|
'
|
||||||||||||
|
PRO DIVO CAROLO,
EIVS NOMINIS QVINTO,RO-
MANORVM IMPERATORE INVICTIS-
SIMO,PIO,FELICE,SEMPER AV- |
||||||||||||
|
IN SATISFACTIONEM QVIDEM StNE TA-
LIONE EORVM, QgAE IN ILLVM SCRIPTA, acpleray, e turn in vttlgum editafttére, |
||||||||||||
|
LIBER APOLOGETICVS EX
HISPANIIS ALLATVS.-ET PRIMVM AN-
tucrpiat, Anno / f 2 7. apudGodfridum Du-
mxumeditus: Nuncvcro re-
cufus, Anno Chrifti
1 y 87.
CONTENTA LIBRI PROXIMA PAGINA POST
prologum^qui prxter alia,caufas expilationis Vati-
cani recenfet, docebit. |
||||||||||||
|
■
|
||||||||||||
|
AD PIVM
}VM NVPER ROMANA CVRIA, EIVS-
|que fummusMonarcha Clemens feptimus Pont. I Max. nonnullaemiferit monitoria,Bullasq; (utvo- | cantjipfo Oceano tumidiores perhorrendi anathc smatis,&£Eternsemaledidionis(quibus fulminibus [ vniuerfum orbem territarc folent) aduerfus Reue- fendilsimuminChrifropatrerndorninum Pompeium Columns?, Bafilica:duodecirnApoftolorumSa.Ro.eccIefijepresbyterum,Car dinalem & Vicecancel!arium,atque illuftrifsimos Vefpafianum, & Afcanium Columna;,Traie<Si,& Albi duces, aliosque dominos Co lumnenfes:atqueinhisnuperilluftremCarolumdelaNoySulmo' ncpfincipem , Viceregem Neapolitanum expreffenominauerit, eaque non tam aduerfus Columnenfes,quam in Chriftianifsimum Romanorumlmperarorem Carolum huius nominis quintCi ^ eiuf- quefubditos,utnullononlocofemalèmentumdeC£Efare & Co- lumnenfibusoüendat, emilTa videantur:tametfivideameaamul- tiscontemni,aplurimismerko(utplanèihiqüajirrideri,addudis caufis alias forfancommodiuspromulgandis:Quptamennonnul' lispièfpenèinipiè dixeramXuperftitiofisfatisfaciamus, quihuiuf- modi fulminibus fcfe pice nigriores iam redditos putant.ni his ma nitorijs planè etiam iniquis obtemperent,ac timeant vbi nullus ell timonharcomniatumquiainiqua, tumquiaanteeorurneditioné Carfarisnominetamprofequampro regnis,dominijs3fubditis,at' «jUeagentibusfuisaRomano pontifïce ad futurumgeneralecon- ciliumlegitimèappellatum,ipfaque generalis Chriftianorum con- uentuscongregatioperadum publicum poftulata fuerat, nullius cfle roboris,vel momenti omnes edocere,abhocq; fcrupulo quof- uis fuperftitiofos liberare cogimur.Habes igitur optime leflor,Clc mentisliteras.velfimauis ('ut ipfiaiunt)ApoftolicumBreue,con- tumeliofein Cxfaremfcriptum, inquoexcogitatasomnescrimi- tvationes aduerfus Csfaré eiusque in Italia agentes congefsit: qua: anverae,an Êalfa: fint, ApologeticaCEefarisepiftolanulla non verius paraphrafi explanabit.Quam non Cieeronianam eloquentiam, fed meramveritatempr3efeferentemmagna(credemihi ) cumvolu- ptate,atque etiam vtilitate leges: ita ut nuncadmiratione, nuncin- dignatione,nuncrifu, nunc planëtufepiusleclionemfisinterru- pturus. Vbi vero ad conuocationem Colicilij perueneris,agendi C»farigratiasnullumnecmodum, nee finem facerepoffetibivi- dearis.
|
||||
|
LECTOREM,
dearis.QuidenimfanaiusacIementifl". principe fierivnquampo-
tuiflet,quam Reip.miferijs enarratis,id a Pontiiice petere, quo vno comtnemoratis malis antidotum adhiberi queatf* Quidfapientius, quam vnaappellationetotClementismonitoria,priuationes,ma- ledi<5Hones,&anathematizationeseludere? lam enim non modo Csfarisprudentiaabhisfulminibus erepti fumus,verumeiuscle- mentia,& benignitatè a Deo Opt.Max.prxcipua aliquam commo- ditatem rebus mortalium Temper in deterius prolabentibus,(pera' mus.Superefl ut qua: in Clementino bello acta funtpaucis ex me ac cipias,ut confidentius obtre&atorum linguas compefcere, fuperftt tioforumqueimpiampietatemretunderevaleas,ac Csefaris inno- centiam&verampietatemapudomnes teftificeris. Indidoa Cle- mente bello, Vgo a Moncada,qui illi quas optabat foederis condi- tionesattulerat, quiqueaCxfareinmandatishabebatjUtfi (quod nefaseirecredebaturjeasacceptarenollei:, hoftilibusquearmis Ia fubriaminiudere tentaret,nec tentatis omnibuseum aliter a con- filio turbanda; armisltaliarauerterepoflet, alia aggrederetur via, quaClementisarmaablnfubria infertandafaciliusdiuerterelice- ret:dum videt Clementem olim patrem,nunc apertum Csefaris ho- ftem declaratum,non modolnfubriam, fedlanuenfes,ac Senenfes armis adoriri, dum videt Cleinentinum fccdus cum rege Gallo,ad- modumprobat£Efideihomine,acVenetispercufluin ,ineoquenó folum deprofligandoablnfiibriaC^fare , fcdde Neapolitanore- gno contra ius,t*asqueoccupando,atqueinterfcederatosdiuiden- do,impudenter agi, eaqueClemente feptimo autore: colledis cl'am copijsvnacum Coluninenfibus Caefaris fubditis atqueftipendia- rijs, Romaeo animo infperatusintrat, ne &abimparatisiniuriam acciperepo(Tet,& renitentibus damnum infcrre cogeretur,fed abf^ que magno tumultu.quod blandicijsimpetrare non poterat,vi (fi faseflet,) obtineret,hoceft, neClemenshispecunijs in maximum Chriftianinominis&Apoftolk£Efedisdedecusaduerfus Csfarcm vteretur, quarfuiprxdeceflörespnblicoChriftianorumconfenfu, Imperatorumque priuilegijs pro fubuentionepauperumaccom- muniReipub.faluteobtinueruntampiumfopino^ratuSjfipionim facultateSjatquefutitaloquar) eleemofyniinfuamipforumper- niciem abfumi pateretur. Ver urn malo qüodam fato dum Clemen- tismilitesVgoni&Columnéfibusrefiftercftudentjadarmadeuen. win eft,fup eratique hoftes,dum in facro Vaticano Palatio feCc reci. a a
|
||||
|
AD P I V M
pere,& faluti quifquis fuae confulere contendit, vi&ores vi&is ad-
mixtijDucibus nequicquam prohibentibus,Vaticanumadoriun- tur, & quae a Clemente in Adriani mole reclufo ibi reli&a fuerant, diripiunt.Eaenim eft militum infolentia,utparta vi&oria qua: na- tura infolensacfuperbaeft , difFicileafuisDucibuscohiberi va- leant.Sedato tandem tumultu, Clemens oblatis obfidibus Hugo- nem ad fe venire iubet: illefut Principis fui animum pacis ftudiofif' finium oftenderet) obtemperat:componunturinter Clementem Pont. & Vgonem Caroli Csefaris nójnine hac lege per quatuor men fes inducia»,utimprimis Pontifex Columnenfibus,Csefarisquemi- litibushuiufmodiaggrefsionis,&quamcunquealiainiuriamcon- donaret,Copias Infubriam infeftantes,maritimamque claflem Ia- nuamobfidioneprementemreuocaret, intereaquedevniuerfali Chriftianorum pace ageretur: quibus firmatis,ac fide & iureiuran- do hinc inde ftabilitis,dimifTo exercitu Vgo & Columnenfes Nea- polim fe recipiunt. Pontifex vero copijs, quas in Infubria habebat, adfe vocatis, fimulans fefepaftaferuarevelle,iuftoquecomparato exercitu,inducijsviolatis , Columnenfium terras adoritur non nulla caftra occupat,hisque ferro & igne deuaftatis, ac alijs nefan- dis fceleribus perpetratis, ut nullum nocendi genus intentatum re linqueret,ipfum Reuerendifsimum Cardinalem Columnxfuadi- gnitate priuat: & ne eflet qui Columnenfibus fuppetias ferre aude- ret,eoshjEreticos&fchifmaticospronuntiat,monitoriumqjper- horrendi anathematis}&2terna: maledi&ionis in eorum fautores cmittitquafiClementisPapjc fit>tot tonitruis & fulminibusper- dereveile quosfoladementiaferuarepoterar. Intereavero Vice- rexNeapolitanus cum clafle Caefareainfperatus Caietam applicat, ColumnenfesarmaparantesofFendit , atquevbirei geftjeferiem audiuit,noluitIlluftri&pra:clar£EColumnenfium familia; ,immo ipfiCJEfari,cuiusnegotiumagebattir,dee{Te '> deduélisque ènaui- buscopijs,vnacum ipfis Columnenfibus, egregiaquePrincipum, ac nobilium Neapolitanorum manu Clementis conatus infringe- rc parat:Cuius inopinato aduentu ftupefaftus Clemens,nouo me nitorio eum perterrefacerecredens, contumeliofam (ut ipfi aptif- fimevocant) Bullam apertèin ipfum Viceregem,tacitè veröin Ca- rolum Caefarem cuius vices gerit,typis excufam emittit, quafi cum bcluis (êmperilli negotium eflet, vniuerfusqueiam orbis a fomno «xpergefac^us,quidhis fulminibus praeter aequitatetn iacl:atis,prjc. fereim
|
||||
|
LECTOREM.
fertim vbi dcprofana ditione agitur,tribucndum fonefciat.Qjjare
vniuerfos Principes Chriftianospercommunem Chrifti gloriam, perque nomen Chriftianunr.quo toties gloriamur,per magnificos titulosjfiquseverapietaseftjfimalintperfeftioresreddere titulos, fi Sandifsimijfi Beatifsimi,fi Chriftianifsirni,fi Catholici, fi Eccle- fia:,hocefttotiusChriftianipopulidefenfores, fifideiprote&ores verè dici volunt, quando hsc in rem funt Chriftianam , ad idque a Caefareiterapertumeftjprecamur, utquodeorumeft munerisac officij,quamaccuratifsimèprajftentj &vnicoorbisconfenfuanti- quatis omnibus controuerfijs, vniuerfalem conuentu parent Chrü ftianorum. QupdnullofietnegociOifi Chriftianam adhibuerint di ligentiam, fi idin pedore eorum fincerifsimo infederit: huic con- uentuiprzeritChriftusOpt. Max. dicenturliberrim^fententia?, collatis omnium iudicijs ad vnum lumen euangelicum,fiet tandem utoculatiusremChriftiprofpiciamus,quihadenusadeandemfüe- difsimeconniuebamus. Neminipoteriteflefraudiiènatus , cui Chriftus ipfè prxerit: at quis dubitatafFuturum Chriftum fi viderit huc omnes confl uere optimo incremento Reipub. Chriftianx. Ve* rum noftra; prsfatiunculje finem faciamus: tuque optime Ie- dor,quidlegasattende, Deumque Opt. Max. no- bifcum ora, utexcuftisorbistenebris fe- datisque tumultibus, Chrifti re- gnum ubique floreat. Vale. |
|||||||
|
is. VII. liter*,feu (ut ipfivocant) Breue, in quo,/juas por uit criminatie
nes etiamfalfijiimas aduerfits Carolum Ctfkrem congefiit. In/huntentumprajêntationis nejponfionis Caroli Cafaris adeiufmodi criminationes
cum appellatione,&genetalit conctlij "indulionü poftulatione. Secund&Pontificis Ut era, quaspoemtent'u ductus qiïbd f als e Ca/ïirem aicufaj[et,Ad
nunciumfuum mifit,vet arts ne prior es Cajari traderentur. 'Rejponfto Caroli C<ejam adtpjksfectmdaf Romans Pontificis liter as.
Epijiola Caroli Ctfaris ad Senatum,ftueCollegium Cardimüum, inqUApetit,ut ne-
ganteVontifice,feudifferentegeneralis Chriftianorum Comilij indUüonctn, ipfitndicant. Infirumentumprutfintationis literarum C&fitrisadPcntijicem & Cardtnahum Col-
legium ipfis in Vrbefatt*. * i
|
|||||||
|
CLEMENTIS SEPTIMI
LITERAE, SEV.VT IPSI VOCANT,
BREVE,IN QVO OMNES,ETIAM FALSISSIMAS
QVAS POTVIT CR1MINATIONES ADVERSVS CARO lam Cxfarem htiius nominis quintutn coiu geflït. CLEMENS PAPAVII.
,. HARISSIME IN CHRISTO TIL1 NOSTER
jrfalutem,&Apoftolkatn benedtilionem. Non optts ejfearbkra~
i mur, apud Serenitatem tuam muit is verbis vti addemonjiran- | dum,quo iamper tres annosjludio,quibus nos curis, & aclioni- bu$A noftri videltcet Pontificatus imtio, turn pacern comnumem *' totiuschriftiani nominis, turn priuatim tuam amidtiam, & coniunttionem nobifcum procurauerimus,atg} appetiermus: Stint enim omnïa acta, cogitataéfjttojlra tibipropemodum aquè nota,ac nobis.Summ nos quidem confiij, ni- hilpr£termijijje,quodveladbompaftoriioffictumergdvn!uerfumgregem, veladfi. delisamici animum,in tuam Serenitatemjpeciatimpertineret. Quorum tamen bo- norum operumM^amvris crga te nojiri eumfumm exitum confecuti,ut repulfi tam totiensabenmokntia, &contunttwnetua,cumnullam aquitatem cvnditionum, nullum ïndkiumvtrï amoris apud te inueniremus: fiue eorum nrtibus & dolis, qui nos cum Serenitate tna nunquam coniunftos ejfe voluerunt,ftue tua ment e opprcjïio- mm ItaÜ£,&imminutionem nojira dignitatis meduante,adea confdia, a quibus & natura,&voluntatefemperabborruimiis,neceJfarwfumHscon;pt:lfi: Jeriusquidem multo,quam autplurïmarum rerum ïndignitaf,aut honoris nojiri, & public i Italu boni ratiopoflulabat.Sedcum adextremum ventum efiet, cumpatientu nojira diu- turnaattfemagna iam nomen ,atfy opinio ad negligentiam rerum publicarum con- uerteretnr,coaftifumw tandem ea capere arma,qua & iujlicia,& Italia libertati,et nobüipftspoJfenteJfepr<eJidio.NonoffendendicuiufquamcauJa,fedtuendi,&conJèr- uandi honoris, ata^ officij nojiri. Et enim ut commemoremus breuk er caufts, quibus adaüifumus kafacere, meminijfepoteji Seremtas tua,nos cum in Cardmalatu ejfe- tnus,tibiJummeaddiclos,at^coniunctos,&viuofe.re.Leone.x.Jratrenoftropatrne- le,& deindeetiam mortuo,quo rerumtuarum is exitusejfet,& eagloria, quam tu- met opta.bds,non laboribus,nonperkulü nojiraperfonapropria, nonimpenfispeper- cijfe. Cuncfedeinde diuinaprouidentiaad Ponüjicatus bonorevocatifuijfetnus, tuió^ tune heftes in Italia magnas copita haberent, etjipro pajieralis officij debito, ab illu armis abftmendum nobis er at, tamen tte rationes tuasimpaiitas reünqueremus, non folum Ficrcntmerum auxilta/edfancls etiam Roman*, udejU copias m tuisfubjidys &
|
||||
|
BREVE PONTIFICiVM.
& caflr'u verjaripermifinnu:nec verb pecunia*fuppeditare ceffauimus, f
depulfum Mud periculumfuit,deftitimusDucibus tuisfauere&inuare.PoJiea-\)!er!>
€tim hic Pontificatut honor communis, in nobispatris perjènam expofceret,decreuif- femusó^abeffeabarmis,&beüis,exercitus^é'militesnoftros, tuis tam beneconftr tutis rebus, & non modo nm inferioribus,fidfuperioribus etiam, quant hoftium tuo- rum,reuocauiffemus: tamen armi* 4 nebis depo]ïtis,ncó^ itafideli confilioDucibus tuit in Galliamtnmfeuntibwjielfaindepedcm referentibus,pecuniarum auxiliopro re- rum noftrarum tenuitate adfuimus. Succefiit ex Ulo intempefiiuo in Galliam tranf- alpinam tuorum tranfitu, celerier &grauior in Italiam Gallorum irruptio, Rege maximi nominis exercitum ducente, ac vrbis opulenti/ima Medielani ab iliis rece- ptio. Quo tempore quum Duces tui de dcfcnfione illarum regionumjpem totampo- fuijfent, ac de earum in/itper,qu£ tua erantpropria, periculo co:r,mouerentur, nos vero in magno etiam nojlrarum rerttm metu ejfemus , eis comtntionibus occtcrrere coatlifuimus imminentipericulo, qnas tu optime nojii. Ex quibus vidifti tuprofetlo, & cognoui(li,qua nobis ejfet cura,qu£ cautie rerum tuarutn, cum nihilominus tibt rebuséfe tuis,quam & nobis & noflris caueremus. Hac tufinofii,qua ad te eert e per- uencrunt,nihil opiu csl illitis temporis ailiones noftrat apudte, Jingulare^ quoddam Jhidium noftrumftatus honoruq3 tui oftendere : facile enim hoc tibi res ipfadeclara- btt.Sin autem vel non cognoutfti,vel oblitiu es,erit tempus commodius, quo ifla expo- namus,qui&Gallorum tranfitum in tui r egnifine smult i< rebus remoratifuimus- ércüm,fifi>cietatemeorumvoluiffemusfequi,maxima?iobüpr<£mianonfilumpro- ponerentur,fedetiam effent parata,ab inftituto noftro non difiefimus, plus% apud nos amkitu twe memaria,quamprantium vlliim valuit. Secuta esl viüoria tuorum Aduerfus Gaüos,quaadepta,cum omnis uobisfublatd contentio videretur, cumó^ tam fine cupiditatif , &partiumfujpittone tibi vtderemur etiamftxderis vinculo lurerc poffe, magnum^ in eo beneficium Italu, & Chnjiianitatis totius pofitum arbitrare- mur,nonfoedusfqlumfacimus,fedquotuiDucesegentespecunUr alere&fufiinert exercitumpoJfentjCumcfeabnoJlrisfimbusabducemit.centumiüisdedimwDucato- ruminillia,conditioneappofita,utfidefvedereahquadubitatioübioriretur, illano- bispecunia reftin/crentur.Eofiedere als te nonplane accepto,necprobate, chnpro- fter&mulatlanesqmrundamexDucibus tuis, & ingratac&terisconfiliabon&me- moruPifibaru Mtirckie nonnulla iaclarctraclaretfe ceptffet „ qua in detrimentum tui ft at us intendi videbantur, nos.fe ilLt etiam confilia audiuiffemus, ne^fcedereabs te reie6lo,ejfemuspenitüs ajpermti,qt!.£rentes videlicetfitu nobis deejfes ,ficutiiam deerAs,vbipOjfcmusmü,At&cor.fidere : tamenncó^averbisadfaiiaaditumulliim tentau;mus,& v'mcente tiwn in nos dmiciam amoreergate noftro , recordamurtt édtnoneri mandaj]e,ut Duces tuos in Italia, quorum in nunu res tu& effcnt,curares .deteeffecentmtos.QMcerteojficioiibtprobaredehuiinusfJJlenobisvebementer cu- , r&quii- |
||||
|
BREVE APOSTOLICVM
ra quietem &ftAbilitatem rerum tuarum. Deinde vero maxtmo cumgtmitu, & do-
Ure noftro atfy Italia totius, cum ijdem Ducej tuiftatum Medio lam occupauiffènt, atfyarcemjnquaTrancifcusMariarefidebat, circumuattareinftituiffent,tumpo- ftulante 4 nobis curam &feueritatem aduerfus indignitatem tantum Italupericu- lo,omnibus notis,atq3 ignotisflagitanttbus, paratis qui arm/t &auxiliaconferrtnt, cunclispropè Clmftianitatü Regibus nosanimantibus,quant non videretnur pojfe re- fijtere monitU,querel\s,precibusl^ illorum,cum nos officij noftri debitum, Italu caU- mitdiy&periculum commune commotieret, tamen aduenienteper tos dies dileftofi- ho Commendatore Herrera i te ad nos traüandi caufa (ut ipfiferebat) miffb, rela- pfimpnflinamfpem & cupiditatem beneuolent'u tut nobis quoquo modo conciUan- d£,dtmiJiisconftlys,cotiJpirationibiu,oblatiombmj^cunólorum,grAuiomniumindi- gnattone,& querela,quifeanobisdefertos conquerebantur,adte denuotonfugiendu pntauimtts-.quarentes^ tibi compararcghriatn pacand*. Chriftianitatis,et modera- tiom tut, omnibus dcclaranda,meminimus ea conuentionucapitula, qua dichis Her- rera attulerat,paucis inlocis leuker immutata remijtjfe ad te comprobanda ,fcripfif- fefe manu noftra literas, quibus te per Dei mifericordtam obfecrantes,ut depeüere vel- les hancfujpicionem.qua de tua nimia cuptditat e omnibus adbtrebat, érperpetuita- tem,acjruclumamicitunoj}r,ttibipollicebamur , & confiliumfideledabamus,& qu&petenda erant,omni cum humanitate & beneuolentid als tepetebatnus. Stcurtr tatem vide heet ltalia,Duci Medio Uut ,fi quo patio erraffet, clementiam: nobis ipfis, «.mor cm. Qua tot noftra opera at<fa officia er ga Serenitatem tuam,nec non alia quant plunma,qua tibi quotidie a nobis poftulati promptefèmf concedebamus.ex quib.tibt commodum at0nor quotidie accrefcebat, quemadmodum a te accepta & recont- penfatafint,inprotnptu eïi cognofcere.Primum omnium tuorum in ltalia agentium miquaati,& contumelijs ttafuimus expofiti, ut cum non ommaftatim ex tllorum prafcripto & cupiditate egijfemus.de noftrafide & voluntate obloquerentur, nosó^ apudtefujpicionibusfiniftris onerare non definerent-.net reputantes qutdofficium no ftrum,bonor^depofceret,veUentnosfecuminomneconfilium,quodillisj>lacerer,rue rcprtcipites ,atc/3 vbiprimummoderatius , & circumjpeclius nos contineremus, omniumprateritorum officiorumperiretgratia : quibus tuprofecTofidei multoplus qukm conueniebat,habebas. Deinde in Senenfi ciuitateomnes nobis amicos & bene uolos tanta tuorum acerbitat & iniquitas infeclata eü, ut exterminatapene omni nobilitatccadibm^multis faitis, nihil fier et apert ms, quim eas contumelias & op- probna nobis ipfis impingi.cum nospatientia,& dipmulatione,at^ ut omnes mode- fti&partes erga teferuaremus, nuüum aliunde remedium tot innocentium calami- tatibiu ,nifia teipft qu£fiffemus,quod tantum abfuit utprdftaretur,ut quotidie peius ntfy acerbtus ilbtn e lades beneuolorum noftrorum, & noftrum dedecusgrajfarentur. Torderis atttem ipfim tua reiettio,quodnos cum tuis oratoribus & facultatem haben- tïbm
|
||||
|
P R I M V M.
ttbusiclum,& adi'eclofilioncbilivtro Carolode WNoy ViceregeNeapolitanocom.
