fruó:ifcras mcidcrc£lt; uidcf ^ Gequiaba bent utile dominium Jj.ffXi ager uec.amp;^cJ. §.rei auté in tude inuefti.de re ali.fa, Sed in re fua quilib^ é moderator amp;nbsp;arbiter.Lï re man.€.man^ contrariü facit.l»diuorcio.§f ft ï fundo.ff.fema.amp;d^tötr in fraudé^.con' ductor.ff.de iurcfiCi.forma.^.ft uitès.fflde cenfi.l.fi !ta.§.fi.ff.de ufufr.amp;d,creditor la fecunda.fEde pig.ac.Et bâc ultima partem tenet Dy. Bande dodt.i.d.$»0 conductor ÔC Bal.i au^ui rem î fi.pe.coL£.dc facro.fan. eccle.Angd.Lfi colonus.fflar.fur.cer.Et ides dicas 1 patre quo ad bona filii de in ufufruc tuario de p Ang.iMt4.fin aute legata in ft. C.debo.q? li.de pbaf in,dd.cquiffimum.§. ufufrueftuari’’ de idem ét dicas de multo ma gis in ufuFruétuario.Lfi.ff.de ufu de habita» Sed prediffa da limita nift prediffi uelint i loco demortuap^ uel incifaru alias platarc ut dicit Angd.d.l.fi colonus per.d.f .conduc tor de idem Pau.de ca.i.d.l.diuortio.§.fi fun dum de pro hoc oprime facit.l.agri.de.î.ue tus fuit qó cum duabus feq.fflde ufuf.de.l.cx filua cedua eo-tu Sed pöt dubitari circa predicta an fi empbiteota uel frucluarff uF ftmilisicidutfrudtiferas arbores eo cafuqquot; no prit an pp hoc cariât a iure fuo Et uirief g? fic.quia rieteriorant rem fibi conceffàm a drio p autéticaj qui rem.Crie facro fan.ee. de ita tenet Bar.in.d.l.diuortio.§.ri funrium Inno.dicit ibi ^ hoc c fpeciale î fundo cede fte.Lodo.autem de Ro.ibi tenet opt.Bal.qn empbiteota uel feudatartus fuit monitus ut deftftat ab incifione de nó riefiftit per tex-ï c»i4.quicüq? aduocat^ in ti.rie pac.te.in ufi. feu.Et licet ille tcx.Ioquaf i alia materia tn eius rÔ multu facit p opinione Bal.q puto uerâ p.Leadé cu ibi notatis.C.loca.per.c.qa ppter extra de locato.de p notata i.d.autéti caquirêdep.l»boc am plius4.fi .fflrie dam. infec.de p.l.ii.ffldc ,bis quifuntfui uel al ie. iur.de infti.co.ti.§.fi.cü fy. Q_ueritur no no ft côceffi alicui ut poffît de nemore meo ligna icidere de ari fut Itbitû acciper an pof fim pofteaalten cocericre ligna dic ^ftefi ligna nemoris utriq? fuffidût alias nÔ arg.I. ti4.fi.ff'. deferui ru.prc.de.l.lucio.ff.deaqua coti.ôeefti.pro bocuirie que dixi i.i.li.i.iii. .q.pricipali.7^,ôe quori dixi ^riris poffît in ponere feruitutê. Q,uerltur decimoép miffum^ alicui ut poffît inciriere de 'nemof méoquedâ ligna an poterit p libitofuo in driere m eo.Gu.de cu.iautê qua m puincia

€,ubi rie cri.3gi.oportetriicit in fi.pone tu habebas bona luxta nemus meum recipie^ bas ligna de nemore meo iiuftc abfentaftt te de dixifti famulis tuis ut inciderent fient tu qui habebas lus ipi fecerût ut fuit es die tum de iniufte quod remcdiu mihi dabitur dico ^ agef côtra iftos tm de ft ifti petet di lationê ad certificâdu ririm dabitur de fi pu ftea nô uenerint ipicôdennabunf de fi no funtfoluenrioftetircfiduo executor côtra drim p.d.aütenticâ qua in puincia î qua fia pôt poni cafus quodriicit effe notanduj ffa coridie rie facto pôt euenire. CLueritur undecimo ft unus miles ault in nemore aï terius colligcre ligna uirie Hofti.i fuma de cöfue.§.qualiter pbâdû. CLuentur.xü. fi î nemore alieno capreoli cerui uF alia anl mafia capiuf drio ignorante uF côtradicête an efticiâtur capiêtis uel drii nemoris de ari pprla auctoritate dris poffît ea5 retinérc ut de Ang.de doc.i.l.diuus.ffl de ferui.ru.pre. de quod dixi fupra de uenatione Ôe aucupa tiôe. Queritur.xiii.fi ruftici dicût ft fuif fe ufos nemore tanto tépore quo non extac memoria an luuat cos ut dicâtur acqfiuiffs lus utcndi fruendi in illo nemore Cy. for/ mat bâc.q.in.I.fi.in.iuhq.€.de prefcrip. 15 tem.x.uel,xx.an.ôeuidef dicere^ non qa ufufr.perditur lógiifimo têpore.l.coruptio nem.€.rie ufuf.ergo eo tépore quo perriere turnöacqriturfacit.l.rició cu morietur.ff» de ufufde tri cautella é ut ruftici non riicat fe babere uel acquifiuiffe ius utédi fruendt fed dicât fibi cÔftitutâ fmffe feruitutej pro lus uel babere ius ut poffint incidere ligna i riiffo nemore qricuqj iuxta.l.iii.i pri.ffde ferui.ru.pre.Et ari probâdû iftä conftitutio nem feruitutis uel iuris allégée de pbent fe ufosfuificriiffo iuraccipiédi ligna pertm tépus cuius inicii memoria nö exiftatquia tale tépus hét uim oftitutionis de titufi ftu priuilegii.l.boc iure4.ducft^ aque.ffrieaq* co.de cfti.de.qfuper quibufriam4.preterea de 7v.fig.de,c.i.de prefcrip.fi.vi.imo plus al legädo titulû de probâdo poffeffioné F qua ft p.x.an.iter prices de.xx.itcr abftntes pria ref titulus di feruitus cöftituta ut pbatur p glo.n5.übftruit^ prcdioigt;: de ibi per doe» ff.de fcrui.de p glo.Bar.di doc.in4.i»§.rieni q^el,ii.ff.deaquapiu.ar.de pea qbabétur p Bande doc.in.l.qui inaliena4.ftdft' non ariierit.ff.de acqui.bere.de perglo.de canoj. ï.c.puenit extra de cenft.de aride que dixi.s

tri ti.de fcrui.aqueriuc.7v. circa tèretam qri nulla é côuentio. Q_ucr itur.xiiii.ôe ultiz tno fl ruft ici uF alii brit ufum nemoris alic ni puta qa î eo ofuetû fût acciperc ligna 15 giffimo tépore qri expiret ifte ufus uid Ci» ^ rioc.in.d.l.fi,in.iiii.quefti5e.€.de pferip. ion,temp.

De collibus i^ica.

Ï.D1MVS DE MONTibusi u nbsp;nbsp;genere uerû quia colles ét montes

dicunf feribif eim é montis colF ïdeo de ipis ét collibus dicédû é.Et die Bar» îtraélatutebcriadis i 7v.v.colF.ab altitudic môtis dici pôt.Proprie auté collis dicitur a eolério quafi mediocres mûtes qcolunf ut exponitglofaftripturediuinè fub pfalmo Dauid de.xiit7^gt;411o montes exultauerunt ut arietes de colles ficut agni ouiu.Sût cni5 montes magne altitudinis de coïter inculti» Colles uero mediocris altitudinis de coïter funtculti.Et ïtelligo colles brites altitudiné ppriâ côtinuatam cû môtibus nô britibus maioré altitudiné.Si eis cotinuaretur tue fi effent cultidicerétur pédicie môtiû.Horû câ in nonnuUisptib’locus magne altitudi nis lî cultus dicitur môs de locus parue alti tudinish incultus dicitur collis. Diftingui tur aût mons a colle altitudine uel eultura uel extimationccolétiû.l.uff.de fluminib^ de ppterea p celû figurâf bi,q fue uite fub limitate ceteros fupragradiûf p montes bi figuraf qui nô funt alte uite p colles holes ïtelligunf ifenores uite ut ê tex.cû glj/^t celû montes de,colles.€.rie fum.tri,.

De uallc çrica.'

ALUS DIGIT VR LOCus u collibusuel môtibus circundat^ a uallo uallas quori ê circundo de eft locus planus parue uel mediocris magnitu riinis planus uero’dicif a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grece quod é latûfeulatitudoftcûdû Hugu.dicitur eÏ5 planicies.i.coequalitas fecûduî papiâ.Duo crgoreqrûtur.Primu5 ^fitlatû.Secûdo $ fint ei^’ partes equales.i.equaliter plane ita ^una dUa) nô fuperexcedat.Diftmguitur naq^ uallis a piano ex circûdatiôe.Pôt enis planus effe n5circûriatusmontib^ nec alti tudinealia.ltem differt de a latitudine quia fi fit locus pue latitudinis môtib^ F coHib^ circûriatusdicif ualis.Si auté é magne îati/ tudinis dicif planities.becauté opimôecir cûcolennû extimâf ar.l.i.ff.de flu.Diffère étabequalitate quiauallis dicif ét fi habet 3cauitaté.pJan^ aût equalitate equiperatur equalitasaûtpiani qualiseffe debeat dubi tari pôt puto nô omnimodâ equalitate? re quiri fcd fufficit fi nobiFr î una? parte? nÔ uergatamp;cit.l.cuideus.ff.rie cdi.cdic nobFr aût i unâ pte? uergere phabiFr dici pôt qri iri aqua multû déterra aufert ita ^ ufum de culturâ détérioré faciatar.ffrie aqua plu.ar. »l.i.$.fi.ôe.f£de edi.edicl.i.$.ftiendum foffe autemagrorumdeuiarûde ripeipi^plant funt de loquor de piano totali ut fi d* piano tiberis loquamur ficut cnim foffe que funt in fundo fundi funt ita q funt ï totali piano Funt plani.].prcdia.§.ita Iegatû.ff.de fundo înftruc.de fi ftatuta que’loquûf in bis que î piano tiberis cômittunflocu? haberent ét i bis que î diff is foueis de ripis cômitterétur

Q,uidergofi cômitterenf ïeoloco qui patraélionêaqueuerfus flumen uergitan î piano tiberis dicef cômiffum uidef q? nô dicitenim lex pe.ff.rie flu.exquoa piano uergere incipit fed riiffio a ftpationé deno tat.ff.de ac.emp.I.non aute?.$.fi.ergo 111e lo eus fie nergens é ftpatus de diftinétus a pla no.riicfi queraf an talis locus appellatione agri côtincatur de riieendû é ^ non p rôné predicffa?.Si uero querif an totalis plani ti beris appellatione contineaf aduertendu? é fi quodâ flumé planû uadit ita ut ab utra q parte fluminis planû tiberis appellctur quod i riiélo loco fieret î planofaffû ’effe rit ceref quinïmoétquodï ipoffuminc fieret îtali pianofub totali applanatiôenomïato faclû effe riieeref cû enim imps ffuméad ditur de exitus aliter q pipfum flumé non habeaf merito ipius plani appellatiôe côti nef utifimili imultiscafibus iura riieunt. Sic ét ager cû totos qui funt ab utraq^partc unius plani appellatione côtineretergo de ipm fl urnen. Alias ffumé mediû diuideret nec effet unus planus ftd plurès ,ar.fEriç uer.fig.breétedicimus fieltari hoc quiaqd? fit ï aqua putei ï ipa re faeffû uidef.Lis qui î puteûin prin,ff^ui autclam de habetur p Bakintraffnmfuo tiberiariis in.y.coF.Tv. uallis dicitur.Sed ibi ét Bar.dicit quid fi ab alia parte fluminis effent môtes uel colles dicit 2 tûc ille locusppter aque attraéliôe? vergés plani appellations ri côtinétur. ftd

ÏNCIPIT »TRACTA T VS »NOgt; tabilis Et Subnlis De Seruitutib^ Vrba^ noçi prediopiJur^VfDoiH’orJs Famofdrimi »DtBartholomei ce pol a Veronenfis»

VÏ Abcuius artis vel doclnnc feientiâ ^fp tenCduo iprimis me» ^ moria debent querer primum recledocerc quo uix qcquam adeo utile Gbi ^ auditori bus inueniri aut ené püt.altc^ dl fenbere amp;quoduigiïandologo tépore didicerint» id elaboratû-ôC perfedum i fcriptis edere» Sed boe ultimü uti bus Cemper die exiftigt; maui prefer tl m quia pluribus atq, fepius comunicari pót.Q,uod»n»uocè traditur fb li auditoref amp;nbsp;una tm etate amp;nbsp;eo foluj tem pore quo tradif itelligerepofTunt acid ét fepenumeroexeo^e meona delet obliuio» (cripta nero que magis digefta dfe folent donee repiuntur omnes omniq? tépore ÔC babere amp;nbsp;legere pnt»Propterea ego Bar^ tolomeuscepollade Verona»qui iuriscigt; uilis ÔC pontifici' fciam ^fiteonlicet imeri tusmon (ólu legere atq? doecre i utroq? iugt; re Temper mihi cura fuit.Sed etiâ ahqd feri bere fiC quod dm legendo confeentus fum, id auditoribusmeisp cómuni utilitatelit-tens tradere laborandum dfe p.utauimec unquäl i bellum de quo là ab alio fcriptu re piatur fenbere uoluidicetnonnulli quibu£ dam add UIS amp;nbsp;de tradis id tacere confueue rint fed eatâtû de re pro frudu mamri de qua nemo unquaj tradatuaut libeUu que (ciuerim fcripfèrit.cuî igit nullus mrifcô fulto^ noftroru hadenus librum de ferui tutibus compofuerit.ôCfubtilis admodum atqj utihs fitac etiâ i foro quotidie uerfef« opufculum quoddam de ipis taj urbams q rufticis in bœ patauh ginnafio i quo publi ce lego iura cimha pro omniû utilitäre {cri bere.ÔC auditonbus meisqui boc a me fegt; piffime quefiuerût i fcriptis edere i animo côltitui.quod opus duobus libris»uno de urbaffais^alterode rudicisfèruitutibus dp uiditur atq? oficit Jn eo tradanf quedio nés Jn primis quotidiane ÔC admodus uti les-ÔCquod uariism locis fparfimamp;ipfec te de bac mafia fcnbiCboc breui opufeulo perfede fimul ordiriateq^ (criptum repic-tur»adeo ut omnes facillime queftiones m uenire»ÔC îueniasitelligereacdecidere po terunt Jn primolibro de qbufdam prius neccio tradabimus que feruitutibus tâ ru fticis g urbanis fimul côueniunt deinde ea (oluj difputabimus que de urbanis (êruitu tibus d icunturJn fecudo uero libro de bis tradabitur que rufticas tm feruitutes cô/ prebendunt»

Rubrica de (èruitute perfônalî, * C, Ï

EcefTariuT ed ficut polliciti fu n mus ut prius quedâ ui'deamus que feruitutibus cômunia funt quo facilius itelligi poflit i boc libro de feruitutibus que fenbunf^SeruP tutiâ tria funt genera. CL uedâ.n.funt feruigt; tûtes per{bnales»qdam raies.amp; quedâ mix te fSeruitus perfonabs dicif 111a que debe tur a perfona pfone.de qua habet in ti. de fta,bo»ôC inftittde iure pfonaç^ôC ubieuqj fit mentio de fcruis.6lt; dicif mera pfonalif ut no. glo» in pcicaÆde ferui .tügencrali» Et ifta fic diffinitunSeruitus é conflitutio iurifgentium qua qs dominfo alieno o natura fubicifmtdicit florétinus iunfofult^ inttuii^xde ftaBo^ôC imperator i nfti.de iure pfcgt;nalu§J.amp; de bac diffinitöe uiJtur* q feruitus mere perfonahs fit iuéta de iure genJdem probat imbmanumiffiones Æ de iufti ôi lure ÖC infti.de ufu.amp; babi,$.fi» ÔC nôtfBarJnJ.ex boc mregen.in fi.ÔC ibi per doc.deiuft»âlt; iure ÔCeft tex hdi.iufgs tmm ôC no, xii q lùlonginqtate» Sed m côti ariû uidetunq imo fit idufta d iure na turali p ebrietaté.qanôenêt»bodie{êruit’* fl ebne tas non fuiHèt^ut {cribit Beat^ Am brofiusi fermone de lemnio ôC héf xxx/» db»fexto die-ôC no »glo» in.d,c lufgen .Ôi gloan c.ita quorundam ,7^. feruus. ÔC ibi per canoniftasicxtra de iudeis»Nâ noe pri mo uineam plantauit bibenfq? prio uinuî inebnatus é.ÔC cû Cbayn uidiftet pudibû-da patri s fui Noe denudata non cooperuit imo uocatis fratribus ea deridendo pattern ipis ondi^quî ftatim patris pudibuda cogt; operierûc ÔC o Noe boc poftea iteUexiffet non Cbayn.fed ebmaa^ eft filio maledixit dicens malediftus cbinaar puer feruuferit fratribus fuis»amp; boebabef genefi4x»ôlt; é texxum glo»i»q,iiiiAisita»^Jtem Cbayn

AJ*

amp;»xx«ibq4ii4-re3 qui»%Jtem Noe^Só ibi sr1o-óC4i.q44^ualis»óê ibi arcbt.óC c Centen-tiatÓC.v»q»v^de crimine inCbót in^d.cfexco dic.xvv-dnEt propterea dicitur feruitus in duda a iure natural vquia incepit a Noe,p. pter ebnetatem amp;nbsp;boe uoluit gl4n»dd* ma mmain'ioncs.CC.de iuftuóc iure-quedicit c^ feruitus oritur ab ebn etateÄ ni bi l allegac Cd earn mteHiçre ut.s.di vu Dixie ét pbûs primo politico»quod aliquis poteft clTe fer: uus naturaliter.q, déclara ut ibi babetur 3C per dnm anto.de rof i.di4uf;en.CLuidim uoluerut quod (eruit’’fit induira ex pferi ptione feptêniimt not.glo4n»dx4u(^7en.lt;j ïntelhge ut babetur per glo»vhdi.§4, Alii nero dicunt quod feruitus ctd de iure ciuili ut influbis q fût fui uel aliedurAG^ÔC b* no gLitdude iure perfonarus^idtc quod 3 de iure canonieo ut in.exum mFta.xv.q ub ÓiinxJtaquorundamideiudeis^óó ibi boe nö.per glo.ÓCdne.Sed tUaiura que uidSc contraria.pnt inteUigi fecüdum gU-dn luf gen»boc modo uidelicet q (èrmtus dicatur muenta de lure natural tempore Noe per lura.s.aHcgata.ad boc fed de iuregen-amp; ci* fuit confirmatagt;amp; poCtea.de lure canonico 0lt; fic Ceruitus iuentione (eu origine eft de iurenaturaluconfirmatione potdici d iur gentiu cmili amp;nbsp;canonico* Secudo modo poffunt concordari uidelicet q? Ceruitus fit muentione de iuregen*amp; de iure naturali fecundario quod etiam iufgentiû appellat ut b§nfinguloru4nftide reç^ diuifhôCî.Lû ♦ffde acquvre*do.fed confirmationc eft de iureciuiliamp;canonicolôC ita noLgloâfti^d iure perfona92»§.i,ad idem allego quod de matrimonio dicitdftide iure natural! in

- prind gloiin/i'bo appelläs* Tertio mû ' alii concordant quia dû diciffêruitus éde iure naturali tpe Noe iduftamo intelligC ' tur de (êmitute qua quis liber eflê deCmat* quia d lure naturali omnes boies Iiberi na feebanunec tune feruitus erat cognita* ut didt teX4\dd*manumiffiones*Sed îtelligif de feruitute qua qms fubicif regimini alte riusficutîfipientes prudentib^uel fubditt dommis ifti tarnen fubditi liben funt*bfu ♦€*de feruis fughEt dicuntur feruiadferui© tes\ôc ilia fuit introdufta de iuregentiû, qa uti le eft bomini impento ut regatur a pito amp;nbsp;fecundû boe babita ratione ad utilitatéj pôt dici q? fuerit introdufta a iure naturali ut dicit.dtDommicus de fando gemuLdtC» iuCgen-amp; de ifta feruitute intellexit pbûs primo polhticoXed pofte a dicit quodCêr-uitus eft inuenta de mreffen* îtelligif de C uitute qua qms liber effe définit que qdc5 feruitus eft approbata de iure duili dlt;î cao nico ut dixi.Qtiarto mô abi concordât ;^ fex modis ê indufta (eru1tus*primo ê una feruitus que ortû babuit ^ppter peccatû.ôC becdicif iuenta de iure diumoquia paras fer nus eft peccatûtam î pena q ieulpa. ut étex4hq.vii,§*quia ergetôcab iftaferuitu te libérati fumus per icarnationem dni no ftn Ibefu Cbnfti quomâ eramus ferui pp peccatu primi paréos adgalat4in.amp; babe tunxikq.ii.cu7 redemptonSecûdo feruit’’ êtbabuitortû propter ebrietatë»ut*xxxy. di.fextodie.Tertiaê mtrodufta ppter bel la quando boftes capiunf in bello lufto ut ♦dd.manumidiones ÔCj.ejufgen.Sed iter cnftianos de confuetudme non (cruanfut capti in belloefticianf'ferui capiêtium.ut nopBarun.lboftes in Ci.de capti.amp; ueçi di ciuQ, uarto ê de iure ciuil f.ut infti.de iure perfo.§.pe.Et licet q Jam addant aliû mô? uidelicetex uoluntatebominis.que induci tur quando qs pat if Ce uenûdari ad preciû pticipandû.l.ÔCferuorû.de ftaboufta tam dicif elfe de iure ciuili ut ê tex.infti.de iure peifo.^.ferui.ôC eft i effeftu una Ôlt; eade P precedçntbQ,uintodeiure canoicoque babuit ortû a dilefto eccl’iaftico ex quo ali qn quis fit (èru^de iure canonico.ucé tex. xv.q.ultimaxxum multeÂ.c. ita quoruru dam.extra de iudeis.ÖC fecundumTo.de tX in.d.c.cum multe dero^atum eft ilh.c.con/ traria ofuetudine. Sexto 6lt; ultimo pro/ pter morte Cbrifti ut î*c.amp; fi ludeos in fi. de lude.magis feruitus eft ofirmata ôC nos liberi fafti fumus.ut.ibi.ôi fie ex predicTis patet quod diuerfis refpeftibus poteft dici qd feruitus fititrodufta iure diuino.natUi gentiû cimli amp;nbsp;canonico.hoc tm d feruitu te mere pfonali diximus qm requirebant ad declai ationé diuifionis feruitutus, nûc uideamusde feruitute reali q in hoc libro plenius traftabitur.

De feruitute real Û nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;♦ C. 11 ♦

Ealis dicitur illa quedebetur a ? nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;re rei ficut ê feruitus urbana et

r nbsp;nbsp;nbsp;ruft ic3i quia nôdebefperfone

fed predio ut eft tex.ad^ Iitte /

ram inXunus exfociis 3 {eruiftufttpr^Et propterea libellus amp;nbsp;fententia debet fern i pdionö in perfona ut é texdnfbqui aliéna »$»fkibi fentêtia predio daf dcneg.geft.óC ln.tiü§u'»ibi cui feruituté dicitur deberi.fE G Pui»uen.ólt; no.gljn3.fi.fF-deno,op.nun» amp;nbsp;notBar.inJ.ft prius in.vi.oppo, fecude partis principaIiseotti,óCindiv§. fin aute amp;nbsp;ibi perdoc.Cdebo^quebbdequo dice dum ê ut dicam J* ubi de libello óc feruita turn fententia tradabimus» Eteftaduer tendum,q? iftaferuitus quam realem eflc dicimus non (ôlû realis eft ut dicitur ut eft texanXtfEdc ferui.fêd etiam predial is ap pellatur ut probatur i rubricaÆde (êr.ur» pre.amp; cömunia predùcû fuut dixit Aso in fumma»€»de feruun primquod melius dt cunf prediales g reales quia rei appellatio eft nimïs larga compleftens 0lt; mobilia ôC corporalia infti.de rebus corpo. amp;nbsp;icorpo. ÔC inXui fbftfi cer.pe.amp;4»rei appellations de %.fi. Predii uero nomé immobilia ta tumcompleftif ut.bquod eft fundM-pre dium»fF.de uerbo.(ïg.Tu die bene iurifcon fultum dixide mJ»i.ftd fer.dum appellat feruitutesreales ad differêtia perfona)iurn ut ibi dicif tarnen ifte reales ét dicunf pre diales ut no.glounJ.fi quis unas alias binaf in uerbo perfone .ff.de ufufru quia fine pgt; dioeflè non poffunt ut eft tex. 1,1 .ff cornu* nia prédise infti.de ferui.§.in rufticorum TV.ideo autem bec feruitus realis alias feu predialis diftinguif quia una é urbana ut fbatur eo.ti,ffide {ëruitu,urba,predi.6C ru fticomm in toto ti.ff.omunia predi.cu? fv Diffinitur aut illa ftruit^ realis feu pdialis pluribus modis licet Barund.i.ffde {crui. dixerit ^ effdiffimtionê nó reperierit pri mo fecudum odofr.fic diffmif ftruit^ reagt; lis eft quoddam onus a predio debitum uF are rel legittimecoftitutu uel fecudo é i^ quoddä îtroduftû quopdiû pdioftruit.ut colligit id.uia i pri.de (êrui.ftio fj Bal.Ser uitus êaccidétaF babitudo ÔC extrifeca qua litaspdud.qd aliud de Tv.fi.Itj dicit Bakin aüt.ei q-€.de bo-auto.iudi.poffd.xiiii.colü. öchâefentit asoifummaifti.de Euhubidi cit q^fcigiitus pöt dici babit^ predii. Sj eer te ifta potiuseftquedam defcriptio quam diffinitiogt;Q,üarto fecundumajones i loco primo allegato pot diftiniri ad fimilitudi nem feruitutis plonaF qua homo fit feruus bols utficut illa dicif conftuutio iurifgem

qua quis dominio alffno contra natural fa bicitur ut diftu eft sd prin.Tta ÔCiftadicif öftitu’q“ dom^ domui f rus ruri fubiSgaf Q_ uito aliter diffinitur fecundü Bar,amp; me iff ï.l.i.de Puitu.boc modo Gruitus é quod dam ius predio inberens amp;7pfius utilitatc refpiciês ÔC alterius predii ius fiue libtatey diminuens. Q^uodaut ifta diffinitio lurl in omnibus coueniat fic déclaraf.nam dus dicit effe ius p^baf ï.l.i,ÓC.Lbcc autiura.ffi de (êruitu.ur.pre.6c eftcafu ifti.de reb’cor poÄ i corpo.§ fi.amp; in.l.üinfkde rebus dub. ff.óC dicitur ius ad differëtiâ fafti quia tune non eff? fi faftum uerfaretur realis fiü per fonalis uU.apud iul.^.fi quis alicui de l.i.de quo dicëdumeft utftatim dedarabif ideo dicitur predio inberens amp;nbsp;nS perfoneutJ. qui abena.§.fi,de neg.ge.óC.l.unus ex fociis Æde (cruit.ur.pre.et dicitur iberêsquiafi gnificat effe quädam qualitatë predii no in berëtë ipfi predio pricipaFr fiue accefforie. ut.l.fuitu.i prin.ibi amp;fi corporib’ accidût de Puitu.amp;.Lqd aliud de uer.fi.Seruitus amp;nbsp;enis ë quedam qualitas non aut fubftantia utdifta.kquid aliud amp;nbsp;boe uult Bar.in.l.i.u fi.ff.de ufu fruc.leg.de quo etiâ uide p.Bab ï.l.data opera.i viikcolump.C. qui aceuf.nö pofltem dicitur predio inberens ut p boe fignificetur feruitutem ineffe predio do* minanti afflue ut.barbor.$.fi,an.diui.ólt; p dioferuienti paffiue amp;priuatur.ut in.Liii» deferui.Nam ius predii feruientisnondi* citur augeri fed minui.ideofêruitusnon c quantum ad ipfum ineffe fed deeffe ficUt Cl cuideftruereturoculus non proprie dice* ref ineffe ceci ta s fed prius ei lucem deefle amp;nbsp;licet feruitutes non fint in bonis noftris hec extra bona uuLi.ffldc ufiifruc.lega.ôC* d.rem in bonis de acqui.rerum do. tameri dicif meffe predio non principaliter fed acceffoneficut qualitas ineffe fubiefto ÔC boc modo dicrtur.effe in bonis noftris.i.iri pdio dominante ut habef iad.Luôlt; irudic taJ.remi bonis de quo uideomnio p Bar» in.l.mcuio.$.fundo in fi.de le.n.Item dicif ipfius utibtatem refpiciens quia nift utili* tatem pdii dominantis contineret non pof fet conftitui fèruitus ut eft tex.inJ. quoti* ensla prima in prin.de fèruitu.Item dicif ÔC alterius predii iusfeulibertatem dimi* nuens ut probatur in.l.ftipulatio ifta.f. fi quis fbrte.ff.de uerbo.obliga.Cftuandoqj ta men hbertas feruitutum appellaf pp fi mi

TituSinem quam habet îri quibufJam eu? fêruitute utno»glo,magna ind.i^de feruitu* unpre.Et ecötra interdu Gruitua appellat bbertas ficuteft Gmire deo ut no joi pau» decaft.Etdicitur in diffimtionc altenus p du'quia non ponet effe predium Gruiens fine predio dominantedu.cómunia predt» Item nerbum altenus inteUigifX dominu utJ4vfEquemadmoZerui,admit4,ii.§ekfEri (èrutuen óó intelligif etiam altenus in to turn ne! quandoq^ pro parte ut babef ind» ^ parteÆ-de Grui ÓÓ p boe apparetquod diffinitioferuitutisreaiisfeu predialis efb uera 00 pfeAa qua ctia tenet amp;nbsp;Gqui f flori. in.dicna.LLdeferuit^óócoïter ibi fequunf doe» Sed dubium ê pulcbrum 06 fubtilc quocognoGaf quando fint Gruitutes ralef Gu pdiales in boe diligent animaduerten-» du eft quia multi no intclligunt Öd ê utile boe fare ppmultautinfGbuius pne que ftionis diceCEt obmifïa longa difputatióc que fieri poHet diftmguendoquattuor cax fus principaF breuif fie dicas^aut conceflio fine ^milÊo fitalicuius iuris de uno pdio ad aliud amp;nbsp;exprimif inre Gruitutis aut no cxprimit iure feruitutis amp;nbsp;uerba concefft onis Gnant in Faclum uel non Gifum auc non Gnant in ius aut in potêtia»Primo eau principali non é dubium quod ê fuitus rea lis ÔC pdialis ^ pdicna»Secundo cafu prin-cipali quando coceGo fit nö expreiG lur ? ufóC 7vba Gnât i fimplex Gclö Fn facló öC tue fubdiftingue aut é fimpFr fa dû ex ptc eins cui fit coneeflio aut ex pte concedëtis Si ex pte eius cui fit conceffio Gnât i Gdti puta cocedo tibi ire agere p fundu meum uel aream uel Gxum uellere ód Feedersfta enim 7vba infini tui a Gnant m adnm fadi Sc tune non eft conceffio aut feruitus fabs Gu pdialisenäfifadafueritoccafionepdu GdeftperGnalis conceflio öd obbgatio.b apud luF.^fi quK a beul ód ibi boe not.de F, primo öd ita nö.Bar.in.l.pat.ff.de F.öd pau. de caftm.l.lutius deGrui.ru.pre qui dicic quod boe etiam probafin.l.ii.f.itéfu fado de T^.ob.ubi die qG fti puU’tadi n datióis Gd fi contineret ruitutêdiceref etiam da* tionisquiaGruitusdafód in aliü trafterf ficut dominü ad quod etiâ uide quod nöt. Bar.in.l,L§ fi quis itaeo,tüSi nero ?Vbafo* nantia in fimplex nö fadum diflêrêtur i n fadu ex parte cocedentis.exemplumpmic 10 tibi nö fenere uel nö facere feneftraj in

parieté mén amp;nbsp;idem quia no c Gruïtus rea lis uel pdialis Gdeft quedam obligatio pG nalis öd idem fi poftea alieno fundum me urn emptor potent tener uel facer feneftra in eodem muro.Et Albertus papienfis di* cit G ita obtinuiffe in queftionc fadi ut re fert fpec.de contraben.emp.$.i.in 7V.ponc .P.cauitqui fubdit quod cum tails cöceflio nö fit feruitus fed obligatio pfonalis tantu emptor non tenef fed cû poteris ager otra me pro boe allege»!.fi.$.fi.cü ibi nö.ffde 3 ben.emp-öd ratio eft quia adio pGnaF no fequiturfundum.l.i.$.heres.ad treb. aliud ergo eft feruitus aliud obligatio perGnalis feruitutis que eft rei annexa fic aflixa ê qa ab ca non Gpatur etiam fi per plures ma* nus ambulauerit ficut lepra Gquif lepro* fum ut no.glo.in.1 frater a fratre de condi.i debi.fed perGnalis adio fiue obligatie p* Gnam non excedit.€.de GruittuS^qua .1. iprouinciaböd in^.fi beres.CLuod aut di* da conceflio non fit feruitus fed perfona* lis obligatio apparetex forma obligatiois i quanö otinef ca qua ego cauerimGu pro niiflêrimöd boe tenet Bar.ôd doc.i d,fi.f£ de no.oper.nfi.öd in.l.ii!.§.epus .ffdealie. iudi.mu.ca-fdc.0d flo.in.but pomum.ff.de feruitu-öd babetur per doc.i.bfi fub una.$» fi.de 7^.ob.fi aut ca afiqua exprimer puta nc aliquis ufus domus tue impediref ♦ tue dicitfpe in.d.Tf.Gd pone c^ buiufmodi cö ceflio feruitutis efle pfuroeretur öd ita êc tenet Bar.i.d.$.opusétflo.ï,d.l,ut pomum quod öd bene nö.Et idco fis cautus i cöcipic do Tv ba inftrumêti ut fep tu cui fit fimilis promifbo facias addere caj cöcemêtê uti* htaté fundi tul uj promiflit nö cdificaie F non tenere feneftram in domo fua ne offi* ciatur lumimbus domus mee quia tüc Gr* üitusieabsödtrafibitdomus obligata ad quécûq^ pofleflórê öd fi p mille manus tra firet q? non eflèt fi ca nö exprimeref p p* dida. Tertio eau principali qn uerba cö ceflionisGnant i lus öd tune fubdiftingue tres eäus aliquando fit cÖceffio tabs refpeu certi fundi eins cui fit conceflio aliquando refpedu icerti abcuado nö bito refpedu adaliquê fundu ilbus cui fitcöcefQo ï^rio c5u quando fitcöeelfio refpedu certi fundi exemplum cöcedotibi ius eundi p fundu? meumadtalemtuugt; uel aqua ducendi ex fundomeoadtuuïcertumortum öd tune dicif feruitus realis öd predialis ab urtaqj

parte ut»Lpecoris cum J,fcquen.amp; feq etu J-cufundo deferui.rufti.predhamp;.tfi fudu de ferul. 1 eg.ôô.c.o ueniflent extra de inftu nifi ex qualitate perfone cui conceditur eiS qualitate reicocefic aliud prefumatur ut c cafus in.kpater de ferui.leg.ôC ibi no.Bar, amp;nbsp;Pau.de caft»ind,lutius,ff.de{er.ru prc.Et dum dixi effe fernitutem realem amp;nbsp;predia km qu fit concedio refpeeffu certi fundi p uerba fonantia lus ^cedit fine dubio quan do fit adbu ut non finiatur cum pfona puts relinquif uF promittitur alicui lusaquedu cendequi habet uicinum prediû ut non figt; niatcum perfona amp;nbsp;non hét dubiuj quod é feruitus realis amp;nbsp;pdialis ÔC tranfit cû pdio peaque.s.dixi.Sedfi relinquitur habend prediu uicinG utfimaf cum perfona edux bium an fit feruitus realis uel perfona!is ÔC Î0.ÔC ajo^dicunt quod eft feruitus realis q tamençcxeeptionêfiniturcu5 pfona per ppta ut no.gloJ.hmella.§,fuftdeali. 00 ci» ba lega.ôci but pomude-ferui.^ iXfj qs bi nes de ufufru.amp; no.Bar.i.d.Lmella^.fi-qui dicit quod hoc ^batur iliiiuff.de feruit.ÔC ilia eft ueritas per iHû tex. In kcudo cau quando coceffioquefonat i ius fit rcfpechi incerti fed certi ft candi p eû cui fit, exêplû concedo tibi ius bauriendi aqua ôC portan di ad fundum tuû uel ubicuqj yis dc tue di citurconceftioperfonalis ÔC non feruitus realis uel predial is ut eft cafus nod.ddduci us q é lex penultima amp;nbsp;ibi hoc not, ôc têt Pau,de caddej tenet Bal.ibi qui dicit fe pri uscontrariu rndifle antequä uidiffet ilium téx.ôlt; hoc cti5 kquitur Lod de ro.i fuo fin» gulari dxyiiii.quodicipit concedo tibi ius bauriêdi qui dicit q ille.tex.cft unicus i iu re ideo memoriam tuâ nunq exeat, In £ cio cafuquando uerba coceftionis fonât in ius ÖC non fit bito refpeftu ad alique5 fun» dum eius cui fitcoceffio qa non hét fundd uicinum,exemplum cÖcedo q? poffis cenar uel fpaciari aut uenari i fundo meo aut $ poffis haurire aquâ ex puteo meo uel ex ci fterna uel q poftitcoUigere poma ex arbo remeaóCiboceft dubiumanillafit ferui tutrealis uel perfonalisanuerofit obliga» tio perfonalis tantum amp;nbsp;non feruitus. Et Rog.glofator in,d'l,mella.§,fi.de ciba.leg, amp;nbsp;in.d.l.ut pomurn tenet q fit feruitus p fonalisólt;:hancopy,tenetpe,óecy m çdca .£,de ferui,Sed glo.accur, tenet fecundum lo,q imo non fit feruitus fed obligatio pfo

nalis amp;nbsp;hancopy.tenet Bar,in,d.^,fi.ólt; fd, J.ut pomu amp;iftaeftcoïs opy ut p flo.m, »d,l,ut pomü amp;nbsp;eft uera.Nam q nó fit (er» \iitus realis patet quia nó dimmuitde lure predii ferment is ad utilitatem d nantis q ft cri debet fi effet realis utdixi.sindilïiniti one fermtutis realis fecundum Bar.ltej q non fit feruitus pfonalis pbat quia ire amp;nbsp;fpaciari per fundum al lenum in eo cenar uF ftmilia facere non diminuit de fnuftib^ rei aliéné adeo q alteri acquirafad cui con mods tendit feruitus ufufru.uel ufus illius fff dl ut diftu eft amp;nbsp;ita tenet flo,amp; Pam de caft,i.d,l,ut pomü,Sed fecundmb. uideref* quod poffet eolligere pomü ex arbore mea uel aurire aquam ex cifterna mea fit ferui» tus pfonalis ufus.f illiusarboris F cifterne quia tédit ad diminutions fundi feu elfter ne uel arboris mee,De arbor non eft dubi um,Sed de cifterna ét idé eft qn baunédo euacuaretur ficut contingit ï ciuitate uene» tiarum tempore eftiuo quo fepiffimc pro» petr frequentiam häufte cifteme euaeuät ÔC deficantur tu tarnen dicas q nee ifta po teft dici feruitus ufufruc.F ufuf qm ad ufm frueftuariu pertinent F omnes fr-ueftus uel quota pars fed in hoc cafu ad iftû cui facffa eft promifflo non fpeeftat nifi certa qtitas ergo non poteft ufufruc.Ttem nee etiaj fer uit^uP poteft dici qm ad ufuariu pertinet pofte fumer qtuexpeditfibi ÔC familiefue ut.l.plenü in fi.de ufu,amp; babi.fed prediéla concelTio de qua i ppofito reftringitur ad certa qtitatem nó ad neceftitatem 6lt; ideo tale ius non dicitur feruit^ realis F perfona lis fed ius pfonale tantu amp;nbsp;ita tenetgl.quâ (equutur ibi doc.in»d.l,ut pomu,Et pptera éft dicendu q ff difta ^miffio uel cöceftio bauriédi aquâ ex cifterna mea uel colli gen dl poma ex arbore mea éét fafta n ad certa quantitates fed pro neceftitate tua amp;nbsp;fami» lie diceretur effe'fui t ^ ufus perfonalis per «d.l.plenü.$,hóC infti^,§.i,q eft no,q auté dixi talé conceflionê bauriendi aquam uel coUigendi poma faff ä nad neceflitatéefts ius pfonale itelhge.i.debetur plbnei lUa re n aut debetur alteri rei ft an fitadeo pfona k ut nó trâlëat ad heredé ei ^ cui fit oceftio ßc uidetur q fic per,l.apud iul.§.fi qs ali cui de F,i,ln 5riu uidef quia iurifdiêlio ÔC raulta aha icorporal la q debét perfane ÔC nó rei tranfeut ad heredé de hoe die ut per Bar,plene in.l,paccr de krui»kg.ólt; per lo, A,5

lt;ïeplaXLror3ï(3ior,C,(3eexcura»munérum ÜtXbôC per imolâ mXfi Cub una.§.i.de uer» ob,6ó per canoniftas i.cxuni uenüïêtdc in ftt»Quarto0cultimoeau principal! qua-« do uerba cocefTicms (onat i pctêtiâ putap mitto tibi ^ pofiis uel no poflim Ita oclu^ deudum ê aut ilia TVba funt neganue pU-* ta ut puta cocedo tibi ut ego no poflij edifi carei meo altius ne lummibus tuis officia amp;nbsp;tue eritferuurealis (êcundu;n qua aurer tur mibi potentia altius cdificandul» altius Æ.de (êr»Et hoc incdhgefecundumca que dixi in fecundocauprincidali ut affirma tiue uerba funt plaça Ôc tûc aut pronomen qd fignificatfubffantiä (èu fus puta conce dotibiiusaquäducendi de fundo meoÔC idem cum diffindbone tame qua pofui.s î 4ii»cau principal! per uerbum quod figni ficataeffû utcocedo tibi ^ poffis ireagere p fundû meû amp;nbsp;tûc non ent (êruitus led cöceffio perfonabsidju$,itcmfi i fabto de ^.oKócLapud lul.f.fiquis alicui deLiJd# fi fiat per uerbum facultatis utcócedo tibi facultatéeiindi p fundû meu fecûdû Pau, de caffdddutius i fude feruunupre. qui ad hoc nihil al legal fed tu allega Bar. qui hoc dicitin terminis ind» pater ante fi de do, preleddem credo fi fiat per uerbû licêtiaj uel poteltatë.exempluraconcedotibi lice tiamuelpoteftatemeûdiper fundû meû ÔC moueor potiffime ratôequia illa uerba magisfonâtin faeffûq m ius.Nam predict taT^bafignifcant hic uolo p poffis amp;nbsp;ua le as ire per fund um meum elt; fic potius fi gnât fem q ius amp;nbsp;hoc êt uult Bard dd.paf quidicit q^illa uerba cocedo tibi facultacé cundi amp;nbsp;q? poffis ire amp;nbsp;fic uerba magis re ferûturadfadû qadlusÓCitaécöceffio p (ónalis quod tarne itellige fecûdum ea que dixus-in {écûdo câu pneipah* Et predicda perpetuo tenemêti funt neceffana p fun damêtototi^ materie feruitutü acêt quia per ea cautus effe po tens qualiter uerba uitutu cocipi debeant ifauorê pmittétis F ciuscui fit ƒ miflïouelconceffiodtem pdi éda funtmagni effecfus-s’untelligere.an fic feruitus reabs uel perfonabs obligato tm nam ex boe fequücur muite utilitates -Pria utilitas eftquia fi fèruitus pot agi acfione eöfeffona otra quêcunq^ impedientem uF turhantem utid-ii.^-fhöC id.ff quis diutur noÆfi ferui.uenduque dicitur uendicatio feu adio rcalisujtd.ergonn priurfE de fcr. run:!\predi,amp; ïd.utlfrui^^.uérUT.fffi ufulX pe.óC infti.de add.in.§.eque de qua adtionc lilde plene perflo.ind.i.óCdi.fEfi fenuédi, fed fi non effet fèruitus fed obligatio perfo nabs tantü aff 10 eöfeffona nö competeret fed folû adio perfo nabs. Secuda utilitas quia ubi êfèruitusadf 10 eöfeffonadat cori tra quêb ipediété uel turbantë utXquia ff la cbligatiofequif ré ficut lepra leprofum Sed fi effet atffio pfonalis nö poffet agi nif( entra côcedêtem uel fe obbgantë ut id Tuf» ultimo deconrraben.emp.amp; ita tenet Bar» ólt; docjn.dd*ut pomü de quo die ut,s.inui« cafu principal! hoctamë intebige fecûdum Pau,de caft.in.dd.ut pomû quâdo illc cui ê falt;fta conceffio perfonabs nô poterataliqd ^priaauefforitate percipere fs habebat es pere de manu côcedentis.dJ.fi.ôC.d.f.fl. ÔC» ♦I.gaiusdean.lega.fecusfi poterat propria audforitate percipere puta pomû eîlt; fundo uicini uel lapidé cuellcre quia tune licet n fit feruitus perfonabs habet tamë fimibtu dmem cûea amp;nbsp;ideo competit utilis. coceffo na ficut p iure côferuâdi iurifdic.ueî^ iur cligëdi prolatû ut no.ïnno.in.c. abbate de uer.fig.ôd in.c bone de poftuLprela.ôC etia copetit officiû ludins precuperâda quafi poffeffîôeiuris.facquilius infi.de dôa.ubi eft tex.nô.amp; etiam copetit utile iterdiétus ntl poff uel unde ukut.l.qnotiens.i!.in,fi.ff» de fer.ôlt;,l.ficuti.§.ariftc,ff. fi feruEuen. * j

Tertia ë utilitas quia fi eft feruitus rea^ lis tranfitilla ad heredes adltue amp;nbsp;paffine ,i.ad heredem côcedentis amp;nbsp;conceffionarit ut.l.pecoris.ff defer.ru.pre.ôe hoc ibi not, glo.ôC fequitur fundum dominante? amp;nbsp;fer uientem Ôlt; fic tranfit etiam ad fingularem fuccefforem ut eft tex.ind fi aque duftus.ff decontrahen.emp.amp; eft ratio quia fus pre du eft ut.l.fi mihi.§.fi,fKde fenruftico-p-ÔC transit fundus cû fua eau fa ut.f i,§.fi fundus eo.ti.Et ideo nec capitis diminutione périt ut.l.iiii.ffquëadmo,ferui,amiÆt qued dixi feruitutem tranfiread omnes fucceffores itclbge ue^ qn feruitus ë realiter conftitugt; ta quia tûc tabs pmiffîo nô afficeret fingn^ larem fuccefforem utd.ni.^.opus.ffde ali. iudi.mu câ.fa.ôlt;.ffi §.fi.ff.ft contrthen.ëp, fecundum mar.fyfey.ôc Bal. qui ita notant in.LôC in prouincialk€.defer.Item fecusé inquibufdam-aliis cafibusqui nominâtur per glo.i.dJ.pecoris Sj fi effet feruitus per jfenal is ficut ufuifnô träfet ad heredé ei^

cuîeïTet iacta œnceûio utn.corruptionern gt;»lt;S.de ufufr.élt; penret capitis dimmutut ifti.de ufuf.§.finit'.licetnô pcnatpermor tem cocedens nel alten’’ ut ë cafus no.in J.u.€.de bo.ma.idem fi efts obligatio tâtû perfbnahfnó Ptntusquianótranfiret ad bc redem nteft cafus ÓC ibi plene ponitur ik apud lub^.fi quis alicui de r.uócd.meila.^* 11.de aiimende nec ad fingularem fucccflogt; rem ut.KgaiusdeanJega.amp; m.l.fuft.de cö trahen emp.qnodno.Hic queri poftet de qnibnfdamobligatiombus an fint ftrmtngt; tes reales feu predia1esan nero obligatio.» nes tantum perfönales fed quia melius cö.. neniet poftmatenam feruitiitis mixte de qua ftatim dicemus ideo ibi tradare corp (îituiôCç»

De feruitutibus mixtis rj^ica,' ^C.111*

Oftqu5 uifum eft de feruitntP p bus realibus ÖC perfonalibus 3 fequens ë ut nuc de mixtis tragt; demus fient ê fernitus nfnftru dus ufus amp;nbsp;fimiles que ideo mixte dicutur quia non funt mere perfbnales q debent* a perfona perfone freut funt ille de quibus primo loco diximus nee mere reales ficut funt ille que debentur a re rei de quibus p xime didus ê fïde utrifq^ participât ex eo quod debentur a re perfone r pe ét perfona lesappellanf ut.l.iÆdefêrui.qacü pfbna Temper finiuntur utd.non Tolnm»M.§. tal© de hbera4egat.amp; n5.gïo»iri ^ica .ft.de fer.* ui.óC.Lfi quis binas.ff.de ufufr.óc infti.de (êrui.in pnn.Et tanquâ reales etiam ipe di cunturamp;tanquamiura realia uendicant* utd.uti fruft prin.fffi ufufr.peta ut no.ry* in Çiica.C-de ufufrgt;Sed proprie mixte dieft tur ut héturin didis lunbus fpecies auc buius feruitutis funt tres uflrfr.ufus amp;C bita tioÔC fecundum aliqns eftët minifterium fme opaferuoje.De fingulis mó dicamus»

De prima ferurtute mixta uidelicet de fèrgt; uitute ufuftr» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Cl HL

Irea qua iprimls feiend urn eft C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;q» duplex éufuftru.Vnusë cax fualis alius formalis. Cafualis dicitur quia ex perfona caufac* qn hétmixtam eâm dom mi i fecudus flor» in rubt ica,fTde ufufr.uel die q cafualis dici tur quia eft coiundns cüfuacaufa.i ^'pri^ täte ut.l.fi unus.§.antepe.fl;de pac.amp;d»rec^ te dicimus amp;nbsp;ibi no-ffde ^.fig.óC ifte uTuT fru.non eftfêruitus necpro eocompetit3 feflona fed negatoria quia dominus negat alterius effe fruendi.Et de ifto bic non eft traftandum qa no eft materia noftra.Ali”' eft nfuftr.formalis cfquoloquunf iura no dra de feruitutibus qui dicitur formalis iö, quia babet dift mftam forma a propnetato ut nó.in.d-l.recfte dicimus de uer.fig.amp;J ille ufuftr.appellaffêruitus queita diffinitur nfuftr.eft lus utendi öefruendi falua rcruï Tubftantia óC e lUS icorporale quo fublato ïpm tolli ne celle êutétex,in4*i»6c.ii»fC de nfufr.amp; infti.co.in pnn.óC dic ut ibi. Et aft de dum dicitur ibi eofruëdt et propria atl cftontate.quiafrudtuari” pot fruftuscape re propria ault;ftontated»fundi trebanai. 04 ïbi n5.ff.de ufufr.leg.quod nö ë in emptor fruftuft etiam pendëtiü.bqui pendentem uïdemiam.ff.decontraben.erap»óC ró effe fecundum flo.in.dd.in prin. quia uendens fruftus uidetur uendere corpora qui autel uendit ufumfrudu mdef lus uendere.ut.L uacce.ff.de euicftioni.cenfetur enim ufuftr» pars integraF rei amp;nbsp;parsdominii utd.iufK. de ufuf.ÓC.l.redte dicim^de 7v.fi g. 04 ideo ft cut propnetas dominiü eft 04 ita etiaj eft dominiü ufufru.uteft glo.nc.i.l.^prietatif dominiü.£.de pbati.que Temper aHegatur qgt;ufuffpót dicJ dominusrefpecftuufuffru Hus 04 fendt boe glo.i rubnea de furtis dft dicitfequif dedominioïcorporaliü 04ibi hoctenuic Gu.de cuneo.ut de boe eft tex.i d.uenditione in prin.ff.de bo.au.iud.po.Ec propterea ufutruftuano datur reabsaftio 64 confeftona 04 negatoria que domino 45 tur utd.uti trui.ft.'fi ufuftr.pe.de quo uide plene per Bar.m.Lqui ufumfr.de uer.obli» 04 ibi perdoc.unde etiam dixit Bar.ind.L proprietatis quod dorainium ê multiplejç Primo quoddam direftumcft iftud appela latur etiam proprietas ut ibi Secundo eft quoddam utile 04 illud nö ductur propne tas interdum eft Tub proprictate fubltan» tialiter utdominiü empbiteote 04 uafalli utd.i.$.qut iperpetuu5.ff fi ager.nce Fepbi. pe.etiam nö.in.ï.fi ut certo.§.fi duobus ue biculia.ff.como 04 per glo.fi.îx.cû bartbol dus dere ludi.lnterdum utile dominium contrariatur direffout dnium pfcnbëtis Ut babet m aut.mft tricênalis.Cde bo.ma,

A.q.»

ÔC cîe allo multiplie] dominio Bar.^al.cu-i Tatoris.€.cleneg.ge» Tertio quoddam eft dnium adhuc magis difcelTi num ut do minium ufufirucTusamp; ufusdniumcuiuCi betG ruitutisdtem habentes pemmentiaj in fubditos appel lantur domini ôC boc uo cabulû in libello prolatû debet intelligi Ce cûdu quabtatem perCone iitifcd.ôC fi pof (èflori,§4.deiLirc lur.fccundum Bakm-d* ♦l.proprietatisi priruhincê qd dicif dniiî uttlefed habetfead direlt;Tuadinftar cutuf damferuitutis quia per ipfû incômodac propnetas utd-ft tibi. homo.§.fi.ôe boc ibi no.de 'd.ôCalibi enam dicif qgt; dnium uti le fe habet ad fimihtudinê ufuilruamp;uclû 4-quodaut.ff^defuperficinÔC.Lu in pri.ibi iniquos ufuffru^tranllerref »ff ad trebe.qa ficut uruEreduanus totam comoditarej ha betutno.cy^Cdeufufftuin rubnea ita ÔC babens utile dominiuî ÔC fie excincTa ufu fru.proprietasipinguatur itacxtindio utl lidnioetiamîpinguaf qm utilitas reuer tif ad ipm amp;nbsp;ex hoc fequitur unû notabi le ^ ftatutum loques de ufufructuarlo ex^ têdei ef ad habêté lura util la fi matena de qua loqueref hoc pateref ÔC fie cophéde^ • ref êphiteotas de uafallos de filios fecundu pau.de cafl.i.lJT pnn^Hladtreb quod no. Q, uandoqj tarnen fub nomme ufuffr.con tinetur propnetas ut.Li.m fi.ô^ ibi p glo. ÔC doc,ft,de ufufru.ea.re.que ufu confu.ÔC »Kfeiens d auroamp; arde.ôC no.in.Ltitia cum te(tô.§.fi.deF.ii.Aliquâdotamé minus ua let proprietasq ufuffru.00 econtra ut no. glo.inXomniû bono^j de.ufufruT u .Sed ê dubium quid fi relinquitur alicui fundus ad ufufru.uel ad ufufruduandum an tune uideatur relidus ufuHru.uF propnetas d c propnetas quia aliud c dicere reliquo ufûquot; IrudfumôC dicererelmquoad ufùtru(ftuâgt; dum ficut aliudêdicere reliquoalimtaex pdiis dedicerereliquo pdia utl» libertis ir» pri.dc ibi p Barde alios.ft.de aludi cibde. Sed nuqd trâfeat ad beredes die plene ibi p Barde de ifta qône uide i.l.titiacû teftô »$.titia .deLiudC per dy.bar.de doe.i.Udona tiones incôcubinam.§. lpecies.ff,de dona. de p glo.dc doc.in.Lcum bis-§xui.ft»de nâ» fae.dc per fio.m.l.proculus .ft. de ufufr. dC p ang.in.l.fi quis ita legauerit eo.ti.Q, uidl autem fi legatur domus uel fundus m gau 1 dimentum an uideatur efterebefta ^^priegt; tas an uero fuftrudus ûtû de multi confu

luerut 1^ nideaf eftê relira pprietas p.d.L proculus Seddieltflo.qd boc uidetur p,p priam naturam uerborû amp;nbsp;propter eaj no luit fe fubfcribere feddicebat attendenduy cfte qui erant beredes ut fi eftènt extranet penit’ hcc cpmîo quod intelbgaf relida propnetas poftet faluari fecusfifiln eftènt iftituti de fica pâtre prediledi qopLequa eft.Etde ifta.q.uide per dy.m confilio fuo quod ineipitquidam i teftamento ubi dicit qgt; legatari’ habet quaft ufufrdC uide bal.m .l.(i babitatio de ufu.dó habudC in apoftillis qui tenet tale rebdura tranftern ad beregt; des legatarn perno.in.d.Lliberts quia mo dus faucre legatarn non reftringit legatuï dequoetiam uide.fF.de ludi.Ldonationes. §.fpecies.ltem quidli maritus reliquit uxo rem domina ÔC ufufruduanû ficut cornu niterfien folet an uideafrebda ƒ prieras uel ulufr.uel alimêta dicfola alimenta ft b if inftitutis fècus fi extraneï ut eft glo.ordi. î auten.quod locuniÆ.fi fècudo nup.mü.uti peromnes dC plene per Bar.in.Lticia cum teftamento.^.fi.de Lii dC Bal.î.l.filia .£. de nidicuidi. Q_uod inteîbge fuperftitibus fl lus inftitutis fccusfifiln morirêtur uiua matre quia tune efticeref ^cprietana ut no. fingulariter bar.per illû tex.in.l.ficut in an .nos qui.mo,ufu.ami»Nunquid autem diftê rat legatû ufuftru.a legato redditus ÔC î quo libet .die qgt;fic ut eft tex.in.l. fundi trebatia ni de ibi notat.de ufufr leg.dC babef in.Ljft quis ita legauerit.ft.de uiufrDiftèrentia et eft inter ulumfrucdC facultatem frudunj percipiendorumquam’uide perOldra. m fuoconfibo.ee.Aliud eft enim ufuffrquiê lus utdixiineius diflinitionedc aliud eft peiceptô h uctuû que eft quid fadi non m ris de ideo uiuftrnon rede frudus appela latur ut no.ang.in.l.iubem’.fF.de ufufr.Ali quandotamêcapit ufuftrpro facilitate fru étuû-percipiendoçd no. Ang.in.Lpomp.fT qui.mo.ufutr.amit.Sed an fit differentia ft quis legauerit frud’annuos tabs fundi uel utunih.eiufdem fundi uidetex.de ibi gl.or di.dc doc.in Lfi quis ita legauerit de ufufru, »ft» Dubiumetiameftepoteftquid ueni ant in legato uF conceflione ufutr.dic quod uenit patientia promittentis uel eius here disquiaclare intelbgitur quis ufumfr.qn patit quem uti fruui,iii.§,clare.lïde utur. Item legato ufufru.ueniunt boues aratoni quos heres non pot remouere de fundo ut

protatnr in Xltèm G fundus^f • feminarlos •ff de ufufr.Öi ibi hoc no» Ang amp;nbsp;Ro. Item legato ufufrfundi uidetur legatus ufuIFru» frumenti ad feminandum deputati ut eft tex4.d»§.(êmïnarios amp;nbsp;ibi hoc et no, Ang. Item ufufTrucIuarius debet habere omnes fruddus ét fi uIufTruddus non durafTj p unä diem quod (ecus ê in uiro amp;nbsp;î uxore ut no* Barin.Ldiuortio fo.ma.ad quod uidenol Xdefunda ff de ufufru.Itcm ufuffrudduari us poteft facere pingere uel fculpire arma fua in quo habet ufuffruc.ut»tfi cuius albs J-equiHimum .§ fed amp;nbsp;fi edium ‘^. figilla* Ade ufufru.amp;ibi hoe nó.Ang.amp; flo. amp;nbsp;ë ratio quia per hoc non efficeretur deterior öditio rei nee mutatureius fubftatia alias (ecus eilet ut.€.de relig.tmonumentor«: 0€ *LiX.nequi8 uel a regia 6cJ.repeti.§.reu mutatione.ffqui.mo.ufufamit. Item adds qgt; uendita.gabellafrudduu no uidef uen* djtus ufuffrue.hominuqui nafeentur pro quibusaliquidfoluitur unhuetuseft qô de ufufr.amp; ibi hoc tenet ang.Et equeftio puU chra an illequi emit ufumfr.formalem ahb cuiusfundifi poftea côtingat fterihtas pof fitpeterercminioncm mercedisdC uidet qjficperddiceu^.locati amp;.c propf fieriligt; täte extra de locato.Et pro hoc qa emptori frudduu futuropefit tails remiffio ut no.bal* in.d.Uicet m.v.q.Dicas contrari um.fq no debeat fieri remilTio aliqua quiadus utengt; di eft pro conceffione iuris non aut ^ frui tione fafti obligauit concédons ufufru.pro hoc.l.n.§,dare,flr.deuruEEtideo refert u-trum concernât perceptionis effeftum 64 tûcflat remiHiotaut primd remiffionis ac tû amp;nbsp;tûc no fit remiffio qa non ê impedigt; mentum fecundu bahquia ita nodn.d.Llp cet in.v»qdn7dfkSedquiddeeo qui emit. ♦€jocati.Q,uantoaut temporeduret ufuf fruc.uel ufus legatus Refpondeo die q.c.an nosquiaifta.eftuitalongeui hominis ita dicit glo,xvi.q.c. poftefRones amp;nbsp;mouctur per tex.in4.an ufuffr.ffde ufufr.^bif id* fi.ufunr.muicipib’’.ff.de ufuEle.Tde dicas î legato ufufr.reliftociuitati uel caftello ut duret.c.annis ut ecafus i diftis iuribus*

Vltimoadde q ficut ufuffru.conftitut” finiturmorte ufufrufttuarii ur.§. finitur î ftit.deufufr.itaetiamfinitur fpecies ufuf conftituédi ut pbatur.LfernproniusaftaP de ufuffrucJeg.0c4.qui ufuffru. in tier* hoc ita ft .ff de ufufr. quos tex. allegat ad hoc pro riotabilib^ixccclxii/ingulari q in cipit ufuff.cofti.Cctera circa ifta materia? uidc per a5o.infumma.£.de ufufruftu. ÔC gt;ntotoilIotuff.eo,0C m.c fi.ôC ibi per gio* cano.extra de pignoribus quia non itendo ipfam hidatius dedarare dCc.quia longiffj ma eft* ’

Rubrica de feeSda fpecie feruitutis mixte de feruitute ufus^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;» C* V w

D fecundam itaqj feruitutem a mixtaq^ eft ufus accedamus ÔC itadiffmit.ufus eft.alftis reb^ utendi falua rerufubftantia ut probatur in4.i.cum glo.in uer.utendi.ff.d? ufufru.nam non dixit fruendi ad differcn tiam ufuffr.ut ibi no.Diffinit autem aliter Iifum.arcbi4n.c.quis de officio deF4ibro.vi ubi dicit fecudu Auguftinum quod uti eft id quod in ufum uenent refcrre ad id quod Buendum efl fecundus eum uti eft q funt ad finem ordinatu in finem referre ôC ilh.' citus ufus abufus uF abufio potius denomi nand^ eftjfta diffinitro pomf etiam in li. fententiarû in prin.in.inc.Scd non conue mt propricufui qui feruit^ dicif ideo pri maj tencas ÔC eâ déclara ut per glo.amp; doe. ln.Li.ff.de ufufru.óC per cy.£,eo4n rubrica Et fcias quod ufus eft duplex ficutetiam ê ufuffruc.un^.f fafti ÔC alius iuris ut nota* babôC ang-inJ.fi unus.ff.de condi,infti.Ex quo ibi inferunt ad.q.ingredicntifin mona fteriu ÔC referuantis fibi ufumfr. uidclicet q J' talis ingreffus non utaf qa cu ufufff* fit duplex luris amp;nbsp;fafti intelligif ingredi/ ensfenfiilè ufufr.ftffl q retinef conniuêgt; tib’oculis abboatis öC allegauit extrauagâgt; tej lo.xxii.que incipit adconditorê de qua »q.uide pcrglo.in.l.perferuü.ftde ufu.óC habi.amp; aüt.ingreffi.€.dc facro.fan.ltêfcias quod uerbü uti fpeftat ad ufuariü uerbum frui ad ufufruftuarium capiendo frui p eo quod eft iuris ut eft tex.in4.ii4n prin.ff.d ufu 06 habi.non aut pro eo quod eft perce ptio fruftuu ut dixi.s.de ufufr.quia ufuffr, differta fruffuJ.uacede euic.(êd ius fruen dl utendi fpedat ad ufumfr.ut eft tex.in,L , uti frui in princi.ff.fi ufufff.pe.patet ex dif finitione etiam ufufffu.quam fupra retuli quod fallitfimpliciterquado ocederefuni res plenoiurecum claufula ad utendus óC ffuendû.Nam tûc claufula non côtinet con

cc Hl one üt.l.donationes'in concubinam .§. fpeciesvff.dedcnati.niG adiciatnrad utédd ÔC retinendum in uita fna ut kcum bil .§ 5 uni detranfacita notdicitBalandjjnai» colump»7i’.no»quodfrudliis quando^C» de fi Uch.óC htexpcnfis quad no^bene Jtem aduertequandoquc quis habet ins utendf fruendi amp;nbsp;alter habet facultatem perd pis dorum fruâuumXfi ulufi-u.flr.de Uire do« CcLG urufr.flr(b.ma.6lt; no.lo. an j addi-fpc» in 9^ïca de pre ben. ad b.Et adusrte quia prï cipalis differentia inter ufumfr.óó ufum s qued fèruitus uflufr. eft plenifflma .Nam ad ufiifi-nduarium omnes frudlus pertigt; nent ut.Lufufrudejato\f£Je öfufru.Sed ad ufuariu n 1111 tantum pertinent regular!d quefuntnecefTaniut mflideufu ut habii prin.óC,LpÏenum.§.ufEeo.ti.ólt;c Jfta tams uerba uti frin per fe fumpta uel fimul alid capiunturapudtheologosut habetur per Auguftiduprimo d do^trina Chrifti amp;nbsp;lü «x.detrinitate amp;nbsp;habetur etiam li.üfenten tia9i,c.ii*xxiiüde quo ut ibi Capitur autem ufus muitis modis.Primo pro iure fentutif ficut didum eft amp;nbsp;ita loquitur totus tituluf »AT-dc ufu habi.óC infti,eo,cum f/.Secundo capitur qnq: pro ufufr.ut cd texxuï glo.in aüt.deheredi.queab inted.f.fi ucro cum afcendentibus ólt; in aut^de non eligenTccij donubê,.^j.ólt;.§.profpcximus..Tertio‘capigt; tur procomoduutendi cum tamé uere n fit ufus utXfi quis binas»flfde ufufriuScdTi al ii .deati-CLiiarto capitur pro eo q, quis pro fuo ufu habet uel fui ufus caula para tu eft ut uide in dJege cenfbria »ffde Tb-fig.öC »Lcum i teft ö de au.-amp; arJcg-ód per Angeln »Lex fado la fecunda.fKde bered’.mfti uci dic’ï ea que ad ufum nofbru refêrimus fern pe? Intel ligunturefle lUicoubi fumus mfi aliter apparet allegat no.inJ.fed fi nó iduc ta»€»m qui.ca.pi.ta.otra. Q,uinto amp;nbsp;ultio capitur ^eoqjdicitur ufus cómunis ficut t cofuetudo ut.Lit»C»que fit lon.côfue.ôi m ♦C4.int»»defeu»cog»óc pptereadicif cömu nis ufus loquédi 0^ ïtelligendi de quibus uide plene per bar in.l.labco.ffde Rippel» Iega»amp; habef i.Llibroç.’»^ qgt; tn caiTius ds le. üL Sed fciêdu ë quod otineat i fe ufus in qtum eft feruttus die in genere ut colli.» gif exdiflrinitionequ5.s.tradi»ólt; habef igt; fti.de ufu ÔC habtper totum ócflfeo.p toto ólt;. d.l.plenum.^.!. lt;3lt;J» per feruum .§.ufqj ad fi Jdi uus.§J.eo»ti. Sed i n fpecieqd congt; tineat in fê ufus domus uel edim dicutJX 0C.ii.ff.de ufu,óC habi.óC infbgt;o.ti.f. item isquiediumôc in.Ldiuus.§.i.ubi eft cafus nota.öC.mJfi domus óc.Lfiliuffa.eo.ti. óó ï «d.Liieft a;lo»nota.quod no.q? non poteft i ducereganeas feu meretnees ufuf fruduagt; rius uel ufaarius necetiamfcolans fôciusî domoconduda ficut neCuidn’ poteft in-uita uiania meren icej i domo ut no.GuiL de cu.bal.ÖC doc.in.Lii.defum.trini.Itê nee foetus poteft tenere côcubinâ utno.bal.in J.fi conuenerit pro focio nee inimicia focÜ ar.lJi pendente.§.i.ibi quod contumebofe ad ufutr.nec aliquam perfonam per quam poflit intern contumel ia focio uel domino propnetatis per illu tex.que5 bene no.

Q,uid aut contmeat ufus edm feu dom’ uide in.Larborib’ alias.l.equiftimü.^.fed fi cdiü cü feq.ufq^ ad fi.de ufufr-ltem qd con tineat ufu» hab.tationis uel habitats uide» »Leu antiquasóC*Lhabitatio»€.de ufufr.óC i fti.de ufu ÓC habi.^.fed fi cui habitatio óC.L ft habitatio.flr.eo.ti.de quo dic.ut plenius di cam in fequenti feruitutis fpecie mixte»

item quid de ufu fundi uide in.dilt;fta»Lß habitatio.§.fi ufus óC.Lfundi.flf de ufu amp;nbsp;ha bkóC infti.e.in pnn.Itéra quid d ufuferui» uide inftitu.e.§.hisadquod in-Lr^er féruu in prin.0t.Lf.ruus6cJ.fi legatus»§.feruo*fL co. item qd de ufu pecons uide inJ.plo num,$.fed fi pecoris. Item qd de ufu bo» uum amp;nbsp;ai menti amp;nbsp;equi uide Ld.L plenu.$« fed fi boud ÓC»§.equit) I. Itê qd de ufu aq uidein.LdnusadrianL Ïcêqdde mini-fterit ufu amp;nbsp;opcra^ ferui uide in.dJ.plenu »§. fi ufus ólt;.§.opas civLfeq.fLc.de iftis duo bus dicef m feêntibus heede feruitutcuP que eft fécûda fpecies feruitutis milite di* xille fufliciant»

De tertia fpecie feruitutis mixte uideft’de fcruitute habitatons» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C » V1 »

Icemus nunc de aha fpecie fer-! nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ijitutis mixte que ê fpecies ter*

' d tia amp;nbsp;uocatur habitatio.ifta ha bitatio êms propriü amp;nbsp;fpecia-le diuerfum ab ufufruc.óó ufu ut eft tex.i.l* cûantiquitas«€.deufufr.ôlt; infti.de ufu ÖC habi.§.fed fi cü habitatio ólt; eft feruit’ ufuf fr»óc ufus ut probat mfti de ufu amp;nbsp;babi, i peica amp;nbsp;in.f.pe.ibi bec dferuimtibus amp;nbsp;in »ubrica»c:,de ufufiu. IScc dicitur feruitus

f^fcnalisreain^umaîo» in fumma.^*dä ufnfr»%^unc de habitatione uidendum é fecundumcyan rubrica»€»eo»ti.ót probaf inlufWe feruit.6C not.glojndXi quis bigt; nas.ff.de ufufr.Sed proprie dicitur mixta ut dixit que debetur a re perCone ut nS gh in rubrica »ff.de icruitutJ.ÓC fcntit gl.fecun da inffi.eo.amp;conftituitur bec habitatio.ut ufus amp;nbsp;ufuffr.ói ufus in domo fecundum ajo.in fumma.€.dc ufufr.non tarnen eff ugt; fuffr.ncc ufus fed eft quoddam lus proprium de fpetialem ÔC diuerfam Habens natu-ram ut dicit texd.dd cum antiquitas licet i quibufdâ coueniätnam differt babitatio ab ufufrä boe quia ufuffneapitis diminutione {'ll amp;nbsp;non utendo ut.Lcorruptioncm»’S^»4 ufufr. infti.eo.§ ft. Habita tie autem nunq nifi perfolam mortem ut.bfi babitatio in princi pio.ffde ufu ÔC babi.dC 4. babitatio »€.de ufufr.dC eft ratio quia babitatio non perditur capitis diminutionc quia eft fpéf aiimétorum amp;nbsp;in alimentis poti’ attedif fadum q perfone oditio ut4. Icg3tuLff.de capi.dimi. Item quia no pit no utendo die ratio ê propter fauore alimeto^ ex q* eft pars aliment! ut dixi .Item eft alia rato quia ufuffrudus reci pit dominatione ab adu amp;nbsp;ab ufu amp;nbsp;ideo per no ufu? tollicur fed babitatio pro ut eft lus eft feruitus ôC non recipit denominatione ab adu fed ab babitu amp;nbsp;potctia babitand.ltem babitatio recipitmagis denominatione a perfona fe cûdù Guilde cu-ÖC Bakin.d4.cu antiquitaf fed in hoccöcordat ufufrudufôlt; babitatio qaficut jifuffruduanus pot alteri locate ufumfr.inftkde ufu ÔC babi.ifi.pridta ÔC q habet babi ta none ut eft tex.kd.kcû antiq-tas de,infti.de ufu habi.^.fed fi cui babitatio'» Item feruitus babitationis differt ab ufu feu feruitute ufus quia ufuarius locate no pôt ut îfti.de ufu dó babi.in fi.prin. Sed illequi habet babitattonem fic ut diciuk cü antiquitas óc inft i.eo.$.fi cui et etiam ómo dare pôt tex.ë in.ki.§.ltem commodatum amp;nbsp;ibi doc.ft.commo.ufufr.aut.habitationis figniffcat idem $ babitatio ÔC idem portât unum ficut aliud ut eft cafus in didad» cumantiquitas dCideoquod de uno dicit dealiodidum effe intelbgaf Sed nunqd legando ut fubmittendo quis habitatione uideatur rclinquere pprietatem dic fecun dû glo.kd4.cû antiquitas qfi kgans nel ^ mittens erat (ob tus domurn fuâ uocare ha-bitationem fiaitfunt quidam quifundum appellant poffefTionem refpiciendo poti^ ad proprietatêqad nudam poffeffionê ut »l.interdum de ^.Gg. Nam tuc proprie tatem uidet legaffe uel pmiOffe alias non prout ibi dicit bar.effe menti tenendû uel dic fecundum bakde doc.ibi aut uocabuluj attribuif toti rei uerbigratiateftator dicit lego habitationem meam ÔC ofinat domS de tuc uidet legata proprietas aut no attri huif boe uocabulû ton rei fed cuidam iuri in reut quia dixit habitatione tabs domus de tunc non uidef legata p prieras aUegat» 4.(êye-§.gaia de fun.inftru.dc.k cncubmiii ♦§-qui quattuorder.iii.de idem habef per gkdc doc in.ki.ff.co!no.quidautem G legs tur domus ad babitandù uel pro fua babi-tatione uel alimenta uide plene per bar. î »Ibbertis de aludC cy4ega.de per dy.bar.dC doc.in.kdonanones m concubinam.§. fpe-cies dedona.de per glo.bar.de doc.in.kcum hi.§4i.de rranfac»Ôe in.l G mulier.C»de mr do.de per flo.in4.proailus de in4.fi quis ita lagauent de ufufr.Ex prediftis omnih^col bge q» omoditas poteft multis modis lega ri uel concedi» Primo quando rclinquif ufunr.domus de tune idemquod in aliis ? hus m quibus relinquitur ufuffruftus»

Secûdo rclinquif aliquando ufus domf Et quid in hoc contineaf dixi.s in materia feruitutis ufus in fine Et addc quod fi te ftator relinquit uxori habitatione domus de qua nö apparet dic q4i habet unâ in do micilio allâ extra indubiouidetur fcnfiffe de i lia que eft in domicilie ut probaf m.k que eft conditio.§.i.ff.de condi.de demo.dC Ita tenet bakde .Imo.in.kfi domus d* ki.m pnnci.Etfi plures effent in domicilio eleC tio effet heredis ut-d-l-G dom” in prin»

Tertio folet relinqui habitatio talis domus quâ haben in tail loco de tunc n uenic dominiûfedcômoditasquceft ins ftpera-tum ab iifufr.ôe abufu.kcû antiquitas.£.de ufuff.niG cxcôi ufu loquendi legantis aluî apparertut.s.dixidtemin tali legato babi tationis non ueniret ortiis I icet additum ad ilium haberet per iHâ domû ut ë têx.î.k olî pico.ff.de (èrukur.pre.Et ibi boc.nô. doft, qintdligit ibi flo.nifi iudicaref domur ac cedere ut.kpdiis de lc,in.§.pc. Et adde qff dicam in uer. dubitari. poteft» Quarto nô nung rclinquif habitatio qua ƒquis habet in tail loco uel dici frei inquo habitatio

ne mèatn amp;nbsp;tiincucnit proprietas fecuJu? GuiLBaLöC dod;«in,dJ»CLirn andquicavÆc proptercafitcautus teftator uel notarius quomodo loquitur» Q,uinto quandoq? rehnquitur ufufFr^babitationis ÔC tune idc eft ac fl relinquatur habitatiotalis domus amp;nbsp;tunc non eft proprie ufufneafus ê i dca Jocum antiqu itas^amp;c. Sexto fepe rel inq. tur domus ad habitandum uel pro fua ba-bitatiooe amp;nbsp;tune dic ut per barJJ. libertis decibJeg,óc in aliis locis de quibuamp;s*

Sptimo amp;nbsp;ultimo relinquitur aliquâdo domus in gaudimentum öe de boe dic ut dixÜ materiaufuftruc» Sed contra pdc5 dubitari pótquidam reliquituxori bahita tionem uel ufumfru.domus Cue deinde Ie-gauit in eodem teftó eandem domum alte rianperiftud legatö uideatur ademptus ufuftrueftus uxor! uel babitatio dicas qgt; no cafuseftnounJ.fempronioï prin,de ufu-frude.öC ibi probatur ggt; legato générait u-fufnuel babirationisnoderogaf p legatui fpeciale ipius rei amp;nbsp;dicit ibi bar.^ tudiclo fuo ille texmon eft alibi Jdem tenet Lodo» ponta in fuoftngulari .cccclxi.quod icipic an legato generali qui allegat ét ad boe 4, fi alu in prin.c.ti.quod n5»ltcm dubitari pot quid fi teftator itadixitrelinquouxo n mee babitationem m domo cüfilus fuis iuxtad.fi mulieri cum liberisde ufufnacre» an ifta debeat babere aliméta ex tacita uo luntate deluncdi quia m obfêquio Filioruj efle debet utd.fed fi bomo.§.f .de códi.ÖC de mon,ergo de bet ab eisaluetia pofito quod eilet alia qua? mater putaamita.quia.boc eft i rcompenfatione laboris utd.feio de an Ieg.6cflCcomoJ4n rebus ,§.pe»ôcd4dem q »fadem Iabeo.ftmandat.ôc4.quoniam hbe rkC.de teftt.ftcundum bal.quia ita no .m »Lfianfecundacolump.in prtn.de indic.ul duitate. Poftremofcias^ illequi babet ba bttationemdicitur poffidere ettam fi nó ba beatadteumex publical.fi duo.f.cete^^.fif nti pof £t ita boe non bar periUum tex.q dicitqgt;fepe contmgitq? teftator relinquit lixori habitationes certe partis domus etiaï dicicq. lUam pattern poHidetêtfi nó baba at aditum ex pubbeo ^ eft nö»

De.feruituté mixterii feu operarum' an fit tealis uel perfonalis» C ♦ Y ♦ IL

Ria feruïtutu généra ené dlxa musdequibus baften” trafta t nbsp;nbsp;nbsp;turneft.Q,uidamtarnen dixc runt aliud genus feruitutu re-peririXminifterium fiue operam feruord dequadubitaf ut^ fit realis uel perfonalis Et dtett cyan rubrica.de ufufr.quofdam te nere quod fit realis quia perfonalis feruit” nó tranfmittif adahum ut-ffde ufufr.Ie. »Liuergo 6lt;c.alii dicunt quod eft perfonale nam feruitutes realesfunt perpétué ut.Ü.d cenfibus4.forma fed feruitus illa noneftp petuafodmortuoièruo extmguitur ergo* ikc.Dixit pe.de belapd dicta rubrica uluf bruutibi refertcy.fi uolumus tenere quod fitforuitus tutiuseft tenere quod fit realis fï tamé ipfe credit q non fit feruit^ fs ê po tius quedam modihcatio qua dominé con pellit* pati utferuitutem tn iêruo tarne nó eft ieruit^ öC boe dixit lex nam i libero bo mine nulla ièruituscaditdecödi.0^ demo* »l.titio.c.§.titio*c.ólt; tarnen minifterium li-ben hominis poteft legari.ut.l.iii.de ufufr. legato amp;nbsp;uidcf mnui de opens feruoruj.l» .i.ubi dicif q, eft quodam quid quod m fac to ofifttt unde nó eft proprie feruitus feed dum eu ÖC ita uoluU in etledtu gl.ind.fi qs binas deufufr.óC ita tenet cy.óc bal.ÓC cómu niter doc,in,d,rubrica.€.de ufufr.qui dieüt ^ eft potius quedam obligatio perfonalis teu lus perfonale.ócideocontra impedien temnondacuraftio conteftona fed actio pfonalis amp;nbsp;iniuriaßi ard.qui pendentes de ad.erapti.Etdebac materia filicet quali ter minifterium fme opera feruop^ conlti-tuatur amp;nbsp;in quibus ÔC qualiter reltituâtur Ôe amittantur uide plene per a50.€.de ufo fru in fumma in ultima colump.7v.ftquit uidere de minifteno uique ad fiabi uide q clarc loqmtur .Dicitur etiam ^ aliud gen^ fer uit ut is repent que debetur a perlons reiutputarelinquotitio centum ut a mo numento meo non recedat.l.titio.c.$. tit 10 ♦c.ft.decon.ôlt;demo.ôC no.gio. in rubrica» deferuitu.amp;glo.Jwnftl.dé foruitu.m pri, fed ilia non eft proprie feruitus prout ca-pitur in materia noftra.amp; ideo iltam ÖC p-cedentem non cônumeram inter genera feruitutumdCc,

De quibufdam obligatiombus an die dicâ-turlêrmtutesi» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;* CVllI»

Îc uidéndum eft de quibufdam h ut promifimus obligationibus an fint feruitutes » Et primo fi aliquisconftituat mihi ^ i fungt; do fuorecipiam omni anno unum ftarium frumêtiuel q^pomüpercipiä in uiridario fuo amp;nbsp;pe»de be la pu n rubricaC^de ufufr.di cit^eftferuitusinominata ex qua oritur contra terciu impedientê adlio confefibria ut.Lnulïa§-fbdeahmêtis 6c ciJeg.óC ides tenet batin.tft plures iunucolum.C.d con didnfêrtis.Sed idem bar.imd.rubrica.ten5 ^ non fit feruitus fed obligatio perfonahs éi melius de quo dicutibi pleneamp; père/, amp;nbsp;cÔclude ut dixi»s,illa.q.quomodo cogno (caf an feruitutes- fint reales ÔC prediales*

In terciocafu principali ubi plenius b* deel ara ui. Secundo qd fi promifift i mi « hl feruitutem pecoris appellendi ad fontes caufa agn mei ftercorandi an.fit feruit^ gh dicit qgt; non »ff.de feruitu»ind» pecoris.Bal» contra in d.l.fi plures in.in.colum. de boe dic ut per doe in.dd. pecoris ÖC in.Lut po» mum deftruitutibus amp;nbsp;iJ.mella.§.fi.de ali mentis decibde.amp;dixi in.d.tertio câuprî cipali, Tertio quid fi aliquis ^mifit fer* uitutem de coquendo panem in furno pro tota familia amp;nbsp;cy»tenet qgt; non fit feruitus quia non concemit res neceffarias óC idea uendito per ipm furnoemptor non tene« bitur me pati quia feruitutes fünf induce ^pterneceffîtatem reçzfed fumus no idigt; get pane ut ibi. male decoquatur dC male di cit fecundum bal.in.dd.fi plures in.ini.co/' lup.de condi.infert»qula fccûdû eu ê ferul tus que debetur a re perfone ficut eft illa ^ poffim de agro tuo recipe re i mi lleffimam frudlnu uel unamcorbam amp;nbsp;dic (ecudu pe. q? ent feruitus inominata quia genera fer^ uitucum multa plura funt qua que fpeciarr enumerata funt amp;nbsp;nominata.l.iiv^.genera de acqui.pof ego credo q? poffit dici feruit^ ufus ex quo eft ad neceffîtatem famille in* trodufta per ea que dixi in queftione quo cognofeatur (en tus realis ôc adde q? ftatim dicam infequenti diuifione feruitutum»

CLuarto quid fi promififti q? p pontes tuû poffim tranfirc fine gäbe lia ficut dicif g? ueneti concefferuntplacêtinis trâfitù p quëdâ ponté qui tune poffidedatur p uenc tosabfquefolutionealicuius uedigalis de ♦quide per bal.i.dd.fi plures.C.de odi, ifer, UMiiucolump.TvJtem feruitus eft fi p po tém tuum.dic ut ibt» Q,uinto utrû colli gere pedagiufic feruitus débita colbgenti dic q? non quia feruitutis noftre ê pan non exigere ut.l.quotiens la prima de ferui.fed eft quedam lunfdietio ordinanaconfcrip* ta loco ôt ideo ponte deftrufto fine fpe re* ftitutionibusnon poffit exigi ueftigal a tranfeuntibusnifi ubieratpons de nouo fit refeftus quia locus î quo crat lurifdft’o limitata.i.ipfe pons in rerû natura défi it éé, ÔC oia loea naturaha funt libera tranGuntl bus.ff.quéadmodum ferui.amitd.fi locus.§* fi.fi autem m loco ueteri reficiaf pons.tüc ueftigal ipfo iure reuocaf fiue reftitmfm integrum ut.dd.fi locus ut no.bàl. fingula* titer in.d.Lfi plures in.iiii.colum.uer,uidi» dubitari.€.de condi.infert.quod eft no.Ex plicita eft pria generalis diuifio feruitutuï CÛ bis que ad eâ pertinent mià funt nûc de reliqms dicemus»

De feruitutibus nominâtis amp;nbsp;innomiatis» j^ica» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C ♦ IX »

Ecunda diuifio (éruitutum eft» f Nam quedam feruitutes funt nominante quedam inominâte ut n5.glo.ind.pc.§.prediuî. de (crui.ru.pre.0C i bi per doc»6lt; per c/.Óó bal» amp;nbsp;doc.in rubrica.£.de ufufru.ôC per bal.in »dd.fi plures in.iiucolump.6C dic ^ fi fer* uitutes urbane'norainate funt file que po* nuntur iruLuin prin.de feruuur.preinoia te uero funt ille ruftice que ponuntur Ld* d.u^.prediis eo.ti.óC nominate dicuntur fs cundum pamde ca in.l.i.pxi.allegata quia funt nomina iuris ut iter affus uia a que duftusôC fimilia fed innominate ideodi* cuntur quia illa funt nomina aftus nó no* mina pprie ficut funt aquebauftus peco* ris ad aquâcôpuJfi ius pafcendi calcécoqn dl Ót harena fodiendi de quibus fit mentio in.di.§.in predusdenominatur ergo ifte f* üitutesab ipo aftu utendei ficut uidemus q, quëdâ ft’ maleficia noiata ut furtum falfu écfi que funt nomina iuris» nbsp;Q^Uedami

nom ma ta que denoiantur quia denoiant ab ipoaftu ut percutereuulnerarcqui ac* tus poffunt fieri cum dolo amp;nbsp;fine dolo» pri mo cafu funt maleficia fecundo no.Sed pri ma non poffunt fieri fine dolo ut no.bard d.i.§.i.fffi quis tefta.hbe.efle ius .fu.óC.l.i» in print 7v.uenio ad tertiam partem ad tur

piluti hèc étiam ïfert ad queda alia^Sy 115 illa fint in fe uera taméuidetur q» iII e ferui tutes de quitus in.d.§.prediis pofTunt dici nominate turn quia babent nomé ppriuT amp;nbsp;elegansficutalienominate iux.no.inX iurifgentiumïprin.f£de pactum etiâ qa uidentur eflè noia iuris amp;nbsp;nominari a iur non ab adlu ficuteft aquedudltusque uidé tur ede ita nominata ficut aqueduedrus* Item ius pafcendi caleis coquende amp;nbsp;bare^ ne fodiende nam lila nomina referuntur ad lUs nó ad fadfutamé deniq? dieu iuri,s cöfultus in.dJu.^.m pdus de (erükrufti.p» cp in feruitutibus ruftico9^ predior^ funt o putandaaquebauftusamp;c.quafi dicat iftc funt fe rui tu tes que ita nuncupantur ficut êC alieidem.probatur infti.de ferui.fdn ru ftico^.6c ideo forte poffet dici q die de q^ busin.d.§»in pdiis poffentdici nomiate fs illequenon reperiütur baberenomé pro pnü ficut ëquado pftituituraliqd $ poG fit fieri in predio qgt; de iure nô pod it facer feneftram in muro cöi uelcum no pollis id qd de iure poftes ut puta ,pmittis’ no fi cere feneftra i fundo tuo proprio luxta.b quotiens la primaÆde ferui.6lt; fimiles fut nominateJlle ueroquereperiuntur babe re nomen propriua iure luentum ficut c in.l.uamp;.itde (erui.ru.pred. dicuntur efte nominata per notata i.Liunfgen. in prim ♦ft.de pac.dicit etiâ pc. ÔC cyan prica .€. de vifufr.q nominate feruitutes no funt plm res fed bene plures funt inominate q? ft ali quis cocedat ut mibi i fundo fuo recipiam omi anno unum ftadi urn frumenti F und medium bladi uel q pomum ex uindano tuo pcipiadfte tn feruitutes fimiles côftigt; tui poflunt utd.ut pomu de feruid.pecorif CC.tergo de ferui ru.pre»0lt; diet poffunt f.* Ultutes perfonalies innominate Sed i hoc ego aliter dixi.san Tibbie uidendum ë lux ta ?V.quid ft aliquis promifit feruitutem ei ♦san materia ftruitutis realisôC io teneas id quod tib) codufum eft»

De feruitutibus di uiduis amp;nbsp;indiuiduis.ru.« bnea» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C.X,

Ertiadiuifioferuitutum bee e C nbsp;nbsp;nbsp;nam quedam funt diuidue que dam mdiuidue nam (eruitus ufuftr.eft diuidua amp;: cetere fer uitutcs funt mdiuidue ut eft tex, in,bv$* nrufru.ftadd.fal. ÔC in. tftip.no dimduntur in prin.ff'.de7^»ob. 0lt;que fit ratio difteren tie die q eft ifta fecundum docan didis iu ribus quia tanta utilitatë affert ufuffr.refpe tftu partis quanta eoruî refpeeftu totius qÆ nô eft in aliis feruitutibus.Nam ufuftr.con f ftiti cômodofruëhiûqui percipiûf ut ft percipiuntur decern corbes frumëti uF feni tantâ utilitatem babeo de una corbe refpe eftu unius qtam decern refpeddu.x. Sed alie leruitutes tarn reales q perfbnales côfiftut ïnomodonecceftitatisnam prediales debe tunuxtanecceftitatem ut i. pecoris cumX feq.de ferui.ru.pre.ÓC perfonalescu ufus d betur fecundum neceftitatem perfone ut.h plenum.flf.de ufu.óc babi.neceffitas antes ê id'uifibilis nam ft ad fuftentationë uni^ nc ceftarn funtomni die duo panes nô haben do mft unû côtinuo nô baberet tantâ utllî^ tatem ex lUo refpeftu ill tus quatamex duo bus refpeftu duo^ quoniamex duobus (il ftentaref ÔC muer et in folidum fed ex uno nô fubftentareturqpterea quia nô pôt pro parte uiuere pro pte mori amp;nbsp;bec eft ratôd» ufus ps.ff.de ufu amp;nbsp;babuA1 ia oratio affigna ta per Albcncû de ■ro,in.dJ.i.§.ufuffru.ad. d.bl.inter urumff.ÔC ufum quia ufufffu.ab initio.ff.de ufufr.Vnde ficut dominiû pôt diuidi ita ÔC ufuffru.Sed ufus plus haby fac ti q lurisamp; ideo pars in’eo uenire non pôt ut.dXu(ùs pars.Éa enim q funt faefti nô rô xipiûtdiuifionë ut.l.is qm’ducëta.§.quedaî ad.l.fab

De fèruitutib^urbanis amp;nbsp;rufticis amp;nbsp;q dicâ tur ët fmtuics urbane» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;C. X f»

• nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;/

Varta.diuifio principalis ferui

* q nbsp;nbsp;tutum eft. CL uedam enim funt

ieruitutes urbane quedam rigt; ftice ut phatur in ti.de feruitu. ru.pre.cûiunfto tfde ferui.ru.pre.ôC coia pre.tam.ru.quâ ur.ôlt; infti.d ferui.in prin. ôC.$.urlanorûcû fi.ôlt; dicûtur urbane rugt; ftice quia non poffunt eflè fine predio ur^ b ino uel ruftico tex ë in.I.i»coîa.pre.amp; in«-fti.de ferui.$.in rufticorû Tè.ldeo aût quod inteUige utnôuper glo ÔC doc.î.d.l.f CL uc auces dicâtur urbana predia uel ruftica dic urbanadicuturomnia edificia habitâdi câ faefta ubicunq? fmtfineiuila fine iciuitate quia urbanum predium locus non facitfed materia te?Cieftintl,urbana predia de uer.

fig.amp; no.gloJn.Lêo ïurc.^tftabula qubfnOf pi.ta contra.ruftica autem predia funt que fru^tuu percipiédorum caufa Gunt ut^ba tur i dilt;flo,§,ftabula Jta no.Asoi (umma,C de (ct4»ü Sed quid de ftabulo fi eft lunc turn domui amp;nbsp;fit gratia habitandi ê pdiu5 urb3numut.d»Lurbanaalias diceretur ru* fticum tcx.eft cu glo.in.d»§»ftabula»Q.uid deortodieft plunmum redditueft puta quia in eo funt uites oliueta uel m eo femi natur frumétum uel nafcuntur frudfus ucgt; nales amp;nbsp;tune dicif rufticum predm êt fi fit ï ciuitate. fecus fi effet ficut eft uiri dariuj ÔC frudus non uenduntur ut ^baturi didïa ♦lurbana predia de7v,fig.Q,u!d d borreo die effe pre^unutd/i horreum cum feq* in qui,ca»pi,taxontra.Q,uid de cappâna dic ^ fi eit deftinata ad ufum homïs effe pre-dium urbanum ut in ea quis non pofTet ca pi pro debito ciuili ficut in domo non pof feed plêriquedein ius uocan^qu^a tune uc nit appellatione domus G auté eft deftma ta ad alium ufum puta bouum uel pecoruï amp;nbsp;tune eftrufticum predium amp;nbsp;tune pof-fet in ea capi ut ƒ baf in.cJiTi duo fratres ï tbde duob’ fratribus nouo bene mueftit» dó nödod.de rojn.hu§^domuï adfilF*quod ego itelligo mfi effet lundla domui F effet cappâna m qua ab una parte efïèt domus ababaftabulum pertex cum gb in.d.heo» jur.§.ftabLKqui.ca.pi,ta,cótra.Q,uid de na uiuidetur qgt;magisurbano qruftico pre-dio comparetur ard.k$.fi quis de naui d uü amp;nbsp;ukardecundum»baLin,L certi itin's i.nü colump,£»loca»óó hocuidetur probari inJ* pegt;$dkde bis qui deiecAiel effudicet nö fit proprie.domusquêconfiftitex folo tecflo dC pariete utXcum qui edes de ufuca.de q* mde per lodo.ponta in.d.§. domum CL uid de molendmo die potius qgt; ë predium rux fticum q urbanuudem in fundo rural i fe-eundum bal in.dd.certkiuris indiixolum» CLuod mtelligc nifi contuneftum domui per no4md.§,ftabula uel nifi i molendmo babitaret ficut multi faciunuCLuid d area die 11 ed: ca frudtuum in quo frumentum excucitur dC tue rufticum predium reputa tur utda.§fkde(èrui.€.Sed fi eilet areaq proprie curtisfeu curia appcllatur q fit m domo uel domui conumcla credo q, urbanum predium dici pofletexquops dom^ reputatur urbana p quo facit quod nS.aso m fumraa :€tds ferub^k^Sed quornodo

cognofcetur que fit ferunus urbana dic ex quabtate pdii cuiferuitus debef nö ex qua litatceius qui feruitutem debet.Nam tabs eft feruitus quale eft predium cui debetur quoniam feruitus denominatur a pdio do minante cui debef adigniori ut probaf i dd*$.area 6C ibi hoc n5.gLdy»ólt; ang.ct doe» de ferukrüpre.óC Albericus de rodnXde pupillo.§.fextus de no.opmü^amp;d.qui uiaj eo.ti.et pau^de caftundd.cómunia predkóC babef per doc.in,§.eque infti.de 3^.85 ur baneferui.funt que prédits debenf urbais ruftice que debenf pdnsrufticis.Nam ad boe ut fit fertile’’ urbana neceffariu eft q ƒ fit pdiu urbanum cui debef feruitus amp;nbsp;qæ ei debef ut urbano-Si enira iter uel uia q ruftice feruitutesfunt ut.l.i,de ferul.ru.p* debenf domui tamëquia deberi poffunt nö intuituedificii ftd fob nihilominus rU ftice (eruitutes dicerêtur ar.de fer.ru. pre. L certo genen fimiliter dicendum eft 1 rufti ca feruituie.Nam amp;nbsp;illa ideo tantum dicif ruftica quia debef ruftico pdio nö it tutti edihcii alicuius ut pbaf in.l.i.de ferui.ur» pre.ubi dicif quod ftilicidiumauertendi i tedtiuel in aream uicini feruitus urbana ê öc tarnen poteft elle qgt; area fit pdiu rufticum m uilla uel in urbe ut dixi i uer. quid de arca.Sed tarnen quia urbanueft pdium cui feruitus debef dicif urbana feruitus ft cut fi rufticü ent predium cui feruif dicif ruiticafuitus.exemplum ê cdificiu gratia frueftuu pcipiendo^i amp;nbsp;ei urbano pdio Pui tus debef uel ut ipfum liceat altius toller F obicere parieti uicine uel ut cloaca babeaf p uicini domum ad q uâ aque fundi mei ru ftici accédant dicef feruitus ruftica de (er» ru.pre.kii.ÓC nö.aïo.in fumma.€.de feruk »$.i.Sed quid ft babeo ius eundi per fundtiï tuumad domum meam an tune dicef fer uitus urbana ÓC uldetur quod fic per predi ifta.Nkde mat.in.§.eque infti.de aft.tenuit contranum Icilicet quod fit ruftica feruit^ quia debetur a folo tuo meo fecus dicit ipft fi debetur fupcrficiei domus mee 00 ficedi ficio quia tune bene diceretur urbana alle gatur.l,ergocum fequen.deferiii.ru pre.ÓC »Lferuitus in folo que eft.tikde (èrui»ti.gegt; nerali.Ego autéin boe fic puto eife dicêdu aut babeo lus cundi per fundu tuu i domu meam quantum ad fupcrbciem aut quatu ad fblutn feu areamautfimpliciter ad do-mü mcaj’rimo eau non habet dubium q, ê

diccnda (cruïtusurtanaVSecuTK^o can qua turn ad folum feu aream tantnoutline aut ' eft area gratia fruftuum iuxta.kfi.^.fjÆ» d feruitu .puta quia promififti q, uenir pof fini cum plauftro ad aream meam p fûdû tuum ÔC tunc quia tabs area ch cif ené pdiu rufticumut dixi.sjnuer.quid de arca ne tunc ent fermtus rnftica.Aut eft area feu curia nee gratia fruftuum fed animahum ficut eft curia animah uanfe^iamp;rifdC tde puto quod ctiâ iudicat i debeat feruitus rn ftica quia tails curia dicitur potius rubied g urbanum etiam fi effet in ciuicate per ea que difta funt.fupra Et bis duobas cafibjs pot ^cedcre quod dixip Nicolaus de mat» aut eft area feu fblum non gratia fruftuut uel animalium fed pro ufu domus ut quia per eâ itur ad fuperficiem ficut co iter fu nt curie in ciuitabusÔC tuncteneo quod fit f * uitus urbana quia tabs curia feu area de» bet did urbanum predium ut dixi s. in ^♦•-quid de area» Tertio cafu pricipali quan do fimphciter babeo ius eundi p fundum tuns ad domu med ♦amp; tunc teneo idifticte q? fit dicenda feruitus urbana ex quo debe» tur domui amp;nbsp;fic fundo urbano per ca que funt difta,«»

Rubrlca de feruitutibus realibus amp;nbsp;pre dialibus ÔC in quo funul c onueniät Óó que fit eaçi natura» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CA 11»

ïrea iftasferuitutes urbanas amp;nbsp;c rufticas que reales funt öd pre» diales appellantur ut fêpe dic^ turn eft aliqua mdeamus que ipisfimul conuemunt amp;nbsp;comunia funuPo ftea de bis tm hoc libro dicemus que urba nas feruitutes contingunt»Et primo uiJea» mus que fit harum fertntutum natura. Et dic qgt; m hoc eft utquis aliquid patiaf pu* wq, poiTim mitter tignum i par.ete uicini» aut ut aliquid non taciatputa altiusnô toi h ut eft cafus in.l»quotiens la prima de fer ui.ôlt; probatur in.Li.i fi.de aqua plu»ar»ôf indâ teftô.aFs mcipit pot côia predi. non autem eft ea natura ut aliquid taciac quis ut ueluti uindaria colat-aut amcniorë p* fpetum preftet ut eft tex-in.h quotiês.$.fu Fallu hoc in fêruicutibus oneris debend ut.Leum debere columpnam.de ferui ur» pte» de quo uide per flor.ôc doc4n.d.l.quo tiens» ôc plene p bbar.ind.iL§,apud iabeo

nem de aqua plu.ar.ltem ea e natura haru feruitntû realium ut fi interfit uicinom qui feruitutéfibideberi uoluntalias fi nec ho-minum necprediorûintereft feruitutes n ualere ueluti ne per fundû tuumeas aut ibi conftituas.Et idco fi mihi concédas ms tibi non ehe fundo tuo utî fruimil agitur aliter fi concédas mihi ms tibi nô effe i fundo tuo aquam querere minuende aquemee caufl uteft tex.ind.bquotiens in pri.amp; ideo ft uendo tibi domum cum pacto ut nô poffis ibiexercere talcs artes fi ex hoc confequor aliquâ utilitatcm.qma i aha mihi remanétc fimilêartem exercebam.ualet paftû alias (crus nô ualebic ergo tabs côuentio tanq P uitus cum non fit pre dim dominans Ikeat ualeat tabs côuentio ut obligcristu et here des tui.ut no.bar.ind.uenditor communia predi.Et codem modo fi conuenifti mecuj ut nô podis facere fèneftram in tuo parie» te per quam poffis infpicere mei arte mea uel in camera ualet ifta conuentio fi mea i» tereft propter boneftatem quia nô pofTuî libéré uti domo mea cum homines nohnt î ommb^ uiden.ôC ifte cafus poterit quonti die contingere fecundut paud dicfta»l.quo» tiens.fed fi nô îterueniflèt côuentio licituî eft facere i fuo dumodo non tangeretex ali enodicet ex hoc alienüm îcômodaref »ut»l» altius.Cde feruituti.ad quod uidequod di» cam infra de Oruhaltius nô tollendi. Ex h’ fequitur quod fi aqua cadens i curtc tua na tural iter ÔC de per fe cnrr it ad cui riam mea licitû eft mihi aliquid facere per quod im» pediaf fluuiusfeudecurfus aque-ÓCrema» neat in tua curte anoptimum in.l»i»§. funt qui putât.ff.neqmd m flu.publi» dumodo nil tangâ de tuo.facit quod node damno u feftod.proculus fecundû Padecaftuta ne» in.dd.quôt.l.i prima de fêruituti quod êno Q_ uedautem dixi quod noneft feruitus F conuentio nifi interfit procedit quando cô tiret non fieri in.d.hquotiens fecusficôti» neat fieri.uideli licet ut poffim aliquid face re in tuo.Nam tunc ualet.heet tue fit mihi inutile ut.l ei fundo.ft.de fërui.Et ê rô qa faite al iquid côfequor penes me ôC fic pof fum habere ré licet mihi non fitutihs ut di cit tex-Et rô ratois pôc elle quia pôc iceref fe mea in futurum habere, puta ducere a» qua per fundum meum al las fecus fécûdû odo.ôlt; flor.ibl.ltê dû dixi qgt; natura ferui» tutis é pat^nô credas 2 per folaj paciêtu?

feruitusconftituatur.Nam file qui promit tu folam pacientiara*aut per alia uerba pro mittttGruitutem »non uidetur (êruitutern conftituereTedfeperfbnaliter obligare ut efttex.cum gloJn^dJ.fi fubuna.§4»0^ ibi plene per doede 7^,obïi.amp; n5«bal,i,ci,§.fi quis de man(bjn»y»colump»in prin»in thdc controanueft i» Itoj terna natura (êruitu tiseft ut buiusiuris(êruitutis nulla fit uagt; cua traditio fed patientia deutende babcgt; tur loco tradUionistex.eft ind-quotiensda ande (eruitu^Et 4) hoc.l.nuCdare de ufufr* de quo plenius dicaj infra in.v.q. principa hquomodoóóqualiter feruitus conftituagt; tur,Etexb” poteft col ligt quod dicaturtra dtta polEifio uacua licet res debeat aken f ui tu tem predialem ut probatur amp;nbsp;mJ. mC uius.§tfLindode le«ii»amp;ibi hoc not bar. 00 doe.nam dicitur in.§.precedenti berede no liberari nifi tradat uacua poHeiTionem.ôC 1 dilt;ko.§.fundo dicitur Iiberari licet tradide rit fundum alten kruien tern quod no.pro ill is qui tcnenturuacuam pokeilionem tra dereut.I.ii»§.ii.de acberap.amp;.Lfi.C-un uh Geus' fi promifiiTenr tradere uacuam ôC IG beram pofleflionem quia tunc no liberate tur fi tradereret rem alten feruitutê quod eft no» Item quarta natura eft ut i fiipu^ latione uel Gruitutis promiflione ueniat lus ôc fatfiumdus in quantum debuit Grui tutem coftituereEicdum inquantum paciê tia debet preftan utdd.iii.§.dare de ufufr» amp;nbsp;no.bar»in»d.l.ii.§.i.de 7^,obli.ÓC no.in.I» corruptionem .£»de ufufr»ÓC uide per bar» in.tftipulatio ifta.§.fi qu’s ita de Tv.ob.

Itemquinta eft natura feruiturü realiU utfccundum indigentiam predii dnantis conftituantur tex.efi ind.ergo»§.fi»cum fe» de fer.ru.pre.0e no.per glo.óC doc.ind. ut pomum de ferm.fed krui tus ufus fecundu5 indigentiam perfbnecui debetur »utinftü de ufu.óc babi.§.i.amp;,l. plenum.^.i.ff.eo. di no.bar.in.hjiii.^^cato.in.v.queftione prin cipall de 7^.obli.{eruitus auté ufuffrueftus non eft fecundum indigentiam rei uel per foneimo eins eft nature ut omnes frudus fpecfient ad ufufruiftuarium texeft in.l. ugt; fufr.legato in pr in.de ufufru. Item fe xta natura eft quia krmtus poftiden non pot fed inteiligitur pofieffionem earum baber qui edes poftidet ut eft tex.in.I.fi edes mee »$»fi.deferui.ur.pre.de quo uide plene per cy»in.l,n^€»deferui.ólt;pleniftime per bal»

Item kptima natura quia kruitus non é in bonis noftris nee extra bonad.i.de ufip Fr lega.et ibi boe declarator per glo»ÔC doc» amp;nbsp;habetur per glo.in fuin.§.fi»fEdc pigno* amp;nbsp;perglo.infti.dercrujdiui.in prini uer, habetur» ké.viu-eft natura feruitutis qa feruitutes feu feruitutu5 lura non funt fub ftantia fed qualitates prediorü ÔC infunt p diisficut iurifdiftiodicif eftèqualitas ter ritorii.C.ubi amp;nbsp;apud quemd.fi.ÓC ineft ter ritorioutibi not.ólt;hoc uult kal»in»T» data opa in.xvi.colura.in uer,.fed nunquid iura fint fub ftantia uel qualitates.€.qm accu, n poCóe dicit flo.in.l.pecoris de ferui.pre.ru. quod kruitus eft in fundo ficut forma acci dentalis amp;nbsp;ficut qualita s é i materia. Itë nona quia kruitus feu lura prediorü urba not^ non poffunt pignon dan nee couent ri pot ut ypotece fint tex.eft in.l.fi is.§,fuif de pigno.amp; ibi aftignatur ratio m glo.pe» fed ruftlcop^ prediorü fic tex.eft in.l.k an uieeo.ti.amp;glo.ibiaftignat banc differêtic rationë quia feruitutes urbane debent con ftitui fub quadam perpetui täte ne urbs de formetur menus ut in.§.i fuo.infti.de re^ diui.óC.tfi.flfncquid m loco publico» Non eni eilet conuemens ut poftq mififti tigna foluto pignorecogans tollere quod keus é in kruitute rufticorü prediorü quia iftud ibi ceffit iconueniens de ifta ró placet bar» ibi qui dicit q fi forte in kruitutibus urba^ norum prediorü effet eadê ratio queeft iri feruitutibus ruftico^ pdioi^cófifteretobli gatio.ut in boe exemplo obligo tibi krui tu tem altius non toUendi donee tibi crédita (bluatur pecuniacerteiftocafu ceffant rö nes pdiAeideo uidef q ualeat obligatio» Sednunquid kruitus locari poftituid tex» cumglo.ólt; ibi doc.in.!.i.§.kem comoda.ff» corao.óC dicaj in illa queftionequaliter qs debeat uti kruitute» item eft decima ÔC ultima natura kruitutum quia in earum p fcriptioncnondefideratur titulus tex. eft m.kfi quis diutumo fi ferui.uen.amp; nota» p glo.in pnn.in.l.ii.C.de krui.óC aqua ÔC ibi per doe»

Rubrica in quo confiftat feruitus feu ius krui tutis. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»C » X111 »

Ecundo principabter uidam’ s in quo c5fiftat feruitus feu lus kruitutis ÖC uidef q confiftat

it! fundo nt.l conim^Kdc damp.infec,Ôlt; in ♦Lin noxalibusAde noxalibiis ÔC ita tenet la .de are» Sed gLind» meuius .§dundo. de lejutenet contrari, urn banbi dicit ÔC ifta c iieritasg^feruitusinfundo dnante eft ius Eienim debetur ifta feruitus amp;nbsp;in co ex hoc allquid plus ponitur utd.aui ahena.^. fude neg.ge.Sed in fundo ftruiente non d ius pofitum publicum fed priuatum quia p hoc lib fundo amp;nbsp;luri detrahu ut .Lftipu Jatio jfta.§J.de/V.ohh-amp;.Larbor»§.fbflfc0i diui.0C.ideo dicit bard difto-^.fudo i fi.q^fi lego fundum tuym ftruientem ..non uidegt; or legatehberationem quia ineo nullurn ius haheo quod ponat aliquid in efte led iI lud lus eft in fundo meo dominance quo J tibi non lego quod no.dC adde que dixi in diftinitione realis uel predialis feruitutis ac etiam addas q feruitus ex parte fundi f^ mentis eft in pacicntia ut.L quotiens la pri ma de feruitu.0C.Lfi ego lad. de publûôC.L ♦i.§*fi.de fcr»ur.pre,ut dixi sMn,!.0C.iinnagt; turaferuitutumôc ex bis que dixi de na turaferuitutum colhgitur optime in quo cSftat ipa feruitus feu ius feiuitutis*

Rubrica quispoffitconftituerc feruitutes reales»^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXI HL

Ertioeft principal iter uiden « t dum quis poffit has (eruit utes reales côftituere uel imp one re dicqgt; ille eft dommus predii uicini pot imponere.dc alius qui eft doraigt; nus altenus predii pot acqrere nemo cm? potferuitute acquirere ur. uel rupre. nifi qui habet predium tex.ei.Lixöia predioß» amp;nbsp;infti.deferui.§.in rufticorum Tv.iö aut ßC quod dixi de domino intel Ii ge de illo q eft uerus dominus predii ÔC pleno iure.

Sedquidfi noneft uerus dommus fed quafi dominus feut eft bonefidci emptor an ifte potent imponere leruitutem pregt; dio al leno per ipm empto bona fide. Sj quid fl non efts uére pubbeiana ÔC fic eftet quafi dominus ut infti.de acf.§ .fed fi ifte ÖC in.c.abbate fane, de re.iudi.in vi.tunc be ne poftet imponere (êruitutem ut ê cafus i d.fi adeo.ffde pigno.0C idem tenet aso. in fumma.€»deferui.§.conftituitaût has fergt; uitutes ÔC habetur i.Lfi ego.§.i.de publiât.

Item quid de illo qui habet utile dnium ficut eft empbiteota uel liuellarius.4.i.§t

qui impérpetuü.ftfi ager néc.uel empbL pe.óc n5.4n.Lfi ut certo.§.fi duobus uehtcu lum.ffcomo.0C no.fpe.ï ti.de loca.§.nüc ali qua uer.xlv.óc dicit etiam quafi dominus ut nöt,glo.i nd.iii.de ferui. A n poffit ira ponereferuitutem empbiteotico.óC uidegt; tur quod non quia empbiteota non poteft allenare fine confênfu diredi domini utd* fi.Cdciureempbi.ôCÆ.potuitextra.de lev ergo nee feruitutes imponere quia counct fub uei bo alienatio ut.LfiX»de rebus alie.n alie.Contrarium.f ut poflit eft tex. cd glo. ind.ui.ft.de ferui.ÓC ibi boe tenent docft.óC maxime flo.óC pau.de caft.idem tenet dy. infti.de ac.§.eque in.v.q.ôCaso in fumma» »€.de ferui.uer.conftituitur öC bar.in.Li.§» fi.de fuperfici.óC idem tenet baLin.c.i.§.qd ergointLdeinuefti.de rebus alie.facd ufn feu.Idem tenet gul.ôC doc.ind.in prouintia li.C.de fèrui.Et facit quod proxime dicam de uafallo Óc fuperficiario.Q, uod inteÜigc durante empbiteofi feu Iiuello ft finita era phiteofi quia reuertitur ad dominium dl reftum. óC confblidatur cum proprietate tune finitur etiam feruitus ut probaf m.d» »c,i.§.quid ergo de iuefti.de re.ali.fac.0C ibi boe no.baLóC la.de ali-ÓC no.bar. in.l.L^.fu defuperfici.óC 'probatur i.l.fi cui.^.i.ff que admo.feruitus amit ibi boe non tenet flore tinus.ôc idem tenet bal.ôC Saly.pau.de ca» ôC doccomuniter m.dd. prouinciali.€.de f ULÔC probat ind.lex ueótigab fundo.ff.de pigno.Etper hancrationêrefbluto iur da torisfeudi cócedentis.refoluitur ius recep tons feu recipientis ut.dd. lex uedigali.óC ,»d.§.quid ergo ôC.d.c.i.$.fLÔC ibi per Bal.in ti.decontrouerf.inuefti.óc.l.fi quis domus »§.fi.ff'doca.óc.Lpe.$. predium deiedi. ócd. ftatius flonus.§,cornelio ubi eft cafus nota bills de iure fif-cum fi ftquod eft notandus quia quotidie hoc contingit» Item quid de uafallo qui etiam dicif habere utile dn i um in fundo ut eft tex.ÓC glo.óC ibi bal. 6C doc.in.d.§.quid ergo ÔC eft gLii.mfti.d ufu fr.m prin.óCeft glo-fi.extra in.c.cus bartol dus de re i udi.óC habetur per haLin.Lunica in.vi.carta.C.de confefdC in.I.i.in ultima colump.C.fi pluresunafen. Anipepof fit ponere fèruitutë in fundo feudali uide turqfic uteft cafus in.d.c.i.uer.quid ergo qui milt qgt; durante fundo durât feruitutis impofitio fed co finito finiaf feruitus ipoft ta.proutdixi in empbiteota feu liuellario.

6c ibi itaténetbaLóC Ia Je alua.6c idem te» rent docin.tóC in pïouinciali.C Je (en 6C in.Liii.ffJe fcmi.thgenerali ÖC/cy. tn.Lfi4» penuLante EÆ.côja de lega.ôC habetur per laJebeIui.in,c.i.$.pretcrea in ti decapitu» Iis.contr3di. in ufibu» feudorü .key quid de fuperficiario qui habet utile dominium ut no.glo.n.inftiJe ufufnin prin.ôC probat tur in.Lb§.quod autem de fuperficLÖC diel' tur quafi dominus ut no.glojn,Liii.f£de 9 ui.amp;uidetur ^feruitus fundo fuperficia' rio imponi non poffit fuperficiarius dicif habere quandam feruitutem in (blo ut fi tl tl homo .§TiJe Fa.fed feruitus feruitutis cHe non poteft ut eft tex mJ.i Je ferui. 1C' ga.crgo öic.Tu autem dicas contrarium.C ç^ poffit imponere feruitutem ut eft tex-in d.iiiJeferuitu.amp;ibi hoc tenet gl.ôc doc. ÔC idem hoc tenet 330 in fumma.C.de fer^ §.conftitui tur ÔC bar.in.Li.§.fi Je fuperfici. Sc Ni Je ma,6c la Jealua.in J.c.it§.quid er / go'm ti Je inuefti Je re.ake.fac.Nec eft uc rum q» fuperficiarius habeat feruitutem ut dicit glo.in.d.LüLfed habetutiÏedomi' niumquod eft contrarium feruituti.nam resmea non pot mibi feruireutd.utifrui »ff.fi ufufr.pe.0C inJ.in re cói.de fêr.ur.p.

NecobeftJ.Lfi tibi homo .f fi.cum digt; cit de ferui tu te intelligitur improprie uel die fecundum pau Jeca.óC melius q etiam fuperficiarius habeat feruitutem de utile dominium.Namfi babeofupficiej infolo tuoilludtuüfolumdicitur feruire fupfrei ci mcein quâtum habet hoc opus qft tenea tur earn fubftinere ÔC ita loquitur texanJ. .Lfi tibi homo.^-fi.Sj fi confideramus ipam fuperficiem que non eft ftruitus fed pott^ predium dominans folo tuo dum illud te.» netur earn fubftinere huicpredio quod in fuperficie bene poftet feruitutem imponc re ÖC non erit feruitus feruitutis 6C ita Jq' tur tcxunJJ.iüJe ferui.Et quod dixifup' ficiariS pofte imponere fèruitutej fuperficj etinteUigitur durâtefupcrficic.fed ea fini ta finitur feruitus »ut dixi deemphiteota ÖC feudaterioÓC ita tenet bar» in.l.i.§.fi. de fu perfienóc doc.in.d.Liii♦deferui.ôc.hôc in pi uinciali.£.eo.ti.ôC flor.in.LG cui.^.hquem» admo.ferui.amit.Item quod diftum eft'de emphiteota uafallo amp;nbsp;fuperficiario dicas etiam idem inquocunqjalio habente do/ miniu utile ut not.Bar.i.d.Li.§.fi.defupFici ebus» Item quid de domino dirccko. an poftit feruitutem imponere Tuo fundo dlc fi eft dós dire Jus pleno lurc itaqj nuL lus habeat utile domimû.ÔC tune fine impo natipi folo fiue edificioualet ipfa feruitus impofita ut.Liii.de feruit.óC dixi.s.circa pri ctpium huius.iif.q.principalisÓC affidtfo lum ficut edificium.óC ideo deftruJo cdifl cio durât in folo amp;nbsp;refecLo ediftcio reite^ra tur in eo.Lferuitutes que in fuperficie.§. fi fublatum de fêr.ur.pre.fêcundü pau.ibi ÔC ï,d.Liii.Sedfiquis ë dominus tin dire Jus SCaliusutiltsqui habeat utile dominiu fiS cftemphlteota.feudatarius 6e fuperficiari us.utdixi in queftionibus precedentibus» Sc tune non poftet imponere feruitutê qui habj direJum dominum in preiudicium habentis utile ôC ita intelIigo.d.Liii.dcfer/ uitu.óC ita uult pa.de caft.amp; ad hoe uide q dicam de ufufruJuario. Item quid cf be rede qui ét dicif dominé infti.de here.qua li.ôC diff.§.pe. A n poftit imponere feruitU' temrei legate alicuifubconditione ôC die quod fie fed adueniente conditione extingt; guitur feruitus tex.eft in.l.fi cui.f .i.quêad/ mo.ferui,amit ÔC in.d.I.fi fundum cLeödi. ôC demo.pro hocetiamd.fi.§.fin autes fub conditione.^.de coia de le.ôcd.fèruo.lega' to.f.i.ôC quod ibi no.per bar.ôC doe.de left*

Item quid de dno fundi qui ipfum obli» gauit alten ét fifco.putafi pecunia non fit foluta certo tempore poftit tiendi an ken5 dós poftit iponere feruitutem dl c q fic. ut eft texd.plerumq? i fi.ti.de regu.iur.óc idé dicas in quolibet qui rem alicui debet ex 5 ëlu aliquo ut antequam tradat poftit ferui tutem imponere ar.l.fi feiens m fi.dc con* trahcn.emp Je nö.glodnJ.L plerumq^ ql (emper inrellige.fferuitutej duraredonee durât dominum imponentis ÔC non ultra» quod dixi dominum pofte imponere ferui tutem fundo intelligequandoeft unusdo/ minus tantum funduNam fi effent plures deberent omnes confentire in imponenda (èruitute alias unus tantum non poftet im ponere tex,ê cum glo.in.l.ti.ftde fèruitu» Sed fi unus fêruituter concederet fine al iis non teneret 1 pfius conceftio iure feruitutis tarne ipe concedens non poftet prohibere cum cui conceftituti lure conceftb.Si uero unus primo conceftit feruitutemJeinde al ter uel alii domini tune uariis temporibus conceftèrût uel ratificauerûtetiâ fingularl ter ÔC de per fe.tuc pfirraaf prima oceftio

perhouifrimafn^amp; trabuntur primé cocef Cones uel prima conceCio ad tempus ultie concefTionis perindeq^ fit acfi omnes tune concédèrent »Et ideo fi tempore ultie con» Ceni om fnon effet poffibile primos cocede re polie uel quia defuneli funt uel qa pres prediialienaucrunt»pendebit bec ultiacö ceflio donee tlli qui (uecefferut i locû prio ris uel noui (oeii concédâtferuitutë ut bec probantur in,Lqui fundumde(èrui»ru.prc amp;»Kfhcöia predi»^ notajo infumma.fKdc ferui»ti.generali Jtem quid in domino fun» di in quo abus habet ufumfruëlû.an domi nus po Hit 1111 fundo feruitutem iponerc.dl cas ^ nô etiam côfentiente ufufrudluario nifi fit tabs feruitus per quam côditio ufugt; FrucHuariideteriornonfiatut eft texdnd» fed amp;nbsp;quod,$Jbcu,Lfeq,ÔC ibi glo.ubi uidc »fEde ulufr» An pofTit imponere (cruitip tem fundo fuo in preiudicium babetis abâ feruitutê realem «dicas q? nô tex.e in-L cy rografuî.§.nôlt;.tper que de ferui ru.pre.ÔC ibi per doc,ôlt; habetur per glo.amp; doc» ind» pre(ês»Cde(eruitamp;aqua Poteft tarnen do minus acquircre (êruituté fundo frucHua-no tex»eft imdJ.fed ÔC fi quid.^-b.Gcut etia dixbs.de fundo feudatano amp;nbsp;addeqd* dicâ infra Ti’.quid de ufufruAuario Item quid de marito,an pofTit imponere feruitutem fundo dotaIi,6Cuidef fie quia é dominé ilbus fundutin rebuusvC.de iure do.kdoce anciUam.C.de rei uendi.Contrarium eft ue^i tex.eft m.kiuîianus cumd.lequê.d fun do do,Ratio ê quia non habet libepi dniuî ut nc.babimd.bôC in prouinciab.C.d fer. quod intellcgo et fundo dotali inextimato quia illud reputatur elle uxoris ut.dd.in re bus fecus fl effet extimatus tali extimatioz ne que emptionê faceret ut ibi no.6c m-dJ. doce ancilam quod in dubio prefumitur ut É gl.notabilis in.I.fi inter mi^.C.d’ iure do» ßC no.cy.in.kmu in ultima.q.C.como.

Item quid d ufufruftuano. An poHit igt; poncre feruitutem fundo in quo habet ugt; (umfrudum.6C uideo qgt; fic durante ufufru «du quia ufufruAus eft pars dominii fundi ficut eft uaflallus amp;nbsp;fuperficiarius.dicas co trarium.qma minor eit dominus q mant^ rei details ÔCmaritus non pot ut dixi ergo filt;c.ltem quia usufrult;ftuarius,meborem co ditionem facere poteft .fed non détériorés tex.eft in.l.equifiimum .$.fi,ff de ufufr.

item an 111e qui habet lus referendi in

(èpulcbrum pofTit imponcré feruitutes (c pulcbrodicqjnon.ti.fffi ferui. uen.amp;l.ca ueri.coia pred. item quid de co q nô eft adbuc dominus uel quad fed proximo uel continuo é futurus dominus an pofTit im-« poncre (êruituté ut in hoc excmplo.emo a tcprediumuelcxaliotituloaccipio ÔC in accepti one ucl traditionc impono ei (crut gt;nbsp;tutem ad aliud predium tuum qd rétines an pofri3 ÔC dicas q? fie tex.eft indqui duas de fer ur.pre ÔCin.l.iii.§.fi quis duas.if com munia pre,amp; imbei fundo d (èr.ôC ita tens aîo.in fumma.C.de fer^. conftituif autes pro hoc fecit quia quod proximc faciédum eft habetur pro iam fafto ut.l. pe.de tefta. mili.Etquoddixidcemptore intellige de quocunq? acquirente iusquod fibi debere tur poflêt feruitutem imponere ficut eft li uellariusamp; uafalR6c fimiles (êcundu ca q .s,dllt;^lafun^ Item imperator Jêu prin» ceps poteftcócederé priuato aquas ducere per uiam pubbeam fine icomodo uicincp« tex.é in,t(eruitutes.§.pubbco de ferui.

Item fenatus pot ut.l.ii.inprin.ne qd ï flu.publico ÔC no.glojn.d-f.pubbco amp;nbsp;mz telligif fmemaximoaut magno icomodo ut ibi n5.glo.0C habef id. quotiens de pci» impa.offer»ôlt; no^aso in fumma.€.de fer.§* conftituitur autem pro hoc.l.ii.§.merito.et »§.fi quid a principe ne quid in loco publi co.6lt; ibi de hoe habetur .Priuatus autes in flumine publico uel in aliqua aba aqua pu blica ad publicuum ufum deftinata nô p5t concedere(êruitutem.puta aquam p rotas tollendâ ex flumine uel bauriendam nee feruitutem caftello imponere amp;nbsp;fi fiat tabs oceftio uel impofitio nö tenet lure (êruitu tis fed ille cui feda eft tabs concefTio uel ïgt; pofitio tuendus eft in iure fuo quod poffi y det contra eum qui concefbt tex.eft ind.ii. côiapredicpcôC cafteUumé receptatio aq publiced.i.§.an penul.de aqua co.ôC efti. ôC eft tex.eu gl.in.l.fi ucnditor.^du de aeft-êp.

Item lUequi habet feruitutem alten eä concederenon pötnifihoc effet ei pmife fum quia nô pot eflê feruitus ferui tut isd.i» de ufufr.Iega.fi tarnen quis babeat (êruitu.. tem aqueduéfus amp;nbsp;aqua poftq mgrefta ê fundum meum uellim abi concederepof fûnifinoceâ fundo (êruienti tex.ê eu glo. in.I.ex meo de ferui.ru.pre.in.I.i.f»illud Ia beo de aqua coti.6lt; efti.óc hoe tenet aso m fumma fC.de (êrui.$. conftituitur mfi.óC

idem tenet gloKan ftind. cu efiet 4§j\ de ferui.ru.0C in dieft'is luribus de hoc no.in.k prefes.C.deferui-6Caqua.Et pdidta iteHige de couüituticne que impomt feruitutem perfcnaliterautem quillbet qui non habet predi urn pot fe obh'gare pro feruttute pre Itanda .fffa.her.l. beredes .$.3n ea. Sed quid fl aquam que oritur in tundo tuo con ccfilti ticio ut pofliteam ducerad fundum fuum.an poflispofteaetia mibi concede? ÔC gloan.dd.prefes dicit ^ ficfi tame babu dat ^ utriqj lufficiat per.l.lucio.de aqua co tudt efl i.ita fuit determinatû bonome Inster Fratres predicatoresquibus primo commune conceflerac aquam ÔC minores quib^ fecundo conceflitqma flut ludicatum ÖC ua Jereiecundam conceßionem ex quo non derogabat priori ut no.dodt.in.d.fl picfes. Vîtimo no.qgt; prtneeps tn man p5c po' nereferuirutem titelttexiunda glo.tnd* uenditor in prin.coia pre. de quo aide oio q dica m.y.q.principalt

Rubrica q poßint acquirere fuitute feu q bus poflint (eruitutes concedu C.X V♦

Varto princi palicer dicam us q q poflit acquirere feruitutem feu quibus poflint (eruitutes concc di.dc die q- iHi qui funt domini tiel quafi domini uicinorum prediorû pof funt acquirere feruitutem fundo fuo ficut poiTuncimponereeadem ratione.ut.l.ei q pignon de fer.amp;.l.i. coia predi. fecundum ajo.in fumma.£.de fer.§.tutt autem i prin. Ex quo no.régula q» omnes qui pnt impo/ nere feruitutem uni fundo eadem ra nee et multomagis polfunt ei acquirere quia meli orem cöditionê regulanter quis pot facere licet detenorem ahquando nö poflit ut eft tex.in.c.k§,quid ergo de inuel.de re.ali fa. ßC.tequiflimum §.i,de ufuFi u,ólt;d,fi,de ufo fr.óC babi.Et ideofeudatartusfeu uaflallus poteft acquirere feruitutem fundo feudata rto ut eib tex.in.d.§.quid ergo.ót idej dicas inempbitcotaÔC fi imoët plusdico qille q non pot imponer feruituté fundo pótci ac quirere Geut eft dus in (undo in quo abus habet ufumfrue.uteft tex.ind.fed amp;nbsp;fi qu’d .§4.de ufufruc. Item ille qui habet lus inherendi infepulcbrum feruttutisuiead fepulchrum acquirere poteft licet fepul gt;nbsp;ebro earn imponer non poifit fi ferm. ucn.

♦U.coia pfed.caueri amp;nbsp;idem dtcas.de fi/Et proccdunt predidta quando elt unus tâtu5 cui eft acquirendaferuitush autem eflent plures domini predii cui feruitus acquiren da ë ut omnes confentiant ur eoçi cômunis feruus ÔC fl unus tm mibi acquireret nö te neret eiusacquifitio doneealii Falnsfocus concedatur feruitusóC ultima acquifitiouc confirmatur prima ad tempus ultime ficut .sdiximus m imponenda feruituce predio cöi ut.l.fi unus ex focus ÓCtunus in prin.d fer.ur.predidtempredieda de fufpenftone prime impolitionisleruitutis uF acqu fltio nis locü habet h Fiat acquifitio uel impofitÖ inter uiuos.Namü ultima uoluntate unus focioi û predio cöi legat feruitutem predio cöi.non uaict legatum ft fi omnes (ocu lega rët ÓC panter coyzadiref hereditas legatuï teneietddemqj ti unus focioruj predn cöis feruitus legartur.quia tue nö tenert legatû neqj i’ufpendcretur donee alns concedatur quia non (teut uiuentium ita amp;nbsp;dcflindfl iq a .tus luplcdi poft moi të teftatons uel adi tam flerditacê recepeii ë ut ë tex.ind.fi.coia pdiog4 ÖC ibi p docÖC de ferui.ru. p.tfi un^ óc.l.unus dC ica not ajo,in famma.€,de fer. ♦§.fiücaüt»

Rubrica in quibus rebus poflit ferultus co ftituu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;CXVL

Vinto pnneipaliter declaram’ q in quibus rebus poflit feruitus conltitui dic in fundo urbano ÔC ruftico ut inl.i.cömunia pre di.óC inflii de (èrui.$.rufticorum ÖC in ti.to • to.ff de (êrui.ur.pre.cu.n fi..ltem poteft cö ftitui ne dum in toto fundo.fed m folo tantum uel fuperficie tantü tex,eft i.l.iii.ff.dc fer.Et ideo certo genen agro^i feruitus acq ri pöt ueluti uineis q ea ad folum magis q adfuperficiem pertineat ÔC propterea fuo latis uincis ferultus in folo remanebit mft aliter achim fuerit ut eft tex.md .certo genen m prin.de ferui.ru.pre.Item ÖC ad eer tam partem fundi fêruit^* acquin pöt ut.K ad certa d fêrui.Icem ne dum edihcio prefë tl fed etiam futuro ferultus imoom uel ac quiri pöt ut eft tex.in.l.fi ferultus fduturo defcr.ur.pre.Eteft ratio quia illud quod adheret prefupponit illud cui adheret. fe. cuadü old óC dicsr flo.i.d.§,flicuro óC lö ua let ^miflio feruitutis fafta illi q fperat fua

B.z

î fütu9^ Kcreffc tex^é cum glo.inl.ei funlo fecundumunamled:ura5 de fer.ôtno Lo» pôtaanXftipulationcs nö diuidunf i.xiû colû.de T^.obÆx hocfequif q? feruitus c5 ftitui pot ut aquâ querereÔC iuentâ ducerc liceattexx in.dXei fundo Item pot îponi têruitus ut boues’per quos fundus colitur î incmo agro jpafeantur Jtem ut frudlus m uilU uicini cogâf coaAiqj habeâf amp;nbsp;ut pc damenta ad umea? ex uiemo predio fuma turJtem uiemo cuius lapidicina tuo iminc ret fundo cedere fus ei effeJtem in fundo uicini terram iacerefaxain fuudo baber^ôC in tuû lapides puoluanf ibiq; pofiti babea tur indeqj exportenf tex-ë inXiikin prin* de fer,ru.prediJdemamp; inaliis de quibus pene dicam in aliis fpeciebus (cruitutis ta urbanorum g ruftiJtem in iépulcbro fer^’ uitus acquiri pôtXCëruitutes^^fi.fi ferut ucn»Item licet per priuatum mari ferula tus imponi non.poHit quia natura cm mb’ patet ut eft texan,tuenditor in prin, côia pre,tamenpcr principem bene pofTet ut ibi no.per glo,antferuitutes,$,publîco.flRd ferui.amp;.s.dixi inaitq,principali in fuEt lô cum mareadrianum quod gui fus uenato^e appellatunfi dominil uenatoçz quia in eo ipi ueneti prédominât! funt per tantu té pus g, non extat memoria in contrarius ÔC per boe dicuntur habere iurifdidioné î illo martquia illud tempus habet uim tl tul rut in,c.fup quibufdam .§,preterea extra d 7^, figni,ölt; in,c,tdepreftnptioni u.vi.amp; Bar, amp;nbsp;ang,deperurio plene m.tfane fi maris 3 in!uriis,amp; baUn rubrica,f£de renj diuifi,in ai.colum.óC idem ang.inJ,fi.in prin.de ufu capi,ff,amp; in fua difputatione que incipit q ftiofuperqua confiliumpoftulatur dicen dum eft ^ ipi dni ueneti in i po mari pofgt; funt feruitutem imponere ÔC non alu qcf ê no,In loco aûtIâcroôCreligiofo feruitus î poni non p5tut,I,feruitutes.§,fuff, de fer» niJtem nee in loco publico ut,tfi pnus.§t fi.de aqua plu.ar,cumJ.fe,de quo dicam in vi,q.principalü item in re propria uel cói quis imponere feruitutem non pöt ut eft tex, in,l.in re cói,fKde (ërui,ur,pre,6c i »tproprium amp;J,quicquidcoia prcdi.óC eft ratio in re propria quia res J^pria nemini feruir pótutdiëlisiurib’ólt;,Lutifrui i pri, »ftfi ufufnpeJn re aut cöi ga i re cói meli orê conditio ponïdêtis,tfabin’ cöi diunSC qa fuitus ^ pteiponinon potue.d.Lppri

umamp;.dJ,pro' parted,de ferut

Rubrica,Que fint neceffaria ut feruit^ co ftituatur óC ei quafi pofteftio acquiratur» C,XVIL

Extoprincipaliter aperiamus f brcuiter que fint neceflana ad boe ut feruitus conftituatur 6C èiusquafi pofTeftioacquiratur Mul ta amp;nbsp;enim ad boe funt neceffaria' ut F uitus oftitui poffit, Primu eft ex pfbna cóftituentisuidelicetutfit tabs qui poffit earn condicuere-ÔC quis fit ifte uide fupra in,iii.q.principali ubi plene difpütaui.

Secundum eft ex parte eins cui confti tuif ut fit babil is ad acquirendus amp;nbsp;de ifto dixi,s.i4iii,q,prin,itag7 predium requirif ex parte conftituentis fêruitutes amp;nbsp;prediu etia ex parteeiuscui conftituif ut eft tex.i J.i.de feruüru,pre.amp; inftiru.de ferui^.in rufticorum. Tertium eft repfèftu rei in qua feruitus conftituitur ut fi fit tails i qua feruitusconftitui poffitquod déclara utdi xi in precedent!.q.princi. nbsp;Q, uartum ne ceftariuj eft ut res cui acquiritur feu cui 2C/ quirere uolumus (cruitutem fit babi F ad ac quirendum ahasfecus ut. s.dixi in,i,q.fêru! tutum ad fi./^.biceft uidendum 6lt; babef ï,Lut pomu5 de fer.amp;.Lpecoris defér.ru.p» amp;,l.ii,ÓC,l, uenditor in prin.ffcommunia predi, Q, um turn ggt; feruit’ cóftituaf in totum non aut ,p parte ut.Lpro parte.tfdu fcrui,óC,Kfi quis duas,§,i,cóia predi.licet ad certam partem fundi pro diuifo poffit có ftitui ut.l,ad certam de fèr.amp; no.glo,in,d,l* pro parte dCibi per doeft, nbsp;nbsp;Sextum quod iêruitus pure conftituatur,Nam ipfb iure neque ad tempus neque ex tempore neq^ fubcóditioneneqj ad certam conditioner oftitui pöt tex,êin.l.feruitutcs ipfb lure q c,Kiiii,defêrui,dequodicut ibi per glo.óC doe.Ö^dicar infra in.vi!],q.principal! quo amp;nbsp;qualitcr acquiraf feruitus. nbsp;Septimur érefpeftu loei utlocus medius impediens fêruitutë nö interueniat ftcut fi effet facer, uel religiofus ut.bferuitutcs-^ fi. de fer, ÔC étaliquis aliquando utXqui fellam^.fi. dc ferui,ur,pre,dc quo plenius dicam in ,pxi.. ma,q.que impediät feruituté conftitucdar.

Oftauo ut conftituatur per uerba iuris hoc eft fonantia in lus,utputa concedo tibi ius eundi perfundu meu.nö aut per 7vba

(ôriantia in Fadlumut puta conœdlo tibi irë amp;nbsp;agere per fundum meuy quia tune eßet potius lus pfonale utd.apud lut.Ç.fi qs alix cui derdÄ dixi plene.s indiffmitione (er uitutis realis amp;nbsp;prediaF.amp; in lUa.q.quomo cognofcatnr qn funtferuitutes reales amp;nbsp;p^ dialesgt; Nonum ^ ins infit in predlo do gt;nbsp;minante adme.ôc jn predioferuiente paC fiuc ita $ non infit pfone fed rei ut ibidej bendixu Decimumqjiftud ius feruitu tis conftitutio refpiciat amp;nbsp;concernât utiligt; tatê pdii diaantis^ahasferuitus no effet tex. eft inXquotiens laa.in prin.de feruhôc di* xi î dicfla diffinitione* Vndecimura qgt; ai tenus predn feu libertatem diminuât utX ftipulatio ifta.^.fi quis forte de zV.eb.dciri eß tn dicfla diffmitione. Duodecimum amp;nbsp;ultimû q^ïteruemât 7^ba (biennia ad c5 ftituendum puta p ftipulationem f i teftô uel codicilîis uel in côtraefu uel î donatiÔc amp;nbsp;firent eft texâftûde ferui4-fi»amp; i bi no» ôC de hoc dicam plene in.viiûq» prin» Ad hoc aut utquafi poßeifio feruitutis acquira tur.duo principaFr acquiruntur» Primum «fus utentis feruitute.Altep; pacientia alte riusrempoffidentisque feruitutem dêbî utdß.^tfi.de (êruüru»pre.quc pacientia no dicitur nifi feiat eum uti quafi intendentej acquirers feruitutemÆfi (êrui»ucn.l-^ fl ' forte ,§.i.fecundum Inno.qui nojicit in.c, tone ekifin glo.ólt; in fi,extra de poftu» p ïa ibi per docßC idem no»archi»m»c,non eft de confueJi,vb ÔC iiide de bac materia plene pcreundemlnnonn.d.c.bone i glo» cum quentur amp;nbsp;in.c.cum ddeftus i glo rey cupande extra de cap.mona.ôi î4»i littcris de refti»fpo.amp; pleniffime p babinXiU'C. de lênôc pFe flojn.d-l.fermtutes la grande de (eruifubi ponunt amp;nbsp;examinant quomô di quahter acquiratur quafi pofleffio i luribuf icorporabbus ubi uidere poceris p te» ■

Rubrica»Q_ue impediunt feruitutern cnn ftituendam» c * XVI IL

Eptimo neccfïàriuî eft iteHige s rc que impediant cÔftituëdâ ë uitutem»Et dicas q? locus medi us aliquando îpeditputa fi eft facer uel religiofus ut eft texJmlferuitutes infudeferuûôCefttexJnttfi prius.^.fed !o cofacro de aqua plu.ar. 60 no. glo» m en ce obfcrdemnii»amp;i,bipcr canomftas 6c di

xi î précedentbq*prîncipali.îdem eft fi ’ox eus publicuseft médius fi per id q î debet i medio fieri impedif publici loci libertas uel publicus ufus ut fi uelle? de domo mea î domû tuara imittere trabern cooperiédo uiam publicâ uel apponere pôneellu? uel (1 uelimdefundotuoadmeuî deducerea quâ faciendo in uîa publica riuû bis cafib* 111e locus publicus médius impedit feruica tcmconftitui nifi principal! terd.pmitten te ut é tex.in.d.I.fi pnus.ifi. cû .l.fe»amp; no» bar.in.d.î.fi«uel nifiprnittente (ênatu.ut.L »iian prin.ne quid in loco publico Ôi dixuS in.iii.q.prin.7igt;dtem imperator uel mfi b* mibi liceret ex.l.municipal! uel a magiftra tu cui hoe competeret ex forma ftatuti ut.L ^hibere.§.plane q, ui aut dam amp;nbsp;no.fio.in *l»qui (èna.$.fi.deIèitL,ru.pre.Item ét alius locus priuatus impedit feruitutej quando ille locus eft extraneï ôC in eo eft aliquid fa ciendumquoufq^ ét i illo foruitus acquira.* tur ut.l.in tradendis.^.iterpofitis cöia pre» óC.kloci corpus.§.fi.fi form uen.Ceterum ft medius locus fit conftitucntis feruitutes F et extraneï fit i 11 lo no eft ahqd faciendup pter quod feruit^ impediaf tune locus ille niedius nó impedit feruitutê cÓftitui und» .§.ïterpoficis.óC 10 foruitus effo pot in urba nis prediis ét iterpofito medio predio fui tute non debentequia ft habeo ius foruitti tis altius nö tollendi remotioris dom’utili tas erit donee prediuy medium meucxtol lat ut ë tex.in.l.ÖC i0.fi forui.uen.óC eodem ma do ^ diftum eft de loco facro religio Co ÖC publico medio ipedicntc foruitutem c5 ftitui inteilige qn in loco medio requirif qgt; aliquid fiat afs non impediretur ut-d.^« ïnterpofitiffecundum floun.d.Lqui folla.§» fi.Et ideo non uidetur eße difforêtia inter fuitutes rufticas amp;nbsp;urbanas.licettex.in.l.q folia .§.fi.tacitc uideatur differentia facere amp;nbsp;Aso in fumma.C» de fcr»§. porro quod dilt;ftumeft.fod reuera non eft differentia Sed folum in boe cöfiftit diffèrëtia an pre diû mediû impcdiat utilitaté uenire d uno predio ad aliud quad côtingit duobus con* currentibus primû q» pdiumediû nô fit co ftituëtis fuitutë. focudu cj ad ufum feruitu tis aliquid fit in eo faciendum uelcxercen* dum quod fieri pôt iuito dno ut.l.iuitû cu5 J.pre.in fi.de fcrui.ur»pre ÔC tune ipedit cô ftitui feruitutem .Sed fini! erat faciendum uel fi erat predi um iter media tarnen erat

ciufHcmdofnmîpre^ii dnantisamp;etîaj qa pôtfacere i illo predio medio quicqd uult nô impedit feruitutem oftitui quia non in pedicutilitatem puenireut efttexj.tfi cu5 (eruitusÆquemadmo. ferui amit.ôC in4.fi edes mee ôc idmemornde feruitu^urprCtôC m.Lfi mibh§,petôlt;4.tria predia defenur.p» Et de ifta matenaan locus médius impedi at feruitutes uide per baron.l.fi prius.^. fï* deaquaplu,ar»6cper flodn.d.bqui reliât^» fnde ferui.unpre.amp; per pa.de caanX in tra dendis.§.interpofitis communia pre.Ôlt; p doc.ln.^ eque mfti^de adiA per canonif Ï »c.i,de obferua.ieiunitJteî impedit fer lu tu tem côftituendam qn aliqua eoru quefunt neceflariaad ipfam dtficiunt ut dictum eft ïn.q.precc»ubi uideasâtem qn id ex forma municipalis ftatuti effet phibitum .p hoc uide tex.cu gbôi ^jbi nôun.l.q luminibuf defénunprCt nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;;

Ru.quo amp;nbsp;quai iter amp;nbsp;quSdo'confti tuaf ÔC acquiraf amp;nbsp;retineafleruitus ÔC que feruitu tes dicâtur babere caufam perpétua (eu cô tinuamquafi côtinuâ feu quafi ppetuam ÔC que caufam difôtmuam amp;nbsp;quanto tempos re buiufmodi fèrui tûtes prefenbuntur» Cap» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;r.XlX»

Ctauo principaeiter expédie o nbsp;nbsp;exam marc quo amp;nbsp;quabter ÔC

qn conftituatur amp;nbsp;acquiratur amp;nbsp;retmeatur feruit^ôC dic q? cô ftituitur padtionibus ftipulationibus ôlt; te fbamentis amp;nbsp;contractibris tex.eft cû globin fthde feruitu.§.pe.amp;' fnôcdixi s î.yi.q, prb Tv.xn.ôCeft tex.in.l.inteftô al’s incipi pôt coia pre.ôc.bbinas edes de (êr ur.pre» cum fy.ÔC uoluntate partium conftituitur ferui tus ab muitis amp;nbsp;inuitus dicitur fie qui nô confcntitexprefïè etiam fi non contradicat uU.inuitum de ferufurpre. Ïdeoqj Iicec uadam per prcdium tuum uel aliqua Riciî in tuo te feiente amp;nbsp;non contradicente non ftatieftferuitusnifi prefenbam utd.ili in fi.eo,ti,dequa preferiptione ftatim dicam ficut econtra in amittendis Puitutibus dicigt; tur mâ licet altius toi las me feiente non tn ftati domus tua ë libéra utd.bec aût lura. cb (ênur.pre.ôc nô.glod.d.îuitumJtem confli tuitur amp;nbsp;acquintur fcruitus p confuetudM nemut»bK§.pe»ôcfi.amp;ibi per glo,amp; doëb* de aqua plu.ardtc acquintur per pfcriptio

némutbabef per glo,ordi.amp; mag. in bac materia ind.feruitutesda grande.ff.de fen ôc ibi per omnes doe.ôc per a?o.in fumma» C.dc feruù§.item côftituif fcruitus per cô fuetudinem ôc babef p glo.ôc doc4n44i.’C defcrui.ôCaqua per dy4x.ponènor malegt; fidci amp;nbsp;in.c,(e.dere4urun.vi»amp; per baron 4.k§»deniq?deaquaplu..ar46c per dodX§* eque infti.de afti. Circa quod primo eft fciendum q, fêruitutes queda? dicuntur ba bere caufam perpetuam feu continuas que dam quafi ppetuam feu quafi continuam q dam difcontinua ut no.per gkamp; doc. in.d» ft.feruitutes ÔC habeturi4.foram.de fer .un pre.amp;in.d4.iigt;€.deferuL,ôô aqua amp;dic ^ ilia fcruitus dicitur babere caufam on nu a 5 ÔC perpecuâ que femper eft m ufuaëfuabf Ôlt; potentialiterut fcruitus aqueduefus ôC fcruitus altius nô toUendi amp;nbsp;fimiles quafi côtinuâ feu quaft ppctoamcaufaîdicifiHa féruitus babere que perpetuo feu continuo potentials fed nô aëfualiter eft in ufu ute feruitusftiHicidii ul' dutftus aqueex celo ca dentis ut in.d.Kforam de fer.ur.pre.ôC eft ratio quia in iftis nô requirif femper faftû bommisad ufum feruitutis licet requiraf aliquando a principle ad ipfam cond itué-* dara ut in aqueduAu quia poftq aqua eft deriuata per riuum uel canale fado nature continuaturet per fe ipamfemper fluitet ïfèruitutetigniiiundi uel oncris ferendi» Nam poftq femt eftimiffum perfe ipm o tinuatumUtéi quafi perpétua fcuqfi conti nuaratioeftquia licet in ilia nonexerreat femper tarnen c apta femper exercer! fine fado hominis ut in ferui tu te ftillicidii que ê refpedu aqueex celocandentis quia non femper pluit fed cû pluitperfeipamcadit et ftiUiadiuméfemperaptum recipcre a quâ fine fadto bomims poftq ftiUicidium fadtam ê. Difcontinua uero caufas fia fcruitus babere dicirur q non êfemper in ufu adualitcr nec potentialiter fed ne ce lia riorequiritinterpontionê quiain fui ufu requint fadum bominis quod non pôt eê continuum ut fcruitus itineris uie amp;nbsp;fi^Nâ bomo non pôt femper ire uel ducere cur^ rumautplauftrum-lferuitutes la grande in prin.de (êrui..Et iftud quod dixi de eau fa difcontinuapccdct in leruitutibus reali bus que re rei debêf quia i iftis ipa res di^ citur talcs fuitutes quafi poftider mediate fado hoisnô aût factofuodt lô cû in iftis

realibus ubieuq? fàÂumbominis requifîf ad ufum amp;nbsp;illud non poCfit femper elle côgt; tlnuum fequif flla res tales (êruitutes non cótinüe pofridetamp; ^ptcreadicunf babere caufam dilcontmuam.fêd fecus eft i Gruitu-* tibusuel perfonalibus iuribus que debenf a re perfoneut eft nfufrudtus ufus iurifdte? tJo*amp; fy.Nam in iftisdicet faelum bominis requiraf no (olum ab initio ß cti5 ex poft fadto no tarnen dicunf babere caufaj difc5 tinu3 quia pofiTunt animo pofTidcri ex quo perfone debenf que babét animum licï ac tus funt difcontinui ut eleganter no.bar» in ♦Liafto.§gt;nomutatde ufucapÄibi omnïo uideas amp;nbsp;n5*per cy4n«UMtvvtq.Cde fer» amp;nbsp;aqua quod no*pro buiufmodi materie Fü damento^His itaqj premiffisdicas fi eft fer uitus que babeat perpetuam caufam feu co tfnuam.Ex bis duobus caftbus regularit pgt; fcribiturlongo tempore uidelicetx» Unnis inter prefentes amp;*xx,intcr abfentes exem^ plo rcrum immobilium ut eft texu’n.kfîÆ de pre(crip4on»tprisôlt; ÉLinC de fcr*amp; ibi Iioc no.per glo,amp; doc.amp; idem no.glo.orda .d^Termtutes amp;nbsp;ibi per omnes doc.amp; per ajodn fumma^^de (èrub§»Item conftitui/« tür amp;nbsp;indj.in.v-q-eo.ti^per cy.C.dc fer/ÔC aqua amp;nbsp;ind-ndn.v.q^eo^ti.Sed fi eft feruit^ babens caufam difcontinuam amp;nbsp;tune regu^ lariter nö prefenbif ut eft texan.dX feruiz-tutes in prin.óc ibi per doft» in»d»v»amp; vtq» Sed illa rgula fallit in multis cafibus primo quando quis fuiffet ufus iure (êruitutis wto tempore cuius contrarium memoria non exiftitJ»boc iure^§.duftus aque de aqua co* amp;nbsp;eftiXecundum unum intelIcftum.fqd' ibijoquatur de buius feruitute amp;nbsp;ar .Li»§»fi« 6c »14i»§»antepe »de aqua plu.ar»amp; no.glo. magm-difta^LfcruitutesdcfenóC ibi per omnes doft»amp;,no»glo»in»d.Lii*ÓC ibi p doe. .€.de ferÆt pro boe adduco tex.in.c» fuper quibufdam,§.preterea extra de» Tv.fig» ubi babetur ^ tempus unius non extat memo ria in contrarium habet uim priuilegti ÔC eft tex»inxadn fi.depiefcripdi,vi.ubi dici^ tur q-diftum tempus habet uim tu

Q,uandoautemdicitur eße tantum tem/-pus cuius non extet memoria in contraria ÔC quo probctur uide plenius per Inn a in »c»qd p nouale amp;nbsp;in»c»ueniesamp; ibi p canoz niftas de 7v.fig.amp; per cy»in*Uii4*ix»q.€. de-ferui»^ aqua 06 per Bar*in4.i.§.labeo de aqua plu*ar»amp; per gio* amp;nbsp;doc*in4* arbiter de proba»amp; per flo.in.dXfcruitutes in ult* carta circa primée adde q cy^enuit* in.d.L diun^ix.q.q centum dicantur eße fpacium tanti temporis de quo non extet memoria Idem tenuitanto.de but.in.c.ucnicns î prî cùultimc colum.extra de refti.ôi Inno.etû ibi circa fiaixolunum Addern J te? dicunc quidam quod fi conftet amp;nbsp;(èntit*Spe* î tbde pba.induparte fpe.^.k7^.qd fi teftes ad Fui 11 us %.amp; idem tenet baLin»d»l4i* ad fkii»colum*€*dc fcruûamp; Car.jabarelîus i.c. fl diHigênti in fuextra de prefcrip.ôc no» p doc»in'iuribus preallegatisÆtqûo pbetur pofFento cétum annoçtuidc per bald aut. quasaftionesin ultima col um» in prime* de fac»fanxccle»amp; uide glo*amp; quod ibi nod exum uobis extra de prefcrip» nbsp;nbsp;Secund^ cafus eft î quo fallitquandoutens al!egagt; ret feu habuiftet titulum conceffionis ab ipo domino amp;nbsp;fic ex aliquo titulo precede ti dicat fibi adnoFuifTeferuitutcmconfti^ tutâm ncc id poftt probare per teftes uel ïnftrumentaôc inadminiculumfue itengt; tionis inducat coiefturam quia ufus eft fer uitute pdii dno feiete amp;nbsp;nSxôtradicéte per *x»uF.xx.an»s»per»x.inter pntes ôC»xx»inter abftntes quia pfumitur feruitus coftituta ex c3 que pretenditur pceftifle ar»l»i»in fud aqua plu»ar*ÔC*I»GÛde in re Tbfo.ftde ufur* ita fingularitcr dixit glo»in»l» feruitutes la grande in'glo.mag.m fi»de ferui»amp; glo»bl* »i.§.fi4n ^»qdiu de aqua plu»ar*Et idem ad litteram dicitajo in fumma »C de (erui»§* item conftituuntur feruitutes per confiiez tudmem ôlt; idem no.lnno.i.c.fi diligêci exz tra de prefcrip.6c Io»an»amp; doft.rn»c.peruez nit de cen»amp; idem tenet bar,6c flod difta»l* feruitutes ôc .d. Ang.de aretio infti.de aft* *§»equc »Et iftam opi* tenent côiter dofto. tam legifte g canonifte ut dicit pau» de ca* in»d»Lferuitutcs »Sed Pe.de bcllaper.cy» éC Iac,bu.óC Ray.de for.in.l.fi certis annis*£* depaftiséc Ang.ibiinftia repctitionc tez nent côtrariS dieëtes g lex cut de inréuer (b loquiT in faciente hoc eft in foluentc p ♦x.uel.xx»annoscôtraqué facilius pfumif cum ei non fic tatum iputandum.Ec p ifta diftinftione bene facit quod no.lnno.m.c. olim el.in.adfi.de refti.fpo dtemp bac par te ego adduco banc rationem.Nam fi opy* glo»0C doc.efiet uera lex que dicit ^ requira tur tantum tempus cuius non extet me? morla in contrarium effet impofita potius

B.iiii

Î^bis g rebiw contra.LiûCcôia 3 îe.amp;J.fi* C-de ufuÂx.cômiiTa.^.porro de elecin^vi» Nara quibbet qui fuiflet in quafi poffefTio ne per.x.uebxx.annos Temper aUegaret ti tulum a domino amp;nbsp;fie nunquâ baberet Îo cû dieia lex q requirit tantû temp^q, fi ex tat memoria i côtrarm Banafit in.d.L ferui tûtes conatur Taluare gîo.ôC diAâ optomu nem Ôi reipondet contrariis dicens q, in bis que Tunt magni preiudicii q'cedit opy» Pe»ôlt; aüoi^ Tequêtium q? nÔ babeat locum Cx cû de inréuerTo.ficut eft in acquifitionc dfii uel partis eius»Nam fi. poffiderem rej tuam rang meam per longum tempus te (ciente amp;lt;patiente uel etiam ufumfrutflum eins qui eft pars dominii utdaiiüde uTufrii ftu.Et poftea dicerem te mibi cam uendi^ diflê uel conceflifTe non ^baretur per boe uenditio uel conceflio TaciUdibertist^d^ds alu6lt; cyde ólt;»Unullo.€„de reiruen*Sed i bis que funt parui preiudiciuficutfunt feruitu tesprcdiales.perquas non acquiritur dogt; mi num nee pars cius amp;nbsp;tuc procedit opp» glo.6lt; pro bocallegatd^fi fiIius.C.d petube re*óód,qui aliena»§.i»de acquit» beredtôcd» qu5tubcronis»§Tunt quedamÆd' pcculio» Item pro bocaUegatgloXiroilemnota^ind» penulÆtCÔkdiui.ubi contra patientem pre fumitur titulus diuifionisqui eft parui pre iudieü ut ibi no,ad inconueniens quod di-« xi uideheet $ lex uideatur pofita uerbis ÖC nó rebus nö refpódet Ted pot dici fecundü pau»deca»in»dd»(èruitutes $ illud tempus cuius memoria no extat incontrarium req ratur quâdo aduerfarjus ignoratSi autem feit ÔC patit amp;nbsp;tuncTufficiat longum tép^ cûaîlegationetituliôC iftomô pôt faluari cois opp.PofTet etiam aliter reTpôderi quia licetfufficiat aUegare titulum cu quafi pof feftone lögi temporis ôC effet prefumptio iuris amp;nbsp;de iure»tamen contra earn admitte retur probatio incotrarium p partis con-» feflionem glo.eft nodnauten.de qualitate dou^aUud in uerbo fenbat colFtvinöC eft alia fimilis indan contrafttibus i prin.TV» nuHi.C.dc no nu.pe,6C no^dodd autXed 13 necefle de dona,antc nup.amp; canonifte ix» is qui Tides d^ponfa-Et ideo poftet fieri po fitio alleganti titulum quod non habuit ti tulum fed fl confitereturaUegatio tituli ft bl non pdeftetddeo no ciedo q fit pfupto iuris ÔC de lurc led luris tm ideo pofict ^gt; ban ötrarium per ahas^batiocs luxta nod

♦eboriè memorie magutîni dc’élecamp; ind* ador-CJe pba.óó per boe patet q lex que requirit tätum tempus cuius nö excet me/ mona nö eric impofita uerbis quando con fiteref aduerfarius uel probaretur titulum non precefifte uel quando aduerfari^ igno/ rafter allegantem titulum pofTedifte.Tene/ as itaqj opy.glo»que eft cóis amp;nbsp;earn femper oblêruari m pradica uidi amp;nbsp;eandem prac/ ticam uidi obferuari quando quis nö Tol uit decima per tätum tempus q, non extet me moriaicontrarium»Sed iftud nö examino amp;nbsp;ad eiuspbationem inducit pofleftionem ut quafi tanti temporis q non extet memo ria in eötrariuj» Sed îde-boc de décima c magis dubium quiatradaturde magno p/ ludicio fèd in hoc plus eft quâ in preceden ti cafu quia allegaf nÖ tempus longum fed tempus quod non extat memoria j eötrari um» Sed iftud non examino quia eft Ion ga materia de qua uidc inx»ûde prefenp* jûynôC inxftuper quibufdam»§»preterea 3 ^ftig»Sit ergo cautus file qui ê ufus alîquo feruitutis lure diftontinueut {êmper allé» get titulum aliquem habilem ad conttitué dam feruitutem fibi amp;nbsp;pbet fenfum fuifle illo iure feruitutis per.x-annos inter preß tes 6lt;»xx,inter ablèntes (ciente aduerfario fit paciente amp;nbsp;obtinebit amp;nbsp;fit ét cautus in h “ ut allegetïe titulü habere ab aduerfario quipofhe feruitutem ^ponererep^ nee alle get ft titulum habere a quodam tertio quia hoc non fufiiceret fdcntia emm amp;nbsp;patient tia nö dom ml nö faciet refultare pfumptö nem in fado alieno ftd m fado j^prio fic fecundü pau»dccafin,Lferuitutes de ferui» qui hoc dedarat amp;nbsp;benc-Et contra fit caut^ etiam aduerfarius ut querat ^pofitiones F aliter habere cÖfeftioné ab altera parte »s » quod nullum titulum babeat ab ipo uF ab alto qui feruitutem imponerc potuerit ut fi non pöt habere côTeiTionem querat pro bare eötrarium cohartando dem tituluj ad certum locum amp;nbsp;tempus iuxta nöd.Lador X.de 43ba»6C in.dx.bone deelec.ubi habc/ tur quomöprobetur negatiua ga fi alleges titulü cöfiteretur ft nö habere uF ét ^bare tur illa allegatio tituli fibi no prodcllèt.Et hoc tenementi ppetuo quia funt utilia amp;nbsp;n ita bene declarata alibi reperies» T erti^ cafusin quo fallitdida régula eft quando quis probaret ft babere uei^ titulum a ter/ tionâ tue fuit^ étfi babcretcâî difcÖtmuä

acquîreretur longo tempore u^dclicè^x^an nis inter pûtes ÖC-xxaterabfentcs per tex* inX6 tin fi.de prefer! pJon.temp.ôc perXß ego.^tkifci ita rufticorum de publtquod ê fingulare fecundum pandde catin'd.L feruigt; . tutes d' feruitDebet ergo illa régula itelligi quandoquis non babebat uerum titulum a tertioÆt qgt; dixi ue9^ titulum deber proba ri quia non fafficeret 1 pfum tantum allega re ufus enim longi temporis nó poflèt opa ri duo fpcciaha fcihcet $taceret prefumi tl tü1um ab extraneo amp;nbsp;ultra boe qcf fufftciat longum tempus eu tali titulo allegata ubi alias requireretur tantum cuius no elf? me morîa in contrarius per nôanttûC.de dot» ^miCcumfp.quianôaccidit i titulo alFato domino aduerfario feu ab tllo qui (eruituté ïmponere potuit quia ufus longi temporis etiâ hoc cafu inducit unuj fpeciale tantum fcilicet probationes tituli qualacta fufficit nc aliud tempus requiratur quafi polTeHio nis ad pfenbendus ex qua pfumptione iugt; ris pbatus eft titulus eius qui feruitute im poncre poflèt amp;nbsp;imediate conftituere ank fcquitur^’lanade ufuca» Q^uartus cafus amp;S ultimus eft in quo failli difta régula fe/ cundum Pa,de caftumdX (eruitutes in fiX in (èruitutibus pcrfönalibus que debentur a re perfone ut ufufïruftus ufus iurifdieftio r amp;nbsp;fi quia licet ad eo^i ufum requiratur fac/ tu hois tarnen no dicuntur habere cas difo tinuam quia animo poATideri poflunt qui côtinuus eft licet aftus homisfint difconti nui idea longo tempore pfenbuntur cum titulo tn ^o qa habet fimilitudinê cû dnio quod longo tempore nô pfenbitur fine ti^ tulo ê cafus inXfixirca fiÆ.de prefcripJon» tem,amp;,l,fi ego.§.fi,depub,6lt; no.inX lufto» ♦§.non mutat.ffde ufucapÄ intellige de ti tulo habito a non dnomo aut a domino qa tune non eflj opus prefcriptione utdxlaui bus de contrahen,emp,iunfta,d.l. fequitur ♦§.lan3^de ufucapTinc titulo uere preRnbe ret longilfimo tempore ut no.Cyu'nJ»ii,in »vi,q.£.de ferui-Sed prédira régula procs dit,inferuitutibusrealibus amp;nbsp;predialibns que a re rei debentur que res dicuntur pof fideri quando babent caufam continuas ut ♦Kqui fundumvffquëadmo.ferui, amit. fed ille Habens cam difeontmuam non pot diet ^ connue poflideat nee per adum bomis qa illc nó ê nee pot eflè cótinuus.Nec p aid cum res animû no babeat ut dixi/s, in illa

»q.quando dicatur (èruitus habere caufam difcontinuâJfta autem non ê pprie fallen cia a dicta régula que de feruitute habente câj difcôtinuâ»qm feruitutes perfonalcs digt; cuntur habere càî.côtinuâ amp;nbsp;perpétua? ut dixi amp;nbsp;licet uideatur q poftitdici faUencia refpeftu aétus hominis qui requiritur ifer ultute pfonali »6C tarnen ptcribitur longo tempore quod nô ë î feruitute reali que tac turn bois reqmrit amp;nbsp;eft difcôtinua quia 15? gum tempus nô fufficmtamen dico $ ctiâ hoc câu non eft propric fallencia qma in ifta feruitute perfonali requiritur ticuP a non dnoutdixi qd'fiinterueniflètiferui tute real ihebëcecâradifcôtinuâ ideî effet quia etiâ longo tempore prefenberef ut di xi i tertio câu precedent! amp;nbsp;fic in effeetu q tû ad tpus ptcribëdi nô uidetur eflè différé tia inter fuitutêpfonalê habêtécâ? difcon tmuâ ÔC féruitutcpionalê hënté câ? côtinu 35 qa i utraqpfufficit titulus a non dno eus poflèflione uel quafi longi tpris.Sed ubi n mterueniffet titulus bene effet differentia quia in feruitute reali regulariter non pre fcribitur nifi per tm tpus q non extat me monaincôtrarw fèdin feruitute perfèâh fufficerent.xxx^anni quod eft longiffimuî '-■tempus ut noÆydnd.nun^vix^.Ctde ferui* tutibuStôCaqua^amp;fupra dixi que omniabe nenota»

Ru,CLuot Ont neceffaria ad inducendam preferiptionem in fêruitutibus habêtibus câm continua uel quafi an requiraftitulus amp;nbsp;bona fides ÔC an de iure iter fus canoicu ÔC ciuile fit differentia î prefer ipnom b’ ÔC anfèruituspoffitcouftitui fub conditions amp;nbsp;dupli condicione uî extinffa ôC incepti ua C » nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»XX*

Iftum eft fuprà $ feruitus hagt; d bens câm perpetuam uel conti nuâuel quafi prefer! hi fiongo tempore,Sed quot funt neceffa ria addiftam p refer iptione5 dic plura, Pri mû q» uolens prefenbere fuerit ufus iur (èr mtutis.f eo animo ut poflit iiti iure fuo etiâ aduerfario muito non iure amicitieuel fîgt; miliaritatisquia tunenunq prefcriberet.b fuÔC ibi nô.quemadmo.ièrui. amit»ÔC»tqui iure familiaritatis d acqui.pofEt ideo fi trâ fiuit quis per fundum tuum longo tempor per aliquâ uiam ibi exiftentë quâ publica?

effecrèdebat 0lt; cuilitet licérs per ca? tran.' Cre non acquirit feruitutcm eundi ét fi tan totemporeïuiHï cui in cótrariu memoria no cxiftit nee acquire ïterdiclü é de inner aefVuq^ priua^ipaferuitutebabéda utelega ter nö, pa.de caftan.dd-fu Q,ualiter autera ^bef q, quis fuerit uCus iure fuo feu iure f .* nitutis plene babetur per g1o.bar.0C docHr» in.l4.§,ii.de itl.adluq^ priua.óC per inno.óC do(n:o.in.c.bonc.el,ii*de poftu. prela.óc de caufa pof.proprie.c.cum ecebin 7t. affuifiè ôcperbar.ôc doc.in.dd.qui iure fàmilîari.* tatis ôC per flo.ôC doe.id.feruitutes d feruù ôCc. Secundum quod requititur eft boa fides quia credebat fibi feruitutem compel tereutno.glo.in.d.l.fi.öC in.l.ii.C.de ferui. quod uerum eft fl uult prefcribere longo tempore Geus fi longi’ftimo puta .xxx. uel »xl.annorum quia de iure • ffop^.ôC.C etiam fine bona fide poterat preferibi ficutdomt' nium perd.ficut cf prcfcrip.xxx. annorum amp;nbsp;no.cy.fecundum pednd.ii.in .vi.qX. de fer.bodie uero.de iurecano.nullomodo po teft ut in.c.fi.cxtra de prefen.ôc in.c.poflef for malefideidi.vi.Sed aduertendu qa ubi conftat uerc de malafide procedunt pdicfta Sed ubi eft? prefumpta mala fides tunc p^ *Xxx.anos talis prefumptio malefidei non poteft allegan cafus eft n6.0C ibi bocnota# bar.qui ita debent intelligi in.l.fian fl’. C unde ui.ôc idem no.anto.de bu.in.c,fepe in »v.colump.7^.1tem boc /^m extra de refti» fpo. Nunquid autem in dubio bona fu des prefumatur uidetur q» fic perd. pe. €♦ de euic.0C per.l.fi fundû.é.de rei. uen. Di.-cas in boc q? fi quis pofledit cum titulo regt; gulariter prefumitur bona fides nifi proba retur contrarium quodfalhtquando titulus eflet improbatus a lege quia tunc fem-per prefumitur mala fides tex. eft no. ind. quéadmo.?V.mala fide.C.de agri.amp; ceft 6C ibi no.bar.quern oio nide. Item faUit qn fuiffet ei denuntiatum nc emeret ut dd.fi fundum.£.de rei uen. Item fol lit fi cor! aliquibus dixiffct fc feiuifie efTe rem'aliena

Item fl de boc erat fama in uicinia ÔC ip feeratuicinusntno.bar,ind.celfus in pc-nul.colum.de ufucap. Item fi procura-uit babere titulum ut nofingulariter bak fecundumodo.ind.qu0t.£.dc rei uen. fed fiquis poftideatuel quafi fine titulo tunc regular!ter prefumitur mala fides ut no. in dfifC unde m * Item fi quis fciebat

Emdum alienum effe nee babebat aliquê? titulum conccffionis feruitutis prefumitur mala fides quia fciebat uel fcire debebat non pofte uti iHo fundo fine fcientia • domini requiritur ergo $credatfe babere feruitutem qua utitur licet re uera non ba-beat .Sed crrabat in ficdo quia forte audi -uerat a patre fuo boc dici .uel crat publics uox in uicinia. Nam boc tribueret iuftaj cam credendi ÖC fic bonam fidem ut.n5.di-citbal.in.d.l.celfiis in.ibcolump.ôC in.I.i.§. boc interdicto in.iii.colump.de iti. adluqj pri.Et Bal.in.l .indicia %fi.crgoquero.£.lt;j rei uen. Aduerte tarnen quia ilia licet aliquando bona fides pfumaftarnen incafi bus in qbus requirif non fufficit q» prefu-matar.Sed ipfa debet deduci amp;nbsp;allegan ut eft cafus fingularis in.l.fi adulterium cû in ceftu.$.Idem poUioni de adult.fecûdû ang. in.Leum qui.§.fi.de publi. ÔC uide ad boc bar.in.Lcumquid in ultima colump.î prk fl cer.pc.ubi dicit quod fuper non allegaus non cadit prefumptio amp;nbsp;idem no.bal.in.l. fl certis annis in»v.colump.£.de pac.quod beneno.in pratflicaquiauidi multos errar boc non perpendentès.Et quod dixi de bo na fide itellige quod requiritur in (èruitute prefenbenda. Sednunqd in libertate p fenbenda requiratur bonafides uide p gio» ordi.in,l.fi.quemadmo.ferui.amit.0C ibi p doc.0lt; die quod in prefcribendalibertate p fonali requirif bonafides.l.i.C.de prefcri» Ion. cemp.que pro libertate comp, Sed in p fcribêda libertate diftingue aut loquiraur de libertate rerurbane de requiritur bona fidesd.hec autem inra. de ferui.ur. pre. aut rd ruftice dd no requiritur bonafideskpe. ,£.defcrui.0d»r5 diuerfitatis eft quia pfcrl beda libertate requiritur faeftum amp;nbsp;ufus p fcnbentisdCideononmirumfi eius bona fides requiriturft irealib^ no reqritur ali quod faiftu bominfs prefcribêtis ft folane gligentia ex parte amittentis ideo no eöfid ratur i amittêdo bonafides aduerfärii ut no in.d.l.fi.dC in dic.l.ii.£.de fcrui.amp;.dicä ifra plenius in.x.amp; ultima.q.principali.Tertiu ^ requiritur in ifta prefcriptione eft q? qs fuerit ufus longo tempore U3.x,3nnis inter prefentes 6c,xx.inter abfentes ut n5t. m.k fèruitutes .ff.de ferui.dc in.l»ii.£.eo.ti. dlt;.s. dixi q, eft uerum in predio priuati fed i p-dioeccFie requiritur tempus.xl,annorü fic in prefcriptione dominiirepfecciefie ut uo

luit ïnnogt;inx,SiIIigcnti de prefcrip.óC pér doc.canoniftas mx.peruenit decêfibus ÖC fequitur pau-de caft»in»dXferu).circa quod adde quod dicam infra.z^t fed contra ♦hoc opponitur Q, nar tu m q? requin tur eft q? ufus fucric fciente aduer(ario44iX.de Pgt; -U1.ÔC ibi per glo»amp; doc.amp;etiam eo paciétc ♦Lquot.la.n.de ferui.ólt; i ifta {cientiaamp; pagt; cientia confiait quafi pofleflio lurium in^ corporalium dnod limita principaliter duobus modis primo.f ut fciêtia amp;nbsp;pacien tia aducrfani requiratur uolendo pfcriber longo tempore .fed Ci longifTi.mo.fxxx.ur ♦xlannis fecus .Nam tune non requintur fciétia nee paciétia aduerfarn Geut eni opa turtitulusut poffim preferibereaduerlaz no ignorante uel non paciêce4ta eti5 opa.* tur longiflimum tempus quado titulus n ïntcruenit ut fingulantcr dicit pau-cf cafb. ind.n'.C.de {èruhSecüdo fallu qn pfcribês baberettitulurn a quodam tertio qui tang dominus illius fundi coneefTitei feruicuté illius fundi cum non pofTet-tune prefer ibi tur etiam ignorante %o dominoXicut pre fcriberet dominus ipius rei.l.fi.C.de pre^-fcrip.longi temporis ÔC hoe uoluit expref (c pc»ut refert Cy.in4.iiX.de feruudum lo quitur in ferui tute formata qua quis hab? titulum amp;nbsp;boe etiam fequitur pau.da caft.i »d.l.n.6c in dic.1. feruitutes qui dicit qgt; de bocefttex.in4.fi ego.§.i.depubli.in alrergt; natiua que ponitur ibi dum dicit $ per tra ditionem conftitui uel per pacientiâ.Nam per traditionem dicitur conftituta quado habet titulum a tertio amp;nbsp;non uidetur reqgt; ri paciétia hominis amp;nbsp;dum fubdit per pagt; cientia loquitur qn non babebat titulu 5 q’ cau bene requiritur 04 ifta eft fingularis lü mitatioad illud quod cömuniter dici folec ^ in iuribus incorporalibus non eft dare quafi pofte ftionem nifi per fciétiâ ôC pacis tiâ domini quod côtingere pôt in multis ut in pafeuis amp;nbsp;aquedueftibus amp;nbsp;iurifdiftio^' nibus amp;nbsp;iure pifcandi d quibus cotidie ori untur lites in parti b’’ iftjs ÔCpauci funt g hoc aduertant quia éditer dicitur g» quis nô poftet in his preferiber nifi cum fcientia ÖC pacientiaaduerfariiÔC hoc debet probat s

Sedtuaduertean babeat titulum uel n quia fl habet titulum non eft opus pbar fcientiam uel pacientiam fecundum pair, de caft.in dic.1. feruitutes de ferui. quod fingulariter tenements Sed nunquid rs

quiratur titulus î iftis feruitutibus prè{crtgt; bendis dicas breuiter g non ut eft cafus in Xfi quis diuturno amp;nbsp;ibi glo.ôC doc.ff.fi fer.* ui.uen.amp;no.per glo.tn.d.l.(èruitutes amp;nbsp;in dic.l41X.de feruitu.ôC ibi per omnes doft. Et no.glo4n.l.i.§.fi.in 7b.quamdiu.de aqua plu.ar.0C per bar.in.l.fi.quemad.ferui.ami. amp;nbsp;idemno.cxpreffe Inno.in.c.fi diligêti df prefcrip.óC iftud teneas licet aliqui dixcrit quod requiratur filtim a! legato tituli ÔC no bene iftud tarnen fallit in ufufru»ôC in pre dus ecclefie ut ftatim dicam de mtellige de titulo non fold habito a domino predn fer uitutis.Nam de illodubium no é g requis rituradpfcribendûquiafia uero domino titulus haberetur ftatim feruitus acquifita eflet öc non effï neceftaria prefcriptio.4.fegt; quif.$.lana de ufucap.Sed intelligo eti5 d titulo habito a quodam tertio puta quiatigt; cius tang dominus pdii tui cum non effs c5 ceffit mibi ferui tutem in eo.óC ego credenf ipfum dominum effe forte quia poftidebat fui ufus feruitute longo tempore te Ici été de patiente rations illius cöccffionis.Nam ét talis titulus nô requirif ad prefcribêdû talem feruitutem realem.óC ratio quia î ferz uirutibus dC iuribus incorporalibus titulus no requirif.fed incorporalibus fic ut e ifta quia ifte feruitutes reales queruntur rei q fibi non poteft de titulo prouidere fed aha iura corpora] laquerunf pfonequcfibi de titulo prouider potuit.amp;iftafuit ratio pe. Item eft ÔC aba ratio quia in incorporalib^ agif demaiori piudicio.f.de acquifitione dominii g incorporabb’’ quia tunc fola res afficif ÔC eius tm côditio grauafdC bee fuit ratio dy.in.c.ii.de reg.iur.li.vi.quam fequif Cy.in.I.ii.in.v.qX»de ferui.ÔC uidef michi uerior.dC ideo in pfcribenda feruitute ufuf fruftuanus requirit titulum cum ufuffrucz tus fit ps dominii.l.iiii.de ufuf dC p confer quens in eo prefcribcdo traftef de magno preiudicioad fimilitudinem prefcriptiôis ^e9^ incorporai iurn. Sed côtra hoc oppono ÔC immo uidef g in pfcribenda fuitute us rus titulus requiraf *nam illcqui feruituz tern pfenbit habet 3 fe difpofitionem luris comunis quoniamomne plumif llbeç^ ni ft pbef haber feruitutemJ.altius.C.de fui tu.ergo uidef quod non folum allegatiofj eu à titubpbatio fit neceffana p.c.i.de pfcri pti.b.vi.Tnno.inx.fi dilbgentide prefcrip, foluit hoc cotrai lu g no dicif côtra fe here

lus cômuhè qui pêrfcribit rcruitmém quia ius non ^hibet quem baberc fernitutem î pdio alienOfSed tune dicitur babere ius côc contra (éputa unusepifeopus exercet iu^-nfdiclioncm i dioccfi alterius epifcopi dix eït patdc caftdnALfèruitutes ^ n cophédit qd fit boc dicere quia ue^i eft g, ï predio ali eno non ^pbibetur babere feruituté uolête ôC confenciente duo fed eo uolentcTic ÔC codem modo unus epifeopus uolentc alio cpo unde dicit ipe c^.c.bde pferipumyidox quitur de pfcriptionibus currêtibus contra cedefia uel res ecclefie fecus côtra priuatU5 Etio ipecôc’uditqqui unit pfenbere iêrx uitutem î predio ecclefie cû habeat côtra fe ius côe necefle eft ut babeat titulum fil tun a non dno uel et adomino tinJuj utile lux ta ea que habentur inx.de quarta de pferip tio.quia fi eilet utilis non effet necen3ria p (criptioJ.fcquif.§.lana de ufu cap.Q. d no ,p limitationed.fi quis diuturno fi ferm.uê Poteft ëtdici ^Inno.benefoluit qa uolens feruitute? pfenbere non habet luscômunc ptra fe quia eft prêter ius côe ÔC tune dicere tur 3 lus côe quando ius côe expreffe pbi béret preferiptionem ut nô ûd ca.de pferi ptioni in.vi. CL uintum quod requintur adpreferibendumferuitutem qneft nega tiua utfêruitusaltius nontollendi.s*^hib tio ufusutnc.gloand.qui luminibus def ur.pre^amp; inda.C.deferukôC gUii. mx. ab batede%.Gg.ôlt; d/dn.l.fi prius de no.open nû.Et ideo in iftis fermtutibus quecôfiftut in probibendo ut eft feruitus aitius nô toi Ïendinonacquiriturquafi poffeflio nifi p ;pbibitionem ex parte ptédentis feruituté amp;nbsp;pacientiam aduerfani.fed in bis q funt in faciendo ut aquedueftus 6C fie non requi ritur prohibitio fed ufus amp;nbsp;paciêtia aduer fani quia in bis confiftit quafi polïefbo 6C in prediftis negatiuis feruitutibus fufficit unus tm aftuspbibitionis ad hoc ut qratur ifta quafi polTelTio.puta ne altius toUas uF per fundum uadas utfentitglo.îd.i.C.de P, Sed in affirmatiuis ut eundi per fundum F aquam ducendi die q b funt tales in quib^ poiTunteffe ufus per modum facultatis ÔC famiUiaritatisut itinens quia permiffum eft ire per fundum tuum donee prohibez ris utd.dyuus de fer.ur.pre.ôC tune requis ritur q iuerit faltem.xxx.diebus ad boc ut confticuatur mquafi pofTefiîone utd.i,§a\ amp;nbsp;ibi p bande ici.ac.que priua, Sed fi non poteft î eis effe ufus rône Familiaritatis*pux ta ducere aquam per fundum tuum î iftam quafi poftêuionem querendam etiâ unieuf aftus fufficit ut iJ.i»§.$autem de aqua co* amp;nbsp;efti,ôc ita tenet pc,^ Cy»i n.d.bii4n.vi.q* 5C.de ferui.ôc barJn.Ki.eo tuamp;bal.in difta J4i.amp; flo.ind.feruitntes fftde feruitutibus quod bene no» Sextum quod requiritur eft tempus »flongum quando feruitus hax bet caufam continuam uel qua fufed fi babï caufam difcontinuam regulariter requin £ tantum tempus cuiusnon extet memoria in contrariumde quo die ut plenius dixi m prin.huius.viii.q.principalis. Septimuî 6lt; ultimum requin £ ut preferibensfit dns fundi cui feruitus eft acquirenda compléta prefcriptione.alias fi effet fimplex poffefx for peut non poffetei fundo acquirerc per paftuî ut dixi.s.in.nil.q. principal! 1 tance per preferiptionem ficut nec poffî feruitq tem iponere êt fi partem dominii in fundo baberet ut.l.pro parte de feruidî aliquâdo plus poffit prefcriptio quam paffu utglo» no.inJ.ufamiF.herc.amp;in.l.fêdG inter me» de ferui.ur.pre.ôC in prediffis iuribus no» Ex prediftis autem collige fecundum Ho. in difta.l.fèruitutesfèptê fpccialia in ifta p fenptione ferutiutu Ôlt; lurium incorporai i um. Primum eft $ non reqriturT^a pof feffio fed quafi quia lura incorporalia non poffunt poffiden utd. féruus.§» incorpora les de acquûre.do. Secundum quod pro cedit contra poffidentem utbabef infti.d a(ft..$.eque quod non eft in rebus corporali bus ut ibi Ôlt;.Lii.C.de pfcrip.xxx.anno.n5» per glo»in.ti.in fi.C.de feruis.fugi amp;nbsp;ibi p doefo. Tertium quia non requiritur titu lus.l.fi quisdiuturno.fffi fer.uen.ôC fupra dixi.ergo fufficit etiam non foie unis ut hax betur inffpoft mortem de adopt» facit ad bocgîo.no.in4.iurium in glo.mag.in fi.d cer.pet» CLuartum quia requiritur feia eiuscôtraquem pfcribit.l.ii.€.de feruitux ti. CLuintum quia requirituretiam adx uerfarii patientia,l.quotiens ebii» de fêruix tu. Sextum quia aliquando requiritur^ bibitio p ddponenda quafi poffeffione eo quia non cadit aliquis aftus alius corporaF proea adipifcenda qui fit conformis iuri querendo mfi probibito ut dixi.s.in.7b.qn turn requiritad prefenbendum ftruitutej

Septimum quia prefcriptio longi tpris i iftis icorporalibus interrumpef p folam

mifRonem cxccutoris licetfecusTlt in cor porahbus ut.C^de.rei uen.hmote litisóC hoc uoluit fingulanter gloXub dubiotamé forte in.Küuh glo»ni»in frC.dc feruitu.Sed Eardimitat bec procedere quando preien^ bensnon habettitulum quia tuncfoluj ex nenligentia non petentis caufatumdeo m furgenteuigilantia impeditunC.d prefer! ptIone.xxx*anno9^tkflcut^èdf^ haberet ti tulü nö fufficeret fola niifbo exécutons qa lila non caufatur ek fola negligentia ut ha betur in dicdad Jicut amp;nbsp;hoc procedit de iur ciuili Sedde iurecanonicofecus quiaomis prefcriptio de i ure canon ICO impeditur p folatn mifionem executoris.ratio quia fup neniens mala fides ét fine aliquo ludicio p (criptionêimped!Lc.fuamp; ibi no-dc p(crlp ♦c^poflefïbr mala fidei de reaurduvuóC hoe tenet bakindibC^defîrun 7V. ultenus que rituruunquid prefcriptio que fequit ang» de are.lnftude acfu§.eque teneo ^ iftud f uandum effet in foro ciuili iuxta notata in »dxJuNaturalis autê interruptio impedit prefcriptionemetiam lögiffimi temporis in iftis icorporalibusX feruitutes ÖüUnX» »e«ti»Et hoc facit contra eum qui uult pferi bere molendini clufam quam curfus aqua rum fèmper interrompit ut non uideatur pfrcibere quia pditur pofTeffioquodé ue^ rum fi deftruatur i totu uel pro maiori ptc alias fecus ankdomum de contrahem emp ÓC hoc tenet baLÔCang.imd.Lferuitu» qd notandum eft^Et p'’er hec expeditus ê un^ modus acquirendi feruitutem per preferi^ ptionem ac etiam perfedre expedita ë ma/ teria prefcriptioms m acquificione tuitu/ turnde prefcriptione aüti feruitutc amitz tenda dicam in,x,.amp; ukima.qdtem conflit tuûturetiamomnes (êruitutes nö p tradi/ tionë ueraquia ïcorporalia nörecipiüc tra ditionem de aqui re,do,hferuus,§,ïcorpora les fêd quafi traditionê que fit per feiam ÔC pacientiamdomini ipomeducente î pof/ (êffioné unde etiam cauet cj me nö ipedi/ at utentëÆde feruitu.ur.prej.bolide acd empdratio,§tfi iter 06 d feruitute Ie»quót» la»ii.amp; de ida cantione habetur imtharuj amp;.l.eghfi ferni-uendtem condituuntur f/ uitures utpaciaris me uti feruitute per pré dium tuum non aut condituuntur ut tu ali quid non facias in tuo.puta ne eas per fun-dû tuû neue ibi cöfiftaf.neq? co fruaris fo c^.ß côcederes mibi lus tibi non effe i fûdo

tuo aquam querere minuende aque mee g-tiautdtquotda.bdeferuiaiï prinmec etiam conftitunf ut tu aliquid facias in tuo puta uiridaria tollas ameniorem profpeétura p des uel in tuo pingas ut.dd.quotda.v^J* Eo faluo qgt; in (èruitute oneris Pcrendi dici-tur ut is debeat fa ft mere parietem uel coin mnam qui debet {êruitutem oneris ferédi inpariete uel columna fua utd,eum deber columnam de feruüunpre.amp;d» ficutu§»hó£ »§diftanc fi (eruitumemóc dixifupra md* »q»principali indmatura (èrmtutum» Itê feruitutes conftitunf infundo fimpliciter quo câu totus fundus feruitute afficif ut p qualibefeius ptem ire agere liceatd. ficuti de feruitu.amp;.Lfi mihi coneefferis cumulé* dtfi uia de (ènru.premifi domio predii eer tus locus (eruitutis defignetur ut.knamfer uus.§.fed fi totus fundus quemad^fèn ami* de quo die ut dicam inai.q.principaliJtem omnes (êruitutes conftitui poffuntad per tem predii diuifam utheertam defense n pro parte eo parte non autem ad partem i diuifam ut elf tcx.cum glound.Kpro parte amp;.Lut pomum.§.i.eo-ti-amp;.him in prin. de ferdega.amp;d.fi quis duas.$»fi quis ptem coia predi » Conftituta autem feruitute moto p dio fi mancifcor eius dominum pro parte indiuifa p ea parte Gruitus extinguifdCp alia remanet.dd.ut pomum,§.r.fin aut non efiêtcoftituta in toto prediofed tantum p mifla.extingucrutur (eruitus in totum me adepto dominium prediudd.pro parte, nas muïta impidiuntur faciéda que nödiübb uuntur iam fada^Lpatre furiofb de his qui funtfui uel alieduns amp;nbsp;no.per glo, imd.L pro parte. Item non poteft conftitui ps (eruitutis ut quis teneatur ad partem eius* quia omnes feruitutes indiuidue funt pre-terferuitutem ufdfruefus ut dixi indifprï cipali diuifione Gruitutum amp;nbsp;fi promiftor uel ftipulator feruitutis deceffit quibbj he res tenef infolidum öC quilibj beres ftipu latorisagif inGhdum ut.dd,pro parte ÔC , ♦Luie de feruitu-ôc fa,her.Lberedes.§.an ea amp;,l,ii,de 7^,obli,Li,§, ufufnadd.fak Item licet unusex focis non poffit per pacfü ac quirereGruitutem fundocommum ut.kfi unus ex Geüs de Gruiru,pre.tamen per tê pus feu temporis lapfu.boc eft prefcriptio ne acquirere poteft toxicum glo.nö i.kfed fi inter me de Gr,ur*p.6c ibi per doc.amp; ibi hoe ët tenet dolt;Pau4e caftro,Ldd.ex parte

Exqnono-qnodaliquabJo plus pot pferv ptiog pactum idetn no^gloJnJu.fa.ber*

Item pot conftitui feruitus certo mo ut cum certo genere uebiculi non agatur uelu ti cum equo dutaxatuel ut certum pondus uebetur uel ut res ille traducantur ant cargt; bo portetur ut eft tex.inXmodus de ferup tu * Itej pot conftitui feruitus ut ufus fer uitutis temponbusfecerni pofTipputa ut quis poft bora tertam ufqj in bora decimal co iure utatur uel alternis diebus utatunut eft texu'n.kuia §J.de rerui»amp; in diótad* mo dus »^Tneo^ti^ôC boe feruaf in muîtis locis in aqueductu. Item feruitus itineris pot îponi ôi reftringi ad certum tépus puta ut lieeat ire de die tantu óC non de nolt;ftte ma xime in urbanis prediis tex.eft cü glodnX iter coia pre.Ex quo noubi pa.de caft, ^7 n èftjicitum ire perciuitatem nee p domos aliénas* Item conftitui pot fêrtiitus etia? de cdificio future ut.bCcruicusX* future de fer*ur.pre*ôcddabeo eo.ti* Item cenO itui pot ut aquam querere amp;nbsp;inuentam ducer lieeat utdddabeoóC dixnsu’n illa.q. in qui bus rebus pot feruitus conftitui amp;nbsp;omnia que ibi dicuntur poflunt bic addu Item feruitus nauigandi pot per lacuna ppetuo conftitui utd.uia conftitui.^Tidacus de fer* ur»pre* Item*u a iter aed'us bauftus ague fere biifdem modis conftituitur qbus ufuf frudtus conftitui pot ut.eft texJ.d.k uia in prin.de fëruituti* Item feruitus i pe iure neqj ex tempore neq^ ad tempus neque ad certam conditionem./tbi gratia qdtu uo^as conftitui pöt .Sed fi boe mode cóftituatur obftabitfadi uel doli exceptie cotra pmif fionem feruitus uendicantis uteft texdnd* diii.que incipit feruitutes de ferui.ói ibl pre per glo»Bar-amp; doc.Et poneexempluï ex tempore Xut incipiac poft pafca ad té pus ut incipiat nunc Óó duret ufq? ad pafca fubcóditione intellige cxtmdiua.s.ut cori ftituo tibi feruitutem que extinguaf fi na uis ex afia uenerit non aut inteUigas de c5 dicione iceptiua uidelicetconftituo tibi f^ nitutêitalifundo fi nauisex afia uenerit qa (ub ifta cöditiene bn pöt eóftitui fuit^ ficut ÔC dnium pöt fi.c tranfEern amp;nbsp;pofTef-fio ut de*acqui.pof.l.fi quis abfenti^fi quis amp;nbsp;no.glodn.d.l.iin.in uerbo fub cödicione que gl.faciens difterentiam iter cödiciones extinifbuam 0lt; inceptiuam nö ë alibi feca dum K3pb.in.Lrcfpiciendumfi cer*pe*ÓC flo»ïn.*dd»iiii*amp; cöitèr fóhétur* Et cx bis nÖ.q? feruitutes reales óCpredialcs ipfo iu re non recipiunt certum tempus ex parte an ad ipediendâ originesEed conditienem fic ficut uidemus in obligatiöe que eóftitui non pöt ex certo tempered, obligationum ferre.§. placet.ff.de aeXóC obligated fub cÖ ditione fic urbeedere diem de ^Ei.Ex par te uero poft.i.ad ipfamobligationê feruitu tis facienda? non reci piuntconditioné nee diem quantum ad fubftantiam ipfo iure f? obftat exceptio quia tempus non ë modus tollende.amp;c.quia poftq incepit femel cöpe tere durât perpetuo.fed auendiëte die uel conditione obftabit exceptö ut didto.§.pla eet amp;nbsp;habef in.l.nemo poft de le.i. Et boe eft quod dicere uoluit tex.in.l.iiibde ferul. 04 in iftis oppofitio temporis contra natugt; ram adtus non uitiat nee uitiatur fed opegt; ratur in eo quod operari poteft-fi circa ip? amp;nbsp;non contra fu bftantia?.ut.d.l.iiii,óó.l.cü qui ita.§.qui ita de uer-ob.amp; babetur in.d» ♦l.nemopoteftócdeintelieëtu ÔC materia m diëta.l.iiii.uide ibi plenius per bar.óC p omnes doc.amp; plenius per Rofinfuis libel lis luns ciuilis in actione confetfona /V.ïte querif que dicitur amp;nbsp;uide quod dixi.s.i.vn »q-principali.Etadde^licet feruitus cöfti tui poffit ex parte ante fub óditione ad im pediendam ortgincm.ufdelicet^mitto tibi feruitutem in tab fundo fi nauis ex afia ue» nerit tn fiante euentum cöditionis tradigt; dl uel quafi p patientiam tranfit in ius fer iiitutis.ff.de fblud.fub cöditione de iur do» Xnifi fecundu glo.nö.in.d.l.uu.in 7t.fub o ditione circa pnn.ibi fi ante condi. tradidi q glo.nö eft alibi fecundum ang.óó ibi doe* ex quo no fin gul ant q, ficut m re corporali quis tenefdarefub cöditione fi interim tra dat corporaliter tranffert ftatim dominiu »bdotisfruffusinfi.de luredo.ita in turc corporali fi. quis pmiHit uni dare fub cödp tione fi interim paciafillum uti quod pro traditione babetur4,quöt.la.ii.d feruitu.cc (cetur illud lUS amp;nbsp;propnetaté tranfferre p gto.illamnotabilëquâteneol? ang.ibi dn cat ^ nö credit lUâ uc^ dicere*

Ku»qn feruitus acquiraf. C * XXI

Ixi quomodo amp;nbsp;quabter feruigt; d tusacquiraturfedquâdo acqui

raturlÖic^ p'^mjflionë tantu

p^rfone in loco quia tunc qui non utitur Is deieJlus perdiuut habetur in.l,fequïtur»§» fi ui'am de u(uca.amp; ard^fi plures.^-deiccbu? de ui ÔC ui-anEt quando dicatur coherer iu rifdiftio territoriodTuC^ubióC apd quos amp;nbsp;plene per bar.Öi docj’n.ttC^de iunom» ludt Itemretineripoteftetiamfi ille q utitur non utitur riomine eins cui compel tinièd fui ut quia fit focius uel fi qui fuo no mineutuntur utdixi amp;nbsp;nö,gloun.Lfi.quëgt;gt; admo,f;rukamit Item p naturalem aq curfum naturalitercurrentis feruitus retiz neturutêtex.ind L quifundu quéadmo» (ênamit. Sed nunquid aqua per fe ipam fluens poHitinducereprefctiptionem uel cófuetudinem^dic qgt; nc quia non ê res ani mata amp;nbsp;perremianimata nihil nobis acqui ritur oportet ergoin pfcriptióe aliqueuß interceflifTe quo principiato fulficit aquara perfe fluere undd^qui fundum i confuetu^ dine etiam fufficit q? initium babuerit a mV tis utentibusmam poftea pficitur (blo cur/ futpris.Æcôîa predi-huenditon^.fi eóftat amp;nbsp;nc»bal4n,c4t§ Ti quis de manfo-inpenuL columan thdc cotroueran ueft i Item ,p pter pupillum uel minoré cum quo habeo rem cömuné retineo (eruitutem licet ea n utar* ut eft tex.ualde noand.fi cöem i prim amp;nbsp;ibi uide oio dodl^quemadmotferuüamit*

Item quomodo amp;nbsp;qualiter quafi poflèf* Fioretineatur (êruitutummide per gUddu Ctde(èruitu»ÓC ibi per doc»maxime percy» Ïn4n»q»

Rubricates ualiter quis uti debeat feruitUt te» Cap» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;1 XX111»

Ono principaliter éuidédum p nbsp;nbsp;nbsp;qual iter quis debeat uti feruitUf amp;nbsp;dic breuiter q? debet uti ciui li modot Namfi cui fimplici ugt; Fu uiaconcèditur per fundum cuiufpiam F relinquatur in infinitOtUidehcet per quangt; libet eius parte ireagere licebit ciuili tantu modo non enirn per uillam ipam nee per médias uineas ire agereqj potent cucomogt; deperillam partem ire agereq^ potïit 6c minore feruientis fundi detrimento tex.eft notabilis ind-G cui de (êruian.bfi mihi con ceflens cü.hfe.de ferui.ru.pre,Et bec iura al legantur fi aliquibus hominibus armorum uel aliisconcedaturtranfitus p unu5 term toriu uel alium coraitatu ^ debeat tteUigi fcilicètquod trahfire dbcatpér parte min^ damnolam concedenti.ÓCq? debeat ciuilif (è haberetEt qn fe i nciuiliter habent dicun tur contra conuentionemuenire ÓC debet elligi locus per quem podi t ire uel agere ut eft texdntdd.cui amp;.kccrtoçrencr!.§.i.defer ui.ru.pre.Et poftq eft clecdio fatfta de loco non eft Itcitum mutare uoluntatem ÖC per alium locum ire ut dicftatlG cui immo cete re partes libère remanent ut eft tex.in.d.k certo genen.§.i.amp; quoddixi d eleélione ^ cedit quando conceffio (eruitutis fuitfacta Fimpliciter (ecus fi aftum fuiflêt ^ tot^ fügt; dus fcruire deberet»Nam ifta conceftio firn plexnó effet fed generalis uel uniuerfalis tune non cogeretur ülc cur conceftio fada efteligerelocum.fedpoftêt tunenue per unum locum nunc per alium trâfire.Ôô fic licitu? effet penitere ut ,pbatur m.d.l.ccrio genen.^q.ói in.Enarn fitis.§.i.7v. cete^i !.§♦ ceterüamp; ibi in7^tuelit quemad.ferui-amit. Sed illequi conceftïtieruitutébene pot uagt; riare fine alteri^icomododfif^fpe^de rebg. amp;: fump.fun.^cudu glo/uLfi cui queé nogt; amp;nbsp;fequitur ibi b3r.amp; cöitcr doeft» Sed eft dubium quando eledioc facienda ad quc5 Fpeftat eleftio an illi qui debet (êruitutem an illi cui fêruitus debetur amp;nbsp;uidetur q? eie rtio fit débitons fiue loquatur in ntraebb^ utd»plerumq?sin fi.de lure dot.fiuc in ul tis uoluntatibus per.bfi uia deferuE un pre*

Intôtrarium uidetur q? fît clccfto haber debentis penkft cui in prin.de (erui.gk Col uitunomodo in.d.kfi uia,dic tu melius ât uerbaexecutiuafuntprolataad unum exé plum qn funt prolata a dare debéte heres dato uel concedito feruitutem ticio in fungt; do meo uel ticio promitto concedere uiam ExempI umuero quädo funt prolata ab bo mine debente eft uolo ^ ticius habeat fibi feruitutem in fundo meo uel $ tieP poftit uendicar feruitutem amp;nbsp;tucfiue loquamur i ultimis uoluntatibus eledio é illiM quë uerbapferuntur ut.l.planc Ia.i.§.fi-dele.i* ibi due habeto utJ.fi ita relicftu 5.§.fi.ibi be res dato de le.iùôC hoc tenet glo.otdi.in die taJJucius de le.ifamp;ita debet itelligi dicta »LG uia fcilicetquad ibi?vba executiua erât prolata ad beredem fiue loquamur in con.' tradibus-licct hoc bene expreffum non re penatur fecundum cy.in.l.cum quidam,€♦ de %.fig*Sed fecundum Bani.d.klucio iftd probatur fbfi fie ftipulatus fuerim ôlt; inJ

fl ita ftipulér de %bo.cb.6lt; probatur ctiam per argumentumfecundù Cyund.G ftipiv Îatus fuero per te non fieri de uerbomblno iuûcîla4ji.§.quedam eoi^twndxum is,§.bde condiandebi.ôC hoc tenet dydn régula Lab ternatiuis in vi*ÔC Cydn^d^Lcum quidaj ÔC barjn-d.lJucio ÔC flodmd.tfi uia ÔC habe/ tur per doAo.mdqui duos ôcd, legato ge/ neraliterdedeu.ôi eandemcôclufionem fa cit Bard pénis altematiuis ind» quicûqyC» defenfugidmKh^^expilatores de effraeôC expikherdhôC in didfaXlucio in fuEt ratio bums’ conclufionis eHc poteft quia uerba d bent interpretrari pro eo in cuius bu or cm apponuntur utdmec folus*§4 «quando dies Iegaxe»Sed fi uerba executiua ad neutrum referuntunôC tune fit diftindbio.aut loqui/ mur in contracftibus amp;nbsp;eleeftio eft dare de/ bentis utbplerumqj in fnde iure do»Aut ï legatïsfeuinultimisuoluntatibus amp;nbsp;tune eleetio eft ipfb legatarii di(fta4ducio.amp; ita eft tenendû i hac materia quia ê côis doedri na doeftorum licet aliqui aliter dixerunt»

Item Iicitum eft ci cui féruitus debetur edifteare in predio feruiente ita q, comode msfcruitutis babere pofîit itaocb fiat fine dominii incomodo.ft idco fi lter legatum eft quo nifi opéré btfo iri non pôt licet fo diendofubftruendoiterfacere pot ut eft texanXiter de (èrui,ÔC»Lferuitu,§.fi duo de feruitumr.prembi eft cafus nü.qrex fimpli ci. conftitutione feruitutis eundi abfq^ alla expreftionc uidetur effe conccŒi heentia amp;nbsp;facultas faciendi fcalas dlt; fyan fundo fer uiente fine quibus fermtus baberi n5 poC ' (ètetiam fï illeIcale poHènt fieri predio do minâte quod eft (ingulare eodem mö qui hét ius aqueducende p alium fundum licet eififtulamfuara bctilem uelcumflibet ge neris in riuo ponere quo aquam latius ex/ primeret»ólt; quod uult in riuo facer licet dû modo ne domine predii aquarum deterius non faciat ut eft texanXquintus de fcruicu ruftupredbôc i,bhcc funn§as.amp;.bfnd aqua coti.ôC eftitôC bec lura aUegantur.q? habens licentiamcundi uel aquam duceudi p aliu?. fundum uel fcalas uel clmos faciendi m fun do feruiente pôt arbores incidere» terrain fodcre-cxplanare foftata »ÔC fie facere ut co modeferuitusuti poiîit.Si ergo boc facit non poteft de damno dato aceufan fecun/ / dum floan.dliter quod no»quia eft quoti/ dianuôlt;utile.quodego itelîigo etia fihat incomodum domini predii feruiétis refpe cdm incifionis uel explanationis aut foite» quia lUa finealiquodamno fieri non pnt Sedflfieretincomodum dominoprediif ' mentis in eundo uel aquam ducendo.tunc predifta fieri non poffent per diftamdda/ beodeiërunruftbpredhóC didbad.boc lure ♦$4s qm óC.tfudc aqua co.ôC cftbCbue lura inteUigo itadicet doemon déclarent q? nö»

Cuius autem expenfis predifta fieri de/ bcantdicekpenfiseiuscui feruit^ debetur uud4»iter Ólt;,d.§tfi domo,amp; ë texumkfi for tc.^.ctiam fi feruuuen.ói ita etiam uPt flor* imdduter ÓCuidequoddicam inTf.fy cui^’ expenfis» item licitum eft etiam locum feruientem rebcere.puta iter uel aqueduc/ turn de refeftionis caula.etiam eft licitum accedere ad ea loca que non fêruuint ut eft texmota4nd»refèêfionis in primcöiapdu amp;nbsp;ë tex.fecundû flo.probabentibus duëtö aquaBi amp;nbsp;clufas ad molendinu per funduj altenus ut dominus fundi feruiëtis debeat , preftare aditum ët per alium fuum fundu non fcruientem.ac ët pati imponi lapides amp;nbsp;calcem amp;nbsp;arneam ÓC fy.pro reparatione didte clufe^öC idem dicas de aliis fimilibus quode ualdenotandtëpdifta facer pôtnô fol um ille cui feruit^ debet fed ëtfabri fui ôC magiftn ad hoc neceflarifut eft texmö» in didlad. refedtionis amp;nbsp;fi rafter es illis uide ris domino prediidnantis refifterctex.eft nota in.boflâ^-fi-derebgi.ôd fumpEmfe/ ciindura»Pa*de caftumdd.refedfionis öó ib la»brefedlionis»ëar»fecüdu Pau.de catbibi q^ fi ex forma ftrtuti licitü ë alicui uindidta fumere de co qui ipfum oflendit.fit fibi ligt; citumcongregate amicos qui ipfum adm' uentadboe óC illi n punientur ficut nee ib ie principalis.óCdicitdehoc ede glo.nota» amp;nbsp;fin.idxum fundi de ui» amp;nbsp;ui arma» licet gldd.graccus.C.de adult.uideatur require? ^ congregati fint tales quibus ille congres gans poffit precipere »ut fint fin uel ferui amp;nbsp;iftam partem $ nô puniâf tenet la.bu»

amp; Pa.de caft.in.d.l.rcfedfmnis.öv alias obti nui mcmitatemea ucronenfi ubi ë ftatu tum q? ft frater uel maritus uel pater repe rit aliqem cum fororc uxorc uel filia male conuerfantë»poflit cum impunc occidere» Nara quidam feiens unum male côuerfari eu fua forore côgregauit duos amicos ßlt; oc cidit cum.dixi q^ tam fréter q etiâ fui focii debeantabfolui per dcâmd»rcfedfionis eus

C»i

Lis quèTupra dixkamp; na per curia iudicata Fuit quod perpetuo tene menti» Licet Fit dubium nunquid in Lis cafibus ills qui pot aliquem occidere poflit alteri hoc mandar ita $ i lie raandatanus no teneaf,amp; bar »tj idem.F^ mâdatarius occidens non tenea/gt; tur in.kgraccus.C.de aduLamp; de hoc eft gio» Finan diclaJ.cum fundum in uenpoft ea î printlècundum lec.primam de uuÔC utar/• ma.Sed idem Bal .tenet contranum in.c.u§ »u7iifi.cu.60.hoc facit ad.q.in ti.de pace iura. firma.in uri,feu.per.l.feruum fi heredi de fta.libe.ibi pater dumtaxat amp;c.0lt; idé tenet ang»in,d.l.graccus6Cibi faly.inchnat i iftaj Fententiam licet dicat fe dubitare»Ide tenet etiam ang.de are.in fuo maleficio in gl.che mai adulterata la mia donna-i vi.colum.Ti»» quid fi pater uel maritus.hanc queftionem non determino quia no eft materia noftra Fed eft dubia fatis fed uide tex.in.l.ft quis in graui.$.u0Cibi perlodo.p0ta.ff.ad fil.lcem ille cm debetur feruitus pot deprimere ÔC cleuare locum ftruientis Ut comode ferula« tute uti poffit fi fibi neceffariuj eft nifi all ter actum fit ut eft teXtin.d.l.refedionis,ff» cöia preduuel nifi hoc fit cum magno in co modo domini predii.ftruientis amp;nbsp;hoc mo pot intelligi »l»i»$ Jude riuis.6lt;.l.iiu§.pe.dc iti.aftuq^ prtua»Sed cuiusexpenfis tai’ re/« feftio uel depreffio aut leuatio fieri debeat die regulanter expenfis eius cui ftruitus debeatur »fed failit mferuitutc oneris fere di ut eft tex,in.l.amp; fi ferre.fi.fi ferui.uen.ôC ibi per bar.ÔC doc.de quo die ut dicam ple»gt; nius.J.de feruitute oneris ferendi Cetera circa matenam iftam uide que dicam.i (pc debus feruitutum»

CLuandoôC qua!iter amp;nbsp;quomo (eruitutes amittantur C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X X1111*

' Ecimo amp;nbsp;ultimo principaliter d dicendum eft de amiflione Fer uitutisuideiicetquâdoôC qua liter amp;nbsp;quo Feruitutes amittan tur»Et primo leruituces omnes amictutur per confufionem Fi idem utriufqj predii F metis 6c dnantis dominus effe ceperit un fi predium tuum mihi Feruiat .ôC eius do» minium infolidum requifitus firn uel tu î folidum naftus fis dnium fundi mei extin guituruelconfunditurferuitus tex.eft uk r uquéadmo.lër.amit.Et ratio, hums decifio nis colligif ex illa régula q^res propria he mini feruit.l.uti frui.fi ufuffr.petaf ÓC.l.in re cómuni de Fer.ur.pre» amp;nbsp;in»l» proprium óC.l.quicqcoia pre.fecus fi comunicaré tibi predium meü pro parte r tu côicaresmihi pdium tuum j? parte qua tune feruitutis n extinguitur.Lut pomum.§.i.de feruitu»

item extingulf feruitus fi a fccio predii comunis dnantis cóiter emitur fundus fer mens tex.eft in.l.fi côi fundo de ferui.ur.p» ôC eft ratô quia pars utriufq^ domini î utro q^ fundo elleincipiuut ibi dicitur ÖC fic no tatur ^ ficutquando lundus tuus debet Fer mtutem fundo meo fi dominus fundi tui efficiorÖCficuterqueefficitur meus infoli dum quia res mea non poteft alteri mee F » uireutdixi. Itemfifundus dominans e cöis inter te Ölt; me pro indiuifio poftea fun dusfèruicnsfimiliterefficif cois internos extingmffermt^ ut dicta.l.fi cói fundo qa quod luriseft inuna per£bna idem ih dua» bus ar.l.que de tota’de rei uen.fcc^ fi pprio meo fundo amp;nbsp;pröprio tuo unus amp;nbsp;idem fu dus tertn fermât 6lt; ipfum in comuni eme» nm quia tune feruitus remanebit» quoniaj proprio fundo feruitus deberi poteft etia cum per cöem ut eft tex,in.d.l.fi cöi fundo de ftrui»ruft»pre»Et circa iftam materiam quando unus fundus feruiensacquirif uni uel omnibus Focus predii dominantis uel quando acquiritur uni uel particulari » an extinguatur feruitus uide glo.ordi.que ple ne diftinguit in difta.l.fi cöi tündi amp;nbsp;ibi p doc,6c gïo.in.l,unus ex fcciis.§.i.Tv. placet d’(êruitu.rufti.pre.6lt;:ibi perdoc.óC pa^o» in fumma.C.de feeruitu.T^.amiccuntur fer uitutesqui bene dicunt in omnibus excep to eo quod in quantum faciunt differentia ut uoluicglo.in.d.l.unus ex fociis inter re demptionê ólt; cómunionê .Nam eft diftin guëdum{blümodo.an dominus uel domi ni predii dominantis efficiatur uelefficia» tur domi predii feruientis ÖC tune extigui tur feruitus quia non fupereft in quo pof» fitremanere»fin 7to propte ÔC tüc durât amp;nbsp;nóextinguitur qa fupeft aha ps p quaj Feruitus retinetur.ut.d.l»ut pomu.§.i.de fer mt. Item fi heres impofmt fermtutem fundo alteri fub conditione legato extigui tur feruitus adueniente condicione uteft tex,i.l.fi cui,§.beres quêadmo.fèrui.amit. Etró eft quia finito lure datorisfinitur lus acceptons ut.l.lex ucdigali fundo de pig.

