-ocr page 1-
nipr'P!?P"^!fWIWiPiP*''"^»Flf^!BpPBpipip^
SPECIMEN II I S T O RI C U M
EUMENE CARDÏANO
A CAETERIS ALEXANDRI MAGKI DUCIBÜS
RITE DISTI1>GUE]\D0
,
Q II o 1> ,
S II P R K M O K A V K X T E N1' MINE,
EX A II C T O R I T A T K K H C T O R I S M A <; N' I F I C t
MATII. MAi;. Pil. NAT, DOCT. KT PP,!)!'. UP.D.
AMPl.lsSIMItlUE SENATi:S ACADEMICI cosstssil,
ET                                    '■•"•'%
xohiiissimakFACILTATIS 1'HIM)S0PHIAE THEORETICAE
tT MTKKAKUM HIMAMORUM uh(:!ik t<i ,
slTMMIsmiE IN PHH.OSOPHIA THEORETICA KT I.ITERIS
HIjMANIORIBIJS iKiN'ORiBrs At: rKivii.rciis ,
IJT jlC^iDEMl-d RHEJSO-TlliJECTIJSJly
RITK KT I.KGITIMK CdSSKHIJKXDIS ,
B;RI:I>IT()RIIM EXAMINI SUBMITTIT
BARTHOI.DUS JACOBUS LISTELO dk GEER,
HHKSO-TIIAJJ CTISIIS.
DIE XIV Decembris A. MDCCCXXXVIII, hora II.
THAJr.rT1 AU UHKSl'M^
A P !■ » K K M 1 N K KT F 1 L l L M.
^^yg^gl^^^aglIlM
-ocr page 2-
VlIUS NOBIUSSIMIS «RA\'ISSIMIS
ANTCmiO GL^STATO ..ahox. DE GEERi
PATRl CAIUSSniO
KT
.fOIIANNI LUDOVICO GÜILIELMO
HARON. DE GEER,
TOPAIiCHAE PACI JirnnlAAS.
o R D 1 S- I 1. K o X I 8 B K. I. B I C I , ET O H n I X I S V Bi
V I r o S T K I. t, A E R o R j: A H S A l> S C R I P T o ,
o R l) I X U M G E X K K A I. I IJ M t; R A P U I A R I O,
PATRl'O DILKCTISSIMO.
//.JS qUALESCUlKlUE STVDlilRVHa
I'RIMIIIJS
B. D.
AUCTOR.
-ocr page 3-
jfaiw»i*»a»ii»«i'"'*i'''»''iwi|i>).ii#w>>>i»''i'»»»iw'«i«iyi'-",i<wi'»i'>'»i
PRAEF4TI0.
tson wirtm; profeet o, eum, qui nliquam cum antiqiiii
li terts fnmiliaritateiu contraxerit, fummo quodam earum
aiiiore ferii. Sive eiiim antiquarum gentium poefln fpec-
tas, haec animum fuljliiiiitate et fiiiiplicitate percellit:
five historiam confideras, il/a rerum magnitudine et va-
rietate delectat. Nulla usquaiii tam illustria ehquentiae
ekempla adfunt, qualia nobis antiqilortlm fcripta propo-
ntint, eaqiie, quae veteres philofophi nientis ingeniique
facultatibtis excogitarunt, recent lor aetas vix fuperavit,
Equidem lub ent er confiteor, ab eo inde tempore, quo
antiquarum fcripta tractarc contigit, femper me magis
ea cognoscere cupiisfe, illiusque temporis memoriam mihi
juamdisfiitiam esfe, quod hls fludiis impendere licuit.
I Omnium vero doctrinarum, quae antiquitatem fpectattt,
historiam principem locum tencre, nemo, credo, infitias
*bit. Plurima enint, quae caeteroquin intelligi plané
f on posfunt, ex ea funt explicaiida, Quicunque vero
Veteres illos, turn poetas, turn oratores
, tutn philofophos ,■
wtelligere recte velit, nee ad historiam attendat, iiae
eum faepisfime graviter falli necesfe est. llabet prae-
'fea antiquarum gentium historia ipfa per fe, qtio nos
'Il primis alliciat. Ferisfiinc enim Cicero eatn
fescem
-ocr page 4-
iMmyt jiffiwim*!"-'* 'm' »» imff.i. i|mi ^ii. iiijiW>.i>iii|lLin-^i||ii. mii)-!i-wLip
il
tempomm, hicem veihatis, vitam memoriae, magistram
vitae, mintiam vetiistatis, dixit.
Eqtiidem, quum mihi fummos in litciis honores am-
bienti fpecimen aliqiiod ftudiorum confcribendum esfet,
diuqtte fltictuarcm incertus, modo Platonis fcutentiam de
artibm ac disciplinis pro viribm exponere ciipiens, modo
eticim aliquod ex Orientalibus literis disquifttionis argu-
ment iim fumens
, tandem historiae antiqtiae aliqtiam
parteni tractare conftitui. Qiiacnam autem catifae me
■monuerint, ut priora confilia misfa fncerem , nunc dicere
vil attiiiet.
Si vero quis roget, quid potisfimum efecerit, ut Eti-
wcnis vitam eligerem disquifitionis argimieittum, fnc-
tuin illud in primis est Cl.
IIeiisdii opera, qtii in lec-
tionibus ftiis historicis, qtioties ad illum locum perveiie-
rat, nos monere folebat de Euniene, a cacteris yllex-
andri ducibus bene distinguendo, Declarabat iH'
pinul
, quid de hoc viro esfet existimandum, quem reeen-
tiorcs plerique historici cum caeteris confuderunt, rion
animadvertcntes hunc praecipuum esfe auctorem eorimh
quae turn acciderunt. Rem igitur paulo accuratius
<«-
vestigare, atque ex ipfa rerum gestarum tiarratioiie
probare haud ineptum videbatur Academicae fcripti"'"^
argumentum. Eo fane lubentius hoc mihi fumpfi, ("'"
ea tempora complecteretur
, quorum historia fummi '""
vienti est ad res deinde gestas
, quae nondiim fatis 1"
omni partc explicatae funt, rite perfpiciendas. "^
-ocr page 5-
-•mKmvm'm-im-f ■nr^iJn.'ivfKim'.mmm». m
III
Cüufilium citm a Praeceptoribus Clarisfimis non inipro-
bari intellexisfem, rem fuscepi, et ea conquifivi, quae
ad argumentum fpectare viderentur. Nullius autem
fcripta, ft antiquos ipfos excipias, tantopere mihi profue-
runt, quantopere
Droyfenii opera, e quibus multa me
profecisfe lubens fateor, quamquam nee ille adeo fatis
Eumenem a caeteris distinxisfe videtur. Et fic qui-
dem hic libellus exflitit, quem qui leget, aequi boni'
que meam opellam confulat , aliquid aetati, aliquid
virium tenuitati condonet velim. Si quidem beneab aii-
tiquis dictum est:
Fructiim ftudiorum viridem et adhuc
dulcem promi decet, diim et veniae fpes est, et para-
tus favor, et andere non dedecet: et, fi quid defit
operi, fupplet aetas: et, fi qua fint dicta juveniliter,
pro indole accipiuntur.
^t ver o iiigratus merito dicerer, nifi hoc loco profi-
terer, quae piet as animique fenfus dicere me jubent.
Te
, Pater carisjime, primum compellare liceat, qui flu-
iia haec mea non tantum quovis modo adjuvisti, fed
fithil etiam omiftsti, quo meiitis vires excoli, ingenium,
^uantulumcunque tandem, acui, animus denique emen-
dari potuerit. Multa fane de te dicerem, nifi te a
Pl'o laudari nolle fcirem: nunc hoc tantum addam,
tuulquid in his literis proficere potui
, tibi hoc debeo,
1"t monendo et fuadendo puerilem petulantiam et juveni-
(iii imperitiam numquaiu non optime modcratus es. Ac-
(ipe grati mimi testificationcm, Pater opSime, et ita
* 3
-ocr page 6-
■'''™* "'°^™'^'^ï1"''T"»-T^5^:^;-;e;7«»w^,w>-™ï!ïïi"it7ï;(b-
IV
me amare perge, ut nunc te amare fcio, tuoque conftlio
et adhortatione reliqua etiam, quae mihi fiiperfunt
,
ftudia adjuvare ne definas.
Cui vero in his ftudiis plunmum debcam, e%t fatruus
aestumatisfimus.
Ilunc eiiim, iit Ciceronis verbis dicam,
qiioad longlsfimc potcst mens mea respicere fpatiiim
praeteriti temporis, et piicritiae memoriam recordari
iiltimam, inde iisque repetens, video milii principem
et ad fuscipicndam et ad ingredicndam rationem liorum
fliidiorum exftitisfe. Maximum ille Je mihi fautorem
praeftitit, et quovis modo, fermonibns, monitis, confilio,
fludia mea provehere non dejinet's
, taiita in me contii-
lit beneficia
, ut iis cumulatum me plane fentiam, Qra-
tias nunc Tibi
, Patrue dilcctisfime, pro his omnibus
agere liceat, Teqiie orare, ut ita mihi f avere pergas,
ut hucusque femper favisti,
Fos autem, Praeceptores Clarispmi, quibus verbis
alloquar? Qui me ed ftatim benevolentid excepiitis,
cum ad haec fludia accederem
, qua major esfe non pc-
tuit, Tu, CL
IIeusdi, non tantum publica tua inftH»-
tione mi 'li prodesfe voluisti
, fed ex eorum etiam numero
me esfe jusfisti
, quibus Tu, vespertinis horis, Platonem
explicare foles, et cum discipulis tanquani aniicis ver-
fari, Qtioties, cum Tu ita nobiscum de antiquis coliO'
quebari), ardore et miiore ad haec fludia plane noi'o
ms incenfos fenfimus
, atque nullus affirmare dubito,
tiumquam a Te me disccsfisj'e, quin aliquid me projcu^r
-ocr page 7-
—'-ü-'^iJïstMBrWni'i /i<B
,„.. ,^,^,^y,: .>T-»-.^»'-»WT?''''-W"""g-»'Wy'»»».l» -'^' -      ■ ' '—--^ggg^
fcirem vel ad melius intelligendos antiquos vel ad honU'
nem accuratius cognoscendum. Nnmquam non comiter
et benevole me adjuvisti et monuisti, quotiescunque dubi-
tabundus ad Te accederem, nee umquam tuum frustra
imploravi auxilium. Ilaec quoque de Te, CL Goudoeveri,
me profiteri animi fenfus jubet. Quid enim tuae in-
ftitutioni non tantum, fed monitis etiam et fermonibus
debeam, optime fentio. Quoties confilio opus esfet, aut
auxilium quaererem , fumma Tu benevolentia fem^
per mihi adfuisti. In hoc autem ipfo 'fpecimine elabom
rando, Fos, Praeceptores optimi, mihi continenter pro-
fiiisfe, lubens agnosco, A Fobis, Cl. Ikusri et
Goudoeveri, accepi, quidquid in his literis profecerim:
quodfi non major es fecerim progresfus, haec mea culpa
at. Pro tantis in me meritis me vobis femper gratum
futurum fpondeo; Fos autem, viri Clarisfimi, dum ad
alia fludia perficienda in hac Academia maneo, eandem
Mi'ii benevolentiam confervate, meque e discipulorum
vestrorum numero ne removeatis.
Ferum hoc etiam loco ad Te fe convertit mea ora»
'">, Fir Clarisjime Groenewoud, qui me, ad tuant
iientalium Literarum doctrinam cum dubitans acce-
^'"'''», tanta jlatim comitate et amicitia es amplexus,
alteri quafi parenti me tibi devinctum fentiam.
oterna enim Tu caritate vfe excepisti, nee ad pu-
^'"""' tantum tuam adniifisti inftitutionem , fed in
' "'""" '''"fieiis familiaritatem , non discipuli, fed
-ocr page 8-
y?T w""," '■'"r/"^B'"'w^^'^i'-T^ ''■■
VI
filii fere loco me habuisti. Tibi debeo, Vir Clarhftme,
quidquid in Orientalibus literis profecerim, Tuis ex-
hortationibus, monitis, auxilio effectum est, ut in hts
ftudiis perrexerim, et jam tanto eorum amore ducar
,
ut ulterius progredi in hisce unice cupiam. Tu, prae-
ceptor optime, ne mihi dejis, fed eam mihi amicitiam
,
eum erga me animum fervcs, quem hucusque fum ex-
pertus.
Fos omnes, Firi Clarisfimi, quorum disciplina in Ms
literis uti mihi contigit, gratias accipite quam maximal
pro inftitutione vestra. Diu Fos incolumes Summum
Dei Numen fervet, femperque habeatis discipulos, qfi
vestra digni fint cura.
Fos denique , Amici, quibuscum his literis operam
dedi
, alloqui liceat. Nondnm vobis valedico, nam alitt
etiam ftudia me apud vos retinent; nolim tarnen corn-
wittere, ut hac opportunitate non publice profitear,
quanti eam faciam amicitiam, quae ftudiorum commit-
rtitas primum junxit, corfirmavit deinde morum fitni-
Utudo, Jam vero vos , Amici , exhortari Hcmf
>
vt amieitiae facra pie colere pergamus, et, dunt J"!^
finunt, id vinculum firmum maneat, quod nos conji"""''
Hoc equidem fancte promitto, me omni opera ejfectH'
rum
, ut fidum vestraque dignum amicitia me praesteiH'
-ocr page 9-
COKSPECTUS.
P r, o o E MI u M.
PARS PRIMA,
De fontibus, ex quibus notitia de Eumenis
vita petenda est.
S I. Investigtttur, quosnam potisjiiimm r.ixtores, in Eumenis
hisiofta trniicnda
, fcquuti fint Dioiionis Siciiius , Plu-
tarchus, Corneliiis Nepos
........P- 5-
S II, De Uieronymo Cr.rdiano. ,,,...,, p. 14.
PARS SECUNDA.
Eumenis v i t a,
§■ I. De Eumenis yita et rebus, viventibtis Philippo et
Alexaudro
.....,.......p, 2Ö.
S II. De rebus ab Eumene gestis, inde ab Jlexandri morte
usque ad caedem Perdiccae
......« , p. 34,
s UI. Rcs gestae Eumenis in Afia minore, post Perdiccae
caedem
..............p, ^l-
""""is, qua e Eumene s cum Jntigono «-esfit, proc'
liis.
. '
               ,
...............P. 63,
-ocr page 10-
PARS TERTIA.
E U M E N I S C II A II A C T E Pv I S M U S.
5. I. Etüiicms mores et itigenium. . . .... p. 88.
§ II. Eumcnis mutw.s, fcripta , politica confilio. . . p. 9f.
III. De EiMicuis existimatione apud reliquos /llexnndri
fuccesfores
........... . . p. io6.
-"'--' • ^- 1 ilMI
-ocr page 11-
iiw».',.M""y-nii."-,wiw.i.i.» iiB|p]HJ.i.ii... «Ji'njj.j.. jnptuLj; ...mm»),^^
PROOEMIÜM.
Qliod Horatins dixit: vis ccnjilii expers mok ruit
ftia,
faepius in gentiiira liistoria comprobatum vide»
tniis; maxima enim rcgna cico corruerunt, cumque jam
nihil fuperandum fuperesfet, ipfa internis discidiis ec
bellis interieriint. Complura quis turn ex antiquorum,
turn etiam ex recentiorum populorum historia excitare
hiijus rei exempla posfit, at nullum illustrius ilio est,
quod Alexandri Magni ejusque fuccesforum historia
praebet. Condidit ille imperium, quod cultisfimas Eu-
ropae Afiaeque gentes continebat, Perfas, qui Graecis
m Europa ita metuendi fuerant, fibi fubjecit, pervenic
in Iiidiam, quo nemo antea ex Europa fuerat progres-
us, nee dum his factis perfecerat, quae mente agita-
^f- Cum ad Orientem imperii fines latius extendere
^ posfet, Occidentem verfus progredi voluit, ec
xuiios fecit apparatus, cum ipfe, aetatis flore,
"^st exftinctus. Maxima quaeque animo volvens
" " '^^bus huraanis est ereptus, et cum illo
'A
[
-ocr page 12-
0^, jijji,iw"^yfflHFJ -.....yw '--';']'-'..';P;|iii-~-.j-." ■m^..^«>L.ww^;. y u. ■mMlJil'ij."w '
•^' '"'^^ 1 iiwi II
latum hoc imperium corruit. Kon erat, qui illi fuc-
cedere posfet: duees, quos fecum habuerat, finguli fibi
aliqiiid acquirere avebant, inhiabant provinciis, et
vincula , quae totum regnum continuerant , fo-
luta erant, et morte Alexandri confracta. Sequuta
funt perpetua inter illos bella, quibus imperium, quod
intermedium erat, di'aceratum ftiit, quaeque non ante
funt compofita, quam omnium vires esfent exhaustae
et Alexandri imperium penitus interiisfet. Habet autem
horura temporum historia, quo nos alliciat, atque de-
lectet. Tum enim multi prodierunt, quorum ingenii
mcntisque dotes admirari debemus, alios fagacitate et
prudentie, peritiA militari et fortitudine alios infignes
deprehendimus. Sunt, quos adraireris, funt quos, ames,
funt item, quos oderis, nee ullum facile tempus tot,
tamque varii ingenii homines protulit, qui omnes fum-
ma virium intentione, fibi invicem oppofiti esfent.
Hoc ipfum tamen effecit, ut difficillimum fit, reruin,
quae tum gestae funt, causfas et ordinem, tum vero
etiam illa principia, e quibus reliqua omnia orta funt,
rite perfpicere. Quodfi aliquando horum tempo-
mm historiam bene intelligere velimus, hoc inipn-
mis agendum est, ut rite discernamus et distingi'^-
miis. Ita enim habebimus, cul infistentes, turbas
istas , quae Europam tum et Afiam agitarunt,
optime discernere rerumque rationera perfpicere
posfiraus. Veruntamen hoc iUud est, qucd plurim'
-ocr page 13-
3
liistorici neglexerunt. Egerunc de Alexandri ducibiis,
eonimque facta expofuerunt, quafi omnes eodera pro-
podco codemque modo bella gesfisfent, mores, inge-
nium vivendique rationem fingulorum non attendenint,
et de omnibus (imul eadem ratione agentes, effecerunt,
ut faepe fumma confufione et obseuritate liaec hisco-
riae pars preraatur. Quo vero accuratius eos confidera-
mus, qui post Alexandrum inclaruerunt, eo raajorera
imer eos diverfltatem animadvertere licet, quae rite
perfpecta dici vix potest, quantum conferat ad res
gestas rite intelligendas et explicandas. Unus autem
inter Alexandri duces est, quj prae caeteris uos adver-
tat, Eumenes Cardianus, qui aliam vitae rationem ac
caetori nactus, diverfa ab omnibus deinde confilia ha-
biiit, et vindex regiae familiae dici maluit, qnam fibi
aiiquid acquirere. Hic folus fefe omnibus oppofuit,
et, cum caeteri regiam domum contemnerent et odio
perfequerentur, ipfe hujus jura ut defenderet, nullos .
labores nullasque raolestias detrectavit, et vitam citius,
luam fidem deserult. Illius opera factum est, ut
tamdui haefitarent duces caeteri, antequam regiura
'°i nomen asfumerent, et nemo fuit, qui dum ille
^'^^K, hoc nomine gloriari fit aufus. Hujus, ut recte
%os monuit, fi virtuti par data esfet fortuna, non
^ quidem major, fed multo illustrJor atque etiam
hon
lOratior tuisfet: quod magnos homines virtute meti-
mur.
"on fortuna. Quapropter nobis hujus viri vitam
-ocr page 14-
W-'.iJ^WfWIijJfWfffWwyilJ kAyii'- ■ «tii^'W^'WM-U^JJj^m^*.!. imm]iL^.ljiiwij!!jiW^|gjaiflffMJi.ij..ii, ILM..H
accuratins paulo investigarc propofuimus, quo meliiis
ipfum cum cognosceremus, tum imprimis a caeteris fuc-
cesforibus Alexandri distingueremus. Qua in re fi ali-
quid confcrre licebit ad horum temporum intelligen-
tiam patcfaciendam, non fane vanus labor erit. Ut
autem rite procedere posfimus, primo agendum est,
de iis auctoribus, quorum auctoritate in tradcmla
Eumenis historia, ufi fumus, dcque fontibus, ex quibus
illi ipfi profecerunt, ut fic nobis de fide ipforum liis-
torica conftare posfit, deinde Eumenis vitam enarrs-
bimus, ut tandem viri indolem adumbrcmus, atqve
eum cum caeteris comparemus Alexandri fuccesforibus,
ut inde appareat, quantopere fuerit ab omnibus di-
verfus.
-ocr page 15-
PARS PRIMA.
De FONTIBÜS, EX QU.BUS NOTITIA DE EüMENIS
VITA PETENDA EST.
Cum de re aliqua agitur, quam ipf. non vidimus,
«dcujus nodtia ab aliis est petenda, necesfario priui
de fide eorum nobis eonftare debet, qui eam nobis tra-
diderunt, ü quidera verum ac falfum rite discernere
vehmus. Est hoc quidem in liistoria faepe difficile,
"estimare, quid fingulis auctoribus fit tribuendum, fed
""i" tarnen via est, qua tuto procedere, imprimis in
="uiquarum gentium historia posfis. In ea vero maxi-
■"="" etiam difficultatem qnaeftio habet de fide, quam
'■"'Ptores merentur. Multi enim nobis interierunt
"J^tores, et plurima ab iis accepimus, qui ne tempore
^^"'dem vixerunt, quo ea gesta funt, q„ae tradunt.
^^'^multo post historiam fcribere aggresfi, ex prioribus
Pfofecerunt, q„or„m fcripta nostrae aetati periere.
ratire,"^""' ''" '°'"'" ^''^ '^"''''■''"' »'""' "'«"™
'onem habere debemus, quorum l,i vestigiis inftite-
iiu,                  ^'^ diffjciluis, quo minus antiquiores
^ "oviiniis Fv ••
fiiccesf
         '           '"' '^"' '^'^■'^^"^" Magni ejusque
funt ' '•""" '"''°"'""''"iP''^'-""t, fcripta nullius fbper-
"J"'>Pfe eorum tempore vixerit, et nihil ad nos
-ocr page 16-
g|Sjy^j!P''!M^l'W^4wyi,|iBpiSP^Bj^|i|)i#JiiL]s^)^,tMr''--.--^»-
'^?i '*' ".'.HSï'.W'......!'!'"il,BSL-^,i»M-^,.-
pervenlt ex bene multis historicis, quos haec ai-'tas
tulit, nifi quae illi, longo intervallo ab iis dis-
tantes , hine in fua fcripta dcrivarunt. Quibus au-
tem plurimum debemus in historia horum temporum,
funt Diodorus Siculus, Plutarchus et Arrianus; ubi
vero de Eümenis vita agitur, non negligendus Corneliiis
Nepos est, qul inter caeteros hujus quoque vitam de-
fcripfit. Verum Arriani opus de fuccesforibus Alexandr!
fere nobis periit, et ea tantum, quae inde Phütius
excerpfit, funt fervata, quod eo magis est dolendimi,
quo accuratius illum in historia confcribenda verfatum
esfe novimus. De ipfius fide igitur quaerere vix opus,
in primis in Eumenis rebus, cum paucisfima narret,
quae non ex aliis nota fint, et teraerarium videretur
definire, quos ille fequutus fuerit, nifi illum gravis-
fimos tantum auctores fequi, esfet cognitum. Super-
funt igitur Diodorus, Plutarchus et Nepos, de quorvin
fide jam quaerere debemus; qua in re ita rite verftn
poterimus, fi quos duces in historia confcribenda
fequuti fint, investigaverimus.
S I.
Invesiigatur, quosnam potisftmum auctores, in
Eumenis hiitoria tradenda, fequuti fint Diodorus
Siculus, Plutarchus, Comelius Nepos.
De antiqua historia optime fane meruit Diodorus, ^^
Sicilla otiundus, qui JuliiCa^faris et Augusti ceraporib"*»
-ocr page 17-
■ff!t.jg)*«.«3*^'»"^-w^'»'M^'-gy' m^m'' iw'i-wtjjtw^m
ii.illjli Hl H.ii,l «MHIIi!)
magnum opus condidit, qno univerfam historiam trac-
tavit. Ex quadraginta, quibus conftitit, libris plurimi
perierunc, fed ii, qui fuperfunt, multa continent, quae
plane ignota esfent, nifi ibi invenirentur. Unus inter
omnes ex antiquitate historieos, historiam eorum, qui
Alexandro fuccesferunt, plene tradidit, cum ab alüs
tantum vitas quasdam defcriptas acceperimus, alii tam
perverfe et praepostere res narraverint, ut ex Diodoro
exph'cari debcant, quales Justinum, Polyaenum, Orofiuin
excitasfe fuificiat, Praecipuus igitur ille dux est, per
honim temporum historiam, quamvis fint vitia, quae
haud immerito in ipfius historia reprehendas. Sed de eo
primum inquirendum, quosnara ipfe fibi duces elegerit'.
Aptisfiraura profecto nomen fuo operi infcripfit Dio-
rforus, cum illud §i^XtoH»^v i'irrifiKt^v nominaverit. Magna
etenim ex parte excerptis conftat, ex aliorura feriptis con-
fectis, quae auctor ita ordinavit, ut inde unum atque
continuüm opus conficeret, atque fingula facta ad an-
"um, quo gesta esfent, referret. Ex In's facile quis-
Vie videt, apud Diodorum in primis, fummi momenti
'si^i, ipfius fontes investigare, quibus in fingulis operis
Partibiis ufus fit. Non autem eos norainatim laudare
'det, fed^ aliqiia narrationis parte abfoluta, eos recen-
^'' qui de eodcm argumento egerunt, eorumque ita
^sctihii opera, ut hinc conjicere probabiliter posfis.
' Oc Diodriiü vid. £:-sc,'i und C/üier Encyclop. I. Scet. V.
^^^- P. 2« fqq.
-ocr page 18-
l,.|,^lll. I .H.Pt.lf.1.] «WHJ-il. |pi.m.<||,H.»HHI»-■i-"J,W■•anwm':!
8
qnos ipfe noverit, et fit fequiitus ^ Nonniimquam
etiam in ipfa rerum narratione, talia iiitexuit, qiiae aiic^
torem facile prodant, qui Diodoro viam indicaverit. Sic
qnoque in fiiccesforum Alexandri historia, ipfe quidem
neminem ex historicis hnjns temporis citavit, fed hand
ïlefunt tarnen indicia, Hieroiiymum Cardianum fnisfe,
quem prae caeteris omnibus fequutus fuerit. Saeplus hunc
virum nominavit, qui, ut ait ipfe Diodoriis, ra? twv
J(«SÓ;^;mv iffTopi»/; yeyfX.Cpui;, tov f«èv 'é/ZTpofföev %póv8U utt'
EvjUEVou? T(f4w/it6vo? SiETÉAsiTe' jKETss Jf TOV èxsivüv SavaTov
vïr' 'AvTiyèvov s'viyXr'-vs CpiXavipuTriui; xai xi<rT£i>:i; '.
Et talia nonnnmquam occurrunt, quae adeo cum Eii-
menis, Antigoni, et ipfius Hieronymi rebus cohaereant,
ut nemo alius ea tradidisfe videfitur, praeter iUum, qui
ipfe lis interfuerit. Nee defunt ctiara vestigia, quae
indicent, quam accurate illum fequutus fuerit Diodo-
rus; neminem enim fugit Eumenis et Antigoni blsto-
riam ciiriofius a Diodoro narrari, quam illa, quae alii
gesferunt, et quamvis hos non negligat, placet fibi
praecipue in illorum factis accuratius tradendis et cele-
brandis. Unde illud? Scilicet praelverat ei, ut puta-
mus, Hieronymus, qui ea, quibus ipfe interfuerat,
certe enucleatiiis tradldit, in prirais cum de ipfuis ann-
cis et fautoribus ageretur, quam aliorum faciiw'^l»
j XU S7 XUl. 42. XIV 84. XVI 71. et fatpius.
» Xvm. 42. 50, XIX, 44. ci; Selilosfir, UiiivcrSilhis"
ücbcrf. der Gcfeh. 1. lü. p. 3U7,
-ocr page 19-
Qiiid? qiiod talia occurrunt, in quibus fcriptorem agno-
fciimis, qui res ipfe oculis ufurpavit, uti descriptio
jlla pugnae fingularis Eumenem inter et Neoptolemum,
et Nürae obfesfionis. Praeterea Hferonymi opus anti-
qiiitiis in priinjs celebratum jam fuisfe videtur, cum non
laiKiim ab aliis quoque faepius nominetur, fed ip-
fiiin ejus nomen fponte commendationem haberet,
qiiippe qui in illorum temporum rebus aliquam ipfe
partem habuisfet, Haec omnia eo faciunt, ut non
diibicandum videatur, quin Hieronymus Diodoro dux
in hac historiae parte fuerit ^, quod ihde etiam con-
lirmare posfis, nullum alium a Diodoro citari, qui dp
his egcrit, quae in Afia tum acciderunt, fi unura
üuridem Samium excipias, Diyllus euira Athenieij-
•is =, Pfann Plataeeufis et Tiinaeus Tauromenita ^,
I Ileyne, de Fontibiis Diod. Siculi. Com. III, p. 113. fV.
VIII. Act. Socict. Gott,) Manncrt, Gcfchiclitc der Uninitt.
"•ichfulgcr Altxand. p. 366, piitat foliim Ilieronyiniiin in tota
fucccsroruiii liistoria (\.. XVIII et XI.X) a Diodoro esfc ex-
presfum, fed hoc nierito irapi'obavit Droyfen, Gcfchiciitc das
Hcllcnismj.s. p. 671. cl', porro Ikerett, de fontibus et auct. Trogi
Pomp. p. mi. (V. XV. Aa. Societ. Gott.) et comm. II. de
funtibus et auct. vit. Pliit. p. (58. fV, Jll. Aot.rec. Societ, Gott.)
