnente uerópdftore i« Ecclefid,ordindtione fittO ceddued pr£fidête,id eft,lcgitimè uocdto,er rite ofiquot; ficio fiingète,non licebdt dUum fiubftituere epificopu: er ft quis intrudebdtur,no pro pdftore,fied pro pfieuquot; doepificopo hdbebdtur. Cypridnus libro primo,epi'’ ftold fiextd:er libro qudrto,epiftold fiecundd. i o nbsp;nbsp;nbsp;Pro fichifimdticis hdbebdtur,quifiefie ultrapræpofi tos, fine und ordindtionis lege cöftituebdnt:qui nemi' ne epificopdtum ddte,epificopi nomen fibi aftumebut. Cypridnus trdHdtu tertio,de Simplicitdtepreldtoru. In leüo bdptifidtum Komdni in clerum non uftume bdnt,ut pdtet ex epiftold Cornelijdd Edbiü: Euftbius libro fiexto,cdpite quddrdgeftmotertio.quod turnen Cypridnus improbdjfie uidetur lib. 4. epiftold j.ubi , in ledo bdptifdtos,re(lè bdptifdtos e^e dftcrit. Epifeopo ddhucuiuenti licebdt ordinäre epifeopu fuccefforem. exemplum eft Euftbiw lib.y.cap.jz.ubi Theoteilum Aiutohum ordmat, etimq; fttecejjbreni ftutC pdreecid: poft mortem ftire poUicetur, Solebdnt interdum fi-dtres dpudfe detinere epiftco' pos dlidrum cccleftdrü. exemplum eft Eufebiw libra feptimo,edpite trigeftmoftcundo/m EUftbio ç^rAud' tolio: quorum utrunq^dUerum poftalterumLaodi' diedm uenictem,fi-dtres domum redire prohibuerunK Qui fieipfios cdftrdljent,dd presbyteriu çr epifto' pdtum non ddmittebdntur fii,cilè:pdtet ex Eufiebio hb, ö.epiftold 8.ubiDemetrius dccufidlfie dicitur eos,qui Origeni dd presbyterium mdnus impofiuiffent, Ordiiidtioepifcoporudenuncidbdtur dlijs perti-' terdSiCypridnu^ libro qudrto,epiftold oädU.i:c7 ft'' cundo,epiftolddecimd:cr Euftbius libro fieptimo,cd pite trigefinno,exliteris Antiochene Synodi. Epificopos er presbyteros libellis idololdtrie cont mdculdtos,iicl panitenticim guident recipere fblebût^ |
|
’75 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENT VRIÆr TE RTIÆ CAP. VIL nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»7^ dein nobifcMit,^ cum omnibiK omnwo e^ifeopis in totomundo conjlitutis,etiam Cornelia eoüegu noquot; ßer,ficerdospaeißeutde iußat,cr mdrtytio quoquè dignutione Domini honoYdtM, decreuit huiufmodi hommes,fcilicet qui Chriftum negdjjent, zy idololdquot; trite libellis ebrndcuUti effent,dd poenitentia dgenddm poffeddmittitdb ordmutionedutem cleri,dtq; facerquot; dotdlihonoreprohiberi. ide hb.i.epifold yfuddet plebi Affuritane, ne fortundtianu,qui idolis fderißquot; CdUerdt,ddepifcopdtuddmittdnt.Etlib.^.epiflold 2. hidicdtTrophimumpoenitentiam dgentem ddmiffum effe, ut Idicus communicdret, ^ non ut locum facer dotis ufurpdret. Non licebat communiedre fchifmdticis,çy qui ne' gauerant Chrißum, çy fderißeauerät, çy excommuquot; nicatis db dlijsM pdtet ex Cypridno libro quarto, epi fiola oüdud, ey alijs. Epifcopi m hereßn lapßdeponebaturiplebe çy clero,ey fubßituebatur dlius:ut patet ex Cypriano U' bro i.epißold quarta,çy tertio,epißold ij. Hereticos ne faluatione quids,ß ad Eccleßas eoquot; fum fcribebdnt,dignabdntur. Exemplum eß Eufebius libro feptimo,cdpiteï}.Antiochene Synodic Non licebat presbyterisßne epifcopi confenfu ld' pfos,dbfq; publicdpcenitentid, dUt ednondum ßnita abfoluere:ut pdtet ex Cypridno lib. 3. epißold 14. Communi confenfu ?y dutoritdte Cyprianus cum coUegis 'm concilio ßdtuit, ut presbyteri aut didconi, qui uel in Eccleßa catholica ordmuti prias effent, ?y poßmodurebelles contrd Eccleßa ßetiffcnt,uel dpud hereticos à Pfeudoepifcopis çy Antichrißis contra Chrißidiffoßtionem,proßna ordmatione promoti effent,hac ratione fufeiperentur, ut communicarent cumldicis,nec ordmationiscy honoris arma retinequot; rent,libro fecundo,epißolaprima. Euriofè ey monßrofe libidmofos non limme modo,uer um omni teßo Eccleße fubmouebant. Tertulquot; lianas 'm Apologetica. Pro leui caufa non licebat excommunicdre,fed ß tnatiißße zy euidenter effet criminofus. Origenes Ho milia udm }ofuam,zy Uomilia n. 'm Ezcchielem. Sacerdotesß ßne cofeientia plebis abfoluebant ld' pfos,dnteplenum tempus fdtisßHionis obiurgdbätur àplebe. Cyprianus libro tertio,epißold odaua. Nee epifcopis licebat ßne c'bßlio plebis, fud priudtd fentStiaquidqudmßcere: utpatet ex Cypriano libro tertio,epißolddecima. Eapßmoribundi,d presbyteris dUt diaconis ßäa txomologeß delidlifui,impoßtione manus abfoluequot; bätar.Cyprianus lib. i.epißold 17.amp; lib. i.epißold f. Et ßit hoc Cypridni zy presbyteroru Eomdnorum c'omuneßatutum.Et Cypridnus lib. 4. epißold z.mdi' cdt,fe cum dlijs epifcopis Africanispoß perfecutione conueniffi,et de Idpforu peenitentia trdàaffè,zy finquot; guldpldcitorucdpitdin libello quodum conßgndffe: qua etiäad Cornelium Eomanu miffafm c'ocilio Ro-mdno ßnt approbatd,fed non extant. Et Gregorius Neociefarienßs in fua epißola Canonica, qualis ea quidem extat, hos refirt Canones: ut, Septimus. I Ciuimcaptiuitate diaina, iam inter'Barbaras co' |
10 20 numeratur,ßiai et ipß Barbar{,adeo UtobUtife quoquot; que Ponticos zy Chriflianos, cognatos uel fine uel ligno trucident,ignoratasq^’Barbaris uias zy domos indicent,auditoria etiam excludantur:donec fanäii, anteq; eos Sanito ffiritu conuenientibus,communiter quid de ipßs decernatur. Olt;fîauus. Aliénas domos fib hac Bar baroru. mcurfione inquot; grediauß, fîaeeufati couiHiq; fierint, neuel auditO' rio digni cenfeatur.Smfe expurgduer'mt,abldtdqi re' ßituerintfm ordine fupplicupoenitentiu ßatuanttir. Nonas. Qui in capo, in fuis etia ædibus, à Barbans quippm reliHum 'muenerint,fi accujati c0umcentur,ßmiliteT cum fupplicibus pocnitentibusq; numtrandi funt. Decimus Canon. Kan datum hoc impleturi,abfq- omni turpilucra impleàt.Eieq; ludicifneq; cojeruaiionii,neq; muetio nis,uel quocuq; alib nomme mercedulà répétât,z:rC' Infantes non ad tertiumdiem dtfferendos,jedßaquot; tim baptifandos,ßatutu efl fexagintafex epijcoporu in Afl-ica: libro tertio,epiflola oitaua. Exqualihet ha:refi uenientes, denuo baptifandos effe,fldtutum efl epifeoporu Pifricanoru:ut pâtit tx concilia Carthdgmèfl,zy exlib .z.epiflola rzyaliß. Ex qualihet hærefi uenientes non effe rebaptifuquot; dos, fed manuum impoßtione curandos,flatuit Bomi nus epifeopus Stephanus. Eufebius Itb.y.cdp.j. Eton licere clericos in teflamento norn'inare tutOquot; 30 res,dutcuratores,flatutumefl m conctUo epifeopoquot; rum:utpatet ex Cypriano lib.z.epiflola 9. Presbyteris zy diaconis, zylaids, licebat in conquot; cilia adflare, zy fuas dicere zy confirre fententiasmt patet ex epiflola presbyterorum Bomanorum ad Cy' prianum,qu£ 'm libro fecundo feptimaeß. Non licere appetlare ad cpifeopum B.ontanum,aut queuis alium,flatutu eflab omnibus m uniuerfi mundo epifcopisiutpatetex Cypriano lib.z.epiflola 4. Virgines caflitatem tiouentes,non debere habitare 40 cum mafeulis, ßatuitur à Cypnano zy coUegis eius, libro primo,epiflolaundecima. Eton licebat epifcopis mundanas dignitates uftirquot; pare,zy cateruam fitellitum præcedentiÜ aut fubfequot; quentium circa fefe haberautpatet exepiflola Antio chena: Synadi.Eufebiuslibro feptimo,capitetrigcfiquot; mo.Origenes libro nono in epiflolam ad Bomams, zy 'Homilia fexta in Efaiam. Non licebat cuibbet ternerè ex peregrints cocede-re,ut in Eccleßa c'oeiones ad populu haberet:ut patet yo eX eadem epiflola Antiochenie Synodi,ubirepreben' ditur in Samofateno,quôd id commiferit. Epifcopis zy dericis licebat hareticorum zy gén' tilium PhUofophorum legere libres,licet aliqui dnter fum fentiebat:ut patet ex epiflola Origenis apudEu-febium libro fexto,capite uigefimo. In quibufdam lacis licebat etiam laids,priefente zy confentiente cpifcopo,docere:in quibufdam uero non,utpatet ex Eufebio libro fexta, cap.20. Epifcopis etia licebat medico: prcfficni zypraxi go mcumbere.exemplReflapudEufebiumlibro y.eap. trigefimoficundo in Theodoro taodicamo epifeopo. Poflreino, |
'‘*77 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CE EPIST OLIS
VoßremojCluitl quidam ccinoiies ex iÜiiqui ßlfo ^poßah^s Mribuuntur ,conßentiunt cum qs jhituiis qu£ hoc feculo i Cypriano er ulijs in Synodis pro-' uincicilibusfr-ild ßint:uerißmile eji^db dliquo in Afri ci,dut alibi circa finehuiU'S feculi,aliquotexijs con' g^ios ejfc,q:iibiK poflca fubinde adieéli fimtplares: Apoflolorum enim non ejfè^liio loco diélum efl. ÖE EPISTOLIS DECRETALIB VS, quae adfcribuntur epiftopis
Romani's. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a
EPiftollt;e decretales, qua: buim feculi epißcopis Komanii, 'Z.epbirino,Calixto,Vrl?ano,Pontia no, Antero,Pabiano,Cornelio, Lucio,Stephd' ,tio,'X.yfto,iyionyßo,Pelici,'Eutychiano,Gaio,in to^ nis Conciliorum uulgo adfcribuntur,ijfdem feße pro' dunt argumentis,quibiis ßupcrioresmeinpe quad ab uno codemq^ longe mßriori ßeculo, aut de integro confiât,aut turpißim£ßnt deprauata: er contami-' nat£.Namniateri£,eiußi£ firme ßuntgeneris in ßu' gulis.Nihilenim firme aliud agunt,quam de primai 2 tuRoman^ Lccleߣ,de firmaiudicioru,de non acquot; eußandis er fßoliandis epißcopis,de qualitate teflium, dereßrituticne ßpoUatorum epißcoporum,dc appcila' tionc ad ßedem ApofloUcam, de ceremonijs er décréta à Romanis inftitutis. Compoßtio quoq- ipßi uni' firmis efi:exordia enim plerunq; à dignitate Romaquot; gt;!£ Eccleߣ, er cura eorum pr£alijs ducuntur, er pofiea multa coaceruantur teßimonia ßacr£ ScriptU' f£ ßneiudicio.Ettotusnorationis filuin,unitis gene' fis eß,recurrentibus ßubinde ijßdem phraßbus erßen' 3 tentijs. Deniq; plen£ßunt generaUtatibus, dreun' ßantijsuero locorum,temporum erperßonarum:er remmad hoc ßeculum pertmentium adeo uacu£,ut fieile apparent,fi-bricatorem idunum egijße, utpri' ßcorumepißcoporum nomimbus,primatum Romanæ 'Eccleߣ ßuppoßtitijs hisepijlolis ß^eeret: er ne ßuä fiaudemcircumfianti£ proderentfideo eas omißßße, UM generales tantum attigißße.
Qjiod autem h£ epiflol£,eorum non ßnt,quibus Mtribuuntur:neqß}oc ßeculo eiußmodi ßeribi potue- 4 fint,primùm genus ßermonis buic £tati ußtatum co' urguit.üam adeo barbara didione nullus Latinorum Mtorum,ßuegentiles fi)edes,ßue Rccleßaßicos ßcri' ptores,hoc £uo ußus eft.Plußquam enim huiußmodi phraßes reperias apud huius ßcculi ßcriptores,quales ßuntiPerßecutiones patienter portandx ßtnt:er,pr£' ßentem fiatemam ßyüabam expoßuimus:Zephirinus in ßecuda. Vtatur exilio perpetu£ deportationis, mo' demis temporibus, Chriftianitatem ßußcepißisiinepi ßola Vrbani. Sacerdotes proprio ore corpus Domini y conßdunt,er popuUs traduntiSalutates paterna did' cedinebonitatem uefiräpelimusiClerici erßerui Dei more Chrifii er ßandi Petri pieniter inueniant in cun disaßßedum ueßr£ charitatisiPontianus prima.Epi' ßcopi habent poteftatem ordinäre rcgularitcr, ere. er inthronizare: pr£taxato modo inutilitçr ße pr£' uideat, Chrifii corpus ßacro ore confidunt: Anterus prima. Apoftolico muerone à finu ßand£ matris EC' cleßi£abßdßi,utpr£libittum: Pabianus prima. Sacer' dotes potius tolerandi quàm exprobrandi,accußan' 6 dus ad primates ßuos,aut ßedem ApofiolicamtPabia'
DECRETALIB VS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17^
nus ßecunda.Reatitudo tua,liter£ diled!onisveftr£, quas ad beati Petri Apoßcoli ßedem mißfiis: Cornelius ßecunda.Vosperßequier infimar:,cpißcopi non ßunt leuiter detrahendi, abßdndere Eccleßafiico er ApO' fiolico mucrone,pußtllitas,exiguitasmea:Ludus pri ma.tdleceßßariumefiut uobis ab bac Apofiolicaßede ß^ffi'^S^itir, charitatiue conueniantur modernis tem' poribus,ante corpora Apofiolorum pro uobis pre' cesfiuntiStephanusßecunda. Peto utpro me orarc dc'
° beas:Sixtusprima.Reatus Petrus Apofiolorumprm' ceps,uos ad ßua limina perducat: Dionyßus prima. Canonice regulariter examinatus:Dionyßus ßecunda, Charitatiue conuentus,regulariter couocatus,nec ani-m£ dodorum perßequi debuifjent, mißߣ celebrètur: Pelix ßeeunda.Canere mißßam abbatißߣ erßand£ mo' niales:ex decretis Eutychiani. Subiedis aliquibusßan dorumcapitulis regularum, uctiuaßcißdtationeper' quiritur: Gaius prima,
üec titulorum nomina apudTertullianum, Cy' ° prianum,Origenem,Dionyßum AlexandrinunLaut etiam 'm epifiolis presbyterorum Romanoru ad Cy' prianum,aut Cornelij ad Pabium AntioJienum, aut ■ aliorum leguntunquales ßunt Archiepißcopi',: Roma' n£ urbis, 'Zephirinusprima erßecunda. .^rebiepißco' pus catbolic£ Eccleߣ Roman£ urbis, Calixtus pri' ma. Summi Pontifices,Pontianus prima. Pontifix ße' dis Apofiolic£,Pabianus. Sanda uniuerßalis Apofio' lica Eccleßa,Cornelius ßecuda.Apoßtßlici Pontifices, Lucius prima.Primates metropolitani,Stephanus ße' 0 cunda.Papa uniuerßalis Eccleߣ, er Pontifix ApO' fiolic£ßedis,Sixtusprima.Pideles ßandi Petri,Dio' nyßus prima.
Awi^r^x quoi^ 'mbispaßim multa ßeße Ledori ofßerunt.SicinZepbirmi prima, non cohærent cum ßuperioribus ea qu£ incipiunt,Patriarch£ nero, ere. itemilla,De occulte ueró,erc. EiVrbanus epifiola fua,pofiquam dehumana ßapientia dixit, 'mfirtiOm' nes enim fideles permanus epifiopomm impoßtio' nem, Spiritum ßandum pofi baptißmum accipere de' o bent.Et Pontianus epifiola prima ineptè connedit, Quod ergo de fiatris uefiri tranfitu. erpaulo pofi, Itaq} quod cœpifiis hofigt;itülitatis,curam impendite.
Et Anterus nuUo antecedente concludit: Eadae' nim ßubditorum iudicantur ànobigt;s,nofirauerà indi' cat Deus: epifiola prima. nbsp;nbsp;Similiter äraiuxrAr ßunt
'in PabianiprimaiPli er cannes qui redam non doeët dodrinam.Et 'm epifiola Cornelijßecunda:Quia neep mores neq^ uita,erc.er nullus ßaeerdotum. Et LU' eij primaiNolitc mirari ß uos impij perßequantur, o erc.propterea uoshortamur,ut ßempertefiesuobi' ßc urn er diacones hab eat is,quta A pofi olm dicit: Q' portet uos habere teftimonium bonum ab bis qui fi' ris ßunt,a‘c. Et Stephanus:h£c propbet£,h£c apO' ftoli,crc.item,à reda ergo fide,^c. Et Dionyßus ßecunda epifiola: Quapropter detradores. Et Eclix prima: Eiemo enim debitorem amplius potefi, ere. Omnes ergo qui in CHRIST O uolunt pic uiuere. EtEelix ßecunda:Quodueró Apofiolus dicit,erc.Et Eutychianusprima: Idcircofraterifia pertulimus,ut o hæ frccies,crc.
lttplerifiq;,Scriptur£ teßimonia plurima ßneiu' bhh 3
-ocr page 928-«7» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CÈNTVRÎÆ TERfîÆ CAR VTl. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;î^»
|
dido congeruntur,^!' ineptte confiduntur ratiocina' tioncstinerdum etiam deprauatè citantur. SieZephi' y'mus mprimatPetro didu à folo Domino, Q^aeSq; Ugaueris fuper terrain, ere. Ergo Eeclefia Romana debet fola iudicare de caufis aliorum epifeoporum. Vrbanusprima,corrupte citat didum Pauli, Ani' maquteindeUeß efi, uiuensmortua efi: dm Paulus dicat,uidua. Et Pontianus epifiola fecunda,multa te' flimonia Scripturæ coaceruat fine iudicio, qult;e ad propofitionem dus nihil fitdunt. eadem Fabiani epi' t o fiola tertia odiofe recantitat, er m fecunda mepte ra' tiodnatunCarnales femper mfidant ßirituales,er' go feculares non debent aceufare clericos. Et Eu-' cius prima epifiola,teßimonijs Scriptur£ odiofè ab' Vtitur.ldem fielt Stephanus prima e^ fccunda,ubi ad Verbum eadem habet qua in Fabiani fecuda:ey Felix tertia eadem redtat uerbaqua Lucius,ab eo, Nac ue' ro Apoßolorum uiua traditio,Qrc.ufq; ad finern. Et Felicis tertia de quteftione,utru paterßt maior filio,multateßiinonia cumulât fine ratione:quæ ea' a o dem firme in Euarijli prima, de eadem quefiione, feripta reperiuntur. Et Eutychianus prima Cy fecun' da,tefiimoniorum cumulum, nihil ad propofitionem fidentein habet:cr Gaij epifiolapars media de uer' to ad uerbum ex epifiola Leonis prima,ad Leonern Augußum deferipta eßt Vrbani,Fabiani,Cörnelij,Lucij, Stephani eralio' yum plette^ epißol£, prteler morem generales inferi ptiones habent ad omnes chriflianos,aut omnes epi' fcopos,nullius ßäa mentione loci, aut aliaru dreun' flantiarum.Namut ex epiflolis Cypriani conßat,er Dionyßi Alexandrini,er aliorum, folebant femper aliquot nommare, ernonfuo folius,fed aliorum quo' què nomine communes epißolas fcribere. Sunt etiam materiß return quas hic temporum fia' tUi requirebat, prorfus uacute, er de ijs agunt qu£ hitic feculo minimè conueniunt.Si enim epißolas Cy' priani,aut Dionyßi,autaliorum j^eéles,uideas quod in eis mßruant alias de doilrina,er alijs rebus, aut |
30 tionem exercer ent: ut patet ex Eufebij fexto libro,ca pite primo. Et cùm eo tempore Demetrius Alexä' dru-er alijs Ecclefiis,per Agyptuin prlt;efiierit,non efi frmileuero,quèdeiufmodi epifiotain,inquaEo^ manus epifeopos feribetet feenrafn ointiium Eccle' fiarum à Petro çr iure diuino comiffam kabere,lt;equo animo tulißitincc Agyptiad opus habebant iiiftru' dione de ordinandis presbyteris. Calixlus fua epi' ftoltc occafiontm ex eo fingit,quod plebs GaUicana contra epifeopos conßirarit. Sedquid miferiChri' arment fuumgregem contra b£reticos,aut hortentur 40 fiianiconßirarent centra epifcopos,cùm nec ipfiup adconfißionem cy confiantiam,aut bradent de alijs rebuspræfenti tempori congruentibus. At in his Pon-tificum Uteris nihil firme fimile reperias. Neq; enim de dodrina uera agunt, neq^ h£reticos réfutant, neq^ de perfecutionibus quiequam dicunt.Sed tantum de fuis decretis cy fiatutis cy ceremonijs,quafi omnium rerum Ecclefiafiicaru ignari,aut'm fummapace cen-flituti,fecurè fibulantur. ritate, quód Fabianus epifiola prima priecepit alijs Ecclefiis, ut totidem diacones cyfubdiaconos fice-' ius feculiconfrrantur, turn pleraepmhisepifiolis per ƒ0 rent,quot Romana haberet Ecclefiatettr certum efi, femanifrfia,fidfa funt:utquodinprimaZepbirinidi citur,Chrifium pracepiße ApofioUs,ut feptuaginta' ditos difcipulos in adiumentum eligerent,ciim id nun' Deinieß tld dmlogiam hißoridrum er rerum lu^ guiim ex quot;Euctngelißis conßet:er certum ßt ex Luc£ decimo,Cl^rißuin feptudgintd difcipulos elegiße,er emißße'.e^quad Apoßolicum alijsplurimii epißoquot; pis fexdgintd fententias prteßripßrint, inter quas etiam ßteritdepriuUegio Roman£'Eccleߣ,loquens ßrtaßede caneni^M Apoßolamp;rum.'Verim in ijs,ut fiarn Romanam,matrem omnium Eedefiaru eßediquot; cit. Fiarn non ex Roma,fed ex Hierofolymis uerbu» Tiominiexijt. Narrat Anterus,Eufebium de qua'' dam parua duitatemutatumeße,feu prefidum Alegt; Xandriam:er Felictm de duitate fua,inqua ordind-' tus erat,ccmmuni epifeoporum er reliquorum facer-dot urn erpopulorum confilio translatum ejfi Ephe' fum:fed htec non Anteri tempore,fed longeinfiriori jida effe,teßälur hißoriie. Nam Anteritentpore,ae' raclam Alexandrite ßißeepifcopum,apparet exEu-febio libre fexto,capite uigefimoodauo, eruigeß' monono. idem libre feptimo,capite trigefimofecua'' do,narrat quidem Eufebium ex Alexandria Laodi' deam uenijfietjed nee ifle Eufebius Alexandrite epiße pus fiùt,nec id fidum eß Anteri,fed Gaij tempere, aut paulè ante. Fabiani epifiola prima f^buiatui, Nouatum ex Africa uenilfi,zr deEcdefia Chrifri fe' paraße Nouatianum,cr quofdam alios Chrifli con-frßores feduxiße:ßd exEafebij fexte libre, capile quadrageßmotertio,zrCyprianilibr0primo,epiß(r' la tertia,conßat,td fub Cornelio, çr non fub Fabiano fisdum eße. Dionyßus epifiola fecunda gloriatur, feàbeato Petro accepißeprimatum fuperalias Eccle ßas:quod omnino fidum uanum^ efl. ports Chrifiiani legibus ciuilibus erant fubiedi, nee curabatUr décréta Romani epifeept. idem epifiola hodiehabêtur,nonfitmentioprimatusRomanteEc-' go fecunda nugatur. Orientales epifeopos fe de corfi-fkfitt. Sic fitlfum omnino efi, quód Calixtm Eeck' dendo quotannis ebrifmate, cr de aceufatione facer' Qji.tedam nullas uerifimilesoccafiones aut circuit' flantias habent. Sic non efi uenfimile, temporeT-equot; phirmi epifeopos per Agyptum,ab alijs epifcopis frohatos eße,ut narrat epifiola'Zephirmi fecundiC cùm eo tempore ethnici,çy non Chrifiiani perfecu' quam propter perfecutionem tuti eßentt AnterM ßbulctur, epifeopos Beticte er Toletanteprouincite, Apoflolicam federn conßiluißc demutationeepifeo-' porum.Sed quid opus ßit confulere in re tam aperta, ciim confuetudo alias obtmeret,ut cum confenfu uigt;-emorum epifeoporum migrarent ad alias Eccleßasi ßcuti oflenfum eß fuprà. Sic non con fentit cum ue- alias Eccleßas id non obferuaße,er inepta eß ratia quam fubiungif.Omniaqtue feripta funt,ad doâri'-nam noßräferipta funt. ergo qute nuncfenbuntfr^ad dodrinampoßericrum feribuntur.hdem epißolaed' dem fentit,eos quiin catholica fide fußieäi fint,non debere ad aceufationem redè credetium admitti: quiti fufficiones femper fint âmouendie.Verùm tumtem'' |
dom»
-ocr page 929-til
DE EPISTOLIS D E CRE TALIB VS.
ïïgt;
|
iotum conßutuißße.Sed cum orientaUum epißcoporunt nomina prêter moremnon aßigentitr,cr cum alias conßet confidionem chrißmatis Romanorum ßuper-flitionem eßemon eß ßmile uero, Eabianum ad eos tiußmodi ßeripfißi epißolam. tSion congruit cum ueritate,quôd Cornelius corpora Apoßolorum leuaquot; fit de ßepulchro.Habuit enim aliud quod ageret.^ dumpetitjUt alijßbigratulentur de ea re,non eß duquot; biumi qtlhe Cyprianus eins rei in tot epißolisad Corquot; neUum freißet mentionem. Eidum etiam hoc efl, quidpoßuerit corpus Eetri in templum ApoUinis. td enim hoc tempore adhucgentiles Romani tenehant, torumqipontifices,nee chrißmatis intempla idolorß lieebat mgredi. Cornelius epißola ßecunda fielt mentionem appeßationisad Apoßolicam ßedem.Ve' rum Cyprianus eontrarium aßerithbro primo,epiquot; ßola tertia:flatutum eße ab cmntbtis,ut illie eaußa au-diatur,ubifit commißum crimen:amp;,non eße eircum- turfiandum ad alios. idem Cornelius m eadem aßc- tis,uos amp;nbsp;principes ueflros à coHegifi noflris er me-rit,fieaRußo Orientait epißcopo confiultum eße,an li xo bris ßeparari. Sedquis non agnofca[,hac ab huius seatepißcopisiurare. Sedcum necipfie,quisille Rußquot; fis ßuerit,aut in quo loco epificopum egcrit,indicet, Valias hifloriaRußum Orientalem epificopum igno fetiçrcùm non fiel pm lie new,hancob rem à tant longé popto ccnßliu petitum effe: meritô h£c quot^ pars fcriptacft. Gratianus ßßindione quadrage-pmafepUma,Cornelia decretum adfcribit:fed eadent tierba extant in epiflola tertia libri primi Cypriani, ty'/ion CorneUj. Et decretum quod caußa Mgeß-' »tafecunda,quieftione quinta,Uoneßum etiam,crc, Cornelio attribuitur,ab eodem Gratiano,omnino répugnât epißohe decretaU CorneUj-Uam hociurare prorßts uctat, lüud uero concedit. Lucius fingit in fua epißola, quid Gallicani er Uißiani ßatres ßbi ßripferint,multos ab iß et à reüa fide difeedere.quo-uiam non poßenteis definfionem impendere contra p(rfecutores. Sed à rationetieri alienü id omnino eß. ^amnecepifcopHpfi à perßecutione tuti erant,nec l^abebantaliquamexternam potentiam,nec Ecdefia apud epifcopos eo tempore definfionem contra perquot; ficutores qua^rcre fiolita eß. Decretum quod in ea-dem epißola fielt,de duobus uel tribus diaconis epiquot; ßeopumfequentibus,erquöd non liceat aceußareeph ßopum,er quod liceat appeUare ad alias iudices Ec-cleßiajlicos,ubieffctmaior autorit as,buic ßecülonon congruit.Ham graßßabatur perßecutio,qu£ non per--mittebatutepißcopituto cumßuis diaconis prodeam-bularent.Et Cyprianus libro primo, epißola tertia, eomunißatuto ab omnibus epicopis appetlationem, ad alias uetitam eßße teßatur. Hec licuißet Lucio,id ßatutum ficere propria autoritate irtitum. Decretum de interdidis nuptiß ßacerdotum,ßupri Clementi adßcriptum efl,ßed neutri ßeculo cengruit. üilarij tÜius,qui Stephanum conßuluiße dicitur,in epißola Stephani prima,qui fint infinies,amp; qui ad gradusEcdeftaßieos non fint admittèdi,hifioriæ non remitier ut: nee indicai epißola,ubi fiierit epißcopus. Et ßatutum de eßu ueßimentorum ßacrortim,quod eiopponit,e^ alijs obtrudi iuhet,ineptum eß:zr ^i' xto primo attributum ßuprä,cr Clementi in epißola ficundi'.ßed nußquantita obßeruatum legitur. Stepha |
nus epiflola ßecunda,appellat ße uniuerfiaient Romaquot; hæ Ecdefia epificopum:ßedtalem Cyprianus eum no agnofeit,libro fiecundo, epiflola prima:er libro prb mo,epiflola quarta,ubieum tantum ßuum coßegan appeßat. nbsp;nbsp;Et quodineadem flatuit,epißcopos ßogt; liatos,ante accufiationem eße reflituendos: ridicuiunt ßeße prabet. Sicut CT Eabiantis er Sixtus er Diogt; .nyfiuszrLeUx crEutychianus crGaius,qui odioße mßuis queq; epißolis eädem caniilenam recantitant. r 0 NüW polieiti iudices ey gentiles,quorum legibus turn epißcopl,tum laid ßubiedierät,hoct£pore huiußmoquot; di décréta non curarunt:ficilicet,cùm epißcopos etiant noh aceufiatos rapiebant ad martyria,ubicunq;potequot; rant. Sixtus fiecundus in epiflola ßecunda ad Hißa-nosait:Eratres quosterroreterreno iniuflèdamnagt; flis,fititoteà nobisiuflè eße reflitutos,qi(ibus ex fian-di Petri, ^ Apoflohea: autoritate, omnia quæ eit ablata fiunt,integerrimèreddiprædpimusifino uul-pculi hifioïid aliéna eßefejUa' etiain eo nomineßfpe^ âa funt^quâd non ex(gt;rimitur,quo$,^ ob quam cad fiam,intultc damnatos reflituat. Inepta etiam efl ratio,quam addtt,quôd no prias reßcrip fißent Romam, er praflolati efiiiu pontifids cenfiuram:er quia maquot; iornoti poß;t à mmorHudicari, ncc eolligari, quia ratum ejfieomne quod magnum efi. Eelix epiflola ßecunda nugatur,fie cUm fèptUaginta epificopis celequot; braße Synodum,er flatuiße,ßacerdoteS non eße acquot; îo cußandos,ermißasßupramemorias martyrumeekquot; bradas. Sed epifitola illius ineptias,cr filentium quoi altum efl de dreunflantijs neeeßarijs, er rationu ab-fiurditas, er copofitionis perplexitas, er hifloriarum fiymphonia,ficile probant, ea hoc fieculo non acetdifi-fie. O^is enim credat, illos fieptUaginta epificopoi adeo inepte ratiocinatos eße:Animlt;e martyrumnon fiunt o(cifi£:ergo nec anima pradicatoru e^ dodorti débet perfiequi,er à fimuUtu Dei auerti:crper co fie-quens mandamus,utfiupra mentor las maftyrurn miß 4^ fia celebrètur, ne memoria eorum à tailbus poßet exquot; tingui,aut ueneratio prohiberi. Calixtl er Vrbani epiflola,er Eabiani ßecunda, infimia notam, er cu-ria traditionem ac fieruitutê minantur,contra fiua décréta delinquentibus.Sed hoc tempore infimia notam punire,er curia tradere,non Ecclefiaflica,fied poliquot; tica erat peena, Eormam guberftationis ér confiodationis oinniuin Ecclefiarum,qualem omnes ha epiflola deficribunt, maxime uero 'Zephirini prima, Stephani fiecundat g ° Sixtiprima er ßecunda, Eelidsprima,er décréta eo-rum denonaceufiandis er peUendis epificopis,deq ijs reflituendlsanteiudidum,de appeUatione adRorna-nam fiedem,erc.noncongruerecumhuius fieculiraquot; tione,patet ex loco degubernatione. Poflremo equot; tiarn tempus,quo data annotätur,oßendit à mendace parum memori,has epiflolas ßuppofitas eße.lSlamZe-phirini, Vrbani,Sixti, Dionyfii, Eelids, Eutychiani epißola,eos aßignatos babent Confutes, qui und nun-quam confulatügeßerunt,aut alio tempore uixerunt, éo Porro fit ad «ratinyia// fidd confirantur,tum ha epißola, tum eorum décréta, infignia myflerij inb» hhh |
tSj
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. Vil.
154
^uitatismanifiHè produnt,qualia funt:
I. Prohibitio coniugq. Nura decretum Ludj, quod extat apud Gratianum difiindione oduagefi' maprima, licet in dus epiftola decretali hodie non ie-gatur.nuptijs ficerdotibus interdicit:quod decretum etiam fupra dementiadferiptum eft. er Stephanus diftmdione trigefimaprima,inquit: Aliter fe Orieii' talium traditio habet Eeclefiarum,aliter huius fandie Romane Ecclefie.nain illarum ficerdotes,diaconi, dut fibdiacóni, matrimonio copulantur:iftius autem Ecclefie nullus ficcrdotum,à fibdiacono ufq- ad epi. fcopum,licentiam habet coniugium fortiendi.
11. nbsp;nbsp;nbsp;Prohibitio ciboru.Calixtus enim in epiftola fua,ieiunium ita quaterin anno obferuandumpreci' pit,ut contrarium fidentes pro febifmatids babeat.
III. nbsp;nbsp;nbsp;Diftmdio laicorum er clcricoru propter fanditatem.Eabianus enim er Stephanus laicos uo' cant car nales,er clericos ffirituales.
1111. De non arguendis,accufindis, indican' dis erdamnandis epifiopis erficerdotibus. Anteri er Zephiriniprima epiftola prohibet,ne quijfiafirn morum, aceufitionibus minorum appetatur,aut di~ ffereatifada fubditoruin iudicantur à nobis,noftra ueró iudicat nemo.Fabiani epiftola: ijfiè friuolis utU' turrationib,us,quibus fiiperiores,de non aceufindis epifiopts:quiaeorumcaufis fibi Domitius referud' rit. er Paulus dicat prima Corinthiorum fexto: lam quidem omnino delidum eft, quia indicia habetis uo' bifcum, quare non patimmi miquitatemi Et Dominus
io
nelij fecundatOmne iuramentum, nifi quod fiat pro reda fide,epifcopisprohibet. Buiufmodi funt ple-raq; ceterorum etiam decreta,cÓtra libertatem ebri' ftianam impingentia, er confeientias hominum üquot; laqucantia.
V11. idololatria,er cultus deorumalienorum, In Pontiani enim epiftola prima,beato apoftolo Pe^ tromortuotribuitur,quód ijs qui RomanamEede'' fiam promoueant, debeat aperire ianuam glorie fie. Et in Cornelij prima,findi mortui interceffores effi' ciuntur,inquit enim:0rates D eum çy‘ Dominum nO' ftruin JESVM CHRISTVM, ut interceden«’ tibus fuis findis Apoftolis,maculas ueftrorumpur^ get peccatorum. Et tn Sixti epiftola fecunda,Pe-' tro attribuilur,quódin Romano epifcopo inhabitet, euinq; injlruat,zr omnium onera portet cr tueatur.
Et Dionyfius in prima: Optamus ut uos beatus Pe' trus,Apoftolorum princeps,de fua Innina fcelicitcr perducat. DecretÜ quod Gratianuscaitfi trigeft^ maquinta, queftione fixta, Epifcopus in Synodo, crc.Eutychiano adlcribit,in fèrmam iuramenti re' liquids findoru includit:Sie te Deus adiuuet, cr ift^ findorum reliquie, ore.
V11J. Contaminatio facramentorum. Vrbani enim epiftola plus impofitiom manuum poft baptiff mum tribuit,quàmipli baptifmotcum impofitionem manuum Spintum fandum confirre, er plenos Cbri ftianos efficere ajfirmat. EtPabianus fecunda,U0'
cat ebrifma nouum ficramètum:ef afferit,quodun' dixerit,ciui uoluerit tunicam tuain tollere, er ludi' 3 o dio chrifinatis baptifmum perficiat:er multa alia fi' do tecum contendere,conceded quoquè palhum.Et perftitiofe er ineptédechrifmatenugatur. EtPon'
^wd omnes quiaduerfmpatres arin€ntur,inßmesef ficiantur. Et quad [amales^fjiiritudles non debeat m' ßßare, nee difcipuli fint fiuprd mdgiftrum. Et quad exempta Chain damnentur, quipdtruin fuorum cul' pus in publicum prodant.
V. Depriinatu Romanie Ecclefia. EJam de eo
fermé omnes epiftoU ifliC gdrriunttetr CaUxtus non obfiurè indiedt ,Romdnum epificopum nullo erro-' re implicdri poffie. Et Lucius ,ludens ambiguUdte, Romdndin Ecclefidm matrem Ecclefidrum ficit: ey Apoflolicospontifices nunqudin erraffe affent^zr ne quidem errare póffe contendit:ex eo loco quod Chri-flus Petro dixerit,E.ogduipro te,ne fides tuudefice-' ret. Sixti epiflotd prima, cz Zephirini fecunda: Leato Petro no ab alio quant ab ipfo Domino diélum efi,ClU£cunq; ligaueris fiuper terrain, zre.ergo Ro^ mana Ecclefia,cr nuUa alia, de caufis Epifiopórum Cz controuerfits grauioribus iudicare debet.
40
tianiprima,de ccena Dommi irreuerenter loquiturt Sacerdotesproprio ore corpus Dominicoficiunt,^^ populis tradunt. EtEelicis fecunda, miffasedebra^ re iubet fuper memorias fandorum martyrum.
EtVrbaniepiftolaabufuin excomunicationis ap' probat,cum ait: Valde eft timenda epifcopiexconimu nicatio,licctetiÜiniufiè ligetaltquem. PriCterba'c myfleria ir,iquitatis,multiealitein ijsinfunt finie do^ drinie Chrifti,fipofiolorum crProphetarum,cor'' ruptelie,quas dihgens Ledor ficilc animaduertct,
Po(ircinó,cum neqiEufebius,ncqi Damafus,ncq; Kieronymtu:, aut ullus alius uetuftior autor, qui uel hoe fecuto,uel aliquanto póft uixit,harum(,ut nuno extdnt^epiftolarum meminerit,certifiimo argumento eft,eas fiditias çr fuppofititias effe.ld enim non ex negligentia firiptorum,ji.dum effe poteft. nam EU' febiusalias epiftohe Cornelij adPabiu Antiochenum
VI,
fiagmentum citat,cuius phrafis ab his que hodie Cor De traditionum bumanarum neceffaria o^ $0 nelto tribuutur,toto coelo diftat:cr Hieronymus etiä
hUgatione lt;^ fuperftitione, Pabianus enim epiftola fecunda,ad fuuindecrctum,detotideindiaconis, quot Romana babeat Ecclefia,obligat alias omnes:ztr chri finatis eonfidionein quotannis noniterantes, excom' municandos cenfit. Et Stephanus epiftola prima, fuain traditionem de facraru ueftiuin ufu omnibus Ec clefiisobtrudere molitur:ey fuperftitiofemagnieri^ minisreos, er ultionediuina dignoseos pronunciat, qui non fiacrati ueftes fieras gerant,aut etiam attm-
tantum meminit Fpiftolarum Cornehj ad Elduianum Antiochenum:non omiffuri,fi alias uel CorneUfiuel aUoruin Romanorum epiffoporum agnouiffent, aut fciuiffént fuo tempore tales epifiolas:qult;e fi firtèd' lios latuiff'ent,certè Datnaficm,quiipjeepijcopus Ro manus fiiffsyuitas eoruin fcripfit,^^ aliammutio-'
ra annQtauit,latêre non potuiffènt. nbsp;nbsp;Et fiiijfefem^
per aliquos, qui has er fuperloris er fequenlium aliquot feculorum decretales Epiftolas, eo tempore gant. Etepiftola Vrbani aduitam communem,er ëa quo prim'um citari caperunt, pro apocryphis er notumpaupertatispiosobligareconatur. EtCor^ fuppofititijs habuerM}t,eo quód inCodicecanonum
noitW'
-ocr page 931-DE SCHISMÄTIB VS,
i8ér
non 'muenirenluf,itec d Condlijs generdlibm ßußce^ pt£er dpprobdt£ ußqudm effent,ßed tdnt'um dKo' minis, tinqudm ßufßeclis ey domeßieis teßibm id-^ £lirentur:ippdret ex Gntidni dißindione de-gt;-cimdnoni,Si Koimnorum pontißeum, e^c.Seddehis ßuolocoi
OE SCHISMATIBVS. SVB SEVER Öi
Schifma Tertulliani.
^^^f^ErtuHiinui,presbyter CirthägineU'
me meritui,ßcut mfrà dicemm, id Igt;\ontini Undem mfimm Prophe-'
turn deficit, dufnn hdne ßiffe ElcronymM ßeribit, quod inuidii er odijs Roimni cleridgititus,mßolentiim lindern eins ßußmere ne'
eruditionis er uirtutis teßimdtionem er ddmird^ tionem uidebit proßcere. Cumf dliud nihil quod in eo ddmndret,hdberet,cdßrdtionem illam, quim ßbi Origenespuer etidmnum ddhibuit,ipße ueró Demegt; trim rem enn mirH oUmldudibui pr.edicnuer.it,tum ei obiecit,er grduiter dccußduit:ßmul er eorS epißco paruin ßilum,qui minui Origeni dd presbyteria im» poßuerdnt,dccrbc reprehendit er dccußduit:ut Euße--bins teßdtur libroßexto,apite oâduo. Qjd er 'm eO' ■* o dem libro,cdpite uigcßmotertioßiuitd dit ob am or
dind.tionë,Origenis gntia, turn motd:multd etidin ßu' per metis iP.iui nomine quaßiombus, d pr^ßdibm Eccleßdrum decreti ßiße, qua finguta ße in ApO'-logM, qudm pro Origene compoßuit, expoßuißße 'mdiat.
ÎO
quiuerit.Veheinctioris enim,utdppiret,erimpdtien tiorismturæTertulHdnui ßit.cyudiiqudm quæ ße'' rit außi Romino clero 'mßedindi eum,nußqudm ßd^ nèiti dire exprimitur:nißi h£cßit,quöd nontino ßuere uißum,ßdtim communione Eccleßce Rominui tum clerus priuduit.Qjiod 'mdignim ßrens id ßedd i'^ontiiii prorßui deßeit, dc libros dliquot ex Konti' ni tnditionibui contn Eccleßnn ßeripßt: queimd' modum mßd ßuo loco dicemus.
SVB ANTONINO.
Schifma ortiimcxdoctrina QC presby-terio Origenis.
OCcdßonem imgno cuidim ßchißmiti er diß' ßentioni 'unter Cemetrium epißcopum Ale' xindrinum,er Alexdndrum Hieroßolymitd' num,zy Theodißum Clt;eßdrienßem,ßdum quoddun Cirigenis pr£buit,quod eiußmodi eß. Cum motus quidum ßeu ßeditio er bellum Alcxddri£, Antonino idhucregndnte,exortu (lfet,OrtgeiiesÇutßt,legibui
SVB D E C 1 0.
Schifma Nouati öd fociorum eins.
SChißmd t^cuitipresbyteriRonuni quile ßeriti er qui de außi ße d Cornelio epißcopo er Ec'' cleßd Romnid fepirduerit,conuenticuld pro' prid ßbi pirans,ßuprd in apite de b£reßbui expo' ßuimus. Ingens intern er miximè turbulentum ßit ßchißmißdeo quad non foins tiouitus, id excitauit, fed cum pluribus,quos ab Eccleßi fimul dlienos fielt dc ßbiidiunxit: er quad in h£reßii nocentem, er quimlongißime graffintem,tdndem deßerit.'i^oUiti
dutem focios erquaß fiteUites ^ longo Cdtilogo in dliquot epifloUi Cypt imiK recenfet, quorum primui ^quißinteßgudnui Uoudtianus ßdt-.quem iioud-30 tuf,c'um Cyprimui in Aß-ia presbyter effet,mfeio
zr inuito Cypridno didconum ßcent.Adcö ubictiq-Uoudtui ßit,fchißmdtum çy errorum dutor extUit,
Houdtidiium igitur,feipßim cotrd Cornelium,ex'’ tn Ecclcßdm Epifeepum ßeiffe Cypridnuf feribit libroprimo,epißold fextd.Eius^ ßßionem Aïdxi-' mum quendim presbyterum in Aßicd,cH)n eoUgd'-tus Uoiatidni ueniffet,cxcommunicatum pfeudoepb fcopü ordindße,indicdt etufdem libri,epißold tertid.
CpuiKiximuscum dUfspresbyteris decoUegioKo er liter is inter irmi ßlere codd^ßn PdUßmdinße' 40 mtidni,Eelice ßcilLcet,lou'ino,Priudto,olim 'm Pam eeßit: ac C£ßdre£ ab eins loci epißcopo rogatus ,in 'Ecdeßti publice docuit,nondum ormtusgradu preß' byterij.Quad fidum cum Demetrio diff)licuiffet,grd
beßand Colonie,fententiß quadraginta epißcoporutn
uiier offenfus,dd Alexdndrum o'Theoilißum ßsriquot; pßtmeutiqudm Heere ldicis,epißcopis prießentibui in Eecleßddocere,neq; idduditum dut ß^um ußqudm fffe. Reßribüt Alexdndcr Qy Theo(liflus,ic mell' ideij mdnißßi Demetrium drguut, idducentes exem pld dliquot eorum,qui,cum nec presbyteri,nec epi^ feopi ßiifßent,dd docendum 'mßrudi,^^ db epißcopis folicitdti er rogdti,in Eccleßis docuerint. Eußebiut ßeilicet,rogdtui d Eieone,Edrdndis:Pdulinui d Celßo, lconqs:er Theodorus db Attico,Synddis.EußebiiK U' bro ßexto,cdpite uigeßmo.
Eoßed erdliud deeeßit. Cum enimijdem epifeo' pi, Cteßdrienfis eyElieroßolymitdiiM,dlijq; per Pdquot; lißimm celeberrimi,Qrigenem, cum propter edußds quifdü EccleßdßicdS in HeUddc mißßM proßeißecre-'
proh£retico dimndto,es'luturnicenßem Eortund' tum ilium pßeudoepißcopum conßituit.Qjiorum om' nium contrd CorneUum conffintio ßit er contn Eccleßißicdm difciplmam commune ßudium. Cunt enim Cypridnus,et reliqui uhiq^ locoru coßhuiffent, Idpßosiut dgeredeberepoeniteiitiim: dut nomgen' tes,non recipiendos:illi contrd,nom ßrmi,bpßs pd'gt; cemmentientes promißerunt, er d dißcipl'md poeni' $o tentuduoedrunt.auod libro primo,epißold tertid
er oddUd, cldrè Cyprimus indiedt.
Plis er Eiicoßrdtum,Vrbdnum,Sidonium er Md'^ ariumCypridnus innument, er contrd CorneUum ßiffeindiedt,libro tertio,epißoldundecimnubi eo' rum reuocitionem,de qui in cdpite proximo didum efl,ponit. item Eudrißum epißcopum libro ßecun' do epißold oddUd,er libro tertio epißold duodeci'
m. Kirtiinum uero quendam Arelitenßem fe cum Nouitiino coniunxi^i ßribit,cr foUtii dc fubßdid bp^s (fic enimchm Nouato KomiiMU^ ßnßt'jpac'
tur,quo tempore Imperium Alexander hdbuit,C£ßd' re£ presbyterum ordmaßent: Demetrius rurßus id 60 ßduin uituperauit,Qrigenisodio,quem 'm mdgqdtn mtètibus çldufiffetUbro tertio,epißold decimatertia»
Kemmit
187
CENTVRÏÆ TERTIO CAP. VIII.
188
UieminiterTropbimi cuiu(ddm,qui cum Eccleßdm reliquifßet, ßdtemitdtem detrdhens,pofled reuerßus dd Idicorum communionem receptus ßt:libro qudrto, epißold ßecundd. Deniq; ßchißmdticos uocdt,er dd collegium Noudtiani reßrre uidetur, Longinum, JAdchlt;eum,Primum,er Dionyßum:libro tertio,epb jlold duodecimd.
SV B GALLO.
Schifma Cypriani de hærends rebaptifandis
Eßußeitdtd po]i annum Domini,ut uidetur,du-centenmo quinquageßmotertio, queeßio ea.
qu-f cr Ante CypridiMin motet fitb Agrippi' no itérât de bteretteii rebaptifandis,dut per oratio^ nein ç^ metniK mpoßtionem folam recipiendi5,dißi' dium fatii uehemens inter Aßteanos z^ Occidentet-' lesdoHorespeperit.Ckm eniin Cypridnusnon aliter quam per bdptißmam,db batreticis redeuntes db er' rore purgandos e^T admittendos concéder et: Stephd' mts Komanns ueterem confuetudinem,da ordtione to manuum impoßtione,ßne rebaptifdtione obßeruan' dam cenfait: Cypriano cy omnibus qui cum eo fenti' rent non mediocriterßuccenfens,ddeö ut crUdeno dc 'Firmilidno, reliquisq; per Cilicidin, Cdppddocidm Cf Gdldtidm epifcopis er uniuerßs contermmisgen-tibus fcriberet,fe iüis non communiedturum, ideo quid dd Cypridiii [ententiarn hiereticos rebaptißd' rent.
uenientes à Martiano funt bdptißdti M tiontme Chri' fii:ergo,erc.
Region. Sißdes eßund nobis er blt;£reticis,po' teß er gratia eßßeund. Sed hceretici non confitentur nobißeum eundem pdtrem,eundemßliü,eundem Spi' ritum ßandum,eandem Eccleßam. Ergo nee eandem gratiam poßunt conßequi,nec idem baptißma dare.
nil ratio. ExtraEccleßamneq-ligandi,neq; ßoluedipoteflas efl:nec eß qui ßoluere aut ligare poß' ßt,citm tantum Eccleߣ ßnt traditieclaues.Hdretici dutem,er ab iß baptißati ßunt,extra Eccleßam ßunt: ergo, erc.
V. Chore,Datbdn, Abiron,contra Maßen eT Aaron ßbi uendicantes poteßatem ßacrificandßpU' niuntur.Mum. 16. Et filij Aaron,quialienu ignem dltari imponunt, Leuitici decimo. Ergo hteretici ident ßtcientes,punientur.
Obfedfo.
Aölorum oélauo, baptißatis in Samaria à Petro tantian manus imponuntur.Ergo,erc.
Reßon. Dißimile exemplum eß.nam ij à Pbi' lippo dtacono in Eccleßia baptißati erant:uera enint fide crediderunt.
RATIONES CYPRIANI, SC quafidefenfiones fui fadi, ex libris eius coUedæaliorum^ obiediones, ad quas refpondet.
Rationes {u£ ßententi£ Cyprianus in epißold ad. iubaianum hds récitât.
I. nbsp;nbsp;nbsp;duianupernos Aßic£crMumidi£epißc0' pi fexaginta unus, m condUo ßc decreuimus.
11. nbsp;nbsp;nbsp;Quid longa conßuetudme er tempore ante nos ßub Agrippmo,epißopi plurimi idemßatuerut, Crexinde ßeruatum eß,utmultd millia h£reticorum, er ab ijs ad nos uenientes,baptißati ßnt.
III. nbsp;nbsp;nbsp;Quid unum tantum baptißma eß in Ecclc' fia. Ergo h£retico5 ad E.ccleßam regredientes,eo ba' ptißari oportet,cùm alias baptißati non eßent.
Obiedio.
Js qui baptißdtur,poteß accipere remißionempec catorum, ßecundum qu£ Credit. Ergo non opus eß qu£rere, quis baptißauit.
Reßon. Sit fané,quad extra Eccleßam conßi' tutus ßecundum fidem ßuam aliquid accipiat':fed td' men id non accipiet,quod non credit. Edptißati er' go ab h£reticis,non credentes inTrinitatem,Pdtrem, EdiumerSpiritum ßaiidum,nonpoßuntdb eo Deo accipere remißionem peccdtoru.Accipiunt ergo tan' turn adultéra er prophana. item, fi fides praud, qu£ non cum Eccleßa congruit,poteß accipere remifi fionem peccatorum: poteß etiam accipere Spiritunt fandum.Sed Spiritum ßanHum non poteß:ergo nec
30
40
30
rernißionempecfatorum.
IL Obicdfo.
quot;Baptifiti in CHRIST O,reüèbdptifuti funt:
VI. nbsp;nbsp;nbsp;ratio. Quibaptißatiabh£reticis,nonpof funt accipere remißionem peccdtoru,necfieri tempHc Dei, quid non credunt in Deum Patrem, negant Chri ßum,erßunt mimici Spiritus Candi.
Obiedio.
sic confuetumeß ab h£reùcis baptißatis, tantum manus imponere.Ergo,erc.
Keßon. Conßuetudo non eß maior ueritateier 'm ßintalibus ßequendum eß,fi melius à Spiritu fan' da fiter it reuelatum.
Obiedio.
Sie aecepimus ab Apoßolis.
Eeßon. Mon eß uerum. Mam Apoßoli ununt tantum baptißma m Eccleßam conßitutum tradide' runf.nec quenquam ab Apoßolis,cum apudh£reti' cos baptißatus eßßet, in eodem baptißmo ddmißum,er communicäßße,conßdt.
Obiedioalia.
Philippen, primo: Siue per occaßonem,ßue per ueritatem, Chrißus annuncietur.Ergo ßueharetici, fiue dlij baptißent,idem eß.
Reßon. Qgtia Paulus ibi non loquitur de h£' reticis,dut eorum bdptißmo,ßed de fratribus in Eeck' fidconßitutis:aliud eß,eos qui intus ßunt 'm Eccleßa, loqui de nomme Chrißi:aliud eß,h£reticos,qui firis funt,in nomme CHRISTI baptifare.
VII. nbsp;nbsp;nbsp;Quid ex Apoßoloru feriptis non poteß probari, quad h£reticorum baptißma probauermt: autperfidos,aut blaßhemos remißionem peccatoru extra Eccleßam accipere poße docuerunt:ßed hoc probatur, quad h£reticos,eorumq; prauitatem dete' ßatißnt. x Timoth.a duoru fermo ut cancerferpit.
Alfa obiedio.
éo nbsp;nbsp;tit nomme Ïefu ChriJii,ubicuq- er quornodocun^i
bdptifdti,grdtidm baptifmi funt confecuti. Ergo,ere. Reliant
?
-ocr page 933-DE SCHISMATIBVS.
1^0
|
- 'Kelfion, lion omnia aßumenda qua in nomine CHRISTI geruntur^fed qua in ebrifii ueritate. Katthai fieptima: tion omnis qui dicit, ere. JAarc, deeimotertio:Multi dicent, ego fum Chriflus. Dem^ de illud, tn nomine CHRISTI baptifiat^nonexquot; eludit Pair cm, aut Spiritum fand urn. iiam ludei pa' trem docebant fie agnoficere, oportebat eos quoq- ad filij noticiam perduci. Qjiia nihil efi Patrem fieireßquot; ne Chrifio,nec Chriflum prodeß confiteri blafiphc'' mato Patre.Petrus Adorum fiecundo,Chrifli menquot; tionem fitcit,non quafi Pater •omittereturified ut paquot; trifiliusadiungeretur. VIH. Chrißus iubet gentes baptifiarc in aditquot; Mta trinitate. ergo hareticus baptifians in nomine CHRISTI fido, blafiphemans in Patrem er Spiri' turn fianilum,non rede baptifiattneq; baptifiatus in ea. fide,accipit remißionem peccatoru. C^ui enim filium neglt;tt,nec Patrem habet:er econtri.
Xi Tantum in baptifimo peccatum blaßihemix icponipoteß.Ergo non fiuntadmittendi haretid bla' ^hemi fine baptifimo,
Q«ilt;re baptißnn nebis er h£reticK non poteß ef-flt; comune, cum quibm nee Pater Dem,nee Chrißm film er SpirUm fanÜiK,nee fides ip/a in Ecekßa eo' muniseßddeo baptifarieosoportet,qui deh^reß ad tccUßim ueniunt. ObieÆ'o. lt;:atechumeni,ante baptißnum ad martyriu rapti, faluanlur.ergo ab hareticis baptifati,amp;’Ci Rf^o«. Catechumeni tenent integram fidem, V Ecclefia ueritatem:er proteHione Patris er filij, tSquot; Spiritus fianUi admartyrium ueniunt, er fide in fuoiangume baptifiantur, De hareticis id did non fotißi Àliaobiedio. Ojiidigiturdeitlis fientis,qui ante hac tempora ib hareticis uenientes,baptifiati non fiuntl Kefpon. Potefi Dominus iUis indulgentiam da' fe.Ver!im non quiaaliquando erratum efi,ideo fiemquot; per errâdum,ciim magis Deum timentibus congruat, patefiüa er perfpeda ueritate,libenter er incundan ter obßqui, quam pertmaciteratq; obfimatè contra praires er confiacerdotes pro hareticis reludari. Ahaobiedio. Si ßatuatur,h£reticos Herum baptifandós ejje,pau tiores ad Eeeleßam reuertentur. Rf^ort. nbsp;imó ß ßatuatur er baptißna hareti' €a ttrwn iußumt amp;“ kÿimwn computeturf qui iUie bit'^ |
ptifiantur,iudicabunt fie calera quoquèhaberelegi' timd,nec opus fibi ßre ui ad nos ueniant. Si uerè di' dicerint,extraEcclefiiä nonejfieunum baptifima:tutn ad Ecclefia unitatemcitius uenient.
* o Prins ab haretico baptifiatus efi: ergo non licei eum à minifiro Ecclefia baptifiari. Pefpon. ïus baptifiandi non efi occupantis,ficd pofiidétis. Bareticus autem non poßidet,fied minifier Ecclefia poßidet, ergo non potuil hareticus ius bapti fiandi praripere. STEPHANI PAPÆ ROMANI fententj'a 5C reftnptum hoc fuit, si à quacunq; harefi ad Ecclefiant ueniat, nihil in' 10 nouetur,nifiquodtraditumefi,ut manus iUi impona' tur in poenitêtiam: Cum ipfit haretid propè alterutru ad fie ueniétes,non baptizcnt,fied comunicent tantum. Cyprianus hac fiententia in epifiola ad Pompdunt pc refiftat: Bon potefi hac pia effie fiententia. Bant primo probat omnia hareticorum baptifimata,cùm ea fitnt diuerfißima.
l X. Quia fiudioprafiumptionis z^“ contumdquot; da magis pranger fill fia dtfinduntur,quàmuera fin' ficipiuntur à Stephana.
|
|
15« CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. IX^ defiant er uerum baptißma. Condufio. Obferudtur itdqued nobis,utomnes qui ex quaquot; cunlt;^ htrefi ad Ecclefiam conUertuntur, unico er le' gitimo baptifmatebaptißenturiexceptis his,quibdquot; ptißati prias fiierant,er fie dd hlt;ereticos tranfierunt. Hoj enim oportet,cum redeunt,add peenitentia, per manus impoßtionemßolam recipieer inouileunde errduerant à paßore reßitui,erc. dum in Arabiam conueniffe ( Eufebius libro fexto, continetur:unde h£c ßrtaßis Bergomenfis fumpfit. ns capite trigefimotertio feribit) plurimos ep;fcopos. ineoenim fermonecUrèofienditur, Sacrament a nee Et Socrates libro fexto Tripartit£,capiteaigefimo, Sunt turnen quiaffirment,Cyprianum huias fut to fententhede baptißandis hlt;ereticis paUnodiam ceciquot; taffe,er in Cornelijiudicturn tandem dißeeßiffi.Seri' pfit hoc lacobus Eergomeßs libro odaaoiqui in con fenßus ßui cum Cornelio teßimonium, Cyprianum Uquot; brum edidiffe mdicat, de unitate Eccleßce, cuius in cd' talogo librorum Cypriani etiam Tertullianus memiquot; nit. Et extdt hodie inter opera quee ßlßo Cypriano tribuuntur,Sermo debaptißmo Chrifli,in quo feuten tidcontraria,deh£reticisnon rebaptifandis fcilicet, meliora,nec détériora eßße,ä quoeuqi mmißro,ßue di gno ßue indigno adminißrentur. Primum ideo,quia ß facramenta dignitatem uariarepro perßon£ dignitate dicas,non unitas ßacramenti,ßed diuerßtas habeatur, contra lÜud Epheß^.'Vnd fides,unum bdptißma,erc. guit, er in uiam reduxit. Quod quo ingenio er näht' flriapr£ßiterit,oßendi ànobisÇat decebatquidem') fiueiudds,fiue Paulus baptifet,ChrißuspeceatHm ldquot; jo poffet,fiadd Synodi ißias qaaßiones erdiffutatio' vet, dbfoludt, er deledt. Qlidrtó: nam erideo à nes, quas extitiffe fuo tempore Eufebiusprodidit,ad Deinde,quid facramentorumpriuilegia nonme' riti5,fed gratix data funt. Tertio,quad omnipo' tentia Dei ßbi proprièhunc effidunt retinet,ita ut feruo Chrißus baptifdtur,ne conferui conferuorum ininißerium detreßarent. Quinto:Scrib^e er Pha rißi in cathedra Koß fedëtes, dum agunt quæ ad cd' thedram pertinent,per omnia plenitudine poteßatis utuntur:er officium,non uita,tantis effeélibus hono^ ratur.ïn Ailisdeniq- Apoßolorum fcriptumeß,d£'-monesobedtflfeexorcißis quießuarijs. ]gitur nomen Chrißi etiam per lucrorum ßädtores,fti£ gloria: re' tinet poteßdtem. CONTROVERSIA D E pafchate. SIne dubio etiam hocadhuc feculo multi ßerunt, qui in diuerßs partibus controuerßam er dißi' militudinem de paßchate cum ludæis celebrado ttÿtdrunt.Quoduel ex co cottigi poteß, quad hoc TV “T tempore Dionyfim Alexadrinm depafchate feripßt: | ^U nee aliter,nifi poߣquinodiuuernaleubiq-celebrä' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;perturbationesplurimisEcclefils,multas er dum cenfuit,ficut Eufebius libro feptimo,capite fequot; nbsp;nbsp;nbsp;grauespeperit:fic er negocij plurimum pijs dodoquot; eundotradit. Scripfit er Anatolius Laodicenusepb yo rtbus qui tanto malo maturis confilqs occurrerecoquot; fcopus,exadißimisera uetußißimis ïud£orum acquot; nati funt,exhibuit. nine Synodi frequentes in Afia, A fried, Europd, conuocatæ funt: quemadmodum orquot; ceptis rationibus prob ans, Paßcha non prias eele brandum effè, quàm er fol er luna caßuram æqui' nodialem tranßißßent.Adducitexeo de Pd' fehate ßeriptopartemEußebiusUbro feptimo,capite trigeßmo fecundo. |
DE C O N C I L I 1 S. SVB GORDIAN 0, Synodus Arabiana prima, Philadelphia; habita. fidicanturaßeriptoribus Eccleßaßi' cis aliquot Synodi,alia alijs maioquot; res,quashoc feculo diuerßs in loeit ^^ celebrataS effe fcribunt:fed narraquot; tiones de ijs texunt breuißimas,ac uixpundis notant.Quare er nos breuiores effe, nequot; eeßitas cogit. Quæ haretica ßerit Beritli Arabici dodoris opi' nio,negantis ante incarnationem Chrißum extitiffe, fuprà didum eß.Ad eum igitur errorem exponenquot; mdiat BeriUum eum, Synodu Philddelphiam An-bid cogregdßi. fuit dutem ibi etid 0rigenes,cuiiK idm turn mdgnd eoeperat effe eelebritdS er dutoritds. Qui poßed quim alij poß alias contrd BeriÜü dißequot; turn per coHationè naâiu, ueris cum mtionibtu redit SVB PHILIPPO, Synodus Arabiana akera. Vixdum repreffa BeriÜi hareß, prodierunt M Arabia,qui animas ßmul cum corporibus interire aß' fer erent, cum qßem in reßurrcHione in uitam iterunt reßituendas. Coadam igitur er ob eum rrrorem,in Arabiam non mediocrem Synodu,fcribit EußebiusU-40 bro fexto,capitetrigcßmoßeptimo. Ad quam mr' fusOrigenes accerßtui,contrd autores friß er dbgt; furdi ißiux dogmatis publice diffutauit:crfeduilas abeo mentes fCrroreltberauit. SVB DECrO, Synodus prima Africana. Quati pœnitentiæ interfiétorts^ut eurnCy' priante uocat, atrox er hoflile dogmi,ut dine commemordbimus. Aliquot enim in Aßica eele' bratæfunt,ut Cyprianmlibroprimo epiflold fecuti' ddßndicat:ub( cum collegis fuisudC ornelium epifco' pumKomanum fcribit,Synodumd fernAßicacen' gregdtam effe, er contra fioudti impiu erreremßa^ tuiffè, lapfos in perßecutione dliqud,ffdgdntpoeniten' tiarn digndm, recipiendos'*eff'e:iHis uero qui propter £o tegritudmem poenitentite curriculum explere non poßintffub ipfum uitlt;e exitum pdeem comunicadam. |
t^J
DE CÓNCILliS.
194
Kemmit dm Synodi Cf epißole ac decreti Eufebiut libre fexto, capite quadrageßmotertio.
Synodus Africana fecunda.
Memmit cr Cyprianus Ubro primo,epifiola tertia, tonuentut plurimorum epifcoporum m Afiica,quo' rum autoritate zr fententia EeUcifiimiu, presbyter fi ëliofus et feeler atus,codemnatus,et ab Eccleßa eiedus ptiquem etiarn Rome Cornelius, cum eà ex Africa uenijfet,ab Eccleßa expulerit.Eadum propter quod condemnatus fit, expreße quident non mdicat, nifi quad eum plurimorum crimmum reum mfimulat: quorum precipuum uidetur fiiiffe, contumacia CT feditio contra epifeopum fuum,lt;::rabeo fratrum ab' tlienaciones: ob id enim febifmatit zr dißidij auto-' rem eum primum dicit. Deinde,zr pecuniarum corn' niffarum fraudatorem, uirgmum ßupratorem, er matrimoniorum multórum depopulatorem zr cor' tuptorem. memmit zr condlif feu huius,feu al-' terius,quod cum collegisidibiK Maijs fe habuiffem' iicattm quo Eelidßimi focios, Eelicem, toumum zr liaximum,cündemnarint:ob earn caufam,quódprte.' ter alia multaquibUs infimes fucrmt flagttia,Eccle-f fiaßieis etiarn communibus confilifs zr iudidjs conßi tute difdplinx contraria mouerint,pacem lapfis fine pcenitentia dantes.
SXüODVS ROMANA PRIMA,
contra Nouatum.
20
NAturn Komte fchifmx i^ouati ( quem fupri dixirnm ßßu ZT pr^fumptione nimia, feu
ri tempore calami tatis lapes,refipifcentiepharma' cis fanandos zr curandos.
Poß earn condemnationem Cornelius fcripfit,ple' rofq; à liouato,quos antea fiaudulentis zr minaaci' bus perfuafionibus adiunxerat, deficiffe, zr ad Ei'-clefiam redijffe,
Synodus Romana altera, poft Cornclij obitum.
Videtur zr altera Synodus,fed non perinJe fie^ quens, de lapforum caufa agitata eff'e,poß Cornelij mortem,epifeopatu adhuc uacante. Extat enim mter Cypriani epifiolas, libro fecundo: una, presbytero' rum zr diaconorum Romanorum,qua ad Cyprianunt fcribunt,fe de caufa lap forum’m conuentu cum quiquot; bufdam epifcopis uiemis, zr alifs aliquot, qui ex requot; motißimisprouincijs,ui perfecutionis eiedi Roniam fitê^fP^^ti^^t fiatuiffe:utinterea,dum nullus epifcopus m Cornelij locum leélus eff'et,lapforum caufa fuffenquot; fa teneretur,fi tarnen diledtonem lapfi firrepoffetit. Si nero propter morbum periculofum, 'meerta uidere tur eorum uita,utpofi c'oteflationempacnitentieper laehrymas,gemitus zr dolores,abfoluerentur.
SYNODVS ANTIOCHENA
contra Nouatianos.
DE bac nihil babemus amplius aut certius,qu4 quod Dionyfius m refcripto quoda ad Corquot; nelium Romanum de epißola contra Ncuaquot;
NAtum Romte febifma Eiouati (quem fupri tumindicat,fe abElelenoTarfenfi epifeopo,ac rcliquot; diximus fifiu zr præfumptione nimia, feu quis illius confortibus, Eirmiliano Cappadocia: zr quod ueriusfiiit,epifcopatus negatiimpatien ï o Theodißo Pal£ßm£epifcopis, uocatum effe adSyquot; tia,expreße contendiffe, eos qui 'm perfecutione lapfi nbsp;nbsp;nbsp;nodum Antiochenam, quo m loco nonnuni fchifmlt;t
fuiffent,nonefferecipiendos) occafionem dedit frequot; üouaticorroborareconarentur:'mdicatEufebiusliquot; qlt;ienttßim£ Synodi,qu£ ibi couocata eß anno Chriquot; fiducentefimo qu'mqitagefimoquinto, iCornelio:ctt ins eleëlionem tiouatus,utillegitimà,calumniabatur:
bro fexto,capite ultima.
^uemadmodu m aliquot epißolis Cyprianus oßendit.
Cbnuenißfe etiäad earn SynodutEMfebiiM fcribit U bro fexto,capite quadragefiinotcrtio, epifcopos Afri tinos^talicoSy^aliirum regionum fexaginta, cum pluribuspresbyteris e^r diaconis,aliaruin^ prouin'- 40 tiirumpaßoribus: quorum cr Eccleljas,quibusßn' gull prefserint,innotatas ßiiffe,ait 'm fine epißole Cornelijfie eins Synodi placitis. Qjti uerö ad Synodu uocati intereffe non potuißent,eos per Utens fenten' lieeorumquiadeffent fubfcripftffe ßgnificit,quoru. etiim nomina cf duitates unde fcripffeiit^eadë epi-ßola Cornelij annotatis habuerit.
Q«o ordine uerà,^quibus difiutationibus 'm ei
SVB GALLÖ.
Concilium Carthaginenfe, dehægt; raids re ba pu fan dis.
E qu£ßion(,utrum qui ab heretids adEccle' ßam redij{fent,feu per rebaptifationem, feu manus impofitionem foUm^cr orationem,re
cipiendi effent: Agrippinus legitur conciliu ante Cy^ prianucelebraffetutidemmem'mit'm epißola adiu^ biianum.'Veriimquo id tempore fit fidum,non fatis confiât. Rurfus autem bacetateea queßio motdeß, Ztr fiiquot pepcriffe uidetur non mediocres Syngdos 'm Africa, ita enim omnino ex epißolis Cyprianicol^ Ugi potefi.Meminit cocilij m epißola ultima IJbri prb mt,ubirationesaliquot,uerùm fatis infirmasànb^ furdas,denecefiitate hereticos rebaptifandi,recitat.
Synodo proceffum fit,quomodi} denique utraq^ pars Keminit item in epißola ad Stephanum Romanum, eaufarn egerit zr definderit,explicatum nufquam kquot; ; o libro fecundo,epißola prima,cocilij,de eadem caufa: nifi fiirtè ad unum zr idem ubup reffexit.
gimut. K.eminit{ut diximui^Eufebiut epiftohe Come lij id Vibium Antiochenum,qui çy ipfe aufe üoui' ti nonnihil jïutt^de Synodi plicitis: çx ilterim cU' iofdim epißoLe id eundem de Synodo Rominißndi' titttKjomnii que ab epißopis omnium locorum 'm ti décréta ßier’(nt,f€d quaru id nos neutra peruenit.
Sicutiutem fupri oßendimus, Cyprunus earn opi nionë, ib heretids fcilicet redeuntes denuo rebapti-' fandos ejfe,mordicifimè ret inuit: dusq; fußragn'm cociliofrequëter Carthaginëffexaginta epifcoporü, cuius in epißola ad tubaianu meminit,obtinuit.Acßc decifam earn queßionem quonda faiffe in cocilio fub Agrippino Cirthaginenßepifcopo,ex Cypriano ap^
Decretiquidem ad hunemodum Eufebius memiquot; tdt:Decretum,inquit,fiatuitur ab omnibus,Riouatum uni’cum fimul elatis, zrfenientu buic fiaterna diquot; nbsp;nbsp;nbsp;paret,qui Agrippini autoritatë aliquoties(utin epi-
ledioni contraria: zr inhumanißimlt;e confentire uoquot; 60 ßola ad lubaianu et Q^intinujcitatieaqifi-etus fentè-lentibus,alienos effe cenfendos ab Ecclefiatfiatres UC' nbsp;nbsp;nbsp;tiäfuä de rebaptifandis ab harcticis reuerfis,pertina-
iii
»55
DE CONCILIIS*
|
dus urget. Et baud ßimus, dn ad earn ßtb Agripp'mo Synods reßexerit Dionyßus Alexädr'mus,ad Xyßu Komanum ßc ßribens,quemadmodu Eußbius mii' catlibro fecundo,capitequ'mto:E.eueram iiaximis fpiß:operti Synodis decretum eß,ßcutaudio,eos qui ab hlt;ereß aliqua uenilît,denuô inßituedos eße, demde abluendos, er à ueterk impuri^ ßrmenti fordibus repurgandos. SENTENTIÆ ÈElSCOPORVM Synodi Carthaginenfis, de hæ rends bapnfandis.cx Cypriano. Cùm m unum Carthagmi conuenißent calend.Sc' ftmbrk epifeopi plurimi ixproumciaAßica,UU'' midia,Kauritania,cUm presbyterk crdiaconk,pr£^ fente etiam plebk maxima parte,er leâte eß'ent U' tertdubaianiadCyprianum ßdbe,item Cypriani ad ïubaiani refcriptte,Deh£retick baptifandk:quid^ pofimodum Cypriano lubaianus idem refcripferit. Cyprianus dixit. AudißiscoUegcediledtißimi, quid mihi lubaianus Soepifeopus lioßerfcripferit, cofulens mediocritaten nofiram deiüicito er propbaiio htereticorum baptL fmo-.er quid ego ei refcripferim, cefens fcilicet,quod femel atq^ iterum er fape eehfuimus, htereticos ad Ec clefiam uenientes,Eccleßa baptifmo baptifarierfan élificari oportere. Item leihe funt uobk er alite lU' bttiani liter te,quibus pro fua fyncera er religio fa de' uotione ad eptßolam noßram refcribens,non tantum confcnfit,fed erinfiruilum fe eße gr atlas egit. SU' pereß ut de hac ipfa re quidßnguli fentiamus,profi' ramus:nem'memiudicantes,aut à iure communionk tiliquem,fi diuerfum fenferit,amouentes. üeque enim quifquam nofirum,epifcopum fe eße epifcopori con fiituit, aut tyrannico terrore ad obfequendi necefita' tem,coüegas fuos adegif.quando habeat omnkepi' fcopus prolicentialibertatker poteßatk fute arbi' trium proprium,tanquatniudicari ab alio non pof' fit,c'um nee ipfepoßit alterum iudicare. Sed expeUe' mus uniuerß iudicium Dommi noßri lefu Chrifii,qui anus er folus habet potefiatem, er prteponendi nos inEcclefia fu£gubernatione,erdeailunofiro iu' iieandi. Cxcilius à Bilta dixit. Lorum baptifma m Eccleßa fola fcio, er extra Eccleßam nuUum. Hoc erit unum,ubi ßes uera eß,er fides certa:ßc enim feriptum eß: Vna fides,unaßes, unum baptifma:non apud h£reticos,ubi ßes nulla deb emus,er à tant o feelers nosfeparare,erunuba' ptifma tenere,quod foli Eccleßlt;eaDeo ebeeßumeß 30 sfi^er fides fidfa,ubi omnia per mendacium aguntur, ubi exoreizat deemoniacus facramentü, interrogat,cu $ o im os er uerba cancer emittut, Pidem dat 'mfidelk,ue mam delidloru tribuit fceleratus,er m nom'me CbrL ßi t'mgit anticbrißus,benedicit à Deo malediäus, uL tampoUicetur mortuus,pacem dat impacificus,Dei Muocat blaßbemus,facerdotiu adminißrat propba' lttts,ponit altare facrilegus.Ad bac omnia accedit Gquot; iUudmalum,ut antißes diaboli audeat euebarißitm fàcere:aut qui iUk aßißilt,dicant btec omnia fitlfa eße de hieretick.Eccead qualia Eccleßa confentire cogi' tur,erfinebapiifmoacueniadeliftoTum communi' go regnumDeinon htereditabunt. Condemnat tequi care cempiellKttr.Cluam rem fi-atres fitgere as uitart nbsp;nbsp;nbsp;Apofioluscum omnibus malkf^eosqui sbiuifiauetif Kewnti |
Primus telixatiigirpadixit. Cenfeo omnem bominem ab bsereß uenientem,ba' ptifandum.fruflra enim illic fe putat eße baptifatum, cum non ßt baptifmum niß in Eccleßa unum er ue-^ rum:quia er Dommus Hnus,er fides una eß, 'm qua fiat unum baptifma,er fan{litas,er cietera.üam qu^ fork exercentur,nullum habent falutk eßedum. Polycarpus,ab Adrumeto dixit: Ojsibareticorumbaptifina probant,aliäs,noßu tuacuant,blt;eretick communicant. Houatus 4 Tbamugade dixit: Licet fdamus omnem feripturamteßimomured' dere de falutari baptifino,debemus tarnen fidem no' firam exprimere.Hitreticos er febifmaticos ad Ec^ clefiam uenientes,qui pfeudobaplijati uidentur, de' bere cos mfinte perenni baptifare.Et ideo fecundum teßimonium Scripturarum,er fecundum décréta col *0 legarumnoßrorum,fandlißimorumuirorum, omnes fcbißnaticos er boereticos qui adEccleßainconuerfi funt, baptifarùfed er quicunq^ ord'maiiuidebantuTt interlaicosrecipi. 40 'Noueßanut à Tubunk dixit: ’Biptißna quod dant baretici çj“ ßclßßtiticij nos tffe Herum,ubiq; 'm Scripture ßtnäif decldïAtum eß, Quoniitmipßpriepoßti,eorum ßlß ebriflißn^C!' ßlßprophète,diccte Dom'mo per Salomonem:Qt^ fidens eßm ßlßs,bicpaß:it uentos:idem auum ipß ftquituraues uoluntts.DereUquit autem uia Moe^ ßiee,cri femitis agri ßui erriiuit.ingxt^itur autem per auia loca atc^ aridatGr terram dißmeta melfejCoUiquot; git autem manibmfleriUtatetn. Et iterum:Ab aqM aliéna abß'me te, er de ßnte alieno ne biberis,ut Ion' gum uiuastempui,adijciantur etiamtibianni uit^^ Et m Euangelio,fua uoce Dom'mui nofter u[m Cbrißuflocutusefl,dicens:liiß quisrenatuf ßeritex aquac!“ Spiritu ßan£io,non poteßintroire in regni lyei.iiic eß fßiritM,quiab initioßrebatur fuperO' quam. Ueqi enim fßiritux ßne aqua operari poteß, neq^aqua ßne jßiritu.UiaUergoßbiquidam 'enters pretantur,ut dicant, quod per manut mpoßtionM Spiritum fangum aecipiant,Grßc recipiantur: cuts manißßumßt,utroq^ facramento debere eosreiußci 'm Eccleßa catholica. Tunc quippe poterunt ßlij ^^t eße,dicente Apoßolo: Curantes feruare unitatemßi' ritus 'm coniun(lionepacis:unum corpus er unusf^i' ritus,ßcut uocati eßts 'm una ßc uocationis ueßr^t U' nusr)om'mus,una fides,unu baptißna,unusDeus.Bt btec omnia Eccleßa catbolica loquitur. Et iterum 'mEuägelio dicit-.C^uodnatum eßde carne,caro eß: er quod natum eß deßiTitu,ßiritUs eß:quoniä ßiquot; ritus Deuseß,er de lieo natus eß.Ergo omnes h^re' ticier fchißnaticiomnia qutecunqi ßciunt^carnalU funt,dicete Apoßolo:Manißßa enim ßnt opera car' nis,qua funt ßrnicationes,immunditia,'mceßü,ide'' lolatria, ueneßeia, inimicitia, certamma, zeltts,ira. diuißones,hierefes,crhisßmilia:de quibm prædixi ttobKtßcmprteiieo'.^uoniamqmfüque hic ßewnti |
’97
DE C 0 N C 111IS.
15s
|
fiduntihoc eft,ftchiftmaticos C}‘h£reticos. Nifi ergo acceperint baptiftma ftalutare M Ecclefia catholica, qu£ una eft,ftalui effè non poftftunt,fted cum carnalibus m indicia Domini Chrifti damnabuntur. ïanuarius à Lambefte dixit: Secundum Scripturarum ftandarum autoritatem decerno,h£reticos ornnes baptiftandos,erfic in Ec' tlefiam ftandam admittendos. Lucius à Caftragalba dixit: lt; Theogenes ab Bippone regio dixit: Secundum ftacramentum grati£ caleftis,quodac' Cum Dominus in Euangelio ftuo dixerit,Vos eflis ro cepimus,unumbaptiftma,qHod eft inEcclefia ftanda, filterr£.Siautem ftal mfituatum fient,id quod fta' betur exeoadnihilumualebit,nifi utproijciatur ft' Spiritum ftanólum dare non poffunt, quianonhabent ticosnonpoffecondire fapientia ffirituali, cum ipfi io spirituftaniludatum,necbaptifireft}iritualiterpoft' «b Ecclefia,qu£unaeft,recedendo,infàtuati contra' rij fidi fint, fiat ficut ftcriptum eft: Domus contra' ras, ey conculcetur ab hominibus. Et itérum poft tefurredionemfuam mittens Apoßolos fuosmanda-Merit,dicens: Data eft mihi omnispoteftas in cœlo er“ in terra:ite ergo,çy‘ docete ornnes gcntes,baptifantes tas in nomine patras amp;fitij çr Spiritus fandi. Cum ergo maniftftum ftt,b£reticos,id eft boftes,non mte' gramftacramenticonftftionem babere:item febifma-' riorumlegis debent emundationem.etr conftequens fit, tos qui 4 contrarijs baptiftati, inquinati ftunt, primo purgari, e^ turn demum baptiftari. Creftcens à Cirta dicit: 1/1 tanto eoetn ftandiftimortim coiiftacerdotu ledis Uteris Cypriani dilediftimi noftri ad ïubaianu,item^ ad Stephanum,qu£ tantum in fte teftimonioru deftcen-dentiuin ex Scripturis deificis continent, ut mérita ornnes per Deigratiarn adunati coftentire debeamus: cenfteo ornnes h£reticos fine ftchiftmaticos,qni ad ca' tbolicam Ecclefiam uoluerint uenire,non anté ingrg' di,nifi exoreizati er baptiftati ßerint:exceptis bis fta bus quidem pacificis uiris nitendum eft, ne quis h£ nè,qui in Ecclefia catholica fiierint ante baptiftati:ita retico errore nifèdus ertindus, fingulare er ui tarnen, ut per trianus impofitionem in poenitentiam, t,ccleft£ reconcilientur^ HicomedesaSegermisdixit: Iliea ftenteatia h£c eft: ut h£retici ad Ecclefiam Uenientes baptiftentur,eo quad nullam ßrisapudpec tatores remiftionem peccatorum conftequantur. KonnullusaGirpadixit: Écclefi£ catholic£ matris noftr£ ueritas ftemper apud nos,fratres,er manfttte^ manet, er uel maxi' mcinbaptiftmatisTrinitate,Domiino naftrodiccnte: 'lte,baptiftategentes in nommepatris erfilij er Spi' ritus fandi.Ciun ergo manifèftè ftciamus,h£reticos non habere nee patrem,nec filium, nee Spiritum ftan' dun:debent uenientes ad Ecclefiam,matrê noflram, Uerèrenaftci er baptiftari:ut cancer quod habebant, er damnationis ira, er erroris oftfènfta,per ftandu er tceleftelauacrum ftandificetur. Secundmus a Chezas dixit: dim DominusnofterChriftus dicat,Quinoneft necum,dduerftusmeeft:erioanes Apoftolus, hos qui ab Ecclefia exeunt,antichriftos dicatnndubitäter ha ftet Chrifti,qui^ antichrifti nominatiftunt,gratia ba-ptiftmi ftalutaris miniftrarerton poftftunt.Et ideo cen' fteo,eos qui de infidijs h£reticorum cofiigiuntad Ec' clefttam,baptiftandos,effe 4 nobis,qui amici appellali 60 fted Dei filios:non erroris,fted ftalutis efftedos, in Ec' ftatnus Dei,eius dignatione, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eltfiärccipi,abftqi eis qui de Ecclefia fideles fifppl(^n' |
BeUx à Bigdl dixit: Sicut cxcuf c£cum ducens,ainbo in ßuea cadunt: ita haireticM hareticum baptifans,ßmul in mortem ’ sadunt. Et idea baptifanduf, amp;nbsp;uiuificadus eft, ne nos uiui mor tuis communicemuf. PeÜianusàMileodixit. Cenfeo hiereticum baptifari in Eedefta fanda. credimui. üitium aBadis dixiti 1^05,quantum in nobii efl,h£reticK non commu' nicamuf,nifi baptifati m Ecclefia foerint^et remißio' nein peccatorum receperinti Succeffui à Birgermanidana dixit: Kieretids aut nihil licet,aut tótu licet. Si baptifare polJitnt,cr Spiritum fandum dare pojfunt. Si autent ftunt.propterea cëftuimus,h£reticos baptiftandos effè, Eortunatus 4 Thuccabori dixit: ieftits ebriftus Dominus er Deus,natus Dei pa' tris,er creatorls filius,ftuper petram £dificauit Eocle fiam ftuam,non ftuper h£refim:erpoteftatem bapti' ftandi Apoftolis babere dedit, non h£reticis. Quare qui extra Ecclefiam ftunt, er contra Chriftum ftan' tes,oueseiuser greges ffargunt,baptifare ßrisnon poffunt, 3 0 Sedutus à Tuborbo dixit: 40 io tn quantum aqua facerdotis prece in Ecclefia ftan' üifi€ata,abluitdeliiïa, in tantum h£reticus ftermone uelutcancer infèila,cumulat peccata. Cluareomni' rum Ec cleft £ baptiftnum detredet accipere:quo quif quis non ßerit baptiftatus,a regno coelorufit alienus^ * Priuatianus à Suficula dixit: dui h£reticos poteftaiem baptifandi habere diquot; dt,dtcat priusquis h£refim condiderit. Sienimh£re fis à Deo eft,habereer indulgentiam diuinampoteft. Si uero à beo non eft,quomodo gratiarn Dei aut ha-' bere,aut confirre alicui poteft^ Priuatusa Sufibus dixit: dui b£reticorum baptifma probat, quid aliud quam h£retids communicate Hortenfianus à Laribus dixit: dnot fint baptifini,uiderint pr£ftumptoYes,dut ftutores b£reticorum:nos unum baptiftma, quod non nifi in Ecclefia nouimus, Ecclefi£ uendicamus. Aut quomodo poffunt in nomine Chrifti aliqucm baptifa' re,quos ipfi ebriftus dicit aduerfarios fuos eftei Caftiusa Macomadibus dixit: Cum baptifinataduo effie non pofiint,qui hteretL cisbaptiftma concedit,fibi tollit.Cenfteo itaq; flebUes CT tabidos h£reticos baptiftandos effè, cùm ad Eccles fiam uenire caperint: erftacra e:y' diuina lauatione lotos,^lumine uiuiUuminutos,non hofles,fedpa^ cificos:non Alieiios,fcd fidei domeflicos:no aduheroSt |
».99 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. IX. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;icô
|
tatiadh£j‘efistcnebras tranfierüt,fed eospermanus impofitionem reflituendos. Alius Januarius à 'Vico C£faris dixit: Si non obtempérât error ueritati,multc) magis ue-vitas non confentiterrori. Et ideo nos Ecclefi£ aßi-flimus,in quapr£fidemus,ut baptifmum eins ipfi fo-liuendicantes,eos quos Ecelefia non baptifauit,ba-ptifemus. Alius Secundinus à Carpis dixit: Uterctici Chrifliani fiint,an no^Si Chriflianifunt, 10 eurmEcclefiaDeinon funtiSi Chrifliani non funt, quomodo ChriflianosfaciutSAut qua pertinebit ferma Domini,dicentis: Qu,i non efl mecum, aduerfus me efl:cr‘ qui mecum non colligit,fpargitfVnde confiât, fuperfilios aliénas crfoboles antichriflf Spiri-tumfandum permanus impofitionem tantummodo non poffedefeendere:ckm manififlum fit,h£reticos baptifma non habere. Vidoricus à Thabraca dixit: Si licet hiereticis baptifare, e^ remijjam peccato^ rum dare, quid illos infimamus, er hxreticos ap' peUamusi Alius Felix ab Vtina dixit: liemini dubium efl, fanilißimi confleerdotes, non tantum paffe humanam pnefumptionem,quantum Dommi no ftri lESV CHRISTI adoran-dam er uenerabilem maieflatem. Memores ergo pe-' riculi,hoc quoq; nontantum obferuare,uerumetiam db omnibus nobis confirmare debemus, ut omnes qui dd finum matris Ecclefi£ accurrunt, baptifentur: ut mens h£retica,qu£ diuturna tabepolluta efl,fiiicli-ficatione lauacripurgata,in melius reformetur. Quietus à Baruc dixit: 20 Q^i fide uiuimus, obfiequi ijs qu£ mjlruendis nabis ante prtediâa funt, jedula obferudtione de-' bemus : mm fcriptuni efl dpud Salomonern : Qjti baptifiatur à mortuo, er iter um tangit mortuum, ^uid proficit lauatio eiusiCiuod utique de hls qui db hjcreticts tinguntur, er de tingentibus loqui' tur. Si enim qui apud iUos baptifanturtperremifi' 40 fionem peccatorum uitam teternam confequuntur, curad Ecclefiam ueniuntiSiuero à mortuis nihil fa-' lutif dccipitur, ac propterea dgnito errore priftino ddueritatem cum pamtentia reuertuntur,unouitd-' li baptifmate,quodcfim Ecclefia cathoUed, fanüi^ fiedri debebunt. Caftus i sicca dixit: Demetrius Aleptuninus dixit: Vnum baptifma noscuflodimus,quia Ecdefiieca-tholic£foli rem faam uendicamus.Quiautem dieut, quia h£reticiuerèey légitimé baptifare poffunt:ipfi funt,quinon unum,fed nulla baptifmataficiunt.liam cum h£refes mult£ fint,pro earum numero CT bap-bus ueritas rcuelatur:aut circa Deum ingratus eft,cu ^ 0 tifmata computabuntur. ius mffiratione Ecclefi£eius inflruuntur. Qtiicontemptaueritatepr£fumit confuetudinem fequi,aut circa fratres muidus efl,ç^malignus,qui- Eucratius à Thenis dixit: Fidem noflram, oquot; baptifmatis gratiam, amp;nbsp;legis eedeftaflice regulam Dominus çy Deus nofler lESVS CHRISTVS fuooreApoflolosdoeës, impleuit,dicens:Jte,ey docete omnes gentes,bapti-fantes eas in nomine patris ey filij ey Spiritus fandi. Ealfum ergo h£reticorum baptifma, ey iniquum,à nobis pellendum efl,eyomni deteflatioiw refistandu: de quoru baptifmate non uita,nec gratia caleflis,fed lgt;lafpheinia trinitatis exprimitur. Et ideo uenientes ad Ecclefiam h£reticos,integrD ercatholico baptiquot; finate baptifari dehere,manifi:flunt efl,ut à blafphe' tni£ (u£ prafumptione punficati, poßint Spiritus fanüi gratia refirmarh |
Libofus ab Agra dixiti Jn Euagelio Dominus:Ego Ium,inqttit,ueritas.nott dixit,Ego fum confictudo.Uaq; ueritate manififtata, cedat confuetudo ueritati,ut er fi inpraterUum quis h£reticus in Ecelefia non bdptifiauit,nec nunebapti-fare incipiat. Eeucius à Thabefle dixit: K£reticos blajfhemos atq; iniquos, uerbis narijs decerpentesfanfla er adorabUia feripturarum uer-ba,execrandos cenfeo:er ideo exoreizandos er ba-ptifandos ejfe. Eugenius ab Ammedera dixit: Et ego hoc idem ccfeo,h£retico5 baptifandos effe. Item alius Felix ab Acura dixit: Et ipfefequutus diuinarum Scripturarum autori' tatè,baptifandos effe hecreticos cenfeo:fed er cos,qui apud fchifmaticos baptifatosfe effe contendunt.Si au tem fecudum cautum Chrifli priuatns fins nofler efl, intelligant cundi Eedefu noflr£dducrfarij,qui alie ni funt,nobifcum effe non poffunt.Hee duobuspopu-lisfalutarem aquam tribuere potefl ille,quiuniusgre gis paflor efl. Et ideo manififlü efl,nee h£reticos,nec fchifmaticos aliquid eedefle poffe fufeipere, qui Ü peceatoribus hominibus,er ab Ecelefia extraneis aa- détintdccipere c^uando dMtilocii6nonefl,uti^inec j o dccipienti fgt;rodefl. Item alius Januarius Muzulenfls dixit: lAiror quod ciim omnes cofiteamur baptifina,non emnns mteUigant eiufdem baptifmatis unitatem. Ec' clefia enim er h£refis,du£ er diuerfie res funt.Si hæ-retici habet baptifina,nos non habemus. Si autem nos habemus,h£reticihdbere non pofluet.Dubium autem non efl,Bccleflam folam baptifmumChriflipof fidere,qu£ fola'poßideat er gratiain Chrijii,er ueritatem. Adclphus à Thasbalte dixit: Sine caufa quidam filfo er inuidiofo uerbo impu-gnant ueritatem, ut rebaptifare nos dicant,quddo ab Ecelefia h£reticus non rebdptifetur,fed bapcifetur. Vincentiui i Thibari dixit: ïï£reticos feimus effe peiores quam ethnicos : fi ergo conuerfi ad Deu uenire uoluerint,habemw utiq^ regulam uer it at is, quam Dominus pnecepto diuina mandauit Apoftolss,dices: Jte,in nomme meomanum imponite, d£monia expeUite. Et alio loco:Jte, ey docetegentes,baptifantes eas in nominepatris ey filif ty Spiritus fandi.Ergo primo per manus impafiiio-nem ad Chrifli pollicitationem uenire, alias autent fieri fecundo per baptifmi regenerationem, cenfta non debere. |
NrfrfW
-ocr page 939-*01
DE CÔNCILHÎ.