probatum,& ratificatumprofirmijsimo habebamus,cüm eiusnon tam ratificatioabs te quam exccutiofila expeclaretur, quid tandem tibterga nos animi ejfe oftendtt? cumfiquidmiüoproteejfet,idlibenterafcijferes,inquoverbautdignitatinoftra,aut commodo injèrutretur,infeclum irritum^ dimitteres, fuut in ijs qiujèparatimffi- pulatafucrant,Jpoli)Videlket terrarum,&locorumfedis Apoftolica,&aliorum quo- rundani repudiatio tua dedaramt. Qup et tam euentu, nonfolumpecunias noftras tx paft o conuento non recuperauimus, ver km etiam centra promtfum, &fidem datum, exercitus tui bonapars injanfta Roma.ecclefidt locü,etterrispropeafitdueverfata eft, tantis & tamgrmibtu inturif's.et detrtmentü/ubditorum noflrorum.ut crudelitatis, &auariÜ£,&innumerabiliumfcelerum, ac inauditstmmanitatüboribi[Ufit,é' auribm humanis intoleranda commentoratio. Accept in eis conditionibus, qua inter S-erenitatem tuam,& chanfitmum in Chrijhfiüüm noftrÜFrancifiumRegetn Clm- fitamfimmn apudteexiftentemtraciabantur,utdeiliUnoftrilegaU & Nuncijaut pemtus celarentur,aut vtx att^ <tgre,quum ipfiftudiofe inqutrtrtnt, de kuijsimü do- cerentur: & ne 0.000000e+000a,qu<t audttu,aut comeclura ajfequebantur,adnosftriberepermit terentur.Quq qmdem tempore maximum dabaturjignumtuit&a nobüaltena, & fidei nofiïd derogantü voluntatisMittimus innumerabtlta alia in quibm nuUavnqua habtta esl ratio nee honoris nee voluntatis nofira. Ad illas ipfas liter as, quas ad te tam humane, ejr tam liberaliterfcripfimus, ita refponfum a te eïi ut vbi clementiam Duet MedioUnipetcbamuSytu rigor em tufiic'u offerres,ita tamen,ut nequaquam ex ordtne iuflic'u,iudictum , atc^fententiam p&naantecedent:ubieorumqu&tuncaduerfin rationes tuxs atuüDucibusiattata,érad nos delataetiamfuerant, culpam inqui- bufdam ejfe dicebamusitu qtio nos quodammodoiriminarere, illos immunes criminis faterere-.Qtutibibenignh& largèpollicebamur, eatutanquamtibidebtta&obli- gatafiagitares. In quo veroperjpicuum indicium conftittt nos abs te tlludi, & pro ni- hilo haberi. Ipfa capitula Herrera remijfa adte.ut comprobarentur, cüm illifacultas primo concejfa vberior ejfet, quod iam confeiïam concordiam cum Chriftianifiimo Regehabebas,tureftriclioramulto,qu).mprtus,etieiunioratranfmififli, apertifiniè ïndicans nospoftremos ejfe, & contemni abs te, ubi tibi cum alijs amicttia conuenijfet. Qutbus tot animi tui er ga nos nen bene dijpofitifignificationibus animaduerfis, cum, fiue ea tuapropria ejfet voluntas, tua in nos voluntati vehemeter diffidere cepijfemm, fiuequorundamextuis,quodmagiscredtmus,peruerfitas,&malignafuafio tantum tamen illos apud tepojje vehementerpericulofum inteüigeremus nobis, totiéfe Italk, perfittimus tamen infludio, & amorepacis, &perftitij]emwperpetuo,filitaq3 noflm armapatient'uinduentes,permifijfemusDeoomnesahwnes,cogitationes^nofirai,fi non tuorumpertinacia in obfidenda arce Mediolani,illiusg, vltimumprope difcrimen vos adjuftentandam Itbertatem lulu, difcernendum^facla a verbispropèfuprtmt b
|
||||
|
BREVE APOSTOLICVM
tempore excitauifet.Prdfirtim cum quo minus de tua volant at e dubhare poffemttt,
tua in Hijpatiia addeprimcndam autoritatem Sanct* Sedis Aposlolica , & Summi Ponttficis dignitateni infi:ngcndam,propofitapragmatica edict* Eeclejtaslicd facul- tati,&libertatiderogantia,qu;bustnregnoNeapelitano Ecclefit Roman*Feudofi- tnüiaaliaconfequatafunr.fupr*diftiquoqueViceregisNeapohtani,quiadnosutve- niret,elecluifuerat,apud Chriïliantfsimum Regent remanfio, & cum eo nouarum te- cum comtentionum occult a,&k noslris ibidem agentibus abfcondita tractatto,fixum inteilludconjiliumnoslr<eaucloritatisdeprimende,&a»iicitiaotnninorepu4ianda, perfeuerantemó^in ea opinionefententiam indicaret. Qupdconfirmauit nobis et tam magisdileftifilijHugonüdeMoncada ad nos fimunda amicitix caufa cum ampla mandatis(utferebatur)mifö in Regno Francu morajanquam euentumjpeculantif, utfi lüx res tibi exfententta confefta effent,nos tumpenituspofihaberemur,ac deinde tsdem animo cum Duce MedioUnipetiuspacifci contendentis, cum quidem interea tui in Italia agete^ut omnia & extra, & intraappareret contranos quojj & Santtd Romann. ecclefuftatum iniri confilia, Varmam vrbem noftram preditione occulta eri- pere nobis tentauïffent. Quibus tot & tantis iniurtfs, & eaufis,inuiti quidem &ge~. ment es de te dejperare, & dijjukrefumus coach, noftram^ amicitiam & ben molen- tiam^uam tu totiens repudiafti,multU & magnis regibus adtungere, quorum opti- mum in Chnftianamrem,ék SedemApofioltcamanimum,fiaJp'ernatieffemus, non tampafiorü,& communis patris laudem, fedfuperbt & infolentis nemen acquififfe- mts. Quod cum effetambi* iamfadum,etfides inuicem data,fcedere^ conjlriüi cum eis Regibus eJfemus,iKcept turn demum ittneribus lente & tarde confeclü dulus lïu- g&nobis tecum coniunttionem &conditioneseasofferens,qitas mscupidi tm amict- ti£, & ut nobis quidem videbatur,cum communi Italia & Cbrijiiamtatis commodo, tui etiam & commodi, & honorispriuatim appetentes, tamfipe abs te, tamó^ vehe- menterqHumrequififfemus,fuimus totiensrepudiati,acrepulji, quarum nuncaec't- fiendarumaecafioé'tempuspritteriêre. At^utimpendensItalugraueferttitutit fcnculii>n,ac turbationem vniuerfit, ChriftiamtatU,quantum in nobis e&, propulfe- mus,armis & exercitu Sedem Apoftolicam munirefumus compulfi, abhorrentes qui- dem ab ipfa armorum traclatione,fed tamen nuüum aliam viam defendenda iuftit'u, irpacis inter omnes aquü conditionibus jperandx nunc cermntes. Habes rationem noftrorum attorum, & tonjiliorum,qu* idcircofutnmatim a nobis tibi expltcata est, ut tujlificemus nanfolum coram Deo (is entm injpeilor cordium est)fed etiam coram vmnibus hominibusaftionesnoftras: & nunc eo aniKw/umm,at^ ita coram eodem Deo,&tetefiamur,JiSerenitastuaadiicquitatem,&humanitat{mreferrefevolue- nt,noftraarma nanfolum non aduerfa tibi, fed etiam adusveugloriofu propicia- futura.Sin autem in occupanda quotidie magis ltalia,&altjspartibm Chriftianita— ikgerturbandistu nm tam natur&tu&(quam nosprabaeffefemper exiftimauinrn) |
||||
|
P R I M V M,
quam cupiditati &conjilijstuorumobfequiperfeutrauerUtttosnee^iuflith, ^
kertati ltali<t,inqua buiui quofyftntt*, Sedis tutela continetur, defuturos .fediufia, &fantta ar/na moturos,non tam adoffenjionem tuam(tibi enim omnia fetnper hotte fia,&projperaoptamus)qaamaddefenfionemnoftrorum,&patru/alutü,comma- nuéj, digmtatu.Quodut ne nobk nimium' agri.&inuitèhac ipfa traftantibut facere ueceflèftttobfecramu$ tefili chanfimeper vifcera mifericordi* Dei noflri, &pcr tent ftem.qtu de tu4virtute,tanquam futur* Chrtfliano mminijalutari, omnium me»- tes occuparat,utprouidere velu,quo immoderatis cupiditaübus repulfts, & aliquii pttiuspublicv Cbriftianitatit bom condonando, qukm omnia nimiam ad te trahert conando,hdc Italia, & cbrifltanitatis incommoda, &pericula tua moderationefe- dentur. Eft enim tibiprofetto huius curt, omts commune nobifcum, & ambo i Deo in hancfoüicitudinempro commijsü nobU honoribusfumus vocati. In quo n»s officia,é" debito neflro ne<^ defuimus,nec quantum iufticupatrocinium nobupermiferit, de- futurifumus. Tu verhjiqua, de tua in pacemgeneralem voluntatepa/imferehantur. veras prudmtit. érptetatis radices habebant,habeso€cafionem declardndi,qaafentte bxi omnia ver e te, & ex animofenfif}e,at^ operibus verba comprobando ,fingularem optimi Principis laudem tibi acquirendt. Qui fi tam nobis ver e amorem tuum cupien. übus, in liberanda Italia,quamfiederatis noftris infuis iuftis, &plenis humanitat'u aquittüs^petitionibusfatisfactrtinJikueriSyeritidSerenitatistUitfama, &/*-. ptentu melius muit o acc»mmodatum,etpaci vniuerfali,fecuritatié^ tam rerum tua- runt,quam totiusChriftianitatïsmagis confentaneum. DatumRom*apudfanüum VeirumfubannttloPifcatorisJie XXIII. Iunij. M.D.XXVI. Pontificatusno- ftriannotertio. Ia. sadolctus.
ChariflïinoinChriftofilionoftro CAROLO eledoImpcratorijHi.
fpani.? Regi Catholico. EPISTOLA CAROLI CAESARIS,
IN QVA HVIVSUODl FALSIS CRIMINATIONt-
bus diffuse refpondeM Pon tifice Roin a no appellat,gencraleq i
Concilium Chriftianoratn congregari pctit* N NOUINE DOHINt AMEN. NOVERINT VNI.
ucrjiboc prafenspuhlicum inflrumentu vifuri,leüuri, feu audi- tttri, quodanno knauwt at e eiufdcm Millcpno Qmngtntefimt Vicefimefexto,Indiüione decitnaquarta, êeUenfts Septembris (Ucimajèptima, hora drciter nona ante meridiem,Pontifica~ b z-
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
tas Saniïijftm in Chrifto Vatris & Domini Domini noftri CLEMENTIS, Diuina
prouidenüa Pap* Septimi, anno tertio: in mei Notarij publici,teftiuni^ inftafcri-
ftorumadhocjpecialitervocatorum,&ri}gatoriiinprdfentia,perfinaliterconftitH"
ttis iUuftrü, é' exceüens Dominus Dominus Mercurmus Arborienfts, Gattittari<tJZ4-
lent'u, & Sartirana Comes, Bar o Ozani, TlrricuU &c. Saeratifimiifc & Inuittijf.
Principis &Domini Domini CAROLI eius nominis qiunti,Diuinafauente dementia,
elettiRomanorum Imperatorü fèmper Augufti, Gcrmania,HiJf>aniarum,vtrtus<fe Si-
cilU,Uierufalem,Hungari£,Dalmati(e,Croatu &c.Regü,Arcbtducif Auftrit, hucis
Burgundi<e,&Brabantiit &c. necnon Conütisllabjpurg:,& flandris. &c. Clemen-
tifimiDotnminoftri,perSacrumRoma. Imperium,cxteraéfa omniaftuCa/area &
Catbolica Maieftatis Regna,& Dominiafupranm confiitarius & Cancellanus, gra-
tiofus Dominus meus,nonnne, & (x mandato (mi affcruit) eiufdem Cafarea, & Ca-
tholicx Maieftatis,habuit, & tcnmt infuis mambus vnam quandam epfftolam aper-
tam,inpapyro conftriptam,vigmti duofolia in [e continenten!, quam ejfe affirmabat
Sacratijf. dtfarem. & Catboliu Maieftatis rejponftuam ad vnum quoddam Breue,
de data dm Vigefimi terti), menfts \unu\anni pr<zfentü, a dicio Sanclifivmo Domino
noftro,Reuerend. Domino Domino Comitt Balthajfari Caftilioneo Apoftoücoprotho-
notario, & nuncto apud Cdfaream & Catbolicam maieftatem, infua Curia \mpe-
ruliagenthé'legaUonismunerenomineprit.fatiSanüiJf. Dpmininoftnfungenti,
tranfmijfum,&pereundemnunciumfus.Maieftatiredditum, cuiusquidem epiftoU
tenorfequitur, & eft talis.
EATISSIME PATER, DOMINE REVEREND1S-
ftme,eramusprofetto in magna mentis noftra anxietate : com- munem totius chriftiani popuh calanntatem nobifcum tactte deplorabamus,ob ea, qua Sanclitatem veftram contra nosfta- tum^noftrum,&Sacri Rom. Imperij digniiatem molm au- dieramus. Verum ham noftram anxietatem mimm in modum auxerunt veftra Santtitatü liter<e, quas vicefima die elapjïmenfts Augufti, eiufdem SanltitatU veftra Nuncius vicefima tertia lunij expeditas nobis legenda's tradtdit: quum nihil ex bis perJpicereltceatrfuamiufticiaJüayUtinquitJaudem, mftra vero> 4cnoftrorumcaitfieacerrimamdamnationem,arma,bella,minas,c<edes,pecunia,aua- rit'u,&ambitionisftudmm,regnandi dominandifó cupidinem nobisimpmgi. Qua profefto nee verum paftorem decent,nee noftr* in Apoftolicam Sedem veftram^ San- ititatem,aclütusdignitatemjeuottoni, pietaü, acftlialiobferuant'uconuenirevi- dentur,quin immoab eoaffeelu &ftudio,quo Chriftianam Rempub. ab ipfis ineuntis Trincipatus noftriannüfempercomplexifuimus,quo iüiuspacem,quietem, ac incre- vtentum omni conatu comupiuimus^cpro vtribus curauimusfrorfus aütna cenfen- |
||||
|
P O N T I F I C I.
tur,acnostalibmajficiuntJpiculU:quod,nibononpropno,Ucendodetrabere,itti}na'-
culatam^famam noftramtacitaobiettorumapprobatione kdere velimus, cogtmur emijfa m nosiacula refeliere,noj}ram^tnnotentiampurgare3 ac ab hiscalumnijscx- emptam & immunem oftendere. Nos enitn ?aterjbeatij?ime,nobis ipfis cov.fcijnofirx- que etiam confcient'uarcanisperlufiratü, ttjjIÊxittfflieftorUculpamfaten, nullam- queb orum nobis calumniam aJfcriberepojfteth'usTtesWnur enim Deum, nos nihilan tiquius vnquant babutjfe,qukm veflram Sancfïtatem ,poït iUius adSacri Aposlolatm aptcem,felicem ajjiimptionem,velut Cbrifti in territ Vicarium, ex innata nobisfiliati ebferuantia colere & venerari. Quem etkm,dmn in minoribw ageretjïngulari ami- citia,& beneuolentia continue complexifttmu$,prout & leonis,& Adriani tempori- bns,sanftitas VeHrafatis expertafuityVriwerfifó orbi notum extitit,nuüo modo exi- ïlimantes,gradus &dignitatisaugmentum (poliDeum, noslrorumetiam a/islen- tia quafitum) idpojfe ejficere, ut quicquam eadem Sanchtateprocederet, quodapri- Hinisfuis mortbus,atfe inilitutis alienum videretur: etji multa in nos moliri audiueri mus,ut dignitati,&slimationi,acautoritAti noUra detraheretur , utfelicitas,pote~ flas,&magnitudo Regnorum,acprincipatuum nobis a Deo OptimoMax.collatorum minUeretur, & fifa ejfet,penitusfupprimeretur. H<ec tamen necfe Sanclitati veilra afinbenda cenfutmus , nee etiam contrarium affirmantibusfidem dedimus, nee ideo minus pacü vocem <equo animofemper audiuimtis, ves~tram 0.000000e+000tiam Sanclitatem ad Ulam proponendam, & ampleclendam, velut retïumpaslorem monutmus & inrita- uimus. Semper enim in quacun^fortuna,pacis, ac quietis cuptdt effe ïluduimus. Ad quamnoslerammusfuaptenaturaindinatur, neevnquaminter Chrillianos (nifi prouocati,coacli ue) beüumgefimus,ne<jj tentautmus. Quum enim clajfem in hosles dijpofitam baberemus,Menice infula ad dedttionem coaiïa, maiorapro fide catholica tentaturi,GallorumaTte&copijsvndicf3inuafi, adpropriatuendareducimur, ve- ilrxfy etiamSanéiitatis opera,acminislerio,cumLeoneDecimo fwdus percujïtmus, acpro ApQÏloücA Sedis,Jacri% Imperij mribus ac dignitatibus tuendis, ip/iurPasloris dutontate &impulfu,in lnfubria,ac Ligunaarma mouimus, noiïrum^ exercitum Pcntificio (cui tune veïtra Santlitas in minoribus agens, muneretfo Legationisfun- pens,pr£fecluserat)adtunximus,quamprouinciamprofetlonon mjireüa, & iutta intentionepro ipfius Clmsliana reipub. quiete,pro^ ïtaiu liberatwne, non ex cupi- ditatcfufiepimns. Teftis esl nottrorum vperuDeus, verusferutater cordium, qut in- timaprojpiciens a longe cognofat, &qui noftram obidiuslam caufamfemper ttita* tus esïytotfa injtgnibus viüorijs comprobauit,ac iuslificauit. Teilis erit Sanftitas Ve- ilrajiprxteritorum rationem ac memoriam habeat,vera<fc in lucem promere Itbut. Teslesfunt eiufdem veïlr* Sanclitatis miniflri,fipiusadpacis,ac induciarum media proponenda tranfmifi,qui aperte expertiJ"unt,nosjcmper,rebus etiam nojlris fectm- dijïtnüs,quafcunfy boneilaspacis,acinduciarum conditiomsjufiipereparatos, quu b S
|
||||
|
RESPONSÏO CAESARIS
hus & honoru noftri,&ftxderatoruitüuftai^qua,acfe<:ura ratio haber citer. Tejlttti»
tur id etiam tnultiplkia maniiuta noftra, turn veftra. Sanftitat'ts temporibmper nes in Vrbem miffit.vurkt^ legatwnes adtdpro tempore dijpojita.acdefiinatd, ut nihil* nobis de his,qu£adpacetn attinentyUsynquam temport prxtermiffttm arbitremur, qui non minus tqtu ac honeftapdcüfttidioji, ac xxktoresfuimusfumusfoquam in in ti4t ain aUcrtSyAcpromptiprqfulftiïorhf/tc etiam vbi ratio fuadtttdetnentifiimi re tniJfortSjhilaresgjbonorumpromaUs.èrconuitiisretributores. AitveftraSatiiïitM fe confeiam nihilpr&ttrmtfijfcquodveldd btni Pajtoris officium er ga. vniuerfumgre- gem,vel adfidelü amici animum m nosjpeciatim pertineret. Nolumus in hoc vejh* SanBitatisoficiufnimpugHare,necdeilUuscoHfcienna,&anmiocoHtcndere,fedope ribtiscredert,rekqua Deoferfcrutdndarelinquere.Licetautemficejjèt (ut ait) id potuts diums. benignitaü,cuiusgratuito munere idfit, qukm humanit viribus, attt cuiujpiant induftru tribuendumforet:efto quodtnulta nobisfecut relatafutrint qtu «ptrtiiis inferim rejpondendo detegentur.Quodautem veftra Santtitasfubiungitfoo rum bonerumoperum,fui^erganosamorueumexitumconfequutum cjfe, utrepul- fatotiensabeneuol£ntia,&coniunüionenojlra , nuüum indiciutnvtriamoritapud nosinuenerit,fiueeorumartibus&doUs, qui eamkni Santtitatem nunquamnobi- fcum coniuvtlam effeyeluerint,Jïue nojlra menteopprefiionem Italut, et imminutw- nem dignitatis SanHitatis yeftra,tneditante, Miramur h<ec qmdttn ah eiufdem San- ilitatis veftrapr&cordifs enïanajfe^deofy intempeftiuè, rei veritate non cognita,ab ipfefummo iudice.qm Chrifti vicesgerit'in terris, tam ab ipfitfafli veritate prorfum alienAmprtnunciationemfaftam.Nonenimhifumus,quibonomm operum ingratï efle didicerimus,necquipro amore odium,feu repulfam repenaerefoleamus: quinimo pot uu reciprocas vices reddere,ac etiantpro acceptis benefierjs maiora,dum licet, im- tendere,amorisq.3 ejr beneuohntU vicijïitudinem abunde referrefokmus. Necquippe tanU iwbccillitatü cenfendtfumuc,ut cuiujpiam artibus,fiu dolis d vcra coniunëtio- ne,&atnicitiadiueUivaleamuf,vbiperfeitusMmicitU nedus intercefferit, quiecn- trariooperumlaqueonondijfoltutur. Minus^nobifcpprefiwltali^minutio^ Sedu Apojblictt dignitatu afiribipoteil,.qui tefte Deo , nihübcrutn tentauimus, nee vn- quam cogitauimiu: verum omnem conatum, omne^ ftudmm adbibumus, ut Ita- liam liberam,ac quietam reddtremus,ut Apoftoücam Sedem infuo dtcorc,velut iüius proteEtor é" defenfir,fiabiltremus^tc/êruaremHs,ut^} pacata Cbrifiianartpu.com- muniaChri/iianorumdrmainperfidos&mftian* reltgionit heftes cotnmuniconfi- lioverterentur. VbiigtturopprefiionUaftusnaninterctfit, nilfinijhi de nobispr*~ fumendamfuit, cumin dubijs meliorempr&fumptimemfumendamomniaiurate- fl e,tur,qua etiam neminetn exprafumptionibus damnant,ni euidenttfima accedaut frobationes,aut taliseffetpr&fumptio, adverfus quam iurafrobationem non adnüt- tewtt.Quodprofefto hoc in cafu ommnoalmmw paubit,qimm non jolum nulUtala J
|
||||
|
PONTIFId.
nolis obftetprtfumpt'w iuris, velfacli: vertt omnisjtnijlrófujpkionis labes a refta no~
Jfraintentione.mJirüfaopffibusomnitioabeJfevideatur.NecquippebancnoftraJyn' cerammente,nofiramüe<tftimanonel£derepotuitM.edwlanêjtsftatU5pernoflriex-' er ritus Duces captus,&,utaiunt,occupatm. liane enim technam omnium rettefen- tientium tudicto a nobis repcllendacurabimusjumfüo loco ea de re veftr& Santtitdt.it obieélispartuularius rcjpondcbimus,omnem reigej}<e/èriem,nonpaliiata,necobunu bratam,fedmera veritatejuffultam,aperte,acpalkm dijferentes, ab omnibus reilt iu- ditij'capacibus videndam,injpeciendam,ac recto intelldtus oculo üidicandam. Si igi~ turexhis Sattftitasvejirafecempulfam (utait)pr<etendatadea conjilia.a quibus & natura,&volunt/ttejimperabborruiffe ajferitM^finta aftumduat, qttam pluri- marumrerumindignitas,authonorüJui,etpubliaItatiitbotitratiopoftulabAt,arma fiilictt capere,qua & iuftiria,& Italu ltbertati,etfibi ipfipopnt e/e prafidio.yideat qua/i Sanüiteu veftraquibutfundamentis moueatur,confideretan kupaftoralicon- gruant officio,an hicfitgladimper veftram SaniïitAtem euaginandus,exercendus ve,- quem Chrijlus in vaginampotius recondendum cenfuit,&qui etiatn in bojlesfidei ab tpfo Chnfiianigregü l'ajlore regulariter exerceriprohibetur. Animaduertat veftnt Sa»ttitas,an ex bis honorisfuKautpubhiltalh boni ratio habeatur, an hac iufliris conueniant,an Italu ltbertati,feu quiet't conjhlatur,anpotius ex oppofitofuggilletur Summipaftorii honer &autoritdt,intujieagatur eumtpfo Apoftolicafedis proteüort ér defenfortiturbetur Cbriftiana Rejp. vniuer/k 0.000000e+000cclefu ftatus: incendaturquoifo ignit qui tam f actie extingui nequeat,ut inde chttjlianoruviribus debilitatU, hoftes perfidivelutlupirdpaces,paulatimGlmftianumabi?antgregein, twuiLerroresin- dies pu Uuknt,ac dentu htreticoru dogma ta magis al -j} magis inualeftant, Chrifttant quo^religioniirreparabileafferantdetrimentum.AtprotcftaturveüraSantlitasitt ipfo exordioMnonoffendendi euiujptacauja,fedttieiidi,ac cóferuandt honorütoffictf^ fat-Sanüa quippe hafproteftatioyfiperaftum contranum notoileretur,ac in efficax redderetur,fitn tpfis defenfionis termini* Haretur, nee adea qu<e. offenfionemfapiunt tranfitusfieret. QuaUter.n. defendendi caufaparatur arma,vbi nuüus adeïi offenfiry qui veÜram SantlitatemMius^ honorem aut dignitaiem hdaft quapotiusji offen- firapparuijfet,omniconatu, tetisfó vtribtts tueri, atque protegere itudiajjimus, nilantiquius in animo babentes, quam ea in ApoüolicaSedem officia exbibere, qwt adojfiaumCbrinianiptmilmperaterispertinent, quxtte Impenalt congruunt du gnitati. Atji,utipjave8ra Sanitttas proteftatur., defendendi duntaxat er at anir mts,furprius,quamprotetlatiotllamlucemprodiret, ad manusje noslras fenpta xcttra perumirent, tentata ett vffenjïo in katu Medwkm , facri Imperij feudo> Laudinjicittitateoccupata , & anoftrorum (ml tak cogitantmm) manibuser^. pal CurreiïraSanttitatis, acfaderatorum copu's & viribusrnuüa etiawpr<r tedtntt menittone, feu di§düiwe, txsnitus nutter apud MedtoUuum ( na* |
||||
|
RESPONSIO CAESARIS.
itnpune timen) impetttur,ac inuaditur? lUcfi defenfienem, unpothu apert om of~
fenfionemfapiattt, lippis eüam pat er et. Verum vejha Santtitas ham notamputans euadere,longam exordttur tragxdiam.narrans quefuo congrmnt propofitojm ta. citis,qu& magis ad veram rei feriem dcccrnendamfaccre videntur. Vnde ut altius re pelendo,totafaftiferiesmiucemprodeat, liceatj^ vnicuió^animi nofirijjncenta- tem injpiiere, fi ea qu<t Sanctittis vefira nobujebtuéfe noftris dunt in Cardtnalatu ejfet,offiaapr<sftitit,ahimaduertamus,idquidem antecefijfe dtgnofiitur,quod vita funtto Maximiliano Cafare auo noftropaternofalicis recordattonis, dum is vïuens cumfacri Imperij Eletloribus fundamenta iecijjet,quibus eidem in Impeno fuccejfor ejficipoj]bnus,tuncfy cum Gallorum Rege,quifihamfuam nobisjpoponderat,fixde- re arclipmo mnüi efemus,ut & nosfilium nuncuparet jnilc^ ab eo,quodapaterno atnore ahcnum.feu indignum vtderetur,prodtre,puuremu>,ü taltter ad Imperij af- fequutionewaUettusjmitatUifyextiüt , ut etiam cumtaxationeperfonanojirt propofita mhabilitate, ipfius lmpenalis dignitatis capejfends., conatmfuertt varijs modis inducere Ekttores,ut illum eligerent,Imperatorem^ dcfigtiarmt ( quodnon adipfiiu Gallorum Regis promotionem tentatum extttit'fed ut per buiufmodi Gallt concurrentum,vtroój noftrum exclufo, noftro^folutofxdere, tertiusfubintraret minonpotentiApr£ditus,cuipoüusimperaretur,quamimperarcpoffet)nibdpr<£.- termittendo,utab ipfms Imperij adeptionepenitus excluderemur. Et quum buiuf- modi conattu imtifacliforent,vicijfetó^ tpjius Sacri Imperij Elettorum virtus, qui necvi,ncc metu,necvllüartibusdimoueripotuerunt, quin Sanclo afflantejptritu, abommpraambulapromijsionepriusliberati,vnammiomniumconfenfu, acnemi~ nedifcrepante,corum elcttwnis vota vniformiter in nos contulennt, nosó^ Impera- toremfolito more defignauerint,quam quidem elettionem notamen voluimus pnus accept ar e, qubn tpfius Leonis Summi Pontificis vejlu Sanüitatispatruelis confen- fut, & autorit as accederet, cum ea dtjpenfatione, ut cum lmperio nobis etiam Nea- pohtanun Regnum retinere liceret,lege inueflitme. mintme refragante. Hinc nou* cogitantur media,ut ipfius Imperij Sacri dignitas illud.itur, ut tllittt autorit as depri- matur,vires(^ noftr*. minuantur,pr<tter idtamen, quod tentatum extitit & literis, & r.uncijs^arijsfyprafticiSyUt noftra Coronatio apudAquisgranum dtfferretur,im pedtreturüe, acinde Vuormacienfis Conuentusprotelaretur,feupotiusinutilis, in- efficaxfa redderetur.Fuit etiam organo,ac medio Alberti Pij Carpenfis Comitis.non fine veftra Santtitatis minifterio & opera,ut fertur,percuffum f «dus inter Leonem & Gallum,quo etiam de auferendis a nobis vtriufy Sicilu Regnis ,de^proteclioni- bus Pottntatuum ac ciuitatum ïtalu interfe diuidendis, Imperioé^ Italicopenitus vfurpando,feuveriuseneruando,&fubuertendoagebatur,proutlucex nonnullisin terceptis literis,quasonginaliter in manu noftraferuamusjiquideconftarc potent. At quum Gallus rex humsjpefixdsrïsjretus, cupdusfu* ditionisfimbniu ampliandi, vtoUto
|
||||
|
P O N T I F I C I.