= -^VI. 15. Excerpt. XXI, 5.
■\ Exccvpt. XXI. 5. lleyne, I. 1. p. 109. Droys. 1,1, p. 672,
iiiiaeo vid. Qoeller, de fitii et origine Syraciifiirum p. 204
Lcteruiji Clitarcbi opus historiam fiiecosfornm Alexandri
"""attigisfe videtur, vid. I't:Mc. nibi. Gr. V. III. p, 38.
''oix, Uxainen Critiquc des bist. d'Alcxaiidre Ie Grand, p.41
II- et Agatharcbidis opus «fl tov hxSix'^v (Fl, Joléph. Ant,
'.: ' * _' '• P'388 C) non nifi parfcm luislc est probabilc ope-
"'> quod magis geogi'apliicum, quara Iiistoricuin fuit
-ocr page 20-
10
ea tradiderum tantum, ut est verofimile, quae in Eu-
ropa , Graecia praecipue et Sicilia, acciderunt, Afiae
vero res, vel omnino non attigerunt, vel leviter et rap-
tim tractarunt. Duris autem Ptolemaei Philadelphi
tempore vixit ', et opus magni ambitus edidit, quod
'EAAnvixi vel HxxihviKci vocavit, fi fakem hisce no-
minibus, quod negant nonnulli, idem opus fignificetur^
Complexus eo fuerat ea , quae Philippus et Alexander
gesferant, bellaque deinde exorta, certe usque ad Ly(i-
machi mortem. Fuit ille, judice Cicerone, homo in
historia diligens ^, attamen, ü ex iis, quae rara ejus
operis fuperfunt fragmenta, judicare licet, non magna
ejus fuit auctoritas, quippe qui historiolis rerumqiie
minutarum defcriptione in primis delectaretur. Plutar-
chus praeterea eum faepius reprehendit, improbavit
Dionyfius Halicarnasfenfis *, et nota est vana arro-
gantia , qua ipfe Theopompum judicavit '. Qiii'l
Duridi debeat Diodorus, in iis, quae ad Eumenis vitam
pertineant, definiri certo non potest, verum, fi ill>""
^i««"*"^^"^" I '                .1—1»
vid. Fabric. 1.1. p. sa. Ileyne 1.1, p. 88. Hoc citat Diodor.
KI. II ubi vid. Il^afd. p. i8i.
1  üiod. XV. 6o. Di-oys. 1.1. p. 671.
Vosftus de liistoricis Gr. p. 85. Iljercn de font. et auci.
Pint. comm. 1. p. 26. II. p. (,6. Ileyue 1.1. p. na. Fdmciiu
Bibl. Graec. V. III. p. 41. Saime-Croix 1.1. p. 53 Iq.
3  Cicero ad Atticum VI. \.
4  Dionyf. de cojipofit. verbor. p. 5. td. Sylb. T. II. V- '"
aj. cd. Iludfon.
5  Photius Bibliotli. Cod. CL.XXVI. p. 204. cf. IVichers
Thcopompo p. 43.
-ocr page 21-
^1. i)^»ii-j|i.uMit)B»^!pijiuiji,iiii.. uiwi.i|j!mimniiijnj
cmn Pliitarcho comparamiis, qiiera conflat Diiridi per-
panim tribiiisfe, non probabile videtur, Diodonim eum
miiltuin confuluisfe. Phitarcluis autera Duridem nomi-
nat in ipfo vitae Eumenis principio, ut illum reprelien-
dat, qui mira quaedam more fuo narraverit, unde facile
conjicias, quid de Duridis fide Plutarchus fenferit. Qui
vero inter fefe ea, quae Diodorus et Plutarchus tra-
diderunt, comparaverit, continuo videbit, utnimque
ex ii.sdem fontibus profecisfe: ita fecum confentiunt,
tiim in univerfa rerum narratione, tum etiam in factis
fiiigiilis narrandis. Qua in re tarnen illud femper tenen-
dum est, fcriptionis genus plane diverfum iis placuisfe,
nam, cura Diodorus historiam fcribere fit aggresfus,
Plutarchus vitas compofuit. "Sla-xsp oZv, inquit, e/
Quyfd(p(ii rs:; iftoiirtirai a^ri rov 7r(o(riPxov xai tS»
"■fpi T^v (j'4'(v eiSSv, oTg êfi(pcJviTZi ro JSo?, avxXaft-
>lH'7v SoTéov siq Tas t?^ 4'VZ^? ayifisTz f^ZXXov èvSveriat, xdi
«z rovTMV BiSoroieTv tov èxx<rTov Piov, êdffxvra^ Jr/fo;?
'■« A«£yfö>) Hxï Toii ci'/Svsii; '. Ex hisce quidem omne,
1"od (ibi in vitis propofuit, confilium Plutarchl, ex-
Plicari debet, atque ita iiitclligimus, quomodo factum
'"! iit in cetcris vitis, nee minus in vita Euirenis,
wulta praetcrmiferit, quae fine dubio apud illos inve-
""i quos fequebatur, quaeque alii nobis tradlderunt.
' Plutarch. vit. Alcxaiidri c. I. V, III. p. ui. Ed, Schacfer.
^f' Mammn 1,1. p. 3Ö7 Iq.
^^^
-ocr page 22-
^ji^^ul^^ll^^l^^l^p^Jll-^^f.J|-»#^l!,|J,,^^lw^^|^|^ft»'l.i^^^f^m^|fy^^^^^^
12
Festinantms igitur ageret, qui liinc conchidcret, alios
alteri adfuisfe auctores ', in primis cum ea , quae
fummi funt in historia momenti , facpius vitarum
auctori minoris fint habenda, Quis etiam nescit, Plu-
t-archum, et accurate auctores contulisfe, et non fine
judicio optimos fere fibi elegisfe, ex quibus profice-
ret, Quemnam igitur fibi potius in Eumenis vita fmne-
ret, quam Eumenis amicum Ilieronymum, qui certe
omnium accuratisfime de ipfo tr«didit? Notum vero
fuisfe Plutarcho Hieronymi opus, non est quod dubi-
Kmus, cum ipfe alibi illud laudaverit ^. Longe
ixaque plurima, quae in Eumene legimvis, Hieronymo
esfe irjbuenda, nullus dubito;; in primis vero, quae
fub ^finem de ultimis Eumenis fatis, de praelio cum
Anttgono, de Argyrafpidarum, qui eum Antigono pro-
diderunt, perfidia, ac de morte Eumenis narrat. Co-
piofius fcilicet liaec a Plutarcho, quam a Diodoro
expofita funt, omnemque hunc locum tantum non in-
tegrum ex Hieronymo descriptum esfe, admodum vero-
fimile est ', Plutarclius tarnen epistolas etiara Eu-
I Non erat igitur cur dubitaiiter qiiodammodo Droyfen '• '•
p. 682 diceret: „ Wcnn Hieroiiyimis in der That, wie es "'^
,j Sewöhnllclie Anfichtist, dcm Diodor iird dieRr Biogwp'''^
dasf
j, des Phitavch zum Grimde lag, fo nuisi" man gellclien,
Beide aus dcrfelben Qtiellc fclir abwcichcnd esceïpirten-
Quid? quod iioninmiquam Plutarclius et Diodoriis prcrfus cüiiv ■
niuin V. c. Plut. vit. Eum. c. 8. p. 496 et Diodor XVIII. 37-'"""°'
? Plutarch, vita Pyrrlii c. 17. 21. 27. V. II. y. 187. ig^- '99'
3 Sunt verba//<;i/-t«( Comm. U. de lont. et auct. Plut.p-O''
%i liito
-ocr page 23-
pj..yin„A ii.-!j 'Hf^; J»-)ii'HM
13
menis confiiluit, ad quas femel provocavit *, de qiiï-
bus nil conftat. Fortasfe collectio eariim inflituta fuit^
vel etiam Hieronynuis eas fiiae historiae infenierat, iiti
faepe facere antiqui folebant ^ Quidqiiid est,
maxiinain qiiaestionis partem, de fide Diodori ec Plii-
tarchi ab Hieronymi historica fide pendere, jam fatis
appartjre arbitror. Cnin auteni, qnae de Pliitarcho di-
ximiis, eadera fere de Nepote ' dici posfint, ilie
quoque Hieronymum feqiuitus esfe videtiir. Nam ita
ille eum Pliuarcho confeniit, nifi qiiod multo brevius
res cnarrct, ut eiindcra ducem facile agnoscamiis,
quamvis uterque fiios fontes indicare neglexcrit *,
Habet autem hoc propriiim fibi Nepos, ut imagines
nobis revera viroruin illiistrium, quafi in tabula depi-
ctas, exhibuerit, Plutarchus vitas descripfit, inde a
juventute ea memorans, quae praecipua esfent, et plu-
i Plut, vit. Eumen, c. ii, V. II. p. 499.
2  Quod e Luciano, Pro Itipfu in fcJiitando c. 8. fic probare
posfis, fi ostendasea omnia, quae ibi memorantur, ex Hieronymi
opcre delimipta esfe, cum oinnia faltcm ca tempora attiiijjaiu,
^'^ quibus egit ille.
3  Qiioties Ncpotcm dico, fcriptorem iiitelligo coUcctionis
ülius
vitanim illusaiiim virorum, quae cjus noniinc ad nos pcr-
"• Quaesciü einm de earuui auctore, aliquando coufopita,
"PM denuo agitata ftiit, et". LieherkuchnUn-Pohlmannir.uus, de
'
vitarum, quae ftibiiomiiie Coni. Nepotis fcruntuf, quaestc.
"■^^' !'• 35—67, fed ad liuiic locum non pcrtinet.
^^ '■icberkueUmus, 1.1. p. 171, Wfdy Disquifitio Critica de
• et auct. Corn. Nepotis p. 102. If^klun de fontib. et
'""• Nepoiis p. 7y.
-ocr page 24-
14
riiniim coiiducerent ad rite iiuelligendam totam viri ra-
tionem; accurate ille omnia dijudicavit, et ordinavit
ita, ut, perlecta vita, de viro judicare rite posfi-
mus. Nepos vero, multo minus de hominum factis
nobis fetvavit, fed ca tradidit, quibus hominem no-
bis ipfi proponere, irao eum intueri posfimus, atque
ejus opus imaginum collectionem haud immcrito dieas.
Sic quoque in Euraenis vita, fi historiam fpectas, in
paucis ex Nopote pvoficere licet, at vero plurimum
idem confert, ut ipfnm Eumenem accurate cognosca-
mus, et viri indolcm penicus percipiamus. Plurima aii-
tem, quae adldbuit, ut hanc pcriicerct Eumenis qiiafi
etRgiem , nou dubito, quin ex Hieronymo petierit;
cujus quidem viri auctoritas in Eumenis historia tanta
est, ut, nifi de eo accuratius egeris, et de fide ipfi
tribuenda tibi conüitcrit, iucerta femper futura fit om-
nis de Eumene notitia, in primis eum non eodcm modo
omnes de Hieronymo judicaverint.
§ II.
De Hieronymo Cardiam.
Natus est Ilieronymus Cardiae, in Cherfonefo Thrac-
ca, Olymp. C, anno 2 aut 3', ut cfficitur ex Lnci-
ani loco, qui eum nanat vitam ad centcfimum q^'*"^*
I Sfyiii, Recherches sur la vie et sur les oiivrages <lc r'
me de Caidie. In opcrc: Memoires de l'Academie des Ins"''!'""'
V. XIII. p. 21.
-ocr page 25-
.Mt..i»Mi^j.:jji»4iLi,',afi<w;w.y-yj'WasigiJMi>t''
15
tiim anniim protraxisfe, quamvis multos et graves la-
bores üibiisfet '. De ejus juventute nil traditum
accepimus, ut adeo prorfus incertum fit, utrum jam in
PhiJippi et Alexandri auia fuerit verfatus, an vero ob-
feurara agere in patria vitam mahierit. Primum quidem
ejus nomen in liistoria invenimus, cum post Alexandri
morcem, cum Eumene verfaretur, fed magis tamen est
probabile, jam ante eum rebus interfuisfe, cum per
reliquam vitam fere in regum aulis degerit, cum iisque
fuerit verfatus. Praeterea in politicis rebus verfantem
cemimus Hieronymum ita, ut facile non novitium,
fed rerum peririsfimura eum cognoscamus \ Quidquid
est, post Alexandri mortem Hieronymus maxima cum
Eumene amicitia conjunctus fuit, et cum illo varias
fortunae vicisfitudines pertulit. Cum vero hic castello
luodam Nora inclufus, ab Antigono obfideretur, Hie-
ronymum, tanquam legatum mifit ad Antipatrum, qui ex
Macedonia fibi auxilia arcesferet '. Sed frustra, nam,
rebus perturbatis, rediit quidem Hieronymus, fed fine
^"P'is, et ad amicum ne pervenire quidem potuit, cum
' Lucian. de Macrobiis c, 22.
- Sévin, 1.1. p. 20 py|.j(. Hicronyini jam ineiitioncm occurrere
"•''"i Demosthenem, tanqii.im legati Philippi ad Arcades, fed
"ctisfimus iiiciiriofius vidctur legisfe Deniost. de falfa legat.
l-. ubi jam Ulpian. p, 82 B. nionuit eundeiii Hieronymum
Ed' '^ »^"''""'j qiii mcmoratur Dcmost. de Corona, p. 354 r;.
"fit 15^2 cf. Harpocrat. in voce p. 90 ibiq. Falcs, p. 94.
,'n- '^''^'^' '"""^ Arcadem fuisfe, et proditorem.
"m. xvin, 42.
1
i
J
-ocr page 26-
«iirnHmijtummmr wii«j)^)|jjj..jhhh Miy.i.-ij»ni.i|iiiiiiim|i.ji»j,-»i.
ï6
hóstes illum undique cingcrcnt. Det^it tum in Afia mi.
norc, unde illum Antigonus ad fe vocavit^ ut cjus opera
uteretur, atque Eumeni perfuaderet, ut fefe cum Anti-
gotio conjungeret *, fed Eumcnes , hosti fidem non
habens, tales conditiones accipere noluit, et Hiero-
nymum apud fe retinuit, quem deinde in omnibus
expeditionibus comitem habuit. Deinde auteni Ar-
gyraspides, milites veterani, Hieronymum una cum
Eumene Antigono prodiderunt , eosque ad ejus
castra deduxerunt ^. Interfectus tum Eumenes est^
Hieronymus vero apud Antigonum manfit , qni vi.
rum tanti fecit, ut fummo loco apud fe haberet,
atque illum Syriae parti piaeficeret, ut curam habcrct
lacus Asphaltidis , atque , navibus constructis, iM
coUigeret bitumen. Magnum enim lucrum inde redi-
turum fperavit Antigonus, fed fefcllit eum fpes, mui
fupervenientes Arabes plurimos interfecerunt, et Hierony-
mus fefe ad Antigonum recipcre coactus est '. Htiic
adfuisfe deinde videtur, ejusque filio Demetrio, q"'
quidem tantara de eo fiduciam habuit, ut illum Boeotns
«fjctos-Tijv Koi IrrifisAviTiiv reliquerit ♦. Per ultima vitae
tempora apud Antigonum Gonatam vixit, et opus
fuum historicum elaboravit, quod ad Pynhi fflorteia
1  Diod. XIX. 50,
2  Diod. XIX. 44,
3  Diod SIX. 100. SMii. 1.1. p. 24.
4  Plut. vit. Demctrii c. 39. V. IV. p. 31. SMn. l.l-P-^''
^iifc. . .
-ocr page 27-
.-AHjW.». .mw<^im''tm "' '.i-jiiitf uw i tr-------
tontiniKTsfe dicitun. Dubitatum aiitem de èjus Ccnp-
tis est, ciim liaiid iiiio modo ab antk]uis laudentiir.
Diodonis illum vocat tov rkc; ïirropix; ffvyypai'avrx, vel
Vuvru^ci/zsMov , rov t«? rSv SiaSó^^av iffropia.^ ye-ypa^p'oTU,,
Dionyfius eum citat èv tj» xspl tSv sTiyóvrnv Trpxyfiic-
riix -,
Plutarclius Gum (impliciter tov Uropixov
vocat, Jofepluis illum tov tjjv xsp» rüv liali'xav
hropixv (ru'yye'yfci(pirz
appellat ^. Suidas denique testa-
tiir, illum T« irr' 'Af^e^dvSpov rpd%,kvrx fcripfisfe *.
Fucrunt igitur, qui duo eum opera edidisfc flatuerent,
altenim de Alexaudri Magiii rebus gestis, de ejus fuc-
ccsfoiibus alterum ', verum ita iiiirum, iiullibi prio-
i'is operis mentioiiem ficri apud alios antiquitatis fcrip-
'(ires, (i uinim Suidam exeipias , clim alii bene muiti,
'i'ine Flieroiiymo fine dubio mufto inferiores, pasfim
1  I'Uit. vit. Pyrrhi c. j,/. 21. 27. V. II. p. 187. 192. 199.
2  Dionys. Arciiaeol. Roiii. p. 5. V. I. Ed. //aJf.
3  ji'rcph. Coiur. Apion. 1. p. 1050 P.
4  SuMas V. 'icf^viiioc V. I. p, 1744. Eil. Gaisf. locutn hune
^■•■"■10 icinariint eruditi. Leopard. liniend. XI. 9. legit Iv'
-^'■■■fnvSfu
i. e. post Jlk.xandrmu, qiiod coiifirinat fth'in. 1.1. p.
=5 iit.iiis Appian. de liellis Syf. p. 142 Ed. TolVti, ul)i: Aut/k*-
'^ ~''"■''AA«favJi;w (3aT;A£i;»-z<-, qui post Alexandrum regncrity
'" '""icn, in ii.sqirc Vnsfins di- Iiist. Gr. p. 75. Klister, Gah-
■"' • ■"' 11. 1. ^ pracfcfmu w' 'AMiAfov , qiiod eum Codd. fcrijj-
'"" ""■■'''* convciiit, et qiiod dtlerei'e non aufiiS fmn.
!i'leiDiert \. l, p. ^57. vulgo ad prius opus refeftur Hiero-
5mi fragnicntum apud Appian, de bello Witlirid. p. 302, fed
ƒ illud potius vidctur ad carn operis alterius partem, qua
d.
riuutam a Perdicca provinciani, eaquc quac proxiine
Ccquuta fint, narraverat. cf, de co fragm. Diovfai, Ge-
•^^■"^'"•^Alcxanders.p. ,53.                            8           •/ »
B
-ocr page 28-
i!''!^»^S!»WH^.Ji!t'i'i!i^f_5qfP^til;ii««!P»«i ''*fl»J!!ii)Pi,pH!i*saBH|Sft>!i+ "'^
IW-'i^reiwi.lr/j;^(a|7T".;.- -K."»"!-- ■.
18
audentur, et altenim Ilierotiymi opus magiiam cele-
britatein nactum fit. Alii propterca, iique mulio pro.
babilius, unum idemquc opus esfe intelligeiiduin mo-
nuerunt, quod praccipue quidem de Alexandii üicces-
foribus egerit, fimul tamcn Alexaudri vitam dcfcripfe-
rit, et eodem fere, quo Nympliis Ileracleota ufus est,
titulo infcriptum fuerit: vefi \\Keèdvlpov aaX twv Aw-
56%iov üiCi 'ETTfyóvwv '. Et faiie vix potuit llieronymus
rcs, quae post Alexaudri mortem acciderunt, rite expo-
ncrc, nifi multa de ejus vita praemisisfet, ita ut vix fit
dubitandum, quin uuura opus fit intelligendum, quod
breviorem vitac Alcxandri confpectum , uberiorcm
autem rerum deinde gestarum expofuionem continnerit.
Si quis tarnen Ilicronymi opus peculiare de Pyrrlio
fuisfe putet ^, non fncilc ille inveniet, quibus fuam
opinionem posfit probare, cum potius multa fint, quae
illi ohftent , quae hoc loco memorare nil attiret,
Quaerendum vero de Ilieronymi fide. Est profccto
haec quaeftio difficilis, cum tam pauca de ejus fcrip-
tis ad nos pcrvcnerint, omniaque quae de horum tem-
1   D;-oyjen 1.1. p. 670. Gcicr Coinincnt. de Alcx. M. ftrip-
torilnis panicula. p. 4-7. Kiesjlingn conimcntatione de Menaecin»"
Sicyonio et Hieronynio Cavdiano atgre carui. Praeiverat ia™
qiiodammodo Fosfins 1.1. p. 75, qui taineii iiüro iiioilo llicii'-
nymmii Cardiaiuim cum Hieronynio Rliüdio et altcro Ac£!ypti<>
cniiftidu. cf. Ersth. iind Griib. Encycl. Scct. H. V.VIII. VT--
Quo jure Fncins ad Paufaniam I. y. V. 1. p. 33. Hici-oiiyimiW
tcyuni Skidarmn Jcriptairiii dixerit, ipfe vidcat.
Sévin 1.1. p. 32 fqq. ab ca opiiiiüiie non alicnus est.
-ocr page 29-
T'm't'fff?f!^lf0^f^'mifKIKi^fn!^V9»W-il9r'n^
19
pnnim liistoria fciaimis, ei debeantiir, ut non fit qiio-
ciim ea conferas, qiiae tradidit. Supercst, ut primum
videamus de opportunitatibus, qnae illi ad historiain
fcribendam adfuerint. Et in his ilhid praecipue qui-
(iem obCervandiim, eum de iis temporibus fcripfisfe,
quibiis ipfe vixerit, Habet hoc fcilicct liaud parvatn
commendationcm, quia ita fcriptor multa, nielius eC
accuratius potest traderc, quani fi de iis agat, qnae
ipfe ab aliis accipere dcbv.it, quamvis fit verum,
aeqii.ilcin difKcilius primariam bistoriae legem fervare,
iit (ine ira et odio (cribat, qui ipfe res viderit, iis-
quc interfnerit. Posteritati enira liberum demum judi-
cium de rebus est conccsCiiin. Praeterea verfatus fue-
rat Ilicronymus cura plurimis, quorum facta descrip-
lit, eos penitus potuerat cognoscere, et apud nonnulios
acico ftiit acceptus, ut rcs maximi momenti per eum
egerint, Eiimenis, Antigoni, Demetrii amicus fuera:
et expeditionum focius, verfatus fuerat verofimiliter
lam m Philippi et Alexandri aula, deinde legationes
" icrat, et illis adfiierat, qui maximara auctoritatera
enebant. si quis alius, ille arcana omnia regum con-
Tl'
"a, quorum confcius fuit, potuit describere, fcivit,
" '■''' Propofuisfent, quid mente agitasfent, mul-
"mque rerum caufae, quae vulgo ignotae esfenc,
" ''^''^'■^ debuerunt. Non etiam raediis rebus erep-
'" "'cronynuis, fed vitam eo usque produxit,
"' 'Pfe vide
«erit, qiio res abiisfejit, et bellorum tumul.
B 2
-ocr page 30-
20
uuimque quis fuisfct fmis. Valdrc haec omnia eo
debuerunt, ut in primis talis esfet Hicrouymus, qui
accuratam rerum rarrationem trfltkret, multaque pro-
babilius quam alii, exponcret. Attamen non prorfus
fortasfe immerito de ipfo illud jam antiqui ufurparunt:
«vSp-f (BaeriXeï ffvvóvri avdyxvi *&ffci è? J;«P<v ir^y/fd'
(^iiv
'. Praeterqiiam euim, quod ab omni partium
ftudio ille aegre fe liberare posfit, qui in regum aula
verfatur, multa funt, quae cogitare, non vcro libcre
proferre liceat, et tempori aliquid, aliquid bominibus
ipfis concedendum, animique judicium coliibendum c-st
nonnumquam. Non mirum igitur de llieronymo tra-
ditum legi, eum nonnumquam de Antigono mcliiis,
pejus de aliis regibus fuisfe loqluuum: 'lEpwvufto; Jè 'éyfni'i
KapSiKvo?, Avati^uxov ra; êiixa; rüv vsxpüv avsXóvrn,
ra lara. ixfi^m. 'O Se
'lepwvuf«o? ovroi; 'éxn M^ ""'
ü^^wi; Jó|«v 5rpo? asr£%6s(«v yfcL-^ai rZv ^xaiXéuv,
jrXijv 'AvTtyóvoi;, roCra Sè oi/ SixaJw? ^i^api^eirSai' ''''
èm To7<; rcicpoii; tSv 'HvsipoiTÜv, TrcivrctTTMiv ^"''^
Cpavfpói; I? l5nip£(«v orvvSs'ii;, <£vSp« MaxsSóv» ^"."■'■'■^
V£xp2« avêXsTv ^. Tum de Pyrrhi mortc etiam aü"»
quam vulgo, tradidisfe dicitur ^. Nobis non li'-''^'
certo definire, quid veri hiscc iufit, attamen non nim'''
etiam illud urguendum videtur, cum ipfe Paufanw-^'
1  l'aufaii, 1. 14.
2  Paulan. 1. g.
3  Paulan. I, 14.
L
-ocr page 31-
-■■iwmi-'.j ' .; ." .j'-.^mj
non fine dubitatione, illiim tantum dicat viJeri invidio-
fiiis de regibus tradidisfe, et affirmet tantum hoc unum,
deLyfimacho falfa eum retulisfe, rw is 'Ufuvu/ta rdx»
jKÈv xou xcci ahXa, vy i^ Av7i/^xxov syx^^^/iXTX, fiéyi-
dTov Is, OTi Tijw KnpSixvav TriXiv kvsKüv Autrifinx^xv
«vt' «vTiJï muTsv '. Quis vero hoc antiquo histo-
rico, patriae amore flagranti, non condonet, fi patriae
everfori minus faverit? Neutiquam omnem culpam
ab nieronymo removere volumus, quod certe temera-
rium esfet, fed illud folummodo probare, de ejus fide
dubitandura non esfe, ubi de factis sgitur, et fimplicj
remin narratione , quum optiraae illi opportunitates
adfiierim, ut omnia rite et certe cognoscere posfet,
Ubi vero de rebus judicavit, hominum mores defcrip-
lit, fingula facta laudavit gut reprehendit, tum maxime
hoc obtinuisfe putem, quod de ipfo fuspicatos esfe
nonnullos, Paufanias tradit. Quicunque gutem ex ipfo
profecerunt, multo magis rerum historiam, ex ipfo
pctiverunt, quam de rebus judicium; et (i non libero
oinnino animo ad historiam accesfit Hieronymus, fe-
queiites, qui iiü rerum fcientiam dobebant, ea fine
iibio ipfi miitarunt aut omiferunt, quaè illum minus
Ji'ste fcripfisfe fcirent. Est vero quod jnagis etiam
P " ^t, illud, qiiantumcunque fuerit, pgrtium (ludium,
Hieronymi mentem ita invafisfe, ut etiam ipfg
facta
wnnis rite proderct. Integrum enim et pruden^
' ''"iftii. I. r*
-ocr page 32-
^"q"^ ' .'^mjiHT-t
tem animum in ipfo animadvertinuis, et veritatis flu-
dium. Won fohun enim ingenio excelluisfe ille pntan»
dus est, quem fibi amicum pliires reges babueriint,
cujusque opera faepius in rebus fummi momenti fuft
tifi , fed etiam, iibi fidc et integritate opus esfet, Hie-
ronymum ab iis adbibitum videmus. Novimus prae-
terea, quam fidum fefe amicum Eumeni praelliterit,
quem ante non dcferuit, quam cum illi mortuo prodesfe
amplius non posfet, et quam dcditus Antigoni filio
manferit, quem in Graecia non reliquit, Legimiis
etiara eum, cum de Pyrrlio agcret, non ea tantum iiar-
rasfe, quae auditu percepisfet, fed ipfa (3a(r(A(xa iTro-
fiVYifiaTcc. confuluisfe ^: probabile item est, eum iUos
etiam commentarios infpexisfe, quibus Antigonus oninia
notare folebat^ . Non festinanter aut incaute igitw,
fed circumfpecte in fua historia progrcsfus, veritatem
investigare conatus est. Quod vero animadvertisfe i"
primis attinet de Eumenis historia, illud est: liaec
ipfa necesfitudo, quae Hieronymum inter et Eumenem
primo, deinde inter eum et Antigonum intercesfit, cfle-
cit, ut in Eumenis rebus non potuerit non vera tradi
disfe. Si enim ab una parte eum Eumenis aniicicia iw-
pellebat, ut optima de ipfo rcferret, ab altera p^rw
Antigono detrahcre non potuit, quem jam faiitorem
nactus erat, et certisfima quidem via, qua nee aiu'C
1 Pliit. vit. PylTlii 21. p. 192. V. II.
a l'olyaeu, IV. ó. 3. 1'. 3ÓÓ. Dioys. 1. 1. p. 320.
-ocr page 33-
't'w^'yi.Wff'ffw 'ipi^'j i<MB'B.'W|g»'W|üi^v'ij<;p..L .»BMPri|'f!^iwiiL4iiwjFy^piy"'w*w!A!f^^ ^m-m''. j ■■wyiiM'iipji;
23
memoriam obfciiraret, nee dispüecret regi, fuit, non
nili vera narrare. Ilaee vew fullieere jam videren-
tiir, qiiibiis Ilieronymi fidem in historia vindicaremus,
nifi fiipcresfet etiani inter aiitiqiios, qiii eam in diibiura
vocaverit, Fi. Jofephum dieo, qiii Ilieronymo, inquit,
jrps^ rijv aXy.dsiciv TrdvTüit; ri Trdhg ovx eiyvufiov è^e-
ffxÓTyi(riv ', Gravis accufatio, multoque confidentius
prolata, qiiam Paufaniae judiciiun. At quo argiiniento?
Quia feiücct Judaeonim nullam fecerat mentionem in
fiio opere, adeo iiivifus erat Hieronymus Jofepho, qui
euni profecto laudasfet, fi ipfius gentis meminisfet.
