-ocr page 1-
JAARBOEKJE
1993
VAN HET
OUDHEIDKUNDIG
GENOOTSCHAP
'NIFTARLAKE'
-ocr page 2-
Ereleden en bestuur
Ereleden               Jhr P. H.A. Martini Buys, Brugge, België
Mr J.H. van den Hoek Ostende, Amsterdam
Lid van verdienste A.J.A.M. Lisman, Nieuwersluis
Bestuur
Drs E. Munnig Schmidt, voorzitter
Nieuwerhoek, 3632 AD Loenen a/d Vecht (02943) 1280
Mw Dr M.A. Dukes-Greup, vice-voorzitter, Amsterdam
Mw C.H. ter Laan-Dingemans, secretariaat
Herengracht 6, 3601 AL Maarssen (03465) 71921
J. N.W. Voorhoeve, penningmeester, Vreeland
Mw Drs G. Recter, bibliothecaresse. Bijdorp, Oud Over 8,
3632 VD Loenen a/d Vecht (02943-4653)
A.J.A.M. Lisman, Nieuwersluis
J. H.R Roeland, Wassenaar
Leden
Redactie                Drs E. Munnig Schmidt
voor 1994             Nieuwerhoek, 3632 AD Loenen a/d Vecht (02943) 1280
Betalingen             Postbank nr. 513805
t.n.v. Penningmeester Niftarlake te Vreeland
ISBN 90-6550-387-0
-ocr page 3-
Ledenlijst 1993
van het Oudheidkundig Genootschap 'niftarlake'
Abcoude
DrsJ. Baalbergen
M.M.A. Bessem-Aalbers
R. Bianchi
Drs D.G. Carasso
Mr G. van Donkersgoed
Prof. Dr A.J. Dunning
MwJ. Elema
MwB.S.J. Elzinga
W.J. Engel
Gemeente Abcoude
Mw W.D. de Graaf-Vossestijn
J. de Groot
Historisclre Kring Baambrugge Abcoude
J.Th. Kemme
W. van ter Meij
J.J. Pabon Jr
J. van Santen
Mw E.M. SchoUe-Vis
J.B. Schreur
Ir D.L.H. Slebos
MrJ.W.EM. Swinkels
Mw A. den Toom-Naafs
W.C.C. Trouw
Mw G. L.J. Uiterwaal-Völker
Mw M.A.J. Vreeken-van Brink
J.E. Wustenhoff
Aerdenhout
Mr Ir J.J. Smorenburg
Almelo
C.J.M. Bak
Amersfoort
Rijksdienst Oudheidk. Bodemonderzoek
Stichting Museum Flehite
Amstelveen
J.W. N. van Achterbergh Jr
J.E. v.d. Dussen
Mw M. Fruithof-Matthes
D. Hoen
Mw C. Lugt
Mw H. Vlot-van Lonkhuyzen
Sandbergstraat 8, 1391 EL
Willem v. Abcoudelaan 11, 1391 CC
Meerzicht 1, 1391 AR
Dr. Koomansstraat 21, 1391 XA
Folkert Posdaan 6, 1391 AV
Angsteloord 63, 1391 ED
Dr. Koomansstraat 1 H, 1391 VZ
Ereprijs 27, 1391 TA
Angsteloord 5, 1391 EB
Gemeentehuis, 1391 EL
Meerweg 19, 1391 HG
Gein Noord 26, 1391 GZ
Folkert Postlaan 1, 1391 AV
De Tourton Bruynsstraat 3, 1391 EM
Zilverschoon 107, 1391 XS
D. V. Troostwijkstraat 51, 1391 ER
Heinkuitenhof 14, 1391 TS
Sandbergstraat 14, 1391 EL
Jan Trouwstraat 4, 1391 TT
Leo Dorgelmanstraat 8, 1391 EW
Gein Zuid 7, 1391 GT
Kievitsheuvel 37, 1391 AP
Torenlaan 32, 1391 AM
Kerkplein 14, 1391 GJ
D. v. Troostwijkstraat 46, 1391 ET
Koppelland 11, 1391 EV
Merellaan 29, 2111 GK
Horstlaan 76, 7602 AN
Kerkstraat 1, 3811 CV
Breestraat 80, 3811 BL
Amsterdamseweg 270, 1182 HN
Camera Obscuralaan 103, 1183 JX
Bos en Vaardaan 72, 1181 AD
Westelijk Halfrond 483, 1183 JD
105 St. Philipsland, 1181 JJ
Ferd. Bolweg 89, 1181 XC
-ocr page 4-
Amsterdam
* Mw D.J. K. Beynes-Heymeyer van Heemstede
Mw E.G.H. Blauwkuip-Haker
MwJ. Boers
Ir R.G.M.RN. Bosch van Drakestein
Mw Mr Dr M.A. Dukes-Greup
Drs RM. Fischer
Gemeentelijk Archief
MwJ.H. Greup-Nicolai
Mr J.H. v.d. Hoek Ostende
K. Hoen
M.M.W. Kasteleyn
K.F. van Leuven
B. Lubberhuizen
*RJ. Meertens Instituut
Mw A.M.J. Oosterbroek-Smilde
Mw E.G. Pannevis-Lammerts v. Buuren
W.A.C. Reesink
J.R. Ritman
Mw J.C.B. Straatman
J.M. Tor
Universiteitsbibliotheek
MwM.M. Welle
Dr C.J.J. Westermann
J. Zwaan
Ankeveen
Curtevenne Stichting
A. v.d. Lee
Apeldoorn
Drs R.Th. Schoenmaker
Arnhem
J. E. v.d. Sleesen
Baambrugge
H.F. Anger
M. Blokhuis
Mw Drs S. Boerdam
MwJ.E. Croon-Ogterop
Jhr Mr J.E. v.d. Does de Willebois
Mw M. van Erven Dorens-Vinke
Mw E. v.d. Lee
Mw Drs L.B. Lugt
MwJ.J. Tholenaar-Mannheimer
G.H. van Walbeek
Baarn
Mw C.E.B. v.d. Arend Schmidt-Oost Indië
Cannenburg 39, 1081 GV
Prinsengracht 1043, 1017 KP
Van Woustraat 44 3h, 1073 LM
Herengracht 66, 1015 BR
Beethovenstraat 249, 1077 JE
Hemsterhuisstraat 173, 1065 JZ
Amsteldijk 67, 1074 HZ
De Boelelaan 267, 1082 RC
B. Wieringerstraat 22, 1013 EB
Raphaëlstraat 11, 1077 PN
Olympiaplein 77, 1077 CR
Minervalaan 71-ii, 1077 NS
J.W. Brouwerstraat 32, 1071 LK
Keizersgracht 569-571, 1071 DR
Nic. Maesstraat 38 h, 1071 RB
Minervalaan 84-1, 1077 PK
Koninginneweg 40, 1075 CZ
Bloemgracht 19 h, 1016 KB
Minervalaan 60 ii, 1077 PD
Egelantiersstraat 10 b, 1015 PL
Singel 425, 1012 WP
Veerstraat 15 i, 1075 SL
Prinsengracht 1029 a, 1017 KP
Lijzijde 45, 1034 KN
van Breelaan 9, 1244 PB
Hollands end 89, 1244 NP
Groene Kijkerweg 1, 7371 GB
Bergstraat 97, 6811 LE
Pr. Beatrixstraat 13, 1396 KD
Rijksstraatweg 25, 1396 JD
Rijksstraatweg 22, 1396 JM
Kleiweg 34, 1396 HX
Dorpsstraat 23, 1396 KG
'Valk en Heyning' Rijksstraatweg 147,
1396 JK
Rijksstraatweg 113, 1396 JH
'Geinwijck' Rijksstraatweg 91, 1396 JG
'Kroonesteijn' Rijksstraatweg 125, 1396 JJ
Dorpsstraat 31, 1396 KH
Prinses Carolinalaan 2, 3743 JH
-ocr page 5-
De Bilt
Mw P.A.L.M. de Wit-van der Grinten
Bilthoven
Mw B. Bleeker-Eeuwens
Mw L. Quispel-de Langen
B. Vermeulen
Sj. Vrind
Mw Wouters-Mertens zur Borg
Blaricum
Mw J. Dudok van Heel
Mw. H.E. Rote-de Raad
W. Zuidervaart
Bloemendaal
Mw I.L. Lammerts van Bueren-de Jong
Breda
J.H. Peek
Breukelen
T.C. Akkerman
V.B.W. Asfalt
J. Bakker
Mw Mr L.G. Baud
Mw G. Bekker-Jonker
Ir G.G. v.d. Berg
MwJ.M. Bierman-Polman
J.W.M, de Boer
C.A.M. Brugman
J.W. de Bruyn Kops
P.J. Burggraaf
Mw A.C. Crietee-Hoogerbeets
Jac. van Dam
Mr M.W. van Dijk-Witjas
Mw Mr P. van Dobbenburgh-Rossberg
W. Dobber
H.H.J. Doude van Troostwijk
W.F.E. baron van der Feltz
P. Funken
R.T. v.d. Geer
P. L. van Gent
DW. Gerwig
Mw J. Greenwood
Dr J.W. Gunning
Mw Mr E.A. Haars
Drs H.C.J. Hendriks
Hist. Kring Breukelen p/a H. Polderman
R.J. Hofman
Mw H.J. de Jong
Zorgvliet 29, 3732 EP
Soestdijkseweg 95, 3721 AA
Noord Houdringelaan 32, 3722 BR
Rembrandtlaan 93, 3723 BM
Lassuslaan 55, 3723 LH
Sweelincklaan 69, 3723 JC
Torenlaan 72, 1261 GG
Holleweg 11, 1261 BW
Postbus 135, 1260 AC
Brederodelaan 145, 2061 JR
Laan van Liedekerke 28, 4835 CC
Rijksstraatweg 43, 3621 BH
'Vreedenoord'. Straatweg 68, 3621 BR
Griftenstein 2, 3621 XK
Kerkplein 16, 3621 BA
Herenstraat 58, 3621 AR
Straatweg 78, 3621 BR
Zandpad 82, 3621 NG
Willink V Collenstraat 79, 3621 CL
Keizerskroon 18, 3621 RS
Zandpad 61, 3621 NG
Kerkbrink 26, 3621 BS
Linnaeusdreef 44 A, 3621 XX
Orttswarande 55, 3621 XN
G. V. Nijenrodestraat 90, 3621 GM
Griftenstein 52, 3621 XL
Zandpad 27, 3621 ND
Straatweg 244, 3621 BZ
Stinzenlaan Zuid 201, 3621 TC
Oud Aa 41, 3621 LA
Nassauplein 1, 3621 EA
Zandpad 86, 3621 NG
Dannestraat 33, 3621 AE
Zandpad 38, 3621 ND                           '
Straatweg 204, 3621 BX
Kerkplein 16, 3621 BA
Julianastraat 25, 3621 EG
Stinzelaan Noord 108, 3621 RK
Zandpad 83, 3621 NG
Herenstraat 2, 3621 AR
-ocr page 6-
Mw G.J. van Julsingha
R. Kattenburg
Mw CR Knuist
Mw A. Koornneef
R.G.H.W. Korstjens
M. van Kralingen Jr
H.K. Lenstra
J. Molenkamp
J. Molenkamp
R.W.C. Molenkamp
Prof.DrIr R. Plomp
Jhr Mr W.H.D. Quarles van Ufford
P.V.L. Ritmeester
A. Roosjen
Mw M.L. van Rijssen-Dingemans
Mw W.J. Schröder-van den Beukei
T.N. Simonis
RB.A. Smits
Ir W. R Staargaard
Stichting Openbare Bibliotheek Breukelen
Mw A.J. Stilting
G. S. Streefland
F. L. Vegter
Mw E Verhagen
Mr J.A. Vermeulen
Mr G. Versluys
J. Verweij
Mw J. van Zadelhoff-Hortulanus
D. van Zijtveld
Breukeleveen
Mw J.A.M. Aalberts-Veen
Mw G.C. Geel-Krijgsman
Mw. J.C. Jongkees-van Pernis
Drs M.M. van Resteren
DrJ.EW. Nuboer
Ir J.J. Siepman v.d. Berg
Dr P.J. Sinninghe Damsté
A.RJ. Strookman
België, Brugge
Jhr P.H.A. Martini Buijs
Bunnik
Y.G. Stoutenbeek
Bussum
Mw E. Barendsen-Polak
Mr R. R. Hazewinkel
R.H. Heybroek
Linnaeusdreef21, 3621 XT
'Oudaen', Zandpad 80, 3621 NG
G. V. Doornikstraat 113, 3621 HZ
Keizerskroon 5, 3621 RS
Straatweg 111, 3621 BK
Herenstraat 4, 3621 AR
Kerkbrink 27, 3621 AN
Bisschopswater 27, 3621 WV
Straatweg 79, 3621 BJ
'Vecht en Dam', Dannegracht 16, 3621 AA
'Vegtvliet', Rijksstraatweg 220, 3621 BZ
'Gunterstein', Zandpad 48, 3621 NE
Straatweg 76, 3621 BR
Eendrachdaan 33, 3621 DD
Zandpad 81, 3621 NG
Keizerskroon 10, 3621 RS
'Klein Vechtvliet', Straatweg 224, 3621 BZ
Rijksstraatweg 101, 3621 BK
'Nijenrode', Rijksstraatweg 19, 3621 BO
J. Dircksenstraat 20, 3621 CB
Kloosterhof 15, 3621 BE
Zandpad 87, 3621 NG
'Hofstede Boomrijk', Zandpad 53, 3621 NE
Straatweg 74, 3621 BR
Brouwerij 1, 3621 AD
Straatweg 61, 3621 BH
Mecklenburgstraat 6, 3621 GP
'Groenevecht', Zandpad 37, 3621 ND
Straatweg 95, 3621 BJ
Herenweg 27, 3625 AA
Herenweg 53, 3625 AG
Herenweg 97, 3625 AD
Herenweg 47a, 3625 AB
Herenweg 59, 3625 AC
Herenweg 125, 3625 AD
Herenweg 89, 3625 AC
Herenweg 76, 3625 AH
Witte Leertouwerstraat 47, 8000
Hoenderkopershoek 10, 3981 TE
Koedijklaan 21, 1405 KZ
Nw 's-Gravelandseweg 67, 1406 NC
Meentweg 63, 1406 KD
-ocr page 7-
Koedijklaan 21, 1406 KX
Mecklenburg 52, 1404 BJ
Groot Hertoginnelaan 29, 1405
Koedijklaan la, 1406 KW
Boeier 10, 1113 GJ
Hezer Enghweg 90, 3734 GV
Bolkensteeg 34, 5103 AB
Parklaan 40, 3941 RE
v. Galenlaan 12, 3941 VD
Park Boswijk App. 588, 3941 AM
Wolwevershaven 11, 3311 AV
Hoofdstraat 9 b, 3971 KA
Orpheuslaan 53, 5631 BR
Vlietenburg 32, 2804 WT
Spanderswoud 5, 1243 HZ
'Trompenburgh' Zuidereind 43, 1243 KK
Noordereinde 60, 1243 JJ
Prins Willem Alexanderhof 22, 2502 AT
Therèse Schwartzestraat 30, 2597 XJ
Postbus 90418, 2509 LK
Hendrinaland 49, 2591 TB
Rijksweg 4, 6247 AH
Kleine Houtweg 18, 2012 CH
Ockhuizerweg 16 B, 3455 RW
Rembrandtlaan 9, 1213 BE
van Brakellaan 24, 1215 PJ
Meikevermeent 3, 1218 HA
Corverslaan 20, 1217 TN
Bussumergrintweg 38, 1217 BR
O. Amersfoortseweg 44, 1213 AE
Utrechtseweg 54, 1213 TW
Utrechtseweg 26, 'Beukendael' Flat 48,
1213 TT
Mw A.E. Koch-van de Stadt
M. Langelaar
Mw. P.A.C.E. Ooiman-van Aubel
Mw Y.M.J.A. Wijers-Tripels
Diemen
Drs K. de Leeuw
Den Dolder
Mw Wilhelm-v.d. Meer
Dongen
*Ir L.B. Wevers
Doorn
Ir H.J. Doude van Troostwijk
Mw G. v.d. Stoop-Koekoek
Mw A. v.d. Vlugt-De Groot
Dordrecht
Mw A.W. de Jong-Vis
Driebergen
Jhr ir DL. Six
Eindhoven
Ir J.V. Bruza
Gouda
Ven Oudheidkundige Kring 'Die Goude'
's-Graveland
P. Honig
MrH.L. Houthoff
Bibliotheek Natuurmonumenten
's-Gravenhage
Centraal Bureau voor Genealogie
Mw L.J. Doude van Troostwijk
Rijksbur. v. Kunsth. Doe.
