|
'
|
||||||||||||
|
PRO DIVO CAROLO,
EIVS NOMINIS QVINTO,RO-
MANORVM IMPERATORE INVICTIS-
SIMO,PIO,FELICE,SEMPER AV- |
||||||||||||
|
IN SATISFACTIONEM QVIDEM StNE TA-
LIONE EORVM, QgAE IN ILLVM SCRIPTA, acpleray, e turn in vttlgum editaftt�re, |
||||||||||||
|
LIBER APOLOGETICVS EX
HISPANIIS ALLATVS.-ET PRIMVM AN-
tucrpiat, Anno / f 2 7. apudGodfridum Du-
mxumeditus: Nuncvcro re-
cufus, Anno Chrifti
1 y 87.
CONTENTA LIBRI PROXIMA PAGINA POST
prologum^qui prxter alia,caufas expilationis Vati-
cani recenfet, docebit. |
||||||||||||
|
■
|
||||||||||||
|
AD PIVM
}VM NVPER ROMANA CVRIA, EIVS-
|que fummusMonarcha Clemens feptimus Pont. I Max. nonnullaemiferit monitoria,Bullasq; (utvo- | cantjipfo Oceano tumidiores perhorrendi anathc smatis,&�Eternsemaledidionis(quibus fulminibus [ vniuerfum orbem territarc folent) aduerfus Reue- fendilsimuminChrifropatrerndorninum Pompeium Columns?, Bafilica:duodecirnApoftolorumSa.Ro.eccIefijepresbyterum,Car dinalem & Vicecancel!arium,atque illuftrifsimos Vefpafianum, & Afcanium Columna;,Traie<Si,& Albi duces, aliosque dominos Co lumnenfes:atqueinhisnuperilluftremCarolumdelaNoySulmo' ncpfincipem , Viceregem Neapolitanum expreffenominauerit, eaque non tam aduerfus Columnenfes,quam in Chriftianifsimum Romanorumlmperarorem Carolum huius nominis quintCi ^ eiuf- quefubditos,utnullononlocofemal�mentumdeC�Efare & Co- lumnenfibuso�endat, emilTa videantur:tametfivideameaamul- tiscontemni,aplurimismerko(utplan�ihiq�ajirrideri,addudis caufis alias forfancommodiuspromulgandis:Quptamennonnul' lispi�fpen�inipi� dixeramXuperftitiofisfatisfaciamus, quihuiuf- modi fulminibus fcfe pice nigriores iam redditos putant.ni his ma nitorijs plan� etiam iniquis obtemperent,ac timeant vbi nullus ell timonharcomniatumquiainiqua, tumquiaanteeorurnedition� Carfarisnominetamprofequampro regnis,dominijs3fubditis,at' «jUeagentibusfuisaRomano pontif�ce ad futurumgeneralecon- ciliumlegitim�appellatum,ipfaque generalis Chriftianorum con- uentuscongregatioperadum publicum poftulata fuerat, nullius cfle roboris,vel momenti omnes edocere,abhocq; fcrupulo quof- uis fuperftitiofos liberare cogimur.Habes igitur optime leflor,Clc mentisliteras.velfimauis ('ut ipfiaiunt)ApoftolicumBreue,con- tumeliofein Cxfaremfcriptum, inquoexcogitatasomnescrimi- tvationes aduerfus Csfar� eiusque in Italia agentes congefsit: qua: anverae,an �alfa: fint, ApologeticaCEefarisepiftolanulla non verius paraphrafi explanabit.Quam non Cieeronianam eloquentiam, fed meramveritatempr3efeferentemmagna(credemihi ) cumvolu- ptate,atque etiam vtilitate leges: ita ut nuncadmiratione, nuncin- dignatione,nuncrifu, nunc plan�tufepiusleclionemfisinterru- pturus. Vbi vero ad conuocationem Colicilij perueneris,agendi C»farigratiasnullumnecmodum, nee finem facerepoffetibivi- dearis.
|
||||
|
LECTOREM,
dearis.QuidenimfanaiusacIementifl". principe fierivnquampo-
tuiflet,quam Reip.miferijs enarratis,id a Pontiiice petere, quo vno comtnemoratis malis antidotum adhiberi queatf* Quidfapientius, quam vnaappellationetotClementismonitoria,priuationes,ma- ledi<5Hones,&anathematizationeseludere? lam enim non modo Csfarisprudentiaabhisfulminibus erepti fumus,verumeiuscle- mentia,& benignitat� a Deo Opt.Max.prxcipua aliquam commo- ditatem rebus mortalium Temper in deterius prolabentibus,(pera' mus.Superefl ut qua: in Clementino bello acta funtpaucis ex me ac cipias,ut confidentius obtre&atorum linguas compefcere, fuperftt tioforumqueimpiampietatemretunderevaleas,ac Csefaris inno- centiam&verampietatemapudomnes teftificeris. Indidoa Cle- mente bello, Vgo a Moncada,qui illi quas optabat foederis condi- tionesattulerat, quiqueaCxfareinmandatishabebatjUtfi (quod nefaseirecredebaturjeasacceptarenollei:, hoftilibusquearmis Ia fubriaminiudere tentaret,nec tentatis omnibuseum aliter a con- filio turbanda; armisltaliarauerterepoflet, alia aggrederetur via, quaClementisarmaablnfubria infertandafaciliusdiuerterelice- ret:dum videt Clementem olim patrem,nunc apertum Csefaris ho- ftem declaratum,non modolnfubriam, fedlanuenfes,ac Senenfes armis adoriri, dum videt Cleinentinum fccdus cum rege Gallo,ad- modumprobat�Efideihomine,acVenetispercufluin ,ineoquen� folum deprofligandoablnfiibriaC^fare , fcdde Neapolitanore- gno contra ius,t*asqueoccupando,atqueinterfcederatosdiuiden- do,impudenter agi, eaqueClemente feptimo autore: colledis cl'am copijsvnacum Coluninenfibus Caefaris fubditis atqueftipendia- rijs, Romaeo animo infperatusintrat, ne &abimparatisiniuriam acciperepo(Tet,& renitentibus damnum infcrre cogeretur,fed abf^ que magno tumultu.quod blandicijsimpetrare non poterat,vi (fi faseflet,) obtineret,hoceft, neClemenshispecunijs in maximum Chriftianinominis&Apoftolk�Efedisdedecusaduerfus Csfarcm vteretur, quarfuiprxdecefl�respnblicoChriftianorumconfenfu, Imperatorumque priuilegijs pro fubuentionepauperumaccom- muniReipub.faluteobtinueruntampiumfopino^ratuSjfipionim facultateSjatquefutitaloquar) eleemofyniinfuamipforumper- niciem abfumi pateretur. Ver urn malo q�odam fato dum Clemen- tismilitesVgoni&Column�fibusrefiftercftudentjadarmadeuen. win eft,fup eratique hoftes,dum in facro Vaticano Palatio feCc reci. a a
|
||||
|
AD P I V M
pere,& faluti quifquis fuae confulere contendit, vi&ores vi&is ad-
mixtijDucibus nequicquam prohibentibus,Vaticanumadoriun- tur, & quae a Clemente in Adriani mole reclufo ibi reli&a fuerant, diripiunt.Eaenim eft militum infolentia,utparta vi&oria qua: na- tura infolensacfuperbaeft , difFicileafuisDucibuscohiberi va- leant.Sedato tandem tumultu, Clemens oblatis obfidibus Hugo- nem ad fe venire iubet: illefut Principis fui animum pacis ftudiofif' finium oftenderet) obtemperat:componunturinter Clementem Pont. & Vgonem Caroli Csefaris n�jnine hac lege per quatuor men fes inducia»,utimprimis Pontifex Columnenfibus,Csefarisquemi- litibushuiufmodiaggrefsionis,&quamcunquealiainiuriamcon- donaret,Copias Infubriam infeftantes,maritimamque claflem Ia- nuamobfidioneprementemreuocaret, intereaquedevniuerfali Chriftianorum pace ageretur: quibus firmatis,ac fide & iureiuran- do hinc inde ftabilitis,dimifTo exercitu Vgo & Columnenfes Nea- polim fe recipiunt. Pontifex vero copijs, quas in Infubria habebat, adfe vocatis, fimulans fefepaftaferuarevelle,iuftoquecomparato exercitu,inducijsviolatis , Columnenfium terras adoritur non nulla caftra occupat,hisque ferro & igne deuaftatis, ac alijs nefan- dis fceleribus perpetratis, ut nullum nocendi genus intentatum re linqueret,ipfum Reuerendifsimum Cardinalem Columnxfuadi- gnitate priuat: & ne eflet qui Columnenfibus fuppetias ferre aude- ret,eoshjEreticos&fchifmaticospronuntiat,monitoriumqjper- horrendi anathematis}&2terna: maledi&ionis in eorum fautores cmittitquafiClementisPapjc fit>tot tonitruis & fulminibusper- dereveile quosfoladementiaferuarepoterar. Intereavero Vice- rexNeapolitanus cum clafle Caefareainfperatus Caietam applicat, ColumnenfesarmaparantesofFendit , atquevbirei geftjeferiem audiuit,noluitIlluftri&pra:clar�EColumnenfium familia; ,immo ipfiCJEfari,cuiusnegotiumagebattir,dee{Te '> dedu�lisque �naui- buscopijs,vnacum ipfis Columnenfibus, egregiaquePrincipum, ac nobilium Neapolitanorum manu Clementis conatus infringe- rc parat:Cuius inopinato aduentu ftupefaftus Clemens,nouo me nitorio eum perterrefacerecredens, contumeliofam (ut ipfi aptif- fimevocant) Bullam apert�in ipfum Viceregem,tacit� ver�in Ca- rolum Caefarem cuius vices gerit,typis excufam emittit, quafi cum bcluis (�mperilli negotium eflet, vniuerfusqueiam orbis a fomno «xpergefac^us,quidhis fulminibus praeter aequitatetn iacl:atis,prjc. fereim
|
||||
|
LECTOREM.
fertim vbi dcprofana ditione agitur,tribucndum fonefciat.Qjjare
vniuerfos Principes Chriftianospercommunem Chrifti gloriam, perque nomen Chriftianunr.quo toties gloriamur,per magnificos titulosjfiquseverapietaseftjfimalintperfeftioresreddere titulos, fi Sandifsimijfi Beatifsimi,fi Chriftianifsirni,fi Catholici, fi Eccle- fia:,hocefttotiusChriftianipopulidefenfores, fifideiprote&ores ver� dici volunt, quando hsc in rem funt Chriftianam , ad idque a Caefareiterapertumeftjprecamur, utquodeorumeft munerisac officij,quamaccuratifsim�prajftentj &vnicoorbisconfenfuanti- quatis omnibus controuerfijs, vniuerfalem conuentu parent Chr� ftianorum. QupdnullofietnegociOifi Chriftianam adhibuerint di ligentiam, fi idin pedore eorum fincerifsimo infederit: huic con- uentuiprzeritChriftusOpt. Max. dicenturliberrim^fententia?, collatis omnium iudicijs ad vnum lumen euangelicum,fiet tandem utoculatiusremChriftiprofpiciamus,quihadenusadeandemf�e- difsimeconniuebamus. Neminipoteriteflefraudii�natus , cui Chriftus ipf� prxerit: at quis dubitatafFuturum Chriftum fi viderit huc omnes confl uere optimo incremento Reipub. Chriftianx. Ve* rum noftra; prsfatiunculje finem faciamus: tuque optime Ie- dor,quidlegasattende, Deumque Opt. Max. no- bifcum ora, utexcuftisorbistenebris fe- datisque tumultibus, Chrifti re- gnum ubique floreat. Vale. |
|||||||
|
is. VII. liter*,feu (ut ipfivocant) Breue, in quo,/juas por uit criminatie
nes etiamfalfijiimas aduerfits Carolum Ctfkrem congefiit. In/huntentumpraj�ntationis nejponfionis Caroli Cafaris adeiufmodi criminationes
cum appellatione,&genetalit conctlij "indulion� poftulatione. Secund&Pontificis Ut era, quaspoemtent'u ductus qi�bd f als e Ca/�irem aicufaj[et,Ad
nunciumfuum mifit,vet arts ne prior es Cajari traderentur. 'Rejponfto Caroli C<ejam adtpjksfectmdaf Romans Pontificis liter as.
Epijiola Caroli Ctfaris ad Senatum,ftueCollegium Cardim�um, inqUApetit,ut ne-
ganteVontifice,feudifferentegeneralis Chriftianorum Comilij indU�onctn, ipfitndicant. Infirumentumprutfintationis literarum C&fitrisadPcntijicem & Cardtnahum Col-
legium ipfis in Vrbefatt*. * i
|
|||||||
|
CLEMENTIS SEPTIMI
LITERAE, SEV.VT IPSI VOCANT,
BREVE,IN QVO OMNES,ETIAM FALSISSIMAS
QVAS POTVIT CR1MINATIONES ADVERSVS CARO lam Cxfarem htiius nominis quintutn coiu gefl�t. CLEMENS PAPAVII.
,. HARISSIME IN CHRISTO TIL1 NOSTER
jrfalutem,&Apoftolkatn benedtilionem. Non optts ejfearbkra~
i mur, apud Serenitatem tuam muit is verbis vti addemonjiran- | dum,quo iamper tres annosjludio,quibus nos curis, & aclioni- bu$A noftri videltcet Pontificatus imtio, turn pacern comnumem *' totiuschriftiani nominis, turn priuatim tuam amidtiam, & coniunttionem nobifcum procurauerimus,atg} appetiermus: Stint enim omn�a acta, cogitata�fjttojlra tibipropemodum aqu� nota,ac nobis.Summ nos quidem confiij, ni- hilpr�termijijje,quodveladbompaftoriioffictumergdvn!uerfumgregem, veladfi. delisamici animum,in tuam Serenitatemjpeciatimpertineret. Quorum tamen bo- norum operumM^amvris crga te nojiri eumfumm exitum confecuti,ut repulfi tam totiensabenmokntia, &contunttwnetua,cumnullam aquitatem cvnditionum, nullum �ndkiumvtr� amoris apud te inueniremus: fiue eorum nrtibus & dolis, qui nos cum Serenitate tna nunquam coniunftos ejfe voluerunt,ftue tua ment e opprcj�io- mm Itaܣ,&imminutionem nojira dignitatis meduante,adea confdia, a quibus & natura,&voluntatefemperabborruimiis,neceJfarwfumHscon;pt:lfi: Jeriusquidem multo,quam autplur�marum rerum �ndignitaf,aut honoris nojiri, & public i Italu boni ratiopoflulabat.Sedcum adextremum ventum efiet, cumpatientu nojira diu- turnaattfemagna iam nomen ,atfy opinio ad negligentiam rerum publicarum con- uerteretnr,coaftifumw tandem ea capere arma,qua & iujlicia,& Italia libertati,et nob�ipftspoJfenteJfepr<eJidio.NonoffendendicuiufquamcauJa,fedtuendi,&conJ�r- uandi honoris, ata^ officij nojiri. Et enim ut commemoremus breuk er caufts, quibus ada�ifumus kafacere, meminijfepoteji Seremtas tua,nos cum in Cardmalatu ejfe- tnus,tibiJummeaddiclos,at^coniunctos,&viuofe.re.Leone.x.Jratrenoftropatrne- le,& deindeetiam mortuo,quo rerumtuarum is exitusejfet,& eagloria, quam tu- met opta.bds,non laboribus,nonperkul� nojiraperfonapropria, nonimpenfispeper- cijfe. Cuncfedeinde diuinaprouidentiaad Pon�jicatus bonorevocatifuijfetnus, tui�^ tune heftes in Italia magnas copita haberent, etjipro pajieralis officij debito, ab illu armis abftmendum nobis er at, tamen tte rationes tuasimpaiitas re�nqueremus, non folum Ficrcntmerum auxilta/edfancls etiam Roman*, udejU copias m tuisfubjidys &
|
||||
|
BREVE PONTIFICiVM.
& caflr'u verjaripermifinnu:nec verb pecunia*fuppeditare ceffauimus, f
depulfum Mud periculumfuit,deftitimusDucibus tuisfauere&inuare.PoJiea-\)!er!>
�tim hic Pontificatut honor communis, in nobispatris perj�nam expofceret,decreuif- femus�^abeffeabarmis,&be�is,exercitus^�'militesnoftros, tuis tam beneconftr tutis rebus, & non modo nm inferioribus,fidfuperioribus etiam, quant hoftium tuo- rum,reuocauiffemus: tamen armi* 4 nebis depo]�tis,nc�^ itafideli confilioDucibus tuit in Galliamtnmfeuntibwjielfaindepedcm referentibus,pecuniarum auxiliopro re- rum noftrarum tenuitate adfuimus. Succefiit ex Ulo intempefiiuo in Galliam tranf- alpinam tuorum tranfitu, celerier &grauior in Italiam Gallorum irruptio, Rege maximi nominis exercitum ducente, ac vrbis opulenti/ima Medielani ab iliis rece- ptio. Quo tempore quum Duces tui de dcfcnfione illarum regionumjpem totampo- fuijfent, ac de earum in/itper,qu� tua erantpropria, periculo co:r,mouerentur, nos vero in magno etiam nojlrarum rerttm metu ejfemus , eis comtntionibus occtcrrere coatlifuimus imminentipericulo, qnas tu optime nojii. Ex quibus vidifti tuprofetlo, & cognoui(li,qua nobis ejfet cura,qu� cautie rerum tuarutn, cum nihilominus tibt rebus�fe tuis,quam & nobis & noflris caueremus. Hac tufinofii,qua ad te eert e per- uencrunt,nihil opiu csl illitis temporis ailiones noftrat apudte, Jingulare^ quoddam Jhidium noftrumftatus honoruq3 tui oftendere : facile enim hoc tibi res ipfadeclara- btt.Sin autem vel non cognoutfti,vel oblitiu es,erit tempus commodius, quo ifla expo- namus,qui&Gallorum tranfitum in tui r egnifine smult i< rebus remoratifuimus- �rc�m,fifi>cietatemeorumvoluiffemusfequi,maxima?iob�pr<�mianonfilumpro- ponerentur,fedetiam effent parata,ab inftituto noftro non difiefimus, plus% apud nos amkitu twe memaria,quamprantium vlliim valuit. Secuta esl vi�oria tuorum Aduerfus Ga�os,quaadepta,cum omnis uobisfublatd contentio videretur, cum�^ tam fine cupiditatif , &partiumfujpittone tibi vtderemur etiamftxderis vinculo lurerc poffe, magnum^ in eo beneficium Italu, & Chnjiianitatis totius pofitum arbitrare- mur,nonfoedusfqlumfacimus,fedquotuiDucesegentespecunUr alere&fufiinert exercitumpoJfentjCumcfeabnoJlrisfimbusabducemit.centumi�isdedimwDucato- ruminillia,conditioneappofita,utfidefvedereahquadubitatio�bioriretur, illano- bispecunia reftin/crentur.Eofiedere als te nonplane accepto,necprobate, chnpro- fter&mulatlanesqmrundamexDucibus tuis, & ingratac&terisconfiliabon&me- moruPifibaru Mtirckie nonnulla iaclarctraclaretfe ceptffet � qua in detrimentum tui ft at us intendi videbantur, nos.fe ilLt etiam confilia audiuiffemus, ne^fcedereabs te reie6lo,ejfemuspenit�s ajpermti,qt!.�rentes videlicetfitu nobis deejfes ,ficutiiam deerAs,vbipOjfcmusm�,At&cor.fidere : tamennc�^averbisadfaiiaaditumulliim tentau;mus,& v'mcente tiwn in nos dmiciam amoreergate noftro , recordamurtt �dtnoneri mandaj]e,ut Duces tuos in Italia, quorum in nunu res tu& effcnt,curares .deteeffecentmtos.QMcerteojficioiibtprobaredehuiinusfJJlenobisvebementer cu- , r&quii- |
||||
|
BREVE APOSTOLICVM
ra quietem &ftAbilitatem rerum tuarum. Deinde vero maxtmo cumgtmitu, & do-
Ure noftro atfy Italia totius, cum ijdem Ducej tuiftatum Medio lam occupauiff�nt, atfyarcemjnquaTrancifcusMariarefidebat, circumuattareinftituiffent,tumpo- ftulante 4 nobis curam &feueritatem aduerfus indignitatem tantum Italupericu- lo,omnibus notis,atq3 ignotisflagitanttbus, paratis qui arm/t &auxiliaconferrtnt, cunclisprop� Clmftianitat� Regibus nosanimantibus,quant non videretnur pojfe re- fijtere monitU,querel\s,precibusl^ illorum,cum nos officij noftri debitum, Italu caU- mitdiy&periculum commune commotieret, tamen aduenienteper tos dies dileftofi- ho Commendatore Herrera i te ad nos tra�andi caufa (ut ipfiferebat) miffb, rela- pfimpnflinamfpem & cupiditatem beneuolent'u tut nobis quoquo modo conciUan- d�,dtmiJiisconftlys,cotiJpirationibiu,oblatiombmj^cun�lorum,grAuiomniumindi- gnattone,& querela,quifeanobisdefertos conquerebantur,adte denuotonfugiendu pntauimtts-.quarentes^ tibi compararcghriatn pacand*. Chriftianitatis,et modera- tiom tut, omnibus dcclaranda,meminimus ea conuentionucapitula, qua dichis Her- rera attulerat,paucis inlocis leuker immutata remijtjfe ad te comprobanda ,fcripfif- fefe manu noftra literas, quibus te per Dei mifericordtam obfecrantes,ut depe�ere vel- les hancfujpicionem.qua de tua nimia cuptditat e omnibus adbtrebat, �rperpetuita- tem,acjruclumamicitunoj}r,ttibipollicebamur , & confiliumfideledabamus,& qu&petenda erant,omni cum humanitate & beneuolentid als tepetebatnus. Stcurtr tatem vide heet ltalia,Duci Medio Uut ,fi quo patio erraffet, clementiam: nobis ipfis, «.mor cm. Qua tot noftra opera at<fa officia er ga Serenitatem tuam,nec non alia quant plunma,qua tibi quotidie a nobis poftulati promptef�mf concedebamus.ex quib.tibt commodum at0nor quotidie accrefcebat, quemadmodum a te accepta & recont- penfatafint,inprotnptu e�i cognofcere.Primum omnium tuorum in ltalia agentium miquaati,& contumelijs ttafuimus expofiti, ut cum non ommaftatim ex tllorum prafcripto & cupiditate egijfemus.de noftrafide & voluntate obloquerentur, nos�^ apudtefujpicionibusfiniftris onerare non definerent-.net reputantes qutdofficium no ftrum,bonor^depofceret,veUentnosfecuminomneconfilium,quodillisj>lacerer,rue rcprtcipites ,atc/3 vbiprimummoderatius , & circumjpeclius nos contineremus, omniumprateritorum officiorumperiretgratia : quibus tuprofecTofidei multoplus qukm conueniebat,habebas. Deinde in Senenfi ciuitateomnes nobis amicos & bene uolos tanta tuorum acerbitat & iniquitas infeclata e�, ut exterminatapene omni nobilitatccadibm^multis faitis, nihil fier et apert ms, quim eas contumelias & op- probna nobis ipfis impingi.cum nospatientia,& dipmulatione,at^ ut omnes mode- fti&partes erga teferuaremus, nu�um aliunde remedium tot innocentium calami- tatibiu ,nifia teipft qu�fiffemus,quod tantum abfuit utprdftaretur,ut quotidie peius ntfy acerbtus ilbtn e lades beneuolorum noftrorum, & noftrum dedecusgrajfarentur. Torderis atttem ipfim tua reiettio,quodnos cum tuis oratoribus & facultatem haben- t�bm
|
||||
|
P R I M V M.
ttbusiclum,& adi'eclofilioncbilivtro Carolode WNoy ViceregeNeapolitanocom.