Et quid tam illustre, tam magnum Judaei tum pere-
geniiit? Nemo Hieronymi opus imperfectum et man-
ciim dixerit, propterea quod non omnes illas recen-
fiierit gentes, quae immenfum Alexandri imperium in-
colebant, et faeile, quicunque Jofephi rationem fcrfpto-
res exteros dijudicandi noverit, quain vana fit ejus
criminatio, intelliget, Repreliendit praeterea Dionyfius
Hicronymum ob jejunara et ingratani fcribendi ratio-
"(^"i, qua faetum, ut nemo fere ejus operis lectionem
'il finem usque fustinuerit ^ Sed hoc , quod cum plu-
rimis fui ^cvi historicis commune habuit, nos dijiidi-
'^^re non posfumus , quibus ejus opera pericrunt,
Caetcrum ad ejus fidem nil rcfert,
'.''tl'cpli. Conti-, Apiuii. J. p. 1050 G.
- !"iiyr. ik coiiipulit vcrb. p. 5. Ed. Syi!/, p. y. 33. Ed.
-ocr page 34-
'■i,jig^;i'ji<»iJM.j)yB|#,^<lf.;pji.^jiW-ll|IL^4'-l''^'^-!'^
Haec praemonenda erant, de fide eorum fcriptoram,
ex quibus Eumcnis liistoria est cognoscenda, de Hiero-
rymo prae ceteris, quippe qui omnibus fons exftitcrit
praecipuus. Et fane effecit haec disquifitio, ut tuto jam
ad Eumenis vitam procedere liccat, nee fit, quod diici-
bus nostris diffidamus. Vixerunt illi, cum omne partium
lludium, quod Hieronymo fortasfe nonnumquam offuit,
dudum esfet exftinctum, libero illi animo praeterici tem-
poris facta recolebant, et illius inüstentes vestigüs, qui
flccuratisfime omnia memoriae prodiderat, fponte a fua
historia removebant, quidquid partium ftudium referret.
Singuli fuo modo Eumenis historiam tractarunt, fed
effecerunt eo ipfo, ut magis ille nobis innotuerit, at-
que pleniorem ipfius imaginem informare posfimus.
Omnibus autem fummam fidem liabere licet, cum nee
iis deesfet, ex quo ad rerum fcientiam optime profi-
cerent, nee ipfi judicio csfent destituti, quo vcruni
a falfo discernerent, utj ipfa eorum opera abundo tes-
tamur.
l
I
■■'-^'^ "■■•-■'■-■• -^1-
-■^^■'..........■^^■-
aiJftW;.!- Ml r,
-ocr page 35-
-'wm*mmmm "■*'ww'ngmnjwwjgpwBi.i,.|iiii %\j!m':fw<ii^<»mjv'im"w*-'
-.. jp-,-v;y--^<i- —r^WWI'W
PARS SECÜIYDA.
EUMENIS VITA.
öi quidem de magnis viris, qui antea fueriint, judi-
carc velimus, omnem eoruro pcrfpicerc rationem, et
quid apud aequales effecerinc intelligere, ab accuraca
vitae narratione fine dubio est ordiendum. Cuin
eiiim eos Ipfi praefcntes cognoscere non posfimus, ex
factis rebusque gestis eos dijudicare debemus. Haec
iiübis reliquerunt, fui quafi monumenta, atque nostrum
?^tj ex iis animo fpeciera quandam informare, uc eos
mcnti reprefentgre conemur. Fuerunt, qui fcriptis fuis
^^ ipfi nobis transraiferunt, unde quam optime fpecies
adumbrari posfit, fed plurimi tamen ex aliorum demuin
traditionlbus, cognoscuntur, qui facta eorura posteri-
"" ™!»idarunt, Eumeni contigit, ut amicus res ejus
accurate defcriberet. Sed vel fic tamen, ut in liaud
l aucis ex antiquitate viris, raultarum rerum noticia
''S periit, quae cognitae non parum conduce-
ad rite Eumenem et cognoscendura et aestiman-
'• Multa etenim omifit jam fine dubio Hierony-
h utpote historiae, qualem ille fcripfit, minus
lAi --------
-ocr page 36-
y<i««B^*'iJ?g'=^yT?^^'-'-y'^^''''^^''jpw!8gy-y^^
16
apta, multa etiam posteriores ncglexerunt, quae minus
fibi notatu digna videbantur. Colligenda igitur fedulo
omnia ejus vitae fragmenta, ut fic ex iis de ipfo viro
deinde probabile quid effieere liceat. Ita multa qiii-
dem incognita manebunt, fed erunt tarnen, ni fpes
fallac, quae virum ita nobis ostendant, ut non temere
jam de ipfo judicarc posfiraus. Hoc pro viribus igitiir
agamus, omnia fic componcntes, uti temporis rationem
fequamur.
§ I.
De Eutnenh vita et rebus, viventibus
Philippo et Alexandro.
Cardia condita fuit a Milefiis, duee Hcrmocrate, in
Clierfonefo Thracica ^, fed de tempore, quo liaec eo-
lonia misfa fuerit, atque de ejus historia nihil nobis
est traditum, nifi Athenienfes, cum Miltiades Cypftli
filius Cherfonefum teneret, Cardiam quoque occupasfe '.
Cum deinde Perfae has fibi regiones fubjicerent, haec
urbs fola iis restitit ^ , et fuam libenatem etiam postea
tuita est. Misfis autem ab Athenienfibus colonis m
Cherfonefum , Cardiani advenas recipere detrectantc>s
1  Schol. Demosth. T. VI. p. 195 C. Ed. Wolfii. ubi etiam
de nominis origine agitiir, vid. etiam Steiih. By/-aiit. voce V-a-t^''-
Plinius IV. II. Solinus c. 10. p. ai B. Ptolemaeus Geogr. H-
12 eam vocat KafJia^o^m.
2  Herod. VI. 36.
,3 Herod. ibid. 33.
■ •■^"'■■■"■■ ^ I "liét
-ocr page 37-
,<i!W)'n'HjnaWBiHIKj,^wgH^.'.iW-iM'WW ■!' .LWWB}ffllw,^lff*".^"liiB*w^-
qiiia fe fiii jiiris esfe perhibebant, ad Pliilippiim Mace-
doniae rcgem confiigenint, qiii iirbera in fuara tiuclam
recepit, et contra Athenienfes aiixilia mifit'. Sic fub
Macedonum imperio vivebant Cardiani, ita tarnen iit
fiiam aliquatenus libertatem retinerent; erat enim ibi
Eiimenis tempore tyrannus, Hecataeus, quem reges
Macedoniae fortasfe conftituerant. Urbem postea Lyfi-'
machus fubvertit, et Lyfiraacbiam hand procul ab
eo loco, ubi Cardia fu^rat , condidit '. Natus ibi
Eumenes fiiit Olymp. CIV anno quarto (361 a. Chr.),
eodem, qiio Agcfilaus mortuus fiiit, et anno ante,
qiiam Philippus Macedoniae regnura occupavit. De
ipCnis parcntibiis apud antjquos historicos non una
fama fuit, Duris enim tradidit, patrcm Enmenis ade»
paiipcrem fuisfe, ut aurigando per Cherfonefum victnni
quaereret 3j alii enm fiiicinem fuisfe dixerunt *, alii
contra eum domeftico fummo genere fuisfe narrarunt.
Habet autem hoc iiltiraum, quo in primis fefe commen-
"ct. Non tantum Plutarchus illud probavit, et Nepos
praetulit, fed Arrianus etiam patrem ejus non memo*
' '''•""'• iii argum. orat. Dciii. de Clicrroiicro.
- "-"""i-liochette Ilistoire Cridq. de l'EtaM. des Coloii. Gr.
■ '"• 1'. 382 et (juos citat.
o Apud PUit. vit. Eiini. c. I. p. 489. hinc Dio Chrysosu
«"t. LXIV. V. II. ,,. 35,. ,, ,,,;,,.
1^ "'■. '^''■''"' ^"- Ij- 1'. 794. Grnn. I>e;izo:i ad Ii. 1. piitat liacc
oj\^'" "^'^-^''''"''oiiiini iiividia iuEumcncm, ut item yanStaysrsn
^ ^^'^Pot. vit. Eum. c. I. 3.
-ocr page 38-
pi*p'';iif^%iP,«^iW»^fjaijWHWi)-ittt-''i^HSWJW^'iii^^                     1 'WtiHi
28
rasfet Hieronymiim ', fi ignotus et ignobilis ille vir
fuisfet. Praeterea Plutarchus, de Eumene el Ilecataeo
Cardiae tyranno loquens, ^y airoT?, ait, ^rarpixij rtq
iK TToXiTixSv Siz(pofSv iTTO^ict TTpo? «AAijAou? *, quae
intelligi non posfunt, nifi aliquam fuisfe putes aucto-
ritatera familiae Eumenis apud Cardianos. Quidquid
est, liberaliter educatus fuit, et omnibus üs artibus,
et doctrinis inftitutus, quibus apud Graecos puerorum
animi informari folebant. Litteris autem et exercitiis
in gymnafio ita operam dedit Eumenes, ut aequales
fiios antecelleret omnes, et fagacitatis et prudentiae non
minus quam virtutis indicia jam in puero elucerent. Cum
vero Philippum invocaverant contra Athenienfes Cardi-
ani, Cardjam ipfe venit, et Eumenem ut cognovit, ita
adamare coepit, eumque adolescentulum (natus enim
Uim undeviginti annos erat) fecum duxit in Macedo-
niam, quod etiam, ut nonnuUi narrarunt, ob amicitiara
et hospitalia jura fecit, quibus cum Eumenis patre
erat conjunctus. Quo magis Pliilippus juvenem cogno-
vit, eo praeclariores ingenii dotes in ipfo animadver-
tit. Fulgebat enim jam in adolescentulo indoles virtu«
tis, ut brevi tempore in intimam perveniret regis fan"-
I Arrian. Indic. XVIII. p. 587. Aliqiiiuido cogitavi, aii fo''^^
Hieronymus Cardianns et Eumenes fanguiiiis eiiam vinculo tu'^
feilt conjiincti, cum Eumenis patei idem nomen liabncvit,
quam leve hot argumeutuni fit, fciiiio; luim alia conq""' P"^ '
i)csdo. in Arriaiii operibus laudandis utor edit. RaphcHU "'
ftclacd. 1757.
3, Plut. 1.U 3. Pt 49(. 19.
-ocr page 39-
<'f4!m' -.W^iff-'-"f w^- .'Wjgy.f.iTJjBwpTiwrT^w^. ^ffjwwvM'^w^^aiF''-'^-*^'^'*.^^'*'*^*"'^*^^-*-*'^-'''I^'^^WW^;"
29
liaritatem. Itaque habiiit eum ad manura fcribae locff^
quod munus ccrte tanti momenti erat, ut non nifi ei
posfet deferri, cui maximam fiduciam rex haberet.
Non tantum enim haud vulgaribus ingenii viribus de-
buit ille csfe infignis, qui rite eo fungi vellet, fed
cognita etiam esfe industria et fide. Hoc munus. Nepos
inquit, multo apud Graios honorificentius est, quam
apud Romanos, nam apud nos revera, ficut funt, mer-
cenarii fcribae existimantur, at apud illos contrario
nemo ad id officium admittitur, nifi honesto loco, et
fide et industria cognita, quod necesfe est omnium
confiliorum eum esfe participem '. Verfabatur igitur
Eumenes femper in regis aula, et apud familiam regi-
am, multosque ibi jam cognovic fine dubio, qui deinde
clarum in historia nomen funt adepti, fed praeterea
ai'tis politicac cognitionem fibi comparavit, rcrumque
administrandarum peritiam, qualem nemo alius 'ex
Alexandri ducibus est asfecutus; quae omnia haud
parum contulerunt, ut Eumenes per totam vitam di-
verfam ab iis rationem inierit. Mortuo Philippo,
wndem dlgnitatem apud Alexandrum habuit, eamque
löein et prudentiam in omnibus rebus ostendit, ut
nemo aptior muneri videretur, quo factum, ut fum-
»'s alHceretur lionoribus, n/iP.?, Plutarclnis ait, iV^fp
** ''«'^'ora (}),'Ao( xsii nwviUn; iTvyx'Miv -. Ce.crum
■ ^'epos vit. Kum. ,. ,.
vel "'         ''' '^^^' '"• '"'• E"'"cnclii vocat èfZ'yf''l^l^''rsii
■/(«cfiaTfi. qiiod ijgii, |,^,j, yjjgtyf^ gjuj diijiiitatem auctam
-ocr page 40-
^^^^^^^^,^^,,,.,^,^^,^,,,,^^^^                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                    ■ --
30
paiica nobis tradita funt, iindc efllcias, qiiam vim itie
apud iurumqi,c regem liabucrit, quidve in rebus ipf.s
gerendis ert-eccrit, quod ftnc eo magis dolcndura, qi,o
plus inde proficerc liceret, ad Euuienem bene cog-
noscendnm. Cmn deinde Alexandcr fuas in Afia ex-
peditioncs fnsciperet, Eumenem quoque fecum duxit,
atqiie ille, to -/p^^^^'v '^x^v, ^£^ ^<v:'...<J<»v, exercitura
femper fequebatur, ut omnia adminittraret. Ille etiam
illos commentarios fcriplit, qnos, Epbemeridum no-
mine, de fuis rebus confici curavit Alexander, atqiie
regi femper aderat, ut quotidie fingula regis facta an-
notaret. Sic in Indiam cum Alexandro pervenit, qui,
cum urbcm Sangalam ccpisfet, Eumenem alteri eqiii-
tum alae praefecit, quae hetaerice appcllabarar, emn-
que jusfic nrbes Catliaeorum circumjacentes fubigere,
fed aufugientes incolae irritum hoc reddiderunt confi-
lium'. Tum primum ut videtur, Euraenes, qm fe»'
csfc, ita ut, primo ipfc luuis c fcribis, deinde omnibus praeP«-
ncretur, ut per Ic non cslet abfiirdum, ita liinc ccrtc con i-i ^^^
potest, cum Arrian VU. 4- »• cum, de Alexandri "'""'"^ *^j
poribus loquens, y(u^ii.uTi^ dicat, et Nepos: eodem g" "
Alexaiidrum cum Fuisfe testetur. c. i et 13.
                         p^,
I Arrian Exp. Alex. V. 24. 9. Curtius IX. i. i9- ^"•'''' |.
fchiclue Alex. p. 412 fq- Q»id fil^i V\»twch\ velint ^'^"'^'"j^^j.,.
bus Eumenem dicit ritv nefJin«m MfaAafBeïv '(^■ncfX"-"'^ ^^^^^^^
cum Arrian VII. 14- 19 praccife negct, aliqucm cife  W ^^^ ^^^
fuiTcctmn, et idem in exccrpiis apud 1'hotium ?.  ^ ,l,jjstionii
tradat, post Alexandri raortem dcmum , Pcrdiccam     cp
thiliarcbiam accCjiisfe,
-ocr page 41-
, !w,jjjyMiwfj. jiff, _,..jifjm» ^msJ^^ '.-#^i''V! lai. -^^^i "1. mi N»"^
»r'sïwï':'''K«*(3WI''M!f^ WW- ■'-"'
31
per in rebus admiiiistrandis fiierat verfatus, in aciem
etiam defcendit. Rediit deinde ciim Alexandro Sufas,
Htque festis interfiiit, maximis illis et fplendidisfirais,
qiiilnis ille fuum cum Statira matrimonium , atqne
amicorum fimul matrimonia cclebravit. Quamvis autem
Eumenes non esfet natione Macedo, fed peregrinus,
fiinimo tarnen honore tum est liabitus , fiquidem
Ale.xaiiclcr ei Artonin five Barfinen iixorem dedit, qiiae
Artabari, fummi inter Perfas viri, filia fuit, cujusque
fororcm eadem opportunitate Ptolemacus Lagi filius
duxerat '. Fuit etiam Eumenes inter eos, quos Trie-
rarchos conftituerat Alexaiider, cum magnam illam clas-
icra compararet rd Hydaspis ripas ^ , quod tarnen magis
nonorificum fuisfe videtur, quam jucundum munus, Eu-
meni 111 primis, qui comparatas opes fervare, quam regi
inipeiKiere malebat. Quicunque eniiii ab Alexandro tri-
'^''11 fuit praepofitus, illam ipfe fuis funptibus oom.
parare, et necesfariis rebus inflruere debuit. Sic faltem
"onnulli admodum probabiliter putant, qui non fine
"'lone hiic iiiud referunt, quod Plutarchus tradit, Ale.
m ab Eumene aliquando trecenta talenta petiisfe,
erarium esfet exliaustum, et naves conflruere
' '""'" vcro non nifi ccntum dedisfe, haec vix a
ft co
™e anirmantcm: quo iratus rex tentorium
«)"s iiicendi
jusfit
, ut ita cum fuas res efferret, ipfa
' ■^Tisii Vll
-ocr page 42-
W!SWWf*»!Mi.'Ji^?.-!?»^>-.««111*1 Wpi^!J^iplr.Jilg^^w.M
35
re ttiendacii coiivinccvetnr. Cum vero flnmma chius Ptli-
nia vastaret, Alexaiidntm pocnittiit, nam nnilta fiimil
fcripta perierant, et, quamvis ultra mille tnlentonim
invenirentur, omnia, qune Eumenes perdideratj ei jiis-
fic restitui '. At vcro honores, quibus ab Alexandro
Eumenes aflficicbatur, eum Maccdonibus invifum reddi=
derunt, quem fibi antoponi indigne fercbant, qula ex
Giacca civitate esfet oriundus, quamvis ipfo fe carere
non posfe intcUigerent, eum omnes vinceret cura, vi»
gilantia, patientia, calliditate et celeritate ingcniii Om-
nium vero maxime Ilcpliaeflion Eumanem odit, atque
haud raro illi inter fefc litcs habebant. Sic aeculit
aliquandü, ut Ilcphaestion domum, quam Eunicnis fcrvi
piaeoccupaverant, Euio poetae daret. Iratus hic una
cum Mcntorc ad Alcxandrum venit, et clamavic, jani)
armis abjcctis, ptaeitare tibiis canere et tragocdum age-
re, ita ut Alexander commotus Hephaestionem eti.ira
objurgaret, deinde vero Eumeni etiara iiatus "'"»
quippe qui majore , quam par crat, dicendi licenti
apud ipfum ufus esfet-. Etiam de dono quodam l'ti-
garunt aliquando, quod Hepbaestioni dederat Alexander,
quodque tam aegre tulit Eumenes, ut m;ilta fibi
vicia uterque ingercret, multaque proferret, <fi^'^
tis viris esfent indigna; cum vero Eumeni ue'"
donum dedisfet, vix tandem adducti fünt, n' '^''"
1   l'lut. 1.1. c. 2. p. 490. 10. cf. Droys. U 1. P- ^-^- ^^^'
2  l'Ult. 1.1, g. 2, p. 490. I.
-ocr page 43-
iii^dtJUiqWWIfpWi,^"" 'l^
w.jff^pw^'it'^i'^^'JW'PffMiiw'p
33
l-entiir '. Cum postca mortuus esfec Hephaestion
f'ummoque hictu euin rex profequeretur, illarum eciam
litiiim memiiiit, quas ille cum Eumene exercuerat, ec
omnibus, qui, cUim vivebat, Hephaestioni invifi fue-
rant, iiitestus, quafi illius raorte gavifi esfent, Eume-
nera iii primis in fiispicione habiiit, faepiusque ei lites
iilas exprobravit. Prudenter vero ille et callide, cum
hoc regi gratisfiinum esfe comperisfet, fi quis mortui
memoriam pie colere viderecur, nulüs fumptibus peper-
cii, fcd pecuniam alacriter contulit, ut ejus fepulcrum
oniaretur \ Qnamvis hae narraciones parura conferanc
>d Eumenis histonam cognoscendara, funimi tarnen
funt momenti, ubi Eumenis indolem et mores eognoscere
velimus, et fimul ostendunt, quanti eum Alexander fe-
"^stit, qui nunquam tulisfet lites Eumenis cum Hepliae-
^""iie, quem tantopere adamabat, nifi ipfi fuisfet per-
ualum, nulium Eumene aptiorem esfe ad omnia adrai-
"'stramia, dum bellis ipfe esfet intcntus. Ad mortem
evaiidri iisque ille fuura raunus retinuit, nee copiis.
Praefuisfe bellaqiie gesfisfe videtur, nifi per breve tantum
■"pus in India: quietam enim in regis aula vitam belli
P*""^"!'» praetulit. At mors Alexandri % postquara
Eumenes
per tredecim annos illi apparuisfec, omnium
1 Plut I 1
5 Pl„' " ■ ^'' '''°' -*• Arrinii. VII. 13. i. Droys. I.I.P.55Ö.
3 Noni, n"" ''' '^^°' ^^' '^'■'■""'- "^II- '4- ï?-
»pud p_^"^'"''^"^'ia". Var. lust. III. 23. cfficiunt, Alex.iiidrum
'^'■«.virT" ""■■'""^ bibisfe, et inde niortiium esfe, fcd
""■"'"' ^^h. 1. Arriau. Vil. 25, Droys, 1.1. p. 582.
"TT-
-ocr page 44-
■j'**.*wi|if?.m|igiP.I.s.i|ni.,i.i^i,ji i,^[ji.yim.'^.j^^g^^r^--...-.^
IH-SJilliJ-IJIlBW^l^lgf.
34
femm faciem minavit, et, qui fere apud regem Istve.
rat, bella deinde gerere debuit, atque in aciem de-
fcendere contra eos Alexandri duces, qui totam vitam
in bellis tranfegerant.
§ II.
De rebus ab Eumeiie gestis inde ab Alexandri
morte nsqtie ad caedem Perdiccae,
Mortuus erat Babylone Alexander menfe Jiinio anri
323. a. CVir., nemo autem aderat, qui illi fwc-
cedere posfet. Reliquit quidem filium, Herciileiii,
qui ex Barfine natus erat, fed illegitimum ex matte
barbara Macedones regem ferre non potuerunt. Prae-
gnans erat Roxane, fed incertum, quid nasceretur,
et infans tali imperio praeesfe non potuit. Itaque
res eo redire debuit, ut, qui puert tutor eonlli-
tueretur, revera omnem auctoritatem haberet. Arrm-
daeus vero, Philippi filius naturalis, mentis non fat"
compos videbatur, qui tantum onus fubiret. Q"'*^
cum duces intellexisfent, quos fecum Alexander habne-
rat, quique fibi aliquara auctoritatem et magni impe
portionem acquirere avebant, hanc optimam viaffl r
(1
funt, qua eo, quo tendebant, pervenire posfent
nullus rex ftatim crearetur, fed fibi auctoritatem
nem fervarent. Conftituerunt igitur regnum fil'o
re, quem ex Roxane nasciturum fperaban;, et
cam interea, cui moriens fuum anmilum
-ocr page 45-
'•■gqpy^yilM,W!iB!P'--*i?^'-"WW»i^^w»i''"''**-' ^^
-r^^,,~f^ „„,^.-^^-,»,0?BÏ^TÏ->
is
dedisfet, regni ctiracorem nominarunt, qui futuri regis
nomiiie omnia admiiiistraret. Perdiccas ille belliea in
primis virtute fuit infigiiis, et femper Pliiiippo etAIexan-
dro adfuerat, a quibus fummis lionoribus erat adfectus.
Nobili genere natus dominandique cupidine flagrans,
jam regiae domus tutelam fuscipiens, omnem fibi dela-
tam dignitatem esfe, intellexit, eamque acriter vindicare
(ibi propofuit '. At vero haec omnia vix decreta
erant, cum Plialanx ilIa, quae Macedonibus veteranis
conllabat, duce Meleagro, regem Arrhidaeum proclama-
ret, atqiie Perdiccam adeo cogeret, Babylonem relin-
qiierere. Hiiic nobiles equites fefe adjunxerunt aliique,
ut jam res ad bellum venisfet, nifi nonnulli inter fe par-
ws conciiiasfent. Conftituerunt igitur, utArrhidaeus qui-
o'-ra rex esfet, nomenque gereret Philippi, fed ferva-
fetur tarnen portio regni Jilio, ex Roxane nascituro^,
Perdiccas interea Chiiiarclius, ut antea Hephaeftion,
Meleager vero ejiis Hyparchus esfet ». Sic factum, uc
P e omnem potestatem retineret Perdiccas, cujus revera
* i)v èTrirfoxii rijg (IXyig PxiriXeixi; *. Ejus vero
'oritas multo major facta est brevi post, cum, lus-
' f"':^^'" ^«'c'i- des Hellenisimis p. 33.
'Jwtin. XIII , A . ^
■"'""s accurat              """' ^'"'"■""- P' ^^"- ^°- P' ^^- 5-
_wïi,„. ,. ^ ^""yfi'" 1.1.: „der A11SZ112 der Arrian er-,
qmiin, vitio excerptons, potius
3 '.'iiale hoc ,
bil
'ffuii,,
inuiiiis fiierit ncscio, forte administrationein Tpecta-
4 -^frian '"'""^ ^^ '^'^'^rcitiim jjertiiiebam cf. Just. Xm. 4.
• ''• ^VUI. ,g. üiodor. XVIII. 2.
C 2
J
-ocr page 46-
'■■■Wi^SPR' ;tt'ï*1''^'W!!M"-'"Wfl?^.*WJ*
m^'M'-'-ji'jmrmmw.'!' 7 -"■ ■'.-"
36
tracionis opportumtate, multos non tantum ex Plialange
curavisfet interficiendos, quos fibi infestos cognovislet,
fed ipfum etiam Meleagrum fustulisfet; rex enim Arrhi-
daeus, regis titulo contentus , illi omnia gerenda
permifit '. Interea quid Eumenes egit ? Equiti-
bus, Plutarclnis inquit , rii /xiv yvu/jiif vfoffévunst
êavriv 'o Uvi^évvii, t3 Sè Aóyw noiviq Ti; ?u 5rpo? un^a-
réfovq xcii ISiumi ,
w? ovSèv aiirü 5rpO(ri)XOV, |£vu Ïvti,
woKvTrpciyi^oveiv èv t«7; MosxeJóvwv SiaCfopaT; -. Nuilis
liic laboribus pepercit, cum equites Babylonera reli-
querant, ut partes inter fe conciliaret, nee dubito, qiiin
ipfe legationibus interfuerit, quas utrimque misfas esfe
tradit Arrianus; cui quidem rei erat aptisfimus, quippe
qui fagacitate politica excelleret, et ab omnium partiiim
ftudio alienus videretur. Deinde ille magis magisque
fere Perdiccae adjunxit, qui viri praeftantiam diidi'ni
cognoverat, atque illum omni modo fibi conjungere (li>
duit. Cum vero Perdiccas alios, quibus invifum fe esfe
bene fenferat, feparare et dimittere conareturjfinguiisal'-
quamtribuens provinciam, quam administrarent', Eume-
ni, ne praetermisfus videretur, Cappadociam,PapW'ê"'
mam et regiones ad Pontum Euxinum usque ad Trape-
hacc oinnii
ï Droyfen 1.1. p, ai—35. Manncrt 1,1, p. 9—i
uberius cxponunt.
a Pliit. 1.1. c. 3. p, 491.^1. liinc Arriati. p. XVIU-
menem ftatim intcr equitiim diictorcs reccnlet.
3 Arriaii. p. XVIIl. 28. Diod. XVIII. 3. Dcxipi'iw "l"
tium p. 115. ed. Uoesch. Ciiniiis X. lo. Just. XIU- 4-
1.1. p. 14 fqq. D.ays 1.1. p. 39—51.
^■- ■ ■
"T^
-ocr page 47-
.Liym. «iiiijy ■.nü'.^^ffawmnwj;inff«, ii»n.>..iii|.iii u JuwfH-u w^' «whpwim''M»if'*W-' "■' u'''':7;?"!ig!gpww»ffj«iMnW:"^y
37
ziimem, asfignavit, qnae tarnen maximam partem prius
devincendae erant, fiiis quippe regibus obtemperantes.
Effecit ita fimul Perdiccas, ut Antigonus, cui Plirygia
obtigerat, et quem maxima quaeque mente volvere
jam fatis apparuerat, aemulum prope fe liaberet pofi-
tuni, qui illum obfervaret. Praeterea Perdiccas Anti-
goniim jusüt, Eumenem in provinciam deducere, eam-
que ipfi fubjicere, qua in re Leonnacus, qui Plirygiae
partibus ad Heliespontura fitis erat praepofitus, ilii
anxilium praeftaret. Antigonus vero, fisréoipog av yiini
xdi vefKpfovüv èifrdvTuv ', iiaec mandata exfequi detrec-
tavit, quia bene intelligebat fic futurum esfe, ut opes
copiasque impenderet ad rem, cujus ipfe nullam perci-
1'eret luilitatem, Leonnatus contra Eumenem fecum du-
■^it, et jam illum in provincia conftituere decreverat,
«"m Hecataeus ad eum accesfit, Cardiae tyrannus,
eiim hortatus, ut in Europam tranfiret, atque Anti-
patro fuppetias ferret, quem in Lamia obfesfum Graeci
ttnebaiu. Simul ille Cleopatrae Alexandri fororis et
viduae regis Epiri, litteras attulit, quibus Leonnatum
"citabat, ut in Europara veniret, ipfam duceret, ec
ffgmim Ita fibi vindicaret. Lubenter hanc opportuni-
srripuit Leonnatus, nee quidquam jam antiquius
"> quam ut Eumeni perfuaderet, ut fecum in
tranfiret. Primum quidem Eumenem cum
o conciliare lludiiit, inter quos dudum fuspicio
-ocr page 48-
pi.ggii».".^,-7 '^■wrw^MP''-'^"'^«*^'"^'j*y*gyyjy
38
qtiaedam et disfenfio fuerat, quum faepius ab Mexan-
dro hic petiisfet, vu Cardiae libertatem rcdderet. Di-
cente autem illo, fe Antipatrum metuere, cui fe invi-
fum bene fciebat, et qui fic optime Hecataeo gratifica-
retur, fi ipfum interfecisfet, litteras Lconnatus protu-
lit, omnemque rem est profesfus. AÓ70? yap ifv vi ^ovi-
biiu, xai 7rfS(pxrif, èyvéxet Sè
Sia(3a!? evSD; xvTiyroieïHM
Maxi^oviai;
'. Eumenes probe inielligens, nil alivid mo-
liri Leonnatum, quam ut totum regnum fubverteret,
cum ipfe rcgiae domus jura defendere conftituisfet,
jam multo minus illius partes voluit amplecti, fed clam
roctu ex ejus praefidiis aufugit, cum interficere eum
Leonnatus conatus fuisfet ^, et cum equitibus crccemis
et ducentis peditibus ad Perdiccam fe conttilit. Is,
omnium certior factus, Eumenis fidem tanti fecit, ut
confiliorura omnium eum participem redderet'. Le""'
natus vero magnis excidit aufis, et in praelio brevi post
cecidit *.