violatof«dere,quodprius nobifcum 'mierat,per Robertum de Marchia rebellemfitb-
dit urn noftrum ad ipfius Gaüorum regisfiipendia conductum, ar nu in Dominia no- ftra GalliaBclgiu mouijfet,ipfius^ Gallt regis Duces, & nülites in Italia agentes, etiam ipfius Apofiolica Sedis Dominia tunepojfejfa, Vrbemfcilicet Rhegium clancu- lum occupare conatifuijfent , fatemur tune Sanclitatis vefira opera diuum ipfum Leonem Galbrum amplitudtnem magis,quam nofirampotentiamperborrefcentem de ipforumé^fide b&fitantem,in part es nojiras adduclum ejfe,nobifcumó^foedus in- u]fe,quofuam Sanclnatem tnfua Apofiolica dignitate tueri, & Romanam ecdefiam adoccupataper GaUos reftituere,& redmtegrare,necnonilluftr. Franctfcuin sfor- tiaminpaternumfoüum&ftatum a Rege Gallo detentum reducereconuentmus, quodquidem adeo alacri animofufcepimtts,poflergatis, oblitis^ anterionbusgeflit in slatus,honoris , ac digmtatis noftrepréudicium molitis, utnilalmdputaremus, quam duo magna orbis luminaria veftra Sanctitatis opera adeo infeparabiliter con- iunfta cenferiyUt inde mutua horum correfpondentia orbis vniuerfus illufiraripoffet, adperpetuamcjj vnionem, & quietem reduci. Hec itafy foederefreti, cum ipfius Diui Leonis copijs nofiris adiunclis, &,ut antca retuhmasjub veflra Sanftitatis prafeftu- ra,&legationepernosa^umexecutum^extitit,utVarma, & Placentia ecclefia reftituüsjpfify lüufirt Trancifco Sfortia tnpaternofolioflabilito, Gaüi etiam non fi- ne mjgnaiUorumftrage,Ducuinnoffromm virtute,illujirium videlicetProjperi Co- lumMM'trchwnisfcPifcbaria.acaliorumnoJlriexercitusDucitm, &militum,ab Italia ontnino expulfifuerint. Et lucfuntqua Leonis tempore vefira Sanftitaspro nobis egït,qu« tamen non itapapm irremuneratafuere, quum & ipfa Romana ec- clefiafttum !xbisauxeritpatrimonium,nonfolum Parm<e,&Placentia recuperatio ne,fed etiam nou: cenfus onere Regno nojbo Neapolitano iniunclo. vejira quoc^ San- ttitas (quodnonimproperandicaufafitdtiïum) aureorum decem milliumpenfïo- nemannuamfupraMetropoli Toletana, noflraqmdem liberalitate ohtinuit. Quid autem Adriani temporegeftumfuent, differamus. Nouit Sanclitas vefira quibus tuncfauoribm Adnanus in eiusgratiamfufcepijfet Cardinalem Vulterranum vefirx Sanchtatisamulumyacerrimumtfeaduerfarium, quidiüiusartibus, &medtf's mve- Jlra Sanctiutis caput nioltretur,acqualtter eandem vefiram Sanóiitatem k Floren- ün& Reipublica adminiftratione excludere conabatur. Nouit etiam nos itafuarum rerumfmcfefamilia, ac ipfius Reipublica Florentinxprotetlionem, acpatrociniunt jufiepijje,etiam cumfiatusfui,acfuorum nepotum tncremento,ut binc Adrianus ipfe noftrofauoreynoslrï^intuitu ,non folum vefiram Sanïtitatemingratiamtuncfit- fcepent,verum tantagratia profiquutusfuerit,ut nihilin rebusfiatus, qua ahcuius momenti cenferentur,vtjha Sanctitate inconfulta tentaret.Hincé^ Vuiterranus ve- fir& Sanüitaits aduer/arius,quum mdignatus nonnuüa cum Gallis (fits mterceptis hteris) molirividmtur,AdriaritiuJfucapturjn vinculaj3con^cim, debttaspmiat e
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
daturns,ni Adnano mortepr&uento, autorit at e facri Cardimlium CoUegijpro noui
l'ontificis cleilione liberatutfutjfet, & inde eleclione facta, eorundtm Cardinalium intuitu,a vefira Sanditate veniam obtmere meruijfetjicet paulo poft diesfuos clau- ferit extremos. Non dijfitemur tamen, ipfi Adriano viuente, poli quant in illtus gr a- ttam SAHÜ'itasveslrareduilaextitit,illtusoperamnomodicasjruginobüfuijfeinal~ lidendo eundem Adrianum adfadus iüuddefenfiaum: Qup medio Galli iterum in Ita luim redeuntes,Mcd:olanutntjj obfidentes,f«deratorumpr<ifidijsdenuo vifti,repulji% fuêre. QuodetftinveiïréSanftitatitPontificatufuerit exequutum, id tamen fub vexiüif,& copijs eiufdem AdrianijnvimcfepraambulifaderKaftum extitit,quodve- ftra Sanclitas opus manuumfuamm dejpiciens (nouus bomofaüus,nouaó^ dignitate dffkmpta) nequaquam approbandum,fiu innouandü cenfmt: licet ipjiusfoderit exer quutionem,inquac<tterifaderatitttncfirmiter inftftebant, concurrentibus etiam Vtnetorum copijs,prout ratiofuadebat, nequaquam impediendam een/kerk, quum etfiprafidia ecclefis, eo tempore cejfajfent, non ideo minus noHrorum vitloria in ma- nu ejfe videbatur.Non tamen oh idveftra Sanclitatis auxilia, atfycofilia tuncprafti- taparuipendenda cenfemiu,verum pro bis & gratias tune egimus & adhuc agimus, fimulfo nos veslrjt Santfitati debere, & obnoxios ejfeprofitemur, qui etiam vicesnon folum reaprocaiyfed & multipltcatas, & longe maioraprafidia /ficafusfe obtuliffit, veïlr<t Sanftitati ipfi% Apoftolicitfedi,pro illtus tutela,&augmentofemper exhibert paratifuimusdy utfiliuspatri conejpondet'e: a que etiampropofito, quicquid in nos fnlfofuggeftumolitumvideatur,nequaquamanimumnoslrumalienaumus,necalie naturifumus, ni maior nos vrgeat necefitas in occupandis noïiris viribus adrerum noïlrarum tutelam,addefenjtonem,quam tamen ita moderatamfumpturifumus,ut ab offenjionit liminbus,quantüfasfuerit,abejfe videatur.Hoc enim moderatum tem- per amentum nos Chrifto,cuius vefira Sanclitas vices in terris gerit, debereprofite- mur.ReprehenditvefiraSanilitaiquod nonfideli confilio exercitus nofirt duces in Gdütamtranfiuerint,inferensquodexeointempefiiuo,utait,tranfitufuccefferitce- krior & grauw m Italiam Gaüorum irruptio,Rege maxitni nomtnis exercitum éi- cente,ac vrbis opulentifima Mediolani ab tuis receptio. Nes, TSeatij$imePater,nec ex~ cufamus illtus tranfitus cofdium, nee impugnamus.ldtamen nobü inconfultit act urn non extitk,qui idnuüa iufia ratione negare poteramus llluftri confanguineo noslro Carolo DuciBorbonij AnglicU etiamprsfidijsfretOtproJuiftatusrecuperatione, qua eo qttod nojhisfi addixit obfequijs,priuatus extiterat.Durum enim, acprorfus inbu~ tnanum vifumfuijfet,fieo Duce, vicesj^ noftras in Halia agente,obtenta de commu- m bofteviüoria, eielï'Kc^ inde Gallis-, viclriciaarma eidem denegaffemusadrerum fuarum noftn caufa,.utpr<etendit, occuputarum cenfiquutionem, vbipotijïtmb ex eo exercitus noftn inGaüiam tranfitu Italia quietior, at liberior remanere vide- h t infolemijs, quibuspkrum^ viclores tnititti
vb
|
||||
|
PONTI'MCl
Wfoient,magis exonerata & exempta reddebatur. Sedquum aliter res tuncfumf-
ferit,qukmputabatur,nonquidemnoftra,feuDucumculpa,fedbeüiforteitafuaden- te,utvittoriaquakdeoeft,nonitapafömpro voto hominumvaleatobtincri, valuit faltemDucumprudentia,audacia,acmagnanimitasinreducendoopportunotempo- reexercitumtUafuminItaliam,quoipfius GaUorum Regis impetus compefci pojfet, illtusfeconatibusobftfti: qui profeiïo.utifidedignis nobis relatum extttit, a veftra Sanüitateeius^miniftrisadidperfuafus, &mcitatus (quodtamenpro certonon babemus nee itapafim credendumputauimus) eamprouinciam bclli Italicitam acri ter,impetuofejj tentauit,utfauentealtijïimo iufta caufa noftra, viclus cum maxima. fuorumclade,nobis per VkeregemnoftrumNeapolitanumcaptiuusfit redditus , & inde a nobufub conditionibtts veftra Sanftitati notis liberatus. Excufat veftra Sanüi- tas quodquumDucesnoftnde defenftone illarum regionum Jpem totam pofiiijfent, acdeeamtninfuper, qu<eneftr*erantpropr'u , periculo cemmouerentur, eademL Sanüttas veftra in magno ctiamfuarum rerum metu ejfet, eis conuentionibus occur- rerecoaftafueritimminentipericulo, quasaitnoseptimenejfe. Nostamenearum conuentionum reram noticiam babcrenonpojfumus, qtu nobis infeijs tranfaiït fimt,quatunqnam vidimu$,feu legimus, qm etiamminijbunoftrUnunquam oftenfifitêre, rit ipforum Gatlorum relationi ftarevellemus, qui aliter rem geftam diunt,q.veftra Santtitasfuü nobis literis nunciauerit. Volumus nihilominuspotius ve- ftra SanHitatis aflertioni cofidere. Recolimus n.dunt eadeSanclitat nos de huiufmodi couentiombui(rebus adhuc fub ancipiti Marte laborantibus)fuis literis mcnuifet,ajji rens niimde eide Sanüitaü quxfitum,quafidem,&fecuritate,idexigente,utaïebat, nece/itate,eliciens indefuturapacu aujpkm,quum ipfa Sanüitas de confuetofuo er- ga nos animo, atfy voluntate nibilomnino remifijfeajfeueraret,cepimus tune hacin bemgMore~partem,veftraSanüitatUculpam,nequaq.arguentes,necdeeiufde,utaie- bat,erga nos animo & voluntate dijfidentes.Id.n. potius qttorundafiiafionibus tribu- endum cenfuimus,qui vtres noftraffua detrattionedeprimendo,boftiumque potentia txtoüendo, veftra Santtitattfuafirant,res noftras infummo difcrimme cenftftere,ho- Jiiumvero roburin excelfo culmineflorereftcpriftina'veftra SanttitatU voluntatem in quandam depittam necefiitatetransformantes,licet reuera nulla vrgens necefitat fubeffe vtderetur,nec tanta er at in ipfis nofhi txercitus Ducibus dejperatio,aut trep'e dat 10, prout Santtitati veftra inftnuabant iïïtutfaderu autores, qui Santtitatem ve- ftram terrereftudebant,quodex ipfo rei exitufequuta vitteria clarius enituit,ex qtu $otiw,quamexeof<xderepacitaujpiciumfumendumvidebatur,niquorundammalt- gnantiumartesfuispotiuspajïionibus,&cupiditatibus, quamfitluti Reip.intenta, foniïumidopus perturbaffent, Commemorat veftra Sanüitas quafibifuerit cura, qua cautm rerumftraru,ajferens tune rebus noftris non minus gproprtjs cauiffe, Gal hrutranfttttin Regninoftrifines multis rebus remoratafui/e, bkrebaturquidêno- ( z
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS.
ftra irrveftram Sanclitatem dcuotio, ut Sanclitas ipfa tali officiofungcretur, idj} ex-
pofiebat Reip.falus,nevbcrior ignis incendereturjicet ex ipfo effeclu potius patuerit Gallos ipfos tuncaliquamdiuin itineredctentos,ut a Sacri Impertj cimtatibm Luceti fi,& Senenfipecumasac tormentaadbeüum contra nos, acRegnumnojlrumdijpo- nendum extorquerent,ut quietum ipfitis Senefis ciuitatis slatum tune turbarent,ty~ rannos intromitterent, ac pro eorum voto eius ciuitatisgubermum mutarent,eam ciuitatem a Sacri Imperij deuotioneomntno diuerterefatagentes, nouai interim co- pias in terris acpatrimonio Romante Eccleju ex ipfispecunijsab Imperialibus ctuitati bus extortü congerentes,quibus ad Regm noftri inuafiene mtimtiores, acpotentiores ejfepojfent,m Deus Opt,Max. vicloria noftris apud Ticinum collata,eorurii^Rege ca- ptiuatQ,tantumhtiterroremincufitJ[tt,utnonamplnisdcinuafione,fedpotius dceo- rumfalute&fugacogitarevijtfuennt. Sedatt Sanüitasveftra,quodfifocietatem eorum fequt volutffet,maxima cidemprtmia nonfolumproponebantur,fidetia:npa- rata effent At qmfumus qua ratio? qua itifla caufa,quis honeïïm color vefiram San- clitatem direitum eiusfeudidominum moueredebuiffet, adiuuandamtnuajionem contra propriumfeudatanum mitale merentem,nec talefacinus cogitantem,abfen- tem^j,necmonitum,necimpetitum,necdealiqua iufla cauft fubtrahendi feudum conuicium} Tenebatur enim vejira Santtitas ntrefeudi,tanquam dtreclus illhis domi- nus,potius nos infeudo tueri,quam inuafonbus aditumprabere, autfe focium inua- fionisprtftare.Eodemenimordine, quo teneturvaffallusprofeudaDomino feruire, eodem ordine tenetur Dominus vaffaüum infeudo tueri:& ex quibus caufts vaffallus feudumamittit, exeifdemcaufisDominusdireftaproprietatefeudt, illiuscfedire- flo domimopriuatur. E/ï enim ipfiusfeudi natura, ut vltro citroc^ obligattonentpa~ riat.Facilequidemfuiffetyimprouifumregnum, acaddefenJionemnonparatum,nU tale metuens aggredi, &forfan inparte cceupare/edan idfien licmffet,an htcpafto' ris officia cóueniffent,cogitet Santtitas veftra. Qua enimpramia offerripoterant, qu<t Chrifttvicarium ad tam immane facinm induxiffent? Sancliw ttaj^tunc confultum extitit veftra Sanclitati utpumtjs illis negleclis, non tentaret quodforfanpro voto nonfuccefiffet,nectentatmn,ceptumueconfummaripotuiffet,Jic^merito,utveftra inquit Sanüitas,plus apudeam valuiffe debuerunt amicitu noftra merita,quampr<t mium vüum.Verum et ft melioremprafumptionem ampkeli velimus, mlifo de intrin- fecis veftra Sanctitatis tor dis iudicareprafumamus, quod vero Chnsli Vicario non congrueret,non tamenpro comperto babemus,quidcejfante vicloria Sanclttasveftra. 4clurafuiffet,quaiamfubancipitiMarteftatumMediolani colerefequetlri, ac de- pf\ti,a noftrorum Datum manu,&prateclioneeripere,ac infiiapoteïiatem, quam- dm depace traclaretur,reponere,ac reducere conabatur: qua etiam ,utadtdnos, & Ducesnoftroicogerctjllorumfyvircsmmueret, ac necefiitateminduceret, afferens «nteccffowfcedHsfuccefforem non ligare,(urauit,utaiwu, riofolum Florentmorum, lk
|
||||||
|
P O N T I F I C I.
aliorutnfaTotentatuumpr&fidta ,qu& ex Adriani fiedereadcontributionemdefen-
fiuam debebanturfubtrahi, &denegari, verum &noftrisVcnetorumpr<zfidia,ad quóparticularifaderetenebanturfuftulijfedicitur, hisfuadendo, necopiasfuas,ut tenebantur,no$lris iungerent,utjic noslri omnifcederatorum auxilio deïhtuti,priuf quant in campumprodirent, hoitesfó adorirentur, coaclifuerint non finefiitnmo la- bore, & noftris, de Serenipmi Archiducis fiatris nofln impenfis nouastum equitum turn pedttum copias ex Germania educere, & cum hts exercitum noftrum avgere,quo bellum aggredufyeratamifevicloriam nancifcipojjent. Subdit eadem Santlttas quod fequuta noHrorum vittoria contra Gallos, quum omnisfibifublata contentio videre- tur,jinefycupiditatis,&partiumfujpitionenobüh&rerepojfet, magnutrJ^ innobis l talm beneficium, & Clmftianiutis totius pojitum arbttraretur ,nonfolum f «dus firmauit,fed quo noïiri Duces egentespecmu.exercitum alere, ac fuftmerepcjfent, centum illis dedertt Ducatorum millia, conditione appofita, ut ft de f ader e aliqua no- bis dubitatio oriretur,ilk Sanclitativeftrapecuniartüttuerentur. Fatemurquidem Beatifi. pater,viótoriarn illam,omnemftbi contentionem meritofullulijfe finec^ cu- piditatis(a qua femperfutmus alieni)partittm0.000000ujpitione,cuw nullafuberat caufa, nobis h&rerepotuiffejmniifa ratwne arbitrandumfuijfe,ea in re totius \talu,ac Cbri üianitatii beneficium repofitum,ni zjmtniorumfemtnator illius fiuUumfuffocaJfet. Dijfitemur tamen eam infoedere conditionem appofttam, quodft dubitatio oriretur, j>ecunianofirisl^ucibusfotuu.veJhaSanclitatireslituerentur,quandoquidemipJïut reigdhferiem longè aliterfe habere conslet,nec de tali conditione vlla in ipfofcedere mentiofaüa appareat,verum in quodamarticutofeparato, & a capitulisfcedempe- nitus exclufo narretur: quod quum veftra Sanclitas ad (atisfaciendum exercitui no- ilro in Italia exiHenti, duitatesc^ & oppida Sanfti Komana ecdefi&fubiecla ab op' pre/ionibus mihtum fubleuanda , falutem^&tranquillitatemltalia conslttuen- dam,fummam pecuniainterveftram Sanélitatcm,noslrosj^0ratores exprefam,fuo dr excelfe Reipub. Dominorum Florentinorum nominefefiluturampromifijfct, qu<t pro tuncadfexaginta miüium Ducatorum aun er at afcenfura,oratores nosln eidem yeïlrx, Santtitatifub iuramentopromiferunt,quod cafu , quo foedus cum ipfis noiïris oratoribmpercufum,&capitulain ipfofcedere contenta non approbaremus, nee ra- tificaremus,omriisfummapecuriu,quxperveïtram Santtitatem & dominos Yloren* tinosfolutafuiffet,eidem Sanclitati &¥lorentinis integrereïlitueretur,cum eaadie clione,quod donec reslitutio integre et plenefattaforetfadus interea,et omnia ipfius foederu capttula advnguem obferuarentur. Quum itafófadut ipfum, acfingula capi- tula in eo f ceder e comprehenfa quamprtmum ad nos deütafuére, rata &grata ha- buerimusrfoftr&cfe ratificationis liter as cum ipforum capitulorumfaderis infertione, in forma debita expeditai veHrx Sanclitati exhikrifccertmus, quas & vidit, & le~ git&palpauit^dandofumhcipc, minerepotuit, mficiari nonpotest,quin f 3
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS.
purificatafueritpernos conditio Ma,qua deficiënte,pecuniarum reftkutio er at fan-
da.Quxqutdemconduw,&parttculariiconuentio,proutiüiusverbafinant, nequa- quamnosvrgebatadahaextrinfecusdfadercautfiparatimgejia.veltraaata quin
imoponus, etiamfipecuniarum reftitutioni heus ejfet ( cuius tamen contranum eftenditur)firuandum tamen er at f «dus interim, l quo iuxta ipfiusfeparati articuli fenemJmepotlicitorumviolationeexcedinonpotMt, nee adcontranafadtra licite deueninvaliut:fic^fatüerroneè1&(faluapacefitdklum)pmerventatemrefer- tur,qU9didfxdusnonplanèanobüacceptum>necprobatumfuerit, qui&plane& integre,utpr4ertur><>mnia infeedere contentaprobauimus.ratafa bduimm, nihil pemtus de contenüs in eo.nec etiamfillabam,aut literam omittentes. Quodfiveiïra SanaitashuiufienoffraratificatwnisliterasreciperefuasfrreciprocJTtit par erat
tradererenuit,nifimultraderetur mificatioduorumalwrumarticulorum, dequi- busexnatpfumf<edusperfiriptAparticuUna,nobista>ncninconfultis,feparatim,&
adpartetraólatumfuerat,adquorumjJapprobationeexvif(£derü,utpramitti'tur3 nonaJiringebamuwileftquodculptnoJiraafcribivakat/fifcedusiUudmimmefer- uatumfedpotiut indevioUtum extiterit. Ab hac enim culpa et labe ommno altenifu- mus.Et ut idplaneltqueat,placetiÜorumduoru articulorum extrinfecus traüatom fubftantiamnfem^aufaió^dijferere^uibusnonitapafimpernosapprobandivide-
rantur.Ex bu enim duobusarticulüfeparatU,alterfalis inftatuMedtolani dtftri'buen- di,quum tda nottris Oratoribtufua Sanclitas expofceret,ut tuxtafcedm per nos cum Leoneperculjum curaremus cum Duce Franctfco Sfortiafaleifdem modis, è condi- tiinibmaSede&CameraApopltcarectpi,nofri0ratoresadidrepndiJ[ent,non *fft<tntfltusnobisituyuluDominijDucatusMedtohni,proutamefueratcumleone, data iamper nos eidem Duci ïnueslitura,fic^ rem cum ipfi Duce necejjarw deciden- dameffe:TandemipfiOratoresnoftri, non expreffo quod td nosJrononnneagerent, fimpUciterveftrxSanclitatimedifeorumiuramentopromi/erunt.quodillufirisVice-
rex curaret,ut Illufi. Dux Mediolani cum veftra SanStitate,pro huiufmodifale conue mret,Si igitur h*cpromifiio,qua non niftfaclum ttrtijpoïïicetur, de iffió. tertto ml vltraproniittit,quamtertiumiUumcuraturum,utDuxadconcordiamvemret,nU
cemdecernendo,nosvrgerevideatur, uthanc promifionem pucisèratam babere debeamus, ita ut fine eafcedcritper nos approbati & ratificaü obftruanüa euanefcat iudicetidqufCun^mentiscompos.Quandoquidemnoilra/ementia,&utperitorum
confiliofieti didicimus, nos nequaquam adipfiuspromijlionisobfemanttam afinttot cenfebamus.rejpondimus tamen in boe modeftius veiTr* SanaitatuQuodfibmufmtdi Sanilitatisveaudefideriumnobispnus tmwtuifet, quamdeipfafalis diüributione inslatuMedwkniadopusSmniJ[.Arcbiducis,fi-atrünoftricumipfiillunriFranci- fioSfortiatranfaclumeJfet,noiTramlibenteroperamnauareiluduiffemu(,utveilra S*nmtasbutHficvoticompufiem.VerumetfifiamdeeJfaionpojfemHs,nostameH |
|||||
|
cum
|
|||||
|
P O N T I F I C 1.