probatum,& ratificatumprofirmijsimo habebamus,c�m eiusnon tam ratificatioabs te quam exccutiofila expeclaretur, quid tandem tibterga nos animi ejfe oftendtt? cumfiquidmi�oproteejfet,idlibenterafcijferes,inquoverbautdignitatinoftra,aut commodo inj�rutretur,infeclum irritum^ dimitteres, fuut in ijs qiuj�paratimffi- pulatafucrant,Jpoli)Videlket terrarum,&locorumfedis Apoftolica,&aliorum quo- rundani repudiatio tua dedaramt. Qup et tam euentu, nonfolumpecunias noftras tx paft o conuento non recuperauimus, ver km etiam centra promtfum, &fidem datum, exercitus tui bonapars injanfta Roma.ecclefidt loc�,etterrispropeafitdueverfata eft, tantis & tamgrmibtu inturif's.et detrtment�/ubditorum noflrorum.ut crudelitatis, &auariܣ,&innumerabiliumfcelerum, ac inauditstmmanitat�boribi[Ufit,�' auribm humanis intoleranda commentoratio. Accept in eis conditionibus, qua inter S-erenitatem tuam,& chanfitmum in Chrijhfi��m noftr�FrancifiumRegetn Clm- fitamfimmn apudteexiftentemtraciabantur,utdeiliUnoftrilegaU & Nuncijaut pemtus celarentur,aut vtx att^ <tgre,quum ipfiftudiofe inqutrtrtnt, de kuijsim� do- cerentur: & ne 0.000000e+000a,qu<t audttu,aut comeclura ajfequebantur,adnosftriberepermit terentur.Quq qmdem tempore maximum dabaturjignumtuit&a nob�altena, & fidei nofi�d derogant� voluntatisMittimus innumerabtlta alia in quibm nuUavnqua habtta esl ratio nee honoris nee voluntatis nofira. Ad illas ipfas liter as, quas ad te tam humane, ejr tam liberaliterfcripfimus, ita refponfum a te e�i ut vbi clementiam Duet MedioUnipetcbamuSytu rigor em tufiic'u offerres,ita tamen,ut nequaquam ex ordtne iuflic'u,iudictum , atc^fententiam p&naantecedent:ubieorumqu&tuncaduerfin rationes tuxs atu�Ducibusiattata,�rad nos delataetiamfuerant, culpam inqui- bufdam ejfe dicebamusitu qtio nos quodammodoiriminarere, illos immunes criminis faterere-.Qtutibibenignh& larg�pollicebamur, eatutanquamtibidebtta&obli- gatafiagitares. In quo veroperjpicuum indicium conftittt nos abs te tlludi, & pro ni- hilo haberi. Ipfa capitula Herrera remijfa adte.ut comprobarentur, c�m illifacultas primo concejfa vberior ejfet, quod iam confei�am concordiam cum Chriftianifiimo Regehabebas,tureftriclioramulto,qu).mprtus,etieiunioratranfmififli, apertifini� �ndicans nospoftremos ejfe, & contemni abs te, ubi tibi cum alijs amicttia conuenijfet. Qutbus tot animi tui er ga nos nen bene dijpofitifignificationibus animaduerfis, cum, fiue ea tuapropria ejfet voluntas, tua in nos voluntati vehemeter diffidere cepijfemm, fiuequorundamextuis,quodmagiscredtmus,peruerfitas,&malignafuafio tantum tamen illos apud tepojje vehementerpericulofum inte�igeremus nobis, toti�fe Italk, perfittimus tamen infludio, & amorepacis, &perftitij]emwperpetuo,filitaq3 noflm armapatient'uinduentes,permifijfemusDeoomnesahwnes,cogitationes^nofirai,fi non tuorumpertinacia in obfidenda arce Mediolani,illiusg, vltimumprope difcrimen vos adjuftentandam Itbertatem lulu, difcernendum^facla a verbisprop�fuprtmt b
|
||||
|
BREVE APOSTOLICVM
tempore excitauifet.Prdfirtim cum quo minus de tua volant at e dubhare poffemttt,
tua in Hijpatiia addeprimcndam autoritatem Sanct* Sedis Aposlolica , & Summi Ponttficis dignitateni infi:ngcndam,propofitapragmatica edict* Eeclejtaslicd facul- tati,&libertatiderogantia,qu;bustnregnoNeapelitano Ecclefit Roman*Feudofi- tn�iaaliaconfequatafunr.fupr*diftiquoqueViceregisNeapohtani,quiadnosutve- niret,elecluifuerat,apud Chri�liantfsimum Regent remanfio, & cum eo nouarum te- cum comtentionum occult a,&k noslris ibidem agentibus abfcondita tractatto,fixum inteilludconjiliumnoslr<eaucloritatisdeprimende,&a»iicitiaotnninorepu4ianda, perfeuerantem�^in ea opinionefententiam indicaret. Qupdconfirmauit nobis et tam magisdileftifilijHugon�deMoncada ad nos fimunda amicitix caufa cum ampla mandatis(utferebatur)mif� in Regno Francu morajanquam euentumjpeculantif, utfi l�x res tibi exfententta confefta effent,nos tumpenituspofihaberemur,ac deinde tsdem animo cum Duce MedioUnipetiuspacifci contendentis, cum quidem interea tui in Italia agete^ut omnia & extra, & intraappareret contranos quojj & Santtd Romann. ecclefuftatum iniri confilia, Varmam vrbem noftram preditione occulta eri- pere nobis tentau�ffent. Quibus tot & tantis iniurtfs, & eaufis,inuiti quidem &ge~. ment es de te dejperare, & dijjukrefumus coach, noftram^ amicitiam & ben molen- tiam^uam tu totiens repudiafti,multU & magnis regibus adtungere, quorum opti- mum in Chnftianamrem,�k SedemApofioltcamanimum,fiaJp'ernatieffemus, non tampafior�,& communis patris laudem, fedfuperbt & infolentis nemen acquififfe- mts. Quod cum effetambi* iamfadum,etfides inuicem data,fcedere^ conjlri�i cum eis Regibus eJfemus,iKcept turn demum ittneribus lente & tarde confecl� dulus l�u- g&nobis tecum coniunttionem &conditioneseasofferens,qitas mscupidi tm amict- ti�, & ut nobis quidem videbatur,cum communi Italia & Cbrijiiamtatis commodo, tui etiam & commodi, & honorispriuatim appetentes, tamfipe abs te, tam�^ vehe- menterqHumrequififfemus,fuimus totiensrepudiati,acrepulji, quarum nuncaec't- fiendarumaecafio�'tempuspritteri�re. At^utimpendensItalugraueferttitutit fcnculii>n,ac turbationem vniuerfit, ChriftiamtatU,quantum in nobis e&, propulfe- mus,armis & exercitu Sedem Apoftolicam munirefumus compulfi, abhorrentes qui- dem ab ipfa armorum traclatione,fed tamen nu�um aliam viam defendenda iuftit'u, irpacis inter omnes aqu� conditionibus jperandx nunc cermntes. Habes rationem noftrorum attorum, & tonjiliorum,qu* idcircofutnmatim a nobis tibi expltcata est, ut tujlificemus nanfolum coram Deo (is entm injpeilor cordium est)fed etiam coram vmnibus hominibusaftionesnoftras: & nunc eo aniKw/umm,at^ ita coram eodem Deo,&tetefiamur,JiSerenitastuaadiicquitatem,&humanitat{mreferrefevolue- nt,noftraarma nanfolum non aduerfa tibi, fed etiam adusveugloriofu propicia- futura.Sin autem in occupanda quotidie magis ltalia,&altjspartibm Chriftianita� ikgerturbandistu nm tam natur&tu&(quam nosprabaeffefemper exiftimauinrn) |
||||
|
P R I M V M,
quam cupiditati &conjilijstuorumobfequiperfeutrauerUtttosnee^iuflith, ^
kertati ltali<t,inqua buiui quofyftntt*, Sedis tutela continetur, defuturos .fediufia, &fantta ar/na moturos,non tam adoffenjionem tuam(tibi enim omnia fetnper hotte fia,&projperaoptamus)qaamaddefenfionemnoftrorum,&patru/alut�,comma- nu�j, digmtatu.Quodut ne nobk nimium' agri.&inuit�hac ipfa traftantibut facere uecefl�ftttobfecramu$ tefili chanfimeper vifcera mifericordi* Dei noflri, &pcr tent ftem.qtu de tu4virtute,tanquam futur* Chrtfliano mminijalutari, omnium me»- tes occuparat,utprouidere velu,quo immoderatis cupidita�bus repulfts, & aliquii pttiuspublicv Cbriftianitatit bom condonando, qukm omnia nimiam ad te trahert conando,hdc Italia, & cbrifltanitatis incommoda, &pericula tua moderationefe- dentur. Eft enim tibiprofetto huius curt, omts commune nobifcum, & ambo i Deo in hancfo�icitudinempro commijs� nobU honoribusfumus vocati. In quo n»s officia,�" debito neflro ne<^ defuimus,nec quantum iufticupatrocinium nobupermiferit, de- futurifumus. Tu verhjiqua, de tua in pacemgeneralem voluntatepa/imferehantur. veras prudmtit. �rptetatis radices habebant,habeso�cafionem declardndi,qaafentte bxi omnia ver e te, & ex animofenfif}e,at^ operibus verba comprobando ,fingularem optimi Principis laudem tibi acquirendt. Qui fi tam nobis ver e amorem tuum cupien. �bus, in liberanda Italia,quamfiederatis noftris infuis iuftis, &plenis humanitat'u aquitt�s^petitionibusfatisfactrtinJikueriSyeritidSerenitatistUitfama, &/*-. ptentu melius muit o acc»mmodatum,etpaci vniuerfali,fecuritati�^ tam rerum tua- runt,quam totiusChriftianitat�smagis confentaneum. DatumRom*apudfan�um VeirumfubannttloPifcatorisJie XXIII. Iunij. M.D.XXVI. Pontificatusno- ftriannotertio. Ia. sadolctus.
Charifl�inoinChriftofilionoftro CAROLO eledoImpcratorijHi.
fpani.? Regi Catholico. EPISTOLA CAROLI CAESARIS,
IN QVA HVIVSUODl FALSIS CRIMINATIONt-
bus diffuse refpondeM Pon tifice Roin a no appellat,gencraleq i
Concilium Chriftianoratn congregari pctit* N NOUINE DOHINt AMEN. NOVERINT VNI.
ucrjiboc prafenspuhlicum inflrumentu vifuri,le�uri, feu audi- tttri, quodanno knauwt at e eiufdcm Millcpno Qmngtntefimt Vicefimefexto,Indi�ione decitnaquarta, �eUenfts Septembris (Ucimaj�ptima, hora drciter nona ante meridiem,Pontifica~ b z-
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
tas Sani�ijftm in Chrifto Vatris & Domini Domini noftri CLEMENTIS, Diuina
prouiden�a Pap* Septimi, anno tertio: in mei Notarij publici,teftiuni^ inftafcri-
ftorumadhocjpecialitervocatorum,&ri}gatoriiinprdfentia,perfinaliterconftitH"
ttis iUuftr�, �' exce�ens Dominus Dominus Mercurmus Arborienfts, Gattittari<tJZ4-
lent'u, & Sartirana Comes, Bar o Ozani, TlrricuU &c. Saeratifimiifc & Inuittijf.
Principis &Domini Domini CAROLI eius nominis qiunti,Diuinafauente dementia,
elettiRomanorum Imperator� f�mper Augufti, Gcrmania,HiJf>aniarum,vtrtus<fe Si-
cilU,Uierufalem,Hungari�,Dalmati(e,Croatu &c.Reg�,Arcbtducif Auftrit, hucis
Burgundi<e,&Brabantiit &c. necnon Con�tisllabjpurg:,& flandris. &c. Clemen-
tifimiDotnminoftri,perSacrumRoma. Imperium,cxtera�fa omniaftuCa/area &
Catbolica Maieftatis Regna,& Dominiafupranm confiitarius & Cancellanus, gra-
tiofus Dominus meus,nonnne, & (x mandato (mi affcruit) eiufdem Cafarea, & Ca-
tholicx Maieftatis,habuit, & tcnmt infuis mambus vnam quandam epfftolam aper-
tam,inpapyro conftriptam,vigmti duofolia in [e continenten!, quam ejfe affirmabat
Sacratijf. dtfarem. & Catboliu Maieftatis rejponftuam ad vnum quoddam Breue,
de data dm Vigefimi terti), menfts \unu\anni pr<zfent�, a dicio Sanclifivmo Domino
noftro,Reuerend. Domino Domino Comitt Balthajfari Caftilioneo Apofto�coprotho-
notario, & nuncto apud Cdfaream & Catbolicam maieftatem, infua Curia \mpe-
ruliagenth�'legaUonismunerenomineprit.fatiSan�iJf. Dpmininoftnfungenti,
tranfmijfum,&pereundemnunciumfus.Maieftatiredditum, cuiusquidem epiftoU
tenorfequitur, & eft talis.
EATISSIME PATER, DOMINE REVEREND1S-
ftme,eramusprofetto in magna mentis noftra anxietate : com- munem totius chriftiani popuh calanntatem nobifcum tactte deplorabamus,ob ea, qua Sanclitatem veftram contra nosfta- tum^noftrum,&Sacri Rom. Imperij digniiatem molm au- dieramus. Verum ham noftram anxietatem mimm in modum auxerunt veftra Santtitat� liter<e, quas vicefima die elapj�menfts Augufti, eiufdem SanltitatU veftra Nuncius vicefima tertia lunij expeditas nobis legenda's tradtdit: quum nihil ex bis perJpicereltceatrfuamiufticiaJ�ayUtinquitJaudem, mftra vero> 4cnoftrorumcaitfieacerrimamdamnationem,arma,bella,minas,c<edes,pecunia,aua- rit'u,&ambitionisftudmm,regnandi dominandif� cupidinem nobisimpmgi. Qua profefto nee verum paftorem decent,nee noftr* in Apoftolicam Sedem veftram^ San- ititatem,acl�tusdignitatemjeuottoni, pieta�, acftlialiobferuant'uconuenirevi- dentur,quin immoab eoaffeelu &ftudio,quo Chriftianam Rempub. ab ipfis ineuntis Trincipatus noftriann�fempercomplexifuimus,quo i�iuspacem,quietem, ac incre- vtentum omni conatu comupiuimus^cpro vtribus curauimusfrorfus a�tna cenfen- |
||||
|
P O N T I F I C I.
tur,acnostalibmajficiuntJpiculU:quod,nibononpropno,Ucendodetrabere,itti}na'-
culatam^famam noftramtacitaobiettorumapprobatione kdere velimus, cogtmur emijfa m nosiacula refeliere,noj}ram^tnnotentiampurgare3 ac ab hiscalumnijscx- emptam & immunem oftendere. Nos enitn ?aterjbeatij?ime,nobis ipfis cov.fcijnofirx- que etiam confcient'uarcanisperlufirat�, ttjjI�xittfflieftorUculpamfaten, nullam- queb orum nobis calumniam aJfcriberepojfteth'usTtesWnur enim Deum, nos nihilan tiquius vnquant babutjfe,qukm veflram Sancf�tatem ,po�t iUius adSacri Aposlolatm aptcem,felicem ajjiimptionem,velut Cbrifti in territ Vicarium, ex innata nobisfiliati ebferuantia colere & venerari. Quem etkm,dmn in minoribw ageretj�ngulari ami- citia,& beneuolentia continue complexifttmu$,prout & leonis,& Adriani tempori- bns,sanftitas VeHrafatis expertafuityVriwerfif� orbi notum extitit,nu�o modo exi- �limantes,gradus &dignitatisaugmentum (poliDeum, noslrorumetiam a/islen- tia quafitum) idpojfe ejficere, ut quicquam eadem Sanchtateprocederet, quodapri- Hinisfuis mortbus,atfe inilitutis alienum videretur: etji multa in nos moliri audiueri mus,ut dignitati,&slimationi,acautoritAti noUra detraheretur , utfelicitas,pote~ flas,&magnitudo Regnorum,acprincipatuum nobis a Deo OptimoMax.collatorum minUeretur, & fifa ejfet,penitusfupprimeretur. H<ec tamen necfe Sanclitati veilra afinbenda cenfutmus , nee etiam contrarium affirmantibusfidem dedimus, nee ideo minus pac� vocem <equo animofemper audiuimtis, ves~tram 0.000000e+000tiam Sanclitatem ad Ulam proponendam, & ampleclendam, velut ret�umpaslorem monutmus & inrita- uimus. Semper enim in quacun^fortuna,pacis, ac quietis cuptdt effe �luduimus. Ad quamnoslerammusfuaptenaturaindinatur, neevnquaminter Chrillianos (nifi prouocati,coacli ue) be�umgefimus,ne<jj tentautmus. Quum enim clajfem in hosles dijpofitam baberemus,Menice infula ad dedttionem coai�a, maiorapro fide catholica tentaturi,GallorumaTte&copijsvndicf3inuafi, adpropriatuendareducimur, ve- ilrxfy etiamSan�iitatis opera,acminislerio,cumLeoneDecimo fwdus percuj�tmus, acpro ApQ�lo�cA Sedis,Jacri% Imperij mribus ac dignitatibus tuendis, ip/iurPasloris dutontate &impulfu,in lnfubria,ac Ligunaarma mouimus, noi�rum^ exercitum Pcntificio (cui tune ve�tra Santlitas in minoribus agens, muneretfo Legationisfun- pens,pr�fecluserat)adtunximus,quamprouinciamprofetlonon mjire�a, & iutta intentionepro ipfius Clmsliana reipub. quiete,pro^ �taiu liberatwne, non ex cupi- ditatcfufiepimns. Teftis esl nottrorum vperuDeus, verusferutater cordium, qut in- timaprojpiciens a longe cognofat, &qui noftram obidiuslam caufamfemper ttita* tus es�ytotfa injtgnibus vi�orijs comprobauit,ac iuslificauit. Teilis erit Sanftitas Ve- ilrajiprxteritorum rationem ac memoriam habeat,vera<fc in lucem promere Itbut. Teslesfunt eiufdem ve�lr* Sanclitatis miniflri,fipiusadpacis,ac induciarum media proponenda tranfmifi,qui aperte expertiJ"unt,nosjcmper,rebus etiam nojlris fectm- dij�tn�s,quafcunfy boneilaspacis,acinduciarum conditiomsjufiipereparatos, quu b S
|
||||
|
RESPONS�O CAESARIS
hus & honoru noftri,&ftxderatoruit�uftai^qua,acfe<:ura ratio haber citer. Tejlttti»
tur id etiam tnultiplkia maniiuta noftra, turn veftra. Sanftitat'ts temporibmper nes in Vrbem miffit.vurkt^ legatwnes adtdpro tempore dijpojita.acdefiinatd, ut nihil* nobis de his,qu�adpacetn attinentyUsynquam temport prxtermiffttm arbitremur, qui non minus tqtu ac honeftapdc�fttidioji, ac xxktoresfuimusfumusfoquam in in ti4t ain aUcrtSyAcpromptiprqfulfti�orhf/tc etiam vbi ratio fuadtttdetnentifiimi re tniJfortSjhilaresgjbonorumpromaUs.�rconuitiisretributores. AitveftraSatii�itM fe confeiam nihilpr&ttrmtfijfcquodveldd btni Pajtoris officium er ga. vniuerfumgre- gem,vel adfidel� amici animum m nosjpeciatim pertineret. Nolumus in hoc vejh* SanBitatisoficiufnimpugHare,necdeilUuscoHfcienna,&anmiocoHtcndere,fedope ribtiscredert,rekqua Deoferfcrutdndarelinquere.Licetautemficejj�t (ut ait) id potuts diums. benignita�,cuiusgratuito munere idfit, qukm humanit viribus, attt cuiujpiant induftru tribuendumforet:efto quodtnulta nobisfecut relatafutrint qtu «ptrtiiis inferim rejpondendo detegentur.Quodautem veftra Santtitasfubiungitfoo rum bonerumoperum,fui^erganosamorueumexitumconfequutum cjfe, utrepul- fatotiensabeneuol�ntia,&coniun�ionenojlra , nu�um indiciutnvtriamoritapud nosinuenerit,fiueeorumartibus&doUs, qui eamkni Santtitatem nunquamnobi- fcum coniuvtlam effeyeluerint,J�ue nojlra menteopprefiionem Italut, et imminutw- nem dignitatis SanHitatis yeftra,tneditante, Miramur h<ec qmdttn ah eiufdem San- ilitatis veftrapr&cordifs en�anajfe^deofy intempeftiu�, rei veritate non cognita,ab ipfefummo iudice.qm Chrifti vicesgerit'in terris, tam ab ipfitfafli veritate prorfum alienAmprtnunciationemfaftam.Nonenimhifumus,quibonomm operum ingrat� efle didicerimus,necquipro amore odium,feu repulfam repenaerefoleamus: quinimo pot uu reciprocas vices reddere,ac etiantpro acceptis benefierjs maiora,dum licet, im- tendere,amorisq.3 ejr beneuohntU vicij�itudinem abunde referrefokmus. Necquippe tanU iwbccillitat� cenfendtfumuc,ut cuiujpiam artibus,fiu dolis d vcra coniun�tio- ne,&atnicitiadiueUivaleamuf,vbiperfeitusMmicitU nedus intercefferit, quiecn- trariooperumlaqueonondijfoltutur. Minus^nobifcpprefiwltali^minutio^ Sedu Apojblictt dignitatu afiribipoteil,.qui tefte Deo , nih�bcrutn tentauimus, nee vn- quam cogitauimiu: verum omnem conatum, omne^ ftudmm adbibumus, ut Ita- liam liberam,ac quietam reddtremus,ut Apofto�cam Sedem infuo dtcorc,velut i�ius proteEtor �" defenfir,fiabiltremus^tc/�ruaremHs,ut^} pacata Cbrifiianartpu.com- muniaChri/iianorumdrmainperfidos&mftian* reltgionit heftes cotnmuniconfi- lioverterentur. VbiigtturopprefiionUaftusnaninterctfit, nilfinijhi de nobispr*~ fumendamfuit, cumin dubijs meliorempr&fumptimemfumendamomniaiurate- fl e,tur,qua etiam neminetn exprafumptionibus damnant,ni euidenttfima accedaut frobationes,aut taliseffetpr&fumptio, adverfus quam iurafrobationem non adn�t- tewtt.Quodprofefto hoc in cafu ommnoalmmw paubit,qimm non jolum nulUtala J
|
||||
|
PONTIFId.
nolis obftetprtfumpt'w iuris, velfacli: vertt omnisjtnijlr�fujpkionis labes a refta no~
Jfraintentione.mJir�faopffibusomnitioabeJfevideatur.NecquippebancnoftraJyn' cerammente,nofiram�e<tftimanonel�derepotuitM.edwlan�jtsftatU5pernoflriex-' er ritus Duces captus,&,utaiunt,occupatm. liane enim technam omnium rettefen- tientium tudicto a nobis repcllendacurabimusjumf�o loco ea de re veftr& Santtitdt.it obie�lispartuularius rcjpondcbimus,omnem reigej}<e/�riem,nonpaliiata,necobunu bratam,fedmera veritatejuffultam,aperte,acpalkm dijferentes, ab omnibus reilt iu- ditij'capacibus videndam,injpeciendam,ac recto intelldtus oculo �idicandam. Si igi~ turexhis Sattftitasvejirafecempulfam (utait)pr<etendatadea conjilia.a quibus & natura,&volunt/ttejimperabborruiffe ajferitM^finta aftumduat, qttam pluri- marumrerumindignitas,authonor�Jui,etpubliaItatiitbotitratiopoftulabAt,arma fiilictt capere,qua & iuftiria,& Italu ltbertati,etfibi ipfipopnt e/e prafidio.yideat qua/i San�iteu veftraquibutfundamentis moueatur,confideretan kupaftoralicon- gruant officio,an hicfitgladimper veftram Sani�itAtem euaginandus,exercendus ve,- quem Chrijlus in vaginampotius recondendum cenfuit,&qui etiatn in bojlesfidei ab tpfo Chnfiianigreg� l'ajlore regulariter exerceriprohibetur. Animaduertat veftnt Sa»ttitas,an ex bis honorisfuKautpubhiltalh boni ratio habeatur, an hac iufliris conueniant,an Italu ltbertati,feu quiet't conjhlatur,anpotius ex oppofitofuggilletur Summipaftorii honer &autoritdt,intujieagatur eumtpfo Apoftolicafedis prote�ort �r defenfortiturbetur Cbriftiana Rejp. vniuer/k 0.000000e+000cclefu ftatus: incendaturquoifo ignit qui tam f actie extingui nequeat,ut inde chttjlianoruviribus debilitatU, hoftes perfidivelutlupirdpaces,paulatimGlmftianumabi?antgregein, twuiLerroresin- dies pu Uuknt,ac dentu htreticoru dogma ta magis al -j} magis inualeftant, Chrifttant quo^religioniirreparabileafferantdetrimentum.Atprotcftaturve�raSantlitasitt ipfo exordioMnonoffendendi euiujptacauja,fedttieiidi,ac c�feruandt honor�toffictf^ fat-San�a quippe hafproteftatioyfiperaftum contranum notoileretur,ac in efficax redderetur,fitn tpfis defenfionis termini* Haretur, nee adea qu<e. offenfionemfapiunt tranfitusfieret. QuaUter.n. defendendi caufaparatur arma,vbi nu�us ade�i offenfiry qui ve�ram SantlitatemMius^ honorem aut dignitaiem hdaft quapotiusji offen- firapparuijfet,omniconatu, tetisf� vtribtts tueri, atque protegere itudiajjimus, nilantiquius in animo babentes, quam ea in Apo�olicaSedem officia exbibere, qwt adojfiaumCbrinianiptmilmperaterispertinent, quxtte Impenalt congruunt du gnitati. Atji,utipjave8ra Sanitttas proteftatur., defendendi duntaxat er at anir mts,furprius,quamprotetlatiotllamlucemprodiret, ad manusje noslras fenpta xcttra perumirent, tentata ett vffenj�o in katu Medwkm , facri Imperij feudo> Laudinjicittitateoccupata , & anoftrorum (ml tak cogitantmm) manibuser^. pal Currei�raSanttitatis, acfaderatorum copu's & viribusrnu�a etiawpr<r tedtntt menittone, feu di§d�iwe, txsnitus nutter apud MedtoUuum ( na* |
||||
|
RESPONSIO CAESARIS.