Et ideo fi empEiteota cd uafallus impofuc ntferuitutem fundo emphiteotico ud feu datanc g» poteft uUdii.dcferuitu.amp;xd^^X in ntudc inueftittuin ufibus feudorumÆt pofhea cmpbiteofis ndfeudum fimatur ex tingunur (eruitutis impofitio per diduj»^» heres amp;nbsp;idem dicas jn fimtli ut plene dixi^ sundii.q.principali deque quo die ut ibi»

Itentferuitutes regulariter amittuntur p pfenptionê.C nö utédo p longu tempus boe ê»x»annis ïter pntes amp;.xxdter abfentes Cl oftituta fit feruitus que nö baberet tépogt; ruminteruallauelfikerualladiep^ uelnoc tium tantum uel breuioris fpacitfi autem babeat interualla annopi menfium amittit tempore duplicate uidelicet.xx.annis ïter pntes óc.xhintcr ablentesJ.fi.in prin.d fer uitu.C.amp;.kfi ficquemadmo.leruit* amitôC boeuidetur tenere gloun didaXfi fic quia ifta ed eius ultima opi.amp; boe etiam uidet tenere glodndxum notiiïimi §.fi, que mei pit 7vbi gratia.£.de prefcrip.xxx. annoru que dicit^ida duplicatie babet locum m decennali uel uicennali prefcriptione amp;nbsp;B etiam (entit gbantepenuLin prin.in 7v.pgt;' pter breuitatem tpris in.c.cum ecclefia fugt; trina deçà pofreffie»amp; proprie»quedicit’^ ea que nen babeteâm continuam tempus duplicatum rcquirunt perdidü.L fi fic.Et bancopi^putatefleueriorem Abbas ficul^ inxJe quarta de prefcridicet predida glo» nonalleget» Alii dicuntq? dupbeaf tépus folümodogt;x.óC nen.xx.anno»0lt; ficï utreq^ eau prdcnbitur fpacio.xx.annorü uiddics inter pntes 64 inter abfentes »64 ifta fiijt opiJo.glo.per did:am.l.fu€Jeferuitu-qué fequitur glotaccuninJXfi.04 bard bal.64 ibicöiter doc.(êquuntur 64 InnoanJx. de quarta circa prinJum ifta ophul timaj po mt iuxtaglomöandequi filium.§»fabinus »ffad treb.04 per no»per baLiaüt.ex teflö »CJecolLubi dicitur q? ultima oph Innod dubio eft tenenda 04 banc optege etias te quorultra texunJJThBald.etiam ibi allegt; gat rationêquia cum uigëniü fit tempus 3 legeduplicatünon debet u!tenusdupbea^ ri me fiat duplicatie duplicationis. 64. pro boe ego adduce quod dicitur in fimili q? re tÓrcutie retorcutiems non admittitur {ecu dubarund-peftlegatum m prin.ï penub columun fuTl^»led circa predcaduo de bis quimt mdig.Et fic net cp ida duplicatio té poçi non bét locu ultra tpus decimale F ui gefimale.04 fic non babet locum in preferi* ptione^xxx.uebxlanno^ ut eft glo.nöj J» »kcum notiffitni^Eude prefcrip»xxx,anno rum nee babi locum in preftationc annua ut uult éteadem gld.ibi/quäfequütur doéh 04 flou'nJJXi fic.§4.quemadmogt;fert amiu

Sed nunquid ifta duplicatie temporum babeat locum in prefcriptione decimapi 64 iniureeligendt uel in obhtionib^ que fût omni anno femel m Jie dedicationis uel Ce ftiuitatis alicui^ ecclefie uel m (eruitiis que tecipiunf ab aliquo uide de iftis omnibus per Inno.64 canoniftas in JxJe quarta de prefcrip.04 per florin diftad.fi fic. Et fu per ifte articulo de duplications temporis in prefenbenda (êruitute fic uidef c delude dum q? aut eft (eruit’ continua fine aliquo tpris interualloconftitutionis uidelicj pro mitto qjtu poffis ducere aquas uel cêtinue quandocunq? uis per Fundus meum 64 ifta prefcnbiturlongo tempore uidelicet,x. an nis inter pntes Ô4»xx.inter abfentes utd.Figt; cut.CJ prefcriptione feruitutis.Aut ferui tus continuam caufam non babet Finciter^ ualo ïmo difcontinua ex forma oftitutiöis (èruitutisquia babetinterualla ut puta qa nöeftfemper licitum ducere aqua uel ire 04 tune aut babet interualla an nop: uel me fiü.utputaconftitutaeft feruitus uteilate tantum ducatur uel uno menfe tm i anno F altemis annis uel alternis menfib^ 64 tune quia tps continuum non babet duplicatus tps ut Jd.fi fic.f ut inter prefentes requir5gt; tunxx.anni Ô4 inter abfentes nö duplicet nbsp;.

quia fufficiuntanni.xx.utlupradixi* item fi babeat interualla quinquênii triennu uF blêmi aut fitêpopi ut quia omm quinquen niohceatunadieuel piuribus buitare uel ire ut efttexmöunJd.fl.in prinXJe fuu idej in feptimana ut li alternis feptimanis licitum eft ire uel aquam ducere F una die inefptimanauceft glomö.quaj doc Gquu tur in J.bfi fic in fian Trbo quotidie quoad mo.{êrui.amit.ô4eam (èquitur etia,NicJe mat.04 Abbas ficulus 64eciâ doet, canonic fteinjxje quarta de prefcrip,Exquo nö. 5 licet feruitus babens eâm difcötinuä nö pt e(cFibatur longo tempore regulanter.fj reqmritur tpus m cuius contrariu memo^ ria non exiftat ut babetur inlferui tutes la grade de(eruitu. 64 dixi plene ï.viiuq. pri cipali. tn perdetur per nö ufum lögi tem pons fecudu ea que s dixi.Aut feruitus bét Cz.

intcruaUa dfeçz ucl borap?.puta altemïs die bus aut die tota tantum aut noete tantum aut alternis Boris uel una Bora quottidie qs feruitute uti pot amp;nbsp;tücquia iftud reputat efle tempus quotidianu óC una fermt^Xha benscaufaj cotinuam perindeacfi iteruaUa nó Babeatno utendo amittitur tempore o ftitutoZdongouidelicetx.annis iter prefs tes ólt;.xx,inter abfentes nee fit aliqua dupli catio tporu ut eft tex.cum glou n dióta.t ft fic» Sed nunquid ifta prefcriptio currat cótra ignorantesfe Babere lusferuitutis.di cas $ fic ét fi fibi non po Alt aliqua negligé tia imputari uteft tex4nd,ft partcm^-i-Æ quemadmo ferun amit. 0lt;.B adlilicinus de feruitu»riKpretSed propter iftam ignoran tiam in integrum reftituitur ex claufula fi qua miBi luftacaeffe uidebitur ut.l.i.flfq» ex ca.maioTicutquando fuilfet impeditus aliquo lufto impedimento ut.dJ.aéhlicin^ ut not glo»multum ncdn.dd.fi fi fic m pe/» nukgloun fuamp; idem nö.gl.i.d-].partem.§.û in 7v.non utendo 06 glo.imdiéka.kfi fic log turper ^bum forte dicens de equitate for te preftitutionéfubuenitunóC ideo dixit forte quia diéla.tadttcil mus m qua fe fun^ dat loquitur quando fuit impedetus tali im pedimento aduerfusquod fibi confulere n potuitquia fons exaruit «Sed quando imps ditur ^pter fuam ignorâtiam per dilligêté inquifitionem potuifiètfibi prouidere»ió non uidebatur fubefle tanta equitas öC pp.« terea gl o. de term mat idem fub dubio forte amp;ëft multum no»amp; femper aUegaturóC pro ea prouidctur,k€»d prefcrip lon.tem» currere ét cötra ignorantem quia fuccurrit ignorant! per rcftitutioncm i mtegruj ex claufula general^óC ita tenet fingulariter bar. in.ki.§,fi quisautde itkaduq? pnua. amp;nbsp;Pau.de caftun di ota.kG fic m fine amp;nbsp;in diélad,aélilicinus.amp; idem fentit Specula tor in ti.de prefcnp./^fi Sed pone colonus amp;nbsp;canoniftc idem mx^ uigdanti de pferip Et hoc perpetuo tenementi pro illis cott a quoscurrit prefcriptio fongi uel longlife mi tempons uel ex forma ftatuti quia ft fucrint ignorantes habentbeneficius refti tutionis i integrum ex claufula generali in qua drienniuî adie fcientie luxta.kfi detégt; poribus in integrum refti.ôé hoc uult ban fingulariter m.d.§.fi quis aut amp;i,kibadfu »£.fi aduerfus ucn,amp; pa,de cafL.m.d-kii fie amp;nbsp;inJrkadilicinus ÔC fulgofius inXjuris

ignoran tia.ffde iur»amp; fic.igno.m.kfenatus de offi.pre.ôC Abbas ftculus in diéko.c.uigî lanti quod nota quia fepe contingit i ftefo.

Et prediéka q, p nô ufum pdatur amp;nbsp;pre fenbaf fer LU tus procédant inferuitutibus rufticis.fècus in urhanis quia i iftis nô fuffl citmeferuitutenon ufum fed requinf ét q- tu preftes mihi impedimentum ut.kBec aûc lura de ferui.rutki.predi-fecundum glo. pe.in fian.kfi ficquemadmo.ferui.amit. ôC idé tenet.lnno,Anto de bu.ôC canonifte iri diéko-c.de quarta.de pre(crip.qui dicunt $ é differentia inter rufticâ feruitute? amp;nbsp;ur/ banam m hoc quia ruft ica perditur Icngo tempore non utendo.fêcundumea que fit pra dixi.Urbana uero per longum ufu5 no pentfeditademumfi uicinus ufucapit Ip bertatem ueluti fi edes tueedibus meis fèigt; tuant ne tue altius toîîantur ne luminibus meaça officiant m hoc enim eau fi ego p fta tutu tempus feneftras meas p fixas habue.-ro uel cóftruxcro itademü lus meum amit to fi tu per id tempus altius fublatas habuê ris edes tuas.alioquin fi nihil feceris retieo feruitutem ut hec probantur in.khecaute$ iure defèruitu.urba.pre.Et aduerteciuia li cetlnno,in.dic.c.de quarta dicat prédira procederefecundum leges idem tamé dic tu fecunduj canones.quia in hoc canoniftc non reperiuntur contrarium difpóere nifi refpeéln eedefie contra qua non pfenbitur nifi fpacio.xkannorum,unde in foro eccFia ftico amp;nbsp;in terris ecche prediéta feruabûtur ad unguem fêcundum abbstem ficuF.in.d» x.de quarta ad fit-fed certe nee quantum ad eccFiam é differentia inter ius canontcû 66 ciuilequia utroqj iure idem équoniamin rebus immobil ibusotraeccFiam nô currit pferiptio nifi.xkannopz uhi de lure canoico ♦d-c.de quarta 06 de lure ciuili m auté.quas affiones de fac.fm.Sed in uno tantum re.-gulariter eft differentia quantum ad pferi ptionem inter ius canonicum ôC ciuile qa ius ciuile admittit pfcriptionem euj mala fideutdilt;fta.Lfi quis emptionis.C.de pregt; fcrip.xxx.annoru quod ius canonicuï non admittit ut.cfi.de pfcrip.ói in fecunda pof feffor.malafideiin.viÄ nö.abbas m.d.c-de quarta i viii.columdn prind hoc tamé é fta dum iuri canonico quia é matena peccati ut habetur in,c.nouitde iudi.óC noj dicdo »c.fi.licet glo.ibi aliter dixerit amp;nbsp;fic in effec tu iter ius canonicu. ólt;ciuile nulla mdetur

effe differentia regular!ter in materia prcgt; fcriptionis de maxime quantû adppofitû prefcribendeferuitutis.unde propter hoc tene omnia que fupra dixi obferuanda effe tam de lure canonico q ciuiluamp;^ tam ï terrif écclefie q in terris impu» Item qui utitur feruitute alio tempore qfibi debeaf ipfaj per non ufum longo tempere pdit.Ec ido G isqui noefturna habetaqu50lt; incerdum

rit diutuma amittit ncdurnam feruitutej quia ea non cf t ufusudem eft in eo qui ce te ris Boris ufusfacrit nee il!a parte earn hogt; rarûquafi bisferuitusdcbebatur ut ê tex* inJ.fi coem^d» quë3dn-io.ferui.amit.ldem fi cui uia nel actus debeatur ut uebieuh eer to genere uterctur luxtaJ. modu in prin* de (eruitu -amp; ah o genere ufus fuerit.s. per tpus conftitutum feruitutem amittit tex. ê in.l.fi cui uiai principio lunAa glain ./V. ferui quëadino.ferui.ami.fecus fi quis exer ceat plus tuns q babeat quia non pdit ius fibi competens,quia qui facit plufqua do beat dicitur facere id ad quod tenetur.amp; ió qui amplius oneris q licuerit uexerit magt; gis ÔC plufqua aliud feciiTe uidetur amp;nbsp;fi Iagt; tiore itinere quis ufuseflet aut fi plura iugt; mentaegentq licuerit .autaq quis imifcti entaliâinbîbus iftiscafibusferuitus qde; nö amittitur fed coceditur plus Put tuns ba be re q pacbtis fient tex-ê i dida.Lfi cui ui a in prÉocorda Xfi eoloco.§a.fi ferui uen* ubi dicit ^ fi quis uel latiorc uia uel angm ftiore ufus eft feruitutem retinet ficut ft aque ex aqua ius babet utèdi alia admixta ufusedCettadixisJn.viii.q.prin.ad ft Et bec iura aUegâtur q, dinar fi tas î têpore di-' uerßficat in fubftantia.amp;fie facit reputari diuerfujJdem fi eft diuerfitas i loco ut no. in.Lpantonius.§.rcl p duellionis ad acquit bere.amp; habetur plene per banind. denuti afte .^.quid tarnen de adublècus fi difterrct (êcundum plus de minus quia tunc non di citurdlfterrein fubltantia neediuerfus re putari quod eft utile ad multas qftiones» Prima eft G Gat inquifitio uel accuratio de crimine tanqcomifto certo rempore uF lo co öc pbetut de alio tempore uel loco debs (êqui abfolutiomö eni eft pbatum cri mén intcntatum fed aliud dó ideo de nouo deb? inquiri uel accufari ut noan.d.^.quid tamê

Secunda queftio eft fi egi aftione nutia ru quia pcrcufifti me i facie cd pugno dé p batur de peuffone in fpatulis q? non debc ant obtinereêt fuper probatode qua.q.uigt; de no.in.d.§.quid tarnen dC uidc pleni us p florunJdXicui quemadmoTerui amitdC p bakin.hdC fi leuerior in»vi.q.£.de his q nö» in fa.dC pcrang.mrepetitioned.fi uacanna in.xxxiii.colum.?i?.(èdquero fi inquifitus» ^l.de bo.uaca.li.x, Sed iftud fault i trib^^ cafibusnotabilibus. Primo qn locus uel tpus nö effet uariabilis quia eilet irapoUb bile qgt;fit nifi unum Exemplum in homici dio eiufdem hois quia tune licet non pbet locus uel tpus m accufatione dedudl’ feqm debet cödempnatio exquo locus uel tëpus nö alterat ipfum faftum uel penâ ut notât fingularirer ang.in.d.hdcnuncialTe.§. quid tarnen de adul» nbsp;nbsp;Secundo fallu quando in quifitusfuiffet cóftlTus debeftum,ut notât idem ang.m.dd.fi uacantia de quo uide eti.’ am per bal .qui uidetur aliter dicef in.k qm jnfi.dehisqui no.infamia» Tertio fallu qn ininquifuione elf}daufula q comunif p bonos latrunculatores folet apponi uide^ licet fuper quibus omnibus QC fingulis pro cedereintendu fimul óC diuifim ÖC oi meli on modo quo pot Óie.ut nöt bakin.d.köC fi feuerior dcflor.in.kin delictis.§.fi detradka ï fi-de noxalkdC ang.de arcan fuo maleficio in g 1 o. fuper quibus omnibus ÔC fmgulis in G.dC uide omnio bakin.ki.in princuultime colump.penukcarca.Cqui aceufa» quod be^ ne nota. Tertia eft queftio G formata eft inquifitio uel accufatio cum effuGone fan.-guinisdCprobatumfitfimplex uulnus uel percuHio non dedet feqm ablbludo fed coa dempnatio de fimplici perculTione quia tune eft (êcundum plus óc minus ÔC idem tu dicas infimili queftione» Itëfi ad plu ra predia non cömunia per eundem riuus aquaducatur dicuntur pluresferuitutes. 04 G unus ftatuto tempore ad fundum fuum aquam non duxent feruitutem amittitnec per ceteros qui duxeruntftruitus fua retu net quia ut dixi plures funtftruitutes.nec quod unus perdi t alteri accrefcit.ut eft tex. in.kaqua in prm.quëadmo.ferui.am’.quod intelligequando Utens fuiffet ufus fua die tantum.fecus fi ufus fuiffet tam fua die q alia die qua poteratalius ducerequia tune Utens acquirit lus longo tempore fecundu Pau.de caft.ibi ÓC.bene.fècus fi duceretur ’ aqua ad unum prediumcöe quia unus dugt; cendo retinet pro omnibus.ut eft tex.i.d.l»

. C.Î

aqnam^Ç.b Item fi is qui kibet bauftum aque fi per tpus datutum aquam non bau' fitbauftus feruitutem amifit ac etiam iter ad fontem perdit uté texanJdabeo ait quê admorerui ami* Itemfiftillcidii mitédt lus babebam in aream tuam amp;nbsp;pmifero tibi in eaedificare fus ftibcidn immittédi amitolt;. Item fi per tuü fundum uia mihi debebaturóC permifërotibi ineo loco per quem mihi uia debebatur quid facere.amic to ms uie ut eft tex.in.dXfi ftilicidü i pri» eo.tu Iterafi una eft uia óc indiuifibilis aut tota amittitur aut tota retinctur.Sed ft de una fiant due pot una amitti ÔC alia reti nen utêcafnsno.in.l.non (atis.§.i.cum(ê/ quê eo.ti. Item fi locus per quê mi bi itcr ud adus ut uia debebatur impetu flumÜs occupatus effet per ftatutu tempus n uté do tus amittitunfed ceffante impetu amp;nbsp;fc^ alluuione reftituitur in pnftinum flatum utêtex.in.l.fi locus in prin.queadmo .Pui* amit. Item fi uia publica uel impetu flu minis uel ruina amiffa eft uicinus ^xim^ uiam preftare debet ut eft tex. nota in.d.l. fi locum.§fi-amp; ille tex.allegatur ^ notabi Ii.fècundum flor.ibi amp;nbsp;bal» m apoftillis ^ ft reperiatur alicubi uia occupata.ita q? per eâ tiafiri non poffit ^ quis pot ire p fundu uicini amp;nbsp;non punietur de ingreffu ÓC boe tenet glo.expreffe perilium tex.i»di»c »om nes leges inglo»fi»inti,debettamê ire ciui liter pen»l»ficui de feri.dC uicinus debet da re uiara aliquo precio conftituto a fifco uel depufatofed non féruatur fecundum glo* in.d»kfi locus in fröC uerüdicitq» nö ferua. tur ^ intellige in uia publica.fedi priuata debet.preftari prccium a priuato earn petê te per.l.fi quisfepulcbrum d reluÓi fump* fune.fecudu Pa.de caft,in.d.§.fi» quodtene meti ppetuo quia quotidianum»

Rubrica.De fpeciebus feruitutum urbano

turn* C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXV,

Xpofuimus baftenus de gene C ribus feruitutum ólt; de bis que omnibus fèruitutibusóC pfer^ timrufticisamp;urbanisfimul o uCniunt*Nuncfupereft ut boe Iibro prk mo de urbanis tantum feruttutib^ ólt; de ip fa^i fpeciebus uideamus. Species feruitu tu urbanop2 funt plures aïtius tollêdi óe of ficiendi lumimbus mcinuautnó extollcdi

Item ftillicidii aduertebdiin teftu? uel are ara uicini uel non adÆrtendi»Item immit^ tendi tigna in parietem uicini.Item proici endi amp;nbsp;protegendi.ltem etiam eft feruitus ne profpeeftui officiaturdtem feruitus lumi num amp;cetera.bis fimilia ut eft tex»inXi»iü óc.üi»de feruitu»ur.predi»ltem feruitus eft ntprofpeftus preftef ut»l»lumen eo.titulo amp;nö.a5o in fumma deferuitu4»fi autem. Item onerisfrrendi utuicini onera uicini fuftineatd.eumdebere columnar de ferui» ur.pre.infti.de ferui.§.ltem predioru5» Itê itineris feu adirus ut*t(êruitutes.$.fi domo d (êrui.urba.predi.óC.biter communia pre di.Itemubicunquequis concedit uel pro' mittit aliquid pati.aut non facere in fundo fuo urbano.uel me faciente non prohibe' re pro allo urbano fundo meo ubi de lurc pan aut non faceretenetur uel me fäcienx tem probibcre poffet.dicitur effe feruitus urbanaquiaedificiis inberet ut probatur in»l.quotiens-»la»i»in fi»de feruitu» coniunc' taXóC fi fortc.§»ólt; iam fi (crui.uen.0Cbi» co munia prediorum amp;nbsp;infti.de (ér. §»urbano rumprediorumcumfi.fed ubi quis nihil concedit aut permittit aliquid m fuo regu lanter non eft feruitus nifi incafibusi qui busabipfalegeconfticuta dicitur quando area uicini non haber? aliunde uentum ni' fi ex illa parte ut êcausfingularis in.bfi.^.i, £.defer.amp; dixi.s.in.yin.q» principali»7b.ul timo addefmgulariter ac etiam ficut eft in agri natura que eft fèmper inferiorem fp periori feruire uté tcx,in.l.i.§.deniqpger deaquaplu»ar»amp;iftaeft quafi feruitus ut 'ctex.in»d.I,ik§»fk6lt;nö»glo4n.d»I.i.§.deniq? agenSed qm feruitutes urbanedicunfqua dodebentur a predio urbano alteri predio iirbano ui’ a ruftico urbano ut dixi.s.uii.in dtuifione principaliferuitutis.^.fed quo' modo cognofcatur ÔC édifions inherêt ut»s, proximodixi.iüfingulis prius didis ferui tutibus nominatis p ordines declaratis.po ftea fecundum ftatuj urbani edificii domu figurando pro mcliori ordine 6e clari5i do lt;ftrina omnes urbanas feruitutes dedarare conftitui»inqua quidem domofi quid fieri pôt aut nô poteft declarablmus.de fob aut area eins primum exponendo.deinde d pa riete fiue muro ftillicidio fiue te vlo de ho.» ftio fiue porta »de babitu fiue itinere amp;nbsp;in troitu.declauftrofeu conclaul feu porticu depeDUtdecuria.de puteo 04 cifterna 04

de Îauello amp;nbsp;de cloaca .de fiduîa.de Fornace amp;nbsp;fornello.de balneo fiû ftufa de fumo. de fcalis.de folareo.detignoiniundo.de onegt; re ferendo.de ponticello.de meniano.de fe neftra*fiû balcôe.de cainîo de necefïàrio fi ne loco côi.decelario.de aquarolo fiû canali de aque proiedu.ôc de aquedvdu.ÔC ali3^ re9i.de piduris.de cruftatiombus de arma tura que machina dicitur.de ftabulo.d fter quilino.de materie .de lapidibus amp;nbsp;cignis de fouea ôc arboribus.ôt ultimo de fepub* çhro uidebis»

De feruitutibus aîtius tollendi amp;nbsp;officient diluminibusuictm» C» XXVl

Icamus itaq^ primo de feruitu d tealnus tollendi ÔC officicndi luminibus uicini autnon extol lendi Ætfecundum 7vam opù ifte funt due fuitutes .una eft altius toUédi 6c officiendi luminibus uidniX^quis tegt; neatur ad altius toUendum amp;nbsp;officiendum luminibus uicini.Alia eft altius non tollé» di.i.q? non pofTit altius tollere ut eft tex.cû glo.ind.i.de fer.ur.pre.0Cinfti.de adi.§.e» que in 7v,edes tuas tollédi in fi.Ex quo no» q? (éruitûtes urbane quedam funt affirma» tiuequedam negatiue.fed ruftice omnes funt affirraatiue tantum ut ire agere amp;c,ut no.glo.in,d.Li4n /V.officiendi in prin.quâ dodabi fequuntur.Et fi dicatur qûo pôt dicimihl deberiferuitusutuicinus altius tollat ÔCmibi (eu luminibus meis officiât immo ifta uidetur efle libertas uicini .amp; f uitus mea paffiue .Nec uidetur poffe dici Cf mibi fuit^debeaf ex quo mihl ÔC predio meo non prodeft îmo nocet ut.l.quôr.la.i» in prin.de ferui. Refpondeo (ecundum gl.quam bar.ibi (equitur ÔC coi ter doc.i.d.l» »i.m 7^,ôc officiendi ibi uel tertio dic def» ur.pre.q, hcet hoenoceae luminibus mets ÔC per hoc non poffit dici mihi débita fui» tus adiue.tamen pôt î aliis mihi expedite ut quia plurcs holes ueiebât ad me ôC racie» bât expenlas.Ex quo no.q? aliquando itéré noftra non habere domura multuj delefta biJem^pter amicorû côcurfum qui funt câ magm fumptus ficut (epiffime uidi eue nire habêtibus pulcbras domos euî uirida riis Sed Bar.in.d-l.i.declarat êt aliter quo» mô pôt noftra itereffe ut uicinus alti^ de uetdomûfuâ.ÔCponeexëplum ^pter ué tum.r.né domus méafentiat uentum quia aliquâdo ê male fanus ucl ppter afpeftum quia forte tranfeuntes per uiam poflèmaf fpicere Ci uia erax alta ÔC domus mea depffa quia fl uicinus eft in medio ÔC edificet âlti^ euntes per uiânô poterunt amplius in do mo mea uidere uel mea potent meereffe ut babeat lumen ex uerberationc magis q p dire«ffum.l.li ai bûrem.-^.interdum de fer» uîtu.ur.pre.ÔC n0.glo.infti.de ferui,§ item predioi^ urbanoßi i fi.in 7i?-akius nô tollat î primSed iftud exempi um eft bonû quâtû ad altius tollendi nô quâtum ad officiendu luminibusquiaimo prodeft non officeret Item pôt poni exemplum fecundû ang.in •d. 1.1.ut interfit noftra ut noceat luraimb^ ut quia erat domus mercatoris-Cque tanto lumine nô indigec.immo eis noceret ut ui dimus in apotecis mercato^icôiter ÔC maxi me ueneciisapud uellutarios.ltem poteft pom aliud exemplum côfuetudo ê uel fta» tutû ut nemo polfit edes fuas uel turres ha bere leuatas nifi ufqj ad certam menfuram inuito uicino luxta nô.per gl.quc habetur de ftatuto florentie in,l.qui luminibus de fcrui.ur.prc.in.l,i.£.de edifi.pnua. Vicm^ côceftit mihi q? poftim altius tollere noter luminibus fuis.certc fi tollerem alti^ ôC eP luminibusnoceremÔC uicinus me prohi» béret poffem agere aftione confeffona ut mibi lice at edes meas uel turres altius toile re ÔC fibi nocerc quia feruitus uicino eft im pofita ôC mihi p paffumacquifitacôtra fta tutum uel côfuetudiné.Et in hoc cxemplo feruitus dicif deben aftiue uolenti edifica rei alns 7^ocxemplis paffiue. Item poteft pom exemplum altius tollendi quia quis te nebaf tenere edificiû alti^ôC onera domus mee fubftinere iuxta.l.eum debere colum nâ de fer.ur.pre.licet in alio noceret.Clumi nibus meis.0C hoc exemplum ponit gio.in fti.de afti.§.equc in.7^.cdesfuas tollende i fi.lcd huic opy.quod lus altius tollendi ÔC officiendi^ic Icruitus.Ob fecundum Odof. ÔC Ang.in.d.l.i.deferui.ruf. pre. quia non reperif feruitus affirmatiua.per qua? quis compeUat ad aliquid faciendum.!,quoties. la pnmadeferuitu.cum ineis 7vtatur aut nô fieri aut pad ut ibi.s .dixi fuftinedo ifta opinioné dicas fecundû Ang,in.d,hi.uerû effe Cf nô principaliter fed i côfequentia fic d.eumdeberecolumnâ de fer.ur.predi ÔC dicit quod crédit OdofiUa fenfiffe ÔC bene

Cnn

nd fecundum cxetnplum nîtimu de onefê ferendo quod fupra dedi cefiaretiflud con tarium amp;nbsp;per dKflamd.eum debere edit nam óC.LóC fi forte»fffi ferui »uendt poteft etiam eflè ^ ius aldus tollendi bC officiêdl lummibus uicini fitlibertas amp;nbsp;non ferui tus uidelicet que pofTe amp;nbsp;non teneri altius tollere ÔC lummibus uicini officerc uLhab tius .€.de feruitu dus eft q? dicitur liber tas ÔC non feruitus amp;nbsp;ita debet intcHigi glodn ♦tude fuitu.urba presque appellat iftud i^ Ïibertatem Et flc no»^ iura predicp^ nö (b/ lumfuntferujtutesfedlibertates amp;nbsp;^pte rea muite leges pofite in titulo defenun prCfr loquuntur deliberate defendenda de qua pFra uidcbitis m declarationc domus ♦5.prox!ma figurata.fed teneri ad altius tol lendum amp;nbsp;ofliciendi lummibus uicini iftd é feruitus de qua loquituncLLhóC n ê libero tas fecundü Odoabi quê fequitur Ang.ói Pa.de ca.64 doc.öó bene ut patet ex bis que .s dixi.Cetrracirca ifla feruitutéÔC liberta tem alti^ tollêdi amp;nbsp;ofliciendi luminib^ uigt; cinnVideque dicamin que ft i one fcquêti fiCplenius dicetur de panetefme muro die

Rubrica de feruitutibus altius non tollen dl G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XX VIE

e St 5lt; alia feruitus altius nö tol lendi ut.l.r.de ferui,ur.pre.óC ïgt; fti.de aót.^.eque ÖckaltiusócX edibus.€»de ferui.cum fy. intel ligendoq^de neceffitate non pofht altius toUi fed 11 de uoluntatequis non tollat pof fj tarnenfi uelb luxta.d.l.alnus.tücnö dice retur feruitus altius nö tollendi .fed libtas ficut deferuitute 06 libertatealtius tollendi dixi fuper bac.q. Q,uedam fuiitutcsmibi occurrunt que utiles funt» Pri ma ê nüqd illequi debetferuitutem altius non tollêdi poftet faltim alteedifficare. uidctt qgt; fic qa uprbum alti^cft comparaiiuum ergo alte n ;phibetur.fed die contra ut ê tex.cus glomo id.loci corpus.§.pe.i Tbfi.altius ft fêrui.uen» quam tenet Albende rofate m dida.l.altius tC.de feruuante ft* Secunda.q.eft an lUe qui debet feruttutem altius non. tollendi pol 111 habe re a rborem ed i ft ci urn fu pra eas latitudinem.Etdicasbreuiter ^ fte ut eft tex.apertus.in.l.cdiftcia defer.urba.pre. bC probatur in.l.quod aut eo.ti.ólt; potent per cöfequensêt uindanafacere ultra earn lati tudinem ut eft tex.in.d.l, edificia dumodo (êruitus nö fit de profpeeftu quia tune non poftet ut ibi .Et fic no q? plantatio arboru 5 nö écentra feruituté altius non tollêdi qa aliud eft edificare aliud arboré ponere ut é tex.ut ibi nc.bal.óC dodtdn.d.l.quod autem fed plantatio arbop^ bene é cötra feruituté 4?fpeétus uel luminü ut.dd.edificia amp;.tin/ ter feruitutes Tb.quodcunqpigitur d ferui* urba.pre.0lt;,l.arborem in prin.e.ti.amp; adde q uod dica? in feq.q. Tertia.q.fi debes mÏ bi feruitutem altius non tollendi cum bac cöditione ne luminib^ meis officiatur quo möitelligaturbec7^ba.Dicqgt; cum iUa ad iedio fiat p modu acceftbrii regulaf a prix cipali ut in régula acceftbriuj in vi,amp; ïtclli gif ne officiatur altius tollendo amp;nbsp;ideo ad buc poteris arbores ponere ÓCuiridaria ba bere licet officias lummibus quia non offi.-cis altius êdificando ut eft tex.in.d.L q, aut iunêfaJ.precedenti./i'.ueluti ft edesdefer. urba,pre.Si autilla adieftio. apponeretur copuîatiuepercopulâ.6lt;fy.ô^ eque prirci paliter puta promittis mihi feruituté alti^ nö tollendi ólt; ne lummibus domus mee of ficiastune eftent due feruitutes.ßC nö poft fes ponere arbores ÔC uiridana facere quia licet per hoc nö facias eötra primas feruitu tem altius nö tollendi tarnen diceris facere cÖtra fecunda.fne lummibus officias. amp;nbsp;iö poftem te phibere per tex.in.d.L edificia i ft,amp;.flinter feruitutes 7^.quodcüq^ igif de fcr.ur,pre.amp; ita tenet Pau.de caftun.d.fl cgt; dificia quod perpetuo tene mêti ut fcias dl eftare mftrumenta buiufmodi feruitutum.

Qu arta queftio é an requraf q? femper feruitus altius nö tollêdi per uiciuü impo.-naf.Etuideturq fic quia regulariter cuili bs licitum eft edificare domu fuam uel mu ru ét ft officiât lummibus uicini ut é tcx.in dicfta.l.altius.€.de fêrui.óC in.flfi edibuseo dem ti.0^ in.flcumeo.amp; ind.pe. d ferui.ur* pre.óC babetur in.flqui lummibus eo.ti.óC i.l altiusfi feruitus uen Tu tamê dicas qd i duobus cafi L us repent effe cöftituta i po iurealege.Pnmusêqn area non baberet uentum aliundenifi per locu iquoniemus edificareuelletutêcafus fingulans md.ff. .§.i.deferui.ólt;dixi.s.circa principiu5 fpep: fèruitutü Öc.s.in.vui.q. pnncipali. Secii duscafuseftqn p cöfuctudinem uel ftatu turn effet itroduêlû q^quisnö poftit edifi care mft «fqj ad certam altitudinem amp;nbsp;nö

ultra in into ukino ut babetur per glojJ.lt »Cdeedifi.pnua.ÔC in*dlquUuminibus ôC dixi in feruitute prccedcnttdC uide que db ca in fequcnti--q» Q^uintaqueftioeft an ftatutum loques q? nullus polTit altius ele uare feu tollere edificium fuum fi per illud noceatuicmilutninibusan ftatutum liget forenfej cuius ê domus que debet al Duf tol luEtdicas c^ficqm iftud ius eft defcendés ex re ideo ligatur ftatuto loei ubi res eft ut probatur in-bfi uendito *§Xl coftatcoia pre di,ói noanâtan i totütC.de edifupriua» ÖC Î 4,cunftos populos»€,de fumaruEt quod dl xi de feruitute altius non tollendi ut ftatugt; turn loquens de ea liget forenfemddem di? cas m qualibet feruitute urbane uel ruftica qm lus fêruitutis defeëdit ex re óC rci.cobe ret uvlaxoia pre,^ infti.de ferui.$.predio rum urbanorum per predida amp;nbsp;per no.in »dfLconftospopulos.Reliuqua circa iftâ f uitutem altius non tollendi uide infra de pariere fine muro^

De feruitute ftillicidii auertendi amp;nbsp;ftillicï du non auertendi» C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X X V11L

Vnt amp;nbsp;allé due féruitutes urba s ne una ftillicidii auertendi.i» dî rinandi inteftum uel areaî ui cinvNampoffefacerecadere a qnam de tefto meo fuper teftum tuum fer uituseft.aliaeftferuitus nonauertêdi ftib licidü ut eft tcx.in.bi.de ferui.ur.pre» ficut fut due altius tollendi amp;nô tollendi ut,s» proximo diftum eft.Et intellige ftillicidii nô auertendt*s.mei in domo mea in tuam »bnonimittendideneceffitate quia tune ê mibi fèruitus fed intcUigerctur noauertè^ di in domo mea in tua effet libertas amp;nbsp;non fèruitus ut dixi de feruitutibus altius nô toi ledi amp;nbsp;ifte feruiiutes fût urbane.et qn con ftitutumeft utpoftim auertere ftiHicidiu meû in arc à tuâ que Gt pdium rufticû qa î fpicitur pjiùcui fuitus debetur que abeo debet denoiari quia dignius eft ex quo eft dominans ut eft tex.cû glo.4n»d.Lk§.arcam de fer.ur.pre.de quo dixi.s.in.iiii.q.princu pali feruitutû7b.fî quomodo cognofeatur» Circaiftamferuitutemftillicidii auergt; tendi déelaremus aliquas.q.utiles quotidia nas. Prima .q.eft pro intelligentia quid eft ftillicidium..Etdicq?ê illud qc^ ftillat ÔC iterdu cadit dire do ÔC interdu n ^pter uentum.Sed fluméndicitur quod direfto caditÔC maxime fuper décima de ferui.ur» pre.l.feruitutes»§.ftillicidium ibi ideft^ ftillicidio flumen ÔC eft tex.infti.de ferui» »§.prediorû urbanorû ibi ut ftillicidiû ueî flumen recipiatamp;ibi bocnô.glo. lté ali quâdodicif ftillicidiumdomus cui feruit^ debetur ftillicidii amp;nbsp;ita capitur i.d.§. ftillt.’ cidiumfècundum una expofitionê glo.ibi

Item dicit ftillicidium fèruitus ipa ftil licidü ÔC ita accipif î’materia noftra amp;nbsp;i.d» »Li.de feruicu.ur.pre,amp; no.glo.in difto » $ » ftillicidium» Secunda queftio An quis regulariter poftitdiucrtereaquara ex fuo ftillicidio fupra ftillicidiumul’ area uicinl Et die ^ uidef q? nemo poffit dirrigere ftil licidium fuum fupra teftum domus uicins depreffe uel fuper aream uicinifi fèruitus ïpofita nô é ut ë texd.d.l.i.de feruuur» pre» ibiftillicidiumauertendi ôCibi hoc nota* doc.unde ego habês huiufmôi ftillicidium nifi fèruitus im pofita fit poffum compel li per uicinu ad facienduy aquam tefti noftri deriuare per illu locü» puta ponëdo que re cipiant aquam iuxta tedium meum amp;nbsp;ca? mitta i ftratam publica per didlä.bi. Et eft ratio quia domus uel areauicini regulars ter debet elfe libera ufque ad cclum.baltic us.C.de fcruituti.cü fy» Tertia queftio é fi aqua ftillicidii uicinicadit lure feruitugt; tis fupra domü mea uel area p tegulas que cupi uulgaritcr nuncupanturanpoffiï Fa cere qi cadat per uia unius canalis lignei ut lapidei.ueletiacanalisexiftëtis fup cupis. Dic ^ nô quia aqua groftior caderet feu'caf fitaret ut eft tex.nota,cum glo.in.b fêruitu tes que in fuperficie.$.an ex tegula de ferui tu.ur.pre.quod nö.contra multos qui habet feruitute ftillicidii p têgulas.ôC faciût unit canale ad quod tota aqua ftillicidii decurrit quia nô poffunt» Q,uarta.q.ë uicin^me.. ut habet feruitutem fuper aream meam uV tedium domus mee p duos pedes» an poC fit ultra producere feu extenderC. amp;nbsp;dicas qgt; nô quiai noftro magis inciperet cadere» amp;nbsp;i alio loco caderet ftillicidiû q in quo im pofita ë feruitus.Sed retro duci pótquia letmus in feruitute nobis débita facere pofTu mus non acriusqmcertum ëmeliorë congt; dicionem uicini fieri pofïcdeteriorem nô pofte nifi aliud noiatim î feruitute interpo nenda mutatum fit utë tex nota.in.bfcrui» que in fuperficie.$.ftillicidiù.7v»eadem câ»

defenurptè» duinta elT.q.an bab?ns feruitutcm ftillicid« acquifitam pofïit aki us tollere udeleuareuel deprimere mura uel edificium Cuper quo habet ftillidiuî ca densfuper domo« el area mea»Dic breui'' ter(j eleuare uel altius tollere pot depris mere non pôtuteft texmotabilis î.d.§^ ftilgt; licidium in pnncipio qui afTignat bâc rôej r^amleuiorfitlcruitus quâdo toUitur fill licidium altius eus hoc $ ex alto cadit leut us cadit -ôC interdum nô puenit ad locum 0 uientem fed quando repriraitur Et grauior fèrultus.ùpro ftillicidioflumen qd^ dclara» Nam ideofitgrauior feruitusftillicidii (cgt; per cum minus cadit ab alto amp;nbsp;Icuior cum altius cadit quia aque caflitatö depreOà ad ptra loca ui uentoi^ diuerti nó pot .fed fep caffitat in eundem locu Ä facit ibi flumen 6lt; deftruit aliquando aream uicini.óC ortu fiincocaditSlt; ideo grauius damnificauic predium feruiens»fed cafficatio aque progt; cedens èx alto ui uétorü qnq? ad unum lo cum qnqj ad alifi aqua ducit nee facit cocur Turn aqurû imo qnq? aqua non uenit ad lo CÛ feruiêtê,óC puterca tune dicitur minus offendere ipm amp; ideo meliorê códitionej uicini facere poffum détérioré non ifta eft intentlo.d.§.ftillicidium quêcafum fmgu^ lariter no.amp; tcnemcti.quia contra decifio/ nem didv^.dixit mirande memorie domi nus T homafius equcs de aretio iterrogat^ a domino Paulo de aretio lurif utriufq? doe interrogatus in publica difputatione quaj fècit idem »do^T homafius padue dequoli^ eet roem banc folam allegauerit quia forti^ cadit ex alto g depreffotPotuiHct ét alia ro allegariquiamaiorcomoditas uidetur effe loei {eruientis $ cadatex loco deprefto ma gis qgt;x alto »ergo uidetur q? poflit depris mi 0lt; no tolli per.d»§iftillicidium m fh qm fi exaltocaditp»pter uentum nulla qnqj parsfoli fubftillicidioremanet tefta cum effedtu quia aqua cadit ubiq^ amp;nbsp;fic non pot ibi in area fua ftillicidio qcgcollocan g? tu turn fit ab aqua »Item quia nee comode pot ftari uel iri per area? fub illo ftillicidio qd nö effet fi caderet ftillicidium dire ede ex lo co magis depreffo Jtem ét quia ex loco ma? gis alto magis occupatur lumen aree quam per locû depreffû» item potuiffet alia ro affignari fi paries feu murus fuper quo eft tedium feu ftillicidium effet côis quia qua to cadit aqua altius ^pteruim uentoß: ma

gis indireftecadit ut é tex.ï.d.§. flillicidiu in prin.Et ideo aquafepedifcurrit p parie tembuemurûô^ ipfum corrumpit maxie fi é panes ligneus qd non euenit amp;nbsp;fi aqua ex loco depredo direcdo caderet» Vode tob Ïendoaltius uidef facere détérioré condici oné fundi fèruientis óC deprimëdo deterio rem ar.d.§.dillicidiü m ft.Vndeex bis pagt; tet q? decifio Pauli iurifcofulti idd. fèruitu tes que ex fuperficie.§.ftil!icidium de fcrui. urba.pre.Et nô miranduj fi dominus Tho mafius uir preclanffimi mgenii in ea erra uitôC q?pterea cauendû ab huiufmodi aedt bus publicis de quolibet quia funt pencu^ lofimaxime quando quisuult ponere fab cemîmeffem aliénas contra id quod fcrigt; ptum é in.kdC babef.vi.q.iii.c.i,6i femenc rabi lem extra de elecôlt; in clem, paftoralis §»rurfus i fi.de re iudi. Sexta eft queftio quis habetferuitutcm ftiUicidii fibi débita (ublatum eft edificium fine corruit ex quo ftillicidiû cadiban per hoc îtelligafexrîdla ïtotûeueffedlu feniitutis ftillicidii.Et die q- non qa remanet î babitu.amp; ideo fî ftilligt; cidiura reponaf cm ftillicidio idé edlficiû effé cenfetur quantum ad (êruitutes reales putaftillicidiidicetnôquantum ad pfona les ut é texdnXferuitutes que i fuperficie.§ fublatum defèrui.ur.prc.amp;ïtelhgeqî per iftay reedificationem feruitus ftillicidii nô erit eadem fere que primo crat fed reftitui tur ipfo lure a.l.ut eft tex.in.d.$. fublatum ^.pars ibi fed nô é ita i reali que reftltust amp;nbsp;boc^batur ex tex.ibi dum dicit ut idem ïtelJigaf quod 7^bum îtelligafeft uerbum fidionis ut é tex*in»Lberes quandoqj de ac qui.bere.0C in.l,qui a feruo de aélio^SC oblû amp;nbsp;habef per Bar.m.l.i.m prin.de no.ope. nunci.ôC per Bal.in.l.qm de bis qui no.ifa. amp;nbsp;hoc ét probatur ind.fi te de ferui.ur.pre. ÔC ifta reftitutio 6c fiftio q intelligaf idej edificium qft uère non ê ôC eadem feruitus procedit ^pter utilitatem ediuî ut jpbatur in,d.§»fublatum ibi utilitasexigit.ôc ita no. ibi ang.ôc bahin ti.de pace oftantie 1,1111x0 îum.adfi.Et intelligo utilitatem edium.C publicam ut ibi.Exquofequif q pro ifta (èruitute reftituta actio direfta non ppetit fed utilis quia nô é uere illud idem edificiu cui feruitus importa eft ut eft tex,cu5 g 10. î 7V,utiîis in.d.l.fi teftô ôCn5.glo.î.d.§.fub latum in prin.de quo die ut plene no.iJ.in ter Hip.^.facram de uerbo.oblig.Et ex boe

ctiam fequitur ilind quod fcruitus acquifita Cu per tinei itellgitur acquifita ét folo quia non extinguitur deftrudta uF extinta fuper fiele (êcundum Patbde caftan,d.§ ƒ1 fublatu qcf intelligc cum efFedfu ut dixi amp;nbsp;de boe die ut babetur LLii i.de fenfed bene intelligt; gitur extinda ut didum eft.Q, uod aut di xi feruitutem reftitui repofito edificio itel lige qnreponitur 1 eadem (pecie amp;nbsp;quali^ täte alias fecus quia tune non reputaretur neciteUigeretur idêedificiü ut é texJidXP uitutes.§,ßfublatutti amp;nbsp;ro^é qa illcf qd* dif fert ï fpé F qualitate nö pot dici idê ï fubfta tia fed diuerfu5 fecus fi hobeati plus ut mi nus quia tune eft idem in fubftantia ex qquot; eadom fubftantia manet ut plene dixi/sun ►x»amp; ultima queftione principally/^.ÖC bec iura allegantur amp;nbsp;^pterea non attenditur mutatio partium ficut in noftro corpore di cimus utdy^ponebatur d iudi,ólt;.d,§.fi fub latum inducitur ad queftoiné fecundu doe» q licet deftruatur monaftenu nö tam eius priuillegia deftruutur quando deftruitur de fadfo (écus fi de iure ut per Innoanx» ex iniucllo extra de noyopemunedic ut ibi p eum ÔC canoniftas amp;nbsp;per eundê Inno.in.c, abbate in ultima columnade 71’bo,figni.óC per Babin.d.titulo de pace conftan.innun colum.ubietiamallegat diötuin.§, fi fubla turn »amp; per FloninXufufrUyquibusmomfu fruc,amitta»que omnia notanda fût. Sep tima queftio eft Vicin^ meus habet feruitu teihftillicidiiaduertendi in aream meam quod ftiUicidium ^tenditur fuper aream mea pér duos pedes an ego poflum edifica re in area ubi cafTitare cepit ftillicidium ÔC in hoctex.uidentur eflêcontrani.Nas tex. in dida.1.feruitutem que infuperiic)c.§.f/ uitus dicit expreÜe q non.ÖC textus in ca.' dem,l.finali m fine uidetur dicere contrari urn fecûdû glun.d.^ feruitus foluit dices qgt; edificare non poflum fi uolo recipe ftilliciz dium amp;nbsp;ita loquitur iUc.§, (eruitus Sed fl ftiUicidiü recipe uolo tune edificare poffu amp;nbsp;ita loquitur.d.§ fi.in fi.Et ex hoc conclu -ditur $ dominus predndebentis feruttute ftiUicidii pôtibi edificaredummodofullici dium uel feruitutemftillicidii debitam nó impediat imo cara rcipiat.Óó ita cóiter doe. tranfire uidentur cü 111a gbEgo aüt aliter i telligo illa lura.nâ tex. in .d.§. feruitus edi dicit^hedi irapofitaeftferuitus ftillicidii non licet domino aree feruiencis ibi edifica

ré ubi caflltarecépiflêt ftillicidium Jteï iri §.fi.eiufdem.l.qui incipit i area i prin. idem dicit uidelicet qd* illc quiuult edificare in area in qua ftillicidium cadit poteft edifici urn pducere ufq^ ad eûlocû unde ftillicidi urn caditamp;ficï hoc ocordat.ôCîtelligoiftos duos tex.q qui debet feruitutem ftillicidii nullo mó poflit edificare in area ubi caftita re incipit ftillicidiumfeu ubi ftillicidiü ca dit.êtfi edificando uellem ftillicidiü recipe quia quabtas mutaf amp;nbsp;loei qualitas feruitu tem debentis infpicif facit ad hoc qft dixi ï »q.precedentl ÖC hoe aperte pbatur p tex» in.d.§.fi.propter diftionemTed Si fi.ibi po fitam quediuerfificatï fafto amp;nbsp;ï iure utï*L ÔC fi lege in prin.ff.de peti.heredi.amp; noXh qui ufumfruc.de uerbo.ob.0t in.c.follicitu dinem in fi.de appeLEt ideo cü i fidbi dicat ^ poffit edificari dum tarnen ftillicidium reélerecipiaf pfupponif ^fecusfiti cafu precedéti alias diftio fed amp;nbsp;fi ibi pofita no diuerfificaref principiu a fine qd dicenduj non c.Et aducrtendum ë q? dicunt lila iura nifi caffitarecepit.feu nifi ftillicidiü? cadit quia per hocapparetqno debet ifpici per teftus tignoru ftillicidii fed locus ï quo ca dit aqua fiue fit ultra fiue citra ut éc probat îd.fi.^.fi.ibi ftillicidii rigore de feruitu. ur. pre.in.§,aût i fi.bl.fcruitutes in fi. q p otra rioallegaf ponitur aliuscafus diuerfus ui delicet q fi in meo edificio cadat ftillicidiü uicim fupra mihi edificare côcedif dumô ftillicidium reffe recipiatur nam ibi ia erat edificatumamp;facilisextolliturid quod eft edificatumar.ei^ quod dicif i fimili q i ha bentibus fimnbolu facilms ê tranfit^ ut no. inl.fi nö fortem.§.fi centu de odi.mde.facit écq habetur in.l.fi unus.§.paffusne petegt; ret 7v in fpé de pac.ót q ille,§.fi- ita débeat intelligi patet manifelteex diffionef? ÔC fi ibi pofita ut fupra dixi q bene nota quia Iicet doc.uide.ituraliteritelligereöt nö ali ter declarare.tamê puto hunc effc uerü ingt; telleffum illorü iuriü Ót adde quod dicam In.q.fèquêti. Offauo-q-eft quid fi ftiUici dl urn cui debeturferuitusauertédi i aream uicini ptendit ultra pariete fupra areas ui cini per medium pedé ÖC caflitat in area tu cini éc per médius pedem uel circa.an uici nus poffit edificare i illa area ufq? ad illum locü ubi caflitat. ÔC fic ufqj ad mediu pede? prope mutuu domini predii dnantis fit ui def q fic p tex.m.d.l. leruitutcs.f.feruitus

edf amp;4»fi4 prin^de femi uf.pré.ubi ui Jef èfïê tex.LLfufinkrcgun-que uideturdïelex greca que jncipit G quis fepem.qüe dicitTl quisuultedificaremurum prope fundurn uicinifepemderelinquat decums intellect tu dicam ifra de panete fiue muro-Ego pu/ to q? didlus.§,reruitus edi ►amp; ad.^.fudebeat intelligi amp;nbsp;limitan (êcundumdJbprealle/ gatam.ói econtragt;dXfi Jebeat inteUigi feefl dum.d.§.uidclicet q? G ftilbcidium pretengt; dit fenifi per medium pedem non polTit edificari per uiemum ufqj ad lUum mediü pedes êtfi aqua ultra nöcaffitarct qui a eG fetcötra^d.l.fi-fini.reg.nonenim effet equŒ g7dns fundi debentis ftiHicidiu fuftinerc eflet mehoris códitionis q lilequi nullâ de bet fuitutéï fundofuo.Etideoii ille q hét fundurn fuum liberu nó pöt ediGcare mu rum nifidifleta regione uicmt per pedem nel G uult ediGcaredomum p duos pedes ut.dd.fi.multo magis deberet diftare i.Ue cu ius predium debet (èrutiuté ftillicidii reel piendi debe bit ergo boe cafu diGare edifigt; cans muru per pedem uel domum p duos non a regione uicini4,non a termino füdi uicini fed a (blo quatenus ptendit ftillici» dium amp;nbsp;cafGtnt undeG Gillicidiii ptédert yvfus aream uel ortum edificantis amp;nbsp;caffita retputa per tres pedes edificans murum 4 beret ultra di dos tres pedes q relinquunf pptend»Lferuituies.§»feruitus edhamp;.eifum primde feruGunpre» ét relinquere unum alium pedcm'amp; flc quatuor pedes.m totU5 a fundo couicmimei fi uult edificare domu debj relinquere duos pedes amp;nbsp;fie boe cafu qnqj i totu amp;nbsp;idé dicas in fhEt ita alias obti nufin quadam ca uerone cotra quêda epif copum de nicafola amp;nbsp;ita fuit indicatum ex côfiliotriûdodiffimorû iurifcofulto^ qd* nota quia fuit cófideratio mea.öC credo $ fit ueriffima maxime intelligendo q qua-* tenus rigor ftillicidii prétendit fup fudo ui ni eatenus terrenu feu (bluinfenus fit dni predii dominantis utmdetur effe cafus LL olimpico^§*fhde fer*unpre»de quo dicam ï fequenti^q-Nam boe cafu non baberet du/ bmm »d^ffufini reg.Sed ut dixi etiâ fi illud terrenura effet domini fundi feruiêtis pu» to effe idem dicendum per ea que fs^dixi dó qa ita fuit qd* Gngulariter teneméti» No na.q.cóuenienter fcquiturfi uicinus meus bét ftillicidium domus fue cadés i fudo uF orto meo uel i area extra mu^c domus fue

uêrbi gratia pér duos pedes an fundus uel area eatenus quatenus fe ptendit rigor ftib licidn fit uicini uF mei»^ uidetur q? fit uici ni cuius é ftillicidiû fupiï’ pd^fufdi» de fen unpre^pques tex-dixit ibi flo.q ftillicidia que fupra domu de lure demonftrât quan turn fit propnetas loci inférions amp;nbsp;idé di/ xitibi Banuidelicet qd ftillicidia quefunt fuperius uidenturquodâmodo figmficare ^prietatem loci inferioris,ÓC idem uidtur uellc bal.in confiliofuo.xxiuquodicipit fta tutocauef q? tenens arma in domo.Sed fi iftud é uerü debetlimitannifi oftaret uici num meu5 habereferuitutem ftillicidii qa tune apparet q iftud ftillicidiü haberet nö ^pter dnium foli quod effet mferius fed ,p pter fcruitutcm appofita que feruitus non extenderef ad dominü foli inférions Ôlt; b’ pbatur (nXferuitutes de fer-ur. pre.§.1111/ Iicidium7b.eadem câ ibi quia in noftro ma gis incipïtcidereÓC.§.fèruitus edi ibidomi nofèruientis aree de ferui.urba.prediJtem effet limitandu nifi fi illicidiû fiat fupra uia publica uel loco publico quia locus ifenor fubftillicidio non efficifdomini ftillicidii Poffer tarnen aliqd poni ufq^ ad ftillicidiü üt»dXólt;»§ hde ferui.ur.pre.quäquidem in telligunt i hoc tamé cöiter feruâda effet co fuetudo loci penhan in totû.C.dc ediG- pri uaÆt adde q dicam infra declauftro uel cô clauLamp; porticu» Sed nunquid in dubio habês antiquû ftillicidium fupra area? uel domû meam prefumatur habere iure (brui tutis uel lure dominü cx'eo q folü mferius pro rigore ftillicidii dicaf fuum credo effe pfiderandum quis poffideat locu qui éfub ftillicidio»Namfi ego dominus aree pofti/ deo illum locum inferiorem puta fi ê ortus Ipfum ibi eolo amp;nbsp;arborés habeo uel rtineo res meas fub ftillicidio amp;nbsp;prefumam tune uicinu habere ftillicidium lure fêrultutis tantu amp;nbsp;locum inferiorem effe mem Ad uerte tamé quia memini licet edificare fub tus grundaria quatenus rigor ftillicidii amp;nbsp;tignoruexcertauiadefcendit fi ftillicidii caflitatio impedin poffitut.d4»fuamp;ibihoc no,Ang*óe doc.de fenunpre* Si uero uicP nus qui habet ftillicidium poffideret Iocu5 inferiorem fub ftillicidio tune prefumam nö lure fèruitutis quia ftillicidiü ad hoc n tendit-fêd quia folum quod eft fub ftillici dio fuum eft m fi illa poffèffio eflet lure fa miliantatis.uuff.de acqui.poffiurc familia

ritatis.'Et idèo i boe pot eflé cautus dominé arec ut ftet m pofièfTione et! am illms pargt; tisaree uelom que é fut ftilbcidio üicmi amp;nbsp;ita aFs ofului cuida amico meoXed fi neu ter poHideat quia locus êfteribs uel aquo fus uF abter ïutilïs,amp; tuncdiftingue^auttê pore quo fuit Callum iftud ftillicidium do mus uel area mea amp;nbsp;domus uicini erant di uerfarum perfonaru uel iuriurn aut eiufde perfone uF lur is.Pnmo cafu quando erat di uerfarum perfona!^ amp;nbsp;tunc illo tepore erat tota area domus mea uel anclo^ meo^ ÔC non bcebat uicino imittere ftiUicidium ut no4nd,altius de fer.amp;iofi mifit uidetur igt; mififle potius iure feruitutis qdomim nifi abter probetunNec eft aliter credendu ^ ego F auAor meus uoluerim faciendo imitgt; ti ftilbcidium ét fibi concedere fold ard.fi mibi co tempore de fenunpre» qa aót^ age tiu no debent opari ultra itentionem eoru »Lnon ois i pri.fEfi ccr.ps.Secundo cafu qn erat un lus perfone tantû ficut fepe contins git qn unus hét amplam domû facit ftiUici dia unius partis domus cadere fuper aba p teA pod ca legat uF uendit unS pte de ilgt; la domo uF fl funt plures fratres babentes domû Et poftea eä diuidût inter fe amp;nbsp;um euenit una ps domus que bet flillictdium amp;nbsp;alten alia ps que aream fub ftilbcidio ÓC tune die idem q uidetur eflè impofita ferui tus uendedolegando uF duudendo ut fufti neat onera pmanentia.quia tue temporé di uifionis uF legati uel uenditionis fubftine^ bat ut i.Loclaue de damJfec.óC no ba. in.l.i» circa fine de feruiJega.amp;L babetur per dcc» i.Lqgt; oclaue»Etex boe ocludi poteft ad mFgt;« tas.q.nunquid fit licitum facere ponticelluj uF caftellam neceftani uel tubam fiue capgt; pamcamini mdiftomuro quatenus fe ex tendit rigor ftillicidii uF facere feneftram F Foueam uF ferratam in area mea quia fi fb» kim quod eft fub ftilbcidioefft domim ftil licidi tune poftet fieri tanq in fuoftaltius »C.de ftr.alias nd.De hns tamê plenius dl cam in fpe ifta fuper demo per me figuras ta. Décima 0ó ultima .q-eft fi domus tua debet domui meeduas feruitutesuna ne.al. tius coUentur alia ut ftillicidiumedificioru meo^i recipere deberet amp;nbsp;tibi conceftero ius efte ïuito me altius toiler edificia tua amp;nbsp;fic remiftera tibi feruitutéaltiusnö tollédt an per boe uideatur tibi cöceflifte ut poftis tollere qtûcunq? ius ita q étnö teneans re

ciperèftillicidia mea amp;nbsp;dicas q non qa illa cÓceffio feu ïmiftio itelligif dummodo reci pias il Jam feruitutê ftilbcidio^ meoi^ uté cafus in.tfi domus de fêr.ur.pre. amp;nbsp;eft ro quia illc feruitutes funt diuerfe ÔC feperate unde renuntiado uni alteri renuntiafte nö uideaf amp;ideo‘ui feruitutis retente babeo adhuc iuspbibédi amp;nbsp;ad boe femper allega tur.d.hfi dom^ q itellige quado una remif fa altera neceftario nöitelligif efte remifta quia é penitus dinerfa ut c i cafu,ppofito.fe cus fi una remifta neceftario intelligcrefre mifta aba.ExempIum in cafu ecóuerfo fi ê remifta feruitus ftillicidii no recipiendi na licet boe cafu uideatur efte remiffa feruitus altius non tollendi ut no.glo ï.d.l.fi domus quam doc.ibi fequuntur amp;nbsp;^ boed. fi mibi in eo tempore de fèrui.ur.prc.ôC eft texan »Lfedinterdumdeaqua pluanöC facit.l.ik de iurifdhomaudi.cum fp.amp;.d.bfi dorn’’ab legatur q quädo funt iura diuerfa amp;nbsp;îuiceî nôdepédentia licet tollaf und tarne alte^z notollif pro boc.dlfed interdumfed fi de penderent adinuicem fecus ut uult gl J.d.1. fi domus que eft nota.amp; proboeLnee is.$r .i.de acquuberedi.ubi repudiata bereditatc ab iteftato ex teftamento repudiata uidef fine qua repudiatione prima ftare nö poffer ut ibi6c4,illudeo.ti. Item aUegatur ad alias.q.quas ibi uide per BalóC Ang.amp; doe to. Sed contra pdida uidetur efte texari ftfiftillicidii quemadmo.ferui.amit.ubi di citur q fi ftillicidii ius babeam i area tuara amp;nbsp;pmiiTenm tibi ius ftillicidii imittendi a mitto.Sed folue quod in.dbfi domus de fer.ur.p.erant due feruitutes iö una rmlfta altera n toUif qa potopan i iHa reifta ut-s declaraui.SediilIa.l.fi ftillicidii eratuna 9 ui tus tm de ideo ad boe ut pmiftio F oceftio edihcandi i area poftea fafta aliqd opetur illa feruitus ftillicidii que fola crat itelligif efte remifti.ÓC pdiftis addeque dicamifta de ftilbcidio fuie tedo.

Rubrica de fcruitutib^ ftillicidii nö aduer tendi. C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXIX»

Oftquam de feruitute affirma.« tiua ftillicidii aduertendi dixï p mus cöfequens ê ut de alia feigt; uitutcnegatiua ftillicidii non a uertendialiqua breuiter uidcamus.Et im primis fciendum eft q ifta feruitus nö ad

ucrtendüntelligitur ^ ille qui batet Œil/ tcidium fuum fuper domum meâ nô poG Ot auertcre ipfum ad domû fuâ Îta q? nô ca dat in mea amp;nbsp;fie eft ferintus pafliua ex pte ftillicidn hntisfi deneceffitate diuerteref ipfum non potin domum fuam 6C dicjtur efieferuitusalt;ftiuaex ptceiusmcuius do» mûcadit, Sed contra hocopponitur qa immo uidetur q ifta non fit feruitus paf» fiua ex parte habentis ftilicidiummcc acHa ex parte alteriusîmo totum econtra. Nam ^totum ftiUicidium tuû cadat i domû mes rcgulariter eft tibi utile amp;nbsp;mihi damnofuj ut dixi in precedent! (èruituteÆt ego i cui^ domo ftiUicidium cadit (èruitutem pan di» co ♦ Item non uidetur pofic dici q? fit ferui tus mihi débita ex quo non itereft mea im moeftmihi damnofuj ut dixiX quotiens in prin.de feruuSed refponde q? hoc debet inteUigi quando efij mihi utile ^ aqua fill licidii tui cadat in domo uF cnria mea.puta ^pter cifternâ mea que repleri debet ex a» qua tui tedhóe hoe modo intelligit iftaj F» uïtutem gloandthin uerficulov ÔC officiêdi in.ft de fenur»pre»qua docabi fequunt Ite pofietponi exemplum fi haberem ortum magnum euj domo piunctum uel prata ft tienna amp;nbsp;intereft mea qgt; aqua ftillidn uici» m cadat in domum meam ca ca ducendi ad ortum pel pratum irrigandum amp;nbsp;idê ifi» dicasóC facit ad hoc q, dixï.s. de (èruitute» altius tollendi poft primEtex bis no»q? ut quisfitobligatus tenere ftillicidium fu3 ut cadat in domum quiamibi expedit pp aq cifterne mee uel propter ortum F prata mea irnganda dicitur eiïefcruitus ftillici» dii non auertendi ut êt^san pnn.declaraui

Circa iftam (êruitutem dubitari poftet fi ftiHicidiu eflêt fraftum ialiqua parte pu ta eins canale per qd* aqua ducitur F tegule rupte quis teneatur reficereôc cui^ expen fis die 2111^ cuius eft ftillicidiû q debî put probarur id.ôC fi forte^-êt fi ferui.uen.ôc ï ♦Kéum debere columnaj de fenunpre,Sed nunqd ftillicidii dominus potent cogi per cum î cui^domûcaffitat ad ipm reficiendû dicas q fie ad cû modû quo erat tpe feruitu tis îpofite per texjn.d4*ft ubi eft cafus nô* Item nuqdfitotû ftillicidiû corruit an pof fit illc qui é dominus ftillicidn cogi ad relt; ponédumfeu iterû faciendum diftuî ftiHi cidium ad eû modû quo erat tpe feruitutis impofite ita q aqua ex eo poflit in domum mea caftitare ficut prius expenfis fuis dicas q fic tex.ê n5.in»Leü debere col timna m fn de fenunpre.Hec de fern i tu te ftillicidn nó auertendi dix^flê fufficiat*

Rubricade feruitute tigni immittendu Cap, nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXX»

Vintaéferuitus tigni imitten» dl m panetem uicini p cuP de q claratione.primo fciendü eft q appellationetigni i.txü^tatom ne materie genus fignificabatur ex qua edl ficia fiunt ut eft tex,in»ltigni de T^.fignhóC d.adeo*$,cum infuo adfi.de acqui.re.do.óC inftbde re.diuu§,cu5 i fuo foloÄ ita omnef tigni matena contmetur ut eft tex.ind. ti» gninn primad exhibert.amp; tegulasamp; lapi» des amp;nbsp;cementa ÔC calcem amp;nbsp;areä ÓCc.fi qua funtedificiirubtiliaappellatione tigni de tigno iniunfto ficitd.ferri.§ftabros de ^»ft gni.Sed amp;nbsp;in uineis tigni appcllatione oia uineis neceflana cotinef puta ptice amp;nbsp;pc daméta utê tex.bd.Li4 fbamp; pali etiam uent unt qui m numero materie redigende finit ficutptice.Lpali delenibTigna autejad tc gendu dl da funt ut dicit tex.in.d.ptigni.

Secundo uidendum é an fit licitum imit tere tignum in fundo uicinuEt rcgulariter dicatur q non mfi fit impofita feruit^ ut.l» quemadmo.$.per tedum ad.L acqubamp; ibi per omnes doc.óC,l.fi üicem.§.fi ad ianuam amp;nbsp;ibi Bar.q ui aut dam óCd.fedfi inter me in prin.de fenur.pre.Nam non debet quis rcgulariter in aliéo aliquid faccre ut.Lquof dam in,€.de metaLdC met.li.xi.6c no. glo. ïn,d.§.fi protedum. Tertio queritur qd fi per aliquem immittitur tignum in fundo meoóCficalienoanpoftum illud propria audoritatctollere uel icidcreÔC itelligo in fundo.btagendo ipfum.Li.§.in flumine de flumiJds quü§44unctad4i.§.i.dc religbubi probatur q dieftio in requirit adum*Ét uigt; defq nó quia rcgulariter nemo debet fibi lus dicere propria audoritatc nee facef.l.i» ♦€.ne quis infua cau.6c.l.extat q me.cau.

item quia ê in quibufdam cafibus fpeale ut liccat ppria audoritatc uindicare.l»i.6C difC.quando Ibuni.fine iud.uin.crgoï aliis uidef eftecötra iuscómune.l.iusfingulare ÓC.I.quod 7^0 de leg. Sed dicas contraria ut eft cafus interminis.óC nönn.l.qucmad» mo.$.fiptedumifbad.LacquiLóC ibi hoe

notant dod^ôC inMi uitcmgt;§,qui aJ îanua ÔC ibi hoc tenet Rar.q? ui.aut clam ÔC idem» Bar jn,kh§4nterdid;um uti poG quitus ad deomninoquedicam plenius infra invi» .q» Q,uartoquerituran tigna qs podit immittere murofeu partetecoi amp;nbsp;uidetur q» non quia in re comuni potior ê côditio ^hibêtisXfabinus côi diu.ùtan unus fi fer» uendncôtrariura uidetur tex.î.kin re coi ibi neque prohibemus defer,urba.pre,6lt;,ï ♦L^dicdumeo.tuTudic aut loquimur de antiquis tignis que primo merant amp;nbsp;no ë dubium q, poni pofluntfecundû Ang.in.k quidam yberus infkiii»colum»'^»fimjliter reftat uidere de fenur» pre»quia nibil inogt; uatur nec fit contra ms (ocietatis»Et iô qn alia tigna cmfdem côionis in locum alioru tignoßifupponerenfquia fubrogatu tapit naturam eius i cuius locuj fubrogatur.L eu »§»q iniuriarû fi quis cauti»6lt; bec et ^bâtur ind.feruitûtes que in fuperficie in prin» de (enunpreaunda^beum deberc coUbi fueo» tkCirca quod adde que dicam m fequenti »qu'n fimili Aut loquimur de noms tignis mittendisÔC intelligo êt in aliis ptib^ mu» ri q in illis i quibus erant tigna antiqua Ôd tûc ptes cômunis ed côiterquefitusut fub ft meat oncra utriufq^ amp;nbsp;pôtimitteere un^ foemsakero ïuito ut eft tex»ïn»l»fi edes cu? gbcöi dmi.óe no.glo»magnaxirca prin.ibi» item fallit quando ob hoc ipm ln»b fabinus e,ti»q uuk q focius pöt uti re co) ad ufus d? ftinatum êtiuito altero focio quado ob hoc ipm ut tale op^ fiatêincói quefitaddemft ita qfit^ dumö fit deftinatus panes ad fub» ftétadum onera utriufq^ 6lt; pmiffionê cali 115 tignorü non noceat parieti neq? uicino eo q7aptuscadonerafupportandaar fec^ »d.bfiedes 6c»bcu5 duobus.§,mella pro Co» ö^melius probatur bbcuiusedificm de fer uitmur.pre»amp; ïdun picte»cu fe.de damp.in fec-óCno.perdy.inregulis in re cói in.vi» ÓC per Ang.m.d.l.quidam yberus-Et qdi» xi qh parles é adus ad onera fupportanda ut polkt unus focius tignaimitere.intelli» ge nó lura feruitutis fed lure côionis ut ba betur m didis lunb^ amp;nbsp;üp pietê de fur. pre.óC n5.glo4.d bfi edes óC i.d.bfi fabinus ólt;ang.in.d.bquidam yberus aut cóis pies non ê adus didis onenbus ferré dis nec ad ea ferrenda queftioe fèd forte de le dations fbcioçcquia unufquisq^ ex parte fua habet claulu5 profêcularicapelia_utquottidi.e u»

demus î capellis magno^ uîroçz.ôô tue non ê Iicitu5 noua tigna mittere per que pidu reddtrui poffent aut deledatio focii dnii dida.i.fabinus cû gbcôi diui.nô tarnen bec îtelligas in eo qui ex pariete fuo parietem Éregiifet ut uellet in ea parte mittere tigna quia negari nô pût ex quo paries ad onera ferenda deputatus ut.d.b quidam yberus ^f.qui parientem amp;nbsp;ita Ang.nô. ibi i prin» d.binpenubcolu.i.fhqcf no» Q^uinto quero quls dabet mupz (eu parieté ppriu5 iuxta edes feu doraû fui uicini et palfus é q^ uicinus pofuerit i eo muro aliqua tigna tacite nichil dicëdo ut dicêdo côcedo tibi $ bec ligna mittere poifis in muro meo an il le uicinus poterit me domino inuito remit tere alia noua tigna.dic q^ non eft cafus no» (n.bfi cum meus in prin.fi ferui uen.ôC idê dico fl paffus fum facere feneftram eomo i quo ê quia alla uel alias îuito me dno facere non pôteadem rône imo i eo etiam poterit detrabendo tigna primo ocefta alla fuppo nere quia fufficit fi cui uel in paucis amp;c, ut »ede neg.gefbtutori fecundum glo.ualde no.i.d.bfi cû meus i prin.i 7^.noua.6lt; idem de feneftra quod ê ualde no.fec” fi dominé dixiffetconcedo tibi feruituté tigni imitté di uel feneftram faciendi non addendo nu meru qa tune poifî quecunq? tigna ÔCfene ftras quot uolueri t facere uel dicit glomod J.fi cum meus in prin.i 7^.cum huas palis ga. Sed do.Pau.de caft»ibi uidetur tenere côtrarium)uidelicet q ubi non uult augere numerû fed uult i loco uetcrû tignorû alla fubftituere q pôt quia alia reputanf ut.1* filie decondl.ôC demoé.f.a ticia ôC i.bfi do» natio.§.fi fponfus de dona.inter uirus.Ego aût ifta materia puto plenius fie efte diftm guendum Aut ego permifti ml pmittédo uel côcedendoaut pmiffi uelconcefli ut tu poftis mittere tignu5 in muro meo.Primo câu principal! aut pmiifio eft fafta d certo ôC fpâli tigno.aut generaliter de omnib’ tî gnis aut fpâliter .Primo câu qn pmiffio eft fada decerto amp;nbsp;fpâli tigno Et tune iterum fubdiftingue-Aut permifti feu concelfi q^ tu non poftis mittere mû unum tignù talc ÔCqgt;non poffisimponerealiudd eiusloco fu p ponere (eu fubrogare.tunc nô habet du bium q feruitus eft limitata ad illud tm ti» gnum ÔCfic neci alioloco necêt i illo code impôi poterit quia hmitata difpofitio limi tatum pit fiue producit effedû ut.l i agnC

d?3cquir(*n,rc.c3o»aut protniffifeu concefTt ^tupoflis imponcre ta1e tignum tantum in muro meofiné ^ibitionealten^ expref faca.Öótunciterü fubdiftingue auteexpC fa cauG f pter quam illud tignum imponi poHinaut nonTi elf expreffa ca.exemplum promicto uel ocedo tibi q? pollis imponer tale tignum m domo mea cä.domus tue fa ftentande ôlt;tediamp;tûc teneoq^ uideatur inpofitaferuitus illiustigni tm m eodem loco p didlad.fi cum meus iprmcbfi ferui uê.Sed q? poflit aliud fupponere feu oblige re in eodem loco donee durât domus'uel te clumÓC non ultra nee obaliam caufam.qa finitacaufa cêceflionis uel priuilegiufinif jpaconcelfio uel priuilegium.ut.l.tici.a.$* ufurasói uide qoudibi non.bar.deJ.e4hamp;» ideo fi tibi oceiïi ut pollis imponere tignu5 uel tigna domo mea uçl rauro ca edificandi domu tuam puta pro armatura que maebi nadicitur.6lt; tuncedificata domo tua non poterisungampliusdiófa tigna uel aha p ponere.Et idem fi conceffi q? poffis iponef tignum in muro meo ca fuftinendi uites tuas.nam uite cofumpta feruitus extingui? tur »amp; idem dicas infy.fed fi ppter teétuj fuftinendum heet tedium corruatur tarne potent te du reficerc qma debebitur 1 codé loco tm eadem lêruitus tigni.quia reputaf elle idem tedum.ut eft tex.i.Lferuitus que infuperhcie.^.fi fublatum defer.ur.pre.de quo die ut plene dixi de fèrui .ftillicidii a/V tendi in vi .q. Et idem dicendum eft m domo quia deftrudto teftoóC panete pote rit iterum reficere.ÓC debebitur eadem fer tus.quia reputabitur eadem domus ex qua remanfit primum folum quod eft maxima ps domus.ut ê tex.cu glo.i.d.$.fi fublatum. Sed fi ca ppterquamcócedif tigni i milTio nö eft exprena.fed ego concedens fciebam ex qua ca uolens tignum mittere.amp; tunedi cendum eft idem uticâuprecedêti.uidelicî q, câ tacita é cöfideranda fi. durât uel no.qa taciturn amp;nbsp;expreffû î hoc equipantur.l.cuî quid fl cer.pe.fi aût nö apparet ^ ego fciue nm oh qua caj uolebas tigna ïmittere.Ói tüc fi poftqedificafti amp;nbsp;tignum mpofuifti.puta ca domus tue fuftinende amp;nbsp;tacui nee otradi xi amp;nbsp;tune conceffiffe uideor quod ipofueris tignum ob lUâ cam ar.d.hfi cû meus in prî .lïfï ferui.uen.coniunda glo.ôC no m.h quedam muller de rei uen fed fi nelciui ob quam egy tignum iponere uolebas in muro meoamp; poftq femi contradixi puta qa ego promifi tibi ut tigna iponeresï muro meo credens q? tu uelles imponere p armatura ca edificandi domu tuâ ÖC nö ut ftent per petuoóC tune quid i dubiodicoq» mfpiciê dumëquod/^ifimihuseft.autqd' i buius moi cafibus plerunq^ henfolct utê tex.in »tin obfcuris dereguFauns poft mediü tb Etiófi illacöceffio eflet tabla dato ahquo ptecioex 111a quantitate potent ludicari an inteUexent qgt; tignum ppetuo remdeat uel adrempus ar.gtno.in.d.Lm obfcuris amp;nbsp;in *ti4.qui fuperticiem in uer.agendi in fi.de fuf Éickdc in.l.ftmper in ftipulationibus d reg.iunsóc ubi nö.led ibi non apparetqæ fit 7^ilimihus uel quod plerunqy fieri debj amp;nbsp;tune m dubio iterpctratio hen debet co ti a^ferentê.hocêcótraeu5 proquo ólt; ad cuius utihtatê proferunf .tuetenbus amp;nbsp;ibi nö.rf.de pac.ÓC nó.bar4n.tfepe de /^-figni.

Secundo cafu quado eft tacfapmifïio ge nerahter de omnibus tigms.Óó nö habet du biu5 quia uerba generaha generaliter itcU hgi debent de omnibus amp;nbsp;ppetuo.l.i.§.ÓC generaliter de legatis preftan.amp; in.l.i frauz des infi.detefla.mih.0C.xvnii.di.fi romagt; noru amp;nbsp;habef in.c.qm nemmi de cöiugio leproforu» Tertio cafu qiâ cöceflio farta ê hmphciter aut ê farta de tignis mittendif fine numero ÔC tune teneas indiftinrte qd potent quecuq^ tigna iponore amp;nbsp;fuftiner uc.s.dixi per glo.in.d.l.cus meus in princu m S^.humanas fi ferui uen.Aut eft farta d numero uel de uno fimphciter exempt um concedo qgt;tu poffis imponere unü uF duo tigna.óC tunenumerü augere nö pöt.cafus é in,dl.fi cum meus m pnn.fed fi non uulc augere numer u fed fupponere aut furroga re aliud uel aha eiufdem conditions amp;nbsp;çrh ibi tenet q? nö p id quod dicit fufficit q, in paucis.óCc.per.h tutori.€.de neg.gef.Pau» de caft.in.d.l.fi cum meus dixitcontrarius qma furrogatü.ÓCc.ut.s.dixi ego puto qgt; m boe fit dicendum per oia ficut.s dirtü eft i primo cafu uidelicet ut cöfiderefca expref fa fiue tacita autquod ê uenfimile.at quod plerüqj fieri folet ÔC in dubio fitiudicandü pro 11 lo qui feruituté promifit. Secundo cafu pnncipaliqn nullâ^pmifiionêtèucon ceffionemfeci fed uicinusmeusimpofuit tune unum uel duo tiçrnain muro meo ÔC ego tacui ÖC tune dicas qi aha imponere nö pótinaliolücoeiufdemmun uel altenus

tîgnî texten: in.dâ.fi cum meus fi ferul ue*

Sed nunquid aliud tignum fupponcre uel furrogarc poffit ôC tune idem dicas qgt; ,p xime dixi m tertio cafu precedente in fuEt ideoex prediebs tu qui ms complacere uigt; cino tuo quia forte frater uel amicus ê ut ali qua tigna imponere poffit in muro tuo pgt; pnoffis caut^ ut fieri facias inftrumentum ÔC in eo dicas concedo q^ poffis talia tantuï tigna imponere in muro me0famp; non alia V ^ una feneftra tantum uel duas,ólt; no alias uel aliter uolueris fe cundum ea que.s.dic» ta funt.Nam fi mftrumétuï non fieret ÖC aliqua tignaapparerét uerterentur dubiat tiones de qmbus fupra dubitaretur ét fi pp illa tigna murus effs communis.de quo md quod dicam intra de pariete fiue muro. ubï boe exalt;ninabo.uidelicet an tigna imifla fa ciant prefumi muruj cómunem.an 7^o im mifa fint tantum lure feruitutis ubi omni» no uide» Sexto quero quia didbum eft an uicinus poffit immitterc tigna m muro ab terius uiani.óC fic tangendo ipm murum F an poffit imponere non tangendo murU alienum.Sed protendendo fupra locû alio num uel eoem uel publicum.óC brem ter cf alio dicas q? non ut ë cafus i.l. quéadmoduî »§.fi proteÂum ad.l.aquil,ÓC.l.i»deferui,ur» pre.in 7^»protegendi ÔCibiang.Decôi ide? d.fi duo.§.labeo uti pof.0C ibi boc no. ban ubi q, non licet facere profelum uel pontic cellumfuper plateol5 comunej inter plufs confortes de publico loco-ldem quia mtto minus licet uteft tex.in.bfi.in prin.ibi pte gendi de fcr.titulogenerali.de quibus om^ nibus dicas ut plene examinabo infra de f uitu.protegendiSC infra de ponticeUo ôC ponte » Septimo quentur ,an fit licitum propria auct or itatecueUere uel deft mere tigna imiffa m muro meo proprio uel coi uel i publico.ut ét protendentia in meo ut coi uel pubhco filt; de ifta q. uide tex. amp;nbsp;ibi do(fto.in,l.quêac!mo.§.ri proteélum add. ac quil.6i per tex.óC bar.i.I.G mtc.$.qiii ad iagt; nua5 q? ui aut clam.amp; ind.i.§.ïterdum i.ü» colü.ffuti pol £lt; ind.i f.i.deaibo.cedé. 06 in.l.i.amp; ibi per.gl.ólt; doc.£.de interdic.amp; p fio.in.l.i.§.i.de fer ur.pre.00 per lodo.pöta» in quodara fuo fingulari quod icipit. nüqd ueniam puniendus amp;nbsp;per Inno.no.óC p ca noniftasin.c.i.de imumta.cccVie.óC uide q dlxi circa.iu q. Dtftingue plemus öc c’a n^ultra ahos doc.Et primo duos calus prici paleCautloquimur de tignis ïmiffis ita qd' rem aliéna tangant.aut de protendentibus fuper alieno ita pnö tangant alienum.Pri mocafu principaliterdiftingueaut mittu fi loco alieno itotüputai meo pprio aut in cói aut in re feruitutem debenti uel ali' quod lus aut i publico.Primo cafu qn mit' üf uel cdificat in alieno qd* é akerPppri umÓlt;tuncautillequiédns non poffdet tUud in quo tigna miffafunt amp;nbsp;nó pot pro pria auckoritate deftruere amp;nbsp;no.bardn.ld» §»nunciatio circa pri.de no.oper.nü.Sc flo* in.d.l.quéadmo.§.fi protedum ad.l.acquiL aut dominus poffidetôC tunc aut poffidet ïfolidum aut pro parte.Si poffidet ïfolidu5 poffer,ppria audoritate incidere uel dftru ere dC refiftere cotra impedienté nee requi ritur pretoris feu iudicis aditio aliquo mö» ut é cafus quia ita debet inteUigi in.d.§.pte élumóói.l.fedfi iterme i prin. fecundum unâ leélu.glo.fingularis de fer-ur. pre.ólt; i .1.6 duo.§.ltemuideam^ói.§.labeouti pof. 6c ibi hoe no.bar.óC in.dd»i.§. nunciatiocir ca prin.Et hoe opatur comodü poffeffionif quiaattribuit facuïtatem domino po ff den tl poffe refiftere ppm auéloritate quod n effet fi non poffidet et fecundum flor.in.d. .§.fi proteefum facitadhocinfti.de inter.« dicEtideo fi aliquis fabricaret murum uel engeret fep cm uel aliquid faceret in fundo meo proprio ipfum tangendo poffet pro' pria audoritate deftruere ac ét penit^euel lere.Et rö é qa lUud q? é edificatu in meo p me poftefto folo meo cedit uel.1. adeo.§- ex aduer(b.de acqui.re.do.ólt; infti.d repz diub »§.ex diuerfb cum fi.óC not.Inno.in c.i.ad ft» de imumta eeelefieôc ficuideor deftruere id quod meum eft amp;nbsp;non alterius ÔC eft ro fundamentalis qua etiam ponit flo.i,I.i.§.i* ante fi.de fer.ur.pre.nec per hoc poffï accu fan deuiolentia uel perturbatiócquod no* eft qm a quotidie de faélo continngit. Et predi(ftaitelligeqn no Iblû dns infolidutn poffidet edificasnon folü tï neq? poffidet fed ét qn cdificäs erat detentor ÔC dominus pôc quia idem crit.uidehcet quod dominus potent propria auéloritate deftruere ut p batur in.l.fi (ëruus.£.qgt; cu ro.amp; ibi hoe no doc.óC hoc idem tenet bar»in.d.l.h§.nuntia tin de no.op.nû.idem ét fi edificàs poffidegt; retnaturaliter amp;nbsp;dnsciuihter quia domi^ nus potent auctontatc propria fimiliter d ftruere fi idebitc edihcatum eft utLufufru

D.i

êhiarîusnouum tecHrum 5 u{ufr.^ëîits quod no.in.Lii^^.deiurcemphiJdemfi fuî do» minus amp;nbsp;poHideo nacuraUter tm amp;nbsp;alius q edificat tantum ciuiliter poHidcatfecundu bar.in»d»§,nuntiatioJtem prédira îtelligc T^axnfi cdificans in re côi imitteretialium locum proprium (ocü quia focius cuius eft locus in quoedificatumuel imifTuj eft ,p» pria audtoritate deftruere pofTy.ut c cafus fingularls indeed fi iter meôC tei prim ibi aut rem pdere Pm una Iec.glo.defer.unp» Item predeâ îtelligc nonfolû in dnio direc to fed etiâ in dominio utili.ficut é éphiteo» ta uél.fcudatarius aut fupficiarius qm pot deftruere piopria audbontate ppter i^ fuu utilis dominii ankin prouintiali.f.fud* no» op»nun.6lt; tenet bar-in.d.^.nutiatio.Et pre didtaomia dum dixi q^quis poffit deftrue re uel euellere ïmifTum in locm fuü.pprut limita ut locum babeant in rebus pfanis fe cus in religioris.amp; ideo no habet locu in fê pulcro puta fi quis fepeÜret corpus i fepub cro tneo fauore religionis ut eft tex.in.l.of» là in prinde religiA ibi ne.pcr bar.m-d.^» nutiatioJtey predidta oia limitatur ut loeft babeant in ïmifTis manu feuopcre artificia li.fccus fi nó efTent mifTa tempore artificia» li fed nature ficut funt radices que ex natu» ra crefcentes que îmituntur in tuo quia no licet propria audltoritate icidere ut bétur ï »Li,€»deinterdic.0C n5.fio.in.d.§.fi ptedtfi de quo tn die ut plenius dicâ de arboribus»

Siuerodnsinfblidum non poffidet»0C tue co du das ut dicâ m câu proxiefequen» Secundo cafu quando îmituntur tigna F èdificatur in cômuni. Ôd côiter per aliquos poflèflofôd tune aut extraneus ê ille qui im mittit uel edificat ôC tune uni ex dommis li citum ê propria audtoritate deftruere.ut ê cafus fingularisfecundumuna3 lec.îdXfi î ter me amp;nbsp;te î primôe fer.ur.pre ubi aut rej perderfecundum lodo.de rcmai didlo fuo fingulan amp;nbsp;babes per bar *fd.§,nutiatio q fe remittit aut eft unus ex focus qm babent rem cóem qui ex propriis fuis edibus im mittit tigna uel edificat î comunes edes fu asamp;measamp;tunclicitumémibi qipna au dboritate deftruere quia mibi foil adlio con petit otrafbcium.^ bocé tex.ualde notai. ,d.kfêdfi me amp;nbsp;teî fi.prin.ólt; ibi ita uidetur tenere Bar amp;etiâflo*quodegoêtputoue rum per texdum dicit idem fiat amp;nbsp;fic uult q^fitideni quod i eau precedentidicet bar»

aliter dixerit in»d.§.nuntïacio ubi uult $ ft egoólt; edificsnscóiter poffidemusno pof» fu5 andloritatemea deftruere per illu tex» turn ï.d.l.fêd fi. inter me amp;nbsp;te quia tcx.ibi di ci t tunc mibi tecum eft adlio Èaettk fabin^ côi dlui.Sed ego no mtdligo ficilium tex» uidelicet q folûfitmibi adlioamp; fic no pof fum propria audloritate deftruere.fs iteUi go q ille tex.uelitdicere eötinuädo ad pre» cedentia uidelicet quando focius imittit ex edibus côibus inter me 6lt; ipj in edes meas proprias poffumppria audloritate deftru ere ut dicitur i pnn.lecûdû una lec. poftea fubditur idem qn ex edibus fuis qpriis edl ficat i cômunes noftrasquia poftum ita de ftruere mea audloritate propria fi^uti câu precedent! 6lt; bocfignificât lUauerba ides, flat Ôd poftea fubdit rd huiusquia mihifo» Ii fecum eft adlio.q-d-mea folum intereft» amp;nbsp;non alterius fociuamp; ideo mibi fob adlio competit fl uellem earn intemptare ficut fi cdificareturexedibï’ coibusi measqprias fed fl uolo poftum ita deftruere ficut î cafu precedent! à: ita intel 11 go illu5 tex» Ter tio cafu qn edificatur in fundo feu in re ml bl debente feruitutê aut aliquod ius-an pof fim propria audloritate deftruere amp;nbsp;tunc diftingue aut tertius edificat feu tigna im» mittitdi poftum deftruerprocuratorio no minedominifi naturaliter poil'ideamar.k »i.f. fi.de no.op.nun»0lt; no.bar,in.d.§.nunti atio»aut uolo deftruere nomine proprio ^ feruituteautaliquo iure mihi competente Exemplum fi flat mums uel ftpes per ex» traneum in fur do domini in quo ego non babeoferuitutem amp;nbsp;propter hoc ego ipe» diar 111a uti feruitute an poflim ilium mu^i rumpere 00 deponere uel fepem propria audloritate deftruere amp;nbsp;Inno.fot mat iftam ♦q.in.c4.infi,deimmunieccle»amp; primo die quod non quia hoc folum licet domino fun di amp;nbsp;non ufufrudluario quia non eft dns»k ft cuius .§. ufufrudluarius 0lt;.f.fcquen. de ufufr.poftea in fi.dicit q ahi dicunt côtra ft prima ptem uidetur fequi flor» in.d»$»i»kk adfi.defer»ur.pre.quam puto 7^35 ex quo nofiintdominiuel quafi fed bene poflent nedum dns fed ét ufufrudluarius amp;nbsp;quihbj babens ius in re impediêtes uti lure fuo ex peUere ac etiaj agerepoflent ut mums uel tigna uel (y.imifla tollantur.kfi ego loco 06 »kegvfi fêmi-uen.fecunduî flcr.in.d.ki.^i» 06 in didla.kquemadmo^^ffi pi otedlum ad

♦K acquit Et es que^s.^KHra funt in ufu fî uc tuano êt habet locum in bénéficiai ib^ 6c lu nbus ecckCafticis pone exemplum Ci per fona ecdefiaftica uel êt fecularis fi pro reco gnitione benefidorum collatorum alicui ec clefie referuauent fihi certumânum cêlu uel hofpitium quod de iure debetur.xvut q.u.cleuten’ôCin.c.quanto decéfhÔe ipfo uenientenon recipiÊ nôlicct domumigrc di propria aêtoritate ÔC rumpere hoftia uF feneftras domus câ intrandi.rô êquia face? diceretur uim amp;nbsp;iusfibi dicerenô licet regt; gulariterfedfi uultigrediamp; inuenitaliquê fibi opponentê tune pôt p uiolentiâ illum cxpellereÆtêrôquia eicit pfônamfibi cô tradicêtê un pcflèflione^Ôe dicitur hoc mô poHêfiionem defendere fuam»amp; uim m le^ pellere quod eft licitû ut.tfcientiamgt;$. qui cum aliter ad.LacquiLôt.hu^ unde uùamp; K nolt;per Inno.fingulariteni.c udeimunuec-« elende ibi percanoniftas ^ per florJmki,§*. »iJeferuLunpre.que bn noupradica quia quotidie ueniunt de fado Ôé omnia que di xi .s,in primofécundo amp;nbsp;tertio cafu q? qs non pôt propria audontate de ft ruerc uel euellere Intel lige uera qn pôt haben copi a iudicis fed fi iudicis copia haben non poftit tune ^pria audontate de ft ruer pof fet utd.nullus.Cje uideisuindc in iftis ciui tatibus que fupiorë nô recognofeunt» ficut èlbciuitas uenetiarû ÔC fiorentte fi una cp uitas occupauit bona alterius pôt iHâ per uim recuperate quia iudicis non e copia ita fingulanter dicit b3r.in4,alti^.§.belliflimc per tex,cû gloubi ex magna câ in prin,^ uiautclam» Item debet limitari nifigra^ uatus pateref enorme damnâ.qd* de facih fequeretur exemplum fi quis per uim erri gt;nbsp;petaialiatua quefacilius peunt ucl uineas que fi inculte remanerent de facili deftruré tur qft faciliter pmittitur quia tua audori^ täte récupéras quis m aliis rebus nô pmip teretur q d facili fic non peunut no.êt ban fingularft i.d.§» bclliflime pglubi inT^.ex magna câ ibi. uel fi enorme damnü ^ ui at clara quod tene menti» Q^uarto cafu qn edificat in pubiicouel in eo tigna uel aha Ï mittunf an fit 1 ici turn ppria audoritate d ftrucre ÔC in hex: dic aut ê edihcatü ÔC tune nô ë licitü priuato deftruercied agere cuigt; hbet de populo pmiflum eftdu.de locis dC itine»pub.ÓCrl.ii»ne qdi lo pu in pnmÖC fi edihcatü publico ufui noceac pôt is qui pugt;

blicis ufibus d^putatus eft ficut ë i duitate ueröe miles ÔC ludex procurator^ ciuitatis uerone deponere tcxtelft in»l»ii»$»fi quis nc mini ne quid in loco publico»Et ita obfergt; uatur quia ibi officiales publici deputati fn per locis publicis rperiut aliqd i loco pubU co edihcatü deftruut uel dcftrUi feciunt» Sedfi edificatum i publico non noceat ufui publico tune deftrm non debeuSed aliqua penfioimpom debetedificâti neurbesde {ormêf ruinis4»n»§.fi quis nemini dc ibi h’ nö.bar.ne quid in loco publico dcLfi^tû Et intellige predida fiue edificetur m loco publico (lue in uia publica.fiue m alio loco priuato puta in meo amp;edihcatü noceat lo* co pubhco»l.ii,§.fi qd i fuo ne qd i loco pub» uel refpedu itmens uel uie uel ufus loci pu biici uel refpedu fêtons aut mail odoris uF pucredims uc eft tex»cumglojn.Lpe»quod ui aut dam» itej intellige fine tangat pu bbeumfmenon ficut fi fietët pûtes aut pó ticelli fupra uia publicâ quod non h ut eft texgt;dC ibi bar.bd4,m§.t- adatur ÖC ibi ft gk ne quid in loco publico de quo per ba»in.k quominusdehu.in.xiikq ÖC habeturin4.fi» de feruum prin-tugenerab 06 per bak in.b lapilli.in.v.colu.ffde rerûdiuuÔi dicâ infra d pôticello de p0te»Et circa iftâ mafia adde qd n5.bar,in.d.l.quominus ft flu.in.xni.q» de per bakin»l.lapilli in.y.colum.ff.de reru diukdC habetur.i.l.fi.in prin.de fer.ti.gencx rali.Et dicam infra de ponticello amp;nbsp;ponte» Et circa iftâ materlas adde q, n5» bar.in.d.k quominus de flumi» Secundo cafu prin -eipali quando edificatum uel aliquid aliud nö eft ïmiffum fed ë fuper alien o ^»tentum ficut eft profil urn fiue ponticellum an fit 11 citum ,ppria audoritate deftruere dó i hoe diftingue aut eft arbor que ^tendit ramof dó frondes fup alieno dó non Iicct itercider fed habet locu interdidü de arbo.cedendis ut.l.i.óó ibi per bar de arbo.ceden.óó hétur ind.i.£.de iterdicdC dicâ infra de at borib^ aut ne ê arbor fed monumentum. dó tune credo q, nô liceat appela audoritate dftru* ere ar.l.oiïa.de reli.dó fump.fu.Et idem ere doperillutex.in quolibet alioedihcio fpc dante ad cultudiuinum dó tangente locu uicini ficut fi effet locus facnftie uel altaris aut fi eadem ratione aut non eft arbor nee monumentum uel locus ad cultum dunnü deputatüputaë ponticellumuel alift pro tedum,ÖÓ tune aut eft fupra locus publ icü D.z

amp; priuato ét uicinonolicèt propria auélo ntate deftmere.fed official! publico fuper opibus pubh’cisdeputatoficut.s.dixi Aut eft flip priuatum locurn ÓC tune non beet ctiamuiOino propria auftoritate deftruer uteft tcx44.quéadmodü.§»4)telt;ff:ü.ad 1. acgt; quib ÖC ibi per omnes doc.Et p boe bés plc niffïmc.an amp;nbsp;quando fit licitu 43pria aueffo ritatedeftruere edificatum uel immiffum aut ^teeffu in abenu uel in pub! icu. Oc» tauo amp;nbsp;ultimo quero quis edificat uel, imit tit h^tendit tignuro i abenu ut publicum qua a cd i one potent côueniri,Dic breuitér fi i priuatum ^pnum al terms poterit con» uenirüq? uiautclam int’diélodTi uiccm,§* qui ad lanuam $ ui aut dam*Aut in priua turn eoe ÔC tune adtione ^ focio uel cöi di» uidudo ut ba bef inXfi edes amp;nbsp;inJ.fabinus cöi dl ui.aut in publico amp;nbsp;tue ifdiélo ne qd in loco publico«amp; de ifta materia uide que dicä infra de panete fiue muro *amp; de tedo ÔC ftiUicidio ÔC de ponticello amp;nbsp;pôte*

De feruitute ^iciédi. CX XXI

Eruitusproiciendi eÆ urbana. s nbsp;nbsp;nbsp;non ruftica.ut eft texJJd^adfu ibi neq^ proiciendi de fer.ur.p, qm côpetit qn quis babet lus proiciendi ex fundo fuo urbano in domuï meam uel aream uicini .uel etiam in aîteri us fundû rufticû, Denom inatur emm € uitus a pdio denoîente ut é texd^ddu.ôc gb ï T^fut areaîÆtdixi*s,in quarta diuiftone P uitutum .7^.fed quomô cognofeaf amp;nbsp;ex K no q babens domû luxta ortum uel aream uel elauftrum uel pratum fui uicini nô pôt ex iba domo quicq proicereî fol um diéfi uicini .circa débita Gruitutem* ut écafus in .dd4*7b*^icienduôC ibi boc no.ang.de.fer* ur»pre»quod no» Q,uero igitur primo p dedaratione buiusfermtutis.nunquid pof* fim J)icere aquam de domo tua in curtem meâ uel econtra fl ne abqua débita feruitm' te Ôlt; dicas q non per pdidta-ô^ opatur i.kfi cuti.§.arifto.fi ferui»uen»rôquia licet.regu* lanter m fuo quis poffit facere ficut uu(t nô tarnen pôt imitiere in abeno ut é tex-bd §* ariilo^óc dixi plene i feruuute precedent!» Et imitti dicitur nö folum quado de fupio re i infèrioré.fedecötra quado de inferiors adfupiorem.ficutin furno co tingit ut eft tex,in.d»§.ariff.o.7V,fumiaüc de quo fumo dicam inq.fequèn» Q,nèro fecudo aliqs babetfolarium fupius»ólt; alius babet locuj infenoréficutuenetiisbabens folarium fu perius fpargit aqua? per folariu uel ca ipm tergendi uel^ptcrcalorescafrigiditatis i ducende ficut eftiuo tempore plerumqj fi eri folet ex boe accidit q aqua illa quadoq$ ad loca inferiora defcendit quentur nüqd dominus loei inférions oqueri poffit amp;nbsp;blbere ne boe fiat.Ec uidef q fic p ea que diAa funt i.q.precedent! ÔC p textû in»d.§« arifto»ubific dicit in fuo enim älii badten^ licet quatenus nil in alienum ïmitat.amp; ifta ptem tenet glo.ibi in 7^.iuris infine que fa cit diEamp;rentiâ inf aquam ÔC fumum dicens q fumus pôt imitti in loca fuperiora qa na turaliter afcendit nö fic i aqua que reede p icif ÔC1Ô defcenderet naturaliter nifi ^ice ref♦ Incótrarius uidef effetex.in.d.bfic »$.tvfi fer.iien.iücffo.f.ariffo/V.fumi.Nam ille»7l?,fumi equiparat fumû aque quantu y ad imiffionem mlocurnalten’ ÔCidicdo»$ fi»dicif q quis pot ex loco inferior! imitter fumum in locüfupiorem.idem ergo diccn dum uidef in aqua»ltem pro boc.I»i.$.deni q^ de aqua plu.ar.ubi dicif quod agri natu ra eft femper inferiorem fuperioriferuir.

Circa boe breuiter fic concludas 6c ifta é zditas circa aque proieftionéaut dns ptis fupioris nö pöt babi ta re comode nifi i fügt; dat aqua? ÖC tune ipam in fundcre pöt beet aliqn inferius defcedat ut»I.pe.óC ibi boe nö Ang.ff de imuriis aut poteft babitarc etia fi aqu5 nö afpergeret amp;nbsp;tune at ifüdit aqua per fuum folarium iuxta morem fuum amp;nbsp;tune non.tenef fi aliquid ad loca inferiora defcenderet per»l,ficuti.§.arift» omneffo Tb» fumi.nifi faceret animo imurandi ut é tex» in.d.l.pe»de iniunis amp;nbsp;ita no.bar.0C flor, in dilt;fto.§.arifto»ÓC ideo puto q fi fupeno hét folarium lauâdo iuxta folitu? óCcóem mo* dum aliquando caderetaqua que defcende^ ret ad locu iferioré nö tenef neq^ ,pbibcri polTitqf no.Auteflfunditaquâ ultra fob‘gt; turn fic cómunemmodum.uelinlblario fc cit balneu uult proicere aqu5 p folarium ca ipm caleficiendi uel aba d' ca.6c tue nö pöt fi p boc aqua defcenderet ad loca inferiora ut pbatur in.d.§.arifto.in prin.óC in Tb.ab tenus ibi taberna cefaream.fi fermuen» Et eadem dl ftinftio facienda éde fumo. Aut fitignisTobtus.autinfolitus ut ibi r.ó.per Bande Flor.ó«. Pau.de caft.de quo uide que

dicam plemus infra de FumoÆt prcdiVda p telligcnifi aliter effet impofita feruitus aq uel tumi dimittendi uel diuertendu ut eft textus.cû glc{a4n»d.§» arifto^ Nec oK glofa .ikadfi4nJia:o.§.quefacit differentia iter aquam amp;nbsp;fumff quia non eft facienda,Na5 ficutfactofupions ^icientis aquam* aqua defcendit ünferiorem natural iter ita ÔC fac to inferiorts ignés facientis fumus afcendit uatural rter ad fupiorem atem non obd4*f deniq?.de aqua plu^anque unit inferiorem fnpcriori feruire.quia loquitur in agris in quitus funt aque difcurrentes que demecef fitatead Joca infenora defcendere debent amp;fubditur ibiuna ratio quiaficut oïs pin guedo terre ad inferiorem locum decurrit ita etiam ad eu aque icomodum fluere dbs que ratio non pôt ^decere in aqua ,piecfa î aliéna* Q,uero tertio bpid ici na cedit la pides in domo uel area fua amp;nbsp;fragmenta ca dunt m uicini fundum.Q, ueritur nüquid poffit boe facerean 7fo phiberi poffmóC uideturq? boe facere nö poffit amp;nbsp;lt;j pbibs ri ualeat per régula que ê i» di(ffadfficuti.$» anftauidclicet q? i fuo eatenus facere licet quatenus in alienu nö mittat .óC boe fentic gloubi in T^.alfenui inT^.agri quedicit uF actione in contrariû*uidetur qgt; quis poffit ftare in domo fua amp;nbsp;in ea uti arte fua nec r gulariter phiberi pot ut probaturi dX q’^* tiens la prima i prin»ibi ne per fundû tuû cas aut ibi confiftas de fuitu*ti»ger.erali cô iûdtaduienditorcôiapredunifi feruitus cô ftituta effet,ÖC lô fi uendo tibi domû cû pa dm ut non pollis ibi exercere talem ai tem iftaconuentio ualet 06 tu Ôê tuf be redes ob hgans nö aût feruitus cû nö fit pdiu dnans utdicit banper ilium.tex i.dd- uenditor ÓC Pau.decaun didtad.quotiens qui dicic boe effe uerü fi ex boe paCio cöfequor utilitatë quia m domo mi bi remanente exerteba ea dem artem.aliasfèeus-öC hoe per illuï tex» ï.d l.quotiens ibi aliter atqj ÖC iftam parts fendt pfacta gl.in.d.§, arifto.m.f.agid pri* dum dicit per padu.Ego autê teneo pi ia5 ptem effe '^lorem quia uerü ê q i fuo quis pÖt exercere artem dummö nö imittat m alienü.de boeë cafus intermis in»d.§,ariflo» 7^.quem ficputoeUe intelïigendum.amp; ita fûitetiâ de méte glo.ibi i TV-agui b-nce ere/ do effe diftinguêdü ficut dixi i.q. precederi tl de fumo óeaquamidebeecan faciat luxta folitum uel non quia ibi loquitur de bis q pertieant ad domû pufubominis queftio uero noftra loquit de arte que fieri debet î loco fuo ita q^alienum non imittat p pre/ dida amp;nbsp;h’ itelligo nifi lapidicinâ babuiflèt priusm domo fua apotbecam lapidicïe-óC poftea murusuidni ui’ domus cecidentóC area tantum remanfit ita qgt; fragmêta lapi/ dum que priusnon poterant in ea cadere* tune cadere incipiât quia locus é puentiöl. Xfi pluribus de le.i.ÓC ar.eius q, defabroet fcolari dicitur per bar.óc doc.in.I*i.fo. ma.

Q^uero quarto qs habet fcruituteypici éndi in fundum uicini luxta ea que dixi m prin.an poceriuftercus uel urinam fëtidaj uel aha b mill a proicere ÔC teneo ^ nö per tex.cum gl.n5.in.l-pe.§.pe.q7 ui aut da? 6C per tex.cum glo.in.l.pe.§4dem aitfi i odor ne quid in loco pu.facic.Li.§.ii.ds cloacis ÔC qp dixi m feruitute pcedéti m.vi.0.71*.tui cafu quod nota qa quottidianu. Q, uero qnto 04 ultimo dns fuperior picit aquam i fundum uicini inferiorem ubi de iure non pöt uel ftercus aut urinara ubi baberet fer uitutemucl dns inferior imittit uel diuer tit fumu ad locu domini fuperiorisubi nö pöt an potent ouemn aclioneiiuna^- dic fi inferior dominus ediuj fuperioris uicini fumigâdi câ fumu amp;ceret aut fuperior uici nus inferioresedesquid aut proiceret aut infuderitca iiurie faciende amp;nbsp;tenef affiöe iniunapicafusëi.l.pe.óCibiboc tenet ang* »ff.de iiuriis fecusfi hoe n facerctca iniuri andiutibiquodnö.Etad materiam buius feruitutis adde quedicam infra de aque p/ ieeffu.

De feruitute ptegendi. C » X X X11 ♦

Ec feruitus protegendi licet re gulariter fic Urbana ut.hi.infi» b ibi protegendi q? de feruitu.ur» pre.quia protcefum confueuit fieri magis in f undo urbano q ruffico tamê poteft effe feruit^ ruftica quando beret ca ruitici fundi utfi forte feci proteeffum in agro uicini ut ibi recipianturcoloni mei.ut ê tex.i.l.u.in prin.in ^.pteëla5 öC ibi gfd (er.ur.pre. Circa banc ieruitutein quero primo quid fit ptegere feu ptechim óé m quo différât abimillo ptedum elf id q, ita prouebif ucnufquârequiefcat quabafunt memama 0lt;fubgruda.ldem etiâ pteëlum dicit ÖCdiffert ab imiffo» quia nuffum elt D.5

quod 1 ta Acret nt aliquo loco rèqniefcetur iieluti tigna trabefq? immitterentur ut effc texjJ.maluSt^.tignum dc.7^»rig.amp; ibi hoe dedaratur per glo»dic ut tbi amp;nbsp;uidc glonn» 1X1 uero»$.pretor ait ne quis i^^Xub gruda ♦ffJefhisqui deie» ud effu4amp; uidectia^m »Lfi duoAuideamus »amp;,fdabeo 6Cquod ibi nota,uti pof 04 de jftis protedis ponitur c tiam infccunda parte Rubri^ftde dam dn (êcibi dum dicit de fubgrundis amp;nbsp;protedif

Secundo quero an Habens domui fupra folum uiemi poflit fupra ipm folu quicq egt; dificare beet mfolo an requiefcat exempli! fi uultfacereprofilumamp; ftilhcidjum amgt; plum refidcns totaliter in edificio protege tis ÔC dicas q? non nifi Fuitus ipofita fit tex» inddd bd 7V.protegendi amp;nbsp;ibi hoc no.ang» de (êr.unpre.óC eft ro quia folu debet elle liberum ufque ad celum ut eft tex^nd/nini prin.de fet\thgcncrab.ólt; habetur ind.alti^ C.de (er .circa quad uide etiam quod dicara infra de ftiUicidio ftue teebo S^ de pöticello ÔC uide que dixi.s.m feruitute ftilbcidn 6C maxime in yiiii.qdn fi.amp; i ferm tu te tigni imittendi tytq./^’.quar to cafu in fi» Ter^ ti.o quero an 1 iceat predum facere fn pra fo luj cómune.Et dicas breuiter q^nödXi duo .^dabeoÆuti pofubi Hoc no.bar.q dicit ^ non licet facere pfilum feu ponticellum.s^ plateam eoem inter plures confortes 6lt; digt; xi fupra m feruitute precedent! în.yûq. Et adde no.per bal jnddapilli.ff.de rerû diub

Q^uartoquero cuius fit ^tedum quod é fupra solum mefi amp;nbsp;uidetur q? fit i meo p diólamd.fb in fi.prin. de fer.ti. generali quiaoia a (blo meo ufq^ad celum debent eflè mea libéra ut ibi amp;nbsp;no,in.dd»altius pal le. Incontrariü uidetur qgt; fit lllius i cui^ muro uel loco fit fixumd.queadmo»§.id pri. add.aquil.Tudicasbremter aut protec^uï eft fupermeo amp;nbsp;requiefcitin alieno iure F uitusmihl debited tune non eft meum fed eins in cuius locorequiefcit.amp; ita loqui tur.d.^.id prin. Aut eft fuper meo amp;nbsp;i allez no requiefcit.puta in edibus alienis iure (êruitutis mihi débité ÔC tuneeft meum ut eft cafus nota in.l.q» conclaue amp;nbsp;ibi hoc nô. Bar.amp;ang.ôlt; doc.de dam.infec.Poflèt tam clarius hocdici aut proteetum eft edificaz turn pme cuius eft folumaut per alium fi c edifica turn per me amp;nbsp;tunc procédant prez dicfta .51 per alium puta quis edificat fubgrondam in fuo muro protendentemtS fol urn meum Ä'tunc fi hoc fecit débita fhi feruitute amp;nbsp;11 Ind protedum dicitur efte fu urn edificantis 06 non porertt per me neq^ per ludiccm remoueri ard.quemadmo.§.fl protetflum prealle.ibi nulloiure acontraz no (enfu.Aut hocfecit circa debitam ferut tutt mamp; tuncteneo q? protefln^ fit edifica tis ÔC no meum.cafus eft in.d-$.fi protedhu ibi proteeftum meum coniuncfto ibi nulle» iure ôi non poUum propriaauftontate de ftruer.fed ludicis a net on ta te fie nt eft tex. in dido.§.fi pro tedium in prineb 00 adde quedixi fupra deferuttute tigni immitten di in.vu.qôe ?V.(ecnndo cafu principal! ÔC que dicam.J.de caluftro fi ue condaui.

t Q. uinto amp;nbsp;ultimo an aliquis poftit tene re pi otectum puta poticeUum fupra eum locum quo uulgo iter fiet uel in quoconfiz fteret.0lt; die q? fi id proteftum de faciii pogt; left cadere ÔC nocere 6lt; tunc non licet ut c textus mdtfi nero-§ pretor ait lo.primo ÔC ibi g!o.in7hf .poffnnt de his qui deie.uel ef fu.Óé.^.prctorait.el.ii.m ucrfi. nocere imo potent puniri utibi dicitur.fed fi de faci1i pore ft nocere amp;nbsp;tunc (ecus.Et ideo ft eft or ticeUus uel aliquid aliud fupra uiam publi cam fic fremiter pofitum quod non de facili uerifimiliter fit aptum nocere utcontingit habentibus uindana murata ad fuas.fenez rtras uel etiam cum lignis ita firmiter affiz xa quod non fit uerifimile nec de facili cad re pofte tunc non renetur quia côtra fic ha bentes non datur aftio in faftum d illo edi dto de bisqui deie.uel effu.0lt; ita not flor. in.d.$.pretor ait.bfi uero de his qui deie.uF cffu.Circa hoc tarnen communi te rpmfum eft p ftatuta locorum quibus ftandus eft.1. omnes populi de iufti.amp; iure alias iuri ut fupra dixi 6c de hoc uide q? dicam.J.de orto ÔC orticello.

Rubrica Ne profpedui officiatur. Cap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXllI

Res funt feruitutes que licet in multis conueniât Ôê edem efle t uideantur tarnen inter fe differ runt ut eft feruitus ne pro pro fpecftuiofticiatur feruitus luminis.i. ne lu^ minibusofliciatur ÔC feruitus ut profpecl^ prefteturuthaberi.l.inter feruitutes cum d.fe.de ferui.ur.pre.de fingulis uidcamus Et primo de feruitute ne qfpedui official

t.

tur duebus modis capif hec feruitus Vroi genere aho m fpecie.fi quis debet mihi fcr uitutem ne profedlui domus ofijciatur nó babito refpeebu ad certum locum non (bin tenetur preftare profpeólumex parte fu^ perioruputaceli utcelum uideri polTit fed etiam ex parte inferioruputa terre non ira pediendo profpeéttum ad inferiora uel de longmquoraecquicqfacere pot per quod officiât ad gratiorem profpeclumÓC bbci^ ut probatur inXinter feruitutes in prin.cd .hfequen,que incipit lumen de feruk urba» pre.amp; ibi dodl.6c ideo ipe tenetur Temper cöfpedlum in eademfpecie gratitudinis ÔC liberum pieftare que erat tempore import tionis (eruitutis,unde fi per profpeefu? ui^ ridaria uidebantur aut aliéna multum ame na aucetiamfol refulgens nee foils nee die tarumamenitatuafpecflusfeu uifio minul pot ut didladunter feruitutes in prin* 06 K feruitns proTpeAua in genere plus cptinet qferuitus nelumimbusofticiatur quia nc dura continet profpedum ex loco fuperio n utcelumuideri polTitutdixiCed etiâ ex loco mferion.puta per feneftras ut probat in,dXlumen ibi etiam ex inferlonbus lo^ cis que diAio etiam implicat.qbnon fold ex Cup er ion bus que îcipit cell ut.LetiamÆ» fi tutor uel curator interucne.ôC quia etiam continet afpedum gratiorem £lt; liberum fi euterat tempore feruitutis impofite utdd terfêruitutem m prin..(ed feruitus lumind aut ne luminibus officiatur fblum conti net ut afpeeftus fit uniform!ter gratus puta ut uiridana ut aha loca uiriden poffint ut ^z* batur indida»!.inter feruitutes ôC in dicta ♦klumen amp;nbsp;hoc eft quod uoluit dicere tex* irnddanter feruitutes in prinubi quoniam / in profpeftibus quis plus babeat quia deb? intelligi fecundura glo^bi dofto.ibi de pro fpeftu in genere non autem in fpeciCtSi au tern feruitus ne profpftui officiaf alio mo debetur in fpecie tantum.puta fi quis mi gt;nbsp;bi promifit fermtutem ne officiatur pfpcc till certe feneftrc domus mee^ôc tue aut il la feneftra tempore feruitutis impofite hagt; bebat afpedum ex parte fuperion amp;nbsp;etia? ex latere quia ex ea celum uideri poterat ÔC etiam alia loca profpiciebantunamp; tune idë , eftficut quandoeffet in generebec feruit’ conftituta ut fupra dixi cum fit eadem rac5 nbsp;nbsp;( quoniamferuitus profpeftus etiam conti» net utcelum uideatur fi uideri pot utdd»

1 urnen ibi ctiamexinferioribus,Aut illa fe neftra non babebat confpftum cell ex fu» perlon quoniam ex ea celum uideri nó po teratmec etiam ex inferioribus alia loca a» mena uel de longinquo uidebantur fiue de fup fw ex latere refpiceret puta quia erat feneftra penoris -fme canapé fubterranec uF fy,óC tune buifumodi f uitus continet ut celum uideripolkt nee ut liberum aut gra tiorem cofpeftum babeat fèdfolum ut eX illa feneftra afpeftum extra babeat uel fu» pra uel infra co modo quo erat tempore f uitutisut probatur in diftad.interferuitu tes in pnn.ÔCkd.klumêci ibi boc no. gîogt; m.infuEchoccafu plus continet feruitus ne luminibus officiatur quia ex ea ccluî ut den debet ut.d.l4umen Et intelligo celura uiden poflè quando locus cui feruitus de» betur ne luminibus officiatur no preuenic oculos in uidendo celura fiuc defuper» fine ex latere.^ ideo fi per feneftras uel quéeu» que almra modum profpicias celum nô di cens babere lumen licet omnis diei claritaf ex foie ôC per boc ex celo prouent poteft ta men dici babere profpeftus ut nô.gîo.ii.in dicta.klumen.Etadde hicomnioque dica^ infra de feruitute ne luminibus officiatur î prin.Aut 111a feneftra non babet afpeebu? ita q? ex ea celum uideri non poteft fêd alla loca uideri poterant amp;nbsp;tuneferuitus ne lu.« minibus officiatur in aliquo plus continet m aliquo minus continet ci mdé plus eo quia propter i pa? celum uideri debet qgt; in feruitute profpeftus in fpecie predifta non contingit ut diftaXlumen.continet et minus quia fufficit qgt; ille cui feruitus debc tur luminum celum uidere poffit licet fibi profpeiftus de longinquo tollatur quia gra titudinera luminis non continet difta.km terferuitutesvin prin.amp; ideo poffet impe diri ingreffus fol is ex quogratitudo refui» tat quia gratior fibi effet ut eft tex.ind.fi ar borem in prin.de ferui»ur.prc.amp; eft tex.in »dd.inter feruitutes in prinÄ ex bis appa ret ^ feruitus ne profpeftui officiatur amp;nbsp;G uitus ne luminibus officiatur fe babent taq exceUentia amp;nbsp;excéda ut uoluit glo.ii.in fi.i difta.klumen quam fie intelligo ut.s.’dccla raui facit glo.fing.in.kcerticonditio in prk ficer.pe.quedicit$ conditio generalis 6C fpecialis fe babent tâq excedêtia. Cetera q faclunt ad banc matenâ uide ï tribus Tequê tibus Teruitutibus»

D.iük

De (cruitute pro(peAus,C ♦ XXX11H

Iquîsmihi débet profpedium ^f non debet ut celum uideam ut

feneffcrauPaliquofimili coopa ta claritas diei ad me pueniat ut pbatur mJ.inter feruitutes in primcüL (équen^dc fer»ur.pre*amp; no-ajo» m fumma» €.deferuK§Ttint autemuerfi.fi aute? quis Sed qui debet lumen oportet ut celum uid ri poffit utJ.lumen eo.tuÔC dtxi in Gruitu^ te precedent! ergo quicunqj habet lumen habet profpedlnm fed non econtra QC quia ille cui profpedfus debetur minorera hab? comoditatera in fruendo qille cui debetur lumen maiorem habet poteftatem ra progt; hibendo q ille qui debetlêrmtutej luminu quiadebenslêruitutemluminû fufficit ^ faciat ut celum uideripofTit.Q^ui uero dj (êruitutem profpedfus no pótquicqfacerc 5^ noceat ad gratiorem profpedlum Öt hbe rum ut didlis iuribus amp;nbsp;eft ratio quia cum quis minus habeat minus effendi débet ÔC bac rone plus habet pauper g diuesut no» glo-ibind inter feruitutes de fer.ur.pre. Ôi Aîo.in fumma 4 fer.§.funt aut facit ad hoc tex.cum.gl.idnJulIieitas.^.netenuis ibi lu me umeoFbreui fuppledtulli de effô.preli» queglodoquitur in proeelloqui dicif eflê oculus ruftici facit ad hoc texan clemU.^.fi» ibi unicolumine defen.excôi.âlt; facit etia? ad.q.de illo qui ad fuam collationcm habet nnura beneficium qillud n cadit igenera li impetratione expeffantiû de qua.q.uidc per archi.amp; doc.in.cfi pgt; clericis de prebé. in vk6c per glo.ôd dodhin cle.ûdc conccffi. preben.Et predida intellige qn qui s habe^ retleruitutem profpedlus certi loci tantuî in quo celumuideri non poteratamp; ira ingt; teîligit gloui.in fi.in.d»l.inter feruitutes fj fl generaliter deberetur feruitus ^ipedus ♦s.domus tune etiam celum uideri débet figt; eut in feruitute luminum ut ƒ batur îd4ugt; men de fer.unpre.ôC hoc unît dicta gloui. in fl,quam doccôiter fequûtur,Et ides ena ego teneo quâdo deberet feruitus pfpccdi^ certi loci ex quo celum uideri poterat tprc feruitutïsimpofite pcrdidadJumen ibi éc ex infenoribus amp;nbsp;bis cafibus le habet et tan g excedentia ôd exceffa quod déclara ut dp xi inferuitute precedent!.Sed circa banc feruitutem.uidendum eft a n

différât ifta feruitus a précèdent!. amp;nbsp;licet dcc..boc non tangantîmo promifeue loquâ tur de feruitute profpedtus amp;nbsp;ne profpecgt; tui officiarur ac fi effet unica tantum tarnen teneoqjfintduedifteretie utfentitêt Aso in fumma»£.d (êruitute.§.funt aût ôC puto q-ifta fit differentia qm feruit^’profpedus eft quando ego non habcremfêneftrara uF foram ex quo pfpedtum habere poffs nee de lure illam babere ualea uicino nol ente, blamfi uicinuspermittitmihi ^ ego poC fim habere profpeeftum in domo mea ï gC/-nere nel m tali camera i fpecie potero fene ftram facere necuicmus aliquid poteritfa cere quominus profpedtö habeas ex fcnegt; ft ra illa b cûdû ea que.s.didfa funt m ferui tute precedent! uel fi quando baberê lens ftra Ód uicinus haberet edificiûfuû ipedics profpeffum meum ex dcâ feneftra quo eäu ft uicm^ 4 mittit mihi ,pfpcdtû ex ilia fene ftrailludedihciû deponere cogitur ad hoc ut ex 111a feneftra uel loco poflit fecundum prediftaprofpeftus haben Ôd hcc fbnant iierbaillautprofpecft^ prefteturque funt futuri temporis amp;nbsp;prefupponunt ^ an cô^ ftitutam feruitute profpeéfus nô erat quia regulariter mihi dan autcôcedi nô pot qæ babeo ar.inft.de aff4.equc uer.ei uero qui pofidec eu fi.Sed feruitus ne ^fpeffus offp ciat ë qn babeo feneftrâ uel babere poilus in muro meo ôC tu qui edificare poffes ituo amp;nbsp;mibi impedire profpeffus luxtaddumi nibus cû ibi nota.de fèruitu.urba.pre. proz inittisnon edificare meo pfpcftui hoc eäu eft feruitus ne profpeftui officiaf öd ifto mô intellige.l.ii.amp;.l.iterfuitutes in pnn» cûd.fèq.co.ti.ifta eni uerba ne prefpeftui officiaf funt futuri têporisqueaffu^bibc dl refpiciut feu profpeftu ipediendi de ftp turo amp;nbsp;p confèquens pftipponunt^cfpeffu me babere ante conftitutioné feruitutis ga priuatio prefupponit babitumlmanumif ftones de luft.ód lure cum fy.illa uero 7vba ut profpeftus preftetur funt fimihter d fu turo fed refpiciunt conceffiones profpeft^ d futuro 6d ficante;conftitunonêftruitutis Ipfum non babebant Ód bec differêtia fatis 4)hari uidetur in.Lluminum de fei in.urba. predi.ód peridquod ibi nc.per bar.amp;flor. amp;nbsp;p ld q^dicam infeq,ferui,in Tb.quidâ tn ut refei t bar.poffï etiam forte dici g fit alia differentia ficuté in fimili inter feruitutes luminu 0d feruitutem ne luminib^ofticiaf

de qua hatef Ld.Llufninü amp;nbsp;flati dicatn in fcquenti Puitute.Et ad declarationë bums fuitutis uidc q dicta funt in pcedêti tmtugt; te quia buic plurimum conueniunt»

De feruitute luminwC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X X X V»

Eruitus luminum eft diuerfa a s feruitute nc luminibus officia-« tur ut eft tex^ ind» luminum de fer.ur*pre,quia feruitus Iumigt; num minus continet qferuitus ne lumini^ nibus officiatur ut ibi noan glo.amp; p dod^ amp;nbsp;dria eft ifta-Nam ille qui debet fèruitu-« tem luminum mi bi pot altius edificare du modo feruet tantum lumen q- mi bi fuffici at.amp; ideo fi babeo plures feneftras in pane tibus meis amp;nbsp;per unarn folam babeo tan-« turn lumen qtum mibi fufficit ille qui debs mibiferuitutem luminumedificare potutt amp;aufërre lumina alia^i ÔC unarn tantu eb feruare que mibi fufficiat»Sed filequi debï feruitutem ne luminibus officiatur nó po tentaliquidfaeere per quod de lumine ^ babeo aliquid diminuât ur pof to q, babea ultra qexpedtatamp;ideofi babeo plures fe neftras in parietc mco nulli earum potent cdificando nocere ut aliter amp;nbsp;fi una tantuï feneftra mibi fufficeret ad lumen ut proba turindduminu de fer unpre.ficutfi pmif fiftetmibi altius non tollere uel edificare Et boe uult etiam Pau.de ca. mAh 1 uminu quod cftno.amp; iftum puto propriu intelle eftum illius.l.óe ratio poteft confideran qa negatio totum negat fed affirmatie non to turn affirmât ÔC ideo dicitur plus negat ne gatio q affirmet affirmatio ut colligifî glo. fi.in.kboc genus de conduôC demo-ÔC glo. i .c.cum dileclus in TV.fufpenfis q eft gf. ma gnaextrade confue.amp; nô.Anto.de bu i c. pfentium in-nxolû-de tefti.ÔC Aiber.de ro fate in.l.qui teftô §. mul 1er de teftamenns Et bac ratione uidetur dici pofte eandéef-« (e diferentiam interferuitute? ut pfpcCl^ pftef 6lt; PuitutêutpfpeCluiofticiaf ut di Xi i fuitute pcedëtii fi. Item eft alia diffe rentiafimilis inter feruitutem luminum 06 (êrmtutera neluminibus officiatur quia ë uitus ne luminibusofficiatur plus habet in fe.nam ille qui deb? mibi feruitute ne lumi nibus officiât nullo modo pot edificare 5c altius tollere per quod officiatur lummib^ meis habeat ut patet ex natura uerborü ne

gattuofum que ut dixi iri totum negant 06 de hoc eft tex.in-d.l.luminum fed feruitus Îuminû hét in fe minus na ille qui d? ferut tutem Iuminû edificare pot 06 altius toiler dummodo lumen meum recipiat ut ad me uenire poffit ët per foramina quomoeûq^ ut eft tex-cum glo.in.d.Lluminum in prin» 06 ifta opi.glo. cöiter fëruaf fecundu bar» 06 flor.lbi.QLuidam tarnen ut refert bar«ó6 flo.ibidemdicunt totüecontrauidelicet ^ plus fit pmittere feruitute? luminü na qui boe promittit non fold nôpôtalci^ eleuar f? oportet ëtut lllud quod eft factü deftru at ad hoc ut mihi lumen fiat fed in feruitu-te ne luminibus officlaf fufficit ^ altius n tollaf 06 pro iftaopinione facit q? dix i i fer Uitute precedenti dixit tarnen bar.in.dd.lu minum q^opuprecedens gl.cöiterob(êrua tur 06 ifta fecunda opi.nö uidetur /ï’a quia de natura feruitutis no eft ut aliquid faciat quis ut eft tex.ind.quót.la.i.§.i. de feruitu. ti.generali ubietialoquitur d profpeeftufj tamê pot dici dicH opinionê fuftentando» N3 lllud quod dicitur de natura feruitutis nö eft ^ ille qui debet aliquid faciat,pcedit nifi hoc fit aftu? in ipofitione feruitutis ex preftè .Ut eft texxum glo»in.tii.§. apud la» beonem aut apud alfênu ubi boc.nö,glo.ó6 bar.de aqua plu.ar.uel ët qn tacite actû eft? ar.l.cum quid cum ibi no.fi.cer.pe.Nay qn quis feruitutem luminum mihi promitdt 06 tune fi non babeo lumen tacite fub itelli gif q? deponaf edificiûôClumë babea qa qm promittit confequens tacite uidef pro mitterc antecedens fine quo illud con(êqnf flare non poffit.Lad rem mobilem 06.1. ad legatumde procura.06d.ii.cum ibi.no.de iur,om.iudi.£t hec faciunt.pro bis quedixi in feruitute precedent!. Et propterea ego fic dicerê in bac raatena aut ille cm feruit^ luminum piomittitur uel neluminib’ offi ciaf habet lumen uel lumina an ipofitione feruitutis puta quia habet plures feneftras exquibus lumen uideri poteft.i. celuy ut.L lumen de rruitu-ur.pre.06 tunc pl us conti net feruitus ne luminibus officiatur q ferui tus Iuminum.ó6fic difte due differentie cf quibus diftum effis.procédant 06 fic etiam procédât opi.glo.in.d.l.luminum que com niumter fecundu? bar.fèruatur aut ille cui proraittkur feruitus bums nö bét ahquo4 lumen propter quod celu? uideri poftit pu ta propter edificiuy mcini obftantis ô6 nie

Ut dicta.Uumen in prin^Contranu egctègt; neoquialicet celum uidere pcfiim tarnen minusuideo quia per bec m\nuunf lumia edificiorü meorü»i.ubi primo'uidebâ celuj cxiltcnsin extrema parte earnerc tune no poflum amp;nbsp;E 97 uult tex.i-d.Uuminü i fiabi atq^immuer luiaamp;c.qtex.pót fic iteUig^i ÔC eft nota.intelleâusquêego do ad ilium tex.dlt; pro hoc facit.L inter fer ui à prin.7^* in Îumimbus Ôlt;. 3’^.quodcunq? igiturde P* ur.preÆtquoddixi .sJe feruitu»altius no toHendi.n.q-Sedfi eilet feruitus luminum côftituta tune tenerem contrarium.bqj lugt; men uideri pofiît qûoeunq^ per -d.b lumiquot; num in pnn.côiuncftobne a côtrano fenfu amp;nbsp;pereaquedixi in feruitute precedent! quod ppetuo tenement! amp;nbsp;eft quotidianu amp;. notandum 0lt; doc.hoc non tangunt amp;nbsp;^ hacdectfione adde que dicam infra hiiii.qgt;

T ertio quero an fi t differentia inter bâc feruitutem altius non tollendi cum hac co ditione ne luminibus meis officiatur ôC iUam altius non tollendiamp; non ofliciendi . luminibus 06 dicas^fic quia prima intelli gitur neofficiatur luminibusedificâdo qa una eft tantum (eruitus qualificata,amp; ideo potent tunc obfeurare plantando arbores quia tunc non dicitur altius tollere ut eft cafus m.l.edifcia de fenunpreSed fecunda non eft unica imo fere funt due uidelics nc altius tollat ÔC ifta cötinet Colum de nonedi ficando non aut de non babendo arborem ut ibi 6lt;.Lhoc aût lura 7\\ueluti fi edes ôc4» quodaut de fer.ur,pre»amp; no*gio. in.l.fi ar borem in prin.eo.ti.alia eft ne luminibus officiatur ÖC ifta continet ne poffis etiam arborem plantare per tex.in.d.h eddicia î fi.amp;.I.inter feruitutes.T^.quodcunq^. ôt l.fi arboré i prin.de f.urb.pre,6c tta etiam unit P au.de ca.in.d.l.edificia di ego dix us. de fer uitu.altiu3 non toUendi in.ii.q.5lt; dream in feq-q* Q^uarto quero quis promifit Cerui tutej ne luminibus meis officiatur an pof fltplatareuel here arborem ante feneftras meas di in hoc fic breuiter eödudas A ut i’ila arbor officit luminibus meis ita qcelu uidere non poffus di non eft dubiu5 q no poteft quia facit contra débitas feruitutes ut eff tex.in.l.Ci arbores in princi.d fer.un di.l.lumen in pnnci.eo.ti.cx quo no.fecun dus Ang.in.d.l.fi arbores q licet arbor di eius frondes impedire non poffit uifionem cell in totum quia tarnen impediunt faites

propter impediredicitur Tuminib^ arbor* Öi fic quipmittit alicui non officere iteHigi tur pmmere nee i totu officere nee i ptes qd facit p bls q dixi.s.eod.U.colûSec^ fi p mififlet alten nôtollereqa plâtâdo ai bores non diceretur facerecôtra débita fuitutê ut dixi in.q.precedenti,aut 111aarbor nô tollic mihi Îumen.i.pfpeftû celi fedfa'tem mihi auffert Ôi umbra facit, puta propter ramos di frondes ôi tune non dieft faere 5 débité feruitutem nifi fol efts neceffanus uel mul turn expediens ut eft tex.in.dd.fi arborem in prin.fecundo refponfb di ibi hoc nö.oês doc*Etex hoc nota tria primû ^ ille qui te netur nô officere luminibus nihilominus poteff edificar allquid propter quod fol au feratur predio dominant! dummodo lumc aliter nôobfeurefféu fiat obfeurus ut.I*in£ feruitutem m prin.de fcrui.ur.pre.Secûdu eft notandû q? ille qui debs feruité ne lumi nibus officiatur non cogitur feruare lumia in eades gratitudine nifi ad gratitudmem, locus effet deputatus fecus m feruitutes nc profpeftui officiatur quia debet feruare p fpeftum ineadé gratitudine ut efttex.in. d.l.inter feruitutes in prin.di dixi,s.de fer^ uitute nc profpeftui officiatur circa prim

Tertiü eft notandû q qui debet feruitu té ne luminibus officiatur non pöt planta do feu edi ficando aut aliter foies auferre p? dio dnanti quando fol effet prediodomina tt neceffarius uel raultu expediens per dic ta.l.ri arborc.ii.refponfo.di ideo fi tolleref fol diceref fieri contra débita feruituté ne luminibus officiatur fi fine fole locus habigt; tan’ non poteratuel fi lumen fuit concefTu gratia allem us artificu q» in eo fiebat di fip ri non poterat fine copia folis di pone exégt; plum in pennarils di baliftariis qui corum artificio ponuntadfolem m domofue ha-bitationis uel pone exemplus fi erat locus in quo paterfamilias morabaf adfolem ut dicit glo»in difta.l.fi arbores in/^.clio ca-mino ficut otigit i pöticello (éu fcolanis. di in boe pöt ét poni exemplü fecundus flor* in d.l.fi arboré in pri .1 pfona diogenis phi lofophi ad ques cum ad folé fedenté Alexa der accefiffs ortareturq^ ut fi qua preftaret ucllet fibi indicaret iquit uel Ié a fole mihi non oblies ut refert Valerius maximus li» ♦iiii.Ci.de abftinentia di continentiai pcnul timo exemplo di uide que dicâ in fequenti ♦q. Q*uinto quero nunquid debés ferul

mtem ne îuminibus officiatur poTîr Sepo nere edificium ucl arbons ramos quo faelo locus quondâ opacus (blé mcipiet clTc pic n ^»ÔC dicas 2gt; fie quia non facit contra femi tutê banc eni5 debuit ne Iuminibus officiât fed plus equo lumme facit ut ê tex.nota.in* d-bfi arborcAper contrarium.Exquo nö* q:,quisnon dicitur Sfacere qui facit plufq debeatquod procedltnifi tollendo in totu edificium uel ramos aut dcprimédo lumi nibus officeretur fi forte impreffura quegt; dam m edes meas lumen deuoluat puta ex reuerberationc unde illud refulfit lol j cligt; peos aureos amp;nbsp;fplendideruntmótes ab eis utefttexxom glo4n.$» mterdum in.d.Lfi ai borem amp;nbsp;pot poni cafus fecundum ang* ibi que rflexio foils erat in loco cui non de bebat officer06 per inôrdinatâ refiexioné fubftantiam uifus in locoipediebatur »Vel fecundo pot poni cafus amp;nbsp;ifte intellect us ê planior 6C nobihor.s.q? ille qui dvbebac Gr uitutem nö officiêdi luminibus habe bat egt; dificium fuum in quofol cötinue percutic bat uel certisborisdiei amp;nbsp;ex hoe obiedto ille cuiferuitus debebatur ümile edificiuï fuumq?eifdemmodis lUminabaturex regt; flexione foils percucientis edificium ferui ensvVndefi illud edificiumferuiens depo nitur reflexiofolisceflat ÔC per eófequens lumen toliitur ideo tale ediffici um deponi non poteft cum lumma obleurentur per depofitionem amp;nbsp;fic eft uerus intcliectus diftt^.intcrdum cum glo.óc fic notât ^ iri feruitutibus confideratur intereffeöc lus ïterpretatur fieri côtra debitam feruitutes übicûq? a liquid fiat quod ledit fine iftud fi at-permodumexceffusfiue per modern d preffionisfiue deceffusGeuduJ bakik Hor* ibi ^ dicuteffe noJtem no poffet tolii uel deprimi edificium quâdo eHet Gruitus im pofita altius tollendi ut dixus de lêruitutc altius toUêdi.Sexto quero an leruitus ne lu minibusofficiaturitelligatur tarnde pGngt; iibus quamde futuris dicas $ fic fi hoc fuit adumexpreflèuel fl fimpliciter coftituta fuit fecusfi eusexpreffione uerbi prefentis temporis uteft tex.imb qui edificium amp;.h fequen.de fenunpreduquod déclara ut ibi n5.6^ habet per glmagnâ in.l eû debere co lumnam de Gnunpre.ôc per docd.l.nô mo dus.€.de»fuitu.ubiet ponif p faltfi mutât poftea lumina an poffit ilhs nouis mutatis officere* Septimo quero fi aliquis laborat edificandofuperrecomuni ipius laboran tisôC dus cuius luminib” officit an hoc pof fitputa obfeurandolumina altenus dom^ que eft propria dicffi fui colbcii credo q? fit locus.Lcum luminibus deferui.ur.pre.s. ^ edificando teneatur Gruare forma antique . fecundum quam eratedificatumöc ft nun quam fuitedificatum fuper ipo panete tue melioreft conditio piohibentis.Lfabinus cômuni diuidundo ÖC quod ibi no. de reg» iurisxdn recômuni in vi. per Dy.amp; lo.am itadicitAlhe.de rofa.in.l.altiusrC.de Grui tutuqui dicit g? hoc babuitdefafto amp;nbsp;ê ual de no. Oftauo amp;nbsp;ultimo quero an in pa riete cômuni liceat um Geio facer fenefti â proacquirendo lumme dicas q,non nifi fi bi fuerit conceffum.l.eos de Icr.ur.preóC i bi no.per dlt; c.de quo dic ut dicam infra dc feneftra feu balcone»

De feruitute oneris ferendi.

Cap. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXX VIL

Neris Gredi Gruitus urbana ê o »l.eum debere colünamide fuit* uiba.pre.Et de hac feruitute ut Flo.ait in.l.amp; fi forte.§.etiam ft/ ferui.uen.non uidetur fieri mentiolnifi in predió urbanodffta.l.eum debere colunaj ÔC difto.^.etiam ÓC.l.ficuti in prin.amp;.^.i.óC »§,ii.fi Grui.uen. Sed credo,qgt; etiam pof fiteffe ruftica Gruitus puta ft quis haberet ftabuluminferiusnon domui comundlm/ 04 fic effet preduim rufticumd.eo lure.ff.q* ca.pign^.ta.ccntraha.óC dixi.s.in quai ta di uifionein prin.7v.quiddc ftabulo,amp; alius haberet Glarïum fupra parietê ft abulitunc fi Gruitus imponeretur ut inferior de beret fuftinere Glarium ÔC onera fua iferiora .pm ta pro fenolocando.Nam non uideoquare ïlla Gruitus onens ferendi nö debeat dici rufticaiex quo debetur a predio ruftico altCquot; ri pdioruflicopJ.i.cóiapdi.neceft incon.gt; ueniens q? una Gruitus in genere poffit eff G i fpê ruftica amp;nbsp;urbana ficut ê Gruitus ah tius tollendi amp;nbsp;officiendi predio uicini uel protcgendi que funt urbanaide fer.ur.pre. ÖCdixi.s.deGrui.protegendi m pnn.impo'/ nitur autem hec Grintus qn quis uédit unä domu5 in qua erat una collina que fuftinegt; bat onus alterius dom^ fue hoc aclo^ji ppamp;/ tuo fuftinere debeat hoc uult.dcâ.Leum den

here columnam in pnn.ncl quango adtum fuit fine uendinoneutpoiTim onus impo^ nere amp;nbsp;tu perpetuo fuftmerc debeasiôt ita Ioquitur»7*btqu0admoduniin cadcm.l.qui i hoc differt a prinTecundum cyabrltem inr ponitur non (olum per columnam que fit in loco debente feruitutem amp;nbsp;folarfum uici ni fuftineat ficutfepccontingit ^quado fogt; lariû eft ita latum q? per trabes in parieti» bus inflxas fuftineri non poffitlfed etiam qn columna F trabs parictib^ ifixa dbeubus feruitutem full'mere onus uiciârû ediuj ut probatur in^dXeû debere columna ibi on^ uiciarum edium ibi paries oneris fere ndi de feruimrb.predio»Forma uero buiufmoi feruiaponende ita effe pot fl in lege edium ita fcriptu effet paries oneris ferendi uti no eft^ita fic uerbafignificat panetes ppetuu efle debere,mo tame hoc his uerbis dici pcv teft ut in perpetuum idem paries eternus eflet cum hoc fieri no polTet fed uti iifdem modis paries no i perpetuum effet qgt; onus fuflineret ut eft texJ.dd.euj debere colum nam differétia eft iter eternu Tempiternuj amp;nbsp;perpetunm.Eternuenim no habet prici pium neq^ fine ut deus fempiternu habuit pricipium fed no habebit finemut anima ÖC angePutno.gbpean 7t .eternus Ld Leus debere columna.Perpetuum uero pot dici î propofito id quod habuit pricipium amp;nbsp;ha bebit finem ficut eft feruit^ impofita amp;nbsp;ac tiones que dicutur perpetue ut ifti. d ppc. amp;nbsp;tpali.acfti.boc dicitglo.pe.in fi.amp; no.be ne q-huiufmodi feruit’ kipit amp;nbsp;no définit quia tmpoffibile ê aliquid efie Tub foie fi ri fine.unde nota ibi q nihil eft Tub Cole per^ petuum ÔC ideo mundus fecundum redtaj amp;nbsp;ueram fidem noftram habuit pricipiuj ßlt; habebit finem licet quidam philofophi naturali ratione moti contrarium dixcrit Sed dubium eft quando intelligatur in cagt; funoftroiure feruitutis perpetuum dicit Ang.in.d.Leum debere columnaj quicqd durât centum annis dicitur apud nos ppc/ tuum qa lapfu tanti tpris extmguitur.kfi^ defac.fan.ecd.Óilan ufufru.de ufufru.amp;.L proponebatur.ft.de iudiciis amp;nbsp;q? curfus ta ti tpris perpetuitatem fignificet not.glo.in ♦tii4.hoc aüt cdidum ppetuum neqmd ï loco publico.unde forfitan fecundum ang. in.d»l.eum debere columna obligatio d q“ loquitur lila lex non durât ulteriori têpo^ rri fubdit tarnen cp hoc non ponit pro con

ftanti.ego autem non teneo q? perpetuum dicatur ufqj ad.c.annos tantum fed etiä ulgt; tra 0lt; ^ duret donee durare pot puta fi eft \ columna que requiefcat in domo debentis feruitutem donee durât edificium fuperi^ debebit durare feruitus ferendi per co lumnam uel fi eilet panes qui onus fuftine re qdm paries effet uel onus durare poftet tam diu feruitus diceref amp;nbsp;hoe uidef progt; bari in.d.l.eum debere columna ibi,ft ut eif dem môis paries in eternum elft ^ onus fiF ftineretnifi eftètprefcriptaferuit’’iuxta ea quedixi.s.in.viii.q.principali/nö tamê pot tolli ïus feruitutis oncris ferendi donee illc cui feruitus debetur ê in pofteffione uF qua/ fi.puta quia onera fua a uicini parietibus fu ftinêtur.Nó uideo unde etiam fi per mille annos folariü fuftinerctur per columna uk cini feruitus non perderetur neqj finiret fa cit ^nö.ind.qui lumimbus de fer.ur.pre»óC quod no.per glo.fingularem.xvi.q.iii.c.per fingulos in 7V.dubitare ad fmcï.ibi unde ét nö prefenbit ad mille annos.Huius aüt fer uitutis oneris ferédi natura eft ut qui debejf -uitutemfacere teneaturut efttex.in,l.eum debere columna in prin.0Cj.6c fi forte.^.èt fi feruitus uen.óC.l.ficuti.§. arifto.eo.fi.fed i alns feruitunbus regulariter eft fecusut.s debens feruitutemnonfaccre teneaturfed tâtum pati ut eft tex.in.l.quoticns“la.i.§.i.d ferui.ti.generali ÔC in didJo.^.etiam 6C.l.i.in fi.óc i,l.u.§.pretera/de aqua plu»ar.ôC dixus« in-q.i.pr'incipali de natura ferui.i pri.6c eft ratio/quiafpeciale eft iferui tute oneris fc/ rëJi ut dicit glo.in fi.in.d.l.eum debere cogt; lumnam in.d.l»quotiêsióci,d.§.etiam uel fê/ cundum Angj.d.feum debere columnâ/qa ueniti cöfèquentiamnam ï feruitute oncris ferêdi in perpetuum uenit ut quis teneaf reficere edificium collapfum ut poftit onegt; ra fupportare ut ibi g^iconfequêtiam qui dequot; bquot;t facere,nö debet pati fi reficere tenetur circa quod uide que proxime dicâ.Sed nun quid illc qui debetferuitutem oncris feren dl uel aha debeat reficere fuis expefis ut pu* ta columnam uel parietem fuftinêtem one/ ra uicini,óC uidef ^ fic ut eft tex.i.heum de bere columna i prï.dc f.ur.p. in cobariu uidef .l.i.§.fi.ÓC.l.ii.§.preterea d aqua plu. ar.T u dic brcuiter q? aut fuit ad um in con./ ftitutione feruitutis quis debeat reficere 6C cuius expenfis óC pado ftandum eft óc ib lud feruare.d.§.preterea fecundum unum i

teHeAum aut non fuit a^um expreflè ad quel refèdio fpedaret amp;nbsp;tune fi iÜe qui de bet (cruitutern conrueuw rcficere a tempos re cuius non extat memoria incotrariuîfôC idé ut ipe teneatur utdXi^.fi de aqua plu» anqm patftum amp;nbsp;uetuftas a pan ƒ cedunt »Liidn primde aqua plu.anSi uero de ifta confuetüdine nÓ apparetiamp; tune m ferup tutem onens ferendi ille reficit fuis expen fis qui feruitutem debet uud.heum d here» ôC.d»LôC fi forte etiam amp;nbsp;rationem dixi»s* uel quia eft fpedale in ca uel quia in confe quentiam uenit In alus aut feruitutibus diftingueautexrefècftione pötfequi allq* utilitasutquiaexpurgatioc riui trahit ad (è pinguedinem ibi cojledla\amp; tune eft in domini poteftate predii feruientis uel pun gate uel pati 5» per alium purgetur.Et iö lUe cui debetur (eruitus debet alternatiuc agere ut reus reficiat autrefici paciatur ut é tex4n»Liu§.apud Iabcone5\de aqua plu.ar» Aut ex refeftione nlFa fcquitur utilitasfcd folum expenfa ÔC tune indiftinfte debens feruitutem debet tantum pati amp;nbsp;non refice. re»d.Lquotiês,$4tde ferui»^ di(fta.Lamp; fi fon te.^.etiam fi ferui*uen,amp; diclaJ.b^.fud aq’ plu»ar.fallitin(èruitute oneris ferendi ita tenet bar»inXih§»apud labeondde aqua plu.ar.amp; di(fto.§xtiamamp; ita tenet ang» in dKfto.§»pterea amp;nbsp;Floun didio-^.etiam Ä un de que dixus^n yinnq* prindpali» Dic^ turn eft de refedbone rei que onus fuftinet fed quid G perit î totumputa quia coltina cobufta eft uel paries depofitusian debens feruitutem oneris ferêdi teneatur aha Gipgt; ponere uel parietem reedificare\dic ^ fic ut eft ecx»in»d»Leum debere col umnam i fu de quo die ut ibi per glodn»7v. pariete» jSed qd fi cöcefTi tibi aream ut ibi edifices domu in qua debeas me recipere cum focus meis tranfeuntibus/an domo deftrudta quocuq^ cafu nouam rehediGcare tcnearislóC mdef qgt; fic quia dixi i Puitute oneris ferendi ut ptgt; petuuï elfe debeat)ita uidetur effe dicendu iniftaobligationefeuoncre recipiédi me Êlt;fociosmeos utdebeateflé ppctua';amp; boe tenet la.de areper diftâd.eû deber coluni namin pn'n.amp;d»fi finita de dam infecAlii babent inj.qui bona eo.tufed Ang.in.d» »l*eum debere tenet cotranumlquia in bac queftione ille qui promifit no tenetur recr pere nifi i domo edificado primoiper.Lboquot; ues^’boefermone de T^.figâUa enim que

fecundo ediGcat no eftcadem domus utd» feruitutes q infuperficie.§»fi fublatumjde ferui,ur»prc.facitJ.marit^ cuibi noÆloca» no obftat fecundum cü.d.l.eum deberejq# ibi femper fuit fada promifio oneris feren' dvunde fui natura bec obligato ê perpétua cum càufam fucceftiuâ babeat’ôC nunquam plencfatiffadumïtenigi poflîtXiih in prî» decondi.ob.câm amp;d4ii4n prin»ôC§,dare»d ufufru.Q,uandoautem paries uF columna debens feruitutem reficif ad quem intefij fpeftabit fuldlura ediGciorum ne corruatz dic ad dnm cm feruitus dbefut eft texmo» indXicuti in prinÆfi feruLuen.amp; ibi iurif confultusdatconfiîium domino fuperiori fl nô uult fulcire ut edificia deponatiôC refi ciat cum paries fuerit reftitutusiamp; é confili um ironicum fecundum glibi q iftuderit fibi deterius q fulcireißlt; aUegaf ille tex.ad illud uulgare,qi confultius eft maluî fubfti nere q malum pati amp;nbsp;pcius» Sed quero quis debet mibi feruitutem ut in pietibus fuis babeam trabem feu tigna per que fola^ rium meum fubftineaCan ifta erit féruituf tigni iniunfti uel oneris ferendi,uidetur ef fe tigni hudi/quia tigna babeo î parietib’ fuis per»Lficuti»§*competit fi fêruimédn cô trarium uidetur/quodfit oneris ferêdi pJ» eum deberede fenurpre.Ego credo qd' in hoc fintconfideranda uerba îpofitionis fer uitutis.Autenimdicit,qjquis poffit imitgt; tere tigna in parietibusfuis amp;nbsp;fupra fol art um edificare amp;nbsp;erit fuitus tigni iniundlrlj in confequentiam onera fuftineat p.d.§,co petit ubi calusAut dicitur q» quis teneatur fuftinere onera mea uel fblarium meum ÔC tune erit feruitus oneris fercndi’ÔC ita loqui tur.d»Leum debere ibi paries oneri feréda amp;c .licet in confeqntiam habeat tignorum îmiftîoncmiquiamfpicere debemus quod principaliter fit non quod in côfequentiaj ut.LG quis neceâmôC ibi no.G cer»pe» Aut uerba funtambiguaôlt;conftat de eis puta quia prefcrlpum eft-amp; tune puto in câu p dido fit potis tigni iiundi q oneris feré di ut probatur in»d»Lficua.$.competit amp;nbsp;B fentit gl.no J»$.diftat ingt;7v.adbiones ibi naj licet ubique fubftineat onus tarnen quia in prima fpecialiter de onere ferendo dicitur non infecunda ótc.fed fi effet feruitus coin ne fubftinentis folanum uicini que non re quiefceret in parietibus fed m lolo de bene te feruitutem óe tune non eft dubiumj^ ef

fet (cruitus onèris fcrcnJi ron tigni üüó^i td J.eü debere m prin» Ex bis babes quo modo cognofcatur ferl^tigni imûtfti a ferui tute onens ferendiHtem que fit differentia inter unarn amp;nbsp;abam colhgitur ex predict tis 0^ in uerbo buius aut (eruitutis amp;nbsp;in ^/' bo nunquid aût i]le.ôlt; uide tex cum glo-in didbo §.fi diffat» Vltimo queriturfi kga tur uel uenditur domusian uideatur impo-' fitaferuitusut fuftineat onera pertmentia que ipo adu fubftinebat.Etdic q- fic ’maxie fi contrabentes boc fqebanubquod conda-uededam.infêcrConïüAa.bi.in prin.de ac* ép*quia loquitur in ferui tu te que non babcquot; bat eâm continuâ\amp; ita tenet baninXi. cir^ pi in.de (êr.lega.óC uide que dicam fnféq-^e m.ïn uerbo fed re ad fummendo iftam fergt; mtutê/alia plura circa iftam materiam tneP que dfeam infra de euere fetendo que etiä bfe conuenire poffent»

Rubricade feruituteitinerisfên adus» ' Cap» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXX VUL

Ec eff ultima feruitus urbana b quam m fpecie boc Itbro dedagt; rare conftituuCetere fi que fût in domo per me figurata de q“* proxime dtcetur intelligi poteruntLeruit^ iff a itieris feu ad^ non Colum eft ruftica uc ♦Lian primde ferui ur.prcamp; infti.in prim de(erui.putaquandodebetur a predio rugt; ftico alten prediorufticoutibi etiam pot effe urbana quando a fundo 'urbano alteri Urbano debetur ut probatur indater coia ^i dud^ tn.bferuitutes que in fuperbeie.^. Ci domoide(êr.ur»pre»Ôlt; perbocuidequedigt; xi in feruitute precedent! in prin,fi, babes feruitutem eundi ad domura tuam per cagt; ftellum meum uel demum uel curiam uel talas meas an ego poffim elaudere d node ianuam.Et die q, fic/quia intelligitur aeffuj utpoffisirede dienon de node dida Liter» ÖCltaibl per do dor es.Et eft ratio quia de node non licet ire per ciuitatem ut domos aliénas ut ibi'probat“ iunda glo» fecunduj Pa.de ca.ólt; dixi.sinodaua.q.principali in ultima cartai^batem ft Ceruitus itinerislqcP beneno.óC pro illis qui babent plures do» mos ad quas ingreditur per unä curia que fit unius tantu5i6lt; omnesftantfub unacia ui.|.quid fit fugtciuus§Jpud celfuj'de edit* edic,ficuteft uenetnsóCÏn multis locismn

ex bis no.Hc? quis pretendat ius eundi per domû uel fortiUitium autfcolas altcrius ét lure feruitutis conftitutc itinensCeu adus tarnen debet ire congruis horisunde itedi git'quodtantumdedie ire poffitióC ita flo» in.d»later.unde facit (ècundum eu ad colle» giatumfeu confederatu qui fe obligauit ut liceat alten confederato tranftre p caftdla amp;nbsp;loca fua ut licet nó appenat porta ff noc te^nontamêdicaf uenire contra conuenta' ' amp;nbsp;fimftiter cxcufantureuftodes fbrtillitio rum ft de node alicui nó apenSt porta eus boc non teneât facere ppter imminês pi» culum facit ad boc.durem ÔC quod ibi no» fi.de fica.bec tamé non puto ita amare amp;nbsp;i ciuili modoïtelligi utnullomodoliceat de node ire fiue träft re. Nam ft pot effe fine piculo 6C id quando fieri confueuit ficut ï domibuscontingit de biemequo tempore plerunqj de node ituriuel ppter aliquam neceffitatemitunc tenco q^ctiam de node poffit ire ôiÆanftre ar.adLfurê cum ibi no. amp;nbsp;quia^ba funt ciuili modoftelligenda »Lftcudide ferultutunec amar funt infeUigê' da ut eft tex.in.Lfi quid uenditor in prin.ff ediï.edic.amp;.Lft idquod.§.fi quas de dona. i» ter uirum amp;nbsp;no.glo.antepc in-c.relatumjde tefta.el.u.Scriptum ê.n.q ntmiu cmungit elicit Cinguinêutdiot tex.in.c. niftcumf. propter militiam/derenunc.ôcbabef ori» ginaliter proucrbioç^ .c.xxx.óC per gloJn L fciendum.§.iliud in uerbo artiftciu? fie ediLedic.Et addc bis que dicâ iCra i fecudo Iv/ bro ff fer.itineris,amp; d fuituteuie.N5..unu alium cafum pulcrum ÔC quotidianüq’ ft i^ plures êfida dimfio domus uel aken” fun dl non uidef adum ejunus babcat additu per parte alter iusificut prius babebat nift boc inter cos fpecialiter fit conuentum ut é cafus no.in.Luia conftitui.§.quecunq? i ft» öC ibi boc nó»bai ,flor.amp; coiter doc.de ftur. pre.Et lolicj quilibj corü ante diuifioncm poft? tranftre p totum fundura quia in qua libj parte babebat parte pro indiuifio non tamé poft diuifionê nullus poterit facit.!, i uêdêdo ff contrabê.emp.óC boc ê utile ma xime inter fratres diuidctes domû per par tes ad quas non poffit baberi additus nift p alias partes Pone exe plum treserât fratres i amp;domujc0em babebanttna folana babé / tê uenerunt ad élus diuiftonê ÔC cuikbj fra trum afiignatû é unura foi an us, poffen fra// très qui habebantfolariafupiora uolebant

ire P folarîum inferius alio fratre inuito, qquot; ritur an poffint amp;nbsp;an per folarîum inferi ^ babeant iter feu aditum amp;nbsp;uidetur quod Gc' perXbinas edes alias incipit gapus de fer* ur.pre*Dicas£qntrarïum ut eft cafus no.in d^^quecunq^ (êcundum über tui d crenina amp;nbsp;bal.amp; doAabi amp;nbsp;boe probatur etiam ra' tionc.Nam diuiGoGmiF eft emptiontJ^iX cóia utriufque iudtefêd in uenditione uia nel iter non uenitnifi expreife fit duftunr »d.Lin uendendotamp; ratio buius eft/quia in dubio res libéra uendi uidetur/ÔC non cum aliqua fer lu tute .1. tn tradendis-^^ interpofp tis m G.cóia preduEt proptereaft uendi tigt; bi predium meum ad quod iri non poterat) mfi per aliud meum predium non uidef adrum ut illud debeattibi reruituteuuG ex , prefiê dcm fueritd.$.interpofitis in fucum glo fecus eft in iegatoiquia in dubio uidet res legata utberes poifit tranfire ficut ce-' ftator tranfibat uifteftatrix in pt in. fi ier ui.uen.óó ibi boe tenent doc.6lt; bar.öC dec* ï ♦d.f binas edesiôC barandj.de feruitute leg*' taiôC eft ratio quia in ultimis uoluntatibus interpretatiofit latior amp;nbsp;fauorabihor qua in contraftibusdun teftamentis|de reg» iugt; risxxum diHediin fide dona.bt ideofint cauti fratres in diuidendo utteftruent Gbi aditum expreife »Bodem modo debent eife cauti emptoresibinc eft qf coïter notarii ap, ponunt in inftrumentis emptionum 06 fy* unS claufula uideliC5 cu acceHib” amp;nbsp;egreift bus^itroitibus ÔC exitibus fuis ufep in uias publicasi0cdicitbar»0lt; doeddd.binas edes/ que claufula boc importât quia 15 non debe atur feruitus fibi ab alia re mea-tame fi congt; fueueram ire per Glam ad rem uéditam uF fratres fimiliter ire confueuerant alicuius emptor F frater ire poterit/quia ifte poteft dici acceffus illius rei uendite F diuife.CaU' tins tame eflet expri mere in fpecie qd iter feu aftus debef p talem locum quod no» in pradica'ôô Hide que dicam infra de curia fed reaifumendo iftam^datius ingener ÔC Ut omnia compledi pofuntiuidelicet an if feu aftus debeatur de qua uide plene per bar.ind4»deferuideg»per Ia.bu.Bar»6lt; Bab 0lt; doctin.dd»binas edes amp;nbsp;per Fade caftdn d4ntradendis.$»interpofitisic0ia pre.ÔC p Bar»amp; docdnd.cj conclauede damp, infec» in qua fic concludas» Q, uod aut ille a q’ peto feruitutem mccum non contraxit nee quafi aut mecum uete contraxit uel quafi □

traxitPrimo cafuquando no ertraxitnee quafi mecum amp;nbsp;tunc non babeo lus petengt; di ab co iftum aditumd.eum amp;nbsp;fenunpre^ Et ratio efle pot quia regulariter res cuili-bet libera cft nifi feruitus conftituta probe turd»qui luminidus amp;nbsp;ibi no.eo.ti.6lt;d. alti us 6cd,edibus .€,de ferub Secundo cafu quando mecum uere contraxit fubdiftingt; gueiaut contraxitfuper ufufnaut fuper p» prietate fi fuper ufufr die/ ^ debetur iter feu aditus dato q^mbil dicatur ut eft texdn ♦EbfuTi urufr.pe,^ probatur in,Lfed fi qs »§.proprietatis in fide ufufr,Et ratio ê quia fine aditu ad cum uiuftneftet iutilisf ÔC eft etiam tex qui ponit banc rationem indd* binas edes 7b.n aût amp;nbsp;uide ad boc oio glo.î ♦d §»proprietatis ad fi in %bo contineri.Ec intellige fiue debeatur ufufr. ex contradu inter ui nos fiueex ultima uoluntatequia r putaturefïemodici preiudiciiexquo ppe tuo non durât fecundum glo.in.d Lbinas e» desJtem intellige q, ifte aditus debeaf ufu friuftuario iurecuiufdam cömoditatisnon feruitntis/quia feruitus (êtuitutis efte non pót,t§4de ufufru.ïega.ólt; quod dief urn eft de ufufru.idem in quocunqj contracf u digt; cas qui principaliter concernât ufu? rei, ar» »bfed Raddes »§.il ludffîoca-fecunduî glo» alias .F» in d.l. binas edes »fi nero fuper proprietate rei contrat um eft»puta uendi' dit quis proprietatera rei.tûc nô uenit fer» uitus itinerisfiueaditusneq^alia feruitus» »bin uendeudo de contraben» emp.amp;»bqui libertatis.§.fi»deeuilt;ftionibus 6lt;»l.uia cofti tui»$.quecunq3 m G»d fer ur.pre.óC ita ten? glo»Bar»6lt; Ang»^ doc»tn.bquod conclaue de dam.infecà itellige fi fine aditu res uê dita efficeretur in utilis amp;nbsp;eft ratio différé» tie inter ufufr»amp;proprietatem quia ufufr» é mïoris preiudieü quia propnetas régula riter nunq Gnitur fêd ufuffr.fic»l.corruptö nem.£»de ufufr.cum fy.Sed boc limita duo bus modis»Primo quâdo effrEeruitus tigni uel iniuffi uel onerisfrrêdi/quiatûccûfuo onere res uidetur effe uendita uel aliter ali cn3ta»d.l»q7 conclaue öC.d-bbinas edes amp;nbsp;»1» »i.deferui.leg.öC ita tenet Bar»^ Flo.in»d»l» binas fs bar.amp; Ang»contrarium diXerûtï» d»l»conclaue dicunt enim quod ï contrafti» bus inter uiuos fi nó interponif feruitus oneris ferédi non uenit p illa iura ÖC idem dixit Ang.in.d.l.binas edesubi dicit qff fi baberes duas domos unica confignatiÖecö

tentas unamuenSitalteram fibi retînôtjn potent emptor inuito uCnditore rtiner tigt; paa que requiefcant in domo uendita snifi forma contradfus a’ltcr fe babeauVnde ipc dicit fiscaucus tu emptor quia ex boc uidi lam multas lires Si fubdit^ probatur jn,L 5’ conclaue de damp.infec.ubi uidetur efie cafus dum dicit feruitutem oneris porticus feruande impofitam uendidifTet quafi ui^ deatur a contrario fenfu q? fecus eflet ft non fuiflet impofita »Sed ego credo q, non bene dicant quia incontrarium eft tex.in.dXqu( binas edes cum feqxum gio.ft per %bo con cefterint que expomt inter uiuos^Nam eus uenditur domus uidetur Impofita feruitus ntfurtineat onera permancntia que ipfo aftu tunc fuftine bat amp;ita de bet mtelbgi difta.tc^ conclaue fecundum barXLude fer uidegHÖC diftad binascdes in ftSi tabs did.* tur habere caufamcontinuaraamp; permanc temSCpropterea uidetur impofita maxie ft contrabentes boc fciebant ut dicit bar. in ♦d.l.i.in pnn.ôi dixi in precedenti feruitu/ te in ftà iftud teneas-Sed ft baberet caufa, non continuam ficut eft fcruitus itineris feu actustunc fecundum omnes in contract tibus inter uiuos non uidetur impofita nifi exprefte aftum fit.l.in uendendo de contra ben. emp.Si ifto modo intclbgoquod dixi »8 in.7v.ft uero fuper propnetate. Secun do limita quando inftrumentum uenditio his inuenitur cum ilia claufula cu5 acceffu bus Si introitibus Scc.de qua fupra dixi.

Tertio etiamlimitarepotes in uia adfe pulcbrumdcquadic uubft quisfepulcbrU i pri.de religi.Si no.bar.in.d.l.id ft. Ter^ tio cafu principal quando quis mecu 5 qua ft contrabit puta bere-adeunde cum me legt; gatano .l.apud luL^.ftxjui^ex in pofea. Si tunc regulanter fcruitus impofita non uiV tur.d.l,i$ conclaue Si dicam in leq.q» nbsp;nbsp;Sj an poffit agi ut imponatur die aut fuit legs tus uftffruclus aut propnetas primo cagt; fu poteft agi ut imponatur ilia fcruitus ft alias ufuftKenct inutilis.l.bmas Tv.no aw/ tern pallegata/Sid d. Sc.ii.fi ufufFr-pc.Sc.b dampnas.§4.Si ibi bar.de ufufr.leg. nbsp;nbsp;Segt; cundo cafu quando legatur ^prietasldi tue aut queris an a Icgatario debeat prcftafi f / uitus heredi Si fine dubio dicas q? fic.l. tegt; ftatrix in princi.fi ferui.uen.Si.l.fi fundus fub conditionc.^ui fundum dcLi.amp;.l.fi. J fer.ru.pred.Aut queris an debeat preftari ab berede ipfikgaîarîo ucî ab uno legata.gt; no alten Icgatario uide glo.ordi.que b’ di fputat in.l.iii,§.fi loci de adimen.lcga. Sed quicquid dicat ilia glo.bar.in.l.i.ante fi.de ëquot; ui.le.dicit ^ credit q? debeat preftari.per.d. »tbinas edes ubi diciC,qgt;non poteft beres i totum luminaobCcurarc rei cm’’^prieras eft legacaeademratione iter débet pftarC) quia in minus poftet lumina obfeurar q uti ftne'itinere.l.i.$.i.fi ufufr.pc.Si ita debet in' tclligi.d.l.binas edes que eft clams bm^’ ma tene fecundum bar.Si bene. Sed circa p difta quel it co cafu quo hercs tenetquot; pfta? aditum an fit fcruitus conftituta quot;ipfo mre predio legato ita ut legatarius poftit mteir tare conteftonam 5 quemq impedienteni fecundLim.Lfi quis dfutumo in fi.fi fuhue» Si uidet quodficlp.l.fi qs ptcni.$.fi»quêad» fcrm.ami.doc.dicunt3vfum,’quia ibi loqt qn fcruitusfmt exprefle legata bic non ex' preifedicj fingat legata tacite ut fupra dixi öi ex tacito no träft ius feruitutis/ ficut nee tranfit dominiu ipfo ture ut ê tex.cuin gio. fecundum Ia.de are.Si doc.in.l.cmptor.^.fu de rci uen.ôi in.l.feruum hlii.§.fi.Si quod ibt p doc.de r.i.fblum ergo legatarius bab? adioncm pfonalcm contra beredem ex tamp; ftamento ut feruitutem conftituat ut notât Bar.in.d.l binas.Vnde fis caucus in agendo ôi facicndo qd* conftituatur tibi fcruitus ft uiâ q? tranfcat in te fingularcm fucceftorej adhue St palfiuc quod tene mcnti in prati-ca.Cetera circa iftammateria uidej.de iti^ hcicfme introitm

Vpereft nunc utquibufdam noh f nbsp;nbsp;nbsp;tis in lure fcrmtutibus urbanis ex plicatis de domo per me figurata loquamur pquâreliquasfuituccs urbanas facile quifq) inceUtgcrc potent qui equid i fundo Urbano fieri pmittaf Si in quo ferui tus öi Ubatas cöfiftat ut aut hec memorata aut cogitationc facihora fine cas ex ipi* do mus ordine dedaremus.

Defolo feu area Çitca. C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXIX

X ordine nobis ocurritut pri^ mumdefolofiue area quedan e nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;dicam us.In folof ue area regu

lanter poteft quis edificare do mum uel aliud editicium conftrucre.Si at' tius ut ita dixenm ufqj ad cellum qa qcqd Ei

eR.s rJumurqpvîcdum libqv efTe debet 6C dus cuius etl folum ut probatur m.balti üsôlt;J.edibus.€.dcPuitu.ti.generah ÔC no» in.bqui luminibusde ferui.unprc^ que tn lex prinu facie inconttarium potins facerc uidccur fecundum AlbeJe ro.in.dd» a'tius In prin.ôd bocenam no.glo.xii.q.i.C4i4 7^.« fubac amp;nbsp;hoc intelligo fine altius fucrit edigt; ficatuTi fiuc nunq.putaquiaerat areauagt; cuaimocciaî permilleannosareamea fte terit iuxta palatmm tuum.non edificata tagt; men potero edihcare nec me prohibere po teris ut no.gl.nô in.d.l.qui lummibus in fu ô^ idem no»gîo.Bar»in.c.abbate.in prin. in %.monachum que incipit hcc modo extra de 7v.fig.âlt; glo,lo» theotonici.d.cii.xii»q4* amp;nbsp;Spcjn tbdecâ.pof.ÔC proprie in ultiaco lump.7b.fed pone ôC 7b.feq.0lt; per Rof . m iibelo ne quid in loco pubJieo il at ôlt; de cûgt; fef$»illudqueritur.ltem predeâ itel lige ^ quis poiïit edificare in fuo folo ucl area ecû fi ofticiat lummibus uicini nifi ei debeatur (êruitusalnusnontollendiut probatur m dd.altius.Ôi diela.l.edibus.C.de lcru 1.0e J» eum eo.amp;.l.pe.dc fer.ru.predi.6lt; in.kakius fi ferui.uenA.d.l.qui lummibuseuamdi ut cinuseifet minor uel pupillus ut p obat nô.m.d.l.alnus fi {erui.uen.côiûcla gtibi q dicit ^ ibi erat feruitus conllituta. item intellige predicda etiam fi obfeurarent i to turn lumma feuedes uicini ut dictad. cum codCibi hocnö.Bal» Sedpredidla taillât in quibufdam ca Obus in quibus non etl lici turnetiarainfuo altius edibeate mixiaic obteurando lumma uicini äc primo quan») do eflèt confuetudo uel ftatutum edifican dl ufq^ ad certam menfuram amp;nbsp;fic feruitus uidetur Impofita confuetudine uel ftatuto Nam tune editicando altius tollere non po lett.caCus eft cum glo.que ponit de ilatuto fiorentie ind.üC.de édifiais pnuatis amp;nbsp;no» glo.ÓC doc-in.l.qui lummibus de fenur.pre» amp;nbsp;dixi.s.de ferui.altius non tollendi m^q» quarta Ölt; bmuiulói ftatutum uel coniue tudo ligat etiamforenfemcuius eft domus que non debet altius tolli ut ibi dixi m.q.

Secundo tail it quando term tus eft imgt; pofita p padü utd-inter feruitutes cü feq» ur.pre.de quo die ut dixi.s.de Puitute ne p (pedui ofticiatur cum tribus (êq.uel quan do effet prêter! pta buiutmodi ftruit’’ ut no glo.in,d.l.lummibusde qua prefcriptions dixi pFe.s.x.ÖC ultima.q.principali. Ter

tro fall it quando unws habet plures domos Sc unus legat ufumfr. alten. Nam tune nonpoceft beres alteram tollere uel obfeu rare domum ufufruduanam i totum ft tal temmodicü lumen q. habitantib’’fufticiat relinqui debet tex,.m.bfi isqui binas ufufru du. amp;nbsp;tex. cum glofa. in ,1. binas de fer» ur.pre.ôc dixi plene in fi.in fêruitute precS denn m pe.q* Q^uarto fallit quâdo edes uicmi babent lumen ex publicoqm tûcui emus editicando nocerenon poftet talibus lummibus quia non licet uicinoaliquid in publiée facere qum liceat alten prohibere »ff.ne quid in loco publico per totum fecun dû Rohm libcllodeconfeiforiapoft prin» in 7^.fed illud quenf ÔC banc.q.uidef fengt; tire glo.in.l.lummum.§.fi.de dam.infec.q i cipit nifi ammo nocendi ibi refpondeo no tudetur officere ft lumen auferat qn ex pi i uato confucuit habere facit q? n5.bar»in»l.i» $.ficut aùt de aqua plu.ar.Verum putat Al be.de ro.in,l.altius.£»de ft rui.quando offi» ciens lummibus laborat in publico tûcenî phiben poftet mfi effet confuetudo qgt; pof fet etiam in publico tail ter laborare ut ipte n5.m.l.dequibus 7b.nunquid uidendu ex qualibet.ft.de.ll.Si'autem in fuo laborarec tunc ét ft aitius edihcat et ofticeret luminigt; bus que haberet ex publico phiben no pof let utdicta.l.altius cû concordantiis-s alle» gatis tacit qedicam.j.i.vi.q.c. 0,uinto tai lit quande quis leuaret altms animo nocen di uicino be fibi non pdeft ut eft tex. cum g]o.m.l.i,$.deniq? el.i.de aqua pluar.que al legac ad hoc.xx»ll.0lt; dicunt doc.eaj pan flu xuralegumlicutdicimus pan fluxum fan guinisquinimiumhabundatöC idem no» glo.m.d.l.fiuminu.^fti.quemcipit nifi a o nocendi de dam.intec.uel qn toileret altms ad emulationem uel defpedumuicini uel quia uolebat uidere omnia fecreta domus fue.Nam tunc non polls fecundum pe.Cy» Bal.amp; doc.in.l,aitius.£.de ferui.per.Lopus »ff de openbus ptuheet côtranum tenet Al be.de ro.in.d*l.a»nus i fi.qui die ^ no obeft ♦d.l.opus quia loquitur in edificatione i pu bheonos loquimur in edificatione in luo* Idem quod Aibe.de ro.tenet Ang.in.d.kcü eo de ferui»ur.pre.amp; Flo.in.kfabinus in.ii» coIum. CÔ1 diui.Scd Pau.de caft. tenet pri mamopy.in.d.I.cum eo^quando editicans nullam reciperet unlitatem fed faciut ufui emo tantum noceat in4»l4»§4»lt;J' aqua plu»

arque Îoqultur quango édiCcatur î prîtiato Et non obftat rnCio Ang^ad.d.^deniq^ quâ dat in,ddxum eo q dicit g» Ioqultur quâdo utilitas extuo peruenîebat de direcflo i me um ut Jlam mibi auferre non poflës facien do in tuo nifi facias ut tibi proficiasTed hoc lumen non peruenîebat mibi ex tuo fed èxceîo quia ifta refponfio facit de dire do incontranum fecundum Pau-de caan dd* cum eo quia fi non babebam iftam utilita-tem a te uel de tuo minus mihi debes poflê auferre ar^.G arrogaton%»fî an impuberï ibi qui.hdudicioei^ de adop Preterea hogt; mmembominiinfidiari nefas eft.l.ueluti de iuGuamp; lure nec mos eft ei Retendus qui facit folum ut officiatd.in fundo de rei ne» ideo tenet ipfepa.de caft.primam partem tanq bumaniorem amp;nbsp;dicit q, ita de fado re fponditin ciuicatepadueamp;idem ego te? neo quod non qâia (êpe arcidit de fado in uicinis inimicis amp;nbsp;adde quod dixi infra de fèneftrafèu bal cône. Sed ed dubium an prefumaturfacere ad emulationem uicini amp;nbsp;dicas q, in dubionon prefumiturd.meri to.dpro focio amp;nbsp;ita unît glamultum no-in ,dd.fluminum.§.fi.que incipit nifi animo noccndi in prin.quam doc. fequuntur fed fi facit ut noceat dumtaxat uiemo tune pre fumitur facere ad emulationem.d.§. denies amp;prefumitur facere ut noceat quando nul lam fentit utilitatem fecundum Pa.de ca.in »d.baltius pro hoc allego tex.in.bôC qui da? ta opera îprin.ibi fine lucro hoc affedauit exquibus cauma.ldem forte poHet dici ft effet modica utihtas amp;nbsp;maqnum dampnuj uicini 6c effent inimici ar.l.fpadonem-§.fi* ibi patrimonie de cxcu.tu. coniundad.i.§, quefitum./^.preterea ibi quia facile menti? untur de quedionibusquod bene no-Et ad de quando quis edificat animo nocendi uV emulationem datur contra eum adio de do lo ut no.lno.in didad. fluminum-^.fina.óC habetur in.d.Li.$.deniq? amp;nbsp;in.kv§.i.de dolo

Sexto fallitquiailludquod dicitur quê poffeedificare debet inteUigi quando pof? feted.ficaredeiurecómuni puta in domo uel area fuadidad.qni luminibus cum glo, cum fy.s.aUegatis.fec^ fi ex priuillegio fpe ciali uel generali alicui concederetur aprin cipe uel a fu per lore ut poGit m loco publi? coedifrcarequia intelligiturfine damno al terinsólt; ideonö potent edificarefi obfcu rant luraina.uicini tex.eft no.ind4i.§.meri to amp;.§ ƒ) quis a principe .ft.nequid in loco publico Óó ibi gl.i.in prin.dum dicirs.genc rail conceffioneuelfimplici«amp; idem nult glo.i.m fi.in.bii.cf damp.infec.amp; pro hoc-h nee auus turn ibi no,de emanci.lib.amp;.c.quä üis infi.de refcrip in.vi.cumfy.Et bocetiaï tenet bal m.l.manifeftc circa fi.€» de ferun amp;nbsp;uidequod dixi.s.inquarta faUêtia quod no.quia fepe m ciuitatibus conceditur ^ qs poffit edificare in loco publico* Se ptl mo fallitquâdo quis edificarct fuper re cöi ipfius laborâtis amp;nbsp;eius cuius luminib” ofifi dt quia tune nö poffit de quo dte ut habet per Albe.de ro.in-d.l.altius 04 dixi.s.i.vnq, nelumtnib^ officiât dicutibi6^ nomittaf quia eff no* Odauo fallit in.Kfi.§4*€* de fcr-namfi area in qua fruffus triturant ôi paleea fruiffibus difcernûfnon poffent ha bere uentum nifi ab una pte ipGi mre pdfo uicini fêruitus impofita effecenfet ne pof? fit altius tollere amp;nbsp;uentum impedire ut eff cafus ibi mirabilis fecundum doe.ÔC no.glo* .i.amp; ibi Ang.in.l.impatores de fenur.pre* amp;dixt.s j.fui.altius nô toUendi in.iiii.q.f? iftud non eff mirandura quia iflud fit fauo re agriculture quo multa etiam alfa contra iuris regulam introduira funt.l.ii.ô4.ibi no ta.€.de nundinis amp;nbsp;inauté*agricultores.C que res.pi.ob.po.ôlt;»c.ii.de tregua amp;nbsp;pace et in.l.i.in principio de fern s cum (y* Sed an ualeat padum in contrarium uidcf qd* fic per tex.cum glo»in*l*ii»in prirnd* fer.ru* pre.licet uideatur contra publicam utilita? tem fecundum Pau.de caft.in-d.l.fi.in fi»

Mono fallit in prediis rufticis propter utilitatem fruffuum ut eff tex.cum gl.fécû dum unum intcUeeffum in.d.lffi.^ G.'C-de P uituti.ôC ideo G haberem predium meum î quo frumentum feminari côfueuerat ôC ab una tm parte baberet folem ôC non poffes ibi edificare amp;nbsp;mihi folem ^ fruffibus ne? ceffanu? auferreamp;iftudeft fauore agricul ture ÔC proxi.dixi quod eft nota» Decio amp;nbsp;ultimo fallit eadem ratione in fcalis na? quis iuxta fcalas edificare non poteft ita qd luminibus earu officiatur licet feruitus cö? ftituta non Gt amp;nbsp;ita reperio tenuiffe.Anto* de bu.in.d.l.fi.§.fi.facit ad hoe quod no.in.l* »i.fo.ma.queomnia bene no.funt amp;nbsp;alibi n ita bene declarata reperies êC adde que dicâ ftarm infeq.rubnea nunquid autem habêf ufufruc.aree poffit ibi edificare öC uidetur q^non per.l.ufutruftuarius nouura titium E. n.

4«hlt;îe ufufr.ôC penKufufr.nauium èo-tu amp;nbsp;»Lrepetk§.rci mutations amp;.§.G aûuqui-mo ufufnami» In contranum uidetur tex. in »Lpe»ff»de ufufru.dic.q» regulantsr non pot ut in primo alkgatis.Sed fallu quando uelgt; kt cdificare proconkruatione fruciuum amp;rcrumque in eadem area funt Öi ua lo quitund.kpe» amp;nbsp;ibino»ólt;bene» Sedqd fi al lus edificauit in area cuius ufuffru.alic nus Gt.dic qgt; fublato edificio reftui area ufu fruduario debet tex.eft cum glo.ÓC ibi per doemaxime Flor4n4,fi in area de ufufruc»

Item quid fi edificatur in area aliéna uel pèr alium poflêfia uidc m.Vfi in area de c5 diende ôc inJ.iutalias incipit m area F alic na .fïde rei uem Item nunquid in area coi pofTis edificaredic qgt; focius tc prohibé dl lus habet quis lus edificandi habeas a uigt; cino conccHum cui feruitus debebatur nc domus cómunis altius tollcretur qm inuito focio in re comuni non habes lUs edificangt; dl tex,eft cum g1o»in4»fed fi inter te amp;nbsp;me »§.fi in area de fcr»ur.pre.6e adde que«no* p glo.amp; docunXfabmus cöi diuuSi tamé qs edificauit in area côi focio nö prohibentc edificiumc0muneefficuur4.fi inarea.C. d rei uen.óC ibi uide per cy.ólt;.doc.ubi etiam ponunt nunquid expenk poffint repen ÖC adde que dicam in fe.fer.de panete fine mu ro. Item adde q? fi uicini aream m cöi egt; merint ne luminib^ fins officeretur amp;nbsp;alte ri traditafit nee preftet altius q conucnitp focio actio dabitur tex*eft in4.cum duobus »pudern mella 7^,idemq^ pro (ocio. Call ek Ia aut amp;nbsp;fortillitia nunquid fit licuum i fuo folo edificare dó maxime in cófmibus ter.-ritorii uideper gJo.bar.ÓC doc.in.l.opera d openbus pu.óC bar4n4.quicunqj defundis iimuofisli.xi.amp; per glo.Ang,ölt;doc. inJ. xii»tab.ffi3d.l4uF.maie.ólt; predidaoia pro cedunt quando quisedificat in fuo (blo de (ua matena fi aut edifi caret m fuo d aliéna materia uel in alieno de fua materia üide q babentur in.l.adeo-$»cuminfuo (blo ÖC.§» fex diuerfo amp;,§ nti^ orreû d acq.re.do.0C i-fti.d rciji diui.$.cu i fuo 6c.§.feq. ÖC.£.d rei uen.tii.ubi habet qedificiumccdu 'blo. Q^uod proceduetiam fi cdificaretur unuj caftellum uel fortillicium in folo meo quia dominium officeretur meum ut no.fpe.i n. de rcbgioGs do.^.fi quid petatur ciiiuas ÔC uide lnno.in.c.pifanisde refti4po.6e hquot; ét tenet Pau.de caltin»tihSed deponèilione nunquidbabeam pofTeffionem folimei amp;nbsp;edificii m 00 p ahum fabln uide per glo. éC omnes doc.in.d.tii.ltem pone prmceps tégt; pore guerre fortificauit locus meumutabi liter facer et guerrâ amp;nbsp;pofuit ibf gêtes fuas quod potuit meîuito.C.de naui.non exeuf» Ii.xi.ôc4.fi.§.fi.de pig.ac.poftea finita guer ra peto locum meum fi fortificatum pringt; ceps petit ut debeamreficerccxpenfas î eo fabtasquenturquid luris dicunt quidas qj reddere non debeo amp;nbsp;fie lucro meo cedit il lud fortillicium quia princeps nonmihi ne gotiurageffitnifi tanquni de populo fs fi fibi amp;nbsp;regno fuo amp;nbsp;ideo non ténor nifi tâq un^d popFo ad oferedu ï fumptû n aut tâq priuatus ad totam expenfam ar.I.üA Item Îabeo in rationc 1 itéré ne quid in loco pu.-bhco.Ôlt; facit hecd.dumdicit q debet fieri publicis expêfis ut de neg.geft.tex duob’ fm bal.q ita dicitno.in tfi i aliqua i prüde ofti.proconföc addeq no.Ang.inJ.turres» €.deopens pub.