tum eo curaturos,ut media» te aliqtta honeïla recompenfapccuniaria, ipfefrater nv
Sier ius buiufmodi diflribuendifalis veftra Sancliuti adtllius vitam conCederet. ld enim <tquum,ac mttiwi vtdebatur.ne ius illud,quodetdemfratn nottropro tecomptn fapr&fidijper eumpraslitiaddefenfionem Status Medwlam.dcfictentibiu vïrïbus, ac cepijsveftrdSaniïitdtis aliorumfy foederatorutn, eidem mfrucluofum redderttur. Alterverhexipjis duobusarticulisid'continebat, quodad tollendamdijficultarem, queintervettrmSanttitatem &nos inciderepejfet fiipercontrouerJ!aMutina&r TLhegij,offerebant nofirï Orttores utvejba Sanfititas confequeretur vtilt ïpfarum cu uit at urn domimum,fuperwitatti, & diretfi dominij utre nobisfemperfaluojtAUt veShaSanüitasex tuncrecognofieret, & acceptant huiufinodi direSum noftrum dominium,acjiiperioritatem,ve8ra% Santtitas nobis, aut agentibus noftrü centen* millia ducatorum aureorum (poH recuperatampoflefiknem eorum qua tUuJiris Dux Ven aria a. tempore obittuleonis deeimiecclefixfubtraxerat) perfiluere deberet. }iuicpropofitioni,é' oblatiorit rejpondebat vejira Saniïitai profi &fede Apoftolica, buiufmodi oblata acceptare,proutproponebantur, excepta Jitpenoritate, & direcl* dominio noftrofuper dittit ciuitatibus,quam vejha Sanclitas recognofeere renuit,nc iuribus &fupenoritati ab Apoftolhafedepratenfispraiuduiumfieret, offer ente ta- men vejira Sanclitate/è contentam ejfe, ut ipfiusfitperiorttatu controuerfia videre- tur, & decideretur injra tres menfes tune proximos,per veflram Saniïitatem & iüu- firemViceregem,autalios,quiabvtra^parteJimuleligerentur. Etjihumfmodi/ii- perioritas nobis adiudicaretur,Apoftolicafedes recognofceret ,prout ab agentibus no- firiffueratpropofitum. Si veto Apoiïolicafèdi adiudicaretHr,vefira Sanclitas ex fut liberaütate,& exeoamre,quo nosprofequiprofitebatur, nobis condonaretrecom- penfam,de qua deberemus ejfe contenti.Hancveflr<e Sanclitatu rejponjionem, & ob- lationem ipfinoflri agentes ita demum acceptaruntjitfalua effent nobis omnia iur<t fuperioritatis,&domini} dtrefti in ipjis cïuitatibus competentia, &pertinentia, qui~ bus ob talent acceptationemprahtdicium afferrenon intendebant, confentientesnU bilominus de buiufmodi iuribus cognofii modis, &formisper diftam veflram Sanfti- tatem propoJitis.Si h*c 'tgitur tam difformiter,tam trrefilute, extrafcederis capitul* Aefcnpta in ea effent forma, qua vel nos ad ratihabitienem ( quam noslri noflro no- mine non promiferunt) obligaret , vel in nos actionem pareret, qua adid vr- gertpoffemus, nulla accedente valida flipulatione, nee poch formiter veslitOy vbi etiam tempus decifione prafixum illam impofibilem redderei , confulat in hit veslra Santtttac peritos , & comperiet nos nee ad buiufmodi partieuïarem ratt babitionem aÜriclos , nee ex hmus defeelu pereujst nobtfeum foderis, & per nos indifferent er, acplane approbati obferuantiam fuiffe differendam , nee con- trario fxdere frtiflrandam, feu irritandam. Vt urnen mderatws cum ve~- Ut*
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
ftra Sanftitate pro fu£perjcn& qualitate ageremus, oslendimus ea, qu&pernoftroi
Orttores in hac re traüatafucrant,nequaquam in noftrapoteïlate confiïlere,qui nee Imperij iuribtu prxiud'uare,nec iiis tertijauferre deberemus, nee in noftra ejfetpote- Slate illuslrem Ducem Ferraru vrgcreadreliitutïonempenorum,nïfiK armis offen- fibilibus coercerétur,quije Imperij Vajfallumprofitebatur, & ea qua reïtituipeteban tur,de Saai Imperijf tuin tenere recognofceb.it, durumcfe videretur,pro ea re bellutn in Italia ins~laurare,fupplicauimus veftra Sanclkati,vt pro Italia quiete, & ne inde noui mot its ibide caufarentur, dignaretur eadem Sanftitas confentire, ut rtt tpfa aut f er iuslkia tramites, aut per compojitioneamicabilem cum ipfo Duce Terrarü fien- daterminaretur. Etqiwbuiufmodi oblata veüra, Sanftitaü nonpUcu;j[ent,fuperue- mentepofteaRcuerendijsimoSanèlttatisveslraLegatoCardmalede Saluiatisadnos tranfmijfo,& veHn, Santtitatis mentepercepta, non recedentes a recto iufticia tra- mite.cupientesfe nibilommm,quantum fm ejfet,veslu Sanclitatigrattfican,obtuli- vtus adem nos operam daturos cum effcflu.quodjincprxiudicio lunum Sa. Ro. Impe- rij,feualtsriu6cuiuslibet , pojfet veftraSanftitasdumJibiexpedirevideretur, fine • cuiuft>ünirefislentia,fineci3armorumapparatu,fuajf>onte,perfe,autfuosddiddepu- tandos recuperare pojfejsionem Rhegij,& Ruber'u,cumfui$pertinenti)'s tenendam & fojïidendam,proutantea tenebat, &pofiidebat. Quod tanten Sanciitaü veslra non placuit. Licet credere non pojfemus.eum qui Chnfti vices tn territ gent ,velvnius gut t& hiimamfanguinis 'taftura quamcun^/icularem dïüommfihï vendicareveüe, quiï idabEuangelkadettrinaprorfusalienumvideretur. Ouidigiturrebusficüanübus, nobiiimpingipopt,quodfceduf a nobis non plane accept urn , feuapprobatutnfuerit, quo colore noftrn ratificationis liteu recepta nonfuerint,quo iure ipfius Ve(ir& San- ilitatisreciproc£Üterttnobisfuenntdenegata,quajrontefideireligio, quant veftra Snnüitas in verboKomani Pontificüfuper ipfius fcederis obfiruaniiaperfónaliterprx- ftitijfe dignofcitur,Jpretafuerit,ac negleüa,cogitet Sanctitat vejba , ac de ipfa mdi- cet,anfic decueritab eofoedere difcedere,penitusjj rej>ugnantiapacifci,cum bis potif- Jimhqui eo temporepro hoïlibus babebantur,contraquospotiusparanda er at defeti- fio ad eorum conatus repeüendos. Quodautem Sanótitas veHra adidfubïungit,quum fropter amulationem quomndam ex Ducibus,& ingrata ctteris confilia, Pifcbari* Marchio nonnuUa iaÜare, traüare^ cepijfet in nofiri ilatus detrimentum, vcslram Sanftitattm iüa etiam confilia audiui(fe,nef<xdere a nobis reiecïo,penitus ajperr.ata, tidem San5titatideeJfet,vbiniti^iccenfiderepoJfet,NonpoJfimiusprofecl:o non mira- ri,qü£ in boe veftra Sanclitas fuis literisprofitetur,qu& &fi'nobü-'fitfius a noslris du- abus,dlijsfy quampluribusfcripta,relata^fuifent, nufquam tamen a nobis cridiU funt,nec adlmc crederemus,ni veslra Sanhitas idaffiueraret,cuius confejïione, & aj- fertione,tn bispottföme,qu& propriumfaélum concernunt,nuüaplenior, liquidior^ probatio ejjfepoteïl. Qualia aut cm fuerint ea, qua Marchio PifiharU in nofiri ilatus detn-
|
||||
|
P O N T I F I Cl '
itttimtntumiaüare,aut trattaredtcebatur, & qua veftraSanüitasdudiuiffefatt'
tur,quum in vtfira SanüitatU Ut erts nonjpeafice declarentur, fedfub verlorutn in* uolucró res tam nephanda tegt videatur,comprobanda res erit per ipfius Manbwv.it -literas,quapenesnosfèruantur, ac per alwrum quorundamadhucriuentium tefti* monia,quihuiufcefacinorisconfeii,participes^fuêre, qmbusfatis aperte detegitur ipfum PifcharuMarcbionem non itaproprij honoris,ac confcientia immemoremfuif- fe,quodquicquam infiatus nofiri detrimentum tnoltrt cuperet, fedpotius aliterfin- xijfe,quam in animo haberet utaliorum m nos,acftatum noftrum tnolientiumfaftio nes,arincendiaparata,quorumiamfumumfen/èrat, verioribus indtcijs, ac argu- mentis detegeret,hinc^facilius nobispramonitis, extingmpoffent: fic^finxitfe de nobis male contentum,ut inde liberius in molienttumpartes vocaretur, omncmc^ rei fenemaudire,acfunditminteüigerepojfet. Utncó[s Marchio ipfeadeamtragadiam vocatus,fimulatafide,ineam conjptrationem cum cateris illtus atttoribut conuenit, atque confenfit: perluftratisque omnibus ad tantum facinus patrandum dijpofttis, at fa par at is, ac tonus negotijfeneplane perjpeita, &intelleila , cuminhüveftr* Sanhitatispnncipalis ejftt autorit as, audimffetq3 Marchio nunctuadidper veftram SanclttatemtranfmiJfum,eidéfuiparte,utait,offerentefubcuiufdaApoftoliciBrettit credentia,Regni nofiri Neapolttani Inuefitturajtpojfej?ione,fi is in eiufdem Sanclita ris acfaderatorupartes cum coptjs nofiri cxercitus eideMarchioni magis affeilis trans ir et, atifc transfugeret,ut inde comunibtisfaderatorücopijs,inter quas etiamGaüom cópk cumingentiHeluetiorumanuadfm Regis liberattoneanhelatites, & Venetoru praftdia concurrere debebant, utetiam populisad Itberatione Italuconcitatis ,vno iclu,at^contextunofirumexercitumpr0rfusdelerent,nos^noHfolÜ4fiatuMedio- lani,fedetiaa regno Neapolttano,ac ab omni Imperio Italtco excluderent,ut inde San tlttas vefiranosetiamabomni Imperiaii dignitatedeponcret:FinxttMarchioJecon- tentühis annuere,fiidcum honorefinec^ incurfu criminis k/k Maiefiatis exequi lice- ret: & utfuper ea reperitiores confuleret,petijt quindectm dterum dtlationem, qui- l/tupendentibusjlli eratin animonobisreifenemconfcribere,prout&fecit,necideo-. minusfe Apraüicis abfiinuit qui ettam adhancfaclione magis colorandam.babuit ex Vrbe confüiumperitorum,quo eidem Marchwniperfuadebatur, eundem licitepojfe, (Lcfinebonorii,feufideiitatispr&fiit&Ufione,feupr<uuiKio,fmeq3incurfionecnmini$ Uft maiefiatis,in par te s veftr<cSanctitatis tanquafuprenn do mint illim Regni trans* ir e, feudumifa ab eadem Sanclitate/ufcipere,vbipott/ïime ipfius Sanüiiatü iuffus ac* cederet.Sihdicigitur,PaterSantte,verafint,proutnarratMarchio, quivfyadvlti- tnum viujpimum in eafemperfententiaperfiitit: ft fint illa taftata, atfe traélata confiüa,qu£VefiraSanclita(etiamaudiutJfefatetur, videat tpfaSanüttas reüofia intellciïusoculo,fichactantopafioredigna cenfeantur, injpiciat qualisfructus tndc coüigipojfet,qualefcandalum,quantusc^ tumultm ex fris in ecclefiaPei,ac in rniuer* d
|
||||
|
RESPONSÏO CAESARIS
fa Cbrijt'tana Repub.rufceretar. Mifiranda qu'tppe res ejfet, acab omnifideR (atJmli-
eo dvploranda, in qua tra occupatur mentis noïln ludicmm, vt quafifgmnmmiMfo» rium,puteniM,cuifides tribui non deberet, quumpotifime,vt time. liquid» ofiendi- musyceffetfundamentum illudfttis manifeslè crroHeumjmmopenitusfalfum, de fa- dereanobureied:9,quodnunquamreieciitm,fedpkneacetptumccr.li.it. Sedaitve- ftraSanftitasfiaverbisadfaclanulltimadituni tentajfe:vttn*tnfii fe res haberet, ntlfy de folie tent at um ejfet, qutafaciliuspro verbit verba reddtpoffent,facl.t aatem pro infeiiisbaberi nequeunt. Atc^ veilra Sanilitasfe de eo offiao comendat,nos admo. neri mandajfe, vt Ducesnostros in Itaüa, quorum in manu res noshterat,curaremut de nobu ejfc contentosjnnc pr ob.it toncm eliciens, adem ejfe curt, quietem, ójiabtlu tatem,rerum nojlrarummoluimiu tnftdari id offiaum a Sanilitate vejhaprtjlitum, eo tamen tempore, quo idem Marchw totius reiferiem nobu aperte dijferuerat. Cur autcm tuneveïlraSanftitas re tam detefta,idnobisnunciandumcenfuerit,ide'min- duw ac confeientix commendamus. Volumus tamen boe in-benigniortm partemfufci* fere.Atfubiungit vtslra Santtitas quodtnaximacumgemitu, & dolowfw, at<fe Ita. lix tottus, quum Duces neiïri ftatumMediolani occupajfent, attfa arcemin qua Fran- cifius Maria reftdebat,circumuaüare inïtttuifftnt,poslulante a/c curam, &jiuerita- umaduerfnsindignitatemtantaltaliapericulo,omnibusnotü,at^ignotisj}agitan' tibut, paratii qui arma, & auxilia conferrent, cunctu prope Chrittianitatü Regibus rcllïMi Santtitatem animantibus,quum non videreturpojji rejifiere mmitü,quere- liSypreobusjj iüorum,quum vos-officij veslri debitum, \talu calamit.is, é'periculum commune comntoueret:tamenaduenienteper epsdiesadveftram Sanilitatem Cotn- mendatore Herrerammao noftro tractandi eau fa mijfo,relapfa eadeSanSitasinpri- ftinamfpem & cupiditatem beneuolentu noitrxfibi quouü modo conciliand* dimif. Jistonfilijs, conjpirationibus, ol/Uttombusej. cunftorum,graui omnium indignatione, &querela, quifeaveftraSanttttatedefèrtos conquerebanturadnosdenuoconfugi- tndumputnuit,ifturendo nobis compararegloriatnpacanda Chnfit.imt.ttu,et mode. rationa naUra omnibus dedaranda: ficcfeea conuentionum capttula paucis, vt ait, in locis kuiter immutata nmififfe adnos comprobandafcripftjfcifo manufua liter at, qm bus per Dei mifericordiam obfecrando, vt depeüere vellemtu eamfujpicionëqu* de «»„ jtra nimia cupiditat e omnibusadfmebat-.perpetuitatem, &fruttum ammtufiu n$ bupolücebaturjofiliumcfefideledabah&qutpctendaerantiomnkumbumarittatt & beneuolentia a nobis petebat ,fecuritaum videlicet Italix: Duci Mediolani ,ji quo f allo erraffet,clementtam:veïhn Sanclitati,amorem, Qua tot iltius opera, at (fa officia erganos,aliatfequamplurtma,qu<enobüquotidiepos7ulanticoncredebat,exquibusno bis cómmodum,attfo honer quotidteatcrefiebat,vt ait,paruipaidhmts: bis multipïicu urn querelarum,accufationum,& criminationufafciculum adïungit. Quibustot,& tmtistytwquit,miurijs, & caufisinuitaycflraSaHclitas &genifs, de nobis dejp &
|
|||
|
P.OKTIFIC1,
*t,& difltdereeft coacla.fiam^amkitiam, & kneuokm iam,quam tctiens,vtaffe~
nt,repudiauimus,multu,etmagnu Regibus adiungere.quorü optimum in cbriftiana rem &fedem Apoftolicam anknü,fi veilrajanclitas ajpernata ejfet,nm iampaslork, & communispatmlaudemfedjhperbi.&infolentisnomenacquifwijfet. Hm,pater Sancle, honend* quide, &penitiu abominanda cenferentur, nifcuto vtritatis circuit datiM-iuJimdic4lttmni*t,conuitia,improperia,crimma,fA(ïnoragsJto(rifobieiïarc-. fellere, atfingtdattmfut) ordine extirpare, & eneruarefiuderemus. Non quidetn b<tc Gbrtjitimo principe dïgna(fiveraferët) fedpotmS'Opudmferosretodendacenfiren^ tur. Vt igitur buiu/modi calumniarünobitfalsb obieóiarumfafiiculum dirumpamus ^coUigatojpiculainnoscomeüa,feparatim,acgradanmeneruemus,cogimurhij{o' rum,nofabukm recenfere, qua rerutn geftaruveritas in lucemprodeat.Etquum ab occupationeftatus MedioLtni,arcis^ obfiföone.buiufatodi calumniarumprincipalior fitmatur occafio,bincé^penderevideantur leges &propheta horu omnium,, quk in not molmt ur & tcntantur.cofcquens eïl, vtpro no$h<t villicationkdebita rattone redde* da, & nequidocmlti rcmaneat, néueferui neqaam nob'u nomen, &formam copare- mus/edpotius feruifidelü, & bom,qm in regnum domini intrare valeamus,abipfifli pite inttiumfum*mus,et a capite rationereddtmusvponet.nibilquodadremfaciat, omittentes. Res igitur,vt apertifitmii oüendetur argumtis,ficfe babet.PoltquaFraH cifius sfortia buius nominis primus, & moderni Francifii amn patemus ducatunt.ac ftatum Mediolani n.tcius efl,feu verius occupauit,quüU non iutraretperesliü.fedper feneftram.nec defiëderet a linea vicecomituducÜ Mediolani,fid experfona rxorisad takfcuduincapaeüiusdiïliducatuspratederet,&tjnquaftrenuuj,prudes,acforttt nat m bc Ut dux nohabuerit in ipfius ducatus ajfequutione cotradittorê, nunqua tante v,ne 0.000000e+000iusfiliusprmogemtus Guleacius Maria sforcia, nee ex eoprimogenito nepos loannes Galeacius Sforcia ipfius Ducatus Mediolani lnueüituraa Sacro Imperio ob- tincrepotucrunt.Succefitbis ludo.Sfortia moderni Francifiipater,quiaffinitate ei Dtuo Maximiliano Otfare auo noilro cotraüa, primus exSforcianis Inueilituraob- ttnuit pro fe,&'filijs,ac dtjcendentibus fuif ordineftuccjïmv.graduprimogetnturtfer uato:Quo ludolt'uo primo inueïlito adbuc viuëte, infurrexit aduerfus mm Ludouictts Aureliariefium.Dux,indeTrancoruRex,eiusnominis duodecimus,pr<etendens,quedfi exfcemtna linea quijpiam in eo Ducatu re£lèfuccederet,ipfepr<eferendusf<iret,qui ex dejlendcntia Vakmns.Fbüippi MarutVkecomita ven Ducisfilia legitima ortum trabeb.it, patio etiamin contraelu matrimont/adietto, vt deficientibus mafiulis,ipfk Valentinafucccderet,quedvacante Imperio afede Apoïlolica apprtbatüdkitwr.de en im laaien approbationisviribus mie difceptandi occafio non offertur, ipfa aiïtfamilid Sfarciaca ab iüegitim* ptHerioregenita origine duceret. Ortum e ft hinc bellum int er iffum LudoutcÜ Awrelianefan, inde FrancaruRegê,& écluLudouieÜsforciam, qiê |
||||||||
|
tillvirib&^omMHifèSaDttfat^&ftatutKÜHsexmtJèderia
|
p
d t |
|||||||
|
uutm
|
||||||||
|
RESPONSIO CAF/SARIS
GaÜiam duttus esl,vbi tandem dies/hos clau/It extremos.UwcLudouicus Kex intelli*
gensfe non ejfe tutum in Ducatu Mediolani,nift afacro lmperïo Inueftituram obüne- ret,initofcedere cum diuo Maximiliano G&fare auo noftro recolenda memori&jtöofy de matnmoniofeujponfaübus contrahendis int er nos, & Claudiam ipftus Ludouici re gis primogcnitam, reuocatac^per èüum Diuum Maximiltanum Inueftttura eidem ludouico Sforti<t,& liberis antea concejfa, Inueftituram ditti Ducatus obtintutpro fi,&dittaClaudiaeiusfiHa,cafu quonobiftumnuberet, ealegeadieüa, deexprejfo ipftus regis Ludouidy/uorum^ Oratorum confenfu,quodfifim culpa noftra, dtftum matrimontummter nos,& Claudiam quouis modo effeiium non haberet, proutnon habuit,reddcretur ipfa inueftitura ditto regi,& Claudiafilu concejfa,pemtus ineffi- taxynuüiusjj momenti, veritm omne nis diiii Ducam$,& ftatus Mediolani ex ipfa in- ueftituraconcejfum,innosreclaviatranftret:concejfa ex tune ülis confentiennbus, in e urn cafum noua inueftttura, in noftri perfonam, prafente adtd,& noftro nomine ftipulante,&acceptante,reliqua^adidrequifttafolenniaperagenteSerenipmo,fe- licü memoru Philtppo Caftetta Rcge,patre noftro. Quam inueftituram in folcnni for- ma conceptam,&per tpfum Diuum Maximihanum tune expeditatn,adhuc hodiepe- ves nos habemus.it licet eofadereper regemLudouicum violatojiila^ Claudiaeius filia matrimonio copulata cum tune Duce Angolemenfi Franctfto moderno Francom regejicife conditionepurificata,Inueftitura nobis,utprtfertur, conditionaliter con- tèjfa validum robur & effeiium obtmeret,ut ius diftiDucatus,&ftatus Mediolanijn nos translatum cenferetur. Ipfe tamenDiuus Ca/ar Maximilianus turn quia publi- campotius,quampriuatamxnhtatem curabat, turnquiaputabat ius nobisex Inue- ftiturapr&diiïa qutfitutnjaluum eJfe,nuUumquepraiudicium nobis tune pofe affer- ri,quiinpupiUari<ttateconftitutt,fubillwstutelaregebamur; quo tutefo offiaofre- 1in, nis iüud liquidum,quod nobis co7tipetebat,nec tacite,nec exprejte remitterepow rat,nouam eidem Ludouico Gaüorum regiproft, & dtciis claudiafilta, & Francifto genero inueftituram concefit, nonnuüis etiam conditionibus nequaquam obferuatis ffirtftam,ac a nobis,quiimpotifomumprxtenderepoteramus,minime approbatam. Qua de reDiuus ipfe Citfar Maximilianus vwlatifaderis vindiclam projèqucns ,.ex fulfo abipfi ducatu Mediolani diüo Ludouico Tranccrum repe,fnb coloreprioris lnue fittura Ludouico Sfortta concejfa, &,utpumittitur,reuocata,nolii iterum in pupil- lari atate,acfub illius tutela degentibus, Maximihanum Sfortiam eiufdem Ludomcï . Duciffiliumprimogenitum,ad ipfum Ducatum &ftatum Mediolani admiftt & in- duxit. At ispojfejfor effeüut,immcmor beneficijin eum collati,plura cum Gallis hefti- lus in Sacn Imperij dedecus, etdetrimentum molitus eR,indej^ tnito,acpercujfo cum bisf<xdere,prodtditetfdemarces,é'ftatum,acadboftestranftuit, cefitj^ Ducatui. Ex cuiusfelo»u,ftquodius in eodem Ducatu habutfet,adSacrum imperium deuolur iatur.Atqmm modern® ra Framtrum turn expwenjo iure itweftitur* ludouuo |
||||
|
PÖNTIFICT.
T.egi eiuffocero ccccffk, turn etiam ex itire ceffo per dtttum Maximilianum sfortiam*
ipfius ducatuspojfefioneposl Ludouui Regis mortenaclus ejfet, nuttaper eum, feu dü urn eius nomme noua inueflitura ah ipfo Maxitniliano C<efare,neca noèispetita, feu obtenta,fu nos &ftcrum Imperium contemnendofluracfe etiam contra decus érho- norem noftrum,& ipfiusfacri Roma. Imperij moliendo, & m nos ejufdemfeudi Do- minum ceruicem eleuando, arma^mouendo,proutfuisproprijsliteris,acnotorijsgei ftis innotuit, etiatnfivaitdam antea Inueiïituram habuiffet, prout non habuit, omni i Ui us commodo, omnifo iure,ipfo failopriitatus extitit, idfetotum ad nos, &facrum Roma. Imperium deuolutumfuit, vtjiclüuslris Trancifcussforcia in codem Ducatu Mediolani nuüum iuspojjitputendere, nifiidex noHra hberalitdtè &gratia confe- queretur. Non enim ex Inueftiturapaterna ius aliquod haberepotesl,J}ante rtuocd- tione, vtpramittitur ,faftaper ipfummet concedentem,eo fcilicet temporè,quo non- dum eidem Francifco Duci ius in requajïtum dicipoterat ,fedduntaxat in Jpe, quod faaliustoüitur, vbipotijsimeplenitudo acceditpoteslatiscum certa ipfius conceden- tis, acreuocantisjcientia .Non etiam excefione,feurenunciationedtïtiMaximilia- ni eiusfratruprimogeniti, qui nullam de eofiatu babuit inueliituram,fcdjïmplicem detentionemnulloiurefuffultam,cuipariterobslabatpatern<tinueslitur<£reuocatio„ Jicfe i Ui us ctjüo nulliusfuit effeilus. ' Nemo enim plus iuris in aliumtransferrepotesl quamipfehabeat. Seddemus Inueiïituram eidem Ludouicopatnconceffamjnfua robore permanere, ipfumó^Ducem Francifcum iuxta illius ordinem ad fuccejsionem vocandum, non vocatur ex ea nifipojtmortemprimogeniti, quiadhuc vtuittjicfy non euenit cajus qui ipfum Francifcum admittat. Non enim primogenitusjimpliciter rei futauit feudum antefeudi adeptionem, vtfier et lecus fequentt ingradü;fedadept9 feudo, vbi defruttibuspro libito eius vita comité dijponerepoterat,etia'mrnuitopre+ pinquiorefuccejfore, cefiit, ac renunciauit. Et qüum idegéritpacifcêntfö 'tüht hiiïkbtè & delinquendo in Dominumfeudi ,totum illudius, quod eidem in MaximiHanspfn mogenito competi)jfet,adfacrum Imperium deuolutum extitit,ficó^ nos nullo iure co- gebatnur, etiam firmafianteüla primainueslitura,bwufmodl£>ucaium Mediolani concedere ipfiilluftri Francifco Sforcie/altem vita comité ipfius Maximiltaniprimo' genitt,quinimmoiuremeritopoteramusDucatumipfumpenesnasretinere,eofein- terim vti,fiui. Obijaetur nobisfcedmpercujfum eum Diuo Leonejitper quo tamtn nul lumraltdumfundamentuminfauoremdihiFrancifcïSforaiitdificaripotesl,resejl interaltos afta, nihil ibidem eum Duce Francifio trdilatüm eslynecquijpiampro eo ibidem interuenit,nuUusfypro eo ftipulatusextitit,att ius slipulandi tjfèt. Ft flinter (ontrahentes res ageretur, emergerèt quëlio, an is qui ex eoficderefefundaret, pro partefua impleuijfet (juoddebeb.it. Sedfateamur omnia (ölennitergeSta, & tmpleta, ipfümfafadw fercüjfum &fliputatum, (umipfimetDuceTrancifco, non iaturiüi txeofaderepfm iuris.qiMiante Mmt. Skenimfottant iUiutfuederis vet ba. Item d 3
|
||||
|
HESPONSIO CAESARÏS
luuWuftrisFraticifius Sfortia Dux Barri,puténdit Ducatum Medio lam fib't deitri
txvimueftiturtperftelicismcmorUMaxtmiltanumCafitremfattafattentarenun* ciationeftatrisfuiptmogeniti* per qiufe primumfuccejiionii loc urn ajjirtt obt inert: acitim txtittt,& conuemü, quodfiidemIüu'strü FrancifiusSforcia Ducatum ipfum reatpcrauerit.prxfati contrabentes eundetn mfiiu lunbuiconferuare curahunt.ac *b tuint violent ta. tueri nitentur.Ecce igitur.quod bic nuüum atiudius pratendtbat Dux Tranafau,quamquodfr<tdtclum eft,abunde urnen eneruatum: tcce quodbic eft con uentio condition*lu,ft ipfe Dux Ducatum recuperauerit, qud conduw implentU er At informajpecifica,eaj^non impleta,prout ipfe impiere nonpeterat, obltgatio tlla eux. tufcit. Et eiïo, quodforet tpfit conditie formiter impUta, &punficaU, ecce vbligatio ilU non dtfroniuntfi de conferuadoinfuü iunbtu,qu<t vt antea oflefum eft, nuüafunt* nuïïiustfe moment i.Si igiturets tot titulü.tot^ iuribtufulti ( qui Ducatum tpfumfce deratorumtioftrorumpr.tfidfjsfieti,nojha tamtn vtplunmum impenfa,nonfine ma. gna MoUrorttm ia£lura,tot praclarü ducibus,ac militibus amifiis cum tanta Cbnftu- mfunguinis effuftone, ex hoftium mambtu recuperauimus, ab eorumfy faucibus tri» puimus,& tottes iüis redeuntibus,repuljis,ac viéiisferuauimus, ac tutatifumus ) nul la bw ad id vrgete netejsttaie, fedpro foli Reipub. quietcexnettra mera liberalitate, ac munificetia iuribus noïlrit tam clark, tMiq, apertü,<»untnopo{lp4>fitis, ac poft er. gatu,confenfimus eundem iUufirem Irancifcum sforciam tanto munerefacen,eun- demfy addiclum Ducatum admittere, ac adem tp/ius Ducatus tnueftituram cocede- re: quïfham vtrfani fapiiit nos de cupiditate, de atnbttwne,de indebita occupatione, reiiearguerepotsritfquijhamtxhisgejltspotejlelicerefiniftramaliquamfujpicione, quod non recto animo inttnti videamuradca omnia, qua Reipub.Cbrtftiana quietem & tramjuiBitJtemJta'adcfelibertattm concernere videntur ? At lm non verbotan- tum obtuhmu!,fed & effekupraftitimus. Fecimus tnim ipfum Ducem Fratuifiu r«- ttus ftattii pojfcjforem ,feamuiin eius poteüatem reponi, & configuari omnes ar ets, omnesfyciuitates.aHtoriute.&admtniJiratwieomnimodam eidempermifimus, vt iMnfoluregert,&pro libito adminifharepof[et,fruttuipercipiïdo,fedetiamaüenati- <b,vendendoAC pro eiusvoto dijponendouuitu etiam ahenationes.dum adidrequiftti fuimus,tauquaa yero Ducefailas,confirmauimsu,é- afiprobauintus. Fecbtuu ai fee* denbus per nos intik turn ciï Adriano,tum cü Veuetu, tuin etiam ciïcatais cuquibut traüauimns,eundem tanquam MedioUniDuctm nominari.&incltidijcem^ tute- U & confcruaüone tranfigimus, coceflimusfo tandem inuefiituram difti Ducatus & fertinentiarutn in forma ampltjsima, quam ad manus Equitit BiUia ipfitts Ducis Fran cifci orator U realiter cpnjtgnammus,fub certis lonuent'umibus & obltgatiombus per ipfum Ducem implendis pre part e impenfaruptr nos in eius beneficiumfailarum pro ndcptiinc, & conferuatione dicliftatiu,in qutbus tomen nos ita moderate habuimus, Vt nee vix quartam ipfamm impenjkrumparttmper annoru temitios tjfenm reen* pcraturt,
|
||||
|
pcraturi, Uacprofeïlofiripto patent, nuüa^tergiutrfatione celari poffunt, quntgm