ZOZ
|
NrfrfW 4 Miâdri iixil: Mirandum non efl,ß baretid^hoftes dtq; impu^ gmtores ueritdtK,rem phi uendicent poteftatis cr di gnitionKdlien£:[èdilludmirâdum efl,(]uàd quiddin noftri prlt;eudricdtores ueritaM, hæreticts fuffragdn' tur,çy chrißidnK dduerfantur. Proptered decerniquot; tnm^hæreticos baptifandos, SdtiiK à SiciÛippd dixit: Si h^reticisin bdptißno fia peccdtd donatur^ß^ ttecdufdddEccleßdmueniunt.üdmckm 'm didudiquot; i tijpeccata funt qu£puniantur,nihil eß quod timeré poffunt h^retici de iudició Chrißi,ß funt remifioquot; nein peccatorum confeqiluti. Vidor à Gor dixiti dim peccata non niß in Eccleßa bdptifmo remits tantur,qui haireticuin ad communicationem fine ba-' ptifmo ddin!ttit,utrunq^ cotrarationemßcit:nec hx' teticos purgat,G}'Cbrißianos inqumat. Aurelius ab Vtica dixit: dim dicat Apoßolus, non communicandum pee'' z 0 tatis dlienis:quid aliud quàm peccatis alienis cominu nicat,qui hatreticis fine Eedefne baptifno cominu-' nicatiEt ideo cenfeo baptifandos effe h£reticos,ut ac' cipiant remiffam peccatoru:Grßc illis comunicetur. Confffbr iambus à Germaniciana dixit: Qjti h^reticorum baptifma probant,noßruin iin' probant,ut extra Ecclejiam non dicam lotos,fed for-' didatos,negent m Eccleßa baptifari oportere. Scriptum efi:F.t uiditDeus lucem,quia bond efi: jo tantur,quih£reticumnonbdptifat,peccatori com'’. Gr diuißt mter liicem gt tenebras.Si potefllud gt Luciaiius à Rucumma dixiti tenebris conuenire,poteß nobis Gxhiereticis aliquid effecommune.Propterea cenfeo h^reticosbaptifma iäs effe. Pelagianus a Luperttana dixit: Scriptum efi: Aut enim Deus, Deus efi, aut enim JSaal deus efi: ita GX nunc,aut Ecclefia eccleßa efi, aut hxrefis eccleßa efi.Porro ßh^reßs ecclefia non efi, quomodo effe apud hiereticos baptifma Eedefice poteß? Conf ffor GT martyr Jade à M^idita dixiti 40 Scimas non effe niß unum baptifma in Eccleßa edtbo!ica,Grideo non debémus admittere hæreticum, nibbaptifatusapud nos ßterit,nefeputetextraEccle ßam catbolicam baptifatum effe. item alius Eelix à Mazrdzand dixit: Viia fidcs,unum baptifma,fed Eccleßa catholiœ, eui foli licet baptifare. Confiffor Paulus ab Obha dixit: Menonmouet,ß aliquis Ecclefi£ fidem gt uM' jö illos Chrifiianos,Grnosh£reticos fielt. tatem non uendicat, quando Apoßolus dicat:cyuid enim ft exciderunt à fide quidam idontmi Nunquid infidditas eorum fidem Dei euacuabitlabßt.Eßenim Deus uerax, efi autem omnis homo mendax. Si autem Deus uerax efi, quomodo effe apud hareticos baptifgt; miueritas potefi,apud quos Deus non efi. Confiffor Pomponiusi iefiniana dixit: Mdnißßum eß, hareticosnon paffe baptifdre,Gf remifionem peccatorum dare, qui poteßatem non fatan£l ConfijforTerapius d EuUadixit: hahenti ut aut foluere aut ligaré,aliquid in terris So Cluih£reticis Ecclefi£ baptifma cÓceditGrpro' pofimt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘ nbsp;nbsp;nbsp;dit,quid aliud ff onfe chrißi qiuim ludas exifutl |
Confiffor Vendntîui 4 Tinifd dixiti Sirndritm peregrè proßcijcens^dmico fuo com-' mendetuxorem fam cttfodiendam, coinmenddtdm ßbi iUe quanta paffet diligentia coferuaret,ne ab dll'quot; quo fanditas GT caßitas adulteraretur. ChriflufDo^ minus çf Deus noßer^ad patrem proficifcens,ß)on'’ famfuam nobis commendauitiutrudtne earn mcor' ruptdm amp;nbsp;inuioUtam eußodiemuf, an integritacent dus GX caßitatem mœchis er corruptoribus prodequot; ó muSiOjii enim baptifma Ecdeßcc commune cuin htC'- reticis fcit,ff)onfam Chrißi adulteris prodit. Aymnius ab Aufuagiga dixiti Noi unum baptifma atcepimus,et ipfum tenemus, GX exerceinus.cyuidutem dicit,quia çy h£reticis li-' eet baptifare,ipfe duo baptifmata feit. Saturninus 4 Vidoriana dixiti Si licet harcticis baptifare,eXtUfati funt,CT de-' ßnß,illicita ßeietes. Nee uideO quare eos aut Chrifus aduerfarios fuos,aut Apoßolus antichrifos cos apquot; peUariti Confffor Salurntnus aTUccadixit: Gentiles quäuis idola colant,tamen fummu Deunt Patrem creatorem cognofcunt G^ coßtentur.in hune Mardonita blafphemant,Gy quidam non erubefcunt marcionis baptifmum probarc:qiiomodo tales facer' dotes facerdotium bei aut feruant,autuendicant,qui hoßes Dei non baptifant,Grße illis communicant, Marcellus à Zama dixit: Cum peccata non niß in Ecdeßte bdptifmo remit municati Confffor Kireneus ab vlulis dixit: Si idea Ecdeßa harcticum non baptifat,quad digt;' catur iam baptifatus effe, hareßs maior eß. Oonatus à Cibaliana dixit: Ego unam Eedefam^cr unum baptifma eins nouk Si eß qui dicat, apud bareticos effe baptifmigratiam, ante eß ut oßendat gx probet,ejf illic Ecclefiam. Zófmus à Tharaffa dixit: Reudatione fda ueritdtis, cedat error ueritati, quia GT Petras qui prias drcucidebat,ceßit Paulo uß' ritatem preedicanti, ïuiianus à Telepte dixit: Scriptu eß: tiemo poteß aliquid dccipcre,niß da^ turn iïli ferit de coelo. Si hiereßs de coda eß, poteß GT baptifmd daré. Confiffor Edußus à Timida regia dixit: No« ßbi bUndiantur, quihatretids patrodnatur.^ Qu^i pro har et ids ecdeßaßico baptifmati intercedit^ Gemmui à fur nis dixit: Quidam de collegis hareticos praponere ßbipof funt, nabis nonpoffunt. Et ideó quod femel decreui--mus,tenemus,ut ab haretids uenientes baptifemus, KOgatidnus à J^oud dixit: Eedeftain Chrißus inßituit,hlt;ereßn diabolus:quo' modo poteß habere baptifmum Chrißi Synagoga tit 3 |
|
CENTVRUS TERTUS so .Î Coß/Jor item (dins Ludm à Membrelfa dixit: Scriptum cfl:DaKpeccutorem, non Audit, h^re^ tient, qui pecator eß, quornodo m bdptißio audiri poteß^ item aîiut Telix À Butldcccnit dixit: in h^retteit fine Eedefix baptißno admittédit, ne' no confuetudmen rdtioni erneritati præpondf.quo' nidm cofuetudmem rutio er ueritdS fiemper exdudit. Aliut Saturnmut ab lt'mis dixit: Sipoteß antichrißui dare alicui gratiarn Chrißi, 10 poffunterhiereticibaptifidre,quiappeÜati finit an' tichrißL lUepotefl dare aliquid,quialiquid habuerit:h£re tici autê quidpoßunt dare,quos conflat nihil haberei Alius lulianus à MarceUina dixit: Sipotefl homo duobus dommis fieruire, Deo zr inammon£:pot€fl baptifima duobus fieruire,Chri' fliano h£retieo. Tenax ab Horreis Cceli£ dixit: Eaptifina unum efl,fied Ecclefi£. Vbi Ecclefia non sfl,baptifima iUic efifie non potefl. Conßßbr alius Vidor ab AfiJuris dixit: Scriptum efl,quia Deus unus cfl,o~ jfliritus unus ffl,amp;‘ Ecclefia una,cr baptifima unum. Quomodo er go illic baptifari aliquis potefl,ubi Deus er Chriflus er Ecclefia una non efl? Donatulus à Capfe dixit. Et ego fiemper hoc fienfi,uth£retici,qui nihil ß' ris confeguipoßint,quando ad Ecclefiam conuertun 3 o Ecclefia,er Ecclefi£ baptifmum confiequanlur. r, baptifientur. Martyr de fichifimaticis Verulus à Ruficcade dixit: Romo h£reticiM dare non potefl quod non habet: multi magis ficbifinaticus,quicquid habuit,amifit. Pudentianut à Cuiculi dixit: Mouitas epificopatus eßccit,ßatres charißimi, ut fuflmerem quidmaiores iudicarent. nam h£refies nb hil habere, neepofle,manififlum efliatip ita fi qui ex ijs uenerint,baptifiari £quifiimè efl flatutum. Martyr Petrus ab Hipponezarito dixit: Cum baptifima unum fit in Ecclefia catholica,ma' nißfltiefl,nonpojjiextra Ecclefia baptifiari.Etideo inh£refitindos,fiue in fichifimate uenientes ad Eccle fiam,cenfieo baptifari oportere. itemalius Lucius ab Auafiaß dixit: Secundum autem motum animi mei, er Spiritus fandi,cum fit unus Deus pater Domini noflri Iefiu Chrifli,cr Spiritus fiandus,er una fi^es,cr una Ec' clefia, unum debet eße er baptifima.Et ideo dico,fi quid ab h£reticis motum aut fidum fierit, reficin' di debereier eos qui inde ueniunt,baptifiandos eße. item alius Eelix à Gurgitibus dixit: . Ego cenfieo,ut fiecundum fiandarum Scripturarum pr£cepta,baptifiatusab hæreticis extra Ecclefiam U' licitèicum confligerè uoluerit ad Ecclefiam, gratiarn baptifimi, ubi licet ei dari,confiequatur. Pufillus à Lamasba dixit: Ego credo baptifima fialutarenon effie,nifi inEc' clefia catholics. QuJdqind abfiq^cathohea fient,fi- Co fiationemaduerfarios Chrifli,er antichriflos appel' mulatio efl. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;talos,quando ad Ecclefiam uenermt, unico EceUfi^ baptifimo |
CAP» IX» 204 Martyr Sdluidtmt à G.tZ-lt;nfiti dixit: lî£reticos nihil habere conßdtierideo ad nos ut'' niunt,utpoßint accipere, quod non habent. Ronoratus à Tucea dixit: dim Chrißut ueritas fit, mapje ueritatem quam tonfiuetudmem fiequidebemut:ut h£reticos,qui ideo ad not ueniunt,quia firit nihil accipere potuerunt, Ecclefiæ baptifimo fandificemut. Vidorab Odauo dixit: Quod er ipfi ficitti,non ohm fum epificopus ton' ßitutus:erideo expedabam pr^deeeßorum confi' lium.Rocitaq; exißimo,ut quicunqi exbatrefiueiic' rint,fine dubio baptifientur. Confiflor Clarut à Maficula dixit: Manißflaefl fientetia Domini noflri iefiu Chrifli, Apoftolos fiuos mittentit,er lp fis foils poteflatem à patre fitbidatampermittctts,quibus nos fiuceeßimut, eadem poteflate Ecclefiam Domini gubcrnantes,er credentiu fidem baptifiantes.Etideo h£retici,quinec zo poteflatem ßris,nccEcclefiam Chriflihabent,nemi' nem baptifiare baptifimo dus pojjunt. Martyr Secundianus à Tabds dixit: EJon debemush£reticos noflra præfiumptioiie de' cipere, ut in Ecclcfia Domini noflri Iefiu Chrifli non baptifiati,acper hoe remißionem peccatoru non con-fiequutiicum iudicij uenerit dies,nobis imputent,quód pernosnofintbaptifiati,erindulgentiüdium£grati£ confiequuti.Propter quod dm fit una Ecdtfiid, er U' num baptifimd,qudndo ad nos couertuntur,fimul cum item aliut Aurelius à dUani dixit: ioannes Apofiolut in epiflolafiud pofiuit,dicens: Si quit ad nos uenit, er dodrinam Chrifli non habet, nolite eum admittere in domum ueßrdm,er aue lUi ne dixeritis. Qui enim dixcrit iUi, Aue, communicat ß' diteius mailt.Quomodo admittitales tndomüEd poßunt,quiin domünoßrampriuatam admitti pro' hibenturiAut quomodo cum eis,fine Ecclefia baptifi' mo communicare poßumut^quibut fiaue tantum di' 40 xerimut,ßdis eorum malit communicaumuti Conßßor Lideus à GemeUis dixit: Cæcus cacum fi ducat,ambova ßueacadunt.etnn ergo h£reticos cofletnonpoße illuminare quenqua, utpote c£cos,baptifma eorum non ualet. EiatalisaEóëa dixit: Tam ego pr£fens, quam Pompeius Sabratenfis, quarn etiarn Dioga Leptimagnenfis, qui mihi manda-uerunt corpore quidem abfentesjfiiritu pr£fientes, cenfiemus quod er colleg£ noflri: quod h£retici corn-$ o municationem habere nobificum non poßunt,nifl ec' clefiaflico baptifimate baptifiati flennt. tunius à Reapoli dixit: Ab eo quod femelcenfuimus,nonrecedo:uth£re' ticos uenientes ad Ecclefiam,baptifcmus. ConUßor er martyr Cyprianus à Carthagi' ne dixit: Meam fententiam plenißime exprefit epiflola, qu£ ad iubaianu collegam noflrum ficripta efl:R£re-ticos fiecundum Euangelicam er Apoflolicam conté- |
*0#
DE GONCILHS.
ioS
|
haptifimo iaptifiaiidos effet ut poßint fieri de aduerquot; fiarijs amici, er de antichriftis Chriftiani. SYNODI APVD JCONIVM amp; Synnada. Dtonyfius in epifiola ad Philemonè presbytequot; rum Romanït,allegat ßequentißimas fratru Synodos, eelebratas apud leonium Lycaoquot; nia,er synnada Phrygix oppida: in quibus confiitU' turn effie ait hoe,quod er Her add anteceffioremfiuum Alexandrite obfiruaffie ficribit:ne ficilicct ab ha:retiquot; cis aenienteSfin-Ecclefiam intromittanturme orantes quidem,ni)i prins omnia qult;e ab bicreticis audiuerüt, publicècoram Ecclefia expofiuerint.Refirt Euficbius libro fieptimo,capite fieptimo. SYNOD VOS ALIA AFRICANA, de infantibus bapti-fandis. 10 ptifiandos ejfie:ideo quodhommum nullinata gratia 30 ramiin àtabernaïulis hominum iniuflorum, er nolite er mifiericordia Dei denegdda fiitdnßntes autem fint FlJiM epifieopus fieu in Afi-ica,fieu uidna 'Numidia er Mauritania fiait. Is iudicauerat, er ßrtafiquot; fis ad Cyprianum ficripficrat,inßntes intra fiequot; ettndum uel tertium diem,quo nati effent,baptifiari no oportere: imo confitderandam ea in re effie,uetcrem circumctfionislegem,quainfimes odauo demum die circumcidipra:cipiuntur.Huiiis iudicijciim fieu fiufiquot; fragium,fieu corredionemEidus petifffiet,Cyprianus fiynoduindixit,er collo gas,ut uocat,numero fiexagin tafiex coègit:cum quibus ftatuitfinfintes non per unu aut alterum diem baptifimo fi-audandos,fied fiatim ba' hommes Dei opere perßlU,etiä incrementa per lt;eta' tem affiumaiit. Deinde,quod una fit tequalitas di^ vini muneris apud omnes,fiue inßntes,fiue natu maquot; iores,nec gratia ipfia proa:tate accipientium maior nut minor tribuaturtciim Spiritus fiandus no de men' fiura,fied depietate er patientiapaterna,cequalis omquot; nibus exhibeatur. Tertió:quia ficut neeperfionam DeiK,itaneeattatem reffiiciat. Deniq;,fi quid homiquot; nem impedire deberet à baptifimo,potius adultos pee cata fiui arceri deberent,quàm montes, qui nihil pec eauerunt,nifi quod ex peccato originis uitia trahant. Cyprianuslibro tertio,epiftolaodaua. SYNODVS ALIA SVB CORNELIO Ô(^ Cypriano. |
MEminit Cyprianus libro primo, epifiola 4. cuiufidam Synodi, cuius tempus aut locum, ficut nee aliaru fèrè, non annotauif.'m qua ne idolis eos fiacrificafifie, er iil epifiopatus fraude ir-gt; repfiffie confiaret, remoti erant. C^ua de re fieu alter, utuidetur,Eafiüides,fieuuterq; Romam confugerant: er Stephanorem frlfio exponentes,einsfiubjidium,ut refiituerentur,petierant. Eedefie contra,Emeritand er Afturicana Uteras ad eptfeopos Africa mifierunt, quibus indicarunt,comperijfie fie Eafilidem er Mar^ dalem idololatrie libellis commaculatos effie,erne-' fondorum ßeinorum conficios effie: quamobrem fitbi uideri epificopatum eos gercre, er fiacerdotium Dei adminiftrare non oportere. Ad earn igitur qua' fiionem explicandam, Cyprianus epificopos aliquot in Synodum conuocauit,quorum nomina repriten' tat Epigraphe epifioU quartte libriprimi apud Cy^ prianumtin qua cum tiltsdecreuit, Üafiüidcm er AUr dalem ah epijcopatu redèprohibcri.Rationes etiant bas ad Eedefias itlas,earum^ presbyteros Eelt cent er A:lium,reficripfit. Prima,quod in ordinationi' bus fiaierdotum non nifiimmaculati er integri,quidi gnè fiacrificia tradare,er preces offerre Deo at que exaudiripcßmt,eligendi effientjuxta mandatum Dei Exodi decimonono,er Leuitici uigefinnoprimo:BO' nio m quo ßerit macula er uitium,non accedat eßer re dona Deo.EtPaulus a.ad'Pimotheumprimo:Epi' ficopiim oportet ejfie finiecrimine,ere. Deinde, quia plebs à peccatis,fiacerdctis peccatoris contagio Mit effie ncquaquam poßit:fied omnes omnino peccato im' pUcentur, quicunq; fint propbani er inufti fiiccrdotis fiicrificio ebtaminatfi luxtuUum. decimofexto: Sepd - ces igitur blaffihemias, Synodi aliquot Antioebiam conuocat£ fiunt: quemadmodum ex Eufiebif narratio' necoUigipotefi.lsenim ficribit libro fieptimo,capite Cornelius fiecum,e^ cum omnibus omnino epificopis 30 trigefimo, Samofiatenum à Eirmiliano Cappadocite Hi toto mundo conftitutis,decreuerit, epificopos aut epificopo bis cofiatatum antè fiiilfè,priufiquàm ad ma^ gnam iÜam Synodum,quie pofirema ßit,Eirmilianus prefbyteros idoloUtru poUutos er negatom,admit tendos quidem ad Eedefiam ffieji pœnitentiampu^ bUcam agmnt,fed ab ordme erfacerdotali dignitate prohibendos- SYNODX’S AFRICANA ALIA SVB StephanoJvomäna. BPifilides er Ntartialis,quorum alter epifcoput Afiuricie,ut uideturtalter,Emerita:fiiit:ab epi gQ fcopatibui finis,propterea quid inperfiecutio' tdngerequiequäcorumqugt;c fmitmcis^neßmulfitr-eausm peccatiieontm. SVB GALIENO ET AVRELIANO, Syiiodi contra Paulum Samo-facenum. 40 P Aldus quidam ortus Samófiatis,quod oppidum célébré ßit Syria:,ad riparn Eupbratis fitum, epificopatum Antiochite fiortitus efl,anno ( iu' xta Eufiebium') Chrifli ducentefimo fiexagefimoquargt; to.Cuius eminentia er dignitate ad uanißimam fiiper.-biam abufius,m hierefitn ftatim eiufimodi lapfiusefi,ut blafiphema de Chrifio fientiens, purum eum,ficutej‘ ante eum Artemon,Theodorus er alif,de quibus fu-' pri diélum ejl,hominem diceret. Contra tam atro.' iter fiufice^jfiet. Et uetuftior Eufiebij Latina uerfio, qua: Ruffino tribuitur,fic clarèhabef.^ion uno id aut fiecundo tantum concilio ad finem perducere potue-' runt,fied er conuentim fiepe efi,er abfiq; operepre^* do difieejfium eft. 'Verton nos de duabus SynodisAn^ tiochiie congregatis, quarum in narratione fiua Eufie^* bius difimdèmeminit,dteemus. Prima igitur eelebrata eft anno ïmperfi Galieni dedmo,aut imdecimpfCbrilH nero ducentefimo qum-lii 4 |
ioj
CEN TVRIÆ TER TIÆ CAP. VIE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;loÿ
|
Uerö cum graui impeditus fenedmte intereße non pof fet,perliteras Synodo fententia fuam expofuit.djti' 10 €am,domum fcilicetÉeclefi£,adiudicaripr£cepit ilquot; bus omnibus congregatis,Paulus cum fua fidione in quagefimofextotad quam conueniße Eufebius libro f'eptimo,capite uigefimooHauo fcribit, EirmUianum C£fare£ Cappadoci£ epifcopum, Gregorium er Aquot; thenodorum ecdefiaru m Ponto epifcopos,lielenum Tarfettfis,liicomamlconienfis,liymen£Um Hieroquot; fo!ymitan£,Theoteenum C£fare£Pal£ßin£,erMa' •ximum Roßrenfis Eccleߣ epifcopum,pr£ter innuquot; tneros presbyteros alios er diaconos. Dionyßus concilium decerßtmeß,primas partes tenentibus his quatuor ßmul, Gregorio fcilicet,er fiatre dus Athe-nodoro,Pirmilidiio er Heleno. Ïbi igitur acriter ultra citroß dißutatum eßtiUts qui cam Paulo erant haiquot; refin fuam aßute er de indußria occultdtibus:c£teris uero unum id certatim agentibus,ut deprehenfam edm,er nubeoccultationum fub quibus latebat exuquot; tam,manißßdm er conßieuam omnium oculisoßen derent. Sed quis tandem euentus certaminum eorum fiterit, Eufebij narratio non exprimit.Apparet tamê, fine ßudu difeeßum fitiße. Addidit hoc ad Eufebij narrationem Nicephorus libro fexto,cdpite uigefiquot; mofeptimo,ex compendij h£reticarum fibularum ld bro fecundo Theodoreti: Samofatenum ab omnibus in ea Synodo fimiliarißime admonitum,ut blaßhequot; miarn mißarn ficeret, iuramentum interpöfuißi, er aperte errori renundaßemeq^ fe quoq; dufmodi fen-tire, fed Apoßolicis finibus er dodrmis adh£rere. Ariminienß erScleuciatia,ßc inter camera inquitiSa' mofatenfis fentiebat filium ante Mariam non fiiiße, fed ab ea initium fu£ eßenti£ accepißeiideo epifcopi tunc congregati,hominem h£refeos condernttatu ah' eis q;fe mßßere confirmaße. Itaquc omnium cdtifenfu i a dicarunt: er de filij diuinitate fimpliciuS feribentes, non exquifitam diligentia in traâlatuhuiusuocis Cort er eocordid,hymno Deo diao,Synodumfolutdeße. Sed cum priorum promißionum conuentionumq; Samofdtemts oblitus,non multo paß ad ingenium rc' dqßet, Synodum rurfus Antiochite congregdtdm eße, Theodoretus fcribit, Paulum etiarn ante hanc Syquot; nodunt db illispAtribivs,Adquos fimdperuenißet,ip' fum iterum decUndffi,per literds fimiliariter admoquot; nitumeße^ermorbumeius fanare ßuditißitfed eum affedionem in eo animaduertißent immedicabilem, ad earn amputandam in Synodum coijße, Eufebius halte frequentißimam er poßremdm uocdt Synoquot; dum,er tu annumprimum Aurelianireßrt,qui Chri-fi.idnnus,eodem autore,ßtit ducenteßmus fexdgeßquot; musnonus. Conuenerunl igitur, quemadmodum ex mferiptio' ne epiHola: condlij dd Dionyfium er tiaximum epiquot; fcopos liquet,prêter eofdem qui priori fynodo inquot; terßerunt, er alifi lielenus,Hymen£US,Theophiluf, Theoteenui, lAdximM, Proclus, Hicomas, Amilidquot; 40 »US,Paulus,3olanus,Protogenes,Hierax,EutychiuS, fa niserApologuindiditfmquoomniaßbiobiedare-^ rheodorus,iaEilchion,Lucius,erreliqui multi uiciquot; fitauiLerfilium DeiPatriconfubflantialemeßede^ narum duUdtum er gentium epifcopi, presbyteri er didconi. PirmiUdnits in itinere,ciim dd Tdrfum ufque psruenißet,mortuus eß. Prtefedit uero i^dlchion An^ tiochenus presbyter, uir fdpiens er difertM,qtii folus pr£ c£teris lubricitdtem, obfcuritdtem de indußrid affeddtdm,dißimuldtionem er fubdolum Pduli mgequot; nium deprehendere er redarguere nouerdt. Is igitur acri cumeodifputdtione congreßus,notdrijs,qu£Uquot; trinep dicerentur omnid excipientibus, erroris eum 69 crbldjphemid: pdlim tandem coarguit er conuindt. |
lis, quibus epifcopi Udlie er Rome in dognidte concordes feriberent. Ad hune módum,Pdulus fumquot; maignominid per munddnumprmcipdtum ab Eccle fid expulfus eß. Poß hoc ßdum,cotnmuni confilio ontnes qui in Synodo congregdti erdnt, dd Dionyfium epißcopua Romdnum,cr AUximum Alexdndrinum,cromnes vbtq; epi[copos,presbyteros er didconós,uniuerfdm deniq; Rcclefidm eptftoldm tniferunt,de Sytio dialis, zo erPduliddtnttdtionetcuiusdUquotfilternpdriesEU' fiebius,cuius ætdte intégra ddhuc extiterit,deßripfitf libro feptimo edpite tertio. Hieronymus hdne gran^ dem epißoldm à Mdlchione confiriptam ex perfond Synodi,dicitin cdtalogo de Virisillußribus. De eddem Synodo Athdndßus in libro de fynodo QUd dißutdtione fuis extitiße teporibus^feripferunt rufebius er Hieronymus. Omniu igitur uoce Pdulut ddinndtuSjeydbEccleßduniuerfd qu£ fubcalo efl, fepdrdtus er excommUnicdtus efl:fubrogdto in ipfius locum Domino, Demetridni eins quidnte Sdmofdte£ num eccleßiC Antiochenepræplt;erdt,filio. Cum dUquot; tem db Uccleßd exire Sumofdtenus reluddreturyCon^ cilium dutoritdtem Aurelidni Imperdtorii,qui non-' dum turn i Chrißidnis dlienus erdt, impetrduit: qui fiibßantialis adhibueruntifed ut acceperdnt, de conquot; fubßantiali ita locuti funt.ln eo enim omnem curant habcbant,ut quad Samofatenfis excogitarat, tollequot; rent:erdocerent, ante omnia filium fitiße, eum^î non ex homineDeum eße fidumfied cum Deus eßet, erinduiße ferai ßeciemter cum uerbuin eßet, car' nem eße fidum,quemadmodum locutuseßtoannes, Atque ita contra Pauli blaßhemias ailum fidt, A L I A S Y N Ö D V S R 0gt; mana fub AureKanö. Dtonyßus Alexandrinus epifedpus accufatus eßapud Dionyfium Romanum, quafiquifiquot; lium Opus, er non confubßantialem Patri diceret. erciim Synodus Rom£ coaßa id indigné ftrret,er Romanus epifeopus ad cognommem fibi epifcopum,omnium fententiam perfertberét ,ille ai RomMum refcrippt,^ libeUo fuo titulum répitAtio- pitduit^erfilium Dei Pdtri conßubßdntidlem eße de monjirdUit.NdrrAt Athdndßus defynodo Arimi' nienß er Sekuddnater tn epißola contrlt;i Atridnos de ßententid donyßi A.le^ Xdndrmi cpißopi, in De-cretis ßynodt iiic£nje^ contrd Ariditdtn hdreßif^ |
ÎOlt;gt;
bn EPISCOPORVM ET DOCT. VITIS.’
2 TO
DE EPISCOPORVH ET DOCtORVM VITIS.
^^^'O/î Üitrcijfum^ epifeopatum Oz ^ ^‘^'''^^^ ^^^è^P'^^^lt;j‘*^‘^^^ i
Aie-
e m adolefcentia Alexan
Pant£no er Clemcnte,aut alias eer tè fimiliares cos habuiff'e,indicat in quadam epißola ad Origenem,cuius hoc fragmentum Eußebius redquot;
tutlibro jexto,ciipite decimocjiurto'.H^c^utfeis^uo' Juntas Deißiit,ut amicitia nojira inded progenitori-'
annos uixerit, uos obßecrat,utmecitm fitis unanimes, eyua uero pietate er diligentia,qu£ in eo uirtutes baud dubie ßumma: fiterut,Eccleߣprtefiierit,non le-gitur. Attamen quibus egregijs ornamentis prlt;editus pra:fiterit,du£ perßecutiones ill£,quarum aUetäSe-' uerus,alteram Decius exercuit,in quaperijt optimum er conßantißimus athleta Chrißi, teßantur:utpoß.' eadicemus.Solicitus fititnon tarn pro ßua,qu.impro alijs Ecdeßis. Probet id ßcriptum ex umculis fitis ad 10 Antiocbenos de Aßdepiade,de quo poflea. Et comen datipßusegregiumfludium,quodin conßmenda biquot; bliothecanobiii Hieroßolymis habuit,Eußebius libro ßexto,capite uigeßtmoprimotqua ßeinbifioria fieri' benda adiutum ingenue fätetur.
tn magna etiam eum fitiffe autoritate cum Theoquot; difio C£fiarienß epificopo,ali£ hifiorU huius fieculi teßantur: ut quad Otigeni, cum nondum presbyter
create effet,poteftatem ficit docendi publiée in Ec--eUßd Hirofolymitandiidq; Jadum Demetrio epifeo-
busnoflrisduda,imme)tamaueret,imofiruetioraefir to po£grè firentierindignanti,pro redo aclégitimé) mior redderetur.Scimusentin cos effepatres nofiros, nbsp;nbsp;nbsp;probatiitac défendit.Quad er aliquanto poß C£faquot;
quinobis num procedendo aperuerunt,quibus etium piulopoflconiungemuriPantonu dico,uerè bedtum de dom'niumicy ßindum dementem, qui dommui Mens ffit,meqj pîurimnm iuuit,Grß quts alius dup Modi,per quos te cognoui per omnia optimum ey do Minum meum crffatrem. Ex quibies uerbis, etiam Origeniseumdodrma ußini apparet-Cofareo certe docenti mdiuulfM eins cum Theodiflo Cofarienß epi fcopo auditor pit,ut Eufebim tefldtur libro ßexto,cd pile uigeßmofeptimotOJii in Cappadocia eum,priuß-quam Hieroßolymam ueniret, epiffopum piffe ßsriquot; bit libro eodem,cdpite undecimo. Celebrem autent ßdumobconßßiones er certaminaßm quibuscon^ ßdntiam ßummam in perßecutione ßtb Scuero decla-raueratter uißone aliquando nodurna admonitum, itercum Hieroßolymam uißendi er orandi gratia in-' ßituiße ßcribit.Hieroßolymitanos uerc),cùm iam Ale^ Xander appropi»qudret,quaddm etiam uißone uoeis cldrißim£,qu£ adaures procipuorum uenerat,dd' monitos finjße,ut è portis egreßi,deßt!natum ipßser addudum a Deo epißcopum ßußeiperent. Sic igitur Alexdndrum,pojïedquàm ad urbem dcceßiffet,ßuin'-ma cum beneuolentid er reuerentia acceptum,conßeit ßu epißcoporum uiemorum, quos ex tota Paloßma Hieroßolymä tumeofluxiffe Hieronymut ßcripßttac ne domum redirepoffet, probibitumu: rgete maxime Üarcißßo,ut eum ßenißbi,cjr adgubernationem totim tiiiSEccleßo ßoli ßuß'mendam minus idoneo,ßocium in epißcopatu adminißrando adderenLEpißcopus igi-tar ßociiis üarciffb uiuo creatus cß,anno primo An^ tonini CaracadotChnßi ucrô,iuxta Eußebium, du-' etnteßmo deeimoquarto. c^ui er annis aliquot ante, fub Seuero nimiru,Granno Chrißi duceteßmoßexto, obcbßßionem,inßgnem eum babitumßeiffe ßiripßt.
i-\eminit eins epißcopatus communis ipß Alexander apad Eußebium libro ßexto,capite undccimo,in tpijiola quadam contra Antinoitas, in cuius fine ßc ßcripßif.Salutat uos ^^arcißßus,qui epißcopatumhunc
probauitacdeßndit.Qnodcraliquantopoß Coßa-' reo:,und cum Tbcodiflo manus Origeni impoßuit,Qr presbyteru ordmauittut ofiedit Eußebius libro ßexto.
30
40
$0
capiteuigeßmo.
Scribit in catalogo uirorim iüußrium Hierony-' muSi diuerßas eins ad alios atq- alias extitißße cpißo-las. Alias ßciUcet ad Antinoitas,per dementem Alegt; xandrinum presbyterum: uturn rurßus ad Deme' triuni pro 0rigene,qu()d exteßimonio eins presbyquot; terum eum conflituiffet.
in perßecutione deniq; atroci itla ßib Dtcio,in ue' neranda er honeßa caniciegrandoaus CoßareäHic' roßolymis dudus,poflfflendidamacpietate er con' fiantia ihußrem cönfißionem, ad tribunal proßdit editä,carceri traditus eß,cuius in epißola ad Antio'’ chenos ipße quoq; meminif.in caff tandem occubuit, ermortuuseß,quemadmodumad epißcopum Hiero ßolymitanum Dionyßus Alexädrinus ßcripßt,ut Eu' ßebius libro ßexto, capite quadrageßmoßexto ofledit: Prodarus, inquit, Alexander in cuflodia filicitcr ob' iß, anno Chrißi (ut Eußebius numerat ) ducenteßmo quinquageßmoquarto:poß confidum ßciUcet curri-' eulum er longum er honeßu,quadraginta ntmirum, eo(pampliuslt;iutuidetur')annoru,quibusabannopri' mo Antonini, ad perßecutionetn ußque Decianam, Hieroßolymitana: Eccleß^ pratfisit. Ham quam diu epißcopum in Cappadocia egerit,non legitur.
Poß eum igitur in epißcopumßuccedit,anno Decij primo,Chrißiuerotquemadmodum diximus^ducen' teßmo quinquageßmoquarto,trigeßmusßextus Hie^ roßolymorum epißcopus Mazabanes. Eiq- rurßus, eum annis tredecim pr^fieiffet, trigeßmusßeptimus Hymenaus, anno Galicni duodecimo, Chrißi uerà 2 68.quem eruditione er autoritate infignemfitiffe ?^ ßedulä Eccleßu curägeßiffe, er cotra hiereticos aeri' terpugnaßße pro ueritate do drin.c,ex ea apparet, quad und cum alijs epißcopis Antioehiam,contra Patt
lum Samofiatenum uenit,eiusq; h£refin refittauit er damnaitit:ut patet ex Eufiebio libro fieptimo, capite ante me moderatus eß:er iam und mecum de rebus $0 uigefimoodauo er trigefimo. Poß quem Eccleߣ teclefiuprecando fioUcitKs,cùm centum er fiedecim einsgubemationeannistrigmta er uno fitndu,epiquot;
(iopntMH
211
CENTVRIÆTERTIÆ CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xii^
|
fcopdlum eum Lahias trigefimusodauus dccepit,an' no chrißi ducêtefimo nondgefimotwno.Ethaud diu poßealiermon,poßremus dnte perfecutionem Dio--cletianä,epifcopus fidus eß: Eufebius libro feptimo, Cdpite trigefimofecundo, UB EPISCOPIS AN* tfochcnis. MOrtuo Serapione,quemodauum fupra poß Apoßolos Antiochen£ ecclefi£ epifcopum fitifffe diximus, fuceeßit nonus Afclepiades, qui er ipfe m perfecutione Seueriana confiffor con-flans per feuerduerat. M.eminit fuceeßionis etusAle-Xdnder(dequo iamdiximus') in epiflold qi(adä,qudm ad Antiochenos,gratuldtus eis propter tantum epi-fcopum,exuinculis fuis fcripfit,in qud er Afilepia-dem commendathoc modo: Alexander feruus Domini,ac uindus lefu chrißi,beat£ Antiochenoru Eccle-fi£ in Domino falutemiVmculd mea Dominas car- didU, quoi Afclepiddem exercitatißimMn fecundum diumum prouidentidm,dc fidei ipßus dignitdtem,fdn ⣠ueßr£ Ecclefi£ epifeopdtu potitum ejji dudio, 50 Eiuerô,cùnt feptem duntdxdt dnnis epifeopdtum tdininißrdß'et,fucceßit rurfus decirnui Antiochenorti epifeopM PhiletiK,dnno Chrißi ducenteßmo er ui-' geß)no.Cuinq;erisperdnnos duodecim prießtiffet, epifeopdtum Zebenno reliquit,dnno chrißi duetn^ teßmo trigeßmoprimo. Et rurfus Edbylds,magnus ttiriUe er ddmirdbihiyßcut Chryfoßorntu dit/uceeßquot; fit.CuiufiJioepietdS ßierit,integritdf,conßdtidßudi' dum incorruptum,er m officio fides,ffdum illud tC' fidtur,ciuodintereum ipßum Bdbyldm er Deciu Im^ perdtorem dccidiffe prodituni eß. Cum enim Dediu fexdere cum quida gente,ut Chryfoflomus turrdt in libro dduerßus Gentiles,iiiitoßurdmentu dedißßtdtq; decepiffit,^ nihil infifli unqudm ei ittdturum,fed pd' cemerdmicitidm £terndm cum ed gète ferudturum, impelrdtumq; regium dus genlis pro pignore er de^ pofito puerum,crudeliter contrd fcedits er fidem iu' reiurdndo contrdddm,truciddri curdjfetidd templum Chriflidnorum Antiochu fidtim fifimduit. Sed in id à Edbyld epifcopo ingredi dnimofè prohibitus efl. Ob qudm infignem contumelid imperdtor indigiidtus, EdbyUm ilicè dbripi,ftrro uinciri,dtque m edreerem conijd iußitdndeuero pduló poß eduélum,ddmor' tis fupplicium duci. quod illegdudens er uolens ultra propter Chrißum fubiß,petens db dßdtibus,utpoß^ edquùmexpirdffet,corpus fuum unicum firredrum cdtendrum orndmentis fepelirent. Eufebius tdmen i Chryfoßomo diffentit,libro fexto, cdpite trigefimo' nono: c(imeum,perinde ut Alexdndrum, in edreere ohijljê fcripfit. nbsp;nbsp;Rem nero mir dm poß annos fexd' gintd,cum imperium lulidnus teneret,circdcdddUer dus dccidiffe chryfoffomus ndrrat, qudm er nos udijciemus. Trdnßulerdt cdpfdm Bdbyl£ ddlius ilie,quim lm' 40 peratorem in Oriente Conflantinus ficerat, in Ddph- nbsp;nbsp;nbsp;1—^ vfebius in Chronico, Gemianum quendam no'- ned, fuburbium illud Antiochi£ infigne, er templo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;mtnat,Antiochenum presbyterum,quemcum ApoUinisacreffgt;onfis cclebre.Exquo tempore,d£- nbsp;nbsp;nbsp;'^~~^ Hippolito erBerUlo eelebrempuffe fcribit, moniumpoflea refponfum ibi nullum prorfus dedit, go fub Alexdiidro Imperdtore: quo tempore epifcopa-Tortè enim eo aliquando uenit luhanus,bellum ia Per- nbsp;nbsp;nbsp;turn Antioebeaum adtninißrauit Zebennus,ut Hiero nymus |
20 fds dppdrenster de quibufda qiu fibi uidebdtur, vd' fern illum percontdri uoluit. Sed is reffonditfie pro'' pter EdbyU corpus ibidem ßepultumfrelßonfi mbit dure poffe:fed locum eum foli fibicofecrutum quon' ddm,nuncplenum ejfemortuis, Inquirens imperd tor,certior fldtim fidus efi,trdnsldtd eo effe offd Ed' byl£ cldrißimi mdrtyris,idq; ordcuid impedire ratus, Gdliheos ilico (fic enim Chriflidnos nomindbdt') ue'' nire,mdrtyrisq^ fepukbrumdufirre iußit.Cogregdti igitur m Ddphnen Chriflidni mdximo numero, uiri pdriter er mulieres,ddolefcentes er uirgines,fenes da pueri,cdpfdm martyrisad ciuitdtem trdxeruntfmiti' nere illud fubinde inïmperdtorem dccinentesiCon' funddutur omnes quidderdut fculptilid,erqui gloquot; ridutur in fimuldcbris.Ndrrachanc hißoridm,etidm Socrdtes hiflori£ Ecclefidflic£ libro quinto, cdpite dicimo er uigefimoter Sozomenus libro tertio,cd-pite decimooHduo cz decimonono: er jheodoretus libro tertio, cdpite decimo er undecimo. Poß cum Bdbyldm, Antioebendm Ecclefidm rexit Pdbius uir mdgn£ dutoritdtis,dd quê Dionyfuts aU' Xdndrmus fcripfit:ercùm dd fchifmd Noudti inclind' re uideretur,ut Eufebius dit libro 6xdpite quddragC' fimoqudrto, ab ea fententid dbßrdxit. Puit dus non pdrud autoritas mEcclefid etidmRomdnd. Ad eunt enim Cornelius epifcopus de Houdti cdufd,ntoribus er fldgiti/s,epiffolafcripfit. Obdormifffeeum circa finem imperij DecifDionyfius fcripfitddCorne-lium: ut Eufebius mdiedt libro fexto,cdpite ultimo. Decimusquartus eum fecutus eß Antiochenfium epifcopus,Demetridnus feu Demetrius (utroq^ enim nomine appeUdturdpudEufebium libro feptimo,cd' pite decimoqudrto, er trigefimo, er uigefimofepti-’ mo ) dnno Dommi ducêtefimo quinquagefimoquin-to:quem er ipfiiinpatres Synodi Antiochen£ tefiaa-tur,fu£Ecclefi£ pr£cldrè pr£fiiiffe.Eufebius libro fe-p timo,Cdpite trigefimo. Eum uero poß feptenniu, utEuf:bius ndrrdt, Paulus Samofatenus (de cuius epi fcopatu er uita qu£ ad nosufq; prodita funt,in fuquot; perioribus aliquoties commemorduimus') fecutus eß. Samofdtenouerö,obblaßgt;hemidm m plium Dd^ ex Ecclefiapublicè excommunicato,er cum duloriquot; tdte fummimdgißrdtuseiedo fuccefiitDomnus,'De' metridni dus cuius idm meminimus filius,uir plus er uirtutibus omnibus epifcopo couenientibus,ut Syno-' di Antiochen£liter£tefldntur,orudtus,circd ditnum Domini ducétefimum feptudgefimum. Demnum fequiturTim£Us,decimusfeptimus epifeopus Antio'-chenus, dn no Domini ducètefînto feptudgefimoqudr f o to. Tim£um denies decimusodduus Cyrillus, dmio Dommi ducentefimo odudgeftmotertio:EHfebius Uquot; bro feptimo,cdpite trigefimofecundo. PRESBYTERIS AN tiochems. e B M I A N V s. |
DE ÈPISCOPORVH ET DOCT. V IT 1 S.
114
|
nymus ait,qui'pro Genniano Gemmu habet,er pau~ ta eum ingenij fua monumenta reliquiße mdicat, MALCHION. Hieronymus Ulalchionem fub Claudio er AU' reliano floruiße fcripfit:ac priufquàm preß byter Antiochen£ eccleߣ creatus fit, in lu' da Antiocheno Rhetoricam magna cum laude proquot; fißumeumteßatur. nbsp;Eufebius uero libro feptimo, tapiteuigeßmonono,Gr£C£ lingu£ profißorem in to ludo fiuße, acpoßea ob excellentem er fynceram fidem in presbyterum eiufdem eccleߣ uocatum mdi' tauif.inqua dignitate,eloquentia ey iudicio tantum uduerit, ut m Synodum Antiochenam contra Saquot; mafitenum uocatus,pr£ c£teris folus,blafphemi eins impoßoris lubricas fraudes deprehendere,ercoram Synodo uniuerfa redarguere potuerit. Teßatur Hieronymus,eins dißlutationis cum Samofateno dia' logum exceptum à notarijs,fuo tempore extitißi.Ea' eit ey autorem eum epißobe proUx£,fub nomme Sy' nodi ad Maximum Hierofolymitanum, Dionyfiu Ale iandrmum,er c£teras Eccleßasper orbem omnes, ie Samofateno,einsq^ Synodi adisi DOROTHEVS. to to NAtus exhoneßa ßmilia Dorotheus, Gracaquot; rumUterarii primum,deinde erdiuinarum er lingult;èEbriété ßudiofusßiit,uir diferquot; tus,presbyteria Eccleßte Antiochenlt;e fitngens, quo tempore epifeopatii dus Cyrillus tenait. Huie medio' crem Scripturarum diumaru feientiam Eufebius tri' buit,er fe audiuißi facram Scripturam exponentem ^ 0 nium de Chrißo:Adeo mirabile er tantoßudio expe' M,libro feptimo,capite trigeßmofecundo. Euijfe ; ’ nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;■ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. autem natura eunuchum,ob quod er Imperatori ipfi tharus fidt, qui eum purpurte tmgendiTyri pratquot; ficerit. BERILL VS. Inter eos qui cum Grigene célébrés ßierunt, etiam EeriUus fi(it,Arabum Boßrenßumepi(copus,fub Alexandra, IAaximmo,er Gordiano:ut Hieroquot; nymus,mdicat,qui earn Ecclefiam gloriofè aliquädiu rexiße feribit.Eufebius autem libro fexto,capite ui' gefimoprimo indicat,eum epißolas, commètarios er varias lucubrationespoß fe reliquiffi.Habuit hunc «ieuum,quód Chrißus, priufquàm homo fieret,non habuent proprium ac feparatam fubßantia à Patre. Contulerunt autem cum ipfoplurimi do{lores,m' ter quos Grigenes eum folidis argumentis Scripturne eonfitauit,er fan£ fententureßituit.Eufebius libro fexta,capite trigefimotertio-pro qua re ipfum in fuis epißalis ei gratias egiße,Hieronymus teßatur. METHODIVS. Hîeronymo er Suida teßibus, Methodius priquot; mum Glympi in Lyda epifcopus fitit,poßea Ty ri. Scrip fit malta contra Grigenem.Pro' pter quod Socrates Grigeni amicus, hominem eum naledicu didt,er leuitatis incufat.quàd,pofieaquàm acerbe Grigenem infedatusfit, tandem quafi paimo' iiamcanens,eum fitadmiratus.Socrates hißori£ Ec cltßißic£ libro fexto,capite decimotertid. CIU£ igilur contra Grigenem fcripferit,Hieronymus h£c recenfet.Primiim,opus egregium deRefurredione. llxinde, aliud opus de Pythonißa, Tertio, aliud de 40 |
Autexußo. EdiditetUm libres nitido çy“ eltganti fergt; mone conferiptos, contra Porphyrium. Aliuin ettani librum,quem infcripßt,Synipoßum decent uirginum. item commentarios in Geneßn,amp;'in Canticum can^ ticorum, Socrates cr dialogi meminit,quem Zeno^-nem ab eo inß:riptMn ßiße ait,in quo Origetum laU' darit. Meminit cr libri Methodq de marlyrib. Theo' doretus in Pölymorphoß. Et adiecit qutedam opequot; ribus Methodq Trithemius: fed incertum ex quo autore, ut librum de Exitu animée, itein de l^ouifimis temporibus,^^ Chronicum. Sed librum de Qjtatuor nouißimis,qualis hodie extat,dus non eße,eX eo con ßat,quöd Magißrum Sententiarum, nommato libra fecundo,dißmdione fexta citât, Cr multas aniles amp;nbsp;ßbulofas hißorias récitât:mß quadßatu Eccleßte, quahs fub antichrißoßtturus eßet,er de repUrgatiO' nedodrm£ meo tempore, quadam bene prlt;edice'* re uidetur. Extant in Epiphanij libro fecuhdo,tomo primo, h^reß fexageßmaquarta,ßagmenta qult;edam,quibui OrigenK erProch opinionem derejurredionecoU' ßitat:exquibus,quid denonnuÜis articulis dodrithe Chrißian£ fenferit,intelligi atiquo modo poteß. Apparet autem eum rede fenßßi de Deó,th crea' tione,dedngel!S,de hominis lapfu,de peccato origin nis,de lege, ac prlt;ecipuè de refùrredione:quem artiquot; culum contra deprauatores, C)rigenem,Proclum,çy‘ Aglaophontem deßndit er iUußrauit. Theodorequot; tusexltbro de lAartyribuf^boc dut nHegdt teflimo'' tendum eß martyrium, quod ipfe Domlnta 1E S V S Chrißus films Dd fie id honor are teßatiis fit,non ra pma arbitratus fc eße itqualem Deo,ut etiam eo donO homiitem,adquem defcendit,córonaret. Citât est eódem er hoc de incarnationis bénéficia Chrißi Epi' phanius: impotentiànaturalis in nobis boni,ob quant languebat à cocupifeentia in corpore fita fuperatam. Deus excitauit,mißo filio fuo,qui fimUem carnicar nem aßumpßt.'Veritas enim,er non apparentia erat, quod apparult. Deangelis er anima,m fiagmento apud Epiphaquot; nium fic loquiturttieq; angeli,neque anima pereunh immortalia enim funt hac, et indomita,quemadmodii qui fielt,aß uoluit. ibidem fentit,anima cum cor' pore fitiye antepeccatum:errefiitat Aglacpbontis, Grigenis er Procli opinionem, fentientium animai ante corpora peccaffe.Alterum,mquit,ex duobus nC' ceffe eß.Aut enim ab initia peccauimus cum corpore, er non apparet tempus in quo extra corpus fitimus, }o er fimul eau fa eß corpus animlt;e er maldrum ér boquot; norum. Aut fine corpore degëtes,peccauimus, er in-culpabile eß à malitia ex toto. At abfq; corpore d bru ta Uoluptate anima non fuperatur.Süperatiautêfunt primiparentesbrutauoluptateinefcati:erat ergoani ma cum corpore etiam ante peccatum. De hominis fi atu ante lapfum/ic dixit ibidemiEad' guum ßit tempus à creatione ad mandatum,in qua uixerunt finepeccato. Deeodempoßldpfumibiquot; dem fic: Ex quo hominem fedudum contigit manda' 60 turn jfiemere,hinc exmobedientia contigit,ut picquot; edum accepta accafione in ipfo mhabitarit. His enini primimi |
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. X.
Îltf-
primum feditio ïnciditidifirddionibus^dc cogitdquot; tionibus dlienis intpleti fumiis, eudcudti quidem db infidtione Dei,impleti dutent concupifcentid mutequot; ridli,qudm multiplex ferpens mnos inßgt;irduit,cum breui trnnf^eßi eßemus mdnddti Dei circulum. Et Addm,poßldplum purddifo ideo eiedus efi,nede drquot; bore uit£comederet,non quad Deus ei uitam muiquot; derit,fied ne immortdle in homine fieret mdlum,fi de urbare uit£ comedilfet. Vbi er hoe dddit, pelHquot;
dorfum fimdmenti,dum in mundum hunc noßrum firantur.
Scribit denique Hieronymus er SHiddS,mdrtyrio Methodium fiindum,m extrema perfecutione:iüa ui' delicet qu£ fub Diocletiano fiiit:feu,iuxtddlios,fub Decio er 'Vdleridno,in Chalcide Gr£ci£:ficut er martyrem eum Theodoretus nomindt.
M A X I M V S.
ceas tunicas Ad£er Heu£ideo fidas epe,ut admoquot; co ■» irAximus,Ecclefi£apudBofiramArabi£epi' nerenturdemortalitate. Item:Apparetquod mno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;I fcopusfiut,qui ad utram^Synodum contra
bisipfisaliudmelius,aliuddeteriusefi.Etubiquid€m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;------.......L:------:. ..
id quod meliui ejl^ndturdpotentie foerit détérioré, totument cidbonur,tßrtur.Vbiuutem id quoddete^ riiü eß redundduit, er bono in nobis refliterit, rurßn uiceuerfd homo ad omnigends imdgwdtiones er c0'' gitationes détériorés rdp iatr.
De diabolo ibideintQjt^ enim ßrinfeem 4 didbo' lo lex mj^irdtur,er perfenfus uelut bitummofusflu' XUS intrd in ipßm dinmàeffunditur, en lege qu£ conquot; x o fiflit m c.irne,concupifcentiii corrobordtur.
Pecatum in rendtis nidnere fenßt,er ßc dixit:Vi'
SdmofAtenum Anttochiam uenit. Eufebius
vente adhuc corpore Antequim moriatur,necefje eß fimuluiuere peccdtum,intus in nobis rddices fuds ab' fcondens,etidmßßrinfecus per cdßigdtionum er nd' monitionum fediones ßeritrendtuM. Alioquin poß iUumindtionem non cotingeret nos iniufid ßcerefUt-pote peccdto penitus d nobis ßnceriternbldto.
De fine legis dit:Lex, inquit,ffiiritudlis Mt£,quod fdneeßEudngeliugt;n,dlidexißens d pr^didis legibus nd obedientidin pofitd,dc remifiionem pecedtorum, Uberduit nos d legepeccdtidc mortis, utqu£ penitus peccdtuinregndns medmeuicit.
■H^c deillispdrtibus dodr'm£ [dtis fenfit tolerdquot; biliter: dttdnicn erruntibus opinionibus non cdruit, Num de libero drbitrio non fdtisredi fenfit:fic enim in Epitome de Kefurredione aduerfus Proculum er OrigenemdixitiQuomodo ueróetidm liberum arbiquot; trium in hoc mundo dppdret? In nobisenim fitum efi credere, er non crederctin nobisrede fiicereerpeC' cure,in nobis bene ficere er mdle fi.cere:imo etia iuquot; dieium quomodo uelutfiturum umplius expeddri po teß,in quo Deus unicuiq^ iuxtd operd erfecundum ßudid rétribué^
libro feptimo, capite uigeftmoodauo er trigefimo: ubi catalogum epifcoporü qui poftremæ Synodo cos tra Samofatenum mterfiierunt, recenfens,etiam Pau' li cuiufdà mem'mit,er Bolonier Protogenis,cr EUquot; fbiferTheodoriiqucm libro odauo,capite decimO' tertio indicat fiiijfe epifcopum A.gypti.
T ITV S.
Elufdem Ecclefi£ Bofirenfis epifcopum fitifie etiam Titum quendam,qui contra Manet is h£ refin fcripferit, Uicephorus indicat libro 6. capite trigefimofscundo.
DB RELIQVIS DOCTORIBVS ac fenptohbus Afiadcis,
FIRMILIANVS.
30
CEleberrimui pit C£fare£ Cappadocuepifio' pus firmilianus.Eloruit pb imperatore Ak' xandro, quo tempore Herade Alexandrini dodoris niagita laus pit.Is Origeni, cum C£fare£ Palcfimc doceretÇqueadmodu Eufebius libro fexto; capiteuigefimofeptimo ah') fiudiofe adheft:'interdi eum a'd refirmationem Ecclefu fu£,m pom regioquot; nem euocans: nonnunquam etiam m Palafimam ai ipfum cemmeans.
Houdti lemeritdtem und cum dïqs duerfdtus eß,^ refirt Dionyfius Alexdndrinus m epißold dd Stepbu-40 num RomunumtEufebius feptimo,cdpite quinto.
Et Synodi Antiochen£ interfiiit,cum quids fehip ms iHoudticorrobordre condrentur. Eufebius libro
lAdleer de iußificdtioneper legem ndturdlem fen fit,er obediètidin redunddntem 'm his qui non fecunquot; dum concupifeentidm esrnis dmbuldnt,fed fecundum concupißentidm ßirituS,eiufdem^ dudum.
Dimicdße eum contrd Origenis,erdliquot feeufen tientium,ut Procli er Agldophontis, de dnimd erre^ 30 furredione opiniones,fuprd diximus. Sic enint 'mdiquot; cdt fidginentum libi de Refurredione dpud Epiphdquot; nium:N\.ethodium,confiituto Theophilo quoddm,er dlijs dliquotiudicibus,hds eoruin opiniones dbfurdds eonßtdffe-.primkm quad docuermt, edmem non requot; furredurdm/ed pituros homines dbfque cdrne,ficut engel os. nbsp;nbsp;Secundo, Animum dnte corpus ßiße.
Tertio,Corpus dicipetticeds tunicas dpud M.ofen,
fexto,capite quarto,ex Dionyfiiepißold ad Cornequot; Hum. Stephanus Romanus epifeopus fcripfit dePirquot; milianoerdlijs,fe iUis non communicaturum,proquot; pterea quad h£reticos rebaptifarent: ut narrat Diogt; nyfius mepißola ad HQyßumtEufebius libro feptimo, capite quinto.Vnde dpparet,Eirmilianum derebaptH fandis h£reticis fenfiffè cumCypriano,eraliis.
Pr£cipuam eius fitiffe autoritatem in prima Syno' do Antiochena^ut alibi diximus^contraSamofatenUf Eufebiusindicatlibro feptimo,capite uigefimofepti' mo.Sed cum ad alteram qu£ contra eundem fub Alt' reliano congregata efl,uocatus quoqi-effet,er ab out' nibus qui eó couenerant expedaretur, m itinere,citm Tarfum ufq^ perueniffet,mortuus efi.
ALCIBIADES.
Icepborus libro quinto,capite uigefimoquar'
er uinculum à Dauide:ideo quód ei anima,pofiquàm to, memmit Alcibiadis:quem Syru Apam£quot; peccauit, périt mclufa. Qjtarto, Animas è cœquot; ^^ num pipe dicit,er contra hacrefin Elcafai' lo deiedas, tranfire per finies ignis, er aquas fuper tarum plurimum pugnape.
PRO-»
»»7
DE E PIS C 0 P. ET D O CT. V ITlS.
il Si
|
PRO T 0 CTE TVS. FViffe Protodetum presbyterum ecdeft£ C£fa' rienfis, Eufebius Itbro fexto, capite uigtfimo' odauo teftaturiqm in perffeutione,qua Maxi-minus in dodores folian feutre iufferat,multa paffus fferit, m conftßione tarnenperftiterit. C^amobrem huic Origenem,librum eo tempore ab eo de Marty--do fcriptum,nuncupaffe. ARCHELAVS. Hieronymus inCatalogouirorumilluftriu,Ari to ftotelemepifcopu Mefopotamia; fuiffidicit: er contra Manctem Ubrum diffutationis, quam cum eo habuit,Syrorum fermone compofuiffe: qui in Græcum poftea translatas,à multis m precio habitus fit. Epiphanij narratto de Manete innuit, buncArchelaummCafcbara Mefopotamia: ciuitate epifeopum ftifft praftantem dodrma,ercirca ßdem fruorc er a:mulatione, qui prbniim in ip fa Cafcha-rorum urbe Manetem ingenti uirtutein diffutatione per CaUenum reddita, apud Cefaraam nibilcminui Marinus quidam, homo mihtaris, genere er opt' publica cofftaritideinde ueró rurfus in alto quodam xo busiüuftris, ad iudicem, quodChrifttanus effet, er Cafcharorumpago Diodoride.tiieronymus eum fub Probo claruiffe ffripfit. AI AR CELL VS. ET Marcellum m Cafebara ciuitate babitaffe, Epiphanius narrat: qui uirurn eum magnum, furnmaq; pietate exceUmtem er iUuftrem uo-cat.ad quem Manes,cHm ftargeremfaiium fuum dogma iampridemcapijfet,poft epiftolam precmilfam uenit:eiusq; opera in diftutationem cum Arebetao, ficut diximus,congrcdi coadus eft. TRIPHOM. EX eadem Epiphanif de Manete narratione col-ligitur, Tryphonem Archelai presbyterum fiiffe,inPago Cafcharorum Egt;todoride,ui-rum pium, bonum ac manfuetü,fed minus eloquen-tem.Venerat adeü Manes elapfus fiiga,pofteaqHam inipfa Cafchara ab Archelao confùiatus er coii' fffus fiierat,eraddiffutationem eum folicitauerat. Quodcum ad Archelaum Trypbon per literas re' tuliffit, mißt ei Archelaus duos libres, ex quibus 40 Manetis in fantam redarguerat:acff, ciim capta fitif-fet diftgt;utatio,adfüturumreffripftt.Ciim igiturma' ne in medium pagum ad diffutationem Manes Try' phonem prouocaff-t, er iam proponere Tryphoni, isuero reffondere,er qu£ proponent Manes placide perftrmgere inftituiffet, Arehelaus adfiiit, atque hac occaftone cum homme firiofo congreffus ite' tum,fummo eum adftdt probro, ac uidt. Epipha' mus Iibro ffcundo,tomo fecundo,h£reft fexage-fimafexta. DE EPISCOPIS CÆSAREÆ Palæftinæ. DB THEOCTISTO BT THEO' TEC N O. TUeodiftus C£fare£ Edl£ftin£ epifcopus,ff' miliaris er co£taneus fuit Alexandra Uiero' folymitano.Origenem charumhabuit,er dogt; firma illius ufus eft: er presbyterum, quemadmodum didum eft,cum Alexandra ffdt. Magna eins in tota |
Pal^flma fitiffè uidetur autoritd!, (^prffediffi in fynodo quadam Antiochena contra blouatianost ai quarn ab eo ff accerfitu Dionyffus Alexandrinusffri pfitiut Eusebius MicatUbro ffxto,capite ultimo. Pr^ffiffi autem eum eedefia: Cæfarienff per multos annos,unde colligitur,quèd fub Antonino Ori' geni nondum presbytero, CxßarCiCpubliée in templo docendi copiant ffdt. Presbyterum uero eum ffb Alexandra ordinauit : ac fub Galieno demum, dim pacent à perffeutione Eedefice recepiffint, mor' tuns eft, utEufebius ffribitUbro ffptimo,capite de-cimoquarto. Poft eum Dórnnus quidam epiffo-patum ibi accepit:fed breui tempore er epijcopa-tu er uita fundus,fucceffbrein habuit I beotecnum, qui ex ffhola quondam Ongenis prodierat. De eo eiufmodi hiftoriarn Euffhtus récitât iibro feptimo, capite decimoquinta. pace iam omnibus Eedeftis ImperatoribiK non fâcrificaret, diiatus eft. isigitur ad tribunal eum accerjitum,An Chrißianut effet, in' terrogauit. qui cùm coußanter er mtrepidè ebri' flianum fe ejfe confèffus effèt,tres ei boras de confié' ßonif fuæ periculo cogitandi lonceßit. ibi igitur 4 tribunali dimijjum [Aarinuin,Theot€cnus epiffopus arripit, alloquitur, rnanuep etus apprehenfa, intro intempUipfiusfanduarium ducit: gladium ei ftmul, qua» ad earn rem fub cblamide habebat, erEuan' 3 0 gelij librumproponit,iubens eum ex duobus illis U' trum udlet eligere. B igiturmanu protmus exten-fa,diuin£ Scripturlt;eïibrum arripit. C^uamremcunt gaudto gratuktus ei Tbeotecnus,confirmauiteum, er adhicrere Deo taUconftantia iufttißre inquiens, ut illis qu£ degiffèt, potiretur. nbsp;nbsp;nbsp;Interffit pofta Theoteenus eliam fynodo Antioeben^ contra Pau' lum Samofatenum, ut Eufebius indicat Iibro fepti' mo,capite uigeftmoodauo. THEODORVS ET ATHENO- dorus epifcopi Pond. THeodorum er Alhenodorum Heocæfarieit' fes fkiffe, Socrates hiftoru Ecclefiaftic£ li-' bro quarto,capite uigefmiofeptimo bradait. Theodorum uerè poftea Gregorium appeUatum, Eufebius ait Iibro fexto, capite trigefimo. Vtrunque autem Gr^carumeyEomanarum legum fuiffe ftU' dioßßimum, ac legibus er Uteris diffendis Albinis er Eeryti operam dediffe, Socrates prodidit.Vbi ex' citi ftma de Origenis eruditione,ad eum proftdi 50 funt Ca:far earn,cum relida Alexandria fcholam ibi Origenes fub Gordiani imperia,ac ddneeps aliquan diu haberet. Eins confilio ac cohortatu, er legum er philofophicarum difdpUnarum ftudium uterque miffum fècit,erad fferas literas difcendas animum adiunxit:'tn quibus cum intra ffacium quinquennif, quo Origene pr£ceptoreufi funt,féliciter progreßi effent,domum à parentibus reuocati, adoleffêtes ad-htte epifcopatus m Poto fortiti funt :Theo dorus qui-demEieoc£fare£, Athenodori nero duitas non ex-primitur. Claruitpietate er eruditione uterquefub Galieno, ut iftcephorus ffribitUbro fexto, capite |
a*gt;
CENTVRÎÆ TERTÏÆ CAP. X.
no
|
decimofeptimo amp;nbsp;uigeßmofecundo. Gregorius ue ro etium mir Addis potens juutquAmobrem Mugnum eum Theodoretus, ^M/txTr/^it/ üicephorus Apquot; peÜAtum feripfere. RecitAt Aliquot eitu mirAcuU in Eufebio uerßo Kuffini: quorum etiAmBAßUus me' nmit in libro de Spiritu fundo. AcplurA quidem, non ßnedoli fuf^uione nicephorus, quorum turnen ueunius quidem Eufebij Græcum exemplur memmit. MirAculorum uim et etium Socrutes tribuit, qs^ gentes Ad fidem eum perduxiffe feripßt. Hieronyquot; mus eiopufculAqutedAm,fedpAUCA,Adfcripßt:ut PA' negyricum EucbArißix udOrigenem, quod corum frequentiA, Origene etium ipfo prlt;efente recitAuit, crextitiffe fuo tempore Hieronymus feripßt. ivsttU' phrußn dem in EccleßAßent erEpißolAS Aliquot, quArumextAtunA CunonicA (/Î turnen eius rß ) cA'-nones undecim comprehendens. Eft in Eufebio per B.ufßnumtrAnslAto,fymbolum fatts eruditum, quod Gregory Heoc^fArienßs fides inferiptum eft, libro fipttmo,cApite uigeßmoquinto. Vnsu Deus Puter uerbi uiuentis, fupienti^ fubß' ftentis,er uirtutis fuæ,er figuræ, perfiäus perfiéli genitor,Puter filij unigeniti. Vnus Dominus,folus ex folo,figurA erimugo deitutis, uerbum perpetrans, füpientiA comprehendens omniu, cruirtus quA to' tu creAturu fieri potuit.EiliusuenK ueri,?^ inuiß^ bills ex inuifibiU,çrincorruptibilis exincorrupti' bill, er immortulis ex immortuli, er fempiternus ex fempiterno.Vnus Spiritus fAnHus, exDeo fubflun' tium hubens, or qui per filium uppuruit, imugo filij perfi£ii,perfidlA uiuentium cAufA,fAndiitAS fnäifi'- tAtionii pr£ftAtrix,per quem DeM fuper omniAcr in omnibus cognofdtur, (^ fiUus per ornnts. Tri- , nitas perfida maieftate er fempiternitate, er re' gno mmimè diuiditur,nequeabAlienAtur.igiturne-' que fidum quid aut feruiens in Trinitate, neque fit' perindudum, tanquarn anlehAc quidem non fub’' fiflens, poftea ueró fupermgreffum. Neque itaque t-^Helymidres fitii epifcopus LAodicenus,adquë defiiit unquain jilius Patri, neque Etlio Spiritus fan' | Dionyftus Alexandrinas feripßt. Eufebius U' dus, fed muertibdiser immutabilis eademTrinitas 40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.j— femper,erc. CommentAriohts in Ecclefiaflen quidam hA^ bet, fed ieiunA,de prouidentiA Dei t nihil fcUicetfA' luti hominum feruiens, extrA ipfius prouidentiAm: ie operibus Dei humAn£ rAtioni ignotis, de timore Dei, de pAtientiA^longAnimitAteDei:item,Deugt;n non effe cAufAm humAnArum cAlAmitAtum, fed cas hommes ßbijpßsper temeritAtem Accerfere, Et de angelorum officio,Deo oinniA,etiAm ArcAnA,dequi' bus homines uel foliloquAntur,deßrentium. BAß' lius mAgnus epißolu jexAgeßmAterUA Ait,SAbeü'q pe^ fiem truditione Gregorij HAgni confopitam effe. DifßutAffe etiAm eum contrA AliAnum Grlt;ecum er Ethnicum,cr in eu dijßutAtione minus exAde orcom mode locMumeffe: ut Patrem er Pilium iuxtA mentis conßderAtionem duobusefJi,hypoßAß uero unum. Item uocibus creAturA erfäurA ufum,AppAretex epißolA fexAgeßmAquArtA 3Aßlij M.Agni. Pius tem^ pare litAniAS er coelibAtuum uotA non ßtiffe in ufu,Ap pAret ex epifloU fexAgeßmAtertiA BAßlij KAgni. |
interßiit Gregorius hie cum ß-Atre,fynodo coUt' äa Antiochice contra Samofatenum: er quidem au' toritaiepoft Eirmilianü Cappadocem proximus juit, ut Eufebius mdicat libro feptimo, capite uigefimo-' OÜAUO. Qjtofdam eius mores récitât Bafilius MA' gnus epiflolA uigefimAtertia,quèd teHo capite m era tione fiierit,quôderÀiuramentis abftmuertt,quod uerax fuerit,quódnemmi obtreitauerit,quód ad ul' tare non accejjirit,niß fratri rec?nciliatus. Si biieephoro credendum eji,longftimum ei cur' rifulum fint, er ad jeneüutem multam peruemt. Diocletiani entm tempora eum attlgiffe fcribit Uquot; bro fexto,capite decimofeptimo. atque bas gratia' rumaüiontS uoces crebro edere folitum:quod urbem frequentißimam,er mfidelitatis plemfiimam, ad con tranumprofifionis fideiredegijfitfiatum. Bafilius uero fcribit epiftola fexagejimajecutida ad HeocAfa' rienjes,eum ad extremam feneilam non pcruenijfe. M EL E T 1 V S. MEletius,ttt habet Eufebius libro feptimo,CA' pite trigefimofecundo ( tiieephorus ueii libro fexto, capite trtgefimoqumto, Meh' tium uocat) fint epifcopus Ponti,Annis aliquot auto perfecutionem fub Dtodetiaho: quo ttmporePam' philus presbyter CafareA darus fint.Euit auieniuir mugni nominis,er in omnibus prAcUns ftudijs ubjo' lutum exemplar. Gb fitcundiam finguUrem erfuA' uem,ab eruduisMelAtticum uocabatur.TAntume' turn tn eo orators uirtutes uilebant, ut quit eus, lUi nuttuas fitiffedixijfet.inunoquoque deinde difcipU~ 0 nurumgenere itaexcellebat, utin eo folus exercitU' tus uideretur.Ad fummam autem er multipUcem e' ruditionem,accejiit etiAm jingulans uiia: moderatio, ermoresex ftudijs formatt.ScnbitEufebius,fe eum in Paheftmatoto feptennio cognitum hubuiffe, cum eo mperfecutiene ex Ponto confitgiffet.Eufebius er Eiicepborus,ut fupri- THELYMIDRES. so - brofexto,cAp.quttdrageßinofexto.Obiit,quo tempore Eccleji^ quAjfAt£ ^ turbAtic jchifmiielio UAti,pAccm inter fe (y cocordiAm,ut Dionylius Icrd pfit,receperunt:er fuccefforem babuit HeUodorum: Eufebius Itbro feptimo,capite quinto. MERVZANES. MEruzanesep^copus fiiit fratrumper Arme-mam,ad quem Dionyftus feripßt de pani' tentia.Eufebiuslibro fexto,capitc quadra' gefimofexto. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• H E LEN V S. HElenus epifcopus fiiit in Tarfo Cilici£ metrO' poli. Eufebius ibidem, er libro feptimo,cA' pite quinto.Euit autë iliuftris Ecdeßu ebri' ftidodorm eoloco-üam unusexijs fiiit,quiconuo' curunt fynodum Antiochenam, contra eos qtdno' UAti febifma corroborare tentabant: Eufebius libro fexto,capite quadrageßmofexto, Stephanus eum fentientè cum Cypriano er Alijs,de rebaptifindis hte' reticis,excommunH:Are uoluit. Eufebius libro fepti' 4q mo,cApite quinto, exepiftola Dionyßi ad'Xyfium, Pugnlt;tuit etiarn eum alijs fidehter contra Samofaie'' numinam |
îït nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPISCOT». ET DOCT. VITIS.
î'iï
|
num:ttam Antiochenis fynodis contra hunehiereti' turn decertantibus inter fiat.Et quidem in Epifiola fy' nodaU,eius nomen alijs prjeponitur .Eufebius libro feptimo,capite uigefimoodauo ertrigefimo. Ha' buit fimiliaritatë cu Eirmiliano CappadoePe epifco' po:Gregorio,Athenodoro,cpifcopisPbti:Hymenieo Hierofolymitano,Thcotecno, Maxima,er Dionyfio Alexandrina,quem etiam ad Antiochenam finodum uocauit.Curriculumeius fitit drciteruiginti annos, aut amplius.Claruitenim m minifierio à temperibuS jyecijufqueadAurelianum:hoc efi,abanno Chrifti ducentejimo quinquageftmoquarto,ufq; ad ducente-' fimum feptuagefirnumquartum. M A R I N V S. Epifcopus fiat Marinus in Tyro pheenieix, ubi Ecdeßam ante eum rexetat Alexander. Sub Gallo imp er at ore uixit. Eufebius ex epifiola Dionyfii,libro fepttmo,capite quinto. P H Æ D I M V S. PHiedimus Amafenus fiiit epifcopus,quiGregO' xo rio Magno mirtfico manus impofuit.bticepho' rus libro fexto, capite decimofeptimo. NICO MAS. Nkomas konienfis fuit epifcopus. tnterfiiitpri tmefynodi Antiochence^contra SamofatenH. Eufebius libro feptimo,capite uigefimooda' »0 er trigefimo. Mixit fub Galenotinterfiut utrifque fynodis contra Samofatenum. A G A P I V S. 30 SVeeeßit in epifcopatu Ciefarea: Pahefiinic Aga' plus Theotecno:de quo Eufebius libro feptimo, capitetrigefimofecundo fcribit: Quem pluri' mum laboraffe, er fyncerißima prouidentia populo prafiiiffedargaq; manu omnium, preefertim paupe' tum,curam geßiffe fdmils. PAMPHILVS PRESBYTER. annotauit. ExceUuiffe eu eloquentia, Grieca erudd tione,er difciplmis philofophids, Aruhmetica feili' cet,Geometria,Afironomia, Dialedica'',Phyfica, er qu’mq- uolumma Exegefeon Origenis in duodedm ;o cognitione Rhetorices,priefiantißimos fui temporis propbetas,PamphiU manudefcripta:quic feitaam' omnes:Eufebiusexuerbis Dionyfii fcripfit.cyuam'- P Amphilus presbyter didus,patria Laodice' nus fiiit.Presbyter autem Eufebij Co:fareæin Pahefiina: quern tanto coplexus Eufebius ipfe amore er uenerationeefi,ut nomine ipfiuscognomi' 40 «is fui loco ufus fit. De Paphili uero uita perpaU' tahabemus'.plura habituri,fi libri elegantißimi très, quos de eins uita,fiudijs, certaminibus er martyrio Eufebius fcripfit,quemadmodum fepe ipfe tefiatur, extarent.Eibro fexto, capitetrigefimofecundo Eufc' blus ait, magno eum fiudio coftruxiffe bibliotbecam Ccefarienfem,de qua fuprà diximus. Et afiirmat Hie' ronymus,eum maximam partem Itbrorum Origenis fua manu defcripfiffe.Etaddit,reperifie fe uiginti' pledi CT adjiruare dit,ut Craß fe habereputarU di' Kitim. Idem er in Apologia aduerfiK Ruffini,box de Pamphilo,ex tertio U’oroEufebij.,de eim uita ad' dudt'.Ciuiifladioßoru^amicui non ßtitPainphUUSi ^uo^ uidebat aduidum neceffarijs indigere, Priebe' bat large cjuee poterat. Scripturas guo^; fandas non adlegendum tantum,fed çyad habendum tribuebat prompti^imctnec foliim uiris,fed eyquot; foeminis, quas uidilfetledioni deditas.Vnde er multas codices prit' 60 fareie Pahefiime tempore,qui manus ei primus impo. parabat,ut don neeeßitas popofciffet,uolcntibM lar nbsp;nbsp;nbsp;fuit,fuccejjbrem eum fuum pofimortem juturupoUt hkk z |
giretur.P.tipfequidemproprijoperis nihil omnina fcripfit,exceptis P.piftolis,que ad amicos firte mitte' bat.ln tantum fe humilitatc deiecerat. Veterum autent tradatus fcriptorum legebat fiudioßßimc, er in eO' rum meditatione iugiter uerfibatur, Extat tarnen bodie Pamphili apologia,quam pro Origene firipfitf priufquàm Eufebiustut Hieronymus ait. tn ea aduer' fus calumniatores Origenê defindit,er error es quofi dam à maleuóUs filfo ei attributes commémorâtpriquot; 10' mum: deinde teftimonqs ex Origenis libris petitis^ confidos probat, Certamina eu in narijs cofifionibus perfecutianis tempore toleraffe,Eufebias breuiter indicat:fed nulht explicat.ac martyrio tandem gloriofè findum ait: libro feptimo,capite trigefimofecundo:fub Maximi' no,ut Hieronymus annotauit in Catalogo. EVSEBIVS LAODICENVS. EMfebium Eaodicenum,Eufebij Chronicon infi' gnem fitiffe tefiatur anno Dommi ducétefimo feptuagefimofexto. Primum autem oionyfii Alexandrtni diaconus fiat, quemadmodH ipfe tefiatur apud Eufebiu libro feptimo,capiteundedmo.lnquo officia eumhancpietatemprtefiitiffe Oionyfiusfiri' pfit,quod quafi fingulariter ad id à Deoanimatus, confijfonbus m eufiodia uindis feduló minifiranit, er corpora heatorumartyrumnon finepericulo fequot; pelient.Recitatur etiamprolixa hifioria apud Eufegt; bium,quomodo hic Laodicenus Eufebius, dm adhue Alexàdriæ effet,eaq; à Romanis obfîderetur,apud du ceinRomanoru impétrant liberum egrefjum fenum er pauperum, er quomodo eos recrearit. Oeinde uerô pofi Socratem fidum epifeopum Laodiceie Sy' riie:quôprofidus Alexander ob Paulicotrouerfiant, à fi-atribus ibi rerum diuinarum fiudiofis, uelut opta' tusreligionis thefaurus, retentus fitit. Eufebius Ubro feptimo,capite trigefimofecundo. EVSEBIVS PHŒNIX, MEmmit er alterius cuiufdam Eufebij, quem Phoenicem uocat, Nicephorus libro fexto, capite trigefimofecundo: eumq^ contra htequot; refim Manichieorum feripfiffe indicate ANATOLIVS. ANatolius Alexàdrtvusfiiit,Eufebio tefielib.y. cap.^.m Chronico uerô, daruiffeeuofieit' dit anno Domini ducentefimo oduagefimo, fub Probo er Caro Imperatoribus, ut Hieronymus obrem er aliquado fchole Arißoteliclt;e Alexandrite preßdM ßierit. Malta eum etiafirenue egifie in ob-fidione Pyruchijtefiatur.iJam per Eufebiumtaodi' cenum, qui in altera parte duitatis erat, qui cum^o' manoexercitû ficiebat,impetrduit,ut fenioribuser firne confidis, er ad arma non idoneis, liceret tuto duitate egredi. Tablas autem epi(copuiefl,Tbeotecni epifeopi Cie'- |
igt;5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆ TE.!
citus. Ai epijcopitum autem LMÜcenum dufmoii occ^ßonc peruemt. Cum enim rediens à fynodo An^ tiocheiu,g:u contre PMlum mflituti foent^Cdodi' cteum tranfiret, d ß-atribus ibi retentut, er Eußbio nortuo ßtecefjor ^Ui eß.
'Pluriinlt;is ßuffeeiiKlucubritiones,ex quibus coquot; gnoßd potuerit, quim difertus crmultiphci erudition ne mßrudusßseritßmeodem loco Eufebius mdicauit. Ciuifd.imetium eurum lucubrAtionH recenfet, ut er Kieronymifitdi/ßutdtionem nimiru eruditamßeu at' nones de pafchite^ex quo libro iflu Eufebius ad huns modum defcripßt:llabet, inquit, m primo anno noquot; uiluniumprimimenßs,qiiod initiu eßcircuit, annos decent aenouem compledentis, apud Aegyptios ui^ ceßmafexta die menßs Phamenoth:fecundum Mace' donùm uerô menfes,uiceßmafecunda menßs Dy flri: ßeutKomani uerô dicut, ante undecimäcalendarum AprilisAnuenitur autemfolm pr^dida uiceßmafexta Phamenoth, non modo primam fedionem afcendiffe, fed iam quartum quoq; diem in iÜa tranfiffe.Hanc aù' tem ctefuram primam duodecimam pariem,cr lt;equi' noiïium,amp;menflumitium,i:y caput circuit, z^rc' mißionem curfus planetaru:eam uerô qu£ hatte prat' cedit,poflremam menfium ac duodecimam ctefuram, er poßremam duodecimam partem,cy finem dreui' tus planetarum, uocare folent. Qj^apropter er cos qui m iUa primum menfern pofuerunt, er quartant' dccimam lunam pafchatis fecundu ipfam acceperunt, baud parum nee uulgariter errare dicimus. Et hoe non ex nabis ipfis profirimus,fedcognitum efl ipfls 3 prifds iudteis,etiam ante Chrifli aduentH, ty feruatu efl ab illis potiflimum.Licetautem hoe cognofeere ex illis quteà Philone,iofepho,ac Muftcoternon ab tilts modo,fed er antiquioribus dicuntur ,utrtfc^ fcilicet Agathobulis cognomêto prteceptoribus Ariflobuli il-luftrts,qui'mter Septuaginta,ad hoc deledos utfacras de Humas Ebr£oru fcripturas mterpretarètur,regi' bus Ptolemteo er Philadelpho ac patri huius, libros quibus legem Nlofl exponebat,nuncupauit. Hi qu£' flionesExodi foluentes,facrificiapafchatis exlt;equo 4^ cuitdos pofl æqumodium uernale,primo menfe me' diante,facrificare debere dixerunt.hoc autè reperiri, ubifol prima ctefuram folaris,uel(ut quidam ipforum nommant^flgniftri drculum tranfluit. Ariflobulus uerô adifcit,neceflrarium e/Jè adflflum pafchatis eele' brandu, utnonmodofol, fed er luna tequinodialem Ctefuram tranflerit. Cum enim dute ßnt tequ'moâiales ctefurte,uitddff dualis,altera autunalis, ex diametro à fe inuicem diflantes, er dies pafchatis quarttedecimte menßspofl ueflgt;erdfltdeputatus,conflanter quidem yo luna ex diametro foli erit Qppoßta,ßcut etiä 'm pleni' lunifl cernere licet.Atq^ ita fol erit 'm ctefura tequ'mO' âq uernalis,Lunauerôneceflariô m Ctefura tequmo dq autumnalis. Houi plurima er alia ab illis dida, partim probabilia, partim authêticis probationibus afferta,quibus probare conantur, pafchatis er azy^ morumflflum omn'mo pofl tequinoditrcelebrari de' bere. Tranfeo autem huiufmodidemonflrationnm argümèta ab illis produda, quibus uelamen Mofaica: legis ablatumeft,eriam reuelata flcieChnflus er c Chrifli faentiaer pafliones perpétua co/ßieiuntur.
TUS. CAP, X.- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214.
Expoßtiones item er dodr'mas Eiioch, er decern Commentarios mathematicarum mtrodudionu:ttem aliadeniq; ftudij fuimScriptis diumis monuments. STEP HAHVS.
At^atolio deflindo,fucceflit meodem epifeo' patu Stephanus,poflremus eorum qui Dio' cletianiperfecutionem prtecefferuttuir qui' dem clarusphilofophite er Gr tecarum liter aru feien' tia,fednon permde conflans er fords mconflflione ^ ® fidei,quemadmodum perfecutionisprogreffus dedo' rauit.PuftÜanimem enim fe in ea,er meticulofum ma gis quàm philofophum uerum priebuit. Vnde er pe-' riclitatura fub eo fliiffet res Chrifliante religionis,nifl ab ipfo Deo fuflentata fliffet. Eufebius libro fepti' mo,capatltimo. Succefforem habuit Theodoram.
DE APHRICANIS epifcopis.
,g DE ALEXANDRINIS.
HBRACLAS.
HEraelas ethnicus primum flit, cum ß-atreaute Plutarcho fe contuUt diflendtgratta ad Ori'' genem,cùin is cOtechizandi munus Alexan' drite adinmiflraret,m perfecutionefub Seuero.Eufeb, lib. é.cap. 3. Adh£ßt autem pluribus annis Origeni, er nonphilofophicaru folum,uerum etiam diumariä liter arum excellentem cognitionem ßbi comparait. Queornamèta in eoOrigenesprteceteris,quos turn ° difcipulos habuit,peculiariter admiratus,tx toto cum auditorum florum coetu deledum, hypodidafcalmn ßbi adiunxit,fub imperia Antonmifllq Seueri.Eufe' blus libro fexto,cap, decimoqumto. Decimo débine Alexandrilmperatoris anno,cùm Alexadriam Ori' genes relinqueret,ac Cefarteam comigraret, fuo eum ordmierlocoin ludo Alexandrmoprteflctt.eufe' bius libro fexto,capite uigefimofexto. Demetria deflndo fub Gordiatio, eptfeopatum Alrxandrme ecdeßte flfcepit. Eufebius Itbro 6.cap.29. Et dint ’ anteacommunthabituufusfliffet,poßto eo philofo' phicum fumpßt,quo er deinceps ufus efl. Sedbte iam ueris teflimonqs er narrationibus deflituuntur, deuitaHeradte inepifcopatu,de dodrmafle fed'' ptis,de certaminibus,er alqs rebus que ad hifloriaa accuratas requiruntur. lUud de eo reflrt Origenes, quód Gentiliulibros,iam presbyter exiflens,non eeß fareteuolucreiidq; ut fortius ethnicos refllleret, EU' febius libro fexto, capite uigeßmo. Celebrem eum da dorem,erautoritateprteflantem fliffe, 'mde aliquo modo eolligi poteß, quód in annalibus Aphricanum fcripflffi Eufebius indicatlibro fexto,capite trigequot;
ftmoprimo,fe excitatum flma er edebritate Hera'' cite, Alexandriam preperare. Hue fleit, quad 'm'' ßgni eum nomme Dionyßus Alexandrinus,ad Phile' moiiem presbyterum Romanum fcribcns,beatum pa pam uocat: atque htec qu£ de modo recipiendi cos, qui ab h£reticis adEccleßam ultrô redq/flnt, obquot; feruaritac tradiderit Heraclas,ad hune modum nar' rat’. Hunc ego canonem ertypurn a beato Herada papa noflro accepi.Ab htereticis etiam uenieittcs,li' eet abEcclefla defleerint, ima non defleerunt , fcd eumilla
-ocr page 951-DE EPISCOP. ÉT DO CT. VITIS
2ZÖ
cum illlt;i fe egiffe putdrunt : proiitos uero , quoi ad quendum aUend docentem dcceUermt, db Eccles fidpepulit,necddmißt,neordntes quidem,niß pU' blicc cucld qu£ dudißent ab dduerfarijs expoßiißint. Ac turn dernti coÜegit cos,non petens ut denuo bapti' fdrentur:etenim iam anted Spiritum fandum ßierant ab eo conßecuti. Bußebhu libro ßeptimo,cap.ßeptimo.
Præfint Bccleߣ Heracldf annis ßedecim. Eußebiui libroßexto,cap.trigeßinoquinto,c'um quidemanted etiäinßcholismultisannUpr£cldreßeruijßßct. Poß 10 eum Dionyßuf decimustertim epißcopdtuin ßiißcepit, anno Doinmi ducenteßmo quinquageßmoprimo:de quo prolixius qu£dam,quiaßc hißori£ ßuppeditant, diceremflituimuf.
DE DIONYSIO Alexandrino.
NAtut Alexandriæ Dionyßui,ßcut eum Suidas Dionyßum ab Alexandria uocat, Origenis quodam dißcipulus ßtit.Cumautem imperiü
P£m£ Gordiane teneret, er Heracla5,quem C£ßd-' i 0 ream Origenes proßilus, ßchol£ ßH£ Alexandrin£ pr£ßcerat,Demetrio pridem dcßindo in epißcopatu ßubrogaretur,Dionyßus Heraclx in ßcholaßueeeßit. P-urßuin cum epißcopatuin annis non ampUus ßedecim Heracles aiminißrafßet,er uita deßnäus eßßet,etidm m epißcopatu munere Dionyßus ßueeeßßr eins ßut, anno Domini ducenteßmo quinqudgeßmoprimo,ut Pußebius annotauit:anno uerö Philippi tertio, Pußeb. lib. 6. cap. 3S.'Etß autem nee de uita eiu5,nec de admi nißrationeepißcopatusßuiexplicita ßatis à nobis dici ^ 0 poßßunf.ideo quid Epiflol£eius, 'm quibus hifioriam ßaorum temporit,ut Eußebius indicat libroßeptimo, cap. primo,ipße tcxuit,ad nos non peruenerut:tamen ßngulari eum pr£flitißße ßcultate er dono docendi, hac pauca etiä qu£ de eo Eußebius retulit, mdicio eßße poßßunt. Conßitauit etiam erßuppreßit permultas h£reßes.Acceßit ad hoc ipßus donum,dutoritas etiam ßmguldris,qu£'mgubernatione Eccleߣplurimü hd' betmomenti.tiecßua ßolkmmagnadiligentiderßo^ licitudinegubernauit er curauit Eccleßä,uer'um etia 40 alias ßeuuicinas,feulongiuspoßtas fideUter adiuuiti nee per epißolas tantiim,ßed ercoràm,qucmadmodlt ex capite uigeßmoquarto librißeptimi Eußebij uidere fß'Quibusuirtutibusnonuulgaribusornamentü U-' lud pulcherrimu adiecit, conßantiä ßcilicet,qudmini tonßßione egregiäpr£ßitit:nec ße dut aduerßarioru minis, dutexilijs,aut perieulis,aut perßecutionibus, aut tormentis,aut condemnationis denique ßententia (quarum rerum ab eo,ßtcut ipße in ßcripto quodä ad' uerßusGermanu ßtetiir,tiullaabßuitßancipdßßus eß. ;o Addendum zyhoceß,quödaperte depoenis Im-perdtoru erßceleribus eorum dicere außus ßit. E«gt; febius libro ßeptimo,capite uigeßmotertio,er 'm epi' ßola ad Philemonem,reßrete Eußebio,libro ßeptimo, cap.ßeptimo,ndrrat,ßeuißone quada eruoce diuina comoneßdum eßße,ne de libris h£reticorum legenquot; its ßuperßederet: ualiturum enim eum expendere ey probare omnia, cum mde ab 'mitio ei data ßt ßdei • occaßo:edm uißonem acceptauit tanquam Apoßoliquot; e£uociconßrmemdd potentiores dicenti, Sitis pro' ^q bati dißenßatores. Et 'm Epißpla prima ad Germaquot;
num dicit,ßbiä Deo pr£ceptumeßße ßub perßecuquot; tione Deeiß ut ßigeret:Eußebius libro ßexto, capite quadrageßmo.
De Dionyfii feriptis.
Scripßt plurimas er tnnumerabiles epißolas ad Eccleßas erßatres diuerßos,de multis er uarijs rebus,quarum ahquotEußcbius libro ßexto,capite ßcquot; ptimo, mem'mit hoc ordine er numéro:
Epißota ad Germanum, deßuaperßecutione.
Alta ad Eabium Antiochenü, de martyribus Alequot; xandrUßub Dedo paßis, er de lapßs redpiendis.
Aliquot item liter£ adEabianum Romanum,de' pocnitentia.
Epißolaad'üouatum.
Alia ad fi-atres per Agyptum,depccnitentia.
Ad Cononem,de eodem argumento.
Alia adgregem ßuum Alcxandr'mum.
Alia adOrigenem,demartyrio.
Ad ß-atres l'aodic£nos, de poenitentia.
Alia Ad CorneUum Romanum, 'm qua approbat ilUus epißolam cotra liouatum,ex qua Volatcrranus AnthropoUibro dedmoquinto mitium protulit,Sci' to frater: ey notadum eße ßcripßt,pr£ßules tum tem' ports Romanumpontificern appellaße fratrem.
Alia adRomanos,perUippolytum,
Alia de pace.
Alia rurßus de poenitentia.
Alia adconfrßbres,Riottatißententi£adb£rentes, DU£ ali£ ad conuerßos ad Ecdeßam.
Alia ad Hermammonem,de Gallo ïmperatore.
EpiftoU de baptißmo,quarum primam ßeripßt ai Stephanum Romanum.
Ady^yßum,debaptißmo Epißola ßecunda.
Ad Ehilemoncm Romanum presbyterum,de baquot; ptißmo epißola tertia.
Ad Dionyßum Romanum, de baptißmo epißola quarta,'m quaerbiouatimem'mit.
Alia rurßus de baptißmo,ad Xyflum cy ecdeßam Romanam.
Alia de Luci ano,ad Dionyßum Romanum,
Alia ad Hermam, de perßecutione ßub Valeriand er Galieno.
Alia aduerßus Germanum,de ßua perßecutione ßub Valeriano.
Alia ad Domitium er Didymum, de aßlidione in perßecutione.
EpißoU ali£ de frrijs ey de paßchate, AliaadElauium.
Alia ad Domitium er Didymum,depaßchate. Alia ad compresbyteros per Alexandriam.
Ali£ deniq; ad alios atq; alios, tempore perßecuquot; ticnis exarat£.
Alia rurßus ad Hieracem Rgyptiorum epißcoquot; pum de frrijs,'tn qua er ßeditionis Alexandr'mse freit mentionem.
Alia ad fratres Aegyptios,de frßispoßpacem Alt' xandri£redditam.
Aliadeßabbatho.
Alia deexercitio.