Depaiktekumuropjica. C. XL»

Aries fine murus idem fignifigt; p nbsp;nbsp;nbsp;cant tex.eft in.l. que ad ad lur.

pertmet deTï’XuMurus dicitur cum calce fine cemento ut nö. ibi in glo.óCin4.fi,in'?V.murum.ff.fini.regt;' gun.Sed materia dicitur murus d lapidib^ fine cementoutnö.glo.in.d.I.que ad luris amp;nbsp;in.l.fi precario 7v,in tuo cöi predt.amp; i 1. edefacra.$.i,de contrahen.emp, qui murus in uillisfieri confueuitóC debilis eft.óc i5 dicebat Laurentius glofatorcontra lo.qua do minus reble fundabat dibla fua q. ipfe 11 gabat arena fine ceméto ut dicit gl.lxxxvi. di.facientis in principtofi quis murus lux regionemalteriusedificare uoJuerit pedes derelinquat fi autem domum duos pedes tex.eft in.tquc fncipit fi^quis fepe ft regus quefuitlexgrecafolonis amp;nbsp;in latinum p gatum interpretata ut dicitur in.glou.óc ca pitur ibi regio pro confinio duorum pregt; dioru utJ .per regioe amp;nbsp;ibi glo.fi.rcgun.óC pr c batur i n.I.inter eas eo.ti. Sed nunqd illa.i fi. habe bat locum non loi um quando edificatur luxta fundumuicim rufticus (s etiam urbanum öt uidctur q folum locum babeatquädo edificatunuxta rufticus quia ft la.J.fi.que eft pofita in tu fmi.rcgu.q habet loctminrufticis ncnmuibanis.i.iui.

4'Bocm3icioeo,ti.amp; hcc uîcletur fentire glean dida-lfuin 7^\domumdu5 dicit lux ta agrum alterius quia ager eft locus ruftjgt; cus J.agcr in princude ucrTbamp;rtfundi ap pellatianeeo»titu»0C idemuultglodn pru ctapertius in.l»meniana»lt;£.deedifi. priua» amp;nbsp;hoc tenet Floan diftaXi » qui dicit, iftc uerior in telle ft us ad illamdxgo autem tegt; neo contrarium uidelicet ^ habeat locum quando quis ediheauerit iuxta urbanum fundum uicini pertexJunfta glodnd.i,€* de mt er die. amp;nbsp;tex^cum glodnd.quidam hi berus in princhin /tfi.ad panetem ibi uel dicu►minus proprie de feruitu.urba^predû amp;nbsp;tex.cum gloand.qui bona.$ Ti quis iufta de damp.infec,6lt; ghinXde pupillo.§.rext^ in 7v»quotiens eo.ti.amp; idem tenet A50 in fumma .C.de edifupriua»qui dicit q^d* megt; niana loquitur in meniams fiue folarils amp;nbsp;ÔC difta.Lfufini.rcgun.habet locum incergt; tis edificationibus uel conftruftionibus 6C probo per iftamrationem^Nameflet uab de abfurdum qft.mcniana .cJe edifi. pri uatis prouideret de folariis que fuent i do mo ut patet ibi edem edificantium 6cd.fi« Colum prouideret quando murus uel dogt; mus fieret iuxta fundum rufticû ÔC prouiz deret qn fieret iuxta fûdû urbanum qd* ma gis cÔmunitér contingit magifque neceffa num cft faciuhnam ad ea de.lLcum fy»

NonoE^didaXfnfit pofita in tu fini* rcgun*qmaeftlexnouagreca adita ut ibi dicitur in prima glo.ôC loquitur etiam de fundo ruftico puta d fepe materia fouea ÔC d fruftib^ aliis amp;nbsp;d lignis q coif î fudo rip ftico fieri folét ôC fie facit ad ti.nec ê ioueni ens etiam fi interferunf duoalii caCus q nô faciuntadtituduxtano.in prima conftitu« *€.§.quibus md imperatores de in diem ad icft.Nam fatis eft q» promaiori parte faciat ad titu.ar.l.quentur hermofroditum ft fta* bominum.Vnde conclude q? diftad.fi.fini» regun.habet locum etiam quando quis uulc edificaredomumiuxta domu5 uicini ôC fie fundum urbanum ÔC ita obferuaturôC ludi cari debet 6C adde omnino que dicam mfra demenianis* Sed pulcbra eft dubitatio quidfi uicinus habet ftillicidium domus fu pra folum meû puta per duos pedes ôc ego uolo edificare murum inmeofoloan debe am ftare remotus per unum pedem a muro uicini an uero a loco in quo fttilicidium ui cini caifirat mdequod plene dixi,s,de ferui

tute ftdbeidii auertendi in.vüi.q. CLuid autem fi effet panes ligneus teneo $ poflit edificare ctiamaffrigendo ipfum i uia i fuo in confinibus nullo fpacio dimifto ad fimiU tudinem uolcntis ièpemóc matenam cöfti tuere per tex.in.dd.fuin prin.fini.regun» q dixi fi quis fepem uel matenam effoderent iuxta regionem alterius terminum fuumn excedat ÖC credo $ ratio huius fit quia difta J.fi.uult ^ fpatium dimittatur propter fpa tium quod poftet deuenire uicino propter cdificationem uel plantationey ut ibi 6c no* in»l*i.c»de interdic.óc ideocum per fepem aut matenam uel domum ligneam nó mul turn fodiatur óc fic nullum dampnum poft fit efte uicino mentofufficit q terminufun non excedat ut ibi*Sed uidi dubitan cui^dc beateftè diftum folus quod relinquitur an relinquentis uel utriufqj amp;nbsp;puto ^ fit relin qntis fi priusfuum erat quia pro hoc n do betperderefuum.Satiscft ^confuiatur ui cinone dampnum patiatur non tarnen de bet confequi lucrum anhexafte ibi fufficit autem adtrebÄ probatur etiam hoc m dic ta.kfhibi ab extranea regione óC dicit cotra rium maxime quando fit fouea amp;nbsp;plantât oliua uel fepes aut aha ligna eßet iniquum nee etiam obfcruatur ut illud folum efficia tur uicini* Sed nunquid uicinus potent i muro fuo facere hoftiuj per quod poftit uc nire ad illud folum iftam queftionem baz bui de fafto uerone óC in ea fic cödudo aut ille uicinushabebatdomumfuamfiue ftil licidium contra diftum folum ÓC pro illa parte erat fuum iuxta.Vfi,§.fi» de ferui.ur* p cum ibi no.per Flor.ÖC tune fine dubio potent facere ut faltem uenire poftit ad il lud folum fuum aut non erat folum fuum f5 debebatferuitute3 ftillicidii recipiêdi ÔC idem ut poftit portam facere caufauenien dl ad illud pro fuo tantum ftiUicidioquia q habet feruitutem intelligitur etiam here aditum pro ea conferuanda arXv^-ifti nfuz fru-pe.öC ita uidi obferuari-aut uicin^n haz beat ftiUicidius fupra 64 teneo quod porta Facere non poftit quia non poteft ad illud folum uenire quod eft ahenum nee debet ferubdomino nolente ÖC habetur inl.diu’ de ferui.urba predi. Item nunquid edifi cans murum uel domum extra domum ui « cinicuiusftillicidiura in medio caftitat te neatur incruftare folum óCaquam extra du cere ita q^ murus uicini non materia ceftat

ncc dampnu? pafiatur proptc^r receptive? aque in’Jiclo loco amp;nbsp;tenco q? fic per tex. in 4X1 fiftulam in fuprinabi aUidunm bumo rem babeat amp;noceat uicino deferuitutib^ unpreÄ per texund» fiftulas fi ferui. neri.. boe optime probatur ÔC ita ludicari uidi» Nunquid autem in dubio fi reperiatur mu rus uel domus uicini iuxtaaream meam F ortum prefumatur dimifinefolofuo iuxta didla.bfiXini.regü.credo q? fj t dicenduï fi aliud non appareat ex inftrumento cmpgt; noms mei uel uicinüautilie qui edificauit poflittatum de folo proprie didtum muru uel domum uerfus uicinum amp;nbsp;tune preCu» mitur lUud dimififlê quia aliasillud pofTp dere non poflèt ard^men to pro Codant non poflidetipe fed u{cinusôlt; tunc prefumif contrari urn quia fi reliquiflet ediFicans uegt; r ifi mil I ter ipe pofTideret ex quo erat fuura nt itatim dixu Sed fi reperiantur due do musuclduomuri 6lt; in medio repcriatur (olumdimifTum per pedem aut duos uel plures ôcnon appareat quis dimiflerit edi ficado nee quis primo edificauerit teneo qgt; jn dubio debet elTe comune ard-pro regioc do acqukre.do.amp;d.inter eos eolitu*Et idea cautus debet effe ilk qui primo edificauirfi dimifit fpatium fob fill ut affigatin muro fuo lap idem textenden tern ultra murum tantum quantum eft fpatiura foli quod dp mifit,0lt; ita alias utdi folum dimifum inter domes amp;nbsp;quembbet uicmum babere lapp dem in dome fua fe tantum pro ten den tern quanaum eft folum quod dimifit que oîa perpetuotenementi quia Cunt quotidiana di per doftmon tanguntur Jiftum eft bac tenus de edificante parietem feu murum ,p prium» Sed quid fi quis cebfieauerit fugt; pra pariete abeno die breuiter fi Tupra pa t letem tuum uicinus tuus edificauerit pro prium eius id quodedificauit fieri labeo amp;nbsp;fabinus aiunt fed proculus tuum fuum pro prium queadmodum fieret tuum quod i Co in alius edificaftet quod feeundum pomp. Herum eft ut fcnbitur mbXi fupra tuum *5 acqui reJo.di idem probatur inddfin pru »C.de rei uen.di ibi de hoc plene per Cy dC docto,unde ea que dicuntur in edificante Î folo abeno mXadeo.J.ex diuerfo.ft.eo titu. di in.$.ex diuerfo inftitu.derc^ diui. cum fy,procedunt.etiam in edificante'fupra pa riete fme muro abeno quod facit ad multa di predkia mtelbgenifi quis fupra aliéna edificaretlurê feruitutis alias enim fupra abenum edificium fuperius babere nemo pót.l boe quod dicbum eft in'principio d P uitu.urb.predi.dc cuius edificium eft fupe rius iure feruitutis poteft quantum uult fu pra fuum aliud edificium imponere durno infirioraedificfa grauiori feruitute no bo norentur quam pati deberenf ut dicittex» in.bcuiusedificium Ói ibi no.eo.titu.De pa riete fme muro proprio fatis dixim^munc decórnuni uideamus. Et primo di prini cipaliterquis dicatur murus comunis die communis dicitur duobus modifuno p idi uifo alio p diuifo paries cois p idiuifo ê qn qj ex focietate expftab.cum duobus.§. idej mella.ff.pro fo.quandoq? ex focietate inci. deriti di tacita.%bigratia tu imponis tignu in parietem ultra dimidiam mun di etiam impono di tu uteris qtu5 tibi expedit ego etiam utor ex boccontrabitur quedam taci tafocietasut.l.incöis parietis de damp, m Fec.di.l.ut fitpro focioaftio di.l.iiii.in prin cupro {bc.di fic re tacite côtrabitur focietas ut ibi di fentitglm.bfi edes communes cir ca fi,c5i diui» Paries uero fme murus co munis pro indiuifo dicitur quando muruf eft inter te di me di ml per te di me imraif fum eft di fi eft imiftum miftum non per forat parieté ultra dmidiaj que eft pro par , tefija.Nä tune file panes eft comunis pro ïndiuifio ar.barbor inprin.cÔi diui.ôlt;4. p focio ÔC.l.binasedes de fcnurbapre.ôi-l.p regione.d 3cqui.re.do.ôi de ifto pariete lo quiturd.panetes de ferui.ur. pre. ifta funt nerba nö,Bar.in4»dampni.!nfec.cum parie um in.ii.colum.de dam4nfec.di adde om nino quod no. Ang.in.bhoc quod diftum.

§.fi ex tribus defêr.urba.pre. Et addeqd pro diuifo accipitur res duobus modismno modo ^ nulla pars fit in qua fit communis licet termini non fint poftti.hinter cos de acquit.re-do.A11 o modo poteft accipi pro diuifo hoc eft terminate di ufqj ad takm la pidem uel foueam uteft tex.in.l.fi quis fu dumfecundum unam lec.glo.cf acqui.pofi fecundum Bangui ita noun fuo traftatu if infula in ultima figura in prin.Et adde qa dixi cjgt; res pot elfecois pro diuifo fecûduî BaMn.d.§.cum parietem di ita uult etia gl. inXboc ggt; dilt;ftum.§.fi ex tribus in 7V.pariées î fi.prLs.ailegatis.Nâ die Ang.ibi q émi randum de buiufmodi forma loquendi qa nibil diuifu pot CQ côe fj did pot q ita rpu

taf lp ex qua fmïni n funt-JJater èos uerß tarnen non efrcömunio per rationê Ang»

Secundo principaùterelt utdendû qua liter cognofcatur an murus fit cômunis in f Uicinos uel propriusuniustantum.Ócdicas quod ex pl un bus cognofenur Primo ex im pofmone tigncçüut dixi in precedent! qôgt; ne* Item per teneflras ptorantes totum murum^Nam tunc ludicare debcmus elfe totus'illius a cuius parte é ilia fenedra fine bakonus quia regulariter non potmflet be n inrauroahenonecetiamin comuni ut noan.tquidam biberus de fer-unpre^ÖC di cam etiam infra de tendfti a Gue de balcono q^mG mcinusGmilitera latere fuo baberec abas feneftras penetrantes ab aba parte qa tunc diceretur effe cômunis pro indiui(b fl cut dixi fecundum Bar.s-de impoGtione ti gnoçi amp;nbsp;probatur per glo.in.bfi edes com muni.diui.amp; faciliter îtelligi potent ex qua parte incipiat effe dcâ feneftra refpiciendo arcum Gue uultum eius 6c lateres que flip eis apponuntur amp;nbsp;etiam ueteres amp;nbsp;ita abgt; asiudicarefeck Item mtelbgi potent p peritosinarteputamuranos quibus ent credendum ut in aût.de non alien.$. quod autem dicdum eft fecunda colF.ÔC no.gl* in.§.preterea per aluionem infti.de rerum diui.ôôbabeturind.i.in prin.de uentre in-« fpi. Item cognofcitur en am per feneftre las que fiunt (epenumero per magiftros ab utraque parte muri que non penetrant to? turn murum nam 111c feneftre fiunt fol urn ad flgniGcandu cuius fit murus amp;nbsp;quomo amp;nbsp;non per aliud amp;nbsp;idea per fignum cogno (citurfignatum.tk$.fi inteUigatur'de edit, edifto amp;.l.ftigmata ibi per Bar.ft fibncef li.xi.amp;perbabin auten.dos data,€.de do na.aiknup.ôodixi plene in .dcô.^. fi mtelli gatur.fi enim 111c feneftre funt ab utraque parte ultra medic ta tem muri a latere culuf q? ludicabitur murus cômunis pro indiui foTed ufq^ ad dimidiam muri p diuifo Sed fl funt ab una tantum parte 6c perforaren tur.ultra dimidiam uel in totus amp;nbsp;alia fig* in centrai mm non appareant ludicabitur effe lUius a cuius parte eft ilia feneftra per ca que difta funks.Vnde fiscautus ut qua do facts edibcare murum a parte tua facias fieri illas feneftras penetrantes ufq^ ad me dictates muri fi uero faciasedificare domu comunem km per fieri facias feneftre! las penetrantesufq^ ae dimidiaj muri 64 com

muniter fefuatur maxime in ciuttate Vero ne» Item cognofci potent ex camino fi3 cappaaut tuba. Item ex necelTano^ eius onera diG inguendo ut SiAut eft in medio muri uel circa amp;nbsp;tunc prefumetur murus communis Aut ultra medium uel in to turn puta quia camera neceffani eft ultra murum a latere uicini ,ÖC tunc prefumitur efte in totum ilbus cuius eft neceHarmm ft ue eiuscamera nifi aliud in contrarium ap pareat puta quia uicinus baberet tigna uel abafignainillomuroÔCeftratô, * CLuia caminus amp;C neceflanum non poffunc ueri regulariter inalienoGuecoi ut no.Ang-m »dd.quidam biberus de feruituti.urb.pre.ôç dicam infra de camino St necellario. Itê cognofci potent fl iparietefiue muro oftru drumjeritfedariumaquarolum uel canals fiftule balneum puteus cifterna fons laud lus que fiunt Ôt fieri fblent in fub muris ft? cundum ekigentiam ôt oportunitatcm lo corum diftinguendo utfupra de quibus ca fl bus fpecialiter tradabimus.Ices cognofci potent fl ab utroq^ latere muri uel ab uno tantum funt annuli ferrei lapidtb^ infuGi in quibus annnulis equi Tigari folent et ifti annuli appeUantur Ggillatcx.cum gl.in.U cetera.^.boc knatus in G-dc lea.in T^.ftgiU kamp;ibi Ang dicit no q talesänuli fiât ad ornatu ciuitatisôt ideo de eis non poftet ca pi tenuta per extradionem amp;nbsp;de iftis âmi Iis feu figillis fit mentio per tex.öt Floand. equifTimum.^.fed G edium de ufufr.ubi di citur ^ ufufruftuarius non poteft iftos an nul os de domo in qua babet ufumfrudum euellere.Item cognofci potent fi lapides m muro funt in quibus fubftentafaliquando folanuï aliquando Liites.fcu pergulaumes ficut inuindanisfepe repenuntur. Ites per lampadesferreasquelumcna dicütur ót in palacio tantum nobiliuj Ótdommopi aut potendû ponuntur in quibus lumen ft pice fieri foi eu Ice? per cornua ferrea in lapidibus domorum fixa in quibus uexiUa apponi confueucrût ficut funt cóiter bono me. Item per lapides perforates uel per quedäaliainftrumentaferrea mót fuper quibuspertice ponuntur pro extendendis ad folem ueftibus uel hntiaminibus. he per candelabra que in muris domi noruj Ót nobilium fieri folent. Item per mfignia in muro fcul pta uel depicfta que uulgar iter arma appellant qa per taha mfignia coïter

^batur rem cHe illi’us cuïus fnnt ïfignia ut J*quiliberarunK§-fi.óC ibt Bar.amp;J.fuPRdc operupub-ÔC habetur plene per Baran fuo tr3(^tatu de infigniis ÔC armis» Item per infcriptionem in muro fadram dum dicitur quoniam hoc opus fecit fieri tails amp;c. ut p batur imhqui libertatum.^Juamp;d.fi.deops ripub.Etgenerahterperaliafigna in mu ro pofita cognoici poter it 0lt; pbari an mu' rus fit proprius uel cômunis nam cû no fit licitu quicqua i alieno îmittercd» quéadmo duj.§Xi profpeduj adXacqui.amp;d.qui uité *§ifi ad ianua q? ni aut dam ncc m comma ni nifi ad ufum deftmatumd* fabln us com muni dtubamp;.I.ri edes co.tbóC»Lquidam hiy berus de Cerui.unpre. fequiturq? fi repiaf aliquid oportet dicere illum murum aut cHè meum in totum aut ené cómunej pro indiuifb uelme bäberc ius (èruitutis. p ea que dida funt.Et predidra omnia intellige non folum quando dicta figna reperiunf înmurotnfixaTedetiamfi effent extrada öC foramina remanfiffent nondum daufa (ëu obfcurata per ea que babentur per tex» ghSC doc.in.Lhec autem iura de urba. pre»

Sednunquid in dubio babés tigna per aliquem de predidis fignis in muro qui eft inter ipm amp;nbsp;uicinum prefumatur babere iure (êruitutisuel cotonis in boe fic conclu derem aut confiât q, panes fuit per uicmu edihcatus in fuo amp;nbsp;fic fuit a principio tnei' ni,aut boe non confiât Primo cafu aut ille nicinus babuit pretium pro tlgno9^ impogt; . fitioneöC tune ex quali täte pen potent co^ gnofei an conceffèrit lure fèruitutis uel co munionisquia per cómunionem foluetur maius pretium puta fecundum conditionê amp;nbsp;ualorem muri Gd pro fuitute foluetur quantum pot interefle uicini ÔC per gUno*. ind.k§.qui fuperficiemfupra 7bbo agendo de Cup er fl ci Ä per glamdun obfcuris amp;nbsp;i .VGmper in ftipulatude re»iur.0C per bar# St doeandtbCde iure empbu facitd» quot, ibi ex quantitate pecunie ad trekdcdu. de rebus dubiis amp;nbsp;imc.ub^^onare in tnqnali ter olim feuda.po.alb Aut uicinus nullu babuit pnu ^ dida îpofitiôe tignoi^ ôt tue tco q, ilïa îpofitô tignoçi pfumaf poti^iure fuitu.qcöionis ubi aliud nappareret quia patientia uicini potiusuidef inJucere fer uitutem ard.quótda prima.$.bde ferui tu*

Et quia fi prefumeretur côio diet dona do dimidiem dubio no prefumicurddui^ fa .ffde dona.amp; d.contfa iur .^TiÆde pao cum fy .Nam quando poffumus capere al la comeduram q donationis ilia eapienda eft d.cû aurû de folut.amp;d.câpanis cf opendib*

Secundo cafu principali quando nô cô-ftatqjpanesaprincipiofuerit uicini imo nefcif fl a principio fueritcôis uel no puta quia tigna funt bi ne inde pofita Ôt ciufde5 uetuftatis Eue tpris fit tune in dubio prefti mo^quisuideatur potius pofmlfe tigna iure proprio potius quam feruitutis etiam b plura fint tigna ab una parte q ab alia qa Gruitus in dubio prefumitur nifi prober impofita ar.baltius amp;dun edibus amp;nbsp;quod ibi no.C.deferui.iundad.quccunq^ de publie!» Q, uid autem fi funt al ia tigna uel figna ab unaparte tantum i principio uelï fi.muri an eo cafu quo per lUa figna cêferegt; tur cômunis murus uel Gruitus impofita ï telligatur effe murus cômunis in totum ut feruitus in toto muro impofi ta an uero tm in parte ilia in qua funt figna» Iftam que ftionem babui de fado amp;nbsp;fic dicebam aut 111e murus fuitfadusdiuerfistemporibus F per longitudinem uel per altitudinem lies una ps in qua funt tigna uno tempore aha psallo aut uno deodej tempor» Primo cafu quando diuerfis temponbus óc tune q turn ad feruitutem dico 2 pro illatantu p tem qua funt tigna pfumit Gruitus impo fita ÔC non in aha ard.fi feruus.§»futuro a o trarioGnfu de ferui.urba.pre,immo fi dij paffus qgt; ïponerëf aliq“tigna puta tria alia n poffs ipóere ut ê cafus hl.fi cû meus i pri» fi Fui.uen.amp; dixi plene.s.deGruituti.tigni immittendi in.v»q» Necobftatd.kfi ier-uus inprin.ubidicif quodferuitus nc lu' minibus officiaturfimphciter impofita in telhgif de pGntibus q defutuns quia ibi e negatma que in totum negat ut dixl-s de E uitudumi.circa principiumnos ueroloqui mur iaffirmatiua que non extendif ultra ld inquoconceffaeft Empliciter» Sedq turn ad cóionem tahterconcludo aut.n.iUe murus eft fadus dl uerfo tpe per longitudi nê 04 tue idê teneo qgt; dixi cF fuitutc qa ali us murus eft aut mur ^ 111e e fadus diuerfo tempore i altitudie diuerfb tpe eleuatur ÖC tune aut illemurus erat communis pro dl' uifio Sc eleuatus eff pro fua tantum parte amp;nbsp;idem quia aha reseft luxta nö.per Bar i J.damp.^.cum panetem d’ d3mp.1nfec.auc eft cômunis pro indiuifio Sc eleuatus ê SC

tunc tenco quod intotum èflkiatur ccmgt; munis ratioquiaquado ediftcaf Cup muro pro indiuifo amp;nbsp;fuper cdificatum efficitur comune ut no,bar4nd»qujdam biberus de {er.unpre.óC Ang.inXmter quos inuii^co^ lump^de damp infec.ólt; dicam in feq.q A K catu non babcbit dubium.Secundo eau pri cipali quando totus murus eft edificatus UDO 00 eodem tempore Ôtell unus tantus amp;nbsp;tune in dubio cenfetur Teruitus impoGta quid iuris fit uide que plene dixi ^. de fergt; uitu.tigni imsttendi in.wq» Sed ubi ludi caretur cöis prefumameflècoraunem i to^ turn aneius quod dicitur qui aurem j^omix nis tetigit totum hominem tetigiffe uidef ind.uulgansm primdc furtis que eft cano ni53ta*xxxiuq.ii.uulgaris amp;nbsp;nó»gloun Tb» eas in fian^hreftituca m prin. ad treb. facit .ÏJiMn pnndeacqui.pofód quod no. per Inno4n.c.cum diltóus extra de capetmo* quodno»quiaquotidianum» Tertio prïgt; cipalif eft uidendum an focius poffit ï mu ro CÔ1 edificare.Et primo uideamus an poP fit ipm altius tollere amp;nbsp;i hoc diftingue aut murus eft cois pro indiuifo aut pro diuifo putaquia unufquifque uicinorum uerfus feintelligitur baberemedietatem parietis fui pro diuißxiuxta ea quedixi.S.de parie» te fiû muro proprio ÔC alieno^pnmo cafii quando paries eft cois pro diuifo amp;nbsp;tûc qa non eft proprie côio ut ibi dixi quatenus fc protendît illa dimidia uerfus unum ille po rent altius tollere ôCedificia fuper impone re amp;nbsp;tigna imittere ifte eft cafus inX hoc quod dem^.ex tribus fecundum unum m» tellelt;ftura gkibi in quot;^.parles m prin.de fer ukunpre»^ eft ratio quia tune non dicitur reieuare murum cöem fed propriu5 nee fa percommuni edificare*Sed fuper ^’prio tantum quod nemini eft prohibitum »hab tius Óc.tin edibus .£.de ferukcum fy.amp; ita tenet ang.in.d.§,ex tribus quod dicit elle ualde quotidianum amp;nbsp;hoc intelligit ueru5 ubi paries eft ita groftus q unufquifqj uici norum edificare poterit fuper fua dimi» dia non tangendo ali5 parte h fi panes effet itafubtilisq iftcf êêtipoflibile.s.edifica refup dimidia n tâgédoaliâ ptê.Sj fi pan es effet ita fubtilis q iftud enec impofltbile ♦f edificare fuper dimidia quia e ft paries li gnaminisquo utunturbonon. amp;nbsp;paduani fed de paduams hodie non eft ueru qa oês funt parietibus affixi uel fi effet panes eer/ tollater um cumgipfbquoutunf tufei amp;nbsp;cicit Ang.qnonuiditqibi polTiteffeifta cómunio ^p diuifo de qua loquif *d*§ ex tribus turn quia partes huiufmodi non poffut adoculum demonftrari propter fubtilna-tem parietis turn etiam quia partes confide rate p ft unicui q^ uiciorum effent inutiles»

Secnndocafu principal! quando panes eft communis pro indimfo amp;nbsp;m hoc.fubJi ftinguitur aut unus focius uult altius tolle-re murum cômuneminuito altcro uicino aut inuito altero cui feruitus altius non tol lendi debetur.Vrimo cafu aut quis alti^ tol lit murum ÖC fuper eo edificat amp;nbsp;uult q fu per edificatum fit fuum proprium amp;nbsp;non poteft cafus eft in.Lquidam biberus de fer ui.ur.pre.ibi neque panete quidem fuum pati panetem cómunera.ftcundum unam expofitionem glo.que exponit p parietera comunem ideft fuper panete? côemôlt; ibi hoe no.Ang»Bar.amp; do(ft»amp; Angelus ind. i ter quos maii.colump.i pri.de dampanfec» amp;nbsp;probatur hoe in»l»fi inter te amp;nbsp;me.f.fuæ ftnur,pre.amp; probatur aperte indTuper tu urn de acquJ.re.do.0C in.i.ii.in prin.amp;d. fi ï area.€,de rei uen.ubi habef q edificium fa per panete cedit par ieti inferior i ut.s.dixi %-di(ftum eft badfenus aut quis uult altius tollere muru comunem ßC fuper eo edifica re Ita q fuperedificatum fit cóe Geut prima pars muri inferioris eft comunis ÔC tue po teft ut eft cafus ind^boc quod didum.^.ft ex tribus fecundum unam lec.gl.de ftr.ur* pre.óC ita tenet Bar.Ang.amp; Flor.in.d.tqui dam biberus allegat nö.in.l.parietis ócd.in ter quos in prin.de. damp.inftc.0C no.in.L fi fupra tuum 6c indui.ÖC i.dd.fi in area qd* intclligo qu3do panes inferior poteft fu-ftinere fupra cdificatum alias no ard.cuius edificium defer.ur.pre.ltemintelligo qua do nónoceretfocio nee fua intereff? ut pro baturin,d.l.quidamhiberus.§.parietc óC i \ d.fiftulam in prin.amp;.^.i.ii.óc fi.eo.ti.que Ie ges Ita intelligi debent ut no.glo.n. in pri. ind.fabmus cói diui.ftcus fi nOceret domio nee fua interefftt.cafus eft in.dd.fabinus in prin»ÓCi.l.parietede ftr.urba. pre. que ita debet intelligi ut nó.glo.ii.in prin.óC in.l.fi ut j3ponas..£.de edifi.priua.0C iftaeft tien» tas óc ita ft maf in pratica. Secundo cafu quado quis uult edificare altius commune? murum iuitoaliocui feruitus altius nö tol lendi debetur 6c in hoc die aut feruitus fuit

impofita per utrunqj fotlnm amp;nbsp;aÏtius tolli non poteftJj.de fer.ur.pre» Aut p unu5 tantum impofita parieti tantûÔC tuncipfe imponcs nö potent alti^ tol Ie re.fed al ft fic quia habetur feruitus pro n impofita J.per fundum ubi cafus de fenunpre» A ut fergt; uitus fuit impofita domui per dominü do mus in qua erat murus comunis inter ipm amp;alinm tertiCi uicinu amp;nbsp;tune feruitus hagt; ' betur pro impofita etiâ pariete cöi p unuï dominü tantum ftciuï in muro. Sed domi nu infolidu domus,ut eft cafus ualde no.in »dddiocquod^d.^.fi ex tribus fecudus Ang* ibiquidicitn5.qgt;licet parieti col nö poffic per unum tmex fotiis feruitus imponi per »dJ.qui fundu tamé uni nö imponif fpecia liter parieti (èd domui amp;un^ paries diftc domus eft comunis cü alto tue ent ipofita feruitus amp;nbsp;illi parieti amp;nbsp;ifte eftcafus i.d.§* fi ex tribusmec eft mirum fecundum eum quia cum uniuerfitate tranfit ÔC fit illud qd alias fieri uel trafire non poftet perd.in mo dicis de contrahen.emp.amp; hoc cau tabs ipo fitio feruitutis non nocebit alten focio qui poffit aItius tollere cafus eft mirabilis m d* .§,ex tnbus*Et fi dicatur fi eft impofita fer uitusergo contra feruitutem edificari non pot per ea que habentur in.dd.pcr fundum Rndeo q? illud procederet quando eftec feruitus fpccialiter impofita parieti ualeti pofitio fed hie non fuît fpecialiter impofita parieti fed principalitcr domui propric amp;nbsp;per quandam cofeuqentiamipi parietuVn detail'simpofitioftruitutefada non prin cipaliter fed in confequentiam non nocet focio qui non conftnfit amp;nbsp;ifte eft cafus mi rabilis in.d-§.fi ex tribus quern perpefuo tc nementi quia per ipm declaratur.l.fi unus ex fociis defcruitu.ur.p.amp;.l.an unus fi fui» uen.dftdd. per fundum 0cLiiX.de ferui. ft cun angunthhoc quod diftum §.fi ex tnb^ defer.ur^pre. Secundo nunquid focius poftit cooperite murum coem 0lt; dicas bre ulter qgt;fic fi non facit dampnum uicino p d.fiftulasamp;I.Lquidam bibcrus.§.pariete cu ibi n0.de fcruitu.urba.pre.cum fy.amp; per ea que dixi in precedentuq. Tertio nunqd poftit tignum imittetereuide tex.ÔC glo.öC ibi doc4nd.fi cômunesedes côi diui.ÖC pte per Ang4n.dd.quidaî hiberus i.in.colûp» ♦7igt;.uerifimiliter reftatuidereamp; in»L inter quos de damp.infec.ôC quod.s. dixi plcnc de fentigm imittendi in.y.q.ôc uide omni rio q dicS infra de tigno îiunfto. CL uar to an poftit im ponere uel reftituereuel re ficere côem parietem uided.de pariete cuj ibi no.de ferui.ur.pre ôC.dd.fi edes côes côî diui.amp; in.d.Lfabinus eo.tLamp; per Cy.amp; doc to.in.l.fi ut proponisX.de edifi.priua.amp; p Ang.in.d.Linterquos amp;dicam infra de rC fedaone. CLuinto an poftit Facere fèncgt; ftram in muro cômuni uel clauderc uidô do(fto4n.I,quid3m hiberus ang. in.d.L iter quos ÔC dicam plene infra de feneftra fine balcono amp;nbsp;defimilibusqueftionibuscongt; tingentibus murum côem uidc Angun.d. d.inter quos amp;nbsp;in.l.quidam hiberus amp;nbsp;dica in diuerfas rubricas. 85 ê dubiû qn qs al ti^uFt tollere muru côes F î eo alqd fabrica re euft expêfis debeathoefacere uid p Cy » amp;nbsp;doc.î.diftad.fi ut ppois amp;nbsp;qcfdicam in fra de reftftione ubi hoc exaramabo. Si ponc unus ftems edificauic primo fup mu rocôi ipfum altius tollendo fuis ex pen fis. Alius poftea focius uub itépi reedificare fut per difto muro uel in eo abquid fabnear F îmittere an teneaf foluerc dimidiam illms mûri primo cleuati peraïiumfocium fuis fumptibus.Iftam queftionem ftpius uidi de Fado amp;nbsp;in ea fie allas côcludebâ aut mu rus erat cômunispdiuifio aut p indiuifio.

Primo cafu nô pôt repetere fumptus qa laborault infiio ficut dixi.s.in.viiii.q.prm. circa princi.ôC tune ceftaret ift Xq.quia al 1^ debet altius tollere aham lua? dimidiâ tm utibidixi.Siuerofuperutraq^ parte edift cauit.amp; tunc aut panes erat ita groftus qd* fup fua tantü pte potuiftet edificare amp;nbsp;tfe edificando fup amp;nbsp;fic etiaj fuper parte focu diuifa diceref edificiafle m alieno amp;nbsp;p con fequensnöpoftèt fumptus repetere luxta 4.adeo.§.ex diuerfo de acqui.re.do. cum fy. aut panes nö erat ita grollt ^ fup dimidia tantum potuiftet edificari amp;nbsp;tune die ut fta tim dicam quado murus eft cóis p idiuifio ÔC tune fubdiftmgue. Aut lUe qui pnus edificauit altius tollendo fecitiUud qj erat neceftarium in domo uel muro.puta refici endo ficut prius crat.6lt; teneo q ficÓC q? pof fit etiam focius cogi ad conferédam expêfa? pdimidiaamp;non expedare q ipft uelital tius tollere luxta nc.p Cy.óCdoc.i dida.l.fi ut pponisX.deedifi.pnua.óC dicam infra d refedione.aut nö Fecit illud q erat necef fanum utriq? fed foins pro fua ntilitate qa 111 eo muro p ipfu5 eleuato impofnit tigna

a latere fuo amp;nbsp;fuper edificauit folarium uF doniu Ôé tunc fubdiftingue aut fecit mal all de quia forte n potuit hoc facere nifi facien do (cienter damnum alten focio iuxta ea q dixi.s»in4ii»q0nc primbuius (eruitutis Tv* quod mceUigo quando paries côis uel fecit non tang in re côi fed tanqua in re propria feiens tarnen rem efle comunem ÖC tune n récupérât expéfas per texand/ns qui ubi cafus de boc.cJe edifi.priua.óC ar4.adeo,§ cx diuerfotdeacquhre.doi^amp;^^^ex diuerfo ïgt; ftitUfde re diui^.bfi quis putant.§4,cói di unaut fit bonafide quam in dubio prefumo ♦Lpc.cum ibi n5,£,de euic.amp; tune aut uult repetere fumptus ante g foci us fuper édifia çauerit uel fuperedi(icare ueltt uelaliquid in co îmittereôC tune aut alter focius pro^ teftatus en q, non uultaliquid foluer ôC ^ non eleuet amp;nbsp;tune nullo medo tenebitur adfumptus ^ dimidia ar.kfi.Cd neg.geft. amp;,kfi pro parte mandat! amp;nbsp;ibi dicitur g» et adioutilis negotioçe geft.competit.aut al £ focius porhibuit nee proteftatus eft amp;nbsp;tûc etiam teneo g? fumptus repetere nô poflit adione pro focio neque ad. nego.geft. ex quo opus non erat neeeffarium neque mu rus ad boe deftmatus.nam fi murus erat c5 muuis pro indiuifo anteg per ahqué altius tolleretur Óó unus poftea (bciorum fupedi ficauerit illud fuperedificatumcómune ef-fcitureo modo quo prius erat murus cógt; munis quia cedit fuperedificatum muro in feriori primo ficut bedificatum m (blo ab terius cedic ilh (blo per.kfi fupra tuum de acqui.re.do.ólt;.14uÓlt;.kfi in area .C.cF reuuë. amp;.l.f is Æ.dc edifi.priua.cum fy. Vnde ficut cdifleans in folo alterius fumptus non f pe tit fi fcienter cdificauitnota.!n.d.l»ab eo.§. ex diucrfo. cum fy.ita etiam fuperedificans muro communi (cienter facit fuperedifica tum commune nee fibi fumptus rfici debet quia idem iuris eft de toto quo ad totum ^ de parte quo ad partem amp;nbsp;ê contrad-que d tota de rei uen ♦ Aut ille qui primo ediffi cault uultrepetere fumpt’^ dimidia poft g alius focius uult iterum fuperedificare uel in co muro prius eleuato tigna imponc re amp;nbsp;iftud uidetur babere mams dubium Nam uidetur $ non poftït fumptus répété re quia fi per primam eleuationem murus erat effedufcóis nee focius tenebatur aligd conferre pro fumptibus ergo uidetur g, fi uult focius altms tollere iterum uel i eo prix

ïis c’cuato tigna ipcnef ggt; poffit nee cogaf rterre fupt^ ^ dimidia ga {bci^ pöti muro cömuni tigna imponcre amp;nbsp;fj p muru fufti neri pofftntd.fi edescoi di.amp;.tincomunis amp;d.edibus de dam.infec.óc nö. Ang.ind.m ter quos m prinmltime colum.eo.ti.Et qü ifte fuus uiefnus iterum fuper cdificauerit non potent repetere fumptus fuos pro dix midia a priuato fuper cdificantc.ncc fi prix mus uoluerit tertio fuper edificare F tigna imponcre fu p muro fecundo loco leuato co geturreficcrc fumptus fecundofuper edix ficanti amp;nbsp;fic res in equalitate ^jcedet. Vero nc tarnen uidi feruari contrarium uidebcet g,fifociusuultaliquidin muro eleuato p alium foemm uel fi uult iterum altius tolls re cogiturfoluerc expenfas ,p dimidia que fucrunt fafte per alium foei urn qui pri’ fu per edificauit. Ites alias uidiattefkatióes qua pîurimorû magiftroiv parietum q fup boe intcrrogati ita de confuctudine obferxgt; uari conftituerunt di ifta confuetudo pöt fundari i hoc quia quâdo ifte uicinus nul 11 ponere tigna in muro altius per focius clc uato uel ipfum ice^ altius tollore tûc dicit negotium fuurn efle gefturn utibter 15 for te tcnebif aft.neg.ge.ard.ex duobus fratrix bus a côtrario fenfu de neg.gef amp;d.fl pupil 11 in prin.cum ibi no.pcr gloÄ doc.eo.tidi ceta prjn.l.litisin prin.dC ibi no.de nego. geftdtem non eflêt utilis fufficit ^fit utile nunc ut predifta confuetudo pderce de lu re fine dubio fi de fafto foluiffet ille qui fc cüdo altius eleuauitpmedietatc mun pri üs per ahum fuperedificati pone excmplu murus primo erat cömunis faftus cömuni bus cxpenfis per aliquot pedes titius foci^ clcuauit ipfum fuis cxpenfis. deinde fcius aims focius dumucllet fuperedificare fob uit dimidiam fumptuus muri prius p titm eleuati poftremo titius uult iterum ad terx tium murum altius tollere certe boe cafu ft ne dubio cogetur foluerc dimidia expenfa rum p femm faftarum in clcuando ex quo uoluit ut (epms etiam fi fblucrct quâdo ipc titius etiamaltms clcuauit utferuef inter eosequabtas amp;nbsp;idso dici poteft pater Icgê quam tu ipfe tuleris in.c,cum omnes de cö fti.dc g? quifquc luris in almm ftatuerit ip fo eodem mre utaf ut in toto ti.ff. g? quifqj luris ÖC in diólo.c.cum omnes. Sed pofix to pro conftanti g? de iure confiietudine F ftatuto uolens fecundo murum cöem alti^

tolleretóncatur prias fatifTicere 43 fumpti bus alten focio qui prias Cuperedificauit ♦

Q^uid fi non uult altius tollere muruni mfi pro una tantum parte amp;nbsp;muras eleua tus en longiorJn bac queftione ego fie digt; ftingoaut «Ile murus eleuatus altius ê anus aut plures,primo cafu quando é unu^ mu rus tantum uidetur qgt; non teneatur foluer nifi pro ea rata mûri pro qua ipe edificauit quia idem iuris eft de toto quo ad totû amp;c» »Lq de tota de rei. uen. cum fy*Vnde fi Cup toto altius leuato edificauerit fa per debert (ôluere dimidiam expenßrum totius muri ita quando fuperedificau it in parte ipfius muri uidetur q? pro ilia tantum parte (blue re debeat.amp; pro boe facit optimeJaL§»{cgt; pulcbrum ÓC,§xelfusautem ait de reliai. ÔC fump*fune*amp; infti.de re^diui.^ inflila ibi pro modo latitudiniscuiufquefundi ôt ibi per glo.ôi per texdnd.infula in prin.de acgt; quLreJo.incontrarium uidetur lt;jimo tegt; neatur foluerc pro diraidia totius muri qa qui partem murt tetigit totum murura tegt; tigifle uidetur ard.uuîgaris m prin.de furgt; tis amp;.xxxii.q.ii,ualgaris cum ibi no.p gloe amp;.l4ii.in primeum ibi no.de acqui.pof ÔC per no.per glo.ind.reftituta in prin.i 7^quot;bo earum..^.{ed nunquid ad treb.ôlt; per no. p ïnno.Ôlt; docin.ccumddlecftas ft capelmo* amp;nbsp;dixi.s.in.ii,q.prin.buiusftruitutJsin fi» amp;nbsp;pro ifta parte fuit iudicatum» Secudo cafu quando crant duo uF plu res muri con tigui tantumôlt; tune tenendum eft çp edp (icandofuper uno de deis eleuatis non co-^e tur fine dubio foluer mfi pro dimidia iliP tantum muri fuper quoedificatum ê quia feparati debent efièeffeftilpamp.exuli in-prin.de mino.l .mantas-«f .de do-inter uipi amp;nbsp;ux.cum fy.amp; ita.êt fuper boc iudicari ui di ÔC refte que oia perpetuo tenement! qa funtutilia. Sed quid fi reperitur murus alti^ eleuatus nec apparet quis edificauerit amp;nbsp;cui^ expéfis 6C dic fi mur^ eleuat’ diuer fo tpre uni terîo ferait qa 1 eo bêt faum ftil licidiû uel folarium amp;nbsp;uieinusqui ê a later ineonibilimiffum babetdieendum eft ^ prefumif in dubio p iHû amp;nbsp;eius expends qui babetincoteeftum uel folarium ÔC ita uidi m.q.fafti.Teftes îarte architefturpc ntl deponerequibus eft credendumdJ prî ci.de uen.infpi.ôi no.per glo.in,§.preterea p alluuionem infti.de reçi diuixum fy. amp;nbsp;hoc etiam uult bar4n»tcum fera us de uen obli.ubi dicit quando reperif aliquod op^ in dubio prefumit faftumab eo amp;nbsp;eius ex penfis ad quern boefpeftat aHegat.l.fi.^.ft al imempub. Preterea ubi dicit efte cafu? no.ôlt; idem tenet Bar.ind.nomina arbi. tu/ ô^ Ral.in.Lfi.§.!ncomputatione.€.de iure delib.ôlt; Î44.^.pe.€.deufufru.ôc lit. expë. amp;nbsp;m.Lid.quod paupenbus î faef epi.amp; de» in rubrica de fide inftru.in.xvni.colum»7b» fequif uidere deferipturaôc per ymmolä amp;nbsp;canomftas in.c.i.m.in- colump, extra ut ecc.benefi.amp; per doc.in.d.l.cum feruus. Idé etiam quandoquis effet in pofleffionc mu n quia in dubio iudicabitur fit faelu per cum uel eius aurores amp;nbsp;fuis expêfis ut di citnö.barandifta.l.cumferuus per diftaj »Lfian reftituenda.C.de peti.beredhper ib lum tex.qui non facit per Ang.quia ibi no poftidebatur illud proquocrat expenfu? ficut bic Ocurritmibi circa prediftaalia queftiocottidiana.duo uicini habe ban tare as continuas uel ortos contiguës parietem in medio fecerunt propter claufuram .aft uicinus uultedificare ex latere fuo Cup pa..« riete cömuni quo edificato fiue edificio fac to detcrior mdef fieri area uel ortum cóui cini fed tarnen ab uno later remanet aer fol ÔC uentus liber ad areara uicini queritur an pofrit.amp; primo uidefq? m pariete cömuni edificare non poftituicino prohibented.fa binus cöi diui.óó in.cin re cöi ft reg.iur. in ♦Vi.amp;.l.fi.§,fi.€.de feruian contrarius uide f.I.cum duobus..§4tem mela.ff.pro fo.amp;.b fuper edescöi.dlui.Etquia cuiqj liberum eft ufq^ ad cclum tollere.l. altius eo.ti.óc.k fi.de ferui.öC.bfi uitem.§.fi quis proteftum ♦ft^ui autcla.Secundo huius.q.eft qgt; ï ta li pariete cömuni unusfócius altero inuito cdificare non poffit quia ad ufum edifican dl mfticutusnoneftfedad ufum claufure per ea que no.per glo.ôlt; doc.in difta rgula m re côi.ôC ita etiam reperio confultu? per do.Rapb.fuIg.in quodamfuo cöfilioquod incipit duo uicini babent quod êualde nö. in pratica amp;nbsp;per boc limitanf ea que dixï »s.in 7v.Tcrtio principaliter uidendu3 eft»

Q,uarto amp;nbsp;ultimo principal]ter eift ui dendu an panes q ê i.medio remaneat cÖis uêdita una ex domibusfed eius decifionë colligo ex bis que no.Bacin.l.i.d’feruuleg» amp;nbsp;que dixi plenms supra de ferui. itinens feu aditus Àfed ranflime iftä.q.dic ut ibi»

Rubrica de ftillicidio feu tatflo« ‘ Cap» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XI» 1»

ket de ftillicidio pfra dixeri/ 1 nbsp;nbsp;nbsp;mus fupra de feruuftillicidii a

uertendi in tedium uel aream uicini amp;nbsp;in feruitu.ftillidii nó aucrtènditamêutperfêdior ifta materia habeatur ettas bic aliqua Cubiciémus.Et fci endum eft imprimis q» ftillicidium amp;nbsp;tec^ turn idem fignificantut probatur ind-i. de fcrubur.preA propterea dixi in rubrica de ftillicidio fiue teclo quSuis in aha mate riaftnatus confultusfilleniani tedium alu teraccipiaturlatius uuLt^^eodem autem tedloadfilLó^Xfhdebis quibus ut indig* amp;nbsp;tedium dicitur ategendo qma domura tegit tegularum etiam appeUan pot ut probatur iri*Loffilius agit tuguriumde 71?« fig. Sed poteft dubitari an appellations tedli ku ftillicidu ueniat Colum lUud quod eft de tegulis puta cop pis laflis.an etia uegt; niat illud quod eft de plumbo öd dico q» ftc tex«eft cum gIo4n.Lbladlium.§«plumbum deucr«Cig«Nam ibi dicitur qgt;plumbu5 qd* pro tegulis ponitur edifici i elle amp;nbsp;gio» exgt; ponit pro tegulis quando loco tegularum plnmbum coopttdomum ut funt eccFie ue netiane Adde tu ut eft nobtie palatiuj pa-* dueeccFiafandli petri.Ex quo fequitur feo dum glo,in.d»§.plumbum ^ uêdita domo etiam ifte tegulc de plumbo ueniunt alle»« gatJTundh^^que tabule deadl«emp.0d ad hoc uide»tgranaria amp;nbsp;tegule eo.tû nbsp;nbsp;Item

etiam appeUatione ftillicidu fine tedli licit id omne per quod domus feu edificium tegt; gitur amp;nbsp;aqua ftillat fiue fit icruftatio ficut in ciuitate neapolis fine eilet de paleis ficut colter funt in ui 11 is per ea quedixhs.d fer uitu.ftillicidii auertendi in prima»q«ubi de claraui quidfit ftiliicidiu Et io ifta materia feruitutis loquens de ftillicidio flue tedlo ^cedit in Em’ ftiUicidiis fiue tedlo Q. ue»« ro circa predidla an fit licitum uni cm que ftillicidiumfiuetedluraporrigerextra pa rietem pro libito uluntatis.dic q, aut uult porrigere fuper fol urn uicini amp;nbsp;no poteft ut probatur inldh^dutius ibineq^ftilhcp dium in uicini domo cadat de fer.urpre.ÔC e rô quia Coin uicini dî efte libepf ufq^ ad ce lum amp;nbsp;fic celum quod eft»s.folum debet ef fe liberuXfi.in prin,dcfer.fEôt.l»pe«§«pc» ^ ui aut clam öd ibi per gLôd»l.fi in rem»§«

pe.eo.ti.niCi effet feruitus ftillicidii impofi ta quo cafu porrigere pötCecundum impo fitâ f uituté ÖC n ultra ft circa rtroducef pot tex.e Lhfuitutes qi fupficic,§.ftillicidium /l’»eadc câ d f«ur.p»0d dtxi.s.d f«ftillidii.in ill uq» Aut uh pongcr.s.folü pub.Et tue fub diftinguc aut ex forma ftatuti uel c0fuetugt; dims introdudlus eft modus fecundu ques porrigi poftit ftill icidium amp;nbsp;illc modus fer uandus eft ut probaf imhixum glC.de edi fi.pri.0d in.Lqui luminibus cum glo.de fer» ur.pre.ubi fit mentio déforma edificädi flo rentie.aut nullus modus edificandi ê ftatu» t^OCtucteneo^ nh^pofTitdciuredificarc porrigendo ipfum s.folu publicum qa ita debet efle liberum folu publice ficut Ód prf uatu ut.d.l.fi.in prin.ff.de fer.ód.l.ti.§.tradl3 turn ne quid m loco publico cum iy.St nero effet confuetudo uel ftatutum m contraria ficue eft cómuniter in bis parcibus confuse tudoeftattendenda ut.s dixi Öd probatur in.lj.Ód ibi nö.C.que fit I5ga confue.ód in.L antotuï.C.dc edih.priua.Ä nô.Ang.ôd flo« in.d.l.fi.de fer.uel nifi quis baberet potefta tem a principe uF a rgentibus ciuitatê ut-d. »Lan totum Ódd.prohibere.§.planc ^ ui aut dam ubi uide bar.6d q? diftum eft deftatu^ to confuetudinc aut conceffionem intel ligc uerum nifi fieret cum damno uicini exemz plum uicinus hét penum a latere fub terra neam Öd ex folo publico recepit lumen qa ibi habet unam feneftramfi alius uicinus porrigeret fuum ftillicidiu puta p duos pc desaquaexftillicidiocaffitaret in penura uicini.Nam boe cafu non poffit tak ftillici dium porrigere fuper folum publicu quia ftatucü uefconfuetudo aut licétia de edifica do fupra folum publicum inteUigif in du»* bio fine dampno uicini.Lu.§.fi quis a prin cipc Öd in.§.merito nc quid in loco publico 6d m.l.nec auus.C.dc craancidiEcum fy. öd ita alias ludicare uidi in ciuitatê ueróc.Aut quis uult edificando ftillicidiu porrigcre.s« (èpulchrum fiuc monumentura öd tüc non poteft cafus eft in»Lfi uitem.$.pe. qd* ui aut dam ubi eft tex.magiftralis in ifta materia quem omnio uide. Q, uero fecudo an ftil licidio feu tefto fit licitu facere luminaria. Öd brcuiter dic regular itcr ^ fic qa quaten’' fe domus extendit Öd tedu licitu eft facere feneftri a parte fuperiori quia illud folum ufq^ ad celum debetefle liberum ad ufum eius cuius eft folum.d.Lfi uitê.§.pe.ód difta

♦lfiJe(cratcum(i»acetiam'quia infuo qs' poceft facere feneftram re^ulanter ^^baf* in.l.akius.C.de (cruhamp;ibi no.ngt;fi fier et illa feneftra caufa uidcndi fecreta domus uicini amp;nbsp;ex hoc nullam utilitatem pcrcipiat amp;fic potius ad emulationem uel defpedtum uict m ar.Lopus»f£dc openbus publi.no.p Bah ^ dodores in dióla.Laltius ibi dicunt idej fi fieret ca uidendi pucllam uicini dêq” ple mus die ut infi-a dicamde feneftra fiue bab cono» Q,uero tertio utrumfupra ftillici dium fit Iicitum edificare* puta folanu uel menianum ficut uénetiis fitortulos ficut fit in catalonia uel cruftatione ficut Fit inciuM tatcneapolis.amp; dicobreuiter q? ficnifi fio ret caufa emuTationis uel defpeAus F pud k per ea que dixi in precedentu Q, nero quarto quidam habet domum /Irfus uiani pubbeam perdiredrumcuï ftiHicidiocani tante fuprafolum publicum uidnus habet: domum conti'guam a latere depreffioreJ ip fam aldus leuauitq fit aha dom^ fui uicini an pofTit facere ^ aqua ftilUcidu fui caflitet (uper ftillicidium uicini uel econtra amp;nbsp;tegt; neo $ non fi non debet Gbi aliquam ferui-tututem quia régula c q» U in (uo edificare dummó nonmittat in allienum ut.L quoad modum^^Ti protedluîad.l.acquil.ôlt;d.ri ui tem,§»qui ad lanuara ^ ui aut dam. debet ergo illequi habetaltiusftillicidiuj diuer tere aqua per unum canale uel aliter quate nusfe protendit ftillicidium uicini quod é inferius ita q» iHa aqua non caftîtet .s.ft illi cidio fuo fed .5.Colum publicum quod no. quia iftum cafum habui de faddo uerone

CLuero quinto an ufuftf ult;ftuarius ediu poffit akius tollere ÔC dicas qgt; non licet no obfeuret lumina dom^ eft ratio quia p hoc telt;ftum magis turbatur quia uentus magis percutit ut eft tex cum glo.ind. cquifiimuJ ♦$.itera nerua eum cm d* ufufru. Q, uero kxtoeft una dom^ hns plurafolana diucr farum perfonarum an fi tedium eft fradluj ita c^ quando pluit defcendit aqua ad folagt; rium Infer ms poHit cogéré dominfi fupiogt; rem ad ipm reficiendum fumptibus rins s, fupiorts dicas q? fic ut probatur in.Lcum ? berecolunam de ferunpre. iunclad. 0lt; fi fôrte.§.etiamfi(cruicu.uen.ôlt;ad hoc uidc ' omnia que dixi fuprainferui.ftillicidu no auertendi amp;nbsp;in ferui tute oner is ferendi 7b. huius aut kr.ôc 7b»{èqucn, Q^ uero kpti mo an 1 iceat domino tech legare ted û fi uc telt;jnlas putacuppos fine plumbum fine ti gna alten' amp;nbsp;dicas q? non quia hedegari p hïbitum eft perknatufconfultuy q?alias p ftari non pot q ut edibus detrahere uel fub ducere ut eft tex.md.cetera .§ hoc knatus gt;u.de le.i.de quo die ut ibi. Q, uero odagt; uo ÔC ultimo quidam eft debitor meus feci ipm pignorari puta in executione Centen-« tie iuxta no.in.ha diuo pio.fnn ucnditionc de re iudi.cum Cequenti.an poterunt pgt; pu gnere capi tegule domus ut funt plumbuj uel cuppi uel ligna Die $ non ut eft cafus in dido §.knatus.amp; ratio eft ne urbs dfor metur ruinis ut.Lfi.nequidin loco publié co de nô.per Ang.amp; dodores in dido .§.Ce natustCetera circa iftam materiam uide q plenefcripfi utfupra in feruitute ftillici» dn auertendi amp;in feruitute fequenti ÔC ad , de que dicam in fequen.(êruitu.ólt;c

Kubrica dehoftioku porta. G XL IL

Vida aperte pariete domus Cue q quatenusftillicidii rigor amp;nbsp;ti gnorum protedum côpetebat lanuaj in publico appcruit nû quid pofiitdicas qjficuteft tex. in l.fi.^.lu tius de knur, predik dicit ibi gloq» ita Fa ciunt omnes ueroncks qui apperiunt por jas uerfus uiam publicam amp;nbsp;uerum dicit qj dim itakciebant.fedhodie appenut intra domum ultra uero ftillicidiirigorem dc ti gnorum ptedum non beeret lanuam i pu bbcoappireut pbaf m.d.^.luti’ a 5riofe fu mfi effet confuetudo in contrariu5 ficut effèkkbatinciuitateueronenfi p ea que dixi in precedent! p^ica in prima.q.Et idej iuriseffe dice quando quis haberet ftilbci» di urn domus fuefupra domum uel area ui cini quia quatenus rigor ftillicidn dó tigno rum protedus extenderetur dó non ultra potent ianuam fuam in (bio uicini apperi rep.d.§.lutius quod eft no.Circa que adde quedixi,s.de feruitute ftillicidn auertendi in.viii.q* Sed dubium eft fi quis poteft i fuo pariete proprio facere boftim de nouo uerfiis fundum uel domum uicini inuito ui cino Et Flor.in.Lfi.§.lutiusdekr,urba.pre duper ilium tex.dicit q? bcitum eft dumo non protendatur ultra ilia ftilbcidia Petr^ autemdepapiain Fua pratica in ultimo 11» bl o Cuo in glo.antepe.in line dicit p in p«’ pno panete quis pot facere boftium de no

uninuïto'uicinoü ills ukini non ledit per noun.d,§dutms debocconcludcndum eft utdixi fupra de panete feu muro %ƒgt; nu-lt; quid uicinus potent m muro fuo facere bo ftium ubi omnino uide»Vbi adde qd heet quis habeat ftillicidium fupra {old uel aerê uicini puta per tres pedes iuxta.Vferuitutcf que infupficie.^ Ailhcidium deferubur-p dio»neceft necefte qgt;babensftillicidiurn p Co intret fundum uicini quia aqua omnio defccdit amp;nbsp;difcurrit finedamno fuo an tue potent facere hoftium in muro proprio ta ueniendi ad didum folum fiue aream puta qma ex eo apto uFt ire forte ad uiam publi cam amp;nbsp;teneo ^ non quta lUud folum fiue a tea uicim quatenus protendit rigor ftiUtx cidu recipiendi ut,d.$.ftillicidiurn amp;nbsp;bëf indduin prin» de feruitu» tarnen non debe tur feruitus additus feu itineris que eft dix uerfa a feruitute ftillicidn ut patet per ea q dixüs.dcferui4tiïeu additus amp;nbsp;propterea illudquod dixi fupra pe panete feu muro in ^.fed nunquid uicinus qui babens ftib licidium fupra folum uicini fi folum infe^ nus debet tatum feruitutem ftiUicidii reci piendi pot facere portam ï muro proprio caufa ueniendi ad iftud folum pro fuo ftd licidio tm mtcUigo qu3do pot efle aliqua necenïtas.exemplura quando funt domus contigue amp;nbsp;in medio earum caHitant ftilli ci dia uel fi a parte mea eft domus cum ft il ïicidio amp;nbsp;a pte uicini eft murus diftans for te per unum pedem uelduos luxtad Ji.finl regftnam tune inter diftos panetes pot a qua marcefcere amp;nbsp;deftruere fundamenta panetis.Nam boe cafu uel fimili poftet qh betdominorumfacere portas in murofuo caufa ueniendi ad 111 urn ingrefum qui eft inter utrunq^ uicinum 6C ita alias uidi iudi care Sed fi caftitaret iftud eft dubium puta quia a parte mea eft ftillicidium a pte uici ni eft folum tmfme area domus fue tue n poftum facere boftium fiue portam caufa ueniendi ad folum uel aream uicini amp;nbsp;qua tenus protendit rigor ftiUicidiorum meoç4 per prédira ne ét detur mihi occafio feu fecultascundi per fundum uicini quod no eftpermifumut babeturindjiuusde fer ui^urba predionam peragrumalienu tra fire fas eft i us non eft amp;nbsp;fas diuina lex é i? uero eft bumanum ut é tex dw» omnesdk

Alia ê.q.defblo publico buiufmôi Q, ui dam habet domum fuam per diredfu uerx fus ui am publicam cum ft illicidio protenx dente^puta per tres pedes fupra folum pux bheum uicinus habet aliam domum per in direftum a latere utt facere hoftiüi muro fuo proprio caufa exeüdi de domo fua per (ólum publicum quod ëfub ftillicdio uicu ni fui nüquid poftit ólt; brem ter dicoqgt;fic Nam licet uicinus habeat ftillicidium fu3 fuper lUa parte (oh publici tarnen lUud fo lum inferluspropterhoc non définit die publicum quin poftit per ipfum SC quécûx qj ahum tranfirc per.L ma publica de ma puUcum ibi noxoiundta.bediles i fnque 5 lex greca eo.ibNam de lure comuni no di citur efle hcitum fecere edibcia fupra folu5 publicum anKfum prin,de feruittôC*§.i 1-1 rgt; tt aftacu ne qd in in loco puffed de cofue tudineferuatur contrarium quia cöiCerqli bet pomgit ftilhcidia fua pro uoluntate ftj pra fol urn publicum ficut dicit etiam gio. 4 porticibus in ^ica.C^que fitloga confuc»0C per iftamconfuetudinem non fit qgt; locus inferior fub ftillicidioefficiaiur ilhus cuP é ftillicidiu 0415 licitu ê unicuicg trafirc p difta loea publica q fut fub ftilhcidus ÔC ita mdem’’p oesobferuan Ex hoc etiam feqf ahft ^ n éhcitô dnoftiHicidiiclaudere lo cu ifenore fub ftilhcidio neqj ipfum occu pare tang proprium fiC ita alias in queftiôe blt;fti obtinui in ciuitate uerone ^ eft no»

Sed circa predifta dubitari poteft qmda babebant unamdomuquam diuifcruuuni contingit indimfioneuna parscum curia* Alii alia pars domus quediuidif panete-di xi fupra qgt; in panete illo no poteft fieri ho ftium quid fl prius erat hoftium i difto pa tiete tempore diuifionis nihil de boftio du dura fuit uel eft diftum q» ftet claufum an poftit cogi qæ claudat panete ftue muro.ÓC uideturquodficuttollatur domino hoftii facultas ueniendi ad aream uicini per no. i »bdiuus de feruitu.ru.predhóC per ca que dl xt fupra in Tv .cui adde incötrarium ^ non poftit cogi ad claudendura quia nemo i fuo laborare cogitur ut»U4 fudeaqua plu»ar»ÓC ibi no,Sed fi turbauerit uicinum i ueniêdo ex diëlo boft to ad diclam cunâ.uidetur c^ poftit cogi adeauêdû de no ueniêdo aplius per4.barü.óC*Legufi feruüuen.inboc puto fic effe confiderandum. A ut eft ailQ ex pile tempore diuifionis quid fit faciêdû d ditto boftio ÔC iftud êferuâdûddurifgen.^,. pcor aUtfEde pac» Aut nihü eft aêlum ^ tue aut

nihil nom Facitmoq^ turhanit ulcinS amp;nbsp;hoe cafii non tenef ad aliud qa diuifio ceenfef efle facta ut nihil noui fiat »Nemo eni i fuo bborarccogitunregularif etiam fi debeat (èruitutem ut probatur in»d44»§,fi»de aqua Î4u»ar»ÔC ibi hoc nô ôC habetur in.hquotiês a prima»§»üde feruituti^nifi in Fuitute one ns ferendi^uuLeum deberc columnam de (enunpreduöC dixi plene de feruitute one risfcrcnduAutaliquidnoui facit» puta qa aperiendo ianuam turbauit uicinum i dus curia»ôlt; tunc aut debetur (êruitus quia pro mifit non apire hoftiu amp;nbsp;femper tencreip Turn elaufum amp;nbsp;cauere cogif de amplius n impediendo feu turbâdo»uel de no aperien do lUud hoftiu-p noan dida^Lhapi amp;»L egi fl (erui*uen»0lt;perno»perBar»amp; dodbanX fl prinsje no^opmnei.Ant nulla feruitus ê promiiTa uel débita amp;nbsp;tunc etiam hoc cafu poft turbationem cogitur cauere ficut in î tcrdidbo utt poflidetis ut probaf in»L unica »C»uti poflidetis amp;nbsp;eft tex.cû gloJn.tkf » h” intcrdidbo ûl.quefitumÆde ituadbuq) pru amp;nbsp;nOfBarjnXn^Jnterdidlu autem boc.fl» uti poflhamp;laliXd!(fta*l44n»v,q,€»uti poHi*

Nuquid autem dns aree poflitdaudere aream uicim ex parte fua uerfus curia? affi gendo tabulas lanuenta q dns aree no poG fitexireinareamfuamdcdico qnon imo fl affixer it potent dominus ianue ^pria au dlontate remouere ut eft tex, ind ft nitc,§» qm ad lanuâ $ ui aut clam,amp; probatur id» queadmodu^Xl proteJu add, acquik S? nuquid ufufruduanus edm poflit aditu an teriorcm uel pofteriorcm elaudef Öi dicas ^nô»tex,eft indlt;equifnmn.§,fed fcicndu? de ufufruc.ibiuel adieus pofticas ue auerte re,amp; ita tenet ibi Flc.qui dicit per ilîû tex» q ufufrucucl inquihn^ aditu pofteriorcm nonpötimmutarenec loeaapta dauderc propter refugiu tempo necefTitatu necefta riu.utapenunf propter conferuationej p Tone amp;nbsp;rcrû.ÔC ex hoc notary ufufrudtua^ n^ uel inquilinus nonpoteft in domo ufu BruAuana uel coduda facere hoftiu i pStu fl no eft.Nâ uulgo did folct q huius boftu urn domu deftruit F fié ipfuî daudere non pot quia prefumifefle utile domui ex quo faétû eft» Item nuquid lanua hoftn pof« fit alicui legari uel capi pro pignorc uel in executione fententie .amp; dicas ^ non tex é ind»cetera-§»hocfenatus etiude lea. 6lt; ibi noftacit ad hocq dixi in ^ica precedent! î

»V) i»q» Item notandum q? non licet egrcgt; di ciuitatem aliunde g per portasfubpena capitis tex»eftind.fi,mdc return diuiJe qquot; dicendumeftutibi quia non eft materia noftra» Vltimo adde predilt;ftis q, aliqua do ante hoftium eft ueftibulum quod c lo eus quidam ante hoftia utriufqj domus p q« habetur additus amp;nbsp;tefto cooperum ë ut ucftimento ficut homo ueftimcnto tegitur ut eft tcx.cum glodnd.arbor.^.dc ucftibugt; loxomuni diui,6C ibi de boenô.ôc habetur per Bar»in,J,damni,§,cum panetis de dam^ Infec»

Rubnea de aditu feu itincre»CX LIU

I quis mi hi promifit ut p area?

S fuara in domum meam uel ex domo mea per aream fuam ire agerc poHim nee de piano adi tus fit quia area fua eft altior domo mea an (calas uel gradus autcliuos facere debeam i meo uel fuo amp;nbsp;uidetur ^ in meo»quia fôgt; lum eft fafta promilTio q? poflij ire F agere per fundum fuumnon aut ^ in fuo poftiy aliquid facere6lt; ,p hoc uidet tex44,fup if» î pri»de aqua plu.ar4amc eötranü ë dicédû uidelicetfcolasfiuegradus»aut diuos ^z pe 13 nu am meam non i folo uicini lure face te poflim dumodo ne quid ultra qua? necef fariumefletcaufà itinens demoliaf tex»eft fing4»k(êruitutes que in fupficie»$.(idomo de fer»urba»prcdi.ë rô quia fi iter debet qa promiflumeftuellegatu? inea parte qua ni fi ope fado in non poflit nifi todiëdo ôc fubtrahëdo iter faccre.tfi iter,fEdc feruitu, ti.generali Ô^^baf ûtrefedionis eu ibi no» côia predi.ôt qa de ifta matena itinens leu aditus ë feruitus urbana Ôlt; de ea Gtis didû é.s4n fuitute itinens (eu adit^amp;eft étruz ftica,ReIiqua referuo i fequêti libro i »^iiea» d Fuitute itinens ubi plura dicem^0lt; addc q dixi î precedéti Rubrica»î 7i?.f? nûqd adi tus ÔC nb.per Bar.ôC doc.i»kq côclaue.m lu de dam»infêc.óC q no»î.c»unico de confecra» ecclefie»uel alla luyû

R U, De cîauftro feu cochui, C» XL 111 ï

Ciendûë imprimis qd fit clam f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ftrû.colaue.^ portic^»C lauft 94

dicifquaficlaudens fiueciâ lias 4»pnuaiis habitâtes ieonepaf

fimuagar hccatita notate Arcbi.î.c.i^^.rc^ inucr.morc.de ftatu reg.tvi.öc é locus relt giofus ut ï.c,rcïigiofus de cófuetu.öC idé no* ipfe. Archi.yii.q.i.c.fid fbuerfh clauftra. ubi ét dielt ^ boe eft diedü a quoda aiali cuius romé ê cafter qa cü rendt uenatores fe ipj caftrat caftrata etiam dicutur inftrumenta quedaudut domü uel aliqua eius partem* ut boftia amp;nbsp;porte que non adherent fed de noéte portantur ad elaudendum.ut eft tex* cum glodnd.fhndi in prifupen/i;» elauftra de atftio.cmp. Condaue in neutre gene? uel conclauis in feminine dicitur cella uF ca mera fecreta uel claucalterius domus elaufa uel que fub multis dauibus continetur.uel ad quam per mul tas elaues uenitur .alibi di cif condaue curia feu porticus inter duas demos ut de dam*infêc.l.quod condaue ÔC habetur inx.ubi periculum ,§.in eodem de elecduvi. Alibi fumif p dormitono.xn.q.u omnes.amp; ibi hoc no.Archuiel fecundum Bar.in diftad.^ condaue in prin.Clodauc dicitur domus dtfcoepertaiterduas domes inquodam fblariofupra terram.ôc itaacci pitur biedtem poteft dici camera bene fir mata cû clauf .uuti.f Je in fpicicndo.de ué treinfpi.amp; ita etiam poteft capi in difta.h quod condaue.6c ita etiam nö.LKforamen de fêr.urba .pre.Porticus uero dicitur locus coopertus de fuper difcopertus ante amp;nbsp;hoc modo accipitur in Jd,qgt; condaue amp;nbsp;in.Lc* §.hoc fenatusJe de.tfecundum Baridd ^ condaue qui etiam dicit quod meniana q i uulgari porfarulla dicunturpoHut dici por ticusamp; hoc medo accipitur fecundum gM .d.Lquod coclaue» Circa portieuj primo quero .an fit licitum homini priuato ediffu* carefuper locispubliets uerfus uias publigt; cas Geut comuiter reperiuntur padue etbo nonte amp;nbsp;de lure dico quod non quia in loco publico non eft licitum 'priuato edifficar.k i.ôC.n.ôC per totum ne quid in loco pub.cu fh nbsp;Sed de confuetudine feruatur contrari urn que preualet in lonsubi eft ut eftgL no in rubrica.q fitlenconfue.in.fi.pro hoe »Lan in totum.C.dc edifupriua.ÓC tn hoe modus confuetudinis eft feruandus. ut no* glo.in.d.Lan in totum ólt; in.Lqui lummib^ de ferui.urba.prcdio* Secundo quero nu quidappellatione domuscontineatur por ticus.öC uidetur q; fic.per.Lcetera .^.hoc (egt; natus.de le.i.ubi edes ÔC porticus eqperangt; tur .amp; fic facit ut ftatutum pumens exiftëgt; tbs extra domum denoftefineluminc.no inteUigatur punireexiftentes in porticu fe cundum Babibi ad tdem uidetur ede tex» in.l.fi quando la.ii.de opi.pu*fed certe in 3 num uidetur facere tex.in.l.cetera.§.hoc ft natus de le.i.ubi edes ÖC porticus ponuntur tanquam diuerfa.Item quia domus conftigt; tit ex tefto foto amp;nbsp;pariete unkeum q edes de ufucap.fed porticus non eft hmufmodi utfupradixi ergo 0lt;c.in hoc puto fic efte diftingucndftaut porticus eft oiunfta dogt; mui ÔC ei effixa amp;nbsp;tune appellatione dom^ otinetunperdiftamd.fi quando 0lt; per no» in.cude ofecra.eccle.uel alta.in.vi.aut no ê coiunfta uel affixa domui ÖC tune fecus p predifta.Etcxhocinferoad decifioné fta tuti punientis cömittentem malcficium $ domo.uel muentum extradomum an comgt; prebendatur porticus quia aut eft extra do mum öCnonconiunftauf affixadomui óC nullo modo comprebêdatur.aut eft coniuc ta uel affixa domui.óC tune aut ftatutum lo quitur per dlftionem in.puta quia dicit q deliquit in domo amp;nbsp;tune non comprehend dl tur porticus.quia diftio i GgniGcat ï loco amp;nbsp;requinttaftumloci ut.ki,§. in flumme d flumi.óC pbaf in.kis q.$.i.oiüfta.ku.§.i» d rligioGs.Nâ aliud ë portie^ ,pP^’^ dato q? fitoiuifta domui aliudé ipa dom^ ïteHigêd do de porticu iferiori.i, difcoopto ate.fecus in fupenori parte fupra porticu in qua ha bitaf quia lUa dicitur proprie domus 6C p hocfacit.l.fiftulaï de fer,urba»predio.filt; qj ibi no.BakÓC Flor.per lUu tex.qui dicunt ^ nó eft idê luris ut de ftalis ÓC de muro.iidc fcale que funtfons extra boftiu non conti nenf appellatóe domus,amp; Cc maleficiu q? fit in fcalis cxterioribus nö uidef effe factü îdomo.autftatutûloqf perdictóesad pu ta fi qs ftcerir infultü ad domü tue cophen diC ét facies fub proticu quia dicitur elle ad domu.i.iux*domü p n5.p.gkamp; doc.ï.k qdâ iberus de fer.ur.pdio.0C ibi hoe n5t.Flo.de ifta.q.uide plenep Alber.de roßte kkpnti circa prin.de bis q ad eccle.cnfu.amp; i.d.kcegt; tera.§.hoc fenat’’ de leg.i.amp; ibi p oês doft»

Tertio qro babeo duas domos habentes clauftru uel porticu cóem i medio illarum edmunäfimplicid uëdoôlt; aliârtineo cuP eritdauftru uF porticus dic qgt;dï diuididC medietas a latere eptons ent l'ua aha medi etas a latere meo ent mea.ita no.dicit Bar. Ldd.qj coclaue p lUu tex.cü glo.b.q ïcipit p

hoc apparat facit 4? h’ cj no.BaLï.C4.§.fi (js demafo a.v.coF.T^.qd h queda plateolaê i medio m ti.de cötrodusftia ufib” feudo. S? Angdd qjcóclauedieft hoc^cedere qn m utraqjdomocfTjhoftiSperq? deuemtidi élu clauftru amp;nbsp;cxif.fed fi f una domo^ tm eflêt hoftiQ per ^ itraf ÖC exif in clauftro (ëu porticti tue clauftru feu porticus ent 11 llus tm cuius é domus boftfü haben s quod tenements Q.uarto quero quis habet porticum uel clauftrum cohoperfentem Co lum fuum Si requiefcitm alieno an domi» nium eius fit fuu5 »die breuiter quod fi i fta duo concurruntXquod coboperiatur foluï fuum öC requiefcat in alieno lurcferuitutis tune clauftrum fiue portfeds dicitur fuum utd-bquod conclaue (êcundum Ban Ang» amp;nbsp;docubi alias fi ifta duo non concurcrenc eftètjllius in cuius folo requiefcicKquem^ admodum.^tfhad.Lacquikfecundum doe Ï ♦d-kquod conclaue quod eft nö* CL uinto amp;nbsp;ultimo quero quis uult fecere porticum feu clauftrum cum collumnis an poftit im ponere columnas que fuerunt unius eede^ (ie 6c dicas breuiter quod fi eft porticus feu clauftrum priuati hominis (èu laici amp;nbsp;non poteft tex.eft glodn.cdigna in fi,de confer cra.dM\óó habetur inxxumad bec de religt; gbdoTed fi effet porticus feu clauftrum algt; tenus ecclefie l’ monaftem fic ut eft tex- m diftoxdigna amp;;Lc,fe.óC ibi per archi.óC ba betur per doftan dido.c.ad hec^ôC per AU bende rofa,miauten,multo magis de facro fanxede»

Rubricadepenu» C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLV»

Vidam habet penum fi.bterra q neum uult recipere lumen a p te fuperiori in (olo publico nU' quid poflit6lt; uidetur quod no quia fn alieno quis non poteft facere fene» ftram ar.hquemadmodum.^h protedum ad.Lacqmk Iteï quia non poteft in re cói bcere inuito(ótiod»quidamhiberus amp;nbsp;ibï hoc no.dodtde ferutur ba.predio.ÖC dicam infra de feneftra öC balconodte? quia m fo lo publico non eft licituï edificared.bóCau ne quid in lo.puKóc iuftud tenen de lure fed de confuetudine uidi feruari contrarius quia quilibs pro libito uoluntatis rccipit lu men penoris ex folo publico que confuctu do feruanda eftthan m totumX,de edupru

amp; probocglo.nc.in rübrtca.£*que fit Ion» confu.infuqueloquitur d porticibus ut di xi m ^ica precedenti amp;nbsp;ï rubrica de hoftio Tb.alia eft queftio*Credo tn q, per fudicem ’■®S’ Plt;^^t 3d faciendum ferratä defuper f aliamcoöpturam deligno proter tranfeu-» tes antqui foueas add.acql ÔC ita obferuaf in ciuitate uerone» CLuid fi unus uFc fa cere penum fubteraneu amp;nbsp;fodere fubtus fo lum publicum uel domum uicini nunquid pofrit.amp; dicas q non quia ficut folum um^ debet effe liberu ufq? ad celumdJidn prin» de feruiuflfamp;dTi uitem.^.pe.q utautdam* ÓC»Laltius*€»de feruta debet effe liberu fub terra »Ut noand.Laltius Jtem pro boc.Luéz ditor.§»fi conftat cornu» predio»ólt;»l» diuorgt; cio»f.fiuir infundofo»matri»Item quia no habet ad tbefaurut inuenfendum ifolo al ie no»l»unica»€»de tbefau»li.xidtem quia fpe^ ciale eft in uenis cotareis 06 marmoreis ut ,l»có(ftis öCibi gloÆ.demetallisli.xxoniuc ta,l»i»ólt;»ï»quafdam eo.ti.que dieft q» pp pUz-b1icam utilitatem licitum eft marmora etui fi fub fundo alieno fodere dumodo dominé non paciatur dampnum deque uideomni no quodnô.inXintcr publica in.vi»cor»de uerbo»fig.in»§,publicaergoin aliis focus e ius cóe»l.ius.fingulare ÓC.hquod uero de legt; gi»Sed quid fi uolo facere penu fub te ra neu quatcnus fo protendit folum meum ufq^ ad finem foli uicini nunquid po Him amp;nbsp;utdef q non quia qui foueamfacit iuxta fundum uicini debet tantum rel inquerequ antu 5 ê profunditasfouee tex.eft in,Lfi»ff.fini»regu ÔC maxime hoc uidetur procedere ubi ï me dio eflêt fundus communis uel uicini prop ter eius periculum »uidi tn obforuari congt; trarium qüia quilibet facit penum infuo q tenus durât folü fuü dummó uicinus dam num non paciatunpro bocgt;bfiuminum.§» fi»de da m fec.amp; forte iUa»1»(t»noluit Joq de fimili fouea que habet nomen fpirituale.figt; cut eft penus»fed de ilia tm fouea que ftatï fuo tantum fimplici nomme amp;nbsp;propterea non habet locum etiam in puteo qui habet foueam profundam quia perdit nomen fogt; uec amp;nbsp;aflumit nomen putei pro boe uidegt; turtex»in»d»l.fluminum»§.pe.ólt; ita cöiter obforuari uidade boe etiam dicam aliqmd infra de puteo ÖC de fouea. i^ica de curia fi' ue curte»

Rubrica dó curia fmecurte» C. XLV J*

Vria didtur planicies terri? amp;nbsp;c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;de ifta hic Icquimur ahis mois aflumitur curia^ut no.arcbt.xi* .quTi quis clericusJiquis habet domum mm tribus uel quatuor clufis Qi. m medio carum fit una curia Hue curtis i qua forma eft unus puteus 6e m quolibet difto rum cluforura eft unum hoftium amp;nbsp;uendi dit fiue legauit unu5 ex diftis clufis fine ca ria^anlegatarius fiue emptor polïit uti dicgt; to hoftto ex quo uenitur ad didtam curiam ó^ficanpolTitexire per diftum hoftium ad curiam prediftam caufa ueniendi ex die ta curia puta in uia publicam.uel caufa hau nendi aquat ex puteo qui eft in dida curia uel alla de caufa ÔC dico breuitenq? nô quia in emptione uel legato uia uel iter non ne nit mû Fuerit expreffum 4.in uendendo de contrahen.emp.amp; idem fi effent plures fra très uel confanguinei qui diuiderént una? domum que haberet plures partes amp;nbsp;i mcgt; dio earum effet curia que uni in diuifionc contingeret una pars difte domus cû curia uel alie due partes fine curia hi quihabuc^ runt partem dom^ fine curia nô potuerût « per partes fuas uenire in J. curiam aîiqua decaufa.ßC ideocogi poteruntut elaudanc hoftia Gue portas quefuntin duftis clufis ybfus diftam claufamÆt pro prediffis om* nibus uidetex»ôC$ ibi notât BaltôC Flo.id» P fundum.§.quecunq5 de feruigt;ur.predh c^ nô^que quiaquotidianum ôC bis habui de fafto tAddeprediftisquedixi fuprade fgt; uitute itineris feu additus A.s,de pariete ft ue muro^T^Tî nunquid uicm^ potent, i mu ro fuo facere hoftium.amp; fuprd de hoftio G ue porta.7b.fed dubium eft fi quis poteft Q^uid fl inter domum feudatariâ amp;nbsp;do» mum dni eft una curia feu plateola.dic q^ p cordulam diuididebet uerfus domum dni amp;nbsp;111a dimidia crit fua.alia dimidia 7bPdo mum uaffaUi.erit uaffalli» ficut fit iter duos proprietaries ut nô.Bardnd»^ conclaue.de dam.m fec.ÔC dixi.s.de elauftro Gue porti» cu.in.iü.q. Et ita no,Bal4n.c4.§.fi qui s de manfo 4nti.de controuerf.in uefti.inufi» bus feu.qui dicit hoc feeder fi patitur diuifi one cuna.aliquâdo cnim é ita modica qgt; di» uidi nô pôt Slt; tûc de ea idé é dicendû ^ d ueftibulo Xfi ut certo ,§,fi.cômo.ôC.Larbor ».§.de ueftibuloicô'i diui.de quo ueftibulo df xi fupra de hoftio Gueporta ï.G.Sed quid fl aqua cadens i curtc mea naturaliter ÔC de p fedifcun't ad curia tua an fit tibi heitumt curte tua aliqd facere propter q,di(curfus aque i pediatur amp;nbsp;rcmaneat ï curtc mea ÔC dicas qgt; Gc.ar.l4,.§-funt qui putant/ne quid ï loco publico.óC na tenet .Pau.de ca.in.l.quo tiens laprimadefêruitute,amp; dixi uobis.s* inuiiijiuifione fcruitutis. Tbfic.óC primo uideamus/ibi 6Cex hoc fequitur , amp;nbsp;*addé tex in.tn4.fi quis in fuo amp;nbsp;ibi .Bannend « loco publi.quod tene menti.

De puteo *ciftcrna.amp; IaueIIo.C. XL VIT.

Nter domum feudatarii amp;nbsp;do mumdomim^eft unus puteus tantum^ cius aqua non fufficit utrique.quis preferatur.amp;uide tur quod domus tâq habés mâiorem parte hab? emm domum altera pleno iure.amp; in altera feudatana nudâpprîetatê.ard.fandlï mus.circa prin»€.dc dona.amp;ita dicit no. battn.c.i.$Xi quis d* manfo.7bfi.quero quid fi inter dominum d controucrfia inueftitu re i ufibus feu-Sed quid fi inter duos uidos eft puteus cômunis an poffit diuidi dC quo iudicio.dic q^pôt iudicio cômuni diuidi. fi folu eius fit cômune ipfbrû uel uni ipfbrû adiudiccfut étex.in.l4iii.§.i.côi.diui.amp; ibi Flo.q dic q? fecus eff? fi ipfi hérent folû ius haunêdi aquâ qa forte folu i quo e pute^ fit publicû F alto^. S? qro nûqd uicini ciui tatis uel loci teneanf côtribuere ad locum côem ut furnû.amp; uidef q fie p tex.cû glo*ï J.tad.l.Rodi.de iae.ôC ibi hoc tenuit Vber tus d bobio.ôC Albe.de rofa.amp; pro hoc.Lad rcparatione5.£.de aqua duc.li.xi.amp;.had p3 tus.C.de opc.pub.ÔC.l.ad inftruftionem.C. de facro fanc.amp; iftud eft ueriffimum ut pa tcbit ex bis que ftatî dicam in fequenti.q.

Sed pone queda? cômunitas feu uicinia habet unum puteum uel furnum uel porti cum communem qui eget refeftione F pur gatione quidam ex uicinis uolens euitarc coUatione? fiueexpenamp;m colleftc dicit ^ uult renuntiare ufui uel cômodo lUius rei queritur an poffit Ifta.q.formatur per fpe» cu.in ti.de ccnG^.i.Tb. item pone quedam uicinia ubi plene.ôC idem quafi d uerbo ad uerbum fenbit Albe.d rofa.i n fuo traftatu ftatutorum in prima parte.c.xxxv.óC poni tur etiam per flo.in.h cum druftuarius^dc ufuftu.óC uide quod ponit Dy.in.l.impera» tor.§.centumdeleg4i.ÓC Ia.de are.inXpior En

»§»boc edido de damJnfecïn qua^q. uî3cf quod rcnunciarc non poÆt amp;nbsp;expenfâ eui tare per Abad rcfecftioncm ôcJ.ad porticû item quia lex uidetur imponere on’ icum tens domui non perfone ar.Lfi. que io pit cdiles de uia pub Jtem pro hoc quia uafab ÎUS non poteft fe eximere feruicio domini etiam renuntiando feudo ut h abetur p gL ordt4n*c4»§,fimilitcr in tude cap.quicu.uS diditfiCp.gloJa^debeLNicotde neapoli ôC docm.c.hdeuanaHo qui co.odidocat fudus at in ufufeudoÄ pcrglo.amp; dootan.c. que in ecclefiarum extra de ofth6lt; per fpecuan ti.de feud.§.quoniam ^♦xxviihamp;pcr Bab in»c4»§*calidisitbdeprohibit. feudality p Dy,6c Banin.bquis cum quo de aqua plu* arcend.amp; per FlaindXi abfente in.bcu fru dhu(0i ibi oranino uide de ufufrudl. in con trarium uidetur ilia régula uulgaris que di citquod quis poteft renuntiare luri fuo.bfi quis in confcribendoÆ.de pac confimihb^ Item p hoc,bpretor ait.§.6.Sc quod ibi no* de dam.infecJtem.bfi forte.^.ii.fifenuendi ce.amp;.dJ.cum frueftuariidtej quia fi aliquis de col legio poteft renuntiare amp;nbsp;ab eo rcce dere.bidn fi.decolbillidtltem pro hoc to tus ti-ff.pro dereli(ft.amp;*bii*§»uicennalcs ne quid in loco pub* Sed pro decifione bre niter fic diftmguc.aut puteus uel furnus igt; diget rcparatione ratione temporis pteriti aut futurbPrimo cafu tenetur indiftinfte contribuere nee poteft renuntiare in dam num u icinie.Et eft ratio quia iam utilitatê accepit ex ufu ficut alii uicini unde ficut fê^ tit comodum ita (entire debet incomodum ut bbfm natura de reg*iu.amp;,c.q fentit on^ codem ti.in*vi* Secundo c5u quando ragt; tione futuri temporis amp;nbsp;tunc aut uuJt ftare ï uidtate (eu uicinia amp;nbsp;ifto cafu licet noUit uti puteo uel furno quia forte habet unum in domo tarnen potent cogi ad reficiendu feu contribuendum quia iftud eft onus im pofitum domui amp;nbsp;non perfone ar.d.bedigt; les de uia pub.Item'quia puteus uel furnus funt comuncs ut uniuerfitatis non utfinga lorum in rebus uniuerfitatis non attcndif uoluntas unius fed maioris partis*b$ magt; ior ad muni.eum fy*aut non uult amplius ftare in uicinia uel incomunitate ScficuFt remutarc nedum ufum putei uel furni led eciam uicinie ut cômunitatis amp;nbsp;tunc teneo q? non fit obhgatus roe futuri tempons lî .AlbctdC FlofUideantur uelle ^ mdiftindlc

teneantur contribuere amp;nbsp;moucor per ea q d xi fupra pro parte negatiua Et adde ^ de puteo lacudCpifcina reficiendis ÔC purgagt; dis interdteftum competit tex* eft in.bi.7^. pc.ff.de fonte EtquidfitreficercÔC pur^ gare uide tex»in*bi.$.reficere*§.purgâdi de nuis* Cy uid fi in domo mea puteum ap» perioquo apto uene putei tut predfc funt an tencatur amp;.dic ^ non tex.eft in.b flumi num.§.pe»7igt;*idemuidemusamp;ibi uide ét »§.fi cüm duabus*lbfequen*ÓC q? ibi no* de damnotinfec*amp;*bi.§.deniq? de aqua plu.ar cen.amp;paulumdecaftro in.bfi nbiinfuC» de feruitu* Sed nunquid interdiftum de fonte competat illi qui uti prohibetur pugt; teo uiuam aquam non hnte amp;nbsp;dtcas ^ non tex.eftin*bi*§*hocinterd.(fto defote amp;nbsp;ibi omnino uide Banqui per illum tex. dicic no.^ ftatutum probibcns muliercs portai re plas intelligitur de ucris amp;nbsp;naturalibus nonaurdefiftis amp;nbsp;compofitls*Et ego dixi de Ti'.fi.bmuilens in prind.x* amp;nbsp;ultima.q» ubi pofui aliqua de ornatu mulicrum. Adgt; de prediftis$ uendita domo non foluj uc nit puteus qui eft inca fed etiam putealia ♦i*quibus puteus cobopitur amp;nbsp;funes quib^ trabitur aquadó quedam alia ueniuntde q bus omnibus uide tex.in*biulius*§.fi,cuj.b fe.de aftio.cmp.ÔC uenit etiam^rota amp;nbsp;fcitu la ut*bqui fundum.§.fi.de contra.êp.amp; om ma que difta funt fupra de puteo hnt locuj in cifterna ÔC lauello Etfeiendumeft q» ciftcrna non habet aquam perpetuam nee uiuam tex.eft in.b i.§. hoc ïterdifto*ff»defóx te amp;nbsp;iftud patet manifefte ueneeiis ubi fût cifteme que (epifTimc deducuntur ad ficci tatem Lauellum aut intelligo locu i iqquot; colligif aqua p pänis lauadis F aialibus po tandis* Sed an fit licitum fodere putcu F ciftcrnâ*autlauellum propefundus uicini nullofpatio interpofito*amp; uidetur quod d^' beat dimitti tantum (patii quantum êpro funditasfouec.penbfi.ftni.regun* Ego te nco contrarium*quia ille non funt proprie Fouee fed habent aha nomia fpecialia ut di xi.s.de penu in fi.ubi uide*Si quis autêape ruerit cifternam ucl fodcrit óCnon cooper Tient earn cecideritq^ bos uelafinus ineaj' dic quod dominus cifteme tenetur redder pretium iumentonu quod autem mortugt; urn eft ipfius domini cifteme ent ut i.c.u, extra de iniurlis ÓC dam.d3to 0lt;^ eft cafeno. qui limitât matenam pofitam in.bfi ftich’

de ucrbo^ob»uidcÎ!cet ut quod ex re mêa fu^' pereft meum eft Ôi. mibi reddi debet.Uolû' »^.fneuuide rei uenante) lige ni G ex euîpa alterius pereac ut ibuita no.X-odo.de Roâ .dd-ftichus in fine»Quod tarnen intclligsf quando ciftcma fieret in pubÎ!co.ar.I.fouegt; as adlacquilfecus in priuato ut no. glo.in ♦cü.d* iniuriis clt; dam-dato* Vîtimo un^ habet cifternas legauit ciGcmam an debea tur aqua in ea regione in qua aqua uenabs eft ut eft î regione affrice amp;nbsp;egipti ut dicit tex.in.l.mela.^.ftdc ciba.Iega.0lt; no.Bar.in »l.j.eo.ti.amp; fl cut eft bononiefterrarie amp;nbsp;lie.-netiis amp;nbsp;dicas q, fie fine babeat ctfternas ft-ue nonut eft cafus in-dd^uSed quando bagt; bet cifternas an tunc eritferuitus uel oblû» gatio perfonaUsaiid omnino tex.gl.ôt Rarlt; to.in.dd.me1a,§,fi.0cdi'xi plene.s in prin* poft diffinitionem feruitutis realis i illa,q. quomocognofcaf an fintferultutes reales uF perfonales*^

Rubrica de cloaca» C XL VIII*

L O A C A eft locus concauus c per quc5 colluuiesquedä Huit. / utdicittex.in.l.i.§.clo3ca ante? ♦ff.decloacisquifubditq? cloagt; ce appeUatione amp;nbsp;tubaôlt; fiftulacotineC 06 tubus dicitur foramen.cloace ubi purga tur colluuies aqueJiftula uero eft aliud ge nus inftrumenti ad idem fecundum gL ibi Exquono^ftcundum Bar.ibi qgt; appellatio nedoacecontmeturetiam hoftium cloace q? facit ad.q.exftatutis dicentibus quod ft quis offenderit aliquem in domo puniatur in tantum ut offendens in hoftio teneatur pena ftatuti quia appeUatione domus con tinetur boftium.0i alia que eidem funt alFi xaetiam ft protenderent extra domum.l.ft' aquedmftus.de co ntrabe.emp .5c»L$.ft«cum ♦l.ie.de 3cft.0c dixi ahquid in tu precedent! intelligo tarnen de hoftio intra claufuram fccusfi extra claufuram exiftat. quia tunc non diceretur faeftum in domo4.i.§. flump ne de flumi.de quo die ut per Bar.in.d.l.ud cloacis amp;nbsp;m.Uetera.^.boc fenatus de Ie.u0lt; per Bal.inftdata opa.C.qui accumon poCdC uidc que plenius dixt fupra de elauftro wu *q.ltem cloaca quedam eft priuata-quedam eft publica ,l.u§.boc ante de cloacis nbsp;nbsp;nbsp;Ite5 fciendum eft quod pretor introduxit duo interdufta.unum de cloacis purgandis ot re ficiêndis-ÔC iftudeft probibitorum quta nc tuo debi prohibere refleer 6^ purgar cloaca ♦Li.^.ude cloacis. aliud eft reftitutoriui qa nemo debi aliquid in cloacis miltere 4?pter quod detenor fist ut.dd44.fi. Et eft ratio quia hec ifjifta ptinct ad falubrltatcm ÔC tutelam ciuitatis nâ ÔC celu peftilcs ÔC rup nas imraonditie eloatapi minäf. lté ft no reficiut.tex.i.d44i.§.i.decloacis amp;nbsp;ibi uide* gl0»i.0i adde glo.no,p.pe.$.penul.i,?b.que5 eeli quod ui.aut clâ.qdicit ^ aercorrupituc apponedo ftercus uF cloaca'apenedo ÔC ui d aliû texmota amp;nbsp;fin. ül.n.^.ltem ait ft edé o glo.ne qd i loco pub.p que tex.o glo.alias ludicaui qgt; qs nÓ pot i domo fua pnuata ex ercere artë p qua raaP odor feu fetór fiat ui cinis Et p pdicfla teneo q nó ftt bcitüpriua to aperir de die cloaca uF neceflariu autfp mil 13 pp tec fetorë.fi de note tantu modo niftfubfttneceffttas ÔC nô allas q^ft no.

Q,uero primo circa iftameteriâ doacai^.ari liceatmibicloacâdenouofacerc inter edes meas amp;nbsp;tuas te inuito ÔC côtradicête ÔC fi d nûtias nouû opus poflu tuâ denûtiationei côcëpner uidet ^ nô. p ea q dixi lupra de penu i.ii,q,amp; p totû ti.de.no.op.nû. tamé o tranûteneas p.l.i.§.fi quismihi purgâtuôC .l.fi.decloacis.dûmodoftîuiâ publicâ uehs eloaeâ facere facias pcrmitëce illocui uiarû publicarû curacommittiturut.d.l.fi»6C ibi. glo.ôC itatenet.Rofr.in fulfilbeUisun ti.fi uis eloaeâ ituâ purgar i.fi.ÔC uide.tex.i.d.l.i.î fi.ôi i4.de mde ait ptor eu fe.ôc uide omnp no.l.de pupillo.§4i quifriuos eu fequë. de, noui op.nun.ubi hoc quomodo deelaratur

CLuerofecundoaliquîs habet ufui cloa^ cq ûi clam uel precario.uultcloacam refice.* re uel purgare.an contra impediêntes ftbi competat interdiftum cloace prohibitoriu dic qfial.i.^.hoc interdiftumekud' cloacis ÖC ratio ponitur ibi ÔC diéto^. fi • quis riuos. Q,uero tertio an fit licitum uni focio facere cloacam in muî 0 cômUni V uito altero focio de hoc dic ut dicam fnfra debalneofeu ftufaamp;de neceflarfo ôte.

Q^uero quarto an fit licitum facere cloi ' câ in fundo uF domo fua 6c ex ea immitterc aquam in ûiai publicâ.ÔC dicas ficniflex lila aqua uia efticeretur nimîs habilis ut eft tex.in.l.ii.§.fi quis cioacamne qui'd in loco pub.ÔC uia dicitur fieri nimîs habilis fiûe d

terior fi ufus eius ad commeandû corrûpagt; tur hoc eft ad eundumuel agendum aut ‘^‘^

plana fuerît cliuofà fiat uel èx molli afpera aut anguftior ex laciore aut paluftris ex fie ca,utcft tcxjn.(3»Uu»§.cleteriorem antes ÔC uioe in Gquentuq* Q, uero quinto nungt; quidbceat facercaqueducJococloace ufq? ad mâ publicam amp;nbsp;die q» fie ut in*q*prccede ti amp;nbsp;ira obferuatur etias de fadlogt;Sed aduegt; te quia poft duftum prediftum noneftllgt; citum mitterc ad uiam publicam aliquid fe tidum uel turpeut ftercus fine lauetur la* trina ut eft texj\Lcdiles in fi.de nia uia pu blùaF.eft in tûde loco pub-fruendo pro hoC glo.ind.pe qjuiautcîam.ôC ideo non effet licitumlauareindomo uegctes in quibus fuifïèt uinum fêtidum uel alla uafa fetida fi aqua illa ueniretinuiam publicam quod quia multi contrafaciuntôC male-Nam edi les curules uF qui propofiti funt mis publi cis boc permittere nô deberent ut dicit dic taXediles in fuße mde q? dicam in.vinq»

Q,uero fexto aliquis habet ufumfruAu fundo uel cloaca publica indiget refèfti* oncuelreparatloneaniftud onus fpcftet ad ipfum 6c dicas quod fie amp;nbsp;non ad appris tanin utXfi pendente»§.ft quiddoacarii et ibi Flo.de ufufru» Q,uero.vitan ius age di fèuprohihendicompetatfolum edilib^ uel habentibus curam ciuitatis uel alu s ÔC dic q, tills quorum intereft côpetit ius puta quia funt de eadem contrata .amp; iftud ê cîagt; rum ut probatur in.Lii.§»penequid in lo» pub» Sed quid fi nihil aut parum interê priuatt puta quia eft de alia contrata 6lt; digt; cas idem quia aftio popularis eft »ut eft glo.ualde notabills in-d-§.pc,que non ê alu bi fteundum Angednlin prouincialu^.û de no,ope.nuncia.amp;cÔiter tenetur ut dicit Ioha»dc ana.in.c,qualiter amp;nbsp;quando etiùm »xii.cofdc accu.de quo uide per doc»inJ.§» fi.ubi probatur hcc decifio.Sed quid fi eilet forenfis amp;nbsp;idem fi nomine publico agatd quo die ut plene per Bar. amp;nbsp;doc in. d.^.fu

Q^ucrooftauoqueaeftio competat pro iftiscloacisJic duo interdifta.unum prohi bitorium aliud reftitutorium.ut probatur in.l.i.in prin.decloa.amp;dixi.s.circa ptin.Et idem lo.m arbore fua aftonu fecjt duos ar--ticulofde bls duobus interdiftis. Q^uero nono que funt neceifaria ut competant ifta duo interdidla-dic tria pricipaliter.Primu quid fit cloaca.fed que fit cloaca uide fupra in prin.Secundumq^aliquis prohibeat te uolentem purgarc cloacam feftam uel reff cere ut aliquid eft immiftum» in quo ufus cloace impediatur q? rcmoueatur.ut.dd.i.in pnn.Tertium ^ tile qui uult reficercT pur gare cloacam caueatuicino de dano infecto *bi.$.L.6c .$.fi quis purganti de eloa.ôc ita tenet Rofre.in ti.fi uis cloacam tuam pur-garcamp;c. Q,uerodecimo0lt; ultimo quo modo 0lt; qua! iter debeât pofitiones amp;nbsp;quagt; liter debeat formari libellus uid i difto fuo kbcllo ubi plene .cetera die ut p tex.dC gio» in.dd.i.ÖC.ikde cloacis

Rubnea D fiftula canali feu aquaro-lo.C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j.XLVUII,

Ïftule funt uafa publea uF fiftf-f ha aut hgnia per que ex caftel .* lo uel ex celo aqua ducitur.utd» fl fiftule amp;.Lfift)lia de fer.urba. predio. 6C .Lfiftulasfi fcr.uendi.ôC.I.fundi»$.pe.ôC fl. co.tkdi dixi aliquid.s.dc cloacis in prin.ôi uocantur quandoqj matrices .ucl.eos.C.dc aqueducli.xi.amp; regulariter apud nos dieu tur canalia ÔC poftunt confiftere ex quacùgt; qj matena .ÖC dicitur cafteUum receptacugt;, lumqiiod aquam recipitd.i,§.hoc interdic turn necefiano d aqua coti.öc exti.óc dicif propter locum circundatum ad modum ca ftelh ubi congregatur amp;nbsp;unde ducitur aq'' ut dicitglo in.dd.fundb^.ab co dt in.dd.cof Et nö.qgt; babens licenciaraa principe uel fupiore auertendi aquam ex publico debs cam duccre per caft el lu per hit ulas ne ma trices fiftule corrupantur 6€ contrafaciens perdit beneficium conceflionis amp;nbsp;punitur etiam m corpore cafus eft in»d.l. cos quod • no. Nunquid aut liceat focio faccre in pa rietem cóem hftulam ucialiquod canale p quod aqua pluuia arceatur fme recipiatur dic (j non.l.fiftulas fi fer.uendi.Öc ita tenet Ang.0idoc4n.Linterquos in.iilixoF.i pri» in %,fimile m pariete de dam.infec.Et idê tenet lo.pe.de papia m ultimo libro i ante pe.glo.Ex hoc no .q- etiam in pariete côi n licet etiam facere aquarolum uel ficcule fs cundum Banqui etiam ita no.per.l.fiftulas per ilium tex. de fer.urba.predi. îmo plus non licet habere aquarolum in pariete pgt; priofi pereum aqua mifla inundaret i pa rietem uicini ut didla.tfiftulas amp;nbsp;ibi hoc te net Bar.Et adde omnino que dicam infra de balneo amp;nbsp;neceftario amp;nbsp;celario ÔC in fpe de de aquarolo.feu canali ,0C eaque dicunf

He utpîunmutneonuemunt Xedan pregt; dicta Hemant in uêditôe domorumdic fictex.eft indid:aJ ,fundi.§dabeo0lt; m.Lue ditor bpminis»§Jude actia:mp«0C,bfifttilas in prin^JecontrahentCmp»

RubricjuDe^furnOtG' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L

1 furnum iuxta comunem pari/ f etem habeas amp;nbsp;damnus dat pa ricti uel uenfimiliter dare pot an tectum a^ pofTitzdic fi dam num dedit parieti puta'quia paries exuft^ fit agi poteft actione in faeff umd»acquiL ut efttex.ind.fi feruus feruum.§.fi furnu? ad ♦l.acquil.amp; ibi doc»ôlt;.tfiuminum.§Ti furnv amp;nbsp;ibt pkne de hoc no.ffde da man fee. Sed fl non damnum dederit/an poflit pen caugt; tin de damno iketo amp;nbsp;uidetur ^ fic pend* »f.fl furnu-Incontranuj uidetur per,d.§.p» gLibifoluit plurib’ modis.^edtu breuiter condudas aut timetur damnuj ex uitio fur nttantum^autex uiciofeu eulpa fumarii ta turn aut ex uicio fumi amp;nbsp;ftirnarnTrimo ca fu quando timetur damnum ex uicio fumi tantum poteft pen cautio Si ica loquîf.d» ,§.G fumum.Eteft ratio quia tunc iftud uf tiumcadit in actionem in factum utikm.l» acquilieque non excludit iftam cautionem ut ibi amp;nbsp;ita têt Bar.Slt; doc,in.d.§pe.Slt; Flo* in d.§.fi furnum* Sec udo cafu quando tigt; metur damnum ex uicio Furnari i tantu* ÔC tuncfubdiftingu^aut damnuj timetur ex facto fumarii autex non fado, puta negligentia uel omiftione.fi exfadto puta quia Î ponit infurno maximum ignem.0lt; tue no competit cautio damniinfecfti,Slt; italoqui-tun d.§.pre.fi fumi amp;nbsp;eft raticyquia quado principahtcrdaturdamnu3 afurnario cuf pafua competitcotra ipfumadtio.l. aquilic direeda ex tertio capite.utdd.fi feruus fer-tium.§.tertio autem capite ♦amp; ifta aAfo eft direfta ordinarie/^facitceifare cauttonej damni infeeftuque eft extraordmafia iuxta no.per Bardmld prouinciah.§.i.de no.op* tunc.ôC itadens bar*in.d.$.preterea.;Si uero timetur damnu5 ex no fadoqauta ex neglk gennauFomiftioncfurnarii St tunc poteft pen cautio, qui a non competit adtiod.acqk cafus eft no.ind.fi cuius.§.deniq) de ufufru* amp;nbsp;ita tenet A ng, in.d.§* preterea. Tertio cafu principab^quando timetur damnum ex culpa fumi Sc fumarii fimul Sc tunc die idem q? tn primo cau.Cqi poftit peti cautio fecundum Bar.SC doc.in.d.§.preterca Sc ctr ca predidla uide omnino A.ng.m.d,§.prete rea.SC Flo.in.d*§»fi furnum* Secunda qgt; ftio eft*quidam habuit Si habet furnus feu tnolendmumin aliqua uilla uel uicinia. SC omnes de didto loco iam longiffimo têpof etiam eiusinitii cui^ non exiftat memoria in contranum,femper ueneruntad didui furnum feu molendihum pro pane coque do feu macinando alius unit Furnufeu mo Icndmura nouiter conftruere an poftit p' hiberc ne conftruatSc uidetur quod fic qa non debet immutari antiqua confuetudoi prciudictum alteri'us.l.fimanifefte*€*d (er ui. Item pro hoc.Lfi quifqam de diuerf SC tepa.pre*Sedcontrariumeftucrius, quia î fun Iicitum eft: edificare etiam fi noceat alle nod.fluminum-§,fi.cum duabus fcqucn.de dam4nfêc.ÔCl.fi in meo de aqua plu.ar.amp; l, fi.SCibiAng.deufucap.se pro hoc allego tex.in.c.fignificante in prin. de app.Sc ibi hocno.in terminis Inno*0C Ant*de bu* SC cômuniter doc.Ei predicta itellige ucra nk fl feruitus uel obligatio perfonalis effet im pdfita iuxta nPJn*d»tfi»de ufucap.SC ita noquot; tat doc.in»d.c.fignificStepel nifi effet pferf ptum que prefenptio non currit,nifi atern' pore quo alius uoluiffec edificare furnum f molendinum Sc propter prohibitionê fibi factam deftinfrct ut no.per glo.Scdocfto* in.kquiluminibus d ferui*ur.pre*SC. in.l.i, »€.de feruitu.SC de ifta.q*uide p gbSC dock. in.dd.fi manikfte.SC per glo.ind.fiquiscx argentariis.§.fi mit ia tabularQ.ftde ede.SC P Bar.plene ind.quo minus in.uq.ffde flugt; muSc ind.i.§.ficut autej de aquaplu.ar^cn. St per Flo.in*l.imperatores*dc(erui.ur»p.et original! tefifta fuit queftio pillei.xxx vi .q

1 nd pit quidam falimarius.SC de ifta materia SCquomodoformari libellus Sc poftios fieri debeât.uidc in fumma libcHoî^ conpo- ’ fita a domino P.e*Iaco*anno.Mcccxlyii,i ligt; hello(uperfumo^Sceft.xx.B.ub*SC ex ills' fummaut plurtmum fumpta eft pratica Io* petri de papiaqua nuc ueufpeuratoresd; de didla fûma métionê no facial* Tertia ^ftioealiqspmifitmibi coquere panes! furnofuop tota familia mca.anifta fit fur tus uel obligatio perfonalis uid Bal*in.l.f£ plures in quarto contrario.€*de oondi.if.et ego dixi fupra circa h.prime diuifionis fcrgt; uitutu*z^*tcrtlo quero fi abqms pr omifit et

F*uii*

fupta iri.q^quotnoJo cog;norcaf f^rult^ rëa lls-dic ut ibi dixi» Q,uarta.q*eft quis prO' mifit mibi amp;nbsp;titio,^ poHim coquere in fur-nofuoonint ebdemoda.x.ftaria -furmcntn titius decedit utrum pordo tied mibi acre? feat 6atinJ»unica.$xum autem/de cattob format eandem.q»^ dicit confidera,Naï ff coniunAi fumus re amp;nbsp;ucrbiamp;uenïo p ius n decrefcendi quod etiamln contratftib^locu babetcontrarium dicit ede uerumquia cS ticius femel fecerit parte 31 recefrumeft a fu' re non decrefcendiiöC oportet uenire p lus acrefcendi ut fubtib’ter no.Bar* de leg^uut re coniuncdni articulo de feruit-fed ius acre?/ fcendi non babet locum in con traçai bus ki-cratiuis,utno,^dixit Bakfubtile? confidera? tionem* CL uînta.q.eft amp;nbsp;pukradect pagt; tdurn cum furnareo ut coqueret pane? pro me amp;nbsp;familfa mea fingulisannis uel perpfl tuo(0C quod Gbi darem omni anno.xdibraG tunc babebam duos films tantu5*6i poftea mibinan funt plures alii filii .amp; ifta famigt; b a meaeft aufta/an teneatur mibi coquet proeodem prctio/iftam.qrformatTamp;» but* ind.G.Cfde (aero Ginc.ccclc.7\lbe, derofa« ponit dm dem de molendihoin aupboc P porre(ftum»7b.unam abam pukrsm .q-eox tudC ind-nonmodus.^.d ferukamp;TmoJcle» litteras»xkcoL%»^ promittens coquere/de refcripdnqua.q.primo dicendum uidetun q? teneatur^qula promidt coquere pro fami Îia mea ÔC ifta nunc eft familia mea licet fit aufta «uiXpeculmm in prin-ff.d pecukubi uidetur boc probari.probocctiamd.propo nebatur de ludtpro boc uidetur tex.iunda glodnd.peJe fundidnftruc.que uult no* $ omne uniuerfale recipiataugumentu ôlt; dr minutionem ut ibi ÔC.kgrege de leg.i.ôc in »d-khde leg.i.fedfam'ilia eft uniuerfale; quia eft collecftiuum fine aliquo figno particula ri t generali ut nô*in»kbftde eden.amp; Bar«. 6lt;doc*in»kfcitcdeberc In prin.de uerbo. ok Tcrtio ad idem uidetur tex. in.kii.iri prin,ft quorum lega.ÔC in4.04.hin prk de hberadega. C^narto uidf pbari amp;nbsp;id. ft feruitus in prin.de fer.urba.predio.ubi dici tur,q)(eruitus impofita luminibusfimplici ter mtelUgitur tarn deprefentibus q de fa-turis. Q-wnto quia Tepe ifpicif qcF eufl ' nire pot .utno.glo.in.k inter ftipulatocm, 4.facrâ de uerkob. ^exto pbari.pot roe: namfiunusfilius mofiretur remaëree ca.» dêfamiliadidatk^jponebaf^d mdiA tick

let furharî^ feruar fibi promifiionê ita amp;nbsp;5 fi eft aufta debet mihi feruare ut ottario^ cadem fit difciplina.ki.de bis qui fuht fui Ï uel alieni iuris cum fy.óC quia ad quem fpe eftat augumentum diminutio fpeftare do bet ut eft tex.amp; ibi doftad,fi ex toto d leg. j.Nam régula eft qui poteft fèntire como^ dum poteft fentireincomodumd. fecund 5 naturam/de reg.iur.0C qui in uno grauari poteft in alio releuari debenkeum qui m prin.deiureluran. Septimo pro bocke texdn.c.quia circa de priuilegio. amp;nbsp;qcF no» Cy-fecundumpedn.!placet in ultima.q- 4* facro fanc.eccle.amp; quod n5.pl ene Ange ÖC fto.ind.fi feruitus/de ferui.urba.pdio. Cc tauo facit pro hoed.boe iure4.aqua/de aqua coti .amp; exti. Nono pro boc adducq, quod no.Albe.de rofa.in fiFi in.krunUa pollade contraben.emp.ubi dicit quod ft aliquis cögt; duxit unum molendfnum cum quatuor lo tiS'ÖC conuenit preftari modios.x.pro qualF^ bet rota.amp; poftea conductor ibi aha retain conftruxit;quodnon teneatur pro dia no/ ua rota aliquid (blucrc/amp; fic non debet ere..-(cere frudlus.amp;dicit quod ita fuit determia turn prout refért Vgo.de funta.alFat ad hoc ♦knonmodum.C.deferui.óó uide omnino eundej Alber.in.dd.rutdla polla ubi addu at alias fimiles.q. Decimo adduce al larn decifionem Alber.i autê-hoc ius porreftus defacro{an.in.x.ceP.7l'.unamaliam.q.fubigt; cio.ubi dicit q? fi paterfucum abbate ÓC con uentueiufdem möafterii padfusfuit q^mo lendinumdicftimonafterii fibi amp;nbsp;familie fue pro certa penfione molcre deberet nee in boc fuît lefum amp;nbsp;deceptum monaftenu tempore padli imti poftea quihbet filiere babet ita magnam fimiham ficut babebat paterfa.tempore celebrati contrat! us quili bet ipforum uult möllere ad moUcndinuï ficut faciebat eorum pater amp;nbsp;déterminât ^ deftnefto lure poftit allegat diftam-kfifer uitus. In contrarium uult quod immo n teneatur furnariuscoquere proeodem pre tio auifta femilia.i.pcr tex.primum.knmo dum cum bis que ibi no. per glo.ôC Cy, ôC Doe.C.de ferul. Secundo prod, fi ita de aur.argen.lega.ubidicitur q, uerba indu-bio intelligûf fecundû tépus pns.ôC pro b’ »kfi eu meus proprius cû ibi no.fi fêr.uédi. ÔC cle»l i tteras cû ibi no.de referi p.ltem pro boc quia uerba otraftus in dubio itelligut rebus fic ftâtibusd.qj ferui.de côduob eau.

Tertio penKrutiUa polls de contraben» cmp^ubldicif^jindubio uerba côtradus/ intelligûf fecûdû ^ apparet têpore côtrac? tustôc poftea 1115 texdndudt Albe.de rota* ad plure9.q»amp; ad idem eft texä.ki.eo.ti.ßC ibi Älbde ro4n£i.adducit ilium tex.ad decK Gone bm^. qd terminis^remitit tamê fe ad difta percum in.d.autem.boc ius porretftd CL uarto facit tex.in.l4.§»itcm queritur/de aqua cot.amp; cfti\amp; i.l.fi.§.fi4n.fhde libe.leg. CLuinto boe uidetur probari optima ratio netquia ex perfona beredum non debet co ' ditio obligadonis mutarid.ii.^xx bis de ^* obli.óc ibi uideAlb.de ro-Etar.iftud proce deretquandoeflètaufta familia poft mor, tem patriffa. Sexto quia ubi créfit expe (a ÓC labor debet creftere pretium feu fais rium'quia tan labor q pecunia diuiGonem recipidt ut eft tex.LLamico inprin.de an. leg.amp;: ibi ponunt doG.pcr illum tex.quod fi famulus conuenit ftarecum tribus fcoïarigt; bus procertoprecioinmenfeamp;un” fcola ris moritur uelrecedit debet diuidifalarm fi alter fupéruenit debet augeri ficut augc -tur amp;nbsp;diminuitur labor bic, uidetur quod fi augeaturuel diminuaturfamtliadebs auge riamp;'m'mrni precium. Septimo pro boc adducotex4n.c.quartoeStra de deci.amp; ibi ponitur ifta.q.plo.An. Oeffauoquia rc^ gulariter conuétio nÓ extenditur ad incogt; gitata.l.cG aquibana amp;,Lqui cum tutoribus de tranfac.(êd furnarius non cogitauit q? de beret amp;milia crefcere ergo amp;c. Nono qa infinitas eft cuitandad.fi.C.d Gero fancec. Nam fi furnarius teneretur pro familia auc ta teneretur etiam fi i infinitum augeretur q? non uidetur efte dicendum ut ibi amp;nbsp;per banc potiffimc rationem pro bac parte degt; terminât ibi la.bu.dicens quod non obftat ^ proraiferit coquere mibi 0lt;familie mee quia intelligitur de familia quam tpe cöuê tionis babebam» DecimoóC ultimo facit ,l,cui fundus in fi.de condi,amp; de-qué tex4nlt; ducit ibi DpÄ Albe.ad4.q.domini 350. q? fi conceftum eft^q tnaliquonemore poC fit ligna incidere profe amp;nbsp;familiafua amp;nbsp;décédât relidis multis familiis,q? unusquifq^ filiorum non po ter it incidere quantum ex pediatfibi dó familiefucfed omnes fimul incidere tantum dbent quantum poter at pa--ter amp;nbsp;non plusJtem inducit ibi Albe.ad air am.q. Si aliquis cfderit prediü alicui moi nafteno ut perpétua deberct molere fibi öC

fdiis fuis grand ad molëdinu fuu poftea li.» ben fupexcreuerutJtë adduco ét decifionë Filleiqfecitï.q.fua.xïviii»qicipit qdâ pa.-terfaa qua tët fi monaftenu ^roifit mihi amp;nbsp;familie meemoler furmëtü n tëf berdf.-b’ moler i maiori qtitate q mibi tëref ^pe' ter ifinitatêeuitadS'quonia nóë uerifimile môafteriû fe uoluifte obligar ad talë ifmn tatê.amp; idê tenuit Bar .brifiëfis i qónibus fuis.q.li.q ici pit qdâ paterfa.Et ad idé allege ëtq no.Cy.fècudu peâ.lnô mod^ i fi.€ de fuitu.ubi per illö tex.qfi qdâ ruftic^ pv mifitcuilibct canoico dar.x.p» anniuerfafio óc tpre ^midionis n erat nifi.x.canoici de ïde funt.xx.nuqd teneat oibus amp;nbsp;dicit ^ ny qa nö pot tue cogitari quot ibi canonici eO (entamp; idë dicit Io.de Imolaü dem. litteraï^ ï.xviii.coLdcrefcriptis. Egoanti ifta.q» ita cöduderc diftiguêdoamp;concordado ifta iura'aut pmiffiofurnani fafta fub noie unF uerfaliautfuo noie pticulari aut generali autindefinito.priocauqn^minio ê fada fub noie uniuerfali ut familie mee ut dixi »84 prio articulo prie ptis amp;nbsp;ut Formaui4.q* pricipalê amp;nbsp;tue teneo prias ptê ueriorë u5 q teneaf ét ^ familia auda p iura fupra ^ pria ptcallegata ÔC potiflime qanoia uni-uerfalia recipiüt augumtu 6lt; diminution^' d.peculiü iprî.dcfe.ii.cû aliis allegat!s-§4n 4.amp;4’i,ar.prie ptis .Et B ët tët Ci4.d.Ln mo^ d’.Cje feruitu*ólt; i.l.placcn fnef facro.fan. ßC pe.de ancha.i.c.qto extra de deci.Et boc itdligeqn fil ii habitât eu patre.fec^ fi feor fu5 babitctqailladicif familia q fimF babi tat'p.ktria onera d execuf.tu.l5 quo ad alia fît defamilia.kfi.C.de ucr.fbfecudu Ve.de ancha,(5c lo.d* anania kd.c.quäto Nee ob ftât argumëta i 5riü adduda qa pot rnde-ri ficut pot diminui familia ita pot augeri Se eo.ude pp iftud dubiu euëtu n p5t dfei ëëaliqua lefiofi n fuit ifpedo tpre cotradj ar.l.fi pater puellc amp;nbsp;q ibi no.p Ctói doe» Æ.de ioffi.te. Secudo eau qn .pmiftio eft fadafub noie pticular^putamibi^ duo-b’ filns mds ÓCtüc n b? dubinqa n egredi f pfonas noiatas'qa limitatadifpofitio limt tatu pducit effedû.kî agns de acqr.rc.do, amp;nbsp;ita pötloq .kri mod^.£.de fuitu.fm Cy. ibi. Tertio eau qn ë fada pmilTio fub na mine generali puta mibi amp;nbsp;oib’liberis insis amp;nbsp;tue fubdiftigue autpmiffio eft dda ad certu tps Umitatu aut i ppetuü autfmpli-citfiad certu tempus putaad.x.annospro^

mifitcoquèretnibi amp;omnib’Iiberis mets amp;nbsp;tûc intelligo pro omnibus liber is qui p teporc repenufjundefinecrefcant fiue dc^ crefcat furnarius tenebif femper pro code precio,cû potuerît ptes cogitate hoc eueirc poffe ut nodnd Jnter ftipul3temv§. facrarn de uenoUmaxirnequia uerbafunt genera' ha q genaraFr debet itelligid.u§.ÓC genera liter de legtprefta»ólt;*xviindbfi romanoru cu fy.Si uero pmifTio eft facia i perpetuuï' amp;nbsp;idem eadérations» Nee obftat ró ibhi t3tiseuitadeï,quiauerba infinita répugnât« Pôt»n»quisfeobligate in perpetuumd«i.§» fl in perpétua0 ager uedtuF emphi.peta» Et predida intelligo ueraqn fit augumtU uel diminutio liberoru per natiuitatej uel morteeomfee’’fi cenaretfamlha ex ahq’ cafu accidcti puta ego fum creatus miles uF füperuenit mihi hereditas opulêta ^’pter q ego incepi tenere tres uel quatuor femulos uel totidê pedilèquasjiuxtalfed amp;nbsp;fi lege.§ fi quis refuade peti.bered.0lt; quod nö.glo* in autemut indices fine quoqdufra.§.cogita tio in T^dargiotis colLnquia'de ifto nó pogt; tuit furnarius uerihmiliter cogitare ergo iii teneCLeu acquiliana ôctquicû tutorib^ de tranfac,amp; fic non mfpicif boe cafu quod euenire pot quia qn prefés ftatus non indi cat côtingétiâ de futuro no infpicif q? eue-* nire pôr.utd.^.facramôC ibi hoc nô.Ban^Sî fi promiHio eftfatfla fimplidter non expres (óaliquo téporeputa promiflit furnarius coquere mibi ÓCliberis meis panes pro.x4f bris in anno »óCtunc credo ^ ]1C5 crefcat fa milia uel decrefcat in uno anno,nó ^terea debetcrefcere uel decrefcere prefiû p pdic tailed poftanu non cogitur furnari^ coq re pro eodê pretio ft creuit famili^nec ego tcneor idë pretiü foluere fi decreuitdmmo et fi non effet mutata famili^quia didda p miffio no durât nifi fingulis annisjamp; i fine einu 11 ibet ani quifq^ noftru póteontradu diffolueretfacit quod nó.indatê queritur.$» qui impleto !oca,Q.uarto cafu prlncipali qn pmiffio eft fach fub nomine indiffint-to»puta pmittit furnarius mibi ÔC filiis me is\amp; tunecredo^qjcenfeaf tacite actü de ft liis q repenût tépore côtrabtus/quia defu turisi dubio non uidéfadu fécunduppriâ fignificationé uerboru5 ut pbaf imkferui tus ibi humanius eibde ferui.urba.pdhbar» inJTi pluribuside leg.ibamp; fic intelligitur rebus fic ftâtibus,amp; probaf ét hoc indmon modus^Cdeferui-intelligêdo qgt;ibi fuerut uerbaïndilfinita.óC pro hoe é tex.ind.fi ita amp;nbsp;rd.medico i prude aur.ÓC argëdega.6C ad boe ét allege q no.Cy. ind» placet i.fl.C» de facrofanc.Et quia ifta.q.eft fatis difficilis ^ diéta mam 0lt; decifionêfubicio correcfioni cuiuflibet melius fentiêtis de dicä ét irntp^ uicia.§ familie de7t'bo.fig»Scxta.q.an lice.it facere furnü i muro cöi inuito focio uel iux murunl uicini eo inuito.de hoe dic ut dicas in fequenti tuÓC fornace.ÓC fórnelo in pri*

Vltimo de ifta ma furni uide per Albe» de rofa.in fuo opere ftatutorum m prima parte»qx.xxxy»ÖC per Angnnd.fnter quos Î prüde dam.infêcó^ uide q dixhs.de puteo i plurib^q.amp; maxie in Tbded qro nüqd ÔC uide que dicä infra de balneo hue ftufa ÔC camino de cellario»

Defomace» C* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LL

Verifprîo an quis poffit î mugt; q ro uel fûdo côi fornaeê côitrue re amp;nbsp;dicas regu lanter ^ nô qa î re côi melior é cÔditio phibé tîsd.fabmus côi diuhnifi fundus ille elh de putatus ad fornaeê ard.arboribus de ufufn ôcd.ediles côi diuhamp;d.cû duob’.^.itê meU la pro focio ÔC no.glo»amp; doc» in.dd. fabirius amp;nbsp;habetur ind pariete d fenunpredhfallit etiam in alüs cafibus nonn diéta«Lamp;binus amp;nbsp;i régula irecôi li.yhôc uide qdicaj infra de cellano amp;nbsp;q. dixi^sde panete fiue muro amp;nbsp;de feruitute tigni imiMn.iiihq» Q,ue nf fecudo quis uultcÔilruerc fornacem in muro proprio luxta murû uicini amp;nbsp;dubm facit.l.fifinhregu.que uult ut fi quis domos edificat pedes duos debet reJinqre.s. muru unû tantû pedé ego teneo q potius muro g domui bec equiperef amp;nbsp;ficfufficiatrelb qre unû pedé per »d.Lfhamp; hoc uoluit glo.î ♦Lquidâiberus in Tb.parictc de fer.urba.p, que dicit g? infra duos pedes uel unum per »dJtfhô^ eft rô qa fornaxmon eft locus nifi eflët côiûcta domui ad habitandû ficut re.* pif î multis fomacib^ ar.l.plcnq^ de î fus üoeandûéta .l.prediis.§. balneas delegnii» ôC.Leo iure.f .0 abula in qui.ca.pi.ta.bbatur Obrerif tertio quid fi infornace ê pieu lu ignis ne flâma paries uicini corruat .di* co q n pot côftrui ita penes fûdû uicini q ei^ panes poffit dâpnû pati ex flâma uel igne ut é eâus i d.Lqdâ iberus amp;nbsp;hoc tenet

itî ang4’n.uUotpfin.perinuî texJe quo uide etiamg» dicam fn fequéti titu. circa pnaôe que dida funt de fundo proprio ui cini idem dicendu é de côi quia l'uxta^ ipm non p5t qs fornacécôftruerc ficut nô pot ÿpc (undû alienû uicini ut eft texJn*dJ.q dâ ibsrus ubi pies comunisôC aîienus in K equiparantur ô^adde que dîxi fupra d* fur no Luq^CLuentur quarto qd Ci fumus afee ditdcfornacead domû uicini an propter hoc poteritagere contra dominû fornacis dicas q, non regular!ter perd.ficuti-^.arifto fl ferui.uen.de quo uide que dicâ ifra de fugt; mo. Qtiero quinto quid fi ppter igncî fornacis uilla uel domus exufta eft an con^ tra dominû fornacis agi poflitSC qua adtÔ ne uide texan^LG (cruus (êruû,§.fi fornica rius amp;nbsp;quod ibi no.per glo. amp;nbsp;doe.ad.L ac.-quil Ä que dixi fupra de furno in.i.q. amp;nbsp;q didta funt de fornace babent locu etiam in fomelloquifitcaufacineris coquendi uef - ai ta de caufa fupradi da ♦

De balneo fine ftufa .G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L11

N muro coi Iicitum eft balneû ud ftufam facere etiam inuito î foeîojdum tarnen ex hoc paries cômunis non ledatur, alias fec^ utpbaf inddiftulas in prin.ôC.^.i.de feruù ur.pre.ôC in.tquidam yberus.§.fu amp;nbsp;tenet hoc Io.Pe.de papia in fuo ultimo ban ante/-pc.glo*'^»6C G paries. Et ideo fi ex flama balneiexuratur paries eSmunis hoc facere non licet ard.fiftulasfiferui.uen.amp;j.fi fee? uus feruum.§.fi-fornicarius ad 1. acquits i co pariere non poftunt iniugi tabule ul’ uar fa uitrea per q i altü flâma tollaf amp;nbsp;paries comburatur ut»dd»quidâ yberus vb.de tahu-lis ut nó.Ang.m .hinter quos in prind pé. coLde dam.infec. 5ed quero nunquid in pariete proprio iuxta parietem uicini fit Iv citumbalneum côftruereôC die qad duos pedes ipmfacerc n licet p quod paries uict ni côburaf^amp; hoc têt angâ.d.l.quidê yber^ in prind ult.q.ego autê non credo $ duo péz desfmtmenâira proprie per quosqddiû tare debeat Iic5, tex,cûglo.fecûdû una cx/ pofitionê hocfentiat i.d.hqdâ yberus.fed te neo q. tantû quis de beat diftare q nô noce at ci a uicino fundo Ôiïtaloqf.d.h quidam yberusquâ fie intelligo amp;nbsp;itaetiâdixiî pre cedenti tu.iii.q. Q,ualiterauteï balneû de iure conftruère point uide tex.cû ibi no pgJo.6c doc.hhbC.de edifi.pnua. Nungt; quid ufufruduarius poifit balneû (eu ftufa conftruère in fundo ufufruduario ÔC dicas q non ut eft tex.in.hcquüTimum.^.ltem fl dominus Ôlt;ibi Flo.de ufufr.6C fie ibi uide tur cafus q fcolaris in domo condueta non poiutfacere ftufam inuito ut infcio dno 15 ibi loquaf de ufufr.quia eadem ê rô.Na5 fl ufuifrueftuarius qui habet plus iuris qua? ï quilinusuclconduêlor non poteft.multo minus poterit conductor uel inqmlm^pre diAa itelligo uerai partibus in quibus bab nea fiue ftufe priuatc non habenfcoitcr in ufuurefthicPadueSedmlocis in quibus eflê cofcucrut ut i Alamaniafecus ar.hfiïn fi.ibi Öd ufu quotidianofuperbocuerfari.C de fideiuCóc ibi hoc-'no.per doe. amp;nbsp;no.Bar» in.l.errore.C.detefta.qui'dicit per.d.hfb ^ c ôfuetû tacite mené uidef quia ca que funt m ufu quotidiano pro cxpreffis habéf pro hoc.hq fi nolit.f.qui aflidua de edi.editft.0C quod ibi late fcri pfi. Sed an inquilmus F ufufrucftuarius poifit ftufam uel balneû ad ufum publicum deputare dfeq non fecun dum Flor.in.d.§.G dns per illum tex. Ss pot dubitari, an balneator feu ftufari^ rene atur dereceptisficucnauta cauponesftabu larii diequod fic ut nS.Guihdc cu.hhi.§.ite5’ Ænautc cau.ftabu,balnearius i pub. balneo G quid proiciatur poteft agere aftionc iniu riarum tex.ê iti.hib$.G quis in marl ne qd i loco publico religiofi intrare pnt balneum tempor neceffitatis.xxiiii.q.i.omnes'qui amp;nbsp;ibi no.inglo.acetiamtempore ncceftitatis die dominico balneû cocedif de cóftcra.di. .iii.puenitut no.glo.hd.c.omncs quianaüc fenatufconfultum q prohiber legari uel uê dl ea que funt coniun Aa edibus ut.h fenat^ de contrahen.emp.6c.hçetcra.§?hoc fenat^ ehii.d Ic.bhabeat locu i balneis óCc.dic q fic tcx.c in.d.hcetera.§.hoc fenatus ehii.i print Item nunquid appeUatione dom^eötmeäf balnea uide»hprediis»$.balne4-de lega.iii.ôC quod ibi no.facit quod dixi in.e.titu.prcce/ denti in.ii.q. 'Itemaddc quod calcfacioes termarum amp;nbsp;balncorûdicuntureffc mue'/ ra pcrfbnalia,utêtex.in.hi.i prin.de munc.

amp; hono.ques tcx.intelligc de balneis publE cisfiê crant terme dni diocletiai ipatoris q rü edificiü mir magnitudiis adhuc rome ex/ tant. Vltimo de balneo uideomnia que dixi fupra de feruitutc proiciendi in.ii.q.ÓC

uidcJ.ficuti^ÇXufi reru’kucaamp;fLqui infulâ ►§J»ff4ocj Ôlt; in »bqui balneum in prin.ff.q pOtin pi§*ba,ÔC infti^de ]ib,§,multis in/u

De»FumófC X111»

Abens ediRcia inferiors ignej b nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;facit amp;nbsp;per foramen ul’ per fene

dras fumum in fuperiora édifié' cia mittit an poHît ÔC uidetur quod non p tex.nojnd.ficutk^.anftoTi fenuendiJn cô^ traruim uidetur texin»§,fi4n»e3dem4»Ego nunc diftinguendo ita breuiter condudo » aut e Cermtus conibituta amp;nbsp;nul i dubiu eft utno^perglou'nj.^^arifto» Aut (cruitus non eft impofita 00 tunc aut Uult inmittere iureferuitutisôCnonpoteft ut eft cafusin »d.§.ariftofecunduintclle(ftu glo.aut uult imniittere lure fuoamp;tunc aut facit animo iniunandi amp;nbsp;non pot imo ft tunc mittit te neturaftione nurlaru.Upende iniurôi ibi Angtôlt; no»glo4n»d.§Tarifto amp;nbsp;dixûs.de (er uikprohiciendi in,iûôC,v«q»i dubio tn non pfumitur animus iniuriandi uelnocendi glotën5,j»l,fluminû»$ftklt;f ^aanfec» Aut non facit animo iniuriâdi fed immittit iur fuo amp;nbsp;tue aut facit igné foil tu ÔC confuetuî pro ufu fuo ÖC familie amp;nbsp;pot ut ê caus q ita debet intelligiin»dd.i»§»ficuti in primaut facit igné infolituï putanimis grauéamp; tue non pôtut,d.§bubi fumum nô graue ^a co trario fenfu ÔC ita pot intcllign§. ariftotdC ita tët ibi bauFlo.éc paulus de caftro amp;nbsp;ita dixusde feruiupbiciédi inji,q»quod bene no.quia uidi fepenumero habitâtes ifèrius immittere fumu per foramen aut per fene ftras ad cdificia fuperiora aut habentes fur nos amp;nbsp;furnellos amp;nbsp;ex eis mittere fumum i domos uicinas quia contra eos agi non pot nee probibere ft faciunt igné folitû fec^ ft jfolitu puta coburedo paleas uel ftramé ut quadoqj fit baadde que dixi.s.de fornace ï iiibqucftione. Si quis autem fumo fafto apes aliéas fugauerit F ét necauent qa mor tis caufam prebuifle uidetur magis q occi^ dere in feftum aftione tenebitur ut é tex». in»l,fi quis fumo add-acquk

Defcallis»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LU 11,

Callas muro cömuni apponere^ f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;licitü eft uni ex fociis ft nulluï

dânû pariet! fit tex,eftcu glo.ï

.Lfiftulam ,§,fi,de fen urba, pred!o,amp; boe modo debet intel ligi glo,in,l,quida yberus in 7V,(eruitutis ibi fecus aut imfcalbseo.ti^q facit differentia inter tibulos amp;nbsp;fcallas,quia per tibulos comittitur damnum parieti col ex flama ignis (èd per fcalas ap pofitas non folet fieri cômuniter damnû parieti amp;nbsp;ifta fuit intentio glodicet ibi Ang,ea reprobet fed ft per fcallas fieret lefio tunc apponi nô poffunt muro coi inuito focio per.dX qui dam yberus 6C,dd,fiftula in prin,Ang, téc boe md,quids ybcr^ in fi,ólt; imkinter quos in prin,d dam4nfec4n.iiii.cor,7b, fimiliter (callas lapideas luxta mopzcbcï ólt;c,óC Hor» ind Tabinus in fucöi diukóC dieuf feaUenô afferre damnû feu lefioné in muro cói qn non impediunt ipfius parietis refeftioné F qn fublato pariere cóes fcalle p fe ftare pof funt alias fecus ut,d,l.fiftulas,§,iuxta ubi h* nö»Bar»ÓC doe,uel qn aliud impedimentuj feu damnû fieret ipfi muro cói puta qa bo ftium fieri debebat F feneftra uel aliud edi ficiumquod per diftas fcallas impediretur uel incoraodaret ar.d.l.quidâ yberus amp;nbsp;,d» »l.fiftulas in prints,hfiftulä ft (êr.ucndice» ôlt;,Lfi cóes edes coi diui,6e per id quod nô, gio/mftfabinus eo,tkEtex bis fequiturqd? (calle lignée pntregulariter apponi p unu ex (bciis luxta murü cóem quia ficiliter re moueri pnt ut dicit tex,in,d4.fiftulam.§ffi, amp;nbsp;ftc colter damnum côi muro inferre no poflûtfi tn damnum inferrent apponi no pntutdixk Sjquidde fcalis lapideisan apponi poffût iuxta mu^i cöe5 p unu ex fo ciis0Cuidet*qgt;ftft^faciFrremoueri n pnt per»d,§,ft» Contrarifl dicasffq? pom pof funt qa fublato pariere per fe ftare poffunt ut,d4,fiftulas»§,iuxta de ibi Bar,fi mo mugt; ro CÔ1 nullû damnû hat amp;nbsp;ita tenet Ang î. dddnter quos in,iiii,coFJn hoc tamé é diffè rétia quia facilius poffunt nocere fcalle lapi dee q lignee»fed ceteris paribus nulla é dif ferétiaquiaubinullûfitdamnû peas fieri poffunt aliter non»amp; ita uidi obferuan amp;nbsp;j fûma nota pulcrâ regulam pro focus babégt; tibus inter fc comunem putaun muro F doz mo comuni ft queritur utrum unus eorum potent appropinquate uel apponer i mu,« ro comununas debet attendi an illud quod 3PP’'°P’4‘^®^ appoif poffitp fe fublato muro uel domo fubfiftere quia tunc poteft apponi aliasfecus», Item an impediat rc^ feftioné cois parietis uel domus ÔC nô pot

fl no ipcditur poteft ut probatur i dicn:o^§t iuxta* Item anafferataliquod damnum nd no ut patet ex prcdidis que procedunt ut dixi no tantu in fcalis fed etias î quacuqj aha re uel edificio quod é ualde notandum quia pcrhocmulte,qtdecidi poflunt qmb^ adds que dica infra ^xbq-ôc ifra de folarlo Q,uid autem dicedu fi quis uult no folu (calas appropinquaréfed etiâ mittere^puta earû tigna uel lapides an pofTit Ôlt; uidef ^ debeat diftinguïut de appropinquationc didu eft in côtrariû uidetur uidelicet ^ in diftidc poflitptexxûglo4n»tfi comunes edesA Tv.mittere cÔmuni diuû ïtêquiaï re cômuni licitû é uni focio ahqd facer qdo alterius focii nihil itereft.hqda? yberus.$* parietë de feruit unpdi.ôC no^gloaian prî» ïJ»fabin^ coi dim. Ego autê teneo quod rcgulariter non pofTit qa in re côi nô pôt î uito {bcio aliqd facerc amp;nbsp;melior é coditio ^ hibêtis dida.I.fabin^nifimuruscôis effet ad hoc deftinatus ut ibi nô.glo.facit ad hoc q dixiî ti.pcedenti d* fornacefi.q. Nec obe tex»cû glo.Kd»Lfi cômunes edes quia de bet intell igi quando edes crât ad hoc defti» nate ut ibi fierêt fcale amp;nbsp;na ët intelligit ibi Flo.nec ob.quod dixi quâdo non interê fogt; cii potcft alter focius in muro communi im mittere quia nô pôt non intereffe fi tigna uel lapides non immittâtur ut de fê patet î hoc tn podet fie diftingui aut murus ë com munis quo ad omnia quia fie adlum fuit ôC cÔuentu inter focios ÔC non habet dubium ^etiam pro fcalis ieo ppffunt immitti tP gna de lapides ÔC fimilia aut ê aef um quod murus fit cômunis tâtûmodo ad unu5 ufuî puta pro’diuidendo uiridarius amp;nbsp;tue etiam clams q nihil potcft immittere qa limita^« ta difpofitio hmitatû producit effect umd a agris de acquiré.redo.amp; pro hoc uidc oio q dixi fupra de pariete fiuc muro in pe.q.7V. occurit mihi circa prediftafiuc nihil eft ac turn expreffe inter focios ^ conftet amp;nbsp;tue aut murus apparet communis ex eo quia in eo funt appofita tigna ucl trabes uel lagt; pidcs 6C tune in dubio reputabatur cômunis faltimquatu ad hoe 0€ideo quilibet ex foeiis pôt fcalas immittere aut tigna ucl lapides p fcalis fuftinédis ÔC ita pôt intelhgt tex.cu glodnd.fi c5es edes in ^.immittere CÔI diubEthocmteHigo quâdo murus eft fufticiês amp;nbsp;idone^ ad fuftinédü talia onera afs fec^ ut»W parietis de damdfect6(tlt cui^

edificiu de {êruitUr.prC»amp; dixi fupra de fer uitutctigniimmittêdiin.iiii.q. Aut mu rus apparet cômunis ex alio puta qa fut fe neftrelle uel anuli ab utraq^ parte uel fy.de quib^ uide.sJe pariete feu muro ^Ci. feen do pneipaliter eft uidendum»Et tune i dubio credo q non pofflt qui a regufr i côi rc mcliorêcóditio prohibétis duffa.l.fibirtus namnegari nô pot q per difta imiffioneï tignoru ucl lapidum quibus (cale fuftêtâf non fiat aliq** lefio muro communi fi tn ft at talis mifho per qua nullo modo poteft î lerenêaltcri^’focii puta quia modica effet miffiofaftanec pondus magnti fuftineret murus propter talêraiffionem tune fortaC fe poffet ut.d.l.quida yherus.§.parictcm,ÓC glo.ii.in.d.l.fabinus ÓC ita alias uidi iudica-ri.hoc tarnen an iterefiêt uel no uicini reli quédu eft arbitrio iudicis qui ifpedta quali täte muri amp;nbsp;loei amp;nbsp;miffionis iudicare debï ar.l.i.§.fi.dc lure delib.öCc,de caufis de offu dele.ÓC prediftis adde que dixi fupra de fer uitute tigni iramittendi indiii.amp;.v,q.de pa riete fiue muro /^»tertio pricip aliter ë uidS dumcumfequëtib^uidimus de muro côi an poffint fcale iuxta eu apponi uel immit ti. Nunc dicamus de muro alicno in quo ricbrcuicercftconcludcndûaut quis uult ponere fcalas F ligneas uel lapideas immit tendo tigna uel lapides in muro alieno ÔC non pôt inuito aut non cenféticte domino ïrao dós muri pot appris auftoritate illud quod immiffu c in muro fuo tollere uel de ftruere4.quëadmodu»§.fi proteftS ad.kac-quiliam.Scd.qui uitem,$.fi ad ianuam. qui aut dam de quo die ut dixus.d feruitutib^ tigni ïmittëdi i fexta.öc .vi i.q* Aut qs uFt ponere fcalas ppe mur^ alienu nihil î muro imitiëdo amp;nbsp;tue aut uult tagere muru ita ut requiefeat î éo amp;nbsp;n pot p difta iura amp;C p »Lfiftula^§.ïux de fcrui.ur.p» Aut uult tl gere ët nó reqefcêdo amp;nbsp;idé cadë róne facit J.uulgaris i pri.de furtis dû dicit q auré ho minis tâgittotû bominë tetigiffe uidetur»

Aut qsuultcdificare fcalas ppe murus alienu ipfü ri tâgédo amp;nbsp;tue fubdiftigue aùt funt féale lignée aut lapidée fi fut lapidee F d muro amp;nbsp;tûc aut habet fundamtû de terra ita q murus dici pofflt amp;nbsp;credo q n pofflt nifi ftent remote per unû pedé pfffi.fure-gû.ÔC ita îtclligo Bal.ôC Flo.Ld.l.fiftula5.$* fl »qui dicût q idë ius é d fcalis q c de muro

Aut nô habet fundamétu î terra ita q^

prie murïis dici no pot amp;nbsp;tue èdîficarè pogt; terût ^pe fûdû alienû dûmodo ipm nÔ ta gat lt;ja tûc nô habet locôdÆJî.regSf Si uero funtfcale lignée teneo ^ idiftiâre edix Fiearepoflint^pe fûdû alienû dûmô ipm non tâgât nec i eo aliqd immittaf et fi feab le Ont affixe fuper tignis affixis i folo edifi câtis ^pe fundû alienû circa unû ’pedé an •Ltitiiis fvregû.quod no«quia eft quotidian* num.Et prédira ^cedût quâdo quis edifp cat in fuofcallas ppe fundûaiienû» Sed quidfi aliquisuFt edificarefcallas ï(cio fuo publico iuxta domû fuam an point uidetur 2gt; non quia regulariter pbibitum eft priua to in folo publico auftoritate propria edifi care444hôlt; per totû nequid in loco publié cûfy* In contrarium uidetur quando qs haberetporneum infolo publico uel ftiîll cidium fuprafolum publicuî quia quaten^ fe protendit ftillicidium uel porticus uidef quod fub eo poffit edificare (calas ôc fimilia »arddutn^fhdefer.urba^predio »amp; ita in mï tisIocisreperiuntur'Jn hoc putoquod locî confuetudo feruanda OuLan in totum amp;nbsp;a ibi nota per glo.ôô doc.€.de edifpriua.Sed ubi non apparet de confuetudine teneo q fi èri non poflit quia locus püblicusfubftiHj cidio uel portîcu remanet publie^* utdixi »s.de hoftio fine porta.?b,alia eft.qTmilis» rodet êtdubitarian quis poffit faceré Tcalas in muro fupra folum uicini uel pub Iicu5»amp; dicas regulariter quod non perd/h ,in.fi,deferuiufalitquando fieret fub ftillci dio fuo quatenus protendit ftillicidium. 1,0 ♦§*fkdefèr*urba.predi0f Itéra fallt quâdo feruitus cet ipoita quod uide.s.de.fer.^t.î »iidiitin Lamp;,y,q.ÔC deplete fiue muro Lyi,amp; yikq,6lt; ifra î fe»ti J pri.âlt; qft dicâ ifra cf nC/« ceffario Q,ueroanappellatôedora^ ne niât fcale dic aut fcale funt ex doraû (eu ex/ tra hoftiû domus ÔC tune non côtinétur ap pellatôe domustôc ideo raalefitiû quod fit î (calis exterionbus extra hoftiû domus dici tur no effe fadû î domo »fec^ fi effent iterio tes amp;nbsp;ita no.Barto flor»îXfiftulast$Xude Fuüurbatpdi* Et ppea fèqf aliud ^ quis pôteapî p efbitoï (callis exteriorib^ nec hëtiocûftplenqj ft i i^ uo.amp; adde pdidis «Lcreditor^’fixû ibi no.ft acftioép.amp; quod no.Bal.b^gal?4fi,adfi,d' lib.ôCpo.ôC qft plene dixi.s,ftclauftro feu côclaui amp;nbsp;porti eu Liuq» CLuerif ét qd fi fcallis amotis quis muros afeendent ciuitatis dic quod capite puniri debetdlkdé rèhdiui»amp; ibi p doc.ldem fi quis afeenderit caftrû quod hj murû uel ualla lignea' fecus fi fodas tra lo/ co murormut eft cafu$ fing.in.l.defertoruî ♦§,nec non de re,m.ili.fecûdû Lodaderoin quodamfuojfingularf Vltimo quero q fit pena apponêdl fcalas rauro aîterius eau fa ingrédiendi cius dommuidc Bal» omnîo inJ.fi.dc re.dûamp; que ipe noând.fi'quis nô dicâ râper de cpiCamp; cîe.amp; uide texâ.^.ope» infti.de oblique ex quatde.naAglo.xxiiù »q.iiwlludfane»

Deferratis» C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LV»

Vis fecit feneftris fuis Ferratas ap/ q poncre protêdêtes extra raurura fuû fupra folum uicini querif an potuerit amp;dicas regulariter ^ nô p.l.O in Fi.fEdeferui*amp;»Lfiinteri?»§.pe.$ ui autclâ quia folum uicini debet eftè liberum ufqj ad celû ut ibi fed hoc Fallit qn effet feruitus impofita uF qn fieret fub ftillicidio fuo qua tenus ftillicidiûfe protedit per.l.fi.§»fi. de ferui.urba.predioxûibi no» facit quoddi xi.s.de fcalis.Tb. poftet ét dubitari»amp; quod dicâ infra de fpecularibus.Itéra fallit quan do fieret fupra folû publicû qa ita feruatur de cÔfuetudine pcr.l.an in totuî,€»dc edif» priua» Quid 0 aliqs babî fenèftras fuas Ferratas uerfus folû uel domum uicini que fie fteterût p.xxx.uel .xl. ânos ipe uFt toile te cas uicinus côtradicit dices qgt; nô pôt de iure qa fibi eft quefitû ius per diftû tps ar» .focs 6lt;J»ficut de prefcrip.xxx.anno. Item quia intereftfua ne uicinus uel alPpoffi. per dieftas feneftras uenire in domûfuam querif quidiuris.Inhac.q.putofic dici po fe.aut eft feruitus côftituta.f. ut retineâtur ferrate amp;nbsp;non pôt eas aufterre.aut nô é con ftituta amp;nbsp;tûc aut alias uoluit aufferr ôc fuit irapeditus per uicinû amp;nbsp;pp impedimêtus de per côtraditionêdefiftitauferre amp;elap fum eft tempus fufliciés ad prefcribédam iftam feruitutem amp;nbsp;idêp.l.hec aût lura cû ibino.pcrgIo.0Cdoc.de fêrui urba.predù Aut non eft tranfaeftû illud tps ôC tûc licet tî fît preferipta feruitus tn proter illâ defti tutôem amp;nbsp;côtraditôeî côtradicens é côfti/ tutus i quafi poftêffione illius luris rraanen di ferrate tcx*cft cû glo.no.i.1. qui lumini/ bus.fï»de fer,ur.p.amp;,l.i,C,de fer.amp; ibi no.p doc^Aut nûq fuit côtradidû amp;nbsp;tûc aut iHe

uuk.tolkrc Ferrata? in aefpedu? uicsnl uT ut noceat uicino principal»ter puta ut pof/ fit p lilas feneftras uifitare donau uicini pp tl 11 am fuam uel pedilTequâ uel alia caufa fy, ÔC non pot ar.Lb^.deniqj de aqua plu.ar.ôC indan fundo de rei ucn.ôC KLopus cû glo» de ophputôC pro hoc uide quod n5»Cy\ ÔC docan .Laltius-C.de f uituti.ln dubio tn no prefumitur aio nocédi glo,é ualde notabilif indduininü .§.fia glo.pc-i ft.de dam. infee»

Aut uult tollere Ferratas pro aliqua cox modi täte domus Fueöó pot licet noceat uici noutprobatur in.dX fluminü,§.Fhcum.b té.que incipit proculus» Sedquid ecotra quidam habet feneftrasuerfus domui’ fun dus uicini p quas pot ire i domü uicini an poftic cogi ut ponat Feneftris Ferratas ut tollatur libi didafacultasiträdidic brcuigt; ter q? ia quia nemo cogif ï fuo laborare mfi fit ipofita fuitus ut ba bef ida'a Fi.cü.l.fe.dc aqua pi u^anóC qa ï re fua qhbet eft modéra tor ÖC arbiterdan re mandata.C.mam Eo autcau quo tenetur babere feneftras ferra ’tas in fuo fi reperiâf fradeF etate cöfüpte an ipe teneatur iteru reficere amp;nbsp;fumptibuf fuis.teneo qficperd.ólt; fi forte.^. etiam.Ti’» nam i omnibus fiFeruûuendi.cÔiûdaXeu debere colunnam de ferui.urb.pre» Ad quod adde q^ dixi fupra de feruitute oneris Ferendi.TV.buius aute? fêruitutis amp;nbsp;fupra d ftillicidio n auertendo./^xirca iftâ fèruitu ' té imo cti5 plus dico'q? etiS fi deftrude uel extrade eftent i totus ferrate de feneftris ft cut fit quadoq^ p ftipêdianos tépore guer^ re 0lt; enam qa domus uel murusi quo Fut ferrate corrueritanß reficiantur feneftre teneantur rebel cû ferratis ÔC dico q fic pro quouidequoddixus.de feruitute ftillicidii auertendi i.viinq. Vltimo adde pdidis que dixi Fuprade Ftillicidio flue tedoi pri ma.q.óC Fupra de penu»

RubricadcFolario.C. , LVI»

I quis uult edificarc folarium i nbsp;nbsp;in quo loco debet ipf u affigere ut fuftineatundic q aut muri undiq? funt Fm 06 i eis pot tig” imponerè.óeiftudnon habet dubium.auc muri funt comunes uicino.amp; tune aut pro diuifo.3ut pro ïdiuifbddimo cafu pot qua tenus durât pars Fua eadem roe 0^ no ultra niß effet fer uitus impofita^ per ea que ftatï dicâ.Si pro induifottûc pot imponere qua tenus durât murusfimurusêad hocdeftigt; natus ad hoc uide quod dixi fupra de Fcalis 7^»quidantédicêdôgt; Q^uomodo autem cognoFeatur an murus Fit communis uel n H ÔC an Fit commuais' pro diuiFo uel indiuîFo uide que dixi Fupra de pariete Gue muro ï »ÊÔC.ii.q.Autmurusêalienus ÔC regularif nô pôt quiaï re aliéna nôélicitu aliquid p mittere circa féruitutem nifi domino uolé temtd.quêadmodû.§.Fi protedu? ad.Lacqh de quo uide que fupradidafutdefcalis.7^» uidearaus nunc de muro côi» Sed prope murumalienumFupertrabibus uel lignis pofitis uelrequieFcétib^ i Folofuo inferiort bene pot edificare Folariu? necé op^ dimit terefpatium aliquod etiam unius pedis qa nô habet hoc cafu locû.Lfi.fini.reg.amp;^ita ut di fèpe obfuari in fblario 0lt; ftillicidio quia poftunt prope muru uicini ediFicaridumo do ipmnon tangant neq^ Fuper eo reqefcat fedFupratrabib^ exiftentibus in fuo quod n5.quia cottidianu ê. Sed queritur an qs poftt Folanû quod êifixûmuro comuni f alieno iure feruitutis pauimeto uel latenb^ coperire.dic regulariter q fic.fallit ft ppter tale coperturam nimm grauaref murus in quorequiefcitfolariunam tunc no poteft ar»Lcuius edificium de Fern Fur. pre. Nam Ï tali fblario non pot dominé imponere ma gnum pondus puta frumeti uel bladi quan do murus comode Fuftinere n poffetqd'e notandu contra multos qui habet granaria

Sed pone q una domus habet unum fogt; larium uel plura pars iferior é unuis.pars fupenoré alteriusficut uenetus in multis domibus contigit ille qui habet partem fu periorem non habet aditu ueniêdi ad ipFu n’fi per fcalas uel partem îFeriorem an per illa5 poterit uenire die q non nifi Fit impo fita feruitus fed facere fcalas almde ut pbagt; tur imbuia conFtitui,§.quodcunq^ de ferui* unprc.óC ibi hoc no.BaUFlor* Pamde caCt» amp;nbsp;ego pleniusdixi fupra de feruitute itine ris flue aditus.uer»Nota unü alm cafu? puf crum ubi omnino uideas. Q,uid autem fi habens folariu Fuperi^ i eo cottidie curat uel eius pueri faltant uÏ pulfant ita q fint ï pediméto exiftenti in parte inferiori.dic at boe fit i defpeftu ÔC damnu uicini amp;nbsp;n pot per ea q dixi fupra in ti.pcedëci Fii.qmide ibi aut boe nô fît in defpeftum feu damnu fed pro ufu fuo feu famil ie fue 6lt; tune pöt

pcr.Lfluttiinu»^,fix5fetÖC fc.c^e damjhfec» amp;nbsp;pro boe ufde opttmu tex»inttncutk§.aéi fto fi fcraienduubi et habetur $ fi proicerc f aqua in Col ari o ca fcopadi P^pter cal ore 5 aliquid de aqua caderet iferi^ ^’pter hoe no teneretunCircaqd'mdeoioq diXkSfde P» ^kindkq* Vltimo addc p cöplcméto hu ius materie que dica infra de menianOf

Dé tigno ini üélo»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»L V11

Ï due edes eadê cotiguatóe cotexJ f te pluribus legêtur quifq? Iegatagt;’ rius bebit quaten^ ps (ua fibi lega ta dura c nee unus pot agere 5 aliü ut tigna no fint uti tpre teftaméti uel mortis erätJ* binas edes d* fenurba.predio» Ex quo no tandum eft ^ fi unu tignu P una contiguagt; tio tigni tegit una domu Óe poften diuidi f ïterplures q» Ülud tignueft prop nu cuili» bet fociorü quatenus logttudo tigni ft exte dit uerfus parte fua»ut dilt;fta.tbinas edes ÔC ibi hoe no.doc Item no,a!iud ex predio tis q tigna immifla debent remaner ïmiHa tpore quo domus affignatur pluribus uP in ter uiuos P in ultima uolutareficut erat prP ante aftignatoem uP diuifionê qbus adde q dixi .sJe clauftro intiikq* Sed quid (i ba bens duas domos unica cotiguatóe contex-» tas unam uendit alias fiblreftruatan emp tor potcrit inuito uéditore retincre tigna aur ceniêta que reqeftunt in domü uendua die $ non nifi forte cötraft us aliter ft habe at ut»l.q conclaue de dam.ifee* Vn fi s can tus tu êptor ut facias in inftrumento eptoif apponi tigna uel cementa remaneac put nucfuntpftruituteoneris feredhita dicit Ang4'n,d»kbinas q edes deftnurpredio.ôc in.d.hq, eödaue »fecus ê qn difta domus Ie garef alteri quia fep itelligitur Icgari euf uitute oneris ftrendi put erat tpore teftam ti pendXbinas q edes,6lt; ita eft i boe dria ï ter cótraftus amp;nbsp;ultimas uolütates fedidum Bar.Ang.amp; doedn.dd.q cóclaue ^ no, Ari autem 64 qn fit licit« tigna immittere in c5i muro uideomnino Ang.amp;doc.ï.Utcr 'quos in prindn pe.coPun ftde damanfec 64 plcniusper efidê imkquida ibcrus in ft de fenunprcdio.óC uideque plcne dixi »s, de ftruktigni immiMndiii.q^öCadde oio que dixi »s*de pariere fme muro i pcnP.q,%» oc curit mibi drea pdida» Sed quid fi uolo beere molledinus, influmine publico an poffim tigna ïmitteré iri ripam uie publice dicas ^ nó nifi uolêtc co qui habet,ppe nia Fûdu ankmaritus de acqui»re»do,Ô4 pro h* glo4nftkdcre»diui.$.riparum ÔC ita tenet Baron,d.kmantus 64 ind.quominus inyik ♦q.de fluminibus ubi plenius per eu 64 per Bakmddapilh inyiiuq.dc reJiui »64 uide et nô.pereum in rubrica.co,ti,Cetera circa iftâmatenâ uidefupradefentig.immit. 04 fupra de clauftro feu cóclaue Ô4 porticu 64 fupta de panete fiuc muro 64 noan to.titu» de tig4niûctô4 uide oio que dicâ in ft.^nca» in prin»

De onerc férédo * C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L V111

Ve fit dria inter ftruituté tigni in q nbsp;nbsp;mittédi64oêraferêdi dubitan pof

fet 64 dicquod eft in fignificatioe uerborû feu ordine ut ,pbafin»kcû debere columnâ de ftnmba-prediiûda.k ficuti in prin,fi fenuéduquod fie declaro,hec uerba promitto ferre uel fuftinereonera domus tue boe importât ut dns ediû feruiéciü feu ipft edes aliquid faciant hët eni in fe in ifta oratiôe domus fermés per modû agétis qa ipfa debet fuftinereonera 64 agit bueaéluj fuftinédi onera ftd in bis uerbis q hceat ti bi immitter tigna nibil importât q debeat fàcere dns fermés fj cécediffacultas domio edium dommantium ut probat in.d.k eus debere coniunfta^ddXicuti in prin, fteudu Bar.qui ita noamddXicutî in prin,ô4 addc quefcripfi fupra deferuitute oneris ferédi gt;^,fed quero quis débet mibi ftruituté pic ni us dedaram quomodo cognoftatur ferui tus oneris fercndi 64ftruitus tigni immitgt; tendi Ô4 quomodo una cognofcitur ab alla» Et ex bis n5.q licet abc fermtutes regfr, n competant ad faélum fed ad patientiam tm ut,kquotiés la prima.§,kde ieruituti, tû alp ud eft inifta ftruituté oneris fercndi quia eópetit etiaj ad fadû.kfi 04 forte,§,ét fi fer, uédicctdc quo die ut dixi fupra de fer, onc» ferçdk7igt;,huius aût ftruitus. Ex quo no, aliud.quod licet co cafu quo aheui incûbic onus ferédi non dicaf ftruitus ftd potP ob ligatioperfonalis,kftruituti,$,opus 64 ibi n5,ô4 in,kpecoris de fer.urba,pre, 64 bétur inXfk^.fuftde cótra,emp,tamé boe fallu in feruitutc oneris ferédi ut,d,§,ctia 04ibi b* nö,Flor.debac ftruituté oneris ferédi non uidetur fieri métio nifi in predio urbanó»!»

CU5 dcbcrccolûnâ de fcr.urba.predioTecin dû Flonm.d^etiâSed tu dit quod pot etia effe in predio ruftico utdixi»s.deferuitutc oêns ferêdi i prûdic ut ibit Girca iftâ fer ui tutê oneris fcrcdi pone murus uicini dbs feruîtutc oneris ferédi amp;nbsp;fuHinêdi onera dom^ ficorruit uel rfectione idiget uicini’ tenetûr onera rcfi cere non ego ut dicto •§♦ etiam ôcdixi (upra de (êruituteoneris fegt; rendu/^*fed nûquid tUe» Q,uid fi uicin^ non uult reficere fedei cedere amp;nbsp;mibi rclï querc an poflit Si diras ^ fie qa ida ê obli» gatio i re non î perfonâ tex-eft no.in.b amp;nbsp;fi forte »^Jabeo fi feruhuc»quod facit ad no^p Bar.amp; doeädis cuniquo de aqua plu^anôC per Florin dt(û:04f,etiam ÔC per glo4»c»quc Jnecclefiarû extra de coftitu» CLuero ét câu quo uiemus tenetur reficere muruonc ris ferédi qualiterdebeat fieri ida refedfio uideteXtamp;quodibinodn ddyôC fi forte.§» modus Æt adde q parieté pprius quis me liorem q î (êruitute impofitum éfacere b, non détérioré qatûctenef achone confeC foriat probiberi poteft per noui operis nutper diclâd,amp; fi forte4gt;fucû fe^ubietia ponitur quis fit euétus baru aélionS. Ïtê qro duo babent muru cômuné q fuftinet onera cômunia puta ediû fuarû» Alter eo^ uult cum deponere amp;nbsp;melius fundarf alio modoipfum fortiorê facere forte ut poffit ïbi arcum fuum uolte lapidée fundarc F for te grauiora pondéra fuper imponercq cô/ fueuit que (ccû dû fui prima forma fuppoî tune nô pofTentCLueritur an polfit iuito altéra focio amp;nbsp;dirasqgt; no tex.camp; ibi boc no docdn.Lparictem defer.ur.pre^nifi paries effet ad iftum ufum deftinatû ul’ nifi boc cf fetadfûuelmfndigeat tali rfedlione amp;nbsp;bis modis potintelligubficômunes edes cornu ni dmidû-SCibi hoc nc»amp; babetur per bar,î ♦Lin cois amp;nbsp;in.Ldamni»§xû pariete de dam no îfecamp; per.Cy^ôC docâ Lfi ut proponis ♦€.de cdi,priua,Slt; per diélâ.Lparicté’fecût BabôC doc.ibi fuit dctcrminata.ifta,q,q ft unus ex babétibus cômunem molendinum uult inponermoles rhelioresôc alterolbci orumnon uult teneri ad ûlas expéfas qn tnatur qa melio é coditiopbibetisLCabin^’ cômuni diuidû.nec obXcû duobus^adem rcfpondédûfocius qui ceffâtispro focio p qui quidâ dicebât contraria quia ibi res c rat aliter peritura non faeftaifta expenta bic fecus ÔC codé modo debet refpÔderi ad

♦Lfi ut proponistC.de edib .priua. An auté aélio que competit pro illa feruitute onerif ferédi fl edespluriumdominorûfint côpc tat ifolidû diras q fie ut.d.LôC (i forte,§tplu riû tibi uide»Item in bac adionc ueniunt fruélus Lcomoduy q baberet fi onera ediû ciusuicinusfuffcineret.ut eft tex4n.d.LôC fi fortc.^q étCetera circa iftâ materiam uidc fupra de feruitute oneris ferendi»

DereÊcélione* C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L1X«

Via in materia feruitutum plu q ries occurrit de refeêtione ôc maxime in feruitute oneris fe rendidô de ca aliqua utilia uidc amus.Et primo quid fit rbcer.Dic rficer ë rem ad priftinum datum rduccre» boc ed ne qs dilater aut ^ducat autexageretutë tcx4nd4iit§.reficere de itb aduqj priua» Secûdo nûquid aliquis compellatur res propriara reficere »die aut quer if de domo feu re fua.aut alienataut de comunuPrimo cafu aut domus eft deftruda prfus ufq^ ad aream»ÓC tüc no compellitur eâ reficere qa de nouo quis nó cópeUitur ad reedificâdus ut.Lfingularu5»€.de edidpriua.óC ibi hoc no.glo.öc in,bad curatores/dc damafeeufta enim uidctur effe noua condrudio non rsquot; fedi0tLi*§»fiquis cdiffcium de no. opmum óCdatcr ftipt^Xacram de^♦obluBalliti eu-rialibusut.d.L,fingularum» Fallit etiam fecudo quado per ftatutü uel couetioné id effet cautû» Fallit tertio quando edet im' pof ta ferait^ onensLercndi i domo dftru d%quia tune cogeretur earn fedificare dns fuis fumptibus'ad hoe ut polTit onera fufti© retLeum deberccolumnam de feruitu.ur» Aut domus nó é ï totü deftruda’qa no eft diruta ufq? ad aream amp;nbsp;tune fiue fit uni us fiue plurium debet refic!,amp; pot dns cogt; gi p curatoremfeu adminiftratoré reipub lice utreficiat/ói inqtü nó fit potés fumptu publico reftei debet tex.ê nó.Ld»Lad cura-» toris.óó ibi per glo»óC doc.óC babef ind»fi p fes^ffde of pfi» Ex quo no»q licet conuer fantibus per uia publica 5 ubi é dom^ruino • fa uentfl babens nó fuccuratur p rcmedius cautionisdamni ifed^quia n timetur dam^ num i rem fed i perfonas utd »qui binas,ält; ♦Lqui damni.dcdamâfec.înFûtamen fubue-nitur alioremedio qa poffunt iudicisoffici urn implorarCrUt aut ré m totum deponau

G»i

aut refidat uttrahféett^’ 5amnudarinon poffit Ôlt; ita fencit glo»ïn»dXad curatoris 64 ibi boe nOfAng^öC ita alias dumeffê index ^curatoris cóis nerone cocgi queda ad refi ciendum domü fua ruinofam què tranfeu/ tibus minabaf ruma.ltê ex bocnó.aliudqj qn domus eft diruta amp;nbsp;deFormitas pducif ïnciuitatê fi dus ad refecloa ê potes pot co pelli ut reficiat amp;nbsp;boe fpedlatad ofFiciü cugt; ratons ôC ingtû ille nÔ fit potes didtus cura tor fuptu publico illam reftciat feu reficere poten t ÔCnifi infratepus a indicé affigna^ tn refdatur cd ufuris ea refpub» detrabere potent pro iure diAi fuptus amp;nbsp;ufuraru ut e textual de nonn^dd^ad curatorist§» domuy amp;nbsp;ibi boc no. Ang.0lt; doc Je damunfec^pot etiam dns fi no bet un reftciat cogi ad uen dendum alten’ qui fit potens ad reficiendu amp;nbsp;fl cam iuflo precio uedere no poffet non cogif ad uëdcdûled licite potent a republi ca petere tâtu gtû fufficiat ad repatoem do nins*didl Û.C fingFare amp;nbsp;auren fpec.in ti» de fatifda ♦^.boc quoq^ qui alPat in an Liege in prin.ad filletdCddhSC fhCjc ferufq ^pn -« midikaccep^qd' dicfu Spe-feqtur Lodo-de romacccxxxvi*no»qd' incipitno^qji pluris bus loeis ttbi faciet bonorS Seendo cafu principali qn res uêî domus eft aliéna i tox tu,an cogatur rcficcrcgt;6ó reguFr dteas quod no »Fallit qn de boc effet Fafta^miffiOtFalx litfeendo in cafunoLficutifi fenuedw prü de quo dixLsJe ferui.onc fercn.%.qüo auc paries nel col urn na.Tertio cafu principal! qn domus feu res e comunis plurin dno^ amp;nbsp;tune fubdiftingue aut nullus uPt édifies teautreficere 0lt; nulP opeHif nifi qn tL mef dann tranfentib^ nel qn inducitdefor mitatê ciuitati qa ficut un^ dns cogi pot irs óC plures per »d.Lad curatoris de damafec. amp;nbsp;fupra dixi in primo cafu principalLAut öterqj uPt reficerqóC tue aut cocordat in re fèftoe amp;nbsp;non eft dubiü,aut difcordât ï mó reficiendi amp;nbsp;tue aut uult unus reficere i ma ion’ qualitate q prius effet alter in codé ft a tu amp;nbsp;iftc ultimus pfertur iftud eft^prie re ficere.LiiL§»reficere/deithac»q? pnua.óc ^ boc uide qdixi »s.ti pixïo 7^.0lt;C p prediftaj »Lparietë aut quilibet uPt reficere iuxta pri orem formed tuer fis tn modisiôCtûc pferf* ille qui uult reficeremagis idonecddn reft ciendo amp;nbsp;ibi boc nodOyÆar doc.de dam infec»amp;Ang*intd.Lquidamiberus in prin» in,iifcoPt7^ffreftat uiderede fer.urba.pdio»

ubi dieft q idoneus debet intelligï qiâ non peccatiextremo qa nullücxtremüê laux dabïle feeSdu pby.óC pbaf i.ddd reficiédo cu glo*aut unus tm uult reficere alter uero non amp;nbsp;tue aut lUc qui uult reficere uult rcx ducere Ï meliorem ftatuj rem q prius effet fed non eft neceffarium puta quia c moléx dinu babes binas moles amp;nbsp;uult impanere mcliores amp;nbsp;alter no cogif d.parietes d fer» urba.predi»amp; ibi bocno,doc.óC tue ^cedit illa régula q ï re col melior ê cÖditiopbibé tisXfabin^ cói diui.amp; dixi in preceded ti♦ ante fi.aut uult un^ tin reedificarc rem co munemreducêdo ad priftinâ formâ.ôc tue aut uult in recôi reedificare iureferuitutis amp;nÔ pôt.dtl.parieté aut uult edificare iure comunionis amp;nbsp;tue aut uult facere id ad qd* erat parata res feu deftinata amp;nbsp;pöt iuito fo cio.fcû duobus»$»idê refpödedu amp;.$jdem mclla pi (bcio amp;«l.in tm.$.in eoe de reJi.óC »Lfi eoes edes amp;nbsp;ibi no.cöi diui.aut res non éftad boc deftinata amp;nbsp;tue auteftbocaftS Öó pot aut nó eft acf ü amp;nbsp;tue aut n intereft alterlus focu pbibcrc amp;nbsp;póteo iuito refice red-fi fiftula.^ .pc*6e fi.de feruuurba.p.amp;.L quid5.iberus.$.fi.eo»tLaut intereft akenus (beiiamp;tuceft melior condicfo ^bibcmis amp;nbsp;ita bqf.dJ.fabinus cöi diutamp;JXpietc amp;nbsp;ita tenet Cy.in.dd.fi ut ^ponis.C.d edi» priua.Et ^ boc babes expeditu pfeefte iftu articuIü.Tertio qroqucadfio opetat (bcio reficere uolêti in cau pmiffo cotra aliu (bei um^bibentc die aut res eft cÖis iter plures beredes amp;nbsp;agi potent iudicio tami. herd.i. amp;nbsp;per totum.ff.famil.ber.aut nö inter bere des amp;nbsp;tue nö iure Ibcietatis amp;nbsp;cópetit ludi ciûcôidiui.uelutipoffi.l.fi quis cöes edes col daihaut ê cóis iure focietatis ad boc pri» cipaFr ordinate et tue pöt agi profucio tex. eft cu gÏo.in.$,fi inter quos infti.de obh. q ex qua.contrac.ÓC no. Ang.in.dd.quidâ ibc rus in prin.ü.coF. Q,uarto queritur nux quid fi unus fbciorum fuo fuptu reficit edix ficiucóe iure focietatisfeu comunionis ad ufum ad quê paratu feu deftmatu erat.pUx ta domuruinoGjautmollêdinü i flumine aut parieté eoem an poteritagerecôtra illu qui recufauit.dic aut fuo noie aut noie cói aut dubi taf quo noie.primo cafu nihil reçu perauLfi is.£.de edifi.priua. fecundo cafu qn reficit noie cói amp;nbsp;res é cóis iur focietatif amp;nbsp;focius fuit reqfitus amp;nbsp;cÓtumax in ponéx do expefam ^ tue bét tria remedia.prirau

^ refidem ufq? ad quatuor méCes tu plus rC repeter potcû ufuriscétefinus^Secundu q? elapfis didis quatuor mcnfibus reticles co (equitur ré refadlam Jiirc domimi »Terduj ^ fi non uult rcficere iure dominiipot re* petere omnes Cuptus amp;nbsp;intcrefTe.cafus eft not.m.^Jdem refpondit (ocius qui cc (Tante .(Tp Tocio,amp; i dichaJ,fi ut proponis^C de cdifupriua.óCé fimikq’ ppter focietate amp;C contumatiara nó audiaf uolens cedere reu alias effet fecusXcüfruAuari^ deufu fruc» (êcudu Angun.d.l.quida? yberusdn prin* ad quodadde que dixi in ti.precedétb/^.cir ca iftam feruiuttej» Et no.propf fecundu remedium quod fingulare uidelicet quan do res communis indiget reFecTionetputa domus uel molendinum,amp; un^ fbcioru ab altero rcqmfit^ nó expofuitfumpt^ p par te fua fi alter focius reficitïtotudefuo.óC poft reftdioné requin'tfocium $ reftJtuta fibi fumptu pro fua parte q? fi ftat p quattu or menfes a die rfeftionis Tafte per aliû fo cium amp;nbsp;no reftituat pro parte fua domina toti ^ tranfit pro refeftione tex.eft efegas ï difta.hfi ut proponis.amp; in.d.^Jdêrefpódé ■ dum focius quiceflante q? perpetuo tene meti» Etnüquid dominium tranféatipfb iur F requiratur fèntentia amp;nbsp;nuquid träfeat etiam poffefTio uide per gloÄ decuntd.^t idem refpö.Aut contumax.non fuit contu max in reficiédo.6c tune fôlû agitur ad Turn ptus amp;.l,fi focius.$.fi teeftftp foe ita te.-netang.in.dd.quidâyberus in pri.autrès é comuni s non tamê iure fàcietatis ficut con tingit in duob^ comuniter rem emennb’ sut duobus legatariis uel beredibus eiusdej rei»uelaliomodo îconiuftione icidentibus amp;nbsp;unuf iftouum f ficit ré commune fuo fûp tu pprioiamp; tune aut alter focius fuit contu max ôc babent locum duo prima rmedia fl licet repetitô fûptuu euî uTuris.amp; ad iudica tio dominii contra cctumacem.quinoluit infumptu côfèrre,Sedtertiu.non habebit locum fcilicet ut poffit agere precifc ut rfu daffumptibuscûomni interftlè.tex.eft m diftadftï ut proponis.aut alter focius n fuit côtumax.quia nôTuit requifit^amp;boccafu conueniri non pôt nifi tâtumodo p rftitugt; tione fruftuum dîfta.Lfi ut pponis.amp; no» in difto,§.ide5 rfpon.ôlt; ang4nd.quid3 ybe rus Tertio cSupricipali quâdo dubitaf quo nomine focius refecerit an fuo an com -' muniftic ^ in dubio mdef rcfeciffe nomie comunid»mcrito*f£pro foc» qa boc eft Gbi Îicitû contrari û e illicitum4»fi is»£»deedifu priuadtem quia faciès nomme pprio ïtelli gitur donare fumptus donatio uero i dubio non prefumif J,cû de in débita de proba» l ta tenet AngaALquidâ yberusa primin dihcolu» Q,uarto querif quid G un’ ex fociis uult reficere parietem commune al€ uero timet ne fibi damnum immincat ex ea refeftione qualîter fibi fuccurraturuid plene per bande doftoumbdamni cum pa^ riete de damanfecÔC pleniffime per Ang» Lldter quos»Ôô LLin pariete eo»ti»ÔC per lo» pe.de papiaà ultimo libro i glo.antcpenul.

Q,uinto querif ad quêfpeftat refeftio parietis debentis féruitutem oncris ferédi die ad eumqui debet fëruitutc.amp; non fblu de pariete exiftête tempe feruitutis ft etias de fubrogato»Leum deberc colum.de férui» urba.pre.ôC uide que dixi fupra de feruitugt; teoncrisfcrendi uide.l.Gentian principal ferui.uê. Sexto querif quidâ nobilis pgt; mifit cuidam comitatêfi reficere ponté tûc pons erat puus poftea creuit aqua q oporgt; terétcrefcerc pontem.qualiter ifte nobilis teneaf iftâ.q.difputauit Erâ.accur.B31.eam ficdecidit imknon modus.C.de fèruitu.aut augumencu é onus refeftionis intrifece cir ca eandé latitudinem pons utquia aqua p fodiens boc facit ut neceffaria fit maior im penfa folito amp;nbsp;tue pertinet ad nobilej quia eft augumétatio ïtrinfeca.aut éaugumtatio cxtrinfeca i maiori latitudine pontis ÓC tue catena ad nobilé non pertinet quia temp^ contraftus ïfpicif.d.I.non mod^.öe.I.in.ÓC J.ruttlia polla decontraben.erap.óC.L dam ni.^.fi is qui de dam.infec.ôi.Lboc iure.$.fi aqua de aqua coti.amp; efti.ôC de rïuis,l.i.§.pe* deuer.ob.l.quicqdaftringende perquas le gcs Eran.accur.detcrminauit per iUay pro miffioncm nobüé non tenen. Septimo quer if fl paries aliéné per media pedë icli nauerit in domu alten ^ an poffit cotra euî agi ut ipfu5 erigat ÔC reficiac.dic ^ fie tex.é no.i.kfi cû meus i fi.amp; in.kfi quo modo »in pri.fi Teruft^ ué.ôc ita tenet Io.pofte papia in fuo ulnli.i glo.antepenukadfi.qj no.pro turri que bononic pendet fupra turn5 afel lorum. Oftauo queritur ad quem fpecz tat onus reficiendi rem ufnfruftnanamft ic aut querif dccuraÓC folicitudinc refeftio ms.óC iftafimpliciter ptinet ad uTufruftua riumJ.i 4 Ti.ufufru. quemad. caue.6lt;.kinter

G.ii

fruélaarïofn 'de danï»inFec.6c!4»§£ucle no» opc» noncia^óC no.Banquê oio uide in.Lco tem fetTO.§;qui maxios in pexol jn fude pu blica.autqucriturdeJmpëfa^amp;tûc aut eft niagna ôc pertinet ad proprietariftaut eft ^ua Ód fpertat ad ufiifrutfluariu J* haften^

ibi no de ufufrucamp;fteü ad que ôC ibi p g]o,amp; doc£,dc ufufrucÖcXdani infefti óc ibi na^ per gk amp;nbsp;lila cft cóis opkan auté fit faciêdadria an ufufruftuari^bëat ufdfruëlu excaufa lucratiua ucloneroragt;amp;» Flo. m.k baftenus uidetur dicere q, fit facienda differentia »uj q? babes ex câ onerofa nô tenea tur ét ad modi ca pend4.fi quis dominu dC Lfi quisfundu.ftloca.de quo dÏc utifra dl cami.xiikq.btqn effet tâtalpêfa ut equina Ïeret receptöni frudhiu non teneatur ufugt; frudtuanus quia ego reputo eâ magnâ ipen Gyiarftqui côcubiham.ÿ^ qui ortos de leg. »iikamp; per ea que no.Bar. in.k bis uerbis.$. ide teftator eo.ti. Nonoqueritur ad que fpeftat refeftio rei ufurarie.dic ut tex. no. amp;quod ibi no.tn.kfi domus de ufu amp;nbsp;babi» ubi fit alia diftinfto quam i 'ufufruftuano ƒ

Decimo queritur fi loeatus eft fudus ul’ domus ad que fpeftat refcftfonis ipêfa/dio ad dominu locate nô aût ad conduftorê.l.ft nierccs.§.uis maior.ftioca.amp;d.cx conduedo in prin.eo.ti.ôlt;: uid tex.cû glo.fn.d.kfi mer-ces.§.condult;ftor amp;.l.in fumma ÖC ibi per Pe.Cy.ôedoc.£.depig.Et ideo fi ftatutum dicir q, quilibet ante domu? tenearur folarc fcolares uel alii domû conducétes nô tcnegt; buntur quia non poftidêt.kfolet.ftloca. ÔC G foluerêt poHunt imputarl locator! ^ pë floue uel repetereaftoeex eocôtraftu ôC G nôfolueret poftet ocupare domu.kediles Ædc uia pub.fecudû Pe.Cy.Ôlt; doc.jn.d.l.î fumma amp;nbsp;idem tenet R ■.olrc.in libello de offici.iudi.nealiquid fiat in uia pub.in fi.ôC idë tenet Alber.de rofa fteudum odofreun fuo opéréftatutorûi prima parte queftiois exxxyi.ôc Flo.m.l.fi pëdéte.§.fi quid cloaca/ ribde uide Pau.decaftro in.d.l.ex conduce to in prin.ff.loca.di Bal.in.l.ob caufu d' ao tio.di oblig.Et intelhge pdidfa qn edducto-res cogi poftunt ad refeëlôem F .purgatóes uie expenfis tn pëfiónis »utd.kedilesfttem nellige ët fi qs grat^ babitet ff purgatio ë ^^^’^^ ptmeatad unlitaté mometanea fec^ ad perpetuâ.kiiü.^.i.deimpëffecûdû bar. qui itano.ind.ediles.Itemaddcquiam de ftnibtä quis reperare feu reficcre tenetur

quaténusprotendit latitudo fue dom^ Pm Ang.in.kfing.per illumtex.€.de edk pri. ua. Vndeefmo querif.quid in empbiteo; tafeuliuellariofèufeudatario.dic cum ifti poftideâtôi habeât utile domini.ki.^.qi pc petuû.ff.fi ager uecfti.uF empbi/peta.dC.c.i. $.rei aût in ti.de inuefti.de re.alic.fac.impê fa refeftionis fpeftat ad cos nô aût ad diim ut probaf in.l.ikC.de iure empbi.dc ibi b’ no.p Alber.de rofa.dC per eundë i fuo ope ftatutoru in prima pte.q.cxxxvi.6lt; ideo m inftrumëtis inueftiture folet cóiter dici qgt; dnsdatadmelioradu nô ad petoradü.Óóc. Si idem eft dicëdû in fupficiario eadë rône pcr.l.fuperficiario cû fe.de rei uêdi. Qii id aût in re dotali.dic ut in to.ti.de impenkdC maxie in4.iii.§.i*dC in.l.q dicif eo.ti.d^ i.k diuortio.§.impendiacü fe.fo.ma. Dood cimo querif quid fi leganf fructus uei red ditus alicuiusfüdi uel domus ad quc5 fpecgt; tabit refeëtiodn boe debet confideramaut intelligif legatus ufuftruëlus ^'pne amp;nbsp;tüc die ut dixi.s.in.vuii.q.aut nô cenfef legate ufufruc.ôC tûc fpeftat refedtio ad beredera iftudpbaf in.kfüdi trebaciani de ufufru. iega.CLuomodo aût cognoftaf an iteUigaf tüc legatus ufuf uel non uide glo.ordi. in.l. fi quis ita amp;nbsp;quod ibi no.per doft.ff.de ufu fru.Ód in.I per feruu.§.i.de ufu dó babita.dC 'in4.idemq^.ufLifr.quëadmo.ca. Decimo^ tercio querifi an ecclefia_amp; clerici teneanf ad repationëmurorü ftu refeftionë amp;nbsp;for tiliciorû ciuitatis óC pôtiû amp;nbsp;uiarü öC porta/ rû amp;nbsp;aqduftusÖC fiha.ôCdicas q fic ut.kad portus.lt;£.de ope.pub.6c ita tenet Ajod füz nia.£.de oper.pub.inprin.0C Bal .in'ti. de paceconftan.in.yiii.columi.de quo uide p glo.que aliter dicit 6c ibi per Bar.óC omnes doc.in.l.adminiftrationem.£,de facrofanc» amp;nbsp;per Bal.in.I.qm pendentes de ufufruft» in apoftillis ôc p arcbi.xyi.q.i.iuxta ôC per Anto.de but.ôC doc.in.c.non minus de ïmgt; mu.eccle.6c per Io.pe.depapia in primo li bello in glo.in uerbo mre dominu uF quaff in ultia colum.qui etiam tenet q fic. De cimoquarto querif an ecclefiam parroebia^ ley teneanf rcficerelayci parrocbiaf an uo clerici.dic 2 clerici ut.x.q.i. difcernimus.6C nö.glo.xii.q.ii.quatuor amp;ibi per arcbi.6C uide omninoglo.xvi.q.i.fi monaebus 6Cp Inno.óC omnes dofto.ÖC glo.in.c. de bis de eccIe.edific.0C per Alber.de rofat.in.kad inftruftionem de facrofanft.cccle. De--

cimoquînto qucrif ex c^ificatÔe éccHe acq ritur lufparoât^tUt inx.qm Ô^^cnobfs de m re pacro.nunquidex refetflione uel réparas tioneetiam queraftUide p hoc glo.ordina* in»dx.qm amp;nbsp;ibt percnincsdoc.amp; per alias glo»magnâ.deconle.dw.de Fabrica. Deci mofekto que rif, an tutor poflitedificia pu.» piUi cdlapfaamp; dcFormata reficere.amp;dic ^ fie »ut ^baf i.l.lex que tutores *€. de admi» tu.amp;ibi bocno.faln Decimoleptimo qgt; ritur adquefpedetrefcchorei debentis F-uitutem.dic ut babetur i.I.Iod corp^’.§,fi qs mibi fi lerui ,uê.amp; in.hamp;fi forte.§.ét eo.ti» amp;nbsp;m.l-refeehonis.ff.cöia predi,ólt; ind. iter fi ferui.ué.i.I.iJ fi.deaqua plu.ar.amp; uide q dixi Fupra de feruitutc oneris fcrêdi T^.fed nuquid ille .amp; q, fupra dixi in prin. buius libri i.viiii.q.prin. Decimoodlauo qnf-an poffit nutiari nouu opus reficieti edifici urn uel cloaca »die regular!ter q, non.l.i.§* G quisedificiu.amp;.l.de pup3ilo.§.fi qs riuos de no.op.nu» Decimonono amp;nbsp;ultimo qgt; ritur.an refeotio domus dicatur pia ca dfeaf Uteftcafus fingularis ind.fi qs ^ redéptiogt; ne,§,fi.de dona.Ex quo no-q fideicom. feti executores teftamentoru ,p reliehs ad piaf caufas pofTuntdiCpêrarc ^ refectione aligt; cuius dom^ cobufte F ruinofe quod ïtelligc qn dns domus eiTet paup »fec^ fi cHèt diuef per nota.iJ.iljud de facro{anc.eQ

De ponticelIo.C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L X»

Onfueuerunt in multis ciuïgt; C taub^ ÔC locis póticelli (èu po tesappéfifuperdomib’’ priua torum pendentes fuper uiam publicam uel folfi publicu .nuquid de lurc qs eos tenere poffit uel de nouo fabricar,6C dicédü eft q nó regulanter ut Mai.§.traeffa tum.amp; ibi glo.ne quid in lo*pub»amp; j.l.fune quid i flumi.pu.amp;i.LfiJ prisse ibi Flo.de ferui.óC in.l.qui Cell5.§ j rufticis.amp; ibiboc no»ét.FIo.de ferui.ur.predio.mfi confuetU do effet i contrarium.ut.l.an i totu.de edifi, priua.ucl nift hoe effet coceflu a pricipe uF Fenatu uel adminiftratore ciuitatis potefta tê habëtis»l.ii»§»merito.amp;.§.fi qs a pricipe* ne quid in loco pub.ôlt; i eadem.Lin prin.ôC ibi per glo.ôC inJ.pbibere.§.pl3ne.amp; ibi p Barq uiaut clam.uel hifiefïèt pmiiïuma ftatuto.ut.d.§.planc ibi fi ucro lex munici palis uel nifi effet preferiptum fcilicet p ta turn tempus q? no èxtét memoria Î or iû qa tale tempus habet uim conceffionis 04 prp üilegii.ut i.c.fuper quibufdam §,pterea de l^»Gg»inG*ÓC inx.i.infi de prefcrip.in.vi. F mfi effent FaAipacicéteuicmoóC nemine cocradicête nee ptore phibente quia tune no deberét demohri.ne urbs deformefrui nis.l.ii.§.fi quis nemine phibente nequid in loco pu.amp;»1.6.co.ti,óc nö.p glo.in.l.me» niana.C.d edi.pri.uF nifi effet pöticelli (hb ftililcidiodomus quatcnusftülicidia inter Ccptendunt eo tri cafu quo folu q? ë fub fti t Iicidio fit eius cui^ é ftlllicidiü fiue domus q, qri fit uide q plenc dixi.s.de Fuitute ftib licidu aucrtédi in.yuii.q.ói adde pdiAis q dixi.s.de Ferui.ptegendi i.iii.q.ód fupra de ftillicidio fiue recto. Circa tri pdicta alif eöfiderädo pot ita diflingui qriq? póticelP trâfcëdit uiam.qa forte unus habet duas do mos.dCi medio earum ê uia publica .an fit Iicitû eu habere quê pontem per que? itur de una domo i aliam.uel euâ ut qriq^ uidi p talem ponté nô poffit iri de domoin alla? tn trâfcëdit totâ uû.ôC reqefcit i alla domo ultra uiâ amp;nbsp;fol um publicum,Et his cafibus hô Ifcet habere ut ê tex.i.d-l.n.^.tractjtù.et ibi glo»amp; bar.ne quid in loco pub.ôC ë tex* apertus in.l.fueodcm ti.ôC no.Bar.in.l.quo minus i.xiii.q.d'flumi.ôi in4.fi duo.§.Iabeo p illu tex.uti pofek Bal.in.l.lapilii in.v.co lumna Tb.didlo deoccupa.de rerfi diuifioe amp;nbsp;no.dominus do.de fancto gemimano in capiculo cum ex eo.de excef.prc(a.li.vi.et di xi fupra d feruitute protegédt in.iiu.q.mfi confuetudo uel fhatutuuel princeps autfe natusautprefcriptioboc permitterec per ea que.s.dicfta funtqriqj ponticellus ri tragt; feendit totâ uiâ fed pendet fuper uiaF folo col qriq^nulluefi: de fuper ftiHicidiUm ÔC idem cade rôe quia eft fup côi qnqj ê ftiUl cidm defup amp;nbsp;tuc aut ponticellus fe exten dit ultra ftilliadiu 0^ idem eaderoe aut pô ticellusfenôextenditultra fliUicidiûfedi tin F minus amp;nbsp;tuc uidef $ poffit licite fieri amp;nbsp;teneri per.l.fi.§,fi.dc(erut. urba.predi.in telligendo qlex ilJa locum habeatetia? qri folum^eft fub ftillicidio fit publicum, in dubio tarnen ego teneo contrarium uidels q. per edificationem ftiHicidii fuper Colum publicumcdificans non efficiatur dominé iUi^fbli ut dixi s p ferufftillicidii auertedi Sj orticeUûôCfiFiaex qmb^nô timer dam nu trâfeutib^ bene poffût apponi et fupra

G.j

foTum publics dè quo'dicutdixiXuprade (ên^tegc^maximc in»v»qfóC pdiAa^cedSt nifi per ftatutu éét aliter pmifTum nel de o fuetudine aliter feruaretur p^d.han i totu5 ,€,deedifi.priua,ucl niCi hoe enetpermiCS a pricipe uel a fuperior aut prefenptS ut fu pra dixü CLu3do ponticel^ edificaf non Cuper folo ucluia cóifedfuper foloalieno pnuato uel coi cS uno priuato amp;nbsp;tue difti gue ï oibus Öd per oia ut fupra dicftuï eft qn edificaf in folo publico excepto quia fi hagt; bet ftillieidiu quaten^ fe protédit pot pótigt; cellS fabricarc per caque bóf ïnd*fi,§.fk de fer» urba predio.de quo uide que plene dl^ xi fupra dc(éruit.ftinicidiiaucr.bviiii»q»ÓC fupra delèruLprotegJ.ii.q.uide quedieam infra de nece(arioamp;: caniino» Sed circa prediéta dubitari pot quid fi dl licitS edifi care ponticelS fupra folS publicS ex cocef fione fada a principe nel fenatu aut ex gugt; bernatóeciuitatis uelexconfuctudine uel èx forma ftatuti óC quis uultcdificare didif cafibus pÓticellos ita latos amp;nbsp;logos q? iferSt damnu uel incomodum ÓC impedimcntuï ufeis feu trâfeûtibuscuplauftrisÔC aialib’ oneratis.qui nö poffSt comode ptranfire uel etlam aliter nö poflichuiufmodi pótP cellos edificare puto ^ fit ita diftiguedS aut ex forma ftatuti uel conccóionis.aut cófue» tudinis non eft certa forma pôticcUos facts dl ôC tue fine dubio no pôt quia huiufmodi conceffionesi dubio intcllio;ûturfine dâno ÔC incômodo abeuius.ut eft tex.ad hoc no» in»l»ii»§.raerito Ô^.^.ô quis a pricipe ne qd 4n loco pub.ÔC ibiglo.airat ad hoc mFta iugt; ra ÔC probatur hc.quâuis in fine amp;nbsp;ibi nota tur per glo»ArchidiaconS amp;nbsp;doc4 refcrip* in vi.amp; i.c.de bis amp;nbsp;ibi éc»glo.extra cF priui» cû fimilibus ÔC hoccafu tales pôticelli amp;nbsp;fi milia edificia que obftant ufu publico d'béc dcponi.uté tex4nd.]ai.§.ri quis nemine ,p bihéteauteft data certa forma edificandi amp;nbsp;tune fubdiftinguo'aut illa forma é gens ralis puta q quilibet poftit pôticelos face? per totâ ciuitaté ta delignis quâ de lapidi.-bus p hbito.uolûtatis ôC tûc dicas idé q i pgt; cedenti quia i generali côceffione intelligi^ tUr femper q fine dâno amp;nbsp;incomodo.alteri us fiat *utég1o.no.in,d.§.fi qsa principcin gloan pri.dû dicitneq?ficcôceditur»f»geJ nerali côcciriÔe,(Slt;c.amp; allât ad hoc iura aut illa forma côceffionis amp;nbsp;licencie é fimplex quia dûfimpFr dicif ^poftint pôticelli fa

bricari fupêr fol S publicu amp;nbsp;idé dicêdu eft quia fi in generali côceffione îttelligif fine incomodoôCdânoalicuiusmulto firtius i fimplici»pro hoc eft texan.d.§.fi quis a prb in prin.dum dicit fi quis a principe fimpli citerimpetraueric utin publico loco edifigt; cet amp;nbsp;ibi glo.in prin.dum dicit generali co ceffione uel fimplici aut ifta forma cóceffigt; onis uel ïicétieé fpecialis puta q? pöt fabri care quispóticeUos in tail cotrata uel i tail domo amp;nbsp;idé eadé roe quia in dubio dicédS eft q cóeludens ïtellexerit fine nuria ÔC ico modo alieui^ qaquotiéfcuq^ aliqd fieri per mittif ita permicci oportet ut fine iniuria cuiufqjfiat utctex,n5.in.d.^» merito .aut forma eft fingularis puta q quis poffit fa^ bricare pôticelos fupra folS publicu täte al titudinis amp;nbsp;lógitudinis ÓClatitudmis tune fccûdû forma illä poftut fieri p hoc é tex. cû glo.n5.in.l.i.lt;C.deed(fi.priua.que ponit exéplû qn é ftatutu certis modis edificädi ficuteft fllorétieôCetiamglo. fingularis in »l.qui luminibus de {êr.urbapredio.in pró puto ramé q hoe cafu itelligaftalis cócdTio fingularis fine incomodo alten^ per pjic^ ta iura amp;nbsp;per häc rationem quia i dubio cô ceffio quâtûcunq^ fpecialis ÔC fingularis fé per itelbgif finedamno óC iomodoalterP nifi i côceffione dicaf expfiè etiam fi hoc fa ciat damnu uel incomodS alter i ut é tex. q hoe ibi uult in.l.ii.^.fi quis a pricipe ibi nn fi hoe impetrauent amp;nbsp;ifto modo debs limi tari diéla glo-uidelicetin-bÊde edifi.pri.ói in diéla.l.qui luminibus amp;nbsp;fic no.q i oib^ prediélis cafibus itelligif cóceffio uel liccgt; tia edificädi i loco pub-uel fupra folS pub^ licü fine damno amp;nbsp;icomodo alterius nifi ex preftêdicaf ét cu damno amp;nbsp;icomodo alte.« rius.Et predicta conceffio.fq poffit cdifica ri cum icomodo amp;nbsp;damno alterius ualet ut efttex.in.d.^.fiquisa pricipefed intelligi tur dedamnofiue incomodo paruo ut ibi no.autdemaximofiue magno ar.Lquotix ens de pci.impa.offe.amp;.l.fi quis fepulcbru» in prin.de religiofis amp;nbsp;ita debet inteUigiX feruitus.§idem feruitus amp;nbsp;ita tenet ibi glo» amp;nbsp;in.d.§.fi quis a principe in TF'.impetrauc rit fecuda fblutionc qua puto uerä facit ad hoe quod no-bar.in.l.quo minus in.xii.q.d flumi.nifi in conceffione fuerit diéluj etia cu maxio damno uPicomodo alten^ iuxta no.in.d.I.quotiés»Q,uomodo autê dicatur maxima uel magnu uel paruu icomodum

wel damn S die arbîtrio ludids ar»glo,no. *n Aptio4\7v.diffinicrit.ifti.de3hen.emp.Eigt; citd4.§»i,dciurc ddi.amp;.c.dccaufisde offi» ddega^ Item quero quis dicaf damnum path die qn quis coraodu amittit q? ex pub lico cófequebaf tale qualerit,amp; 15 fi cui ^pf perftus fi cui aditus fit detérior fi anguftior diciturdSnujpati.amp;agerepoLut eft tex* inJXiL^.merito î 7^gt;damnû amp;nbsp;intelîigo fi ueiftud damnû côcernat publier utilitateî fine pnuatâ^quoniam loca publica priuato rum ufibus defèruiût iureX ciuitatis non quafi f'priacuiufqj.utAKiL^.Lque omnia fingulariter tenementimon folu pi pôticel Ksïed^etia p quibufda aliisedificiis faftis îloco publico» Q,uid a fit G ftante ftatu» to F cofuetudine q^ pÔtlcelli pofTint fieri fit per uiâ publiez amp;nbsp;duo funt unus ex una p te ftrate.alius ex alia.an poterit qhbet eoru fe exteder ad medietaté ftrate cû pôticellis» die ^ fic-ôi non ultra fient dicitur i alueo ÔC î aqua cômuni,amp; in fua »ut inftituta.de rery diuL§»inruIa,6lt; ita tenet BaLimklapiHtî ul tima coîum»de re^ diuùEt ex hoc rio.qgt; ubi cunq^ eft permifïum fupra folû publicum cdificare pôticellos. nô eft bcitu edificare nifi ufqpd medietatefoli publici î medio exiftêtis .ÔC idê fi pofTlt edrficari fupra fogt; lûcômune.g? éne» lté qd fi pmifi tibi dare uiâadfundumtuu per fundm meum an fupra uiam poftij facere pontê.dic q? fie fi tibi'non nocetuel ctponticellu.amp; mibi pdeft.hboe iure»§.ftde aqua cotûefti» quia folû ê meum.ÔC non tuû,amp; fupra meum» edifiCQ ,amp; tibi non ofticio.ambulabis ergo fubt^ ponte F ponticellu meu? gratis eft tibi.qa nôî plusteneonita dicit Ballet bene î diftaddapillidn penukq.qui dicit q? ita de fafto uidit florêtie» Diftû êfupranûqd pontiedi pofTint edificari fupra folû publi cum uF priuatum.fèd an quid pofTit edifice ri fupra fol um côem.per unus exiociis.ÔC dicas q^tio ut.LG duo»§dabeo amp;nbsp;ibi boc no Bar.uti»pof. Sed quid fi babeo ab utraqj parte nie unam domû amp;nbsp;ponté fupra folia publicû uel etiam fupra priuatû»uel côem» m cafu pminô-an fi uendo unam domûde domib^ meis»uidear uédere ponté qrequi efcit î alla domo.uide»Lqgt; conclaue.de dam infec.ôlt; q, ibi no»Bar»ÔC doc.amp; q?no.Bal.in difta»î»lapillkin.ul.col»VItimo adde pdiétis que dixi fupra de ieruitute jategendi»in»yj* »q.ôC predicâinfequenti ti.de menianis»

Emana dicûtur filaria feu pon m nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ticelli q funt î muro 6C itapiec

ti fiu emift pmehunf ut nunq requiefcâtficut ÔC funt fubgrû da uté tex4»î»malû.$»i»de %bo.fig.ôlt;.l»u.$. cum qd amp;nbsp;ibi glo»nequid in loco pub.Ôlt; î »Lmeniana.amp; ibi glo.ii.i prin»€»dc edi.prî» amp;nbsp;dicunturmcniana a menibus ut no.glo» in.d4.cum quidé. Diffirût antes menia na ab immiflis qa meniana ut dixi ira pro uehûtur ut no requiefiât î alia parce immif fa q ita funt ut î aliquo loco alienoreqefcât ueluti tigna trabes que mittunf ut é texin difta.l.malum.§.i.ôe no.glo.i.l» feruitutes q in fuperficie.$.i»amp; ibi ét per alber» de rofa» deferuituti.urfca.pre» Pro declarations huius materie quero de qbufdä* Primo qs uult edificare menianum i muro fuo uerP domus uicini priuatam»ueluerfus edificiu publicum quantum (patium debeat dlmit tere dicautedificatuerfiisedificiu priuatû amp;.x.pedes debet diraittere hberi aeris auc uerfus edificium publicum tune debet dimittere intcruallum.xv.pedum uté tex» in difta.Lmeniana.óc ibi hoe tenet glo » óC idé tenetgloj.l.impacoresde ferukurba-p. amp;nbsp;facit ad boc tex.cüglo.i 7^gt;.xv» pedibus î Jfit-Ctde aqueduc»li»xi,ólt; plus uult 111 ad.me niana q fi quis uult edificare edem i domo

decé pedum ut patet ibi que inter capédis modûedificatons ÔCc.6^fi côtra fiat illud ^ edificacû eft debet detruncari amp;nbsp;fabrica dono filco affignâda équed»eft intelligéda qn taie eddiciû fieret uicino nefeiéte uel 3 dicéte ficus eofcienteamp; paciéteqatûc degt; ftruere nô compelleretur ar.Lprius de mo* infi»amp;»l.q bona.§,fi quis iufus de damaïec. ÔC ita tenet glo.in»dd»meniana.facit ad hoc »bfabinus communi diuidtemd.meniana ê îtelligenda ficudus Angabi qn exobieefta alicuius edificii Îaboraf ficus fi a latere qa tune illud interuallum non requirif ÔCaô dicit q» uidemus babitatores domorum ha/« berc edes communes a latere.fi dicit gl.pc» in 7^’.xv.q^illa.l»nonfiruatur.ÔC uerum di civ qnonobfiruafinqtûloquif de menia no uel alioedificio faftoiux aliud priuatû fed firuaf diipofitio.Lfkfinium reg.lsglo» dixeriti.d,.l»meniana q illaîexîoqf qn edi fteaf iuxta agru uel fepem quâ ego non te G.ini

heoutdixiXd parietcfitic murocirca pru G in quâtû loqf »dXmiana qn edificaf iux ta edificiû pubîicû puta muros ciuitatis uel horrea publ ica tûc débet dimitti fpaciû,x v* pedû.ut ê et tex.ind.ffcuiôC ibi ^lodiiX^de cdjfkpriua,5lt; dicit Ang.q, itaobferuaf qa inxta muros ciuitatis uel caftri no pmittif edificari nifi tâta latitudme îtermiiTa ad h“ ut nibil mali ut finiftriex cogitari poffit ut protêt piculû incédii amp;nbsp;ruine ut ibi ÔC ^di métiquia Habens edificiûfuûiuxta muros ex parte fuipoHet clammurûfuum perfo rare amp;nbsp;ingrefû dare boftibus.6c ita dicitfe plûtesuidirtc ÔC audiuiflè Cubdit tn q? in q busdam locisbocnôicruaf.tu dicficutêin ciuitate neapolis.fed biciciuitate padue bn Gruatunidâdû eft itaq^ in hoc cofuetudini ut in.Lhamp;in.Lan.in totû*Cde edrpriuat* Vbi aut nÔ fit aliqua eöfuetudo an fit ftâdd ilbdhmemana uidef qnon quia fient que ftio glo.dicit ita (eruatur de cofuetudine qa bêf pro legè»ut bêtur î aût»bocîocû.£,fi (e cundo nup»mu*amp; pbar.ind^titia eus tefta mêto.§.fi.de leguidta uidetur (êruari cÔtra qnglo^dicitq) nôferuatur cofuetudinc ôC maxie quia uidetur q? lex toîlatur p cofue^ tudiné-ut tenet glodnftidn prin. ^b'miû int§.igitun7^.de confuetudine amp;nbsp;i.l.deqb” de Îegt,amp; glo.inx,fi terra extra de priuv ÔC uide ad Hoc glo» optimâ-xv.q.fi.c.cû muTta in 7^xum dubio m fuEgo aûtteneoî boc p trariûqalexp deccfuetudine nôtollifX fbin prin»6C ibi nô.Cy.C.de iure do. impe» fed per contraria cofuetudinc bene tollt tun amp;nbsp;ideo ego in hoc fic côcluderê aut querigt; mus de édifie 10 q» fit iuxta edificia publica ubi no fit aliqua confuetudo certa ÔC tunc puto ce ftädum.ddtfi cui.Cæd édifié priua* ex quo ar ie utdixi obferuatur de côfuetu dinô.autqrim^ de edibcio priuato q? fit iu/ xta edificm priuatû ôê tûc nô ê ftâdumdd» meniana fiue edificiû fiat ex obieefu akeri usfiuc ex latere quia nulle cafu boc feruaf amp;nbsp;ideo ftâdû ê decifionidïufnregûtd' quo die ut di xi fupra de pariete fine muro Con cludo ergo ex predicdis fl queritur quâtum debeat d^ftare memanus feu aliud edi A dû abalioedificio priuato uel publico aut con ftatexftatuto F côfuetudinefuper boc dif-gt; ponéte amp;nbsp;illis ftâdû eft,ut-bi-amp;»ban in to/ tûÆ.de eifhpriua»ÔC no.per glo.in.ç^ica in fî^^tquefitlon.confu.que loqf de portici» bus aut nô codât de confoetudme F datu to öetûc fl quérifqn edificafluxta edificiû pubiicûôcdâdûed decifioni di(ded,meni ana amp;d.is cui.£»de cdifi.priua.aut de edifi cio qfitluxta aliud edificiû priuatû amp;tûc feruaf ,Lfi,finbregun*Secundo principally querif an quis poifit fuper meniano fine (b lario aut pôticelo extédere panos feu Iintia mina autahafi p queaufferatlumcn uici' nis m boc fie didingue aut uult ponere in fuo tm ita q fe non protcndit extra ut puta uultextendere inaltûiUtfaciunt illi q bnt pôticelû fupra tedû ut ê uenetiis Ôc maxie per êptores amp;nbsp;fient côiter îuenif i ciuitate neapolîsÔC pot quia qua tenus duratfôîum fuû pot edificare amp;nbsp;ponere Ôlt; ficere régula riterquicquid uultufq; ad celû.I.fun prin» de (cruh0C4.fi uitem in,§,pe.q ui autclâ amp;nbsp;probaf i4.h§.pe.5c ibi glo.eo.ti.ct fi ex boc tolleref lumë uicio nifi h” facer et i defpecgt; tû uicini uel ad ei^cmnlationc ut.bopus cû glo.de opi.pub-i duhio.non pfumif malus aius ut ê glomobilis i.l.fluminû.§ Tuddam* îfec.circa q? uide que dicâ i fequeti ti.7vfi.fe cûdo.faUitfi uellet aut quis unie ponere.sk fuo ôCextendere ultra fuum.ficut qn quis fupunolignoextendit lintcamina uFfimi lia q protenduntextramenianûuF folariû uel fenedras-ÔC tune aut uult extendere.s. folû uicini amp;nbsp;nô pôt per dicdam.kfi.iu prb de feruitutucum aliis fi .fupra allegatis. aut uult extendere fupra folum publicum ôCtûcautnôfitdamnûaliquod uicinis uF tranfeuntib^ôC tûc pôt quia ita feruatur ut ibiqjdeconfuetudine.autfit damnû tneio puta quia aufert fibi lumen exemplum.