in notorietatem tranfiuerint.lnfuper quum de ipfius lllufiris Francifivmtrte dubtta* returphffici^jdeiïliusfalutedefperarent.bmc^nouaoriretur in notfitfpkioveslr* Santhtatts,Venetorum,acaliorultali<t Votentatuutnfiftatum ipfum Mediolani.per mor tem dtclt Ducis Francifii ad Sacru Imperium recla vta,reclo^ ordine iuftku dt- uolucndum, uut in noiïrapoteftate retinercmut, aut Sereritfftmo'jratri nottro cbanf- Jimo Terdinando Archiduci Aufiria concederemus,quum & noftram, & ipfiutfratrü ncftripotentiam exoftm, &f$rmidabilem habereviderentur ,pot'm Deo ( quin$bk bxcfua dementia & btnignitatecontuht) ipfic^ fortuntitnudentes, quam aliqu* 4iliaiuSiacauJapereiti,placuitvefh<tSancJitati nosperdiSmn eitislegatum mane- re, &hortari,quatenufpro italU qukte,ac ad fubmo1tcnducutufui1fujpiaom4f.ru' fulumjn cafutu mortis dicli Uluïlru Francifii Sforci<t,ducatum ipfum Uediokni ne- (juaquam m nottra pot dl at e retineremus: nee panter tpfi S er entff.fiatri nofho ion~ eederemus,fedipfittn Ducatu taüperfon* traderemtuje qua Itahs. Potetatus nuütm victum,nulliusfyfujpitioiw obieHÜhabtrepejfent: adeumcL effect um veflra Sanilttas f er diclum legatnm, altcrum duorum nobis adidproponifecit, aut Bucem Borboni/, «ut Don Georgium de Auftria Cafaris Maximiliam naturakmfilium. Annuintm tuncjtcet ad id nullo iure aShingeremur,quodDucatut tpfe incafum deuolutionis mi tiimèpenes nos retineretur,nec etiaipfiSereniffiatri mfiro coccderetur.obtulimusé^ ïneumcafum, dicluDucatu conferre in per fona mr e inent o grata& acceptaveüm Santtttatt, & de qua ntbilfujpicaripojfet,quodadturbandaltahé quietem tedere vi- ierttur.licet etiam tdaveftra S.mclitate acceptatu nonfüerit,nec etiaalijs Potenta- tibusgratüextiterit,tufiperfinam,ctii in eumcafumDucatu conferre veUemus,pritu nomtnaremus,vtdifcermptjfet,angrata-&acceptaforet:nofuimusabbacinftantta alicm,nomiruuiniHftneücafum ipfumlllujhcmBorbonijDuce queveftraSanctttm primopropofuerat in en quidéinueftituram conferreparati, noprt comodo, autaug- mento noilro/edpro toleda eafufpitionis rubigine,qaa vesJrtfanftitatis ac Pet enta- tuuanimi angebatur, profubmoueda ea vmbra nojhtinagnitudinü, qua 'mtrinficus fremebantur,pre^ ipfius Italk quiete,quafemper nobis ardifiut,vtpoti«s Cbnftia- ru Reip.caufamgmjtrapriuatatueremur. Quidigttur cupidit-dtis nobts ex bis afcri- bipojiit,fi Dueatü, &ftatuMediolanitantimomenn>tanti^Jvalons,nprxmtttitur, per nos recuperatüet quelkiteret'tnerepoteramus tot titults, tot^iurtiusfuffulti,Ji tnellüuftn Fracifco Sforck cocejfum, trerufitttusmorteadnesdeuoluererur, adve~ jk£SanclttatisnutÜalterkocedereannuerïrnmïetTidthcet,quevepaSanclitasp» tu nominauerat, aty taiuflis iuribus, tav^amplo&importati domimofufftdti (pro quofi Iultus Ctefar reumifies noïhraperfonaindueret, aut hrq. nobü eupidttatëhnptn gttt,forfanetiaittfiuradiïvioladucefirrt)nosipfi,nocoaêli,nuKo%turmêtifa wèbbgattoms umtuh ajlrttti, noftraftote,^ tpfaRep. ihs mfirutaltquiduabrog*- |
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
te,&anobitaufenecofienfenmHs,exclufottiapropriojratre,qHiiuremeritopofinss
wterif ommbus anteponedus videbatur,quu bunc locofilij haberemus infuccedïdigra tiaproxinüórcmyCuinulUrationcnulioj^iurediumo^naturali.velciuili,extraneus tjitijpiam anteferedus erat.Fateamur neceffe efi.nó bic cupiditate,noambitionem, rio auaritiatn, nodonünandi,feualiena occupandi, appetitiïinejfcfed potius amplifiima vberemc^largitatem,mumficentiam,acfidictrefa(eH,prodigalitate,dcmmandi^ contemptÜargui. Qupdtame public* reicaufit,Uto,htlariéfeanimo vltroacjpote pr&- Jiabamus.Sednücfubmoueda reslat caufii illagemitus,et doloris Sanclitatit veilra. ac tonus ltalu,qua veürafanüitas affligitur,occupaüonisfctlicet ipfiusjlatus Mediola- nï inde per noftros DucesfaÜ£, cum obfefiione ar cis, in qua Dux er at. In qua re licet nos ab omni culpa excludefe, & liberare poftemus,iUam,fiquaforetjn Duces beüi re- ferendo,qmbus,dum nos monuijfent depratticif,&molitionibus,qu<t aduerfus nosfie- tant,& in nos,acftatum noilrumparabantur, Marchio^Pifchari^vtpufertur, rei , tonfciits, nobis iüiusferïem radkitus detexijfet, affirmans ipfutn Ducem Francifium huiufcefacinoris reum, vtfe,ftatum^ tllum k noftra obedientiafubtraheret,acf<xde- ratorum vinbus, non habita ratione Inuejhtura, necfidelitatisper cum prasland*, nee impenfiarum, qus. nobis erant rcfarcienda, in eoftatu defailo potius quam de iufc tueretur,ut<feetiameodecedente,fo:deratorumprDifidio,nobisexclufis,fubintraretm eoftatu eius frater Maximilianus sforcia,quem tam ipfo iurepriuatum dixnuus,con- fentiente etiam GaüoruRege cm ius dicli Maximiliani,fiquodbabuijfet, ceffum er at, vt quocfe exercitus nofter tumultuatibuspopulis,ad ipfiufinet Ducis FrancificifuorÜ^ agentium,&foederatorum inslantiam, & foüicitudinem deleretur,&in ruinam,ac prucïpiüum deduceretur,&fifieripojfet, omnes ipftus exercitus Duces, ac tnilites tru cidarentur: eo etiam fignanter adiecto,qtwd quum ipfe l lluürit Marchio Pifcarujia- bitodeearecum ipfiDuce Yrancifcocolloquio,vtmagisillius intrinfecum animum tentaret,anfirmus in eafaclionis praftica remaneret,eidem Duciperfuadedo dixiffèt, quodpoÜquam a nobis Inueftituram obtinuerat, erató^ defuoftatufecurus non opor- teret amphiu eam praiïicaprofequï.idem Dux rejpondijfefertur,firmius & comodius ej[e,quodiampraclicatu er at, atfy conclufium, quam quodex inuellitura ajfequipo- terat,cocurrente ibHempubüca\taïufalute,qu& etiam reipriuau anteferenda cen- feretur. Inftabantpropterea Ducesipji.vt adbas molttionet repellendat,neue maiora fcandala indefequeretur,bis liccntiam pi\écn'inns,vi de ipfo Duce Trancifio,&ftatu Mediolani/è noüro nomine affecuraretpro noïiri exercitus tutela, vtc^ exercitum ip- fum que'minuendum,& pene diffoluendum (niltalemetuentés) mjferamus.nofilum fuftineremus,fedetiam augeremus,ni penitus ab Italia excludi vellemus. Nos aut qui hxc nonfacile credebamus,fed potius cofiftarfmulata^putabamus, eo quodqui bello. traclarefolent, potius beüi, quampacU media cogitat, iUitfe Itbentiw anintos corum étdaptant,arbitrabamurenimquodfubeocolorepuujfcnt nos cogere,&vrgert ad ipfum
|
||||
|
ipfum noftrum exercitum intcgreferuandum,fitftineridumcjrDubitantes ita£ ne vt-
lutbeüi.cupidi ,in.idpr<zcipitcsruerent, ac ar>napt&cer noïtram voluntatemmoue- rent, quum etiam mlaliudquimpacem,& quietem cuperemus,mandauimus eifdem n eqtiidnoui tentarent m dttto (tutti Medtolam, mfi tribus cafibus ,/tDux Francifius moreretur ,fiGalli cum Eeluetijs italiam intrarent ,velfifactionum pratlicatarum ex aduerfo q.d tentaretur?vt In prins arma contra nos, exercitum^ noïtru mouerent. In quohbet emm horum mum cafuum, confenfimus, quodpro tutela exercitus noiïri, & rerutn nofirarum,fe ajfecurarent de dictoflatu Mediolani. Verttm quum üierony- mus Moronusprimaruts ipfius Ducis Francifci Confüiar'm,ac eiusfaüionis, vtfertur, principalu mmifter, multiplicatis fuü literis monuifet diclum Marchione Pi/charta, quemputabatfacitonispartuipem baberei vt remfuam dijponeret, eidem affirmando reliquosfaftionisfiaos tam dtjpofitos, paratós^ ejft.vt moito,vel decent dterum Jpa- (io in noïtros muendum effet: idem Marchio partïcipato cum caterü Ducibm nokris confilio, captwatocfe Morono,illitts habita confe/ione tvtamferiem negocij complet! en tcfatis conforman adea,qu£jyhirclno mbisfuis literis inJinuauerAt,colleclo exercitH nokro,vndi%Jparfe aliquot ciuitatibus munitü,Mediolanuprogreditur,Ducem Iran cifcum tnterpelldtyVtprofecurittte noHra,noftri^exerchu5,arces,& caftra dtclifta tus in noürorum manu reponeret, idé^ cuftodibus tllarum exequendum committeret. Knnuit Dux ipfe.vt omma noSlru traderetur,prout effeclu traditafuére,duabus dun taxat arcibusprmcipalioribw,quas ipfe munierat,Medtolanefifcilicet, in qua ipfe re- clfidebatur, & Cremona exceptis.Has emm duasftbi refcruandas cenfuit,donec dcno- fira voluntate eertusfieret, offeren* interim illas noftro nomine tenere,ac etiam obft- des dar e, acperfi, & per prafectos arcium iuram'étum praftare, quodex ipfisarcibm mllumexercituinoHrodAmnum,feupr£iudicmmfieret. Nonplacuit lucfecuritas ducibus nottris: viderit penculurti in mora ,fiarces iü& magis muniretur,liber<tfoper- manerent,poj[e inde exercitm noïin ruinamfuccedere, resife noflras in eutdenti peri- culo manere.lnterpcüantdenuo,aciterum, at^iterum requiruntfub rebeüionu px- tia, & Ufa maiejiatis criminis confefi, & conuiiti,quatinus ipja arce Mediolani in po- teHate nosira ac noihorumpojita,exiret,fui^ copiamfaceret, & aduerfus ea,de qui- bus culpabatur, defenfwnes,ac iuïlificationes,fi quas habebat,proponeret, duosó^ eius rei confcios,quospenesfe bubcbatin arcerecltifisjimitteret interrogandos adamplto rept rerumgefiamm diluüdationem. A t quum Dux ipfe bis non annueret, mfi a nobis mandatum baberet.noïtriarcem circumuallant,mterim^nosdegefiis admonet, ne- cejfarias uufat, per quas adb<eccoaiïifuerint,enarrant,approbationègefiorHm a no- bis expofiulant,inftant, vt eidem Duet Francifco refenbamus, mandemus^vtarcem nobis,aut noftris tradat. Hos tgre ferentes rem bancputer nietttn noftram tentata, nunquam voluimus nee ihrumgeïla *pprobare,nec Duci vtpetebatur, madare,quod ttdntterct. Semper mmtn animo babuimw, eamaccufat'wmnhqudin Du- e
|
||||
|
RESPONSIO CAESAUIS
ttmfetehatur, dehito iurU ordine trailartac terminare. Verum nuncptrjpeiïo t'm
rei txitu, ex qut prater iterum veritas eltcipottsl, quum praparau Ltrr.dtufaftio-
niseffeclus tüuxerit, qubmagit deinceps eifkm noftris dueibmctedere debeamus,
non poffumta non laud.ire & approbare eorumprudentiam, drfidetnin confiruatia-
neJtcliJLitus, ïpfiusfytioftriexercitus,iüius^3aHisajfecHrattone,mamplius muntri
pofet, neue inde maioris malt & incomnedi oecafw praftaretur: Nee td quidem tu
perperam,&iniuftegeftumvtdetur,proatveftra Santtitasfibiperfuadet. Dato enim
fundamcHto,quodtpfe Dux Franafctu Ufe maieilatis reus accufaretur,etfivnm dun
taxatteïiKadeffetdepofito,vhipluriumtamenadeftte!iimonium,exquibus,etiamfi
effentfocijeriminis,at]"aliienUpat■tieipts,poterat turamento contra ipfumducent
procedi &ad capturam,& ad torturam, & cogi vtfui captain faceret, ac in vincttlit
f au/km dtceret/uaijijdefenfiones & iufttficatïones carceratus addueeret: non autem
inarceredufa audin debuit,quinimo contra eum vocatnm, & non comparentem,ac
fifiétrabentem, & rejiftentemfotuit in dus contumaciampronunciart, vtpro con-
fijfo,& conmüohaberetur. Sed &priujquamidfiat, accufat o non (omparente, nee
fui copiamfacientejicitèadmanus Curix reducunturtütus bona, quaetiam a die'm-
grep criminiSytpfo iurcpublicata,confifiata enfintur. Sic^ bmc non tanta cauft
gemitus, & doloris veslre Santtttatiparata vtdetur ,fi dominus vaffallum ingratum,
ér Ufe maiestatu reumpuniendum cenfeat, mforfan ( quodin mentem noïlram ca-
dercnonpotuiffèt) idgentendum,dolmdümueputent ,quod etdim hanefoutam, in
quant incidtt,fub charitatisjpecieparauermt,ipfiimjj ad humfmodi dtfermen dedu-
xerint: Sedpotius ingemifeen, ac doler e deberet nonfolumveUra Saniittas ,fed vw-
tterfitReJpub.quodJineiuslacauJa.finefeculpa nolira tamingensexcitetur mcendi-
um,quo & turbatur vnitierfus Ecclefiuftatiu, & totafcanddtzAtur Chrtfiiana relt-
gio.Nec/anèintettigerepojfumus,quodcunc~licbrtftianttatifRegesid,vtVeflraSan.
üttaiait,e^agitmertntynecparattfuenntinretantipraiudicijarma,&auxiüact-
ferre. Scimus enim, acpro emperto habemus,nec Hungarum, nee Polonum, nee Por.
tugaüenfim, nee Danum buiufie contilij participesfeu confeios vnqumnfutJfe.Anglus
autem etfi eimfwderü conferuatoT,&protellor nominetur,nobts tamen apertefuis H
terisfigntficauityfe nequaquam ui fa dm ctnfinjijfe, nee mandatum dediffe, nee talent
froteclionemacceptajfe, nee accept ar e veile, licet ad tdpart e veftra Sanftitatit int er.
peüatus,actnitariter requifitusextiterit,fepacis,quafimperefjUgitauimus, media*
torem offierendo. Gallus vero etfi cum veslra Sanftitate ae alijs Italia Potentatibusfce
duspercujferit,vt eo medio mitioretfipofit, quam iam ex noHrofeedere obtinutrit, k
nol tspacts condititiones exbauriat, liberosó^ obfides reeuperet: retulit tamen apert»
«re,quod veïht, Sanclaatis-impulfit,acfuafu, etiamprius, quam Itber in regnumfuu
t$mitteretur,deipfonouofadereineundofoütcitabatur. Etfuntquiaffiment, vtex
quèuflkm littrit JJenepittw, quodyeiiraSanUttas, ipfi ttiam GaUorum re ge non
jietente*
|
|||
|
P O N T I F I C !.
pctente.eidem iuramentu Telaxauerat,quodnobuprdfitUntprofadert nohifcuprint
inïto C quod tomen endere nolumus,quandoquidem res talis omntnoapaftore Chrift vtcario aliena effe debcret,*** ffm iujiurandifine caufajpreta religw ad deteriora in* centiuum praberct) men f o tamenveslra Sanclitashit verbüvtitur.dimuTücon/iltji, & cenjpiraüombtu.fiverh** tddatur effedusjiverèomnü cijptratio dtmittatur, qua ficundum rectum intelligent**™ critnen denotet.Quo autcm ad ca conuentwnum ca~ pitula ,/]t>.£ attultt Herrer**»videamusquatiterveïtraSanftitdspratendatilIdpaucit in locu kuiter immutata. Si enim bene cuncta nmcntur,omncs articuli, qui (Ütpfiiis Ugdto,ficci>mpojiti,remdrtJerdntcüvc8raSdn3itateconciudendi,licetipfiimconct<t fienem veüra SdncHtati rtfèrudnddm ajfemet,eiutpoteïiate,poftquaddHosperuene rdt,refecdtd,atqj reltricltt? ntutdüpenitus ddnos remifiifuérejta vt nuButferè rem* neret intdUtu,qm nodUdtttfiibfidnüd^lxumc^fonumpr^feferrtt: Otmtes tdtnen lm iufmodi mutjtimes.nö qutdëleues ddmifimus,in qudtuor dutdXdtarttculU buiufim- di conuenttonu,duodecima, decimotertio,decimoqudrto & dtcimoquinto moderat ic- netnpetetes.ïn duedecimo enim ipforüdrticulorü, qui rem Ducü FerrarU complecle- bdtur,licetmnufubftdti*vltr*qudtrdadtumeffet,mutarivideretur,cofenfmtuu men nts effecluros cu effect**, quodeadeSanilitM vefira intraprafixum temput, dunt fibi expiiirevidertturfme cttiujp'um refiftentid,fine^ drntorüdppdrdtu,recuperare fojfetpoffefionem Rhegijdr R»beri*,titoendam &popdendamrproutdnteatenebdt, itn vtnon inteüigereturpr*iudicdtum iurtbut Imperij ,aut cuiuslibet alterius pro ut tadem Sdnclitas admtttebAt: idfilum addtdimus, quodddaBkiendum ipfim Ducem Ferrari* ad ipfius foederif contributionem ,vt nuüa fubjtfterettn Italidturbationk (au ft, veïlraftnftitai adem Duci concedcrct inueütturatn Ferraris, remittendo tu demqudfiunfypanas,&itucommijït,acabfoluendoeum 4 cenfuris forfanincurfa: quod profeet o ntn nifi ad maürtm qutetem Italupetebamus, non ignorantcs ipfum Ducem non ah ter fine *rf*t* ccgipojfe, vtRbegium, & Ruberiam dimitteret, ac Sanititati vejh* reliitueret.inquibus&iurefeudi Imperialü,& rationepriork fjiolij fepotiustuendum cenfebat.Fndeadpracidettdesnouosbeüi tumultus, &ne remaneret cuiufuü incen£tffemtill* .fedvniuerfa Italidin etfadcrefme quwUfcnt- f ulo concurreret, ui tta agendum neceffkrw cenfintet, t», proutmtm agit veiïra San- Ut tas,nes etiamfub (peae defenfiuifaderu i Am per cup ad tpfiut Ducü Ferrar'u off en (ionem aftringere vuluijjhtius. luquarenouos beüorum tumult w timebamus quos ta- men effugere nequiuimus,*jui dum ab offenfione nosabftinerc curamus,defenfionifla- ttit,dignitatis,&autoritatünoHr£ititetiderecogimi(r,&inuititrabanur,Qgadere hniufmodinoftram additiontmnequaquam rejpttendam aveilra favüitatcpuuba- mm: In hoc enim nee veftrue Sanclttatü autoritan derogabatur,mc a veri Pakoru of. fiaodeclindbatur,fedpotêu<publrc<iquicticottfiJcbatur.Intmiodfcimeip/wfade- rif .feuCapitulatunuarl iciikiüatnftlisdifiitbuUommiiiJtatt.Midwlintivnnntn e *
|
||||
|
RESP0NSÏO C AE SA RIS
U,exquJnffiorrettïonibusperveJlramSanttitat?mfdftif,omnesadmifimus,eodun*
taxatexcepto,quodvbi veïtra SantlitasddenfeceratilUverba,adeim vitadecur- fum,fatagens illudtmfibi &fuccejforibu$ perpctuare, nos qut duntax at per fond San- üitatis vejfaa, eius vita comitcgratificariyokbamm, non autem flatum ipfum Me- dioUni.fiicn Impeyij'feudutn per pet uo ecclefu Romans aflringere, & tuit onerefem- pergrauatum remanerejinejpe Itbertatis, nokntes, e-ttam ipfum Serenïfi. Arcbtduce ftatmnjioHrum turefibiinea re concejfo, perpetuoexclufttm remamre, noluimm il- lam canceüationem approbarejèdverba illa,adeius viudecurfum,prout in capitula- ttpne, quam attulitHerrera jfirmaWanere cenfuimtis. Ex vltima veroipfius arüculi (oireflione adnüfimus eam partemaddttïonis ibidemperveftram/anftitatemfaft*, Vteffetillaconuentwabffóprl£iudicwiuriumfedisApoftolk<e.Eaautemverba,qu<ebK* fubmngebantur, videlicet defaleipfo in Ducatu Medtolam diftnbuendo ,quum vide- renturrelatiua &fubfequenti<tad iura fedis ApofioluA^ïderemuré^fatenïm ejfe Apoftolicafedi illius diftributwnü,noluimus admttterc, nefateremur quodn'Óerat:fic que ex hum artkulï correct iotte nulla veftr<z, Sanflitati fiebat miuria,fedpoüus nos, &fiatrem nojirum,acfacrum Roma. Imperium abmiuria exitnebamus, & non fub verborunitnuDlucro difceptattonis caufam relinquere vokbamus,fed clare, & aperte dubium omne tollebamus. In quartodecimo autem artuulo ipfius Capitulationit vn- • de iUa lachrym<g,ill<t angufliaprodiére, addiderat veslra Saniïitas mfine ipfius articu lidifponentisdeJlatuMedw/ani3&deDuceFrancifcoSfortta,bacverbaformalia. Et quia tpfi Francifio MarU IHui nonnulla imputantur ,contra Cmjarem, aut afua ma- iiïtate fibt cocejfam mueftitura, é" feudumperpetrata,cupiens eade'maieftas quantü infe efi,fouere Italu quietem, quxferuari nopojfe creditur cü eiufdéDucisaftatu> & Ducatu remotioneMeo conuentueft,quod idem Dux mflatu ipfopermaneat,& qua- tenusopiiifit,ineoper-C£farë.denouoconfirmetur,noobJiantibusquibufiun^pereu contra maicflatefuamsVtfupra diiïüeft*ittentatis,etiamfifitperent crimenUJi ma- kjiatü.Cit/arnane^Dufem ipjumproinnoïenttbaberiyult>&exmcraliberahtate fua,actotMsltali<tintuitUitotumfibtremittit,é\indulget,fietiamplw quadmtur AHt creditur,erraffet. Videat quafuMus Sanclitas vejha quhn km exiftimSdaforet hx.c immutaüo,quam 'mfla^^uam honefiapetitw ,qUam optimü efl'et exemplüad RejpHblicas bene gerendot,ad vajfallos, &fubditos in debifafide, & erga dominos obe dientu continendos: Quam egregiampr&beretformam augendt, ac conferuandt Sa- crum Romanum imperium a Deo inftttutum,a prophetis pradtctum, ab Apoftolu pra- dicatum.&abipfiDomino nafiente,viuente,&monenteapprobatum. Nostamen qui ml aluuUquam pacem,qukm quietem Chrijhant Keipub.cuptebamus, & quantü Jas ejftt, vejha Sanclitatifatüfacere, nullumfo reets noiïra intentwnis teftimomum inta£tum,aatdubitattonisfcrupulum in veftra Saniïitatis mente relinquere putaba- viM, reformauimm dut urn quamimdumiHifi arüculum ipfius capttulattoms m hoe Ttrttt,
|
||||
|
PONT I F I C r. i -
verba. Vt atttetti nihil'dubietatis,feu fujpitionis in hoc f ceder e relinquatur ,fed omnit.
ftrupulw de medio tollatur quum in priorifoedere potiusfub nomtneproprio, quam ap' pelUtnioincludivideatur lüuslris Yrancifcus sfortia DuxMedw/ani,quuliquibus' tam menfibusgraui vexatus &gntudine, & infummo vita difinmine confiitutusfutt tttam defelonia,ac kfiz maieftatis crimine accufatus,fiu mculpatus.é'fi hunc aut na tufati mort e, aut ciuili (lufticiapr&uïa )ab ipfi Ducatu Mediolani excidere contin- geret,hafitaripofiit, anfxdus ipfum adahum in eodem Ducatu ex Ca/aris comefiw- nevèldiJpofitwne,Juccedentemprotenderetur:Ideeadjtmplioremipfiusf<xderisdecU rationem,aüum extitit,quodfwe ipfe Illufhis Franafeus sfortia vitam obtent, & ab hoc feculo mtgrauèrit ,fiueper viam iufiic'u difto ducatu fuerit priuatus, in eum ca- fum dzfareamaieftas pro Italuquiete, & contemplatiomSanèifiimidomininoftri, ipfimDucatus Mediolani inueiïituramconceditilluftri CaroloDuciBorbonif, &Al~ ruenk,tta vt Saniïijsimus domtnus nofter, ac cceteri confcederati, qui in hoc f «der e vg luerint comprehendi,fint, & cenfeantur aflniii ad defenfwnem ipfiusftatusMedwla- ni,ètiam 'ad opus diclt lltuftris Ducis Borhonij,'dum de ipfo ducatu Mediolani fuentt inueftitus. quo cafu quantum adomnid m f ceder e contenta, tanquamfujfectus in locü dicti Illujirü Francifci Sfortièfungatur omnibus honoribus,ér oneribm,qmbus ille vi uens,& m taliftatü permanensfungi debuijfet.Hxc eft immutatio, quam m hoc artu culofecimtu, quam velut wfticia, & aquitati confonam approbandam, & nequaqua rejpuendam cenfebamus, minimeé^ m metem noftram caderepoteratfummum Pajio rem vicesDeigerentem in terris adeo pertinaciter mfiflere debuijfe: quodfiDux Iran cifcus tantt cnminU reus appareret, impune euaderet.cogeremurfe inuiti iïïi indulge- re,ac eum inftatu illo conferuare,fic incentiuum maiorü ingratitudmis maioriffa de- hfti illipraïlando. Arbitrabamurenim veflr<e Santtitatifat effe debere,fi Ducatu illo ad nos <&facrum imperium deuoluto, confenttebamus veifrs Sanftitatu int uit u, vt nectllum rettneremus, necpropriofratricocederemus.fiperfinam quam veHra San- ilitai dntea adid gratam habuerat, nobisfónominauerat, morienteDuce Franafcv proaidendam, non mimu gratam ejfeputaremus ipfo Duce Francifco per luftiaam pri uato,vt quódm naturalimorte confenferat, in illiwetïam mortecïmli recafatura no tffet^. ïriqu'mtodecimo.vero ipfitts Capitulattóhisdrticulocontinente pr&tenfuno- uftalescenttdEcctefiaiHcam hbertatèmin Regnó noHro Neapolitano, quum veslra SdnïliUsferè iotütn aiïticulum invêrbisdi/pojitiuis delemjfet,& canceilajfetJ)K dun tdxat verbis pro hijpofttione dicti articult additU, & cïimutatis, quod circa huiufmo- diöbferuentur, qua inueWitura regni Neapolitani ipfi C&fan conceff.i contïnentur. Hos hanc etiam correciwnem et mutationem pro Santtitatis veïlr*. nutu admifim ns; tdditis duntaxat in fine articuli verbis fiquentibus, hts modis & formis, qmbusper TerdiMandumRegem catholicuB e;us antecefferem obferuata fuere ,ér'wxtaipfius Vignipnuüegia^c lura. guidenim in hoc immutatum,cjuod rcjpuexduw vtderew, • ' e 3 |
||||
|
RESPONS1O CAESARIS
ft4nteceffarisrtS»stramittsinftquendospuumus,fiiura,acpnuikgiaRegninoflri
fcrtureftudemus i Qualittr aut ex hts mutationibus t Stuft is rationibusfuffultis ,fu- tnat veïlra Sancittas i&udperjpituu,vt ait,indiciumfe a nobis illttdi,&pro mhilo ha- beh.qualiter inferattx bkfacultatetonctffam Herrer* vberiorefuiffe, & quodfdU concordia cum Ghnftianifitnto,tejhittior4,&iemniora tranfmiferimus, qualtter é" quo cobre ex htsprttendat tndkantandcfatfftitatempoftrcmameffc,&anobu con- temni,vbi nebiicÜaltjs dtnicitM ctnuenijfetyqiticun^reilifinjiu, & p.tfitone altcnus factie tudtcarepotent. Nes enmfemper rtüiyittttgrt^propofiü remanftmus, prius cum vejha SanHitate quant cü qmm alto couemcndi. Nos & ante, &poïi fcedut cit Rege Gallo initum,fetnptr in eodetttpreptfitapermaHentes.veftram Sanftitatent eiüf que miniftrospro huiujfmoéfoedere (neSdofoüicitauitnut,pulfaut»ius^,?ien quicquÜ vnqtuvn habutmus in ore,qtiodnon haberemus in eerde. Nos herreram advettraSatt tin at ent pro tof «den ineundo mijtmus longe ante, qukm cum ipfo Rege Gaüo concht jeremus.iitiusfytlltmi^utalium mijïpmus, ni velh<t Santtitatü legatum Reueren- difsimum venientem.vt aiebant>cum ampltjSimo mandato nobifium cócludendi, prt- jhUndton tenjuiffemus: ni etwnpoil iüius adnosaduentum,vtfo mandato,quodkve jfra Santtttate babebnt,& (onfifuquodtüo vttpojfet, diuttus cum et de tpfius faderu fapituüstraftates,tcmpusinamterconfumptumeJfecognouijfcmus,vbiCapituLtio- rte tamformat4,&cum eoprope concordata,dumdeconclufeoneageretur, nobü tnfi- nuauerit, quod ex quo poft eius 4 veïira Sanüitare recejfum, mutata effent negocia, ïntenderet conclufiontm dtfferreJontc veftram Sanftitatem confuluiffct-.ob quod fan ttiusputauimm,capitulatienem tpfitn .proutformatafuerat, adveftramfanüitate j>er Herreram tranfmittere,putites rem ibidem celeriuspoffe concludt,licetjpe noftra ftuftiatifuerimus,veftra Sanftitateadaliosfinestendente,prout exitusdemonftra- uit. Nunc ad liter as manu Sanftttatu veftr* confenptas, de quorum rejponfwne con- queriturjeueniendum eft.vt ctiam inde omnem a nobü repellamuseulpam. Ea tnim per veftramfanchtatem etus r?jponjioni> culpa nobis in tribus impingmir.pnmo quoi vbifanftitai veftra clementiam Duet MedioUntpaebat, nos rigorent iufticu obtult- rimus ,ad quod fat is diffuse rejponfum dedimus, dunt ipjtus ducit mgocium antta dtf- cufimusytfic repetititne non egeat: idfolum bic adiji iendum cenfimus, non viden 'm hoc iuftam veftra Sanüitatk querelam,fitufticiit v'tam ampleHtniam ccnfuimus.fine qua verapax efft nÜpote£l,quu iuÜicia &paxfe inuicedeofculentur. & vt adclemen ttam deueniatur,prius rtritat til habeda. Sant enim(teslepfalmifta)quatU9rforom (oncatenau: luflitia &pax ofculaufunt, miftricordia & vtrttas obutaucruntjibi. Quiigiturmtfhic«rdMtxpeilat,rtatufattaturoportet:qiupacemvult,iufticiAanu. pleüatnr: neutapxfiim utendum efi ckmetia,vtdtlinquendt incentiuumpubeatur, JedpotiusadbeniiregimeJpeilatyparcertfubiccliSyttdebelUrefuperbos.tlontnimiH. dulgendu vidttur bu,qut centumaciter m nbtüwneperfifiunt. bisquiin arabtu ma* mtk
|
||||
|
PONTIFICl
mis ft continet,bU qui iufticu exequuttonemfatagunt euitare. Secundo red.trguit ia
nolira ïejf>onfio,quodpro culpa quaveftra SanStitat in quibufdaejfe ducebat,vèflram Sanüitatt quodamodo crimmaremurjRos immunes criminisfatendo.Sedabfit ton- ttuerror,quianilmip/arejpottfione,quapropriamanuedfiripjtnius,legipoterit,quod trhninationefapere videatur,Jêdpotius reneratune, & obferuatiam veftra Sanchta tü,quafemper velut inverumpatrtm &pailorempracipuababuimus. AtfiidveHra SanMitascriminationemputet,quodeaaJferenteDucemFrancifcÜinaliquemfor/aH trrorem,alios quofdain veram.vtaübatjtbaldtriam incurrtflè-, exquibus aliquüfor faniamDeocomputureddebat,nosinteüigentesb<tcaSanftitateveiïrarefemadiri minandum MarchwnePifcharu tuc vitafunfttt,qui, vtprtferturjntea vwcns nobu illiusfattionispratticaf detexerat: rejpondimus de mor tuis nwdclte lequedum ejfe, at in dubio potius bene ,quamalè prafumendu, hominem^ mortuüquiperfe rejjiondere nonpoterat,potius laudandu, quaaccufandum,feu culpandu: nosfy cupere mortuum vtuere.vt defe ipfo rationeredderet.ln Duceaut non enorem,qui infafloproprio en- dere nopoterat.fedfiea qua iüi erant obietta.vera apparerent, ctimen potius acerri- mum, ac exemplari puriittone dignum cenferi.Eac quippe nuüatn in veïlram Sanfti- tatttncnminattonemafferunt,nififorfan veftra Sanknm Jèipfamdijudicans,fa- mi vettet(quod non credtmus)fe eiusfaftionü confeiam ,autiorémquefuife,pr9 vtMarcbio viuens nobüretulerat.quemforfanobtdderibalderiaarguendum ten- feret,quodpraterfidem datam, illiusfachonu deer eta detexijfet, qua turnen ex eofi- delitatU de bit o,qu o nobis prins aslringebatur, tacere non pot er at, quinfeipfum etufi Hem criminis reumfaceret.vbipropalando talefacinus,veniam,pramiumq3 & laudt, turt ita dijponente,confiquebatur. Terttï redarguitur eadtnoitra reftionfio.quodqu* veilra Santtiras nobis bemgnè, & largepoüicebatur,ea nos tanquadebita, & obhga- taflagttaremus.Sedvideamus qualiaeffent eiufdem üanltitaüspoükita, quïüsfyfue ritrejponfionoslra,vtetiamhancculpamdiluamus. HacemmveftraSantttfasin fuis littrüfubfilentiopertranfit, alp caufam deterius cegitandt relmqutm. Vt igi- turborumveritasclaripatet,offerebatnobKveftraSanflita5,Jiilliutvotis,quoadip- fum Ducem Francifcum^mnueremus ,ft mbis nonfolum decimas, & crueiatas acpi- leos,&qnicqMdper$iritiialem,attemporaïepQttïlatmfacultatubaberet,pr&fti- turumjed etiamfangutnem, & ritamadnofiram exaltattonem &fatüfaiHonëex- btbiturum, reftondinm non conuenirt Chrïüian*. Reip. cruciatam talt codtt'wntpcr firingi,fedpontultberè}ac^ionteofferendam,neccongruumvideri,vtiRadifferretur. Fetieramus enim iU.uk in noïlris hts regnis concedi et orditie, quo noslripradeceffores iüamfemperAveftrisanteceffonbusobtmuerantpropromontorijsinApiwieaqtufitis Aduerfiu hoftesfidei tu€ndisacpropugnandis,quibusadeum cffcdim nufquamfutrat denegata, & minus nobis buiufmodi Etckfix tbtfaurum a reiira Sanclitate denegaa- if dtfferendum cefebtmüsqui vüu res Apbricarus,frout vefire Santtitatïm- fwMUitnm