Alia adHermammonem er fratres Agyptios, de maUcia Dedj er ßueeeßorum eins, deß pace ßub GU' likk }
|
CENTVRIÆ TERTIÄ CAP. X# Atj lieno reidiUi Epißol£ alice contra SabeÜiü zr üammonem Bet tltcefemepifcopum. Alia ad Theleffhorum. Alia ad Euphranorem. Alia ad Ammonem er Euporum. memmit ifla' mm Atbanafius m epißola contra Arianos de fenten' tiaDionyfii,zr ßriptas ait fitiffi contra Sabelliit:in quibui cum ea tantum,qu£ humano more de chrißo dicuntur (cuius humana omnia,ut Atbanafius loqui- i a tur, Arianipatri imputabant)retuliff'et, Ariani pro fe ea excerpfcràt,fed fidfo.alia enim occafione er eau fa eas Epiflolas Dionyfius fcripferat. Indicat ibidem Atbanafius,Dionyfium Alexandrinum propter eaff dem Epiflolas aceufatum faffe apud Dionyfium Ro-manum epifcopum. Alia ad Eafilidem Pentapolitanorum epifcopum, in qua fignificat fe expofuiße Ecclefiaflen. Alice item U4ri£ Epiflohe ad eundem. Epißola alia ad fynodum ebgregatam Antiochice tantra Samofatenumfferipta paulo ante quim more' returtquarn epiflolam mfignem Hieronymus uocat in Catalogo,qui erplurimas ad diuerfos epiflolas de hit relicts baptifandis ab eo fcriptas indicat. Aham ad Heradem in Agypto epifcopum. Aliam deniqi de morlalitate. indicat Eufebius libro feptimo, capite uigefimo'’ fexto,zrodo abeolibros firmaepijlolari conferi^ ptos fitiffè, interïj; cos unum de natura,filio 'Pimoquot; tbeo nuncupatum. Aiemmit ibidem ZT quatuor Commentarioru con tra dogma Sabeliiad Dionyfium E.omantm,quorum etiam Hieronymus er Theodoretus memmerunt. Duorum item Commentariorum de promißioni-' bus contra üepotem Agyptium epifcopum ChiliU' flom, in quorum primo fententiam fuam de dogmate Hepotis recitaffe eum fcribit,m altera ueró de Apo' calypfi Ioannis diffutajfi:. Lbriitem de tentdtionibus,adEuphranorem. Commentarij in Ecclefiaflen Salomonis,quem fe enarraffe ad Eafilidem, ut diximus,fcripferat: memiquot; nit etiam Suidas,er Commentarium uocat difertum ualde. Atbanafius etiam operis cuitifdam Dionyfii me' miiiit,quodeum edidiffe fcribit fub nomine Elenchi er Apologia: quod opus Scriplura ab eo teflatur, no rixandi fludio,fed fuipurgandicaufa, c'um ob epi' flolas ad Ammonem er Euphranorem de humanita-' te chrifli,de quibus diximus, apud Dionyfium Ro*-manum aceufatus fuiffet. Qjia re comperta,fignificat eum etiam uolumen contra Sabeïli fedatores er Arij dogmata compos fuiffe,in quo aquales has duas bare fes,fed contrarias tarnen inter fe effi tradiderit. Keminit er libri N^r rationum fecundi,Eufebius libro tertio,capiteuigefi-moodauo,unde de Qerintho quadam defcribit. De DionyGi do--flnna. Rede eum de Trmitate fcripfiffe, Atbanafius pro' bit mepiflola de fententia Dionypi contra ArMnos^ ^q rium coniunólionii autorem contmeri: zr filium à ^jUfo eum fecum fentire calumniati itérant. Ahj Patre ^naß domicilio iifgre^atumnon e{fe,eo cinU |
XO ttUm re£lè fentientes,propter epiflohm ad Pupbra' norem er Ammonium,ignari cauße ob quam cas [cri pßjfetr)ionyßus,eum R.om£ apudDionyßumepi' ßopum accufauerät.Quo crimme,autfujßicionepO' tius,ut fe purgaret Dionyßus, apologiam fute ßdei feripßt, ex qua hac de Trmitate orthodoxa teßimo' nia AthanaßiK deßeripßt. 4° Hunquam ( mquit Dionyßut)ßiit, quando Dem non erat pater. Et in fequetibut agnoßeitßemper Chri flum uerbum er ßapientiam,^^ uirtutem ßtifße: nihil etiam borum, cum Deus exißeret,ßilum eße, neque poßerim filium genuißeifilium^ non ex je, fed ex Patre effintiam natum eß'e. Et paulö poß ita de eoquot; demdicit:lam quia jplendoreß teterna: tuen,omni-' busmodisipfe quoq-, leternuteß.Luce eiuttt femper exiflente,c€rtum eß z^ßgt;lendorem femper exißere: eo enim ipfo lucem eße, quod fflendeat, mteUigitHr: non enim fieri potcfl,ut lux non luceat. llurfus ad c9mpdrationes exemploru redeamus. Sifol ejßeß z/ fflendor z:r dies. Qjiöd fi borum mbU eß, magnope' reabeßut folpoßitdiciabeße. QMd fi fol lt;cteriim eßet, mdefinenter er dies effet:nunc autem non efi, incipiente igitur fole, incipit er dies : er dejinenley definit.Deus autemicterna luxefl,necincipie!ts un-' quä,nec definens. Igitur aternus coh£ret lüi ZT lt;^ongt;‘ lunäus eß fflcdor,qut fine principiogenitus,femper ab eodempromicat, hoc eß fapientia,cuius h^c funt uerba:Ego cram cuigratulabatur,quotidie autéper omne tempusgeßiebäcoram eo. Atq; iterü Diony' 3 0 fiuspaulo paß ifla de codé loquitur: Exißente igitur lt;elerno Patre, exifiit er ceternusfilius, Lume de lumi' ne:nam fi pater eß, neeeßariofilius eß. Si enim nullus filius genitus eß, quomodo ipje patertaut cuius lande pater juerittAt qui ambo funt,zT ab Eterno fmitDe^ indeh£caddit:Si Deumlueemuoccs,Eilium ßdenquot; dorem eße dices. Si Spiritum {fiquidem Deus Spiri-' tus quoqi dicitur') filiu uaporem appeUabis. E]l enim Çmquit lUe') uaporpotenthe Dei. er mox ba;c à Dio' nyfioinfèruntur. Solus filius cum Patre femper co-' exiflit, plenus^ exißens efl,eripfe cxPatreexi-' flit. Plate fi ambigue diüa fuiffent, haberent inter-' pretatione opus : nunc quia euidenter dilla funt,-er fubinde ab eo repetita, efl cur Arius denubus fludeat, quum fuam harefin à Dionyfio- fubruiui' deat: eum^ fibi, quod mmimè cupit, inclamantem' audiat, Semper Deus Pater erat'.er filius nonaliquo leui modo aternus cenfendus efl,fed eo modo quo Pa tera:ternus efl,eripfe quoq^ aternus efltzrpanter cum eo coëxiflit, utfflendor cum lumine, fo Et 'm fecundo uolumme : Singula illa nomina^ de quibus loculus fum, mquit, infegregabilia afe 'muicern funt, necdiuidi queunt,Patrein quum di'' co, etiam fine mentione filij, filium fub Patris uo-' cabulo 'mdicatum uolui: contra, fi in mentione fi-' lij Patrem omififfem, tarnen iUe fub nominefilij m-' teUigi debuit. Sandi Spiritus mentionem fid, fed ita, ut pariter adiuhgerem ,unde nam iüe, zrper quem uenerit. Sed ifti ignorant Patrem à filio à'' liendri non poffe, zr pib Pdtris ueabulo prima. |
ii9 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPISCOP. ET D O C T, VITIS;
i id
|
Putris uocabuluinhunc communionem indicet: er in putris filijqi minibus ejfe ffiritum fundum,fei itaut nequea mittente, neq^ à ferente fegregentur. Et piulo póft : Hoc feiheet pudo unitutem, qu£ indiuißbilis eft, m Trmitutein dilutumus ; er Tri-' tiitatem,qu£ dimmuinon poteft, in unitutem conquot; fummamus. Similiu Athunaftus refrt üionyßu feripßffe in li' briscotruSabelliu,m Epiftolis de deeretis licence S^ Mdi.ermaliaEpiftoladeSynodisAriminierSelcu jo pti!ito,capite uigcjimoquartoiex libro Dionyßi de ciie:Dionyfius,inquit,epifeopus Alexandriie,contra promißionibus. Docuic etiam de refurredione, adquot; cite:D!ony)i'M,'inquit, epifcopui Alexiridriie,contrii SabeÜtum fcribens,er Saluatoris minifterium in car' mpluribus uerhisexponens,ijsqi conuincens Säbel' liunos, rejidensq; putrem nonfitjfe carnem jidum, feduerbum eins fnjfe quodcarnem induerat,quem' admodum à lobannc didum fiit, er in fufficionem ruptus,quôd filium creaturum nominajfet,eum^ ßquot; dum ejfe er confubftantialcm patri dixijfet,ad Dio' uyßum epifcopuni Komanum eiufdem fecum nomiquot; tiis,pro deftnßone crimmis ita fcribit,je non dixijfe zo filium ejfeßdum,quem patri confubftantialem confi tentur. lUius aittem forma loquendi talis eft: Et in alia epiftola feripft, qua demonftraui ßlfum ejfe criquot; Ken quad mihi obijdunt, quap dixijjem, Chriftum Mn ejje confnbft^ntulem Deo.Etß hoc nomen con' fubßMtidii dixcrim non inuenin ujßinm in ßicrd ld t:ris:t4men arguments mex^aux ipß tAcitéomiferut^ ire ip fi ßgnificAtioneqi uoabuli non abludunt. Ex Dionyfj Apologia etii BAßlius libre de Spiri tu fAndo,ßrmäm gratiirum adionis récitât, in qua très perfoms Dionyßus, ut coatemus, cotcquales, erßmitlomnipotentesnominat-.lüs, inquit Dionys ßus,congTuenter er nos, etiAmßrmA,reguldq;ife' nioribia qui ante nos uixcrunt,AcceptA,concordibui Mcibus cum illis gratids Agere, de nunc etidm nobis fenbere deßnemus.Geo dutem pätri, er fill» Domi-no noßro lefu Chriflo,cum fando (firitu, gloria er imperium in fecula feculorum,Amen. pirtein cittmet,AtbanaßuspronutteUrenon dubitit- 40 feprints feminariumprtebuir.notnUo quidem im Exquibus omnibus, quantum adhanc dodrince uit, Dionyftum religiofum er pium fuiffe.num nunquot; quam eum ab alijs epifcopis impietutis conuidum fijfe,nequeh£refes propugnüdo ab Ecclefia unquä fccßiff:,fedineacum pictate obdormiuiffe, eiusq; memoriam cum patribus orthodoxa fentientibus ce' lebratain,erincatalogum relatam efe, Deeoena Domini fenßt, accipientes participes fieri corporis er fanguims Domini noftri lefu Chri-fti.Eufebiuslibro feptimo, capite nono, er epiftola ad Xyftum. Ia articula dodrmte de poenitentia redè fenßt, hpßsjfem ueni^no ejfe præcidendâ,fed recipiedos eos,erad poenitentiam admittendos ejfe. nine tot Epiftolasad diuerfosferipfitde poenitentia, erNO' uatumdiuerß dogmutis autorem reprebendit. EU' febius libro fexto,cap. quadrageßmo fecundo, et qua drageßmoquinto: er libro feptimo,capite odauo. eyuid de jerijs feu fftis fenferit, iudicari pojfet, ft Epijlola qu£ de ijs ad aliquos fcripßt,extarent, |
Depafchatecenfuiffeeum, Eitfebius librofeptiquot; mo,cdpiteuigefnnoindicdt,nunqltd id aliter, nißpoft aquinodium uernale eelebrandum ejfe. S° ÖO De nunifterio docet, quad pij dodores debeant Veritati adhierere ßne reffedu ulldrum perfonarum aut donorum: er confiture contradicentes. ficut lu^-culenter inquitiVeritas arnica eft,et pro: cüdis bono randa-.er ß quid rededicitur,ldHdanduin er appro' bandum candide. Qj^x uerà non fané feripta uiden-' tur,inquirenda funt, er reftHenda. Eufebius libro fe ueiitu Chrifti, er alijs arucuUs: fid, quod feripta eins non extant,copiojius reatare non pojfumus. De Dionyßi næuis. ■ Etijfnus in Apologia pro ‘Ongeile, jignifeat, in hbris Dionyjii comru Sabelliuin quxdam inefquot; fe,qu£ ad Arianorum dogma déclinant tqiiamobquot; rem fxpenumero Artani, autoritäre tun:i turi,fe fuam^ caujam dejendere conati ßnt. Senft autem, tnftrtu eajiiijfe libres Dionyßi à ftlfarijs er maleuó' lis, ac Dionyftum nihil minus quàincum Ario fettquot; filP' Cilia: Caufa fuerit, ut Athunaftus, quiDionyquot; jium redè fenftjfé nouerat, Apologeticum pro eins libris feribere compulfus ferit. Verinn earn Rujftquot; tn defenjionem reprehendu Hieronymus, in apoloquot; gia aduerfus Rujftnum. Defndit eum tarnen fat fitquot; mis rationibus Athunaftus. Extut apud l^icephorum libro fexto,capiteuige' fimoquinto,totum caput deferiptum ex epiftola EUquot; o ßlq Magni ad Maximum epifcopum, de erroribus hu ins Dioiiyßi,quod er nos adferibimus. Qvie inquiris, inquit, Dionyßi feripta pluriquot; Ina ad nos peruenere. Quad autem librorum eoquot; rum copia nobis non eft, propterea ad te non miquot; ßmus, de quibusßc no fra aft fententia : Noa omnia eins uiri admiramuroperafunt etiam non)iulla,qti£ prorfus abrogamus.7erè etitm impietatis iftius, qu£ tantopere nunc celebrutur,eatn dico qua’ k«ctx ri «M' /‘i“gt;//iftue de iihequalitate eft, quantum ego fcio, ip' probitate mentis er fenteiitix.fed^quod uehementius acriusq-oppugiiare SabcUium uoluerit. duemego comparurefolitus fum infttori,qui cum incuruum tC' nell£ arboris fatum feduló corrigere ftudeut, deinde immodica attradione peccet,er modo excidat,plan' tamf ipfam in contrarium diuerfariiq; deducat fr-mam. Simile quiddam enim er in hoc uiro ßdum efife deprehendimus. lUe enim acrius impietati Libyd hxretici congrejfus, non fenftt,nimio cotentionisftu diofe in cotrariumjèrri malum. Cuifatis ferat often dere,non idem ejfe fubiedo ipfo putrem erfilium,er hoc uidorix laudem à blajfhemojllo reportarenpfe autem ut aperte admodum er prolixe iüumconuinquot; ceret,non tantum diuerßtatem fubßflentiarum, ue' rum etiam fHhftanti£ dijferentium, er potejiatis uelu ti remißionem,er gloria' miitationè affert.lta ut eum pérhoccontigeritmalum ipfummalo alio commuta re, er à reda dodrina aberrare. Itaquein ficriptis finis uarbas eft. Uonnunquam enim ri ifietvinuf/ ßue confubftantiule tölïit,per eum, quo ad jubfiftentias kkk 4 |
ij*
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. X.
15 i
abrogdnädi ntdle utitur ,Ubrum:dUquiindo dutent idddmittit, ineis [cilicetqute pro deßnßone eiia dd fibicognommem coinpofuitfmptis.Tumdutein de fpiritu etidm faniio uocei emißt,jßiritudli nero mtnmè congruentes, db ed qu£ ddordtur, eum di' uinitdte projcribens,cr ueluti m infimum ordinem crédité er minißrie ndturie redigens. Ac tdlis bic quidem uir fuit.
Scribit Hieronymus 'm cdtdlogo, Dionyßum etid 'tn Cypridni er ßynodi Africane dogmd conßenßße, i de hereticis rebdptizdndis. Qjtod ex libro feptimo, cdpite quinto Eufebij non obfcurè liquet:cum tarnen dinerßmnßeobßeruajje:palam indicet mEpifiola ad Philemonempresbyterum P.omdnum,er mEpiflo' la aha adXyfium Romanumepifcopumi inqua fi'-gnificat, fe quendam ab heretids baptizatum, cum ad Eccleßam redijlJet,er denuo baptizari petijffet, non fiiijje aufum rebaptizdre,féd communionem ei fujficere exylimafie. Exutrdq; Epiflola aliquot par tes recital Eufebius libro (eptima,cdpile feptimo er 2 nono,
DeDionyCuccrtamP nibus.
Scribit ipfe aduerfus Germanum, quendam ex e^ pifcopis fuorum temporumfe in Cepbro Lybite tn lianipneßdnfubvaleriano Imperatoreexulantê, magnam ibi etbnicorum multitudinem conuertiffe: quodfinedubio dbfque certamine fieri non potuil. Et quidem ipfe multa fe'mea conuerfione dura fußi' nuijfefitetur, cum figiiifcatfieperficutionem er ld' 3 pidationem apud eas gentes,priufqud dd fidem Chri fiidttamperducipotucrint, pertuliffe. Habetexem' plar dusfcripti contrd Germanum, Eufebius libro fe ptimo, capite undecimo.
epifiolis, non fine periculo fuo fcripfilfe eum,narrat Eufebius libro feptimo, capite fexto. Cerinlhi Cquot; tiam herefin improbduit mi fecundo Eiarralionum libro,ut patetex Eufibif libro tertio,cdpiteuigefiquot; moodauo. liicephorus libro fexto,capite uigejimo' quarto,etiam contra JAanetem eum fcripfijfe proquot; didit.
lAifit er epiflolam in concilium Antiocbiam,cïint eo uenire fenedutis caufa non potuiffet, contra do' o gma Samofateni, Eufebius libro feptimo, capite uiquot; cefiimofeptimo. Preefenti poflremo er coiiftauquot; ti animo, er fuam erChnfttanorumcatifim egitdquot; pud JEmilianum priefidem, perfecutorem fub Vdquot; Icriano. cui mandanti, ut Chrifiianus effe define' ret,firtiter in ftciemrelfondit,Oportet Deo magis ebedire quam hominibus. Partem dus contentio' nis er adionis cum Amyhano, ex ipfius Dionyfii Epißola redtat Eufebius libro feptimo,capite un' decimo. Indicare uidetur Dionyfius in tadem C' o piflola,acrid etiam fibi certamma obeunda er fußi' nenda finffe m perfecutione fub Decio, contra Sabi' numprafidem,
Etfi enim martyrium Dionyfius non pertulit, fed in Eccleßa confenuit, in cuius utilitatem, ut Eiieephorus ait libro quinto,capite uigefimoodauo, amartyrio eum Deus præferuauit: perfecutiones tarnen multas er exilia uaria fuflinuit, 'm duabus uehementibus perfecutionibus fub Decto ac Vak' riano. nbsp;nbsp;Et qualm in perfecutione Decianafibi ob'
o tigerint,ipfe in hunemodum narrat in Epifiolaqud' dam ad Germanum. Ego in confiedu Dd loqunr, er[ipfemenon mentin nouit,haudquaquam mei ipquot; fui ralionem habens, tieq- fine Deofiigam cepi: fed er anted priu/quàm fub Decio iiiualefceretperfecU' tio,Sabtnus eadem horafrumentarturn, ut me qu£quot; reret,mifit. Et ego quidem quatriduum domi man' fi,aduentum frumentarij expedans. Uk uero c'um omnia perfcrutaretur, uias,fiumina,agros,ubime uel latere, nel tranfiffe putabat, cxcilate quadam .0 tenebatur, nedomum inUeniret. non enim credebat
Deinde contra fratres fitlfos feu hiereticos, pUquot; gnas acres plurimas fufimuit:ut contra Nouatum ip' fum, er fuam fedam , contra quarn confiantifimè defindit dodrinam de lapfis non reijdendis, fed requot; cipiendis in Ecclefiam.Qjieoccafio erpugna mulquot; tad exterfitutiliahauddubièfcriptadepoenitentia: 4 fed canon extant.
Videtur er'm fynodo quadam fidffe Antiochia:, contra eoS qui fchifma ibi üouati confirmare niquot; tebantur, ut Eufebius indicat libro fexto, capite ultimo.
Poflea editis diffutationibus pugnouit contra Ne^ potem Aegyptium epifcopum, qui promißiones 0quot; flenfas tn fcripturis, nimis ludaico more reddenquot; das doeucrat, (y millenaria quadam annorum corquot; poraUbus delicijs in hac terra fiituris decreuerat. 50 Gjiam opmionem, duobus libris, ficut er fupri monuimus, Dionyfius confiitauit er euerlit, édita ea occafione exado iudicio de Apocalypfi Xohaitquot; nis,exquaChilidfia; craßi fui er uoluptuoß fomnij fiindamentum firè extruunt. Contra idem etiam $^epotis dogma Dionyfius fe coram difiutajfeferiquot; bit, 'm Arfenoite præfidura JEgypti, ibiq; totam eamfidionem cum Coracione fuo m uiam reduxifquot; fe.Eufebius libro feptim o, capite uigefimotertio, er uigefimoquarto.
Poflea contra SabeUij hierefin aliquot fcripiis er
mi domi ea perfecutione manere. Vix tandem qUarto die, Deo mihi ut migrarem pracipiente, uiamq; mirabiliter aperiente,tgo er liberi,er mulquot; tifi-alres fimul egreßi fumus.Et quad ea res diui~ n£ prouidentt£ opus effet, fequentia.declararunt, 'tn quibus nonnulUs firfan utiks fiiimus. Deinde aliquanto pc)ft,qu£poft fiigam fibi acciderint, 'mdi' cat,h£c fubqcietis: Ego nanque cum Heliodyfmas uni cum illis qui mecum erant ueniffern, Dapoßquot; xim à militibus dudiis fum. Timotheus uero, fecuti' dumprouidentiamDei necaderat, neccaptus erat: ubiautem domum tandem uenit,domum defertam reperit, ac miniftros iüam euftodientes, nos uero captos. Et aliquanto poft dicit:Et quis eft admiran d£ dijfofitionis eius modus. Etenim qu£ uera funt dicam. Pitobuiam ex agroquifiiam Timotheofii' gienti er pertiirbato,caufamque curita fiftinaret percontatur. Hic, quadres erat edicit. lUecumaU' diffet, ad nuptiarum conuiuia, quo alias ibat, iter ëo fuUm profequitur. {erat enim ilUs mos, in huiufmo' di conuetUtbus pernodare) er ubi illue uenit , 'm conuiuia
’^^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^E EPISCOP, ET D 0 CT. VITi'S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii4
conuiuid dccuinlentibui quodaudierat Miedt. ïlU tino iin[gt;etu, uelut expaélo cunUi prorumpunt: ac uelodßimo curfu m nos incidentes, tumnltud-' rid uodjirdtione ßruntur. O“ ckin milites qui nos euflodiebdut, conftftiin ßigijjent, nos inudferunt, fient erumus fiuper fcdbeUis idcentes. Et ego quidem primiim, Deus nouit,quonidtn eosprxdones ejje, dc depradundi derapiendi grdtid uenifje putdbdm,fl^ euterum inflrdto nudus, mlineo indumenta ineens nnnebdin : reliqua uero ueflimentd, qu£ ddideequot; i hunt,itlisporrigebum. ibiuero, ut furgerem, cr ue^-locißimc exirem iubebdiit.Tum uero mteUigens qud de cdufid ddefient, uoeißrdbdr preenndo de fiup-plicdndo, ut cr nos dbire finerent. Si uero benefit eq quid impertire ucllent, eos qui me dbducerent hd èlenusprd:uenirent,ut ipfi mecdpite trunenrent, 0-' rdbdm.E.tcùinijld cldmdrem,fîcut norunt confor-' tes meidc omnium pdriieipes, uiolenter prorum-' pebdtit.Ego quidem me\pronum fuprdpauimeu' tuinconijcio,illi uerocrmunibuscr pedibus cor-' i reptum extnbunt or abducunt. Sequuntur du-' tem me,qui teftes borum omnium funt, Gdius, Edu-fins, Petrus, Pdulus, qui me etium dbreptum è dui-' tdtuld ducunt, çy dfiiio fie nudo impofitum duebut. PldcDionyfiusdefeipfiofcnpfit.Exemplum dusE-pifiohe boemodo Eufiebius retulit libro fiexto, edpi' te quddrdgefimo.
Sub Vdleridiio uero exiUdmultd zrudrid per^ tulit, iufflis primiim db ^milidno exuldtum cum fidribus dbire 'm Cephron, ubi ftudio propdgdndi 3 dpudfidrbdrds eus zr Lybicds gentes uerbi Deeper fiecutionemnonmediccrem er Idpiddtionem pertu-lit. Cum tdmen ibi, quemndmodum diximus, non pdiicos Etbnicos d fimuldcbrorum cultu dd Deum uerum conuertiffet, inffus ob edm cdufidin eft migrd read ajfieriordlocd, er mugis Lybica,dd Mareo' tdm:'m quo itinere cum fi-atribus priecipuis ex com* pofito cdptus eft, de pofted in coîlutbionem depor-* tatum eft. nbsp;nbsp;Hæc poftedquàm fie de fud ßrtund in
perfiecutionüus narrauil, tandem ddiecit:De mul^ ^jj tis ftrfan conuerfionibus gloridtur Germanus^zr multd de afflidionibus quas pertulerit,narrare pO' teft, qualia de nabis rccetifieri pojjunt :utpotecon' demnationis fiententias, publicationes, proficriptio-nes, ftcultatum direpiiones, dignitatum\depofi' tiones, munddn£gloriienegledum,ldudum qu£pr£ fiidibus er confiulibus competunt,contempium : ad' uerfiariorum minas, reclamationum, periculorum, perfiecutionunr;^-rorum,dnguftidrum, er uariarum tribulationum tolerantiam, qu£ mibi fiub Decio zr $ Sabino, er badenusfiub Aimiliano contigeruut, Et rurfiuspaulo póft : Q_uomodo agamus,audiflis qub dem omnes:quumumdi dcenturione,ducibus mi'’ Utibus^ zr mmiftris ego zr Gaius zr Pauftus,zr Pe trus zr Paulus abducereinur,Mareotenfium quidam irrumpentes, muitosnos,nec fiequentes,fied uiolen' ter trados abripuerint. Ego ueró iam,zr Gaius zr Petrus, fioli, reliquis fratribus priudti, in fiolitudine defiqualidoEybi£loco,itinere trium dierumàParæ ^ tenio diftantes, conclufi tenemur. nbsp;nbsp;Recital hoe e-
xemplum narrationis Dionyfiti de finis exilijs, Eu^' fiebius libro fieptimo, capite undecimo.
Seruatus fic à martyrio Dionyfinis, zrpace red-dita Àlexandriam reuerfins, 'm fieditionem incidit, in quaetiarn multa triftia indicatfie pertulifie: depro' ximè in diram zr fi£nifiimam luem iUam incidififie, qu£ prouincias multas totius orbis,maxime tarnen AlexandriamzrALgyptum 'mfiftauit,quouis(ut Dio nyfius loquiiur)terrore terribilior,finb Gallo ZT Vo 0 lufidno,d!ino CbriftiditEufiebinsindicdf) ducente' fimo qu'mquagefiimoquinto.
Mortuus tandem eftfienex intra fiynodos contra, Paulum Samofiatenum, anno Imperij GaUenidnode' timo, Chriftiani ueró anno ducentefiimo fiexagefi-' moodauo, quum annos fieptemdecitnecclefi£ Ale-' xandrme prejuiftetiquemadmodum Eufiebius often' dit librofieptimo,capite uigefimoodauo. Pr-tfiacrat dutem dnte epificopatnm zr fichole Alexandrine per annos fiededm, à decimo ficilicet Alexandri imperd' o torisannoufiqidd tertium Philippi, quemadmodum Eufiebius indicat libro fiexto, capite uigefiimofiexto zr trigefiimoquinto. Hune DionyfiumTbeodoretns dodrma infignem dixit,
Dionyfiio ueró decent zrfieptem annis epificopd' tu perfiiinilo,fiucceßit in codem dccimnfiquartus Ma-^ ximus,dn}io Galeniimperatoris decimo, Chrifti ue^ ró ducentefiimo fiexagefinnofiexto. Puerat isprimum Dionyfii in eadem Ecclefia presbyter, quemadmoda Dionypus ipfie ficripfit aduerfius Germanum, dpuif Eufiebium libro fieptimo,capite undecimo, Ciim ueró zr is poft annos quibus prefuit ododecim,de' eeßU: Tbeonas üecimufiquintus epificopatnm eurn fior titus eft,anno Probi imperatoris ultimo, Chrifti ueró ducentefiimo oiluagefiimoqu'mto,zr'pr£fiitit annis undecim: zrfiuceejfiorem babuitPetrum, qui tribui-sinnis ante perfieeutionem in epificopatufinit.
DE CÆ TERIS MJ N P fin's Alexandnnis.
P 1 E R I V S.
Hieronymus Pierium fiub Caro zr Diocletian^ piififieficripfiit, quo tempore Tbeonas epifico patum Alexandrinum tenuerit : zr Eufiebius dit,eum turn presbyteria pr£fcóïum efifie. Admi' rand£ hoc uirtuti, fiatis quidem fiuperftitiofie tri-' buunt, quód paupertatem fifiontaneam confiultó per omnem uitamprofièfifius fiif.cùm tarnenalifis maiori-' busdonis ornatus pierit, utphilofiophU zr Gr£cd rum Uterarum ficientia, cógnitione'artium docendi Diale{lic£ zr Rbetonc£, fiacrarum ficripturarum peritia : zr quód in dodore Ecclefiiaftico pr£ci' puum ornamentum eft,cxpeditaftcultate zr dono excrcitatc doccndi, enarrandi^ ficripturas, quain eilaudem Eufiebius zr Hieronymus ex £quo tribuut.
Et addit Hieronymus, aliquot eurn compofiuifije tradatusjtanta fiermonis elegantia, ut Origenes iU' mor uocatus fit, nbsp;nbsp;Ex ijs, Sermonis unius longifi-'
fitmi meminit, ab eo de propheta Ofieaficripti, babi-' tifi 'mperuigilio Pafich£,quod ex ipfio tradatu appd rere ait,'
|
CENTVRIÆ TERTIÆ |
CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nör'^ |
|
rereait. Poß perfecutiotiem autem,omne eum uiquot; tat fua tempus Row« exegUß, feribit Eufebius liquot; bro feptimo, capite trigeßmofecundo : Hierony' mus mcatalogo:Hicephorus libroßxto,capite tri' geßmoquinto. ACHILLAS. ChiUam Eufebius eodem quo Pierium, lern' pore,fub Theonafcilicet,presbyteria Ec'-cleßat Alexandria funäum feribit: uirumq-ßiiße erudttione,pietate,er Germanis EuangeliciC conuerfationis moribus inßgnem. Ait autem facrat fi dei fcholam concreditam ei und cum Pierio,fiiiffe. Eu febius libro feptmto,capite trigeßmofecundo. DIOSCOKVS, DEMETRIVS, Lucius, PauHinus, öd Aquila, EOsomnes Dionyßus,innarratione fui exilij, fub Dedo presbyteros dixif.apud Eufebium li bro feptimo, capite undecimo. Ac Diofeoro quidem,Demetrio er Lucio, ßudium hoc piumtri' buit, quad in perfeeutionemurbelatuermt, çy fia' très occulteuißtarint. Eaußinumueröer Aquilani, quospresbyteros lUußriores uocat,exilij fui tempoquot; rem JEgypto oberrareferipßt. C A I V S, PETRYS, Paulus. 10 Hos,feu presbyteros feudiaconos, Dionyßus in eadem epißola de fuis exilijs,feribit, unà fe cum abdudos, cr in folitudme, ac fqualido 5 0 quodam Lybuloco conclufos, detentos fiiijfe:Eufe' bius libro feptimo,capite undecimo. CHÆREMON, ET PAVquot; ftus, diaconi. IKidem Chteremonem er Eaußum, diaconos fuos dixit:hac utrunq^ commendatione ornans, quèd mexilio etpericulofuofideliter fibi adhæfermt. Annumerat bisey Dionyßum,ey marceUum.Eauquot; ßum uero confiantem confifforem, ufep ad perfecU' tionem Diocletianiferuatum fenemer decrepitum, 40 in eaq^ capitis tandem fupplicio martyrium confumquot; pfiffe, Eufibius feripßt. DOMITlvS, DIDYMVS, Fiamus. l,quibós inlocisautepifcopi autpresbytequot; rifierint,Eufebiui non explicat:fed adeos Dionyßum epißolam de firijs fcripßßi,indi' tat libro feptimo,capite undecimo er uigeßmo, DE ALIIS DOCTORIBVS Seftriptoribus /O DE TERTVLLIANO; QVHitHw Septimium Elorentern TertuUiaquot; num, Carthaginenfem fiiiffe, feribit Hieroquot; nymus:natum pâtre centurione proconfula ^i. à quo ad literas difeendasà prima fiatim ætate adhibilum fiiijfe,folida ,quee pofiea m eo per omnem uitam fi{lfit,eruditio tefiatur:omniumenim difcipli-narum quàm maxime peritus fifiLadantio teße: m ^q quibus philofophià egregiè prester esteras cattuit: |
to quod ex eiui omnibut propemodum Ubris, Hi qui' bus ex philosophie fubinde qutedem aj^e^git, pep firn epperet. A dfidem Cbrifliene conuerfus,ßu' dio feer arum Utereru fe totum femel dediceuit, Grecos fcriptores ,Theologicos plerDfqp,nondum eX' tentibus multis qui Latme in eo genere fcripfijfcnt, legit: utignetium Antiochenum, Polycarpum, Pe-piem,Ciuedretum, Ariflidem, Agrippem,Pgefjp' pum, luflinum philo fopbum cr martyrem,lAelitO' nem,Theophilum,ApoUinerium,'DionyfumCorin' thium,Pinytum Cretenfem ,Tetienum, PhUippum^ Mufenum,MQdeftuot,^efdefenem,}ren^itm ( quent in Itbro eduerfus 'Valentiaienos,curiofißimu ipfe uo' cat deilrinerum omnium exploretorem Penttenum, P(hodonem,dementem Pantæni difcipulum^Miltie'’ dem, Apolionium, Serepionem, Theophilum Caféquot; rienfem,Bechylum Cormthium, Polycretem Ephequot; fium, HerdcUtu, M.eximum,'Candidum,Appionem, Sextum, Arabicum,er fmiles. Q«o uerci cafu eut occafione Certheginem rcliquot; querit,incertum eft. Koma eumßiiffe,ad mediem uf que atatem presbyterum ibi manfiffè, feribit diuiH Hieronymus libro quarto, capite trigeßmoquertef. ec peculieriter addit, eum Koma contre Montanum feripßßfe. Eufebius libro fecundo, capite fecundo, uirum eum ait, in legibus Komanis exercitatum,atquot; que inter célébrés Koma ftiffe, Inde tarnen pulfum inuidiacr contumelijs Kornani eleri, Hieronymus clarè indicat: fed odij er contumelia caufas mdias exprimit,nißßrte hoc acciditfeu inuidia ingenij er uirtutis,qua m Tertulliano non uulgaris pit: feu quèd cotmentia er caflitatis fludiofifimus,Alott tano qui non ita mutuo ante nouum de ieiuniß er eon tinètia dogma jf ärgere caper at, ßuere uifus ßerat. Hmc igitur acerbitate ingenij er impatientia uidus, adlAonteniproßfionempalam deficit: er^tiftha gmem reuerfus, contra Ecclefiam aliquot feripßt libros, utpofiea dicetut. 'Tertullianus fua quo^ que non uulgaria dona habuit. Ham Gra:cc fimul er Latine peritifimus pit, m docendo plurimum M luit.diffutandi, dicendier fcribendi copiaCT gya' uitate maxima praditui fitittquod pleriq; eiui liquot; bri,dcdoäißimi illiquinçp,quos contra Marcioquot; nem feripßt, er Apologeticus teßantur. Déniquot; que quod reUgionem Chrißianam femel amplexus^ eamdefindit acerrimè, ac uiiidicare abinfianiaqua cunque conatus eß : pro Ecclcßa uigilantißime ftU citui fuit, contra hofies religionis er bareticos pu gnauit non dodrma folum, uerumetiamlibrispluri mis editis,quos nuncrecenfemus. De TcrtulUani libris. Scribit Auguflmus Cartbagmifefiiße, quo tem' poreTertuïliaiu hbri omîtes, paueißimis exceptie, confumptifiterint. Seripfit autem plerofque Latmè. qult;e caufa fiit,ut tertium pofi vidorem ey ApoUoquot; mum Hieronymus juijfe dixerit,quiin EedefiaLaquot; tinè fetipfermt .Hodie exiÜis qui extant , hos foquot; lùm habemus: De patientia librum unum. De carne Chrifii librum ». Derelt;^ |
:J7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPISCOP. ET DO CT. VITIS. , jjS
|
De refurre^ione car nis lib.t. Deprafcriptionibus aduerfus hor et ie os librum fmum,quem ante librum de carnc chrißi à fe fcriptU effe,m eodem de corne Chrifli libro indicat. Aduerfus ludoos librum unum. Aduerfus Marcionem libres f, Aduerfus Hermogenem lib. 1. Aduerfus Valentmionos ad imitationem amp;“ exem pla lrenlt;ei,librum unum. Aduerfus Praxeam SabeUianulibru unum,quem to Et librum de paradifo, quem à fe feriptum indicat poß ntediam attatem feripfft. 'm libro de Anima. De corona militis Ub.t, Ad lAartyres librutiicoiifolatorium^C7exhorta' torium librum unum. Depoenitentia librum unum, quem propter Phra' ßn diner jam Erafmus iudicat non ejje Tertulliani, fed alteriM cuiufßiam fui fludioß. Deuirgmibuf uelandii librum Unum, quem à fee' tUm gr£cefcriptum,indicareuidetur m eodem libro. De habitu muliebri lib.t. Decultufoeminarumlib.i, Ad uxorem libres duos. De fuga m perfecutione librum unum,quem ab eo feriptum contra Eccleßam Hieronymus teßatuf. Ad Scapulam lib.i. De exhortatione cafitatis librum unum,feriptum contra Eccleßam. De Monogamtalibrum unum,feriptum item con traEccleßamiHieronymi teßintonio. Depadiolibrü unum , quemfub Seueriprmcipa turn f(ripßt,poß fuum conuerßonem. De Trinuate librum unum,eruditum^ elegant tem : in quo tarnen ineßfe à ueritate fidei Chrißtanie aliéna qutsdam, Rufßnus affirmât m Apologia pro Drigene : mnuens ffrté,qucgt;dineo quiedamnon ff' ne periculo de Chrifte diüa funt, quf poffea indù tabimus. idemtefiatur etiam, z/ exemple recenti probat,eum de Trmitate librum infertum aliquando ffnffe operibus Cypriani. De teßimonio animo: lib.t, Deanimalib.r. De ffeitaculis librum unum:quem etiam grxcèi fe feriptum, ipfe in librode Corona militis tefiatur. • De baptifmo lib.i. Contra Gnoflicos Scorpiacum librum unu,quem infigne uolumen Hieronymus uocat aduerfus Vi' Ziiantium. Deidololatrialib.t. De pudicitia librum unum,fcriptum poff deffUio won contra Eccieffam. De ieiunio aduerfus pfychicos librum unum, fcri ptum contraEccleffam. De cibis Xudaicis epiffolam unam. Decrationelibrum unum,quem Hilarius concio ne quinto commentariorum m Matthäum, aptißi' mum uocat uolumen. Apologeticum aduerfus Gentes librum unum, quem Hieronymus ad Magnum oratorem fcribit, tunäam feculi obtmere difciphnam. iO C^terumquorundam Tertuüianilibrorum Hie' éo quarto contra MarcionemperpicuetradikAbraha'^ ronymus meminit, qui hodie non reperiumurmimi' mum per fidem folam iußißeatum effè. |
rumfexdeEcftafi,inquibui ait eum J^ontani pro^ phetiam apertè er pertmaciter adferere. lAemi^ nit or feplimi de Eeftaß libri,fcripti nominatim ai ■ uerfus ApoUonium. Sedor TertuÜianm ipfembit.qui extant libris aliquos nommât à fe fcriptoS, qui non reperiun-tur:ut de{^e fideUum^cuinf memmit libre tertio ad' nerfus Niarcionem. Librum item alium centra, Apellem,cuiui meminit in librode carne ChrUti h: libre de Anima. 30 Nee prfetereundum deniq; eff, TertuUiani libras à multis magnis uiris diligenter zircumadmiratio' ne leUos ffiiffe. Üotum enim eff, quo loco nobUißi' mum hunc jeriptorem, ut Eufcbius uocat,babue' rit,ey' quanti ffcerit Cyprianus:qui cz nonnullos egt; iuslibrosiemulatuseft, quemadmodum in dus uita prolixiui dicemus. De Tertuïïfant dogt; (flnna. • Supra expofuimus,in cap. dé Dodrina Eede' ff^ huius feculi,quid deprtecipuis capitibus do^ri' n^e Chriffiana Eertulliartus feu rede Cf ApofloU' cc,feummus fenferitcy tradiderit. ex quo loco bic qult;edam paucis repetemus. Primum, Articulum de Trinitate illuffrauit multis eruditis explicatio-nibus, er aduerfus hotreticos acerrimè propugnO' uit. 'Tejits enim eff liber deTrinitate,itemqi librt colt tra Hermogenem or Eraxeam : m quibus confffiO' nemffdeieruditamjCrcumlymbolo apoftoltcocon fentientem récitât. Rede deinde fenfftdecreotione, quad teßantur libri contra Marcionem ,Qr aduerfusHermogenem. De lapfu angelorumin libro fecundo aduerfics Marcionem redè ait,diabolum talcm fcilicet, quo' lis nutte fit,à Deo non effe ffsdinn: fed talem ipfum fefe ffcijfe, Deum deferendo. Sic c:^ de lapfu hommis: Dcum,ait,non effe cau' 40 fam peccati:fed hominem 'm arbitrij hbertate conßi' tutum,propria uoluntate à Deo fefe auertiffe. 'm co dem libro. Delege quoqu€,'m libro contra iudteos, clarè di' eit er probat,hommes per earn neque purgari, neq^ iußiffeari. Eegem enim per Moffn datam primam nequaqua ßiißigquäm hommibus Deuspræffripffp fet: fed omnium antiquißmam'm Paradifo, er Pa' triarchis naturalem, datamßiiffi. nbsp;nbsp;Item circum' ciffonem camalem, fabbathumer facrificia rebus y o ffiritualibus eeßijfe, quarum ea figuré fftermt: quas in eodem poffea libro, omnes accommodai ad. Chrißum. Qjuemadmodum er legem ab Euan' gelio difertè diffinguit in libro quarto aduerfus Mar ctonem,ficutfupradiximus. Et de Euangelij funt' ma memorabiliter ait in libro aduerfus Praxeamt Claufula Euangelij eß, ut credatis lefum Chriflum filium Dei. De lußißcatione ita loquitur, ut eius caufam Chri' ßiim foliim ffciat, in libro de carne Chrißi. Et libro |
ij?
CENTVRIÆ TER.TIÆ CAP. X.
14c'
|
pcenitentiamneceflariain efledidt, eoq- argumen to librumpectdiarem tribuit. Sacramentoru demde tantum duoru memmit, ba ptifini, er ccene Dommi: libro quarto aduerfus Karcionem. Ac de bapti[mo inquit, Hos per tUud facramentum ablutis deliflis nojlrtectecttatiSjinuiquot; tam lt;etemam Itberari: m hbro de Baptifmo. De Ew-chariflia nero m hbro de Refurreidiione,bene ait,car nem corpore er fangume Chrifli uefci, ut anima de eofagmecur. Huila etiarn fentit alia effè Eccleflæ facrificia, quam orationem flmplicem ex confeientia pur a pro fl dam: hbro quarto aduerfus Harcionem, er ad Scapnlam. teflate. Eodem enim errore ad legis poßibihtatem Erdferiptionibus. Vbi er de dodrina certa et perpe uo paßim inclinât. inió er fandos,ait,iitflos fiiifft lufti' tua Ecclefu redè dicit, ununi er certum quiddam à cia legis natur£,in libro Aduerfus tud£os. chrifto inflitutum ejfe, quod omnibus omni modo ampledendumaccredendumfit,cuiusq; certi inftiquot; tuti mquijhio infinita ejfe non poßit. Redè er de coniugio hoc dixit, benedidum fla^ ita de Ecclefla redè fentit, earn ueram ejfe, quee dodrmie fu£ autores habeat Chriflum er Apofloquot; los: qui feiheet non proprio iudicio, quodcuit^ uo' luermt, finxerint, fedacceptamab ipfo Chriflodo-quot; drinam fideliter Gentibus diflribuerint : ‘m hbro de turn apud Deum ejfe, de quo ipfe dixerit,Crefcite er muhipUcammi : m libro de Anima. Approbauit er coniugium facerdotum, m hbro de Exhortations caftitatis. Demagiftratu bené docuit,habendum eihonoquot; rem,er pr^ftandam obedientiam,quatenus non imquot; pediat qu£ ad obedientiam Dei amp;nbsp;gloriam pertiquot; neandin libro ad Scapulam. Poftremo, quam uerè er apoftolicè derefurrequot; dione fenjerit,teftis eft liber deRefurredione carnis: ubi de carnis human£ dignitate, qu£ autorem er re demptorem Deum habeat, mulut grauißime dicit. Atque ideo refurredionem in dubtum non uenire, quód Deus efficere ualeat quidquid uelit, monet. Deniq; ef deneceßitate refurredtonispr£clarè inquot; quif.integritatem iudicij de totius hominis repratfeU' tatione conftare. De Tertulhani næujs. kiunia fuperftitiofa er ridicula Aiontaniftarum, 'incommodé er pene ulo ft loquitur,ut in hbro de Tri $ 0 defindit in libro de leiunto. nitate : pater illum Chriftum quadam ratione pr£quot; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Habet et alios prorfus abfurdos et ineplos errores, cedtt,quèd necejfeeft quodammodo prior fit, quid pater lit. Quoniam aliquo pado antecedat necejfe efleum qui habet origmem, lUe qui originem nefcit. Hic ergo quando pater uoluit,proceßit ex patre. Habet O' c'omunem errorem de regno Chrifti, er Noot er opiniones mcoinmodas atq; abftvrdas plurimas,Tertullianus 'mterdumferiptis fuis immiquot; fcet, quamobrem ermnumerum Apocryphorum dus libri ab orthodoxis relati erdamnati funt. Deo corpulentiam tribuit: quanquam id excufari AugUquot; flmus conatur. De Trmitate, de Chrifto, interdum uoluptuofct piorum uitit in terrii, perannos mille an te rerum confummationem. Montanum, paracletum fubinde nominat: er M' confuttudines ipfeßtetur non mftitutas effe m facra fania aperta dicit, m RpoftoUs Spiritum fandum ^q Scriptura, neque ab Apoftolis in libro de Corona fit^lfifparadetum non fiii/fe:zrparacletum plura'm militis, Keminit |
iàontano dixiffe, quàm Chrißm ’m EuttngeUo pro-' tulerW.necplura tantü,fed etià meliora atq; matora. Decauja lapfui Angelorum cum lujlino, Cypria no,zy alijs fenßf.angeloscecidiffepropter concupi' feentias mulierum:'m hbro de tiabitu mulierum. Liberum arbitrium homini etiarn pofl nature corruptionem tribuit multn er proUxis fententijs, 'm libro fecundo contra Karcionem : lyeut ( inquit) 'mterrogat, Adam ubi esiut er hic libero arbitrio uel negaret m aggrauationem deltdi, ueljponte cofitere tur m releuationem. Sicut er de Cam/eifeitaturtutet iüe haberet poteßatem, ex eadem arbitrij potefiate jponte negandt dehiti, er hoe nomine grauandi. item Itbro ijuarto contra Marcionem:Regnu Dei mtra uos eft.0£ii non ita interpretabuur,]ntrauot eft: ld tji, in manu, m poteflate ueflra, fi audiatii, ß ßdata Dei pr^ceptumi item, Non ponerctur lex et, qui non haberet objiquium debitum legi in fua po Indodrinade panitentia, prêter hoc quod fa^ tisfldionibuf reinißinnem peccatorum tribuit, ni-' • hil mterim perfficuè fatis docens de fide m ebriquot; flum,autgratuita remißionepeccatorum (ficut artfl cuhim de euangelio er iufttficatione,autnufquam fl' rè aperte fatis atttngit,aut quam maxime trad at tequot; nuiter)etià manififlifiimè tAontanizat,unam tantum pofibaptifmum admitcens poenitentiam : benignior jo fahem tAontanoipfl)erHcuato,quiad quodcun^ delidum poft baptifigt;ium,Ecclefi£fires,quemadmo dum Hieronymus ait,obflrarunt. Secundus nuptias m hbro ad Vxorem,et‘ de eXquot; hortatione caftitatis,palam damnat,ftupri ef excom municationis nota. Et in libro de lAonogamia ait, Vetenbus licuifle plures habere uxores, quando fcili eet price ptitm ualuerit, Creftite er multi plicamini nunc uerô aliam uocem audiri. Tempus mcoHedo eft: fupereftut qui habeantuxores,ficfintacfinoa 40 habeant,er(. item: Vnummatrimoniumnouimus, ficut unum Deum. Bmcmlibro de Virginibus uelandis, legitimum mariti cy' uxor is congrejjum,contumeliam commua nem uocat, er alibi quoq; confiifionem.Et inhb.t. ad uxorem ait: Eidelesgencihutn matrimoniafubeun tesjiupri reos ejfe coflet, er arcendos ab omni comquot; municatione jraternitatis: ex literis ApofloUdicenquot; tis,Cum eiufmodineecibum capiatis. Ut quad mlibrode Refurredione,animas prnu pati fentitapudmfèros, quarn corpora, aitenim, Anima prior deguftat iudiciu,ficut prior mduxit admijfum, Deniq; et ceremonias mutuatasd tAontaniflis,in' duxit 'm Eccle)iam,er auxit:ut unäionem extemam pofl baptifmum, flgnum crucis,oblationespro defln dis, oblationes aniiuas pro natalitijs,et flmiles.QU'iS |
»4t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPI SCOP. E
Keminitmlibrodi uxor ent,eMm fidtionumor proceßionum,qu£fiebant apud lAontaniflits. in Ib bro de Corona militts, nimium amarulenter muebi-turin conßtetudinem geflandi coronas,eamq^ conten dit ejje contra naturam.In libro de Velandts uirgini-bus,virgintes innu^tas permde ut mulieres uelare 0' portere contends.
Certamina uariafußinuit,ueroim{gt;ulfut ar dore crzelo Chrißiante religions, qui ex omnibus eins fcriptis emicat-PugnauttenimexfuniamentKfacræ i Scriptur£,^ folidis rationibm contra lud£os:ß' cutexeo libro,quemaduerßiseos peculiariterfcri'-pßt,uidere eß. Deinde acruer dimicauit contra ßl^ fos fratres, uidelicet h^relitos : quemadmodum te-' flantur libri contra JJiarcionem,Valcntmianos,ller' niogenem, Praxeam. Item contra pr^feilos er per' fecutionumexecutores:utoßenditliber cotra Scapu Um.Acßrtißimequtdem cotraethnicos, ipforum^ Imperatores : ficut probat Apologeticus, qui Uber Uel foins teßatur,quoßudio ercontentione abom' i ni inßmia ercontemptu reUgionem Chrißianam um dicare conatusfit. nbsp;nbsp;Poßremo contra Cbrißianos
etiam ipfos, fi qui minus qu£ projèfiionem ebri' ßianam deceant, agerent: mdicio eß liber de Coro' na miÜtis.
Degenere dicendi Ladantius ait,quid in to^ quendo par urn ficiUs,er minus corn plus,er multum obfeurusßerit. Q_uamobrem erHieronymus ad Pau linum,diificilem m loquendo dixit.
Ploruit autem, Uieronymo teße,fubL.Seueropa j tre,er M.Aurelio Antonino Caracallo fiUoMemmit eripfeSeueri Imperatoris libro primo contra Mar cionem, ac 'm Apologetico conßantißimum eum no minat pfmeipem. Vtriufq^ uero, er Seueri er An' tonini, meminit in libro ad Scapulam. Et in mitio U' bri de corona militis,uocat eos prxßantißimos Impe ratores. Meminit in Ubro de patlio er tripUcis lm' perijßrma:ac fine dubio Seuerum,Pefcennium N»^ grum,er Clodium Albinum 'mtelUgit. Hienim tumfi nul concordes imperabant, fed quos poßeaSeue' 4 rus fußulit.
Vixit ad decrepitam ufq; £tatem, ut Hieronymus idem fcribit. Sunt qui eum mter martyres pro Chri' ßo paffos refir ant: quod tarnen ab Hieronymo non traditur,M.artyrijquidäappetentißimumßiffe,eius feripta teßantur: 'm quibiA omnibus ubiq^ iUudperquot; fuadere nititur.nec fiigiendum, fed animofè er con' ßanter Cbrißiano nonfufiinendumfalùm,uerùme' tiamaccerfendum quodammodo efiefiocet,
Ornaturdeniq^TertuUianum egregijs common' dationibus, multi prlt;eßantes er magnitex quibus Cyprianus eum,ob eruditionem magifirum fuum ap pedare confueuit, eiusqfiedione quotidieufus eß, ut Hieronymus feribit.Qui ipfe quoq; laudem excel' lentis eruditionis Tcrtulhano paßim tribuit: ut m EpißolaadPammachium er Oceanum, ubi erudi' turn eumerardentem uirum uocat.Ad Magnum ue' ró oratorèfcribit: Quid TertuUiano eruditiusf quid acutius^ In epißola ad Tranquilmum annumerat eum darißimis do(loribus,Origeni,Arnobio, Apol' 6 Iwari, alijsq^ tam Grxcis quarn Latinis eruditißimis
' DÔCT. VITIS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24* uiris,ex quibus tarnen bona excerpere, contraria uè ró uitare lubet. Q^omodo er alibi mquit : Laudaré fe 'Pertulham ingenium,fed bxrefin aus damnare. Extatgrauißima dus commendatio etiam apudVin^ centium Lirinenfemfm libro Aduerfus profinas noquot; uationes, ubiLatmorum eum omnium ficilc uocat principem: er addit, Quid boe uirododius eß^ quid in diurmsatq; humants rebus exercitatiushtem-peomnem pbilojophiam, er cundas philofopboquot; ó rumfedas, autores, adfertoresq- fcdarum,omnes^i eorum difciplinas,omnem bifioriarum acfiudiorum uarietatem mira quadam mentis capadtatis comple' xus efi.lngenio uerónónne tamgraui ac uebemenquot; ti exceUMt,ut nihil fibipenè ad expugnandum proquot; pofuerit, quod non aut acumine irrHperit,atit ponde' re eliferid lamporro orationis fu£ laudes quis e' xcqiiiualeatiqux tanta,nefcio qua rationum necef' fitateconfirtaeß, ut ad confenfum fui, quos fuade'' renonpotuerit, impeUaticuius quot pene uerba, tot o fententi(efunt:quotfenfus,tot uiHoriXi
DE CYPRIANO.
CAecilianus Cyprianus etiam Statij nomen ha^' buifie uidetur,flcut hifioriade paßione eiuSf cOnferipta à Pontio Diacono, ut quidem boquot; die habetur,indicat. Quanquarn infcriptio epiflo^ lx nonx libri quarti,Thafcium eum nominet. A-' pherßit ,Cartbaginenfis ,ut uidetur - ibienim eum presbyterum erepifiopum fiiifle,Hieronymus fieri' bit. Sed quibus ortus parentibus fierit , aut cuiiif' ó modißudia puer aut adolefcens exercuerit,neque ex ficriptis dus ufiquà deprehendi poteßmifi quad Hierô nymus m Catalogo,er Commentarijs in lonam,B.he torieam in Aphrica,dum adhucgentilis effet er ido' lolatra, magna eum laude profeffiim fcribit. Quo tempore etiam magix ßudiofißimum filiffetfliazan' Zeni narratio confirmât,qui magum eum e ueneficii nominat: quod tarnen nec apud Hieronymum, nee Au gußmum reperitur. Scribunt quidem alff ut laca bus de Voragine,Henricus de Eufordia,amp;‘ Volater' o ranus,deCypriano quodammago,quià parentibus puer etiamnum dlt;emonibus confiecratus faeritifed eum Antiochenum aut tiieomedienfem nihilominus conuerfum,er epifcopum er martyrem tandem, fed diuerfis temporibusfidum fiiiffè,affirmai.
Cyprianu igitur Aphrü,feu Carthagincnfem,Hie ronymuS fcribit in Catalogo uirorum illuflrium er commentario 'm lonam, Cxcilij presbyteri,cuius fiibi pofiea nomen arrogauit,conuerfatione er fiuafum,olt;; cafioneueróledionislon£propheta: adfidem Chri o ßianam conuerfum effe. Ac texit ipfie fux conuerfio'-nis ac baptifini bißoriam floridam er eloquentem,ut in fcholis^hetorum,ex quibus pridem exceffcrat,na tam, libro fiecundo, epißola f;cunda.
narrat ueró in catalogo Hieronymus,eum,quant primiim couerfus fiiiffet,ficultates fuas omnes paupe ribus erogaffe : ac non multi poß presbyterum ele'-dum, deniq; etiam epifcopum Carthaginenfis eede' fix confiitutum effe. Incertum tarnen eß, utrum feu Agripp'mo iUi Carthaginenfi epificopo, cuius ipfe 'a crebri meminit,et qui primus rebaptizationis autor' fiter at,fieu cuidam aliffuccefferit, Certum autem eßf
-ocr page 960-â4î
CERTVRIÆ TERTIO CAP. -Xt.
eum in iUa Epifcopatus dignitate e^ officia uirtuti-' buserdonis plunmisfiilfiffi,ac in primis autoritär te, propter quameum totius Orientis er Hiffianbe eedefits pr^fediffe tdazianzenus fcribit:er Chriflia' norum eum epifcopum nuncupat ßrmula profcri' ptionisfu£,quam recital ipfe libro quarto, Epiflola nona, DiUgentißimus deinde er fidelißimus Eccle fiie fuie euftos fiit,procp ea femper maxime feu pros' flens feu abfens folicitus : quemadmodumidex multis eins Epiflolis perjflicitur. Scribit defefe ipfe fici' hm fe,humanum,patieiitem er beniÿium, fimul er grauem erfeuerum pro re nata in officio fuo femper effieilibro primo, Epiflola tertia. Eratrum porro amantißimum ßiffe,plurim£ dus Epiflola; teflanlur. In martyribusuero exigendiser iuuandis,operam multam fumpfit:quia er abfens presbyteris er diaco nis fuis refcribit,utomni cura er fludio martyres ca ptos compledantur. Animi uero magnitudinem er robur pium in officio et rebus agendis declaratEpiflo
rijffe:acflbi crebro dicere folitum, Da magifirum, Tertuüianum uideheetfignificans.
De Cypriani libns.
Extant dus quatuor libri Epiflolarum, quos feri' pfll ad presbyteros,epifcopos,ecclefias er fi-atres di uerfqs,partim 'm Epifcopatu fuo,partim m exilio,de quibus flc iudicauit Auguflmus libro fecundo contra CrefconiumGrammaticum, capite trigefimofecundo: Ego,mquil,literas Cypriani no ut canonicas babeo, 10 fed eas ex canonicis cofldero: erquod m eis diumartt fleripturarum autoritati congruit, cum laude dus ac' cipio:quod autè non cügrutt,cum pace etus rejfuo, Tradatus contra Demetrianum ethnicum.
Tradatus de habitu uirginum,quem Hieronymus infcripfll de uirginitate,zr uolumê appellat egregiü, in cpiflohs ad Demetrianum er Eufloebianum.
Tradatus aUus de flmplicitate praLtorumffieu de unitate Eccleflia.flc enim indices hue tradatu citante
Tradatus alius de unitate idolorum, m quo Cy' la tertia libriprimi. Neeprudentia ei definier cir 10 priant ingeniumerartificium Hieronymus laudat,in cumffledio,ut oflendit inter opteras epiflola décima epiflola ad tAagnum oratorem Romanum : Cypnaquot;
libri tertij:qu£ ly infgnem eim modefiiam,quie ni' bil primtis canfilijs aut iudicioy/id cum confenfu col legaru fuoru et plcbK,in officia fe fufcepiffie teftatur^ preedicat. nbsp;nbsp;Ingenia uero in primis liberali er bene
ficafiitinpauperesc^fratrcsperegrines. duoties enim ab fens pauperumcuramcottegismandatnrni amp;nbsp;ab fens ijfdem pradpityUt de proprijsfun bo' nis, fratribus exulibus neceffiaria fuppedUentfficut . teflatur Epiflola uigefmaquarta libri tertij.
Récitât er ipfe fingulariafua dona, ut uifones er admonitiones cceleftes de perfecutionibus fit uns, er rebus alqs adgubernationem Eccleplt;e pertinentibus, lib. primo Epiflola tertia,et lib.quarto Epiflola quar ta:ubi uiflonis cuiufdamßrmam ipfe exponit.Valuit erpr^edidionibusfliturorum euentuum,quemadmo-dum intelligi poteft ex libri quarti Epiflola fexta.
UonnudaseiiUuflresuirtutes etiam Auguflinus,
50
nus,inquit,quódidolanonfint,qua breuttate,quahi floriarum omnium fcientia, quo uerborum er fen-' fuum ffllcndoreperflrinxit.
Sequetes Cypriani libri mfeributur fermones,nëpp De eleemofyna, Sermo L
Dezelo er liuore,Sermoil.quem fcrip turn optimum Hieronymus uocat, libro tertio commentano*' rum in Epiflola ad Galatas.
De bonopatiëntie Sermo 11 t.in quo Tertulliani librum de patientiaexpreßit, er à fe fadum eum’ fermonem Cyprianus ipfeaffirmaim Sermonede ze, lo er liuore,er in Epiflola ad lubaianum. Anno^
tathoc Augtiftinus m librisde baptifmo contra Do naliftas,quarto er quinto.
De mortaUtate Sermo 11J, quem 'm Cbronico fuo Eufebius feriptum ab eo mdicat,tempore peflis ffiuif fimatapud Alexandriam er Agyptum omnem,cuius Dionyflus Alexandrmus memimt apud Eufebiu libro-
qui in dus donis prædicandis flanc mullus efl, tribuit:
ut bumilitatem libro fecundo de baptifmo contra Do 40 feptimo,capiteuigeflmoprimo,er uigeflittofeeundo.. n'atiflas,capite quarto,ubi h^c eiusuerba,ex Epiflo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;De lapfls ,fermo V.
la ad dumtinum recitatsEioflra nonpertinaciter a^ inemus,fed qu^ aliquando àfi-atribus er coUegis no^ flris utiliter et falubriter fleggeruntur, ipfi potius am pledamur,Item,taler antiam erpatientiä ibidem,er libra feptimo contra Donatiflas,capite undecimo.
Candorem item er manfuetudinem,quauirtute id quod fenfit,non tacuit,fedmanfuetierpacificèpro^ tulit. item,quad cum bis qui aliud quim ipfe fenti' rent,ecclefiaflicam tarnen pacem et concordia tenuit. Poflremo,quod nemmi pr£fcriberet,neq; pr^iudica ret,quo minus quod redius fibi uideretur,id flequere' titr:libro qumto de baptifmo contra Donatiflas,capi tedecimofeptimo,ex Epiflola Cypriani ad lubaianu.
Nee hoc pratereundum efl,quod Hieronymus aß fiduum eum in ledione,pr£fertim Tertulliani, ßiffe fcribit.Vidiffie enim fe ait Paulum quendä concordi£ feuern,lt;^ui fe beati Cypriani iam grandis lt;etatis nota' rium, cum ipfe admodum effet adolefl:ens,Rom£ui'‘ diffie diceret:reßrrecj;fibi folitum, nunqua Cypriaquot; num t^fque Tertuliiani ledioneunamdiemprate'
De hipßs,ferma V.
De oratione Dominica, ferma V L
Sequitur liber de exbortatione martyrij ad Eor-tunatum.
Libri duo ad Quirmum^aduerflus lud^as.
Liber alius ad eundem, de difcipUna Chriflianoru ex facrafcriptura.
Tradatus de h£reticis baptizandis, ad tubaianu..
Epiflola longa ad Pompeiu,cotra Epiflolam Ste'
fo
Epißald ad Qjtintinum.
(phaiiL
Sententia: epifcoporu de h^reticis baptizàdis,feii concilium quad Cypriani operibus adiecit Erafmus^ Hfc enim omnia citra controuerflà putätur effie Cy priant.Adiundaautemflinter aliaipftus operibus, qua: ei flilfp adferipta ex proflffo Erafmus cenfuit:ut, Tradatus de Sma et Sion, feu de duo bus montibui aduerfus ludlt;eos:in quo infunt argumenta infirma ci tra}udieos,quosfuprà Cyprianusin librisad Quiri num ßrtioribus oppugnauitiprretsrea nee elegantii ÿo orationis,nec ardoré animi,nec eruditionè Cypriani refirt, Tradat enim fi-igidiflimum cmnentumde qi^a, lUor elc’‘
345
DE EPlSCOPl ËT DOCT. VITIf.
24lt;S'
|
tuor elementis,quibus apud Ebreos componitur no' men Adam. Tradatus de reuelatione capitis Ioannis baptifitei über fitbulofus, fuperftitiofus 0 ridiculus,ea inters dumcommemorans,qu£ longèpofi tempora Cypria nigefia funt. Memmit etiam Pipini Eegis Aquita^ norum,qui fi is efl in quem Stephanus pontifix trän' fiulit Imperij titulos,immenfum eftinteruallum anno' rum,utErafmus cenfuit. Liber de expofitione Symboli, quem flylus fatis ar guit non ejjè Cypriaifio inter Optra Hieronymi fir tur inferiptum Euffino:nec abhorret phrafisàphra fi KuffinLEt inter huius opera magnificè de fymbolo memmitGennadius:quódadeó pr£clarè diciCeffcdi fertu,ut cteteri ad hue nihil dixißße uideantur. Erafm. Libellus de fingularitate clericorH,hommis alicu iuseruditi 0fi.eundi,ac firtè epifcopi, quiprteditus fiierit autoritate. Accédant quide fchemata qu£dâ 0' rationis,ad didionemCypriani:fed afferfa tarne funt uerba nonnulla, àpuritate Cyprianiprorfus aliéna: i a libri de Aleatoribus, quê çy vincentius Cypriano tri M,inordinaliter,contubernaliter,coniugalitas, uul garitas,abfentare,conftitutionis,çyc. L II. III. IIII. D e NdtiuUdte Chrißt, Sermo Decircumcifione Chrißt,Sermo De flelld o iJidgüjSermo De baptifmo Chnßi^ Sermo De ieiunijs o' Tentatiombus Chrifii,Sermo V.- ■ JDecocnitDominijSerma De Mutione ^edum,Serino De unilioni clmpnutis^Serino Depaßione Chrifii,Sermo Jgt;erefurreaione Chrifli,Sermo De dfcenfioné CbrijU, Sermo VL VJK VIII. IX. XI. XII. De Spiritii fando,Sermo Ouodtotum opus no effe Cyprianiflylus arguit, licethominis fiiiffe eruditi:pr£terea nec habebatur inexemplarijs manu defcriptis, quibus ufus fum(in' quit Erdl.^o in editione Bididtid fepurdtu habebd' turd reliquo uolumme. Sermo de baptifmo Chrißi, omnino contretrium habet fententia: Cypriani de hiS' 40 reticif rebaptizandis. Liber de laude mar}yrij,ad Nioßen et Maximu co' filfores:in quo neminê,opinor, fire tam obeße naris, quin ilicofenfurus fit,ftylü huius operis longé latefi difcrepare à diHioneCyprianica.Efl enim elaboratus tt in £qualis,identidc tntuineßcens.fed paru féliciter, Affe(latargutià,nec id quidem ubiq^ féliciter :zy om ninoplus efl cur£,quiin ingenij : plus affedationis, quim ficultatis. Apparet opus finffemeditantis,^ exercentis calamum.Erafmus. Libellus de difciplina cy bono piidiciti£,quem fly lus palàm arguit non effe Cypriani. Nam fluit ille,ac ledorem ducitthïc arguté ey breuiter fententijs oren thymematis pungit. Eieri potefl ut fit Tertulliani,nifi quad fe dedarat epifcopum fitiffe. Vnde fujficor non nihil,effe Comelij.Oodusfiiit autor,quifquis fiiit. E' rafmus. Henricus Grauius tamen,cuius recognitione nuper in lucem prodierunt Cypriani opera,fentit ef' fe Cypriani,nec.quicquam flylum refi-agari. Epiflolam contra Nouatianum h£reticum,quod ^‘‘tß^ jßfi ttfitii« non ofl dentganda, Erafmus ex flylo |
iudicat nonelfeCypriani:fed Uefifimlle effe,Córnelif. Grauius Cypriant effe, ex uetufto quodam manuferi pto exemplari contendit. Oratio pro tlartyribus,quam Grauius ßcntitillä effe exomologefeos plenum, cuius in fine pr£ceden' tis epißolte Cyprianus meminit. Oratio alia Cypriani martyris,quam fub die'paß' fionis fu£ dixit. Erafmus de utraq^ pronuncia}iit,m'’ certum effe an fint Cypriani. o nbsp;nbsp;Liber de duplici martyrio ad Fortunatum Grautui dubitat effe Cypriani,0 phrafin Erafinu potius, aut alium quemcunq^ Erafmofimilemrefirredicit. Non autem effe Cypriani,inde probat, quad TUrcaru bic libellus tnemmit:quorum perea tempora,qutbusCy prianusfloruit,nuUa tanta pof’ftas fidt, ut Romanis C£faribus firmidandiaut confirendi effent. In paßione deitiq- Cypriani Pontio autore fcribigt; tur,Cyprianuetiâ ebronicon utile copofuiffe. Et Tri themiusopufcula Cypriani enumerans,meminit etia buit,libro undecimo,capite fexagefimofecundo. Si cut aim rurfus de duodecim abufionibus huius feculi: qui liber nihil aliud effe uidetnr,nifi cÖfarcinatio qua rundam partium defcriptarum ex libris Cypriani. De Cypriani dodtrina. De Deo,omnipotentia Dei,de tribus perfonis,de diuinitate ,dehumanitate Chrifli, de beneficijs eius, deffiritufando,etc. Cyprianus cu reliquis huiusfecu li Dodoribus confentit. Cuiusrei teflimonia multa in 3 o capite deEcclefi£ dodrina, fupra comemorauimus. C^uib. hic addimus,quoddefilio deiet beneficijs eius pr£clarè ait in Sermone primo de Eleemofyna:Chri' flus hominisfilius effe uoluit,ut nos filios Oei ficeret: humiliauit fe,ut populum qui prius iacebat,erigerct: uulneratus eft,ut uulnera noflra fanar€t:ferutuit,ut ad libertatem feruientes extraberet: mori fuftinuil, ut immortalitatem mortalibus exhiberet. 50 Peccatu originale fentit à primis parentibiapro^ pagarim uniuerßum gentil humantim,lib.j.epifl.8. De lege ait libro primo aduerfm iudxos, ceffatU' rainßiijße legem Moß. Depœnitentia ait,nullapeccata,quantumuisgra uia,nullum tempus àpœnitentia exdudi.t^ec quanti' tas,fnquit,crimmis,nec breuitas temporis,nec horte extremitas,nec uitte enormitas,fi uera agatur pœnigt; tentia, à nenia excluditt Pidem fiduciam inteUigit in promißiones diuinas^ Utpatetexßermone quarto de Ntortalitate. Eaq^fidu cia fentitapprehendigratiam Tiei,ßcut ait libro fe^ cundo Epiflolaru,Epiflola fexta: chrißus dat creden tibus tantum, quantum ße credit capere qui ßumit. lußificationemper fidemfieri, docet libro fecun-do,epiflolatertia. Bona deinde opera à renatii feu iufiificatis pra:^ flanda fentit,intradatude Habita uirginu.Qui per fangumë,inquit,Chrifti Dommi noftri redemptifu' mus,per omnia feruitütis obfequia redemptoris imquot; periopareamustdemnsq^operam, ne quid immun'’ dum o profitnum templo Deiinfiratur. 60 Onodfacramentorucomunicatione Chriflounia mur,dicit autor fermonis de natiuitate chrifli: Oefi^ |
»47
CENTVRlÄ TERTIÄ CAP. X;
24^ÿ
|
tnuli mß^td,linguerdt,cx Chrißi ame redduur ßr titudo erßerdmentorum communiatio, per quant illius fyncentati unimur, nos m tantum corroborate at de mundo, de diabolo,er de nobis ip fis uiHoria po tiamur:erfiacramentigufiu uiuificis myflerqs mbte» rentes,una caro,cr unus f^iritus fimus, dicenteApo fiolo:Qjii adhteret Dommo,unus j^iritus efi. in baptifmo Cyprianus fentit omnia peccata depo ni,libro tertio ad QuirmU.diabolum opprimi,lib.4. t o Epiji.7. Spiritumjanéiumaccipfdd Pompaanum, De cana Dommifie tnquitßibro fecundo,Epißo la tertid:Uam iefus Chrißus Dominus naßer,ipfe eß fummus facer dos Del patris,er facrificiu Deo patri ^fe primus obtulu,et hoc fieri in fui comemoratione precepit.ut^ ille facerdos uice Chrißi uereßngitur, qui id quod Chrißusßcit,imitatur : er facrificiu ue' turner plenum tunc offert in ecekfia Deo patri, fi fie mcipiat offerrefecundu quod ipfum Cbrifiu utquot; Deinde contra ]ud£os pugnauit, editis aduerfuS deal offene. Et paulà pofitPaßio eß enim Domini, 10 eos duobus(jicut diximusfiibris,in quibus euidetibus facrificiu quod offerimus: nihil aliud qua quod ipfe fielt,ßcere debemus. Scripturaenim dicit: Quoquot; (iefeun^ ederitis panern ifium,erc^CiU0tiefcun^ er go caheem in comemorationem Dommi er paßionis eins offerimus,id quod confiatDommum ficiffe,ßcia mus. Demde redefentit,m ccena corpus Cbrifii ue' rum er fangumem effetin fermone de ccena Dommi: Mi^ ideo dari,utmoefiu er triße pedus,quod pecca' tisprius angentibus premebatur,dium£ mdulgentiæ letUia refoluatur,libro fecu,tdo,epifi(ila tertia. De oratione,quod Chrifiianis neeeßariafit, dec^ eins ßrma,item pro quibus rebus orandum fit, rnulta paßen utilia precepta tradidit,pr£fertim in SermO' ne de oratione Dominica. Eeclefiamunam effe Catholicam,docetpaßim:ut libro primo,epifiolafexta. Ecclefiamueroeffe ea tum Chrifio credentium,cuiper earn fidem copulen' tur er uniant:libro fecundo,epißola tertia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;municauerattatq; etus fedam,qu£lapfis redeuntibus De Cypnanf quibuRiatn næuis. Ecdefias daudendas effemagno conatu afferuit. Bae Panitentiam, TertuUianum fecutiti,plerunlt;^ U0' 40 occafionepias er eruditas aliquot feripfit epifiolas, ' ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quot;nbsp;er Sermonemde lapfis recipienlis. at fdtis^aiones, O' ddM exomologeticos,qutbus dbfolutionis cnußm z^remißionempeccitorumtri-buit,ut 'm Sermone de lapfis: Dommus,mquit,nofira fatisßidione placandus eß. ineadidodrma periculofa utiturbacambiguita te,quôd lapfos no deßerare quidem de Dommi mife ricordia iubet, nee tarnen ueniam panitenti codicere. Quod quid aliud efi,quàm dubitandum effe,utru px ttitentiamagentideus ignofeatttn Sermonedelapfis. Duriter rurfus et aßereexiÜo dido Ioannis s.Ec fo cefanusfadus es,noli peccare:ratiocinatur, nuUäue niddelinqueti,et quiDommu noffecoeperit,jferadä tffe.intradatufecudodehabituuirgmu. Hecabfol-ui quidem à facerdote eiufmodi peecatu poffe,quod 'm Dominum comiffum fit.Sermonequrntodelapfis. Liberi arbitrij uehemens eß ubiqi affertor,quem' admodum id teßimonijs alibi probauimus. Kincigitur bonis operibus nimm tribuit, ficut de eleemofynu aittVidmejJetuedie (iluM ekemofyna, ta^ fordes qudfeunqi poß bdptifmim ewitrAÜAi de^ |
Sumpfitereeremoniasex traditionibus Monta' ni à Tertuîliano:ut confecrationem er un£lionè poß baptifmum:fic enim ait libro primo, epifiola ulama: Oportet mundari cr facrificari aqua prius à facerdo te,utpoßit baptifmo (uo peccata bommisqui bapti' futurabluere. ltem:Vngiquoq; necejfe efl,eumqui baptifatus fit, ut accepta chrifmate, id efl, undione, efieundus Dei,ethaberein fechrißigratiampoßiL • De certaminibus CyprianÉ SuflmuitmuUa er magna certainma,qu£plcrucß ueros atq; confiantes dodrmie purioris profiffores infifianter exered. Erimùin eâtra Ethnicos, quoi tefiatur liber feriptus contra calumnias Demetnani: qui Chrißianis,ideo quodgentUtu deos no colerent, omnia mundi mala imputanda cenfuit. Q_uà calumma Cyprianus examinant,eà tandem rétorquât, ut pro^' bet,calamitates in mundo ideo multtplicari,quàd ida lagfntes,non Deum uerum agnofeant er celant. rationibus probat, lud£os meurrifiè iram er effmquot; famDei,quödChrifium negUxtrint, er prophetas occidermttquod intdligereferipturas no poßinc,niß 'm Chriflum credant:quad circumcifio,qucgt;d lexuequot; tus,quàd templum,qudd facrificium ficerdotu,quoi prophet£ defiennt, quodadregnum ccdorumipfs reiedts magis gtntes pcrtineant,erc. Libro primo,epifiola odaua,dtmicat cotra qwni^ ßlfosfratres,qui dus epifcopatui, cü exulem ipfc a' 3 0 geret,uarijsmaebmatiombuserplebisabahenatm-nibusinfidiabantur. nbsp;nbsp;Et Libro tertio,epifiola qum ta,mulcis pugnat contra reprehenfiones et ealumniaS maledicorÜ. Q«o nomme er Pupiam quendam mär' tyrem duriter obiurgat, quod obtredationibusfuts f demhabuiffit.libro quarto, epifiola nona. Sic longa ey laboriofa ei pugna fiat contra hart ticos:ut tiouatum,quem ’m Aphricaolim ipfe excont Proximum ei certamenpit cum Nouatiano et Pe' licifiimo,eoritmqifocils:qui contrario prorfus quant tiouatus modo,Ïapfos et heereticosrecipiebat er ab' foluebant, nuUa poenitenti£ difciplma prtecedentCf ideo tantum ut epifcopis lt;egrè facerent. Contra eofdem,fcilicet liouatum,Jlt;iouatianu, PO' Ucißimum, defindit aliquot certaminibus Cornehum P.omanuepifcopu,quèillimaléer illegitime creatu effe calumniabantur, erabeo fratrum mentes aliénas ßeiebant. Liquet hoc ex epifiola fecunda libri quar ti: er eptomodo in multis conedijs contra hareticas er fchifmaticos acriter pugnauerit, fuprà in capitt de Concilias didum efi. Maximis tarnen omniu certamen eipit,quaeunq^ id feu autoritatefeu natione fufceperit,in difindenda caufa rebaptizationis contra Stephanum Komanum, Pugnauit er fcripto erudito contra idolattmo eu magis defiruxit, ut Bieronymusait, tradatu fcilicei Go deuanitateidolorum.Adiuuit er alias quafdam Ec-clepas non fine certaminibus, fua autordHatc est eeußrat |
»49 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPISCOP. 5' cenfurd, maxime timen k.ominim:iid quam in per^ fecutioneeUimtredecirnfè EpifloUsmijiffe mdicat, Ubro tertio,epiftoli quinta.
in hoc certaminum ftudio,qu£ eiufßteritpro con iitione cauße et perfouie ßtcilitds,fimul et moderatio, humanitas,manfuetudo orgrauitas, aefeueritascu prudentia coniunâa,fuprà diHum eß.
Degenere fermonis Cypriant.
Tribuit ei in oratione fententiarum jplendorem Kieronymuf,mEpiflolaadHagnumoratorem. in i epißold uero ad Paulmum teßatur,eum inßar ßntts purißimi,dulcem incedere er placiduin.
Ac de eo et Lailantiuf ait,mpra:ßtione libri quin ti:Erat(_inquit)ingenio ßeiU, copiofo,fuaui,er qua: fermonismaxima eß uirtus,dperto:ut dtfeernere ne^ queas,utrum ornatior in loquendo,an ßcilior 'm ex' plicädo,an potentior in perfuadendo quifquäßerit.
De Cypriani exilio 06 martyno.
Exulem eum ßil]c,multa: Epißol£ teßantur,quat adfratres er Ecdeftafuam rejcripßt,in exilio agens. 2 in quo hancuirtutemßdeli paßoredigna pr^ßitit, ut Eccleߣ proprite, aliorumq; curä no minoré ab' fens quàm pr£fens fußineret. Signißcat auté ipfe, fe in mota contra eum infana plebis feditione,ultró fc' ceßiße,ne prtejentia fuaEccleߣ magisobeßet quàm prodeßet. Sic enim feribit ad presbyteros Romanos li bro tertio,epißola quinta: Statim perturbationis un' ' petu primo,ciim me clamore uiolentoßequenter po pulos flagitaßit,non tam mea falutem,quàm quietem ßatrumpublicamcogitans,interimfeceßi,neperm' 3 uerecundam pr£fentiam noßram feditio, qu£ coepc' rat,plus prouocaretur. nbsp;nbsp;Sic de fuis latebris, in qui'
bus fepe queßtus fit, feribit ad ßatres lib.3. Epiß.io. eyuod fub Dedo aut Gallo ßdu uidetur.Ex eo enim exilio ad Ecdefiam fuam redijt. Sub GaUeno autem et Valeriano m exiliu expul fus,itéra à Paterno prO' confute Aphric£,in duitaté Thurbin,ut Augußini oratio de Cypriano habet,feu EurabilitanÜ,feu CurU' bilitana,ut Pontius diaconus,cuius narratio de exilio etpaßione Cyprianßfi tarnen ea eß,quod no uidetur, 4 quam Hieronymus egregia uolumen uocat')operibus Cyprianipr£fixa eß. Indicat ipfeCyprianus lib. 4. epißola nona ad Pupianu,fe 'm eo,feu hoc pr£ceden te exilio,cum omnibus bonis fuis profcriptu ßiiffe.
lAortuo autem Paterno proconfule,Galenus M.a-' ximus,quiPaternofuccefferat,Cyprianu in hortulo quodam coprehenfum,curru ab apparitoribus,quem admoda Augußmus narrat,ad fupplida arripi iußit. Vbi,cu idolis facriftcare uellet,pr£fidus in h£c eru' pit uerbaiDiu facrilega mente uixißi,zy‘ neßri£ tibi ; conßiratianis hommes aggrcgdßi,cy‘ 'mimicumte dqs Romanis zy facris legibus conßituißimectepij er facratißimi pr'mcipes Valerianus QrGalienus,ad fedarncteremoniarumfuarum reuocare potuerunt. Tandem autem gladio,cui ceruicefuam ultra (ut Hie ronymusait)'mflexit,c£fuseß:Rom£Sixto epifcoquot; po fedente,ut Eufebius annotauit,Anno Dommi dU' centefimo quinquagefimonono. nbsp;nbsp;SabeUicus, fub
Lucio epifcopo,etGallo ac Volufiano Imperatoribus fupplicio extremo aßedum feripfit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^
CiU£ de ßnere ty miraculis eins Uazianzeni ora
r D 0 C T. V I T 1 S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;a ;o
tio habet, Hieronymus,Augußlnus, C£teriq- uetco£ tanei,uelproximc fequentes aut ignorarHt,aut(utß bulofa)pro relatu mdignis iudiearunt.lUud enim AU' gußmilib.3.de baptifmocotraDonatißas fatislall' dis ßit, quad catholicum eum Epifcopum,catholica martyremier quo maiorem,eo magisfe humiliantem dixit. Et quod libro fecundo contra Crefconium, ca pite trigefimofecundo ait:Cypriani laudem ego con fequi no ualeo,€ius multis literis mea fcripta nÓ com' o paro,eius mgeniu diligo,eius ore ddedor,eiuschari tatem miror, eius martyrium ueneror. Üon aedpio, quod de baptizandis hareticis zr fchifmatids fenfit.
DE 0 Rl G EÏ^E.
0Eigenes, quem er Adamantin fcriptores UO' cant,Agyptiusßiner m Alexandria,quem' admodum Epiphanius ait,domicilium habuit er educationem,etiam poßeaquam pater eius marty rio ibideßndus eß.Patris autem ipfius nomen ßit Eeonides,uir(ut apparet)pius er cruditus:quem qui o dem fcriptor uit£ Origenisapud Suidam,epifcopum ßiße dicit,fed loei nomen no exprefiit,H£c caufa eß, quamobrem Eufebiuslib.6.cap. ip. duriterm Por' phyriü,Sicutum illum Chrißianoru calumniatorem, muehitur,quód Originemgentilemßiße feripferit, ciimab auisipfis ufp er ataunparentes Chrißianos habuerit.
Elatasigitur circa annum Dommi dueentefimum oduagefimum nonum,Commodi uero Imperatorisfe ptimum,quemadmodtt ex Eufebij libro fexto, capite o tertio er trigefimofexto coUigi potefi:bona et libera li 'mdole,ab ineuntefiatim pueritia, fem'ma uirtutum ^gf^gta de fe oßendit.Ciuare erßepater unicè dele ilatus,puerum fape dormitantè magna admiratione er uoluptatecontemplatus er exofculatus eß. Ac ße tam eximia depuero dudus,diligenter eum er mpie täte er in literis firmauit er exercuit, auocans eum quotidie certis horis à literaru philofopbicaru fiudio adfacroru libroruledionè: certas etiaab eoexigens operas,et exercitiaproponens. in quo quafipriuato o et domeßico ludo,pueripfepatrimultis mterrogatio nibus de fcriptur£ fenfib^ moleßus fepe ßit: fic ut pater ingenij id feu precocitatéfeu pctulantia mdi' cans,pueru tanttüü tam arduis queßionibus deleda' ri, retrahens ab eiufmodi pr£coci quafi fapientia,ob iurgaret eum: ac ne quid prater etaté fuà curiofe, fu pra manißßam er fimpUcem fcriptura fententiam fcrutaretur,grauitermoneret.
Traditus deinde ex hoc domeßico ludo pr£cepto' ribus efi,quoru unum Eufebius libro fexto capite 6. o Clementem Altxandrmumßiße dicit:alteru, Ammo nium philofophum er Chriflianum, libro eodem, capite 1^. quibus Hieronymus in Apologia aduerfus Rußnum,etiam HuiUum quondam adnumerat,
Ceterum adolefcentiam Origenes ingreßus, iam etiam lÜud de fe admirandum pr£buit,qucgt;d immodi' coflagrauitmartyrij amore, martyres ad tribunalia dudos frequenter fequens,feq; arripi,unaq; dud,tan turn nongefiiès. Sicutparu abfuit,ut fe non ultra mar tyrio aliquandc oßerret, nifipio er callido confilio o mater ei obßitißet.Cum enim conßituiße apud feado lefcentemanimaduertißet,maneipfum aceeßuru ad
III i
ist nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;GÊNTVRÏÆ TERTIÆ CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^lt;
ea laca,übi de Chrißinnis inquiri er iudicari mos ef-fet,nodu dam in cubiculum dormiëtis ingreßa, om-nem ei babitum quo egredi in pubUedm confueuißit, furreptuni abfcondit.
Cum igiturfic nee firas prodire,nee nUud quiequi agere pojfet,patrem m carcere ad conßantiä exhorta tus eß,Epißolam ei in earn fententiä fcribens:Caue ti bi,nequid aliudquàm martyrij confianter ficiendi propofitum cogites.
Uec multo poß pater martyrio fuo perfingitur: 10 ipfe ueroOrigenes omni fubßantinpaterna in £rari» Imperatoris iUata, orphanus cum matre et fratribus quinq;puerulisrelinquitur.Porte turn Alexandri£di ues qu£dam fiàtfœmmn, qu£ egregin Origen'is indo lem ndmiratn,ad fefe eum recepit,cum annu inm £ta' tis fu£ mgreßus eßet decimüfeptimu:ncjimiliariter coplexa,no aluit folu, uerum fumptibus etia liberaU terßudia eius iuuit er promouit. Vbi iteru Origenes
pilfent,mßitutionemeicommitteret, ipleUéro péri ßäioribus pr£eß'et,
Un igitur oeij nliqunntulum nndus, ad difcendnm Unguntn Ebr£am,fu£ alioqui nntur£ aduerfnm(,ut Suidas nit^animum ndiecitim qua cum breui tempóz re féliciter uerfatus elJit,iudicnre er conßrremter fe mßituit fnerorum libroru diuerfns uerßones, quas per columnas digeßas i/a^^ er ■fir^xurM inferipßt, utpoßendicemus,
C£terùm in ludo,inter fncrn,etiam philofophicas errnnthematicns difeiplinas difcentibus propofuit, er ad artium Uberaliü cognitionem ßngulari dtligen tin difcipulos adhortatus eß:affirmans,earum admini culo in expUcatione fneraru literarii et dißiutationü opus eße. ipfe nero hoe tempore etiarn Gr£cns difti plinas cognouit,et h£reticoru libros legU.ExGr£cis autemfcriptorib.Platotsêperpctuotriuibüumeniu^ eyCronium, er Apollophanem,LOngim(m,Modez
pr£clar£ mentis,qua adpietatem folnm nata diceres, ratum,Uicomnchum,nc reliquorü Pythagoricorum fpedmenpr£buit, CÙmenimeafœmmaPnuluqucn zo dodos commentarios, ch£remonis item Stoici Oquot; dam Antiochenti,h£retidt, adoptatuinpueritia, eo
dihuc tempore domi fit£aleret, adeurn^ quotidie quiip nd mngißrum,c(xtU5 hæreticoru redperet: Ori genet,ut qui inm per xtntè er in pietntii Uteris ßUcc progreßum ßcernt,ut mter dogmnta uern ntq; erro'-res difeemere pojfet,nullK fefe rebus ndduci pitiebn tur,ut eifendiungeret,nut cor nm fnltem colloquerez tunqum uec honoris ei quiequn hnbuit,execrntus e-' ins tum doilrM}nm,tum focietntein.
Cornutilibros.Quod ßudium in eo Porphyrins po ßen reprehedit,ipfe uerö in qundnm Epißoln nd hue modum deßiidu:
Cum dodrin£ deditus eßem,rumorq-, de doélrin£ noßr£ perßdione jpnrgeretur,zy inm nos b£retici, item in gentiliu difciplinis,pr£ßrtim phüoßophii do äihominesnecedebnnt, uißum eß er h£reticórït do' gmntn,er qu£ n philoßophis de ueritnte diciuidebnn
tur,mquirere. Hoc autem fidmus ad imitationè pri' Pofieaqudueróinmindifdplmis,Tyinledicn,Khe 30 mùmPnnt£ni,quimultis ante nos profiiit, or baud, exiguâmiUis jàcultntëhnbuit:deinde din Hcracle,
tonen,[Jlultclt;t,Po'cfi,Arithmeticei,G!‘ reliqais Übern
liter mßitutus eßet, Alexandri£ Grammaticam pro' fiteri publicè eoepit, cirdter annu £tdtis fu£ 18. eaó; profißionefe aluit. Cum autem temporisprogreffit p ropier perfecutionè nemo eßet qui fehoU catechi-ftic£,quam ibi quondam Pant£nus nperuernt,uaca' ret,pulfis omnibusqui m en docere cofueuißintiinter Grâmatices traditiones obiter quoq; pietatis et dodri n£ Chrißian£ rudimenta docuit,cófluentibus ad eum honeßis aliquot adolefcentibus, quos adpietate fum^ ma promouit, adeè ut et martyriu paulö poß, Seueri adhuc perfecutione graßante,coßäter fubire na reçu farint:Plutarchusfdlic€t,erHeraclides,fiatrcs Sere ni duo,lier i duo,Khais catechumenn,etPotamiena.
JpfeueroaliquantopoßaDemetrio epifcopomu nus catechiߣdccepit:quaoccaßone Grammaticam fcholnm poßhabens, libros philofophicas et gentiles cum ßudiofe prius perlegiß'et,uendidit,paäus eu em ptore preciu in pngulos ad uidu oboli:ac turn deniq; tatufeßudio diumaru literaru dedicnuit.'Docendi uerà munus tantn cum Inude et celebritate admimfira uit,utexcitificmaeruditionis dus, ey uitæreligiofe, multi ex remotißimis terris ad eum confluerêt.Cum^ inm ingenti fi-equenti£, qu£ auditoriü ne per unius quidem hor£ Ipnciu,alijs fubindepoß alias acceden-tibus,uacuumrelmquebnt,erudiend£ folusnon faßt ceret:adiunxit fibi quendam exdifdpulis,quempr£ cateris diligètifiimè mßruxerat,Heraclam nomine.
4°
so
quiinm in presbyteria Alexandrino conßitutus eß, quemapudmagißrum phtlofophicaru dißipUnarH inm quinquenniu illi ndh£rentem reperi, antequant ego fcientinm iUorum audire coepißim. Qj^apropter etiarn cum anten communi eßetufus indumenta, poß to iÜo, philofophicum hnbitum fumpßt, quem hue ^Pj; ßruat,er gentiUum libros pro uiribus er ßudio fèuoluerenon eeßht.
Scripfit per id tempus ad pr£ßclum RgypH er Demetrium epifcopum,dux Arabum,petens nb ijs ut Origenem ad fe mitterent : cupere enim fe cum fun gente in fide er doélrinn Chrißinna erudiri. l.\ijfus igitur in Arabiam Origenes,c'um lucemibi Chrißinquot; n£doärin£nccendißet, Alexandrinmdeinde admit nus confuetum redijt.
Orta uerà aliquantapaßfeditione, eyquot; hello duüi Alexandria; ac per Ægyptu,nc dißipntn his tumulti' bus fua fchola, Alexandria reliquit, et in PaUßlnam abijner poßquä C£farenm uenißit,rogatusab epi^ fcopo Alexandra er Theo£lißo,in Eedepa nondum presbyter docuit:£grè id firente er reprehendente Iiemetrio,n qua tandem fedatis bellicis tumultibus, perepißolnm reuacatus Alexandrinm eß..
Pdulàpàfi,cùm Varia Antonino depin{lo,in Jmpe riu Aurelius Alexäder Seuerus fucceßißet,mnter eiitt qunfeeminä religiofam Hieronymus uocat^Chrißin' nam nute na didt) Origenis, de quo tum rumor paß
hominem dodißimum ey difertißimum:quo hypodi firn uulgnbntur, uidendi cupida, eum ad fe euoenuit dafcalo^y collega ufus,docendi operas cum eaita lt;io Antiochinm. Abijt igitur ad earn Origenes,^ali'
partitas eß, utprimam eorum qui recens imbui c«- nbsp;nbsp;nbsp;quandiu ibi uerfatus, Alexandria adfitani fchola re'
dijt, at
4/5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E EPIS COP. E
iijt,dc[crihere CotnentdriosinfdcrS Scripturdm ca pit-urgente id uehemcter,^[umptu^ltbcnt£r fuppe ditdnte Ambrofio, homme diuite,z:r ingeniojo,quê üb h£reß Valentmi er Kdreionis Çutriulq^ enim fe' üdtor ßicrdti ut fcribit Suiddsßiberdtü Origenes cO' Uerterdt^zr orthodoxe ßcirdt,cuius bénéficia Aie' XddrinieetidEcclefiie didconusord'mdtusfiierdt, is igitur infinitis prouoedtionibus Origenem ddferiben dum impulit. Quaq^fiicilius feribendi Ubar procédé' ret,feptè ei ddiunxit notdrios, erpueüds non pducio' i ' y« dd feribendü exercitdtds, qui inuicêfibi per bords fuccederent. E.os omnes Ambrofius dluit-.decuiitsfir' uidd 'm explicdtiones fderdrum literdrum diligentid^ er importunis poftuldtionibus,Origenes ipfe dd dmi' turn hoc modo feripfit:
SÙdlus Oeiereruditus Ambrofius, fd-pe mecopel Iduit, qui exiftinidt me dinicu effie, er ualde (itibüdum dluinuru Uterdru-.couincit proprid dßiduitdte et dmo re,fcilicet dd difciplmdS.Vnde ddeà me uidt, ut péri' calofiumefietrepugndreipfiuspropofitionibus. ^ieq; i enim edere licet,nifit priM confirdineq; poft fumptu cibu licet obdmbuldre z^ corpufculu reficere.Sed er eo tempore philojophdri er exdmitidri firiptd cogi' ntur.i^eq; node totädd corporis curd licet nobis dor mire,eu ipfie cupiditdte cofirendi dd multd node dc' tmedt nos. Omitto ucro dicere qu£ mdtutino tempo' re,ufq; dd nondtn et decimd horumfiunt.Oinnes enim qui iiclunt dßidui efje,tempord iÜd tribuunt inquifiquot; tioni diumorum ordculorum er ledtombus. Recitut hdncEpifloldm Suidds,ermemmit dus Hieronymus 3 etium m Epiflold dd Mdrcellum.
Sed Imperiu ddhucAlexdndertenebdt,cuAchdè£ teclefijeudrijshicrefi'b.uexdrentur.AdedS igitur fe' dendds Origenes mij]us,m medid iü coftitutus œtdte, dumper PdUfimd AthendS cotenderet, db Alexddro epifcopo Hierofiolymoru,et Theodifto C:efdre£,quo rü m lUispdrtib.prd’cipud tü fi(itdutoritds,dpprchè' fus,et presbyter ordindtus eft Cdtfidreæ. CiU£ dignitds cum mdgnd ddmirdtionë Origenicocilidjfi;t,erm md gnddpud omnes ubiq;dutoritdte er uenerdtione ob 4 cruditionê er ßdpientid cffet,glori£einsdc fitmee De' Ketrius muidès, epißcopos eos qui dd presbyterü Ori genem promouerüt, grduiter et dccrbè deeußdUit.Ori geni uerè ipfiecu,quod mldudisdetreddtiotië obijce ret,nihilhdberetdliud,fiëiu itludexprobrduit, quad fe Origenes ddoleficës quodd,ficut mfrd dicemus,exer cuerdt: qdquot; ipfium tdmë ut rë pidin et figt;rtë,cu primum olim reficiuiffit, dpprobduerdt. De inuidid igitur er hoftiU Demetrij m eu dnimo certior dbfiens fiélus, mû fit C£fidreje,ibiq; docuit:reliclo AlexüdriiC fiuccefifiore j fuo Herdcld,cüdnnü imperq fiuidecimü AlexÜder im perdtor dgeret. Ibi pcrmultos egregios uiros erudi' uit,inprimis Eirmilidnu C£fidre£ Cdppddoci£ epifico pü:qui dUis cu omni eum Cdppddocid ddfie inuitduit, et dliquüdiu dpudfie detinuit,dlids in tudieu dd eu ipfie profiëlusefl. Adb£fierüt prater hunc,eiqudfimdgi' firo,Alexdder etTheodiftus.Praterqua quid exteri multi ddeu dccefifierdnt:mter quos duo eeleberrimi, ‘Ïheodorus,qui et Gregorius,et Athenodorus,p-dtres, Gracdru er Romdndrü dificipUndrum fiudiofißimi, e quos d philsfiophicis ftudijs retntëlosfin fidcris Uteris
T DÖ er. VIT ti; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2S4
Origeneserudijt,ddeàut muettes ädhuepofi qum' quennium,quoeum fieädti erdnt,ecclefius Pontiepi' ficopipnefiëlifiierint.
Cum dutëp.omdno imperia Gordidhui praefiet, • ortdin Ardbid'Berylli harefi,dequd diximus, Ori' genes eà cum dlijs dbijt,er mfrequenti fiynodo con' tra Peryüum 'Boftrenfis eccléfia epificopü di/futduit; er db errore liber duit.
Pofted eum Gordidnö,qui Imperq fiummÛdd fiexeti ö mum ddminiftrduerdt,Philippus fiucceßit,lt;etdtis fiua Origenes dnnü fiexdgefiimu mgteffus eft. Ac tu demis ed qua publicè doceret et dijfutdret, excipiëdi notd' riji Copia ficit,cÛ id ante noluijfiet.Turn etiäcotra Cel fi Epicurei libru,Verdcem 'mficriptu, oâo libres edi' dit:et uigintiquinq^ tomos m EUdngeliüfiecundu lAdt thteü,aliosq;in duodccimProphetaS lt;tbfioluit,deqb. mfi-d dicemus. Quo temporefirtc et Philippisimpe' rdtorë dd fidem Chriftidnacouertitiddeum enim,amp; coniugem eius,er Seuera ficripfif.quemddinodum er o dd Eabidnum,qui turn Romano epificopdtu praerdt.
Habuit er tertiu iter circa hoc tëpus,item in Ard' biam, hdc occdfiwne,quod ftgt;drgi ibi à quibufidaper' uerfid dogmatd, de intcritu dniwru cum corporibus, ccepififient.Quoru uefidnos errc!res,in conuoedtdnon mediocrifiynodo fiolus ipfie repreßit,dUtoresq; eoruin fidHiori fiententia reftituit. Atq; hac de Origenis ui' tdprödidcrunt,Eufieb.lib.6.petomnidpropcmodHt^ cdpitd, er Suidas.Kunc de libris erdo^rmd dicemtsi.
Dc Origenis libris.