Quis uult extendere pânos a latere me niam (eu pontieelli uerfus fenedram uici» ni ex obicebo ita q? eins lumen obfctiret uF îgreffû folis aufert uF quis uult eXtédere pâ quot;nbsp;nos p direcdû ultra menianû uel fènedras ab alio latere ed fenedra uicini que p hoe obduraref uel ft quis habet folarm fupius amp;nbsp;ps inferior ed al tenus amp;nbsp;fuperior uult extendere panos fup pÖticeUo ab extra fu^ p lógitudine q pâm pédentes defcendunt extra ponticellû ita ^auferrét lumê uel fo lern fenedris pris ifenons dC idis cafibus n pôt ut é tex.qui i omnibus idis cafibus pöt exemplifican ï.hii.§.cü quidam ne quid in lo co pub» Tertio principaliter queritur q adiocopetat contraqtêdentes huiufmöi panos die utile iterdicdu ne quid i loco pu» immittasutêtex4.d»§.cûquidâdlt; ideo cô

petit Utile ôtnondirCiîHimquiainruo n m publico facitlicet in publico ^tendatur ut noabi glo. i 7^»unlc* Vltimo circa ifta materiam addc que dixi i tûprecedêti.amp; fu pra de pancte (lue muro poft prints de G uitu4igni imittédi in»yuq»

De Feneftra.C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;EXIL

Idea mus primo an quis in fuo u poffit feneftrâ facere etiam fi p cam ifpiccret i fundû uicini ÔC dicendû eft q? fie regular! ter ut ^batur îd.altius in prin-C.d fer aqua ôC ibi hoc no.Bakôi doc»amp; eft ratio quia in rc fuaquis pôt edificare dûmodo non mittat in ahenû etiâfinoceatuicinod.fluminum »§/i.cû duab’fequë»dedam*infec»in rq.n* Tua quil)bet ê moderator amp;nbsp;arbiter! in re mandata, C.man.amp; intellige ét fi quis habe retmuru iuxta fundû uicinifaddum ia een tui annis amp;nbsp;in co nunquä fucrut feneftre qa pot dns feneftram facere anglo-nound» qlumimbus deferuum pre.quia b mür^ iÏle ftetent longiffimo têpore fin feneftris non propter hoc toUiturdno facultas ipas faciendi nift quädo uoluiflet Facere amp;nbsp;per uicinu5 füllet impeditusSC ^pterhoc d’il i nftet perchée aütiuracum ibi no.de fui. unpre-Sed ifta régula q? quis doHit in (uo murum facere i uito uiemo fallit in quibup da cafibus* Primo qnefictimpofitafergt; uit^ ut in tali muro no poifet fieri feneftra Na poifumtibi coftituereferuituté ut non po (Tim m meo facere feneftrâ per quai do mo.tua profpicere poftim ut ê cafus in,dX altius fecundura una? lec.in uerbo pariete* Æ.deferuitu.Ô^ ibi nOrBaLqui dicit (è hoe uidiile de fafto in cluitate Perufii in domigt; busquenuneftmt comitis als dót luliani ÔC idé tenet Pau.de caa'n.bquotiês de PuitU. thgenerali ubi dicit q, tal is couentio uab ft tua intereft q^pter honeftatemqm nö poG fes uti domo tua libère cum holes nolint m oibus uideriA ifte cafus poterie cötingere quotidie inter fratres diuidétes inter fe dogt; mos.pro hoe etia facitdtuenditor in prin.co munia pdio .amp; $ ibi no.Banper illu tex.q dicit q? fi ego uêdo tibi aliquam domum cu pafte q non poftisexercere talem arteua-letifta conuêtio ut obhgeris tu amp;nbsp;heredes tui b i fta nö fit feruit^ cu nö fit pdiü dnas de quo die ut dixi fupra de feruitu.pgt;icicdi indii.q. nbsp;nbsp;Secudo Fallit ft uellc in meo Face re unam Feneftram in loco m quo ede non cofueuit qn facerem hoe ad cmulationé uel defpeftü uicini puta qa uellê uider omnia fecreta fua perftopus cö ibi no.deppenpu^ amp;nbsp;ita tenet pe.Cy.óC pau.de ca.i.d.t altius.ï dubio tm non eft prefumédum q? Eaciat ad cmulationé uel defpeftü ut eft glomö.in.L ftuminu.^.fude damunfec.nifi qó per earn poftet uideri fecreta uicini amp;nbsp;nul là ex hoc faciens feneftra percipcretutilicatem quia tunecrederem q hoe faccret in defpeftü óc ita fentit pau.de ca.in.d.haliius.puto tarnen q, hoc fit remittendu arbitrio ludicis q ufigt; derabit qualitatc uicino^ fi funt amici l’ nö amp;nbsp;maxime qualitaté facientis feneftrâ amp;nbsp;ft uerifimiliter feciftet earn ét fi eftent amici antifa* Je iure dclib.0C.-c.de caufis de offu dele.öCj.iii*$.i.de tefti.cü ft.óC fi facies fene ftram é folit” facere idefpeftu uicini tue 3 eu5 é prefumedu ar.l.nonomnis.§,a barba' ris de re.mili. Q_uibusadde_omnino q dixi fupra de folo fiuearea Lv. fallcntia % fj dubiü é» TertioFallit qn quis habet pa rietem iuxta domü uF ortü cuiufdä puelle uF religiofarü uF monialiuutpoffit uidere lila puellamaut moniales aut reugiofas qa ft hocfaciat ad inhoneftatem uF emulatöcï hoc nöpöt ar.dd.opusdeop.pub.Slt; d,ifügt; do de rei ué.ibi dicif q maliciis hominum obuiadum é amp;nbsp;ita tenet Cy.fccódus Pe,quê fequif Bahamp; communiter doedn-dd. alti^ ♦€.de feruitu.quod bene no.contra uicinos edificates ad defpeftum altcrius uicini qa ft hoc Faciunt ut noceant non poftunt etia?^ infuofécus fi faciunt principaliter ad fua? utilitatemlicetnoceatquia tune poteft ut no.in.ddtfluminü.$.fi.de dam.infec.0C hoc uult etiam Pau.de cadn.d.l. altius. Nunc dicamus an quis poftit facere feneftram in muro commun! ignorante uel i nui co focio iSC dicas regulariter quod non ut probatur in.l.quidam yberus deferui.ur. pre. ÖC ibi hoc no. A ng.6C dofto.amp; idem nó.Ang. in »hinterquos in.itii.columna ucr.ex bis ifer tur ^ in pariete de dam.inFec.dicens quod ratio eft quia per earn puta feneftram mugt; tatur facies puta parietis 6C debilitatur pa ries amp;nbsp;per confequens noej. focio.óC idem i effeftutenï Bahin.d.haltius in.ii.no.€.de

' feruitu.óC Pau.de ca.in.hquocicns de ferui» tu.SC i.l.pariete in fi.de ferui.ur.pre.6c in.l» pe.que incipiteos eo.ti. Dixit tarne nö.

Pau,de cadn.d.Leos $fccius pôt î re oôi fa^ ccrc feneftrâ uel aliquid aliud quod altérât rem nifi aliquod afferat nocumcnin p»dX qdâ ibems ÓcLfuin prince fer.urba.pdio* Q,uodn5 credo éê ucrû indiftindte quia nix pôt ëê quin aflerat danuî uicino fi ai x terat parietë ut dixi»s fecûdû Ang unde in hoc puto fie ëë diftinguëdû Aut murus eft cois quo ad oîa qa fie act Ci fuit iter eos amp;nbsp;po teft-aut iter eosê cois quo ad certû ufu5 tan tû puta ^ diuidëdo ortû coem amp;nbsp;tue nô po terit facere fenefti â i mui o um^ ex feens p caquedbxi fupra de pariete fiue muroi pe. q.'%,occuritmibhauteffccôis fimplidf ÔC tune aut facicndo feneftrâ facit dânû muro côi ÔC non pôt.dd.quidâ iberus in primaut non facit damnuj muro fed pôt refpicerei domus uicini de pnti uel future fi i area ui cini poftea edificaretur domus amp;nbsp;non pôt , eadem rÔc ut per régula 5»l.fabin^côi diui* aut nullo modo facit dânû nec facere poteft qa murus ë fortifïimus ôcfic pp fenedras alterari nô pôt nec ët pp dcâî feneftrâ pÔt fieri î terra feu fundo uicini nec de pnti nec ï futurs ita ut focii nuîlo modo interfit nec interelfe pôt amp;nbsp;ttmeequuseft dicer ut pof fit ar.dJ.quidâ iberus ,§,fLamp;:,df fiftulaj.§» pe»amp; anglodnd.fabiu^î prin. pall’atto aut fumus in dubio fi nocet uel nocerc pÔt Ôlt; tunCtftandus eft régulé »dXfabinus q dicit ^ î re côi melior ë conditô probibentis Æt prcdiftis adde q pîcnedixi fupra defcalis 7^.qdaûtdicëduîôlt;qdicâ ifra de camino 6lt; de neceffario amp;nbsp;de folario ^Sed circa pre dida mdi dubitan quia unus ex focus pôt murû coes akius tolleretUtdixi,sde pariegt; te fiuemuro zV,tertio principalitet ë uidëx dus Ôlt;c,an lUie qui altius tollitmurû côem poftit i muro ëlleuato feneftrâ facere ÔC ,p fua tâtû utilitate amp;nbsp;tfta^qdepéndet a pdic/ tis nas murus côis altius elleuatus p unum tm ex fociis efficit côis.ut ë cafus in hoc qgt; diduse^tfi ex tribus fecundu unam lec.glo deferui^urba^preduô^ tenet Bar»Ang»ÔC FXôcdoc.in.dXquidâibcrus^ÔC dixi plc^ ne fupra de pariete fine muro^%*tcrtio prî cipaVr eft uidendû.Ergo in cafibus î qbuj in muro côi pôt fieri feneftrâ per unum ex focus tm in illis cafibus potent muruî elle uans in eo feneftrâfacere amp;nbsp;nô alius ut pa tet ex predidis quia fepe côtigit q? unus ut cinus elleuat murû côej amp;nbsp;facit feneftram uerfus uicinû a latere fupra cul men ipfius

tfeinî coïter tn uidi obferuari côtrariu in fado quia indiftinde dide feneftre fiut ÔC maxie in ciuitatc uerôe ubi infinitis domigt; bus clleuatis becfeneftre reperiunf amp;nbsp;ita fiait alias iudicatû amp;nbsp;ubi efft confiaetudo ï hoc illi ftâdû eft? ut didûqfupra d* menia his amp;nbsp;predida inteUige in muro côi p ïdigt; uifofecus fiefftprodiuifio communis qa tue quilibj pofft partë fuâeUcuare ÔC ipte fua feneftram facere ficut quis pot in muro proprio cdificare regular!ter ut eft jdiduî fupra in prin-Et hoc qn groficies mûri pa-* teref utn5,BarunXdamni»§*cum pariete de dâp4nfec.amp; dixi.s.d pariete fiuè muro» féd pofito pro conftanti q? dide feneftre in muro altius elIeuato fieri poffunt perunu tm de fociis fine de iure fiue de confuccudi ne ut qa tâto tëpor ibi fuerît apte ^ iduefta fit preferiptio q ibi ftare poftmt an fi alter uicinus focius uult eleuare domû fuam lux ta didû murû prius elcuatû amp;nbsp;ponerc eut më dom^ fuc equaliter cum culmine dom^ uicini uel etiam fupra an poffit obfeurâdo didasfcneftrasuicjni ipfoiuJto amp;nbsp;uidef quod fic»Lcum eo de fèruitu.amp;»l,eos eodem tl»ôCp»I»altius»£»eodë ti.amp; licet illa»LaItius loquatur icdificate i fiio tantum tn»d»Lcû eo ôcJJ^eos loqnûf generaliter inquocunqj edificante fiue inmuro proprio fiue in côi f !.§Â generaliter de lega» preftâ» cum fy» maxime cû uideaf efte eadem ratio quia q? Omune ë'pro eo iure,q ad me fpedat meû eft»Lpupillus,§.fhde uer.figni»6c audio qd' ita de fado feruaf ueronedn contrarius ui def q nô poflît.Nam cum ille murus prio eleuatus i quo funt feneftre fit côis uidetur q alter focius n poffit edificare domû fua? que eft a latere elaudendo uel obfeurando didas feneftras quia régula eft q focius in uito focio non pôt aliqutd edificare i muro côi propter q fiat damnû aut icomodûalii Îôcio»kfabinus cÔi diui no.Ang*amp; dod* in.d.fquidâ iberus amp;nbsp;pro hoc uide q dixi fupra deferuitume Inminibusofficiatur in vii»q Ego autem teneo primam partë ui delicet q poHlt maxime per iftam rationë* ISam cû ille»murus fit principaliter deftia tus ad recipiendû tigna uel eulmen domus potent elleuan domus fua deprefta ët ob-^ fcurando lumina alteri^ uicini penlficóes edes ÔC quod ibi noxóüdiui.óC quod nö»in »Lfabinus p gÏo.eati»ÓC ideo fi eftet lam edi ficata domus utriufq^.uicini fup dido muz

ro amp;nbsp;«nus îpu? prins cHeuaHct amp;nbsp;altêr pof fet eu iterû eleuarcét obfeurâdo lumina u£ cini qui prius elleuauit amp;nbsp;in muro eUeuato feneftras feemNaî fi aliter dicerem^ toiler f Gbi p direcluî poteftas altius tollendi do mum Tua amp;nbsp;ntendi re fua amp;nbsp;côi ad uCuî de /; ftinatû que effet contra prediéla iura*fed ubi murus nô effet deftinatus ad ediGcium domus fed forte ad diuidédû tâtû ÔC uni p tniffum efl ut in muro cUeuato fupedificet domû tûc alter nô potent nô tm reficcrere feneftras fed ê quia nô potent uti re côi ad ufûjnôdeftinatû maxie nocêdouicio per hô.per gloâ.dthfabin^ amp;nbsp;qa côceffio ibi fac ta pri’ nô dî toi!) Gbi fine fado fuo p rgu lam.kîd quod noftruî de reg.iuquod benc nô.quiacotidiede facto contigit, fupereft nunc ut dicamus G qs pot facereî alieno fc neftrâ.domino inuito ÔC dicas breuiter nmfi effet impofitaferuit^ qgt; fieri pôt ute cafus fecundu unâ lec.glo.in, halt lus X* de fetuitu.dequo uide que dixi fupra defer» tüt.luminu %.Itefn ê alia differentia Ôtc. Vitra pdicda pôt quen an fithcitû facere feneftrâ de ligno qdicitur balconus amp;nbsp;ip5 apenre in publico fupra folu uicini amp;nbsp;dx breuiter q, Gc ut diotur de ianua qa quate^ nus fe prédit ftiUicidium pôt ultra n ut p-« batur in.hfi.^duôC ibt nÔ.per glo.de ianua deferuitu.unpre.de quo dic utdixi fupra de boftiofiueporta. Itêqueri pôtfi pro mifi uicino fub certa pena non facere fenes ftrâ i muro domus mee amp;nbsp;poftea illam do mû uendo an emptor potent facere fenc ftraj uidef qGc quia ifta non fmtferuitus fed obigatio quedä perfonaTis ^ apparet ex forma obligationisi qua non côtinetur caufa quarc promifi.Si enft caufa aliqua ex primertur putane aliquis ufus uicini impe diretur tunc feruit^ prefuraeretur ita dicit Spe.i ti.de emp.Sc uendi.7^.fed pone cauit 0lt; Flo.refert in.hut pomu in prin.de f ultu. 0lt; uide n5,in.l.iii.§.opus ÖC ibi Bande alie na.ludi.mu.câ facÄ in.l,fi.de no.op.nun» 04 ind.fi.de contraben, emp. nbsp;Et uide oio

didû Pa.de ca.id.pe*que incipit lutius titi^ de fer.ru.pre.amp; in.l.û.§.iteî Gifatfto circa mediû de uer.obli.7^*adde quod dixi.Spe* ubi idem tenet amp;nbsp;uide omnino que dixi.s» in prin buius libri in ilia qôe quomodo co gnofeaf anfintfcruitûtes reales uelpfona les ubi plene boc examinaul» item qrt pôt an dns dom^ poteft obfcurare Jumina

domus locate alter i uèl ï qua alius babj u(u frueftum de domo locata dic q non licet do mino obfcurare ÖCfi obfcuraref etiaj ab ex traneo ét dominus teneref.KG merces.§.fi. »ffloca»amp; ibiuideno.öc idé tenet fflo.ï.1. is qui binas ÔC ibi no.doc.de ufufru. De do mo uero i qua alius babet ufumfrueftuï dic aut dós pleno iure uult edificare m fua dogt; mo propt ia ÖC pöt heet obfcuraref domus ufufrucftuarihd.his qui binas edes aut uult edificare in domo in qua alius babet ufum.-fruftû.ôC non pôtutno.ibi Flor.ôc uided. gams alias incipit binas de ferui.unpre.0C q uod no.i.h i.§.fi.fi ufufnpe. Et adde qcf ufufrutftuarius pôt bene feneftras apcrire fundi fruftuam tex.eft in.hcquilfimù.^.fï fi ediu de ufufni.Sed non pôt elaudere ut cadem4.§.nerua 00 ibi hoc no.gl.i ;^. obfeu rare amp;nbsp;no.glo.m.d.^.fed fi ediuj. Q^uid ante ê dicëdû de feneftris uitreis ligneis 6C papireis queuulgofperc dicunturanquis poteft eas feneftras domus fue apponer óC dic regulariter q fic quia in fuo poteft quis edificare ut dixi fupra m pnn.nifi effet Pui tus impofita q feneftra {het a porta ut uicigt; n^ ex ea poffit lumen habere ÔC recipere.L lumen de fènurb.pre.uel nifi tab’s feneftra protenderet extra parietera ôC frillicldiU5 fupra folum uicini quod debet effe lib^ruï ♦l.fi.in prin.eodê ti.circa q uide que dicara in titulo fequenti de fpeculanbus Tvfi.circa ifta fpecularia. Sed an quis cogatur dicgt; tas feneftras iraponere ôC tenere i fencftrif fui parietis ÔC dic rgulantcr quod non nifi feruitus effet impofita ut phatur i.d.I.alti^ fecûdû unâ Icc.quod nô.quia fêpe côtingi't inter fratres diuidentes inter fe domû quia quâdo uni obuenit ps domus que babet fe.» neftras refpicientes in ortû uel ptej alteri^ fratres conueniût q ipfe debeatrenere dau fas feneftras cum feneftris puta uitreis qm ualet ifta conuétio ut diXi. Sy quid fi alix qua uitrea effent fracla uel tella uel purpux ra ita q in domo altcrius fratris poffit uidc ri an debés feruitutem teneaf rcficere fuis fumptibus dic q fie p.heû debere columna in fi.d fer.urba.prcdi.côiûbta.LôC fi forte fl feruitus ué.q no.qa eft quotidianu» Vlti mo circa iftâ materiam de feneftra amp;nbsp;balco no uide fupra de ferui.ftiUicidii auertendi in.viiii.q.îfi.ôC de feruitu.ne pfpeftui offi ciaf cû trib^ ti.fequê.ôC de pariete fiue mu ro7î’.fecûdo principatr é uidëdû amp;nbsp;d ftilli

cidio fine tóo î.ii.q*amp; de pennen pHA p Sail j.lalti^.C.de feruit,ôlt; ibi et ^ cés doe*

Dc.rpcculanbustG »LXI11

Peculam fût que ufgo gdofiedicu f nbsp;nbsp;tur ab mfpiciendo dida ut ed tex» cuglo indrfed fi quid»§ »p pneta tis infT^’Tpeculanbus de ufufruc.óC m.Lq fitü.^.fpecularia de funddnftrucóC indru menta (unt dom^ 1 ignea que i feneftris po m fo'ent utibi dantes maxime muliercs ui dere amp;nbsp;non uideri poffint ÓC f) funt afixa fc nedris pars domus funt amp;nbsp;domo uendita continétur ét fi fintinedificiopofitaóCad tps detrada ÔC reponanuut ed Jexan.d §» fpeculanaamp; ibigîo.ÔC pro hoeddundu^f fbcu5 »Lfe.ôcd.grânaria de aduemp.Sed fi funt de nouo fada öi nûdû impofita fed ad hoc fada ut imponâtur ÔC fupieäf fi q dfût tue n fût pars domus fed indrumcntodo/» m ” cötméf .ut cd texa ndd. fpcculan a.7^,fî amp;nbsp;fi non funt.óC 15 fi quis hêc ufüiruc do/ mus ueniut ét fpeculana taq domus id rugt; mé,ta amp;nbsp;pprietanus non póc phibcre fruc tuariu 111 is uti ut ed texan.dd.dd amp;nbsp;fi quis »§.pprietatisd‘ufufrucód ppterea uidtur’ edelegata uel uendita domus fine indfu» mento.iö non ueniut dida fpeculana que nuquadierunt appofita dnedris quia lila (hneidrumta domus utdixi dd fpeculana affixa uel ad.tépus detrada utreponaf be ne copt éderéf quia ut dixi ida pars dom^ funt nó indruméta.ut probaf üdXqCitum «^.fpeculana de fundjdruc. Circa ida fpecuiaria podetdubitari an ïdidide pof-fint poni in fenedris.didïgue breuiter aut quisuulteaPonereifendrisfuisse tue re galanter poted nifi effet feruitus côditu^ ta utdixus.de fenedris.T^.fupered nunc ut dicamus.i./^.fed an qs cogaf .aut uult po nere i c5i fenedras focio iuito ÔC nö pót p fffabinus co.di.amp; per ea que dixi/sdi. progt; xjmo.7^.nüc dicamus.aut quis uult ea pogt; nere ih fenedris ahenis amp;nbsp;nö pot regFari ter nifi effet feruitus condi tuta lient di xi. s. de fenedris.7^ffupered nuc ut dicamus amp;nbsp;uerfi.an quis cogaf .aut uult quis ponere in fua fenedra propria amp;nbsp;tune aut fpeculana non extédut parieté fuu propriuj amp;nbsp;breut ter pot ficut ét i fuo fenedra facere utd.alci us.C.de fui.nifi effet fibi druitus impofita ut nó poflit ibi tenere fpeculana ad boe forte ut ex illis fenedris poffitbaberi lumé in domo uicinfut habet in.1.1 urnen de fer, urba.predi.ó( dixi.s.de dr.lumi.uerfi.item ed alia differentia ÔC in ti.prece.in prin.in uer.fuped nuc 06 in «erfi.quid aCtaut fpC cularia excédât pané amp;nbsp;tueaut fût fup folö publicû amp;nbsp;de côfuctudine feruaf ubiqj $ poffint .l.i.66.1.an in totum.€.de edi.pr iua. cû (y.aut funt fupra folû uicini priuatus 06 tûc fub fuo dilhcidio quatenus prédit diUi cidiû uel circa fieri poffunt fed non ultra p ♦Lfi.§.fi.cû ibl no.per gio.66 doc.de fenurU predi.06 per idé quod dixi defenedra deli gno,s.titu.prece.uer.ultra predida poteft querif

Decamino. G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L XI III.

N caminoquinqj principaFr con i nbsp;nbsp;nbsp;fideran poffunt primû camini Io.* c^i quo ignis fit alteru ipe ignis q fit in eo, ter num capa eius.quartû tuba, qui tu fumusqui exit de camino de fingulis ui deamus. Et prio de loco ubi fit ignis dp casfi flat fuper folario 06 fdarium ed igné facientis 06 poted facere quando uult quia quis pótuti.refua^uoluntatenifi uiem^ timeat piculum incendii.héquSdo folariu èd cóe 06 illc qui eft inferior timeret pieu lu incendii quia Colan â nô béret fub fe mu rum 06 tûc pôt peti cautio damni ïfèc.I.flugt; m!num.§.ptereaô6 ibi no Bar.66 dodo.de dam.infec.ô6.1.fi fuus Puum.^.fifomicarius adffacquil.cû glo.ô6 per eaquedixi.s.fffur no imo pP poffet facer uicinus infeno mu rum fub folano ar.l.i.in fi.de aqua plu.ar.

Sed cuiusexpenfis uidef quod faciéns ar.dJ.i.in fi.nifi effet feruitus appofita iliff oneris ferendi quia tûc deberet fieri expen fis cômunibus ar.1.06 fi fôrte.§.etiam fi fui. ué» Aduertc tn quia nec bec druit^one ris ferendi effe pôt bic in re côi p indiuifo d.in re côi de {êr.urba.pdi.06 ideo non pôt dici ^ fieri debeat expenfiscôib^fiet ergo murus fub folario p edificantem caminum expenfis fuis 06 non domini inférions q fo lümodo pati tenef arJ. quotiens la prima. $.i.deferui.fed nunquid faciens caminum pôt facere muru in folario c5i inuitouicio credo quod ficquia ut dixi nedü é utile fed ét neceffariû ppter periculu5 icédii. De dcudo uero.fde igne qui fît in camino die qfi murus a latere ed ita groffus qui é cóis

2’ex igne non pÔuècipere detrimétu? amp;' tue alter ex focus pot tacere igne3 mxta pa rietë eoem etiam maximü Geut fit tpc nup tiaruj öC ita tenet A ng-ÔC Pa.de cadd.gdaj yberus de {èrui.ur.pre.aut paries non ë ita groifus ôe tune aut uult facere ignem fami hares amp;nbsp;temperatû Ölt; pöt etiam fi aliquod danus faciat ex quo utitur ad ufum deitina tumar.bhftula in prin.eo.ti.óC.hfi cuu§.fu fi.ferui.ucn.óC ita tenet Ang.in.d.Kquidam iberus circa prin.etiam pro boe allege opti mumtex,id.arboribus.§.fi nauis de ulutr» amp;nbsp;quod ibi no^per gloÄ doët.öe maxime Flo. item quiautit read ufûdelbnatuî ut nou .dd fi cöesedesamp;d.fabin^cói dtui aut uult facer igncm nó familiärem nee të peratus ^^pf 2' be danum parieti c5i 04 no pot per.d d.quidajiberus per glod 7V. adn ciaf 04 boe tenet ibi Bar. 04 Bal. 04 cóif doc.ö4 Ang.ind.mf quos de dadfec. De ftio filicet cappa camini dicaut cdificiü tit ï muro fPprio edificâtis aut in alieno aut m cói.Primo’cafu qn fitin ^pno n bët dubiu quia poteftnifi fit m côtrariûferuitus con Bituta pereaquedixifupradefeneftra in prin. Secundo eau qn fit m alieno 04 bre uif n pöc.Lfed fi iter mean prude f ui-unp. ô4.Lquëadmodum.$.fi.ad.l.aqul.cû funifi ef fetfarmtus impofita per ea que dixi fupra de feneftra 7V,nuc fupereft » Tertio cafu quando fit edificiu5 m cói piete 64 tue fubgt; diftingue autparies eft côis ad unum ufu5 , trh puta adortu diuidendü 04 m eo nö po teft fieri caminus per id quod dixi.s-de pa riete fiuc muro i penultima.q.ó4/s\de fene ftrairi /Vmucdicam^ Autnóëcömunis* ad unü ufu tantum fed ad omnia uel fimpli citer 04 tucfi querif an poffit cauare muru 04 tuc aut mur^ ë pro di uifio pöt ufqj ad di midiam 64 ufq^ quo durât pars fua quiatûc dicif facereîfuoô4pro hocglo.i.Lboc^dic tum.§.i.i.% .parles in prin.de fèrui.ur.p. autë cois pro idiuifo amp;nbsp;tûc etiam pôt ultra quia in omni parte mun dicif laborare i r c5i bët.n.quilibet portionë.îqlibet pticula pro idiuifout n5.gîo.i.I.qui rome.§.duo fra très'de uerbo.obli.ô4 m.l.fi familie .C.fa. ber.64 i.§.quedâ infti.de agfi. Fallu h®c in trib^ cafibus.primo qn paries no poteft cauaturâ pati per.keui edificiumdefêrüit* ur.pre.Secundo fallit qn alter'fociusuelit ab altéra parte fua facere caminum quia «nus pluf luns non habet quâ ali^ ut dixi

04 babèf ûd.î.quidafn yberus maxime per Ang.qui dicit circa prin.^ ita fêruatcôfue tudo quonia uidem^ in pariete commun! quëlibet (bciorucaminû baberei parte fua Tertio fallit quando murus effet ita degt; bills q, ët faciendo ignem ita temperatum pro ufu fuo torreref ô4 fibi damnum fieret per dicFâd.quidà iberus i pri.cu ibi nô.per glo.64 doca 7î?.anno^.Et adde omnino que dicâifra inuerf.fj bic pôtdubitari. Aut quenfde ipfa cappa camini tâtû 04 tûc aut uult mitter tigna ul' lapides fuftinëtefeap pâ ultra dimidiam mûri 04 nô pôt fi ë com munis pro diuifo fecusfi ^p indmifo per ea que 4?x.dixi de cauatura» A ut uult mit' tere tigna ufq^ ad dimidiam uel circa uF ul tra qn eft comunis^ diuifio 64 tûc aut p ta lé edificationë n fit damnuû muro puta qa per earn murus communis nôdebilitaf ne qj mutaf ei^ faciès lt;54 tune poteft ar.I.fiftu la defui.urb3.pdi.04 no.Bar.Bal.64dofto. in.d.l.qdâ iberus aut fit damnum muro cô muni amp;nbsp;nô poteft per diftâd.quidâ iberus in prin.cû ibi no.04 ibi fi uellet apponer la pides magnos in muro commun! p fulfil nëda cappa camini q deftruerët mu^i com munem ppter ponderofitatë n pofïet per di(ftâ.l.cui edificiû 64 per ea que dixi s.d'fa neftra uerfi.nûc dicamus. Sed hic poflèt dubitari quâdoaliquis uultedificari cami. nu i pariete côi Ô4 murus ë ita debil isq faci cndo ignem temperatum etiay pro ufu fuo torreref ut dixi.s.%fi.tertio fallit an hoc ca fu poflèt fibi puiderefaciëdofcilicet unu5 murum paruum a parte fua puta unius pe dis Ô4altitudinis gtu5 pôt côi ter afeendere flâma ignis fient fepiflime uidi 64 uidef q? non quia prbpe murû c5em nô eft licitum uni focio facere aliû murû prepriu per-dd. quidâ iberus ï prin./Vfi.ad parietem fecun dum lec.ultime glo.que dicitquod debet di ftare per duos pedes uel anu? per.l.fi.finû regün.64 Jtauult Ang.lt;54 intelligede duo bus pedibus quâdo edificaf murus eu 5 dogt; mo ft quâdo ë mur^ fimplex fuflîcit dimif fiounius pedisper.d.tfi.64 itauideturica fu noftro $ debeat iHe murus di ftare p pe dem a muro côi 64 fic.d.l.fi.locum habj nô folum in edificante iuxta murû alienuj fed et iuxta murû côem quod eft notâdû in cô tranûtamë uidef tex.ind,fiftulam.§uuxta deferui,.urba.predio.Egoputoin hoc eflè , diftinguëdû aut quis uult facere murû pro

pria îuxta murG coém ita ^incubât amp;nbsp;no pôtJJ.quiclâiberus in pruôC ita tenet glo» in«d.$4uxta uerfumanet autuult facers mu ru iuxta côem ita qj coi nô ibereat ôC ^ fub lato parietexôi remanere pofïit fi paries cô munis refeAôem no impedit poteft cafuC eft in,d*§juxta ÔC licet ille tex.loqf d* came raexfiguld opéré facta iuxta pariecé côem amp;nbsp;glo ibi exponit ex figuloaxx latenbus non coûtas amp;nbsp;lotofa mâ.ôC fie non uideaflo qui de muro tn credo qgt; idc fit in dieto mu ro parue quiaeft eadérô utroq? cafu.nec ob(tat-Lfi,fmi,regû,6lt; glod.d.fqdâ iberus inuierfi.amitcs in fi.quiaitelligitur quâdo qms uult edificare muru fodiendo in terra proter quod uerifimiliter pofiitdânû infer ri muro côi tuem^debet diftare per pedera quia ita taxameft per.d^Ufufedqn eft mu rus edificatus fuper folario uel et m terra ^ dicte camino addefendédû mutum côem amp;nbsp;fi c pro eius utiUtate quia ex eo nô pot fo cius dânuj pati cxilla modica folfionc îmo utilltates tûcpôtnec habet Iocû»dXfi.,ptd ♦$4uxta facit ad boeXfi ticius borreû de acgt; quitre.do ÔC queddixi^Std* parieteXiue mu ro.Et quid fi efiet paries ligneus ôC mdc/s» que dixi defcalis./V.uidcamusdemurocôi Éx quo etû inferro ea rône ^»quis pôt lux ta mururuî alienû et nô dimiffo fpacio uni us pedis facere muru fine fundaméto F mo dico puta pro fedendo uel caula ponêdi fu pra ortieelos dûmodo h timorés nô faciant muro côi pendâ.quidaî iberus m prinique omnia bn nô.p intell eâ:ii.dXfufini ♦ regût

De quarto prîcipaluCd tubaxanum die aut lUa tuba é extra muru côem a.pte facié tis caminG amp;nbsp;p earn folam fumus afeedit ÔC ignis nô apropinquauit ÔC pôt pXfiftuIam de {erui.urba»pdi.ôc ita tenet Bar.Bab in»d ♦liquida iberus in prin.6lt; AngdmdXinter quos in prindndiii» coL de damanfee^ Auc ilia eft cauata in muro cômuni amp;nbsp;tue aut p illam cauaturas ilâma ignis tor r er et ße. de teriorfierctmurusôC nô poflet pendXq dam iberus m prin,ôt ibi per omnes doe.ôc , per AngdmdXinter quos aut per illam tor reretur murus côis nec per hoc deteriorargt; tur amp;nbsp;tue diftingue aut illa cauatura é ultra medietatem muri uel circa amp;nbsp;tûc die in om mb^ ut.s.didû eft de cappa» De quinto Ôe ultimo prîcipaliXde fumoqui ekitdcca mino fine de eius tuba dic ut dixi de fumo uerfkadde que dixu§»de paricte fiue muro

7^»prîcipaFréuidcnduubi dicifqjcx cap/ pa camini pôt cognofti an murus fit pp«^ uel cômunis de quo dic ut ibi pîene dixi Ôlt; uide que dixhs.dcfcrubftillh auertéan^xü »qan fu

Deneceflario» G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXV«

Ecefiariu très babet partes prima n eft feneftra in qua loc^ fit ad fede dum alla eft caua eius que folet ex uafis fictüibusfierbtertiaeftfoueaad qua omnes inmûdrcie defcenduncDe feneftra fiue loco neceffarn ad fedédûian ?C qn poC fit fieri in muro ^prio uel alieno aut com mum diftingue ut dixi fupra decappa ca/ mini m titulo peedenti 6Cuide que dixi .§♦ de feneftra^ De fecunda parte necedani mdelics de ipfius caua an illa poftit fieri di ftingueiaut qs uult facere caua? necefiarii ï fuo proprio aut Ï alieno aut i cômuni fi fit ï (uopprio regulariter licetnifi fiat iuxta pa rietem uicirii quiafi tune ledaf panes mei nifieri nô pötddk§ïhfi ferubuemóC idê dl cas fi noceret puteo uel cifterne uicini ut dieet infra de fouea neceffanutamen uidi dubitari an illa poflit fieri muro pprio, s folum publicum uel uicm/dic de puteo qd non pót nifi aliter fit de confuctudmefySiP pra folû auté priuatu uicini ét non pót/nifi babeat fupra ftîilicidiû domus per.bfi uité/ »$Xb2 ui aut cUtÓó.bfi.dc feruituti.^s fi bét ft'illicidium poteft fub eo^ qua tenus durât dicdâ cauâ protendered ,fi.§.fi,de feruiurb^ preZirca que uide que dixi fupra de ferui/ ttuftillicidii auertendi imyiiihq.amp;fuprad feneftra in 7Vmbra prcdicfta 64 de fpecula/ ritus m fi» De»iii»uero parte neceftarii uj ipfius fouea an illa poflit fieri diftingue ât quis uult facere earn m fuo proprio aut i cö mum aut m alienofi uult facere in fuo pro? prioregulariter licetnifi fiat iuxta paneté uicini qui ex hoe ledaf utdfi quando.§, fi» fi fenuendhamp; idemfi noceret puteo uel ci fterne uicini ut dic5 infra de fouea neceflà? rii/uel nifi effet feruitus impofita qi in fuo facere non poffit-ar.baltius,C,de feruitmö uero uultfacere in côi muro diftam cauam nccefTani uidef 2 non poflit quia in re côi melior eft códitio prohibétisdfabinus côi diuiJn côtrarium uidefq poflit perdfiftfl lam de fer-urba.predio^ per glo.m.d'b fi qiLfftfuego aut in hoc fic diftinguo/aut eft

aliquiS conuétS inter fccios amp;nbsp;lUud eft Ter uadüJTemper m ftipulatidnibus de regain ris aut nihil eft cöuentu5amp; tue aut eft congt; fuetudoîlocofuperhuc/ôc iliac feruanda perALfemper amp;nbsp;persan î totus^.de edi fi.priua»aut nulla eft côuentto uel confuetu' do Slt; tune autmurus cft comunis ad unu5 ufu5 tih ôC non pot ut dixi.s.de cappa camt ni in ti.precedêti auteft côis ad omnia fini pliciter Ôi tune aut ex dicfta cauea neceftarit nô fit aliquod damnû muro cômuni amp;nbsp;pot ar»d4Tiftulâamp; difta4»quidam iherus»§.fi co.tiÄ pern04n»d»Lfiquando»§» hheetß^ hoc tenet To» petde papia in fuo ultimo lu î glo.in»7v^ ÔC î futur û pcrcipicndiC/^.an au tê fociusiaut ifertur damnû muro côi puta quia muruseftfubtilis ôC nimiû debilitare tur ÔCnô pôt penkcuius edlficius de fuit» ur.pre.uel quia propter humorêcauc necef farli murus communis dehilitatur per.d L quidam iberus in principio cumibi no.ôC perd fiftulamfi fèruitus uenÄ diftamTfi quando,§.fi,cum glo.c.tbôC hoc tenet etiaj diftusîo^pedn Icco preaUegato^q dicit idë fl ex difta caua exit putredo ut mal^ odor SC ad hoc nihil allegac fed tu aUega tex» eus glodnd.ü.^ddem aitfi odorc/ne qd in loco publico 6Ctex.cûgloand.pe.4’pet^ ui aut clam ôc uide que dixi fupra de cloaca î ante pc.q» Idem etiâ dicaffi ex difta caua exit humor uel putredo in domo uicini qa quis non poteft etiâlaborando in fuo imittere aliquid inalienout no.gloiimddTi qm^Tï» amp;nbsp;dica infra de fouea necelTaru De quar ta parte Ôi ultimaTfouea neceflam poftet qri an poftit ilia fieri ,p uolutate domini die aut uultfacerefoueam fubterraneametia3 ultra fuufolu fub folouicini ÔCnonpôtut dixî fupra de penu 7v*quid fi unus uultfa/ cere,aut uult facere quatenus durauit folu5' amp;nbsp;pot,nee tenef dimitterefpaciû aliquod dtfufim 'Veg-ut dixi fupra de penu amp;nbsp;de pu-teo-.nec etiâhocferuaf deconfuetudme ut dimittaf aliquod fpaclûÔC pfertimquâdo fiût huiufmörfouecundique remurantur que uulgo leuolte dicûtun Secûdo queri pôt,quid fl exfouea murata uF nô murata exit humor uel putredogt;ÔC defcendit in pu teuuelciftemä uicini uel eins uenisautin penu an potcrit cogi ad rcficiédu diftam fo ueâ^itaamp;talif ^ nónoceat puteo uF elfter/ ne aut alii loco uicinidicas ^ ficquia nóc licitu quiq facere in fqo perqued aliudim mittaf i aliènuftficuti ,f »ariftoTt ferni.uê. amp;JdTi qn^'fi-fi ferutucn*bfluminû.§Tiâ glo,peàn ftde dam,infec,ôC ita tenet lo.pe» de papia i fuo ultimo linn loco preallegato amp;nbsp;ita nó.Flodmdd.quando^^Tuqui dicit p illumtex.ubialiquiscöftruït loca omunia iuxta domü uicini ex quibus caufetur ad ib la? humiditas cogi poterit ad talia loca pur ganda amp;nbsp;purgata retinenda aduerte Urnen quia gloanJ-Lfi quando*§.fumdef tenere (ecûdû Ajo.q fit Hcitum fterquiliniü i fuo ponere licec aims fentiat inde humorê per »Lficuti»§4de5 ait fi (êrdhuemóC perftfiftuk lam i prin de feruimr.pre, qua glo, itelligo quando raro humoremfaceret fecusfi afti-due per.d.l.fiftulä î primôC adde q dicam î tid^poft prin.ÖC infra de ftcrquilinio, Sî pone q habés neceftanû plenu uult ipfum purgarean poftit credo qgt;nö ppterfetorc ôC ideode nofte tm fieri dî perea q dixus* defornace 7^»ôC predifta teneo ubi uide ÔC adde que dicâ i tufeq^'

Defeelario. G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXVL

Edarium quinq? habet partes prima ê lapis fme lignu fuper quo leuatur fupplcx. Altéra eft fimiliter alius lapis uel lignum ft fuper in quo pendét fituleÔC bis fimiliaiac étfuppelleftilia coquine ponuf, Tertia pars ê foramé per ^ aqua defcêdit» Q^uarta eft fouea ad qua aque QC cetere fm módicic difcuruuQuitaeft qnqj camera i qua ftatur ad lauâdû fuper prio parte de la pide ^lignofcclarii fuper quo lauan fohlet fupleAîliaXi querifan imponi poftunt î muro ^prio aut î côi aut î alienoidicédum é breuîter ficut dixi de cappa camini» Ss quidfi uult edificare iuxta panetem côem ipfuî nôtâgedo diftingueaut'per talé edigt; ficationê feclaninô fit dânû uicîo feu focio-nccimpedif refeftio côis uF alieni panetis ôlt; pôt ard,quidâ iberus i printamp;dfiftulaj» $4uxta de fcr,urba.,pdio,aut ipedit refeftf onc5 de nô pôt pend-§4uxta aut nô ipedit refeftioné fed nocet uicino öC tue aut nocet aftidueiquia aftiduu humorê emittit ÖC nö pönautnönocetaftiduc fed intcrpoladm, tue pôt penddTiftulâî prlmamp;itatj.Ang» in»dXfi inter quos inultia coF./^Tiaut qs nonuelit edificare/dcdamdnfec^öC addeq dixitStde camino 7^Tcd hic poftetdubitan

amp; in tnpreJtê quid fi ex fedario fpargitur aqua amp;nbsp;deßJit per folariu ad parte inferio rem uicini ud madefacit folariu cöe an pot prohiber! ne amplius fpargatdicautfpar gif pro ufu cotidianofue familieße pot ar guméto JTicuti ,§.fufi fenuêdice»óe»Lfiftu lam in prin^de feruuurba^predio.aut ultra nfum cottidianu amp;nbsp;nó porut dieflis lunb^ circa quod uide que plene dixi.s.deferuit* prohici jn.il q. fupen De^fecuda pre fç clarii diced Lieft in omnibus ficut de prima» Sedi bac fecuda in primis cofideradueftfi murus eflèt cóistóe pp pondus fiiplectilis appcfêdebilitaref probiberi poffit pd cm’ edificiüjdc ferm .urba.predio.De,iimiinv* parte lecfarüCdeforamine öd fouea ÔC eins camera'dic in omnibus ÔC per oia ut conclu fû fuirstîn -thprece.de necefTano.Ô^ adde q dl xi fûpra de feruîtute proiciendi ôi ^ digt; cas infequêti th

De aquarolo Hue cânaîi.C» nbsp;nbsp;LX VI b

Iximus de ida materia fupra fn tb d defiftula uerum,quiamultû colt' uenit fedareo ideo earn hic comer ïnorare côftitui.Et appello aquarolu par» uumfedariû uel uaslapfdeû inmUroimif» turn habens fittulas ferreas ad fimilitudmê capitts ferpentis uel leonis aut bommis/de quo exit aqua pro manibus lauandisifi quis aûtaquarolusfiuecanalc infuo aut akeno fabneare uoluerit ea que de fedario didra funt obferuare tenetur per iura in duobus tituks precedentibus aUegatat Sed luxta ea dubitari pofietquis habet aquarolurn in fiio 0lt; ducit aqui per unas régulas que fih ter cadit fn (uû puta m curiâ uel ortusdem de 111a aqua paulatim defcendit ifundo uel penu uicini uel cöran cogi poflifut didtam aqua i fuü rctineat amp;nbsp;i alienü ueniat amp;nbsp;md tur q? non per glo.ordi4n.tf1 qnfi'lèr.uen» dice.In cóti anü uideturd. fluminü.§,fh in glo.pe.i fi.de damjfec.puto q, fit diccndus aut lila aqua aflidue defcédit in fundo ufei» ni uel comuni amp;nbsp;prohiber! pot p.l.fiftulas ï prin.de fm.urba.pdio.Autnó dilcuritaf» fidue amp;nbsp;tüc fecus p.d.t bftulas ÔC pro hoc uideque dixi in tl.prece.circa primas pte^ Q,uidaütfi ego uidés aquas uicini mei de fcéderc amp;nbsp;cadere i n fuo ad curia measifacio aliquid in meo proper quod fmpeditur flm KUsaguCtiW ^remaneat infolo uicinian poflim dicasq-fic ar.Lh§,funt qui putSt-ff. nc quid inlocopuhïico'amp; uide que dixi.s. inquartadiuifioneferuitutus %.0lt; primo uideamus amp;nbsp;fupra de curia m fiJtem quid fi aqua defcendit ex canali uicini infundus meû.dic ^ eu prohiberc pofTus pcr.l.ficuti .$,arifto.fi(êrui.uêdi.óC perea que dixi.s. de ferui.probicidn.i.amp;.ii.q. 'Item quid fi ex aquarolo tuo defcédit aqua i uia publica' an ego uicinus poflim agere cotra te.dic ^ fic fi nocetuel nocere pöt mihi trafeutt/ar» J.ii.in prune quid in loco pub.circa q, uide que ditâ infra thCcqué-ô^ que dixhsan ti.p cedenti. Item nunquid fn pariere côi fit licitû mittere cânale recipiens aquâ de celo cadété uel aquâ de ciderna difcurences aut de aliquo receptaculo aque^ caftelîum ap-pellaf»dicas q nô per.tfiltulam»de ferm.ur ba.predhÔC cil ratio quia per talem difcur» fumaquarû paneté corûpï uen firm liter ë (ëcudû Ang.înd.irtfer quos in prtn,in4nh cotde dam.îtèc.Reliqua circa iltâ matenas uide.s.defiil;ulat

De aque proiedu Oue akarura rèrum

Cap» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXVIIb

Veto primo nuquid fit 1 ici tu 5 q immitterc aquam fn fundo uici ni ôtdicq-nonnîfl fitferuitus i mpofita.l.ficuti.§.arifto.fi fui» üên.de quo dic ut plenc dixi de fêruitute^ iciendh (Xuerofecundoan kceatpicere aquam uel alias imundicias in fhratam pu-fclicam uel alio loco publuCk puto ^ de du» modo nô noceat ufui publico uel tranfeûti bus uel in ea exiftentibus arU.ii.in pnn.ne quid in loco pukiüdladuJ prin.de bis qui deie.uel effu.nid ex.l.uel Itatuto ueleöfue» tudinealiter effet prouifû.d.l.ihin prin.nâ côiter circa hoc per ftatufum locorû é pro» tiifii amp;nbsp;aliter q fit de iure con CLuero ter do pediffiqua uel famuP unThs proiecitex feneftra aliquam putredinem puta lauatugt; ram uel akud putridüÔC defcendit Cup uc» dem uel caputium cuiufdam tranfeuntis p uiam publicâ ôc ibi ftantis ólt; ueftem uel ca putium deturpauit.An dominus dus tens-atur amp;nbsp;i quantû'Ôlt; dic régulant q,iduplus damni dati uteft teX4n.ti4n prin.ÖC ibi b’ no.Flo.de bis qui deiece.uel cHude. quod é uerumqn eft proieAum in loco q’ uulgo iter fieri folet fecus fi eflèt proieclu in loco

noncofueto quo uulgo itémon cofueuic efleut eft tex J dieftaJ.kfXumma cu utility te eanJadUXi putator.SC quod ibi no, ad »Lacquil.qjno»quiaacciditGpcde facto ôc ita ét feruatur ft pene aliter foict imponi p ftatuta locorum que funt fuanda.homnes populi de iuftbóc lure ubi autem nó effent ftatuta F conCuetudo ferua quodfupra dixi.

Q,uero.iiti,quid fi cocedo’tibi duos pe des terre ut ibi phiciasaquam an propriet tas uel ufus concedi uideaf amp;nbsp;uidef q? pro prietas eo quia nó fuit coditio proiciêdi Qi caufa dam ut eft tex4n4.fi muller de iure dode quo die ut ibi per docVltimo de ifta matena de eiefti onibus amp;nbsp;effufiombus ui de plene in ti» de bis qui deicc.ucl effu. per totü öc adde que dixi fupra de fuitu.picjêdi

De aqueduftmC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L XIX*

On Heet alicuMquedudü babe n reïfuopquëaquai'ahenujflu/* at,amp; fi contra fiat pot agi 3 eu5 ita ius 1111 non efie ut probatur in.l.fiftula fi fêrui uen.Ex quo noTecundu Floabi q? facies aqueduft u in fuis domib^ non pot quatenus per eö fiat damnum do» mui uelparieti uicmi amp;nbsp;p boe etiad. fiftu» las m prin.de fcruitu.ur.predtem no.fecun dû eudé Floumdd. fiftulas ^ dudus aque ad fontem uel ad allam utilitatem uel com moditatej publica fi trafeatp domu priua ti ita debet (èuan de manuteneri expends publias ^ 1111 priuato nö noceat amp;nbsp;ad boe pot agi ut diifta.l.fiftulas nifi aliter aedu fit rofuetudmefuatû.fîcit ad predicftad.ü.^» merito Ólt;.§.fi quis a principe ne .quid i lo» pub. Sed nuquid fitlicitum aqueduedui facere per iundû uicini die q» nondC fi fiat poteft uicmus propria audontate deftruc re ut eft tex.m.l quêadmo.§.fi p rotcedu ad J.acquil* Sed pone in aqduftuegopri» uatus babeba aliquod i’ an potent diuerti a follto curfu dicas q? n imo poterit cogi di viertens ut m priftinu ftatu aquam ducat ut eft tex.ubi hoc no.doc4n.l4 i.£.add»3cql, q) no.quia aluei aqua^i in quib’ uicini con fuerutaurire uel tollere aquam uelpannof lauarenópofluntpuerti ineoßi piudiciuj VItimo nö.q quis pot ex pacl u uel confus tudine babere ius aqua tollcndi p rota? ex flumine uel ex caftelio ut eft tex,i.l,ii. cöia predi.dc.quo dic ibi per glo.ÓC doe, Cetera

circa iftam matèria uide que dica inTeq.ti. de feruitutc aquedudus.

Deponte^C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXX

Ons proprie didf ille q eft de p nbsp;nbsp;nbsp;lignis non de 1 apidibus ut.l. s » iter in priri.de aqua plu. ar. ÖC ibi boe nö.Bar.öC Ang.q dicüc q, licet iftud fit de jure tamé de confuetudi ne pons ÔC arcus lapideusfinonima fût qa continenf appeUatione pontisem cöfuecu dim ftâduî eft. £t pons pot elfe duobus modis inurbeftuimunicipio Vno modo quado ê fupra folu publicum ÖC de ifto pö te dixi fupra in ti.de ponticello ubi uide. Allo modo qn é fupra flumê uel aquam ÖC de ifto dicamus. Nunqd i flumen difcur rit per ciuitatem amp;nbsp;unus habet domus ab Utraq? parte ripc an poflit lacer ponté fup flumê per qué poffit irc de una domo i ali» am dicas ^ non cafus eft in.kfi.ne quid in flumine pub.ficut non pot fupra uiam pu blicä.l.ii.^.tradatu ne quid i loco pu.amp;.l.fu * ÔC ibi hoc nö.Bal.de fuituti. Secundo nu quid poteft in flumen facere partem uniuf pontis puta longitudiné.x.pedü per quem poflit ire ad accipiédü de aqua uel ftar ibi ad lauandu panosÔCteneoqinô quia ficut in loco publi.fi ue priuato non licet aliquid immittere.l.i.0lt;.ii.ne quid in loco publico ita nec m flumine publico ar.d.Lfi n; qd Ï flu.pub.de confuetudine tarnen feruafcon trarium cui confuetudini ftandumeft quia régula eft ^ in poteftatibus amp;nbsp;aquis ftâdû eft antiquitati ut eft tex.Slt; ibi hoc no. Bal. in ti.de paceconfl;a*in.vi.cor.quam régulas perpétua tene menti quia per earn decide re potes plurcs.q. Tertio ad que fpeftat onus faciendi amp;nbsp;reficiendi pontem fuper flumine publico per quem fit iter trafeutt bus neceflarium diftingucauté pos qui dî tetineriôCeuftoftiri per dommû ciuitatis ôC dî expéfis ipfi^ domini fieri amp;nbsp;refici qa ad ipfum dicit principaliter ipeeftare ficut Ctiâ ipeeftant al ia fbrtilicia aut eft pons qui noncuftodif fed fimplex tantu pro tranft tu amp;nbsp;tune aut deferuit,omnibus de ciuitatc ÔC p omnés. de cmitatefieri ôC refici ,dbef aut deferuit uni tantum côtrate feu uicinic amp;nbsp;lUi de illa contrata folû contribuere tené tur ficut de puteo côi dicifarlftcfidû natu ram de rcg»iur,6lt;,c.qui fentit onus eo.ti4i.

H.i.

»vi.Facit .LcHiles amp;nbsp;quotî ibi no.Hé uia pub» (Quarto anappcllationc me püblice ue nlatpôsamp;di'cas^ficqnper ilium uulgo itérât antenne quid in flu^puRiundla.l.fi» ïnprinÆdeferubEt ideoftatuta loquêtia de maleficiis comifis in uia publica uerifigt; câtur in comiflis fuper pote publico Et adde predidtis que dixi.s.de (érui^tigumit» têjn.vùq.amp;fupra de refedoc in»vihq»ÔC fu pra de pontbôlt; uide«Lfupra.iter in prin.ôC ibi per Bar ÔC doc.de aqua.plu* arcen.Rc Iiquaqucfpcdlât ad materiâ pôtis dicâ pic ne in fequéti libro» j

De»piAuris.feuâncruftationibus.

♦G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXX L

On ê dubiû q? licét Focio Fpari n etecomuni piAuras baber qa eft tex d.quidâ iberus i prin.ds Gnurba^prCtôC ibi per ods doc-ôC nô.Ang* Ïdûter quosinprind ultvcoLdedamunfec» qui dicit çj non eft quia p eas nô ht aliqcf damnû uicino fed totifocietati prodeft fab tï quo ad ornamêtû ÔC ideo inuito focio et fieri poffunt ad hoc tu allegaddmpêfe in fi de uerboTignifôC fie nô ^ parietëcôeî un^ ex focus potentêtalteroinuitod'albareÔC depingeredi fimilia fuperea facet e fecund du io.pe.de papia in fuo ultimo libro 1 glo» antepe»7^.1icet hoc cafu quilibet eorû amp;nbsp;ita tenet Ang.in-dd.quidâ iberus ante fi.drin» pôt éc incru fl at des facere ut eft tex» in»dd, quidâ iberus §.fi.exëplû ponit Ang.in.dd» inter quos in florêtinis uolêtibus îcrufta te panetem que mcruftatio fortificat parie temde incruftatôes dicuntur crufte fubtilef marmoris que ponunf extra muru ut tota marmorea uideaf ut eft tex»cû glo,in»Lim penfe m Fine in Tt’.icruftatôes.Et ponc exe plum tu ficut eft tota eedefia fanfti marci d ueneciis poffunt et capi inftruftiones pro opere raufaico quoteftudiesdifteecclefic fiant ornatc.Ec per predifta et conclude ^ fi murus effet fi mill ter faftus poffet unus focioru et altero inuito cake impleri facere de ipm dealbare quia per hoc efficifmelior de pulcriorfmcaliquodamno (beih Sed qdfi ê cautu5 de damno mfeefto illius mugt; ri an bêfrô ilUrû pifturaruï amp;nbsp;incruftato nu? dic 2 non ut eft tex.m.dd. quidâ ibcr^ ,§.fi.di ibi perglo.amp;duc.amp;per Ang.i»d»b inter quos m prin.in ultima cohfed quid ft

to parietéœi furit picture an aliter focius poffit pulfar puta ca imponêdi tigna fi pp iHâ pulfationé fieret dânû illis pidturïs.dic quod non idem fi uelktmittere aquaï per feclanu ut neceffariu dC proter humiditatc deleréf piqûre na died is cafibus nô pot de bet.n»(bcius ita uti rec5i quod nô fiat dam num parieti cÓi per.d.Equidam ibeP 6lt; p »Lfiftulam fi fenuédice» Q,uidfiuolo fa facere depingi cruei Fixum uel aliquid aliud tnccckfia utrû poffim probiberi diras qua quia iftud pertinet ad ornamêtû non ad di Form!tacej.ne quid in locofacroamp;ibi hoc no.Bar.in modico plus qgt; legato Faftu pro piftura (anftopi cefef faftum in pia caufa? ddinea margaritaru amp;nbsp;ibi hoc no.Bar.ff.ad d.fal*amp; prohaf êtin.l.ticia in ’fkde aur.ôC argê-lega.di uide oio que dicâ infra yV.ultigt; mo no.ltê poteft rebnq ufuFruft.ftatuc uel imaginisXftatue dCibi no.pergio.de ufuE Anaut ufuffruffuarius uel inquilinus poffit in domo ufufruffuana uel condueda facere depigi infignia fua q uulgo arma digt; euf amp;nbsp;dicas qgt; fic p.Efed dC fi cuius.§.ediuT de ufufrue de ibi boenö.Flo.qa per boe nô uidefeffe deterior códitio rei amp;nbsp;mutari eP fubftätia alias fecufeffct.^.de religd.monu mentorum dC.€.ne quis uel a regia de pro^ terea qun pleuris q faciliter deberi poffut procederc fecus fi uellet kulptas in lapidó bus ponere* Item nullus etiam poteftas uel officialis uel priuatï*pót depingi facere ïfigna fua uel ponere nomen fuus edificio publico puta in palatio uel platea Fed foluy nomen amp;nbsp;infignea prmcipis ut efttexJ.E opus i fixud.fêquêti.ffde op.pub.quod nö. quia feruatur totum contrarium in pratica* Item ille cums pecunia opus publicü facdü eft pôt nomen amp;nbsp;ïfignia fua depingi facer ut ê cafus.ind.ii.0C in.l.opus in fudc i.l.fi.dc op.pub.0C ita obkruaf maxime qn fabrica tur una ecclefia ut capeila amp;nbsp;itelligequâdo de fua pecunia fecus fi de pecunia aliena.ói ideoeû quidâepifcopus ueronêfisquietia cardinalis erat dC uicecamerarff papeéxpo fuiffet de bonis erogâdis paupenbus in fa» bricâ maioris ecclefie uerone duo milia du ca tor û amp;nbsp;fecit fculpi ïfignia fua fup capeila fua cu collumnis fuerût libi abrafa dC merP to qdc quia illa nô erat pecunia fua cu oio tenebaf eas errogare ar.c.relatü cu ibi no* per glo.amp; doe-extra de preben.ltem ponc unus fecit fieri capellam uel ecclefiam de i

tnemoriamfui ncifiti facit apponi iGgni» Ria proutfolitucft an poffmc 111a mfignia clerici delete amp;nbsp;altera imponere dicas ^ n immopuniri debet arbitno tudirisXqui li bertatem ad fi.amp;J.opus. ff.de ope^pubTecu dum Lodo.de roma i.cccl v.GnguIan öd no» Bar.in.dd.qui libertatem qui dicit no.congt; traFratres minorefamp; aliquos religiofos ^ capellas aliquorü defunfforü attribuut no mini aîterius qui hoc facerenon debet. Ites côtra cos qui abradunt arma aîicuius amp;nbsp;po nût arma altcrp. Aduertas tn quia arma eoru g proter traditioné de patria expulFi funt pofunt fflerixafus eff indeoru qui.f€ de peis fecundu Lodo.de roma tnfuo fm^ gularixccliîi.^ incipiteorû arma ÔC ita et fepinime obfèruatur. Item aide q» G ab quis effet depiótus tâq editor i aliquo loco publico amp;nbsp;unus deleret lila p^ffura fine lû cécia nncipisicideret i edidu de quo habe turî.Ui Camilla de lurisdi.omnMudi.et ibi hoc no. Ang. Ites qgt; perçu ties imagmem dei uel fantfforu puniripôtd.corneliadefi cariistkhoc (enatus de Gccariis ôC ibi hoc no Ang.qui dicit q. uidit peruGi fragete mate ftate ligneâ amputan Gbi man^Ä q ét gra mus puniripotpenamortis.de quo uidc Ct per cum ind.i.'C.dcrap.uir.ôC quod hagt; betur in.cur.de offt-ordi.il.vi. Item no. 3 pitffores amp;nbsp;miniatures qui mimât amp;nbsp;pigut cuadultrinis coloribus utteneatur domino ad intereffe uttiûôC ibi hocno.Bar.£.de murilegulis li.X-ltem tenctur crimine'ftcy lionatusd.in.§.fi quis Feruos de cri.itelio.di r)o.Bar.in.dd.ii.ad Fi.qui dteit idê in tinedo tibus panoru amp;nbsp;G. Item nuquid pidlura cedittabulc uel carte an econtra.uide tex. î fti de re dim.^.G quis aliéna tabula ôedun rcm.§.fed id quod in carta de rei uen. amp;nbsp;^ no.in diff is iuribus» Vltimc no.q) multi infidèles reprehédunt imagines fanfforuS dicctes q Gm ƒ idolatrii amp;nbsp;pterca. iperatof leoqui fecit.» dies feftos.C.de feriis 6c.l.G queq .de epif amp;nbsp;c/eruex Fugeffione quoru das hereticorû habmt côtêtoescu ecclefia romana quia fecit remoueri oes piffuras de ecdefiistaq idolatria cotinetes fs pajaqui tue erat côgregauit ccGliû rome ÖC i pm leo neexiftete i côftâtinopoli excomunicauit q. leo lepra pereufus poftea mortuuséft ut (enbitPauP de caitro in.l.G.’C.de feriis öC. tu dicas ddendedo criftianos q imagies ado rare non debemus uidelicet colores earum feu lapides Fed éis debemus reuerêtiâ pter dcü dC fanffos q p eas reprefentatur.Vnde fenbit Gregorius papa Feréo epifcopo ma GlicG qui imagines finffo^ fregerat fub ex cuFatióe nee adorare debmffent amp;nbsp;habefc? có(ccra.di.in.p latü 5 hec 7^ba.Et qdes ima gines adorari uetuis Fs oio laudamus Fregif Fe uero reprcdimus.Aliud cfteni piffuras adorare aliudp piff ura iftonâ ÔC qfit ado radix adifcere.Namqd' legêtibus Fcriptura hoc idcotis preftat piffura cemêtibus qa î ipFa ignorâtes uidclicet q (cq debet iipfa legu* ut qui Iitteras nelciut undeamp; pcipue legêtibus ,p Icffioe piff ura ë.ltêex fepta Fi nodus.Fcribif uenerabiles imagines xpiani nödeos appellat neqjFeruiGt eis ut dus ns 95 Fpê falutis in eis ponuntneq? i eis expee tât futuru iudicuu u Fs ad memona amp;nbsp;recor Sationê primiciopi ueneräf eas amp;nbsp;adorant fs nó ferul ut cis cultu diuino nee alicui ere ature ut eft tex.d có»di.iii.amp; ibi omnio ui** de q no.f Gdenoftra ut Fcias quabi imagi» nes del fanfforü fint adorade.Et d ma. piff uraru mde ét per Bar.ifuo tracedifgi nils ôC armis.

Dehorreo. C. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXVÏÏ

Ï quis babeat horreu in (Mario cö.' f munianpoffïtipfumimp’cre fur mêto uel aliis mercibus óC dicas q ficquia dicif uti re coi ad uFusdeftinatul* fi cóes edes cÓi diui.óC no-ind.fabinus co.ti. facic.l.arboribus.§.G nauis de ufufruffu.

Sed quid fi nimm poderat ita qlölarius n5 pot fubftinere dic q n pot cogi ad fufti nedü columnaaf q fuff meant (Mariä ar.I.G cuti in prin.fi {èr.uêdi.amp; G no fuftmerint uV ét nôfubftituericôC (blariu no poffit fu ftinercuel o paries cois dbilitaref tuepof fit cogi ad (ublcuadu podus per.l.cuius edi ficiu de fer.urba.predio.uolcntes ét cdifica re iuxtahorrea publica debemus dimittere fpatiu.x.pedu liberi aeris,ut.l. meniana.€» de cdl.pri.ôCno.glo.îd. Gcui.eode ti.de quo dicutdixi.'s.demenianis Scdquidfi ali quis horreu frumétariu nouu ex tab ul is ligt; gneis mobile faff u in folo alterius pofuent in folo cedat dic q no amp;nbsp;Gc no efficitur dni prediiutcfttex.in.l.cm^’ horreu de acqui. re.do.0C uide.l.granaria in prin.de affi.ép. Secus fl effent tabule terre affixe.I.G.s.totu de acquit,re.do.amp;.dicXgranaria ÔC no.glo.

in.d.Lcin titiusborrcS* Vltîmo nuquid ruftici debeant i borea deferre décimas ad cccleOas dicq^fititaut aclericts ueleorura nuneiis non fint co lügen de magrisptex» xyi.qfti.ureuertimini amp;ibi hocno.glofa in %jn horea.uideno»p Speculaun titulo d* decimis 7^,ultimo qro* Ec de boreo» indc»Lcumï pJures.§,iocator borei-ffdoca» amp;nbsp;ind.domïnum boreo^i mprin^óC inX cu domini horeorüeo.tu

Dearmatura.C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXX HL

Rmatura que machina dicituf a lila fuper qua operarn ftätad edificandûXfi ut certo»§t inter dû Æcomoda.ea ïta uidi dubp tari» Nunquid uicinus edificans domum poflit armaturam ponerc ad muru5 Cupra folum uiciniutlaborantes ualeant Cup üla armatura ftare ad laborandü amp;nbsp;uidetur ^ nó ard» quéadmodû,$fi»ad,î»acquibôtd4 $* edificare de morunferen* Sed é arxontra in.krefeeftionis comunia predüöCiftudpu to uerius quado aliter coraode fieri nó pot Nam fi ê licitu mibi muru meu alti^ tolere »Lalti’’*£»defer4telligif qgt; poffim ca faccre per que poHis ipm alti^ tollere uel reficere etiam apponendoadealocaquc non ferm’ ant ut eft tex LkrefeAionis i prin.facit ad hockfi iter fi fer.uê.amp;duicteres de itmere acfluq? priua» Sed nunquid fit licituï po/ nere armaturam i fundo uicini uidetur efie tex.ad litte ram ^ no,in.d»kb§.edificare %♦ cetcrum de momnfer»^ boe quia non licj inalienuimittere»kficuti4» arifto»fi feruk uen.kquéadmodum»§4»ad»kacqkputa q^ fi aliter non poOitquis domum fuaj reficere nifi ponat armaturam i fundo uicini tune poffit pdfkref-edboms ÖC diólad-uetereCSj fi aliter poOit ficuteffetitaitelligitur.dicfl^ »$,edificare ÓC alia iura fupen^ ad boe allcgt; gata quodé no»quia quotidianu» Q,uid aut fi qs habet armatura ï fuo muro amp;nbsp;earn uellet ponerc rrauro uicini ita qi co reqe fcat dic ^ non pot ut eft tcxanJ-fi duo4§. fi uicinus uti poibde» Et ex bis omnibus 13 elude $ armatura quis non pot in folo Ulcï ni neq^ in parietc uicini neqj fupra foluï akerius regulariter apponcrc nifi aliter in fuo edificare nö pot. Sed pone q armagt; tura fuit male ligata t i ca fucrut pofite ptigt; cc uel funcs que erant uetuftc propter ^ uh^éxarmaturacéciditanmagider de ar#* matura teneaf dic q? fic ut eft tcx.amp; ibi gk no.in.d.kfi ut certo.^.interdü.flk commo.

Ec prediAis addc que dixi fupra de feruitu te tigni imittêdi ï.v.q.circa mediü.7V. amp;nbsp;ló fi tibi cocefli dick

Deftabulo. C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXIHh

Tabulumdiciturille locusqui f nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tantû equos reci pit fecudü glo» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;in ,kpalam in prüde ritumup» que ponit quid fit taberna eau pona ÔC ftabulum nö autem dicitur ^pne ftabulum locus i quo recipiuntur alia aiabl utkexconduedo in prin.aut ftabulum ubi greges dus ftare oportettÆ loca.de cöi tn ufu loquêdi et dicitur ftabulu in quo nódu equi fed aha am malta ut boucs 6c pecudes ftare cöfueuerut facit.Lco iure.§.ftabula,fE ï qui ca.pig-ta.öha.óe fi ftabulu ë predium ur banü uel rufticü uide tex. in.d.$. ftabula ÔC que dixi.s.in4iii.diuifione feruitutu Tv. fed quid de ftabulo. An auté ufufrudua rius poflit ftabulu domus locare pro ftabu lo ad recipiëdü iumenta dic q nö.l.G cuius alias equiflimus de ufufruc.p quëtex. dicit Flo.g» inquilim nö poftunt domu coducH reduccre ad ftabulu uel ad ufum carreftaçe ♦i.plauftrorum. Sed nunquid locator do mus tencatur nedum ipfam domum refice re fedetiam ftabulum dicas q fic regulanf ut eft tex.*n4.cx condufto in prin.tf. loca. amp;nbsp;uide etiam kkfi merccs.$.condult;ftor co. ti.amp;q^icisno» Dcïetamincauteï quod proccdit de ftabulo uide que died infra de fterqmlinio. Vltimo addccaque haben tur i toto ti.dcnau.campo,ftabu-dlt; in ti.fur t! aduerfus nautas»

DeingrefTufeuintroitu* G EXXV.

Epecôtingit inter duos domus a latere uel pofteriori carum p tefblum relinqui unius pedis Fduoçjut plurium iuxca»kfi.fK fini.regû..^ (élu ïgrcfTus fiue itroitus dicif circa ^ dubitari uidi cuius fit folum de quo dicëdû ë aut per illud folû habef aditus ôC exitus ufqj ad loca pliblicaôC tune aut illud folum ë rcliftuî ex collatione priuatorû fû dorû amp;nbsp;tûc dicif uia publica Öó etiâ uicma lisfi uicinistâtûfêrmtôç non licet câ cuiq?

oaupare uel claudereXiü^^uiam'publ icain ►$fUicinaIis ne quid in lopnblico.Aut iUd? folu5 ê ex collatóe uicinoru fundorü reho tu iuxta,d»l.fini»regu.6lt; dicitur tue uia pri uata ficut locus reru priuatarü.d.$*uicina lis» Sed eft dubiuj cuius corn eflc dbeat dte q? fi eöftatquis rclinquerit illud folutn dus efTedicitur fiuerono confiât qs illud folum rclinquerit puto q fit confiderâdû qui ipm poflideatguia in dubio pfumam il lum uicinuï fôluî illud dereliquiffc q pof fidet^antmcrito ^fbeio amp;nbsp;^ boc êt allego q no.BanmdvCUï fcruus de uerbo»oblü ubi dief tqn aliqua expenfa fadra eft i dubio m tclbgif dïe fadaab Ulo poftenoreamp; itaét dixitS^dc panete fiue murOi^.nunquid au têin dubio,Sedfi nulP poflideat tue fi (ugt; pra didu folu uicini baberctftilïicidiu»digt; cendö é q tue (altem quatenus ^tendit ft il Îicfdiûuniuseatenusfit eins (blfi inferius ar.lKôC quod ibi no^Cje (êrui.urba predig fl aut nullus poffidet necftillicidiu babeat tueeft infpiaédu5 ft funt lapides in domo (eu muro tpforü ujcIncp^ protédetes fc fugt; pra folü pditdu ficut poni per nó nullos co fueuerûtcau(à oftededi quaten^ durauit lapis i fixus ï una domo eatenus ludicabü mus ipfius effe folu inferius* facit ad hocX nö foluj.$*fed ut pbari deno.opemöcia. Si nero nibil debiscoftattuc in dubio iudica du eft q fit utf infq^ p dimidia quia omnia que funt in cÓfinio in dubio funt eoru qui ab utraqj parte poffidentard,arbor coi digt; ui»ócLii»amp;: pretcrea de aqua plu.arcê» 00 4 adeo*§.fixu»l.fe*que incipit pro negotiatoe de acqr*re»do.ficut dicimus d ifula amp;nbsp;alueo qui funt in medio duoru fundorü ut.h adeo ex infula amp;*§.quid fi toto eo.ti.ficut dicim^ in foira que eft pofita in medio duoru fungt; dorüqueefteoruT*uudd»ii*§*ptcrca 00 ib( per glo*amp; Bar in fuo trac.tiberiadis in prigt; ma parte in prin.in %.flumê ubl ponit êt idem de foffatis amp;nbsp;Geut dicitur êt de flumi ne exiftcnte inter duo territoriamâ in du Blo iurifdiciocôpetitcuiqjciuitati ufq? ad mediu fÏumê*ut no^Bara.d^traclatu.tiberia dis »^4tê uidêdu ê utru5 iurifdicio amp;nbsp;Babi .c*ex Iitterisin pe.coFad b-de probacio.óC ideo fi diedi uicini non cocordati ufu amp;nbsp;pof feftione diêlu ingreftu poftut per cordulaj diuidere itaquer(usdomum uniusfitfua dimidia amp;nbsp;uerfus domu alten ^fimiliter fit altera dimidia luxtano.p Bar,dlt;doc»in*b quod conclaue de dam4’nfec*amp; per Bal. in »ci4*fi quis de raanrou’n.y.cot%*quid ft queda plateoïaeft inmedlodn.tude cótro* inueftidn ufib’ feudorft amp;nbsp;dixi/sJe curia fiuecurtetamp; bocïtclligeqn patif comodaï diuifionê fi»n*cftêt ita paruus ingrefP Guö itroitus q comode dfuidi non poflit tüc di cêdöeftqdicif dcueftibulo ut remaneat cóisd*arbor»§,ueftibulo c5i di.amp; notât Bak ind.f »fi quis de manfo» Et preduftis add que dl xbs.de pariete fiue muro 7v.fed uidi dubitari cS tribus (êquentibus* Prediêta aüt inteUige de ingreftu fiue introitu priua to.de publico aSt dubiS non effet qn non ê priuatorn amp;nbsp;intelligeeffe publicumenafi (eruit tm uicinis6lt; ducit in domo uiemogi tm uel ad flumê publicum dunmodonon fit faêlu ex collatione fundorum priuatoru .Lüt^.uicinalis ne quid m loco pu.quod bn no.quia multi putâtqhuiusingreffus qui non babét exitum in uiam publicam uF ad flumê publics fed dicunt folum ad domos priuatog^ que uieuicinales appellanf fint , priuatoru uicinoru ut poffit pcrcosclaudf quod non eft ucrum per dic^.uicinalcs*

Item enim uicinalesmc dicunfquia prï cipalitcr deferuiunt uicinis publiée tarnen funt ut.d.l.ib§»uiarum nc quid in i loco pu* et itaalias iudicaui et apenf feci uerpe una uiamuicinalcmclaufara peruicinos q bagt; bebat additum ad flumen pub* Et de ifta uia uicinali die qi ea quis no pot edificare finehcentia principis uel ciuitatisd*ii*in prin.ne quid i loco publico amp;nbsp;ft darcf Îicê» tia mtelligeref fine'damno altenus ut dixi fupra de (bio fiuc area in.vijallétia amp;nbsp;adds que dicâ infra in fequeti Iibro inti*de ferui tuteuie*

Deorto* C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXVI.

Rtus quando’dicatur predium o nbsp;nbsp;nbsp;urbanS uel rufticu uide texdn

»hurbana predia de uenfignifi« 0lt;d*iiii.§.pe4bi amp;nbsp;in urbe orto rumlatitudo amp;nbsp;ibi Flo.fini.rcgu.6lt; q dixi fupra indiihdiuiftone feruitutis ?V\qmd de orto* Etanortuscontincaf appellations domus die ft ê eroptus unico pcio cS domo uel ft ê paratus uel députât^ ad ufu domus uenit appellat! one domus*aF reguiariter fe cus etiam fi per domu ad cum babcaf adk tusd/w prin,dlt; ibi boc nöiBal» Ang.Flo* H*y*

ÔC dûc.de (cruhuEpre*amp; probatur înXpré-i diis.§»pe.0lt; ibi per Bar^ÔC Nico.de neapoli de îejnJacit.Lteftatrix în prin.fi ferui^uc» amp;nbsp;uidc glo jii^xihqàiii.reltgioGu que pok an 111e qui dat domu uideatur dare ortû ÔC nide.crainutiusî prLÔlt; ibi To.an. amp;nbsp;cano/ niftas extrade tefta^uide BaLin côfiliofuo ^ inapmCLaid fi quis legauitcotcta î domo amp;nbsp;dicitur ortus paratus ad ufin domus ubicuq^ ortus é câ dilecflatlonisdd* prcdiis ♦§«ped é pedifTequs domus fecûdû Bald die to côfiîio ♦ Sed quid fi duo Fratres diuife^ tut domos amp;nbsp;ï medio é ortus dic ^ iUe ort^ cedit ill 1 domui ,p qua teftator utebaf illo orto (êd fi boe nö apparet cedit illi domui p g babebat intrinfecu aditû ad illuj ortuj di^a.Lprediisv^.gdoraude leaiüSi beeno apparcant ceSit utriqj domui^ fecundum Nicode neapoliqui itanoddt§.qui domü Et Fubdit $ fi cöftietudo regm diFpoït ggt; pri mo genitus babebat domus iteUigitur etu 5 badebat ortuj» Si quis legat uni habita tionédomus cui cotinetur ét ortus ad ques per ca aditus babebatur an legatarius tenea tur preftare aditum beredi perd» dominu dic g? fic ut eft texJJ»fi,ï prinde ferutur.p» ßlt; ibi no.per doe» Non potquis domum diuerterecaufa ortuj faciendk’td edifi» pri ua.kan i totuJ amp;nbsp;probatur id» fenatus i pri» de contraben»emp»ólt; ûkeetera.^-uamp;.^.hquot; fe natus dele.i»amp; in,Ld quis per bancC^dc edfFi.priU3,Q,uod noxontra multos qui di ruunt domos amp;nbsp;faciut uindana, Sed begt; ne pot quis ortum ad pratum reducered, apud trebatiu.^.n uicinusdeaqua pluiaart mfi elTet uFufrudkuar ius quianö poflêtuiri darium in quo habet uFufruc-adabü modû cöuerteredTi cuh§.Cedfi edi um de ufufruc»

PoiFum etiam conftituere tibi Feruituté ne faciam in muro raeo Feneftram p quam poflîm te proFpieçre in orto tuo ut.kaltius »ede FeruhÔC ibi hoc no.baLamp; dixi Fupra de feneftra» item babens domû iuxta or tuj'uicini nô pot ex illa domo quieg poner î iHuî ortuj utdd»ô^ jbi hoc no.Angde Fergt; uùur.prc»amp; dixi Fupra de Ferui» proiciendi amp;Fuprade ague proiedlmEt ideo fi habeo pal atium iuxta ortum tuura licet habeam î paricte meo uerFus ortum tuum multas fê neftras ÔC p mille annos tenuerim tarnen î orto tuo poteris edificare dimifTo legittio fpacio iuxtad^uFinû regun.ÔC obFeurarc lu mmamea itocuud î partêd,qui lumimb^ de (ênii,ur»prè»amp; ibi hoc no»Ange» 5^ no^ ind»i»€de Ferui»amp; dixi Fupra de (olodue àrea circa prim Nûquid deortis»i»de bis quenaFeuntur in ortis dedmefblui debeât uide tcx»inx»cx parted primo dedecimis i5lt; quod ibi no* Etaddc ^illequié in or tis Fiue î cotinétibus edificn diciFdTc pfenF ut ëtex»cu gkin uerbo pns infti»de FatiFda» »§‘fiueroaliquisamp; habet inXpns cû feq» de procur* AppcIlans tarnen nô tenef querere iudicemaquoutd»i.§.(adeundi qn appekfit idé i ortis inftrudisuided.legatu fub côditione»§.i.de andegd.queFitu5»$.i.lt;î fundo inftru»ôlt; de,ortis mde tex,in»kfi ita quis»^»(èia cauit deuerbo.ob.ôlt; kqui conçu binâ»^»qui ortos dele»lïi*ôc Le» ramutius' in prin»extra de refta* Et adde que dixi.skd Feruitu»ptcgendi i,v.q»6lt;»s»de camino ante Îî’fde quarto prîcipab»

De columbaria* C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXX VIL

St prohibitum capère coîubas de abeno colûbario et in Fuo et capientes dicuntur committer

Furtû amp;nbsp;aceuFari poffunt de Fur toutnbaturin»l,pom»f»i»ôlt;ibi Flo.famiü, her;racit.§,gallinarum infti»de re»diui»hoc tn caFu qn quiscapit colûbas aliénas in Fuo pôt.penitere amp;nbsp;nô tenebitur cas relaxando ut no»Bar.î»kea méte de Furtis niFi poFuiiïî ciminiûuelaliud inFuocâ ducêdi colûbas aliénas ga tûc puto $ nô habeat locû peni tentia ar»kquicunq^ in fi.de Feruis fug» qcV no» Communiter tarnen funt ftatuta ter rarum que prouident circa hoc fi ahg Funt heredes unius qui babebat columbaria có/ petit etiam eius ludicium fami.henpro di-« uidentis columbis uteft tex,in»d»kpompo nius.$»i*fi quis habetuFumfrudtum fundi i quo fit columbaria quomodo6lt; quado uti poffit comodocolumborum collige ex tex» ,kurufruduarium.§»fi in uariis óC.ibi h^no» Flo»de ufufruc,columbarum ficut 'pauonu Fera natura eft indicé rc»diui.$»pauonura ubi uide amp;nbsp;de Feptem proprietatibus colû beulde per archi,xxxvi»di»qui cccle»ólt; pdi catores equiparâtur colubis ÓC agnis ut no» idé archi»q,y*non ois ekn»

De fterquilino* C» LXXVIIK

Vis habet fterquiliniuî iri dogt; mo facit proicerc letamè luxta muruïcóem ud alienu an pofgt; fit dic aut tangit murum eoem uèl alienu amp;nbsp;nó poLULlXt qn.§»hTi ferui* tiendJ »aut no tägit fed eft iuxta amp;nbsp;tue ft aG fiduui bumore facit ufqj ad murû pdidluî amp;nbsp;nö pôt d.ftftulam in prin.de fer urba^p dioXecus fi aliquando amp;nbsp;non aflidue ut ibi amp;nbsp;ita JnteUigo glo^imdtLft qn utdixi fupra de neceftario-T^fde quarta parte amp;nbsp;uide q dixus.de feclario de aquarolo fiue canalt ÔC uide Flojnd.fi feruus ftruuj.§.fi fumuî ad J«acquitSi quis poCuentaceruum Iterconf ï fundo mco aut agro an poflim agere con tra eus g? ui autclam mde.Lfi ahas.$.fi quif aceruu5 q, ui aut dam* hes fi quis ftere^ aut p fundu meuj protuerit euj id ipmla^ cer fetuiffeï finil damnl mibi fecit neefpe tiem fundi mei mutauent nö tenebitur q^ ui aut clam.utd.fi ïter-^.ftercus q» ui aut clä

Q^uidamuultproicereftercus aut uri» narn fetidaj i {oio publico uel ét priuato p ter q? malus odor amp;nbsp;fetor fit uicini an poflit die q non d.ediles in fuifde ma pub^ôi eft texxum glo*ind*n*§. idem ait ft odore ne quid in loco pub.ôc in.tpe.^.pe.q ui aut dam amp;nbsp;adde que dixi fupra de cloaca.Tt.öC predida teneo Üq.v.óc fupra deneedTano in.funûquid uêdito uel legato füdo fterqli mn ueniat dic q fic fit tn diftido aut fterco radi agn caufa paratu ê amp;nbsp;ad emptoré amp;nbsp;Ic gatariu pertinet aut uédidi eâ ik ad uêdito rem uel ad berede (pedfat nifi aliud achim fit amp;nbsp;boe fiue fterquiïiniu i ftabulo fit fiue extra ftabulG in aceruo ut êtexad*fundi.$t ♦i*dea(ftiç,empt

De materie.C*. nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;L X XIX*

f Iquis uult materiam edificarc iuxta. regioneï uel fundu altegt; riufpÓt nu Hofpad o m medio reltcfto dûmô terminu fuü nö excedatd.fu ï prin.fini.reg.Et materies dicitur pies fu uemurus de lapidibus fine cementod*quc pertinet.$.paries de uerbo*fi*óc ibi glo.i.l.fi precario cói*predio»amp;*I*edes {acra.$*ude □ tra.emp*óóglo.{êntit in*dd»fu^* murus q dicitcuï calce ÔC proprie iuxta uulgare du citur murus ficcus *Murus uerofiue paries proprie dicitur cum calce ut no»in»d»Liuri bus ö^ dixüs.de pariete fme muro in print

amp; ideoTi quis uult murS ficèrê ft lapidib^ fine ceméto fiue calce pôt in cofinib’ agri fui ficut ftpem edilicarudddufed fi murum cum calce debet pedem relmquere* Sed nu quid illa régula que dicit ^ edificatu cedit folod.adeoft.cn in fuo de acquir.re.do*babe batlocu in muro edificato ét fine calce amp;nbsp;uidetur $ n quia de faciliremoueri poteft ar.l.fi tlcius horren de acquit,re.do.Contra riu eft uerius p.d.l.fi precario cóia predict ibi hoc no.Fio*amp; Pan.de ca.in fi*óe idey no* paulusdecaftdnd.ifffdêreiuendi.gb nS , itê uêdito fundo an uideatur uêdita mar. gt;nbsp;ria.Émnrns fine ceméto qui eft in eoöC digt; cas q, fic p*d.l»precario ubi boe no.Flo.fi qs obligatuseftnon probibere me edificarc fub pena fi in uia detinet portantem lapigt; des uel calce uel fimilia pro illo cdificio in currit penad.i.in prin.amp; ibi boe no.Flo,dc mor.infer.pro hoc*$.edificare ea.l.i.ócd.ue^ teres de iti*ac.q? priua.fi is qui lapides efuni do emittit toilers eos no uult ex uêdito eu co agi potent ut tollat eos.kfi is qui lapidef de aft.emp.ói fi eos nö äußeret fefta fibi ft nûtiàtiôeuttolleturdnsfûdietcere pôt p ft.i*§.licct aut de pericmói como.rei. uen*

Q,uidfi pofuifti lapides ut aliqd aliud in curia uel domo meafine mea uoluntatc dic q propria auctoritate fine aha denocia tióe poflu? tollere amp;nbsp;eicer.Lfi pcario amp;nbsp;ibi glo-coia predio *Lquêadmodi3.§.i.ad»l.acq* d.fi inter.^.qui ad ianu3 ^ ui aut dam* Sed quid fi pofuifti lapides amp;nbsp;tigna tua in füdo meo de uolûtatemca me precario concede te luxta.Lprccarii an poITim ea remonef ,p pria auftoritate fi tu ea inde non exportas teneo q prius debeam te requirere ÖC inde remoueri facias alias ego prius mouendo teneor tibl ad itereffe ar,d,l.t.§.licet autê ÖC ita tenet paulus de caft.m.d.l.fi precario*

Q^md aut fi fimphciter coceifi ut aliqd apponeres in meo an uidearcócefliife pre cario*i*ad meu bene placitu an uero animo donâdi amp;nbsp;eóftituêdi feruitutê i meo amp;nbsp;glo» Ld.l.fi pcario Luenpeario uidef tenere qft aio donadi amp;nbsp;feruitutê eóftituêdi f5 aduergt; te ^ illa glo.loqf qn ego coceifi tibl ut ali qd facere i tuo i quo babeo feruirmna tune odio feruitutis amp;fauore libcratis fcuperä de uideor cócedere aio feruitutis remittêdc nos uero loquimur qn i meo quo cafu dicit Ang.in.d.hft precario fe putarc $ potius p carlo qua donate perJeum de indebito de

^banot Nee obérât ^qn cefTat aha caufa prefumitur animo donanduhficü auru? de (bIu»Lcampanus de operiClib-Lii^^^circa de dolüexccp* Q,uia illud eft uerum fecu^ du? cum quando quis promitrit aliquid da-* re nel facere alteri uel datant facit bic ante? promittit in fuo fieri quia.fi prefumeref animus amp;nbsp;uolutas donandt prefumeretur ? partem odiofam quia uideretur feruitus coftituta dicit Pau.de caft.m.dXfi precario tarnen fibi uidetur in bocefïèdiflmguédu at ^miffi tibi Facere tak qd q de fui natura nó é perpetuum fed temporale aut .pmifb Îd tibi facere q de fui natura nö c ad temp^ fed ut perpetuo fit* Primo cafu quando idconceffi quod cf fui natura non eft pergt; petuum ft temporale puta q ibi poiïit con gregare arena uelcalcêaut tigna ut lapp des occupantes locuï öC tune procédât dic^ turn Ang.ói fic poftum te compellere ad rgt; mouêdûquâtummibi placueritar.hucf pgt; cario quia fuffici t fi cui t in paucis labor ib^ amicis fuccuram^.l.tutori.C.d nego. geft* Q^cf ego limito duobus modis.Primo nifi efTet fadia conceftio ob aliquam caufaj pu^ ta quia dixi paciaris q ego pona lapides ul’ arenam uF tigna in domo tua quia m mea qua edificarc uolo ftare non poftunt.Nam tüc nó polTem cogi ad remouendu? nifi ft efidfi quod edificauero domui arJa como* »§.ficut.f£como» Secundo fallit quando ego concedens precario uellem fine caufa ? mouerecu damno 111 ius cui concefTeram quia tune obftaret èxceptio doli qa pcarifi eft beneficium amp;nbsp;beneficio iuuari nódeci pi nos oportet ut dixi tex.eft.in.d.^.ficut ÔC boe tenet elleganter abbas ficulus i.c.fi.ex* tra de precario^ quo allegat id * quod ne» Îo.an.m probemio decretaf.ubi dicit q fi qs imitamit uiatorem amp;nbsp;deuiauit amp;nbsp;poftea eu penituerit pôt agi côtra cû facit q habe tur Ltfi penâ de uerb ob.amp; i.I.pe.£. como quod no.pro limitatione tituli de precario

Secundo cafu principali quando conce do tibi taie quid q de fut natura non fit ad tép? fed perpetuo fit puta parietei m meo Facere F imitterc tignui fadû i foramine q’ teduj fubftentatur amp;nbsp;tûc itelligitur côcef fio fada animo donandi amp;nbsp;côftituendi fer ulturê allas feqretur dânuî altèrius partis cul fit conceflîo fi poft fumptus facdos cogl poftitdcftruercamp;fic concelTio itelligitur fada fecudum fubiedam material .1.0 uno in prin.ff.loca.quod perpetuo tone menti « Et adde que dixi fupra de feruitute tigni i mittendi amp;nbsp;de tigno iniundo amp;nbsp;de aque^ ledu»

Defouea* C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXX.

Vi uult foueam î fuo iuxta fun dumalterius facere quantui^ fundum eft aut tantü derelingt; quat.l.fi.fini.regun.quc babef duobus modis in littcra uno modo cui 111a difiucftiua aut amp;nbsp;ita cóiter habetur ÔC é fen fus q debet fodiens tantui fpatium relique re a Fouea ufq? ad fundum uicini qtum ë p-fundum ideft profunditas ipfius touee aut tantumdem ideft qtum extêditur fouea in latitudtne fuper eiusfuramitäte amp;nbsp;bocfétit ibi fup gl.ucr.tantüdê cu ibi difiüdiua reft ratur ad fodienté fi maior effet profüditas quai latitudo uel ecotra ent in eleff lone ft dientis uel relinquere fpatiü ƒ füditatis uel latitudinisar.l.plcrüq? i fi.de lure do.eufn alio mö habef littera i.d.i.fi.fine illa dififtc tiua aut 6lt; folü dicifqtu pfûdû é tm dereli quat ÖC tüc é fenfus q bodies di idiftifte reli quere tm fpatiü quâtû êpfùditas fouee amp;nbsp;i telligo lUu tex.de fouea fiue fiat iuxta uicigt; nu födu ut banu puta parietê uicini quia ft amp;nbsp;illa.l.fi.fit pofita i ti.tini.regun.tn locum bêtêt in predio urbano ut dixi.s.d parietc fiue muro circa prin.öC pbaf per gio.tn.l. fiuminu.§,prcterea i 7b.frult;ft.ibi.Fallit hoe ubi fodis iuxta parietê meu magis q pollet quodnolicetamp;uoluit dicere per» dd.fi.fi* regun.fiue foueafiat iuxta parietc rufticui Item intelligas foueamppriequâdo hét iftud nomen fpecialefouee ut.l»u§.foffa nc quid i flu.pub.ucl quado ficcâdorû agroruj caufa facia ê.l.i fuma.$.i.de aqua plu.ar. uel qn eft fada fouea ^ animalibus potädis uF pannis Iau5dis uel anferibus uF anatis i ea retinédis .Secus fi fouea eflet q tranfiret m aliud nomé fpetiale ficutê puteus qa pofifi tücdebet relinqre.d.l.fi-fini.rcgun.ÓC dixï fupra de puteoddem fi effet fouea q dicif penus ut dixi fupra de penu i fine m tantu qfi uellet facere foffatu cömuni diuidüdo agrü fuü i fudo uicini nó teneref derelmq re 111 ud fpatiü imo de confuetudine feruaf ut fiat i cófinio fodientis ut ét i cófinio utri ufq^.1.1 i.$.preterea amp;nbsp;ibi gl.de aqua plu.ar» amp;nbsp;tuc i dublo eflet cómunis utriufqj ut no,

î^i glo.amp; dixi Cupra $^ in gteffu amp;nbsp;dicâ pli mus infoliJe foifatis licitû é ctiam in fuo federe ÔC auertere aque uenâ que cf curebat ad funds uicini fi hoc fiat ut fibi profpiciat amp;nbsp;nô pricipabter ut uicmo noceat.bflumigt; ru-^.fucû duabus (èJe dam.infecamp;dd.^J niq) deaqua plu.arcen,6lt; ^batur jn»Lquogt; tiens la prima in prim ibi aliter atqj de fer uit.amp; no.paulufde caftro indJ tibi p ilJuj texX Je ferui.amp; dixi fupra de puteo.Tb.qJ fl in demo mca fi quis fonam fecent urforn uel lupcrû aut ceruorû capiendorûcâ m nia publica tnitinenbus publicisautifilua publica amp;nbsp;bos in eaî incideret a^ere potero interdiiflo quod m publico fadu eftddi all us»§.pe*q) ui aut dam amp;nbsp;ét' pofTus agered» aql.nifi mibi prius denotiauent ut nifi ft-« ueri »Lqui foueas adJ^quitSC no.glo. inJ» ♦§.pe»nr nifi effet facts fouea in locis ubi fic ri folent J.l.qui foueas amp;nbsp;idem dicas in fogt; ueisquefiuntcaufa coHocadi furmenta puC fit m marcbia.fed an lUe pofïtt fieri fub loio publico Öfteneog? non de iurequia i folo publico non ê licituj priuato aliquid imraï tere fine principis licéria uel fuperiorisd* ♦lun prin.ne quid in loco publico amp;nbsp;maxi mefiéuia publica feu if publicud,ediles.§» cura aut é de uia pub!ica alias ê de loco çub heofruendo amp;nbsp;per il las foueas efficiatur de terior uia^btuia dicitur detenor fieri fi per ilîas foueas îpcdirf ufus eius ad comeandû hoc eft eudu uF agédum autcum uia plana fuent ebuofa fiat ut ex molli afpera autan guftiorexiacioriaut paluftris exficcad.iû »§Jeterior ne quid in loco puban hoc tn putocjCitcofcruadacnfuctudo loci perJ^h ôcd.an intotuîXJc edt*priua. per glonn rubrica.Cque fit longs confue.que loquif de porticibus ubi uero nô fit côfuetudo fer uâda quod dixi.Cetera circa iftâmâ3uidc in fequenti libro in tiJefolîatis infequentl titulo uerfu nec obdat quod dixu

Dc*arboribusgt;C ÏLXXXI.

Lmâ amp;nbsp;ficû in fuo plâtâs a fun o do uicini p noué pedes diftet alias sût arbores feutignaper quinq? pedes .utXft fi* regun* amp;nbsp;ratio potuit effe proter radices ôC ramos amp;nbsp;frÔdes fed fl aqueduétus difcurrit p locn priuatû débet ab utraq? parte efle fpatium 7Cxv»pedû in quo mille funt arbores ôC fi g

nafeeretur débet exadnUJe ibi b*’no.bar» .€ Je aqueduedi.xûôc eth rô fecudum Bar» ibi in fuquia eft prefûptio ^ arbor radices mittat ÔCcxtédat p^xkv^pcdes^Siuero aq ducHus trâfitûfaceret per loca publica debî eflè latitudo.x.pedû muda omnibus arbogt; nbusXomnes in prinxo.ti de aqueduAu IhXtôC no*Bar4nJdu» Sed quid fi quis plâtauit arboré in fuo iuxta regioné alten* dimillolegictimo fpatio fecûdû JdKfurC gû.ÔC poftea itaexcreuerunt radices^ fun damétû uicine domus ruina feu penculuï ateratan poflit agicôtra euqui plâtauitt qui plâtatû habet amp;nbsp;uJetur q? nô penkgra eus de aduLquia dicitur ^ imtiû expeedran du ê ut no.plene per glo»ôC docamc dudus a d audiédû extra de ekccôtrariuî tn ê uc-* nus per.tiX Je interdict ibi hoc no.glo» fun £i.ôlt; eftrô qa licet in fuo fit bei tu facer quodb betbproeuLde damunfecttamé lUdf ueru dumodo nihil imittat in alienüd,ficu th^rariftofi fcnucndice.óC ita tenerit doe* amp;nbsp;»dd.i» Dubium tarnen eft an hoc cafu qquot; radices mifit arbor in fundura meumfeu i murum domus mee aneas poflim propria auétoritate inciderean uero cuauÄoritate Uidicis ÔC uidetur q, ppria sur ton ta te pof* fimd,quéad.§.fi ^teAu ad*l.acquikamp;J*fi ui t黧.qd ad lanuâ q^ ui aut dam nee uidetur obftare*d*ki*de iterdic.qa fecundu. aliquos inducit ncceflitatê de aditionç iudicis,buu £*de pigno» Alii dicüt ÔC iCtud eft ueri* fm Pe*Cy.ÖC docd.dd.1.2 non poffim pro/ pria auciontate iciderc fed cum audoritatc ïudicis utJ.ki*ÓCfi plures »§*fi arbor arbo» fur.ce(àrû*Nccobeit ^dixi qua do qd é im miffu i meu poffuppria audoritate tollere qa i bocé dillinguendum autaliqutd imit tit in fuo qs ólt; a fe poflèlfio tn 3 i*mihi de bitu 04 tue é neceffe recurrere ad ïterdiAu q ui aut da ÔC de*no*op»nun*ut»l*fi uitê*5*q ad lanuamq ui autdamdCdJe pupil!o.§, tneminifis de no.op.n0» A ut qs uulti retn meam immittereamp;tücaut lUud immiHïï nô tangit rem meam fed pédet fupra amp;nbsp;tue iUud propria audtorirate non pofluï remo uereJ.kquéadmodü.^.fi pteélu ad*l.acquih aut tangit rem mes amp;nbsp;tue aut iHud ïmilfus èft artificiale q conuenitopere manu facte quia fouea facit p qua incurnt aqua p mu*. rü amp;nbsp;tune ppria audio ritste mea polfu tol kre utJ.§.fi ptedlu aut in fuo nö é artihci all's fed naturabs ut qn meinus meus plan

tat in fuo ÔC poŒca radices naturaVr Ïtrât î meu de tûc^pria auctontate eue! 1er Ôlt; ici derc nô polTum ♦d»bplurcs»§,n arbor* arbo» fur»ccfa ôlt;*d4*i Æ*dc interdic*amp; ibi boeno» Cy*Bar*ÔCdoc»Et p red jeta ^cedunt i radici bus Sedquid infrondibusamp;ramispone arbor tua pêdets.doraû meaP fundû meu an poHim totuy 2 ex arbore friper meo pê det ^pria auctontate abfcinderc amp;nbsp;uidcf 5fficpenl4*§4.de arboxedet'ôC boc tenuit gloubi p.Lpignoris »C^de pigno. adudch hberuîtC^qn iic.unicuiq^ {ineiuduuenî cô trariû glo.allegat bd^^d^biiiiXje pignoX ^ euî ludi.auctoritate hoc fieri debet amp;nbsp;^ boc.d.§.fi pteetuî Acét qafi ingredior m tuû 5 tua uoluntatê t.bi teneor adoe îiuria ruj î (kde iiuru In hoc côclude fecundu5 Barundufbuküdearbotcede.q^eft pratica qn arbor tua pédet î edes meas* prio debeo tibi denûtiare ut eâ adimas (ècûdn? Tvba cdiôll et arbo.cedê.ar.d.I.i.i prints i.$*ait p tor» Et oG liuj é ^ de bac denûtiatôc fiat Îltrumêtuî fi tu negbgis adimer ÔC ego auc tontate mea uado ÔC fubcido euî neminê p bibêtê iueniânec allas fuerij ^bibit^ licite facio* Nâ nÔ comitto uim eus ri fuen; ,p bibit^dté nôfado dâ 0 lus mibi pmittatd* »tuf,i*de arbo»ccdê»n5 debeo credere ul’ fia fpicari q» 3 luftitiâ mibi refiftas Ä control uerfiâ facias fed fi cû ueneri ad icidêdu refi» ftercs tûc nô polîuî mea audjoritate toiler fî debeo rcurere ad mfdilt;îtu5 de arbo-cede» amp;nbsp;ê cafus i.d.§.i. Eft enn ^bibttu5 ne mi bi domimoediuî tu dominus arbons uini fadas* Circa pdilt;fta qnf q^remediuj c5 ' petat diftingue très cafus autarbor tua pê det fupra domuî meâ dC tune agi pôtex pri mo capite de arbo.cedê.ut arbor tollat 1 to*« tu amp;nbsp;fuccidi debeat a ftirpe»Li*§4*d arbo.ee den.aut arbor tua pedet.s* agru5 meum ÔC tunc ex fecundo capite eiufdê edidti n agif* lit tollaf i totuy ß ut coberceaf amp;nbsp;icidatur »xv.pedib^a terra.d*l4.§*deinde ait ptor ÖC boc no.glo.bd.hbCJe interdie. amp;nbsp;ibi p Cu 6C doc*Et rö diffen étieê iter iftos duos cagt; fus quia î pria qn arbor fupra domû aliénas pédet nocet domui rôe pluie ß in fecundo cafu qn ê fupra agruj no nocet agro nifi rôe foils q itret terra fecundu Cy4.d4,b Auc arbor nö pêdets.domü F agrü alienu ß ragt; dices mittit in aliéna domû öC ifteé tem* cafus de quo no loquitur edidtu de arbo.ee-« dê.fï ^uifio^ddritCtdc interdidis q uFt 2 ß

deficiat � ediefti tn ex estate opent odi tioex illa.l.i.q é adfio i faeffû ucl utile ïidic tü ut no.p glod.d.l.üEt iftud ultimu ^ c5gt; petat unie iterdi(flü de arbo.cedc.tenetibï glo.amp; Cy.amp; doc»6c Bard.d.Li.^^differentia de arbo.cedê.Ss qa ifta opi.q opetat utile i terdidlu amp;nbsp;nö diredbü de arbo.cedê.^cedic fine dubio fecûdû opy.glo.q uul t $ ubi Tl» ba deficiüt amp;nbsp;mes fubeft tûc def aAio utilif ut nöd.dd.curatoris.'f.de neg.geft. Sed fm opy.Cy.amp; Bar.in.d.l.curatons amp;nbsp;in.144. q* ♦ü.C.uti poffi.q ê q ubi mens folafbê licet y^ba deficiât def ét direcfta fed qn deficiüt uerba legis amp;nbsp;mens fed fubeft ratio earum tûc utilis pdifta decifio uidef hère aliqua^ lë dubitationë qa ex quo edi dû de arbo.ee dc.^ipriefijptûueniant et radices arbons qailla dicif ƒ prie arbor q by radices ut ê cafus n5.i.Luité»f4’.ar.fur.ce.crgo uidebaf adeflcmêsptorisiedicftode arbo.ce.0C fic deberedan direftü ïterdiftü nö utiIe. Ïtê qa dicif i edifto arbor ipêdit amp;c.N5 dû di cif ipêdit uidef ét GgniGcare i loco qa dicgt; tio i fignificat i loco uF i pfona amp;nbsp;reqrit tac tü loci uel pfone ut ê cafus no4n4.ü$4n flu mine de fluminibus ÔC inXi^^boc aût iter 'dilt;ftu5 de no.op.nun.6C ibi per Bar.Sed tu tencas opi.glo.pd)(fte ÔC doeqeS fecunf in »d.l.i.€*dc mterdic.nä Ij editftu j de arbori-bus ce.loqref de arbore nö tn fimpFr loqf fed de arbore q in aliénas edes ipedit.nâ 7^ bû arbor lundluy cum uerbo ipêdit dy qua hficari fm natura uerbi cm adiungifd. in delicftis.§.fi'extraeus de noxadducius ÔC ibi Bar.de tefta.mi 1 i.fed uerbum ipedo nô ex quot;nbsp;têdifad radices q fubirct fundameta dom* quia uerbum ipêdit dy exponi.i. depédet F .s.pendet.Nâ diftio in aliqn ponif pro de ut e tex.cum glo.i.l.fi cut tigna de edihedic. probaf i.Lqucro.$.fi4bi i domo eo.ti. ÔC fic diftio nô re quint taftum loci, lté q? tier bum arbor no extedaf ad radices qn côiun gif cum uerbo q aliud iportate caf* ind.i. lunfto '7bfi.fi quisradicibusar.fur.cefa. ÔC $ iftud fit uerum q hoccafu non compre-bendantur radices arborum ex mente edic ti patet in.l4.€.de interdicibi dumdicit ad exemplum alicums non eft idem cum illo ex mente fed eft per extenfionem que fit p eadem rationem. Concludo igitur ex p-dilt;ftisqbocinteruilt;ftum de quo in.d.l4.C quâdo radices crefeunt fub fundamento do TOUS uicini debet efle utile 6c non diredtuS

q a nee nerba nee més editi de ärborxe^fuit de ipis radicib^ G Collide arbore q fupra pc det ik Cic ei' frôdib^ amp;nbsp;ramis fj qa fi fülltet ïterogatus pretor quid de radicibus propf eandem nel maiorem rationcm idem dixiC (êtar.Ltale pactum cumibinotperglo» in ♦$*fi de pacadeoad exêplü interdidli de ar^* borib’’cedêdisdabitureft boe utile ^ no*

Itêdaf boe itdicfad'' ar bon b^ cedêdis tarn direéfu5 g utile côpetens i tribus caGgt; fcus de quibus-s.dixi i 7^,circa predida qlt;f datur non {biü domino ediu5 fed êt ei qul uCumfrudin habet ga ipius interê arbores ipam no pendered.t^mÓ (blus de arboxe»

Ite? datur hoe iterdidusfi arbor cornu nibus edibus impêditamp;cuilibet dnorum infolidu quia amp;nbsp;fcruitutü uédicatónem fin gull habent ,d.Lu§.prctcrca^ item an 45 opere fado i arbore poffit agi amp;nbsp;qua adôc uide »hfl alius »§tnotauimus $ ui aut clam amp;nbsp;pleneno-per Bar imLu^^hocautedidus de no^opertnun» Item fi arbor ex uicini fundo in dinata in tuns fundum fit ex lege ♦xn,tabularu a moueda ea ratée agere potes ius ei non elfe ita arbore5 babereJ-fi.de ar bo.ce.et côpetit adio in factu uel negatoria fecudu gloubiSC banSiaUquiscauic mihi de damno infèc.ôC arbores exCuo agro in tépeftatécôfrade amp;nbsp;in meûagrû ceciderûc co quod fado uitibus meisuel fegetib’no cerêt ueledificia demoliuf ftipulationon comittif Geus fi ueilutate arborum hoe accideret tex.c in.Lfluminum,§»item apud lubanude damno mfec» item quid fi ar borex fundo tuoinuiam publicâfic cade ret ut innen fit impedimêto eafq^ pro der Iido habeas die g« nô tenens fed fi ador in fua impêfa arboré tollere parat^ fit recte te cum agerepoteritdeuia publica reficiéda f^^ f’ ,f dereltdo no babes tecum ager pote rit ne quid i loco pub.amp; add* g rio.Fre.de Cents î côfilio.c^iu Didum ê fupra de arbo nb^ g intrât mu^ uicini uel eius fûdamtus

Sed gdfi arbor porrexit radices in uici nûfûdû anuicinoliccatcas ïcid'rdicgnô fed agere potent negatoria ei nonefleius ficutnec tignûautproteduî habercutd.fi plurcs.§.fi arbor arbo*fur.cefa» Item gj fi radicibus i fûdo uicini arbor alitur cuius dicif ce arbor die ei^uicim cui ^ fûdo origo arboris ê,d.hfi plures ifug iteHige quando ai 1€ a (olo uicini non tamë ocupamt ut quia per latitudinéÔC longitudmemtâgitur ôC quado potérat uîuèré ex radicibus q erSt î folo unde ducit originem ai fecus amp;nbsp;ita ingt; telligif.§.fi ticius infti.de re»diui.ôCibi nÔ» per Ang.imd.hfi plures in fi*6C uide oîo.b fl uitem in primÔô g ibi no.per doc,g ui at clam. lté fi gs platauit arbores aliénas iri fuo uel fuas in alieno cuius erunt dic ut ha» betur in.d-§.fi ticius amp;nbsp;ûLite pompo.Gnbit fl frumêtû,$.de arboru de rei uen-ÔC in»dX fi uité in prin* lté incidés arbores al 1 cas tenef agita amp;nbsp;arboru fur.cefd.i.ôe pe-ff-ar» funcef.ôC hoc fiuc guis fuis manib’ «netdar fiue alii incidendû mandauent ut.l.fi furtu §rfiue autemco.ti*amp; etiam ficolonus arbo» rescecideritex locato tenetur legeficolo» nuseo.ti..amp; fi plures eandej arboré furtim ceciderut 0 fingulis îfôl idû agi potent.^ fi cadem arbor plurium fuentuniuerfus fi mul una pena preftabiturd.fi plures i prin cipio arborum fur.cefamp;côpetit ifta adio emphiteote nonautcm ufufruduarîodxe»« dere.§.pe.eodem ti.Et que ôC quanta fit ifta pena04aduerfusquemcompetat ôCgusb^ uide ind.furtim.§.fi.cû feq.ar.fur.cef.Ec ga fafta cft fepius mencio de arbore feiend û e quid ueniat appellatione arboris.dic quod contineturét uites.l.iûet iii.arbo.fur cefl.û »^.arbores de arbo.cedé.Itemmulta aha cô» tineturappellatione aiboris dequib^ uide in.I.uitem per totam cum fe arbo.fur ce.ôC uide omnio bal.infuo trac.de alueo ubi po hitur quid fit proprie arbor amp;nbsp;quid fit her ba.Item quid fi ex arbore mea fruftus î tu» um fundum cadant g ufqj ad tercium dies Iicitum eftmihicolligcre nee uim facerc potes.l.i.dc glâdeg.ôlt; uide omnio g ibi no Bar .item fi uendidi fundum amp;nbsp;accepi arbo rem amp;nbsp;ca cecidit 04 poftea radices eins pu» los ucl pullulos emiferitäeos poifij uedi» care.ifta c.q.fabatina de qua uid per glo.in d.obligationü fere.§.pc.de aeftio.ob. Viti moaddegufufrudtuanusnon pöt excidc re arbores etiam ufufruftuofas que de am» bulationes opacas 64 amenas reddunt»l.egf firnu de ufufr.04 adde que dixi f tpra ne lu minibus oftjciafin.nii.ö4.y.q.ö4 dcferui.gi tcgendi in.v.q»

Defepulchrq. C LXXXIl.

Epulchrumê locus ubi corpus f nbsp;nbsp;nbsp;oifa ue hominis condita funt.U

♦u^.fepulcruft* religio.ó4 füp*

fu»amp; uana nÔîna fepuîcH uide per gloJnX cüiufctinqj.^adem ait de infti»^ per Flo! ♦Lfamiliana cum feqJngt;§»quis ad hue de re 11g* Locum religiofuy unufquifq^ fua uo luntatc facit du5 mortuu infert inlocu fun ut infti.de re*diui,$*religiofu5 uclctia? ubi poftea quid ft loco col uel alieno uel ï quo aliquis habet ufurafr»amp; die locus diciturre ligiofus in quo écapft böis.Lcü dmerfis ft religiofisôcfi capud diuifum ein plures partes amp;nbsp;pofitu i diuerfis locis ille locus di/ cef rd igiofus in quo eft maior pars capitis Sc fl partes fint equates neuter erit rligioP glo.eft noun difto.^.religlofum quam no* ^ ludentihus ad plaftclîâ uel ad par uel ad impar quando plaftella (cinditur amp;nbsp;mini/ mus fcifus reperif infpicituf ubi eft maior pars amp;nbsp;fl partes funt equates neuter uallet Si quis (cpulcrum effodere uoluerit qtu profunditas eft tantum r^linquat.ldi.in '6» Fini.regun.quod expone Gcut dictum c fu/ pra defouea in prin.feruitutis itincris ad fepulcrumpnuati ius manet ôc ideo remit/ ti duo fundi feruitus pot amp;nbsp;acquiri et poft rdigioné (epulcri hcc feruitus pôtd* fer ui/ tûtes la grande.§.feruitus itineris defcruigt; tu. CLuinon bahetuiamad fepulcrum poteft illam impetrare precario a uicino Ôi G concederenolueritpoteritcôpelli non iu rcaftionis fed extra ordinem officio iudi/ cis in officio ludicis uendere iufto pretio if cogitur per eum tarnen locum per que? ui cinus minus ledatur.l.fi quis fepulcrum ini ï prî.de relig.per quâ.l.dixit ibi Guil.quê fc quitur Flo.quod religiofi non habétès î lo/ co fuo locum eis conuenientem uel fufficic tem poffuntpetere quodloca eis conceden tia affigncntur propter fauorem religionis amp;nbsp;bac ratione cogitur uicinus eis uendere domum quia fâuore publice utilitatis com / pellitur quis uendere rem fuam.l.iia prin* de bis qui funt fui uel alie.iur.0C idem tenet Flo*in.l.iii»§*locus de.religiofis ÔCidej tenet Ange.in.l.i.adfufo.ma.qui dicitita de fac/ to obtinuiffe Guil.de cu.ut refert ipc Guik in.l.decemimus deepisôC clc.ôC idem têt Bal.in.d4.i»So.ma.ôC idem tenet lo.de ai ma nia. in.Cfaprice.in prî.extra de do.qui dicit g? hoc procedit non tantum ecclefia edifica tafedetiamedificanda quia magis fauetur ecclefiis de nouo fundantis quam iam côfti tuta ôC ratio effe pôt quia de nouo confti/ tuédo religio magis uiget facit ^ habetur ï

•eftde rèferiptis în.y.ôC in cle/fi.eo.tiffgo plus dico ^ ifta procedût nofblû j ecclefiis cdificandis fed etiam p clauftro ôC p domi busdenouofacicdis ât agendis neceffariis pro monafterio uirorum ÔC monialiû eadé ratione ÔC ita allas obtinui in ciuitatc uerôe qft fmgulariter ÔC* perpetuo tene mentir

Et idc dicas pro fcolis fabricandis ut no* Flo-in.ftl.fi quis de fepulcro in prin.ôC no* do(ft.in.d.l.i.fo.ma. Siquispteftum aut ftillicidium in (cpulchrû imifferit ÔC iam G ipfum nô tâgat rede eu eo agi pot $ ui aut clam in (èpulcbrû fa dû fit quia (èpulchri eft nô lolû is locus qui recipit bumationej fed etiam omnes fupra ideo $ nomie fepul chri agi pôt.l.fi uitcm.§pe.quod ui aut clâ*

Vltimono.quodolimfolebant corpora maiores noftri in domibus propriis fepel lire fed propter cadaueris fétorem ftatutu fuit ^ extra ciuitatem-fepeUirentur ÔC pêa ftatuta sfacientesfepulchrain ciuitatc óC magiftratus patiëtes hoc fieri c.l,iii.§. diu^ Adrianus/de fepukuîola.ôC.l.mortuorû de religiofiS(pmittebât.n.fepulchra uel i cimi terio uel ï alio loco ad hoc deputato ÔC fieri ficato uel i ppriispdiis ÔC quicuq] locus p illationé corporis mortui religiofus efficie baf .Lii.in prin.óC.$.pretor ait de religio.uc rum quia per boe damnificabatur dus loet fuit puifu pcr.d.trde relig»ut.l.ii.§.i*óc,§.if qui eo.ti.nuc ucro permitticuriciuitatibus fepelliri óc aliis locis cÓfecratis fm códitio/ ném perfonaç^. Q_ uantu autjê ad effedu nöcuraturdelocofepulture'quia dnieft € ra ÔC plemtudo ei^.xïu.q.vMibicüq^ facit.c» facru de fêpul.óC no.Flo.in 9iica.de religio* apudquaîecclefiâ quis debeat fèpeliri dic apud lila qua ellegerit ut habetur per glo* ordi.babetur.xiii.q.iii.in fuma dûmodorlî quatccclefie parroebiali partêex de fepul* ,c.debisóC.c.cufuper ÓCbabetur in.c.fi.eo* ti.li.vfÓC in clementi.dudum .§. ucrum de fep.fed in (èpulturis parétu filii collocandi funt de quo die ut habetur.jciifqftccuda ebi urn ÓCtC.placuit»

Tradatus domini Barthol omei cepolla de uerona de feruitutibus urbanoru pu/ fticorum Prediorum* x

INCIPÎT TABVL A Wlibri.

RVBRICADEIVRE PERSOna

li.C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»Ï»

Q,uè dicatur feruitus perfonaUs^

Q^uo iure mdudla eft Quitus» DESERVITVTEREALL

Que dicaf Puttu s realis'

Q,uomodocognofcaf qn Ont fuitutès raies uel pdiales

DESERVITVTIBVS MlXds

,c nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ait

Quarcdicâf mixte»

DEPRIMASERVITVTE mi?{: te uideb ÔC de feruitute ufuffructus

»C “ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;aiIL

Quotuplex fit ufiifirudlus»

DeurufruAu formaîi amp;nbsp;cafualt ^

Quotuplex cft dominium»

Quidfirelinquif alicui fundus ad ufö fruâ:u F ad ufufruôluandû an tune uideaf reliôtus ufufFrudlus uel proprietas»

Q,uidfi legatur alicui domus uelfund^ în gaudimentû an uideatur elle reliera pro prictas an uero ufuffrudlus tin»

CLuidfi maritus relinquit uxorédnas amp;nbsp;ufufrucluariâ ficut coi t fieri folet a uide aturrelidfa proprietas uel ufuffrudlus uel alimenta»

Nunquid différât legatum ufuffrudlus a legato redditus»

Que ueniât in legatouel incoceffionc ufuffruAus^An ille qui emit ufumfrudtuj formale? alicuius fudi fi poftea côtigat ftc rilitas pofflt petere remiffionem mercedis

Quanto tépore duret ufulFrudlus»

DE SECVNDA fpecie feruitutis mixte uidelicet de feruitute ufuffrndus»

»G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»V,

Quid fit ufus»

Quotuplex fit ufus»

Quot modis capif ufus» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;^ QuidjCotineatinfc ufu?»

DE TERTIA SPECIEferuitutis mixte uidelicet de feruitute habitationis

Nuquid lêgado ucl fubmittédoquis ba^ bitationé uideatur relmqucre proprietaté.

Quot modis cómoditas domus legari F concedi pot»

Quidam relinquit uxori habitationej uel ufufrudlu domus fue.deinde legauit m codé teftamêto eadé domu altcri an p iftd legatu uideatur ademptus ufuffrudus uel babitatio uxori»

T eftator dixit relinquo uxori méc babi tationém i domo cu? filws fuis^an ifta debe/ at babere alimêtaextacita uolütatcdefudfp

DESERVITVTE minifternfeu Oparu an fit realis F perfonaliStC» nbsp;nbsp;VIL

DE Q.VIBVSDAMpbligatióib^ an ille dicaf fuitutes» C VIII»

Aliquis coftituit ut infudo Tuo recipia omni anno pomû î uiridario fuoian ifta di cafTuitus»

Promififti mibi fuitutem pecoris copp lende ad fotes caufa agri mei ftercoradi^an ifta dicaf fuitus»

Aliquispmifit feruitute de coquédo pa: nê ifurnófuo^totamea famiba.an dicaf fuitus»

Promififti ^ p pontemtuum poffij tra fixe fine gabclla an dicatur feruitus»

Vtrum colligerepedagiufitferuitus»

D.E SERVITVTIBVS noiatis amp;innominatiSfC» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Y1111»

Que fint feruitutes ruftice»

Que fint (èruituces urbane»

Q ue fint feruitutes innomma te.

Que fint feruitutes nominate»

DE SERVITVTIBVS diuiduif amp;nbsp;in diuiduis^C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' X»

Quod feruitus ufuffrueftuseft dimdua amp;nbsp;cetereferuitutes funt indiuidue»

DE SERVITVTIBVS urbaisdC rufticis 0^ que dicâfeffe feruitutes urbane»

»0 nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;„Xb

Quare dicatur feruitutes urbane et qua te ruftice»

Quid dê ftabuloian dicatur prediu ur-* banum»

Quid dé orto an dicatur pdiu urbanu» Quid de horreo an dicaf pdm urbanu» Ei»

CLui'3 de cappaha ah dteatur pdiu urba Q,uid de naui an dicatur prediu5 urba» Q,uïdde molêdinoan dicaf pdium ur* Q^uid dé area an dicatur pdiu urbanuj CLuomó cognofcef q fttferuitus urba* HaJ^co lus eundi per Fundu? tutu ad domu tneam an tune dicetur Ceruitus urba»

DE SERVITVTIBVSrcalibus amp;nbsp;prediaUbus amp;nbsp;in quo ümulcôueniât ói qCit^arû natura »C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tXib

Q,ue fit natura feruituturcaUu amp;nbsp;pdiahu

IN Q^VO confiftat feruitusfeuius fi uitutis» »C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;tXm»

Q,VIS PO SSIT coftituercferuitu tes reales» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;«XUIL

An bis qui nö eft uerus dns (cd quafi (i cut eft bonefidei emptor an jfte poflit ipo-lt; nere fermtutem predio alieno per ipj cm pto bonafide

An his qui habet utile dominium ficut eft emphitota uel liuellarius poflit impo/ nereferuitutem

An uafalus poflit imponere feruitutej {undo feudalh

Q^uid de fuperficiario an GFr poflit ira ponerc feruitutem fundo fuperficiario»

Q^uid de domino direfto an poflit iragt; ponere feruitu té fundo fuo»

Quid de berede an poflit imponere fef uitutérei legate,

Quid ft domino fundi qui ipm obliga uit altcri étfifco puta fi pecunia no fit folu ta certo tépore poflit uëdi an interdû dns imponere pofTitferuitutem»

Quid de domino fundi in quo alius bet ufûfruéhiî an poflit illi fundo feruitutem imponere»

An gs poflit imponere feruituté fundo fuo in quo alius habet aliam feruitutej rea lern in eius preiudiciu»

Quid inmarito an poflit imponere ferui tutem fundo dotali»

Quid de ufufruftuario an poflit impo nere ferui tutei fundo i quo bét ufumfruc» Quid i illo qui hétius inferendi in fepul crû an poflit iponcre feruitutem fepulcroi

Item quid dé eo qui non eft adbuc do» minus uel quafi fed proximo uel continuo eft futurus an poflit imponere fefuitutem

Conceffifti aquâ que oritur 1 Fundo tuo titio ut poflit earn duceread fundum fuum an poflls poftea ét mihi concedere»

QVl POSSINT acquirere(êruitutèj feu quibus poffunt feruitutes concedi»

»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»XV»

An unus ex foeiis poflit predio cöi fcr» uitutem legate»

IN QVIB V S rebus poflit feruitus conftitui»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XVI»

An poflit coftitui i (blo fupficies fundi» An edificio futuri poflit feruitus iponi. An in man poflit feruitus imponi» An in coi poflit imponi feruitus»

Q V E S V N T neceflaria ut feruitus cen ftituaf amp;nbsp;ei^qfi pofreflioacqrif»C»XVI I»

QVEIMPEDIVNT, feruitutem conftituendam»G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XVI11»

QVOMODOET Quabïamp;qn coftituatur amp;nbsp;acquiraf óC retmeat feruit^ ö^ quefermtutes dicantur babere caufarn p petua feucotinua quafi cótinuaj feu.quafi perpétua amp;nbsp;quecaufaj difeontinuâ ÔC quo tempore huiufmodi feruitutes prefenban» tur,C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XIX,

QV O T SIN T neceflaria ad induce dam prefcriptionem in feruitutibus habe» tibuscaulamcontinuam uel quafi»

ANREQVIRANTVR ti»amp;b5a

FidestC» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XX»

An inter fus canonicum amp;nbsp;ciuile fit dif» ferentia in prefer! ptiom bus»

An feruitus poflit coftitui fub eöditide» De duplici conditione uidehej extinfti uaamp;inceptiua»

Q V A N D O feruit^’acqraf»C.X XL

An per folam promiflionem acquiratur*

Q V O M O D O qualitér amp;qn 5^ p qué feruitus retineatur»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXIV

An feruitus poflit pro parte acquiri uel rc tineri»

Anuntts ex’ (ôdîamp;po(ïît Gruitutem fun^o •comuni acquircrc ud retincre*

Anaqua perfe ipfa fluens poflit inducere prefer! ptioncm uel confuctudinem»

Q, V A LIT E R quis tin debeat ferui tuté.Ct nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XX HE

An ire potent p qcanq^ partem fundi uolucnt nel p totu füdumgt;

Si debef feruitusï Eudo^d qué fpeefat qua parte debebat feruitutes babere»

An licitu Gteui feruiVdebef cdificarc in predio debéti fenitutem»

Si edificandum fit in predio debête (et uitutem cuius expendsedificSdufit.

Si alicui ê licitui cx forma ftatuti aligna occidcre ad uindida an fit licitum cogrega, re amicos qui ipfum adiuuen

An fi eft licitum aliqué occiderCjfit Iicigt; turner alteri demadare»

CL V A N D O 6c qualiter amp;nbsp;'quemo do feruitutes amittantur »C» X X11H»

CLuanto têporé amittatur foruitus p n ufumt

In quo différantius canonicum ÔC ciuiz le quo ad preferi ptionetn»

Si fiat aceufatö uebnquifitiodecrimine quoddiciturcomilfuï certodicuel loco ft probetur dealio die uel locoan fuftetat ad condénationem^ nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;j'

Si ago aetoe iniuriaru.qa percufifti me in fjwtLilisóC probatur de percuffione i uultu an fis abfoluendus.

D E S P E CIE B V.S feruitutu urbano rum prediorum .C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»X X V»

CLuod funt fpecies fenaitutu urbanord prediorum»

DE SE R V ÏT 7TIBV S^altiustoP Udi ÔC officiédi lumib^ uicini.C» X X^V I

DE SERVIT VTIBVS altius no tollendi»€gt; nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»X X V11

Nunquidillequi,habet(cruitute altius non toUendi poflit faite alte edificare»

Nunquid ille qui debet feruitutê altius no tollendipoffit habere arboré ultra edb ficiu fupra èam latitudinem»

Si debesmihi feruitutê altius no tolled cû bac conditione ne luminib^ mets offici atiquomodointelligantur bec uerba»

An requiratur ^ femp feruitusaltiusn toUendi per uicinu imponaC,

An ftatutû loques q, nullus poffic ahi^ ellcuarc fou tollere edificiu fou fi pér lUud noceatuicini luminibusanftatutS liget fo réfemcuiusê domus que débet altbtoUù

D f $ E R VIT V T B ftiliicidii auerte'n. di amp;nbsp;ftillicidiinô auertendùCXXVHH

CLuideft ftillicidium*

An quis regulanf poffit diuertere aquâ ex fuo ftillicidio fuprâ ftillicidium uel are am uicinù

Si aqua ftiliicidii uicinicadit iur fuitutis fuprâ domu meâ uP aream per tegulas que cuppi uuîgafiteqnuncupâf an poffij facer qi cadat per uiam unius canalis lignei uP laquot; pideiuP et canalis exiftentisfuper cuppis/

V icinus meus habet foruitutem fup are am meam uel teAum domus mee per du^ os pedes^an poffit ultra producerefeu extê/ dere» ÿ

An Habens feruitutê ftiliicidii acqfitam poffit altius tollere uel elleuarc uel depric re murum uel edificiu fuper q” habet ftib licidium cadens fup domo uel area mea»

CLuis habet foruitutem ftiliicidii fibi 3 bitam fublatuy eft edificium fou corf uit ex quo ftillicidium cadifan per hoc ïtelligaf extinefa i totu cu effeftu feruit^ ftdlicidif

Vicinus meus baby foruitute ftiliicidii aduertendi in arèam meam quod ftiliicidii um meum protendit fuper aream mea? p duos pedesian ego poffimedificare in area ubi cafTitare cepii ftillicidium*

CLuid fi ftitlicidiu cui dbefforuit^auec tendii aream uicini protéditur ultra parie tê*§*aream uicini per medium pedem óC ca fitat in area uicini et per pedem uP circa an uicinus poffit edificare in illa area ufq^ ad ilium locum ubi caffitatt^ fic ufq^ ad medt urn pedem ppemuru dni pdü dominâtis» Si uicini me^ habet ftillicidiu dom’’fiie ca détis infûdo uclorto meo.uel in area extra mur S dom^ fine uerbigratia per duos pe^ des an fudus P area eatenus quaten^ fo pro tendit rigor ftiliicidii fit uicini uel men

Si dom^ tua debet domui mee duas for 1*11»

«îtutes una ne aldus tollatur alia ut ftillicî dm? edificioru mco^i recipere deberet amp;nbsp;tt-bi conceffero ius êt inuito me altius tollere edificia tua ^ fic remiHeram tibi feruituté altius no toUêdian per bocuidetur tibi co cefifie ut pofTts tollere quatuncuqj uis ita j ét no tenearis recipere ftillicidia meat

DESERVITVTE ftilh'cidiinon a uertendi X* “ XXVI III

Si ftillictdiu puta cariale unde aqua de fluit eft fradluj cuius expefis debeat refleu

DESERVITVTEtigni imittedu

tC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXX

Q,uid ueniat appellatione tigni»

Si aliquis inmittat tignu i fundo meo an lit mibi licitS propria audloritate eueHerC' An poflit quis inmittere tigna in muro comunu

Si quis tacite uél exprefTe paflus fuerît iri muro proprio imittere tigna illiscofuptis an poflit eoïuito alla imittere»

An et flt lidtuppria amftoritate euellé re uel deftruere tigna imifTa in muro meo proprio c5i uel publico uel fi in meo fe pro cédant ÔC quid fi firn ufufrueftuarius»

Si quis protêdittignuïinalienu F pub Iicu5 qua aftione pot conueniri»

DE SERITVTEproiciendi»

»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»XXXI»

An poflis pro leere aquam de domo tua tn curté mea?»

Si habitas parte fuperiori proiciat aqua per (ólariuj que aqua pénétrât inferius an poflit prohiberi»

Si cedens lapides in parte Cuperiore amp;gt;nbsp;at fragmenta cadere iferi^ an pofli^biberf /

Anbabenfferuitutey pbiciendi i fungt; dum uicini poterit inmuda probicere»

' DESERVITVTE PR OTegédî

»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;»XXXII»

Anfitlicitufacere potfcelfuj fuprafo/ turn uicini uel folum c5c»

An quis poflit facere orticeluj fupra la cujquouulgo itur.

tQE PROSPECTYOFElCIAf

CLuomodo différât bee feruitus a ferui tuteneluminibus officiatur»

DE SERVITVTE PROSPECtus

»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXIII»

DE SERVITVTE LVMINVM»

»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXIIII»

CLuomodo différant feruis^ luminum amp;nbsp;Ceruitus ne luminibus officiatur»

Np^LVMINIBVS OFEICIAtun »C» ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXV k

Q,uid fignificet lumen»

Aliquis promifitet feruitutem né lumi nibus meisofficiaf ante impofitione ferui tutisexiftens in fine earners eelum uidere potcram uultedificarc altius ita ^ ceki5 ui dere non poflumniftexiftcns in medio ca mere uel prope feneftram an poflit»

An fit differetiainter feruitutem altius n tollëdi cû côditôe ne luminibus officiât». amp;nbsp;illam altius non tollendi amp;nbsp;no officien di luminibus»

Si quis promittit ne luminibus meis of ficiatur,an poflit plantare uel habere arbo/ rem ante feneftras meas»

An feruitusne luminibus official îtelli gatur ta de prefétibus quâ defuturis;

An in pariete côi fit licitu uni focio face re féneftraî»

D E S E RVIT VT IB VS oneris ferédi^ »C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXX VL

Ctuid dicatur effé perpetuum»

An 111e qui débet feruitutem oneris ferc di debéatreficere fuis expenfis fi in totum uel in parte fit coHapfà»

Si babeo trabern uel tigna in parietibuf tu is per que fol ami meû fuftîerisandicaf feruitus oneris férédi uel tigni immittédi»

Si legatur uel uenditur domus an uidegt; atur impofita feruitus ut fuftineat onera q adu fuftinebit»

DE SERVITVTE ITINERIS feuadus »C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' XXXVI b

C^uérifan fi uha domus uel fundus db uidaf in duas partes poflit codé modo uti

ttinere (eu acîtu Geut prins ad alia partem« Itemqucnt pofito^habcatan poccrit uti de die amp;nbsp;de notule-

An feruitus itinerisfeu aftusGt prefta da ab berede ufufruAuario uF Icgatario uel ecouerfo amp;nbsp;aliis habêtibus utile dniu uF di tedugt;»

DE SOLLOSEV AREA«

eC nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXVIIL

An fitlicituindiftidê alicui edificare i folo feu area fuaéc fi officiât lumimbus ui cini«

An fit licitû edificare in folo cofan guis poflit in folo fuo facere fortiliciû maxitne î côfinibus temtorn feu«

DEPARIE TE fiuemuro«

«G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXV1111«

CLuCrif quomodo différât pies 6c mUquot; rus«

CLuetif quid fl uicinus babet ftiUicidiu domus fupra folûmeum puta per duos p© des ego uolo edifficare murum in meo foloj andebeamftareremotusper unum pedes a folo uicini muroan uero a loco ubi ftillù cidiumeadit

Si quisuelitedificareparictem ligneuï andebeat dimittere fpacium unius pedis«

An liciat uictno facere boftiuj in muro fuo per quod poflit uenire ad foluj meura

Si inter duas domos reperiaf dimiffuî folum per duos pedes uel ultra cuius prex fumatur effe,

Q-ueritur quomo qualiter amp;nbsp;qn murus di catur cfle cois Gu cognofei poflit*

An focius poflit inmuro coi edificarc

Si in muroeôi diuidédo ortos uel areas uelit alter ex fociis ibi edificare amp;nbsp;facere do mus an poflit»

DRST ILLICiniOreutedo.

♦C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XL«

et uerif qd ucniat ap peUatoe ftiHicidii et uerituf an fit unicuiq? licitum ^»n dere'ftillicidi nm feu teeflus extra parictes ^îlibito uolontatis«

An fit licitum in ftilîicidio feu tedo fa cereluminaria-

An ufufruduarius poflit edem altius

ponere«

et uerif fl una domus babet plura foîa^ riadiuerfarum perfonarum cuius expêfis teeflum refici debeat»

et ueritur an liceat dno tedli legarc te* gulas cuppos plumbum uel tigna«

An pro executionc Gntétie uFp pigno te poflint capi cuppi uel tcgulctedi»

DE HOSTIO Gu porta«

«G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLU

An poflit quis î pariete fuo lacère bofti um uerfus domum uicini«

An fit licitû domino ftillicidn daudere locum inferiorem fubftillicidio in quantum aqua protendit»

Si cui in diuißonc domus ueniat area in Grtem an poterit alius facere boftiura in parietc ut poflit peruenire ad areaj uel an tiquum boftium apperire«

An ufufruduarius edmm poflit additu anteriorem uel pofteriorem clauderc«

Nunquid lanua boftii poflit alicui 1e * gari uel capi pro pignore«

DE ADITV SEV ITInerè«

«G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLII

DE CLAVSTRO SEV coclaui «G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLIIL

Ctueritur quid fit condaus^quid claugt; ftrum amp;nbsp;quid porticus»

An fit licittu priuatoedificare fupra G/ lum publicum«

A n appeUati oe domus ueniat porticus/

DEPENV«C« XLIIU

An quis poffttïecipcrclumen in penu ex folo publico«

An quis poflit facere penum fubterragt; heam fodendo fubtus folura publicum uel priuatum«

DE CVRIA feu curte«G XLV»

Ct uid fit curia amp;nbsp;quid fit curtis*

Ctuidfiaqua cadens in curtemea diO currit in curtem tuam an fit tibi licituj mr pedire aqua ita ^ remaneac in curte mea*

lï»

DE PVTEO CISTERNA ET laudlo »G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XL VL

St inter domum feudatarii amp;nbsp;domini fit unus puteus,qui tarnen no fufficitam bobus quis preferaC

« Si inter dotnum uicirii ê puteus conmu nisan poffit diu idu

An uicini pofTint copelli ad reledionc rei comunis feu publice putafûdiôCqdfi uclit renuntiare priuate utilitati»

Q^uid fi fodendo puteum inuenio u© nas aquc putei tui,an pollis ^bibere»

An ucdita domo ueniat puteus»

An fit licitutn foderc puteum prope fa lum uicini nullofpacio dimido»

Si unus légat elfte maman dcbeaf aqua in ea regione ubi aqua é uenalist

DECL0ACA»C. XLVIL

An poflit quis in domo (via exercere ar tem p qua fiat malus odor uicinis»

An poifim facere cloaca inter domum mcam tuâ uel in muro comuni»

An poflit quis facere cloaca i domo fua amp;nbsp;ex ea inmitereag in folu publicum»

An refedtio cloacefpectet ad ufum fruc tuarium uèl proprietarium»

QLuerif queadiocompetat 4) ipfis cIo acis ÔC qualiter fieri debeant pofitiones ÖC artieuh»

DE FISTVLA CAN ALIfeu iquarolo» »G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLVJIL

Nunquid licèat focio facere fiftulam uel aliquodcanale in pariete córnuni per qdf aqua pluia recipiaf »

DEFVRNO »C XLVIIIL

Si furnu iuxta comuner parictê habeas amp;nbsp;damnum detur parieti uel uerifimiliccr dare poteft an tecum poiTit agü

Q.üidam babuit ÔC habet unS furnum feu molendinu i aliqua uilla uel uicinia 6C omnês dcdidtolocoiam longiflimo tepof etiameius imeiieuius memoria nócxiftat in contraria femper uencrût ad didtu fur numlêu molendinu pro panecoquédofeü macinando aliusuult furnum feu molendi/ num nouitercoftruere an poflit pobiberi

necondruat*

Siquispromittatmibi coquere panes ï furno pro tota familia mea an fit feruitus f obligatio perfonalis»

Siquispromiflitmibi amp;titio ^ omni ebdomoda poflimus coqui tot ftadia grani infurnofuotitiodecedentezan portio fua mibiaccrefcat*

Si fieret padum cum furhario q? coque ret mihi panempro me amp;nbsp;familia mea fin gut annis pro quo promiCbX. poftea auda eft familia mea an teneatur coquere pro co dem pretio»

An liceat facerc ftirnum in muro*

DEF0RNACE»C L,

An poflit quis facerc fornacem in muro comuni»

An poflit quis faccre fornacem in muro proprio iuxta murum uicini /

An fl fumus fbrnacis afeedit addomuj uicini an contra cum agi poflit*

An fl protêt ignemfomacis uilla uf do mus combufta eft an contra dominum for nacis poflit agi»

DE BALNEO fiuc ftufa*

»C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LL

An fit licitum in muro communi uel proprio iuxta murum uicini facerc ftufam uel balneum»

Anufufruduariusucl inquilinus poC fit ftufam facere inuito dno»

DEFVMO X» . LU»

Si fumus pér feneftras uel foramen offigt; ciat habitantib^ fuperius an poflitæhiberi»

DESCALIS C LIIl

An fit licitum in muro communi appo nércfcalas lapideas uel ligncas»

Q.uidfiuultnon folum fcalas appro-* pinquare muro communi uel publico uel alieno fed immittere tigna uel lapides»

Anappellatione domus ueniantfcale*

Q^ue pena fit fi quis ammotis fcalis mu risduitatisuelaiteriuspriuati fuperius az fcenderit»

DE EERRATÎS .C LUIK

An'poflltquisfaccre feneftras Ferratas protendentes extra muru5 fuuj/

Si quis Ferratas protenderit extra muru fuu5amp;uicinus uellitmurûcxigereanpof • Et prohiber! Ô^ quidecontra»

DESOLARIO »G LV.

Siquisuultfacerêfôlariumï quo loco debet affigere»

An quis poHitCollaring quoded îfixu5 ftiuro côi uel alieno coboperire latenbus pauiméto»

Q^uidü Habens fclariuîfupernisî quo continue curit ôcfaltat poHit ^biberi p in fèriorem»

DE TIGNO INIVNCTO

•G ' nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' LVL

Si quis habet domos unica contiguatôë cotextasunä uedat alteram fibi retineatan poterit emptor inuito uêditore ret mere tî gnaauteemêtaque requiefeut indomûué ditam»

de ONERE EERENDO»

•G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LVII,

Si murus uicini débet mibi (eruitutem oneris fèrëdi fi murus corruat uel repatee indigeat cuius expêfis id fiendû fit»

Q^uid fiuicinusnô uultreficere muru (êd mihi reliquereôlt; quaiiter ifta refedio fieri debeat»

Murus côis retînet onera duarû edium alter ult eu deponere Ôi facere forcioré uel melius fudare an poffit inuito côfocio»

DE REFECTIO,NE,

»G nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;- nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;. LVIIL

An^teneaf quis rem propriâ côemuel publicam reficere»

Q^uo remedio fuccuraf côtra babété do mû ruinofam propemarn publicam»

’ Q,uc adio copetat côtra fociûrecufätej rcficere»

CLuid G unus fôciorû fuofuptu reficcr uFt muru côem an poHit agere otra fociû qui reeufaum

Si unus fociorû nuit refeere parietem côem alter uero timet ne ex êa refedioe da nû iminiat quaiiter fibi fuccuraf»

Queritur ad que Cpechit refect;0 parie tis debentis feruitutem oneris ferendi»

Si quis promittat rcficere pôtédeide p^ promifïonêfluméfacflûê mai^ ôC^terea oportet $ p5s fit maior an teneatur»

Si parles alicnus inclinauerit fë per me dium pedem’in domû alterius ancompelli poffit ut reficiat»

Q^ueritur ad quefpectat rcficere rc uGi fruduariam uel ufurariam uel locate éphi teoticâliuellariamuel fundû dotale»

Si legentur alicui fructus feu reddi t^aîf cuius fundi ad que fpectet refedtio»

An clerici teneantur ad refedlionê pon, tium murorû ÔC aliorû locorû publicoruj*

An rector uel parochiani teneantur ad refèdlionem eedefie

An refedlioneecclefie acquiraf iuspagt; tronatus»

An tutor poffit edificia pupilli collapfa uel dcformata rcficere»

Ad que fpedet. refedtio rei debëntis fer uitutem»

An poffit nunciare nouum opus reficiê di edificium uel eloacam»

An refgdliio domus dicatur pia caufa»

DEPONTICELLO.G LVIIIi;

An quis poffit tenere poniicellos in dolt; mo priuata fuper uiam publicam uF de no uo fabricare»

Nnnquid fi alicui cft licitû edificare p5 ticelum fupra fol um publicû ex côceffione fadta a principe.uel fenatu aut gubemator ciuitatis uel ex confuetudine uel ex forma ftatuti Ôlt;quisuultedilicare didtis cafibus ponticeUos ita latos ÔC longos q? iferût dam num uel incomodû ôC impedimcntu? uief nis feu trâfeuntibus eu plauftns Ä anima libusoneratisqui nô poffunt cômode per tranfire uel aliter an poffit buiufmodi poil ticelosedificared

Item quomô dicatur maximum uel ma gnum uel paruum icomodura uel damnuî

Itê quis dicatur damnum path

Item quid fi liante flatuto ^ ponticdli poffint fieri fuper uiâ publicâôC duo funt un^’ex una parte ftrate abus ex alla an poz terit quilibeteorum fe extendere ad mcdi etatem ftrate cum ponticcll is»

Îtê nûqmMfi licftntn'cSificarôponticeî Ïos fupra folum côem per unum ex fociis* Ite? fl habeo ab titraq^ pte ftratedomuî amp;nbsp;pote fupra folu publicû ucl et fupra pri tiatu uel côem incafu permifTo fi uedo una - domura duobuf dommis uidear uendere •pôté qui requiefeit in alfa domo.

DE MENIANIS»C LX.

Que dicâf memane»

Q, ni s uult edificarè mehianu în. muro fuo uerus domuni uicint ucl uerfus édifie mm publicum qtû fpaciû debeat dimittcrc»

An quis poHit fuper meniano fme (b lario aut pôncello extendere pânos feu lin teamina aut alia Emilia perqueauffèrat lu men’oicinis»

Item que aiffio copetat côtra protêdête huiufmodi pânos»

DEFENESTRA ,C EXE

An quis poffit facere feneffrâ in fub fi per eâm infpiceret in fundû uicini»

An quis poEît facere feneffra in muro cÔmuni ingnorâte ucl inuito fccio»

Item unus ex fociis pot muru côem.alti^ tollere an ills qui altius tollicmuruî côem poflit in muro elieuatofeneftraîfacere^ fua tantum utilitate»

An fitlicituj facere feneftram de ligno ^ dicitur balconus amp;nbsp;ipas apperire in pu-« blico fupra folum uicini»

Item promifi uicino (ùb certa pen a face refèneftrem in muro domus mee amp;nbsp;po-ftea iilam domui uendo anepmtor poterit Facere feneftram»

An dominus domus poHit obfcurare lu mina domus locate alteri uel in qua alius habet ufumfrudlui de domo locata»

lern an polTim facere feneftras uitreas ligneas uF papireas amp;nbsp;feneftris dom’’ mee apponere»

Item an quis cogatur dictas feneftras ïgt; ponere 0lt; tenere in feneftris fui parietis»

Item quid fi aliqua uitra effent fraefta uF tella uel purpura ita quod m domo alteri’’ poffit uideri an debés feruitutem teneatur reficere fuis fumptibus»

DE SPECVLARIBVS»

' EXIL

Q, uè dicantur fpecularia»

An talia fpecularia dicäf pars domus êc ita ^ fi alicui legatus eft ufuffrueftusdom” ueniât fpecularia»

An indifticfe fpecularia poffit poni in feneftris^

DECAMINO »C» LXÏIÏ»

An quispoffit facere ignêfupèr folario amp;nbsp;quid fi fblariü eft cöe 00 ille qui eft mfe-« rior timcret periculu incêdii an poffit ipe uicinus inferior facere murü fub folario amp;nbsp;cuius expcnfis»

Item nuquid facies caminu poffit facere murü in folario communi inuito uicino«

item quis poffit facere igné luxtamurö communem»

Item an quis poffit facere cappana cami ni in muro proprio ÔC qui in aiieno ôC qui î communi»

Item fialiquis uult edificare caminum î pariete cômuni ôlt;: muruseftitadebilis c^ faciendo ignem temperatum torreatur an hoccafu poffet Gbi prouiderefaciëdo unu5 murum paruum a parte fua»

Item quando tuba camini poffit fieri in muro communi»

DE NECESSARIO»C» LXIIII

Quando feneftra fiue locus neceffani ad fedendum poffit fieri i muro communi fiue proprio uel aliène»

item an câna neceftarii poffit fieri î loco proprio aut in cômuni aut m aiieno»

Item an fouea neceffani poffit fieri in lo co proprio aut in côi aut inaiieno»

Item an fouea neceftarii poffit fieri pro uoluntate dominé

■ Item quid fi etui a fouea murata uel non murata exit humor 00 putrcdo0lt;: defeed it î puteum ucl ciftemam uicini uel eius fetor aut in penu an poffit cogi ad reficiendu digt; dtamfoueam ita ÔCtaliter quod non noceat puteo uel cifterne aut alio loco uicini»

Habens neceftanum plenum uultillud purgare an poftit d die purgarc pp fetoré»

DE SECLARIO »C» LXV»

An lapis feu lignum feclare fuper quo lauari folentfuperledilia imponi poflit i

muro proprio aut i comunî aut i alienor

Q,uid fiuult edificarc iuxta panetem c6munem ipfujnó tangendo»

Itej quid fi ex fedario fpargitur aqua amp;nbsp;defcendit perfolarium ad parte inferiorem uicini uel madefacit folariu commune an pofit probiberi neampliusfpargat»

DE AC VAROLO SIVE caria li» »C LXVÏ

CuisbabetaquaroluïifuoSC ducit aq per tegulam que fimiliter cadit ï fuo puta i curia uel orto deinde illa aqua paulati? de fcendit in fundo uel penu uicini uel cömn ni ancogi pofE c ut dicta aqua in fuo reti/ neat amp;nbsp;in alienu non ueniat»

Item quid fi ego uidens aqua uicini mei deicendere amp;nbsp;caderc m fuo ad curiam mea amp;cio aliquid in méo propter quod ïpedif fluxus aquc ita ^ f mancat in folo uicini an poffim»

Item quid fi aqua defcendit ex cariali ui cini i fundum meuï an poffij eu ;pbibere»

Item quid fi ex aquarolo tuo defcendit aqua iuia publica an ego uicinus pofiïm agère contra te»

Nunquid partetecomuni fit licitu mitgt; tere canale recipiens aqua de eelo cadétê F aquam de eifterna dilcurrêté aut de alio re ceptaculo aquequod caftellu appellatur»

DE ACVE PROIECTVfiué aliaru rcrû» »G L X VI b

Cuèriturnuquîdfit licitm immittere aquam i fundo uicini»

An liceat probiccre aquam uel alias in munditiasin’ftratampublicamuel alio lo co publico»

Item pediflèqua uF famulus uriius proie cit ex feneftra aquâ putridâ putalauaturaî uel aliud putridu amp;nbsp;defceuditfuper ueftej uel capuceum cuiufdâ trâfeuntis per uiam publicam uel ibi ftantis amp;nbsp;uefté ul’ capuce um deturpauit an dominus cius teneaf ÔC in quantum»

Cuid fl cocedo tibi duos'pedes terre ut ibi proiceas aquâan propriétas uel ufus c5 cedendi uideatur»

DEAC VEDVCTV

»C» LXVIII,

Nunquid fit licitum aqueduelum facer lt;o per fundnm uicini»

Item ego priuatus babebâ aliquod i^ an poterit diuerti a folito curfu».

Cuis poteft habere ex padlo uel confu etudine lus aquam tollendi per rota ex flu mine uel caftello»

DE PONTE» »c txvnn»

Cuis dicatur proprie ports »

Flumen difcurrit per ciuitatem ÔC urius habet domos ab utraq? parte ripe an poflit facere pontem fuper flumen per quem pof fit ire de una domo ad aliam»

An quis poffit facere parté pontis influ mine per quem poflit ire ad accipiendû de aqua uel Rare adlauädum»

Ad que fpeciet onus faciendi ÔC reficien di ponté fuper flumine publico per que fit iter tranfeuntibus neceeflarium»

AnappeUatioc uic publice ueniat pos»

DE PICT VRIS SEVINCRV ftationibus »C» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXX

Licet focio habere piRuras in parietc b muni»

Cuid fl in pariete cômuni funt piRur an unus ex (bciis poffit pulfare puta caufa i ponendi tignafi perillam pulfationes fie»« ret damnum illis piéluris»

Cuid fl uolo facere depingi crucifixu5 in ecclcfia uel aliquid aliud nunquid poffij prohiber!»

Ari ufufruRuarius uel inquilinus poC fit in domo ufufruRuaria uel conduRa fa cere depingi infignia»

Item unus fecit fieri capellam uel cede-’ fiam ÔC in memoriam fm nominis ibi fecit apponere infignia fua an poffint ilia elerb ci delete amp;nbsp;altera imponere»

DEHORREO» »C» LXXI

Siquisbabeatborreui folario'cômuni, an poffit ipfum impTerç frumentouF aliis mercibus»

Et quid fl nimiu pondérât ita ^ folariu nonpôtfuftinere»

Ite fl aliquis borreu frumétariumouura ex tabuli s ligneis mobi Ie cofedu in folo al terius pofueritan folo cedau

Ari ruftici defeantihorrèa deferre d^/ cimasadccclefias^

DE ARMATVRA.

.Q nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LX XIE

Quid fit armatura»

An uicin^ edificâs domum pofTit arma turam poncre ad murum fupra folnm nici ni ôC laborâtes Liaient fuper armatura Rar ad laborandum»

Q^uid aut fi quis armatura habet in fuo tnuro amp;nbsp;cam ucllet poncre in muro uicini ita qgt; requiefcat an poffit»

CL Lild fi armatura fuit male ligatauclï ca fucrut pobte partite nel Eines que erant uetufte propter quod un^ ex armatura ce ditan magifter de armatura teneatur*

DE STABVLO» .C LXXIIL

CLuid proprie dicatur ftabulu*

An ufufrucfluarius poffit ftabulum do mus locate pro ftabulo ad recipiendum iu menta»

DE INGRESV SIVE introitu, .C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;' fLXXlIIL

Sepc cStingit inter duas domos a latere uel pofteriori earum parte (blu relinq uni us pedis uelduoruuel pluriS querif cuP dicatur folumt

DEORTO^.C LXXV,

CLuandoortus dicaf prediu rufticu nF urbanum»

Anortuscotmeaf appel Intone domus

CLuid fl duo fratres diuiferunt domus ÔC in medio eft ortus cui cedat illc ortus» Nuquld de his qui nafeuntur in ortis de cimefolui debenu

DECOLVMBARIA;

LXXVL

Comitit furtu capieris columbas de alia rio columbario eft in fuo»

Si quis habet ufufruftum Fundi in quo fit columbaria quomodo ÔC quädoutipof fit comodo collumbarum»

DE STERQVILINJO.;

.C nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;LXXVIL

Quis habet fterquiliniû in domo facit pro hicere Îetamê iuxtaquot; murum côe5 uel alic numanpoffit*

Siquis pofueritaceruu5 ftercoris infu do meo aut agro meo anpoflim agere con tra eum*

CLuidam uult proicerc ftcrcus aut urî nam fetidam in folo publico uel etiam pri uato quod mal us odor amp;nbsp;fetor fit uicinis»

Nunquid uendito uel legato fundo ucgt; hiatfterquilinium»

DEMATERIRG LXXVIIT*

Que dicatur matéries»

An uendito fundo uideatur uedita max teria»

Quid fi pofuifti lapides uel aliqd aliud in curia F domo fine mea uoluntate an poG fim propria aubforitate tollere»

Quid fi pofuifti lapides ôc tigna’tua in fundo meo de uoluntate mea de precario concedente an pofti? ca remouere propria auftoritate fi tu ea inde non afportas»

Quid fi fimplicitcr pceffiutaliquid ap poricres in meo an uideatur cÖfenfiffe pre cario ideftadméumbeneplacitum an ucx rodonandi»

DE EOVEA .»C» LXXVIIII

DEARBORIBVS Æ» LXXX»

Aliquis plantauit in fuo arborem iuxta tegionem alterius dimiflo fpatio fecundus »lEiTinium regüÄ pofteaita excreuerint radices q, fundamentum uicine domus rui nam feu pcriculum affervan polEit agi con tra cum qui plantauit»

Quid fi arbor tua pédet fupra dornum méam uel fundum meum/an poflim totuï quod ex arbore fuper meo pendet propria auftoritatc ablcindere»

An fi arbor porrexit radices in uicinus fundum'an uicinoliceat eas incidere»

DE SEPVLCRO »C» LXXXL

FINISHVIVSTABVLE»

Rêgiftrum buius operis» '

Primurnuacan

Incipit traAatus notabibs» ram inj.unus ex focus» parte ut.Lpecoris cum.L cui effet fada conccHio» ;

amp; ibiita tenet baköC idem tenet glo.fi-ante fi» (bnantia in fadum ut puta» rêalibus ubicunq^ fadum»

»C» fi ita llipulcr de uerbo.ob» Et ideo fi empbiteota ucl uafallus» effe differ ent» a regulariter in» de lauello amp;nbsp;de cloaca»defiftula»

»D» tignitcx.eft ind-bfi cummeus» »tacquikEtea que.sJidafunt» dicam plentus infra de furno» tur duobus modis capitur»

»E»

tentas unam uêndit altéram. ar»que loquitur quandoedificatur» ♦f»hoc iuditio eo.tuóC boe uidetur» tatur quia ex qua termini non»

»E

Gm uagare liceatdta notât Arebi» Curia dicitur planicies terre amp;nbsp;de uerbotoLuiddicet ut quod ex re bic ut plurimum conueniunt»

èum debere columnam de {ènuba/ 5 reficiens ufque ad quatuor menfes' cimo quinto queritur ex edificatione nel damnum dicarbitrio iudicis

non confucto quo uulgo iter memonam fui nomims ibi facit occupare uel claudere»f ii»§»uiara

»I»

Incipit tabula buius libri

An unus ex foeiis poffit feruitutem i tinere feu adu ficut prius ad ahara» »FINIS»

TRACTAT VS» S ER VI T Vtum Rufticorum PredlO9^ Domini Bartholom mei Cepolla Veronenfis Vtriufqj luris Dodons FamofiHimi Incipiu

ERVlTVTEs Rufticogi pdioruï funt he»

s nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;her»

Adus»

Via» Aquedudus» Ague hauftus»

Pecoru ad aquam appulius» lus paftendi»

Calciscoquende»

Arene fodiendc

Licérealtius toilers amp;nbsp;officerc predib uicini»

Domu uel ptorium uel ptedû habere»

Licere habere iter ut boues p quos fun» dus collator in uicino agro pafcantur coac 1195 babeantur»

Item ut pedamenta ad uineaj ex uicini prediofumantur»

item uicino cuiuslapidicinefundo tuo imineant pofle cederc»

lus ei efte terrram in fundu iacere»

Saxa pofita habere^ ut in tuu? lapidef peruoluantur ibiqj pofiti babeantur ideq^ exportentur»

Item tugurium mi hi licere habere ituo amp;nbsp;cetera bisfimilia ut eftt tex.Lbi.n.amp;.iii» amp;J»ue!uti in fi.ff.de ferui.rufti,predi.0lt; igt; fthde ftruMn prin»0lt;.§4n rufticorum p^ diorum» Nunc de fingulis uideamus ÔC primo de innere»

De feruitutibus Itineris»

TER Eft ius hominis eundr am i bulandi non etiam lumêcû agendi uel uehiculuj ut.I»i»i prin.ffd iti» aduq^Ft intelligitur luseundi ideft g, Co Ius ire poffit-ambuladi cu alio Ita exponit C;lod.d»§4. amp;^ in*d»Li.i prin.m %♦ eundi» Vel aliter mtelligi pot uidelicet ius eudiX plane ambulandi.Ccurrendofecûdû gio» i %»eundi» Ex quo no. fecundum Ang»amp;: Pa.deca»in»dd.Mn prin.differentiam iter ir ÔC ambulare.Nam ire dicitur qui foins amp;nbsp;plane uadit»Ambulare uerodicit cu focio etiam currendo uel cantandoNed 9 habet iter habet utruq? Si ante habere alteru tih puta fl concedif mihi g? poffim ire p fùdû tuu non poftem à hula re cu focio uel curre do ire Et fic uerba îftrumêti funt ifpicicda fecûdû didu5 Pa»i.d.ki»in prin» Et ex h’ nota aliud q? die qui proraittit uni iter uigt; def promittere fibi ius amp;nbsp;1er ui tute ÔC per conftquens g» pofft ire amp;nbsp;ahulare.Sj gp-* mittit uni q? pofft ire uidef pnuttere fac turn d^ fic folu ire no ambulare ut no» bar« in»l»pe.ff.de feruuru.predi. De quo ét uide p eunde i»l.ftipulatio.§»fi quis ita dC ibi per dod»rt.de uer.ob.dC per glo.dC.dod.inhn» »§ i.dlt; per tex.in.§»ité fi in fado i eadé»Liû Et ibi oio uide Pa.ffde 7^»ob»^ é notabile qnfiuthuiufmodiiftrumra» Quandogj tii iter nö eft fèruitus ut fi fruduario def a dno al tenus predu ut»Liü§-u»fffi f ui»uê»

CL uandoq5 etiam iter groffo modo dlgt; citurquelibetuia perquâitur ut uoluitgl» inftbde (éruitin prini 7^»iumentu infme Ecaïoinfumma»€»deferui*§»eft autë iter Et ideo iter qnq^ dicitur uia fed improprie uteft tex»cü glo»ti»ï»l»que ad luris pertinet in fbftde uerdig. Sed queritur nüquid ille qui habet ftruitutem itmeris poffe ire nedum pedes fed etias eques Dic qd fic ut d.qui fella m prin.dC»l»inter aduy»ffde fen ruftbpredi.de nö.gl o.in»ki.in prke»ti,ï 7V» eundi in fi.dC asoin fumma eo»tui»$»ê autc in fidmo pot etiâ fe portari facere m ledigt; ca uel reda aut curru ut eft tex.cü glo»kd»k qui fella in prin.CLuod itelligo fiue ducaf punüequumuel lumentü fins per duos equos fecüdu5 do»Pa.ibi uel etiâ plures ca» dem rationequod nota maxiep nobihbus qui (êpiftimeleducerefaciütper redasaut currus cü quadngis quia fi hnt in fundo al tenus fermtuté itineris poftunt trafire per didü fundu CÛ fuo curru uel reda.Et iteUi gepdidaqn hnsferuituté itmeris afcenz ditequüue!curru»Secusfuiffet fi duceret equu uel iumétu aut curru antefe ut poft (ë quia nö poffet ut.ki»in fi.ffde fenrufp» amp;nbsp;notât glom.d.l.qui ftH^ ’” principio.

Sed quid fi habés feruituté itinens unit ducere lumétu dC plauftrum oneratü fru» mento uel aliis rebus óC etiam ipfe afeëdef Antrafire poffit p fundu feruientis.Si co fideramus pfona queé equesuel Cup curru dó pot per diftâ.kqui fella m primdC.kiter Si cófideramus gequus uel currus eft one ratus alus rebus uidef ggt; nö poffit p dicta

tnrn.rgo credo 9’fit connderandtim q,prï cipabter agiturfi enim principaliter iten dit dn cere eotiti tiei curru oneratu ut facint milites qui onerant eqtios ftios herbis uel ' feno aut frumento ÓC afcendut Cup faremï

• Vel ficut faciunt molendinarh Et tune Iic5 uideaturelTeeques tn quia principaliter boe no agit led tam uFt faremâ ducere dC pot ard.fi quis nee ca? cum ibi nô.fKfi eer» pe,Si uero prïdpaliter intendit ire eques t

■ m curru tue etiâ fi fuper eq ito F curru por--tet alias res ficut fit fepiffime pro ifis qut uadunt ad uillam qm portant fop equo car nerium uel Geul û uel final ba Vel eines q mittunt uxeres fuas uel bmiliam fup reda . uel curru amp;nbsp;faciunt etiâ onerare reda? ' uel curruledfo uel aliis fupelecflilib” óC abis reb’ fibi necefTariisi' uilla tue attéto q pri gt;nbsp;cipaliter pfona defertur teneo qgt; ire poti’ dicatur q agereÆtfi habet fern it uté i tine ris ï füdo alterius non poterit phibcn trâgt; Gre cu dl ét o curru uF uebiculo cü pfona óC tebus.Pro quo facit .kpe-tf-ad ex 1-00 iftud allegatur ad coceffionê tra fit” faéfâ armige risutitelligaf ciuili modo boeêuttrâfèât p parte minus dänofam Et ido eau debet elligi locus per quë babens féruituté itinegt; risiredebeatu^d.kfi cui amp;.l»certo generi »f.fi totus.flr.de fcruuru.predi.Et debet eb ligere locuminus d do fundi fèruiétis nogt; ciuumut-dd.fi cui Dequo fi dubitetur de betaflumi arbiter uel cóis amicus qui ha^ beat boe dinmere ut.diéto»§.fi totus Ibi er go aibiter dandus eft amp;nbsp;inA fi locus in fu m eadem Lutnö^d.Pau-in diéto.f.fi totus Et poftq fa cd a erit eleftio de unoloco non potent amphus uariariurd-Lft cui i'mo cc tere ptes libero remanebdt ut.^.n totus Et ita tenet gloun.dd.G cui.amp;d.nam fatis,§xc tCrû atqpft.quêadmo ferui.amit.Et uide q diéfa funtcirca prediéta in precedent! 11-broimviiikq-principali in prin.ubi dixi q? licetbns féruitutéfi elbgit îoeû itieris no poftit apUus uariare tn illc q ui cócefTit Pui tutébn pot uariare qn uariaclineicomodo alterius ut .Lii.§.pe.ff.de religio»3C fdp-fu* ÓCita babetglo.fiun diéda.l.ficui.ff.de (er.« ui .que eft në.ôe cas fêquitur ibi Bar.amp; doc» CLuarto ôlt; ultimo cafu principal! quan doecomiffauel côftituta feruitus pcertâ ÔC determmatam partem fundi Et tue non habet dubium q; per ilUm tamê ptê debet ire 0lt; nö p aliâ qm alie partes fundi ab ipo prindpïo funtlibere amp;nbsp;n caditbicelle^io Per locu eni defignatü bene poffum ire (êgt; cundum q- mibi placet amp;nbsp;pot mibrconfti tui feruit’ad certâ parte fundi p dimfio ut d.ad certâ.ff.de ferui.amp;J.qui per certus-ff» coia predi.licet non ad incerta p mdiuifio Ut.I.ii.óC.l.pro paite.flfde fèruit. amp;nbsp;adde.I» certo gener i.§.)ati tudo-ff.de ferui.ru. pdi. Puto tn qgt; liceat cócedenti féruituté muta-« re locûdûmodofaciatfine incômodo lUi^ cui fèruitusé promiffa ita q^nö minus con mode p aliü locu defignatü féruitus oftitu acurar.l.it^.penutfEde religi-ÓC fump.fu^ q boepbatm glo.in.d.l.fi cm.ft’.dc ferui.

Q_ uero etiâ quid fi legatur aut pmittif iter uel aha fèruitus fine lila determinatöc loci ad qué fpeéfabit eleclio an ad pmitte temfeueius beredéan ueroalh cui eftferui tus promiffa uel legata amp;nbsp;uidet qgt;elelt;ftio fit promittétis uel be redis p-l-fi uia.ffde P intuu ufti.predi.ln cötrarium uidef dicfta ,1X1 cui.Sed dic circa ifta? queftioné ut pic ne dixi m precedent! li.i.yini.q-pricipaïi i ^\fed dubjü eft óC adde q dicâ i 7^.ité quo Ï G. Sed quid fi legatur iter ad prediu cöc duoß^ nee legrtarii de loco itineris oféntiaf Dicquodferuitusnon acquiritur nee de.* pent ut,Litineris.fi;de ferui.ru-pre. amp;nbsp;fic difcordia inter collegatarios eiufdem ferui tutis ipediuit acqbtioné i pius.Q. uod irelli ge fecundu glo,amp; Anmihi donee difcordia durât Nâ Côpelli poffdt p indicé ad côcory diâ per.kfi.i pri.C.côia de lega.ôc.l.bui^mo duf.fi.ff.de le.i. Item quero quanta deb? effe lat’tudo itineris Conclude fic breuiter Aut a prin.é expffa certa óf deteriata Tatb tudo a partibus amp;nbsp;ilh ftâdû éiit..l.certo ge neri.§datitudo ï-primfEde fuuru. pre. Aut a pri.nil deterîatû é exprefte p ptes ÖC tüc fi ptes pofteaeôcordât quâta debeat effe la tl,tudo ÖC p qué locu fundi amp;nbsp;illudé fuangt; dû amp;nbsp;q primu determîatû é Puitus eo i lo^ cc.i.ea lat.tudinecöfiftitcetcreptes füdili bere fût ut dió a-heerto generi.§.fi tot” ^» atfi iter.Sed fi partes non côueniûtamp; tue aut locus pquéfiteûdûnôadiefta latitux dine nominatus é amp;: tue p eû locum quali bet pte ire. poter it ut dicdo.Çfi totus i prin» donee conueniat aFr dó ft non conuenit ar . biter,i.côisamic”dâd”éq boe determinet ut dicftad,.certo generi.Cfi totus i fi.amp;,'^ lati tudo i pri.Aut é nominata latitudo féd nó locust tunequahbet pte fudi ire potent

fernata latitudine ’m p3(^o opbenfa utr3.|» fi totus Autlocus p que tri debeatnon ex pnmitur a ptibus nee etiam latitudo adiec ta ê amp;nbsp;tüc p totü fundfi fed arbuer.fcömu nis amicus dâdusê qex officio fuodeteriet 6lt; lorü p quê iri dlxat amp;latitudinê utpba tur id.bcerto gener i.fTi totus,^ ►§.ïatittido tü.§ fe,bt ea q didba funt de loco amp;nbsp;Utitudt nc itineris babët locu etiam in feru itute ac tus ut probatur m^d.^di totus amp;»§* latitudo

G.uidautéinuia cuius latitudmis effe debeat babefi.buielatitudo 6c»dXcerto ge neri»§rfi.ólt;d.uia coftitui i prï^ffde fer»ru*p dhÓC dica J»de ferubuie» Q, uero circa px dteffa qd fi quis p certü locu Jter aut ad u ali cui ceffiffèt An poffit poftea aln V plunb^ p eundê locu uel iter nel adü cederc.Dic $ fted.q per certùÆcoia pduSC pot cedi plu ribus uel fimul uel (eperati uUducio Tl^^m di.fflde aqua quoti»amp; efti.ficut pot ét cócez di pluribus ius aquc ducéde utddducio óC 44u§Ji.ff;deferufnKpdLÓCnotaf per glo» ind.aquâÆ.dc fende quo jure aq ducende dteam infra de ferufaquedudusÆt bocingt; tellige qn primo cui ceffit no nocet alias fi eus cû câ prioris côceffionisfit potior qa tî pôta pofterionbusipediri ut.Lff4rfi.0C4« per locû eo,ti,ôC no.glo.in.d4.qui per certû ♦ff.coîa predt.amp;.d4.aquam, Sed quid fi aquedudum alu conceffero an alten iter per eundem locum dare uel cedere potero« Dic quod no ut.d4.per locu .ê ratio qa per iter fecundo loco conceffum impedireflus aque ducende alias nó puta quia uno tépo re un^ bét ius aquc ducende alius alio tépo re habet ius itincris.Et fi per iter nó impe ditur feruitus aque primo conceffa tune be ne ualeret ar.l.in concedendo.ff d*lt;ïqua plu. ar.0C.Lhoc iure.§.is qui amp;.Llucio óc.tfi.ff.df aqua quoti.ôC eftûôC no.glo.in.d.Lper locu Ex quo nota quod ft cut in certa parte fu di poteft feruitus itinerisconftituiita eti5 pro certa parte temporis puta q, de die tm ire poffit ut.Liter.fEcöi predi.Dequouidc quod dixiinfuperiorili.inti.d' feruuitme ns fine aditusi prm.Facit.Lfi conftituta ÔC 4.ft côem^.fbff'-qoemad.fcrui.amit.ôC.l.mo du4.fi*0C.l,uia4.iff»de fuitutibus. Q,uc ro uiten us quail ter dominus fundi feruien tis ÔC dnantis poffit uti fudo feruietis ôC ad qd teneaf dns fûdi fcruiëtis ÔC 4) declaratl one pone.Vnidebef feruitus per aditû q* niff ope fado in n pôtanliceat fodiêdo ôC sbdruendo iter facere Diras q fic ut.1.itër. ffde fer.óC fi n é adit^de pl3o puta qa föd* feruiêsê altior potillc cui debetur feruit^ itineris uel gradus uel cliuos i fundo fermé tis facere ÔC de fundo feruiêtis d* mol iri qt3 neceffe é itineris ca ut ë tex.no.in.bferuitU tis q i fuperficic.§.fi domo.ff.de ferui.ur. p di.que I5 loqtur de ferui.ur.tn idë eft i rugt; fttcis pari ratione De quo uide oio q dixi f precedêti li.in prin.inffx.q.prïcipali Tb.ltë Îicitû eft ci cui feruitus debetur.ltë pôt ills cui debetur feruitus deprimere ÔC eleuarc locû feruitutisut comode feruitute uti pof. fit ff hoc eft fibi neceffariu niff alias adü fit expire ut.Lrefediôis.ff.coîapredio.uel niff hoc flat eu magno îeSmodo dni fundi ferui entis.bt ita pôt inteUigi.Li.§.fi.f£de riuis et 4,111.^.penuLff.de itin.aduq? priua.Et ita dixi indida ix.q.pricipali m fi. Itêlóc3 (êruientis fternereóc arboré ipédentem.û ualde pendentem icidere qn iter inabilè re deretur ut.Lloci corpus.§.fiqs mihi.ff.fi fer ui.uen.et fi ftemere aut reficere impediaf pôt agere cÓfeffbrio ut ibi.Si lies autes fter nere non licet ni ff conuenerit ut dicitur in dido4.fi quis mihi in ff .Item poteft rc/ ficcrclocûftruientisaccedédoetiâ ad loca quenô feruiûtut.d.l.refedionisôC dido4 ff quis mihi ut dixi in dida.ix.q.ubi oio ui de» nbsp;Itê ponté quo ire uel agere poffit exz

truere pot fed n areü hoe eft póté lapideu ïmo.nec dns fundi (êruientis fupra iter abe num.i.fupraculocü in quo ali i iter debef arcuducédiaquâtuciurefecere pôt ut.Lî» iter in prî.ôC ibi uide glo.Bar.0C doef.ffde aqua plu.ôC uide qd dixi fupra de ponte. î prî in ^edéti h. lté pdilt;ffa poffunt fieri non folum per illûcui feruitus debetur fed ttiam p eius magiftros fabros ÔC operariof qff phiberenf dns fundi feruiétis p^hibo ri uidef ut dida.Lrefedionis'.flf côia pdû 6C dixi m didba.Lix.q.pricipali ubi etiâ po fui cuiusexpenfis hoc fieri debeat Dus au té fûdi feruiêtis uon pôti eo loco p que mu hi iter debef cdificarcôC ff ediffeare uelit poffum îpedirc p côfeffbriâ ne ediffeetur Sed fi lâ edificatû é ôc^jhauero feruitutem itineris 1 eo loco mihi coceffaî potero pete re quid qd edificatû é 5 débita feruituté fi mifr p ofêfforiâ deftrui ut ë te x que oîo ui de îd.fi eo loco.ff.fi ferm.uen.Poff'um tam fi mihi ireagere licet per fundutuî ôc eo uti frui rmitter ut frui mihi n liceat ôc tibt

ï9cecîere his titi efte e^iPearê p^v ta^é côceC fienênoîtelligif ut poOlsedificarc ita epi pedias me ire agere per dictû fûdû luû ut» i/i mihi codé têpere in prinÆde ferui.ru, predi De quo tilde g? plene dixi fupra de F ui.ftili.aduerte in.x.q ubi plêe hoc exami paui. Item Iccare feruitutem itireris uel alla amp;nbsp;eade3 nemo pot.Criée dns predn do minantisnec (eruientisuté tex,cû glo.bî* Îoeareièruituteî.ffloca.Sec^’ ê i (èruitiitib^ perfbnalibus et urufru.ut.l.arboribM-nfù Fruduarius .fCde rCufr.Äi ibi uide perglo, que ponit rônë differentie amp;nbsp;déclarât d.I» locare» Ad.quid autem tenefdns Hindi (êruientisputafi tteraeffusuie aquedueffus per fûdu tuû emero An tenearis ad traditi nem uacue poffeffionîs Die q^n fed caueas per te nô fieri duo minus utar ut I.uero.§.fi Jter.ff.cF adCémp.fit ë ratio (êcudû gloubi ga îcorporalia traditionej n recipiutd.fu^ ♦$dcorporales.ff.de acq.re.do» Îtes G tibi iter uêdidero ita demu teneor G tuus eft fil duscui aegrere fuitutê uolueris alioquî G propter hoc aegrer fuituté nô potueris qa dnsfudi uicini nö fueris nô teneor. Sed ft fûdû tibi uêdidero ÔC ei fado iter acceffurij dixero oio tenebo itineris noie ga utriufqj rei quafi unius uenditor obligatus fum utc tex.in.Ltenere.§.fi iterffdeaiffi.emp.0C ui deqff ibi no. hë uëdito fundo iter nö te netur uëditor preftare ga ei (èruitus itme ris uel alia feruitus realis nö debef mfi aFr dtiffü fit utd.i uëdendo.§.i. ff.de entra emp» 6cXpe4'nFi.ff.deeuic,Etiâfi effet diiffû i tie ditione uti optimusmakimufg? é utd.qut potime.ffde TV.fig.óC no.glo.id.G uéderes »ff.de ron.emp.ïtem uenditoFundo ita uê^ di uidef g ei feruitus nö fit ipof ta ÓCfici dubiores uidef uëdi libéraÔCneu aligna fêruitute.l.itradëdîs $.iterpoitis ffeoia pdû amp;«LuiI cooftitui.§.fi.de (ét ui. rufticorum preduSecus é in legato quia in dubio uide tur res kgata g beres po dit tranCire p earn ficutconftarcpoterat d teftatrixi prin.ff G feruiuendbEc ita notât Paulusind.fi tue ex fundo.ffquêadmo.ferui.amitt. De quo mde quod p len iff me fcripfi fupra de Pui» iti.Huadit^ i Tv.nota unu aim cafu pulcher rimûcû 7^.fc. Ite uëdito Fudo trâfitï ëpgt; tore iter qd ei fudo debeaf ôC ét ois al la Pgt; uitus realis etiani fi nibiU uéditione fit dic tu ut.l.fl agdueffus.ff.de otrahë emp amp;nbsp;nö, glo indri uédêdo.§.ff,co.tüóc ^baf indmi.-

am cön-itui.f.quecuqpffde ferui.ruffi.pdi» Sed fi fudus uëdit^debetferuituté alten an in hoc uëditor te neat ëptori.Dic autnö ta cita feruitus fed expffa i uëditiöe amp;nbsp;non te netur ard.queritur.f.fi uendttcr.ff.de edil» edic Óód.pe.in pri-ibi fi tacite a otrario Fen fluff de euic-.0C.dd.in uendendo.fa.ibi nee enmemorouent uenditor a cötrario fenfu» 6Cnö.in.fcu uëdenseo.ti.Aut fertiit^ non fuit in,uëditiöe ex pref a fed tacita. Et tune uideturguëditor nö teneatur ganö uidc^ tur uëdidiffefèruü hberuï fed qualis effet ut dilt;ffa.l.cü uëdens ÓC.l.qui ta bernas, ff de cötraben.cmp.incótrariü uidetur ÓC iftud ê uerius.fg p emptoré agi poffit 3 uendi* torem ppter hoc ut.dicffa.l.pe.ff.de euicff. ßcdifffad.in uendendo.§.i.ôc.l.iulianus m prin ffdeacemp.Et eft ratio ga uendens rem in dubiofinihil dicaf mteHigif uen/ dere rem liberam ÔC libéra pftari debet bo num feruitutis utd.in uenditione.ff.de aft» emp.amp; no.gle.notabilis imdifta.l-cumucn dens 6c eft fimiîisglo.in.l.fi ex pdiis.€. de euic.notatBaî.in pzica.^.de 5hcn.cmp»ÔC.5 dixt immo etiam debet pftari ppria non autem libellana feu emphiteotica ut notât Bal.in.I.mater circa fi.C.derei uendi.amp; ibi etiam Ang.óC Bal. in.l. fi teftamentum,€» ad..l,Fatamp; uide jabJ.c.que ecclefia^ in.xii. .q extra de cöftitu.quod intelligefi empto ignoranit fèruitutem.Secus fi fciuiffî ut eft tex.in.d.l.i,§.fi.quem omnio uide circa boe ,ff,deafti.emp.fac.Kqueritur.§.fi.ff. de edi, edic. Sed dubmm eft quemodo amp;nbsp;qualk tèneaf uenditor quando non expreffitfèrgt; uitutem que debetur m fundo uendito uel ccnditionem fundi uenditi ÓCemptoreanj ignoraiut.Dicaut uenditor fciuit fundum tempore uêdinonis alten feruitutem de be re amp;nbsp;eins cöditionëatitignorauit. Prioeàu quando uenditor fciuit rem uëditâ effè fub ieftaallein feruituti puta itineris uelin ea babi bat tm utile dominiû ga erat empbitc et a uel uafal lus ÔC tunc fi non certioraueric êptoré ignorâtë ei tenefad intereffè ut»l.M prin.amp;.^.i,ff.de ac,emp.ÓC ita tenet gl.in.l, pe.7b.tacite,.ff.deeuic.Secundocafu qn uëgt; ditor ignorauitferuitutë uelqualitates rei uëdite quia credebat i ea babef plenum ius Et tuc nö tenef empton ad itereffe Fed gto minons empturus fuiff? fi fciuiffêt uel rem nö t ffe pleno nire uéditoris utd.quotiens. fitde cdi.edic.óC djfta»Li,6lt;.l4ulianlt;j prin.

uff de atfh.einpAlquod ad ferui.ff de eric ÔC ita tenet ibi glojn 7i\tacite amp;nbsp;gio. i die talquotiens 00 ind.cum uendens.ff.de co traben*empuCLLiod tn intellige qn uendt tor ignorauit ÔC nihil ƒ miflit.Secus fi aff feruiffet eû cptimû maximûq? effe qa tue ad interefïe tenef i.ljubanus.^.qd tarnen »ff.de 3c.empólt; tenet gloJ dida.k quitiês Et prcdicda j?cedunt qn quis uederet rem 'cü alio titulo onerofb.Secus ubi effet termi nuslucratiuus.putadonationis uel legati aut fideicü.qa tüc donatione uel legato rel fimphciter itelligif folu träfferre lus qued dni ÖC fic cü feruitute fi debetur uel utile dniumfino hét plus iuris ut.l.fi doraus.$» 6. ÓCjffuo legato ,§.fi fcüd’amp;d.fi lêruielec none .§.fi.ff de leg.uóc.k meuius.§. fundo amp;nbsp;ibi no.ffde le.u.öc.l.ad res donatas.ff de cdil.edic 6lt;.c paftoralis extra de dona-cum f/Q, ued ê uerü qn fimplicit’ legaf uel do nat fundus uti diffis lunbus.Sec^fi lege 17 uel donef uti optimus maximufq^ eft quia tune liberafei uitute preftandus eft ut eft texan diifta.l.leruo legato.§.fi fundus.ff de le.i.ibi n5,ólt; in.l.penul.ft.de emp óCid. cu uendentes.ff.de contrahen.emp.Et ita têt Barun dicdo-§.fundo. nbsp;nbsp;Sed luxta pdiffa

que nf An ille qui tenef poffeffionê uacu am tradere libérée fi tradat ré q debet alte ri fcruitutê prediaÏê.Etdicas q» fic ut 4?baf in dida.L meuius»§,fundo.nâ ibi dicitur q^ beres non iiberatur nifi. tradiderit polled ftflionê uacuärei legate tarnen ibi dicit g^ fi tradideritfûdû legatu alteri Puiêcisbbe racur 6C ibi boe notât ßar-ubi oio uid Q_ dl not.1 (p illis q tenctur uaeuä poffionêtrade re licuteft uenditor utdni.amp;.in'.ffde actu emp.quia ex boe fcio q nö tenétur tradere füdu liberü aferuitute Sj fppminiflet tragt; dere uaeuä amp;nbsp;libeiâ n bberaref fi traderet rê alten Vuientis ut notât Pa.ï dicfad-mcui^ ♦$.fundode leai.quod nota item circa pre-*! dicta queritur quidfi itéréxctpere debereî puta quia ficcöuenerätecù m côtrabindo fundûliberupererrorë tradidi quo mihi fuccui ritur.Dicicei ti cöditione ut iter nu^ bi concedatur ut eft texd.Lfed Ólt; fi me pugt; tem j.cum iter.ff.de condi.inde 0lt; ibi uide de bix: plene per glo.ólt; doft» Item nota quod fi fundus debef feruitutem itmeris óC locus per quem iter aut aftus uel uia d.: be tur impetu flu.occupatus effet ôC intra té» pus quod ad amittencUin feruitutêffuf fielt

aHuuionè rcffitutuseft (éruimsin prifti^ num ftatu reftituit ut»l.fi locus in prin.ff quemad.fêrui.amit.Etitelligc q reftituit Cuicct ipfo lure utnot.ibigtper.l.cü ufufr* ÓC.l.fi ager cuius.ff.qui.mo.ufufruc.amit.0C pot itelUgi fecudum Flor.ibi fine noua pof Uffione.Et hoe ê quod notabiliter unit digt; cere dla.tfi locus m prï.Sed fi tantü tépus pretenent ateq atluuione locus reftituaf ut feruitus amittat renouare cogendus eft ut eil tex in.d.l.fi locus inffpnnci.Et intel ^’S’^ '^‘ gl.quod cogendus GtXdie cui accre uit ilie locus qui debebat ferultuté,Ites glo» ibi intebigit quod cogêd^ fit p refti-1 mte» unUad-ibcinus infi.ft.de ferui.rufti. pdio» Ôùkufi qs pi opter.ff.de iti. aftuq) priùa. Sed fi locus debens feruitutem itmeris eft iundatus aquis uel impetu flumis uel aliter deftruftus itaquod per ilium locö non ba bens feruitutem itmeris non poffit ire an pro tempe quo impedifpropd inundation nera aqua^ uel aliter poffit ire p alia ptej fundi uel per abum fundus uicinu. Ego in hoc fic dicerem.Aut ifte cut debeturfer ultus poteft ire per alium locum aut non. Primo cafu aut eft impofita ferme” in uno fundoqui eft in totum deftruftus ÔC tue p ahum tundumeui nulla eftferuitus impo fita ire non pot quia quantum ad hoc libeç« fundum hét ar.l.loci corpus in.l. corn petit, .ff.fi fer.uen.Aut fermtus eft impofita in uno fundo qui pro parte eft inundatus uel aliter deftruftus.Et tunc autferuitus cipo fita firapliciter fine determinatione loci ÖC tunc intel hgitur toti fundo eife feruit” im pofita ut-bcerto generi.§ fi totus.ff.de fer» ui.rufti.predio-Eci hoc fubdiftingue.AuC fuit diftu q* poffit ire per totfi fundus mo p unâ partem mode p aliam t fimpfr per totu fnndu.Et in his duobus cafib” potent ire p aha ptê fundi qa ft femel elegent ire P ihä parte qeoccupata aquis f deffrufta tn potent intrare be eligere ahä uubnä fie ♦fi.quëad.ferui.amit.Ôlt; dix* fupra in7b.que ro an haftens feruitutem.A ut non fuit all» qd diftucxpllê i conftitutione feruttutis fed fimpFr huit promiffa feruitus i fùdo.Ët tûcautfuit deteriatuscert” locus p quêirC debef öó tunc.Aut ilia deteriatio fuit tafta demôftratone nô câ limittâde feruitutis i certo loto puta qa fuit diftû uolo q tu ha» beasferuitutê itmerisi toto fundo fs4?pgt;-cr ^crâ comoditaté uolo q cas p talé partem

nti ^batur 91 per alienü fondu qs pot tran fre mfi a dho ƒhibeaf (êu contradicac Et ita tenet Pe^ut refet t CyJn dida.bp agrus ót fic concordat nis diutnü cü lure noftro uidelicetcfircpagrumaiienütasê fi dns non ^hibeatlus nö elt fi dns ^hibeat ÖC ita etiareruaf i pratica.Et iteliigo q- in dugt; bio n uideaf uelle æbibere qn eüdo n beft dnofudiahquod danu putaqanet per fc min faÆï ÔC non effent ibi Fruges- Secus ft non poffet ire fine dano puta t faciendo de nouo fe.mtam.quia tue etui nefés dns ui detur probibere arJ.qui uas $metare»H.dc Fur.Vel quandodaufiflêtfunduj muro uel lepe aut allo móqa per ilîâdaufuram uide tur declarareanimü fuü q non uultahquc ïgredi «el trafcire per illuFundum.Facitad boe qftatimdie5dedomoólt; qper agruj alienü ire heet donee dns pro btbeat-Tenet ctiam Cy4du.i»vi‘-q»^'’deferui*óC do-Pauan diófaJ.per agruïeo-tüóC ibi perdocT-quod ïtellige quandofin dâno domini Füdi ucilet ïreamp; trâfire qaeû fit nullius piudicu cope titcuihbetiftud iuseûdi etia? per fundum aliens iurecuiufdâ faeultatis fecundum.d* Pau.in-dicTad-p agrS Et ratio pot eile quia dns prefumiturno diffetire-Secusfi eilet cS aliquo dâno dni fundi ut fupradixidtê intelligeqn fumus idubio de uolState do-« mini Secus ft conftaretuere uel pfumptic q dominus noîlet puta claudêdo fund S ut a Fr ut fupra diedum ê Itê boe ïtellige i fSdo ruftico Secus ï domo qai domS aliéna n Ij igredi etia domino ignorâte maxie p loca «bi poffuntuideri fecreta domus Et contra Bcientes tenentur a cdi one tiuriaç^.l.qui in domû-ffJe iniur- q eft i ultima carta cituli Et itatenetd-PauÄ m didaJ»p agrura ÔC maxie boe pcedi t de nofte qm de node n lies tre per aliénas domos ut egt notabilis inXitenflfcóia. predk ölt; dixi fupra de Pui» itineris feu adi.circa prin» Secundo cafiï prinTaUit quando quis baberet feruitutem itineris uel aftus aut uie ut difta-tp agrS ♦Cdeferut Tertiofallitfi qs tbefauruj fuum uulteffodere uel pecunia ibi abfcódi tam unit recipere ut.ff.ad exultbefturus i fi. Q_ uarto ft glas meau-frudus mei ceci derint in agrum tuu dó uolo cos colligerc ut.tunic3.ff.de glanJeg.quod ïtellige ufqj ad tres dies ut ibi Q, uinto ft uolo querer fcruum meu fugitiuüut-tdiu^.fEde ferdu gi.öC.trequirendi amp;nbsp;ibi n5.£.eo,tt Et bas

1res ultimas Fallentias ponit êt glo.ï.tii.f* planc»ftde acqui-rerum domi.amp;in.$. piâc infti.de re.diuu Sexto falliti aho cafu q babetur.c.ultimo. Septimo quando uia publica eft deftruda-tfi iocus.§di.ff.quêad moTerui-amit amp;nbsp;notât glo^in d tper agrS Et bas fèx ultimas faUentias ponit i.di.oes did ^Tas in fine Sed dicit Cy.tn.d tp ag^t q glo.ibi nefciuit quid dicatquia in.dida.t fi locus.§ ft.de agro fit ma publica nô î agro Et addequod dixi m.q.orecedenti in fi.