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
finuauimns,cupiebamus etiam cm ea pecunia, qua ex ipfa cruciata colllgeretur, re*
bus nungancii aduerfm Turcasfuccurrere.prout & religionü, & cfutj neslri, &fan gumit ratio nos incitabat,poliicebamur<fe eampecuniam nequaquam in ahos vftu im- plkarlam. Oupdfi ex ipfius cruciata denegatione,feu dilatione quidfintüri Chnftia- nïtai t contiïigeret,boftes0.000000idei quicquam moürentur, quum tam tot beÜis cctra nos, éfiatum noftrÜ tentatU, exbaup ejfemus, nee fine ipfa cruciata occurrere poffemtu, protettatifiumus id nequaquam nojira culpa afinbendutn ,fedpotius eidem imputan dunuqui id denegam, quodfibi non noceret, & ton chrtfiiana Reip.fummèprpdeffe poter.it. Bepüeis atttem diximus vnum duntaxat a veftrafoelicispromotiom exordio 4 nobispetitum,quem mnputabamlis tandiu differendum,quum ejfet prima gratia a yesïra Sanclitate manu etiam nofira confirtptis literispetita, ac mftanter fiagitata. Alterveropileuspetttus nonfuerat/edvltro a veftra Santiitate oblatus,nollrocjscon. finfuacceptatus :fic%aüenum cenfibamus,eos nuncpileos tah condttione perftringi, quos tomen veftra Sanéhratis arbitrto tune relinquendosputaiümus, polücentts nos de cateropro bts,necpro alijs quibufcun^ptkU vüamfacluros inftattam.MiquM out ipfius Sanctttatü veftrx, oblattones non folumgratas & accept as habmmus, pro bu'% gratiai,vt decebat,egimus,fed etiam redproce quicquidfacultatishakremus, vitam qnoa, érfangumepro yeftrm, Sanclitatis honore,&incremento liberè obtultmus. lUc funt, Paterfantle,qm tllis litemveftr* Sanüttatis manu confcnptu,noftra etiam ma nu in effect u rejpondtmus,quas in lucem prodire cupunus, vt vtnufifr noftrufcriptU bc nèpcrjpectis.plane dtfcermpofit.an iuftafit culpa,qua de bis nobts afcnbitur,anne hu iufmodi nojha rejponfw talem redargutionem & cnmmationem mereatur. Adeant autem accufationem &quereUm,quam vtpr&f^tur,yeftra Santtitaipropomt de no firorum in Italia agenüum imquitate,& cotumelijs, acobloquutionibus: tdtefteDeo affirmandum cenfevius,niltaleanobis, necnoftroiujfuprodufe, necfubgmerali no- ftro mandato comprehedipotuijfe quicquam quodcnmen,feu delitlumfaperet. Quod fi tak qmd nobis kgïtime conftitijjet,fuij[emus 0e bü, vt decet, edotti, vel etiam ad- huc edoceremur,non remanerent hu tmpumta,taüter^pro iuftic'u cultuprouidm- mrn, vt nulla nobis horum culpa afcribipojfet. De re autem Senenfium non reiïè ta- xamur, nulla enim iuïia culpa nobis impingipoteft, qma ad ipfius ctuitatis quietem ftabiliendam,ac bene regendam egimus quicquid ver o, ac iutto Principi conuenire vi' deretur. E# enim ciuhas illaantiquipma, iUius% Rejpublica Imperiali ditwnifub- ieila, &fupra alias omnes Uaïu ciuitates adeb abomni mofacro Imperio Roman» addicta, lUiusfa dettotioni affeüa ,vtnil vltra defideran queat: habet^propterea ab ipfofacro Imperio, a noftris0radecejforibus ampli/tmapnuikgia etiam per nos con firmata,quibusipfaReJp.regenda,acgübernandaconceditur. Etquum plunbusiam anms,prateripforumprimlegiorum mentemeiufdemReip.regimen &gubernium ejfet a tyrannis ufurpatum,qm non amore,fed timore.mn iure,fedpotentia,acpottus - »V uiiUius |
||||
|
PONTIFICL
ri ittimfubditot continebant, quoru m primus Pandulpbus Petrucius, indeco mortut,
Borghefius citisfiüus, ac eopoflea autoritate Leonispontiflci* a regimine cxpulfi', f al- tem in altcnam mejfem immtttentis cumfua Sanclitas nouutyrannuimmififfet Gar- dinalem Petrucium,qui eopratextti quotannis decem aurcorum millia adem San ft i- tatiperfiluereconuenerat,fic tandem Remp.Sentnfluvnirefatagendo Reip Tlorenti- na,vt inde magis Impertj'vtres in Italia debilitari,feu vertus eneruaripoJfent.queCar dtnalemtnannum nes etiam quamdiu vixit,vtpotius Lconi & ipflveslrs, Sanciitati, quant nobis &facro imperio,ac iïït Reip.fatisfieret,in eodem reghmnepafiifumus. Eo " autem Cardtnalemortuo.duminternoslros ejfetcetentio.qatdmagittiltReip.conue-
'■ niret,anfubfohgubernatoreforent regendi, anfub ordine ciutum ex monttbus diclt ciuitatis engtnd9,rem vesïrt, Sanclitatis confilio & ordtnationi remittendatn cenfw imus.vt noShorum eontentionem toUeremus: quorum pars vna advnum tlliits ciuita- tU regimtn deferendum putabat,altera verofars ciutbus, & populo id committedum fatagèbat,elefta efl tandem inter tos media via,vt nee vnusfolus,necreliquifinecapt- ttgubernarent, adid^per ciues noïirorum autontate pr<tfecltis extitit primo Fran- (ifius Petrucius Borgbestjpatrutts. Et quum is veslra sanciitati minus tdomus adid rnunus effe videretur, veiha Sanüitas turn Tabio Fétrucio Eorghestj fratre affittitate (ontraüa,hunc ipfiiu ciuitatis regiminipraficiendumputauit, vt Francifium Petru- cium tlhm patruum excludere,illamjsRempub.ad/ua voluntatis libitum in manu ba bent. Confenferunt in idnoslri,qui nüaliud quam veftu Sanciitati in his,&alijs . omnibus occurretibus noïlro iujfu moremgererefludebant.Admiffus efl Fabius tpfe Pe trucius veflr<e Sanftitatis'intuitu, qui intrans vt agnus, & cum omn't bumanitate re- ■ cepttultdttdemaduenienteDttceAlbaniaGallorumDuceyilliusprtJidifsftetuSyfënon
" agnum,fed lupum oftendit, ipfamc^ Remp. non Imperiali fed GaUtCdfaéioni adéjeere
(onatics efl: eam cogendo, vt Gallis & pecuniam & tormenta beütca ad regnum no- flrum Nedpolttanum inuadendum erogarent, ipflfó Duci Albania contra nosjé'Jfa- ttim noftrumfMerent,acadiüim nutum extorres, acfedittofos GallhétfactionUau- tores in ciuttatem reducerent. At quum annuente altifimo, de noflrorum vitlorid eer * tiores effecli Senenfts, ipfla~ïugo kuiufinodiferuitutu fe excutere curarent, Franci-
fcus & Fabius,eorümqueadh&retes, ciuium acpopuli intentiontperJpecJa,ciuitatem cum regimine pro derehclU habent ,fe^ab ipja ciuitateabfentant. Procediiurcon- traculpabtles,aliqui(vtamnt)iufticiaprauiaptecluntur,aliquiceriislimitibusprO' fcréuntur, & confinantur, restfa eb deducitur, vt ciuitas, & ReJpub.Senenfperfeip- fam in ltbertatemproclamet,Reipub. quieti iüxta fuorumpriuilegiorumformamin- ''tehdat,noftr£^diüoni(vtparerat)fetotaliter denoueat: HüveflraSanclitas, vt
mnt, percttaJconqumturfuosiurbari,male^3 traüari,remedium a nobis expofient. Nos 'qui nihilaliud cupiebamus,quam veflra Sanciitati in bis, & longe maioribus/a- tHf4cerc,noftrorum 0n luim agentium ipinionespro debitoiujtick concordare, co- |
||||
|
RESPONSIO CAESA|RIS
tnifimus commtndatori Htrrer<t,quem adveftram Sanllitatem,vtpr£mittitur,nM-*
t€bamui,vt uptr diiiam cmitatem Senenfemtranfeundo in ncccffit.ua redttuinfi nformaret de 'tpfius ciuitatügubernw.et regtmine tam antiquo,quam moderno,tam urn ïpfis ciwbus in duit at e manenttbus,qukm cum cxtonibm ante expulfis-.quid ma lis ckiitati, & Uetpub.conucmre vidtretm,an vni foh regitnen conferendum ejfet, m üluribus ciuibus exDecurionttm decreto huiufmodi regtmen ejfet concedendum, vt hu ju/irtodpinformatiombusfeeretifumptis.&^bJebittSigilloJècretiadnostranfinif- fts,opportuneprouideremtu.lnterea tamtn extorres ad fuorum bonoruinpojjcjs/oncm &jrHltns>proutpritotenebant,rcSlftuendoscenfuimus AdimpleuitHerreraquodei tom'ijfunifuerat-.funtpfit informationestinriffy tam ciuibus, quaextorribus.preui ditextorribmfuperfuorüfrufluiïperceptione.MribusReip.Jaluü.MiJttadnosinfor- tHdüones omnes claufas, t&figiUatas, coperimtu melius Retp.aimnïre prafens ctuium gubemium,quavnins,tyrAnmdevtentis:Duximusnilimmutandum,donecaliter re- bus omnibus bene perjpectis, ordinandum cenferemus. Interim m lucem prodeunt ali- quorumfactiones,quipecunia corrupti, &ciuitatcmprodere,&extoms,acfaitw- Josin eam inducere,&ipfam Remp.fitbaertere conantur,viamperfubterrantos cum- ciiles.,per^y alta media hoftibus & rebeütbus ad ei uit at is ingrejjumprdiparantes: inter quai tres apertijsim* conjpiraticnes, &vt aiunt,proditionesdetecl<tfunt,compertu infadioforum domibus, meatibusrfsueis^alis, armis, munitioném acalijs emmbtu adidfcicïtUKperpettandumdijp'ofitis: Deprahenduntur,vtaadiuimns Jnfacinorofi inflagrantierimim,capiHntur,fateuturdehclum,deteguntfa8i$nispracitca!,dam- nantur infticiapnuia,debitotfcplcc~lunturfupplicio. St hosveflra Santtitas interfuos amicos,& kneuolosannumerandos cenfuent,Jipro hüqiu in eosgeüafunt, querelat fratendat,ftex hts C9ntumelias,& opprolria impingiputat,ficuhis omnem nobilita- tem exterminatam cenfeat, qtupotius in ipfa virtute conjiftit, ammaduertat veftra Sanftitasnegrauiuspondusbumerisfui&imponat,néuekuiufmodtfaüt«numfecon- fitam uciufateatw,quod nequaquam illtns dignitati, & officio conuenire videretur, quum potijïime autore Deo, cuius nutu cunclareguntur, ipfa Rejp. Sentnfisfiu tuü* tauft apertumpraftiteritteiïimonium, a tot inuaforum cangrejsibusfefitufolu vin~ bus liberando.Ad illam aittequerelam,quaveiïra Sanclitas profert,quod tentrapro- miffum.&fidem data,tatmaUfer noftros tnfanft* Ronuecclefut. terris et locis,vt ait, patratafuerunt: etfi nolirorum milttu inftlentias, res'c^ iniujie geftasjiquajint, ne quaquam apprtbare nee excufare vttimu$,quinpotins vbifas erit.debtu cajiigatione lompefcere, non pojfumw tamen non mirari, quodhicvettra Saniïttasfi promtflü & &fide dataiuuare velit, quibus antta cotradtxit,& qua et ia per nts ratïficata veftra Santtitas rejpuit,atq}reiecit,noftraratificationeitnpugnans,fitamq},vtpradiximus, 4enegans,inde% ad f «dus omnino contrartum tranfitumfacies. In quecafitm no tan- tum txMtrbmdmn yidemur,finofin Puctf&milites,quifua virtute'<&vmbm |
||||
|
TONTIFICÏ.
$armxm,& Vlacentiam Ecclefu rcddidêre,ac ub hoftiumfaucibus euuljêre, j^
tutatifunt,m tuis viSum qu<trertnt, acde bit,proHt de reliquis ab hoitibtis recupera* tisdijponendumcenferent,potifiime quum ttaba ciuitates effent ecclefiaex fcedere teonis confignat&,tenend&duntAxat eo utre, quoante perJtpfum Leonem tenufue- rant: qtiod ius nuüum er at, quandoquidem ad feuiumperttnerent Imperij, effent^ parsDucattu MedwUnt, &dciUismnUumEcclefia Ronuna Vitltdtmititulum ticcaft imperio, nee abeo qui darepoffet,obtinuerit: Qua autemde legato, & nuncio obi/a- untur, quantum tlla a verttate diftent, etiam exipfirum Legati & nuncij affertioae fatebit. Quampr'mum emm Legattu 'm turiam noftramperuenit .quum tam nunti- usfe mandatum non habere pwfitentur, vt inpace cunt Gaüo ineunda, drtraftandd tnterueniretjnterrogatus legatus,fiadidmandatum baberet, rejpotidit/ènmhabe- r e mandatum tractandinifinobt(ium,cumGaUoautem non habcre qutd tractarct, mjivtfemediatorem inter nos& Ga Hum pro pacecomponenda interponeret^fiïu nobts expedirevideretur. F.gimusilti gratias, nee eitts operam vit opus effet, rcfutan- iam een fut mus, & e urn iUo de f ader e tnttr veSram Sanüitatem &nos ineundo, vt préuliximus,traclantes,non ceffauimutinterimeonjtlianofira, & eaqu* inter *ios é Gallumdtetimgerebantur, ipfis Legato & nuncio commumeare, vt de bit vetfra Sm- üttas moneretur.inquoprofeüo nonfecus,quainpatreplenè confidcbamusjiihüem- tiino ei occultandum cenfentet ,fectmus^3pnme adem Legato copiantfieriearumps cit condtüonum,quas nos primo obtuleramtts, dum adhuc ipfiRex Gallus in Italia de- üneretur,fimul&tarum, qut parte ipfms GallarÜRegitper Don Hugonemde Mvn- teeateno nobis allaujunt.quibus Rexipfe Gallus in Italia nouos bdhmotusadno- firum, vtdiebat,commodum, fufcitare fatagebat, quos tamenrejpuimns ,ml ahui quant vniuerforumpacem, & quietem appetentes. Dedimus illipanter copiam alto- rum pacts articulorum moderatius noftrt parte propojitorum ,poftquam Rex ipfe in Htjpaniam deduiliufuerat.&pofiquam rem cum Ductffa Alanzjonij eius forore.com- municammus,Jimul & copiamrejponfionum, nouarumé^ obUttonumparte ipfitu Re gu [act ar urn. Communicauimwetiameidem Legato dtjputationes &fundament4 noïlra, & GallorumRegit circa iusducatusBurgundtx, &aliarurerumnoslriparte peut ar um, vtfane intelltgeret eos optimo iurefuffultos effe, mbilfe tniuftum peten. Et inde quum eius negoeij coclufio delata fueritufifa in tertiumdecimu dum lanuarij, mnni negoaatioue interrupta ob reeeffum ipfius Ductfflc Aknz.oni], non defttttmus, quinmexipfumLegatum defingultsmonenfaceremus,omncmfubftantiamnegocif tidem detegedo. Et quidefidtfideraffet originaltter videre omma capitulafcederisper nos cudieloRege Gaüo initi,&iopiamjeorÜommu,quiefibivideretur,extr^thifacere, idnequaquati denegatüfuiffet.Etfiadhuc vtjha SanclitatMomnem toüendafujp'i- tionem, cuperet ipfius faderts capitula videre, erimus adhuc nuccontentt, huiufmodi foute? originaUter e ommunture veÜrt Santiitatis nutte, & tUtus etiam coptaetdem f *
|
|||
|
RESPONSIO CAESARIS
li integro concedere veiïrt Sartttitati tranfmittendam. Non enim erubefcimut,fed
potiusfitmmè cuperemus,vtf<xdus ipfum in lucem prodeat, vtquc acltcnes noftra om- nibus palam fiat,ex quibus etiam dar e Iiqtiebit,nilibi4em attum,trailatum,velcogU tatum,quod turn veïha, Sanftitatjs,tum noïtra, & aliorum dignttatibm non congru- dt,nilquodnontendatadAp9iï9tic6fedis,Chriftianag}religionüincrementum,ttifi- dehum^,&bdrencorumextirpationem,nilettamquodnondirigatur,&dijponatur AdvntU(rJalUpacis,&quietU,foneficium:necvnquamconftarepoterit,ipfoïUgatÏÏt aut numitim mpeditos,fiuprehtbitosfuijfe,quin pro eorttm libtto ad vefiram Santïu tattm qukquid eis vtdtretur ,ptrfcriber.ent, quum de bk nilmalifitjpkaremur, ve~ ftr&feSanilitauin omnibus deferre cuperemus ,vtinnobU nullttm ynquam fignum alten* voluntatis,feufidei deragationit elicipotuertt, Adilla tgitur mutta alia, qua ve fira Saftitju dicitfe omittere.nopoffumus diuinado rejpondtrejket tanquanoüraru, acttonum confcij,nilputamu nobis obycipofe, quin re inteüeiïa,cogruum rejponfiim, proutmfupertoribu$oibie£tu,aecommodare,valeamus. HanbabettgiturexhisveSrA Santtitatfignificationem altquam noïin er ga eam animï non bene diftofiti, non cau- Jam iullam de noslra in eam voluntate dtffidendi, non reilam ratiommprajumendi, quod altquorum ex no$lrisptruerfitas,feu maligna fuafio tantum apud nospofiit ,yt nosk reèo tramite deware compeUat: Hac enmreüituy & rattonabilius (fi'j"asfit di co e ) itt eandem veHram SanSitatem nos, veliUius miniftros retorquere poffemut. Minus(fa pot uit vettra Santtitas denoïba voluntate dubttare ex pragmatkis m uifta nia edictü,(ju£,prout a noftris etiaconfiliarijs acceptmus ( quibtu in bis qua iurisfitnt, merk o credere debemus) conformari videntur & antiquü Regncrum noftrorum pri- mlegi}syitioribtts}érconfitetudinibus,acetiamBull<t Adriani nobis pro patronattèns, ipforum regnorum comejft, vt his prouideretur ne in ipfa Rom. Curia tpfa tura noftri fatronatus,prout dietint tentabatur,fupprimi poffent. Erat tamen in tük capttulv, qm attubt adveftra Santtitatem Herrera, vnus artkulusper Legatum, & mdeper veüram Sanftitatem approbatus,tn quo depuubantur ludues,feu arbitrt, qui de bu- iufinodi pragmatkarum vtribus, de^forma conferuandt patronatus Regis cegnofcer rent,at fe componerent. Quant viam etiamfinefcederefemper Ubenter amplectemur, paratifemper*quitati>é'TAtioni'mrano$frafubyare.,itidemfa£turidehK,qttead\ RegnumNeapolttanum pertinent, pro quibus nee ak inueiïitura, nee a f rïuilegijs Re- gmquouis'modorecedenmtendimits,nectïïuderegare. Vtcei-egüctiaminGalliare- manfio,qukquidveïlra Sanctitatiperfuafumfuerttnon adtrattandum quicquam de tultmn,necpHblicum,fedadperfiftendumin obfiruationeprotmjforum: & heet neua f er GaUosmediaproponerentur,vtfieretnouatio, nunquam tamenidadmtffumfuit, *ecipriorifttdererecedendumputattimw. Etfiidem Vicerexadvesham Sanftita- temvenirenequiuerityidquia noluitGalluseidem tranfitumperregnumfuumper.. mtttere,fedfumadnoi redire coegit,psuttf>femetRex(jAllvrumftitjjtft fiati
|
||||
|
PONTIFICI,
fiatifunt, actum dicïtur, nefaderati in/ujpitionem aüquam induceremur, quèdretf
ipfenonttafyncerein fcedereprocederet ,fi talent Ducem cmtanti regmfarcinain- cumberet,quiindepecunias exeoregno ad noHnexerritus fuftentationemcoüigerë pot er at, in idregnum irepermitteret, vbt, totius expeditionis in nosparata turbari, autimpediripoffetexequutto.Aiunt^quod vefira Santittate & Venetü,eorumuemi niftris idflagitantibus, &Jplltcitantibus impeditus füerit ipfius Vkeregis in Italiam tranfitus,qui et tam vtfertur,fiDon Hugo tntra limit es ipfius Regnt Trancix eo tempo rerepertus ejfet,tüumpariter detineri curabant, vt adveslram Sanftitatem perueni- renequiretifictfemagK coloraripojfet animtSanttttatisveslra<t nobisalienatio, & apertius incuftripojfet ipfius Don HugonU tardatio,quam etiam vefira Sanciitas fine iuji.i rationeaccufarenititur,vbt biduo duntax.it in curia KegU Gallortim apud Vice- regemfe conttnutt, adquem mtffus er at adeum duntaxdtfinem, vt tpfiim,fifas ejfet, adttcrtllud Ualwum fècumperagendum excitaret. Quodfiillum adtddijpofitum, feu pr¶tum non reperiret, rectper?t ab ipfi Vkerege vheriorem inftruttionem de hü,qm in Regno Neapotttano poft expedittim cum vefira Santtitate negocium allu- rus ejfet, & inde ipfi Don Hugo Vkerege dimiffo,filus adexequenda commijfa in Ita- liam tranfiretyVt'fic noreiïa videatur illatio,quodibidemfe continumt, vt rerumjpe tuhretur euentum. Mtnus 0ncufanda videtur ipfius Don Hugonis mora in Medtola- nofa£ia,qu£quintum diem non excefiit,cutus etiam morapotius eoatta cenfitur,qua voluntana,quum in illius adHedtelanÜprimo accejfu apparuerint ipfius Ducis Suejft ricesnofiras in Vrbeagentülitera, quibus mtnctabatfixdiis ianipervejiram Sanftttj. tem cum cxteris effe conclufam, eamquepotuijfe induci,vt ipfius Don Hugonis aduen* turn per aliquotdies praftolaretur: quinimorefolutèrejportdijfe, qubd neeper diem, nee per boram ipfius foederis conclufionem differret: nunciabat étiam arma iampa- rata,exerckum ad iter dijpofitum vtnoslros adorirentur. Erat quoque rumorpu- blicus é"fama, quoddaufiej[entpaffus,&aditusad Vrbem,quodnoftricurfomfi- ueeuntes,fiue venientes vhify detinebantur, nuüas^erattutusaccefiusadveftranr Sanclitatem. His rationibuscfattusfuit Don Hugo ibidem fuperfidere,ac iter fiium ptreos dies differre doncc a. vefira Sanclttatis Ducibus,ac minijhUfaluum cenduüum impetrajfèt,proutfecit. Quific interim cum Duce Framtfio trditare vifits eft.vtfipof fetMumnducere noslm,vttenetur, obediretmadatü, vtfcomnirebellione ceffante, fe nofira ittftki*, &gratk,vtpar erat,fubifeetet.ttos^ & Duces noftros de arcein qua fentinebatur,ficfirosfaceret ,ne inderebus noflris, acexercitüi nofiro damnum ali- quodemergetet,fiu tmommodum afferri pojfit: Kon efi igiturcur de his vefira San- ititascoqueridebeatyCUtnuttaobidfiebatinmiaquimmoipfiDucenobifcum,velcu dttto Don Hugone,noïhonomimtranfigente,fticilior reddebatur nofira cum veftra Sdnclitatec'ouentio^oUebatur^primipaliordifficultasilliusnouifrderis,quodinter u«s tra&af/atur,& qwd (Hm vtftrafimftitate inireputabamus^iforfan vefira San- f S
|
||||
|
RESPONSIO CAESARÏS
MtatfuUcogitatiombusatifoconanbusobuiairiputaret,fiFranci/cusSfmiajinevt-
Jhe Sanclitatis autoritate tngrattam noslram reciperetur, iüum^féi obnoxium rii baberet. Qnpdauteafferitur noftros interim Parmam occultaproditione eripere ten* tjutffèyid quü nobifpenitusignotumfit,nec arbttremur Duces noilres rem tam ardu- amnobu tnconfultu au/is futje tent ar e t credimuspotiusabalique nulignoftiritu ai iifiordtafeminandam adinuentum atfy confiüumtquandoquidtvbi nos Parmam, fi- mul^Placentiam recuperare^feudum^ Imperij,ptout anteafuerat, reunire, &re- dintegrarc voluiffemus,td no' occult a predttione,ftd p<ilkm,&iutte, ac per iurit tramt tes exequendumfuiffet :4icet<nesfemper ita a cupid.ilate ahcmfuerimusA>tpotm no- flra, & Imperij wranegligert, qua publicam quitte twéate Kialuerimut & potifiime Ulam Saniïaapoftolicam Jèdem,& CatholuameccUfia.ouifemperytpareftdeferre t»Mtti fumus. Siccjj noftros k praten faproditione mntno immtmes ctnfemus,quu po- tiftme mlalmd, quant de eorum defenfione togitart viderentur aduerfus inuajionem contra eospr£paratam,prout rei exitus dcmonftrauit. Vnde ex bis omnibus cnmin*- Uonibus,et querelis in nos adduftu,re(iofuper hisfumpto iudkio, refultare mpojfunt taks iniuri<t,feu caufaquibw xeïtra Sanftitai tttuita,acge»iens,vt ast,de r.obit dejpe~ we, aut diffidere debuerit, necvb id.vt afferit,fuam amicitia& beneuolentiaa »»bk repudutan cen/ère, quüpotiusfemper tnfummoprecio habuimus: neepropterea m- cejfe fuerat veïtra Sanilitatifi tot magnis, vt ait,regibus adtungere,nec hos in odium w>ftrixouerttre,qui non bisminoretnCbrtflianarem,&fedem Apofloltcamanimum fimperbabuimus.EtprofeitoJiveilraSanilttasab bisfadenbus,& colligationib. co~ tra nos érfiatum nosTriï,ac dignitatetentatis abftinuiffet,nonpropierea Païiorü,fett cïmunUpatris laudem amijiffetfed potius magis confirmaffet & auxijjet,ficq3 merito cit Pfalmtfta écerepoJfumus,QuarefremuerÜtgetes, &populi meiitatifunt inania? Ajiiternt reges terr<t,& Principes cóuenerunt in vnüaduerfus, non inquaDonunum, & chrijium,fidaduerjusmtm8rum,& agnum diuimtus mftitutu ab ipfomet Qbri- fio,a quo omnis nojirapendetautoritat & potejias, qui propterea difiumpft vincuU & hgam eoriï,&proijcieta nobis iuguipfiru,prout infua diuina benigmtate, & de- mentia, recta noilra tntetione & cojcientiafieti, plene confidtmus. Subiungit veiira Sanclittu,quodquuejfet resge{la,&fides inuicëdata.eadem^Sanüitasfadereaftri Sa cum eis regtbus,accefitt turn demümitineribus lente,et tarde confeiïüjiftus Dm Hugo,eidem Sancikati lomimchone, & coétioneseas afferens, quat qimvciha Satt- üitai tamjipe, tamfy vehementer pet^jfet,toties,vt ait,repulfa & repudiatafuerit, quarumtuncactipiendarum occajio, & tempus praterierant. Duo hic,Pater Santte, sonjideranda intuendié^vtdentur, qua prof'edo non vos tantum,fedomnes rcilejai* tientes infummaadmirationedebent inducere,& pro quibusnot in SancHtatevefirï iuïliores querelifpojfumuspr^tendere. Alterum quodveStrafanüittufcims Don Hu gonempreüoventurum,&iamdiuaditeraemüumcumampkmauddto, &grau refiktione
|
||||
|
PONTIFICL
tefolutiow,noluerit per aliquat dierumjpacium noflrü idJittnmeJ!agitaMtïbtts,4C et
mnni inftantia requirentibusMius aduentumpr<tftolar(,fedfolam Muis tarditatem incufando, rio habito rejpectu, quodis et iam curfirü more, per equos adid dijpojttos, quantum tüiüs <etas,acperjêm qualitasferrepoterat, die noUüque iterfuumfeslinar bat, adeo voluntarieprorupent in hum damnoji, acfcandalofifaderispracipitatio- ttem. Alt er urn verb,quodeodtm Donllugnne iam ad veftram Sanclitatemperueni- «nte,& ( vt veilra Sanilitasprofitetur ) optataseidem condttionetnoilra nomineof- ferente ,priufquam aliqua armorum txequutio tentaretur ,eademfanclitas veilra iüas ita rei} dendas cenfuerit, vt e ar urn accipiendarum occajionem, & tempusprate- fijjfe ajfereret,necanimaduertens,quam difformiter nobi/cum egijfet,foedus quodan- tea cuiii noflrii oratoribus defenjiuum inierat, iam hinc indepublicatum ,&pernffS rattficatum ,acapprobatumrejpuendo ,fméque vüaiuila ratitnt cius liter as rati- ficatorias noilris reciprocas concedere denegandb : nunce contrario fadus aliud Mi tepugnas,fubdefenJionisnominepemtusojfen(iuum,fubcohrevnmerfalüpacUdiJp9 nenda,pacem iam vbifa conrraclam dijrumpens,at<feperturbans,et loco paris beüum, acarmacotnmouenr, adebimtiolabiliterjuïïinere nneturveftra fanilit/u, vtetiam optatas, vlfatetur,condinones, armorum caufamfubmoumtes recipererecufauerit. Dura qmdiin hac difformitas in ipfo Paslore, & communt patre, qui «nimbus aqualit efe debuijfet. E/ïo enim quod in n oh is noïlrtfta miniïlris tnora aliqua arguipotuijfet. prout reuera nopoteratjion tamen ipjïus morapurgatio in re tanümmenti eratdt- neganda,vbipotij?ime nulluerat adid tempus prajixum,nee dies qui interpeüaretprt homilie,nuttaqucpoenaadidadiefta,quamorx excluderet purgationem, necetiam ader at cotrahentium interejfe, vbiarmorum,mottbus nondum exequutu, radix pr<t- tidebatur, vbipublica quiesfaeiliusparabatur. Hac enim Beatijïimepater,no adpro- fulfandum,nait,ltaü&feruitutuperkulu,Cbrii~tiariitatisóiJtUTbationem,fedpotiu$; adeffecluspenttuscontrariosdypoJitavidëtur,noprofidèAposlblicaarmis,&exerei tu munienda,qua illis non indiget,vbi nullus adeji offtnför/fedpotiuspro ipjïus Apojla ücafedis munitionibus profundendif ecclefia^ thefauro exhauriendo, & effundendv contra ipfummetchriftum,acinchriilian& Reipublica detrimètum inuenta funu non ad milieu &pacis viavt inquit,inter om nes mquii coditionibuspdrandamjèdpo tius adomneiuilkiam perturbandamtpacem^iampartam injringenda,at quafide- Jperanda.Nottetiavidénturh'acconJïliafeugesTa.qHibus veilra Sanclitas neecoram Deo, nee cerahominibus reclam iuilijicauorie recipere debeat,fedpotim,fifas eil di- eere,fcandalu,ecelejiaslki0.000000tatusgrauem turbationepeperijfe videntur. Atjtomni» veilra Santlttas reclo intelleclus fui oculo, diligenüó^ circumjpeclione perluilraue- rit, comperietprofeclonuüum effe Regent, autPrinctpem nobisrello ordine ante- Jerendumymium cui Apoilolica fedes magis dibeat,quemuemagistueri, filtert" ■ '' '<■■' " ' aiie.