Petdiccas opportunitatem dimittere noluit, quam "'
res Eumenis obtulerant, ut fe cum exercitu in AW'"
minorem conferret, ubi Antigonus ejus jusfa fup" ^
fpreverat. Quocirca initio anni 322 ipfe Eunieiiem
1 Plut. 1.1. p.491. 2«.Droys 1.1. p. loi fq. 3!r.n»crli-^-1'-'^'
a Nepos vil. Eum. c. 2. 4. unde i'atis Droyfti 1. '• !'• '°''';
diciimi de Humenis fuga rcfiitatur, qiii hanc (iiisl'c Jicii= ,>^
dcstens eiii Vcrrath gegeu das ollcnc Vcrtraucn Lcouittt^
3  Pliit. 1.1. p. 492. I.
4  Droys 1.1. p. 8q.
..L...jJ^,.-^jl1.w,,-^^^„-.. ,
-ocr page 49-
awi»' |i!*-HWWijl»wgini»8iii. >mm0i- 4nnpn,inijwiinii
39
proviiiciam dediicère, atque expeditionem contra Ar/a*
raihcm fuscipere decrevit, qui Cappadociae praeerat';
qui tarnen, rem praevidens, magnas fibi copias ex
popularibus, ceterisque gentibus comparaverat, et cum
trigiiita niillibus peditura , equitumqne quindecim milli-
biis Perdiccae copias exfpectavit, Praeiio commisfo,
magnam victoriam reportavit, ita ut, plurimis inter-
fectis, ipfe etiam Ariarathes captivus duceretur; ceteris
vero incolumitate concesfa, regem, quamvis octoginta
et duos annos natum, cum propinquis omnibus in crucem
egit% regionemque deindeEumenis curae commifit^ Is
igiiur orania flatira ordinare festinavit, et locis rauni-
tis praefidia imponens, urbes amicis commifit admini-
ftrandas, quosque voluit, judices et curatores regi-
oni praepofuit, qui omnium curam gererent, dum ipfe
apud Perdiccam maneret, Non enim nifi aegre iile
Eiiraenem a fe dimifit, et eum retinere eo magis vo-
luit, cum duas Pifidiae urbes aggrederetur, et moras in
Alia minori nectere ftiideret *. His perfectis cura
' De regibus liis Cappadociae vide Beek, Anleitung zur Kent-
°'sl'der allgeni. Welt-, uiid Völker-Gefcliidne II. Tli. p. 16-17
« Oiüdor. Eclog. ex libro XXXl. p. 517. Schlosfer Univeifal-
'""• Ucbcrf. der Gcicli. I. III. p. 390 h-
Uiodor.Xviil. 16 iibi yiC.I^esf4. Lucian. deLoiigaevis 13.
filius
tainen Ariarathi iu Aruieniam aul'ugit. Diodor. Kcl. 1.1.
3 liKcrtum, an Eiuiienes turn etiain l'apiilagoiiiaiii acceperit,
f
tanicn l,oc est probabile, vid. Droys 1.1. p. 104. eqiiices
^'Pli^niies enim Euincui deinde adluenmt, vid. Arrian. p. XXV.
'-• ''«t cimtrarlnui efficere c.\ Jiist. Xlll. 6. poslis.
*"iodor. XVIU. 22
                   ....
1
J
-ocr page 50-
itwffHjitiiiiitpjM^w!'j--y''tP'"'W-"
40
deinde ad Ciliciain pervenisfet Perdiccas, Eunienem
tandem in provinciam demifit, quia ibi qiioque bono et
fido custode nunc opus esfe intellexit, qui Neoptolemum
Armeniae praefectum obfervaret. lUe enim nil parvi
mente volvere videbatur, 'óyxtf y.iii (ppov^fixn xevji
5<f$8apf<^vo;, eoque magis metuendus, quo minus bel-
lum cum Antigono evitandum esfe apparuit. Is enim
Perdiccae jusfa fpreverat, et fatis ostenderat, hoc
fe habere propofitum, ut liberum regnura flbi acqiii-
reret. Perdiccas eum propterea in judicium vocavit,
ut fuam agendi rationem defenderet, at ille, hujus
copiis fe imparera etiamnunc fentiens, in Europam
aufugit '. Interea Eumenes, cum in provinciam venis-
fet, non tantum Neoptolemum retinuit, eumque, ut ait
Plutarchus, t«7? oi^iXicii? Kdriix^v, fed maximo etiara
ftudio fibi exercitum comparavit, quo Phalangem fu-
perbam et ferocem inofficio continere posfet, et paratus
esfet, fi bellum aliquando oriretur. lis igitur ex regionis
incolis, qui equitandi artis erant periti, omnia tribiita
remifit, fi nomen ad militiam profiterentur, atqii>;
quovis modo eos excitare et exerccre lluduit. Quibus
maxime fidebat, ipfe equos dedit, omnes vero (piXon-
liictii; Tl Kcci Supscüi; ra ^pov^i^arcc ■xufo'^viim, ><*' ''
aitiiiHTU. Ktvvi^eat Kcïi fjt.sXsTx.'Iq ItxTOvav, ita "^ W
tempore ad fex millia et trecentos equites coUigerfi' •
i Arrian. p, XXII. s,i. Diod. 1.1. 23.
a PUUiUxh. 1.1. c. 4. p. 493,
-ocr page 51-
ii»»i»ji»';WWiil»w»»Wiiww<^>^lWi'i''iPi--'»'«"i«'«|wi»^l|
41
Dum liis incentus erat Eumenes, filia Ant'patri Ni-
caea, quain Perdiccas fibi uxorem pecierat, in Afiara
veiiit, ut jam ei nuberet. Sic enim Perdiccas fpera-
verat fore, ut Antipatrum, qui Europae praeerat,
arctius fecum conjungeret. Nunc vero fimul litterae
Olympiadis aüatae funt, quibus illa Cleopatram filiam
ipfi defpondit, quo factum, ut dubitaret Perdiccas Ni-
caearane remitteret, an fperneret Cleopatram. Confilio
igitiir convocato, Eumenes fuafit, ut Cleopatram duceretj,
veriim magis ipfi fratris Alcetae confilium placuit, ut
Nicaeam praeferret, quara postea, fi Antipatri amicitia
opus amplius non esfet, facile repudiare posfet'. Quae
tarnen res non diu latuit. Nam cum Antigonus in Euro-
para venisfet, Antipater etCraterus, qui ibi rebus prae-
<^ra"t, eum bene exceperunt, et rerum certiores facti,
on T)|v K\so7rdTfctv yg/i^trag, evivi; ï^f» i^er» 7^5
'""«liia^ £<; MccxeSovixv, ü^ ^ztriXeü^, Kcci Tijv iiysfta-
"«» a'jTuv 7rfocttfy,ireTX( ^, ipfi fefe cura Antigono con-
junxerunt, bellum cum Perdicca gesturi. Antipatro igitur
"topae cura committitur, Afiae Cratero, Antigonus,
^loetur, clasfi praeficitur, eumque ad Ptolemaeum
§>P" praefectum mittunt, ut hic etiam fefe cum
'Pfis conjungat. Huic enim Perdiccas Infenfus erac,
"' •'^'«'^andri cadaver, quod in Macedonia fepeliea <
it::i\:^'^-^^o,.xvm..,.
-ocr page 52-
pjlf. li,M'l,W»!»".'y ■
42
Avm fuisfet, fibi vindicaverat', eiimque propterea pro-
vincia expellere decreverati Ciim autem Alexander
Lydiae praefectus, Antipatro et Cratero fignificasfet,
Perdiccam, Nicaeè repudiat^, Eumenem Sardis mifis-
fe, ut Cleopatrae dona alTerret, eique nuntiaret, nil
amplius nuptiis obftare ^, illi helium non diutius dif-
ferre, fed jam cum copüs in Afiam tranfire ftatuerunt.
Interea Perdiccas, confilio convocato, deliberavit,
ipfe in Europam prius tranfiret, an vero Ptolemaeum
aggrederetur. Cum posterius probatum esfet , Eu-
menem in Afia minore relinquendum cenfuit, ut illis,
qui ex Europa venirent, refisteret, Nemini enim majo-
rem, quam huic, fidem habuit, eique omnem in Afia
minori auctoritatem permifit. Nam praeter provincias,
quas acceperat , Caria, Lycia et Plirygia adjectae
funt ^, eumque a.'iréhi^i twv èv 'Af/Asviit xcii Kaa'»«-
Soxitf- Ivvdfieav uvToxfdTiipa cTfxrviyav, fracremque Al-
cetam, et Neoptolemum ejus imperio obfequi jusfit, ip»
vero permifit to7; ■>t(é,yiixci xpvia^mi, óVw? «uto? 'iy"'
jcf *. Praeterea Eumenes copiarum partem fecura ha-
buit, nee quicquam praetermifit, quo copias augeret,
I Diod. 1.1. p. 28 ubi minim IVesfeling non adtendisfc ad '^f'
rian. p. XXIII fq. 31—7. Strabon. XVll. i.p. W- U.Tf-i"'"'
et'. Dioys 1.1. p. 113.
3 Arrian. p. XXIV. 8.
3 Justin. JU«ttI. 6. JCllT,ij-q
Drop '• ^
4  Plutarch. 1,1. c, 5. p. 493. Diodur. XVIII. 29'
p. 115.
\
«B^Ji^-.
-ocr page 53-
""■WBpWHH*
fuosque equites, quos ex proviiicia coiuraxerat, cura
reliquis conjunxit. Cum autem adventare Craterura et
Ancipatrum ad Hellespontum intellexisfet, et Macedo-
nes, quos Alcetas ducebat, bellum contra illos gerere
dctrcctarent, ab Hellesponto, quo fe contulerat, in
Cappadociara est reverfus. Copiae enim, quas ipfe
ex provincia collegerat, neque fat magnae neque firmae
erant, quod inexercitatae et non niulto ante erant con-
tractae'. Neoptolemus praeterea opportunitatem tantum
defectionis exfpectabat. Craterus igitur et Antipatcr,
praclidiis, quae in urbibus relicta erant, deceptis, co-
pias fuas in Afiam transmifcnint -, ubi orania iis pro-
(pcre procedere videbantur, Neoptolemus enim legatos
ad eos mifit, ut cum iis focietatem iiiiret idemque pro-
roifit, fe Eumeni infidias esfe ftructurum'. Verum
liacc perlidia Eumenem non latult, qui eum ftatim ad
ie venire jusfit, atque detrectantem fine mora ag-
gredi conftituit. Is, Macedonicis copiis fidens, quas
leciim habebat, cum Eumcne est congresfus, atque
""" Pri'iium Eumenes prudentiae fuae in comparando
I Nepos 1.1. c. 3. öro.v' 1. J. p. 117. Qui bene nioiiet, fatis
'Ci non ad Hellcspoiitinn , ('cd in Cappadocia lioc bellum ab
'"""= '^«'■'^ gcsuim, Cf. Diod. XVIII. 37.
- '^"iü". p. XXIV. 9.
^^jDiodor. XVllI. ap. PUit. 1.1. Arriaii. p. XXIV. 22, qui
giii-os ab Antipatro et Cfatero misfos Ncoptolcino, fcd
\idetur uiale coiiludisle banc legatioiiein mklain a Ne»
o cum altera misfa ab Antipatro Eumeni. ut eum ad luas
''""'=> Pelliccrct.
-ocr page 54-
" HPJIg"''.- -":r-'-.'J*^*'l*-'"''^'W!Ki
44
eqiiitatu fructum cepit. Pedestres etenim ejus copiae
jam victae videbantur, cura ille, immisfis equitibus,
aciem Neoptolemi non tantum fugaret, fed omnia ejus
impedimenta etiam diriperet, ita ut, pluribus inter-
fectis, ipfe vix cum trecentis equitibus aufugeret.
Plialangem etiam, quae pedites fugientes infequuta es-
fêt, Eumenes cepit, et fuis copiis adjunxit, ita ut
magno Macedonum numero fuum exercitum augeret'.
Craterus interim et Antipater legatos ad Eumenem mi-
ferunt, qui ei majorem, quam tenebat, potestatem pro-
mitterent, fi Antipatro ex inimico amicus fieri vellet, et
antiquam Crateri amicitiam non defereret. Ille vero no-
luit fefe cum iis conjungere, qui fibi tantum auctori.
tatera quaerebant, nee illum deferere, qui in ipfo fuffl-
raam fidem pofuisfet. Sic igitur, ut PUitarchus narrat,
iis respondit: 'AvrtTrérpu /ièv ovx èv , "écpti, ^aKMi
/o(5 oi; èx^foi^ %pW|«£vov, Kparrpov FlfpSixx^J *(«A-
XdTTSiv STOi/ioq eivxi, xcïi (rvtidyBiv ijrl toT; iVo»? «*'
SiKciioiq , eifxovroi Ss !TA£OV£|i«;, T^ aSix^vftsvw P«t)»1-
P(ov, »)' T>)V jriffTiv 7rpoi^(r£(rö«* ^.
Quum nuUa fuperesfet fpes, fore ut Eumenem ad
fras partes pellicerent, duces deliberarunt, qui'' '8^"'
dum esfet. Neoptolemus autem, qui nuper ad eos au-
1  Diodor 1.1. PUit. 1.1.
2  Plut. 1.1. c. 5. p. 493.
....^b
-ocr page 55-
s^m^ '■■ apAiiJwwü'ii wjy-.44*jjjf vi'.. ■ *gag
■r,-5-l'-'«1 -^-TTJT^'-'
45.
fiigerat, omni modo eos excitare ftiidiiit, ut ipfi auxi-
iium ferrent, facilemque promifit vietoriam, cum Ma-
cedones affirmaret, fi vel Crateri vocem audivisfent,
ejusque vidisfent galeam, ukro cum armis ad eum
tranfituros, quem omnes vehementer defiderarent: prae-
lerea Eumenem dixit, laetum ex victoria et fecurum
facile posfe fuperari. His efFecit, ut decretum fit,
Craterus cum exercitus parte et Neoptolemo, contra
Eumenem iret. Antipater interea ad Ciüciam progrede.
retur. Craterus vero, rem maturandam ratus, quo
magis ex inopinato Eumeni fuperveniret, ftatim conti-
nuis itineribus in Cappadociam tendit'. Quod vero
exfpectaverat, multo illud fecus fuit. Eumenes enim,
ut Iiostes appropinquare fenfit, nil reliquum fecit, quo
fe ab iis tueretur. Primura quidem bene vidit, fore
ut Macedones milites pugnam prorfus detrectarent, fi
cognovisfent fe contra Craterum duci, cujus nomen
omnibus carum erat, quippe qui faepius antiquos Ma-
cedonum mores apud Alexandrum vindicasfet, fi ille
Perficis deliciis et mollitie delectaretur. Ut igitur fuos
officie contineret, militibus perfuafit, Neoptolemura,
equitibus ex Paphlagonia et Cappadocia collectis, una
eum Pigre advemare: de Cratero vero nil quicquam lo-
itus est. Nam cum faepius rem cum praecipuis prae-
' Plut. 1.1. c. 6. p,         pjoj xvill. 20. lust. XIII. 8.
^'■"W. p. XXJV. ,..
-ocr page 56-
VT^ti^r-TCTj^TT' 'Y-'T'^'» !''•
■tiqpjr 7W^'^j|ffi«|BU^;egHii
fectis vellet communicare, femper tarnen mctiis, ne
res ad milites deterretur, eum retimiit, ita ut tamlem
in fe omne periculum, fi res male ccsfisfet, recipere
conftituerit'. Deviis igitur itineribus milites duxit, in
quibus vcra audirc non posfent, atque undique coUe-
git copias, praefertim equestres, in quibus maximam
fpem pofitam liabebat, ita vu viginti millia peditum et
quinque equitum millia liaberet, eum Craterus totidem
quidem pedites, eosque longe mcliores, fed duo tantum
equitum millia ducerec-. Quum fomnio, quod noctu
fe liabuisfe narrabat^, Eumencs fuorum animos confir-
mavisfet, fuos procedere jusfit aciemque inftruxit, et
haud longe jam ab liostibus aberant, quum collis tan-
tum interesfet, nee quisquam tamen de Cratcro aliquid
fuspicabatur. Craterus autem Neoptolemi dictis fidem
habens, victoiiam fibi facilem futuram putabat, et
milites fuos alloquutus, victoriam iis et magnam prae-
dam promifit, omnia fe hostium inpedimenta iis con-
cesfurum poUicitus. Inftruxit deinde aciem, et pedi-
tes , pro majore partc Macedones celebratae ftremii-
tatis viros, in medio coUocavit, equites in utroque
cornu pofuit, finistro praefccit Neoptolemum, dextriim
ipfe tenuit. Eumenes vero Cratero, non Macedones,
fed duas Ilipparcliias equitum Afiaticorum oppouut)
1   l'liit. 1. 1. c. 6. p. 494. de Curiofiutc 9. V. X. ?• >° •
ed.
  Ihiltat. Arrian. p. XXV. 2. Kcpos 1.1. 3. 4>
2  Diodor. XVUl. 30.                                              ' ..
3  1'Uit. 1.1.
I
-ocr page 57-
" t-H't *"(pi»»^
47
dlictbiis Pharnabazo et Phoenice, ipfe Neoptolemiiffl
cum optimis trecentis equitibiis, aggredi voluit, me-
dium tenuerunt pedites, quos equites longe anteibant '^.
Metuebat enim Eumenes, ne pedites vocera Crateri
audirent, aut ille legatos ad ipfos mitteret, atque fic
Macedones, qui haud pauci inter eos erant, ipfum
relinquerent. Quapropter equites jusfit, ftatim ac hos-
tes vidisfent, in eos irruere, et omnem iis opportuni-
tatem legati mittendi aut colloquendi praeripere. Hisce
ita ordinatis, fuos progredi juslit, atque vix fuperave-
raiit collem equites, cum Craterus, ÏQi^e a Neoptolemo
deceptura fentiens, hunc graviter increparet, atque
fuos cohortatus, eos item in aciem educeret. Ipfe
cum equitibus pracgresfiis, Eumenis equites adortus est,
ita ut acre certamen equestre fuerit commisfum, et,
'»ncibus fractis, mox gladio equites pugnarent. Inter
"mnes autem Crateri virtus erainuit, qui pristinae vir-
'uus non immemor, inter primos femper verfabatur, et
multos fua manu interfecit, atque invadentes repulit.
1 andem vero ille a Thrace vulneratus, et equo delapfus,
' fs'iquis est proculcatus, fed Gorgias quidam eum
'gnovit, eique, male jam affecto et cum morte luc-
"' "^wstodiam appofuit. Cum autem dux cecidis-
' tinnenis equites, circumfufa undique turba, mag.
'tagem ediderunt, atque hostes coegerunt ad
""*• -^^"I- 30. Plut. 1.1. c. 7. p. 494 fq.
-ocr page 58-
iiinnn.ii.«.m».J!Hwi'-"|«ia-i".y»|'- "üm-JJi-ifiJi' I i"iil.-ui v > >i "H' win ■
48
pedestre agmen fefe recipere. In altero cornu pugna
haud minus gravis coorta fuit, nam cura equites coii-
currerent, duces ipfi quam primum fe agnoveruiit,
fingulare certamen Eumenem inter et Neoptolemum
obtinuit. Inveterato enim odio, Plutarchus ait, et
ira in fe invicem ducebantur. Maxima igitur viriura
intentione, frenis equonim remisfis, irruentes, galeam
et thoracem, manibus comprehenfa, diripuerunt, at-
que, cum equi fubterfugerent, una in terram delapfi
funt. Ibi Neoptolemo prius asfurgenti Eumenes popli-
tem fregit, atque ipfe furrexit. Neoptolemus niViilominus
altero genu innixus, fcfc defendit, fcd Icthale vulnusEu*
meni inferrc non potuk, qui ipfum tandem juxta cervicem
ita gladio percusfit, ut moribundus in humura devolve-
retur. Cum vero Eumenes ei conviciura faceret, emii-
que fpoliare vellet, gladio, quem manu tenebat, hiinc
fauciavit , fed , deficientibus viribus , plus tenoris
quam periculi illud vulnus intulit. Interea equites
inter fe congresfi, acriter pugnabant, et anceps initio
pugna videbatur, fed, cum Neoptolemus cecidisfet,
et alterum cornu esfet fugatum, etiam ad pedites ie
receperunt. Eumenes, quamvis vulneratus, ftatim fele
ad alterum cornu contulit, ibi ratus etiamnunc pugM'"
fervere, cum tamen ab hac etiam parte fufos hostes
esfe comperisfet, receptui fignum dedit, et fuos a pcr-
Tequutione revocavit. Ad Craterum vero accedens,
adiiuc fpirantem, èzi^axtvfs: ncii rnv Si^iav hs^!tM-
-ocr page 59-
MffW*ujBi«?!iiw^f ^'iP^^pwWMWg*''>v                nmwv'm »w..:Mfe^
MffPIWifl
49
tcu) xcXXu. i^iév êXoia'df^iTC rlv NeovróXefiOv , ToAAot
i hii'jov i^sv KKri<T:iro rtit; rvX'ifZ, airov Sè T?? avdy-
xx-t, S(' ifv ««v,ïp< 4''Aft) xaï fl-yv>)flf(, rciÜTci. Treiaói^evoi
vj Spdtruv, a-iivi^véxO^- Ec ciim frustra iiluin recreare
(luchiisfet, pro Jiominis dignitace proquc pristina amici-
tin am,iIo fiincrc cxtuüt, osfaqiie in Maeedoniam uxori
(•jus ac lihcris rcniifit'. Qiiamvis aiitem Plialangem
mm esfet afigrosfus, ca tarnen, quod in ea loca csfet
dcducta, ut invito Eüiiiene elabi non posfct, pacem
cum co fccit -. y\tquc ilie, fperaiis forc, ut niilitum
iminios Icniinte (ibi t'evinciret, omnibus libcram reliquit
i'iHiDiieiii, disccdcrc mallcnt, an fe cum ipfius copiis
t'iinjiiiigere. Data igitur per jusjurandum fide, in pa,
gtw cos dimifit, ut frumentum colb'gcrent, iili vero,
rcdimptis viribus, fidem fcfcllcrunt, et noctu redicrunt
'i' Aiuipatri cxercitum: quae res illi animum rcddidic,
iiictiimqiic rainuit, qucm ex Eumenis Victoria conce.
peiat . iiic prinium Plialangem perfequi conflitucrat,
''", cum ipCij vulncratus esfet, atque copiae dcfaiiga-
"^i notaque virtus liostium, rem experiri iioluit, et
cmfilium misfiuii fecit*.
^"c victoriam Euracnes rcportaverat decem diebus
^' priorem illam de Ncoptolemo, atquc res Perdiccae
'Periores fore, jam facilc cxfpectari poterat, cum An-
■i'^s 1.1. c.
4. 4.
"tarcli
<•■• -. Diotliir. XVnr. TI fq. Nepos c. 4.
1'.;
' "■""• 1'. XXV. ,7. Diod. 1.1, 02. Nep, 4. 3.
ü
-ocr page 60-
■w^i^:-^B^v*'«-.T-;<*.^i-.<-w wi'gB"jwwg|y;'^JH-<MjMlg-y^-Byj'i^
50
tipatcr in Afia incUifus viderenir, et omnia Eumeiii
patorcnt, Venintamen feciis evcnit, nam 1'crdiccas,
qui prioris victoriac iiuntinm acccperat, cum Acgyp-
tnm ingrcderctur, alteriiis mimqnam ccnior factns est,
bidiuim eiiim erat, ex qno a fuis interfectus csfct,
cnm fama ad exercitum pervcniret, Eumencm t'ugasfe
copias, ec ipfum Cratenim cecidisfe. Et ccrte vix
potnit jam gravins quid excrcitui annuntiari, qui Cra-
leium omnium maxime defidcraverat, et piodiderat non
tantum Perdiccam, fed etiam omncs, qui illi favisfcm,
maximo odio perfcquebatur. Non mirum igitur lios,
re aiulita, Eumencm, fimul cum aliis Pcvdtccac cog-
natis et amicis, capitis damnasfe, quippe qui, m\-
vena ipfe et percgrinus, Macedonum fortisfimum in-
lerfecisfet. Quae quidem rcs efFecit, ut Maccdones qno-
que, qui in Eumcnis exercitu adcsfent, ipfi fubiras-
ccrcntur '. Ita hacc Victoria, quamvis fummam g'o.
riam cft meruerit Eumcnes, magis tamcn illi nocuitj
quam profuit, nam ultro intelloxit, fc magis cti.
am quam antea, invifum Macedonibiis esfc faetinn,
atquc fibi nil fuperesfc , nifi ut cum infestisfiniis
fefe conciliaret , quod dilFicillimum forc praevidcbat,
aut gtavc et periciilofum cum omnibus belhim uisf'*
perei, cujus quidem cxitus vix dubius csfe P"' '^'
Hac tarnen ille porcusfus plaga, non fuccubuit, ncq
eo fecius belUim adminiftiavit, flatim cnini ft''^
i Plut. 1.1. c. ü.
-ocr page 61-
51
occidciitnlcs Afiac iiiiiioiis partes contulit, ut ibi om-
ma
fnceict, qiiae iiCui csfe posfeut, fl alii diiccs ipfum
•.li^i^icdcrciKur ' , qiii in Syiiam ad urbcm Trisparadifum
fe c-oiuulcraiii, ut dcinio de rcgno adraiuistrando, ne
ilicam dividcndo, agereuc.
§ m
Res gcstac Enmciiis in /I/ïa iniiiori: post
Pcrdiccne cacdcm.
Postqnam duccs ad urbcm Trisparadifum convenc-
i'iint, Antipater rcrum fummain adcptus, itcrum pro-
vincias iiiter duccs dividt, et, remotis omnibus, qui
I'crciiccac favisfent, Eumenis provinciam Cappadociam
Nicanori dedit -. Antiisoinis vero Aiam uon tantum
rc'timiit provinciam, fed etiam excrcitus, qui in Afia
Mcrat, fnnimus dux est creatus, ipfique mandatum,
'it 1'clluin cum Eumcnc gereret ■''. Eumenes continuo
^': cum cognovisfct, cum militibus fuis communica-
*"> "e fama aut rem in majus cxtollcrct, aut niilitum
"iimos rcrum novitate tcrrerct, fimul, ut quomodo erga
'^ aiiimati esfcnt , cognosccret. Unicuique tarnen
"^"' '^'c*-' tcrrori esfent , disccdendi potestatem dedit.
> w re adeo eunctos in ftudium partium fuarum
•"vtl.l. p, ,22_j2^_ Mamu 1.1. p. 55—61.
- Diod. XVfll. 39.
Atr
'W P. XXIX. o,. Diod. ,.,.
D 2
-ocr page 62-
52
Ir.duxU, ut tiltro illum (miïc| honavciirar, resci?-
furos Ie ferro decreta Maccdomnn aflirmaiues'. Turn
vcio occidcmcm verfus est progresfiis, atqiic omnia
colleg'u, qiiibws ad bellum iiuligcrct. Primum cqi'.is
f\ios Jiftnixu ex rpgiis armemis, qvao sd montem
Idain pascerentur, atqiie civitatibns pcctinias impe-
ravit, et veciifantes dare hostiliter diripuic ^, deimle
ad Lydiam fe contuli;:, et ad Sardes vcrfatus est,
qv'ia hacc loca campcstria equitatui in primis esfent
idonea, quo Eumcnes maxime valebat, Praotcrca
Sardibus aderat Clcopatra, qiiam Pcrdiccas ibi reli-
qucrat, cum contra Aegyptum progredcrctur, cni Eii-
meucs fiias copias ostendcrc cupiebat: at illa, me-
tiiens, ne forte apud vulgus Maccdonum invifa fieiet,
quafi bcUi ipfis caufa fnisfct, Eumcni perliiafit, nt
Sardibus discederet', quaproptcr illc in Phrygiara f"-
periorem fe contulit, ut ibi hiemcm Celacnis tranfigc-
ret -''. Cum milites ibi llipcndia llagitarent, nee tarnen
pecunia ipfi adesfet, artificium excogitavic, qno cos
exerceret fimul, iisque fatisfaccret. Regio enim illa pl"^'^
villas et loca munita habebat, quae plena raancipio"""
et pecoris erant; hacc autem Eumenes vcndidit l'l"'
langis aut metcenariorum ducibus, qui illa macli'
1 Justin XIV. c, t,
a 1'liit. 1.1. c. a. p. 496. ]nst. 1.1,
3  Arrian p. XXX. 20.
4  Plut. 1. l.d". Z);-t)3'H,l. P;l58. Pl'esf. ad D'tod.W Ü. 1'
,/,
-ocr page 63-
53
e\piigtiarent et pracdani militibiis pro ratione debiti
rtipcndii divifit, qiiae eo major crat, quo minus pro-
videri ejus incurfus potucrat'. Omnium autcm maxi-
me id ihiduit, ut quicunquc Perdiccae partibus etiam-
nunc favcrent, fecum conjungeret, Mifit igitur ad
Aleetam Perdiccae fratrem et Attalum, qui cum non- '
niillis aliis in Pifidiam fe receperant, ut fefe cum ipfo j
coiijungerent; hi vero, convocato concilio, illi obfe- !
qiii nohierunt, quia ejus gloriae invidebant. Turn Eu-
meiies. Hoc est, inquit, quod dicitur, de pernlcie nerao
follicitus est ^. Interea benevolentia et humanitate
militum animos fibi ita devinxerat, ut cum cpistolae
lil ejus castra invenirentur, quibus C talenta et ma-
xiiiii honores illi deceriicbantur, qui Eumenera interfe-
cisfet, nemo tarnen fit inventus, qui illi infidias flrue-
ret. Quo coguito, Eumenes militibus gratias egit, quod
nerao inventus esfct, qui fpem cruenti praemii fidei
jiirisjurandi anteponeret, deinde callide addidit, confic-
tas lias a fe epistolas csfe, ad fuorum animos experiuu-
"os, quo facto, et in praefonti labantium animos reii-
""'t, ot in futurum providit, ut (i quid (imile acci-
'islet, non fe ab hoste corrumpi, fed a duce tentari
f itrarontur. Omncs igitur operam iiiain certatim ad
ciistodiam falutis ejus ofienint ■% atquc dccerniint, uc
' ;)'■"»"■ P. SXX. 34. fqq. Plut. 1. 1. 8.