itnpune timen) impetttur,ac inuaditur? lUcfi defenfienem, unpothu apert om of~
fenfionemfapiattt, lippis e�am pat er et. Verum vejha Santtitas ham notamputans euadere,longam exordttur tragxdiam.narrans quefuo congrmnt propofitojm ta. citis,qu& magis ad veram rei feriem dcccrnendamfaccre videntur. Vnde ut altius re pelendo,totafaftiferiesmiucemprodeat, liceatj^ vnicui�^animi nofirijjncenta- tem injpiiere, fi ea qu<t Sanctittis vefira nobujebtu�fe noftris dunt in Cardtnalatu ejfet,offiaapr<sftitit,ahimaduertamus,idquidem antecefijfe dtgnofiitur,quod vita funtto Maximiliano Cafare auo noftropaternofalicis recordattonis, dum is v�uens cumfacri Imperij Eletloribus fundamenta iecijjet,quibus eidem in Impeno fuccejfor ejficipoj]bnus,tuncfy cum Gallorum Rege,quifihamfuam nobisjpoponderat,fixde- re arclipmo mn�i efemus,ut & nosfilium nuncuparet jnilc^ ab eo,quodapaterno atnore ahcnum.feu indignum vtderetur,prodtre,puuremu>,� taltter ad Imperij af- fequutionewaUettusjmitatUifyexti�t , ut etiam cumtaxationeperfonanojirt propofita mhabilitate, ipfius lmpenalis dignitatis capejfends., conatmfuertt varijs modis inducere Ekttores,ut illum eligerent,Imperatorem^ dcfigtiarmt ( quodnon adipfiiu Gallorum Regis promotionem tentatum extttit'fed ut per buiufmodi Gallt concurrentum,vtro�j noftrum exclufo, noftro^folutofxdere, tertiusfubintraret minonpotentiApr�ditus,cuipo�usimperaretur,quamimperarcpoffet)nibdpr<�.- termittendo,utab ipfms Imperij adeptionepenitus excluderemur. Et quum buiuf- modi conattu imtifacliforent,vicijfet�^ tpjius Sacri Imperij Elettorum virtus, qui necvi,ncc metu,necvll�artibusdimoueripotuerunt, quin Sanclo afflantejptritu, abommpraambulapromijsionepriusliberati,vnammiomniumconfenfu, acnemi~ nedifcrepante,corum elcttwnis vota vniformiter in nos contulennt, nos�^ Impera- toremfolito more defignauerint,quam quidem elettionem notamen voluimus pnus accept ar e, qubn tpfius Leonis Summi Pontificis vejlu San�itatispatruelis confen- fut, & autorit as accederet, cum ea dtjpenfatione, ut cum lmperio nobis etiam Nea- pohtanun Regnum retinere liceret,lege inueflitme. mintme refragante. Hinc nou* cogitantur media,ut ipfius Imperij Sacri dignitas illud.itur, ut tllittt autorit as depri- matur,vires(^ noftr*. minuantur,pr<tter idtamen, quod tentatum extitit & literis, & r.uncijs^arijsfyprafticiSyUt noftra Coronatio apudAquisgranum dtfferretur,im pedtretur�e, acinde Vuormacienfis Conuentusprotelaretur,feupotiusinutilis, in- efficaxfa redderetur.Fuit etiam organo,ac medio Alberti Pij Carpenfis Comitis.non fine veftra Santtitatis minifterio & opera,ut fertur,percuffum f «dus inter Leonem & Gallum,quo etiam de auferendis a nobis vtriufy Sicilu Regnis ,de^proteclioni- bus Pottntatuum ac ciuitatum �talu interfe diuidendis, Imperio�^ Italicopenitus vfurpando,feuveriuseneruando,&fubuertendoagebatur,proutlucex nonnullisin terceptis literis,quasonginaliter in manu noftraferuamusjiquideconftarc potent. At quum Gallus rex humsjpefixdsr�sjretus, cupdusfu* ditionisfimbniu ampliandi, vtoUto
|
||||
|
P O N T I F I C I.
violatof«dere,quodprius nobifcum 'mierat,per Robertum de Marchia rebellemfitb-
dit urn noftrum ad ipfius Ga�orum regisfiipendia conductum, ar nu in Dominia no- ftra GalliaBclgiu mouijfet,ipfius^ Gallt regis Duces, & n�lites in Italia agentes, etiam ipfius Apofiolica Sedis Dominia tunepojfejfa, Vrbemfcilicet Rhegium clancu- lum occupare conatifuijfent , fatemur tune Sanclitatis vefira opera diuum ipfum Leonem Galbrum amplitudtnem magis,quam nofirampotentiamperborrefcentem de ipforum�^fide b&fitantem,in part es nojiras adduclum ejfe,nobifcum�^foedus in- u]fe,quofuam Sanclnatem tnfua Apofiolica dignitate tueri, & Romanam ecdefiam adoccupataper GaUos reftituere,& redmtegrare,necnonilluftr. Franctfcuin sfor- tiaminpaternumfo�um&ftatum a Rege Gallo detentum reducereconuentmus, quodquidem adeo alacri animofufcepimtts,poflergatis, oblitis^ anterionbusgeflit in slatus,honoris , ac digmtatis noftrepr�udicium molitis, utnilalmdputaremus, quam duo magna orbis luminaria veftra Sanctitatis opera adeo infeparabiliter con- iunfta cenferiyUt inde mutua horum correfpondentia orbis vniuerfus illufiraripoffet, adperpetuamcjj vnionem, & quietem reduci. Hec itafy foederefreti, cum ipfius Diui Leonis copijs nofiris adiunclis, &,ut antca retuhmasjub veflra Sanftitatis prafeftu- ra,&legationepernosa^umexecutum^extitit,utVarma, & Placentia ecclefia reftitu�sjpfify l�ufirt Trancifco Sfortia tnpaternofolioflabilito, Ga�i etiam non fi- ne mjgnaiUorumftrage,Ducuinnoffromm virtute,illujirium videlicetProjperi Co- lumMM'trchwnisfcPifcbaria.acaliorumnoJlriexercitusDucitm, &militum,ab Italia ontnino expulfifuerint. Et lucfuntqua Leonis tempore vefira Sanftitaspro nobis eg�t,qu« tamen non itapapm irremuneratafuere, quum & ipfa Romana ec- clefiafttum !xbisauxeritpatrimonium,nonfolum Parm<e,&Placentia recuperatio ne,fed etiam nou: cenfus onere Regno nojbo Neapolitano iniunclo. vejira quoc^ San- ttitas (quodnonimproperandicaufafitdti�um) aureorum decem milliumpenf�o- nemannuamfupraMetropoli Toletana, noflraqmdem liberalitate ohtinuit. Quid autem Adriani temporegeftumfuent, differamus. Nouit Sanclitas vefira quibus tuncfauoribm Adnanus in eiusgratiamfufcepijfet Cardinalem Vulterranum vefirx Sanchtatisamulumyacerrimumtfeaduerfarium, quidi�iusartibus, &medtf's mve- Jlra Sanctiutis caput nioltretur,acqualtter eandem vefiram San�iitatem k Floren- �n& Reipublica adminiftratione excludere conabatur. Nouit etiam nos itafuarum rerumfmcfefamilia, ac ipfius Reipublica Florentinxprotetlionem, acpatrociniunt jufiepijje,etiam cumfiatusfui,acfuorum nepotum tncremento,ut binc Adrianus ipfe noftrofauoreynoslr�^intuitu ,non folum vefiram San�titatemingratiamtuncfit- fcepent,verum tantagratia profiquutusfuerit,ut nihilin rebusfiatus, qua ahcuius momenti cenferentur,vtjha Sanctitate inconfulta tentaret.Hinc�^ Vuiterranus ve- fir& San�itaits aduer/arius,quum mdignatus nonnu�a cum Gallis (fits mterceptis hteris) molirividmtur,AdriaritiuJfucapturjn vinculaj3con^cim, debttaspmiat e
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
daturns,ni Adnano mortepr&uento, autorit at e facri Cardimlium CoUegijpro noui
l'ontificis cleilione liberatutfutjfet, & inde eleclione facta, eorundtm Cardinalium intuitu,a vefira Sanditate veniam obtmere meruijfetjicet paulo poft diesfuos clau- ferit extremos. Non dijfitemur tamen, ipfi Adriano viuente, poli quant in illtus gr a- ttam SAH�'itasveslrareduilaextitit,illtusoperamnomodicasjruginob�fuijfeinal~ lidendo eundem Adrianum adfadus i�uddefenfiaum: Qup medio Galli iterum in Ita luim redeuntes,Mcd:olanutntjj obfidentes,f«deratorumpr<ifidijsdenuo vifti,repulji% fu�re. Quodetftinvei�r�SanftitatitPontificatufuerit exequutum, id tamen fub vexi�if,& copijs eiufdem AdrianijnvimcfepraambulifaderKaftum extitit,quodve- ftra Sanclitas opus manuumfuamm dejpiciens (nouus bomofa�us,noua�^ dignitate dffkmpta) nequaquam approbandum,fiu innouand� cenfmt: licet ipjiusfoderit exer quutionem,inquac<tterifaderatitttncfirmiter inftftebant, concurrentibus etiam Vtnetorum copijs,prout ratiofuadebat, nequaquam impediendam een/kerk, quum etfiprafidia ecclefis, eo tempore cejfajfent, non ideo minus noHrorum vitloria in ma- nu ejfe videbatur.Non tamen oh idveftra Sanclitatis auxilia, atfycofilia tuncprafti- taparuipendenda cenfemiu,verum pro bis & gratias tune egimus & adhuc agimus, fimulfo nos veslrjt Santfitati debere, & obnoxios ejfeprofitemur, qui etiam vicesnon folum reaprocaiyfed & multipltcatas, & longe maioraprafidia /ficafusfe obtuliffit, ve�lr<t Sanftitati ipfi% Apoftolicitfedi,pro illtus tutela,&augmentofemper exhibert paratifuimusdy utfiliuspatri conejpondet'e: a que etiampropofito, quicquid in nos fnlfofuggeftumolitumvideatur,nequaquamanimumnoslrumalienaumus,necalie naturifumus, ni maior nos vrgeat necefitas in occupandis no�iris viribus adrerum no�lrarum tutelam,addefenjtonem,quam tamen ita moderatamfumpturifumus,ut ab offenjionit liminbus,quant�fasfuerit,abejfe videatur.Hoc enim moderatum tem- per amentum nos Chrifto,cuius vefira Sanclitas vices in terris gerit, debereprofite- mur.ReprehenditvefiraSanilitaiquod nonfideli confilio exercitus nofirt duces in Gd�tamtranfiuerint,inferensquodexeointempefiiuo,utait,tranfitufuccefferitce- krior & grauw m Italiam Ga�orum irruptio,Rege maxitni nomtnis exercitum �i- cente,ac vrbis opulentifima Mediolani ab tuis receptio. Nes, TSeatij$imePater,nec ex~ cufamus illtus tranfitus cofdium, nee impugnamus.ldtamen nob� inconfultit act urn non extitk,qui idnu�a iufia ratione negare poteramus llluftri confanguineo noslro Carolo DuciBorbonij AnglicU etiamprsfidijsfretOtproJuiftatusrecuperatione, qua eo qttod nojhisfi addixit obfequijs,priuatus extiterat.Durum enim, acprorfus inbu~ tnanum vifumfuijfet,fieo Duce, vicesj^ noftras in Halia agente,obtenta de commu- m boftevi�oria, eiel�'Kc^ inde Gallis-, viclriciaarma eidem denegaffemusadrerum fuarum noftn caufa,.utpr<etendit, occuputarum cenfiquutionem, vbipotij�tmb ex eo exercitus noftn inGa�iam tranfitu Italia quietior, at liberior remanere vide- h t infolemijs, quibuspkrum^ viclores tnititti
vb
|
||||
|
PONTI'MCl
Wfoient,magis exonerata & exempta reddebatur. Sedquum aliter res tuncfumf-
ferit,qukmputabatur,nonquidemnoftra,feuDucumculpa,fedbe�iforteitafuaden- te,utvittoriaquakdeoeft,nonitapaf�mpro voto hominumvaleatobtincri, valuit faltemDucumprudentia,audacia,acmagnanimitasinreducendoopportunotempo- reexercitumtUafuminItaliam,quoipfius GaUorum Regis impetus compefci pojfet, illtusfeconatibusobftfti: qui profei�o.utifidedignis nobis relatum extttit, a veftra San�itateeius^miniftrisadidperfuafus, &mcitatus (quodtamenpro certonon babemus nee itapafim credendumputauimus) eamprouinciam bclli Italicitam acri ter,impetuofejj tentauit,utfauentealtij�imo iufta caufa noftra, viclus cum maxima. fuorumclade,nobis per VkeregemnoftrumNeapolitanumcaptiuusfit redditus , & inde a nobufub conditionibtts veftra Sanftitati notis liberatus. Excufat veftra San�i- tas quodquumDucesnoftnde defenftone illarum regionum Jpem totam pofiiijfent, acdeeamtninfuper, qu<eneftr*erantpropr'u , periculo cemmouerentur, eademL San�ttas veftra in magno ctiamfuarum rerum metu ejfet, eis conuentionibus occur- rerecoaftafueritimminentipericulo, quasaitnoseptimenejfe. Nostamenearum conuentionum reram noticiam babcrenonpojfumus, qtu nobis infeijs tranfai�t fimt,quatunqnam vidimu$,feu legimus, qm etiamminijbunoftrUnunquam oftenfifit�re, rit ipforum Gatlorum relationi ftarevellemus, qui aliter rem geftam diunt,q.veftra Santtitasfu� nobis literis nunciauerit. Volumus nihilominuspotius ve- ftra SanHitatis aflertioni cofidere. Recolimus n.dunt eadeSanclitat nos de huiufmodi couentiombui(rebus adhuc fub ancipiti Marte laborantibus)fuis literis mcnuifet,ajji rens niimde eide San�ita� quxfitum,quafidem,&fecuritate,idexigente,uta�ebat, nece/itate,eliciens indefuturapacu aujpkm,quum ipfa San�itas de confuetofuo er- ga nos animo, atfy voluntate nibilomnino remifijfeajfeueraret,cepimus tune hacin bemgMore~partem,veftraSan�itatUculpam,nequaq.arguentes,necdeeiufde,utaie- bat,erga nos animo & voluntate dijfidentes.Id.n. potius qttorundafiiafionibus tribu- endum cenfuimus,qui vtres noftraffua detrattionedeprimendo,boftiumque potentia txto�endo, veftra Santtitattfuafirant,res noftras infummo difcrimme cenftftere,ho- Jiiumvero roburin excelfo culmineflorereftcpriftina'veftra SanttitatU voluntatem in quandam depittam necefiitatetransformantes,licet reuera nulla vrgens necefitat fubeffe vtderetur,nec tanta er at in ipfis nofhi txercitus Ducibus dejperatio,aut trep'e dat 10, prout Santtitati veftra inftnuabant i��tutfaderu autores, qui Santtitatem ve- ftram terrereftudebant,quodex ipfo rei exitufequuta vitteria clarius enituit,ex qtu $otiw,quamexeof<xderepacitaujpiciumfumendumvidebatur,niquorundammalt- gnantiumartesfuispotiuspaj�ionibus,&cupiditatibus, quamfitluti Reip.intenta, foni�umidopus perturbaffent, Commemorat veftra San�itas quafibifuerit cura, qua cautm rerumftraru,ajferens tune rebus noftris non minus gproprtjs cauiffe, Gal hrutranfttttin Regninoftrifines multis rebus remoratafui/e, bkrebaturquid�no- ( z
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS.
ftra irrveftram Sanclitatem dcuotio, ut Sanclitas ipfa tali officiofungcretur, idj} ex-
pofiebat Reip.falus,nevbcrior ignis incendereturjicet ex ipfo effeclu potius patuerit Gallos ipfos tuncaliquamdiuin itineredctentos,ut a Sacri Impertj cimtatibm Luceti fi,& Senenfipecumasac tormentaadbe�um contra nos, acRegnumnojlrumdijpo- nendum extorquerent,ut quietum ipfitis Senefis ciuitatis slatum tune turbarent,ty~ rannos intromitterent, ac pro eorum voto eius ciuitatisgubermum mutarent,eam ciuitatem a Sacri Imperij deuotioneomntno diuerterefatagentes, nouai interim co- pias in terris acpatrimonio Romante Eccleju ex ipfispecunijsab Imperialibus ctuitati bus extort� congerentes,quibus ad Regm noftri inuafiene mtimtiores, acpotentiores ejfepojfent,m Deus Opt,Max. vicloria noftris apud Ticinum collata,eorurii^Rege ca- ptiuatQ,tantumhtiterroremincufitJ[tt,utnonamplnisdcinuafione,fedpotius dceo- rumfalute&fugacogitarevijtfuennt. Sedatt San�itasveftra,quodfifocietatem eorum fequt volutffet,maxima cidemprtmia nonfolumproponebantur,fidetia:npa- rata effent At qmfumus qua ratio? qua itifla caufa,quis hone��m color vefiram San- clitatem direitum eiusfeudidominum moueredebuiffet, adiuuandamtnuajionem contra propriumfeudatanum mitale merentem,nec talefacinus cogitantem,abfen- tem^j,necmonitum,necimpetitum,necdealiqua iufla cauft fubtrahendi feudum conuicium} Tenebatur enim vejira Santtitas ntrefeudi,tanquam dtreclus illhis domi- nus,potius nos infeudo tueri,quam inuafonbus aditumprabere, autfe focium inua- fionisprtftare.Eodemenimordine, quo teneturvaffallusprofeudaDomino feruire, eodem ordine tenetur Dominus vaffa�um infeudo tueri:& ex quibus caufts vaffallus feudumamittit, exeifdemcaufisDominusdireftaproprietatefeudt, illiuscfedire- flo domimopriuatur. E/� enim ipfiusfeudi natura, ut vltro citroc^ obligattonentpa~ riat.Facilequidemfuiffetyimprouifumregnum, acaddefenJionemnonparatum,nU tale metuens aggredi, &forfan inparte cceupare/edan idfien licmffet,an htcpafto' ris officia c�ueniffent,cogitet Santtitas veftra. Qua enimpramia offerripoterant, qu<t Chrifttvicarium ad tam immane facinm induxiffent? Sancliw ttaj^tunc confultum extitit veftra Sanclitati utpumtjs illis negleclis, non tentaret quodforfanpro voto nonfuccefiffet,nectentatmn,ceptumueconfummaripotuiffet,Jic^merito,utveftra inquit San�itas,plus apudeam valuiffe debuerunt amicitu noftra merita,quampr<t mium v�um.Verum et ft melioremprafumptionem ampkeli velimus, mlifo de intrin- fecis veftra Sanctitatis tor dis iudicareprafumamus, quod vero Chnsli Vicario non congrueret,non tamenpro comperto babemus,quidcejfante vicloria Sanclttasveftra. 4clurafuiffet,quaiamfubancipitiMarteftatumMediolani colerefequetlri, ac de- pf\ti,a noftrorum Datum manu,&prateclioneeripere,ac infiiapote�iatem, quam- dm depace traclaretur,reponere,ac reducere conabatur: qua etiam ,utadtdnos, & Ducesnoftroicogerctjllorumfyvircsmmueret, ac necefiitateminduceret, afferens «nteccffowfcedHsfuccefforem non ligare,(urauit,utaiwu, riofolum Florentmorum, lk
|
||||||
|
P O N T I F I C I.
aliorutnfaTotentatuumpr&fidta ,qu& ex Adriani fiedereadcontributionemdefen-
fiuam debebanturfubtrahi, &denegari, verum &noftrisVcnetorumpr<zfidia,ad qu�particularifaderetenebanturfuftulijfedicitur, hisfuadendo, necopiasfuas,ut tenebantur,no$lris iungerent,utjic noslri omnifcederatorum auxilio de�htuti,priuf quant in campumprodirent, hoitesf� adorirentur, coaclifuerint non finefiitnmo la- bore, & noftris, de Serenipmi Archiducis fiatris nofln impenfis nouastum equitum turn pedttum copias ex Germania educere, & cum hts exercitum noftrum avgere,quo bellum aggredufyeratamifevicloriam nancifcipojjent. Subdit eadem Santlttas quod fequuta noHrorum vittoria contra Gallos, quum omnisfibifublata contentio videre- tur,jinefycupiditatis,&partiumfujpitionenob�h&rerepojfet, magnutrJ^ innobis l talm beneficium, & Clmftianiutis totius pojitum arbttraretur ,nonfolum f «dus firmauit,fed quo no�iri Duces egentespecmu.exercitum alere, ac fuftmerepcjfent, centum illis dedertt Ducatorum millia, conditione appofita, ut ft de f ader e aliqua no- bis dubitatio oriretur,ilk Sanclitativeftrapecuniart�ttuerentur. Fatemurquidem Beatifi. pater,vi�toriarn illam,omnemftbi contentionem meritofullulijfe finec^ cu- piditatis(a qua femperfutmus alieni)partittm0.000000ujpitione,cuw nullafuberat caufa, nobis h&rerepotuiffejmniifa ratwne arbitrandumfuijfe,ea in re totius \talu,ac Cbri �ianitatii beneficium repofitum,ni zjmtniorumfemtnator illius fiuUumfuffocaJfet. Dijfitemur tamen eam infoedere conditionem appofttam, quodft dubitatio oriretur, j>ecunianofirisl^ucibusfotuu.veJhaSanclitatireslituerentur,quandoquidemipJ�ut reigdhferiem long� aliterfe habere conslet,nec de tali conditione vlla in ipfofcedere mentiofa�a appareat,verum in quodamarticutofeparato, & a capitulisfcedempe- nitus exclufo narretur: quod quum veftra Sanclitas ad (atisfaciendum exercitui no- ilro in Italia exiHenti, duitatesc^ & oppida Sanfti Komana ecdefi&fubiecla ab op' pre/ionibus mihtum fubleuanda , falutem^&tranquillitatemltalia conslttuen- dam,fummam pecuniainterveftram San�litatcm,noslrosj^0ratores exprefam,fuo dr excelfe Reipub. Dominorum Florentinorum nominefefiluturampromifijfct, qu<t pro tuncadfexaginta mi�ium Ducatorum aun er at afcenfura,oratores nosln eidem ye�lrx, Santtitatifub iuramentopromiferunt,quod cafu , quo foedus cum ipfis noi�ris oratoribmpercufum,&capitulain ipfofcedere contenta non approbaremus, nee ra- tificaremus,omriisfummapecuriu,quxperve�tram Santtitatem & dominos Yloren* tinosfolutafuiffet,eidem Sanclitati &�lorentinis integrere�litueretur,cum eaadie clione,quod donec reslitutio integre et plenefattaforetfadus interea,et omnia ipfius foederu capttula advnguem obferuarentur. Quum itaf�fadut ipfum, acfingula capi- tula in eo f ceder e comprehenfa quamprtmum ad nos de�tafu�re, rata &grata ha- buerimusrfoftr&cfe ratificationis liter as cum ipforum capitulorumfaderis infertione, in forma debita expeditai veHrx Sanclitati exhikrifccertmus, quas & vidit, & le~ git&palpauit^dandofumhcipc, minerepotuit, mficiari nonpotest,quin f 3
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS.
purificatafueritpernos conditio Ma,qua defici�nte,pecuniarum reftkutio er at fan-
da.Quxqutdemconduw,&parttculariiconuentio,prouti�iusverbafinant, nequa- quamnosvrgebatadahaextrinfecusdfadercautfiparatimgejia.veltraaata quin
imoponus, etiamfipecuniarum reftitutioni heus ejfet ( cuius tamen contranum eftenditur)firuandum tamen er at f «dus interim, l quo iuxta ipfiusfeparati articuli fenemJmepotlicitorumviolationeexcedinonpotMt, nee adcontranafadtra licite deueninvaliut:fic^fat�errone�1&(faluapacefitdklum)pmerventatemrefer- tur,qU9didfxdusnonplan�anob�acceptum>necprobatumfuerit, qui&plane& integre,utpr4ertur><>mnia infeedere contentaprobauimus.ratafa bduimm, nihil pemtus de conten�s in eo.nec etiamfillabam,aut literam omittentes. Quodfivei�ra SanaitashuiufienoffraratificatwnisliterasreciperefuasfrreciprocJTtit par erat
tradererenuit,nifimultraderetur mificatioduorumalwrumarticulorum, dequi- busexnatpfumf<edusperfiriptAparticuUna,nobista>ncninconfultis,feparatim,&
adpartetra�latumfuerat,adquorumjJapprobationeexvif(�der�,utpramitti'tur3 nonaJiringebamuwileftquodculptnoJiraafcribivakat/fifcedusiUudmimmefer- uatumfedpotiut indevioUtum extiterit. Ab hac enim culpa et labe ommno altenifu- mus.Et ut idplaneltqueat,placeti�orumduoru articulorum extrinfecus tra�atom fubftantiamnfem^aufai�^dijferere^uibusnonitapafimpernosapprobandivide-
rantur.Ex bu enim duobusarticul�feparatU,alterfalis inftatuMedtolani dtftri'buen- di,quum tda nottris Oratoribtufua Sanclitas expofceret,ut tuxtafcedm per nos cum Leoneperculjum curaremus cum Duce Franctfco Sfortiafaleifdem modis, � condi- tiinibmaSede&CameraApopltcarectpi,nofri0ratoresadidrepndiJ[ent,non *fft<tntfltusnobisituyuluDominijDucatusMedtohni,proutamefueratcumleone, data iamper nos eidem Duci �nueslitura,fic^ rem cum ipfi Duce necejjarw deciden- dameffe:TandemipfiOratoresnoftri, non expreffo quod td nosJrononnneagerent, fimpUciterveftrxSanclitatimedifeorumiuramentopromi/erunt.quodillufirisVice-
rex curaret,ut Illufi. Dux Mediolani cum veftra SanStitate,pro huiufmodifale conue mret,Si igitur h*cpromifiio,qua non niftfaclum ttrtijpo��icetur, de iffi�. tertto ml vltraproniittit,quamtertiumiUumcuraturum,utDuxadconcordiamvemret,nU
cemdecernendo,nosvrgerevideatur, uthanc promifionem pucis�ratam babere debeamus, ita ut fine eafcedcritper nos approbati & ratifica� obftruan�a euanefcat iudicetidqufCun^mentiscompos.Quandoquidemnoilra/ementia,&utperitorum
confiliofieti didicimus, nos nequaquam adipfiuspromijlionisobfemanttam afinttot cenfebamus.rejpondimus tamen in boe modeftius veiTr* SanaitatuQuodfibmufmtdi Sanilitatisveaudefideriumnobispnus tmwtuifet, quamdeipfafalis di�ributione inslatuMedwkniadopusSmniJ[.Arcbiducis,fi-atr�noftricumipfiillunriFranci- fioSfortiatranfaclumeJfet,noiTramlibenteroperamnauareiluduiffemu(,utveilra S*nmtasbutHficvoticompufiem.VerumetfifiamdeeJfaionpojfemHs,nostameH |
|||||
|
cum
|
|||||
|
P O N T I F I C 1.