|
|||||
|
~v
|
|||||
|
RESPONSIO CAESARIS
que dcbertt, nullum a quopliufilialis obferuantia, ac deuotionu ipfii Apoflolica feda
receperit,feu recipere pofiit, nullum quï magis Romanam Hcclefiam, Apofloltcamtjue fedemfiabilire,confemare,ac augere cupiat, nullum ex cuius regnü, ac Dominijs ma- gisbomrU,commodi,acpecunia ad ApoHolicamfidem^omanam^curiamaffluat.Si enimadeareHeaduertatveslraSanilitas,comperiet,quodexIn}perio,regnü^acDo mintjs noïirit Hijpaniarum, vtrittfque Sicilia, Germania, Gaüu Belgka acfuperiork Burgundkyplusquamexc&teroriïomniumregnüy&DominijsJimtiliunclisjucriydc commodifedi Aposloltca,ac Roman* cur'uaccedit. Non enimpdtiuntur regesalij ita pafiim & laute ecclejiarumjpolia, & annatas ex eorum regnis ad Romanam cunam dtfem.Qualiaautemfintca lucra,extentum iUUgrauaminibusnatwnis GermanïcA colligi potent: qutbustame ex eadettotione,& obferuana,quafemperveftr<eSanfti- tati & Apojiolicdfedi affeftifuimus, nufquam aurespraftare curauimtu, nee bis am- mum adtjeere: Quodfi iulla aliqua ratione, vel caufa, Apoftolïcafcdes hu lucris care- ret,no effent claues aurea,qua beüorum archinia pro hbito aperire,ac clauderefolent, nee vejira Sdnüitas ex regnorum noftrorum pecunijs, at que reddiübus exercitum in nos confiaret,nec tempor alïa arma moueret,quibus pot nis iuftum videretur adnoftra defenfionem vti. Quod igitur veHra SanUitis teïlaturfe nunc etiam eo animo effe,vt fiad aquitatem,&humanitatem nos referre voluerimus, Muis arma nonfilum nobit non aduerfa,verum etiam ad res veregloriofas propiciafintfutura. Sin autcm in occu panda quotidie magis Ualia,eta[ijsp4rtibusChriJ}ianitatisperturbandis,nosno tam nat uu nojlr<e,quam cupiditati, & conftlijs noflrorum obfiquiperjêuerauerimus, ve~ Jlram Sanclitatem ne^ iuftici^nei^ libertati Italu, qua iüiusfcdis tutela continen- tur,defutura,fed iujia,et/ancla arma moturam, non tam adoffenfwnem,quam ad de fenfionem: Santta qtüdem efi hacproteftatïo,fiverbisfaüa rejpondeant. Habetenim vejtra Sanftitasex iüü iujiificatiombus ,quas fuperius aduerfus eaqux nobit obietta fuerant,retultmus,noHram & £quitatem,& bumanïtatem Jimulfe admixtam iu- Jiicutm,vtjitalis eiufdem Sanilitatüjit antmus,prïmam ipjiusprotejfationispartem ad effeólum deducere valeat. Quodfi'fecent, & a nobisgratiM, & a Deopramium re- portabit.Habet etiam exeiflem iuüificationib. late oftenfum,nos ab occupationelta~ b», ac Qhriftianitatis turbatione, ab omni^ cupiditate alienos effe, niló^vnquam in- iuftum.nil Italics. libertati contrarium, nilquodApoftolicafedis tutek non conueni- ret,per nos tentatum,imb nee cogitatum fmffe-.fic^ merito ceffabit fecuda ipfiu$pro~ teftawnispars,vt nee arma iufte in nos moucripojimt, nee offenfione ,aut defenfione opus effe videatur. Nos enim, vt omnit a nobis abfitfujpitio ,fiveflra Sanititaf,e'ms^ faderatipro illorumparte arma deponere confentiant, erimuspariterad ipforum ar- mor um depofitionempromptifiimï. Veram quippe banc, & reüam viam cenfentes.vt vejha Sanclitai in bis qmper vifcera miferkordu Dei obfecrat,&perjpem, quant de néis,vtinquit,concepit,obuiam eat immedcratti cupiditatibtts,& magispublic* Chnjliani-
|
||||
|
P O N TIFIC I»
Chrifti<initatisbonoccndonet,quATnvtnosadidattrahendosputet. H<tcenimipJiUf
Chriftiankatis incommoda & pencula ,ftc non noftra moderatione ,fedreilis veslra Sanclkatis clauibus oleo charitatis delmkisfedabuntur. & ea cura,quam veïlra San- Hit as nobisdick efe communem, quum ambo a Deo, vt reit e inquit, in bancfoUicku- dinempro commijïis nobis honortbusfimus vocati,fic agendo,faaUimcpotent expedt- n. in quo panter officio, & dekt o noïiro non minus, qukm veïlra Sanclkas nos etiam ne<fc defutmm, neque defuturifumus,quinimo totit vinbus at^ conattbus anbelamus, Vt hae duo magna lumtnaria a Deo inftituta, ita fibi tnukem debko ordine correjpon- deant & mimftret, vt inde orbis vniuerfits reilam iüuttrationem recipiat, nee per tp. forumluminanum obieüumeclipfis in Chnfiianareligione, &doclrmacaufari, & generanfeu diutius fuilmeri valeatm maximum Qhrtilians. Reip.detrimentum. At quodveftra SatittitM infuarum literarum calcefubiungkfub ebdttione tamen,qmfi rem dubiam,feu incertajnproponens, dum inquit, quodji,qu<e de noslra inpacemge- neralemvoluntatepajitmferebantur verat prudentia, &pietatis radnes habebant, habemus occafionem declarandt,qua fcntiebamus,omniaverenos,& exanimoftnfif. fe,atqueoperibus verba comprobando ,ftngularem optimi pnncipü laudemnobuac- qutrendi: quifi tam vefira Sanclitaü amorem noflrum cupienti, in liberanda Italia, qaamfuisfoederatis in eorum iuHispetktontbus fatisfacere mftkuerimus, f ore idno- jïrafama, & fapient'u melius malta accommodatum, &paci vnwerfali,fecuntatia tam rerum noslrarum, quam totius Cbrtttiankatü magis confentaneum. Putamus pater Beatifimefatis dilucide, & aperte oslenfum effe, qualüfuerk noslra inpacem generalem voluntas.vt nee ill* in condktoneponenda,nec de ea dubkadum vtderetur. qui nullo vnquamfigmento, nuüaue fimuLtione vftfumus, ntl vnquam in ore habui- tnus, quodin menteac voluntate nonfederet, omnia verè ex animo fentientes qua lo- qucbamur,operibusverba comprobatun,filn,quosrestangebat, &fmequibmpax generalisobtinenndupoterat,iujÏ£ nos1r£indmatiom,vtdecebat,comjpondtffent. Sed quum eajit vmuerfalü pacts natura, atc^fubfiantia, vt in ea omnium confenfus vniuerjaltter exigatur,omnium^ voluntas necefario debeat concurrere, & è conuer- fi ab vnofolo ex cmtendentibm, quicunquefuerk, dependeat, & infolmpoteslate ac voluntate confiüat,ipfam vniuerfalempacem impedire,&etiamfifattaforet,turba* re,bellumquemouere,&partemalterametiaminwtam,adipfumbellumtrahere,no pot uit ob ld, alp r enkent tbus, noftra optima voluntas operibus comprobari, qutpro* pterea (tanquam omniculpa carentes) non putamus Ulam optimiprincipis laudem a nobis auferendam ,feu cuiujpiam maledicentiafubtrahendam. Si igitur Sanclitas Veslra,proutflagttarevidetur,ionfulereintendatpt4blic<equieti,iuft<c%ltalkliber« tatt, deponatarma, reponatfegladium Petri in vaginamjdfy 'efficiat, vt etiamfuifie deratiarma defonant :Quod& ms.vtfrüdiximMStViciJiimfatlunfnmiUiVtfui ■■■* S |
||||
|
RESPONSIO CAÈSARIS
riaySinetimoreab'mimieknoslrishberatifiruiatnusMi. Hocenim
iaÜofundamento ,peterit facilius veftra Santtitas eamfiperfickm pMii vniuerfalu tdificarc, ö" laborare ( vt inqtdtpfilmifia ) In congregando populos 'm vnttm, é' re- gesytfcruiantdemmo. Etqnum ca qua Dei fint, cunclU rebus fint anteponenda, & mdepubltcdpriiutisiufiirationepr£feratur,nepriuatorum pajiïoperturbet eaqiu Deifunt, & qua dd piiblicvnfilutem pertinent, confintaneum videtur,vt prius de ho ftibmfideiacbrifiianorum ccrukibiispropulfandif,etfifaifit,adouileChriftiaddu- ctndis, defe Lutberanorum alwrum^ bareticorumfióiis & erroribus comprimendis, corrigendüyattfefedandü, &filicuerit, adgremium ecclefiu reducenditjeïllisquo^ onmibus qua Romans ecclefi&,totius(fe Chriftiana Reipub.fiatum,filutem, confirua- tianem & incrementum corcernerepoJfuHt,traftetur & conueniatur. "Betnum de in- Jïii,vt Ait veflra Sanüttas, ac a ratione & aquitate non alienis prtuatorum,fiuf«de- ratorum querelü eir petitionibus ment o tratifigi,aut coueniripoterit. In quibus tam publicis qudpriuatisfiveftra Sancthas recto ordineintedercacadea animum adijce- r: vclityVeripatris, acpaHoris officimn ajfumendo, comperiet nos velut deuotifttmum- Mobfcruantifiimumfilium üii obtemperantem & obfequentem, ita in omnibus hm, rattoni, acaquitatifibnixum, vt mlimuftum, indebttümmpetituriftmus,quinfo- tiusiufiü aliorum petitionibus fatisfafturi,ac fi expedierit,de proprio daturi, & dimt f faripre ipfius Chrtsüanx Reipub.commodo ,p rofc Cbrifiian* religionis augmento,pro quo etiam lmperium,Rcgna,Dominia, & quicquid nobis Deus & natura concefiit, ac denique vitattt ipfiam expoftturi fumus: rurfmpoüicentes, nos bncvtrbn noslra (Jive- firaStinclit/isrem paternoanwre cotnp'ectatnr)fatlis & operibtis comprobaturos, riüfyomrimoproparte noslra omijfuros,quodad rem tpfam rette dijponendam,acper~ Agcndamfacere videatur. Qucdfifecus quamputamm euenertt, vettrac^ Sanétitas i'ijhts nofiras rationes & reqmjitiones ovaudtat, protefiamur coram Deo dr homini- bm,quodfiqudmdefintftrichrifiianlireligionieuenerit,idnequaquamnoflrit,cutp£ dfcribi pojfe, a quo ommno nos immunesferuart (urabimus, ml tamenpratermijfuri de bis qu£ ad ttoftram neceffariam defenfionem videbun tur pertinere, quam totis vi- rtbus,atfyconatibus perfiequi cogemur,omnibus i'dit vtjsacmedijs,qmbus&diuino & humano mr e nosejr noslra tueri lieebtt, &quibm honor,ftatus, & dignitas nobü fil~ uj,ac tlltefipermaneant, & integu confiruentur. Obficramusigiturveftram Sanftii- Utem ea retiproca olfecratione, qua er ga nos vtitur ,per vifcerd rtdelicet mifiricor- iu Dei noslri, &per eamjpem, quam de veslra Sanclitate adCbriftiam nominüfialtt urn conceperamusiobfeeramus etiamper claues illas,quas Domintts nofterlefia ad pa. randam chrtfticolu vitam in regnu cxloritm Petro comifit, quant etiamadmintftra- tioném veftrA Sanltitas,vt eiufdebeati Petrifiucceffor,ajjumffit,tttk,vt decet, vten'da, éigneturbxcÜmJtianitatüincommoda&perkiilafuamederótionefedurtJpJamiJL tniuerfilem
|
||||
|
PONTIFIC1.
wiuerfalcmpacem dirigere, dijponere,acperpetuofundamentoftabrüre. Habet turnt
veiïra Sanótitas veram & apertam aclorum & conftliorum noflrorum rationein, habet legitimas excufationes noslras aduerfus crimina & opprobna, qu<tnobüimu- fte qmdcm obi/ciebantur, habet noslramfanam reclamque mtentionem, ac volunta- tem ad bonumpublicum, adpacemgeneralem, quietemquc vniuerfaltm: Habetfi- halemnoUram deuotione & obferuantiam ,fiveftra S: paterno amore nosvtfiluim completlendum cenfuent,fe ipfas excufationes,ac iuftificationes noftras tanquaverat <^r legitimAS,ratas & gratM babeat,bUó^fe cotentareddat, acjibi de culpis nohuobit- ftiffattifaftuputetynosfyhüculpiscarereprofiteaturérfuaproiiiïciationedeclaret. ld demufuppiuantes,vt veftra Sanftitas non pütet,cogitet,feu recordetur mmria,feu effenjam nobisfmjfe iüatam, nee arbitretur nosprateritorum memoriam habituros. fedveïlra Sanüitas eorü omniu obliufiatur, vtfic recedat vetera, noua^fint anima, quum & nos itidemfattunfimus,fi veftra Saniïitat id,proutfupplicamus,admifent. VerumfiveftrA Sanffitoi nos ah bis culpis, & obieüw immunes nd cenfuerit,noftras^ excufationes,& iuftificationes pro veris,& legitimit non habuerit,fiarma contra nos continuauerit,&iüorüdepofitiomnoconfenferit,fivniuerfalempacemampleclino- ltt,quu tune nonpatris,fedp.itrü,nopas'hris,fedinuaforis «fficium affumtrtt,fic(j3 re- ilus horum index non cenferetur, nullo alio tuncfuperftite, cui nos & noftrafubijcere dekremus,eaomnia,qu<cnobjobijauntur,autmpofterumobijapojfeut,veltentari, fmeperfinam,ftue Imperiü, Regnafy & Domima cocernant ,fimul & ea omnia,qu& nos ex aduafi,pro nofira iuftificatwne, & mnocentia ad Cbrtftianx Reipub. quieteiu pratendimus, & prat endere poffitmm, adfacri generalis concüij totius Ömftianit-a- tis cognittontm & iudicium rc»uttendacenfimuf,illi^nos,é'omniaquacumve- ftra Sanélitate baberepojfumus, aut detneeps babiturifumus,omninofubijcimu$: Sup plicantespropterea eidem veslra Sanctitatijlla'mque in Domino bortantes,quatenm pro few paftoralt officio,pro^ cura &foUicitudinegregisfibi commifli, dignetur ipfum facrum generale concüium indicere, & conuocare inlocotuto,&congruo,cumdé- bita termini pr&fixione: Nos enim quum ex bis, & alijsfatis notonp eau fis turba- ri videremus vniucrfmn Ecclefit, & Öniftians. religionisftatum, vtnobis acipfttu Rctptiblics faluti confulatur, pro bis omnibus ad ipfum facrum vmuerfale conahum perprx.fer.tes recurnmns,ac dfuturis quibufcun^grauaminibus,eonimue commma- tionibus prouocamus, appellamus, &fupplicamus a veftra Saniïitat e ad dictum fa- crum concilium,cuiusetiam ojfu'uimper viam querela,bisde caufisimplorandum cenfèmtu: petentes cum ea quadecet inftantia, Apoftolos, & liter as dimifonas,fi- mel, bis,ter, &pluries nobit concedi, & de harum prtfentatione teftimoniales litcras fieri,ac expediri in ea qua decetforma,quibusfuis loco ,tepore,vti vakamus. Etquum ad h^c filemüter peragenda eiufdem Sanclttatis veftrapufentiamnuncbaberc ne- queamus,
|
||||
|
RESPONSÏO CAESARIS
queamtu, vt indefuturisforfan grauaminibus occurramm,has noHntseius nuncio
Apoftolico penes nosagentt, & legationu munere nomine vcslrx Sanclttatisfun- genti,peraclumpublicum coramnotario ejrteslibus exbibendac intimandasé^cen- fuimm.Datur.in noHra ciuitate Granata, diedecimafeptima mcnjis Septcmbru. An- no Domini Milleftmo Ouigentefimo,Vicefimofixto,Regnorum noslrorum Romani oclauo,aliorum vero omnium vndecimo. CAROLVS Diutnafaucnte dementia, ektlusRomanorum Imperator, fmi*
per Auguftus, RexGermanu, Hijpaniarum &c. Erat^eadem Epiftolainipfius cake depropria manu, & confueta nota dicla Sacratifi. C&fare& & Catboltca Maieftatis fubfcripta &fignata:videltcet bifce Hijpanicis verbis,ElRej.& infer/usperfiu Mate- ftatis Secretarium ordinarium,fic,Alpbonfm Valdefius. Demum vero itafubfcripta: Sanftipmo in CbriHopatri & Domino,Domino CLEMENT lfeptinio, Di-
uinapromdentia Sacrofinfla Romana ac vniuerfalis ecclefu Summa Pontifici,Domi' no Rrrcrendtfiimo. Quam cjuidem epiffolamprafatusillttftrit & excellens Dominus, Dominus Cancellarius ( prabito miln Notano infrafcnpto, quodam eiuftem cvnfor- miexemplo ) etdem Secretario Alphonfo Valdefw tradidit, iliam^coram difto domi- no Reuerendo nuncw tune ibidempr&fenti, alta & intelligibili voce legere, & recita- re,ac deinde C&fareo Sigillo, quodfua Iliu.excellentia ad hoc depromere fcat,objigna re mandauit. idomne, quod & idem Secret ar tus officiose exequebatur, reddens ex- inde eandem Epislolamfic letlam', recitatam, & obfignatam in manus difti Illuftris & excellentie Domini Domini fupremi Cancellarij. Cuius lllufi. & exceüentia eam deinde exJpecialiCtefared & Catbolica MMeflatü mandato,vti afferuit,per manus eidem Reuerendijsimo Domino Apoftolico Nunc'w, loco & vice Sanclifiimi Domini no ftri exhibutt, intimauitJnjlnuautt-, é'fv.m. Sanclitati primo quot^ tempore tranfmit- tendam tradidit, eam^fïc yra rite & kghinieexbibitamjntimatamjnfmuatam & traditamejfe, &babenvoluit, &dixit:tpfus Sacratif.Mateff. Cafareanominedi- censproteflans,rcquirens,appellans,acalia agens in omnibus &per ommeer out m di , itaEpiïlolafeufcripturacontinetitr. ltafo eam ipfam Epiftolampr<efitw Reuerendifimus Dominus Apoiïolicus nun
(iusacceptauit,fimulc^per\uc,aut m fubïlantiam fimiltaverba refjiondif.fe quidem recepijfeproximis ante diebus & Sanclijfimo Domino noflro vnas quafdam liter as, qui- busfibi mandatumfuiffet,iüudipfumBreue,de quo illv.fi. Dominofu& Cdfarea & Catholica Mateflatu Cancellario mentiofacta, & quodfibi turn vnafimultranfmif- fimfutffet,eidem Sacratijs. Ctfarea & Catholica Maieslati quampnmum exbiberet &redderet. ldquodftatim,vteademmandataacceperit(illisvtdebuerit,reueren- terparens)omnifedulitate,bon*cf;ldiligemia&fidefeaffet,&qdquodinprlifentÏA- rumfutt Qetfarea, & CatheliMatefias Santtifi. Domino nciïroperpritdiftam Epiflt- lam
|
||||
|
t O H T I F I C l '
. lamfibi nunc txhibitam & inümatam refpondijfet. At rurfuspoü eafdemfe qtwqiie
recepijfeab eodeSanfti/. Domino noftro vnas alteras quajpiam liter as, qmbtifjibi in- ter c&terac'émijfumfmffet, nifiiam tempore recepttonis lüarumipfarumItterarum, pr<tdiftum Br cue Cajarea & Catholica Maiettati cxbtbuijfet,idtn untea non exhibe. ret,fideo penesfe aut retento,autfuppreffo,vnti alterum quoddamBreue,qkcdillita vnafimul cum illis ipfisficundis literü admijfum,vnumé^ tantum diem poftpnus Bre ue expeditum, atque datumfuiffet,fu& Cafarea & Catholïct Maieiiatipnorü Bre- uifloco exhiberet & redder et. Quod quidem tametfiprius Breue eo tempore, quum idtpfuntalterumfubfequens reciperet,JuaC<tftre<e, & Catbotica MaieHativeitam reddiderit: tamen et ia exbibuiJfet.Atg3 liqueret ex huiujmodi Sanüifmn Domini no- ftripotterioribMliteris,adiUum,vtiamferturdatisjuxtacertumquendaammlum in eifdem contentum,quem & eodem tempore ex lingua Halica in Latinam tnterpre- tabatur (in htec videlicet verba, quodfua Sanftitas quemadmodum hucüfquenon de- derat caufam traüandi artha,fic nunc nolebat dar e contentionum qu&fcnbendo bmc inde fort'aflis animos vtrorütnqtie magis exacerbarent) quod propterea hxc rejponjio hand conueniens ejfet. Praterea ver o m dtcla epiftola complurima contineri, ad qtu, fiea ipfi commumcatafutjfent, antequam h<sc rejponjio a C&farea & Catholica Ma- ieïiatedeliberata&conclufafuij[et,babuijfet quidem quizrehcrejpondijfet. At quurn idfuaMaieiïati ita placitum extitent(tametfi inter SanflifimumDommumno- firum, &facrati/simam Cafiircam & Catbolicam Maieïiatem quam difcordu, con- cordu internuncius ejfe mallet) eam ipfam Epiftolamfu* Maieflatis rejponfmampro rite&legitim}j0exbéitam,intimatam,infinuatam,&traditamhaberet,eandem Sanftijsimo Domino noüro quamprimum tranfiritffurus. Super quibus omnibus & fingulisrebm,pr£fatus Illuft. é1 excelknsDominusSumtnus Canceharim, nomine, ér mandatOyJicuti affirmamt, Sacratifium Cafare&, & Catholics MaieHatü, & iti- demprafatus Reuerend-Dominus Dominus Apojloltcus prothonotarius & Nuncms, lo co & vice Saniïipmi Domini noHri,requifiueruntfibi a me Notariopublico infiafiri pto,tanqttampubhca&autenticaperfona, vnum aut plura,tot quotforent neceffa- ria,publicumfeupublica edi,atque confici inftrumentum aut inHrumenta. Aclafunt h<tc inciuitateGranatenftinHifpanijs,donu nobilisviri Stepbani Centurmnisciuis lanuenfis,tune videlicet bojpitio prtditli lüujïris dr exceHentUDomïn'jJ)ominifupre miCancellarij,anno,indictione,menfe,die,hor4,&Pontijicatuquibi4sjupra:pr<tfen- tibtts ibidem Magmficis & nobilibus viris & Dommis, Domino Bartholomao de Gat- tinaria Regente Canceüariatn Corona Aragonumprafata Sacrattpnu C&faxe& Ca- tbolics. MaieïtatiaConfÏHjs, Domino loanne Alemanno Domino deBcuclanseiufdem fua Cdfarex, & Catholica Maieïlatis Secretarie primario, & pudiclo Domino Al- phonfo Valdefio, etiamfum. Maieflatis Secretarto otdinano,teslibusadpumiffajp'ec\it lttervocdiü,rogatis,&!egitim}requifttis. g i |
|||
|
RESPONSIO CAESARIS
Er ego Alexander Schuuejts, clericus coniugatus Treuerenfis Diac.publicus S4*
ctofanüa Apoflolica auèloritate Notarius, nee non prof'ats. Sacratifi.Cafaret & Catholica Maiesfatis Domini noslri clementif. etiam Secretarius ordtna- rtus, quidpradittü lüuflrU,& excellent is domini Domini fupremi Cancellarif, gratiofi domini mei, pradtfta Cafarea & Catholica Maieüatis rejponfiua Epi* fiola exhéitiom, intimationi, infinuationi,& traditioni: contra autem Reue- rtndifi. Domini Domini Nunctj acceptationi eiufdem.rejponjioni^ad e*n- dem, alijsc^ omnibus, &fingulis, dumfie, vtpramittitur.fierent, & ageren- tur, vna cum pranominatu Dommis teilibus tnterfui, eaj^Jïcfieri vidi & au- diui: ideirco hoc prtfens publicum Inftrumentum, viginti tnafcripta in ft fo- lia contmens, manu alteriusfidxliterfcriptum, exinde confeci, & in hancpu- blicamformam redegi,fignoó^, tiomine, &cognominemeisfolitis & confuetk Jignaui, infidem & teHimonimn omnium ,fingulomm pramijforum legitimt requifitus. SECVNDAE PONTI-
FICIS IITERAE, QVAS P OE-
NITENTIA DVCTVS.QVOD FAL-
fe C*faremaccufaffetjad eum mifit,prohibuitq;ne
priores emitterentur. CL FM E NS PAPA VIL
WARISS1ME IN CHRISTO FILI NOSTIR?SA-
Iutem & Apoflolica beneddtionem.Aliquafuntquanobüprater natura noftram,praterqf voluntatem,cÜfum»ia quadam necef- \ fttateincumbat:Ouaftpr<ctennittamus,necboniPontificis ojji- cio,nec iuftickfauentis &patrtcinantisprincipU debitofatisfit cerepoffe videamur. Coaclifumus ca mire co/ilia,per qua cjrli- lertati ltdli&, & periclitanti Santtafedt Apoftolicaprafidwfimus: inquibus tua diu tam a nobis expectata,& ab omnibusJperata animt virtus & moderatio,fteam medi- cinam adhibere voluent,qua &facilitate aparte tua habet, & vt nos quiderefte iudi camu,ettamgloria&vtilitate,magniseritterroribusetpericulisChriftianitdslibe- uta.De quibus omnibusfiribimus Urgiter addileüÜfihum Baldafarem Cattilioneut Notarium & nunciu noflru,vt cü Serenitate tuaconferat ac cotmtnicct.Obteflamur per Dominum lefum pa.tre ettnm miferuordkc. Serenitate turn, vt animü & curam adMcre
|
||||
|
P O N T I F I C I.