0 Ambrofius Origenem excitduit,ut dd imitationent Hippolyti Commentarios er HomUias in Scripturds ficriberet,ut refirt Hieronymus'm uita Hippolyti.
Suidds dutor eft, eu intrdjfdeiis duodecirn dnnorum totafiderdm Scriptura interpretdtu efifie, etftüdo qui' dë libres cüpofiui(fie,diëliones ficilicet fignificdS,qudS exceperunt notdrij.Hinc Hieronymus in Èpiftold ad Pdmthdehiu amp;nbsp;Oceanum affirmai,eum mille er dm' pints traedatus adidißfie,prater Comentdriosinnume' rabiles. Idem tarnen 'm epiftola dd rhcophilû,er 'm o Apologiddduerfius Ruffinû,fieudliûquëciiq;cofi(tdt, quificripfierit,fiex miUia librorû db Origene coficripta fitijfie:quod et Epiphdnius ex Methodijfidgmento re-tulit libre fiecundo,tomo primo.AÏlegdt enim Hiero' nymus 'mdicem librorû Origenis,extdntem 'm tertio libroEufiebijdeuitdPdmphilùmquo uixtertiÛpdf' tem librorum Origenis reperiri dicit, Eum nero m' dicern fieu Cdtalogu ficribit ab fie annotdtü in Epiftola dd PdUlum Euftóchij mdtrem,fied qua hodiënon ex' tdt.Qudrefit,ulquotuoluminü in fidcrds liter as uél o diHarit uelfieripfierit,liquidaficiri non poßit.
Oiftinxit dutem Hieronymus idem 'm Prologo hd' milidrumOrigenis 'mEzechielem,qudsLatinds ipfie ftcit,omniaOrigenis operd trifiria. Alia enim ficho lid uocdt,annètdtianculdS ficilicet breues in locos ob' ficuriorës,cuiasgeneris hodie nihil extat. AliaHo' milids, quas colloquia reële quis diedt, condones fei' licet: orationeita temperdtds,ut cum populo cofirre uideatur:edrum ddhuc multafiuperfiunt. Tertiuge' nus Origenis ipfie uocabdt 7‘f‘sc,quos tradatus fine uolum'ma uertere poßis:tdles funt libri de PrmcipqSf GrtraëlatusinNiatthaum,
lil 4
-ocr page 966-CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. X,
|
Libri Origenis,quoiumEufc' bius meminit. Antequim expUcationes Sacrurum Uterdrum Qn genes ordiretur,colldtione$ ßeit uerfionum diuerß' runt fdcrorum^ibliorum.PrimùmenimuerfioniSe' . ptudgintd,qu£ turn ßiße uidetur uulgdtißimd,ddiun' xit Aqull^e Pontici,TheodótionK er Symnidchi edi' tiones,repértds d fe,multo tempore dbßondUds: dquot; Udm quidem HicopoU in AmAco Uttore,Alidm dlijs in locis y fiait ipß feribit. Indicduit Eufibius libro t fexto,cdpite decimofeptimo. Kispofted ßperdddi' dit qumtdm,fextdm çr feptimdm,quds dixerunt,edi' tiones:quArum undm inuentdm efietndicAuit in Hte^ richo^utdoUo,tempore Antonini CdrdcdÜis.CiUdS editiones omnes itd digeßit per columnds,ut fingulte Uel inter feße,uel cum tiebrAicK,qu£ fimul dddidit, conßmpojßent.AtqJwc opus ‘•^-(^^ ä^ quemddmo^ dumEpipbdniuslegitßeu potiui i^‘t^^Ä,utErdfinuft 4 fimplici expldndtione. Deinde feparatim digeßit uerfiones Theodotionis, a o Aquilte er Symindchi,cu Septuagmtaidtq^ hoe opus 4 quadruplici ordine appellauit rUfttirM. Meminit eiufdè dijlributionis,fed pauló diuerfiiis,Epiphanius lib.fecudo,tomo primo,h£refi fexdgefimaqudrtd.Me minit er Hieronymus m Apologia aduerfus Rußnu. Poji h£c proximo recenfet Eufebius tradatus m uniuerfum Euangehu ioannK,quoruuigintiduo tan' tiimtomidd nos uenerunt:eorum^ quinq; fcribit fe compofuiße,cum adhuc Alexandri£ eßet. Sequuntur Tomi duodeciminGenefin, quorum 3° nouent abfoluit Alexandri£. Tomi alij in priores uigmtiqumq; Pfalmos, quos eonferipfit Alexandra. TomHteminThrenos, quoru quinq; ad nos per^ uenerunt:in quibus er eorum meminit qui funt de re' furredione duo Tomi. Tomi alij de Principijs,quos etidm fcripfit dnte-quam Alexandria difcedcret. Eosq; qui fehematum inferiptionem habent nu^ mero decern, quos in eadem ciuitate tempore ïmpe-- 40 ratoris Alexandri compofuit, ficut h£integr£illius dnnotdtiones Tomis pr£miߣ indicant. His addit librum demartyrio, quemAmbrofio er Prototedo C£farienfis ecclefi£ presbytero Origenes nuncupauit,fcripfitueró tempore perfecutionis fub Maximino. ïtem uarias Epifiolas ad ditterfos. Et Cominentarios in Efaidm,è quibus ad nos i« ter tiam Prophet£ partem aduifionem ufq^adquadru' pedum in deferto,trigintd Tomi uenerunt. Hoi fcri- $ 0 pfit fub Gordiano. Rurfus in Ezechielem Tomos uigintiquinq;. Coepit in Canticum canticorum fcribere,in quibus iïlic (Athems, Rußnihabet Uerßo)hadenus eftprO' greßus,ut quinq; Comentarijs abfoluerit. C£fdr£dm uer or euer fus, opus hoc decern Commentarijs perß' fit. Suidas fcribit, eum annum £tatisfu£egiße fexdquot; gefimum,cùgt;n ea Commentaria exararet. ïn diuerfos noui Teftamenti locos,homilu decem. Contra Celfum Epicureum fcripfit odo Commen' nbsp;nbsp;nbsp;ïn his coflat quafdam non eße Origenis,fed cuiufdam tdrios,poft annum fexdgcfimum,fub ïmperatore Phi éo hommis Latmi.Erafmus. lippo. Deniq; er uigintiquinq; tomos in EuangeliH nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in Epiftolam ad Romanos libri decem, in Latinu conuerft. |
ßecundum Mdtthlt;eum. Ihec de Ongenis Ubris fic recenfet Eufebitu libro fexto^edpitibus decimofexto, decimofeptimo,uigefimotertio,uigefimooilAUo,tri-' ge firn oßecüdo,trigefimo tertio, er trigefimofeptimo,. Cinemudmodum etidm iftorum Suidds meminit. DE LIBRlS SEV ORIGENIS.SEV ahorum.quihodie interopufeuh Ongenis cenfentur. ^ In Genefin,homililt;e jeptemdeem, In Exodum,homili(e tredecim. In Leuiticum,homililt;e fedecim. ïn idtumeros,homilite uigmtifex. in librum iefu ï^due,homili£ uigintifex:quos non eße 0rigenis,Erdfinus indicdt,ex folacifmis diäio'’ num,er locutionum improprietdte, er fermonis me' ptijs:itë ex fingulis aUegorijsttu quad Hieronymus ia CAtdlogo fcriptoru nuUdhuius operis mêtionê ßeidt, in librum ludicum,homilite nouern, ïn librum Regum,homilid und. In librum iob,trAélatus tres: quos nee redditos è Grceco,fed Ldtinè fcriptos,necOrigeniseße,Erd' finus indicduit,fed cuiufddm Aridni:ideo quad men' tionem dliquoties ficienstrium perfondru,foli Patri cognomen Dei tribudt,erhierefeos deeufet eos,qui ßentiuntunum Deum eße er très perfonas. Opustd-' men uocdt lalu dignum, er fußiedtur dutorem dus eße Kdximinum epifi:opum,cuuK cum Augufiino die-ßutdtiones extdnt. ïn Pfalmum trigefimumfextum,homilite quïnq;. ïn Pfialmum trigefimumfieptimum,homilite dute. ïn Pfalmutrigefimumofiauü,homilite dute.QjidS omnes Erafmus indicdtnon eße Origenis,fed autoris dUcuius Ldtini:ideo quad ab Origenis turn ingenio, turn phrafi- uidentur aliente, er ad didionem Chry' foftomi propius accédant. Deinde,quad in ijs quiC-' dam inueniantur duré er fiigidè applicata,aliéna etii er ddfeititia, ïn Canticum canticorum explanationis prioris, homilite dute. ïn Canticum canticoru explanationis pofterioris, homilite quatuor:quas non eße homilias Erafmus ait, fed Commentarium perpetuum imperfidum. Deinde nee Origenis, nee Hieronymi eße,fed cuiufdam hoquot; minis i.atini,dodiac diferti:pium tarnen er erudi'' turn uocat Commentarium. ïn Efdiarn,homilite nouem:quas Ldtinè uertit Hieronymus. ïn Hieremiam,homilie qudtuordecim. ïn Ezechielem,homilite quatuordecim. . De Principijs,ltbri quatuor. Threnorum feuLamenti,Origenis tradatusunus. tigmentum aUcuius indodi, qui fluduit huiufmodi colore Origenem infimare.Erafmus. ïn Matthtcum,traditus trigintdodo:opus degene re Tomorum, quemadmodum Grteci tituli indicant. ïn Lucarn,homilite trigintdnouem,quds Hierony' mus in prteßtioneßtetur à fe Latinas ßdas. |
^J7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPI SCOP. E
conuerß non ni Uieronymo , ut librdrij mentiun' tur,pr£figentes Hieronymi titulum:fed i KuffinoJin Wutdti mdgis çy contdmindtifquim fideliter reiditi, ^uemadmodum Enfmi cenfurdidmonet.
Centn Celfum,libri o(lo.
Libri Ongenis non extantes.
Vnter homilids, m Geneßnßeripfü diiodecim To nto!,utEufebius tefidtiir:^uorum pnißtio citdtur d fdmphilo in Apologid.
item 'm lob,teße Hieronymo 'm Epißold dd Pdm^- » ntdehium zy NidreeWmum-
Prtetered m Pfalmos ufq; dd uigepmumj quibui Hicronymut profiteturfe uertijfe d Tomo decimo ttß que dd decimumfextum.
Jtè, 'm Prouerbid Sdlomonis, ut citdtur d Pdphilo.
Reßrtamp;'liierOnymui mpreeßtione in trigmtd' nouern homUids in Lucdgt;n,Origenem trigintdfex To mis etidm expofuiffe M.dtth£umy qu’moi Lucdm,no' Mm iodniüs Eult;ingelium:qi(od opM Alexdndrilt;e con firmduit, ut ex Eußebio ßuprd dißum eft. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
Eurßus d Pamphile citdtur Origenes in Epiftold Pdulidd Titum:item in Epiftolam dd Ebræos- dtd^ tir tertiusliber,in Epiftolam dd Coloßßenßes.lteiny 'm tertiam Eßai£ partem, ußq; ad deßeriptionem qua-' drupedum in deßerto,ßunt Tomi trigirita, quorù Hie-ronymus mem'mit in Apologia aduetßus Kuffinum.
in Ezechielem Tami uigintiquinq^,qitos qua letd' te ßcripßerit,ex Eußebio ßuprd retuUmus.
Teftdtur Hieronymus in Apologid dduerßus Ru^ß^ num,eum 'm Epiftolam Pauli ad Epheftos trid ßeri- 3 pßißße uolumina.
KleminitibidemZTiyialogi cuiußdam Origenis, cum CandidoValentinianiehiereßeos deftnßort,quein apud Griecos haberi ait.
Meminit er Pamphilus libri Origenis deoratio-M. item,de Reßurredione. Librorum deniq; de^ cem Stromatum Origenis Hieronymus frequenter mem'mitizr citat eorum tertium Pamphilus mApo-' logia. Suidas teftatur,eos libres ab Origene ßerip^' tos régnante Alexandre. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4
De Origenis dobtrina.
Heumeßßentiam ßenfiteßße frintualem, 'meerpO'' tedmzrmcoinprehenßbilem.Eundemq; elfte Deum Mteris z^ noui Teftamenti.Poftea de tribus in diumi-tateperßonis,diftinilcubiqidocct. ItemPatrem er filium eße unius uoluntatis zr ßuhftanti£, ßed duas perßonarum proprietates. Chriftum docet ab ^ter-' ne eße filium Deiner hominem m tempere ficHumf libre prime 'm Epiftolam ad Romanos: 0uod pro^ mißeratperProphetas ßuos 'm Scripturisßanilis defi^ s lie ßuo,quifrc{luseftei ßecundum carnem ex frmme Tiauidtfräuseftquodantenonerat. Manififtuenim eft,quia ßecundum carnem non erat prius:ßecundum friritum ucre erat ante, er non erat^quado non erat.
Et Homilid uigefimaquarta 'm Humeras: Si non fri fret peccdtu,non neeeße frerdt filiu Oei dgnu fie^ ri,necopus fiterat eum m carne pofitum iugulari:ßed manfißßet hoc quod 'm principio erat,'Deus,uerbum.
Rd unius zreiußdemSpiritum ßdnUum æternitd-' tis er mdieftatis cum Deo Pâtre er filio ejfteßenfit,li' bro ßecundo de Pr'mdpijs: Sicut idem, mquit, ipße
DOCT. ViTlSi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i$ê
Deus,dtq; idem ipße Chriflus: itd idettl ipße Spiritus ßdnilus eft,qui amp;nbsp;in Prophetis er 'm Apoftolis fitit: ideft,fiue 'm illis qui ante aduentum Chrifto credidequot; runt, fine in his qui per Chriftum configcruntad iieum. nbsp;nbsp;Rurfus libroprimo de Principijs: tiatura
Spiritus ßanäi naturaUter uel ßubftantidliter ßatiäd eft. Si qua dutem alia natura ßanfta eft,hoc ex dfrum' ptione uel infriratione Spiritus ßanüi habet,ut pan-' âificetur. Senfit idem,Spiritum ßanflum ex cordis o buspeccdntiumeijci,çrcumpeccatis ßeu malacon^ ßeientia efre nonpojfte. Homilia ßexta 'm numéros.
Requießeit friritus in ijs qui mundo ßunt corde, er in ijs qui purificat animasßuas à peccato:ßicut è coni’ trdrio,non habitat in corporeßubdito peccdtis,etiam fihabitauit'm eo.Hon enim poteft Spiritus ßanäus conßortiumpatiorßoeietdtem Spiritus mali,propter quad eyApoftohis monebat,dicens:Holite contriftd' re Spiritum ßan0lum,z:rc.1gitur peccantes contriftd' mus Spiritum fan ftum:iuftè uerd agentes, crfianHè, o requiem eiparamus in nabis.
Decreatiöne reâè ßenßit:P,eum non modo codb dißße,ßui er gubernare ey fteruaré creaturas. Homi' lid nond in HieremiaiOeus, inquit, non unu haminë, ßed uniuerßum curat orbe,caleftia atq; terreftria, eyquot; omnia ubiq- dijpenßat. Senfit idem, Oeu non eßße mali autoremiUbroßecundo m lob. Sicut,inquit,ßd nun-' quam tentbras profrrt:ßjc fimiliter bonus Deus nun' quam mala producit,ßed omnia bona atq^ optima.
Angelos deinde ftnfit eße, zyuirtutes calefies^ 0 Deoerhominibus adminiftrantestin proamio libri primi de Principijs.Et homilia quarta in Ezechielem dixit,eoscaleftisdiftgt;enfidtion'iseft'e miniftros. Senfit ttidm,omnes natura bonos aDeo conditos eße:ßcd ex illis quoßdam propria culpa a Deo defretfre, atq; inu micitias indefrßßas aduerßus Deum er Ecclefiäpoftea ßußcepißße.Ex libro in epiftolam Pauli ad Titu, citante Pamphilo in ApclogiatDeipßo, inquit, diabolo ßen' tiendum eß'e, qui in conßeflu Domini omnipotentis deßcribiturreflitifße,cr dcßeruifre ftatu ßuum, in quo •o frerat immaculatustqui uttq; potuißet in hocftatu,in quo ab initio fiiit,inpinemperßeuerdre,fiuoluißet.
Sic ZT hominem ßenfit ita adperfidlionem zT im' mortalitatäconditufiiijfte, utunquain necefre frifret, ßubire eum coditionem hac fragilem ZT mortalcfr no peccafret. Sie etiaßenfit Homilia nona 'm Leuiticum.
De lapßu etia hom'mis docuit,eum propria uolun' täte àDeo ße auertißße zy cecidiße. Exlibro 'm Epi' ftolam ad Titum,citante Päphilo: Habendu eft 'm EC' clefiafticis obßeruationibus,qu6d nee hom'müquisi 0 Deo mperditionätrddituseft,ßedunußquißq^pereun' tiÜßuaneglig€tiapereat,ZTculpd,quihabet arbitrij Ubertatcm,eligere quod bonu eft ZT potuit Zf debuit, DeUbero arbitrio ßuprd diximus,cdput ittuddo' âr'mié maxime tempeftiuè capifre corrumpi,dt(jp itd fridum fitißße,ut nemo propèmodum,Ml hoc uelprie' cedenti ßeculo dodor frerit, qui non ßaluam manquot; fifre ßenßerit poftlapßum, humanarum uirium mtequot; gritatem ZTpoteftatem. Dicit quidem Origenes Ho* müia quarta in Pßalmu trigefimumftextum:Domine, gt;o ßemperindigemus auxilio.Primà, ne cadamus: doin' de,ß ceciderimus,ut reßurgamut. Seddiuerßum lange'itf
-ocr page 968-^ffi
tENTVRlÆ TERTIÆ CAP. X.
3S0
longe inplurimistocls alijstradidit, quemadmodum fuprà diximus.
Peccatum originale bene tarnen fenßt propagari in omnes hommes,Bomilia duodecima m Leuiticum: 0mnis, 'mquit, qui ingreditur hutic mundum, 'm quaquot; dam contaminatione eßiei dicitur,propter quod er Scriptura dicit: Nemo mundus à forde, nee ß unius dielßerit uita eins. Boe ipfo ergo quod inuulua ma-tris eßpoßtus,ad quod materiam corporis ab origiquot;
na digiiifunt,dißimulat.Cum poßit qtttppe,ualensßquot; ne conteßatione uenturi punire eos, quos ßmul diquot; gnos fupplicio iudicauit,nunquâhoc ßcit:fed etiarn ß condemnauerit,dicit, quod ßbi femper dicereproquot; poßtum ßt,utliberarentura condemnationeperpec' nitentiâ,qui condemnati ßierantper dehäum. BOquot; milia fecunda m Canticum : peccatores grauißimos non repeUit Dom'mus,z^c.
Reite er debaptifmo fenßt, perßei fcilicet eunt
nepaterni femmis fumit,'m patre er in matre conta' so autoritate fand£ Trmitatis,ficut Chrißus iußit. Ac de eßeclu eius re^é docuit,peccati fordes per eunt
mmatus dici poteß. Aut nefeis, quia cum quadragin-ta dierum foßus juerit puer mafculus,oßertur ad alquot; tare, ut ibipurißcetur,tanquam quipollutus ßerit 'm ipfaconceptione paterni fem'mis,uel uteri maternil
omnis ergo homo in patre er in matre pollutus efl. Solus ueri Dominus meus,erc.
Récitât etiarn er probat deßnitionem legis uetu-ßamjibro tertio in epißolain ad R.omanos:Reilè,m' quit, à fapientibus definitum eß,Legem eße qu£ dicat id quod agi debeat,er eptod agi non debeat,uetet.
Deinde legisperßdionem eße ChriflHin,docuit U-
10
bro oäauo in Epißola ad Romanos:Pinis legis Chri' flus eßperßäio legis er iußieia Chrißus eß creden-tibus. lbidem:Nec ipfaqu£ ex legeeßiußicia,ßne Chrißo adimpleripoterit.
De iußificatione docuit, autorem eins nobis eße Chriflum,ut libro odaua in Lpißolamad Romanos: Iußieia Dei eß Chrißus,qui ßäus eß nobis iußieia à Deo,e^ pax,quemadmodum dicit:Ha:c eß uita leier' na,ut cognofcant te folum Deum uerum, er quem 30 mißßi iefum Chrißum. Bec ergo iußieia non tanquot; turn uitam prebet, fed etemam uitam. Lt libro nono m eandemiC^uia enim,mquit,omnes coneluß funt fub peccato,iam nonmeritis,fed in mifericorquot; dia Dei falus humana confiflit. Pide etiarn apprehen-di iußieia, quam probat,Deus docuit,nullis acceden' tibusmeritis:cuiusdoilrineteßimonia fuprà adduquot;
deponi,er omne genus deUdorum außrri: traHatn trigeßmoquinto in Mattheum,^ Bomilia décimaquot; quinta in lofuam.
Reäc er in cœna Domini fub pane er umo funti aßeritcorpus er fangutnem Domini,Bomilia fexta in diuerfos. item,donum m nobis eße per fanéli cor ports fut erfanguinis facramentum,Bomilia prima m diuerfos.
Rgnofeit item unicum facrißeium fanguinis Cbri fli,perquod fentit falutè daritotiorbi. L-broenint fecundo tn Epiflolam ad Romanos ait,Sanguis Chriquot; fli tam preciofus fiat,ut folus pro omniS redemptioquot;
Ximus, quibus h£c addimus. Libro quinto in Epiquot; ßolam ad Romanos ait:Neq; ßdes noßraßne fangui' ne Chrißi, neq; fanguis Chrißi nos fineßde noßra tu-ßißcat. Et Bomtlia uigeßmafexta in Numeros: . Impoßibile eß faluari ßne ßde. Eidern autem fentit
40
ne fußieeret. Et Bomilia feunda in canticum Canquot; ticorum,holocaußa Chrißianorum inlerpretaturoquot; rationes er fupplicationes.
In orattone uerci,rcs qute petuntur,ßatuit permitquot; tendas e/fe uoluntati Der.traóiatu trigeßmoquinto ia lAatth^um.
DeEccleßa reilè fentit,eoetum eum effe congrequot; gatum ex bonis er malis,in quo fonet uerbum Dei, er cuius caput ßt chrißusiBomiUa feptimam Eze' cbielem,ltbro tertio contra Celfum, er Bomilia tri-geßmaquinta tn Matthicum.
Sen fit er crucern Eccleߣ notam eße,er comiteat coniunHtßtmam: Bomilia tertta tn Exodum.
' Contugium ita probat,utorationes fandoru coOquot; iugum hoßtas uocet Deo placentes,nec uirginitaten pr^ßrat: libro oHauo in Epißolam ad Romanos.
Sentit magiflratui ciuihdebcri obed:entiam,non tarnen in perfecutione fidei: libro nono in Epißaquot;
eße,ßduciant in promißionesDei,ut BomiUadeci-' maiuintainloßtamtPidem DeiinteUigimus^eam fi^ dem ejua credunt Deoßj qui ab eo eloquia diuina fu' fcipiunt. Deniq-, er donum mifericordite Dei ßdent eße,docuit Bomilia uigeßmaßexta in Numérost li-'
lam ad Romanos.
De rtrum indiffirentium ufu,dicit in Commenta-' rijs in cap. if. Matthæi: Pura confeientia er pura menSfpura omniareddit,etiamß uideantur effe im' pura.
Vtludadpeccätiscircuncißo habebiturpro prx-
des, 'mquit,pergratiam datur.
Docuit er neeeßario requirinouam obedietiam, crßdei ßud'M irenatis, nee tarnen ad iußißeatioquot; so effe ait,Bomilia decimain Leuiticum. nein ßcere aliquid:quamobrem nee inßdelibus proquot; deffe bona Opera,fentit Bomilia decimafexta in Lequot;
putio^contra Gentilis reiie agentis prieputium pro circuneißone. Sic hbertatem ieiunandi concevant
uiticum. Oßendit item,qu£ßeri debeant bona opequot; ra, ea fcilicet qu£ 'm Decalogo mandata funt. Turn quod 'm ßde ßeienda ßnt,hoc quidem ßne utDeo gratißmus. Bomilia dedmaquarta in Geneßn: Ope' ribus Chrißo teßimonium pr£bem us.
Poenitentiam feripdt fepius iterandam eße, qui a peenitennbus Deus indulgeat. Sicut pr£clarè dicit
tiemini etiarn prabendam effe fcandali occaßoquot; nem:quod peccatugraitius ßt, quàm certum aliquot crimmis genus delinquere,fenßt Bomilia uigeftmoquot; quinta in Numeros.
De morte ait, Bomilia duodecima in Bieremiam: Deus mortem non ßcit, neq- deleâatur in perditione uiuentium:inuidia autem dtaboli mors intrauit in orquot; bem terrarum.
De Refurredione fentit, animabus receptis corquot;
Bomilia prima inBieremiamiDeus ad beneßeienquot; lt;30 pora eadem,non aha refurre{iura,mlibrtsprimo er , dum prompts eßtad pumendum autem cos quipocquot; nbsp;nbsp;fecundo de Principijs, Etm librodeRefurreüione,
quent
»St , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPISCOP. E
5«em citdt M ApologU 'Pamphilus:Nos poft corru' ptionem mundi,eofde)n ipfos juturos ofte homines di cimus,Ucet non eodem ftittu,neq; in ijfdem p^ftio^ nibus. Ïtem,quód omiuSiUn reproinißio refnrre-' ilionis mortuoruns, de hoc corpore fttquôd mor'' tuum relmquiturfonUce Scripture mulus modis hoc oftendernnt:fed ?y ipfa hoe Domini noftri lefu chri-ft refurredio déclarai,quiprimogenitus ex mortuii dicitur.
De Ongenis næuis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,
ïndicat Papbilus presbyter in Apologia pro Ori' gene, imputâtes efje ei aliquot lapfus à maleuolis, quos quidem ex Origenis proprijs ftnptis conftuat, Conatur er Raftnus in Apologia ftta,eum itade-' ftndere,quaft pleriqi errores qui m libris dus inné'-muntur, à calumniatoribus eiut inferti ftnt. ac récitât exemplum EpiftoU Origenis ad amicos Alexandria:, in qua id ftbi uiuo à malcuotts fieri cœpif-fe conqueritur. Deftndit cum çy Socrates Eccle' fiaftica hiftoriiC libre ftxto,capitedecimotertio,con i Uiciatores eos er malcdicos appeUans, qui, qua Ori^-genes tradidit, reprebendere fintconati:M.ethodius fctlicet Olympi epijcopus,Euftochius Antiochenus, Apollinarius er Theophilus, qui eumducentis an-nis poft obitum excomutneauit. At Hieronymus in Epiftola ad Pamachium er Occanum,Origenis opera minime deprauatafiiijje ajjèrit,fedfic eum fenfif-fetOrigenem etiarn ipfuin errores fuos afprmat cofi-teri,m epiftola quadam ad Pabianum Romanum epi-fcopum,i)i qua poenitentiam agat,quèd tald fcripfie- ^ rider cauftis temeritatis m Ambroftum reijdat, qui quod fecreto ipfe compofuerat,m publicum ediderit. Scripta igitur dus er dogmata appellat uenenata, aliéna à Scripturis fandisÇquod er Theophilus Alexandrmus de eo ftripfit in libre PafehaU^eruim Seri ptura: jicientia.Horum igitur errorü partim dij do-dores,partim propria ipfius eum ficripta reufiedunt, Primum Pamphilus m Apologia fua indicatjima-leuolis ei obiedii fiiifte quod in natura dixerit filium Deidtem quoddixerit,eum per prolationem fecun- ^ dam Valentini fabulas in fubftantiam uenijfe. Qjiod fecundum Artemam uel Paulum Samofatenum,purum hominem Chriftum dixerit:putatiuc tantiimtper allegoriam,nan fecundum ea qu£ iuxta hifteriam re-firuntur,gefta effe ümtiia qua: à Saluatore gefta fund Rurfus quad duos Cbriftos pradicarftin qua parte Hieronymus in epiftola ad Pâmaebium er Dcea-nKm,Arijeitm fontein: quemadmodum er Epiphanius in epiftola ad loannem epifeopum Hicrofolymi-tanum,Arijpatremuocat. Rt in Apologia aduerfus ^ Ruffinumflmgua eum facrilega blafthemare dicit, quèdfilium Dei Patrem non uideat, cuius erroris er Suidas meminit. item,quèdfilium Dei uocet creatu-ram,ut quem non nalum,fed fidum dicit:qüam opi-nionem ppiphatiius ita de eo retulit: Exeffentia Putris filium indudt fimulcreatum:uult autemdicere, uelutpergratiamfilium ipfum appeUari, in epiftola Uerè ad Auitu,in qua haretica infHrit,ordine hunc de' Deo Patre erfibo errorem,ex libre primo de Prin-dpijs redtat:Filium(Origenes ftripfitj qui fit imago g inuiftbilis Patris,comparatHmPatri,non effe ueritj^
T D O CT. Vl TI S. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2tfz
tem. Apud nes autem, qui Dei Omnipofentis non pof fumusredpere ueritatcm,imaginariam ueritatem ui-deri,Kt maieftas er magnitude maioris quodammo-docircumferipta fentiatirrin filio.DeumPatremeffe lumen incomprehenfibiletChriftum,coUatione pa tris.fflcndorem effe perparuu, qui apud nes pro im-bcciUitatenoftramagnuseffeuideatur. Duarum fta-tuarum,maioris er partiut£,unius quee mundum im-pleat,er magnitudinefua quodamodo inuijibilis fit: o er alterius, qua: fub oculos cadat,ponit exemplum: priori Patrem,pofteriori filium comparas. Deum Pa trem omnipotentem appellat bonum, er perftäa be nitatis:Eiliuin non ejfebonum,fedaurain quadam er imaginem bonitatis, ut non dicuntur abfolutè bonus, fed additamento Paftbr bonus.
ibidem eum dixiffet, iuxta ioannis Apocalypfin Euangelium fempiternum,id rft,futurum in calis,tan tiimpratcedere hoe noftru Euangelium,quantu Cbri-fti pra;dicatio legis ueteris facramenta:ad extremum o intulit (quèd er cogitaffe,facrilegum eft) pro ftlute damonum, Cbriftum etiarn in aëre ey m fupernis lo-cisefficpaffuru.Etlicet Hle non dixerit, tarnen quèd confequensfit intellig:tur,ficut pro hcmtnibus homo fiëius eft, ut homines liberaret:fic amp;nbsp;pro jdlutedcc-montt,Deum fùturû,quod funt hi ad quos ucturus eft liberandos. cfttod ne ftrfitdn de noftro fenfu patimur afferere, ipfiüs uerba ponenda funt: Sicut enim per umbra Euagelij,umbra legis impleuit.Sic,quia omnis lex exemplu erumbra eft ceremoniaru caleftiu,dili' o gêtius requirendu,utru redè intelligamus legê quóqi coeleftè, er ceremonias fuperni cultus plenitudinè no habere fed 'mdigere euangelij ueritate:quèd in ioanis Apocalypfi Euangeliu legimus fempiternu,ad compa rationem uidrlicet huius noftri Euägelij,quod tempo rale eft, er intranfituromundo à feculo pradicatu. Qjtèd quidem etiarn ft ufq; ad paftionem Domini Sat uatoris inquirere uoluerimus,quanqua audax er temer ariuftt in coelo eius quarerepaftionem, tarnen ft finritualia neqaitia; in caleftibüs funt,ernon erube-o fcimus erneem Domini cofiteripropter deftruUionê eorum q;t£fua paftione deftruxit. Cur timeamus etia in fupernis locis,in confummatione feculoru aliquift fimilefulficari,ut omnin locoru gentes lUius paftione foluenturl Rurfumq; blaff hernias de filio fic lo-cutus eft:Si enim Patrem cognofcit filius,uidetur in eo quod nouit Patrem,poffe eum coprehendere:ut ft dicamus,artificis'animum artis fciremenfuram.Nec dubium,quin ft Pater fit in filio, er comprehendatuf abeo in quo eft. Sin autem comprehenfionem earn di o cimus,ut non folum fenfu quis ér fapientia,fed er uirtute er potentia cunfta teneat, qui cognouit:non poffumus dicere,quèdcomprehcndat filius Patrem, Pater uerè omnia comprehendit. inter omnia autent filiuseft,ergo erfilium comprehèdit.Et ut ftireinus caufas,quibus Pater coprehenditfilium,er filius Patrem non queatcomprehèdere,hlt;ec uerba fubneëlit: Curiofus LeUor inqttirat,utru ita à femetipfo cogno fcatur Pater,quomodo cognoftitur à filio:fciensq- il-, lud quod fcriptu eft, Pater qui me mifit,maior eft om-o nibus:uerum effe contendit,ut dicat,erin cognitione
filio Patrem effe maiórem,dumperfi:£liuscrpurius‘ ife-
-ocr page 970-20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆTER
d femetipfo cognofdtur, quim à ßlio. Tärrorem hutte eietium Theophilm Alexandruiui tribuit,U'-bro primo Pufchuli, quoi dixcrit.ßlium Dei, id eft, rutionein er fermonem uc uirtutem eius,udelt;itM' tiitn qu£rutioMbili(ifunt,peruenire. item ex dido adPbiUppenfts fecundo, Seipßumexintiniui(,ßrm4 feruiuccipienstdftïrmiit Origenem dufum fttifte ra-' tiocmAri,lt;iaimiim Suluutoris fe euiicudfte,zx ßrmdm ferai dccepijfe:ut mentituf ftt iodnnes,qui feripferit, Verbum carnem ftclumeffè. Tdle qutdddin de Orb i gene z^ Hieronymm indicdt in Apologia dduerfm Kuffinum. item dicit Origenes, dnimam filij Dei, . cr fiUum ipfum unum ejfe, ficut er Pater er fihui unum ftnt.
Luftt er blafthemis er periculofts opmionibut de filio Dei,malijs fuiilibrif.VtilomüiaodauamGe' neftn,ubi Cbriftum inter angelos habita inuentum ut angelum,quemadmodum inter hommes ut hominem, dixit. Aftiruiter Cbriftum boftiam pro cxlefti' bus oblataejfe,eruitdlem corporis fui uirtutem, ue' 2 lut Jfirituale quoddam facrificiumimmolaffeiHomi^ lib prima in Leuiticum.. In coèlo ueró,eum non pro peccato,fed pro munere oblatum,lîomilia fecunda m LeuiticumMira etiarn,de perpétua Chriftinatiui' täte adftruxit: Homilia nona m Pfaiam. Item TheO' pbiluslibro fecundo Pafthali, dit Origenem afteue^ rare,ftlium non ejfe adorandum,neq; cum filio Pa-trem. ltem,animam Saluatorii efteirrationalem,er abfq; mente:Theophiluslibro primo Pafchali.
De Spiritu fando erraffe eum,feu potius bldffhe- 3 maffe,Hieronymus rurfus teftatur,in Apologia aduer fus Ruffinum, quad mmiftrumeum dixerit. Inepi' ftola ueró ad Auitu,hoc ex libro primo de Principijs récitât. Tertium dignitate er honore poft Patrem er fiUumafferit Spiritu fandu.Dequocumignorarefe dicit,utrü fidus fit,an 'mfidus,in pofterioribus quid de eo fentiret expreßit,uel abfp folo Deo Patre 'm' fiélum effe confirmans. item, Spiritumfmedum in-firiorem dixit filio, in fancis quibufi^ uerftri Md' iorem enim effefirtitud'memfilij,quam Spiritus fan' 4 Ui: er confequeiüer,ipfius fanili Spiritus maiorem effe uirtutem cateris qult;e fanamp;a dicuntur.
'Theophilus Alexandrmus er hune de Spiritu fan Ho errorem ei tribuit: Dicit, 'mquit,Spiritu fanHum nonoperariea qiheinaniiiia funt,nec adirrationU'“ bilia peruenire.
De creatione hune ei n^uum Hieronymus impin' git ex libro fecundo de Prmcipifs, in Apologia er Ppiftola ad Auitum:MiUndos afferit mnumerabiles, non iuxtaEpicuru,uno tempore plurimos er fui fi~ $ miles, fed poft alterius mundi finem,alterius effe prm cipium.Et ante hunc noftrum mundum,alium fkiffe mundum,er poft hunc alium effe futurum, er poft ilium alium,rurfumch c£teros poftclt;eteros.Et dubi' tat,utrum fiiturus fitmundusalteri mundo itaexo' mni parte confimilis, at nutto inter fe diftare uidean-tur,anuerônunquammundus alteri mundo ex toto indiferetus erfimdis fit fiiturus. ltem,Vis dicere, inquit, quid poft corruptionem huius mundi alius fit fiiturus:AudiEfaiam loquentem:Erit ccelum nouum, ^ er term nou(i,qu£ egofido permunerein conffedu
TIÆ. CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3^
meo. Vis noffe quad ante fiib wam iftius mundi, al^ mundi in pr^terito fiierint i Aufculta Ecclefiaften: Quid eft quord fuitiipfum quod erit.Et quid eft quoi fadum eftilpfum quod futurum eft. Et non eft ornne nouum fub foie, quod loquatur er dicat,Ecce hoc no num eft.ïamigitur fiiitm ftculis priftmis,qu£ fiicrUt ante nos.Quod teftimonium non folum fiiiffe,fed fù' turos mundos effe teftatur: non quod fimul er pari' ter omnes fiant, fed alius poft alium.
o nbsp;nbsp;lbidem:tiititur approbate, er firmamentufid eft^
ccelum,ad comparationem fuperioriscoeli,effemfi' ros:erhancterram,quam incolimus,cotlatione fir' mamenti mfiros appellari:errurfum ad compara^ tionem 'mfirorum, qui fubter nos funt, nos ccelum did,ut quod alifs mfimum eft,alifs codum fit, Mundum hunc fabricatum effeà Deo fentit,quoi er Theophilus Alexandrmus de Origene retulit Uquot; bro Paftbali.Primo,propter angelos lapfos,libro ter tio de Er'mcipifs:Cbditor,inquit,Detts fidt eis(crei' o turis rationabiiibus ruentibus in terram') congrua b» millbus locis corpora,er mundum iftum inuifibilem fabricatus eft:mmiftrosqi,ob falutem er corruptie' nem eorum qui cedderuut,mifit m mundum, exquü bus alif certa loca ebtmerent, er mundi necefOtiCli' bus obedirenf.alijiniunda fibi officia fingulis qui' bufq; tèporibits, qua nouit artifix Deus,fedulamen' te tradarent.Et ex bis fublimiora mundi loca, fol er luna er jiell£,qu£ ab Apoftolo creaturadicitur,ac'' ceperut:Qj(£ creatura uanitati fubieilaeft, eo quoi o crafis circundata corporibus,er affeduipateat.
Eth£cftatimadiungit de angelis: Alif in fingulä locis atq^ corporibus, qu£ folus artifix nouit,munii gubemaculis feruiüt,quos angelos eius effe credmut.
Et poftpaululumiQuem rerum ordmem,er totit’^t mundi prouidentdm, dum alia uirtutes de fubUmio' ribus corruunt,alitepaulatim labunturm terras.ifbe uoluntariæ dicendum,alia;pr£dpitantur inuit£:ha ftontc fufcipiuntminifteria,er ruentibus manu por' rigunt,illa; coguntur ingratte,ut tanto temporemfst' .0 fcepto officio perfeucrent. Et in Apologia aduer' fus Ruffinuiangelos dicunt,uerfos in animashomina, Homilia undecima m Kumcros,Angelos Origenes dicit fiituros reges eorum quos conuerterunt: ut fi Chriftus non Rex, fed Rex regum. Deinde fenfit, angelos non tatian circa nos effe, fed etiarn intra nos, quibus uel animarn uel corporum tioftrbru curd per' miffafit. Probatex Pfalmo trigefimotertio,0mttut qutemtrame funt,erc.Homilia uigefima iniofuax, Videtur er fentire, propter ne^igentiam er Pec' o cata angelorum,curlt;e er adminiftrationi rerum ter' renarum pr£fradorum,incidere fterilitatesiHomilid quarta in Ezechielem.
Senfiffdeniqi Origenem,cr tradidiffe, diabolos quoq-,ficut er impios,adhuc faluandos,er poft ion' ga fiipplicia angelis bonis denuo affociandos effe: A» guftinus,Hieronymus, er alif notant.Et habetur tefti' monium libro primo de Principijs, capite fexto er odauo. Item, Homilia nona m Hieremiam. Quan' quam etiarn diuerfum ex Origenis fcriptis fupra pro-0 tulimus.
De animarum ruma de ecelofimpid eum etiarn pro', tuliffe.
DE EPI SCO R ET DO CT, VITIS.
îK^
|
tuUffe,Hieronymus feribß mEpißolaadPämachiu. Et m Apologia aduerfus Rujfinu,animas ßiffe dixit ante corpora, er egijfe aliquid, quod fint craßis cor' paribusadigatte.QuemerroremOrigeni etiam AU' gußmus imputât,libro undecimo de Ciuitate De!,car pite uigefimotertio. Et Epiphanius Tomo fecundo, libro primo. Suidas item,e^ Hicephorus libro quinquot; to,capitetrigefimotertio.Quierbac Origenein ßn' fiffieait:Ex angelica confiitutione animatam fidam effe confiitutionem, exanimata autem diemoniacam er humanam. Tribuit idem Hieronymus Origeni in Apologia aduerfus Ruffinum. InEpifiotaueràad Auitum,affirmaieum in libro fecundo de Principijs fenfiffe. Animas, pofieaquàm falutem confequut£ ßerint, ampliusnon ßturasaquot; aimas. Sicutenim,inquit,uenit Dominas atque Salquot; uator quarere eS' faluu ficere quad perierat,ut perquot; ditum effe defifiat:fic anima quieperierat,erob cUquot; ius falutem uenit Dominus,eum falua fiida fient, a-nima effe ceffabit. lllud quoq- pariter requirendum, Mrumficut perditum aliquando fidt perdaum,ererit tempus quando perditum non erit:fic er anima. Ali quando b£c mtulit,i'»t,id efi mens,corruens fida eß anima : er rurfum anima inftruda uirtutibus, mens fiet.Quod er de anima Efau fcrutaniespoffumus in' uenire: propter antiqua peccata eum dctcriori uita effe damnatum. Deprouidentia ficeum fenfiffe,Theopbilus Alequot; Xandrinus indicaf.quafi. nonad omîtes creaturas,er mundi infiriora prouidentia Dei fe demitteret, fed in ccelorum tantum regionibus commoraretur: ‘tam,ubiea partim purgari pofiint: Homilia odauaci^-^as, fimHl er Seruatoris uerba feimpleturum pu WLeuiticum. Pcenamueropeccatorumfiatuitefi fe purgatorium,in libris de Princtpifs, citante Pamquot; Peccati originahs uim Origenem nunqua fatis mquot; teUexiffe,fupraadmonuimus. Hinefandis poft lapquot; fum earnadbueperfidionem tribuit,quam Adam ha' buit ante quam laberetur. Et filijs lob,libro primo in lob,quin er omnibus nobis tantum tribuit^ ut ß' nitem peccati poßimus exterminare:Homilia uigequot; firna in numéros. Senfititem,peccata aha hiccuraquot; ripoffe,aliaueró nobifcum tranfire ad alteram uiquot; philo m ApologidtOuomodo perneceffarid, 'inquit, poena eßquam per igneminßrtOeus, Efaias dicit: Abluet Oomtausfordes filiorum acfUiarum Sion,er fangumem expurgabit è medioipforwn, ßiritu lUquot; ' didjier ßiritu adußionis. Legis deinde poßibiUtdtem adferit,ßcut liberiar' Utrij m ßirituaUbuf pcrßdionem. Vine homUia odauainExodumßaptizatosinquitperomnia pof-, iamip huif fei iußieiamqi, continentiam er uirtutem felegemimplere,ltem,tionefiinordinatus fermodi' ..omnino feraafTe^ •uinus,nec impofibilid pnecipittHomilid fecundain Cernticum. Ex hoc quiß ßnte,er iußißcettionis caufom fecit tonet operater iußd eum tantum inteUigit, qui ßt k' galiter iußM,libroprimo in lob. Sic er inhabitd' tionem Deiin nobis,noßris meritis tribuit, Bomilu uigefiimaquartaer uigefimafexta in lofuam. Item, fit Deo oßeramus iußieiam naßram, accipimus iuquot; fiieiam Dei: Homilia uigefimaquarta in Numéros, g drum nofiroru fie futuram dixit,ut eadè membra non Sic iobdidt, ßonte fua fiandum er iußum ßquot; habeant. Et ibidem: Refurredionem carnis uerbv |
itgt; ~ia dum fidjfe, libro primo inlob,erïicin}ilid primet m Ezechielem ait: duare agrè ßrs niti, laborare, contendere, er per bona opera teipfum coufamtuee fieri falutisi Hine er irtpoenitenßa fatiâfiâionem,tachrymas, lcontritionem,er bona opera caufam fenfitefjirernif fionis peccatorum: Homilia quarta mPfalmum tri'' gefimumfextum, Qjtee item de una tantum panitentia m déliais grauioribus tradiderit,fuprà etiam oßendimus. Qjtod baptifmum neceffarium futurum poß requot; furredtonem fenferit,fuprà diximus.Sed preeter hoc, Spiritum fandum,qui inbaptifmo conßrtur,meriquot; tis baptifati tribuif.HomiliatcrtiainEiumeros.ïion omnes,inquit, qui loti funt aqua, continuo etiam Spiritu fando loti funt. Cornelius catechumenus e^ rat: er antequam ad aquam ueniret, meruit accipere Spiritum fandum. Vt^i magis uideas eum baptifmi beneficium extequot; nuare,etiam martyrium baptifmo prafert: er ualere id aitadremißionem ßturorum peccatorum,cum ba ptifmits tantum prafentia debeat:liomilia feptima in ludicum. Nuptijs præterea fecundis aut tertifs parum aquus ßiffe uidetur,cuius opinionis teßimonia ex libris dut fupraadduximus. In exercitijs externis nimtum fuperßitiofus ßß, Dormift enim cubans non in ledo, fed inpauimento: una ueße ufus efl,fine calceis, nihil de craßino foilquot; i» citudinis admittens. Sic enim omnia qult;e Dominus tradidiffitjObferuandaeße duxit.Durauit inßigoquot; re er nuditate:cumq; extreme effet pauper, munera tarnen ab amicis in fubfidium fibi codât a, non acquot; cepit.Vino oleoq; abßinuit,corporis fui uigorem om' nem fubigens,ut tabidus ey exauflus incederet, quin er propter nimiarn abßinentiam pedus dusceciquot; -diffe laderetur. ''■^Legens pr^tered illud qitodDominM dixit:Sunt lEunuchi, crc. etc fimpliciter aciuueniliter mtelli'-items'^ ta proprium corpits etnimaduertit,neruum ß-bi abfeindens, ne aut uoluptatibiK er libidinibiK perturbarclur, aut dpudmulieres eequèae uiros do' cens,occaßonem atiquarn fufficionis aut deUtionis ' preeberet. Quanquarn rem ferre non adam quidam :putant, fed medicammthus exiccandi uim habenti-' bqi, pudendis mpoßtis, ut Suidas cr Epiphemim 'feripfere. Innuit er ipfe ta Homilia in librum Re-''gnorum , fe uipones habuiffi, mimeuU çr figna. Demorte deUrd finxit,einimas m ccelum etfeen^ dere,erdefcendere:ernunc proficere, nuncad m- frrioradelabhutper ruinas mnumerabiles fiepe moquot; riatur,erChrißipaßio irrita fiat. Theophilus Aiequot; xandrinus libro fecundo PafchaU. ' De Refurredione deniq- uariè erin confiant er, 'ut inalifi pltrifq;,lufif:dequoHieronymusmApO' logia contra Ruffinum ait: Refurredionem corpoquot; |
mmm
-ocr page 972-t^7
CENTVKIÆ TERTIA CAP. X.
|
tantïanctgt;nfiffus,dffertione ipfa deftxuxit. I» epi' ftola uero ad Auitum,teftiinonia quibus refurredio' nemexprofilfonegarit,exlibris profijt: è quibus nosunum adducimus,quod ex tertio libro itteprotulif.è duobus alterum fufeipere cogimur,»t aut defferemus ftmiUtudinemDei^fi eadent femper furnus corpora habituri:aut fi beatitudo eiufdem cumDeo uitie promittitur,eadem qua uiuit Deus, nabis conditione uiueitdum eft. Ex quibus omnibus approbatur,quid de refurredione fentitter quod r omnia corpora mteritura confirmet, ut fimus abfq; corporibus,quiaprins fi(imus,antequàm craftis cor^ paribus ueftiremur. De hoe errore er Epipha' nius aif.lAortuorum refurredionem defiduofom fit- ' eit,alicubi uerbis affirmons hanc,alicubi perfidißd mé negans, oliquando er partem ex ipfa refurge' re afferent. Duplicem eum uero finxiffe refur' redionem, Homilia dus dedmatertia m Efoiompro' bat,ubiexdido Apocalypfts'.Beatusqui habet por' gt;O turit lauacrum Spiritus fondi, ifte 'mrefurredio' nis primt parte communicabit. Si quit uero in refur.. redione fecundo feruatur, iftepeccator eft, qui ignis indiget boptifmo. Sed lange omnium monftroftfiima de fiatu poft refurredionem nugatus eft, ut Hieronymus Micat in Apologia contraRiiffinü’.quód fenferit fcilicet,in reftitutione omnium,quondo indulgentia principal' lis uenerit, Cherubm er Séraphin, thronos, pritt' cipotus, dommationes, uirtutes,potefiates, archon' ro gelos,ongelos,diabolu,d£mones,animas omnium ho minum,tam Chriftianorum quàm ludxorum er Gen., tilium, uniusconditionis ermenfura:ßre.Cumqi ad firmam er libram aquitatis peruenerint,er rationa' biles creaturos omni corporum fice depofita, no' UM de mundi exilio populi euertentii monftrauerit exfreitm: tune rurfut ex alio prindpio fieri muit' dum alium,Gr alia corpora, quibui iabentes dec«' loanimæ ueftiantur:ut uerendumnobis fit, ne qui nunc uiri furnus, poftea nafcamur m foemmas : ey qux hodie uirgo, tune proftibulum, idem habet in epiftola ad Pammachium. In Epiftola uero ad Aub turn, hoc exlibro primo dePrindpijs retuUt.Cor' paroles fubftanti£ penitus dildpfur£ funt: aut eer' té in fine omnium,hoe funt fiitura corpora, quod nunc eft lt;etber crcoelum,Grfi quod tdiud corpus finceriusac purius intettigipoteft.ltem,ex übro fe-eundode Prindpijs: Si omnia fine Corpore uixè' rint,confumetur corporalis uniuerfa natura,Qrre' digetur tnnihilumqu^aUquando fisdoeft denihilo. ^o tentia celeriteriudicandi,eorumq;erroresfirmisro' Sin autem, ut ratione er feripturarum authoritate tionibMretundendi,magna cumdexteritate erfiH' monßratum eft, corruptiuum hoc Muent incorrU' ptionem, ere. ßrfttdn omnii córporet natura toUequot; tur è medio. Et paulópóft: Si h^c non funt con-' traria fidei, firfitanaliquando finecorporibm ui' ttemut,(yc. Peculiare autem ^ hoc Grigeni eft,guid- feptua' ginta hebdomades arbitratur effê quater mitte ^ oongentos annos,ab Adam ufquead feptuaginta an^ notquielapft funt poft diftenfationemChrifti.Qri-' £o genei in tàattbiCKmftrdftAtu vtamp;fvwftQaoi |
4lt;» nMto denique nee hoe caret,quod immedids er intempeftiuis attegorijs modum docendi facroslite' ras Origenes immutauit,uarijs opinionum porten' tisMulgenstquoexemplo er alijs occofionem pra' bint,in Scriptura,fomnio fingendiSic enim et paradi fum (ut Hieronymus m Apologia ait ) er dus aquasf easq. qua funt fupra codes, er tunicas petticeas(,ut Epiphanius oftendit )erdefertum Ioannis, erom' ma quacunq^ ubiq^ poteft,allegoricè interprdotur, er magis obfcurat quàm txplicat. Theophilus A' lexandrinus libro fecundo PafchaU fic fcribit:Equilt;' dem fcire non poffiim,quatemeritate Origenes ton' ta confingens, er non Scripturorum autoritotem, fed fuum errorem fequens, aufus fitcundis m me' dmm nodtura profirre : nee aftimauerit ittum uf' quain hominem fire, qui affertionibus. contrairetz quum philofophorum argutias proprijs tradotibus mifcMffet,et malo exordia in fibulas quafdam er de' liramenta procèdent, Cbriftiatium dogma ludum er iocum ficeret,nequaquâdiuinx dodrinx autorttate Utens,fed humane mentis arbitnoier mtantam fe' ipfa magiftro intumefcens fuperbiam, ut non imi' taretur humilitatem Pauli, qui plenus Spiritu fats' do,contulit cumprioribits Apoftolis Pu ange bum, nefirté in uacuum curreret,aut cucurriffct:fed igno^ rans,quod dæmonid ff iritus effet inftmdus, fophif mata humanarum mentium fequi, er aliquid extra Scripturarum autoritatem putarct diuinum. De certaminibus Ori' gents. In Apologia fua pro Origene PamphilM feribif, mm adUerfus omnesb^refes qua: fuo temporeEc' elefiam impugnarunt, confianter dimicaffe. Et re' citat aliquot hurefes, contra quas non féliciter fo' lum pugnarit,fed quas fiinditusetiarn euerterit. Eufebius,ut fupra diximus,h£refin commémorât, nempe Eeryüi Arabicam,de interitu animarum,er Helcefaitarum, contra quarn Origenem pugnaffe ait: id quod er Theodoretus affirniat.Qjti er cotra fupe' riorum temporum hare fes aliquot eum fcripfiffe,tra didit in compendia htereticarum fibularum'.utïiica' laitarum hxrefin, Valentini, ifidori, Seueri, Potiti amp;• Hermogenis, Pugnaint acerrimè er contra Celfum,Epicureum, ehrißianorumcalumniatorem, er omnis Chriftiante religionis eluforem nafutißimum,quod libri odo alb' uerfus eum fcripti teftätur. Eft^ obferuandum,indi micatione contra heereticos præ ceteris plurimu eum ualuiffe dono ftnguiari,de hiereticorum animo er fin citate:fic utfententia er iudido fuo, pars oduerforia non Mita plerunq; crederet. teftaturEufebius libra fexto, copite trigeftmotertio, er trigefimofeptimo. Ait de eo dono er Vincentius Lirinenfis : Ojsa non itteperfuafudifficilia, diffutandi uinbuiOlympido' uit?Qua fidu ardua non, ut ficiUma uiderentur, effedti De ftylo SCpbrafi Origenis, idem Vincentius eloquentiam Origeni tribuit,^ erationem amfenantilatam, gratam er durent; feut |
2^9
DE EPISCOP. Et DOC T. VITIS
270
ipfe tiit'.llihi ex oreipßMnon turn uerba quim meÜd qu£diim fluxi/fe uidentur.Etpï£dicdtiIliiis ßcuhn' temdicendi, cromtionis uirtutes, multis nominibut Erafmui, in iUii ProUgomenis qu£ opcribtu Ori-' genii pr£pofuit: Adßdt illi,inquit,mird jicuUits ex tempore dicendi, Oquot; obfcuris etiant rebui magnd diHionis perj^icuitdimcc deeß breuitas, quoties id res poßuldt.Certc ubiqiiecurrit fententid,necßiin' pedit,ucrbii Idßlisonerdntibusdures. Hußqunm cO' thurno dUollitur, quod Hildrio tribuit Htcronymas, quem dit eu de eduß d ßtnplicium frdtrum leélione proeul effe: nee dp:ititqs cy c longinquo petitis or^ ndmentis extendit uoluinen,quod interdu ßeit üit' ronymus:nec fulibux de diHerijs rifum mouere ßu' det duditoribui, quod ßdpenumero ßeit TertulUd^ tius,^^ hune plus jdtis imitdns'Hieronymus:fed per-' petud qudddin diihonis hildritdte, non auditoribus obrepcre ß)mnium ßuit. tgt;lec Affeldt K.hetorumßo' fculos,necargutds ßnttentiolds dtque epiphonemd' td,qu£plerunque e cldmdtorid ßcboldßnquddpue' ro uerßdtus ßerdt,ut Ambroßus ac Hieronymus re' firt. Hecgdudet uerbis mußtatis remorariledorem, ut TertulUdnus. Ncc crebris digreßionibus tempus eximit, ut in Prdâdtibus dpud populum ßtpe fdcit Augußmus.uec ßtperßitiofuscß ordtiomsßrudu'’ rd,membris incißs er periodis ßentenUdm dbfoluensi iquonon dbhorret nofler Gregorius,non quod dp fißdrit,opinor,ßd quod lus puer djfueuißlt.t^up qudm hic occurrent ijuditsrlma Ç^ ifUtundiVTHe^ qui-bus deleUdtus cß Augußinus. Gentil teßimonid nuf' qudin ddhibct,niß quoties id res ipßi fldgitdt.Qjtuin nullum dUtorumgenus non exdâè tenuerit,qucmdd' nodum dißciphnds humunus omnes, nußqudin turnen moleßd eßoßentdtio, que nobis obßrepit in quo-' rundum ßholußicorum libris, in quibus tertio quo' que uerßu inculcutur Philofophus, c diumis uolumi' nibus ruro udducuntur teßimoniu, eu^ purum ßU-' citer. Sed totus huius fermo Sucrorum uolummum fententijs undiq- eeu gemmeis emblemutibus dißin-^ élus eß,fed udeó commode er in loco mfertiSiUtni' hilo feciuscurrutorutio:di(uscpe non dfcitd,fedibi nutu:nec uliunde qu£ßtu,fed fuu ponte pr£fio epef ïieinterfecutorutionis fluxuinumbitiofu citundilo' cos dUigentiu, Ad qu£dum enim grutior eß uUußo, quim citutio.
DE PERSECVTIONE, martyrio öC morte Ongcnis.
Vixdum udbibitus udopcium docendi in fcho' ld Alexundrind,quum, in perfecutione fub ^uero -murtyribus unie ey poß fententium condenututio-' nis lutum^ ßequenter udejjet,dcofculuretur çr com-pelUret^exhortdrctur^onfolur£tur,inm^num ulu ^quoties ucnit difcrimen.Aliquundo emm d gentili-' .bus ( ut Eufebius nurrut Itbro fexto, cupite tertio) dn circo lupidibus propempdum obrutus ßtißfet, niß diuinitus deßnfus mßubili modo tuußßßi^, idea quod d m^rtyrum condemnutorum congre,ffn nontßßi^ Muiffet. Poßeu turn ucriter ub infideUbus impugnu-' bdtur,ut expudlo: milites circu domumin quumu-' ncbut,conßitucrentur, propter multitudinem eorunt
qui ub co in fucru fideimbuebuntur. Perfeeutio uu-tern ufque udeo uduerfus eurn quotidic inuuluit, ut fubinde mututis£dibusundiqueubigeretur.Ciu£ue-ro in perfecutione illu Uchementi fub Decio penulc' rit,Eufebius lib.€odem,cup.3p.breuiter indiedt^ho' ßiliter fcilicet cum uc toto cum exercitu dxmonis im' pugnutuf(iffe,uc propter Chrißi doâriiiÙ fußinniß fe uinculu ertormentu in corpore, fuppliciu ßrrei trunci er lutebrurum carc€ris,f£pe eliâ diebus totis i o quutuor interßitiorum punólis,pedibus extenßspér' munferit.' denique er ignis etium minus cf mortis pertuliffe, erc.Iüecumplius quiequüdeeopericulo, m quod çyrigenis in Decidnu perfecutione ucnit,EU' febius,ut quiubiq; luudibus eins ßudioßßimc fuuet, comemorut. Suidui uutem ( ex quo er Eiieephorus defumpßt libro quinto,cupite trigeßmofecundo) er hocuddit,poßuuriutormentu,qti£ ßrti er generös fo Origenes animo pertulit, duilu eum effe ud urumi ud quum impitrißimus ßrnul Athiops conßitutus eß io fet,option€mqi ei datum, ut feu fucrificure,feu cor' pus fuum contuminandum turpi Alhiopi pr£bere mullet,eligeret. Origenem igitur,ut quianimüphi' lofophicum, er eußitutem perpetuo integrum ob-' feruaßet,facrißcurepotius,quùm fardes cotporii^' firri,permittere ueUe fi ßgnificaffe.ltuigitur pr£~ fidlos thure inmanum eius impoftto, ddurumerigt; gnem eum udmouijfic:pro quu impietute poßeu ubEc clefiu per excomunicationem profcriptus fit. ()^ungt; quum üicephorus indicat, eum poß dbnegutionent ilt;3 hüc,d diuinugrutidelupfum,inulicnusopiniónesfu' thunu inßiguntc incidiße,propter quus excomunicu-tione ub Ecclcßumulclutus fit. C^uum contumeham cum firrenonpoßet,Alexundriureliila in tud£dm ubierit. EtHierofolymd cum uenißet, ub or dine fu' cerdotuli, utuerbuin Eccleßu ficeret,quiu presby' ter eßet, rogutum primiim, deinde etium coudlu finfi fi.Surrexiffi igitur Qrigenemquußconcionem ha' buurum,fid uerbu illu tantum Pfatini quadragefimi nonirecitaffe: Peccutori nero dixit Deus,yt quid tu 40 ditnunciusiußiftcationesmeus,er ufurpus teflumen'
turn meum in ore tuol Et ßatim libro compUcato, cum luchrymis er ciulutu confidiße, omnibus: uni cum eo ploruntibus.Quid uero poßeu de Origenefii' Hum fit,nec Origenes ip fi, nee alius quifquarn firi' ptorum.meminit. Suidas adiecit, eum Tyri fcpultunt eße.obijßeucro,utEufebiusait libro feptimo,cap. primq,fib Gado, anno Domini ducentefimo quin ' quage)imoquinto,au,t circiter,ckm £tutisfu£ annum tamlitgreßiiseffet feptu.'igefimu,feu (ut Nicephorus y° ui,Q fixagrfimumnojttuii,in famma,itt uidetur,mifi' ria e^paupertute ,fi.non etiam defierutionetannis ante Rieronymi £tatem,queinddmodum ipfi firiquot; pfita.ifummuchiim,ceiUum er quinqudgintd,pofigt; caqitamtoklaboresinEcclefia exhaufirat, totf un-nis dqcutrdterfiripfirut.Ab co enim anno,quo à Demetrio fihol£,Cuteßnßic£pr£fiHus foit, dd id ufquetempus qu,o e uiuis exceßit,uidentureße anni quinquagmtuduo, aut plures . quod honeßum cur^ rieuhott, in:docendo, fitibendo, in Eccleߣ negotijs 60ercuris,in h£reßbus refitundis,in exercitijsde' niquepietlt;(ti5,er multdrum iUußrium uirtutum md^
mmm i
-ocr page 974-à^i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CËNtVRÏÆ tEkflÄ C A P. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^
|
xiwrf ex parte conceit. Eum uieronymm, quan' quant fatii acerbe in euin inter dunt muebitur, ta' men ob eruditionem mAxime aimiratur er comment dat.yocAt er fuum^in Apologia aduerfm Viuffinunt: fedobingenij eruditionem,peut ipfe déclarât, non ob dogmatunt ueritatem.^tin Epiflolaad Pamma' ebium er Oceanum,ßgnificat laudare fe Origenem, ut interprètent non dogntatißem: Ingenium, non fi' dem:philofophum,non Apoßolum. In prologo tA' men bomiliarum Origenii m EZecbielem,uocat eunt alterum poß Apoßolum Ecdeßarum magißrum. Et in proxmio quneßionum Ebraicarum m Öe^ neßn,OptAre ßbi didt feientiam Scriptururu quant Origenet habuit. Admirabilem uero er operoßum eunt Athanaßut dixil:cr teßimonijs eim ebtra AriA' nos^quemadmodum Socrates mdicAuit Eccleßaßicte bißorixlibro fexto,capile decimotertio)de Patris Cr filij co£ternitate,ufus eß. IVLIVS APHRICANVS. EVßebiin libro fexto, capite trigeßmoprimo, lulium Apbricanum inter cos numerat, qui ßib GordiAno fcriptores célébrésßterunt. t^i-cepborus ueró,fub Alexandrum eumreijcit, libro quinto, capite uigeßmoprimo. At Eufebiu^ in Chra-' iiico, er Hieronymus mCatalogo,legationem eunt fußeptße pro mßaurAtione Nicopoleos in Paheßi'' na,ßripferunt,Anno quarto Antonini eins, qui t^A' tariumfecutusßt. Kicephorus eum fedatoremOri-genisßiiffeprodidit,er diligentem AnnaUum ßriptOf rem uocat:quemadmodum er Eufebius libro primo, 30 mus quidam Alexandrinus magno ßudio atqfmdit capite fexto,nonuulgaremeumhißoriographumap peÜ4t,id^fecum teßari ait omnes qui feripta eius k' gerunt. Proximum eumerSozomenus Hegeßppo annumerat prius,quàm Eufebium. Chrißianum eum ß^um certum eß, er libri quos poß fe reliquit teßantur,i quo tarnen aut ubi conuerfus ßt, non legitur.Excitatus jama Heraclte, Alexandriam proßäus eß, Eufebius libro fexto,cAquot; pite trigeßmoprimo. Exlitiße aliquot eius feriquot; pta,fuo adhuc tempore Eufebius teßatur:ut. Comquot; 40 mentarios 'rnferiptos de Ceßis,epißola ad Origenem de hißoria Sufann£, Annaliu feu de temporibus uolu mma qu'mque accurate lucubrata:ex quibus erudiquot; tam er proUxam diffutationem de Septuaginta heb' domadibus Damelis,Hieronymus de uerbo recitauit m Commentafijs in caput DanieUs nonum,cuius uer' ba fuprà 'm prima Centuria retulimus. Epißolam ad Artßidem,de difcrepantia genealogi£ Chrißi À K^at' th£o or Euca defcript£, m qua manißßißime proquot; uidelicet epifeopum ßißfe narrat,libro quarto,capite bat confenfum Euagelißarum, ex hißoria quadam, $0 trigeßmoprimo,zr hbro quinto,cap. decimoquinto. quam ex ea Epißola récitât Eufebius libre primo, ca pile feptimo. Uiemmit er buius prior 'K ad Origequot; nem Epißola eliam Hieronymus.Plura eius opera re cêfet Trithemius, fed ßne uetußiorialiquo autore:ut librum de Trinitate,librum de Circuneißone, de At' talo librum,de Pafcha librum, ac de Sabbatho. Idem ait, hune Apbricanum C£fare£ proprijs fumptibus bibliothecammßruxiffe. --i Memmit Apbricani huius EafiUus in libro de Primum rationè Pafch£,temporum^ canones feri' Spiritu fancto,eiusq;autoritate connexiOnem trium go {gt;ßt,ufqiAd primum annum Alexandri Imperatoris: perfonaru 'm 'mtsocationeprobat, ex libro dut qumquot; er fedecirn annorum circultim, q»em Gr£ci yiuf^jiquot; |
to de Temporibas,4d hune modumtAt nee Aphrica'* nnm,inquit,hißoricumtalisglorificandi ßrma prio terijt. Siquidem palam eß,in quinta de Tempotibiui Epitoma er ipfum ad hune loqui modum:Hos uero qui ad iUoru uerbarum menßirä didicimus, nee igno» ramus fidei gratiam,gratlas agimus ei quiprtebetno' ßrisprecibus, omnium ßeruatorem ac Dominum lequot; ßim Chrißum,cui gloria er maießas aim fando Spi' ritu in fecula, 10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;AMMONIVS, AMmoniM Alexandrinus ßit, teßibus Suida er Eufebio,clams eodem tempore,quo Oriquot; genes, cuius preceptor etiam fut. Senpfit in tertio contra Chrißianos libro Porphyrius, cuiui cognatum ßtiße hune Anonymum Suidas prodidit, Chrißianum quidem,er à Chrißianis parenabusorquot; turn ßtiße,fed4uitapte mflituta adEihnicos mores deßeiffe. Qua in re,inendacq ç^ calumny Porphyr rium Eufebius arguitlibro jexto,capite decimonoquot; to no: Ammonium probans diuinam philofophiam lUiquot; batam er integram ad ultimum ufque mite lermiquot; num retinuiffe. Reliquit poß fe Commentarium mferiptu de Co»' fonantia feuconcordiaMoßeriefu. Opus pr£terea aliud inferiptum Canones facrorum Euangeharum, quod opus elegans Hieronymus uocaticui Eußbius Catfarienßs tabulas adtecit,de quatuor Euangelißaquot; rum confenfu.ExtatutruqiOpus.Eufebifuerô uerba deferipto Ammoni/h£c funtad CarpianumtAmmOquot; ßria unum nobis pro quatuor Euangelijs derrUqult. Nlt;m trium Eaangelioru fenfus excerpios, omnes ßquot; miles,contentus [Aatth£i Euangelio,quaß ad unum congeßos annexuif.ita ut eorundem,quantum ad norem pertinet leóiionis,fequens iam ftilus,;iec mier' ruptus eße uideatur, Claruit fub Alexandra, luxU Trithemium. HIPPOLYTVS. HJppolytus ubi ßerit epifcopus,Eufebius meu' tionem eius ßtiens libro fexto, capite uige' , ßmoprimo,non exprimit, Ac nef ire feHiequot; ronymus ait,cuius Eccleߣ epifcopus Hippolytus ße rit. zr Theodoretus m Polymorpho, er cependio h£ reticarum ßbularu,eptfcopum çrmartyrem eum ah' quotiesnom'mans,locu non explicat.Gelaßus uerè 'm libro de duabus naturis in Chrtßo,contra Eutyché er Heßoriu,nom'tnat eum epifeepu er martyre i^etroquot; polis Arabu,Hicephorus uerd,portus Romani,0ßi£ Claruiffe eum, in Chronico Eufebius fcripßt,anno ebrißiducenteßmo er trigeßmo.Et in hißoria Eeck fiaßicalib.fexto,cap.uigeßmofecudo, ait,euin Com mentarib de Pafchate meminiffi tempora Alexandri. f Scripßtpermulta, quibus occaßone Origenipr^' huit,quem 'm eins a:mulationem, ut Hieronymus lequot; ßatur,Ambroßus mcltauit.Scripta autem Rippolyti Eufebius er Hieronymus hoc ordme c'omemorarunt. |
|
^7î nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPISCOP. nx7H£i7a uocMt,repent, EtEufebiô,qui fuprd e^dc Pafeha, Canonem decent er nouent unnorü circulum compleélentent, ideß,^i’'‘f'Mtlt;^tiMj'if‘lt;^x compoßtUf occaftonem dédit. Hieronymus. Scripßt deinde nonnuüos 'm Scripturam ßuerdm CÓmentdriosiut in Hexdcmeron,m ea qu^e Hexaerne^ ronfequuntHr,hoceft,m Geneßn,'m ExodÜ/mPftl-mos, Sermones ß:ilicet,ut exTheodoretouidetunin P.ßiilt;tm,inpcirtes aliquot E^zechielis,in ’ZaebAriam: de Daniele, feu in uißones Daniells Commentarium, nt Suidas aif.m Salomonern, cuius etiam Suidas me-' mmitiProuerbiafcilicet O' P.ccleßAflen,ut tiierony-mus mdicat: er Canticum canticoram,ut Eufibius. De Saule,de PythonijJa,de Apocalypß,de Antiebri' fto,deReßtrreaionecontra Miarcionetmeuius feriquot; pti etiam Tbeodoretus memmit m Compendij libro primo.De Pafebate,contra omnes bterefes. Epipba' niuslib.primo,tonio fecudo,ha;reß trigeßmaprima, euin etiâcotra Valctmianos [cripßjfe mdicat.Et v^e iftihiü/f^de laude Domini Saluatoris ,iit qua pr£' fente Origene feloqui in Eccleßaßgnißcat. lAeminit T:beodoretus m Polymorpbofeos Dialogo,p:cundi etiühbri Hippolyti,de diftributione talentorü.lAemi nit o'Epißol^ad Regma quandü,Orationis,item de Helecana et Annaiitem orationis de duob.latronibus: quorum omniü integri nihil bodie extat.Rccitat fra' gmentaqu£daTheodoretus,.exSermonibus inPfab mos,in Efaiam,in Cantiemo' poßerioribus illis nip polyti opufculis,qu£ iam ex eo retulimus.Vtde duab. naturis inChriflo,exinterpretatione [ecudiPfalmi: nie qui proceßit m mundu Deu; er homo eß.Et eum quidem hominemßeUe eß inteUigere, quando efurit erdeßtigatur. O' ßtigatus fait. O'timens ßigit, O' omfli trißitia aßicitur, erfuper. ceruieal dormit, O'paßionis calicem deprecatur, angoreq; o £gri-' tudme conߣiusßidat,o‘ab angdis conßrmatur,o' àïudatraditur,o’ à Caipha probris o'contumeUjs aßicitur,O'ab lierode cotemnitur, Oquot; ^ PUdto flagcl latur,o'àmilitibus illuditur,o’ à lud£is ligno aßi' gitur, O' ad Patrem damans fuum comendat Spiritü, er mdinans caput expirât, o' latus ci lancea pungi-tur, O' ßndone muolutus,'m monumento ponitur,o' tertio die à Patre fufeitatur. Diuinitas autem eiiu rur fus poteß aperte uideri,quando ab angclts adoratur, O' à paßoribus 'muißtur,o‘ à Simone expedatur, et Ann£ oßenditur teßimonio,o à Magis qu£ritur,o‘ ' 'perßeUamßgnißcatur,o' m nuptqs ex aqua uinum eßicit,o‘mare ui uentorum commotum increpat. O' fuper mare ambulat,o' eum qui à natiuitate c£cik e-rat uidere ßcit,o‘ mortuum Lazarum quatriduanu excitât, multasq- uirtutes ßeit, o peccata remittit, ' O'datpoteßatemdifcipulis. Ex fermone in Helcanam O' Annamt Die mihi o beata Niaria, quid erat quod in tuo utero erat conce-ptum, O' quid erat quod à te in uirgmali matrice gC' ßabaturtSermo erat Dei primogenitus,de ccdis ad te defcendens,0'homo primogemtus 'm uteroßrmatui: utprimogenitusfermo Dei,hominiprimogenito con iundus oßenderetur. Rurfus ex libro de D ißribu' tione talentoruiEos autem. O' iUos qui aliter fentiut, dixerit quijfia eße uicinos,ut qui errentßmilitcr. üä |
T DO CT. VITIS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;if^ iÜi etiam uel nudum hominem confitentur apparniße Cbrißuminuita,diuinitatis dus talentum negantes, uelDeumconfitentes.RurfiK hom'mem renuutit,do^ centes uißoneeßepulfoseorumuißisqui aßieiebat, ut homo non qui uerè hom'mem geßaueritßcd âppà' renti quadam potius opmione o exißimatione ße^ rit:quemadmodum 'Valentmus o'^arcion,o' Gno' ßiei, dum camemauerbo diuellunt,unum talentum abijciunt,nempe camis human£ fufceptiondn. Defacrificio o' beneßeijs Chrißi,ex oratione de Helcana o' Anna:îdeo circa anni temporapræfgu-rabatur m ipfa * Seruatore,ut de ipfo pradida fuht, myßeria per agerent. In Paßhate quidem,ut oßende' ret feipfum tanquam ouém facrißeandum, o ucrum pafeba oßcdendu,ut dicit Apoßolus: Pafcha autë nn.-ßrum pro nobis immolatus eß Chriflus. Inpentecofie autem,ut pr£ßgnificaret regnum coelorum,clim ipquot; fe primus ccelos confcenderit,o' hominem donu Dei obtulerit. Etiterum,de hominis damnafione, oChrifiti' beratione,exoratione m magnum CaticumiQuiprt' mum ex terra creatum hommvn,perditum o' mor' tis uinculis aüigatum, ab infimis infiris extraxitfqui à fuperis defcendit,o eum qui erat infirius infuper-nas partes deduxit: qui mortuorum Euängclißes,feu flix annunciator, animarumq; redemptpr, eorumß-quifepultierant fiitrefurrcdio:iserat, quißdt de-uidi hominis per fe auxiliator,ci ßmile uerbum pri' mogenitum,protoplaßum Adam,'m uirgineuifitans, ßiritalis, terrenum 'm matrice requirensiqui fem^ per uiuens,€um qui per mobedientiam erat mortuus, O caleßis terrenum ad fuperna uocabat. tngenuus, quiferuumper fuam-obedientiarn liberum udebat ef ficere. Qui cum hom'mem in terram folutum, qr ferpentis cibum eßedum, in adamantem uertißet, cuinß 'm ligno fußgt;enfum,dommum aduerfus uido' rem eßecijfet,is propterea per lignum uidorinue^ nitur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Item depaßione Chrißi, ex oratione de duobus U' tronibusmon conß-mgitur autè os fand£ouis,oßeit denteßgurapaßionem non att'mgere uirtutem. ojfa enim funt uires hominis. Deduobus facramentis,e)c eadem oratione: Cor'-pus Dominiutrunq^mundo pr£buit,fanguinem fa-^ crum,oaquam fandarn. De refurredione in Epiflola ad Reginam quan-dam:Ciim dixit eum primitias,id fuoteßimonio coH' ßrmauit,quodänobisdidum eß:quöd qui ex eadem maßa carnem acceperat Seruator,eam excitauit,iu' ßorum camisprimitias conßituens, ut omnes'm ße dus quirefurrexit,refurredionem expedemus, qui credidimus. Sed tarnen fcripta dus non undiquaq; repreken^ ßonecaruißßindicatEiicephorus libro quarto, ca-' pitetrigefimoprimo. CHÆREMO N. IN narratione perfecutionis fub Dedo, Eufebius libro fexto,capite quadrageßmofecudo, Ch£re' monis cuiufdam fenismeminit, lüiliduitatis epi' fcopiqui'm eaperfecutione,cum multis ad monta-' naArabi£.ßgientibus,fece߀rit eoipfe quoq- cum nmm 3 |
CENTVRIÄ TERTIÆ CAP. X.
tbiuge fua:fed nee poftea reuerfus,nec à fratribus per iUa deferta qutefitus, repertus fit.
HIER AX, Hleracem Agyptiorum epifcopum fitiffe, er ad eum Dionyfium Epiftolam de firqs fieri' pfiffe i Eufebius 'mdieat libro feptimo, capP teuigefimoprimo.
NEPOS.
LiiiS Agyptiorum epifcopus etiam Kepos fiât, quem m Chiliaftaru hlt;erefin delapfum, » 0 eum m alijt omnibus Ecclefiie dodr'mte con
patriarches er primutespertinentibus:de puniend'/a detradoribu^fdenonadmittendisquibufdatnaceufit' toribus facerdotunt.Deinde primatumflabUire ual' de conatur,er ad federn Romanam ApoftoUcamap'' peUari pnecipit. Vnde cr Archiepifeopum fe nomi nat. In poft cricri, ritualia quadam inftituit,de ot gt;
fienfiiffet,Origenesreuocauit,ut fupri didumeft.
Eibrum feripfit de Apoealypfi Ioannis i quent Elenchum Attegoriftarum ipfie dixit, 'm quo faam fen tentiam demillenario ex Apoealypfiprobare tentaquot; uit. Eufebius libro feptimo ,capite uigefimotertio.
Hunclibru Dionyfius Alexandrinus refiitauit, eum ex eo errorem imbibiffie fratres cognouiffiet. EUquot; fiebius libro feptimo, capite uigefimoquarto. idem
uiros in presbyterornordmem legendos, erekrids prlt;efentibus ac laids tèpore cogmo ordmandos effe.
isamafus er hoe decretum ei tribuit,ut patenas ui trees ante facer dotes mmiftri portèrent, ut ficlAiffit eelebraretur,utq; facer dotes epifeopoeelebranti óm' nes aßifterent:de quibus, eralijs,ac de epiftolis etiain ipfis quid fentiendu uideatur,fuoloco duetar. Adgu bernationem tarnen pertmet hoe, cuius Epiftoiasunt
neutra memmit,fied de Zephyrmo Eufebius narratio bro quinto, capite uigefimoodauo, quad Elataiinm confijfiorem(,de quo pauló antè diximus) qui fe Afele piadoto erTheodoto blt;ereiicisadiunxerat,eorumq; Hepotem commendat,4 file, feduhtate zrtxercitio io fie epifcopuambitione e^qu^flu indiidus ficerepaft in Scripturis,zr Pfialmodia. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fius erat,excommunicaffie uidetunnec prins,poftea ai
Ecclefiam redeuntem reccpiffie,quam fujficientiafiquot;
A MM O Ei.
Mmon Remicenfis ecclefilt;e epifeoptts fiât, ad quem Dionyfius feripfit Epiftolascon' tra Sabellium.Eufebius libro feptimo, capi' teuigefimofexto.
RASIEIDES.
PEntapoleefs,eius qult;e'm regions CyrenaicaAquot; phricte fita erat, epifcopus fiat Rafilides: ad quem uarias Epiftolas Dionyfius feripfit. EU' fiebius libro feptimo,capite uigefimofexto.
TR Y P H 0 N.
O'Pjgenis auditor fiiitTryphon,ad quem non' nullas eius extitijfie epiftolas Hieronymus tra didit:qui Tryphonem uirumficripturis erU' ditifiimumfiii(fie,idq; editis multis opuficulis teftatum ficripfit, ac præcipuè libro quem compofucritde uac caruffiamDeuteronomio, zr deDichetomimatibus qu£cumcolumba ZT torture Abraham ponuntur in Genefi.
DE EPISCOPIS
Romanis.
2BPH YR I N V S.
IN epificopatu Romano vidori, cum is annis dequot; cem (ut diximus^priifiiiffiet, fuceeßit Zephyriquot; nus,d€cimusquartus Romanorum epifcopus, anquot; noDommiducentefimotertio, Seueriueri Imperaquot; toris odauo, ut Eufebius 'mdieat. Romanus is patria, cr Romanis ortus paritibus fitit,patre, quemDama' fits,eum^ alij fecuti,llabundiu uocatum effie ficripfit. De gubematione aut dodrma eius,certi aut proba' ti nihil firè'muenias,quemadmodum nee reliquorum omnium Romanorum epifcopum. Extant in tomo primo Conciliorum dux eius Epiftolce decretales,al' tera fcripta ad epifeopos per SiciUam, altera ad epi-ficoposproumcite Agyptpquie non aliam gubernaquot; tionis firmam rcpr£fentant,quam cuiufmodi firè m omnibus omnium epificoporum Romanorum Epifto'
30
40
30
gnapaenitentiiC oftendifict. De ordinationibus dus bec Damafus tradidit: fecit,mquit,ordtnationes qua tuorper menfern Decembrem,presbyteros tredeeim, diaconos feptem,epifcopos trededm. M ortuum eum Eufebius libro fexto, capiteuigefiinoprimo,fcripfit, anno primo ïmpcratoris Antonini CaracaÜ£:'à quo tarnen Platma uariat, qui mortuum eum feripfit Sequot; uero adhuc régnante. Pr^fiit autcm,!it Eufebius in Chronico 'mdicat,annis feptemdecimta quo tarnen in hiftoria uariat,ubio{ilt;^ecim,Damafus uero fedeckt annos er duos menfes eiadfignat. Mirtim autem ejl, Etauelerum er Platmam ab eo numero uaide dip crepare. Odo enim duntaxat ei annos,pneter menfes fepteftt,ac dies decern tribuerunt.
C ADi yrTV S. ZEphyr'mo defiendo fuceeßit Calixtus,feu (ut Eufebius habet) CaUiftut,decimitsqnmlus Romanorum epifiopus:anno Chrifti,utEU' febius annotauit,ducentefimo uigefimofecundo, AH' tonmi autem feu Heliogabali Ïmpcratoris alttro. UO' lumeum fidffe, natumin agroRauennatium,pâtre Domitio, Damafus feripfit. Gubemationis aliquot exempla EpiftoU ofleniint, quarum ei du£ tribuun tununa feriptaadRenedidum epifcopum, altera ad epifeopos Galliarum:prteter commune omnibus hls epifcopis edidum,non effi fuftipiendas criminatio'-nes aut aceufationes dodorum. Pracepiietia, con' ffiirationes aduerfus epifeopos Mtandas effe:etfi tuut nihil minus Chrifkanis lieuit,qità»n, 'm continuis per' fecutionibus, in quibus ne 'm lucc quidprodire tutusit erat, conftgt;irationes exercere. Item, non eße cornquot; municandum e um excommunicatis,nec in aliéna dio' eoefi iudicio-aut excommunicatione utendum. Non admittendas,acfi firtè fid£ fiserintebfangutnoruto coniuadiones,dirimendas effie.
In fine dus EpifioU qutedum coïliguntur, 'M con^ fittationem eiufinodi dogmatis, quelle fed aliqUMquot;
lispingitur.tüonet m prioriEpiflola,queedam de iU' ^q to demumpoftiiouatus fparfitiLapfosuidelicetnon iicijs conftituendisper iuiiees iuodeemtm eau fis ad nbsp;nbsp;nbsp;effèrecipienios. Sed male expomt »jixorem epiquot;
fcopi^
»77
DE E P I S C O P. E T D O C T. V I T I 5.
^7®
fcopi ejjc Ecclcpxm uelPdrochiam, gum eo ui' Uentenon Uceat^fine eim iudicio er uoluntlt;(te,aU' terwdicareutldif^onere, autulteritK concubitu,id efifOrdindtionefrui.AÜigdtaefl,inquit.ApofloliK,U' xorlegi, qudmdiuuireiuiuiuit: eo de^tndo, folutd tßdlege. Similiter er ß^onß epifeopi (quid ßjonfd uxor^em didturEcdeßAtilio wuente, et efl aüigd td: eo uerè de^ndo, folutd eßdlege, ut cui uoluerit nubdt,tdntkm m Dontinoßd eß,reguldriter.
Prior Decretdlis mßitait ieiunium per quatuor i anni tempora,cuius etiam MdriainKScotM in boe Ca Uxtomeminif.DdmdßM tarnenreßrt, cum ieiunium trium tmporuni conßituiff'e, frumentßumier Oquot; lei grut ia.
De excommunicatione muUdhabet poßeriorequot; pißoUtmeminit erpubliclt;e poenitentite, er fatiißquot; dioniM.
CaUißum uerô in ordinationibut quing; per Dd' cembrem,Damafuf fcribit,ördmdffe presbyteros fegt; deeim, diaconos quatuor,epißcopos per locs diuerfa à cdo:tandemq- martyrio coronatum, quad EUjebitts non indicauit:nec memorabiUs aliqu-a tum,fub impe rium fcilicet Alexandri Seuerßßilße legitur perßeu' Po.Occaßonem marlyrij fui,Vincentius,ß quid ei tri buendum eß,narrauit Ubro undecimo,capiie uigeß^ moquarto: ubi eum faxo all!gatum,pr£cipitem è neßra inputeumdeturbatum narrat, idqßujßu Ale^ xandritekm tarnen Eufebius Ubro fexto,capite uigefi moprimo, eum ante imperium Alexandri deeeßtjje fcripferit,poßedquämprlt;eßtißet quinquennium, pla 3 tma tamè fexennium ei adfcripßttSabeüccus feptimo eum anno pontificatusfuimartyriußeiffeprodiditj uterüamafui,
V R B A N V S. DPeimusfextus Eccleß^ Raman£ epdfeoput, poßCallixtum,'vrbanusordindtus eß, anno Chrißi ducenteßmouigeßmofep time :Alexan driautem Seuerilmperatoristertio.Romieeum na-' turn Dama fui fcribit,pâtre Pontiano. Et fanditate üi ta: de dodrina tantmn pr{eßitiff'e,ut multos adßdem 4 Chrißianäad baptifmum ethnicos conuerterit, atq^ inter cos nobiles aliquot: ut Tiburtium,çr Valerid'’ num,jfonßm fand£ Cecili£, qui conßantes deinde ad martyrium ufq; permanfermt. Extatunaeiui Epißola décrétais, feripta ad omnes Epifcopos, de communiuitaer oblationefdelium, Planè enim O'-iufmodi uit£ communis meminit,fed non fine frau^ de,qualisfub Apoßolis ßit, Munit deinde edidis bona Eccleߣ,ne quis ea,ui autfraude inuadatter d' liqua dicit de uoto promittentium,fe nihil rerum pro $ priarum paffejfuros. ïnflituit in fine confirmation tiempoß baptifmum: fed blafrhemè dicit,per manui impofitionem epifcoporuaccipi Spiritum fand urn, er planè chrifrianos fieri. Damafus er hoe de eo refrrt,quod confiituerit,utendum in minifierio udquot; fis effe arg€nteis,er patents,qu£ prins uitre£ fiierat.
Ordmationes ei Damafus quinq; tribuit, cum in' nis tarnen quatuor tantum eumpr£fediffe feribat, in quibus ordinaritpresbyteros nouem, diaconos quin que, epifcopos per diuerfa loca odo. Marianus g Scotus,SabeUicus,et alif recentiores,martyrio Vrba-
num fitndum fcribunt fub Alexandra. Et occurrit obiedioni,nuïïam fitifie eelebrem perfecutionem fub Alexandro,ïiauclerus de eo h£c frnbenstVrbanM fub Alexandra martyrio coronatits efl.Eiametfi Alexander prccibus matris Mamme£ pèrfuafus, fitue-nt Chrifliinis: non tarnen per edidum eis proui-dit.Ciuare fubAlmadeo,alijsq; iudicibus,pleriqs rnar tyres funteffedi.
in tempore gubernationis efiis,etiam Eufebius ip-o fe uariauit. don enim in hifioru Ubro fexto,capit« uigefimofecugt;ido,odo eum in Epifcopatu annos ab-foluifri died t:in Chronico ei afiignat annos nouem.
Damafus eum annis quatuor,menfibus dccem,die-busduodecimpr£fi(ifr'e fcribit. Sedodo dännos^ è-tiam Marianus Scotus adjeribit.
P O N T I A N V £
NAtus Romx er Pontianus fiot,pâtre Calphur nio, ut Damafus indicat. vrbano fucceftf-fe eum anno Chrifli ducentefimo Uigefimo-o fexto, Alexandri uerè duodecimo,Eufebius tn ChrO-nico annotauit. Tribuuntur eidu£ Epifiol£ décréta' lesjprima ad Eelicem Succribonum fcr!ptd,fecunda defraterna dilediöne er uitandis malis.vtriq; commune argumentum eß, cum plerifq; alif, de non m-fifiandis aut aceufandisfacerdotibus, quorum dignigt; tati male multa tribuit,non fine blafrhemia. Eos, in-quit,Deus frmtliares in tantum fibi cffc uoluit,ut etia aliorum hoßias pereas acceptaret,atq; eorumpec-Cata donaret,fibiqi reconciliaret. ipfi qubq-propriö 3 ore corpus Dommi conficiunt,çr popults tradunt.
Ordmationes eiduas Damafus afiignat, quibui créantpresbyteros fex, diaconos quinq^, epifcopos per diuerfa loca fex:pofiea ab Alexandra eum eum Kippolyto presbytero in Sardinidm infuLim Eucci-nam deportatum ait,ibi^ martyro perfimdum. QuS opinionem etiam Volaterranus amp;“ Platina frquun-tur:cùm,Sabellico teße, uerifimihus fit,eum fub Maximino, quiChrifliano nommUnimidfidmus fidt, in exilium deportatum effe, anno(utuidetur)Maximi' 3 nipoßremo. Dine ex Hugone Vincentius narrat, PontianUm in perfrcutiótiefub Maximino martyrè fitdum,fedRom£.
Variai ab hac fententia nonihil Marianus Scotus, quiPontianum anno primo Maximiniin Sardinia d Maximino deportatie fcribit. Præfid/fe autè eum Ecclefi£ Roman£, Eufebius anrios fex fcripfit,libro fexto:capite uigefimo tertio:cum m Chronicis ei tan turn qurnqs attribuat.Damafus annos nouem,or meti fes quinq; afiignauit.
o nbsp;nbsp;HÏc quidam ignobiles Chronici,Pontidni fuccef-
forem Cyriacum quendam fiLciuntmt autor Eafcicu-U temporum, Eergomenfis, Henricus de Erfordia er Maticlerus. cuius tarnenprobatiores hiflorici nul-li memmerunt. Sediffr autem eum fcribunt anno uno, menfibus tribus, er diebus tredecim. Poßea uerô, cum exercitu uirginum Coloniam Agrippinam pro frdum,ibiq; martyrem uni cum illis frdum effe.
ideo autem eum ex catalogoRomanoru epifcoporH erafum effe,Henricus de Erßrdia ex Martini Chront o co prodidit,tum quod muito Romano clero de epifco patu cefferit:tum quid fuffedits plerifq; fr ern,qua ft
mmm 4
-ocr page 978-CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. X.
|
no deuotionis caufa,fedinuitatusobledamentis puel laribus,epifcopatum deferuerit. C1U£ fidem apud Le {lorem,quammerentur,habeant. A N r E R V S. Aiderum ea occafone ad epifcopatu Romanu peruetülfe,lfuardusfcripft,quód abiens Pon tianus, eum in locum fuum fubflituerit. Sed immediatefuccefiffe eum Pontiano, Eufebius indicat • libro fexto,cap.uigeftmo odauo. Grlt;ecumeum na tione fiiffe,ex patre tarnen Romani nommis Romu' lo,üamafM fcripft. Qjtierbocad gubernationem dus retulit, quad martyrum ge fa diligenter conferi bi curauerit. Tribaitur ei una ad Epifcopos pro' urncia: 'Betic^ er Tolctanæ decrctalis Epifola, 'm gua pronunciat,licere propter utilitatem commune er necefjàriam,aut coflio etiam erhortatu aliorum, ab una EcclefaadaUum epifcopatum transfrri. Epifcopü eum unum Eundis in Campania ordinaf' fe, Damafus prodidit:ac turn à maximo guodam prie fdo martyrio fubiedum,ideo quadresgeftas mar' tyrum confcribi iufiffet. Ef m ratione tempora, quibus præfùiffe dicitur,maxima diuerftas,quam co ciliatam ànullo adhuc uidemus. Eufebius menfemd folum tribuit,cui M.arianus Scotus confentit,fc fcri' bens : Anterus papa fedit menfe uno. in quo tarnen mendam effe,Sabellicusexifimat.Damafus annosei duodecim ermenfemafignauit.Volaterranus, Ber' gomenfs,er Henricus Erßrdienfs,annis eum tribus er menfe prieftiffe fcripferunt:Hauclcrus ueró,anno nus ait lib.t.epiflola fexta : er libro quarto, epifola faltem uno, ermenfe.Sedinmedio hanc diuerftatë 30 fecunda'jordinationefuccefit Cornelius,initiaimpe' relmquunt omnes- F A B I A N V S. S'Vecefit Antero Fabianus,anno Domini ducen' tefmoquadragefmofecuitdo, Gordianiuero lm peratoris primo. Hatum cum m agro Romano, etiä ex Eufebio apparef.patre F ab io,ut Damafus dicat.M.aritum eum fùijfe,antequàm in Epifcopum C' ligeretur,Platina fcripft. ll£c uero de eledione eins Eufebius retulit libro fexto, capite uigefmono:Fabia num ex agro pof mortem Anteri, una cum c£teris 40 bens:Venioiamnunc frater charifime:et ad perfonS Romain, comorandi ibigratia uenijfe dicunt,quando Comelij colleg£ nofri, ut Cornelium nobifcum ue^ res mfolentißimd mfortiendo epifcopo ptr diumam ac coeleflein grattant accidcrit.Etemin cumfratres 0' mnes ad ordmandum epifcopum in Eccleßa congre'' gati effent, z:gquot; muUi de conipluribuc,iÜufrtbtes ac no btltbuiuiris,cligendK cogitarent, or Eabianm ftmul cum alijs ç^ ipfe priefensadflaret,nec uUiinmen' tem illiui eleftto ueniffet, columbam fubito è fu' bliini delapfam, capiti ipfim'ad'imitâtionem fan' éïi ffiritm, gui in ff ede columblt;e fupra Seruato' rem defcendit,infediffe:atcj; ita cundum populum U' no ffiritu percitum,final famma cum alacritate, er animo uno,dignn Epifcopatuproclamaffetc^ meun danter apprehenfum, in fedê Epifcopalein coUocaf fe commémorant. . 'Baptizatu à Fabiano Philippum Jmperalorem, guern ad preces Chrifianoru 'm uigilijspafcha: admit tereprimum noluerat,ut fupra didum eft, cum filio er matre Seuera, SabeUicuifcripft. npifoLc ei tret tribuuntur: prima ad comminijlros catholicte Eccle-fa:omneiubiq;,fecunda ad omnes orientales Epifco |
XO pos, tertia ad Hilarium epifcopum. Septem 'm urbe diaconos per feptem regiones coa fiituit,omnib. horis facrismmiferijs inuigiUntes.Sc ptem item hypodiaconos,qui feptè notarijs martyru gefa annotantibus perpétua adefJint.Qltatdam dein de de fatisfidionibus, de ritu pivnitcntia:,er de ex' comunicatione fatuit. item de chrifmate baptifmi quotannis renouando. De nuptijs prop'mquorum,de communione ter m anno,de £tatepresbyt€rorum or d'mandorum,de oblationibus per fngulos dies, ere. Ex Decretis Gratiani. De ordmationibus dus h£c Damafus:feit ordina tiones qumq; per menfern Décembre, presbyteros ui ginti duos,dtaconos feptè,epifcopos per diuerfa loca undedm. M.artyriu eum feiffe fub Decio,at^ adeo in initia imperij Decij,Eufebius et Beda prodiderutt'mfinfunt emm ei Decium ob hanc caufam fùiffe,Sabellicus fcri pft,quod ei Philippus thefauros fuos tradidiffet. , Pr£fiiffe Eclef£ 'annis tredecim,ab Eufebio 't» Chronids fcribitur. Damafus ei,ut cr lAarianus Sco tus,quatuordecim annos tribuit. Scrip ft ad Fabia' num Origenes, de dodr'm£ fu£ orthodoxia:ut Eufc' blus tefatur libro fexto,capite fexta. CORNELIVS. POf diuturniorem fedisRoman£,ut ex epifola Cleri Romani ad Cyprianum uidere efl, uacO' tionem,Fabiano epifcopo legitimaÇut CypriO' rij Galh er Volufani, anno Chrifi iuxta Eufebiu du centefmo quinquagefmoquarto. Euiffe 'm magno periculo er obtredatione dus eledionè,propter Na uati f.dionc,qu£ illegitime eu ad epifcopü afcendiff: calumniabatur,ex aliquotCypriani apparet epifoils. Probat autè CyprianusÇacerrimus ubiq;, turn hic ud maxime,Comelij defnfor^erdignueum Epifcopa' tu,zrad turn idoneum ac légitime uocat U(jjc,lib. 4. V.piflolarü, epiftoUfecunda ad Antonianu liefen' rius noueris,no de malignoru erdetrahentiu mendO' do, fed de Dei iudicio, qui eum Epifcopüfidf.et co-epifcoporü tefimonio,quorü numerus uniuerfusper totü mundu cocordi unanimitate c'ofenft. Ham quoi Cornelium charifimum nofrum,Deo eyrChrifoçr Ecclef£dus, item confacerdotibus cundis laudabfi pr£dicatione commendat,non ife ad Epifcopatufu' bito peTuenit,fed per omniaEcclefafica officia pro' S o motus, Cf' 'm diu'inis adminiflrationibus Dom'müfe' pe promeritus,ad facerdotij fublime fifigium cuiiclK reUgionis gradibus afcendit.Tum demde EpifcopatZ ipfum necpoflulauit,nec uotuit,nec ui^ut c£teri,quos arroganti£ erfuperbi£fu£ tumor inflaQinuafttfed quietus er mode fus, erqualcs confueuerunt qui ai , hune locum diuinitus cliguntur,pro pudore uirgi' nalis continents fu£, er pro humilitate ingeniS fbi er cuflodit£'uerecundi£, non, ut quidam,uim feit ut epifcopus fieret : fed ipfe uim paffus efi,ut E' öo pifcopatum exciperet. Etfidusef Epifcopus à plu rimis collegis nofris, qui tune in urbe Roma aderat, qui |
*’» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE EPI SCO P, El qtà di not literds lonorificds ey lauddbiles, er teßi' nonio fuæ prædicationif ittuflres,de eim ordindtio-nemiferunt. Tddm eftautem Corneliuf epifeopm de Dei et Chrißi dut iudido,de clmcoru penc omnium teflimoniOfde plebit qu£ tune ddßiit fuffrugio, zr de fteerdotu dntiquorü erbonorü uirorü coUegio^cum nemo dntißHut eßetjciim fdbiani locut, id eft, cum iocut Petri ergrudut cdthedrie ficerdotulis udedret.
ibidem pdulo pcft,lt;juibut donis er uirtutibus m ^piftopdtu fuoComeliutcldruerit, ey h£c ddijeit: i Turn demde(,inquit')poft Epifeopatum nen exambi' tum,necextortum,feddeDei,quifdccrdotesft.cit,uo iuntdte fuft ept urn, quanti m ipfofufeepto epiftopd-tuuirtutiqudutumroburdnimi^quantd firmitds ft-' deifqwd nos ftmplidcorde er perfticere penitut er Iduddre debemutyftdijftintrepiduin Kom^ in ft cerdotdli edthedrd eo tempore,quo Tyrunnus tuft'' ftus ftcerdotibut Deiftndd dtq; inftndd commindre' tur:cùm multo pdtientiut er tolenbiUus dudiret, le^ Udri dduerfti ft amulum principcm, qudm confti'' z tuiPomæ Dei ftcerdotem.HÓnnebtefrater fummo uirtutit er jidciteftimonio pr^dicandus eftt nónite Intergloriofos conftfjbres er martyres deputandus, qui tantis tempoributftdens, expedans corporis fti carnificem, er Tyrdnniftrodentis ultores,qui Cor-nelium dduerfus edidd ftralid reftftentem, er minds ercrucidtut,cr tormentafidei uigore calcdntem,uel giddio inuaderent, uel cruciftgerent, uel igne torree rent,uel quolibet inaudito panarum genere uifterd eimerinembrdlduidrenti EtidmftmdieftdsDom'nà 3 protegentis,ct bonitds,ftcerdotem quern fieri uoluit, ftdum quoq; protexit:tdmen Cornelias, quantum ad dus deuotionempertmet,ertimorem,paffas eft quic quidpatipotuit,er tyrannum armis erbello poftquot; modum uidum.priorftcerdotiofito uidt,
Uic nunc uide,quomodo tanto dodori,in adeftm per uerftnti, ifta conueniant, que in EpiftoUs dot decretdlibuteitribuuntur.Vt quodinpriore fieri'' ptumeft, eurnad preces nobilis cuiufidam ficcmmlt;e, corpord,dutofiftpotiusputrida,fiandorum Petri er 4 Pauli tot annis ftpultd,tranftulijfie : quanqua hoc er Damafius retultt. Attribuuntur autem ei du£E' piftolæ:prima,de hde ipfia translatione:fiecunda,ficri' ) ptd ad Kufifium orientaient epificopum, de moribus facerdotum.