tum eo curaturos,ut media» te aliqtta hone�la recompenfapccuniaria, ipfefrater nv
Sier ius buiufmodi diflribuendifalis veftra Sancliuti adtllius vitam conCederet. ld enim <tquum,ac mttiwi vtdebatur.ne ius illud,quodetdemfratn nottropro tecomptn fapr&fidijper eumpraslitiaddefenfionem Status Medwlam.dcfictentibiu v�r�bus, ac cepijsveftrdSani�itdtis aliorumfy foederatorutn, eidem mfrucluofum redderttur. Alterverhexipjis duobusarticulisid'continebat, quodad tollendamdijficultarem, queintervettrmSanttitatem &nos inciderepejfet fiipercontrouerJ!aMutina&r TLhegij,offerebant nofir� Orttores utvejba Sanfititas confequeretur vtilt �pfarum cu uit at urn domimum,fuperwitatti, & diretfi dominij utre nobisfemperfaluojtAUt veShaSan�itasex tuncrecognofieret, & acceptant huiufinodi direSum noftrum dominium,acjiiperioritatem,ve8ra% Santtitas nobis, aut agentibus noftr� centen* millia ducatorum aureorum (poH recuperatampoflefiknem eorum qua tUuJiris Dux Ven aria a. tempore obittuleonis deeimiecclefixfubtraxerat) perfiluere deberet. }iuicpropofitioni,�' oblatiorit rejpondebat vejira Sani�itai profi &fede Apoftolica, buiufmodi oblata acceptare,proutproponebantur, excepta Jitpenoritate, & direcl* dominio noftrofuper dittit ciuitatibus,quam vejha Sanclitas recognofeere renuit,nc iuribus &fupenoritati ab Apoftolhafedepratenfispraiuduiumfieret, offer ente ta- men vejira Sanclitate/� contentam ejfe, ut ipfiusfitperiorttatu controuerfia videre- tur, & decideretur injra tres menfes tune proximos,per veflram Sani�itatem & i�u- firemViceregem,autalios,quiabvtra^parteJimuleligerentur. Etjihumfmodi/ii- perioritas nobis adiudicaretur,Apoftolicafedes recognofceret ,prout ab agentibus no- firiffueratpropofitum. Si veto Apoi�olicaf�di adiudicaretHr,vefira Sanclitas ex fut libera�tate,& exeoamre,quo nosprofequiprofitebatur, nobis condonaretrecom- penfam,de qua deberemus ejfe contenti.Hancveflr<e Sanclitatu rejponjionem, & ob- lationem ipfinoflri agentes ita demum acceptaruntjitfalua effent nobis omnia iur<t fuperioritatis,&domini} dtrefti in ipjis c�uitatibus competentia, &pertinentia, qui~ bus ob talent acceptationemprahtdicium afferrenon intendebant, confentientesnU bilominus de buiufmodi iuribus cognofii modis, &formisper diftam veflram Sanfti- tatem propoJitis.Si h*c 'tgitur tam difformiter,tam trrefilute, extrafcederis capitul* Aefcnpta in ea effent forma, qua vel nos ad ratihabitienem ( quam noslri noflro no- mine non promiferunt) obligaret , vel in nos actionem pareret, qua adid vr- gertpoffemus, nulla accedente valida flipulatione, nee poch formiter veslitOy vbi etiam tempus decifione prafixum illam impofibilem redderei , confulat in hit veslra Santtttac peritos , & comperiet nos nee ad buiufmodi partieu�arem ratt babitionem a�riclos , nee ex hmus defeelu pereujst nobtfeum foderis, & per nos indifferent er, acplane approbati obferuantiam fuiffe differendam , nee con- trario fxdere frtiflrandam, feu irritandam. Vt urnen mderatws cum ve~- Ut*
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
ftra Sanftitate pro fu�perjcn& qualitate ageremus, oslendimus ea, qu&pernoftroi
Orttores in hac re tra�atafucrant,nequaquam in noftrapote�late confi�lere,qui nee Imperij iuribtu prxiud'uare,nec iiis tertijauferre deberemus, nee in noftra ejfetpote- Slate illuslrem Ducem Ferraru vrgcreadreliitut�onempenorum,n�fiK armis offen- fibilibus coercer�tur,quije Imperij Vajfallumprofitebatur, & ea qua re�tituipeteban tur,de Saai Imperijf tuin tenere recognofceb.it, durumcfe videretur,pro ea re bellutn in Italia ins~laurare,fupplicauimus veftra Sanclkati,vt pro Italia quiete, & ne inde noui mot its ibide caufarentur, dignaretur eadem Sanftitas confentire, ut rtt tpfa aut f er iuslkia tramites, aut per compojitioneamicabilem cum ipfo Duce Terrar� fien- daterminaretur. Etqiwbuiufmodi oblata ve�ra, Sanftita� nonpUcu;j[ent,fuperue- mentepofteaRcuerendijsimoSan�lttatisveslraLegatoCardmalede Saluiatisadnos tranfmijfo,& veHn, Santtitatis mentepercepta, non recedentes a recto iufticia tra- mite.cupientesfe nibilommm,quantum fm ejfet,veslu Sanclitatigrattfican,obtuli- vtus adem nos operam daturos cum effcflu.quodjincprxiudicio lunum Sa. Ro. Impe- rij,feualtsriu6cuiuslibet , pojfet veftraSanftitasdumJibiexpedirevideretur, fine � cuiuft>�nirefislentia,fineci3armorumapparatu,fuajf>onte,perfe,autfuosddiddepu- tandos recuperare pojfejsionem Rhegij,& Ruber'u,cumfui$pertinenti)'s tenendam & foj�idendam,proutantea tenebat, &pofiidebat. Quod tanten Sanciita� veslra non placuit. Licet credere non pojfemus.eum qui Chnfti vices tn territ gent ,velvnius gut t& hiimamfanguinis 'taftura quamcun^/icularem d��ommfih� vendicareve�e, qui� idabEuangelkadettrinaprorfusalienumvideretur. Ouidigiturrebusfic�an�bus, nobiiimpingipopt,quodfceduf a nobis non plane accept urn , feuapprobatutnfuerit, quo colore noftrn ratificationis liteu recepta nonfuerint,quo iure ipfius Ve(ir& San- ilitatisreciproc��terttnobisfuenntdenegata,quajrontefideireligio, quant veftra Snn�itas in verboKomani Pontific�fuper ipfius fcederis obfiruaniiaperf�naliterprx- ftitijfe dignofcitur,Jpretafuerit,ac negle�a,cogitet Sanctitat vejba , ac de ipfa mdi- cet,anfic decueritab eofoedere difcedere,penitusjj rej>ugnantiapacifci,cum bis potif- Jimhqui eo temporepro ho�libus babebantur,contraquospotiusparanda er at defeti- fio ad eorum conatus repe�endos. Quodautem San�titas veHra adidfub�ungit,quum fropter amulationem quomndam ex Ducibus,& ingrata ctteris confilia, Pifcbari* Marchio nonnuUa ia�are, tra�are^ cepijfet in nofiri ilatus detrimentum, vcslram Sanftitattm i�a etiam confilia audiui(fe,nef<xdere a nobis reiec�o,penitus ajperr.ata, tidem San5titatideeJfet,vbiniti^iccenfiderepoJfet,NonpoJfimiusprofecl:o non mira- ri,q�� in boe veftra Sanclitas fuis literisprofitetur,qu& &fi'nob�-'fitfius a noslris du- abus,dlijsfy quampluribusfcripta,relata^fuifent, nufquam tamen a nobis cridiU funt,nec adlmc crederemus,ni veslra Sanhitas idaffiueraret,cuius confej�ione, & aj- fertione,tn bispottf�me,qu& propriumfa�lum concernunt,nu�aplenior, liquidior^ probatio ejjfepote�l. Qualia aut cm fuerint ea, qua Marchio PifiharU in nofiri ilatus detn-
|
||||
|
P O N T I F I Cl '
itttimtntumia�are,aut trattaredtcebatur, & qua veftraSan�itasdudiuiffefatt'
tur,quum in vtfira San�itatU Ut erts nonjpeafice declarentur, fedfub verlorutn in* uolucr� res tam nephanda tegt videatur,comprobanda res erit per ipfius Manbwv.it -literas,quapenesnosf�ruantur, ac per alwrum quorundamadhucriuentium tefti* monia,quihuiufcefacinorisconfeii,participes^fu�re, qmbusfatis aperte detegitur ipfum PifcharuMarcbionem non itaproprij honoris,ac confcientia immemoremfuif- fe,quodquicquam infiatus nofiri detrimentum tnoltrt cuperet, fedpotius aliterfin- xijfe,quam in animo haberet utaliorum m nos,acftatum noftrum tnolientiumfaftio nes,arincendiaparata,quorumiamfumumfen/�rat, verioribus indtcijs, ac argu- mentis detegeret,hinc^facilius nobispramonitis, extingmpoffent: fic^finxitfe de nobis male contentum,ut inde liberius in molienttumpartes vocaretur, omncmc^ rei fenemaudire,acfunditminte�igerepojfet. Utnc�[s Marchio ipfeadeamtragadiam vocatus,fimulatafide,ineam conjptrationem cum cateris illtus atttoribut conuenit, atque confenfit: perluftratisque omnibus ad tantum facinus patrandum dijpofttis, at fa par at is, ac tonus negotijfeneplane perjpeita, &intelleila , cuminh�veftr* Sanhitatispnncipalis ejftt autorit as, audimffetq3 Marchio nunctuadidper veftram SanclttatemtranfmiJfum,eid�fuiparte,utait,offerentefubcuiufdaApoftoliciBrettit credentia,Regni nofiri Neapolttani Inuefitturajtpojfej?ione,fi is in eiufdem Sanclita ris acfaderatorupartes cum coptjs nofiri cxercitus eideMarchioni magis affeilis trans ir et, atifc transfugeret,ut inde comunibtisfaderator�copijs,inter quas etiamGa�om c�pk cumingentiHeluetiorumanuadfm Regis liberattoneanhelatites, & Venetoru praftdia concurrere debebant, utetiam populisad Itberatione Italuconcitatis ,vno iclu,at^contextunofirumexercitumpr0rfusdelerent,nos^noHfol�4fiatuMedio- lani,fedetiaa regno Neapolttano,ac ab omni Imperio Italtco excluderent,ut inde San tlttas vefiranosetiamabomni Imperiaii dignitatedeponcret:FinxttMarchioJecon- tent�his annuere,fiidcum honorefinec^ incurfu criminis k/k Maiefiatis exequi lice- ret: & utfuper ea reperitiores confuleret,petijt quindectm dterum dtlationem, qui- l/tupendentibusjlli eratin animonobisreifenemconfcribere,prout&fecit,necideo-. minusfe Apra�icis abfiinuit qui ettam adhancfaclione magis colorandam.babuit ex Vrbe conf�iumperitorum,quo eidem Marchwniperfuadebatur, eundem licitepojfe, (Lcfinebonorii,feufideiitatispr&fiit&Ufione,feupr<uuiKio,fmeq3incurfionecnmini$ Uft maiefiatis,in par te s veftr<cSanctitatis tanquafuprenn do mint illim Regni trans* ir e, feudumifa ab eadem Sanclitate/ufcipere,vbipott/�ime ipfius San�iiat� iuffus ac* cederet.Sihdicigitur,PaterSantte,verafint,proutnarratMarchio, quivfyadvlti- tnum viujpimum in eafemperfententiaperfiitit: ft fint illa taftata, atfe tra�lata confi�a,qu�VefiraSanclita(etiamaudiutJfefatetur, videat tpfaSan�ttas re�ofia intellci�usoculo,fichactantopafioredigna cenfeantur, injpiciat qualisfructus tndc co�igipojfet,qualefcandalum,quantusc^ tumultm ex fris in ecclefiaPei,ac in rniuer* d
|
||||
|
RESPONS�O CAESARIS
fa Cbrijt'tana Repub.rufceretar. Mifiranda qu'tppe res ejfet, acab omnifideR (atJmli-
eo dvploranda, in qua tra occupatur mentis no�ln ludicmm, vt quafifgmnmmiMfo» rium,puteniM,cuifides tribui non deberet, quumpotifime,vt time. liquid» ofiendi- musyceffetfundamentum illudfttis manifesl� crroHeumjmmopenitusfalfum, de fa- dereanobureied:9,quodnunquamreieciitm,fedpkneacetptumccr.li.it. Sedaitve- ftraSanftitasfiaverbisadfaclanulltimadituni tentajfe:vttn*tnfii fe res haberet, ntlfy de folie tent at um ejfet, qutafaciliuspro verbit verba reddtpoffent,facl.t aatem pro infeiiisbaberi nequeunt. Atc^ veilra Sanilitasfe de eo offiao comendat,nos admo. neri mandajfe, vt Ducesnostros in Ita�a, quorum in manu res noshterat,curaremut de nobu ejfc contentosjnnc pr ob.it toncm eliciens, adem ejfe curt, quietem, �jiabtlu tatem,rerum nojlrarummoluimiu tnftdari id offiaum a Sanilitate vejhaprtjlitum, eo tamen tempore, quo idem Marchw totius reiferiem nobu aperte dijferuerat. Cur autcm tuneve�lraSanftitas re tam detefta,idnobisnunciandumcenfuerit,ide'min- duw ac confeientix commendamus. Volumus tamen boe in-benigniortm partemfufci* fere.Atfubiungit vtslra Santtitas quodtnaximacumgemitu, & dolowfw, at<fe Ita. lix tottus, quum Duces nei�ri ftatumMediolani occupajfent, attfa arcemin qua Fran- cifius Maria reftdebat,circumua�are in�tttuifftnt,poslulante a/c curam, &jiuerita- umaduerfnsindignitatemtantaltaliapericulo,omnibusnot�,at^ignotisj}agitan' tibut, paratii qui arma, & auxilia conferrent, cunctu prope Chrittianitat� Regibus rcll�Mi Santtitatem animantibus,quum non videreturpojji rejifiere mmit�,quere- liSypreobusjj i�orum,quum vos-officij veslri debitum, \talu calamit.is, �'periculum commune comntoueret:tamenaduenienteper epsdiesadveftram Sanilitatem Cotn- mendatore Herrerammao noftro tractandi eau fa mijfo,relapfa eadeSanSitasinpri- ftinamfpem & cupiditatem beneuolentu noitrxfibi quou� modo conciliand* dimif. Jistonfilijs, conjpirationibus, ol/Uttombusej. cunftorum,graui omnium indignatione, &querela, quifeaveftraSanttttatedef�rtos conquerebanturadnosdenuoconfugi- tndumputnuit,ifturendo nobis compararegloriatnpacanda Chnfit.imt.ttu,et mode. rationa naUra omnibus dedaranda: ficcfeea conuentionum capttula paucis, vt ait, in locis kuiter immutata nmififfe adnos comprobandafcripftjfcifo manufua liter at, qm bus per Dei mifericordiam obfecrando, vt depe�ere vellemtu eamfujpicion�qu* de «»� jtra nimia cupiditat e omnibusadfmebat-.perpetuitatem, &fruttum ammtufiu n$ bupol�cebaturjofiliumcfefideledabah&qutpctendaerantiomnkumbumarittatt & beneuolentia a nobis petebat ,fecuritaum videlicet Italix: Duci Mediolani ,ji quo f allo erraffet,clementtam:ve�hn Sanclitati,amorem, Qua tot iltius opera, at (fa officia erganos,aliatfequamplurtma,qu<enob�quotidiepos7ulanticoncredebat,exquibusno bis c�mmodum,attfo honer quotidteatcrefiebat,vt ait,paruipaidhmts: bis multip�icu urn querelarum,accufationum,& criminationufafciculum ad�ungit. Quibustot,& tmtistytwquit,miurijs, & caufisinuitaycflraSaHclitas &genifs, de nobis dejp &
|
|||
|
P.OKTIFIC1,
*t,& difltdereeft coacla.fiam^amkitiam, & kneuokm iam,quam tctiens,vtaffe~
nt,repudiauimus,multu,etmagnu Regibus adiungere.quor� optimum in cbriftiana rem &fedem Apoftolicam ankn�,fi veilrajanclitas ajpernata ejfet,nm iampaslork, & communispatmlaudemfedjhperbi.&infolentisnomenacquifwijfet. Hm,pater Sancle, honend* quide, &penitiu abominanda cenferentur, nifcuto vtritatis circuit datiM-iuJimdic4lttmni*t,conuitia,improperia,crimma,fA(�noragsJto(rifobiei�arc-. fellere, atfingtdattmfut) ordine extirpare, & eneruarefiuderemus. Non quidetn b<tc Gbrtjitimo principe d�gna(fiverafer�t) fedpotmS'Opudmferosretodendacenfiren^ tur. Vt igitur buiu/modi calumniar�nobitfalsb obie�iarumfafiiculum dirumpamus ^coUigatojpiculainnoscome�a,feparatim,acgradanmeneruemus,cogimurhij{o' rum,nofabukm recenfere, qua rerutn geftaruveritas in lucemprodeat.Etquum ab occupationeftatus MedioLtni,arcis^ obfif�one.buiufatodi calumniarumprincipalior fitmatur occafio,binc�^penderevideantur leges &propheta horu omnium,, quk in not molmt ur & tcntantur.cofcquens e�l, vtpro no$h<t villicationkdebita rattone redde* da, & nequidocmlti rcmaneat, n�ueferui neqaam nob'u nomen, &formam copare- mus/edpotius feruifidel�, & bom,qm in regnum domini intrare valeamus,abipfifli pite inttiumfum*mus,et a capite rationereddtmusvponet.nibilquodadremfaciat, omittentes. Res igitur,vt apertifitmii o�endetur argumtis,ficfe babet.PoltquaFraH cifius sfortia buius nominis primus, & moderni Francifii amn patemus ducatunt.ac ftatum Mediolani n.tcius efl,feu verius occupauit,qu�U non iutraretperesli�.fedper feneftram.nec defi�deret a linea vicecomituduc� Mediolani,fid experfona rxorisad takfcuduincapae�iusdi�liducatuspratederet,&tjnquaftrenuuj,prudes,acforttt nat m bc Ut dux nohabuerit in ipfius ducatus ajfequutione cotradittor�, nunqua tante v,ne 0.000000e+000iusfiliusprmogemtus Guleacius Maria sforcia, nee ex eoprimogenito nepos loannes Galeacius Sforcia ipfius Ducatus Mediolani lnue�ituraa Sacro Imperio ob- tincrepotucrunt.Succefitbis ludo.Sfortia moderni Francifiipater,quiaffinitate ei Dtuo Maximiliano Otfare auo noilro cotra�a, primus exSforcianis Inueilituraob- ttnuit pro fe,&'filijs,ac dtjcendentibus fuif ordineftuccj�mv.graduprimogetnturtfer uato:Quo ludolt'uo primo inue�lito adbuc viu�te, infurrexit aduerfus mm Ludouictts Aureliariefium.Dux,indeTrancoruRex,eiusnominis duodecimus,pr<etendens,quedfi exfcemtna linea quijpiam in eo Ducatu re�l�fuccederet,ipfepr<eferendusf<iret,qui ex dejlendcntia Vakmns.Fb�ippi MarutVkecomita ven Ducisfilia legitima ortum trabeb.it, patio etiamin contraelu matrimont/adietto, vt deficientibus mafiulis,ipfk Valentinafucccderet,quedvacante Imperio afede Apo�lolica apprtbat�dkitwr.de en im laaien approbationisviribus mie difceptandi occafio non offertur, ipfa ai�tfamilid Sfarciaca ab i�egitim* ptHerioregenita origine duceret. Ortum e ft hinc bellum int er iffum Ludoutc� Awrelianefan, inde FrancaruReg�,& �cluLudouie�sforciam, qi� |
||||||||
|
tillvirib&^omMHif�SaDttfat^&ftatutK�HsexmtJ�deria
|
p
d t |
|||||||
|
uutm
|
||||||||
|
RESPONSIO CAF/SARIS
Ga�iam duttus esl,vbi tandem dies/hos clau/It extremos.UwcLudouicus Kex intelli*
gensfe non ejfe tutum in Ducatu Mediolani,nift afacro lmper�o Inueftituram ob�ne- ret,initofcedere cum diuo Maximiliano G&fare auo noftro recolenda memori&jt�ofy de matnmoniofeujponfa�bus contrahendis int er nos, & Claudiam ipftus Ludouici re gis primogcnitam, reuocatac^per ��um Diuum Maximiltanum Inueftttura eidem ludouico Sforti<t,& liberis antea concejfa, Inueftituram ditti Ducatus obtintutpro fi,&dittaClaudiaeiusfiHa,cafu quonobiftumnuberet, ealegeadie�a, deexprejfo ipftus regis Ludouidy/uorum^ Oratorum confenfu,quodfifim culpa noftra, dtftum matrimontummter nos,& Claudiam quouis modo effeiium non haberet, proutnon habuit,reddcretur ipfa inueftitura ditto regi,& Claudiafilu concejfa,pemtus ineffi- taxynu�iusjj momenti, veritm omne nis diiii Ducam$,& ftatus Mediolani ex ipfa in- ueftituraconcejfum,innosreclaviatranftret:concejfa ex tune �lis confentiennbus, in e urn cafum noua inueftttura, in noftri perfonam, prafente adtd,& noftro nomine ftipulante,&acceptante,reliqua^adidrequifttafolenniaperagenteSerenipmo,fe- lic� memoru Philtppo Caftetta Rcge,patre noftro. Quam inueftituram in folcnni for- ma conceptam,&per tpfum Diuum Maximihanum tune expeditatn,adhuc hodiepe- ves nos habemus.it licet eofadereper regemLudouicum violatojiila^ Claudiaeius filia matrimonio copulata cum tune Duce Angolemenfi Franctfto moderno Francom regejicife conditionepurificata,Inueftitura nobis,utprtfertur, conditionaliter con- t�jfa validum robur & effeiium obtmeret,ut ius diftiDucatus,&ftatus Mediolanijn nos translatum cenferetur. Ipfe tamenDiuus Ca/ar Maximilianus turn quia publi- campotius,quampriuatamxnhtatem curabat, turnquiaputabat ius nobisex Inue- ftiturapr&dii�a qutfitutnjaluum eJfe,nuUumquepraiudicium nobis tune pofe affer- ri,quiinpupiUari<ttateconftitutt,fubillwstutelaregebamur; quo tutefo offiaofre- 1in, nis i�ud liquidum,quod nobis co7tipetebat,nec tacite,nec exprejte remitterepow rat,nouam eidem Ludouico Ga�orum regiproft, & dtciis claudiafilta, & Francifto genero inueftituram concefit, nonnu�is etiam conditionibus nequaquam obferuatis ffirtftam,ac a nobis,quiimpotifomumprxtenderepoteramus,minime approbatam. Qua de reDiuus ipfe Citfar Maximilianus vwlatifaderis vindiclam proj�qucns ,.ex fulfo abipfi ducatu Mediolani di�o Ludouico Tranccrum repe,fnb coloreprioris lnue fittura Ludouico Sfortta concejfa, &,utpumittitur,reuocata,nolii iterum in pupil- lari atate,acfub illius tutela degentibus, Maximihanum Sfortiam eiufdem Ludomc� . Duciffiliumprimogenitum,ad ipfum Ducatum &ftatum Mediolani admiftt & in- duxit. At ispojfejfor effe�ut,immcmor beneficijin eum collati,plura cum Gallis hefti- lus in Sacn Imperij dedecus, etdetrimentum molitus eR,indej^ tnito,acpercujfo cum bisf<xdere,prodtditetfdemarces,�'ftatum,acadboftestranftuit, cefitj^ Ducatui. Ex cuiusfelo»u,ftquodius in eodem Ducatu habutfet,adSacrum imperium deuolur iatur.Atqmm modern® ra Framtrum turn expwenjo iure itweftitur* ludouuo |
||||
|
P�NTIFICT.