^tdhibereaddiclumnunciÜaufiultandum,&prouiderepublk<tfaluti,pacetquiscm
ditionibus ampkclenda, & continendü/uorum cupiditatibus ac tmurtfs intra legum é> tquitatisfines velit, vt reliquu de vita ejrfortuniffuis viuerefecuris liceat. Qued erit nonfam&folum &fapientu uu melius multb accommodatum/edtranquiUita- ti ettam tam rerum tuarum, quam Chriïliankatis tottus magis conjentaneum. Dat. RemaapudSanttum Petrum fub annulo Pifiatoris, die XXV. lunij. M. D.XXVl. Pentificatus nofiri anno tertio. la. Sadoktus.
CharipmoinChrislofilionoftro C AROLO,eletto Jmperatori, Hijpaniarum &c.Regi Catboïico.
Refponfio C AR O LI Oefaris ad
fectmdamPontificis Epiftolam. |
||||||
|
[ËATISSIME PATER DOMn
l me, non mediocris cordis dolore ad Ut er as Sanüitatis veftra quas [ vicejimdtertia lunij adnos dedit,refcripferamus,quum nouiftme | eiufdemSanüitatUvefiraNuncius aliaslitera-spoBrtdie aprio- | rum datafiriptas nobis exbibuit: in quibus licet adhuc rideamus j- _,„ ■ --W.-.-— - Santtitatem vejiram aliam certe opinionem de nofiraergavni- uerfam Remp.chnftianam, &facrefanttam iftamfedem animo, at/fc voluntate rett- nere, quam aüiones ipft noHrtpromerentur, nonpotuimus tamen non Utari,perjpi- cientes in eifiem hteru Sanüitatem veftrapropen/iori, aqutori^ animo pacem opta- re.blandius^quaantea nobifcuagtre.Atc^ vtinam ita inpoteftate noflra effetjaban/ tis Chriftiana Reip. rebus confulere, é"pacem vniuerfakm denub componere, pro vt m aliorum manu helium mouere, &pacatatn Chriftianam Remp.turbare extitif. Vide~ retprofetlo Saniïitas vcftra ac CAteri etu$ faderati, qua fit animus noflerab eorum tpinione alienus, licet ( vtverumfateamur ) nequaquam nobisperfuadere pojfumus Santtitatem vejiram (qua aiiiones noftras neuk ) lucex animo ac ver e dicere ,fed potius terroribus quorundam, quibus Cbriftiana tranquiUitas minus expedit,perter- refdlaadhétt tmpulfa videtur. SperamustamenDeumOpt.Max.cuimgratuitabe^ nignitate iuHa noslra caufa battenus approbata eft, Santtitatis veHr<t ammum mtt- taturumjiusifc elelltpopulifaluti potius quam priuatis quorundam affcftibus atque dolis confulturum, & nos, qui & meritis & viribus noliris quodatnmodofemperdtf- fifi, infoliusDeiprtfidtoJpemmslram collocauimus,eius^ckmentUviftoriasnobis étb to concejfai accept as tulimus ,noflraque ita proteiïurum, vt euidentiori etiam iepmemo ammus rwjler cunftis patefiat,nósque commtdius & libertus iffius nomen Órgkr'wn,
|
||||||
|
RESPONSIO CAESARIS
&fr!oriam, qua nihil nobU charius vnquamfutt,promouere valeamus. Sanüitatem
ïgitur veÜramquanto poffumiuaffeêu rogamus,acpereffufumIe/uChriftiredem- pttris noïlrifanguinem ebteftamur,vt Chrtftiampopuli calamitatibus projpiciat:nec tot cdtdes,tot vulnera, tótque horrenda mala in Clmfti corpus, cuius Santtttatem ve ftram capttt ejfe profitemur,inferri patiatur. Nos enim, Beatifiime Pater,q uando-, quidem Santtttas veHra de noüro erga Deum animo ( quid enim erga Rempubhcant Chriftianamdicemus, quumquicquidvel boni, vel maheitts popuk>fnipfemetvelin- gratum, velacceptumferat:) dubitare ndeturjpfummet Deum immortalem tejla- mur,pro virilifemper conaturos ejfe,vt & Santtttas veftra cateri^ Clmïliani nomi- nv> principes inteüigant nihil aque nobü cordi ejfe,qudm Deigloriam, eius^populifa- lutem, pacem, & tranquiüitatemferuentioriftudio in diesfiabilire.De pecuüari ve- to noftra erga Santlitatem vefiram,volumate ingennèfatebimur, nos ntbilvnquam pr&termififfe,quodad obedientisfilu officiumpertinerepojfet. Qua. onmia Santtitas ve ftrafacileexperiripotern,finonpriuatis,Jèdpublicurebusconfttlere,nos~trumg3ani- mum (qui <t Sanüitaxüveürs. obfernantia, dumeam Chrifti vicesgerere recolimus, minime abtffe poteft ) tanquam communis pater amplecli, ChriftUnü^ rebus in de~ terius prolabentibus ,prout latius in alijsliteris noftris adSanótttatemvcJiramfiri- ffimus, pioftudw adeffe voluerit. Quodvtfaciat, Sanftitatem vefiram et tam at que etiamrogamus Jllifoveram a Deo Optimo Maxitnofahcitatem ex animo optamus. Datum in ciuitate noftra GranaU, die. XVIII. men/is Septembris, Anno donuni H- D.XXVI. Regnorum noftrorum Romani octauo, aliorum vero omnium vn- ttecimo. C AROLV S diuinx fauente dementia eleftus Romanorum Impe-
rator, femper AuguBus,ac Germanu, Hi- Jpantarum &c. Rex. El Rey. AlphonjusValdeJius.
■ . - triSTOLA
-■-•*• ■•■'■;■■.. ■ ... K • ■ . . - ...
•'■'■■" • • - - ■. , .. •-.
' ■ ' . ' ■•' ■ ■ ,
-
'-'•■■■' ■■>..-
K! ' . ■ :" ". '■ ■,.',-•
^' ■•'■ ..'. "■• ... . • • _ .
...
|
|||
|
EPISTOLA C A R O-
LI CAESARIS AD SENATVM
SIVE COLLE.G1VM CARDINALIVM,
in quapetit, vtnegante feu differente Pontifice generalis concilij indiftionem,ipfi indicant. AROLVS DIVINA FAVENTE CLEMENT IA
&c.Reuerendi/imis in Chrislo patribus Dommis N. Sa.Rom. EcclefiA Cardtnahbus, amicis noslns charifömis, Salutem cum incremento omnis boni. Reuerendijf. in chrislo Patres, an ici charijïimi, tanto profetloanimt dolore mensnoslra dtfcrucia- tur,dum ea,qua Romanum Pontificcmfiu Ponüficia dtgnitatü oblitum,non contra nos tantum (idenim aquiorianimopate- retn ur ) ver urn in maximü Chrisliani nominis dedecus, contra^ totius Reip. ( quant induxeramus, )pacent & tranquittitate~moliriaudimusj>t tatnetfi animo certe per- turbato,moderatis tamen verbis mentem noslram vobis aperire,aclionum noslrarum (quantapro reimagnttudinclicebit breuitate) rationem redder e,& aReuerendift- mit Paternitatibus veslris noslro ac totius Chrisluni populi nomine auxtlium implo- rare cogamur. Qutim enim in ipfo Impertij noslri initio a Deo Opt.Max.in tanti Prin- cipatus culmine conslitutos arbitraremur,nen vt Imperij limites cum Chrifiianifan- guinisiacluraextendere,propagaréueftuderemw,fedquolmperialüdignitasautori- tate, érpotentia decor at a-, & obferuaretur a multis, & cotemneretur Apaucis,inde% ChrislianaReJp. bellorum iniurifs in extremum f er e difcrimen addufta,fempiterna tandem Ca/are<e dtgnttatis beneficio pacefiueretur. Boe itatfe animo relicla Hijpania adGermaniamvenimus ,ortas ibidem fedttiones inter quofdam principes, dimnofa- uorefedamus, nihil'^ omittimus,quod (iudicio noslro ) ab optimo Ca/are jperari po- terat. Verumdumnos Chrislianam tranquillitatemJlabilirecuramus,ecceGallo- rum rex,quem vtipatrem colebamus,noHra dignitaüfubinuidens,infiatum,ac hono . rem noslrum nihil non moliri conatur: nos^ tandem adarmaprouocat 'muit os. Fate- tur hoc Summus Pontifex Leo ,fatetur Serenijf. Anglu rex, quospropace a Gallo ob- tinendajkpiusfillicitarifecimus,qui%juis viribus,iusl<t noslrx, caufit adejfe non nega- junt. Fatetur & hoc diuina iuilicia, qua ita nobis adfuit, vtposl tot par tas viélorias omnt humano tandem mxilio deslituti, vittis hofiibus, eorumque rege capto viélores euafirimus. Hinc dat* opportunitate, qua noslro de Repub. bene merendi fiudiofa~ titfacere liccrct,ab ipfis hojiibus viftifpacemprimiflagftamus, tantum0etinnu, vt h
|
||||
|
CAESARIS EPISTOLA AD
tj apradeccfforum noflrorum manibus eripuerant, & contra tut, f as 0ccupabant,
nobis reftïtumntur. Aequijïima poftulatanoïlraimpetramus, pacem mimus, fa- dus percutimus, & nihilinto cautum volumus,mfiquaadDeiglertam, communem Rtipubita pacem , clmfttana rehgionis decoretn & augmentum & Santtxjêdis ApoHohat, ver om dtgnitatem pertinere arbitramur. Percujfofadere, Gaüorum re- gem capüuum nojhum conuenimus, omnibus benefict/s, omni humanttate atque be- neuolentia eins animum preChriftiana tranquiüitate nobisdeuincire curamus,(y mutuo data acceptaquefide ,amictttamfirmamus, ac maximo turn honore affeilum in Galliam, datis obfidibut,redirepermittimus: AdPontificem, caterófque Chrtflia- nos regesfinbimus, vtfi chriüianam Remp.pacatam optarent,eorum patentes lite- tai adnojirunvtrun^mitterent, quibusanhuiufinodtfoederis bentficio vtiveüenr, prent conuentumfueratjeclararent. Nondum tamenfempiternam in ChrtftipopH- lapacemfirmaffeglonan ceperamus, quum nouos bellorum tumultuspuüularegra- Hifima animi noflri moleftia fentimus. AtvbiaP»ntificedenebis(vtaiebant)non bem content o,id emunare audtmus, Don Hugonem de Mencada orator e nofirum mit- timus cum facultate amplifimüj^ mandatis, vt omnibus medijs quibus idfieripotjèt, Pontificem de nobis contentum redderecuraret,itavt homineaudito ,noftro animo perfteilo,ritl aliudknobis optajjijuü]ipfemet verbisjateretur. Dum^ nil tatopaftore indignum nobis pollicentes, eius optimum rejponfumpr<iiftolamur,Ponnficisnuncïtu luerat S.fit* in faima Breuis proximè elapji menfis Iunij die 2$.fcriptas, zcf.Augufii nobis kgendus de dit: quibus perleclis, quum non tantum a Summo ecclefupaïiort, 4 lommuni omniumpatre, Chriftify Vicario,fedetiam a Reuer.paternitatibus veftris ftcrofyveftreordtne,quibus Apoftolorum autorit as tribuitur,tmanatas ejfe credamus (necentm rem tanti moment i uobis inconjïiltisfaftamputamus) quofimtu animi do kre affetti,vos ipfi tudtcate. Quis enim non miraretur,ftupereté^,vtdens a tante Pon- ttfice,a tot tantvslfo tanta religione pietate,at0rudentiapr£dtiisp4tribus taks litt- ras in Chriüianipnncipis Ro. Cafarü,at^ Apoftohcefidis.proteiïons honorem & du gnitatem tam inconfulte prodire ? in quibus nihil prater beUa,feditiones, proditiones ferniciofa confilia,temeraria iudicta,improperia,iniuri<t,falfi crimimtiones, aïiaa, buiufmoditama Pontificiadignitateaüena traclantur,id^innos optimedtChrt~ fiiana Rep. meritos, & qui nullum vnquam nee C&farem, nee Regem, necprincipem, necpriuatum aliquemfuijfefatebimur, qui maiori ( nee tanta quidem )fide, reügi<t- neatfyobferuanüa fanüam fedem Apoftoltcamveneratusfit,quic*terispojlbabitis, maiori ftudio eius dttwnemejr dignitatem tut at usfit. Parmam enim & Placentiam 4 Romanl impcrij feudo difiunclas, Sedi Romana,nuüo lure coacli, pojïidcndof refti- tuimusjmportunascfc German'u, & vniuerfiRomant imptrijpreces-tontragraHamï- na& opprejsiones, quas afide Rcma.pati, quüin Vuormatienficouentu ejfemus, paf- fim cequertb(intur,Qbturatii aunbuspramnatAnojira erga A^oüohca fedem obfet*. ebjeruatu
|
||||
|
COLLEGIVM CARDINAL. '
iKtnttaobaudiuimus. Suborta funt eade eau ft varUrerum diffic uitat es &inc9fti4'
d,i,puliul.it indies magis Lutberanorümfania ,grauamina ubtófe diuulgantur, cnmct vnanimes remedium tmplorant, petuntfierigenerale Concilium, in quo & Luthera- ndimpietati,&Romanacurid(vtatunt)opprefiionibus obuiamiripofiit. Ineiuitd- te Sptrenfi Conciltabulum indkunt, vt tn feditiombus ortis ufque ad generalis Con- cilif dectfionem ordo aliquis ftatueretur. Vidtmus Germanorum animos ïnSedem TLomanamgrauitercommotos,verente'squene huiufinodi Conciliabulum Germani- atnaRemani Pontificts obedientiadiuerteret,Spirenfem congrcgattonem graui/i- mispoemsprohibemus,eistamenpollicemurquarttocinusfieripoJJit,generdlistoHci- lijindictionem fieri curaturos. De re bacadP9ntificemfcrtbimus,vt Germaniam ab imminenti perkuloper huiufinodi generalis/Concilif indiüionem übentredigtiare- turjnftamus. Ipfe vero de conciliabuliprohibitionegratiam babet, generalis tamen ConcüifpetitHtnem in tempus,vtaiebat,magis conueniens differendam cenfutt,ita vt pronoftra ergo. Sacrofanttam islam fedem obferuantia malutrimus Ponnficts affe- cïtbuspotiusquam GermanUprecibusannuere: Nunc vero Sanftttasfua, veftro et- um (Ji idcredendum eft ) accedente concüio, tot crimina tn nos ïattttat,acfipenitus Roman* ecclefia aduerfarif haftenusfuijfemus. Hinc enim de nottro er ga publkam pacem animo ( nulloprofefto refïo tudicio ) dubitat, nosc^ a Chrislianx Reipub. per- turbatione deterret, quafiveronosler erga Rempub. animus clanor non fit, quam vt cuiujpiam admonitione egeat: Si enim de C. Cd/are iudicatum esl, quod malutjjet non dimkare quam uincere,eotfevittoriaadepta paris autoreslibcnteraudiuerit,cur de noïira voluntate k communi omnium patre per contrarium dtfiernitur? Mc paris étutores audiuit, nos vero hojitbus v tuis pacem prtmi obtulimHT, nee tantum hojiem captiuum Regitt dignitati rejittutjfè cotenti, Lufitanu Reginam fororem noftram na tu maximam, & infuccefionisgradufecundam ipfi tnatrimonio copulauimus, quod profeüo ante viiloriam minime a nobts impetrarepotuiffet. Ouanto igitur noïira C. cóftrts clement tam excedere deberet, vos ipfi iudtcate. Ad béte et tam Pontifex confi- lia noslra adfitedignitatti, &ecclefiafitcz ltbertatisoppre/ionemtendere,videtur affèuerare, quum ea quapro Romana Sedeprafiita commemorautmus,adeo omnibus nota fint, vt inde nonnthil Germanorum animos a nobts altenauerimus. Perpendtte igitur Patres Reuerendifiimi an in boe Ponttficis beatitudofuis, & Apoftolka Sedis re- bus confulat,anfit Pontificü dtgnitatis chrifttanorüprincipum animos aduerfus eC' cUfuproteüoreadarma ( vt ipfiaiunt) inrit are, ac fuisftipendijs tot corporibus attfo animabus ttternÜexitiumparare. Caufam audite:vtfubditum nofiru magni fceleris dccifatum, nobts iure prauio punire non liceat: ob idc^ armis nobifcum eert are con- , tend.it. Qupdtametfieiexfententiafuccedereuquidquafi chriftivicariodignum fdturus ejfet, nifi vt iusltriam, quam promoutre tentbatur, impediat :*ecclefi<t thefiturum
|
||||
|
ÊPISTOLA CAESARIS.
jbèfattrum inalios eer te vfus conuertendum exhauriat, acRomanam ecclcfiam, (f
vniuerfumpopulum Chriftianum in extremum difcrimen adducartlUcergo atq3hu- ïufmodiaha ingenticordis dolore,perturbatoanimopenfttames,pu'AicamChrtjiia- nam calamttatem nobifcum deplorare coepimus, atque non noftro tantum honori ,fed Chnftigloru, etusó[3 eleclipopuli faluti confulere ex animo cuptentes, adPontificit li- ter Ai refertbimus, iufiificationem de bis qua nobtsfalso obijciunturjamus, petimuséfc vt generale Concilium indicat, ac aliafaciat,qua. ex inclufo literarum noslrarum ex~ emplo vobis videre licebtt. Qu<s omnia Patres Reuerendiftimi vos latere nolmmm, vt ft ex literis Pontificis, eiüfue fuafionibus Jinislratn aliquamfujpicionem antmi noftrï erga facrofanclam islam fedemno bene dijpojïti concepiHU ,mslficatiombus noftris, retto iudicio,perjpeclis,priftinum veftrum erga nos ammum induatis,ac omnem pror- fitsiniquamopimonemabijcientesjabanti Chrtftianitatifibuetiiatis. Agiteigitur Patres Reuerendifiimi, & tantt malt caufam cognofcite, Romanum Pontificem k tam impio auertite confilio, vejlrisjy momtis tantum apud eum cfficite, vt memineritfea. Deo Optimo Maximo nonaApermciem,fedadfdutemfuipopulunon ad ai mafedpa- tientiam & bumilitatem, in Romani pontificat usjoho consHtutum, rccorJ.etut c/3 nos eadem rattone in Romani pr'mcipatus apicem eueclos,vndepeculuri quodamaffeclu Chriftian& Reipub. rebus confulere pra extcris tenemur,ni a Principe noüro Cinisla degenerare veümus.Si vero beaütudo Pontificis votis noftris tam pro noüra iuslifica- ttone,quampro chriïlian&retigionisfalutein generalis concüuindiüwne annuere negauent, tunciuxta iuris ordinem Reuerendifimas paternitates veftras, acfacrum veftrum Collegium hortamur, requinmus, at^monemus, vt qu£de indicliene Con- cilij a pentifice petimw,ca negante, autplus tcqiio differente, ros debito ordme proce- dentes,pr&ftarenondtfferatis. ProteftantesapudomnipotentemDeumfiquidinde ïncommodi ac detrtmenti Ror»an<c ecclefu, & Reipub.Chriftianxaccejfentjd non na Jlra ,fed eorum culpafuturum, qmfuisaffeilibus potius quam Cbrtftt gloria, eiuscfe populiftlut'iinferuïremaluerint: Quoddeveftra erga ChrislianamRemp.animoat^ veluntate nobis miriweperfttadere volumus: Sivero Reuerendtfiima Paternitates yeftra aquijsima haiufinodiposlulata noüra cencedere negauerint,eorumue exequu- tionemplufquam decet, ac digmtatis noftra ratio expoftulat, dislulerint,nos pro no- flra.erga T)eumgratitudine,pro^ dignitate noslra Imperiali, qua eiusgratuita bent- gnitatefungtmur, quibus licebtt remedijs ,ita in bis pro viriüprouidere curabimus,vt nee Chriftigloria,nec iufticu nostr<t,nec Chrtsliana ~Reip.faluti,paci,& tr anquiH.ita~ ti quouis modo defuijfe videamur. Datum in ciuitate noslra Granata, diefexta Mett- ftsOttobrü. Annodomini M. D. XXVI.RegnorumnoslrorumRomamoclauo,aUq- rmn vero omnium vndecime. ToElRej.
M^hmfusValdtfius.
|
||||
|
INSTRVMENTVM
PVBLICVM DE HIS QVAE
ROMAE ACTA SVNT, DVM PON-
tifici & Collegio Cardinalium Gajfaris liter»
exhibitxfuerunc
|
||||||
|
N DEI NoMINE AMEN: VNÏVERSIS PER OR-
bem terrarum cons~titutuinnoteficat,qüodannofalutis chrifiia- na MtUeJimo Ouingentefimo Vicefimo fexto, Indiclione quarta- decima,die veto duodecima menfis Decembris, Pontificatus San- clifiimi in Chrislopatris, & Domint noslrt Domini CLEM EN- Tl S,diuinaprouidentia Papa V11. anno quartojn mei Notarijt teUiuméf3 infrafiriptorum pmfintia ,perfonahter conïtitutus Keuerendus Bominus Joannes Perez. C&farea. maieslatü Secretarius, ac Prior Ecclejia Oxonienfis Roma in Palatw Apofloüco, in aula qua vocatur del Papagajo, in inferionbusfianttjs, prafata Sancltjsimo Domino noslro Papa, vna cum Sacro collegio Reuercndtfiimorum Domi- norum Cardinalium, ad tenendum de morefecretum conftftorium congregato, binas hteroi eiufdem C&farea Maieslatü, vnas plurimorum foliorum papyri, reliquas ver 9 vnius magnifoly, cumjigtllisfua mateiïatü in eifdem appofitU, &eidem Sanclitati bac fuperfcnpüone direttas,videlicet,Satttfttno in Cbrislo Patrt, & Domino Domino CLEMENTI Septtmoydiuinaprouidentiafacrofancla Roman* Ecdefiafummo Pon tifici, Domino Reuerendifiimo, prmfato Sancltjsimo Domino noslro Papa reddidtt, pntfentautt, & confignamt,quas quidem binas Ut er as pr&fatus Dominus nofler Papa realtter,& cum effeclu mantbusaccepit & rettnmt. Ettmmediate diclus Ióanhes Pe~ rez. Secret anus alias Ut era: plurimorum etiam f oliorum, mentionato Collegto Reue- rendifiimorum Domtnorum Cardinalium direclas cumfigtllo diclm. Cdfiares. Maiefta* tis in eifdem appofito, & hacfiuperficriptionevideitcet: Reuerendifiimk in chrifio Pa- tribus Dominis. N. Sancla Romana Ecclefia Cardtnalibus, amicis nofirit chatifttmit, 'Reuerendifiimo in chrifio Patn et Domino Eranciotto tituli/antt* Maria in domini- cadtacono Cardmalide Vrfinis nuncupato ,nomine 'totius Collegij Reuerendifiimo- rum Dominorum Cardinalium ibtdem,vtpramittitur,congregatorum,reddidit,pra. fientauit& confignamt. Quas quidem literasprafatm Reuerendtfiimiit Eranciottm fuü manibus quo fiupranomine, accepit & retmmt. De quibus omnibus &fingulk prafatus loannes Perez. Secretarius me infiaficriptum Notarium rogauit, & requifi- uit,vtvnum,duo,autplurafibi traderem,& conficerempublicum & publica,lrfiiu- mentum&Inttrumenta. AttafueruntlmRomavtprafemir,loco,ar.no,.indicliO' b 3
|
||||||
|
,i : IJ
|
|||||||||
|
ÏNSTRVMENT, PVBLICVM.
|
|||||||||
|
tU,Se,menfe, &Pontificatu, quibtisfupra,pr*fe»tibus ibidem Reutrtndu &még»L
ficüvtrisDominü,RamiroNumcz.deAguilera, fratremilite militu de Calatraua,
ac eiufdem ordink in Vrbe procttratore, & Don Petro Sarmiento cltrtco Burgen/is
Vioc. ac Luppo Sanci) dt Vlloa, procurators ReuewidifiimtAnhiepifcopt Toletanen-
fu.teftibus adprxmijfa vocatis.&pgatis.
tttgo Alphonfus de Cueuas clericus Burgenjts publicus Apoftoücaautoritate
Hotarius,4C in ArchiuioRomana CurUmatricuLttus,quipr&mifiisomnibui &fingulis vni cumpranominatis teftibus int erf ui, qui fuperfcriptwnes &fi~ giüa Ca/are* Maiejfatit in meiprafentia requifiti a diüo loanne PerexJecreta rio recogneuerunt,interfui,vidi,& andiui,acinnotamfuinpji,exquabocpu- blicumlnÜrutnentum extraxi rogatus & requijitus. |
|||||||||
|
F I
|
|||||||||
|
1 S.
|
|||||||||