- f'»'■ 1-1- Auiun. ,, XXXI. 4.
■■ J"5t. 1. 1, Plut j. ., . ,„„
-ocr page 64-
54
mille corporis custüdes fempcr ei adosfcni. Gaudcbaiit
praeterea milites, eos fibi ab iniperatore honores deler-
ri, quibiis amici a regibus affici fuleant, nam caufias
purpureas, et chlamydcs Eumenes largiebatur, quod
apud Macedones donum maxime re;;iura est'.
Antjpater interca, qui ex Afia nondum dccesfcrat,
Ëumenem non est aggresfus , led Asandrum Cariac
praefectum contra Alcctam aliosque Perdiccac amicos
in Pifidiam mifit, qui tarnen aequo marte cum iis pug-
navit, et rcccdere coactus est ^. Aiuigonus deinde,
cum Antipater in Europam abiisfet, fimul cum vere
anni 320. copias ex hibernis contraxit, ut bcllum cum
Eumene inciperct, Hic fefe ad Cappadociam denuo
contulerai, et ibi liostcm cum haud parvo cxercitu
exfpectabat , Antigonus autem acriter ei inllicic,
manus couferere cupiens, quamvis copiarum ""■
mero Eumenes pracvalerct, Quod vero nemo pracvi-
«3ere potiieiat, feditio quaedam, in castris Eumcnis orta,
Antigono mirifice profuit. Perdiccas enim, umis ex
dncibus, brevi ante ab Eumene desciverat, et cum
tribus minibus pcditum et quingentis equitibus, "'■
dui via remota castra fuerat metatus. Staum Eu-
menes contra cum mifit Plioeniccm Tencdium ciiffl
quatuor minibus lelcctislimorum peditum cc n" ^
equitibus. Is noctu clam iter Iccit , et rcbf.'•'
^,
i pUit. i.l.
i, Atfiaii. p. XX KI. 10.
■ ■ ■ ^- —-^-^-i III
-ocr page 65-
55
ex improviTo, circa fccundam noctis vigiliam ador-
tiis, adiiuc dormientes, ipfo defecdonis auctorc cap-
to, reiiqiios facile opprcsfit. Eumenes noiinullos
capite niiilctavit, et bcnevolentia fibi reliquos reci-
iiL'ie ciipiens, cos cuin reliquis copiis itcrura con-
junxit. Venim Antigonus, his auditis, haud mini-
mam inde fpem concepit, fieri posfe, ut aliquem ex
tiucibus Enmenis peliiceret: quod ei ita cesfit, ut in-
gcntibiis promisfis Appollonidem equitum praefectum
fibi conjungeret, eique perfuaderet, ut in ipfo proelio
cum fuis transfugeret. Castra tum Eumenes liabebat
locis equestri proelio in primis aptis, quac campi
ürcyiiii dicebantur', atque illuc Antigonus quoque
«crcitum ducebat. Ilabuit liic ultra 10,000 peditum,
quorum major pars erant Macedones, et duo milüa
«qiiitiim cum elephantibus triginta, atque his copiis
'rsctus fupcriores niontanos occupavit. Eumenes autera
cum vigiiiti millibus peditum et equitum quinque milli-
"s ei obviam procesfit, et de proditore nil fuspica-
^1 'uos iii aciem eduxit, Acerrimum deinde proelium
"imisfum est, fed, cum pugnaretur veheraentisfime,
yo ümdes ad hostes tranfiit, quo turbatus exercitus
s"'s retrocedere coactus fuit, et Antigono victo.
'^™eie, qui^ „J.JO millibus adverfariorura cac-
lis.
""pdiniemis omnibus potitus est, ita ut Eurae-
'"^^"""«fm,.vici.z,,„_,,, 1.1. p. 165.
-ocr page 66-
'w ujy^nyr,. »yT,-:p^'*T^
56
nis copiae animmn icrc dcspoiidercin'. Qm! tamei\ rei
auctor fuerat praccipuus, ApoUonidcs, comprcliciifiis
ab Eumcne capitc est damiiauis. AliA bic, quam cx-
fpectaverant hostes, viA auliigicns, cos praevertit, et
ad eum locum, iis insciis, rcdiit, quo pngiia commisfa
fuerat. Cum ibi castra poiuislet, ligno collecto, ro-
gos exftruendos curavit, et luorura cadavera, tam
militum quam ducum, rite fcpelivit, ita ut Antigomiü
ipfo ejus audaciam et fagacitatera admiratus fucrit-.
Hostibus tarnen fe imparem esle, fi bellum protra-
heretur, optime Eumcncs intellexit, quam ob rem con-
filium cepit fe in Armeniam confercndi, ut ibi i'ocios
colligere et majores copias contrahere poslet: exiles
cnim res animi magnitudinem ctfi non frangebant, ta-
rnen imminucbant. Summa prudcniia illud exfequi aggres-
fus est, ita ut Antigonus, quum omni genere copianwi
abundans, eum perfequeretur eumquo facpc in itini-'n-
bus vexaret, nunquam tarnen cum eo manus conieicie
potuerit, nifi iis locis, quibus pauci posfent miiltis ic-
fistere\ Accidit aliquando, ut Eumencs in Ai'tig'"''
impcdimenta incideret, quae maximas opcs contini--
bant, tot bellis pracdationibiisque comparatas.
diripcrc noluit, mctuens ne fui pracda onusti, W'■
fiercnt et ad fugara inclinarcnt. Clam igii-">' ""
1  Diod. XVIU. 40.
3 Plllt. 1.1. C. 9. p. 497.
2  ^i.Vus 1.1. t. 5. 2. üiuii. XVIII. 41.
-ocr page 67-
'-,■ njiiii IJl» i.niii.Jt' jpin itf'mm «jww'j'wt»"--'' ■uain.. ffltn m«ii.'.,ii., «■■«»"immn^iManin,.».,»m myiw
57
naiidrum, qui iis praeerat, niifu, qui üiim moiicrcnt,
ad moiitcs rcccdcrcc, equitaiui non aptos. Qv.u tacto ,
fuos Euracncs praedam diripcrc jiisfit, et, ciim cam
fibi ercptam videiet, dolorem fimulans, fuonim non
tantum animos fibi habuit non infestos, fed fimul om-
nes niillis impedimcntis oncravic, quae fngam remorari
posfent'. Pervciiire tarnen co, qiio ftiidebnt, non po-
tuit, extremo enim tempore, ciim confilio capi non
Itosfct, hostium rauititudinc et ccieritatc circnmventus
est, Milites muiti eciam eiim relinquentes ad Antigoiium
transfugerunt, nee quidquam ei reliqiuim Fiiit, nifi ut
castellum quoddam miinitiira occnparct, qiialia miilta in
iiis montanis tractibns habebantnr. Plurimos igitiir rai-
litum dimifit, ne ipCa mnltitndine obfidio gravarctur,
et cum cqiiitibns quingentis et duceutis pcditibus
li; Nüram contulit. Castellum hoc crat raontanum,
wismim quidem, cum ambitiis duo fladia non exce-
onct^ fed natura non minus quam arte comraunitum.
Situm vero in alta rupe erat, acque rcpolita ibi ingens
'nmienti, lignorum atque id genus reriim copia, adco
"' UI multüs fnnos omnia praobcre adatim posfct iis,
'1'" ilhic coi)fu,",isfeuc \ Fuerunt tamen plures inter
^•^S quos fecum duxcrat Eumenes, qui loei difficui-
'te et rerum conditionc adco movercntur, ut ab co
J Pillis. 1. I. t. 9. p. 498. Polyacij, IV. 8. 5. P- 404.           :
" '^"JJ- XVIU. 41. de litii Norac vid. Nepos. c. 5. 3. Plut.
••• '°- l'.^yii. Scr.ibo Xa. c. z. r-7. V. lH. Dioys. l.I. p. 1Ö9.
-ocr page 68-
'i-^n?' '?f'ta!^j|^w)"i'( 'g :i^r'.iSff.i»g''H^T>«aim*"*
'^"TV?B?'?TWW«'>" -^-" ■■
58
ini<;fionem potcrent, qiiam ftatim benevole eos excipiens
concesfit ', Actum de rebus Eumeiiis videbatur, Anti-
gonus enim Afiam minorem totam fere occupaverat, nee
quisquam jam fupererat, qui cum ipfo de principatu
contendere auderet. Quamvis autem amicitiam et iidem
Antipatri nondum palam deferuisfet, animo tamen con-
ftituerat jam exfequi, quae dudum agitaverat, iibique
imperium vindicare. Eumenem igitur ob faepius proba-
tam fagicitatem (ibi adjungere cupivit, quod eo faci-
lius fibi procesfurum fperabat, quo magis omnis cva-
dendi fpes ei esfet praerepta. Itaque cum Noram
duplici muro, vallis, fosfisque cinxerat, Eumenem ad
colloquium invitavit. lUe tamen primo recufavit, 110-
luitque castellum relinquere, nifi obfides dedisfet An-
tigonus, quo illc audito, eum admonuit, ita agerct,
quafi cum potentiore loqueretur. Tum Eumeiics
ouSévx inquit, IjKai/ToC xps'tTTOva vÓ/ki^w , /iéxfi *" ''
rov ^iCpovi xvfioq. Mifit deinde Antigonus fratris filiw"
Ptolemaeum obfidem, atque Eumenem ad fe dcsecu-
dentcm amplexus, diu familiariter cum ipib est collo*
quutus: cum tamen de pace frustra ageret et ibcietatc,
non nifi difficulter, ingruentibus undique Maccdonibi'S
qui virum adfpicere cupiebant, Eumenem in tutiim
locum reduxit ^, Antigonus igitur cum fpes Euniei"'
I Hinc Diodor. 1.1. modo rcxceiitos rcceiil'et, qui cinnEiiw'"'
Noram tenueriint, et postea pliircs ctiaiii abiisl'c .uit iiioiin-'' !"■
riisfc videntur, nam idem .\VIU.53 tantum fjuinjcutos noiimw*
a Plut. 1.1. c. 10, ],). 499, Diod. XVUl. 41.
-ocr page 69-
fibi coiijuiigcndi ciira fcfcllisfct, copiis ad Noram ob-
fidciidam relictis, cum reüquo excrcitu in Pilidiain
abiit, ut ibi AIcctam et Attalum aggrcderetur, quo«
cito debeilavit. Interen Eumenes Hieronymum Cardia-
num amicum in Macedoniam miferat, qui Antipatro An-
tigoni confilia nuntiaret, ab eoque petere: auxilia.
Ipfe autem, ut Diodorus narrat, cum varias vitac vicis-
fitudines expertus esfet, animos non fubmittebat, ob-
fciirura enim ei esfe non potuit, quam variae et inex-
fpectatae esfe foleant fortunae converfiones. Rcges enim
Macedonum inanem fpeciem tantum regni referte vidit,
et multos interim adesfe, qui omnes fuis commodis
piospicerent, ita ut facile exfpectare posfet, rerum
converfionem locum liabituram', quae ipfi opportuni-
t.itcin daret ex Nora aufugiendi, atque de integro hel-
ium gerendi, Nil igitur neglexit, quo fuos intcgros et
iid omnia paratos haberet, et, quamvis praeter frumen-
tuni, aquam et fal, nihil ciborum fuppeteret, efFecit,
iH liilariter et laute vivere viderentur, Singulos vicis-
'"11 ad fuam menfam admifit, et colloquio et hilaritatc
•^ucnam condlvit, atque morura facilitate omnes fibi
'evinxit. Cum autem loei angustia fuis molesta esfet,
'-'^ ambulandi locus fuppeteret, maximam loei domum
1'iam loeum delignavit, quo omnes corpus leniter
^'ïntes ambularcnt. Ut vero equos robustos et for-
' ^'"^- -^Vlll. 4a. U-. Dyoys. l.I. p. 172.                   ]
-ocr page 70-
6o
tes confervaret, qiii agitari non poterant, callidum
fiiit ejiis inventum, ut ftans jumentum calcfieri exer-
cerique posfet. Subftringebat nempe caput loro alti-
us, quam ut prioribus pedibus pianc terram posfet
attingere, deinde vcrberibus cogebat exfultare et cakes
remittere. Qui motus non minus fudorem excutiebat,
quam fi in fpatio decurreret'. Praetcrea hordeum con-
tufum equis dedit, ut facilius concoquerent, quibvis
omnibus efFecit, ut jumenta post coniplures meiiles
aeque nitida haberet, ac fi in campestribus ea locis
fuisfent. Quotiescunque vero voluit, apparatum et imi-
nitiones Antigoni, alias incendit, alias disjecit ^, Tcmiit
autem fe Norac, quamdiu fuit hiems, intcrca- exfpcc-
tans llieronymi ex Macedonia rcditum , ipfasque res
confiderans, quo abircnt. Et, quod pracvidcrat, acci-
dit etiara, nam in Europa mortuus erat Antipater, et
Polyfperchon munus fummi iitiperii curatoris accepe-
rat, quo tota rerum facies admodum fuit mutata.
Casfander enim, Antipatri filius, aegrc munus fib'
ereptum fercns, cum Antigono et Ptolemaeo fcfe con-
junxit , ut conjunctim Polyfperchonta aggrederentur,
atque ipfum Macedoniae praeficcrent. Antigonus, I'SHC
augendae auctoritatis opportiuiitatem nactus, facilc im-
perium fibi dclatum iri fpcravit, cum Eumcnes m-
chifus, et Alcctas victus esfet, atque ipfe exercicuin
r Nepos. c. 5. 5. Diod. XVm. 42. Plutarch. c. 11. P- 5o°-
a Nepos, c. 5. 7.
-ocr page 71-
ÖI
liaborcc fcvaginta ininium peditum et Cqiiitum decem
miiliuiTi cum trigiiita clcpliaiitibiis, qtiibus copiis ne-_^^
iiiinem posfe rcfisterc confidebat, qnare 'éyva feïj jrfoir/-
Xsiv fi^re Toi^ ^cctiXzZai (i^re roti; sTri/^s^ifTxii eturüv *.
Arrhidaeus vero, Phrygiae ad Hellcspontum praefec-
tiis, ejiis confilia praevidcns, fuam provinciara miinire
ftiiduerat, et iirbem Cyz'cum, qiiae praefidium rcci-
perc noiucrat, erat aggresfus, quo ufus praetextu An-
tigoniis eum bello petiic, cjiisque provinciara fibi vin-
liicare voluit. Arrhidaeus autera flatim milites raifit,
qHi Eumenera obfidione liberarent eumque ad belli
focictatcm duccrent ^, quae tarnen res cffectu caruisfe
videtur, nam Antigono refistere Arrhidaeus non po-
mit, et alio plane modo Enmenes e Nora est libc-
ra:us.
Appropinquante vere anni 319 a, Chr. rcdiit tandem
Hieronymus ad Eumenem, qui ex Macedonia redux
in Afia minori degerat, cum Nora undique cingcre-
tiir, quo nunc demum, tanquam Antigoni legatus re-
.verti potuit, Ilic enira ad fe Hicronymum arcesli-
verat, eique magnis perfiiaferat rauneribus, ut legatio-
n<^ra ad Eumenem fusciperet, atque efficerct, ut pugnae
'" Cappadocia obiitus, amicitiam et belli focietatem
'^"m ipfo jiingerct , donaqre longe majora priori-
bll
s et provinciara ampliorem acciperci, primus dcnique
' "'"J. XVIII. 50.
2Üio>i. 1.1. 52.'
•^^MJ&- -^.^n 1,,,,
-ocr page 72-
^W "^'^ ^'■^•^^fKF''^:^^'^
6'j.
esfet inter amicos et omnium reriim pnrticcps', Eii-
menes ita ab Hieronymo rerura conditioncm edocttis,
multo magis ctiam, quam aiitea a tali focdcrc crat alie-
nus, et fidcm prodcrc, IcgUimis irapcrii regibus dcbi-
tatn, nohiit, opportunitatcm vcro libcnter hanc arripiiit,
lu fe ex Nora expedirct. Finxit igitur (ibi foedus
placcrc, et fe de conditionibus agere veile. Cum
autem Ibederis formula ei eslet ab Amigono oblata, in
qua ille primum quidem, ut invidiam cvitaret, regum
mentioncm fecerat, fed Eumenem tarnen libi tantum
obftrinxerat, hanc illo lic mutavit, ut cum regibus
etiam Olympiadem nominaret, et promitterct, fe cosdem
cum illis amicos atque inimicos liabiturum. Hiscc
mutatis, Eumencs formulam Maccdonibus remifit, qiii
illum obfidebant, fe paratum diccns, ut ita focdus ini-
ret, ipforumquc judicio permifu, utra foederis formula
justior esfet. Tum illi Eumenis formulam ftatim ad-
probarunt, atque Nora abicrunt, postquam Eumenes
iusjurandum dederat. Hic vero, bene intcUigcns Ami-
gono talc foedus numquam posfe placere, quam primum
potuit, fuos ex Nora cduxit, atque obfides Cappa^lO'
cum, quos liabucrat, remifit. Jumenta ftatim, tcntoria
aliaque quibus opus habebat, ab urbibus vicinis accc-
pit '^, et undique cos coUegit , qui antca fub ejus
aufpiciis militaverant, et nunc per regioncm crrabant.
1   Diod. 1.1. c;o.
2  Plut, c, 12, p, 500.
-ocr page 73-
fnva. -j jMMaJi'ti'i'ijijm'.'^piiWfii ■^lyww.jwi-jt'i^wjff^.j^ipy^'Tg^ewi^iffipira'iif
•■'jm* ^'- ■ w" '
63
Alacrirer !ii, multique practcrea, ad eiim conflnxenmr,
ita ut brevi tempore duo millia fecum haberet, praeter
quingentos equites, qiios ex Nora eduxerat. Cnm
liis in Cappadocia verfabatur jam Eumenes, quum
Antigonus focdcris formulara acciperet, qui tale foedus
rcjicieiis, eum arctius etiam includi jusfit, re autem
compcrta, fuis maxime iratus fuit, quippc qui gravis-
fimum liostem e manibus dimifisfent ^
Polyfperchon interea, ubi bellum cum Antigono, Pto-
leinaeo et Casfandro inftare vidit, Eumenem Afiae prae-
ponere decreverat, ut fic Antigonum impcdiret, quo-
minus in Europain tranfiret, et, cum Hieronymus
lirevi ante rerum conditionem ei indicasfet, ipfi om-
nes istas copias adjungere ftatuit, quae regibus fidae
in Afia manferant, nominatira Argyraspides, atque pe-
cunias ei omncs administrandas permittere.
§ IV,
l)e u//imis, quac Eumenes cum Antigono gesfit,
proeliis.
I" Cappadocia Eumenes verfabatur , cum Polyfper-
<^Mntis et Olympiadis littcras accepit, quibus admone-
""ir, ut regum partes amplcxus, inimicitias cum An-
SO'io non deponeret, five in Maccdoniam transgresfus,-
^""1 tiitelara ctiiarc vellet, (ivc in Afia , exercitibus
"^""t- M. 53. Plut. 1.1. 501,                   .. ^^          -J ,
^
-ocr page 74-
64
pccuiiiisque accepus, cum Aiuigono bclUim mallet ge-
rcre. ' Pracrerea fcriptiim erat, rcges jusfisro, \n pro-
vincia, ab Anügono adcmpta, ei rcdderccur, omniaquc
ipfi, quac antea obtiiniisfct iu Afia, rcstitfercntur,
eosqnc ipfi qningoina talcnta largiri , quibus damna
lefareircntur, et litoras ad praefcctos Ciliciae et pecu-
niarum custodes mifisfe, qui quingcnia talcnta et cae-
teras pccunias, quantis ad pcregiinos miiites condu-
cendos iudigerct, ipfi exliibercnt, dcniquc ccrtiorem cum
feccrunt, fe Argyraspidum trinm millium pracFectis
maudasfo, facrameuto Fe Eumeni obügarcut, eumquc in
omnibus aiacriter juvarent, qui totius Afiae imperator,
piena cum potcstate, esFct conflitucus. Olympias prae-
tc-rca Eumenem rogavit, quid cxpcdiro ccuferet, ipFane
iu Epiro remaiicret , au redirct in Maccdoniam.
lluic illc primum fuafit, nc Fe movcret et cxFpcctarct,
quoad Alcxandri filius rcguum adipisccrctur. Sin aliqiia
cupiditatc rapcrctur in Macedouinm, omnium injuria-
rum obliviscerctur, et in neminem acerbiore utcrctiir
imperio: «Cto; S' aiTi rijv sijvoizv ^ipsitordTnv »P°ï
TcC? fixaiXst^ T£Ti)f>)xa)i;, ïxffvev AvTiyóvw ix.è\i ft>t wpo^f'
%riu è?,iSi«.'(ci^é'ju Tiiv paa-ifisiav - roxJ Sè 'AAsIkv^P'^
5ra(Jo^ TfiaSsoixé-JTj (35>i5fia; , Stars rijv ofCpavixv x»t
Stcf. Tviv Twv y.ys/AÓvmv TrAïOvt^ïav, SiéXu^iv ap/iü^eiv i*"'"!'
ntivT»
xivJi/vov «vaS^xsffOai tÏ!? twu pu<ri>\£uv iraTtjpi*';
Evsxa .
                                                                  .
1 Diod. XVUl. 57—jR, Nepos. c. 6. Plut. c. 13. P- 5°'-
-ocr page 75-
-^1.1 »iw.iplWpW"«lW'IIP«'>)^BMfWIW'''«<«*'*'W!W^''^^
^5
MiS Ikeris acceptis, Eumenes e Cappadocia in Cili-
ciam cum fuis copiis tetendit, ubi Argyraspides, du-»
cibus Antigene et Teutamo, castra habebant. Habuit
eo tempore Eumenes peditura duo mlIlia et quingcntos
equites, piuresque etiam exfpectabat. Summa enim cele-
ritate progredi debuit, quoniam Antigonus Menandrurti
ciini copiis miferat, qui Eumenem in Cappadocia pro-
fligaret. Verura triduo ferius Iiic advenit, et, postquam
frustra liostem pérfequi conatus fuisfet, in Cappado-
ciam rediit. Eumenes autem magnis itineribus, fupera-
to Tauro, in Ciliciam venit, ubi Argyraspidum du--
ces illi obviam cum amicis procesferunt, ipfique funt
gratulati, qui e tantis periculis falvüs evafisfet, et ei,
quantum in fe esfet auxilii, funt polliciti'. Nee ta-
rnen Eumenem latuit, quara invHus esfet Macedonibus,
«lui imperium recufabant peregrini, qUem ante ipfi capi-
"s damiiaverant, praefertira cum ipfi duces dominandi
^"pidine flagrarent, milites autem invictus exercitus et
tot vietoriarum praefulgens gloria, omnes duces post
Alexandrum fastidirent *. Quapropter Eumenes pecu-
"'SS accipere noluit, imperii fimul fpeciem callide a fe
i^ertere ftudens. Dixit enim in fomnio fibi apparuisfe
^^andrum, regio ornatu indutum, qui ipfbm jusfisfet
^fiaculum regium conftituere, quo duces convenirent,
■^""s deliberaturi, eum enim fe ipfis ita adfutu-
E
-ocr page 76-
P'1!^ii'W*Pi"ii'W-!!'"-'"Wf-W«"
»M»"^.',a-t.ji.,'ll|l 'iiwn,'
66
n''TO poUicitutn esfe. Haec cum admodrm Argyrasyiidtm
ducibus placerent, ftadm tabernaeulum est confectum
cum fella aurea, in qua fceptrum, diadema et arma
Alexandri depofuerunt'. Cum igitur non ad Eumenis
principia, fed ad regia conveniretur, quodammodo hic
latebat, quum tarnen per eum unum omnia gererentur*,
et non tantum ducum invidiam a fe avertit, fed eormn
etiam, ipforum adeo militum, benevolentiam et favo-
rem fibi conciliavit'.
His ordinatis, Eumenes omnia ad bellum futurum pa-
ravic. Eos igitur, quorum fidem cognoverat, largis-
fima pecunia inftruxit, et per Afiam dimifit, ut raagnis
ftipendiis milites conducerem. Nam pecunia abunda-
bat, qiuim illi thefauri ei adesfent, quos ex Afia Quin-
da * Argyraspides adportaverant. Factum ita est, ut
multi, e Cypro etiam et Graecia, ad eum confluerent,
e quibns exercitum coUegit decem millium peditum et
duorum millium equitum, praeter eos, quos jam antea
fecum habuerat'. Antigonus autem etPtolemaeus, Eume-
nis fortunam moleste ferentes, quovis modo ei nocere
1 Diüd. XVIU. 60. fq. Plut. c. 13. p. 501. Polyacn. IV.
8. a. p. 399 fqi'
Nepos, c. 7. 3.
3  Diod. XVUI. 61.
4  De fmi vid, ITesfel. ad Diod. XVUI. 62. p. 303« '"'"5''«
p. 200.
5  E Nova cdiixcrat 500, collcgcrat antca 2000, (Diu'^. -^ /
5. 9.) Argyraspides erant 3000, (ibid. c. 58) quibiis (i addu ei
ijooo, quos mme coUegit, Eiinieiics jam liabuit 175°° '""it*--
-ocr page 77-
6?
ftudiierunt. Itaqiie Ptolemaeus cum clasfe ad Zephyrinm
Ciliciae appiilit, ad eosque mittens, qui Quindis re-
gios thefauros fervabant, jusfit, in posterum nemo
quicquam Eumeni folveret. Frustra , nam major
apud eos erat Eumenis et regiae domus, quam illius
aiictoritas. Antigonus contra perfidid Eumenem tol-
lere ftudens, Philotam, unum ex amicis, cum literis
ad Argyraspides caeterosque Macedones mifit, qui Eu-
meni aderanr, eique adjunxit triginta viros, qui Argy-
raspidum duces convenirent, ut eos ad conjurationem
contra Eumenem incitarent. Hi camen apud duces
nihil effecerunt, et Argyraspides, literis acceptis pri-
mum tumultuantes, Eumenes monendo ita fedavit, ut
majore etiam quam antea, benevolentia illum profe-
qiierentur'. Hic deinde cum exercitu ex Cilicia in
Phoeniciam tetendit, atque urbibus naves imperavit, va-
'wam clasfem comparare ftudens, cujus ope Polyfper-
clion maris imperium obtineret, et facile copi.
'* M Europa in Afiam mittere posfet ''. lis non
<^ontentus, haud parvam pecuniam a civitatibus exe-
P^ quam Polyfperchonti mitteret. Haec clasfis in
'oslum Ciliciae portum appulerat, ubi praefectus ^
' "S«ies ob aestum pelagi morabatur, cum Antigoni
'^'s ex improvlfo'appropinquaret, quae, victoria in
"«"esponto
reportata, iH>i^s fpoliisque erat ornata.
' Diod. Xvilr /- ^
^ n: j
            • <'ï-<53.
E 2
-ocr page 78-
'^'"■■'.^='.'^'^ÏWB j
<S8
Hanc ut vic'erunt Plioenices, direptis Eumenis pecu-
niis, in Antigoni triremes infiliebant, qui ita r?pente
magnam pecuniarum vim, multosque focios acquifivit'.
Antigono jam via patebat, qua in Europam transgrede-
retur, fed ille prius Eumenem devincere voluit, quam
ex Afia abiret. Viginti igitur millia peditum et qua-
tuor millia equitum ex toto exercitu elegit, qui ma.
xime expediti esfent, quibuscum in Ciliciam fe con-
tulit, \n Eumenem fuperaret, amequam majores hic
copias contraxisfet. Hic autera, quid rei esfet intelli-
gens, per Coelo-Syriam agmen duxit, ut ad fuperiores
imperii provincias perveniret. Postquam Euphratem tra-
jiciens, incolamm incurfione fuorum nonnullos amifü-
fet, fuperato etiam Tigride, in pagis Babyloniae, quae
Carae dicuntur, hiemem tranfigere decrevit*. R^
Afiae quoque Eumenis confiliis baud parum profuturae
videbantur, nam cum Python, Mediae Satrapes et ïtji-
Ttjyï? tSv 'dva 2«Tp«5r£(Sv «5r«ir2v conftitutus, eo i •
perio infolentius ufus esfet, reliqui Afiae Satrapae ie
contra eum conjunxerant, eumque coegerant provin-
ciam relinquentem, ad Seleucum Babyloniae praefecw
ad bel-
conjur-
aufugere^. Eumenes igitur non tantum omnes
lura paratos invenit, fed, fi fefe cum alterutris
geret, ftatim multa habuit, quibus adjutus mulw
I Polyaen. IV. 6. 9. p. 375.
a Diod. XVIII. 73. XIX. ia. cf. Droys 1.1. !'• 2<'3'
i Diod. 1.1. 14.