Quorum ueroneutrius epificopi,quinullius épi'' ftopi Romani hiftoriamplenius ficripfit quam Corquot; nelq, out Hieronymus,meminerunt. Sed uterq; alias d epiftolas dßigndrunt,ut de plaçais Sy nodi Romd' ni contra Nouatum,dliarurfius de Synodo Romd' $ Vi,cr tertid de cdufid Houdti ficripta ad Eabium Anquot; tiochenum :Eufiebiut libro ftxto,capite quddragefia motertio, Hieronymus dlterius adhuc cuiufidam E-piftobe prolixe memi»it,ad Fabium(Elauianum hd' betipfie^decdufthterefieos er dnathematis Houati: er rurfius dlteriutfde his qui lapfi fiterint.
De quibus rede fienfit,recipiendos eos efifie, fi poe' nitentiam dgentes ad Ecdefiam redirent,quemddmo dum ex Cypriani epiftolis darum eft:er teftatur So-' crates Ecclefiafticiehiftorite libro quarto,capiteuiquot; 6 gefitmoodauo.
p DOCT; VITiS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;z5gt;
Jn Epiftola tarnen ad Eabium,de t^ouato,cuius equot; xemplum Eufiebtus ponit,non leuiter errdt:negans,in baptifimo,fine confignatione epiftopi, er c£teris ri' tibus circa baptifimum fiolenntterfieri fiolitis, ftiriquot; turn fiandum acci^i pojfie.
Kagna porro d, quandiu Epiftopatum Romte gefilt, certdmmd fitiffe aduerfius Houati fiedam, ex Cypriani epiftolis nouns eft, quam ut admonere nc-cejJefit.Synodum earnfi-equentem Roma:contra No o uatum habuifift,fiuprd ofitendimus. multas u era i on' tra earn here fin etiam Epiftolas eum ficripfiift'e,'rb€0 doretus libro tertio compendij bareticarum ftbuldquot; rum indicat. In lucia deinde confifitonis uirtutem Greonftantiam egregiam prieflitit, quemadmodum prolixefortitudme earn comendat er extollu Cypria nus,libro primo,epiftola prima.
Sub DecijtyrannideeumÇquuad Galli crVobifia ni tempora dus epificopatuin Hieronymus transfirat) rclegatum,er paljum deniq;,Damafius,quem pluri'-o miftquuntur,ftripfit.eamq} biftoriam breuibusatquot; tigit, quam ex eo, ut uidetur, Sabellicus fic narrat, Enneadis fieptima libro fieptimo : Centumceilas, inquot; quit,Decij iufifiu Cornelius rclegaturCeftidoppiquot; dum in Hetrufico littore)unde ad Cyprianum Cartha ginenfiem antiftitem deditUteras, er accepit. Quod ftribendi commercium ubiprimum Dectas comper-turn habuit, Corndium ex Centum cellis ad fie perdu ci iufifium,ita eft tn Tetturisaîlocutus: Sic,inquit. Cor nelt,obftmatè agendum putas, ut neq^ deos curans, o neep principum menas pertimeficens, contra Remquot; publicâdes adaliosliteras,er accipias^Ad quent Cornelius:De Chriflilaudibus,er fialuteÇait') anima' rum,non de repub.dediautaccept literas. Turn ira' tus Decius, Corneliu plumbatisÇfiiit id fiageUi gemis) atrociter contufium.in templum Partis perduciimquot; perauit,ut ftatuam illius adoraret: aut fi ad cultunt compellinonpojfiet, fiupremofiupplicio adficcretur. CicterumdumtUead indubitatum martyrium trahit, (certus enirn er at, malle mort, quant prauartcari) .0 Stephanumarchidiaconumintuitus,omnemillirein Ecclefiie commendauitdpfie adtertium nonas t^aias, Apia uia,baudprocul àcalifti ccemiterio,martyrij eft palmam adeptus.Lucaica mulierfingularipietate, etm m fini pr^dif Arenario fiepelqt.
Praefiafifie eum Eufiebius libro fieptimo, capite fie' cundo ficripfit,annis tribusicùm inChronteis tarnen duos ei duntaxatannos afiignarit. Qjia uarietate O'-tiam Marianus Scotus ufius eft : quia alias annis eum duobus er mtnfibus fieptem,alias tribus er menfiibus 0 quinqi praftifti ficripfit. Biennium,cum menfiibus duobus,etiam Damafius ei tribuit. Cornelium dequot; niq^ fiacerdo'tem pacificum ac iuftum,Cyprianus dixit lib. t.Epiftolarum,epiftola quarta: Hieronymus uequot; ró,uirum difiertumnominauitfim Catalogo.
L V C I V S.
CQmeliu in epificopata fiecutus eft Lucius,anno Chrifti is6.Galli ante etVolufiani imp.fiecun' lt;nbsp;dcgt;,iuxta Eoifiebij Chronicon. Hatione Roma' nusfiiit,natuspatre Porphyria, utDamafius ficripfit. to Tribuitur ei epiftola una decretaUs ad Gaüi£ et Hiquot; ftani£ epificopos,qu£ eiufimodi gubernationis firma
prop»'
iSj • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. X. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;284.
|
pro{)onit,lt;iUidis id tueij feculu prorfui non uidetur gMdrdre.Conlhtuitin td,M momni loco presbyteri dM},cum tribivs didconif, epifeopum comitdrentur: qudft nero tduta turn ßterit [rdnquiUitds, ut epifcopo ociofe dmbuldntipompant ducerefecuré Ucuerit. ïn eddem demdeuide,quojüflu de Ecclefia Romand de^ cidmitdt'.ïiiec (dn{ld,tnqatt,ey'Apoftolicd,mdter om nium Ecdeßarum Cimßi Eccleßd,qult;e per Dei om' nipotentii grdtidm à tramite Apoßolica traditionis nunquam errajjeprobdtur,nec bxreticiinouitdUbiu 10 deprdudtdfuccubuit,fed ut m exordia normdmfidei Apoßoltcxpercepit db dutoribM fuis Apoflolorum Chri)iiprtncipibus,illibdtd ßnetenus manet. Gratianus z^ hoc décréta, ei tribuitypresbyteros, diaconosetrnmißros altariu tales eligendos ejfe,cjui contmentia feruentyCy ne ulli clerici foeminarü ßequot; quentèt cotubernia.ldè ei gnoej- tribuit decretü dcue titisfacerdotu nuptijSy^uod alusClemctiadfcribitur. . Ordinationes daasßeiße^a Damafo dicitur: pref byterorum uidelicet ciuatuor, diacottorum totidentf *0 CT eptfcoporumperlocd diner fafeptem. A GaUo tn exilium ob cottßßionem relegatm eß^ ^uo extmdo,dd Ecclefiam faam incolumis redijt. Ex tat de hacßrtuna LucißepißoldCypridnigratulato-ria,lib. j. epißold prima: in qua, quibus egregijs çy^ Epifcopo dignis uirtutibus prceditus fierit,Cyprian^^ narrat. Eß amp;alia Cypriani ad Luciu epißotd,fcri' pta m cdrcere,qud pro munere miffo^y Uteris grd' tias eiagit-.ltbro tertio,epißola feptima. Eufebiuslibrofeptimo,capitefecundo,mortuum ^q eum fcribit. Cypriani tamè alia ad cleru Romaiiu C' piflola,libro }.Epißola decimatertia, martyrio ßm'; élu innuit,in quaßc fcribitiQuu deexceffiu colleglt;e mei rumor apud nos mcertus effiet,ßatres charißmi, ey opinio dubia nutaret, accept à uobisliteras ad me miffias.per dementem hypodiaconu,quibus ple' nißime degloriofo eiusexitu mßruerer-.zy cxultaui faits,qitoapro mtegritateadminißrationis eius, con fumatto qucq, honeßaproceffierit.iJam zy à Dama STephano fucceßit 'Xyft us, anno Chrißi ducente finio quinquagefimooéïauo,'Valerianiiierö fe' cundo. Gr^cus is fint,natus Athena,patre philo fopho, clniRomaiticonfenfu epifcopatuiprafidlus eß,poßeaquäm ex itinere per Hiffianiam, quarn do'-ando zy pr^dteando omnem peragrauerat,Romam redq]fet,ut Eergoïncnfis narrat. Adfenbuntur et du£ Eptjtol£ decretales:prior ad Gaium epifcopu, cuius apud nullü firiptorè fit mentio:altera ad fratres per Liiffiama,nihil nifi communem illam zyquot; fiHamguber fo capite cxfiisfiribitur, fub Valeriano Deefftae^ ^0 nationis firmacÓtinentes,deuoto facerdotu.Damafo mm Galium uidetur appeliare,aut certèad refiduam autore, ordinationibus duabus presbyteros ficit qua Dec ij perfecutionë refi)exit)pra;fiëlo,ut zy Maria'-nus Scotustefiatur.Alibitamen,utin Martyrologio, ab hac fententia uarians, ubi ficfenpfit: Lucius perfe cutione Valeriani zy Galieni ob fidè Chrißi exilio re legatus,pofiinodtt diuiiit nutu ad Ecclefia fua redire permiffus, martyriu capitis obtrucatione copleuit. E.ufebitis,eum nondum oâo totos menfes epißo^ patum tenuiffie dicit.Sed Damafus,eumq;fecuti Ndw clerus,Sabellicuszy Platina,trienniitm eumzyam' fo pliusprtefitifficfcribunt.quodita ßrfan uerum effet, fi fub 'Valeriano zy Galieno, ut Marianus fcripfiti paffius uideretur. STEPHANV5. |
ARchidiactmu eum ecetefi^ Romansfuiffie, Damafusfcripfit in uita Cornelij etLueq. sue ceßit Lucio intra annu,epifcopatu fuo defitn ilo,ut diximus, Romanus autè fuit, iulio pâtre natus. dcriter oppofuit,quemddmodu fupri aliquoties dixi mus. EtEufebiusindicat lib.y. cap.t.^ j.^y Cy' prianus in Epißola ad Pompdum, contra epiftolam Stephani de hareticis non rebaptizundis. îidmqu£ in epißolis decretaUbus, quarum dult;e Stephana adß' gndntur,una ad tiilarium epifcopu, altera ad omîtes omniuprouinctdru Epifcopos,de aceufationibus fa' cerdotum,habentur: quarn fidem mereantur,fuprà diximus.Non enim tam bene ,habuiffe Romanam eo tempore uidetur Ecclefiam, ut Stephana, quod con' fiitueret,alitid nihil fiérit,quam quo honore eyre' uerentiauafafacraçyueftitus tradanda eßintiaut ut altariumtegumenta,uclßdorusey Polydorus de eo affirmant,primus mueniret. liqui, Volaterranus, Bergomefis, Platina, Sabeüicus, Damafo autore. LaborioftßtmS. hoc ei in omni fua annis duabuszy menfibus nouem uel decent Scripfit gubematione fitiffeuidetur,quodfeCyprianoet cod g^ adhuncliCyflum Dionyfius, debaptifmate epißolas Ïio Afi-icanoincotrouerfiadehxreticisrebaptizadis dtiav.Eufebius librofeptimo,cap.;. zylïieronymM. Drdinationes eiduas Damafus tribuit,quibusor dinantpresbyteros fex,diaconos quinq;, epifcopos fex. Idem ey in martyrio difcefiffie eum fcripft, cam prtefediffet annis feptem,zy menfibus quinq;. Qjtod ei curriculum à nuUo tarnen fcriptorum aho, pr£'' terquàmà SabeUieoey Platina tribuitur. Eußbius eniin libro feptimo,capitequiittOf biennium tantum eum Eccleßaßicum munus adminißraffie indicat, quanquam in Chronico tres ei annos adfcribat, quoi ey Volaterranusfequitur.Scripfitad Stephans Dia nyfius Alexandrinus de baptifmate, ut Eufebius tndi cat libro fepttmo, capite fecundo. Scripßtzy aU'' quotadeum Epißolas Cyprianus, qua: inter opera eius extant., SIXTVS VEL XYSTVS H. tuor,diaconos feptem epifcopos duos.Refirunt Eer'-gomenßs et Sabellicus,eum in extirpandis hereßbus Sabciiianoru,Cerinthtanorü,l^epotianoru,pluriniu laboraffie. Tandem uero ab iffidem apud GaUenum ac cufatus,ad capita fuppliciumraptus efi, zy cuineo fex diaconi. Euntè ilium Laurentius archidiaconus fic dicitur,aUocittusiQuópatergradieris,ßnefilial quo facerdos,ßne miniflroiCui .Sixtus: Ego baud te deferoÇinquityfilffed maiora te manent pro-,fide eer tamina, triduo poß mefequeris. interim fiquid qt thefaurahabes,idpaupertbusdißribue. vj?. Ambrüfiuslib.j.offic.cap.4.t.pr£fiiit,iuxfa Eufe biü,annis undecimtUb. 7.cap.26.Secundü Chronico uerà€iufdem,dnnao{lo:à quo tarnen numero diffien tiuntomnes.Damafus enim,uno duntaxat anno zy menfibus decern fediffie fcripfit:Recentiores uero re' |
DIO*
-ocr page 981-gt;8^
Î3E EPISCOP.
ET DO et. VITI J
28lt;lt;
gt;D1ONYSIVS.
HVim origmem or patriarn Diimafm fe inueni repotuiffenegit,ex mondcho uero cum epi^ fcopumjkiliim indicdf.cum ex Eufebijpotius Ub.j.cdp.j.et Hieronymo,coftet eum Eommd: eede ßieprim fuifje presbyter!!,poften uero epifcopu,poß ^yfinm^Mno Dommi ducenteßmo fexageßmofeX' tOfGdUeni uero decimo, Adfcribuniur ei duæ Epifio it, primd exbortdtorid dd Vrbdnum prtjèdum, ut pietdtißudedt:ßecundd,dd Seuerü epifcopum, m gild t fepresbyteris ßngulis eccleßds finguldS trddidijje, ^pdroebids dc ccenuteridjcuin iurifdidione cidlt;^ propriddiuißjjeßeribit, Dudbus ordindtionibui presbyterosficitduodecim,didconos fex, epifcopoi feptem. Mortuiaßne mdrtyrio eß, poßeaquam Ec-ileßdßicdm guberiidtionem fußinuiffet dnniiÇiuxtd Eufebiulibro[eptimo, cupite trigeßino, e^ in Cbro nico)iiouem:iuxtd Damdßm uerc),dnnK [ex ^ men ßbm duob.iuxtdNidridnu,dniüs (€X,mtnßb. quimj^.
Scripßtdd eum turn presbyterum,tum epijcopü, 2 Tiionyfiui AlexandrimaÇ ut Eußebim cßaidit lib.y. estp.y.^ iiS.^epißoldmdebaptißndte, çyqudtuor Comentdrios de btreß SdbeU;J. Scripferunt et iüi, ^ui contrd Sdinofdtenum concilio Antiocheno,quod iiionyßi huius tempore celebrdtum eß, mterßterut, deadis eim fynodi.Eußebias libra ßptimo,c-ipite tri geßmo.Et AthdUdßusinepißald contrd Aridnos rc' ßrt, Qionyßuin Ronidnum eelebrdtdRomt SynO'-do,uoluilje excommuniedre Dionyßu Alexdndrinü, ^uemquiddmobtreddtores negdre filium eßecon'- 3 fubßdntidlem pdtri detulerdnt. Sed Dionyßum re co gnitd,poßuldJJe obiedionesßtlfößbiimputdtds, er eds in Apologid rejütaße.
FELIX
ROmdiim ßüt,ex pdtre Conßdntio,ut'DdmdfM 'mdicdt:dut,ut dbj, Coßdntmo.Sueeeßbr in epi fcopdtu Gionyßo dutus eß,dn!io Cbrißi 28,0. tnxtd Eußabii!: Erobii^erö Imperutoris dnno primo.
• ■D^nß'M turne,dUfej^ eupteutißn Cldudij etAureliuni tepord eß reijeiunt. Recentiores,EpißoldS decretdles A très ei tribuunt,ßne Md ueteru dutoritdte: priindm, dd Pdternumepifcopuin:fecunddm,ddomnes epißo pos per protimcidS GdlUie,m qud ßgnißedt Je infyno da coiißituiße,utmifße fuprdtnemorßs murtyru ce' iebrdrentur:tertidin,ddfrdtrein Eenignum epeßopu.
Qrdufdtiones in epifcoputußto bß celebrduit, er (oßduit presbytcrostnouem,didconos quinqi,epißo posqurnq;. Mdrtyr tdndë deceßit,cwn prtßtißet iux id Eufebiu diinK quinqi,fecundu Dumußun uero dn' lißs qudluor, menjibus tribus, ej“ diebus qurndecim. S jpoß bunc Eelicem,dutorEdßiculi temporu Kdr cum quendum conßßorem Romunum epifcoputu dd' minißrdffetrddit,Mniso£lü:,eumq; ßoltm murtyriß poß tot contmud: perfecutiones eudßße.Sed bocßne dliorum omnium dutoritdte. lAurci enim Rorndni epi fcopi nec Ddmdfu!,nec V'mcêlius,necM.drtiniis,qud' ußdüds mcertd interdu multu proddnt,meminerut.
EVT Y CH.I AN VS. EViyehidnus rbußeusßit, Lunenßs,ut Dumd-' fus dit,nutuspdtre Mdrino.Eelici fuceeßit dn' 6 no Cbrißi ducenteßmo oHudgeßmoqudrto,
Probi uero Imperdtoris quinto, Èpifloltt decretd' les dut ei udferibunturtprimd dd lohdnnemßdtrem^ GT omnes perEoetiedm epijeopos conflitutos: fecun dd,dd uniuerfos epifcopos per Sicilidm.Prior dogma tied qutddm continet de inedmatione Cbrißi, inter quæ bte bdbentur:Chrißi partus er corpus,poß' quam crux,mors,mfirqßfdlus noßrd eß. Hurndni C' nim generis edufd Deifilius ndtus ex nirgine eß:et fßi ritu fan^o, ipfo fibi in hde operdtioneßmuldnte,Gr. ° fudÇDei uideliceQinumbranteuirtute, corporis ßbi initid confeuit, er exordid arnis inßituit, uthomo ßilus ex Kdrid, ndturam in fe edmis deciperet: per quam buias admixtionis focietdtem,fdnilificdtum in eo uniuerß hurndnigeneris corpus exifleret. Efeiti de ritum conßituit, cuius er Omndfus meminit,de o-bldtione leguminu crßu{luK,utßbdru er uudru er benediäionibus euru, qutfuper ditare no oßerutur., Récitât idem Darndfus çr hdnegubemdtionis^ß uerueß')pdrtem,quod Eutyebidnusipfe trecentoset 0 quddrdgintd duos murtyres manibus proprijs fepe' lierit, dccenflituerit nullum martyrem ßneddlmdti' cdQteeeßdrid fdnè ctremonid^dut coliobidfepeUen' dum ejfe. Grdtidnus plures dus conßitutiOnes red' tdt:tie fcilicet AbbdtiJße dUt fundimonidles, uiduis aut puellis uetdrtdis,uelß imponere dußnt. Et ut,-qui in fynodum de rebus Ecdeßt deUberdturi conueni' rent,iurdmentum prtßent,Grc.
Ordindtiones dudshdbuit, quibus ordinduit pref byteros qudtuordecim, didconos quinqp, epifcopos o nouem. Martyrium tandem fidt, cum menfibus uix decem(_ut Eufebius dit libro feptimo,cdpite trigeßmo fecundo) epifcopdtum geßi/ßet. Damafus ei annum ermenfern tribuit: quad tarnen cum ordindtionibui quinq; non uidetur conuen ire. nbsp;nbsp;'idolaterr tenus odó
eum dunas pf.ißiißeferibit: quamfententiam er EU tina récitât,fed Darndfo accedit.
G A 1 V S.
G AinmqueriiUm Eufebius libre fex(o,cdpiitiii geßmoprimo,difertißimü uocat uirum,eum^ u fub Zephcrino,dißutdtionem inßgnem con' tra Pro dum Cataphrygarum btrefsdefinforem ha buijße fcribit: in qua ut aduerße,inquit,partis temeri tatem craudadam, qua nouas fcripturas quafdam adducebat,obturdret,tredecim tantum Pauli Epißo' larummeminitteam qut ad Hebroos eß,nondnnu' meranstcre. Narrat idem de Gaio Hieronymus, in Catalogo uirorum ißußriu. Sed nec Eufebius in bis lo cis indicdt,Gdium hunc ßiijfe Romanum epifcopum, Libro tamèfecudo,capite uigefimoquinto,Eufebius 0 deGaioßcloquiturtNihilofeduscr Gaius,uirEC' cleßdßicus,Romdnorum poß Zepherinumßdus C' pifcàpus,cùm ad Proelum qui htreß Cataphrygarß - prterdt,fcriberet,hiec ipfa de locis ubi didorum A' poßolorum poßtdfunt tabernaculd,dixit,crc. Jtfi' certum igitur eß, utrum units er idem Gaius ßerit, qui cotra Produm dißutauit,et qui pößEutychianß Romanorußdusßtepifcopus.Nametß epifcopum earn Romatiu poß Zepberinu Eufebius uocat,tarnen fupra aliu Zepherinofucceßoreretulitinec hic fatis b explicdt,utrum qui Eutychiano fuceeßerit Gaius,fn perior Ule ßt,quem uirum Eccleßaßicum dixit.
Gdiunt
iSy
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. X.
îsr
Gaium igitut hunc rtamafut Dalmati ßti(fe proquot; didit,exfimilili Diocktiani imperatorit. Ac [ufeequot; piße turn epißcopdtßpoß EutyebianUf Eufebiut inquot; dicauit, anno eodem quo Eutychianut, qui turn brtui praßterat, EpifioUm decretalem unam feripßt ai Eelicem epi(copum,m qua de mediatore Chrifio, cydeii(jlißcdtioiie,tnediocriteT loquitur. Voßen conflituit,ddepifcopatum per gradua feu or dines Ec cleßdßicos afeendendum efitSi quia,inquit, epifeoquot; pus effe mereturßt primo oßinrius^deinde leâor,etc. i o
Ordmationibus quater findus efi,quibus presbyte ros dtfignauit,diaconos odo^epifeopos quinq;.
Attiÿffieum Diocletianiperfecutionem, etmq; ß*amp;{f^ Gaium,cr m cryptis habitaffetad poßremum tarnen ad fupplicium raptunt cjfe, Damaßus teßatur, ' dnnoÇiuxta Henricu Erfrdienfem') duodecimo, cum prceß(iffetannls,Eufebio'teße,quindecim:iuxta Da' mafum uero,annisund£cim,0‘ menfibus quatuor.
bE DOCTORIBVS EVquot;
topxis.
V I C T 0 RI N V S.
Vidorinus Piäauienßsßiit epifcopus, quigra' uiter er erudite multa fcripfit,fed fermoneno fatiseleganti.Quodindeßdum Hieronymus indicat,quódgr£cc magis quàm Latine eruditus ßit. Récitât aUtem h£c dus feripta: Commentarios in Ge tteßn, Exodum er LeuiticZialios in Efaiarn, Ezechie lem et Habacuc:alios in.Ecclefiaflen, er Cantieu can ticorum.Uem in Apocalypfinilibrum deniq^ aduerfus omnes ha:) efes. A utor idem Hieronymus eß in nar' ratione de Papia Hierapolitano,cum in Chiliaßarum hxreß er opinione,de regne Chrißi eyfandoru eiüi U mille annorum,ß(iffe: martyrium tarnenßeiffe, fed quo tempore,aut in qua perfecutione, non expUcat. Petrus de HataUbus eum fub Diocletiano paffum feri pßt Ubro decimo, capite duodecimo. Ac recenfet eum i/nCatalogemartyrumfub Diocletiano Rhegino.''
iO
ßris temporibusconßforßdius.Uic aliquandofedu äus ßtit ab Afclepiodoto,cr alio quodam Theodore ntenfario,quiambo difcipulifiteruntTheodoä coquot; riarijtperfuafus autem ßteratab lÜts liatalius,utacquot; cepto falario hiCreßs huius uocaretur epifcopus, ita‘ ut denarios centum quinquaginta menßruo tempore acciperet.iUis itaq- coniun£tus,peruißonescommoquot; neßebati Domino. Mifcricorsenim Deus ac Demi' nus noßerlefusChrißus,nelebat paßionum fuarum martyrem extra Eccleßam conßitutumperire. Quo nia uerô negligentius uißonibus attendebat,inefcatut uideUcet primatus apud eos honore,er turpi qu^ßu, quo plurimipereunt : tandem ab Angelis flageUatus eß, ac tota noâe haud modicè uerberatus, ita ut cum mane furrexifet, induto facco accinere inferfo, multofludio ac lachrymis ante Zephyrinu epifcopS procideret,cr pedibus aduolueretur,non clericorum modo, fed er plcbis:zr ip fam Eccleßam ad commiquot; ferandum procliuem, lachrymis deßiHantibus per mifericordemchrißum obteßaretur-.acmultispreci busufus,oßenßsetiamplagarum quas acceperat ui' bicibus,uix tandem ad communionem reciperetur.
MAXIMVS, VRBANVS, SlDOquot; mus, Öd Cderinus.
MINVTJVS FELIX.
Cornelius inepißolaadFabium Antiochenum, deiiouato',apudEufebium libre fexto,capite quadrageßmotertio, presbyteros 0- confiff) resßiiffe Konus hos quatuor indicat,Maximum, W' 3 ö banum, Sidoneum, er Celerinum: quorum etiarn m epißolis fuis Cyprianusmemmit, conßantißimos eos conßßbres,ac per uaria tormenta 'probatos Comequot; lius uocat:qui tarnen ad Elouatum,ciim fe ab Ecdeßt primùm fe iunxijfet, deßcerint:fed deprehenßs in eo teterrimis uieijs, ut uerfutia,leuitate,periurijs zy mendacijs,ad Eccleßä cum poenitentia eyconßßione ultra redirent. Extat ad eos reuerfos Epißola gra tulatoria Cypriani, in libre tertio, Epißola tertio, ey eorum EpißolaadCyprianumlibro tertio,intér
ROiMx Mmutiü felicemfitijfe adorem eäußrü celebrenijHieronymM iatdicat^ m epifcepatu Komnno prlt;tßdente'Vrbtino,ut Sdbeüiem te-'
^40 decimamtertiam et decimamquarlam, qua indicate turn Cornelio epifeopo fuo, er cum uniuerfo clero pacem ßeiffe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«
M O S E S.
flatur.Edidit dialogum inferiptum Odauiumfm quo yN eadem Epifiola Cornelius er Meße cuiufdam, Chrißtanum erethnicum dijfutantes ßnxit. Scripßt I „artyris pr£clari,memmit:qui Flouatum, per ft cy alium de Pato,uel contra mathematicos : quern ta -^da illius temeritate ty arrogantia, cum quinque inene{feMinutij,propterfiyliaprioredialogo'uarie presbyteris,quifeunacumipfoabEccleßafegpega'
tlt;item,iiieronymtM dubitat.
PHILEMON.
ucrdnt,excommunicauit. Memmiteim Kope Cy-
pridnM,eumq;eonßjforem uoedt libre fecundo,tpi'
PResbyterKomdntufùihddejHtm Cionyßm A'fQßoUqudrta. Danufut uerèm libre pont iß call poß lexMdrinut de baptifmate feripßttciuiprmunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;paßionem rdbM Romdm pontifiez, cum
denonrebaptizandis ijs qui àqualibet hicreß uenijfent, fentiebat. Sed poßea Dionyßi fententia fubferipßit.
Maximo presbytero cr Nicoflralo did
NATALIVS CON feflbr.
cono comprehenfum eum,crin carceremconiedufcribit: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i
in quo tandem dequot; fmdusft.
DE Natalie Eufebius libro qumto,capite uigequot; ßmoodaue, exuolummequodam contrahte reßn Artémonis, incerti autoris, hlt;ec deferiquot; go pßt: Erat quidam Natalias,non adeó diu ante, fid no
CAP VT
4
-ocr page 983-18p nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, D E H
CAPVT XL
DE HÆRETICIS.
DE NOVATO.
Vw fiterit î^ouatus,^uo ingtnio er mo F/^^ll”^'**’ ^yp^^‘^^^ aUquot^quas de ipfo ad lt;‘^lt;T^^^^°^f‘^‘fß^gt; ^pißol£ te flan Quas qui legerit,animaduertet,no ^^^^^^^aUfS rebus ulUsiiouatufiiiff'e mtü,quant dißidijs concitandis,cr feditionibusterpeßem trißif firnam ßtiße duabus Eccleßijs^CarthagsnenßerRo' manlt;e. Carthagini enim pritnum presbyter Cypriani fiteraltundefeu per ß{lionem,feu ambittonemifeu co feientiam fcelerum,quorum in eaeccleßa autor ße^ rat, Romam uenit:ubi in presbyterorum ordmem ad wiffus.ßtäiofa ßatim moliri,zr epifcopatui Come' lij,quiVabiano fuceefjerat,infidiasßcerecoepit. Sed * dm parum idßbi féliciter fuceeßit, in ßrorem tier' fus,ha:reßn excogitauit, ad quam fe fratrum coadio ne quaß aliqua,impelli pnetendit : ut Eufebius in' dicat libre fexto, capite quadrageßmoquarto. Ea nero quabs frerit,cr qUern fucceffum habucrißfupra in capite de Hareßbus, à nobis prolixe explicatum eß. Profligatus autem, ut boßts nocenteßmus,ab Ec deßa, cum perniciofa fua,quam breui tempore cob leger at, fedat quo detneeps fe receperit atque ui' xerit, incerium eß. Supplicio uitam ßni/fje tan' dem in perfecutione fub Valeriano creditur, quem' admodum ex Socratis hißoria fupri retulimus. Cy-prianus Ubro fecundo, Epißola oäaua, ad Come' lium Romanum epifcopum ^ de TSiouato ßc feribit: De NoMo/c nihil mde ad nosfreratnunciandum,cùnt magis pemosuobis debeat 'Nouatus oßendi, rerum nouarum femper cupidus,auaritia inexplebilts,rapa' cüatefrribundus, arrogantia c^rßupore fuperbitu nioris inflatus : femper ißic epifcopis male cognitus, quaß hareticusfemper erperfrdus omniumfreerdo- 4 tuinuoce damnatus, curiofus femper ut prodat, ad hoc adulatur ut frllat, nunquam fideUs ut diligat, fax er ignis ad conflanda feditionis incendia, turbo ertempeßas ad fidei freienda naufragia, tranquil' litatis aduerfarius, pacts inimicus. Denique No--uato illinc à nobis recedente, id eß, proceUa er tur' binerecedente,exparte iÜic quitsfrt^laeß: erglo' rioßac boni confrffores, qui de Eccleßa illo indtan' te dif :efferant, poßeaquam abVrbe itte difeeßit, ad Eccleßamreuerterunt. idem eß i^ouatus, quiapud 5 nor primum difcorduer fchifmatis incendium fe' minauitiquiquofdam ißic ex fratribusab epifcopo f*ff’'^^lt;^it • ij^f *^ ipp perfecutione ad auerten' das fratrum mentes,alia qu£dam perfecutio noßris fuit. Ipfe eß, qui Eelicißimum,fate[litem fuum,dia' conum, necpermittente me, neefeiente, fua frdione er ambitione conßituit: er dm fua tempeßale Ro-* ma; quoq; ad euertendam Ecclefram, nauigans ßmi' lia lÜic er paria molitus eß, à cleró portionem pit' 6 bis auellens,fraternitatis bene fibi cobiercntiser fe
RET 1C IS, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190:
inuicem diligentis concordiarn feindens. Plane quo' niarn pro magnitudine fua debeat Carthaginem Ro--ma pr£cedere, ittic maiora er gramora commifit. Qui ißic aduerfus eccteßam diaconum freerat, U' tic epifcopum freit. Nee bocquifquam miretur in ta' libus. Eeruntur femper mali fuo furore dementes, ^ poßeaquam fcekra frcerint,confcientia Ipfa fedtra' ta: mentis agitantur. Nee remanere in Eccleßa Dei poffunt, qui deifream er eccleßaßicam difciplinatn o necadus fui conuerfatione,necmorum pace tenue' runt., Spoliati ab iUo populi,fraudata; uidua, pecU' ni£ quo^ Eccleßa denegat£,has de Ulo exigunt poe-nas,quas in eins furore confricimus. Pater etiam C' ius in uico frme mortuus,er ab eo in morte peßmo' dum nec fepultus. Vterus uxoris calce pereuffus, etpartione properante m parricidium partus eX' prejfrs. Et damnare nunc audet facrificantum ma' nus, cumßt ipfe nocentiorpedibus, quibus filius qui nafcebatur, occifas eß.üanc confrienitam Crimi' o num iam pridem timebat:propter hoc fe non de pref byterio excitari tantum, fed er communicatione prohiberipro certo tenebat. Et urgentibus fratri busimminebat cognitionis dies, quoapudnos caU' faeiusageretur:niß perfecutio ante uenißet, quam iße uoto quodam euadend£ er lucranda damnatio' nis excipient, hac omnia commißt er mtfeuit: ut qui eijei de eccleßa er excludi habebat,iudicium fa' cerdatum uoluntaria difeeßione pr£cederet : qua-ß euaßffeßt poenam, pr£ucniffe fententiam. nbsp;nbsp;D e
0 eodcm,extatCornelii epißola adEabium Antioche' n£ Eccleßapraßdem, ex EufebijUbro fexto, capi' te quadrageßmotertio. ißis addita erat alia qua' dam epißola Cornelij de Synodiplacitis: ac rurfus alia decaufaElouati, cuius hic partem adijcere,ni' hileßquodprohibeat:ut qui hac legunt,qualis U' leßierit,cognofcant.VtigiturEabium doceat, qua' U frerit ingenio Eiouatusßßa fcribit Cornelius.
Vt autem cogrtofcas, egregium hunc Eïouatum iam olim epifcopatuim affedaffe, er ut petulantem o hanc in fe cupiditatem eelaretarrogantia fU£,U' fum eße huiufmodi operculo, quod initio confrfr-fores fecumhabuit, narrare uolo. ïiiaximus prefr byter ex noßris, er Vrbanus, qui fecundo pracla' ramexconfrßione exißimationem retulerunt’.dem' de Sydonius quoque, er Celerinus, qui cunHa tor' mentapermifericordiarn Hei conßantißime pertu-lit,acfidei fuaroborecamis imbecillitatem confie' mandó, potenter aduerfarium deuicit : bi uiri, ubi ilium confiderarunt, er uerfutiam in illo er meen' ° fiantiam, periuria quoque crfrlßloquia er mhu' manitatem er Ingenium fußieionibus natum depre' henderunt, ad fandam eedefiam redierunt, er cun das illius machinationes er nequitias, quas diu mfeipfo celaueral,multis epifcopis er presbyters actaicisplurimis prafentibus patefrcerunttlameu' tantes ac poenitenteS, quod fraudulenta acmalitio' fa beßiacredidißenßer Eccleßam,quamuis exiguo tempore, deferuißent. Ceinde paulô poßdicit: 'o lncredibilem,diledefrater, alterationem ertnuta' bilitatem m eo breui tempore fiidamuidimus. Egre' nnn
-ocr page 984-|
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP, XE nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;9» apt do enimfcireti)prebyteroseffe quddragintafex, dia- 3 0 effet, temeritate illius, er arrogantia perßeHa, u-nà cum quinque presbyteris, quife ipß ab Eccleßd. cum Ulo fegtegauerant, excommunicauiL nbsp;nbsp;Etat glut enim hie uir,cum tremendis quibufdam iuraquot; mentis affirmaffet, nullum fe prorfus epifeopatum affeHare,repente uelut ex prlt;eßigijs quibufdam in medium produHus, epifcopus apparuit. Hic enim dogmatißes, er eccleßaßic£ fententite hyperaßiquot; ßes, quam epifeopatum è fupernis ßbi non datum, prafumere er fubripere conaretur, dues hareßs fute confortes,deploratiefalutishommes elegit, quosad exiguam quondam er mtaimam ltaU£ partem mitquot; teret:dtqi inde tres epifcopos, hommes agreßes dc fimpUeißimos, artißeiofo quoddmßgmento feducequot; ret, alferens er affirmons, Komam eos quam citißiquot; mè debere uenire,eo prietextu, quodomneillud dif-fiduum ipßs una cumalijs epifcopis mteruenientiquot; but effet è medio toUendum : bofce,quum ueniffent, tanquam ßmpUces ,ßcut diximus, er maebmatioquot; nis oc uerfutiæ malorum imperitos, à conßmilibut quibufdam ad hoc fubomatis hominibus mclufos, bora décima iam temulentos er exaturatos, uiolen' ter imdgmurid qudddin er Udnd mdnuum impoß' ttone epiffopdtum ipß ddre eoegerunt, quein mfidio' fe dc uerfutè ßbi non competentem uendiedt. Ex ib' lis unus pdiiio paß dd Eccleßdm redijt, pecedtum fuumdeplordn5,dc confitens:quem etia, populo cun Ho proeo intercedente^ dd Idicam communionem recepimus.ïn locumdutem reliquorum epifopo' rum,fucceffores d nabis ordmatos mifimus.ltdq- uiV' dexille EUdngclifJgnorduU unumefji debere epi-' feopum in cdtholicd Eccleßdfmqudnefcit (quorno-' eonos ßptem,hypodidconos feptem,dcolutbos qudquot; dragmtaduos, uiduas cumaffliHisfuprd mille quin-gentas,^Uiis omnes grdtu or beneuolentia Dommi nutrit: quem ne Untii quidem multitudo, de tdm neceffirid m ecclefid, per^ prouidentidm Dei tdm copia fus ey fi-equens mdximi er innumerdbilis po-puli numerus, ab bde-defperdtione dc deplordtd prt-fumptioiie dd eccleßdm conuertit,dc reuocduit. Ac rurfus dliqudnto piß itd fubijcit: Age,idm canfequenter dicumus, quibus ßchs, dut qud uitlt;e con uerfdtione confifas, eptfeoputum. ßbi uendieduerit^ |
An ob id, quod m Eccleßa ab initio cenuerfatus eß, de multd certamind nomine illius fuffimuit, m^ mid' tis etiam dc magnis periculis,pietdtis grdtid ßid Sei -w -r oetum Epipnanius Apa nihil horumpreeßitit.Oecaßonemfidei dccepita fd- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;patriaEpheßnus : fed ab tdnd,quiipfumintrauit,i»cpeodiuhdbitduit,AbtX' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;— ''“....... oreißis curatus, m grauem morbum incidit:et quonia ut iam moriturus putabatur, mipfo leHo,quo decum bebat, baptifmi nißtßonem dccepit,ß tarnen banc il--fiatut diaconorum admonitioniobtemperaret, uter cum 'mdignatione,nolle fe amptius presbyterum, fei dlierius philofophilt;e fludiofum effe dicens,abiret, dc difeederet. nbsp;nbsp;Aliquanto piß iterum fubiungit,di' cens:Eccleßam Del egregiusbicuir reliquit, m qua fidem nadus,presbyterium quoq^ fortituseß, ex grd iid epifcopi qui manus ipß dd fortem presbyterif im-pofuit. Et cum db omni clero, imi multis laids, ne id faceret probiberetur, eo quid non liceret quempioM lo m ledo baptizotum,qualisißeeffet,in clerum op fumi:ut huncfatum ardmare permitteretur, petift. dogma excogitaffet, de^ eoeiufmodi fma innotuif-lumaccepiffe dicendumeß. Imitiec reliqua confe- $0 fet,Eccleßd presbyteri accitum ipfum de bis omnibus cutuseßpoßmorbum, quaiuxtd Eccleßue canonem confequi debebat: obßgnationem uidelicet ab epiquot; feopo colldtam. Cum autem ilia potitus nonßt,quo-modo Spiritum fandum eß confecutusé Et paUquot; li piß dicittCijii fe propter mortis metum,dc uit£ uit. Cum enim a diaconisrogaretur erodmoneretur, ut domum 'm qua feipfum mdulferat egre(fus,ßd' So dc temeritatem elatus, dc audax fétus, palam dequot; tribut m neeeßitdte cenßitutis fuccurrcret : tarn ab- inceps fuam hareßn docuit, Eurfus itaque ijdem presby- Deinde er aliam quondam uiri huius mfolentiant omnium peßimdm adifit, dicens: Cion enim obUquot; tadiffenf ret,er cuiqucparten tribueret, illud ad-iscit. tAiferos hemmes, antequàm de btnediäicne ac celledts fumerent, iurare coëgit, utrifque ilquot; lorum manibus prehenßs, nee dimtßis,donee luran-tes ißa dicerent Çutar enim illius uerbis) lura miquot; hi per corpus acfingiincm Domini nofiri iefu chri-10 fli, quid me nunquam deferere, er ad Carneltunt reuerti uelis. Etmiferhomo non gußauit,nißpri' mum fe lUi deuouiffet. er pro eo quad accipiendo panem ilium dicendum erat, Amen : ad Cornehunt non reuertar, dixiffet. nbsp;nbsp;Deinde aliquanto pof rur fusßcdicit: lamueri feids,eum derehétum dc dequot; fertum effe fadum, ei quad à fatribus ad eecleßaa reuertentibus, quotidie deferatur: quem er IWoyquot; fes beatus martyr, qui nuper apud nas bonum ac prlt;eelarum martyriumfufiinuit,cùmddhuc in niais calce Epiflohe, catalogum Epifcoporum ponit,qui Eom£ confUtuti, amentiam t^ouati condemnaruntz additis etiam nominibus illorum, er parcecifs,qui' busßnguli praferunt-Eorum quaquc qui Roma quidem non ddßerunt,perliterasautem pradtHo-rum fententiit fubferipferunt, nomina ßmul er ciquot; uitates unde quifque feripferit, commémorât. H-ec 40 Cornelius Eabio Antiocheno epifcopo literis ßgtti' ßcauit,er catera. DE N 0 E T Q. Oètum Epiphanius Apanum fuifje fcripfit^ eo uariat Theodo' retusf quieum Smyrneumßiffe, in tertioh-bro Compendq hdretiedrumfrbuUrum narrat Cum nouum iUud er bUßhemum de und tantum hypoflaß txdmindbd»t,er an hdne bldfphemiam de paire pro-tulifßttßnterrogdbdnti Ipfe nero primum quidem negdbdt,cordm presbyteris conßitutu5,eo quad nemo dnteipfum harrend dm er pernicießmbdned-mdrulentidmeuomuiffet. Paßenuerôexrabie quam bdbebdt, in alias immittens, ut ita dicam, er fequot; cum decern wros trahens,intnaier'em arraganttam |
*31
quot;de HÆ-RETIClî.
|
presbyteriipfumjérbomines abipfo corruptos, de qfdem rurfusintérrogabant.ipfe uero, cum fedudis ab ipfo,perfiidafronte deinceps palam contradicequot; bat,dicens:Qtßd enim malefidiVnum Deum giori'-fico,unum noui,zrnon aliumpr£ter ipfum,geni-' tum,pdffum,mortttum. Vbiigiturin bis permanfifi fet,expulerunt ipfum ab Eedefia, una cum difcipulis fuis. lAoritur autem idem paulà po fi, una cum proquot; priofratre. liï£c Epiphanius. DE SABELLIO. NOëtidifcipulum fiuffe Sabcllium, perhiberii quibufdam, Augufiinusinltbro deh£reßbus er Quoduultdeum fcripfit. Epiphanius boe non meminit,nifi quad fimilitudinem quandam fed£ EtoctierSabdlij indieat. Theodoretus eum Apbrum Pentapolitanum fiiiffè prodidit : ficut er Dionyfius Alexandrinus apud Eufebium libro feptimo,capite fexto, Sabdlij dogma Ptolcmaide Pcntapolis mo^ turneffeteftatur.tdecipfe tarnen diumum euafitiU' dicium:turpiteremm oecubuit. Supplementu Chro' nicorum. DE PAVLO SAMOSATENO. |
-2-0 Sita fant Samofata in ripis Euphratis,in Me fa po tamia Syri£,ciuitasCelebris:à qua Samofatenus bic Paulus nominatus pit. Epiphanius. in epifcopatu Antiocheno Demetrij fucceffbr fiiit,anno Galienidecimotertio,Cbrifliueró ducente fimo fexagefimofecundo,iuxta Eufebiu in Chronicis. Homofiiit ingenia maligno,fubdolo er inconfian ^,mirampr£fefirente audadam or impudidtiam, 3 0 pauperibus ortusparentibus, egens etiam ipfepri^ màm,ad diuitias fummas affirauit, nee cafu, neefir' tuna,nee labónbus : fed facrilcgijs,fiaude, rapinis, e-perfidia. Deinde de ea teflantur epifecpi,qui Antiocbi£ ai txpladendum impium, ac contumdiofum in Deunt ac Chrißum,ipßus dogma conuenerant. Excpiuola concilq Antiocheni, de Samofaceno. Poftquam relido Ecclefi£ canotje,dodrin£q- rC' gula,ad iücgitima,eradulterina dogmata defècit,na conuenitut fida fèrisiam conflitutiiudicemus'.neq; quod,cHmantea pauper fiieriter egenus, er neque uUamficultatem à parentibus acceperit, nee artifi'-do aliquo uelexercitio acquifierit,iam ad abundait' tes opes peruenit,quas adeptus efi fcelereerffolia' done facroru,deinde er fratrum iniuria prejforum, quos concutiebat qu£ftuofa circumuentione,ac fub' dola mercenarij patroemij promiffione:è cuins men' ddeio id emolumenti capiebat,ut in negocijs exiften' tes alacres ad dandum redderet, quo ab illis à quibus infèfiabantur liber arentur, atq^ ita pietatem qu£' fium effeputabat. Neq; de hoc dicemus, quomodo in fuperbiam elatus, mundanas dignitates ufurpaue' rit,ac ducenarius magis quam epifcopus uocariuo' Ïuitiperq- firum incedens,e' epiftolas legens,fimul' 'que pubnee ingrediendo didans, numerofam caters nam fatellitum partim pr£cedentium, partim fub^ tentofa ittius meniada,qu£in Eedeßaßieis fynoquot; dis iamgloriofè iadando,iamJfe{iraqu£dam fingen do,acfrmpiiciorum mentés taUbus nugisflupeficien do commentus eß. Gradum fibi ac thronumfubhmem ftruxit,non tanquant Chnfii difcipulus:fedfeparatü, ad momentprindpum huius feculi,habtns er nomiquot; nans,manu^ fitnur percutiens, ac pedibus fubfd' lium tundens:er ß qui non laudajfent, ac udut in theatris,motis uefiibus applaufiffent, ud exclamap fent,aut eum feditiofis umsacmulimbus indecenter circa ipßnn aufcultantibus exiUuijfent,fed tanguant in domo Dd bonejlc crcompofitc audiffintjllos in' crepaiiSjOr conuidjs inceßens.V.tin mortuos diuina rumfcripturarum expoßtores importuné inBccleßa debachando,feipßim iadabat non tanquä epifeopus, fed tanquafophißa er tncantator.Plaïinos qui inglo riam Cbrifti canebantur^udut recentiores, ac recen-tium uirorum commenta, fuflulit.in media nero eede fa,magno die Pafchatis, mulierculas fubornauit, qu£de feipfopfaUerent : qua:ß quis audiret, horro' re concuteretur. Epißopos er presbyteros, à qui-' bus colebatur,è uicttus agris er duitatibus, condo' nibus ad populumftdendu admißt.Pihum Dei ècx' lo defcendiffe, una nobifcum conßteri detredat. E £ ut aliquid ex illisqu£ dicenda funtpr£fumemus,että hoc non nudo fermonedicetur,fed ex commentarijs quos mißmus, undique demonßratur : maxime, ubi 40 fequentium, circa fe habuerit, ita ut er fides no-' dem diximus,talia quidem funt,ut uirum etiam catho firainuid'æeroHo propterfiftum er fuperbiam cor ^0 licefentientem,er nobis coniundum, reprehcnfibi' dis illiusfidafit obnoxia. i^éceomemorabimuspor' km reiderent. ie firn chrifium é terra effe dicit. Q^ti de ipfo pfal'-lunt,er encomijs ipfuni tn populo extotlunt,impiuin bunc dodorem, angelum è coelis defcendiffe dicunt. Etijlanon prohibet,fedadflat etiam arrogans, ijs qu£dicuntur. Quidautentfcribemus de fubintro' dudis illiusmulierculis, ficut eas Antioebeni mmi' nant ? er presbyterorum quoque ac diaconorum, quos fecum habetiquibus er boc^ alia incur abt' lia deprehenfaq; peccata fdenter obtegit, quo U' los ßbiiniisqu£er uerbis er opere delinquit, ob' noxios babeat, non audientes illum mecuju£ ipfo' rum confcienti£ aceufare. Quin er opulentes cos reddidit,unde er ab iUis qui talia £mulantur,amatur ac fufficitur. Scimus autem dilcdi, debere epifco' pumer uniuerfum facerdotium multitudini bono' rum operurn effe exemplum, Uecillud ignoramus, multas effe prolapfos propter fubintrodudas mulier culas,multasetiam fufficionifitiffèobnoxios. Qua' propter etiam fi quis illi hoe largiatur, quad nihil lafciui cum illis perpetret,fujficionem tam ex ea re fubnatam reuereri debuerat,ne ud quenquam offen' dcret,uel aliquos ad imitationem fui exempli anima-ret. Etenim quomodo reprehendet ud admanebit a' lium,nt(ßcut fcriptum eft')mulieri fe diutius coniuit' gat, fed ne cadat,ßbijpß proficiat, qui una qui' dem iam abßinuic, duas uero interim uegetes er fi'' de décoras fecumhabet: er ßquoabeundum^uni circumfirt,idq; delicians,erualdefatur.qua decau' fa ingemifcunt quidem, er lugent penes fecundi: potentatum ueróttlius ac tyrannidem ita uerentur, ut aceufare nonaudeant, Verum ifta,ffcutanteaqui' |
nnn x
-ocr page 986-^9}
CENTVRIÆ TERTIÆ GAP. XVII.
|
DE MANETE. tionem,cr horrendum fihulamentum ac uanam frais- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Vb Alexandra adoleflens Agrippitus qumdeem dem abaUenarentur: ipfe uidens propriam uerfutiani nbsp;nbsp;nbsp;^^annorum, ut Bergomenßs narrat libro odauo, eónfidorum fermonum fubuerti, mente elatus exco- nbsp;nbsp;nbsp;b^ideo quoi idolis facrificare noluijflt,apud Pr£ne lo ften comprebenfus,loris c£fus,zrpedibus fuflenfus, CU aqu£ bullientis fuperfitfione necari, nÓ pofflt,nec F vit Hanes,quemadmodum diximus,P er fa généré. Statim autem inter difdpulos de noua quo^ dam 0 mauddo dogmate dißgutare capit, Et cum nemo ipß fidem haberet,fed auditores Hani-' chdfdodrmam £grè firrent,er omnes ob innoua-gitabat fibijpß ocedfionem qtnmddm,per quam pro' priumßgmentu horrendum fu£ doÜr'mie confirma-rét.Audtens enim difficili CT periculofia morbeittne-« Perfiie régis filium, cum quidam à regfa urbt non proeul degeret, ad regë uenit,fi.cilem promittens pue rum beneficia fie eiufimodi egregium quiddam c^ ma-' gnumeffèHurumconfidebat. Sed duniffus amedicis puer,O' lAanetis curationi traditus,inter manus ip^ flus extinguitur. Qjtamobrem in carcerem Manes ab ripitur. Ex quo, feu dato auro multo, feu fuga libéra-tiK,in medium Perfidis er Mefopotami£ in cafleÜum Arabionis fe recepit.Qjtod don Rex Perfarum mtel-lexiffet,eo eóntmuo mißt, qui Manetem comprehen derent. Captum igitur eum, er in Perfidem pertra-ditim,ar undine uiuum excoriari iufiit. Vnde excoria-turn, utrem ipßus paleis expletum,etiam hodie in Per fide habent,Suidas, Epiphanius, DE HIERACE. TT yleracem erüteraeä Epiphanius habet,quem-admodum o Au gu fi tn us Hieracham,Hilarius so 50 •*■ •*'ueró Hierarchâ.Puitautem pofi tianetem m l£onto X.gyptiHierax,homo eximiè eruditus,çr in Grlt;ecorum Uteris Agyptiorumq; dificiptmis uerfatut. Ham f^ medicin£ zir Afironomiaftudia exercuit,^’ wagicam tenuit: Chrißianoru autem reUgionem pri-mumprofèffus,ab ea tandèad hierefindeficit, de qua fuprà diilum efi. Abftinsntia fumma CT uera,w firn» lata ufus,uini inuniuerfiim temperans fiiit,cr de edu-lijs omnibus abfimuitfexercitijs reUgiofis perpetuo deditus. Puit0quot; caüigraphu5,fcribens pulcberrimè, 40 ulqi ad diem qua mortuus eft. Scripfit autem lingua Gr£ca er Aegyptiaca^utraniji enim caUuitfm Hexaë Meron, no expofttiones fcriptur£ fenfui couementes, fed fibulofaset fàftuofas allegorias,quibus cr m alios fcriptur£ libros comentatus efl. Copofuit ZT recentes Pfalmos aliquot. Corporis uigare ac mtegritatem ai annos(ut quida prodideruntfnonagmta retinens:pofl quos mortuus efl,admodum fenex. Hac Epiphanius. CAPVT XIL ÖE MARTYRIBVS. MARTYRES SVB SEVERO. Idum fapri m capite dePerfecutioni-bus eft, quos ex Dodoribus martyres pr£cipuosperfecutio excitata à Seue-___ro oftenderit. Suntiam cralijdodoquot; res,quorum mentio fida fuprà non eft: alij item,dim deidoresnon fi(erint,tamen in profifiione conftanquot; tiamueraor Chriftiana pietate dignam decUrarut, quiprateréundi nobis no uidentur. Primum autèfub ^0 bac imperatore nmrtÿremt Vmcentius libre undeci- |
mo,capitefexto,exMartyrologio numeral, Andodii quendam,miffum à Polycarpo in Gattiam: que, quod Euangelij dodrmam ibi ff ärgere inflituiffet, Seuerus fiflibus c£di, tandem uero capite truncari iufiit. MARTYRES SVB ALEXANquot; dro Mammeæ. befiijsobiedusuulneran, ad extremum gladto perquot; euffus efl. ïnter cuius tormenta, ciuitatis pr£feseX tnbunalifubito procidens, exammatusefi. Proximum martyrem idem autor recitat,CalepOquot; dium quendam,P.omanumpresbyterum,cuias corpus ignommiofè primum per ciuüatem raptatum, m syquot; berim pofiea pr£cipitatum efl. Sequitur Pammachius Lomanus confufeum uxoquot; reo filijs, alijsqipromifcui fexus ad quadragintaquot; duos.item Simplicius P.omanusfenator, quiomnes uno eodemq; die capitis fupplido affediieorumi^ ca pita a ddiuerfas urbisportas in terrorem,ne quis feß cUè Chriftunum profiteretur,affixa funt. Alij item Eotnani dues lüuflres, ut Tyberius oquot; 'Valeriantis fi-atres,et maximis fiftibus pro Chrifii no mine c£ß,o‘ capite truncatifunt. Additur his Quiritius TAomanus, ex patridorum ordine : qui cum matre lulia, alijs^ mfinitis martyquot; ribus Rom£ ijfdem his temponbus fanguinem pro Chriflo fitdit, Pt£teT Vmcentium 0 Eergomenfem, etiam Sabel licus Cecilt£ martyris Roman£meminit, qu£ab Alquot; marfló pr£ßde idoUs facrificare iufja, cum fibi Chri-ftian£ficere id non licere reßgondijfct, aquis firuen-tibus torqueri, demumueró decoUan lulfia efl, anno fexto imperij Alexandri. Celebratur ey- Martina uirgo 'Aomana, fandita-te zr Chriflianis moribus pr£flans: qu£ poft atroces aliquot crudatus,con flans in fide,gladio tandem per eufja,martyrium compleuit. Narrant, Bergomenfis, Vincentius or HenricusdeErfirdia. MARTYRES SVB DECIO. NOtum eft, quam atrocern perfecutionem ßequot; ciuspropoßtisedidismouerit.Subeo igitur martyres immutabiles gjoriofam pro Chriflo mortem appetierunt, quemadmodu cr fuprà didunt eft. ïnter quos luftmum quendam Romanum presbyte rum,zr Nicoftratum diaconum,Bergomenfts redtat. $ o Vincentius his addit Portium,qui duos Philippot im-peratores conuerterat. ABDON ET SENNAS. REgulibiduo Chriftiani,cùm Chriftianos, quos Dedus Babylonia captiuos, ibi inuètos, Cordu bamfecum adduxerat, uarijscy crudatibus ai mortê ufq^ muldaretur,fepelijffent,accufati apud De ciu,Roma pertradi funt. ibi dim ad aras dudi facrifie cari noluiffent,et idola coflgt;uiffent,leonib.et urfts obie difunt.Hi uero càm membra fandorü nÓ attigiffent, gladijs mterfidi funt.Narrät Bergomenßs lib.S.Vm-centiusUbrouiidedmo, capite quarto. SECVN’ |
^®7 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;D E M A R T Y R I B V S,
SECVNDIANVS, V E' rianuSjMarccHianus.
HI qua occafione adfidem Chriflianam conuer fifint,fupra diximus. Primus eoru Secundia nus, à Valeriana Decij pr£fido,cùm fe Chri fiianu effe conflanter affirmaßet; in carcetc duel iufi fus eß.inter ducendum autem,cùm V eri anus er Mar cellianusfateÏÏitibuS aeelamaffent, quid innocentem traherentipmulq; publice confifii effent,er fe Chri-ßianos effe,arreptifuntetipfi.Eerdudiuerà Centum cellas, cum adolere iußi, in fimulachra expuiffent, fißibus caß, er in eculeis fußenfi funt, ignibus ad latera eorum admotis. Deniq^ tortoribus partim fu-' Uta eoüapfis er mortuis,partim à d£monibus arre-ptis,gladijs cafifuntVincentius libro undecimo,ca' pitequinquagefimoprimo.
MENIATVS, PARENTINVS.
Artyres funt Etrufei:quorum Meniatus Ela renti£,Parentinus uero er Laurentius fra'
lÖ
tres^apudAretium martyria pro chriflo cb' z o [ummarunt.3ergomenfiSt
Laurentiumfifii iubet, Exquint arcam ditibus IAaßisrefirtam,Qr fiilgidtd Montes mónetee conditos.
Solct^finquit,conqueri, Slt;euire nos iuflo amplius, Cum Chrifliana corpora Elus quam cruentè fimdimus.
Abefl atrocioribus Cenfura firuenS motibus, Elandè er quietè efflagito Qjtodfionte obire debeas.
Hunc efje ueflris Orgqs Moremq- er artemproditum eß, liane difiiplinam feederiS EibentutaUro AniifliteS.
Argenteis ficyphisfirunt Eumare facrunkfangumemt Auroq; nodurnis fiicris Adfiare fixas cereos.
Roman vS miles in confeßionebeatiLaurentij cbpundus,moxab eofe baptizari petijt.Eofl quad iu tente Dedo fitflibus uerberatus, er decaHatus efl. Henricus de Erfordia.
LAVRENTIVS DlAgt;
conus Romanus.
L^ ICtat de Laurentij martyrio hymnus apudPru JL-^dentui in Coronis,ex quo htec annotare libuit.
Tore b£c Smeerdos dixerat, lam 'X.yflus ad fixus cruct^ 'Lawentium flentem uidens Crudsfub ipfio fiipite,
D efifte dijcejju meo iletum dolenterfiindere: Triecedo fiater,tu ejuoq; faß hoc ßqucrii triduum.
Extrema uox Epifico^i
Er ænunciatrix glorieer nihilfifinit mam dies
EradiUa palmam pra^flitit.
Q«lt;t uoce,quamuislaHdibus Celcbrabo mortis ordinemi Q«o paßionem carmine Digne retexens concinamt
Hic primus efiptem uiris, Q«i flant ad ar am proximi^ teuita fiublimis,gradu Ef exterispreefiantior:
Claufiris facrorum pr^erat, Cceltfiis arcanum domus Eidis gubemans dauibus, Vetasq^ difiienfiinsopes.
Verfat firnem pecuni£ Ertefiàus urbis regi£^ Kinifiermfiiniducis
Exaflor hauritfangumis^
Qua ui latentes eruat n ummo5,operta exißmam
Tune fimma efl cura fi-atribus, Vt firma tefiaturldquax, offerre fiindis uenditis Seflertiorum milliai
AddiUa aUorumpr£dia
Eoedis fub audionibuS Succefibr exbares gemit, Sandis egens parentibus.
Hrc occuluntur abditis
3lt;i Eedefiarumin anguliSy Et fumma pietas creditur nudare dulces liberos^
Deprome th€fiauros,malis
Cumulos^ con^eßos tegi.
Suadendo quos praßigijs Exaggeratos obtineSf Migrante quos claudis fiecu.
Hoc pofdt ufits publicus. Hoc fificus, hoe ærarium, Vt dedita flipendijs
40 Ducet,iuuetpecunia
Sic dogma uefirum efl audios Suuin quibufique reddito. En Clt;efiar agnofcitfiuum numifina nummis inditum.
Quod C£fiaris ficis, C£fari Datnempe iuflum poflulo, m filler, haud uUam tuus Signal Deuspecuniam.
Nee cum ueniret,aureos 50 Secum Philippasdetulit, Er£cepta fed uerbis dedit Inanisamarfupio, impiété didorumfidem, Qu£ uosper orbem uenditis: nummos libenter reddite, Efioteuerbisdiuites, nil aßerum Laurentius Eefirt ad ifla,aut turhidum: Sed ut paralus ebfequi, gó. Obtemperanter annuity
Eß diues,inquit:non negos
natt ÿ
|
239 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CENTVRIÆ H^bet^ 'noßm ^ccklU opum^ or auri plurimum, Nee quifquM 0» orbe ditior» B ipfe tantum non habet Argenteorum itnigmatum Auguflu$,arcem poßident, Cui nummus omnit feribitm^ Sed nee reeufoprodere Locupletii aream nummisi Vnlgabo cunda,cr profirani Preciopi quie Chriflus tenet, Vnam fid orans flagito, Ïiïduciarum pdululum. Quo ßtngar eßieacius Promißionu munere, rmm tota digeftim mihi Chrifti fupeSexfcribitur: aam caiculanda primitif. Tunefubnétanda eßfummuü, LiCtus tumefcitgaudio pneßäus^aeßiem deuorat: Aurum uelut tam conditum ïiomimaneret,gefliens. Pepigert tempus tridui, Laudatut mdeabfoluitur Laurentius,fponßor fui, 'Etßionfor ingentis lucri. Tribus per urbern curßtat T)iebus,inßrma agmtna, Qmnes^ qui pofcuntflipent Cogens in unum,^' congreganSr lüieutrifqueobtutibus Orbes cauatos prteßrens, quot;Sacttlo regebat prteuio 'Errore nutantem gradum. Etclaudus 'mfrailo getut, Velcrure trunco ßemepes, Sreuiorueplanta ex altera, Grelfumtrahebatimparem, EßulceroßsartubM Q^i tabe corrupta float, Eß cuius arens dextera lieruos in ulnam contrahat. Tales plateis omnibus Exquirit,dfl'uetos alt Eccleflie matris penu, Q^os ipfe primus notier at, Kecenßet exm flngulos Scribens uiritim nomina, Tonga or locates ordme Adßarepro templo iubet. PTdßcriptits zy~ iam fluxtrai Dies^flircbatfiruido tudex auarus fluritu, Promijfa ßolui eßlagitans, Turn martyr:aßiflas ueliftt, Coram q; dijßoßas opes mirere, quas nofler Deus Prtediues in ßanüis habet, Videbis ingens atrium 'Ruigere uaßsaureis. |
TERTIO CAPr Xlt Et per patentes portiers Strudos talentis ordines, inlle,necpudetflequi, Ventum ad ßacratam ianuam, Stabant caterure pauperum, Incultauißu examina. tragor rogantum toUitur, Vtx^dus horrejeitflupens: Conuerßus in Laurentium, So OcuUs^turbatisminax, Contra iUe: quid frendens,ait, Minitarii^aut quid dqplicett Hum ßord^a biec,aut uilia, Humdefliuendaexifiimast, items Tu te ipße,quiRomamregiSi Contemptor ceternt Dei, Dum demonumßordes colis, Morbo liboras regio, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;item: En ergo nummos aUreos, ia Quosproximefpoponderam, Quos necßuitlis obruat Ruina,nec furßubtrahat. Hune addo gemmas nobikt. He pauperem Chriftum pûtes: Gemmascorußi numinis, Ornatur hoc templum quibus. Cernis ßacratas uirgmes, JAirarisintadasanus, Trimijs pofl damnum thori S o Ignis fecundi neßeias. Hoc efl monile Eccleßue, His ittagemmis comitur, jy otatafle Chriflo placet, Sic ornât altumuerticem, Eccum talenta ßußeipe, Ornabis urbern Romulam, Ditabas er rem prindpis, tieser ipßeditior. Ridemur,exclamat ßtrens 40 'Prtefldus,acmirismodis quot; Per tot figuras ludimur. Et uiuit inßanum caput. Impuni t antas fir ci fir r cphascauHlo Mimico Te nexuißße exißimas, Dum ßcurraßaltas fibulam} Concinna uißa urbanitas, Tradare noßmetludicrisi Egon' cachinnis uenditus fo AcromafiftiuumßuiS Adeone nuUaauflerifdi, Cenßura nuUa efl flißeibusi Adeon“ ßecurim pubUcam Mollis retondit lenitas? DicistUbenter oppetam, Totiua mors efl martyri, Efl ifla uobis,nouinns, Perfiafionisuamtas. Sed non uolenti impertiam, io Praftetur ut mortis cita: Compendioßusexitus, Fffirt |
»Ot
DE E P I S C 0 P,
ferirerdptim nonidbo^ 'Vitdm tenebo,ö“ diffcrdm
Voenii mordrum iugibuft Et mors mextricdbUis quot;Longos dolores protrdhet, Prundstepentes ßernitCt
Ne ßruor ignitus nimis Os contumdeis occuper, Lt cordis intret dbditd.
Vdpor fenefcens Unguedt, •Qui ßßM dffldtu Icui,
ET DOCT. VITIS. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201
cififidf^^io fanden^mterfidus eß. Vincentius, CHRISTOPHORVS.
icephorus libro qumto, cdpite uigefiimofiepti mo,etidm Chriflophorum qHenddm,mdrty'’ rem fiub Decio fitdum prodidit.
EPHESII PVERI.
Semußuldti corporis.
Eene eß, quod ipfie ex omnibus quot;Kyßeridrehes inciddt: Hiefiolus exemplum ddbit. Quid max timere debeunt.
Conficende confirdtum rogum,
quot;Decumbe digno ledulo, 'Punc,fi licebi(,dijfiutd
quot;Ütl eße 'Vulcdnum meum.
l[ï£c finie prafido,truces nine inde tortores purdnt quot;tiuddre dmiHu mdrtyrem, quot;Vquot;mciremembrd,cr tendercyCre, Jtem:
Poßquimudpordiutimus
quot;Decoxit exufium Idtus, vitro è edtdfid iudicem CompeUdt dffdtubreui.
Conuertepdrtem corporis
Sdtis cremdtdin iugiter:
Pt fitcpcriclum, quid tuns
Vulcdnus drdens egerit.
Preefidus inuerti iubet.
Tune UletCodum eß^deuord,
quot;Et experimentum edpe, Sitcrudum,dn dfifium fiuduius.
H£cludibundus dixerdt
Ccelum deinde fiufiicit. Et congemifieens ohfieerdt mfierdtus urban Komuldm. item:
Dd Chrifie Aomdnis tuis.
QVo tempore Decius in media urbe Epbefio té' pld idolis pofiuififiet,ut dd «trum fidcrificid ont •nes compeUeret, quot;muentifiuntfieptem Chriflid to ni,Mdximidnus,tJldlcbus, Mdrtinidnus,Dionyfius, lodnnes,Serapion ey Coflantmus, qui Chrißianifimi apud Imperatorem deeufiati, cum confianterprofißi efifient,jfidciumrefipificendiufiq^dd imperatoris alio abeuntisreditum acceperunt.cuius benefidj haciÜis caufia fiât,quad 'm imperatoris effientfiatclUtio. Impe ratore igitur digrefifio,inito communi cofilio in med' tusabditos Calijmontisprofitgerut. Reuerfiits im^ perator, cum cosdeeuratè perquiriiußißet, tandem comperit,in Cdio monte eos deliteficere. iratus igi' t o tur, aditum ey interior a montis lapidibus claudi pr£ cepit, ut ibifitme contabeficerent.Ac UU inter metum ey dolorem confiopiti,in maxima ætatem, fiomnum duxerunt .t^arrat Vincentius,lîenricus de Erfirdia meminit breuiter, ey tiieephorus libro qumto,capi te uigefiimofieptimo.
DE MILITE, NEC TORMEN-^ tis,nec uoluptate uic7o.
Miles quidam Decij, fiucci plettus adoleficens, in dmeenißimis hortulis inter lilia candentid i w rubentesq; rofias, cum leui iuxtd murmure fierperet riuus, ey molli fibilo arborum filia uentus perßringerct,fiuper ledum extrudu plumis refiupind tus eß,zy ne fie inde excuteret,bldndis fierico nexibus irretitus relinquitur. Amotis omnibus arbitris,ficcio furn ficortum iufifiu pr£toris aduenit, delicatis firingit collacomplexibus, ^ (quoddiduficelu efi)mulier impudica manibus in libidinem concitat iuuenë Chri ßi.At miles Dei, pr£cifidm morfiu Unguam, in oficn' lantis fie ficiem expuit,ac fic uidor extitit. Hierony' j^o mus in uita Pauli ercmit£.
Sit ChrijiidUd ut ciuitds: Per quam dedißi,ut ceteris Mens undfdcrorum ßret, aie finis or dndißit, it finis idem umeuli i:drndlis,erupit nolens Vo cem fie^uutus ^iritus.
Vexere corpus: fubditis Ceruidbus quidempdtres, Quosmird libertdsuiri Ambire Chrißumfudßrdt, T RY P
Item:
HON.
EX ciuitdtë Sdiifiiducomefiit, 'm qud edfiè^yre ligiofied mdtredbinfintidquot;mßitutus, uirfidU' dus lt;:::rmirdcülis multis Celebris eudfit. nbsp;nbsp;De'
do ueroimperante comprehenfius d militibus,(2r Ni
AGATHON.
Gdthon Alexdndrmus, ex ordine militdri, cum quoßdm petuldnter edddueribus mdr-tyrum illudientes obiurgdjj'et,fidtim eldmorê uulgi m fie irritduit. Obldtus igitur iudici, cum in
cofifiione Chrißi perfifieret,cdpitis proprietdte ddm ndtus efi.quot;Henricus de Erfirdid,
PAVEVS, ET ANDREAS.
Pud Troddem proconfiul Pdulum çy Andrea fidgeUdtos trdfitpopulo. Qat extrd ciuitdtë trdili,pedib^ obruti fiunt.Henric.de Erfirdid.
RELI Oy ORVM MARTYRVM fub Decio catalogus,exBedælibro
mlnoride Temponbus,dtante Henrico de Erfordia.
SVb DeciopdßifuntKippolytuscf Concordid^ Hiereneus ei' Abundus^umorid uirgo^primdtes Antiochix.^cïUds epißcopus ciuitdtisApolloniie,
c£dmddprlt;efiaumAquiliumduilus,proconfifiione LedcuS,Tyrfius,^Gdilinétus,'!gt;i(lZ':mzo,Triphonin confidnti nommis ChrißioniUdrijs cy dtrocibus tor^ 60 Agypto ciuitdtë Tandis,PhiledS epificopus, Philoco^ mentis affedus, cum iUud firtiter fiußmuififiet de ui' mus cum dlijs multis in Perfide,Pbilocronius Edbylo
nnn 4
ioj
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. Xü? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30 «F
|
nUfOr Thefipban epifcoput PMphiU^^tieftor epi' fcopM. in Corduba Pimenius presbyter,cü ilijsplu ribm.ln Circèfi colonin KittriAnuf etiAcobut.lnAphri cA NemeßAniK, teUx, RogAtiAnits prtsbyttr, Pdieißt tnut.Roma iouinut,BAfikut,RufflnA et SecudA uirgi neSjTertuUiAnuiylderiAnutfüeineftuifSèproniAnM etOlympuis.lnHiß’iruA TerAgone^VerotkeZeno E-pifcopiu,CtefArelt;e: Marinut et ArchemiusAn uico Mi tiAnenßyPriuAtus epißopuf,Theodorus cognomen-' tuento Gregorius Pontiepißopus.Hlt;ecBedA. DE MARTYR IB VS lapßs. SERAPION. ERlt;tf Apud nos fidelis fenex ^ gut guidem 'mculquot; pAtè uixerdt, m perfecutione uero ceciderAt. Dionyßuf Ad Pubium, Puftbio reßrente libra fexto,cApite guAdrAgeßmoguArta. Apud TroAdA ciun proconsul tAicomAchum feue' titer torgueret,ille uero exdAnlAret^ß ChrißiAnunt non elß,depoßtus eß Ac cum fAcrificAlßt^ Arreptus À d^mone, or tn terrum coÜißisefl:uhilMguAmßbi denttbus prlt;entordens, expirAuit, Henricus de Er^' ßrdi4. DE MARTYRIBVS SVB VALE' riano Ô^ Galieno. P 0 N T I V s. IN Cymela Italie urbe fub Alpibus, iuffu Claudij prejidis in eculeo primus fußtenditur Pontius, deinde urßs duobus obijdtitr, À guibus nihil le' fus,mArtibuserpedibuspoß tergumfeumdiifmignè 30 guiillosinßituerAt,cum uerberibuseeßfmuerßsg; copiofum ingeiturtpoßremö uerà in faxo riuulo ui' nbsp;nbsp;nbsp;munibusper diem pependijjènt^uedibus demum cö' ßßimartyrio deßndi funt. Valentinum presbyterum ftmiU cAufd, prius cefum fecurifubiecit. Mau' rum gui peregrè cum Kartha uxore er liberis,piëta tisßudio, per eos dies Romam uenerAt,pari fetuM mterßeit. emo decollAtur,corpusgi dus in flumen abgcitur.lïer gomenfts, Henricus de ErßrdiAfVmeentius libre un-' decimo cApitefeptUAgeßmono.Hec multà paß CIau-dius priefes,er dffejfor dus Andbius,Arrepti À demo nibtts,fuffûcAti funt. Vmeentius idem. VICTOR, VICTORINVS-SExto anno valeriAni erGAlieni,Vii{or er'Viilo r'mus,guipertrienniumcum ClaudiAno er Boffa uxore dus,tormentismultisaßfedißerAnt, m 40 carcerem congduntur, ibidem^ uitefue curfum co-pleuerunt. Hieronymus de Erßrdia,ex Ifuardo. TRECENTI MARTYRES. CArthaginifub Valeriano er Galieno trecenti martyres ßmul paßt funt. Cum enim pre fes ad-poßtis carbonibus cum thure^ad cUbanum cal c'is,conditionem tÜis tuUßet,ut aut thura carbonibus in honorem louis imponeret, aut inßmacem caIcA' dam irent:fubitó omnes uno impetu m ignem fe rn-fecerunt, eräßmis puluereis caleis fu^cati ßnt. so Henricus de Erfordia. Vmeentius. KAXILLA, DONATILLA ET Secunda, uirgirtes. IN Aphrica fände uirgmes tAaximA,DonAtiUA et nbsp;nbsp;hri Secunda, in perfecutione Galieni aceto erßUepri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;| miimpotatefunt,de'mdeplagis acerrimiscefe,et nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’*' eculei extenßone cruciAte,poßmodum craticulis exu fi^i neenon beßgs obiede,fed ab his intade, ad pO' ßremum gladio iugulatefunt. HenricM de ErßrdiA,Vincentius. |
DE MARTYRIBVS SVB Claudio. PRimo Anno imperg fui ClAudius ducentos er feptuAgmtA duos ChrißiAnos tenensJufitextrA muros portie SuUriie educi^ibi^indujosinAta phitheAtre À militibus eonfidi. Primo Anno Chu dij guAdrAgintAfex milites À DionyßopApafiinul bu ptixAü,moxiubente ClAudiodecoÜAtifunt, de inuiA SdhriAfepultitibi^ çr AÜj mArtyres centum eruiquot; » 0 gintiunus poßti funt: inter guos ßterunt guAtuor mi' lites Chrißi,Theodoßus,Lucius, Murcus er Petrus. Henricus de ErßrdiA. Vmeentius. Q_PIRINVS. HIcßcultAtibus fuis exutiu, multd uerberdpro Chrifli nommeperpeffMAAndènodu in cAr' ceregUdio citfus,corpHS(p eiusitiTybrim pra iedum efl. lidem. SAbeUicus ait Ennedd. ydibro je' ptimo:Çiuirmum,uirumRomAni fangumis, er gui militumfierAttribunus,guiA Chriflum confteretur, 2 0 Chudius membrdtim concidi iußit. DE RELIQVIS MARTYRIBVS fub Claudio, exeodem Sabellico. EVfebius monachus TerrAcine Claudij iußii in' terßäus eß.ls Cicfarium diaconum ey lulid' num presbyterum murtyres fepeliß. Horum CefAriusfAcco obuolutus, ßerat in mare ddedus. Sunt er in GaUIa dura iUa tempeflate ttario cruciatu necAti Adiochus Tyraßus, er Pelix cum Polyarpo MARTYRIBVS SVB Aureliano. THEODORA. Vlnxit Theodoram,Hermetis, tSußrißimi mat tyris fororem, Aurelianus conful,Claudio ad-hue in humanisagente:guam poßeaimperA' torftilus,extremoajfecitfupplicio. Sabetlicus: Sup plementum Cbronicarum. C Y R I L L A. CVrUlAm deniq^yDedj Imperatoris filiam Cbri flianißimam,pro ebrißoRome iugulatÄ his temponbusßißorietradunt.lidcm. DE MARTYRIBVS S V B' Numeriano; B A B Y L A si Radunt Babylam epifeopum Antiochenum, aumeriano,uellficut aUj maluat} Decio impe ratori mgredim faeram edem admultitudini popuUuolenti, obßitißem ßribus:gu6dnegaret fe paffurum,ut lupus Ad ones irrueret.atg; Imperato' rem turn guidem, feu metu multitudmis, feu gua alia ^0 de caufa difceßiffe,ßrentem admodum indigné reput fionem epifeopi, Itagi reuerfumin regiAm,iußijß; Acdri |
to J
DE MlRAeVLlS
50tf
Acciri ilium,^ liccufatu gr^uiter contem^tus fui, a“ llt;c['£ miieftiitis,uno fuaßjji ß,ilofiti5ji,cerelibi,ft' crißeado diß. Turn ilium,poß deßnßonem ßilißä, îiequucluÙhôc fe ßHurUjdixiße.lieqi etidmpaßore «Öd rutioneouile negligerepotuijji:^miruri,quód nunc ab omnipotetiDeo deßHurum ad ßlfa er per' dita numina fefeeße ßeraret.lmperaße igitur prin' cipem,arripi uinäum catbenii ad mortem, er caput illiiK amputari. ibi Babylam,cum adduceretur,h£c de pfabnii accinuiße: Couertere anima mea ad quiete tuam,Dominui enim reßexit te. Sunt quifenbunt, très adolefcentes fratres,educates à fenc, raptos er ipßos poß uaria torntenta ad cædenu detreHates deo-rum ßaerißeia. Qjtos Babyla ante ße iugulari curaße, nequismetu ßupplicijreßliret poflea. Atqueitaillis interëptis,cùm dixißit, Ecce me et liberos quos Deus mihi tribueraf.porrexiße ceruicem,mandaß'eq} aßä' tibus, ut cathenas uni cum ßuo corpore ßepeli' rent,ne ornamentisßuis mortuo carendum eßet.^iicephoruslibroßexto,capite trigeßmoquinto,
CAPVT XHL de MIRACVLIS.
q‘‘~^'gt;'l-^gt;'''* gt;^‘i^^lt;^^lopl^gt;^l ßmi' ^‘™5‘” perßecutionegraui iüa quam S'xe’’*«wCfe«/Hlt;lt;no$exer«lt;«t,dc^ W^Wl' ^^‘Iß^gt;^^lt;^ '’^o^o Eußebius retulit U' ß^xto,cap.s. Alexandrite da' rißima uirgo Potami£na,lata ßententia à liaßlide,ac' cepta,ad mortem duda eß. Cum autem illi multitu-do mokßa eßet, er laßeiuis uerbis cotumeUam mßr' re.conaretur,ßrunt Baßlidem repreßis ac cohibitis conuitiatoribus plurimum erga eam mißerlcordiie er bumanitatis oßendiße, lÜam uerö uicißim uiri huius tfgaßecondolentiam approbaße,aiiimoq- bonoeße lußißcudleenimße,poßhabitum ßuumedchacuita, mißericordiam ipßa Domino ßuo impetrare,et haud diupoßpro beneßeißinßecollatisrependere. itaigi turPotamitena certamineermartyrio ßuoperßmda eß.Plaud diu uero poßea Baßlides, cum à comiUtio' nibus ob quandam caußam iuramentum poßceretur, aßirmauit ßbiprorßusnon licereut iuret: eße enim ße Chrißianu,idq; ße dißertc conßteri. Putabatur mi' tii ludere:ubi uerö conßanter aßirmabat,ducitur ad iudicem.Et cum idem ibiconßßim eßet conßßits, um eulis traditur. Cum autc ßatres in Domino ad ipßm Ueniß'ent,erde caußa huius ßubita er miranda: mu' $ tationispercontarentur:ßrtur illis narraße,quomo' do Potamhena triduo poß martyrium nodeßbi adßi-terit,coronamq; capiti ßuo impoßucrit,ac dixerif.in' terpellaße ßepro ipßo Dominu,ac petita impetraße, nee diu poßea ßturum ut aßumantur, Kißce didis, er obßgnaculo Domini à ßatribus accepta,ßequenti die Baßlides martyrium Domini capite truncatusßu' ßinuit.H£c res pr£terquàm quodabEußebioetiant ipßo pro incerta narrari uidetur, cum ex uulgi ßer' monibusßiße eam dicit,etiädupUci alias nomine no' ^ uitatem ßapit.Prim'um,qu0d ad bäc ußlt;^ £tatem apud
autores probatos non iegimiii, quoi mbrlentes tarn audader aßirmarint, ße pro uiuis relidis oraturoK Deinde,qu6dnechoc legitur,mortuos uiuetibus rur' ßus apparuiße, er mandata certa dedißi. Ciuantum igitur narrationihuic tribuendum ßt,Ledorisiudi' cio relinquimus.
Hoc uerö ßua£tate miraculoße accidiße,in libro de anima Tertullianus narrat: Scio,in quit, foeminant quadam uernaculam Eccleߣ,ßrma lUacrtetate in' t o tegra,ßnda poß unum erbreuematrtir,oniu,cùm m pace donnißetter morante adh.uc ßepultura,interim eratione presbyteri componcreturtad primum ba' bitum orationis manus à lateribusdimotas in hahitu fimpUcem conßrmaße, rurßim^ condita pace ßtui ßuo reddidiße.
Eß er alia rclatio apud noßros, in cermiterio cor puscorpori iuxtàcollocando ßacium reeeßit com' municaße,
Qjiid porro inußtati ?^ admiradi in eledione Ea' »o biani Romani epißcopi,cuius uettici repente er de improitißa columba inßdensiomnium mouitanimos, ut epißcopum diuinitus morißratum agnoßecrent. Ex Eußebij libroßexto,capiteuigeßmonono retuUmus.
Sed qu£ Rußiniti tu Eußebioßuo,quem àße Latine uerßum aßirmat,de Gregorio Ponticc,magno iUo ßeu mirifico,miraculoße narrat lib.ßcptimo,capite uigeß' moquinto, in poßerioribus Eußebij editionibus, acht Gr£co maxime, non habentur. Et ßbitUs magis men' dacibus ac ßuperßitioßs,qualcs monachorum ßnxit 3 o odoßum genus,ßmilioraßunt,quam ueris narrationi' bus:ut quod rupem ingentèpredbus loco ßuo,in /pa' dum ßacelli, mouerit : quid d£monem in ApoUmis adem ßua praßentia fiigatum, per epiflolam redire iußerit:quödlacum 'maridam conuerterit, erc.qui' bus tarnen magis uana et nugoßa alia üicepborus pra more ßuo adiecit libro ßexto, capite dedmoßeptimo: nimirumquod aßus er impetu Lyci fluminis,defixo inillud ßuo ßcipione,ßedarit:}ud£um,mortuu ßeßmn lantem,reueramortuum fleeridinarborem ßeipßuin 40 conuerterit,peßilentiam infidelibus quibußdam excia tarit,er ßoeminam defltnclam ad uitam reuoeatit.
in mentione Aßyrif,Romani ßenatoris,eius qui M d riwo militi,ob conßßionem extremo ßupplido aße' do,exequias ftdt,Eußebius ßdum quoddam admira bile,fed ßmiliaribus Aßyrij accepiße ßcribit,er ßc narratlib.ßeptimo, cap. 17. Apud Caßaream ?hi' lippi,quam Pheenices faneade uocant,aiunt,ad ßn' tes illos qui in radice mentis Panei oßcnduntur,unde lordanus proßnditur,ßßo quodam dießolitumßiße o abeiuslodineoUsuidimamaliquam offerri,tllamq^ uirtute damonts mirabili modo nuß^uam coparuiße: er id miraculnm in oculis praßentiu admodum uißunf eße praclarnm, Aßyriumueroaliquddo huiuflnodi miraculo praßentem, cum multos ibi ßupeflericer' neret,errantiumßiße mißertum:leuatis^in ealunt oculis,Deum omnipotentem perChrißum oraße,ut demon illepopulißeduflor proderetur, er à morta' lium ßeduäione eobiberetur. C^ua cum iUe oraßet, uiäimam illam conßßim in ipßa ßntisßuperfleie na' To taße,atq- ita ßuporem aßätibusßiße exemptum:nec poflea quiequa miraculi eo in loco contigiße ßrunt.
nun ?
-ocr page 992-307
CENTVRUE TERTIÆ CAP. X.
joS
obiter autan ex ilia narratione,erin aliam quan' dont Eufebius digreditur capite fequêti, ttißoriä fdli eet mulieris b£morrohufa:,quÜ Dommus fanauerat, ßtßUquodä artißdofo opere repr£feHtatam,er fuo adhuc tèpore C£fare£ Philippi (cuius oppidi mutier ilia fileratßm edito quodäad mulieris lt;edes cojfedam fiiiffe,hac firma: Statute £ne£ du£ erant,quaru alte' ra refirrebat imaginem uiri ornatè ueßiti,ßätis, ma' numq; porrigentis alteri ßatu£,repr£fentanti mulie' rem m genua proiiolutain,ac manus fupplicantis mo' re extendensem.Stataa autem uirißantis eredi, ima' ginem Saluatons habere uifa eß. Ad dus porro ßa' tU£ pedein herba ignot£ ßgt;edeifubinde enafcebatur, qu£ dim fuccrefcens £neam ueßimenti fimbriam con fi^ifi^iit^ decerpta poßea effet, aduerfus omnis gene rismorbos,medidnimpr£fentemexfepr£bebat.
Eedtat er Cyprianus fermone quinto de lapßs, ali quot exempla de punitis miraculofèillis,quiin per' fecutione fub Dedo fidè abnegauerät, Vnits, inquit, ex his quij^onteCapitoliu negaturus afcendit,poß -quam Chrißum abnegauit,obmutuit. Alia m bal' nets conßituta,iUic ab immundo ßgt;iritu concepta ce' ddit,Qr linguam dentibuslaniauit.
idem fermone quarto,de AlortaUtate, uißonem eiufmodimiraculofam récitât. Cùm quidâ,inquit,de coUegis Qrcofacerdocibusnofiris,iam infirmitate de' fiffus,cr de appropinquante morte folicitus, cornea' turnßbiprecaretur, adßitit deprecanti, er iam pene morienti iuiienis honore er maießate uenerabilis,ßa
fillmine idi funt,cum ara ipfa louistdies ttero ita ob' feuratuseß, ut extra tirbem populus fiigerd.
Qji£dam etiam Eufebius m Chronicis,prodigijs ßmilia annotauit:ut incendiü theatri Pomerij, er cur fum montis Atlantis m natali urbis B.oman£ die, fub Philippo:amphiteatri nero conflagrationem Rom£, fub Decio. (Quibus addimus, quad in caßris Probi 1 Imperatoris Yonaras eueniße fcripßt,Annaliu tomo fecundo. ctim enim Qermanis Romanas duitates ue' 0 xantibus Probus reßßeret,bello diutius duräte,eXpe nuria comeatus pericUtatus eß. Eertur autem,maxi mo imbri 'm caßra eins delato,multu quoq; fi-U' menti depluiffe:quo milites cottedo erfi-mis periculum effugerint, er hoßes profligarint.
lO
DE REBVS IVDAICIS
E XTER N 1 S.
ÿi
05 fais ledibuSi uarijsqi cUdibM
^^ È^ ‘^ß^'^^^‘‘° ^‘‘druno likiieos, in fit'
ptriori Centuria diximus. H/s Mro
temporibus,ubiplurimu ßierint,er qua firtuna ußßnt,hißorici fire no mem'merunt:ideo firtaife,quod uiribus fuis ufq; adcó ab Hadriano fiadts,nihtlfirna dignumgererepotue' rmt:niß quod ludaid cuiufdä belli confidi à Seuero
1m peratore,Eufeb.in chronica fiio meminif.erSpar tu excelfus,erclarusaß}edu,erquemaßißentemßbi 30 tianus feribit,fenatu Romanum triumphuludaicMU uixpoffet humanos aßtedus oculis carnalib. mtueri, niß quod talcm uidere iam poterat de feculo reeeßfu'
rus. Atq; ille non fine quads animi er uocis indigna' done infremuit,crdixit:Paùtimeti5,exire nonuul' tis. quid ßdamuobisl
Aedderunthoe feciiio er alia qu£dam prodigiofa er horrenda,quorum aliquot Ethiiid etiam fcriptO' res memmerunt: ut quod lulius CapitoUnus feripfit, imperatore Gordiano,tantam fiiiße eclipfin folis,ut adnodisdefißimas tenebras,lux diei quam proximo 40 accederet : ita ut fine luminibus accenfis nee uideri
i]uicquam,nec agi potuerit. Vuilfe etiam terriemo' tufufq; adeo grattes, ut duitates cum populis terrlt;e hiatu abforpu I'uerint. Ciuibus ßmilia, er plura quidem,Galieni imperatoris téporibus euenij]e,Tre' beUius PoUio ßeripfit: Teaebras fcilicet per multas dies,murmurpr£terea terra: mugientts, codtatißimi fillminis mßar, cum motu graut, qua multæ ßbric£ deuoratæ ßntcum habitatoribus fuis, multi terrore exanimati m Aß^ urbibus. Cuiufmodi motus er Ro- $ a mee er in iCyhia^erunt.üiatusuero terra: aqua fidfa apparenteplurimislods,marts inundationes multas occupantes: tant a: denique peßilenti£ Rom£ erin Achaidsurbibus,ut uitodie quinq^miUia bominum pari morbo mteriermt.
Aliudquiddam prodigiofum fub Alexandra ïmpe rataregeßum eße,Henricus deErßrdia retulit. In templo,inqui[,louis Eom£,manus idoliipßus ßni' fir a aurea liqueßda eß. Ojta de refacerdotes idolo^
decreuiffealiquädoSeueri ßlio:nec aliam tarnen eins belli hißoriäexplicat,niß quod ob res in Syria äse' uero bentgeßas,triumphu à fenatu decretii ßiißein' dicat. ineadem deSeuero narratione, Spartianus quoq; oßcnd:t,SeuerüperPal£ßbiäiter fidetemfCU Alexandriapeteret,lud£os fub-grauipoena fieriuc' tuiffe,permde ut er Chrißianos. Q^od er ipfum dr gumento eß,Seucru lud£os,quos beHo prius perfecst tus ßierat,etiam odio deinde perpetuo eße infecutiqn.
De Alexandra uero Imperatorc Lampridiiis nar' rat,quod cum £quior er iud£ls er Chri' ßianis effet, ludais praxipUc pri' uilegia referuauit.
ALIIS RELIGIONI-
BVS EXTRA ECCLESIAM, VT ludaifmo SC Gentilifnio.