T.egi eiuffocero ccccffk, turn etiam ex itire ceffo per dtttum Maximilianum sfortiam*
ipfius ducatuspojfefioneposl Ludouui Regis mortenaclus ejfet, nuttaper eum, feu d� urn eius nomme noua inueflitura ah ipfo Maxitniliano C<efare,neca no�ispetita, feu obtenta,fu nos &ftcrum Imperium contemnendofluracfe etiam contra decus �rho- norem noftrum,& ipfiusfacri Roma. Imperij moliendo, & m nos ejufdemfeudi Do- minum ceruicem eleuando, arma^mouendo,proutfuisproprijsliteris,acnotorijsgei ftis innotuit, etiatnfivaitdam antea Inuei�ituram habuiffet, prout non habuit, omni i Ui us commodo, omnifo iure,ipfo failopriitatus extitit, idfetotum ad nos, &facrum Roma. Imperium deuolutumfuit, vtjicl�uslris Trancifcussforcia in codem Ducatu Mediolani nu�um iuspojjitputendere, nifiidex noHra hberalitdt� &gratia confe- queretur. Non enim ex Inueftiturapaterna ius aliquod haberepotesl,J}ante rtuocd- tione, vtpramittitur ,faftaper ipfummet concedentem,eo fcilicet tempor�,quo non- dum eidem Francifco Duci ius in requaj�tum dicipoterat ,fedduntaxat in Jpe, quod faaliusto�itur, vbipotijsimeplenitudo acceditpoteslatiscum certa ipfius conceden- tis, acreuocantisjcientia .Non etiam excefione,feurenunciationedt�tiMaximilia- ni eiusfratruprimogeniti, qui nullam de eofiatu babuit inueliituram,fcdj�mplicem detentionemnulloiurefuffultam,cuipariterobslabatpatern<tinueslitur<�reuocatio� Jicfe i Ui us ctj�o nulliusfuit effeilus. ' Nemo enim plus iuris in aliumtransferrepotesl quamipfehabeat. Seddemus Inuei�ituram eidem Ludouicopatnconceffamjnfua robore permanere, ipfum�^Ducem Francifcum iuxta illius ordinem ad fuccejsionem vocandum, non vocatur ex ea nifipojtmortemprimogeniti, quiadhuc vtuittjicfy non euenit cajus qui ipfum Francifcum admittat. Non enim primogenitusjimpliciter rei futauit feudum antefeudi adeptionem, vtfier et lecus fequentt ingrad�;fedadept9 feudo, vbi defruttibuspro libito eius vita comit� dijponerepoterat,etia'mrnuitopre+ pinquiorefuccejfore, cefiit, ac renunciauit. Et q�um ideg�ritpacifc�ntf� 't�ht hii�kbt� & delinquendo in Dominumfeudi ,totum illudius, quod eidem in MaximiHanspfn mogenito competi)jfet,adfacrum Imperium deuolutum extitit,fic�^ nos nullo iure co- gebatnur, etiam firmafiante�la primainueslitura,bwufmodl�>ucaium Mediolani concedere ipfiilluftri Francifco Sforcie/altem vita comit� ipfius Maximiltaniprimo' genitt,quinimmoiuremeritopoteramusDucatumipfumpenesnasretinere,eofein- terim vti,fiui. Obijaetur nobisfcedmpercujfum eum Diuo Leonejitper quo tamtn nul lumraltdumfundamentuminfauoremdihiFrancifc�Sforaiitdificaripotesl,resejl interaltos afta, nihil ibidem eum Duce Francifio trdilat�m eslynecquijpiampro eo ibidem interuenit,nuUusfypro eo ftipulatusextitit,att ius slipulandi tjf�t. Ft flinter (ontrahentes res ageretur, emerger�t qu�lio, an is qui ex eoficderefefundaret, pro partefua impleuijfet (juoddebeb.it. Sedfateamur omnia (�lennitergeSta, & tmpleta, ipf�mfafadw ferc�jfum &fliputatum, (umipfimetDuceTrancifco, non iaturi�i txeofaderepfm iuris.qiMiante Mmt. Skenimfottant iUiutfuederis vet ba. Item d 3
|
||||
|
HESPONSIO CAESAR�S
luuWuftrisFraticifius Sfortia Dux Barri,put�ndit Ducatum Medio lam fib't deitri
txvimueftiturtperftelicismcmorUMaxtmiltanumCafitremfattafattentarenun* ciationeftatrisfuiptmogeniti* per qiufe primumfuccejiionii loc urn ajjirtt obt inert: acitim txtittt,& conuem�, quodfiidemI�u'str� FrancifiusSforcia Ducatum ipfum reatpcrauerit.prxfati contrabentes eundetn mfiiu lunbuiconferuare curahunt.ac *b tuint violent ta. tueri nitentur.Ecce igitur.quod bic nu�um atiudius pratendtbat Dux Tranafau,quamquodfr<tdtclum eft,abunde urnen eneruatum: tcce quodbic eft con uentio condition*lu,ft ipfe Dux Ducatum recuperauerit, qud conduw implentU er At informajpecifica,eaj^non impleta,prout ipfe impiere nonpeterat, obltgatio tlla eux. tufcit. Et ei�o, quodforet tpfit conditie formiter impUta, &punficaU, ecce vbligatio ilU non dtfroniuntfi de conferuadoinfu� iunbtu,qu<t vt antea oflefum eft, nu�afunt* nu��iustfe moment i.Si igiturets tot titul�.tot^ iuribtufulti ( qui Ducatum tpfumfce deratorumtioftrorumpr.tfidfjsfieti,nojha tamtn vtplunmum impenfa,nonfine ma. gna MoUrorttm ia�lura,tot praclar� ducibus,ac militibus amifiis cum tanta Cbnftu- mfunguinis effuftone, ex hoftium mambtu recuperauimus, ab eorumfy faucibus tri» puimus,& tottes i�is redeuntibus,repuljis,ac vi�iisferuauimus, ac tutatifumus ) nul la bw ad id vrgete netejsttaie, fedpro foli Reipub. quietcexnettra mera liberalitate, ac munificetia iuribus no�lrit tam clark, tMiq, apert�,<»untnopo{lp4>fitis, ac poft er. gatu,confenfimus eundem iUufirem Irancifcum sforciam tanto munerefacen,eun- demfy addiclum Ducatum admittere, ac adem tp/ius Ducatus tnueftituram cocede- re: qu�fham vtrfani fapiiit nos de cupiditate, de atnbttwne,de indebita occupatione, reiiearguerepotsritfquijhamtxhisgejltspotejlelicerefiniftramaliquamfujpicione, quod non recto animo inttnti videamuradca omnia, qua Reipub.Cbrtftiana quietem & tramjuiBitJtemJta'adcfelibertattm concernere videntur ? At lm non verbotan- tum obtuhmu!,fed & effekupraftitimus. Fecimus tnim ipfum Ducem Fratuifiu r«- ttus ftattii pojfcjforem ,feamuiin eius pote�atem reponi, & configuari omnes ar ets, omnesfyciuitates.aHtoriute.&admtniJiratwieomnimodam eidempermifimus, vt iMnfoluregert,&pro libito adminifharepof[et,fruttuipercipi�do,fedetiama�enati- <b,vendendoAC pro eiusvoto dijponendouuitu etiam ahenationes.dum adidrequiftti fuimus,tauquaa yero Ducefailas,confirmauimsu,�- afiprobauintus. Fecbtuu ai fee* denbus per nos intik turn ci� Adriano,tum c� Veuetu, tuin etiam ci�catais cuquibut tra�auimns,eundem tanquam MedioUniDuctm nominari.&incltidijcem^ tute- U & confcrua�one tranfigimus, coceflimusfo tandem inuefiituram difti Ducatus & fertinentiarutn in forma ampltjsima, quam ad manus Equitit BiUia ipfitts Ducis Fran cifci orator U realiter cpnjtgnammus,fub certis lonuent'umibus & obltgatiombus per ipfum Ducem implendis pre part e impenfaruptr nos in eius beneficiumfailarum pro ndcptiinc, & conferuatione dicliftatiu,in qutbus tomen nos ita moderate habuimus, Vt nee vix quartam ipfamm impenjkrumparttmper annoru temitios tjfenm reen* pcraturt,
|
||||
|
pcraturi, Uacprofe�lofiripto patent, nu�a^tergiutrfatione celari poffunt, quntgm
in notorietatem tranfiuerint.lnfuper quum de ipfius lllufiris Francifivmtrte dubtta* returphffici^jdei�liusfalutedefperarent.bmc^nouaoriretur in notfitfpkioveslr* Santhtatts,Venetorum,acaliorultali<t Votentatuutnfiftatum ipfum Mediolani.per mor tem dtclt Ducis Francifii ad Sacru Imperium recla vta,reclo^ ordine iuftku dt- uolucndum, uut in noi�rapoteftate retinercmut, aut Sereritfftmo'jratri nottro cbanf- Jimo Terdinando Archiduci Aufiria concederemus,quum & noftram, & ipfiutfratr� ncftripotentiam exoftm, &f$rmidabilem habereviderentur ,pot'm Deo ( quin$bk bxcfua dementia & btnignitatecontuht) ipfic^ fortuntitnudentes, quam aliqu* 4iliaiuSiacauJapereiti,placuitvefh<tSancJitati nosperdiSmn eitislegatum mane- re, &hortari,quatenufpro italU qukte,ac ad fubmo1tcnducutufui1fujpiaom4f.ru' fulumjn cafutu mortis dicli Ulu�lru Francifii Sforci<t,ducatum ipfum Uediokni ne- (juaquam m nottra pot dl at e retineremus: nee panter tpfi S er entff.fiatri nofho ion~ eederemus,fedipfittn Ducatu ta�perfon* traderemtuje qua Itahs. Potetatus nu�tm victum,nulliusfyfujpitioiw obieH�habtrepejfent: adeumcL effect um veflra Sanilttas f er diclum legatnm, altcrum duorum nobis adidproponifecit, aut Bucem Borboni/, «ut Don Georgium de Auftria Cafaris Maximiliam naturakmfilium. Annuintm tuncjtcet ad id nullo iure aShingeremur,quodDucatut tpfe incafum deuolutionis mi tiim�penes nos retineretur,nec etiaipfiSereniffiatri mfiro coccderetur.obtulimus�^ �neumcafum, dicluDucatu conferre in per fona mr e inent o grata& acceptave�m Santtttatt, & de qua ntbilfujpicaripojfet,quodadturbandaltah� quietem tedere vi- ierttur.licet etiam tdaveftra S.mclitate acceptatu nonf�erit,nec etiaalijs Potenta- tibusgrat�extiterit,tufiperfinam,ctii in eumcafumDucatu conferre veUemus,pritu nomtnaremus,vtdifcermptjfet,angrata-&acceptaforet:nofuimusabbacinftantta alicm,nomiruuiniHftne�cafum ipfumlllujhcmBorbonijDuce queveftraSanctttm primopropofuerat in en quid�inueftituram conferreparati, noprt comodo, autaug- mento noilro/edpro toleda eafufpitionis rubigine,qaa vesJrtfanftitatis ac Pet enta- tuuanimi angebatur, profubmoueda ea vmbra nojhtinagnitudin�, qua 'mtrinficus fremebantur,pre^ ipfius Italk quiete,quafemper nobis ardifiut,vtpoti«s Cbnftia- ru Reip.caufamgmjtrapriuatatueremur. Quidigttur cupidit-dtis nobts ex bis afcri- bipojiit,fi Dueat�, &ftatuMediolanitantimomenn>tanti^Jvalons,nprxmtttitur, per nos recuperat�et quelkiteret'tnerepoteramus tot titults, tot^iurtiusfuffulti,Ji tnell�uftn Fracifco Sforck cocejfum, trerufitttusmorteadnesdeuoluererur, adve~ jk�Sanclttatisnut�alterkocedereannuer�rnm�etTidthcet,quevepaSanclitasp» tu nominauerat, aty taiuflis iuribus, tav^amplo&importati domimofufftdti (pro quofi Iultus Ctefar reumifies no�hraperfonaindueret, aut hrq. nob� eupidttat�hnptn gttt,forfanetiaittfiuradi�violaducefirrt)nosipfi,nocoa�li,nuKo%turm�tifa w�bbgattoms umtuh ajlrttti, noftraftote,^ tpfaRep. ihs mfirutaltquiduabrog*- |
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
te,&anobitaufenecofienfenmHs,exclufottiapropriojratre,qHiiuremeritopofinss
wterif ommbus anteponedus videbatur,quu bunc locofilij haberemus infucced�digra tiaproxin��rcmyCuinulUrationcnulioj^iurediumo^naturali.velciuili,extraneus tjitijpiam anteferedus erat.Fateamur neceffe efi.n� bic cupiditate,noambitionem, rio auaritiatn, nodon�nandi,feualiena occupandi, appetiti�inejfcfed potius amplifiima vberemc^largitatem,mumficentiam,acfidictrefa(eH,prodigalitate,dcmmandi^ contempt�argui. Qupdtame public* reicaufit,Uto,htlari�feanimo vltroacjpote pr&- Jiabamus.Sedn�cfubmoueda reslat caufii illagemitus,et doloris Sanclitatit veilra. ac tonus ltalu,qua ve�rafan�itas affligitur,occupa�onisfctlicet ipfiusjlatus Mediola- n� inde per noftros Ducesfaܣ, cum obfefiione ar cis, in qua Dux er at. In qua re licet nos ab omni culpa excludefe, & liberare poftemus,iUam,fiquaforetjn Duces be�i re- ferendo,qmbus,dum nos monuijfent depratticif,&molitionibus,qu<t aduerfus nosfie- tant,& in nos,acftatum noilrumparabantur, Marchio^Pifchari^vtpufertur, rei , tonfciits, nobis i�iusfer�em radkitus detexijfet, affirmans ipfutn Ducem Francifium huiufcefacinoris reum, vtfe,ftatum^ tllum k noftra obedientiafubtraheret,acf<xde- ratorum vinbus, non habita ratione Inuejhtura, necfidelitatisper cum prasland*, nee impenfiarum, qus. nobis erant rcfarcienda, in eoftatu defailo potius quam de iufc tueretur,ut<feetiameodecedente,fo:deratorumprDifidio,nobisexclufis,fubintraretm eoftatu eius frater Maximilianus sforcia,quem tam ipfo iurepriuatum dixnuus,con- fentiente etiam Ga�oruRege cm ius dicli Maximiliani,fiquodbabuijfet, ceffum er at, vt quocfe exercitus nofter tumultuatibuspopulis,ad ipfiufinet Ducis Francificifuor�^ agentium,&foederatorum inslantiam, & fo�icitudinem deleretur,&in ruinam,ac pruc�pi�um deduceretur,&fifieripojfet, omnes ipftus exercitus Duces, ac tnilites tru cidarentur: eo etiam fignanter adiecto,qtwd quum ipfe l llu�rit Marchio Pifcarujia- bitodeearecum ipfiDuce Yrancifcocolloquio,vtmagisillius intrinfecum animum tentaret,anfirmus in eafaclionis praftica remaneret,eidem Duciperfuadedo dixiff�t, quodpo�quam a nobis Inueftituram obtinuerat, erat�^ defuoftatufecurus non opor- teret amphiu eam prai�icaprofequ�.idem Dux rejpondijfefertur,firmius & comodius ej[e,quodiampraclicatu er at, atfy conclufium, quam quodex inuellitura ajfequipo- terat,cocurrente ibHempub�ca\ta�ufalute,qu& etiam reipriuau anteferenda cen- feretur. Inftabantpropterea Ducesipji.vt adbas molttionet repellendat,neue maiora fcandala indefequeretur,bis liccntiam pi\�cn'inns,vi de ipfo Duce Trancifio,&ftatu Mediolani/� no�ro nomine affecuraretpro no�iri exercitus tutela, vtc^ exercitum ip- fum que'minuendum,& pene diffoluendum (niltalemetuent�s) mjferamus.nofilum fuftineremus,fedetiam augeremus,ni penitus ab Italia excludi vellemus. Nos aut qui hxc nonfacile credebamus,fed potius cofiftarfmulata^putabamus, eo quodqui bello. traclarefolent, potius be�i, quampacU media cogitat, iUitfe Itbentiw anintos corum �tdaptant,arbitrabamurenimquodfubeocolorepuujfcnt nos cogere,&vrgert ad ipfum
|
||||
|
ipfum noftrum exercitum intcgreferuandum,fitftineridumcjrDubitantes ita� ne vt-
lutbe�i.cupidi ,in.idpr<zcipitcsruerent, ac ar>napt&cer no�tram voluntatemmoue- rent, quum etiam mlaliudquimpacem,& quietem cuperemus,mandauimus eifdem n eqtiidnoui tentarent m dttto (tutti Medtolam, mfi tribus cafibus ,/tDux Francifius moreretur ,fiGalli cum Eeluetijs italiam intrarent ,velfifactionum pratlicatarum ex aduerfo q.d tentaretur?vt In prins arma contra nos, exercitum^ no�tru mouerent. In quohbet emm horum mum cafuum, confenfimus, quodpro tutela exercitus noi�ri, & rerutn nofirarum,fe ajfecurarent de dictoflatu Mediolani. Verttm quum �ierony- mus Moronusprimaruts ipfius Ducis Francifci Conf�iar'm,ac eiusfa�ionis, vtfertur, principalu mmifter, multiplicatis fu� literis monuifet diclum Marchione Pi/charta, quemputabatfacitonispartuipem baberei vt remfuam dijponeret, eidem affirmando reliquosfaftionisfiaos tam dtjpofitos, parat�s^ ejft.vt moito,vel decent dterum Jpa- (io in no�tros muendum effet: idem Marchio part�cipato cum cater� Ducibm nokris confilio, captwatocfe Morono,illitts habita confe/ione tvtamferiem negocij complet! en tcfatis conforman adea,qu�jyhirclno mbisfuis literis inJinuauerAt,colleclo exercitH nokro,vndi%Jparfe aliquot ciuitatibus munit�,Mediolanuprogreditur,Ducem Iran cifcum tnterpelldtyVtprofecurittte noHra,noftri^exerchu5,arces,& caftra dtclifta tus in no�rorum manu reponeret, id�^ cuftodibus tllarum exequendum committeret. Knnuit Dux ipfe.vt omma noSlru traderetur,prout effeclu traditafu�re,duabus dun taxat arcibusprmcipalioribw,quas ipfe munierat,Medtolanefifcilicet, in qua ipfe re- clfidebatur, & Cremona exceptis.Has emm duasftbi refcruandas cenfuit,donec dcno- fira voluntate eertusfieret, offeren* interim illas noftro nomine tenere,ac etiam obft- des dar e, acperfi, & per prafectos arcium iuram'�tum praftare, quodex ipfisarcibm mllumexercituinoHrodAmnum,feupr�iudicmmfieret. Nonplacuit lucfecuritas ducibus nottris: viderit penculurti in mora ,fiarces i�& magis muniretur,liber<tfoper- manerent,poj[e inde exercitm no�in ruinamfuccedere, resife noflras in eutdenti peri- culo manere.lnterpc�antdenuo,aciterum, at^iterum requiruntfub rebe�ionu px- tia, & Ufa maiejiatis criminis confefi, & conuiiti,quatinus ipja arce Mediolani in po- teHate nosira ac noihorumpojita,exiret,fui^ copiamfaceret, & aduerfus ea,de qui- bus culpabatur, defenfwnes,ac iu�lificationes,fi quas habebat,proponeret, duos�^ eius rei confcios,quospenesfe bubcbatin arcerecltifisjimitteret interrogandos adamplto rept rerumgefiamm dilu�dationem. A t quum Dux ipfe bis non annueret, mfi a nobis mandatum baberet.no�triarcem circumuallant,mterim^nosdegefiis admonet, ne- cejfarias uufat, per quas adb<eccoai�ifuerint,enarrant,approbation�gefiorHm a no- bis expofiulant,inftant, vt eidem Duet Francifco refenbamus, mandemus^vtarcem nobis,aut noftris tradat. Hos tgre ferentes rem bancputer nietttn noftram tentata, nunquam voluimus nee ihrumge�la *pprobare,nec Duci vtpetebatur, madare,quod ttdntterct. Semper mmtn animo babuimw, eamaccufat'wmnhqudin Du- e
|
||||
|
RESPONSIO CAESAUIS
ttmfetehatur, dehito iurU ordine trailartac terminare. Verum nuncptrjpei�o t'm
rei txitu, ex qut prater iterum veritas eltcipottsl, quum praparau Ltrr.dtufaftio-
niseffeclus t�uxerit, qubmagit deinceps eifkm noftris dueibmctedere debeamus,
non poffumta non laud.ire & approbare eorumprudentiam, drfidetnin confiruatia-
neJtcliJLitus, �pfiusfytioftriexercitus,i�ius^3aHisajfecHrattone,mamplius muntri
pofet, neue inde maioris malt & incomnedi oecafw praftaretur: Nee td quidem tu
perperam,&iniuftegeftumvtdetur,proatveftra Santtitasfibiperfuadet. Dato enim
fundamcHto,quodtpfe Dux Franafctu Ufe maieilatis reus accufaretur,etfivnm dun
taxatte�iKadeffetdepofito,vhipluriumtamenadeftte!iimonium,exquibus,etiamfi
effentfocijeriminis,at]"aliienUpat■tieipts,poterat turamento contra ipfumducent
procedi &ad capturam,& ad torturam, & cogi vtfui captain faceret, ac in vincttlit
f au/km dtceret/uaijijdefenfiones & iufttficat�ones carceratus addueeret: non autem
inarceredufa audin debuit,quinimo contra eum vocatnm, & non comparentem,ac
fifi�trabentem, & rejiftentemfotuit in dus contumaciampronunciart, vtpro con-
fijfo,& conm�ohaberetur. Sed &priujquamidfiat, accufat o non (omparente, nee
fui copiamfacientejicit�admanus Curix reducunturt�tus bona, quaetiam a die'm-
grep criminiSytpfo iurcpublicata,confifiataenfintur. Sic^ bmc non tanta cauft
gemitus, & doloris veslre Santtttatiparata vtdetur ,fi dominus vaffallum ingratum,
�r Ufe maiestatu reumpuniendum cenfeat, mforfan ( quodin mentem no�lram ca-
dercnonpotuiff�t) idgentendum,dolmd�mueputent ,quod etdim hanefoutam, in
quant incidtt,fub charitatisjpecieparauermt,ipfiimjj ad humfmodi dtfermen dedu-
xerint: Sedpotius ingemifeen, ac doler e deberet nonfolumveUra Saniittas ,fed vw-
tterfitReJpub.quodJineiuslacauJa.finefeculpa nolira tamingensexcitetur mcendi-
um,quo & turbatur vnitierfus Ecclefiuftatiu, & totafcanddtzAtur Chrtfiiana relt-
gio.Nec/an�intettigerepojfumus,quodcunc~licbrtftianttatifRegesid,vtVeflraSan.