F. Vintges
Gronsveld
Mw M.A.H. Pomerantz-Beks
Haarlem
Rijksarchief in Noord Holland
Haarzuilens
Mw L. Schouten
Hilversum
Mr L.J. van Apeldoorn
Mw H. ten Holt-van Epen
Mw C.L.R. Gleichman-Scholtsz
Mw J. Janmaat
Mw E. Korthals Altes-Kamerling
TW. Ploeg
Mw N. Ruiter
Jhr A. Rutgers van Rozenburg
-ocr page 8-
Postbus 2352, 1201 DB
Koninginneweg 18, 1217 KZ
Van Gelderlaan 74, 1215 SP
Postbus 9900, 1201 GM
de Bazelstraat 16, 1222 RJ
Onderdoor 160, postbus 650, 3990 DR
Nw. Bussummerweg 83 a, 1272 CE
Wagendijk 12, 3628 EP
Godinweg 2, 3628 BA
Postbus 10, 1830 AA
Moleneind 55, 1241 NJ
Kortenhoefsedijk 83, 1241 CS
Oostindië 24, 1241 HR
Kortenhoefsedijk 171, 1241 LZ
Oranjeweg 34, 1241 XS
300 Roedenlaan 4, 3749 AP
Brink 8, 1251 KV
J. Hamdorfnaan 31, 1251 NL
Tafelbergweg 15, 1251 AB
Hein Keverweg 17, 1251 BT
p/a Melkweg 70, 1251 PT
'De Boskant' 2, 3956 BV
Lange Brug 18, 2311 TL
Lange Voren 2, 7241 HS
Oud Over 3, 3632 VA
Wallestein 66, 3632 WR
Rijksstraatweg 80, 3632 AD
Vreelandseweg 4, 3632 EP
'Nedervecht', Oud Over 86, 3632 VE
Vreelandseweg 20, 3632 EP
Hofbergen 52, 3632 WC
Dorpsstraat 10, 3632 AT
'Vegdust', Oud Over 3, 3632 VA
'Ouderhoek', Rijksstraatweg 58, 3632 XE
Z. Schoute
Dr W.J. Steyling
Stichting 'Tussen Vecht en Eem'
Streekarchief v.h. Gooi e.d. Vechtstreek
E.  van Tijn
Houten
Provinciale Bibliotheek Centrale Utrecht
Huizen
F.  Renou
Kockengen
Dr J.A. van Dongen
G. F.W. Herngreen
Koedijk
RJ. Prett
Kortenhoef
RA. Bakker
Mw T. van Essen-Tiggers
F. Laboyrie
W. Spaan
Mw M.A. Sprenger-Den Uyl
Lage Vuursche
C.M.J.M, Hoek
Laren
J.N. Bastert
Mw C.A.H. Bleekemolen
Mw A. Blijdenstein-v. Berckel
MwJ.C.E Mulders-Baljon
Mw mr N. Roelofsz-ter Haar Romeny
Leersum
W.R.A. baron van Tuyll van Serooskerken
Leiden
Drs J. D. Sparrow
Lochem
Mw van Weede-Vaandering
Loenen a/d Vecht
N. Bakker
P.M. Bakker
Mw L. Beyer-Hubrecht
J.W. Blokjr
Mw B.J. Blijdenstein-Verkoren
Mw De Boer-Berendsen
M.C. Boevée
Mw E.E.C. Bon-Meyer
R.J.M. Bootz
Mw drs F. E. Brouwer
-ocr page 9-
'Vano. Ridderhofs. Mijnden', Mijndense-
dijk 13, 3632 NT
K. Ottolaan 30, 3632 BW
Vreelandseweg 24, 3632 ER
Grutterstraat 12, 3632 EJ
Oud Over 88, 3632 VE
Moleneind 4, 3632 DA
Kerkstraat 6, 3632 EL
Oud Over 39, 3632 VA
Postbus 99, 3632 ZS
't Rond 13, 3632 BN
'de Glashut', Oud Over 124, 3632 VG
Dorpsstraat 98, 3632 AW
Rijksstraatweg 85, 3632 AA
Hoflaan 1, 3632 BT
Westerklip 54, 3632 TG
Mijndensedijk 20, 3632 NV
Vreelandseweg 25, 3632 ER
Rijksstraatweg 90, 3632 AD
'Middelhof', Rijksstraatweg 96, 3632 AD
Graaf Janlaan 2, 3632 CB
't Rond 9, 3632 BN
Wallenstein 55, 3632 WP
Vreelandseweg 7, 3632 EP
Rijksstraatweg 130, 3632 AG
Kickestein 77, 3632 WK
Kon. Julianaweg 22, 3622 EE
't Rond 1, 3632 BN
Dorpsstraat 4, 3632 AT
'Terra Nova', Oud Over 154 a, 3632 VH
Oud Over 120, 3632 VC
Oud Over 18, 3632 VD
Vreelandseweg 8, 3632 EP
'Leeuwen Dijk', Dorpstraat 69, 3632 AS
'Nieuwerhoek', Rijksstraatweg 78, 3632 AD
Driehovenlaan 38, 3632 BL
'Vegdust', Oud Over 3, 3632 VA
Rijksstraatweg 69, 3632 AA
Dorpsstraat 28, 3632 AT
Dorpsstraat 82, 3632 AV
Rijksstraatweg 81 A, 3632 AA
Oud Over 146, 3632 VG
Oud Over 48, 3632 VD
'Bij Dorp', Oud Over 8, 3632 VD
'Warande', Oud Over 168, 3632 VH
Spinnerie 13, 3632 ET
Drs P.B.M. Deiters
C. Dierdorp
Mw M.M.Ch. Dijkstra-Dreesmann
J.P. Dullaert
J.D Ehlhardt
J.T.G. Ernst
Drs J.C. van Essen
A. Gelderman
Gemeente Loenen, t.a.v. Gemeentearchief
L.J. de Geus
Mw B. Gordijn
W. Grunfeld
Mw R. Vor der Hake-Campfens
Mw M.S. Harms-van Estrik
RM. Hiensch
M.J.RA. Graaf d'Hollosy
H.J. de Jong
M.C. dejongh
P.J. Kastelein
Mw. R.T. Knol-Smit
Drs G.J. Koelemey
DR Koets
J. de Koning
Mw W. van Kralingen-Niekerk
C.J. de Kruyter
W.F. Knijper
L. Kusters
Drs A. Ledeboer
D.C. van Leeuwen Boomkamp
J. Leicher
Mw F.M. Luxwolde
Drs J. v.d. Meulen
C.RG. Molenkamp
Drs E. Munnig Schmidt
C.W. van Nie
A.J.A.C. Nooteboom
Dr M. van Ommen
Mw Drs H.H. Pijzel-Dommisse
Mw T. Pluss-Trost
Drs W.M. v.d. Poel
Jhr J.H.J.M. v.d. Poll
M.J.B. Popma
Mw Drs G. Recter
Drs A.H.J. Risseeuw
M.W.H. Sanger
-ocr page 10-
Mw E. van Schijndel-Goemans
A. Schras
Mw Drs K.A.L. Schuckink Kool-Oudendal
Dr RJ. Sondaar
Mw A.A. Sondaar-Dobbelman
R.E. Spee
Mw A.A. Steffens
Stichting Culturele Raad Loenen, p/a
J.Th.M. van der Linden
Stichting Openbare Bibliotheek
Mw A.G. Stolp
Jhr Mr J. R E. Teding van Berkhout
C.J.M. Thijssen
Mw G. Thijs-Mantel
A.M. Thole
E.  Timmers
W.G. Tober
G.C.J. Tukker
Mw E. Vesseur-Murck Jansen
Mw G.M.J. Voorbij
Mw M. Voormolen
Mw Th.C. v.d. Voort
Drs S.G. de Vries
Mr A. Vrij
A.R. van Well
Mw H.L.M. Wennink
P.B. Westerhuis
Prof.DrH.C. Zanen
Loenersloot
Mr Z.M.F. Dingemans
Mr Th. van Hilst
H.J. v.d. Meij
Mw M. F. M. barones van Nagell-Martini Buys
Ir L. Vuyk
Loosdrecht
H. Aalberts
Mw P.M. Bijl-Lazoe
F. L. Boers
J.G. Boeschoten
Th. Burggraaf
Ir H.G. de Cock
Hist. Kring Loosdrecht p/a L.H.F. Weker
Dr H. van Marken Lichtenbeld
Mw A.J. Meyer-Visscher
J.M.L. Trouw
W. ter Veld
Vreelandseweg t.o. 5, 3632 EP
Torenstraat 1, 3632 EK
Rijksstraatweg 70, 3632 ZR
Oud Over 33 a, 3632 VA
Postbus 2, 3632 ZR
Vreelandseweg 1, 3632 EP
Oud Over 41, 3621VA
Wallenstein 26, 3632 WN
Postbus 47, 3632 ZR
Oud Over 93, 3632 VC
Oud Over 1, 3632 VA
't Rond 7, 3632 BN
Rijksstraatweg 75, 3632 AA
Grutterstraat 11, 3632 EJ
Vreelandseweg 18, 3632 EP
Brugstraat 10, 3632 EH
Hoefijzer 108, 3632 WD
'Vegtlust', Oud Over 3, App. 5, 3632 VA
'Vegtlust' Oud Over 3, 3632 VA
Rijksstraatweg 83, 3632 AA
Middenhoek 51, 3632 TC
Dorpsstraat 40, 3632 AV
't Rond 5, 3632 BN
Hofbergen 34, 3632 WC
Doude V. Troostwijkplein 7, 3632 BC
Dorpsstraat 53 A, 3632 AR
Vreelandseweg 23, 3632 ER
'Geynzicht', Rijksstraatweg 206, 3634 AN
Voorburgstraat 23, 3634 AV
Stichtsestraat 5, 3634 AR
Kasteel Loenersloot, 3634 AC
Rijksstraatweg 244, 3634 AN
Rembrandtlaan 1, 1231 AR
Breukeleveense Meentje 10a, 1231 LM
Nw. Loosdrechtsedijk 232 LG 1231
Oud Loosdrechtsedijk 284, 1231 MK
Veendijk 4, 1231 PB
Nieuw Loosdrechtsedijk 175, 1231 KS
Eikenlaan 16, 1231 BH
Nieuw Loosdrechtsedijk 285, 1231 KW
Rembrandtlaan 8, 1231 AC
vd. Helsdaan 5, 1231 AL
Nieuw Loosdrechtsedijk 302, 1231 LJ
10
-ocr page 11-
Maarssen
Mw W.J.R. Baardman-Dusseldorp
D. van Barneveld
Mr W. Beerman
J. H.W. van Bemmel
GJ. v.d. Berg
Mw J. D. v.d. Berg-van Cleeff
Mw W.E.E. Bernt-Scheffer
Bibliotheek Maarssen
Mw G.J.M. Bieding-Berg
Mw A. Bink-van der Steen
J.P. Boelens
A. Bohnenn
W.M. Bos
M. L.C.C. Braakman
Ir R.A. Brzesowsky
Drs S.W.G. de Clercq
Mw A.C. Cosijn-Gouda
A.R.A. Croiset van Uchelen
Mw M. van Dam-Smallenbroek
Mw E.H.Th.M. barones van Dedem-von
Martels
H.J. Dollekamp
Mw mr M.B. Geeris-Vehmeijer
A.J. Gelderblom
Gemeente Maarssen
Dr Ir A. Graveland
S. Haisma
Mw C.A.A. Hamminga
R. Hamminga
D.J. Hamoen
M. van Heijningen
Historische Kring Maarssen
Mr Z.O.H.M. baron van Hövell tot Wester-
flier
Mw J.H.M. Kamp-Schweers
R van Kerkvoort
G.K. v.d. Khs
C.H. Knaake
S. Komdeur
J. Kraayenhagen
Mw M. Kraneveld-Lokker
DrsJ.K.J. Kuiper
K. ter Laan
Prof. Dr J.T. Lambers
J.C. de Lang
Boomstede 686, 3608 BT
Schippersgracht 15, 3603 BC
Zandweg 33, 3601 AE
Kuyperstraat 29, 3601 VE
'Cromwijck', Zandpad 42, 3601 NA
Wilhelminaweg 1 A, 3603 CR
Straatweg 3, 3604 BN
Harmonieplein 2, 3603 BM
Klokjeslaan 4, 3601 HE
Lange Gracht 13, 3601 AH
Reigerskamp 171, 3607 HJ
'Vechtoever', Diependaalsedijk 33, 3601 GJ
J. V. Galenstraat 32, 3601 HW
Straatweg 14, 3604 BB
Reigerskamp 382, 3607 HW
'Harteveld', Straatweg 17, 3603 CV
Straatweg 17 B, 3603 CV
V. Houtenstraat 16, 3601 XJ
Langegracht 30, 3601 AJ
Zandweg 45, 3601 AE
J. Catsstraat 17, 3601 SJ
'Ganzenhoef', Zandpad 29, 3601 NA
'Hazenburg', Binnenweg 60, 3603 AG
Diependaalsedijk, 3601 GL
Diependaalsedijk 84, 3601 GM
Stationsweg 5, 3603 ED
Duivenkamp 753, 3607 VE
Duivenkamp 753 A, 3607 VE
Wilhelminaweg 9, 3603 CR
'Bolenstein', Bolensteinseweg 3, 3603 CP
Postbus 90, 3600 AB
'Huis ten Bosch', Zandweg 44, 3601 AE
'Mariënhof', Diependaalsedijk 52, 3601 GL
Zogweteringlaan 17, 3601 JJ
Diependaalsedijk 102, 3601 GN
Fazantenkamp 721, 3607 DS
Straatweg 162 a, 3603 CS
Julianaweg 19, 3603 AP
Zandweg 34, 3601 AE
'Vechtestein', Zandweg 1, 3602 AC
Herengracht 6, 3601 AL
Zandpad 22, 3601 AN
Machinekade 9, 3601 AR
11
-ocr page 12-
J.J.C. Louet Feisser
Dr A.R Messer
MwJ.M. Nijhoff
Mw J. Onnes-van der Noordaa
C.G.J. v.d. Oosten
R. Pfeiffer
J. Plas
C.J. Rijsterborgh
Prof Dr A. van Rossum
E. van Rossum
MwJ.G. Roukema-v.d. Berg
Mw G. Ruys
Mw H.J.W. Scholte
P.J.G. van Schonevelt
T. Schumacher
A.F. Smorenburg
Mw H. Stooker-Menges
St. Openbare Bibliotheek Maarssenbroek
R. Taal
J.H. van Tongeren
Y. Visser
R. van Vredendaal
E. Vriesinga
D. v.d. Wal
Mw C. Waller-Gunning
Mw M. Weck
Dr H.B.A. Welle
Mw P. Westenburg-de Groot
B.G. Wiegeraad
J.J.A. Wijs
B.B. v.d. Woude
Drs H. de Zoeten
De Meern
Jac. de Bruijn
Hist. Ver, Vleuten-De Meern-Haarzuilens
Muiden
A.J. Nipius
Mijdrecht
W. Bos
Mw M.W. v.d. Gronde-Visser
Naarden
J. F. Dudok van Heel
Mw D. Rutgers van Rozenburg-Hartung
Mw Drs J.B.C. Straatman
Mr A.J.W. van Westrop
Binnenweg 39, 3603 AE
Kerkweg9, 3603 CL
Langegracht 33, 3601 AJ
W. Barendszlaan 19, 3603 GM
Maarsseveensevaart 7 b, 3601 CC
Treubstraat 18, 3601 BX
'Leeuwenvecht', Straatweg 23, 3603 CV
Parkweg 41, 3603 AB
'Leeuwenburg', Zandpad 24, 3601 NA
W. Barendszlaan 1, 3603 GM
Mich. A. de Ruyterstraat 94, 3601 TH
Kerkweg 41, 3603 CL
Schippersgracht 9, 3603 BC
Hondiusstraat 60, 3602 PJ
Zwanenkamp 1251, 3607 NW
Kuyperstraat 27, 3601 VE
Kennedylaan 28, 3601 VG
Bisonspoor 1161, 3605 KV
Rooyaardslaan 10, 3601 HA
Duivenkamp 851, 3607 WG
Kuijperstraat 17, 3601 VE
Emmaweg 37, 3603 AL
Diependaalsedijk 78, 3601 GM
Zandpad 30, 3601 NA
Herengracht 8, 3601 AL
Dr. Arienslaan 136, 3601 GE
Maire Hofstedelaan 12, 3601 BR
Kerkweg 23, 3603 CL
Lelystraat 20, 3601 BV
Raadhuisstraat 25, 3603 AV
'Vredenhoef', Straatweg 33, 3603 CW
C. de Houtmanlaan 9, 3603 GE
Rijksstraatweg 84, 3454 JG
Meerndijk 62, 3454 HT
Hellingstraat 1, 1398 TA
Botdrager 8, 3641 LA
Midrethstraat 4, 3641 CD
Valkeveenselaan 56 a, 1411 GT
Rijksweg 46, 1412 BB
Markstraat 39, 1411 CZ
Thierensweg 19, 1411 EW
12
-ocr page 13-
Nederhorst den Berg
J. FA. Baar
Prof. Dr D. R Blok
F.H.B. Gladder
Mw E.N.C, van Damme
A. Eitjes
J. L. Jonker
Dr Ir H. Spekreijse
A.A.A. Vendrig
W. Zweers
Nieuwer ter Aa
Mw K. ten Brink
Nieuwersluis
J.J. Beelen
Mw B.Th.W. Blijdenstein
J.C. Braun
R.E.J. Bus
Mw L.L. Haurer-Doude van Troostwijk
J.C.T. van Hoeven
Drs W.F.J. Kels
N. Lakeman
A.J.A.M. Lisman
C.M. Oostveen
Mw l. Rot
Mr Drs H.W.G. van Schaik
Mw L. Simons-Smit
J.H. Stefels
Mw I. Teijema
RR.E.J.A. Woltering
Nigtevecht
J.W. Brouwer
C. Kootstra
J.W. v.d. Linden
Mw Drs RM. Muller-Witteveen
RN. Pikaar
Oisterwijk
H.C.M. Hoppenbrouwers
Oud Zuilen
H.O. Barneveld
Ir A.M. Bunjes
G. van Heusden
Mr J.G. van Rossum du Chattel
P. Thoenes
Rhenen
MrT.T.M.H. Bijleveld
Kerkstraat 6, 1394 GX
Ankeveensepad 7, 1394 GW
Hinderdam 18, 1394 JB
Hinderdam 15, 1394 JB
Lange Wetering 27, 1394 KD
'Nederhorst', Slotlaan 4, 1394 BK
Voorstraat 11, 1394 CS
Dammerweg 111, 1394 GT
Reeweg 2 a, 1394 JD
Laantje 2, 3626 AN
'Sluys Nae', Zandpad 18, 3631 NK
'Middenhoek', Rijksstraatweg 72, 3631 AD
'Over Holland', Rijksstraatweg 14, 3631 AC
'Weerestein', Zandweg 29, 3631 NL
Rijksstraatweg 20, 3631 AC
Rijksstraatweg 62, 3631 AB
Mijndensedijk 86, 3631 NR
Zandpad 18 3631 NK
'Vreeden Hoff', Rijksstraatweg 53, 3631 AB
Rijksstraatweg 35, 3631 AA
Zandpad 19, 3631 NK
Mijndensedijk 60, 3631 NP
Mijndensedijk 62, 3631 NP
'Rupelmonde', Rijksstraatweg 24, 3631 AC
Mijndensedijk 29, 3631 NN
Stationsweg 3, 3631 AJ
Vreelandseweg 72, 1393 PG
Dorpsstraat 142, 1393 NL
'Zwaanwijck', Klompweg 58, 1393 PM
'Zwaanwijck', Klompweg 48, 1393 PM
Dorpsstraat 130, 1393 NK
Klompven 10, 5062 AH
Vechtzijde 1, 3611 AM
Groeneweg 1, 3611 AT
'Zuilenveld', Zuylenveldseweg, 3611 AJ
Dorpsstraat 52, 3611 AG
'Swaenenvecht', Dorpsstraat 16, 3611 AE
Utrechtsestraatweg 45, 3911 TW
13
-ocr page 14-
Rozendaal
Genootschap Belle de Zuylen
Rijsbergen nb
Mw. E. Kalkman-Klep
Rijswijk ZH
A.J. Crucq
Schoorl
Mw E. Du Croo Kampmeinert-v.d. Berg
M. Mol
Soest
S. P. baron Bentinck
Tienhóven
Mw L.N. Beets-van Houten
W.T. de Boer
A. Hogenhout
Mw CD. de Jong-Mesker
Mr P.M. van der Laan
M. Remijnse
Th. Schouten
Utrecht
Mw A.M. Biegelaar-Boogaerdt
Centraal Museum t.a.v. de heer J.F. Visser
Centrale Bibliotheek Prov. Utrecht
Mw M.D.M. Deenstra-Sturkenboom
Gemeente Archief
Gemeente Bibliotheek
Mw W.J. van Gortel-ten Houten
Mw J.H. de Graaf
MwC.E. Hefting-Beerendonk
Ir G.J. Jonker
Prof Ir W.J. Petri
DrE.B.J. Postma
J.P. Prevoo
Provinciale VVV Utrecht
Rijksarchief
Mw E.Ch. van Sandick-Doude van Troostwijk
A.J. v.d. Slikke
Stichting Stichtse Geschiedenis
Stichting de Utrechtse Molens
Federatie Stichts Cultureel Erfgoed
Universiteitsbibliotheek
Vereniging Oud Utrecht, t.a.v. drs J. Baars
Mw N.M. Volkers-Meyssen
Mw Drs C.C.S. Wilmer
Veenendaal
Jhr Mr A.R. Clifford Kocq van Breugel
Rozendaalselaan 22, 6891 DG
Vinkenbosch, Overasebaan 22, 4891 RG
Sir W. Churchilllaan 915, 2286 AB
Laanweg 41, 1871 BK
Postbus 60, 1870 AB
Vosseveldlaan 56, 3768 GN
Nieuweweg 2, 3612 NR
Laan van Niftarlake 22, 3612 BS
Nieuweweg 5, 3612 AR
Laan van Niftarlake 30, 3612 BT
Veenkade 16, 3601 CH
Heuvellaan 10, 3612 BA
Looydijk 81, 3612 BE
Koningslaan 98, 3583 GR
Agnietenstraat 1, 3512 XA
Postbus 80300, 3508 TM
Emmalaan 1, 3581 HL
A. Numankade 199, 3572 KW
Postbus 80, 3500 AB
Koningslaan 109, 3583 GT
Bemuurde Weerd oz 76 bis, 3514 AN
Emmalaan 3, 3581 HL
Troosterlaan 24, 3571 NM
Emmalaan 4 a, 3581 HR
Stadionlaan 57, 3583 RD
Fien de la Marlaan 77, 3584 ZW
Europalaan 93, 3526 KP
A. Numankade 201, 3572 KW
van Hogendorpstraat 18, 3581 KE
Emmalaan 4 A, 3581 HR
Mariaplaats 23, 3511 LK
Mariaplaats 23, 3511 LK
Mariaplaats 23, 3511 LK
Wittevrouwenstraat 7-11, 3512 GS
G. Doustraat 12, 3583 SE
Koningslaan 118, 3683 GW
Takstraat 1, 3572 HZ
Landjuweel 22, 3905 PG
14
-ocr page 15-
Venray
Mw B. Wijnen
Vinkeveen
Prof. Dr L. Mur
Vleuten
J.J. Kool
Vogelenzang
G. Koopman
Voorschoten
H.M. v.d. Horn
Vreeland
Mw M. Aalderink-van Groen
Mw G. Beelaerts van Blokland-Kalff
E.J. Bink
J. Boerstra
Mw E. E. Brandes-de Lestrieux Hendrichs
W.J.J. Broex
F.H. Bruna
Mw H.W.B, van Dranen-Aleven
Mr J.E. Goldhoorn
Mw H.C. Greevelink-Swaving
Mw M.H. Happee
Mw Drs M.C. Huygen
S. Joosten
J. Kohnstamm
Mw J. Kok-Boekschoten
Mr J.A.H. Olde Loohuis
Restaurant Hotel 'De Nederlanden'
E. Roosegaarde Bisschop
Mw A.Th. Schot-Dolman
Drs C. Schuurman
Mw M. Smit Sibinga
Mw H. Smit-Houpst
Mw A. Sprenger-den Uyl
J.Chr. van Uchelen
Drs C. Verhaar
J. N.W. Voorhoeve
J.H. Vrij
DR. Wijnschenk
Mw H.J. Winkel
Waalre
Mw A. Krijgsman-Spoor
Wassenaar
*J.H.R Roeland
Weesp
J. van Baars
Kiosk 70, 5802 NS
Demmerik 21, 3645 AE
't Zand 31, 3451 GP
Vogelenzangseweg 41 V a, 2114 BB
Vondelstraat 16, 2251 KH
Klapstraat 21, 3633 BH
'Vreedenhorst', Bergseweg 18, 3633 AK
Boslaan 21, 3633 VZ
Nigtevechtseweg 10, 3633 XS
Voorstraat 7, 3633 BA
De Vliet 18, 3633 EL
Nigtevechtseweg 196, 3633 XX
Otto van Schonauwenstraat 1, 3633 CP
Singel 10, 3633 CR
Voorstraat 18, 3633 BB
De Vliet 8, 3633 EL
Otto van Schonauwenstraat 9, 3633 CP
Sluisje 12, 3633 AC
Voorstraat 16, 3633 BB
Voorstraat 9, 3633 BA
Boterweg 44, 3633 ER
Duinkerken 3, 3633 EM
Duinkerken 12, 3633 EN
Kerkplein 4, 3633 BG
Voorstraat 6, 3633 BA
'Vreedenhoek' Ruiterstraat 13, 3633 AV
Raadhuislaan 15, 3633 AP
Voorstraat 5, 3633 BA
Boterweg 8, 3633 ER
Fl.v. Boekhorststraat 5, 3633 CN              >;
Boslaan 4, 3633 VZ
Vredelantstraat 71, 3633 EB
Duinkerken 11, 3633 EM
Voorstraat 17, 3633 BB
Hoge Duinlaan 18, 5582 KG
Postbus 599, 2240 AM
Dammerweg 5, 1385 HT
15
-ocr page 16-
Mw H.J. Bodisco Massink-Jongejans
C. Draijer
Gemeente Museum Weesp
Mw H.M, Gerschtanowitz-Pauw
H. Kok
J.J.M. Koks
G. Lindeboom
Openbare Bibliotheek
F.G. van Reijen
A. Stork
Mw Drs A.J. Zondergeld-Hamer
Wilnis
H.W. van Soest
Woerden
J.C.M, van Capel
Mw H. Homsma-Veerman
G.J. Wesseling
Drs H.A. van Zwieten
Zeist
Rijksdienst voor de Monumentenzorg
DrsJ.T. Swaab-Barneveld
RL. de Vries
Zoelen
• Mr R, Barendsen
Zutphen
Mr J.A. Alleman
Zwolle
H.W. Schouwenaar
Zwitserland
A.H.R. Hoogezand
Dammerweg 5 a, 1383 HT
Fijnvandraatlaan 5, 1381 ES
Nieuwstraat 41, 1382 VV
Horn 23, 1381 GZ
Utrechtseweg 25, 1381 GR
Horn 3, 1381 GX
Wintertuin Flat 14, 1381 BZ
Postbus 5146, 1380 Ge
Zeeburgstraat 37, 1382 BM
Utrechtseweg 59, 1381 GT
Herensingel 162, 1382 VV
Dorpstraat 59, 3648 AG
'Rijnoord', Oostdam 12, 3441 EN
Groenendaal 10, 3441 BD
Gebn v Eyckstraat 4, 3443 VG
Zandwijksingel 11, 3443 EA
Broederplein 41, 3703 CD
Griffensteynseplein 10, 3703 BG
Bachlaan 81, 3706 PW
Kasteel 'Soelen', 4011 EN
Rijkenhage 32 a, Agnietenhof, 7201 LP
Boomkensdiep 13, 8032 XZ
Chalet Ariane, Waldegg, CH-3802
* =lid voor het leven
NB. Van verschillende zijden is het Genootschap verzocht een lidmaatschap voor het leven
in te stellen. Het bestuur heeft gemeend aan dit verzoek te kunnen voldoen en opent de moge-
lijkheid daartoe. De volgende regel is daarvoor uitgewerkt: voor leden jonger dan zestig jaar
bedraagt de eenmalige contributie ƒ 500,- en voor ouderen ƒ 400,-. Inmiddels hebben enige
leden hun lidmaatschap op deze wijze voor het leven bestendigd. Voor hun naam staat *.