Odauo 61 li t ft uendemiâ quâ emi uolo tollere quia puffumigred» propter boc fS dum uêditons m quo eft uïdemia ut-Uqui pédêtes uîJemiâ.fT.deafti.emp.amp; noc.glo» in.d.l ii.^.plane.ôi inftitu.de rerum diuifl one in.^.plane.amp; propter boc dico quod ideeft fi décima debet fbîui ï fundo qa pôt decimanus ïgredi eau fa decimâdt amp;nbsp;afporgt; tandi décima pdiéfâd.qui pendê.uîdemiâ amp;nbsp;iter» Nono fall itqn quis fepulcrû bét fed iter ad fepulcrû nô habet quia pôt ire per funds uicini dato iufto pcio utXfi qutf ' (epidcru i primffidereli.óC fü.fu.óC no.g’o. in.d.tper agrü.€.de fèrui.amp; idem quando cfïêt ecclefia uel monafteriü amp;nbsp;non poffet baberi iter uel aditus per uiam publicâ ul' per loca eedefie uel monafterii quia tune poterit per fundu uictni datofibi iufto p/ cio dumodouicinus non paciatur magnuï detrimentum p dida.l ft quis fepulc^ Cir ca q uideoio que dixi fupra d (êpulcris cir ca prin.óé idé quando quis non baberet alt unde iter ad fuü Fundu priuatu? qa poteft codé modo ire per fundû uicini per diftaj J .fl quis fèpulcrû de quo die ut dixi in pcs dentûq.prïcipall ace fine. Decimo Fallit qn qs luiffet per fundû alienû.xxx.diebus falte in uno anno quia tunc tte^f n potent neepoffs perdominûFûdi pbiberi qa ibi dicitureffeinquafi poffeffione itinens-ÔC ft ,pbibeatur poffs eSuenire dnmïterdiéto de itin reaftuq^ priuato ut.l.idn prin.con iunifto.§.pcor ait.flr.de innere aftuq^ pri.ct ibi é gio in uer.coclufit ufuro in prin.q die q ab boc duo rcqrûtur certû tempus.f. qd? luerit per annû lt;5ó.xxx.61té diebus quorû fi unû defuerit ceffat lUud ïterdiftû ♦ De q“ dicam plentus in.ii.q.quod tene menti ùlt; non permittas uteinû tranfire per fundu? tuû.xxx.dicbus in uno âno. Vlctrao prï etpabterquero quot requirâtur ut quis fit î quaft poiTeffions itmensfiuc eundiï Fin a.q..

i?um men ita ^æn ïpf^lt;Jire no pofTir qnomî nus eat Et fi i oedum tenear mterdiAo de innere adiiq5 private amp;nbsp;die g? plura requi runtur Primum q? ifra ânum merit Serun^ dam -^ ment CiUê p.xxx.dies ut ftattm di-* xi m.q,precedent! infuEt ratio quare non fu dicit irc {eine! Geut CuGicit femel aquam ducere p fundum al tenus utki.^.quod aüt fKd’aqua quondi.ÓC eüucquia ire p hindu aTienum pot fieri p modûcuiufJaî famiba ritatis vel anuctcie^Lqui lure familiantatis »G.de acquupofÖC eit Iicitum ire per fundui ai'ienum quod pot fieri pmodûcuiufdâ ta miliantatisficutdixi i.q^pcedên Etiö per primu actü utus nó acqn t qu ifi potlellio Sed diuertere aquâ p fudum uicini nö ett pemnlïünificiq habet lus faciêdi unha* qua .£.dc (eiuuóper unicüactu acqntur quafipofleflio hums iuns ducendi aquain quia iftud non pót dici tecdle lure farm lia ritatis uel amicie ut no/Barun.la.^Xed hoe interdictoinprin.flr.de iti.actuqj priua.ÖC noun.dd-i.'£.deferuuólt; boe in (èruitute af hrmatma Secus in negatma quia i dia repe ritur fa cd urn hois qebibentis per notatai.h q IuminibuCH.de ferui.ur.predi. 00 notât ♦d.Pad dicta.CkdC dixi fupra i pcedêti libro in.xiu.q.principali in ver. quatu requint

Sed aduerte ad ntâ differed à iter terui-tutemaHirmatiuàôlt; negatma qtû ad hoc ut requiratur factum hois phibentis uV no qa tex.Óc Bar.ind.hecaute luradCdcferuu ur.pdi.p alia verba loqutit Dicuntenim aut eft Quitus unde requinf factu hois q? hibêtis.ôC ita itelligaf.Lbec aut lura amp;nbsp;ek idictad.q lumimbus ÓC i.kk€,deferui.Auc eft feruitus ruHica ÖC tunc non reqiiiritur allquod factum hois qahibentis fed Cilû ncgt; gligetia Ffiênacû paciëtia aduerfani Et hoc ét u’deturtenere.d- Pau i d.ku'X'. circa fecunda lec.quod nö.quia multu ibocerrät credétes q^ ét m fuitutib’ rufticis ad hoe ut quiscöftituaf i poHeflionedt fic incipiat pfenbere reqraf factü hois ,phibétis qd n ê uerum utdixi Et iHa perpetuo tenemen tl fecundum Bar.in dictad.u§.boc mfdicto Ade itkactuqj pn.iacquifitionéquafi pof (ëffionis alloua lunum icorporalm Exéplq fi cöecmitatis pateref aliquéHareicófilio femel ficut pane* ahqn ciuitas'Venetiarum aliqâdo itrare cöfilium fuu foréfé nobilem Mam ex hoc non effet in quafi pofleffione iHius luriselledi in côfiho mfi e^; freqntia aftu adminns.xxx.vtdi^c.^.iterdiiHo qa iftud pot fieri lure facultatls uel familiari-tans. Secus fi cm iras pateref effe aliqué de pnonbusuel pponereicôfiliotâq côfilia rm.Nâ tunc ex unico actu dims mns indu ceref quafi poHcHio per dictâ.k^.qauté.flf deaqvaqucti.ÔC eftudt idé dicit Bar.in.d-§ hoc mterdicto In cetens luribus utexqua.* litareactuum requiratur unus active! plu tes.dC pro predicns uide gkinx.cum eede^ fia fumna uer.tr mm epomm extra de eau* poCde propri.Ôlt; ibi etiam per Inno.ôC doc

Tercio pnncipahter rcquintur qcf mrC Puitutiscredens un mre fuout.l.fi.fCde iti* actuq7 priva.ôlt;.Li4*iulianus recte eo.ti.ÔC *l-fi.H*quéad.fèrui.aminôlt; notât glo.in.ki.§ »h.m uer.ufus fit in prin*amp; ibi bar.fF.de itk actuq^ pnua amp;nbsp;uoluit Inno4n*c.bone.etii» in prin.extra de trafl.ptela-ÔC in dicto.c.cu ecclefia futrina in glo.in uer.ni.ôC ideoalio modo q quafi mre féru i cutis puta qappter rmû qui creuit aut qa uia publica ê deftru.-cta ita quod ad tuû fundu ire non poterat 6c ppterea per fundû uicini luit nullû ms fibi queritur ut.l4»§4tilianus recte.fF.de itn actuq^ priua.ÔC notât Rof.in libellis fuis ni risciuilis in tmnfi.bocmodo per fundum ahcuius per.xxx.diesamp; cetera. ÔC idem fi quis luiHet per Fundum tuû non ui nec ela nec peario non tarnen id lurc fuo faceret-fî fl phiberefnon facturus non daref ei hoc interdiéfû nec propter hoc diceref efïè in quafi poHeHione fêruitutis ut.l.fi.fll. de iti. ' aéfuq^ priua.ólt; idéfi fuiffetiure familiare tans uel amicicia etiam per annü amp;nbsp;ulv a propter hoc non diceretur etiam m quafi poHeHiôeeûdf ut.d*l.qui mf familiantatis »H.deacquiren.pof.Óó ibi dicit Bar.qcf iHe cafus fepe occurrit.Nâ mater 06 films Hant fimul amp;nbsp;films uadit per fundum matris p^ modü cu dnndût dicit films ego poHedi ta lé fundum Nâi dubio intellmif fuiflê lur familiantatis ut nö poHideat.ldem dicit in fratre amp;nbsp;forore fimul habitatib’’ dó bntib^ patrimoniu indiuifum quia fi frater folum uaditad polFefTiones locadas ÖC fruedusfo lus recoligitcoiter uidef tacereca famiha^ ritatis p didaj.l.fi mulieri.H.q.mo.ufufru. amikóó ideïincolono licetnunq uadatdo min’.ÖCad predieda uid quodnotat.inno* in.c.fi diligent! extra deprefcrip.q. nota.

Sed circa prediéta inlurgitdubiu5 qüo probabitur ^Credident uti lure fuo feodu

alionos prcbabitiirRio fneramerte Pro qua opy.facitglo.mftide ac^k§.aÏie »ng’o*ma gna que al legator q?m bisque cofiftunt tri ccnfiétiafeuuolütatealicui’’ dat ei^ facra mentoHla glc.nö Icquif de luraméto Sed glc.bene boe dicit m.Larqui nä.§*cum me abfente inglc^magna inTb uel meliusÆde rcgo.gef.óCeQ gleJ terminis nefbris Mui» In gIc',h.Cde fêrUKÓd aaua amp;nbsp;gloâJ»K§JÙ Me itia^fuq,’ prioato facit c.paftoralis ex tra deexcepxum fy^Sed Parun.d.^ u. boc ron tenet dicens q?nojn.d.§ alle procedit euädo precede titulus e x quo cred if bbi ft sPerit fe babere bona fidem. Secus ft nuU^ titulus précédât fient pfupponitur i cau no ftro »Vnde fecudu Bar. debet afr ^bari q per facramentu ^priu puts per teftes qui dicatfeuidinècoftitui Puitutéatali q pugt; tabaf dominus illius pdinf q^fuitlcgataF uitus.Ticio ÔC ifte uocabaturTictus Hoc tarnen non putatefle ueru Banquia fecügt; dû boefequeref qp deberet pbare titulum üe9i F putatiuu q^ ê contramin quid diutur no.ff.fi fciMien.óC cotra notata p Dy inX* ii.de reguuris in vuEt ideo Bar.in.d.l.i.§.it dicit fecundû laco.de are.amp; CyJ.LLin.iiM.q« ♦Gde fer. quod fufftcit ^bare (è audiuiflc boe dici a quibufda uicinis amp;nbsp;a quibufdam fidedignis q? fibi cópetebat fus eundi Facit ad.boc glomotabilis in.l.T icio fundusÆ. d condi amp;nbsp;demon.q dicit q» dno fidedigno credenduefttn Bard dido,§.n.cócludit ^ debet probin aliquid poter quod ipe mo tusfttadcredendutfibi (cruitute cópeterc ut.Li.§.led amp;nbsp;ft iure .ff de aqua quotum e» fti.Et ideo putat q? fi erat Karna per cotrata licitu pótcrcderear.eius quod no.ind.uu »Cdeproba.ôCî.Latqui natura.^-cû me abgt; fente.fFde negeCfacit quod notât Bar.in.L fi.ff.de beredi.inffi. idem dicit fub dubio forte fi ibi erat Cigna uie uel itineris uel ali qua uerifimiba q poffuntantmu adducere ad ifta credubtaté amp;nbsp;iffud procederet qn figna uie uel iti nerts tenderer ad fûdû dli^ q fuit 0lt; iftud probaret Catis fuiffe i dubio de lure fuo ólt; fic feruitutis nifi ex qualitate perfonarû aliud pfumcref ut dixi Cupra de fratre amp;nbsp;fororedtê pot ^ban q? qs iuo nt lurc fuo amp;nbsp;fic mre feruitutis ex adibus Na quidam funt ados qups ego nö facere J nifi qgt; fuitus mibi eópeteret ut pcidef (èpê caeundi.Vndeexfimilib’ adibuspótboc coprebêdi fecudu Bar4td.l»i.§4i»amp;»O iti» aduqt prim.rui êt aPegar boe notata per lnno.in.c»bone eoJnextra de poftu.prela» ubt oiouidequia boe optime dedarat qfr pot eóftare qn qs juu per fundü alten ’’ere dens uti mre fuo.ltë an requiratur qff quis ufus Rut innere per le ipm an uero fuffictgt; atq^ali^per fe merit amp;nbsp;die q^fuffic q^colo nus aut befpes aut amicus ut alias ab ’ iter ad fundum fecit qui ^ nobis (ermtutej rtigt; nere pollet uuLiXiscums colonusdCl.in* ♦§.in boe interdido.ff.de ici.aduq^ prma.

Et nota diligenter qd* ft quis ufusfuerit innere per fundü uicini quoadufq? Cuent i greffus ufqj ad illü locü m fundo ad quem i greffus effet diceref effe in quafi poffêffïo ne amp;nbsp;eicópeter ïterdidu de itinere aduq^ priuato.caftjsénotabilis cûglo.ôC notatur ld00 i %.quoadufq? ï.Li.§.ft quis boe inter didOtfCde iti.aducp priua.Sf eft ratio quia agitur deferuitute qréda Na tüc per ufura partis nö acquirft ius in toto fundo. Secus nbi ageref deferuitute retinenda qua con ftat eü babere quia per ufum partis tota re tinef uutfi ftillieidii.^Ji.ffquemad.Cerui. amitfecundum glo,in.d.§.fi quis boe inter dl do qua perpetuo tene méti^ôc per b^^di* xit ibi bar.multu notabibï q, fi qs ius colli gêdi pedagiü uultdicere fê prefcripfiffefï ^bat q ufus ë colligere de taltbus reb’ amp;nbsp;i illistmdicef acquifiuiffcdequibus appa^ ret qufusfuerit JacoJint de prefcribëda iurifdidionc non probata quaft poffèffióe certi adusi illotm pfenbat.Secus ft bëret cóceffionëab aliquo cui bëtius retinëdi.tuc fi ucitur iurifdidioneadu retinetur m om nibus Et idë tenet Bar.in-l.fi publicanus.§* fuff.de public.De quo uideplenein Spec, de lura calu.in.§.i.in prin ultime colum. ï ^ illud etiâ.nô.q? poffêffïo amp;nbsp;per lnno.ini .c-diledoin Ci.extra de offi.arcbi.amp; per gl. fi.in cle.ùde fo.c5pe.amp; per bar. Ang.ôc doc to.in.l.iii.in prin.ffde acquir.pof per Bat in Luna eft uia.ff.d' fer.ru.predi.in apoftil lis amp;nbsp;plene per Flori.in.Lfyruitutes la gragt; dein.x.co!ra.ffdeferui.6iin.l.fi fit confti tuta infi.fEquemadmo.ferui.amit,amp; in.l.fi ' (eruitus in fi.principii ôlt; in4.fi.e.tLÔ£ per do.Pau-in.Liin prin.ffde iura.ca.0C inJ.re ftituta in pnnci.ffad tre. Sed dubium eft an fit neceffe ufum uie retinere fciente amp;nbsp;patiente ad tier far 10 Et uidcf qff fic per »Lii.Cde ferui.0C aqua Nam cumquafipof feffio mrm incorporalium nibil aimd fit q

paaVntiaaduerrarii utlquoticns^ffJe G^r^ tuailequi ignorât nô pot pati amp;nbsp;fic lUe q utitur nö pot efle i quafi poHefTione illius iuris »iftudtenet InnoJx.bone ekiiJe po ftu.pIa^Sed Bar,ï.ki.§,boc kerdicT-o/Vaults rius puero.H,de itUduq? priua.dicit aliter uidebcet g-Q.iieda funt fuitutes habêtes cauCâcôtinuâproquibusdaf utile îfdiAi3 «ti pofTutunc cum iHud mterdiftum detur priori necefle ê q» ,pbef fcia aduerfani cuj aFr n ponk haben illa quafi podefbo.Q^ie da funt feruituCes bûtes caufarn difcontinu am pquibus datur interdidVu deiti-aedug^ prLÈt in iftis nö requiritur q? pbef fciëtia aduerßm quia uerba illius edidti n ree|ruc quéquafi polfidere uF quafi podcdine, fed requirutfimplicemufumfadi Diciteni p tor quo innere ufus es .non dicit in cuius itf nens quafi poßefbone es ^Vnde fufficit pgt; bare qgt; non ui non damnö precario Dicit tarnen ^ quo ad prefenbendä fuituté fern per requintur (ciêtiaadueriarii cû fin poC feff lone pferiptio nö peed at utï c.bn poG (êffione de reg»iuji»vj.amp; ita loq fdak£,dc ferui. Ex quo nota g, fufficit fi aliquis fit ufus innere uF aétu nee defideratur qgt; fue^ ritconftitutaFèruitus nel debeatur utd i.f» ji^de itüacffuq^ priua.6c notât RoEin li» bellofupenus allegato.Q,uarto principa» liter requirifutfuerit ufus quisnö ui non dam nee precario urddun prin.ffde iti.ac» tuq^pnua.ócduik^.Ait prrtoreo,ti.Et dici £ ufus ui qn aduerfario Probibente Cl am qn aduerfario ignorate Precario qn aduer fariocôcedêceadipmbeneplacitû 6C non ultra que cia déclara ut pîene habetur per gloabkkC.utnpofÖC ibi per dod.dC p nota ta kLu§.fi tibi fûdo 6lt;.§»fi.cû4.(è» ufqj ad §♦ hoc iterdicbo.id.de ituaduq^ priua.Scd cir» ta Utud pot dubitan d duobus Primo qua liter hoc probat Secûdo cm icûbat hoc on^ bäduDe primo uidef«j poterat probat n per telles ut notât gloiXi.§4Mn.7b. uP fit m Euff.de iti^aAuq? pnua.ÓCibi p Bar, in li.Q_ui dicit q? bocnó eilet uepe qn dice tet ^nö luerit quia cü iffa fit mera negati na nu coartata loco uel tépore nö potent p baruLador cu ibi no-C-de proba i,c. bons memorie magütino de elec* Probabit er» goaffirmaciua per teftes.Negatitn eomo quo dieet ifra De fecüdoêmaius dubium Cguidä enim dicüt q boe debet 4. ban ab aquerlano gut dicit ui uci da peano ufum

Glc,tn inA§.h’.in ^mflis fitÏ fudetermîaî cötrarium ut q imo debeat probari p eura qui. dicit fe ufum effe itinere amp;nbsp;agit hoc in terdidode innere aduq^ priua.anddd, m pnn.amp;d.fi quis diuturno«lEfi fenuen.Sed Dy»boc reprebédit dicês q boe pBato ufu, xXx.dte^e prefumit q bona fide nö ui non dam uel peano lueritetiamfi non probet, Naficut i rebus ïcorporalibusfi pbef ti-p fumif bona fides nifi ,pbef mala ut.l.nemo predo.ff.de reg.iur, amp;d-fi quis éptionis ti, ^€.de pffnp.xvx.andtê m corporalibus dï pfumi bona fides folo ufu 4 ba to cum quo ad pfcriptiones ifta duo fint paria probarc ufum in poffeffione fine ti.ôC m corporal! bus ^baretitulum amp;longam poffeffione Nâutroq^cafu idê iuris utd.ii.C.deferubôC aqua amp;,l.fi'quis diuturnoÆfi ferui.uê.lfta funt uerba Dy.ut refert Bar,in.l,i,§.fi hoc ï terdido.ffide iti.adbuqi pri.Sed Bar,ïn,Efi* dicit quod dod.repreprehendunt Dy, Nâ ifta non funt pana.quia de iurenaturali ÔC gêtium quel ibet res ê libéra ut,Lalttus,€, d ferui,amp; ideo mala fides alterius eft quafi iu re ^bata mfi probet aliquid ex quo prefu maf bona fides.Sed in rebus corporalibus hoc nö côtingit Nam ius cöe polfidenti nö refiftit ut ipfc notât ind.ft prius*flfde noui op.nun.amp; glo-tangit in.l.ficuti.§.fi queraf »ft.fi ferui.uen.Et ideo Bar.cöcluditin.d»§* boe iterdido ante ftq nö fufficit pbatio fo lius ufus fed debet ^bare aliquid 4ptér qd 111e motus filent ad credédu (ibi deberi (er uitutem ut.l.i4.fed ôC fi iure ôt ibi hoc not Bar.ff.de aquaquoti-ÔC efti.quo probato al ten parti incumbit onus^’badi quod lUefic ufus ui dam uel precario ut probatur in.l, iii.in prin.ff.de iti.aduq^ priua.Proquoui de quoddixi fupra in Tb.tcrtium priepaFr quod nota, Q, uinto pricipal iter requiri f qd innere ueladu ufus fit ad predium rutticü nö aüt ad pdium urbanüquia boe kei didu tuet tm rufticasferuitutes ut.bb §.i.deiti.acluq^ pri,Et ita tenet Robin dic tofuolibellocirca prin.in illa.q. Sedqri £ quare nö 4 feruitute urbana ficut ,p ru» ftica dat'.Dicit Robin pallegato tufuo in, i,ii.q.quodiuramagiscófuiüt alicui babëti rufticafuitutê q urbana ficut etabas ê dria iuf pdia ruftica Ölt; urbana ut.l.ite.nqueric f^-qui impleto.ff.loca.Sed credo q, ilta nö fit bona ratiofed potiusaliaquia trequen-' Uus côtingit 4' quis nadat p tundu alienu5

rufticumg perurtanumîmo raro confît ^ quis uadat per fundu aliéna urbanû luf ferul tut Is] ex loc Uta eft de fenntute ruOù ca ard-nâ adea.ff.de legi.gldn didhXu^^û »ff.de ui.aftuq^ priuaüicic q? licet feruitugt; li urbane nó def iterduftu direffum de iri* affnq^ priuauo tarnen forte dabit utile Et Gquitur ibiBar.dicêsqgt;ri feruitus urbane babet cara continua tüc bét löcum utile if didû uti pofTi.bLin pri.ôC ibunö.ff.uti pof fi.amp;.l.ricut.§.arifto»fffiferuuuen»ólt;d.quogt;* tiês.ffJe ferukSi uero habet caufam difcon tinua tune pot habere locum utile interdis «ftumdeitinere affuq^ priua.Et hoc teneaf I’ro hoc uide Bar i.l.i. circa prin.ff.uti.poC Sexto pnncipaliterreqntur^ illcQ luit p fundu alterius habeat enâ fundum i uxta illü 00 fPPter fundu fuu iuerit per fundum alterius quia nemo intcrdidum deidners affuq? priuato habet nifi 04 alius habeat p diumöC ipe ét pdiu habeat quia feruitutem rationepdn allem quis babere non pot ut »hi.ffcói pdi-ÓC mftideferuu^» in rufticopi y^udeo autê amp;nbsp;maxime cü hoc intcrdiéluf nö tueatur nifi rufticas feruitutes ut.l»i.§.i» »ff deitiner aftuq^priua.Et boetenet KoC i difto fuo Iibello.%. pofiti ones aftoris» Septimo principaliter requintur^ inter predium qui patitur 06 fundum uicim n5 fit ahud predium p quod iri non poffit qa tune n cópeteret hoe ifdictum. Et ratio eft l ' fecundià Rofi pdicto libello quia hoe ifdic tu CÛ é adtuendas rufticas (êruitutes ut dp xi mediu prediö quod nö fêruit impedit ê viitutéut.Lqui feHa.^.fi.ff. de ferum u. pregt; diode plenedixi fuprai libello peedenti in.viuq.principali.OctauoóC ultimo prin.. cipaliterrequiriturad hoc ut eópetat iftd interdiftum de innere affuî priuato q^ ib le qui fuit ufus hoe anno faltem.xxx.dicbuf ut dictum ë § fuerit probibitus utdua pri. ►§.i.óe.n.ff-de iti.actuqï pri ÓC notât Rofin altero libellofuo fepius allegato.Q, uot auc requirantur ad pfcribëdâferuitutê uide q plenedixi s inlupcedéti i viii.q»principall %.di(ftumeftrupraqgt;fet uitus habens can fam perpétua ÔC cetera. Sed dubitari pof fetqutilitasrefultatexhocqj quisfuent p fundum alienû modo faltë»xxx.dies de opé hocdicatureffeiquafi poffeffionedC gloin »l.i.§.ii,i,glo.magna.fflde jtin.actuque pri. format iftam.q.Dicit enim primo q^quidaç Uolùtquod profit in hoc quia perfumit cÔ pétere et feruituté fiue negatoria eSuèniaf fine cüfefToria agat quod pôt lie? poffideac ut.fffi ferui.uen.kÔCfi forte .^.fciédu^ de p cis eft.Cvde pbatiJ.fiue poffidetis 6lt;gt;€.dc pig.alt;ftigt;l.nec credideris ÔC.'C.fi aduerC cre diJ.i.de m àût.de tefti.f .fi ueroEt ifta fuit opinio Placêtini qui uoluit q» qui c in poô feffione uel quafi pfumaf habere lus nifip bef côtrariû Nâ glo.reprobafiJ.c5 res»€« de phati-Et fie ifta opinio non eft uera»

Aliidicûtqiftaeftfecuda opinion p deft quo ad hoc ut ft impediaf poftea pof« fit rfiftcre.fex ludiciu Et ft reddif infdicgt; tu non in lure fed in ipfo pdio licet ei fe d fendere ex ui interdifti ac ft i iudicio agaf cofeffona a ft poffidente uel negatoria ab allo côtra ft poffidentcm uel no poffidéteï neceffe habet de mr fuo docer ac ft agat ex fecudo capite quod eft inJ.iii.§.ait ptor.fC de itiaduqjprupotent purgari nee ipfe pot refiftev nift pbet fibi fuituté compete re ut ibi ifta fecuda opy.i qtu dicit q f pot reftfter de fafto dicit ue^ ut dic3 ftati in ft quêti opy.Sed i qtu uult $ no poffit agi iri ' iudicio hoc ïterdifto é côtra diétam Xt de iti.atftuqj priua.dC 5 mente illius tuf? bar» in dicca.l.i.^uu Et ideo alii dicunt amp;nbsp;ifta c tertia opy.ÓC uera quodpbare ufum.xxx, die^i in anno pdeftygt;pter duo.Primo quia ilium qui eft in quaft poffeffione cûdi fiue agat eöfeifona fiue côueniatur negatoria ni oporteretcauer de nô ipediêdo.Sed aduer fan us tencf cauere de non irapediêdo ufqj ad b ni turn ludicmm nesratonum » Secus fl poffideret amp;nbsp;ageret uel côueniret p Puitu te qa tue cauet de non utédo uiq? ad finem iudicii ut-l pe.fCde aqua quotes eftÜEtdi citBar.in d ^Ji.^ ifte ê uerus intelleftiia dicteJ.pe^queeft difficilis. Secundo pdeft î alio quia fi i extra ludiciû turbafm utédo nô fôlû pôt de facto reftftere fed etiam î ni dicio agif hoc interdicto ut pnuntief eus effe i quaft poffeffione per bot tarnen non pfumif habere ftruitutem fi cadat a poftef Gone ÔC agat côfefforia.Et iftam opi.tét ibi gkmagna i dictaJ.i-$ui.ff.de iti.actuqv pri» quamfequitur ibi BanôC cômuniter doc»

Ex qua fingulanter nota fecundus Bar» ibi q etiaî in quafi poffeifione iuris habet locû illud quod diciu Vira ui repeller iicet Et ideo fi uni uerCitas ad capitulum coaduna tur ad aliquid faaéduî ÔC ibi effet al iqui s q nô effet de corpore illius capituli uel un»

v?rntatisamp; ucllct omni moi3o ibi effe pof fetlicctpuniuerfitatem expdh quia fbit uniuerfitatem uel captm m quafi pofTeiïióc iuris m qua efb» Secundo no.^ in iftis (èr mtunbus corporabb” que habet caufâ diCcô tjnuam dicitur quis eße in quafi poiTeffione 6 nulle mô ufus eßet rep ore fuHicêti puta» ^xx-diebus utdixiin.q-precedenti iftadeo quod fl turbas me poßu contra te re!*ißere de facto fed ß eßentquedam iura que non tequirunt ufu nifi mterpelatû magno iter tiallo. Tuc dicit ibi Banq? putat fußieere me poßedißefemel lon^o tempore retro Exemplurn ind.fiÆ-de ferui.amp; intelligif nunc g-dicitur in hoc interdicto hoc anno boc eft uno tempore quo requine* lite ufus ut iflo quiquénio nel decênio uF fiFi in elec tiôeepi uel abbatisß aliquistxxxânis circa digit unû epm certS fi mô deberet ebgere impediretur fußieeret emm docere quod tui in quafi poßeßione luns dligendi in proxima precedéti electione quod c notadn Et de ifta matena quando quis dicatur eße inquafi poßeßione iurium incorporalium uide per Inno.amp; docunx i^extra de ca poC amp;nbsp;propr ie*. Surit etiâ al ie util itates elTe i quaß poßeßione inn’s q ponuntur id»ficugt; tl -§ fi queratunßXi ferubnédi.amp; ibi no* ÔC Hide per CydXiid quarta*q.€*de feruiÄ.a» qua Et pro declaratione pbeto^ quero qûo dns potent expeUereeû qui ê in quafi poßeßioneluris^eundi pfundûfuû Et gio* inJlt;i*$*iMn prima glo magna ante finê.fC d iti.adtqj priua.dicit q? oportet q» agat do minus negatoria Ôlt; probet illi feruitutem nô copetere alias nô poflêteum expellerc Sed dic Barq» hoc non eßue^iNö eni b:c neeeße probare dns fêruitntë nô copetete fed fußieitq bare fedominû ÔC tunc utêtî regabitur facilitas utendi feruitutenifi q?^ Lteâfibi competereut Hdi ufufrud.peX nti frui 60 ihi no Ôv.hficuti f G queratut.ß» fi ler.uen*ôlt; habetur plene per Baran.Lß pnus,ß.deno.ope*nun.Sed tenendo op/* gfo.q, dns baberet neeeße ^bare ilii utêtl feruitutem nô côpetei e quarter ybabuur dicit gWingfr in didaJ*i.§JM'gIo.magna infi.q? j-babitur p te ft es qui ftabât ibi pro pe q dieet qnó ftiit uifus ire nee potudiet Ire qn uideret .queglo.émuituï notabiiis qa docet ^bare negatiuâ amp;nbsp;ideï notât alia gloXiFisi aût.de here amp;nbsp;fai $.fi uero ahfum lil 7Vt0v uidißei htCoiFaatöt uide ft hou do»

Arito.de butr. in ft. ex ten ore ante G net pri me col.extra de tefti-ÔC angin.§.hinc nobif in quarra cobin prbin auten.de bere.amp; fab Vel poteft probari dicta negatiua p teftes alio mô freundû gl.in.d.fui.fi quis dicit fc mdiflê tail die uel mêfê amp;nbsp;probaf p teftes q^ fciuent alibi fuifte illo têporCut.boptP ma.€.de côtraben.ôC coitem. ftip.fac quod no-in.l.pancuui’.^.rei pduellionis.ff.de ac qr.beredi.Et de ifta probatöe negatiue ha bef inJ.actor.C.de proba.óC in c.bone mc morie ex de elee dicit tn D/.q fequ if bar* i dicta.bv§.n,ff,de itnactuqj priua.qd ifta indef eße dura probatio.(iuid eni fi porgt; taf in carruca uel curru corp’itaqd uide ri n potuinVel fi luit tépore quo illi teftes etat i domo ad comedédü uF amp;nbsp;cetera. Cer te nô uideo dicit Dy*quaFr ifta probatio ft? qua dixi cócludat Preterea ifta pbatio no côcludit illi feruitutemnô competere licet concludat illü no effe ufu5 fèruitute niG uel let probare tanto tépore nô eße ufum qd f uitutem perdiderit*

Hadfenus ui fuï é de iterdifto de itimac mq^ priua»quod competJtilli q fuit p fun/ dû alienu anno p,xxx.dies fi impedif F p bibef ire.Nuc uideamus de alio interdifto deitmcreaftuq^ priuato reficiendo quod cópetitilli qui babuit fêruientem itinens uF aftus aut uie amp;nbsp;uult reficere amp;nbsp;ipedituf ab aliquo reficere locü illuin quo iter uF ac tus aut uia fibi debetur ne qs ipediat uel p bibeat te uoléte reficer iter uel aftü aut ui5 ut.biii.§.ait pretor.ff.de itnaduq^ priua.ôC ad hoc ut iftud iterdiftu opeteat mFta funt neceßäria. In primis eni reqritur q alp quis fit ufiis hoc anno ut .biii.§.ait ptor Ólt;. $.iusauté.ff.d iti.aduq^ pmia.Et inieiligo ffxxx diebus ficut dicitur in interdiffo p^ cedt nti ar*l4.$.ii*eo*ti*Et ita notât glo.in.d» ffiii.in uer.hoc autem ufi funtRoftamen in libellis fuis in tufi tu babesfcruitutê uic uel itinens uel adus óC uis reficere locü ÖC Ct tera.7b.ied querif an iftud incerdiClu. te t et côtrariû uldeUcj q i primo inter did o r ecede babi o pbare tm uie ufum hoe âno ad minus p.xxx.dies ut fuperius dixi bed ifto interdidode innere actuqj priuato re ticiédo debet pbare uie ufum b’ anno.

Secundü reqritur q quis fit ufus nö ul ronclamnóprecariout.d.§.a)t pretor qd’ déclara ut dixi fupra.Tl*, quarto principal! ter rtquintur» Ter tiû.f.^ ht ufus iure P

inturis nd pro nire fro titlfi.ît3e iti.sdia lt;15 pn-ôc ibi Bar hoc tenet qui dicit q/etia? putat fl quis diccretfe habere ms eundi co nerens pfone non q, eflet pdialtsfcruitutif baberet !ocû hocîterdidû ut.Li-§ullud Th* precedet ibi eti5 hoc notât Banff de aqua quoti*amp; efth Q_ uartu q- phet fibi ferui tutécôpetere ut dicfta-kiii.§.hoc autë 6lt; ibi oiouide 2;lo.in 7^.amp; ei feruituté cópetere amp;nbsp;ibi etiaj Bar Et in obc divert a precede ti interdido m quo non requinf q, feruit^ debeaf uel.cöBituta fuerit illi qui ufuselh innere ue1 aiffuut dixi s,7b,tertiü pricipa^ liter que Ôlt; dicä ifra.itê quero i hoc interdi do eu duobus fequenb^ reqntur qgt; habet nfù 111 lus itinens uel adus aut uietâto té» pore cuius non extat memoria uul.apparc »§41 quîsferuitutê.B.de iti*a(ftuq5 priua.Na dum dieu ibi textus longeuc pofleffionis expone enâ long-Time amp;nbsp;tabs cuius nô ex tat memoria quia cü feruitus itineris adus aut me non habet caufam cotinuä ut noun »Lferuitns *ff»de ferui Jdeo tale tempus Ion giffimü necefTariu eft utilla feruitus acqra tur ut ff de aqua plmarXi. i fuÓCj.ibÓC» lü* óCnö.per glo.ócdoftjmd.b feruitus Et 15 uttgloun difto.^.fi quis feruitutis di Rof ïdiftoti.fituhabesferuitutëuie amp;nbsp;cetera nifiallegarctur titulus qa tune fufficeret 15 gó ctpus,x.uetxxâno9: ut notât gkvmag“ in h î.dd.feruitus amp;nbsp;m dicto-^Xi quis fuitu tis i»/^dongeue ï fine de quo dic ut plene di xiin precedent! libro i^viiûq-principaluSi autem effet feruitus que haberet caufas côgt; tinuâtûc querert longo tépore utd.fiquis diuturno-ft.fi {êruhuen.amp; noun diftad.fer uitus* Q,uintum requirif q^uolens re-ficere debeat cauere nomme damni infeetî ppter opus qft uult facere in refectione ut dicftaduiu^.qui hoc interdicto» Sextum q reficiataliquis ufq5 ad mod à confuetû i^ pofite feruitutis ut.f u\.§-hoc autê-uertfieri autem poft.ffde itkactuq5 priua»

Septimum q- ipedtatur ille qui uh refu cere ne reficiat uel ap ponat ea que fût ne-« ceffaria ad reficiendum utd.ueteres co.tû

Ofttauû qgt; G aliquis ntt reficer n ponat fa que funt neceftana ad reficiëdû lôgiore itinere uel G deteriorë cam tûdi faceret tue cni ipune poterit prohiber! ut dicftaX uegt; teres»§.fi quod nota fecûdû Banbi contra nûcios coisquibus debetfolui pro innere tin pro quolibet railiari quiafi ipfifecerüt uialongiorèm fibi iputent cur^cerunt ut ibidC dmontm.§.annus.ft-de excufa tu-di hoc uerû mfi uia breuior nó effet fecura uF fibi fufpeda ut.Leos.§.UrdC ibi glo-ffdefal» Et uide etiâ de hoc per BaranXtnOde cur fu publico Ikxii-dCnoundamperator.ffde appe.de uide que plene dixi ind.iiid prin* ♦ff.de Tb.fig. Nonu ôC ultima oportet q llle qui uFt reficere portetea q funt neceP fans ad reficiëdû p cat ptë agri per quam finemaiori incommodo dni fundi portari polfunt Aboquiipune ^phiben potent uC »tapparet in prin.0lt;.§u.Et de prcdiftis ui de p Rofft tu babes feruitutë uie uF itineris öd cetera i prin* nbsp;Sed quero an iftud i

terdiftü de itinerea£ftuq5 reticiêdo fit abd^ a precedent!.f de innere acfuq5 priuato Et fic an fint duo leerdief a uel unû tm iterdic turn babes duo capita.Etuidef’q duo fint iterdifta Na uerba pretoris fepanm ponu tur i primo öd fecundo itcrdicfo.ltë dicit l* unde.f-hoc autë*ff.eo.q hoc interdiftu di-ftat a fuperiori ergo eft abuddté qa i prio babeo neceffe ^bare uie tm ufum boe ano ad minus p*xxx.diesut dixii peedenttq* principal! i fidn ifto autë debeo ^barc utc ufum boe ano dC débita mihiferuientë*De quo dic ut dixi fupra 7V-tercio öd* ^.quarto Itë primu competit pro poGeflione tantu retmëda iftud interdiftum fecûdû côtinet cam proprietatis quo damus unbi.^.qdam deitkaëfuc|5 pnua.dd Barund.iiï.§.boc aüt in pnn.eo.ti.Et ratio ëquiaficut n fufticit ï rei uedicatiöe probate me poftedifte mfi ód probe me dnm.Lin reï i prfff de rei u^ ItaibocîterdiAonô fuffictat probate rac poftedifte nifi etiam probë fèruitutej con-ftituta mihi utdiëto.§.hoc3utcï Æt ex bis nS.driam iter bec duo iterdifta» Alii ua dicunc q unû eft interdictû tm babes duo capita de hoc ui det tenere glo*in.dtcto*$»b’* autem in uer.dd ei feruitutë cöpetcre aft fi nem.ltë nota q hoe fecundu5 capunó^ boe pot probari a fimili Geutddals lex aquilia did t una babés duo capita primu öd tertiu Ut inftkadftaqui.^midd.ffadd.aqui.LiiJtc ficutlexiuhadicit unahëttftquinq^capi ta.ffdeludd pod-gallus.Et ficut cëditio eti am dicitur unica babës duas partes ut-ff de condi-dd demoftex fcriptura Öd bac pertes tâq ultima uidef fequi Ro£i pallegato tu uerficulo quero an iftud. Item quero in bociterdiÄo fecüdotSi habet quis necefte

prcbarff (mittutem fibî conftîtutâ Die ut lt;^ixi Qipra*7^’.quarc« g-probetinquodiATc ratcô{è!Toriaamp; qdprodeft iftud infd cbl inrerpretan Nam m confeflena fiFr opotet q, quis probet féruitutem fibi coftituta? ue) infirumento uF padlionibiisaut ftipuiatio nibus uF longo tempore nel lon^ilTimo eu fus non extac memoria ut habetur mltitu* de ac,§ eque»ôlt; deferuh§»fi.ff,fi (ërui.uen» duLn.0C.bfi quis diuturnodC habetur m.L fe!uituüsÆdeferuitu.Rndeoheeelt dria quia hoc interdicfude mnereadtuq? priua to rcfictêdo com petit tune tm quando quis unit reficerequi dicit ibi debitam fuitutc Allas autem fi quis prohibeat uolentem aliomodouri femi tute non habet locum hoc mterdi Au fed con fefioria tm Nafi no» lebas uti (eruitute ôC negiabam te uolentem uti tu non babes interdi Au hoc fed eöfeßo» nam tm ut dixi Et ita confeßona eft gen^ quantû ad hoc interdi Aû de innere aAuq? reficiendo quia uhicüq^ compent mfdiA5 competitóCcöfenoria»Etubicüq5 confedo/ na datur interd’Au non compent ut pacet ex premiftis Interdû aût fpecies eft. Et ita î fdi Aum locum habet tm m fuo domicilio fib'cet quando alias uult reficere ut diAum eft ddoci corpus^.fi quis mihifffi (êruuuc dkïcemeft aha differentia quiaqui propo ntteonfeftoriaï fufficit fi probet {eruitute fibiconftitutaellèutdixuSed q proponic boe interdi Au duo probare oportet fe ufu boe anno ÖC feruitutem fibi conftitutaj ut »Lnit§.hocautê.ffde itin»aAuqï priua.Vn de dicit RofLpreallegatoti.fi tu babes (er uitutê me ÔC cetera.q? crédit non elfe utile pro ponere interdictum de itinere actuqj priuato nifi quâdo fpeciahter uelletreficef quia tune proponere debet hoc iterdictum De quo tarnen die ut dicâ i (eq nti.qû H.Itej eft ter tl a differentia quia côfefToria côpetit fiue aliquis poffideat fundum fiue nö ut.ff. fi ufufr.pe.Luti frui.§.fi infdiAum autem boenen copetitnifi ei qui hoc anno ufus ê utfepedixi’raus.Alieeti5 differétie eolligi pnt ex bis que dixi fupra quot requirantur ad boe ut ifta duo interdiAa compétant.

Vltenusquero quare in hoc interdiAo eft neceffe probare ifta duo .fft ufum hoe anno fuifte ÔC feruitutem fibi conftitutam effeutdixi in precedentkq.nóne fg^js eft fi probet unu tm.fferuitutem fibi cóftitu^-tâ effe quod uidet p diAam.ltloci corpus

.4 fi quis mibi.rt (èr.uen.Sc ber.Ltfn^^ boe autem dc ibi finautem amp;nbsp;ibi lus ede fibi ré ficienduftde itin aAuqj priua Glo.mouet iffarruq in.d.^.hoc antes amp;nbsp;dicit fi a primo ici pias fcilicet a pofte ffione nel ufu duo fit neceffaria probarete ufum boe anode tibi competere feruitutem.Secus fi ab altero in cipiasftiliceta probatione proprietatis ui del icet feruitutem oftitutâeffêNâtûc 1113 probare tâtû fuffidt Geut alias dicïf nulla anutnt nifi corpus de animus iterueniant ut de aepof Lquêad.q? eft ueru fi a corpore icipies.Secus fi ab aio quia tüc fufficit (blus animus ut.l.ni.§.i amittêda eo.ti.Icem ficut dt alibi lexdicit docerede bet aAor fuum ï terefte i aAione ad exibëdü tëpore liUs c5 teftate de nö cêpore fentêtic^ eft uerum fi a tëpore 11 tl s côteftate icipias,Secus fi a tpe ftntAie quia tune i llud fufficit ut.ff.ad exL ben.l.tigni.§.ulti»Simiie etiam hétur L!.pogt; tuit.£.de lure deli.dC.l.fi liqueat.€.de i offi. do.ÖC dicit Bar.in.d.§. boe autê qgt; iftaj opy. uidêt tenere oês doc.tn fecundum glo.ibi buic opinion! obftat^ dicifin.d.^.boc auc ibi cctenfi défît alterutrum deficit iterdic to.Sed expone fecûdû glo.al terutrû pro al tero ficut öc a]ias.{ïde.F.i*l.fi ex toto.§.L

Vel aliter poteft dici.Et ifta eft fecunda opinio fecundum glo.in.d.$.hoc uidelicj fi in confefloria prohibetur quis reficcr fins êfi probetur feruitutem competere agenti confeffbria.Sed in bocinterdiAo duo pro ban debet ut di Aü eft Et iftud placet bar. in di Ao.§.hcc autê.Et hoc uidef tenere gt ibi de RoEi loco preallegato q dicit q nihil ^deft i ludicioagerebociterdiAo fed tm iconfefforia que miori onere J^badi §uaf quodinteUige deifto ftcundo interdiAo (êu ftcundo ca pite de itiaAuq^ refi.Secus Î primo quia in lUonon requinturqd pro^ betur quod fit ftruitus conftituta ut fupra dixi.Vnde tu fis cautus ut fi impediaris ffi cere iter autaAum uF uiam potius itentes côftfforiâ q mterdiAu deiti aAmqj re.Vl timo quero quare in hocinterdiAo fi ,pho meefle in quafi pofleffione uie itmcris uel aAus habeo neceffe ^bare q fit mihiiuito cóftituta dC quare nö fufficit fola quafi pof feffio cum dó hocalias i rebus corporalibus aliud quia fi probo me pofliderenó habeo neceffe aliud probare dC nifi aAor probet quod intendit poffeftio remanet apud me ut.l.fi.ff.de rei uejndi. dC .LitC. de proba.

cumfyJtem quia bec eft in Livra]i cauCa q dt res fauorabihsXlibertas-flRde reg.iu» ÔC pretorfauet libertatibus utluihlTde abe» JudaiiuxaL fa fe.Öt$4»infti-de donatuóe ta men ft poflideo aliquem feruum amp;nbsp;ille du catfehibetuni.non habet necefte proba te fe liberum nee ego haben probare lilu elle feruù cum fuftiaat ml hi fo’a poiKHio ♦4 .de probal.htfi polTetlione 0lt;.Lulserus CÛ tauorabilior fit eaufa pfona^i qua reruj unkfancimusrC.de (adan.ec.Rndeo fecund dum Robin dido fuo Iibello ft tu babes bgt; uitutem me dC cetera que non eft i ymptu I^am qm feruitutem ftbi deberi contendit (emper mabeno mobt Ôt in re aliénaiten dit iliam fibi deberi alioquin ft res eftet p-* pria let uitus peti.non pofliuk uti frui.ft fl ufufnpe.Vndeex quocertume^ ferul tute raihi allere in alieno necefteê q^ debeaï probareqgt;mibi debeatur uel p ftipulatio-nê uel Inftrumêtü uFlögo tépore aut lom giftimo ut dixi in precedent! libroun vink »q.pnncipali Nam quodlibet predium pre fumitur liberü nift probef fuitus ïpofita unkaltiusrC deferuitmóCaqua Atinrebuf corporaiib’fufficit mihi fola poffeflio Naï ft poftideo non babeo necefte aliquid pba re cum de itentione adons non cöftet ut dida.kfi.CJe rei uendi.óC.kqut aceufanC* de ederuSed fucoftarct de intentione ado? ris tüc prior haberet necefte probate quali ter ilia eftet fua.ftde rei uen.k ofticiu5 Sed quado dicoferuitutê me quali poftidere qa eóftat de intêtione aduerfani.i.quod predi urn eft fuu necefte babeo ^bare fuitutem mibi côftitucâ elfe uel aho mö mibi débita Et bic eft eäus ubi quis poftidês fupprimegt; ret pattem adorifut infti.de adi.i.§.eque» Item ire p fûdûalienûcuilibetliberü è p»gt; bibere tamé igredi uolêtê poftum amp;nbsp;ft igte ■ diaturiiuiiaBiteneturPoftquätn mgreft^ eft illum phibere non poftum prohibitio ne nó intueniête ut4.îiuriaç2 v^.fi.tfft miu* £lt; 1 nftl.de re.di.§. plane De quo die ut di-xi 's* î Tiquera pe. Nee obftat quod dixi de fetuo pclamâte quia ex hoc fem’’ ê i polfef ftone fcruitutis ôC yclamati liber taré dicit feliberü ÔC aftirmatiua pponit Vnde me ritod.het fe probate lihe!gt;:.1n feruitutibus sutej contra Si enim poffideo ôC dus pdii 1? mentis îtentet negatoriam cotta me ego ei cotradicaiuseffe mibieundi agendi quia ahirmatiâ ppono lila phare dbeoddes eft

ih fetuo Cü enim feru” pclamat in liberta tem ÔC ego negoipfu5 efie libep^ qa fimpFr bdü nego nó debeo phare nee fuflïcit mi bi fola polfeifio.Hle aucé qui dicit fe liberü cüaftirmatiuâ ponic tenef ipfar pbareóC babef kkfcirpus.ff.de no.ope.nun.0C in.§» equa infti.de adi» Cetera circa ifta mate nam uideï fuperiori luinti.de feruituuti» feu aditus óc in ri .de adituPcu innere ôC q dicam in fequêti titulo,

De Seruitutibus Adus i^ica.

E SECVNDA SERVITV d te ruftica que adus dicif nunc eft uidendü» Adus ê ius agendi ut iumentumuel uebiculum.ki.§.adus.fF de ferui.ru.preduóC.§.adus inftueo.Et intellt geagendunducenduad manus uel ante fe uelfubtus fc.ft notât glo.in.d.iuribus ita q? qui iter bét adü non babet.qui actü habet ÓC iter bdeaq^ uti pöt fine lumento ut ibi dem dici f. Sed contra boe ultimü oppo mf ÔC uidef qimo ille qui adü habet iter nö habet quia iter ÔC actus funt diuerfe ÓC feparate feruitutis ut patet ex earü diffini tione ut.kloci corpus.^.i.fflfi fetuu uen. ÖC una pöt effe fine alia ut ibi nee uia ineft in aha uc.kuff.de adi.le.Et adeo funt diuerfe ifte fetuitutes iter 04 adus ut ft primo pegt; tu iter óc fuccubui mhilominus aduï petc re potero utd.fi iure.§.fi qs iter.ff.de excep. rei iudi.ÓCnó.glo.kd.§»unecetiam ille qui bêt adü pötbabere {êruituté itineris quia tüc haberet duasferuitutes óCuna adépta ÔC altera remanereukfi edes mee in pnnci. »fl.de fer.ur.predi.CLuod tarnen lex negat quia adêpto innere ubi tenetur adus nihil amittiuft.de adi.le.kuAd hoc rndeofecun dü glofam in.d.kuq iter unum eft fcruituf aliud quod non eft feruitus fed queda com moditas q ineft in feruitutead”. Si qri tur de ifto fecüdo itinere.f.qtü adcómodigt; tatê ÔC nö qtu ad lèruitutem Et tune qui ac turn habet iter habet ut no.glo-!.ki.§.adus ♦ff.de leruuru.predi.Ót inftueo.^.adus 0lt; i »d.Uoci.corpus.$.ufi fer.uen. amp;nbsp;ind»ki»fE de adule.ÓC nö pöt fêcüdü gkibi ifta cömo dl tas fèperari abadtuEt pöt effe ratio quia ifta omodicas itmens dicit effe pars integ lis ad adum quia ex omoditatc itinens ÖC agêdi cöftituitur adus ut.kft pupilluf.qui adus,ft.de op.no»fecüdü glo.in.kfi nunc.§.

fi qnw itéçi.ffJeÊxcèpfrcî iuc!bamp; ita notât Bar4n4»qul ufumfruiftuï ad fi.ff.de uer.oK Dicît ni notabillf glodn.dddoci corpus qd rtû quo ad conmodû pot effe unû idubitan terfincalioutquiaficin coftnuenda fer ni tute fit actum ne! foins tm iret nel con focio ciel cum equo nel uebieFo tâtû. Pro hoc tex» inlmodum in.prin.ff.de ferm’. Si nero Io quimnr de primo itinereqnod eff feruitns 6lt; iff nd non continet fub feruitutc adtns ymo tune funt due di uerfc fermtutes ÔC pa nes (èperatus amp;nbsp;ita loquütur ptrana. Vi dimns dionem feruitutis actus Nucfecudo loco deciaremus in quo différant ÔCcôueni ant actus amp;nbsp;iter Et brem ter in hoc drnt Nd iter eft quo quis pedes nel eques comears poteft Actus uero ubi etiâ armenta traber fie uebiculum ducere bceat utdater actus.ff de (er.rn.predio Et expone armenta ut (ut boues ut.kboues in prin de uer.fig.0C.tfer» uus legatus.$.armeto»ff-de le in. Sed alias habetur in lictera armenta Et glo.ibi expogt; nit-tinftrumcta agropi. Vnde ex hoc no ta $ qui habet iter nö pot ducere iffrnmeta agropi Sed fi habet actum fic Et itelligo tra hendo ipa inftrumeta p terra alias nö hört dubiu imo du loquitur ibi de aeffu du dicit fic arméta nihil operaref contra.tfi quan de Ic.i.cû fy. Item c alla dria quia qui hét iter non pût plauftrûfeu uebiculu durerC uel lumêtû ante ft uel poft (è.Sed ilk qui hét aftû bene pôt.l.qui fella in prin.flf.de ftrm ru. fic probatur in»l44.i.eo.ti.fiC mfti, »e.^.uEc Intel lige d lumêtis ÔC armêtis ymo i 11e qui hét affn nedu pôt fecum ducere bo lies fed etiam equos fie equas aut mulos one ratos fecundum do.Pau.iad.1» inter adus i 6. G^.ueniut autê m hoc iter fiC aftus qa qui habet iter uel aftum non pot tra here lapidera auttignû per terra nee meis baquot; fl a refta ferre licet quia neq^ eudi neq^ âgé di gratia id facerenet poffenc fruftus Icdl ut dicfa.l.qm fella in prin.Et ideo licet pof fiblie fit quod frumenta non ledàf Inferre tn haftam reeffa non put quia mfpic tur q, cuenire pot ut nö.glo.Secus eft in 11 lo qui habet ftruitutem uie quia fiC traben Ji la pi de aut tignù fiC recta bafta terendi ins het fl raodo truftusnon ledat ut dicta d.qui lei la.^uPcteft tame modus adud in ftruitute actus puta quo genere uebicul 1 agatur uel non agatur ueluticù equo dûtaxat F certu5 pond^ ueaff Ux ta t es pareetur uttumodu

ffdeftruî.ôC.l.rt cul în prin.fflquêad.ftruv ami t. Q_ lie aût fit dria inter aeffû fiC mas uide per glo.infti.de ferui.§.uia amp;nbsp;in.Li.f. i» »ff.de ftr.ru.predi.0C dicetur in ti. ftquenti circa prin- Tertio uideamus quanta lati tudo affus effe debeat Et dicendum eft aut latitude nô é demonftrata quia de ea nibil eft diffû ÔC tune arbitrio ludicis ftatuenda eft utdxerto generi.§.lati tudo.ff.de ftr.ru» predi.Exquopatetq, fi latitudo actus non defignata defignatur per ludicem non per ♦l.qgt; fteus eft in uia ÔC.I.uie latitudo eo.ti»lt;î quo dicam m ftquéti ti-circa prin. Q_uib^ addeque dixi.s.ti. proximo %fi.itéra qro quanta debet effe latitudo mneris ÔC uer.p cedent!. Sed quid ft tara angufti loci degt; monftrationisftda fernitus actus conceftà eft utneqj uebiculum neq? iumentum per ilium locnm perducere poffit anerit affus uel iter fic uidef ^ non fit iter quia illudn fuit côceffum.Item nec actus quia eft côtra naturam illius ftruitutis ut.l.inter affus.ff de ftr.ru.pre.Vnde diciturei iHud.CLuod potui nolui q, uolui adiplere nequiui ut-L multum intereft..€.fi quis alter .uelfi.ôc fc» cum fup abbatia extra de ofdele. cum fy* Dic qjdebef iter fiC non affus ut eft cafus in.l.fi tara angufti.ff.de ftrui.de quo dic ut ibi p doe.fic plenius in ti.de feruitu.uie ÔC in ti.ftquëti. CL uarto principaliter qro An bns feruitutê affus in fundo poffit âge re.i.uti lèruicutcaffus perquamîibet eius partem ôC aliquando per unâ aliquando p aliam dic ut babef in.hfi certo genen.§.fl totus-flfde ftr.ru.pre.6C ut plene dixi in ti» precedent! Tv.qiicro nvquid habens feruiquot; tutem itineris.lcem ad quera fpeffet elecquot; tioaftusqn fine ulla loci determinationc conftituifan ad eôff ituentêôC eins berede an illi cm ftruitus aff us eft conffituta. Viquot; de quedixi in precedent! libre in nona q. principal! ÔC in tiruloprecedent! ^.quero etiamquid fi legato,. CL mnto quero qd fi per certü loeft quis affft alicui ceffent an poffit poftea uel plunbus pereundé loeft affftcedere Dic regFrq,fic p.I.qui peereft »ft.cóia predi.6c per.l.ii.$.i.ffde fer.ru.pdi» fic perd.lucio.ff.de aqua quoti.öCcftüquod. déclara ut dixi in tu precedetU/V.qro circa prediffa. Sexto quero circa arafffionera leruitutis affus uni affus debebatur ut ue hicuF.trift gene9^ uteftur óC aho gener fint Uius welft amphus quam iicucut uexeut

uél G latiorc adlu ufus fitaut G pinra rume te egent q hciKrit An per hoc feruitutem amifent Dicas g» non Et idê m fmulibus i quitus quis plus teelt gei heult nó tn pp *hoceis plus conceditur g pactü ê i fcruitu» te haber mddi cui in pri Hgt;quéad.fer»amit» Itemfi fundus debetferuitutem act’ amp;nbsp;po ftca pi flumis occupatus é 0lt; poftea aUnuio nereftitutusanfeiuitus amifte m pnltu num Itatuï rekitnatur uide.klocus m pru ♦ft.quêad Xeruhué»óC quod late fcripfi i tupgt; cedën 7\ Jtë nota q^ fifud^iiê loc’dbês tui tutê a dus ê aquis ïundatus an teneatur do^ minus fundi pan qgt;pofhc lUe cui feiuitus debeturagere in aha parte fundi Vide qd* plene fcripfi i fuitute pee dén Ti», led quid fi loc’ de bés (eruitutê. Cetera circa iltaï materiä uide que dixi i tvpcedenti ga mul ta contraria funt inter iter amp;nbsp;actum ut ibi patere pot ôC uide etiâ q dicêtur 1 ti. feqntl ubipluraqdicêturdeuia couenient huic £eruuutigt;

De (cruitute V ie çaea» nbsp;nbsp;■

IA EST TERTIA SERz u nbsp;nbsp;nbsp;uitus ruftica que fic diffinitur V ia

eft rus eundi agcdi amp;nbsp;ambulandi ■utd.i.f»uia.fF.de fenru.predi.óC infti.de,fêr» 4.uiaqueuerba.declarautdixi in duobus tirulis pcedentibus in prïn.amp; iter SC adu5 uia in fe continet ut dicitur m didis lunh’ Et licet fint tres fcruitutes diuerfe feperate tn uia continet in fe iter amp;nbsp;actum cü como ditate qd déclara ut dixi de aedu atmete m fe it’ i tupcedéti circa pn\Etex hoe mdetur Ïferri g nihil pFs iueiafi uia giadlp 64 fic nulla fit iter iftas fuitutes dria.Tu tn dicas ötrarm uideb gimo fut aliq drie amp;nbsp;g pP ïuemtur i uia q in aéfu Prima dria é ga qui bét uia pot trabere trabé amp;nbsp;lapides 6C rccgt; tâ ferre had à q non pmittutur babéti edûi udx^î fc]lä.§gt;i.Slt;.§.uiä.ff»de fêr.ru.pre. ÔC vilde que d:xi m ti.pcedêti i,ii.q.principalt ante fi.gt;gt;ecunda dria eft Si uie tetitudo no fuitdefignata pptestuc tag incerta no é i aétu uutuie latitudo ôckuia côftitui i pri» Ôlt;.kcetto generi.§. Îatitudo.ffde féru um pre amp;nbsp;uoluitglo4»ki.§.u’a eo.tuôC infti co* »$4ua ♦ Pro plena declaratione autem hu ius materie quia vidimus quid fit uia Q.ue to primo quid fit ftrata amp;nbsp;die g eft ma ma tonata lapidibus uiuis uel coppis ut.ki.§» upm .f£ de ma puKamp; iti.pub hm It

ibi hocno.Bar.qui dicitg in ciuitate Peru fit appellafuia regalis uel côfularis.amp;fieë dria iter uiâ amp;nbsp;ftrata ut ƒ baf i.kabfit.€.dc pui.uie.augu»li.xi.ÓC ibi boe etia notât bar* qui dicit iftudeUe utile ad ftatutû dices g Omittês maleficiû i ftrata pena dupli puni atunNam fi aceufator dicit malcficius elfe cômiftuminuia nonconcludit penam de bere duphean url.u§. docere.ff.ui.bo.rapgt; to quod nota. Q^uero fècudo q fit uie la titudo qn feruitus me pmiffa é Dic qT aut côftituês ieruituté defignauit eius latitudi né de illa erit ôC potent coftituere g fit lati or.vin.pedib’ de anguftior dùmô câ latitu dîné habeat qua uehicuJû ire poffitaliqgn iter erit nô uia ut.kuia côftitui i prin.fi. de ferui.ru.predi.dC.kccrto generi.$. latitudo Ti».i ma aliud eo.ti.d^.kfi tara anguftiX.de ferm.dC uidequc dixi i ti.precedëti G gd ft tâ angufti.Aut nulla latitudo per oftituen té lérmtutê defignata é amp;nbsp;tûc per.kdefigna f qm me latitudo ex.xii.tab.i porreélû.l.di rectû.vni.pedes het i anfraftu.uubi flexu5 é i angulis ut kuie latitudo.ff. de ferui.ru» predi.ÔC notât glo.infti.eo.§.uia. Pes uero êmêfurafècûdûyfidorû q debet ïtelligi i dubie fpacio.v.digitorû ut ê glofa notabilif i.xvii.q.ini.fi.cut antiquitus Ôlt; notât Bakin d*kfffi quiscau.ôC ibi p doc.amp; Albertu de Ro.in.l*ii.circa prin.€.de bis qui ad ec.con fu.ôc fali.in.I.i.in antepe.q.C.de interdic.ôi dixi i.kin.ln prin.ff.de iterdic.ubi pofui de multis genenbus mêfurai^ dlt; pôdeçamp;Et ibi dixi g digitusê minima psagreftiû méfu rarû dc g uncia habet très digitosdic ut ibi CL uero tertio q fit aut elle debeat latitudo nie uel ftrate m qua feruitus nô debef Dic aut é uia priuata unius quod pôt effe ut.U »ii.§.uia publica.ffne quid inlo.publicoct ifta erit p uolûtaté dni quia in re fua quili bet ê moderator amp;nbsp;arbiter,!.in re mandata *€.man.Aut é pubhea amp;nbsp;tune debet effe fe cudu cófuetudmë uel ftatuta loei ut»ki,cuï glo.0Cl.an intoiü.C.de edifi.priu3.0C.kii.ï pri.cü glo.i %.ki.ne qdilo.pub.tec glofin ,kqui lumibus.ff.de ferui.ur*pre.Aut nub la apparet côfûetudo ÔC tune aut dns ciuita cis uel populus uel eâ regentes uolut ftatu ere latitudmé uiaru ólt; pnt ut.Lphibere.§. plane.ft,quod ui aut dam aFs in dubio ftan dû ê determination! aétoris.k uie latitudo ♦ff.de fer.ru.predi.ÓC adde predidis g licet pertmeat ad dcoré cimtatis ut uie amp;nbsp;ft rate b.i.

ftnt 1 «lores amp;nbsp;ample rn qnq? cïetèrius é ut probatur bLK§‘Uiam ibi laaorem.fl^de ufa pubbfnóC ibi boe uult Bar.amp; Tubdit quod ipfe mdit inciuitate calucu ibi efTent muite uicaple impofita fuit necefbtas bomimb^ circü babi tan tl bus ocupandi amp;nbsp;reftringen dieas^Ratioquia quando tranfitus erat m duitate ^pternimiamlatitudmem ciuitas redebatur debilior ad derendenedu earn He propterea dico q, ciuitas lanue reputaf fo tiorexeoquod habet uias amp;nbsp;Aratas ua1dc ftritAas* Q-UCro quarto qn dicatur ura Feruitus uelpluresamp; quomodo coonofra turHocordinarieexamiatur plene inlnas quis.^ujn.glo.magna.fiTdc feruu ru. predi Tuaütinhocfic diftingue per tres cafias principales CLuandoq^ debetur feruit’ ab uno uni Q, uandoqs ab uno plurib” Q^ua doq^ a piuribus uniTrimo cafu quando de betur feruitus ab uno fundo uni alten' tâta fundoTunc (ubdiAingue Aut ifti .fundi \ remanent defperfi indiuifi amp;nbsp;non baba du biüqjeft unica (èruitus acAiue amp;nbsp;paffine ut patebitex bis que ibi dicentur Autfun dus debés feruitutem eft diuifus per dnra Et tune ubi pri userat unatm feruitus uie nuc erunt due ut»Luie »AC de ferui.ói no«p gkimdJma Gtisgt;$J4n ■^,débita ficitd. uia conftitui.f .quêcûq^.ffde feru Lrufpre Jicï incontranufaciatdicAaJ.una éuia Cuiusi telligentia dicam intercio cafu pnncipali Aut fundus il le cui feruitus debetur diuidl tur in duos puta rebgiomhns uel quia do ' minusuenditunâeius parted idem quia ilia que erat prius ab inicio uia tm fuitutis nuc fpagitur m duas utkuia cóftitui4* qo 05 nee potuit quen qui prius unâ nuc autê plures feruitutes debet qa in alio releuaf I^a ante diuifionë uel uenditionê ptis etia p unâ ptem feruitus retinebatur ut dicba »knä 6as»§44n prï.amp; dióra kuna é uia qcE nö ë poft diuifionê uel uenditionê partis fundi dommâtis $ n utëdo pte una diuifa uel aha ultimo tempore ilia amittt f nee p aha partë qua ufusë feruitus retinetur ex quo fût eftefte plures fuitutes uie Et per bocallego glo.in dicda.knä falls 4. wn glo, magna circa prin.Tb.fi autë diuiferûtfûdu dominätem. Secûdo cafu principal! qn debetur feruitus ab uno piuribus Tücfub diftingue Aut bi plures diuiferüt oëm fugt; düdriantëautnó diuiferüt Vna ë fuitus CÛ uni tm pdio ÔC ab uno tm débita fit ut

dixirupraiprîmocaruî prin.amp;b Fundus dnansfit pluriû dneç^tnex quoëîdiuifus dicef unus amp;nbsp;nô plures ôe magiscôfidera tur côdifto fudi qui unicus eft q plurahtas dneç« quia feruitus nô dehef pfonis dnoçs fed ipifûdoutefttex.kkii.§.i,fi ferunuêdu amp;nbsp;m.kunus ex fociisÆ de (enrukpredtSi tiero diuifërût fudum dnantemtûc illa fer nitus que erat prius una ab mitio fpargit îduas ut didaJmia conftitui.$.quecuq^ de ferui.ru» predi.Ôc kuie.ff. de feruitu. amp;nbsp;ita notât glo.magn3 circa prin.q fubdit q, dogt; mm” predu feruictis nô poterit de h* qri quia i aho releuaf luxta.keu qui in prin.ft. de iure iu»Namante diuiftonëenâ p unus (ôciû feruitusretinebaf utJ.kna fatis.§4.i pnn.i Tb.amifêns Sedpoftdiuifioneî reti nef fed unufqfq^ fibi ufurpat de deperdit* Et hoc uult etiam glo in.d.uerami.(eris.Et idë multo magis dicëdû ë q debet (êruituf ab uno fudo plunbus ab inicio diuifis tpre côftitute feruitu tis utd-fi edes mee in prin. ♦ff.de ferui.ur.predi.Et idë qn fundi dnan tes crût diuifi ÔC eiufdë domini eade j rône Ex quo nota q ad plurahtatë fundoruj do minâtiû plures refultâtferuitutes etiam fi unus tm fundus plunbus fêruiat ut ibi ÔC bocetiâno.d.Pau»in.kunaëuia de fcrui ru ftkpredn Tertiocafu pricipah qn debe» tur feruitus a plunbus uni.T une en a s fub diftingue Aut plures dni fundi feruientis nô diuiferüt fuû b indû feruiëtë amp;nbsp;ent una tm feruitus ut dixi î cafu pcedenti ôe no.gk magna i.d.l.nâ fatis.§.i.Aut diuiferunt. dt tûc aut diuiferût p lôgitudinëaut p latitu dîné fecûdum glo.i diftaknâ fatis.^.i.Qjia do totius lôgitudis uie unufqfq? domino^ fundi feruiétis partë babeat a prïcipio ufqj ad finë ita q ueîat ufq^ ad fûdû driantis per latitudinëtûc dicit fieri diuifio qn un’’fol ^ uiam folidâ bët pafTiue ufq^ ad certû termi nû equafruF iequalif pofitû amp;nbsp;alf ab eo uf q^ i hnë ita q p unum tm ex eis fic dimifit îmediate puenin ad fûdum dommanns 00 iftud teneas b glo.î.d.knâ fatis.^.i.ponacët ahaopinionc q 1 effedtu ë eidê fed non ita clara.Prîo câu quâdo plures domini eiufdc fûdi feruiëtis diuiferût fûdû leruiêtë per 15 gitudinê.Et tûc fubdiftigue qa aut feruitus debebaf ab lUc fûdo côi nûc diuifio 06 ter ta amp;nbsp;deteriata parte ilhus fundi. Aut inde teriataita q perquamhbet partë fundi irc poflit de earn partem uetere quia aftum fit

ut pofRtire modo per unâ parte? mÔ per a!iâfi Ccruitus debebaf i certa amp;nbsp;determia ta parte fùdi Et tune die fecûdû gU.dU.naï fatis 4*1.0. uod tâtû.fpacn eftincmufhUt predio g? fiifFiciebat ad uiâ ÔC crût due fergt; uitutes pende ac fi i duobus fûdis côllitute eflent ab initio. Aut nô ê tm fpacn amp;nbsp;tune una tm feruitus rèmanebiuSed mi hi uido f ^ boc nô fît benediAû qn tm fpacn religt; qmf îcui^iibet pdio tjfufïiciat ad uiâ narn tûc nô pnt effe due feruitutes uie fî una ta tû quia fi feruit^ ë conftituta in terra def gt;nbsp;minata ptefûdi cois duoçi ôC plunû ÔC pogt; ftea diuiditur ille fûdus Si lUa ps i qua ëc5 ftituta fuirus remanet i una parte tùdi ap fignata uni ex dnis lUa psfûdi (bla dî fui^ tute dCcetere partes debet elle libéré cû p illas ptesfûdiët dû eilet cois nô poÜit ire ga libéré erât ut ë tex Lkeertogpnen^dî to tus Tb acfiiter.ff-deferufunpre. Aut fergt; nit” debebaf muro côi ita ut per quâlibet partëmndi uiâ baberetOC utët uertere pof (et nô faël-a diuifione eu do p unà parte ré tmet fuitutëioib^ parti b’ cû nô tacha lit diuifio fût due Et pende obfuaf aefi ïduo b’fûdisa principio due feruitutes client côllitute Ideoq) pôt altéra amitti tpre alfa ufurpan nec lugeat rus cui Quitus debebaf g? laCho duo^- fundi feruiëttscôditio fua fit bêla cFtenor o pn ^n.an dmiüonë una pte utendo tonus fmdi retinet feruitutem ga bocei c5modû deuenit ut duas’ nunc habe» at nias amp;nbsp;eaR^ cômoditatë Ita dicit gio. ma/ gnaudd.nâ Iatis4 u’n fnPro boc facit illé 4*i»circa prinabi nec ficulla^iuna ut.keutn g m prin.fEde lure ituÔC cd' dixi ëtm pno ôefecundo cafu pricipali» Secundocafa qn plurefdni eiufdëfûdi fuiëtis diuiferùc ipm per latitutidë df tune remanet una ta turn fuit’ ficut fi a priciplo côdituta eilet fermt’ uni fundo per plures fundos contu nuos ita ut unus tm eoçi.fttcôtigu’ dnanti Ôdalu fint adimeë côtigui luxtad.tna pre/ du Ade lënru.pre-Nâ hoc cafu una tm ef fet feruitus q debef uni fundo b p plures fundos eo mô ut dichû ed debeaf ►Et ifte ë câus quë ita iteUigo LEuna ë uia eduEt hoc iteUigo fine f uitus fit côftituta i hts duobus cafib’ ^ximis i una ceita pte fiue idefiata ita g poilu Liarian Et rô diuerfitatisqrif qn fit diuifio p latitutudiné ê una tm i ma Ô^ qn fit per longitudmë funt plures amp;nbsp;ga qn per lautudmë fit diuifio i certa pte que

Tpxima efr? fundo cui (eruit’ debebafnon pôt elle feruit’ nifi eilet etiâî fequëti.Nas Î rulticis pdusmediû prediuipetitferuitu temd-qui (ella^dutfde feruhru.predu Ido g? unû lusfinealteroclTcnô pôt mcrito î unu corpus 04 aiara créant un Vbi u5 lôgi/ tudine tadlaè diuifionul)û medium pdiu impedit feruitutë 04 î una parte pôt confi/ ftere feruitus enam fi nôfit î altéra lô duo mento appcllan pnt fecûdû glo.in.d.tnaî fatis^tU poft mediuT.fEquëad.fer.amit. Et p bec habetur cl are qûopofiit cognofci an una tâtù fit ma feu feruitus me anu5 due uel plures quod bene nâqma ë multû un / le hocfcire» Vtilitas auté huius iueftiga tionis ë multiplex.Prima ga fi ë unica tm (èruitus pôt p parte utendo tota retmeri» amp;,nôpôtiuna cm parte pfcribi.Sedfidue funt Ö4 una nô utimur iHâ perdimus 04 n alla? 04 fieunatmpôt prefcnbi fine altéra utd.una cit uia.fl.de fer.ru.pre.ÔC.d.Lnam fatis.§.i.in prin-04 ibi etiam no.per gl.Ali qn tarnen fallit il ta régula g? per parte tota feruitus retmeaf quia î quibufda? luribus epalib’pôt prefcribi ita g, n prefenbatur î alus ut i-c.dileëtus i fuextra de cape.mo. 04 uide.gl.in uerbo 04 Hidon3.04 g» ibi nofa »c.auditis extra de prelcnp* Itemë utile ^pterïterruptionëquia fi funt due me mf ruptio tachai unanô extendif adaliâ.Item pôteffç utile fi ex forma ftatuti deberet fol ui certa gabella pro qualibî fuitute ma ac/ quifita qma fi effent due duplicaref gabel la «lté poteft elle alia utilitas qma fi lhatu' tujdifponit ggt;quicûq? lent pfùdû alten^ cû plauftro uelcurrudebeatproqualibî uî ce condempnari i deeë hbras.Namfi quis iuerit 3 plauftro per plura prcdia côtinua per latitudinê primo ex trâfuerfo dicëtur tm femel tu life 04 unatm pena.x. librarus dî condempnari qma una tm eft uia gu 15 femp ad E ofueui airare.Set’fi lOiftî P plu ra predia nô extrâfuerfo ß icipiëdo a capi te eoçc fie per longitudinem quia tûc quot funt predia totiêsreputaffuille 04 dî pëa multiplican fècundum numep^ predioruï quod iingfr nota 04 perpetuo tene mentù

Q,uero quinto m quoloco dicaf efte ca put me04 finis Ô4mediû 04 latera.Decapi te dic quod dicif ille locus per quë in illa n uiam igredimur luxta illud In capite fi bri (ciptuî ë de me.Appellat emm caput hbri illâ parte per quâ ad ipj librû legëdû igre/ b

diraiir Adde quod nö^fTfo^ma. Tupfr wca ubino,c|j non eft caput libri ut.ff.adXfak .Louerebatur fuper illo ,uerbo tres partes facit etia.Lpredüs-§.balneas ftde ftmafttU« amp;d.oclaue.flCde d5p.ïfec*S? fi côtinç^eret $ per cés partes ipius eftet iç^rdP tue caput illud amp;nbsp;prïcipiu deberct dici quod ê uerP meridiê Pes nero qui eft uerP feptentno'' nem (ecundum Bar,in tracftatu de infula i ^(.uquod mediam partem fluminis tenet tibi pleneexaminâtquandodicatur caput amp;nbsp;finis fluminis amp;nbsp;ecclefie amp;nbsp;auk (cole ôC prouincie ôc fimiliû ubi omnino uide amp;nbsp;ui de 010 plene per Babin rubricaÆde rerum dbin xtcol.m uerbo amp;nbsp;eft notandum quod aerri Vel étiamdie q? fi eft una foperior ibi dicitur caput pars inferior dicitur pes ÔC fit nis fecûdû BarJ difto traeftatu 9b»q? fi uno latere ubi ddaratque dicaturparsfuperio amp;nbsp;inferior Et prédira funt uera nifi ex côz fuetudmeloquendi amp;nbsp;intelli^endi alitera teUigeretur ar.Li.^j.fifnequid m flu. pub» côiuncfha.! Jibroi^ .^.q- tarnen caffius de le» iii.ôcXlabeo amp;quod ibi uoluit Bar.ff.de fi» înftnDic quille locus dicitur finis uie per quem eximus nel qui eft ifenoruel uerfus feptétrionê ne! ftcundnm ofuetudine pdic taJtedicif finis uie qintratialiu locu puta platen uel aluifimilem ut pbatur hkfuuffl delocoamp;iti.pub.ibi exituad mare aut in urbê aut i flumina pub aut ad alia uiâ miiî taré bût amp;nbsp;cetera amp;nbsp;ibi boc uoluit Bar.î.l fu »fP.de ferui.ru.preduôc ibi êt Bar» ôC 15 du xit Bar.in difta»! »fi.de iti.pnb.q babuit qgt; ftioné de fafto uideh iuxta pîateâ deftrnib f aliquodedificiû auftoritate publica an platea âplietur amp;nbsp;utrû nia que eft iuxta il» lud edificiû deftruffn definat effe ôlt; incipt at effe platea an remaneat nia ficuterat pri mo Etbocqueritur ppter ftatuta q dicût q? in platea pena dupTicef dicit Bar.q? tUa incipitéê platea Nam ftati? q, ûlaïua itrat platea finitur amp;nbsp;dicit q» ita bis de fado ludi cauit»ldé dicit q’.d.hfkftde fui.riipre.q iC ta qftio fuitTuderti tpre pape Bndifti qn fuit deftrufta qdâ ecclefia q babebat iuxta fecudâ ftratâ de ifta ecclefia faeffa ê platea o miflum fuit maleficiû i illa ftrata querebaf andeberetpuniri tâq cômiflum î ftrata an tâq cômiflum in platea amp;nbsp;dicit q allegauit d»l fi»ô^»fl'.de iti»pub,l.fi»ôlt; dicebat p iHa lu raqgt;ftatimcû ftrata itrat platea finif ôC n appellaf âph^ ftrata fed cèfûdif p platea

amp; tta etiam occurrit ipfis» De media nix die q'mediû uie pôt côfiderari duob’ mo* dis»Vno modo per longitudiné uie et tune medium dicif una b ne a diuifibilis que du catur a medio capitis uie ufq? ad médius fi: niseiufdem uie ducédo lined femper itaqj equaliter diftet tantu ab uno latere uie qua turn ab 31io»Vel etiam ft dneaf una cordula fimiliter a captte ufq, ad finem ar.fnnfnla cumibin5»perglo»q ïcipitq potent fciri de rerü diut.óCl.non (ólum»§» fed ut ^bari cG glo.ff.de no.oper.nun.Alio mó pótcon fiderari mediü uie per latitudinê ex tranff uerfôuieamp;tuncmediûdicif proprie ills puneffusfiuehneaidiuifibilisqueeft ime dio per tranfuerfus uie diftas tantü ab una extremitate capitis quantu ab alia extremi täte finis per difta iura fi ducentur a capire üfq^ ad mediu agn beent ticio ire intelUgif a liena indiuifibili que eft incapite ufq^ ad lined indiuifibilê quecft in medio fecundu Bar.de infula.9b.uideamus ergo quantum fpaciû» Sed pro declaratione predige ps quero quâtû fpatiû occuper caput uie qua* tu pes feu finis quantum medium Banfor» mat iftam.q.m preallegato.9v. Et dicit qlt;f pundus fiuebnea indiulfibilisqueeftî ca pire pÔtdici caput.I.i.^.caput.flr.deaquaco tuôC cfti.codes modo pôt.dicj pes fine finif Medium autem dicitur ille punftus Gué K nea indiuifibilis que eft in medio diftâs ta turn ab una extremitate quantum ab alia. Et intelbgit bocglo.mff rdc reru di.§»infu la dum dicit b oc. f effe i medio potefl appa rere accepta cordula amp;nbsp;facto punfto î me* dio qff dicit fins fi bi placere fi materia de qua traedaref banc interpretationera pâte retur utfi dicafa capite ufq? ad mediû agri lïceat ticio agere intelligam a linea indiuifi bili que eft in capite ufq^ ad lineam indini fibilêqueêin medio per difta iura. Sed fepe fermo non patitur banc interpretatio nem.Si enim dicatur fi qsiuenitur p esput plateecû curru uF uebiculo do.xftadia ter re a capite fundi certe depunfto uel linea indiuifibili nô pôtintelligi per illam enu non pôt iri nec i ea poffunt»x.ftadia terre effe Aliter emm Intelligendû éÔC idée die qiiâdoq^ extremi ta tes funt diftide ÔC limi tate amp;nbsp;tune unadicitur caput feu pricipiu5 alladicitur pes feu finisôc quicquid ê inter illas duas extremitates dicitur mediû ut.b fl edes.ff.de ferui»ru»predi»btria predia ibi

per tnediûq^CunJûut.î.fnoré romano ibi luce media.ff.de ferns amp;X.de ludi.aut.ad K cum fy-qnq? extremitates non flint diff inc te amp;nbsp;tue die q? totus die locus debet diuidi in très ptes una dicitur caput fecunda dici/ tur mediu tertia dicitur finis qnq^ tn conti git ^ locus de quo agitur habet multas dû ffineffas ptes 6^ difpone accipitur ut totuj ut ecce Planu tiberis ê diff inffü p predia multoruamp;ï ftatutisdicif fi'aliquid faffu fuerit ï capite plant tiberis F i medio aut iri fjnetöcenïcófiderafp ftatuta illud planuï ut totu unu ïtegru io éét faciêda' diuifio in ■ tres ptes utfupra dixi.Et'ff diffa iffa'mate ria qn dicef pricipm mediu amp;nbsp;finis uide p' tex^gloA doc.id4.§»i,ffffi qs ius dim ob. in' glo.magna amp;nbsp;p Ban intradlatu ' de ifula in

q fi ex uno latere cü quatuor col 5 .(ex qmut ad pria? figura q bic no refero breuP tatiscâ» eXuerofexto ûdedîîctpimefux ratio uie die nó a porta ctuitatis feu munt x cipii ff 3 otinêtib^edifiais ut ilmiHe.fE de uerffig.Ói uoluffBar.amp; docddd.fffi qs eau» ubi eti5 ponut p qua uiâ debeat fieri men/) furatio die ut ibi ► Q. uero feptio pricipa liter quotuplex é nia die q triplex.Nâ qda funt uie publiée qda priuatequeda uicina lesutefttex.inddi.^.uia^i.ffne quid i loco pub.ócd.fi.ffide lo.amp; itt.pub.De finguls ui demus Publicas ut as dicimus quas greet ba' filicas at noffri ptorias alii confulares nias appellat ut diffo.^.uiaçi amp;nbsp;fie no fecudum glo.ibi q^ma ptoria côfularis amp;nbsp;mifftaris p uia publica ponûf ut ibi amp;nbsp;dida^hflöC if^ te uie publice fût regalia î ufu feudle dieu tur regalia que nô fpeffat nifi ad regem uF principe loci amp;nbsp;non ad alium nifi ex regia (eu principis côceffione feu largitate perti neâtut dicitbal.in diffo.c.i.î prî.5lt; pptex rea uie publice appellâtur uie regalesAfiâ aût publicâdidmuseâ cu'us etiam folum publicum eff utlji»$»uiam publicam.ff.de uia pub.Item die q uia publica dicitur cergt; turn folum limitatum per direktû certis fit mb!’ latitudinis amp;nbsp;publicatur per prieme ƒ ^ fuo publico meandi uel eundi qui bêti^ ' publicandi fecudum dodaco.de aluaro te» *i.in pnn. in ti.quefint ragalia. Item uie utcinales tn uicis funt uel que ï uicos ducut Publ ice funt quod tta ue^z eft fi nö ex cob latione priuatorü fudoru hociter cóftitutu cftutdtffa.l.ii.Vicinalesqueex agris prix uatoru collatöe facile fût quarû memoria n exiff at plublicapî uîapz numéro finît utfffu î prin.ff.de lo.amp; iti.pub,ôi nô.glodn.l.ti.f^ utcinales in fi.in uerbo publicas.ff.ne qd i Io.pub.Et adde q ftatim dicam de uia uicix nah.Et nota fmgulariter q ad probanduï oiameflepublicam nÓfuflictt probare p teftes q publice feu üulgo per omnes ituï fuerit per longum ternpus ut probaf ï.I.i.§ fummatû utilitate.ff de bis qui dcic.F effet, amp;nbsp;ita ét tenet per ilium tex.exccllens doff, dorain^.Metbeusdemathefi.de bononia ï fuis notabilibus notabilidxxxxin.qdicipit nota unû diff û fingulare Ô^ idé uult etiam ibi banqui dicit pillû tex.nô fequif publi ce itur per talé locû ergo uia publica.Priua te uieduphetter accipi poffunt' uel he que funt in agris quibus impofita eft féruit!’ ut ad agrumaltcrius ducat uel beq ad agros ducunt p quas oibus cômearc licet inf quas eft uia côfularis amp;nbsp;fie poft illam excepit eu tern quia uel iter uél affus ad uillam duces bec etiam que poft confularem excipiût eu tes in uillas uel alios co1onos ducentes etia? publice dicunturh, publicamnaturambax bent,l.ii,$,priuate.fÊne quid in lo pu.Puto etiam quod uia priuata dici debeatilla que fit per dominum unius fundi uel plurium fi ex fuo fundo earn facit amp;nbsp;de hoc extet me mona ut n5 glo in.l.i.ffde lo.pu. Item uie uic’nales etiam priuatefunt ut probatur ï dÏffa.Lii.§.uicinales dumraodo extet mêox ria quod fint faffe ex agris priuatorum col latione ut diffa,l,fi,amp; ibi hoc notât Bar,

Vicinales uero uie funt q ex agris priua lorum collationefaffe funt.He dupliciter accipi poffuntnäquedäfiint uie utcinales que publicarum numéro fimt amp;i]le q e?ç agris pnuatis collatione faffe für quaçi me moria non exiftat uel etiam ubi a publico ei!* fol û uie uicmalesquiâ tûccôftateâ elle publies ut é tex-cû gKimd.tfi i prî.amp; adde quod uohutdy.infti.d affi.$.preiudiaales amp;nbsp;quod dixi deuia publica.fLuedam funt uieuicinales que ex agris priuatorum cob latione faffe fuhr qua^i extat memoria.Ifte priüate etïâ dicûf ut é tex.cû gl.m.d.l.fi.cô iunffa.l.ii,§.uicinales.ffnequid iloco pu, amp;nbsp;etiam uulgo confortiue feu confortarum âppeilanf.amp; ê differétia iter bas uias mci raies amp;nbsp;mill tares publicas.Namuie milita res exeûtad mare aut i urbê aut î flumma publica aut ad al là uiâ militaré bêt.Sed uia rum uieinaliû pars i militars uias pars fine b,î

ulîo exitu intörmorif ut eft têxJnXfiJn ft* vfF.deIo.6lt; itkpub.Ex prcdi«ftis notari pot quarter cognofcatur uia publica a uicinali priuata amp;nbsp;qualiter Cup b* debeat capitulai ri Sc ^bari amp;nbsp;adde que dicâ in trib” fequégt; tibus.q-CLuero oAauo circa uiâ publica an fit unicuiqj licitu ire per uia publica amp;nbsp;du cere currum uel plauftrS ucl trabe aut la^ pides Et dicas ^ fic utd*ib§4 fff nè qd i lo* pu.ubi dicitur quod loca publica priuatoru ufibus deFuiunt iureXciuitatis amp;nbsp;no quafi proprio cuiufque*Et ^pterea dixi in,q» px cedenti uia publica efle cuius Colum eft pu blicu Vnde quidam aduocatus bic malelp bellauit in puadamcauß uie que nunc pc*» det Dixit eni uiam illam ede publicam ÔC proprietaté ad fe fpedlarc quod no ne er^ res Etquoddixt quod licitueftcuiq? ire p uiam publicam fallit quando eilet probte bitum per dominum uie puta per pricipcs quia tunc non liceret Nam domim terraril pofluntprobiberenedumfuisfed ctia) fo renfibus uenire ad loca fua anbdiuus Ædc fer,ru.pre. 0C,l,beres,ff.de ufufr,le.0C»l.ficij ti .§,arifto,fbG fer,ue,fecundum bahqui ita notât fingularitcr in,c4.de no-forfui urn feu.quifubditpoftq forenfes uenerunt in territorium al icuius funt ficut reliquus po pulus ÔC effet contra naturalem equitatera amp;nbsp;bonum publicum ft expellanf facit tex* in auten.de queftonbus inprin»0Cita etia tenet do»laco.de aluaro,fequendobaL in c. 4,ad finem in ti,qua liter lu.de uaC fide qcV perpetuotenementi. CLuero nono an lus eundi per uia publicam poflit pfcribi ÔC breuiter die quod non ut»kma p ublicas »ft,deuia pub unde fecundum gloabi no* ^ ft effet aliqua uia publica per quam non tu ifet itum per aliquem ^pter hoc no tol leremus lus eundi per illu5 tex. Si 15 dicit ibi glo.nocabilis ^ non pot prefcribl uia feu lus eundi ad factum lacobum amp;nbsp;ft diccx remus aliter multis ire non liceret ôC dicit 5 hoc é fpâle contra regulam.€.dc pfenp, *xxx.anXomnesVel dicit ^ eft idea quia uideturexcipere ft alius impedit ^ lus ex cipiendi non toUitur tempore .Ipure fF.de doll excep.Et fubditibi gio. notabiliter qgt; ctiam ft per centû annosmon itum merit fa uore publice utilitatis non prefcnbitur*

Q,uero decimo cuius ftt uia publica die quantum ad uftim ê priuatoru no quanta au piopnetatem uttl.iit$*i.ibi priuatorum

ufibus de(êruiûtiure.f.ciuitatîsnon pprio cuiufqpif.ne quid m loco pub.facit quod di xi in.viii.q.Sed quanta ad alios eft dubius an,ftftt iUius tm ciuitatis uel loci in quo eft uel fub cuius territorio exiftat An uero fit ciuitatis romane.olim amp;nbsp;bodie principes V domini lUius ciuitatis uel Ioci.amp; uidef qc? fit illius ciuitatis uel loci tm per dilt;ft3*l*it$ 4»ibi iurc.f ciuitatis amp;nbsp;ita tenet ibi glo.i 7b. ciuitatis in prin.amp; uidefpbari i.d.l.iu pru c5gl.in*7b.i.quc exponit municipali amp;nbsp;ftc pfupponit ^ciuitas poffit fuper hoc difpo nere amp;nbsp;e glo.de hoc î terminis î.d,l.ii.§.ui3 que incipit ut princeps in fi.que dicit $ qgt; libetciuitas habet iurifdiftionem faciendi uiâ publica. In eötrarius uidef q fit tm ciuitatis româe que bodie dni aut prîcipis lUius ciuitatis uel locimaxïenôê recogno feentis fupcririorcj fteutêdominiû ueneti arû quia fi uia publica ê ergo non uidetur poffe fpeftaread ciuitates quia bona ciuita tisalterius g romane abufiue dicûf publica Solacnimea publica funt q popuîi româi funt ut l.bona ciuitatis cû.ffe.ffde uer.fig;» Itê quia tex.in.ddui.f.i.dicere tacite uidef ç in dubio p excellentiam intelligaf de ci ultate romana p.^.G quotiens fnfti.de iure na,6lt; ita uidef tcnercgl4.d.$.i»ï ucrbo cnn tatis infi.Sed Bar.i.d.l.ii,$.i.concordatiftaf opiniones dicens ^ ifta non répugnât,nas ucrum eft q? quelibet uia publica principa liffpeftat ad ciuitaté romana? per iura ad hoc allegata amp;nbsp;p hoc ë tsx.i,c.i .in prinn 7b* uie publice i ti.que funt regalia. 06 fpectant ad regem uel pricipe? ut dixi.s.in.vii*q.fed quelibet ciuitas bab? ius i uia publica ex p miffione ciuitatis romane utpbatur in.d.L ♦n.in prin,ff.ne quid in loco pub.ibi pterq .Ixoniuncfta glo.que cxponit.l.municipali amp;nbsp;pbatur in.Lprohibere-§, plane,ft oft ui. autclâ.facitquod dicif de lureciuitatis qft é approbatus regulantcr a lure canonico î qtuei nocotradicat ut.x.di, fine adiutorio amp;nbsp;i.c.fequëti.amp; notât canonifte in.c, eccFia finite mane,'extra de ofti.Ex quo nö.qgt; qli betciuitas uidef habere iunfdiftione taci cndi uia pub.6lt; cade ratione reducédi uia? publica i locis priuatis ut notât Barn difta ♦l.n.§.i.p glo.ibi que id pit ut pnuafÔC idë no.ieadê.l.ii.in prin,Etex hoc Bar.inJ.iiJ prin.fl.ne quid in loco pub.dicit qgt; fuit de fafto quod qdam platea quam coe uenderc uolebat.Et mdebaf qftnö polïet nift p prî

cipem «Uxotinu’•§, cum quis de uer * ob« datum fuit conblinm tale qgt; de hoc fieret ftatutûT.q» poflitucndi amp;nbsp;port ca uendaf P illum tex.amp; perk pbibere,f»plane»f£ $ ui aut clam ÖC ibi hoc etiâ uoluit Barun dic to.§.cü.quisóCperoësdoc» Sedut èftio ifta melius intelligaf«fubicio aliaj uidelicj anioca publica poll int uendi uel alienari amp;nbsp;per quê amp;nbsp;quo Et uidetur primo q, nul» lomodo pofTint alienari quia n futi corner tio noftro uLtfed ÔC celfus i prin^flCde con trahen.emp,amp; dieto.§.cumquisnifi p pri» cipemóC uoluit glo.indidfcv^xum quis ÖC habetur Ékapud iu)ianum»§«fufKde leu-uel p regê ut kcu'.in prindn tuque fût regalia

In contrarm uidef.kihi primne quid i loco pub.amp; in ditbo^.plane Ego in boe fic puto efledicendum Aut êpnneeps qui n cognoleit fupenorëóCnonê dubiu q per ipm loca publica alienari pofTnnt pglodn dieffo.fxü qs p diëlaXapqd lulianum-^^fu 6c pd.iüin primdecreto ne principu tibi 3 cefTum ëdlnequid in loco pub.óC ita dixi i danter publica Injiuq-fEdc uer.fig.Quod falit qn aheaf p metü puta alicui tirano po tenti ar»Lu§.que bonoräde.ftquarü rerum ac.non da»amp; tenet Bard didbo.^» plane Se» cudo falhtqri alienaret aliqua quoru dona» tor eflet 1 magna diminupone iunfdiëfioÏs regni fui amp;nbsp;tue nô poiïèt pencj'teHecflo ex: tra de iureiura»Sed fi dónaret aliqua que n diminuât iurifdidionê ualeret amp;nbsp;donano faclaarcgepiudicaretfucceflori in regno utiac^abbate fane de re iudn vkamp; ita^tet Baru'ndicto,§»prediLÙAut ifte princeps r cognoleit fuperiorëamp; iftumequipero ci» uitati 00 ideo dicedum é de eo quod dicâ de ciuitate excepta romana Aut ergo ê ci uitaf que rccognofcitfuperiore amp;nbsp;tue fubdiftin» gue aut funt bona publica que Cunt in pa» trimonio ciuitatis ÓCnon inufu publico« Exemplum ficut funt molendina bononic amp;deiftispötciuitasdifponere pro bbito uolötatisficutpotquilibet priuatus de re fua ut é texxu glomotabilian dieta.blèd óC celfus in prin,ÓC uoluit etuglod didadun ter publica utibidixi l'fecuda.qÆt idej di cas de quaeûque re que cHet ciuitatis in ufu ciuitatis tm puta fi ciuitas haberet fûdû uel apoteebas quoru reddit^ ueniréti côi quia poffent uendi libéré per ciuitate Aut funt bona publica que publico ufui fint defl ma ta ficut funt uiepublice foru5 tbeatru câp^. marcius amp;nbsp;pratin uallis amp;nbsp;tue aut unit allé nare ifta bona fimpFrnoncódëdo aliqua? legê uel ftatiitü Öc mdef q poftitcodendo lege utfupra dlxi.ergo uidet q poftit etiaç alienldo quia cotraftus faftus ab iHo q het poteftatej legis condende habet uim legis ut habetur in.Lcelar.ftde publicanis 5lt; id« donationes»€.de donadter uuamp; uxo.amp; uo luit Bar»ind,ciuitas\tïfi cermeta» Et iftam opmiones q poffit cimtas fine ftatuto abc -nare bona publica tenet Rafcu.inJ.kcon» tinuus.§.cum quis de uenoblnSed Barubi tenetcôcrariû Si coïter doende Balddui.in pnn.ftmequid mloco pub*0lt; iJ.prohiber »^»plane.ff.q^'F ui aut cbm.ÓC do«Pau.inJ.§» n quis ubi dlcitquod imo aliqn necefte eft prius ftarutu tollere uel fufpêdere anteq p uemaf ad aébu 3rium ftatuto Et hoc uide» mus continue obferuariqn uniuerfitas ali quid facere unit cotra forma ftatuto^ quia -ïmo fufoêdit ftatutum amp;nbsp;poftea facit aÂuj priumde quo uide oio per Bahin.l.i.C ne fi pro pa.amp; percanomftas in c. dileftoex ' de prebemEtitafeci boe anno oblèruari in’ €ollegiodoc»PadueCLuod perpetuo tene menti quia eft optima cautela ad contraue niendu ftatutum etiam iuratum pillos q funt uniuerfitatis uel 3 blos qui funt ft uni uerfitate Per hoc tn nô rndetur ad ar«RaR dudicitqft tails eötraftus bëtuimd»amp; fic -perinde eft ac fi perdu’»ftatutu eilet amp;nbsp;ifta é cois Ego aut teneo opinionê harper tex« ïdad prin*fEne quid ï loco pukubi uult q nô fit licitum aliquid ï loco pubimmitterc uel danu dare i.bboc eft ftatuto ut glo« ibi exponit cócefïum fit» Nee obftatquod didi cit Rafiq contraftus qui fit p ülû q bét po teftatê»Lcöcedende habetur ^»Lquia lUud procedit qn cotraft^ fit fuper res côtraben tes Vel quado fit per eum qui poteft ober quot;nbsp;Sed res pub»de quibus dixi n funt ciuitatis fed pricipis nee ciuitas habet poteftaté con trahendi ueldifponcdi de eis quia fibi boe nô ê perraiiTu? a pricipenifi per uia ftatu» ti feu legis ut.dJaid prinubi preterq lege» Autciuitas uult alienare per uiam ftatuti qa uult facere primo ftatiitü q locus publi cusefficiaturpriu3t^ólt; poftea ipm uêderc Et Barddilt;fta»ï«iMn primtenet q po (Ti tut fupradixkDnsPamde caft»LLcotinuus.§. cu quisdbde uer»obli»tenet cótrar i u dicens q fi ciuitas recognoiceret fuperiorê nô pof (et boe facere fi ne kcentia fuper ion s\Vnde

b.4

dicit q, duitas Padue non pofTet tale flaw» tc.m tacere nee abenare fine licéna dnoru5 Venena9^ apd quos ê ois adminiftratiod-u »ft.de confti.pccu.Ego aüt firmiter teneo a trar iu uidelicet opinionë Banp texxu glo. indicftaXiidn prtn neqin'd in Ïoco pub. ÔC pd,^bibere»§.plane .ffiquod uiaut dam q iura loquutur nó folum de ciuitate Roma na (cd etiS de aliis cmitatibus ut dixi m.q» peedenri Et ideo non debemus iura reftrin gerc ad ciuitatc que non recognofcit fupio» rëquiatuncperideefïètac fi loqueref de ciuitate Romana tatii quodnon êdicêdu?

Et ex pdicftis ïfero aliquas conclufiones Prima é q, loca publica unius ciuitatis que funt in ufii publico ut capus martius plagt; tee amp;nbsp;Gmiba pofTut uendi F aliter alienari per ciuitate i qua funt fi nó recognofcit fugt; penorem uel per eius dominuï fiFr fuperi orem nó recognofceété * Secunda cóclux fio princeps uel ciuitas uel recognofcês fuz piore pot ftatuere q»locus publicus efficia f priuat^ amp;nbsp;uédaf F ad alm ufu deputetur ut dicftad-iid prinobi decretone pricipum

T ertia cóclufio p ciuitate F dnm recog ’gt; fcêté fuperioré nö poffut uendi dida loca publica fine licentia fuperioris » Q, uaigt; ta per ciuitate F dnm fupiorê recognofcen^ tem pot fieri ftatutum fine licentia F audio ritate fuperioris $ bona publica fue ciuitas tis efticiatur priuata dC poftea uêdanf tag priuata» Q,uinta conclufio fi concurnt ciuitasuel dnscum fuperiore i alienando bona publica uel i diïponêdo aut ftatuendo de Eis pfèrtur princeps fuperior cuius bec bona funt per.c.fin prin.quc fint regalia

Sexta de ulna cóclufio Pot priceps fupe perior qui nö recugnofcit fuperioré aiium tollere ciuitati uel dnoiferiori potaté fta^ tuédi fu per rebus publicis Et é ro ga ex q” illa poteftas q ua bét ciuitas difponédi d're bus pnblicis leges codendo peedit alias ut diétadjUn prin.ff.ne quid i loco pub. pot per priciaé reuocari qm ne dû lex pot reuo cari per principéfedét priuilegmconceC Turn etia per pdeceftbré fuu ac ét poftg ell aliis lus qfituutd.g füdo.£.dc nö alien, lû xi.utfinguFr no.Bakfecûdû Nude matpe. coFun fi.é.unde libA bi oio de boe mdeas Ad foluendu tn iftud priuilegiü regretur claufula nö obftâte tab.l.puta.ii.ffnequid in loco publico ex quo tale priuilegiü é in corpore lurls claufum arglo.notabilis i aut qua in prouincia.C.ubi deerta. oportet dC glo.i.l.beresabféns in prin.ff.deiudi.quod énotadu. Poteftaddi feptima conclufio ex pdiélis uidelicet quod ciuitas que et 15 re cognofcit fupiorem pöt bona quefunti pa trimonio fuo nö i ufu cöi ut funt molédma Bononiealienare end fine aueffontate fupi ons p tex.cu glod.l.fed dlt; celfus in prin.ff. de c0traben.emp.de i.l .inter publica.ff. de uer.fig. Q, uero undecimo pricipaliter» An puiâpublicâ fitlicitum priuato ducer aqua fimpFr uel p conduétum ligneum uF lapideu.ÖC dicas q? nö nifi ex b cétia princl pis uel ciuitatis ï.l.(èruituté.§.publ ico.ff.d' feruindc ibi notât Bar.id.quo min^.ff.cfflu minibus. Q. uero duodecimo A ut.3.uia publica fit beitû facere pontes feu pöticel los. Et dicas q? nö per priuatû ut.l.ii.§. trac tatus.ff.ne quid in loco pub.Et ita tenet ibi glodC Bar. de probatur in.l.fi.ffnc qd i fiu. pub. Sed premiffu pricipisuel ciuitatis b° fieri po te ft uel quando effet confuetudo in contrarium utdA.publico 6c notaturin.b nö folum in prin.ff.dc no.op.nun.ut notât Bar.in.d.l.quo minus i.xiii.q.dC p Bal.in.L lapiHi.ff.dereru dim.dC in.l.iuris gentiuj. §.fi pacifcar.ffide pac.dlt; per Ang.inXfi.fE deferui.Dequodic ut dixi pleneinlibro fupiori. CLucro.xiii.anuiapubhca pof-fit per pnuatum occupari aliquo modo.Di cas reguFr g nö etiâ fi boe nemini fit noci uum utd.if.in prin.ffnequid i locopubli^ co.öC ideo nö eft licitü facere fcalas in uita publica.Necetiâ primû uel fecûdû gradö fcale ut notât Ang.i.d.l.fbff.de fcruitut di in 1 ibro pcedcnti,de fcalis.Eodé mö non 1? ortulü facere uel uinea plâtarc uel aligd ali udiponerenifi p principes aut ciuitatem uel confuetudmem boe pmitteref g? nota amp;nbsp;pdiefta que dixi i bis tribus queftiomb^ pximis d' conceffïonepnncipis F ciuitatis Intelligo qp talis conceffio effet uicinoruï aut alicuiuspriuatiquia tune talis concef/ fio non ualeretard.quonens.C.dc preci.im pera.offer.öC.l.nec amifC-de emandib. dó ita tenet glo.ï.l.fcruitutes.§.publico in 7V. icömodo de feruit dó glo.m.Lu.^.fi quis az principe in 7i?jmperraucrit,ff.ne quid i lo copu,Circaquoduide oio que plemfiimc dixi fupra de póticelhs./V.fed circa pdiéta dubitari poftet amp;nbsp;m thde mgreffu.^. pdic ta autem ïtellige amp;nbsp;fupra de curia m vi.fak

Q,uero.xiiii,anuia publica poflit clan

dt.D JC breuiter A ut interuenit av^bon'tas pricjpis aut ciuicatis aut ilU^cui reipubhce admimftratio cöcefTa ç ut poflit iredXerui tutes.$,pubbco.ff-de (érui^ÓCtiwn prin.Æ ne quid i loco publico amp;dgt;quod pncipisÆ de aqua plu»ar,amp; in.L^'hibctur.^.planejdl quod tn aut clam»Aut non interuenit tails audontas.Et tue aut tabs uia habetexitus î aba uiam publica uel ad urbe uel admaic uel flumina lUxtaXfi Ibde loco amp;nbsp;ituptböi tunc fine dubio per priuatos daudi no po teft ut didta\Lih§»ait pretor amp;•§» pretor ait amp;nbsp;eft tex,o glonn» ki,ff»de lo.ôC ittpub* qui dicîtqgt;fiabquisuiarapubbeam elaufe nt embbet permittitur agere interdieto ut reftituafm pnftiumftatû ut dido.§.ptor ait »Aut tabs uia non haberet exitumquia per earn forte itur ad certas domos Er tube nidetur q? poftit daudi quia ilia uia uidetur efteuicinalif ÔC uicinis tantum feruit Et fic quedam priuatorum uicinorum efteuidef perj4L§»uicinales»ft.ne quid in loco pub*

Ex quo poteft infem Si domus uF fun^ di qui funt undiq^ eftent unius tm ille foP poftendiftam uiam daudere Et uidi mub tos efte in bac opinione Sed contrarium c uerius pfupponendo qgt;fit uia publica uel uicinalis ita tarnen q? no extet meoria q, fit fafta ex collatione fundorum uicinorum quia tabs uia dicitur publica licet appelle^ uicinalis ex eo quia pricipabter uicinisde feruit ut dixi fupra in feptima^q» Vnde cu5 fit uia publica à in ufu publico amp;nbsp;publice omnibus pateat daudi non poteft p diftaj »Li uftne quid in loco publico amp;nbsp;per»Lj»§» fl quis in fpeciem amp;»Lfi»fEdc uia ^Lu cu5 glo,ft de lo»ôe iti.priuaÆt ita tenet Angan confibo fuOfXviiuq) incipit repcritur ifta reformatio infrafcripti tenoris qui fubdit quod quis non poteft dicere banc uiam no eftè publicam cûexitû non babeatnô enij bec attendimus fed boe tin an folû fit pu / blica Pro quo tu allcga duftâ^LiL$» uiä pu-« bbeâ Nec obftat quod dicatur uicinalis ueT confortiua qa nô ex eo q fit uidnoçi ucl cô fortû ritu pprietatisCéd eo quiapricipalk ter deferuit uicinis amp;nbsp;confbrtib^ tn in ufu publico non cft nifi^betur quod extet me moria q fit fâfta ex collatione fundorum quia tune effet priuata corû amp;nbsp;pef cos pof fitclaudi ÔC non aliter per diftâJj'i»^» uici» naIesamp; per»LfiÆdelo,ÔC ittpu^ôC p ea q dixi infeptima.q.ôlt; fupra de ingreffuuel

introitu»^ »prédira autem pcedut Q. uod ppetuo tene menti quia fêpe de fàfto congt; tingit» CLuero*xv»quidfiabqsuel alter impcdit q per earn iri non poftit an potfit agi contra elaudentem uel impedientem» Dic quod fie ut»Lqutbus diebus in prin.Ff de condi.ôC demô»6c»Li»ff.de lo.amp; iti»pub. Et dicit glo.m dicfla^Lquibus diebus q pof fum ager adliôe iiuriarû uel negatoria bal» ibi tenet contrarium q quisnöpftquif i tereff' pecuniarium uel patrimoniale pro quo danturÏdeo dicit competer durhtaxat iudicis officia ankdenunciamus Cd bis q ad ecdexonfiuó^.kfi feruusÆquod cum co amp;.ff.de offupcon.kfi.ôC ita tenet do.Pau-ff caftro in.d»kquibus diebus in fi.prï. ff go plus dico quod fi aliquis dauderet uias pu bbeam cuilibet permittitur ager iterdiffo ucreftituaf in priftinum ftatum unklug» pretor ainfffne quid m lo»amp; itl.pub.óC digt; xi in.q.preccdenti»Q, uod tarnen intellige nifi effetclaufa auftontate principis F ei^ qui baberctpoteftatemabenandi utdixi.s in otbauaamp;decimaqueftione» CLuero »XvKaliquisclaufituiam nunquid po ff um ƒ pria auftoritateclaufuram frangere Dic aut loquimur de uia priuata. Aut eft claufa p dominum uic Aut p abum.Si eft claufa p dominum uie nullus poteft earn claufugt; ram rumpere quia in noftro licitum cft ^ libito faccre utkin re mandata.ff. man/nifi illauia iureferuitutis effet alten obligata quia quando aliquis edificat etia? contra de bitam feruitutem dummodo non edificat inalienofcd infuo tantum non poteft 45 pria aufftoritateetiam p illumcui feruitus debetur ut.kqucmadmodum.f.fi ad ianua» ff.quod ui aut clam.Si uero alius quam do.« minus claudit uiam poteft indiftinfte dogt; minus ppria auftoritate deftrucre ut pba tur in difto.§. fi ptefti. amp;nbsp;in difto.§.fi ad ianuam»Si autem uia eft publica tune die quod non licet ^^pria auefforitate deftrucgt; re fed debet agi interdiefto nc quid in loco publico ut.kiuin princi»6lt;»§»ait pretor amp;» $. pretor ait.ff.ne quid in loco pubbco.Et ff bac queftione dic ut dixi fupra in pcedcngt; tl libro deferuitu.ti.immit.m feptima que ftionc principal! Vbi pleniffime examina ui iftum articulum. CLuero.xvii.quid fi clauditur uia publica que eft in una contra ta an abus de alia contrata cuP parum aut nibil intereft poffit agere ut deftruatur

dida daurura Dreas ^ fie ut diÂaâJvflCnè cjuid m lo,pnÆt hoc tenet 'glo^no.in dicta 44h§.penuLK'?^*30lionis Et ita tenet Ang* inJjn prouincialb^.fbffde no.op.nun.qui dicit illam glo.nö eflè alibi Et Io,deAnagt; ma in,c.qualiter amp;nbsp;quando inJixo F» extra d'accu.q dicit ^ ’Ha gloxoiter tenef p doe» imo dicit plus ^ etia forenfes pofiént agcgt; rep didtadus Et ita no-Bar»Ang.amp;doc. in djlt;flaJ*in ^uïciaik§Xuamp; dixi fupra de cloa cisinfeptima.q» Q,uero.xviu«de quads queftionc que fuit iter duas eötnunitates qua ponit BaLindTi plurcs *£ Jecondh iru fende quads uia publies pquam ibant cur rus utriufq^ commumtatis cui ex donums tcrritorii debet hec uia applicari Et di een dumeft^didla uia i in ^mifcuo ufu nee diuidi pot quia quelibet psdiuifaeflet mu tills adexercitiuuiedC emus'efledtusidlui duus eft eius quoq? fubftâtia idiuidua e ar* »ff»de re i,udicadxuius effeftus ôC.ftxômU' ni diuid.arbon^.ueftibulo Et malefcia ibi conufta findicus utriufq^ uniuerfitatis pot denuntiare Nee eft curandum in qua pte uileutrummagis uerfus territorium fine 1 atera unius tern torn q uerfus reliquu quia tota uia eft j^miftua lurifdifttone Et ifte cômunitates rediguntur ad inftar duoruin foclo9^ fine duo9^ reo^^ credendi unde fi tra feuntes p 111am mam debent folucre pedagt; gium ent coe quia ex re ^mifcua ÔC côi p/-uenit Inqmrendo tn de meleficio fibï cômif fo uideturméliorcôdidtio occupât!s Et oc cupare dicif qui totu ufurpat ÔC tn hic ha^ betur occupatio lurifdicdronis ubi puétio Facit lusarAdc oHhcôftuLùEdicutimpie/ rccondicdioné foli iplenti utdicftadXi plugt; res »Cide condianfênita exercere lunfdic» tionê prodeft’foli exercent! Et folus pueni ens mteUigitur mnCdicdionem exercere»

Alndicunt ^ fi inmedioduapiciuitatu eft locus cois amp;nbsp;ibi fiat maleficium q, potâs utriufqj cimtatis hêt cognofeere quia eius territoria offenditur.ft.de his qui deie.uF efdu4n fhôeXfi uero »§»2 fi ex mendiano Et fie non eft melior conditio puenientis ficut in iniuria fafta pluribus unufquifq? i iuriam fuampfequitur Ô^ bec eft uerior fc cundu Altertum de ceruio Ä dicit Baldn dictad.fi plures»ôlt; econuerfo fi uila tenetur emendare fut ta in fuo dift r icdu ôC ï uia côi dua^uillaçielfetfacftûfutta quelibot uilgt; la tencf ifohdù fed una abfoluit altéra hbe

ratur ucïndiftis iuribus.Etfic quod coe c priuatû aftiue paffiueî iftisidiuidms fecu du BaLûdXfi plures ÔCadde prediftis qua turn ad côdcnationem quod notât Alber.d rofajn fecunda pte ftatutorû.q.dxxviu Ôi etiâ in.q.xxxvui» CXuero.xviiu» ftatuto cauef 9 uulneratus i uia publica ma gis pu maf q fi alibi uulneratur»aliquis peuftit m uia priuata p quam tarnen iter publice fie/ bat an puniefac fi ï uia publica uulneraftî amp;uidef g» fic pd.i.§.fumma cum militate ihi dû modo p eum uulgo iter fiat.ft.de hiS q deiemel effu.quia nemo fpeftari défis ut »Eiii.§.condi(ft!o»fftdeadide*Ita tenet angd traftatu fuo de makficiis m ti.de pe.amp; per cufamp; infultu.%.ltem po.Eteu feqmf AI/ bende rofâdn fuo ope ftatutorus inaupte »q»xxxviKqueincipit ftatuto cauef q» uub neratusJn contrarium tn mdef qilla uia in ueritate eft priuata ÔC i queftione pfup/ ponit amp;nbsp;dixi.sxo.in.vi.qxrgo ftatutû pea le loques de uia publica non debet ha fiere locû i priuata qm ftatuta funt ttncdi iuris Nec régir débet extendi utXûi»$,bec ^ba* ffde neg.gefamp;:d.i.§.bis quinauem.ff.de ex erocum fy.amp; maxime ftatuta pêalia ut no tur îd.fi uero.§»de uiro*ff.fo.ma»6tf iftâ par/ tê puto effe ueriorê quia qn ftatuta eft pe nale ôlt; coreddoriû iuris cois ficut pfupponi tur in cafu ifto tune non debet extendi etiâ p'idemtitatê rationis per no.per ghôC doc* in aûnquas actiones.£.de ftero fa*ec.amp; per noxleganter per banin.l.kff»fo.ma.in.ix.q* Secus effet quando ftatutum declararet ât diftmgueretiuscôe quia bene tunc fieret extenfio per ydemtitatem rationis ftefidu Bar.in.dd.fi conftante.Non ob.Ei.$. fuma cum utilitate.ff.de his qui deie.uel cffquia ibi fit extenfio pcrd.amp; in câu noftro fieret per homme que quod non'eft dicendû per pdidla. Q.uero.xx\de alia queftiôc quo tidiana.ff ft atutu eft hic Padue amp;nbsp;etiâ imul tis locis q fi quis uêdidentfûdû poffit co/ herésfêucôfinisfêucollatcralis pntare id pciû amp;nbsp;uendicare fundû uenditû ab êpto/ reModoaliqsuédiditfundûamp; uicinus ft habet ahû fundû ppinquû ma tamê publi ca mterueniente uult pntare pre ci us uigo re didh ftatuti.CLuerif an poffit.ô^ dubiû eft m hoc an talis uicinus dicaf coheres ÔC confinis aut collateralis ita q? poftit pfenta re.ôc uidetur qficperd.aftius.ff de acquit re.do.0C per tcx.cumglofa.nojnftit.de re*

diuhin.f.ripamm in ^,adbcrènt ubi Léf ggt; ripe flummis dicuntur elle iUo^ quoru predu's adherent etiâ fi uia publica fit i me dioJtem pro hoc qma uia publica media no impedit feruitutem licet alius locus priuagt; tusfit uul.feruitutis»§»publico»ff*de (èruitu» amp;.l.qui felh-f.fi.de feruitu^ruÄ earns uidc tur adhtteram inddu^.Ebcum.Lfequentkflfi fi.reg,ubi dicitur q? fi uia publica fit i megt; dioiterfiindûtuûamp;meuîconfinium non inteUigitur quia uiaî confinio men eft ma publica mapis qua ager uicim ÔC ideo uulc ibiquod no poftit agi ludicio fnreg^qd' inf confines cöpetit.Et iftam ultimam partem putouenorem eiferet idemetiaj dicasfi fiu men publicum eilet in medio quian dicerc tur elle con fines feu coHeterales nt eft tex» inXu que incipit quia uias.ff.fi reg.Secus -firiuus priuatus interuemret ut eft cafus in.Mequcnti q incipit fedfiriuusfit hac partem etiam tenet Balin quadam.lgreca Fredenci im pa tor is que uocatur lus ^tbogt; mifiosinglodi.Necobftatflmartius ♦ .de acqulre.dombitex.in fi.uidetur uellc qd* fl inter fundurn uicini ÔC meum eh: uia pu blica amp;nbsp;flumen deftruxit fundu uicini 6C uia publica amp;nbsp;poftea retrocedit flume qd? fundus uicini efficitur meus no obftantc tj uia que remanet fit in medio quia file tex» fondâtfe in hacratione in fi.quia etiaj ipa ilia eft fondi mei amp;nbsp;glodntelligitur quantiî ad molumentum non quantum ad propris tatem uel quantum de commodum meum quia fi uia deftruetur ex fundo meo debert re pari perd/i Iocus.§.fi.ff. quemad. ferui« amit.Sed quo ad alios effeftus fecus Et 10 quantum ad hoc ut fondus qui eft ultra uia fit cobcrens quanum ad hoc ut contra lus commune poffltuendicarl dicendumê q? ipfa uiaapediatne fundi dicantur cohere tis Et eodem modo refpondeo ad glin.^. ri parum que poti us probat contrarium rela ta ad tex.qui tcx.dicit quod ripe font eius cuius predio adherent amp;nbsp;glo.addit etiam fi uia uel flumen fit etiam in medio quali du cat licet tunc non adhereat predio quando uia eft in medio tarnen ripa foa ê nbsp;nbsp;Q, no xxi.quid fi uia comunis eft fontes agréai ut caftro^iad cuius iurifdiftionem pfomâtur predia pertinere Refpondeo (ècunds Bal» in»lfi plures.C.de condüinfer.q- ma cornu nis diffinit loca fecudm mcinita tê afpeft’’ infti de re.dim.§,infula ÔC mde quod no»

ATO-in fomma ^-uti poffi.in.§.in bis drey mediu eft extremitatibusoppofitu fcudu A i ntotllcï Öt ideo nulla extrémitas predi cat de medio kei quod participât de oms no eft fimpFr tale ut.ft.de le.ii l»hoc legate!

Q. uero xxu aliqms legat uel uendit fûgt; dum uel domum an nideaf conceffum qd? du beat habere uiam ex fundo exterior!s uF uendentis Vel font duo fratres aut focii di uidunt unum fondum an in dubiomdeaf aelum quod un^ debeat habere mam per partem al terms. Vide que plemffime dixt in iibro precedenti in ti.de form.iti.leu adi tus,ubi etiâ dixi deiti.ÔC admubi omnmo mdeÓC adde quod fi aliqms uendit fundus in quo habet capellâ ÔC capella non cedit ft babs aditu ex publico.Sed Bar.ita dicit in »141 mcrcede5.$.i.ft.dea(ftio.emp.per illuj tex.cui adde notata p lnnocen.ólt; dofto.m c.ex Intens extra de lure patro. Q, uero mceflimotercio qmdfi ma publica eft aqs inundata uel aliter deftrufta an poffit ire per fondue uicini.Dic qgt;fic perd.fi locus.§. h.ff.quemadmodu5 feruitusamit óC nüqd debeat uicinus de boe habere precium glo. ibi tangit ego dixi in loco precedenti m dx cima.q.principali m fi.amp; fopra de fermtu* in antepenukima queftione 7igt;.(êd quidfl locus debens feruitutem itineris eft inun.» flatus amp;nbsp;m penultima queftione.^.viix^n uia publica.ÓC adde quod ifto cafufi aliqs duceret pecudes uel ammalia per fondum uicini qn uia publicaê deftrufta non pot accufari per uicinum de damno dato ut no tat Balin.lper agrum.Cde ferui. amp;nbsp;aqua* amp;nbsp;mde ad boe glo. i.di.omnes.llin glo.ma gnia in fi.óC glofa finaF.in prind. martius» ff.de acquir.re.domi. Et hoc inteUigc dum modo ciuiliter ducat animalia ita qgt; a dam no in quâtû poteft cuftodiat.l.fi cuifff.de f ui.Gcundum Bal.indd.peragruï. Q,uc ro uieefimoquartoquid fi aliquis inagruï uicini mam publicam reiecerit An is per cuius fondu ma pubica fäfta eft poffit age re contra eus Die quod fie quia poteft age re aftione life reiecte ad fuum intereffe fill cet quanti foa intereft q, uia publica per fu urn fondum fifta non fit ut eft tex.in.lfi i agrum.ff.de uia publica quia aftione qdn dicut effe proprium nomé adionis amp;nbsp;ita c in arboreaftionu lobanls i fpintuali circu lo 6t ita bene fonat aftio uie reiefte ficuc et nomen alten us aftionis.dC itatenuit Aso

«tPotat glodJufinè in diAaXfi m agrum

Aiiidicuntquodnôeft propriû nome adrionis fed eft quedam adieftio ficut e acgt; tio de peculio amp;nbsp;quod dicitur in didaXfi î agrumquoddaturaftio uic reiefte debet exponi ide 4gt;pter uiam reiefta datur aftio utilisXacquilie»ueI in faftu ut notât gh i die tadXi inagruSicutDallasdatur adio de doloude ^pter dolu def adio filicet mad* »£»de do44Æt iftam parte? tang ultimam uidetur fequiRchm libellis fuis iuris ciuif in tufi uicinus per fundû uiam reiecent ÖC cetera ♦alias ê r^ica de aduuie reiede Et ita etiam tenet Bard didaJXi î agrum qui dix cit $ ifta nó eft adio de per fe fed eft adio ï fadtum ex hoe edidogt;uel perXacqila» Eti tellige Bandum dicitex hoe edido deedic to pofito MUide uia publica ÔC itupuk re» Sed iftam actionem uiereiecte qréde qui? bufda pro eius declaratione quia eft matcgt; na incognita* Primo quot fint neceifana ad hoc ut competat ifta actio Kof m dicta 9^1cadeactlulc*relectedlcltq)trla funt nc^ cefTaria Pnmum ^ uiam pubheam quis fe-* cent per fundû Secûdû ^ ifte fûdus fit uici - ni fin Et idem fi eflètakeriuspriuati Terto ^ propter hoc damnuî fit ilPatû illi uicino ucl domino per cuius fûdû uia publica fac? ta ê Et hec omnia coUigûf i dida*Lfi in agt; grû »fEdeuia publica* Secûdo quero ad qd competit ifta adio»Ec uidetur,^ côpez , tat ad hoc ut uia publica reieda î agru uict ni remomoueaf defûdoillo Sed diccôtra qa imo competit ad mterefle tâtû ut ë eäus i dida*Lfi in agrû Et hoc tenet RoU dido ti*dc adi*ui*re*ôC addc quod dicâ î feqnri Hoc tarnen amp;llit in cafuquâdo uia pubiica effet deftruda perJTi locus-^drnaibft que admowferui.amit.fecundû glo*in dida^ûfi i ag^ qua déclara ut di xi fupra î»xxiii»q.6^ î aliis locis ibi remiflis* Tertio quo quid ft agetur ad hoc ut illa uia remoueatur Dic quod non competit actio predicta ut ftatu dixi fed poftum ego in cuius fundus uia re lecta eft propria auctoritate claudere ita quod plus in tranfire non poflit perJ,quê^ admodum.§*fi protectionc ♦ftadd.aquifar» ' i»l»ii.£tde allu^óc ita RoEin d'cto tu de actu wie re* qui dicit ^ ita de facto fêpeiudemus Et adde ^ dixhs*in*vuq* Q^uarto quero quidfi egitquis primo contra uicinum q mam puin fundû fuû reiecit dt fuit confer-cutus mterefle fuuj p actionem uie rciectc an poterit poftea claudere uiam Videt $ fic ard.ftichü aut pamphilum*f de loco,m de folu*Contrarifl tcneas ^ cü ipfc preciuj habuitde pciû loco rei fuccedat.H* de petu hereduLfi rem dC preciu dC dixi id^labêo.^* fabinus dlt;*§*item fi dominus de uer* figni» ergo uidef habere fûdû ex quo bét preciu Vnde uiam claudere aut remouere non po teriLdt ita tenet Rofm loco pallegato* Ite? pro hoe cücompetant domino fundi duo remedia Vnü ad iterereflè aliud ad rë imps trando Vnü alterirenuciareuidetur iuxta notata ELq? in herede?*§,eligere*ff de tri»

Q^uintoquero qd fi aliquisreiecit uia? priuata per fûdû uicini fui nunquid agef alt;ftionepredilt;fta*dlt;uidef qnonqma illa adio eft inuëta pgt; uia publica*Rof*tamen î tupreallegato in fine dicit q credit q utile adionem habere poflit amp;nbsp;intentare etiam negatori5*dlt; fi ë dominé fûdi daf fibi utiF negatoria uel publiciana ut*l*fi ego.ftd pu bludireda adio nö datur pro uia tantü pu biica quia tüc nö cöcurrunt uerba amp;nbsp;mens legis* Facit quod notaf’u]»tutori.£*deneg» gefde inj*fi quis ld q? i priruff* de iunfdic* om.iudi* Sexto quero quomodo debet fo marl libellus in hacadione uie reiede* Et dic q deb? formari ifto modo Cora uob dC cetera compareo ego Philippus aHexâder de uelletro contra dC aduerfus* Antonium faKêpedatü Et dico Ä expono q didus an^ tonius in agrû meû uiam pubheam reiecit feu imifit propter ^ itereft mea nc uia illa ita reieda effet quare iftû mtereffe meum petere ad hoc propono adione uie reiede Et hoc tenëdo illa opinionë q eópetat dic ta adio*Sed tenëdo aha opinionë*f q non fit^pnum nomen adionis ficut dixi i pri ma queftione huius.xxnibqd une retineaf omnia in libello pofita amp;nbsp;adlicias* amp;nbsp;ad h* propono adionë in tadü uF utilë.f aquilie Ita dicit Rofin dido titulo de aduuie rex iec*Sed tu dicas q hodiei utroqj cafu non eft neceffe^exprimaf nomë adionis ut notât glo*magna in»l*i*in’prin.ff*deedë*dC ibiiper doc*dC notaf p glo.dC doc*i*c.diledi extra de ludiü.c.examinataeo.ti.dC tutius ë q nö iferaf ,nomë actioms m libello ut no tatur in dictis lunb^ dCmaxime icafu Ifto i quo funt opinioues q fit propriü nomen actioms exprimëdü* Septio óC ultimo q ro quomodo debeat actor dó reus tormare pofitiones m hac actione me reiecte*Dic fe

cimdumRoffre, in titulo fepins al legato quia pcfinones acticnis fic fieri de bet Ego dicoq? uia publica uadit de ire debet p ta^ les partes uel recta uia publica per illam ut uicinus reiecifti uFimififti perfudu metis Item dico q? per tale ui5 mifia per fundum meu danu mihi illatuc amp;nbsp;cetera.pofitores non rei fic fieri pofTut Æt dico q? uia publi ca ê uel eße ds per tales partes fient nóc eft Itêdico g? i partes lilas F fines ê fudus tuns Itêdico qgt; per talé uiâ publica ita imiflaeô dicftio tua facta ê melior mô per uiâ amp;nbsp;ftra tâ publica pôt inde fymonia uêdere renû» tiantibusôc per uiâ pnbheam crâfeuntibus

Qu ero uigefimoquinto an quilibet tegt; neatur munire uF reficere uiâ. Die duplex eft uia Vna publica Alla priuata ut dix» s infeptima.q»Primo cafuqfi uia ë publica diftingueAutuiaeftintraciuitatê amp;nbsp;qlp bet défis munire lufta demû fuâ utJ.ediles •ff.de uia publica alias ë in ti.ff.de loco pub» fruLEt ita tenet BardJ.per bacbinias.C de munë»conce»librodecimo Etidêfi uia pu» ë per burgos ci ni tan s ut ë tex.cnm glod Tb» ciuitates in dilt;ffaJ,ediles in tantû qgt; null3 genus fiominu exeufatur.ab ifto onere qa non intâtum argater fbrdida munera uni. abfit.'f.d' priui.do.angu.libro xi,amp; ibi per Rar.nlfi effet côceffà uacatio mune^ publi G09^ uel papalis conceflio ut non teneatur ad iftud onus reficienduut.fibi qui mune^ ris.frde uaca,mu.amp; notât glo.ô£ Bard dicta .LabfitEt ideononexeufanturenâ predia principis ut ibi Et hoc tenet Andre.de ba/ rulo per il lu tex.amp; ê tex.in.Lad inftructio^ nê.€.de facrofac-cc ltê nee excufäf eedefie ut ibi amp;nbsp;in afinde cccle.n.§.ad hoc fancim^ coll, vüihquia ë onus reale ut dicit Bar.Ld» »Lad inftruëffonë.Et fic nota qires eedefie tenenturad refedionë uiaçî publicarum Non autë dicas q? fola ecclefia.i.ipe locus fa eer fine aliqua poffèffione teneat ad iftam refêdione quia nö tenef (èd per poiTelfiogt; nes tm Et ideo fratres minores nö tenntur ad iftud onus Nee ët eedefie eiuitatis tenë/ tur ad refedioné uie feu ftilisare lur^ ciuï tatis Bnonnieqaeedefiein nullius bonis fût fs parochiareficietfecûdum laco.bu.ôC Bal.in dida.Lad inftrudionë Et'qa iftud on^reputaf effe on^ fruduû ut-lfi péden tes §.fi qd cloacâ.ff.de ufu.ôC-dd.ediles Se/ fi^^^ ^poffèfFionesfterilesquentbil redgt; dût de fru.non tenêf .ad iftud onus fteudu

Bal.îd.l.ad inftructlonê. Sed aduerte qa glo xvi.q.i.§.nouarûaliasL§, luxta L%.no uiscolJationibuslnfine dicit fingularif $ no teneuLad iftructionë.C.cFfacro fan.ecc» quedicitq» clerici tenenf ad inftructlonê itinerû.ÔC pro hoc uidef tex.i-c.nô minus de immun.eccle.dC i cle.i.eo.ti»ÔC hoc tenet Hofti.i fumma de ïmu,ec.§.quibus Ego uo credo lHâ glo.non dicere ue^ qm ifta funt munera realia utdicit Bar.in.Ladîftructio nem ÔC non funt fordida ergo tenentur ec elefie ut.dd.abfit.Nec obftat dict’.^.nouary quia ibi dicif q eedefta non tenetur ad no uas collationes Ôlt; fie ad munera fordida ôC iftà parte q ecdefia teneatur ad ifta oncra refedionis uiaçi tenet Ant. de bu.in-d.c. n minus Vbi plene examinât iftam matenS Et ita ët tenet Cardi.xab.in de.i.xvu.q. de uitaamp; bo.de.dicensqd'.dd.ad inftrucftio^ nem hoeexpreffe dicit.nec aliquod lus no uum fpecifice côtradicit.Vnde quod n mu tatur quare ftare prohibet .Lfancimus.C.d' tefta.ÖCl.precipimus in fi.€.de appella. Si allego häc rationë ad idë quia leges ciuiles funt approbate per iuscanonicü iqtum n côtradicât expreffê canonibus ut pbatur.x. diftin.fi i adiutoriü.ÓCi.c.fêquëti.amp; notant canonifte in.c.ecclcfia finde Marie extra de confti.Et de ifta materia An ecdefia SC alu teneanf ad refedionëuiaçi amp;nbsp;pontius Vide per dictû Pe.de Anchâ repetôe.c.po ftulafti i.v.q.ex de foro cèpe. Si qd fi im ponitur gabella pro plauft ris amp;nbsp;currib^ q foluitur ad porta3 pro refedione uie an ce défia teneat amp;nbsp;dicas q fie quia aliquid fof uût ex eo q plauftra deftruût uias 06 opor tet q cotinue reficiâtur ex illa pecunia. Et ideoficut ecdefia tenef ad refedionê uu^ fecûdû q fupra diXi ita ad folutionê huius gabelle ex qua reficiûtur uie fecudus laco» butri.ôc BaLi dida.I.ad iftrudiones.Dicit tn ib BaLq ad hoc nô poffunt cogi p fecu lares ut i cle.i.de îmu.eccle. Item quid ft ciuitas uel uia uultfacere unâuiâdenouo amp;nbsp;uuît iponere onus propric pro rebus ^ didaexpëfa me uel potis An poffit ïponi ecclefiis.Bar.i.d.l.ad iftrudionëdicit qnö p aüt.item q nul la cömunionis.^quot;. de epi. ÖC de.nifi predia effent tributoria.De quo wide per Bar.i.Lplacet.'f .de facro fan.ee.

Secudocafu qn uia ë extra ciuitates be* nignius tue debet fieri refedio ÖC inundio e;xpffe comunis imponëdo colledam pro

quantitate patrimonii pXqui bitbimia*€* de muxonceCl ibro undecimo Et ibi hoc te net Bamboe tarnen faille quando dominus ciuitatis nel alius fuperior reciperet ueefti-galia a träfe uti bus Et tue fuis fumptib’ eâ uiä deberet dominas F fuperior facere pur gariamp;reparari’nôautê fumptibus fub li? to^’ p régula loris Q, m Gntit on^ôC cetera^ de regu4u4 fexto ôCd.fecûdû natura»ff eo* tl»ôlt; ita tenet Lo.de plaû4,una»€.de ale.pri madibro undecimoÊt pro hoc fielt ^ nota.* biliter dicit Arch1d1.xx111.q4i1.fi quis pers grinus Vbi dlclt lt;J ifti comités Ót barones tenentur ciuitates fuas in qbus co 111 gut pc dagiaamp; ftratas tenere fecuras a Ia trombus alias tntur emendate dânû depredato Et idéfeqf Bal.m.c.iJ penultima colum. prï cipii i ti.de his qui fcu.da.po. amp;i.Gi.$. conx uenticulas in fecuda col.de pacanfir.öé bio. in.Lb$.fuma.fE de his qui deie.uel cHu. qd* ppetuotenemêti. Secûdoeâu principa 11 qn uia cft priuata Et boe pot elle duob^ mois Vno mö uia.i.ius eüdi ^ut ë feruitus Ettuncconuenitius refeëfiomsei qui hét uiâ ille enim qui habet folumdebet pati ut *Lrefcdionis.ff.cümuni predio 64 dixi pic ne fupra Secudo modo accipitur uia pr lua tahocëfaëfaexcollöibus priuatopi Et tue idem quo ad illos priuatos quia ad cos pergt; tinet refcedio ut.l,ii»§.uiapz,fll.nc quid in lo publico Et hoc tenet Guil.de cu.m-knemix nem .£.de facrofan.ecc.ôé (cquitur Bar. in didfa.l.bithimia* Sed iuxta predicta que ritur An fcolaris uel qui côduxit domû te neaf ad refedlionê uieEt quidä dicûtqd n Solet allegari.§.loca amp;nbsp;ibi tenet Sali.in.l.i fuma.C.de pi.Dicascótrariü qd tenêf fol uere ôcGnonfoluût pötuia occupari ut.k cdiles.ff.de uia publica Et fi foluût foluent expenfis locatorisquia locator! imputa bût in pëfioneperactionêexeo contractu fez cundû Pe.amp; Cy.in dicda.km fuma amp;nbsp;Bar. in dicta.l.ediles Et ita tenet etiâ Albertus d rofa. fecudu Odof.in fuo opere ftatutoß^ m prima parte q.cxxxvi.quc incipit Statuto cauetur Vbi uult qd fi ert ffatutum qd qs âtc domum fu5 teneatur foligarc fub certa pena qd in qlmus foluédo imputât locatoi ÔC idë tenet dns Pauun.kex conducto i prix cipi.fF.loca ÔC no.fbkpcdctes.§.fi qd cloaca ♦ff.de üfufr.Etidê tenet Rohm libellis fuis mris cimlis in titu.de offi iudic.quo ^bibcx tur nc aliqd fiat i ma publica i b.q dicit qd

ad hoc competit officium iudicis p dieffa.k cdiles circa finem.Et de ifto ofticio ludicis Dic ut per eu i difto n.amp;.pdicef » Itê qd fi effet emphiteota feu liuellarius An tenc atur reficere uiam publica? ante domû fu5 emphi theoticä-Dicas q fic amp;nbsp;expenfis fuis ut.l.u.circa pricipiü i %.publ!ca9^ ffimffio num.€.de iureemphite.amp; ibi hoc ponitur per Albertu de Ro(a.ï.d»q.cxxxvi.Et dicit idem de uafallo. Et ê notâdû quia iff) dieux tur habere utile dominiû ut.l.i.^.i.fffi ager ueëfi.uel emphi.pe»c.i.ibi fi rei auteî amp;nbsp;ibi notât m ti.de uen.de re ahedaeda amp;nbsp;no.gl. in.l.fi ut certo.§.fi duobus uehiculum.ft.c5 mod.ôC in.c-cum bertoldus de re ludi.ltem quiddeufufrucffuarioAn teneatur ad rex fedionê uie.Dic qfic utkfi pendentis.§.fi quid cloacam.ft.de ufufr.Et uide q ibi nota turÔCi.l.athen.eo.ti.ôd in.kqui concubiuâ .$.qui ortos.ff.de le.iii.0t q n5.Bar.inJ.his uerbis.$4dë refpondit codé ti.amp; in.l.fi.ft d iifufruc.le.Vbi omnino uid quod mtellige nifi poffefliones effent fteriles î qbus habe ret ufumfruëfû ut.s.dixi poft principium buius.xxv.q.principalls. Itê quid de ma rito qui bét tûdû dotalem iuxta mâ^ publix cam q debet refici.Dicut habet in.l.iii.ÿ i. ♦ft.de impéfis Et adde qd' ftati dicâ. Ite5 quid fl aliqs habitat i domo gratis an tenea tur ad refeCFionem uie.Dic qd fie fi tfeebo puta purgatio ptinet ad utilitate? mométa neam.Sed fi ad perpetuâ fêcus.Et ita uult di(fta»l.iii.$.i.âlt; ita tenet bar.kd.k ediies.ft» de uia publicaEgo puto quod fi refediodî durare j? tempore quo habitare dj gratis F maion teneatur alias non per dicfta.km.^.i 6lt; qd ibi n6.bar.amp; ang.kdiuortio.f.quod i anno amp;nbsp;quod ibi notar.fFfblu.matru lté an teneatur quis reficere mam fi pr ius uulc cedere domm q habet iuxta mam. Vid bak inaddi.SpecuF.ti.de cenfi.amp; mde que dixi fupra de puteo ?V.fed pone quod quedaj co mumtas.Etper ibi dicta détermina etiam iftam.q. Item querif quid ft uia publica no eft deftrufta ex antiqmtate uel cafu ft aliquis ipfam exarauit feu aliter deftruxit. Anuicini teneâf reficere.dicas qd no fed ipe tantu qui earn deftruxit utelttex.in.1. ft in agru in fine.ft.de ma publica. S? qd ft ille no eft foluédo.Dicqdmcmi cogunt ut no ibi glo.ftngularis argu.difte.kediles. .§,c0ftruant0^.kii.$.uia9i.fF.ne quid i loco publico Et dicit Lod.de ro»in quodam fuo

fingülari qd' indpit Dic mïbi niam Jedru etä amp;nbsp;cetera *qd' iHa g!o.ê (ingularis amp;nbsp;nó ê alibi itêaddequia fèpe dictum eftqd quis tenetur reficere uiâ i cimtate F burgo Nam inteHigiturquaten’’ ^ têditlatitudo dom? Cue Ita Angjd.fingFa^i fi.C.d ediinpriua» uFquatenus ^têdit latitude cui^oqj fundi qui fit in ciuitate uel burgo uerP dicta uiaj publicam arg.l4tere0s.ff.de acquitreJoóC pd.adeo.^unfula eo.ti.amp; infti.de re.diui §. infula »Et dixïcuiufcuqj fundi quia qcüqj fundus fit in ciuitate ul' burgo idê luris ett fiue fit domus fiue ftabulü fiueortus ÖC fix ue fit fudus ruffiue urbanus qm in urbe Ói Î burgis pot effe Hindus rufticus qa n locus ß materia facit pdiû urbanudmibana pre/ dia.ff.de uerbo-fignb

CL uero uigeflmofexto .aliquis uult refi cere ui5 publicam an poftit amp;nbsp;quo.Deprio diclicetaliquisfaciat i publico tnpótutJX ♦ff de uia publica ÔC itbpukre»^ notât ibi glo4n ^iiea patetex bis q did a funt i duax bus queftionibus pcedêtib’ Etneduï quis pot uia publica reficerefèd etiâ purgare re feeftioms portionê ut.dd.i.^.fed Ôlt; purgare quod nota pro ftatutis loquëtibus de refec done uieutcomprebendatur etiam purga tio ficut eft auferre lutum ex uia publica Et purgari fgt;prie dicitur ad libramentü ^pn urn dingere fublatoeo quod Hip er eft Et lix bramétü capltur pro modo amp;nbsp;pulcbritudi ne ut ê tc\.cum gloJ did-a»l.k§» purgari öC exeo quoddidumêfublato eo quod fup é» Nota q ille qui tenetur purgare uiaj n fufficit fi auferat lutu ex uiq publica in medio amp;. proiciatî ptib? 1 m lateribus uic qm tenef in toeû auferre de uia ut diclo.§. purgari quod notajtê etia5 reficere dicitur ó^qui apentdCqui purgat oês oio óó qui m preftinü ftatum reducit ut dictaftk^rehquot; cere» De fecundo dic qd ille qui uult reft cere uia? publica debet ad ueterê latitudiuc reftitucreut dicftad,i.§,i.ÖC non debïlatio re5 0lt; neq^ lógiorê nec^ altioré neqj bumi liorêfub nomme refeëlionisfacere nee m uia terrenum glaream ponere a ut fternere uias lapide que terrena fit uel contrario de ftrataterrenä Heere ut eft tex î d.bi.$ fi qs î fpecieî amp;nbsp;in effecftu fub fpecie refêdiois n pot quis maj détérioré facere ipune imo ^ bibendus effet ut dido^^fti quisin. fpeciej Ölt; ibi etiâ uide p gloA docubi prediéta Tb ba declarantur» !

CL uero ulgefimofeptimo.Si quis uult r ficere uiam publicâÔCab alioîpeditur qua aétiôe agetur i ipedientê»Dic interdicto de uia publica amp;nbsp;itinere publico rcficiëdo.Eü iftüd iterdictu perpetuo datur Sc oib’ amp;nbsp;î oês amp;nbsp;bét códênationem î id quod actoris 1 terent utdicta»Lk§»fu

CL uero uigefimooctauo ad boe ut iftud ïterdictum competat cótra ipediêtê reficef uu q fint neceftaria.Et RofmffibeHis fuis î titulo fi ah quis uult reficere uia publicam alias î !^ica amp;nbsp;nerdicto fi uia publica reficif i prin.djcit q quatuor funt neceffaria.Pn^ mû ê q uia illa fit publica uel iter publicist Secudum q aliqfueht reficere.Tertium q reficiêdo no mutef ftatus primitiuus uie publice. CL uartuj q alius te impediatnolé tem reficere uel purgare uiam publica» Et bec quatuor qbâtur Edtkuffde uia pub,ÔC ïti»pub,re»

CL uero uigefimonono CLuomodo dbe at formari libellus i ifto interdiéfo amp;nbsp;RoH in d»preallegatodicit q debet formari fie» Corâ uobis Ôi cetera côpareq ego T ici? ôC coqueror de Sépronioquia me uolentem r ficere uel purgare uiâ publicâ uel locû pu blicumme probibuit6lt; peto interenen tali uiolétia uel iniuria amp;nbsp;ago 31 pm.Et ad boc propono aftionc î faeffus fubnegatâ in locoîterdifti cF uia publica amp;nbsp;itinere pub» n f ciêdo uel ipm iterdiftü uttiÆeotri.Si autë ppter illâ refeëiionë uertitur fpetialif ÔC qpria utilitasaiftoris pôtlibellûcôcipc remô predilt;ftoamp;eiaddereftc.Et qa itéré mea fpecialite» capter domû mcâ nô elle ^ bibitû Ideoiliud meû iterellê peto ÔC ad 0quot; ^pono iterdkftû prediftû uF prediftâ afti onë i faeftû fubrogatâ loco eiusamp; q taie in terefte poffit peti dixi fupra i.q.xxviiâ fu

CL uero.xxxL CL uomô debeant forma ri pofinôes aëloris amp;nbsp;rei i ifto iterdklo ÓC die q politiones aftons itafomari dnt.Ëgo Ticius dic quia illauel locus 1 lie de quo q ftio ë publica lté q locus ille uel uia ilia in diS’et refeftiôe Itéqreficiëdoantiqumfta turn retinebam Item q me^îbibuifti de ad bue qbibes.lftacolhgûf Ôc ^bâf i.l.kff. q ma publicade innere publico rticiendo ôC patetex fupradilt;ftis.Pofitiones uero rei fie formari poffuntEgo Sëpronius dicôquod locus 111e de quo ë queftio ë Ticii de ponan tur côfinia ita ut appareat i pm nô effe locû publicûJtë dico fierat ma puKq reficiêdo

uolebas amp;nbsp;ius facers nia publicam îatîorC5 lôgiorêaltiorë amp;nbsp;bumiliorcm g ante fuc/ ratJtê (^ Sd^ tantü tibi itulit uiolétia»Vn^ de ego Ss promus debeo abfolui quia fi tm iUe Seii* itulit uiolêtia ergo nulP alPÆt be pofitiones ponutur p RoEin didlo libel lodciterdicto de ma publica reficiéda 6C ^bâf ïd.hfTeo^tüóC ex bis que diéU fût fugt; pra Ethecoia que dicta funLxxv^qmö.diIl gêter qa ponunt mafia ffeAioms ólt; addut bis que dicta funt fupra i luprecedenti i tü de refecttione. Q^uero.xxxi.qd fi aliqs pomt aliqd i uia publica ut edificatl imit^ rit co cafu quo nô pot i uxta ea q dixi fupra Lxi»qxü quatuor (êquêtibusquo iure agef contra ipm»Dic iterdictio ne quid i loco pu fiat utdtii.§»kólt;»§.ait pretor 0lt;.^.pretor ait ♦ffne quid i lo»pmEt iftud iterdictü pditü é ne quid in loco publico.Et iftud interdic turn è.uci uià pUfUel itupublicoÆt fi factu fuerit ^ tollatur ut ibi.Et fic iftud iterdictü ex prima pte c probibitoriü ex (ccüda re^ ftitutonü utdXv i prin.óc,§»boc iterdictü? amp;»$*ait pretor»Vel fecûdûloRfuntduo m terdicta*Vnu ^hibitoriu»f»ne fiat»Aliud re ftitutonü fi factu fuerit tollatur ut notât RoEin libellis fuis in ti»de interdic »ne qd inloco upblico» i

CLuero»xxxii»Siucfit unu interdiftu? • fiue duo que fint neceftana ad boe ut ut iC ta iterdifta dentur»Dic fecûdû Rofqnouë fût necefraria,Primû ê q uta illa F locus il le fitpublicusCLuaFrautè uia dicat publica uel priuata aut uicmalis uide in»L»»§. ma^ ólt;»§»uicinaIes.fEne quid i loco pmöC dixi fu pra in feptima.q.Secudu q ponat aliquid in loco publico uel uia publica ut habef in dicfta»l»ibEt in boe tu adde ctià q licet non edifice? inuiafededificeminmeo dû tam cdificiû i meo fadtû noceat in uia fufficit ut babeat locû boc iterdiftû ut dicbd.u^. Ci quis i fuo ÔC ibi boc notât Bar»ôe uide etiaî Bar»i»l.quo minus i»iii»q fEde flumi»Terti-gt; um q nô fit appofitû de licêtia pricipis uF alte nus babétisadboc poteftaté ut dicta daà pri»Q, uartû q fi é pofitû cû licêtia prî cipis F alteri^ fiat deterlor ut dictad.ii.§ me .Hto ÔC.§.fi qs a pricipe .Q^uintû q iftequi agit bociterdicto n babeatedificiû i publia co fine licêtia fupions alioqnnon aget ut dKfta»l»ii»$»itê ait fi m pubiico »Sextum q id quod ê pofitû ftatim noceat uel nocere pof lit ut dicta Xiit^tddde ait pretor» Öt ibi

declaratur qn uia dicatur fieri deterienSep timu? q ad boc ut tollatur neceffe é ut nogt; ceat edificiü amp;nbsp;fi melius fit n toller ne urbf ruims deformetur n tollere dico nifi pübli cus ufusipediatur ut»dd»ii»§tfi quis neminé ut.l»fi.eo»ti»Iteï fi nô tollif per interdiftu? toUif tn officio iudicis ut.d.§,fi qs neminé ßlt;»d.l»fi»O(ftauüq locus publicusfiat dete tcrior.óc tüc locû babet interdiftü ♦ Scdfi cftetlocus'priuatusalteri^tunc baberet lo cum utile iterdiftû ut.dXiu^xuî qui amp;,§♦ mcrito»Nonûamp;ultimûfufficit quitus ad boc ut babeat locû iterdiftû fine ipe pofuit fiue ab alio pofitû fit ut»d»l»ii»§»boc interdi êtû» Sed côtra predicta oppôif amp;nbsp;mdet q aliquo modo nô bab? locû boc iterdidû Naî licitû cuilibet edificare amp;nbsp;imittere in loco pu.ffide acqui»re»domi»l.ftatuas»fb» ue rumeftqnponunf ftatuefêd non in loco pmuel fl funtpofite i loco publico hon ipe diebatur locus public^ amp;nbsp;ideoqft pofitum é tüc non remouetur» (Xuero»xxxiii»q“ modo formef libellus in boc interdicto qn quis edificabit i uia publica uel aliqd ïmiR fit uFedificarc aut imittere uult»Et in boc duo cafusprincipaliter funt de per fe confi derSduPrimus ê qn ex boc ledit uia pu» uF itcppublicum»Secundus eft qn f pria uti/ litas tm ledit puta qa lumia tua obfcurata In pr imo cafu libellus poteft duob^ modis forman Vno möqn quis uult edificare uF aliquid imittere i uia publica amp;nbsp;petitur qd nô imittatur uel fiat.Alio mó qn id quod i uia publica faeftû ê petitur ut tollat.primo modo poteft fic forman libellus fecundu? RoEi loco preallegato»Coram uobis amp;c, o pareo ego Ticius ÔC dico q tal is uult poner i uia publicacuius tales funt confines tales tale quid propter quod uia publics deterio rat uel déformât puta faciendo pontem» \ nde peto ip? ^biben ne ponat ÖC ad boc ^pono aftionê i faeftû fubrogata? in locis i terdicfti ne quid i loco puRSed uide q ifta forma libel 11 non ê bona quia p boc iterdic turn agit ad itereffe ut»l»iv§»bociterdicftu? ffine quid in loco pu.quod interefEe no pot effe cum raibi taftum fit amp;nbsp;agatur ut n fiat amp;nbsp;ppeadicit Bar»in.d»§»boc m^rdiotû q iftud iterdicftum no pot ^gt;poni nifi qua Jo aliquis inccpit edificare ita q bab? aliquid inftar opis ut»l»ftipulatio»§»opus»ffide no» opmûs 1 jeo tûc pôt agi ne flat ad inte reife proeo quod faftuï 껣t ita debet inteUigi

didu$»§,boc interdicts Et ifta materia amp;gt;nbsp;citprohocXbarü6cJ»egi.óóqd' ibi notaf »fffi ferui*uen»Et io fecudS Bann diCto »§♦ bocinterdiciluî debes formarelibellu ifto mö Dico qgt; tails incepit edificare i tali’ uia publica feu in tali loco publico propter $ uia publica fit dcterior F iter publicS detc Hus Q^uare peto ipm ^biberi iftudopus Beere 0€ cogi ad cauédû ne GatôC ipm con dénari ad interefTc meS 4gt; co q? FaÄS ê ut ipbaf in J,§»boc interdió^u amp;nbsp;ü§*fi quis ne minem.m diftadJufEne quid in loco pubH co Et de ifta cautione uidc texxS gla v» ibi amp;»LpenFteo»ti.óC notaf in dicflad»baru5 6C dicn:ad.egvóc no,per Bar.ind.fi prius.fE de no*oper.nüci^AIio mo quado qs edificagt; uit amp;nbsp;unus uult petere ut edificiS ud imif fum in uia publica tollaf pot fic formari li bellus Coram uobis amp;cxöpareo ego T ici^ amp;nbsp;dico $ Sépronius pofuit tale qd in uia public# ^pter q eft effecta uel deformeta quate peto euj cogi óC cópelli ad tollendu amp;nbsp;reftituendum amp;nbsp;ad boe propono didaï adaonê m fadtü ÖCä. Ïn feeSdo cafu prB cipali qdo ex edificio uel immiHó in loco publico leditur tam priuata utilitas puta qa lumina tua obfeurätur debes fic format libeUum Cora uobis amp;c»cöpareo ego Tici^ contra ólt; aduerfus SemproniSEt dico q ipe tale quid in pote uult ponere u F pofuit uel in uia publica uel inalio loco publico cuius tales fut confines amp;nbsp;q luniina mea ob (curâtur Vnde ne id fiât ago côtra ipm in/» relligendo fcctidS q dixi s fecûdû Bar. VF fl iam fecit dicas ago q remoueatur amp;nbsp;ad id pono utile interdictum ne quid in loco pu.» blico Et dixi utile interdidum amp;nbsp;no direo tu per.Lii,§.eû qui.fEne quid in loco publi co amp;nbsp;per id q dixi in.q.precedëti i y^.yin»

Scd contra iftam ultimam forma? libel 11 opponitur amp;nbsp;uidetur q nó poSit de lure agi.Nam lumina tua polTu obfcurarc utÆ à ferui.ur.predid.fi bina^j amp;.£.de feruitu. d.altiusSed refponde fecûdû Rofd prealle gato titulo de interdi (Ho ne quid i loco pu» blico ante finem q lumê quod babeo a tuo loco priuato potobfcurari cü non dêbeas feruitutem ut didis iuribus Sed fi babeo a loco pubi'^o lumê fecus é quia tüc obfcura ri non p3t ut.fF.de dam.infecd.fl uminu5.§» ultimo óCd.proculus quod é notandu? Dc fioc tarnen intelligcquandouis tollere mi bi lumê quod babeo ex publico edificâdo i loco publico quia tu non potes dado mibi damnû etiam babita licentia a principe qa ilia licêtiaitelligif fine damno utd.ii.$.me rito amp;.§.fi a principe.fF.ne qd 1 loco publi co.Sed fi edificares i loco tuo proprio non debente mibi feruitutê pot mibi aufèrri lu men q babetur etiaex publico.ut.dd.alti^ 6lt;d.fi binaçi quod bene n5.Et addas bis q diAafunt m libro precedenti in materia F uitutis luminum amp;nbsp;ne lumimbus officiaf Sed aduertequiaBar.indi(ffa.l.ii.§.boc in terdiAu .eldi.fF.nequid i loco publico pöit aliter mater ia libeUi.Na? dicitquod debet fic formari Dico cotra talem q ipfe babet* amp;nbsp;tenet tale edificiu quod eft faÀumî uia publica propter quod dicffa uia fit detcrior in tanta qtiutc óC é uerifimile me damnifi can in futurû' in tantum CLuare pêto ipm condemnari ad tollêdü ipfum opus amp;nbsp;ad r ftituêda ipfa? uia in priftinS ftatü amp;nbsp;lp? mibicödemnari ad quatitatem prediftâ eu tantu? iter fit mea dieffû opus faeff û no effe ôCquaten^ mea itereffet pédéte iudicio.ôC bec Forma procedit fl is tenet edificiû i uia publica qui fecit Sed fi tenet alPtunc deb? condudi aliter uidelicet q pot preftare pa tientiam deftruedi opens £lt; q côdemnef quatenusacfforisîterefl pédéte iudicio ex co qdenegat preftare diftara patiétia per notata i,d.l.ii.§.boc interdiftum el primo» AIii dieüt fecûdû bar.q boe operaf itérée totius populi q fibi no placet quia fecûdû boenô poftet conftitm peurator abaftore quod eft côtra.§.penultimû Sed pro inter efte publico debet itentari ’aftio a findico cömunis Et boe é q dicic tex.in.d.Lqui in » terdiftü el primo qff aftons itereft óC i5 refèrtfêadinterefïèacftoris nó populi»

Qriero prcterea tricefimoquarto loco quomodo formari debeant pofitioncs afto ris amp;nbsp;rei i bac materia 00 i boe iterdifto.Et dic qff pofitióes aftoris fic formari poftüt Compareo amp;nbsp;dicoqd uia illa eft publica ft ue loc ’’111e eft publicus cuius tales funt con fines amp;c.ltem quod aliquid imififti. uel uis ïmittere fine licentia pricipis uel fuperio. ris.ïtera qlicet princepstibi cócefticedifu careuelaÏiqdimittcreinuia publica uel lo co publico per talem imiftionem uel edifi/ cationem incómodatur ufus meus feu dogt; mus mee item q F ego qui ago boe iterdic.* to omni careo edificio pofitoi loco publico Itéqd' id qdquot; impofuifti uel imponere uis c.i

nocet nd nocère pot loco publico Item ^ i poCuifti uel uis imponcre cd: aliud quam domus item quod in ilia domo fi q cdificagt; fti m publico nocct multum'loco publico Item quod fupra locum publicum pontem pofuifti Jtem quod opus fadlu i loco publi co tu poffidesJtem quod tuu opus q? fecifti in loco puJumêqgt; babebaj in loco publico abftulitmibi^ Pofitiones rei de fieri pof* funt Copareo amp;c^ólt; dico q? locus illc ui’ uia illa eft uicinalisuclpriuatadtê^illud qd^ ipofui ueiïponereuolofeci cu audroritate pricipis amp;nbsp;eccc priuilegiu Jtê qcf id qd i^ pofui uel i poriere intédo cu priuilegio eft finïcómodo alteriusJtê qd* isqui ^ponis boe interdidu edificafti in loco publico Jee quod ld quod edißeaui eft domus amp;nbsp;fine p cömodo alicuius loei priuati uel 'publici Itemqcf opus predictumdefu poffidere fi ne dolo uel culpaJcê qd* lumê tuü qft per edificiu obfcuraui babebas a loco meo pra toÆtdehüspofitionibusbabes per Robi ti.fi aliquis ponit m uia pubbea^af eft de i/ terdiêlo ne quid in loco publico ôC coUigûy turex hiis que dixt sumxxxiù queftione

Q,uero trigefimoquito Diêtum ê fupra in ocJaLKuq.qft c licitû régulant’ire p uiâ puEôC agere amp;nbsp;ducere plauftru qd fi quis impediatur abaliquo publico qui pbibere nô pôtquo remedio ei fuccurretunDic qd’ é q)ditûfup boc mtcrdiêlum ut liceat ire F agere p uiâ publicâ utj4i»$.fi,ffme quid m loco publico Et non reperitur alibi de ifto interdiêlo nifi ibi feûddû Kofi tiJi aliquis uult ire per uiam publicam alias ë in tu de înterdidïo ut liceatire agere p uiâpublicâ Et de illo fît etiam mentio p g loon tiÆ ne quid inlocopublico»Etad boc ut côpetat iftud interdiêfus ifta funt neceUària. Frira quod uia illa fit publicâ Etquabter dicaf uia publicâ dixus.i feptima,q.Secudu5 qd* ïllequi uolebat ire agere p uiâm publicâ p bibitus fit ut diêtadai.^JuSi enim p uiara priuatâaliquis nuit ire ag:re debet negagt; toria ut,LfecudaÆfi PubuêdiA dicâ i feqn ti queftione pnncipalif

Cira iftud interdiëïum Prîo quero quo debeat formari bbellus.Dic bremter Ego dicoqcf talis me uolêtê ire agere uel ducere taie quid p uiam publicam pbibuitôC pibi bet Ô,uare peto pnuciari ÖC ipm cogi qd* menpbibeatEtad boc ^pono it’dïâum ut mibi liceat ire agere uel ducere per maj

publicâ uel aftioné i faftû fubrogatâ i loco eius ut diëlaJaff .fu Secudo quô quo for menf pofitiones i boc iterdiêlotDicbreuiC q pofitiones aftoris fic formatur Ego dico q, talis uia ê publicaJtê q ibâ per iHâ uiara Item q phibuifti óC me prohibes uolentê ire uel agere uel tale quid ducere per illam uiam publicâ,Pofitionesrei fic fiut ecötra Ego dico q ilIa uia ê priuataJtC? q iIla ma eft meaJtem q ticius tantu tibi itulit uiolê tia ÔC nóego» Tercio querocirca predi ifta qdde bis qui colligût pedagia ab bis q nadut per uiam publicâ an poftint de iure prohiberi eolligere fou cxigere per boc in terdieftu Et RofJ preallegato ti.dicitquod credit qd fic Impediut eni euntcs per uiaj publicâ Vnde faemt cotra iura nifi babeât priuilegiu a principc^Cnouamecunftuno poCLMitdCiiüC^de uectiftcertu Vnde ,nec ciuitas per fua ftatuta pot huP modi peda giaimponere.Cmomeednftitmno.pofl.ue tftigalianecaliq nobiles poffunt impedn re iter agentis nifi babeât priuilegiu a pri cipe»Eta pricipe n debet ocedi nifi patna fit tenuis qa tûc de facili cocedif priuilegi urn utj.ii.eo.tub defaftocotrariu facial ci uitates SC nobiles et potétes focudu eujÆt de ifta materia uide plene per Bar.ûd-L ue . cJigalia q cômuniter nô repifin leêfura 6C per BaLin^cuJ tf q fint regaJ ufi fern

CL uo quarto^qa fope dicJû ê qd* agi pôc p uia publica an ad boc p agêtem poHic cô ftitin pcurator»Et î hoc diftigue Autagif ^ priuato cômodo amp;nbsp;iterefte amp;nbsp;pôt peura torem côftituere J.licet in populanbus in prinÆdepcura.ubi loquif êtde ma publi ca Ôlt; notabiliter iJ,fi quis p co i fi.ft de ftgt; deiuf Autagit pcômodoamp;iterefte publi co tm Et tûc ante b tem côteftatâ nô poteft fed poft ficutJ* penulti.ftde po» aëf.amp; nô» imdgt;bfi quis pro eo i fi» CL uinto quô nû quid p tali caufo poifitaccedere fideiuf Di ftingue ut diëlû ê de peuratore ut habetur per tex,ÔC gl.ôi dolores in,dd,fi quis p eo in fine»

CLuo.xxxyi.ôC ultime quomodo dbeat libellus formari fup uia priuata qn dicitur quod de bet’ for uit^ me» \'ide p dnm Petr» îaeob-de (adommiato îquadâfua fumma fou pradica q d libellis côpofuitâno.cccxi a qua fumpfit origine alla pradica nouella Iohannis peti t de Papialic5 de eanô facial nicntionê qui dicit q^ pôt fic formari» Cor»

nobis comparât talis amp;c»amp; dicit amp;’^ponit cotraMartinumutcudKfttus adlor eïTeti quafi feruitute uie ptaléfûdû Martini ÓC ad talcm uinc5 ipius actons diAus Marti-* nus ipm adores per uim nel dolo mal o de iecit de pdiAa quafi fua poffeflione Q, uaf petitutdiAâfuâquafi pofleflionej refti-tuat uobisdnoiudici fupliçâdout diAum reum ad reftituédâ di Aâ poHcfTionê F qua fi p ueftram fentétia cödemnetis Vel dicas ita ficut bodie cöfueuit Q^uare petit p uos amp;nbsp;ofFiciu ueftruj qgt; fi icöfeqnter expédiât principaliteriplorat quaten^ denuncietis fit dedaretis ipm Mrrtinu teneri óc obliga tU5 êê ad mihi rftituéda diAâ qO poiTeflio ' né uie amp;nbsp;ipj cogatis amp;nbsp;luris rmediis cÓpel latis ad reftituâdâ diAaj quafi polTeflioné uie amp;nbsp;prediAa forma libelli procedit qua-» doquiseftexpulfusp uiolentiâd pofTefho nc uel quafi ^ deexpulfione uie principa Frcóqueritur»Siaütprinciparr de expub fioneuicnó cöquerif fedquiaipedit ^ n poffit uti libere ma quia in ea turbaf tune poflet agere iterdiAo uti poCiuxta notata ï JdX^uti pofTkEt uide circa predtAa q no» BarJXü priusÆdenorOp.nun.6lt; nötper doc.ï,§.eque mftiJe ac»Et quia dixi quod etiam quando uia turbatur pot agi ôlt; mté* tan interdiAÛ uti poH* Q^uero quomodo debetformari libellus ïcafmEt dicit domi, Petruacobiinfua praAica ïtufup fuitutc uie principale turbate dicit quod debet fic formate libellus Dne iudex ego coqueror de Petro quia cu eflem m quafi poHeilione (êruitutis uie pfundumPetri pu5i cuius ta lesfuntcöfines ôCc- amp;nbsp;talem uineam ipfc turbat ÖC impedit me ÖC uim mibi facit in pdicta quafi pofTeHione nee pmittit me uti uiapdiAa CLuareago cótraeum ólt; peto ne mei pdiAaquafi polTeiTioneturbecnec inea un mihi faciat uobis dno Marco ludi cifupplicando ut cödemnetis ipm Petrum puji ut defiftat a diAa turbatione ÓC uiolc tiaamp;^deceteroampliusmenó turbet ut probaf in. lipenF,ft.de fcrui.Q_ uidâ tn dl cûtfecûdû eû^ifte libellus nó pcedit qa ,p Puitute uie turbate nó cópetit ifdiAum uti pofti-exeoquia pmilïu é de ea tuenda fpecialiter p interdictü de iti.actuqj priua» Et ifti dicüt q? nee p feruitute aquedu Aus côpetiticerdiAû uti poHi.quia fails de hoc puifu ê fpecialiter p îfdiAûde aqua quoti» ^5lti.ólt; de riuis 6c de font.nec etiam pro cloaciscopetitfluti. pofd.i-in pruquia fpcz cialiter eft prouifum p interdi Aü de cloa» Etbej diAa.kpe.fEd'feruiadiftinAe dicat 5gt; per feruitute uieóCp aliisferuitutib^cö petunt interdiAaquafi poAeftona Attain gloabi exemplificat de iti.aAuqj priua. Ss prefatus do.Pe.lacobi.dicit i loco pal legato q^ uidef pofte dici cotrariu uidclicj $ imo eciâ icerdiAû uti pofcompetat pro feruitu te uie quia lex.pene-ff,de (ërui.indiftinAs loqtur.f ^cópetant interdi Aa quafi poftef foria.ergoidiftinAc debent intelhgi etiaj de iterdiAo uti poffÖC fiFr glo.etiara i fine loquifïdiftinAe.ki.in prin-ffuti pofólt; in * ♦ti.§.6.flfdcfupfi.nec uidef fecudu eum ^ de lure una aAio feu unum iterdiAu tollat aliud fi matena fic aperta ordmaret expfte cotrariu ficuti expreftè’dixit ^p cloaca no eópetit ïnterdiAu uti pofti-ut-d-Liu pri-ft» uti pof Bar.aucï diAad-i.m prin.i hoc arti* culo an p (eruitunb^ copetatiterdiAu uti pof utile diftinguit Namqda funtlêruitu tes que babentcaufam continua ÔCp illis competit iftud iterdiAu utile uti pofut.d. ♦fpe.ffde feruiuó^-ld.m fi.f£fi ferukuen,0lt; »1 fi fortc.§.fciendü eo-tkamp;.farbor.ftcöi di ui.Q,ucda funt feruitutes q nö hét eâm có tinu5 ut iter amp;nbsp;aAus amp;nbsp;pro iftis non comz petit hoc iterdiAu ft recurrimus ad iterdic tü.Ki*fCde itiuAuq^ priua.Et Bard effeAu tenet opy.gl-in.dd.peF.f.çp p feruitute uie turbate nÓ competat iterdiAu Uti pof. et ia utile fed iterdiAu de iti.aAuq) pri.^ no.f» ut fcias formate libellûqn turbaf i poffef* fióeferuitutis uie uelalterius feruitutis.

De Seruitute AqueduAus9iic3»

E R V IT V S aqueduAus,èfl: ius ducédi aqua p fudu aliéna r nbsp;nbsp;nbsp;üttl.i.§.aqueduAus.flf de fer.ru.

predi.amp; infti.de (êrui.aqdu.óC no-Ajo i fumma Et dicif bec fêruit^ ius ru ftico^f pdio^ infti.eo.vprin.amp; de reb^cor» ÔC icor.in fi.dd.in prin.ff de {êr^u.pre.amp; ppterea ruftica fêruitus appellat ut diAis lunbusôddicâi fêquéti.q.principali.óc di* cif lus quia nóifeAo fed i iure cöfiftit qd eft incorporale ut iftfde rebus cor.amp;icor. in fiJtem dicif ius ducédi qgt;itclllgefiuep fiftulam Gueper quodlibet inftrumentu5 fictile utd.quintus.ffdeferuitu.ru.predi, et 4.fiprius.$.placuit,ff,de aqua plu,ar.etiam ex

fl nihil mferuitutè codltuêda cóprchêfn? effet dû modo nullu dânum p hoc dûo fun di fern lét is detur in.d.§.placuit no aut duel pot p lapidé manuftratu utibi na.Ajo in fumma î^d.^^aqueduAus circa quod uide q dicam in^ix.q^principali Jté dû dixi i difgt; finitione aqua fubaudi fiuc iuétam fiuc me niéda ntddabeo »ff de fèrui.ru.pre» Si no* glojnftitCo^^.aqueduéhus.óCno^Aïo i gl» preallegata ,Q. uod intellige ut fit feruituf qn é aqua îùenta no poft utd»fi.ff de ferul» uen»amp; ibi boe notât glo,in»ddabeo ÖC doe» fequûf Jtê dixi i diffimtionc p fûdû alien quia fine fundo no pot cÔftitui f uitus utJ* »ï»f£côia prédise infb.de ferut^â rufticopc T^ndeo autê amp;nbsp;dicâ in feqnti.q.Et alienum ideo diM quia in re fua nô pot côftitui fui tus quia res fua nemini feruithin re conflC de ferui»ur»pre»cû fy.alias nô conftituta fer uitute nô pôt quis aqua per fuduî alterius ducerc ut»ki i,£.de fcrui aqua facitd. per agrum co.ti.Et fi dicatur fine dni uoluntagt;» tepotcritdnsfundi propria auftoritate id cidere ôc remouerc^ut,kquëadniodut§.iÆ ad»Eaqubnifi quis acquiCiuiffet lus ducédi aquâ per fundû alterius ex pfcriptionc uel côfuetudine ut dicâ Uiii.q.principali quia lusaquequodcôpetitex confuetudine eft fortius q lUud quod competit ex paebs pri tiatorû ut eleganter notât Bakin ti.de pace côftantie in.xxx.q.fuper Tij.faluo Jure aque lambrêûs Et predifta intellige i aqua q lie ducef uolente uel habeat p ôcate5 ducédi a dno puta ab eo in cuius loco oritur aqua ul’ ab alio qui haberet pôtatem côcedêdi ut di cam in.v.q.pricipali LnikuTex pfcriptionc uel confuetudine acquiliuiflet lus aque du cendcutdicâ m.ini.q.prmcipali alias non poftet aquâ duccre ut»kaquâ €.dc ferutSC aqua» Secudû principale qro qûo cogno feaf an ins ducédi aquâ per fûdû alienu fit feruit^ realis F lus tm perfonale In hoc pu to fie éê notabftr diftinguêdû» Aut qs ba^ bet lus ducendi aquâ ex uno fundo ad furu dûfuumuel ex pado uel inftrumento aut alio modo Aut quis hét lus ducendi aquam nô adfûdû fuû quia nullu hêt ad que uelit aquaniducere l’rimo cafu fubdiitigue.Aut taie lus ducendi non debet finire cum pergt; fona amp;nbsp;trâfit cû predio ÔC dicicur f uit^ rea lis puta fl quis habet ius ducédi aquam per fûdû uicini ad fûdû fuû câ ipm irngâdi ut d»pecoris cum.kfe»ff,dc fer.ru.pre.ôed.cum

fundo coiuda»1»uia côftitui.^. fi fundus eo. ti.Aut taie ius ducédi aquâ debet finin’ cû perfona puta côccdoitibi q toto tépore uigt; tetuctm poftis ducere aquâ ex fûdo meo ad fûdû tuû câ ipm irrigâdi.Et i hoc fucrût opiniones inter glo.priores Nam rog.ten5 q^hoc cafu fitferuitus perfonalls p tcx.in.k mella»§.fi,amp; ibiferuit’c pfonc.ftdeali.0C ciba.le.ôC.kfi cû eo tcpore.§.fi,ftdc (eruitu» rufpre.amp;.knon folum.§.talc.ftde li.le.ôC.k fi binas edes.ff.de ufufru.Et bec opinio uigt; def pbari ratioc quiaferuitus realis n per (one led predio debef.l.unusexfociis.ff.cf ferui.ru.predi.6c.kqui aliena.§.fkff»dc no g0.gef.S5 fi pdio debef nôextinguef cum perlôna imo tranfieret ad heredem et emp toreîut.d.kuiacôftitui.$.fi fundus debj di ci perfonalls feruitus nô realis.ltem quia f ultutes reales foléteflê perpetue unkfoma» f .quiqpff.de cenfi.Et bec opinio rferf per glo.kd.kmella.§.fi.ôC in.kfi quis binas ôc in •I pccoris paUegatis ÔC per Cy.i p^ica.C. de ufufruc.Sed côtrariû uidef uidelicet q? iHa tails feruitus fit realis nô perfonalls ut kef î 'gki.d.^.fi.ôc in.d.kpecoris ÔC in.d.l.fi quis binas.Et bec opiniopbaf in.d.kpecoris in prin.Itcî quia feruitus q debef ab uno pre dioalteri prediodicitureflêpredialis ÔCr alis non perfonalls ut.1 .fi quis mibi eo tem pore.§.ft,fflde feruî.ru.predi.Item qd* très funttm perlbnales fuitutes uideh ufuffru» ufus ÔC habitaiio.Et aliqiii dicût q eft etiâ minifteriû fuoçi ut notât glo» in.d.kfi quis binas ÔC dixi plenc fupra i primo %.poftq uifum eft de feruitutibus mixtis.fed iftc n fiant de 1111s ergo debemus dicere quia fût feruitutes reales.Nec obftat.kmedia.$.fi.ôC 4.nô folû.ÿ.talecûfy.s.aUegatis quidétur dicere talé feruituté effe perfonalé quia dî itelligi ôc exponi i feruituté perfone b’ é p dialis que finir cû perfona qn hoc aftuj é Et fie dicim’ perfonale qtU5 ad b^ut côcep ta perfona refpeéhi cÔmodi finiafnô fui» Nà quia poftea ét durât ut.d.kfi mihi.§.fi» dC.d,kpecoriscû le.fe.facit.kplurimû fere.§ plus.ft.de afti.0Cob.Et per h’cefiant rônef »s.pro partenegatiua dedufte.Et pro ifta opmione eft cal us i.kiiii.ffde feruiôc iftaî ultimam opi.Iohânis coïter fequûtur doe.i locis paUcgatiik Secundo cafu principal! qn quis bét ius ducédi aquas nô ad funduj fuû quia nullû habet cm poftit feruitutem deben an dicatur feruitus ul’ ius perfonale

Et Rcglerius dixit ^ eft feruitus perfona x lis fi hoc uclit relnquês uel coftituês perd» ♦hmeHa.^tfitôC per J,luciusJl.de ferula-tup di.ôc na notaf p gloâ.d.§»fi.ôlt; î»L ut pomû »€»de ferui amp;nbsp;id.pccoris Et na tenebat Pc* utrefert CyJ ß^ica .C.de ufufruc.Sedglo.tc net fecûdû Iacob.amp; Ajo.cp non fn feruitus perfonahsiedpoti^quoddä i^ perfonalc qcF achone perfonali ilto paólo debet ut dd.ut pomu amp;nbsp;i.but pccoris.0lt; Ltfi quis bi nas palLEc hac opinionê fequut ibi eóner doc.ölt; boe eft utile tire an fit feruitus uel ius perfonalc qa fi ê feruitus cöpetit cofeG foria 1111 cui debetur feruitus ut»Lii,§»i,ft. fi ferui-uen.Ólt; n5.in.tfi prius ff.de no.op.nd Sj fi effet lus perfonalc cöpeteret tm aAio perfonalisiitê fi eft feruitus pot agi contra quecuq^ prioréfundi utê cafusinrl.fi quis diuturno in fi.ff.fi ferui.ueiuSed fi non eft rerun’’ fed tin ius perfonalc pot agi contra illuj tm qui ceflitillud iùsÔCnô eötra alin ut.I.catus.ff.de ah.ôC ciba.le»0lt;.l.fi.^. fuifde contraben»cmp.ôC babcfin.tfi.ff.de no. op nun.ôc in.tnir§.opus ff.de ab. ludi. immut» caufà fa,Et boe tenet Bar.in .d.tmelia.ÿ.û Q^uibus oibus addc que plemlTime dixi in li.precedêti in prima parte in 7f.quo co ' gnofcatur qn fn feruitus realis ÖC predialis ubi oio uide. Sed circa prednta poflet dubitari quid fi aliquis coceffit mibi lus du cendi aqua ex fundo fuo ad fundu meu ca faciêdi balneu tm in fudo meo in quo laua ri poffint panni uel ^ aliquo alio ufu q nö côcematfundû meu an tue cm feruitus rca lis uel perfonalis Et uidetur qnô fn realis fs folum ius perfonalc per.d.l. ut pomum amp;per.d.l,utpecoriscuibinotatis per glo. ÖC doc.ïtê qula feruitus realis dicitur lUa q fit fppter neceffitaté fundi tui debêtisfcrui turêut.tergo .ff.deferui.ru.predi ÔC nota* tur per glod Li.$»i pdiis i Tv.fut be.ifi.eo.ti» 0ddicainfeqnti,q.principali.ergo afta nö pot effè realis quianödebcf ^ necefTnatc fundi fêd pro perfbna tm Et ^pterca n ui^» def q fit ét feruitus perfonalis per ea que fupradicfa funt.Ego tn puto qimo fn fer uit” prcdialis amp;nbsp;realis quia predio dbetur in quo êbalneurlaucllu5 Efpro boeallego glo.in.tii.in %,cloaca.ff.de ferui.ru. predi» amp;nbsp;glo.in.d.l.pecoris ut tollif ex illo uerbo maxime Et patet et boe ex bis q dicâ i feqn tibus. Sed quid.fi def mibi ius ducendi aqua ex fundo tuo ad fudü meum puta per fiftulam caufà feruiêdi familie mee puta ^ coqna amp;nbsp;^ equis amp;nbsp;aliis neccffariis pro do mo Ótfamilia mea An ent tue feruitus reaf an ius perfbnalc.Et difflcultas uidefm boe cófiftef quia aut dicimus q talc ius debeaf domui mee amp;nbsp;erit feruitus realis.Aut non feu perfone mee ÓC erit ius tm perfonalc p »s.didfa.Et uidef q? potiusdebcaf mi biet fiefn ius perfonalc quia pricipfr iftud fit pp me amp;nbsp;tamilü mea ÖC nö ^pter funduj is fit i fundo.Et ideouidef ^ debemus acté dere qd* pricipafr fit ut.l.fi quis nee caufaj ♦ff.fi eertftpe.Ego credo q-potP fitfèruit” realis quia de bef fundo meo.Et beet perß nccômoditasqueraf predutn dicnur.Vn de luspredii potius q perfone cófideratur ut.l.qui aliena.§.fi.ff.de neg.gef.ÖC.buia c5 ftitui.§.fi fundus.ff.de ferui.ru. predi. amp;nbsp;^ hoe uide glo.in.l.i.f.in prcdiis.quc incipic fupradiffcfunt nominate.ff.de ferui.ruff. predi.ólt; facit qiiod dixi in.q.precedenti»

Item quid fi concedif rni bi ius aque du* cende ad pifeanâ mea uel ciftcrnaï aut pu teu5 an fn feruitus realis an ius perfonalc» Et tenco q fn feruitus realis ex qquot; debetur cx fudo qri pifcaria puteus uf cifterna funt pars fûdi ut.I.iulianus.$.fi eu duobus cû.l. fequcnti.ff.de aff i.emp.ôC patet ex di ff is,?

Sed tue infurgit dubiu5 an ifta feruitus realis fit ruftica uel urbana. De quo die ut pro?da.q.fequêti» Vltimo quid fi dbetur lus aqueduccnde ex fundo tuo ad ortS me urn irrigädum an fit feruitus realis,Et dice dû ê fine dubio $ fie quia debetur a fudo et ^pter neceffitaté fûdi dominâtis ut^bafî »I.crgo.ff.d6 ferui.ruft.predi.amp; patet ex p* diffis,Sed dubm eft an talis feruitus fn ru ftica uel urbana In quo fie breuiter conclu das aut utcrqj ê fundus rufticus amp;nbsp;erit ru* ftica feruitus. Aut uterq) urban^ amp;nbsp;erit ur bana ut.l.i.ffcoïa prcdio.cûfimilibus. Aut unus fundus urbanus ÔC alius rufticus ô£ tune iudicaf ruft ica ut urbana babnorefpé ffu ad fundum cui fèruit” debefquia fi lUe ê urbanus dicef urbana.Si ê rufticus dicef ruftica ut notât gbnotabilis ind.i.î %. area »ff de ferui.urba.pdio.Et ibi hoc tenet ^oG amp;nbsp;Ang.in.d.l.pecoris.Dcquouide pleniG fime m libro fuperion in quarta dtuifione principal!feruitutis OC dixi etiam Cupra ff feruitute proiiciendi in prin.CLuâdo auté dicaf fûdus ruftic’’ uel utban” uide ï diffa quarta principal! dmifione feruitutis 7b.q

C.Î

ante dicantur urbana premia 3C ruftica ubi oio ui3e:amp; nonomittas quia per ea que ibi dicutur declarantur fecudu? Criptas qftiogt; ncsÆt ex prcdictis colhgi pot qgt; t’ aquedu cendclicj fit’pricipaFrruftica (eruit’ utdgt; xisunprinan diffinitione huius feruitugt; tis an ét pot effe urbana qnX debetur fudo urbanoficutdixifuprade Puitute ^ptegen di amp;nbsp;de fermtute oneris feredi que ponunC effe ruftice ôd urbane amp;nbsp;dica eti a J de Puitu tc utliceat altius in prin» Tertio princigt; paFrquero quid connneaf ÔCueniatin Pgt; uitute aquedudus amp;nbsp;quid no. Circa quod dicas primo q? ueniunt omnia queidiffinp none (eruitutiSfSan prin.didta fût Ite ueic aqua tue qten’ ë opus fûdo dnanti utJ. ergt; go in fkff.deferui.rufli.preduEt iflud eft reguFr omniû feruitutu realiumut(ecungt;* dum mdigcntiä predii.dominantis conflit tuantur ut notât Bar.ftde uerbo obd.eads »§vcatoin vkq.pnncipali amp;nbsp;in.l. ftipulatio nes non diui uiiii.q.principali p diftä.ter go Nee fundo ultra q ei opus c feruitutes reales côftitui pofTunt ut notât gloaJ.i.§. i prediisiglo.il. in fine, ft de (erui.ru.pred« Et tdeo fl concefta ê uni feruitus aqueduct^ p me qgt; poftum etiâ poftea alten' concede? aqueduftufiaquafatiftacit utriqj utLiL^« aqucduëlus.ftdeferui.ru.predi.amp;.klucio ♦ff.de aqua quoti.6lt; efthamp; dic5 i.yi.q. prin cipali.Sedfieft mibi concefta feruitus aq duftus p fundo meo nó poftu pro alieno fûdo concedere quia feruitus aque debetur fûdo meo itelligitur (êcudu neceftitateï fu dl mei ÖC nó altenus ut.dJ»ergOt§.fhEt de boe ë cafus in.Lex meo-ftde ferui.ru. pdio» Nee obftat fi dicatur feruitus mibi concefta per alienü fundü mea ergo deea difpone? poftum ficut uolo quia régula ë q. i re fua gilbet ë moderator amp;nbsp;arbiter.U re mädata ♦C.man.quiaiUa régula procedit qn quis difponit deeo quodëfuü libere Et bic ba bebit certa forma uidelicet ut mibi de be af p néceftitatê fundi mei tm a qua forma re cederenô pofturaJ.cü bn.§.fi pretor.ft. de tranfeu fimilibus Et in. bcc nö babet locy tegula ddun re mâdata(êûdû Bar.amp; FIo* hd.l.ex meo Et quoddixi q» aquas debitam fundo meo poftü alteri lüdo concedere itel ligeanceqigrefta fit in fündü meu cui’ fer uitus é conftituta Ss pn’ g ëingreffa pofgt; ftiducere ad alias ptes amp;nbsp;alten coceder p hblto uülütatisnifinociturafitci fûdo ex quo idneif utU4.intid.fr.de aqua.quoti.óC efti.amp; notât glo.in.d.lcu eftent.§»i.in gift nah qua oio uideeo.ti.ltë inferuitute aque dueftus boe entinef utoibus partib’fundi . dominâtis acquiraf utkuia có(fitui4.que cüqj funt.ff.de ferui.ru.pre.óC ideo dicitur cfte tota in toto amp;nbsp;tota in qualibs eius par te.Sicut aia dicitur etiam tota i toto corpor amp;nbsp;tota in qualibeteius parted ut notât Bar» ï4.ft ipulationès nö diui. in.iu.colum.ff.ds ' uenob. nbsp;Et ex prediftis infert ad plures cöclufiones. Prima ë q fi fundo meo de betur formt’ aquedueftus illud iusforuitugt; tis é totu i toto fûdo meo amp;nbsp;totü i qualibet eius parte. Secunda coclufio ë q lies iHa aqua fit ma g is utilis nel neceftària uni parz nû didi fundi mei g alteri parti nô côfidez raf iff a maior utilitas uel neceffîtas equa ê tota ifta foruitusi qualibet partefundi mei dominantis uteff tex.in.kfi partem fûdi.ff deforui.ru.pre.amp;ibi bocnotatur per doc* Ôt uidequod dicam in fexta conduficne.

Tertia côclufio fi uédif certa pars fundi cui debef foruitus aquedueffus ilia foruitus debef ëtilli parti fûdi ajienati amp;nbsp;debetur i fo1idû pro idiuifio urd4.fi partem fundi.

Q, uarta cödufio ë g? co modi tas feu uP duffeaquedebetdimdi inter meôc iHû cui iuxta parte fundi dominâtis ut.d.kfi parte nöautëferuit’ diuiditur ga illaëidiuidua ut notât gkibi in.ki.$.fi ufuffruc.ff.ad.kfak amp;.kuie.ft de foruitu.cum fimilibus.