�ttaiait,e^agitmertntynecparattfuenntinretantipraiudicijarma,&auxi�act-
ferre. Scimus enim, acpro emperto habemus,nec Hungarum, nee Polonum, nee Por.
tuga�enfim, nee Danum buiufie contilij participesfeu confeios vnqumnfutJfe.Anglus
autem etfi eimfwder� conferuatoT,&protellor nominetur,nobts tamen apertefuis H
terisfigntficauityfe nequaquam ui fa dm ctnfinjijfe, nee mandatum dediffe, nee talent
froteclionemacceptajfe, nee accept ar e veile, licet ad tdpart e veftra Sanftitatit int er.
pe�atus,actnitariter requifitusextiterit,fepacis,quafimperefjUgitauimus, media*
torem offierendo. Gallus vero etfi cum veslra Sanftitate ae alijs Italia Potentatibusfce
duspercujferit,vt eo medio mitioretfipofit, quam iam ex noHrofeedere obtinutrit, k
nol tspacts condititiones exbauriat, liberos�^ obfides reeuperet: retulit tamen apert»
«re,quod ve�ht, Sanclaatis-impulfit,acfuafu, etiamprius, quam Itber in regnumfuu
t$mitteretur,deipfonouofadereineundofo�tcitabatur. Etfuntquiaffiment, vtex
qu�uflkm littrit JJenepittw, quodyeiiraSanUttas, ipfi ttiam GaUorum re ge non
jietente*
|
|||
|
P O N T I F I C !.
pctente.eidem iuramentu Telaxauerat,quodnobuprdfitUntprofadert nohifcuprint
in�to C quod tomen endere nolumus,quandoquidem res talis omntnoapaftore Chrift vtcario aliena effe debcret,*** ffm iujiurandifine caufajpreta religw ad deteriora in* centiuum praberct) men f o tamenveslra Sanclitashit verb�vtitur.dimuT�con/iltji, & cenjpira�ombtu.fiverh** tddatur effedusjiver�omn� cijptratio dtmittatur, qua ficundum rectum intelligent**� critnen denotet.Quo autcm ad ca conuentwnum ca~ pitula ,/]t>.� attultt Herrer**»videamusquatiterve�traSanftitdspratendatilIdpaucit in locu kuiter immutata. Si enim bene cuncta nmcntur,omncs articuli, qui (�tpfiiis Ugdto,ficci>mpojiti,remdrtJerdntc�vc8raSdn3itateconciudendi,licetipfiimconct<t fienem ve�ra SdncHtati rtf�rudnddm ajfemet,eiutpote�iate,poftquaddHosperuene rdt,refecdtd,atqj reltricltt? ntutd�penitus ddnos remifiifu�rejta vt nuButfer� rem* neret intdUtu,qm nodUdtttfiibfidn�d^lxumc^fonumpr^feferrtt: Otmtes tdtnen lm iufmodi mutjtimes.n� qutd�leues ddmifimus,in qudtuor dutdXdtarttculU buiufim- di conuenttonu,duodecima, decimotertio,decimoqudrto & dtcimoquinto moderat ic- netnpetetes.�n duedecimo enim ipfor�drticulor�, qui rem Duc� FerrarU complecle- bdtur,licetmnufubftdti*vltr*qudtrdadtumeffet,mutarivideretur,cofenfmtuu men nts effecluros cu effect**, quodeadeSanilitM vefira intraprafixum temput, dunt fibi expiiirevidertturfme cttiujp'um refiftentid,fine^ drntor�dppdrdtu,recuperare fojfetpoffefionem Rhegijdr R»beri*,titoendam &popdendamrproutdnteatenebdt, itn vtnon inte�igereturpr*iudicdtum iurtbut Imperij ,aut cuiuslibet alterius pro ut tadem Sdnclitas admtttebAt: idfilum addtdimus, quodddaBkiendum ipfim Ducem Ferrari* ad ipfius foederif contributionem ,vt nu�a fubjtfterettn Italidturbationk (au ft, ve�lraftnftitai adem Duci concedcrct inue�tturatn Ferraris, remittendo tu demqudfiunfypanas,&itucommij�t,acabfoluendoeum 4 cenfuris forfanincurfa: quod profeet o ntn nifi ad ma�rtm qutetem Italupetebamus, non ignorantcs ipfum Ducem non ah ter fine *rf*t* ccgipojfe, vtRbegium, & Ruberiam dimitteret, ac Sanititati vejh* reliitueret.inquibus&iurefeudi Imperial�,& rationepriork fjiolij fepotiustuendum cenfebat.Fndeadpracidettdesnouosbe�i tumultus, &ne remaneret cuiufu� incen�tffemtill* .fedvniuerfa Italidin etfadcrefme quwUfcnt- f ulo concurreret, ui tta agendum neceffkrw cenfintet, t», proutmtm agit vei�ra San- Ut tas,nes etiamfub (peae defenfiuifaderu i Am per cup ad tpfiut Duc� Ferrar'u off en (ionem aftringere vuluijjhtius. luquarenouos be�orum tumult w timebamus quos ta- men effugere nequiuimus,*jui dum ab offenfione nosabftinerc curamus,defenfionifla- ttit,dignitatis,&autoritat�noHr�ititetiderecogimi(r,&inuititrabanur,Qgadere hniufmodinoftram additiontmnequaquam rejpttendam aveilra fav�itatcpuuba- mm: In hoc enim nee veftrue Sanclttat� autoritan derogabatur,mc a veri Pakoru of. fiaodeclindbatur,fedpot�u<publrc<iquicticottfiJcbatur.Intmiodfcimeip/wfade- rif .feuCapitulatunuarl iciiki�atnftlisdifiitbuUommiiiJtatt.Midwlintivnnntn e *
|
||||
|
RESP0NS�O C AE SA RIS
U,exquJnffiorrett�onibusperveJlramSanttitat?mfdftif,omnesadmifimus,eodun*
taxatexcepto,quodvbi ve�tra SantlitasddenfeceratilUverba,adeim vitadecur- fum,fatagens illudtmfibi &fuccejforibu$ perpctuare, nos qut duntax at per fond San- �itatis vejfaa, eius vita comitcgratificariyokbamm, non autem flatum ipfum Me- dioUni.fiicn Impeyij'feudutn per pet uo ecclefu Romans aflringere, & tuit onerefem- pergrauatum remanerejinejpe Itbertatis, nokntes, e-ttam ipfum Seren�fi. Arcbtduce ftatmnjioHrum turefibiinea re concejfo, perpetuoexclufttm remamre, noluimm il- lam cance�ationem approbarej�dverba illa,adeius viudecurfum,prout in capitula- ttpne, quam attulitHerrera jfirmaWanere cenfuimtis. Ex vltima veroipfius ar�culi (oireflione adn�fimus eam partemaddtt�onis ibidemperveftram/anftitatemfaft*, Vteffetillaconuentwabff�prl�iudicwiuriumfedisApoftolk<e.Eaautemverba,qu<ebK* fubmngebantur, videlicet defaleipfo in Ducatu Medtolam diftnbuendo ,quum vide- renturrelatiua &fubfequenti<tad iura fedis ApofioluA^�deremur�^faten�m ejfe Apoftolicafedi illius diftributwn�,noluimus admttterc, nefateremur quodn'�erat:fic que ex hum artkul� correct iotte nulla veftr<z, Sanflitati fiebat miuria,fedpo�us nos, &fiatrem nojirum,acfacrum Roma. Imperium abmiuria exitnebamus, & non fub verborunitnuDlucro difceptattonis caufam relinquere vokbamus,fed clare, & aperte dubium omne tollebamus. In quartodecimo autem artuulo ipfius Capitulationit vn- � de iUa lachrym<g,ill<t angufliaprodi�re, addiderat veslra Sani�itas mfine ipfius articu lidifponentisdeJlatuMedw/ani3&deDuceFrancifcoSfortta,bacverbaformalia. Et quia tpfi Francifio MarU IHui nonnulla imputantur ,contra Cmjarem, aut afua ma- ii�tate fibt cocejfam mueftitura, �" feudumperpetrata,cupiens eade'maieftas quant� infe efi,fouere Italu quietem, quxferuari nopojfe creditur c� eiufd�Ducisaftatu> & Ducatu remotioneMeo conuentueft,quod idem Dux mflatu ipfopermaneat,& qua- tenusopiiifit,ineoper-C�far�.denouoconfirmetur,noobJiantibusquibufiun^pereu contra maicflatefuamsVtfupra dii��eft*ittentatis,etiamfifitperent crimenUJi ma- kjiat�.Cit/arnane^Dufem ipjumproinno�enttbaberiyult>&exmcraliberahtate fua,actotMsltali<tintuitUitotumfibtremittit,�\indulget,fietiamplw quadmtur AHt creditur,erraffet. Videat quafuMus Sanclitas vejha quhn km exiftimSdaforet hx.c immuta�o,quam 'mfla^^uam honefiapetitw ,qUam optim� efl'et exempl�ad RejpHblicas bene gerendot,ad vajfallos, &fubditos in debifafide, & erga dominos obe dientu continendos: Quam egregiampr&beretformam augendt, ac conferuandt Sa- crum Romanum imperium a Deo inftttutum,a prophetis pradtctum, ab Apoftolu pra- dicatum.&abipfiDomino nafiente,viuente,&monenteapprobatum. Nostamen qui ml aluuUquam pacem,qukm quietem Chrijhant Keipub.cuptebamus, & quant� Jas ejftt, vejha Sanclitatifat�facere, nullumfo reets noi�ra intentwnis teftimomum inta�tum,aatdubitattonisfcrupulum in veftra Sani�itatis mente relinquere putaba- viM, reformauimm dut urn quamimdumiHifi ar�culum ipfius capttulattoms m hoe Ttrttt,
|
||||
|
PONT I F I C r. i -
verba. Vt atttetti nihil'dubietatis,feu fujpitionis in hoc f ceder e relinquatur ,fed omnit.
ftrupulw de medio tollatur quum in priorifoedere potiusfub nomtneproprio, quam ap' pelUtnioincludivideatur l�uslris Yrancifcus sfortia DuxMedw/ani,quuliquibus' tam menfibusgraui vexatus &gntudine, & infummo vita difinmine confiitutusfutt tttam defelonia,ac kfiz maieftatis crimine accufatus,fiu mculpatus.�'fi hunc aut na tufati mort e, aut ciuili (lufticiapr&u�a )ab ipfi Ducatu Mediolani excidere contin- geret,hafitaripofiit, anfxdus ipfum adahum in eodem Ducatu ex Ca/aris comefiw- nev�ldiJpofitwne,Juccedentemprotenderetur:Ideeadjtmplioremipfiusf<xderisdecU rationem,a�um extitit,quodfwe ipfe Illufhis Franafeus sfortia vitam obtent, & ab hoc feculo mtgrau�rit ,fiueper viam iufiic'u difto ducatu fuerit priuatus, in eum ca- fum dzfareamaieftas pro Italuquiete, & contemplatiomSan�ifiimidomininoftri, ipfimDucatus Mediolani inuei�ituramconceditilluftri CaroloDuciBorbonif, &Al~ ruenk,tta vt Sani�ijsimus domtnus nofter, ac cceteri confcederati, qui in hoc f «der e vg luerint comprehendi,fint, & cenfeantur aflniii ad defenfwnem ipfiusftatusMedwla- ni,�tiam 'ad opus diclt lltuftris Ducis Borhonij,'dum de ipfo ducatu Mediolani fuentt inueftitus. quo cafu quantum adomnid m f ceder e contenta, tanquamfujfectus in loc� dicti Illujir� Francifci Sforti�fungatur omnibus honoribus,�r oneribm,qmbus ille vi uens,& m taliftat� permanensfungi debuijfet.Hxc eft immutatio, quam m hoc artu culofecimtu, quam velut wfticia, & aquitati confonam approbandam, & nequaqua rejpuendam cenfebamus, minime�^ m metem noftram caderepoteratfummum Pajio rem vicesDeigerentem in terris adeo pertinaciter mfiflere debuijfe: quodfiDux Iran cifcus tantt cnminU reus appareret, impune euaderet.cogeremurfe inuiti i��i indulge- re,ac eum inftatu illo conferuare,fic incentiuum maior� ingratitudmis maioriffa de- hfti illipra�lando. Arbitrabamurenim veflr<e Santtitatifat effe debere,fi Ducatu illo ad nos <&facrum imperium deuoluto, confenttebamus veifrs Sanftitatu int uit u, vt nectllum rettneremus, necpropriofratricocederemus.fiperfinam quam veHra San- ilitai dntea adid gratam habuerat, nobisf�nominauerat, morienteDuce Franafcv proaidendam, non mimu gratam ejfeputaremus ipfo Duce Francifco per luftiaam pri uato,vt qu�dm naturalimorte confenferat, in illiwet�am mortec�mli recafatura no tffet^. �riqu'mtodecimo.vero ipfitts Capitulatt�hisdrticulocontinente pr&tenfuno- uftalescenttdEcctefiaiHcam hbertat�min Regn� noHro Neapolitano, quum veslra Sdn�liUsfer� iot�tn ai�ticulum inv�rbisdi/pojitiuis delemjfet,& canceilajfetJ)K dun tdxat verbis pro hijpofttione dicti articult additU, & c�imutatis, quod circa huiufmo- di�bferuentur, qua inueWitura regni Neapolitani ipfi C&fan conceff.i cont�nentur. Hos hanc etiam correciwnem et mutationem pro Santtitatis ve�lr*. nutu admifim ns; tdditis duntaxat in fine articuli verbis fiquentibus, hts modis & formis, qmbusper TerdiMandumRegem catholicuB e;us antecefferem obferuata fuere ,�r'wxtaipfius Vignipnu�egia^c lura. guidenim in hoc immutatum,cjuod rcjpuexduw vtderew, � ' e 3 |
||||
|
RESPONS1O CAESARIS
ft4nteceffarisrtS»stramittsinftquendospuumus,fiiura,acpnuikgiaRegninoflri
fcrtureftudemus i Qualittr aut ex hts mutationibus t Stuft is rationibusfuffultis ,fu- tnat ve�lra Sancittas i&udperjpituu,vt ait,indiciumfe a nobis illttdi,&pro mhilo ha- beh.qualiter inferattx bkfacultatetonctffam Herrer* vberiorefuiffe, & quodfdU concordia cum Ghnftianifitnto,tejhittior4,&iemniora tranfmiferimus, qualtter �" quo cobre ex htsprttendat tndkantandcfatfftitatempoftrcmameffc,&anobu con- temni,vbi nebiic�altjs dtnicitM ctnuenijfetyqiticun^reilifinjiu, & p.tfitone altcnus factie tudtcarepotent. Nes enmfemper rt�iyittttgrt^propofi� remanftmus, prius cum vejha SanHitate quant c� qmm alto couemcndi. Nos & ante, &po�i fcedut cit Rege Gallo initum,fetnptr in eodetttpreptfitapermaHentes.veftram Sanftitatent ei�f que miniftrospro huiujfmo�foedere (neSdofo�icitauitnut,pulfaut»ius^,?ien quicqu� vnqtuvn habutmus in ore,qtiodnon haberemus in eerde. Nos herreram advettraSatt tin at ent pro tof «den ineundo mijtmus longe ante, qukm cum ipfo Rege Ga�o concht jeremus.iitiusfytlltmi^utalium mij�pmus, ni velh<t Santtitat� legatum Reueren- difsimum venientem.vt aiebant>cum ampltjSimo mandato nobifium c�cludendi, prt- jhUndton tenjuiffemus: ni etwnpoil i�ius adnosaduentum,vtfo mandato,quodkve jfra Santtttate babebnt,& (onfifuquodt�o vttpojfet, diuttus cum et de tpfius faderu fapitu�straftates,tcmpusinamterconfumptumeJfecognouijfcmus,vbiCapituLtio- rte tamformat4,&cum eoprope concordata,dumdeconclufeoneageretur, nob� tnfi- nuauerit, quod ex quo poft eius 4 ve�ira San�itare recejfum, mutata effent negocia, �ntenderet conclufiontm dtfferreJontc veftram Sanftitatem confuluiffct-.ob quod fan ttiusputauimm,capitulatienem tpfitn .proutformatafuerat, adveftramfan�itate j>er Herreram tranfmittere,putites rem ibidem celeriuspoffe concludt,licetjpe noftra ftuftiatifuerimus,veftra Sanftitateadaliosfinestendente,prout exitusdemonftra- uit. Nunc ad liter as manu Sanftttatu veftr* confenptas, de quorum rejponfwne con- queriturjeueniendum eft.vt ctiam inde omnem a nob� repellamuseulpam. Ea tnim per veftramfanchtatem etus r?jponjioni> culpa nobis in tribus impingmir.pnmo quoi vbifanftitai veftra clementiam Duet MedioUntpaebat, nos rigorent iufticu obtult- rimus ,ad quod fat is diffuse rejponfum dedimus, dunt ipjtus ducit mgocium antta dtf- cufimusytfic repetititne non egeat: idfolum bic adiji iendum cenfimus, non viden 'm hoc iuftam veftra San�itatk querelam,fitufticiit v'tam ampleHtniam ccnfuimus.fine qua verapax efft n�pote�l,quu iu�icia &paxfe inuicedeofculentur. & vt adclemen ttam deueniatur,prius rtritat til habeda. Sant enim(teslepfalmifta)quatU9rforom (oncatenau: luflitia &pax ofculaufunt, miftricordia & vtrttas obutaucruntjibi. Quiigiturmtfhic«rdMtxpeilat,rtatufattaturoportet:qiupacemvult,iufticiAanu. ple�atnr: neutapxfiim utendum efi ckmetia,vtdtlinquendt incentiuumpubeatur, JedpotiusadbeniiregimeJpeilatyparcertfubiccliSyttdebelUrefuperbos.tlontnimiH. dulgendu vidttur bu,qut centumaciter m nbt�wneperfifiunt. bisquiin arabtu ma* mtk
|
||||
|
PONTIFICl
mis ft continet,bU qui iufticu exequuttonemfatagunt euitare. Secundo red.trguit ia
nolira �ejf>onfio,quodpro culpa quaveftra SanStitat in quibufdaejfe ducebat,v�flram San�itatt quodamodo crimmaremurjRos immunes criminisfatendo.Sedabfit ton- ttuerror,quianilmip/arejpottfione,quapropriamanuedfiripjtnius,legipoterit,quod trhninationefapere videatur,J�dpotius reneratune, & obferuatiam veftra Sanchta t�,quafemper velut inverumpatrtm &pailorempracipuababuimus. AtfiidveHra SanMitascriminationemputet,quodeaaJferenteDucemFrancifc�inaliquemfor/aH trrorem,alios quofdain veram.vta�batjtbaldtriam incurrtfl�-, exquibus aliqu�for faniamDeocomputureddebat,nosinte�igentesb<tcaSanftitatevei�rarefemadiri minandum MarchwnePifcharu tuc vitafunfttt,qui, vtprtferturjntea vwcns nobu illiusfattionispratticaf detexerat: rejpondimus de mor tuis nwdclte lequedum ejfe, at in dubio potius bene ,quamal� prafumendu, hominem^ mortu�quiperfe rejjiondere nonpoterat,potius laudandu, quaaccufandum,feu culpandu: nosfy cupere mortuum vtuere.vt defe ipfo rationeredderet.ln Duceaut non enorem,qui infafloproprio en- dere nopoterat.fedfiea qua i�i erant obietta.vera apparerent, ctimen potius acerri- mum, ac exemplari puriittone dignum cenferi.Eac quippe nu�atn in ve�lram Sanfti- tatttncnminattonemafferunt,nififorfan veftra Sanknm J�ipfamdijudicans,fa- mi vettet(quod non credtmus)fe eiusfaftion� confeiam ,autior�mquefuife,pr9 vtMarcbio viuens nob�retulerat.quemforfanobtdderibalderiaarguendum ten- feret,quodpraterfidem datam, illiusfachonu deer eta detexijfet, qua turnen ex eofi- delitatU de bit o,qu o nobis prins aslringebatur, tacere non pot er at, quinfeipfum etufi Hem criminis reumfaceret.vbipropalando talefacinus,veniam,pramiumq3 & laudt, turt ita dijponente,confiquebatur. Tertt� redarguitur eadtnoitra reftionfio.quodqu* veilra Santtiras nobis bemgn�, & largepo�icebatur,ea nos tanquadebita, & obhga- taflagttaremus.Sedvideamus qualiaeffent eiufdem �anltita�spo�kita, qu��sfyfue ritrejponfionoslra,vtetiamhancculpamdiluamus. HacemmveftraSantttfasin fuis littr�fubfilentiopertranfit, alp caufam deterius cegitandt relmqutm. Vt igi- turborumveritasclaripatet,offerebatnobKveftraSanflita5,Jiilliutvotis,quoadip- fum Ducem Francifcum^mnueremus ,ft mbis nonfolum decimas, & crueiatas acpi- leos,&qnicqMdper$iritiialem,attempora�epQtt�latmfacultatubaberet,pr&fti- turumjed etiamfangutnem, & ritamadnofiram exaltattonem &fat�faiHon�ex- btbiturum, reftondinm non conuenirt Chr��ian*. Reip. cruciatam talt codtt'wntpcr firingi,fedpontultber�}ac^ionteofferendam,neccongruumvideri,vtiRadifferretur. Fetieramus enim iU.uk in no�lris hts regnis concedi et orditie, quo noslripradeceffores i�amfemperAveftrisanteceffonbusobtmuerantpropromontorijsinApiwieaqtufitis Aduerfiu hoftesfidei tu�ndisacpropugnandis,quibusadeum cffcdim nufquamfutrat denegata, & minus nobis buiufmodi Etckfix tbtfaurum a reiira Sanclitate denegaa- if dtfferendum cefebtm�squi v�u res Apbricarus,frout vefire Santtitat�m- fwMUitnm
|
||||
|
RESPONSIO CAESARIS
finuauimns,cupiebamus etiam cm ea pecunia, qua ex ipfa cruciata colllgeretur, re*
bus nungancii aduerfm Turcasfuccurrere.prout & religion�, & cfutj neslri, &fan gumit ratio nos incitabat,poliicebamur<fe eampecuniam nequaquam in ahos vftu im- plkarlam. Oupdfi ex ipfius cruciata denegatione,feu dilatione quidfint�ri Chnftia- n�tai t conti�igeret,boftes0.000000idei quicquam mo�rentur, quum tam tot be�is cctra nos, �fiatum noftr� tentatU, exbaup ejfemus, nee fine ipfa cruciata occurrere poffemtu, protettatifiumus id nequaquam nojira culpa afinbendutn ,fedpotius eidem imputan dunuqui id denegam, quodfibi non noceret, & ton chrtfiiana Reip.fumm�prpdeffe poter.it. Bep�eis atttem diximus vnum duntaxat a veftrafoelicispromotiom exordio 4 nobispetitum,quem mnputabamlis tandiu differendum,quum ejfet prima gratia a yes�ra Sanclitate manu etiam nofira confirtptis literispetita, ac mftanter fiagitata. Alterveropileuspetttus nonfuerat/edvltro a veftra Santiitate oblatus,nollrocjscon. finfuacceptatus :fic%a�enum cenfibamus,eos nuncpileos tah condttione perftringi, quos tomen veftra San�hratis arbitrto tune relinquendosputai�mus, pol�centts nos de cateropro bts,necpro alijs quibufcun^ptkU v�amfacluros inftattam.MiquM out ipfius Sanctttat� veftrx, oblattones non folumgratas & accept as habmmus, pro bu'% gratiai,vt decebat,egimus,fed etiam redproce quicquidfacultatishakremus, vitam qnoa, �rfangumepro yeftrm, Sanclitatis honore,&incremento liber� obtultmus. lUc funt, Paterfantle,qm tllis litemveftr* San�ttatis manu confcnptu,noftra etiam ma nu in effect u rejpondtmus,quas in lucem prodire cupunus, vt vtnufifr noftrufcriptU bc n�pcrjpectis.plane dtfcermpofit.an iuftafit culpa,qua de bis nobts afcnbitur,anne hu iufmodi nojha rejponfw talem redargutionem & cnmmationem mereatur. Adeant autem accufationem &quereUm,quam vtpr&f^tur,yeftra Santtitaipropomt de no firorum in Italia agen�um imquitate,& cotumelijs, acobloquutionibus: tdtefteDeo affirmandum cenfevius,niltaleanobis, necnoftroiujfuprodufe, necfubgmerali no- ftro mandato comprehedipotuijfe quicquam quodcnmen,feu delitlumfaperet. Quod fi tak qmd nobis kg�time conftitijjet,fuij[emus 0e b�, vt decet, edotti, vel etiam ad- huc edoceremur,non remanerent hu tmpumta,ta�ter^pro iuftic'u cultuprouidm- mrn, vt nulla nobis horum culpa afcribipojfet. De re autem Senenfium non rei�� ta- xamur, nulla enim iu�ia culpa nobis impingipoteft, qma ad ipfius ctuitatis quietem ftabiliendam,ac bene regendam egimus quicquid ver o, ac iutto Principi conuenire vi' deretur. E# enim ciuhas illaantiquipma, iUius% Rejpublica Imperiali ditwnifub- ieila, &fupra alias omnes Ua�u ciuitates adeb abomni mofacro Imperio Roman» addicta, lUiusfa dettotioni affe�a ,vtnil vltra defideran queat: habet^propterea ab ipfofacro Imperio, a noftris0radecejforibus ampli/tmapnuikgia etiam per nos con firmata,quibusipfaReJp.regenda,acg�bernandaconceditur. Etquum plunbusiam anms,prateripforumprimlegiorum mentemeiufdemReip.regimen &gubernium ejfet a tyrannis ufurpatum,qm non amore,fed timore.mn iure,fedpotentia,acpottus - »V uiiUius |
||||
|
PONTIFICL
ri ittimfubditot continebant, quoru m primus Pandulpbus Petrucius, indeco mortut,
Borghefius citisfi�us, ac eopoflea autoritate Leonispontiflci* a regimine cxpulfi', f al- tem in altcnam mejfem immtttentis cumfua Sanclitas nouutyrannuimmififfet Gar- dinalem Petrucium,qui eopratextti quotannis decem aurcorum millia adem San ft i- tatiperfiluereconuenerat,fic tandem Remp.Sentnfluvnirefatagendo Reip Tlorenti- na,vt inde magis Impertj'vtres in Italia debilitari,feu vertus eneruaripoJfent.queCar dtnalemtnannum nes etiam quamdiu vixit,vtpotius Lconi & ipflveslrs, Sanciitati, quant nobis &facro imperio,ac i��t Reip.fatisfieret,in eodem reghmnepafiifumus. Eo " autem Cardtnalemortuo.duminternoslros ejfetcetentio.qatdmagittiltReip.conue-
'■ niret,anfubfohgubernatoreforent regendi, anfub ordine ciutum ex monttbus diclt ciuitatis engtnd9,rem ves�rt, Sanclitatis confilio & ordtnationi remittendatn cenfw imus.vt noShorum eontentionem toUeremus: quorum pars vna advnum tlliits ciuita- tU regimtn deferendum putabat,altera verofars ciutbus, & populo id committedum fatag�bat,elefta efl tandem inter tos media via,vt nee vnusfolus,necreliquifinecapt- ttgubernarent, adid^per ciues no�irorum autontate pr<tfecltis extitit primo Fran- (ifius Petrucius Borgbestjpatrutts. Et quum is veslra sanciitati minus tdomus adid rnunus effe videretur, veiha San�itas turn Tabio F�trucio Eorghestj fratre affittitate (ontra�a,hunc ipfiiu ciuitatis regiminipraficiendumputauit, vt Francifium Petru- cium tlhm patruum excludere,illamjsRempub.ad/ua voluntatis libitum in manu ba bent. Confenferunt in idnoslri,qui n�aliud quam veftu Sanciitati in his,&alijs . omnibus occurretibus no�lro iujfu moremgererefludebant.Admiffus efl Fabius tpfe Pe trucius veflr<e Sanftitatis'intuitu, qui intrans vt agnus, & cum omn't bumanitate re- ■ cepttultdttdemaduenienteDttceAlbaniaGallorumDuceyilliusprtJidifsftetuSyf�non
" agnum,fed lupum oftendit, ipfamc^ Remp. non Imperiali fed GaUtCdfa�ioni ad�jeere
(onatics efl: eam cogendo, vt Gallis & pecuniam & tormenta be�tca ad regnum no- flrum Nedpolttanum inuadendum erogarent, ipflf� Duci Albania contra nosj�'Jfa- ttim noftrumfMerent,acadi�im nutum extorres, acfedittofos Gallh�tfactionUau- tores in ciuttatem reducerent. At quum annuente altifimo, de noflrorum vitlorid eer * tiores effecli Senenfts, ipfla~�ugo kuiufinodiferuitutu fe excutere curarent, Franci-
fcus & Fabius,eor�mqueadh&retes, ciuium acpopuli intentiontperJpecJa,ciuitatem cum regimine pro derehclU habent ,fe^ab ipja ciuitateabfentant. Procediiurcon- traculpabtles,aliqui(vtamnt)iufticiaprauiaptecluntur,aliquiceriislimitibusprO' fcr�untur, & confinantur, restfa eb deducitur, vt ciuitas, & ReJpub.Senenfperfeip- fam in ltbertatemproclamet,Reipub. quieti i�xta fuorumpriuilegiorumformamin- ''tehdat,noftr�^di�oni(vtparerat)fetotaliter denoueat: H�veflraSanclitas, vt
mnt, percttaJconqumturfuosiurbari,male^3 tra�ari,remedium a nobis expofient. Nos 'qui nihilaliud cupiebamus,quam veflra Sanciitati in bis, & longe maioribus/a- tHf4cerc,noftrorum 0n luim agentium ipinionespro debitoiujtick concordare, co- |
||||
|
RESPONSIO CAESA|RIS
tnifimus commtndatori Htrrer<t,quem adveftram Sanllitatem,vtpr�mittitur,nM-*
t�bamui,vt uptr diiiam cmitatem Senenfemtranfeundo in ncccffit.ua redttuinfi nformaret de 'tpfius ciuitat�gubernw.et regtmine tam antiquo,quam moderno,tam urn �pfis ciwbus in duit at e manenttbus,qukm cum cxtonibm ante expulfis-.quid ma lis ckiitati, & Uetpub.conucmre vidtretm,an vni foh regitnen conferendum ejfet, m �luribus ciuibus exDecurionttm decreto huiufmodi regtmen ejfet concedendum, vt hu ju/irtodpinformatiombusfeeretifumptis.&^bJebittSigilloJ�cretiadnostranfinif- fts,opportuneprouideremtu.lnterea tamtn extorres ad fuorum bonoruinpojjcjs/oncm &jrHltns>proutpritotenebant,rcSlftuendoscenfuimus AdimpleuitHerreraquodei tom'ijfunifuerat-.funtpfit informationestinriffy tam ciuibus, quaextorribus.preui ditextorribmfuperfuor�fruflui�perceptione.MribusReip.Jalu�.MiJttadnosinfor- tHd�ones omnes claufas, t&figiUatas, coperimtu melius Retp.aimn�re prafens ctuium gubemium,quavnins,tyrAnmdevtentis:Duximusnilimmutandum,donecaliter re- bus omnibus bene perjpectis, ordinandum cenferemus. Interim m lucem prodeunt ali- quorumfactiones,quipecunia corrupti, &ciuitatcmprodere,&extoms,acfaitw- Josin eam inducere,&ipfam Remp.fitbaertere conantur,viamperfubterrantos cum- ciiles.,per^y alta media hoftibus & rebe�tbus ad ei uit at is ingrejjumprdiparantes: inter quai tres apertijsim* conjpiraticnes, &vt aiunt,proditionesdetecl<tfunt,compertu infadioforum domibus, meatibusrfsueis^alis, armis, munition�m acalijs emmbtu adidfcic�tUKperpettandumdijp'ofitis: Deprahenduntur,vtaadiuimns Jnfacinorofi inflagrantierimim,capiHntur,fateuturdehclum,deteguntfa8i$nispracitca!,dam- nantur infticiapnuia,debitotfcplcc~lunturfupplicio. St hosveflra Santtitas interfuos amicos,& kneuolosannumerandos cenfuent,Jipro h�qiu in eosge�afunt, querelat fratendat,ftex hts C9ntumelias,& opprolria impingiputat,ficuhis omnem nobilita- tem exterminatam cenfeat, qtupotius in ipfa virtute conjiftit, ammaduertat veftra Sanftitasnegrauiuspondusbumerisfui&imponat,n�uekuiufmodtfa�t«numfecon- fitam uciufateatw,quod nequaquam illtns dignitati, & officio conuenire videretur, quum potij�ime autore Deo, cuius nutu cunclareguntur, ipfa Rejp. Sentnfisfiu tu�* tauft apertumpraftiterittei�imonium, a tot inuaforum cangrejsibusfefitufolu vin~ bus liberando.Ad illam aittequerelam,quavei�ra Sanclitas profert,quod tentrapro- miffum.&fidem data,tatmaUfer noftros tnfanft* Ronuecclefut. terris et locis,vt ait, patratafuerunt: etfi nolirorum milttu inftlentias, res'c^ iniujie geftasjiquajint, ne quaquam apprtbare nee excufare vttimu$,quinpotins vbifas erit.debtu cajiigatione lompefcere, non pojfumw tamen non mirari, quodhicvettra Sani�ttasfi promtfl� & &fide dataiuuare velit, quibus antta cotradtxit,& qua et ia per nts rat�ficata veftra Santtitas rejpuit,atq}reiecit,noftraratificationeitnpugnans,fitamq},vtpradiximus, 4enegans,inde% ad f «dus omnino contrartum tranfitumfacies. In quecafitm no tan- tum txMtrbmdmn yidemur,finofin Puctf&milites,quifua virtute'<&vmbm |
||||
|
TONTIFIC�.