16
-ocr page 17-
Verbouwing Rijksarchief Utrecht
Vanaf 18 april 1994 zullen er ingrijpende verbouwingen worden verricht in het
Rijksarchief Utrecht. De verbouwingen zijn nodig om ook in de toekomst de
archieven optimaal te blijven bewaren. De verbouwingen zullen een jaar duren.
De archieven worden overgebracht naar het Algemeen Rijksarchief (ARA),
Prins Willem Alexanderhof 20 in Den Haag. Vrijwel alle archieven zijn daar
vanaf 1 juni 1994 raadpleegbaar Tijdens de periode van de verhuizing (van 18
april tot 1 juni) zijn de archieven niet raadpleegbaar.
Bezoekers die genealogisch onderzoek willen doen, kunnen veelal nog in
Utrecht terecht. Van vele genealogische bronnen zijn namelijk foto's en micro-
films aanwezig. Deze zullen tijdens de verbouwing in Utrecht blijven.
Informatie over de verbouwing en de raadpleging van de archieven kunt U ver-
krijgen bij mevrouw S. A. L. de Graaff, telefoon 030-710044, of direct bij het Al-
gemeen Rijksarchief, 070-3315447 en 3315448, waar U een medewerker van het
archief in Utrecht zult treffen.
MededeUng voor hen die hun huis, een kerk,
een molen of een historisch park (monument)
willen restaureren
Bij de voorzitter bevindt zich het Compendium Monumentenzorg. Daarin staan alle
bestaande regelingen met toelichting, inclusief de fiscale kant van restaureren,
de zgn. aftrek van restauratiekosten. Ook bevindt zich daar een kopie van de
Monumentenwet van 1988. Geïnteresseerden kunnen het voor hen relevante ge-
deelte kopiëren.
Het Compendium is aangeschaft en wordt up-to-date gehouden door de Dr. R.
van Luttervelt Stichting.
17
-ocr page 18-
Conceptstaat van baten en lasten 1993
Baten
Contributies 1993                                                                             ƒ15.380, -
Excursies en lezingen                                                                          15.260, -
Verkoop jaarboekjes                                                                                 240,-
Diversen                                                                                                   410, -
Rente rekening-courant                                                                           236, -
Giften en diversen                                                                                 2.005, -
ƒ33.531,-
Lasten
Excursies en lezingen                                                                       ƒ12.280, -
Secretariaatskosten                                                                               4.769, -
Donaties                                                                                                   640, -
Jaarboek 1992                                                                                       6.953, -
Bibliotheek                                                                                               725, -
Diversen                                                                                                1.484,-
Batig saldo                                                                                            6.680, -
ƒ33.531,
Opgemaakt te Vreeland, 6 maart 1994              ,               De penningmeester,
J.N.W. Voorhoeve
18
-ocr page 19-
Jaaroverzicht 1993
Het activiteitenprogramma van de evenementencommissie was zó succesvol
dat leden steeds frequenter op een wachtlijst kwamen als het evenement volge-
boekt was. Meestal bleek, net als bij vliegtuigmaatschappijen, dat een zekere
overboeking geen problemen geeft daar in de laatste dagen vóór het evenement
een aantal afzeggingen steeds voor ruimte zorgt. Wij zijn de afzeggers dus
steeds dankbaar dat zij ons tijdig berichten.
De inmiddels 'cursus filosofie' gedoopte bijeenkomsten van een nu tot twintig
deelnemers aangegroeide groep belangstellenden voor de Romeinse en Griekse
literatuur behandelde eerst Ovidius en daarna Socrates. Men komt samen op
Nieuwerhoek te Loenen op woensdagmiddagen.
De Nieuwjaarsreceptie op 9 januari 1993 vond andermaal een gastvrij onthaal
op het huis Vegtlust te Loenen. Vooral het feit dat de verschillende appartemen-
ten waarin het huis is verdeeld vrijelijk betreden konden worden ondervond
veel waardering.
De heer D.G. Carasso, een van de auteurs van 'het' koepelboek, hield over die
koepels een druk bezochte lezing in de kerk van Vreeland op 16 februari. Wij
waren naar de kerk uitgeweken wegens het grote aantal belangstellenden, dat
op Slot Zuylen niet was onder te brengen. Zoals bekend staat een vernieuwde
uitgave van het boek op stapel.
Op 13 maart vierde de heer J. Leicher zijn 75e verjaardag. Dat was een goede
gelegenheid voor Uw voorzitter om hem de Niftarlake-oorkonde uit te reiken
(afb.). Als architect lang werkzaam in de Vechtstreek heeft hij een aantal bijzon-
dere projecten tot stand gebracht. Hij redde door aankoop en restauratie het
gebouw Het Raadhuis van Cronenburg te Loenen, dat op de nominatie stond
gesloopt te worden. Hetzelfde deed hij met de Glashut, het karakteristieke
buurtje tussen Loenen en Vreeland. Ook het huidige restaurant Tante Koosje
te Loenen werd door hem voor een wisse ondergang behoed. Uit de toespraak
bij de uitreiking is het volgende o.i. het memoreren waard: 'Het is een knappe
architect, die een restauratie aan een bestaand pand, uit welke periode dan ook,
zo kan uitvoeren dat het alleen aan een geoefend oog duidelijk is dat er wat aan
gebeurd is.' De meeste architecten willen hun stempel op een gebouw drukken
in plaats van het zelf te laten spreken.
De film Eline Vere trok eveneens zeer veel leden aan en er werd uitgeweken naar
het kerkje van Zuilen. Dat vond plaats op 17 maart. De film was door de produ-
cent, ons lid de heer M. van Heyningen, om niet ter beschikking gesteld. De
firma, die de apparatuur verzorgde, bleek geen goede greep want noch geluid
19
-ocr page 20-
De voorzitter overhandigt de heer J. Leicher de Niftarlake-oorkonde. Rechts ziet de penning-
meester goedkeurend toe (13 maart 1993).
noch beeld kwamen goed over hetgeen de zeer fraai geproduceerde film geen
recht deed wedervaren.
Op 27 april werd het door de bekende architect Jacob Otten Husly in 1772-76
gebouwde Stadhuis van Weesp bezocht in excursieverband. Ons lid mevrouw
Zondergeld-Hamer, conservator van het museale deel van het Stadhuis, leidde
de groep rond en wist de porseleinproduktie, die eind 18e eeuw in Weesp een
onderdak had gevonden, tot leven te brengen.
De jaarvergadering op 19 mei werd geplaagd door het succes van de vernieuwde
eetgelegenheid in vanouds De Kampioen te Nieuwersluis. Met het voortschrij-
den van de avond werd het rumoeriger zodat de lezing door de heer Lisman af-
gelast moest worden. Wij wijken nu uit voor de volgende jaarvergadering naar
De Nederlanden in Vreeland waar twee aparte zalen ter beschikking zijn gesteld
door ons lid de heer Bonnema.
20
-ocr page 21-
Het bezoek aan het Veenmuseum te Vinkeveen trok weer velen aan zodat twee
groepen leden op 23 juni na elkaar aan deze kleine excursie deelnamen. De uit-
leg was helder en een ieder kwam onder de indruk van het zware handwerk dat
in vroeger dagen voor het delven van de brandstof van een groot deel van de
huizen en industrieën van Nederland eeuwen lang verricht is geworden.
Ook de Jaarexcursie op 9 september leed niet onder gebrek aan belangstelling.
De verzamelplaats Kraantje Lek zal bij veel leden oude herinneringen hebben
opgeroepen. De wandeling door de buitenplaats Elswout was een openbaring.
Door de nog laagstaande zon was de lichtval op en door het oude beukenbos,
getemperd door een lichte nevel, bepaald betoverend. De zeer enthousiaste en
deskundige begeleiders wezen op interessante zwammen, spechtholen, kluize-
naarshuisjes, bruggetjes, bijzondere planten en bomen en ten slotte op het nooit
afgebouwde maar toch mooie classicistische huis met de oude koetshuizen, het
poortgebouw en de prachtige als restaurant verhuurde fin de siècle oranjerie.
Na de lunch op landgoed Groenendaal leidde een boswandeling naar het huis
te Manpad waar het park bewonderd werd met de buitengewone slangenmuur
met leifruitbomen. Het huis bleef helaas gesloten.
De lezing door de heer Lisman over Vreeden Hoff, die eerder uitgesteld moest
worden, werd op 7 oktober in het tuinpaviljoen van Queekhoven gehouden. In
het donker was niet te zien hoe goed onderhouden het park er bij ligt. De heer
en mevrouw Dieffenbach zijn wij erkentelijk dat wij daar terecht konden met
andermaal een omvangrijk gehoor. De lezing was zowel interessant als verma-
kelijk door de vele anecdotes.
Een kleine excursie naar het imposante onlangs gerestaureerde 18e-eeuwse
pand van de Fundatie van de Vrijvrouwe van Renswoude en naar de 17e-
eeuwse St.-Gertrudiskapel van het voormalige veel oudere gelijknamige kloos-
ter trok al weer een flink aantal leden. Zo is er steeds veel verborgen schoonheid
bewaard ondanks de tand des tijds.
De adembenemende tentoonstelling in het Rijksmuseum genaamd de Dage-
raad van de Gouden Eeuw werd voor ons op 8 december ingeleid door mevrouw
Ter Laan, zuster/schoonzuster van ons secretaris-echtpaar. De zaal op slot Zuy-
len was bomvol hetgeen voor de voortreffelijke spreekster alleen maar stimule-
rend was. Aansluitend werd op 11 december in twee groepen de tentoonstelling
bezocht. Uw voorzitter is er met zijn eega driemaal heen geweest.
Een druk jaar werd zo op waardige wijze afgerond. Hulde en dank aan de eve-
nementencommissie die steeds alert inspeelt op wat er in den lande zich aan in-
teressante zaken voordoet.
"             De voorzitter.
21
-ocr page 22-
Adriaan Paets van Troostwijk 1752-1837
Bewoner van 'Sterreschans' te Nieuwersluis
Uit hem kwam het geslacht Doude van Troost-
wijk voort
In verscheidene geschriften wordt hij geroemd als 'bekend scheikundige' en bij
nader onderzoek blijkt dat het belang van zijn werk inderdaad verre uitstijgt
boven dat van een lovenswaardig amateur. Hij genoot internationale bekend-
heid in de meest vooraanstaande wetenschappelijke kringen in Europa. In wat
volgt zal worden ingegaan op waar die beroemdheid op steunde.
Zijn rol in het Vechtgebeuren begon in 1815 toen hij Sterreschans onder
Nieuwersluis kocht en hij het brede gedeelte aan de straatzijde tegen het 17e-
eeuwse huis aan liet bouwen.
Levensloop
Hij was een zoon van Wouter van Troostwijk (1708-1761) en diens tweede vrouw
Johanna Rudolphina Paets (1733-1814), die in 1734 uit Rotterdam naar Utrecht
was gekomen alwaar Adriaan 1 maart 1752 werd geboren. Vader Wouter wordt
Koopman genoemd, waarschijnlijk in textiel, en werd regent van het St. Maar-
tensgasthuis te Utrecht. Hun enige andere kind, een dochter, haalde de meer-
derjarigheid niet.
De familie Paets genoot in het Zuidhollandse groot aanzien. Reeds in de 15e
eeuw was dit geslacht in Leiden woonachtig en namen leden daarvan deel aan
de stadsregering en wel tot in de 18e eeuw. Zo was de vader van Johanna Ru-
dolphina, Adriaan Paets (1681(?)-vóór 1746), wiens volledige naam als voorna-
men aan onze Adriaan gegeven was, ontvanger-generaal te Leiden. Haar groot-
vader, Vincent Paets (1653(?)-1702), was in 1688 ambassadeur in China en zijn
vader, de oudst bekende Adriaan (1631-1686), raad in de vroedschap van Rotter-
dam, bewindhebber der O. I. Compagnie, ontvanger-generaal van de admirali-
teit op de Maas, gezant aan het hof in Spanje en daarna aan het hof van Enge-
land. Onze jonge Adriaan was derhalve van goede komaf.
Hij verkreeg kort na zijn eerste huwelijk, met Maria Cornelia Loten, in 1770,
dus als 18-jarige, in Amsterdam het poortersrecht. Het jonge paar, zij was wèl
zes jaar ouder, trok in bij vader Gerrit Loten en moeder Catharina Bontan. De
jonge Adriaan had kennelijk veel in zijn mars want zijn schoonvader nam hem
op in zijn 'winkelaffaire', die in den vervolge 'Loten en van Troostwijk' ging he-
22
-ocr page 23-
Afb. 1. Dit miniatuur portret
van Adriaan Paets van Troost-
wijk toont hem op 81-jarig leef-
tijd. Het aquarel, 85 x 67 mm,
was in 1907 in bezit van de heer
W.J. Doude van Troostwijk,
toenmalig burgemeester van
Loenen. De signatuur zou die
van P.J. Lutgers kunnen zijn.
ten, en die handelde in 'Catoen en Lywaten [linnen]'. Hij kreeg van juli 1770
tot eind 1771 'vrije kost, drank en huisvesting' en daarbij nog ƒ800 per jaar. Ter
vergelijking: een goede handwerksman verdiende toenmaals ƒ600 per jaar. De
firma was gevestigd op de Nieuwendijk bij de Oude Brugsteeg. Na 1 januari
1772 werd Adriaan voor de helft compagnon. Veel geldelijke zorgen had het jon-
ge gezin derhalve niet. Ook in de persoonlijke sfeer ging alles in den beginne
goed, zo kregen zij een tweeling in oktober 1771, Wouter en Maximiliaan. Wou-
ter overleed echter reeds na zeven maanden. Driejaar later, in februari 1774,
kwam daar een dochter Johanna Dolphina bij. Deze kinderen noemden zich
Paets van Troostwijk, doch daar Maximiliaan kinderloos overleed stierf de
naam met hem uit zoals zal blijken.
In de verschillende aktes noemt ook Adriaan zich Paets van Troostwijk, alsof
zijn tweede voornaam Paets een deel van zijn achternaam was. Een mode-
verschijnsel dat in de 19e eeuw veel meer zou gaan voorkomen en dat in de vol-
gende generatie tot de naam Doude van Troostwijk zou leiden. Bovendien had
Adriaan wel reden zoals wij zagen om trots te zijn op zijn Paets-afkomst.
23
-ocr page 24-
Hij gaf blijk van grote energie daar hij naast zijn wetenschappelijk werk ook
een aantal jaren deel uitmaakte van de Amsterdamse stadsregering als schepen/
wethouder en als raadslid (afb. 2). Voorts was hij lid van het door Lodewijk Na-
poleon opgerichte Koninklijk Nederlandsch Instituut van Wetenschappen,
Letterkunde en Schoone Kunsten en van het Amortisatie Syndicaat.
Het zonnige leven verduisterde toen zijn vrouw in november 1778 overleed.
Na driejaar hertrouwde hij met Catharina Maria Doude (1750-1808), die hij
29 jaar zou overleven. Zij was een dochter van Hendrik Doude 'Capitein Ge-
weldige bij 't Edelmogende Collegie ter admiraliteit' te Amsterdam (1717-1782)
en diens nicht Margaretajacoba Verbrugge (1711-1793). Uit dit huwelijk kregen
Adriaan en Catharina vier kinderen: Wouter Johannes (1782-1810, kunstschil-
der), Hendrik Jacob, Adriaan (1786-1808, kapitein der bezoldigde guardes) en
een in de wieg overleden dochter. Het was Hendrik Jacob die de naam Doude
bij die van Troostwijk trok en die Sterreschans zou blijven bewonen.
Hendrik Jacob Doude van Troostwijk (1783-1859) werd in 1810 in de echt ver-
bonden met Catharina Henriëtte Steger uit Rotterdam. Na het overlijden van
vader Adriaan Paets van Troostwijk in 1837 kwamen zij in het bezit van het huis
'Sterreschans' dat als buitenhuis werd gebruikt. In Amsterdam bewoonden zij
vanaf 1840 Herengracht 504, naast de huidige ambtswoning van de burgemees-
ter. Hij wordt opperboekhouder genoemd en was lid van de permanente com-
missie uit het Amortisatie-syndicaat.
Van hun twee dochters kreeg alleen Cornelia Antoinetta (1814-1874) kinde-
ren. Zij huwde in 1836 met Eliza Theodoor van Beusekom (1814-1845), geboor-
tig van 's-Hertogenbosch, van wie zij zes jaar later scheidde. Met haar zou de
geslachtsnaam Doude van Troostwijk uitgestorven zijn, ware het niet dat zij
drie zoons kreeg.
De oudste daarvan, Willem Isaac, geboren 1838 te Amsterdam, kreeg het
aanbod van zijn grootvader Hendrik Jacob dat hij het huis Sterreschans en het
familievermogen kon erven, indien hij de geslachtsnaam Doude van Troostwijk
zou aannemen. Het was geen moeilijke keuze en bij KB van 6 augustus 1869
no. 24, eenjaar na het overlijden van zijn grootvader, werd Willem Isaac in staat
gesteld zijn achternaam te veranderen. Hij werd zo de stamvader van het huidi-
ge geslacht Doude van Troostwijk. Het was een kleinzoon van hem, Lodewijk
Willem (1901-1993), een zeer aimabel en integer man, die recent het huis Sterre-
schans bewoonde, tot hij midden vorig jaar overleed.
Wetenschappelijk werk
Adriaan had een wetenschappelijke inslag zonder daarvoor als jonge man ge-
studeerd te hebben en hij interesseerde zich zeer voor scheikundige vraagstuk-
ken. Hij was daarin autodidact. Vanaf 1778 publiceerde hij wetenschappelijke
24
-ocr page 25-
Afb. 2. Onderdeel van het
"burgemeesters"raam in de
Oude Kerk te Amsterdam
met het wapen van Adriaan
Paets van Troostvi'ijk, memo-
rerende dat hij in 1804 Wet-
houder van Amsterdam werd.
artikelen. Dit ginghem zo in beslagnemen dat hij in 1782, meteen al voor twaalf
jaar, een zaakwaarnemer in zijn bedrijf aanstelde.
                                           ?
Met de arts Jan Rudolph Deiman (1743-1808) en Pieter Nieuwland, wis- en
sterrenkundige richtte hij in 1790 het Gezelschap der Hollandse Scheikundigen
op dat tien jaar zou bestaan. De resultaten van hun experimenten werden in
Franse en Duitse tijdschriften gepubliceerd alsmede in de door hen zelf uitgege-
ven/?^cAerc/!e.yP/!j);j2co-C/!zwz9uej (1792-1794) en inde 7Va;Mar-6'(:MA:unrfz^g F«r/ifl;;z(f^-
lingen (1799-1808). De leden van het Gezelschap waren lid van o.a. Concordia et
Libertate en van Felix Meritis waar zij regelmatig voordrachten voor hielden.
Het was een spannende tijd waarin de grondvesten van de scheikunde gelegd
25
-ocr page 26-
werden en stukje bij beetje inzicht verkregen werd in de samenhang van stoffen.
De Fransman Lavoisier was hun grote leidsman, die tot hun woede en af-
schuw in het kader van de Franse Revolutie in 17 94 door de guillotine werd ont-
hoofd. Het gezelschap deed originele onderzoekingen die leidden tot de onder-
gang van de phlogistontheorie ten gunste van de oxydatieleer
Deiman bracht het tot lijfarts van Lodewijk Napoleon en was een van de eer-
ste aanhangers in Nederland van de filosofie van Immanuel Kant. In de samen-
werking met Adriaan Paets was Deiman de theoreticus en Adriaan de experi-
mentator. Speciaal gassen hadden hun grote belangstelling. In 1780 lieten zij
een boek verschijnen. Verhandeling over het nut van den groei der boomen en planten tot
zuivering der lucht,
als antwoord op een prijsvraag of (geparafraseerd) bomen
goed voor de gezondheid waren. Het feit dat planten zuurstof afgeven en kool-
zuur opnemen was toen net ontdekt.
Zij zetten een vernuftig experiment op om aan te tonen dat water een samen-
gestelde stof was, uit waterstof en zuurstof, iets wat voordien niet mogelijk ge-
acht werd want water was immers een element. Hun resultaten waren een af-
doend bewijs voor Lavoisiers oxidatietheorie en deden hun roem verbreiden
over heel Europa. Men moet hier niet gering over denken, want het hele Aristo-
teliaanse wereldbeeld waarmee de voorgaande generaties waren opgevoed werd
onderuit gehaald.
Dit bracht Henri en Thomas Hope, Hendrik en Pieter Muilman, Pieter de
Smeth en Willem Six, allen gefortuneerde mecenassen, ertoe om het Gezel-
schap geldelijk te ondersteunen. Onderzoek naar stikstofverbindingen leidde
tot verduidelijking van de vorming van N^O, distikstofoxyde of lachgas dat
daarna door Humphry Davy in 1800 herkend werd als een verdovingsmiddel.
Dit veroorzaakte een revolutie in de geneeskunde daar vanaf die tijd chirurgi-
sche ingrepen mogelijk werden die voordien bij bewustzijn van patiënten nau-
welijks uitgevoerd konden worden. Zij gaven aan de verbinding als eersten de
juiste benaming stikstofoxyde.