Vraffe hoc fecttlo ludaifmum adhuc, quot;nbsp;eorulibriprobant,quieditis libellis contra eum hoc tempore pu^arut. Cpuanquam ubiplurimum uiguerit, non itaelareabautoribus proditunt eß. Videtur autem paßim ludaifmus fiiffe diffufus, ermAphricamaximdadeauthoctemporefirè nut los alias contra lud£os feripßffe, quim dodores Aphricanos, reperias. Poteß autem ex illis ipßsferi
ptoribuscolligi,qu£ reUgionis fu£ capita omniu ma' rum, Alexadro fuadente,deos iratos placare aggrefi gQ. ximè iud£i urferint, er pro quibus opmionibus de'' funt.adquodfereiioceelo, mane quatuor facerdotes certarint:nimiru,fe folosEcelefiameffea-populunt
DeiJegen
30»
DE;vGgt; NTItisMo.
3 iS
|
'Dci,leg(naiiußißc4tione[olam [ufficere,Sabbata ty circunäßonemneceffariö obferuandam ejfe, ue-' Urit tempU ceremonias er facrificia nodum ct^affè, nihil effe nouum Tcßamentuin:er Chriftum non effe fUeßiotn, per quem fint falutem babituri, ere. lilt;ec tnim dodringeorü capita,Tertulliinii‘! et Cyprianta tecenfent er coßitant,librts peculiariter aduer^M lU' itos firiptis. lüud autem, quodgentes ad regnum Jieipertinerenegarunt,colleÏiitaliquot claris Seri' ptura: teflimonijs er Tertullianus er Cyprianus cou' ^tarunt. Tertullianus 4it,in mitio hbri contra lU' dicosiGuos populos, er duas gentes proeejfurasex nnius foemme utero, Deus defimauit: nee difcreuit patiam m nommls appellatione,fed in partus edition ne,ut qui prior effet de utero proceffurus ,mmo'‘ ri fubijcereturiideft,pojîeriori. Sic enim ad Requot; ieccam Deus locutus eß: Dult;e gentes m utero tuo funt, zrc. EtOfe£ fecundo,quod teftiinonium Cy^ prianus recitatiVoeabo non populü meum, populum neum,erc. 20 tes interuertendiiteritatdn,ipffas quoq^ res ffacrameh torum diumorUm a:mulatur, Tii giteripffe quoff' dam,utiqi credentes er fideler ffuos:expiationem de' lidorum de laUacro repromittit, çr fi adhuc initiât Kythret. sighat illic in fi-ontibus milites ffuosicde' euffoditam effe. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;braterpanis oblalionem,er imaginem reffurredio' Eegemnonefficereiuffos,neq^purgarehominem, 3ó nisinducit,erffub gladioredimitcorenam. Quid grauiter er erudite diffutat: Qui contendit, inquit^ erffabbatum adhuc obfferuandum, quaff ffalutis me' delam er dreunciftonem odaui diei,propter mortis Deinde legem non tud^îs foïùnt,fed omnibus geil' tibus datum ejfe, Tertullianus ita probat: quod alias ex gentibus profelitos ad legem accedere poffe ne' gat: er quod Deus conditor totius kommis, etiam legem omnibus tradiderit : qum ^ in paradifo le-' gern haam primis parentibas ffijfe, ex qiu poffen pullularit lex,qu£ perlAofen data fft.Ante Moffen neró,non fcriptam,ffed naturalem Icgem à patribuS comminationem:docet,mpr£teritum iuffos fabba'quot; tifaffe aut circuncidiffffe, er ffe amicos Dei effèâos. Opponitiffiopimoni er has rationes: Si dreun-' tifio neceffaria eff, aut homme purgat, curno Adani eircunciffus effpoffeaquam deliquitfCur Abel,neque fabbatu ob(eruauit,neqj circuncifwne ufus eff,er ta' men Deo placuiti Cur Enoch, iioah,Melchiffedech, Lot,probauitDeus fine circuncifionef Abraham au-' tem tametft circunciffus ftt,tamen ante circunciffonem placuit:Acceperat,inquit,circunciffonem qU(e effffet fignum temporis illius,non in ffalutis pr^rogatiuam. Sic tam circunciffonë prima carnalem,quàm legê, ceffaturam fttiffe,ernouam exhibendam, Cypria' nus aliquot te ffimonijs probauit,ut Effai£ ffecundo: De Sion prodibit lex, erffermo Domini deHieru' falem,M.atth£itertio:lHc eff filius meus diledusthuc uudite,ere. Sic er Sabbatum er facriffda temporaria ffiiffe, turn eeterna er ffiritualia Deus requirat,probat.ïmàt er fdeerdotiumuetusnotto er aeterno fdeerdotio ce-' dere oportuiffeffuxta iiud: lurauit Dominus, er non panitebit eum, erc. Et primo Aegum ffecutido:Sufd' tabo mihi facerdotem fidelem, erc. 4« modi deum oedderit. Vnicuiq; etiarn prouindie fuus deus efi:ut Arabia: Diaffares, ut Apbrica Cceleffus,ut lAauritania reguliffui. Ojicedam uero qu£ m Eleuffdnijs facris, religio-fis illis qua: Athenis celebrabantur, fiebant, ex' ponit m initio hbri aduerfus Valètiniatws: Qjiod td' cent,ihqHit,pudor eft.ïddreo er aditum prius cru' dant,diutius initiant quàm conff:giiant,cimçr por' tas ante quinquennium infiituiint, ut opinicrem ffu' ffendio cognitionis adificent. Sequitur iam filentq officium,attende:cuffoditur, quod tardé inuenitur, Ca:teriim totum adylis diumitas: tot fiparia porta'’ teffimonia,maxime uero Cyprianus aduerfus ludtos $o rum, totum fignaculum lingua,ffimulachrum mem’^ libro ffecundo, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;britarilisreuelaw, Hifforiam deniq^ de Chrifio,cr natiutatem er ad' nentum Chriffi,regnum,paßionem, mortem,gen-^ tium uoditionem, çrc.permultit probant Scriptur^e |
tgt;n GENTÏgt; Iifmo. MAnfft er ^ntiliffmus paßim i» toto terra' ru orbe,imó etiàm pleriffcp loeis ad qtia:re' tigio Chriffiana perueniffet. Récitât autem inter cultus idololatncos Tertullianus,in libro de ido lolatria,ornatuffatuarum,templorü erararum^difi cationes,ffacrifida,ffgt;edacula,et dieSfèffos. Libro ue ro quinto contra Marcionè,mortuorS cultus idolola-triarn uulgiphdofephoru uocat. Memmit er initia' tionisnuhrce feu foUsffm fmelibri de Corona milltis. Mithr£ miles,inquit, cum initiatur in ffdao, ii:ca' ffris uerè tehebraru, coronam Wterpofito gladio ff bi oblaiü,quaff Mimulhartyrij, débinecapiti ffuiacco' módatam,mouetur obuta manu cafiite dcpellcre, et in humcrum,fffirte,trÜsfirre,dicetis,Mytbramcffieo' ronamffuam.Atq; exindenunqua corcnattiriid quod infignum habet,adprobationem ffui,ficubitentatus fiterit deffacramêto, ftatimq; creditus Mythra: miles, ffi deiecerit coronam, fi earn in deo ffuo effe dixerit- Rurffus er huius ritus, er aHorum culiuum idolo' latricorum meminit in libro dt Prcefcripticntbiis ad-uerffus ha:reticos. Diabolus,inquit,citiusfiunt par' quod erfiemmumpontificeminunisnuptijs flatuiif Habet eruirgines, habet er continentes. Et in Apologetico:Circuit, iiiquit,caupcnas religio men'’ dicans:exigitis mercedempro ffolo templi,pro adiiu facri:non licet dèos noffe gratis, uenales ffunt. tbi' dem numerani aliquot prouindarum decs, Aflar^ tem deum coti à Syris indicat. Scribit er Euffebius libro feptimo, capite dedmoffeptimo, ad radices mon tis Pand,uicini Ceeffarè£ Philippi, quotanniscerto quodam die fiffo',ab incoUs dus lod uidimam ofierri fblitam fuilfe,queemitabili dlt;emonum artifido fubito diffarucrit. De Agyptiorum fuperffitionibus, er Aphric£ idololatria,rurffus Tertullianus in Apologetico,qu£' dam grauiter récitât: Agyptijs permiffaefi, inquit, tamuanæ fuperffitionispoteffas,auibus et beftijs con fecrandis: er capite damnandis, qui aliquem huiiiff' 50 |
Ait
-ocr page 994-31*
CENTVRIÆ TERTIÆ CAP. XV.
3*»
|
Ait er de religio fa quadaflagellatione,apud Lace' d£mones ußtata, 'm libro ad Martyres,hoc modo: Aquot; pud Eactd£mones hodiefolennitas maxima efi, Did' ndflygoffs,idefl,flagellatioAnquo facro,ante aram nobiles quinque adolefcentes flagellis affliguntur,ad' flantibus parentibus er propinquis, er uti perfeuequot; rent adhortantibus. Cuius facri er in Apologetica meminit:Tantum^nquit,honorum domui conf runt, quantum fangumis fidermt. Romanorum porri religionum multiplices ßrmas recenfet in Apologia, er alicubt dicit, m ea urbe d£quot; monioru confedijfe conuentus.tnter eas efftSacrificiu bouis cornibus deauratis uouebatur,cuius meminit in libro de Corona militis. In Apologetica uero h£C fignificat folennia fuffe Cafarum: Eocos et choros m publicum educere,uicdtim epulari,duitatem tabernæ habitu aboleffcere,uino, lueem cogere, cateruatim curftare ad iniurias er impudentias er' libidines ilquot; lecebres. Ibidem erde louis placationibus, mpUquot; blicis calamitatibus,ait:Ciim ab imbribus £fiiua hyquot; berna fuffendut,er annus in cura efi,uos quidëquoquot; tidiepdßi,ßatimcp pranfuri, balneis er cauponis er lupanaribus operdti,Aquilitialoui immolatis,I^udi' pedilia populo denuncidtis, coelum apud Capitoliuin ^it£ritis,niibilddeldqueAribM expeélatis tMerft ab ipfo Deo er cœlo. In Ubro de SpeHaculis,ludoru meminit,facrorum erßinebrium,qui nationum dijsermortuis habequot; bantur. Récitât ibidem plura ad ludospertinentia, er idololatrica omnia efff probat.. De templo er aureo ßmulachro louis Rom£, er facerdotibus,fuprä diximus in capite de Miracuhs. ’ Meminit er cultus iouisper humanum janguinem Tertullianus in Apologctico:ubi er deos deasp per italiam recefet, ut Crulluminienßu Beluentinü, Ndrz nienfiu. Viriiianum,Afculanoru Ancariä,Volßnien' ßum tlt;lcrßä,Otriculanoru Vdlentiä,Sutrinoru tüor-tidm,Ealfcoru Curem,à quo cognomê accepit luno. pretatus efl,qu£ddm de ApoÜinisßno eroraculis in 40. Alpibin,lib.7- cap. 13. Uet ei (^Gregorio^ffiffe que»' dam per alpes dicitur,hyemis tempareier cumperue niffet ddfummum alpium iuguin,niuibus repleta erat omnia,nuüu ufquam diuerforiumpbanum ibi tätiitii ApoUmis erat:cuifuccedens,tranfa(la noHe difeeßit. Sacerdosuero erat quidam phani eius,cui confulere ßmulachrum ApoUmis mos erdt,er reddere reffonfa pofcentibus,ex quo ei etiam alimonio qu£ßus effi ui debatur. Igitur poß digreffum Gregorij,offerre con fulta,erreffgt;onfapofcere facerdos aceeßitexmore, 30 libuser decorisper omnem Italiam.. nihil inde reffonßueniebat.Repetitui£limas,ßlentiii. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’ ‘ nbsp;nbsp;nbsp;..... Habet er Eufebij hifforid, quam Ruffinus interquot;-permanet.ltcrum atq- iterum litat,furdis ingerit ffquot; bula. Cumq- ßupore noui ßlentij afuaret facerdos, node aßijlens d£moniu,dicit in fomnistQuid me illic 'mHocas,quó tam uenire non poffurniPercontanticau fam,aduètu fe Gregorijdicebatexpulfum. Qujdnuc remedij ddretur,cùm perqutreret:ait,non aliter fibi licere ingredi locum ilium,niß Gregorius permifffet. eyuibusauditis,facerdos occupâtuiamimultaq-apui femetipfumuoluens,atq-animoreeufantepertradas, (^o.lis,ermagnorumuiroru. AlexandrumueromagnH peruenitad Gregorneadortusq; eum,rem pandit ex 'mter diuos er optimos,m larario maiorecofecrautt. |
ord'me:humdnitatis fu£at^ hoffitalitatisadjnonuit, querelam depulfi nummis promit,adempt^m^ ffeub totem fui quofius déplorât, ac reddi ßbi omnia ia priffinumfatum depofeit. At iUe nihil moratus,f;ri bit Epißolam 'm hoc uerba: Gregorius Apollini, Permitto tibi redire ad locum tuum, er agere quo confueuißi. Hane epißolam facerdos accipit, er ai phanum deßrt.poßta^ eaiuxta ßmulachrum,affuit lO' 1 o d£mon,ac dedit reffonfapofcenti. Turn iUe m fequot; metipfumconuerfusait:Si Gregorius iußit,er Deus ille difceßit,necpotuit redire niß iuffus,er rurfum in bente Gregorio reßitutus eß, quomodo non mutta melior ißaGregorius, cuius hie obtempérât lußisf Claußs igitur ianuis phani,defcèdit ad Gregoriu,epi ßolam fuam quam acceperat reffrcns,omnem^ apui eum rei geßoordinem pandens,ßmulq^ fead pedes dus proßernes,rogat ut ilU feDeo offerat, cuius uir' tute dip gentium Gregorius imperabat. Verum h£c ffbulofa uidentur. Scripferuntetiam depriuatis quibufdÜ Imperator» Romaiwru reUgionibus etimici, qualia hlt;ecfunt qua: de Vario Antonino Heliogabalo Lapridius narrat,in Heliogabaliuita.Verba ipfa quid multas obiter Roquot; manorum reUgiones mentmerunt,adfcribimus. ne' liogabalus, 'mquit,primùm ingreffus Vrbempmißis qua 'm prouinciagerebantur,VLeliogab4lum in P^üd' tino monte iuxtaades Imperatoris confecrauit, ei^ templum ffcitjhtdens er Matris typu,erVeߣ igné. 30 er Palladium z3‘Ancilid, er omniaRomanii uem'' randa millud träsßrretemplum:eridagens,nequi$ Roma: dein, niß Heliogabahn coleretur. Dicebat pr£terea,lud£orum er Samaritanorum reUgiones, er ChrißidnQrudeuationem,iUuc trdnsfirettddm,ut omnium eulturarum fecretum HeliogabalifacerdotiH teneret. 'Etibidempaulàpöfi^Sacra P. K.fubld' tn penetrahbin proj^tduitAgnem perpetuum extia^ religions, fed per orbem terrte unum fludens,ut He liogabalus deus units ubia- coleretunerinpenum Ve' fl£,quodfol£ uirgiües,foli^ pontifices adeunt, irru-pitpoUutus. Signum tamen,quod Palladium effe erequot; debat,abßulit,erauro fiüumfm fui dei templo ioca-uit. Matris etiam Deum facra accepit: er adeo dequot; bachatus eß,ut typum eriperet, ey alia facra qu£pe' nitus habebantur cHdita. Omnes fanèdeos fui deimi' nißros effe aiebat,ckm alias dus cubicularios appelquot; laret,alios feruos, alias dinerfarum rerum minißros. Cicditcrhumctnds boßias,leäi5:idhoc puerii nobi^ idem amp;nbsp;de Ururijs AlexandriSeueri ßc feripßt, in Alexandri uitu: Matutmis horis Alexander 'm U'' rarioßtoßm (juoerdiuos principes:,fed optimos eiequot; Hos,er animos fanHioresfm quibus et ?ipollomu,er quantum feriptor fuorum temporu dicit, Chrißum, Abraha,er Orphea, er huiufmodi decs habebat, ad maioru effigies rem diuma ßciebat. VirgiUu autem, pUtonêpoëtdïi(Uocabat,eiitig; imdgmècum Cicero^ n^ßmuldchro 'm fecudo Ur ar io hdbuif.ubi et AchiU DeAu-^ |
1
-ocr page 995-^'^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;DE GENTI
, De AuïclÎMi nero lmpey^toris [eu rcUgionc, fell iettotione, tuliu prodidit llauius Vopip:^^. Viilä, inquit, Zenobia, er Orients flutu recept o, Ihnip fan uiHor AureUanm iitgrtfjM eß, ac fiatim ad templum HeUogubali tetendit, quafi communi offi^ do nota foluturus, ycrùm illic earn ßrmam numiquot; nu reperit, quaininbeUo ßbißuentemuidie. Qua' re (y‘iüic templa ßndauit, donarijs ingentibm pO' fitis: er Kom^Soli templum, maiorehenonßcen' tia confecratum. De qua re ad Ca-ronium ^affum »o fic ßripßt : Templum Solis, qued apud Palmyram AquiUßrie légions^ tertice, earn uexiUißrii str dra^ conario, comidnibuf er liticinibus diripuerunt, ad earn ßrmamuolo, qu£ ßit, reddi. Habes trecentas auri libras Zenobia: capfuUs, babes argenti mil-' leodingenta pondo. De Palmyrenorum bonis,ha-' bes gemmas regias. Ex bis omnibus ßc cohone' flari templum : mihi er dqs iminortalibus graußt' mum ßceris.
Diodetianum déniai Tufebius inChronico Indi' 20 éauit, iußijße [e ut Deum adorari. Quod ipfum m compendia F^omanarum hilloriarum jicretuUtPom ponius Latustdim priores Augußi ut confules fa-' lutarentur, primus ip[e uoluit adorari, uelut in eo effet caeleßis inaieflas,ßatrein Solis ac Luna[e nun' cupans. impcratores antea manus exofculandas no-bilibus prabebant, paß fuis manibus fubleuabant ad oris ofculum.\'ulgusgenua exofculabatur.Dio-detianus tiero edido fanxit, uti omnes ßne gene^ ris difcrimine proßrati pedes exofcularentur: qui' 3 0 bus etiarn uenerationem quandam exhibait, exor-' nans caldamenta auro,gemmis cy margaritis: quod ßciffe etiarn Claudium CaUgulam memorant. Eunquot; dem ornatum inifcuit ueßibus, ut augußior effet. Et qiium contentas eße debuiffet, quibus priores ßip fent, infignibus,qu£ Prifcus Tarquinios accepta ab Hetrufeis induxit, reperit ex ipfo habitu uti Deus baberetur. Fropérnodunridem amulati funt paß' ea Romani epifcopi, fucs ealceos auro ornantes, Gre.pedes prabentes exofculandas monachis,ey o- 4° lijs hominibus.
Habuerunt erGermani fua idola. Scribit enim Tertullianus m Apologetica, in NoricoTibilenum {hoc eßdiabolumj eultumeffe.
Vugnaùit autem contra idololatriam ethnicâ Ter'' tuUianus paßimm feriptis fuis, acprxcipuèmlibro quernhoc titido,De idololatria,infcripfit:in quo non impiam forum,iniußam,uanam,mendacem,i diabolo introdudam ,homicidium Gradulterium i' dololatriam nommat,fcdzyidolorum ac flatuarum $° artifices,mùltis probat peccaferatipnibus. Quin (y ludimagißros peccare ait, tradentes pueris ge' nealogias qy fabulas fiditiorum nummum, aut noquot; mina faltem eorum pronundare docentes. Conten' dit cy,iüicitam effe quameunque Chrißianorum cunt idololatris ethtiicis,ßu in conuidufeu quacunq^ alia re,con[uetudinem.
Rabiofa deinde inChrißum erreUgionem Chri' ßianam conuicia Celfi itlius Epicurei, qui peculia' rilibro infcripto,yerus,[euuerax{quodQrEupbitK ^q
LISHO^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 »4
indicat') Chrißianos mfedalus eß, conßlauit Ori' genes odo librist m quorum primo,qu£ impia, meti' dacia,impura erblaßhema contra Chrißianos euo' tntterit,recenf€t: ut quod contra principum leges amp;nbsp;flatuta conuentus inter fe dam Chrißiani haberent: quod ibarbaris,hoc eß,ludieis,rcligionem faam er dodrinam receperint, er cum philofophis commua nemhabeantiquèd damonum inoocatiofie erpr£gt; fidio res quafdam magnas moUantur: quod magicis praßigijsChriflusomnia, qu£ ßeiffe miranda uifus fit,effecit:er aUaßmilia, adqU^in [equêtibitsUbris Origenis reßondet. infedatus eß acerbis contU' tnelijs Chrißianos Forphyrius etiarn Siculus, atque editis Commentarifs Scripturas facras reprehendit: fed non fine perpétua fui infimia : quemadmodum Eußbius oßendit libro fexto,capite decimonono:er Socrates hißarix Ecclefiaßicx libro primo, capi' tenono.
Tuitapud Imperatorem Alexanirum Scueru (cui hanclaudem eruirtutem principe dignam Lampri' dius tribuit,quod dodißimos in aula fua ßueritho' mines,eorumq; confilijs c'um feu de iure fibi, feu de négatifs quibufdam agendum eßet,ufus fityvlpianm iurifconfultus dodißimus er peritißimus,ipfius Seuc-ri tutor,er(ut Lampridius aiCfideUSjquain tanquant parentem fuum imperator obferuabat. Sed quid is animiin Chrißianos habuiULadätius teßis eß, eum, cum de officio proconfulis feriberet, ccUcgißeuetC' rumtyrannorumaduerfus Chrißianos edida, ut ra' biem iudicum aduerfus eos inflammaret. No» pote' rat ßrtaßis Alexandrum fuum, ut crudelis er fangui' narius in hoc genere effet,permouere:fed ne dus pic' tas aliorum fitrorem reflingueret,operam dabat.Ne' ronisßrtaffe,erDomitiani,cy Septimij edidacol' legit. Res aduerfus Chrißianos iam fiepe iudicans,er fenatufconßlta quidam abiecit, er quiequid ad eü' rum conuentuS dißipandos, contorqueri ex Romanis legibus potuit, cotorfit. Extat etiamnum in Fände' dis locus unus,ubideexorcifiisloquens, Chrißianos uidetur impoßores appellare.
Tuit er Cypriano negocium cum Demetriano, ethnico Ulo prxfido:qui Chrifiianis,quemadmodum alibi retulimus,caufas omnium pnblicarum calami' tatum imputandas effe dixit,ideo quod Imperatorum reUgionem contemnerent. Qt^am infaniamreßtauit peculiari feripto. nbsp;nbsp;înuehitur er alias acerbifimè
in idololatriam:ut in libro adCluirinum, in libro dé Exhorlatione martyrif, ubi idola non effe deos probater idololatris Deum grauiftme comminari er indignari,nec ficilè ignofcere, didt,
CA^VT
Jtf
CENTVRIÄ TEICTIÆ CAP. XVi.
3 itf
|
DE MOTIBVS ET MV^ TATIONIBVS IN IM- P E R I l S PO-* üticis. ^Aria: prodierunt Rerum publicdrum nbsp;^^iamp; quaffationes er turbationes,ex mul-^^'^ *'^fi^‘j ß^ft^ lt;^^^ uno eo ^^gt;^^1 tempore,ut Spartianus erlu-lias Capitobnus ßcribunt, poß Perquot; tinacem interßflu,imperatores appeUati ßunt,erlm perium diuerfis 'm locis regni Romanige/ßeruntipri-mum iubanus Rom£,ßenatus autoritate-.demde seue' rus m Syria,imperator ßflus ab exercttu:Peßcennius uero Niger tn Oriente,ubi prius comodi iujßu Syridquot; cas legiones duxerat:Clodius deniq; Alb'mus m Galquot; lia- Ojios omnes tarne Seuerus repreßit,er reru ßolus potitus eß. Sub »0 Byzantin,quod Peßcennius occu pauerat (ut Spartianus narrat) dim cindu ohfidione per trienniu ßißßet,expugnatum eß deditioneßda, poßquämilites in eo omnes er magißratus ca:ß ßunt: ciuitas uero,omnilibertate et dignitate ciuili adepta, tribunariaßda eß,mcenibus robußißimis dirutis er euerßs,ut Zonaras ßeripfit. Poß earn uidoriam Se' uerus Parthos, Adiabenos, Arabesq- mtenores,qui omues cum Peßcennio ßenßerant, bello adortus eß, ac uicit: eorum que regiones, prouincias Romaquot; zo 'num regnum diripiendi, atque inter ße partlendi. Ibi nas ßdt. ob quod Romam reuerßus, Parthiciis, 30 igitur Cyriades, primus in Oriente apud Berfas ini' Adiabenicus er Arabicus cognommatus eß,ut Spar' nbsp;nbsp;nbsp;perium fibi arrogauit: ubi er Marctanus ßequutus, cum filijs Macnano iuniore er Qjiieto : Odendquot; tianus ßeribit. Fuit nee hoc fine motu,quod aduerßn Albinum in Gaîliam Seuerus proßäus,ßlium ßuum Baßianu lmquot; peratorem uocauit,hdc finaude er inßdijsßatretn(uu Getam priuanstquod- er ipßum Spartianus retulit. Albino igitur apud Lugdunu interfidoßm Britanquot; niarn bellum Seuerus traßulit:ubi ufreceptasprouin das ab incurßonibus BarbaricisßecUriores redderet, uaUum per centu trigintaduo millid pajßium,i mare ad märe per tranßuerßam inßulam duxit: undeBritan,» nid cognomen tum accepiCEddumid Eußebiusproquot; didit,anno Imperij Seueri decimotertio, Chrtßiuero ducentefimo er decimo, Quarto,Antonmi Heliogabalianno,urbs in Pdquot; hßinaüicopolis, Emdus priusdida, condita eß, ut Eußebius er Hieronymus indicarunttlegationem pro ea ßtßcipiente lulio Aphricano. Eußebius,anno Doquot; mmi ducentefimo uigeßmoquarto. In Alexandri uero imperatoris hißoria,hoc ut ma^ gnum ermemorabile reßrtur,quod mgenti apparatu inPerßas proßdus, de Artaxerxerege potentißimo triumphauif.tumqi Perߣprimumßeruiapud Rornd' nos ßerunt,ut Lampridius narrat anno Chrißi ducentefimo uigeßmoquinto. Kutatio memorabilis etiä ßub Imperio Maximmi aeddit, ubißenatus Romanus odio Maximmiad tuen dam Rempublicà Imperatores legit,Pupienu,Balbiquot; num er Gordianu. ' Pupieno uero et Balbino Roma: 'eUrßones 'm Gdlltdm ßcerunf.eaq- uaßata, 'm ltdquot; Itdm Rauennam ußque peruenerunt, Anno GaUeiii 'mpalatio,ut Capitolmus er Euiropius narrant,mtU' -goßfitimo er oHauo, ut Eußebius annotauit. Anno ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;demde |
lO tari feditione occips, GordiitniK Jmperi] fhlKtnd fclm potitm eft, anno^ut Eufebiut indicat') Chrifli dücente^ firno (juddrageßmofecundo, Gordidmuero imperdquot; toris tertio. Poß hoc Gordidnui Mißthro focero Perßts ßc'' ^entibuipralijs uicit:dd Antiochidtn, qux mPer' fis turntenebatur^ Sdporem regem Perlitrum ßgd^ uit, Antiochiam, Carrds er i^ifibin, quie omnid fob Perßirtm imperio erant,recepit. Itaq; ßäum,ut to-' turn Orientem ReJpubUca Romand tenerct,dutor eß Iulius Capitoimus^m hißoria Gordiani. Sub Gallo deinde er Volußano, Amilianus Mau^ nu,ut Eutropiusß:rtbit,Imperium muafit in Mafidt er trnperatores ipfos Gallum er Volußanu contra ße profitasßiflulit. tpfe tarnen Imperium tribus tâtitnt menßbus tutatuseß. Poß Gallum er Volußanuin regno potitus Valequot; ridnus,anno Imperq fui quario,à Sapore Ferßaru rC' ge captus er abdußus efl:apud quem in fumma tanquot; dem mßmia coßenuit. Sapores uero poßea Syriam, Ciliciam er Cappadociam, prouincias Romanorum populate eß, ut Eußebius indicat, anno Chrißi dUquot; centeßmo ßexageßmo. Capto igitur Valeridno, GaUenus ßolus impequot; rans, luxui, ocio, tabernis, libidmibus ,e^ omnibus turpitudnübus,qute ne de impurifiimo quidem leno' ne cogitari poßint, deditus,imperium neglexit : er triginta tyrannts occafiones in manus dedit, Romaquot; cus item poß eos, cum filio Herode, er conßebrino ßuo uiaronio: er aliquot annis poß, Gdenad dußquot; dem ßlij Herennianus er Timolaus, cum matre Zenobia. In GdUijsuero Imperium ßbi ßumpßeruntPoßquot; humus cum filio dußdem nommis, Loüianus,Viilogt; rinus cum filio nommis dußdem, Tetrici maior er 40 iunior. Valens alias in Ach aid ße imperatorem ßquot; cit: Pißo in ihejßaUa , Amylianus in Agypto er Thebaide totum Imperium ßbi uendicauit. Seuequot; rinus,Galicno in publicoperno(lantiirdtus,ab exer dtibus in prouindjs ßitmpßt Imperium. Trcbcllia' nus apud Ißauricoserin Ciliciaimperauit.Celßusin Aphrica, Ponto, Thracia er illyrico. Ne quid denique Romano imperio contumehte deeßet,Zcquot; nobta Odenad, quemadmodum diximus, uxor, umo adhuc er laßduijs dedito Galieno,erßuperbe diu re^ ! 0 gnauit in Oriente, Agypto,apud Arabes,Sarrdeenös erArmenios:uix deniq^ uida ab Aureliano, qui earn 'm triumpho duxit, er honeße conßeneßcere poßea Romiepermißt. duin erpoß earn aUaßoem’ina Vi' florid, feu Vidorina, finis Poflhumo, Lolliano,Ma‘-gt;dtramp;' Tetrito ihteremptis, 'm Oriente toto imperdquot; ^it. HiCcTrebelhus PoUio. Prater has uero turbationes, etiam Germant inquot; |
i *7
ÙB M^TATIONIB. IN IHP^ .
gt;tS
|
perij fuiprimo,Tetrico(,qaem Gallias tenuiffe fupri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Deinde uterquegenerum fuitm,Diocletianus qui' diximus') exercitum fuum apud Catalaunias proden' io dein Maximmum Galerium,Herculiusuerü Conßati' deinde ßcqucntl, Gotihi Griedam, Macedoniam, Pontumer Aparn populati ßunf.Theßalonicamob' fédérant, er illyricum uaßarent. Scyth£ueró Bß thyniam inuaferunt,er duitates multas ddeuerunt, peruenerunt er i» Cappadociam. djiadi er Sarquot; matse Pannonias occuparunt,anno Galieni decimo, M Eufebiut iadicat. Qwo anno etiam Germaquot; ni Uifßaniam obtinuerunt,erTarracenam oppitquot; gnarunt. Parthi ueró M.efopotamiim tenentes, Syquot; dam meurfauerunt. Anno denique undeebno Gi' lient, Odenacus Palmyrlt;enorum rex Perfas cecUit, eradeteßphontemcaßra po fuit. li£c omnia Pol' Uo TrebeUius. Quo teße,ClaudioimperanteGob thi rurfus, Scytharumq^ diuerß popuU, Komanoquot; rum prouindas populati funt, zy in Romanum fo' lum uenerunt Barbaricarum nationum trecenta uiquot; gintimillia. Quos omnes Claudius,anno imperij fui primo,pepulit acuidt.Secutus Aurelianut,anno lm' te, Gallias recepic,yopifço teße: anno Chrißi,ut Eufebius indicauit, dueëteftmo feptuagefmoquarto. In qua obßdione,etiam Vindelicos obftdione barba' rica liberauit. Poß Zenobiam er Perfas deuicib Sednec hocpr£tereundum eß, Aureliano adhuc imperante,rurfus tyrannos quatuor Imperium mquot; UafijfeiutPirmium, Satuminum, Proculum, er Boquot; nofum:autoreeodem. Tacitouero fextolmperij fuimenfe occifo,floquot; AnnoDiodetiani quarto,ficEufebius'm Chroni' rianus imperium fibirapuit,non fenatusautoritaquot; 30 cohabet:L£tusuerô,Qÿmquagenarij(jmquit)erfU' té,fed fuoquodammotu,h£reditario iure Imperium fibi debere arbitratus.Poß dies tarnen odo,apud Tar fum 'interfidus eß. Anno imperij fui primo,Probut Gallias à Barbiris er Germanis iterum occupatas, ingenti utr-' tute rcßitiut, receptis à Barbaris fexaginta nobiltp fimis ctuttatibus,[ubaili etiam in prouindam Ger^ mania tota. 'E.iufdem anno quarto, Saturnmusmagißer exer' citus,nouam Antiochu duitatem condere orfus,er 40 aerfe funt. imperium m Oriente inuadcre moUtus, Apame£ à Probo fu^eratuSfOccifus efl. Poß quem [ublatum^ cum Proctdui zx Bonofus apud Agrippinam in Gab lu imperium ampuljßent, omnestj- ßbi Tintannias, Ui/ßanias^cr ^iraccatte GaUia: prouincias urndi-' carent, barbaris fe iuuantibus uidt. GaUijs i^itur UberatiSjlüyricum petijt, z^ Rhe' tias pacatas reliquit. In lllyrico Sarmatas c£quot; teras^ gentes ita conßidit, ut ßne bello propèmoquot; dum cunda reciperet : qu£ illi diripuerant. Iter y oré in Oriente Kit fus occupauerat, Galerius M.axi deinde per Thraciasinßituit, atque omnes Geticos populos aut in deditionem, aut 'm amicitiam requot; cepit. Quibus confidus, Orientem petijt ,erlquot; fauriam tiberauit. Pacatisq- omnibus Pamphili^ partibus, celerarum'que prouinciarum,qu£ ifauquot; de uieme funt,ad Orientem iter flexit. Blemyas etiam fubegit. loppen pr£terea er PtoUmaiden t(rbes,barbadco iugo liberatas, Romano addidit lm' didit. Ab ortu,'mquit,adlud£os ufque propagari perio. Deh'mc pacem cum Perßs ßeit: Gepidos, ia Imperij fines, non Ruphratis, non Tigris uetuers, Cautumos er Vandalos per totum pene orbem pC' non fuperb£ Regum Perfarum min£. a' meridiem |
dtbuser gt;uiuigandouagantes,iiecparHmo}eßi£ Roquot; man£glori£ 'mßrentcs,diuerfis uidbus, narijs^ ui darijs oppreßit. Probum Carus fecutus, bellum Perßcum,quoi incceptum Probus imperßdum reliquerat, aggrefquot; fus eß, remiffo ad Gallias tuendas Carmo filio:i)U'' merianumueró (cumeo enim ßmul imperauit) fequot; cum duxit. in eo bello Mefopotamiam recepitiefquot; omni Padhorum regione uafiata, Perßs etiam occuquot; 10 patis,Seleuciam er Cteßphontem nobiUßimas urbef cepit.jl£c omnia Vopifeus erquot; Bufebius. Inddit er 'm Diodetiani prindpatum memora' bilis mutatio. Isenim primum fodum regni aßumquot; pßt Maximiantim Herculium, anno Imperij fui alquot; tero: quo mox Gallias rußieorum, qui fe Bagariquot; das nommabant, multitudme mßßatas, libéraquot; uit : atque mde Aphricam preßdas, Gentianos uidt. ■ tium Chlorum, anno imperij Dfodetiani quinto, ut Rufebius er Pomponius L£tus mdicant,ficerunt lm' peratores.CÙm tertio antè anno Camußus, ut Buß' blut habet, feu ( utLatut ) Graußius purpura fumquot; pta,Britannia occupaffetiqua; decimo dcmum,poß' eaquàm deficerant, anno, receptie funt. Q«o atf no etiam Nar fats, feu {iuxta bgt;etum) Narfes,Orients bellum intidit. pra eurn numerum annorum hi milites ßterunt: qui Aphricam diripiebant. Quinquegentiani Aphriquot; cam inßßarunt, er diripuerunt,regnum affedantes, ut Rufebius oßendit. Quinto ueti anno Achilletis Agyptum obtinuiapropter quod Conßantius er Glt;i ierius Cafares affumpU funt,Ht diximus. Anno ße' ptimo Bufiris er Coptus ÇCopos habet Pomponiusy dmites er populate urbes, Thebis uicin£,rebellion nem contre Romanos mouentes, ad folum tifque[ub^ Oélauo uero imkerij dus anno^Car-^ por urn er Baßer narum gentes,'m Romanum folum translat£ funt. Decimo anno , Alexandria cum omni Agypto,qn£ per AchiUeumducem aRomaquot; nisdeßcerat,odauo obßdionis(cuius etiam Rufequot; bil» memmitlibro feptimo,capite trigeßmofecunquot; ~do) menfe, i Diocletiano capta eß: C£ßs ubique dtquot; ßdionis autoribus,plurimisq; per omnem A^ptuiit grauibus perfecutionibus txilijs'que uexatis,anno Chrißi ducenteßmo nonageßmoodaw. Qii£ uc' minus recepit:AjJyriam pr£terea, expugnata Cteßquot; phonie, Romanis fubiecit: er prouindas quinque transTigritanas, qu£ à Traiani ufque tempore à Ro manis defècerant, fubegit, er imperia adiecit. Atque ßc eo tempore,res 'm Oriente toto compo' ßt£ funt.llcecEufebms,erL£tus:qui demagnitudi' tie imperij Romani fub Diocktiano, etiam h£c traquot; £sthieptS |
|
3»gt; CENTVRUE TE kthioptsperiegdiot dcceUire. Ab Aqwlone^'Sar' bar^ ftral^ nutiones Sarmatdrum domitte. Ab oc^-CiÇn GenCoridcui Qceanut, admirabilK uiäoru te^-ßa tß, fitful zy- ßritannicuf. Toto igitur temi'' rum otbe undique Kommu arma uiHorias iUufiret |
RT1Ä CAP. XVI. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41* aßecutd funt.PerfearMKRorndnorum (tderreon^ ßßit mtni poptos termines fe tenuerunt. foß tot uiflorids,mdximus i Senatu tnum' ' ’ pbusDiocletianodC' cretustfl. |
LOCORVM S» SCRIPTVRAÉ IN
TERTÎA CENTVRIA EXPLICATORVM
INDEX.
|
Primui numeruspigmam^ GEncCi.Etuidit Deus lucem, quiabona cft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ioi.jo i Crefdte SC multiplicamini 23^. iéSix^o.jy ï Adam ubies^ 240,9 Terracs,amp;fin terram ibis 6 Videbancfiliashominum 9 Sanguinem animarum exquiram de ma-nibus ueftris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;66, jj ij Duæ genres in utero tiio fuut nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï09.17 42 Lauabitinuinoftolamfuam ’32.4; «U Leuir.ii Homoinquofuerirmaculaper ui» tium, non accedat ofterre dona Deo io6.zz «jNum.ió Separamini à tabcrnaculis homi« huminiuftorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206.30 qj Exo.3 Ego fum qui fum 37.47 Ego fum deus Abraham Deus Kaac,^ Deus lacob 37.44 ^Deut.6 AudiIfrael,Dominus Deus tuusu-nuseft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.41 30 Dediante fademtuam uitam Si mortem. 77. ƒ 9 Elige fibi uiram nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.17 «d i.Reg. 2 Sufdtabo mihifacerdotem fidelem. 309.33 3 Rcg. 18 Aut enim Deus deus eft.aiit Baal deus eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.36 ^2.Par.6 Tufolusnofticordahominü 46.32 «[Tob,4 Elecmofynis amp;C fidepurgantur pec-cata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81.4 i^ Ïob. 19 Qiiis dabit ut feribantur fermones mei,óiponanturinlibro? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;90.3 23 Nemó mundus cd fordc, nee infans unius dici nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239.7 38 Ciim me laudarent fimul aftramatutina. «f Pfai.25 Calix tuus inebrians quam præclarus cft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*3^.34 '33 Omniaquxintramefunc 264.48 Ver* bo Domini cccli firmati funt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38.3 37 Greftus hominis à Domino diriguntur. 40 PeccatoriuerodixitDcus:Vt quid tu an« nunciasiuftiffeationes meas? 270.39 30 Siuidebasfurem,currebas cumeo 169.36 9 6 Confundantur omnes qui adorant fculpti lia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212.13 |
Secundus uerfum figni^cdt. «lyEccl.j Siceleemofynaexringiiirpeceatü 8i.lt;? IJ Ecce pofui ante re borium Ämalum 77.19 lt;[Efa.2 ExSionexibitlex fi.47 Etfermo Domini de Hierufalcm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309.48 4 Abluet Dominus fordes filiorum ac filia-rum Sion nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26^. ^j 6 SanéluS Sanftus Sanctui? 4J Etiamfi per iguem tranfeas, flamma non uret te ƒ1 Coeli utfuniusliquefcent ^3 Qiiarc rubicüdafuntiieftimctatua? 112.46 66 Harcomniaelegeruntinuiisfuis 23.4 Erit ccclum nouum,amp; terra noua 263.60 lt;|f Hier.i Sermo qui faftus eft fuperHieremiani à Domino dicens:Audi,8ic. 8(]Ezech.i3 Væillisquiex cordibusfuisuatici« nantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.$ ƒ 36 Afpergam fuper uos aquarn mundam 38. i.amp;82.53 ijf Ofeæ 2 Vocabo non populum meum, popù lummeum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309.19 •f Abacue 2 luftus ex fide fua uiiict 35.3^ ^ Malach. 1 In omni löcó facrifieate nomini mco , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60. 2 «[l\’Iatth.3 Poteft de lapidibus fiifdtarc filios Abrahæ 89.14 Hic eft filius meus di-leftusjiuncaudite nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309.49 S Vos cftis fal terræ 197.10 Quiuolue.-rittunicam tollerc,concedeei pallium, 183.30 7 Non omnis qui didt milu Domine Domi» ne. 10 Nolitetimere cos qui corpus oeddunt 22. 22,6 Qifinoneftmecum, aduerfusmeeft. 197.34 Si 199.13 8^200.57 19 Noliteparuulis prohiberc,utad meueniät 83.16 Sunteunuchi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;266.3g 22 Er quæ funt Dei, Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4.27 Erunt ficutangeliDei 24 CœlumSi terratranfibunt 41.46 28 Ite ergo K docete omnes genres,baptizan* teseas in nomine Patris Si Filq amp;nbsp;Spiritus fanóli 197.16.46,8^199.36 Sumuo-bifcum omnibus diebus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.30 |
110 IurauitDominus,Knon poenitebit eum, i|f Marei 5 Fides tua te faluamfecit
iij'Cöuertcreanima'mea in requiem tua 303.10 «[Lucæ 7 Remittunturcipcccatamulta 51,^4 ii6 Calicemfalutarisaccipiam 21.33 Pre- 10 Chriftus feptuaginta difcipulos elcgit, SÏ dofa mórs fandlorumcius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.33 emifit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^79-Sf
wEcdefiaûæi Quid cft quodfuitdd quod fu« i|[Ioan.i Inprincipioeratuerbum 38.41
turum cft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;264.3 Verbum carofaftum eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;263.10
|
«[Sap.i Dominum in fimplidtate cordis quæ- 3 rendum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69.33 3 luftorumanimæ in manu Dei funt 68.2 Et fi cöram hominibus tormentapafsi funt. *gt;.I4 |
Nifi qiiis renatus fucritex aqu.i Si fpiritii, non poteftintroire in regnum Dei 196.37 Nemo poteft aliquid accipere, nifidatum et fucrit de ccclo 202.44 Quodnatum «ftdeçarnc,caroçft 196.S1 4 Q^i |
000
-ocr page 1000-|
I N D 4 Quibibentexaquaqiiamfgodoei ;6i. 7 S Ecce fan us fadius es,uide nequidpecces. 81.7 amp;nbsp;247. JO . 8 Si filius uos libcrauerir, uerc liberi eritis. 48.13 9 Deus pcccatorem non audit 205.2 lo Pater qui me mifit,maiorcftomnib. j6i.$c) tx Quramatanimamfuam,pcrdctcam xx.j 14 Egofumueritas 2oo.lt;f Pater maior meeft 72.39 Etalium paracletumdabit uobis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42-5 5 »5 Ego fumuitis uera 16 Qiiodcun^ petieritis Patrem in nomine meo, dabit uobis 17 Hæccftuitaæterna nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239.29 ^Adl.j Deo magis obediendum eft,quàm I10« ‘ minibus 19 Baptifarifunt in nomine Domini lefu 190.5 ^Rom.I.Qyifaftus eftei fecüdum carnem ex femme Dauid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.257.31 j Arbitramur iuftifïcari hominem per fidem 52.59 Eft enim Deus uerax 2of. 34 I Greatlira uanitatifubiedla 2^4.29 Non funtdignxpafsiones 10 Finis legis Chriftuseft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239.22 it excitas ex parte Ifracl contigit S9-8 gt;3 Qigt;gt;refiftitpoteftati, Dei ordinationi refi-ftic 14 Quodnon eftexfide,peccatum eft 34.27 15 Omnia qux fcripta funt,ad dodlrinam no-ftramferiptafunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.32 16 Deus conteret Satanam fub pcdibus ue-ftris Ijf i Corint.i Chriftus fadus eft nobis iufticia à Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.28 5 Cumciiifmodineccibumfumite 240.48 Pafcha autem noftrum pro nobis immola-tus eft Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;274.16 tf Quia iudici.a habetis uobifcum, quare non patiminiiniquitatem? 135-27 Qiu adherer Domino,unus fpiritus eft 247.8 Sed abluti eftis, fed fandciftcati eftis 56.59 7 Vt qui habent uxores/int tanquam non ha |
E X. bentes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï46.ï9 8 CibusnosnoncommendatDeo 6;,16 ti Quotiefcunep ederitis panem iftum 247.22 14 Cui melius fueritrcuelatum, ei cedendum eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190.33 15 Corrumpunt bona ingenia confabulatio-nespraux 169.24 Deftrueturno* uifsimusinimicus «([2 Cor.4 Is qui intus eft, renouatur de die in diem 11 Soficitudo omnium Ecclefiarum 153.18 lt;11 Gal. 5 Quotqitor in Chrifto baptifati eftis, Chriftum induiftis 3 Manifefta enim funt opera carnis 196, $3 H; Eph.4 Nolite contriftareSpiritum; fandlum 258.17 Vna fides, iinum baptifma i^,i6 8i i6f ,478e 196.49 Si 205.24 «f[ Phil, i Stueper occafionë,fiueper ueritatenr, Chriftus annuncietur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.44 2 Semctipfumexinauiuit,formamferui acci-plens ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265.6 «U Col.i Pacificäs per fanguinéerncis fux 73.4 2 Ne qiiis uos cireüueniat per philofophiam. 69.49 8^70.10 ^1 Theftal.4 Omnes rapiemur in occiirfum. 88.44 ^1 Tim.i Epifcopum oportet eße finecrimi-ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;200.24 3 Noncömunicandumpeccatisalienis 201. 20 Vidua qux indelicijseft,uiuens mor--'*' tuaeft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;179.7 nbsp;nbsp;nbsp;* ^2 Tim.2 Sicompatimur,8i conregnabimus 22. 10 e(fadTit.5 Hxreticum hominem deuita 169.23 ^Heb.6 Impofsibileefteos qui femel illumi-natifunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81.6e i Pet.4 Sitis probati difpenfatores 223.60 3 Et filius meus Marcus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fo-ft lt;|ft Iqan.x Exnobis exierunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;197.56 2 loan. Qiii enim dixerit illi, Aue, cömunicac fadlis cius malis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;204.33 lt;[ Apoc.2 0 Beatus qui habet partem in refur-rcdlione prima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;267.19 |
|
RE R VM ET A ABdoh Si Sennas martyres fubDecioi 296.52 Abeliuftus occifus 21,61 Abel fine circumcifione placuit Dec» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309lt;58 abhitio pedum fandi:orum,cx-ercitiu Chriftianorii 139.27 abnegatórum pernx 20.39 Abraham ante circiicifionem placuitDeo 309.41 quomodofide Deo credide rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35.11 Abraham Deus domefticus A« lexandri Seueri 312.36 abfolutio lt;1 peccatis quomodo collata à ueteribusj 127. 28 quontufadla 150.10 Abundus martyr fub Decio. |
VERBORVM IN T turid memorabilium index, 302.57' abyflus cur conturbata 69.20 abyftiim pro tartaro intellige» reOrigenem 74-50 deAceufatisinquirendü 311.56 Achillx presbyteri Alexandri- ni uira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X35.6 Achilleus quando Aegyprum obtinucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.54 acoluthi offieq ubifiat mentio 149-35 acoluthi in Ecclefia Romana qiiot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.5 «H/éarit locus pccintentiü 128.58 adiiones in conuenribus qux fucrintufitatx 121.60 Adam à quo creatus, fecüdum Manichxos 113.42 cur poft Jap fum paradifo eie- ERTIA CEN- dlus 215.6 nbsp;nbsp;nbsp;pellicea tunica indutus. nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Adam poft peccatum fandlior didlusa Manichps 114.56 Addas Maneris difcipulus, cur in Hicrofolymx partes mif-fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110.49 inde Adelphi dThasbalte fententia de hxreticis baptifandis. gt; 2C0.40 Adiabenia Scuerouidti 315.27 Adiochus Tyrafius martyr fub Claudio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;304.29 admonitiones mutux 164.5-7 adulti quomodo explora ri fint ante baptifmum 124-57-fgroti quomö baptifati fuerinc ex Cypriano 126.50 in ledfis 123,61 d^an is uerus fit ba« prifmu^ |
|
pdfmiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1x6.46 în Aegroros quale ftudiü fue-ritChriftianorum 140.1 jcgrotos uifitare quorum officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«yi.f? ■^^gypf’ ccclefiac 35} segypri epifcopid quibusfpo-liati tempore Zcpliyrini epi-fcopi Romani 180.27 Kgypri epifcoporum infpeóor 158. jr aegypti opprobrium Aftrolo-gia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7o.fo de Aegyptioriim fuperftitio • nibus Tertulliani narratio. 310.4? Aelius presbyter Hifpanus. 206.18 Aemilianus Aegypti prpfeélus executor pcrfecutionis fub Valehano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xy. 18 srmilianus Imperator in Acgy ptoamp;Tliebaide nbsp;nbsp;nbsp;Î16.41 armilianiMaurifeditio ^motus contra Gallum S^Volu-fianum Impcratores ji^.iz smibanus præfes 231.26 eiiifdcm ad Dionyfium Ale xandrinum uerba 121.4 fcmiliano prpfidi quomodo re# ftiterit Dionyfius Alexan-drinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;232,12 xmilianus trimeftris Imperator nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.2 scquinoifliales cæfuræ dux. »jy-47 acrem eile animatum quisafTe r3f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.1^ Aefciilanorumdq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;511.36 affinibus in quinto gradu ma-trimonium cötraliere con-ceflum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;HT-yi Africa: cccicfia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.32 in Africa maxima perfecutio-nis fub Seuero uis translata. 12.24 fubDccio 13.33 Africana fynodus fub Dccio conuocata »92,44 alte-. fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.3 africanx ecclefia: quem m orem feruarint in epifcopis ordi-nandis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»3^.43 in Africanis ecclcfijs quæ con-fuerudoamp; aiftioncs ufitatae fucrint 122.7 quos exclufos à publicis cogrefsi» bus narret Origenes 122.46 deAfricanis epifcopis 224.16 iy^’^v proprer pauperes inftitii ta i5r.2o quid fit apudueteres 142.40.46 Agapitus martyr fub Aurclia-inpræfide Antiocho 31.53 Agapius quomodofein epifeo paru Cæfarca: Palæftinp gef« fetit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;221.30' |
INDEX. Agatha uirgo Sicula ubi Öf qua dopafia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.53 Agathon martyr fub Decio. 302.4X Aglaophontis argumentu con tra refurreftionem carnis, 87. 10 aglaophontis opinio, animam ante corpuspeccafie, à quo refurata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214.46 agriculturaà Manichfis curac cufata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.61 Agtippini Carthaginenfis epi« fcopi concilium ante Cyprianum cur 194.40 3gtipp*ni tempore qua: qua:« ftiomota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.22 agtippitus adolefccs XV an-norum martyr fub Alexan« droMammeæ Alcibiades Heichefaitarum hç-refis author alcibiades Syrus Apamænus c5trahærefim Elcafaitarum pugnat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.3s Alemannos in Iraha tranfgref-fosfub Galieno 31.8 Alexandri amp;Epimachicü qua» tuor mulieribus martyrium. 18.13 alexandcr epifcopus Hicrofo-lymæqua morteinperfecu-tione fub Dccio, ßf ubi fubla tus 14.38 inde quomodo Celebris faóltis 202. 33quando epifcopus ordi-natus.ibidem quamob-rem gratulctur Antiochenis exuinculis 163.16 quo» rum confenfu Hierofolyma migrauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^6}.i7 alexandritcftimonium exuin-ciilis,de AfclepiadeAntio-cheno epifcopo 211.16 ciufdem bibliotheca 136.42 amp;nbsp;210.12 authorirasi6 cpi-ftolx 26 career, confefsio,8i obitusin carcere 31,6f inde, quot annos præfuerit eccle-fiæHierofolymitanæ 43 alexandrilmpcratoris uiftoria ijlcArtaxcrxe 313.30 fub eoprodigium 307.3S alexander Magnus jn quo di« uorum numero habitus ab Alexandro Seuero 312.60 fub Alexandro Mammea: qui martyres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;296.6 alexandcr quando 6f ubi be-ftijs expofitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23.32 alexandcr quid confiantia fua in tormentis fub Seuero ade ptusfuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;n.io alexandcr Seuerus ab Antonino Heliogabalo adoptatus. 13.13 dus laudes, ibidem. pquitas in Chriftianos.ib id. mors 13.27 qult;amdiurc-gnauerit. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem alexander Seuerus ad quas fta-tuasdomi facra fecerit 121, 40 alexandriSeuerilararium 312. 31 laus principe digna 314.19 ciufdem mater cupi-da uidendiOrigenem 252.39 alexandri trigefimiquinti epi-feopi Hierofolymitani uita. 209.11 qui eins pratceptores Alexandria:. ibidem Alexâdriaciimomni Aegypto captaà Diocletiano 3iS.4i alexandria palæftra martyrum fub Dccio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.38 alexandria: feditio Sf peftis. |
^34-4 alexandrinac ecclefia: dofti ui-ri,amp;fchola 3.3.6^34.56 alexandrinac ecclefia: mos uc-tuftus qualis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.19 alexandringfcholx uetuftasóC doélores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.44 Alexandrinus epifcopus quarum ccclefiarum Sf epifcoporum infpeftor ii^-5^ alexandrin! cpifcopi 224.20 alexandrin! quando celebrate fynaxinfoliti 132.22 alexandrinorü difteria in Antonini pattern 12.37 apud Alcxandrinos quomö ccc naDominidiftributa 133.19 Allegorijsimmodicis docendi facrasliteras genus ab Ori-gencimmutatum 268.2 allcgorifiarum clcnchus qualis fiber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ï75'*4 ad Altarium 86 ecclefia; orna» turn etiam collatü efle, unde appareat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.58 Ambrofius Valentiniana: hæ-refi addidïus.ab Origene re* duófiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97.14 ambrofq ab hærefi reuocatiin Origenem ftudia 133.3 Ammon epifcopus Berenicen-fis 4.18 86 273.22 mi* les Chriftianus fit 18.46 Ammonation uirgo martyr. 18.16.24 Ammonius philofophus 82 Chriftianus,pra:ccptorOri* genis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;230.50 ammonij Alexandriniuita,82 libri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;272.16 Anabius arreptus à daimoni* bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f°J‘ïf edaxiAe^it in Epiftolis décréta-libus plurima nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*7^.33 Anatolia martyr in Tyro, fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i5.3ï anatolius cur Ariftotcliccfcho 000 2 læ |
|
Ijs 5 cinibuj Aiexandrinîs prarfciflus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iï7.2 8 Anatolius epifcopus Laodicff 2.28 amp;i}6.;s eiufdemferi pfumde pafcharc ijn.yo anatolii Alexandriniuita 212, 4ï ad epifcopatum Laodi-cenum qua occafione per» uenerit 223,1 eius lucu-brationes. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Ancaria Aefculanorum dea. 311.36 Anclvolus Thracirurbs 5,12 eius ccdelia quando florue-rit.ibidem Ancyram Galatiarfedetnecele-fiætiiifîe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.17 Andoclvuspresbyter Polycar pidifcipulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nf 61 Audoelus martyr fub Scuero. 29^.1 Andreas martyr in Troade, fub Dccio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t{, 20 andreas'S^ Paulus martyres fub epdem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.48 angeli animarum noftrarum tutores 44.18 conuerfo-rum propugnatores. ibid, paruulorumcuftodes. ibid. angefi cura Deo conditi 43. ji curlapfi, fecundum Cyprian urn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7f-5lt;i^ angelorü coîiærcdes pios fore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68. 43 de Angelorum lapfu Terrulba» niopinio 238.3 8^240.3 de codem error 73.40.59 angelorum lapfus caufa iuxta Tertullianum 452; angelorum ordines , potefta-tes, t!ironi,amp; principarus. 44’4ï angelorum ordines fecundum Origen em angelis corpora tribuit Orige» nes angelos an tiquiores elfe omni créatura angelos cü foeminis cecidifle, error angelos Deo inferiores efle. 44 31 nee fcirc bominum cogitarioncs. ibidem angelos Deum glorifïcare, 44.14 angelos effe inuocandos,fccun dum Origenem 73.29 angelos intra nos effe, fomnni Origenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;264.45 angelos malos incitare homines ad peccandum 46.10 angelos malos quid execrabi-lesfecerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45.6 angelos parricularcm uniucr» lorum promdentia habere. 44’7 |
INDEX? angelos propter concupifeen» tiam muliei û cccidiflc, quo» rum fit fententia nbsp;nbsp;nbsp;240.4 angelos quofdam propria con tumacialapfos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44.49 de Angelis,fententia Origenis. 2 3Ä.2 9 86 2 6 4.31 item Me-thodij cpifcopi 214.4t anima quando peccarit.fecun. dum Origenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.38 animx excelïentia,fecundum Origenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.11 animcfadlaomnia proponen» da efle in extreme indicio. 69. 4 animæimmoTtafitatem Salua» torem docuiflc 67.37 animæfalutem tantum admitri àManicliæis 117.14 anima cum corpore fuifTeante peccatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;214.44 animam candem effein homi» ncSianimamibus 114.10 ad Animam exhoemundo ex» euntem ueniens diabolus, quidqujcrat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;87.19 animx cœlo deirófx per quid tranfeant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;213.60 de Animarn cum corporibus interitii, error ab Öiigene repreifus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- 234.23 animarum locus 66.36 de Animarum loco, Manetis aifertio 116.34 Ter-tulliani error ^7-^!! de Animarü ruina de clt;rlo,im-pia Origenis opinio 264, 61 811 263.13 de Animarum ftatu nbsp;nbsp;nbsp;67.43 animasapud inferos fcqueftra rün diem Dcmini 67,13 animas Deo coseternas quo-niodo dixcrit Manes 114.3 animas diias quates in homme fingat Man chams 114.18 animas per folem amp;nbsp;Innam in regionem beatorum traqci dicitManichxus 116.39 I animasfimiil cum corporcin* terire, harretica opinio , ab Origenerefutata in Arabia, i 192. 40 animas folas rcfurrcifluras,Ma , nichæi alferunt 117.2 , de Animab.apud inferos prins quam corpora paffuris,ine- , ptus Tertullia.error 240.52 animata effe omnia, fecundum Manichæum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.16 : pro Animatis qui moriantur. 98. 52 Annaecclefîætypus 60.32 ; quomodo orauerit. ibidem Anterus epifcopus Romanus. '77.’5 de Anteri epifeopatus tempo- • réqnanra dhierlTras ’27'9.2* » Annchriftus fagitta diaboli. 1 antichriftiaduentus eë.ii ' deAntichrifto deinium enmf» ■ nbsp;nbsp;nbsp;dam ■ dcAntichriftoTertullianiloci, 63.48 8lt; 66.3 Antiochia «à Gordiano recepta ' Antiochiar prima fynodus qua docelebrata 206.60 ad earn qui epifcopi conuene-rint 2 0 7.12 nbsp;nbsp;quid in éa adfum u.inde anriochix primates martyres fubDecio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.3« Antiochena fynodus contra Nonatianos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;194.25 antiochena iynodusob Samo fatenum coniiocata 109.57 Antiochtnæ ecclcfiæ eelebri-MS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.1? antiochena? fcliolæ mentio a-pud Eufebium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.54 Anriochctius conuentus fub Aureliano' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.10 antiochenæ fynodi lîterç 171.10 Antiocheni concilq cpiftola , quid narret de Samofateno* 29340 ad Antiochenam fecunda fy* nodum qui epifcopi conue-nerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;207.4? Antiochenus epifcopus in Syria uicinarum cccUfiaruin infpcétor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.1$ Antiocheni epifcopi 211.6 pretbyteri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212.55 Antiochi prcfidis Aurelianimi fer interims Antoninus Seueri F. 12 41 fratre Ceta interfeiflo, qno tempore regnum experit. ■ ibidem 44 ciufdem in Alexandrinam iuuenturem crudclitas fub Antonino quod fehifma qrtum 183.30 ecclefix ftatusqualis in Apellis baptifmo Pater bla-fphematur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190.43 AperNumcriani focer 28.32 Aphiica à Quinquegentianis uaftata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.3% Apocalypfis an fit Ioannis E« uangcliftæ, Dionyfq iudi« ciiim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;93. il apocalypfços ab Epiftola 8«: E» uangelio Ioannis diucrfitas. 94.47 apocalypfeos dogma quale foi fum fingatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92.48 apocalypfeos liber cur à qui» bufdam rcieftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92.36 de Apocalypfi Ioannis ucterit quoruB# |
|
quorundam indicium çx.iy Apocrypha inecclcfqs nö eflc Icda px.xj quæ ab Origenccitata 9?.« Apollinarius reprehenfor Ori* genis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïdi.x4 Apollinis fanum SC oraculum inAlpibus jn.40 SC hiftoriaibifada. ibidem Apollinis tcmplü Roma: 181. n in Apollinis templo Antiochig refponfis claro quid lulia-no refponfum fit nbsp;nbsp;nbsp;m.r 9 spinde ad Apollincm in alpibus cul-tum cpiftola Gregory 3ii.( Apollonif uirginis martyrium fubDecio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i7.ij Apollonius Alcxandri Seueri I’f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;JU.Ï4 Apollophanes ab Origene k-dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xjx.iS Apologeticus Tcrtulliani con tra genres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i3747 Apologia Pamphlli pro Ori gine nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22X.Ö Apoftoliquo perfuadendi genere ufi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-éi, it ad Apoüolicam fedem an facienda appellatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSi.iÿ Àpoftolorü corpora an de fc-pulchro leuaueritCornelius Rom/epifeopus 183.0 âpoftolorum nomina liberis baptifatis impofita Kf‘4f apoftolorum par confortium 171.8 Apoftolos fabarum, miarü 8£ aliarum return oblationem noninftituifle 148.31 àppellario ad alios uetira 181. 49 an adfedem Apoftoli-cam fieri debcat. nbsp;nbsp;nbsp;ibid.iy aqua ab Hekhefaitis hxreticis pro Deo cuira 98.17 aqua in calice plebi quafuper-ftitione ab epifeopis Roma« nisporreda 14?. 4^ aquamcifeanimaram quisaf-ferat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114. ló aqua fola in fcripturis nomi-nataquid fignificct 131.49 per Aquam quid fcriptura 0-ftendat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.34 âquauino in calice cœnæ Domini admixta quid fignifi« «t nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13X.33 aquam folam in calice abfep ui« no cur non licueric offerte, i3iJ0^ de Aqua fola in calice offeren« da,conftitutio ociofa amp;fu-perftitiofa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.36 aquam ante baptifmü à facer« dore mundandam Si facrifi« |
INDEX candam ubifentiatCypria-nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;248.4 aquam fine fpiritu non poffe opcrari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;196.40 Aquila Alexandria: prsfedus. 10.26 aquila presbyter Alexädrinus. ajy.k Aquilæ cxilium in Aegypto, i^-jr aquilæ uerffo ab Origene ci-tara * nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96.20 Aquilius præfedus Decq Ni-cææ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.3:9 ara una ad oblationem eucha-riftiædeftinara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.16 aras ad communionem defti-natas in ecclcfqsfuiffe 121.19 Arabes interiores à Seucro ui» di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jif. 17 Arabum dux cum fubditis ab Oricene in Chriftianareli-gioneinftitutus 152.40 arabum ducis aula ab Origene ad fidem cöuertitur 7.19 Arabians Hærefîs 97.37’ quandofuerir. ibidem arabiana fynodus prima ubi habita 191.4 item altera fub Plülippo jj Arabici liæretici ab erroreper Originem liberati 97.49 arbitrium diuinæ infpirationis fequax nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.3:4 arbitrium uoluntatis quorno« dóreparetur 48.20 arbierq bonam quomodo ad ignominiam deflexum 49.6 arbitrq liberi affertor Cypria» nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147.3^ arbitrq libertas quatenus ma« near nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.3S arcam,in qua Domini fandu crat inclufum, attinges igni deterrita muller quædam, I33.;o Archelaus dodorin Cafchara Mefopotamiæ 2.24 epi» fcopus quomodo Manetcm confutauerit nS. 13 Si 217. 16 dus contra Manetem difpurationis liber, ibidem Archemius martyrfub Decio. 803.8 achidiacon’quis didus 150.10 archiepifcopum quis feprimü appellauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zrö.f archifynagogus Aegyptiorum Magorum, Valerianum fe-ducit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.37 Arclarenffs eedefia y.39 Ani fons SC pater, cur didus Ortgenes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;261.46 AriftobuliisnnuscxLXXin* terpretibus, cuius obfcrua-rionis author 137.5 quibusregibus Aegypti libres fuos nuncupauerit. 113.35 Ariftotelicæfcholæquem prç-fecerint eines Alexandrin!, ärithmeticam difcipulis fuis cur tradidcrit Origencs. |
157.14 Armenq Chriftiani 3.38 Artaxerfes Perfarum rex ab A« lexandro Rom. Imperatorc nidus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;315.51 Artemon hærcticus 200.45 eins hærelîs de Chrifto qua-lis 97.17 fedatores ’*4-’9 , . • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-artes hiftnonicas nS exercuiffe Chrifhanos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.20 artes liberales cur difcipulis fuis tradideritOrigencs 157» 24 ad cafdem quomodo cos adhortatus fit 252.ij artibus liberalibus incxplica-tione facrarum Uterarum 0« pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.13 afcenforium Efaiæ apud Hie-racitas receptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119,7 Si 120.8 Afclcpiades eóftans dodor in epifcopum ab Antiochenis éledus 165.16 fub Decio martyrium paffus. 15.13 Afclepiadis IX Antiochenie-pifcopiuita 211.10 deeo-dem reffimonium Alexan* dri Hicrofolymitani, ibid, Afiam quando Gothi popula-ti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31.9 amp;nbsp;317.2 in Afia certos ceefuum locos cc cleffas effe didas 110.27 Afiaticæ ccclefiæ 1.39 epi-fcopi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;109.8 de Afiaticis dodoribus SC feri« ptoribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.1Ä afperfioidem quod lauacrum, 57.61 Afsuritanæ plebi quid fuaferit Cyprianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.36 Affyrius Romanus 138.2 Si 300. 41 quando martyr fadus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27.25 Affyrq militis religiofifsimi hi ftoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.16 Affyriü Romanis fubiecit Ga-lerius Maximinus 318.5» Aftartem deam à Syris coli, 310.36 aftrologicurdamnati 70,14 de Aftrologia Si aftronomia Manetishypothefes 116.3 aftronomi à Mande laudati, 116,6 Afturi- 000 3 |
|
Afturicenffs in Hifpania ecclc-fia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^9.3; Afturiccnfium epifcoporum li« teræad Cyprianuin lé-j.f} Atcr martyr fubDecio is.z6 Atlianafiuscur Apologeticum prolibrisDi’onyfq Alexan» drini fenbete coaftiis 130.:! Atlianafius quid tribuat Ori^ geni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17«. K Arbanafd de fynodo fccundæ Anrioebiæurrba 205.17 Athenienfis eedefia fub Scue-ro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.44 Athenodorus iuuenis adhuc, cpifcopus fadtus «7410 athenodorus in Ponto epifco-pus 207.4 ^ius uira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21S.40 athenodorus K Gregorius fra tres epifeopi in Ponto 3.11 athenodorus quibus eedefqs præfuerit Jf^-zj fcholt; Ia: Alexandrin» præfedlus, V7- 49 Athenodorü ab Origene docente Chriftum didicifle. 7.y4 Atlantismontis curfus 308.y Audax martyr fub Decio 15.33 auditorio exdudendi qui. 17Ó.4 auditorum coctus diftinftos fuilfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;52.51 ad Auditoruln gratiam doren tes taxati ab Origene 150.47 auguria amp;' diuinationcs obfer-uantes quæ mala fequantur. 7l. 2 0 de Auguras nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71,1 Auguftf inueti martyres à Dio cletianotruddati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6,^ Auguftinus noratur 269.24 Auguftini contra Manichæum hbri 118.30 deCy-priani donis reftimonium. 243.3 8Si 250 5 item de libris eiufdem, indicium. i44Sgt; AureliaftusCyrenius 27.17 aurelianus fulmine territus. 33 30 à fuis inter Byzantium ÔCHeraclam occifus 33.32 Si 35.33 aurelianus iniquiratum incen-diiim 33.51 quando imperiumadeptus fit 27.57 authoritatem fuam contra Samofatenum interpofuit. 27.61 quomodo Gallias re« cepcrit 317.21 quo» modointcricrit 22.12.29 Aureliani Impcratoris decre-tum de domo P, Samofatc-ni 143. »4 eiuf- 33.45 , fub Aureliano martyres qui. 304.37 quæ fynodi colle-^fx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206.34 Aurelius adolefcens ledloror-dinatusaCypriano 15249 aurelius Antoninus unde Hc» liogabalus diélus 13.10 eins luxuria, b lafp hem ia, exi tusuitx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem. Aurelq ab Vtica,fenrcntia de baptifandishxreticis 201.19 aurclq à Cillani. fententia de baplifandis hxreticis 204.31 authoris deSinaamp;Sióü lixre« ticadiftindfiointer Iefumamp; Chriftum 73.26 inde, tiufdem infulfa pronuncia-tio de pafsionis Chrifti rem« pore. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem 45 Aymnius de Aufuagiga.quid dehxreticis baptifandisfen tiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202, 12 B BAbylas Antiochenus epifco pus martyr fub Decio 15.4 itëfub Numeriano 304.52 babylas Numerianum Impe-ratoremcur à congrefsibus Chriftianis prohibucrit 122. 43 amp;nbsp;151.46 eins uira,uir-tutes, res geftæ cum Decio Imperatore, Ke. 211.28 S inde.eius fupplicium. ibid, circa cadauer eius quæ res mira acciderit. ibidem. babylas Ntcomedienfis epifco pus martyrio affedius fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15.10 Babylon Roman» urbis figura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;66.4 Bagurid» ruftici Gallias infe-ftant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.15 Balaam à Spiritu fandoimpc-ditusne maledicerct 42.42 Balbini à fenatu Rom.impe-ratoris cledli interims 315.58 baptifandi dies folennes qui. 124.3: baptifandi forma apud Ter-tullianum Sd alios ueteres. 124.45 baptifandi ins cuius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190.12 inAfricanis ecclefqs penes quosfnerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123,28 |
INDEX. dem religio autdeuotio 313, 1 natura qualis 28.3 animus quomodo 3 quädoj quantum à Chrifnanis alie-nusfadlusfit 28.6.20 Aurelianum meditatü.non exc cuturti effe perfecutionem. 28.18 aurelianum notarij fui fraude fublarum,a quibufdam dici. baptifandi ritusin ecdefijs Aquot;^ fianis, an fiierit feculoTerquot; tulliani, incertum 223.2’ baptifandi cur ter m aquam merfi 124.570^115.5 baptifandos ubi oportuerit mbolum intégré ante baptifmum red ta re nbsp;nbsp;143.46 baptifati meritis Spiritum fan-dlü tribuit Origenes 266,13 baptifati a Philippo in Samaria quomodo à Petro tradfati. 188.20 baptifati ab h»rericis quare no pofsint accipcre remifsionS peccatorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;288.2r quomodo baptifati dicatur; 1S7.51 rebaptizati à Cy« priano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;83.1 baptifati quomodo Spiritum fangum confecuti fucrinr. »15.gt;3 baprifatisan nomina impofita inbaprifmo 125.41 cur annulus datus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ti6.io item lacamp; mei. nbsp;nbsp;nbsp;ibidem inter Baptifatos amp;nbsp;catccluimc-ners difcrimen fuifie 152,56 baptifatos per omnia pofte legem implere, Origenis error nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;zöj.j^O baptifatos figno crucis figna-tosefle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.1S baptifmus cur inniiptis procra ftinandus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;83.24 baprifma hpreticorum amp;fclii-fmaticorum non uerum5 19^. 25 baprifmanon eftc, ubi eedefta noh eft nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1'03.22 baptifmus quomodo in ecclc'“ fia ufiratus fuerit, ex Cypria no amp;nbsp;Tcrtulliano 123 47 50 curcerto temporinon alligatus. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem baptifmus falutaris quomodo complcatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.5 baptifma unum ab Apoftolis traditum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.3s baptifmi beneficium quantum extenuetOrigenes 260,19 baptifmi forma 56,29 finis Si effedfus 56.35,8d 260.11 baptifmoomne tempus habile nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.1« baptifmum aque nihil prodef-feadfalutem,fccundum Ma nich»os nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;14.57 circa Baptifmum cafus ua-rq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.26 baptifmum dandi ius habere qui dicantur Tertulliano. baptifmum non elTeirerädum* baptifmum |
|
baptifmum poft refurrcftio-nein neceflätium futurum, fomniat Origen es nbsp;nbsp;léó.u circa Baptifmum qui ritus fue-nnt obferuati in ecclefia Ro mana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’43'44 baptifmum ualere.fiuetotiim« mergantur, ßue aqua pcr-fundanturbaptifandi jy.tó deBaptifmoquid fentiat Cy« prianus 147^'9 item 260.9 Tertullianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239.5 ex Baptifmo fufceptio incerta apuducteres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.53 in Baptifmo omnia deliéla de-poni 56.55 tantum peccatum blafphemiæ de-poni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;189,24 Barbari ex Chriftianis fadi.
Bafileus martyr fub Decio.
Bafilidcs carnifcx quornodo conuerfus, Si in carcere ba« ptifatus 126.59 Si inde. 305.35 martyrium, ibid.57 Bafilides Emeritanus epifco-pusfamofus 164.52 Bafilides Pcntapolitanæ ecclefia? epi fcop us 4.16 Si 159.4 Si 227.17 ^ 275.28 Bafilides curabepifcopatu re-motus 167, ^à qua fraude Stephanum Rom.e-pifcopumfefcllerit 169.34 Bafilides reite ab epifeopatu prohibitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206.16 Bafilides martyr fub Scuero, 10.37 Bafilides quornodo iuramen-hoccafionead fiippliciu tra étus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.30 Eafilij Magni ad Neoeæfarien« fes epiftola 159.39 eiiif« dem de erroribus Dionyfq Alexandrin! locus 230, 32 itemdelulio Aphricano. 271. 60 Bafsianum filium quandoim« peratorem dixerit Scuerus. 3*5.33 Baftemarum gentes in Roma« numfolum translata: 313.41 beatosubi futuros poft refur-redtionem dicat Methodius 88.29 Bellias cpifcopus Apollonix martyr fub Decio 302.58 bellum gerere illicitum apud Manichxos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115.58 Beluentinus Cruftuminiéfium Deus • nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31135. ^ifi» Manichxis qux feftiui -tas 117.38 quibus |
INDEX ritibus celebrata. ibid, benedidliones in ecclefia Ro« mana quis inftitucrit 148.18 de Benedidlionibus frugfi Si leguminum conftitutjo fu-perftitiofa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15234 beneficentia in pauperes,exer-citium Chriftianorü 139-29 Beneuenti ecclefia fub Scuero. 5.32 Benignus presbyterPolycarpi difcipulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.61 Beryllus Arabum Boftrenfium cpifcopus 3.50 Si 7.24 manet fub perfecutione Se-ueri 12.2 idem ab Origene ad neram dodtrinä reuocafus 97.30 Si 192.23 Beryllihxrefis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97.4.18 Bcryllifcriptis qux bibliothe» caexornata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15^'48 Berylliepifcopiuita, nxuus Si collatio cum alqs dodtori-busdeeodem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;213.35 cotracundem qux fynodiis conuocata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;192.17 Beticxprouincix cpifcopi,an Si cur confuluifle dicantur fedem Apoftolicam 1S0.42 Bibliorum uerfiones ab Ori« gcnecollatx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.4 deBibliotliecis huius feculi, 150.35 Bithynia à Scythis uaftata 317.4 Bithynixccclefix 3.10 blafphemi in Pattern aut Filiü non laccipiunt remifsiónem peccatorum 189.20 Blemyx à Probo Imperatore fubadli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;317.57 Bolonus cpifcopus 216.16 bonum fieri difficile 47.50 bona opera prxftanda 53.47 bonapauperibus aut peregri-nis dénota,in ufus proprios non infumenda 155.27 de Bonis ecclefix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155.1 Bonofus tyrannus 317.27 in Britanniam bellum à Seuero didfum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;315.37 Britanniam Chrifto fuift efub-ditam tempore Tertulliani. 6. nbsp;nbsp;nbsp;22 Burdegalen fis ecclefia 5.40 Bufiris cur fubuerfa 318.37 Byzantiumexpugnatu 315.20 byzantium eucrfum per Seuelt; rumimperatorem 5.7 Byzantq in Thracia ecclefia. 4.55 C ^Aecilius collega Cypriani. 160.51 Cpcilqa Bilta,fentcntiadeba-pnündis hxreticis 195,44 |
Gxfaraiiguftp ecclefia Ïn Hifpa nia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.33 Cxfarauguftx matryres ',fub Valeriano Si Dioclctiano.
Cxfarex Palxftinx epifcopi, 217.51 Cxfarex fchola inftituta à Pani philo presbytero nbsp;nbsp;nbsp;137.51 item bibliotheca quibus li-brisexornata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*5^.51 ad Cxfaream Philipp! miracu« lumfadium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;306,46 Cxfarienfis ecclefia quo tem« pore Celebris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.55 Cxfarius martyr fub Claudio. 304.15 item fub Decio 15.27 Cxfarum qux folennia Romp. 311.15 Caius uindlus cum Dionyfib Alexandrino 233.54 Si 235.26 Caq epifcopi Romani uita 286.