-ocr page 79-
,. r -ff -maf "fjws^i"™'?»'- ■
69
lius bellum ciim Antlgono gereret. Itaque flatim ad
Seleiicum et Pythonem mifit, ut illi regum causfae
opem ferrent, et fecum Antigono refisterent. Verum
illi, regibus quidem affirmarunt fe auxilium laturos,
fed mimquam Euraenis imperata facturos, cui publico
confilio Macedones poenam capitalem irrogavisfent:
et fimul per legatos Macedonum aniraos ab Euraene
abalienare frustra conati funt. Quae ut Eumenes au-
divit, fuis ob fidem laudatis, Tigrim iterum transgres-
fus est, castraque pofuit ita , ut trecentis fladiis a Ba»
bylone abesfet, quo majorem Seleuco terrorem injice-
ret, et hinc Sufa progredi posfet, ubi reliquos etiam
Satrapas cum fuis copiis convenire placuerat. Cum
tarnen haec regio diutius commeatum exercitui prae-
bere non posfet, ad alteram Tigridis ripam redire Eu-
nienes conftituit, Seleucus autem et Python, ante tranli-
"™ perfectum, navibus quibusdam appulerunt ad il-
"'" loeiim, quo Eumenes castra habebat, et quovis
»iodo Macedonibus perfuadere ftuduerunt, ut Eumenem
'srerent. Cum tarnen frustra hoc fe agere intellexis-
> losfam diu obftruciam aperiri jusfit Seleucus,
'actum, iit, tota regione fubmerfa , Eumenis
itiis in fummum periculum adduceretur. Postridie
tumenes, impedimentis relictis, fuos ad alteiara
^ npam traduxit, nee Seleuci equites, numero
otiippe info •
"lenores, tranfitum impedire potuerunt. Nocte
Sniente, incolarum aliquis üs indicavit, que»
-ocr page 80-
70
modo aquam abducerent, quo facto, iterum flumen trans-
ierunt, ut impedimenta rccuperarent. Seleucus hoc
animadvertens, cum Eumenem fuam provinciam relin-
quere, quam in ea manere mallet, legatos mifit, qui
inducias facerent. Enmenes igitur continuo in Sufianara
contendit, exercitu in tria agmina divifo, ne victus
deficeret. Et cum jam antea ad Sacrapas fuperiorum
provinciarum regum litteras perferendas curavisfet, nunc
iterum mifit, ut cum üs copiis ipfi obviam venirent',
quas, duce Peuceste , coUectas habebant *. Antigonus
quidem, quominus liae copiae conjungerentur, impe-
dire ftuduit, verum Eumenes longius jam progresfus
erat, quam ut praeverti res posfet, quapropter redire
debuit, ut majores copias contralieret. Quod vero fa-
cile exfpectares, revera accidit: vix enim Eumenes
fe cum Satrapis conjunxerat, quin lites et contentio-
nes de principatu orirentur, Quamvis enim Eumenes
fummus belli dux creatus esfet, aderant tamen alli, q"'
aegerrime imperium ,ei concederent: nee ante res «'
compofita, quam, Eumenis fuafu, morem adoptarcnt,
ante jam inductum, ut duces deliberaturi, quotidie ad
regium tabemaculum convenirent'. Quamvis aute"'
1 Diod. 1.1. 12. 13.
a De numero harum copiarum vid. Diod. 1.1. H- ^^' " .
tus Eumeuis exercitus conftitisfe dicitur triginta quinque n"
bus peditum, equinim l'ex inillibus et centum, et eleplis""
ceiULiui et quatuorüccim. cf. Droyfeit 1.1. p. s.66.
3 Uiud. 1.1. 15.
-ocr page 81-
■T:.'^T^?mmse'>m-'i"^'^^im^fli^.-W>B^-\ Pf*ff^''"-'gi^W'iJ-.^^Wt^JJJWill!jfi'WPlJ|pl!l^^^
7f
Eumenes copias longe pliires, quara antea habens, facile
jam Antigono refistere posfe videretiir, ab altera tarnen
parte luxuria et mollicies, qiiae Satrapariim exercÏLiini
non minus, quam fumma morum corruptio, invaferant,
non potiieriint non Macedonibiis alüsque eopiis, qiras
Eumenes adduxerat, vehementer nocere. Omnes enim
Macedones effiife adulabantiir, quos quotidie ad con-
vivia vocabant, xai oXiyov %fóvot; to cTpar^TreSav atra-
TÏ«; ■rxvttyupt^ouo'ifi; tcxrccyuytov iiroiyi(rav, kou StuMyu-
ycCfiSMv
fT( »lpéffsi STfarttySv ax^'v, urTtsf èv rxlf
lyiHo*f«.ri!cii;^.
Verum cum Antigonus appropinquaret,
et pugna inftaret, omnes fe ad Eumenem converte-
runt, quippe qui folus talis videretiir, qui illi refistere
posfet. Nam Antigoniis cum Seieuco et Pythone Ti-
grim fuperaverat , et celeriter contra hosces Sufa
verfus contendit. Cujus rei Eumenes certior factus,
Xenophilum arcis Suforum praefectum, eam jusfit acer-
rime contra Antigoiium defendere. Ipfe aiuem, postquara
Maeedonibus fex menfiura ftipendia folverat, et duobus
talentis Eudamum, qui elephantibus praeerat, fibi con-
•^'Msfet, ad flumen Pafitigrim exercitnm duxit, quod
'füiifitu difficillinnim, unius diei iter a Sufis abest. Eume-
^s tütam hujus fluminis ripam praefidiis firmavit, arces-
r *
'IS etiam e Perfide decem millibus fagittariorum, es-
P'^ctans, quid Antigonus acturus esfet. Hic, cum
^"1 Suforum frustra esfet aggresfus, S.'leucura ibi
'^'«•'•'..3.P.50..
- ■'^^■^ -
-ocr page 82-
-rtr^'-ww! y.i.'Hfii-jyj|j!'^
72
cum exercitus partc reliquit, et, multis fuorum folis aestu
amisfis, ad Copratem pervenit, quod flumen, in Pafi.
tigrim influit. Illud tranfire fibi propofuerat, fed Eu-
menes, quid ageretur intelligeiis, cum quatuor millibus
peditum et mille trecentis equitibus, quam celerrime
potuit, fe ad Copraten contulit. Ibi liostium ultra tria
millia peditum, et equites fexcentos, qui jam tranfie.
rant, offendit, et praeter lios fex millia eorum, quifpar-
fim pabulandi caufa transierant, quos omnes non tantum
in fugam dedit, fed, aliis aquè fubmerfis, aliis caefis, ad
quatuor millia captivos cepit ^. Nee Antigonus auxili-
ari fuis potuit, quia navigia non habebat, quibus Iki-
men tranfiret. Hac ille clade adeo fuit percusfus, ut
ad urbem Badacam recederet, mox autem exercitum
in Mediam ducere decerneret, ut ibi milites reficeret,
quorum atiimi itinerum difficultate et acceptd clade
haud parum infirmati erant. Quo audito, qui cum
Eumene conjuncti erant Satrapae, in varias fententias
abierunt, Eumenes enim, quique cum ipfo ex Afia mi-
nore advenerant, illuc redire cupiebant, ceteri contra
bellum in Afla fuperiore confici maluerunt. Quae con-
tentio cum rebus graviter nocitura videretur, quoniaffl
feparati hostibus impares esfent, Eumenes üs '^°^'
cedendum ratus, in Afia fuperiore manendura decre-
vit. Motis igitur a Pafitigride castris, viginti q' *
t.ior dierum itinere ad Perfepolin in Perfiam ?'=''
i Uiua. 1.1. 17. i3. P'"
L
-ocr page 83-
w^^^llm^^.,||■l^.i^l^p<l^>l^^^pl!|l^ll^|^l^l|■.l>.l|
73
runt, ubi Peucestcs exercitum laiuisfima ratione exci-
picns, festiira magnificentisfimiim Philippi et Alexan-
dri memoriae inflitiiit, et nihil omifit, qiio militum ani-
mos fibi devinciret. At Eumenem non latuit, quid ille
mente agitaret, qui cum eum militum favore cumula-
tuin videret, metuens ne, quod aifectabat, fummum
(ibi imperium acquireret, literas quasdam fictas pro-
tulit, quibus Peucestae fuperbiam deprimeret, fuara-
que augeret auctoritatem. Syriacis illae literis erant
confcriptae, et ab Oronte Armeniae praefecto acceptae
dicebantur. lis autera continebatur: Olympiadera, una
cum filio Alexandri, Macedoniae regnum, interfecto
Casfandro, recuperasfe, et Polyfperchontem jam cum
regii exercitus parte, in Afiam contra Antigonum trans-
'isre, eumque Cappadociae imminere. Hae literae
cuin a praefectis militibusque lectae esfent, res ita
commutata est, ut qui Eumenem antea fere contem-
''^rant, jam fummopere eum colerent , idque magis
''"ara, postqiiara Eumenes Sibyrtium Arachofiae prae-
fctum, in judicio vocatum aufugere coegisfet. Eu-
menes ita, fumma in exercitu auctoEkate' r.ecuperata,
•""nes dicto obedientes habuit, et quo magis fuos
'"fes et promptos ad officia redderet, coraitate et
«levolentia, cum alios, tum ipfum Peucestem fibi
""it. Praeterea, pecunia fe indigere fingens, qua-
ta talenta ab iis ducibus est mutuatus, quos
^ fibi infestos cognoverat, quo factum, ut illi,
. M>|)
-ocr page 84-
74
metuentes de pecunia, ipfuis faliuem maxime ciirarent,
et fidisfimi corporis custodes, fociiqne certaminum esfent'.
Dum haec agebantur, Antigonus ex Media in Per-
fiam exercitum diixit, et Eumenes ei obviam pro.
gresfus, certamen committere conftituit. Verura ciim,
altero die, Eumenes facrificii opportunitate exercitum
laute excepisfet, et militum aniraos oratione confir-
masfet, ex immoderato vini ufu in raorbum incidit,
atque per aliquot dies morari debuit. Malo vero fenfira
remittente, copias procedere jusfit, ipfe in lectica ag-
men fequutus, ne tumultu et clamore militari turbare-
nir*. Turn vero in primis apparuit, quantum omnium
jndicio caeteris omnibus praeftaret Eumenes peritia militari.
Nam cum unius diei fpatium exercitus a fe invicem abes-
fent, et utrique ad pugnam fe pararent; Antigonus
quidem facilem fibi fore victoriam fperavit, fi Eume-
nes abesfet, alter vero exercitus, demisfis animis, rebus
defperavit, fi illo duce careret. Quin, cum lios-
les in confpectum venisfent, Macedones pugnaturos fe
negarunt, nifi Eumenes ipfos ordinasfet, nee prius
progredi volueriint, quam ille in lectica pofitus ad eos
esfet delatus, et manu omnes falutasfet. Tum alacriter
arma ceperunt, liostes ad pugnam provocantes, ^
Antigonus rationem videns, qua milites ordinati esfenCf
1  Diod. 1. 1. 21—24. Pint* !• !• 14' Polyaen. IV. »• <*
p. 402.                                                                     . !
2 Uiod. 1.1. 24.                         .1
■■ -ri^ift-
-ocr page 85-
-W^,'A»^.«'WW!W!''^-' ""^««««^^SPÏWIi
75
ftatim Euraenem rebus interfuisfc intellexit. Lecticam
aiitem per ordines hostiles delatam confpiciens, Toüt'
y,v TO (pops"ov, iiiquit, to avTivafccTaTTaiievov >i/iïv,
atque mamis conferere non aufus, exercitum abdiixit'.
Trium igitur fladiorum intervaJlo castra utrique pofue-
nmt, et per quatuor dies agros depopulati funt. Quin.
to tandem die Antigonus legatos ad Eumenis castra
mifit, qui Satrapas excitarent, ut Eumenem relinque-
rent, et Macedonibus reditum in patriam et honores
promitterent. Verum non funt admisfi, et Eumenes, cum
fuos ob fidem laudasfet, fimul eos monuit, ut ab hos-
tiiim fallacia in posterum etiam fibi ca verent. Regio,
in qua tum castra habebant, inculta erat, et non diu
tantes exercitus alere potuit, tridui vero via aberat
regio Gabiene dicta, quae fertilisfima non tantum,
fed ab ipfa etiam natura munita erat; liuc igitur nocte
infequente Antigonus fe conferre decrevit. Hoc con-
filium transfugae Eumeni indicarunt, qui eam regio-
nem praeoccupare cupicns, ftatim quosdam dimiflc,
qui transfugarura fpecie , Antigono renuntiarent, liostes
"octu castra esfe invafuros. Hic igitur, acie inflructa,
nostes exfpectavit, nee ante fe delufum ab Eumene
leiifit, quam hic jam castra reliquisfet, et longe fuis-
'et progresfus. Ille tamen cum quovis modo Eumenem
Pwfcqiii conftituisfit, Pythonem jusfit, cum reliquis
fequeret
"•■ 5 ipfe, asfumptis equitibus, quam celer-
'^'«•I-1.I4. 15.
'"■^^
Il fin l^^l iï'fiiilÉg*
-ocr page 86-
^i9n^i-:if^>'i^i^r^--^
76
rime potuit, procesfit, et prima luce extremum liostium
agmen asfequutus est. Tum Eumenes hostes confpi-
catus, totura Antigoni exercitum brevi adfuturum pu-
tans, fuos fubfiftere jusfit eosque in aciem eduxit. In-
terea Antigonus reliquas copias exfpectavit, quas,
ut advenerant, ftatim ordinavit. Summa tum arte
uterque imperator milites dispofiiit, nee quicquam
omifit, qnod rebus prodesfe posfet, et , quum jam
ferverec pugna, ita prompte et callide duces om.
nia adminiftrarunt, ut alter alterum fuperare non posfe
videretur. Accurate Diodorus Siculus' hanc pugnam
descripfit, nee immerito, nam fuit celeberrima, quae
in hoc bello locum habuit, quamvis rei exitus an-
ceps fuerit. Cum per totum diem acerrime pugnatum
esfet, uterque tandem imperator fuis receptui fignum
dedit. Cum autem nox ingrueret, et neutra pars
fe victam fateri vellct, ftabant denuo exercitus inllructi,
ut pugnam brevi inftauraturi viderentur. Verum omnes
kinerum molestiis et pugnae laboribus adeo erant con-
fecti, ut ad mediam tandem noctem utrique recede-
rent, castra metati centum fere ftadiorum intervallo
a loco, ubi pugnatum fuerat. Tum Eumenes ad locum
pugnae redire voluit, ut caefos tolleret, et ancipite'O
victoriam fibi asfereret, fed, cum plurimi obniterentur,
I Diod. 1.1. 27—31. cf. Droys. 1.1. p. 284 fqq. De mmicro
copiarum, quas uterque habuerit, res inccrta est, cum üio""
textus coriuptus videatur.
'iii.i''-ii't^ r          I iMi ■
-ocr page 87-
r.i.iiWJ:W^'ii»M^'»MjiiiiPtiM']i»-y^llpwiWIIWIl!IW»>W^
77
qiii ad fua impedimenta reverti cupiebant, nee tntutfl
videretur eorum nunc defideriis reniti, propofitum mis-
fum fecit, quo factum, ut prior Antigortus fuos fcpe-
lire posfet fibique victoriam adfcribere, Cum hoc
Aimmo raane peregisfet, ftatim longe ab bostibus rece-
dere conftituit, Eumenis vero legatum non ante ves-
peram demifit, caeforum fepulturam in crastinum pro»
niittens, Noctu autera castris motis, in Gadamartam
Mediae provinciam fe contulit, quo copias reficeret. et
Eumenes, de Antigoni discesfu certior factus, milites
fuos nimis defesfos habuit, qnam ut eum perfequi
posfet. Quapropter postridie mortuos magnifico fu-
nere cum extulisfet, ad Gabienem profectus esc', ut
ibi liiemem tranfigeret.
Castra ibi habebat non ut voluit, neque ad ufrm
belli, fed ut militum cogebat voluntas, qui luxuriofam
vitam agebant, et late vagabantur, ut nonnulii mille
ftadiis remoti esfent*. Hoc Antigonus cum compe-
risfet, uti Cornelius Nepos narrat, intelligeretque, fe
parem non esfe paratis adverfariis, ftatuit aliquid fibi
confilü novi esfe capiendum. Duae erant viae, quibus
6x Medis, ubi ille hiemabat, ad adverfariorum hiber-
nacula posfet perveniri. Quarum brevior per loca de-
'^rta, quae nemo incolebat propter aquae inopiam,
•^^terum dierura erat fere decem. lila autem, qua
' I^ind. 1.!. 32. 3^. Pulyaen. IV. 6. 10. p. 376.
'"'''«• I-l. 15. Nepos. 1.1. 8. 1.3.                           , ■ " '
»^
-ocr page 88-
^)|l^j|pif.. H.iipi inp.'!!^.».' «yii-'-f'Vyairw- ">.,.»i»w"i-)i.,^»l,ii jAi
78
omnes commeabant, altero tanto longiorem habebat am-
fractum, fed erat copiofa, omniiimque reram abun-
dans. Hac fi proficisceretur, intelligebat, prlus adver-
Tarios rescituros de fuo adventu, qiiam ipfe tertiam
partein confecisfet itineris. Sin per deferta loca conten-
deret, fperabat, fe imprudentem hostem oppresfurum.
Ad hanc rem conficiendam, imperavit, quam plurimos
ntres atque culleos compararcntur : post haec pa-
bulum: praeterea cibaria cocta dierum decem: atque
quam minime fieret ignis in castris. Itcr, quod habe-
bat, omncs celat. Sic paratus qua conftituerat, pro-
ficiscitur. Dimidium fere fpatium confecerat, quum ex
fumo castrorum fuspicio allata est ad Eumenem,
hostem adpropinquare. Conveniunt duces: quaeritur,
quid opus fit facto? Intelligebant, omnes, tam cele-
riter copias contrabi non posfe , quam Antigonus
adfuturus videbatur. Tum, omnibus titvibantibus et de
rebus fummis desperantibus, Eumenes ait, fi celerita-
tem velint adhibere, et imperata facere, quod ante non
fecerint, fe rem expediturum. Nam quod diebus qum-
que hostis adesfe posfet, fe effecturum, ut non tni-
rius totidem dierum fpatio retardaretur: quare circnm-
irent , fuas quisque copias contraheret. Ad Anti-
goni autem refrenandum impetum, tale capit confili"™'
Certos raittit bomines' ad infimos montes, qui ohvi
I Plut. C.I5. Diod. 1.1. c.38, nan-iint, ipfinn Eumenem cinn
iis, qui praésto crant, copiis, montes occupasfe, ibique ig'
accendisfg, et hot tortasic verius.
-ocr page 89-
w-jmw,i!^ iWff I.LM.Wii^J'fJ ^W.
mx,[ pn«i n||>ii||B»wilS'('
•mm
79
erant itfneri adverrarioriim, iisqtie praecipit, ut prima
nocte, quam latisfime posfint, ignes faciant quam
maxinios eosque fecunda vigilia minuant, tertia pe-
rexiguos reddant, ut adfimulata caftrorum confue-
tiidine, fuspicionem injiciant hostibus, liis locis esfe
casira, deque eorum adventu praenuntiatura, idemque
postera nocte faciant. Quibus imperatum erat, dili-
genter praeceptum curant. Antigonus, tenebris obortis,
ignes confpicatur: credit, de fuo adventu esfe audi-
tiim, et adverfarios illuc fuas contraxisfe copias. Mi;-
tat confilium, et quoniam imprudentes adoriri non pos-
fet, flectit iter fiiiim, et illum amfractum longiorem
copiofae viae capit, ibique diem unum operitur, ad
lasfitiidinem fedandam militum , ac reficienda jumenta ,
quo integriore exercitu decerneret', Interea Eumenes
copias undique omnes contraxerat, praeter elephantes,
qui longius advenire debebant. Quos cum Antigonus
ludivisfet, praefidio nudatos, non procul a fuis castris
'oesfe, opportunitate ufus ftatira mifit, qui ex impro-
" belluarum ductores aggrederentur. Eumenes vero
^ futurum esfet, praevidens, fuorum mifit equites
^ et quingentos, cum peditum mille, qui oppor»
sdvenientes, animalia periculo exemerunt =. Ita
"ni erat, ut Eumenis auctoritas apud milites plu»
'ixis- 1.1. 8-9. Cf. Polyaeii. IV. 8. 4. p. 403. IV. 6,
'• 3?6 fqq.
2 Uiod, 1.
39-
J
-ocr page 90-
p^yw'.^l^^l^M■M^#||^l;^f!l■''*.'4W^^!l#w^»'^J.|'-*.lwmjJR^.'a^F^.^^^
So
riraa esfet, omuesque eum folum diicem praedicareiit,
quo tamen liand levis ei invidia apud Argyraspidum
dnces, ceterosque Satrapas, conflata fuit, ita üt liaud
deesfent, qui illum quovis modo e medio tollendum
esfe affirmarent. Convenerat tandem inter eos, ftatim
post pugnam, quae inflabat, eum interficere, fed Eu-
damus, qui elephantes ducebat, et Phaedimüs, de pe-
cunia metuentes, quam antea ei mutuam dederant, ad
Eumenem rem detulerunt. Quo ille nuntio baud levi-
ter est commotus, bene praevidens, aetum esfe de falu-
te, et omnia tanquam brevi moriturus, ordinavit, delens
omnia fcripta, ne hostes inde opportunitatem cape-
rent, ut amicos molestiis afficerent. Inter belluarum
turbam verfamur, Êumenes ad amicos dixit, et varis
mente agitans, nunc Antigono victoriam prodere, mox
in Mediam aufugere, vel ad Armeniam et Cappadociain
fe convertcre voluit '. Tandem in victoria omnem
fpem reponens, copias in aciem eduxit. Habebat tum
iriginta fex millia peditum et feptingetitos, equituffl
fex miUia et quingentos, et elephantes centum et quatu-
ordecim ^ Antigonus viginti duo millia peditum, no-
vem equitum millia et belluas fexaginta quinque duxit.
Uterque exercitus jam de fumma rerum disceptaturus,
infiructus ftabat, Euraenes fuos ad pugnam incitaus, pf'
1 PUit. 1.1. \6.
a Diod. 1. 1. 40, iibi videtuf pi'o w!»t^k»vt« Icgendiitn es c
wivTciKÓiid, qiiod Droys. 1.1. p, 298 tacitc cmcndavit.
-ocr page 91-
7:.<y^iri>mimmmMm!!i'f9ff^m'^'>V'^'m'm mmn.- iw-''aiiiymLip)(yw.ivwg^y*nrPt^
«I
ordines ferebatiir, acclamabant ei milltes et Argyr«s-
pides, bono eum animo esfe jubentes, qiiippe qui niira-
quaiji hostibiis esfent cesfuri, Miferunt etiam hi ad Ma-
ccdones, qui apiid Antigonum erant, iis exprobrantes;
u xaxai KeCpizXai, JjtJ toüj ^cftépa^ kiiaprdvirs. Sic
omnes alacriter (e ad pugnain pararunt. Regio autem,
ubi pugnatum fuit, adeo arenofa erat, ut (latim tantus
ab equitatu pulvis excitaretur, ut, fi quis vel paulu-
lum abesfet, quid ageretur videre non posfet. Quo
animadverfo, Antigonus equites leviter armatos hos-
tium cornu clam praetergredi jusfit, et, dum ceteri
pugnae esfent intenti, castra, quae quinque fere ftadiis
abcsfent, ir.vadere et impedimenta diripere: quod illi
hand difftculter perfecerunt. Interea fumina virtuce
Argyraspides pug'narunt, et Antigoni copias, quamvis
numero fuperiores, cito in fugam verterunt, ita ut fa-
cile victoriara Eumenes reportasfet, nifi Peucestes
ciim inajore cqiiitatus parte fe ex proelio fubduxisfet,
'"e ille ignavia hoc fccerit, five ab Antigono fueric
'^wuptiis. Fnistra Eumenes cum paucis reliquis equi-
™us, Antigoni equitatui refistere conabatur, et numero
•etiis ad castra recedere debuit. Ibi omnia direpta
'nveniens ftatim ad Peucestem mifit, ut fe ipfi denuo
geret, Antigonum conjunctim aggrederentur, et
™Pe imenta recuperarent, fed frustra. 'Nam ille longius
» nee Eumeni copiae numero fufficientes ade-
-> quibus hoc perficere posfet, vel Argyraspidi-
-ocr page 92-
82 2
bus auxilium praestare, qui, fè ab equUatu defti-
tutos videntes, ad flvmen quoddam recesferant, Peu-
cestem, tanquam cladis auctorem, crimiiiames. Ciim
ibi etiam duces convenerant, de rebus deliberances, Sa.
trapae ad fuperiores provincias ftatim esfe redeundum
cenfuerunt, Eumenes contra iterum in aciem descen-
dere voluit, quia Antigoni quoque copiae fuperiore eer-
tamine magnam ftragem acceperanc. Macedones vero
milites neutrum fe facturos affirmabant, cum, impedi-
mentis captis, uxores et liberi in bostium potestate
esfent. Quocirca turn quidem nil conftitutum est'. Ma-
cedones autem ftatim ad Antigonum legatos de impe-
dimentis aliisque miferunt, quibus ille fe omnia reddi-
turum poUicitus estj fi Eumenem fibi traderent. Turn
Argyraspides, quibus certe duces fuafores fuerunt, rem
nefandam perpetrarünt, et imperatorem liostibus prudidere.
Qua de re audiamus Plutarclium, qui accuratisfime
magni viri eaedem descripfit. Primum quidem , i"-
quit, Macedones eum convenerunt , ut ipfum ob-
fervarent, alii amisfa impedimenta deplorantes, »'"
bono esfe animo eum , victorem quippe, jubcntes,
alii alios duces criminantes. Deinde (cum Eumenes
aufugere, rem fiispicatus, conaretur') impetu facto.
gladium ei eripuerunt, manusque cingulo in tergu
1  niod. 1.1. c. 39—43- Plut. 1,1. e. l6. Polyaen. IV- '
»3' P. 379 ''!• Justin. XIV. 3.
2  Jusdn. 1. U 4.
-ocr page 93-
83
Ugarimt. Gum vero Nicanor ab Antigono misfus esCet,
qui illiim abduceret, ut per medios Macedones trahere-
tiir petiit fibique dicendi copia daretur, quippe qui
non pro fe deprecari vellet, fed aliquid dicere, quod
ipfis profuturuin esfet. Cum igitur omnes tacerent
loco edito ftans et vinctas manus ostendens, „ Quale,
inquit, O pesfirai Macedonum , tropaeum Antigonus de
vobis ftatuere potuit, turpius illo, quod vos ipii, impe-
raiorem prodentes, flatuistis? Nonne est iudignum,
victores vos victos fateri propter impedimenta amisfa,
quafi fcilicet in illis, non in armis esfet fita victoria,
et impetatorem vos vestrum tradere, ut ea nempe re-
ciiperetis? Equidem invictus ducor, hostium victor,
a fociis proditus. Vos autem ego, per Jovem Militarem
et Deos, qui juribusjurandis praefunt, obtestor, hic
vos me interficite: utique enim, hic etiam caefus, a
Vobis necatus dicar. Neque Antigonus factum reprehen-
det.
mortuuin enim Eumenem, non vivum cupit. Sin
P'rcere manibus volueritis, alterara mihi mamim foi-
"^5 ilia rem ipfe perficiam, aut, fi gladium mihi non
creditis
» projicite me vinctum elephantibus. ld fi fe-
'"s, infontes vos dicam, ut qui fanctisfime et jus-
me imperatorem tractaveritis." Haec Eumenis verba
"■sliquam multitudinem miferationera excitarunc,
"■«yraspides vero clamarunt, ut (latira abduceretur,
""" ^^'^ 'niquum, fi iste Cherfonefita lugeret,
niiimeris bellis Macedones excrcuerit. Simul
F 2
-ocr page 94-
84
citisfime enm abduxerunt, et Antigomis feditiofam iiir-
bam metuens, elephantcs decem multosque raiiites niit-
teredebuit, qui eam repriraerent. Ipfe vero Eumenis
adfpectum non fustinuit, cum veteris amicitiae et con-
fuetudinis recordaretur. Custodum vero praefecto, ro-
ganti, quemadmodum eum fervari vellet? Ut aceriinnim,
respondit, leonem aut ferocisfimum elephantum. Deinde
tarnen gravia vincula ei adimi jusüt, et amices, qui
coUoqui vellent am necesfaria adfc-rrent, admittere per-
mifit. Veniebat autem ad Eumenem utrumque genus
horainum, et qui propter odium gaudium ex ejiis cafii
percipere vellent, et qui propter veterem amicitiam
colloqui eumque confolari cupcrent: muki etiara, ut ror«
mam cognoscerent, qualis esfet, quem tamdiu timuis-
fent, cujus in pernicic pofitam fpem habuislent victo-
liae. Antigomis interim, cum folus de co confli-
tuere,, fervaret eum, nee ne, non auderet, ad "^"ii-
filium retulit, ubi Nearchus et Demetrius Eumeiicm
fervare quovis modo conati funt, ceieri vero oiiW'
opera pbftiterunt, quiavidebant, Eumene recepto,otnws
prae illo, parvos futuros. At Eumenes, Nepos narrati
cum diutius in vinculis esfet, aitOnomarcho, penes qu""
fiimma imperii erat custodiae, fe mirari, quare jam '^''
Mi-
üii'.
tium diem fic teneretur. Non enim hoc convenire
tigoni prudentiae, ut fic deuteretur victo, V"
ferocii"
interfici, aut misfura fieri jvibcret. Hic cun
Onomarcho loqui videretur. Quid? tu, inq">t»
-ocr page 95-
85
fi isto eras, cur non in proelio cecidisci potius, cjuain;
in potestatem inimici venires? Huic Euraenes, Utinam
quidem istud evenisfet, inquit,fed eo non accidit, quod,
mimquam cum fortiore fum congresfus: non enim cura
quoqiiam arraa contuli, quin is mihi fuccubuerit. Non,
ciiim virtute hostium, fed amicorum perfidia cecidi,
Tum Onomarchus, Nunc igitur, inquit, cum fortiorem
iiiveneris, opportunum ipfi tempus exfpecta. Cum
autem Antigonus eum interficere conftituisfet, fed ve-
reretur, ne qua fedicio in exercitu oriretur, fi eura
diiuius fervaret, vetuit ad eum quemquam admitti, et
qiiotidianum victum amoveri jusfit. Negabat enim, fe
ei vim adlaturura , qui aliquando fuisfet amicus. Hic
tamcn non amplius, quam triduüm, fame fatigatus,
cum castra moverentur, infciente Antigono, jugulatus
est a ciistodibus. Antigonus Eumenem mortuum propin-
luis ejiis fepeliendum tradidit, qui, militari honestoque
'unere, comitante toto exercitu ejus cadaver liuma-
vcriint, ejusque osfa ejus in Cappadociam ad matrem
"'q'ie uxo.em liberosque deportanda curarunt',
Hiinc vitae exitum Eumenes habuit, annos quinque ec
luadraginta natus, cura ab anno vigefimo feptem annos
'lippo adparuisfet, et tredecim apud Alexandrum, eun-
™ lociun obtinuisfet^ Deinde vero inter eos, qui post
»• D;„j
'■'•'• c. 17—19. Nepos. I.l. c. 11—13. J'jstni. XIV.