Het Gezelschap bereidde ook etheen, 'olievormend gas', en 1.2 dichloore-
thaan en staat daarmee aan het begin van de synthetisch organische chemie.
Lachgas (N^O) is nog tot op de huidige dag een belangrijk narcosemiddel. Uit
het bovenstaande mag blijken in welke mate Nederlandse scheikundigen aan
de wieg daarvan hebben gestaan.
Paets werkte ook samen met de beroemde Haarlemse arts Martinus van Ma-
rum - bekend o.a. van zijn elektriseermachine in Teylers Museum, het oudste
en nog bestaande Nederlandse museum waarvan hij directeur was - aan de ont-
wikkeling van een betere elektriseermachine.
Zijn vrienden en hij waren grote tegenstanders van het in die tijd nog immer
gebruikelijke begraven in kerken vanwege de invloed van de vrijkomende gas-
26
-ocr page 27-
sen op de gezondheid. Paets gaf het goede voorbeeld en liet zich in 1837 begra-
ven op een in 1791 geopend klein kerkhof, 'Rustoord' in Diemerbrug, evenals
twee andere leden van het Gezelschap, Bondt en Nieuwland. De Heer van Zuy-
len, baron Van Tuyll van Serooskerken, was al vroeg door hen overtuigd en had
reeds in 1781 een stuk grond aan de kerk van Zuilen geschonken teneinde het
begraven buiten de kerk mogelijk te maken. Hij was daarmee een echte pionier
doch het zou nog ruim 60 jaar duren voordat begraven in kerken van hogerhand
verboden werd.
In 1808 stierf Deiman en verdween van lieverlede het vuur uit de onderzoe-
kingen van Adriaan Paets van Troostwijk. In 1816 trok hij zich, 64 jaar oud, ge-
heel terug op Sterreschans waar hij zich nog 21 jaar aan de gezonde bomenlucht
te goed heeft gedaan tot hij daar op 3 april 1837 overleed.
Loenen, april 1994                                                             E. Munnig Schmidt
Bronnen
Cohen, dr. E., Das Lachgas, Leipzig, 1907.
Nederland's Patriciaat, 47e jg. 1961, Van Beusekom (Beusichem) en Doude van Troostwijk.
Snelders, dr. H.A.M., Het Gezelschap der HoUandsche Scheikundigen, Amsterdam, 1980.
Vorsterman van Oyen, dl. III, blz, 1.
Wijnaendts van Resandt, W., De uitgestorven geslachten Van Troostwijk (Van Troostwijk-Doude van
Troostwijk) en Doude, blz. 203-226.
Vriendelijke mededelingen van mevrouw Van Munster van Heuven-Doude van Troostwijk.
27
-ocr page 28-
Slotsigt, Slotzigt, Slotzicht
Het doet genoegen ditmaal een artikel te kunnen wijden aan een nog intacte
Vreelandse buitenplaats. De lijn in de beschrijving van Buitenplaatsen rond
Vreeland' is een stijgende; van de verdwenen Plaatsen 'De Nes' en 'Groene-
veld', via 'Welgelegen' en 'Breeëvecht' waarvan nog enige herkenbare zaken
overbleven, naar 'Brugzicht' waarvoor - getuige Cromwijk te Maarssen - nog
hoop op een vreugdevoller bestaan is, tot nu Slotzicht.
Deze buitenplaats is vrijwel steeds particulier bewoond geweest, nog steeds de
beste garantie voor een ongestoord voortbestaan. Daarbij heeft de tuin van een
vrij bescheiden maat tot een grootschalig landschappelijk park terug naar klei-
nere proporties gefluctueerd.
De plaats ligt ca. 100 meter zuidelijk van de provinciale weg Haarlem-Hilver-
sum. Uit die richting komend ziet men bij de nadering van Vreeland het huis
fraai afgetekend tegen het parkbos liggen (afb. 1). Vaak is niet bekend van dit
soort panden wie de stichter was en wanneer de stichting plaats vond. In dit ge-
val is dat echter nauwkeurig bekend.
In april 1735 kochten Hendrick Koeckebakker en Barent van Ulsen een huis
met erf en twee aanpalende 'vruchtdragende' boomgaarden aan de Vecht met
het doel daar een buitenplaats te stichten. ^ Dit blijkt uit de volgende zinsnede
in de transportakte van augustus 1735, waarbij Hendrick zijn compagnon Ba-
rent uitkoopt:
Ten aansien van welke voorsz. drie percele Partijen met den anderen sijn geaccordeerd
en overeengekomen dat de 2e comparant op 't voorsz. land sal bouwen een Huijsinge
en getimmerte na sijn welgevallen, en waarmede berijds een begin is gemaakt, sonder
dat hij 2e comparant daarvoor iets van den Ie comparant sal hebben te vorderen als
soo sij comparanten wederzijds met elkander reeds deswegens sijn overeengekomen
en van eikanderen sijn voldaan.'
Deze overeenkomst is enigszins curieus, want ofschoon Koeckebakker volledig
eigenaar werd bleef Van Ulsen een gemeenschappelijk woon- en gebruiksrecht
houden van huis en grond. Dat zou eerst vervallen bij zijn overlijden, zij het
dat zijn weduwe dat recht ook had als zij in de lasten zou delen. De familie Van
Ulsen heeft er evenwel niet of zeer kort gewoond, want Barent overleed na korte
tijd. Zijn weduwe, Cornelia Walschaart, deed daarop in oktober 1737 met een
'Acte van Renunciatie' afstand van al haar rechten.*
De aankoop van de twee percelen boomgaard hadden ieder ƒ800 gevergd, en
samen met het huis en erf kan de initiële investering op ca. ƒ 2000-2400 geraamd
worden. Omvangrijk kan het nieuwe huis dat Hendrick liet bouwen niet ge-
28
-ocr page 29-
*6,.
^.^(S^Wl'^
!■'■
Afb. 1. Aquarel van Slotzicht met rechts het koetshuis naast het koepelhuis door PT Lutgers
1834 (coll. Swellheim).
weest zijn, want het was nauwelijks gereed of hij verkocht zijn nieuwe buiten-
plaats in 1738 voor slechts ƒ2500 aan één der schepenen van het Gerecht Vree-
land, Jan Carel Lijnslager: ^
Eene buitenplaats genaamd "Slotsigt" met al wat aard en nagelvast is en met zijn be-
pooting en beplanting leggende even buiten Vreeland onder den Geregte van Corten-
hoef.
Het Gerecht Cortenhoef grensde toenmaals aan de Vecht vanaf de zuidkant van
de Oude Vecht of Sluisvaart tot de Dirck A. Lambertszkade, de grens met Oud-
Loosdrecht. Op de kaart van de Hollandse Waterlinie die RA. Ketelaar tussen
1770 en 1780 vervaardigde staan de meeste bekende buitenplaatsen met name
genoemd (afb. 2). Slotsigt echter moet hier nog een naam ontberen, hoewel huis
en hof aangegeven staan. De Plaats zal derhalve toen slechts vrij onaanzienlijk
zijn geweest.
De gestage uitbreiding van het bezit (die meer dan 150 jaar lang voortgang zou
vmden) begon al ras toen Lijnslager er enige kampen weiland aan de oostkant
bijkocht:^ 'strekkende tot aan de dobbers toe'. Met deze laatste zijn de trekgaten
29
-ocr page 30-
o M-m^ sr
Afb. 2. Kaart van de Hollandse Watedinie door P. A. Ketelaar, 1770-1781. Het terrein van
Slotzigt bevindt zich ten Oosten van de Vecht, iets ten Zuiden van Vreeland, met het schierei-
landje als overtuin (ARA O.S.K. H50A B3, detail).
bedoeld in het veenmoeras van de Dorsseveense polder, dat later, uitgeveend,
de plas de Wijde Blik zou vormen.
Achttien jaar later, begin 1756, kreeg Slotsigt een nieuwe eigenaar in de persoon
van Ishac Fundam of Fundao (1701-1783), die met Abigael Senior Coronel (geb.
1706) was getrouwd,'' een lid van de Portugees Joodse of Sefardische gemeen-
schap. Reeds in 1723 was hij bekend als uitgever en ook schrijver van Spaanse
boeken. Een aantal Joodse religieuze boeken zag van zijn hand het licht. In
Vreeland hield hij zich bezig met het samenstellen van historische schetsen uit
de werken van vermaarde schrijvers welke in 1767 in vijf delen uitgegeven wer-
den, wederom in het Spaans. Zijn opvolgers op Slotsigt waren Aron van Moses
Lopes(ch) Suasso (1726-1796) en Eliseba (Lopez) Suasso (1735-1812), zijn
vrouw, die de plaats in 1766 verwierven.^ Deze hadden twee jaar eerder reeds
een huis naast Slotsigt met erf, boomgaard, laantje en bosje gekocht samen met
Ishacs zoon Abraham Fundam.^ Diens aandeel werd door Aron bij de aankoop
van Slotsigt overgenomen en daaraan toegevoegd. Van dat soort huizen moet
30
-ocr page 31-
men zich niet een te grote voorstelling maken, want het blijkt dat zij vaak met-
een afgebroken werden, daar zij van hout en vaak bouwvallig waren. Later
blijkt Aron nog meer grond en water aan de oostzijde te hebben aangekocht. ^^
De familie Lopez Suasso stond in de Republiek in hoog aanzien sinds de tijd van
de Koning Stadhouder Willem III, met wie zij vriendschappelijke relaties onder-
hielden. Ook zakelijk waren de banden zeer nauw. In 1688 schoot Francisco Lo-
pez Suasso de Prins 600.000 thaler voor teneinde zeker te stellen dat de nieuw te
verkiezen Bisschop van Munster (herinnert U zich Bommenberend?) de Staten
goed gezind zou zijn. In 1689/90 werd van zijn rekening bij de Amsterdamse Wis-
selbank liefst 1,5 miljoen gulden overgeschreven op die van de thesaurier van de
Koning Stadhouder. Dit was een lening ten behoeve van Willem III's veldtocht
tegen Lodewijk XIV. Het verhaal gaat dat Francisco de invasie van Engeland in
1688 door Willem III (bij Brixton in Cornwall) financierde, doch daar zijn geen
bewijzen voor gevonden.'' Zijn vader, Antonio Lopez Suasso, is door de Koning
van Spanje geadeld als dank voor de vele geldleningen aan hem verstrekt: hij mocht
de erfelijke titel van Baron voeren en wel van Bornival, een goed in Zuid-België.
Zijn vermogen had hij verdiend met de handel in Spaanse wol, waaruit in Leiden
het beroemde wollen laken werd vervaardigd. Via zijn eerste vrouw was hij ge-
lieerd met de bankier Teixeira, haar vader, en zijn tweede vrouw was een dochter
van bankier De Pinto. Gedrieën vormden zij in het laatste kwart van de 17e en
eerste helft van de 18e eeuw de top van de Noordeuropese financiële wereld.
De Suasso's woonden wegens hun relaties met het Stadhouderlijke hof in 's-
Gravenhage en ook Arons gezin woonde daar. Eliseba was een kleindochter van
Francisco Lopez Suasso; Aron, haar man, moet haar achterneef zijn. Door hu-
welijken binnen de familie beoogde men het kapitaal in eigen kring te houden.
Het kan haast niet anders of Slotsigt is in die jaren vergroot en verfraaid, gezien
de grote staat die de Suasso's zich konden veroorloven. Wellicht is in die tijd het
oude huis dat smal was en met het dak evenwijdig aan de Vecht lag verdubbeld
waardoor er een zakgoot ontstond tussen beide daken. Een vergelijkbaar huis
kan men bijvoorbeeld aantreffen in Vechtzigt te Breukelen aan het Zandpad,
al zullen de zijgevels van Slotzigt kopgevels zijn geweest.
In het huis is van binnen aan de detaillering van deuren en kozijnen en een
sprong in het plafond van de gang boven te zien dat gedeelte I (afb. 3) het oudst
is. Gedeelte II is van later tijd en deel III nog later, doch beide 18e-eeuws. In
de noorder- en zuidergevels van het oudste gedeelte tekenen de oude kopgevels
zich af als barsten in het stucwerk over de nu door metselwerk verbonden gevel-
toppen. Deel III heeft een plat dak, waaromheen een houten balustrade is aan-
gebracht. De detaillering van de eikehouten achterdeur, gedeeld in een boven-
en onderdeur, met de pilasters aan weerszijden duidt op een laat 18e-eeuwse
31
-ocr page 32-
Afb. 3. De opbouw van Slotzicht.
Deel I Gebouwd in 1735-1736. Hoofdafm. 9,50 x 4,75 m. Begane grond met midden-
gang, verdieping en zolder. Aan N-zijde een opkamer boven de kelder.
Deel II Aangebouwd in 18e eeuw. Hoofdafm. 9,50 x 4,75 m. Begane grond met mid-
dengang, verdieping en zolder.
Deel III Aangebouwd in 18e eeuw. Hoofdafm. 10,50 x 3 m. Begane grond met midden-
gang en verdieping.
Deel IV Aangebouwd in 1808. Hoofdafm. 18 x 6,75 m. Begane grond vloer, 1 m boven
die van oude huis, verdieping en 2 m brede middengang.
bouwtijd. De middengang, die door de huisdelen I t/m III loopt, is slechts 1 me-
ter breed. De vloer en de wanden zijn bekleed met ca. twee meter lange marme-
ren platen, hetgeen zeer uitzonderlijk is. In deel I bevindt zich aan de noordzij-
de nog de oude opkamer met twee ingebouwde glazenkasten. Een deur in de
gang die voorheen de toegang vormde doet geen dienst meer. Thans kan men
via een lage deur vanuit gedeelte IV deze 'opkamer' betreden. Op het dak van
deel III staat een smeedijzeren klokkestoel met een ongemerkte bronzen bel,
de zgn. bengel. Deze diende tot het uit het park roepen van het personeel voor
de schafttijd.
Het zal het huis bestaande uit de delen I t/m III zijn geweest dat Charles Wilkin-
son uit Amsterdam in 1790 van de Suasso's overnam. '^Jacob Mooij, schout van
Kortenhoef, was hun gemachtigde. De prijs bedroeg/7000, een zeer aanmerke-
lijk hoger bedrag dan de ƒ 2500 die Lijnslager had betaald. Eensdeels wordt dat
verklaard door de bijgekochte grond en anderdeels moet er in huis en tuin het
nodige gebeurd zijn.
Wilkinson liet zich niet onbetuigd en voegde een perceel grond langs de A.
Lambertszkade aan Slotsigt toe. '^ Lang heeft hij er niet kunnen vertoeven,
want in 1795 overleed hij kinderloos in Middlesex in Engeland. Zijn bezittingen
32
-ocr page 33-
vielen toe aan zijn neef Thomas Wilkinson, die samen met Robert Elliot execu-
teur testamentair was. Thomas was squire van de stad Kentish in Middlesex
d.w.z. ambachtsheer. Het is duidelijk dat hij geen buitenplaats in Nederland
van node had, en Slotsigt werd overgedaan aan Cornelis Frijmersum hetgeen
in 1796 zijn beslag kreeg.'*
Frijmersum had toen zijn oog al laten vallen op het buiten Breeëvecht, dat hij
in 1801 van zijn schoonvader zou kopen, '^ en dus was Slotzigt voor hem slechts
handel. In mei 1797 vond hij in Cornelis Poortermans Matthijszn. een willige
koper voor/7900. niettegenstaande de rumoerige en ongewisse tijden. '^ De ak-
te vertelt wat er toen aanwezig was:
Een Hofstede staande en gelegen onder dese geregte in den Kerspele van Vreeland
in den Bosch onder Dorsseveen genaamd = Slotzicht = bestaande uit een Heerenhui-
zinge binnendijks en een huizing of tuinmanswoning buitendijks [dit is wellicht het
huis waaraan later de met riet gedekte koepel is gebouwd], met de tuijnen bosschen
en boomgaarden en met de verder getimmerten, bepooting en beplanting daarop
staande, strekkende Oostwaarts op over de Vechtdijk [waarop de weg ligt] tot de eigen-
dommen van de erven Krijn Hogeveen, ten Z buitendijks Steven Hulscher's Weduwe,
ten N buitendijks Arie Barneveld en binnendijks Gerrit Horst.
(Merkt op hoe de naam nu gemoderniseerd is tot Slotzicht! Een latere eigenaar
zal evenals Lutgers dat in 1836 in zijn plaatwerk Gezigten aan de rivier de Vecht deed
de Plaats nog Slotzigt noemen.) Ook Poortermans vindt zijn buitenplaats nog
wat te klein en koopt het huis met grond" van Wed. Hulscher, genaamd 'De
laatste Stuijver', liggend aan de Vechtdijk benoorden de A. Lambertszkade
(afb. 2). Mogelijk was dit huis voorheen een herberg, maar een vermelding
daarvan is tot dusver nergens aangetroffen.
Eind 1803 kreeg hij wellicht een aantrekkelijk bod op zijn buitengoed en ver-
kocht hij het aan Mordechaij Mercado. '^ Een deel van de transportakte willen
wij U niet onthouden:
Slotzigt, etc. etc. mitsgaders de twee boerenwoningen met deszelfs annex gronden en
boomgaard apart verhuurd wordende etc., maar ook wat tot verziering of bewerking der
Plaats behoord of door de Heer verkoper daartoe gebruikt is en hetwelk alles gespecifi-
ceerd staat op een lijst of nota's daarvan zijnde en door de comparant verkoper getekend
aan koper ter hand is gesteld, en dat alles voor eene somma van ƒ 11.000 t.w. ƒ 10.000 voor
de plaats en ƒ1000 voor de ingrediënten, gereedschappen, broeierijen en andersints.
De tuinman komt in dienst bij de koper en verder:
verkoper mag nadien groenten en andere producten afvoeren als gespecificeerd op de
in tuinmans bezit zijnde lijst. [Deze laatste is niet gevonden].
De waardestijging is frappant waaruit men de conclusie kan trekken dat het bui-
ten aanmerkelijk verfraaid was. Zo kwam Slotzicht weer in Portugees joodse
handen.
33
-ocr page 34-
Toen Abraham Fundam in 1766 door Suasso uitgekocht werd betrok hij het huis
aan de Voorstraat (thans nr. 14 of 15) in Vreeland, waarin hij tevens een ruimte
inrichtte als synagoge,'^ Keneseth Abraham genaamd. Toen hij in 1807 zijn
testament maakte, vermaakte hij 'Het groote Boek Mozes met de zilveren
handvatten waar des comparants naam op staat' en de zilveren kroon uit de Ke-
neseth Abraham aan de Portugese Synagoge in Amsterdam. Zwarts meldt dat:
'deze fraaie Thora rol met den mantel van zwaar goudbrokaat bewaard en voor
de eredienst gebruikt [wordt].' Buitendien gaf hij een portret op glas van zich-
zelf en een stel verguld zilveren siertorens (rimon) uit 1688 of 1705 in 1817 aan
de Portugese Synagoge. Dit feit staat gegraveerd in de siertorens: 'Abm. de Is.
Fundam Ao. 5577'. Portret en siertorens bevinden zich nu in het Joods Histo-
risch Museum te Amsterdam (nrs. JHM48 en B102). Abraham moet een gees-
tig man geweest zijn daar hij de bijnaam droeg van 'Hofnar van Willem V'.'
Het is bekend dat hij zich in hofkringen in Den Haag bewoog en hij zal het prin-
selijk paar vermaakt hebben met zijn joodse gein.
Daar er een synagoge ingericht moet worden zodra er 10 mannelijke joden in
een gemeente wonen, zal er in die tijd een aantal Portugees joodse families ge-
woond hebben in Vreeland. Zwarts noemt wat dit betreft als in Vreeland woon-
achtigejoden D. Hm. Henriques de Gastro en Isaac Teixeira de Mattos. Voorts
zijn bekend Da Costa Gomes de la Penha, Mozes da GostaGomez, S.A. Lopez
de Salzedo en Samuel van Joseph Ricardo. De latere Haagse chacham J. van
J. Ferrares fungeerde als 18-jarige nog in 1822 als voorzanger in Keneseth Abra-
ham. Daaruit kan de conclusie getrokken worden dat na de dood van Abraham
zijn vrouw Hanna Meldola (1750-1823) de synagoge in stand heeft gehouden.
Familie van de nieuwe eigenaar Mercado vindt men overigens ook in Maarssen
in de late 18e eeuw. Nog geen driejaar bleef Mercado in het genot van Slotzicht.
Dirkjan Voombergh (1768-1824), bankier te Amsterdam, deed daar namelijk
in 1806 zijn intrede, hetgeen hem het niet geringe bedrag van ƒ12.500 kostte.
Zijn familie zou daarvoor dan ook een eeuw met Slotzicht verbonden blijven
(afb. 4). Helemaal onbekend was Voombergh niet in Vreeland, want zijn vader
Albert had in 1784 al weiland in de omgeving aangekocht. In de koopakte^" luidt
de omschrijving:
Een Buijtenplaats genaamd Slotzigt, geleegen onder Vreeland of Kortenhoef, met de
daarbij aangelegde broeierijen, tuijnbanken, tuijnmansgereedschappen, op het voor-
stuk [buitendijks] het zogenaamde witte huis [dit is waarschijnlijk het koepelhuis],
twee burgerwoningen, het huis genaamd 'De laatste Stuijver', twee akkers in de vee-
nen met hout beplant, een hakboschje aan de blokken insgelijks met hout beplant en
de boomgaardstuijn geleegen bij het huis De laatste Stuijver.
Uit een huurtaxatie^^ vlak na de aankoop in oktober 1806 blijkt dat de plaats
34
-ocr page 35-
Afb. 4. Portret van Dirk-Jan
Voombergh door C.H. Hod-
ges(St. Iconogn Bun D2922).
met park, bos en weiland een oppervlak bereikt had van 8 morgen en 125 roe-
den. Ook wordt in deze taxatie het bestaan van een schuur, twee loodsen en een
menagerie vermeld. In het gebied tussen Slotzicht en de A. Lambertszkade was
toen alleen een stukje grond van de Erven Krijn Hoogeveen nog niet in eigen-
dom bij Slotzicht.