. 277.21 Calixti conftitutio de iciunqs in ecclefia Rom. 147.30 calixti X V. Rom. ecclefig epi« fcopiiiita 276.3S eiiisgu-bernationis exempla amp;nbsp;epi« ftolx. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Calydonius Icgatus Cypriani. 165.48 candelis SC oleo qux ecclefix Ufx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,11.56 Candidus Valentinianx lipre-feos defenfor 257.35 canones Apoftolorum 177.1 quando compofiti 160.5 canones Apoftolorum nö ad« feribereprimatum cpifcopis o o Q 4 Roma» |
|
Romanis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^j. i^ Canones ex rpidola canonica Gregori] Ncocæfarienfis. 17^. ^0 in Canticum Canticoru qnan-do commentaria fcripferic Origencs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iff. f^ Capcila perfecurionis fub Se-ucro minifter 9.61 Cappadocia à Perfis fubGalie no uaftata 3;.6amp;ji6.2i Cappadocia: ccclefiæ 3.19 cappadociæecclefqs excommu nicationem minatur cpifco pusRom. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.3} in Carcere baptifari apud ue-teres receptum ii6;7 Carinus Cari F. flagitiofifsi-mus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.ÎÎ carnis fubftantiam in refurre« ftionemanfuram 6s.i8 carnem ubi dicat Tertullianus corpore amp;nbsp;fanguine ucfci. Ji-17 carnibuscurManicliçinon ue« fcantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uj. 16 Carnufius Britanniam occu» pat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318. ij Carporum genres in Romanü folum translatx 318.40 Carras recipitGordianus 316.8 Carthago ccclefiæ fedes 4.12 Carthagini perfecutio fub Sc« iicro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.40 Carthaginenfc concilium fub Gallo de rebaptifandis hæ-rcticis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’94.3? Carthaginëfis cpifcopus qua» rum ecclefiarum curam geflt; ferit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;159.10 Carus quando Imperator fa-Óus,quos(]jfociosfibi afci« uerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.46 Cari cum Numcriano F. bella ôfresgeftæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.4 Cafchara Mcfopotamiæ urbs. 217.16 Cafsq à Macomadibus fentcn-tiadebaptifandis hæreticis. 198^? Cafti à Sicca fententia de ba« prifandis hæreticis 199.47 caftiras flatus angclicæ quali-tatis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86.29 caftrantes feipfos ad presbyterium aut epifcopatum non admifsi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i74.yo Cataphrygum hærefîs defen-for Proclus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;286.41 quem propugnatorem ha-bueritRomæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97.10 catechifandi munus quando fii fceperitOrigeues nbsp;nbsp;157.15 Catechiftæ ad quid in alias terras mifsi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i;8,7 |
INDEX. catechiftæ in ecclefia Alexandrina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.11 catechiftæ in fcholis qui difti. 158.2 ipforü dignitas. ibid. Catechumeni ante baptilma ad martyrium rapti quate« nusdicanturfaluari 189.41 catechumeni nondum baptifari pro martyribus habiti. 117.} catechumenorum officium a* pud Origencm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.51 inter ipfosK baptifatos di-fcrimcn. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem catechumenos cur Si ubiob-iurget Origenes nbsp;nbsp;nbsp;150.38 à Cacharis damnatæ fecundæ nupriæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100.15 cathedrasin côucntibus Chri« ftianórumfuiffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in.11 caufæquales in priuatis fyno« disadlæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153.56 Cecilia martyr Romana fub Alexandre Mammeæ 296,55 Cccilius perfecurionis fub Sc-ucro minifter 49.61 Celerinus Nouatianæ hærefîs focius 99.33 à Noua« to feduftus, quomodo ad eedefiam redierit 144, 568i 145.1 Celeriniconfcftbris uita 288. 24 8i 290.45 Celfus Chriftianæ religionis nafutifsimus clufor 208.44 Celfus cpifcopus Iconq 3.18 Celfus Imperator in Aplirics, Ponto,Thracia, 6i Illyrico. 316.45 Cclfi Epicureicóuicia in Chri« ftum,ab Origeneconfutata. 3'3.58 Centumcellas relegatus Cornelius Romanus cpifcopus. 282.22 Cephron Libyæ locus 8.49 ceremonipextraditionib.Mon tani,a Cypriano ufurpatæ. 248.' ceremoniasinftiruendiius penes quos fucrit hoc feculo. 152.6 ceremonias quasd Mötaniftis mutuatas introduxcrit in cc clefiamTertullianus 240.55 de Ceremonijs tempore Ter-tulliani ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120.22 Cerinthum Apócalypfeos au« thorem fuifie, quofdam af« ferere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;92.44 certamina Cypriani 24«. 10 Dionyfq Alexandri« ni 231.22 Origenis 168.30 Chæremon diaconus Alexan* |
drinus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;235.3 ƒ chæremon Nili cpifcopus ia monrana Arabiæ fugiens, non uidcruramplius 4.1 amp;nbsp;19.12 cius uita. 274.56 Chæremonis Stoici libriabO-rigeneleéli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.20 Chaldæorü terra fuperftitione , aftrologicafafcinata 70.30 cliaritatis mutuæ amp;nbsp;beneuo-lenriæ officia quæ recenfeat Tertullianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.25 Cherinthi hærefîs à Diony-fio Alexandrine improbata. 232.3 Chiiiaftæ unde fui uoluptuofi fomnij fundamentum ex-truant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;231.54 chrifma nouum facramentum ubididtum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184.7.9 chrifma quorannis cofici quo diefolitum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145.49 chnfmaris eöfedlio,Romano-rum fuperftitio 1813 chrifmatis mentio ubi fa (Ha. 125.15 chrifmatis ufum in baptifmo quæ ecclefia habucrit 143.48 de chrifmate comburcdo,con-ftitutio ociofa 152.32 Chriftuslt;àquibus nos lauerir, X'.iS chriftus Alexandri Seueri laf. 312.55 chriftus cur à feruo baptifatus. 56.15 amp;nbsp;191.31 cur homi« nis filius effe uoluerit 41.12 cur fe humiliaucrir, uulne-ratus fit, feruierit, mori fu-ftinucrit 41.13 inde amp;f 246,33 8ë 34.15 chriftus cur iiencrit 48.6 cur ueniffe dicatur ab Hiera cehæretico nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.22 chriftus cur die fobs refurrexc-. rit chriftus cur in ccclum fubla-tus chriftus homo quomodo diui* nitatem confequutus dicatur à Samofateno nbsp;nbsp;109.10 chriftus in natura noftra curui fibilis chriftus non Rex , fed Rex re-gum quomodo fingatur ab Origenc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;264.44 chriftus panem corpus fuum facit 58.16 cur ita uocel nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59.2 0 chriftus portio de fubftantia Dei incommode à Tertullia nodi(flus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;72.36 chriftus quam gratia fuis im* pertiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4'.'* KÎ chriftu» |
|
Chriftus quando calicem obtii krir nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’52,17 chriftus quando approbaueric coniiigiiim leginmum 64.1 chriftus quomodo filiusDei di ftus,cx Origenc j^-fi quomodo infeUigatur homo effe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27j,3ï8i Deus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;44 chriftus refrigcrio fruiruni.zö chriftus folus caiifa iuftiffcatio nis ij8.ï3 fplendor scremæ lucis 38.49 Chrifti aducntus duplex 39.20 ex Chrifti carne, nortrx forrim dinemreddi 49.60 chrifti corpus SC fanguis quo« mododiftribuatur 58.13 chrifti difcipuli quare per ua* riaspœnas tenrari 40.6' chrifti homo undefacile inreU ligarur 41.24 eins di-binitatem rurfus uidere.iin« de darum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;41.35 chrifti humana parri omnia int putata ah Arianis nbsp;nbsp;227.10 chrifti imago à quibus SC ubi adferuara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.35 chrifti mentionem quomodo faciarA(5l.2. Petrus 189.10 de Chrifti pafsione Hippolyti uerba nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;274.40 chrifti facrificium 19.45 chrifti fanguis non folumHie-fofolymis effufus, fecüdum Origenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71. éo chrifti fanguinem bibetes quid reftentur Chrifto in ccclis Ixfitiam per-feftamcur detrahat Origc-ncs chrifto omnium ciuitatiim por tasefte apertas chrifto qui fc tradiderint innu-meros ubiqj efte 6.43 amp;L feq. ChriftUm æqualiter lumen ui-tadargiri chriftum ante corporis afthrn-ptionem ad fandos defcen-difte chriftum apud homines duo perpeti chriftum creatü Dcum eflefe-cundum Origenem 7;, 51 chriftü curDciimamp; hominem elTeoportuerit 40.54 chriftum Dei filium fubftantia lem negauit Samofatenus. 108.48 chriftum Deum amp;nbsp;hominc efte undeprobatum 41.46 chriftum etiam in aerepaftii-rum,eiTorOrigenis 262.21 chriftum humanam naturam affumpfifte 58.53 in dentate natiim Óf pafTum 1 « io Ë x efte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39.5 chriftum nonfuifte antequam fieret,quomodo afierat Dio nyfius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7737 chriftü nön neceffe fuifte ag-numfieri,fi peccatum non fuiflet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40.59 chriftum non præcepifTe Apo-ftolis, ut L X X difdpulos in adiumentü eligerct 179.52 poft Chriftum non Opus curio fitate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34.27 chriftum quare oportuerit pa-fi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;?9‘47' chriftum quó perdiiXerit no-ftridilcdlio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4o.;8 chriftum quomodo in ccclis Slt; , terra oblatü fuifle dicat Ori« genes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;73’9 chriftum tantum pro originali peccafo fatisfecifte fecundü Cyprianum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;73.23 Chrifto indutus quid habeat. 21. 29 cum Chrifto iacere, non effe peenam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.28 de Chrifto.doiflrina Origenis. 257.47 de Chrifto hiftoria ubi contra ludæos probara nbsp;nbsp;nbsp;509.57 de Chrifto hypothefes Hierar« chæ hærenci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;118.50 incommoda locutio Tertul liani 239.49 Marie-tis hypothefes 112.19 de Chrifto quorum errorü in-fimulatusfitOrigencs 261. 38 inde de Chrifto teftimonium Aïe-thodij epifcopi 214.30 in Chrifto duas naturas fate» turHippolytus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;271.31 pro Chrifto non probrofum omnia ferre Chriftianam piefaté etiam ad Imperatores propagatam efte Chriftianus legitimus quisiii» dicandus Chriftianum peiflus ad fuftes non expauefcere Chriftiani cuiufdam militis hiftoria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.28 chriftianià Saracenis captifub Dccioin montanis Arabiæ, 19.18 chriftiani enr in ccctum conue» niant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122,53 chriftiani,Dei fubditi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32.33 chriftiani ex Babylonia in Hi-fpaniamad cruciatus dnefi. |
15.24 chriftiani Galilxidifti à lulia-no 212.8 quid in eum ce» cinerint in translatione fe-pulchri Babylas ibid. chriftiani humititatis Sf pudi-citiæfludiofï nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.43 chriftiani impoftores didi äb Vlpiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;314.40 chriftiani in quas domos con-nenifte dicantur à Tertul» liano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.1 chriftiani qua occafione , ne» fanda noélu myfteria perpetrate dicli ab cthnicisi '43-3 chriftiani quando cöuenerint: 120.45 quando etiam ora» toria habuerint. ibid. 40 chriftiani quibus conuicijs im-petiti à Cello Epicurco. 3'4-3 chriftiani quomodo fiat quod Chriftus eft chriftiani quoties oraucrinr. iï4.43 chriftiani Sarmentitij Si Semif» fijdifti chriftiani quid maxime caue-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141-52 in Chriftianorumbona qiioqj fæuitum chriftianorum circa martyres incarceratos fingularis cha-ritas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139-45 chriftianorum cohortationcs ad conftantiam 20. 55 inde chriftianorü cum ethnicis con fuetudo illicira 313-55 chriftianorum dcfedlio ad Deeg ediiflum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.36 Si 20, if defe^tionis eau fa: qua: de Chriftianorum difcipIinaSÏ moribusexternis 119.14,33 in Cliriftianorum facilitates quoque feuirmn fub Seue-ro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- chriftianorum holocaufta fe-ciindum Origenem 260.25 chriftianorum martyrum fe-fta, quomodo nondeficiae 12.16 eorum fanguis quale fernen chriftianorum in a:grotos,c-tiam peftis tempore, chari-tas chriftianorum in confefsione conftantia fub perfecutione DCCÜ chriftianorum libertas in aulis principum chriftianorum officium 11.46 chriftianorum preces perfecu-tionibus non impedire 22.35 chriftianorum religioncm per» fecutionibus inuari 12.9 chriftianorü facrificia quç;9.6i Chriftianis magna libertas ab Impefatohbfdonata 29.24 Chriftiani» |
|
INDEX. Ciliciaecclcfijs excommunica tionem minatur cpifcopus Romanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.33 circücifionem cefiaturam efie, probat Cyprianuscötralu» daros nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309.4$ cireüftantqs ucrifimilib. carere Epiftolas decretales 180.15 non Ciuilibus negotijs, fed Ec clefiafticis tätum epifcopos fuifleoccupatos 153.9 Clari à Mafcula fentetia de har reticis baptifandis 204.14 Claudius Caligula 313.33 Claudius Galiern filins quam-diu habueririmpenü,ôd qua mortcoccubuerit 27.31.37 eius egregiæ laudes, ibid, fub eodem an mota fucrit perlécutio. ibid. 38 Ódfeq. Claudius perfecutionis fub Se« ucrominifter 9.60 claudij Herminiani uermibus ebullienris didfum 30.9.12 idem perfecutionis fub Seue roin Cappadocia executor. 10.46 Claudius prarfes executor per-fecutionisfub Valeriano 25, 27 à'diabolo abreptus 32. 39 amp;'303.34 fub Claudio qui martyres. 304.122 claues Ecclefiæ tantum tradirp. 1S8.11 clauium poteftas cur à Deo cö» cefla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;102.44. circa Claues ritus obferuati. 117.8 ritus ecclefiæ Rom. 145.60 Clemens Alexandrinus 3.55 amp;nbsp;133.25 Alexandrinx fcho lægubcrnator ’gt;7.44 prgceptor Alexädri cpifcopi Hicrofolymitani 209.15.24 præceptorOrigenis 250.50 deClementiano lapfuquæftio ad Cyprianum delara 162.10 clerici fpirituales didfi 185.18 clericorü àlaicis diftindhoubi tradita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183.16 clcricorum peccata quparguan turaCypriano 150.49 clericos non liccre in teftamen tonominare tutores aiitcu ratoresftatutum 176.29 clericos ab uxoribus abftinere, ftaturum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;154.50 in Clericis ordinadis qui mos feruatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’743 in Clericis ordinädis quid adfü fenbat Cyprianus 154.9 cleri futuricenfuram quis fta-tuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;154.51 cleri Romani literj ad Cyprianum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»54.37 Clifîftîanis nihil tutum fuiffe fubüfdo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.1z chriftianis quid Ethnici obic-ccrint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i2i.;; chriftianisobielt;5la criminaTer tulltanus diluit 11.jS chriftianisomnia mundimala imputanda.cur ccfuerit Demetrianus etlinicus 24S.1; Chriftianos caput arminüpro Deo non habere 12.1 chriftianos caufam efTe publi-corum malorum refutatur. 22.;4 inde. Kio.t* inter Chriftianos amp;nbsp;phÜofo-pliosnulla cóuenientia7o.t chriftianos etiam fubethnicis Imperatoribus ftipédia mc-ruifte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14;. ïj chriftianos in campis Colonig inuentos cfTein Maximinia niperfecutione 6.6 chriftianos lauacris quoqj 11« fosefTe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.42 chriftianos magiftratibus fub* ieftos fuifte.unde conftcr, 14?. co chriftianos non facere infidias Imperatoribus 11.43 non ede hoftes generis huma-ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.4ï' chriftianos olim prcces diiflu» ros,orientem fpedtafte 11.^t chriftianos plurimos manfiftc confiantes in afflidhone. 20. 48 in Chriftianos quç crimina co« finxerintperfecutores 10.6 chriftianos fine fide non falua-ri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52.58 chriftianos fub Seuero præfe-dlorum infolcntiam fcriptis taxafte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.19 chriftianosTcrtulliani reporc odifle ftatuas cum ornamen tisfuis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.50 chriftianos narijs afflidhonib. in folitudinibus fub Decio abfumptosefle 19.68^20.8 de Chriftianis qui Si quales fa» mam malam fpargant n. 34 Chriftophorusmartyrfub De cio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302,2 Chronici ignobiles qui 2 7S.50 cibusucrusquis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4-53 deCibo amp;dc poculo inuade« rc,phrafisTertuIliani 133,15 ciborum prohibitio à Calixto pofira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183.13 in Cibis libertas apud uctcres. 64.48 Ciceronis fi'mulachrum in fc« cundo larario habitum ab Alexandro Seuero 312.58 |
Cilicia à Perfis fub Galieno ua ftat* 35,0 nbsp;nbsp;nbsp;316,21 cleriuocabuli ufus,K quid cö*. prehenderit 149.4e in Cierum quis prorfus non receptus in eedefia Romana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147. »2 in Clerum non aftumpti qui in ledlo erant baptifati 174.54 Clodius Albinus in Gallia Imperator nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5’5.18 Cœlefius Arabiæ Deus 310.49 cœlibatus in eedefia Romana. 143.48 corlibatus nota tCmpore Gregorij Magni non fuiffe in ufu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;219.59 Cœliusmons qua hiftoria darns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.17 ad Cerlij domum quid feripfe-rit Cyprianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161. 60 cerium duplexa Deo creatum,' luxta Origenem 374.49 ccclum efleinferos,figmentuni Origenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;264.ro cetmiteria Chriftianis permif« fa 137.58 epifeopis perniif-fa a Galieno 27.10 pro martyrum dignitate extru-dta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147.61 Ceena Domini quid nbsp;nbsp;59.14 cerna Domini antducanis cœ-tibus fumpta, Tertulliano refcrente nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 2.6 eana ueterü à Tertulliano de« feripta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.45 inde in cernæ Domini aétionequas pieces foliti fuerint dieere, Si gratiarum aótiones, Cliri ftiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13259 inter Cernæ Domini acceptio-nem quid aecipientium fue« rit in Cernæ Domini adminiftra-lioneqmd fieri moncat Cy« prianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145.4$ cernæ Domini diftributio quo rituperada cernæ Domini dies receptioni« bus eieeftorum peenitëtium darus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130.30 cernæ Domini finis feu effe-flus cernæDomini adiunfta s^-tr cerna Domini cur uefpere plc-run^ celebraucrint Chriftia ni uetercs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.16 cernam Domini diftribuere in ccclefijs Africa nis quorum fuerit officium 13158 circa Cernam Domini qui ri« tus obferuati in eedefia Ro mana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145.36 de Cerna Domini qudm irreue renter loquatur Pontianus. 184.32 de Cerna Domini ueterii quo-rundam fentemiæ $s.i» Cypriani |
|
Cypnani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J47. ti.tó Dionyfq Alexandrini 2x9. 4.7 Óngenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xóo.ij in Coma fanguinem Clirifti bi bi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$8.ïj cœna Domini fruendi morem quotidie obferuatum à Cliri ftianis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.ix coUationes mutufdegrauibus quaeftionibus, perliteias fa-Âæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;166.1 colledtx precationum formu-Ix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;rn-ïó colicélioncs in Rom.ecclcfia quando faftx Si confecraeæ »4’^-4 collegas quos uócaiicrit Cy-prianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.17 commentarios in facram Seri« pturam quando amp;nbsp;quo im« pulforefcribcrecœperit Ori genes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2;j.i cominiftros quos uocet epifto lafynodi Antioehenç 164.11 communicandi mosapud Ale xandrinos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.19 communieare quibus non li« euerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17;. 14 communicatio mutua qua:. m.4J à C5municationis fpe qui pro« hibiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.40 Cöpluti Hifpaniæ oppidi martyres fub Valeriano ôi Dio« detiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j. 60 conciliü Carthaginenfe dere-baptifandis hxreticis 194.3; conciliorum ftatutaad alias ec clefias perfcripra x6 6.56 6^167.6 deConcilqs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;192,2 concionesin ecclefiaadpopu-lum habere, neminitemere conceffum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176.48 condones publicas in ecclcfqs fubTertulliano ufiraras fuif fé nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1X2. J concœnatio frequens proprer paupercs habira, quomodo différât deommunicatione, i4x.37 Concordia martyr fubDedo. ÏOX. 36 Concordia: uinculum à collc-gis diligenter uotum K rc-tentum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.6 cóncubitum quid fœdaucrit. confefsio priuata etiam apud ueteres ufitata 127.31 tonfefsionis feu rcuocationis exemplum ex Cypriano. 129.60 tonfefsionem needfariam efle. 62.45 cönfefsionem publieam qua: |
INDEX. fintfequuta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130.10 confefsionê quam uchemeter urgeat Tertullianus 127,30 de ConfefsioncßC martyrio. 62.42 conhtentes quomodo ad ius cömunionis admifsi 1x7.44 confïtentiüm pœnitentia quo« modo probata 127.38 congregationcs publicas ante folis exortum celebralTe ueteres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13 X. 2 de Congregationibus publicis in ecclefia Romana 143.40 congrefTummariri Siuxorislc gifimum quomodo appellet Tertullianus 240.43 congrefTus publiciin Afia, ec. elefia: dilifi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120.26 à Cogrefsibus Chriftianorum qui prohibit! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122. 39 coniuges quomodo fe exhibc-requeanthoftiam Deopla-centem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63.48 coniugum faniftorum preces, hoftiæDco placcntes didæ abOrigenc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260.58 coniugibus Creator benedixir. 63.93 coniugium 63,30 quando S6 ad quid, 86 à quo infti« tutum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63.60,64,1 coniugq prohibitio in Romana ecclefia cuius decretura. 183.2 coniugq flatus benediftus, ex« ceffus malcdidus 67.57 de Coniugio doftrina Orige-nis 260.37 piafententia Tertulliani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239.25 connubia légitima quomodo 86 quando peccatis carcre di cat Origenes,fed male 74.14 Conon pracfes ecclefia: Hermo politana: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.60 confanguincorum c5iunâio-nesubi prohibits 147.30 confecratio facienda in calice uitreo, 86jrurfum argenteo, aureo , uel flannco, ociofa. 152.30 confecrationcs frugum 86 legu min urn quisin ecclefia Romana inftituerit 148.22 de Confecrationc uniuerfali ec elefiarum 163.40 in unaaliqua prouincia confli tiitarum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158.34 Conflantius Chlorus à quo Im peratorfadfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.10 Conflanrinus Imp. immunita« tern dodonbus ecclefia: con tulit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.11 conflantinus martyr fub De« cid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.11 confuetudo fine ueritate quid. 190.30 confuetudo ueritate non ma-ior nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,88.35 continentia melior coniugqs. 46.32 cotinentis uoti ubi metionem fa ciat Tertullianus 140.28 contincntiam nuptijs Tertul« lianusanreponit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;86.21 continentiam obferuanda ef-fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65.9 continentiam pcrpctiiam fer-uantes efle quofdam inter Chriflianos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140.14 contradicentes couincerequo* rum officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.60 deContributionibus in publicis cœtibus, locus Tertulliani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;x?5.to conuerfl in carcerc baptifati. 123.60 ad Couiiiium quod noélu cori uenerintChriftiani ,cui ca« lumnisoccafionem dederit ethnicis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.3 Coptus,fiue Copos urbs cur fubuerfa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.57 Coracion cuius do (flri ns author nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;107. $6 Coracionis confefsio corä fra* tribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.6 Corinthiaca Pcloponnefi ec-elefiafubSeuero 4.48 Cornelius cpifeopus R. 177.15 quomodo epifcopus faftus 174.1 cuius rei admonitus àCypriand 165.7 idem obiurgatus. ibidem, 86171. 17 idem ab eodem defenfus, 165.3 3 86 2 4 3.4 8 Cornelius Rom.epifcopus nul lum fibi primatum arroga-uit 170.26 martyrium fubit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19.24 Cornclq ad FabiumdeNoua-to epiflola, 86 locus de gra-dibus offi'eiorum 149.60 cornclii Romani epifcopi 86 Cyprianiconfociatio 164.6 cornclq decreti 86 epiftols di* uerfitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.29 cornclii deceremoniis circa ba ptifmum periculofa aflertio 83.6 cornclii deNouatihsreticiin-genio,narratio 290.3s indc de Cornelii donis86 uirtutib. in epifcopatu, teflimonium Cypriani 181.10 86161.4 cornclii error in baptifmo 282, 2 certamina 86 martyrium, ibidem 17 cornelii ordinatio à quot co* cpifeopisfaeffa 165.60 cornelii Romani epifcopi uita. 280.26 cius eledlio, cur in magnd |
|
magno perkulo fuerît. ibidem 33 contra Corneliiim qui hærctici confpirarint iSé.44 Cornuti libri abOrigene le^li. 252.11 coronas geftandi confuetudo qiiàm acriter à Tertulliano impugnara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24t. 4-corporale efle quid 72.19 corpus cur pelliceartunicæ di-élum apud Mofen.Kuin-culum apud Dauidem 215.58 corpus Dominicû eucliariftia diélum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58.23 corpus Si fanguis Domini qua refumantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59’0 corporis Si fanguinis Chrifti quomodo participes fiatnus ^^’^° corpora omnia interitura,fen-tit Origencs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;267.11 corporum modulos poftrefur recT:ionceofdemfore 07.45 corporum Petri SiPauli tranf-Iatio,nugx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.11 Corporibus refufcitatis quanta libertasineric^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;65,34 crcationis finis 43.10 quam occafionem fingat Mani-cliæus 112.60 deea-dem Manetis hypothefes. 111,45 fententia Origenis 258.21 Si 26J.47 dcCreatione recta fentetia Ter rulliani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;238.35 Crearuræquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4329 deCreaturarum numero Origenis opinio 74'5t creaturas ad cœleftes quafdam * imagines fadtas,malc' afierit Origencs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74'19 tredcntiquæpofsibilia 52.60 non credenti quæ nnpofsi-bilia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.1 Crefcentis à Cirta fententia de baptifandishçrcticis 197.16 in Greta finfleccclefiam 4.32 Cronion cognomento Eunus martyr fub Decio 17.61 Cronius ab Origcnc Icctiis, i52'’S Cruciatuum modi fub Valcria-tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.15 Crurtuminienfïum dq 311.35 Crux uerbi comes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;62.56 crucis imaginem ubiqj haberi folitam fuifie fub Tcrtullia-no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.51 crucis fignumin ecclcfiaa Ter» tulliano induólum 240,57 per Crucë quid dcclaret Deus, 63. 12 d e Cru ce ecclcfïæ n ot a, do dtri-na Origenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260,35 Ctefjphon urbs à Caro Impe- |
I N D E 25, rarore capta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.10 Cures Falifcorum deus 311.38 Cyprianus magus quis Si cu» iasfuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;242.40 Cyprianus do(ftor,cur Si ubi Stephanum Romanum epi* fcopum perftringar 168,42 curRomamferipferit 170.32 Cyprianus de Chrifti humanitäre 39'1* de créa» none 43.5 de ex-communicanone 127. ig de tempore lapfus diaboli. 4^31 Cyprianus defenfor Cornclq epifcopi Romani acerrimus 285Ï4o Cyprianus in muhebrem fe-xum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140.30 Cyprianus qùaætatedocuerir, 34.8 qualcm lapfis peeni-tentiam permittat Si. 4 eins de peenitentia errores. ibidem Cyprianus quando Si ubi mar tyrium feccrit 25.50 Cypriauus qua: reprehendatli teris,in presbyteris Sidia-conis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.26 Cyprianus quam contra nuptias fenferit 86.9 quantum exfoliât uirginitatem, ibid. 25 quam grauifer in# tiehatur in fpedacula 141.8 Cyprianus quando gladio cæ» fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;249.55 |
Cyprianus quanti feccrit Ter» tullianum 241.52 Si243.55 Cyprianus quas afferat rationes fui fchifmatis de rebapti fandis hæreticis 187.30 Cyprianus quem ritum falsó neceftarium faciat 125.13 Cyprianus quib. ccclefijs pro-fucrit 159.16 quibus ratio-nibusrefutet Stephani fen-tentiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190.23 Cyprianus ubi fratres defun-c^os lugcri prohibeat 138, 34 ubi clericatus mentio.-nem faciat 149.49 ubi faxet nimium culfum, uefti-tumip nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140.60 Cypriani ad presby teros Si dia conos fuos cpiftola de reci-piendis lapfis, fiincommo» do aliquo occupati fuiflent. 130.58 cypriani certamina 248.10 quod maximü fuerit 55 cypriani contra ludacos liber. 309.10 contraNouatianam hærefim rationes 101.7 cu L‘XVI epifcopis ftatutii de infantibus ftarim bapti-fandis 205.27 debaptifan» dis hafreticis fententia 2e r 55 de cathedra fuper petrS fundata,loci 84.42 dc caufis Decianx perfecutio-nisconcio 14.20 de Chrifto fententia 38.21 dc Chrifto homine teftimonia. 40.18 nbsp;nbsp;nbsp;de Deo teitimo-nium. nbsp;nbsp;nbsp;36.36 deeccle fif minifterio Si miniftris pe liculofx opiniones 85.7 deEuangeliofimulata opinio 79.25 define mundi fententia 43'3» de inuocationc Sandforum opinio 84.17.24 de iferädo baptifmo ftatutum» 126.28 dc lapfus diabolt caufa 45.18.22 deope» rationibus diaboli opinio. 76.14 dcLibcllaticis fententia 131.19 de mar» tyrio opinio [85,37 præ-fert martyriû baptifmo rege nerationis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40 cypriani de officijs Spiritus fan dli teftimonia 41.22 de arbitriofalfa opinio 77.55 dc baptifmo error 82.49 item de perfona baptifantis. ibidem cypriani dodlrina 246.26 cypriani errores, dc Chrifto. 73.23 decreatione 74. 58 de mundi ætate 74* 61 delcge 78.48 dc mentis 80,50 de Spiritufandfo 74.3'' cypriani cpiftolæ quibus Ro» mxprxlcgi folitæ 165,5t quidintjsfpcdletur 179.37 cypriani amp;nbsp;céllcgatum confi-liumHifpanis datum,denó rccipicndis femel cpifcopa-tueicdlis, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;169.44 cypriani exilium amp;nbsp;martyriû. 249.18 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;liber de imitate ccclefiac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.15 cypriani libri 244.3 do-dlrina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;246.15 cypriani literæ ad cos qui Ro» mâ:lt;àNouatianisfcdudli e-rant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165.29 cypriani loens dcNouatohæ» retico nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;289.36 cypriani nxui nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.39 cypriani operibus falsó adferi-praqux nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;844'35 cypriani querela de confocia» none eedefiarum parum ar» da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;159.48 cypriani relcgati cpiftola ad ec clefiam fiiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.6 cypriani fententia de primatu Romanæecclefiæ 171.2t de rebaptifandis hacreticis» in corn*. |
6
-ocr page 1011-|
in concilio Carthaginenfù 19;.10 fchifma de hærcticis rebaptifandis 187,10 Cypriani genus fermonis. 249.8 cypriani fynodus undc collegia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34*2^ cypriani teftimonium de trib. perfonisdiuinitatis 37.20 cypriani uerba de priuatis fy-nodis» nbsp;nbsp;nbsp;ijj.yj nbsp;nbsp;de uni» tate,id eft confecurionc uni» uerfali nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j6;.;o cypriani uita 242.22 uir-tutes 243.» donaji. Cypriano cur gracias egerint presbyteri Romani 139.5 s 1 Gyprianum pertulifle exilium. 20.8 palinodiamfuæfen-tentiaedebaptifandis hærcticis cecinifle 191.10 Cyrenaicæ regionis ccclefiæ. 4.’4 Cyriacus quidam Pontiani in
Cyrillus decimufoftauus epi» fcopus Anriochenus 212.50 D piAci quando cognitionem Chriftihabucrint 6.13 dæmones auerfantur abyffum. 69. 22 dæmoniorum conuentusRo» mæconfediflediiîlus 311.11 in Dalmatica aut collubio lepe liendi mortuos, confdtutio ociofa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.3X Damafi diligcntiain hiftorijs, i«4.5J damafi narratio de exemplis fepulturæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.3 damalï teftimonium de ordi-nationib.Zephyrini 276.24 damnationis menfuram quo-modo à Deo præferiptâ fin-gatOrigenes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89.3 dcDamnatione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69.7 damnatorumpcenae 69.28 quæ fecundum Origenem. 88. 33 Daphnea fuburbium Antiochia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211.57 Datiui à Badis fententia de ba ptifandis hærcticis 198.12 Debelti urbis Thraciæ cccle-fia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.12 DcciusImperator teplo Chri» ftianorum Antiochifprohi» bicusaBabyia 211.42 Dccius inuitusuenit ad impc- |
INDEX. riiim Dccq odium in Philippum un« de Decium uoragine abforptum effe decium Chriftianos c Babylonia ad fupplicia abduxillc. 2. 11 fubDecioquæfchifmata orta. 186.16 qui martyres faâi. 296.43 quæfynodus in A-frica celebrata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;192.44 Decianæ perfecutionis caufæ. 14.12 pœnæ 30.45 in Deciana perfecutione quæ protulcritOrigcncs 270.4 Dccretales epiftolæ 177- 9 quaderepotifsimùmagant 2 0 ipfarum compofitio. ibidem, non agerc de rebus huiusfeculi 179.33 Decretalium epiftolarübarba-ra diólio quid arguat 177.42 in Decretalibus epiitolis '(eixxit Mix quam plurima 17S. 33.inde Decrctumdercuocatisab hæ« refi ad eedefiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.33 dccretum fynodi Romany prima: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;293.57 dedicatio remplorum in Rom. eedefia quando ceeperitpri» mum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14g. 38.41 deli(fta,abftinentia expiari, falie dixir Tertullianus 86.53 delifta quotidie incurfantia quæ 50.21 eorum ueniaperquem. ibid. Demetrianus Antiochenæ ec-defiæ epifeopus 208.5 demetrianus perfecutionis fub Scuero minifter 10.1 demetrianus feu Demetrius de cirnufquartus epifeopus An tiochenus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212.31 Demetriani præfedfi calumnia in Chriftianos à Cypriano refutata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;314.41 Demetrius Alexandrie epifeopus 3.55amp;7.17 fub perfecutionc Seueri ferua-tus 12.21 manifefti mendaeq argutus S15.47 ciuf-demhiftoriadcfcholis 157.5 odium in Origenem 185.60 amp;2$3.4l demetrius epifeopus Byzanti-nus 4.57 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fraterProbi Imperatoris. ibidem demetrius presbyter 26,40 amp;nbsp;235.15 demetrius quando Alexandriç præfuerit iSo.31 quarum parœciarum epifeopatum fu feeperit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»;8,6b |
Demetrij Aleptumini fenteri-tiadebaptifandis hærcticis.' 200.44 Deus c aufa peecati cur ab Hcr mogenedicatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105.13 deus cordis auditor nbsp;nbsp;nbsp;60.30 incorporeus ab Origene di-ftus 36.30 inuifi-bilis,incomprehenfibilis,in« pftimabilisquomodo 56.39 deuslegis curmalusa Manete diólus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112.10 deus loco includitur à Mani-ehfis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112.31 deus mali non autor, fccüdum Origenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25S. 25 deus quibus rebus gaudeat, 64.58 deus quid dederit pro anima-bus omnium 52,13 quid opereturinfamftis 54.9 deus quid fecundum Tertullia num nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36.18 deus quomodo inuocandus. 60.39 ^ ^‘-S quomodo nobifeum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5s.36 deus quomodo putetur corpus dici à TertuUiano 72.5 deus quomodo femper fucrit, 10554 quando ceeperitefte Dominus, ibidem deus quomodo unus 36.25 Dei cura pro uniuerfo orbe, 43.20 dei amp;nbsp;folis,.Chrifti amp;nbsp;fplendo-ns comparatiocxDionyfio Alexandrino nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;228,20 deihoftiaqup nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60.15 dei inhabitatio in nobis,no-ftrismeritistribuiturab O-rigenc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265,56 dei mingin cos quifegenealo* gijsconfecrarunt 70.44 dei premia in certantes pios. 21.36 de Dei promifsionibus amp;nbsp;uo* luntatenonefle dubitandû. 53.27 Deo corpulcntiatributaaTer« tuliiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239.48 dco quando offeramus facriff-cium deo foli cognitum mentis pro-pofitum Deum audiens quid debeat iti-flt; telligere deum creatorem negateife Ma nichgus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112.46 deum effe ubiqj deum eiTe unicum, ab ethnicis etiam fcriptoribus aflertum. deumhomini,non fibi,mun-dumfeciffe 43.10 deum in nobis luâari amp;nbsp;certa-re , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;53.13 ppp Deunt |
/
-ocr page 1012-|
deum malediftîs impeti à Ma-nichfis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in.ii deum non efle peccati caufam, ex.fententia Tertulliani. 158.59 deum non facere peenas 50.41 deum non modó creaflc,fed Si feruaremundum 45.18 deumjjerfeiftam uniuerforum prouidentiam habere 44-4 detim femper cum homine mi« fceri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3914 deum folum adorandum cfle. 60.2; deum uelle martyria 62.54 deum unum credendum eiTe. 34* 44quot; à Deo omnia creata quomodo dicantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;45.1 de Deo eriam uera dicere peri« culofum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jö. 2 5 de Deo hypothefes Manetis. 111.40 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Origenisdo-Z^riiia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2^7.4x dij gentium unde coli cerpe-rint 25.12 cur non fint ueri dij nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16 deorum aliertorum cultus in epiftolis decretalibus 184,6 deos duos quos fingatManes, 111.40 diabolus à Deo non faftiis 44. 54 an faluari pofsit 76.27 nuiiquam faluari 45.56 diabolus quandolapfus 45.51 amp; 45.19 diabolus quid agar in gentili« fmo 510.25 quomodo cogitationes hominum di-fcat 46.29 quomo do malus fitfaóius 45,8 iibi lurcsamittat 57,7 quomodo ih baptifmo ex-cludatur. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem diaboli uariæ infidiae 46,5 diabolifæuitiæ caufæ 46.22 diaboli parer quis, fecundum Manetem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’n.5$ diaboloquas operationes tri-buat Tertullianus 45.49 diabölum angekim fuifTe, amp;nbsp;multos fecü declinafle 45.5 forinfecusirifpirare liomini malas cogitationes 46.2t diabolû in fpedlaculis regnarc. 142.2 diabölum inimicitias in Deum Si eedefiam perpétuas exer« «re_ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4 k 45 diabolû ópprimi in baptifmo, fentirCyprianus nbsp;nbsp;247.10 de Diabolo error Hermoge-nis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;105.27 de Diabolo Manetis figmen« turn 114.2 Metho-dijfententia 215,18 item |
INDEX. Grigenis 258.57 Si 264. 55 Tertulliani 25.856 de Diabolorum generationc Si operationibus, ueterum opiniones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.2.8 diabolos difpofitionum Dei ignarosefle 46.58 nee ede Hi^i^iiyiiüfat 46. 25 Diaconi difpenfatores earum rerumquxin miniftrorum Si pauperum ufum conféré» bantur 155.60 quale habuerintminifteriii in ad-miniftratione facramento-rum 151.15 quomodo moribundos lapfos abfol» uerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»52.5 diaconi quotin eedefia Rem. 150. 2 diaconorÖ digniras tertia poft epifcopos 150.21 libcrtas in condlijs 176,52 offi cium in accedendo Si confo lando martyres incarcerates 155.2 officia circa ægrotos Si moribundos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.58 inter Diaconos etiam ordinë fuifle hocfeculo 149. 51 de Diaconis lapfis aut fedudis ftatutum Cypriani Si colle-garum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175.27 Diadumenus quando cum pâtre Macrino regnum inuafe-rit Dialeftica ä Tcrtulliano uitu-perata Diamaftigofis , id eft fiagd-latio apiid Lacedarmonas, quale facrum Diafares Arabia; deus 510.49 Didymus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;255.43 dies cœnæ Domini receptioni« bus eieftorum pernitetium darus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.30 diesDominicus feftiuitas Chri ftianorum 137.14.19 dies oófaiius quale facramcn-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57-50 dies quadragcfimales ieiunijs confecrati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136.40 dicsquibus martyres dccefTe-ranr,cur Cyprianus anno-tari diligenter iuflerit 138.48 Digami qui eile non pofsint, s6.8 Diodetianus ut Deus adórari uöluic nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;315.20 in Diodetiani principatü quas mutatio incidcrit nbsp;nbsp;nbsp;318.12 Diodetiano triumphus maxi« mus decretus dfenatu320.4 Diodoris pagiis Mefopotamig 2iy;2l Diodorus epifcopus in Metro« poliCilidx 2.59 eundem contra Manetem fcripfiftr* 118.28 Dionyfia martyr fub Dedo if* 21 lï. 20 Dionyfnisab Aemilianpin exi lium pulfus 25.19 Si26.29 dionyfms Alexandrinus 5.55 Si 157.49Si 23 5.5 8 aquibus ad fynodum Antiochenam uocatus 166.41 cuius errorisaceufatus Romæ,Si quomodo fe défendent fu» fpicionerciefta 208.45 dionyfius Alexandrinus Nepo tisferipta ubiSijeur refuta-rit 151.4 qua in re pc tat cöfilium Xyfti Romani epifcopi 164.46 quan» do cötra hærefin eorum qui in Penrapoli eii Sabcilio fen tiebantferipierit 162.30 quomodo appellaucrit epi» fcopos Romanos nbsp;nbsp;170.5? Eiufdem de Apocalypfi Ioannis indicium de fuo pcriculo fub Decio, confefsio Dionyfij Alexandrin! epifcopi decimitertij uira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;225.1? eins donas eöftantia in con» fefsione, Si ibidem de fcri-ptiseius Dionyfij Alexandrin! certami» na 231.22 deClirifto dodrina 58,42 Si 217.58 epiftola de panitetia ad Patres in Aegypto confritutos 161.9 in Dionyfij Alexandrin! epifto lis quid fpedetur 179'37 dionyfij Alexandrini error de Chrifto filio Dei 73'3* eiufdem fuga 15.5g ^^^ rofolymam ex Alexandria, 16.3 idcTapofirim duftus, capitetruncari petit 16.52 dionyfij Alexädrini exilia mul» ta Si uaria fub Valeriano 255* 28 aftlidiioncs uariæ 44 dionyfij Alexandrini locus de ccrnædiftributionc i??gt;ilt;» item defchifmatibus copo-nendis 162.41 defepe liendis piorum cadaueribus 138.10 narratio defratrum dilertionc in cos qui pefte corrumpebantur 140.5 dionyfij Alexandr.næu! 23 0.14 dionyfij Alexandr, feripta nOn extare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34ae dionyfij Alexand.teftimonium de Alexandro Hierofolymi» tanoepifcopo 213,40 monitioad cos qui in Pentapoli in Sabellij hgrefim in-«derant 160,59 Apo* logia |
|
logis i68./i contra Neporcmhærcticum 107.4 fcriptum dePafchatei9i.47 Dionyfq epiftola ad Fabiü An-riochcnum 129.26 SC 131.9 item epiftola depcrfc cutioneValeriani apud Ale xandriam zf.a de Nouato 100.$ de pœnitentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32 dionyfq de pefte in Aegypto graffantefententia 31.14 in Arfenoite Aegypti difputa-ho frudliiofa 4.6 te-ftimoniumdediftindis tribus perfonis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38.11 dionyfq Romani epifcopi uita 28Î.1 epiftolæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.8 DionyfioAlexandrinoquæ in perfecutionib.amp;exilqscon» tigcrint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;231.27 Dionyfms exulatû in Libyam à Valeriano pulfus, Chriftü in Cepliro prédicat s. 48 amp;nbsp;fequen. dionyftus catechifta Heraclæ fuccclfor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158.0 Dionyfium cxulantem quiui-fitauerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16.39 dionyfiusin quatuorperfecu-tionibusfcruatus . 26.50 dionyfius martyr fub Decio Ephefi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.10 dionyfius epifcopus Rom.177, 14 an à Petro primatü ac-ccpcrit 180.22 eiuf-dem contraDionyfium Ale xandrinum conatus audax. 16s. 49 dionyfius fedator Nouatiani fchifmatis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.6 Diofeorus presbyter 26,39 ôt 235.15 Diofeoripueri quindecim an-norum tormenta 18.27.33 difciplinaChriftianorü àTer-tulliano defcripta 139-32 difcipulorum mentio apud O-rigenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157.42 deDiuinationibus 71.2 docendi genus quomodo cô-fuderit Origcnes 268.1 docendi’ munus quanta cum laude adminiftraueric Ori« genes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251.50 docendi officium c3munc epi-fcopis,presbyteris 6Cdiacolt; nisfuifleundeconftet 150.21 in Docendo quorum habenda ratio,SC cur 150.35 adDoceridum etiam alios ad-mifTos eftcidoncos, extra e-pifcopi,presbyter! SC diaco« ni officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.53 Dolores ecclefiæ non fuiffe immunes a publicis oneri- |
INDEX. bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.20 dolores Europæi 287.20 doftorum uita: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;209.6 doólrina ecclefiæ à Seiicro ad Diocletiani annum decimü nonumquæfuerit,Si quos doftores habuerit 34.2 deDoftrina Ecclefiæ, fenten-tiaTertulliani 239.20 doftrinae Chriftianæ felix cur-fus anteDiocletiani perfecu tionem dodrinæ inclinatio SCdofto-rum errores tempore Ter-tulliani doâ:rinæ Petri liber,ab Orige» neallegatus dodlrinæhominum SCdæmo-niorum doftrinam actatis Tertulliani confentire cum apoftolicis ecclefqs Dominus quando fub tedlutii noftrum ingrediatur 58.35 Domini auxilio nos femper e-gerc Domitius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;235.43 Domnus epifcopus conftitu-tUS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.41 Domnus DemetrianiF. XVI epifcopus Antiochenus 212. 43. SC 208.5 SC epifcopus Cgfareæ Palæftinæ 21S.12 Donatilla uirgo martyr fub Valeriano SC Galieno 303.52 Donatuli à Capfe fententia de baptifandishæreticis 203.28 Donati «à Cibaliana, fententia de lixreticis baptifandis. 262.35 Donatuli quæftio ad Cypria-numdelata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.8 Dorotheus principibus acce« ptifsimus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29.33 Dorotliei presbyter! Antioche n! uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;213.23 |
E pBræa lingua naturæ Origc-nisaducrfa 252.4 Ecclefia Chrifti in uarqs terra: plagis femper manfit 1.14 ecclefia qiiot annis habuerit pa cem à Galieno ad dccimum-nonum annum Diocletia-ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29.3 Ecclefia ucraqux 61.56 SC 62.8 inde SC 239.15 ecclefia una,8C quid,cx Cypria» ni fententia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.35 ecclefia: à Commodo adSeue-rumftatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.34 ecclefiæ caput Chriftus 62.10.15 ecclefiæ Chrifti locus in terra. 1.16 ecclefiæ dodfores à Gallo imper. exilrjs mulciat! 23.52 ecclefiæ hofpitia in Cilicia 2.35 de Ecclefiæ gubernat!one,re« bus SC per fords 149.10 ecclefiæ miniftri qua in re etiä peccent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^,^0 ecclefiæpax à Seucri ob!tu ad Dccium 12.50 fub Seuero augmenta 6.48 de Ecclefiç perfecutione SC trä-quillitate fub Seuero 9.17 ecclefiæ propagatio 6.50 ecclefiæ quæ pacem habuerint in perfecutione Seueri 12.30 ecclefiæ Romanæritus SC cere» moniæ cur feparatim nar-rentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.34 ecclefiæ facrificia qua: fentiat eife Tertullianus 239. n ecclefia: huius tertq fcculi qui præfuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;49.17 ad Ecclefiam feftis tantum die-bus concurrentes], ab Ori-geneobiurgati 120.51 Ecclefiam Chrifti fiiilTe Gazæ. 1.53 in Tiro. 2.7 ecclefiam eife in exiguo numero 62.14 ex bonis SC malis conftare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;62.24 ecclefiam huius tertq feculi e-tiam ab hpreticis SC fchifma» ricis occuparam fuiffe 149.22 ecclefiam non effe fundata fu» perPetrum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;62.36 ecclefiam Romana ab alqs pro matrice agnofcendam,quomodo aflerat Cyprianus, 84.52 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. . ecclefia uniiicrfam’ feruari per’ fanguinem Chrifti 59.52 abEccIcfia quem abfcindendü, SC quomodo excommuni-candum docuerit Origenes. 151.27 de Ecclefia,dodlrina Origenis. 260.30 in Ecclefia cui cedendü 190.55 in Ecclefia cur plures fint facer» dotes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16$. i Ecclefiæ in diuerfis prouineqs quando fuas operas coniun xerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;63.43 ecclefiæuniuerfæ Cyprianou-nitatis uinculo copulatæ. 172.57 ecclefiarum celebrioru corifo-ciatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.4 ecclefiarum cöprouincialium infpedfores qiiod nomc u-furpauerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;159.60 praefides quomodo roti grc giattenderint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.21 ecclefiarum eiufdem prouinciç mutuum auxilium in crean-disepifcopis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.15 ecclefiarum in Europa, Afia SC Africa confenfus communis ( ppp 2 tempore' |
1
-ocr page 1014-|
Ï M D E X. *54.47 imMin/iiMrii/i^t«, quid uocet Eufebius Enoch in quem locum transia tus Enoch libri Origencs ubi me-mincrit Enoch finecircumcifione pro« bauitOeus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309.40 Epidfeto quid fuaferit Cyprianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.35 Ephefijpucri martyres fub De cio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.7 Ephefina ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.; o Epimachi amp;nbsp;Alexandri cü qua« tuormulieribus martyrium 18.15 Epiphanius ab Auguftino re-prehenfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*03.25 ad Epifcopatum cui patuerit uia 174.10 ad cundem Romæper gradus afcedifle epifcopos. ibidem ad Epifcopatum non admifsi quifeipfoscaftrarut 174.50 ad Epifcopatum qui admifsi fo liti, in ecclefia Rom. 147.8 Epifcopus fit exemplum bono rum operum multitudini. 294.4* epifcopus nort adpriheipatü, fed feruitutem totius eCcle-fiiuocatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153.22 epifcopus plcbe præfente eligi folitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135.52 epifcopus units in ecclefia 150.1 quomodo intelligcndiim. 173.5 Epifcopum unum in ecclefia ca tholica eflc, qui uoluerint. S4.50 Epifcopi ordinatio uicinis pro uincijs per litcras denuncia-rifolita 155.45 adqj cam conuenifieplures pref, byteros amp;nbsp;epifcopos. ibidem 34 de Epifcopi iam elcifli uita pro ba,cur tcftimoniales literæ ad alias terras amp;nbsp;ci ui ta tes mifiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155.56 epifcopi nomen fibi ipfi afl’u-mentes pro fchifmaricis ha« biti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174.50 epifcopi translatio in alium lo ' cum uicinorum épifcopo « rum confenfu fatfia 165.56 Epifcopum aliü quatenusnon licueritaltero adhucfuper-ftitefubftituere 174.24 epifcopum quoquó uerfiis eun rem qiiot presbyteri amp;nbsp;dia« coni debcatcomitari 154.54 ad Epifcopum Romanum aut ullum alium non efteappel-landum, à quitus ftatutum, fetrtporcTertulIiànî 54,10 ccclefiarum in una aliqua pro-* ûincia confociatio 158.54 ccclefiarum Orientalis amp;Ro-manx rraditio de ccclibatu facerdotum diuerfa 148.58 dcEcclcfiarum Ratu epifcopos fe inuicem certiores fecifle. 1^5.37 ecclcfias iinitis prouinciç ad u-nam aliquam maxime inü« gnem refpexiiTc 158.38 ecckfias orientales Tettullia-ni temporibus candelis SC oleoufasundecöftet 121.5Ó ecclefias amp;nbsp;epifcopos fibi inui* cem de rebus neceflarijs c3-municaffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^4.51 ecclefias quoqj domos habuif-fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15^.10 ecclefiaftica bona hoc fccülo quomodo adminiftrata 155.1 ecclefiaftica iura 173.47 officia quomodo diftributa. ’49.31 ecclefiafticarum ret urn amp;nbsp;pc-cuniarum difpenfatores qui 155. ^0 Ecclcfiafticilibfi qui ditfri 91.13 edidi Imperialis Galieni excm plum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.8 édida Impcratorum aduerfus Chriftianos collegia abVI-piano iurifconfulto 314.19 Elamiras Chrifto credidifie. 3' 48 Elccfei hæretici unde didri.Si ubi fucrint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97.57 éleemofyna excrcitium Chri-ftianorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.50 clccmofynæ quantum tribuat Tertullianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.59 eieemofynæpermenfem pnbli ce femel colletfix cur fint, Tertulliani temporibus («, 36Ä 113.15 de Elementisamp;eorum nume« ro prodigiofa Manichxorü figmenta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,115.10 Êlenclius allegoriftaru à quo amp;Î de qua re conferiptus, 106. s6 Eleufinia facra Atheniscélc-brata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;510.51 Elxæi libro qui pro Scriptura utantur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;98-57 Emeriti in Hifpania eedefia. , tf^-a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;inLufirania 5.57 eius martyres, ibid. , Emeritana plebs qua in re pe-rinerit confilium Cypriani. 164.5t Encratio quod confilium de« derit Cyprianus de hiftrio-ne nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.40 igt;7Z** myfteri) iniquitahs. |
Épifcopo adhuc uiuente aliuRÏ fuccefibrem ordinäre iicitS fuiflc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174.4! Épifcopo célébrante miffam fa cerdotes ömnes adfiftere, quis ftatuerit in ecclefia Romana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.3 6 fub Épifcopo certo exiftentes cur circumcurfare ad alium prohibiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;169.10 ab Épifcopo fecularium reria folicitudinem alienam efie quisiubeac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153.14 Epifcopi à quibusSf quomodo ordinati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.4 t epifcopi Alexadrini 8lt; African! 224.20 Romani 275.4s epifcopi de quitus rebus fein» uicem certiores fecerint 165. 37. inde epifcopi eiufdë prouinciæ quitus nominibus fe appelia» tint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.15 epifcopi gentium qui didi. 160, 7 epifcopi idololatria commac« lari quomodo tradadi '205. 52 item in hirefin lapfi. epifcopinon accufandi,argu-endi amp;nbsp;damnandi,cuius de-crerum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185,19 epifcopi pripofiti didi lt;1 Cy* priano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.18 Epifeoporum Africanorum SC Romanorum æqualis auto« ritas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;172.2^ epifeoporum Antiochenorum uitæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2ii.^ epifeoporum autoritas prima in ecclefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.17 epifeoporum Carthaginenfis coneilq fententiæ de reba-ptifandis hærctieis *95.9 epifeoporum cadem autbori-tas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;169.it de Epifeoporum eiufdem pro-uinciæ connentu ad ordina« tioneni alicuius epifcopi,Cy priani uerba 163.2t de Epifeoporum amp;nbsp;Dodorum uiriscaput decimum 209.12 epifeoporum fuifie,facramcn-ra adminiftrarc 151.7 epifeoporum gratia apud po« pulum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;29.59 epifeoporü ordinatio alqs pcc litcras denuneiata 174.54 ad Epifeoporü ordinationem collegæ ex alijs prouineq» mifsi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165.56 epifeoporum uitæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;209.7 Epifcopis mudanasdignitates amp; fatellites ufurparc, quorumftatuto nô liceat 176.4* epifcopi# |
|
cpifcopîs,presbyreris amp;nbsp;diaco« nis comune officium doccn diamp; obiurgandi ’jo.p fpifcopisquatenuslicuerit mu tarclocum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i74‘39 epifcopis fuapriuata fentenria nihil facerelicuiflc i7y‘4? inter Epifcopos, Alexüdrinum Cæfarienfem amp;nbsp;Hierofoly-miranum,quod fchifma or-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tsj. Î4 Epifcopos,licet non çquc con-fentirentin omnibus, c5cor dix tarnen ftuduifTe 168.0 epifcopos nullis ciuilibus,fed folum ccclefiafticis negoties occupatosfuiflc »$3'9 epifcopos fine metu docere quisiubcat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijo. 30 Epiftola Antioclienæ fecundæ fynodi ad quos Si per quem fcripLi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;208.16,13 epiftolx Antiochena: fynodi inferiptio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i66.;s epiftolrSialia fcripta Diony-fq Alcxandrini 216.f Si inde epiftolc Decretales ad mva^sy«// fidcicollata: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.60 epiftolx decretales Cornelqc-pifcopiRom. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28137 epiftola; decretales pontificum quidagätdeprimatu Rom. ecclcfia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i73'ï2 item de quibusalqs rebus agant. ’79-43 epiftola: decretales quibus ad-feriptæ 177.9 lem-per ab aliquibus pro fiippo-fititijshabinc 184-39 Epiftoiarum decretalium com pofitio 177-25 ora-tionis filum. ibidem, inferiptiones generales 179, iS temporis quo daeæ funtdifcordia 182.33 titulos apud nullum buius feculi fcriptorem inueniri. 178.19 Epiftolas decretales non efie eorum quibus adferibütur, 177.39 fiéfitiasSifuppofi-titias efie undecöftet 184.4Ö ïnEpiftolis decretalibus mul-tafalfacflc 179.49 inde Erafmi Rot.de Origenis elo» quentiateftimonium 269. 4 eiufdem iudicium de li-bro Tcrtulliani,qui dePœlt; nitentiainferiptus eft 137-16 errores Dionyfq Alexandrini cxNicephoro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;230.32 ab Erroribus reduffiones mu-tuæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.20 Efaias quomodo minifterium poftulaucrit f3gt; 20 |
INDE X. cthnicifmum Hierofolymis c-tiam grafiatum efie 1.50 pro EtlmicoSipublicano qué habendum ftatuerit Euty-chianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.27 Euam à quo formatam fom-nierManichsus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.41 Euangelium lex fpiritualis ui« tæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32-4 Si 213,30 Euangelium Petri 95.42 Euangelq claiifula 32.2 cuangelq Si legis difcrime $1,3 3 cuangelij narrationem fimpli-cem non fufficereadfalutc, contra Origenem 79.10 cuangelij fumma,exTertulliaa nifententia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;238.36 Euangelium Euangelio con-trarium efie, fecundum Ma« nichxos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.46 poft Euangelium inquifitione non opus efie 34-28 Euariftus hxreticus 186.36 eins prima epiftola 179.11 Euchariftia à facerdotibus in manuB cSmiinicantibus ex» hiberi folita, in ecclcfia Ro» mana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14360 euchariftia etiam ad cos mifla quicectibusobimorbos in-terefienon poruerunt 133.29 euchariftia in quibus uafts con fecrari folita, in ecclefia Romana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.14 euchariftia per pucrum à pref-bytcro, Serapioni iam mo-rituroallata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.41 euchariftia puellis ephebisda* ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133. ƒ9 Euchariftia: facramentü quan» do Si à quorum manibusfu mcndumdicac Tertullianus 151. 10 Eucliariftiam cum femine human o fumiàMaiiichxisfo-liram nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.61 Si 113.1. eucliariftiam in altari fancTifi-carijCyprianusfentit 83.3t euchariftiam in arcamconclu-dcre licuiflc, unde probet Cyprian us 13;. 47 à quibus idem reprehenfum, ibidem euchariftiam qua mala condi» tionelapfis denegetCypria nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;85.41 de Euchariftia bona fententia Tertulliani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.8 pro Euchariftia cinerem fe ferre quomodo inueneritqui» dahomo maculatus 134.30 de Euchariftia Manetis hypo» thefis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.60 Eucratij aThenis fententia de baptifandishxreticis 199.52 Euclphim rogatu Neonis do-cuifieLaraudis 3.27 Eugenia martyr fub Valeriano 26. 4 |
Eugenij ab Ammcclcra feuten» tiadebaptifandis hxreticis. 200.16 Europxccclefix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.39 Europxidoiflores 287.20 Eufebius Cxfarcx epifcopus, 216.16 quantum dilexc-rit Pamphilum presbyterü. 221-39 eufebius Laodicea: epifcopus, 2.28 eins uita,|8i ftudium circa fratres captiuos,8imar tyrücadauera 222.18 Si inde eufebius laicus rogatus à Neo» nedocet Larandis 183.32 eufebius monachus fub Claudio martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;304.24 eufebius quando Alexandriam profeófus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.3 Eufebij in hiftorijs fcribendis diligentia 27.47 mini fterium erga Si captos Si in» terfeólos martyres 26.45 eufebij narratio de cultu uirili, communi, Si philofophico. 140.36 eufebij Phœnicis uita 222.38 Euftochius Antiochenus repre hcnfor Origenis 261. 23 Eutychianus epifcopus Roma nus 177.14 quibus uerbis aflerat confecratio-nem frugum Si Icguminum, 148.22 Eutychiani de excomunicatio» nedecretum 143.26 eutychiani cpifcopi Rom. uita 2S5.3S Epiftolx decretales 286.1 quot martyres fepeli» ucritproprijsmanibus 14s. 3 Si 286.20 eiusconftitu-tiones. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem excömunicandus cur, qui ma-nifeftus eft magnis deliftis, 151- 38 in Excommunicandis lixrcri» cis fida ccclcfïarum Si epifco porum coniunófio 167.17 excommunicatio cui iufta fiat. 131.33 quatenus licita, *73.39 excomunicationis abufus ubt approbatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184.36 excommunicationis denuncia tio, autfeparatio, per quos facla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.20 excommunicationis in ecclcfia Rom.ubifiatmentio 145.16 deExcömunicatione quid patres doceant 127.10 qualc decretum tulerit Eutychianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i4ï- 26 excommunicati,aut ad hæreti- PPP 15 cös’ |
|
INDEX. Fabiani dccrctalis epiftofa 145, 17 exilium. 20.7 de Fabiani epifcopi elcCbionc hiftoria 146,56 SC 279. 32 ineademcuinfmodimi-raculum faftum nbsp;nbsp;nbsp;306.20 Fabiani papæ authoritas alle« gara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145.51 Fabius Antioebenus Nouati caufæfàutor 193.52 eins uita,aurhoriras,obitus 212. 21 ad eundem in errorem adduélum quiferibât 165,22 Falifcarum dq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.3* deFaro, Maniebteorum liypo« thefis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11Î.34 Fauftinus Lugdunenfis epifcopus collega à Cypriano di-ifius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.13 Fauftinus presbyter Alex5dri-nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155.25 Fauftini exilium in Aegypto. ' 26.34 Fauftus cinis Eduar in Alaisili« eufium lirtoie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;125.59 Fauftus quo martyrio corona» tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.45' Fauftus uin^us SC dedudus cü Dionyfio Alexädrino 233.54 Faufti confefibris à Timida regia,fententia de baptifandis bxreticis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202.47 Faufti diaconi Alexandrin! ui-ta SC martyrium 235 3gt;.4i Felix epifcopus Rom. 177.14 Epbefum translanis 1S0.5 eiusuira 28534 Epiftolæ decretalcs. ibidem 40 Felix barreticus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;186.40 Felix Hifpanorü epifcopus col IcgaCypriani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164,15 Felix martyr fub Claudio 504, 29 itemfiibDccio 303.4 Felix presbyter Hifpan’ 206.17 Felix in quo concilie coudem-natus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.20 Felicis ab Acura fentetia de lie« reticis baptifandis 200. isitc Fclicis à Bigai nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;198.1 Felicis a Buslacrcnis 203.5 Fclicis ab Vtina 199.25 Fclicis .à Gurgitibus 205.55 Felicis à Mazrazana 201.46 Felicis à Migirpa 196.3 Fclicis ftatutum demifsiscele-brandis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.30 Felicifsimus martyr fub Decio. 50;.4 Felicifsimus presbyter fadio« fus,cura fynodo fecunda A« fricana damnatus 193,6 dus uiria. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Felicifeimus excommunicatus. 151.44 SC 167.44 Felicifsimi feda 248.42 foeminx conceptus quid apud cos dcRcicdolapfi', quorno-dorecepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.50 cum Excommunicatis comma nicare qiits prohibucrit in feclffoRom. i4y. 18 de Excommunicatis in aliqua protiincia.ad alios perfcri-prum quoqiffle 167.35 deExcómunicatis qui aéta pcc nitenna recepti client, muta ar cpifcoporu literp 167.46 dcExcommunicatis recipiedis in priaans fynodis adum« b'4 15 excommiinic.atos admonitos prins fiiiflc ab epifeopis SC presbyreris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.zi cxcommiinicatos receptos effe apudRomepifcopos 168,y j cxcömunicaros recipiendi dies an certafneritapud ueteres, 130.rS in Exercitijs externis quam fuc rit fuperftitiofus Origenes. 265.27 inExilio quomodo fe gefTerit Cyprianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;249.11 Exiba Ghriftianos pcrtuliffc. 20. 6 ExornoIogelÏspcrnitenrip mi-iiiftrrium à Tertulliano di-lt;ft.a i27.y3 qualis confefsionis aSlus 127.58 quid continear. ibid. 128.3 exorcilmns in baptifino nç.27 Exorciftx quot SC qui in Romana ecclctia 147.2 o Si 150.3 corum offieq ubi mentiofiat 149.57 ubi apud rerrulbanum 136.10 cxorcisandi ritus SC ufus in Ec« clcfqs Africanis 136-8 exoreizatio pcculiaris dignitas apud Romanos nbsp;nbsp;147.20 cxofculatio fratrum, falutandi ritus, SC officium charitatis. *5?. 28 F pAbasfupcraltare offerri quis ftatueritin ecckfia Rom. 148.50 ' Fabianus epifcopus Romanus 177.13 Pbilippum Impe« ratorem à precatione multi« tudinis Ecclcfiafticæ exclu-dit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i5i-52 Fabianus quotics SC quibus diebus in anno communi-carepræceperir, non impedi to grauioribus criminibus, 146.24 Fabianus martyriu fubit 91.23 Fabiani cpifcopiRom.uita279 32 eiufdem conftitutiones 280.2 martyrium t8o.t6 anni cpiicopatus. ibidem |
Mankhxos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’'^’^^ fœminæ cuiufdam Akxandri-nxftudiumin Origenemi« uenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25115 deFœminamiraculum 306.» Fefta Cbriftianorum que 136 50 Fefta gentilium celebrate non lieufife Chriftianis in qfdem ccckfijs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.24 Fefta 'qux foknnia in eedefia Romana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;147.36 feftorum indifferentia 65.41 feftiuirates cekbriores quxfuc rintCbriftianis 157.17 dcFeftiuitatibus Alanicbxoiü. H7.35 Fides quid fecundum Origc-nem 259.42 qualis fiduciaex Cypriani fenten-tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;246.47 fides quod fitfiducia 53.2t fidei régula nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34.4s fidci ratio ill primis reddenda eoram Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69. s fidei kii iuftificationis efttflu« 5J.5 fidem abnegantes quibus mf-racubspuniti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;307.17 fidem credentis caufam eflefa-lutis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;}z.^^ fi'caccipigratiamDei 53.4 de Fide, doiflrina Origenis. lt;nbsp;fidc peccarum non tolli radici-tus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49,39 fide qua iuftificemur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53.22 fidc iola abfqj operibus iiifti-dam apprebendi nbsp;nbsp;nbsp;52.5X Fidus quarn qupftionem mouc rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.57 Fidi epifcopi deinfanribus ba-piifandis opinio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205.19 rationes à Cypriano refii-t.ltX nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124. U FiliusDeiqtiareprincipium dt catur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.5» Filiu.s SCj Diklt;flus uocabula, quare noftnsfenfibus Deo diélantcimprimatur 40.40 filins liomims cur damnatus'. 52. 24 de Filio Dei SCbcncficnsekis, prpdara Cypriani fententia. 246.32 deFilio Dei blafpbcmisc Ori-genis 261.51 SC 262.47 filiorü natakm eekbrandimo rem Cbriftianorum quant graaiterreprebendat Oiigc nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.4S Fiimilianus Cffarcæ epifcopus 3.22 8C 166.43 SC 207.2 Firmilianus in itineread Antio ebenam fynodum alteram morfuus 207.53 eiufdem u«a, laudes, cü Origenefa« milia- |
|
INDEX. fub Galieno quxfynodi colle-ólx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206.34 Gallixdrufticis Bagaridis infe ftatæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3gt;s.i5 Gallicana plebs an contra cpi-fcoposconfpirauerit 180.38 Gallicanarnm ecclefiarum cu-ram quis geiïeric 139.31 Gallicanos epifcopos ad Lneiü Romanum feripfiffe falfum. »81.34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;(302.Î9 Gallinctus martyr fub Decio. Gallus Imperator quó tranftu-leritcapfamBabylpepifcopi Antiocheni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21». ;6 Galli bellum infelix aduerfus Aemilianü 31.’ cuni Volu fiano filio interitus 50.3 6.60 SC feq. tyrannis in Chriftia nos 23.45 eins tempore peftilentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23«3o Galium proditione imperium arripuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32.11 fub Gallo eninfmodi febifma ortum 1S7.9 conciliü Car rhagini agitatum 194-35 GaUorum ecclcfiæfub Scuero. y-jf Gati.anns epifcopus quo anno inTuroniaChriftum prxdi cauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;8.24 Gautumi d Probo opprefsi. 3»7. 61 gehenna cur prçparara 69.17 GemianipresbyteriAntioebe-niuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212.37 GeminiumFauftniu presbyte« rum curno uelit Cyprianus tutoremagere 160.43 Gemini dFumisfentetia debà ptifandishxreticis 202.31 genicu!isadorarc,apnd Tertul banum quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i33-3 Genies ad ecclefiam pertinere. 62. 17 Getiani d Romanis uifti 3iï.ï7 gentilifmusqualismäferit hoc feculo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;310.2 genrilium libros cur euolnerit Heraelas Alexandria: epifco pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;224.4^ gentiliumlibrorum leéfioncm quomodo defcndat Orige-nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.24 gentium teftimonia ubi adbi-beatOrigencs 269.30 gcometriam cur tradiderit di-fcipnlisfuis Origencs 137.23 Gepidi dProbo opprefsi|3»7.6o Germanorum eedefia: fub Scuero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^.2 Germanorum idola 3i3‘4a Germanorum incurfioncs in Galliam SCIraliam 316.5* Germanus martyr fub Decio Catfarca: Cappadocia: 13.27 miliäritas nS.^aSh^f,^^ Rrihiliano excömunicationem quis S^curindixerit tóï.ji Firmins ryrannus }i7.27 Flauius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iJJ.45 Fjorianus Taciti frater quan-diiiimperiü habuerit,amp; qua morte obierit iS.jy de Floro lapfo quaeftio ad Cy-pnanumdelata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.10 Focas Syropagi in Paphlago-niaepifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.iy Fortunatianum cur ad epifco-patum non recipiendü fuafe rit Cyprianiisió 0.56 SC i7S.^ Fortunatus Icgatus Cypriani. t65'48 excommunicatus ’5'-44 FortunaridThuccabori fenten tia dchxreticis baptifandis. 198.22 Forrunati quxftio ad Cypria« numddata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.7 Frudliiofiis Tarraconæ epifco« pus cum focqs fub Valeria-nopaflus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’6.7 de Fuga in perfecutione liber Tertulliani contra ecclefiam fcriptus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2j7.23 Furnitanorum clero SC plebi qua de re fcribat Cyprianus. gt;54.} G z-^Aius epifcopus Romanus. 17744 uideCaius, Galatixeccicfïæ 3.10 qfdem minatur Stephanus Rom. epifcopus excömunicario-nem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»óS.jj Galcrius Alaximus proconful ■ Afriep 249.4$ executor pcrfccutionis fub Valeria-no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2$, 24 Galienns quando impcriü na-étus 26. 61 quare perfecutione motam ediélis remo-uerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 7.2 Galienns quot annos imperiü habuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27.30 Galienns ubi SC d quo, cum fi« lio fenfratre interfedus fue rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ï3‘ ry GalieniadDionyfium, Pinna, Demetrium SCalios epifco-posedichim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;27.10 Calieni Imperatoris luxus SC negligentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316.24 Galieni tempore multa edificia teriæmotuabforpta 33.20 prodigia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;307.4? Galienum calamitates ob per-fecutionisfocietatem quoqj fenfiffe fub Galieno mutationes impc-rio perniciofifsimas accidif. fe |
Geftus orandi qui obfernati. 134.60 Getici popnli quomodo d Pro* bo Imperatorc trail 311317.31 Getuliana eedefia Gordiani imperium quot an-norumfiierit Gordiani in imperatorem elc-dio 313,39 milorif 316.3 caedes Gordiani Imperatoris Iaus,SC in Chriilianos dementia 15. 46. inde Gorgonius Imperatoribus ac-ceptifsimus GotbiquädoGreciaSC uicinas prouinciasuaftarint, 317.» Gorhorumquot milliain Ro-manü folum uencrint 317.13 gradus docentium in fcholis. 157.58 gradus matrimonii contraben di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14732 gradus officiorum in eedefia Romana plures defcribun-tiir 149.60SC 130 i.inde de Gradibus perfonarum cc-defiafticarinn 149.30 Grxcia quando d Gothis ua-ftara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33.9 SCi’?-* Grædæ eedefix 4.43 Grxcos autores qtios Icgcrit Origencs , nbsp;nbsp;nbsp;232.17 gratia quomodo plus potuerit qudm peccatum 32.30 de Gratia Dei defperantis mi-feria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35.7 gratia euangelica quando cua» cuetur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51.3S gratiam effe xqualc fuper om-nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;58.11 gratiarii aóliones in ceena Domini dicifolitæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»i2-39 Gratianus quem poenitetipca» nonem ex Fabiani dccretis rccitet nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.^0 gratulationesmutuac 163.13 Grammaticarprofeilor Orige» nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.1; SC 231.3* Gregorius adhuc iuuenis epi« fcopus faólus 174.20 Gregorius SC Arbenodorus fri tresepifcopi inPonto 31* 6C207.3 de Gregorij Pontici miraculis fabuke nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;306.2? Gregorius, qui 8C -Theodorus Pontiepifcopus,unde Ma* gnus SC ^c^uam^yij^ dilflus*. 119.1 eiusmiracula SCopu-fcula. ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem. Gregorij Magni traditione Sa-bellij pedis confopita 219. 32 eitifdem difputationea SC opinioncs. ibidem ppp 4 Gre* |
|
Gregorius quib. ecclefijs pri-fuerit -;j.-s3Sr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155.24 Gregory hiftoria Si Apollinis fanü in Alpibus culti 311.41 ad eundem epiftola 312.0 Gregorius Neoeæfarienfis 171. y. delapfuhominis. 47. 37 etufdem Canon de quinqj locis peenitentinm. 128.53 ran ones ex epiftola Canonica 175.57 fcriptoriim fragmenta 34. « fymbolum 35.47 Gregorij Neoeæfarienfis fides. 219.19 mores 220.4 gubernädiratio in ecclefijs hu« iusfeculi 149.108^150.1(1 gubernationis ccclefiariim for main epiftolis dccreralibiis defcripfa,an conueniat cum huius'feculiratione 182.47 H |j Aemorrhoufæmulicris hi« “ ftoria 8i miraeulum. 307.3 hacrefis non fponfa Chrifti. 190.43 hærefiantdiifcnfioneortaquo modo fegefferint ifti cccle-fiaru comprouincialiii præ-fidcs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.12 ex Hærefi qnalibcr uenientes iterum baptifandi, fecudum quos 176.23 ma-nuum impofitione curandi, ibidem z6 hxrefesab Oiigcnc impugna« tæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.48 hxrefesamp;fchifmataunde orta dicat Cyprianus ^f3-$o liærcfes fub Aureliano Si Clau dio log.i item fub Decio 99.9 fubCa lieno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;io6.44 Si 108.2 fubGallo nbsp;nbsp;103.14 nbsp;nbsp;nbsp;fub Gordiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97.3 nbsp;nbsp;fub Philippo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;97.33 nbsp;nbsp;nbsp;fub Probo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110.18 hpretico non prodeffe, fiinfaU fa fideinrerficiatur pro nomine Chrifti 189.30 hærcticipeiores ethnicis 100. 32 quammalcin Scriptu ris audiant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190,32 liæretici quatenus baptifandi, quia unum tätiim baptifraa. 187.43 hxreticorum baptifma ab Apo ftolisnon probatum 188.34 hxreticorum Si eedefiæ fides nomina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;188.3 hxreticorum quinqj in Africa excömunicatorum Romam nauigatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;109.13 hpreticos argucre, quorum fue rit officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130.59 |
INDE X. lixrcticos dcuitarc ubi moneaf CypriJnusRomanos 169.20 apud Hpreticos omnia per mc-daciaagi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘93'49 erga Hxreticos quomodo fe geflerint epifeopi catholici, lyï'^t de Hxreticis baptifandis fen-tentixepifcoporum Cartha ginenfisconcilij 195.10 de Hxreticis, caput undecimü. 289.2 cum Hxreticis quis fe coniun-gat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190. éo Haymus quarn quxftione de« tulerit ad Cyprianum 162.7 ad Hebrxos epiftolam magis Grxcam quarn Hebraicam phrafin habere 91.17 Helchefaitxfcipfos prognofti-cos appellant 99.2 ipfo-rum hxrefis quamdiu dura-uerit. ibid. quisnam impugnaucrit, quis confia-uerit. , ibidem Helchefaitarü error undecor-rogarus,Si quis namfuerit ordine 98.10 corundem dcChrifto, de Spiritu fanifo, Si alijs locis Theo-ïogicis nugx. ibidem Helchefairarum hxrefis quan« do extiterit.Si ubi 97.53 eadem ab Origene impu-gnata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;268.38 Hclenus Tarfi cpifcopus 2. 418i»66.42 Si 207.4 rius uita 220.31 cum quibus habueritfamiliariratê 211.5 Heleni excommunicat o à quo Si curinditfia 168.32 Heliodorus cpifcopus Laodi-ccniis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22Ö. 43 de HeliogabalOjSi eins religio« ne.Läpridij narratio 312.26 Henricus de Erfordia 242.39 Henricus Grauius ' nbsp;nbsp;245.57 Heraelas Alexandrinus 3.55 fidem Chriftianam ex Origene difcit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.9 Heraelas carechifta Dcmetrij epilcopifucceifor 158,5 Heraelas hypodidafcalus Ori-genis 251.58 ßueeiuf« dem collega in fcholx gu» bernatione 158.17 fuc-cefibr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.47 Heraelas Papa diélus 129. 50 Si 171.1 Heraelas presbyter Alexandri« nus nbsp;nbsp;140.36 nbsp;nbsp;nbsp;quando Alexandrixepiltopus 180. 10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eius uita 224.22 ab Heracla quem canonem fe accepifl'cdiifiitet Dionyfius Alexandrinus 224.60 |
Heraclides martyr fub Scuera 10,35 inde Origenisdi-fcipiriuB,nondum baptifa-tuscapiteexfus 127. y Si Ijl. 43 Herennianus Imperator Ori» entis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3’^.3? Heri duo, difcipüli Origenis. 151.44 Hermas Manctis diicipulus, cur Hierofolymam miflus, 1.0.49 Hermianus Cappadocix prx-feitus,minifter perfceutio* nis fub Scuero 9. 60 Hermogenes hxreticire quando in Africa fiterir 103.38 idem hxreticus,Materiarius à Tertulliano appellatus. ibidem Hermogenes Icgem Dei inlibï dinem curdefendat 105.30 ciufdem de Chrifto figmen* nim' 104.51 de créa-tioncerrores 104.59 de materia prima rationes i Tertulliano annofatx 105. 9 ciufdem hxrefis abO« rigencimpugnara 268.43 contra cum qui fcripferint. 106,1 P’ermogenis duo dij 104.15 Hermogeniani hxretici qui di« Äi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;103.32 Hermopoli'anaecclcfia 3.59 Hermon cpifcopus Hierofoly« mitanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;211. î Herodes Imperator orientis, 316.33 Herodiani àNiccphorodilTetî fiodeuaftationeByzâtij 5* Heron martyr fub Decio 18» 26 nbsp;nbsp;item fubSeucro io.. 36 eins fiipplicium. ibidem 49 Heux Si Adam cur tuniex pel-licexfacflx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.10 i^anÄ« Si ntfxirÄx apud Orige-nemquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.8 Si ï5y-i7 Hexapla unde confuta relique« ritOrigencs 96'45 ifnxti^iKKTXfl^it quid udectGrac ci nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;272. 61 Hierapolis hofpitiaecclefic da ra nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.55 Hierarcha Si Hierax: an ij dem. 118'4» Hierarchx de Chrifto hxrefis unde nata. Si qualis fit 118. 51 inde eiufdem de Spiritui fanfto dogma falfum 119.* Hicrarchitx hxretici unde de« nominati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii8,37-4j Hierax Aegyptiorum epifco« pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3M» Si 226,53 «tu# |
|
riufuiU nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»7/. 4 Hieraxhacreticus 118.59 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;195.18 Hi eräcis contra coniugiurn hy pothefes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.18 Hieracis abftinentia uo.ix Hieracitæ haeretici 118.44 quibuslibrisutantur 120.4 eornndemhxrefis 118.37 mores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;120.10 Hicrenens martyr fub Decio. 802,37 Hiericonthi uerfio Bibliorü in* uenta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9lt;J. 39 Hieronymus curfcriptaOrige nis uenenata dixerit 261. 31 quanti feccritTertullia num 241.34 quid Origenirribuat 271.1 eiufdem de Cypriano preco nium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244,20 Hieronymus rifum mouendi ftudiofus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;269.1Ö Hierofolymitana bibliotheca quibus authoribus exorna-ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130.4; Hierofolymitanam ecclcfia palt; cificam fuifle fub SeuerO. 12. 31 Hierofolymitaniepifc. 109.10 Hierofolymitani quomo exce-perintAlexandrum cpifeo-pum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;109.45 Hierofolymorum epife. qua-rum ecclefiarum infpcdlor. if9-iX Hierofolymis ecdefiam führe exgentibus conftituta 1.44 Hiiarianus perfecutionis fub Seuero minifter 9.39 Hilary in Stephani epiftola no« minati, nulla mentio apud authores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.34 Hilariifcriptaclata 1^9.10 Hippolytus martyr fub Decio. 502. fö HippolytusJdeduabusin Chri fto naturis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4*. n Hippolyticpifcopiuita 272. 40 libri. ibidem 8^136.48 Hirenei confefloris ab Vlulis fententia de baptifandis hf-reticis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202.52 Hifpaniæecclefïæ 3.49 con-facia tas fuifle unde conftet. i;9‘5^ Hifpanix epifcopi qui Cypriano de Bafilidc amp;nbsp;Martiali fcripferint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^7.55 Hifpaniæ Tarraconenfis cccle-fiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.56 Hifpaniam quando Germani obtinucrint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;317.8 Hifpanos epifcopos ad Luciu Romanum fcnpfiifc, falfum |
INDEX. iSi. 34 in Hiftoriarum analogia quan« turn errent Epiftolæ décrétales nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;179.49 hiftriones quomodo, abiedfa artefiia, aChriftianis habiti fuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.23 K «fJ. 48 cum Hiftrionib. quatenus non communicaueririt Chriftia-ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»41.23 Homilia: Origenis nbsp;nbsp;nbsp;234.36 homo ad lapfum promptus. 47.47 homo ad quid, à quo, amp;nbsp;quo« modocreatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46.43 homo Dei opus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46.49 immorralis 46,51 eins itatus ante lapfum. ibid. homo libertati arbitrij corn- Hypodiaconiàquibus amp;q miifus quando Si quantum rum confenfuordinati 48.30 feduftusperferpen» tem quid perdiderit 48.54 homo,non Deus, peccati cau-fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.33 inde liomo quando imaginem Dei amifcrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;47.25 hominis animamàDco,cor-pus à diabolo efle, iuxta Ma netem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»»5.37 de Hominis damnatione,Hip« polyti narratio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;274.20 item deChriftiliberatione, ibidem hominis lapfus 47.22 cuümputandus 30 de eodem ucraTertulIiani fententia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iïS.59 hominis libertatem ante 1a-pfumquidcoflfirmet 47.4 hominis natura à Manichxis damnata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»15.39 hominis flatus ante lapfum quis fuerir,cxMethodii fen« tentia 214.36 item poftla-pfurt. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem hominem à quo formatum dicat Manichxus »13.89 hominem ad imaginem Chri-fti hominis eflefadfum, qui afférant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;76.43 hominem,(î credat, licet nihil operetur,iuftifi'cari 32.4» de Homme,Origenis dodri« na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.42 homines cur moriantur,Mane tisfomhia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.17 homines tnpliccm peccandi uiam habere f 30.28 hominum feipfos interficien-tiummiferia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33.5 fftntiTTUrit Si iftiiiriKiftiTet nô Ori gcni, fedAuguftino creber« P rimeufitata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;269.29 7« f/ui^itp in feriptis Dionyfq Alexandria) nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250.69 |
Honorati àTiiCca ferttentia de baptifandishxreticis 204.4 horæ matutinxrerum diuina-rum inquifitioni deputatac. 138.17 horæorandi quxapud ueteres obferuatx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»54.43 Hortenfiani à Laribus fententia de baptifandis hxreticis. U0« 132.
Ï I Acin thus martyr fub Valcria-■*■ no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.4 lacobusde Voragine 241.38 lacobus martyr fub Decio,, J05. 5 Iade à Midila confeifor 8i mar-tyr,de hxreticis baptifangt; dis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.41 Iambi confefloris à Germani« ciana fententia de hxreticis baptifandis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.23 lanitorcs quot in Romana ec-defia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i3°.4 lanuarq à Lambefe fentëtiade baptifandis hxreticis 197.3 item lanuarii Muxiilcnfisi 200.51 item-Ianuarq àuico Cxfaris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»99.88 Iconq eedefia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.30 Iconij fynodi quid ftatuerint 126.34 Si 203.5 idola à Cypriano deflrudla. 248.58 idola quarc à Chriflianis nort colantur,nec coli debeartt. 25. 7 idololatria in Epiftolis decre-talibus idoioiatrix libellis commacii« lati,facerdo tali honore pro-hibiti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;174.3 * contra Idololàtriam erhnieam quantum pugnauerit Tertullianus 43 item Cyprianus. 5*4*47 . nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. Idololatria cultus recitatt a Tes- |
Illyricum à Gothis uaftatum. 3»7-J imago Dei in hominc quomo* doreparetur,Siquid efficiat reftituta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;48.10 imagines in locis publicis in-uocationis collocari non führe folitas fub Tertullia-no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121.34 imagines Tertulliani feculum qualcs.Siquomodo no agno iierir,quaslt;p habuerit priua tim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;izt.a^.amp;fcq. Imperator,homo à Deo fecun* dus 64.19 folo Deo minor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20 Imperatoris nomina quot ty* ranni tulerint fub Galicno. 32.60 pro Imperatoris falute quomo do facrificaucrint anriqui. 60.9 Imperatorcs quando appellari cocperint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;313.13 Impcratorum beneuolcntia in Chriftianos quanta 29.10 Imperatorum Romanorü reli-giones priuatæ 312.21 pro Imperatoribus orationes fa(flæ.à Chriftianis quid in-dicauerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.12 Imperium Romanum in diner fis locis geftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;313.14 Imperii Romani magnitudo fub Diocletiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.59 Imperium tyranni quatuor in-uadiitfub Aureliano 317.26 imperium triplex Tertulliani tempore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.37 imperiorii mutationes, amp;nbsp;mo-tusinillis prolmpijs curorandum 61,10 inceftus infimulati Chriftiani.