**"^- '•!. 41. 1'ulyaen. IV. 6.13. p.^'ói, Orofius lU. 23,
- ''^'^■l'"s. 1.1 J3.
>^-.
-ocr page 96-
?6
hiijüs mortem de imperio certarunt, emlmiit, et meliore
profecto fortuna digmis fuit, ciim ob virtiuem et pru-
dentiam, tum ob fidem intemerate fervatam. Prins
proditus a fuis, quam ab hostibus victiis est, et in-
certum manet, quid magis in ipfo admirandum fit,
peritia et calliditas, an vero animus integer et gcne-
rofus, quem per totam vitam ostendit. Quo majores
autem in illo elucent virtutes, eo magis dolendum,
tam pauca de majore vitae parte nobis esfe tradita.
Ea tamen, quae de illo cognovimus, adhibentes,
viri mores adumbrare et investigare confilia, quae
per totam vitam fequutus fuerit, aliquo modo posfu-
liius. Ita, antiquorum vestigiis infistentes, Eumenis
quafi imaginem nobis proponere, et virura cognoscere
licebit, quem ex omnibus magnis viris, quos illa aetas
tulit, praeftantisfimum, fed miferrimum fimul merito
dixeris. Vincebat enim omnes cura, vigilantia, patien.
tia, calliditate et celeritate ingenii, et cum perfidiu
esfe noUet, fuorum cecidit perfidia.
I rifi^i'—riiiii'fiTi
-ocr page 97-
PARS T E R T I A.                   i
Eu MEN IS CHARACTERISMÜS.
Cum jam de Eumenis vita egerimus, fuperest, ut ip.
fum viniin etiain magis ex iis cognoscere ftudeamus,
qiiae de ipfo veteres tradidenint. Eumenis igitur in-
dolem et mores describere conabimur, eaque colli-
gere, quae hac de re apud antiquos exftant, quae-
que ipfi efficere nobis posfe videmur ex univerfa ejus
agendi et cogitandi ratione. Deinceps vero id investi-
gare (ludebimus, quod per totam vitam fibi propofitum
habuit, qiiale fuerit, et quid tandem, omnes illas rao.
lestias et bella fuscipiens, efficere voluerit. Si enira
fcgni aliqnam fibi partem vindicare cupiisfet, multo
<:erte facilius fuisfet , fi Cratero vel Antigono fe
'Ji'ngere, quam cum iis certare, maluisfet. Hoc
•^«'eri fludiierunt Alexandri duces, qui imperium dila.
«erariint; fed gliud quid Eumenes voluit. Ille apud
"Ppiim et Alexandrura fcriba fuerat, cum regibus
iierat verfatus, et, iis mortuis, alia plane fequu.
'tica confilia videtur. Tandem autem animad-
"bebit, quantum Eumenis nomen apud ceteros
Alei
f' duces valuerit, quantaque ejus fuerit apud eos
-ocr page 98-
V
auctoritas, et mors ejus quid effecerit. Sic enim Eu-
menem demum rite cognoscere poterimus, atque juste
de ipfo existimare, qui quantus vir fuerit: fic in pri-
mis adparehit, fi cum iis contuleris, qui aetate ei fup.
pares, virtute et ingenio inferiores fuerunt, quibusque
omnibus Llle restitit folus conjunctis,
§ I.
Eumenis mores et ingenium,
Quicunque Eumenis vitam confiderat, liunc continuo
advertere debet, quod jam Phiüppum in puero admi'
ratum fuisfe antiqui narrarunt, affirmantes, tov EififW
(pnvévra, (tuvetov jcoi avJpeTov apéirxi r$ ^/AiVm •
Quid enim in ipfo magis admiramur, quam prudemiaiii,
folertiam, fortitudinem, quae quidem vinutcs in iH'
ita elucent, ut nescias quamnam principem dicas. Q"«"'
d
hoc tantum de Eumene conftaret, fcribam eum ap
elt-
Pliilippum et Alexandrum fuisfe, facile tarnen
ccre posfemus, prudentie et folerti^ cum fuisfe "''''
gnem, nunc vero, quae deinde acciderunt, magis s"'
JUud probant, Animadvertenda in primis fagaci>'
(Idi-
qua cum liominibus fibi infestisfimis verfari, eos
nire, übiqiie adco conjunctos reddcre folebat. '"^
per totara vitam fuit Maccdonibus, qui percgc
oderunt. Propterea postAlexandri mortem, nolu" P
l Plut. 1.1. c. I. p. 488. 7,
-ocr page 99-
r.»f>, iff.ifm^yfiiwi^wmi'nmv ' »i''i^:f^ffP'ffW.-'''-»l^^i^^-Wi^)<ig!;'WfW',ltJWiyff^g^
89
fe rebus immiscere, et exfpcctavit, donec ipfo carere
amplius non posfent. Turn fiimma arte factiones inter
fe conjimxit, et, ut Plutarchus ait, xzrsTpdiJvi toAAsvs
Kcii Tfo? T«? StafiCireit; fiSiovg iroltis'ev '. Deinde alios
alia ratione fibi benevolos efFecit, et apud fe reti-
iitiit. Cum Craterus appropinquaret, rem fuis reti-
ciiit, et liuic fagacitati victoriam debuit. Benevolentia
et comitate Teutamum et Antigenem fibi devinxit, qui
antca ejus exitium optaverant. Argyraspides toties fol-
licitatos ab hostibus, modo oratione et verbis, modo
coiidantia et virtute, lenitate interdum er dolo, fibi
obftrictos habuit. Qua in re minime negligendum,
fiimmam femper Eumenem ostendisfe animi humani
cognitionem, quam turn certe fibi comparaverat, cum
fcriba regius omnibus rebus interesfet, qudque efFec-
tum est, ut eo femper modo cum hominibus verfare-
'"t, qui tempori et opportunitatibus esfet aptisfimus.
Cum fuos celare non posfet, qnae post Perdiccae
"lortem Macedones de ipfo decrevisfent, ipfe iis indi-
cavit, et omnibus liberam dedit discedendi optionem,
" ^ws ea timeret: quo factum, ut omnes arctisfirae
' ^djiingeret, quippe qui turpe putarent ducera
™ i^andidum et generofum deferere. Paulo post
"■^e in ejus castris repertae erant, quibus milites ad
"nienis caedem incitarentur. Ille gratias fuis pro fide
''^"s, hostium machinationes in fuam rem coiivertit, ec
"■'"'•U. c. 3. p. 491.4.                                       •■ . .'
-ocr page 100-
90
a fe confectas dixit, ut militmn animos experiretur.
Fastum Peucestis fictis literis depresfit, quas fagacis-
firae compofuerat, et auctoritatem, quam fere amiferat,
majorem quam antea recuperavit. Argyraspidum ducvim
fuperbiara fomnio quodam evitavit, et vana quadam
fpecie ita eos delufit, ut ex inimicis fere amices
haberet. Quid dicam de folertia, qua hostium confilia
cognoscere et praevertere folebat, de ejusque pru-
dentia militari? Numquam ex improvifo eum aggredi
potuit Antigonus, quamvis faepius conaretur, nee urn-
quam Eumenes victus est, nifi fuorum contumaciJ et
proditione. Repetere hoc loco omnia ftrategemata
nil attinet, quae in Eumenis vita memorantur, verum
ne lioc praetervideamus, quanta nempe arte ufus fit
dicendi facultate, qua poUebat, ea femper proferens,
quae propofito aptisfima esfent. Erat enim, Phitar-
chus inquit, «(VsTv J' oii Je»vo?, «//kiJAo? Sè xuX tiA*-
vo;', ita ut facillime audientiura animos flecteret.
Cum Norae inelufus esfet, ille fuis fermonibus in
primis militum animos exhilaravit, to vure-iTHv ó/k<AÏ?
X^fiv èx'^'V "*• $<Ao$poavv))v JtJ'iiSiJvftiv ^. SolebiC
autem Eumenes verba ad eorum captum componew
quos alloquebatur. Sic , cum aliquando Antigonus
Macedones fuis legatis corrumpere conatus fuisftt.
JUosque milites repudlavisfent, Eumenes, in meaiuin
I Plut. 1.1. C. Il, p. 499. 30,
a. Plut. 1.1.
iiin '■•■ —^'ti-
-ocr page 101-
■■^g'W!S*<g;'''j?yr:. "^^gf ig^jy T'y'!*r;'-'-^MPyaL'!^'.':*j^«yN^i>)i'w,i[a^
procedens, ipfos collaudavit, xeïi Aiyav rff« t2v (r«p*-
iehfiévav xxi !r«Aa;2v, «ix avolxsiov Sè r^q 7refnrr»géaq»
Leo, inqiiit, puellae amore correptiis, cum puellae
patre de nuptiis egit, qui paratum fe affirmavit ad lo-
candam ei filiam, verura fe dentes acque ungues me-
tuere dixit, ne post matrimoniuni aliquando iratus, cru-
delius in puellam faeviret. Leo igitur ungues (imul
cum dentibus fibi extra.xit, et pater omnia eum amifisie
videns, quibus metuendus fuerat, facile eum intere-
mit. Tuin fubjunxit, ra Trx^xTrXwtov oSi» srojsTv xoï
T5V 'AvTiyovov, fiéxp' rourau yhf ToiiTfim ri? «jr«y-
xxJjTii raüt; xcpityou/iévovt;'. Quaquidem oratione quid
accommodatius dici potuerit, non video, nee mirum
fiimmo eam applaufu milites excepisfe. Nobis una
cum Hieronymi operibus, (hic enim probabiliter plures
meuioriae mandaverat_) Eumenis orationes perierunt,
'ed haec, non minus ei, quam ad milites habuit,
luum ipfum prodiderant, masculam quandam eloquen-
'lam refert, qualem in homine militari exfpectamus.
Quo
Euii
sutem in imperatore fummum est, tanta fult
enes fortitudine, ut non inanis esfet jactatio, cum
ordorem neminem invenisfe diceret. Testis fit illa
^eoptolemo fiovofinx''^ • si^ tot certamina, in qui-
Ple inter primos verfabatur, Haec vero temperata
■"odestid^ raoderatione et generofitate fumraa.
-ocr page 102-
».p^j-it.iS;^";j'fl(tjjiii5^'^pj|p;^,r'i^3^afriPrT»a5^^^
92
Post pugnam cum Craterp commisfavn, lenitate fibi Pha.
langem captivam devincire ftuduit, et cura Perdiccas
ab eo defecisfet, multique eum fequmi esfent, non nifi
eos piinivit, qui rei auctores fuerant, reliquds tanta
benevolentia tractavit, ut illaefos ad fuos ordines remit.
teret. In moribus Eiimenis comitas ingeniique cultus
dominatur, quem in regum aula fibi comparaverat, nee
inter medios etiam milites amifu. Nihil rude aut agres-
te, nihil quoque inhumanum aut crudele in ipfo ani-
madvertimus. Pacis artibus imbutum ingenium femper
manifestavit, et amari fe a fuis, quam metui maluit.
Quod autem antiqui jam funt admirati, quoties de Eu-
mene agebant, fuit ejus conftantia, illaque animi vis,
qua fibi res, non fe rebus fubmittere conabatur. Nulla
impedimenta, ne ea quidem, quae fuperari posfe non
viderentur, eum umquam a propofito abducere potue-
lunt, et, cum ab eo inde tempore, quo mortuus est
Alexander, omnia ei adverfa viderentur, animum
non despondit, fed quo majora imminebant perifcul»»
eo minus fpem fubmittebat. Cum Craterus appropm-
quaret, militibus fuis fidem habere nullam Eumens'
potuit, oppofitus ei erat optimus dux omnium, l"'
apud Alexandrum fuerant, cum copiis longe peritisfunis-
non tarnen ille metuit, nee motus est promisfionibus
hostium. Postca ab Antigono fugato et Norae incluiO'
quae ei fpes fuperesfe poterat? Quid ageret ab host-
bus cinctus et cum parva manu relictus ? Avrm '
-ocr page 103-
93
inquit Diodoriis, vo^^Xaii xxi Troixi^xi^ Kexp*i/*evlf rou
0icv /iirxfioXat^, oux irx^eivoiJTo rü Cppn^fiXTt ', fed
omnes Antigoni promisfiones rejecit, et femper fpem
falutis confervavit. Licet deinde multis fe invifum
fciret, nee nifi difficile alios fecitm duces retineret,
noluit propofitum demittere , fed fumma conrtantia
iiliid ad exitum perducere eo etiaranunc tempore cona-
tiis est, cum ipfum jam non amplius lateret, per-
fici illud vjx posfe. Tanta fuit in viro animi vis,
ut deprimi illa non posfe videretur, et fponte alios
etiam moveret et feciini duceret: nee exftincta ea
fuit, cum captivus ad Antigonum duceretur, fed in-
victos tuni etiam ille fpiritus gesfit. Conjuncta vero
cum illa fuit fumma confilii dexteritas et animi prae-
fentia, qua non tantum in rebus obfciiris ccrneret,
quid facto opus esfet, fed etiam rerum eventiira facil-
lime conjiceret hostiumque praeoccuparet confilia.
Ubi non provifa imminebant pericula, et omnes confilii
inopes erant et desperabant, ille femper viam indi-
•^'vit, qua res restitui posfent, nee ullae tam iirguen-
'^5 et difficiles rerum opportunitates fuerunt, ex qui.
bus fe expedire Eumenes nesciret. Modo celeritate
™stes praevenit, aut fagacitate eorum confilia irrita
'"tlidit, modo dolo deceptos retinuit, et impetum re-
"■Mvit. Quura vietoriara reportaverat, dextre et pru-
•leii
'w ea utebatur, fi ipfe victus esfet, fic fe gesfit, ut
'Diod. xvia. 42.
-ocr page 104-
lïi'W. •'.»!'• V. -■.:i^ 11 Wï' '■ .!■'"..' '^fl^ ¥«T"' *'WJ''*-!W"rïC''-**" "'■'^'^
94
■Jiostcs vix aliquid profecisfe vlderentiir. In utraqne
fortiina aequam femper mentem fervabat, qiiam nee fe-
ciindae res effèrre, nee adverfae deprimere posfent.
Rebus numquam non intento, et omnia accurate obfer-
vanti improvifum quid accidere non potuit, et, cum
iiostes rem jam confectam arbitrabantur, ille interea
excogitaverat, quo eorum confilia prorfus frustraren-
tur. Hac Eumenis animi praefentia et dexieritate in
primis factum est, ut tamdiu Antigono, et antea Crate.
ro, refistere potuerit, eamqiie potius inter eas res re-
feraiu, quas in fummo imperatore inesfe oportet,
quam felicitatem, qiiam Cicero cum fcientia rei raili-
taris, fortitudine et virttite, in illo requirit'. Si eiiim
quis -alius, adverfa fortuna Eumenes ufus est, qui
victus, niiUam fpem falutis, nili in fe ipfo, habere po-
tuit, victor autem caufam, pro qua pugnabat, non po-
tuit tueii. Quae vero omnium maxime nobis placet
virtus Eumenis, est fides et animi iniegritas. Si tem-
porum injuria nobis plura confervasfet de amicitia Hw-
ronymi et Eumenis, non dubito, quin finuil egregia e"-
ftarent argumenta candoris animi et fidei, quam in anii-
citia ostenderit. Nunc vero tota ejus vita docet,
quanta fide iis inferviverit, quibus femel fe totum dic»-
visfet. Multis invifus fuit Eumenes, cum apud Pi"'
lippum et Alexandrura fcribae munere fungeretur» i'K
quisquam tamen eum violatae fidei aut avariciae potu
i Ciccio pro lege. ftLuiiU lo.
-ocr page 105-
iigfP*m!f.;-^wV?^a»r.%lWSBK'^r?p!^^^
95
aecufare. Ipfe Ilephaestion, cui quid umquam negavit
Alexanderf ferre Cardianum non potuit, fed maluit
Alexander amici ininiicum apud fe retinere, quam Eu-
menis industriÉ carere. Per viginti fere annos in regum
aula fuerat verfatus , omnium fuerat conscius, nee
ninqiiam fidem, a regibus fibi habitam, fefellit ', Quid
vero deinde egit? Caufam , quam amplexus post
Alexandri mortem fuerat, non deferuit, quamvis ma-
xima quaeque ei promitterentur, et morte probavit,
qiiod Cratero et Antipatro respondit, fe ftéxfi^ &v
ifiziéffi Tu> aSixov/ASva ^o^^retv, xeii riv
/3/ov ftaX>,ov
ï T^v t(Vt(v Tifoyifss^cit *• Quid aliis videatur nescio,
mihi femper tanta fides in Eumene fuisfe videtur,
qiianta in nullo major fuerit, nee intelligo quomodo
Plutarchus Eumenem, (piXo^óXi/isv xxi (ptXSviiKov, di-
«repotuerit, 'o yip, fic pergit, a(T(px\Si xai fiiric.
■"■'R? Pmvv è^Qv èxTToSuv ysvofiévip TOÏq wpurotq, Sieré-
Mts lin^iiniyo^ ^n) xivSvvevuv' Ei/ihei fnèv
yatp 'Avt'i-
v'^'i, exTTdvTi Tuv VTrèf rov TrfUTiviiv oiydviav, iiSéui
' *A;p>(to rijv i*er' airov ayecTravri rd^iv ^, quafi
^fo ita agens, fidem confervare potuisfet. Imo turn
fre Gillies: Eiimeiies a man, wlio long and incorniptcly
' I without abiifiiig in any onc inftancc, the confideiice of
"ï vvho exercifed power without pride, anJ eiifbrced
Without feverity, wliofc coiiduct iiieritcd at ouce pu-
env '"^*^' ^"^ roval favour, and whofc virtiics dilkrmed
J-JistoryofGrecce, V. IV. P. 1. p. 377.
spiut" ■'■'• 5-p-493- 20.                                    ' : ;• ;■
"'"P. Eum. et Sertor. c. 2. p. 509. 25.
-ocr page 106-
ggy-agWM-^: ■m^m^!fm^mymm^^»i^*mg9is.mm W' ^^ ^m*^f>^W'^i^&^im^'>>>v"'^A':PVM'''w^'''*T-''^
9^
transfiiga fuisfet, et prodidisfet caiifam, qiiam Ipfe de-
fenderc fusceperat. Si bcllandi ftudio et ardore Eiime-
nes ductus fuit, quare tamdiu in regum palatiis
latuit? Quare non, ut alii multi, armis gloriam fibi
quaefivit? Quid? Antigono fi fe adjunxisfet, nonne
ciim co multa bella fupererant conficienda? Non pug-
nandi ardore incitatus Eumenes tantos labores exanth-
vit, fed ut fidcm, regiae domo femel datam, inte-
meratam confervaret. De Eumenis integritate dubita-
tum est ctiam , ob ea, quae Plutarchus narrat, quae-
que nos fupra retulimus: eum fcilicet aliquando ab
Alexandro rogatum, uc trecenta ipfi talcnta daret, non
nifi centum dedisfe, postca vero amplius mille apiid eum
csfe invcnta, quafi nimia tum pecuniae cupidine ductus
fuisfet '. At vero quod regi mutuam dare dctrectarct
eam pccuniam , quam labore et industria fibi compara-
verat, eum facile provideret, fe non facilc eam recii-
peraturura, hoc avaritiae argumentum non est. Affir-
mari potius posfit, Eumenem, fi contra fas pecuniam
corradere ftuduisfet, non tamdiu certe regibus accep-
tum fuisfe, qui fummis bonoribus ejus opcram et fidem
remunerarunt. Nee deinde illc tot fe molestiis immis-
cere maluisfet, quam partis opibus quiete ftni) ^^'■
repudiasfet pecunias, fibi a Polyfperchonte et OlyW'
piade oblatas, fi avarus merito diceretur. Haec non
ha dicta quis accipiat, quafi Eumenes perfectus ali-
1 Di-oyfai, Gefchiclitc Alexandcrs p. 555.
.-^».-----S^ . ..•-■^--i'^.j
-ocr page 107-
97
quls, ac nuliis vitiis inqiiinaciis dicendiis fit, liabviic
iüe fine dubio, ut omnes homines, ea, quae minus pro-
banda esfent, fed cum ea nobis antiqui non tradiderint,
aliunde efficere non licet. Fuit igitur > qualeiii
adiimbravimus, folers , prudens, fortis, generofus,
modescia, fide, conrtantia infignis, et, quod raro
fieri folet, eas virtutcs conjunctas liabuit, quae ip-
fiim non minus ad res civiles administrandas aptisfi-
nium reddcrent, quam efficerent, ut optimus et peri-
tisfinuis belli dux esfet. In quacunque conditione
Eiimenem verfantem videmus, five fecunda, five ad-
verfa utatur fortuna, fempcr eum admiramur, et jure
magnum virum et praeclarum posfumus praedicare.
§ ir.
Eumem's munus, fcripta, politica coiifilia.
Cum de Eumenis ingenio egerimus, fequitur, ut ctiam
^fpioremus, quaenam politica confilia per totam vitam
'^qiiiitiis fit, Non enim cafu et forte factum videtur,
f fl'verfo plane modo, ac reliqui, qui post Alexandri
n'ortem inclariierunt , fe gesferit. Cum enim hi
8'am doraum negligerent et fuis commodis tantum
' esfent, iiie contra eam conftituit tueri, fibique
" "i«i'l acquirere noluit. Hoc ut rite expücari posfit,
rcs
'" PJimis
altius est repetenda, atque animadvertendum
> quis Eumenes frerit, et quibus necesfitudi-
G
-ocr page 108-
p8
nibus a juventute inde cum regia familia conjnncttis
fuerit. A quo enim tempore Piiilippus eum fecum e
patria duxerat, tam firmis vlnculis cum regia fami-
lia fuit junctus, ut deinde illa frangi posfe non
viderentur. Omnia enim Eumenes debuit Philippo, qui
non tantum in regiam aulam eum vocaverat, fed etiam
fcribae .munus ei obtulerat, quod, quo majorem fidem
et industriam requirebat, eo honorificentius erat, Mvlii
ftatim honori Eximenis invidebant, et lubenter eum
removisfent, fed rcx illum tuebatur, quoniam bene
fine dubio intelligebat, quanci esfet faciendus, nee
fcribam cuperet nimis Macedonibus amicum, Eumenes
autem quotidie magis ad regem fe applicuit, et Iniic
in primis placere, fummo quippe patrono, conatus est,
non nescius actum esfe de fua falute, fi hunc fibi iii-
festum liaberet. Sic factura, ut Philippum inter et
Eumenem necesfuudo quaedam oriretur, et alter altero
carere fe non posfe fentiret. Alexander deinde tam
vasta confilia mente agitans, in primis opus liabuit viro,
qui omnia rite adminiftraret, et, cum ipfe fuis expedi-
tionibus esfet intentus, imperata exfequutioni mandf-
ret. Nemo his aptior Eumene, nee mirum , Mexan*
drum hunc, qui tam diu patri fumma cum fid^ ^''I''^'
ruisfet, fecum retinuisfe, et fummis aifecisfe honor-
bus, quo magis eum fibi adjungeret. Sed eo Wi')
etiam invidia facta est, qua viri Macedomim princ'P
anim"
Eumenem perfequeb:uitur. Vidimus, quo in ei""
-ocr page 109-
*--w?tp^^^:jv:w'' -^^-'■w?~- sw^ssw!f^,'^"ï'**-W" *^'^
99
HephaestJon fuerit, fed fimul appaniit, quid apud
Alexandrum potuerit, ad quera fe ftatim contulit, cunj
fibi injiiriam fieri putaret. In regis amicitia Eumenes
omnia fita habebat, et fub ejus tantum tutela ab alio-
rum infidiis tutus erat. Qui aliter fieri potuit, quin
totiim fe regiae doniui dicaret? Flagitabat hoc gratus
animus, jusfit ipfa rerum conditie, Praeterea natura mu-
neris, quod Eumenes gesfit, magis etiam eum, quam
alios cum Macedoniae regibus conjunxit. Cum enim
fcriba regiiis esfet, femper cum regibus verfari debuit,
et, cum aiii longe abesfent, fuis finguli negotiis inten-
ti, Eumenes in aula fumma regis familiaritate frui-
tus est, nee umquam ab ejus latere discesfit. Ad-
fuit ille five fecunda, five adverfa rex fortuna utere-
tiir, ad ipfam regiam familiam quotidie accesfit, nee
inirum tradi, eum ad amicitiam Pliilippi atque intimam
venisfe familiaritatem I, Sic factum, ut tanta licentia
3pud Alexandrum uti potuerit, ut ipfe ei rex fubiras-
eretur, ui; v^fst jmSAAov jrpo? éxurov >)' Trciffyiffix XP*!'^'^'
liiw ^. Quanto melius ceteris regem cognoscere, ec
«liis indolem perfpectam habere debuit! Quanto accura-
'"s domefticam, et, ut ita dicam, internam ejus familiae
conditionem debuit novisfe ! Nee inconfiderate Olyra-
^ 6git, cum ab Eumene potisfimum peteret, is fibi
"' «tet, utrum rediret in Macedoniam, an In Epiro
' ""^l"'^- 1-1. c. ,. .
2 1'lut, 1 1 r „
• '• '■• 2. P. 420.
G 2
-ocr page 110-
.».-i-.v"-:' ■ .^--'i1^^-i';,^-vi^^'jy,t-gjFir^^>if>^i'.iM>'üJt^.',"^j';H'."»?■:
too
manerec, quippe qui omnium op time rerum opportuni-
tates haberet perfpectas. In regum aula multoriim lio-
minum mores Eumenes vidit, fi quidem ingenio et mo-
ribus maxime diverfi ibi adfuerunt. Cum his omnibus
Eumenes verfatus est per viginti fere annos, novit
quomodo erga reges eorumque familiam esfent affect!,
et facile post Alexandri mortem, conjicere potuit,
quid illi mente agitarent, nee quantopere ipfe iis esfet
invifus ignoravit. Quae confideratio haud parum contu-
lisfe videtur, ut deinde ita fefe gereret. Verum Eii-
menis munus non tantum eflfecit, ut firmiore, qium
alii, vinculo cum rege ejusque familia junctus esfet,
fed etiam, ut confiliorum omnium particeps esfet, et in
concilio regem femper comitaretur. Nil perficiebatur,
quod non antea praeviderat, fciebat, quid mente regcs
agitarent, et quo propofito omnia agerentur, nee erat,
qui abditisfimas etiam rerum caufas et occulta confil's
Tnelius teneret , quara Eumenes, qui omnibus in-
tererat. Haec res, ut praeclare nos jubet de Eumenis
fide judicare, ita haud parum contulit, ut ille èe'inai
politica fcientia alios fuperaret. A juventute en™ '"
mediis rebus civilibus verfatus est, magnas non taticum
rerum converfiones vidit, fed etiam caufas, obfcuws
faepe, quibus omnia fierent, optime cognoscere potuit>
hominum vidit dolos, fraudes, machinationes, c"""'
tum vigorem et interitum, regum vitia et virtutC'
Regnum Macedonicum fummo gloriae fastigio podw
-ocr page 111-
F-«-.-jrj^ssrBP^""^^
lOI
coiifpexit, et praevidit fine dubio inftantem lapfum et
interituin. Pauca nobis de ipfo munere, quod Eurae-'
nes gesfit, nota funt, haec tamen facile ex iis pro-
bantur, quae ante in Eiimenis vita jam attulimus, et,
fi quis dubitet, Iioc etiam velim attendat, ab Eumene
in primis illas fuisfe confcriptas J4)>j/«/f;J«?, quas Alex-
ander de fiiis rebus componi jusfit^, et quas nemo,'
nifi qui omnibus femper intcresfet, rite potuit descri-
bere. Adfuit ei in lioc negotio Diodotus Erythraeus,-
et eo opere accuratisfima continebatur narratio ^ de
omnibus, quae rex egisfet. Quem morem Alexander vel
a regibus Perfarum mutuatus est vel, jam antea apud
Macedones in ufu , fecutus est ^ Amplum opus fuisfe
vkietiir, fi quidem Strattis Olynthius * ejus epitomen
qninqiie libris confecit: verum fragmenta paucisfima
fiiperfunt, ut ex iis de operis ratione judicare vix pos.
""Ws, lile tamen festinantius ageret, qui, quia Plu-
tarclnis bis tantum laudavit, Arrianus femel', putaret
"las Ephemerides ea tantum continuisfe, quae ad quo-
tinianum viciura et negotia fpectarent v. c. quando
I Atlicuaeus X. p. 454.                                                             '
- Dubitatum fuit de liis Ephemeridibus, fed immerito, vid.