Voombergh woonde in deze jaren in het door hem van zijn compagnon gehuur-
de huis Herengracht 179^^ te Amsterdam, een voornaam, vijf ramen breed huis
met een door een timpaan gedekte gevel. Hij was chef van de bankiersfirma
'Ketwich en Voombergh', die gevestigd was in het 'Huis aan de drie grachten'
te Amsterdam (bij het Athenaeum tegenover het voormalige Binnengasthuis).
In 1880 zou deze firma overgenomen worden door Labouchère Oyens, die via
de Rotterdamse Bankvereniging en de AMRO-bank is opgegaan in de ABN-
AMRO bank.
Slotzicht was voor hem en zijn familie een echt zomerhuis. Evenals vele voor-
gaande eigenaren kocht ook Voombergh in de omgeving grond, met of zonder
huizen erop. Aan de westkant van de Vecht waren dat in totaal 24 bunder land,
waarbij ook twee eilandjes in de Vecht tegenover Slotzicht (zie afb. 2, waar zelfs
drie eilandjes op te ontwaren zijn). Wat Slotzicht betreft was zijn voornaamste
35
-ocr page 36-
^■.<-f
Afb. 5. De plank met 'W. BOES 1808' uit de hijsbalk van het voorhuis (coU. Swellheim).
wapenfeit de aanbouw aan de Vechtzijde van een groot voorhuis dat twee ka-
mers en de zolder bevat, alsmede een verlengstuk van de middengang tussen
de beide kamers (zie afb. 3 deel IV). Deze aanbouw gaf veel meer allure aan
het huis naast vrijwel een verdubbeling van de ruimte, en uiteraard een veel
fraaier uitzicht over Vecht en weilanden naar het Slot Loenersloot waaraan het
huis zijn naam ontleent, In een hijsbalk boven een dakkapel aan de achterzijde
van het voorhuis werd onlangs het ingehakte merk '1808 W. BOES' aangetrof-
fen; welhaast zeker is dit het jaar van de oplevering (afb. 5).
De twee kamers in deze nieuwbouw zijn voorzien van stucwerk plafonds uit
twee verschillende periodes. In het noordelijke vertrek is dat Empire met een
mandorlalijst, in het zuidelijke een vrij zware late Biedermeier stijl evenals in
de tussenliggende gang. De dubbele deuren in beide vertrekken zijn Empire
evenals de wit marmeren haardomlijsting in het noordelijke vertrek met daar-
boven in stuc een trofee van een viola da gamba, een trompet en een blad mu-
ziek. Boven de deuren in die kamer is een lier in stuc aangebracht. De zuidelijke
kamer is voorzien van een zware beige kalkstenen haardpartij uit ca. 1880. De
hoeken van deze kamer zijn afgerond. Aan weerszijden van de marmeren trap
in de gang waarlangs men afdaalt naar het oude huis staat een gietijzeren balus-
36
-ocr page 37-
^1
Afb. 6. Terrein van Slotzigt op het minuutplan van 1830 voor het kadaster. De weg langs Slot-
zigt is met een bocht om de voortuin gelegd, waarschijnlijk tijdens de bouw van het nieuwe
voorhuis door D.J, Voombergh (Blad Vreeland A 2 ged.).
trade. Voor het huis dekt een dakje op twee gietijzeren kolommen de trap die
gelegenheid geeft de tuin te betreden.
Jammer genoeg heeft de tweede vrouw van Voombergh, Margaretha van der
Vliet (moeder van hun jongste dochter Henriëtta Maria), slechts twee zomers
het genoegen van het landelijke leven mogen smaken. Zij overleed reeds in 1811.
Een tweede belangrijke toevoeging die waarschijnlijk in de tijd van Dirkjan
Voombergh tot stand is gekomen is de bouw van de koepelkamer aan de tuin-
manswoning aan de Vecht. De stijlelementen duiden op een ontstaan tussen
1820 en 18.30. Op de kadasterkaart uit 1832 (afb. 6) is de vorm van de koepelka-
mer reeds te ontwaren en Lutgers bracht deze in 1834 op een aquarel in beeld
(afb. 1) en in 1836 op een litho (afb. 7).
Het verhaal dat het woonhuis gebouwd zou zijn om zijn ongetrouwde jongste
dochter aan een goede partij te helpen moet naar het rijk der fabelen verwezen
worden want zij was in 1808 pas driejaar en bij haar vaders overlijden in 1824
37
-ocr page 38-
Afb. 7, Koepelhuis Slotzigt, eilandje, koetshuis en botenhuis. Litho door P.J. Lutgers 18.36
(coU. Swellheim).
dus 19 jaar. Geen leeftijd om te wanhopen dat zij nog ooit een man zou vinden.
Bij de boedelscheiding^^ (zie bijlage I) tussen de drie kinderen Albert (1793-
1851), Anna Gelina (1795-1866) en Henriëtta Maria (1805-1866) verkreeg de
laatste de Hofstede Slotzicht toebedeeld met een boedelwaarde van ƒ15.000.
Ook verkreeg zij de eigendom van 14 ha land gelegen aan de overzijde van de
Vecht met twee (!) eilandjes daarin, totaal gewaardeerd op ƒ9.900. Daarenbo-
ven ontving zij 'in contante penningen eene somma van ƒ43.100.' (In koop-
kracht van heden is dat een vermogen van ruim ƒ 7 miljoen.) Vader Voombergh
had in de moeilijke jaren van de Franse tijd en daarna bepaald blijk gegeven
van een goed zakelijk inzicht. Zijn totale vermogen bij zijn overlijden wordt op
ƒ2 miljoen geschat, o.a. bezat hij de gehele Oranjepolder onder Naaldwijk,
waar het stadhouderlijk paleis Honselaersdijk gestaan heeft.
Bij de verdeling was Henriëtta Maria nog niet meerderjarig. Over haar erfenis
kon zij 'van Zijne Majesteit den Koning geobtineerd hebbende Suppletie van
38
-ocr page 39-
Afb. 8. Het inkomen der 'Openbare wandeling' of 'Plantage' te Vreeland. Litho door P.J.
Lutgers 1836 (Christemeyer 1837).
ouderdom, blijkens brieven van Venia actatie, door Hoogstdenzelven aan haar
verleend te Brussel den eersten Januari 1825' echter toch zelf beschikken. Het
bezit van Slotzicht werkte ook op haar inspirerend tot de aankoop van veel on-
roerend goed in Vreeland. In totaal ging het om negen transacties^* die voor
haar kennelijk een speciale betekenis hadden, want in haar testament liet zij
voor die delen opnemen:
Alle welke invoege voorschreven aangekochte percelen, waarvan de toenmalige opstal-
len geheel of ten deele gesloopt of verbouwd zijn, zijn aangetrokken met en vereenigd
aan de Heerenhofstede Slotzicht om daarmede verenigd te blijven en één geheel uit te
maken.
Dit was een soort Fidei Commis (een soort erfdienstbaarheid waarbij bepaald
werd wat men tot in de eeuwigheid wel en niet mocht doen met het erfgoed) zo-
als Magdalena Poulle dat voor Gunterstein ruim 100 jaar eerder had gevestigd,
doch men blijkt er zich later weinig van aangetrokken te hebben.
Eén van deze panden was het huis Rusthoek te Vreeland, omschreven als 'He-
renhuizing met stal en rijtuigloods'. Dit lag aan de Sluisvaart bij de Knollen-
brug, oostelijk van het nog bestaande 18e-eeuwse huis Vredenhoek, en is later
afgebroken. Voorts nam zij in 1828 de boerderij Sans Souci over die 'bevorens
Pappelenburg en later Vechtzicht was geheten, groot 35 ha' van de toenmalige
eigenaar van Breeëvecht, Hendrik Hageman Frijmersum^^ (zijn vader kocht
39
-ocr page 40-
Afb. 9. Tuinbaas Hendrik van Stroe en zijn vrouw Dientje ca 1865 (familiearcliief Labou-
chere).
dit buiten eerder in 1801). Ook boerderij Nooit Gedacht aan de Slootdijk, met
12 ha land en grenzend aan Sans Souci heeft zij nog in bezit gehad. Het huis
Vredenhoek op de hoek van de Vecht en de oude Vecht of Sluisvaart kocht zij
in 1854 'met derzelver stallingen, wagenloods, tuin en grond alsmede weg en
daaraan staande bomen etc.'^^ Met de Ambachtsheer van Vreeland heeft zij er-
voor gezorgd dat de zgn. 'Openbare Wandeling' die ten dele over en langs haar
grond liep tot stand kwam (afb. 8).
40
-ocr page 41-
De door haar vader begonnen aanleg van het grote park van Slotzicht heeft zij
via vele aankopen na 1824 uitgebouwd tot een omvangrijk en landschappelijk
gevarieerd lustoord. Uit zijn tijd nog zal de kolossale koperbeuk achter het huis
dateren, die een groot deel van de tuin beheerst. Op het Kadastrale minuutplan
van 1832 (afb. 6) is te zien dat het park een fraaie landschappelijke aanleg had
met slingervijvers, lanen, bruggetjes, sparrebossen, parkbos, een hertenkamp
en menagerie, boomgaarden, oranjerie, bloemenkassen, ijskelder, en oostelij-
ker de weilanden, akkers en trekgaten of 'dobbers' van de Wijde Blik. Tezamen
had het een oppervlak van ca, 25 ha.
Een belangrijk man bij deze aanleg was de tuinbaas Hendrik van Stroe (afb.
9) die al in 1840 wordt genoemd en in 1871 nog als gemachtigde optrad bij
grondaankoop. 2^ Hij heeft als tuinknecht o.a. Bart Wenk gehad, die later tuin-
baas werd op Valk en Heijning te Loenersloot, en die op zijn voorspraak in 1842
als tuinbaas naar Hoog Beek en Roijen te Zeist ging. Die buitenplaats was in
1825 door Henriëtta's broer Albert gekocht. Uit zijn dagboek blijkt hoezeer hij
afging op de adviezen van 'Baas' Van Stroe bij het beheer van zijn landgoed.
Henriëtta Maria was zeer gesteld op het echtpaar Van Stroe hetgeen blijkt uit
het legaat waarmee zij hem in haar testament bedacht:
'Aan mijnen getrouwen Tuinman Hendrik van Stroe en zijne Huisvrouw Dientje te
zamen de som van vijfhonderd gulden ... ééns ... en daar en boven ... een jaarlijksche
uitkering van achthonderd gulden ...'.
Waar een goed dagloon dertig stuivers beliep is hier sprake van een hoog pen-
sioen. De vijf arbeiders die op Slotzicht werkzaam waren kregen ieder ƒ200 's
jaars evenals de naaister en een oude 'huisvrouw'. De dienstboden kregen ƒ100
plus ƒ100 voor elk jaar dat zij 'trouw' dienst hadden gedaan. ^^
In 1866 overleed Henriëtta ongehuwd en kinderloos in het huis Herengracht
54722 vvaar haar zuster, de Wed. Anna Gelina Rente Linsen-Voombergh, sinds
haar huwelijk in 1815 woonde. Zij was haar enige erfgename*' maar overleed
eveneens kinderloos zes weken na haar zuster. Alle bezittingen van beide zus-
ters werden toegewezen aan de drie kinderen van hun vooroverleden broer Al-
bert (na aftrek van de vele legaten). Bij de verdeling van het onroerend goed^^
verkreeg de oudste nicht, Philippina Constantia Isabella van Loon-Voombergh,
de buitenplaats Slotzicht, Vredenhoek, Sans Souci en de overige huizen en het
land uit de nalatenschap van haar tante Henriëtta. Haar zuster Henriëtta M.J.
Labouchère-Voombergh erfde o.a. de boerderij Paddenburg aan de Angstel in
Baambrugge met 46 ha land, dat doorliep tot aan de Vecht. In de 18e eeuw lag
daar een buitenplaats van die naam.
Mevrouw Van Loon zal de buitenplaats steeds verhuurd hebben, daar zij van
haar vader het landgoed Hoog Beek en Roijen te Zeist geërfd had, waaraan zij
41
-ocr page 42-
Afb. 10. De familie Backer, vader, moeder en de twee jongste kinderen, in de bokkewagen
alsmede een aantal personeelsleden (familiearchief Backer).
meer gehecht zal zijn geweest. Een bekende huurder was jhr. J.A.F. Backer
(1853-1911), burgemeester van Vreeland van 1882 tot zijn dood (afb. 10). Zijn
wieg had op Vreedenhoff te Nieuwersluis gestaan.
IncidenteeP^ kocht zij nog een perceel grond op Loosdrechts gebied, noordelijk
grenzend aan de A. Lambertszkade op Loosdrechts gebied en westelijk aan de
Vecht, en liet daar een tuinmanshuis op bouwen. Lange tijd bleef het goed onge-
wijzigd in stand totdat eind 1903 de weduwe Van Loon aan timmerman Herma-
nus Engelbertus Bakker het (nog bestaande) door hem bewoonde huis en erf
verkocht,^" waar hij op erfpachtbasis reeds een timmerbedrijf en een (eveneens
nog bestaande) houtloods op gevestigd had. Dat kostte hem ƒ2000. Een laatste
transport vond veertien dagen voor haar dood plaats in 1905 via haar gemach-
tigde dochter Agnes. 'Vredenhoek' werd toen overgenomen voor ƒ2250 door dr.
Johannes Jacobus van Rijn, leraar aan de Rijks HBS te Leeuwarden. Het eer-
der van Vredenhoek afgesplitste huis 'Rusthoek' werd voor een zelfde prijs
overgedaan^* aan de heren Huibertus van Groen, timmerman, en Adrianus
van Groen, metselaar, beiden uit Vreeland.
42
-ocr page 43-
Haar twee dochters jvr. Anna Louisa Agatha van Bijlandt-van Loon en jvr. Ag-
nes Henriëtta Constance van Loon voelden blijkbaar geen enkele band meer
met de Vreelandse bezittingen en besloten hun geërfde goed van de hand te
doen. In januari 1906 was het zover^^ en kochten Theodorus Johan Schipperijn
en Jan Plomp uit Maarssen:
De heerenhofstede Slotzicht met de hoeve Ruimzicht [direct ten noorden van Slotzicht
gelegen], de koepel met woning, tuinmanshuis, koetshuis, arbeiderswoning, schuur
en bloemenkassen etc. de waterpartijen, wei en hooiland, rietakkers, een eiland in de
Vecht [één eiland blijkt intussen verdwenen te zijn], te zamen groot 27,175 ha, alsmede
nog een kamp weiland met een stuk weg onder Oud Over van 6632 m^.
De heren telden er ƒ40.000 voor neer en aanvaardden de opmerkelijke erf-
dienstbaarheid die op het geheel nog door de weduwe Van Loon was gevestigd:
'Dat op de verkochte perceelen nimmer mogen worden gesticht of gebouwd, of de be-
staande gebouwen mogen worden gebruikt voor, ingericht of verbouwd tot, kerkge-
bouwen, kapellen, gestichten, danshuizen, bordeelen of herbergen en inrichtingen
waar bier of sterke dranken worden getapt of geschonken'.
Mogen alle eigenaren van buitenplaatsen dit lezen en ter harte nemen. Men
zou nog toe kunnen voegen dat fabrieken en kantoren evenmin gewenst zijn.
Drie dagen later werd boerderij Ruimzicht^' (dit was vroeger het buitentje 'De
Rietvink'), gelegen aan de Vecht ten Zuiden van de Sluisvaart met ruim 9 ha
land overgedaan aan Agatha Griffioen, weduwe van Jacobus de Bruijn. Te zelf-
der tijd werden de bloemkassen met bijbehorende tuinmanshuizen en ruim 25
aren grond overgenomen door Huibert van Mastrigt, bloemist te Vreeland, die
daar een handelskwekerij genaamd 'De Morgenzon' op begon. Eind 1906 kocht
Schipperijn zijn compagnon Plomp voor ƒ7000 uit^* en ging op eigen kracht
door met het uitponden van Slotzicht. Het koepelhuis aan de Vecht, het eiland
er vóór, veestallingen en 9 ha weiland tussen Boslaan en Wijde Blik gingen met
ƒ11.500 hypotheek over in handen^^ van veehouder Evert Soede uit Maarssen.
Afb. 11 toont het gebied rond deze tijd.
Toen burgemeester Backer, huurder immers van Slotzicht sinds 1882, in 1911
overleed kreeg Schipperijn de handen vrij. Hij interesseerde^^ een nieuwe eige-
naar voor het kerngebied in de persoon van Willem Cornelis Geill, elektrotech-
nisch ingenieur te Amsterdam. Voor ƒ7250 kon hij het huis met ca. 9000 m^
grond het zijne noemen. Een jaar tevoren was hij getrouwd met Branca Wit-
stein, doch dat huwelijk hield slechts kort stand, want in 1913 ging het echtpaar
reeds uiteen. ^' Branca kreeg Slotzicht onder overname van de hypotheek toege-
wezen. De heer Geill kwam er bekaaid af. Hij moest Branca ƒ1500 betalen en
kon zijn persoonlijke goederen zoals tekenpapier, tekenborden, verfdozen, zijn
eigen schilderijen, vier sarongs, twee hoofddoeken en een lakstempel meene-
43
-ocr page 44-
J^iidehh'I: '<=». q.
Afb. 11. Topografische kaart 1921 met omvang van Slotzicht in 1900-1921 (Top. Dienst).
men en dat was het. Mevrouw Witstein verhuurde Slotzicht en vertrok naar
's-Gravenhage. Kort nadien huwde zij met de daar wonende koopman Aaron
(Harry in de wandeling) Streletskie.
Een voor dit soort huizen minder aantrekkelijke huurder was Defensie, dat er
in 1914-18 een militair tehuis vestigde (afb. 12). Wat later werden er gevluchte
Oostenrijkse kinderen in gevestigd, ook al geen voorzichtige bewoners. Na de
oorlog zaten de Streletskies met een uitgewoond huis en geen goed betalende
huurders, zodat zij de hypotheeklasten niet meer konden opbrengen. Hun fail-
lissement werd aangevraagd en in 1924 werd Slotzicht geveild^^ in Hotel de Ne-
derlanden. Het werd gemijnd op ƒ7010 door Michiel Joseph Ameschot, die in
Loenen op het huis 'Beek en Hoff' woonde. Hij bleek een goede neus gehad te
hebben want binnen een jaar vond hij een nieuwe eigenaar: Sjoerd Adrianus
Bartstra uit Utrecht, die er ƒ20.000 voor over had.^^ Hij bezat de buitenplaats
tot het crisisjaar 1931 in welk jaar de hoogleraar in de chemie dr. Nicolaas
Schoorl, eveneens uit Utrecht, zich voor ƒ18.000 in het bezit van Slotzicht stel-
de.«
In die jaren kwam de appreciatie op voor de natuur in het plassengebied, en
44
-ocr page 45-
Afb. 12. Slotzichl als militair tehuis in 1914-18 (coU. A.J.A.M. Lisman).
ook de heer Schoorl onderging de bekoring daarvan. Dit mag blijken uit het
feit dat hij van buurman Soede een perceel land met water kocht* ^ dat hem vrije
doorgang en -vaart naar de plas de Wijde Blik verschafte. Daarop liet hij in 193 7
een hoge met riet gedekte theekoepel neerzetten door zijn buurman, aannemer
Gijsbertus van der Geer. Hij was met het resultaat zo ingenomen dat hij een
'Sprekende Steen' in de voet van de koepel liet metselen met het wat overmoedi-
ge vers:
Ik ben gebouwd zeskant,
Zes palen in het zand,                                                                                            ...
Zes meter langs de wand,
En 6 X 66 jaren houd ik stand.''^
Ondertussen had mevrouw Anna Giltay, ongehuwde apothecares uit Amster-
dam, in 1935 de inmiddels weduwe Soede-Veldman er toe bewogen:*^ 'Een koe-
pel met woning en veestalling, weiland, hooiland, bosch, griendland en weg
groot 8 ha 8 a 62 ca' voor ƒ 16.000 aan haar te verkopen. De waarde van het huis
met de koepelkamer sec was naar schatting ƒ4500. Zij deed hetzelfde jaar via
haar gemachtigde, prof Schoorl, weer afstand van het Koepelhuis** voor ƒ4750
aan Florentius Adrianus de Gelder, kandidaat notaris te Amsterdam. Na het
45
-ocr page 46-
enkele jaren als zomerhuis gebruikt te hebben heeft het echtpaar De Gelder de
koepel vanaf 1940 permanent bewoond. Thans wordt het in de onverdeelde boe-
del als zomerhuis gebruikt door hun kinderen.
Een grote aanslag op het karakter van Vreeland en Slotzicht was de aanleg in
1938 van de provinciale weg Hilversum-Haarlem. Een deel van de buurt Duin-
kerken werd daarbij gesloopt en het land van boerderij Ruimzicht en dat van
het er naast gelegen huis Rustoord werd doorsneden door de nieuwe weg. De
Oude Vecht werd voor een deel gedempt. De eeuwenoude sluisvaart en de Kor-
tenhoefse sluis, vaarweg naar de Wijde Blik en Kortenhoef werden volgestort
c.q. gesloopt. Een aantal jaren later werd ook de zinloos geworden 'Knollen-
brug', een draaibrug over de Oude Vecht, gesloopt en kwam er een dam voor
in de plaats.
Professor Schoorl overleed, zeventig jaar oud, in 1942 op Slotzicht. Eenjaar eer-
der had hij de Plaats verkocht aan medebewoonster Anna Giltay tegen een
vriendenprijs van slechts ƒ10.000 voor het huis, koepel aan de Wijde Blik en
ruim 1 ha tuin.*^ Met haar eerder verworven land had Slotzicht toen weer een
omvang van 9 ha, al was dat toen voor het overgrote deel weiland. Zij bewoonde
Slotzicht daarna 14 jaar alleen en overleed er ongehuwd en kinderloos in 1956.