CLuinta coclufio g? illacómoditas aque debet diuidi pro mëfura füdi dominâtis n refpeffu partiü fundi utilitatis F bonitatis amp;nbsp;fic qtitatiue n qualificatiue ut ë cafus no tabilis kd-kfi partë fundi-Et ibi boe notaf per doGamp; que fit ratio decidendi quare fit diuifio foefidû gutatem agri amp;nbsp;nô fecuduî bonitatem dicit ibi Bar.cogitabis amp;nbsp;doffogt; res aliter non declarant.Ego credo g ratio nô fit ilîa quia feruitus ë tota i toto amp;nbsp;tota i qualibet eius parte utdixi.Et fie forint’ in eft fûdo noïefpeff rue ad bonitaté uel ad p ciofitatëfundi dominâtis G pro qualitate. Et qualiter ergo diuifio aque foruiétis dbï fieri fecûdû g? ipa forint’ dbetur quia talia funtfubieffaqualia predicata dmôftrant ut ë glo kc.dudû i fi.i ?^.probibcmus extra d deci.Et fic otra.Talia funt predicata qua lia lubieffa dmôftrant utftftipulatio ifta 4.bi qui amp;nbsp;ibi boc notât Petr.00 Bar. ff.de uerbo,obr6c fi quabtates regulanter fs fub

ledutn.Nechuic conduRont obl qcquiJ ffde acqui.reJo.ubi babefquod infpicitur bomtas rei quia ibi loqtur quando una res n pot duobus accedere quia tue accedit pre wofiori Sed quando pot accedere duobus tue non infpicitur pciofitasuel bonitas ut »d.l.fi ptê fundi»Et boe notât doe» Sexta conclufioê q-diuifio aquetèruiêtis debs fic ri p menfura quatitatis fundi amp;nbsp;non p ne ceüitate partis fundi »Et ideo fi debétur de* eejuneieaque umfundeq fitdecêiugeriu 6c dominus predii dominâtisuendit qnq^ lugera certa pro diuifo licet aba quinque jugera indigeât magi s aqua q uendita tam diuifio aque inter emptorrm ÔC uenditorc debctfteri.pdimidiaut ë cafus notabihsx dida.Lfi pat tê- fundi ibi autque maxime nfû eius aque defiderar.ftde ferui.rudi p* di.Et per ilium tex,infértibi PalA Ang» Ö^Lo-q^diftributioncsquottdiane n debet fieri fecundû corpora plus amp;nbsp;minus îdigê tia pro Tuo indu ut habetur in.c.cû aceeßf* fetde eonfti.Dequouide per Inno.bc cum ♦M»feraiiêfis eodê tüqui dieft quod preftad funtfecûdû côfuetudinêÔC ubi cófuetudo non eft quia puta de neue ecclefia é edifica ta uel de nouo dätur diftributioncs quotu dianedicitq»fi diftributioncs futexiftcn* tes de ccllario ad uidu quotidianü fuit ue* rifimiliter Sed alia que dätur pro idumens dbét pftari fecûdû neceflitatê perfonarum Et ficqndbentur alimenta ex cotradu ut ultima uoluntate Et boe feqtur AngJ-dJ. fi parte fundi Q^uod bn no.maxie pro gra uatisiteftamctoadpftâdû elimofinaj qa dbetur elimofina uiriliter 06 uêftiméta ft* cunducodicftionêpauperuï amp;nbsp;ficdueftimc tispoftuntexecutoresuel heredes pi” da* re uni pauperi q alteri Sed i el i mof nis q o cernut uidü quotidianü Sicuté panis uic* t”amp; fimilia no poftuntplus darl nui q alfi

Itënota profcolaribus qftât i collcgns expëfis collegu qafpretor nó debet dare ex péfas quotidianas nifi uiriliter dato q un^ plus comedat q alter E hoe uidt d' faAo Bo nonie in eollegio bifpanorum in quo erac unus fcollaris Polonus qui (blus tatu ceme* debat quanti* quatuor aim Septimä co* clufionë ffero ex predidis qa licet feruit” aquedudusdiquehbet alia/realis debeaf pro neceflitate füdi dcminantis utb ergo »§»fi»preallegata ócfupradixi »tarnen êitel ligenda ÖC hmitanda ut babeat locû babito

rerpedlu ad tempus quo fernitus imponiT fï poftquaeft impofita04fcê totaitotod^ tota i qualibet ei ” ptê tue dicif effe equally pro qtitate fundi.Ét ideo lies una ps magis idigeataqua q alla tn hoe nonconfideratur imeaqua debet diuidi equaliter pro qiiah* täte iugeru q- ë notabile» Oedaua conclu fio ê quia licet dominus pdii dominatis ciii rcrtntusaqueducqusdel^baf magis amp;nbsp;fre quëtius illa aqua in una parte difti fudi ute ref q in aha ïmo 0lt; fi cómunfter uteref in una parte fi tarnen uendiditilU parte fun* dl i qua minus ÓÓ raro utebafdiefta aqua di uifio cómoditatis feu ufus dufte aque deb; fieri promefuraagridcp pteuêdita debe turempton uteft cafus notabiF i.d.l.fi ptê fudi Q,uod ppetuo tene mëti »Nee chdat buic odufioni i11a régula q dicit q ufus pa tns ë attêdëdus»Licyc.§rirâde»flfde fun»do ßlt; I.fi feruus pluriumAfi.de leg.i.quia iHa régula .ncediti bis que funt diuidua ul’ que refpiclunt perftmm.Si ifte ftruitutesaq* dmftusiudicâf potiusnisquoddareale co petens predio magis q perfone iit4.fi mibi codé têpore»§.fkfEde ferui.ru.predio»ód»l,q a1icna.§.fi.Æde neg.gefltem ifta ftruitusë diuidua de refpicit totam partem fundi ut dixitglo.ergolicct patcrfa.dominus pdii dominatis fit ufus comoditatis aque pro p te tarnen boe non refpicit iifum patrisjami lias ad boe utcenftancur feriiitutêamif»ne qa hoe nó pot efie ut dixi uteft fi promit* ntur uel alias cóftituatur» Nona oclufio feruitus aouedueftus i fundo unius domina tis In una parte diftifundi aqua no ë necef fariauF utilistücftruit’ndicifeipti füdi deberi per.kcrgo.f.fi.ffd ftrui.ru» predio» Et ita tenet Bar.flo.dC doc.in.d»l.fi partem fundi eo.ti.q no. Ex quo fequitur decia dc ultima cöclufio q i cafu fi dominus pdii dominantis uendit uni illam parte? fundi cm aqua nó eft neceftana uel utilis ad ëp torem uel cius partes nó träfit ftruitus uel cömoditas lUiusaqueduftus Vel fi aha ptê uendiditcuiaqua nóëutilisucl neceftana tune tota ftruitus aqueduifte ftqiiltur ptê? ucnditajde nihil dbefparti retente puen ditorempcrdicftaml.fi parte fundi.C^ue omnia bene no.quia funt quotidiana ÔC uti lia.S ? quid fi a principio ftruitutis confti* tute fundus dommans ind'gebacaqua öC tiinc exaliqua caufanon indiget an dû nat fmt”ippetuücompctere.Etpuco fie efte c.iiii

dicendu Aut définit idigèré fta ^ aplius ea aqua ad ufu ocefTum un nö poffit Et tüc cP finit competere dióla feruitus quiaceffat fó damétu ipfius feruitutis ut dicfVaJ.ergo § ƒ1 Autdcfinetcompeteread tépus Et tüc te neo quod feruitus hec nö pereat licet aqua ad aliûufû uti non poffit dominus prédit dominants per ea que dicfa fut fupra ma xime in prin.Facit q? habetur ind»unus ex focus,§,fi.cûd (èquéthffde feruitiKruftfpre dio^ Itêquidfi debef* feruitus aqueduc» tus fundo meo quieft decern lugerû amp;nbsp;po^ ftea audbus eft fundus meus an ^pter hoc crefcat feruitus* aquedudfus.Dicas cj non ut eft cafus i.tnon meus*€»de ieruitu. De quo dic ut ibi per glo-ÔC doc» Item babes feruitutem aquedueffus an poHit facere ri-* uu i fundo feruictis p quem aquâ ducat ad fundumdominStemtSi uult facere dclapi dibus uiuis etiam fupra terra non pot utd* 0 prius^.phcuit.ff.deaqua plu.anôc dixu? in diffinitionebuius feruitutis* Sednu quid poffitcauarèriuû fimpliciteuDic-ut dicam infra ï nona.q.principali-Sed pofito quod poffit facere riuum nel de lure uel ex pmiffione an dominus pdn dominants poterit iHûriuin purgare amp;reficere»Dicaf g, fie ut.L refeffionis .§u.ff cômunia predi amp;d.i.§.penultimo.ff de riuis.Et uide que di xi in precedent! libro î rude refeddione »lté Îlle qui habet ius ducendi aquâ p fundus al terius poteft per cuiufcûq^ pattern fundi P uientis aquam ducereab inicio »Sed poft quâ incepit ducereper unam partem non pot poftea uariâdo per aliâ partem ducerc utdÈkEt ibi Bar.Æff aqua quoti-ôC efti.De quo uide in.I.f cuifffde ferui.ôC ind. fi uia ,ffdeferui,rufti,prednVbi etiam ponitur cuius fit eleffio loci An domini côcedêtis f uitutemuel eiusheredisanueroeiuscui f uitus eft conftituta .De quo dic ut pie ne dixi inlibro precedentiintudeferuituaci» ^fnnûquid habés feruitutem itincris.Ites fl is qui duo predia habebat in unius uen.* ditione aquâ q in fundo uêdito nafeebatur amp;ctrcaeâaquâlatedecé pedes excefferat mdef circa eâ aquâ latâ decern pedes dum taxât exceffiffr ut êcâus notabilis ind.qui duo pdia.ff.de fuitutib^ ruftIcon^ pdioruj

Item in cöceffione feruitutis .aqueduff^ femper fubitelligitur fine damno altcrius ut»ldperatores»ff»de fcrui.rufti.pdi. Et pro batur ilfi quis a principe.§,tn,ff, ne quid

fn loco publico amp;nbsp;ï.Ln^c amif^^de éman» hb.Dequo dic ut plcne dixi fupra m libro pcedëti amp;nbsp;proptereai cöceffione aqueduc* tus intelhgutfemp referuata lura SC cömo ditates eius cui primo faff a é cöceffio utdd concedendo»ff»de aqua pïuui.arc.amp;dducio ff.de aqua quotidi.ôC cfti»Q,uia priuilegia nm cöceffa alteri dari nö debet utd.decurio nibus»€.de filentiariisli^undecimo.Et ga fi princeps conccffit pluribus beneficium qui prior cftipe potior efti iurear.diffe,b i concedendo ÓC»Lhoc lure.f.uffde aqua co ti.ôc eftuamp;x.i.q fucceffn.tenej ufi» feudoß« Et ideo dixit Bahin ti-dc pace conftâtic in tricefima tercia cordcôceffîonibus de aqs pub»fempermdentur refèruata iura cömo ditates eius cui primo faffa eft ôceffio imo dico plus'g etiâ î cöceffione aqueduffus dl cetur non obftante conceffione altcri ficda quia intèlligeretur de inualida» Et pro hoc allego fingulare diftû Componn.c^caufam q5 in fine extra de nup»quod fequif ibi An to.de bu,amp; doff orcs ubi dicut g fi papa co tulit alicui bénéficia nö obftante collatiöe alteri faffa Intel!igef de iuallidane alter! preiudicef Idem fi datur alicui beneficiu o claufula ut pferafalns quia itelligifnifi eis fueritius quefitu.Q.uod ppetuo tene mn Et uide que dicâ üvifq-principab» Vbi po* nam per que locuî poffit aqua duci»amp; uide etiaî ibi in.viii.q.prmcipali ubi dicetur ari mutato alueo poffitcopetere feruitus aque duffus» Q, uarto principaliter qro quo* modo 6lt; quaîiter acquiratur feruitus aque ducftus»Et dic pluribus môis* Prio paffi cnibus 6c fuppletiôibus qa ficacquiri pnt etiam alie féruitutes ut infti.de feruitud.§» fl qs uelit amp;nbsp;ûffi unâ î prin,î»7b,fm expofl tionemglofeque exponit paffû.ffde aqua plu»arcen»amp;d»i»§»deniq^ ibi fit tarnen lex» ' eo.tnltes acquiriturteftamento uel codicil lis F qualibetafia ultima uolûtate utd.ufuf in prin.ff de ufufr»ôlt; ifti.de ufufr»$.i.Item per fêntentiam ar.d.Lufufi uc.f.conftituif» item prefcrip.ut.l.ii-C.de ferui.ôc aqua. Et ibi hoc plenc no.per glo.amp; doc»Et hoc pro cedit fiue aqua fit priuata ut ibi fiue pubii ca.Sed primocafu qtâtû tépus requiratur inde ibi notanter per glo.ólt; doctores 6C in d.feruitutes la grande.ff.de fcruiru. titu.gs nerali óc per tex.glo.óc doc.in.Li.^.fi.ff. de aqua plu.arcë.Etdixi plene fupra i primo libro in offaua.q-principal!. Vbi omnir.o

qn flumcn é fuu proprium póórèguFr ex eo concedere aqueduftud» Iucio»f€ de aqua quotkóC eftiua 6lt;d»ï concedëdo.ff. de aqua plutarcentamp;44u6^d4aqu5.£.deferuitutib^ ■ ßC.aqua amp;J»cx meo.ff.dc feruitutibus ruft* predbamp;dtuia conftituh§,fi lacus eo» titulo Et eft ratio quia i re fua qli bet ê moderator ße arbiterda re m3data»€tman,* Et flumen pótdicipriuacuïefiealicuius tribus mois Primo ratione origis ipius flumis puta quia babetortu in fundo fuo uudJ.aquam 0£J» ex meo cum aliis ibi alïegatis Óc4»ft quis diu turno»fEfi Gruitutes uendicentur óc4»pre-^ fes»€.de fèruitutib^ amp;nbsp;aqua»Sccüdo ex pri cipiscoceffione ardaian prinJ^ne quid m loco pubIico»Tertio cx'confuetudine F pre fcr!ptioiic,ar»d.la\§»deniq^ amp;»f»ft cö4 fe-quéti »ff.de aqua plu«arcen*amp;dai»cuï ibi no Utis»€»de ferui-S^ aqua amp;nbsp;dixi in.q»pccdêti

Secundo cafuqn flumen ê priuatu altegt; ti^ Ettucregfrquis no potcocedere aque dudlu exiliofluïenifiqui edomin^illius fluminis uel de ciusuoluntate utd.ü.ócd» aqu3»£»de feruitutib’’ amp;nbsp;aqua»Etï bis cafi bus fi flumen pnuatur ê perenne pot cóftj tui (èruitus aqucdudl^.Sï qn flumen n eff perenne ifta coflitutio feruitutis ff rigors non tenet Sedde equitate ficutdahôi ibi boe notât glofa BanAngtÓC doffores»ff comunia predio^ Poflet etia in bis duobus princeps uel ftatutu difponere pro publi ca utilitate ^ uicini poflint iUa aqua duce.lt; re ad agros fuos irrigSdos uel ad alios ufus ;putno infffuCtficÓtra ius uel utilnpubli* amp;nbsp;in»c,que ecclefiaru extra de eóftt Ter tio cafu qn flumen eff publicu puta qn ê p enne utda\§,fluminum»fl;ne quid in loco pubLquod poLcflè tnb^ modis\ Vnomo flumen nauigabile ut é pad^ atbafisÄ bre ta* Aliomödicif flumé pub»quod n 5 é nauigabile fed trahitur ex fluie nauigabili ut*!a.§*non autê cu ibi notfEne qd in loco pu.amp;babef p Bariffquo minus i prin.in aböCaii.opoÄ inai*q*ffde flu*Et in iftis duobus cafibusquerituraquedudl^ dupFr »fex conceflione principis cuius funt omgt; nia talia flumina F ex conceflione ciuitatis q babet meru iperiû ut dixi in*q»preceden ti*Secundoptmtêpus cuius inicii memo/ ria non exiftat ut*l*boc iurc*§* fluffs aque ♦Aide aqua plu*ar»amp; babef p glo*in*I*impa tcres.ffde rerui*ru*pre»non autep priuagt; tuîconcedipôtutffiùflfcôia pre* ôC adds

qff dixi î pccdêtûq.prîcipali* Tertio modo dicitur flumen publicum quando non eft nauigabile nee facit aliud nauigabile puta fi eft quidam alueus puus uel fons Et tune acquirif etia fine coccffione alicuius G per fuâ occupatione ficut cetera que funt i nub lius bonis ÔCqui primo occupât prefertur oibus in,dff quo minus amp;nbsp;ibi per Barun.lü *q.principali Slt;fffi mibi eodê tempore^.fi fundo 0CfEimpcratores.ff.de ferfru.pre.d3 modo pér iftü aqueduélu no fiat uuria feu damnu uicinis circa eolentibus ut babef i diéta.l.impëratores amp;nbsp;inffii »$.func qui pu tant in fi.fEne quid in flUfpub.Et adde qff dixi m.q.precedent! ad fi.óC adde etias que dtxiin li.preccdcnti in.iii.q pricipaKi TV» Ité imperator feu princeps ufq^ ad fi* lUius Ïtê 111e pot babere Gruitutcaqueduéfus q babet fûdû ad quéducitur puta câ ipy irrigt; gandi alias (ecus ut.l.i.ff.coia predifCum (g* fupra in prin.î diffinitione buius feruitutis ïtê ilfe qui emit uel alidacquifiuit prediura cui (èruitus debebaf pöt amp;nbsp;debet (cruitutê babere quia illa feruitus débita pdio acqfi.i to trâfitcû predio ut.lffi aqueduftuSfftf.de eon.emp.6CfI.fi parte in prin.ff ff ferfru.p* Secus fi prius feruitus predio non debebaf quia uenditofundo uél aliter alienato non debetur (èruitus aqduftus uel alfa feruitus nifi diftü fit ut.Ein yendendo m pri.óCibt boe notât glo.ffdecon.emp.óC ita etiam te net Bar. inJ. uia conftitui*$f qcuqj .ff* de (er. rUfprCfltêquis pot babere fcruitutê aqduc tus in oibus cafibus in qbus pöt earn acqre re De quibus uide in^fprccedêci etiam m qbus pöt feruitus aqduftus concedi ut digt; câinfvii*qfprincipalifïtê regulariter qsnö pöt cogi ad aquâ ducedas maxie i ure ferui/ tutis qa natura feruitutisnon ê ut qs aliqd faciatfed ut aliqd patiaf uel nofaciat ut.E quöt.lafi.§ffi.ff.ff ferui*6C adde q dixi fupra in.ni»q.principali poft prin.amp; q plemffi/ me difta funt in pccdêti li.in.uifq.principa li ÔC q dicam in ftquenti.q.uer. fed qd fi tu cui primo conceffi etiam* CLuero.yifpri cipaliter cui uel qbus pcffit feruitus aqduc tus concedi Et die qpoteftcöcedi plunb^ 6c per eudê Jocu ut elfde dieb^uel horis du catur fi oibus fufficiés eft ut.l.u.§,fi aquedu ftus.fF.de ferui.rUfprefÓCfEIucio.fF.de aqua quotifôC eftùSed ft concefti primo uni an polFim poftea alteri concedere. Diftinguc breuiter fic Aut illc cui primo concefli con

fentit amp;nbsp;pofluU a cocedédoÆde aqua plu» arôC no^gloan.Llucio.fî.de aqua quoti» amp;nbsp;c fti*facit4,aqua5t€.de feruüAut noncöfen titEt tut aut per iftaj coccHionc fecundam éi nocet puta quia aqua nori cft fufficiens utrique óCq? codé têporecScedituróC tüc non pot u^dfU cóccdendo amp;nbsp;perXp quem locuÆde(ênru*pre*6lt;tdd.aqua Aut p iftâ fecûdâ eocedî on ê nö nocet primo dii eft facia cöceffio puta quia aqua eft fufficiens utriq) ueldiuerfistéporibus coceditur Et tue pot utdJj^^.fi aquedueff^ utAlJucio amp;nbsp;ibi glo.nofétiam gloa»dd.aqua Et ita fuie determinatus Bononie ubi coitas caceHe» rat aquas amp;nbsp;fratres minores quibus fccudo cöe cóceiTtt nolebat amp;nbsp;fuit iudicatus $ ua^ let fecunda cöceffio qa non derogabat prio ri ex quo aqua utriqj fufficiebat F fufficerc poterat p prcdicfa» Sed qd fi conceditur pluribusfimultièpcrati uel fimptrferup tus aqducflus ita $ualeatqaomnibus fuHt cit amp;nbsp;non conueniüt quéadmodus utantur Dic ^utile iudiciû cÔi diuidûdo cis datur utf.aqua ucI ménfura uel têporibus diuida tur ut ddducio cum glo* Sedqdfitu cui p’ cöcefli feruitutê aqdmflus uis poftea ah tcri concedcre an poffis-Ec in hoe cöfidera quatuor cafust Primus êfi uis concedcre ut iUe extrahat de fundo primi cocedentis amp;nbsp;non potes utdxx mco-ffide (ênru^predi» ;

Secundus cafus fi uis concedcre ut extra bat de fundo medio p qm aqua ducitureä na per quod perueniatad fundum tuu-Ec ides qa illa Ceruit^ aqdutlus ê tibi concefla ^ neceffitate fundi tui amp;nbsp;non altcriustuul» ergo*ffi de fcnru,pre.nec potes illam aquas taq tuam concedcre alteri qa non é tua an^ teq ingrediaturfundu tuu-uuki^dllud»!^ de aqua quotumefti» Terti^ cafus 11 uis alteri cöcedere poftq in fundu tuu aqua in greffia c amp;nbsp;potes qaeffeeta ê tua nifi nocitu ra fit meo fundo ex q* fmt^ iducif ut,d*$» jlludS^notâtglotüdd»exmeo6i dixi fugt; prai.iitq^principalicirca prin» Q,uargt; t^ ÖC ultimus cafus ê fi aqua exiuiffet de fn do tuo ÔC tu reguFr non polïês alteri conce dere dieflam aq qa eadem rationc q primü aqua ingreffaeft aliumfundumuicini eft effedta fua ut dielot§,illud ergo de ea tu nö potes difponere Sed ifta régula fallit quagt; do ifta feru itus imponerctur per te angt; te quam peruenerit ad locum inferiorem deipiusuolutate perJ»aquamtC»de ferm»

amp; aquaffixcmplura aqua dum exiuit afu^ do tuo poteft difcurrer per diuerfa loca ad fundosuicino^iÖC eftin poteftatetua per quam partem facias exirc aquam nas potes cum uno uicino inferiori fi aqua eft utilis cöuenire de dimittêdo dieftam aqua ad fun dumfuum cum hoc q poftq irrigaueritfu dum teneatur mittere ad alium certum fu/. dum inferiorem;Et ifto modo poteris imgt; poncre feruitutem aqdult;ftus poftq exiue? rit de fundo tuo ut didla.taquam ubi hoep) batur»€»de ferutóe aqua amp;nbsp;prediefta oia in tcllige qdo ille cui conceditur feruitus aqgt; dueftus habet fundum ad ques aqua duci de betaliasfecusutJ4»ffcói»pre»amp; dixi in.q» precedéti ante finem» Q^uero feptio pri cipaFr quo amp;nbsp;quab c amp;nbsp;qn ÔC pcr que locus eöftitui uel acqri poffit feruitus aq dueftus Et dic q acqri poteft bis modis' de qbus.s, fiiüq^pricipaü facit.Luia»ff»dc feruiftte fef uitus aqdueftusolimnori nifiexcapitc uel fonte eöftitui poterat fed hodieéx quocuq loco conftitui poteft utXfcruitus aqdueft^ ,ff.de ferui.ru.predi.óc caput aq feu flumis dicitur undeaqua na{citurutd.i.§»hoc iteigt; dufto.ffide aq'^ coti»óCefti»Et notât glod.d» »Lfèruitus aq amp;nbsp;no»principaliter per Bar» in traffatu de infula in.ix.coF. óC pleni^ p BalJ.I.i»in»yi.coF»7V.remno»q agit,ff.de re rum diuidtem feruitus aq inuente ÖC inuegt; niede conftitui poteftddabeo»ffd fcrui.ru* predik de quo die ut dixi fupra in-i ,q. priel» Ïte pot conftitui fetuit^ 0lt; aquaducatur p ïterualla téporis puta certis diebus uF borif ♦Lmodu ólt;.l»prima.§*i.fEde (êruitutibusd^ »Li.§.fi aqdu(ftus»fEde feruitutibus rm pre.* dhdcLd fitconftituta Ót.kficui in priu.ff quemadmoffcrui.amit.amp;J.fidiuturnarum amp;»l»cum conftetinprin.ft.de aqua coti.ôC èfti.Itcm poteft conftitui feruitus ut aq'^di uidaturp méfurasputap Scias di digitos uridtheu conftat in prin.óc.tpenukffo fer ui.ru.predüEt nota q tm fignificat diccre concédo tibi unum digitum aq qtu do tibi licentiam ut ducas aq per unu digitu ferre um uacuû.nâ p roftra aialiuymagiaria puz ta ferrea uel enea ÖC per ora ÖC digitos fole mus aqduccrefs Ang»in»dJ»pe»digit^ aut dicitur fecundus yfidoi^ mini ma pars agrc ftiû menfurarû ôc uncia q continet très digt; gitosut dixi in.l.iii.in prin»in.x»q.ff,de 7bgt; bo.fignuubi pofui de pondenbus ôc mêfu ris»ïtê ex loco drii prop ricuni uel de eins

uoluntatécohftitui poteft feruit^ acjduft^ ut.Laqu5*£nde fcruitu.Et ex fundo liueUagt; rio feu empbitcotico amp;nbsp;feudatario utXpro uincialit^^defcrui^óC aqua ÓCdaii.ffde fer uitu^Et dixiinprecedentilibro indii.q.pri cipaliin quapofuique fint ills perfone q portint feruitUfConftituereJtem per ques locum uiaj alii concede per fundum alii aq cludlumconcederenonportumEt eodem modo fi alii aqueduertum conceflêro alii iC per eandem F ducere uel cócedere nó pote-* ro ut.Lp quê locu,ff,de ferui^rudi^pdio* Fa citda cÓcedêdotffdc aqua plu*ar.lté publico loco interuenicteP uia publica aqduct^ concedi non poteftfed apnncipio iterp ta ri debet ut per mam publicaj aquam duce te fine ïcomodo publico liceat unb (èruitu tes.^.publicoiflfde (cruituÆt non poteft a-qua duci p locum publicuj fi damp nu faci/ at etiaï priuato ut.Lfi per publi^fEne quid in Io»pu,ôlt;Xiu§.fi quis in fuo,ffxoun Item quid ft non exprimitur perquamparte5 fundi feruientis portis aqua? ducere »die ^ potcris per quabbet ptem.fed feme! electa nia non poteris uariareut4.fi cui cum gio» »ffde (êruitu.Ôcd.fi.ffde aqua coti.amp; efti» In cotrariumtamej uidetur q^ymo a prim cipio eledPto fit dm predii feruientis utd.G uiaÆde (erui.rufti.predi.de quo die ut pie nirtimedixi/s.dcferuitut.in %.quero nun-quid babens feruitute? ittineris amp;nbsp;adde qa aqua no debetdiuertiafolitocurfufuo ÖC fl diuertitur debet in priftinu ftatu reduci .Lii.€,ad4.acquiliam.amp;.l.i.§.fuff.de fon. ôC *U.$t(l quis nouu.fflde riuis amp;,dixi in tup-cedenti’in titulo de aqueductu uide que dicam in fequentûq.principali Item quid ft debetar Gruit^aqdudus exHumine amp;nbsp;flu menmutauitalueudicquodfi mutauit qa paulatim non recertitôi tunc licet alueus d reUdl^ efbeiatur dni predii dominStis pp uicinitatem tame pditur feruitus aqueduc tus qa eo loco ubi nuni ert flumê feruitus Ï poft ta nô ë ut4.boc iurc.$.fi aquaÆde aqua coti.amp;exftiJdemfi flumê cepit cireufluer mutatoalueoquia ex quo melius locus no feruit ê interupta feruitus ut eft cafus »j» in fi.Sed fi flumê paulatim acceflit fundo tuo fubfequi potes ^ locus tociusfJuminis tue dudioni fitutdiêto^Ti aquaj.^.fed fi aHu uione amp;itellige qG fluméaddidit aliquid de terra fundo tuo 6c fic paulati receflit flu mê a pdio tuo qa refet fi fubito receflit an

paulatim mutat al neu ar4.êrgo.§.alIuuio.{T de acqui.re.do.fecûdû glo.q ita no4.d.§.fi a quam i 7^.ceflerit Et Bar.pofuit id-quo minus ï.xvi.q.rtlde ftu.Ft licet ifte iteUeebus ï (e fit uerus tamê alif itelligi poflet üle tex» in 7^Xed in aHuuionemâ ille texmo uïdef pati predidu ïteHeAü glo.uidelicet du die acceflerit ut fubaudiaf aliqd de terra.quia du dixit in uerbo precedêtiflum receflerit amp;nbsp;poftca fubdit fi accefleritfudo tuo Intel-ligif.f flumê de quo predixcrat ÔC non aliqd de terra ut eft fenfus q fi flumê accefle-fitj.appropinquauerit fundo tuo fubfeq potes,f4ducêdo aquam ad fundum tuu ex diêlo flumine qa locustotusfluuius ê»ü in quo nuc ê flumê feruit dubtioni.u feruire i-tell igitur ex quo ê i loco i q uo feruitus debe baf dite tarnen itellecb^ nô uidef couenire uerbo alluuione pofito î littera nifi referas ipfumadaliuuicinu. Ex bis tamê nô.p întelligentia buius materie q nô reperif bene deelarata per doert.yüi cafus principa les. Primus eft quâdo ex flumine publico q ê propinquu ôC côiûêto fûdo meo ba beo lus aque ducêde amp;nbsp;flumê totu uno im-petu reccdit de alueo fuo amp;nbsp;a pdio meo nF Îo loco in medio reliêlo nift alueo antiquo qa i meo iter flumê amp;nbsp;fûdû mcû cui fin tus debefêfol û alueus antiquuffluminis amp;nbsp;hquot; câu uidebaf q adbuc duret feruit^ mea qa alueus âtiquus efficitur meus iure uicinita-tis ut infli.de reru diui.§.ifüla.7t.q finali^ alueo ôc fic non eft locus médius q impedi atferuitutê tn côtrariû êuerumuj q imo feruitus impediaf qa ex quo flumen totu5 uno impetu receflit ÔC nouualueu facit nô reputaf efle illud idem flumen cui feruit^ eft impofita fed aliud Et ifte ê proprie caP in.dJ.boc iurc.§.fi aquam i.i.fynfo fécûduî 1 jntellebtu glo.ibiEt bocetia uulc Bar.in.d» 4.qua minus in.xyi.q.ubi uultqfi flumen mutauit alucum uno impetu perditur fus aq amp;nbsp;tûc uidef aliud flumê. Secûdus ca fus eft quâdo flumê uno impetu recedit a fudo meo amp;nbsp;relinqt inter fûdû mcû amp;nbsp;flu meri nedS aiueû antiquû fed etiâ fûdû abc nû amp;nbsp;tûc fine dubio non poflu aquâ ducer ex flumine nouo ad fûdû mcû duplici rôc Prima qa eft nouum flumen cui feruit^ n fuit impofita ut dixi in precedenti cafu.Sc cunda qalocusqeftimedio aliéné mibin feruit amp;nbsp;proptcrea,fcruitutê aqueduct ^ipc dit.ltqfeUa.^tfuffdeferui. rufti. predio.ôC

♦I*in tradendJs^Çj.fCcôia predkÔC ifto m3 débet intelligiA§ Xi aquâ in4tamp; inai^ß-nfo

Tertius caP ê qn î medio reperitur funz dus meus ^priusÔCtunc é dicendum ^fer uitus ipcditur nô ex eo q» locus médius qui meus ê feruitutë ipediat fed ex eo qnia é no uuflumé cui f uit^ nô fuit impofita ut dixi primo amp;nbsp;fecudo cafu» CLuart^ cafus eft qn flumê qd'eratpropinquufundo meo ad quem aquam ducerc poteram di feeffit a predio meo paulatim ita q p alluionej rc linquit terra fûdo meoîter eunde? funduî meu Si flumemôC tûc(êruitusnô impedif quia tota dicta terra addita fûdo meoferui re pôt duAioni aque quia é mea,amp; idé flu men reputaf tûc crit ficut erat pri^ b recef (êritdealueo fuo ex quo paulatim recciïît ar »Lergo»§»alluuio,f£de acquière.do.ôô in fti.d* re.d)uu§,pretcrea p alluuionê amp;nbsp;ifte ê cafus Ld»§Xi aquâ iai.^nCo fecundum glo. ibigt; CLuint^ cafus êcôtraqn flumcîqc? pri^ diftabat a fundo meo nûc acceflit fun do meo p alluuionê ita ^ ê ei nûc coiunAu mediate alluuionê uerfus fûdûuicini relie taquiareceflit Humen a fûdo uicini p allu uionê»ôC tûc idc quod in cafu peedetkquia nô mutaf nee interrûpif ferutt^ qm repu taf elfe idc flumémec ê locus medius qui (èruitute ipediat^ÔC ifte ê cafus i diêto.iUMi fo fecûdûalium intelleêlum quemsdedü

Sextus cafus ëqn flumen quoddiftabat afundo meo ex quo babeba ius aqducendi p medium fundi uicini ipo uicino cófétiétc receffit uno ipetu ÔC cóiunólus é cu predio meo*Ec ibocuidef dicendu ^iusaquedu cende nô pdaf quia fi loco medio exnte du cere potera multo magis ubi Ioc^ nulP ett mediuSitn contrariu ueriusqa non aliud flumen effe reputaturut didtué inXóCui* cafu* Septimus cafus c qn flumé qX erat fundo meo cóiücftücircüfluere ccpit muta to alucoXp diuerfas partes fluere cepit aliz quo loco reliêlo in medio iter unü braebiu flumis ÔC aliud amp;nbsp;tune impeditur feruitus aqueducHus quia ex quo locus medius non feruit.ïterrupta dicitur feruitus ut ê* cafus in.d»§*fi aquâ in*iib94n(ó*Subeft bic etiarn aJ la ratio ipedinua quia mutato in toto ab üeounico ipetu dicitur elle aliud flumen ^^pter predicta* OdaLp óC ultimus cafus eft qn flumê circüflucre cepit ÖC locus me dius non impedit feruitutë quia dns mibi confentit uel ë meus Et in boe puto fic effe dicédum*A ut flumen’ receffit in teru de al ueo antiquo amp;nbsp;cepit cireuf lucre Ód tune b ceffetuna ratio impeditiuaXloci medii tn fubeftalia*quianóëamplius' primü flum amp;nbsp;ideo nô durât ius dUcêdi aquâ (ëcûdû ea que dixi fupra in tribus primis cafib^*Aut flumen nô recefliti totum ex alueo antiq* ita q. dici poflit primu flumë durare amp;nbsp;tûc aut prediû’meû ë proximû ueteri al ueo uP uni braebio fluminis amp;nbsp;tûc pro ea pte illi^’ bracbii debef mibi feruitus quia utraqj ró ïpeditiua ceffabf de loco medio óc de nouo f lumine*Sed in aliobracbio fluminis cui p diûmeû nô eft proximû fed fûd^alteri/’ÔC tûc aut ille nô côfentit ôC î illo feruitus fun do meo nô debef quia locus medius ôlt;c*ôC ita tenet glou,d,§Xi aquâ in ultimo ç^nfo in uerbo circûfluere*Aut dns medii predii 0 (entit 00 tûc (êruitus durât quia ê utraqj rô Ïpeditiua* Etutbreuius prediëla ïtellïgt; gantur reducas oës pdiëlos odfauos caP ad duas tm côclufioncs*Primaêfi ex fluminc feruitus aquedudus predio unius debefet mutaf flumë de loco fuo itaqd' dici poîTit nouûflumë*tûcferuit^ aqueduct^ ipedif fiuefit locus medi^ ipedies féruitutes fine nô quia buic nouo flumini amp;nbsp;alueo feruit^ non fuit impofita* Secûda côclufîo fi f lu men ex quo debef feruitus aqueduefus ita receflit de alueo (ùo q nô dicaf nouum f lu men fed idë durare*^ nullus ë locus medP qui feruitutej durare poflit impedire*quia mbil fubeft quod feruitutë babeat ipedire Et pdidfa oia intelligas pcedcre pofle î q* tuorcafibus pricipatr* Primo qn ius aq dueëde debef ex flumine publico Ót ita po fui cafus fupra SC tûc requiritur ut babeaf lieëtia a principe uel fuperiore ut ,pbaf in ♦d.§.fi aquâ (ëcûdû primâ lefturä glo*ibi*

Secudo pôtitelligi qn eflet priuatus ßi tue fuflicit babere licentia a dno qn illi^ ë prcdiûcui debetur feruitus aqueduefus* Tertio pôt inteUigi fi duceba aquâ p fûdû uicini.cui ipofita erat (êruitus amp;nbsp;flumê mu tauit alueü interfûdû feruientê amp;nbsp;nouum alueû p quë aqua di(currit dimidt an fit fer uitus extinAa quo cafu diftinguif »Aut fu-» bito receffit ÔC extinffa eft feruit^ qa medi us loc^ qui nô feruit impedit feruitutem* Aut paulatim amp;nbsp;tue durât feruitus quia re putaf idë flumê*nec ë locus medius qi'pedi at feruitutë ut pbatur i*d»§*fi aquâ fecûdû fecûda5 ledlurâ glo*ibl.Facit quod no*in*l*

conuènerh.^a’Ædc pjgn,act,amp;: LLû fund^ î prin^flCde pignon OLuarto ôi ultîo pût pdida j^cedere qûeft queftio utrû pdatur msoccupationisut preferédi uicinis quo cafu code mô é dicendû »Aut flume fubito receflit amp;nbsp;alucû mutauit amp;nbsp;pcrditur i^ aq ducéde qd* eratacqfituï occupatióe.amp; tue nouo occupatoreopus é*Aut paulatim ÓC tune fecus quia ius aqueducende rctinetur ut nö,Bard»kquo minus üxvi.q.dc flumLq, etiaj fubdit boe ultimo eafu id ^eedere niü p annu ills eui fcruitus debebatur pafTus fit p5nu aquäiremfualibertate quia cnam tuepdoretur ius aquedueede utdaun prin* Æde aquaeotiÄ eftuöc notât Bardn^dd« quo mm’ in,x7tqtprimin»/^’»itéfecûdû rc qritur* Sed iuxta prédira qro an i eaü bus 1 qb’ p mutationêaluci flumis amitti ffuit^aqdudl^deequitate fit reitituêda ut debcaf ex noua F nouis alucis amp;nbsp;uidetur q^fic ai\L(êruitutes .§.fi folitü^ff.de fui.ur» preduSed glodn^dd.boc iure»§*fi aqua i Tv* interrupta^ffdeaqua coti»amp; cftudicit fub dubio forte q» illud procedit qn debetur fer uitusex loco priuatoóc ficex fluminepri uatOjfèc^ fi exfiumme publico* Ego uero non puto q in aliquo iftoru cafuu reftitua tur p iftu textde per ea q diefta funt Cup ra* Nee obftat,d*§Zi fublatOtqa ibi loquitur de feruitute,que pot intelligi etiaj cade ex q* non mutatur locus k mutetur cdibciü acét cotingit pp publica utilitatê domoru ut dl cit* Ang*de quo die ut plene dixi i hbro px eedéti i tude ferui,ftilkbyi»q.ubi oio uid^Sï quid fi ad antiquQ alucû flumen redit glo* hd»§4 uerbo interruptai fudicit ^ reftitui tur quia texand.^.fi aqu3 no dicit q fèrui^ tusfueritamiflafediterrupea ut probatur étiaj indun tradendis i fkfÊcöia predio* Et boe mteflige nifi tanto tépore ftctiflet iter ruptaquato feruit’amittif de quo dl cam ifra m x.q.principaliquia tue feruit^amit teref ppric ukdd.tria prediamee reditu ètur h f luraen ad alueufuu redierit amp;nbsp;ita î duco dida glo.kTï’dntcrrupta in,fi p dicta »btria prediaquod nota* Et quia (epe fagt; (da cd mcntiodcmutationealuei*Q,uero quo cognofcaf alucus fi mutaf uel nÔ*dic qn définit ede prima forma'obmifra*i*qn fie difeurrit p aliu locû q aqua non curât pprimualuemdicif alueusmutatus utd* adco.^.infula de re.diui*§unrula*Ttgt;.q na^ turali aIuco*ÔC notât Bani i^icatfEde reruj

diuûinu'ixoPmltimî carte* VIûo circa p didaqueritur ancuilibetfit licitû ducers aquaex fluie publico p occupât!oné fadaj propria audoritate*amp; uidetur ^ û ôc $ rc qratur aueflontas prîcipis uF fuperions ut »l*quo minus*fEdcdu*ÔCd44§* permittitur* ♦ff*deaquacoti*amp; eduamp;ddi.in princiftEnc quid i loco pub,ÔC p ea q diefta funt S4*y*q* principals In côtrarium uidetur qi licite qs poffitaudoritare iurifgétiû occupare a quâ exf lumine publico quo iure flumina amp;nbsp;eorû ufus amp;nbsp;iura publica funt ut idi» de re*diui»§*f luminals? tu m hoc fie diftigue Aut flumeed publicum ÔCnauigabile.auC publicu amp;nbsp;nô nauigabile*Primo cafu qn c nauigabilcnô licet aquam ducereppria au (doritate ÔC qui primo ducit ill icite facit ut ♦d*l.quo minus ôlt; ibi boc notât Bar.mui.q. Seodo cafu qn flumê nô eft nauigabile*Öó tue fubdiftin2;ue*aut f lumen intrat î aliud t lumen nauigabile*aut flumé non itrat m aliud f lumen nauigabiïe*fi intrat aut illud é mare ÔC pöt duccre*Et ê ratio quia pp ter aquaria abundätiä ex uno flumine nö dici tur recipere icremêtu uel diminutlonej öC fic pp ter dieft à occupationênuUû detrime turn reccipere pot* A ut ê aliud flumé mui gabiieiquo itrat*óó tue aut propter dictaj occuppationédi dued^ aq auertif a flumic nauigabili amp;nbsp;facit^ flumé nauigabileeffl cit nö nauigabile uel dapnificafnauigatio amp;nbsp;no pöt ut*d*l*quo minus óC ibi per Bard jii*opinione*Aut auertitur aqua a flumic nauigabilEExéplufi aqua duco ex flumic ad flidu meu amp;nibilominus podea influ mine nauigabili ierat.Sc iftud nö é pbibigt; tu fi benecöfideras rönes predicdarUflEEt ideo bononiéfes licite ducut aqua de flumi né Reni ÖC podea itrat padü fecûdû Bar*^ ita notât Edd*quo minus i prinddii*opini*

Et quod dixi q?quis propria audorita** te pöt aqua ducere ex fluminepublico nö nauigabili qnitrat flumé nö nauigabile F qn intrat nauigabile 0lt; nö impedit nauiga tioné peedit multo magis qn itrat f lumen n nauigabile.Sed hoe tn limita duob’ mogt; dis*Primü qn flumeneflètpublicü-.hoced efièt i ufu publico*f fifci uel ciuitatis uel ali cuius municipn putaquia illaaquautif ad molédinu pro ut faciunt bononiéfes de flu mine i quo funt molédina cöis bononie de quib’ habef perglo.i*l4terpublica*f£d*TV* fig.öC El, fed ÔC eelfus i prin,ff,de eötrahen*

erap.uduti ciuitss adaliujiRtj diêlaaqua óétuncnÓ pmittif aquam ducere utécâ^ in^dJ.quo min^ fecudum unum iteHeAuni glodbi Ôc’Banctiâ ibi hocnoJn prin.inan opy.6i probafÉLkamp;pcr totu titulu^C» de aqucduclu li.xi.Secudo faUit quado cS uici nominiuriaduccreffUtlimpatoresin Fn fffde (erLii.riifli.prcdhamp;J.i^.funt q putât ►fF.ne quid in flumine publico Et fi dicatur none ê femper uicinoru iiuria q no poflut facerefuü bcdiFciu ^ndeofecudn BaraJ» ♦Lquo minus i Ai.q.principali q^ per boe no patitur uicinus iiuria (êu damna Fed hon acqrit lucrû Ôlt; no é p idé lucrum no caper 6c damnû Fenti re JJkCje codidhöcd» qui autë i prinÆde bis que infrauxredi.cutn Fy Autéflumenpub^exq“aqua deducitur fed none nauigabile»6c tunc quis poteft li cite aucfloritate iurifgetiuj aq ex eo ducere qa per lura ciuilia non ë ^abibitui id qgt; eft deiuregentiu5 licite pen$»fiumina’inft tCp re^i diui perddt^Tunt q putâ^ft ne qd influ.puKdumodononFiatcu uicinorû in iuriafecûdû Banin.dkflraJ-quomin^ i.ii.q

Sed aduerte Fecûdû eugt; ibi qa quado qs facit illicite refpeftu priuati dueëdo aquay ex flumine publico il!e FoP me pot ipedir non alius tertius.qa quatu ad eum illicite fa cio »Moei corpus.$.cöpetit.ft. Fi ftrui.uem Sed quado facit illiciterefpedfu iuris pubgt; blici tue qlibet priuat^ pot impedire amp;nbsp;ita loquiturdtib^.idë aitfifne qd in loco public Q,tiid autëfi aqua exit de molëdino unius £lt; alter ul’t ea cape amp;nbsp;ducere ad molëdinu fuu ita q molëdinum primus nö ipediau an polFit amp;nbsp;dicas qaut 111a aqua intrauit'al ueü publicuï amp;nbsp;non eft dubiuy q pot per predida amp;nbsp;itatenetB3r4n,d»Lquo minus ixii^qanfuAutnonintrauit alueu5 publié cuy amp;tuncautalueuspquë aqua ducitur ad molëdinu ë publicü amp;nbsp;poft mo1ëd inuï defeëdit per alueu publicü amp;nbsp;tune fubdiftï gue ut fupra dixi de aqua ex flumine pub»« lico dueëda Aut alue^ ë priuati óc tue non pôt ut Mâ côcedëdo.ftde aqua plu»ar.cû (y^ Q^uando autë dicatur alueus fluminis pub hei perquë flumë publicum difcurrit» ÓC tuncë publicus alueus qa alueus eft illius , cuius ë flumë ut infthde rciy dh§.inFula»%» nouus autem alueus 0lt;.Ladea»§ ifula ft ac» re»do.amp;»LL§,noneniïnequid in fluquU ibiqma impoflibileë ut alueus flumis pu bild nö fit publicus Et hoc æcedit etiâ f^aï

ue^ fit fófFa manu Facia per q fluit pi^alicu f lumen utd4\§»fi fofTa^ftde f lumüSecusFi flumë aliq'terra îûdauerit qa tucille locus inudatus nö effet public^ utd^’Û fofla»7v alitenAutalueusë flumis priuati p quem flumë priuadecurrit amp;nbsp;erit priuat^ut,d»L ♦u§«boc iterdidu 6C.§jtë fi anis-ftne qd in flu»pub.amp; defeëdit ad lat^ fluminis 4? aq“ dueëda puta ad molëdinu uel ad agros irri gandos q alueus ë loens cauus Fiue Fofla^öC dicitur in uulgari Forma feu formula amp;nbsp;ita appellatur indjÆMeaqueducfu libro»x»ÔC appellaf qnq^ in iure ciuili utM\§» iciuilc Àde riuisJtem appellaf in uulgari ualluy ut no*Bar,i,d»Kquo minus fxii.q.dc flumü Item fecudum nos appellatur feriola amp;nbsp;in boe dic q talis locus flue alueus dicif priua tus eu p talë locü nö féper cucurrit aqua ut ♦fi.^tfÎuminû.ff.de flumtóC röi co-§Jlfof fa»óC Bar»in»d»q.xii,ubi dicitaut duco aq ex flumine publico imediate per fûdû meu ói tucnö eft dubiu q loens eft me^ A ut du co per Fundum uicini ipo permittëte amp;nbsp;tue locus eft eins cm^ primo erat anteq fieret ? feriola ut ego habeo feruitutë aqueducéde ÖC fi iUe me impedit ducere babeo ïterdicgt; turn de aqua coti,amp; efti»Fi me impedit for^ mulâ fiue feriola purgare amp;nbsp;reficere babeo iterdiëtuy deriuis ut.dtLü^.iciuiletfK de ri^ uis amp;nbsp;habeo cöfeflbria de quo uide q dicaï qmkxhq.principalhSedquid fi duo uolut aqu3 ducere ex flumine publico ad funduy fuüamp;fe inuieëimpediut quis preferetur» Ïfta ponuntur p Bakin,Lquo mm^ in»v»amp; »VÉq.principalüfFde flumnubi plencexaz minat amp;nbsp;per BaLin,Mapilli»7v»quarto qro »ff de rernj dim» Ego autë dimiffls difpu tationibus fic diftinguo aut aqua pôt fuffigt; cere ipfis duobus aut nö.Primo cafu régula rif unusalteruy impedirenö pötd»lucio»ff de aqua plu.ar.amp;.hn.^.i.ff deferui.rufti» p dio»ÓC per ca que difta funt Fupra f vi.q.prï cipali 6C ita tenet Banin.d»!»quo minus in» V»q4n fi.hoc tarnen regulariter fallit quado ambo uellent aquam ex eodem fluminis lo co ducere quo cafu diftingue ut dicam in ft quentibus» Secundo cafu principal! qua do aqua non eft Fufficiens utriq^ amp;nbsp;quiliby uultdiuerfa.parte fluminis ex eo ducerCtÓC tunc fubdiftingue aut ambo inceperunt eo dem tempore ducere aquam uel occuparc locum aut unus primo incepit alter poft» cu5,de primo ignoraret aut unus prio inccgt;

pit Si alius poftca eus feirct primû kepiné Primo cafu quädo à bo iceperut cedes tpre uidetur gef fit locust gratification! perd Ju dLdercligi.ucl g? forte dirimaf mfi unus potuiffet preuidere alter nota ardXi qs do^ muï .fdtffdoca amp;nbsp;n6,glo,inddi,$,id %, ad obtinétiü ibi uel die tercio.flbne quid i loco pu»q ponit de duobus plauftris fibi obuiagt; tibus ut poit ét gloundtper agruj.C.de ter ui»Vel die fecundus Bardn»dd,quo minus m.yi^q.cj ufus didlc aque é côicâd^ iter eoC dé uF debet diuidi per tempora amp;nbsp;per mê^ furas utdtimperatoresÆde ferui^ruftbpre^ ducirca ^ uide quod dixi i bac^viÉq.pricipa 11 circa principiü amp;nbsp;q» ftatij uidef ♦ Secu do cafu quado unus primo icepit alter poft p ignoraret de primo Bard di Aad-quo mi nus i yi.q.dicit ide quod d^ximo cafu prece dêci quia paria funt ^ ambo fimul icipiant F quod unus icipiat amp;nbsp;alter ignoras poftea icipiat ficutquädo duo plauftraft inuicem obuiauit in uia arta per q unu^tâtum plau ftrus tranfire pot ut unü primo igreffus ê uia amp;nbsp;aliud poftca nö guides primü ut no glod di(ftad4i»$d.Slt;idiidec,ftne qd in loco pubdn dtyi.qd fiÆft ergo cauteUa ut i lle q primo ingredif uia cu plauftro illis q prio icepit ediftcare aut aqu3 ducere g^ ipe progt; teftans occupât amp;nbsp;occupare itêdit ufu5 dicgt; te aque ad tale edificiujdtem bonus eftet ft qscuiudicisauftoritateopus inciperet ÖC boe tamé nö femper eft de heceflitate utL quis de acquinpofamp;Z iftis cafibufip eprotef tanspreferef ut died in tertio cafu fequétû rg“ aûtë i iftis duobus cafib^ puto aliter di cendusiuidelicet autifti q code tépore uogt; lunt ducere aq uFoccupare uF unus primo alter poft faciût in flumine aut i illo loco p ximo fluminis uel fi faciunt in ripa flumis ÔC tune licet pprtetas ripe fit eorû qui ppc ripa predia poflidéc «qa tn ufus ripe flumi nis écomunis uhLriparûÆdc rei^ dimd de inft).eo»§,riparû Dicendu é qtantus iuris habet unus ficut alter »amp; fie funt pares i iur amp;nbsp;propterea concludendus é ut dicit Ban inALquo minus imyi.q^uidelicet quod a/ qua qua diuidâtur per menfuras F tépora q inteUtge fi comode diuidi pot ita q pfit utriq^ alias puto q forte fit dirimédû pd dn trib^fffdciudicitóC per gÏodnAl.ii»$d,fE ne quid in loco pub^Si uero faciunt op nö in ripa fluminis fed in loco pximo ripe ÔC tunc aut lUeloc^ ê pub!ie?'aut priuat^ Si ê

publicus ille é pferenduscui eft permiffus a principe uel a fuperiorc quia per locu pu blicu nö licet priuato propria aueftorftate a qua ducere utd*feruitutes*§,publico.ff de f uitutibus deddijn prinÆnequid in lopu» cö fy «alias erit loc^ gtificationi principis F fuperioris utfEfuft de rebguSc fump« fm Ô4 per glou'n.ddjk^u'u'ndiideiftura Si locus é priuatus amp;nbsp;tue dicéduï c aut ille locus eft's edificatisJ’rimo aut uicini qui etiam fimigt; liter'edificauit aut alterius tertufl eft uni^ edificâtis illc preferef qui ï fuo edificauit qa licite boe feeit fiuc prio edificauerit fifi fecundoquia ipfê edificauit licite ut.ldu^« meritoÆnequid in loco publico no.Cy.in ♦bmanifefte.Cje feruitUtöe Bar4n,dd«quo minus inu,q,Si uero locus ê alterius tereii tm,tüc ille preferf cui primo conceftit dus loei alias erit loc^ gratificationi quia per fu dum alienü priuatum nö licet alicui aqua ducere fine eins uoluntatc utfluüamp;rfaquas »€«de féruitu.öC aqua« Sceudo cafu prict pali quado unus primo icepit occupare uF edificarc aut aqua ducere óC alter poft fciês primü ïcepifte amp;nbsp;tue primus preferret qa boe cafu melior é cöditio occupâtis ut«d «Lii ,§«merito.ftne quid in loco publico ÖCd.ih ♦$«cepifte«ff de polIic.ÔC no.Dar« in«d»b'quo minus inj«ölt;.v,q.ff,deflu«Q^uodtnego in telligo fecudu diftmftione pcedetem«Q,n autêquis dicaf occupafte uel incepifte edi ficarc uel aqua ducere uel uti loco publico, uideplene per Barun,dA\q.amp; per Baläd« lapilli inuin.q.ftde rcp^ diui.Et fi. qs ieepic edificare amp;nbsp;dimifit an 04 qn perdat ius pla torisJtem Banin,dfV«q«04 per BalandXla pilli in.v,q,04 cgo dicamq.in.x.q.pricipalt

Et pdcclarationc omnium prediftorU fcias 04 tenemeti q non feqtur'quis bet po teftate uel ius ducedi aquam ex flumie pu.-blico uel priuato ergo habet feruitmaq du ccnde,Sed in hoc debet ita diftingui aut d betur ex flumine publico aut priuato-Prio cafu aut predium dominans ad q ducitur a qua eft proximum flumini nullo alio rae» dioamp;tucnödicif proprie fêruitus quia n debef â predio alterius q reperif utJ.i.if cöi»predio,fed debef iftud ms a loco publi co.ö4 ita tenet Bar4,d,l,i,Aut pdium domi nansnöeft ^ximS aut uia publica uelalf locï* éimedio inter flumé 04 locu dominan tis 04 tue idem cade ratione aut eft i medio V locus priuatus per quê duci dj aqua 04 tue

aut flume eft penne Ô^ ent fer ui tas aqduo tus ut4.i»§.aqueducftus ♦ff,defcruifru»àifti, C0f§»aqueduift^ amp;nbsp;dixi fupra i diffinitione uu^.pricipaliAutflumênoncft péne qa aliqn exarefcit ficut eft fonsjacus amp;nbsp;ftagnu amp;,tüc quia nö Bét cam perpétua qa CeruU tutes reales debent hab ere cam p petuâ (eu cotinuâ refpedlu rei que debj feruitutem üteftcafusid* foram黧»oés»fflde feruitu» urba,pred^ólt; ibi hoc tenet gloliâ prin.bTv» debet i ultima leehura qd^ mteJligo ut ferui tus iponaf direAo quia direéloiponi pot (êd bene dicif feruitus utilitatis utduufE cói.prcdhque ita debet ïteUigi fecuduBar» ibiÆî»d»Lforamen Ôlt; ita etiâ tenet RoEin libellis fuis fup ïterdicfto de fonte amp;nbsp;i^ica ï cipit Si qms habet ufu ducédiaquâ de pu tco uel de fontedfta tn (êruitus uni itans-n poterit dici (êruitus qtum ad hoc ut pfcribi poflit ex quo nd habet eâm côtinuâ^qa req ritur tm tempus ut non extet memoria in côtrarium ÔC iftc é cafus ûdd»foramen.$,oés (êcudS prima IcA^gloabiquei feeftucrifi ma p nódU.fêruicutes la grande Æ» de fer uituJté nö poterit dici (êruitus'quo ad hoe ut quis ppetuo eâ habere poflit ex quo cö ftituta êlicet ppetuo nö utaf quia m hoe cafunopotficconcedi (êruitus iftautppe tua fit.Ec ifte é cafusLd.^.omnis (êcundum fecûdâ ledutglodbi fed quo ad alios effêél’ pot dici (êruitus utilitatis quod bene nö»

Secudo cafu prïcipaliqn debef (êruit^ ex flumine priuato»6lt;-tü-c aute penne 6C fine dubio dicif ppric feruitusdirecda.ex quo debef a fudo priuato alterifundopri uato fiue alius loc” public^* uel priuatus fit i medio fiue nó»quia uerba amp;nbsp;mésdxon currut pddt^^ aqueduéluSffEdc (êruuruft» predi.cü fy.aut nö é perennc amp;nbsp;tue nö ualj feruitutis ipofitio mero iurefed de‘eqtatc pretoris tenet amp;nbsp;ifte é cafus inXiblêcunduj terti3 leftura ibi amp;nbsp;Arigubi.fEçôupredkuf fecundÛ Bann ualet direcTre.fed unliter ut dixi i primo cafu precedéti» Odauo prî cipaîr quero qûo Ôlt; qualiter qs debeat auc poflit uti (êruitute aqdudus ÖC dicas prio q débet utt (êcûdû confuctudiné utd. pre^ fes.C.de feruitu*ÔC aqua ôlt;»kfi manifefte eo» tuEt ppterea dixit BaLnotabifr in tude pa ce conftâtinopobtana imvixoL per ilium tex.qinaquisßCmoledinis6Ci ipis aqua'll cômoditanbus ftâdûêantiquitati ôc idem dixi fupraLiiu.q.principali poft pricipiu

amp; per Bavthoc in.l.qul luminibus ibi ^ fta tim antique^ edificioçi cum glo.-ff.de ferui* urba.predi.óCd*uenditor*§»fic5ftat ibi nifi taïiscöfuctudo»ff;cöi predi.öC.LEócA.an in totU5 0Cibino*lt;C»deedifbpriuaJteï qs dj Uti (êruitute aqdudtus (êcundum forma (ba tutorumfi que funtand.Lqui luminib^ ibi fecundum forma amp;nbsp;ftatutum cömneta gh 6C ar.d*Li»amp;*d*Lan in totum facitd*oés pogt; puIiÆdc iufti.amp; iure*Item debet uti fecun dû conuentiones amp;nbsp;pact a que de (êruitute înita flint ut probaf inffeerto generi ibi q lexcöprchenfa eft*f£dc ferui* rufti* prédit amp;nbsp;ind*is qui duo predia cû.l.fequen.amp;ffcû eflênt*§*fi.ibi nifi paftis uel ftipulatio* eo* tKÓC»l*fi quis duas i prin*ff,cöi*pdi,facit J.ü »§.fi conuencrit.ff. depofiti*óC*l.femper in ftipulationibusderegu.iur.cum fy.Et ido nö pÖt quis uti (êruitute nifi quatenus cö/ cefluy e ut*l»crgo i fine amp;,I.ex meo.ff.de (êr ui.rufti*predi.ólt;.l.non modus.ff.de ferui* • ct*d*l»is qui duoqucuultnotabilif $ habéf duo predia cöfinia fuperius paAo appoff to ut aquam fulco aperto emptori educcrç infundo uicini liceat non poterit emptor êxaliofundoaquaaccipereóCi Ïferioré ué ditoris ducere*Ex hoe (equif fecudu. Ang* p illü tex*ibi qgt; i ufu (êruitutis aque forma data pucEuabter éobfêruada.Etifle cm de ' befferutt” aquedutflus nö pöt cum ea aha mifccre.Et fubdit q» hoc é o ptimö argume turn ut il 1e qui habet talem (êruitute ducé/ di aqua ad molédinü non poterit propter aquarû abûdantiam aliud molëdmû oftru ere de quo Bar.El.per agrum alias in.knon modus.€,deferui,diciteflê cafuï in.d.l* nö modus é ÔC nö pöt eo modo aliâ aqua irai/ (cere ut raolédinus eeleri” uoluaf.Item fi** effet lata (êntentia a qua non fuiflêt appel latum uel aliter î rem iudicatam tiâfiuiflêc tue inter partes eî ftandû eft ÔC fecûdû for mam ÔC tenorem amp;nbsp;fententiam ut ff ferui» ♦l»i*amp; per totû.ff.de re*iu»amp; per totû ti.C.ff eo ôc ex eo*ôC maxime in.c*cû inter ucs eu

* nbsp;nbsp;(y» Seddubiû eft circa pdifta Pone iter

duo caftella crat queftio de duffu aque pu bliceôi fuit mf (ê lata (êntentia.demû ipa tor cöceffit mihi und de illis caftellis nûqd teneaf feruarc lila fententia ÖC uidef q fic quia caftellutranfit tu fuis uiciisfuaqjcâ pferti eu fit uniuerfitas quedam.ff.de adi» emp.l.in uenditione.ff ff condi.Öt demon* »Lfi quis legata.§,fi,ólt;.ffde cöcrahen.emp* d»i

^i.aqucducH'us.Etquia impator nori uidef udle preiudicare fcntetiis amp;nbsp;trafadiomb’^ fcd tacite referuarCfantexa tt;de pace cofta

* ric in.7V,Giluo jure aquc lâbréfis amp;nbsp;auk la^ Jbeo.§4-cu5 gIo»f£amp;mtherciCamp;d»in conco ' dendo^fEde aqua plu,arcen,0lt;d.f!gt;Cde» fl IcntiardûxiûEtideodicit BaLinj4J»cf pa-« ce coftantic.LxxxiiiixoFd pfin*^ cÔcdïio ties de aquis publicis facte femper itelligu f referuatis lurib^ amp;nbsp;cotnoditatib^ cui pri mo Hida é côcefTio^Facit ^ boGLmerito.$4’» amp;t§»fi qs a pricipe Æ*ne quid i loco pub^öC da puberbffdeadmktLKamp;Xnec amms^C, dsemanJibc-ôûcanbiscû gloauextra de priuiF-cü ft In contrariu uidef ga ficut princeps poflet nó lèruare fententia amp;nbsp;uti aqua publica uolutate ut in.eJa thq fint re gaan ufideua'ta q, amp;nbsp;ego pofliy qui nice prî cipis fun gor J të facta pnuato^ fifeo non p indicant nee teneturfifcus de faëlis illis fa-« cere mentionédJus publicuî de paëtis.amp;X Iurifgëtifi»§4tê»ne experianeo4i*dum tn boni uiri fungantur officio ficut ipe pringt; cepsidulxiffetfi certioratus fuiffèt»ff»d pac, .Ktale pactü §ffixû ibi notatis i glo-qd* ma xime uerû eft fi aliû nô ledo utXü^» item uarus^fEde aqua plu-ard.üff'defolutÄ fub orta i fhéxtra de reiudf Necoktex» in-d-ti» de pace côftantie ibifaluo iure aque labre-fis. quia ibi ius aque copetebatex eSfuetudi he que eft fôrtior g paetn priuatorû.ôC ita tenet ibi BaLamp; facit quodJixi fnpra i jüû ♦q.principali poft principiuïJteî ubi non é confeetudo ftatutui paëtû F fentêtia, die primulocu effe cofiderâduî. nâ publicus aquedud^ debet habere locuj fine fpatium ♦v^peduî in quo loco nulle Tint arbores fed fi que nafeerentur debët excidi utda-C de aqucduftu.lûx^Si uero ducitur p locu pub lieu dî effe latitudo -x» peduî,l,oës.§. friper bis eo.ti,amp; ita uult Barâ.d.l j.ôC fi contra fl at pena imponif uttLdecernimus co.titulo Item debet quis ducere aqua ex flumine ita utuicinisnSnoceati eaderipa uel in alia ut ê texamthoc iurelt;§Ti aquas »ff.de aqua cotfamp;eftLSe id»ii»§.riquisifuo0Cin»LG p publicu.ffneqmd i loco pub.ubi etiadicif 2^ fl riuus aqueduebus priuato nocebit com petit actio priuatoex.l.xif tab» ut de noxa domino caueatunltem debet duci per locu Iblitu quia aqua no debet deducia fuofolito curfuôC natural! nee debet aliquid fieri in aqua ut diuertatur a fuo folito curfu

Xüj fi»C«ad acquilia 54 ibi per BabSi doeft. amp;.1 fi feruus feruuû.§.fi qUis aquedueft^-ff» ad»Lacqui»04 no»in4.i*€»dc feruitu.amp; ideo dicit BaLimc.i.^Ei quis de menia.hiiit.col» î fi.de eötrouer.inuefti.^ in ifto aquaçi du élu nô folia infpicim^ principiû fed etiam loea un decurrit amp;nbsp;alueos amp;nbsp;meatus unde trafit amp;nbsp;fi e uetuftiffimus aque curfus ôC fc cudueoru qualitaté de ufu aque iudicar de bemus pro hoc quod dixi in prin^huius-q. amp;nbsp;ideo no pot duci aqua aFr g ducta fuerlC eftate pretenta.l.i.^.g’ aute.ff. de aqua coti» amp;nbsp;eftr»0C intelligitur mutari alueus folitus qn ague curfus mutaf ita ut aqua deplfior uel altior uel rapidior fit incômodo uicîo^ .1,14,^7 autem cu.§.fe.ff.ne gd in flu.publi. Et iteUige ut dixi de folito curfu eftate pte rita nifiuerfct maxima utilitasducentis 54 modi eu incômodû alterius ut eft cafris no-tabilin.d»l»i»$/unt g putât.ffne gd Ïflu.pu bli.64 no.Bar.in.l.quo minus in.xvi.q.ff.dc flu.ô4 incômoditas uicini dicif qn unus ha beret de aqua 54 nô poffs cômode uti aqua iuxta Iblitu.Secus fi effet incômoditas F da pnum puta quia pautiores portabut frume turn ad molendinum fuum pp abundâtias alterius quia iftud dampnum nô confidera far,1.quero.ff.de iure patro.ÔC.l.fi.ff.deiur pacro.04 ita uult Bar.eleganter in.d.l.quo minus in.xi.qjn fi.ô4 Bal.in»I.i» in.xi.coIF» in»xiiii.opporitionc.€.dc fen.que pro co. quod no.Itcm fi feruitus aqueduftus débet* ex flumine ôC flumen mutauicalueû an du ret feruitus î quo loco uide que pleniff me dixifupra in, vü.q.principal! %»ltêquid ƒ! debecur feruitus aqueducftus»Item habens ius aqueducéde pot aqua ducere per geun que parte uult ab inicio utd.fi.ffde aqua co ti»ô4 efti.04 dû dicit ibi faciat debet fubau-diri ab initio anteg riuus fit côftitutus fed poftgîoeû elegit nô pötamplius ut.dd.fi» ibi dû né aque 64 iftud crgulare 04p hoc .l.fi cui in fi.cuî ibi no.ffde ferui.04 dixf.s» ï.xii.q.principali./J’.itemquid ftnö expri matur ubi uide 64 per Bar.in»d.Lquo min^ in.xyi.oppofitionc ^ intellige ut ftath dixi i.uer. prece.04 etiâ que pîene dixi Jupra de ferm tute iti.î.iii.colF.uer.quero nûgd ba* bens fermtuté itinerisîfûdoalterius î uer. requê.64 per ea que ibi dicûf dedarari pot ifte articulus. Sedédubiûde queftione cotidiana guida habet fundû ï quo fôs orif 04 p lôgiffimum tempus cm Pforte non ex

irtat memoria î contraria 5Caqua exiés dô dido fundo per fe cepit difcurrere per par tes iferiores paciétib^ ilF quopz erat fons eo qa retinet diula aquâ erat forte fibi inutile ôC babentes pdia iferiora ceperut didtâ aq colligcre amp;nbsp;ad fua predia duxerunt p irrigt;’ gâdisprcdiismultisannis eïapfis poft et per tantu tépus g» non exiftat memoria in côtrariu,uel babentes pdia inferior a Fece» runt coadunationem diele aque amp;nbsp;ibi fac^ tu fuit moled mû amp;nbsp;ibi ft etit p logiftima tê pora Nûc nero babes fûduy fupioré i quo a qua orit uult dmerter diftas aquas a loco p difti molédiniöCeasducere ad alia'Jocain feriora que forte erât p irrigâdis illis loci s ucl ibi uult facere unû molêdinû p fe.qrif nûq4 poftit an uero dni iferiores ad quo^i predia diicurere cofueuerât poftint contra dicereôC petercquod aqua non diuertatur a fuo folito curfu ÔC primo uidef $ dns fu periorpoftitdiefta aquamdiuertere nee p inferiores poffit impedin' quia in rè fua lu re id facere uidef p tex4nd.fluminu5»§»itc uideamus.ftde damp» infec. ubi babetur ^ fl in domo mea puteum aperio ôi uene pu tel tui precifë funt id iure meo amp;nbsp;licite face reuideoramp;nonteneor ex builmol fafto etiam fi tibi pmififlèm de damdnfedlo qa non pöt excimari tal e damnum tibi dari ex initio opis mei in re mea in qua meo iure ufus'fu ut-L.pculus iprin.eo»ti,quia licet in fuo facere qgt;quis uuït4*altius.£»deferuü6ó aqua Ólt;d.qui kimimbus cü ibi »neufEde fer uitUtUrb,pdiölt;qm in re fua qlibet emode rator Óó arbiterdu'nïe mandata^.manda»

Secudo boe uidef pbari i.kproculus.ff de dam* mfec.ubi dicif q? fi aqua nafcif in meocuniculo q aqua uicino affert utilitatê licituï eft mibi facere i meo quieqd uolo ad utilitatej mea ÔC ulcinu difto lucro priuari dummodo nö facia animo nocédi Gbi utdu» ,§,deniq^ el primoÆ.deaqua plmar* öC ita uult glo.óC Bar4gt;d.§utë uideamus. Ter cio hoc uidef ^bariUXi imeo füdo*fEde aqua plu.ar*6c in*d*§*deniq3 ubi dicif fi in meo fundo aqua orif q ex fundo tuo uenas habet pot eas uenas i tuo excidere ita ut ad Fudum meö aqua non pueniatnifi feruit^ mihi débita fuerit F nifi animo nocendi fe^ cens Fut agrû tuû faceres* Q, uartokibicû q?quis recipitaquam in fundofuo folitam difcurrere ad partes iferiores amp;nbsp;ad utilitatê infenorftSi pofteaemeritfundü uicini in ferioré poteft ad fpm fudum emptu aquay ducere licet ïferiori lucrüaufferatdumodo fuperiori no noceatutécafus notabilis î4*ù »§* illud labeo,ff.de aqua cotûôC efti.Nam fl aq que alibi orif poftq é ingreffa fundum meum poffü diuerterc ad utilitatê mei fun dl empti non obftante conditióc uicini ïfc rioris ut ibi amp;êglo,ïJ»ex meo, ff, ff fcrui.ru fti*predio*0lt; LLcum cffentff.i.eo ♦«♦ multo magis potero diuerterc aq que orif ï meo fundo* CLuito pro boe facit.k ficuti.§.arl fto*fffi fermen, ubi dicifquod i fuo alü hac tenus Facere licet quatenus nihil i aliéna im mittat* Sexto hoc pbatur na aqua oritur in fûdo meo fuperiori ibi nafeëdo amp;nbsp;dicif mei dnt illius fundi»l,foiü,§,meü»ff*dc rei uen»ec,kde eo.§.fi quis,ff ad exib.cu fuEc.p hac parte repio ita fuifïê confultu? per do* Rofde lampugnano ct*d*Cbriftofo9i de ca ftellionc i cöfilio q incipit fadfum fic fe by CLuidam notabilis» In contrarium uide f q imo dns in cuius fundo fuperiori orif aqua non poffit diuertere ne difcurat ad fa dum inferiorem prius per tex,in.kboc iure »§,dult;ftus aque.ff de aqua cotuôC eftkubi ui def effe cafusad litteram pro ifta parte.na ibi tex.dicit q aquedueftus cuius origo me/« moria exceffit iure conftituti loco babef♦

Secundo ad idem,ki,infkff»deaqu3 plu* ar,ubi dicit longâ côfuetudinê ueluti iure î pofitâ feruitutêuideri» Tertio uidef effe tex»in»d»khociure»§,aqua q dicit aqua q in riuo nafeîtur tacite lucri fît ab eo qui ducit»

Q^uartOjboc probatur quia regulariter aqua non debet diuerci a fuo curfu,kii»in fu C.ad.kacquiF.amp;.kprefes ÔC.kfi manifefte.C» de (cruituÆt no,Bakin,d,kii. amp;nbsp;in.klapilli »ff.de rerum diuùEt dixi dipra in prin»ha ius,q.principalis» Q^uinto ^baf fie tem pus cuius non exiftat memoria habet uim tituli ucI priuilcgii.d.khoc iure,§.ducV aq amp;.c.fuper quibufdam,§,preterea de uerbo» figni,amp; habet iêruitu.iure conceffe ut.kii.§ idem labeo ait fi in agro tuo,ff.de aqua plu» ar.fedfifuiffetconftitutaferuitus p dnm fundi fuperionsuelFacia ucnditio uel prh uilegiû de illo iure aqueducede non poftet illûcurfumaquediuerterein piudiciû in ferioris cui eflet fadla concefiio.kin conce^ dédo,ff.dc aqua plu,ar,amp;.klucio,iEdeaqua coti.ôC eftuibi amp;nbsp;fi per alium» Sexto hoc ^baf i,ki»$,fi»ibi locû uelit ducere impune »ff.deriuis» Vltimo pro hcc uidetur effe dm

tex.ad h'tterâ tbfi ^sdiuturnoÆG fer.uen. Et pro hac ptc repio plures cófuluiflc»Ego uero in baoq»^ ueritatc ÖC oïm cocordta ita putocffc diftvnguêdu5 »Ant dns qui uuît diuertereaqncdifcurratad loca infçriora hoc facit animo nocendi dominis ifefiorb b’’ amp;nbsp;nullo modo pôt ud4\§»deniqj marx cell^’Ædeaqua plu,ar.ôlt; ibi glo»i»7igt;»non d? bj baberi ÔCno»glo»in»kfluminS,§»fi»in7i’» nô tencre meÆde dam»ifcc»q glo»î.§»fi» fin gularitcruult $ in dubio no pfumif quis fcciflcaio noccndi»l»mcrito»fl^ foc,» Circa ^ uidc q dixi.s»in primo libro de folo fiue arca»%»fedédubiu an pfumatur facere ad cmulationmÔC in tide feneftra in prima parte ibi ♦ Secuda fallcntia aut non fecit aio nocendi fed p fua utilitate de tue fubdi ftiguedu Auti pdidis n éftatutum fed ge nerahs côfuetudo in loco circa predida uel conuentio aliqua iter partes ftâduî ê illi o fuetudini uel couentioni ut dixi»scirca pri cipiu huius»q»principaIis.Et adde $ dJe q permittit Cola pacientiaj nee per alia uerba cödit uit (êruitu»non uidebif Ceruitu» congt; ftituere fed fe perfonaliter obligate ut.bfi fub un3»§,fi quis uilfifde uerbo»ob» fecun-dum BaI»in»c»i»$»fi quis de man(b»in»v» coF» in’prind tide côtrouer» inueftuV ide ^ no* indt^d quis uia 0lt; in»Liii»§»opus»f£ de ali* iudi»mu»ca»fac»Et ^dixi fupra in»ii»q»pringt; cipali Aut cd fententia lata iter ptes uel ahos amp;nbsp;die ut dixi fupra ÉTvfi.Sed dubiü c circa predieda aut no eft datutu côfuetudo generalis‘conuenciouFfctétiaôlt; iteru fub diftingueautaquailladifcurrit ad fundos iferiores iure ièruiru»aut iure cuiufdam fagt; cultatis*Primo cafu quando iure (êruitu»fin dubio dns fupior in cuius (undo oritur uF alias non pot aqua diuertere amp;nbsp;fi diuertat pot inferior agerc contra eu ut ed cafus i»l* fi quis diuturno»ff»fi feruüuen»ÓC intcllige nedu de (eruitute acquifita fed etiam quan do qs edi î quafi poffedione feruitu»aqdugt; cédeôCdiciturctiâî quafi poffedione qn co anno ufus é dida fern tute aqueducende ut»l»i»$»illud tamé 6i»$»quod autêÆde aqua coti.amp;edkamp; fufficit eoanno unodie uel node duxiflê ad boe ut dicatur effe i quad poffedione urd-f»q autes amp;nbsp;no»BaLibi amp;nbsp;i d»celfus i pcxoF.infu£»de u(ucapi»Nara ib le qui femel podidet cum de fuo commodo tradfatur fi aflêritfe podidere prcfumitur poffidcre nifi probeturc5trariu,l»fiue pof

ddetis.'f.de proba»amp;dduper ïong{»€,de p* lon»têp.fecûdiâ Bal.in*d»l»celfus in fi»penuk coLóC fufficit ida quaft poffeffio ad hquot; ut fi impcdiafuclturbctur'poffitagcrc5 éu ÔC refidere ét de fado ut elegâter ff clarat ban in»ti»$.hoc interdido TV» Secudo no» q in idis iunbus.ffdciti.aduq^ priuato»Et adff q, no.per glo»in»ccum eedefia futrina i Tb» in trium eporu? amp;nbsp;ibi per doe »extra de ca» pofamp;ppricôCpcrglo.iu'.i.c.cum ad fedé extra de redi,fpo* Secudo cafu quado du cif aqua iure facultatis amp;nbsp;nö feruitu»amp; tue edlicitumfupiori diuerterc nee'inferior pot agerc neq^fibi refidere ut ed cafus i.1* proculus.ff.de dam.infec.óC.k inreqn,amp; in ♦l»fluminüt$»idé uideamus eo»ti»6c in»l.i.§» marcellus.ffdeaqua plu.ar.6lt; i»l*fi in meo eo»ti»facit»I»uiam publicam cum ibi nó.ff.ff uia publica amp;nbsp;ibi ita debetadduci oiaargu» méta fuper propria parte deduda» Sed dubitatio remanet circa predida qn qs digt; caf duxiffc ag iure fcruitu F iure fimpheis facuItatis»Et in hoe tota uis materie bui? cö fidit circa $ die autferuit^ ed impofita ab homine ex cóuédioné uel aliquo titulo inf uiuos uel per indrm aut codicil los uel alia ultima uoluntate uel per fniam uel é impo fita feruit? a»l»put3 a datuto ut ifcrior pof* fit aqua ducere ad füdu fuu inferiorem, dó da^i éq? tüc iure (êruitu»dicif aqua duxiffc amp;nbsp;fuperior nö pot aqu5 diuertercc5tra de bit5(eruitutë»ffd£aqu3plu.anlt;56 per alia iura s.ad hocallegata.Aut non ê fermcus i' pofita ab homine uel a.l.amp; tüc aut c prefer! pta feruit^ aqueduffus Et idem cade róne pcnl.fi quisdfutunfffi ferui.uen.Scd in bquot; ed etiam dubium quando dicaf feruit? aq dudus prefcripta pidelicet quanto tempor fiCqueàquotrequirantur ad idaj preferi ptionera inducendam dicas bremter de té pore aut loquimur ff aqua que ducifex pU blico aut ex priuato»Si ex publico reqntur tm tepus cuius nö extet memoria incontra riu ut.I.i.in fi»ff»dcaqu3 plu»anólt;:.I,boc iure ,§.duffus aquc.ff.de aqua coti. amp;nbsp;edi. Aut duciturexpriuatoói tucquia régulant hï eâm côtinuâ pfcribitunx.annis iter pûtes amp;.xx»iterabntes.l»fi qsdiutumo pallegata amp;nbsp;n0.in.kfcruitutcs.ff.de feruitu.de q“ dic ut dixi fupra iufiiii.q.principali Ä pleni^ in primo li.i.vii.q-principali ubi de bocoi^ no uidc. CLuotaute 0^ q reqrâtur ad if tam prcfcriptioné iducédam dicplura.Pri

mû é 2^ fine pofTciTiohenelquafi no pCcri biturrLfine poffelhone.ff.de ufuca^amp;x» fin pofieflionede regudurts in vi» Et no» per BalÔC doch in.] »i i.C» de fern i ÔC aqua amp;nbsp;fie reqritur ^ rtö fit ufus iure familiaritatis uF fimplicis facultatis»ut habetur per Bar» ÔC glo»ßC dodbinja.ffde iti»acfluq5 priua»amp; p BanóC doc.Ï»I»lt;q iur familiaritatis.ff.de Pui» amp;nbsp;P Flord.LfcrLiitutcs eo.thóC p hoc Ang* amp;nbsp;doc»i,c.bone extra de poffu.prela.ôt l’.c.o eedefia futrïna»excra de câ poCÔlt; propric 6C $ quis fuent ufus iure fernitutis»compre bendi pot ex affibus quos facit quos quis p fc ip5 nö póc’facerc in fundo uicini citra i^ amp;nbsp;nomen feruitutis»ut precidere fepe mun dare uel mudan facere feffatura in fundo uicini uel ducere aqua p fundum uicini q fieri nópoffuntregurrnifi iureferuitutis d»quêadmo»§»üin fi.ff»ad»I»acqliaj»ar»L cum quidam»§» dicitunffde acquir.here»^ »d»k quotiens ÖCno.i locis paUegatis ÔC p unien aedu ducendi aqua acqritur ifta poffeffio ut dixi fupra in ti.de feruitute iti»7i?.ÓC ulti mo principaliter qro quid rcqratur ad hoe utqsfiti quafi poffeffione fuitutis die ut ibi dixi» Secudo rcqritur q? fit ufus illa qfi poffeffione bonafide erodes iHâ fuitu té fibi copetcre ut.d.fii.óC ibi noXkfbfKquê admo.lêrui»amit» Tertius requirif »f.tej pus.x.üno^’ iter pntes amp;.xx»iter abfèntes ï (êruitutibus habétibus eâmeotinuâ ficut éferuitus aqueduél^ reguFr»In babentibus ueroeâm diicôtinuaî reqriturtm tempus q? nö extat memoria i contrarium.nifi alle getur titulus quia tue fufficit pbatio»x.uel »xx»anno9i ut ë glo.notabilis multum in»l» feruitutes pdiorü.amp; ibi Ang»FIor»ói doéf» »ff.de feruitutüti*generali amp;nbsp;eft glo. inlfu 7^.diu»ÓC ibi p Bar.Óedocf.ff.deaqua plu» ar»ÓC habetur p Cp.Bal.óC doéhin»U»amp;»iü ,€.de fcrui.amp;aq.öC per Bar»i»l»i»§»hoc itergt; dicto.ff.de iti.affuq^ priua»ïtC5 quando du^ citur aqua ex publico requirif tm tépus nöextetmemoria icötrariü.ut dixi fupra Î 7V-dic breuiter de téporeneeï pfenbedo buiufmodiferuitutëreqrif de ncccffitatc titulus utdXi quis diuturno 6c ibi no.fffi Ç^ uitu»uen»óC no»in»d»l»i.amp;»ii»€» de ferutôi aq.Et qn dicatur babere edj eötinuä ut diG cötinua uide notata per docf.i.dlferuitutef prediorü óC.kforamê ÔC ibi per glo.öC doét» •ff» de (êrui»ur.predi»öC per glo. amp;nbsp;doet» i ♦d»lti,Et pdiffis adde oio q dixi plene lupta

in primoli»in.viii.q»prïcip3h Si uéro non é fcruit^ pfcripta ÓC tue dic aut habés fudu inferiore i quafi poffeffione feruitutisaquc ducédead fundu fuu eft öC habés fundum fuperioré uel alius nöpötaquaj diuerterc a curfufuo nee pöt inferioripediri uel tur bari quo minus ducat aqua ad fundû fuum ficut pnusduxitetiä pendente ludicio de aqueduëtu donee dedaretur an poffit aqua diuerti utno.glo.ôc Ban in.i.§.boc interdu »ff de iti»aéluq^ priua»ôc pbaf id» pc nu fff» de aqua coti.ÔC cfti.ÔC fi ills qui eft i quafi poffeffiöe turbatur ab aliquo pöt extraiu» dicialiter de fado refiftere ut é glo»notabiF ï,d.§.boc iterdicffo ÔC ibi boe tenet BanSed fi habés fudu inferiore nö é in quafi poflef fioneferuitutisneq^ea prefcribit neq^ fer uitus é ipofita a lege uel abbomine Et tüc dicendu eft babétes fudu fuperiore? poffe aquâ diuertere quia tüc aqua non uidetur decuriffè iure fcruitutis fed potius iure cui’ dam facultatis ut dixi fupra in /V-fccudo ca ffuqn ducatur aqquot;’ iurefacultatisamp; iftud c de métcglo.i.l. procukis.ff.de darndnfec» ÔC Bar»ÓC Pau*deca»ind»fluminü.§.item uide amus co.ti.Öd bar»in.l.i.§»ficutautéinfi.ff» de aqua plu»ar» nbsp;Dubiuiboc foluj rema

netqn dicaf aqua difcurriffè lurc 6cuïtatif tmÓCnö feruitutisEt in boedie ^aq‘' dieb tur uelalicui iusaquecompetereiurefacul tatis qn aqua p fê ipagt; fluit feu difcurit nee ïteruenit aliquis bois ufus uel fadüm puta quia p uenas fubterraneas aqua d fundofu ^periori difcurrit ad fundû meu inferiorem Nam boe cafu etiâ fi difcurriffet p mille an nosnÖdiceref mibifeufûdo meo acqfita aliqua feruitus.quia aqua per fe fluens non pöt inducere pferiptioné uel cófuetudine5 CU5 i prefcriptione uel cöfuetudine reqraf qgt; iterueniataliquis actus bois quo pricipi ato fufficit aquâ ffuerc.l.qui fundü.ffquem admo.fêrui,amit»utelegaf dicit Bal.in.c.!.§ fi quisdcmäfo.in.vi.cokin ti» de eötrouen iuefti.amp; hoc cd LI qn aqua per fe femper flu it puta per uenas fubterraneas ille ad quej öqua fluit dicit lucrû capere»Et ifte é cafus ï»d»l»proculus i.d»§»item uideamus amp;nbsp;m.l.fi in meo.ffde aqua plu»ar»que ita debent m telligi amp;nbsp;ita cöfului anno pterito i ciuitatc brifie» EftöCaliaröperqua nöpötdici qjincafudiéla^i.lfpoffitiduci pfcriptio F cöfuetudo per aliqué curfum tëporis.etiam fi effet tantum tép^ cup inicij memoria n d.s

exiftat î côtrariû^NamTi quis batet fontem in fundofuoamp;aquapcrucnas fubterrans as difeurdt ad fundu meu i quo beo pute2 quoputeoufusfumlongiffimo tepore ét per mille annos.tn non poffum dicere me pfen pfiffe uF ex confuetudine pfenpta acq fiuifle 1) 15 aqua quia ad hoc qgt; pferibaf bu iufmodi feruitus reqrif fciecia amp;nbsp;pacien tiaaduerfarii ut.l4hamp; ibi no.C.de feruböC aq Eté ratio quiai iftis korporalibus non' , eft darepofTeflionem utd.fi edes,$.fufi;dc ferui .un predio*amp;fL(êruus.$»incorporaIis

' ôC ibi glo.ff.de acqui,re.do» Et iff a quad poffeffio cofiftit in fciéciaôC paciecia aduer farii utecafus id.quociens la feeSda.ffde (êruitu.ôc i.l.i.in^fi.ffldc ferubru.predio.SC probatur in.Lii.0C ibi per glo.amp; doét.C.de fenn.ÔC aqua.Et notât ét Pau.de caff roan »Li.§,.deniqj.ff'.deaqua plu.ar.Etdtxi.'s.i TV» quot auté ÖC que reqranf.óC ideo tamé iftc uene fubterranee colter funt occulte ÖC Ico/ gnite anteq fodeat uel eas precidat habens fundumfupedorem nó poffu5 dicere ipfo feiente 6c paciéte me ufum fuiffe aqua pugt; tei mei. óC fic contra ipm pferipfiffe amp;nbsp;ppgt; terea pöt ipaslcidere.Teneas tarnen ff ifta ét nofubeifet puta quia forte dns lundi fu periods feiebatperuenasfubterreneas uf ét fuper terra aquaj adfundurneu difcur^ rere poffet aqua duccre ÖC uenas’leidere e^ç quo fubeft aha ratio de qua fupra uidelicet qa fine fado bóls labitur aqua ad fundum meum óc fic lure tm fàcultatis ôC nö f uitugt; tis ut diélu é .Et pdiéla intellige uera mff babés fundufupérioré haberet a dno tun.« dl iferioris ad qué aqua difcurrit puta quia dns utriufq^ lundi conceffit mihi in feuduj fundu fupedoreï 1 quo aqua oritur que dif cuirit ad lundu infêrioré concedétis qd* é '1 fer lus quia nô eff uenfirednm ita conceflîf le ut eleganter notât Bal.l.d.c.i.§.fi quis de manfo.in.iiii.cor.l.fi.ar.Lqui binas edes .ff.' deferui.urpredi.Ité prediéta iteUige uera qn aqua pcipitur ex loco pub.quia tûc non poffitaquâ diuertere ineius piudiciu5 fiué dânumut.l.ii.$.meritoô^ ibi Bar.lEnequid 1 loco pub.Et idé notât’Bar l.Lprocul us tn ff.de damp.ifec.0C IJ.i.^.fi cm auté in.fi.iEdc aqua plu.ar,ôc plem^ per eundem l.I.quo minus.ffide flumi.Et babctur p glo.ôC doc* î.I.fi manifefte.C.deferuitu.ÓC Ll.fi quis argt; gentariis .§.fi inîcium.ff.decdcn.circa qd? uide oio que plene fcdpfi fupra Lvûq.prin cîpali /^’.ultimo circa predicta ufq^ 1 fine?»

Ecexpdiétisfequif dccifio mukaruj q ftionu ÔC prlo queitionis fupra formate in Ti^.fed é dubm dc.q.cotidiana uidelicet q, ff aqua orif in fundo fuperiori ÔC poftea diC* curritadiüdosiferiores 6c dni inferiores uff funt dicta aqua p irrigandis fundis fuis uF feceruntcoadunationemaque in fundo ïferioriinquofeceruntmolédinü fciéte ÔC patiente dnofudi 1 quo aqua orif an dns fuperior potfit aquam diuerterc ut non dit currat ad fudu intérioré.Inqua ita ocludo» Aut babés ftidum infêrioré aliqd fecit 1 fu do fuperiori m quo aqua orif puta p folia tumquâ duxit uel ff mudaffet foffata Ifû do fuperiori feiente ÔC patiente dno ÖC tûc p iftosadlus uelfimilesuidcref duciaq'^iuf feruitutis potius giurefacultatis cum ifta non polfintl fundo alieno fieri citra ius ÔC nomen feruitutis ut dixi fupra 1 Tv.ÓC $ qs fuerit ufus lure feruitutis cöpbédi potelh Et ideodicêdüqfié dns inferior inbuius modi quaff poffeffione nö pöt de facto imgt; pediri uel aqua diuerti amp;nbsp;ff fuiti ifta quaff poilêffione p logum tépus etiâ de iure nö poilî diuerti ff non îfuenerunt ea que ad p (cribêdâ talé iêruitutérequirunf fecunduî ea que dicta funt fupra.Aut habens fudu5 infêrioré ni bd facit Ifûdo fuperiori uicini puta quia p uenas fubterraneas aqua labif uel quia uicinus ucebaf aqua infundo fuo ÔC p ipmdifcurrebat ÔC poftremo aqua exi ens per fe per fûdû fuperiorej difcurrebac adlferioré.Ôlt; cûfiat potPiurcfacuîtatis po terit dns fuperior Ipune aquam diuertere» amp;nbsp;idé teneo qn aqua exiés de fûdo primo p (ê fine facto bois difeurrirad loca priuata ea dé rôe ut pbaf in.I.proculus ÔC.tfluminuç *$.fi.ff.de damp.infec.ÔC in.l.fi.in)meo,fE de aqua plu.3r.que iura licet loquanf de aqua fu bterranea tarnen idem eft de aqua fupra , terraj qn difcurrit fine facto hois ÔC nulla feruit^ debet qa paria func’iura.s.terra5 ut ßlt; fubt^terrâ.Li.ê.cf îterdic.ôC nö.Bal.in.L lapilli.ff de re.diui.inTb.exbiscolligif tails diftinélio.Ecadhocfacit quod notât Pau» decaflro.de uenis coartatis in.l. diuortio.$» funt in fundo»f£fo.ma.Sed‘fi facto bominis ductf aqua pri^ per uiâ ue, locû publicum puta quia dutta é per foffatuî uefp ffftulaf aut canale ufq? ad fûdû priuatû per longuî tempus uel per tm tempus cuius inicii mcgt; morian0exift.it an tûc ducésaquâ dicetur

ede inquadam pofTenionôf uitutis ud pre fcripfiflc itaut non podit impediri aquaria ducere 6c uidef g? fic p ca que dixi fupra in »^*quot autem Ólt;que requirantunSedtu dicasq^ aut qritur refpedlu loei puLuF cois 3ut priuati proximi aut primi dni fupcri oris i quo aqua or if primo amp;nbsp;fecundo cafu nÖ elf dubiu ^ ïferlores fut î quafi pofTedi oncudprefer!pfêrûtfiîteruenerût caque reqruf in bui^ moi pferip» Etaduertas quia eftdiffèreria quantuad tempus inter locum publics amp;nbsp;priuatû qa refpeedu îoei priuati fufficitlôgum tempus quo ad pferi bédâ Puftuté cÔtra priua»rcfpcidu loef pri^ uatiJTi quis diuturnoÆfi fënuen^ôc (êpe diedueft Sed refpcAuloci pubhei ereqrif ufustato tempore cç nS’extetmemoria in contrariS^ut di xi.sdn^Tv.dicas breufeer de tempore ÓCpbaf ind.boc iure*$»dult;ft^ aq ♦O aqua coti.amp; efti.Ö^ pgt; boe cft gloódJij prin.in^/^.lcgc ibi uel prefcripta q ita itelK goÆnc qd in locopukquiarcgularitcr p Îocûpublicû non potaqua duel nifi ocedaf a principe uel a muniapali ut eft texxum glo4amp; ibi docj.himpatorcsÆde ferubru» pdio^ÖC pgt;baf inddiù^^planeÆqj ui aut da óCnoaUfddaw prin^ud nififit idudtajaqua p tantS tempus cuius memoria non extet ut no.Baran/bquo min^’.in prima opionio ne amp;nbsp;in prima q.ff de flumi»Et ita ïtclligo 44tepe,q ïcipit fupcr publicis locisÆne qd i loco pubaquâtû loqtur in priuato du^ céteaqua p locö publicQ fecundu )tclledij glodbi in TVtannexa SC q, reqraf tantum tempus^ nonextatmemoria icontrariu» ut priuatus podït pferibere locü publicuj tenet glounJdamperatores amp;nbsp;BakiJdJa^ pillimai.q.de re^i diui.ubi dicit q licet qs non polTit pferibere ius babendi molcdinu î fluminc publico quia iura publica popugt; logins pofruntprcrjbbkfbff.de ufuca.tam poffunt pfcnbi p tatu tempus cuius nö ex tet memoria quia habet uim priuillegiiJ» boe iure.§.ducP aq.ff.de aqua cotb ÔC eftb Et boe tempore dicit pofïe pfenbi i^ habe di molendinü in fluminc publicoamo pP dicit q*xxx4ni fufficiät fecunduJo.ut no» p glo.infti.de reçcdiub§, fluminau /^.om-* hïbus,fcd lila glomo probat boc.quia non loquiturdepfcribëdoiurepüblico in quo erat licituj unicuiq? ex quo lus pifcadi ê co munc omnibus uc.d-§.flumina Loquitur ergo ilU^ladc prefcribédocotra priuatû

qui fimflitcr babebat prins ius pifeandiêC tûcbcncfufl!ciût.xxx*uckxLanni ôcita in telligo ilîâglo.Et pro bocétexxû glo.inX fbffde ufu.ôc m.kfi qfq.f£de diuerf 6c tem po.preferip.ôC hoc procedit quando fuit in quafi poffeflionc iuris pifeandi alias nô fuf f iceret q- pifeat^ fuiffet.xxx.F.xl.ânis ut no» AngantddduNec obftat preditftis.kfbC. d fa.fanxc.cûaût ibi pofita q incipicquas ac^ tionesquialoqf qntralt;ftatur depfenben dorémpriuataro qfpeftabatad ciuitatem uel locû publicu* Et ex prediftis diftin» guendo luconcludas aut quèritur de pferi bendo locum publicum putadeducedo aq per uiâ publica ÔC reqrif tantum tempus ^ nö extet memoria in contrarium ubd.§» duótus aque aut dé pretcribendo ius publi cu cotra priuatû puta qgt; quis poffit foff pif-cari ifluminc publico ÖCfufficiunt-xxx» uF xkani G fuit in quafi pofleflione pifeandi ut.d.kfbôi ibi Ang.in pri.ff.de ufu. Aut de prefcribendare priuatacotra rem publica amp;nbsp;regular! ter fufficiunt.xkäni.ut.d.autcn» quastaftiöes Aut traftaf de pferibedo iure priuato cotra priuatû puta Ceruituté ÖC tüe aut habet caufam côtinuâ F quafi amp;nbsp;fufficit longum têpus.xmekxx.ano^’ ut.dd.fi quis diutumo aut bét caufam difcötinu3 amp;nbsp;req» ritur tâtûtépus cuius non extet memoria ï cótrariü.ut J.td fi.ff de aqua plu.ar.Et no» gloj.kféruitutes pdioçi.ff.dc feruitu.titu» generali, Tertio cafu quado querif de p fcribcndo refpeftu primi dni fupioris in cuius fundo aqua orif 0£ tenco ^ nullu m ius Gtqueficü contra ipm per dnï iferiorê quia qtü ad dnmTuperioré fundi i q” aqua orirur nö pöt dicï q- fucrit aut fit quafi pof feffio fermtutisG i fundo fuo fupcriori nu bil aftu éfed ipednsfuperior utebaf aqua per fundû fuû finefadko dni îferioris ut pj ex bis quedida funt. Secunda qftio ex predidis deciditur qdam duxit aquaï per fiftulas uelcanalia ïignca F habebat ius clan dendi clauicam certis boris ne aqua labere turadfûdum uieïnifedut duceref ad fügt; dum fuû Et ex iftis fiftulis feu canalib^ud clauicaelaufafluere cofucuitcerta pars aq per foramina uel quia clauica claudebatur CÛ ft ram me uel fterqlimo aut terra ex qua aliqtuïumftillareconfueuit qaqua difcur rit per loca inferiora amp;nbsp;collefta fuit per do minos iferioreslögiffimo tepore pro irrigä dis prédits fuis uel pro hauftu aqueuF alio d an»

ufu dns fupenor qui babk fus aqducende unit ita clauderc aquäutnibü penit^ difcü rat ad loca inferiora Dni inferiores uolunt ut difcurrat iUa modica aqua Geut difcurre rccófueuitamp;uidef q^claudcrc non poflïc quia aqua non pôtdiuerti a fuo (ôlitocurfu Xn.C^ad.Lacquibamp;J,profes ôCJÆ manißs ftc eu? ibi notC de feru)tu*amp; de boe uidet eflecafus irt terminis inXt^.fhflf de riuis In contrariG uidef quia dicta aqua n difcur rit ad fundu inferiorem iure fêruitutis fed iuréfacultatis ex quodns inferior nibil fe-* cit in fudofupiori (cd ipG aqua qa comode retinerino potuitdifcurritdefêad locairi feriora amp;nbsp;q, poffit ea fuperior rota cÔtinere amp;nbsp;fibi conferuare Vidétur eflê tex^ad litte ra inddiw prin»amp;»§»uflfde riuis.ubi in pri» hec uerba èributur Na fi opisaliqd faciat quis ut raagis aqua co(êruet feontineat no jmpune poteft probibertEgo puto deinde in^Uvdicitur feruius amp;nbsp;labeo fenbut fi nu^ qui ab inicio terrenus fuit qui aqua no con tincat cemétariu uelit facereaudiédû effe Sed de fl eu riuu q ftrudf ilis fuit terrenum poftea qs faciat aut parte riui eque no effe probibendu âe iftudeft ueriusgt;qtamein teilige quando boc facit dns fu pior ex ur geti neceflitate ud ex magna utilitate, Et na loquit dicÆad^iûnprinA.^.ÊSedubt non eft neceffitas urges uel magna utilitas tunc no pot amp;ita loqturlexd»$diquis ter renftftde riuis fecudu Bardbiquitta con cordât dicta iura Vel fecudo pot dici amp;alf ter cocordari Autdns fupioruult facere muru ad latus ut aqua nó uagef amp;nbsp;poteft ut didafUtin prinA*^gt;üAut uultfundum riui de terreno lapideu'facere 0^non póc ut.d^§.f^ quis ftcudu glodbuVel tercio pót - concordari autuult cemenutium facere 00 pót Aut uultdelapidib’ordinatis ÓCcom pofitis amp;nbsp;nó pót ut uultglo4n*d.§»fiquis terrenu ftcundum ahum mtellcctüdtcv q, dixi aqua cótineri pofte InteUige qu5do4* aqua ducebaf pdnmfupiorem abfqjalia obligatioric Sec^ fi tenebaf primo F pafto uel aliaobligationeducere p canalia lignea uel clauice foramen claudere terra uel ftra mine uel fterquilinioamp;uellet mutareforgt; mam pma de hgneis facere lapideuy F clan dere foramen cû lapidib^ uelligno quia n poftet m piudiciu inferio^i ar»dXpre(ès.£* de (cruûôCtiiÆ.adftacquiFxum fuEt intel lige quando nullaferuit^ fmftet impofita

quia fi eftet impoftta no poftet mutate for/ mam ut eft cafus inddi^ftde riuis^ S ? cir ca prediefta pót dubitari quid ft babeo i^du cédf aqua per fudum tuum iure fcruitibdu ■ xi p nuu aptu amp;nbsp;tue uolo nu ft fubterrane urn facere amp;nbsp;uidef qnó poftim qa ex boc aufero dno fold cömod5 appeUêdi pec^ ad diftu riuum uel auriendi aquâ ex eo amp;nbsp;ita Labeo uidef dixifte iriftiiun primq icipit Ïabeo»ff4e riuisJneótrarium uidef qïmo poftu claudere qa q dns folus p quem du/ citur riuus priuctur cómodo bauriendi aq ex riuo uel appellendi pecus ad eu .peedit magis ex occafione q ex lurent ifta uidef fuiftè (en tent ia Pomponii cócralabeone; utdicit Paulus ÊddauTu uero per concor/ diam itacócludas aut ê impofita fcruit^ fó do uicmi ut poftim ducere ruift apertu per tudu5 amp;nbsp;tune nó poftum claudere»Et idé ft diftu ê de riuo claufo qa riö pót apriri qa aut ê dieft ft de riuo aperto uel claufo ÔC tue diftigueautclaudêdo uelapcriendo riuu5 n fit detenor códitio dni fftdi feruiétis per que duco riuum ^»teneas q poftim cïaudc re uel appcrire.Slt; ita itelligatur opyftópo nü perdu ft fuffde riuis aut fit deterior con ditio dni füdi feruiétis amp;nbsp;tue aut eft maior utilitas eius cui debetur feruitus quam dni fudi feruiétis damnfttó^tftc aut pót claude re uel aprire pendddft fuöC ficét procédât opinio Póponii aut eft magis damnuï dni füdi feruiétis q utilitas dni fundi dominan tls q ducit aq per riuumgt;ólt; tuc nÓ pót muta re claudendo uel apericndo.ÓC ita iteUigaf op/dabeonis.Et no» glo^magna imdddüfC de riuis q fequitur ibi Bande ita etiam uult glounduiidn prindn /^. aduerfarii .co»ti,q glofingulariter uult quod quando opus fit caufa feruandi aquam uel retinéndi necefta rio nó habet loeft prédira diftmeftio de qquot; uide q dixi i precedétuqd 7b-5lt; boc iteUige ofte uerum* Ité iuxta pdifta dubitari po teft quid fi quis habet ius ducendi aq ua? p fundumuiemi dcduxitper riuftmftc uult nouum canalé uel fiftulas in riuo col locate eft nunq habuerit an poftit die q fic amp;nbsp;ft b pediafcompetiteiiterdiiftft utile de riuis ft propter ipfius utilitatem bocfacit fine in córaoditate eius cuius ager eft ut eft cafus inJferuus^fi fts nouu? .ft.de riuis amp;nbsp;ideo daf utile iterdicftft non direfte quia direfte daf qn ia habuir ut dicit ibi glod uerbo uti leased quid ecótra fi primo duxi aqua per

flftulas ucl canalcs pér fundu uicintnuc uo loduccre per riuü»dtc $ no poffumquia boe fieret cü icömoditate uieini fodiendo ï dus fundo ar.d»§.fi ^s nouûÆ.deriuis ubi etui dicitur $ non pofTuro diUatare ucl atgt; tollere uel extêdere riuu uel per abu Jocuï ducere amp;nbsp;hoe probatur et inldu^»^ antes aitÆnequid influmi.puKôC ind n.§,refti tuas»fi;ne quid in loco pub^Et adde q dixi fupra inni,cor»buius*vni.q»principalis ia %ntêhnsiusaq ducende» Tertia qftio pricipalis ex pdidlis decidi pöt fi aqua ori tur ifundo ticii amp;nbsp;difcumt ad fundu femgt; pronn ÖC ex fundo fempronii ad fundu gagt; 11 nuqd fempronius polTit aquâ poftq ê in greffa fundu fuü i pfaj côtinere F diuertef ad aliu fûdû fuü iferf ore ita ut ad fundu ga ii nópueniatadquêêfolita peruenire» Et uidcf^poflitea) côtinere uel ad alias p^ tes fuas uF aliénas ducere urdd fallud labéo »ff de aqua coti ÔC eftuôC é glodnd» ex meo amp;nbsp;fkeu effent ,§d»ffde ferui» predioeamp; fe pius hocditflu eæContrariûuidetur tener Bakinddapilli küxoF.circafinSTï»» tu difti gue qui dicit aut aqua nafcitur i pdio ÔC po tes earn mihiimpedirequia beneficio tuo ex predio tuo babeo aut m agru meu aliun de nemt »tune cü habea ego ifërior benefit ciü a te non potes mihi aufèrre cü tibi non ^fit ÖC mihi noceaLamp; Ge Bakuidetur femp niü qui Ïn medio non pofle aquâ diner te re qn mihi nocet ÔC fibl nö pdeft óC fic a con^ trario uidetur fentire qgt; fi fibi pdeifet poG (ét diner tere. Ego uero puto aFr diftigué dum aut queritur de impedimento dni fu penoris fundi i quo aqua oritur aut de ipe dimêto gaii dni iferioris»Primo cafu cóclu deaut êipofita Geruit^ fundoifertori certo mö óc fecüdu5 illó modü aqua dï duci amp;nbsp;n aFr ardakin ^«de riuis»óC»ku in meo infi» »ff de aqua plu.ar»ôC ar.eo9^ ‘^^’^^ *” P^’* bui^»viii.q.principalis»Aut ë impoGta fuigt; tus fed non limitata amp;nbsp;tune idé qn uellet di uertere fupra entra debitam feruituté aut non uultfacere dns inferior côtra debitam, fuitntem quia fundo fuperiori nulla debe-. tur fuit^ 6c tune dicas ^ dns fuperior regu Fr nö pöt ipedire poftq aqua ë igreffa fun^ dû fempronii nifi lila aqua feu ei^ diuerfio fit nocitura fundo ex quo aqua oritur ut.d» •U^aUud labeo'dicit.ft’.de aqua coti.óC efti» ut notât glo j»d4.cx meo» Secundo cafu principal! dicas aut Gatus dns inferior hét

feruituté alïqnS in fundo fempronii fupio ris uel i quafi poffeffionc fernitutis diefti fu di Sëpronii nö poterit Sëpronius dinerter aquâ 3 débita feruituté ut.Kpfes 0lt;»kfi magt; nifcfteX.de feruitu.filt;.kii»£.ad.kacquik cu Cmilibus.Aut nö bét Caius aliqua feruitu të nee ë i q uafi poffeffionc feruitutis fundi Sëpronii fuperioris puta qa aqua ex fundo fuperiori oftëditfêadfudum Caü permöï facultatis puta quia Caius nihil feciti fudo Sëpronii amp;nbsp;tune aut Sëpronius uult diner tere aio nocëdi Caio-Sc nö pÖt ut.ki.$» deni qjÆde aq* plu.ar.ÓC notât glo.kl.flu»§.fi.fK de dam.infec.quod in dubio nö prefumif ufnotatglo.notabiF 6C doâ:»bdr$.fi» ÔC Bah kklapilh in.n.coF.ad finë.ifdere.diui. ólt;.s» ln.d.7lgt;.ego uero.inhac queftione uërigt; täte de cÖcordia fic diftinguerë aut uult di» uertere plusaqueqüt ei utile öc non pöt quiapropcer exceffus oda prefumentur fe ciflc animo iniuriandi feu nocëdi ut elegagt; ter dicit Bahin.d.klapilli Aut non uult dG uertere animo nocendi ÖC tue aut Sempra nius habet aquam iurc feruitutis fibi debi' te ex fundo ticii in quo aqua oritur»Et tune aut Ülaferuitus eft limitata puta ut Scprogt; mus poffit aquas ducere ex fudo ticii ad fu dum fuu caufa irrigandi ipfum certis Boris amp;nbsp;tune uidetur q ad illum ufum tm poffit uti ÔC nö ultra ar.kcertogênerkffde fuitu» ru.predi.que limitata difpofitio limitatiöis produciteffeëfum.kinagris .ff.de acquitte» do.ôC fic $ ultra ilium ufum non poffit aq diuertcrcindamnuCaiiiferioris.Ego tn i boe credo contrarium effe uerius ft mre qa cum aqua ex fundo.Sempronii difcurrat ad fundum Gaii non iure aheuius feruitutis ß facultatis tantum eft m poteftate Sëpronii aq retinere uel cas diuertere ad alia loca qa fuaeft poftq eftingreffafundumfuu per ea que dief a funt.Nec obftat dum dixi q 11 mitata difpö limitata producit cffeélu qa illa régula pceditquo ad perfonaj Ticii fu perions p qua limiuta ë nö quo ad perfoj na Caii iferions cum qua nihil cöuentus ë. Vnde poterit dicerc Semproni^ Caio qua turn ad te pertmet libéras edes habeotkloci corpust$.cöpetitt Et ibi Flo.fffi ferai.uen» Faciukfiprior.§tfi fimpFr.ff.qui potio.in pigno.habe.óC.kfiX.de rei.uendi» Et quia reguFrpoftumopponerede mre teren qn ë exclufiuu iuris agëtis ut notaf kdt§.comgt; petit»ólt; per Cy.óC doeätkeu feruu quifpiaj

gt;C,de Ccruis^îu^^C per BanpîênébLiiÆ de rc iudica.ÔC per Bar»ôt Bal.i aût.qui rem^C, de facro fan eGÔC per FlorJXis cofequéter .^u.fKfamiLbercidôC per notata p Bar.BaL amp;nbsp;doéhbLG alienâ»fE(o»ma*Aut ê feruitus Ïpofita fundo Sempronii p Ticiû dnj fupe rioré non limitata fed fimpFr uidclicet ut ponît ducere aquâ ad fundû fuuî»Et idé mV tomagts dicêdû é ut proximo dixi Aut Sc promus recipit aquâ in fundo fuo ex fundo Tien fuperioris nô iure fuitutis fed iure fa eultatis Et tue Aut Sempronius diuertedo aqua a fundo Caii nihil fibi pdeft amp;nbsp;Caio nocet amp;nbsp;non poteft diuertere quia Caius n recipit aqua ex beneficio Sempronii amp;nbsp;ita inceJIigatur BaLinJdJapillkffdc re^i dmi, v Pro quofacitd.ù^ddêait aq.ff.de aqua plu» ar»Aut diuertendo Sempronius aquam ex fundo Caii ÔC Caio non nocet quiaquod tigt; bi nö nocet ÔC mihi prodeft faciFr ocedédu eft utd.ii.^.nec igif ÔC ibi no.ff.folu.ma.ÓC ar»Lflu.§Ti.6lt;.L proculus.ffde dap» infec» Aut diuertédo pdeft ipi Sêpronio ÓCno eet Caio 06 ï boe ê maior dubitatio amp;nbsp;Bal» uidef fentire ûdddapiHiç^ nö pofTiuEgo teneo cÔtrarimex quofemp facit in fuo ÖC aufert lucru Caio cui nul la feruit ï* debetur utd.kflurainu Éfi.amp;.I.procukïs öó p ea que didla funt fupra.amp;îqtû dixnntotaifta.q» ^ Semprom^ pot aqua diuerteri danum Caii iferioris uelcötra uolütatëTicn fupe riorisJnteUige ntfi ifti tres fundi fuiflênt pri^ unius tm uel mft fuiffee unus tm fun dus amp;nbsp;poffea fucrint diuifi uel diuiP iter cos ueleo^i audlorc's.puta coberedes uel legatarlostUel quiafimul emiffent didtum fundu amp;nbsp;poffea inter ipos diuifiifent quia tune quilibet deberet uti aqua ficut erat ÔC difcurrebat têporc diuifionis dieffi füdi» qa fic tacite uideturadlu inter eos.exquo ita difcurrebat tépore diuifionis ard.qui binas cdes cu.tfequen.ffde feruigt;urba.predtdcl» 5^ cöclaue CU ibi notatis.ffdc dap ifec.amp; ar» corS que dicit Bakfc.h^Ti quis de manfo ï ♦iühcor.i fi.i ti.de controuerauefti 0lt; per ea que dixi i z^Jtem preduffa itelligc uera an te uerficulum.Ex^ predicffis (équitur decifio multa^i queftionü.Facitdtalicnatio ÓCd, ft aqduffus.ff.de c5traben.emp.0td.in his.§» ndebeo.ff.deregu.iur.Et ^ hoc facit.l.edi» les a iure in’prin.ff de edi.edic.ubi diciturft uéditur equ^ qui bèt fdld uF orna mêta tégt; pore quo uéditur uidetur effe uédita fella

6t ornamènta ut ibi dixi Ót no.pef Bard.h eum qui.§.n5 folu.ff.de furtis.öt per Guik Bar.ót dotffo.in.kfi ut certo.§.urq^ adeo.ff. comoda.Et babef p Ang.de aretio infti.de acftio.§.i duplum q dicit plus $ non folutn ueniSt omameta q habebat tépore uêditio nis fed et 15 ante p duos dies ut c cafus mira bills kd.kediles aiût.§.uendidt ôt ibi etiam d hoc dixi amp;nbsp;kkuia c5ftitui.§.fi.ôt quod ibl notât Banff de (èrui.ru.predi.ôt.kfi i uêdégt; do in prî.Æde côtraben.emp. cû ftmilibus Ïn quib^ habetur q? in dubio res uidef effe uendita uel diuifa libéré ÔC nô cû aliqua fer nitute.quia ilia iura ïtelligode feruitutibus q babéteâm momentaneâ puta itincris-Se eus fl fucceffiuâ ficut eft feruitus aqduftus ut.kforamen i prï.§.i.ff.de rerui.urba.pdio» ut plene dixi fupra in primoJi.i ti.de ferui tu.itineris feu aditus ubi oio uide pro deda rationebuius.q.Necobftatét.kfi quis edes ïtpri.ff de ferui.ur.pred.ubi dicitur $ fi plu res fundi qui debent ferui.efficiantur uni^ tâtum feruitus tollitur quia res fua nemini feruit.kin rc c5i co.ti.Et fi poftea unus de illis uenditur uel diuiditur.’uidetur uendi uel diuidi libere.Pro hoc.d.kfi uendendo î prin.qufa ilia iura itelligo nifi tépore uédi tionisuel diuifionis aqua difcurreret pfûgt; dos predieftosquia uidetur uenditioôcdiui fio tafta ut fûdi remaneât ficut tûc reperio bantur.Sedfi aqua tempore diuifionis no difcurrebat per pdiétos fûdos uel erat pri^ feruitus babes eâm mométaneas tunc effet aFr dicêdû nifi i diuifioe diceretur cû acceC» fibus ÓCegreffib^ufq^ ad uias publicas amp;nbsp;o aquisaqua^i quia de cur G bus amp;c.ut plene dixi in.d.ti.de ferui.itï.feu adit’.q oia ppegt; tuo tene méti qa funt cotidiana. Q, uargt; ta qftio pricipalis pöt ex prediffis decidiï cafu cc5ucrfb.Nam fupra dieffû eft qn dns Riper tor uult preodereuenas in fundo fuo ortas ÔC ipedire ne aqua difcurrat ad fuduj ïferioré.Ô,uid ecotra quids bét fûdû fupe» rioré in quo aqua nafcif puta profude per xv.pedesqucdifcurritfblûad fûdus uicini inferiorem p fubterraneos meatus amp;nbsp;quia nô trâfêût meatusilli fûdû uicini aqua afee dit i fundo fuperiori per illos.xv.paffus 6C ducif a dno fuperiori p fundû fuû dns ife rior fodit î fundo fuo ÔC ex co aqua exit ita ut nö poffit ampi ius afcédere ad fuperficié fuperioris.querif nunquid poffit amp;nbsp;uidef ^ fic per.kflumina.^.item uideamus cu5.k

^cuTus»ftgt;Je dampafec^cum'aliis' fimHiBus fupraad hoc aHegatfsÆgo tenco contraria per tcxa.ditflaj.fldminu »§^fuin fuubi dici tur ^ fi tam alte fodiâ in mco ut paries tu^ ftare non poffit tibi no teneonöc fie ibi ^ batur fi aufero tibi id ^ a me nÓ habes nee a meo peruenit fed a tuo.Et (ic ifero tibi da nu? hoc de iure facere non poiTuï^quia ibi late fodiens qui promifent de damno ifec» auferebat lucru qgt; non preueniebat a re ^gt; mifiionis Nafirmitafpietis uicini cuierat facta promifiio de damdnfedlo pueniebat arc promiffionis Namfirmitas parietis Si ifiud fundamêtu? eft ipius uiefnitnon auto perueniebat a domo ipfius fodientis idso hoc facere non pot fecudu Paulu de caftro ibiquidicit iftuefis uerS îteïleAû ilhus tex^que glo di doenS uideruc fed ita eft ni cafu propofito dns fundi iferioris fodiêdo i fuofundo Si aquam educendo äußert dno fundi fuperioris aqua q puenit a fundo fugt;lt; periori ad iferioré Si non ecotra^ergo de in re nö pot .preterea hoc clTc probar i poueja ficuti cdificädo in meo no pofiiiy mittere ï aÏienuïdtquëad.§Ti pfoteedn fi»f£add4acgt; qF.SiJ.fi uicemt§Ti ad lanuâÆq? ui^autcla ita uidetur Si mnlto magis $ et ia 5 edific3gt; do i meo non poflus auferre illud $ é abex nu nee a me habet originê.quia plus uidef cHe auferre abenü qua fimpheiter i alieno ïmittere iuxtadud $ noftruï»fEde reg. iun ex quo magis danu? cotingit in auferendo rem aliéna,arguméto autê^multo magisX^ de facrofan^ecclerbamp;d. quanto magis^ffde iure iurä-CLuod fingulariterno quia pot trahi ad decifionem multaru? queftionum fimilium.putotnfiuellcc dns inferior in Tuo fundo fodereno cau(a pdida aquS habe difimiliter forte ut penufaceret F cloacam non impediretur fi ita claudret meat^ aque fubterranee q? non impediretur a(cêP elus ad fundus fuperioré andd»fluminü»$Jt» ibi ut paries ftare non poffit a contrario (ênfu £lt; ar.d-^.fuT^.aic trebaciusdbi neqj enira opcris mei inictu dâmnû tibi dari in ca re i quaiuremeoufus fumÆdedampJnféfto chuintaqueftiofimibter decidi poteft fi aqua difcurrat a fundo Ticii fuperiori SC i fundo fempronn iferiori per uenas fub fgt; raneas amp;quia Sempronius nö fodit i fudu fuutotaaquafluere confueuït ex fupiori fundo TiciunScSemproni^ fodit i fundo fuo Si uenas fuas aperuit ita ut tota aqua ta fila q in uenis fuis nafeif g ilia q ex uenis T ICH fudi fuperioris difcurrat ad fûdû ipft us fcrapronii amp;nbsp;definat afeêdere ad fuperfi ciem fûdi Ticii nuquid ita poffit fodere Se pronius. Et ex prediftis concludendû é autquerif nuquid potuerit fodereôCaqua ducerc ex uenis q ex fûdi fui uenispcedit ÔC fine dubio pôt qa q fodit i fuo nihil mit tit in ahenumec de alicno aliqd aufert aut queritur de diuifiôe aque que oritur ex uc pis fubterraneis fûdi Ticii fuperioris amp;nbsp;di cédû q nô pôt per dicda,l»fluminû,§.b.i fi» £lt; perea q dixi in,q.preccdéti.Ss e ultima predifta queftio fi lUe qui habet ius aquex ducéde admifeuit alla aquam iHi quam mS ducerc folebat nuquid poffit prohiber! die q fie folû pro addita aqua fed etiâ pro tota Cmuî mixta potent prohiber! ut ê texj^Lk »§4tem queritunffide aqua cotbSC eftuEt q ro quia lUa aqua mixta eft diuifibiFlt;6lt; pro pterea utile per inutile uictatur Si ita unît glo4n,d-§fficquctbôCprohocfâcit ratio qa i diuifibilib^ utile uiciatur per îutile ut,b fi fponfus.^.generalitenffide uia itermû inffi pcdi^ i prin,6lt; ibi nö,ffide arbuSC per bar» St doffio,in,l,i.§,penult!mo,ft,de uerbo.ob ligationibus,CLuod inteUige ucrû qn aq“ credit nô fafto bominisfed natural!ter qa tuenô pôtprohiberi ducerc totâ aquâ ut é tex,notabibsi»l,bociuret§,aquâque i riuo »ffide aqua coti-fccundû Oldra^ôC Albende rof34'n,krutilia polla,ffid contra b en, cmpe

Vltcrius quero ftatutû eft m ciuitate ut quis poffit ducerc aquam ex fundo fuo fugt; periori per fundum uicini mediû ad aliqué fûdû fuû inferiorem foluendo damnum ui cinoqcauatiofiatinfûdo fuo quod ftatu-lt; turn ualet propter publica un h täte ut dixi fupra in.v»q.principali per nota,in,l,fi.€.fi contrains ucl utibta.publumodo quis nuit ducerc aquâ per fundû uicini ad fuû in q“ fundo uicini é fons ucl funtuene aquarura ÔC fl poteriti co fodere ucl per ipfum aquâ ducerc mifeetur aq“^ fua cum aqua uicini ÔC utraej) tranfibitad fundum inferiorem ntb quid poffit 04 uidef q fie quia ftatutû loqgt; tur fimpliciter q perfûdum uicini poflit aqua duci fatiffaciêdo tibi damnû g’fimpFc ÔC idiftincfe débet itelliguxix,diftinc, fi ro manche Nccdiftinguit an fit damnû refps dbu terre fûdi ucl refpedtu aque ipfi^ ergo necnosdiftingucre debemusffide precio ♦ffi de publi» pretca buiufmodi ftatutum

efl fauorabik amp;nbsp;fadu propter publica uti htacê,crgo uidef elTc in dubio ïtelligêdum late amp;nbsp;ampli5du»ubi fubeflet eadem ratio iuxta notaraper BarJn.lficóftanJn print in»vnii.q-prime partis principalis foluttna» amp;nbsp;perCy^ôC doAo.LkitC.de adulte.amp; per Bakm.kmaximû uiciu.C.de Iib.prete.amp; p modernes î.kfi uero.§.de uïro.ff.fôîu.tnatrî monio.Sed contrarim? dico uerius effe dé iure Nam illud ftatutu debet îtelligi dûmÔ ho fiat damnû uicino iri fuo aquéduAu ut probatur in J.hoc iure .f. is qui ius aque ibi aqua^ riualibus.ff.de aquacoti.6lt;eftk filt;.kimperatores.ffdc ferui.rufti.predio*0lt; .kh^-funt qui putant.ff ne quid in fluminc publico.Ec facit q^dixi fupra Ltercia.q.prin cipali circa finem. Item de bocuidef éc tex.in.kprefes.C.dc fèruitu.ôC aqua cuj ibi no.per glo.6lt; doA.Item boc probaf ratios quando priuilegiatus amp;nbsp;caufe priuilegu fût paris potentie potior condicio ê poffidentif ut in.c.impari de regaurts in fcxto.amp;lfi f gt;nbsp;uum.§.de illo.ffdc uerbo. obligation!bus. ' amp;nbsp;no. Bar.ôC doc. in au te. quas aAionesÆ.

defacrofanc ccclcfiis.Et facit ad boc.I.ueruï »§.penultimo .Ade mino. inx. finali. extra de orducogni. Sed ille per cui ^ fudû uicin^ uult ducere aquâ babet etiâ aquarn q eft fu militer priuilegiata uel quia earn ducitaut. ducere pôtad irrigâdos agros ergo n debet fibi auferre ius aquefue ut alteri côcedatur luxta nota ta per glo.ôC doAores in diAaJ. prefês.Itcm pro bac opinions facit.kfi.§.ft^ neexcep.ibmequid pofterioridatû ë amp;?, .C.qui potio.inpigno.babe.ubi probaf qi qn funt due dotes nô debemus magis fauef uni qu5 alteri. 6cficnô debemus coperire unum altare amp;nbsp;aliud difcopcrire.ut ibi no. Bar.ôlt; doc.ôlt; gl o.in auté.quomodo oportet epif.§.fèd neq? effufâs in quia per ilium tex.coir.i.Et pro hoc facit etiaj auté. nifi ro gati cüibfn5.C.ad trebekfacit etiâ ad hoe quod dixl i n.q. precedent i. Nee obftat q fta tutuloquaf fimpbciter ut poffit aqua duci per fundum uicini fariffaciendo fibi dänuj ut debet inteHigi de damno alterius aque q gaudeat codé priuilegio pet prediAa.Nec obftat q ftatutum fit fauorabiic amp;nbsp;in fauogt; rem duAus amp;nbsp;propter publtcam utilitates quiaidemfauoreftin utroqj cafu.óC ideo meliorécoditiopoffidêtis utdixi. Q,uo iriuc de alia.q.cotidiana,aqua ex fundo meo fuperiori defcenditadtuuinferiorem ÖC

ïundat totSfundu tuu? ex magna habuda tia aquarUtCLuent de duobus.Brio nüqd ego q fum dns fundi fuperioris cogar retigt; nere aquâ in fundo meo puta faciëdo foffa amp;nbsp;ageres amp;nbsp;in eo aquam recoligcndo ne di fcurrat ad fundum tuum Secundo pofito q nó cogar recinere an poffim te inferiorem cogéré ut earn i fundo recipias öC fofïam fa ciasuci alueu ÔC ageres uel patiaris quod a quadefcendatexmeoadtuuöi ftc ex tuo ad aliam inferiorem. Circa que dicas in pr irais tria effe confiderâda.Pn mué legis côuentio ut G aliqua iteruenit illa fit feruan da.l.v§.deni(q^ aitôc.kin fumma-§-i.ff.déa qua plu.ar,amp;»l.i.§,fi c0uenerit.flf.de depofi ti eu aliis fimilibus allegatis i glo.s.i princî pio huius.yiii.queftionis principalis. Se cundu éloci natura q dîifpiciquc eft ut realiter fund^ iferior fupperiori feruiat ut patiaf banc feruitutem teneaf fufeipere a quâ fundi fuperioris niG aliter côuentu fit ut di Aa.kî fuma in prin.Agri enira nature reruâdâeflfedicitdiAalex.i.f.nô fit duAa ÔCfemper inferiores fuperiori feruire atqj hoc incoraodûnaturaliter pati inferiorem agrû a fuperiore côpéfareqj debere eu alio cômodo lient enira omnis pinguedo terre ad eu decurrit.ita etiâ aque îcômodû-ad eu defluat ut elegâter dicit tex.î.d.ki.§.deniqî ,flf,dc aqua plu.ar.ôC.d.kin fumma in prin» eo.ti. Terti um eA q debet côfiderari qn nôeffetdiAaaliqualexinferiori uel fupe^ riori natura enira loci hocdeclaracqa pla» ha fut loca itaut nullus agcr poffit dici ifo rior uel fupior tûc loci uetuflas q uicê legis obtinet ÖC^ legefèmp habef diriraèdarU iitiû caufa utiqj feruandaleft ut dicit tex/i diAo.§.deniq5 ait z^.f tantû lex amp;nbsp;ibi gk amp;nbsp;in diAa.ki fuma in pri» Q.uartu etiâ poffet côfiderari qn alignacôuetionô elfî uel natura loci aliquid no déclarât neq^ fbë quid fit feruâdu. Circa primû qn inter/ uenitcouAiode retinëdaaquaifûdo fupe riori ne ad inferioriorej uel de mittéda î fu dura inferiorem dicas illâ ouêtionem elle (êruâdâ ÔC per earn fêruitutera imponi. ut dlAaJ.i.^.demqj ait ÔC^kin fumma i pri.A. de aqua plu.ar.cóiunAa.l.femp i ftipulatio nibus.flf.de regjuris. Scd dubitari pót fi fimpliciter ëipofitauclper ouëtionéfui/ tu.ut fuperior uicinus teneatur aq ret mere i fudo fuo uel q iferior teneatur eâ reciper nuguid fuperior uel iferior teneaf foflam

purgarè ueî ärgeres facerè aut munire. SC uidetur $ ficquia qui tcnetur ad unü tenegt; f ad oia p que puenitur ad illud utddixutn ibi notatis.ff.de iurifdidliOfOmjudiÆt qui pmittit fequctia uidetur pmittere atecedè^ tia quitus mediantib^ ad fequëtia puenif ut ^batur induii*$.i»fEde feruüruft^predio amp;J» refeAibnis,$4\f£coÏa predi.óC.t ueto reside itûaAuqjpriuaÆt fac ad boc’qcf notât Ban îdjt in prinadixoFd fuifde no» opfUundtem qui pmittit confequés uidef pmittere neceifario antecedensd.iHud ÖCl» pro berede .■^.pap jf.de acqr.hered»ÓC tex» cuj glo.notabili.Ói ibi BïfC.de dot^pmiC LtitóC pro boc4»ad rem mobiIê,amp;.Lad le^ gatu.ffde pcura.Sed uideas q, imo illc cui^ fundus debet {êruitutem non tenetur pur gare uel agger es facere uel munire (éd (blij tenef pati ut dns Fundi cui feruitus debef pdifa uelfblida facere poffit ut pbatur ff »i.^.deniqpitin pricipio»óC»§fi»flfde aqua plu.anubi ita dicit non ergo cogemus uicigt; nu aggeres muire fa nos ï eius agro munie mus qui tex.itelligif qn pacfo uF uetuftats Crat idudla {eruit’’ retinendi aquâ i fundo recipiendiaquâ exfundo fuperioris ut digt; citglo.i»d»§fiû 7v.munire.Et ita îtelligo q dlxi fuprain quarta»q.pricipali in fuTV. fed poncqucfhionéquâbabuidefalt;ffo Et ê rô quia reguFr ille qui debet(èruitutey nô co^ gitur facere G pati utd»quotiës.§»{êruituÆ de feruitudi,generalûôô4»ÔC fi forte.f etia5 TV.nâ in omnibus feruitutib^Æû feruLuê» excepta (eruitute oneferen.quia in ilia do bens feruftu.pôt cogi facere utJ»euT debef columnâ.fde feruitur.pduamp; ita tenet glo* in.d.fi»§fi»in TV. cogemus.if de aqua plu» ar»amp;glodndâfumma.^dun 7^.uel re q ind pit tu es eo.ti.Et intel Itgo tex.illius,§.fi. no foluî qn fuperior uicinus tenebat aquâ regt; tinere i fundo fuo quia tune fi opus p qf f tinetur îdiget refeAioné n tenef fupior rS Ficef G pati q^iferior rcficiat.Et ita itelligit Pau»de caftro ibi Fummarie.§.deniqj ait ÔC ;pbaf ûLî fumma»§4tê uarus ad fine ibi St uelu aggeré reftituere îagrû eo^uSed etia intcUigo tex4n»d»§fhqn inferior mein” te ncbatur î fundo fuo rccipere aquâ ,puenis tem ex fundo fuperiori quia tûc inferior no tenetur mûdare feu purgarc Iocu5 aut agge re munire ne äqua difeurrat ad fundu fuus fed tenetur folu? pati ut fuperior hoc facef pofit eu fit eadé raLio.UUud.f add»acqlia5

amp; hoc êtîâ Pau.de caftro in.df in fumma.§ apud labeonemJbi dûtex.dicit bâciferior uicin”npurgabitfupplctideî in fupiore cum fit eadé ratio.Et ideo du? tex dicit ÎAU tit^.fhnon ergo cogemus uicinum aggeres munire Intellige uicinu cuius fundus ferui tuté debet fiue fit fundus fuperior Eue ife/ rlor Et du podea fubdit q» nos i eius agro muniemustexpone i agro fupenore uel iri feriore feruitutédebéteÆt dudixi $dns predii dominâtis pôtagere côtra dnm pre dii feruiétis ut patiaf i fundo fuo purgari foueas uel aggeres muniri Intelligi debet qn dns fûdi feruiétis n alla y poterat unltta tem confequi»puta ex munitiÔe aggeçi qm ex 111a nô pofetcôfcqui nifi labored îpêgt; famquo cafu pot agi per dominu? pdü do minâtis fimpFr ut dominus pdü (eruientis patiaf aggeres mumri.Sî fi pofet abq uti litatemeoiequi puta ex purgatione fouée feu aluet ex pinguedine terre que extrahc turdefudo fuo quia tûcfi ip(èdns predii E uiétis uellet purgare pferédus effet domîo pdü dominâtis nô fimpFr ut dominus pdü feruientis pateref ibi alternatiue ut F purgt; get aut purgari permittat utfin fumma.§* apud labeoné qui ita debet îtelligi fecudu Bar Pau.de caftroJmoF»amp; doedo. ihi.f. de aqua plu.ar.ÔC idem tenet Pau J.d.k in fum ma^.ité uarus i fu Et ex prediélis feqtur 2 qn fuperior uicinus tenetur retinere aq ï fudo fuperiorine diGurrat ad iferiores 06 opus q retinebat aq ne ifêriori noceret fit deCtruétû naturaFr»puta ex fuperabudâtia aquaçiucl etiâ aFr fiuc ilIud opus fit fuper naturale qa nö manufaétufiue quafi natu raie qa manufadfu Gd nö extat ei” memo ria G iure feruitutis retinebatur pot uicin” cuius fundus dîfcruitutem cogi ut patiaf opus refici uel i priftinü ftatü reponi ut é^ cafus in.d.l,infumma.§.item uarus.Et ideo hoc tenet ibi Pau*de caftro» Item ex hoc etiâ fequifqfi ille qui habetGruitutemde ftruit opusppter quod aqua retinef i fun^ do Gruiens 0lt; nocet fudo dominât! pot co gi ad ponédü Gu reftituédü diftuy opus in priftinü ftatu ut»dd4nfumma.§,itê labeo Et boetenet Paulus i»Li»§»ÔCfi uicinuseo dé ti»Et iteiligif noccre no folu qn aqua n debet aliquo mö deGédere ad fudu infer lo rem amp;nbsp;nimis defcêdit ppter deftrudiones uel replctionê fouceque aquâî füdofupe riori cotmebat Gdetiarn î agro fuperiori

erat fofla que debebat aquam continèrô ut paulatim fît moderatij difcurréret ad fudu inferiore puta ad ipfum imgâdûeôc fie fof facratifundo fuperiori ^pter utilitatem agri infertoris (rrigandi óC fic poftea rcple taêfouca utaquauehemctior defcenderct ad fudu ifèriorê amp;nbsp;fic noceretut ^baf LdJ in fumma*$»apud alpbenu fecundu laco.d* are»^ Imodbi qui exponit illu3 texdbi duï dieft aqua defcendmf pauSatis amp;nbsp;moderate quod nota» Item intelligitur nocere qn nocet contra faedn feu feruitutej ipoficam fiuc contra loci natura autuetuftate» Secus fl natura loci aut fado dann cotingat» quia tue agi no pofiêt utd.i»§dté ôcU fuma.brn (b .ftde aqua plu*ar»6ó ita tenet Ajo i fum^ tnaeo*ti.CXuiêtfubdit'qgt; nocere dicif ut deturacftiodirecflaaque plutanqn uicino danu datunfed qn qd fit quo min^ aqua ^ fit uicino ceflat bec aedio diredla amp;nbsp;daf uü lis utidda^Tieat auteXiu^dté uarus. Sicut etiamdaturutilisubi nemo facit opus ut diedaddi^aputtEt predidla procedüt qn il kqui dj feruftuté fecit opus i fundofuo ut remou ft proter quod danu dat fudo domi-nanti Sed quid fi alius fecerjc.dic utd» quas g iulianus amp;.^j’tem fi uero ego amp;d.fi cologt; nus»6lt;d»fitcrcïus»§»celfusufq^ in finemd* amp;»Lemptor ifbamp;d^uenditor.ff d aqua plu» ar»amp; uide,Pau.de caftro in»I»in fumma»§» idem uarus in prima oppofneodem titulo»

Secundo dubitari pôtannôfoludns pgt; dü dominatis pofTit cogère domina predii feruientis ut patiatur funduï fuu purgare uF opus refici ut dixi fed etia dns fundi fugt; perioris feruiêtis g iure feruitutis tenetuf bére fofiaï in fundo fuo fupiori ne aqua no ceac uicino inferiori fi illa fofla idiget refec none poflït agerc contra dnm predii dnan tis ut ca reficiat taliter g non noceat fundo fuperiori Puietis Et die q? fic ut ê cafus ualgt; de notabilis i.l.ï fumma.§.apud aÏpbenu»ffi dcaquaplu.ar»(ccudüitenedlü Pau.de ca» amp;nbsp;ibi gloa'telligit illü tex.afr in cafu econgt; uerfe g itelfcdl^ et pot eiTe bon^.óC adde fe cudu eudem ibi g qn Fundus fupior debet feruitute fundo iferiori ut aquam retineat fi babet foflam in fundo fuo feruiêtê tenef . pati ut fiatopusiure feruitutis quatenus ê necefTariü ad eius ufum licet ex boe refultec damnu.fêd fi illud indiget refectione non tenetur pati nifi ut reficiatur ut.d.§. apud alpbenu cum ibinotatis ibi an file g opère manu facilo» Tertio pot dubitari an ilb g cxcluditaquâgnaturaîiteramp;iure feruitu tis recipere i fundu fuu tenebaf ne in fuuî ueniatfedi aliéna dcriuef teneatur aqua plu.ar.ôCdicédug fic ut.l.i.§.neraciuscura , glo.ff.de aqua plu.ar.0C ideo'fi aqua de dire élo piuit i fudû tuu ÔC tu opéré mau facto deriuas ag i meu alif g per fe ipfâ natura.' liter p fe Àucret forte uel flueret fi opus fa ftû ndeffet uel fi flueret nô ita rapide tène ris mibi aqua plu.ar.Et ita qn aqua no flue bat nee cadebat de directo i tuu ÔC tu rie in tuurn defcederetopusfeciftip gipfärn de riuas i meû.ÔCtûcfi crat irapofita (èruitus ut eâ tenearis recipere uel fi cofueuifti Ion giffimo tépore ipfam recipere adeo g non extet memoria i côtrariu nô potes illâ aqua a te excluderc ôC i meu deriuare ut pbatur in.d.§.ncracius amp;nbsp;ibi boc üult g!o.in.7igt;.fogt;' ' let gfequifPau.ôC idénô.i.tin fumma,§.il lud ët in fkff.de aqua plu.ar.fcd ubi nulla f uitus debef nec per did:fi tempus aqua flu xifletfed fôlû natoraljf dilcurrat dic ut digt; cam.j.i 7v.circa fecundû quâdo natura loci.

(Quarto dubitari etiam pot fi côceflifli mibi feruituté ut poffij opère manu facto aquâ fluétem in meo deriuare ex tuo etiam fi tibi nocet anïtelligaturëtfi ultra modd noceat ÔC dic g nô ut eff tex.multû nobilis ï.d.I.infumraa.$.illud cciàfacit ad boc.l.uni Us.ffde fèrui.urba.predi.ôC hoc etiam tenî Pau.dc'cafl:.in.d.§.illudqui hoc inducit p g ftioné illamfi fiat compromiffuî i arbitros uel arbitratores euî poteftate ut poffinc de iurcuniusdarealteriin parua feu magna quâtitate debet itelligi nifi fit nimis magna amp;nbsp;itoUerabilis lefio de quo per Bar in.l. ft' focietatcï.§.arbitrorum.flfpro fbcioÓC Baf» fic doffo.in.l.cum antea de arbi.óC canonic ftasin.c.quintaU3F.de iure iuran.Et pro p d iff is facit quia in dubio beet cóceffio faffa per principe intclligatur cu aliquo damno modico tarnen nô intelligitur de maxiout ♦l.qui uniuerfa.€.de preci,impera.of.ölt; n 5. glo.in.hferuitutes predio.§. publico fuper uerbo modice.ff.de ferui.ôcê textes glo.in »l»ii.§.fiquisa principc.ff.ncquidîloco pu blico fit notât gfo,fi.in..Lfed eu herede.ff.ad trebelF.ÔC glo(à.xxv.quefti.ii.$.refcripta ÔC cardinalis jbarellus in.c.manda.in.vii.no» tabili extra de referip.ôC pro hoc facit optie .l.fi quisfepulcrum in prin.ff.de religiofis fic fump.fune.óCquod notât Bar. in.l. quo

minus inAÏ.q^dc flumùEt acJJe quod no* Pau»dc caftro inXfi ticius in pfin circa fine -prime coLfEde libe^ôi poftu.ubi dicitquod fl princeps conceditut in publico poHi edi ficaredC cum preiudicio tercic perfone qæ fufficit etiam ft non exprimatur perfona cui fit preiudiciuj and.tfi ticius* Sed cir ca prediAa ego fic dicereaut c facia coceC nofimpliciteramp;itelhgif fine preiudicio magno p diAaiuraautefadla utpoHij aq in tuû funds iraittere etiaj fi tibi noceat tue intdligit ét fl flat magnu preiudicium ad hoc utuerba aliquid operentur ard fi qn ♦Hide Ie.i,cu3 fimilibusmo tn intellige de maximo aut intollerabili preiudicio ar*Lin rûma.^.fuff.de aqua pkuarÆt pro hoc facie ^ noJoJe ymoKin»c.quintauallis,extra de iureiura.qui dicit fi copromiflus c ficlum fimpliciterpoterit arbitrator modice lede» te luxtad.undefi nerue *filpro focio Sed ft eft didlS quod poflit ledere partes Intelligt; ge de magna ÔC non de maxia lefione qa df ilia no uidef aelu amp;nbsp;fimiliter fi minor lura ueritno cotrauenirc itdligif fié modice lefus fecus fi dicatur ratione lefionis qa tue intelhgitur de magna ut’ipe noJ diclo.c.o contingat»xxiiii»cor.Etadd' prcdiclis q die ta fut i primo libro i ti.de ponticell.o./V.fcd circa prediéla* Dubitari pot circa Geudfi qn natura loei fubeft nee aliqua padio her uenit.die q?regu1aritcrfüdus interior tenc tur recipere aquam pueniétem ex fudo fugt; periori.Et ida é queda feruitus naturalis amp;nbsp;lex nature utJ.h§*fï fi ufcius.^ denique ait amp;*l4n fuma in prin,ff,de aqua plu.ar.ét fi aqua fundo inferiori noccat.ut.d.l.u^.to cicns*?^.q'fi natura Et pone exempt u fi aq fluens ex monte ud loco meo fuperiori de feendit in tuu earn teneris recipere nee po.lt;, tes me côpellerc ut fäciam fofam ut aggercs in fudo meo p quos aqua retineatur quia fundus tuus iferior in hoe naturaliter fcrgt; uit fundo meo fuperiori qn aqua naturali € defcédit ut didislurib^ Sed lila régula fall it Primo qn opère manu fado p fuperi oré aqua denuaref i fundu inferiorem que non flueret amp;nbsp;fi op^ fadu no eHs »Secundo fallit qn aqua q fol lebat fluere i fundu iferio té no rapide propter op^ fadû rapide flue tet.ut,Li,§»ncraciîgt; »Et ibi hoc no.Pau.de ca^ ftro.de aqua plu.ar.ud fi ^ppter opus fierce quo minus aqua fluerec q natura folet ft force minuendo earn aut raaiorem fecerit aut udociorem aut in comprimendo red 3 dare fecit ut dida»l»i*in pri ♦amp;»§»tocies nifi impofita fit feruitus ad hoc ut dida.hi.§.fa di4Et1bihocnotatPau.de caftro qui dicit illu texdimitare omnia iura q dicât adioe pluuie arcéde dare entra illu qui operc ma nu fado aqua fluété i fuo deriuat i fundum uicini ut aliter difeurrat q per ft natura I if difcurreretut»d44»§»i,quia ilia procédât ni fi impofita fitftruitus illi fundo i qué deri uatperdi(ftum.§*fi» Tertio fallit qu5do aqua no fluebat nee cadebat de diredo i tugt; urn fed alibi amp;nbsp;poftq ceciderat deftédebat ï tuum amp;nbsp;tu ne in tuû defeéderet op^ fecifti ^’pter q aquâ deriuat in meu amp;nbsp;tu non c5 fueuifti eâ recipere fed demum ici pit i tuu deriuarc»Nam tûc poteseâexcluderc ope fado amp;nbsp;no teneris licet in meû deriuaf qn quis pot aquâ auertere amp;nbsp;curare ne i fuuï ^fûdû influât G modo nôaionocendi id flat fed nefibi noceat utécafus ind indumma »§.pen uit imo.ff.de aqua plu.ar.Et ideo fi tu dominus fundi inferioris in igreffu tui fügt;lt; di uis facere aggercs uel quid propi q aq* impediaf ne in tuû fundum igrediaf 6C îgt; grediatur fundus cuiufdâ tercii q nô fieret fl igrederef fûdû tuû pot hoc facere qa ille tertius nô p5t agerecôtra te ut teneans aq recipere ôe earn a te nô excludere qa qtum ad ilium tercium tuus fûdus non ferme nagt; turaliter ficut feruit fûdo fuperiori ex quo aqua defcenditutécafus notabilisi dida ). infûma.§.ideî labcoelfecûdo.ôC ibi hbet?

* Paulus de caftro.Etiftud^ceditqn tu do minus fundi inferioris non confueuifti aq in tuorecipere per tm tempus cuius nô ex tatmemoria incontrarium uVquia feruit^ de hoc nô fuiflet impofita alias fi dido tpe côfueuiflet fluere uel feruitus fuiflet impo fixa non poifts earn diuertere.Et iftc eft ca fus î.dida.l.i»in.§.neracius cû glo.in 7^’. co getur eolligeredcaqua plu.arcé.Etdixi.s.î fecûda fallcntiain fine qébenc notâdum quia déclarât totû illû titulû.ff.ff aqua plu* arcé» Q^uartofallitqnfuperior habebat fofla in fûdo fuo naturalem nô ope manu fadam uel quafi naturalem.quia memoria nô extabat de dida fofla licet opère manu fadafuerit uelqn nonerat naturalis fofla fed manu fada et extabat de ipfa memoria fed lureferuitutis fada erat Nam omnib^ iftis cafibus inferior dns nô cogif didâ aq recipere î fûdumfuûctfi fouea effet rupta

uPaggercsdeftruâi pofTetfupior cogt ut patcrctur refici utfupra dtdü é amp;nbsp;pbatur in44»§*apüd labconem.flCde aqua plu.arcé» amp;nbsp;ibi hoc tenet Paulus decaftro.Sccus G no babebatur diefta foiïa fure feruitrtis öC exca bat eius memoria ôterat manifeftaqa tue inferior reguîaritef ipam aqua? cogif i (uu fundu recipcr p predict imo plus etiam ft foueaefTetdeftrueba puta quia in fundo fu penor aquaç^ concurfus excauauit locu pp ter quern aqua retinebatur nc defeenderet in fundu inferiorem pofteaiHa excauatioc deitrueba uel repleta uel quia aggeres feco rat dominus fupior in fundo fuo poftea ex impetu aqua^i deftruób font Veletiä ipc dominus fuperior uel alius auebontate pro pria deftruxit.nuc dominus inferior uult agere ut fuperior patiaf foueb purgarc uel eam.aut aggeres reficeretöC certe no poteft quta 111a fouea noeratnaturalis quia de no uo facba nee quafi natural is qa extabat megt; moria nee erat ibi lure feruitutis fed cafu aliter pofita uel facba»Et fimiliter dicendûê d^ aggenbus Vnde ficut ft ipos feciffes fpo te polies remouere ita ôC ft cafualiter faebi funt fecus ft effent ibi iure feruitutis uel no extaret memoria ut probatur in diAaX in fumma^f .apud manufi^dc ibi hoc no»PauP de caftro coniunebo .§,idem ait ft in agro ôC indi(bo4$.itemapudlabeonem»Et ibi hoc nö.Iacobusdeare»qucmfequicur ibi Paugt; lus amp;nbsp;im^ddem uarus,e,L Ecex hoc no* ^fi propter inundationem aquarum pro/ pria aueboritate in riuo fiue fouea uel i ag» gerib^ fed fti coronellas ne aqua fufahabu dansflueret in fundum tuum pot impune cas fimiliter remouere quiaficuti uolû tarie cas fed ft i ita uoluntarie potes eas 'deftruef nee tenens pati ut reficiâturnififuit^ eG fetimpofitautdi(fto,§4demlabeö aitfi in agro ÖC i dicbo.$»apud manuGmcuibi no* ^ ppetuo tenemêti» Circa terciu qn nul laé cóuêtio nee loei natura feruitutê iponic qa loca funt plana ôC loci uetufta s fubê tue ilia eft feruada tanquâ lex ind.uMeniq? ait Ädeaqua PliuanÓ^da fumma i prin.eo4b Sed tails uetuftas habet uim quafi feruitu» impofite utXi^ftu. Et nota q? hec fcruigt; tus acquifita per uetuftatem feu prefenpti onê tâtuî operaf regulariter qtu feruttus acquifita per eduction ê qaficuti pfcriptiogt; ne qrlf utile dominiu ut n5,per glotólt; doe» in autentica nifi tnccnaleXJe bonis reo^«

Ita utilis feruitys nó direeba qrif per pferi? ptionem ut diifto.§btfecundu gloabi in7b. quaft feruitutêJn hoc tn differut qa feruit^ qftta per couentionê ê direeba aebio cöfelfo na ut,U4ti.amp; ibi plencpcr FloÆft ferui* uemóC per BardnXfi prius^ffdeaqua plu» arcemSed feruitus qftta per pfertptionem dicif utilis qua competif alt;bio utibs u^dd» X^.fibnfmeXt nogt;Bar,ÓC docun diebad» ft quisuL^tdiffcrétiaAdc acquinpof Sed circa iftâ uetuftaté feu pferiptioné qrif éÿa tempus requiraf die auté tails feruitus aq? duebus que bét eâm condnuam uel quafi o tinuâ tune regularif fufficiunt decern anni inter pfentes Ólt;,xx.inter abfentcsdbi quis diuturno amp;nbsp;ibi glo.óC doc,ff.ft feruimen^öC ♦LiifóC ibi noÆ.d* feruiAaqua óC notât gb magna in,bferuitutespdio92 0lt;.ib! per doe» ♦ffdeferuitu^Authabet eâm difcontinua? amp;nbsp;tune requirif tm tempuscuius inicii me moria ï cotrar lum nó exiftat utd-hoc iure,§ duebus aque»{£de aqua coti.amp; cfti.amp; nödri iuribus preaUegatis ut dicbüeft.s.inuui.q» principali.Q,uando autem dicaf habere ft uit^ caufa5 côtinuâ uF quaft difeotinua uide LLfóramen»ft.de feruituturba.predu Et qn dicaf tm tempus q noncxtat memoria in contrarium»an amp;nbsp;qn allegando titulüfuffi ciat tempus,x.uel.xx-annorum uide q pfe^ niflimefcripfus.in primo librouviii,q,prï cipali óC.s.eodemin %’tSeddubium eft de queftione cottidiana de qua plenc per Bar» ImobóC Ludo.de robnXu^.deniq^.ftld' aq* plu.ar»ÓC communis opio c quod fuffjeiat ,x.uekxx»annopicumallegationcut hiclt;34 ubi etiam requirif tm tempus cuius inicii memoria non exiftat incontrarium utdic Inno.ïlt;d.§»deniqj quiequid dixit ibi Ludo» de ro.qui conaf i hac materia concorda re o piniones. Sed dubitari pöt ft aqua felita edifeurrere ad fundum uicini per plures riuospoffit nuc tranfmitti in unü nuum tatu et dicas q fic utê cafus in.kapud treba tiui primff de aqua plu.arcêda fecudu una lelt;bu.glo.quam fequif ibilmokamp;illaglo* omnmo uift i ifta macia» Itê qd ft aliqs folebat ortti fuum certo tempore irrigate et de ortofecitpratû et uultpratû irrigate et affidua irrigationc uicino noceuan tene aturdamni ifebtiuelaqua plu.ar.et dicq nô.ut c tcx.notabilis i.d.kapud trebatiû.§» fi uicin^ Et ex hoenô.fecudum ImoLibi q ubi feruitus aque fimpliciter orto debetur

crahîtur ctûm ad pratS qui fit in godé loco F territorio ard»fi feruitutesÆTi ferubunp^ dio.nifi locuî ortus complanauerit eoq^ fac to aqua citior ad uicinum ucnireceperit ut *dgt;$,fi uicinus quod intelbge fccûdu 5 Pau» ibi qû fine hoc poterat fundû coIere» fecus fl non pofTet aliter g cxplanando-quia tue teneretur ex quo illud fit gratta culture ut ♦l,i»§,de co»oper»f£de aqua plu»ar.6lt;ar*dd» apud trebatiû in prin» Circa quarto? ôlt; ultima qn non eft aliqua côuentio nec nagt; tura loci aliquid déclarât nec fubeft loci uc tuftas quid tunc de aquis feruandû é»dic rc gu Fr neminé poffeaquâ que in fundo fuo ê inaliû fundû ducercîuito F ignorate dno »l»quêadmodû*§tfi protedunffad»!» acquit fâc»Lper agrû.€»de feruitu.ôv.hdiuus cû ibi notatis ïmo fi ducaf pôt uicin^ propria au cloritate deftruer ut.d,§,fi ptebtû'6lt;.Lfi ui ce5.f1 ad ianuâ»l£ggt; uiaut clam ÔC plene digt; xi fupra in.vibq.principaîb Itéra nô pôt aliquis aquâ ex fundo te iuito ad tuu fundû ducere»Kaquâ Ôcd^prefes ÔC ibi no.C.de fer UhôCaquaNecetiampôtaqua quis uti in fuo lauando ftercora ita ut fetor feu malus odorificiat uiemû ardub§.idem aitfi odor cû gloÆnequid in loco pub,Nec etiâ pôt quis aquâ perturbare que decurrit de uno locoadaliuj uudd.apud trebatiuy in’prin» »ff.de aqua plu»ar,nibad illum ufu? effet de putata'fecûdu5 Ang.de Irao.ôC Ludo.ibi ÔC etiam Pau.qui dicit ^ fi dns fecit foffas uel riuos in qui bus côgregatur aqua ad lauan? dura pannos lie? poftea per riuos deriuet in fundû memi diciturmoderate uci Ôlt; nô tcnetur fecus fi lauaretuentres amp;nbsp;fie facert fpureâ aquâ ut putredmes deriuêtur i fun? du? uicini per lUuî tex»ÔC de hoc uide tex» meliorê de iure intl»cû fupraX.dc rcmilù libro^xii»ôlt; ibi Bar.notat 111 û côtralauâtes pânos i fûmitate fluminisalicui^ quia pof fent prohiber! quia per taie lauacrûcôes a que deturpâf Sed lauando in inferior! pte fluraîs nô pôt corrûpi pars fuperiorôC 15 lauans prohiberi nô pôt p illû tex» ôc no» bn.d»tcû fupra quia uult $ eu? militescôQ ftunt fupra ripas fluminis nullus coruj de bet ag fordidâ redderc feu ra ulos F equo s fudantes iponere fed procui ï infériori p te flummis quod nô.contra fcutiferos lauâ? tes equos fudantes i flumine uel alueo pu» ad que habef curfus ex neceffitatc uel de? deledfatione»EtfiFr uö,contra pcdifcguas F mullercuias huâtes panos uel resimudas per ciuitatê aut uillâ quod it el lige nifi eff? aqua deputata ad illû ufurn uel folitu ita la? uari ut.s.diffü eftJtê nô pÓt guis aqua? ca lida puta faciendo balncû ïmittere fundu? alienu?»dJ,apud trebatium.ff.de aqua plu* anquia aqua calidanoceret fundo uiemo i moderate ut ibi align tn ague calide fut uti les amp;nbsp;neceffane ^ irrigâdis aquis ut gera? poli conftat apud gerapolitanos in afia ca? Iida aqua âgrû imgant amp;nbsp;d iftis etia aquis copetunt iterdiffa ficutp aquis frigidis ut c tex.notabilis in»l»i»§.idcm labeofcnbit.ff.d aquacothó^efthScduidef g» nullo modo poffit quis aquâ ex fudo fuo i alienü ïmitte re eciâ nô fpurcam nec calidâ quia lies i fuo gs poffic uti aqua amp;nbsp;gualib? re fua.l.i re ma 'data.C.mamtamen non poteft in alienum ïmittere»l»ficuti.§.arifto»fffi ferui.uê»amp;:»Li» »$»idem ait aquam.ff.de aq“ pïu.ar»ölt;.LgüC adf^ffiprotecffum.ffad^LacquiLuttStdixi»

■ Sed pro folutione diftingue aut aq‘‘ pri mo de fundo uicini i tuum füdü dcriuafóC tune licitü é tibi ad eundé füdü remittere ita logtur.dffapud trebatiû ut dicit ibi gh magna fecûdû unû inteUeffû aut aqua nô péruenit ex fûdo Uicini fed ex tuo ôc tunc aut ego uolofacere i meo amp;nbsp;imittere i tuu? fudum tale quid quod per fe ipfum nô Hue ret in tuu ÔC nô poffu? amp;nbsp;ita loquutur 3ria fici hoc uide que dixi fupra in-t.li.in tuff fe elario amp;nbsp;i ti»de aquarolo amp;nbsp;i ti.de aquapiec tu ÔC aliaçi reç^ aut uolo imittere intuu? id quod per fe fluit ut puta faciendo ibi riuos amp;nbsp;dimittédo ibi aq q per fe difcurrit dC tüc fubdiffingueaut facio hoe moderate quate nus expedit ad ufurn familie amp;nbsp;poHuni ^ ita loquitur»d»l»apud trebatiu? in prin. fm aliü itelleffu autimoderate amp;nbsp;nö poffü:Ut no»in»d.§.arifl:o.Etdehoc uide que plene dixi iu.Ii.in ti.de feruitu.proiciédi m.U.q. CLuado autera dicatur fieriimoderate die moderate qn pro ufu tra familie .imodera? te qn ultra ufu? familie ut n5,in.d»$.arifto» óC i.d.§.apud trebatiû in prin.uel qn aqua ■ corrûpitur feu iterrûpif uel imitterêf pu tredines uel qn fieret balneu ex q uo irait? teref aqua calida ut.d.l.apud trebatiû i pri» 6lt;»§.i»cü ibi no.nifi aqua calida prodeff? ut fupra dixi» Occurnt alia queftio an iile cui debef feruitus aqueduffus poffit areü ‘ lapideü facere ca aqueducende.dic aut uult facere areü feu ponté i loco quo alteri debe e»i

tur feruitus ttinéris amp;nbsp;no pot aut ho uulc facerc in loco quo alt cri no debetur Kultus ca tranfeundbÖC pot ut écafus cometa glo» in4»fupraiter in prtn.ff.de aqua plu.ar. SC fimirrdnspreduTeruicntis nö potfacere pontéinpreiudiciuciuscuidebetur Puit’’ aquedudl’’ ut probatur ibi Gcundu iinum îtclkélû gIo.quêfeqtur.Bar.amp; doA.S? nu qd bnsfêruituté uel fus aqueducéde pofTit arcu5 (éu ponté lapideuj facers fupra aliuj aqueduétû al ienu dicas q? nö fi turbaret cigt; us aquaj ut»dd»fupra iter fn prin.%.nec fs 6ó ibi boe notât glo.ôC code? mö no pofTet fub aqueduAu alm aquedudû facers fi no/ eerst fuperiorf ut probat stia fnJ»bocfurc .$.fi.ff.ds aqua cotuôi eftt.ï.l.quo quint’’.ff» de ferui.ni.prcdi.Ssd quid seötra an ills q babet feruitute in.poffit facers pots fupra locuT per quédueftur aqua fuito so cui de.* bet feruitus aqduéfus.Et uidef qgt; fic p ♦d.Lsatsr.ih rnfio.ibi fsd ponté* in cotra riu uidef efis tsx.ûiü.penfo ibi nee is.T u ue to concorda fecudu glo.amp; dodf.i bi.au t ills qui bet Pu i tu té itinsris pôt ireôC uti fua P uitute fine ponte amp;nbsp;pôt pontem facere ita loquif.T^.nécfs.Aut non pôt aliter tranfi rs amp;nbsp;tue aut uultfacsre ponté lapideuî qui defacili non poflet remouerf ÔC idem quia no pôt ardjoef corpus.f.fi quis inft.fffi fsr.uen.amp;.l. fiftulami fi.ff.de fêr.ur. pred» que intelligs qn ills locus alten feruft.puta quia î eo debetur feruit’’aqduétus ut dixi fed fi alterf nÔ feruit.ôC tûc b fis feruitutem itineris poflet pôté lapideû facer Et fta pof fet henfgf.d.l.rupra itenif^tnfo aut uultfa cere pontejputalfgneûquf de facili poC fet remoueri ôi pôt Et eft rô f hoc cafu qa ille cui debetur feruii^ pôt facere i predio feruiétis omne id fine quo non poflet uti P uitute ut.l.Puitutes.$.ri domo.ff.de fer.ur.p di.amp;d.refeéfionis.fficôia predi.Ité ratio in ter ponte? de 1 ignis ôc ponte? lapideû pôt effe fseundô Bar.i.d.l.fupra iter in prin.qa qfi eff pons de Iignis nô ipeditur purgatio riui quod de facili tolli pôt quad fieri non poflet qfi effet pons lapfdsus.Et aduertc qa pons dicitur proprie de lignis fed arcus la pideus non dicitur q^prie pons ut probari uidef in.d.l.fupra iter i prin.Sed côis ufus loqndiaFr le babet cui ifandu eft fccundu Bar.ôC dodf.ibi ut dixi etiâ fupra in primo libro in ti.de ponte. Sed quid fi ills cui debef tcruit” p riuu? aqueduct’’ in fundo

uicini uult Îuxta ponté facere foffàm î qua côgreganf aq ÔS fpfas poffea per rfuult du cere»dic q? non pôt quia poflet aqua ibf cor rupi amp;nbsp;date damnu predio feruiéti amp;nbsp;pba tur i.d.l.fupra iter î.iiik^nïb ibi aut fi fpéc^ fseudu Iaco.de arena amp;nbsp;doc.ibi Item nûqd file qui habet ius aqueducéde de riuo pof* fit cunfculum fubterransum facere p que? ducat aquâ.amp; tex*in.d.I.fupra iter in prin» fentit q fie du dicit cuniculu? quafi dicat fi ueîlet êesre poflet glo.tenet cÔtrariû q qfi (êruitus debef psrriuuqui é cohopertus neefôflamnse cuniculu coboperte facere pôt iuito dfio predii feruistis p.l.i»§»fi.cum »l.fequs.ff de riuis fecûdû intslleélû gloû^ licet glo.dubftetde întelledu iHa^zdÊde q* die ut plene dixi fupra i z^.if.queftio ex p* diAfs decidif ufq^ ad %.iihqucftfo prieipa lis. Et adde prcdiélis $ ills qui auertit a qua de publico aquedudlu qfi bêt id ex pri uilcgio prici pis uel confustudine d? iplam ducere p caftellûuelalfud foramen de nô per fiftulas ne materies fi ft u le corrûpanf 6lt; côtra faefens perdit beneficiû ducendi a quâÔt ét punif incorpore utcfttsx.fnX cos amp;nbsp;ibi Bar.boc notat.€.de aquedueftu lu xî.amp; qui trahit aquara ex fluminepubli.d? gratis trahere nihil (bluédo pro tafi deduc tionc aque ut.l.ad rcpar3tioné.lt;r.dc aqdue. amp;nbsp;notât glo.in piica.eo.ti. Super^ft alia q ftio quis teneaf manutenerc rfuos Ôi eos purgareamp;ageres rcficere amp;nbsp;cuius expéfis In qua itadiftigue.Aut loquimur de aqua publica aut de priuau.Si de publica uidef q? debeat côlêruari amp;nbsp;manutsneri expéfis publicis fecûdû Flo.fn.I.fi fiftulas.ff.de fer. ur.predi.amp;dixi fuprain priolf.i ti.de aq* duélu ,p quo facit quia in dubio uidstur qs facere opus iutilitatérsi pub. fumptu. pu» ut.Lad reparations cû fi.£, de aqduc.li.xb 6c.l.fi.€.de fabricêfib” amp;.l.cum nauiculari oru?in fi»£.de nauicuF.amp;.l.ikC.dc cupf.lu x 1.1 tem quiaquis nö debetgrauari duplici oners,I.i.C.de impo.luc.dcfi:rip.li.x. Sed ï CÔtrariû facit quia dnisprcdio^; p que tran fit aqduft’’ publica conesditur immunitas ab extraordinariis munenb” ut fupra i dx tionibus nomine ilJo^ pdiorum iponétes ut foffasfiueaquarü duftus rcpleftospur , gentut utëtcx.in.l.i.C.deaqucduiftu Ü.xi» Et propterea uidef q? fuis expéfis facers te ncanf ex quo pptsr hoc recipiût cômodû quia ad que fpeclat lucrum debet fpeftars

damnnmü,^.^ fecun^oX, de cadu,toK Si »Lfecundunatur5»f£dcregujunsrItem qa q m uno rdeuatur in alio débet guarid^eu qinprinxum ibi notatisÄde iure luran» Item pro bœ optime lâdU»foo uiftu 6lt;d» ^niû inpnn.Æde opdibe,ubi dicitur iduj q tenetur preftare opas debere pftare fuis cxpcfis’ôi pro boc églomotàbitis inXftipu lationes cômodiinmûÆ.de uerbo^obb.q üult quod feri ptores teneâf feribere cû fuo attraméto et ibi p Ange.et Iode ymo»Facic ètiâ ad boc ^ nôfgîo.Baket doc4.hqm» Iibe4 riÆdeteftûEtnoddê Bakinddibertt liber teqjXde operis Iiber*et $ noJn.Lfi n forx ' tê*§dibertus.fï»de conduindebù Ego iri boc articule ita diftinguerem aut é lex uel confuetudo deelarans quis debeat purgarc locû publicû ÔC cuius expêfis ÔC lîla ê (èrua da»Li»$.fixum.t(èquêtùflkde aqua plLhôlt;d» (êmpen^degéÆde iure i mm uni. A ut non efteofuetudo ÔC tûc aut priceps uF fuperio cuius eft locus publicus recipit ucdigalia f pedagia fluduu amp;nbsp;uiat^ ÔC pontium a naui gâtibus 06 trâfêûtibus ÔC tûc tenetur fump tibus de publico ealoca purgari facere non auté tenetur fubditi fùptibus fuis ardd.^td? alexandrie primaii.xultcm pro boc facit $ elegâter dixitArcbi.xxiiiLq.fi qs peregrigt; nos ubi fingulariter uult q comités ÔC baro nés ÔC alu fupenores eolligentes pedagia et uedligalia teneantur itinera ôC ftratas tens re fecuras pp hoc quia eolifgunt dida uecti gaba alioquin tenêf ad emêdationê pdit09ï fi in defeclu lufticie inucnianf.xxni.q.i.do minus óC.q.v.adminiftratores Ö^.iu.q.iu. q fine amp;nbsp;i au té. ut differ.iudi.^.penubóc ideï requifBaU.c.i.i fkpenukcolumpd tuf pace iuramêdirmaJdera tenet Hofti. i fumma df cenfibus.$.ex quibus amp;nbsp;Odofred auten.bagt; bita.€.ne fili.qa pa.amp; idê tenet Ftóbi»^»® ma.tT.de bis qui deie.uLeffu.^ intelhge qn fctuit ÔC probibere potuit alias (êcus anUne qd in prin.cu no.ibi p glo.óc Bar.ff. de icê» ruLÓC nau. A ut princeps uel fupior non re cipit uecTigaba dC tûc recipit aliam utilitatê puta pifcationes uel Calinas F alias ucilitates iuxta,c.i.q fint regalia .Et idë eadem ratiöc arguméto.c.qui fentit onus de reg.iur.li.yi» 6lt;.l.fecundura naturä.ff.eo.ti aut non recigt; pit aliquâ utilitatê Ä tûc fubdit fuis fumpti bus purgare tenêf ^ut ex eo utilitatê reci piunt ctiaj fi fint ecclefie.C.de open pub,l. ad corpustCfde colla, fun» patrimotbkÔC jn

autê.deccdefiaftLtL^.ad bic fancim^.Ä.fE ne qd in loco publico,L.ii.§miarum %.refc ftiones.óCq? nö.in.lTi locus i fifT quemad. (èrui.amit.óC i.I.ii.in fi.Cde naui* libro.xi»

Si uero loqmur de aqua priuata ÓC tune aut ê^pna dCnulli debet feruitutêóedno Incübiconus purgadi füptib’’fuisautdebï (èruitutem alten amp;nbsp;regularicer m omnib^ feruitutibus refeAó ad eü ptiet qfibi ferui tutê afTerit nö ad eü cui res feruit nifi in (ér üitute onerls ferêdi ut.l.ócfi forte.^.etiam» f£fi fer*uen*de quo die ut dixi fupra codes in 7v.Q,uero de alla qftióe cottidiana ÖC.s* in primo lid ti.de feruitute oneris ferendu Et adde $ fi in fado quis habet ufûfruêluj alius ^pneiatê Ôteftaliqua impenfa necef faria ^ cloaca uel ob formt là aqueduA^ dia fpectat ad ufufrudtuanü amp;nbsp;nö ad,pprieta num ut.l.fi penden.§.fi quid cIoacaru.fF.de ufufruc.ôC ibi uide per Flo.ÓC ^ habetur uk bacten^ eo.ti.kem adde du dixit Bakin.c.ü ♦§T1 quis de manfo.i pe.col.i ti.de cótro*i re fa.q quis tenef mùdare de fado riuû fuu5 per fua pdia currêtem penkL’f ,de aqdudu Îi.xudebet itèlbgi de riuo publ ico ÖC de fac to m cura amp;nbsp;opera amp;nbsp;expêfis publicis.l. ad tcparationê eo*tLÓC adde q.5.dixi* Vltio circa itla.q.principals adde que fupra dixi in.i*lt,Lix,q.principali ubi i genere tracta tû êqualiter quis debet utiferuituteöi q.s, dixi ex feptima.q,principali* Mono prin cipaliter qroqualiterretmeaf feruitus aq dudus dC i ea qs tenen debeat Dic breuiter quod retinef quado ipfe cui debef utif re pleno eius nomine nö aucem mercenanus aut holtis aut amicus aut medicus qui ad ui fitadum dnm uenit uel colons uel frucTua rius item qui quafi débita fermtute ufus eft et in ufu retinef utefttcx.Ll.Lcum.ll.feqn, ufq? ad €Lti.fF.quêad.(érui*amit*ubi g lo*óC doc,ltcm fi in partes agri aqua fluxitetiam finöadulterioraloca pcruenittn omnib^ partibi’fundi debef ÖCrctinetur ut,i,fi m partes eo*ti.facitJ.iiLi prin.öc j ibi nota.ff. de acquir.polTltem fi in uia publica’é loc* per quê duco aqua ad predium meum beet regulariterdeturcduccre'nö polFim utJ, ,i.$*penukóc*l.boc iure*§.dudus aque.fF.df aqua coti.óCefti.camcn fi unusmihi concef fit ut poilu aquâ ducere per locû pubiicuï amp;nbsp;pottea me ducere impediatfuj tuendus in ufu aqdudus pen util cm adionê contra ipfum q iqs^mihi aqueducéde cócefTerat ut

lit probat ur in JJ iTecundusunin intense tuj glo.fbcôia predi.facit ad heeXi^^ait pgt; tonf^de aqua cotiÄ efti.0lt;*hper fundu.ff* deferuhruftnpreduEt eomöqui mihi c5 ce Hit facere pontéfuper ma publica amp;nbsp;edi ficaremolendinûfuperfuû licet iure mC/« rononteneat didfapromifliotamê die q, ^milTitnon potent petere ut deponatur pons aut deftruafmolêdmü fecûdû Ang* amp;docn:o.!n,d.tii-fEcóiapredio»p iHû tex* cû glo.tx qua etiaj ifert ibj Ang.q? licet ex flumine publico non poHitconftitui ferui t^aqducft^ut teneat de rigore tn de estate pretorisfic4quâdofluménon erat phene ut ibi quod'eft notâduî.Iteî qs retmetPui tutêaque etiâ quâdo edificia i flumine funt diruta.dumodoremaneantaliqua letëtioif figna que poffuntefle»Primû quandoedifi dû uel forma aqueducende non é reduda ad pnftinâ forma »Secundu qn eflefreduc ta ad pnftinâ forma fed nôdum eflet elap^ fus annus* Terciû’qn eflet elapfus annus fedremanftrût aliqua ligna ifundo aq pugt; ta pâli lignei ut probaf Lkfbin prin*ô«: ibi P Bar*Ange,amp; doc,fEde ufu.amp; p notata in ♦briparû.ftde rerû diui.quâdo dirupto pô te edificio uel forma aqueduA^ i fignû rc*-tinêdequafi’pofleflionis formate uel figer fecit palos ligatos m quibufdâ ptibus flumi ms uel aque ^ fignû é ne uideat ioeû reJi qflê*quia folêt habêtes lura aque Fmolendi ^ ni In flumine per publicum inftrumentû ^teftari quod non obftâtedeftruiflione ip fl îtendunt tenere Ôlt; polTidere l’quafi locû ôialueû fluminisamp;iusamp;phuiutmodi ft gna faciunt effigere palos ut dixi ôe ftanti b^predicflisfignisuelaliquo eorû nullus ali^ potent edificare i diefta aqua uel i^ aq auferre quia edificâs eum quaft polléiîionc priuaretdta fingullariter dixit Ange.ôC fo» deymoLLLfi.perillûtex.cû ibi notatisÆ de ufuca.Et adde q? nô.Bara.L quo minus in*xv,q.fl»de fluminuq» ppetuo tenemëti in praftica pro illis qui babent molendina uelaliaedificiaifluminibus aut aquis uel iusaqueducendeamp; pmittût corruereedift tium raolendini uelaqueduft^ ut ft retigt; uëtaliquafigna de prediëtis uel fimilia dt eäf retmere lus molendini ut aqueduffus neceo turban poffütJtej ft quisi aqueduc tuluoipediaf pot fibi p’pria auftoritatc fubueireöCedifitiü Flocûîeo paliûfaëluî q^pna aueftontate deftruere 6c boe modo fuam quaft pofleffionej tuen’ ut»bi.§-fi pro tectum m ft.ff.adX acquil.etd.feruitus 4.ft ad ad lanuamÆq ui aut dam Itemfiquis diuertcret aqua mea uF mibi débita uel im pedient uel deftruxent aqueduAü qua ac tione poflit ouemri uide texxû ibi notatls in.l.ft feruus feruü.§.fi aqueductum.ff.ad.k acquikltem quómö retineat ifta quafi pof feUio fèruitutis aqueduëlus.uide ea que ba bentur per glo.et docunJui.^.dc feruitu.et aqua. Et circa banc matenamindefupra i primodid prin.fxui.q.pricipali i penF.SC ulti.coF.et que dicai fequëti.q,principal! qa per ea que ibidicenf dedarabif ët ifta.q.

Decimo principaliterquero quomodo etqualiterfuit^ aqueduft’’ amittaf dic mF tis modis. Primo amittif tempore nö uten do ut babetur plenc p glo.et docfo.i.l.fcruï tutes.ff.de feruitu.óC in.l.ii.C.’de feruituti» Etno.quodfiaquaque oriebaf infüdoui cini plures peüdcï nuu? iureducercfoliti funt ita ut fuo quifq^ die a capite duceret p CÜde5 nuü eüqj cómuné deïde ut qs ifcrlo erat fuo quifq? pp no riuo ut unus ftatuto tempore quo fèruitus amittif nö duxit ius aqueducëde amiflit nee per certos qui dux erût feruitutej retinuit nee tale lus ceteris acquiritur.fed fiplurium füdo aqua débita eflet per unû eorû omnibus babuifletîter quos is fondus cômunis foiflet retmetur ut eft tex.in.l.aquam in prin.et.§.i.ff.quemad modû foruitutes amit.^ no.ïtem fi féruit^ debef tibi maiori ôC pupillolicet uterq^ n utàtur tn ppter pupillû tu ët maior fuitu te? retines.l.fi cômunem in prin.ut ibi no. eodëtu Secûdoamittit côfofiôede qua uidei.i.fi quis edes i prin.amp;*§.i.et.p.Flo.ôC Lfi cômuniet.l.unus ex feruis.fEde feruitu tibusrufti.preduec.l.tria predia eodem ti. et.l.ut pomum.$.i.ff.de fèruitu»etl.fi cum fuitus.ff*quëad.fcr.a. Etdeiftis duobus mo disamittëdi feruitutë uide queplene dixi fupraî primo lui décima ôC ultima.q.pnn cipali. Tertio amittitur permilTióe fi d* besmibi feruitutë aqueduct et pmiflero tibiuteû claudasueladaliû locus aquâ du casar.l.fi domus.ffdeforuitu.urba.predi ÔC Lfi edes mec eodem tixt.l.ftillicjdii iu prb ff.qLiëadmo*feruitutes amittaf et.I-omeus ff.ft (eruitu.uendi.nifi iHa promiibo foret precario neceflària quia tûc feruit^ n amit teref.l.fi pcario.ff.côia predio. Q^uarto amittif fi fons arueritexquoaqueduftum

haben amp;nbsp;per eöftftutu tempus aS uenâ fus non redicrit utXunus cxfociis.§.fi.ffdc fer uitugt;ruft.predio»Sed fi poft oftitutuî tem pus ad mittédà feruitutê ad fuâ uenaj redic ne an aqduAus erit amiflus amp;nbsp;dicendum ê ipm amiffuî fed reftitm debere ut ê texmo in.d.^.fuiunftadffequen^que incipiuôC adi ciraus ut ibi p glo.et doft. CLuinto amit titur ex receftu flumis utfi aquam ex flumi ne publico duxerim amp;nbsp;flumé recefTent nô pot fequi flumen que ci loco (eruitus îpofi ta non eft quatenus is locus tutus fit Sed fi alluuione paulatim acceftent fûdo tuofub (èqui potes qm totus locus fluminis feruit duftâ fj fi ceperit totû fluerc mutato alueo nÔ potes qm médius locusnô (eruit inter rupta é feruitus ut eft texdnXboc lure-^.fi aquamÆde aqua coftùÔC eftù Ctrca qæ uideque plenedixi fiiprai»vîûq»pncipali 9^gt;4tem quid fi debef (eruitus aquedueftus cxflumic publico»Scd nûqd ppter inunda tionê flumis perdaf (eruit” aqueduft” die q? nôd.adco.§»inrula in^u/b.aliud faneeft ffid* acqui.rctdo.ôc infthd re»diuk§.aliaca»

Sed maior eft dubitatio nunquid pof feflio uel quafi aque p maiorem inundati onem perdaf ficut pofleflio territorihdie ^nó qui a nihil additu tali facit define? qa nee defino polTidere terra fi ei crufta appli ceturex (undo uicinidacit ad hoc4»fiquis nee c3m.§.fi»flffi cenpetaf Et iftud eft ne ceiTarium fatis maxime ppter poflèfliones que fite funt luxta padü q iundanf ifallibi liter ïfra decennia iundationc non Ie ui nee cito trafitoria»(ed uebeméti amp;nbsp;crufta agro rum exportant.utftde acquit. poffiLiii.§» labeo amp;nbsp;ex boefequif q, fi prefenbo aridaj terra que é fafta lacus uF ftagnü p impetus aqua9^ ueliduftria meaq? iterruptafit pre fcriptio eatenus quatenus primi ufus qua litasé pempta quia primo erat terra nunc aqua mutato elemëto ita notabilif die Bald hunica in ultima carta in prin.£»de confefi

Sexto amittif ufii al tenus aque m qua rio n fit feruitus cocefla fi nö utat aqua fibi cóceflad.fi quis alia in prin.ff.quêadmodus feruiamiùÔC isqui noeftumaj aquaj habet üfusfuerit diurnapercöftitutionê têporis ad araittêdix feruitutê noftuma amifit qua ufus nö ê öC econtra.Ec idem é eo’qui certis bons aqueduftü habensialiis ufus fuerit ut ♦bfi cômunem.§.iÆ quêadmo» ferui.amit» amp;^ probat Lkficuti uia.ôcûkfi ficconftituta eodem titulo* Sed poffet dubitari an per îmiffionêaltcriusaque de qua nulla (eruigt; tus debet amittatur feruitus aqueduft” ÔC dicas q. non ex quo utif aqua débita ÔC mF to maiori ut probatur in.l.ficut uia in pri» amp;»lti.§.item qntur.fEde aqua coti» amp;nbsp;efti. tn Utens ampliori aqua fimul mixta pöt p dnm predii (êruientis in tota aq impediri ex quo aqua nô ê diuifa amp;nbsp;poftq eft fimul iunfta eft in(èparabilis uud.^.redle qntur Et eft ratio quia i feparabilis utile per iutigt; le uiciatur ut ibi amp;4,fi fponfus.^.amp; genera li£ .ftde donadter uköe uxorem ÓC.balias i» cipit pediusÆdearbi.ôC no. per BardJ.k§* pe.de 7^.obli.amp; î,c.utile de reg. iur.li.fcxto cumfimilib”.Etaddeoioqgt; notât BabinX ultima in penul.carta in fine 7^,pone fui n (eftus.C.dc cofefb Septimo amittitur digt; uifione fudi fi aqueduftus debetur i fundo uicini iloco certo amp;nbsp;finitoSc fudus feruien tis diuidif per logitudine qa peride êac ft ab inicio conftituta feruitutc duo fudi fuifi Cent ut.LnS fnis-§.i.7^.red is.ft quemadmo» ferui.amit»CLuod .pceditfi illccui feruitus debebaf alterû fudu in quo (eruitus no re manfit redemit (eu acqfiuerit qa per hoc n .tollitur feruitus q i alio fudo ê eóftituta 1? a principiofuiflêtunustm fundus amp;boc qn locus iquo (eruitus debebatur diui(b fit do ut aquedutftus cofiftere no poflet. fecus fi remaneret ita anguftus quia tunc uterqj fudus liberabitur uy fudus redeptusppter cofuffione utdixi fuprai pri. Alius ppter anguftia locid.fi tarn angufti.fl.de ferui.SC hoc pbatur Ld.I.nam fatis.§.certu. Sed fi di uiditur fud^ ferules per latitudme tûc non amittitur fuit^ n utedo fuitute aqueduft” diui(a nifi tota aqua non utatur ut.d.l.nam fatis.§.fi uero per latitudme F ntfi fpeciaFr côuentû fuerit ut alter fudus liberef ut.d. $.fi uero p latitudme^.Tb.poflunt tn.Si no ro feruitus aqueduft” debef i uno fudo ut per quälibet'eius parte liceataq ducere ôlt; côuentû fit ut locû mutare poflit tûc fi diui def fûdus fuies per lôgitudinê ôC nô utaf feruitutenifiperunûdeillisfudis ftatuto tépore feruit” amittitur qa tûc pende ê ac fi ab inicio (êruit”duob” füdis fuerit ipofigt; ta.u t ê cafus cü glo.hdd.nâ fatis.§.ceterura» ff.quêadmo.ferui.amit.Et pdich ^cedunt qnferuit” nöé diuifa.puta quia conftituta fit aqua ut F eftate tm utatur uel uno méfê uel alternis annis uel méfib” aut diebus uF

e.ï

boris tm no^lurnis ud diurnis ah no iitén do amittaf ftatuto teporcanuero duplica tur mde texxû glo.Slt; doAad.d ficÆquenj admo.ferui.am»t.amp; id.fi dtutumarumÆÆ aquacoti»amp; efti.amp;uideque plens dixi.sj »idt4x.q.principaIi:7V.item feruitus reguFr amittaf Ói dixifupra eoJ.viuq.principali circa princ{piü»%.itëcóftitui pot ut ducaf Etd' materia quo 6lt; qh amittaf Puitus nel quafi pofTefTio feruitutismide per Bar.ind» quo minus in.xy.q^fEde flumi.ólt; per Bar* Ang.amp; docflrJd/i.frde ufuca.6c qd' hSanX fi quifquam,flRde diuerf amp;nbsp;tépo.prefrip*

G_ ueritunxi»principaliter quo ^cedaf ï iudicio circa ifta materia aqueducd^dic ut Rofredus beneuentan^’i libellis Tuis iuris ubi pofuit quatuor iterdifta i bac materia aq ï quib^êt ponit libel!û amp;nbsp;pofitiôes.Pri mû ïterdiclu5cqn quis habet lus aquecoti diane ducende ad predia fua Ói ab aliquo ,p bibef aquam illamducere.ód dicit Rofre.q^ habet côtraipedimentû interdibtû d* aqua coti.qd' interdidbueft prohibitoriû amp;nbsp;care tinende pofleflioniseft inuentum-fednon (êmp quia ê align Irftitutoriu.puta ft aliqd fiat ad ipediendu quafi pofleiTioneïaqduc tusut iHuddeftituat ueldeftruere debeat attain prin.^Jabeo^deaqua coti.ôC eftü et ad boe ut ópetat boe iterdirtu dicit $ fep tem funt necenariat Primu eft ^ fit aqua cotidiana amp;nbsp;cotidianâ aqua intellige n que cotidie fluit fed etiâ ear qua? cotidie poteft ducere fiuellet utd.i.^d.fllde aqua coti.ôC eftù Secundû‘qgt; ilia aqua fit urusb'’âno no ui no ela? nee precario faite una die uF una nodle fed fl ante annu baufifti no bes hociterdi(flunifi infra unû annu aqua per fe fluahut.ffeoJ.kin principio amp;.§.quod autéferiptûë amp;.§.quefitû. Tertiû q? ilia aqua fit pennis nulla aquam.potduci nift fit pennis-ffeodd.^.loquttun CLuartum ^aquâ ilia ducasacapiten5aliude. £apuc aute? aq ë unde aqua nafeitur fine ipfefons exfôte fine flumine uel lacu habeat princt pia foflâru? qbus aqua ex flumine uel lacu primu riuû ducat.Lu§»boc îterdicdu?-ôC.§* caputtfEeodé* Q,uintu? q» die qui ducit aq putet fe iure ducere.fi autem putatfe n iurcutinonbabet locûboc interdiduy fl* èoJeîdu.^.fed de fl iure.§.ariftot Sextum ^ Î111a aqua ducêda nÔ excedat ampi iatiôis modû ÔC no ducat p aliâ regioné q folit^ fit duceretlti.^uHud cum fimiUbus.Æeodem»

Septimo q ilia aqua ducendo alla non î müceaturalioqnnô babebic locû hociter^ diedum uhftxodë.Li*§4llud labeo amp;.§. ite? quentunborma autêlibcUi ponit Rofre* i bociterdiedo hoc modo»Corâ uobis due» A.côqueror ego Albertus de dauctria ceugt; tonicus qui me prohibuit duccre aquâ per fundû raeû talcmcuius confines funt tales* ôieduxtaddormâ in prin.cum gloÆde ccgt; fi.quâ aquâ duco ficut duxi hoc anno non ui nô clam no precario unde ne me phibe at uel ipediat ago côtra ipfum Alhcr.SC ad hoc ^pono iterdudû de aqua cotu amp;nbsp;edi» F aedioné i fadum de q itabene ocipies libet lumdicitdjun primflleode» Q^uidâ taras äpponcre petûtinterefle itadicëtesamp; qa î.xxâtereft meanô efle probibitû iô ipfum A Iber.côdemnari peto î raeum interefle et ad hoc ppono iterdiedû prcdidû die» Et B ;pbantur i.l4»§*pretereaÆ.eoderagt;Sed dicit Rofre.q nô credit q poffit peti per îterdic turn lie? î illo poflît côdëpnare iudex ficut îaliis fuperiorib” iterdudis notaui Necob Rat ille,§ipreterea quia ibi propter factura fuûamifeerat iusaqueducéde Vnde quia î hoc cafu efb reftitutoriû Igitur reftituitur mibi lUud intcrenb.Pofitioncs autem ôC ca pitulafiuearticuli acdoris ita formari de bent Ego Albert^ dico q aqua q exit de ta Il fonte uel fluraine eft cotidiana4.que pot cotidie fluere Jtera q aqua 11 la fura u fus h* anno nô ui nô dam nô precario Itë q ufus fum hoc anno ilia aqua fan’s una die ul’ una noedeJtera q iHa aqua femp ë perennis ÖC nullomodo deficaturJte? qaqua illa orif ex tali fonte uF ex tali flumine ita q ab illo fonte uel fluminc aquam ducoJtem q iUä duco iureferuitutiscredens uti iure meo» Item q duco aquâ illâ ita ficut primo dues hâJtera q aquâ iHam per eundë locû duco ficut amp;nbsp;ducere folebam Jte? q il là aq tra q ducere folitus cram duco fine alia.Pofitiöes autem uel capitula fiucarticuli rei itaecó» tra formari pofTunnEgo-MJico qillaaq* currit tm in bieme amp;nbsp;in eftate deficatur dC fi bocconfitetur aftor abfoluitur reus qa ta men non eft aqua cotidiana nec perennis* Item dico q? aqua ilia ufus eftTicius tantuj fl hoc confitetur acdor fuccumbic qa fl T ici ustmfuitufusergo nipfe^VUtemqaq it la ulusfuifti ui uel clam uel precarioa me* Item q aq iHam q ducis a tail loco earn du-cistltem q locus,ills ë tantu? jemotus fôte

ucl fluminc unde aqua ina prouenit amp;nbsp;bet initnn ^ cam ducerc no potes.ü hoc confit teturadtor fuccumbitqaiamnon ducitag acapitedtem g^tufcis (iuccrediste contra ius amp;nbsp;imufteaq illam duceredtem aquana iftäducjs p iHâ regione q hoc ano duxeras itemquod aq illam ducendo abam aqua in mifces', Hec oia coligutur ÔC pbantur ex luribus' fuprai printbuius intcrdjcb aHega tis. Cetera cd materia bui^ iterdifti uide p RofredtuinnJe aqua cotidu Secundu? interdiclfl é de aqua eftiua ^competit ei q Habet lus ducédi aqua ad locû fuû amp;nbsp;ab ali quo impedif earn duccre ôC daf contra im pedientem ÔC dicif Hoc îterdicluî de aqua eftiua quia propter aquâ que tantus cftate ducif prodituê* Et ideo fi abquis duxic aquas t tépore eftatis.ôC modo uult ducere ßcipeditur ab aliquo Habet iftud iterdicftu* ubÆeo.Li.Cdeniqj ait. Et ad hoc ut iftud interdidum côpetat quatuor Cunt neccHa ria Primû quod aqua 111a fit eftiua non coti diana^Nam eftiua a cottdiana diffère ufu ni iure utd*i»§»cotidi3na Æ.eo» Secundum quod aquâ iHâ priori eftate duxeris hoc eft nô i iftaeftate fed î precedéti» Alioquin fi bac eftate locû bêt interdichû utile cf aqua eftiua u^ffleodeîd.n^^^autem diximus ÔC ♦$.qui bac eftate»ÔC qn dicatur eftas dic ut Hic per glod diffo.§.q autem diximus que dicit quod eftas durât quatuor méfib^quia incipitab equincdio ueris6lt; finit in equi nodtio autumpni.ULdd.i,§,eftate alia tern pora durât byems» Et aduerte quia aqua ef tiua debet efte cottdiana. Nam omnis aqua que i eftate currere pot eft cotidiana qi ois aqua q currit i eftate currit etia i hyeme fed no couertitur. Muite ent? aquequecurruc 1 bieme nô currut in eftate* Tertiu? req. rifq? illam aquam duxeris faite una die uel nofte ficut ifuperiori interdiftonotaui eu Hec aqua diftet a cotidiana no iure led ufu utdiXbEtomnia pdiftafunc ipcedetiiter didto ut repetef * C^ uartu q, duxeris no ni n5 clam nô precario.ut.ffco.l.i.^.dcmde att pretor* Sed dubitan pot quare iftud interdiftu fuit faff a ôC an fufficeret prim ft ôCnûquid fitaliff cû aqua cotidiana ab efti* diftet non lurefed ufu unff-codcm,Li.§.co tidiana.Refpôdeo ideo fuit luentu? quia in fpeculi cafu loquit fcilicetqn aliqs uu't du cere aquâ q i eftate duxic dC edâ differunt i t^r fe quâtù ad faeffU5,ffeUfbu^ff autem«

Eicct'emnia q reqruntur in ifto reqrucuif etta i alio ut diff urn efUFuit autem iftud io inuetum qa utile erat aq duccre in eftate p pter ortosad irrigandum ea q ibi funt ncc facies uim in uerbo ^ dixi ad irrigandum quafi no Habet locû iterdiff û .alias qa irao locum habet Nam fi alia de caufa deduffa diffa ut*ff,eo.l.t$4dem labeo fcribit etiam fi pretor. Item querit an iterdiffû de aq cotidiana ï co cafu competatquo competic interdiffum de aqua eftiua *uidetur q? fic quafi illudfit genus amp;nbsp;iftud fit fpês.Et Ro fredus non putat efte uerum*qa doli claufu Ia non pertinet nifi de bis tantum de qbus fpecialiter eautu ê nt.ff de uen obligation! bus.kdoli claufula amp;d*fâffio* ll.ff.de pc. In Hoc interdiffo ita concipiaslibellû Corara uobis dno*M.cóqueror ego Albertus de da uentra q? prohibée ueî impedit ducerc aq cftiuam ad fûdû meû ad irrigâduî teneras cucurbitas uel cucumerosuelolera uel ait ud ubi aquâ illam duxi ï priori eftate* Vnd ne me prohibent uel impedtat ago cotra ip fum.ôC ad hoc propono interdiff û de aqua eftiua uel affioneifàffùm amp;quod Ita ben, cocipiaf libellus probaf Ll.i.$.deinde ait p torde aqua cotidïa,amp; eftiua.Si autem I pri on eftate non duxeris led in bac eftate ÔC ï pediaris.Concipiaslibellû prediffo modo ôlt; iftud mutes qui me impedit fiue probit bet aquâ ducere ficut bac eftate duxuVnd ' nemeimpediatuel probibeatago contra ipfù amp;nbsp;ppono utileîterdiffû de aqua efti* uel afflonem i n faff û.Et ifta côceptio libel fi probaf in.l.i4.qui bac eftate.ff* codem.