$armxm,& Vlacentiam Ecclefu rcddid�re,ac ub hoftiumfaucibus euulj�re, j^
tutatifunt,m tuis viSum qu<trertnt, acde bit,proHt de reliquis ab hoitibtis recupera* tisdijponendumcenferent,potifiime quum ttaba ciuitates effent ecclefiaex fcedere teonis confignat&,tenend&duntAxat eo utre, quoante perJtpfum Leonem tenufue- rant: qtiod ius nu�um er at, quandoquidem ad feuiumperttnerent Imperij, effent^ parsDucattu MedwUnt, &dciUismnUumEcclefia Ronuna Vitltdtmititulum ticcaft imperio, nee abeo qui darepoffet,obtinuerit: Qua autemde legato, & nuncio obi/a- untur, quantum tlla a verttate diftent, etiam exipfirum Legati & nuncij affertioae fatebit. Quampr'mum emm Legattu 'm turiam noftramperuenit .quum tam nunti- usfe mandatum non habere pwfitentur, vt inpace cunt Ga�o ineunda, drtraftandd tnterueniretjnterrogatus legatus,fiadidmandatum baberet, rejpotidit/�nmhabe- r e mandatum tractandinifinobt(ium,cumGaUoautem non habcre qutd tractarct, mjivtfemediatorem inter nos& Ga Hum pro pacecomponenda interponeret^fi�u nobts expedirevideretur. F.gimusilti gratias, nee eitts operam vit opus effet, rcfutan- iam een fut mus, & e urn iUo de f ader e tnttr veSram San�itatem &nos ineundo, vt pr�uliximus,traclantes,non ceffauimutinterimeonjtlianofira, & eaqu* inter *ios � Gallumdtetimgerebantur, ipfis Legato & nuncio commumeare, vt de bit vetfra Sm- �ttas moneretur.inquoprofe�o nonfecus,quainpatreplen� confidcbamusjiih�em- tiino ei occultandum cenfentet ,fectmus^3pnme adem Legato copiantfieriearumps cit condt�onum,quas nos primo obtuleramtts, dum adhuc ipfiRex Gallus in Italia de- �neretur,fimul&tarum, qut parte ipfms Gallar�Regitper Don Hugonemde Mvn- teeateno nobis allaujunt.quibus Rexipfe Gallus in Italia nouos bdhmotusadno- firum, vtdiebat,commodum, fufcitare fatagebat, quos tamenrejpuimns ,ml ahui quant vniuerforumpacem, & quietem appetentes. Dedimus illipanter copiam alto- rum pacts articulorum moderatius noftrt parte propojitorum ,poftquam Rex ipfe in Htjpaniam deduiliufuerat.&pofiquam rem cum Ductffa Alanzjonij eius forore.com- municammus,Jimul & copiamrejponfionum, nouarum�^ obUttonumparte ipfitu Re gu [act ar urn. Communicauimwetiameidem Legato dtjputationes &fundament4 no�lra, & GallorumRegit circa iusducatusBurgundtx, &aliarurerumnoslriparte peut ar um, vtfane intelltgeret eos optimo iurefuffultos effe, mbilfe tniuftum peten. Et inde quum eius negoeij coclufio delata fueritufifa in tertiumdecimu dum lanuarij, mnni negoaatioue interrupta ob reeeffum ipfius Ductfflc Aknz.oni], non defttttmus, quinmexipfumLegatum defingultsmonenfaceremus,omncmfubftantiamnegocif tidem detegedo. Et quidefidtfideraffet originaltter videre omma capitulafcederisper nos cudieloRege Ga�o initi,&iopiamjeor�ommu,quiefibivideretur,extr^thifacere, idnequaquati denegat�fuiffet.Etfiadhuc vtjha SanclitatMomnem to�endafujp'i- tionem, cuperet ipfius faderts capitula videre, erimus adhuc nuccontentt, huiufmodi foute? originaUter e ommunture ve�rt Santiitatis nutte, & tUtus etiam coptaetdem f *
|
|||
|
RESPONSIO CAESARIS
li integro concedere vei�rt Sartttitati tranfmittendam. Non enim erubefcimut,fed
potiusfitmm� cuperemus,vtf<xdus ipfum in lucem prodeat, vtquc acltcnes noftra om- nibus palam fiat,ex quibus etiam dar e Iiqtiebit,nilibi4em attum,trailatum,velcogU tatum,quod turn ve�ha, Sanftitatjs,tum no�tra, & aliorum dignttatibm non congru- dt,nilquodnontendatadAp9i�9tic6fedis,Chriftianag}religion�incrementum,ttifi- dehum^,&bdrencorumextirpationem,nilettamquodnondirigatur,&dijponatur AdvntU(rJalUpacis,&quietU,foneficium:necvnquamconftarepoterit,ipfo�Ugat��t aut numitim mpeditos,fiuprehtbitosfuijfe,quin pro eorttm libtto ad vefiram Sant�u tattm qukquid eis vtdtretur ,ptrfcriber.ent, quum de bk nilmalifitjpkaremur, ve~ ftr&feSanilitauin omnibus deferre cuperemus ,vtinnobU nullttm ynquam fignum alten* voluntatis,feufidei deragationit elicipotuertt, Adilla tgitur mutta alia, qua ve fira Saftitju dicitfe omittere.nopoffumus diuinado rejpondtrejket tanquano�raru, acttonum confcij,nilputamu nobis obycipofe, quin re inte�ei�a,cogruum rejponfiim, proutmfupertoribu$oibie�tu,aecommodare,valeamus. HanbabettgiturexhisveSrA Santtitatfignificationem altquam no�in er ga eam anim� non bene diftofiti, non cau- Jam iullam de noslra in eam voluntate dtffidendi, non reilam ratiommprajumendi, quod altquorum ex no$lrisptruerfitas,feu maligna fuafio tantum apud nospofiit ,yt nosk re�o tramite deware compeUat: Hac enmre�ituy & rattonabilius (fi'j"asfit di co e ) itt eandem veHram SanSitatem nos, veliUius miniftros retorquere poffemut. Minus(fa pot uit vettra Santtitas deno�ba voluntate dubttare ex pragmatkis m uifta nia edict�,(ju�,prout a noftris etiaconfiliarijs acceptmus ( quibtu in bis qua iurisfitnt, merk o credere debemus) conformari videntur & antiqu� Regncrum noftrorum pri- mlegi}syitioribtts}�rconfitetudinibus,acetiamBull<t Adriani nobis pro patronatt�ns, ipforum regnorum comejft, vt his prouideretur ne in ipfa Rom. Curia tpfa tura noftri fatronatus,prout dietint tentabatur,fupprimi poffent. Erat tamen in t�k capttulv, qm attubt adveftra Santtitatem Herrera, vnus artkulusper Legatum, & mdeper ve�ram Sanftitatem approbatus,tn quo depuubantur ludues,feu arbitrt, qui de bu- iufinodi pragmatkarum vtribus, de^forma conferuandt patronatus Regis cegnofcer rent,at fe componerent. Quant viam etiamfinefcederefemper Ubenter amplectemur, paratifemper*quitati>�'TAtioni'mrano$frafubyare.,itidemfa�turidehK,qttead\ RegnumNeapolttanum pertinent, pro quibus nee ak inuei�itura, nee a f r�uilegijs Re- gmquouis'modorecedenmtendimits,nect��uderegare. Vtcei-eg�ctiaminGalliare- manfio,qukquidve�lra Sanctitatiperfuafumfuerttnon adtrattandum quicquam de tultmn,necpHblicum,fedadperfiftendumin obfiruationeprotmjforum: & heet neua f er GaUosmediaproponerentur,vtfieretnouatio, nunquam tamenidadmtffumfuit, *ecipriorifttdererecedendumputattimw. Etfiidem Vicerexadvesham Sanftita- temvenirenequiuerityidquia noluitGalluseidem tranfitumperregnumfuumper.. mtttere,fedfumadnoi redire coegit,psuttf>femetRex(jAllvrumftitjjtft fiati
|
||||
|
PONTIFICI,
fiatifunt, actum dic�tur, nefaderati in/ujpitionem a�quam induceremur, qu�dretf
ipfenonttafyncerein fcedereprocederet ,fi talent Ducem cmtanti regmfarcinain- cumberet,quiindepecunias exeoregno ad noHnexerritus fuftentationemco�iger� pot er at, in idregnum irepermitteret, vbt, totius expeditionis in nosparata turbari, autimpediripoffetexequutto.Aiunt^quod vefira Santittate & Venet�,eorumuemi niftris idflagitantibus, &Jplltcitantibus impeditus f�erit ipfius Vkeregis in Italiam tranfitus,qui et tam vtfertur,fiDon Hugo tntra limit es ipfius Regnt Trancix eo tempo rerepertus ejfet,t�umpariter detineri curabant, vt adveslram Sanftitatem perueni- renequiretifictfemagK coloraripojfet animtSanttttatisveslra<t nobisalienatio, & apertius incuftripojfet ipfius Don HugonU tardatio,quam etiam vefira Sanciitas fine iuji.i rationeaccufarenititur,vbt biduo duntax.it in curia KegU Gallortim apud Vice- regemfe conttnutt, adquem mtffus er at adeum duntaxdtfinem, vt tpfiim,fifas ejfet, adttcrtllud Ualwum f�cumperagendum excitaret. Quodfiillum adtddijpofitum, feu pr¶tum non reperiret, rectper?t ab ipfi Vkerege vheriorem inftruttionem de h�,qm in Regno Neapotttano poft expedittim cum vefira Santtitate negocium allu- rus ejfet, & inde ipfi Don Hugo Vkerege dimiffo,filus adexequenda commijfa in Ita- liam tranfiretyVt'fic norei�a videatur illatio,quodibidemfe continumt, vt rerumjpe tuhretur euentum. Mtnus 0ncufanda videtur ipfius Don Hugonis mora in Medtola- nofa�ia,qu�quintum diem non excefiit,cutus etiam morapotius eoatta cenfitur,qua voluntana,quum in illius adHedtelan�primo accejfu apparuerint ipfius Ducis Suejft ricesnofiras in Vrbeagent�litera, quibus mtnctabatfixdiis ianipervejiram Sanftttj. tem cum cxteris effe conclufam, eamquepotuijfe induci,vt ipfius Don Hugonis aduen* turn per aliquotdies praftolaretur: quinimorefolut�rejportdijfe, qubd neeper diem, nee per boram ipfius foederis conclufionem differret: nunciabat �tiam arma iampa- rata,exerckum ad iter dijpofitum vtnoslros adorirentur. Erat quoque rumorpu- blicus �"fama, quoddaufiej[entpaffus,&aditusad Vrbem,quodnoftricurfomfi- ueeuntes,fiue venientes vhify detinebantur, nu�as^erattutusaccefiusadveftranr Sanclitatem. His rationibuscfattusfuit Don Hugo ibidem fuperfidere,ac iter fiium ptreos dies differre doncc a. vefira Sanclttatis Ducibus,ac minijhUfaluum cendu�um impetrajf�t,proutfecit. Quific interim cum Duce Framtfio trditare vifits eft.vtfipof fetMumnducere noslm,vttenetur, obediretmadat�, vtfcomnirebellione ceffante, fe nofira ittftki*, &gratk,vtpar erat,fubifeetet.ttos^ & Duces noftros de arcein qua fentinebatur,ficfirosfaceret ,ne inderebus noflris, acexercit�i nofiro damnum ali- quodemergetet,fiu tmommodum afferri pojfit: Kon efi igiturcur de his vefira San- ititascoqueridebeatyCUtnuttaobidfiebatinmiaquimmoipfiDucenobifcum,velcu dttto Don Hugone,no�honomimtranfigente,fticilior reddebatur nofira cum veftra Sdnclitatec'ouentio^oUebatur^primipaliordifficultasilliusnouifrderis,quodinter u«s tra&af/atur,& qwd (Hm vtftrafimftitate inireputabamus^iforfan vefira San- f S
|
||||
|
RESPONSIO CAESAR�S
MtatfuUcogitatiombusatifoconanbusobuiairiputaret,fiFranci/cusSfmiajinevt-
Jhe Sanclitatis autoritate tngrattam noslram reciperetur, i�um^f�i obnoxium rii baberet. Qnpdauteafferitur noftros interim Parmam occultaproditione eripere ten* tjutff�yid qu� nobifpenitusignotumfit,nec arbttremur Duces noilres rem tam ardu- amnobu tnconfultu au/is futje tent ar e t credimuspotiusabalique nulignoftiritu ai iifiordtafeminandam adinuentum atfy confi�umtquandoquidtvbi nos Parmam, fi- mul^Placentiam recuperare^feudum^ Imperij,ptout anteafuerat, reunire, &re- dintegrarc voluiffemus,td no' occult a predttione,ftd p<ilkm,&iutte, ac per iurit tramt tes exequendumfuiffet :4icet<nesfemper ita a cupid.ilate ahcmfuerimusA>tpotm no- flra, & Imperij wranegligert, qua publicam quitte tw�ate Kialuerimut & potifiime Ulam Sani�aapoftolicam J�dem,& CatholuameccUfia.ouifemperytpareftdeferre t»Mtti fumus. Siccjj noftros k praten faproditione mntno immtmes ctnfemus,quu po- tiftme mlalmd, quant de eorum defenfione togitart viderentur aduerfus inuajionem contra eospr�paratam,prout rei exitus dcmonftrauit. Vnde ex bis omnibus cnmin*- Uonibus,et querelis in nos adduftu,re(iofuper hisfumpto iudkio, refultare mpojfunt taks iniuri<t,feu caufaquibw xe�tra Sanftitai tttuita,acge»iens,vt ast,de r.obit dejpe~ we, aut diffidere debuerit, necvb id.vt afferit,fuam amicitia& beneuolentiaa »»bk repudutan cen/�re, qu�potiusfemper tnfummoprecio habuimus: neepropterea m- cejfe fuerat ve�tra Sanilitatifi tot magnis, vt ait,regibus adtungere,nec hos in odium w>ftrixouerttre,qui non bisminoretnCbrtflianarem,&fedem Apofloltcamanimum fimperbabuimus.EtprofeitoJiveilraSanilttasab bisfadenbus,& colligationib. co~ tra nos �rfiatum nosTri�,ac dignitatetentatis abftinuiffet,nonpropierea Pa�ior�,fett c�munUpatris laudem amijiffetfed potius magis confirmaffet & auxijjet,ficq3 merito cit Pfalmtfta �cerepoJfumus,Quarefremuer�tgetes, &populi meiitatifunt inania? Ajiiternt reges terr<t,& Principes c�uenerunt in vn�aduerfus, non inquaDonunum, & chrijium,fidaduerjusmtm8rum,& agnum diuimtus mftitutu ab ipfomet Qbri- fio,a quo omnis nojirapendetautoritat & potejias, qui propterea difiumpft vincuU & hgam eori�,&proijcieta nobis iuguipfiru,prout infua diuina benigmtate, & de- mentia, recta noilra tntetione & cojcientiafieti, plene confidtmus. Subiungit veiira Sanclittu,quodquuejfet resge{la,&fides inuic�data.eadem^San�itasfadereaftri Sa cum eis regtbus,accefitt turn dem�mitineribus lente,et tarde confei��jiftus Dm Hugo,eidem Sancikati lomimchone, & co�tioneseas afferens, quat qimvciha Satt- �itai tamjipe, tamfy vehementer pet^jfet,toties,vt ait,repulfa & repudiatafuerit, quarumtuncactipiendarum occajio, & tempus praterierant. Duo hic,Pater Santte, sonjideranda intuendi�^vtdentur, qua prof'edo non vos tantum,fedomnes rcilejai* tientes infummaadmirationedebent inducere,& pro quibusnot in SancHtatevefir� iu�liores querelifpojfumuspr^tendere. Alterum quodveStrafan�ittufcims Don Hu gonempre�oventurum,&iamdiuaditeraem�umcumampkmauddto, &grau refiktione
|
||||
|
PONTIFICL
tefolutiow,noluerit per aliquat dierumjpacium noflr� idJittnmeJ!agitaMt�btts,4C et
mnni inftantia requirentibusMius aduentumpr<tftolar(,fedfolam Muis tarditatem incufando, rio habito rejpectu, quodis et iam curfir� more, per equos adid dijpojttos, quantum t�i�s <etas,acperj�m qualitasferrepoterat, die noU�que iterfuumfeslinar bat, adeo voluntarieprorupent in hum damnoji, acfcandalofifaderispracipitatio- ttem. Alt er urn verb,quodeodtm Donllugnne iam ad veftram Sanclitatemperueni- «nte,& ( vt veilra Sanilitasprofitetur ) optataseidem condttionetnoilra nomineof- ferente ,priufquam aliqua armorum txequutio tentaretur ,eademfanclitas veilra i�as ita rei} dendas cenfuerit, vt e ar urn accipiendarum occajionem, & tempusprate- fijjfe ajfereret,necanimaduertens,quam difformiter nobi/cum egijfet,foedus quodan- tea cuiii noflrii oratoribus defenjiuum inierat, iam hinc indepublicatum ,&pernffS rattficatum ,acapprobatumrejpuendo ,fm�que v�aiuila ratitnt cius liter as rati- ficatorias noilris reciprocas concedere denegandb : nunce contrario fadus aliud Mi tepugnas,fubdefenJionisnominepemtusojfen(iuum,fubcohrevnmerfal�pacUdiJp9 nenda,pacem iam vbifa conrraclam dijrumpens,at<feperturbans,et loco paris be�um, acarmacotnmouenr, adebimtiolabiliterju��inere nneturveftra fanilit/u, vtetiam optatas, vlfatetur,condinones, armorum caufamfubmoumtes recipererecufauerit. Dura qmdiin hac difformitas in ipfo Paslore, & communt patre, qui «nimbus aqualit efe debuijfet. E/�o enim quod in n oh is no�lrtfta mini�lris tnora aliqua arguipotuijfet. prout reuera nopoteratjion tamen ipj�us morapurgatio in re tan�mmenti eratdt- neganda,vbipotij?ime nulluerat adid tempus prajixum,nee dies qui interpe�aretprt homilie,nuttaqucpoenaadidadiefta,quamorx excluderet purgationem, necetiam ader at cotrahentium interejfe, vbiarmorum,mottbus nondum exequutu, radix pr<t- tidebatur, vbipublica quiesfaeiliusparabatur. Hac enim Beatij�imepater,no adpro- fulfandum,nait,lta�&feruitutuperkulu,Cbrii~tiariitatis�iJtUTbationem,fedpotiu$; adeffecluspenttuscontrariosdypoJitavid�tur,noprofid�Aposlblicaarmis,&exerei tu munienda,qua illis non indiget,vbi nullus adeji offtnf�r/fedpotiuspro ipj�us Apojla �cafedis munitionibus profundendif ecclefia^ thefauro exhauriendo, & effundendv contra ipfummetchriftum,acinchriilian& Reipublica detrim�tum inuenta funu non ad milieu &pacis viavt inquit,inter om nes mquii coditionibuspdrandamj�dpo tius adomneiuilkiam perturbandamtpacem^iampartam injringenda,at quafide- Jperanda.Nottetiavid�nturh'acconJ�liafeugesTa.qHibus veilra Sanclitas neecoram Deo, nee cerahominibus reclam iuilijicauorie recipere debeat,fedpotim,fifas eil di- eere,fcandalu,ecelejiaslki0.000000tatusgrauem turbationepeperijfe videntur. Atjtomni» veilra Santlttas reclo intelleclus fui oculo, diligen��^ circumjpeclione perluilraue- rit, comperietprofeclonu�um effe Regent, autPrinctpem nobisrello ordine ante- Jerendumymium cui Apoilolica fedes magis dibeat,quemuemagistueri, filtert" ■ '' '<■■' " ' aiie.