Haar erven maakten de buitenplaats te gelde*^ en ontvingen daarvoor ƒ 125.000
van Daniël Constant van Leeuwen Boomkamp, industrieel afkomstig uit Voort-
huizen, die hiervoor van zijn vader een lening kreeg. Na enkele jaren kon hij
de grond, kassen en schuren van de voormalige kwekerij De Morgenzon voor
ƒ30.000 overnemen en weer aan de tuin van Slotzicht toevoegen.*' Het aanzien
van de tuin werd in 1961 verrijkt met een fraai IBe-eeuws tuinhuis met Lodewijk
XV decoratie, afkomstig van het landgoed Terra Nova en eerder van een Am-
sterdams grachtenhuis.*^ De schoonmoeder van Van Leeuwen Boomkamp was
namelijk gehuwd met dr Richard Heino Erdmann, die vanaf 1910 het landgoed
Terra Nova, dat ca. 1 km zuidelijker langs de Vecht ligt, gestalte gaf. Hij kocht
in de jaren daarna beelden, gevelstenen en bouwfragmenten van 17e- en 18e-
eeuwse huizen die gesloopt werden en gebruikte deze op Terra Nova. Na zijn
overlijden in 1960 werden veel beelden en andere tuinsieraden van het buiten
ten bate van de successie geveild. En zo ook het tuinhuis.
In 1965 liet de familie aan de noordzijde van het oude gedeelte van Slotzicht
(deel I, II en III van afb. 3) enige kamers, een keuken en een dubbele garage
bouwen, voorzien van een plat dak. Het weiland achter Slotzicht is door hen
enige jaren nadien aan boer Beukeboom verkocht, die het later overdeed aan
de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten. Zo blijft dat deel van het
landgoed met de nog aanwezige slingervijvers, akkers en trekgaten als aantrek-
kelijk landschap behouden.
Eind 1974 vertrok de familie Van Leeuwen Boomkamp naar Terra Nova en von-
46
-ocr page 47-
den zij Hartog Swelheim, computerdeskundige, bereid om voor ƒ450.000 de
lusten en lasten van Slotzicht met ruim 1 ha tuin op zich te nemen. De familie
Van Leeuwen Boomkamp zou zich onderscheiden door hun enorme inzet om
van Terra Nova weer een fraai park te maken dat openstaat voor het publiek.
De heer Swelheim liet het huis verbouwen en aanpassen voor gezamenlijke be-
woning. Ook de bovenverdieping werd omgebouwd tot vijf verhuurbare appar-
tementen. Bij die verbouwing kwam de inscriptie op de al eerder genoemde
balk aan het licht als stille getuige van het bouwjaar van het voorhuis.
De heer Swelheim bewoont het buiten nog steeds. Het goed onderhouden huis
is met het park nog steeds een sieraad van de Vechtstreek. Moge dat lang zo
blijven.
Vreeland/Loenen, 1994                                  J. Boerstra/E. Munnig Schmidt
Bronvermelding
1    Jaarboekjes Niflarlake 1989 tot en met 1992.
2     SGV ORA inv 3387 fol. 126, 127, 128 en 133.
3     Ibidem.
4     GAA not, inv 9372 fol. 335.                                                                                         
5     SGV ORA inv. 3388 fol. 108.
6     SGV ORA inv 3388 fol. 127.
7     SGV ORA inv 3390 fol. 82; Zwarts Jac. 'De synagoge van den Hofnar van Willem V', NIW
letterkundig bijblad LXl,
3 & 4 (juli/aug. 1925), blz. 12.
8     SGV ORA inv 3391 fol 177 en 101.
9     Ibidem.
10   SGV ORA inv 3392 fol. 101.                                                                                      '
11   Lopes Suasso, financiers van Willem II, door prof dr. D. Schwetschinski en Loeki Schönduwe,
Waanders, Zwolle/Joods Historisch Museum, 1988.
12   SGV ORA inv 3394 fol. 54.
13   SGV ORA inv 3394 fol. 47.
14   SGV ORA inv 3395 fol. 20.
15  Jaarboekje Niftarlake 1991 blz. 58.
16   SGV ORA inv 3395 fol. 47.                                                           ^
17   SGV ORA inv 3396 fol. 122.
18   SGV ORA inv 3396 fol. 163.
19   Zwarts, Jac. 'Uit het verleden der Portugeesche Joden inde Vechtstreek',yaarèoe(tA'ï/tor/afei9i'ö
blz. 31. Idem, 'Dejoodse Gemeenten buiten Amsterdam', inH.K. BrugmansenA. Frank, Ge-
schiedenis der Joden in Nederland,
Amsterdam 1940, blz. 397.
20   SGV ORA inv 3397 fol. 18.
21   RAU dg inv 2106, 31-10-1806.
22   Vier eeuwen Herengracht, 1976, nr 179.
23   GAA not. inv. 18775 notaris de Bondt fol. 179, 1-12-1824 en fol. 96, 14-12-1825.
47
-ocr page 48-
24   Dienst Kadaster Utrecht, Openbare registers (OR) Deel/nr. 30-1, 42-1, 43-1, 84-4, 86-20, 98-20,
74-43, 98-58, 98-61.
25   OR 57-34.
26   OR 157-30.
27   OR 302-88.
28   GAA net. inv 21448 akte nr 209 15.11.1866.
29   OR 273-34.
30   OR 646-62.
31   OR 661-5.
32   OR 671-77.
33   OR 671-80.
34   OR 682-6.
35   OR 682-28.
36   OR 738-62.
37   OR 769-10.
38   OR 949-73.
39   OR 967-26.
40   OR 1084-110.
41   OR 1087-94.
42   Theekoepels en tuinhuizen in de Vechtstreek en 's-Graveland, B.O. v.d. Berg, E. Boeve, D. Carasso en
CS. Oldenburger, Stichting Commissie voor de Vecht en het Oostelijke en Westelijke Piassen-
gebied, 1980, blz. 110.
43   OR 1149-4.
44   OR 1164-44.
45   OR 1284-30.
46   OR 1548-84,
47   OR 1772-42 en 43.
48   In 1916 werden voor de verbreding van de Vijzelstraat te Amsterdam de huizen Keizersgracht
587 t/m 599 en Herengracht 482 t/m 496 afgebroken. Van Keizersgracht 585 ging het tuinhuis
naar het Rijksmuseum waar het thans nog in de tuin staat, en dat van 587 ging naar de Harten-
kamp in Bennebroek. Deze huizen waren 6 m breed, de overige waren 4,20 of 4,75 m breed.
Aan de Herengracht waren de erven 5,65-5,75 m breed. Mogelijk is het tuinhuis van Slotzicht
van een van deze erven afkomstig. Het is 5,90 m breed, 3,90 m diep en 3,30 m hoog. Zie GAA
not., inv. 21448 Nots. Clausing akte nr. 209. Zie ook E. van Houten, Geschiedhouwkundige beschrij-
vingen behorende bij het Grachtenboek van Gaspar Philips Jacobsz.
Stadsdrukkerij Amsterdam, 1962,
blz. 27.
Gebruikte afkortingen
Gemeentearchief Amsterdam
Oud rechterlijk archief (dorpsgerechten)
Openbare registers (dienst kadaster Utrecht)
Rijksarchief Utrecht
Streekarchief voor het Gooi en de Vechtstreek, Hilversum
GAA
ORA
OR
RAU
SGV
48
-ocr page 49-
Bijlage I
De bakermat van de familie Voombergh is de hofstede van die naam in de buurtschap Linder-
te, gemeente Raalte. Albert Voombergh ging in 1760 naar Amsterdam als lakenkoopman en
trouwde er met Maria van Heekeren. Van hun kinderen is van belang Dirk-Jan Voombergh,
geb. te Amsterdam 11 december 1768. Hij is de grote zakenman van de familie geworden.
Veel officiële functies heeft hij niet bekleed: sedert 1816 was hij lid van het Amsterdams kie-
scollege, op 2 oktober 1821 werd hij benoemd tot lid van de gemeenteraad, wat hij tot zijn
dood is gebleven. In 1822 en 1823 werd hij verkozen tot plaatsvervangend lid van de Provin-
ciale Staten, maar heeft nooit zitting hoeven nemen. In 1824 is hij benoemd tot commissaris
van de Bank van Lening te Amsterdam. Hij is overleden in zijn huis in de Nieuwe Doe-
lenstraat te Amsterdam 18 november 1824 na een beroerte.
Vanaf 1789 stond hij ingeschreven als makelaar in beleningen, obligaties, vaste goederen, in-
boedels etc. Rond 1790 ging hij een samenwerkingsverband aan met zijn verre neef Abraham
van Ketwich (1743-1809), een kleinzoon van het echtpaar Van Ketwich-Voombergh), die al als
makelaar in beleningen, obligaties enz. te Amsterdam stond ingeschreven vanaf 1762. Na de
financiële crisis van 1772-73 bleek Abraham van Ketwich over groot innoverend financieel
ondernemerschap te beschikken. Zo heeft hij onder meer vanuit de achtergrondgedachte het
spreiden van risico, het initiatief genomen tot het oprichten van de eerste beleggingsfondsen
in Nederland, zoals 'Eendragt maakt magt' (1774) en andere. Hij associeerde zich met zijn
achterneef Gerrit van Ketwich (1755-1794).
De neven Van Ketwich en Dirk-Jan Voombergh werkten eerst op incidentele basis samen
maar na de dood van Gerrit van Ketwich besloten zij, teneinde het beleggend publiek een
breder scala aan courante beleggingsmiddelen te bieden in 1802 een administratiekantoor
in het leven te roepen, waarbij de naam van Van Ketwich het vertrouwen moest inboezemen,
terwijl Voombergh de directie voerde. Nadat Van Ketwich in 1809 kinderloos stierf en zijn
achterneef Cornelis van Ketwich (1788-1841) geen belangstelling had hem op te volgen, hoe-
wel hij wel enige tijd firmant schijnt te zijn geweest, zette Dirk-Jan de zaken alleen voort. Pas
in 1814 nam hij zijn zoon Albert op als medefirmant.
Goed bevriend met Paul Iwan Hogguer, chef van het handelshuis Hogguer & Co. en later
burgemeester van Amsterdam en president van de Nederlandse Bank, deed hij zijn zoon Al-
bert in de leer bij dit huis. Toen Hogguer zich in 1811 uit zaken terugtrok, trad Dirk-Jan toe
als commanditair vennoot van Hogguer & Co. De directie werd toen gevoerd door A.J. A.
van Loon, die hier al vele jaren werkzaam was. Later ging de firma, met Van Loon als fir-
mant, over in Ketwich & Voombergh.
In 1805 opperde Dirk-Jan het idee tot het oprichten van een kassiersfirma, wat echter schip-
breuk leed omdat de bekende advocaat mr. Jan Bondt bedenkingen had tegen de opzet. In
de winter van 1805 op 1806 gingen Dirk-Jan en Willem Borski opnieuw aan het werk, nu met
medewerking van de advocaat Bondt zelf, om moeilijkheden te voorkomen. Zij richtten de
Associatie Cassa op, 'ter ontfangst, incaseering en uitbetaaling van aanbetrouwde gelden, en
tot het doen van voorschotten of geldbeleggingen bij beleening op differente onderpande en
discomptering van wisselbrieven'. Als commissarissen werden benoemd Borski, Voombergh
(die dat tot zijn dood zou blijven) en Jan Jacob Voute jr., als directeuren Bartholomeus van
den Hoolck Broes, die daartoe zijn reeds bestaande kassiersbedrijf inbracht, en Jacob van
Geuns, zwager van Dirk-Jan Voombergh.
In 1813 behoorde Dirk-Jan tot de honderd hoogst aangeslagenen van Amsterdam met een in-
komen van ƒ50.000, dat net onder de top lag van de grote bankiers als Willem Borski en
49
-ocr page 50-
Adriaan Hope. Terzake een gegeven advies over Deense financiën ontving hij een gouden
snuifdoos met briljanten naamcijfer van koning Frederik VI van Denemarken. In 1790 werd
hij lid van Felix Meritis, in 1820 van de Amsterdamse sociëteit 'Het Casino'. In datzelfde jaar
kocht hij de Oranjepolder onder Naaldwijk voor ruim ƒ250.000.
Eerst woonde hij op de Singel 91, tegenover de Blauwburgwal. Hier is zijn zoon Albert gebo-
ren, lussen 1800 en 1810 huurde hij Herengracht 179 bij de Leliegracht van zijn compagnon
Abraham van Ketwich, die zelf op 120 woonde. In 1824 kocht Dirks zwager, Jacob van Geuns,
het huis van de erfgenamen. Op 12 oktober 1802 kocht hij voor ƒ14.000 het Huis aan de Drie
Grachten (Oudezijds Voorburgwal, Grimburgwal, Oudezijds Achterburgwal) dat na zijn
dood aan zijn dochter Rente Linsen werd toebedeeld. Op 19 december 1810 kocht hij het huis
Nieuwe Doelenstraat 6 van de familie De Smeth voor ƒ40.000. Later zou hij nog nr. 8 kopen.
Nr. 8 gaf hij aan zijn zoon Albert bij gelegenheid van diens huwelijk. In 1830 verhuisde Albert
naar nr. 6 en verhuurde nr. 8 aan zijn zwager en schoonzuster Craeyvanger, totdat die naar
Utrecht terugkeerden.
Rond 1800 woonde hij op het buitentje Bleeklust bij Weesp, maar op 13 augustus 1806 kocht
hij het grotere Slotzicht in Vreeland, dat hij liet verfraaien. Hij was ook eigenaar van de Oran-
jepolder onder Naaldwijk, 812 morgen groot, van een vierde deel van de plantage Anna de-
mentia aan de Rio Canje te Berbice in wat thans Brits-Guyana is, 750 akkers (is dat acres?)
groot, en van het pakhuis VoUenhoven aan de Oude Turfmarkt. Bij de afwikkeling van zijn
erfenis werd het onroerend goed op ƒ112.350 geschat: Slotzicht op ƒ15.000, het Huis aan de
Drie Grachten op ƒ 10.000. De Oranjepolder bleef onverdeeld. Daarnaast stak het effectenbe-
zit van bijna een miljoen en de contacten van ca. ƒ 350.000 sterk af Met deelnemingen in sche-
pen, hypotheken enz. beliep het totaal ƒ2 miljoen. Dat was nog lang niet zoveel als de 10 mil-
joen die Willem Borski had nagelaten, maar het is duidelijk dat het Dirk-Jan is geweest, die
de grondslagen heeft gelegd voor het familievermogen.
Hij trouwde 1. Utrecht 24 april 1791 AlettaCorneliaRuxGERS, ged. Utrecht 28 september
1768, ovl. Bleeklust bij Weesp 27 oktober 1801, dr. van Isaac, enjohanna Huberta van Taeck;
en 2. Amsterdam 24 augustus 1803 de doopsgezinde Margaretha van der Vliet, geb. Am-
sterdam 2 januari 1775, ovl. ald. 15 december 1811, dr. van Jan Lucas, en Henrietta von der
Leyen. Uit het eerste huwelijk:
1.  Albert, volgt II.
2. Anna Gelina, geb. Amsterdam 22 mei 1795, ovl. ald. 25 december 1866, tr. ald. 30 novem-
ber 1814 Joan Christoph Rente Linsen, geb. Amsterdam 8juli 1782, koopman, eigenaar van
het buiten Ter Weege onder Sassenheim, ovl. ald. 27 augustus 1855, zn. van Heinrich
Christoph Samuel, en Catharina Elisabeth Seegers. Het huwelijk bleef kinderloos.
Uit het tweede huwelijk behalve een jong gestorven zoon:
3.  Henrietta Maria, geb. Amsterdam 23 april 1805, ovl. ald. 13 november 1866. Zij woonde
's zomers op Slotzicht, Vreeland.
II. Albert Voombergh, geb. Amsterdam 5 december 1793, lid (1814) en chef (1825) Fa. Ket-
wich en Voombergh, lid Provinciale Staten van Noord-Holland, kocht in 1825 het buiten
Hoog Beek en Royen te Zeist, ovl. Amsterdam 2 oktober 1851; tr. Zeist 25 juli 1821 jvr. Agnes
Henriette van Loon, geb. 's-Graveland 13 januari 1800, ovl. Zeist (huize Stenia) 23 mei 1879,
dr. van jhr. Jan Willem, en Philippina Constantia Isabella van Weede. Uit dit huwelijk:
1. Philippina Constantia Isabella, geb. Amsterdam 9 januari 1827, ovl. Zeist (Hoog Beek en
Royen) 18 februari 1905; tr. Amsterdam 22 juni 1848 haar neef jhr. Jan Willem van Loon,
geb. Amsterdam 28 december 1816, rechter-plaatsvervanger te Amsterdam, lid Tweede Ka-
50
-ocr page 51-
mer der Staten-Generaal, ovl. Den Haag 7 maart 1876. Uit dit huwelijk behalve een jong
overleden dochter:
a. jvr. Agnes Henriette Constance, geb, Amsterdam 15 februari 1850, ovl. Zeist (Hoog Beek
en Royen) 4 oktober 1933, erfde Hoog Beek en Royen.
b. jvr. Anna Louisa Agatha, geb. Amsterdam 17 december 1852, ovl. Zeist (Hoog Beek en
Royen) 25 november 1940, tr. Amsterdam 24 mei 1892 mr. Willem Karel Frederik Pieter
graaf VAN Bijlandt, C.N. L., O. E.K., heer van Melden, Neukirchen en Rheydt, geb. Den
Haag 4 december 1841, buitengew. gezant en lid en voorzitter Tweede Kamer der Staten-
Generaal, ovl. Zeist (Hoog Beek en Royen) 4 juli 1924, weduwnaar van Marie Sophie van
Westrenen, vrouwe van Driebergen, en zn. van graaf dr. Ernst Ferdinand Hubert Marcus,
baron tot Rheydt, heer van Melden, Neukirchen en Rheydt, en Augusta Sigeliena Nasse. Dit
huwelijk bleef kinderloos.
2.  Aletta Cornelia Anna, geb. Amsterdam 29 juli 1828, ovl. Zeist (huize Pavia) 25 januari
1913; tr. Zeist 12 oktober 1855 mr. Matthieu Christiaan Hendrik ridder Pauw van Wiel-
DRECHT, heer van Wieldrecht, geb. Den Haag 19 februari 1816, gezantschapssecretaris te Ma-
drid en Wenen, lid Hoge Raad van Adel, kamerheer i.b.d., ovl. Den Haag 2 februari 1895,
zn. van mr. Maarten Iman Pauw, en Adriana Johanna Beelaerts. Uit dit huwelijk stamt een
talrijk nageslacht.
3.  Henriette Maria Jacoba, vrouwe van Zeist, geb. Amsterdam 15 mei 1830, ovl. Slot Zeist
1 februari 1908; tr. Amsterdam 26 januari 1854 mr. Charles Bernard Labouchere, geb. Rot-
terdam 9 oktober 1817, bankier, lid Zeister gemeenteraad, ovl. Wiesbaden 9 april 1897, zn.
van Samuel Pierre, en Anna Maria Theodora Jutting. Ook uit dit huwelijk stamt een talrijk
nageslacht.
Vriendelijke toevoeging door een achterkleinzoon van het laatstgenoemde echtpaar, de heer
mr. A.J.A. Labouchere te Aerdenhout.
Bijlage 2. Eigenaars van Slotzicht
1735-1738              Hendrick Koeckebakker. Stichter.
1738-1756             Jan Carel Lijnslager. Schepen Vreeland.
1756-1766              Isaack Fundam.
1766-1790             Aaron van Moses Lopes Suasso.
1790-1795              Charles Wilkieson, koopman uit Amsterdam.
1796-1797              Cornelis Frijmersum, koopman uit Amsterdam (later eigenaar van Breeë-
vecht).
1797-1803              Cornelis Poortermans Matthijssen (Mzn.) uit Amsterdam.
1803-1806             Mordechaij Mercado uit Amsterdam.
1806-1824             Dirk-Jan Voombergh, koopman te Amsterdam.
1825-1866             Henrietta Maria Voombergh te Vreeland.
1866-1905             Philippina Constantia Isabella Voombergh, gehuwd met jhr.mr. Jan Wil-
lem van Loon, uit Zeist. Vererving op hun dochters.
1905-1906             Anna Louisa Agatha van Bijlandt-van Loon, Agnes Henrietta Constance
van Loon.
1906-1907              Theodorus Johan Schipperijn en Jan Plomp, grondeigenaren, uit Maars-
sen (Jan Plomp eind 1906 uitgekocht).
51
-ocr page 52-
1907-1911              Theodorus Johan Schipperijn.
1911-1914             Willem Cornelis Geill uit Amsterdam, gehuwd met Branca Witstein.
1914-1924             Branca Witstein (toegewezen uit huwelijksscheiding); zij is in 1924 gehuwd
met Aaron (zich noemend Harry) Streletskie wonend in 's-Gravenhage.
1924-1925              Michiel Joseph Ameschot uit Loenen.
1925-1931              Sjoerd Adrianus Bartstra uit Utrecht.
1931-1941              Prof.dr Nicolaas Schoorl uit Utrecht.
1941-1956             Anna Giltay, apothecares te Amsterdam.
1956-1975             Daniel Constant van Leeuwen Boomkamp uit Voorthuizen.
1975 -                    Hartog Swelheim. Eigenaar en bewoner.
52
-ocr page 53-
De 'Maarsseveen',
een zeventiende-eeuws oorlogsschip
Op kasteel Oudaen te Breukelen, eigendom van de familie Kattenburg, hande-
laars in maritieme kunst, hangt dezer dagen een groot schilderij door Hendrick
Dubbels (1621-1707). Het zou de 'Maarsseveen' voorstellen, een schip van de
admiraliteit van Amsterdam dat in 1653 werd gebouwd. Het schilderij is een
jaar later gedateerd. Hetzelfde schip is nog tweemaal afgebeeld en wel door Wil-
lem van de Velde de Oude: eenmaal als tekening en eenmaal als penschildering.
Een afdruk van de tekening berust in Museum Boymans-van Beuningen te Rot-
terdam, de schildering hangt in het National Maritime Museum te Greenwich
in Engeland.
Op de achterspiegel van het schip staat een landhuis afgebeeld met vier schoor-
stenen op de daknokken. Het huis is overhoeks getekend en geschilderd waarbij
dat op de tekening waarschijnlijk de eerste afbeelding is waarnaar de beide an-
dere zijn geschilderd.