Pofi n ôes a u të uF ca p i tul a i hoc îterd iff O tuaffor ita facere pores.Egodicoilla aqua queëifonce tali fine flumine fluituel pot fluereJte? q^ aqua illa fui uf^ priori eftate» Ïtem q? aquam illam duxi nô ui nô clam nô precario*lcem q^duxi ab illo loco ûdeorit aqua.Itcra q» duxi credens lus habere om» nés amp;nbsp;emm pofitiones amp;nbsp;omnia q reqrûgt; tur in fuperiori interdiffo reqruntur edâ ' inifto, Pofitiones autéueF capitula rcus ëcontra uel facere pot hoc modo «Ego dico quod bec aqua in eftate ficcatur. Item q, iaî funt duoâni q,aquâ iHâ’nô duxifti.hem q» duxifti aquam illam clam ui uel precario a tne.Item quodduxifti aqillam credës me ius non habere*

Ïerciumé iterdictû de aqua ex caftello C.UÜ

duc^nda^ competitqn quk Jucitaquam ad prediûfuû ud domüexcaftelloldeft re

' ceptaculolUo^aquâpublicafufeipitq» caf tellü uocaf 00 impedif aq ua iîlâ du cc re amp;nbsp;effc ^diturterdiAu d' aqua ex cafteilo ducê da.ne quis impediatunut^flEdeaqua condl» fic eftjua.l,i.§*aic pretor ex quo cafteilo ad boe ut corupetat iftu interdiftu quiep funt necefrana* Primum quod lus aqueducen de fit ti bi coceftiu ab co q cocedere poterat puta ab imperatore uel fenatu. Nulli enim aquam ducerecócedif ex cafteilo ideftre ceptaculo quod aqua publica fufcipitnifi a principeuel fenatu cöcedaf^upfFeodejdtü »$,boc interdicftu ncceffario-ôC.ff.de fl Lirai nib^d.quo minus* Secudumut uiolëtia tibiinferaf alias ncompetit ut dicfto.^.ait * pretor ex quo cafteilo fi de nouo uis dues reaquam ex illoreptaculo fiue cafteilo q» tucaueas nomine dämm infefti uicino*ut codem.§dfiJiciC Quartum q recepta culu5 ex quo aqua ducif fît tale.q antequa fufeipiaf fit publicü*ft,eodêd4.§ ad boe in terdiftum neceflario. Et aduerte amp;nbsp;tene menti q licet pdifta iter dicta fcilic5 deaq* cotidiana amp;nbsp;eftiua fint pofteriora tn iftud ïterdiftu refpicit caula? pprietatis qa ff eft tibi coceftu? fiuefignatu ius a principe F fe natu babes bociterduftü non babes tn licet ufus fueris tanto tempore cuius non ex ft et memoriaÆeodeîd.b^.ultimo Ô^.bboc iure »§.du(ftus aque* Intel ligitur de dueftuaque ex flumine publico* Ceteru? fi aliun dedu caf aquaqiflunine publico amp;nbsp;babet conti nua? caufam feruitutis ilia longo tempore acquirif,C.de(ëruitutibus.bii.ôC ita unit* Bofredusiiterdicfto ifto de aqua excaftel lo ducenda.qbene nota ^ limirationedifti »^.dueftus aque* 0, uintum eft neceflanu utiUequi uultducereaquair ita ducat utui cims no noceanffeodem.kboc iure*§.ex flu mine* Princeps enim quicêcedit alicuiut ducat aquam uidef concedere finedamno amp;nbsp;iniuria allooi ut.bi.§.merito.amp;.$*fiquis a princtpeÆnequid in loco publico. Nam refenpta prîcipisôC pnuilegia finecuiufc^ iniuria côcedi foletftnec uias.C.de emaneü libe.amp;.c.quamuis.in fina de Rrfcriptisdü fexco ôlt;,c.hcet de ofli-delega.cu fimflibus* Sed côtra prédira opponif fecûdû Ro fredrâÔ!^ uidef quod iftud incerdiftum no habetlocû.Nam ratio iftius iterdifti eft uc aiiquis ducat aquam publicam cus licentia

principis ut dieftu e* Sed cotrariu c feili cet q etiâ fine licécia pricipis poffû aquam ducere quiaflumma funtplublicaut.ffde fiuminib^.UùôCtü.ôC tn poffus meaauftori , tate aquas ducere dummodo imperator ueî fenat^ nô prohibeât un ft de flumtnibusft quo minus Refpôdef fecûdum Rofreduî ueçf elfte qd tu poftes ducere aquâ ex Aurai ne publico etiâ fine principefted aq publi câ Ideft ufui publico deftinatâ fecûdû ufus rei publice nô potes ducere fine pnuilegio pnncipis u^dXquo minus*Et in hoc cafu^ ceditq dicitur in hoc tnterdifto d aqua ex caftel lo ducenda Ideft ex co receptaculo q aquâ publicas fufcipif.ft.de aqua cotidiana amp;nbsp;eftiua.Li,§*ait pretor ex quo cafteilo» VF aliter poteft Ai ci lècundum Rofredû loqf forte in hoc cafu hoc interdiftum.Habeo p dium meum uel domum meam iuxta flum uel riuû iter prediû meû amp;nbsp;domû meam c uia publica uolo ducere aquam fupra uiam publicâ ad pdium meû uel ad domû meas 6C fic facere ceftelû quoddâ Ideft receptaeu lû q? fufcipiat aquâ illâ publicâcerte hoc n poflumfacerfine pmiffu uel mandate pri cipis amp;nbsp;q» ira fit ïtelligédum iftud iterdfÂS ^baf in»ti»fF.de aqua cotidiana amp;nbsp;eftiu3»ÔC in.l.fi i loco publico*§»fi nô iuftudft.de aqua plu»ar»uel ita potes ponereexêpluî»Habeo domum meam ex una parte uie publiée ÔC abâ domû uolo facere ponteminf utranq? ut capiâ aq pluuialê ^ cifterna amp;nbsp;ita facef caftellû Ideft receptaculû quo recipiaî aq pluuialem certe nô poftum fine lieft la pri' cipis.Nam pontemfup uiâ publicâfacere nulll côcedi fdftne qd in loco publicod.ii.$ traftatum uté tex-in.l.fi.ff ne quid i flumie publico amp;nbsp;facit.l.i-$.qui pmictif.ftde aqua coti.ôC eftiua.Et idem tenet ßar.i.d.§.trac^ tatû ï.I.quo minus ûx.q.ftde fluminibus ôC SpeeuFd ti.de cauia poflèflio.ôi pprietatis t^.nunedicédum 7V.itê qrif amp;nbsp;BaUn.Lla* pilb m ultima colump.de rerumdiuifio.6^ Dominicus de fanfto geminia.in.c.primo de exceftpreladibro (exto.qui dicit p diftS f^.traftatum q fi aliquis habet duas domos 6lt; i medio i pfa9^ ê flumen nÔ potent facef ponté fu p eo. Libellus autem i hoc iter difto ica formari pôt.Coram uobis domio »M.conquerorego Albertus dedauentria qui iiufte prohiber me fme impediat aquâ ducere ex cafteilo Ideft ex lUo tali recepta culo q^ côtinet aquâ publicâ^ ex quo loco é

tnibi ius G ne côpetit aqnâ ducere^Vnde ne tne probibeat ago côtra ipfum ÔC ad hoc ^ ponoiterdiélû de aq'^ex caftello p actions î ta dû ÔC q? îta côcipiatur tfte libeU ^phaf inJ4,§,pretor ex quo caftdloÆde aqua co tûôtefth PöfitionesucI capitula adoris coërcceptaculûqucddam îquo coUigitur aqua publicaJtë cj? locus lUe uocaf caftclîû ' hé ^impatoruel fenatuscoceflit mihi du cere aquam ex lUo locodtë q? tu 4?hibes me ilîâaqducere.ltemqcF qn uoluiducereag iUâ uolo tibi cauere nô enë dampni m^cfli

ne damno tuo ÔC ulcino9^» Pofitiones u? capitula ita formate pot econtra ipforeus* Ego primo dico q? locus lUe i quo aqua reci piturëpriuatusJtëq» tu aquam ducis Gue uisducerefine priuiliegio pricipis ul’ fena tus.ltë qn uolebas aqua ducere petii ut migt; hi caueres de dampno mfedo amp;nbsp;tu cauere recuCaftuItê qd* uis aquâ ducere cû incômo do meo amp;nbsp;uicme^ nieoçiJtê qd T icius tm tibi infert uiolëtiâ ÔC non ego» CLuartS é mterdidû de riuis quod côpetit qgt; fi quis hët aliquê riuum p quê ducit aquam amp;nbsp;pro hibefab aliquo ne ducat uel uult reficere illû riuûuP purgareôC ab aliquo prohibe^ amp;nbsp;ideo hoccafu proditû ë î hoc mterdidû utÆde riuisXi.in primEt idem eft etiaj fi aliquishabeatCpecusuel feptam flumine uel babeat incille uel puteum ôC uult duce re aquam uel reficere uel purgare-fî ab ali quo prohibetunhabet locu iterdidu? deri uis utd.kian pnn» In quo auté predida iter fe différant.Dicnuusë locus p longitu dmë depreflusquo aqua ducitur, Specus ê locus ex quo defpicitur inde fpedacula die ta ÔC eft fpecus locus altus fupra terram edi ficatus ex quo aqua ducitur ut.ff.de riuis.L ff^.fpecus cum g!o.que dedarat quot mois accipiaf fpecus»Septafunt q apponuntur aque deriuäde caula compellëde ex ffumie fiue ea lapidea fint fiue lignea fiue ex quali bet alia materia fiue ad côtinêdâ trafmittê^ daueaqdncilleautëeft locus depreflus ad latusfluminiscxeo didus qgt; incidafdnei ditur emm uel lapis uel terra» Vnde prima aqua ex flumine agi.i.duci poffet hoc pba tur i.d.ki.^.fepta amp;.§»inciïle.Ec ad boe ut o petathocîterdidû quïlt;^ Gmt neceflària»

Vrimû q? riuus ille fit fadus ca aquedu cëde»ff'»eodê»ki»$»aque» Secundum quod

Ülo riuo fît hoc anno ufus uel pr iori eftate ut.ffeodê.ku^.hoc itcrdidum. »Tertium 2’ Gt ufus non ui nöcla? nó precario argu/ mêto.d.§.hociterdidü» Q,uartü ^ quis ^hibeatte uolentej ducere aquam uelrcfl cereuel purgare riuü.ff.eodem-ki.inprin» Q. umtum qgt; co modo ducac amp;nbsp;per eum locuj ficut duxic boe anno uel priori eftate alioquio ipune pbihetur.fl.codem »l.l.§.fl quis terre nu. Verü tn nouu3 canalem uel fi ftulas ponere potent iriuo licet nô babuc rit duroodo nô incoraodeturager illius per que5 aqua ducif ut.ff.codem.k lêruitus.§.fi quis nouü» Et fciendu ê ^ fi denumcief nouü opus iUi qui uolebat riuu reficere nô ualet nunciatio quo minus poflit reficere licet per negatoria poflit phiheri utiKco» »l.foruus.^.fi quis riuum rehciêti nee facio differentiam utrü fit riuus in publico an in priuatiofiue fit riuus aquecalide Guefrigi de» Nam ét pro riuo p quej aqua in uapori busbalnearus locû habet hocîterdidû uti le ut»d»l»feruus»§.utile» Aut ideo datur quia fententia côcordat uerba auté deficiunt lux ta notata in.l.curatores»C»de nego.geft»

Sed illudquerif fi uolo reficere riuum ÔC aduerfanus meus itentat côtra me nega toriam an firn a refedione phibëdus amp;nbsp;ui detur qgt;ficpcr.d.§.hoc interdidu» In co trarm uidef ^nó firn rcpellendus quia nu ciatio noui operis i poffcffione cötêpnitur ut.kk^.fi quis riuu5 reficienti.ffde riuis» Et facit.ki»§»in operis.ff.de no.opmun. Et qa itereftrei pub.riuos refici nc hoïesfiti mo rianf.ut.kfuff.de riuis» Sed in hoc fic die fecuduRofredumtituloderiuis.^ aut ille qui uult reficere ë m poffcffione illiusriul öC tüc nó pot prohiber! p negatoriam quo minus reficiat»Aut nôeft in poffcffione ÔC tue probiberi poterit arguracto.ff.de aqua cotuôC eftukfi de uia itinere nifi in eodë ca fu quo riuus ille neceffarius effet propter fitim tue enim nô fada diftindione poffel fionis crederé ipfu5 reficere ët fi negatoria ab aduerfàrio intëptetur.Et ideo quod dici tur eodë titulo.kferuus.$.fi quis fuu riuum q^ poffuy ea probibere per negatoria» Intel lige ueruqn non publica ca uolebat rebec re fed propterfuû cômodû uel pp fuâ fitira

Libellus in hociterdidoita concipi pôt» Coram uobis dno. A»conqueror ego »B.dc M.qui me prohibet uel ipedit ducere aqua p nuu fopta Lil’ fpecu d* puteo ficuti priori

èdateud hoc anno duxiucl probihetGuè îpcdit me reficerc» Vndeneme prohiheat ueî ipediat agocôtra ipmopponensad hoc iterdidû de nuis uel adioné in fadtû ei^* lo cofubrogatam.Et g? ita redire concipiatur libellus probaCffde nuisJjJ prin» Sed circa iftû libellû quenf.qn côcfpiohbelluî ï didâ aquâ per feptâ uel cuniculû uel fpe cumdeputeo3nrelt;flc japonanf ihoc iter dldlodenuis.dicq^fic.cuî non.ê riui fît go neraleamp;oîa prédira fu b (e côprehédat.uc •^baf in.d-bi.Æde rluis coninndfaçjica.iiel dici^Rofredus q, ppenês i libelle» îterdidfiî defpecuuel interdidbumde (epta-quando «elles agere de puteo bene poffes» Vel dic tcrcio qn uelles agere pro tabbus diras pro pono unlekerdiôtû de nuisÆgo rn credo ^ prima côceptio hbelli fitmagis lun côlb na ut probaf ibdd.ijn prin-coniundla ^ica ubi pbafq^pzica illa deriuiségeneraliter adriuosfpecusfepta uel puteum ueletiam folTamut.dJ.bin prin.ufq^ ad.'^.deinde ait pretor.Facitad boc-l.bff.fi cetiiî petatur.Ôi ypbaf i.d..l.feruus.§,boc îterdicffum in prb r^ecobftat illeff-boc iterdiélû in.7b.in bah nearns uaporib^mbi dicif q? côpetit utilis adbo ïfaclû amp;nbsp;utile iterdidû de nuis qa in uaporib^ balneariis benecôpetit utile iter didû ut ibi. Sî i aliis pdidis opetit direde ut patet ex prediAis. Pofitiones aut capi Cula affor ita formate poteft»Ego.A.dico ^ riuus tabs cuius fines funt tales ê faff ^aquc ducéde câ-ltc q? per ilk riuû duxi aquâ hoc anno uel priori eftate.Itê q» illâ aquas duxi nô ui nô clam no precario. îte q» prohibes me uolétem reficere.Ité q eo modo p loca prediffa aquam ducere uolo freut duxi h’ anno. Eedem pofitiones amp;nbsp;capitula fieri poffunt qn aliquis uulc aquâ ducere p fpegt; cû uel (êptâ uelputeum ut etiâ ad balneum pcuniculos utdfxi fupra.amp;.ffeodc.bferu.« us.$.hoc incerdiffu. Reus autem centra pôtfacere pofitiôesuel capitula hoc modo Ego. M .dico q iHe n uus eft mi nus idoneus ad fukipcdâ aquâXi hoc côfitetur affor fub cubit.ôlt;: abfoluef reus quia non enuus pp aquâaeetpiédâ. Item q lat funt duo anni q p blij nuûdefifti aquâ ducere.ôC fi hoc co beef affor fuccumbit quia nô duxit aquam hoc anno uel priori eftate. Ite5 q tu aquam iUâ duxifti ui dam uel precarlo ame» Iterrii qTltiustâtû teprobibuit uolentC5 ducer aquâ uel rebcere amp;nbsp;nó ego te prohibui* bë q al io loco amp;nbsp;al 10 modo uolebas aquam du cere q confucuens aquâ ducere ÔC jeft utile bic ponere»

De aqua pluuia arcenda p^ica»

ST ETIAM VTILE HlC

C ponere natural aq plume arcéde maxïe qmm fpeffat ad matena lU dicialê iqua materia prodita ê affio de aq* pluuia arcenda. Sepeenim cótingit q p)p€ opus manufaffum tn agro ahcuius predio altenus aqua plumaüs nocere poteft.Vn T cófulitur dno illius predii cm illa aqua plu uia nocere pot paffionem fpecialem.uj p acffionê aque plume arcéde per quam op^ faffutenef deftruere expêfisfuisÖ^ damgt; pnum pot licite côtingés emedareÖC fi pof bdet opus ab alio faffü tenef preftare paci cntiautdeftruaf ut.ff.deaqua p1u.ar.l.i.§» •i.ÓC.ii.amp;4.fi. tertius.§.penubóe ubio* Et l primisfciédumêqdicif aqua pluuia illa q de celo cadit aut imbre excreidt uel colo ré mutacqa aquacontingituraquepluuiali ficutcontingitin multis fluminibus ut-ff» codemd.i.^.aq pluutamólt;.§.in flumina»

Ité eft eti5 notadu q diff a rubrica fic ïti lulaf fecuduglo.fuper ea.de aq pluuia ar» amp;nbsp;deaffione pluuic arcéde. Et ita multi* li bn babét.ÓC fic habebat Rog.fêcunduj Ro fredü i diffo titulo i rubrica traffat de aq“ q noneft pluuta.C.de fermtu.óC aqua Et fe cundû hoc bec rubrica traffat de aqua q nÔ eft pluuia ôCde iftaaqua plu.dicit i.I.fi pri us.i»ÔCii»94n(oeo.ti.De alia aqua traffat to , tus tere titulus traffat etiam de affione aq plu.arcen. Et ad hoc ut ifta affio compe tatoffo funt neceffarialecundum Rofredu in boe titulo infuis libellis.Primüeft q qs opus mani]kciat.ff.codcm.bi.§. bec autem affio. Secundum q in fuo loco opus id faciat.Ceterü fi opus natura loei fit utfi fun do tuo aqua nacuraliter dcurrat i meufme opere tuo n hét locû hec aff lo. ké fi i publ t co loco fiat fimiliter nö hét locü.ff. eodéd.i» ♦$»hec auté affio Ólt;.l.apud trebatm.^. aqua ■plu. Tcrtiu q propter illud opus aq^^no tere poflit non tn nocuent nifi poff htej pteftatâ ut.ff.eodé.l.i.§.i.6c.ii»óc.l«fi tertius »§.officiüóC.flfde ftatu libe.l.labeo.Secus fi non noceret fed lucrum aukrat ut.dicd.i.^t idemaiuntaquam pluuiä Ôlt; §.ficut licet»^ CLuidâ ut refert ibi glo.ibdicunt q aliqui

dodafqn lucrum aufèrttirut.d.Li.^.idcra uarus.Sed Dynus dicit eötrarm? cjiHctex» nö facit cü ibi utdeaf damnü dan non pan endoaggerem naturalem rcfici.Ólt; uidc$ dl ca i,7\\ odiauo» Q. uartu g, illa aquaüt pluuiaF 6c pluuiali mixta ad hoc ut locu ba beat becadtiodirecfla.l.apud trehatiü.§.j.fF eodê.Siautemalia aqua damnü dedit tune locu habet units {ècûdûquoidâ»Scd feeûdu alios locuî habet negatoria urÆeod-^.n.ô^ fi prius.§.placuinAut aefio î fadhum daf.æ de prefcriptis uerbisd.quot’ês. Q,uint3 g? aqua poiTit nocer agro amp;nbsp;Gc pdto ruffico nô aût edi G do aut opido uel doraut amp;nbsp;fie p dio urbanoTuc enn habetlocû neç^atona ut.ff.eo,I,prima.$4tcm feiendum d^,§.pe»

SedqueriCan pro pdioruftico tantum bec adfiocompetat.Refpôdeo nô fecundû Rofredû.Ratio eft cû quis aliquid m Gno fa cit côtra eu unâ habet adtionej Sed pro fit turodamnofpetialifTimâ habeo hancadtio nem.In predtis autem urbanis locuî habet negatoria quecompetitlt;j quis facit in abe no qgt; iure feruitutisfâcere nonpôt-ÆG fer uitutes uendiXii.Sed hec ratio nô eft cl ara Ideodicq? ratio pôteffe^qi fauore agricul turciprimis bec acftio fpetiabs fuîtitrodu dta.Li»§*de eo opère cuj duobus.§.Gcquenti »ff Je aqua pluiaar» Sextum requjritur quod caufa nocêdi fadtu? fit opus» Ceterum fi caufa coïendi agrû amp;nbsp;arandi amp;nbsp;frudus p cipiendi faeffû fitnô habet locum ifta adlio ut didlo.§.de eo opéré* Septimiâ qgt; opus illud fachû fit ignorante eo cuius pdio aqua nocere pofs.Sed eo feiête ceffat bec adtio.ff Eodéd»Iabeo»§J»amp;»Lfed hoc ita.amp;d.in 'côce dendo» Odtauum çp d3mnu5 futurum ti meaf fj ubi lucrû auferre poffuj nô teneor Nam G. opus facit in uere ôC fie uene putei tui pcifefuntnô teneor hac adtione*ffeo.l» prima ^.bec autéadtio Ód.§.deniq? dó eft ft mileÆdedampdfêc.L^)culus.de quo plenc dixi fuprain precedent! .q.principali .'^* Q, uarta queftio principalis pôt ex pdi c tisdecidi Ecadde q^dixi fuprain*7ï).tertio

Sed ultra predidia etiam requirunf fex Primu reqritur quod opus fiat inpriuato fecusi publico»!»apüd trebatiU5.§»aqueplu uie.fteeJem» Secundü qgt; nö fit fadlu pu blica audtontate puta princt pis audloritatc uel Genat^ utd.q? princip!s»ffeode5 amp;»I.ii.§» caflius autem eo.ti* T ercium q? exftet me mona fadti opens alias nö reputatur manu fachu fed naturale amp;nbsp;fie effet tolIerSduî/ut didto.§.cafGius autem» Q_uartû g? fit fa dtû ad excludendam aqquânaturaliter tegt; nebaf recipereillequifecit uel faltem tegt; nebaf recipere lure Geruitutisd.i.§. nerati^ fcribit.ff'.eodê,Secusfi ad excludendam ag quarn naturalirer uel iureferuttutisrecipe renôtenebaf utd.ii.f.penultimo ubiê cagt; fus fingu]aris.flGeodë* Q,uintû g?illeeuî nocet amp;nbsp;nôteneaf iure feruitutis recipere talé aq q deriuetur opéré manufadto.Seci^ fi iure feruitutis tenetur recipereJd*ii*$,fi»

Sextû gnlie utra que agitur fit dominus ffbus fundi ubi opus fadhum eft amp;nbsp;fi ipfe fecitagitutremoueatfuis expenfis GicalP fine fui uoluntate agit ut prefhet patictiam ut nó»glo.in.büin prin.ff co*amp; habetur id» apüd trebatiü,§.aque pluuie.óC per Dy»ï.l» poft uendifionem*ff.eodem. Libellus au tem in hac adhione ita formari poteft Cora uobis»Ego Ludo.5uf»opareo contra*M» qui tale opus fecit in predio fuo propter quod aqua pluuia damnum agro meo dare pôtî predio meo nocere Vnde op^ illud ammo ueri ÔC damnum quod poft litem contefha tarn contigit refarciri peto amp;nbsp;pro operC deftruendopropono adhione aque pluuie arcéde ÔC pro damno pofhea cótingête pro pono officiu iudicis»Et ut ita redte cócipiagt; tur libellus pbatur in»l»prima»$»i»ÓC.ii.ólt;»$ de eo opere amp;»§» ifuma amp;»1.G teïtius»§» offi cium*fr»de aqua plu.ar.Sed uidef q? redte libellus ide nö fit conceptus ^pter duo.Pri mü eft quia nö pot uideri î iudfciu ueniffe quod pod hrêcotefla côtmgir. Et ideoalia interpellationeopusë.frje iuduKnö pôt uideri ÓCd.nö quêadmodu co.tiJtem de bis rebus que future Gunt iuditiû ifhitui nö pôt utJ4»nô quemadmodû quia tradhus futuri temporis nö fpedhat ad iudicc.l»i»in prï»fE du ufu.fed dic quod illa.hnö pöt uideri no ob(tat quia nö loquitur i reprorfus alia ft î alla fpecie.ffJeediLedic.Lediles»$.Item (ci endûôC ibi plenefcripfultem lUadmoquê admodû nÔ obftat quia M.illa nô uenit i iu diciû quenullo mô aduenitfédftincipitd ben ueniti ludiciû amp;nbsp;ideo^futurû ê.ffJc peculio.l.q ueftû*$4»ÔCfEpeXi^^.nô tâtuj

Sed quenf^quare î adhione »preféti uide licet aqua plu.ar*uenit etiâ illud q? futurû c Refpôdeo ^’pter naturâ ipfius adtiôis que tantû futura damna refpicit ut fupra dixi î ?h,iii,ficut adtio g orif ex noui open nuci»

era? Gmüiter refpicit tm futura datwnaXü ♦§,bff.de no»operis nuciadj regulariter cés alieactioncs refpiciat preteritaut.d.hathe nis.§.boc iudicio Et boe ideo quia opus 135 facflumeratddeofi futurum damnu uemt g’ poft liuconteftacontingit non eft mi^ immoplusinacftione admitutur adtorqa (clum futurum damnum timeturut fupra dixu Item quentur pofito qcP damnum poft litêcontefta cóngir ueniat officio ludi cis ut dicftu êquare babetur expreffa men» tio de officio ludicis i Iibello Nam uidetur quod nó deberet fieri expreffa menrio quia etiâ fi nó peteretur i libelle nibilominus ft damnu poft hté côteftatâ côtigeret officiû iudicis ueniret ficut regulariter ê i omnib^ ólt; maxime in bis ubi ofificiu iudicis defer» uit ac^ionuNam dicitregulariter g, ea que poft litê côteftatâ côtingunt nominati 5 ex pnmenda funt q ante côtingunt pertietad officiü iudicis fient in bocexfrucftib’’ Öóex pêfis amp;nbsp;aliis quafi dicat ita ualde pertiet q^ Tl nó petSfi bbeilo dummodo de bisï ludï cio fiat mêtio nibdomin^ ueniut.ffde edi» edic*tediles*§.itéfciendumJtcm alia rone uidef q? non ft neceftàriû facere expreffa mentionem in Iibellod officio iudicis quia ubicüq^ aeftio pponif cui officiü iudicis de feruitfufficitfi fbla aeftio proponatur ut i adrione qgt; metus caufi.I.metü.§.ex boe edi» étevff.q, metus caufa Öfd4m\fr.depofbamp; ui de notata p docd4.iiiK§«boc autem iudiciu5 »ff.de dam4nfëc.amp; mufti pp ter metu ifta^i obieeftionu dicut libellu itafimplicitereffe concipiédu^EgOrB.ago contra. M^aeftfaqua plu.arcê.utopusfacftum debeat remouere ppter p aqua plupdio.nocer poteft.Et ad boeppono ajftionê aqua plu. ar.nec faciut mentionêilibello de officio iudicis dicunt tn damnu datu poft litem côteftatâ dieëdo Dne iudex taledamnu contingit poft hté conteftata reducite boe ad memoria ut offi cio ueftro debeatis eum in extimatióe iHi? damni códemnare.Sed dicit Rofredus fup bac adtione fibi uiden libellü tued* iur bn cóceptmln omnibus enimubicunq^ aligd officio iudicis pponifï libcllo iudicis ree» teproponif iudicis officiü.Etponit unuï exemplûî rei uédicatiôe.uemût frudt^of» ficio ludicis amp;nbsp;nÓ lure aftionis quia fi iure aiftionis ueniret effet mixta amp;nbsp;bonefidei ft cut petitio bercditatis.Ss illa rei uédicatio é ftrictl iuris ÔC tarne iudicis officio ueiunt

FrUeff^etiâ prCcipiëdia maïefidei poffeffo reÓcfine.ti.C.de retuen.Lcertum amp;.ffeo» »I.qui reftituef.Vnde in rei uendicatióe pn tat fic effe dicendû peto per rei uen.rem c3 frueftibus pcipiendis ÓC pro re.uendica.pro ponoÖC pfruftib’’ iudicis officiiâ ÖC boe ma nó errares fecund à me» Pofitiones antes nel capitula pôt aftor ita formate» Ego,B. dico quod tu fecifti opus manu in predio tuo.Item g per illud opus aqua plu.acceda nocere pôt predio meo.lcem predium illu5 { gt;nbsp;cui nocere pôt crufticuï. itéra illud opus ft i cifti animo nocédi. Ite5 illud opus me igno rantefecifti. Item propter illud opus aqua pluuia danu mibi infere pôt. Pofitiones uero dC capitula rei ita formabis. Ego dico g^opus illuJ naturaitter ita fe babet. Item predm illudeft urbanuï ltem fecifti raibf padfus ut liceat mibi edificiü' ita babere.ïtc tanto tempore ftetit fic illud opus ggt; cius memona non exftat.Itê illud edificiü lucrü tantü cibi afert. item domus tibi coniutfta ê 1111 pdio in cuff loco bedificiu illud faftuê Itej illud opus feci te fciente. Poteft ctia colligare alias pofitiones feu capitula tam ex parte acftoris q rei utcolligi pôt ex bis q tuordecira q dixi effe neceffaria mafti.aq» plu.arcê.uidefupra in otftaua.q.principali .Tb.quero nüc dealia.q.pricipali cotidiana ufq^ ad finê illius queftionis.vffi.prïcipalis»

De Colaicis pufgandis p^ica»

TILE ET CONVENlens U eft etiâ fubicere mtcrdiftu ft cola cis purgandis quia multociens qs reffeere cloaca fuä uel purgareuultamp;ab il lo impedif dó Ideo introduftuj ê iterdidlft de elaeis purgàJis.Idem etiaj fiaiiquis uel let denouo facere eloaeâ ôC abillo phibetur Item quia fepealigs mittitincloacam mea g» non debet mitter uF quod miffuj é cloaca impedit ideo pditû é iterdidlu reftitutoriu »ff.de cloacisd.i.§,i.i3lt;.§. deinde. Ô£.l.ulthôC licet iftafint duo interdicta ut dicto.§.ud^ ibi per glo.ôô Bar.ôC ft bisduob^ ïterdictis Ïo.in arbore actionu fecit duos titulos tamé Rofinlibellis fuisfteitunû tm titu1u uidc licetdccioa.purg.breuitatis caufa.qui dicit quod ad boc ut competat boc iterdictuy ifta funt neceffaria Primû g? fit cloaca.Eft ante? cloaca loc^ côcauus per que col luuies gdam fluit.ff.de cloa.l.ift,cloaca. Et cloace appel

îatîonc ^tiay tubus amp;nbsp;fiftuTa cotînef utgt;3X i*§.cloacc appellatôe»Et tubus fecûdû glo» ibi é foramen cloacc unde purgâf coljuuigt; csaque.Fiftuîa êabudidrumentum ad idê £t ex bocifert Barabi ad qftionê ftatuti di ccntisG quisofi^nderit aliqucm i domo pu nitur certa pena quia offédens in boftiodo mus dicirindomoofTendiflcdcquodic ut ibi per Barôi p cundem îJ.cetera,§.hocfc natus elai.deIc.i.ôC ibi per docf.amp; Bald .1, data operaÆ.qüt accumon poCEt adde que dixi i primo libro i ti.de ciauftro cloaca 6C porti eu amp;C i ti.de boftio fiuc portai Secû dum q? quis probibeat te uolêtê purgaref reficereeloacam uel fi quid îmiflumq” uP cloacc impediaf quod remoueri debeat.Æ eodem.l.i.in prin. Tertiumq» iHcquFc rcficerc uel purgare cloacam caueat de dam no jfec.ffcodê.ki.$.i.Ec fi quis ucltt cloacaj priuatam i publica mietere uel cloacaj face reque baberetexitum inpublicam cloaca quia non ê impediendus ut.d.Iu.$.idem la^ beo amp;4£i.licet nou3 cloaca in loco pub.fagt; cere no poflit ut4.fi.eodc ti.6c ibi boc notât Barate babet locum boc interdidlum quan do cloaca ex edibus tuis i edes uicini ptiuj lit.d4.in prirndd appeUahoe ediucontmef cdificiû boc e ex edificio i proximu agru ut dilt;fla4.i.§.deideaitpretor.Ite fiquis babet ufumcloace priuate qui clam uel precario fibi non n occulté fi denuciaf nouû opus 0 tépm pörff.code.Lh^.boe interdiétuJ amp;.§. ç{j fi quis mibi.Et é ratio quia talis nuciatio é a legeiprobata ppter publicâ utilitatem ut notât Baran J.l.i.$.fi.Et eft cafus in.l.dc pupillo.$.fi quis riuus.fF.de no. opcr..nun. qui affignat eâdem rônem cuj publiée ûlu tis amp;nbsp;utilnatisiterfit cloacas amp;nbsp;riuos purga ri ôc ideo pulcbre ctiâ dixit cexjn.d.l.i.^-cu rabit.ff.de cloacis qgt; boc perrinet ad falubrî tatem ci uitatû amp;nbsp;ad tutel laj Ôd celû peftilêC ruina minafimûdiciis cloacarû fi nô refici linCur.Et ideoromecum têporc quo uerigt; romani dnabanf quia babebât de iftiscloa CTS Öd aque dudfibus tam publicisq priuatis magna cura ut apparet in.d.ci.dc cloacis ôd C.de aqueduétu li.xubabebât aerê Calubrcj ôc erat fanû ibl morari ut dicit glo.vii.q.uc» quabterp illumtcx.ôd uide ad boc Alb.de rofa.i.bfi quis mibi iûdauerit i pn.fFmâ.na b hodie non fit fanum de méfe augufti mo ran romei tantû fi quis ultramontan’’ lura rec Ce raoraturu rome in raenfe augufti nô

teneref morari quia occafionetaKs iuramé ti poftet uita temporalis amitti fi rome mo raretur ut dicitglo.notabihs in.c.fi ueroex tra de lurciurâ.Et boc forte ê quia crât eloa ce ibi'.Q, uidâ dicût ppter quédam uentu5 qui ibi regnat.Et prcdicfta pcedunt i cloaca priuataquiabociterdidudeiUistm loqf fubliceenicloaccpublicâ curâmerenf ut 4.i.§.boc auté interdidû iterpofitum .fF.de cloacis Et pro publicis cloacis copent alift iterdidû ne quid ad eloaeâ publ icà imittaf uF quid fiat uc.d.ki.§Æ. Et adde q^poffum Êccre cloacam de nouo inter edes meas 6C uicini illo juito Ôd côtradicéte feu nouû op^ nunciate ut.d.§.fi quis mibi purgari 6d4. fi,eo.ti.dûmodori inuia publica uelira eloa cam facere 1 pam'faciâ côfentiête illocui pu blicarû uiarû cura comiffa eft ut difta.l.Fu ôd ira tenet Rofi boc interdifto i fi.que.l.fi» üultqgt; babeat1ocû aliud iterdilt;ftû ad exem plum predieftoru uidelicet ne faciéti cloacâ nis faciat quo minus publicâ cloacam Ficere liceat Et ita etiâ tenet Fpe.î ti.deca.poCôd p pri.^.i.î ultima coF.^ftcd nöquid.imo plus dico Ôd boc bene nota quia boc interdiftus ppetit ut uicini edes dns ueniat ôd refcidat pauimenta cloacc purgandc gra fi tarnen paratusfitrefticuereuF q» exneceffïtaterC Geiende cloacc refundat in tâtumq» cautio damni ifedié interponêda utétex nctabiF cusglo.in4.qgt;ait pretorunde flauius.fF.dö cloacis. Ité.dubitari poe corajquo iudics iftud interdiélu intétan poftit dic cora quo libet pretore de cloacis pot agi pcr.Li.ff.de cloac.Scd glo.0d Bar.ibi dicut q» debet peti bcentia facienei ab eoqui pótcócedere po ftea potent agere cora? quolibet iudice.Et aduerte quia i iftis mterdiftis rpe.ï.ti.de ca* pof.6d ppri.f.priuata iultima:coL^-penF formauit duplicê hbellû ftcudu lt;qgt;ïterdictiï boebabee duo capita ut.l.i.^.i.fF.eo.ut dixi fupra in prin. Sed.RofEin boc ti.Formauit al los duos libellos ad idej. Et primo fic.Co ram uobis ódc.cópareo ego.G.ód cóqueror de.M.qm me ^bibet cloaca mcâ que eft in tail loco interme Ôdipfum reficereuel pur gare unde ne me pbibeat uF ipediat ago co tra ipfum ôd ad boc ppono iterdiftu ft do ans uel aftioné in faftu dus loco fubrogatä Et ita ocipiaslibellûqn uisreficerduF pur gare.Si autej aliquid imifit p quod ipediaf ufus cloacc ita dices. Coram uobis. A.com pareoego.B»dd côqueror de.M.qui mcloa

cam méam queê inter me amp;nbsp;ipfum îmittît alia p que ufus roeus i ilia cloaca ipedif un ^illa remoueat ago cotraipfumamp;acl hoc ^pono interdiólü de eloaas uF adVione i Fac turn fubrogatam IccoiterdidluEt^itarec te cocipiatur i hoc mterdidlo libellus f baf tUi.m prin.ff.de c’oacis* Sed uidef q? no babeât ioeû ifta interdira ut poffit ita con cipihbeJlus.nâautcôpetitmibi ius babédi cloacam aut nó.ïn primo cafu fi lus mibi c5 petit pofTum ^bibere illüqui me impedit reficere uel purgare uel aliquidm’ttere per negatoria uel pofium babere confenonam ad uendicandam illâ feruitutem Iibere.FEcP ui ÔC ui ardjàemq^.^.unde ui Et ideofrn ftra uidef q^ eópetat boe ïterdidlü» Infec3 do cafu G nô côpetit mihi lus pöt me p nc gatoria ƒ hiberequafinofitmibiJus ïfuas edes uel i col folo aliquid eoinuitoïmitterc uel mutare cu m recói melior fitcondidlio pofïidétisÆcôi diJTabinus» Îteî econtra uideC ^etiâ G ius n babeat nibilomin^ pof fit facere cloacam Nälnboc interdidlo etia 11 quis utatur ui dam uel precario tn habet locû hoc fnterdidluJn aliis interdidlis fec^ eft unki.^tboc interdifto-ffdc cloacis ut s dixuSj ad boe rndet Roffin boe ïnterdic to circa Gnem q? m utroep cafu pot inteHigï fiue haberet tus GuenótSl enu habet ius óC cópetit Gbi coamp;ftoria no ^pter boe tollitur boe interdiftü imo locu habet quia ilia con felToriapretoriu continet ut.Kit$J»(Efiamp;r« uen.ôc hoc interdidlu ê poftut, patet perd» bftJe cîoacis»ô^ nö.p fpe44i.de câ.pofCôC ppri.^.priuata.amp;boc uidemusin ufiifruc tuano na? licet ufufruftuanus babeat con fefloriämibilominus habet iterdiftuï Linde ui ui.ff.de ui ólt; ui.ar.l. idemq? .§,unde ui# Siautênon habet ius êfibi utile 06 nécefia' num hoc iterdidVui fuff icit enu Gbi tails qf poffeffiod^ec dubicetaliquis ex eo q ptor fecerit mentionë i iterdidto de hoe uerbo p tinetunde uidef qpertinere de beat faites jure dominii fed ad faftu extendafXptins ♦bdirigitur puenit amp;nbsp;extcndif.ff.de cloacis bi.^.qait pretor. Pofitiôes antes ôCcapi tula actons ita formari poffunt Ego.B.di co q,iter me amp;nbsp;te i tail loco ê cloaca utXu^» cloaca.ffeo.ltê q lUam cloaca uolebam reft cere uel purgarc. Ites g» tu me ph'ibuifti.d. ♦kid prin.ltê q uolui amp;nbsp;uolo tibl cauere no mmedamni mfefti ut.dd.i.§4.ôC.§.G quis purgaridtej 2 tu^imittistaiequid jppter qj ufus eloace mcc impedif. Reus uCro pot ita' poGtiones Ölt; capitula econtra formarc» Ego.M.dico q inter te amp;nbsp;me in tali loco in quo dicis côftituifti raibi (eruitute ut ryhil ibi poffis prohiberefi hoc aftor Confitetvir abfoluitur reusJté dico qqn uolebas refp cere uel purgare ctoacam ego peril a te uc c lucres mihi noie damm ifeebdte q tu cagt; uere recufaftidre? q te Tici^tm prohibait* Et de bis poGtionibus ÔC capitulis habetur p Roff in hoc incerdifto ÔC p Spejn ti. de ca pofeX proprie.§,pnuata in ul.col.in pri* Ti’.led nuquidils mihi cloacam facere.Ec ï illo.§.priuata ponuntur forme libelloru di pofitioes aftons ÔC rd inoibus interdict's fpeftatibus ad materia aqueduftus de qb^ fupra dictu e ÔC ideo ibi 010 u ideas ÔC adds circa i'ftä matenamcloace que died infra de (eruitu»cloa. ’

De (eruitute ague hauftus p^ica

ERVITVS AQ,uc hauftus ê iuf f bauriedi aqua de puteo uel Fonte ut dealia aq* uicini.Etita uultaio in fumm iof.de feruitu.§.bau it us aque. Sj egoaddidi uel de alia aqua ut oes aquam ogt; prehendat ex qua ius auriendi aquam habe remar.l.uinFi.ff.de-fonte. Secundo loco î dubium reuocoan aque häufte Gtfcruit^. Et breutter rndeo feruitutem effe ut ifti.de (eruitu.§.i rufticorum'ôC.l.i.§.i.ibi i3lt; Gcut di(crcte func (eruitutes duftus aq ÔC häufte aquetff.de fonted.fi prius.^ma publica.ff.d aqua plu.ar»0lt;»Lmella.§.tuffdealudC ci. Ic* 6lt; probatur per tex.cû glo.in.l.i,§4n pdas »ff.de (erui.ru.predi.quod intcUige'qn degt; bef lus bauriedi aqua neceflaria agro.F.Iagt; boratortbus in codé agro ut no.g!o.in.d.§4 rufticorudC probaf i.d.§.fi.Etibi hoc uulc Pau.de ca.qui dicit q intelligit ill us tex.qn feruitusaque hauftus acquinf per habetes pdiuuicinu proutihtateipG^predii ôd tue diclturferuitus reaUs alias (ecus ut no per glo.0^ doctindtut pornuj *ff de (eruitu.amp;d* pecoris.ff.de (crui.ru.predi.0C per glo.Bar* ßC do(ft.in.dd.mella§.fi.quod déclara ut pie nifffme dixi fupra in primo libro in pfm « poft diftinftione feruitu.in ^.(ed dubtuï pulcbru amp;nbsp;fubtileêqûo cogno(caf ÖCc.óC î ti.precedenti.in.it.q.principali ubi plena difputatu eftan huiufmodi feruitutes fine reales uel perfonalesdCque fit utilitas hoc

inteKtgere» Tertio Subitari pot quat dl Hta feruitus amp;nbsp;prio an fit realis ÔC pfonalis óc boe patet ex bis que ^xje dixb Q,uar to an fit nominata uel ïnnominata Öd glo. inda^dn predns'de (erru, predü tenet $ ilta leruie^ amp;nbsp;alie ibi pofte fint inominatc 06 boe ib'i fequitunPau.de ca. Sï ego aliqua do dixi fupra in primo li.in.ii.diuifionefer uicutiSfTi'.fecuda diuifto feruicutiseft die ut ibi. CLuinto an ifta feruit’’ fit ruftfea uel ürbanacolhgcex.bisqdicffafunt ï priolb inquarta diuifione feruitutis.Tb.quarta di uifio feruituns é. Q,uarto qrif quo SCq liter de qn eóftitui polfit bec fermt^ de dic g? pótexpreffn cöcedi iusbauriêJi aquam amp;nbsp;meit iter ad fontem uel aqua amp;nbsp;fi cöceda tur lus ad fonté ineft amp;nbsp;bauftus aq uddii* $.qui bauftum.ff.de (érui.ru.predio.öó no. g:O.fi.4n.fi. in.l. quäuis Æ.de bdeiuC ÓC aïo infumm3.€.dc feruitu.§, bauftus aque. Et prediffa intelhge quado tenet côcefTio bau Îtus aque puta quia e fafta in fonte priuato fi autem n teneat quia facta i flumine publi co tue nee teriet itmeris tacita coccffio que expreflim ad flumé pubbeu fieri potuit ut dicla.l.iii.$.ultimo. Et eftró quia quando exprefltn êïualidu necuab q? taciteïeft Si mile babef.'C.fi pen.ap.mor? tnter.l.G is 4 dC.ffde dona.interui.amp; ux.kfi fponfus.^;li mantus.öc no.per glo.öC doeftin dilt;fto4.fu óCnöfoIu5ficóced3f ius bauriendi aquam fimpbciter uenit iter ut dixi perdiftâ.l4tu .^dufed etu fi concederef bauftus tantum ut probaf in di(fto.§.fi.i.%.tâtuôc.î.i.§.i.fK fi urufruc.pe.0C ibi gk^i.'^.adit^ ólt; perd.p feruü.§.i,ÓC ibt glo.ff.d' ufo-ÓC ba.amp;.l.fi ita fcrïptum.$.regula.flfdelibe.óC poltern ifta feruit^ aque bauftus 5pont potaccofieuita qn aqua é perénis fed duci non pot ut pure ' alisidC qitaeftfubmerfa ut deflumine ex tra meat^amp; ufui effenon pot uteft tex i.b ,i,§.loquiCff,de aqua coti.óC eftiltem aque bauft^ pot per eudé locQ ut bauriaf pluri bus côcedi ficut aqueduftus amp;nbsp;ut eiufdê uP diucrfisdieb^ öcboris ducaf uel bauriatur fi aqua fufficiéseft utJ.ih^.i.óC ft.fF.de.fen tu.prcdi.p boc.tlucio.ff.de aqua cotidi.ôC eftude adde que dixi i ti.precedenti mvi.óC .vu.q.principaÏi.ltê pôtcôcediuni ut altert cedat ut.l.cu ef!ent.§.i.i.fi.6lt; ibi per glo.óC doc.ftde feruitutib^ rufti.predt. Item non pot bec feruitus aq ue bauft^ imponi i alie no mû uïcinu5 babeat fundu lUe cui fuit*, ■'m nbsp;nbsp;nbsp;-coftituif ut.Lergo.ffde ferui.ru.predi. nee ' pot ultra côcedi qua quatenus ad eum funx du opus fit ut.d.tergo in fi.óC no.Bar. inX cadem.§.cato.ff de uer.ob. in vi.q. Item nia publicainterueniéteferuitus bauftus pftt tul pot amp;nbsp;non folu ft uia publica interne ni at fed etiâ fi flumen publicum ft no fit ipc/ dimeto trâfeûdi magnitudo fluminis puta quia uado trâfiri pöc.Lfi prius.§.uia publié* ca o.^.fe.ffde’aqua plu.ar.Sed loco religion fouel fando quotas non fitUtitücnö^pöc feruitus bauftus cöftitui uel ft in medio fit fundus alienus inter me ÔC te nift raedius if ad trâleundum concefferit ut.d.lfi prius.§. fedfifudus.Similiterfi exflumine publia co bauftu aque ueîiî uti amp;nbsp;ilh flumini ager tuus pximus fit iter ad flumen concedi pot aV ad flumé pro aqua bauriendi ire no pof« fet utêcafus no.i.d.l.ft prius.$.ß.cum glo.ff de aqua pluma arcenda-Et eft ratio qa reagt; liter no pot quis ire p füdfi alienuj dno no lentc.l.dtuus.ff.d' fêr.ru.predi.Fallit in qui bufda caftbus ut plene dixi.s.inti.de ferui^ tute iti neris i^.qu5 an qs currit. CLuito quer if quo qs uti debeat feruitute aq baugt; ftus ÖC1 boe confidera cui debeatur feruit^ aque bauftus óC qui debet feruitutem. Si quens de co cui feruitus debetur dicqgt; ipfc debet uti eo modoquo uti (obtus eft uel eft fibi conceftum ard.iii.£.de aque ducdi.xi.

Et debet ita uti ut alii no cedat nift dno aq uolête ut.l.cü tenet.§.i.ff.de (èrui.ru.predi

Si uero queris de feruitute debente dic ^ nó debet al facere pp ter quod toUafbau ftus aque puta ex aperto terrenu facere óC clauderc ut êtex.in.l.ii.ff.de riuis amp;nbsp;dixi.s. ti.pximo.i.viii.q.pricipali 7^.(ed circa pre dida dubitan pot amp;nbsp;ca que dieu f ï dida.q. pricipali poffunt adduci addeclsrationcm buius.q.Et adde q die qui habet iusbauriê^ di aqua nó debet etiat de publico i eo iure turban quo ufus ë tanto tempore cuius no extat memoria utdi(fta.l.iii..€.d'aqueduc» ÖC ibi per Bar. Sexto quenf quo ôÇ qn amittaf ifta dic ft quis habet auftû p tépus quo feruitus amittif nö iret ad fontem nee aquâ hauferit bauftus iter amifitd.labeo af incipit fiuefecudu una leëlurâglo.i.uidelî eet q ibi dicafnon iret.ff.quêad.fcrukamiC. »l.i.Idem fi ierit ad fótem ÔC aquâ non baugt; fit ut cft ibi tex.fecundü al ia lefturam glo. uidelicet q ibi non fit lila didio n5.Et ifta fecuda bitura ê melior quia perfonappria

nÓbabet^übitatïonem fecudu florc.ibuFt fic no.^’ qui perdit principale perdit accef (onû oei qui amilTit antecedens arm tnt con (equenslôt ui'deque noJnno.per.dJ.labeo in,c.cû ex officii in gloj./V.cft no.extra à: pferip-q, fequitun Anto.ôC no.in.d.Uabeo» bleccbftaU.fi partem in parte in prheo^ti* quia ibi Imquituri lure querendo lex labeo loquitur i îure quefito perdendo» Et quâto tcmporcamittanciir (cruitutestude caque dixi in primo libre in.xix,q.pricipali»amp;î ti.precedêti i.x.q.prFncipalh hcr amittitur iftafêruitusfiqiïisalia aqua ufusfuerk de quai fernituteimponêda nô caAuj.tfi qs alia i prin.etd.fi côem.ff.quemad.fer»amît Ôlt;.ki.'§*illud aût de aqua coti.Ôlt; eftL Sed quidft mi peraliâ uiâad Baunendum per decem annos nô per côftitutâ an utruq^ fit amiOu^Xtus itinens de msaq bauft^GIo» in.l.iii.^.qui habet bauftûï.zV.ad Bauriédn »ft,de(êrui.ru.predi.diftlt;nguit Si bauftus efl acte don us itineri qued effe pÔt ut ibi 6lt; fupra dixiiôC tûc utruq? amittif fi ecôtra nualet.qaner êaccelToriû adaque BauftS ar,€.fi pen.app.mor.inter.kfi is. Si autem ad utrûq5 principaliter teneCiter retinef etiam perBauftuutdîlt;fto.§.qui Babet Bau dû ibi fine Bauriendi aqua'ar.C.deagri.ôC cenfi.Lcûfctmus.§.fi.luxi. Multis etiayaliis modis pot amitri ida (cruitus aque Bauftus quos collige ex Bis que dixi.s.ti.proxiJn.x. queftiôe principal!. Vii.qucrif quaaefti oneagaf Rndeofi qsunltfc fundareexeo quod côftitutâ fibi fit fermt’ aque Bauftus amp;nbsp;ager pretono tûc côpetit aftio ofeftôria ♦tii.f.ûff.fi ftrui.nen. amp;nbsp;ibi plene p floriâ. Ôé doc,amp; per Bar.amp;doc.in.l.fi prms.ff.ds no.op.imnci. Si qs uultagere poffeffio no pdita funt duo îterdicfta Vnû ê de fonts qgt; opent qn qs Babî îus Bauriêdi aq effon te uel puteo uel pifda ne! lacu ut ab aliquo impedif.A hud ë interdiclû de fonte reftei endoqj corn petit qn quisuult fontem,usl puteû uel plfcinâ uel lacû quop^ aqua utitur reficereuel purgareamp;ab aliquo impedif »ffde fonte.l.i.§.hôlt;.$.dein ait Etita lo.in arbore fuo aëlionû pofiiit duos circuios in quibus defcripfit Bec duo îterdida fecundû fpe.în ti.deca.pof6lt; ppri.‘$. priuata.7b.po teroplerûq^ quisBabet.amp; Rofdti.de fonts reficiendo in prin.Et aduerte quia ifta iter dicta de fonte nfiaêdo uel purgando copc tunt æ aqua mua amp;nbsp;funt diredla qa ueiba

d.6c mens côcurrut Et ita loquifcot^tituP .ff.de fôte maxfme.l.i.§»quî iterdiclû de ci/ fterna eo-ti.Ôlt;.l.i,§.loquitur,ffdeaqua coti. amp;nbsp;efti.Ss fl eft aqua nô uma ficut cifterna que ymbribus côcipitur ut.d.§.Boc îtcrdic/ tû de ciftema ficut i multis locis côiter non repif aquauiua ut î apulia uel uenetiis ôC tûcuidef q nô côpetat Boc ïterdietû pdic tû.§.tamé fecûdû RoEî preduftistutlle tex. debet îteUigi q nô côpetat aliquod interdic turn de predict!s directe qua uerba cdicfti de fonte deficiunttn utile iterdictû npetit Et ita etiâ tenet Bar.i.d.§, hoc intcrdiclum de cifterna.amp; illû tex.dixit eleganter Ban facere ad,q.Statute pBibetur fub pena mu fieres portare perlas ficftas ÔC contrafaAas anpuniaturpenaftatutiÓCdic^ nó.debët eni naturales amp;nbsp;nô ficftc effe andidi .§,BoC iterd 101 û et elfterna.amp; ita al’ ludicaui ïciui täte uerone.Et adde q? portare perlas ut ue des pbibitas nô ë pprie deliëlü fed queda abufiofecüduCydconfiliofuo quod ineï/ pit In ftudioasardi amp;nbsp;talis abufio eft leuis ideo ppter earn quis nô effet î corpore pugt; niêdus ut n5.Bal.in.l.quicqd î fecuda coin. ♦C.ff feruis fugi.ôC talia ftatuta fût irrÔnabi lia ideonô debët extendi fccûdû Bal.in.l.q» nôë neceffe î fi.flf.de.ll.Et circa iftâ materia ftatutorû probibëtiû portare perlas ut cer tas ueftes ut iocalia uide que no.do.an.in.c. ea que fiûta iudiceÆde re.iur.î.vi.in mer/ curialihus.Et per.Alb.de rofa.i.l. factum a iudice.ff.de re.iur.8C in fuo ope ftatutoruni in.ii.parte.q.cevi.ôC peranto.de butin fuo traftatudeomatuutili-ôlt; Babef per tex» amp;nbsp;glo.xxi.q.iii.per totû 6lt; ego dixi plene î »l.mulieris in prin.ï.xi.q ff.de uerbo.fîgnû Et adde quod pro ifto iure Bauriëdi aquam uel ducëdiqn quis non. permittit me uti î amouit i pm aque Bauftum uel i pfam aqua poflû iplorare officium ludicis ut faciat mC retmere cobercës aduerfanum amp;rei com petentisforma dans ÔC Boc qn Babebâ inuî ufuî iure feruitrtis at comp eter et confefTo na utdixi in prin.Buius.q.l ii.f.i.amp;.l.ficuti §.arifto.ff.fi fer.uen.Ita dicit fpec.in ti.de of fi.iudi.§.ii.?b.Item imploratur loco pricipa lis aftoris. Vui.quentur quot fint necef faria ad Boc ut lila duo iterdicfta opeter pof fint.Et dicfecüdü Rofi ti.de interdiAo de fonte reficiëdoq^ fêxfût neceffana. PrimS quod fons fitfiue puteus uel lacus uel pi fel na.Secûdû quod i dits fit aqua uiua at n Bj

Îoeû hoc iterdidû direjflefeä «tile«t.Lh^gt;\ hoc mtcrdidù fine^bibcat baurirc aqu# . fiucputcû aperweut ibû CLuartS ^quis uelitpurgarefontê uelhcS uel puteuï uel pifctrâAeo,!.!,^. deïde» Q,uïniü ^ lüe qui futt uRis fuern ufus hoc anno non ui n dam non prclt;artodbco.I.h in prind»ólt;.§. deide, Sextus q? quis utaf uel purget co modoficun conCuecus é uti ßue purgareÆ j eod.!»^»hoc intcrdidum. Si uero quis uelit purgarcfonts uel cohercere aquas ne fluat «el dilabaf n compecit hoe ïterdid:ü»fEeogt; th^X Nono qnf quabter debeat Forâri libellus ï hisiterdiAisJici iterdicio d fon. té pot ficformarü Coras uobis 6Ccxópareo ego,B.ÓC coqueror de* M-qui me ^htbet uE, ïpedit uti aqua de fonte lacu puteo uF piTci-na taUcuius tales funt fines qua aqua ufuf fum hocanno non ui no clam non precario unde ne me impediat un heut ufus fui hoc anno ago eötra ipj ÔC ad hoc ppono uerdte turn de fonte uel acbionêi faclu Etiftafor ma hbeU i ^baf ûLûn prin fteo. În iter didlo uero de fonte reßdedo pot ita libella tocipere.Coray uobis amp;c,compareoego»B, contrit Ticiû qui me phibet purgare talçm fonte F reficere pifeinâ ïaeu uel puteu cm” talcs funt ânes unde ne me phibeat purga te predidlâheutemibi lus purgâdiuclno ipedût un heut ufus fum hoc anno non ui non dam nô precario ago contra i pm amp;nbsp;ad boc pponoiterdidû de fonte reficiêdo «cl adlionc i ûAûÆt pbaf iRa libelli oceptio «nJd.§.deindeÆdefonte»Et de bis uidc Kofi boeîterdtebo de fonte reficiendo amp;.p, fpeathdc capo(re{rionisamp; pprie.§,priua ta.Tb.porro plerûq? quis» Decimo ÔC ulti moquerifquoformef pofitiôesuF capita la Et primo adlorpôt ita formare.Ego»A dico^itah lococui us tales funtconfines 6 locus uel putcus uel lacus uel pifeina* Item ^ i tills ê aqua uiua amp;nbsp;hoedicas q» é uiua ÔC cempeUt iterdidfu directe Sed fine aqua «ma hoc nô diras ÔC côpetit utile îterdiclû ut dixi i,vlhqdte5 ^ tu phibes me uti aqua ilia nâui non dam nô precario. Econtra autcî potent reus ita dicerc.Ego.M,dico $ î tali loco fluit fons fed défit effe ÔC ft hoc co btef adfor fuccubk. item q in illo eft aqua col Ieda de fudonb^ ÔC fi hoc ador confiteC fuccûbitquianocompetit îterdidû nifi p aqua uiua quod kellige de di redo fed utile bene côpetit ut fepius didû éJte q tu ufu» fuifti hocanno aqua ilia ui dam uel pcario, amedtéqTiciustephibetutiaqua illa F purgarcfontsaliter g ufus {uerisJtem qd? nis querere uenas fiucaperire ut»f£de fon^ tçd4.|.fi.ôc de hoc uidc p. Robi hoc kerdic, to de fonte reficiêdo dlt; fpei ti.de ca. poCamp; pprie./t.porroplerüqjqs hêt 1 us»

Pc Seruitute pecoris adagua appulfu^^

ECORIS AD AdTAMap», p, pulfusê habere i^appcHêdi pecO j ris agri mei p prediöuicini ad fÓ^ tém uel puteü utda.§.i prediis-ff.de fenru. predi.amp; inftfd* f ui,§.in rqfticopï ÖC notât, ajo i fumma-C.de ferui.§.pecoris* Si du.? biuj an iftud ius pecoris appulfus ad aqua fit (eruitus.Et uidcf q non nam pecora fut mobilia Ôd î pecoribus amp;nbsp;F rebus mob'ilibus nóconfiftitfèruitus prediahsfedê qucda$ facilitas que fapit i dubio ralkatc amp;nbsp;ff aligs legat mihi ius pecoris a ppellendi cedit boe fogatu a morte teftatoris Ita dicit BaLind» unica.^.libertatibus in penul.q.C.de cadu» tol.amp; p hoc uidcf effetex^ irul.mclla.^.fi»^ ♦ff-de al i.ôd cideg. In contrariu uidcf q ï mofitforuitus predi.amp; rufti.per.dd.i.^.i p düsamp;ibi glo-hoctenet Sip didü.$d ruftf Corü cü gio-Sed tu dicaut pccora funt ofti^ tuta ad agru ftercorijSdu amp;nbsp;debet uiuerc i, fado tuo amp;nbsp;tue ê feruitus reabs feu pdial is, amp;nbsp;rufticahsutiiuribus pximeanegatis.Ec boe modo dï iteUigi ruica noftra alias fecus» Et ira tenet glodn.d.§.in rufticorû Ôd aio ï. fummain.d.$.pecorisquiintclligit hac cc foruitutëqnexprediomeonó poflèm pci perealta feruitute mfi q ibi côtineâf peco ta uel êtqn pcipioex fundo frueb^uF fegegt; tes cultura peco^i.bouum p quos colbffa, dus. q habeo neceffe pecora appellere i fa du uicinü.Et prediffa adde que dixi i ti-pgt; cedêti idi.q. Tertio dubitaf an ifta ferui tus fit noiata uel innoiata.Ego alias dixi re tmttendo me in ti.precedentiï-iifq»^ ideï dicas in feptem foruitutibus fequentibuamp;

Q^uartodubitaturqualiteruti debj gs hac feruitute die q non debï appellere ma.* lore numeru pecorum ad a qua Ód ft maior numerus appellef nóï oibus pecorib” tue phibêdu cffe.Marcellus ait quia pecora fegt; perari pnt licet trebatiusdixerit uniuerfus, pecus ipune phiberi quia iundö pecus ei pecoricui appulfus debef totum con upet

Paccori's appulfum utÎ4f§»treba* amp;4*féÆ de aqua cotnôC cfti.Et ê ratio quia in fepabi Iibus utile p in utile nô uiciaf utibi Ö^JTi fponfus »^.generalitertfftde donaanter ui, Ôe UXO.CÛ fy» Q-uinto amp;nbsp;ultimo dubitari pot qua aeftiôc agi de beat pro ifta ferui tute Ecquotfint neceflâriaut competatôC qûo formetur libellus amp;nbsp;pofitiôes fiuc capitula Et breuiter die ut didû ê in tuprecedêti qa ca que ibi didta funt locum habere poffunt etîâ i ifta feruitute amp;nbsp;pbaf LLb§Xi quis uti fftde teintent hoc fentit Rof.i ti.de interdic to de fonte rcficiêdo amp;nbsp;ponit tang paria fer uitutê peccoris ad aqu3 appulfus amp;nbsp;feruitti tem hauftus aque. Et fiFr facit fpejnttl.de ca.pof.óC ^prie.§.priuata 7i?.porro»

De feruitute iuris pafcêdi.piica.

ERVlTVSIVRISPASCc f nbsp;nbsp;nbsp;dl ê iufpecoris pafcédi i fundo alie no agn mei ca utdji.§.in predus* ff de ferui.ru.predi.öc infti.de (êruitu.§,in ruftico^cióCtltfi nautarum.f.fi.dc prefcrip* uerb. Et dixi effe ius quia fèruitutes funt iuris ut infti.de feruitiun prin.amp;Jjjprï» ♦ffdeferui.ru.predi.óCl.hecaStiiura i pri. co.ti.Ólt;.Iji.ÿ.in prediis.ftde ferui.ru. pdn Pecoris etiS dixi quia hoc nomëeft genera Ïe amp;nbsp;coprehêdit oes quadrupèdes que grc gatim uefcunf.Uegatis»§, pecudibus.ff. de le.iii.óC infti.ad»l.acql.in prin. amp;.££eo.l.ii» Et quia lex.xii.tabuliloquebatur de paftu pecoris ut.d.I.qui feruandorum .§.fi.amp;.l.fi» C.ad.l.acquitamp; pro boc.l.iulianus.$. glans »ff.ad exiben.amp;.l.fi pecora pafcenda.C. de pac.Dixi pafcendiquiaheeferuitus locum habet in pecoribus pafcedis uel q pafcutur ut probaturmJ.pecoris pafcêdi.ff.de l^ruû ru.pre.amp; iniuribusfupra proxie allegatis» Dixi i fundo alieno quiaresfua nemihi fcr uit.I.iure cöi.ffde fèr.ru.pre.6lt;.l. uti frul *ff.fi ufufru.pe.ólt; probatur in.d.l.fi feruan dorum.§.fi. Vltimo dixi agri mei ca quiafi haberé fundu ^ quotencrê pecora pafcen da non poftet efte tale ius pafcendi feruitus prefèrtij rcalis feu predialis fed eftet feruigt; tuspConalis feu ius pcrfonaleut étex.cum glo.ordijn uerbo»excep.in.l.fi quis unas edes.ff.de ufuFru.amp; tex.cû glo.amp; ibi doft, i d*pecoris.öc nö.p glo.6c doc.in.l.ut pom3 ,ft.de ferui.óC pertex.glo. Bar.amp; docan 4. mela.^ji,ft.de aluódcib.lcga.Circa quod ui

de que plene dixi in.idi.in prin. póft difti*’ nitioné feruitutis fit ti.de aqueduftu.ii.q.

Vifa diffinitione huftferuitutislurls pa fcendi qücro primo que dicâtur pafcua ÔC dic pafcua fiue faltus dicunt loca ubi beftie pa(cuf,l.fïluacedua.§.fi.f£de uer.lig.óC.1. ft diuortio.§.plane.f£fo,ma.óc.l.i,óc per totu? titulü.C.dc pafcu.pub.uel priua.li.xi. 66 ui deglo.in.d.$.pïane ubi dicitur q pafcio di/ citur locus ubi beftie pafcuntur allegat.d.L fiquis unas edes Ólt;êtexj.l»inftrumenta ï fi.ft.ft fundo initruc.ÓC fimilif filua pafcua dicitur q pafcuis pecudüédeftinata ut.d.I* filua cedua.§.ft. Quero fecundo quotugt; plex ê pafcuumdicdupIex.Nam quodda é publicu 04 quoddam priuatum ut ^batur i 9ïica 04 per totü ti.C.de pafcu.pub.uel prix ua.li.xi.Ó4 de pafcuis publias dicemus i.xii« 04 ultima.q.principali. Q, uero tertio an feruitus luris pafcêdi fit ruftica uel urbana. Dic mfpiciêdu eile fûdû pp quem debetur iftud ius pafcêdi qm feruit” ludicatur ruftl ca uel urbana prout é fundus cui feruitus ft betur ut nö.gl.in i7^.area i.I.i.ff’.de ferui.ru. pre.óc ideo fi fundus pp que debetur ifta 0 uitus iuxta no.per glo.in.l.pecoris.ff.de fer uitru.predi.04 ca que dixi fupra i prima.q. ï Ré urbanus crit feruitus urbana 04 fi ru* fticuscric ruftica poftet enieffè q in loco nÓ effet abûdâtia terre puta in aliquo caftel lo tune eftet neceftariu tenere pecora caufa ftercoriîâdi fundum urbana in quo efts or tus pro ufufamiiieut.l.urbana predia.cura ibi notatis per glo.Ô4 doc.ff.de uer.figxirca q? tilde que plene dixi in primo li.in.iüi.di ui.feruitutis64 perea quedieuf ibi déclara tur ifta.q. Q, uero quarto qûo acquira^ ifta feruitus dic ^plunbus móis.Primo in ftitutióe uel aha ultima uoluntate fi ius pa fcendi relinquaf ar.infti,de(êrut.§.fi.ó4 de ufufr.$.i.ó4.l.ufuffruftus pluribus modis.ff de ufufruc.04.).corruptione5 m prin.€.eo* ti.cum fy.Secundo paftionibus 04 ftipulati onibus uelcötraftibus.puta cptione uendi tione uel donatione ut probatur ifti.defers U!tuti.$.pe.cûglo.in 7b.paftiouibï’64 mfti. de ufufruc.§.fine ifto. Sed circa hoc dux bitaf an uêdito uel legato fundo uideantur uendita pafcua que funt uel debetur i aliis prediis uendicoris Et in hoe diftinguc aut pafcua erat deputata ad ufu füdi uenditi 04 P eo uno nomme nûcupataô4 tûc ueniût ét pafcua ut eft cafus 04 ibi boe notât Barun.!«

Gyee^Zi tiranê^fTde fûdoîftriKamp; probatur, î.l teflatrJX,§,ufKfi fer.uen»facit.lfi»in print amp;ibi no.ff.de fer.ur.pdi.ôC.d.l.teftatrix in prin.ôt in fi.ÖC.l.ncuj ibi notatis perglo.Ôi Bar.ff.de re.du.Aut diffa pafcua erantdo putata ad ufum fundi uêdin fed uno nomîe nô erant nûcupata amp;nbsp;tûc lUa pafcua fuerûc empta q erât deputata ad ufuî dicfti fundi tm Etidej pertex.d.l.teftanix.^.i.quiauê dendo funduj fimpbciter prefumitur uêdi diflè totuî amp;nbsp;cû omni iur ,fibi fpeiffâte mft aliquid fitexceptuatû utdxjui tabernâ cuî ib tië.ffd’ contrahen.cmp.ôC uenun.l.vC» que tes,pi.da.fit Ôlt; Bal.in.I.i.£.qu! tefta.fà* pof.ôlt;.l,fi domus §.ti.ff.de le.i.ÖC in.l.ticia te.tô»§4ucius dcius de Icai. Et bocintelligt; geqn pafcua.i.ius patcédi debcf uenditroi i fundo akeno pro fundo uédito quia tûc é proprie terunus ut diff a.l.teftatrix.§,fi.cu5 gio.in.Ti’Jegatarioinfi.ôC îdem qn pafcua deberenf in fundo uniuerfitatis quiatûc et gt;nbsp;poffî dici feruit^ débita uni ad uniuerfiraté uendéti fundû propriû feu débita lUi fundo quia licet fundus în quo debef lus pafcédi fituniuerfitatis non tamé dicif finguIoç^J» in tiTi.§.uniuerfitatis.ff.de reruî di.ôlt;.l.(ëd fl bac.^.qui manumktif cuj ibi no.ffde in fus uocâ.fed fi uendens haberet lus copafee di in tundo côi ifta nô poflêc dici 4)prie (êr uitus quia res fua nemini ferme etiam côis ütfinguFut.l.inrecôi.ff.de fer.ur.predi.Ôi J.uti trui.ff,fi ufusfruc.pe.0C ita debet inteb bg* glo.in.d.l.teftatrix.^ fi.ff.fi fer.uen. Et ex hoc fequitur fl uniuerfitas alicuius mile emit (altem res cöej ut ms pafcédi haberet amp;nbsp;aliqui de diffà uilla prcdia fua ^gt;pria ué diderintfialiud didunoeuenit i dicta us ditione lus opafcendi ^habebatdidus ué ditorut efteafus in.d.l.teftatrix.§.i.ÔC pro pter hocar mdicaui i.q.mihific commith. CLuidam habebati flumineatbefi unû mo lédinuî magm preen amp;nbsp;quia ê jlio flumine props erat aims loc’’ ^ molendino taciedo ut aüquisno haberet caufaj cóftruendi ibi ahudmolêdmü ÔCdânihcâdifuûemit iHû locu feupoftam mollêdini folu utremanc tet uacua ne damhearetur (ùûmollêdinuî vendidit molendinü.Similiter ludicauj ^ i flla uenditioneucniret etiâiUa pofta molé dini per diéta.Lce(tacrix.$4»ff*fi fcrui.uen. taciuc ea que dicta funt 5» é nö. Prediéta t^m itelhge mfi quantitas predi 1 fudaret cö tranu puta quia preciü couemret lolu mo lendinoac poffe molendini qa utrüqj mul toplus ualeret ar.l.i.cum ibi no.ff.ad treb.ee ar.glo.notabilis in.ti.f.i.in 7v.agendo inh. »ff de fuperfici.6c glo.in.l.femper i ftipulati onibus ibi iter actus intelligent actus röne rei de reg.iuris.dCglo.in l.inobfcuris eo.ti» facit c.i.$.donare in ti.quaktcr oii feu,poft alie.i9C quod nö.Iodo,in.l.diuor.$.ob donagt; tiones i fecuda colum.ff.(b.ma.Etidem dico de lure pafcendi utnóueniat in uenditioe fada de fundo qn preciü cöueniret folü rei uéditedc nö luri etiâ pafcédi per predida» A ut diffa pafcua nô erât deputata ad ufuî fundi uenditi.neceo nomine nucupabätur eu fundo uendito ÔC tûc aut pafcua fiue lus pafcédi nô debétur mfi 1111 qui habet certû numeçi camporû.xxv.ficut eft î quibufdaï locis ftatutum Ôc tûc fi quis uendiderit fini pliciter fûdumfuû promaiori numéro ca po9i.xxy.ét non uidef uendere pafcua feu ius pafculadi quiaïUud lus nôdebetur ex traneo ex forma ftatutinifi habeat uigorc cmptioms quia î ea nô é nominatus,l.in ué dendoi prîn.ff.de côtrahen» ép.nec uigore ftatuti quia lUud nôloquif nifi i habet’bus cômodû burfale fingulis méf bus puta quia quâdo beftie hominû illius uille pafeuunf gratis amp;nbsp;fine aliquo precio quod def coïta ti.Nâ tûc licet nomé fit uniuerforû tn effec t^ éfingulans ut.l.ficut.$.i.ff,q) cuiufq? unû no.ÔC.d.l.in tantum.§.uniuerfitatis.Et ides dico q? ois util itas perueniret ad uniuerfita tem 04 ea poftea diuidenfiurefingulari ea dem ratiôe.Sed archi.ôC Rof.xiiii.q.ii.c»i.di cic qgt; h in câ uniucrfitatisconftitutiôcs de uniuerficate admittanf tn non oio eis plc^ na fides adhibetur hc fie non faciût plena n ^bationcm.Inducunt anto.de bu.in.ccum nucius extra de teffi.qut dicit hoc dictum arcbi.j?cedercquoaduniuerfitâté nô quo ad eccktiam qa res uniuerfitatis plus fpecgt; tant ad (ingulos q res ecclefie ad fingulos»

Et lie uuît ant.de but.ficere difleréciâ inter Uniuerfitaté fingularem ÔC ecclefiaj q dria non placetlo.de Imc.m.d.c. cum nunc* us» cxquo cômodumappiicatur uniuerfitati î uno cafu ficut m ako nec magis (pedtat ad (ingulos i uno cafu q m alio. Vnde ipc dicit qd' ubi pluresqduotefl.es poflunt baberi duo de umuerUtate non fuflicerent.Et hoc modokeUigat diffû archuSed ubi nô pof fent haben nifi duo force ppter facti âtiq Utemtûc in fubfldium ftaref dicto duorû

ÛlU

te!tim ex quo cctnodu uenit applicandnm uniuerfitati.facit i fimili cnod no» BarXdc minore»§,tromenta,fr.c!e qfti» Ego autet in hoc arttcuio quatu ad materia iuris pafeen di puto aliter effe dieêdû ita dinftguedo Si quenf an homines de nmuerfitate pofTint eße te ft es Aut eft qÔ inter homines de uni uerGrateille diftifte poffunti teftimoniu adhihcn 0lt; deponere pro uno de uniuerft täte amp;nbsp;pro al 10 quia tue cefTarct cauCe ftifpi tio CUT prefumatur in dubio teftis dibgerc unu ficucalium ex quo cenfef itérées efte par afiFeftto ar.tnô Co]um.§.de uno amp;nbsp;quod no» Rarff de ritumup» Et ita tenet Cardt nal is 5abare»i c,cu»nucius i fuextra de tefti* amp;nbsp;pro hoc facit q? no,Bar.i.l.extraneo,§,de qone»ft,de queftuamp;.hqui iftud ad fi.ft» de teft3»pro hoc e tex-cu glo»magna in fi»i.q»v» 6lt;.c,côranguinei amp;nbsp;glo.amp; doc»i.c»poftremo deapp»amp; qgt;no» Bal»in»l.cu5 3he.C»dc legft Ante qö inter homines ahquos de uniuerft täte amp;nbsp;extraneu amp;nbsp;tûc’alii de uniucrfitate poftunt êê teftes nifi fentirêt al iquod como dum uel fentire poftent quia fimilé eâm ha beret ut.c.pfonas euj ibi no.extra de teftf, A ut nuc qö inter homines de uniuerfitats fed iter umuerfitatem amp;nbsp;extraneum amp;nbsp;tue auttradaf de iure pafeedi copctenti tantu uniuerfitati ita $ utiîitatê effeftus in totuT uel i parte uenitetiamifmgulos de uniuer ficate uel principaliter qa finguli depafeut animaliafua ÔC tûc n poflunttcftiFican lift qui funt de ipfa unluerfitatetqa diceref êê teftes in fadlo proprioJ»oibus»ftdc teftuSC ♦Lnullus»ff»eo»ti»ldem qn utilitatis efteftus principaliter competeret uniuerfitati amp;nbsp;in pnam fmgulisde uniuer fl täte puta qa uni uerfitas loeat pafcua,0lt; rccipitpreciû quod diuidic poftea inter hngulos de ide eadem rationeui dixi facit g!o»fingu'aris.l.de iurc ft,ad municip.ôt g» nSd.ex»quacûq5,fEfi qs in lus uoe.nö le.q ê iteHigendu quâdo lunt finguli capates illius utilitatis af Cecusficut Cl tingit m caufa möafteriiquia licet qnq^ de bonis monaftern fiât portioues iterfin gulos monachos ut.c.infinuâte extra q cleri ciólt;»c,dilecftode preben»tamê non finguli monaci habet lus petëdi illas portiones ut ibi notaf.facit qgt;habe£’i»c»u»cF fta.mo»Öt.c» edocen derefenp.Et propterea finguli mo naci in ca fue uniuerfitatis poterunc teftifl can Et hoc uidef CardinaF 3ab.i didfo-c.cü nüuus.qui facit dfaj iter caufas umuerfita

tis fecularis Si ecclefiafticc A ut traftaf de iure pafcedic^competituniuerfitati tantu qma nuUo modo cöicaf cü fingulis de uni/ uerfitate ne iter eosdiuidiföi tune querif nüquid homies de 11 la unfuerfitate poftmC i teftes admittiamp; examinant die ^ fie p dun tâcu5-§.uniucrfitatis.ffde rerû diui» Ô^ »hfêd fi bac,§,q manumittif»ffde i ius uo# A ut querif nûquid dicfû eo^ faciat plena fidêÖC fie an fint difti teftes omni excepti one maiores»Et i hoc ego tenere opi» archi» U5 q non facerent plenam fidemfed pfum ptionemidueât quia negarinon pôteos n babere aliquam afteftionem ad fuam uni/ uerlitatem quia fi côiter babere ofueueruC ideo hoc pfumere debemus ard.certi condi tio.§fi nùmos»ff fi cer»peta»amp; per id q ba/ bef perglo.ÔC doc»i»l,uC»de arbuÔCideo'n funt oi exceptione maiores ex quo except» ifta prefumpta pot eis opponi ut é glo»no/ tabilis in»c.vin ^»maioresextra de confag» 6lt; afti»ÓC ifti»de inutili»ftip.§»Ité uerborum Nee fado dram abfolute iter uniuerfitatei ecdeftafticâ ßc fecularé ficut facere uidetur anto.de buc.i difto.c.nuncius de tefti.puto tarnen qmaiorem pfumptionem faciantq funtd uniuerfitateeccleüaftica q illi q fût de feculari turn quia minus iuris babent p fone ecclefiaftice quia lus q habet i uniuer fitate ecclefiaftica no trafmittut ad heredes ficut faciunt laici luxta noJn.c.pfêti de offii ordi»in»vi»cüfy.tumquia perfone religiofc feu ecclefiaftice magis i dubio funt digne q feculares ar.glo»notabiF»lxx»di.monacbus i Ti^.examinartCredo tarnen fi effent plures fidem plenam facerét quia hoc ^ deficit ï fide fuplet numerus ut eft glo» notabilis in U4ii4.eiu(clem quoq^ principis in7^»nume rus.ft.de tefti.óc pro hoe glo.uin.c.cu a no/ bis.óc ibi doc.cxtra de cefti»ólt; tex.cum glo» in.c cum eâmqj extra de proba»facit q no » Bar. 1 n.l, i »§. i dê cor neb o. ft.de queft 1 »ÖC bal. in.Uiquis exargentariis.§.ii.ff»de eden» In boctaraêcöcludo relinquêdu eftearbitrio iudicatis an lUis teftib^ fit plena fides adhi bendaqui habet confiderare qualitatem öi cödiiionem teftium fiue perfonarû Öi qua.* titatem caufeOc ft toca uniuerfitasmagnaï habet i ilia caufa afteebone; ita ut fit fufpi candum de il Iis de uniuerfitate teftantibus ar.hiu.^.i.ÖC.^-eiuldemqj principiscuj ibi notatis.rtideteftibus» Sed poneiuxta pgt; dicta q teftis examinât^ m ca uniuerfitatis

putapafcuifi (èntitcomodu dixit ^nô'an itelligatur falfum dixiHe ut repeUatur a tö ftificando uelqncolligitur ex pccdêtib^ ft tepeUebatur dixit falfum at fecusJte? dixit Barun.Lex quacuqj uiitcoLfFfi quis in ius uo.non ic^de quo die ut ibi p eö amp;nbsp;dccq, p petuo tene mén* Q,uarto pricipatracq ntur bec feruitus wel iuspafcédi fententia , anhynque incipit ufusfruóf*§.bf£dc ufu fruc» Q^uinto acquirif etia bec feruitus lege ud ftatuto Na5.Kacquiritur4gt;acquifita é quia de iure cautu é ut quieSq? per terras traficns equu fuus pabularc uoluerit iuxta uias in ppinquo loco amplcdl poffit ad re tèéliqnê 04 refpirationé equi fui ipune etia de berba uiridi amp;nbsp;filua fine uaftatiôê utat pro fua coraoditate amp;nbsp;ufu ncceflario» Ita di dt tex.i.cj.^.fhj tl .de pace tenendn ufi» feu* quê tex.dcclara ut ibi p doe. ïaco.6C albe.6C hoe tenet ibi bal.qui dicit p illu tex.qgt; qc3 qj tranfit per terra cu equo pot equu fuum facurare iuxta ma ÔC pot etia uti berba uirt dl amp;nbsp;filua fine deuaftati^ alicui^ Et ide te net albe.de rofate in«lduC*ad*l» acquiliam pro boe facit quia de iure diuino licitum ê comedere uuas in agro al ter ius fed non ex portare amp;nbsp;eolligere fpicas amp;nbsp;nó mietere fat cemi meflem aliéna de confec.düv*difcipu los*Et plus dixit Bar.indai.in fine per illus tex,€.de pafcu.pu.uel priua.li.xi*^ milites Imperatoris defcenderites ad partes tufeie poffunt petere a tu Cc is utaflignent cis pra taquib^ po^^lnteoß^equos pafcereno tam debeant deuaftare prata ut ibi* Scd cotra predidaopponif amp;uidef q^iraon liceac inalienopafcerequö etia iuxta uiâ.I.quit^ mutius .ff.ad.l. acquit So*ille.§.fi*in.c.i» de pace debet itelligi fecudu and.de yfer.ibi ^ 111e qui pafcebat non crat in agro fed in uia unde feappropinquabat ad fepem fepantê agru auia ÖC recipiebat de berba uF d* fron dibuspêdêtibus fupra uiam uel accipiebat de berba ex filua ibi propinqua iuxta uias pro refcélione equi fui fefli quod licet'dus modo fine damno faciat Et é ratio quia fibt prodeft amp;nbsp;alten nó nocet.ff.de cuictin de bitore infi.Seddo.Iaco.de aluaro.in.d»c.i» §»fi»dicit q, licet ifta leAura i fe fit uera tam nö mdef illi littere cóuenire quia ille tex.$ fi’prefupponit 2 tranfitus fiebatpcr terra ^no per uia.Item quia fatismodicas dubi tatiöes babebat idcirco ahi Icgut fecudu en Stofte équités pafcebat equuï fuum in agra iuxta uw quod lies tu quia fibipdeft amp;nbsp;alii non nocet til quia facit hoc ex neceffitate ac etia quia iuffecredebatdnm pmifTurus fi boe fetret unde non uidetur delinquefe ut no4nfti.de obli.que ex delic.na.§. furtum ♦ Item quia licet hoc uideatur lurtdicû tn qa cû iftud fibi prodeft 6i alten nÔ noceat eq tas fuggerit ut hoc admittatur ut uidemus î fimili in.I.in fumma.§.itcs uarus..ff.dc aq* plu.ar.ôC ita notât glo.que 'boe tenet.xxiii» ,q.ii.c.fu Scd circa prédira coïter fût fta tutaquefprcialiterprouidentin quo loco amp;nbsp;in quo tempore licitu} fit pafular*Ss qd fl ftatutnm eft in emirate ut in tailbus pra tis holes no poffint tenere beft ias ad pafee dum ifra terminos defignatos amp;nbsp;fic i certa pre pran poteritpafei à in certa n Ec qda fuit accufatus qgt; tenuerat beftias i diftis pra tis nee fucrat diftû in accufatione in termi nos defignatos amp;nbsp;ficfimpliciter fuitpbatu ancxbocfequi poffit condempnatio* Bar* format hac.q.in.kde pupillo.$.qui nunciat Æeo.ti.p qua dicit qn unû amp;nbsp;ide faftu non cphibitu in qualibet parte loci debs expri mi amp;nbsp;pbari ilia pars loci in qua faftu puni bile de pro hoc uidef tcx.fêcûdû eu inJ.u fi.cum.l.fê.ffide inccn.ru.amp; nau.Idcm dielt Bande tépore.Pone poft medium méfem mareii ly pafcularc in certis pratis amp;nbsp;nó aft qui aceufauit de méfe mareii nó dicit i qua parte difti méfis nifi exprimafdCpbefilla pars téporis i qua facflu ê punibilc no feqf códênatio.pro boc optime facit quod no.k cu aeftu.ff.de ncg.gcf.amp; pro boe ego aHego quod notât Ang.i.l.ï fubftitutione de uF.ÓC pu.ubi dicit per illumtex.qgt; ubi certu amp;nbsp;^ terminatu tempus ê de fubftätia difpônis illud punftualiter iteruenire debs aF difp5 no tenet aUegat.d.l.eû adû.amp;.l.matremÆ a pba.pquêtex.Bal.ibi dicit multas qftio nes fiFes us ft ex forma ftatuti magnates ft poffunt intrare palatium ante puliationej câpane fub certa pena fi probatur itroit^ ft fufficit nifi probcfexplicite q? peuffit poft fonum campane uel intrauit ante fonum.l* denûtiaflè.§*quid tn*ffde adul.l. pretor ♦§♦ dotem.ffui bo»rap.Ieds fi’pref biter a paro chiano petit décimas de quefitîs ÔC parochi anus dicit fênon teneri quia ille quefiuit aft côfiliûlateranen.dcbctenim phare $ ante quefleritcûfacerdotis itentio fit fûdata de iurc côi fecûdûCy.ôlt; Angln.dXin rônem idem dicit Ang.fi creditor agit ypotecaria

Es.

entra fpm peflèiïorétn pofTeffor een G ter cf rem fuiflè de bonis débitons fed negatfuif fe eins tépore obligationis cobtradfe. Nam creditor debet ^bare 9 illo tempore fuerit débitons lt;j illud ê de fubftatia ad fundadu ïtentionécreditorisfecundü.Cpj»Lamp; q no dumAquod dtotunff.de pigno.quod dicic eiTc uerui priuato creditorcagcnte.Secus ê in fifco ut ê tex-Gngulans fecundû una? lec turamidd.C.deiure finîtes pro hoc al lego quod notât idê Ang.id.itî fecunda coLC^cV pettbercdi.ubi dien p ilUm.hqi uhicunq^ aliquod tépus püAualitter ê de fubG atia ad uidlona reportadas ibi illud tépus debet p bariliquido amp;nbsp;punAuaHtc«aHegandd.ma trem ÔC^dd.eû adü.Et idé dicit in loco und* Lnon folü»§.fed ut pbarhóó idé dicitipicti ratore denociate ut p^curator utd.denucias fe»f»quid tü.ffde aduLamp;' idé etia? dicit effe in alia qualitateXpreton^ no autem Slt;.§.fi quifdoloÆfi quis teftadhef.ius.fu»Et idem uultipe Ang.in»tit§,fi.fEde icen.ru^Sc na» qui dicit qgt; ubi lex exigit certS locu u^têp* illud deduct amp;nbsp;pundtualiter p)bari oportet ut ibi ócXamp;quiscx naufragio eo,tùôlt;.Lli bello^zrfEdeaccuxu f/Æt idé etiâ dicit ang* Lkeu qui»§.publiciana p iUumtex.fEdepij blic.quifubdit^cautus fitillequi debets bare i dedueédo 6c ^bando didu tépus pu élualiter al fuccuberet facit.Lfed.fi alienumr §4 extraneis eo.tuEt iftas fententiam tenet ét Bar.Ll.matrcj circa’primC.dé proba.qui dicit qgt;qncüqijpbatio confiftiti differétia téporis uel loei oportet g? fundans fe ex dif ferentia pbet driaj pend.Lmatre amp;nbsp;pend» Leu aAu^fecittla illa ftipulationeXi caLóC.L boe iure amp;nbsp;quod ibi notât Banamp; doc.fi. dé uer,obIi»Et idé in efïeélu tenet BaLLLfifiri ÜLcotT^xx quibus condudo ibi ubicunqj iuris rö,€.de edic.diui.adri.tohóC per hoe etiam facit q^nö.lnno.l.c.cü inhibitioi ulti ma glo.extra de chm.defpon. Et quod no Flo.in.l.fi dominé feruumin fnfF.ad.Laql q dicit per gtojbi^ ubi ad^ pÖtfe habere adhabitûôcpmifiumfcmp in dubio itelli gitur clTe Gdus ex poteftate pmittente Et dicit banc effe notabilé prefumptioné que ^ibaf in.l.merito.flfpro focio.amp; cf ifta qfit oneuide plenep abates Lc audit^i ultima carta extra depre(crip»amp; added.cumtc ôfi quod ibi notât Saln£.de donad aut ftichus ft»de fta.lib. Q,ncro fexto principalitcr quo quis debeat uti feruituce luris paCcédit

Etprimo die ^ debet uti prout 1 coftiturio neicruitutiscôuentûé ard.i4.fi cóuencric .ffdepofbuel prout é eófuetudo uel fiatutu i loco ar.Lqui lurninibus.fF.de (eruiair.pdi.. amp;.l.an in totu.'f .de edi.priua.facit quod di xi fupraiferuituteaquedudl^ i.viu.q.pricp pal i.Et 15 quis debet uti iHo genere pecoru de quibuscouentumeft in conftitutócfer mtutis amp;nbsp;nö alio ar.l.certogenen in pri.öC per to ra illâ.LfFde ferui.ru.predi.Sed qd ft fimpF ëcöfiituta fefuit^ uel lus pafccndi in fudo alieno an poffitcû omni pecore cuiuf *:^9? generis fit pafculari Ôi. uidef qgt;fic G n efl expreffa fpccies pccorû ard.in tradendi in prin.fF.c5i.pre.ôlt;diéla.Lcerto generi.f» fi.amp;d.fi feruitusi pri.cû ibi no.ff.de fenun predLq» credo effe uerû ni G ex aliis circun ft an tu s appareret côtranum fenfifie p.Lfi reruns pluriû»§.fi»cQ ibi notatis.fF.de le.i.cu fi.Item quid fi eft expreffum de pecudibus amp;nbsp;reperiûf pecudes génies amp;nbsp;nobilesquc babêt optima lanâ amp;nbsp;magna cura amp;nbsp;cufto diâ reqrût ut fût pecudes ueronéfes amp;nbsp;tps riunf ét alie que hnt lanam grofTam amp;nbsp;no reqrût cuftodiâ utfunt pecudes y talie 04 F uitus fimpFr é coftituta de pecudib^an pof fint ad pafcua duci tâ pecudes grofie q no/gt; blies uel econtra puto q fit infpiciendus lo cus ï quo fit feruitus coftituta quia ff in illo funttmgrofTenôitelligeref de nobilibus amp;nbsp;ecôtra fi aliquod dânum uel iterefFe effet côftituéti (eruituté quia i dubio uidef effe aftû de illis ï loco ubi effe côfueuerût ar.U (êmper inftipulationib^cû ibi notatis.fF.d reg.iur.nec debet applican numéro pecoçi uti i paftédo q fit feruitus coftituta ar»Li*$. trebatius cû.§.feqn.fFde aqua coti.64 efti.ft aquaetiâdica infequenti.q.principali nec ï alio loco uel téporc cû fit feruitus oftituta Xcerto generi.fF.de (erui.ru.predi.amp;.Lfieo loco.§.G.fF.fiTeruilt;ucn*ôlt;,l.fi cui eftuia in prin.ôC.l.fi quis alla in prin.ff. quéadmodÛ fer ni tûtes amit.amp;.l.fi coé5.$.i.eo.ti.Sed ubi no effet côuentio uel cÔfuetudo aut ftatutÛ debj uti fecundum natural feruitutis iuris pafeédi de qua babef LLpecoriscû.Lfeqn» .ffde fernnru.pre.Itemnon debet quis uti pafeuis cuj pecoribus morbofis feu peft ife^ ris quia alla pecora côtagiôe morbofi peco ris périrent feu perire poffènt.l.iulianus i prin.cumibi notatis.ff.deac,emp.Vnde di cif morbida fafta pecus totû crorûpit oui le-Ne macnletCodas ê fcperanda grege.Et

idcofcnbit btûs feronimus.RefecäSerunt putride carnes ôlt; fcablofa oms repeUenda netota domus ardeat maffa corrumpatur corpus putreCcatÔc pecora intereât.ut habe tunxxiiii.ciuihrefecâde.ô*: per hoce tcx m »c,fu%,oucm morbidamÆ.de fta^bo.ôC ibi glo.dicitquod unaouis morbidatoruî grc gern müciuxlv.dhfs illud refêrt Ôi facittex cû g’ab^ .lûdla.^exhocediêlo.ffde dam ike.ôt tex ♦iXiuC.de funUri.p que dixit ibj Guilde cu.ôc Bat3C Paude c.nôC dodlo.cf ubicûq^ é huiuGnodi timor infeciioms piât tieriexpulfioccjâd'ciuitate allegatinautê» iuGuran*^ pre.ab bis in fi» Et etiam diot cp fi abqua inhonefta mutier uenit in uicinia? poiluutuicmi ficere ipfajexpeUi Et idê d* leprofis amp;Gmilib’’ Etde hoc eft gloa GJun ♦%.expelîantde ufuris in.vi.de hoc eriam fcripCii-lediles eti«â.§,pedius vnii notabîli »(Ede cdiWioq» bene nota qa cotise pût contingere» Nunquid autê babens ferai tutë luris pafcêdi îfundo abéodebeat ipaî feruitutej poGea diuidere Diftingue duos caCusautambo funt contenti diuidere aut unus tm uuît diuidere aber non» Primo ca fu fubdiftinç!:ueautqnerisde diutGoneCer uitutis ÔC ifta non pot diuidi qun ë diuiG bilisd/i unusÆde fcrui.ru.pre.amp;»Lri Cub una.§.fuff.de uer»ob.ôC hoc uuît gîo-fi.m fu in»Uîèx meoÆde fer»ru»predi.amp; hoc tens bamnd.ftipulationes non diuidûtur i prÜ indhopinionc^fFdeuenob» Et ê rô quia fer uitutesrufticcrealesrunt fecûdû idigêtiaj relue!predn dominantisamp;ufuiï hoeeqp atur ut.lergo in,fi-ff.de fer-ru-ore. ÔC no». Ear,in-Leadé.§.cato in.vi.q.ôC di ba.kftipa lationes non diuidunf hinkq.pofl media? cobde uenob-ôC ideoficut ufusell indiuigt; duusd.uCus pars.flF.de ufu amp;nbsp;babi.ita ettam feruitus iuris pafcëdi. Aut querisde fundo in quo debet fermt” iuris pafccdi ueî de ip fis peconbus amp;nbsp;in bis pôt,fieri diuifio aide 1 icet ut citra pte fundi pafeât amp;nbsp;i ilia fît fer Uitus amp;nbsp;i aliis partib’ fundi remittaf fuit^ ut.lad certä.ff de feruuôcd.fi quis du3s.§.ft quis partem.flfcôi.pdi.facit.bcertogenen î prin.de fer.ru.preÀ.l.fi cui uia in prin.flf. quëad.fer.ami.non aut pôt diuidi pro pte î certap» indiuirio.Lptis.flf.de fer.ôc.I.qui per certum,flf.c5i pre.ôC.l.pluribus,$.fi.de uen Gg.ik hoc uult Bar.in prin.Gcûde op.i.l.fti . puiationcs non diuidit de uer.ob.Et fimiii ter nô pôt diuidi numerus pecoçi nifi pro

diuifo pro pecciv numéro amp;nbsp;nÔ aliter ar.K ufumfruëfuanum.^.in uiuariis.ÔC quod ibi notât Eor.flfde ufufruc-ôc Bar.d.ii.op.dicëf nÔ cadere ët diuifionë f diuifio qa fi fieret talis diuiGo nullus erit ufus tn fi fieret buP mÔi diuifio inter babentem feruitutë iuris pafçëdi de debêtem feruituteî puta.xxv.câ pos cio nô côprebendif mgore emptionis quiaîeanôeftnoîat^.l.inuendendo i prb ,fi.de contraben-emp.nec uigore ftatuti qa illud non loquif mfi m babëtibus.xxv.cam poUmoplus dicoetiâfi uendens diceretc^ comprebëderet lus paEëdinô ualeret ard» fl ira fcnp.ff.regulacû ibi notatis.flfde hbc. amp;nbsp;poftu. Aut uendidit.xxv-campos uel ub tra de tûc teneo qn uëditio efij fimpliciter faeffa nuilaraëcione deiurepafcëdi qgt; uëic etiamillud ius pafculandi tanq connexum ar.diëf i.^.regula 0 ibi notatis per glôC doc. fac1t.L3l1en3tio.ff.de contrahen. emp. amp;»b traditio in prin.flfdeacqr.re.do.aut pafeua fiue lus pafculandi côpetit uni fuo iure pro prio puta quia emit uel aliter acquifiuit ius pafculandi i fundo akenus uel côi ôC uëdi gt;nbsp;dît peffea allô fundu5 fuû nulla habita më tione de lure pafcëdi Ôd tûc n comprehëdi tur illud ius pafculandi per diëta.L iuëden domprin. Sed circa predicka dubitari pôtan tus pafculandiquefitû pertirânû 3 lus in predus alienis trâfeatin ecclefiam ôC dic q. nô quia ecclefia ë cultrix amp;nbsp;altrix iugt; dicie nec patitur aljqscontra lufticia? in fc ferre uel i aiterû licet priuatus fepedeuiet a iufficiaut ëtex.fing.in.c,i.§.ôlt; ftcliëtulusî ti.de al le.fèu. Et quia ecclefîa nonfuccedit ï aliquo turpi queil:u.c.ex tranfmi fï^extra et decudé ideodébet illisreftitui quibus eff î iulte ablatuî uel ufurpatum uel paupenb^ erogari.ar.c.cum tu extra de ufur.ôC.c,cuni fit minus de ludeis.facit.Lii.ôC q ibi nô.C» d epiaudu Tertio acquiritur fuitus fine lus pafculandi pfcriptione uel côfuetudinc prefenpta fleutalia quelibet feruitus amp;nbsp;iuf acquiri pôt ut.Li.amp;.n.cû ibi n5.Cdefer.0C »Lleruituté predioçicum ibi no.perglo. ÔC doctEde fer*amp;.l.boc iure.§.dukus aque.flC de aqua coti.amp; efti.ôC.c.fi.cum ibi no.extra dscôfuc.cum fy.ôc iftud ë da^. Sed dugt; bium pôt effè quâto tempore prefenbatur Et dicëdum ë requin tm tempus cuius ini en memoria non exiffaticôtrariû qm hec feruitus habet caufamdikötinuä ut diAo.$ dudlus aque ÖC.Uoramen in prinÄ.§.i.fifl f.iiih

de rer.ur.prc’mTi alîegéf titukis amp;nbsp;ad ipm probandû deducaf ÔC probet ipm fui (Te i poiïeffione ucl quafi buius feruitutis uel furis pafeedi ut nô/glo^notabilis in dichX feruitutes predfo^ ÔCglodnXi^^Jcniqj et JiÆ-de aqua plu.ar-ôC glodnXûÔC doc»in,c peruenit extra de cenfuamp;dixi pleneï pri mo IbinfVÜLq^principali amp;nbsp;fupra in ti^de (ër^aque ducTb.circa ter cm quâdo nulla eft conuentio» Scd dubiû eft quabter pbef pofîèftîo uel quafi (èruitus juris pafeedi ôC fie que perfone debcant pafeu la He ad hoc ut inducaf difta preferiptio (eu côfuetudo preferiptaEtiboe diftingue âtfingulares perfone petendut ad fuam priuatâ tin utili tatej ft preferipriffe autuniuerfitas Primo cafu qn funt fingulares perfone nô é dubiû fl ipe fuerût in qi poHeftione iuris uF ferui tutis pafeedi p feuF alius eoi^ noie fuffi.c an »Lfuin fi.cu»lXe»Ôlt;X^ uulgo meo i prin.ô^ ♦Linterdu cuj ibi noÆ»deacq»pof Secundo cafu quando eft uniucrfitas que dicit fc pré feripfiffe ÔC tucfi probet pfindicuuF alios qui regut uniucrfitatê pofTediHe fufficeret ut.d444tfi»ÔC ibi hoc no*Banamp;tdoCtamp; pro batiJ.municipib^Æde condhôC deme] fi probet ^maiorps uïuerfitatis poftederic uel confenfent ut aliquis pfe poffiderctd* metû.§.aîaduertendûÆq7 mëxa»ÔC no^glo* Fuinduitffde aeq.pofuel etiam fi probctur feruum uuiuerfitatis poffedinê uud44\$tfu cum.bfe.Sed fi alique fingulares perfone cf uniuerfitate poHederunt nuquid heefuffn ciat p uniuerfitatem ut uniuerfitas uideat pofièdiffe uide tex.ûLficut.^.hfEq; cuiufcp ijnimo.ôlt; ibtglo.î fup facit ad ufum neôris p beftias bominuy uille amp;nbsp;ibi BaLexponic glo.ut fl fingulares homines uille pafeub uerint in nemore uniuerfitatis intelligatur licetnôappareatde mâdatoeoB2 quia paeî entia uniuerftatis loco mandati habet ut »ftman.hqui patitur.q» ergo pauci poffede runtextendit ad uniuerfbsamp;ficextendit preferiptio feu confuetudofecudum glo.de quo per Inno.i.c.diledoextra de offtarch» hoc quidê uidetur uelîe guil.de cu.m.d.h ficut.§.uqui dicit fi aliqui puta .x.uehxx* uniuerfitatis finguli ufi funt quodâ nemor in tante temporécuius inicii memoria nô extat in côtranû licet uideat aequifitut ius libs fobs quia preferiptio eft odlofa.bquod meo.^.fi.ftd’pO'tfi fi ’p' ufi funt nôie uiuer fitatis PC tâquâ de uniuerfitate uniuerfitati

iusquerit quia cu interrogabunf r^pöde bunt ideo ufi fumus quia uniuerfitas habet ius amp;nbsp;ita p tales acquiri tuniuerfitati facit-L fed ea dedhamp;.tan in totum.Cdc cdi.pnua. amp;44v£.quefitlon.confue»amp; hoc inducit côfuetudo Ut ibi Nee obftat q? dicit pferip tio eft pdiofa ergo non ampbada quia illud ueru in ipfa acqulrendafed poft g eft qfita facilius amphatd.aperte.ff,dc iti.adl.q^ prl facitf^.de ag.ôC cenXcu fumus li.xi.Et pre dilt;fta intel 1 Ige uera fl prediefte tales pfone hoc fecerint nomine uniuerfitatis amp;nbsp;de ma dato uelfcia uniuerfitatis uel regêtiû ipfara quo cafu nedu poffeflio acquifita eöftruat fedetia? denouoacquiret p.d.bi.cû.bft.fï. deacqui.pofamp;per.Lmunicipibus de codb amp;nbsp;demon.coniuncta.bqui patitÆ man.ôC dicût ufedeuolûtateôcfciaeopiquibus eu. ra uniuerfitatis omiba e utJ.mûicipcs îtcl ligut»ff.ad municip*amp; no^per gloubc. dilec tus el.iian T^.officiabbus extra de tefti.Et ï telligeqn illi regétes feiebât dictas perfôas fingulares utinoieeopifeu uniuerfitatis^aF nô polk uniuerfitas poffidere ex quo fint gdminiftratores nefciebat p uniuerfitatem poftidere ga ad aegrédam pofTcffionê reg ritur adminiftratiodaibi prbamp;4*quemad» .fhef acqui.po.quia animus debet effe apud regentes ciuitatê ut,d4.i.§.fbcû.l.fe,.eo.ti.ôC proptercai practica fis cautus ut articules ÔC probes g, adminiftratores feiuerut tales nomie uniuerfitatis fue pofïîderefedfi firn pliciter dicke fingulares perfone ufe fuifféc dicko nemore uel iure pafculandi abbq^ ma dato amp;nbsp;fcientia uniuerfitatis uel regentiuï earn In hoc diftigue aut funt ufe noibus p pms lt;3lt; cla^i é g nihil acquifiuerüt uniuer fitati nee i aegreda ponenione nee iacquifi ta côferuâda.l.ficut.§.i.ff.gcuiufq^ uni.no. quia aétus agentium non debet operari ub tra intentionem eoçj.bnon ois.ffCi cer.pet» Autfunt ufenoib^ qgt;priis di uniuerfitatis uel uniuerfitatis trh dt hoe nô cóftatölt; idé quia paria funt nô efie uF eflè amp;nbsp;non appa rere.ki lege fûdrôcd.tutela.ff de contrahen» emp.Aut cöftat g fuerût uft abftp manda to uelftiétia uniuerfitatis uel gubernâtiuî earn öC tue aut traéfaf de pofTefTioneF qua fi acquifita uniuerfitate cóftruSda dC pdeft uniuerfitati per tex.inj.generabs.ffd acg po.óe per ea que dixi.s.fecûdum guibd cu» Aut trackaf de ponenione uF qfi de nouo uniuerfitati acquiréda QC tue uidetur g ius

pofTcHionis ucl quafi querere uniucrntati nó potueric per, tcx4»dtLi*^»fi.cu5*Lfe»f£de acqr.po»6c boe uidef pofte ,pbari bac tone quiaficut p ciuê no pot queri ciuitati róne (ubiedliois ut no» BarJn.Lftipulatus.^.gri fogonus^ftde ucnokamp;li.ff.de lurc bCita tnulto minus»uidef p rudicos poflê queri mile fue uF per alias pfonas fingulares uni uerfitati fue»Se d ifta rö non uidef bona qa RoLóC Pau'de cao’n.d.^.grifogohustenent cotrariuX qgt; p ciuê ÖC eius ftipulationé acq ratur ciuitati fieut per filiu patri quia no’ ê minorfubietfto qua filialis uuLueluti^fEde iufttóe iure,amp; no minus quis nafcitur fue rei pu/Lb§,óó generaliter.ff.de uen.in poG mit,Vnde Tullius Inkofficio^e. Non folum nobis nati fum^ ortus qj noftri parti patna uëdicatptim amict noltrufacit.l» poftlimf» $.filius.ffde capti. Ego uero teneo quad no acquiraf ciuitati per»d.l»i.§»fi.cu.l.fe.cu glo* ubi eft cafus.ff.de acq.pof» Nee obftat dura dixi per ciuê acqri poffe ciuitati ficut p fiHö patri qma bocno puto ueru quia nó repert turiur eau tûÆt contrat iu notât côiter doc* in.d.l.ftipulatus.^.grifogonus.ffd' uer.ob» Fretcrea in alia uniuerfitate q ciuitate ucl patrianofcederetfine dubio per pdicla.

Sed al iud dubiu cotidianu pot occurerc nöquld ius pafccndi cöpetens ui 11e uel uni uerfitati poffit ^bari per boiesdide uills uel uniuerfitatis Ifta qftio ponif p Ci.i.I» parères i fi.C.ft tefti» q dicit q qn difputaf de pafcuis amp;nbsp;nemoribus i quibus beftie Gn guloru depafcut amp;nbsp;finguli ligna incidût ft îdueâtur boies de difta uilla ad teftificâdu5 corû teftimoniû non ê idoneû quia dicitur teftimoniû i re ppria ex quo ad eu fpeftac cômodû»I.i.$.in propria.ffqn ap.fitcôiunc ta.I.oibus.€.de tefti .fed fi Gnguli non fenti rent aliquod comodu in pticulan fed tm m côi. puta quia abba fôlû côis pafeebantur ut pro côi tm ligna icidebàtur tue poflènt eflc teftes ar.l.fi autê.^.uniuerfttatis.ff.de rcruî dim.ôC.Lfed fi bac,§.qui manumittitur,ff.cf in ius uo.ôlt;êtita tenet la.de ra.ôcfpe q plures antiqui ÔC moderni docÆt ides uult la,Bar.Ôlt; euiLde cu.i,d.§»qui manumittumi tur.ôe idem tenet m effeeftu Bal.i.dd.parcn tesi fi.qui dicit q ubi utilitatiseffeAusnon diftribuifinfingulosfed ptinetad burfaj Uinuerfalej tucrcapltur teftimoniû fingu lorü quia bona funr diuifa.Cuniucrfitatis a bonis iingulorftiecus ubi utiktatis^eHedl*

diftribuaf infingulosïfta fuit opinio orp ginalis Cy»in.d.ï»i.£*ad»l»acqui.i additi. fus pua qua quidSnon hnt b Paulus ipm non alleget imo cötra eu5 concludit que opinio Fauli liceteflêt uera tn uidcref effe limits tada qn ille.qui reduxit opus nófuiti dolo fecus ft fuiffet puta quia fcicbat fc teneri ad feruituté 0^ nó pofleopus cotra (eruitutem beere quia tue uidef q propter dolu fuura perdatfacultatë reducendi rëipriftinü fta tu 3rd.pe.§.fi.ff.cômoda.6lt;.l.fi feruituté de pig.ac.l,inter câs.§.amp; cum feruus.ff. man.K qi prin.ff.de noxa.cu fused certe illa iura loquûtur i affione noxali in qua intereffe preftari pot dno danum paffo non feruo q dedit damnum eu forte ualeret multo minus q fit damnum» Seen s uidef effeiri cafu noftro i quo no intereft cius cui feruitUs ff bef ut danum maius fibi rebreiaf q ut res i priftinS ftatu reducaf amp;nbsp;ft aliqd itereffet plus ét iliud poffet pati p.l.fi cum dies.^.fi» cu»l,fe.ft.de arbi.Cois taraé opinio doift.ur effe q fiat Aut corpus factum eft reducibi Ie ucl no ut fupra dixi.ln boc tn breuiter 0 eludas Aut ille cui debe^tur Quitus reduefto fudo feruictis ad culturauult agerc aftioC »l.acqui.ademëdationë damni amp;nbsp;pot ft fun dus no eilet reducibilis ad priore? ftatö ÔC iftud no habet dubiû amp;nbsp;ita loqtur.l.i.amp;.ii.î prin.£.ad.l.acquil.cum fi.Aut eft reducibi? ad priorem forma amp;nbsp;tue tenc q fiFr poffit agi ad emëdationêdamni per difta iura fï erit i facultatc debétis fuitutë reducere op^ ad priftinü ftatu amp;nbsp;ita pot loqui.d.I.iüï ft per ea q dixi (ècundu pau.aut agerc uult ac tipne,l.aquilic^it res i priftinu ftatu redu-catur amp;nbsp;tue aut noë reducibilis óCnpotfc cuduj Cy.bal.ang.0C Sali.in.d.l.ii.ÓC iftud é claru.Aut res ë reducibilis i priftinü fta.. turn öc i boc teneo q agere poffit ut reduca tur ÖC pftando itereffe liberaretur per ea q ftati dl ca 5 incafufrqnti ÖC ita uidetur cois opinio.AutilIe cui debetur ftruit^uFt agc re aftiöe côfeflôria ÔC in boc ftat dubiu an poftit agere ad reducédu rë m priftinu fta tU5 ubi pot reduci an uero debeat agere ad interefte tm quia i aëhonc cófefforia uenit intcrefle.l.loci corpus.§.i confefforia,ffft f üi.uen-óc quiaiobligationibus fafti uenit oblatioad itereffe.l.ftipulatióes nó diuidü tur.§.celfus de uer»ob.Contrariuj tn teneo uidelicet ut poffit agi confeffona ad opus i priftinü ftatu reducédu quod fic probatur

qncuq^ fadumé in obligatios ex Sifpónè legali femp qs tenetur ad fadluA dipulato »§.Gnautê«ff^dc no.opmunÄ ibi hoc notât» BarâfbôC idem notât Bardnthi.§444ixoP» ßeJXi prius ingt;x»qxo4i»amp; BanßC doednj» ftipulatioes nö diuidutunflf»dcuer,ob» Sed ifta pacietia ^ quis poflit cS fuis pccorib^ pafculari ifundodebend fuituteuenic ex difpone legalkdXquoc^ de feniitUtamp;ddii» $.dariÆdc ufuufruexrgo ad illam preciHe cogi potent nee librrabif debes feruitutes fi uult preftare interefle» Si uo opus eft fac turn eo cui feruitus debetur ignoräte amp;fic heeexprefle nee tante cófentiëte quia tue aut erat ignorâtia facdi quia nefeiebat opus fieri facfti puta quia bene feiebat opus fieri ï fundoferuiétis fed ignorabat fundu ilium fibi Puientem uel ignorabat (èruitute? fibi deberi 04 fibi i aliquo nó preiudicat amp;nbsp;crit idem quod ê in cafu peedeti qnfciuitamp;cö tradixitddabeo ^»kfï hoe itaMd* aqua plu» ar»amp; ibi hoc tenet Bar,amp; ,pbaf inXfabinus ffxöi diuu A ut erat ignorantia iuris puta quia fciebat fundu debere fibi Puitutê iuris pafcêdi ÔC fciebat opus fieri côtra feruituté débita fed ignorantia iuris dudfus credebat dnm fundi poiTe illud opus facere ifui pre iudiciü lö tacuit amp;nbsp;no cotradixit amp;nbsp;tue idc quia etia errore luris ï hoe cafu ubi traAaf de damno fuoeuitado fibi no nocefut dicit glomotabilis qua? fcqtur ibi Bar»amp; docun dddabeoÆde aqua plu.ar.facitd.iuris igno rantiaJui.ôCdxrratû.ffdc iur.amp; Peigne»

Supereft alia queftio an illc qui repent aial i fundo in quo fibi debef feruitus iuris pafeedi poftitipmoccidereuel retineredo nee reftciatur damnu quod dedit uel donce cognofcatur cui fit illud aialJfta qö forma tur i pfona dni fundi p fpec.in ti.deaftore §4.7^.fed pone inueni pecudâ.ôC per doc.î »bhoc amphus de hisÆde dam.infec.per» Bar4.tratum.ft.de incen.rui.Ôt nau.amp; flo» i.tquintus.ftad.tacqui.per tex.glo.anto.de but4n.c.fi Icfcrit extra de iniur.ôC dam.da»

Ex oibus breuiter ita concludas» Aut uo lo occidere aial quia inuent i fundo meo uel uuhi feruituté debétt amp;nbsp;nô poftum.d.tqn tus m pm. Autn uolo ipî occidere fed uer berareuf uehementiusipfum deicer uf co gere ita utaliqd* damnû paciatur amp;nbsp;n poo fuî G debeo ipm expeller ac fi effet aial me um ai tencor prodamno.d.Lqntus in prin» §»i»ôlt; iftud nô habet dubiû nifi effet ftatu turn î loco ^ dafét poteftaté prediftaj faci endi.Aut nolo ipm aial peutere uel occide rc fed retinere amp;nbsp;tue aut uolo reriere qa nô c®gnofco cuP fit aial donéc itelbgere poftu cius dominû contra quem agere ualeam ÔC poffum ob hâc cam retinere ut notât fing* £pe.î»d.7^’.(èd pone inueni pecudé amp;nbsp;idem tenet Batfecûdû Ricar»mati.l»M»C» de fergt; uis fugi»per»tcapite qnto.ff.de adut Et idc tenet Lodo.de roma i.l.boc amplis §.de his Rdc dam.infec. Aut uolo animal includes te amp;nbsp;retinere donee mihi fatiffaciat ff darn no uel itereffe amp;uidef q poffn per d.rat^ »ff.de incen.rui.óC nau.óC.d.§.de his.ln con/ trariü uidcf ,d.I.quintus»Oldra.quc feqtur Bar.amp;doc.in»d.$.de his tenet qnon poffit ïcludi F retinert per.d.l,quintus amp;nbsp;idê bat i.d.l.ii.Necob»d.l.ratus amp;.d.§.dehis quia le cundum Bar.maius é periculum i retentóe animaliu quia facilius perçût q i aliis in.d.l» quintus amp;nbsp;glo.óC Io.an.0C but.óC doc.in.d.c» fl leferit extra de iniur.óc dam.da.

Q,uero.vii.principaliterqüo feruit^ iu ris pafeedi amittaf .Ifta qö decidi pot ex hif que dixi in.i.li.in.iiii .q» principali. Sed potulteriusdubitari anfi uni debefferui/ tus iuris pafeedi p certo numero pecudum ÔC ipc ufus eft ampliori numero an pp h* amittaf lëruitus.óC dicas q nócxquo plus fecitgfibideberef utpbaturi.bficui uia î prin.ffquêad.ferui.amit.pro hoe optime fa cit.l.i.§4tem queritur 6c.$,trcbatius cum.§» requenti.ff.de aquacoti.6c efti.Item quid ft debeatur feruitus iuris pafeedi cu certo ge nerc pecudu amp;nbsp;ufus é feruituté o alio gene re puta equarü uel uaccaru an p hoe amitta tur feruit^ dicas q fic.Et idê qn debebat uti certo téporc uel loco amp;nbsp;ufus ê alio loco uel téporeóc.Lfic5e5.$4.ut.l»fi quis aliéna in prin.ff.qucad.fer.amit» Item qd fi locus debes féru itutemêoccupatus p tirannum qui ufus é illis pafcuis an perdatur fcruitus dicas q nô ut pbatur i.l.qui fûdû.ff. quead» (érui.amit.o hisquc ibi no.per bar, amp;nbsp;dec» ÔC pro hoc facit quod notât Bal.i»l.male agi tur m fi.€.deprefcrip.xxx,anno. ubi dicit *’^S^’' P^** tex.î.d.l.qui fûduî q papa roma? nus nô perdit poffeffionc abeuff rci ei fub traefte per rebelhoné papat^ qa papa ultra montanus fiue iuftus fiueîiuftus noie eeele fie poffidet ÔC fie romana ecclefia nihil per dit qa etiâ p fimplcx faffû retinetur ferui? t^tdtbqui ludum quod nô» Itcî qd f côc

èfnùpa(cuaamp; uhusclccoiuefi(3icl»t mwm fundum fuû ,ppriû cû omni tu? fibi fpedî te an per hoc utdeatur amiflinè Peru ito tem ud (alte ipm lus pa{cêdi amp;nbsp;utdetur q? fic ip Ce utdeatur tante alienaflê ettarn illud lus pafcendt perXtcftatrtx.^.hff.fi fernen. Di tascontrariuî cjutainuendttïone fimplici nel alienatïöe quabbet uel iftruméto femp intelligitur excepta lus côis utelegâter uFc Bar.LLrefcripta.§»fciendû etrea fi.fT.de mu» amp;nbsp;bo.quod n0.ad4q.de qua fut at tnterroga tus an fi côe emit décimât omniû fundotû fuoçi'ÔC ynus decôi uendidit prediafua nûgt; quid utdeaturuêdidiffe tus decie cûfundis ucnditis Ôlt; dixt quod nô ex q uo décima p coefueratemptaôCcôt acquifita amp;nbsp;adde q dixifuprain4y»q.principali, Odlauo qri tur qua adliôe agit ^p ifta feruitute tuns pa (cedi amp;nbsp;die q? illi cut bec feruitus tuns pafcê di debetur competit adlio confefroriad.ii.^4. j.ff.fi fer.ucn.de qua babetnr tbi plenc per fioióc BanóC docanXfi prius.ff.de no.op* nunc.00 glo.ód doc4.§.eque infti.de afti.Öd ifta adlio eft diredta quado competit p fer uitute cöftttuta fed fi competit p feruitute prefcrip ta tue effet ntihs eöfeffor ia in.l.i.ÿ» ft.ff.de aqua plu.ar.cöinnffa auté.mfi trice nah euj ibi no.per g]o.amp; doc.€.de bo.mat» amp;nbsp;boe quando debetur a pdio alten’ predict fecus fi 111e qui babet ius pafcêdi nô baberct prediü quia tune no effet feruitus realis fed (êruitus uel ius perfonale.Lutpomum.ff.de (êr.rü.pre.óc dixifuprai prima.q.prïcipali in fi.ód hoe cafu fi illud ius deberetur ex co uentioe deberetur ex eo cotraffu amp;nbsp;fi debe retur ex prefcnptiöe cu titulo fimiliter co peteretadlio faite utilis p notata ï.d.I.i.ïfi» 6C.d.autê.nifi tricénali amp;nbsp;bal.in,l.i.£.deufu frucA ft ex forma ftatuti prefcripfit poffet agi côditione ex illo ftatuto per.I.i.cura ibi notatis.ff.de condi.ex.L Sed fi quentur q aftio competat illi ï cuius fundo pafculatur contra débita feruitute? die quod daf a ft io in faftû puta quia unus poffit pafculare in parte fundi certa cû eëtu tâtû pecoribus ôC alius in alia certa parte fundi cu? ahis cêtû uel ducentu pecorib^ ualet diuifioamp; remo ueret feruitute in partibus amp;nbsp;p pecoribus côftitutâ.d.Lad certa cum aliisibi allegatis Aut quens de tempore quo debeat pafcula namp;bocetiamsdiuidi pot quia tale tempus diuifionem recipit ut probaf in.Llucio c3 »Lfequentufftde aquacotuôC efti.ôcd.uia.^*

d.ffde fer.facit.Lfi ficconftituta.ffquémad. fer,amit.Et boe uult i effeftu bar.in difta.L fti pulationes nô diuidûtur î fi.q fubdit qd heet fieri poffit tails diuifio refpeftu cómo ditatis têporis amp;nbsp;fic modificari amp;nbsp;mod^ ei adici.l.iiu.ffff fur.tamen ipfa feruitus iudi catur ïdtuidua qaeP ufuseft indiuiduus.h t11e4ff.de fer^vôt dic ufus non iferri ut dicit ibi Bar.fed ufus feruitutis qrefultatex pa.» ciêtia dnipmittêtis fcruitutê amp;nbsp;fafto utêtif •Lquotiens laai, ff.de fer*ÓC.l.iii.$.dare ftufu fruc.ölt; quia fecûdum indigétiam fundi do minacis conceditur.l.ergo m fi.de ferui.ru» preduÓC dixi.in pnn.buius .q. Secundo cafu principahqn unus uult diuidere alter nô Et in primis dicas ^ refpeftu feruitutis diuidéde nô cadit ifta dubitatio quia nullo mó pot dimdi ut dixi. Sed qritur an un^ poffit aliü cogère ad diuifionem uel fudi F pecorö uel temporis pafculandi .Et in boe (ubdiftingue aut ifta queftio eft Ïter domi nos predii fèruientis aut inter dominos p? dii dominâtesfimul Si eft qó interdomios predii feruietisquiaun^ uult diuider fun dump parte fibi fpeftate al ter non uult óC tuc aut ille qui prouocat ad diuifionem eft maior aut minor Si é mafor pot alium pro uocarcetiâ minoré ad diuifionem Lii.C.d' fudo do.amp;.l.itcr oês.€.de predi.mi.öC no» inXiubem^ nulli in prin.C.de facro fanc» cccle.Et eft rÓ quia nemo cogif ftare ïcói one quoniâ comunio folet parère difcodiaf »Leu pater.§.dulctffimis.ff.de le.iLimmofi effetfaftû paftû ut nûq poffet fieri diuifio nô ualeret.L6c in hoc iudicio.§.fi côueniac »ff.fa.berc.Si ê minor qui puocat ad diuifio nem amp;nbsp;tüc rcgulariter nô pot petere fieri diuifione? rei ïmobilisfffi pupiUo^i prï.ff de rebus eo^^.ói.d.Lintcr omnesnifi uelit diuidere gracia Fruftuû ut no.glo.6C docin difta.Liuberaus i prin.L'^.diuidere.uel qn fibi expediret ut dicit ibi glo.puta quia ba berct fociü rixofu? ut ftatim dic3 Si é quef tio iter dominos predii dominâtis idc quo addiuifionêipfius predii dominanti s côis inter eos.l.uia conftitui.ff.de fêr.ru.predio» amp;nbsp;etiâ quo ad diuifionem pdü feruiétis ref peftu iuris pafcnladi uideheet ut un^ i eer ca pte fundi alff i alia uel un^ cû tot pecori bus uel certo têpore aliuscü alits pecorib^ cu?certotemporc.Lna fatis.§.fed fi istotus cû.$.fe.ff.quêad.fer.amit.ÔC p ea que difta funt dum tn hoe fiat fine damno ölt; ïtereffe

akerîus 3r.Lfj ferui’tutès»§»pubîico loco.ff de rer.amp;.î.mcrito.^.n quisin'pnn,ffne qd in loco pub^amp;da’v^duóc.tpcr quem locum ,ff de (êr,ru»preA4ducio*ff de aqua coti.ÔC efti.amp;JTi quid et.l.prefes etd.ft manifeda. ♦C.de feruitult;et aqua,et per no,!n,Lganus* »§xc ft quid tm,ff de hbc.prete. Et aduerte ouandoiblum qo eft inter dominos predii dominât is qa jUnus uult dmidcre fundum femiêtis uel nume^ peco^i uel tepus pafeu landi et alter no uult amp;nbsp;tunc dicendura eft lit dixi in principio Aut eft maior qui pro vocat ad diuifioncra’SC alter patif darapnQ fj fieret diuifio quia melius pafcularenf its totofundofimulqdepre inaliqua pteÔC tue no poftet cogi ad diuifioné ex quo dida feruit^ eft fimpliciter conftïtutaJTi Quitus in prin.ffde fer,ur,pre,6lt;,hfi toto generi« § 6 totusufqi.ffdefer.unp.amp;diuïa oftituü »^-guemcuq^eo.ti.nifj aliqua iuftacaufadi inuois fubeflêt ut ftatim dicaj de minore ,p uocante ad diuifioné A ut alter dampnun pateretur amp;nbsp;tune regulariter poftet fieri di üifioquia nemo cogitur ftare i coionc utdi tdum eft ard.impcratores.§»de fer.ru»pre» amp;uide albcdnJ. tcftatrix.^d.ffffi fer.uen« Aut é minor qui puocat amp;nbsp;regulariter no potd. inter omnes.'T. de predumhLfi pupil lorû in prin.ffde rebus eepz Et idei fi effet eedefta ucl aliusqui pbibitus effet alienarc d.l.mbemus.C.de fa-fanc ecc, Sed bocfallic qnfubeffèt aliqua iuftacaufaut qn pecora alterius effent morbofa quia tune deberet fieri diuifio uF morbofa repelli jwUulwn^ in prjn.ff.de afti.emp'óc. dixi Cup ra in bac vi.q. principal! circa prin. Secuda caufa eft: qn alter fociuseffet nimis rixofusuel odio fus aut mülcftus.J.ri coueniuti fi.amp;ibiboc no»bar»Bal.amp; doeff^ fbcio.Ót idem notât glo.ôc doc»in.l,iù$.nec cogitunffió.ma. ÔC Barun.Kinter pupinos.ff.de auctu.Bardn. »Leu (atis.€»de agri.amp; floXheum fatis.£.dö agri.ôC cen.li.xi.6lt; Ang.in.l.ii.C.d’ fun.do» 6lt; flo.ind.u^.fi plures.ffde bisqui’deie.uel effu.Si uero non é qÔ inter dnos predii fer mentis fimt amp;tûc fi iftaqôc quia dni pre dudominâtis uolut inter fediuiderfuridii Bruiêtis uel numeruj pecuduî uel tempus pafculadî domini predii feruientis nolunt ut fiat aliqua diuifio fed omnes firaul paf culètur ficut fohti funt pafculare ucl ecôtra dni predii feruientis uolût amp;nbsp;uidef q» dmi dere poffint quia nemo ut dixi cogif ftare

ï côione In cÔtrariû uidef qgt; nibd débet amp;nbsp;î nouari côtraucteréôC morcjantiquum.l.fi manifefte.ff.de fer.amp; aquatamp;.Lcôtra confu ctâ formâ.tfi prefes co.ti. amp;4.an in totum. .C.deedi.pri.Tu dicfi ficut maiores régula ri ter poffunt diuidcrc ar.Limpcratores.fK de fer.ru.pre.amp; hoc uidetur tenere albc.dî rofa.i.d,Lteftatrix.§.i.ff.fi fer.uê.quod tn in teUige nifi domini predii feruientis patere tur aliquod damnu5 extab diuifioné uel do mini predii dominantisquia tune poffunt impedire diuifioné Sed fi funt minores no pût puocar ad diuifioné regulariter Fallit qû fubeflèt aliqua iufta caufa per ea q dicfta funt* Alla eft queftio que conuenienter fubicif andns predii feruictispoffit locaî quibusdebet alten feruitute? amp;nbsp;in quibus débet ius pafeendt puta pafeuaôc ligna rc duccread culturâ muito dnopredii domi nantis cui debef (êruitus iuris pafeendi ÔC econtra an ille cui debef bec feruit^ poffic Înuito domino fundi reducere paftua ita ut efficianf melioraEtuidf circa primu dns predii dominâtisnô pofte reducere pafeua ad culturâ inuito lUo cui(êruitus iuris paf cendi debef qa eft cÔtra forma amp;nbsp;côfuetu diné feruitutis iuris pafeedi impofite ar.Lp fes ÔC.hfi manifefte.C.de (êr.ôîaq.l.iüin.fh ♦C.ad.Laq.ltej pro boc.Lfî ôefi qff^.fjnec fermtus.curnJ.re.ff.de ufuEubi habere pro prictariu n pofte iuito ufufrueftuario fundo feruitutis imponere ex quo deteriorfiat co ditio ufnfrucfuarii amp;nbsp;idë^baf i.Lloc’.§ i* e.ti.öC.l.fi ufusfrue.^.ßipto.ff.d' aqua plu ar* amp;.l.fi eoloun prin.ff.fi fenuen. IncÔtra rium uidef ex quo fundum meiforen facit per tex.Lamp; fi forte5.$.fi.ff.fi ferui.uen.6lt;.L fi arborem.$.pcr. c0trarium.ff.de ferui.ur» predi.Egoin hac.q.ita diftinguerem» Aut dûs predii feruientis uult reducere ufum pafculâdi puta faciendo foffata ne aquis iuri daref maxime tépore pluuiali uel lapides excipiendo amp;nbsp;pot etiam iuito illo cui fcrui tusdebetur piuraultio loco allegata. Aut uult reducere pafcua ad culturâ amp;nbsp;mutare forma Fundi puta dum effet ager iuger amp;nbsp;Î lt;ult^ uult reducere ad prata q fecan poffmt 6c tuc fi uult ij in illis pratis poffic is cui cf bef lus pa(cêdi pafculari facer pecoraeodé modo de per ea tépora qb” folit^ erat pafcu lari amp;i hoe û paciaf aliq?dânû imo utilita,* téreipiat ex quomeliora pafcua efticiüf öC idem eadê ratione fec^ fi daranü pateretur

puta qa Crat pécules (uè hobilcs ficut funt ueronenfes ^marceflèrét ï pratis' piguib^ ßC tue no poflet ad prata reducers quia dice retur mutari forma feruitutis i damnu iUi* cui feruitus debef quod nô ê concedendu? p iuraprimo 1 oco allegata » Aut uult rcdugt; cere ad culture amp;nbsp;ibifeminare blada óC ibi uites platarcex quib^ no poHet illecui fer uitusdebef comodata pcipclmo per ea ïJ pediretur fuum i^ pafcedi quia dns predii feruientis noïlet ut téporc culture i iUislpe cora pafcerenf amp;tûc’clap^ qgt;nó pofïet fieri tails reduedio ad eukurâ i piudicium ferui^ tutisdcbitepdTi uia ÓC*Lpréfes*€Je ferui tibus ÖCaqua ócXitmChCadt acqui.cum fuCupra allegatisnifi feruitus juris pafcedi deberef tm eo téporequo Fruges collecte Funt ôc pafcua remaneret meliora ut faite? non détériora quia hoc uidef ^ licitu fue rit dno predii Feruientis in Fuo Facere quid quid uult dumodo no noceat akeri cui (crgt; uitus debef ar4X$«deèo opere amp;,§. idem ait aquätfftdeaqua plaar-coniundad.in re mâdata.€*manÆt coclufio breuis eft i bac ♦q.Aut dns predii Feruiétisreducêdo fudu? Fuum ad eultura uel ipm mcliorando nocet feruituti iufe pafcedi ipofitc amp;nbsp;n pot» Aut non nocet uel pdeft amp;nbsp;poteft per predifta

S? quid ecotra an ille cui debef feruitus ifta poffitiuito dno'fundi feruientis ifta pa feua reducere ut efficianf melioraÆt uide tur ^ fic ad fimilitudineJ ufuftrueftuarii q pot cafum pprictatis mellore facere no de terioré4.equiflîmu»§.frucftuarius in prin.fF de uFuFruc» In cotrarium uidef q etiara nullo modo poftit etia meliorSdo pJ.batfte nus.§»fi4 fhff.de ufu amp;nbsp;bablta.Sed tu circa hoc breuiter coclude aut ille cui debef fergt; uitus uult mutarc forma uel ftatumrei uel fundi in'quo fibi debetur Feruitus puta all quidnoui addendouel ampliando uel degt; trahedo amp;nbsp;non pôt p.d.b§,ft.cuî.bfe.ôô ibi glo.boc tenet 0C.§.fru(ffuarius amp;nbsp;ibi glo.0C flo.amp;.§*baffcn^ fi domus 0Cd.LFhff.de ufu amp;ba.aut non uult mutare rei ftatum uel lormam amp;nbsp;tunc fi no nocet dno fûdi tenco qgt; poffit p predipla iura amp;nbsp;maxime per.d.$ fiuffuarius cû gio» Sed circa pdiAa orif «lubitatio quid fi dns predii feruientis redu X’t pafcua ad eulturaj puta adfegetes uites rPpterquod ipediunf pafcua ei cui Feruit^ luris paftédi debetur an poftit cogi ad redu ecdum predia ad pafcua ficut erant tépors

Feruitutis îpofite an uero debeat agi ad intè reffe tm amp;nbsp;uidetur pria facie eum cogi poG fe ad reducédS i priftinu ftatS loca i quib^ ius pafcedi debetur ar»Lihi fi»£»adXacqui» ubi dicitur Fi aquatio deriuata é Ï damnÛ eius cui feruitus aque debetur p5t peti ut in prioré ftatu? reducatur Facit»l»prefes amp;»1» Ft manifèfte.£»dcferuhpro boc»l.hin prin.ff» q ui aut dam amp;»Lfi eolonus amp;»Lfi terefus»^« officium amp;nbsp;per totamd»ffdeaqua plu.ar»

In cotrarm uidetur ut folü agi poffit ad ï tereffe ar.l.loci corpus.f»in confefforia»ffft Fer.uenfft quia ficut in obligatione faciédi fucceditobligatio adintereffeno pot regu lariter’quis preciFe cogi ad FadUiLftipulati ones nô diuidûf ÔC ibi per Bar»ff»de 7b.ob» ita i obligationibus n Faciédi quia obligatie» non Faciendi dicitur obligatio faciendi pro batur in»l»ih$»itcm fi in facto co.ti.óC ideo uidetur $ dns fundi feruientis tenebaf no reducere pafcua ad eukuram ut didlumeft Fupra nee mutare forma feruitutis coftitu» te tarnen quia cötrariu fecic fuccedere debï obligatio ad ïtereffe»Ego i ifta.q.de qua c5gt; fultus extiti altius repetédo ita diftingueré tres cafus»Aliqn dns prediiferuiétis uF ali us uuk reducere fudu feruientem ad euku ram amp;nbsp;fecitaliquas preparatioestm Aliqn icepit etia? reducere amp;nbsp;reduxit ƒ rimo cafu qn uuk reducere fundu nudum tn uerere duxit fed fecit tmpreparameta fpter q fer te turbat iHû cui feruitus iuris pafcedi debe batur puta purgado loca 'defignado Fofta? loca uinea^z uF alia fi milia Faciédo quo cafu pot dici q uult icipere uF q icepit p tex.Li» $»cepifte»ff,de polli.öi per glo»n3»ï»l»dc,pu pillo»$,nunciationé h7^.ichoet amp;«I.pretor §»fiquis paralus i.Tb-fatifdare.ffde no.op» nunc»ólt; ibi p docA tune pot fuccuri cicui fuitus iuris pafçédi iillofundo debef noui opisnuciatioc ut»d»1»de pupillo.§»fext^»7^ ïpofitura amp;nbsp;hoc qn ab alio g a dno éét f uit^ ifta débita pro prediburbano iuxta ea que dixi fupra in»iihq.principali»Secus fi debe ref predio ius ut.d.Lii»cü glo. ÔC ibi p doed »Lqui man.eo.thpöt tn cótra dnm fibi Fub uenire p aélionécöfeftöria p qua dns pdit Feruiétis tenef ad pacientia ar.l,uti.fruh§» Ihfi ufusfru.pe.fecit.Lquotiens»Lii»ffde fer uhóc»l» haru ^»Legi.ff.fi Fer»uen»ÓC hoceti3 uuk Bar.in.Lh^^ihflfde no»op»nun» Et per banc côfefforiâ pôt etiam agere ad itereffe amp;nbsp;ad frudnstltloci corpus.^an confeffoffa

»fffi (ërutüèri* Secundo earn qn incepît reducere quod tn non eft pet fefte q, qn fit dicit Bar» î.l4.§»i.î*fuff» de no» op. nun» aut opus de quo queritur é formiter uc domus tbeatrum óéfimilia ÔC tunc nödicitur pfec tu fed futuru nifi babeat cofumationem in formanvAuteft opus fimpl!citeramp;infer miter amp;nbsp;tunc quieqdê faftum poteft dici opus imperfeftum ut di(fto.§4.co.ti.6C ide ô^darius uult Banin J.is qui rci.p.in.fi.Æ exquhcau.ma.Etego dixi plenius inJ.v'.§. ' epere amp;nbsp;J. edificia.§ pfecifte .ftde uerbo.ft gni.0lt; tue firm liter bnt locum omnia reme diadeqbusfupradixiamp; plus dicoq? pote rit illc cui feruitus debef agere contra redu cété ad culturam ad deftruéduj opus feu p tem operis fadam fi fadum é nunciatione noui operis prius facta pda,in prin.amp;,'$» »i.cö ibi notatis.ff.de no.ope.nun.in cafu q’ 3ocu5 babeat nuciatio nc.ope.fecûdû ea que dixi fuprai primo cafu,Si auté non ê factu fpreta enutiatione quia nulla fafta fuit die ut dicam ftatim in cafu (èquenti» Tertio cafuqn iamdns predii feruientis reduxit intocumadeuJturauel magna ptéita utï pédiatur iuspafcendi a n tune poterit agi p illu cui de be tur feruitus amp;nbsp;cultura reducaf ad pafcua an uero tatu ad intereffe.ifta que ftio formatur p gLamp; doedd.ü.C» add. aeqb que é ualde dubitabilis î qua ita diftîguerc cÔprebêdêdo oés cafus qui uerifiFr poffent côtingère uidelicet q? aut fuit faifta denucia tiono.opdegitime anteq opus illud fieret amp;nbsp;tue ft é Fadrû fpreta nSeiationc 6t é Puit^ urbana totû pôtpeti ut deftruaf.Secus fi ê rufiica ut.I.i.m prin.cûddi.amp;.Lqui.uiaî eu ibi notatis.ff.d'no.oper.nun.Aut no ë farta aliqua denuciationoui operis ucl de iure fi eri nô potuit quia tûc autille cui fêruit^ iu ris pafeêdi debetur fciuit op^fieri amp;nbsp;cofend fit expreffe aut non côfenfit expreffe fed eo fciéte amp;nbsp;paciéte fartu ë opus auteo feiente £lt; contradicrte aut eo ignorante.Si ille cui debetur feruitus fciuit amp;nbsp;côfenfit expreffe opus fieri amp;nbsp;tue non pot agere ad demoliti onë operis quia rcmittëtibus artiones fuas nô é dadus regreffus.fqueritur .§.fi operis ff.de edïtëdic»óC régula quod femel placuit de re»iur»in.vi.nec poterit etiam agere ad emëdationes damm uel itereffe ard.fabin^ % .fin autë.fr.cómuni diui.Si uero eofciëte fiC paciëte amp;nbsp;no expreffe côfentientis opuf fadtu ë ôC tûc aut nô fuit deceptus p aliqueî errorem uel iperitiam amp;nbsp;nuHo mô poterit agereaddemolitionëut paciat aduerfari^ opus demoliri ut ad pafcua fund^ deducaf utë cafus i.ldabeo aitcûd.fe.ôCibi glo.bar» 6c doc.ff.de aqua.plu.ar.ÔC probatur i.d.l.fa tgt;inus.7^.ôcfi in cômuni Ôlt;»l.qui bona.^.fl qms iuxt3.ff.de dam.infec.0C hoc tenet bar* in.l.quc dotus circa fi,ff.{b.ma.poterit tn agere ad intereffe 6C emëdationë darani ut ^baf i.d.ï.fabinus 6c.d.$.que iuxta ÖC per glo,ólt; doc.in.d.l.labeo.Si uero opuseftfac turn eo fc'ëte ÔC cótradicëte amp;nbsp;i boe ë maior difficultasan poflit cogi dnspredii fcruië tis ad reducendu fundui priftmum ftatuj amp;nbsp;fic ad molitionë. Sed dic cöfiderandu ëë artionë qu.ï uult itemptare. Aut enim 11 Ie cui feruitusdebef fi no côfénfit uultuti in terdirto q ui aut eja ÔC pÓt ut.l.i.ÓC.u.i.Tv» !petrabis.€.ad.l.acqui.óC quando competat collige ex bis que notât Bar.ind.i.^.m ultia cot.ff.de no.opc.nun.0C Roffin interdirto q? ui aut dam.Aut uult agere artióe.I.acqb amp;nbsp;uidef q poffit p.i.ii.in.fb€.ad.l.acquili*

Tn côtrariû uidef q artio.l.acqui.datur fblum ad emëdationem damni» Et ita tenet ibiglo.ii.0C Cy.ôC probaf i.l.i.eo.ti.öc ifti* ad.l.acqui.in prin.cû fy.Cy.autem in.dd.ii» diftinguit.Aut eft opus quod non ë reduci bile ad priftinu ftatu 6C tue agi p0t.l.acql. fold ad damnûfèu intereffe ut.dd.i.ôC.l.ii. primo ^fo.C.ad.l.acqui. Aut eft opus redu cibilc ad priftinu ftatu uteft aquedurtus a curfu fuo femotus ÔC tûc pot agi artionc.l» acqui.ut i priftinu ftatu rducaf amp;nbsp;ita loqf d.l.ii.i.fi.que ita debet ïteHigt ut cóueniat ti tulo fubquo póitur.I.iperatores.ff»de i die? adiec.óC.§.quibus i prima conftitutionc.€. amp;nbsp;ita artio erit utilis amp;nbsp;nô direrta.pro boe Lfi feruus feruum.§.fiaquedurt^.ff.ad.I.ac qui.amp;.ita tenet ôefequif Bal.Ang.ôC Sain ï.d.l.Sed Pau.de ca.ibi aliteriteHexit dirtû tex.Dicitenim’qgt;nô pôtagi principalitcr artione.I,acqui.ad deftruëduopus fartura SC ad reducëdû in priftinu ftatum.Sed de bet agi 6Ci libel lo principatr peti ut côdë netur ad emendationë damni amp;nbsp;hoc uenit iure artionts.l.acqui»ÔC ad hoc ë aduerfan^ obligatus ut.l.i»ÔC.ii.in prin.^.ad.l. acquit Sed fl diceret rem fê uellc i priftinu ftatuî reducer ÔC nô condempnaread refèrtiôeî totius damnidébet audiri ôC fic debet îtelli gi fecudum eû.d.tü.in fi.ôC fic cum reus ba beat facultatë hoc faciëdi uel reducëdi rem

in priftinum datuj iftud c poti ^in fotone obligatiöe Gcuti eft i aAione noxali ub£ emendatio damni eft in obligations ÔC da tio damni pro noxa ê in (blutions uckmix les.§.x.fr.dc rsdudhóC ifto modo dicit csfia rs ambagss ds quibus p gïo.amp; Cy.in^dddü C»ad»Lacquikqui mirafquo adlorktacquik def ut rss in priftmu ftatu deducaf ÔC dic ^ cu ifta bacultas rsducêdi i priftmu ftatu? dstur rso sx difpóncd.uidsfdurars ifta fagt; cultas quoufqj cóusniatur ludicati fi fusrit cödsmnatus ad smsdations damniJJts uc niunt.$ddem aitff.d'pe.hsrs^Ssd qn uenit cx forma contraftus non durât diftafaculx tas nifi ufqj ad litsconteftatS.Lfi quis ftipu latus smetff.de foIutitSsd cótra predicftuï Îtelledtû Pauli (aciuddukin prin. que dicic pricipaliter pot pen m priftmu ftatu redu cafeius iudicis curaj ïpetrabis.Sed Paulus ibi rndet p idej quod i fimili dicif .1,0 pacgt; toquo penà %,exftipula.agens,£,dc pac, Namueruéq^ ipetrabisperindirccma? ft nolst suitare condempnationê damni dati potsrit reftitucre in priftmum ftatu? ré ÔC audire iudicis ofticiu ibinó tn qgt; fi fafta re ftitutions adbuc ages remaneret in damno ï illo poflit êt rsus condemnari ut in fimili babef Ll.fi cu dies i fkff.de arbi.öC boe ultigt; mu tenet etia Sali.m.dd.ii.Et ifta ê opinio Pau.q» nö poffit agi.Laquilia principabter ad reducédu rem in priftinu ftatu etia? qn opus effet deduciblle»Aliqn copetit aftio depaftu pecons*Aliqn.Lacquilieamp; aliqn aftio i fa(ftu'amp; ê cafus ï.Lfi qui (éruandaruî ♦§»fi.ff.de prefcrip,7b.Ec aliqn cópetit aftio ad exibcndum.Liulianus.§.glans ex arbore »ff,dead exibêdûdcquibus uide per Roff ï ti,de afti.que uocantur nomine fpeciali cf paftu pecorisubi ponit libellum petitmis fit queftionis circa predicfta amp;nbsp;Spe.in tl.de offi.an4udi.$,u7^ .quarto circa immittentë QC in ti.de ca.poGamp; proprietatis^.iiii.fura infundoSeinti.deiniur. Nono prinep paliter an amp;nbsp;qn liceat pafculari in agro ali eno amp;nbsp;dic aut é feruitus ipofita iuris pafes» di cóuentione amp;nbsp;pöt fecudu feruitutem co ftitutâ.l.i.§.in prediis.ff de fer.ru. predu amp;C infti.de ferui.§.tn rufticorum.Aut non eft impofita feruitus ÔC tune aut c ftatutum ^ certo tempore quis poffit i alieno pafculari amp;nbsp;idê i ar.l.ucnditor.§.fi conftatff. comuia predi.amp;.l.dc quib^’.ff. de.lkconiunda.l.oês populi.ffdeiufti.óC iure. Aut nó eft ferup tus impofita nee ê lex uel eSfustudo amp;nbsp;tue 5t loquimur i militib^ Impatoris q ueniGt ad aliquas partes öC tóe diccndu é q tépore illo nó debet aialia fua dimittcre ut pafcanf in pratis publicis óC fi magifter militis non curauit ld obferuari i decê libras auri punie tur que pena iponeref etiam deftruétibus prata priuatorum.I.i.C.dc paf.pub.li.xi.6C ibi hoe notât Bar.6C idê ê dicendum ï aliis inilitibuscadem róne licet male obferuetur dicittn Bar.i.d.l.i.p illumtex.^ ^uïciales debet prouidereï quo loco aialia militis fin damno ^^uicialiû pafcanf.Et ideo boe dicit êile utile p militib^ Impatop: defeêdétibus ad partes tufcic ut poffint petere a tufcis fi bi affignan prata quib^ poffint eo9i’equos pafcers ÖC itellige ónsUuriafubditoi^ fecu dû Andr.de barulo in.Liké.ti.Et ideo non debent prata prouincialiu moleftari a mili tibus pricipis ut.l.fi.co.ti.Et dicit Banillam »LfaccrecÓtra ftipendiarios Perufii ut non poffint ftare cu fuis equis in pratis publicis uel priuatis bene tn poffent ipi óC alii pafcu Uri luxta uia5 utx.i4.fi.iti.de pac.te.in ufi. feu.quod déclara utdixis in co i.y.q.prin cipali./^i.v.acquirif.Aut loquimur in aliis priuatisÔC reguPr quis non pöt pafculari cu aialibus fuis in agroalisno.l.quintus.ff ad.I.aquikf3cit.l.diuus cum ibi notatis.ff.de ferui.ru.prenifi iuxtauiam fine damno uc didlu e.Et de boe an öc qn fit licitû pafcula ri i (undo alieno babef i.d.l.quintus 6C per AlbeJ.kfi.£ad.I.aquik Decimo óCultio poflèt dubitari de pafcuis publicis ÓCpri/ uatis ï qbus non fit feruitus ipofita de qb^ uide in toto ti.C.de paf pub.li.xi.öe que no. î.c.i.§,fi.in ti.de pac.te.0C que dixi i peeden ti.q.ôC fuprai.ii.ôC.iii.q.prîcipali ôcdsillo qui dimifitcquûï pafcuis fine cuftode que lup’’comeditan teneaf dno uide glo.bar» ÔC doc.in»l.fi negotia.ffdc neg.geft.ôc Spe. in ti.de Ioc3to.§.poftq.7b.quid filocaui ôC p Ang.0Cdoc.in.dd.fi negotia ÔC Ci.bakôt doc.kprecuj.£.de epi au.ôc per. Albe.in.k pignus.£.de pig.ac.0C ego dixî ind.quid fit fugitiuus^. apud labeonem.ff.de edi.edic.

Ite5 an aîal dimiflumin pafcuispoffidea tur per illû qui eum ibi dimifit uide tex.cu? glo.in Tv.oberraucrit jn.Liji.§. nerua filius »ff.de acqui.pof.ôC ibi doc» Item fi aliquis accepit equû in pafcuis quia dicit fs dnm il lius cqui an incidat in penâ.l.fi quis i tanta »£.unde ui.uide ibi glo.magnam 7v,quinto

quidfiequumSc Ang^amp;docibi amp;Rar.6lt; docJ»d»§»nerua fili ^t hes fi paftor conduxit aïalia ad palcêdu p infidiofa loca amp;nbsp;ca ami ferit tenetur tn.cuïpa cafusJ.qui petitorio *§,qui rem*fKdc rei uendkamp; ibi hoc notât An.qm dicit bocclU inteUigenduJ qn dux critfeienter uel faite? fcircdebuctitLqgt; te» »fffi cer*pe Et de hoc an amp;nbsp;qn paftor tenc atur demalaciiftodiaamp;qualitcr uide tex» glOiamp;doCfinXGquts demu ahasddulianus ♦Mmpator cutn*§ZeÆloca*ÔC ^ no, Baniri ♦Itfi quis ex argentariiséf^pretor^ffde ede» amp;»l»fi Creditor amp;Xque formitatc^Je pig» adlidtem fi eft couentu ïterdn?amp; paftoré de diuidédis fetibus qua aclionc fit agenda uide.kfi pafcenda^Cje pac^cum ibi notatis» Item fi quis eft inpofiêffione alicuiuspaf culi amp;eo tantuutatur certo tempore annu An per hocretineat fuâ pofTeffionem dicas quod Gcddiûf^faltusÆde acqui^pof plura poiTent de pafcuis amp;nbsp;paftoribus dici amp;nbsp;bre uitatis cau(a ifta fuffieiät quia no ë propric materia noftra (cruitutûamp;c»

De fer ui tu ti bus calcis coquêde amp;nbsp;arene fodiende*

STEDVESERVITVTES ?i' funt ruftice ut pbaf in»Lh§4n p düs amp;4,ergo*fEde fer»ruftkpre»SC infthdc feruit^an rufticorum» CLuoniam calx amp;nbsp;arena funt d* necefTariis ad domueu lam in agro illius cui feruitus debetur facie dam ^^pter frudus recipiedos ita dicit gto diëto^J ruftico^in»^,calcis coquende uel ctiam qn deberétur pro alio fundo ruftico puta ftcóccdercf mihi ius i predio tuo utï comihiliceatcalcem coquere m illis arena Fodere ut ex bis fiant uafa uel inftrumenta uel granaria uel edificia i meo predio qbus fruA^ predii mei reponatur amp;nbsp;exportétur uel quid fimile fiat ^ ad culturâ uel fru(ftu5 agri pcipiendi neceflariu 5 finhueluti.ffide reruhru^predhôi: n6,per Azounfumma^» d* ferui»§»pccoris.7V.ficamp;cócedi póuSecus fi deberetur feruit^ 4? domo óc p fundo ut qadicereturfcruk^ urbana quoniaferuit^ denominaf a predo dominStis ut ë texxuï gloj»/V,arena.Li.ff,dc fcruhrupredi.óC qn dicaf fundus rufticus uel urbanus uel fer uit^ urbana aut rufttea uide que dixi i prio fi«in.lii»ólt;.uii.diuifione (èruitutis»Sed fi 1^ calcis coquende debetur uel arene fodien de non ad utilitatcm fudi urbaniuF ruftict non eflèt feruitus realis fed ius plonaleut no,glo4n»di(fta.kueluti k7F’,quidergo amp;nbsp;p baf kLmclIa«§»fi.iSlt; ibi per glo.Banamp; doeft^-ff.de alimentis amp;nbsp;ci,lega.ólt; nodn^k pomuï ff.de feruk6c.kpecorum.ffdefcrui.ru* pre.

Sed bicfecudo loco dubitari pot quid fi promittaf ius calcis coquende uel arenc fo diende ultra q fit opusp fundo dominantis an talis feruitus poffit óftitui ÖC die q? nö.k ergo in fi cum.I.ftxo.ti.ÓC eft ratio quia (ér uitutes reales funt fecudut indigétiâ predii dominatis ut.d.kergo.§.fi.6C ita no.Bar. in ♦kcadem in.§.cato.in.vi.q.ffde uer.obli.öC in.l.ftipulationcs non diuiduntur in.iiii.q* eo.ti.óc dixks.i diëla.iiikdiuifiôc feruitutis ^fi,circa iftas feruïtutes ibi Ite quarta ë na. (êruitu. Tertio dubitafnuquid ifte due feruïtutes fint nominate uel innominate ÔC glo.in.ki.§.in predii k%.hec funt in prin.ff de fêr.ru.pdi.dicit^funt innominate.Ego tenui.s.in.kikkikdiuifione feruitutis $funt nominate die ut ibi dixi ÖC fupra d* feruitu aque ducende kui.qprincipali. CL nar to quero quid fi aliquis habet ius crete uel lagt; pidis eximëdi an ifta fit feruitus die fi debe tur ad utilitatê pdii ruftici ent ruftica fuigt; tusfiurbanieriturbana.Sïfi nó debef ad utilitatê fudi fèd ob aliameâm puta ut uafa figula uenalia facere poffit tue non crit fer/ uitus realis ruftica uel urbana fed quedam commoditasad fimilitudinem ufuffruëlus ut ê tcx.cu glo.amp; ibi doc.in.d.l.ergo»§.fi.óC ♦kuel utkff de rerukru.pre.0C probat per ca que dixi fupra in prkEt ideo dixi ad fimili tudiné ufufruc.qanó ufuffruëlus é ut ufuC fruëluarius babeatomnes fruël^ fiP.ut ifti» de ufu.óc ha.in prin.$ nö eft i cafu in quo non habetnifi ius eximëdi creta uel lapidé Sed fi haberetius percipiëdi omncsfruël^ tue effet feruitus ufuftruc.karboribus in fi. prin.fEde ufufruc.6ë ita noj diëla.k ueluti %. fed fi ut uafa per glo.ólt; doe. CL uinto 6lt; ultimo quo quomó uocenf huiufmodi loca in quibus debef feruitus uel ius calcis coquende arenc fodiende uel crete at lapk des eximendi dic nominanf crete foelie me lapidicine.kdiuortio»$.fi uir.m fundo.fF.fol. ma.ói arenacine in quibus arena fodif.kfï hl i prï.ólt; ibi glo.ff.de publicanis.

Deferuirute altiustolïcndi ßiica.,

KIPLEX EST SERVItus t altius tollende Vnadi (èruitus al tius toUendi ôCoffiœndi lumïbus ■uiemv Alia ë (èruitus altius non tollendi 6i ifte due funt urbanede quibusLUdEde fer» ruft^pretÓC dixi i primo ha duobus titulis» Tertia ë (èruitus aki’’ toUëdiqucë ruftica tii.in prinÆd* ferui.ru*pre»ôlt; ibi per glo* amp;nbsp;doeôc de ifta Ïoquif ^ica noftra* Pro cuius declaratione primo qüero quar ifta ë ruftica amp;nbsp;alie funt urbane die quia feruitus denommatur a predio pdominacfsatgW ♦Lit'^ÏJtarena de fuiampre^ôC dixi i ti.pcedé ti amp;nbsp;ioqn fuicusalti’’ tollëdi F no tollëdi ft bef pdio urhanoappellaf urbana amp;nbsp;ita 43 cedut diële due ç^ice primi librh CLn uc ro debetur ruftico nominatur ruftica quia predio ruftico fit putaquia ê predium uel uillaftplenu in primde ufu amp;nbsp;habita»^ ita debet keUigi ifta ^ica ut uuI^dXtun pru ï prima glo4n fu Secundo quero quo po naf cxemplu i hac feruitute altius tollendi die pótponi domucula gratia fruduum pa rata qua illccuidebebaf hec feruitus uole bat altius toiler Öiofficere predio uicinuL ca lurat^dëabula.ffiqui mo.pu.ca.contra.óC ita uult glodUiddaUn pri» Tertio quero quo hoc cxemplu poftit pcedere cum quis reguVr poftt edes fuas uel domu5 altius tol lere ufq? ad cclu etiâ fi non cft ipofita ferui tusdJmperatores amp;4,cu5 coÆde ferui^ur» pre»ólt;d,qui cum luminibus amp;nbsp;ibi p glo^dC doamp;eo^itamp;.Laltius amp;,Lfi edibus.£.de fe^ ÓCaqua ergo (èruitus nó uidef poflè locuj babere qa rcs fua amp;. ius fuu nó pöt fibi Pui redtin re.cöi.óCd.fi quis edes amp;4»ucro enij (Ede feruhur»pre,6t4.uti frui in prin.ftfi ufusfr»pct. cü fuDicenduï ëfecuduï glo-in ♦dJdia prhq in prediis urbanis eft 1 ibertas quiapotquisregulanter altiustoller amp;ita ^cedut iura preaUegata^Sed i pdiftis rufti cis eft feruitus poflè eUeuari altius quia ubi no eftet ipofita Puitus altius tollëdi amp;nbsp;oftici endi predio uicini n pofl5 aki” tolk ppter ütilitatëfegetüftfi.infhC^de ferui.ÓC aq.óC rodubitandl potuitefTe qafauore culture non poteft unus ipedire uentum trafire ad predium alterius.d4ftw.fuEtideo uideba tur hoc effe krodueftum p publica utilitate Öi nö poflè al 10 paftoexpreffe cótrabëtiuï aliter difponi ÔC nee paftis ualet p ilïaj.hiu ipriftecundu primamlecfturaquam ëtibi Pau» de ca*tcnet ladlfnin ft uel fecundo

potdiciq ifta(èruitusloeuhabeat qn pri mus aftus (ueratut debef altius tollere qa altius edificare de neceflitate ë (èruitus fj ft uoîûtatecquedâlibertasôë ita dedarat gl» iaddatde quo uide que fupra dixi in lid» in ti.de ferui. altius tollendi ubi declaraui quo pot eflè utilis hec feruitus 1 tercio pot dici fecundum candë glo.q hec (èruitus in telligafqn quis het poteftatë altius tollëdi jfundo uicini ruftico quia tucï alieno ius ferukutis cóftitui pot amp;nbsp;hac tag ueram feq tur Flodn.dd.ii^tn predifti tres intelleftus rede pofTunt procederefecudum q fupra del ar3ui cetera circa hac materia uide ï duo bus titu.deferui.altius tollendi amp;nbsp;aki” no tol lendi ÖC quod no.in»i.fi.§.ft€.de feruiaSC aqua.

De feruitute cloace ç^ica.

VS CLOACE AMITTcnde

i nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;é in.l.ius cloace.ff.de fer.ru.pre.fe

cundum glotibi per.l.üa pri.ff. de rcrui.ru.predi.que uerba itelligüf de pre^ dio ruftico d nantis glo.optime dicit.Sed fi iteiligeref de predioferuiëtisdeberetaddt de fundo urbano feruitute debentis ruftico fado ut cadëglo.in.dd.ii.in 7^.domü Éii-Iec tura SC utroq^ mo dicif feruitus ruftica ex quo debef fudo ruftico qa feruit” debetur a predio tm dnantis.l.i.cü glo.in.7^.arcna. ff.de fcrui.ur.pre.amp; dixi i ti.'precedenti.i.i» q.óó iófi feruitus cloace deberef fundo ur bano diceretur urbana de qua dixi fupra in primo ti.i ti.de cloacis.Sy fi queritur qn di catur (èruitus cloace deberi fundo ruftico dic q’qnq? keet p uicini domu habere cloa cam.d.l.ii.in prin.ad qua cloaca coloni agri mei ppter neceffitatë fui corporis accédât quod agro meo expedit ideo dicitur ruftica feruitus ut dicicglo.î.d.1 ii.in./^.cloacam in fudo tuo ruftico uel urbano ad purganduï Ï eu rufticis amp;nbsp;ita pot kclligi.d.l.ii.ô^.d.l.i” cloaci.Sed qndeberetur feruitus pro pur.« gando fundo urbano tue diceretur fuit” ur bana ifpeefo fudo dominâtis cui (èruitus ft bef ÔC qa ifta mafia cloace fuit examinata.s in.iJhin ti.decloacis 0lt; plcnius fupra ï ti.ft aqueduftu ï ulti.q.principali 7è.utile amp;nbsp;co ueniëter ët fubicerc ufq^ ad finë amp;nbsp;aliqd s. de (erukute uic in.xxxvtamp; ultima.q.ió no'' expedit hic aliter dedarare dCc»

De reruitute pretorii uel ^tóbpeica»

ST ETIAM SERVITVS e ^ ruftica pretoriu uel ^ptedluj babe rchcefe ifundo utibi rccipipoG Ent coloniagri mei.lJixu gioj'ngt;7V.,prcctu fEdeferuirthpre.pretoriu aiitedicif locus iquo paterfamilias re G der e fob Amerces amp;nbsp;fpecies tang in orreris retinere.€tde offi» recffo^^uin.hnulIiôC fumif bocex co quia prctormlcletdici loc^i quo pretor reddit iurautdicitgloJ*kplenu5 in primfifdeufu ÔC habita.Si igif allein licet ï fundouicini p torius babereiquo fui coloni fiucipfe aut fua familia poiTint refidere ca fui fundi ru ftici dicetur'feruitus ruftica* Proteftum ucro quod alias proieftu dicif eft illcf qcf ita prouebitur ut nung remoueStur qualia funt minima*Lmalum*§*fi proteeftum.ftde uerbo.fig,amp;d*quéad*§*ri proteftum.ffad.ï» aquifamp;dZt duo.§.item uideamus amp;.f Jabeo ftutipoftcu itanonfitlicitu proteftu fup folo alterius faccre uel babere i fundo uicini pro utilitate fundi ruftici dieft (eruit^ rufti ca de qua loquitur.Ini.ftde ferui.ru.prc. Et ifta pzica dedaraf p éa que diftafunt inti tulispximc allegatis»

Defcruitutê Ïnominata.r^ica*

OST VRBANAS SERVI p tutes que noiate dicuntur demutn primo libro figurauimus ut ex ea cetere feruitutes urbane que noiate non re periutur itelligi poftint* Nucuero ofêquês êin bocJuii.declaratis rufticisfêruitutibus nominatis alm ordineadbibeam^ quo alm modo reperiunf facile amp;nbsp;baberi amp;nbsp;itelligi poftint Has aute cucirca predia tantum ru ftica uerfentur per quatuor i pris clementa terraXaqua aerem 0lt; ignem gtu ad res per tinet brcuiter ordinadas efte conftituimus ita ut facili^ unurquirqj igret ac peipcre po terit quado fundo ruftico feruitus debeatur quado illis ét quatuor elemétis nullo iure fermtutis phibétishbere uti ualeat»

De feruitute terré rJ^ica♦

VÏAPRIMVM APVDnof q nbsp;nbsp;nbsp;élementü ê terra ideo pn^ de ipfa

i genef uideam^ poftea fpecialiter (f gbufda fuitutib^ terra cocemêtib^decla

rabimus.Prioamp;i primis fciédü feruitutes buiufmodiiponi pofte ut boues per quos tollt fûdus i uicino agro paCeâtur ôe ita ne/ ratios li.ihmébranarû (cribit ut uulpianus refert indduan prin.ff. de feruùru» predu de qua dixi fupra i ti.de feruùiuris pafeêdn Item ut frudus uicini i uilla cogâfeoaftiqj habeanf Ä ut pedamenta ad uineâ ex uici ni pdio fumâtur amp;nbsp;uicinocuius lapides fü^ dotuo imineant.i.fint iuxta agrum tuû ex pte fupenori pofte teius ci elle terra i fun do lacerefaxa poGia babere amp;nbsp;in tuuî lapi despuoluanf ibiq^ pofiti babeanf indeq? exportentur bec omnia babentur i.d.l.iü» 1 prin.Item pôt coftitui feruitus geftahdi uf rtuo uuas premcdi uel aree ad frumenta ce teraq^ legumma exprimédi utédi fi babêti predium rufticupro co côftituitur.Lmclla $.fi.cugîo.Ôi Bar.ff.de al!.amp; ci.lcJtcm fèrui tus ruftica côftitui pôt ut filue cedue peda/ menta ôC uincisnondefintficâ fûdi rufti ci dnantis fiat.kc ÔC metianuspbat fuitute talcm côftitui pofte ut tuguriS mibi liceret babere î tuo criaj fi babeâ pafcui feruitutes Aut pecoris appellendi ut G byems igruo rit babeam ut fifueritcôftituta feruitus pp colêtes agru raeum quatenus i tugurio agri tuirecipianf utétex.cu glo.î S^.habeantd» ueluti l^.itcm filue.ff.de ferui.ru.pre. Itéra feruitutes predio5^t3 i fblo g infuperficie îponi poffuntd.ni.ffdc ferui.quod déclara ut ibi per glo.amp; doc.Item feruitutes ruftico rum predioru ôlt; fi corporibus accidut icor porales taméfunt ôlt;ideo nô ufucapiûtur ♦Lfêruitutes predioruî in prin.eo.ti,caueri auté ut ad certâ altitudinê monumtu edifi cef non pôt quia id quad humani iuris eftè defuqferuicutc nô recipit.ltem nec ilia g dé feruitus côfiftere ut certus numerus boiu5 iunolocohumeturJ.iiii.que icipit caueri* fEcoia predioçi.Etiô dicit ibi Pau.de ca.per ilîûtex.quodfireligiofi; côcedant î aliquo loco ut poftim facere fèpulturâ 06 tbi icepi fepelire fi poftea cÔueni cû eis utnô poffiî fepelire mfi ufq^ ad certû numeru amp;nbsp;g, pof fum ibi exftrueremonumétu cû lapidibus nifi ufq? ad certâ menfurâ amp;nbsp;ifta conuètio nô ualet ÔC potcro fepelire quot uolâ amp;nbsp;êt ornare fepulcrû lapidibus put decct.l.i.§. interdû.ffde mor.iferre.ftatuas amp;nbsp;ibi ctia5 Pau.hoc uult.C.dc rcligio.ôi fump. fune.n obftan.côtradiftiôeillorum religioforû fs fl uel lern edificare ultra condecêciaj poftet

^hil^tarXfi cui,ff»de fèruû Scd m fpccic nunc qrkur de cafis fi quis habet fundum p quê folcbat (re' ad cafas lundas fundo ÔC ipmalteri Icgat an ft legataris petal ftindä ftbi legatS pofftthcrêdcsexcipefêruttuteï (Jben dickis cafts ut fic poftit iri p iUü fun du ad dictas cafas amp;nbsp;ur $ n5 quia nulia fer uitus fuit ante mortem teftoris quia res fu^ nemini feruitJ.in re cômuniÆde fer.ur, prexu fy nec poft morté ur feruitus alïqua deberi ex quo nô fuit p teftatorcî impoftta quia res prefumif libera ubi feruitus ipofl tanô reperifihaliusßCfLftedibus^Cde fer ui*tn dicêdû eft contrarium ex quo teftator legauit^prietatéfundi pquoad cafas illas folebat uenfre utUteftatrixa prindT.fi fer* uen^ôe ^baf inJ.ft fundu fub condidlione $*qui fundum»Ede»le4*SC*Kftdn primffde ferui.unpre.amp; per BaranXtifdc feruide* ubi oîo é uidendû de bac materia.Q^uc auc dicat“ cafa’Batin,cdi.fi duo fratresi eadem cafa in tudefra,dc no^benfuinue^dicit c^ eft uulgare ytalicû amp;nbsp;folet diet a cadendo que quedamdomucula»Scd nûqd capanadica turcafafme domus dicit Babibi recurren du5 efie ad uuîgarc^Nâ iUud qd’ comuniter hoics dicût î uuîgari eft infpiciendS pprie tn non dicitur domus quia non confiftit ex pariere ôi ex reftotftde ufticapitteum; quî cdes.CLuod dicit effe ad ftaturuît Sed uidc glodnfti.de re,diui,§,ia»'^„uillis que deela rat que dicatur capanna*

De tugurioçîîca»

E T V G V RIO An fit licitum d in fundo alicno facére die q^ nô ré gularitcr d,quê3dmo,§gt;ft protêt:* ff.ad.taquûôcbqui uicem.^.qui ad ianuam ffquod ui autdaj nifi fit impoftta feruitus Luclutide (êrui.ru,pre»6C fi ftatnô ipofita (éruitute pôr propria aueftorîtate dni fundi deftrui ut.d.§,ft protedfu amp;»§»qui ad ianua quod no.fepe quado î locis ubi font pafeua côtendif de poifenione ut quafi pté feciût tuguria ut cafas ut fub eis ftêt pecorarii fui üei coloni uel fenû quia fi ftat in fundo alte nus pot dns propria auftoritate 6lt; îpune deftruere p difta iura amp;nbsp;quid fit tugurium uide.btugurihff de ucr Xig»

De culiura^crraru ç^ica»

ECVLTVRAtcfrarumbre d nbsp;nbsp;uiter queda dicamus.Vicinus loci

fuperiorifprati ita arabat p fulcos ïtemqj'p portas adiferioré fundu aquaue niret queutu ê an poftit. An uero aquc argt; cende iudicto cogi pot fie ut in altéra parte arare amp;nbsp;ne fulci i uicini îferioris ag^i fpeda tent»Refpôdendum é dnm fundi inferior ris no pofte facerc quo minus agrum (hum iferioré uicinus quéadmos uelletararet ut é tex.notabilis LLuidnus i prin*fK de aqua plivarÆx quo no»fecùdû Bardhi ^ ft arado aliquisopus faciatex quo aqua pluma no cere poftit uicino ft aliter fund^ coli no po terat no tenctur aftione aque plu.anScd ft alio operefunduspoterat coH tenctur d^ ac tione amp;nbsp;ita itcliigatur ^Xeques led ft quos fecudu Bande Io.de imoubi glosante habuit aliu Intel ledlu us utd,uicinus i-priutelliga tur etia'qn fulci erät nocituri fundo uicini Îferioris ft no ƒ o nocedi faftiTunt ft cd agri coIendi*Et eft ro quia naturalitcr fundus î ferior debet feruitutefuperiori ut aqua re.* cipi3i»li.§Xt.cuXfeqn»f£de aquaplu.ar. Et ideo ft dnsfuperiomon poftet bene colerô fudum fuu fine fuleis aduerfariis (ibi licitft eft Cos facerc ut ibi dCdd.Me eo opere co* titSed 7^»fcd ft quos loquitur qn uicinus ba bebat funduy ex latere amp;nbsp;faciebat fulcos ex trafucrfo aio nocédi fudo uicini amp;nbsp;non pp neceftitaté uel utihtatê culture uel aliter 64 tertio pot intclligi illabuicinus fecundum Vamde ca.quia aut quis facit fulcos apertos aratro ad lèminâdû amp;nbsp;pot facerc ficut uult fiue plongu fiue per trafuerfum amp;nbsp;ita loq tur.ï.uictn^iprjn.Aut quis uultfacerc bos non câfeminandifedeâ aquam retinendi qui d’cutur fulci aquarii ÓCtunc diftinguit» Aut fine illisnô poteratager coli 6C idem aut ibi poterat amp;nbsp;tue fecus de lta loquif ^* fed fi quos probat indj.^Jc co opere cq.ti« quod fit câ agricolendi 04 feuftus colligêdi quicunq^ illi fint fiue frumentum fiue alij fru^us fme opus fiat aratro fiue alio modo ut ê lex.cum glo óc in.di^.de eo opere,§,fe» St^dabco. Sed quid fi uult quis facerc fulcos uel foftas in damnum fundi uicini irt ferioris leu ex latere 6c cafu^ non poftit quo ei fucurreC Dic aut ia fecit 04 aqua in» cepit deurrere öó pot ip5 cogère ut repleat fulcos uel foftas amp;nbsp;ft n5 replet cödemnari debet ad itcrefte.d.huicinus.:^, fed ft quas Vel pot indexe iuberc ut caueat de damno

inredlc^.bacflcn^.^.fi.co^o» Etetiamman« militari potent rcpclli addcmoliêdû ÔC ad planadu opusXqui rcftituerc.ffdc rei ucn dicationc 6cgt;Lftipulatio,$Xinc.ffJc no^op» nun. 06 no.gloan.d.Luicinus î./^xodénarù Aut uicinus feett opus amp;nbsp;aqua p' fofTas no du fluxitamp;mcfimiliter pötp ludicccogi ut replcat ut e texunjd.uicinus in finepru fF.de aqua plu»anamp; ê ratio quia in ilia adlio neaque plu.af.ucic damnuj futuruï.Ksdter §.officiû 0lt;»Lhatffcnus»§»pexo.ti»ncc infpt citurfmocuitaqua fed finocere potuitut dicitgloan^ddfuicinus in Juin uerbonung fluxiifet amp;d4.§*iheo»ti»

De (eminatioc planta^: p^ica» ^'

,v» o s T Q, uam de cultiira terraruj p nbsp;nbsp;dicere incepimus cöfcquens eft ut de feminationc plantarü putatioe amp;nbsp;inièrtione aliqua dicamus» Et primo fciê dum é regulariter que poHe in fundo fuo fe minare arbores herbas plantare uites amp;nbsp;ar bores putare 06 alia buiufmodi facere/quia ï re fua quilibet moderator ê 6C arbitenLin re mandata,C.man.óC nemo pot probiberi utifua re quocunqj modo uoluerit imoft uoluerit potagere adione ininriaruJ.iniu narn adio.§.fi,rt,de iniunamp;»Lqui penden* uindemia nifi probef feruitus impoGtad» altius ó6d.fi edibusÆ,de ferufno BaLfme» ü^ïitiifide feu.fuc.controuer.in uG.feu.amp;.c» ceterum de ludiciis 06 Ant.de but.in.c.ni mis extra de iureiuran. Et ideo (équitur ex boe $ fi mihi debes feruituté aquedud^ p Hindu tuu ad fundum meum» Vel boe 5no duxi aquam p fundu fine uicio/no potes in Ülo fundo tuo foderefercrefuccedere Jputa re,edificare,ueï aliudfacerc per quod aqua îquinètur,uicief corrûpafdeterior ne fiat ' amp;nbsp;fi boe fiat tenebris iterdido d aqua coti» 06 efti.utê texdn.Li,§Jabeo puta.ff.d' aqua cottÔ6eftû Sed circa plantionê arborus' qn poteftanfitheitualicuiin fuoarbores plantareetiâ infinibus fundi fui'ôcfi radi ces intrent fundu uicini ucl frondes aut ra *öi protendutfupra fonte uicini an uicini* polïit eas propria audoritate incidere 06 fi budus arboris mei ceciderunt in fundum uicini uide de bis omnibus q plene dixi.s.ï primo librojin ti.de arboribus 06 in tud (ér uhne luminibus officiatur in quarta.q» CLuibusaddefi glans ex arbore^tua ifudö mè5 cecidit 56 extat Îicitû c tibi tercio quo qj dieauffërre 1115 06 fi pbibea tibi teneor t terdido de glande legenda.Et appeUatióe glandisomnes fruduscótinêtur utdunica 06 ibi glo.Bar.06 doc.ff.de glande.66.1. iulia nus.$.glans.ff,ad exbib.ltem fi non patior te tollere glandem teneor ad exbibendum qucmadmo.fi tuamiagrS meûdelatâ tibi aufferre nô patiar dida.l. iulianus.§* glans»

Itemfiimifopecorede pado glandem tuam que in fundo meo cadit fi dolo malo pecus immifi ut glandes commederet tene or ad exhibenduï ut.d.§.glans Ô6 etiS adi/ one in fadum agere poterisd.q feruandaçi »§.glans.ff.de prefcrip.uerb. De irrigati one aliquid dicamus 06 fi uicinus qui ortuJ folebat certo tempore irrigate pratu illic fe ceritceperitq^ affidua irfigatioeuicino no cereaitiurifcöfultus.ncqj damni ifedi néqj pluuicar.euj teneriadionenifi locu copia nauent coq^ fado citius aqua ad utcinum p uenirelceperit ut efttex.n5. in.1. apud trcgt; batiu.^.fi uicinus.ff.de aqua plu.ar.06 boe ïgt; telligo fecuda glo.ibi quado i alieno aliqd faceret tenerefJ.fi quado in fi.ff.fi fernen. 06 ibi boe etiâ unit glo.Sed Pau.de ca. itelli git illü.§.fi uicinus fndu poterat co!ercaligt; quid nö tcncretur.I.L§.de eooperede aqua plu.ar.Vel fecudu ? lo.de ymol.iUe.^.ft uici nus ïtelligif ^ ille qui habet feruituté adi uam poffit aquâ ex fundo uicini ad fuu du cere cauft irrigandi ex quo fuit fimplicitcr cóftituta trabif ét ad pratum ^ fit in eodeï fudo arJ.fi fcruitus.ff, de ferui» ur.pre. nifi locus côplanef ex quo aqua citius decurrat ut in fi.illius.§.66 adde que plene dixùs.de feruituteaquedudus.

De ftcrquilatione p^ica.

2 nbsp;nbsp;E STERCLVIEATIONE J d nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;uide tex. cu glojn.l.fi qn.§,fi.S6 $ ibi no. fl ferui.ucn.06 que dixi in primoli.inti.de fterqmlinio.

De meffe 06 uindemia i^ica. gt;

E MESSE ET VINDEMIa ’d colligendaquodelicitum cuilibî

dno uel colono meffem Ô6 uinde.* miam in fudo fuo uel fibi loeeto facere pro bbito uolûtatis 06 fi ab aliquo prohibcatur pot agere adione iniuriarûj.qui pédenté

üindemiam.æ(îca(fti,emp»5lt;tl4niurîarum acho.§,fiquis probibeauffJe iniunnificx forma ftatuti uel excofuecudine feruaretur côtrariu* CLucroinquibufdä locis funt ftatuta ne quis polTu uindcmiarc ut meflèj faccrcetiâ in fuo mfi certo tépore amp;nbsp;ro fta tuentiû forte fuit ne ante tempus dni colli gerent proprias ÖC poftea accufarent faltua flos de damno dato uel mfi forte i iftrume to locationiscötinêf ut uel colonus uel pti anusnó poiïit mdTcy ïcidere nifi prefente locatore uel falcem nifi prius fibi fada noti ficatione quib^ cafi b^ couentiones uF ftatu ta feruanda cfient.kocs populi de iuftitamp; iure^amp;ddÆdepoQcù Sed nunquid fit li citum cuihbct ingrcdi fundum alienum öC uuas colligere uF fps cas die g» de iur licicuî eft comeder amp;nbsp;non exportar amp;nbsp;côteref fpi cas fed non mitter falcë de confe.di.vAipu lasôi notât glo4,di.oës loges în»7v.fas eft* Et coïter funt ftatuta ^uidétia circa boeSC ft confuetudine Puaf etiâ ilmd fus diuinuî uerutnfianteqquisigrediat fundualienfi ^bibeaf adno ingrcdi nô poteritdjniuri aruum aftio.fTbffJe iniur»amp;»tdiuus»ftde ferui^rutpre^ôc ^pterca diciturJ»comnes Lire p agru aîienû fas é ius non êdXasé do mino non probibéte ius non é probibente dno ut ibi noÆt adde que dixi fupra de fer uitutc itineris i pe.q.principali amp;nbsp;uide tex» cûgloan^Lp agrumÆ.deJerui»

Deaucupationc^iica*

VCVPAR-IAVTEM uFuc a nariinfundoalienodicitu êôc de côfuctudine ufurpaf fi tamen’dns uolêsfingredii fundû fou? câ’uenandi uF au cupandi probibeat non erit ci Iicitu5 ut eft cafus indi«ftad4niuriarum»§,finali amp;nbsp;dicta J,diuus cum glo»amp;d.iii,§»planeÆde acqn rCtdo»^ mfthde terum di»§,ferc»7^gt;plane» Sed quid fl unus in alieno ucnandoucl aucupâdoaliquid cepitan teneaf reftituc te dno fundi gloXirmat iftâ*q4n»d*§» diuus amp;nbsp;ibi firmat $nô per tex.in.d.^.ferc Scdlu §tfedcumXJefurtisôC idétenet gloJnJ* §«Scd glo4n.dgt;§»fere infti de re*duf»plane tenet côtrarium fed coïter prime glo.tenen tur amp;nbsp;dicit Angan.dthdiuus ^ gaudent no biles ôc prïcipalcs q» poffint uenari i fundo alienoÆt’ë ratio quia folusigrelTus eft pro bibitus nÔ captura*dt§.fere cum'aliis fupra

allegatis»Aliquî côcordSt dictas glo,ut gîo» d.§.ferc procédât ï cafibus poft ^bibinöej Sed dicit FloXd.l.diuus q? ifta côcordia no é tuta quia priuati pbibitio non ïpedit trâf lationédnikfea lege de côdi.obxaudXi ita quis.$.fi ea lege Hide uerbo.ob^nö.Bar.ind» qui abfentiAde dona«undc Plain »L diuus aliter côcordat uidclicet aut fûdus confifte bat ï uenatione uel aucupationc tue fi quis ibi uenef uel aucupefdno probibéte non facit captû fuuîita intelligatur gîô.d*§tfore aut nô confiftcbat in uenatione uel aucupa tionc ôc tûc captû eÆcitur'capiëtis ôC ita ^ cédât aliegloxontrarie pro boc allcgatJ.uc nationcsdEde ufuca^ô^Xufufructuanum.ft de ufuFrucÆc pétilla duo iura apparet qn uenatio fit in fruftu ôC debeatur ufufruAu ano, Sed infurgit aliud dubiû circa pdic ta an poffit uenator adhuc in fûdo rctincri ut,rddat quod pcigit ôc glo*§t ferc infti. de reçi di.uidef (entire $ fic.d.bdmus dicit $ no pgt;d.§ fore in44ii»§4’.ff.de acqui.re.do. d^ ' in autut nulli iudic.§ .fin autemfed agct ac tionc iniuriarum fi ïtrauit co probibêtedd iuriarum aedio.^.fhftde iniurÆt idem unie glod4ii44.ffdeacqui.re.do..Et ifta opinio é ucra quâ tenet Cp.ßar.in.l.i.^.oia eo.ti.0C Angin.ftl.diuus qui dicit,boe effe bene no.quia ia5 uidit de fafto in pfona uni^ncK bilis de odonibus de Perufio qui pro apris capriolis nemusalienu intrauit dno^bibe? te ÔC multasuenationes cepivoïs enim uéa tio ptinct ad eu ÔC nulla uiolêtia per dnum fieri pôt)fed tm raôaftionc iniuriarû cotra eu agi poterit. Adde tn n dns poterit uolc tem igredi fudu fuû manu refiftere.tquctn admo.circa'prin.ff,add.acqui.ôC notât glod d.iii.§.plane 7v.iurc probiberi.ff de acqui» re.do. Sed quid ft fera beftia reperiatur î laqueû alieriû dio^ crit occupantisd.in laz-queû.ffeo.ti.Et ideo quodfodaqueo raeo ft/ tinetur no efficiturmeû'nifi illud manu ca piam ut ibi/ÔC ita tenet ibi Bar.in prin.ï bis tn feruâda c côfuetudo loci uel ftatuti fi rç/ perif aliter ténenduî é quod.s,dixi Q,uia diximusquepoffe ingredifudum alienus maxime câ uenadi 6Caucupandijqucro an boc poftit iureferuitutis uel iurecuiufdara facultatis a lurecoi conceflê pot ingrcdi ÔC ppter boc licj qs plurics merit p fudu alio num nô tn cenfefiuifle lurc feruitutis nifi iuerit p.xxx.dics ifra annuy ÔC femp pôcp biben ne uadat fed poftq fuit p.xxx. dies

cenfcn relic in qusfi polTclTionsferuitutis in qua eft defendendus p*t:i Ade ititaftuq? prkquoufq^ adu;fucrit cofeftoria uelnega toria utinXian pria^aAcoAöC dixiplc ncfupradc feruitute itineris i ultia^q.pnn cipalnSed in his que nô folentcopetcre in re facultatis fufficit feme! all quid fuifle go ftuj ftiente amp;nbsp;paciente dno ut dicaf luifle i quafi pofteflione (eruitutis utda.§»hoc in terdicluA.dc aqua coti4amp; eftuSC noXecuj ccclefia futrina extra de ca»poCamp; lt;pprie ÔC itauult Pa rude caan.LdiuusAde fenru»p Q, uid ft quis uulnerat ftram beftia amp;nbsp;ali^ capit cuius debet elle die capientis ut infti de rc» diui4ullud-0lt;»h naturalcm.^JlludA de acqui»re^do*Etqueftio cotidiana ft lupus uel miluus accipiter uel canis accepit au'e? ucl'pccudem uel aliud aial unius amp;nbsp;quida? tercius accepit feuarripuit de canibusuel de ore lupi aut milui amp;c,an tencatur refti tuerc id quod repauit priori dno die q? fic ut etcx*notabilis»ftdc acqui^redo.bpopun ft» Sed pone aliâ.q^pulcbraj quidam aces pit accipitrem uelfalconem cu5 (bnaleis argt; genteis i pedibus iuncflis an tencatur reftigt; tuerc priori dno'uide cofiliu Banquod ict pit oimodo eft fuifTet ucnat5,aliasdicif trac tatus de Falcone editus p Banque babeo in cofiliis coGlio^cxxi.ubi pleine uide» Nun quid autê fit licitü tedere recia feu laqueos aut alia quelibet iftruméta ad capiendas UC nationcs die ^ nonnift ad urfbs apros amp;nbsp;lu pos capiendos ut é tcx4.c.nemo etiai retia i tl,de pactedn ufbfeu,qui tex.uariis modis ïteHigitunNam qdâ intel ligut fold î poflef fionibuslmpatoris'3nhiücu5 ibi not3tis»£» denoxalitSedquia iftalcdura notabilitcr feruatur pfLfoueas.ff.add acquil» Tcrcio mo alii intelligût.q» Impator boe ftatuit ÔC fitpriuilegiS militis amp;nbsp;nobilium qui cura canibus ôc auibus uenanf ut tales babeât (b latin ut alii inferiores ruftici no poftmt uC nari nifi ad apros urfos amp;c»ficuti funt ftatu ta ferarienee Ogruit ti,cótra.klmperatorcs ffide i dié adieeft^ôi iô la.dc alua.dat quartu uelleftu quia multotics ex tahb^ uenationi bus faftis i alieno dno‘q?bibcte oriunf rixe ölt; iniuricquia armata manu dns uolentcs ingredi pöt probibcrc utno.glo.inJuii,^» planeAdeacq^rcJo^ex quibus defacili po ruift puenin ad uiolatorê pacis de qua lo quifjUc ti.de pa,te»ideo Imperator phibet exprefte ut nemo in alienis agris poftt ue^

nari.inuito dno nifi ad apros urfos amp;ê.qua fi uelilt;^ ft qs côtrafaciat debeat punir i täq turbator pacts ut co,ti.§,fi quis autc. Pot ét quito mó intclligi ille^.quia in,c.prcccdc/ tl induxerat imperator phibitioné armoß^ Ôlt; qa îueStioib^portâf arma dubitabafan fit licitû uenari eu armis ÔC dieet q no nifi ad ifta aialia periculofa amp;nbsp;qcquid dicat de laquco amp;nbsp;rete tn ïtelligas qi prediftis uéa » ötinibus funt necefTana arma amp;nbsp;hoc'uidef fentire la.dc ardezoni.de uerona i fua clega ti fumma feudorum in ti.de pa,te. amp;nbsp;la.dc alua.fequif eu in,d.c.nemo retia tu autem c5iungas quartu amp;nbsp;qntujtellectü amp;nbsp;habe-' bisueritaté» Q^uotuplcx aut ft uenatio amp;nbsp;an amp;nbsp;qn fit licita maxime clericis amp;nbsp;mo nachis uideglo.ordi.lxxxvbdi.q uenatori bus donare amp;nbsp;ibi tex.ólt;.c.i.cxtra nedc.uel mo.amp;.c.i.6lt;.ii,extra de uenatore ubi bene no.öC adde quod i diuinis feripturis penit^ , nô iuenimus fanftu alique uenatoré pifca-tores iucnim^faneftosutdicit beat^ Icroni mus in pfalmo»c.óC habetunxxxvüdi.efau 6lt;.xxxiiii.di.quorüd5.Etn5.Angd»l»diuus »ffde fenru.pre.tn nö allegat dida lura.Et ró ponifp glo»in.d.c.cfauquia uêatio fit eu clamorc amp;nbsp;maiori deleélationc q fiat pifca tio ideo cqbibita amp;pptcr bac delcélatócï nunq uenatorib^ fuit coceft ïmunitas pa? trimonioru tex.ê in.l.uenatoribus.C.de ex cu.mu.Iüx.óC n5,Ang.in,d.1.diuus. Vlti mo de mafia uenatiois amp;nbsp;aucupatiois uide ï.d,c,qui amp;nbsp;uenati5ib^ amp;nbsp;ibi glo» magiftra in.d,c.efau.nccle.ueï mo.d.c.i,ólt; clc.nc in agro.$*porro amp;nbsp;ibi glo.amp; doc.de fta.mo.0C »l.i.£,de uena.fcrarum li.xi.6c p lo. in fuma in i^zica deuena.ôC per Hoftw fumma cf ca. pof ÔC ppric.§.i,amp; alns locis.s.alIegatis.Co uenit ét ex prediélis querere an fit licitum foffasiaprorû urforu ue capiédoru5 ca face re uel laqueos poncre.Ec die ft i itenaribus filât i eifq^ bos uel aliud aial cecidcrit faftuï' cjï detcrius ë uel laquei ponaf in loco pub. 6C pecus tuft i cos ineiderit potes agcre o fa ciétes foueas uel laqueos ponétes .1. aquilia nifi denuciaflènt prius dno uel nifi pdifta fucrut i locis ubi fieri folét uté tex.in,l. qui Foueas cu.I.fc.quc icipit quéadmo.in primo amp;nbsp;ibi doct.ff,ad,!.acqu!,6c de foucis uide q dixi fupra primo li.de Foueaubi cua5 pofui cuius fint fouce que fint inter duos uicinos uide»l.ii.§.prcterea amp;nbsp;ibi no.ff. de aq plu. anCuius aut fint foftta fiue folie que funt

inter uiay pulibcamôCfunduî priuatu uidö p Bani fuo tradatu tybenadis ï prima ptc de alluuione inaii^öC^vü^coFföC Babi.tripa rum inj.cotin fh6lt; tLlapiUi indixoclufio neÄde re^diui^ôi ibi etiam pofuittuius fic ufus foflâçiamp;an amp;qnfoflè debeantmêfu rari cü agro uêdito ÖC an fit licitu facere fof Tas ex qmb’ aqua pIu*noceatXuicin^»7^?T5 fi foflas»f£de aqua plu anEtaddcquedixi 3 et irrigationede fepib^ an fit Îidtû cas face re infinib^ fundi fui die lt;j.fic,tfuquc ïcipit fi quis fepê amp;nbsp;ibtno.ftfini regu*

De montibus ^iiea»

V.ERENDVMEST primo q quid fit mons amp;nbsp;die q, e locus alt^

Lfi edes-ff.de feruitur pre»quod in tellige de magna altitudmc fecuridu? Bard tradatu fuo tiberiadis indiincotf'^mons ê locus ÔC dicif mos fecudu Banibi. amp;nbsp;hug^Sc papiâamouédopcôtrariû quiano mouef amp;nbsp;no itelligas de mobilitatc q uniuèrfe ter re cógruit (edquia no mouef per culturaï »tnocolif terra en 15 que colifbenc moue tur 6lt; durât ufq? ad locu que colif uel coli i cipittPenditieergo mótiumnon'culte mo tis appeUatioc côtinétur nifi certi loei ufus aliter fe haberet fi tri inter monté effent ali qua locaculta mentis apcHatione totius con tinef 111a ps u^ffde rei uendan rem-§.quc cüqj CL ma imótib^ lapidicinc amp;nbsp;argétifo dineS^ buiufmói materie èflê cöfucuerunc CLuo an fit licitu i fundo alioo lapides cede re 6C dicas ^ nó nifi confuetudo ut ftatutu aliter difponeret ut ê tex-glo-öc doejn.tué diton§xonftat*ffcóüpremec pot quislapi desex funde al ter ff exporta? ét fi fit ciuitas uel eoe nfi hoc diétet cöfuetudo et prius do mino preciucopetes foluaf licet an peu fo lutionécedipoffintut êcafus notabilistd» §.fi codât* An auté quis poffit in fundo fuo lapides ceder ita utfragméta lapidu pueni antin fundu aliéna uide.Lficuti»$*arifto*fÇ fi fenuenÄquedixi in primo liffti.de fer phibi» Sed quid fi fint uene aurce aut ar gentee an fitmihi licitu fodere in meo amp;nbsp;fo diëdotranfire fub fundo meiniamp;urej no P*d.§.fi confiâtJtem qa ficuti quis non póc trafire i agru alienutn iuito' dóo.l.per agru ♦ede ferunru*pre*ita nee fub agro alieno qa ficuti predia fupra terra funt libéra dno «fqi ad celmtaltius^je ferui*0lt;Xq lumü

nibus.ffd fcr.ur.predta dicutur effe libéra ufqj ad f fundumdtê pro boe Facit.ld.'t.de cefadi*x»amp;ffdiuortio»§.fi uir in fudo.ffffo» massed Pau.de ca.qui babuit ifta.q*dc fac^ to i uenis corareis borgoniéfibus confuluit cotrariuuidelicetqfodiëtes non poffint a dns ipediri p.l.cunffi.C.de mctal.li.x. conx iun£ffad4.ócffquofdam eo.ti.Sed Pilkdicit 2 ^ pter publics utilitaté licet mormora 04 tnnilia fodere fub fudo alieno dumödns n ^hibeat damnu nee ob.d.ffin fundo 6lt;.d»§4 codât quia ilia iura loquûf i lapidicinis q reperiuf fine lefionc fupficici amp;nbsp;ubi fodiû tur lapides multuutilis qui in paucis locis repen utur de in argento uel auront iô pp publies utilitaté uidcf côcedi ut poffit iucgt; nire ôe fodere ét fub alieno quia hoc fit euî magna ipenfa de labore nec a dnis fuperio rib^* pôc q^hiben fi no recipiût lefionc ut p glo4»dffquofdâôCd»ii.eo,tiâ7^.fifcQ que di cit boc effe fpcdalc m métallo ^ i agro para tur laborc*Et propterea^cedut etiS i uenis corareis ÔC marmoreis ut ibi amp;nbsp;ita tenet de gâter Pau.de ca.ï.l.diuortio.§.fi uir in fûdo ♦fffotmambi dicit itafe^ôfuluiflè inciuitax te burgonic 6c habetur i ofiiioxlxxvi» cura duob^fequënbus.Et ita tenet Lo.de Ro. in cccclxxxufingubquod incipic régula ^ res aliéna p glo.udës in*dd»quofdam,ôlt;4ji» ôC ita ego tenui ind.mter publica in prinÆdî T^tfigmbi limitaui pdida pcederc qn un^ tercius no dns fcciflct iam impcnCaj i fodic do uel reperiédo uenas deus fi uellet icipe fodere ÖC uenas,reperirc ÔC ille qui haberec fudû fupra uellet etiS incipere foderequia dns fudi deberet preferri pendtLalti^ ôi*L q luminibus ex quo cedant rôcs fupra allé» Xipenfarum eff qui uult inuenire-uenas ôC ceffat rô publice utilitatis quia idé faciet do minus fudi que faceret extraneus ^ ed fin gulare ÔC magne utilitatis amp;nbsp;addc q dixi in »ddâter publica inpriaff.de uerrfig*ÔCsd primo ii.ti.ff ferui.aqueducë priaiiiûq.pri cipalis pot ex predidlis decidi 06 d materia lapidicmarû an maritus debeat habere lapi des cefos ex Fudo dotali amp;nbsp;quid fi expendit î cedédo an expenfa debet fibi reditui aide ,d.bdiuortio.§.fi uir in fundo 6lt;,§ffi fundus amp;nbsp;ibi doc.ffffo.ma.ôCdffi exlapidicims.ff d iure da^tfidn prin.ff.de dona.inter ui.6C que dixi in.d.l.mterpu.in prinJn môtib^ etiam filue qnq^ reperiûf ÖC iô qucro prio que dicatur filua cedua amp;nbsp;filua pafeua» Die

filuaccSua eut quidam putat qücïböc eft utcedaf Seruiusaute5 ait fuccifa rurfus œ radicib’’ aut ftipmb^ renafcidfilua cedua inprin.ff.de uer.fig.amp;d.hec filua cedua m prin.ft.de ufufru. Silua uero pafcuaeft que pafcuis pecuduï deftinata eft uudJïiluace dua.$.h.Et adde fecundu Hofti.óc Io.an.in c.cuï dilecfti in glo.i.in nouella extra de do na.q- forefta dicif iatu nemus fine claufura óc fine aqua ÔC ita itelligif tex.ibi. CXuado uero c ^^pefluuiudiof fiIua.Sedqnicludï tur mui o uel palis uocaf Barc^. Deinde querif fecCido quid fi crednori filua pigno rata fit amp;nbsp;debitor ex ea nauê ut aliâ materia fecerican illanauis ut matena pignori crit dicas ^ n nifi noiatim cautum fuiflèt ut pi gnori fint qcüq; ex filua facta nata uefint utd.fi cóuenerint.§,fi quis cauerit.ffde pi gno.ac.0C ibi per glo.óC doc.boc tarnen limi tatfingular3ter.Gu.de cu.qn debitor non effet foluêdo ul’ effet extmAa aAio pfonaP amp;nbsp;tue m fubfidiu nauis itdligif effe pigno ri obligata pd.g occidit,§.i.ff.ad»bacquil.q tex.parü facit fecundu Raf.ful.in.d.f.fi quis cauerit die tn magnâ effe audforitatej Gui» eu nemo contradicat amp;nbsp;magisipî mouetî gratia!is audloritas Gui.q lUe tex.et hoc die tu ê bene no» Q,ueritur tertio an poffit creditor ^hibere debitorê ne ex filua nauê faciat Bande doc.in.d.§,fi quis cauerit mfu tenét q» creditor debet uti re pignorata tâq bonus pater familias.l.ea igitur.ff.de pig.ac» unde diftinguitur aut filua erat cedua ÓC de bitor uult cedere fecûdû modu confuctum dC no pot p creditorê phiberi p.l. Itcfi fun d^ 1 fi.ff.de ufufr.amp;.l.cu taberna i prin.ffd' ufuf pig Aut no erat cedua dC uolebat ultra modû pfuetû cedore amp;nbsp;tue p creditorê pot prohiber! per»d.iura dicittn Rohin.d.§.ft quis cauerit i fi»^ arbitratur ipm creditorê p ypotecariampoflc aduocare poflèfforem filue de cölèquenterne cedatquia tue credi tor debet frudlu pcipere nó debitor ut.l.fl pignus.§.fi predio.fF.de pig.ac,dC.1.fi cum uenditorin prin.if.de euic. CLueritur quarto nuquidufufrudfuarius Wue poffit icidere arbores dC pedameta pro uiu fuo dC ét uendere die quedam funt arbores non al tiores filua dC ifta continenf fub noie filuc de ideo pedameta fuccidi poffunt ficut ipia filua ut»l.ex filua cedua.ff.de ufusfr.Q^ueda funt arbores que in altitudinc filuam exce dunt et ide his frudfuari^jï fumit ramos fs

pedamta fucc!dit.l.{ed ft glandes que feqf didla.l.ex filua cedua prima materia Ij aliq effent grandes arbores ibi nam filue debet cedi cum alns quando alie effent mature» CLuedS funt arbores uetufte amp;nbsp;tue nee pC daméta nee rami fuccidi poffunt arbonbus etiara cuulfus uF ui uentopideiceftisad uß fuum de uile ut eft tex.cu? glo.in dicfa.l» ar boribus in prin.qucintclligit.d.tcx,qu2do filua nó erat cedua quia tune pótfumercéc exfilua,,p uineafua dummofundu deterio rem no faciat ut di(fta.l.ex filua cedua in ff» amp;nbsp;in hoc cafu tm babebit ufuarius quanti ufufrudtuarius fecudu glo.ibi fed.quando C filuacedua tune plus habet ufufruftuarius qua ufuarius quia ufufruftuarius poteft cö dere ólt; uendere dC locare ultima neceffitagt; te fua»Vfuar!us autem non pot uti nifi^ ft amp;nbsp;ncceffltatc fua ut infti.de ufu amp;nbsp;habi. in prin.amp;.^.i.amp;.l.diuus in princi.ffeo.ti. ubi babefetiam q ufufruftuanus filua poteft cederc'dlt; uendere putaqn effet in remot3 quia fi non poftet uendere nulla effet utilù tas filucôlt; période effet ac fi non, haberec ufumfruétu fil ue ut.d.1. Q,uerifquinto an emphiteota q recipit i êphiteofim filua uel nemus anjinuito dno poffit extirpard filuam dlt; nemus ôlt; reduccre ad prata f cul turâ amp;nbsp;plantare uites uel arbores' fruffife/ ras iftam.q.Eôrmat Nicol.de ma.dC Bal.in.f» .wn fkC.de iure emphi.amp; uidefprimo qdf fic quia qui accipit in emphiteofim accipit ad mclorâdû fed hoc mô me! ioraf fj 'Nico la.de ma.dicitcôtrariu qa melioratio pmit titur dûmodonô miitetformam4.fi euîM» ufufrucluarius.ff.de ufufruc.dC.l. haftenus »§.neratiuseo.ti.de fecûdû hoc emphiteota aree nô poterit ibi domû fuper edificare.qa forma areç mutarcf.1. repeti.§.fi.ff q, mo» ufu fruc.amitt3f fed Bal. in difta.l.i.in ft» dicic hoc credere ucrû effe quia tacite ineft ut poffit meliorari ut auten.fi quas ruinas .C.defacro fanæccîe.de.Lii.C.de alluuio.dC pallu.de.l.intêr utile.^.fi.ffdc mino.Et ft tu dicis non pot mutari foma.Refpôdetur fecûdû Bal.forma fuperficialis mutari pot in melius quia ifte côtraft^ ad hoc é inuét^ ubmelioref de abfurdû effet dicerc ut qui debet rej etmaliter pofliderc nô poffit reï meliorarcmeliori forma îtroduAa fub ma iori.tn Bal.côcluditi dicta.l,i.ifi.q’ mutatio filue extirpando fieri nô pôeft i edificâdo domu5 fieri pôt de eft rô quia dom^ poteft

réduci ad arcaj dcmolita domo. Scd uinea extirpatanocritfilua utprius eratJ.qfitu f^tiUud fortaffc dc k.in.ôc ita tenet Bakm didlad.i.Sed Floan ditfïa.Lha^lenus.^.nera cius.ff.ufufruc»refcrt omnta prédira amp;nbsp;ta dem cöcludit $ adhucé ^plexus qd teneat Ego uero in bac.q4ta.diccrena.Aut loqui mur iarea ÔC fto cü Bal.ut cmphiteota pot fet domu edificarc nifi aliud de méte côtra bentiû appareac. Aut loquimur de filua ÔC tue fi de hoc fpecialiter eft c5ucntu illi ouë tioni ftadum cftd.ii.£*dciure empbi.con luda.l.i.^.fi conuenerit.ff. depofu A ut nul la eft couentio amp;nbsp;tue aut eft ftatutum uel 3 fuetudo î loco amp;nbsp;illi ftadum eft.l.Gmper in ftipulationibus .ff.de regu.iuris amp;nbsp;padus obfcruaf de fafto tja empbiteoteextirpât nemora amp;nbsp;filuas amp;nbsp;nulla eft conuentio fta tutu feu cófuetudo amp;nbsp;tue aut no eft utile fl flat pratu uel terra aratoria qa forte maior eft utilitas uel erit uel tanta percipi poter« ex nemor quata ex pratis amp;nbsp;terris aratoriis amp;nbsp;tue n poffet empbiteota filua exftirpar ex quo no eft melioratio imo poti^ deterio ratio amp;nbsp;maxime quia in inftrumento inuc ftiture foie apponiclaufulaadmeliorâdû amp;nbsp;no pciorandu amp;nbsp;ita pot ^ecdere opinio Bal.Autexftirpando filuâ fundusefficitur ualde meliordC tue autéincôtraffu empbi teotico didfö ut pro uiftu foluere teneatur tot plauftra ligno^z de illo nemore amp;nbsp;tune non poffet reducere ipfum adprata uel cul turâ quia nö poffet foluef uiedfl amp;nbsp;fic tacite uidetur aftu inter eos ut nemus nö dcftrti atur ut.l.dcbitor.$.uerifimiïeï.ff.de otrabc. èmp.óC.l.lcgata,§.uerifimilé.ff de ufufruc. le.Aut nö fuit diftö de illo ncmore.Et ides credo maxime qn empbiteota nö baberet al ia nemora ex quib^ nö poffet foluere per difta iura eadem ratione. Aut penfio debï folui i pecunia uel î aliis rebus que i filua n repenutur amp;nbsp;etias fi effet maior utilitas ex ftirpando filuas tenerê quod poffet ex quo babet ad mcliorandus nee óbftat $ mutef forma que non fit reducibilis, facilitate ad fuâ materiââ.repeti.§.mut3.ff. quibus mo» ufuEamitta.ôt.l. baftenus .§.neracius.ff. de ufulrucÄ illaiura loquunturin ufufruc.q babet iura debilia que faciliter corrumpun turöc finiunfd.corruptioné.C.de ufufruc. Ólt;*§‘finitur infti.eo.ti.0C fic minus luris bj qua empbiteota amp;nbsp;ideo i ufufruftuario di^ cédu ê ipfum nö pofte extirpate Ôc forma?

mutarè qamutata forma mutatur ufufruc» qui propter boe périt ut died is luribus non fle in empbiteota qui babet plus iuris uide lies utile dominiû ÔC ppetuûd.iiffff.de fer uitu.cöiun(fta.l4.§.q iperpetuum.ff.fi ager ueedi. CLuerif fexto aliquis uendidit ne mus uel filuâ eu pacdo ff retfouendédo iux ta.l.ii.€.de pac.intcremp.ôC.bqui fundum »ff.de contrabcn.cmp.an ifte emptor poffit filuam exftirpare ÔC in bac queftione puto effe côflderâda uerba paffi de rctrouehdégt; do fi enim dicerent ^ teneatur diftâ filuâ? uel nemus retrouederc amp;nbsp;tue iudicaret ipî nô’poftê exftirpare quia nö poffet feruare paftû de retrouèdendo amp;nbsp;fic ilia iura nö lo quûf de filua fed de fudo uel fimpliciter Ôi tune aut eft pacdû ad certum t^p^ breue puta.v.uel yiüueLviii.ânorum ita q, eflêt maior utilitas emptoris babere ligna quam fruffus fundi ad culture reducêdi amp;nbsp;maiu8 efictdamnuuêditoris.Etidem per ea que diida funt i precedéti.q.Aut eft paidu in p petuu amp;nbsp;tûc aut empbiteota fei^t î uerix fimilitcr fcirc debebat uenditoré debere re trouendere amp;nbsp;ut côfequeref emptor ma jo rem utilitatê anteq reuenderet fecit exftir pare totâ filuâ amp;nbsp;non poflet.ôC tenctur ad damns amp;nbsp;itereffe ipfi emptori retro emêtt arg.l4.§4,ÔC quod ibi nod3ar.ff.fi quis tcf. lib.ef.iuf.fu.ôè.l.nomen debitoris.§.i.ff ff le ga.iii.cû ibi no.ôc.l.fi filicmee 6c ^ ibi no» .ff.fo.m3.0C quod no.Pau.de ca.in.l.fi fftio. f.fi.eodê ti.Aut empbiteota nefeiebat née ucrifimiliter fcirc potuerat uenditorem ha bere animu de proximo retroemédi amp;nbsp;tûc dubiû effet an poffit filuâ exftirpare amp;nbsp;tûc diceref autuêditorcôtradicit qa after it ft cito retroemer qa tûc nö poftet exftirpare eadem ratione arg.I.fi fundû cum ibi no.C derei uêdi.Autdns noncontradicit uel êt ignorât amp;nbsp;tune diftinguc ut dixide empbi tcota in precedêti.q. Q^ucritur feptimo an maritus poffit exftirpare nem^fibi data in dotera ôC reducerc ad culturâ dicas q fie quia qpter hoc reddit fûdû frudluofiorem quia ex eultura plus percipit q ex nemore ut ^baf in didfa.fdiuortio.§.fi uir i fundo cômnfta glo.in Ti’.fruftuofiorem.ff.ft.ma. 6c.lÆ.fEde lure do.Sed fi non efficeretur fû dus fruftuofior tupedic ut dixi in duabus queftionibus pcecëtib^. (Xuerifoed^uo an maritus empbiteota uel feudatarius uel Gmiles qui habent tus î re* poftint arbores

frud:ifcras incidcrc6lt; uîScf ^ fie qui a ba bent utile dominium.LiifKfi agcr uecamp;»cj. §,rei autê in tide inueftide re ali£a. Sed in re fua quilib^ é moderator amp;nbsp;arbiterdJ re man*€.man^ contrariü facitJdiuorcio.f ♦ fi i tundo»f£tóma*amp;ddt»ir in fraudê.§.con ' ductor^ffde iureftd,forma»§.fi uitèsÆdc cenfiXfi !t3.§»fuffdc ufufrÄd,creditor la fecunda.ffde pig.acÆt bâc ultima partem tenet Dy* Bar,amp; docta’fd,§d conductor ôC Bald aut^jui rem î fi,pc,coL£de facroTan» eccle»Angd.Lfi colonusÆarfur.ceGEt ides dicas i patre quo ad bona filii amp;nbsp;in uCufruc tuario amp;nbsp;p AngdMi^«fin autê legata in fr» £debo*q} lhamp; ^baf indd.cquiiTimtim.f» ufufrucfluari^ amp;nbsp;idem ét dicas amp;nbsp;multo ma gis in ufufruéluario.kfhffde u(u Si habita» Sed prédira oia limita nifi prediedi uelint i loco demortua9^ ucl mcifaru alias plâtarc ut dicit Angdddtfi colonus'psrd»§.conduc tor amp;nbsp;idem Paude ca,idddiuortio.§.fi fun dum amp;nbsp;pro boe optime fecitd»agri.amp;Xue tusfuit qó cum duabus feq.ffde uGjEamp;.Lcx filua cedua eo-ti. Sed pöt dubitari circa predicda an fi emphitcota uel frucluan^ uP fimilisicidutfrudliferas arbores co cafuq* no pot an pp boe cadat a iure fuo Et uidef J/ ^q» fic.quia détériorant rem fibi concefTam a yV dno pautéticajqui rcm»€de facrofan^ec»

06 itatenet Bar.mdddinortio.^Ti fundnm Inno.dicit ibi ^ hoc é fpeciale i fundo Cede fie.Lodo»autem de Ro»ibi tenét opi,Bakqn emphitcota uel feudatanus Fuit monitus ut defiftat ab incifionc amp;nbsp;nó defiftit per tex-ï c,i»§,quicüq^ aduocat^ in tide pac.tedn ufi» feuÆt licet illc texdoquaf i alia materia tn eius ro multu facit p opinionc Balg puto uerâ p»Leadé cu ibi notaris,€4oca»pcr.c*q3 ppter extra de locato,amp; p notata id.autéti caquiréócpXhoc amplius,§.fbffde dam» infec,6lt; pdaiiffde ,bis qui funtfui uel alic» iunóC mftkcOfth^ifreü fy » Q_ ucritur no no fl côcefli alicui ut poflît de nemore mco ligna icidere amp;nbsp;ad fui libitû acciper an pof fim poftea alteri côcedere ligna die $ fie fi ligna nemoris utriq? fufficiût alias nÔ argd, ii’^rFiÆ delcrui ru prc,6Cd*luci0tfEdc aqua cotifôceftùpro bocuide que dixi LidiJaii» .q-prïcipali,7v,ôlt; quod dixi ^ dns poffit in ponere feruitutê» Q, ucritur decimo é p miHum, alicui ut poflît inciderc de ‘nemor m^oquedâ ligna an poterit p libitofuo in edere in eOtGudecuaautê qua m puincia

£,ubi de cri.agi,oportet dicit in fiponc tu habebas bona luxta nemus meum rccipie^ bas ligna de nemore mco iiuftc abfentafti te amp;nbsp;dixifti famulis tuis ut inciderent ficut tu qui habebas tus ipi feccrût ut luit,ci s die turn amp;nbsp;iniufte quod remediû mihi dabitur dico 5 agef côtra idos tm amp;nbsp;fi idi petêt di lationê ad certificâdu dnm dabitur Ä fi po dea nô uenerint i pi côdennabunf ÔC [î no funtfoluendofietircfiduo executor côtra dnm p.d.autenticâ qua in puincia î qua (ta pôt poni cafus quoddicit elfe notandu5 qa condie de facto pôt cuenire» CLucritur undecimo fi unus miles unît in nemore al terius colligerc ligna uide Hodiâ fuma de côfuc^^qualiter pbâdu» CLueritur»xü» fl i nemore alieno caprcoli cerui ut alia ant malia capiuf dno ignorante uF côtradicêtc an efficiâtur capiêtis uel dni nemoris ÔC an ppria auctoritatedns poflît cas rctincrc ui de Ang.ÔC doc,i»l.diuus de ferui.ru.pre» amp;nbsp;quod dixi fupra de uenatione ÔC aucupa tiôe» QueritunxiiiPi rudici dicut fe fuif fe ulos nemore tanto tépore quo non ex tat memoria an iuuat cos ut dicâtur acqfiuitTs JUS utendi fruendi in illo nemore Cy,for^ mat hac.qdnd.fkin.iiihq.C.de prcfcrip. 15 tem«XtUeLxx.angt;ÓC uidef dicercq non qa ufulnperditur lógiflimo téporcd,c5ruptio nem,€de ufuRergo co té pore quo perdere turnóacqriturfacitd.ticio cu morictur.lf. de ufuföc tn cautella é ut rudici non dicat fe habere uel acquifiuifle ius utêdi fruendi fed dicât fibi côditutâ fuifle feruitutej pro lus uel babcre ius ut poflint incjdcre ligna î dielo nemore qncuqj iuxta,hiii4 pri.dide ferui.ruprcÆt ad probädu idâ conditutio nem feruitutis uel iuris allegét amp;nbsp;pbent fe ufos fuifle diedo iuraccipiêdi ligna per tm tépus cuius inicii memoria nô exidat quia talc tépus hét uim oditutionis ÔC tituli feu priuilegii,Lhoc lure.^.duct:^ aque.ffde aq* co.ólt; cdhóC*c,fuper quibufdam*§.preterea de Tv.fig.óC.cu.dc prefcripdwidmo plus al legâdo titulu ÔC probado pofleflione F qua fi p.x.andter prîtes ÖC^xx.iter ab(entes pba ref titulus öC feruitus cödituta ut pbatur p glo.no.kbferuit^ predioji dé ibi per doe» dde ferubde p glo.Bar.dC doc,ind,b§.deni q? ekiiÆdc aqua plu.ar.ÔC p ca qbabétur p Bande doc.in.l.qui in aliena.§.fed fi non adierinffde acqukhcre.de per glo.dC cano* kc.puenit extra de cenfi.dlt; adde que dixi.s

in ti.de (erui.aqueduc./^lt;. circa terciam qn nulla é coucntio. Q,ueritur.xiiii.0C ulti/« mo fl ruftici uF alii Ent ufum nemoris alic ni pnta lt;qa i co ofuetu fût accipere ligna 15 giGimo tépore qn expiret iftc u(us uid CÛ ÖC doc.in.d.tfi,in4iii.quefti5ct£.dc pferip» lomtemp*

De collibus çiica»

Ï.DIMVS DE MONTibusi u genere ueru quia colles ét montes dicunf feribif eim é montis colP ideo de ipis ét collibus dicédu é.Et die Bar* itracïlatu tebenadis i /V.y.colF.ab altitudie mótis dici pöt.Proprie aute eollis dicitur a coiédo quafi mediocres mótes ^colunf ut exponitglofafcripturcdiuine fub pfalmo Dauid 6c*xiit7igt;4Uo montes exultauerunt ut arietes öc colles ficut agm ouiû»Sût cni5 montes magne altitudinis amp;nbsp;coïter inculti* Colles uero mcdiocris altitudinis amp;nbsp;coïter funtculti.Et ïtelligo colles Entes altitudiné ppriâ côtinuatam cû mötibus nô En tibus maioré altitudinê.Si eÏ5 cotinuaretur tue fi eflèntcultidicerétur pédicie môtiû.Horû câ in nonnuUisptib^locus magne altitudi nis h cultus dicitur môs ÔC locus parue alti tudinish incultus dicitur collisgt; Diftingui turaûtmonsacollealtitudme uel eultura ucl extimationecolêtiû44.ff*de flumimb^ ôc ^pterea p celû figurâf bi.^ fuc uite fub limitate ceteros fupragradiûf p montes hi figuraf qui nô funt alte uite p colles holes ïtelligunf ïferiores uite ut é tex.cu gl.ï 7^ celu montes 6c.colles»€»de fum.trit

De ualleçcica?