Indicæ eeelefiæ àPantænoin* ftauratæ de Indiffercntium rerum iifu, doélrina Origenis 260.43 Infans* quare à baptifmo non prohibendus 49.20 infanti baptifando ofculum à miniftro datum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123.31 infantes ad abnegationem fi-deiportati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.33 infantes curftatim baphfandi. 176.20amp;205.29 num intra tertium aut quartum diem baptifandi,dquomota quç» ftio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.37 de Infantibus baptifandis patrum quorundam fententiæ 57.14 deeodemfy« nodus Africana eelebrata. 203.18 de Infantibus baptifandis un TertuUiano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;310. ^ Idolothytiim quid, ^ cur eius ufus Chriftianis ab Origene interdiftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.18 idolothytis Chriftianos abfti-nuiflc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.14 ieiunandi libertatem quatenus conceflam dicat Origenes. 260.49 ieiunandi ritus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136.1^ ieiunandum quomodo é;.is ihunaturijcurpriusolcofcper» iinxerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136.4} ieiunium charitatis officium. ieiunium diei fabbati quoufqj produftum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1Î6.54 ieiunium priuatum quoties ha buerint Chriftiani 136.46 ieiunium qualc à Calixto infti-tUtUm nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;277.10 ieiunq bona 6J.36 liber* tas ieiunq triplicis S^ quadruplicis in anno confiitutio ociofa. lyi.ji deleiunio aduerfus Pfychicos liber Tertulliani contra ec-clefiam de leiunio quomodo ueteres quidam docuerint ieiunia in quibiis ferqs folcn-niafuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136,41 ieiunia Montaniftarum à Ter-niUiano defenfa 240.49 ieiunia publica uniucrfæ plcbi quando Si per quosindidfa. i53-^ ieiuniaquæfolennia fuerintin ccclefia Romana nbsp;nbsp;147.26 ieiunia uniucrfæ plebi cur in-terdum indici folita 136.36 ieiunia quid mercantur 86, 41K fcq. ieiuniorum difcrimen apud ue tercs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136.23 in leiunijspublicis quid adlü. 136.23 ieiunijs qui dies confecrati. 136.39 lESVS CHRISTVS 34.3t aduocatus nofter 34.00 etiampro cccleftibus hoftia fadiusjfeciidum Origenem. 73.7 quomodo Icgem docuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51.6 lefus fuperior omnibus pecca* tifpcciebus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;32.22 lefu Chrifti præfentiam corpo* raliter faftam 38.27 ex lefu qiialem arborem fin-gantManichæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.39 ignis æternus cur præparatus. |
69.16 ignis animarus,fecundum Ma-nichæum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.16 de eedefia jraditionem ac ceperit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;124.13 de Infantibus abHerodein-terfedis , fomnium cuiuf-dam Infanticidii crimen falfd Chriftianis impadum 11.30 de Inferno Inferi qui Infidèles ad indicium non uen turosefte Ingenuus miles , Chriftianus fit innouarequid 190.27 innuptis baptifmum cur pro-craftinari uclic Tertullianus. 83.24 inferiptiones Dccretalium epi-ftolarum generales 179.2Î inuifibilia ubi habeant fuum corpus Si formam 71.54 inuocationis formula quæ» 60.37 loannes cognomento Marcus. 95.62 loannes martyr fub Dccio. 302.11 Ioannis Euangelq Si Epiftol» Concordia 94. u Si fcq. Ioannis nomen cur multi fibi impofuerint 123.47 lob ex Syriaca in Hebraicam linguam translatus à Mofe. 90. 6 lobus quomodo iuftificatus, fecundum Origenem 79. 36.40 Si fcq. lobfponte fua fandus fadus, Origenis fententia 265.61 lobi operabona nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34.4 loniam hofpitia eeelefiæ ha* biiifte nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.30 loppeRomanoimperio addi» fa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3t7.'3S lofcphus cuius obferuationis author nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137. * lordanus unde profundatur. 306.49 louinushærcticus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;186. 40 in quo concilio condemnatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;195.20 Siaquibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.33 louinus martyr fub Dccio. 303.3 louinus qua de red Cypriano admonitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160. 54 ubiexcommunicatus. 151.44 Irengus quomodo «à Tertullia-no uocatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;236.1} IfaurialiberataperProbii Im-peratorem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;317« 33 Ifehyrion qua morte fublatus. 19.1 Ifidorus martyr fub Decio. »8, 26 Ifidori |
|
IfÏdori li^rcfis ab Ongene ïmgt; pugnata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;268.41 Itaïiacdij deæqj nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.34 Italiar cpifcoporum infpeftor quis antiquitiis fiierit 139.17 Italicæeccleliæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.11 Ïupiteruitiofus 141.16 ad loiiis aram Romx qua acci derint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;307.58 loiiis cultus per humanum fan guinemfadlus 3ii'33 louis placationes in publicis ca lamiratibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.19 louis templum amp;nbsp;fimulachru aurcum Roma; 3ii'3i Judari cur non intelligcre po-tuchut aduencum Chrifti in liumanitatc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39.13 iudæi Pattern feagnofcere dicebanc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;189.6 iudæi quornodo incunerint iram 6^ orfenfam Öei 248,11 ludicorum religio 308.61 ludæis priuilcgia refcruata ab Alexandre Imper. 308.40 deludaicis rebus extem/s caput nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;308.10 ludaifmus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;308.30 judicium extremum non fepalt; TariàManichæis 117.11 ad Indicium an omnesfintuen turi,opinio Origenis 88.10 deludicioextremo lt;58.57 Ïulia Quiritij mater fub Alexandre Mammeæ martyr. 196.29 lulianus Imperator Romanus 313.15 lulianus presbyter fub Claudio martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;304.15 lulianipodagricimartyriü fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17.58 luliani à MarceUina fententia dehfreticis baptifandis 103. 16 nbsp;nbsp;item luliani à Teleptc. 202. 45 lulius Capifolinus 307.38 lulq Aphricani nita 271.20 libri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40 Ïiinij à Ncapoli fententia de ba prifandis hærcticis 204.32 iura ecclefiaftica 173.47 iuramentum quod epifcopis conceiTum, exCornclij cpi-ftola nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184. i iurareperdeos gentiles Chri-ftianinonfoliti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;J42;28 iurarc quidcoafti fuerint homines à Nouato nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;292.13 ius eligcdi facerdótes idoneós, amp;nbsp;reeufandi indignes, penes quosfuerit 175.52 iuftificationis caufa,bona opera, fecundum Origenem. 263.54 iuihneationis caufa efnuens, |
IN D É X^ Chriftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5i.tï iuftificationis feu fidei effedfus iuftificationëpcr fidcfieri,ubi doceatCyprianus 246.35 deluftificationc Methodq error 213.43 deeadem quid docueric Origenes 239. 26 quid Tertullianus. 238.38 lufticia duplex 79.5^ utriq; falus tributa. ibidem iufticiam coram Deo operibus quitribuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;79.33 iufticiam gratis à Deo nobis imputari luftinus Romanus presbyter, martyr fub Decio 296.48 lufti qui dilt;fii iuftorum animas in manu Dei efte iauenes qui ad epifcopatü in-terdum admifsi 174. is luno unde cognomen accepe-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.58 L j Abdas epifcopus Hierofoly mitanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m.i apitd Lacedxmones flagella-tioqualefacrum fiierit 311.1 Ladfantq deCypriano teftimo nium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 49,15 ladle cur non uefcanturMani-chæi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113.23 laicicamalesdidli 183.17 laicorumamp;clcricorum diftin-dlioubitradita 185.16 laicorum in conciliés ius amp;li» bertas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.32 laicis anpermiflum doccre in , ccclefia epifcopis praefenti-bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183.46 laicis ubidocendi munusper-miifum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176.36 Lampridiiis de Alexandre Sc» ucro quæ narree 121.40 Lampfaci urbis martyres 3.1 Laodicena: eedefiæ epifeopi. 2.26 lapfus hominis cui imputan« dus 47.29 de eodem ucterum errores 76.54 dodlrina Origenis 258.46 lapfus angelorum caufa 45.15 poft Lapfum quam perfedliö-nem tribuat Origenes fan-dlis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;263.34 lapfuum Chriftianorum duæ caufa: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;20.37 lapfian fine pœnitenciaadeœ« namadmittendi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59.28 lapfi, aut ab hæreticis fedudli, quatenus ab ccclefia rece-pti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘29.31 lapfi, autab hæreticis fedudli, quornodo Sc quatenus ab eedefia Romana recepti. |
144.4 lapfi in pcrfecutione,utrura re* dpicndi,fi poftea agant pœ-nitentiam, quæftio quo tem poremota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;134.24 lapfi moribundi quornodo tra dlati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175.48 nbsp;nbsp;nbsp;quatenus abfolutiin eedefia Romana , nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;145. •» lapfipœnitentes qui Equate* nus abfoluendiex fententia Cypriani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161.49 lapfi poft perfecutionem De-danam quornodo ab epifco pisrccepti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99’‘? lapfi publice in certo loco flare coadli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.57 quandiu 8d quantum peeni* terecoadli / »29. ; lapfi qui. d fpe communicatio* nis amp;nbsp;pacis inftantc morte prohibiri.Sceur 131.39 quo tempore amp;nbsp;quandiu in ccclefia Rom. non abfoluti àpresbyterisfine epifeopo. 145.5 lapforum caufa quornodo tra* dlatapoftCornelq obitum, 194.10 lapfórum examen 8d cenfura quornodo fadla nbsp;nbsp;129.40 lapforum in facerdótes indi* gnatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.43 de Lapforum pœnitentia quid flatutum fit in prima fyno* do Africana, contra Noua-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;192.36 lapforum quam prauam con-fuctudinem reprehedat Cy-prianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.55 lapforum receptionem per litc ras alijs eedefijs denuncia-tamfuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130.23 lapfis abfolutio quatenus non collata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.37 lapfis euchariftiam petentibus quare dencget Cyprianus, ?3.42 lapfis pacern dandam qui dc-creto ftatucrint 100.30 lapfis pœnitëtiæ locum cur ne* gaueritNouatus - 99.45 lapfis per pœnitentiam reditu adeeelefiam non eflenega-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53,17 lapfis ubi uenia neget Cyprianus nbsp;nbsp;247.50 eofdem abfoluendos amp;nbsp;ad euchari» fliam admittendos eife,qui* busrationibus probet Cyprianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;102.43 lapfos difficilime'receptos fuif* fe,undcpatcat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.49 lapfos non mortuos, fed femi* animes putädos efte 101.44 lapfos |
|
INDEX. jgx cum tcmplo 6i altari quado ceflaucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51.26 jfX cur data ,8i cur fit fanrta. 51.10.11 lexnonludxis tantü,fed etiam gentibus data 509.21 Legisdefinitio qua: abOrige-ne approbata 259.18 eins perfcrtionem efleChri flum. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem legis Dei finis amp;nbsp;ufus 51.14 Icgis amp;nbsp;Euangclq difcrimen. 51.35 Icgis Simandati difcrimen 51.2 de Legis fine quid fenferit Methodius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.29 Icgis naturæ iufticia fanrtos fuiffe iuftos,T ertulliani fcn* rentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.20 legis pofsibilitatcm adferirO-rigenes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265.48 Ifgi® prophétie quid fignifica-uerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60.3 Legern ante Mofen non fuifle fcriptam 50.57 om« nibus gentibus daram. ibid, legem cur damnet Manicheus. 114.40 per Legern liomines non iufti-ficari,quomodo probetTer tullianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;258,44 IcgemMofinos ablucreapec-catis, falfum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.52 legcm naturæ omnium menti-businferiptamefle 50,60 legem non efficcre homines iu ftos,difputatio Tertulliant contraludæos 309.30 legcm quomodo uctus 8lt; no« iium Teftamentum dixerit falfó Origenes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.60 legem fcriptam nihil differre à naturali nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;51,8 de Lege opiniones erronep uc-terum 78.36 Cy« priani fententia 246.40 Tertulliani 138.45 Lcucq à Thabeftefententia de hxreticis baptifandis 200.it Libellatici qui dirti 131.13 eorum confefsio 21 libelliconfolatorq martyribus in carcerem à quib.amp; quando mittifoliti 139.56 liberumarbitrium 48.14 eins dortrina quo feculo ob fcuraca. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem liberum arbitrium etiam poft naturæ corruptionem tri« buit homini Tertullianus. 240. 6 de Libero arbitrioMethodq er ror 215.58 Origenis dortrina 158.55 uetc-rumerrores 77.44 libidincm non exerceri à Chn# lapfospœnirenfcs abfoluedos crtc.quatcniis decreuerit Cy prianus cum fuis collegis, idi.4p cos quatenus ab-folucrint presbyteri K dia* coni iyi. ;; quarenus cos non licebat presbytcris abfoluere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;175.24 lapfosquomodo fatisfacerciu beat Origenes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;81,40 aLapfis quid requirantpresby teri amp;nbsp;diaconi Romani,in cpiftola ad Cyprianü 144.25 deLapfis excomunicandis aut recipiendistraftandi ius pc nesquosfuerit .iji.ió deLapfis pœnifentibus recipi-endis liera fententia Corne-Iq Rom.cpifcopi 181.57 deqfdem etiam in priiiatis fynodis aftum 154.23 pro Lapfis oblationes fartas efle ubi legatiir 139.11 fiddium preces intercefsifie undepateac 129,27 Larandis Cappadocia: ccclefiâ fiiifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5,26 Lararia Alcxandri Seueri 512.51 latro incruce quomodo iufti« ficatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;52,47 in Lauacris quid cauerint Cliri ftiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.45 Laureacenfis in Norico eccle-fia quando creucrit 6.11 Laurêtius diaconus Romanus martyr fubDecio 297.2^ de eodem hymnus Pruden-tq. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Laurentius quando in craticu-lapafius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2S.1 Laurentq archidiaconi KSixti II epifcopi Roniani collo« quium inter eüdum ad mar« tyrium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2S4.47 LaurentiumRomanum diaco num fub Decio fupplicium paflum efle qui affirment, 19-^7 LeacusmartyrfubDecio3O2.59 Lertoris , officq Ecdelïalfici, ubi mentio fiat 149.50 krtores à quibus 8i quomodo ordinati 151.41 nbsp;nbsp;quot in Romana eedefi.a nbsp;nbsp;150.4 lertorumin ecclefqs officium. izi.i6óC 135.24 inLertobaptifati, non afliim-ptiin clerumRomæ 174.54 Leonides Origenis pater inter quos martyres primus fue-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.29 Leonidisbonainacrarium Im-peratoris dclata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.5 s leonidis fuppliciu quale 10.49 Lexquid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ0.51.5? |
In cui non ponatur 47,0 flianis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, »'.54 libidinofi qiiomó fuerïnt tra-rtati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1755^ LibofiabAgra fententia de ba ptilândis hæreticis 200.5 Librarq .à quibus, Si ad quid fu ftentati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i5'®.58 Libri inter Origenis opufcula, qui non uidétur ipfius elfe. 256.8 libri Origenis qui non extent. 257.0 libri facri in oratorqs eedefia-rumferuati 156.55 aperfe cutorib.inforocxiifti. ibid. libri Tertulliani curinApocry phorum numcrum relati. 139. 4 libri Tertulliani etia à magnis uiris diligenter lerti 238.12 libri Tertulliani qui extantho« die nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;236.60 librorum Cypriani catalogus. 244. 3 adLibros defcribendum quos aluerint epifcopi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15Ó5Ï libros quos licuerit epifeopis legere, amp;clericis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176.5s libros facros afleruare 6icoii-feruare quorum fit 156.57 libros facros quos admifent fccuIumTcrtulliani SC Origenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;89.15 Libyens hærcticus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;230.48 Licinium Valerianum ad gu-bernationem imperq ineptu fuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24.6 Lirtci à Gemcllis fententia de baptifandishgrcticis204.4i Litanias tempore Gregorij Ma gninonfuifleinufti 119.59 lireræ ab alijs ecclefqs miflæ,!« priuatisiynodislegi folitæ. 154.31 literis ad fe inuieë datis alium ab alio confilium petiuifle. 1Ä4.45 Lollianus Imperator in Gallijs 316.38 Longinus ab Origene lertus. 251.18 Nouatiani fchifma-tis fertator nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.5 Lot probatus à Deo fine cir« cumeifione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;309.41 in Lucania eedefiam fuifle fub Seuero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5-3s Luciani .à Rucumma fententia de baptifandis hæreticis. 201.29 Lucius ab Anafafa quid dehæ« rcticis baptifandis fenferit. 203.46 Lucius epifeopus Romanus. 177.13 confacerdos Cypriani 164.6 fub Callocxiliomulrtatus 25.55 ciufdetä |
|
eîùfdem du rira a erga Cy-, prianum exulantem 21,18 Luci) Rom. epifcopi uita 281. ;; eiutdecrerum 18^,14 Lucius cpifeopus martyr fub Valeriano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i^.f^ Lucius presbyter it. 40 Alcxandrinus 25;. it martyr fub Claudio j04.11 Lueij à Caftragalba, fentetia de baptifandishæreticis 197.9 item Lucq à Membrefla 203.1 Lueij decretum deccclibatu fa-cerdotum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.31 Lueij exilium 283.21 mar* tyrium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31 Lucio Romano epifeope unde gratulctur Cyprianus. 1^5.14 lucis natura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nS. 18 deLuctu circa mortuos Orige nis locus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.30 Lugdunenfîsecclelîa 3,39 Lugdunchfis cpifeopus quaru eeclefiarum curam geiferit. iJ9-J‘ Ludimagiftros quos peccare dicatTertullianus jij.ti Ludimagiftrorum ubi Si quam mentionem faciat Tcrtullia nue nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;V7‘J4 Ludo Alexandrino Origenes prxfciflus, adhuc adolefces. ludo uni an plures finlul prefe« fti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.11 ludorum facrorum Rom ç men tioapudTertulIianu 311.17 Luna cur augefcat Si defieiat, fccundumManichfOs 11^.56 luna dea à Manichacis didta. in. it luna feapha didaà Maniebgis; 110.39 Lybia terrxmotu percuiTa fub Galieno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33. x3 Lybiac epifeoporum infpeftor quis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138. J7 M M »Acar Libys uiuus combu-ritur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.10 Macarius hxrcticus 1S6.31 Macarij confefToris epiftolaad Cyprianum '67.31 Maearium cum Nouato fenfif* fc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;59.36 Macedonia à Gothis populata. 317.1 Si fub Galieno 33.9 Machxus feftator fehifmatis Nouatiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.6 Macrianus junior Imperator Orientis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316.31 Macrinus quo tempore regnu muafcrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.4 Magia aftrologiz fpecies dam* data 71.3 faUacia diäa. |
INDEX. ibidem Magiam cofulentes Chriftum quarenegent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.18 Magiftratus cur à Manichais damnarus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ii3.’36 Magiftrarui quatenus Si quails honor habendus 64.12.13 de Magiftratu quid docuerit Tertullianus »39«3o de codem fententia Origenis, 160.90 magiftratus improbi cur à Deo dentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;64.34 Magiftratuum auxilium contra hxreticos de domibus cc elefix cedere nolcntes,im» pioratum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.1 Magiftratibus politieis etiam Chriftianos fuiife fubiedtos 143.10 Magiftratus contemnere ethni cis magis quam Chriftianis conucnire nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.1 Magiftrorum mentio apud O« rigenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1J7.41 Magorfi dogmata Maneti nota fuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.3 Maieftatem diiiinam non efle curiofiusferutandam j6.13 Malaehion Samofateni expu-gnator,fcholx Antiochenx prxfedtus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’57^.33 Malchion Antiochenus pref-bytcr,prxfes concilij Antio-chenifecundi 107.34 quam aeriter difputarit con traSamofatenum. ibidem Si 110.13 Malchionis uita.cloquentia, iu dieium,dignitas 113.3 indc Malchus martyr fub Decio. jol.io quandoSiubi be» ftijsobiedlus ^ malum efle, facile 47.50 mala in mundo quibus de cau-fisaugcantur mali fuo furore dementes fe-runtur Mamxa Alexandri Impcrato-ris mater ex Origene fidem in Chriftum difcit 7.39 inde. mandati Silegis diferimen 31.1 Manes ab Archelao eöfufus Si uicfus 117.44 bis confutatus.a quibus, 8i quo modo 118.11 quot focios fibi elegerit 110.46 Manes fèipfum appellate Cliri ftumaufus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;112.27 ManesfiucManichxus natura infanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;110.34 Manes turpe fuppliciu paffus. 118.31 |
Manes ubi eëmoratus fit po-tifsimum ii7,s? unde Si quomodo dogma fuum’ confccerir 110.35 undc occafionem fu« hxrefis ac-ceperit 40 inde. Manetisde anima hominis fli angelishypothcfes 114.4 itemdebaptifmo 114.36 de bonis operibus. 114 dcChrifto nbsp;nbsp;nbsp;111.19 nbsp;nbsp;nbsp;de coniugio nbsp;nbsp;nbsp;113.40 nbsp;nbsp;nbsp;de diabolo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.1 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*^^ Euangclio. ibid.43 de iudicio extrem o 117.11 de lege 114.3* de libero arbitrio 114.22 de magiftratu ciuili 115.3t morte 116.16 dere-furredtione ibid..61 de falutc 117.13 de Spi-ritu fando 111.50 dé Scriptura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m.io manetis difcipuli in diuerfaà regiones digrefsi m, r manetis difcipulos in Grxcia fuiffe, amp;nbsp;Manichxos nomi-natoseffe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.60 manetis ex Perfia aduentus ad Romaniam 110.60 manetis hxretici uita 293.1 manetis utrem adhuchodicha beriin Perfide paleis explc-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;xÿMX Manerem multos Si diuerfoa edidiffe libres 117.2X Manichxi de homine amp;nbsp;dus creationehypothefes 113.37 Manichxi myfteria, qualis liber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.27 Manichxum qui impugnaue-rint iiS.io inde Manichxi cur panem mendico nonporrigant 114.31 obuiam inter fefadi cur dc-xtras fibi ipfis dent 117.48 quatenus fc peccare nô pof-fenugentur 116.12 quomodo fuum ßi!^“t Cf lebten t. 117.38 quos dcos adorent,; 115,3 quomodo folem 8C lunam adorent, ibidem Manichxorum hxrefis 110,19 quandoeoeperir, ibidemi quos in locos peruagata fit, 117,32 de Manichxorum libris 117,11 cos fabulis aftronomicis ple nosfuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116, t manichxorum ritus Si mores^ itemtriafignacula 117,44 Manichxisqua in parte lixre-fis Herrn ogenis tribuatur à Chryfoftomo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i»5.29 Manichxos abanimatisabfti-nere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115.12 manuum impofitio in ordinart dis epifcopis ufitata 135.3$ qqq manuuns |
|
«nanimmîtnpofïtionî ubiplus attributum quàm baptifmo. »84.15 de Manuum impofitionc poft baptifmum, in ecclefia Romana ufitaca ubi legatur, »4^?4 Marcelhanus martyr fub De-cio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;197.1 Marcellianus orator qua occa-fionc ad fidcm conuerfus. S. 29 Marcellianus prarfeftus perfe-cutionis fub Decio executor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.46 fub Marcellino qualis ecclefia: ftatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;‘i-jy Marcellus diaconus Alexädri-nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.58 Marcellus doóVorin Cafcliara Mefopotamix 2.14 Si epifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;217.24 MarceUi à Zama fententia de baptifandis bxreticis 202,28 Marcianus cum finis impera-tcrOrientis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ïiö.ji Marciani Iixrefis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9Ó.1 in Marcionis baptifmo Pater blafphematus 190.45 Marcionitx Aftrologi 70,19 Marcus Aurelius Probus Impe rator 28.59 cius laudes,8i anni imperii, ibid. Marcus martyr fub Claudio. 904. U Marcus quidam an Romanum epifcopatum adminiftrarit poftFelicem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;285.51 mare obruifle maritimas urbes fub Galicno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33.14 D. Manx templü quis primus Rompextruxerit 148.5 9 . Marixfanum à quo extruôü. 156.25 Marianus martyr fub Decio. 305. j marianus Scotus 277.it Marinus àTheotccno ad martyrium confirmatus 220, 51 martyr fub Decio. 305. « 1 marinus martyr ubi K à quo fepultus ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.3 Marini epifcopi in Tyro Plioc-nicixuita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2:1.15 marinus miles fub Galicno Cf farextrucidatus 27.21 ciufdem hiftoria 143.14 5^218.19 Maronius Imperator Oricn-tis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316.54 Mars adulter nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.15 Martha Mauri uxor, martyr cü libcrisfub Claudio 304.34 Mariahs cur ab eptfeopatu re-motus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;167.57 |
INDEX.- Martialis de euchariftia error. 83.38 idem demyfterio Trinitatis- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.21 martialis epifcopus Emerira-nus . 164.53 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ciufdem epifeoparu deiefii fuga ad Stephanum Rom. epifeo-pum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»09,18 martialis rede ab epifeopatu prohibitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206,16 Martianus Arclatcnfis epifcopus pro excommunicato ha bitus 167.29 focius Noiiatiani 99,;7amp;; 186,5» martianus deponendus ab officio Arclatcnfis ccclefix. 164. ÓO Martiani hxrefeos quis mm-tioncm faciat 99. 40 Marrianumtantum in nomine Chrifti baprizaffe »00,13 Martina uirgo Romana, mar* tyrfub Alcxandro Mamex. 296.33 Martinianus martyr fub Dc-cio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.10 martyres incarcerati de uberi* bus ecclefix pafti 155.24 martyres lapfi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.11 martyres fub Scuero ex Acgy* pto Si Thebaide quo duiri fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.28 martyres fub Séuero - 295.53 f.ib Alcxandro Mamcx296. 6. fub Decio ibid.45 Si 302.52 fub Valcriano Si Ga* lieno 303.24 fubClau dio 304.1.22 fub Au* reliano ibid.40 fubNume-riano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;304.50 martyrum fub Scucro confian tia quanta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.5 martyrum fub Decio catalogus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.52 martyres trecenti Carthagini fub Valcriano Si Galicno. 305.43 in Martyrum comemorationi* bus oblationes Si facrificia fieri folifa , ubi Cyprianus doceat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138.60 martyrum corpora cum pericu lo fepelijflc Chriftianos 138.1 martyrum defuncT:orü dies cur annotaricerperint 138.48 martyrum feftum Ixtifsimum. 31.49 martyrum in ecclefia Romana fepulrura honorifica 1482 martyrum in uinculis dctento-rü confolatio,exercitiü Chri ftianorum ueterum 139.26 martyrum memorixin ecclefia Rom.cclebratx 1 8.8 martyrum fanguinem illuftra-reeccUfiam 63.20 fuper Martyrü fcpulchra quf# miflarum celcbrationem ha tucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.40 de Martyrum uitis caput duo-’ decimum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;295.50 martyres ex omni hominum genere Si xtate fuiffe Alc-xandrixfub Valcriano 25 39 martyres incarccraros accede* re,Si fcripturx prxccptis lu— uare, quorum oificium fue-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.2 ad Martyres incarccratos quâ-dolibclli conlolatonj milsi aChriftianis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.56 martyres perfequntionis lub Decio innumerabiics fuife. »4.55 |
martyres fandos nos iiiuare orationibus,fecundum Cr» genera nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.14 martyres trecentos fub Valcriano Carthagini paifos. 25.5e in Martyrib, quid efficrat Cliri fins nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;63.^ pro Martyribus prcces pubhquot; cas Si priuatas fieri folitas» 22.29 Si 112.32 martyrin baptifmo çquat Ter* tullianus.Origenesprxferr» 85.22.31 Si 266.20 martyrium expetendum efie. 63.24 an incuiufqjuolun-rate.ibidem martyrij cupidus Origencs. 150.56 martyrif immodica prxconia» s 5.Il de Martyrq lande, qualis liber interopera Cypriani 245.4« martyiq quam fucrit appeten» Tertullianus 2414? ad Martyrium quis non ido« neus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101.46 martyriorum formæ exEufe-2 bio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19,48 in Martyrijs fidcm florere 62.61 materiamnee corporalem nee incorporakm efie, refelli-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ic6.i8 materiam non cfrcxternä,coii traHermogenem 105.60 nee ab xterno malam fuifle. 106.3 de Materia prima Hermogenia errores 104.59 amp;nbsp;feq» exMateria nonfaüa ene omnia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.9 mathemata quare damnata i ueteribus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70.14 matrem uitx quam fingat Ma-nichxus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111.4* matrimonium cum gcntilibua non iungendum,qualeprx* ceptum, Si cuius 137.4* |
|
matrimoniû ftupro affineren-rentia Tertuliiani 8^,36 jnatrimonij gradus liciti amp;nbsp;pro hibiti qui in Romana «défia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;47.;x de Matrimonio pic fenfifle uete rcs,ubi doceat Tertullianus •ï939 Mauritanaecclefia 4.W mauritamæ dij qui nbsp;nbsp;nbsp;jto.$o maurus martyr fub Claudio 304’53 Maxilla uirgo, martyr fub Vale rianoamp;Galieno 3oj.fz Maximianus martyr fubDecio 302,10 niaximinuscpifcopus. 236.27 maximinus imp. quo confilio in doctores faltcm eedefia-rumfæuierit. 13.58. quaoc-cafioneincamfeuitiam ex* arferit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.42.841175 maximinus quomodo Alexan dro fucceflerit 13.32 maximini Galerij bclla amp;nbsp;uido ria: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.30 maximinum Galeriu quis Im-pcratorcmfecerit 31s. 10 fubMaximini imperio qugmu ratio memorabilis aedderit maximini interitiis 13.45 fub Maximino qui flatus cede* fiæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;13.30 Maximus Arabum epifeopus 7.24 Eoftrenfis eedefiæe* pifeopus 10 7.6. amp;nbsp;216.10 Maximus Imperator .à railiti-bus fuis cum filio difeerptus 30.27. amp;nbsp;fequenteins ami-cos in doacas abiedos dfe. ibidem. maximus in quo concilio con-demnatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;193.21 Maximus martyr in perfide fub Dedo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15.54 maximus presbyter 26.39 in Africa,pro hæretico damna* tus 186.36 focius Nouatia« ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99.52 maximus à Nouato deceptus, quomodo confelTus 129.56 quomodo ad eedefiam re-dicrit 144,56.0^145.1. inde maximus ubi excommunica-tus 151.44. qua de re à Cy-priano admonirus 160.54. àquibuscondemnatus 162. 35. eiufdem receptio 130.21 maximus quando eedefiæ Aie* xandrinx epifeopus fadus î34’2î maxirni confefforis uita 288.24 amp;nbsp;290.42. cpiftola ad Cy-prianum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^7,50 |
INDEX Masabanes quando 8^ quan« diu epifeopus Hierofolymi* tanus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;210.51 medicaprofefsioamp; praxis epi* fcopis quoqt concefla 176.59 Alediolani martyres compte* benfifubSeucro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.44 de Medijs rebus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^4.44 Medos Chrifto credidifle 3.4S Mdchifedech fine circumeifio* neprobatus àDeo 3°ÿ.4o melchifedecioblatioquid prx figuraucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.42 melctn.qui SC Melitius.epifco» pi Ponri iiita 220.18. idem eur m el Attieum didus.ibid. eius laudes, ibid. Mclitenx in Armenia Chriflia-ni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.55 memorix fandorumfeftiuitaa quotanniseelebrata 158.36 inMemorijsfanélorum feftiui tas ueterum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157.21 Meniatus martyr Florentic fub Decio 19,33. amp;nbsp;297.17 Mercuria anus martyr 1S.20 meritis no fer is quid tribuaï Origenes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;265.56 Älcruzanes ccclefiarum per Ar meniam epifeopus 3.40 SC 220. 46 Mefopotamiaà Carolmpcra-torerecepta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.8 in Mefopotamia eedefiam Dei fuiifc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.23 Meflor princeps firmamentid Manidixisfidus 116.30 Methodius Olympi epifeopus 261.22. amp;nbsp;2.46. qux fcripfe-rit contraOrigenem 215. 60. quid de Deo,óialiisartjcu-lis Chriftianxrcligionis fcn ferit214.24.de Chriflo tefti* monium eiufdem 214.30. ite deangelis 44.1 deangelo* rumlapfu45.27.K75.53, de inreritionis müdi modo43. 40. deiuftificatione79.58. K 215.45. de libero arbitrio 7S.2.K 215.38. eiufdem mar* tyrium216.4. uita2i3.5o (tift^tt locus panitentium 129.3 Metrx presbyteri fub Dccio martyrium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16.53 metropolitanorum nomcquo ufureceptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.8 miles nee tormentis nee uolu* ptate uidus,martyr fub De-cio 3O2.27.1inguaminofc^-lantis fcfacicm expuit.ibi-dem miles Romanus martyrfubDe cio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;,8.8.8^ 297.22 milites quidam fc Chriftianos fatentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.54 deMinifterio, dodrinsDiony fq Alexan drini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;230.5 miniftri Alexandrini 234.40 miniftriluminares in cedefia |
Hierofolymitana 150.14 inMiniftrorum ufumoblatio-ncsfadxi55.35.iildem qux data nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem penes Miniftros ecaJefix fuifle ius ceremonias inftituendf, casip obferuandi 152.8 Minutq fclicis eaufidici Roma ni uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;287.40 miracula de ijs quifidem nega* ucrunt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;307.17 de Miraculis caput decimum tertium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, 305.26 mifsx quibus ritibus eelebran* dx,ex Zephyrini decreto 276.12 mifTasfitpermemorias marty* rum eelebraudas, an .à Felice ftatutum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;182.30 miflarum edebratio fupermac tyrum fcpuldna, ubi flatuta 147.40.K 148.9 miflasa quibus uiris eelebrari flatuerit Felix, K ubi 146. .’° mithrxfiuefolis initiatio 310. ti Moderarus ab Origene ledus 252.18 modi cruciatuum fub Valeria-no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;26.15 Monnulli aCirpa fententiade baptifandis hxrcticis 197. 4^ monogamiam quomodo pro* bet Tertullianus nbsp;nbsp;nbsp;240.36 de Monogamia liber Tertulli» ni contra eedefiam fcriptus 237.28 montes ignei cuiiis rei teflimd nia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69,15 Montani dogma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;236.35 adMontani infanam prophe-riam cur defecerit Tertullia_ nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;185.17 montanum ad quoduis dcli-ótum eedefix fores ob fera fife nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.30 montanum quanti Tertullianus fecerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;239.59 montanicumiciunium 136. 28. 3Î montanorum derrinitate aflet tio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.13 morienrium oculos déprime* re,Kora daudere, quorum officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.59 mors cur inferatur66.46. cue abfumpta ibid. 50 mortis caufam quarn fingant Mamdixi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.17 |
|
mortis originalis remediu ubi. de Morte, Origenis fentenria. i^o-^S 8(. i^ó.Si mortiii jinterceflores ubieffe« di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184.10 tnortui quamdiu lugcndi,fe-cundiim uereres 138. ji mortuosoratione à presbyte« ris componi conlueuiiic. 138.29 mortuorum ueftirus precio-fus dir ante fepulturam con feifTus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;138-14 morruoslauarc.amp;adfepultu-ram onerare, quorum officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tit. 60 mortuos fepelicndi ritus in ec-clefijs orientalibus quoque fuifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.$ deATortuis fepeliendis in dak matica aut collubio, confti-tutio fuperftitiofa iri-sy Mofarmarryris cuiufdam uita. 288.46 amp;291.27 Mofes cur à Manichxis repre» henfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113. $8 Mofis facies pulchra,manus Ic profacur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;$1.20 motus Simurariones in imperils politicis ; caput dccimu ocffauiim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' 3'.y.j tnuliebris fexus ad luxum pro-penfus 140.43 idem a Cypriano exagitatus. ibidem 30. mulieris cum demonic cthea-no do mum redeuntis hifto» ria nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.4 mulieres Chriftianorum orna« metis no minus quam etlmi casindulfifie,unde confier» 14'’.48 mulieribus baptifare non lî-enit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123.38 mulierculæàSamofateno fub-ornatæ, ut m eccîcfia de ipfo pfallercnt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ui.ii mundimuliebris authoresqui 140.52 ƒ mundus quomodo conditus. 43-^ mundi figuram,nonmudum, pmerituramefle 4553 de Mundi interitionis modo. 43.39 munduma Deo authore regt. 43.11 mundum à quo faftum dicat Maniclixus m. 46 mundum alium ante huncfuif-fe, fomniatOrigencs 74.33 mundum cur creauerit Deus, Origenis opinio 2164.16 mundum efledefiturum 43,21 |
INDEX. miindi tnnumerabiles, ex Origenis fententia 263.49 Mufanus cuius obferuationis author nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157. j myfterium iniquiratis in Romanis epifcopis, reprenum ab alqs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.17 N ^Acui Origenis 261.10 Tertulliani 139.41 Narei à Maótari fentetia de ba-prifandis hxreticis 291.1 NarciflIts Hierofolymitanus e-pifcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;11.13 amp;: 51. 31amp;111.3S eidem ab ecclefix adminiftratione fc fubducenti, qiri iiam aüum epifeópum furrogauerint. 133.39 Si 163,18 Namienfium dq 311.36 Narfes Orienti bellumintulir. 318.27 r-^^»/ locus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.58 Natalius à ZephyrinO excom-municatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;276.17 Natalq confefldris hiftoria. 144.8 uita 287.56 poenitentia. ibidem 288. 16 Natalis à Böca,fententia de ba ptifandishxreticis 204.45 pro Natalitijs oblationes an-rïuxà Tertulliano in ecclc» fiarn induÆr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.58 naturae corruptio unde in ho« mines propagata nbsp;nbsp;47.40 naturam humanam, licet inte« gra ftr,fejpfam non polie fer tiare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4814 de Naturis diiabùs m Chrifio, exHippolyto nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;273.31 Nauclen locus de Vrbani e-pifeopi Romani martyrio. 17^.3 naucs à Manichæis appella-tas efle folem Si lunam. 113.24 Nazanzo’ martyr fub Decio. 301.59 Nemefianus martyr fub De« cio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Nemefiohis Aegyptij martyrium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.38 Nemefius diaconus Romanus martyr fub Valériane 25.61 Nemefius martyr fub Decio. 303.6 Neon epifeopus Larandæ in Cappadocia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5-17 Nepos Aegyptius epifeopus Chiliafta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.33 à Dionyfio Alexâdrino im-pugnatus 231.46 ob quas res laudatus ab eo-dçm 132,11 eiuf-dem hrrefis quali» toifa 49 pfalmodià tu.ƒ uita 273,8 errores, 1:1. 4Ö nepotis dogma erroneum 4. |
8 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;eiufdem Elen-chus à Dionyfio confuta-tUS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106,60 Nepotis hærctici laus 107,8 Nepotis fcripta quis refutauc-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*31.4 Nepotianahxrefis ubi,quan« do, amp;dquoorfa 106.46 Nerona Rheni urbs 6.6 in ca fub Maximmiano Chri ftianos fuifie, ibidem Neftor epifeopus PergfinPara phylia , martyr fub Decio» 15,31 Si 303,1 Nicephori de Helchefaitis locus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5!-?.37 Nicetitis præfes perfecutionis fub Valcriano executory 13.17 Nicolaitarum hxrefis ab Orr-geneimpugnata 168,42 Nicomachus martyr in Troa-de fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;t^.n Nicomachus ab Origene 1e-iffns nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.17 Nicomachi martyris lapfi mi-ferabilisinteritus 303,18 Nicomas leonq epifeopus 5. 31 Si 207,5 Si 211,25 Nicomedix in Bidiynia mar* tyr/s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3,6 Nicomedis aSegermis feuten« tiade baptifandis hxretieié» 197.38 Nicopolis in Palæfiina , anté Emaus di^a, quando cen« dita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;513.46 Ntcop®li Bibliorum uerf 10 ab Origene inuenta nbsp;nbsp;nbsp;96,34 Nicoftiatus diaconus maitp fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;296,49 Nicoftratus hxretfeus 186,32. eundem eum Nouato fen-fifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99.36 de Nino qualis quaeftio ad Cy« prianum delata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;161,co Nifibis à Gordiano recepta. 316, 8 Noah fine ciicumcifiOnepro-batitsàDco 509.4« Noxinebriatio quid préfigura lient nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»32.4» Noetiana hxrefis 103, 16 quando Sid quo orta. ibidem Noetus Sabellq prxceptor. 103.20 eins error unde hauftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.ÎÇ Noen hypothefes nbsp;nbsp;nbsp;103.48 d«Dco. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem du» |
|
rius lifta »94:41 dogma, ibidem in Norico diabolus cultus, Jt3-4ï Norfia Volfinienfmm dea. JU-jd Nortia Sutrinorumdea 311.js notarij fuftcntatiab epifcopis. 156. yg Nouatug à Cypriano excomlt; municatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.37 aDionyfio Alexadrino im-pugnarus 131.36 ab codemadmonitus ut erro-remrelinquat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;löy. 17 cum fuis afTedis hit-reticus damnatus in fynodo prima Romana 193.38 Nouatus pœnitentiæ interfe-iftor 191.46 eiug dogma turbulentum. ibid. Nouatus quando ex Africa uelt; niens,Nouatianum amp;nbsp;alios Chrifti confedores feduxc-rit iSo. 17 quando Romamuenerit nbsp;nbsp;nbsp;99. n quomodo baptifatus 126. 48 quomodo cum Nouatianofenferit 186. 60 ubi communi fen-tentia damnatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162,28 Nouatus ubiqj fchifmatum au tor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;180.32 Nouari à Thamugade fenten« tiadebaptifandis hacreticis. 196,13 Nouati K fociorum fchifma lub Decio 186,17 eius , uira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;289.8 Nouati hacrefin qui confuta« uerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;100,24 Nouari rationes, quibus falu« tem lapfis negamt 09. fj Nouati fchifma Antiochia:. 166.43 Nouati fociorum catalogi« a» pudCyprianum 186.17 Nouatum ob quoduis deli-dlum ecclcfix fores obfe-raflc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.30 nouatum fub Valerian o fup* plicio affedfum quis dicat. 102,39 de Nouato ecclciise unitatem difsipante 173.16 de codem qua: fcripferint Cy-prianus Si Cornelius 100. 5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3614 5.3 86 2 8 9.3 3 S6 290.38 inde Nouahana hærefis ubi 86 qua dindurarit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;102.37 eiufdem occaho nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99.18 contra Nouatianam hærefm de non recipiendis Iapfis,ra tiones Cypriani 101.7 Nouatians ii jrefeo $ hypo the» |
INDEX. fes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9 9-44 Nouatianus antefignanus fclü fmatis Nouati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;186.29 nouatianus 86quinfp presby» teriexcommunicati 162.13 nouatianus per totum orbem à facerdotibus Dei abften-tus 167.13 qualis 248.42 nouatiani hxretici quibus in locisfuerint 103.7 nouatiani in Africa excommiu nicati,etiam Romæ pro ex-communicatishabiri 167.16 nouarianorum debaptifmo er rores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’00.4 houatianorum feu Catharo-rumhacrefis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99.10 Nouefiani à Tubunis fenten» tia de baptifandis hicretici#, 196.14 nox pafehæ diem præcedens, apud quos folennis fuerir. »Î7-3 Numenq fcripta ab Origenclc lt;ffa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.17 Numcrianus Imperator à Ba» by!a epifcopo cur prohibi» tiis ab ccclcfia 112.43 86131.46 aquointer-fedfus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.32 NumerianijCarilmperatoris filii,laudes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;28.49 fubNumeriano qui martyres. 304.30 nuptias Chriftianorum cum gentilibus nequaquam fuif» leliberas,aut finereprehen fione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.42 nuptialium conuiuiorum ubi fiatmentio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.42 nuptias cur damnet | Manes. 115.41 cur non ad-mitrat Hierax hxreticus, 119.18 Circa Nuptias,ritus 137.31 86147.4; nuptias unas,antiquas 86 Chri ftianis proprias effe, quomodo probet Tertullianus. S3.49 deNuptqs fecundis Origenis ó6Tertullianiferttentia: 64. 7 86 2 4 0.3; 86 2 6 6.2 4 i'is corruens quid fiat fecüdum Origenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165.23 0 Biurgationes mutuæ 163.11 '^deObedientia noiia in re-natis quid docuerit Orige-nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.49 oblationes in martyrum mc-morijs celebratæ 138. 30 obpaupérumfuften-tationem fadiae 15;. » prodefunâisàTer-tulliano in ecclcfiam intro« dudfa: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;240.57 oblationes ufïratæ in ecclefia Romana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.19 oblationum mentio frequens ubi apud Tertullianum. |
138.57 ex Oblationibus ftipem mini-ftris datam unde apparear. 139.7 OdenacUs Iniperator Orien-ris nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316.31 OdenaciPalmyrcnorum régis uidoria de Perfis nbsp;nbsp;nbsp;317.11 officia ecclefiaftica in epifco-pos, presbyteros 86 diacones diftributa nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149.33 Olympiades martyr in Perfide fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;15.34 Olympius martyr fub Decio. 303- 7 Olympus Lycix ciuitas 2.43 opera bona ede præiianda 5;'. 47 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;qux'nam ea fint. 34.2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;à renatis pratftanda , docet Cypria» nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.54 opera eledlitia qui excogita-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80. ly ópera homihum fine fide 86 agnitioneDei nulla eifebo na nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34.15: Ópera non ædifîcata fuper flirt damenrum fïdei,bona efle nonpofie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54.30 opera non iuRificarc hothi* nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;34-3* opera quo fine præftanda 34. 34 quomodo fiant bona nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54 * ©peribus bonis nimium tribui à Cypriano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.5 S operibus falutis caufarn tribuit Origencs , nbsp;nbsp;nbsp;80.2s 86 259.53 de Operibus bonis 33.40 opinarores qui didfi 96.3 Optatus confeflor à Cypriano hypodiaconus ordina» tus 152-44 quam quxftionem ad Cyprianum detulerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.8 optatum plebs probauir,an-teqiiam in clcrum afiiime-retur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;154.13 Optimus proconful perfecu-tionis fub Decio executor, 14-43 orandi tempus indifferens. 134.31 inOrandouiiltumad plagam Orientalem uertifie iiete» res nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i33-’ï orandum quomodo 60.27 orandumfemper 61.30 ubi, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem qqq j oran» |
|
Orans fc uoluntati Dei fnbq« ciat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iSi.zo orantibus quid cogitandum. oratio publica pro toto populo ueteribus folita 134.39 orationis effeflus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;61. ly circa Orationem qui ritus fuc-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;134.33 de Oratione Cbriftianis necef* faria quid fentiat Cypria« nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24731 de Oratione Manetis bypothe fis 115.x dodnnaOri genis 1^0.17 quid TertuUiani tempore tradi-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;o.2x Orationes apud ueteres non ha buiflc certum diem, horam, uel tempus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;134.43 orationes pro quibus rebus Éc ri folita: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;122.xS ad Orationes ftetiflc ueteres.. m.iz orationes ueterum quo geftu SCritufadae »34’39 circaOrdinationéritus 13^.50 quos obferuaucrit ecclefia Romana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»4^. $4 inyOrdinatione inferiorum q cpifcopi perfonarum quxra tiofcruata i3r.6iamp;i36.t ordinariones Anteri 279.18 Calixti tyy.to Dio-nyfq Romani 285.13 Eutychiani 28^,28 Fa* biani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;280.12 nbsp;nbsp;nbsp;Felicis 285,4^ nbsp;nbsp;nbsp;Gaq nbsp;nbsp;nbsp;287.it Lucq nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;283.19 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Pon* tiani 278.31 Sixti II 284.41 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Stephani, ibidem 15 Vrbani 277. 45 inde nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Zephyrini. 27^’ 13 Orientem quando totum te-nueric relpubiica Romana, 316,10 Origenes Alexandrinus 3.sf à quo presbyter faéius 217. 60 adolefcensadhucfcho« lx Alexandrin« prxfedius. 157.6 Dionyfq prxce-ptor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95.7 Origenes an lapfïs permittat peenitentiam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;82.1 Origenes catechifta quo mif« fus Demetrq epifeopi con» fenfu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158.8 origenes dediaconis malcprfe hdentibus pecuniarum cc« clcliafticarum menfis 156.4 deexcommunicatione 127. 18 de fertis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.26 defïnecreationis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43.11 delapfuangelorum 44*60 de tempere lapfus diaboli. |
INDEX 43* 31 origenes in Palfftinam abiens, qiiem fucccilbrcm habucrit in fchola Alexandrina 157, 46 cd uenienspublice'do-cct non ornatus presbyterti gradu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^5.39 origenes in quibus difciplinis inftitutus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251.30 origenes iunior quis uocatus fuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;234.30 origenes puer feipfum caftra-uir 186,4 Si 166.38 qua xtatc docuerit 34.8 origenes qua occafione pref* byter ordinatus Cxfarex, 253.38 quando ceeperit libris comprehendere qux docuerat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.12 origenes quando Romx fue* rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.49 origenes quare ab ecclefia ex* communicatus 270.28 quid ei tribuat Hieronymus 271.1 origenes quid primùmprofef-fus fit in fchola Alexandrina 157.1z quo* modoalqs in Scripturafin* gendi fomnia,caufa fuerit, 268,4 origenes qiiomS errorcs fuos excufauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;261.28 quomodo mentionem fa-ciat Septuaginta interpre-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;06.12 origenes quomodo reprehen-dat conclufionem cuchari-ftixinarcam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.33 quorum ucrfîonescontulc» rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96.25 origenes refurredlionem car* nis quomodo neget S7.4 eiufdem argumetum de ca-dem.ibidem origenis hello ciuili Alcxadria pulfi in Palaftinam fuga. 7.16 origenis blafphemiæ de filio Dei 261.51 Si 261,4f amp;i 263,16 origenis Gxfarex publiée do-centis exemplum quid in« nuat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;150.32 origenis certamina nbsp;nbsp;nbsp;268.30 cii Firmiliano Cxfarej Cap-padoeix epifeopo familiari-1331 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.32 origenis de Ambrofio teftimo mum 253.16 item de angelis opinio 44.9 amp;nbsp;75.j nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de baptifmo pod: hancuitam fomnia 82.30 debonisoperibus error 80. 28 de Ch ri do fententia 3».23 Si 4O’»7»;s'^ de |
conditionehominis opinio 76.50 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de diabolo 76,18 de ccclefix po« teftate amp;nbsp;officio nxui 85» n de cius miniftris. ibidem de epiftola ad Hebrxosiudicium 91» 27 definemundifen-tentia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;43.23 de formulis precationum 135, 28 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de humanitate Chrifti 3 8.57 de inuocationclandlorum 83, 498684,14 deniftifi-catione error 79,36 de legis pofiibilitate 78, 4 2 86 5 2 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de libero'ar bitrio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;77.19 Origenis de libro Paftoris in-dicium 95.29 de loco animarum, fomnium 87.19 de memoria de-fundiorum fanélorum 138, 37 demundo. 74.34 denuprip 86.2' de officio legis 86 Euagelq 79. 10 de offieijs Spiritus fan dli 42.13 depecca* too riginali nbsp;nbsp;nbsp;9«. 12 de Petro 86 cius primatu opinio 85.4 depœ-nitentia lt;1,43 de pnemiispiorum 88.36 de purgatorio 87.29 deregni Chrifti amplitudinc 6.41 de Sacris lit er is fententia, 34.30 de Spiritu fan-fto 41.36 de tribus perfonis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.4 origenis doefrina 257.4» ex eadem 86 presbyterio or-tumfehifma lt;85.32 à quibus reprehenfa 261.22 Origenis donum de hxretico-rum animo per fententiam celeritcriiidicandi 168.50 Origenis falfx opinioncs de Chrifto 72.45 K73.18 Origenis formula deprecatio» mbus 86 fignationibus u-fitaris apud Chriftianos, 141.22 Origenis fideles ad martyres fub Seuero admonitiones, 10.61 Origenis in Palxftinam ex A-lexandria fecundus difeef-fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.49 Origenis Homilix nbsp;nbsp;nbsp;257.56 Origenis liber de martyrio. 217.7 Origenis libri 254,29 quorum Eufebius meminir. 15.51 corum index, ibidem 46 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;trifariamdi« ftinfth nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Origenis |
|
Origeni« locus de co muni offî codocendi tjo.iô de fepultura nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijs.p origenis næui 261,1e nu-gx de ftatii poft refurredio« nem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;267, zf origenis obiurgatio in epifco-pos,presbyterO9 amp;nbsp;diaco« nos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iyo.4ï origenis opera trifariam diftin da nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i$4.;i origenis opinio animam ante corpus peccaflc,aquorcfu-rara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.4., 4^ Origenis phrafis, ac ftylus, 268. jp de Origenis perfecutione, mar tyrioamp;morte nbsp;nbsp;nbsp;269.46 origenis prodigiofa opinio de Spiritu fando 74.10 origenis uita ijo.ij eius parères Chriftiani, non gen tiles, ut Porpliyrius fenfit. ibidem origenis fchoIaCxfarcx 118. 50amp;2j4.y3 origenis fcriptis qux bibliotlic caexornata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^^^'H origenis fuperftitio in exerd-tiisextemis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;266.27 origenis fymbolum jç.i origenis teftimonia de exorcif- mis 136,16 dccleri-catu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;, nbsp;nbsp;149,47 Origeni Cxfarex docenti qui egregnuiriadlixferint 233. 92 quis poteftatem do-cendi in eedefia Hierofoly-mitanapermiferit 210.17 origeni fub perfecutione Seue» ri multos exgentibus credit dilTe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.6 Origenem à diabolo uexatum tlfe 46,6 fub perfecutione Seueri docentem fer uatum fuiifc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;12,22 origenem quis presbytern Cx farex ordinauerit 183,38 Orpheus Älexädri Scueri deus domefticus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;312,36 ab Ofculo pacis abftinuiffe uea teres,ubi doceatTertullianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136.26 Otriculanorum dij 311,37 ouaManichxos non comedc- re nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;113,20 I N Palxftinaquisfueritecdc fiarum infpedor 139,25 Pammachius Romanus con- IHDE Xf fis 86 martyris bibliotheca. 136,43 eiufdemuira 221,36 Paneus mons nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;306,48 ad Panei montis radices uidi« maagenribusoblata 310,39 panis à Domino porredusdi-fcipulis quomodo caro fa-dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^8.43 panis 86 calicis in cœna Domi« ni ubi mëtionem faciat Ter» tullianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.20 panem 86 uinum offerri fingu-lis diebus Dominicis quis ftatuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148,34 Pantgnus Alexandrinus.prxcc ptor Alexandri Hicrofoly« mitani epifcopi 209,13, 23 fcholx Alcxandrinx gubernatori37,44 S6 251.36 Pannonia à Qy^dis 86 Sarmatis fub Galieno occupata 33. 1086317.6 Papa didus Cyprianus à qui-bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.10 Paradifus,inqualapfus cftA« dam,non fenfibilis, fecundu Hieracem hgreticum 86 Ori» genem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.31 paradifus mudus didus 116.36 paradifiis quid nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67.14 Parafceue feftiuitas Chriftiano rum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.19 Parentinus martyr fub Decio. , 297,17 Parmenius presbyter fub Decio martyr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.2 ParthiàSeuerouidi 315.27 Parthorum in SyriS incurfio» nes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;317.9 Parthos Chrifto credidiffe3.47 paruuli cur baptifentur 57.iS 86 fequen. Pafcha Chriftianorum feftiuitas 237.20 quando'quot; eelebrädum ex Anatolij fen-tentia 191,5186136.60 poft xquinodiü uernale cc-lebrandum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157.10' Pafcha quomodo à Manichxis celebrefur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.36 Pafcha folennis baptifmi dies apudTertullianum 124.4 Pafchatis celebrädi tempus A-fricanis 86 Afianis idem fuif-fe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.8 dePafchatecontrouerfia 191. ful cum uxore 86 finis, mar» tyres fub Alexandro Mam» inex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;296,19 Paphylus presbyter qua fcho-lam inftitueritGffareci37,5 Pamphyli presbyteri Cjfarien« 41 difputatio erudita A-natolij Laodiceni epifcopi. 223.12 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quidcenfue-ritDionyfius Alexandrinus 229. 61 Paftoris liber nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95.27 paftoribus fingulis portio grc-gis curanda prxfcripta 159. 37 86 169.7 |
Paternus peffeeucionis fub Va# leriano executor 2;.24 proconful Africx 249.36 patinas uitreas facerdotib.prp ferre quis in Rom, ccdefia ftatuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146,34 Patrem,Filium 86 Spiritum fan dum in carne paflum, qui herecicidixerint 104.1 Pattern fibiper omnia in Filio co^nplacuilfe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;40.44 Pattern fine Chrifto, necccon-tra,feite nihil eft 189.S Patripafsiani hxretici unde di di nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;104.20 Patripafsianorum hxrefis 103. 17 86'104.2 patronos fcclcratorum quomodo fe conftituerint Ro» mani epifcopi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;169.1 Paulinus laicus docet Iconijs, rogatus à Celfo 1S3.32 Paulus côfeflorab Obba, quid fentiatde baprifandis lixre-ticis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.48 Paulus epifcopus 216.13 Paulus 86 Andreas martyres fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;302.4g Paulus martyr in Troade fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;gt;5' 20 Paulus uiridus 86abdudus cü Petro Alcxandrino 233. 53 86 233.2 6 Paulus quidam Concordia: fc» n^x nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;345-^7 Paulus Samofatenus abepifeo pis excomunicarus, per Im-pctarorcm ab ccdefia expul fus 208.1.13 deci-mufqiiinrus epifcopus An» tiochenus 211.38 qua occafione in hxrefin lapfus. 206.38 quos fociosinhæ» refifua habuerit,86 quomodo fibi parauerit 108.20 Pauli Samofateni .à fynodo An tiochena dânati ciomus cul adiudicata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.14 Pauli Samofateni hxrefis in quo conuentu damnara 2» lO.U Pauli Samofateni uita 293.22 contra Paulum Samofatenum Antiochiæ epifeopum hçrc-ticum qux fynodi edebra-tx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206,3s Epiftolarum D. Pauli uircs. 90.38 Pauli 86 Pétri imagines à qui-busS6ubiadferuatx 121,32 D.PauIihumilitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;268,25 pauperes unde ali 86 ueftiri feri bat Cyprianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155.30 peccatores quo tempore ad ec« defiam reuocandi 130.45 peccatorum remifsionem qui- bus rebus tribuat Origenea in |
|
INDEX. poni, fentit Cyprianus. ! peccatapoft baptifmum com-mifia bonis operibus cxtin« i nbsp;nbsp;nbsp;gui,falfum 1 peccata nccefsitatis efle,fecundum Manichæos nbsp;nbsp;114.13 ■ peccata quf uenia non mereri i nbsp;nbsp;nbsp;afierat Tertullianus gt; pedibus quale ornamenrum addideritDiocktianus 313.31 . pedes fanéforum lauare, cuius officium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19331 . ei qui Peierat feiens, qualispœ nitentia à Fabiano prseferi» - pta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14.11 Pelagiani à Lupertiana fenten« tia de baptifandis hxreticis. 201.39 item Pellianià Miko nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;19 t. 6 Pentapokos eedefia nbsp;nbsp;nbsp;4.19 ciufdem cura ad quem perti nuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;159.2 Pentapokos Lybix epifeopiin hærefin Sabellij lapfi 104.54 Pentapokos epifeoporum in-fpcftorquis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;158.98 Pcntccofte Chriffianorum fe* ftiuitas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;137.14.20 Pentccoftesdietfolennior ba« ptifmidie apud Tertuilianü 124.6 peregrinâtibus unde fumptus miniftratus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153.31 Perennius executor pcrfccu- tionisfub Valeriano 19.15 perfedli apudManichæos quid agant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.34 de Perfeftione Manichæorum error nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;116.11 Pergenfis ccckfiæin Pamphy-lia martyres nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1.43 PerfæàGordiano uifti 316.6 quando ferui apud Romanos efle cœperint 319.53 Perfarum régis filins à Manete extindus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;195.1s Perfas Syrorum etiam literis uti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;117.25 perfecutio,martyrium amp;nbsp;mon Origenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;269.46 perfecutio fub Aureliano 17.95 fub Decio quibus in locis fe« uierit nbsp;nbsp;nbsp;14.50 ciufdem crudelcinitium is.49 amp;17.1 fub Gallo 8i Va« kriano 23.19 fub Scuero 9.98 K 10.59 perfecutionis fub Valeriano c-xecutores nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.17 in pœriitentia i^Ä. 5 peceatores gramfsîmos à Deo norircpelli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jy,i6 à Peccatonbus non intermit-tendas preecs peccatum aliud carnak, aliud fpirituale aliud originale, aliud perfo-nak peccatum »w/w ,amp;ignoran» tia: peccatu omneper quidindul-gentiam accipiat peccatum qua occafione in ho« mine cœperit habitarc 47. y $ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;quandiuuiuat in corporenoftro quatenus per fidem Copia-tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;49.jy péceati originalis effe^us. 49' 57 peccatum originale in totam hominum fuccefsionem de« fluxifle 49-16 tra« dueem malieflc 49-17 unde fitô^ quanta eiuspro-pagatio. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem de Peccato originali ueterum errores 78.11 Cy« priani fententia 24648 item Origenis »59.3 amp;nbsp;26y.32 peccatum in renatis manere, Methodq fententia ity.n peccatum quakm fubftantiam finxcrintManichæi 114.33 à Peccato nemo alienus 49. |
37-56 de Peccato, Manetis hypothe* fes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.50 în Peccato fuo unumquenque reumede nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101.39 peccatacapitaliaquæ 30.9 pcccataomnia paria fecundum philofophos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;101.31 peccataquando abhaminibus amputentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96.50 peccatorum diferimina tempo rcTertulliani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;yo.7 peccatorum diuifio in duos exi tus Ç0.19 diuifio fecundum Origenem 90.31 peccatorum’ originem cui rei tribuat Mânes 114.13 peccatorum pœnæ $0.39 peccatorum pœnapurgarohü, fecundum Origenem 169,41 peccatorum remifsio quomo« do fiat 93gt;»4 cuius ] fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95.34 in Peccatis nos reperiri etiam ] poftpurificationem 49.36 peccataalia tranfire nobifeum ad alteram uitam, Origenis j error nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;155,39 peccaca in baptifmo omnia de» perfecutoresccckfiarquî 10. 3 quarationeperfequan-- turChriftianos 11.19 » Perfidis Chriftiani 3.46 3 perfonarum ecckfiafticaru gra dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;149-30 5 perfonas diuiniratis très efle. i 36.54.ss i Pefeennius Niger in Oriente i Imperator nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;315.16 i peftis Romæ fif in Achaia. » nbsp;nbsp;nbsp;307.54 i pcftikntia fub Gallo orra quo» ; uftp peruaferit ^ 23.60 ubi quando,quàm diu,quare gra fia ta fu en t 31.7 ■ peftis fuper Akxâdriam amp;nbsp;Ac-gyptum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;234.6 ; Petrus eedefia: fundamentum fieri quomodomeruerit 85. 4 item Apoftolorum princeps. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Petrus in epifeopo Rom. inha« bitaredidlus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;184.19 Petri à Paulo reprehenfi mode ftia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;168.43 petri cathedrakm principalen» ecdefiam quis dixerin 84.56 petri erga Paulum modeftia. 172.1 petri Sf Pauli imagines à quibus Si ubi adferuatae 111.32 de Petri Si Pauli corporu tranl« iationenuga: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.11 petri corpus in templum ApoI linis non pofitum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183.11 de Petri Euangelio cenfura Se-rapionis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;95.90 ad Petrum an folum pertineat: Dabo tibi daues.amp;fc. 62.37 Petrum quendam Lampfaci m Phrygia martyrem factum. 15.17 Petro mortuo quid tribuat P5» tianiepiftola 184.7 Petrus martyr fub Claudio. 304.11 Petrus martyr ab HippönezS-rito quid de hxreticis bapti fandis fenferit 203.4* Petrus uindtusK abduftus c3 Dionyfio Alexandrino 235. 99 amp;nbsp;235.26 Petri de Natalib. locus de prx« dqs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;156.2# Pharifxusquögeftu’K animo orauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;60.47 Phaedinus Amafenus eptfeo« pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3.24 amp;nbsp;221.19 Philcas Thmuitanorum ecde-fix epifc. 4.11 martyr fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;301.60 Philemon presbyter Romanus 129.49 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;287.48 Phiktus dedmirt Antioche-norum |
Z
-ocr page 1031-|
noruin cpifcopus nbsp;nbsp;nbsp;m.u Philippenfis ccclefia in Macedonia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4ji Philippus dotflorin Creta4,33 Philippus Philippi F.cum patre amp;nbsp;matre baptifatus 14.x Philippus Imp.a precatiSe mul titudinis ecclefiafticæ cxclu-fus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;m.yi Philippus Imp. ad fidem Chri» ftianam cöuerfus per Orige-nem 2y4,ir. à Fabiano epifcopo Romano baptifatus zjQ.^ö. quatenuscœ tui ecclefiaftico nô admiffus. r44-;i Philippus quo anno Chrifti im perium adeptus t.io. pri mus Romanorü Imperato» rum Chriftianam fidem amplexus. ibid, peccatüho-micidq confiteri coadlusab Epifcopó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. Philippi Alexädrini epi fc. martyrium fubValeriano iy.4* Philippi Imperaroris amp;nbsp;Fabiani epifcopihiftoria »44.47. 51 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14-^4^ Philippum Gordiani fuccefló-ren) fimulafl'e Chriftianifmü jj.j7 eundem baptifarurn effecü filio amp;nbsp;coniuge. 14.2. Philo cuius obferuationis author nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijy.ï Philócomus martyr fubDccio. J02. 60 Philocronius Babylonia: epi-fcopus, martyr fub Decio. 362. 61 Philoföphihfreticorum patri-archac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69-4r philofophbrum ingenijs om-nes harrefes armari 69.43 inter Philofophos Si Chriftia-nos nullam conuenientiam effe nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;70.1 Philofophia cur à Tcrtulliano damnata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;69.40 philofophica etiam cum Sacris tradidiiTe Origenem ij7. 17 Si 252.10 philofophicus habitus cuiiif-modi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140.39 Phrygiam hofpitia ecclefia: ha» buide nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i.fj piacula Chriftianorum orna» menta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.23 Pierq Alcxandrini presbyteri uita, amp;nbsp;fpontanea pauper-t3S nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;254.40 Pq quantum ualeant 14.41 Pinytus dodlor in Creta 4.33 Pipinus rex Aquitanorum. 243. 6 Pifo Imperator in ThcHalia. 316.4» |
INDEX. plantas ede animatas quis ade» rat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.17 Plato pcrpetuó tritus ab Ori-genc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.17 Platonê deuno inuifibili Deo fcripfidc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23.18 plumbatis Cornelius cpifcopus Rom.contufus 282.34 Plutarchus difcipulus Orige-nisamp; martyr 231.43 ói'o-35amp;7.9 éius fuppli-ciurn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.50, poena damnatorum quæ 8, 28.69 pœniteres oportuide fufficien-tia refïpifcentix figna decla.. rare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'^9^3 pemitentiS habitus Si uitflus. 128.3 qualem procedum de-fcribatOrigenes. ibid. 13 quç officia Si ubi narret Cy-prianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.30 pœnitetium dation! locus pro» prins afsignatus extra Chri ftianumeœrum 128.31 peenitentibus Deum ignofce-. lt;•« nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;54'5« de Peenitentibus canones Grc-gorq Neocæfarienfis 173.60 pœnitenria amp;confefsio 3'4.44 pœnirentiæ canon ex Fabiani decretis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.20 infra Pœnitenriæ fines conditu tiquomodotraólati fuerint indante morbo lethall, aut alio cafu defperato 130.32 pœnitentiæ locum ede in hac tantum uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;53.35 ptmitcntiarpublicffeu exomo logcfeos adus quam necef-farius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.31 pœnirentiæ ritus quos amp;nbsp;ubi rccëfeatTertullianus 127.34 peenitentiam apud ihferosnul lam ede nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f6.i circa Peenitentiam cafus qui acciderint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.12 pœnitentiam fide fieri fï-jo peenitentiam in hoc mundo a-gentinulliferamefie 35.41 pœnitentiam qui triennium a-gerccoaifli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;129.10 pœnitentiam fatisfaifliones no dras dixit Cyprianus 247.40 de Pœnitentia uera Dionyfq Alexandrini fcntentia 229, 31 doftrina Origenis 259.3s8ë266.5 Tcrtullia-nifentenria 239.1 Si 240.22 81246.42 Polycarpus Cypriani cocpifco pus 160.14 martyr fub Claudio 304.29 Polycarpi ab Adrumcto feuten tia de baptifandis hæreti cis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;196,10 Polycarpi difcipuli in Galliam mifsi quo tempore 123.60 Polycronius Babylonia: epifeo pus martyr fub Decio 13.29 Pomponq confedbris àlofinia na fenrentia de baptifandis hæreticis ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»^olt;.57 pomponq Læti de Diocleriani ambitione narratio 315.23 Pomponio de uirginibus con-fulenti quod confilium de-derit Cyprianus 160.48 Pontianus cpifcopus Romanus 177,12 quid ftatucrit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143.4» Pontiani XVIÏ epifcopi Ro. uita 27t.i7 eins Epi» ftolæ. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem Pórius Cypriani diaconus qua do amp;nbsp;ubi martyrium corn* pleuerit 26.9 fub Valeriano amp;nbsp;Galieno 30526 Ponti epifcopi qui 218.39 Pontum quanda Gothi popu-lati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ji.sSijiy.i inPontoecclefiasfuidc 3.10 iifdem quis præfüerit 159.23 Porphyrii Siculi in Chriftia» nos Si ipfam facräm Scrip tu ram contumeliæ Si reprc-henfiorics nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31413 Porphyrq calumnia inOrige» nis genus 230.23 item calumniade Ammonio AIc xandrino,ab Eufebio refu-tata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;272.20 portëtafub Galienofadla 33 15 PoilhumusImperator in Galles nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3 6.37 Potamiana Alexandrina puel» Ia fub quo martyrio perfun» (Sla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i2ó. 3Ô Potamiena Origenis difcipu* la nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;251.44 potamiena cum matre marty res lub Seucro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.37 Potamiena: in fomnis uifæ lier ba adßafiiidem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;84.31 potamiena: mirtyrisfuppliciü. 10.51 in cius martyrio quod miraculum accidcrit, 30^51 Poritihærefîs ab Origene im-pugnata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;268.42 Origenis pracceptores 230,50 prædiorum ufibus facrisdedi-catorum ubi fiat mentio. 136. 20 præmia non deede certamini piorum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;21.33 prsfulum fuperbiam cur ar-guatOrigencs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130,4t Praxeas hxreticus ubi fuerir, amp;quando 103.4? plt; culiari libro d Tcrtulliano rcfutatus 106.23 cius frr hxrefin |
|
IiæreRn quis corroboraue-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid. 41 Praxeanihxrerici 103.31 Precationum furmulxin cede« fia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tj;ij preces anre S^poft Scripture tra étationem fsélac nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;üi.zj preces communes in sfeione canx Domini fadtæ 132.;8 preces primas fui/fe in conuen tu Gliriflianornm nbsp;nbsp;nbsp;112.23 precio nullam rem Dei compare nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;123.9 presbyter nullus teftameto cu* ratorcouftituendus ij4.5 presbyteri adefeélione adhx-leticos redeuntes, quacon-ditione recepti ab ccclefia 151J0 presbyter! à qu»bus Si quorno doordmati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.42 presbyieri Antiocheni 212.53 presbyteri idololatria comma-culati quomodo rraóandi 203.33 presbyteriin ecclefiaRomana quot nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130.2 presbyteri Romani cur gratiss egerintCypnano nbsp;nbsp;nbsp;159.58 presbyterorum dignitas feeun da poftcpifcopos nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130. :i presbyterorum etiam fuifTe.ad ininiftrarefacramenra 131.7 presbyterorum ins in concilqs 170.52 officia circa xgro tos amp;'^ .Tioribiindos 152.38 presbyterorum pacem implo-raffe pœnitenres 131.1 inPresbytcrorum ordineman te triginta annos neminem recipidecretum 147.6 in quos Presbyteros,amp;curin-uehaturCyprianus 13137 dcPresbyterislapfis aut fedu» ftis ftatutum Cypriani 173. 27 ad Presbyterium non admifsi, qui feipfos caftrauerant. 174.50 Primatus Romanorum epifco porü nulla mentio apud Ori genem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170.40 dePrimatu Romanx ecclefïx, epidolarum decretalium nu Sæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183.37 primitias facerdotibus afferre ad altarc , iubet Origenes ^^47 Primus fedatorfchifmatis No uatiani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i«7.i principia duo contraria,feeun* dumManetem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111.46 principiorum duorum pugna amp;nbsp;commixtionem quibus locis probet Manes 111.36 de Principes tomi quando ab publicanus quo geftu orauerif 60.43 INDEX Origene fcripti 231.37 Prifcillianus Sabelliani dogma tisreffitutor nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.38 Prifcus beftifs obiedus 25.31 PrifcusTarquinius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;313.3^ Priuatiani à Suficula fententia de baptifandis hxreticis 198. 38. eiufdëquaeftioadCy-prianum delata cuiufmodi 161.8 Priuatus epifcopus martyr fub Decio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3C3.9 priuatus lixreticus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;186.40 priiiati à SuRbus fententia de baptifandis hprericis 195,44 Probus Demerrq filius eligitur in cpifcopum Byzantij 4.61 Probilmpvratoris bella Kul« dorix 317. 54 pax in Perfis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.61 in Probi Imperatoris caftris^ * digium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;308.8 procefsiones apud Monrani« ftas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;241.2 w//KAa»j,f pemitenrium locus 118.35 Proelus Catapbrygorum hx.-refis propugnator 92.4 procli opinio,anima ante corpus peccaffe, à quo refutata 214.46 Proculustyrannus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;317.27 prodigia qux Eufebius recen-fuerit promifsiones Dei in fcripturis ludaico more exponendas quisdocuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.50 prophetas de plenitudine funi ptacecinifle propugnationes mutux contra lixrefes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;165.32 Protodetus presbyter cccIcRx Cxfaricnfis Protogencs epifcopus 216.16 Prothus martyr fub Valeriano 26.4 deProuidentia, Origenis dogma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;263.18 Prudentq in Coronisliymnus deLaurentij martyrio 297. 30 Pfalmi à Samofateno reiedi to9.yi pfalmos cantandos in templo quis propofuerit 151. 23 Si 143.41 ob Pfalmos fublatos Samofa-tenus reprehenditur 132.18 Pfalmodia Nepotis epifcopi A^gyP^n ufitata 121.3 pfalmodia in eedefia lioc fecu-lolaudabilemfuiffe 15213 Pythagoricorü commetarq ab Origene lédi 232.19 Pufillia Lamasba fententia de baptifandishacretids 203.38 |
Publius Annius Tacitus fex mcnfùim Imperator 18.31 Pudentiani à Cuiculi, de bapti* fandis hxrcticis fententia. 203.36 puellafuam linguam lanian* 20.47 dePuella quadam caliccm Dó mini reeufante , mirabilis narratio Cypriani 134.1. inde puellxad fcribendum exercita tx, ab epifcopis fuftentarx 136.38 puellxcurnudo K aperto capi te in cerrum uenire folitx 141.1 pudlanim cultus 140.6t pueilis ephebis euchariftia da ta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;133.39 puer quando ipRus dodoris prxcepia perfediora fufei-piatinfcholis 158,26 inde pucri martyres apud Arctium Ïufdxciuitatem 19.30 puerorum Ephefiorum mirabi lis liiftoria fub Decio 301.6 pueros morientes falutis non effe participes , quomodo probet Hierax hxreticus. 119.33 Pupia martyr à Cypriano obgt; iurgatus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.53 Pupieni à fenatu Romano lm* pcratoris cledi inreritus, 513.38 dePurgandimodo 8ë diuerfis temporibus imaginatio Öri genis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;£7.34 purgatorium afTerit Origenes i6f. 4*1 eiufdem femina apud Origenem fparfa 87.27 Ptolemxus miles, Chriftianus fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.47 Ptolemais Romano Imperio addira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;31738 Q_ ^Vadi Si Sarmatx quando Pannonias occuparint 317-3 Quxffio.anlapfi fint recipient diin eedefiam, quorum mii tuisliteris tradataamp; appro bata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lt;66.3 deQuxftione, an rebaptifandi effent qfii ab hxreticis effent baptifati,qui inter fe co tulerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;166.18 Quxftiodc rebaptifandis hxreticis , qux difsidia moue-rit inter eedefias Africanas amp;nbsp;Occidentales 187.16 Quietus Imperator Orien * tis |
|
'INDEX. nitus,pcrquos ab eedefia rc fcindidebeat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.24 refurreélio corporu cur à Ma- nichxis reiefla 116.61 Si 117. i refurreftio curcommunis pqs Si impijs 68. 28 cur corporis,non animæ 68.7 refurredio duplex fecundum Origenem 267.17 deqj ftatu pofteam,nugxipfius. ibid. 25 refurreólionem carnis negari abHieracehæretico 119.46 refurredionem integram cre-dendam efie nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67.50 rcfurrcdlionem fpiritualem un de affercre uideatur Hierax hxreticus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.47 de Refurredlione Si animarii immortalitate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;67.54 de Refurredlione Hippolyti fententia 274.46 Ori-genis error 87.5 Si 260. 59 Si 266.57 TertuUia nidodlrina nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;259.54 de Reudatione capitis loänis Baptiftæ qualis liber 145.5 reuocati ab hgrefi ad eedefiam, baptifmo repurgandi fecun dum Cyprianum 126.28 deReuocatis ab Iixrcfi recipi-endis controuerfia fub quo mota nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.58 reuocatos ab hgrefi recipiendi confuetudo qug apud uete-res nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;126.39 Rhais catednimena Originis 151.44 martyrfubSeue ro 10.57 quomodo perignem adepta baptifmu dieatur ab Origene 127.5 Ridiionarus Diodetiani prx« feftiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6.7 ritus circa baptifmum’ 125.10 Si 143.44 circa claues in eedefia Rom. 143.60 circa ccenam Domini 131. 56 Si 145.36 circa nuptias 137.31 Si 147.45 circa orationem 134.34 circa ordinanonem 146.54 circa ftpulturas i}7,f:. Si 247-58 Ritus exoreizandi 136.7 ieiunandi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;136.19 Ritus circa uocationcm Si or-dinationem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135.30 de Riribus ccclefiaftieis rem« porc Tertulliani no. 10 Rogatianus à Cypriano in uinculis confirmatur 21, 45 Rogatianus presbyter martyr fubDecio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;P3.4 tis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Jiö.ji QuietiaBarucfentcntia de ba ptifandishærcticis 199.35 Qyinquegctiani Imperium af-fedlanc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;518,5z Quintæ martyria horrendum fupplicium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16.57 Quinnlius Claudii frater qu3-do8iquamdiu Imperia ha-buerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57.48 Quintus epifcopus Mauritanig collega Cypriani nbsp;nbsp;nbsp;160.19 Quinti ab Aggiua, fententia de baptifandis hærcticis 205. 15 Quirinus martyr fub Claudio 304.15 Quirinus patricius Romanus, martyr fub Alexandro Mam mex nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;296.28 R t^ Atiocinationes inepte in E« piftolis decretahbus 179. i Rebaptifandi'ne Ent,qui ab b g refi redeunt ad eedefiam, quxftio mora Si decifan qui bus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1^1.23 de Rebaptifandis hærcticis quasafferat ratiöes Cypria nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.50 rebaptizationis autor primus quisfuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;242.60 redituum ccclcEx qualis fiat mentio ab Origene 156.16 ad Regnum Dei qui Si quomo doperueniant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22.5 ' de Regno Chrifti Si uoluptuo* fa uira piorum in terris,Ter tulliani error 239.56 Religiones extra eedefiam,ca-putXV. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;308.49 religiones priuatx Imperator rumRomanorum 312.12 Rcgni Chrifti amplitudo 6.37 ’■*^g‘i*8^0'^*æP“’^*f^® nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^®-X^ Renatus quid in baptifmoac« cipiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;57.5 à Renans requiri nouamobe-diennam Si fruftus fidei, ubi docuerit Origenes 259. 49 in Renatis peccatamanere jo. 44 Methodi] fenten tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;215.22 remifsio peccatorum quomo« do fiat nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;55.14 Res Si perfonx ceelefi'æ 149.10 res nocentes fignari folitæ a-puducteres 141.59 return proprictatem cur Mani« chgiimprobent 115.38 de Rebus medqs 64.44 rebus medijsnecefsitatem tri-buitTertullianus 86.59 yefipifcere nolens tertio admo rogatlani à Noua,fententia dè baptifandis hæreticis 202.55 Roma Chriftianorum femper laniena nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.36 |
Romaterrgmotu coneuffa fub Galieno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;35. n Romafuperba.fandforiimde-bellatrix nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6ë.f Romx eedefiam fuifié fub Se« uero nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;5.21 Romx per gradua ad epifcopa turn uentum effe 174.14 Romæfynodus contra Noua« turn colleda. 5.15 alia c3tra Marcellinum Papam, ibidem. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Si 13.17 Romana eedefia cathedra Pe« tri, Si eedefia principalis di« üa à Cypriano 164.» item catholicaPetri, Si cede fia uniuerfalis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;172.18 item omnium aliarum matera Calixto diéla Romana eedefia quantum ad-inta à Cypriano Romana eedefia fola diucs. 156. 21. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;fub quo aureis Si argenteis uafis uti cœperit Romanæccclcfîæprincipatum quxepiftolg decretalcs Pon tificum extollant 175. 31 de eius primatu Cypriani fententia 171.22 primatu eius quomodo pro bent epiftolx Decretalcs. 183.57 Romanx cedefiæ ritus. 145 5t traditiones qux 0-ciofg Si myfterium iniquita-tisrefipientes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;152.28 de Romana eedefia faftuofa Ln cq prodamatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;283.7 in Romana eedefia myfterium iniquitatis quam mature la« borate cœperit 145.fi in Romana eedefia qui Si quoc gradusoffliciorum fuerint 149.60 Romana fynodus prima centra Nouatianum 193.26 quo anno Chrifti conuoca-ta 34 ad earn qui Si quot epifeopi conuenerint. ibid. Altéra,de lapforum caufa agitata 194-8 Romana lynodus fub Aurélia no nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;208.41 Romanus epifcopus quarum eedefiarum infpeftor Si an« tiftes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;159.27 Romani epifeopi ordinatio a« Iqsdenuneiata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.37 Romanumepifeopum Si cede fiâpro uniuerfali capite ,8i Chrifti uicario, à nullo efle^ habitum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;170,20 rtc a |
|
Roman? imperij magrtitudo iub Dioclcnano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;jiS. 59 Romano nomini à faminis fubGalienoillufum jj ï romano clcro qux fucrit railla mfeftandi Tertiillianiini. deRomano primatu 84.3; Romani epifcopi ab alqs cx-communicatos ad fe iniii-tant nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;16856 romani epifcopi qiiem æmu-lati finr m co quód pixbiic* riintpedcsoivuläJos 313-3* romani epifcopi quomodo co: nam Domini plebi ad mini* ftrauerint 143.38 quomodo fubindedonis abuti, amp;'imperium in alias ecclc-fias fibi comparare conlue-tudinecceperint 168.23 romani pontifïcesquando fra tres appcllati 116.24 romani presbyteri 8i diaconi, quibiis nominibus appclla-ucrint Cyprianum 164.10 romani Scytliistribiirarijquo« modo Jii per qiiemfaóli 31-3 Romanorum epifcoporum ui tæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;273.45 romanorum gentilium rcli-giones nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;311.10 romanorum presbyterorü amp;nbsp;diaconorum ad Cyprianu literac 170.31 de lapfis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144.24 Romanos cpifcopos in con-dendisceremonijs modum exccfsifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.23 Ruffina uirgo martyr fiib De* CIO nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.3 Ruffua nullus orientabs epi-fcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lSl.20 S cAbbatum Iiidæortim tem-poranum ubi probetur. 309-3' Sabellius undc fuam de Deo opinionem acceperit 104.13 Sabellq Incrcfis 103.16 à Dionyfio Alexandrino im-probara nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;231,6t Sabelin h.rretici, amp;nbsp;difeipuli Noetiuita 293.10 hypo tltefes 103.48 de Deo. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem in Sabellium qui feripferint. 106. 2g Sabelliana hærcfis quando SC cuiustraditionefopita 106. 40 amp;nbsp;2 19.31 Sabelliana: hærefîs feiflatorcs quomodo alias difti 105.32 Sabellianum dogma à quo re-ftitutum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.38 SabeUiani quomodo corrupes |
IN D E X. rint diélum lEgo Si pater unumfumus 104.5s Sabcllianifmo epifcopos ali-quoslaboraifeArq tempore nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;106.36 SabinusHifpanorfi epifcopus 163.30 collega à Cypriano ditlus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.15 Sabinus prxfes Dionyfio Alexandrino mfidiatus 13. 31 eiiis in eiindem fxuitia. 251.53 Sacerdos qu,a præfationc men tes fratrum excitauerif ante precis pubiicas 153.20 facerdotis iniufti facrificio con taminatipeccato omnesim plicari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;206.27 facerdoti alicui iniuria facien-tes, quis excomunicandos ftatuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'34-32 facerdotem nice Chrifti fungi in cccna Domini,fuperfti-tiofc jafferic Cyprianus. 83.34 à Sacerdotequatenus non cxi-gendumiurametum 134.58 facerdotes ad ecclefiam ab hx-reticis redcuntes.quib.con-ditionibus recepti nbsp;nbsp;nbsp;131.30 facerdotes cur plures in ccclc-fia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;163.1 facerdotes in ecclefia Romana quando cœlibes uiiiere co-nati fint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.48 facerdotes quando à plebe ob« iurgati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;17342 facerdotes qui ecclefixinteri* turn moliantur, fecundum Origenem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.26 facerdotes qui eligcndi 206.19 facerdotum coniugium à Tcr-tulliano approbarum 63. 40 amp;nbsp;239.28 concef-fum in ccclefqs orientahbus 148.60 de Sacerdotum nuprijs inter-didum nciitn feculo conuc nire nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;181.32 facerdotum cuiiifmodi abu-fum reprehendat Cypria« nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;128.34 facerdotum fuperbiam cur ar» guatOrigenes nbsp;nbsp;nbsp;150.40 facerdotibus Euagelq offcren-j dx primitix ad alrare,ex fen tentiaOrigenis 139.9 facerdotes idoneos eligcndi,SC indignos recufandi ius pec nesquos fucrit 17332 facerdotes non effe accufan-dos, an à Felice ftatutumi 182.30 de Sacerdotibus non aceufan-dis aut damnandis deerc-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;183.19 |
Sacq à Siciliippa fententta de' baptifandis hxrcticis 201.8 Saclam materix principem di-xiifeManichxos nbsp;nbsp;nbsp;113.40 deSacramentis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;36.3 facramenta abindignis mini» ftrara cur habeât efficaciam fuam 36.17 an mc-liora aut détériora fiant mi-nifiri cuiufeuncp adminiftra none 56.10 nee mc-liora nee détériora eifc, d quocunq; miniftro admini-ftrentur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191.it facramenta duo tantum 56.4 apud Tcrtullianum 239.3 deqfdem Hippolytifenten» tia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;274.43 de Sacra men ris ex Cypriani li-bris 8^do(flrina nbsp;nbsp;nbsp;246.60 facramentorum communica-tioquantum nos corrobo» ret 49.61 ca nos Chrifto uniri 39quot;26 facramentorum contaminatio 1I4.24 facramentorum ecclcfix effe-cT:or8f confummator quis, 41-43 facramentorum priuilcgia gra tixdara 36.12 non meritis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;191. facramenta adminiftrandi of» ficium penes quos fucrit. 131. 7 in Sacramentis quem effciflinn propricfibiadfcribat Deus. 191-^ facrificatunim quando con-fefsionem dteerej ftatucric Pontianus 146.44 facrificiü bonis cornibus deau ratis uotiim Romx 311.1s facrificium Clirifii femper cf-ficax nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;39.34 facrificium de cuius iacerdotis manu non accipiendum fci» ucrirFabianus 146.27 facrificium mundü qiio'dnam» 60.20 -facrificium offerri Deo in cœ* naDomini.qiiiaiferät 85.33 de Sacrificio unico fanguinis Chrifti, dodtrina Origenis, 260.20 facrificia Chriftianorum 39, 40.60 facrificiain martyrum memo» riiscelebrata 158. 30 facrificia pro dormitione mor tuorum unde oblationes di dtx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;'59-6 facrificia pro martyribus obla ta, ubi doceat Cyprianus, 139.2 facrificia fine hoftix ludxoru cue |
|
cuveefRu-int nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;f^.^o facrificia temporaria fuifle. de Sacns initiato non in ins uocando,cuius extetdecre-tum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;154-;? Salomonis de fapientia, Pro« ucrb.8 prophedaquidfigni ficauerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;’5-'43 Saluatoris ftatuaquoin loco Cæfareæ Philippi erefta fue iic,amp;adteruara 111.44 Saluiani à Gazaufala fenren-tia de bapdfandis haeredcis. iO4.1 faluds caufa opcribus tributa abOrigene nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;80.18 falutisnoftræinitium undeba beamiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;.,.8.44. de Salute bonorum nbsp;nbsp;nbsp;88.15 de Salutc,Hiciacis error 119.54 iSamofata oppidum Syria:, e-iuslp ficus 10(1,58 amp;nbsp;193.13 Samolafcnns à catholica cede-fia quf fub cœlo eft, profcri-ptus 167.11 Aurc-liani iuffu ex domo Ando-chenæecclcfiæei Cuius 168.5 bisconfuratusd Firmiliano Cappadocixcpifcopo 206. jo qua occafione hxre-fin Artemonis refufeitaue» rit 108.9 qualiterfe gelTerit in fynodo Ando-chena 109.59 qiian« do, ubi, Si à quo damnatus, iX excommunicatus no.10 quod pfalmosin honorem Chrifti cauendos fuftulerir, repcehenfas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;151.iS Samofatenus ubi iurameto in-terpofito, errori renuncia-uerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;207.18 Samolatenihcrcdciuica 295,12 famofatenihypothefes de Deo 108.51 de Chrifto ibid, 40 de tradidonibus, 109.50 famofareni mores portenrofi in ecclcfia 121.15 dogma dDionyfio Alexädrino im« probatum 252.s opi« nioexAthanafio 208.27 ex Epiftola concilij Ando-cheni nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;293.39 Samofareniana hxrefis 108.4 Samofatenianorum rationes-108.58 Samofadtxquomodo fecundi ludfi uocenrur nbsp;nbsp;nbsp;109.45 Samuelis animam non euoca-tamefle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.10 Samftus San(?lus San(ïlus qua« re ter clament Chérubin a-pud Efaiarn 37-10 |
INDEX. Sanólus triplicatü quis 8f quä« do in eedefia Romana infti tueritcanendum 146.50 Sandri deluncli ubi maneant. 67.17 quem uidcant. ibid. 14 de Sanólorum inuocatione. 83.45 SancT:orum ordines in cœlis, quot finxerit Origenes. 88.49 Sanftos curam gerere eorum qui in hoc mundo funt, .d quibus aflertum 85.57 fanólos in ucteri Tezamen to indicia Icsis naturalis iuftos efle,falhim nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;78.59 fandlos non elïc fine peccato. 49.42 fanguis Chrifti quando ind« piat eile fine nobis nbsp;nbsp;151.52 fanguis Chrifti ubi non aqua, fed uinum elfe probctur. 131.59 fanguinis Chrifti confecratio-nein uitreo uafe fieri, quis inftituerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.11 à Sanguine amp;nbsp;fuffocato Chri-ftianosabftinuifte 141.11 fapicndæ fecularis materia. 69.58 SapotesPerfarum rex 26.60 quas Romanorum prouin-ciaspopulatusfit 316. 20 .dGordiano fuga-tUS nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;516. 7 in Sardicalllyrij fynodum col« legifle Conftantium Impc-rarorem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j. 17 Sarmatxquado cognitionem Chrifti habuerint 6.15 Sarmate à Probo Imperatore confufi nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;517.48 Sarmendti] Chriftiani didd. |
’9.43 fatisfadio à TertuIIiano ap-probata 240.25 con-fitentibus impofita 117.42 Saturninus tyrannus 317.17 eins interitus. ibid.59 Saturnini ab Itinisfentcda de bapdfandis hærcticis 203. 9 item Saturnini con-fefforis àTurca 202.21 item Saturnini à Vidoria-na. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibid.16 Saturns ledor à Cypriano or-dinarus 152.45 aplebe probatus antequam in clc-rum aftumeretur 154.13 Sauliselcdioqualis 64.41 fcandali occafidnem cur nemi ni præbendamdocuerit O-rigenes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260.51 de Scandalo fententia Orige» genis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;66-22 fchifma Nouati maximetiirbu lentum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;186.11, fchifma fub Scuero 185.10 fub Antonino. ibid.30. fub Decio 186.16 fub Gallo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;187.8 fchifmata in ecclefijs eiufdem prouincix quomodo com-pofira nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162.39 pro Schifmadcis qui habiti. 174.30 fchola philofophica amp;nbsp;theolo« gica Cæfareçinftituta 137.52 fcholx huius tertq feculi 157.2 fcholarum mentio apud Ori-genem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;157.41 in Scholis ethnicis Chriftiano« rum liberos inftitutos quo-mode excufet Tertullianus-157.38 fcholasgubemädi mos ufita-rus quis fuerit 158.15 fcholas philofophicas amp;nbsp;theo-logicas fuiffe diftindas 157, 8.10 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j fcripta Dionyfij Alexandrini. 226,4 fcripta etiam erroneaab cccle-fiarum prxfulibus refutata. 151. 2 Scriptura facra allegorrjs im-mutataab Origene 268.1.12 Scripruiæ faerç authoritas Ter tullianixtace 54.22 Scripturp teftimonia fine iudi-cio congeftain epiftolis de-cretalibus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;178.6t Si 179. i in Scriptura nihil maieft.itis di uinx expers clfc 54.35 nullam eiTe abfurditatem, 43.54 Scytharfiincurfiones in Cap-padociam nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;317.4 Seagrius confeftor in carcere à Cypriano confirmatus. 11. 45 Secunda martyr fub Decio. 503.5 item fub Valeria-noamp;Galieno 305.55 ecundianus prxfedus,perfe-cutionis fub Decio execu® tor 14.46 adfidem conuerfus 8.29 mar tyr fub Decio 297.1 Secundiani .à Tabeis fententia de bapdfandis hareticis. 204.22 Secundini à Carpis fententia de bapdfandis hæreticis. 199-9 item Secundini à Chezas 197.53 Sd Sedati .1 Tuborbo 198.50 Sedulius collega Cypriani. 160.52 Seleucia à Caro Imperator« rrr 3 capta |
|
capta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;318.10 (èmina effcanimata qiiis dixc-rit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;114.17 Semifsij Chriftiani didi 19.4; Scmpronianus martyr fub Dc cio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.6 Seniores quinque priuatariim fynodoriim præfides 1X4.11 Sennas Si Abdon martyres fub Dccio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^?^.^i Septuaginta interprétés 96.11 de Septuaginta bebdomadibus Origems opinio nbsp;nbsp;nbsp;i^j.^z fcpultura: ritus nbsp;nbsp;i37.ïi in Romanaccclefia nbsp;nbsp;nbsp;147.58 Serapion Antioebenus ^f-z; apud RofTenfes fchifmacö-ponit 139.11 Si 1*3.13 Serapion lapfus, Si adlmcpcc-nitens, cur, quomodo, Si à quofuerirabfolutus 131,6 Serapion martyr fub Dccio 17.19 Si 302. n lapfus 303.14 Serapion V111 poft Apoftolos Antiochenæ eedefia: epifco« pus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;• 211.8 Serapionis hiftoria apud Eufe-bium cuiufmodi nbsp;nbsp;118.47 eiufdem morbus, fruitio Eu chariftia:,mors 133.35 inde. fcriptum de Euangelio Petri nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9t.49 Sereni duo martyres fub Seuc-ro nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;lo.33.50 Serinifratres duo Origenis di-fcipuli nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;231,43 fermonum de Opcribus Chri-fti author quid de Angelis fenferit ferpentem non fuifle ab initio maledidum Seuera coniunx Philippi Ïmpe« ratoris baptifata Seuerinus quomodo imperifi acceperit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316,41 Seuerus Imperator in Syria ab exercitu fadus 313.13 qua: ex uidorijs cognomi-naadeptus. ibidem. 30.41 quando,qua occafione motus, perquos, perfecutionc in Chriftianos mouerit s. 3i. Sifeq. Seueri in Chriftianos animus quantus 9.44 inde.cxi tus tragicus 30.19 Si feq. Seueri ad Serapidis idolum pe-regrinatio 9.52 beU lum contra ludxos 308,18 edida in Chriftianos 9,50 Seueri hxrefis ab Origene im* pugnata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;268.42 Seuerflaudcs nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;9.23 Seucro qui filq fuccefferint gt;1,42 |
INDEX. fub Seucro qui martyres fue-rint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;*?X.52 Siciliæccclefîæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4.33 Sidonius à Nouaro receptus, quomodo confeifus ftt 129.36 Sidonius harreticus 99. 35 Si 186. 51 Sidonrj confeiforis epiftola ad Cypriartum 167.30 e-iufdem uita 28s. 24 Si 190.45 fidonij receptio i;o. 11 fignariquoq; folitas fuiffe res nocentes, docetTertullian, 24’-39 fignationes apud Chriftianos ufiratæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.2 0 Simon gratia: Dei nundinator exha'redatur à fpiritu fan« do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42.33 Simplicius Romanus fenator, martyrfub Alcxandio Mam mcæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;296.11 de Sina Si Sion tradatus an Cy priani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;244.56 deSinguIaritate clericorum libellus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;243.16 Sinus Abraha: quid 66.34 Si 07.10 Sixtus Romanus epifeopus martyr fub Valcriano 23. Sixti II.Romani epifeopi uita 284.30 colloquium cum Laurentio, in uia ad martyrium nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;284.47 Sixti decrctalis epiftola 143.17 Sixti ftatutum de non crimi-nandis facerdotibus 147. 47 Smyrnenfis ecclcfta 2.30 Socrates Laodiccx epifeopus 2.28 |
Socratis locus de Alexandria noriim more circa cernam Domini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;131.10 Sol Deus fccundum Manicha:-os iiï.13 item tri an« gulus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»15.23 Soliscclipfislmpcratore Gor-diano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;507.39 Solis Si Dei,jfplcdoris, Si Chri fticomparatio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;22820 foli tcmplum ab Aureliano Ro maeconfecratum 513.9 folema Chriftianis non adora ri 11.60 nbsp;nbsp;nbsp;crimen id un denatum nbsp;nbsp;nbsp;n.61 Si 155. »5 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' folicitudo qualisc5ueniatcpilt; fcopis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;135.16 Softhenesunum Deuminuifi-bilem afferit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;23.18 fpcdaiculis ethnicorum inter* elfe Chriftianis nefas 141.35 cur. ibid. fpcdacula à Cypriano repre» henfa 142.10 corü-dem originem unde trahat Tertullianus 141. 59 in ijs qua: mala exercean-tur. ibid. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142.1 in Spedaculis diabolum régna re , quali exemple probet Teftullian, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.2 Spiritus patris per quid accipia tur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;102.49 fpiritus procedens 38.2 fpiritus quomodo corpus ha-\ beredicatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.35 fpiritus fine morte citatus «à Deo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;68.30 fpiritus plenitudincfpirare Seri pturam facram 34.34 fpiritus qui non fint participes 39'» fpiritum Dei non effe genirum ficut uerbum 37.59 fpiritum fine aqua non pofte opcrari nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;196.40 fpiritus mali quomodo homines uexent nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;46.16 ipiritus malignos,non dcos,in ftatuis delitefcere 23.20 fpiritus fandus Deus ingeni-tus 41.60 eins offi« cia rede à patribus qmbuf« damtradita 41.1 idem omnibus temporibus 35.34 iq quibus mentibus ftatuat manfionem nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42.34 nonpoteftdiuidi J90.41 quomodo omnibus æqua-lis prxbcatiir 37.35 quo modo facramentorum rem ipfam perfïciat 36.8 fpiritus fandus fandiffeatiSiS fons nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;42.12 fpiritus fandi Deitatem tollit Samofatenus 109.37 fpiritus fandi officia 42.7 fpiritus fandi uim uicariam ere dcntibus à Chrifto miflam 34-33 fpiritum fandum accipi in ba* ptifmo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;247.it ad Spiritiim S.accipiendü quis fiatidoneus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;37.1 fpiritum fandum diftindam efteperfouam 41.34 ho* no re Si dignitate patri Si fï-lio fociatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;38 fpiritum fandum efte P4clchi» fedech,quibus rationibus af fcrat Hitrax nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;119.2 fpiritum fandum in poteftate miniftrorum ede, fccundS Cyprianum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74.51 fpiritum fandum omnibus ec-clefia: facramentis interefle 42.43 peccatis cxpelii ibid. 53,ipfma |
|
ff ipfîus uirtus quomo« do miniftrctiir ibidem Spiritum fan ft urn per manus impofitionem epifcopi acci pi.blafphemia lyS-j? Kiyy.yi Spiritum fanftum qui hxretici fororem Chrifti eflenugati fiierint 98.3? quo-modo in Apoftolis fuifle fomnietTerruUianus 259.60 Spiritum fanftum fuperlefum mafifie, St fuper fanftos tan turn requieuifle,fecundum Origen em nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;74.25 de Spiritu fanfto blafphemiæ Origenis 257.^18^26'3.30 Älanetisliypothefes 11230 patrum quorundam doftri napia nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;4148 Spoleti ecejefiam fuiife 5-32 ftationes apud Moutaniftas. 241. i de Statu port refurreftionem, monftrofifsimæ nugx Origen is nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 07.25 ftationes quæ precationes di« ftxabOrigene 135.6 qu£ folenniores, ibidem Stephanus archidiaconus di« ftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;250.10 ftephanus epifeopus Laodi-ceæ 2.2 s eiusuita 8f pudllanimitas ^ 224.5 ftephanus epifeopus Roma. 277.13 martyr fubVale-riano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;25.59 Stephani Papx Romani fen-tentiaSi refcriptum de non rcbaptifandishçreticis 190. 27 inuentum de ueftitu fa crato quale 146.38 eius uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2S3.55 ftephanus Rom.epifeopus col legaCypriani 16.40 fra« ter diftus à Dionyfio Ale« xandrino nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.17 ftephanus Rom.epifeopus eu« iusreiadmonitusa Cypria no 164.58 curabHilpa« nisculpatus 169.42 quanta fuccenfuerit Cypria no 187.24 quomodo recipi eenfeat reuoeatos ab hxrefï 216.38 ciiif-dem de excommunicandis alqs eeclcfqs conatus 168,31 àpqsdoftoribusnon pro-batus. ibidem ftephani Rom. epifcopi cona« turn non probat Dionyfius Alex. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;171. 3 ftephanus à quibus collega di« ftus 171.40 quamobrem grauiterperftriftus. ibid. fterilitates unde incidere fin« |
I N D E X« gat Origenes 264.5t ftipem in publico coctu colle« ftam quibus Tertul. difpen fatam feribat 155.15 fubftantias quothabereprinci piadicatManiehxus 112,58 SuccclTus à Bigermaniciana de baptifandis hxreticis loS.ió fuggeftum in c5uentibus Chri ftianorum fuifle 121.13 fuppliciorum forma: ex Eufe-bio 19.48 uariagenera. ibidc.m 38.42 Surfum corda,habemiis ad Do minum:quem ufum habiie« ritin eedefla nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2:5.22 de Sufanna: hiftoria diibium. 90'^6 fufeepcio ex baptifmo an ufur-pataapudueteres 125.55 fiifpiciones femper amouen« dæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;260.57 Sutrinorumdij 511.37 Sydonius à Nouato deceptus quomodo ad ecelefiam re-dierit 144.56 amp;nbsp;145.1 Syluanus épife.Emifæ marty-rioafteftus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.30 Syluanus epifeopus Gaaa: 2.53 fymbolum Gregorij Neocefa-rienfls nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;219,19 fymbola adSeriptura: fenten-tiam édita Symmachi uerfio abOrigcne citata Symphorianusa quo baptifa-tus amp;nbsp;ex baptifmo fufeeptus 126.4 fynagogpperfecutionum fontes fynaxis quando apud Alexan« drinoscelebrarifolitaex So crate nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;132.23 Synnadenlïs eedefia 3.5 Synnadenfesfratres. ibid, apud Synnada Phrygic oppidum fynodus quid deere-iierit 126.34 amp;nbsp;205.3 fynodus Arabiana prima 19:. 6 altera, ibid.34 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Afri-cana prima 192.45 fecun-da 193.5 Romana pri« ma 193.26 altera,poft Cor nelijobitum 194.7 An-tiochena contra Nouatia-nos 194.23 Carihagi« nenfïs derebaptifandis hæ-reticis 194.35 apud Ico nium amp;; Synnada 205.3 aha Afrieana 205,15 aha , fub Cornelio 8i Cypriano. ibid.44 aha fub Stephano 205.56 fynodi contra Paulum Samofarenum 206.54 aha fynodus Rom. fub Aureliano nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;108,4,0 fynodus ob Berylh dogma quando amp;: ubi collcfta 12.27 fynodus fub Cornelio ft Cy-prianó nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;205.45 fynodo Anriochenae fecundae qui epifcopi ft presbyteri interfnerint 207,45 ad Synodum generalem quæ res dilatæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;166,22 fynodi in Iconio ft Synnadis quid ftatuerint nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;i: 6,34 fynodi priuati cur ft quädo ce lebrati nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153.44 in Synodis exuerbo Dei eSmu nifentenriaftatutü 166.46 in Synodis generalibus ftarura ad omnes pafsim eedefias perferipta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;166 56 in Synodispriuatis etiâ de ex-cömunicandis feeleratis a-ftum 154,14.45 quidege-rint patres commun! con-fihö nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;162,21 Syria à Perfis uaftata 33, 6 aParthis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;317,9 wV««« peenitentiü locus 129.2 |
T -j-Arracois Hifpanix ciuitatis martyres fub Valcriano ftDioeleriano 5.59 Tarraconem Hifpanixa Ger-manis oppugnatam efle lub Gaheno 33.11 ft 517.8 Tarraconenfïum epifeoporum litcrxad Cyprianum 167,54 deTemplorum cöfecrationib., cöftitutio fuperftitiofa 152.35 Tenacis ab Horreis Ccclip fen-tentiadchereticis baptifan-dis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;203.20 tenebræ exteriores curprxpa-ratæ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;6'9.17 Tcragone martyr fub Decio. 303.7 Tcrapij confeflorisd Bulla fen tenriade baptifandis hxre-ticis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;201.59 terrxmotus 307,42 fub Gaheno nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;33.19 tetram animale efle prodigiofè opinaturOrigenes 74.54 item eife inferos 264.it Tertullianus ciircrcdidcritcor pus eife animam 72.12 cur fxpius in deorum idola in-ueiiatur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;121,5t Tertulhaniuerbade aftionib. incertibus Chriftianoru fo« litis 122.53 deangelorum lapfu error 75.46 de A-pocalypfi Ioannis indicium 92.29 debaptifmo Ioannis opinio 81.28 item de baptifmo pucrorum S3. 14 de bonis operibus error nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;so, 16 rrr 4 de |
|
decaftirate fententia stf. 18 de duritate Chri-ftianonim in fratres incur-ceratos 159.50 de Chrifto fententia 58, is de cccna quam àyâitm/ uocat 142,4; de ritu circa ccenam 131.60 loens de concilias 166.50 de coningio errores Sg.^é loens de conrributionibus in pnblieis coctibus i;5.io decrcatione 43.? eins fine, ibidem de diaboli damnatione 4;.59 de diabolorum generatione Si operationibus error 76,tS de doftrina fnae actatis tefti-monium nbsp;nbsp;nbsp;34-'^ nbsp;nbsp;nbsp;de ccclefïa Si clanibns Petro commifsis 84.37 de exeommunicatione 12714 dccxorcifmis is^ino de homine antelapfum 46. 54 de hominis condi» tionc 76 4; de hu manitate aflumpra Chrifti. 38.54 dclapfn angelo-rum 44.;i de lege errores 7S.38 item de libero arbitrio 77.9 de libro Partons indicium. 55.3? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de officijs Spiritus fanfti 42.5 Ter tullianidoiflrina 238. 20 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;error de peccato. 78.25 de poemtentia opinio 81.18 de rebus medijs error SS. 40 deregni Chrifti propagatione locus 6. 57 de ritu circa nuptias 137.57 defa-crifieqs Si oblationibus in , memorqs fandorum celc-bratis 138.52 de fignationibus 141.33 de Spiritufanftofentëtia 341. 52 de eodem error 73.51 de tempore baptifandi 124. 24 de tempore pafsio-nis Chrifti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;73.42 Tertullianideucftitu habituiß peciiliaris liber 140.40 Tertullianus martyr fub De* cio 303.6 qua ætate floruerit 9.43 Si 34.8 Tertullianus Montanifta fa-élus 73.51 qua occafione Roma pulfus ad Montanos defecerit 256. 28.36 quando Si ubi ad Montaniftas tranfiuerit. 97'18 Tertullianus quibus cömen- |
I N D E X.’ dationibus ornatus à præ lt;nbsp;ftantibus uiris 241.50 Tertullianus rifum de audito-ribus mouendi ftudiofus. Tertullianus ubi Si quomo-do mulieres reprehendat ob cultum fumptuofiorem. 140.46 Tertulliani certamina, genus dicendijXtas 241.8.30 Si inde qualis inloquendo fnerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2 7 Tertulliani contra Hermogc-nem hæreticum liber 103, 41 item contra ludæos. 309.20 contra Praxeam de tribus perfonis rationes. 105.38 Tertulliani inter Latinos feri-ptores eminentia 256.56 Tertulliani riæui Si errores. 239.42 natura 185.2t fehifma nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ibidem 14 Tertulliani uita 235.55 doua 237.39 libri. ibid. Tertullianum de Chrifto peri-culofc locutum eife 72.24 Tertullianum Deo corpus tri-buere nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;71.50 Tertullus collega Cypriani. 160.52 ab eodem ob charitatem in captiuos Iault; darus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;139.48 tertamentum legis, mortis elfe undecolligat Mânes 111.23 Tertamentum uetus à Mancte repudiatum nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;111.11 Tertamenti noui libros quot Si quos recitet Origenes. 90.28 item Veteris 89.27 Tertamenti ueteris libros inec clefqs legi quis conrtituerit. 222.11 tertamento curator non conrti tuendus presbyter 154. 6 ^iT^anAä ab Origene diifium 0-pus quale 255.22 unde conrtituta nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;96.46 Tctricimaior Si minor Impe-ratoresin Gallqs nbsp;nbsp;nbsp;316.39 Theatri pomccri) incendium. 30S.4 Thelymidres 2.27 epi« fcopiis Laodicenus quando obierit ■ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;220.40 Theoftirtus Palærtinæ epifco« pus 166.45 eins uita 217.57 auto« ritas nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;218.1 |
Theodora Hermetis filia mar» tyrfub Aureliano 504.40 Theodorus cognomcnto Gre gorius Poti epifcopus, martyr fub Decio 505.9 Theodorus epifcopus Aegy-pti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;216.17 Theodorus Laodicænus ep^ fcopus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;176.61 Theodorus epifcopus Synua» denfis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;3'5 Theodorusharreticus 206.45 Theodorus rogatus ab Atri-co,docetSynadis 18553 Theodori, qui Si Gregorius, Ponti epifcopi uita 218. 41 Theodorü ex Origene fidem didicifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;7.54 Theodofius martyr fub Clan» dio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;304.11 Theodotionis uerfio ab Ori» gene citata Theodorus epifcopus Laodi-cea: Theogenisab Hippone regio fententia de baptifandis hx reticis Theologie! autores Grxei. 236.7 Theonas X V Alexandrinx ec clcfix epifcopus 254.32 Theophilus martyr fub Decio 15.27 quotan-nis poft obitum excommu-nicaucritOrigenem 261.24 Theophilus fenex miles Chri» ftianus fit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;18.47 Theotcenus epifcopus Cxfa-rex Palxftinx 120. 34 Si 207,6 eius uita 218.14 deeo quam recitet hirtonam Eufebius. ibidem Therapius cur obiurgatus in fynodo priuata 162.18 thefaurus, über Manetis 117.28 Thefiphon epifcopus Pamphy lix,martyr fub Decio 303.1 ThefTalonicaà Gothis obferta 3'7^ Thibari plebem ubi hortetur ad confefsionem Cypria-nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;160.34 Thmuiranorum eedefîa 4.10 Thomas Maneris difcipulus, cur Hierofolymam miflus. 110.50 Tibilenus diabolus in Nori» co cultus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;313.43 Tiburtium quis ad fidem Chri ftianam conuerterit 277.42 Timxus XVII epifcopus An tiochenus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;212.48 Timolaus Imperator Orientis 316.35 Timotheo fugientiquid acci-derit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;252.56 Tirfus diaconus Polycarpi di-fcipukis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;115.61 Titulos decretalium cpiftola« rum apud feriptores huius feculi non inueniri 173.19 Titus |
7
X.
Tirus Boftrenfis ccclefiæ epi- Valentinuspresbyter martyr
fro pus
Î16.X0
fub Claudio
J04'?i
Tolctanxprouincix epifcopi, an 86 cur fedem Apoftolicâ confuluilTedicantur 180.42 i/^ii Origenis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;154-5'9
traditiones in ecclefia: Rom.
dccretis ociofe qux 152.27 traditionum humanarum ne-ceflaria obligatio in epifto-lisdecretalibus 183.50 traditiöes humanas nihil prpiu
Valcntini hærefis ab Origene impugnata nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;268.42
in Valentini baptifmo Pater blafphematur nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;190.45
Valerianus à Sapore Perfarum rege captus 8d abduftus.
316.18
Valerianusanteimpcrium adc
tïonïs fub Decio executor?
14.46
Veiianiispidior fub Dccio ad fidem conuemtur 8.29 martyr fub eodem nbsp;nbsp;297.2
Veronpecclcfiam luiflefub Sc»
uero
!• 52
de verfionibus, patrum judi
cia
96.11
prum cenfor
24. 8
dicare diuinis
Valerianusduos filios proftt-tuir imitatores paternorum
de Traditionibus, Manetis liy pothefes nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ny. n
Trebellianus Imperator apud
Ifauricos dd m Cilicia 316.45 Treuiri moca pcrfecutio à Dio clctianiprxfedio 6. s in Trinitaris dnnnitate nihil difcreti fentiendum 38.4 de Trinnate dodtrina Orige-
nis 257.42
Tertulliani quaiis
liber 237-32
quid fenfent Tertullianus.
238.27 quam periculofè idem loquatur 259.49 ortliodoxa teftimonia Dio« nyfij Alexandrin! 228.8inde Triphon m Aegypto ciiiirarc
Tanais, martyr fub Decio.
301.5 8f 302.59
triphon presbyter in pago Ca* fcharorum Diodonde,fub
Arclielao
eius
difputatio cum Manete. ibidem
Tryphonis difcipuli Origenis
uita
275-32
Trifmegiflum.uiuim efleinui» fibilcmDeuafleruifle 23.18 Tritbemius de libris Cypriani 246.19
in Troade martyres fub De-
do
15. 20
Trophimus ad Nouatianos tranfiuit iS7.1 qua-tenus ad communicandum
admiflus
173. n
tunica: peHicee cur Adam amp;
Eux faétæ
2iy.io
Turcarü ubifiatmentioin Cy» priani operibus 246.13
martyres fub Alexa ndro
Mamnicæ
296.2^
tyranni triginta imperium Ro manum inuadunt 311.28
TyrannionTyri epifcopus^2.9
Tyrfus martyr fub Dccio.
301.59
V
yfAlens Imperator in Achai» ca nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;316.40
5^alentia Otriculanornm dea, P’'J7
peccatorum
if-9
Valerianus ecclcfiæ hoftis fa-dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;24,^9
ValerianusKTyberius marty res fub Alexandre Mam-
meæ
296.26
Valerianus martyr fub Dccio, 303-6
Valerianus prxfcelus Romanus,executor perfecutionis
fub Valériane
it- ^f
Valcrianusquàm clemës imtió fiierit in Chnftianos 24.30
Valerianus fcabelluni Sapons Perfarum rcgis equüafcen» furi 32.27 excoriari luflus abeodem. ibidem 31
Valerianus ubi Si à quo captus 26. 60
Valeriani ornamenta Scnatuf-
confuitodata
24. 9
Valerianum S. CxciÜx fpon-fum qms ad fi'dem Chnftia« nam cor uertcrit 27742 fub Valerano amp;nbsp;Galieuo mar»
tyres qui
303.24
Vädali à Probo opprefsi 317.61 iiafaargenteain miniftcrijsu-furpanda quis conftituerit.
uafaconfecrationi euchariftia: deputata in Rom.ccclefia
cuiufmodi
146.14
uafis aureis amp;nbsp;argëteis fiib quo ecclefia Rom. uti ceeperit.
Venantq confelforis «à Tinifa fententia de baptifandis hp* reticis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;202.1
Venus impudica nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;142
Verbum cur caro faftum jg-y?
Verbum Dei nlius eius jappel -
latum
34-46
uerbum Dei non ex Roma.fed ex Hicrofolymis exiuifl’e, 180. 2
uerbum 8^ caro quomodo una
efl’entia
40. 21
uerbum in quod credimus, fï-Imm effeunigenitum 37.49 uerbum quod nam adproplie tas faólum à Deo 38.40
Verianus prxfeólus perfecu-
VeriilidRuficcadc fentetia de baptifandis hxreticis 203.32
Vefpronius perfecutionis fub Seuero minifter 9.61 ueftirus lugubns ubi mentio
fiat
IJS.?4
ueftimS facratus diftus qui in ecclefia Rom. amp;' eius ufiis» 146.38
ueftirus habituum^ ratio nul-
la Cerra
140.52
ueftitus fimplicitas quando Chriftiams in magno ftu-^ diofuerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;140.57
de Veftitus facri ufu in facris cöftitutio lupcrftitiofa 132.331
Vibius Gallus quo anno impe
num adeptus
iJ-32
uiélima qux præfentibus fra-tribus immolanda 133.6
Viftor collega Cypriani 160.
yt martyt fub Valeriana»
amp; Galieno
3=5-57
Viftor Rom.cpifcopus cur A« lianas cede lias excommu» nicareprxfumpferit 168.29
Visions à Gor fententia de bx ptifandislixreticis 201.14 item Vidions ab AÜiiris^ 203.23 item Viâorisab Cdlauo nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;204.9
Viftoris ef ifeopatusP omania quamdiii durauerit 275.43
Vidioria feu V.diorina Impe® rium totiiis Onentis arri-
puit
Jt6.f4
Vidoria uirgo martyr fub De
cio
302. yy
Vitlorinus Imperator in Gal
lijs
316.3s
no 86 Galieno 303.37
Viëlorinus Pufianienfis 5.47
ViâorinusPraxephærefin cor
roborat
10^.42
ViifloriniPidauienfis cpifeo
pi uita
287. 24
Vidoridi aThabraca fenten* tiade baptifandis hpreticis. '99‘’9
uiduxcum afflidlis in ecclefia
Rom.quot »50 ly uiduarum officium 153. ? de Vidnis SC ipfarum fede in ecclefia,officio amp;nbsp;annis, locus Tertulliani nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;153-34
Vigcllius perfecutionis fub Sc» uer©
|
uerominifter 9, yp cæ-cifate pereufTus 30.7 VigeUiuin Saturninum pvxfi» dem primum in Carthagi-nëfes Chriftianos gladium ftrinxifle nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;10.4? uigilix Pafclix feftum Chriftia noriitn nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ij6, y^ uigiliarum folennium Pafehæ ubi mentio fiat in eedefia» l47.ïS Vincentq à Thibari fentetia de baptifandis hxreticis 20041 Vincentijidefufeeptione ex ba ptifmo narratio fabulofa. 1^5. ?-z Vincenrii Lirinenfis deftylo ac phrafi Origenis teftimoniu,. z6S.éó Vincentius Lirinenfis quäti fe-ccritTeitulIianiim 242.4 Vindelici obfidionc barbari-ca libcrati per Aurdianum, uiimm cur Mankhsci non bi-banc nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;iiy.27 uinum in calice exhibendü qup figurg fignificauerint 132,4 0 perVinumoftendifanguinem ChriftiinScriptura 123.3c Virgilius poetarum Plato, Aie xandri Seueri deus dome-fticiis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;312.37 Virgilq uerfus ex Sibylla: ora» culis defcripti nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-8.34 uirginesinnupta: ueland» fe* cundüTertullianum 241.0 uirgines in ccctii non udatas cemi, quantuimprobecTer tullianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;141.4. uirgines quadragintafub De-cio martyres Hunt Antiochia: nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ly. ly uirgines qiiomodo non fine hoftix Deo placentes pu-tandx nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^i-a uirgines uclariautnon uelari, liberum ubi dixerit Cypria* nus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;14t. 8 uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;288.24 5^290,4 j urbanireceptio nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;130,21 urbani xVI epifcopi Rom, uita nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;277.34 urbani decretum de maniium impofitione nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;143. yj uuas offerri fuper altare quis ftatuenr nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.30 X .yEropIiagia.s iduniü quale, 136.31 iiirginü etiam cum mafculislia bitantium cótinentia 140.18 uirginibus caftitatem uouctilt; bus,cum mafculis nonhabi t3dum,quisftatucric 176.59 uirginitas opus perfeólionis fecundum Origenem 86.23 dus nimiü prxconiü. ibid. Viridianus Narnicnfmm deus. 311.36 uifionum dono præditus Cy-prianus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;343.31 uifitatio fratrum xgrotantiu, ftudium Cliriftianorü 139.ly Vitalis martyr fubDccio iy.27 uitamonaftica in ecciefiaRolt; mana nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;148.49 uitx monaftica: amp;nbsp;caftx cum |)pinione meriti iter Si feme quod'namfuerit 140.23 uita: innouationem femel fa» «flam nonfufficere y6.45 Vlpiani iurifconfulri hoftilis a-nimus ia Chriftianos314.23 unftio amp;nbsp;manuum impofirio baptifmum fequura 123.8 unftio externa poft baptifmu. 240.36 unitatem quam coniunftionc uocetCyprianus 163.48 Si 172.43 eius matrixqiiæ. ibidem circa Vocacionem ritus 133.30 Volatcrranilocus 226.21 de CyprianoMago nbsp;nbsp;242.3? Volufianus Galli Imperatoris filius nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;30.61 Volfïnicnfium dij 31t. 56 uoluntatis libertatem poft la» pfumquiaflTerucrinr 77.7 Vrbanusa Nouato deceptus, quomodo confefiïis 129.56 qiiomodo ad eedefiam re-dierit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;144*56 amp;nbsp;143.1 Vrbanus Nouatiançhærefis fo dus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;99.32 dë 186.32 Vrbanus epifcopusRo. 177.12 Vrbani confefforis cpiftola ad Cyprianum 167. yo dus |
Xyftus epifcopus Rom. 177, 14 eius confilium de quæftioneDionyfq Alexan drini nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;164.46 Z ArAdixi domus quomodo adfalutemucnerit,fecun dum Tertullianum 80.2t Zebennus undedmus Antio» chix epifcopus 211.27 Zeno epifcopus martyr fub De do nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;303.7 Zenobia Imperatrix Orfentis, 316.36 Syria? gubernatrix. 108.11 dus imperium, 316.48 eademin triumpho dudla ab Aureliano 316.32 Zenobius presbyter Sidonen* 'fis nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;2.10 Zenon epiieopus Veronenfia martyr fub Valeriano' 26.f Zenon, miles Chriftianus fit» ’8*47 Zepherinus epifcopus Rom» 144.17 K 177.12 quidin eedefia Rom.ad ceenar Domini adminiftrationem in« ftituerit nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;146.1i Zephyrini X111 r epifcopi Ro» uita 273.46 dusduxepi ftolx inter decretales yy» item decrcrum,quód iunio« res quotannis femel com-municarcdcbcrenr,quomo do immutauent Fabianus, 146.20 inde ZofimiaTharafiafententia de baptifandis hpretids 202,3j |
:s ^ s/L E^B, EX OFE/C/'^^l^ F^EE/M lo^NN/s oPoi^/N/, p^/(^rjM p^eoer P^Ai^^c/i ^nno Salutis humante, m. d^ p / x.
J^ünß Fibri/ario^
-ocr page 1042- -ocr page 1043- -ocr page 1044- -ocr page 1045-|
eurntruolupufy CluAlmirtnne i^ntr'unufqtüf^ cWoco'fuoiapnur' cu^icancn/ddeamantbr c^yaremo -rare dfejuunenf fernen du 00771 gir ^dboc pagrtlu ^mtrarurparc^' GLuteroeiufuraLmpereawper rrunetmm fèricndo condadir * fUgeUri cimcctu fed^etjruquX p^rnr y ûm^îfUççcUû ermirv rur pjrüCfcr^boe^tre^Trquxndogr ntf^Artary ln}bxcrult;p uta. dnf x^momx^f dueler urp^rctr -cjWLmomAj^ ^pectando fUgdUr^diair ipfèr uoceangtt Adiobm arry Q^quof amorrtbrguo |
xluTfcriptam e fe f pptm dd^rt^ ^^WT^ dkunf ^ feeto çsCcpiiporicr^tdcra^ ^didtvj O/b/ -amen fiamfcnfum pbeamuf c^trthher .culpT bif ftnnnonponbboc^peccaropcunïr arq.’ xnpexxan? fucTTwnenxit^ deher dhmxp^ duamp;ccip peu/Tlo biecepix tUicpftetmf - ur imxrnrcrif unufLa^eUuftr ♦ (^uodT^oraUr map rr fïcimxtern if fippha if coniumxrur' - *^ ^^^mtaTD ergo fttped er ir |
|
Aurt d^fUçcUo cUmp rixtionif(cnprum^^ 1 nopty TTunuüfixu^-camp bmfufpecemjr^-Dequo per |
jue ercnifugrr demAna ferunnf*quvpru«-tatr lux cornc^AOïoi^xVj Qdcene^ quixinfX |
|
qturnxT pptof meier • cjitof n on urn ftibchfci pitruftkof fedfnbthnnOT pcunum^ boOrT |
rrunupenflT Higir eju^eklpmutnrcnrü can fpior ' uiAfpuuranf rdinqmr X/ndt Adhuc fubdreur 'zr^inngtr fu^^cam mAnufCMfy ’ |