Het huis is duidelijk niet Goudesteyn. Dat komt wel herkenbaar voor op een
scheepstekening van een eveneens 'Maarsseveen' geheten schip, die ook in Mu-
seum Boymans-van Beuningen te vinden is. Welk huis hier dan afgebeeld is, is
voorshands een raadsel. De meest prominente gevel, de linkerzijde, toont zes
vensters, twee aan twee boven elkaar waarbij de onderste drie door een timpaan
gedekt zijn. Boven de tussenliggende muurdammen zijn in het dak twee dakka-
pellen aangebracht met timpanen erop waar nog een sierelement op lijkt te
staan. De andere gevel is eveneens in drie traveeën geleed waarboven twee daken
te zien zijn met een zakgoot daartussen. Deze zakgoot loopt evenwijdig met de
eerste gevel. Het lijkt erop dat in de tweede, rechtgevel in het midden een toegang
zit die wat versierd is. De vensters beneden zijn, uiteraard in die tijd, kruiskozij-
nen. Aan de rechterzijde van het huis staat een houten (?) toegangspoort, door
een timpaan bekroond, waarachter een ophaalbru g ligt, met de poort verbonden
door een hek. Op de voorgrond zwemmen twee zwanen in het water. Het lijkt er-
op alsof het huis met een zijgevel naar het water van de Vecht (?) staat, omgracht
is en een toegangspoort aan de weg of het jaagpad heeft.
Er is geen enkel huis bekend langs de Vecht dat er zo uitgezien heeft, hetgeen
enige twijfel doet rijzen aan de naam Maarsseveen voor het schip, tenzij aange-
nomen wordt dat het huis volkomen fantasie is. In dat laatste geval zou het kun-
nen staan voor het soort huizen dat Huydecoper liet bouwen in de Vechtstreek.
Het boek Philips Vingboons van K. Ottenheym erop naslaand wordt het vermoe-
den versterkt dat de tweede hypothese wellicht het dichtst bij de waarheid komt.
Loenen, maart 1994                                                           E. Munnig Schmidt
53
-ocr page 54-
I ISr: A B ^ du D e, Anno 17
Pufilfcpe ©etpgtmge
Van 't ophaelen der
HÜLKSBRÜGGE.
Gelegen over de Trekvaarc te ABCOUDE.
Haar Ch. Mm^ ö^ ^mm a^Ecammit^
tUïbm ban 't Zand en laagpad tUffcÖen Breukelen
en Ouderkerk, ni(t|gabEc^ ^cöDiic en ^clicpenen ban Ab-
coude HgEbjoutoc be <Bamïim ban Bercks (^ececöt/ 3u{*
ieu f iiBHcg en aan bE ^eeflDleöEnbE boa: bEn tuii ban
3aac in te gaan met Primo November 17 ^et'
pasten:
^et DpOaefen ban be Hulksbrugge,
flEÏEgen ObecbE Trekvaart tE Abcoude, niEt ÏJtt gEB^UJölfi ban
*£ Brugge-Huysje Dg gEOlElbe Brugge liaanÖE.
^wanb baatfn o^abfnge lebüenbe/ 8a^
meojp dag bEn                       17 be| ni(bba0|tEii
uuren, in 't ($tUCÏJt§^üg§ U Abcoude.
<Pe Canbitien ban ©er}jagtfnge/ al|
niEbe 'u5e0lcmEntb3aaE na't Bruggeld, uiDctltiErbBn fiEtatlb/
SullEn agt bagEn boa? bt PEtipagtinge tEC ^ECtEtarpB bail
Abcoude fmnnen bJEtbEn QESiEn.
Segt'tboojr.
Te Uttecbtj bxde Wed, yanja»^^w^ Tervseny Boekverkoopfter in de Lyn-markt.
Afb. 1.
54
-ocr page 55-
De watertollen in Abcoude en Baambrugge in
de 18e en het eerste kwart van de 19e eeuw
In het boek Abcoude en Baambrugge 900 jaar wordt het één en ander vermeld over
de wegtollen in Abcoude en Baambrugge. Aan de watertollen - in feite verge-
lijkbaar met het huidige bruggeld - is nauwelijks aandacht besteed. Daar een
belangrijk, zo niet het belangrijkste, deel van het personen- en goederenvervoer
vóór het stoomtijdperk over water plaatsvond, is een aparte behandeling van
de watertollen gewenst. Daarbij komt nog, dat de oudste tollen watertollen wa-
ren, juist als gevolg van het belang van het vervoer over water.
Watertol werd in Abcoude en Baambrugge geheven bij de brug over de Angstel
bij Baambrugge, de Hulksbrug in Abcoude en de Klapbrug (= Dorpsbrug) over
het Gein in Abcoude. Over een tolheffing bij de Heinkuitenbrug is niets te vin-
den. Wellicht dat de tolheffing bij Hulksbrug en Klapbrug tegelijkertijd gold
voor de Heinkuitenbrug, al het doorgaande verkeer moest immers één van deze
twee bruggen passeren.
Het ophalen van de bruggen en het innen van het tolgeld werd verpacht, over
het algemeen door middel van een openbare inschrijving (afb. 1). De pachtsom
die betaald werd, hing uiteraard sterk samen met het aantal schepen dat de
brug passeerde en dus met de inkomsten die uit de tol verwacht konden worden.
Bijlage 1 geeft een overzicht van de pachtsommen betaald voor de diverse brug-
gen in de periode 1700-1825 voorzover deze in de archieven achterhaald konden
worden, bijlage 2 de namen van een aantal pachters.
Het blijkt dat voor de Hulksbrug en voor de Dorpsbrug in Baambrugge aan-
zienlijk meer werd betaald dan voor de Klapbrug. Dit is een direct gevolg van
het feit dat de eerste twee in de doorgaande vaarroute Amsterdam-Utrecht v.v.
lagen, waarvan uiteraard veel meer gebruik gemaakt werd dan van de route
Abcoude-Weesp v.v. door het Gein.
Opvallend is, dat de voor de Hulksbrug betaalde pachtsommen veel sterker
fluctueren dan die voor de twee andere bruggen. Het is nog niet duidelijk wat
hiervan de oorzaak is. De terugloop na circa 1800 zal met economische factoren
te maken hebben als gevolg van de Franse overheersing.
De scherpe daling in 1778 valt samen met het van kracht worden van een nieuw
'Reglement & Ordre volgens welke de Kerk- of Hulksbrugge, gelegen over 't
Geijn of de Trekvaart te Abcoude, voortaen zal worden opgehaeld, mitsgaders
waerna het Bruggegeld zal worden betaeld'.' Dit reglement is gedateerd 11 okto-
55
-ocr page 56-
ber 1777 en is opgesteld door 'Schout en schepenen van Abcoude en Baambrug-
ge Mevrouw de Douairière van Bercksgerecht en de Heeren gecommitteerden
ter directie van 't Sand &Jaagpad gelegen tusschen Breukelen en Ouderkerk', die
de brug in gemeenschappelijk eigendom hadden. Volgens dit reglement diende
elk passerend jacht, schip of schuit voor het ophalen van de brug J^ stuiver te be-
talen en passeerde men de brug tussen 10.00 uur 's avonds en 04.00 uur 's mor-
gens, het dubbele. De brugman was ook verplicht brieven en pakjes aan te nemen
en terstond bij de geadresseerde te bezorgen. Het tarief hiervoor bedroeg:
-  voor iedere brief of pakje dat onder de arm gedragen kon worden en be-
stemd was voor een geadresseerde woonachtig binnen de grenzen van de
twee Gerechten (Abcoude-Baambrugge en Abcoude-Proosdij)^                          4 duiten^
-   voor pakketten en goederen met de kruiwagen te vervoeren                                 1 stuiver
-   buiten de grenzen van de Gerechten                                                                 dubbel tarief
Vrijdom van bruggeld gold voor:
-   de jachten van Hun Ed. Mog. de Heeren Staten van Holland en Utrecht,
-   de jachten/schepen van de steden Utrecht en Amsterdam,
-   de vracht- en pakschepen van Utrecht op Amsterdam en van Amsterdam op Utrecht va-
rende.
Hoe wist de brugman nu of een jacht of schip tot één van deze drie categorieën
behoorde? De statenjachten en die van de steden Amsterdam en Utrecht zal hij,
gezien hun rijke uitmonstering met verguld snijwerk, zeker herkend hebben.
Ook de vrachtschepen die regelmatige diensten uitvoerden tussen Amsterdam
en Utrecht waren na enige tijd natuurlijk bekend. Daarnaast was iedere schip-
per die vrijdom van bruggeld genoot in het bezit van een z.g.n. 'tolbrief', afgege-
ven door de bevoegde instantie, zodat hij zijn vrijdom kon legitimeren.
De brugman was persoonlijk aansprakelijk voor schade aan de brug ontstaan
door onvoorzichtig of onoordeelkundig optreden van hemzelf of zijn knechten.
Net zo was elke schipper aansprakelijk voor schade ontstaan door onvoorzichti-
ge of onjuiste navigatie.
Het is verleidelijk om aan de hand van de betaalde pachtsommen te trachten
uit te rekenen hoeveel schepen per jaar ongeveer de bruggen passeerden. Met
name de cijfers van de Dorpsbrug te Baambrugge, die vrij constant zijn en be-
kend over een aaneensluitende periode van 90 jaar, lijken hiervoor geschikt.
Uitgaande van een gemiddelde pachtsom van 150 gulden en het tarief van V2
stuiver zouden, om alleen al de pachtsom te compenseren, ongeveer 6000 sche-
pen per jaar hebben moeten passeren. Met dit aantal zou de pachter echter nog
niets hebben verdiend, terwijl het toch de bedoeling was met de opbrengst van
de brug ook nog in zijn dagelijks levensonderhoud te voorzien.
56
-ocr page 57-
Een boerenknecht verdiende in de tweede helft van de 18e eeuw gemiddeld 16
stuiver per dag, op basis van de toen geldende 300 werkdagen per jaar derhalve
ongeveer ƒ240,-.* Als we het inkomen van de brugman hiermee gelijk stellen
en er vanuit gaan dat 10% van de doorgangen plaats vond in de nacht, zouden
in totaal dus ca. 15.000 schepen per jaar hebben moeten passeren. Dit komt
neer op 40 per dag (gemiddeld 20 in iedere richting) exclusief de tolvrije sche-
pen. Het werkelijke aantal doorvaarten kan nog wel hoger zijn geweest want het
mag worden aangenomen dat de brugman ook nog een knecht of een hulpje in
dienst heeft gehad om de te bezorgen brieven en pakjes rond te brengen alsmede
om gedurende een gedeelte van het etmaal de dienst bij de brug over te nemen.
De rond te brengen goederen zullen voor een deel hebben bestaan uit bestellin-
gen van de plaatselijke middenstand bij de groothandel in de stad. Hoewel de
dorpen niet groot waren, kostte het toch altijd enige tijd om deze goederen ter
plaatse af te leveren. De brugman kon zich niet permitteren de brug dan onbe-
heerd achter te laten. De opbrengst van het rondbrengen van de brieven en goe-
deren zal niet voldoende zijn geweest om de knecht van te betalen, dit zal gedeel-
telijk moeten zijn bekostigd uit de opbrengst van de brug.
Abcoude 1994                                                                           J.E. Wustenhoff
Noten
1     Rijks Archief' Utrecht
2     De bepaling dat een brugman of tolgaarder tevens als postman optrad was niet ongewoon. Zo
staat bijvoorbeeld op een in 1727 vanuit Den Haag naar Alkemade verstuurde briefde opmer-
king vermeld: "Deze af te geven in den Boom ( = tolhek) tot Leyden".
3      1 stuiver = 8 duiten.
4     L. Noordegraaf, Daglonen in Alkmaar 1500-1850.
57
-ocr page 58-
Bijlage 1.
Pachtsommen voor de watertol van de bruggen
in Abcoude en Baambrugge
Dorp^riK}, Baantonigge
Hulksbrug, Abcoude
180-
170 -
160
150.
14!)
130-
120
110
100
'%
-'Vs/'
■' L
v
80 35 90 95 1300 5 10 15 20 . 25
Bijlage 2.
Pachters van de bruggen te Abcoude en Baambrugge*
Kerk- of Hulksbrug te Abcoude
01.11.1777-30.10.1781 Pieter Nieuwkerk
01.11.1781-30.10.1784
01.11.1784-30.10.1787
1788
01.05.1789-30.04.1790
01.05.1790-30.04.1791
01.05.1791-17.12.1795
24.12.1795-30.04.1804
01.05.1804-31.10.1804
01.11.1804-30.03.1811
01.05.1811-30.04.1814
Johan Friederich Eeschenhorst
Jan Bartholl Mulder
Jan Bartholl Mulder
Willem Meester
Cornelis van Leeuwen
7
Pieter Rotteveel
Arie van den Berg
2. Dorpsbrug Baambrugge
1747-1758
1759-1761
Wed. Jan Jacobsz
Hendrik Pluim
58
-ocr page 59-
1762-1767
Arie Smiers
1768
Arie Sol
1769-1784
Jacob Baars
1785
p
1786-1810
Jan van Grol
1810-1816
?
. Klapbrug Abcoude
1680
Jan Jans van den Broek
1712-1715
Hendrik Baak
1716-1719
Gerrit de Boer
1720
Marten 's-Graveland
1721-1722
Henricus G. Staats
1723
Marten 's-Graveland
1724
Wed. H. Baak
1725
Johannes van Lennep
1747
Cornelis Pieter van Breevoort
1748-1749
Jacobus Gijbels
1750-1751
Cornelis Pieter van Breevoort
1752
Gerrit Deysvelt
1753-1754
Cornelis Pieter van Breevoort
1755
Heer Christoffel van Brants Strösling
1756-1757
Cornelis Pieter Breevoort
1758
Ph. Hoogeveen
1759
Heer Christoffel van Brants Strösling
1760
CR. van Groenendijk
1761
Cornelis Pieter Breevoort
1762
Heer Christoffel van Brants Strösling
1763
Cornelis Pieter Breevoort
1764-1773
Coenraad Meyer
1774
Andries van Haren
1775
Cornelis Cartens/Thomas van Hassevoort
1776
Cornelis Carstens
1777
Jannetje Cornelisse Soer
1778
Wed. Coenraad Meyer
1779
Johannes Geesink
1780-1783
Wed. Coenraad Meyer
1784
Andries de Haere
01.01.1786-30.04.1787
Derk de Veer
01.01.1787-30.04.1788
Frederik Beijman
01.01.1788 30.04.1797
Frans van de Heuvel
01.01.1797-30.04.1798
?
01.01.1798-30.04.1801
Willem Staat
01.01.1801-30.04.1807
Sijbrand de Vries
Th.J. Pepping. Uit het oud-archief van Abcoude-Baambrugge.
59
-ocr page 60-
Een onbekend schilderij van Kasteel Cronen-
burgh te Loenen
Bij kunsthandel P. de Boer te Amsterdam hangt een schilderij van Kasteel Cro-
nenburgh te Loenen aan de Vecht van de hand van Adam Willaerts (afb. 1).
Het meet zonder de lijst 37,5 x 49,5 cm en toont het kasteel aan de door de zon
beschenen zuidzijde (afb. 2). Willaerts is geboren in Antwerpen en overleden
in Utrecht en leefde van 1755 tot 1664. Een voorstudie van het schilderij is in
het bezit van het Rijksprentenkabinet en is gesigneerd en gedateerd en draagt
bovendien de naam van het kasteel (afb. 3). Vergelijking van de tekening en
schilderij maakt duidelijk dat het bijwerk van een boerderijtje, personen, een
bootje en geboomte op het schilderij naar alle waarschijnlijkheid uit de roman-
tische verbeelding van de schilder ontsproten zijn.
Afb. 1. Kasteel Cronenburgh gezien vanaf de Zuidwestzijde, door Adam Willaerts in 1639,
olieverf op linnen 37,5x49,5 cm (collectie P. de Boer).
60
-ocr page 61-
i'n.t^iA^.-mtin
(»of'n"ljr/iJ inciiJf^.
Afb. 2. Plattegrond van het terrein van Kasteel Cronenburgh ca. 1650. Willaerts tekende het
kasteel vanaf het huidige kruispunt Bloklaan-Rijksstraatweg. Het Noorden ligt rechts (RAU,
Top. Atlas nr. 2176).
Het kasteel is in de 17e eeuw door verschillende kunstenaars afgebeeld zoals Ni-
colaas Pietersz Berchem, die het vanaf de oostzijde van de Vecht afbeeldde (afb.
4). Het schilderij hangt in uitstekende frisse staat met heldere kleuren in de col-
lectie Frits Lugt in het Institut Neerlandais in Parijs. Ook de beroemde kaste-
lentekenaar Roelant Roghman tekende het, van de noordoostzijde, in 1646,
doch die tekening is verloren gegaan en is alleen bekend in een kopie van onbe-
kende hand* (afb. 5). Abraham Rademaker (11735) heeft de tekening van
Roghman mogelijk gezien en heeft naar aanleiding daarvan, waarschijnlijk uit
zijn hoofd, met veel fantasie een nieuwe geromantiseerde gewassen sepia teke-
ning gemaakt. Deze werd als gravure in het Kabinet der Nederlandsche en Kleef sche
outheden
van Isaac Ie Long in 1727 afgebeeld en heeft daarmee helaas een grote
verspreiding gekregen. Een fraaie tekening bij het artikel van Nluller^ van de
hand van Antonie Waterloo uit ca. 1650-1660 in het Rijksprentenkabinet toont
het kasteel aan de oostzijde langs de Vecht naar het zuiden gezien. In het artikel
van Roosenschoon^ wordt nog een aantal andere afbeeldingen getoond en
61
-ocr page 62-
cno:\:Ky^i^j:^^
1 J ■.••
"■'^p^PX^-Wi^
irw&aiio'/ ';«-WEr'
Afb. 3. Kasteel Cronenburgh; getekende voorstudie op papier voor afbeelding 1 door Adam
Willaerts in 1639 (Rijksprentenkabinet).
Afb. 4. Kasteel Cronenburgh vanaf de Oostzijde van de Vecht. Olieverfschilderij op linnen
door Nicolaes Berchem, 91x114 cm (collectie Frits Lugt, Parijs).
62
-ocr page 63-
«*'•
-^^
'^t'f^'^*'^r
Afb. 5. Slot Cronenburgh, kopie van de tekening uit 1646 door Roelant Roghman (vroeger
in museum Boymans Van Beuningen).
besproken. Zoals bekend werd het kasteel in 1672 door de Fransen veroverd
en werd de toren na hun vertrek opgeblazen^ (afb. 6). Een partiële herbouw
in de tachtiger jaren van de 17e eeuw deed een huis ontstaan dat meer aan
een buitenplaats dan aan een versterkte burcht deed denken. Een afbeelding
op blz. 75 van het Jaarboekje Niftarlake van 1986 toont het huis in 1719 zoals
het als kopie van Stoopendaels gravure in de Zegenpralende Vecht op tegels werd
geschilderd.
Ludolf Backhuyzen (1631-1708) was voor zover bekend de eerste schilder van
naam, die het herrezen huis tekende samen met het huis Nieuwerhoek rond
1690. Deze tekening bevindt zich in het British Museum te Londen en werd af-
gebeeld in de catalogus van de tentoonstelling over Backhuyzen in 1985 in het
Scheepvaartmuseum te Amsterdam. Met deze tekening als basis heeft hij enige
schilderijen gemaakt waarvan er een in Engeland moet zijn waarbij de beide
63
-ocr page 64-
Afb. 6. De ruïne van kasteel Cronenburgh, ets door I. Sorious uit 1673 in 't Ontroerde Nederlandt
II, 15 X 25 cm. Sorious' etsen van de Franse vernielingen in 1672 zijn waarschijnlijk uit sensa-
tiezucht behoorlijk overdreven (RAU, Top. Atlas nr. 1524).
Afb. 7. Schilderij van Ludolf Backhuyzen, gedateerd 1691, met een gezicht op Loenen met
links nog een stukje van kasteel Cronenburgh. Olieverf op linnen, 33x40 cm.
64
-ocr page 65-
M-
Afb. 8. Aquarel op papier, 22 x 30,5 cm door Cornelis Hardenbergh (1755-1843) van kasteel
Cronenburgh in 1818 (collectie auteur).
huizen als in vogelvlucht vanuit dezelfde hoek als de tekening zijn gezien. Een
niet reproduceerbare foto hiervan bevindt zich in het archief van het R.K.D.
in Den Haag. Een ander schilderij (afb. 7) toont een deel van het kasteel en een
gezicht op het dorp Loenen met de kerktoren. Het dak van de toren was in die
dagen niet zo hoog als tegenwoordig. Cornelis van Hardenbergh (1755-1843),
o.a. tekenonderwijzer aan de Fundatie van Renswoude in 1780, beeldde het kas-
teel af vanaf hetzelfde punt als Willaerts dat tweehonderd jaar eerder had ge-
daan (afb. 8). Dit was in 1818, waarbij de links op de aquarel gelegen weg en
bomen geromantiseerd zijn. Onlangs dook in Canada een aquarel op van het
huis vanaf de oostzijde van de Vecht gezien in 1808. De kunstenaar is onbekend
(afb. 9).
Zoals wellicht bekend is het kasteel in 1837 afgebroken door de toenmalige eige-
naar, A. du Bois, zonder dat daar zo te zien veel reden voor was. Immers kort
daarvoor hebben Johannes Franciscus Christ (1792-1845)^ en RJ. Lutgers het
in 1835/36 nog afgebeeld in redelijke welstand.
65
-ocr page 66-
Afb. 9. Aquarel van "Het kasteel Kronenburgh te Loenen in 1808" vanaf de oostzijde over
de Vecht gezien (RAU, Top. Atlas).
Loenen 1994
E. Munnig Schmidt
Bronnen:
1     Muller, Mr. S.,Jb. Niftarlake 1915, blz. 4 e.v
2     Roosenschoon, J.H.,/i!i. Niftarlake 1940, blz. 34 e.v.
3     Schipper, J. ]r:.,Jb. Niftarlake 1928, blz. 10 en 11.
4     Wijck, Jhr. dr. H.W. M. van der, en dr. J.W. Niemeijer, De kasteeltekeningen van Roelant Roghman,
Alphen a/d Rijn 1989, nr. 95, blz. 115.