.'"'"" ""'1'otli, Gr. V. III. p. 2g 11], er ciim Eumenis miine-
^'] """" "l""nc convenit, cimi hos annales impfisfc. De Dio~
^"'^'1 Erythraeo nil compcri, cf. St. Croix Examen. Cril. p. 43,
"V^iile Hist. Gr. p. 74. Aelian. Var. Ilist, III. 23.
' '"IS putat lUennus de fontib. Pliit, II. p. 62.
* ^ '<i. Suidas in V.
Vn ,'!' ,^"' ^''^'^- '^' 23. p. 131. c. 76. p. 177. Arrlan.
• •'=• «^t. etiani Pluc. symp. I. 6.
-ocr page 112-
102
rex Turrexeric, quando Diis facra fecerit, venati m
exierit, fimiüa, nain, ne dicam talem librum,quo aliud
nihil contineretur, ridiculum fuisfe, nuraquam fane
Alexander, prae gloriae ftudio, quo ducebatur, hoc
tantum de fe posteritati tradi voluisfet, quid quotidie
«disfet, aut quando venatum exiisfet. lUud potius hoc
opus continuisfe putem, quid quotidie rex fecerit, quid
mente agitarit, confilia , deliberationes, decreta regis,
et vitam fimul ejus domefticam. Dum multi ea defcri-
bebant, quae foras peregisfet Alexander, Eumenes cum
DioJoto ea adnotabat, quae inter parietes obtinuisfent.
Sic opus compofuerunt, quod, fi fuperesfet, non dubito,
quin plurlmum conferret ad rite cognoscendum Alexan-
drum, idemque magis fortasfe Plutarcho profuit, quam
nunc vulgo existimatur. Eumenes igitur femper in
regia aula cum rege et regia familia conjunctus, i"
mediis rebus civilibus magnam vitae partem traduxit.
Ceteri contra, qui post Alexandri mortem inclarueriint,
in armis fere aetatem tranfegerant, multo minus cura
familia regis fuerant verfati, et nullis fere cum ea vin-
culis erant conjuncti. Quapropter ftatim ac niorti!ti>
erat Alexander, illi, qui eum vivum maxirai fecerant,
de ejus rcgno fibi vindicando cogitarunt, et tot bello-
rum atque laborum praemium aliquam imperii partij'
petierunt, non cogitantes in regis familia adesfe, q"''""
oDine'
haec jure deberentur. Dum vivebat ille, quem
ducera amaverant et venerati erant, nemo de ejus üé
-ocr page 113-
■yy,Wag-.»-,gi»'»iJI»y.«rji iini")'.' i''l|^lttlJMpiJIM»lwl«iWIIII»l;Jiiil<>J,iiil||!yl),iaj,,T||.»;|yi
103
(ibi acqiiirendo cogitaverat, fed laeti omnes illum erant
fequuti, qui ad novas feraper victorias eos ducebat,
Milites bella gerere et praedari, duces vincere et im»
perare erant confueti, et Euraenem certe non latuit,
quid futurum esfet, fi impcratore illi carerent. Ex
hac rerum conditione explicanda omnia Eumenis poli.
tica confilia, quae postea manifestavit. Quid enim ?
Quo magis fibi Macedones infestos novit, eo magis
fe cum regia domo conjunctum fenfit, et ejus jura
quovis modo contra omnes aggresfores tueri decrevit.
Omnia Eumenes Macedoniae regibus debuit, vixerat
cum iis conjunctisfime, fumrais ab iis fuerat adfectus
honoribus, eorum igitur caufam numquara relinquere
ftatuit, et ab eo inde tempore, quo ceteri regnum fibi
adipisci conati funt, ille folus omnibus restitit, et re-
giae domus jura acerrime vindicavit'. Sic factum
ut, omnibus ceteris fuum commodum fpectantibus, ille
"il fibi acquirere, fed regibus omnia fervare maluerit,
et unus fe omnibus oppofuerit. Vidit familiam Phi-
lippi et Alexandrl tutelA destitutam, ab omnibus cir-
I Explicari lioc folet QScIilosfer Univerfalhist. Ucberf. der
"i^ii-ii. I. III, p, jj,^, p, 28y. Droyfot 1.1. p. 509) ex nccesli-
"" quiidam, quafi aliter agcrc Éiimcnes non potuisfa. At vero,
" Ie cum Cratcro aiic Antigono coiijunxisfct, fine dubio non
'^itas niolestias perdiirare debiiislet, et cum nicliore ipe rem
S|^sfisret. Hi enim tantum vinmi pliirinii feccriint, et ma
I '"'IS ei lionores promircnint , ita ut non videam , quae
> Eunieni necesiitas fuerit, ut his fe ad e.\u\iliuia lisque
''l'i'oiicret.
-ocr page 114-
.LiHJWM^ ilMJ .m.i Ij .mHIII,.,..M,t l.^lfWWWJWU't! !.-»-»W.*ft'"'''..'--. ■
Ï04
cumventam, et perfiiafum ei erat, justam ejus esfe
caufam et legitimam. Hanc igitiir fusceptam ad mortem
iisque defendit, et a multis follicitatus, fidem inteme-
ratam fervavit. Rogare quis posfit, qiiomodo ergo
factum fit, ut Rumciies fe cum Perdicca conjunxe-
rit, qui etiam fibi auctoritacem acqiiirere liaiid oc-
culte fluduit. At vero tenendum, aliter Eumenem agere
non potuisfe, quia Maeedonibus invifus omnique au.
ctoritate destitutus, ipfe tum familiae regiac jura contra
omnes tueri folus non potuit. Praeterea nondum aperte
duces fe oppofuerant, Perdiccas ipfam Alexandri
voluntatem fe exfequi profitebatur, et fe regiii curato-
rem et domus regiae defenforem jactabat. Eunieni autem
nil erat reliquum, quam ut huic fe adjungerec, qui
cum eo reliquos, qui apertius jam defecerant, debel-
laret, fi opportunitas adesfet postea domui regiae pro-
futurus. Deinde autem, quum Pcrdiccae morte reruffl
facies mutata esfet, aperte jam fuum confilium Eume-
nes est profesfus, et, ut Diodorus ait, «ixo? S' «£• ''''i*
ivvoiav ^s^aiordr/iv ^rpo? Tovq ^atriXsii; TSTyip^xiiq, f^f"
V£V 'AvTtyóvw fièv ,«>) frpoo-fxsfv, ê^iSia^Ofiéva rijv P^"'-
êid TS TijV Of0XVIX)l XCÜ SiCi TijV TtóV ^J£|MÓV«0V TT/EOVf?!*'»
I Diod. XVIII. 58.
L.
-ocr page 115-
-■■^.' .jjmBpMi'weww" 'mvm.:^imm j? ■.^!jij?'..wgwqi^'ii. I tm 'i^iiwimm' wii>ip/'awJB-ü'.^»«f^^^>^c^^g'W Jij'f^
105
IJoc fuit priiicipiinn omniiira eonun, quae postea
Eiimenes peregit, quare tantas, tamque graves labores
fiibierit. Non qiiia fibi hoc profutiirtim fperabat, fi
regiae familiae jiira vindicaret, aut, quia ita fiiam ex.
fpectabat auctoritatera auctum iri, fed quia maximis
vinciilis fe cum ea junctum fentiebat, et ea beneficia
recordabatur, quae antea a regibus accepisfet, in primis
vcro quia justitiam caufae videbat, nunquam eam defe-
rere voluit. Si enim quictam vitam agere maluisfet,
qiianto facilius eam fibi eligere potuisfet! Auctorita-
tem, opes, imperii partem ei Aiitigonus obtulit, fed
omnia rejecit, ne id, quod conflimisfet, demittere co-
geretur. Et tantam fagacitatem politicam, ut ita dicam,
Eiimenes femper ostendit, ut nesciam, an oranes
Alexandri duces liac in re vicerit. Ille a tencris inde hoc
miinus habuerat, quo in rebus policicis femper verfa.
re:iir, cum alii bella tantum gesfisfent. Hinc factum, ut
lil arniis fere rem dirimerc conarentur, Eumenes contra
'sgacitate magis copias fuas aiigere, fibi alios adjungere,
ipfos praevenire ftuduerit. Ilacc de Eumenis confiliis
politicis dicta fufficiant, e quibus hoc manifestum esfe
Piitaiinis, ea originem planc habuisfe et fundamentum
vitae ratione et munere, quod antea obicrat, atque
'i'c esfe explicandum discrimen, quod inter ipfum,
4Ue Alexandri fucccsfores animadvertitur.
-ocr page 116-
?r^B?pp^ST"'W?rT'7irr
io6
§ m.
De Etmenis existimatione apud reliquos
Alexandri fuccesfores.
Ex üs, quae dixiimis, fponte intelligitur, omnes,
quotquot fibi regni parterti vindicare post Alexandri
mortem ftuduerunt, Eumenem in primis fibi 'adverfa.
rium habuisfe. Quod factum est maxime, postquani,
mortuo Perdicca, Eumenes fua confilia magis palam
fecerat. Tum enim nemlni amplius dubium esfe po-
tuit, quin ille reliquis aeerrime refisteret, atque unus
maxime esfct metuendus. Omnes praeterea viri fagacl-
tatem et rervim peritiam tenebant, cognoverant fidem
et industriam, nee vincula, quibus cum regia farailia
esfet conjunctus, ignorabant. Quae omnia effecerunt,
ut, dum ille fuperesfet, optimum regiae domo defen-
forem, maximum fibi hostem non defuturum omnes
facile praeviderent. De Eumene quanta fuerit omnimn
opinio, hinc maxime patet, quod Ptolemaeus flatim
post victoriam de Perdicca reportatam, curavit, u'
Eumenes capitis damnaretur, et omnia deinde tentarun^
alii, ut eum tollerent. Antigomis omnium copiarunii
quae in Afia aderant, dux fuit creatus, ut Euiueneffl
devinceret, et munus acccpit, quale ante nemo temi <
rat", ut illum fuperare posfet. NuUas deinde artes no"
i Vid, Droys. Cefch. des Hellen, p, 153
-ocr page 117-
iiyp. .^^,^«■^«^.lv..^lw^p...^l^<J|■^,i^^l.^.,^^|, „j, .^jm^t/if^ifi^^
107
adiiibuit, proJitionem eciam et corruptionem, ut vires
Eiimenis frangeret, nee ante fe ad alios liostes, Alce-
tam et Attalum, qui e Perdiccae fautoribus fupercrant,
convertit, quam adverfariiim Nora incliifum teneret.
Deinde aiitem, cum liinc aufugisfct, (latira Antigonus
eum asfequi friistra conatus, proditione interficere ftu-
diiit idemque Ptolemaeus tcntavic. Omnia tandem prae
illo parva ducens, nil fibi prins agendura existimavit,
quam Eumencm devicisfet, et misfis, quae agitaverat,
confiliis omnibus, helium cum univerfis copiis in Afiam
fumma virium intentione gesfit, ut ita demum fecurus
imperium fibi acquireret, fi Eumcnes victus esfct. Se-
leuctis vero et Python fe cum illo conjungere nolue-
ruut, quovis modo eum a fua regione removerc rtuden-
tcs, hanc maxime ob caufara, quia actum de fuis con-
filiis esfe intclligebant, (i Eumcnes adesfet. Sic omnes
Eumenem metuebant, qui contra jus et fas (ibiAlexan-
ori imperium lacerandum fumpferunc. At vero iidem
etiam Eumenem admirati funt. Testes fint tot cona-
inina, quibus eum ad fuas partes pellicere funt cona-
"» ut ejus peritiam et folertiara ad fuas res adhiberent.
Maxima dona ei promiferunt, nee quicquam habue-
"'"^ antiquius, quam ut tantum virum fibi adjunge-
Ipfe adeo Antigonus liunc, quum ei fuisfet
'"festisfimus , confervasfet , fi per fuos licuisfet,
"'am a nullo fe plus adjuvari posfe intelligebat in his
^' 1"*^ impendere jam adparebat omnibus, imml-
-ocr page 118-
^p,^,.,y,.,,,,^.:.,..^.«,>y.py.,.aiT^^ ......„„...-"T^r—.— -' ..,.„, ,„.,^^ - ,,„-.
f'
io8
nebant enim Seleucus, Lyfimachus, Ptolemaeus, opi-
bus jam valentes, cum quibus ei de fummis rebus erat
dimicandum, fed non pasfi funt hi, qui circa erant,
quod videbant, Eumene recepto, omnes prae illo parvi
futuros'. Tantopere virtutis praeftantiam in Eumene
liostes quoque funt mirati.
Quod autem animadvertere hoc loco debemus, ut rite
de Eumene judicemus, illud est, eum fcilicet, cum
regiae familiae jura defendenda fibi fumpfisfet, omnes,
qui ca aggrederentur feraper hosies habuisfe. Qui vero
fpeciem faltem prae fe ferebant, quafi idem cum ipfo
vellent, lios, ut non amicos habuerit, quodammodo
tarnen fe cum iis conjunctum fenfit \ Hinc ex-
plicandum, quod, cum Norae obfideretur, ab eodem
Antipatro auxilia per Hieronymum petierit, quem brevi
ante accrrimum hostem liabuerat. Hic enim in Mace-
doniam reverfus Alexandri filii tutorem fe perliibuit.
Bene Eumenes ejus aliorumque confilia perfpexit, et
omnem arctiorem conjunctionem rejiciens, fe turn tantum
iis adplicuit, cum illi jura regiae domus revera tuerentur.
Huic unice fe conjunctum fenfit, et perire maluit bene
meritis referens gratiam , quam ingratus vivere. »*
etiam ipfa regia domus , illique, qui eam defendere ie
1  Nepos. c. lo. 3,
2  Praeclare Schlosfer 1.1. p, 389: Eumcncs fali in Perdikkas
niclit dcii Geiicral, der mit anmasrendcin Blirgci/: dcii Tliron
iiiKcrgraben fucluc, foiideni nur den Minister des blódliiw'i
Arrhidaeus, und den Vormimd des junscii Alcxaiidcr Acgus.
^&iL^.
-ocr page 119-
'~~prr:rmfr-yprn^:^rc--^p^r=:^pr--^tp^^
.,,^,«.-^,jr. -ïv—'>i^ "
109
fimulabant, Etimenera tanquani principem fiiae canfae
defenforem confiderarunt, et omnera fpeni in ipfo fitam
habiierunt, iiti vel ex literis patet, a Polyfperchonte ad
Eiimenem datis, quibus erat perfcriptum: fixKiffr»
TtiiVTiiJv vpéTteiv, Eu/iévi} t»?? /3«(r;A(x>)ï oixicc^ x^hrèat xat
(ppovri^siv, axoXovèovvra rciiq vtt hvtov 9ri7roXiTevf4évoii
sTfo? T^v ^airiXixtiv oMciv'. Et Olympias, bene videus
omnes alios fimulate tantum regiam domura tueri, ut fa-
cilius fibi prospicere posfent, fcribere non dubitavit,
Eumenera i^ivov ^KTTÓrarov ci7rs\sXs7(picci rZv CpiPi.u«
xtu Suvdnevov StopiuTccrixt
rijv èpyfniav T>i^ /Sao-fAix??
ohia^ ^ Hinc jam videmus, ab omnibus Eumenera
fuisfc confideratum, tanquam folum et unicum regiae
familiae defenforem , fincerura et integruin justae can-
fae vindiccm inter omnes Alexandri fuccesfores, qua-
'em jam antea ex ipfa historia cognovimus. Quod ma.
g's etiam intelligimus, ad ea attendentes, quae post
^jus mortem acciderunt. Antigonus enim, cui nemo
jam refistere potuit, Afiae imperium adeptus erat, et
omnem fimulationem omittens, palam fua auctoritate
sgere incepit. Primo Pythonem interfici jusfit, et brevi
post novam Satrapiarum in Afia divifionem inftitiit,
nesque, quas potuit opes, undique corrafit. Baby.
"^m deinde redux Seleucum item tollere ftudens,
S'^ ut ad Ptolemaeum aufugeret, cui cum Py-
' Diod. xviii r-                 -                      • - "
^Oiod.U.58/'-
-ocr page 120-
"^T'^^^sj^
110
thonem Agenoris filiiim fuffecisfet, ad Ciliciam est re-
verfiis, omnium, quotquot ex Alexandri comitibus
fupererant, potentisfimus, nee aliud jam mente agi-
lans, quam m fuam auctoritatem magis magisque
firraaret, In Macedonia Polyfperchon, qui regiae domus
caufam turn defendebat, (quid proprie voluerit, deinde
ostendit, Herculem Alexandri ex Barfine filium inter-
ficiens) a Casfandro victus erat eodem fere, quo Eu-
menes f uit proditus, tempore. Ille Olympiam Alexan-
dri matrem ftatim necandam curavit, et Alexandrum cum
matre Rcxanc in urbem Ampliipolin inclufit, inter-
ficere detrcctans, ne Macedonum animos nimis a fe
abalienaret, aut potius,ut hal:eret, cujus nominc utere-
tur, fi quando necesfarium esfet, xdi rviv aytiiyijv olicht
PaffiAixiïv, aXA' 'iSiuTi>\J rov ruxóvro; olxiiav £xfAfv£
xara Tvju apxviv» Èvsxsips* xaroixi^siv t«c ©iipa? » "
ita Alexandri faraae infultaret. Ilic ita fumma li'per-
bia Maccdoniae et Graeciae regnum occupavit, Lyli-
maclius interea in Thracia victorias de barbaris repor-
taverat, et regnum ibi fatis firmum fenfim fibi con i-
derat. Ptolemaeus autem nil neglexerat, quo fmm' '
cum pi"-
perium magis firraaret, et, occupata Cyrene,
rimis Cypriae praefectis fe conjunxerat. Hmc p
Eumene nlortuo, varia regna jam fe formasie,
certis limitibus inclufa conjungi amplius non p
1 Diüd. XIX. 5i—53.
-ocr page 121-
mJi«».m.,iH.»»",iLi)m;.HIi|ii I .»L..-.i»w»^i|;|t;l'<i%i,«!j,j|i;iit.!pj^«'»»y'VJ»''»H»'''!'."».
III
et fimiil ciim eo omnem fpera evaniiisfe, fore ut
Alexandri imperium integrum fervaretur. Deinde confla-
tum belluni est, quod Ptolemaeus, Casfander, Lyfimachiis
cum Antigono gesferunt, in quo regiae domus jam
nulla amplius raentio occurrit, fed fiia auctoritate,
fuoque nomine illi agere inceperunt, cum antea femper
regum nomine fe agere aliqno modo finxisfent. Memo-
rabilia liac in re funt verba, quae legatl ad Antigonum
habuerunt postulantes: KuTrTxSoicixv (tèv kcü Auxiav
Avtrifidx!-!, Svficiv Sè ^Ztrxv TlniXcfniïa, Ba^vXoviccv Së
IfAei/xw ■ Twv Sè itjircii/pav, ev^ wapéXa^i fiera, t^x
^m Eu/iévii (idxyiv TToiwaa-ixi fieptanov' kcc) yap xiiroii
xixmvuvtiKhxi rov TroXéftou, si Sè fitiSèv rsvTdiv TTOtviir^ ,
WTa'vTf? 'ivctvTi^ 'é(pcc.ffav TroXeiiweiv xvtü '. Nil de
regibus, nee de Antigoni fastu et fuperbia. Sibi tantum
opes dividi volunt, fe tantum ilhim aggresfuros minan-
Uf. Si vero postea Antigonus regum memoriam reno-
^>VK, Casfandrum hostem babendum decernens, nifi
Macedünibus Alexandrum ejusque matrem redderet,
'cit hoc tantum, quo majorem apud Macedones Cas-
ro wvidiam conflaret, ejusque vires frangeret, nee
s resdtuendo ei imperio certe cogitavit, Casfandrum
s> eccv liij rlv ^amXéce. xcii rijv livirépa -riiv 'Po^cc»
» '^PMyayiv èK Tijfs 0v^»x>ii, »^oS^ roïi MxKsSofiv',
"^'od. 1.1. 5^_
"'^''^.1.1,61.
i
-ocr page 122-
. .^..'■'"«w,■a^!iiijii|j^^.[i«M|^n»ii., [i'ij!.\f:y^^jn"'^^^i^ '
U2
lUiid hnnc mimqnam factiiriim csre, bene novit, fed
fuam etiam auctoritatera hinc aiigeri existimavit, fi
aliquam nunc fpcciem regiae familiae defendentis indue-
ret. Tandem illud quoquy bellum compofitum est, et
pax facta his conditionibus; Casfander fummus in
Europa dux esfet, donec Alexander in fuam tute-
lam venisfet: Lyfimachus Thraciam in potestate habe-
ret: Ptolemaeus Aegypto imperaret: Antigonus prae-
esfet toti Afiae, Graecique fuis legibus viverent '. Et
nuUa profecto certior via erat, qua Alexandrum tollerent,
quam fi pacem his conditionibus componerent, et illum
miferum apud Casfaudrum relinquerent, qui antea qvio-
vis modo puerum oppresferat, et nunc fibi firmum im-
perium vidit, fi ille modo esfet fublatus. Non certe
opus, ut clam de ipfo interficicndo conditio adjicere-
tur^, nee quis mirabiiur, quare nullus fit inventus, qui
ejus caedem, brevi post factam, ulcisci Iluduerit,
qua quidem omnibus ultimum remotum impedimentiim
est, quo minus regium titulum asfumerent. lts ab
Eumenis inde morte, omni tutela destituta regia fami-
lia omnium contemptui et imperandi libidini fuit ex.
pofita, qui Eumenis caede demum viam fibi ftratam
existimarunt ad id, quod adfectaverant, imperium '^^
regium nomen, Yerisfime igitur Cornelius Nep^s.
1 Diod. 1,1. 105.
a Schlosfer 1.1. I. UI. p, 420 hoc conjccit. cf. Droys. 1-"•
p. S98.
^fttiifttr II I
-ocr page 123-
i^^-^'-ï'l'^t !y"
""'■'• '■'"-" M''^t^'^
I ■■.IWJ.IflJJIJjul-Ji.limMitf);
"3
„In quo," inquit, „q„,„:, fu„it omnium opMo
„eorum, quI post Alexandrum Magnum reges appel-
„lati, ex hoc facillime potest judicari, quod nemo.
„Eumene vivo, rex appellatus est, fed praefectus:
„iidem post hujus occafum, ftatim regium ornatum
„nomenque fumferunt, neque, quod initio praedica-
„rant, fe Alexandri liberis regnum fervare, id prae-
„toevoluerum, et uno propugnatore fublato, quid
fentirent, aperuerunt'."
« Nepos. 1.1. c. 13. cf. Ampelius liber Memor. c. 33.
II
-ocr page 124-
.'~'-VJ-^^^W\
TABULA CHRONOLOGICA
IN VITAM EUMENIS.
Olymp,
a. Christttm.
01.
101.4.
01.
loy. 3.
01.
III. I.
01.
113-2.
01.
114.2.
Eumcnes nascitur.
Vciiit iii amicitiam Pbilippi, fcrii
baeciiie munus ab eo accipit.
Moritur Philippiis, fuccedit ei Alex-
•■indcr.
Ejus expeditio in ludiam, cui inter-
est Eumenes,
Alexandri mors.
Satrapiariim divifio a Perdicca facta.
Leonnatus Eiinicncm rtlinquit et in
Euiopam tranfit.
Pcrdiccas Cappadociam fubjicit «
Eumeni tribuit.
Perdiccas in Pifidia inoratur.
Antigonus in Europam fugit, belluffl
Perdiccam inter et Antipatnun et Cra-
terum incipit.
Eumenes vincit Neoptolemum.
Victoria de Cratero reportata, £)"*
mors.
Mors Perdiccae.
Capitis danuiatur Eumcnes.
Iterum imperium dividunt iinpc""''
res, Eumenes apud Sardis fflorauir.
Eumenes Celaenis in Phrygia vcrli-
lur,
Victoria Antigoni de Eumene repot-
tata.
Eumenes aufugit et in Nor^ ""•"
ditur,
Attalus et Alcetas fuperantur.
Mors Antipatri, Polyfl'eftl""'-
Eumenes ex Nora aufugit. ^'i
accipit Polyfpcrctiontis et Olyinp»
361-
342-
336.
327-
323.
322.
321.
O/. 114.4.
310'
o;, 115. i
3I9"
o/. 115.2.
-ocr page 125-
«~'W-1?^T^^.'5*^^------
115
fi. Cliiisttim.
Olymp.
Eiimeries fefe cum Argyraspidibus
conjiingit.
313.
Eiiincncs copias undique contrahit.
Copiac navales, ab Eumene coUcctae,
cum deCerunt.
O/.115 3.
317.
Coiifcrt fe ad fiiperiores Afiae pro-
vincias, Ccris mofatiii".
Euiiicnes fefe cum Satrapis et Peu-
ceste conjungit.
Antigonus in Mefopotamium venit.
0/, 115.4.
Olynipias in Macedouiam rcdit.
Pngna inter Eumcnem et Antigonum
ad Copratani.
316.
Pugna de Gabiena.
Fnistra Antigonus Emncnis copias de
iniprovifo aggrcdi tentat.
Ultima pugna intcr Antigonum et
Eumcnem, — ejus mors.
-ocr page 126-
QUAEÖTlOIfES.
I.
Diodoms Sictilus in tradenda fuccesforum Alexandri
Magnl historia, fi non folum, certe omnium mnm
fequutus est Hleronymum Cardianum.
11.
De hujus historici fide, quamvis jam veteresqiw-
dammodo dubitasfe videantur, in rebus cene Eumenis,
minime est dubitandum.
IlI.
Eumenes ita a caeteris, qui post Alexandri mort»
imperium ejus invaferunt, distinguendus est, ut potii|^
omnibus fefe oppofuisfe, atque contraria üs planc coi-
filia agitasfe, dicendus fit.
IV.
Nee aliqua ille necesfitate coactus hoc f"^"'_^^
quia justam, quam fibi propofuerat, rem niitt««
luit, nee fidem femel datam, deferere.
V.
In Aefchyli feptem. c. Theb. 735. ^d- ^''^'"'^i'
vulgata — IK (piXm ^(3oi/Ate(« vix commodu
praebet: Icgendum potius videtur:
— £x Cpfévi>iv «(3oi/A<«'«'
-ocr page 127-
I II                                                                            II I                     Hl I.........m\ III                                     ______ ______
"7
vr.
In Sophoclis Oedip. Colon. vs. i6p. ti.Wunderif pro
reccpta lectione: einovrai; a Sst, xukovovtcci;, Itgendum
est: e'irovTXi "» Se7, Kxxovovrxi;. coll. vs. i86.
VII.
Apud Theocritum in Idyll, XVI. vs. 6z. ecï. tVuestem
lectio ^e^Xa/i/ihov non fana videtur, nee tarnen Reiskii
PfPAif/Kfvov placet, uti jam Valckenarius improbavit.
Legendum igitur cenfeo : ^iPa/ifiévov, coliatis iis,
quae disputavit Ruhnkenius ad Timaeum, p. 76 fq.
VIII.
" '.?'"" '*" " Carthaginem et Corinthum per-
» " ahquando, quam hic error et disfipatio civium,
« d mercndi cupiditate et „avigandi, et agrorum
" " """«""n cultum reliquerant."
IX.
" PWiofophire ft?r                   ''°''"'" praeftiterunt
«caeterispl           ' ''"^""^ eloquentia et dialectiek
Init. Ph p, T" ^"'""'"■^ Athenienfes." CL Heus^ius
*^'- 11. U.
P. 81,
X.
riacet viri d
'• 59 'egentis. T ""J'"^""-^ "pud Cicer. de Orat.
^'"'™- Hymn. in'n'"' ''"^^ «^'sputavit Spanhemius ad
•■^el. vs. 304.                                         .1
L
-ocr page 128-
1
IlB
XI.
' Vere Cicero de off. I. ii.: „ Mea qiildem fententia
f, pacij quae nihil habitura fit infidiarum femper est
confulendum, in quo fi mihi esfet obtemperatiim, fi
non optimam, at aliquam rempublicam, quae nunc
„ nulla est, haberemus."
Aristophanis et Aristarchi Criticorum Alexandrinorum
inftitutum, ut fcriptores Graecos, detectu liabito, in
clasfes dividerent, profuisfe magis litteris, quam no-
cnisfe videtur.
XIII.
Dramatica poëfis apud Graecos plurimura vahiit ad
mores civium eraendandos, atque eloquentiae et poefeos
ftudium excolendum.
XIV.
Recte Euripidem de fcend Philofophum dicimus.
XV.
Vere Sextus Empiricus, contra Math. VIL 8. p.37''
•tav is v.Ukov ti'avov iTrifn.sXs'iTa £wxp«^T>i?, xaxa ys tou?
aXXovi o fisv ya,p WXcLtuv t«vto5 (*éfovq <f<Aotf'«<?'*5
aiir$ nir«,Hiuatv.
XVI.
Merite fcriptor libri xe(i (^iXoi!o<^ou IffToptdq, 1"' ^''
leni nomine circumfertur: rwxpari)?, xai rSv x«''
KÏirov a'(T(o? ToC CpiXoa'o(pt7v elXixftvSi; yéyoiii, ";" ''"'
«vjMHTas è^Tté^mv- Galeni opera T. 1V. p. 42+- 3Ö. ed- B»'' •
■""•^^^ . .. .üüiasiii^,.
-ocr page 129-
119
XVII.
Argumenti, in libro Jobi tractati, fons est ipfa
biscoria, fed haec poetice ab auctore est ornata ec
copiolius elaborata,
XVIII.
Vere Ewald Hebr. Gramm. § 7, p. 3. edit. 1838. In
den Vier erflen Biichern des Pentateuchs, welche ohne
Zweifel fc-hr alte, uiul zum Theil von Mofes, oder aus
f ei lier Zeit flammende Stücke ent halten, zeigt fich die
Uehraifche Sprache fchon bis aiif venige Kleinigkeiten
v'óllig ausgebildet.