ALLIS DIGIT VR LOCus u collibusuel mötibus circundat^ a uallo uaHas quod é circundo 6C eft locus planus parue uel mediocris magnitu dims planus uero’dicif a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;grece quod é latû feu latitude fecûdû Hugu.dicuur eÏ5 planicies4xoequalitas fecuduj papiâ.Duo ergo rcqrû tunPrimuî $ fit latu.Secûdo q^ fmt ci^ partes equalesa.equaliter plane ita ^una alias nô fuperexcedat.Diftinguitur itaqj uallis a piano ex circûdatiôe.Pôt eniî planus effenôcircudatusmontib^ nec alti cudine alia Jtem differt Ôi a latitudine quia fl fit locus pue latitudinis môtib^ P coUib^. circûdatusdicif ualis.Si auté é magne Îati^ tudinis dicif planities.hec auté opiniôe cir cûcolentiû extimâf anti.fEde flu. Diffère ét ab cqualitate quiauallis dicif ét fl habet ocauitaté.plan^ aut cqualitate equiperatur equalitasaûtplani^qualiscffe dcbeat dubi tari pôt puto nô omnimodâ cqualitate? re quiri fed fuffïcit fi nôbiFr î una? parte? nô ucrgatfàcit.Ecuideus»fï,de edi.edic noEFr aûti unâ pte? uergere pbabiFr dici pôt qn in aqua multû deterra aufert ita ^ ufum amp;nbsp;culturâ détérioréfaciatar.ff de aqua plu.an .Ei^ffuamp;.ffdc edi.edic.l4.§.fcicndum foffe autemagrorumamp; uiarû 6C ripe ipi^ plant funt Ôlt; loquor de piano totali ut fi d? piano tiberis loquamur ficut enim Foffe que funt in fundo fundi funt ita q funt î totali piano funt planiJ»prcdia.§4ta legatû.ffde fundo inftruc,Ôlt;fiftatuta que’loquûf in hisque î piano tiberis cômittunflocu? haberent ét î his quel diélis foueis amp;nbsp;ripis cômittcrétur

Q,uid ergo G cômittérenf ï eo loco qui patraélionéaqueuerfus flumen uergitan î piano tiberis dicef cômiffum uidef q? nô dicitcnim lex pc.ff.de flu.exquoa piano uergere incipit fed diélio a fepationé deno tat.ff.de ac.emp.l.non aute?.$.fi.ergo 111e lo eus fie nérgens é fêpatus ôe diftinÄus a pla no.dicfi queraf an talis locus appeUatione agri côtincatur amp;nbsp;diccndû ê q^non p rône predida?.Siucro querif an totalis plani ti berisappellatione contincaf aduertendu? é fi quodâ flumé planS uadit ita ut ab utra q parte fluminis planû tiberis appellctur quod ï ditffo loco fieret ï plano faffû ’effe di ceref quinïmoétquodï ipoftumine ficret ïtali planofub totali applanatióenomïato faélu effè diceref cû enim inip? ffuméad dituramp;exitus aliter q p ipfum flumé non habeaf merito ipius plani appellatióe cóti nef utï fimili ï raultis cafibus iura dicunt. Sic éf ager cû totos qui funt ab utraq^parte unius plani appellatione cótineret ergo ÖC ipm flumen,Alias flumé mcdiü diuidcret nec effet unus planus fed plurés,ar.ff.de uenfig.l.redte dicimus facit ad hoe quia qcj Fit ï aqua putei i ipa re faffu uidef.l.is qui î puteû in prin.ff.qui aut clam amp;nbsp;habetur p Balan traeffurn fuotiberiadis in.v.coF.TV. uallis dicitur.Sed ibi ét Bar.dicit quid fi ab alia parte fluminis effent mótes uel colles dicit 2 tûc illc locuspptcr aque attradiôe? uergês plani appellatione n côtinétur/fed

ibi planus définit Ócloc^ ilk ripe fluminis cedi tut diâ:a»Kpe»ftide flu,ét fi ipfum fl urn allude babeat aditum ar.ffluti pofChtfi duo ♦§,fi,s,cdescGry,Etadde pdictis^’ ualeset dicutur tile q no funt montibus ut coUib^ circudate fed funt in locis iferioribus uel a cauis aquofis 6c ut plurimu concauitatis de quibus dicajan elemento ague in titulo'd uallibus aquofist

Deaquapiica»^

Q,ua fecudum nos eft cletnentuj a nbsp;nbsp;nbsp;to poft terrain de aqua conCequen

ter ^ maiori noftra pfeiftione ui dendu efTc putauLSed in omni bus ordiné kruem^ prius a mart taq digniori exordia capiamus poft rcliqua que i primis ad fer» uitutc aq pertinet ut etiS ordo requirit bre utter perquiramus ft tn prius unum dixeri mus $ in aqua mirabfle uidetur nam b re» gutr qcquid folo fuperporiitur cédât foIoJ. adeo,§,cum in ruo,ff,de acquière, do,tamen (ecus eft i aqua q eft fupra fol urn quia tunc folu ccditaqueque fupra iponitund.l adeo §dnfula ibi cui^dc ipfuj flume amp;nbsp;c (peciale in flumine amp;nbsp;in mari amp;nbsp;i certis aqs in qb’ I0CÛ het ius alluuionis fecudu Bard trafta^ tu de aIluuio,i.vi»coLamp; BaLin,k ft plurcs indii^cold fuifde fenuide etiam Bal,in»l,la piUi in prin,ff,de reru dû

De mart p^ica*

ARI quod natura omnibus patec (eruitus priuata imponi non pot d,uenditorin prinÆcoi predi,qa maris cois eft ufus omnibus homiuibus ut aerisllittcra.^.uflkne quid in loco publico 6c Infti,de re^i diui,§,i,ôC,kiniuriarû aeftio »§ƒ1 quis probtbeatÆde iniur,Sed a prin» cipe imponi feruitusmari pôtut dicitglo» in diciad.uenditor in prin.perXferuitutes »§»pub,f£dc feruitu* Scd licet priuatus in mari feruitutécôftituercnon’poterittn Ce 6lt; fuos beredes per ftipulationes uel otrac» tus obligate pot ut no nifi in aliqua parte marts liceat fibi ud beredibus [fuis piCcari f aliquid aliud facere ut eft tex,cü gloamdd» uenditor in prin,amp; ideï intclïigtq' ibi Bau» de cad qualibetalia aqua,publica cadé rone Et codé mô pôqquis le obligate ad nôipe dicndumalium priuatûi aqua publica uel

loco publico aliqd facer non erittnferuit^ realis uel prcdialis p notata in.kut pomum ff.de fetui ólt;d,pecoris.ff»de (enunpredkóC d,mcUa»§,fitff»dcali,óCcibde,6c fimilif pöt quis uendetc domum boe addo $ emptor nö poflit ibi exercere talej arté amp;nbsp;uab ifta cóuentio fecudum Ban A n,Flo,£lt; docdn,d» ♦Luenditor in prin.óC per Pau.de ca^inX quotiens lad.ff.de Icrui.Et bis cafibus nö po terit promittens uel eius beredes côtraueni re Cue pmiffioni amp;nbsp;fic cotra faéluï fuum p priu quaten^itereft ei^fadda effe promiffio licet refpublica ^ ,fuo itereffe poflit coueni re.l.iurifgê.§.fi pacifcaris ÓCd.ius publicum tff.de pacTecundu docdn.dd.uenditor i pru Sed ubi nö eft a pricipe mati fuitusimpo Onnecapriuato aliqua obligatio oftituta tuemare paflij omnib^ patet utdd.uendi tor in prin.amp; ep ufus c5is eft omnibus bo minib^ utaeris.d,l.littcracumfy.amp; iöfi qs in mati pbibeaf nullad.priuata uF publica cötradicête uel in mari retia imittere ul’ du cere pot agere alt;ftid'niuriaruï.l.alt;ftio.$.fi qs ^bibeatiff de iniur.óC.Lii.§.fi qs in marl.ff. neqd in loco pub.imo pl^ qs pöt'i mati pif carietiaj an edesmeas uel pretoriS meura nee ipfum phibere poffum amp;nbsp;^bibendoff militer teneor adtidniuriarü ut eft tex4.d.§ fi probibeat.7ij.fi quem tn. Sed queritur nunquid in mari uel litote maris poffit qs cdificare amp;nbsp;an hedificiû cfficiaf fuu ÔC qn ÔC die q pöt 0lt; edificiu ftatim fit fuü cu pi» las laffauitnec rèquirif rei pfeffio.l.ergo, §.fi.ff.deacquittedo.N5amp;ifleeft tuendus qui in littorc edificat uel in mari.ff.ne qd in loco publico ddi.§.aduerfus. ubi utitur uerbo pntis tempor is.f edificat ergo fufficit fi inpntiedificet6C opuspfequaf nauté opus quod nö pficit ÔC ita uult Bâr.in.l.quo mm’’ in.v.cord.fi.fEdc flumi.ubi êtefdarat qn^quis dteaf opus 43fequi.Et ƒ pterea dicit Babi ^ica.ff.de re.diuii.iikcoP.^ fic faciunt ueneti qui funtfundati i man amp;nbsp;de iure ge tm ciuitates fundare i man funt ipfor^ edi ficâtium.l.mterim in prin.co.ti. Et bac tóe dicit elegâter Bal.q ueneti pretend ut fiber tatC5.quianöedificauerut i folo allem ^.f5 fi ï folo'iurifdidtionali alicui^edificatillffdici tur fubdit^ut n5»Spe,in ti.de cdi.domu.TiJt quid fi petitur ciuita8.Et prediffa uera in telligc nifi mari aliqd fiat quo port’’ftatio iterue nauigo deteriusflatJ.iff.fi in mari.ff ne quid i flu.pu. Sed nunqu poflit aliqs

prefcribere marO uelaliquetnufutn man’s aut iunfdi(îlîoné,Et uidetur non quia no êfcriptu5 loco têporc quia loca iurtfgentiu longe pofleffionis prefcripta acquiri non pnt ut eftcafus Liefkin prin*et ibi hoe notât Ang^ôc doeffide ufucapio.Sed an poflitp fenbere tâto tépore cui^ midi memoria n exiftacEt uidef fiFr q? nongt;ex quo mare é cóeommb^ utdixuergouidcf q» Otra ifan tesöt nudum gcnitos i poflïbilefitpfcribi pofTe qa no ualêti agere n currit pferiptio Lian fuC de âna»p refer ipJtej quia iftud ui def éêcötraius naturale.ergo pferibinon poteft andd^ftadaura fanguinisfæd' reaur»

In contrarié uidef ^imo tâto tempore poffit acquiri quia in man ita eft iurifdic tioficut i terra ut noaxmbi piculu de dcc» Lyjan./^aemtoriu ergo prefenbi portui ros»€*dc diuenofficns hkxii.Et itanotau Babi ßiica de reJiuiaai^coFt Iteï quia poffef fio uel quafi cui^ no exiftat memoria hab? uimtituhfeu priuilegii aut coftitutithboc lure.^dud^ aque.ffde aqua coti»6c efti^df» Couper quibufdam»'$»preterea.extra denfl gni»0txatde prefcripan.vi*ôt hoc uult tex* CU5 gloanjmfum aque»C»dc aquedududi» xi^dC gio.fufecûdû primu itellecftuddiligc ter eOfti^Sed pti de priuilegiu poffit p prin cipe concedi ut quis ét priuatus baberet iu rifdidioné in maridfUenditori prucuglo* ♦ffcoia predkde dixi fupra in prin.ergo pof feHio ut quafi didi temporis pdif ficut pri uilegiuj uel alius titulus Sj qa mare dC alia flumina per ofuetudine pnt preicribi et ac quiri ut n5tglod»ed ufuy ergo potuerSt ét per poiTeHionê tati tpis cui^ n exiftat me monaque habet uijeofuetudinis prefcrip» ut dieto.ca.de pfcripa'n.va.coiuncftio.c.fi.de ibi n5.extra de conluetu.de ita tenet Bar.dC Ang.dc docandTane ft mansiff.deaniuriis» fie Bal.i ßiicaÄde rerum diuidn^lkcot» de» Angan.l.fufifde ufuca.de i confilio quod ici pit tbema per quo confilium queritur amp;£» naetiam tenui fupra iaditimvtq.pricipaU Et ex prediedis fequitur quod ueneti qui gulfuî maris adriani cui^ nexftat memoria poftiderut ip5 mare quo ad dus iurifdidio nem prefcripferunt amp;nbsp;ftmiilter lanuenfes i man fuo utnoJocd diAis locis.Sed pdidta inteiligouera qn aUegaf titulus feu priui legm irapatons uel 2 credat fe uel maiores fuos habuilTe ius in man aneorum que no» Ban in»l,celfustff»de ufuca» Balanduudicia»

€»de rei uen.Secus ft confiteretur (c ad ma lores fuos nunq habuifle alique titulus uel nec aliqd ius fed tantu pferipftfle p diélus tépus nam tune non fuffteerenquia potius corruptela eflét q prefcriptio 'ut in autc.ut nul li ludicü.^u»^ ibi glo»colIa»ix*dC quado longiori tpe poiTediftent tâto maiori culpa tenerétur ut»cJkextra de confue.qula licet prefumptio effs iuris de de lure tn admitte ref ^batio in contrarium per confeffionS partis utnodnauté.Sed iam necefteque ê i corpore unde fumif X.d* dona.ante nup» amp;nbsp;glo»in»l»ï contraélibus in prin.C.de non nu.pe.ftcut in ftmili InnoÄ docfhin.c.quia plenqj extra de irau»ecclc»dC.cxii bertold^ extra de re iudica.6c quia client in mala fid ♦c»fi,de prefcrip.0lt;.c,malcfidei poflefTor lt;? re.iuris in.vi.amp; licet pfumafbona fides de »xxx.anno»Lfi»lt;£»undeui»d4 ibi per Bar» in fi^n contra iftas prefumptioné pot pbari mala fides maxime ex cofeffione partis pof fidentisJtem predidta inteUige quo ad ufft de iurifdidrioné non ante quo ad pprietate quia ilia no pot pferibi aliqua prefcriptioe f cofuetudinc.I.dibgeter Ï fi»€» de aqdueftu li.xûquiafuntdeiuregériûôipublico Si ï ufu publico ut marc flumina nauigabilia nullo tempore acquirutur nifi coccHio ce(a ris aut fenatus iteruenerit amp;nbsp;boe tenet gloa ♦l»fi»flCde ufuca»qua fcquif Ang»in»Lfancfl maris»f£de’iniuriis*Sedbocintelligo qn qf uellet fe fundare in prefcrip.fimpIiritcf.Ss ft uellet fè fundare iri ti.fcu prïuilegio cefa« ris amp;nbsp;ad ipfum probadum allegaret ratoeJ uel quaft tati temporis cuius non extat me moria (ufEceret etiam ad acquiredu domtgt; niu.c.fuper quibufdâ.^.pretcrca.dc %. fig» Ölt; per.c.iii.de prefcrip»in»vi,ÓC pcr»Lboc iu re.$»du(ft^aq»dc aqua coti.óC.efti.iucda glo» notabili in.Lfèruituté predioç^ eu ibi no.ÓC per doc.ff.de feruitu*Et addc oino que di xi ♦s.i thdeferuitu.aqducffviii.q.pricipaii Tï»» ÔC ex pdictis fcquif decifio muitarö.q.ufq^ ad 71?.Ölt;.q.ex prediélis deciditur ubi po(ui quato tempore plcribâf loca publica amp;nbsp;ius palcêdi in fluminibus.S? dubitari pot quo quis dicaf poffediffe uel quaft mare uel alt qua i eo lurifdictionedic ille q habs iperi3 inmaridicif mare poffidcrcq patet p»l»q permittütfoli principi difponere de bis-ff de uer»obffcótinuus»$.cu5 quis.ff.de 5ben» erap.l.fcd amp;celfus in prin.ÖC.L quo minua »ff.de flummuó^ ita eleganter nö.Bard trac

tatutyben’s intLde allueo»^»publice iurif gentiö amp;nbsp;idem in effAu tenet BaUUXi plu res indiiixoLin prin.€tde con infer»$ tens menti quia hoc allegaui côtra brifiéfes q? la eus garde cfTct totus de territorio ueronëft quia (êmp ueronofes amp;nbsp;pricipes qui dnati funt ueroneexercuerutipenu amp;nbsp;iurifdidli one fuper toto lacu amp;nbsp;ita fuit iudicatuî per excelfu5 afiliurogatoçiuêtiaçÂÔC ides dico de culpho maris q? euftoditur per ucnetos et fup il 1.0 exercuerût atq^ exercét iurifdicti onê indicto culpho ôC ita etobiéruatunSî nunqd hoc pretextu pofTint ueneti nauiga tes p mare ad uiaticui culpho cû mercibus imponcre gabellas amp;nbsp;cofifeare merces cori duâfasatra uenctoß» ftatuta BaLformat in çzica de reJiuidn^ii^cohad fi»7^.fed nuquid amp;nbsp;uidef quod nô p.Li.C.no.uedlûimpo^n poGiteî quia lus fifeandi nulli côpetit nifi principi Cde bo»uacand»i»li»Xtamp;»c»wn ti»q funt regalia in ufufeu» In contrarium ui detur quod feeSdS Bal.totus mudus bodie hociureutitur öcdcrogatus eft.lLtótrariis Facitd»colorius»§»naue»ff4ocaJtcm quia ifta fpecialis côftfeâdi côfuetudo fpctiali princi pis pmiflionicoparaf utnoJn fimili iautê de man.prin,§audicare colladii» Ité quia us nèti i eo^i imperio hnt regalia amp;iurafifc{ nee fuperioré faite defaclo recognofcutio in mari prcdidlo pnt imponcre gabellas óC confifcare mercès amp;nbsp;bona ficuti ciuitate us netiaru quia tâtam iurifdiétioncï hnt i illo mari quâtam in ciuitate uenetiaçi per ca q notât Bara’tradlatu de infula inJ^amp;dixoF» amp;nbsp;dic3 in»q»fequenthSed ubi,non effet ifta confuetudo uel ubi non haberêtimpiu ucl fi haberét re cognofcerét ipfuï a fuperiore tune no poflent imponer gabellas ut i toto titulo»€»no»ue(ftüimpo»non pof Q^uid aut de mari in quo aliquis no exereuit iurif dicftionem tanto tempore ut poffit diccre p fcripfifte aliquas lurifdidtioncm an licet fit nullius rône dominii an faite? quo ad iurif dicftionisius'fit alicui? utmaleficia q ibi co mittuntur poftint punirc öC an gentes que ibi ad babitadu accédât poftint iudicar Ifta queftio formatur per Bar.ineo tradatu de infula inji.coLqui dicit quod pro dccifiöe buius.qgt;eft uidendu? an illc qui habet iurif dicftioné in territorio coheréti mari amp;nbsp;ufqj 3d $ fpatiö amp;nbsp;uidef dicit i pc quod nô quia mare cöe eft omnibus ut fepe diftum eft»

In cótrarïu dicit efte ueritatej quia fictie

prefes prouinciè debet purgarèpumetam mails hÔibus p terramd, eogrui^ftde ofti» pfuita per aquâd »beide claflib^ lbx»Etlbl Bandicit p lUü tex»$ ficut qs pot punir dé linquête i fuo territorio ita dclinquétem mi man ^ fubdit illi ciuitati ucl prouincic ab legat»tcefar»ff»de publuamp; ita no,Bar,amp; lo» an»amp; docfctubi periculuj in 7^» territorio de elec»in»yi»amp; uide plenc per Ang.oinoi Lfanefi marisÆdc iniu.öC Bahin.t arbor ♦§»de ueftibulotftcöi diubdC Ang4n»L mfu la italic»fEdeiudteils qui dielt ^ perillam ♦Lfuit dccifu? pifis de cofilio Bar»q ddieftu comiftum in mari propiquo portui ciuita tispifa^i deberef ibi puniri quiaépticula maris ^ itelligebaffubiacerccfuitati piiâçi îmo plus dicit ibi AngXi illa pticula maris eft? i remoto mari fi tn nulli loco terreftri Brat ppiquior ubi exercetur imperium dï pifis puniri»Et ide dicit de aliis ciuitatibus CU fi mills cafus acciderctda.C.d claftiJi.xi» qua dicit no efte al ibüCirca q? addc q dicaj infc»q»Et'cxhocapparct feeSdu? Bar.in.d» traftatu fi in mariquis habet iurifdiftions multo magis b? et i infulis que funt i dido mafiJnfuleéni illiuspuincieppinque q modico fpatiö diftant illiuspuincie efte di cunfJJdfule italie»amp;d» nocioncï»$4»fE dé uer»fig»amp; no» Ang»amp; doc.fdd» ifulc» CLus autdicaf infula propinqua uel modico fpa cio diftarc die fccudu Bar»ï dido tradatu p centu miliaria Vicinus eni tunedicif »Liüh .§.0 tam uicinum»ff»de dampafec»^ extra de 9iptisx»non nulliubi dicif quod i duas dietasnondicif locusremotus Cóftat aut quod cêtu miliaria p mare é minus duabus dietis amp;nbsp;$ ufq? ad cêtumiliaria dicaf locus ppinquus probaf in^hquicunqj de epifóC clè»amp; hoe finguFr tenemêti $ babêtes iurif dicftioné ï territorio coherente mari dieuf habere iurifdicftionem etia i mari amp;nbsp;ï ifulis q funt in mari uiefno ufq^ ad cêtu? miliaria amp;nbsp;poftunt ita capere amp;nbsp;punire deliquetes ï mari ufqj ad cêtu miliaria ficut i terra Î fuo territorio Q,uod nota qa babui de fifto p uentis côtra lanuenfes» qa dns Lauredanti cepit Mauritiu? catonium lanucnfemqcf capi nô poterat qa no crat i mari uenetorU amp;nbsp;petebat»xxiiii»milia ducatorum pro fibi dato» Ego ïter alias Feci un a? pofitionem quod mare in quo captus fucrat nô erat p pinqor alicui loco terreftri feu territorio q ipi modonoöC confefTus eft creditor non

potuinè capi exquo non crat i culpbo ueha toru5 amp;nbsp;ahegaui Bar.amp; Ang^de quibus»s» 5^ de modico uenerut ad cocordiam» Sed cjuid fi ïfula naar is cflet ï mari alto a qualibs regione diftâs ultra cétû miliaria Banin^d» tradatuXïfulaXiitCoTdicic $ hoccafunon pÖt nobis dici uicina uel ^pinqua p4»pe»§» paulus rndit^ff-de acqr.rc.do.amp;djfulaï eo* ti.óC pernotata i fimili iflitu.de re.djui.§4 fulaEt ideo cócludit ^infula (ardinie italic dtcitur licet ab italia modico freto diftat Si aut nee abcui regioni ncc alteri ifule ê uici na tune non pofTumusdicere^ aliquis iri ea babcat lurifdiAionê nifnpator g ê dns tocius müdi.l. dcprecatio.ffiad.l.ro.de ia» Vn dicit Banq^ talisifulaoccupanti conce deref quo ad dominiuj.Sed ft quo ad iurif ditionej pro magiftratu uel reAore fe gef feritabfq^qrincipis iuflu Intellige lillaifu la remota icideretind.iuliam maieftatisd» ♦iii.fEad.LiuF.ma.óC boe feeudujiura ciuilia Sed fecudu i ulgêtiuj gentes que dictam ifu la ocuparêt facerétfibi regem.kex boe iure* gentium de iuftkamp; iure.ôc illos mau regia regeretd.u.circa prin.ff.deoriaur»Etboc P uandumeftet inter gentes qn iure romano necalio iure utuntunEt ex predidlis notât Banuelle bntes lurifdicftionci terra habere etiam in mari ufqj ad cetum miliaria tm.u£ tra uero ft t folu iurifdidio ipatoris Sj ang» hd.l.ifule italiede iudicis ut dixi inq.prece denti uult ^ babeant ena iurifdiffionej in * mari ÔC eins infulis ualdc remotis dumodo aliilocoterrcftrinö fintmagis propinqui Facit ad prcdiffa glo.i.in.c.qm amp;nbsp;^ ibl no» extra de deci.Et adde que notât Barâ»Ui»€» denaufradi.xi. Vnex boc fcquiturft papa morif i mari i ilia ciuiuitate debî fieri eUee tio fuccefforis dic'li pape;fecundû Io.an.kc» ubipiculûde elec.in.yi.ÔC Ang.in.I.fanefi mariSrff.de iniuriis .Itemfiimpator donat mibi ciuitatc uidef donate ôCoês ptinêtias de quibus loquif Inno,in.c,cum ad fedem extra de refti.fpo.amp; tara î mari g i terra ga . mare ftcut terra diftinguif ut no.i diffo.c. ubi piculû amp;*bk^’de claiTulüxi.ôCd.depre catio.rf.ad.l.ro.ff lac.ôC ita nô.Bal .imlbene fitiû in.i i^cotin prin.Ædc pfti.prin. nbsp;nbsp;Sed quid fiiterduas ciuitates punctual! ter eque diftantes effet deliffû c5miffuy in mari die tue dicef effe cômiffu 5 in eufinio g eft côc utriufqj ciuitatis.karbor i prin.amp;.Me uef tibulo,rî,côj dim. Et ideo pariter ad utrâqj fpeetat cognitio criminis amp;nbsp;cotraff^^ ficun qn punffualiter incôftnio plunû ciuitatu î terra deliquef uelcôtrahitur Fm Ang.in »d.l.fane fi maris. Sed quid ft ineadé par ticula maris plureshabitent uel pertinent tunequilibs potent recognofee re ÓC erit lo eus preuêtioni.l.ft quis poftea.ff.de iudi.ÓC preuenide intelligif gtu ad imperiu5 ills qui delinquétem capit in mari.nâ per pfo nalem capturam iteUigitur lurifdictio effe couenta fecudu lo.an.in.c.i.ff oblu nouella quem fequitur Ang.m.d.l.fane mare in fi.

Si oritur otétio de bis q gefta funt î raa ri uel ad mare fpeffat qualiter erit iudeSdu uel faciédum.Dic g maris confuetudo fer^ uada eft ut eft tex.n5.in autê.de ufu.nauti. »$,fhcolla.xi.amp; bocno. glo.g intelligit qn non repugnant iuris legibus amp;nbsp;ficdicic de bere itelligkl.deprecatio.Et quod maris cô fuetudo fit feruâda tenet Bal.i.l» obieruare. §.anteg per liluîtex.ffdc offi.^ conful. Et boc inducit in argumtu ad curfuj brauii uc netoçi eu fieridebeat per'maré ftcut ufitatu eft de alii ftmiliter p marc eu baliftis folenc ludere alibi côfuetû eft.Et uide apud mura num que eft propc ciuitaté uenetiaruî ubi fiût pulcra ultra. Vltimo p complemêto à patna maris fubîtio aliquas queftionès q licet nô tangant proprie feruitutis materia utiles tn crût pro ipius dcclaratione.Etpri mo quero quid fit marc fecûdû Banin trac tatu de in full i prin.eft coUeeftio multaruj aquarû falfarû proprie enim mare ab ama ritudine dicif .ÔC oportet ut cura mari côti neaf alias enira lies mare appelletur marc tnnoneft,(êd potiusftagnumuel Iacus0lt; tune eft luns priuati ucl publie! ut de finie dicif♦ Sccûdo quero an reperianffines die q^ fie ut nö.i.c.ubi periculûdc elec.in.yî de no.Bal.i.i.fi tcftm.€.de condi dC demon, fubditione. Tertio qro qualiter defigna bitur mare.dic p terra ^prinqua cui mars magis adberet dC fub qua diftmgui confias uitiècûdûBal.i.d.l.teftm.a]legat in auten. ut oês obe.iudi.§.û CLuarto quo an ap.. pellationcterritorii aheuff cinitatis Copre hendaturcciâmarcamp;diftriffus per illara ciuitatem amp;nbsp;uidef g fie maxime in fanora» bilibusutno.i.d.c»ubipiculuôC ibl p dnra Marcû de doc.i.$.porro. Q_uinto quero an ci ui tares maritime etiâ i mari babeât di ftrict^.dic gfte.ut nôjo.mo.î.d.c.ubi péri.» culû. Sexto quero an exiftensi mari qd*

♦§*fluminagt;quoad lurifdiclione port^ funt cefaris uei illius dni uel ciuitatis uf tcrrito ni i qbus funt utx jJ*prinjgt;ti.quc fint rega lia in ufbfeu.amp; ideo ucdigalia feu redditus illius port^ ^ucniëtcs ex mercibus funt de regalibusöt dicuf publica uetfligalia ut»d »cbóC»L inter publica t^ffuffde uer.fig. Et propterafpeclâtadcefarem uud,c;i»^ iteî ligo mfi dns ciuitatis uel territorii illius lo ci in quo ê portus habet regalia quia tue ad eu fpeAant illa regalia,Et qn papa ut impa tor tacit aliquej rege5 queruntur fibi oia re galiaquafifpecialitcr cocelfa fecuduï Bald didlo,c,i,circa ft» Et uide que ftatim dicam infra 7Vfi.fed quero iuxta predidla^ Hodie uerociuitates italic fibi de cófuetudine pre feripferüt meru imperiü óC ita port^ amp;nbsp;flu mina licet de iure cöi fint principis utAc» i,Pro quo facit glo,magna in fi.§4ufiur5d3 iafitd' dcfenxiuûfecûdû BarJ,l,quomin^ in,ibcohi.fkff.de flu,ói dicâ in tiTcquentu Et adde $ oês portus in falo funt infuleXce far.H.de publbEt ideo dicit ibi Banfi quis Ï portu infule ciuitatis pifane deprehendaf pöt punin i ciuitatc fub qua ê infula» Circa quod uide que dixi in tude mari» Sï qro iuxta prédira an port^ maris igéio hoin3 fabricatifintpublici oim populo^^.an uero edificânûÆtuidef q?fint publici p ca que fupradixiJncötrariöuidef q^fint edifica tiüJdn tm in prinÄderc diuu item uidef ^ fint cóes ficut aqua ê cois die fecudu Bat i Çiica.ftde re^diuian^vi^coFtin prints) edift tia funt’edificantiü fed portus funt publici* Et ex his ifurgit una pulcbra dubitatio an teftm fadlu in portu cuiufda ciuitatis folda ni dicatur amp;ctü i tcrriffoldai et Bahibi dicit $ temporê fuo hoc fuit reuocatû ï dubium amp;nbsp;dicebatur ^ non,qa portus é publicus amp;nbsp;ita xpianorö ficut faracenorum na hoc c iri trodudû djure gentiu Confequentia aut i ferebaf ex pdictis.hboc legatüdele,iii,fcd Bakinddufticiaante fi*pricipii,fÊdc iufti» amp;nbsp;iurc diccbat fe cofuluifle fup teftö cuiuf dam fado in barbaria coram duobus teftiJ bus ipmualuifiequiacuynÔ appareatque forma teftandi ibi feruetur prefumitur qÆ feruetur iufgen,tanq equiffimum arXoês populi m fuÆde lufthóC lureJdé uult bar* EU€,qucad*tefta*apcr*q. fimiliter dicit ^ de fado confultus fuit fuper quodam tefto unius mercatons de anthena fado in terra foldani babilome ÔC dixit ualcre teftamtus fadu fecudu meru ius gentium ^ pfumif ibi uigerenifi côtrariû ^bef cuius talc ius gen.aput oês ficut cófuetudo i dubio prefu menda naj iftud ius»genê*é bonS fiC equuï ideo feruandû.ôc pouus feruare debem^ i^ ca,q ciuile.quia iftud inheret iuri fed fubd* diuina funt oês populi amp;nbsp;nationes, fed ius ciuilc no uigct ubiqj locorü.Facit.c, q^^up extra de uoto.Et adde q no,Bar.amp; doejn.k quia a latronibus i primffde tefta» amp;nbsp;Ang., 00 doc,i,dd4i*€,quê3d*tefta,ap,amp; dodan*!, fi no fpctialiX.de tefta, Reperiunt ur ét moles i man proiede caufa facied i uel mu niendi portus quas i mari qs lacerc poteft maxie ca de caufa ut.Lii»§,aduerü.ft nc qd i. Io.pub,ÓC fi maritus haberet i dotê ciuitaté uel territorial iuxta mare amp;nbsp;iaceret moles ï man pro portu faciêdo uel muniendo ucl pro mumedis muris ciuitatis ut caftelli do taf diccrcf impcnfaneceffana unkb^anter ncceiTaria.ff.de impen»Etdc iftis molibus loqfVirgiIius in primo encydos dum de cartagine loques dicit mirât molem eneas magalia quonda 6C ciuitas neapolitana h? if tam molej amp;nbsp;mare que uulganter amp;nbsp;molo appellatur.q Alfonfus rex minficc .iftaura uititra q ë nobiF pot ^ciuitatis neapolitanc

DeuauiRubrica*

ERVITVS Seruitusnaui iponi non pot ut cu ent i portu femper tencaf deferre merccs,qa fcruituf nó pot impont rei que de facili extiguitur amp;nbsp;fic nee nam ex quo dcfacili cófumitur 6C modicü durât licet ex nouis tabulis oficiat ut no. A ng4,d4.fbramen,Ncc ob.quod do J mo imponitur feruitus ólt; tn aliqn ruit qa illud raro contingiwdeo no cofiderandura *l,nam ad ea,ff,de4Lót ita uult glo,ólt; Ang* in,dfkforamen i fbEt cxpdidis fequitur f» uitutem lumcntis imponi nó pofie nee hoi bus quia de facili mormtur ólt; perpétua caj nÓ bnt ÔC ideo lex appellat operam feu ral nifteriü ferui nó feruitutë,Et intelligeï p? didis feruitutë imponi no poffê iurc progt; prieferuitutis fed bene poiÏunt.ualcre lure obligationis perfonalis per no4,l»ut pom3 .ff.de ferui,ÓC.l,pecoris.ft.de feruitu* rufti» pdi,óó.hmella.f.fi.fEde alkóC ci.le.Scruitus autë nauigandi fi locus perpetuus i tuto Eu do eft Ut perueniatur ad fûdû meum iponi pôtffuia Cüftituu^.fi lacusd de fer.ru. pre*

Sed quècdro (jfêruitus aque duiftus fx lacu fieri non pot uudJ-gt;foram黧fOës amp;nbsp;tn ferint^nauigii iponi pot ut ibi ^ndeo Cecu dum beinricu quia qnq^ erit nauigiö qnqj u5 aqduótus côtinue ue1 hoc fauore nauigii Vel dic amp;nbsp;tercio q: p nauigiu non minuif aqua fed p aqueduélû fic ita notât glo.m^d» $.oês ut,d.I,uia cóftitui»$,fi lacus in /^»naui gadi licitueft nauigantibus naues ad ripas applicarcfunefqj arbonb^ibi natis religare »friparfi in prin.ff.de re.di.Slt; infti.eo.§.rigt; paru eo.ti» Sed quid fi dns uult inciderc arbores ôC nauta uult ligare naué arborib’’ uide gloti^dauribus amp;nbsp;Bal.inddapilli in pe» coFJ fi.ffde re.diui,amp; quod dicam in tn de ripa^Nauis ufufrudlu legato nauigationc uti pöUicjnaufragii piculuimineat nauis enim paraf ut nauiget'4.arborib^,§» nauis ffdeufufndümodonauigef têporc nauiga ' tionis amp;nbsp;nö alioÆde rei uend.nö utiq^.§.fu öcd.nauis Ólt;,£gt;d' offi.rec.^uin.Ll.ciuitas ÔC dicif tépus nauigatiöis effe a cbaledis apri lisufq5 ad chalêdas oclobris utd. quotiens i fuCde naufradnxi.amp;no.glo^fi.in.Lqui peti torio de rei uen.Dicit tn Banin.dd.quotiês in fi,amp; 1 boe ftandu 5 effè confuetudini fi fa cit illud qcf fecifïètdifigës nauicularius qn illa lex nö feruaf in tépore quod eft aptu5 maximeapud uenetos q omï tempore nauf gant Rcdditus nauigioru funt de regal ibuf (icut plauffcroruï.c.i.que funt regalia amp;nbsp;ibi no.Babbodiefêcus é in italia qaciuitates cP cófuetudinefibi hocpfcripferütutdixiï tn pcedéti*7i’thodieciuitates.amp;: de priuilegiis naulcularioçifôC qn priuilegio uti liceattuigt; ded.femp,§.nauigatores euj _glo. magnadB de lure imunnÖC Hofti.ï fuma i tnde pegrü ÔC de materia nauigatiöis amp;nbsp;nauiculanoru uide i toto thC.de nauicula.dC tnfe. de pdh nauhólt; i aliis fe»uidelicet in ti.de nauibus n excu»ólt; ff naufra.óc de cla{fidi.xi.amp; toto th ff,naute.ca.ftaf0ó titulo.ffamp;.C.ff nauti.fen. ÓC m auude nau.ufu.colla.ix^óC.ff,ad.kro.ff iacd.höcffihóc.l.fcbafam.ff.de cuidbBal. m »l,4.§tdeexercitoribus.ff.nau.caugt;fta/

De lacu r^ica.

A C V S EST C^ui perpetuam ,4 habet aquü.th§dacus ut in flu.pu.

na.lice.óc glo.i.l, foramé.^a'. in ^» lacuSfffde{er.ur.pre.dicitlacus ê q uiuam habet aqua nö tn inde excunte aUegat.d-§» lacus appellaf ficutêlacus garde qui habet aqua exeunté ÔC fâciétem imtiû.ÔC boc atte ftaf plmi^ dicés lacus ê Italie natus in agro ueronêfi imtiû omnetrâfmittés.Stagnuî é quod tpalem continet aquâibi ftagnâtem quidê plerûqj hieme agif.d.hi.^.ftagnura S€ no.glo.î.d.kforamen.^.i.î./^dacu.ôC de utroq^ babetur p glo.hl.uicinus.$.lacus.fE de aqua plu.ar.Ex lacu uel ftagno feruitus aqueduct^ côcedi non pöt»*d»kforamê.§.h Et ibi ponit rô in tex.amp;glo.Sed fermt^na uigii iponi potffuia côftituh§.fi lacus.fEde fer.ru.preÆt que fit rô dric ponitur in glo» ôlt; dixi i tnpreœdcti /V.fcmit^ autë nauiga dhSed an Ibruitus aque tollêde per totû ex lacu iponi poifit uide tex.gIo.Ôlt; doc inXii» ffcoia pre.lnterdicht de fôte bët locû etiaj in lacml.ni primif de fonte amp;nbsp;dicam îfra de fôtibus.Lacus nec crefeit nec decrefeit licet qnqj aqua creleat uel decrefcat.l. uicinusA lacus.ff.de aqua pl u.ar.Et lô lacus amp;nbsp;ftagna I5 interdû crefeât interdum decreCeât luos terminos tn retinét lô in bis lus alluuionis locû n hët.1 Jacus amp;nbsp;ftagna in prin.de acq. re.do.ôC.l.rutilia polla.ff.de côtraben.emp.

Sed circa boc cÔclude quidâ lacus öd fta gna priuatafunt.tûc nôêdubiû q p ali nui onë neq^ uni detrabit neq^ addit ft Îoc^illc qui aque lacus uel ftagni îundatur remanet eius cuius primo fuerat.d.§.lacus Ôlt;.d.l.lac^

(Xuidas funt lacusamp; ftagna publica Ô£ hoc duobus modis elfe pôt qnq^ enim funt publica.i.rei pu.ut ibi nullus pifcari poffic nifi ilîe cui res.p.cômiferit.ut i lacu pufino ôlt; tûc idë'fi prjuatus.I.fed ÔC celfus.ff de c5 traben.cmp.CLnq? funt publici ôtin ufu publico quia peû quilibs tranfitôCieopif cafquililxt ad placitû tûc addit amp;nbsp;detrahit p ahuuionéficutflumina pu.if de Mg.L iittus.ff'.ut infiu.pu.na.li.i.i.amp; ita nô.Banî traftatu tiberiadis in.iuhcoP./V. de lacu uo amp;nbsp;ftagno ÔC uide Bar.amp; doc.in.d.l. lacus ôi fd.l.rutilia poUa^ Sed pone emi a côi pu f» fruftus lacus côeautem habebat ibi pro prias naues ad pifandû quap^ ufu5 uolo côc negatqd luris die qdebeo babere qa redi goradinftarufufrucftuarii uel eöduftoris. ff.loca.l.fed edes.§.illud facit*f£de ufuf.h ite fl fundi.§.fi uluarios fteûdum BaU.kfundo ,€.dc uer.fig.in lacu perufino uide glo. m. Leodem.ff.de fundo inftruc.

De fluminibus^giica»

LV Ml N A CLueda? futpenia f nbsp;nbsp;nbsp;queda torrent! a. Per béne eft illud

quodlêrtipfluit^Torrésê quod in bieme currit 6 tn ahqua eftate aruit q alias p biemê duebat non lö minufpenne.Ij.§, Itê fluminûÆne quid influ»püKfacitXh§» duofuntgenera.fï.d' aqua co«^ eft|.Flumi nu queda funt publica quedam nö publies Flumen ë ut caftius diftmit qft perenne fit d.Li.§»fluminftSedoïa pene flumina pen nia funt.hncmo.§ftuft.de re»diui.Et dicitur penne pp ca flumina que ad tépus fluunc ut rappor melon jolon que funt priuata ut dicit gio.óC ë in.§.flumina infti»de re.du quidicit fluminaoiapublicafuntdebet in telligi de flumimbus ppetuis uc eft pad^dC tenus (êcûdû gloubi priuata uero flumina funt que manu extradla funtJd.^.fi fbffnflZ de fluïde nc.glo.in.dd.nemo.§j.amp;.d-§.fluïa que exempblicat de foflatis in agris pofitls quecrefcunt ÔC decrefcunt.Fluminu5 que dâfuntnauigabilia quedâ nôd.i.^an flumi nû cû.§ feÆbquo minusÆ.de flu.ÔCftiÆ ne quid in io.pu,Flumen a riuo magnitudi ne difcernêdum ë.aut exiftimatîone circ3 colentiû ut.Li»$.iÆde flu. quem tex.no* ad ^badu q? fit flumë aut in cm ” territorio fit quia recurrëdû ë ad extimationé (eu opini onë circucolentîû amp;nbsp;ppterea débet accipi teftes flumîs.amp;ët ëfaciëdû qn dubitaf de aliquo opere de quo n extat memoria ut p Mar.fiIh6cRaf(uItind*fi arbiter in fi.in% audiiTentÆde pba» Dicamus primo de flumine publico amp;nbsp;primo cui^ fit ppnetas amp;nbsp;ufuffruc.ÓC dic pprictatej efïe eelaris qa flumina funt de regalibus*c.i.que fint rega^ amp;.Lflu4 prin.ff.de dara.inFec.amp; ibi Angij boc.Sed bodieciuitates lombardiecu? fibi de confuctudinc uel ex priuilegio pacis con ftantie acquifiuerintfibi merü im oer id dó regalia ut dicit glo.no.ina5t.de defë.ciui.§ iufiurâdûinglo.m3gnaifi.amp; per BaUch in prin.in fi.ii.coLin.tkdc pace tc.ôc late p Ang.dearetioin.l.illud la.ii.de appella.lj Bal,in.c,dno guerra ante fi.prin.in ti.bic ft mf lex mcipitconfue.re.aliter dixerit ÖC q funt ilöbardia funt lUff ieuff territorio flu unt amp;nbsp;ita tenet bar.in.l.quo minus i.ii.coF.i (ufflde flu.qui plus dicit q? etiam ciuitates totP italic pferipferut fibi merü ipcriu ÔC flumina fecudü ciuitates lóbardic pot etiaj iuuari titulo de pacecóftatie amp;nbsp;addc q dixi s.dc portu .7ï?»bodie uero ciuitates italic dC

titulo de nauigio circa finë.Alie itèro ciuï tates extra italiâ que fl habet rgalia dicunf babere^prietatefluminu qui funt in ea« territorio dc nö abc dc bic uu1t Ang.in.d.L fïuminûiprin. Et expredidtis fequitur ^ ficuti loco pub.regulariter nö licet edifi care.l.i.dc.ii.fÊnc quid in loco pu.ita nee Ij iflu.pub.cdificarc nift amftontate publica puta principisuel (cnatLl.ii.$.fi qs aprin cipe.ft.nequid in loco pub.dlt;.l.fi in pu.^ fi.dC.l.quoa pricipis iuffu.ff.de aqua plu» ar.uF aueftoritate populi peuff territorium difcurrit fi ille populus bj regalia ut popu/ lus bononienfis.Vnde i flumine rem licite cöcedet potâtem edifleadi molëdinü priua to dû tn fine incômodo cuiufeunqj fiat.d.1. fluminu in prin.amp;boc no. Ang.amp; doc.ïdé fi cöcedaf p.l,municipalë.i.flatut5.d.popij Ikl.ii.in7V.lege.flf,nequid in lo.pub.amp;.l.^p bibere.§.plane ibino.lex municipalis.fK^ uiautclam.ldë fl concédât p admimftrato res ciuitatis'quc babet regalia.d.§.plane.Ec uide que ibi nÓ.bar.fed fl populus aut ciuï tas nö baberetregalia feumerum imperia nö poffet cöcedere ius edificadi ï flumine pu.ex quo publica f lumïa funt de patrimo nio ceiaris.d.c.i.q fint regalia fècûdû Ang. kd.l.fluminuy.dc dixi fupra circa prin.et p dida inteUige in flu.pu.nauigabib Sec^ fl ëfluracn nö nauigabilenam fluminafunt pub.iuris cöis qa de iure col in flmincpu» flnecuiuspia iiunaabfq^ alia impetratiöe edifican pot fi nö ë nauigabile nee fpeciaFr «ebef p principe uel fenatû amp;nbsp;fimiles.I.q* ininus.ft.cf flu.et uide que no.bal. in ^ica. ff.de re.di.in.v.coF.cum feq.ubi pon it an SC qn quis poffic i flu.pu.edificarc amp;nbsp;adde p* dicftis oio que plenc dixi.s. in ti.de feruitu. ürbais i.q.x.cum.v.fe.ubi plcne examinauï an de qn loca puta uie dó f lumia poffi nt uê dl feu alicnarfdC qn cdificaf i flumine pu» an debeat cauen de dam.infec.uide in.d.1. i fluminum in prin.SC ibi doc.Vfus autëflu tninü publicorûcoîs ë fleut uiar5 publican rum 6lt; littorü uppbafin.l.u.^.i.ibi loca eim publica utiqj priuatoru ufibus delêruiut.ff nequidinlo.pub. Et iftacoio bocinducit ut lus pifcSdi oibus cöe fle ut fluminibus dC portu.$.f lumina infti.de re.diui.6lt; ibi glo. dcdocdcBal.i.l.lapilli in,ii.q.ffeo.ti.dlt; ui de que.dixi fupra de ferui.aqueducb.vbi.q. prin.TV.dCexpredicftisfequif deciflo mul tarü.q.circa finëtitë ifta coio ïducit ut locus hai»

Gt preocciipatiofti.l.ii,§ti»fKnc quid in loco publico amp;nbsp;per hoc patet deciiio de duobus plauftris muicc fibi obuiantibus quia defe^ rendum eft ei g^ primo uiâ intrauit quia p occupauit fibiuCûetap^priauit Sï fi fimt loc^* ent gcificationi,et ft uia ê capax aboru curruü iuicê fibi cedere debet fecudu Ang* amp;nbsp;doc.in.Lf Îuminû.ôc dediftispiauftris fi bi obuiantibus»uide glosse doc.i»kperagru ♦£tde ferubamp; glo.in.dd.ih§.uftne quidin locopub.óC ide dicasdeduabus nauibusm uieë obuiantibus influmineuel riuoeadc ratione.fluuius ë ipa aquafluës qëcadem ficucuinuj Ücetdedolioidoliü fitmutatu Ïta dtcit Bal.i r^ica.ffdc rediun.xin coFun fuT^.fluuius autem aUegat quod n5,inX ufufruc.ciuitatisÆqui fUio* ufutruc .amiu

Ecquero quóagnofcaf qnalue^ fttmugt; tatustdic qn définit eße prima formaudqn ficexcremt qgt;aquanó FiuiuLadeo»§.qd' ft ï toto, ff.de acquinre.do.fed non credo ftm plicft effe ueru ^flumëfit aqfluens imo cöftatex aqua amp;nbsp;alueo.Lpe.Ói ibigio.ffde flumi.amp; facit q» dixi fupra d^lacu circa pn»

Sed pone ftatutu dicit qgëtes loci tens anf feq usq^ ad alueu nouu fluminis amp;nbsp;an ultra alueudeftcatûteneanf fequi genres. Vide GuiI.dc.cu,in.Ldc quibus.flTde.il.ubi etiam déclarât fi flumë mutauit alueûan i* 9’primo habe bat fupereoremaneat.Etif ifta mutatiôealueifluminis.uide qplenif Timefcripft fuprai ti.de(eruituti.vii.q.prft Caput flummis dicitur unde naftitur aqua Tex.eft ind.i.§.bec interdira.^.capucÆ de aqua coti.ÔC efti.utëtex.cûglo.i.l.(êrui tus aq.ffde fer.ru,predi.ôlt; itauultBar.in traftatude ifula in.vii.coF.qui dicit q caput fiuminis eft unde flumëorigine capit ut G ex fôte ipe fons fit caput 06 ibi dicif effe prin.feu iniciû i.d.7^,caputet eodé mô pef» Et finis fïuminis dicif loc^ ubi terminatur fiiicefmareîquoîtratuF aUqd'flumë.ffde f lu.l.ft.ff.de fenrufpredi.Et babef pleni^ per Bai.i'.l.i.i.xi.coF.7^.ôe ë notâdûqagri Æde re.diui.Elumina publica dicûf côia eo qomnibus animâtibus pmittif bisuti publice ficut côibus ÔC i lauâdo ÔC i bibendo uel fimilia faciëdo ut no glo.i.l.lapilii.fl.de re.di.ltem aqua f luminu publicop^ eft côts quia côcedif occupât! amp;aialib^ irrônabili bus.ut no.glo.i.d.l.lapilli.ff.de re.diui Et proptereadicit ibi Bal.q licitü ë exporta? aquâdc Rumine .ôlt; exportâtis effuif mft

propter boc èfficercf oino deterior nauîgâ dul.quo minus.ff.de f lu.ôlt; fimilitcr ex aqua fit falfiextrahitur deflumineuFmari uel arena amp;nbsp;efficif occupâus Q^uod no NatiP ra fluminûêquiacëfuatorûuicc fungunf nam ex priuato in publicis adducunt 00 ex publico î priuatis ÔC fie uni dat ÔC alten 3Ugt; tërt.l.ergo.§. flumina.ff.de acq.re.do Sed . nunquidfi flumenducitlignaminai agru meurn anefficiantur mea uel quid lurisfit uîdequeftripft lupra delitore maris infl. ôc Bal.ï 9zica.ff.de re.di.i.ix.coF.î fu?l'.fcd ÔC nunquid trabes de ligna 00 uidedoe.maxie pa,de ca.i.l.boc amph^.§,de his.ff.dedamp. itec.Si dnsalicuius uiUeuclcaftelliIocauit dicta uillâ F caftellù uF terri ton ù F terrena nô uidef locare f lu mm a uel nuos aquarus nec pûtes nec alla loca ftlueftna ad culturaj penicus mhabilianifl in quantum aqua ë eX pediës adculturâÔC de refiduodifte aque potent un dns p colibus de prediis fuis ut eft cafus menti tenëdus in.I.i.£.demanch dCcoio.Ii.xi.Et ibi boc no. Bar.fingulariter Et idë tenet Lo.de ro.in fuo fingulan .Ixiih ^mcipitfed no.mitabilëcafûq pP dicitft côcedo tibicaftrû eu toto territorioi caeô ceffione nô uenit locus (ilueftris nec ufus per .d.1.1. Sed aduerte ne decipiaris quia G Lo.intellexit uerbû conceffione plenaria puta donatione uel uenditione ficut capif in.l,fi.ff.de dona. forte non diceret uerum qa eo ipfb q princeps donat caft rû eu terri tono donar uidef etiâ loca filueftria Ôd flu minaper.c.i.cu ibi pleneno.per Bal.in tu de capita.qui.cu.uendidit dC per ea que no bal.in.c.i.$.ad bec inti.de pa.iura.fir.6c.c.h $.fi quis de manfo.icoF.iii.ti.de controller, iuefti.ubi dicif qcôceffo caftro iteliigûf côceffe enä munitiones que funt ad defefio nem caftri ubi pofita perpétua partis fui 4 ftinatione quâuis nô fint ifixa ut machine balifte dlt; fimilia q? nô.Sed fi iteUexit quot;i^ba côcedo p locatiôe uel emphiteofi fteut loq tur.d.l.ùdiceret uerû dt ica loqtur Bar. ibi de ita faluari pôt diftû Lo.quia uerbu5 oce do generale eft dCaccipif fecundû natura côtraiftus cui addiçff ut no.Arcbi.in.c.i.m uerbo côcedat de uludi.vi. facit .c.i.deiiur. eo.li.lndiuifionibus regnorû ueniûtdCce dût fluia fecûdû Archi.xi li.q.i.ecFias que? fequif Bal.in.c.i.$.fi quis de mâfoi pe.col ad fi.i ti.de côtroueni uefti.^ A lber.de ro. in çjica.C.ftm.regû. Itënûqd fluia ueniati

coccfTionc feudorûregaliû fi forte côcèdâf ufqj ad tale flumen uF de tail flumine ufqj ad talende Arebuformat iftâ.q.i.d.eecclefia quidicit quod p lUâ diAionem de^ ufq^ ütruq^flumen uenitdC unde inapitölt; ubi finit dedidtione ad fatis pötdici ^ kt adme tiua fecudö eü»ut refert amp;nbsp;tenet BaLin»d.§» fi quis de mâ(b pexoLdC Albrhkd. ß^tca»€* fi.regû.SiHuméeftî oknioduaçi ciuitatû nel territoriû i dubio c5c prefumitur eflc ÖCiurisdicftiocuilibet ciuitaticopetitFdno inipo flumineufqj ad mediu fluminis ga oia fût i ofinio 0092 qui ab utraqj parte pof fidentk arboribus,H.cöi dmi.ku.^.preterea »ff.de aqua plu,ar ólt;.Ladeo.$.ful£de.acqui» rc.do.Vnde circa eaquecomittunf inipfo flumine quilibet by mrifdictioncï ulqjad mediu fluminis.óC ita tenet Bar.i tradiatu tybenadis m x coF.^.ité uidêdü elt.ÓC idc no.Bal.i,c.ex b is i pc.coF.ad fi.ex.de proba quod intellige mfl appareteStrarium puta qma alter dno^i uel una tatu ciuitas totum f lumen poflediflet dnando ipfuy ut dixus» de man.T^.fy dubitari pot uel nik eflet fiu menpnuatuunius.quia tucidêiudican lt;J beret ficut defudo priuato ut ftatim dicef deflumiue priuato Si flumen eft naui» gabile nô.pôt pretoreôcedere dudû aq ex eo ken.ga f lumê minus nauigabile efliciac Ideraqjêöt k propter bocahud flumê fiat nauigabilc.I.fi plurcs’.§.fi.ff.de damp.intec. ÔC ibi doc.óC.l.quo minus.ólt; ibi per glo»ÓC Bar.plene.ft.de flu.Nemo tn potent edi ficare i flumine publico etiâ no nauigabili puta faciêdoclufammolendini imittendo trabes uel cementa i ripa uicini eo iuito qm immens habet folk ufù uicin^ aût proprie.» tatem amp;nbsp;ukiy.ergocoiuito ufukuduanus edificare nô pöt.quätkeunq^ conditionê p pnetani mellorcy faciat.l.ulufruc. nouum riuu.ff.de ufufruc. amp;,Ufi.ff.de ufu.0lt; ba.ÓC Ita uult Ang.ï.Uf luminu i prin.ff.de dam* ifecÓó habet p Bar.i.d.Uquo min’.04 adds quedixi fupra i.ti.de teruitute aqueduc.in *y.q.i prin.öC in primo li.iii.q.10 primoc g notßai.in 9iica.rt.de rerûdmi.

De flumine priuato Çiica.

ÏXIMVS DE FLVMÏNE d publico 'Nunc dicam^ de priuato

Vriuata flumia fut q adtêp^flu.» ûtut rappoix melôîolond.i.^.flunununi

,ff.de flu-îté illa g funt manu Faffa.I.i.^.fi fofta.ff.eo.ti.0C ita nô. glo.î.l.nemo,$.i.fE de re.duôc ideo etiâ dicuncur flumina priuata Ut foftata in agris polira que crefeunt ôC de crefût ûi.i4.u.ff.de flumi.ôc.dtl.nerao in fl» ÔC nô.glo.i.^-flumina.infti.de re.dl.ÔC dixî fupra circa prin.6c idem no.Bal.in.l.lapilIi in.ii.conclukone.ff.dere.duqui dicitq? pri uatû flumééquatenusi fuo ingreditur ÔC nô Amp fluit ut fût gurgites Ôc gdâ foftata quecôtinuationê nôhntCLueeni crefeut publica funt.dd.nemo.§.i*ôC uide Bal.i.d.l» lapilli i.ii.coF.ad ft.Ité f lumé priuatû dicif qn effet i dominio unius tm puta ga icipii ex fonte qui agro fuo orif ÔC difcurnt per fua predia ufqj ad f lumé publicû uel mare ar.l.fi quis diuturno.fEk (er.uen.Item pot dici f lumen priuatû 0 proprietas uel iuris diffio côpetit uni tm duo F ciuitati tâq dus quiarefpeffu alioruycft pnuati iuris lUius dni uel ciuitatifi cuius terntorio ê uel qui î eo habet lunfdiffionc.ôc ppterea p ailuui/ onê hoc ê p adiffionê F detraffioné que fit a f lurainc nô addituel detrabif mrifdiffoi ficut diffû ê de lacu.ff.de côtrabê. emp.ruti lia polIa.0C.ff.de aqua plu.ar.l»uicinus.$. la eus 0C.ff.de acquir.re.do»l.Iacus ÔC ita nuit Bar.in fraffatu tyberiadis in.x.coF.^.itera uidendum eft Cuius aûtfine ifta flumina priuata ÔC foftata uide.s.i tt.de foffatis kue lof Et nûquid foftata debeant cauan ÔC mô dari p colonû ueldnm uide plcne p Bar.in d.pc.ft.de impc.in re.do.fac.0C Bar.î côfilio cclxy.g? icipit côe lucignani locauit.Cetera circa materiâ fluulO9^ uidei toto ti.ffd flu* eu duobus ti.fëqn.Ôc Bar.in.Lquo minus.ff de f lu.ÔC i traffatu tyberiadis ÔC Bal. î ç^ica ft.de re.diui.i.l.lapilii ÖC.i.nparu5, eo.ti.dc feruitute aquedudu.

; De infulis Rubrics»

VIA Infuleî mari ÔC influmini q bus funt Ideo poftquâ de mari ÔC fluminibus diximus onter etiâ df infulis dicamus» Et in primis faenduy c infulâ tribus modis accipi poffe»Vno mô^ domo î mari poffita ga 1 faio.i.m falfo poft ta eft fecundum yfidoruy ôC n5.glo.in.$.in fula infti.de re.diui.0C glo.i.in.d.l.fi infulâ de 7V.ob.ôC Barjn traffatu de inlula pro g libetdomo ut.l.n.f.fi quis infulâ.ff.de acg. refus d0fôC»l»ui4.ertraclureAn 7V»infuF,dc h.5

offi^pfeGur.amp;ita arapïf Jutaftipuîatus in prin.H.de Tv.ob-tt de iftis infulis hictracgt; tarenö conftitui qa ifte nö fut pipris ifu c utdicit gloj.d.§»effradure* Tertio modo dicif infula locus undic^ circundatus ag ut in.§4nfula amp;nbsp;ibi glo.hoc dicit ÔCd.adeo.^» ïnfula.ffde aeg^re^do^ôc no Barantracfla^ tu de infula in prinÄ ilia infula dicif ici egt; mentU5 difticlu ad didcrêtiâ alluuionis q e latens incrementu î diftmdru ad differctia ut no^Ang-utfi fûdu§.iÆdc ufuffruc»amp; de ifta traclaHm^ hie ga é infula pprie ut no* glo.in»dgt;$.effradture* Secudo feted us eft quotuplex fit ifta infula aquiscircûdataôC in primis ê duplex,una q in man nafcif g raroacciditAltera q in flumic nata ê q fre quêter côtingit.Ladeo.$.infula.ft’de acg* re.do.0C infti.derc.diin.§.infulaq i prin.q declarant perbal.itraftatu de infulaque? pofui fup.d.Ladeo.§unfula.lte infula qdam ê natalisq fep fuitutcorficafardmacreta q dici f candia amp;nbsp;fil’es.Alia ë cafualis amp;nbsp;acci details que influmine ftps nafcif fed i ma-4 riranflimc fecûdû Bal.1n9iica.ff.de re,di. in.x.coL'^^.nuc uideam^ de alueo. Ter» no ê uidêdû quot mois ifula côtingat ôC du castnb^ modis.Pnmocûcircûdaf agger g nôerat alue^.Secundocûalueum dereligt ficcû ÔC icepit circûfluere.Tertio cû paulatî eminêté locû facitfupra alueû.l.ergo.§.tri» bus modis.ff.de acg.re.do,ÔC no.Bar.î trac» tatu de infula .i.v.col’ î flumie» C^uarto 05 intelligercqndicaf effeinfula.amp;dicqn énata ut,d.l.adeo.§.inful3.6c nô.quod dixi qn ënata ut dicût illa iura nô qn ë nafeitu» ra ga p hoc apparet g? nô ifpicim^ ifulâ qn incipit apparere fed tûc cû opi.circûcolëtin incipit reputari ar.l.i.$.i.ff.de flumi.que de elara ut p BaLin traêlatudc infuIa.v.coF*

CLutnto infpiciam^ cui^ fit infula maris uel fluis.Ec primo de infula maris dic na» les infule ut corfica ÔC fardina funt prîcipis nôin domino patrimonial!s fed i domino lunsdiftionali.I.ifule italie.ff.d iudi.et no* in.l.utilit3tis.$. uniuerfas.ft.de ofli.pfi.fec5 dum BaLin ^rica.iïde reJi.0CBal.in.Li.itgt; ti.que fintregalia.qui dtcitg infule fût pri ci pis qîtellige quo ad lurjsdiftionë ut dic» tumë.Cafualisuerofiueacci détail s que in mari nafcif q raro accidit in nulli^ bonis ë refpeftu pprietatis fed occupât! pcedif .d. ♦ladco.$.inlula fed refpeëlu lunsdiëtiôis ë tub lurisdittionejUi^ quod illudmare di»

ftinguit ut.d.kinfulc italic ÔC ibi nô.Et ut/ de ad hoc ët Bal.m.d.^tica i.x.coF. ad finem ÔC p*hoc.l.cefar6Cque tbi no.bar.ôC doe.fli de pub.ôC que dixi fupra de mari ■%gt;* ÔC ex hoc nô.ae fingulariter tene mëti o uer. feq. Infula uero que î flumie natafi gdë media ftuminisptëtcnetcôis fiteorûgab utraqj pte Aurais prope ripâ pdia poflidët ,p mÔ latitudiniscuiufq? prédit^ fi alteri predio ^ximior fit eorû ë tm qui ab altéra pte pro pcripâpdia poffident fed fi ab uno latere ruperit flume ÔC ab altéra pro riuo fluere ceperiudeide ibi nouus ifteriuus i uetcrej fecöuerteriti forma infule ent eius cui^fuit tcx,i.d.l.adeo.§.infula ÔC infti.de re.diui.$. infula 0Cn5.Bar.intrac.de infula m prin. ÔC uide.i.infula cû ibi no.ff.de acquir.re.do. öCqueno.Ang.in.l.fluminum in prin.ff.d dedam.inftc.Etpredifta mteUige de ifula nata i fluie q folo cohereat.S5 (i.s.ag ftarct ut qn accidit publica effî.ff .de acgr.re.do.1. pe.§.i.ôC ita no.bar.m tradtatu de infula.y» cor.7^,i fluie in ft.illius.7f.que no.ga ita ui dl in lacunis territorii paduani i gbus funt certe ifule q nó coberétfolo ft aque ÔC mo» uenf de loco ad locum p dictas lacunas. Cuiusaûtfint portus infule diceius infule effe uidenf.l.cefar.ffide pub.ÖC dixi fupra de portu óC mole maris. Sexto quia dixi muscui^ fit infula refpeftupprietatis ÔC iu nfdidtiöis nüc dicam^cuius fit refpeftu uP Et die g ufus infule é pub.ff.de acqui.re.do» ft.pe.§.i.quod intellige fi infula ê ita ggt; tota poffit dici ripa uel ripe accedere pp attrac tionë aque.ff.de flu.l.pe.Sed fi infula effet magna ita g i ea effent predia culta tuc pu to folû ripas effe in ufu pu.nô predia eadë rôe ga cetera pdia.Itë pdifta uera nifi effet agn limitât! ut.ff.de flu.l.i.§.fi infula.Et ica tenet Bar.in traftatu de infuia.ix.coF. 7v.fi t eorû. Septimo uideam’’ qûo aegraf do» mmiû ifulc p occupationë dic qn eo aio gs ingredi t infula ut tota occupet non tn ë ne celfe g? oës glebas infule c!rcudet.Liii.i pri* ♦ff.de acg.pof.Et no.bar.^ lUe dicitur occu pare qui iicincipit occupare ^ pot obferua re ÔC poffidere aliter dicif occupaffe ar.l.î laqueû.ff.deacqui’.re.do.ôCfi plures poccu pantdebellâdo uiftor qui ftetit p très dies îponere dicif ar.Uiu^.cum igif.ff.de ui.ÔC ui.ar.ille g n pôt tenere nifi capiat aîiqueî locû principaFr nô dicif occupaffe ar.d.1. i laqueù.Et ë argumëtû g fi un^ tenet eccfiâ

alter câpanre quod ê forte!icîû ille' qui efb ingreüus ecclefiâ un de fact!i pofTitexpeHi n dicif adhuc adepts corporale pofidlionc beneficu.fi ni ille ê itaicafteUat’çpeuaderc riô pot tûc eu ipo nô dicaf tener fed teneri ut pj ex no.in.U.f.pe.de utôC ui.ar. dicam ipm ponere priuatû amp;nbsp;fie îponere Ôlt; tn nô püfndet.facitXfi qs antea.ff.de acq.poffe^ cûdû Baffqui ita fingfr notât i Mca.ff.de re. di.x.cof.q ppetuotenemêti qa facit ad plu ra. Q,uoaûtad lunCdicflionêan poffitqf ifülâ occupare.uide barun trac.de ifula.in cor.00 Bal.xv.cor.ôlt; quod dixi î ti.de mari /^.fed quid 11 ifula maris effet i mari alto,

Offauo et queram^ quafr poffeffio ifulc acquiratur.dic licet nafcaturifula in medio finis ôC côis lure dominii iter eofq ^^p^ ri pam pdia poffidêt ut dixi in.v.q.tn non eft côisiurepoffefiionis.quia cû fitfepata infu la a primo fado ppoffeffionë primi fundi illa nô uidef poffideri nifi appbédaf amp;nbsp;oc cupef,l.adeo.§.infula ibi qfialteri 4?pinq or.ffde acq.re,do,amp;.kiii,in prin. cû glo.m uerbo qualibet.ff.de acqui.pofPot ergo Ôi debet apprebendi pofièflio infule.l.cum beredes.ffde acq.pofôé ita tenet Bar.in tra (ffatu de infula in.vni.col'.Tv.côis fit eorum ÔC.l.quo mm’’ ibi aduertetn adunû.ff.de flu.ubi oio tilde.Et adde ^ in dubio predia ex utraq^ parte ^diuifo poffidêt ifula? ôC bnt dominiû certù.l.pro regiôe.ffde acqui, re.do,amp; notât gîo in.^.inàilain uerbo ab utraqj pte infti.de re.dî. Nono ê neceffa nû êt inteiligerequaîr fieri debeacméfura tioifule uteognofeat cui’fitSCproquSta qtitate 009.’qui pperipa? predia poffidêt dic hoc decîarari p lurisconfnltû flinter cos.ff.de acqm.re.do.uideiicet ut quatenus êlatitudo pdu luxta ripâeatenus perdirre êfâlineâ extêdaf fupra ifu!â.Si ergo finis agri iuxtaripâê larg” licet poffea pdiû i fe artef uFecontra foi Ci latitude q ê luxta ripa attendit ôlt; fecûdû illâdebî duci Hea recta d.l.inter eos Sicut emm diuidit allume m ter eos qui ab utraq^ pte predia poflident, ita illa pars ifuleceditpdiis q funt abuna parte ÔC debêt diuidu^ ita uult baru tracta tu deifnh.x.cor./V.fip mô latitudiniscuff q? cû.Tv.fe.Etex hoc ultimo ditto nö.^ ids lurisê de infula nata in flumine qff êinal luuione q p rode ft ad mVta.ôC ifta mêfura Uopót fieri accepta codula ut nö.glo.m.d ^tinfuU ócdmo foiu.^Xed ut probari.ff.de, no.op.nun.Potêt fieri p peritos lt;n arteSS ruflicos ut p gio.no.ifti.dc re.di.§. preterea per alïuuionêólt;.l.i.de uen.infpi.amp;.l. femel C-de remi.ubi habet q? peritisi arteft5du5 ê. Decimoamp; ultimo itelligam’’qn ifula définît effe ifula dieqn aquis définit circûgt; dan ut.l.infuJai fi.ff.de acq.re.do. amp;nbsp;tenet Bar.i traftatu de infula.Cetcra uide plens p Bar.in traffatu de infula amp;.lquo min^.fT deflu.ÔC Balm icica.fferc.ditn.ód que no. glo.Öt doc,in.ladeo.§. infuia.amp;.l inter eos 0lt;.l,;nfuladeacqui.re.do.0lt;d.i.ff.de flu.dC ? fti.de re.di.§,mfuia.

De aluco Rubrica.

LVEVS PRO PRIE effuenter a flumis ut dicit bar.fecundum Hugt; gu.i tracfta.de aluco in pri.ôC ficut iftomacus côtinet uinu ita alucus fupra fe a tinet aqua nuc aiueu lectu? fluis uulgariter appellam” qa ibi flumê cubât ut dicit balî Çiica.ff.dere.di.xii.coF.in prin.7b.nunc uc niamusad uidendûiquibufdâ êclociscana le fluminis.Alueus pluribus modisdicitur Primo nâF.i.côfuetus-ff.d flumini,li.§.rip3 ô^ ibi no.q naturals curfus effate difcurri tur potius q in bicme.lift.is autê.ff.ne qd î loco pu.fecûdu? Bar.i.d.trac. dealueq circa prm.ltê dicitur alueus naturals,1, antiqu’’ addriamnoui Et ita pôt 3ccipi.ladco.§.)fu la.fl.de acq.re.do.ôlt;.§.mfula infli.de re.di, Itêdicitur alueusnouusi dieftis iuribus ad driam ueteris. Vnde Ôt fi p multos ânos fie terit nuuus appellatur donee alius nou’’ fti peruenerit.lex ufu eu? .lfe.ff.de tri,ôlt; ole, le.ôlt; p nô.i.lcû quid.ff.fi cer.pe.alias dicif nouus ifolitus.l.rem nô nouâ.C-de iudï.Itê dtcif alueusprioricopatione fequêtis.d.l adeo.§.infula ,pbat i.lt.§.priorê.fl.de aqua coti.ôlt; efti.amp; ideo fi flumê fe celaffet alue^ derelffus nô efl? alueus prior 6lt; tûc béret locû,d.§.ifula ut pbaf i.d.li^.baceflate ut no.bar.i.d.trac.ii.cor.7b.prior quidem .Iteî alueus dicif q nô ê naturals ÔCappellaf î undatio fecûdû bar.i.d.trac.dc alueo î prin* ii.coF.ltêalueusdiei pôtquinôêmodo fed iam fuit p.lmfula in fi.ff.de acqui.re.do. ÔC ♦Ldiuoroom prm.ff.d neg.gefl.ut idê bar, dicitin.d.trac.m.ii.coF.qui’fcribit hoc taeer pro notarioôC tefi:ib’’dicêtib’’talis fih’'ticii cû ticius effet mortuus.quia fubintelligitur uqôdâ de quo per Balex docjn.leius qui î b,iiiù

^üintiam in prinÆfi cér.pe.amp;,per An Je but*Ôlt; doc.uc.ex parte.B.de Fo.compe.lftc alueusc iuris publici qdiufiumini feruit quiaeiufdem lurisê ficuteft flumëd.adeo »Ç.infula Tb.nouus autem alueus preaVega-« toôC inftûeo.§,infula Et hoc tenet Bal.in dufta ß^ica.x.coF.in prin.ÔC bar.in tractatu de alueo.vii,colû.7îgt;.cuius ôC ipm flumeri quia dicit hocefle mirabile.nam reguianc quicquid fuper iponif folo ccdit hoc foluj autem, ceditaque q fuper imponif amp;nbsp;ëfpe dale i flumine ÔC mari ÔC ceteris aqsôC ides nuit bal .in.l.fi plures in.iiixoV.in fi.€. de condi.infer.amp; dixus.in tudeaqua» Qpo modo autem incelligaf alueus efle publici iuris. Die gjoësgentes iflo iure utuntur amp;nbsp;talia loca fut publica amp;nbsp;ï dnio dus q ibi habet impiû fecudum Bar.d.viucol.7b.pub Iiciiuris amp;. bal.in.d.l.fi pluresdii.cohï prin amp;nbsp;dixi.s.de maru/b.fed dubitari pot alue^ fluminis andicaf eflêcôisnôfblû Vbi oio . uide per Cy.in.l.quedä.ffdc rc.duubi hoe plemfllmc ëtelegâterexaminât Valiquid per Bal.in.cd.circa principiG quefintrega. ÔCadde op.texjn.l.L§,no enim i fluminc quidicitinfuimpoflibileeflc utalue’ flip minis publici no fit pubheus amp;nbsp;hoc ë utile feire Ut intelligamus an quillbet dcalueo fluminis pofllt arena extrabere amp;nbsp;exporta re. Sed quid fl flumen alueu oîo dimit--tit Die qgt; alucus définit efle publia iuris ët fl dimittat eu impetu amp;nbsp;ommb’ uidentib^ ÔC eorû efficitur q iuxta aluen hnt pdia fua »l*adeo,§.fi toto.ff deacq.re.do.infti.eo» tü ►$.infula Et ita uult bar.in ^cicaJe ré.diui. xii.col. Sï poe qgt; ipet^ fluminis abftulit mihi fimul de femel uF fuccefliue totü agru meu n applicado uicino (êd fibi ipi flumini fecit alueü feu ledtu ólt; poflea in breue tps uel longü allo impetu locü mutauit nunqd agermeus mibidecquitatereftituetur an uero uicini lucrabuf Q^uidâ dicût q- mihi debet reftitui pend.^.q» fi toto Aliidicuc contrariü fi in totü pdidi Pro prima opy. facit.l.óe aAiIicinus.ff.dc fer.ru.predu^ é cafus (ecundus unas lec.ind.fi ager cum X fe.ff'.q.tno.ufufi-.amit.nec ë fiFea aHuuioe qa ibi eft iâ lus fs m alueo nihil ë quefitum priuatufedfolu utitadixerim militi.Cum ergo flurhen béat quodamoiftum alueum p derel lëro equm eft agrum reftitutum ad luum dnm reuerti magisq^ ex lucratia ca circûcoliëtibuÿ applican ar.d.l.adeo.^.uóc

banc opy.tenet Dy.fecus fi paulatim ëlt; tri* cino aducendo qa tune eft alluuio Et 15 nigt; hil recupero de uigore uel equitatc qma al tenus factum eft Et ita tenet bald rühr ica Ade re.diui.xii.coF.^.fed pone quod imgt; petus Vel poteft aliter diftinguere fecudS bar.in tracda.de a!ueo.iucoF-Aut flumëre ceflitcum impetu reftituif primodno.Et ita loquif ditia.l,adeo.§.^fi toto amp;nbsp;ibi gio* iit.amp; ibi fo.Et eft ratio quia magis uidetur eflemundatio q alueus.utdixi circa prim Aut non receflit cu impetu.Et tunc aut ap paret forma primi agriamp;dno rcftitmtur ut i.ii.folu.glo.Ratio ë qa n définit ex quo remaet forma. A ut forma no appet amp;nbsp;tunc autderigoreloquimur ÔC non reftituitur primo dno fecudum Aso.in.d.§.q^ ft toto. CLuc tn Bar.intelligtt nifi flumenfeccrit ibi alueu p»x.ânosîter pûtes ôlt;.xx.Ker ab fentes.Sicut.n.qlibî hoctëpore pferipfiflj ita amp;nbsp;flumë cu bëat titulu de iure gen.I.in beilo.$.fi qs feruum.ff.de capti.ltes fleudre cuperat fûdû ita amp;nbsp;per partë fundi facit.l.q de tota.flldc rei uend.Cótra iflud tn facit q» no.babc.i.^.fi quis de manfo.vi.coF. Th. fed nunquid aqua in ti.de côtro.inuefli ubi di* cit q aqua per fc fluës no pot ïducere pferi ptionëuelcófiietudinë per.l.pcr füdujdT. quëad.ferui*amit.amp;dixifuprai ti.de aqua i fi.ólt; per eâdë roe? eqtatis uidetur babere lusacqfitóis aluei dimifli F ei^q adderctur per alluuionë.Et dieft Bar.q Ifta ë mës.d.§ q fi toto fi bn ifpiciaf. Q,u’d aut fi alue us ëmutatusandicaturnouu flumë Pone eni q priceps coceflit mihi ut poffim i tali flumine colligerc pedagiu an potcro alueo mutato Q^uidâ dnt q n per ghi-fdfula Tb. nâët.ff.dcacqr.re.do. in cÔtrariu uidef quia idë uidetur efle flumë ar.l»filie.§.fi. de côdi.ôc demô.Si unoipetu receflit dicif no uum flumen Secus fi paulatis.ff.de aq“coti» amp;nbsp;efti.l.boc fure.$.fi aque In póte aut indi* ftinëde loco mutato alius erit pons.ff.de co q ccr.loco.tiii.$.itë iulianus dC.i.fuOid' len ru.pre.Nâ pos dicitur a pono ponis 0lt; fla* bilitate Eciöamoto póte a loco fuo noidej pos ë ha uult notabiliter Bal.in i^ica.ff. de re.di.ï.ii.coF.in fi./b.fs an mutato CLuibus adde que no. Bar.l. quo minus.xvi.q.ff. de flu.óc uide ët texÄ ibi Bar.ind.bociure.$. fiaqua.ffdeaquacoti.amp; effi. Sed dubi* tan poffètcirca pdicffaqn dicatur alue^mu tatus uel relidtus bar.in trac de alueo ƒirca

pn’n*?^,rcliclo dieft ^regrif ^fit ïntotuj Ó^ pfecflcrelidlus öCmutatusque conitarc pot m hiemeficut p priualueuefTe eóftat in eftate gn aqua ê minor qfi arguêdo a mi non gafi ficin eftatedequamin^ uidebaf detmetur rails loc^ fluie occupât” ergo mFgt; to magis detinetur ibiemeféd hoc annon coluderet m agro Veronefi circa flum athe Cis qui colter m hieme eft ft m eftate maxi mus nö ppf plumas ft^f liqfadVas mues i montibus adeo meo totum côtrariû ëêti fpicicdu uidelicet füdattoaq^iefbuarü.Itê itelligitur alueus dereliAusÖlt; mutat” fi aü quâtulû aqua fluat palueuantiquuj Si tn aqua eftitamodica g,fluminis noméper-f diderit qd? ex opinione circücolêtiö difcergt; nif»Lû§jÆde du.Sun.aqua mdecurrens nó ê flumé ergo ille locus fluminis g? alue^ fit rel id:” fine fpc reuertendi Nam ideo ga aqua ducif ad molêdinu ceflat iread aluea nó per boccfficifpriuat” alueus cu5 in po teftate fit ducétis eS aqu3 ï alueu remitters Et fie fuffieit lt;j poiîit ire per alueû licet no uadatd.i^§»cottidiana»fl;de.aq cotti.ôi extû Et ideo fi reperif aliquod fluméquod alp quo tpre fluat Se aliquo no ficuti dieft Bar» fe uidifle curfie ubi ê flumé quoddä eufus nomen eft curpfdo qui^Viuanms fluit ÔC vii.ocultaf ôcficfaAûEtgj poflitéêallego tex.ind,unus ex focifsgt;§TucûtLfeÆde fer» ru,pdio.Gerte illo tporcquoocultaf non dicif alueus derebétus pp cófuetudinem reuertëdi ard,naturalem.§,in bis aûtÆde acquir,re»do» Tertfum regrif ^flumen ueteré alueû rliqrit amp;nbsp;per alm locü pfcéte fiuathadeo^^.gj fi toto fluere cepit eo^itu» quod-uerbü eft preriti fubiüédiui fignificas rem pfcdH»Li,§4»flR^qaifgïiu»ÖC«l.fi quis ftipulatus fitfticu in prtnde uerbo,ob,Et boe ideo cötfngitquia nó dimittif alueus nifialius aflumat Sed fleotigat g^flumen ocultef óC p abu locu non flueret ét alueuf deteliiftuseoru efletgui ^ape predia poflï-* deréc Et idê fi ^bartur i ludiciofoluï g^ab ue” ê diuiP licet no ^^bef q^ aho loco flucr ceperitNam tüc agensobtmerer guiafuffi cit primufta primo fcipiasXab alueo relicgt; to Sed fi inci peres a fecudoXg? alio loco ce pent fluere tüc rgritur»uerüquiapótefls ^ per duo loca fluat amp;nbsp;in quolibet retineat nomé flummis Et ita cötingit in mftis locis atbefisqui difcurit p territorium ueronêfc baat ad predidad.quéadmodü óC ibi n5,Æ de aegufnpoCamp;d» potuïL€.de furé del ibe, d bar.traede alueojbCoLubi idem uoluic Ti’.ftuere eeperft Cetera circa iftâ materias uide plens per bardn,d,trac,cF alueo amp;nbsp;bal» in p4ica.fF,de re,diuüamp; tex*fn,dXadco,$» in fula 6lt;: J^ergo.^.tribus.flT.de acqr,rc.do.ólt;.§. irula.fEdere.diui.óC.Lb^diFi mö cu,§» fe.fE de fluminibus»

De allunione^^fca»

LLVVI'O NIS materia g âpîa c a nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;Ôlt; fubtilfs poft aluei materiam de qua^xiediximusCatis côueniret ga ex alueo paulatim relido ^cedmkalueo »§.pterea»fEde agr.re»do.ôC inftbde re.di.§, pretereaperalluuioné Veru quia fubtihé amp;nbsp;abude declarata eft ét p.xxm qônes per Banin fuoellcgâti tradatutpbenadis i pri ma parte que ét de alluuione infenbitur Ïô fuperuacuueflê putaui bic deçà fenbere a fufficere uideatur Bar»cômemoraflc ad que unufgfq^ recurrere poterit amp;nbsp;ad sa que (cri bitetiam Balin 9dica»iï»de re»dhviii*coF» in prî»7l?.nûc de rebus fingulorum amp;J»nemo co»ti,amp;»c»i»§»fi quisdemanfbôC maxime î »uii.cor./V.leun.^Æ.qui incipitrurfusintû decôtro4ue»î uC.,feu»ôlt; f didis duobus,§»po mf quâdo îcremétû alluuionis feedit i fun^ do feudali Addcctiam.Lboc amplius»§» de bis amp;nbsp;que ibi no.per doc.f£de damd(ec,uf/ ,dc»Ladco»§»preterea ÔCd» crgo,§. alluuio.ff» de acg»re»do.amp;»§,preterca infti.de re»di,ôC tototi.€,de allu.ôlt; pau.de caft.in.1» item fi fudu.§»ii.ff,de ufufle.

De ripa ç^ica»

IP A é que flumé cotinet naturaz r nbsp;nbsp;nbsp;lé rigoré curfus fui tenés.l.i.§.ri pa ea putat efle que pleniflîmuj flu men côtinet.l.pe.eo,ti.ÔC dicifnpaa rapio is eo ^ uel ab una parce rapiatur F fpediat ne aqua pdia rapiat de deuaftet ut dicit bal» inRjica,ftldere.di4n.xii.7i’4Je ripa aliquid dfeam”. Côflnia ripe funt a loco quo pri mû a plano uergere incipit ufqj ad aqua.d» »l.pe.infi. nbsp;nbsp;Sedgdfi flumé difturrat fter

duos möces Videe g, a culmfe mócisfint ri pe ex quo uergit ufq^ ad aquâ glou.d.bpe. tenet côtrariûqma nô uergit p attraéliôej ague ÔC fie nô oés pédencie môtiû dnt ripe qn natural’r uergûc ufgj ad aquâ» Et ita tî

étBanin tractibcriadisinuin^coV ScdCip attradlionem aqueuergeret quatcnus uer gcret ufq? ad aqua effs ripa Sed fi nihil uer git pet attradlionem aquequiaûxûê ufqj ad aquâ tune ripe crût ufq^ ad locu quo plc niHimuflumen cxcurritltauult gloadd» peeper ill û tex.ôlt; per,14ittusgt;ff»de uerTig»

Q,uâdo aûtdicâf ripe mutari Dicfiflu mennâlitercrenitut perpetuû kremétu? m adtione fit uel abo flumine admixto uel aliqua alia ratione Dicêdu eft proculdubio n^asmutaffe qucadmo.fi aluco muta to af ceperit curre Sed qn uel pluuiis ut ibribus uel mari uFquisrôead tempus excreuit ri pasnô mutâtNemodéniqj dixentnilûq i cremétoegiptucoopit ripas Tuas mu tare F ampliare Nam cû ad perpétua fui méfurâ redierit ripe aluei ei^ mmuende fût ueterû in44»§*ripa.ffdefîumùôC addc quedicam m J^.ltéetiam dubitari côuenienter pot culî* fmt ripe fluminû Die refpeddu ^prie tatisfût illoçi quorû pdiis adherêt,tri paru inprin.ffde re.duôlt;.§»rip3rû iftueOttùEt ideoarbores ibi nate eorundera funt ut ibi dicitur amp;nbsp;no. Ban 14.quo minus »vii.q.de Hut Sed quid fl uia publica effy i medio inter flumen et agru uel domu ficut ê uero ne apud potem nauiu in co tra ta eau de loge Refpodcoidem utripefmteorüdem ard. martiusÆde acqui.re,do.Et itauultgloun dicto.§.ripa!gt;: in.7ïgt;.adherét ÖC Bamn^dX quo min^hvii.q.q7 facit ad ftatutu padue lo quensde prefentatione coherent!urn ut logt; cum habeatetiam fi uia fit i mcdio.De qua dicutdixi.sSde fcrukuic.x.q.Eteadë ratiöc dicit Bar un trac-tybenadis iJihcohidê ede defoflis que fut inter uiä 6lt; tûdû ille emm fofle funt ecp^ quorû predus adbciét per.dt 4»marti^ ÔC glo»§.riparuad fiuxoESedui^ detur ^ ifta pr oprietas fit iutil is cû riparû ufusfit publicus utftatim dicâ ficut dicim^ fl quls bî ppetuû ufûfruc.in aliqua re pro.' prietas eft inutiFdan.^mc tales.Ede ufu frucSolue hiclp^f decerto ufuXponendi tetia de ficâdi amp;nbsp;apphcâdi tn fi ibi fût arbo fesftucfliferc pprietasnôeft inutiF qa fût fueamp;fiefruôtus timphciter crût fui ut dix cit Cy.ôc Bakfecûdû Iac,dearebd4.riparuy in fuEt ex preditflis fequitur q^ unuf de po pulo nô pot lu ripa fluminis aliquod nouû edificius taceriuitoeo cui^ pdiis adhci et ôc fltecentpôtdnsnpeppria audfontate def trueredtquëad^^^hifaddtaq.öC ita no. bar*

îndxjiio minus in.vüiq.ffde AtuTtem ex p/ dktis êt feqtur qn uéditur fundus ueniût et ripe de fofle feu folia ta et fi uia fit in me dio ut no.Baran trac.tyberiadis inditxoM* riparum.ffde re.di.Et plenius per eunde? baLinç^lcaelufdêti.xikcol.ubl omnino ui de. Sed dubiû eft an ripe omenfurari d* beat cû fundo puta fi uendidi fûdû 04 affir maui eflecécum iugeruî.Et uidef cj fie qa ripe de rode funt uêditoris ut dixi amp;nbsp;cedût î ucnditione ut4.idqyÆde pericu.amp; cômo. rei.uen.ôc4.fûdi in prin.fl. de'aftû emp. dC ita tenet Vber.de bo.Ricar.malû,amp; Cy. in addiXd.friparû.Sed bara trac, tyberiadis’ î aiLcor.aFr dicit Et pro pria parte affirmât! uaa’ilegat»lfpredia.§4ta legatus cum ibi nô. dfde fûJftJn côtrarium aîlcgat44ittora.ffi de co.n.emp»ubi dicitur c^ littora amp;nbsp;uie pu blicc n mêturâf cû re uëdita.Et poftea con cludit tÿ n pe nô debeant cômenfurari nifi didfûfitficut dicimus ilimittib” fûdi qcox herent uns publicis4.idq.§4.fEde pkamp; co. rei.uen.Et alfignat ratioej qa ripe nô uédû tur fed magis accedunt rei uendite q appa ret quia per fe uendi nô pôt cû riparû ufus fit publicus de iure gen.ut.dXriparum.Nâ ^prietasdola’p feefletîutilis utfupra dixi per fenô céfetur de akericedit.dehoc uult diceretex4.d4.id.q.$.i»Etqdiiftum eft de ripis idê dicêdû ë de toffis ut ille nô debeât mëfurari fi funt extra fundû qa fiFr eft eai^ ufus publicusficut uiarum quia qlibet pôt aialia fua ducere ibi ad bibêdû de dio foflax to.Sj fi edentfode î agns iter fûdû tune qa ^prieras eapj ÔC ufus eft ipi^dni fûdi cû fû dus uenditur uemt i mefura.d^ ita n Bal.î dkka.kriparû amp;nbsp;in i^ica eiufdë ti.ûxu.coF* St quaFr ifte fofle que funt iter fûdum mëx furêtur p fudo.s.an mfuretur fuperficics q ë a latere fouee an méfurëtur eut toto agro ficuti fofle plane eflët Bar.format iftam.q. in.d-tracftatu tyberiadis i.ini.cdF.Ti’.fed dux bitatur.Et dic q? ager dicitur ab agendo f m ug.dificabaëfuqa peu5 pnt boues amp;nbsp;alia aialia duel queetiä important nomen aft^ Si igitur fouea eflet ita ampla dC eius latera ita lata ut laborétur uel laboran poilent cû bobus tunc etiâëdent mëfurâde Si uero ut accidit fepe npe fouea^funt ita ut p cas iri 6^ agi nô poflit tune fouee non mëfurâtur cû fudo ficuti fl plane eflët dC ita obfuatur Idemdicodenpisque infüdo edèntutfi quidem eu bobus earü fupbcies uenit mtu

rada Sec^ 6 eflet ita creclc ut coli nó poHif tuncn.nó mêCuraref folu5 ^ ripa continet ficut fi in fundo mur^ éét eadej ratione Ët predida uera funt nifi aFr adut fitexpfle F tacitedad quod»§4*de picu.6C como.rei uê» Et tacitcdicif adtuj ut ad mfura uédaf ali quod pdium inótuofu5 CafoCuï ut ripofum liceun»hoc ,pprie ager non dicaf qa p eum agino póttn mêfuraf fic.n.aelü uidef De cöcauitate uero fulcoro qfiüt ca culture uF aque deriuade ca méfura nö edhndaXü *§.de eo opende aqua p]ult;arcé,qa culture ca factü dicif ut ibi Fouee uero agris ad per petua rel utilitatê fieri dnd.ipëfedEdeïpc Et qa dixi pdiu ripofu uF montuofum cfTs mêfuradum intelligc nifi effent ripe flurni numqueaplanoincipiut uergere ufq? ad ripam p atrractoem aque Sed fi inter duos motes fluit flumé pêditie möcium nó funt ripe qn naturafr uergut ad aquam,Lpe*óC ibi gïo.ff fl flu»amp; dixi»sxirca prin.ói adds q no»Bal ï çzica de Ye^di». Item et dubi tari pôt extra'pdiefla qd fi ripa predü uerfus flu ménaturaFr feextëditqr forte ibieratlapi dicina crefèns de qua dicif in»Ldiuorto»§»fi uirin fûdotfEfo»ma.ôlt;tex.inJ»fi4 prin^ff» de fundo do^amp;euidêter uidef apud möte? pifcinû inlapidicinis marmoreis uel forte terremotu in flumie ubi ripa crêpât cor? ruitamp;ipa iuneflapdio remanens fluminis alucum per eû locu ceflare facit Bar un trac» deallu^viiixoF 7V.fed qroquidfiripadicit totum locum’'dno pdii accedere ficut per alluuionem oesmafte accefliones que di ui na natura opâte obueniût nullo fàëlo bu mano iterueniente eiufdem natuf futd^ite? fl fûdh^aÆde ufufrucÆt hoc uidetur fengt; tire Ajo.in fuma mftije re.diui» Siue.n» flumé predio meoaddatamp;^terbocabeo recedat fimpFr nibil addëdo nobis accrefeit d» martius affidé acquit» re*do iftud autem incremétû qn ripa naturaFr excrefeéte côtî git poteft dici aUuuio qa Jatés icremêtû eft CLuâdo uero ruina uF fremotu accidit pôt dici icremêtû aluei recedétis quia cû repëti ne fiat nô eft alluuio»î*adeo»§»i»deacqrr,re do.amp;.§»prctcrea p aUuuionë infti.de re»di* Sed côtra predifta poflet oppôi appédices fecûf naturâ fui ^prü amp;naturalis fubiecfi ergo fiflumîa fût publica ripe fluminu q fùtappêdices fimiliter debëtëë publiceÔC non fingulapi perfonaru? quaru predns ad herët»l»ripap4»ft»derc»di»Sed dic qdiuerfa eft rô in ripa q fit in ipo fluîe Nam ripe bo mmum cultural cura recipiunt icremêtû fluia ife ipfis flutint amp;nbsp;riparû incômoda p tinêt ad uicinos fi modo ripe latiores fiât er go fecundû naturâ ê ut omoda amp;nbsp;îcômoda fequâtur eofdê»l»fecundû naturam»f£de re» iu»ltem non intereft reipub.quod ripe fint publice Et ex bis fequitur q? fi cÔcefla funt mibi bâna malorû î flumie cômifloru5 nô uenientbâna comifla î ripa fluis,l»i»§»i flu» Aide fluXecûdû Bal.iru.ffff re»di»coF»vi»7^» (ed dubitatur ri parum autë ufus publie^ ê turc gëtiû ficut ipfius fliiis.fripa^'ff de re» df»amp;»§»riparuî inftûeo.tûEt^^pterea naues ad cas Iigareôlt; funes ponere retia ex fluîe deducere amp;nbsp;ripas ficcarccuilibetJîÔi fie p ipm flumen nauigare ut in diêlis iurib” di citur amp;nbsp;dixi etiam.s.dc littore maris notât» banintLquo minus m.vii.q.ff de flu»Ex boc (èquunf plures eöduflones» Prima eft $ iicet ^prieras ripaçifit ipfoßiquo^ pre du s adherent tn non pntfacere cf ripis qcquid uolût ficut alii dni in re fua.fin re mâdata^ €»man»quia ufus eft publie^ amp;nbsp;ideo deten orare non pnt arJ.pe.ôC fi»ff»de ufu amp;nbsp;habi ta» Secunda conclufio q fi ripa fluis que adberet pdio tuo itaeftnaturaliter ordiata q aquâ ad me pellit amp;nbsp;poflu ad meus mole dinum aquam duccre fine aliq'^ claufura tu formaf dufte ripe uis mutare ita ut per boc aqua ad me nô ueniat nô pôt ex quo ufus ê cois ut nô»Bar»in.l»quo minus in»fx»q»

Tertia conclufio q licj ripe pprietas fit ei^cui^pdio adbert 6C^pterea poflît î ripa molendinuî côftruere aut tigna uel trabes imitteretnfi^pf bocufus publicus naui? gantiuî ipediref diuertendo aquâ uel alio modo nô poflet ut no»Ba]»in ^ica.ffde re» di»coF»vi»7^.ex»his appa» CLuarta»oclufio é q dns ripe nô pôt in ea’aliquid facere pp que impediaf iter pedeftre nauigatiôis q eft iuxta aquâ quo if qn funibus trahendo nauem q reftora dicif uel piarda uulganf de eo p que defcendif êlt; eft iter ad aquam finenaui ut eft tex»cumglo»in»l»i»§»fi pede ftre iter»ff»de flu» CLuita cÓclufio q bns pprietatê ripe non pôt in ea aliqd conftru ere pp ter quod ufus pifcatióis impediatur forte fi ibi cratfolitü pifcari Uel ficcari retia ar»eorü que babenf in.d»l»riparum amp;»d»$» riparum cura fe»cü glo»amp; ita uuJt bati pdea ff de re»di»vi»col»q dicit quod boc intelligit effe ueru5 fi ibi publice'pifcatur amp;nbsp;utile ôi

confuetu eft pi Tear i Nod.n.fi uni Gngularï prodeft cenfendu cft pubbeu cömodu uel incomodu Ecideo aptitude httorisé confi derada Aptitude enim facit aptu 04 ab apti tudine fumit ferma denoiatienis qubtatis reru amp;nbsp;aptitudincdeficiêtefomarei uidef mutataXquid tn,§tagri»fEqui mo»ufufruG amitu Sexta conclufie ^ uicini querum predlis ripe adherer eti5 fi nua publica ê i medio nê pnt ripasclauderc ÖC ibi ortulos facere fi icömodafufus publicus dicftarum riparö» Septima cöclufio q, uicinus non pöt conclura uel reftiminripameaifigere uel appogiareutno.banind^quo minus in vii»amp;»X4q.ff,defluminL ÔC Bartinddapilb i pe-cohin.fbflfde re^dh Oehana conclufie ^ ille qui habet i utraqj ripa fluminis pub 1ici domü nê pot pontes priuati iuris facer ♦LfkfEde flu.ói adde que dixi fupra de lér/ Uhxiüq» Nona cöclufio ^ quis nö pot 11 garenauë fuam cu catena in ripa alterius fi Impedimente é licet cûfuneligar poffitut per glodn.Çdicoru inftiJere.diui. fecûduj BaKin.dddapillupe^collé h.que no.quia fi babes molêdmû në potes ipfû iigare cû ca tena que trahaf per uu publicaita ut im^ pediaf addituspublicufnificôfuetudo lo ciféruaret côtrariuanLanî tot^4£^deedi^ prbeum fy» Décima conclufie q, flumen - qued ê principale non trahit ad fe ripa nifi quoad ufumneceflariûfiuminis non aut quo ad ufum extraneûd^riparuÆde rerun diubôc no.Bartin ç^ica eottitykcol.in fused fl ripe fint eleuare ^pter inundatione aqi^ an poflînt etiâ deprimkVide que dixuse de feruùaquedutiiiûqtprincipali i fi»amp;4 üû »qtpricipalbTiJtquero nue de aba q. ordina na in Tfe circa fecundus i fu CLue autem poflînt fieri F në fieri i ripis p dominos uel alios Videplene per bamn.d.Lquo minus amp;bal»in.dtldapilli pé.col» Vltimo cFma fia interdicffi de ripa minuêda uel reficiêda uide id.unica ffde ri pa minuêda amp;nbsp;pienc p Rofin libellis fuis i rude iterdido ut bceat tipaspublicas fluminis reficere uel mjnugt; cre ubi poitquot reqrâf ad hoc ut compete tat lUud interdihtû ÔC libeilû ÔC pofitiones Dici ut ibi per eu Et de mâ.ripe mde Bani dilt;ftatl»quo minus ÔC i trae.fuo nbcriadus ÔC Bal.in 9iicaÆdere.di.intxi,ôC4xii,col.Ôlt; td» ♦Llapilli pcxol.inidtLriparûtEtutde texan ,1.0 fimtat^Jtde dampt infect De uado aut quo flumine tranfit uidc per tex.glo.

ÔC doCtindJuffde (er,rufti.p.ôC,Lfi priust^t bcet.flide aqua plu.an

De aggenbus-p^ica,

GGERIBVS Sûtualla fluîuî a nbsp;nbsp;nbsp;utd,if€tdc nilluaggemon rumpe*

comata eife dicût ageres ôC iftrU menta qbus aqua diuiditur Comam, dicif diuiflo nâ diuidunufaggeres feu comata lo ca adiuicê ut ê cex.cum glo, ind, faculariu§t ïn egipto Ô^AfufEde extraor.crb Si in agro meo iferiori magna ht abundâtia aquarum ^ueniens ex agro (uperiori an liceat aggegt; res amp;nbsp;foueas habere ut aqua uerfus alla par tern uadat amp;nbsp;3ggcr meus ea euacuetur Rc/ fpondeo licet fi aliqua alla conuentio non î teruenit ut ê tex.cû glodntl.b^^deniqj aiuff de aqua plu.ar.Sed quid fi uicinus inferior habs aggeres in fundo fuo ex uetuftate uel pcë an dns fupior poffit cogéré iferiorê ag gérés minuetc Dic q, no fed i agro fuo pët minuere.l.b^tfbôi ibi glotôlt; doctfl.de aqua plufar.que dixi fupra ti.de fcr.aqduc.iiibq, principal! in fb CLuid auté fi aggerê q i fundo uicinifupioris erat uisaqdeiecit p ^effèdt^ ê ut aqua pluuia mihi noceat. Va rus ait fi naturalis agger fuit poflè me uici nus cogéré aq plu.anatftioneutcuï repeat uel reponi finat Idê fi manu fadus fit neqj memona ei^ extarec.ld fumma,$.ité uarus m prin.ff.deaqua plu.ar VciF tn adio mihi cëpetitaduerfusuicinum fi ueü aggeres re ftitui i ag9^ ci^ fi mihi pdeft öt fibi n noes uudt^.item uarus i fi.Sed fi memoria extat i n fi.tenetur aque pluuie arcéde,Et fi agger manu fadus fit eciam fimemoria nö extac cogi pöt utreponat ubd.^.item uarus 7^,fj fi extet, Si aggeres luxta flumê m priua to fadifint i arbitno aque plu.ar, ueniunt etiâ fi trans flumê noeët fi memoria eorum extat amp;nbsp;11 fieri nö debuerüt,I,que pricipaf ,f.l:biEdeaqua plu.ar, Sedqdfi flumen publicu multum excreuitppter q (biet ml hl dare damnûex pdia mea iundare an pof bna aggerê adhibere ui' aha mumtionê tace re ut predium meum tuear Dic q fic tex,é ualdenotabiFin,l,i.$,fedfi aliqua.ffïne qd in loco pubtde uide Bar.in.l.quo minus m» xi.q.fl.de flu.ÓC que dicam in.q,fe, Q, uc ftio eftquotidianaft propter inundatione aquaçi ego i aggenb^ meis (eci cönelias elc uado iplas nc aqua excedens aggeres confu

tos inundarct Fund um meum que faœrc potui ut dixi m qöe prccedéti nöqd eas^ arbicrio meo6c ^pna audtorkate poFTij im pune remouere Ego teneo ggt; fic 6 audtorigt; täte mea ppriafadie funt nee teneor patt ut reponaf nififeruituséêtipofita per texJn ♦Lm fumac^iidê ait fi m agro tuo óC»§»apud manufam cum ibi noÆde aqua plugt;3rcen» £lt; idë tenui»s»de fenaqueduct viu\q. prin» cipali’Lq.queicipit qro nucdealia.q»quot tidiana. Ciaca (êcudum in fi.quero qua pena puniuf rupétes aggeres flumns njli qui eft m egipto Rndeo pena ignis ut fla mis cucremef tex^eftanX unica .C.dcniïi aggemö ru.Ólt;ibi Bande fabenuérat alios xihcafus in quibus pars flammarö penam patif autfuntageres quosquilibet in fuo prediofecit qn ceteris têporibus aqua nili e gredif Humé per predia aqua ï fuo predio cótineat ÔC tue rupes illofagcres punif po na extra ordinariaeft tex.cu gloJe utroq^ in.LfacuIariù§4n cgipto.ffde extraor,erigt; müAut funt agegeresalteri^ fluminis Et gloan^Xbdicit idêêédceqtatc fecundum Vgo.fed Pe^quej fequitur Champ; Sali ibi digt; cit hoc non elfe ueru quia non ê alibi tanta cura aque ficut in egipto ubi eft ntlus quia in egipto nong pluit»utdicitglo4n,d,|.in egipto Itë quia interptatóe legü pene funt molliëde,Linterptatóelt;fEde penis Itëpro boe facit dicta ^ica^€,de niti agge nó rupë» quealiquafpecialitatë notare uoluitiaggc nbusmli Dicittn CyumdXifqjft aggeres padiapud fêrrariaj deftruerëf hébit locui pena ignis prediAa ex quo ibi eft magnus piculu lt;ja pp modici aggeris motoem pof-fs nou^ heri amp;fra tâta babitata gfertihs oc cupari qn fluraë padi crefcit cü fit cades rô Et itafeqf ibi SaliÄ fie uolu’t C/.q? m”pcgt; nalibus flat legis extëfio p idêtitatej rônis . de quo die ut per docXlïi ucro,§.de uiro ♦flifoLma. Sed quid fi aliqs non rupit ag geres fed incidit arbores que fût in aggeri bus ca aggerus eöferuädorü die q^ pena ex traordinaria eoereeri debet ut eft tcx,cum gloanJiLfaculariu^ifureliqua circa maf lan uidcquc dixi/s' in tituJefenaqueduc.viik qöe principal! qro nuc de alia qôe princi pali coitidianagt;

De torrëte ç^ica»

0 R R E N S eft que i bieme cur nt (Sc péne nö éXi.^ai^iLde Hu,Et dicif correns a torreo puod Hgni ficat ficcareatqj arefacere Et bocideo quia ï cftate ficcat flumê torrëtis nomen accipit Vuigariter aüt apud nos pgni torrëtia uogt; canf q i n foro mln öi i temtorio tnuifino maxima funt amp;nbsp;nö dicif flunië publicuï fj priuatuquia fluia’q m bieme currut ÖC nö Î cftate pnuata funt ut dicit Rofd libel,fuis fup itcrdiclo nc qwis in flu,pub,quë fequif Bard trac.tiberiadis in.y'lii.cob7^,flumen q dicit Cf ex quo funt pnuata p aUuuionë nc mini pot tribucre,Si cnicurfus mutât fern per folum remanetcui^ prio erat nö pot p alluuionë adiicere apponëdo ita q, pdm ex tendaf fed fupponëdo pot adiicere ficut fi pinguedo agri fuperioris adiicit agro iferi ori.Li,§,deniq^,fEde aqua plu»ar»Cuiusaût fint ifta torrentia Bar,dicitin,d..7t,fl urnen bâc.qxire fadûPôt eni pbari q p alicuius pdm aqua difcurrit amp;nbsp;foflam fecit F inter p dia pluriu aqua fluxit tue fecudû termines antiques iter pdia dimfa crût talia Foidata, Vel pot pbari qfr ab antiquo funt poHeiïâ Seducfcpeacciditnibil fufficiës potpbari tSc putat lUopz qui ppc ab utraq$ pte pdia poiTidët cuiufqj ufq? ad mediû ancius q di cif deifida amp;dealueo dimiflbXadeo^^.in fula ÔC§»quod fi toto,ftde acq,re-do.,amp; pro baf iddi,$,preterca eus glo.ftde aqua plu» arcê,que tn itelligit nifi eaFeHata eftent m ufu pub.qa tûc dicerëf pubiicaddi^/hoc î terdicftû.ffme quid m loco puRôC expffe p batur i,!,i.§,foHa.Hlutin flu^puR nauigare» Sed qnidfi rperiûtur inftrumëta âtiq î quibus pofleffores prediopea later emerût prediû amp;nbsp;p fine a p poli turn fuit foflàtû an ad illos ptineat uidetur q? no ipfa î rem eni emimus nô eius fines amp;nbsp;pro boc facit quia fundi nibil eft nifi q inter fê côtinetd.fûdi inpri,fïdca(ftio.emp»Bard loco preaLten? côtrariuf^ finesappofiti.ufobata intcllt« gûtur cHc eo^ qui a latere prcdia poHidet ut fupra diëlû eft Nec obftat qgt; fines non emuntur quia fateor (êd tarnen ë poflibllc ^ rei uenditc accedûtficut ët fi poneremus ^ fine uiâ que quo ad qd fudo acceditÆdc acq,re»dod.martiusnec ob.ddXûduin prb qa régula qgt; fudi nihil ënifi quod iter fe cô tinct patitur exceptionë p aliquas leges ut iaqdudi^q ƒ extra pdiuî ♦ff-de con,empX aqductÔC iliraimbus predioi^ ôc in folTis,b

4i.§tprctèrca»ff,dc3qua’pïugt;ar. Pot dubi tan ft uicinus flumétorrésauertitnc aqua ad eupueniat amp;nbsp;boe medo effeclnm eft ut uicinonoceat an agicôtraeû aq plu.arcê» atflione poffit Et dicêdum é ^ nó quia non fecttut ibi noccat fed ne ftbi noccat tex,eft nö4D»Uin füma»$.idê labeo ait ft uicinusÆ deaqua plu»ar»nâ licitûëifuo aggerejuel aham munitiones facere ne Humen ftbi da num det amp;nbsp;predia fua deuaftet utlt^ fût qui purent»“^ded ft aliqua.ft.ne quid in flu» pub.Ecadde que dixi in a.precedenti»^fu led quid ft’flume cu 7b (e.

De Vallibus aquofts.p^ica.

1 V A L L E S Excreuerunt et all f enujoccupauerSt pdiuHlius fût ualles cui^ erat pdiuet ft decrefeut illiuserit prediû cuius erat ualles ut^baf in.l.ft uicin’’.§.lacus fecudu fecudam glo.flC deaquaplu.ar.6citaBar, exempliftcat iUS tex.in ualibus rauenen.Sed ft ualles effent publice indicandum effet ftcut de fluminc pub.eadérÔe uc habetur 1,1.1 ac^.ft,de acqr. re.do.ßC uideque dixi de Iacuinti.de flu» ♦7b,flumia publica. Et expdiff is feqtur ^ in eif licitû fit cuilibet pifeari uF cSnellas aut er bas meldete uel pafculan ft funt pugt; bUca Secus ft fut priuata ar.§»littorum iffi. de re.diui. cû fy. Sed quid ft in uailibus reperif terra cu5 berba amp;nbsp;cânelP natis que de loco ad locu mouef amp;nbsp;tori uulgariter ap pellâf an erut publici ucl priuati tag ifula Dicq^eruceiufdeiuriscui^ cftaq.Si aqua uaUiû er it priuata ifti ton fiFr crût priuati Si publica publici De quo die ut dixi fupra de mfulis.v.q.i fi.ôC de iff is tons uide etiam que dicaj.J.de pifcana i.fi.De alus’autuaUl bus non aquobsuide fupra ti.de ualibus ÔC planeriis. De paludib^ etiam aliquid di cam^ftopusqs fecerit ut aqua exclu der et ne ad lûdûfuuî ueniret quecxundationc paludis i agrû eins fluere fob ft ca palus aq plu.ampliaf eaq? aq repulfa co opéré agro fuiuicini noceataque plu.araffione opus cogif tollere ut é tex4Xi»§4i.q incipit nera tius fenbmfEde aq plu.ar.agri uel loei ufu fruc.legatus ft fuentiundat^ aut ftagnü ia ftcautpalus pculdubio extiguif.Lqd tn.§» 4.ft.q mo.ufufr.cucócor.Cetera circa i ff ara materiä uidcitoto ti,£,de allumée palu»

lt; lt;nbsp;De fonte Çiica.

1Q,VIS FONTE aqueueci^ f anno ufus fuent nee ui nee da nee pcario quo minus utaf uim fieri pretor p)hibet,l.i.in pri.ff.de fon.óC in tota illa.l.deciaraf bec uerba Itêpót aq purgarC reftituere amp;nbsp;coercere ut utaf eo modo quo eoanno ufusê diffa.l4.$.deinde ait ptor.Et cohercere dicif aquam contincre ftc ne flu at uel dilabaf.d.l.i.$.cohercere. Seruitus aq haunédeexfótecöftitui pot ut.d44.§.i. Et olim cöftitui nö poterat feruitus aq dugt; cende uel bauriende nifiex capite uel fote Hodie ueroexquocüq^'loco conftitm pöt ut eft tex.cü gloun.l.feruitutcs aq.ff.defer» ru,p.C3put.autcfontis dicitur ipefons.bu $.caput.f£de aqua co.ôlt; efti.ôC dixi fupra d flu.7i’.caput Aurais licet tons oriatur i agro tuo tn ft logo tpe duxi aqua etiam ex fudo tuo no e necefle ut docea q uo iure duco 6€ ita tituluaUegare non cogor.Etfi impediar a te uel ab alio aq ex diffo fonte ducere ad fudu meu poffum agere utili affione excgt; plo aliarû feruitutu utétex.no.ôc ibi glÄ doc,in.hfl quis diuturno.fF.fi fer.uc.Si fun.« do feyanocöfinis fueritex quo fote p fudu feyanu aqua iure duceba meo faffo fundo feyano manetferuit^.l.ft mibi.$.fi fundo.ff de fer.ru.preduSi fons exaruerit ex quo du ffuaquebabeoifq^poft côftitutum tepus ad mittédâ feruitutë ad fuam uenâ rcdieric anaqueduffû amifen Die ^ fic f3 reftituif ut eft texd.l.unus ex fociis.$.fi.o.l.(ê.que b cipitÓC affilicinus.fF.de fèr.ru.pre. ÔC uidc que dixi fupra de alueo.Tï’.G ponc.q ipet^ fluminisÖC /V feddubitan Hns fontem in fupiori füdo neq^ uétrem neqj panos laua bit i riuulo defcendêti ft ppter hoc aqua dc tui baref oïo4.apud trebatiu in prin-ÓC ibi Ang.óC doff.fF.de aqua plu,ar.0lt; idem nö. Bar.in,l.cum fuper.€.dere.mili.li.xi.ut eft tcx.in.l.follicitatores infl.fEdc cxtraor.cri. De ifta mafta fotis hef per Spe.in ti.de c5» pofÖC ^pri.§.priuat3 ôCper Rof. in libel» fuis ti.de mterdic.de fonte ÔC uide que pie* ne dixi fupra m ti.de fer. aqueduc, m. xi.q» pricipali ubi êt pofui de aqua coti.óC efti.ÖC aqua q ex cafteilo ducif ÖC dc aqua plu.ar. 6lt; de locatiöe öC uidc q plenedixi.s.i ti. aq bauftus.vii.q.pricipali ufqpd ft. lUlus tb

De riuis'^iiea.

E RIVISÆftetiajaliqddicêdû d Riuus eft locus p longitudincj de preftus quo aqua decuriuLi^^dÆ de riuis fluminu Flumëariui magnitudigt; ne djfcernédü eft aut extimatióe circücol êgt; tiûfth^û.deflutôC^hocnoîe nui aqua flues continetur ut dicit ibi glo.(êruttus natura? bf nómanufafto ope Iedere pôtfûdS fuie tem qucadmouu amp;nbsp;imbribus cö crefcat aq in n'uo ut ex agris in cü fluat aut aque fonf iuxtariuü aut in eo ipo inuêtuspofteafuc rit ut eft tcxu'.bfi niibi.^.feruituStff.de.fer» ru.prcdio»Si per fudum iuseft mibi aquam denuo ducerebeciura tacite fequét ut re ficere mibi riuü liceat Sgt;C adiré q proxie pof firn ad reflciédö eu cuj fabris meis Item ut fpaciu relinquat mibt dns füdi quo dextc? raamp;finiftraadriuueamamp;quo fra limuj lapidé arena calcê lacere poflimuteft tex» ellegas bLrefc(ftióis»§.ff.amp; ibi p.glo^óC doe» ,ff,coïaquot;predio.filt; facultas dC refeftiöis caufa accedédi ad ea loca que nô ferulât facultatc tributa ex hls quibusferuit^ debetur nifi in cöceftioneCcruirutis nomutit cöceflufie g parte accedere deberet uteft,texgt;ualde nof-ingt;d.Lrefe(ftóis in prin.quod facit ad mha amp;nbsp;ibi per doemee iuxta cü nec.s.eü fi forte fub terra aqua ducaf Jocu rligtofu dns foli facere pot ne feruitus intereat fed ólt; depfu ru ÔCeUeuaturuî riuü per qué aquâ iur du cebâ poteftaté haberes nifi ne id faceres ca utu fit in.d,Lrefecftôis.iûôlt;4ii.9iO» Q,uis aut teneaf.manutenere riuos amp;nbsp;ét expur gare Vide que plene dixhs.de (eruüaque? duc»7igt;.fupeft aliaqó quis teneaf* Reli quaq ad materia riui fpedât uide in toto tiÆde riuis amp;nbsp;que plene dixi in ti.de ferui» aque ducun.xi,q.principali,7^.quartu5eft interdiétu de nuis ubi pofui quot fût necef far ia utiftud iterdiftu cöpetat dC bbèllum de pofitiones aftoris di rei«

De pifcanóe p^ica*

p IS C A RI «cuilibet licitu eft in man quod natura oibus paterLus ditor in prin.ftcomuia pre.SiFr ft in litore maris.Lnemo«§»fi«de«§.n parum.fE de re.di.quia littora cóia funt oib’ ficut aer ftiniuna^i aftio.§.fi.ff.d miur.Et pot quili bet pifcan in i n littor ante ét edes meas dC boft lu deft ipm pifcari ^hibeâ teneor acbgt; ©e uunatu ut ibi Óe.fik^.fi guts i rqarhff,ns quid in loco publico nifi couét5 effet ut in loco lilo maris pifcari n pofles qa ualet tal cóuétio ut é cafus notabir in.d.ï. uéditor in pnn.dedixi plenefupra de man' circa pri. Et ideocu primü pifces quis in marl üel i bttoreceperit fmedubio eius in cuius pote ftaté peruemût fit acqfitio ficutde fens ca? ptisét dicit.l.q? in Iittore.ff de acqui.re» do».

In mari pifcâtibus licitu eft cafaî i littor po nere i qua fc recipiant.dJ.nparuï. In fluminibus de portu ius pifcâdi eft cóe om nibusut.§.flumina infti.de re.diui. CLuod falit in pluribus. Primo qn flumen eft? priuatü aFr nô.tiniuriarû aftio,§.fi.in fi«f€ deiniu. Secundo fällt qn ius pifcadi eft priuatuputaqreftuéditii per principem ficut in lacu garde cótigitï quo funt alique pifcarie priuate que fuerSt uendite p dnos nerone ar.difti.f^fi.cü.l.fcqnenti queicipit fiue fit maris de ar.c.i.circa fuibi pifcationu' redditus in ti.que fint regalia in ufi.feudo«

Tertio fallit qn eflêt fafta conuentio cö uicino ut in domu fua pifcari non poftt-ut difta.l.uéditori pri.ff.coia predio.q4. hab? locû ét i fluminibus publicis ut dixi in ti. tf man in’prin, Q,uarto fallit qn priceps‘ uel ciuitas ^biberet ne qs m flumine pifca?’ ri poflit ut eft in lacu perufino de dixi.s. (ÿ lacu. Q^uintofallitqn eflêt conCuptudo' ut pifcaretur folüp ufu publico de n^ pn? uato uelp priuato fed certo tempore tm qa cöfuetudo uicé legis fuftinet.d.huêditor,§.‘ fi coftat. Vi.fallit qn qs prefcripfifl? lus' pikadi quiatücalius ineo loco,pifcari non poffet.Et ifta prefcripciop’cederet fine du blo fi fuilTj in pofteflione pifcâdi p tm tps' cuius inicii raéoria no exiftat qa p tm tps pfenbueur loca publica.l.hoc iure.$. duft^ aq.fF.de aqua coti.dC efti.de no.Babin.Uapi 11 in.ii.q.fF.dc re.di. Sednunquidfufficï at qué pifcatumfuiflc p.xx.uel.xxx. annos ad hoe utfupueniété phiben poflit pifcari uide glo.ordi.in.§.ffumina m TF.omnibusï fti.de re.di ui.de que.s-deferui. aqueduftus lx.q.principali.7b.ex pdiftis (êqtur» Si a ger cuius ufuftruftus tuus fit flumie uF ma ri inüdatus fit ufuftruft^ amittif cumetia propnetas eocafu amittaf nee pifcari reti? nere quidê poterimus ufufru(ftu5 ut e tex» ualde nö.i.bfi agcr.ff.quem3dm0.fer. amit« de p iliutex.dicit no.Bal.ï»d.l. lapilli i pri« ^ (1 ftaré mille ams fup fludtibus mans m bil ppetuc pprietati^acquirercj. Q,uid

aut fiocèdif mibi iusaquéducendead pif canâ mea uel cifteniam an fit feruitus raliC Dicas 2 fie quia debet a fundo medo iuxta no. ind.pecons.ffide.fer.ru.pre.ôC.kut pogt; mû.ff.de fer.ut dixi fupra in ti.de fer.aque duc.n.q»prjncipali.gt;igt; itê qd fi côcedif mi/ hi. Si quis habet uCufrucpifciû q fût i ui uariis pôtpifces occidereamp;aliosfubftitue rc PP ter difficile corû difcretôem.Lufufruc tuariû uenerari.f.fi ipnuariis.ffide ufufruc» Si uendif fûd’’ i quo fût pikes i pifcinis illi pifees nô funt edium neqj fûdi non ma gis quâ pulli aut cetera animalia que i fun» do fût.l.iulian^ .§,fi. cû tribus.n.(éAde ac» emp. Si qs côduxit ualles aut paludes nt ibi poffitpifcan de ineis repiaf certa pars terre eileuata ab alueo amp;nbsp;ton uu’garitcr ap pcllâf ôc pifces omnes i bieme fe reducunt (ùb eis ut i ualib^ padue côtigit an fit licitû côduAori apenre diélos toros 6lt; oês pifces acciperc.Et dicas $ non qa ifto mô ms pif câdi deftrucref mfi alios reponerct ar.d.k ufufruduarivu§4 uiuarus ôlt;ar.hfi merces i.$,côdudlor.ff,loca.Et hoc uidef apte pro/ bar,i.Luideam^.$.itë pfpicerc debet eo,tü Preterea hoc etiâ pbaf qa conductor tnf an omnia fecûdû legê.i.côuentôeî face? Et fl qd î.I.pretermifTum fuerit id ex bono ÔC equo prekäre debet ut dicittexâfti.loca.^. conductor Sed ex bono ÔC equo eft ut con/ dudlor pifcine non deftruat tota pifcinam qa debet habere frudlus pifcâdi ôc non oês pifces ita ut pifcaria confiiaf facit.14.0C.ii.fr de ufufruc.Et idem dico fi locaref ius pis/ câdi i dumme F föte aut pifcaria qa nó pof/ fet omnes pifces tollerenifi aliter conuecû eflet q no.qa ek quotidianum»

, DEAere.^ica.

ER Eiusq? ufus cois ê ficut mare a' amp;nbsp;litora mari.Umriarum akio.§» fi.ff.ncquid in loco'pub.óc taqeoe ppetuo i totü occupari nó p5t ut dicit Bal* in.l.lapilli in prin.ff.de re.diui amp;nbsp;fi aliquej uti aere phibêt ackione iniuriarü tenef ut dc5.§.fi.Non pot itaq? quis nobis acre uel folem tollere nifiedificado iuxta ea q dixi fupra in libro primo in ti.ne profpec .offi* jin.q.ubi pofui de diogene pbóqkabat ad folem nas acr fupra dorau nokra debet elle liber ufq? ad celu ut ek tcx.cü glo4n.l ,i.$.pe»6lt;d»fhff*$ ui autclamideononck

Îicitû faccre pÓtê fupra ui3 pub.uel flume pub.uelfûdum priuatû.l.pe.ff.dc flu.ôc no RoEin ttde mterdic.nc quid in loco pub. fr.7^.yii.infi.0Cfpe.inti.de ca po.ÓC pprie »§.in confeflbria.Tb.itë quentur hêo dornS ÔC Bal.i.l.lapilli i uLcoF.ff.de re.di.Sj quid fi ex odore foli locus pekilêtiofus fiat.f ex fetore terre ét priuate ut qa fiant ibi fulfil/ raria tenebitur interdidfo ne qd i loco pub. utektex.cüglo.no.ï.l.ih§.ideï aitfi odorC »ff ne quid in lo.puddë fi corrupat aeréap ponêdo kercus F apperiêdo cloaca. tt.$.idf dcloa.óC.l.pe.§.pe.6Cibi bocno.glo.ffiq ui autclamöC ideo pretor introduxitduoin/ tcrdicka de cloacis purgâdis ad falubritatej ciuïtatis nam celu pekilêsóC ruinas minâf inmôdicie cloacarü.d.l.i.$.i.de cloa.ôC.l. de pup.$.fi qsriuos.fr.de no.ope.nôcia.ôC pre terea alias ludicam i ciuitate uerone q? un^ peUiparius nôpoflètfacere molliticium i domofua ob maximu fétorêq exalabatex eoôC nocebac uicinis .idem dici de fiFibus artibusfetêtib^. Nûqdautfabri poffint maUearc in domo fua ita ut ex fono mallei dikurbet mente? dodforis uicini Vide bal. ôC doc.in.l.i.€.de kud.hb.ur.ro.li.x. ÔC' per canoni.maximc perlo.de Imo.in.c. uekra extra de loca.Et quid fi effet uicinus infir/ mus collige ex his queno.idickisiuribus.

CL uâdo aût eft malus aer nûqd teneaf qs ibi kareuel uenirc.Vide g!o.ÖC doc.Lc. (i uo extra de iure iu.ôC.l.de etate.ff.ad tre. ôC que plcnedixi.s de(êr.aqueduc.circa fi. ubi pofui matena de cloacis Et adde ^ p p bonû acre ÔC fie celi oportunitatê fûd^ ma gisextimafôcfi min^ipm uêdideritex hoc fi)lo forte poflèt in integrû rekitui qa é in loco ubi ek optimus aer ficut ex eo qa fuit maicç^fiio^iuxra.kfi. êptionê.Æ de mino. 6c ^baf in.ki.§.fèd fi rem.7igt;.ÔC alias uidea mus ibi uel oportunitatêceli uel illiçeduca tus fit F pentes fepulti.ffifi qd i frau,pâtre/ ni qd* bn no. Si qs furao corupto aliqué peremeritpcna extraordiaria tenef»1. foli citatôes.§.i.ff.dc extraor.cri. Nûqd ufu/ frukus odorû uelaromatû conkitui poffit Dic nô ^prie licet ad fenatufcôfultû ent d fcêdédum q? de cautlôeloqtur.kfi Une.fl.d ufufruc.ea.re.quc ufu côfu. Si,quis habet area in qua folet frumétû uêtare ut excuci/ at a palea an poffit uicinus edificare in fuo ita ut uetum auferatilli aree.cafus ek in.k fn^duCtde ferui.ÔC ibi per doc,0C Ang.inJ.

împeratorÆ.de fer.tir.prcgt; SeJ ponc.qgt; que fuit de fadlo i pfona gonelc q magnus bofonusuulgariterappellaf nâ dumeflet bânrtus fub pens capital! ne ferraria? seeex deret emit unû plauftrû paduc amp;nbsp;terrâ pa^ duanâ pofuit i dicfo curru que lUe afeendit amp;nbsp;poftea acceffit in ciuitatê ferrariedicens Te nô efïc i territonoferrarie fed padue ex quo tangebat territoriû ferrarien Sed dicit Ang.i.l.q fella.ff.de fer.ru.pre.q non fuit bonû oüliû per illutex.q uultq^qs dicif ire per fundum alterius qn fella uel leffica uehif amp;nbsp;ad Je que no. Bar amp;nbsp;doc.Sed pro gonella facit glo.ifti.de iu.gc.nâ.ôC ci.i prin. in 7^.celo ubi expomt.i.aerc ut fût aues que in arborib^ i aere nafeuf ut.§.apiû infti.de re .di.ôC fie iUe tex.cû glo.pbat (j q ë in ar» bore dicitur eflê i aere ÔC nô i ^ra T n diccn dû ë ipm effe fuper territorio Î quo ë arbor

DE Igneçiica,

L TI M 0 Loco fupêreft de igne u qrto elemëtoaliqua dicerEtdc igt; gne loquamur q apud nos eft uegt; rus quia uariis cxcaufisfitideoper emp curram’ amp;nbsp;primo de igne famibari Nû qdfit licitû facer ignëiuxta pieté cöe? Die aut p talem ignés tor ref aut damnificatur pies cois amp;nbsp;nô pôt ut eft cafus inJ.gda ibe rus î pri.ff.de fer.ru.pre.Aut nô torref aut non damnificaf ÔC pôt ut ibi a 5rio fëfu 6C ar.LfiftuIam.§.fi.eo.tkamp;.l.fi (êruus feruum »$.5 furnû.ff.ad.l.acq-Et ex boenô.pFes cô cFioncs Prima q? nô lies facer igné iuxta murû côem î quo'non fit caminus fi ex iUo igne poffet inferri damnû muro uel qa eft fubtif uel quia fit ignis imodérât^ q^no-p paupculis que fepe ignë faciût ppc munis quia non bnt caminû. Seconda côclufio non licet facere caminus in muro fubtill fi fiâma ignis nocere poffit muro Tertia conclufio fl ë faét^ earnin’ i muro côi amp;nbsp;de uolûtatc uicini nô pÔt i eo fieri ignis tabs g uicino nocet ^ no. côtra nobiles ÔC potcgt; tes g folët facere magnû ignë fi noceret F ti meref ne noceat uicmo.Lfi feruus feruum »§.fi fumuî.ffad.Uqui. Q,uarta conclu.. ' Go fi murus effet grolliffim” tri non lie? ita magnû facere ignë ut pmeaf ne flâma afeë dat caminû Ôtiferat piculû uicino per.d.§» fi furnû q? n5.3 faciëtes nuptias^ Q,uita conclufio fi gs habet i parte fupiori domu

amp; alter inferioris non pôt fuperfor Facere ignë ita magnû utfit dubitâdû ne folarium fup quo ignis ponif aceëdaf uel offendaf d.ricuti.§.arifto.amp; ^ ibi no. fffi fer.uen* g fimiliter nota contra faciëtes nuptias qmb’ boe euenire otigit qn cogna faciût i folarió

Sexta amp;nbsp;ultima conclufio fi in prediftis cafib’ timetur damnû pôt peti cautio dam ni ifefft amp;nbsp;fi damnum datum ë quia panes fit exuftus pôt agi adliôe i faffû.d.l.fi féru’ (êruû.§.fi furnû.ff.ad.l.aqui.ôC predichsad dequedixifuprain primo li.ti.de fornace amp;nbsp;ti.de balneo Ôlt; ftufa.CLuid autem fi loca ui tibi dornû amp;nbsp;cÔueni i locatione ut ignej in domo nô babercs ÔC tn tu ignë babuifti amp;fortuitocafuortû ëicendiuy anteneans,. Dicas g fie quia non debmfti contra côuëgt; tioncm habere ÔCcülpa preceffit ca(um lÔ tenens ët de cafu ut ëcafus no.id.uideamus .f,i.fl.loca.Sedfieflètacftu5 ut ignëinocen tem babercs tune nô tenefris de cafu fortu itu ut fupra cafus ë ingt;d.§.i* Quid fi mf locatorera amp;nbsp;conduftorë conuenitur ne in domo fenuî aut palea ponertur ÔC oduftÔ pofuic dein fuus igne al lato fuccendit.Dîc gtenetur côduffoex locato nec Iiberabif dando fuum p noxa quia ipfe eöduffo cas pbuit inferendo aliqmd 5 conuentionem Et ipî idë fi quilibetexcràne’ignëiicecerit ta rône ut ë te?i.no.i.d.l.uideamus,§gt;fi.cum ♦I.fe.quâ ppetuo tene menti quia idem eift i aliis fy.cafibus. Q^uia ex ifto igne gene râtur fumi pôt dubitari an hns domu? mfe riorê poftic facere ta grades furnû ut fupio noceat amp;nbsp;bicëtex.i.l.ficuti.^.anfto.amp;.f.fi» .ff.fi fui.uë.de quo die utdiXi fupra in ti.d fumo Et q md fieftet fumus qui malum odo rem rederet 6lt; uicino noceret prohiber! pollet ne talem furnû mitteret ar.corû que dixi fupra in ti. précédée 1. Secundo prin cipaliter quentur quid de ignefomacis ÔC furm Dic ut hëtur i.l.fi Fuus feruü.ff.fi for nicarius ölt;.§.fi furnû ÖC ibi gJo.óC doc.ff.ad 4.acquit Tertioquerif quid de igne in ftipulâ’ad paludéimiffo Dicfi quis imi(egt; rithuiufmôi ignë oburëdi câ ôc uberi’eua gatur ÔC ggreffus ignis aliéna fegetë uine.* ta aut nemus uel dornû côbufferit regrëdû eft an ipitia eius autnegligëtia idacciderit nam fi die uentofo culpe reus ë Nâ qui oo cafionë damni dat damnû dediffe uidef in eode5 crimine eft amp;nbsp;qui non obferuauit ne ignis lôgius ^pcederet ac fi oîa que oportmt

oWeruauit fed fubita uis uenti longius igné ^duxit caret culpa tex.eft n5,in.l.q accidJt .^J,ff.adJ.acquire quo dicutibi per glo.SC doc* Q,uarto queriturqd de igne pifca toru Die pi(catores ,phibentur ne noAe lu mine onto faUat nauigates quafi portum alique delaturi quo nemo i pcriculo naues amp;nbsp;qui i eis fût deducat fibiq^ exercedä pda darent Et fi aliter faciut puniri debent ac fl ipi raperent ea que nauigio perepta effent ut texadme pifcatoresÆde incê*ru nau frag» Q^umto querlf de igne qui aliqn doloimittif inedes aliénas uel in aceruura frumêti Die fi quis edes uel aceruüfrumtl iuxta domu polfiti combufïcrit umdl^ tier berat^ igni necari lubef ft dolofè b* cómiC fent Si uÖ caud.negligétia autdänü refarti re iubetur aut fi mi nus ydoneus fit leuius caftigabif Et appellationc edi ö cés fpecies edificii cötinenf ucêtexd.Lqui edes.fEdc inccn»ru»amp; naufra,que.klocum habet eti'as ineo qui combuffit torcularia fecudu Bar» qui dicitita d* facdo uidifïè obfcruari Et idê tenet Flor, m.kfi quis fumo.$.u4tf£ ad»l» aquil qui dixit ede in eo qui cubuffit tento napannopz» Sednunquidifta pëa ignis uel al ia cótra icédiarios locü babeat de lure canonico Vide tcx.glo.óC doedx.magne ex tra de fenten.cxco.amp;.cfbde fepul.ôlt;.cTi qs domi5 de iniuriis ólt; dam.dato Et pro deela rationedióle.Lqui edes VideBar.in.dd.iii» .ff.de offi.prefec.uigi amp;nbsp;Cy.Bal.ôC Salice» ï.d.l.data opera.€.quiaccu.nôpof.ôC Ang. de aretio in ruo*traÂatu maleficiopiî gloun ♦/^.incendianoi prin» Sexto ôC ultimo queri poffet de incedio quod fit in domibuf uel bofpiciis fine dolo an dnsteneaf fi dox mus erat aliéna uel de reb^ alienis in dorao côbuftis'uel pro domibus ciuis cobuftis ut éc ahis cafibus Et quia dta non eft materia noftra feruitutis ÔC ampla ÔC profûdaccôgt; tent ^ero fol û me nmitterc ad fcribcntcs d ca.Etidco uide in primis tex.ôc glo.ô€ doc» in.l.fi uendita.fF.de pericu.amp; cômo.rei» uc» amp;nbsp;ibi plene per Salice.ôCtex.ÔC doc.î.l,iiü» $.i»ff.de offi.prefec.uiguôCtex.ôC doc.i.l.cuî duobus.$.damna.fFpro focio amp;»l» i iudicio Cdoca.ÔC Cy.ÔC Bal.64.SaIi.pleneôC doe.in diéta.l.dataopack pereundem Sali.Iateût qui tortioiis.C.de pig.adi.ÔC Flor.in.l.fi qs lumo.§.i.ff,ad*l.aquil.Ôe plcnifTime p ang» de aretio in tt ac.maleficiorû i.d.gio.i,%. m cendiario.Ec plene ac elegâter p follennes doc lores do.Pe.de alas de padua m difputa none fua q ïcipit Exorto icendio i una c5gt; traça Ôlt; uide êt tex,in.l.ex côdud o.$.fi.ôC.l» uideamus.$.fi.ff'.locati.ôC in toto ti.ff.de in cen.ru.0C naufra.amp;.l-i cû.C.de fur.ôC p Cy» i.l.ad côpandas.€.mâda,ÔC per Albe.de ro« in»l.fiftulas.$.fi quis fundû.fF.de phê.emp» Ôé p tex.ôe doc.in,c.fi.extra defepP.ôC.c.tua nos de fen.exco.ôC.c.fi quis domû de ïiuriis ôc damp.dato.ôC,xff.q.ii.cû deuotiffimaj ÔC xxi.q.u)ti.c.fi quis mébrorum.c. peffimam ôc.xxiiii.q.iiix.quifquis.per domû ubi pie ne de bac matena»

Tradfatus de Seruitutib^ ruftico^i pdio rum dommi Bartbolomei cepolla Verone fis utriufqj luris doutons famofiffimi finit féliciter»

I

Ïnci pit tabula tracHratus de Ser uitutibus rufticoßi pdioçi»

Q^ue fint feruitutes rufticoç^c

DESERVITVTE itineriamp;^êica, X

Q^uidfit iter»

Q_ ue dra fit iter ire amp;nbsp;ambulare

Nuquid illc qui habet (cruitutê itineris pofTit irenedö pedes 5 etiâ eques»

Q^uidfi habés fcruitutê itienrisuult du cere lumentum amp;nbsp;plauftru oneratu frumé to uf ahis rebus amp;nbsp;etiâ ipfe afcêderc an tra Ere pofiit per fundum feruientis»

Q.uädoeft promifTa uelcodituta feruï tus per certâ Ölt; determtnata partem fundi debet ire per iHâ tm partem amp;nbsp;non p abaî ga abe ptes lüdi a pricipio funt libéré»

Q^uidfilegaf uel pmi tuf iter uel alia feruitusfine uil a détermina toe loet ad que fpedlabit eleetio an ad promitérer uel eius berede an uero ad tl 15 cui eft feruitus pmi fa uel legata»

Q^uid fi legatur iter ad predius c5c duo rum neclegatani de loco itineris côueniût an acquiratur uel pereat feruitus*

Q^uâta debet effe latitudo itineris*

CXuidfiquis per certum locum iter aut locuj alicui cefTilTetan pofiit poftea alii uel plunb^ pereundem locum iter uel adium cedere»

CLuidfi aqueduduj alii coceflero ah algt; teri iter per eundem locufn dare uel ceders potero*

0, ualiter dom inus fundi fuietis amp;nbsp;dogt; minus pofiit uti fundo feruientistEt ad gd teneaf dominus fundi feruiêtis*

Si fundus uenditus debet (eruituté alte» ri an in hoc ucditor teneaf eptori*

CLuomo amp;nbsp;quabi teneaf ueditor empgt; tori qn no exprefit feruitutem que debef fundo uendito uel coditionej ipfius fundi uenditi*

Anillequi tenetur pofiefiione3 uaciiaî traders liberetur fi tradat rem que débet ai ten feruitutem predialem*

CLuid ficum itcrcxciperc debere puts quia fic conuenera tecum in contrahendo tundû liberum per errorej tradidi q uomo micbi fuccurretur*

Qjaidfi locus debés feruitutem itineris eft aquts inudatus uel impctu fluminis uel afr deltruftus ita g? per illu locu hns feruï tutem no pofiit ire an p tépore quo imps dif pp inûdatôem aquaru uFaFr pofiit ire P alia pte fudi uF p aliû fûdû uicinû*

An quis pofiit ire uel träfire per fudu5 alienûEcandns pofiit ipm prohibere»

CL uot regrâtur ut quis fit i qaufi pofief fione itineris fine eûdi î lûdû meu ita g? eu impedircnô poflim gneatamp;fiimpediote neor inter dicÂo de iti.ac.q^ priua*

CLuomodoprobatur $quis iucrit per fundum credens uti lure fuo* '

Anregraf(jquisufus fuerit itinere p lapfu an uero fufiiciat quod alP pro fe i uez rit»

An per ufum partis fundi acquiraf ius intotolundo»

Anfitneceficmeretinereufû feiêté ÔC paciente aduerfàrio*

Quado dicaf quis fe fui fie ufu5 fëruitu te nô ui nô dâ uel prreario»

Q,ualiter hoc probeturôC cui Ïcombat onus probandi*

CLuarc interdicflumde innere nô pro feruitute urbanaficutpro rufticadaf»

, CLuc utilitas refultat ex hoc g gs iucrit p fûdû alienû laltem.xx.dies amp;nbsp;per hoc di caf efic in quafi pofiêfiione*

CLuornodo dns potent expellere euj g eft in quafi pofiefiione iuris eundi per fun dum fuum»

CL ualiter ipe dns hêtpbare ius utédi fz uitute nö copetere*

CL uot fût necefiaria ut cópetat iterdicz tü de itinere aftu qj priua»reficiêdo»Et cut tale iterdieftum eópetat»

An iftud iterdiftü de itinere aftugj pri ua*reficiêdo fit aliud ah interdifto de itine re aftug? priuato 0lt; fic an fint duo iterdic» ta uel unü tm habés duo capita*

An in hoc interdiefto fecûdo béat quis necefie probate feruitutej fibi conftitutam

CLuare in hoc interdifto fit necefiepba re ifta duo.Cfe ufum hoe anno fuifiê ÖC fer uitute fibi côftitutâefiè*

CLuare in hoc itcrdidfo fi probo me êê in quafi pofiefiione uie inneris uel aft? ha beo nccelïè probate g fit mihi feruitus c5 ftituta 6c quare non fufiicic fola quafi pof fefiio»

D E SERVITVTE aftusjiiea» »11»

CLuid fit aftus. ,

A n nié qui hj a élu étia babeat iter»

In quo différât amp;nbsp;oueiat aef ÔC itéré

CL ue drâ fi t iter aétû 6C uiam* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;ƒ

CL uanta latitudo aét^^ effe debean

CL uid fi tam angufti loci (èruitus aA^ 3 cefla é utneq? uehiculû neq^ iumétû p 1115 locû pduci poffitanentaéV uel iter»

An habens (èruitutê aétus i fûdo poffit nti feruitute p quâlibeteius ptem de aliqn per unam Ôialiqn per aliam»

CLuid fi per certû locû quis aélm ai icui ceffent an poflit poftea uni akeri uel plun bus per eundem locum aétû cederen

Vni actus debebatur ufuehiculis trium generû uteret amp;nbsp;a ko genere ufus luit uel (i amplius qlicuent uexerit uel fi latiore ac tu ufus fit aut fi plura iumenta egent g lieu ent an per hoc feruitutem amilènu

Si fundus debet fèruitutej aélus ÖC in or tu fluminisoccupatus ë dC poftea alluione reflitutus an (eruitus amiifa m pnftinum ftatumreftituaf»

Silocus debens feruisutem aél^eft aquis inundatus an teneatur dominus fundi pati quod poffit illecui (èruitus debeturagerc malia parte fundi»

DE SERVITVTEVIE»

CLuid fit uia»

An fit dra inter (èruitutê uie amp;nbsp;aéh^

CLuid fit ftrata

CLue fit uie latitudo quando feruit^ uie promiffa eft»

CLue fitauteffè debeat latitudo uie uel ftrate in qua feruit^ non debetun

CLuâdo dicaf una feruitus uieuelpluy fesólt; quöcognofcaf ordinaria»

CLue utilitas fit fcire an fit unaTeruitus uie uel plures

In quo loco dicaf elTe caput uie amp;nbsp;finis amp;nbsp;medium de latera,

Si luxta plateâ deftruitur aliquod ediß cium audontatepublica an plateaâpliet Et utrurauiaqueeft luxta illud edihcium deftrudû definateffèuia amp;icipit effe pla taa adeo ^ ftatuto dicente ^ m platea pena dupilcetur débat duplicari etiâ ibù

CLuotmodisconfidertur medîû uie, CLuantûGpaciû occuper caput uie qtu$ pes leu finis de quâtûmedium,

V nde debeat mcipi mêfuratio uie, CLuotuplexfituia,

CLue dicantur uie priuate que publice amp;queuicinales,

An fit unicuiq^ licitum ire per uiâ publ cam de ducere currum plauftrum uF trabé aut lapides.

An lus eundiper uiam publicam poffit prefcribi,

Cums fit uia publica,

Anloca publica poffintuêdiF alienari dCper quemôlt;quomodo.

An per uiam publicam fit lief tu? priua to ducere aquam fimpbeiter uel per cûduc turn ligneum uel lapideum.

An fupra uiam publicam fitlicitum fa-« cere pontem (è ponticellos.

An uia publica poffitper priuatum oc cupari aliquo modo,

An ma publica poffit claudû

CLuid fi aliquis uiam aliterimpèditqc? per earn in non poffit an poffit agi contra elaudentem uel impedientem amp;nbsp;per que?»

Sialiquis elaufit uiamnunquid poffim propria audoritate elaufuram frangered

Eft: quedam uia publica inter duas coita tes per quam uadunt currus utriufqj coita tis Cui ex dominis terntoru debet bee uia applicari Et an’diuidi debeat.

Statute cauef q, uulnerâs in uia publica magis puniatur g fi alibi uulnerefaliquis percuffit aliquem in uia priuata per quara tarnen iter publice fiebat an punictur ac fi in uia publica uulneraffet.

An ÔC qn ftatuta extendi poffir.

Statutu eft padue dC mukis aliis locls ^ fiquisuendideritfundum poffit coherens feu confinis uel collaterallis illud idem pre cium pre(èntare dC uendicare fundum uen ditumabemptoremodo aliquis uendidic dum amp;nbsp;uicinus qui habet alium fundump pinquum uia tarnen publica mterueniête uult prefentare preciura uigore didi fta/ tuti queritur an poflit,

CLuid fi uia cóis eft inter frontesagro^ uel caftrop^ad cuius iurifdidionem prefm mantur predia pertinere,

Aliquis legat uel uédit fundum fiue do mum an uideatur coceflum q debeat habe re mam ex fundo Vr(i funt duo fratres aut fociid^diuiduntunum fundum an in du^ blo uideatur aéfum quod unus debeatbabe re uiam per fundum altcnus,

' CLuidfiuia publica eft aquis inundata uel aliter deffrueb an poffit iri per funduî

uicinù

CLuid fi alfqs î agru uicini uiâ puWicaj reiecerit an is per cuius funduj uia publica facta eftpofiitagerecôtraeS

Vt côpetat adio uic reichte quot fint nd ceflaria

Ad quid côpetat didfa aôlio»

Q^uid fl primo quis cgit entra uicinum qa uiam publica î fuu5 fûdû reiecit amp;nbsp;fuit côfecutus interefiè per act dem uic reieAc an poterit poftca clauderc ui5»

Q,uid ft aliquis reiccit uiam priuatam in fundum uicini fui ana getut actione pre di(ffa»

Q^uomodo debeat formari libellus in bac adöc uie reiedfe» '

CLuomô debeat ador amp;nbsp;rc^'forare pofi toesi hac actoe uic reiectc»

Anquihbet teneaf munirc ucl reficerö uiam»

An teneaf cedefie ucl fratres minorés ad refeeftóem uiaru»

Q,uidfi imponif gabdla proplauffris amp;curribusquefoluif ad porta ^ refeeffioz nc uic an eedefia tencaf ♦

Q,uid fi ciuitas ucl uilla uultfacerê una uiam de nouo.amp;uulcimponcre onus pro reb^ amp;nbsp;expêfis dide uic ucl pótis an poffit imponi ecclefiist

Q,uid quandouia fieri debet extra ciui? tatem»

CLuiddeuia priuataamp;quot modis di/ caf priuata»

An fcolarisqui códuxit domu tenéatur ad refedóèm uic*

Ancmpbitbeotalêu liuellarius téheaf rcficere uiam publicam ante domum fuam empbitbeotieam»

Q,uid de ufufrud:uario anteneatur ad refedtionem uic*

Q^uid fi aliquis babi tat in domo gratis an tencaf ad dida refedloej* ’

Si uia pubbeanoeft deftruda ex antigt; quitate ucl cafu léd aliquis earn exarau it uF aliter deftruxit An uicmi tencaf ipam re Ficcrc*

Aliquis uult rcficere uiam publicam an poffitamp;quomodo*

Si quis uult rcficere uiam publicam Si impcdif qua adionc agef contra impedi entern*

Q-uotfunt neceflaria utinterdidfurde uia publica côpetat côtra impediêtem rdf

cerdmam»

Q,uomodo debeat formari libellus in didtointerdidlodc uia publica*

Q,uomododebcant formari pofitiones adtoris Ôd rei in ifto intcrdidfo*

Q,uid fi aliquis ponitaliquid in uia pu blicaucledificatuelimittiteocafu quo no poteft quo iure agetur contra ipfum»

Siuc fit unum interdict u fiue duo q fint neceflaria ad boe ut ifta interdidla dentur»

CLuornodo formef libellus in bocitergt; didto quando quis cdificauit in uia publics ucl aliqd imifit ud ediftcarc ucl immittcrc uult*

Q, uomodo debeant formari pofittotics adforis amp;nbsp;rei m bac materia 6c in hoc inter didfo*

Siquisimpediaf abaliquo qui ipediré non pot ire per uia5 publicam óe agere óC ducere plauftru quo remedio fucuref ei*

CLuod interdidfum utliccat ire ucl age re per uiam publicam competat quot funt neceflaria»

Circa iftud interdidtum quomo debeat formari libellus*

CLuomodo etiam formentur pofitiSes in didto interdidto.

Q,uiddehisqui colligunf pedagia ab bifqui uadunt per ma publica? an poflint de iure prohiber! colligerc leu exigere per hoc interdidtum»

Q,uia didtû dt'^ poflit agi pro uia pu blica quero an ad hoc poflit per agentem conftitui procurator»

Q,uomodo debeat formari libellus fiip’ uiapnuata quando die if quod debef fer/ ultus uie*

Q.uia quado uia turbaf pot agi amp;nbsp;iten» tari interdidtum un poflidetis quero quo/lt; modo debeat formari libellus in hoc cafu* .

D E SERVlTVTE,aquedudl?9cic3» Uil

CL uid fit feruitus aquedudtus*^

CLuomó cognofcafan ius ducédi aqu3î fit fuit^ realis ucl luftantum perfonalc

CLuomodo quis habeat ius ducêdi aqua non ad fundum fuu quia nullum bêt an dû caf habere feruituté uel i us perfonalc,

CLuid fi aliquis côcefTit mihi ius duceri dl aqua ex fado fuo ad fundu mcu caufa fa ciendi balneu tm m fudo meo i quo lauari poflint pani uel pro aliquo alio ufu qui n

Conce-rantFundum mcuman tune èritfenn tus rcalis nel perfonalis»

CLuidfidebef mihi ius ducendf aquas ex fudo tuo ad fudutn mcu puta p fiftulas caufa Feruiendi familie mee puta ^»coqna amp;nbsp;pro alüs necefiariis an ent feruitus ralis an lus pcrfonale

Si concedif mihi ius ducendi aquam ad pifcariam mea uelciftcrna aut puteum an fit ferint^ rcalis uel ius pcrfonale

Quidfi debef mihi iusaquc ducendé èx fundo tuo ad ortum meum irrigandum an fit feruitus rcalis

Q^uando dicatur fundus rufticus uel urbanus

Q^uid contineatur amp;ucniatï(èruJtutc aqueduftus

Sïeftçôceflàmibi feruitus aqueduAus profundo meoanpodimeamcócedcre p alieno fundo»

Si fundo meo debetur feruitus aqueduc tus illud lus feruitutis eft totum in toto fun do meo óC totu in qualibj eius parte

Licet ilia aqua fit magis utilis uel necef faria uni partiû didfi tudi mei quaj altcri p ti non cofideraf ifta maior utilitas F necef* fitas equa eft enim tota iftaferuitus in qua libct parte fudi mei dominantis

Si ueuditur certapars fudi cui debetur feruitus aqueduftus ilia feruitus debetur etiam illi parti fudi alienatois in fbliduj ÔC pro indmifo

Comoditas feu ufus difte aque débet digt; uidi iter me amp;nbsp;ilium cui partes fundt domi nantis uendite funt non aut feruit^ que in diuidua eft promefura fundi dominantis non refpedu partium fundi utilitatis uel bonitatis’

Diuifio aque feruientis debet fieri pro menfura quatitatis fundi 0lt; non pro necef* fitate partis fundi

Licet feruitus aqueduct:ns amp;' quelibet alia realis debeaf pro nccefTitate fundi do* minantis tamej cftitelligenda amp;nbsp;limitada ut babeat locum babito refpedu ad tempi’ quo feruitus imponitur

Licet dominus predii dominâtis cui fef uiti* aquedudus debef magis amp;nbsp;frequeti^ ilia aqua uteref in una parte dudi fundi g in alia tarnen fl uendidit illam partem fudi in qua minus amp;nbsp;raro utebaf difta aqua di uifiocomoditatis diftc aque deb? fieri pro menfura agri fit pro parte ucndita debetur

emptorf

Si dominus predii dominantisuedit alt cunUam partem fudi cui aqua no eft necef faria non tranfit feruitus uel comoditas lilt us aque ad emptorem Sed fi uendit parte? cui aqua eft neceftaria tota feruitus aque ft quitur ilia parte ucditam»

Quid fi a principio feruitutis coftitute Fundus dominas indigebataqua amp;nbsp;nue ex a’lqua caufa non indiget an definat feruit^ in perpetuum eópetere»

Q,uid fi debef feruitus aqueduftusfu^* do meo q eft^xaugerum amp;nbsp;poftca ille fungt; dusauftusc an^ptcr boccrefcat feruituf aquedudfus»

Habes ftruitutem aqueducflus an poffit Beere riuum in fudo fcruictis per quê aqua ducat ad fudum dominante»

Habes lus ducêdi aqua per fudum alteri us pôt per quacunep partem fundi feruien tis aquam ducere ab initio fed poftg icepit ducere per unam partem no pot poftca ua riando per aliam partem ducere»

Q^uomodo amp;nbsp;qualiter acquirafftruituf aquedudlus»

Nuquid aqua per ft ipam flues poffit in ducere pfcriptione uel côfuetudinê»

Si orif aqua in certo fûdo fupcriorcamp; defeendit ad partes inferiores per quedam alueuy de quando ucniunt aque pluuiales aqua adeo crcftit qi alueo côtincri no pot an ille qui eft in ptc fupiori cogatur eleuar ripas ita $ aq“^ difeurrat palueu ufqj ad ul timas ptes puta flume uel mare»

Q^uis poffit concedere amp;nbsp;habere ferui* tutemaquedueftus»

Q,uis poflit cogiad aq ducendâ»

Flumen qnot modis dicatur priuatu? 6C quot publicum ex quo conceditur aqueda Âus»

Cuiuel quibus poffit concedi feruitus aqueduftus»

Q,uid fi conceffi primo uni an poflim poftea altcri concedcre»

Quid fi. conceditur pluribus fimul uel fepcratim uel fimpliciter ita ^ ualeatamp; n5 côueniûtquéadmodû utâf quid fiat»

An tu cui primocôcefli feruitutêaqduc tus poflis poftca alteri cocedere»

An poftqaquaexiuitde fundo tuoamp; i g^efla eft aliumfundum poflis earn altcri concedcre»

Quomodo amp;nbsp;qualiter amp;nbsp;qu3do amp;nbsp;per

quem locum coftitui uel acqri poflit Puit^ aqueJuifl^ ÔCad horudedaratoes no, odo cafus.

An in cafibusinquitusamittitur feruiJ tus aquedudus p mutanoncmaluei flumi nis fit reftitueda de equitate ut debeatur ex nouo uel noms alueis,

Q, uid fl flume redit ad antiquum aluegt; urn.

Q,uomodo cognofcaf fialue^mutctur uel non»

An cuilibet Gtlicituduccre aquamex fiuminc publico per occupatöem fadam propria audontate»

Q,uid fl aqua exit de molcndino unius amp;nbsp;alter uFc eam'duccre ad molêdinû fuum ita ^ molendinum primum no impediat anpoflit»

Q,ui propricdicaf alucus6C quib^no minibus appeUetur,

Q^uid fl duo uolunt ducerc aquamex flumine publico ad fudu eopi amp;nbsp;fc inuicem impediût quis prefcref ♦

Q,uid fl aqua non eft fufficies utriq^ Si quillbet uult in diuerfam parte? fluminis ex eo ducerc,

Q.uid erit qn unus primo incipit aquas ducerc uel cdificare alter poft cum ignora ret de primo»

Q^uid de duobus plauftris fc inuicem obuiantibus in arta uia,

Q^uid fl duo faciut opus non in ripa flu minis fed in loco 4?ximo ripe,

Q^uando dicaf qs occupafle uel cepifle edihcarc uF aquam ducerc uF uti loco pubgt; llCOh

An babens poteftatem uel ius ducendi aquam ex flumine publico uel priuato bax beat ftruitutcaque ducende,

CLuomodo Si qualiter quis debeat aut poflit ut) feruituteaquc dudus,

Si inter duocaftcila eratqo dedudua q pu,0Citer fefuit latafêtêtiademû ipator cocelfiEmibi unû de lUis caftellis nûqd te/ near feruare illam (cntcntiam.

Si ftruitus ^aquedudus debetur ex flu mine ÔC flumen mutet alueu? an durct fer uitus»

Q, uidam babet fudu inquofohs oritur Si per lôgiflimû tps aqua cxiés ab illo fâdo Ce pit difcurerc per partes inferiores Si ha/ betes prediainferiora ceperût didâ aquas cülilgere ôi ad fua predia ducere Si tandem molendinu Accrut hûqd ille habês fûdum fupioré m quofonsoritur poflit diuerterc didas aquas aloco didi molcndini Si dues rc ad alla loca uel facerealiud molendinu?»

Q,uandoqsdicaturduxiflcaq iure fer uitutis uel lure fimplicis feculcatis,

Q,uâdo dicaf feruitus aqueductus pre feriptaamp;queSi quotreqirâf ad iftâ prC fen ptôcm inducêdam»

CL uâdo dicaf baberccaufam cotinuam ueldifcôtinuam

CLuando dicaf aqua difeurifle iure fa/ cultatis Si nô feruitutis

Si quis bal^t fôtem in Kdo fuo amp;nbsp;p uc/ nas Cubteraneas âqua difcurritad putcura altcrius qui diu ufus eft ilia aqua an poflit inciderc uenas illas amp;nbsp;alio diuerterc»

Si facto hominis ducif aqua per uiam uel locû publicû puta p foflatû uel fiftulas uel canalc ufqj ad fûdû priuatû p longum tps an ducés dicef efle in quafi poflèflïone uel prefer! pfifle ita ut non poflit impediri aquam ducere»

CLuatu tps requiratur ad prefcribêdu5 locû publicû puta deducédo aqua? per uia publicam SC ad prcfcribédü ius publicum côtra priuatû St ad prefcribêdû rem priua tarn contra rem publicam,

CLuidamduxitaqu3 per fiftulas F cana lia lignea amp;nbsp;habebat ius claudendi dauicas certis horis neaqua laberetur ad fûdû uici/ ni St ex iftisfiftulisfeu canalib^ uel dauica daufa cófueuit fluere certa pars aq per fora mina què aqua difcumt per loca inferiora amp;nbsp;collecta fuit per dnos inferiores longifli mo tepore pro eorû ufu dominus fuperior uult itadaudere ut nihil penitusdifcurrat queritur an poflit»

CL uid fi habeo ius ducêdi aqua p fundu tuum ture feruitutis per riuum apertu? SC nunc uolo facere riuum fubterraneum an poflim,

CL uid fi quis habet ius ducêdi aqua per fûdû uicini à duxit per riuum St nûc uult facere canalia uel fiftulas in riuo nunquid poflit»

CL uid ecotra fi primo duxit aquam per fiftulas uel canalia nunc uultducere per ri UÛ an poflit»

Si aq oritur i fudo ticii amp;nbsp;dilcurrit ad fu düfcmpronii 6tex tudofempronii adfun dum Cay nüquid fempronius poflit ipfam aquam poftq eft ingrella fûdû fuü cóciric/ ij»

re Lid diuerterc ad alium Fundum ruwtn m fenorem

Ctuidam habet Fundum Fuperiorem in q” aqua na(citur puta profonde penxy* pe des que dlfcurrit folu ad fudü uicini inferi oré per Cubterraneos meatus amp;nbsp;qa meatus illi nontranfeunt perfundum uicini aqua afcendit in fü3o fuperiori per lUos-xV^paG fus amp;nbsp;ducitur a domino fuperiori per fudu fuumdns inferior foditi fudofuo amp;nbsp;exeo aqua exit ita ut nópoffitaqua(afccndere ad fuperficiem fundi fuperioris queritur an poHir

Si aqua difcurrata fundoticii Fuperiori ad fuduï Fempronii inferiorem per uenas fubterraneas ÔC poftea Femproniusfodit in fundo fuoamp; uenas (bas aperuititaut tota aqua tarn ilia que i uenis Fuis nafcitur qua? ülaqueexuenisticii fûdi fuperiorisd/Fcur rat ad fûdû ipFi^fempronii définit aFceri derc ad ad fupficie? fudi tien nuquid femp nius pofTit ita fodere»

Statutueftin ciuitate utquispoffitdu^ cere aquam ex fundo Fuo Fuperiori per me dium tundu^uicini ad aliquem Fuu fundum inferiorem Foluêdo damnu quod cauatione fit inludo uicini quod ftatutuj ualet Nunc quls uultducere aquam per fûdû uicini ad fuu iri quo fudo eft fons uel fût ueneaqua» rum ÔC fi potcrit in eo fodere uel per ipfa? aquaduceremifcef aqua fuacu5 aquauici^ ni 0lt; utraqj tranfibitad fudum fuum inferi orem nunquid pofTic»

Aqua ex fudo meo fuperiori defeendit ad tuu 0lt; inundat totu fundum tuu ex ma gna babudantia aqu39^ nunquid ego qui Fu dominus fuperioris fundi coï^ar retmere aqua in fundo meo faciendo fofTas amp;nbsp;agge res ne difcurrat ad fûdû tuû Et poFito q, no cogar retinere an poffim te inferiorem cogt; gere ut earn in tuo fundo recipias amp;nbsp;foffas uel aggeres facias aut patiaris q^ aqua defee ■ dat ex meo ad tuü^

Si fimplicitcr uel per cöuêtionem feruigt; tus eft impofita utfuperior uicmus teneaf aquam retinere i fudo fuo uel q. inferior te neaf cam reciperenûquid Fuperior uelin ferior teneaf fofla purgare uel aggeres fagt; cere ant munirez

An mdiftmdfs pofTit dominus predii dominantisagerecôtradominû predii fgt; uientisutpatiaf infundo fuo foucaspur? gan uel anggerefmuniri

AnnonFolum dns predii dominantis pofTit cogere dominü predii feruientis ut patiaf fundu fuum purgari uel opus refici fed etiâ dominé’fundi fuperioris feruientis qui mreferuitutis tenetur habere fofTam * fudo fuo fuperiori Sifoucailla indigeatre fedlionepofïitagerecótra dominum pdii dominantis ut caj reficiat taliter ^ non no ceat fundo fuperiori feruientit

An illc qui excludit aquam qua natura liter amp;nbsp;iure feruitutiftcnebaf recipereî fia dum fuû ne i fuû ueniat fed in alienuj deri net teneaf aqua plu.arce»

Si coceflifti mihi feruitutemut poffim ope manu facto aquam fluctem in meo de nuarc etia fi tibi noceat an itelligaffi ultra modum noceat*

An qn natura loci fbeft nee aliq padlfo infuenit teneaf femperfud^ inferior reci -perc aq puenieté ex fudo fupirori

Q^uia feruit^ aqueductus acquifita p ue tuftaiem feu pferptionej tm opatur regw lariter quätüfermt^ acquifita percouentio nem queritur quâtû temp^ requiratur cica iff a uetuftaté Feu pferiptioué

An fl aqua fblita eft difeurrere ad fûdû uicini p plures riuospoffitnunc trafraitti in unum riuû tm*

Q^uando no efb aliqua couentio necna tura loci aliquid dedarat nee fubeft loci uc/ tuftas qd erit tûc Feruâdû de aquis*

Sed an pofTit qui s aqua ex fundo fuo in alium mittere etiam non (purcam nee cali dam*

Dato q? moderate amp;nbsp;non iinmoderatè poffit mittere aqua m füdo altenus qntur quando dicatur hen moderate uel immod tate»,

Anille cui debetur feruitus aquedudus pofTit arcum lapideum facere caufa ducédi aquam*

Nunquid habens iusaque ducéde pofTit arcum feu pôtem lapideû facere fupra alm aquedudü alienu*

An qui habet feruituté itineris poffit fa cere ponté sdoeû p que ducitur aqua iuito Co cui debetur fermtus aquedudlus*

Sed quid ft ills cui debetur feruit^'aque dudus per riuu5 in füdo uicini uult facere toffami qua côgregâtur aq dC ipfes poftea per riuum ducere an poffit*

Nûquid babes lus aqueducede deriuo poffit cumculû fubcerraneû facere per que

ducat aquam.

Q^uis teneaf' manutencre Huos amp;'éos purgare acaggeres reficcre amp;nbsp;cui^ expend fis»

Si quis in fudo habet ufûfrudû amp;nbsp;al fus propnetatem amp;nbsp;eft aliqua impefa nccefragt; na pro cloaca nel formula aqueduftus qcF illafpeftat ad ufumfruftuariö nó ad ^pri etanum*

CLualitcr retincatur feruitus aqueduct tus

Vt quis retineat feruitutem aqueêtqn edificia funt diruta que Cigna retentoisefle debeann

Si quis diuerterctaquam mibi debitam nel impedientfeu deftruxent quaadtone coueniri poffit.

Q^uomodo amp;nbsp;qualiter (eruit’ aqueduc amittatur»

I^uquid pp mudatioem fluminis pdaF feruitus aquedudlus»

ISuquid etia perdaf pofTefTiouel quafi permaiorem inudatoemficut pofleflio ter ritorii»

An per immixoonem alterius aque de qua nulla feruitus debef amittaf feruitus aqueductus»

Q^uomodo pcedaf iniudiciocirra iftay materiarn aquedueftus»

CLue fit forma libellSdi pro feruituts aquedudlus»

lt;Xue mterdidadêf amp;nbsp;quales debeant eflë poßtöes autoris amp;nbsp;quales rei*

Äninterdidlujdcaqua cottian eocafu competat quo compete interdidtu de aqua éxtiua ÔC qualiter concipif libellai hoc iter difto»

Vteopetat interdidlu de aqua ducenda ex caftello,v.funtneccflâria» ‘

An poflitquisducereaquam pubkeam fine licêcia pnncipis*

Vtcöpetatinterdiftu de Huis quiq^fut neceflaria»

Q,uid fit riuusquid fpecus quid (cpta quid incile amp;nbsp;quarcicile dicaf♦

Si uollo reficcre nuum amp;nbsp;aduerfarius in tentât côtra me negatoria? an firn a refedlio ne probibcndus»

0, uädo concipio libellum in aquam de puteo an rede ^ ponâ iterdiAu de riuis»

f^b A Q, V A pluuiaarcê» ç^ica »V.

(Lue dîcatur aqua plumai

Vt adio aque plume areexopetat quot funt neceflaria»

An hecadio opetatpro predio ruftico tantum»

Q,ualitcr formètur libel!’ in bacadoc

Q,uare in dl da adone aque plu, ar een» ucniat êt ld quod futurü eft

Pofito^dampnüq,poftlitis contefta? tioneracontmgit ucniat offitfo mdicisqua re habetur exprefla mcntio de officio ludi^ cis in libel lo»

Q,ualiter ador amp;nbsp;reus debeant fomare pofitióes ÔC capitula i luditio a q plupart

DE CLOAGlSpurgâdisçjica» VI»

Q^uid fit cloaca cuius appelîatiôe etia? tubus ôcfiftula côtinctur

Q, uid fit tubus quid fidula

Vt interdicts reftitutoriu proditum p cloacts copetat quotfint neceflaria ôc quägt; do copetat

Anpoflim facere cloaca iter edes meas

amp; uicini illo inuito ôC utradicde feu nouS opus nociarc

Coram quo iudice interdictS de cloacis intentari poflit

Q^ualif fint formandi IibcIIi i interdic tis de cloacis

CLuado copetat confefloria amp;nbsp;quando negatori

CLualiter actor debeat fomare' pofitocs fit capitula ôc quak reus

DE SE R VIT VT E aq hauftus.i^ica»VlL

G^uid fit feruit’ aque bauft’

An aque hauftus fit fcruit’

Q,ualis fit ifta feruitus an fit realis uFp fonalis

An fit riominata ut innominata

An fit (ermtus ruftica uel ur bana

G^uomööC qualiter oftitui poflit bec feruitus

Q,uó qs uti dcat feruitute aqhauft’

CLuornodo ÖC quando amittatur ifta fer uitus,

Q,uidfi iui paliam uiamad buriédum aquam per dccê annos amp;nbsp;non per conftitu tam an utruqj fit amiflmfjus itinens dC lus aque hauftus

G^uaadioncagaf

Üüii

CL uando qs unit agérë pofiefTorio corn pètût duo interdira«

CLuotfint necelîâria ut ilia duo iterdio tacompetâc *

CL ualitcrdebeac formari libellus in bis interdidlis*

CLuornodo etia formétur poficioncs amp;nbsp;capitula adons 04 rei»

De SERVITVTE PECORÏSad aquam appulfus ç^ica» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;♦VUL

CLuid fit pecoris ad aqua appulP»

An iftud ius pecoris ad aquâ appulfus fit foruttus pdialis ucl realise

An ifta feruit^ fit nominata F inoiata» Q,ualif qs uti debeat hac foruitute» CL ua adióe agi déat ^ ifta {cruftutCf CLuot fint neceflaria ut adio copetat. CLuornodo formétur libellus dC pofitio nes fiuc capitula».

DE SERVE iuris pafcendi p^ica VIIJ L

CLpc fit foruitus iuris pafcendi»

C^e dicantur pafcua»

CL uotuplex eft pafcuum»

An foruitusiuris pafcédifir rufticauel urbana^

CLuornodo acquiratur ifta feruitus»

An uendito uel legato füdo uideantur uendita paicua que fût uel debentur i aliis prediis uendito ris»

An homines de uniuerfitate poffint ede telles in materia iuris pafcendi»,

Si teftisexaminatus incaufa uniuerfitagt; tis puta pafcui fi fontit comodû dixit quod non an intelligatur falfum dixifie»

Anliceat in alieno pafcereequum faite luxta uiam pro refedione ipfius equi*

• CLuid fi ftatutu eft in ciuitate uti talib^ pratis homines no pofimt tenef be ft i as ad pafcêdum infra terminos defignatos Ôlt; fie î certa parte prati poterit pafci ÖC i certa no Etquidafuitaccufatus q?tenuerat beftias i didis pratis nee fuit didum in aceufatione infra terminos defignatos an ex hoe fequi poflit codemnatio»

CLuornodo quis debeat uti feruitute iu? ris pafcendi»

CLutd fi eft’expreflu de pecudib^ amp;nbsp;regt; penutur pecudes gêtiles ÖC nobiles que ba bent optimamdanam amp;nbsp;magna curâ ôC cugt; flodiam requirut amp;nbsp;rèpériutur etia^abe q babét lana groffas amp;nbsp;nó requirut euftodü ÔC feruit^ fit coftituta pro pecudib^ an pof fint ad pafcua duci tam pecudes grofTequa nobiles uel ecótra»

Nüquid babens feruituté furis pafcédi in fundo alieno debeat ipfam feruitute? di mdere»

An ius pafculandi qucfitum pèrtiranuï in prediis alienis tranfeat in ecclefiam»

CL uia feruitus fiue ius pafculadi acquiri tur etiam prefcriptione uel confuetudme p (criptaqueritur quato tempore pfenbaf»

CLualiter probafpofleftio uel quafi fer uitutis iuris pafcendi»

Si aliq fingulares perfone de uniuerfp täte poHiderunt nunquid hoc fufficiat ut nniuerfitas uideaf poflèdiflê»

Nüquid per ciuê acqratur cluitati»

Nuquid ius pafcédi competes uille uel umuerfitati podit probari p homies dide uille uel uniuerfitatis»

An iUe qui reperit animal j fundo i quo fibi debef féruit^ iuris pafcédi poffit ipm occiderc uel retinere donee reficiatur dam num uel donee cognofcatur cuius fit illud anima!»

CLuornodo feruitus iuris pafcendi amit tatur»

An fi uni debetur feruitus furis pafcen dl pro certo numero pecudum amp;nbsp;ipfe ufus eft ampliori numero amittatur propter boe feruitus»

Quid fi debetur feruitus iuris pafcendi cum certo genere pecudum amp;nbsp;ufus eft euj atio genere puta equal urn uel uaccarum an per hoc amittatur feruitus»

CLuid fi locus debens feruitutem eft ;0C cupatus per tirannum qui ufus eft illifpagt; fouis an perdatur feruitus»

CLuid fi commune emit pafcua amp;nbsp;un^ de.cömuni uédidit unufundufuu? propri urn cum omni lure fibi fpedante an per bocuideaturamiftiftc feruitutem uel fab tem ipfum ius pafcendi»

CLuaadione agaturpro ifta feruitute iuris pafcendi»

CLueadiocompetatilÜ incuius fundo pafculatur contra debitam feruitutem

An quâdounusuultdiuidere alius nd poffit cogéré ahum ad diuifionem ul’ fûdi uel pecoßi ucl tporis pafculandi

Andnspredn feruientis pofTitloca in

quitus débet alter} feruitutem amp;nbsp;in quitus debet lus pafcendi puta pafcua ligna redux’ cere ad eulruram muito domino predii dogt; mmantis cui detetur feruitus iuris pafcengt; dl uel econtra» '

Aniliecui detetur teeferuitus poffitï uito domino fundi reducere pafcua ita ut meliora efficiantur»

Q, uld’ß dominus predii feruictis redux’ xit pafcua ad eukurâ puta ad fegetes uites uel ad aliquodedificiu ^terquod impedix. unf pafcua ei cui debef feruit^ iuris pafeëx-dl an poffit cogi ad reducedu predia ad pa-* fcua ficut erant tépore feruitutis impofitc an u5 debeat agere ad iteréê tm»

An amp;nbsp;quando liteat pafculari in agro alienOf

CLuiddicendumfitde pafcuis publicis öC priuatisjn quitus non eftferuitus im pofita»

Q^uid deillo qdimifitequu in pafcuis fine euftode qué lupus comeditan teneatur domino»

An animal dimiflu in pafcuis poffideax tur per illu qui iti eö dimifTit»

Si aliquis accepit equü in pafcuisquia dicitfe domina illiufequi an incidat in pc»» nam»

Si paftor códuxit animalia ad pafédum amp;pcr loca infidiofa ea amifit an teneaf de culpa» ’

Sieftconuentuinintêrdominuï ÔC pa ftorem dediuidendis fetibus quaadbone fit agendum.

Si quifê in poffédione alicui^ pafcui amp;nbsp;co tm utaf certo tépore anni an per hoc re tineat fuam pofleflionéra»

DESERVITVTE caleiscoquéde Sc arene fodiende ^cica» X»

An dicantur feruitutes urbaneuel rufti cc feu reales aut ius perfonale»

Q^uid fi promittaf luscalcis coquende uel arene fodiende ul tra g fit opus pro fun do dominate'an tails feruituspoflitconfti tui»

Nunquid ifte’due feruitutes fint nomiz nate uel innominate» j

Si aliduis habet lus Crete uel lapidisexi méduAn ifta fit feruitus»

Q-uomodo uocct loca in quibus debef feruitus uel lus calcis coquede arene fodien

de uel Crete aut lapidis extimendu

DE SERVIT VTE alrius tolledi^ica.Xl

CL uotuplex fit feruitus altius tollendi» CLuareifta feruitus eft ruftica ÔC alle funt urbane»

CLuomudo ponatur exemplum in hac feruitute altius tollendi»

Q, uomodo hoc exemplum poflit procc derc cumquisregulanter poflit cdesfuas altius tollere ufqj ad celum etiam fi non eft impofita feruitus nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;-

Anfitaliud in prediis urbanis aliud in prediif rufticis

DE SERVITVTE cloace»9iica» XII»

An dicatur feruitus ruftica uel urbana. Q_ uando dicatur feruitus cloace debcri fundo ruftico»

DE SERuitutcptoriiuF^teiftijiica» XIII

Q,uid fit pretorium» -

Q^uid fit protedum»

* DE SERVITVtib^inominatispfica.XIin

DE SER VIT VTlbus terre Çiica» XV»

CLuibus ex caufis huiufmodi feruitutes conftitui uel imponi pofTint»

Si quis habet tundum per quem folehat ire ad cafas iundas fundo öC ipfum fundus alten legat.An Elegatanuspetat fundum fibi legatum poffint heredes excipere ex fundo deben feruitutem didis cafis ut fic poflit iri per il lum ad dictas cafas

Nungd capanna dicatur cafa uel domus

D E T VGVRIO Rubrica» XVI

An fiflicitum facere tugurium in fundo alieno QC fi fiat an poflit dominus fundi f^ pria audontate deftruere»

DE CVLTVRA terrarum Çiica» XVIÏ

An poffit dominus uicini fuperioris ita arare terrain fuam ut per fulcos ÔC porcas aqua ueniat ad fundum altenus inferiores an poilu cogi ludicio aque plu-ar»

Q,uidfiuult facere toilas uel fulcos in campa fundi uicini inférions quomodo ei

fuccurréturt

DE SEM1NAtiocpâltaç^ç^icaXVIIL

An fit licitû aïicuî î fuo fûdo arbores plâ tar ôc î fimb^ fûdi fui,Et fl radices îtrêt fun dum uicini ue! frondes aut rami protendt: tur fupra fontem uicini an pofTit uicini’ cas propria aueftorîtate incidere»

CEuid fl glans ex arbore tua cecidit î fu* dum meurrUi

Q,uid fi nô patior te coUigerc îllam gl5 dem«

CE nid fi miflb pecorc depafco glandem tuam que cecidit î funduî meum.

Si uicini per ortu folebatcerto têmpore irrigar partum illic fecit 06 affidua irrigati one cepit nocere uicino g aettone tnbiC

DE STERCEVIIatSeçiica XVÏIIL

D E M E S S E E T uindemia piica X X»

Cuilibet eft licitû meflèm^ôC uindemia? in fuo Fundo uel fibi locato Facer amp;nbsp;fi prohi bef pôt agere aôliouc iniuriarum*

CE nid fit faciêdûcum in quibafdâ locîs fintftatuta nequis pofTit uindemiarc uel meflêî facere etiâ i fuo nifi certo tpe»

Nunquid fit licitû alicui ingredi fundû ai ienû amp;nbsp;uuas coll igere uel fpicas.

DE AVCVP AT lONE.^ica XXL

CEuidfi Lm^ in aliène uenâdo ueîaueuî pando aliquid cepit an teneatur reftitue? re domino fundi»

An poffit uenator in fundo alieno reti? neri ut reddat quod ceperit»

CEuid fi fera belbareperiaf in laqueuj alienum»

CE uia^poteftquis ingredi fûdû alienu? maxime eau fa uenâdi uel aucupadi quero an hoc pofTit iureferuitutis uel iure cuius? dam facultatis«.

CEuid fi quis uulnerat feram beftiam ÔC alius capit cuius debet effe»

CEuidam accepitaccipitrem uel faïeonê cumfonaleis argêteisinpedib^an teneaf reftituere domino priori»

Nunqdfit licitû tendere retia feu laqos aut aha quelibet inftrumenta ad capiendas uenaciones»

CEuotupIex fituenatioöc an 6CquSdo

fit licita maxime clcricis uel monachis.

An fit licitumfacerefoffas uel laquées aprorum urforumue caufa facere»

Cuius fint fofie fiue foflata que funt ingt; ter uiam publicam ÔC fundum priuatum»

CuiusfitufusfofTarum An amp;nbsp;quando debeanc menfuraricum agro uendito An fît licitum facere foffas ex quitus aqua plU/ uia noceat»

An fit licitumEacere foffas in finibus fu difui»

DE MONTl BVS ^iiea» XXlï

CEuid fit mons»

CEuare dicatur mons» ’

An môtis appellatione penditie motiü non culte continentur»'

An Jiceat in fundo alieno lapides ceders amp;alioexportare»

An quis poffic in fundo fuo lapides eed re ita ut fragmenta lapidum’ueniant in fu dum alienum»

CEuid fi fint ueneaureê aut argetee an fit mibi licitû fodere in meo amp;nbsp;fodiédo tra fire fub fundo uicini

CEuiainmontib^filuereperiütur quo que dicatur filua cedua 6lt; filua pafcua»

CEuid fi creditor! filua pignorata fit Si debitor ex ea nauem uel allam materiam fe ceritan illa nauis uel materia fit pignori»

An pofïit creditor prohibcrc debitore? ne ex filua nauem faciat»

Nûquid uTufrucTuarius filue pofffinci dere arbores amp;nbsp;pedamenta pro ufu fuo ÖC etiam uendere»

Anempbiteota qui recepit filuam uel nemus i empbiteofim poffit inuito dno ex tirpare filuam Sc nem^ amp;nbsp;reducere ad pra ta uel culturam dó plantare uites uel arbo? res frucE itéras»

Aliquisucndidit nemus uel filuam cu5 patflo de retrouendendo an emptor poffit filuam extirpare»

An maritus poffit extirpare nemus fibi datu in doté di reducere ad culturam»

An maritus empbiteota uel feudatari^ uelalii fimiles qui babent ius in ire poffint ai bores frudliferas incidere»

An tales cadant a iure incidedo arbores Fructiferas co cau quo non poffent iciderc»

Si oceffialicui ut poffit de nemore meo ligna incidere 04 ad fui libitum accipere an

pofïêm podea alteri cócêderè»

Eft permifTuï alicui utpoflit clcn?fnogt; re meo queda ligna incidere an poffit pro? libito fu incidere»

Si i nemore alieno caprioli cèrui uF alia animalia captuf dno ignoratc uel contradi cête anefficianf capiétis ut domini nemo? Kis»

Si ruft ici dicunt fefuifte ufosnemore tanto tempore de quo non extat memoria î côtrariû an îuuat cos ut dicâtur acqfluiflê lus utendi fruendi in illo nemore»

Si ruftici uel abi habet ufu memoris ali eni puta quia ï eo confuctt funt accipere Ib gna longiftimo temporequeriturquando expiret tfte ufus»

DE COLLIBVS.92ica XXIH»

Vndedicatur colli's»

CLuomodo diftinguatur colli’s amonts ôCa penditiis montis»

DEVALLEpcica XXniI,

CLue dicatur uallis amp;nbsp;unde dicatur»

Q,ualiter différât a plano latitudmeSi cqualitatc»

An toffe agrorum amp;uiarSdCripeipamp;gt; rum dicâtur de plano»

Q^uid ft comittatur aliquid in co loco ^ pér atralt;ftionem aquc uerCus flume uergit Andieaf comifluï plano tiberis» »

An tabs locus contineatur appellations agr«‘

An flumen $ eft inter planflab utraqj parte contineatur appellatione plant»

DEACtVA, nbsp;nbsp;nbsp;giieaXXV.

DEMARLçiicat XXVI.

An mari poflitconftitui feruitus»

Nuqd in mari uF litore maris poffrtqs ediftcarc ÔC an edihciù efficiaf fuû ôC qn»

Nunquid poffit aliquis ptenbere marS uel aîiquëufuï maris aut lurisdidlione?»

An poffitpfcnbere tanto tempore cui* initii memoria non exiftat»

CLuomô qsdicaf poffediffe uel quafi mare uel abquara in co iurisdiftionem»

Nuquid poffintueneti nauigantes pee mare iponcre gabcllafmerdb^ cofifcarC merces eödudas 3 ftatuta uenetoruinr

CLuiddemari inquoaliqs no cxcrcuii iurifdidionctato tempore ut poffit dicere feprefcnpfiffèan poffint punir maleficia q ibi cômittûtur amp;nbsp;an poffit genres q illue ad habitadum accedunt ludicare

due dicatur tnfula propinqua mari uel modico fpacio diftare

Ha ben tes iurifdidionê in territorio co berenti mari dicutur habere iurifdidioneï Ctiam i mari 6£ in ifulis que fût i mari ufqj ad centû miliaria amp;nbsp;poffût capere amp;nbsp;punir delinquetes imari ulqjad cétum miliaria

duid ft infula mans effet in mari alto a qualibetrcgionediftäs ultra centû miliaria an dicatur nobis uicinia ue) ^pinqua

duidfi interduas ciuitates pûdualiter eque diftantcs effet commiffum delidura in mari

duid ft oritur contentio de his q gefta (tint in mari uelad mare»

Quid fit mare amp;nbsp;unde dicatur»

An reperianf fines ipfius maris»

duabter dcfignabitur mare»

An appellationeterritorii abcuius ciui tatifcomprehendatur etiam mare ôC diftri dus illius ciuitatis

Anciuitates maritimectiam mari babe ant diftridum»

An exiftens in man quod regitur per ci nitatem mantimaj dicatur extra diftridu An mare rubrum reperiatur»

DE LITTORE maris çuea» nbsp;nbsp;XXVIL

duid fttlittus maris»

Cuius dicatur effè littus maris»

An fit licitum cdificarc mlittore maris ÔC quid aliud liceat in eo faccre»

duid fit faciendum quan do ex ui Htu minis ligna uel rates uel alle res ad lit^ ma ns uel adfundum alicuius peruenerint*

DE PORT V Difca» XXVI IJ

duid fit portus» duidftatio d u ld angi portus»

An portus mans ingénio bominum fa bricati fint publici omnium populoru An uero edificacium»

An teftamétum fadum in portu cuiuC dam ciuitatis foldani dicatur fadum in ter risfoldani»

D E N A VI çiica» X X V11Î K

Q^uare non pot imponi (cruitus naui ficut nec iumétis amp;nbsp;hominibust

Q^uarc ettâ nô pôt iraponi jCcruïtus aq dudtus ex lacu cû (éruitus nauigü imponi poflit

CLuid fi dominas uFt incidercarborcs 6lt; nauta uFt ligare nauê arboribus»

Q,uod,dicaf proprie tépus nauigatio nis»

D E L A C V çiica» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;X X X*

' Q^uîdfitlacus/;

Q,uidfit ftagnura»

An feruitus aquc tollèndc ex lacu impo ni poHit»

CL uarc in lacu amp;nbsp;ftagno lus aluuionis locû non habet

CLuot modis Iacusamp; ftagna pofiint éê publica^

CLuid iuris fi emi acommuni perufil frudlus lacusÔf eômune habebat ibmaucs proprias ad pilicandura quaruî ufum ego uolo eômune negat»

D E F L V M Inib^ pubIicis.9îicaX XXL

CLuomodo dicâtur flumina pemnia amp;nbsp;qn tortêtia ôc fi non peremnia*

CLuando flumina fint publica ÔC qu3do non

CLuomodoflumen a riuo difccrnatun

Cuius fit pprietas Ôlt; ufuflruâ:^ flumis CLuomodocognofeaf quâdoalueusflu minis fit mutatus*

Statutu dicit agentesîoeitenèanf feq ufq^ ad alueu nom fluminis an ultra alueu delicatû teneaturfequi,

CLuod dicaf caput fluminis amp;nbsp;qui finis

Nûquid fi flumé ducit lignaraina i agrU meû cfliciâf mea uel quid luris»

Si dominus alicuius uillcuelcafteUi lo cault feucôceflit diAâ uillam uel caftelluî uel territoria â uideaf locafle feu cocefliflè flumina uel riuos aquarum

Item nûquid flumina ucniant in concef fions feudorû realiû fi forte côceduf ufque ad taie flumen uel de tali flumine ufque ad taie»

Si flumen eft incÔfinio duaru cîuitatuî An lUrisdictio ipfi? fit magis uni^ q alterP

DE FLVMINE priuato,^ica» XXXÏI»

CLue dic3tur flumina priuata»

CLuotmodis dicâtur priuata»

DE INSVLIS »9^1ca» XXXIIL CLuot modis infula dicatur» CLuotuplex fit infula aquis circundata» CLuot modis infula conongat» Cuiusfit ifula maris uel fluminis refpe élu proprietatis amp;nbsp;lunfdielionis»

Cuius fit infula refpedu ufus» Quomodo acquiratur dominiSinfulê per occupationern»

CLualiter acquiratur pofleflio infule»

CL ualiter fieri debeat méfuratio infuls uteognofeaf cuius fit ôC pro qu3ta quanti täte eorum qui prope ripam predia poflit dent

CLuando infula definatefle infula»

DE ALVE0.9fic3» XXXUIL

CLuid fit proprie alucus»

CLuomodo cognofeaf alueu eflêpubli/ ci iuris»

CLuid fi flumen alueum dimitit an alue us defmat effe publici iuris»

Ponequodimpet^ fluminisabdulit mi bi firaul Ôt femel F fuccefliue totum agrum meum non applicando uicinofedfibi ipfi facit alueum leu leAum ÔC podea in breue tempus uel longum alio impetu locus mu tault nunquid ager meus reflituetur mibi deequitatcanuero uicini lucrabuntur»

Quuid fi alueus eft mutatusan dicatur nouum flumen»

CLuando dicatur alueus mutatus uel rC Ijdlusd

DE ALLVVIONE çuca» nbsp;nbsp;XXXV»

DERiPAçiica» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XXXVI

CLuid fit ripa»

Vnde dicatur ripa ôC a quo loco ïcipiat dici ripa*

CLuâdo dicantur ripe mutari»

CLuid fl uia publica eflet in medio fier flumen Ôi agrum uel domum cuius effent

CLuâdo uedif fudus ueniunt et ripe Ä folTe feu folfata etiam fi uia fit in medio»

AnTipffcomefurari (3ebôat eu fû Jo pui tafi uëdidifundumôC afirmauicfTe ccntiij lugeru.

Q^uia FofTeejue funt in fundo méfuraf eu fundo quero an méCuref fuperficies que cfta latere louée an uero mefuref eu totq agro ficuti folle plane effent»

CLuidfiripa predu uer fus flume natu taliterfëextêditnt quia forte ibi eratlapigt; dicina crelcês nel forte terremotu ripa erec tacorruit óC ipfa mnefla predio remanens flummjsalueü pereülocü ceflare fecitan crelêat domino predu.

Q,uare ripe fluminu non Gnt publice (êd lUorS quorCi predlis adherêt fientfunt publica ipfa flumina cumappédices fequa tur naturam fui fubieëli»

De aha matena riparu uide in rubrica de ripa ubi ponuf,xi»cóclufiones Si remiC fioncs ibi de materia ïterdiëti deripa rainu enda uel reficienda»

DE AGGERIBVS.9iicaXXXVn.

CL ui dicantur aggerès»'

Quid ff in agro meo inferior! magna fît babûdâciaaquarû proueniês ex agro fu^« pcriori an liceat aggeres ÔC foueas baber ut aqua uerfus aliam parte uadatÔ^ ager me^ euacuetur.

CL uid fi uicinus inferior habet aggerès in fûdofuoexuetuftateuel paeLo andomi nuffupenor pofTitcogère inferiore aggc»*_ res minuere»

CL nid ff aggerey qui ï fudo nicini fupio ris erac ms aquedeiecit p quod fadlum eft ut aqua pluuia mihi noceat»

CLuid fi publicû flumeî multu excreuit proterquod (blet mibi date dâpnû amp;nbsp;pre dia roea inundare an pofTem aggerem ad bibere»uel aliam munitôem facerc

Si protêt îundatoem aquaru ego in ag^ genbus meis feci coronellaselleuâdo ipas ne aqua excédés aggeres cofuetos îûdareC fûdûmeià nûquideas propria auCtorîtate polTim impune remouere

CLua pena puniaf rumpês aggeres flu minis mli i egypto ôC aliorû fluminu

CLuidffnô rupit aggeres fed arbores que lunt in agenbus caufa aggerum cüferlt; uandorum»

CE TORRENTE i^ica» XXXVUI

CLuid fit torfèns?*

Vnde dicitur torrens»

Cuius fit ipfe torresamp;quo ^beC

CLuidfi repiûf inftrumétaantiqua iri quibus pofleflores predioru3 a latere emé runt prediu ôc pro fineappofitû fuit foffa turn An ad iHos pertmeat»

Si uicinus flumé torrensauertit ne aq* ad eum pcrueniatan poffic agi contra eura aéhôe aque plu»ar»

DE VALLIBus aquofis 9^ica»XXXVlI^

CLuid dicédûqn uaUcrexcreffunt occu p5do pdiû alienû ÔC pofteadecrefeût.

CLuid ff in uaUib^ repen f tra cù herba 6^ cânellis natans que de loco ad locum mo uef ôc ton uulgarif appellâf anerunt pu bild uelpriuaci»

DE FONTE peicîu nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XL;

Anièruitusaquebauriéde cÔftitui pof fit ôlt; ex quô loco»

Licet tos onaf in agro tuo tn fi longo te pore duxi aq uâ ét ex fudo tuo non opus é doccrequo lureducâ immo fi impediar a te ucI ab alioducereaquamagere poflum utili adtione»

Si fons ex quo aqueduéfum babeo exar uerit 04 bis poft coft itutu tépus ad feruitu tem amitrédam ad fuâ uenam redient An aquedufluï amifenm

Habés fonté i fuperïori fundo non dj la uare ventres uel pannos ff pp id aqua oio deruperetur»

DE Riuis^iiea» nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLL

CLuid fit riuus'.

Si per fundum eff mibi ius aquam duce te de riuoqmd in confequentiam imbifa^ cere licebit»

- CL uis teneatur manutenere riuos ÖC ex purgare»

DE PISÇATIONE p^ica» XLIT.

An hceatcuilibetin omni parte man's pi (cari amp;nbsp;etiam in littore»

In quibus cafibus non fit coc omnibus ius pifcandi in fluminibus ôC portu»

Nunquid fufficiat quèm pifcatu? FuifTe pcr»xx»ueLxxxtannos ut pofTit prohibere piCcari aliqucm Gipcrucnientem '

Q^uid fi cocedif mihi ius aqueducende ad piCcariam meara ud elftem! Anfit fer^ uiius realise

Si qs coduxit ualles auf paludes ut pof fit ibi pifcari amp;nbsp;in eis reperiaf certa pars £ rcabalueoeleuataq tori uulgariter appel laf ÔCpiCœs cranes in bierae ft reducut tub eis*An fit heitu coduftori apperire didos toros Qc cranes piftes accipcre»

DE AERE^iiea* nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;nbsp;XLIIE

An poffit quis tolIerc nobiT aerera uel (blem edificando»

CLuid de coma pete acre raalis odorib^ apponedo ftercus uel doacasapiendo»

Nunquid faber potTit maUeare in domo fua ita ut exfonodifturbet raentem dodo ris uicinu

Q^uid fl uicinus eft îfamis*

Q,uando eft malus aer Nuquid tenCaf quis ftare uel uenirc»

Nunquid ufutfrud^ odorum uel aroraa turacoftitui pofTit»

Si quis habet aream in qua foletfrurnen tuj uétare uel alios frud^ An poHit uiem^ edificare in fuo ita ut aufcrat uentura illi arce»

CLuid de queftione in perfona 1 goncllc buffonis quibanitus ne ferrariaj accederet erait plauftrumPaduc ÔC terra paduanara pofuit i dido curru que aftêdit Si Ferrari! admit»

DEIGNE^iiea. XLIHL

Nunquid fit licituj facere ignera iuxta parietcm coramunem.

Q^uidfilocauitibi domuamp; conuéni in locatione ut ignera in domo nö haberes Ói tu babuifti ignera ÖC fortuito cafu ortö eft incendiü An tenearis»

CLuid fi inter locatorem amp;nbsp;códudorcï conueniafne fenuaut paleaponcreturóC condudor pofuit deinde feruus odudoris igne aliaiofuccéditancódudor teneatur»

An bähens domû inferiorem poiîit fa*

cerê ta grande bmû ut fuperiori noceat Quid fi effet furnus qui redderct malu odorem uicinis»

Quid de igne fomacis amp;nbsp;furni»

Quid de igne in ftipulâ mifio»

Quid de igne pifeatorum»

Quid de igne qui aliquado dolo imitti* tur in edes aliénas ueï m aceruu frumenti* N liquid pena ignis uel alia côtra incendia rios habeat locû de iure canonico»

Quid de incendie q» fit î domibus F bo fpiciis fine dolo'an domin’ teneaf fi dora’ efietaliéna uel de redus alienis in dorao co bulbs uel pro domibus uicini cobuftis 6€ etiamahis cafibus*

lt;Agt; TraAatus feruaca

,fEde acfti.ôCémp» ubi probaturqpcr

»B»

Vel fi latiorc aftu ut pofTit ire per mediumqj cipem utd»

Di(ftus.§.hcc uobis comparée ßeroglenus ledura.Nec

»D,

Aut flumen eft iftat memoria mum eft $ fine elle in quadam

»R

Trabitur etiaraad damnum,I.i.§» babeo ÔC per uel flumine unde

FINIS

FrancifehusdeFanefto petro Impreffit pie ano dnuM,CCCC\Lxxxudie»xxii»t® bruarib