5     Catalogus Nijmeegs Museum 1977 J.F. en RC. Christ.
66
-ocr page 67-
Aanwinsten voor de Bibliotheek
Wie wel eens de bibliotheek van Niftarlake bezocht heeft zal zich herinneren
dat een aanzienlijk gedeelte van de beschikbare ruimte wordt ingenomen door
werken die alfabetisch op plaatsnaam geordend zijn. Deze topografische wijze
van ordening blijkt zich eveneens goed te lenen voor een overzichtelijke rang-
schikking van de boekwerken die Niftarlake in 1993 verworven heeft.
De heer Geuze, echtgenoot van de bibliothecaresse, heeft het gehele titelbe-
stand van de serie Jaarboekjes op een 3,5 inch diskette (een z.g. floppy) overge-
bracht. Kopieën van deze diskette kunnen verstrekt worden tegen de kostprijs
van een diskette, ca. 4 gulden, of gratis op een door de belangstellende te leveren
diskette (3,5 of 5,25 inch formaat). Voorwaarde voor het lezen en eventueel be-
werken van het bestand op deze diskette is wel dat het software computerpro-
gramma "dBASE III Plus" van de Ashton-Tate Company op de ontvangende
PC geïnstalleerd moet zijn, en dat de gebruik(st)er dit programma ook moet
kennen.
Het register op de Niftarlake Jaarboekjes 1913-1992 als zodanig bevindt zich in
de bibliotheek. Kopieën van dit register zijn te leveren tegen een kostprijs van
ca. ƒ5,50.
Steden en dorpen langs de Vecht
Abcoude
Abcoude en het Spoor 150 jaar (1843-1993). Een uitgave van de Historische Kring
Abcoude/Baambrugge, 1993.
Dit boekwerkje geeft een historisch overzicht van het tot stand komen van de
spoorlijn Amsterdam-Utrecht. Men krijgt daarbij een aardig beeld van de
maatschappelijke toestanden en de technische vooruitgang gedurende de afge-
lopen 150 jaar.
Bloemendaal
Buitenplaatsen van Bloemendaal. Uitg. Schuyt & Co., Haarlem, 1992. Door Wim
Post.
De auteur behandelt de geschiedenis van een tiental Bloemendaalse buiten-
plaatsen die in de zeventiende eeuw door Haarlemse en Amsterdamse kooplie-
den en regenten zijn gebouwd op de gronden van voormalige linnen- en garen-
blekerijen. Hij maakt duidelijk hoe de grenzen van deze landgoederen het late-
re dorpsbeeld van Bloemendaal voor een belangrijk deel bepaald hebben. Het
67
-ocr page 68-
boek is ook voor niet-Kennemerlanders aantrekkelijk doordat Post zijn verhaal
ondersteunt met fraaie illustraties en foto's. Dat hij in zijn beschrijving ook de
landgoedeigenaren en hun personeel persoonlijk betrekt draagt bij tot de leven-
digheid van het geheel.
Breukelen
Geschiedenis van de Gereformeerde Kerk van Breukelen 1893-1993. Een uitgave van de
Stichting Historische Reeks Breukelen, Hilversum, 1993. Door H.J. van Es.
Dit boek is, kerkhistorisch gezien, te vergelijken met 125 jaar Postwyck: de ge-
schiedenis van de Gereformeerde Kerk te Baambrugge (1992). Ook in Breuke-
len waren er in 1892 twee orthodoxe groeperingen die in resp. 1834 (de z.g. 'Af-
scheiding') en 1886 (de z.g. 'Doleantie') uit de Hervormde Kerk getreden wa-
ren. Ook zij verenigden zich volgens het landelijk synodebesluit van 1892 te
Amsterdam tot de 'Gereformeerde Kerken in Nederland'. Aanvankelijk was de
verbouwde kerk aan de 'Hazeslinger' (Herenstraat) groot genoeg, maar in
1909, toen het aantal leden de 500 overschreden had, werd er aan de Straatweg
een nieuwe kerk gebouwd, die nu nog als zodanig in gebruik is.
Vechten Veste. Historische analyse van het Vechtgebied geprojecteerd op de bouwgeschiedenis
van het Huis Oudaen. Systeem voor de bepaling van de waardeschaal bij de bescherming
van de cultuurhistorische kwaliteit in de ruimtelijke orde.
Uitg. Faculteit der Bouwkun-
de, Technische Universiteit, Delft, 1993. Door M.A. Dukes-Greup.
In februari 1993 promoveerde ons bestuurslid mevrouw M.A. Dukes-Greup tot
doctor in de bouwkunde aan de Technische Universiteit te Delft. Vecht en Veste
is haar proefschrift. Het werk bestaat uit twee afzonderlijke delen, Tekst en Af-
beeldingen. In de studie is een indeling in drieën gemaakt, voorafgegaan door
een uitvoerige inleiding (blz. 1-23):
I     Historische analyse van het Vechtgebied;
II   Ontwikkeling van het Huis Oudaen (vanaf ca. 1300 tot 1984);
III  Bescherming en conclusies.
Het gaat de schrijfster, die zelf van 1974 tot 1984 op Oudaen woonde en samen
met haar gezin het huis een grondige restauratie deed ondergaan, om het be-
houd van het cultureel erfgoed in de Utrechtse Vechtstreek. Om de noodzaak
van het beschermen van cultuurhistorische objecten in dit gebied, en van het
Huis Oudaen in het bijzonder, aan te tonen heeft zij een eigen systeem ontwik-
keld. In deel I geeft zij daartoe een historische analyse van de Vechtstreek, waar-
in zij een aantal processen bespreekt die door de eeuwen heen de ontwikkeling
van dit gebied hebben beïnvloed, zoals het ontstaan van het landschap, de bouw
van versterkte huizen (Nijenrode, Gunterstein, Oudaen), de winning van turf
e.a. In deel II worden deze historische processen geprojecteerd op de bouwge-
68
-ocr page 69-
schiedenis, de functie (eerst: versterkt huis, maar waarschijnlijk al vanaf de 15e
eeuw vooral woonhuis) en de positie van Oudaen tussen 1300 en 1984. In deel
III komt de bescherming aan de orde van het cultureel erfgoed van de regio
(Maarssen, Breukelen, Loenen), van het dorp Breukelen en vervolgens van het
Huis Oudaen.
Allereerst gaat de schrijfster na, onder verwijzing naar deel I, welke sporen de
verschillende historische processen in de regio hebben nagelaten, op grond
waarvan zij dan tot een cultuurhistorische waardebepaling komt. Daarna
wordt de schijnwerper gericht op Oudaen en wordt gesteld dat dit huis in het
cultureel erfgoed van de regio een geheel eigen plaats inneemt, zowel vanwege
de ouderdom als vanwege de continuïteit van het gebouw waarin de oorspron-
kelijke woontoren uit ca. 1300 als bouwdeel is opgenomen.
In het laatste hoofdstuk noemt mevrouw Dukes enkele gevaren die het Vechtge-
bied bedreigen, zoals de invloed van de Randstad (verstedelijking en industria-
lisatie), watervervuiling van Vecht en Plassen, en overmatig toerisme. Zij pleit
(daarom) voor een gecoördineerd overheidsbeleid waarbij Ruimtelijke Orde-
ning en Monumentenzorg op elkaar worden afgestemd. Ook de burger kan zich
inzetten voor het behoud van cultuurhistorische waarden. Deze studie wil hem
een methode aan de hand doen om de achtergrondkennis te verwerven die
noodzakelijk is voor een constructieve inbreng bij het beschermingsbeleid.
De twee delen werden door de schrijfster geschonken.
Loenen
Inventarissen van de archieven van de gemeente Loenen, 1595-1943. Uitg. Loenen aan
de Vecht, 1993.
Mevrouw drs. F. E. Brouwer, archivaris van de gemeente Loenen, heeft de ar-
chieven van de gemeente geïnventariseerd en van een inleiding over de geschie-
denis van de gemeente voorzien (blz. 13-34).
Muiden
De Kruidhof van het Muiderslot. Uitg. Walburg Pers, Zutphen, 1992. Door Henk
Boers.
Niftarlake ontving dit boekje als presentexemplaar van de auteur, die hortu-
lanus is van het Rijksmuseum Muiderslot. Het beschrijft in kort bestek de
geschiedenis van de kruidentuin van het Muiderslot, vanaf P.C. Hooft (slot-
voogd van 1609 tot aan zijn dood in 1647) tot in deze tijd. In de 20e eeuw
ondergingen de tuinen van het Muiderslot twee maal een restauratie. Tussen
1956 en 1960 werd, op initiatief van de toenmalige slotvoogd Ton Koot,
de kruidentuin opnieuw in 17e-eeuwse stijl aangelegd en werd de door Hooft
zo veelvuldig bezongen pruimenboomgaard in ere hersteld. In 1984 vond een
69
-ocr page 70-
tweede restauratie van de kruidentuin plaats naar ontwerp van de huidige hortu-
lanus Henk Boers, waarbij o.a. gekozen werd voor oudere gewassen.
Beide 20e-eeuwse ontwerpen vertonen het formele beeld van een renaissance-
tuin: een door (beuken)hagen omgeven vierkante kruidhof met daarin recht-
hoekige kruidenbedden, omgeven door buxushaagjes. Tussen de bedden lopen
strakke paden, bestrooid met riviergrind, wat de symmetrische vorm nog ac-
centueert. In het midden van de hof, op de kruising van de twee hoofdpaden,
staat in een rond perk een gesnoeide lindeboom.*
Pampus. Geschiedenis van een fort. Uitg. Heureka, Weesp, 1993. Door Cees Pfeiffer.
Journalist Cees Pfeiffer schrijft al 15 jaar over Pampus en heeft in dit boekje
de door hem verzamelde gegevens het fort betreffende gebundeld. In de 17e
eeuw was Pampus een ondiepte voor de kust van Muiden, waar de volgeladen
schepen van de VOC op weg naar de Amsterdamse haven op vast liepen (cf
de uitdrukking 'Voor Pampus liggen'). Het fort Pampus is aan het einde van
de 19e eeuw (1895) aangelegd als verdedigingswerk binnen de Stelling van
Amsterdam, een kring van forten rond de hoofdstad. Tijdens de mobilisatie
van 1914-1918 was het fort in vol bedrijf, maar in oorlogstijd is er nooit een
schot vanaf het eiland gelost. In de jaren vijftig is het, zoals de meeste forten
van de Stelling van Amsterdam, bij Koninklijk Besluit als vestingwerk opge-
heven. De ruïne van Pampus is sinds de zomer van 1991 voor het publiek toe-
gankelijk en trekt veel belangstelling.
Spengen en Kockengen
De Molens van Spengen en Kockengen. Uitg. SDUM, 1993. Door Bernet van Leeu-
wen.
Dit werkje verscheen ter gelegenheid van het dertigjarig bestaan van de Stich-
ting De Utrechtse Molens. De molens van Spengen en Kockengen zijn wipwa-
termolens, een type dat al sinds de 15e eeuw in ons land in gebruik is als pol-
dermolen. Zij waren tot 1962 belast met de waterhuishouding in de beide ge-
lijknamige polders en zijn in 1963 door de SDUM aangekocht.
Utrecht
Archeologische en bouwhistorische kroniek van de gemeente Utrecht, 1926-1972. Uitg.
Gemeente Utrecht/Stichting Publicaties Oud-Utrecht, 1993.
Ter gelegenheid van het zeventigjarig bestaan van de Vereniging Oud-Utrecht
* Noot van Uw bibliothecaris: in Stoopendaals Zegepraalende Vecht zouden we, 100 jaar na P.C. Hooft,
op zo'n plaats een ronde vijver hebben aangetroffen: de ontwikkeling van de formele tuin heeft zich
tot in de 18e eeuw voortgezet!
70
-ocr page 71-
is een selectie uitgegeven van archeologische en bouwhistorische artikelen die
tussen 1926 en 1972 in het Maandblad wB^n de Vereniging gepubliceerd zijn. De
indeling is alfabetisch-topografisch, in dit geval op adres, wat het de lezer verge-
makkelijkt zijn weg in dit boek te vinden.
Terugblik op Traiectum. Een archeologische schets. Uitg. Stichting Publicaties Oud-
Utrecht, 1992. Door H.L. de Groot.
De titel suggereert een terugblik op de Romeinse tijd toen Utrecht de naam
'Traiectum' had ( = oversteekplaats: we moeten hierbij denken aan een door-
waadbare plaats in de rivier de Rijn). De schrijver gaat echter veel verder terug
in de tijd en beschrijft in kort bestek de vroegste archeologische geschiedenis
van de stad Utrecht vanaf de eerste Ijstijd (200.000-120.000 jaar geleden) tot
aan de twaalfde eeuw van onze jaartelling. Utrecht vertoont dan binnen de sin-
gels reeds de vorm en indeling zoals wij die heden ten dage nog kennen.
Diverse onderwerpen
Boerderijen
17e-eeuwse landelijke bouwkunde in Amstelland. Een analyse van een aantal bouwbestek-
ken, afrekeningen en contracten van agrarische gebouwen.
Uitg. Stichting Historisch
Boerderij-onderzoek, Arnhem, 1988.
De Stichting Historisch Boerderij-onderzoek, opgericht in 1960 en gevestigd op
het terrein van het Nederlands Openluchtmuseum in Arnhem, laat historisch
waardevolle boerderijen, verspreid over het hele land, documenteren door deze
helemaal op te meten en te fotograferen. Ook doet de Stichting wetenschappelijk
onderzoek naar de ontwikkelingsgeschiedenis van de boerderij in Nederland.
De Vechtstreek
De Zuidelijke Vechtplassen. Flora en Fauna. Uitg. Stichting voor de Vecht en het
Oostelijk en Westelijk Plassengebied, 1969.
Dit boek, dat Niftarlake bereikte via de Openbare Leeszaal en Bibliotheek te
Locnen, bestaat uit een zestal langere en kortere artikelen, die door verschillen-
de auteurs geschreven zijn. Vier hoofdstukken bevatten de vrijwel ongewijzigde
tekst van de scripties die de schrijvers vervaardigden voor hun doctoraal exa-
men biologie. De onderzoeken daarvoor werden gedaan in de jaren vijftig en
zestig. In die jaren kwamen er o.a. in de Molenpolder nog zeldzame vogelsoor-
ten voor zoals de roerdomp en het woudaapje.
71
-ocr page 72-
Plaatsen aan de Vecht en deAngstel. Een beschrijving met tekeningen van 89 kastelen, bui-
tenplaatsen, boerderijen, herbergen, dorpen en steden langs de Vecht en de Angstel.
Uitg.
Canaletto, Alphen aan den Rijn, 1993. Derde en aanzienlijk verbeterde druk.
Door E. MunnigSchmidt en A.J.A.M. Lisman. Tekeningen door Chris Schut.
Doordat eigenaren van huizen en leden van historische verenigingen in de
streek middels nijver onderzoek veel nieuwe gegevens boven tafel hebben ge-
bracht konden de schrijvers de derde druk daarmee verrijken. Ook is een aantal
tekeningen verbeterd of opnieuw gemaakt teneinde restauraties tot hun recht
te kunnen laten komen, nl. de poort van Wallesteyn te Loenen, Cromwijck te
Maarssen en Groenevecht te Breukelen. Vooral de eerste druk is nu zodanig ge-
dateerd dat de gegevens daarin als deels achterhaald beschouwd dienen te wor-
den.
Waterschappen
De Stichtse Rijnlanden. Geschiedenis van de zuidelijke Utrechtse waterschappen. Uitg.
Stichting Matrijs, Utrecht, 1993. Door Marijke Donkersloot-de Vrij e.a.
Per 1 januari 1994 worden de oude waterschappen Kromme Rijn, Leidse Rijn
en Lopikerwaard verenigd tot het hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden.
Ter gelegenheid daarvan verscheen dit gedenkboek, dat de geschiedenis van de
Zuid-Utrechtse waterschappen behandelt vanaf de middeleeuwen tot in onze
tijd. Vroeger ging het vooral om bescherming tegen het water; tegenwoordig
zijn bijv. ook het milieu en de recreatie in het geding.
Loenen aan de Vecht, februari 1994                                                  G. Recter
72
-ocr page 73-
De Stichting Stichtse Historische Reeks
Deze geeft historische werken uit zonder winstoogmerk. Zij biedt de volgende
boeken tegen sterk gereduceerde prijs aan:
SHR 3 De Weldaet der Scholen                                                                  ƒ20,-
SHR4 Oostbroek en De Bilt CS.                                                              ƒ16,-
SHR 5 Kweekhoven der Wijsheid                                                              ƒ20,-
SHR 6 Heerschappij Proost Sint Jan in de middeleeuwen                             ƒ16,-
SHR 7 Staat van land en water                                                          , ƒ20,-
SHR 8 Klokkenkunst te Utrecht                                                                 ƒ16,-
SHR 10 Jodenvervolging te Utrecht                                                              ƒ10,-
SHR 11 Rechtsgeleerd Utrecht                                                                     ƒ16,-
SHR 12 Burgers op het kussen                                                                     ƒ20,-
SHR 13 Kapittel-Generaal en de Staten van het Nedersticht ƒ16,-
SHR 14 Onder de rook van Utrecht                                                              ƒ10,-
SHR 15 Utrecht en de cholera                                                                      ƒ16,-
S.v.p. bestellen via het O.G. N.-secretariaat. Herengracht 6, 3601 AL Maarssen,
vóór 15 mei 1994 en betalen op gironummer 513805 t.n.v. penningmeester Nif-
tarlake met vermelding van bestelde boek. U krijgt bericht wanneer Uw bestel-
ling gereed ligt en waar U die af kunt halen.
73
-ocr page 74-
Jaarverslag 1993 van de Dr. R. van Luttervelt
Restauratie Stichting
Dit jaar werd de restauratie en de herplaatsing van de ijzeren draaihekken in
de 'poort' van Ouderhoek onder Nieuwersluis tot een goed einde gebracht. De
familie Van Engen, eigenaren van de boerderij daar, heeft er zelf hard aan mee
gewerkt. Zij heeft de poort nu gevrijwaard van auto-overlast door een aparte
inrijweg aan te leggen iets ten noorden van de boerderij.
De poort zou voorheen aan het jaagpad gestaan kunnen hebben aan het zuid-
einde van het terrein van het voormalige buiten Ouderhoek en zou vandaar in
1914 naar de huidige plaats overgebracht kunnen zijn nadat het huis Ouderhoek
reeds lang tevoren, rond 1838, afgebroken was. Restanten van de dam zijn te
vinden in de sloot tussen het jaagpad en het terrein achter de woonboten, die
ter plekke de Vecht ontsieren. Lutgers beeldt de situatie af in zijn Gezigten aan
de Rivier De Vecht
dat in 1836 verscheen. De zandstenen dekplaten met sierknop-
pen dateren uit het begin van de 18e eeuw (zie^é. Niftarlake 1990 hlz. 59 en 1987
blz. 38 e.v.). Zij zijn wat eenvoudiger dan de paalbekroningen die Lutgers af-
beeldt, zodat het mogelijk is dat zij aan de weg hebben gestaan tegenover de
ingang van de voormalige buitenplaats Beerevelt. Dat lag waar nu het weiland
ten zuiden van de boerderij van Van Engen is. De familie Blijdenstein, eige-
naren in 1914 van zowel Middenhoek als Ouderhoek als de onderhavige boerde-
rij heeft de poort opnieuw doen opmetselen op de huidige plaats.
In het verslagjaar is een aanvang gemaakt met de herplaatsing van de poort van
Groenhoven in Oud Zuilen zoals aangekondigd in het vorige verslag. Van het
VSB-fonds en het Anjerfonds werden subsidies verkregen zodat met de eigen
Stichtingsmiddelen een begin gemaakt kon worden. De twee gemetselde pila-
ren zijn op de oude plaats reeds voor een deel opgetrokken en wachten op het
gereedkomen van de restauratie van de hekken. Deze zijn door de smid opge-
haald uit de moestuin van kasteel Zuylen en worden nu bijgewerkt en gescho-
peerd (verzinkt). Na de plaatsing van de draaihekken worden de pilaren afge-
maakt en gestuct. Als er voldoende middelen beschikbaar komen worden de
bustes van twee Romeinse keizers die voorheen de pilaren bekroonden afgego-
ten van de marmeren originelen. Deze staan op de tuinmuur van Slot Zuylen.
Groenhoven is een 18e-eeuwse buitenplaats waarvan het park en de boomgaard
nog geheel intact zijn. Alleen het huis, de theekoepel en de bijgebouwen zijn
rond 1900 afgebroken. Door de herplaatsing van de inrijpoort (vlak bij de brug
over de Vecht) krijgt het park, dat gemeente-eigendom is, weer een 'gezicht'.
Loenen, maart 1994                                                           E. Munnig Schmidt
74
-ocr page 75-
-4^
Het hek van Groenhoven te Oud Zuilen in 1895 met het vlak daarna afgebroken huis op de
achtergrond. Dit hek wordt weer op de oude plaats aan de ingang van het nog bestaande wan-
delpark door onze stichting herbouwd (collectie Van Ommeren-Hoenson te Leersum).
75
-ocr page 76-
Inhoud
Ereleden en bestuur.................................................................     2
Ledenhjst 1993 .......................................................................     3
Mededelingen ........................................................................    17
Conceptstaat van baten en lasten 1993 ..........................................    18
Jaaroverzicht 1993 ...................................................................    19
Adriaan Paets van Troostwijk 1752-1837. Bewoner van 'Sterreschans' te
Nieuwersluis..........................................................................   22
Slotsigt, Slotzigt, Slotzicht .........................................................   28
De 'Maarsseveen', een zeventiende-eeuws oorlogsschip .....................   53
De watertollen in Abcoude en Baambrugge in de 18e en het eerste
kwart van de 19e eeuw .............................................................   55
Een onbekend schilderij van Kasteel Cronenburgh te Loenen.............   60
Aanwinsten voor de bibliotheek ..................................................   67
De Stichting Stichtse Historische Reeks ........................................   73
Jaarverslag 1993 van de Dr. R. van Luttervelt Restauratie Stichting.......   74
76