|
|||||
|
~v
|
|||||
|
RESPONSIO CAESARIS
que dcbertt, nullum a quopliufilialis obferuantia, ac deuotionu ipfii Apoflolica feda
receperit,feu recipere pofiit, nullum qu� magis Romanam Hcclefiam, Apofloltcamtjue fedemfiabilire,confemare,ac augere cupiat, nullum ex cuius regn�, ac Dominijs ma- gisbomrU,commodi,acpecunia ad ApoHolicamfidem^omanam^curiamaffluat.Si enimadeareHeaduertatveslraSanilitas,comperiet,quodexIn}perio,regn�^acDo mintjs no�irit Hijpaniarum, vtrittfque Sicilia, Germania, Ga�u Belgka acfuperiork Burgundkyplusquamexc&terori�omniumregn�y&DominijsJimtiliunclisjucriydc commodifedi Aposloltca,ac Roman* cur'uaccedit. Non enimpdtiuntur regesalij ita pafiim & laute ecclejiarumjpolia, & annatas ex eorum regnis ad Romanam cunam dtfem.Qualiaautemfintca lucra,extentum iUUgrauaminibusnatwnis German�cA colligi potent: qutbustame ex eadettotione,& obferuana,quafemperveftr<eSanfti- tati & Apojiolicdfedi affeftifuimus, nufquam aurespraftare curauimtu, nee bis am- mum adtjeere: Quodfi iulla aliqua ratione, vel caufa, Apoftol�cafcdes hu lucris care- ret,no effent claues aurea,qua be�orum archinia pro hbito aperire,ac clauderefolent, nee vejira Sdn�itas ex regnorum noftrorum pecunijs, at que reddi�bus exercitum in nos confiaret,nec tempor al�a arma moueret,quibus pot nis iuftum videretur adnoftra defenfionem vti. Quod igitur veHra SanUitis te�laturfe nunc etiam eo animo effe,vt fiad aquitatem,&humanitatem nos referre voluerimus, Muis arma nonfilum nobit non aduerfa,verum etiam ad res veregloriofas propiciafintfutura. Sin autcm in occu panda quotidie magis Ualia,eta[ijsp4rtibusChriJ}ianitatisperturbandis,nosno tam nat uu nojlr<e,quam cupiditati, & conftlijs noflrorum obfiquiperj�uerauerimus, ve~ Jlram Sanclitatem ne^ iuftici^nei^ libertati Italu, qua i�iusfcdis tutela continen- tur,defutura,fed iujia,et/ancla arma moturam, non tam adoffenfwnem,quam ad de fenfionem: Santta qt�dem efi hacproteftat�o,fiverbisfa�a rejpondeant. Habetenim vejtra Sanftitasex i�� iujiificatiombus ,quas fuperius aduerfus eaqux nobit obietta fuerant,retultmus,noHram & �quitatem,& buman�tatem Jimulfe admixtam iu- Jiicutm,vtjitalis eiufdem Sanilitat�jit antmus,pr�mam ipjiusprotejfationispartem ad effe�lum deducere valeat. Quodfi'fecent, & a nobisgratiM, & a Deopramium re- portabit.Habet etiam exeiflem iu�ificationib. late oftenfum,nos ab occupationelta~ b», ac Qhriftianitatis turbatione, ab omni^ cupiditate alienos effe, nil�^vnquam in- iuftum.nil Italics. libertati contrarium, nilquodApoftolicafedis tutek non conueni- ret,per nos tentatum,imb nee cogitatum fmffe-.fic^ merito ceffabit fecuda ipfiu$pro~ teftawnispars,vt nee arma iufte in nos moucripojimt, nee offenfione ,aut defenfione opus effe videatur. Nos enim, vt omnit a nobis abfitfujpitio ,fiveflra Sanititaf,e'ms^ faderatipro illorumparte arma deponere confentiant, erimuspariterad ipforum ar- mor um depofitionempromptifiim�. Veram quippe banc, & re�am viam cenfentes.vt vejha Sanclitai in bis qmper vifcera miferkordu Dei obfecrat,&perjpem, quant de n�is,vtinquit,concepit,obuiam eat immedcratti cupiditatibtts,& magispublic* Chnjliani-
|
||||
|
P O N TIFIC I»
Chrifti<initatisbonoccndonet,quATnvtnosadidattrahendosputet. H<tcenimipJiUf
Chriftiankatis incommoda & pencula ,ftc non noftra moderatione ,fedreilis veslra Sanclkatis clauibus oleo charitatis delmkisfedabuntur. & ea cura,quam ve�lra San- Hit as nobisdick efe communem, quum ambo a Deo, vt reit e inquit, in bancfoUicku- dinempro commij�is nobis honortbusfimus vocati,fic agendo,faaUimcpotent expedt- n. in quo panter officio, & dekt o no�iro non minus, qukm ve�lra Sanclkas nos etiam ne<fc defutmm, neque defuturifumus,quinimo totit vinbus at^ conattbus anbelamus, Vt hae duo magna lumtnaria a Deo inftituta, ita fibi tnukem debko ordine correjpon- deant & mimftret, vt inde orbis vniuerfits reilam i�uttrationem recipiat, nee per tp. forumluminanum obie�umeclipfis in Chnfiianareligione, &doclrmacaufari, & generanfeu diutius fuilmeri valeatm maximum Qhrtilians. Reip.detrimentum. At quodveftra SatittitM infuarum literarum calcefubiungkfub ebdttione tamen,qmfi rem dubiam,feu incertajnproponens, dum inquit, quodji,qu<e de noslra inpacemge- neralemvoluntatepajitmferebantur verat prudentia, &pietatis radnes habebant, habemus occafionem declarandt,qua fcntiebamus,omniaverenos,& exanimoftnfif. fe,atqueoperibus verba comprobando ,ftngularem optimi pnncip� laudemnobuac- qutrendi: quifi tam vefira Sanclita� amorem noflrum cupienti, in liberanda Italia, qaamfuisfoederatis in eorum iuHispetktontbus fatisfacere mftkuerimus, f ore idno- j�rafama, & fapient'u melius malta accommodatum, &paci vnwerfali,fecuntatia tam rerum noslrarum, quam totius Cbrtttiankat� magis confentaneum. Putamus pater Beatifimefatis dilucide, & aperte oslenfum effe, qual�fuerk noslra inpacem generalem voluntas.vt nee ill* in condktoneponenda,nec de ea dubkadum vtderetur. qui nullo vnquamfigmento, nu�aue fimuLtione vftfumus, ntl vnquam in ore habui- tnus, quodin menteac voluntate nonfederet, omnia ver� ex animo fentientes qua lo- qucbamur,operibusverba comprobatun,filn,quosrestangebat, &fmequibmpax generalisobtinenndupoterat,iujϣ nos1r�indmatiom,vtdecebat,comjpondtffent. Sed quum eajit vmuerfal� pacts natura, atc^fubfiantia, vt in ea omnium confenfus vniuerjaltter exigatur,omnium^ voluntas necefario debeat concurrere, & � conuer- fi ab vnofolo ex cmtendentibm, quicunquefuerk, dependeat, & infolmpoteslate ac voluntate confi�at,ipfam vniuerfalempacem impedire,&etiamfifattaforet,turba* re,bellumquemouere,&partemalterametiaminwtam,adipfumbellumtrahere,no pot uit ob ld, alp r enkent tbus, noftra optima voluntas operibus comprobari, qutpro* pterea (tanquam omniculpa carentes) non putamus Ulam optimiprincipis laudem a nobis auferendam ,feu cuiujpiam maledicentiafubtrahendam. Si igitur Sanclitas Veslra,proutflagttarevidetur,ionfulereintendatpt4blic<equieti,iuft<c%ltalkliber« tatt, deponatarma, reponatfegladium Petri in vaginamjdfy 'efficiat, vt etiamfuifie deratiarma defonant :Quod& ms.vtfr�diximMStViciJiimfatlunfnmiUiVtfui ■■■* S |
||||
|
RESPONSIO CA�SARIS
riaySinetimoreab'mimieknoslrishberatifiruiatnusMi. Hocenim
ia�ofundamento ,peterit facilius veftra Santtitas eamfiperfickm pMii vniuerfalu tdificarc, �" laborare ( vt inqtdtpfilmifia ) In congregando populos 'm vnttm, �' re- gesytfcruiantdemmo. Etqnum ca qua Dei fint, cunclU rebus fint anteponenda, & mdepubltcdpriiutisiufiirationepr�feratur,nepriuatorum paji�operturbet eaqiu Deifunt, & qua dd piiblicvnfilutem pertinent, confintaneum videtur,vt prius de ho ftibmfideiacbrifiianorum ccrukibiispropulfandif,etfifaifit,adouileChriftiaddu- ctndis, defe Lutberanorum alwrum^ bareticorumfi�iis & erroribus comprimendis, corrigend�yattfefedand�, &filicuerit, adgremium ecclefiu reducenditje�llisquo^ onmibus qua Romans ecclefi&,totius(fe Chriftiana Reipub.fiatum,filutem, confirua- tianem & incrementum corcernerepoJfuHt,traftetur & conueniatur. "Betnum de in- J�ii,vt Ait veflra San�ttas, ac a ratione & aquitate non alienis prtuatorum,fiuf«de- ratorum querel� eir petitionibus ment o tratifigi,aut coueniripoterit. In quibus tam publicis qudpriuatisfiveftra Sancthas recto ordineintedercacadea animum adijce- r: vclityVeripatris, acpaHoris officimn ajfumendo, comperiet nos velut deuotifttmum- Mobfcruantifiimumfilium �ii obtemperantem & obfequentem, ita in omnibus hm, rattoni, acaquitatifibnixum, vt mlimuftum, indebtt�mmpetituriftmus,quinfo- tiusiufi� aliorum petitionibus fatisfafturi,ac fi expedierit,de proprio daturi, & dimt f faripre ipfius Chrts�anx Reipub.commodo ,p rofc Cbrifiian* religionis augmento,pro quo etiam lmperium,Rcgna,Dominia, & quicquid nobis Deus & natura concefiit, ac denique vitattt ipfiam expoftturi fumus: rurfmpo�icentes, nos bncvtrbn noslra (Jive- firaStinclit/isrem paternoanwre cotnp'ectatnr)fatlis & operibtis comprobaturos, ri�fyomrimoproparte noslra omijfuros,quodad rem tpfam rette dijponendam,acper~ Agcndamfacere videatur. Qucdfifecus quamputamm euenertt, vettrac^ San�titas i'ijhts nofiras rationes & reqmjitiones ovaudtat, protefiamur coram Deo dr homini- bm,quodfiqudmdefintftrichrifiianlireligionieuenerit,idnequaquamnoflrit,cutp� dfcribi pojfe, a quo ommno nos immunesferuart (urabimus, ml tamenpratermijfuri de bis qu� ad ttoftram neceffariam defenfionem videbun tur pertinere, quam totis vi- rtbus,atfyconatibus perfiequi cogemur,omnibus i'dit vtjsacmedijs,qmbus&diuino & humano mr e nosejr noslra tueri lieebtt, &quibm honor,ftatus, & dignitas nob� fil~ uj,ac tlltefipermaneant, & integu confiruentur. Obficramusigiturveftram Sanftii- Utem ea retiproca olfecratione, qua er ga nos vtitur ,per vifcerd rtdelicet mifiricor- iu Dei noslri, &per eamjpem, quam de veslra Sanclitate adCbriftiam nomin�fialtt urn conceperamusiobfeeramus etiamper claues illas,quas Domintts nofterlefia ad pa. randam chrtfticolu vitam in regnu cxloritm Petro comifit, quant etiamadmintftra- tion�m veftrA Sanltitas,vt eiufdebeati Petrifiucceffor,ajjumffit,tttk,vt decet, vten'da, �igneturbxc�mJtianitat�incommoda&perkiilafuameder�tionefedurtJpJamiJL tniuerfilem
|
||||
|
PONTIFIC1.
wiuerfalcmpacem dirigere, dijponere,acperpetuofundamentoftabr�re. Habet turnt
vei�ra San�titas veram & apertam aclorum & conftliorum noflrorum rationein, habet legitimas excufationes noslras aduerfus crimina & opprobna, qu<tnob�imu- fte qmdcm obi/ciebantur, habet noslramfanam reclamque mtentionem, ac volunta- tem ad bonumpublicum, adpacemgeneralem, quietemquc vniuerfaltm: Habetfi- halemnoUram deuotione & obferuantiam ,fiveftra S: paterno amore nosvtfiluim completlendum cenfuent,fe ipfas excufationes,ac iuftificationes noftras tanquaverat <^r legitimAS,ratas & gratM babeat,bU�^fe cotentareddat, acjibi de culpis nohuobit- ftiffattifaftuputetynosfyh�culpiscarereprofiteatur�rfuaproiii�ciationedeclaret. ld demufuppiuantes,vt veftra Sanftitas non p�tet,cogitet,feu recordetur mmria,feu effenjam nobisfmjfe i�atam, nee arbitretur nosprateritorum memoriam habituros. fedve�lra San�itas eor� omniu obliufiatur, vtfic recedat vetera, noua^fint anima, quum & nos itidemfattunfimus,fi veftra Sani�itat id,proutfupplicamus,admifent. VerumfiveftrA Sanffitoi nos ah bis culpis, & obie�w immunes nd cenfuerit,noftras^ excufationes,& iuftificationes pro veris,& legitimit non habuerit,fiarma contra nos continuauerit,&i�or�depofitiomnoconfenferit,fivniuerfalempacemampleclino- ltt,quu tune nonpatris,fedp.itr�,nopas'hris,fedinuaforis «fficium affumtrtt,fic(j3 re- ilus horum index non cenferetur, nullo alio tuncfuperftite, cui nos & noftrafubijcere dekremus,eaomnia,qu<cnobjobijauntur,autmpofterumobijapojfeut,veltentari, fmeperfinam,ftue Imperi�, Regnafy & Domima cocernant ,fimul & ea omnia,qu& nos ex aduafi,pro nofira iuftificatwne, & mnocentia ad Cbrtftianx Reipub. quieteiu pratendimus, & prat endere poffitmm, adfacri generalis conc�ij totius �mftianit-a- tis cognittontm & iudicium rc»uttendacenfimuf,illi^nos,�'omniaquacumve- ftra San�litate baberepojfumus, aut detneeps babiturifumus,omninofubijcimu$: Sup plicantespropterea eidem veslra Sanctitatijlla'mque in Domino bortantes,quatenm pro few paftoralt officio,pro^ cura &foUicitudinegregisfibi commifli, dignetur ipfum facrum generale conc�ium indicere, & conuocare inlocotuto,&congruo,cumd�- bita termini pr&fixione: Nos enim quum ex bis, & alijsfatis notonp eau fis turba- ri videremus vniucrfmn Ecclefit, & �niftians. religionisftatum, vtnobis acipfttu Rctptiblics faluti confulatur, pro bis omnibus ad ipfum facrum vmuerfale conahum perprx.fer.tes recurnmns,ac dfuturis quibufcun^grauaminibus,eonimue commma- tionibus prouocamus, appellamus, &fupplicamus a veftra Sani�itat e ad dictum fa- crum concilium,cuiusetiam ojfu'uimper viam querela,bisde caufisimplorandum cenf�mtu: petentes cum ea quadecet inftantia, Apoftolos, & liter as dimifonas,fi- mel, bis,ter, &pluries nobit concedi, & de harum prtfentatione teftimoniales litcras fieri,ac expediri in ea qua decetforma,quibusfuis loco ,tepore,vti vakamus. Etquum ad h^c filem�ter peragenda eiufdem Sanclttatis veftrapufentiamnuncbaberc ne- queamus,
|
||||
|
RESPONS�O CAESARIS
queamtu, vt indefuturisforfan grauaminibus occurramm,has noHntseius nuncio
Apoftolico penes nosagentt, & legationu munere nomine vcslrx Sanclttatisfun- genti,peraclumpublicum coramnotario ejrteslibus exbibendac intimandas�^cen- fuimm.Datur.in noHra ciuitate Granata, diedecimafeptima mcnjis Septcmbru. An- no Domini Milleftmo Ouigentefimo,Vicefimofixto,Regnorum noslrorum Romani oclauo,aliorum vero omnium vndecimo. CAROLVS Diutnafaucnte dementia, ektlusRomanorum Imperator, fmi*
per Auguftus, RexGermanu, Hijpaniarum &c. Erat^eadem Epiftolainipfius cake depropria manu, & confueta nota dicla Sacratifi. C&fare& & Catboltca Maieftatis fubfcripta &fignata:videltcet bifce Hijpanicis verbis,ElRej.& infer/usperfiu Mate- ftatis Secretarium ordinarium,fic,Alpbonfm Valdefius. Demum vero itafubfcripta: Sanftipmo in CbriHopatri & Domino,Domino CLEMENT lfeptinio, Di-
uinapromdentia Sacrofinfla Romana ac vniuerfalis ecclefu Summa Pontifici,Domi' no Rrrcrendtfiimo. Quam cjuidem epiffolamprafatusillttftrit & excellens Dominus, Dominus Cancellarius ( prabito miln Notano infrafcnpto, quodam eiuftem cvnfor- miexemplo ) etdem Secretario Alphonfo Valdefw tradidit, iliam^coram difto domi- no Reuerendo nuncw tune ibidempr&fenti, alta & intelligibili voce legere, & recita- re,ac deinde C&fareo Sigillo, quodfua Iliu.excellentia ad hoc depromere fcat,objigna re mandauit. idomne, quod & idem Secret ar tus officiose exequebatur, reddens ex- inde eandem Epislolamfic letlam', recitatam, & obfignatam in manus difti Illuftris & excellentie Domini Domini fupremi Cancellarij. Cuius lllufi. & exce�entia eam deinde exJpecialiCtefared & Catbolica MMeflat� mandato,vti afferuit,per manus eidem Reuerendijsimo Domino Apoftolico Nunc'w, loco & vice Sanclifiimi Domini no ftri exhibutt, intimauitJnjlnuautt-, �'fv.m. Sanclitati primo quot^ tempore tranfmit- tendam tradidit, eam^f�c yra rite & kghinieexbibitamjntimatamjnfmuatam & traditamejfe, &babenvoluit, &dixit:tpfus Sacratif.Mateff. Cafareanominedi- censproteflans,rcquirens,appellans,acalia agens in omnibus &per ommeer out m di , itaEpi�lolafeufcripturacontinetitr. ltafo eam ipfam Epiftolampr<efitw Reuerendifimus Dominus Apoi�olicus nun
(iusacceptauit,fimulc^per\uc,aut m fub�lantiam fimiltaverba refjiondif.fe quidem recepijfeproximis ante diebus & Sanclijfimo Domino noflro vnas quafdam liter as, qui- busfibi mandatumfuiffet,i�udipfumBreue,de quo illv.fi. Dominofu& Cdfarea & Catholica Mateflatu Cancellario mentiofacta, & quodfibi turn vnafimultranfmif- fimfutffet,eidem Sacratijs. Ctfarea & Catholica Maieslati quampnmum exbiberet &redderet. ldquodftatim,vteademmandataacceperit(illisvtdebuerit,reueren- terparens)omnifedulitate,bon*cf;ldiligemia&fidefeaffet,&qdquodinprlifent�A- rumfutt Qetfarea, & CatheliMatefias Santtifi. Domino nci�roperpritdiftam Epiflt- lam
|
||||
|
t O H T I F I C l '
. lamfibi nunc txhibitam & in�matam refpondijfet. At rurfuspo� eafdemfe qtwqiie
recepijfeab eodeSanfti/. Domino noftro vnas alteras quajpiam liter as, qmbtifjibi in- ter c&terac'�mijfumfmffet, nifiiam tempore recepttonis l�arumipfarumItterarum, pr<tdiftum Br cue Cajarea & Catholica Maiettati cxbtbuijfet,idtn untea non exhibe. ret,fideo penesfe aut retento,autfuppreffo,vnti alterum quoddamBreue,qkcdillita vnafimul cum illis ipfisficundis liter� admijfum,vnum�^ tantum diem poftpnus Bre ue expeditum, atque datumfuiffet,fu& Cafarea & Cathol�ct Maieiiatipnor� Bre- uifloco exhiberet & redder et. Quod quidem tametfiprius Breue eo tempore, quum idtpfuntalterumfubfequens reciperet,JuaC<tftre<e, & Catbotica MaieHativeitam reddiderit: tamen et ia exbibuiJfet.Atg3 liqueret ex huiujmodi San�ifmn Domini no- ftripotterioribMliteris,adiUum,vtiamferturdatisjuxtacertumquendaammlum in eifdem contentum,quem & eodem tempore ex lingua Halica in Latinam tnterpre- tabatur (in htec videlicet verba, quodfua Sanftitas quemadmodum huc�fquenon de- derat caufam tra�andi artha,fic nunc nolebat dar e contentionum qu&fcnbendo bmc inde fort'aflis animos vtror�tnqtie magis exacerbarent) quod propterea hxc rejponjio hand conueniens ejfet. Praterea ver o m dtcla epiftola complurima contineri, ad qtu, fiea ipfi commumcatafutjfent, antequam h<sc rejponjio a C&farea & Catholica Ma- ie�iatedeliberata&conclufafuij[et,babuijfet quidem quizrehcrejpondijfet. At quurn idfuaMaiei�ati ita placitum extitent(tametfi inter SanflifimumDommumno- firum, &facrati/simam Cafiircam & Catbolicam Maie�iatem quam difcordu, con- cordu internuncius ejfe mallet) eam ipfam Epiftolamfu* Maieflatis rejponfmampro rite&legitim}j0exb�itam,intimatam,infinuatam,&traditamhaberet,eandem Sanftijsimo Domino no�ro quamprimum tranfiritffurus. Super quibus omnibus & fingulisrebm,pr�fatus Illuft. �1 excelknsDominusSumtnus Canceharim, nomine, �r mandatOyJicuti affirmamt, Sacratifium Cafare&, & Catholics MaieHat�, & iti- demprafatus Reuerend-Dominus Dominus Apojloltcus prothonotarius & Nuncms, lo co & vice Sani�ipmi Domini noHri,requifiueruntfibi a me Notariopublico infiafiri pto,tanqttampubhca&autenticaperfona, vnum aut plura,tot quotforent neceffa- ria,publicumfeupublica edi,atque confici inftrumentum aut inHrumenta. Aclafunt h<tc inciuitateGranatenftinHifpanijs,donu nobilisviri Stepbani Centurmnisciuis lanuenfis,tune videlicet bojpitio prtditli l�uj�ris dr exceHentUDom�n'jJ)ominifupre miCancellarij,anno,indictione,menfe,die,hor4,&Pontijicatuquibi4sjupra:pr<tfen- tibtts ibidem Magmficis & nobilibus viris & Dommis, Domino Bartholomao de Gat- tinaria Regente Cance�ariatn Corona Aragonumprafata Sacrattpnu C&faxe& Ca- tbolics. Maie�tatiaConf�Hjs, Domino loanne Alemanno Domino deBcuclanseiufdem fua Cdfarex, & Catholica Maie�latis Secretarie primario, & pudiclo Domino Al- phonfo Valdefio, etiamfum. Maieflatis Secretarto otdinano,teslibusadpumiffajp'ec\it lttervocdi�,rogatis,&!egitim}requifttis. g i |
|||
|
RESPONSIO CAESARIS
Er ego Alexander Schuuejts, clericus coniugatus Treuerenfis Diac.publicus S4*
ctofan�a Apoflolica au�loritate Notarius, nee non prof'ats. Sacratifi.Cafaret & Catholica Maiesfatis Domini noslri clementif. etiam Secretarius ordtna- rtus, quidpraditt� l�uflrU,& excellent is domini Domini fupremi Cancellarif, gratiofi domini mei, pradtfta Cafarea & Catholica Maie�atis rejponfiua Epi* fiola exh�itiom, intimationi, infinuationi,& traditioni: contra autem Reue- rtndifi. Domini Domini Nunctj acceptationi eiufdem.rejponjioni^ad e*n- dem, alijsc^ omnibus, &fingulis, dumfie, vtpramittitur.fierent, & ageren- tur, vna cum pranominatu Dommis teilibus tnterfui, eaj^J�cfieri vidi & au- diui: ideirco hoc prtfens publicum Inftrumentum, viginti tnafcripta in ft fo- lia contmens, manu alteriusfidxliterfcriptum, exinde confeci, & in hancpu- blicamformam redegi,figno�^, tiomine, &cognominemeisfolitis & confuetk Jignaui, infidem & teHimonimn omnium ,fingulomm pramijforum legitimt requifitus. SECVNDAE PONTI-
FICIS IITERAE, QVAS P OE-
NITENTIA DVCTVS.QVOD FAL-
fe C*faremaccufaffetjad eum mifit,prohibuitq;ne
priores emitterentur. CL FM E NS PAPA VIL
WARISS1ME IN CHRISTO FILI NOSTIR?SA-
Iutem & Apoflolica beneddtionem.Aliquafuntquanob�prater natura noftram,praterqf voluntatem,c�fum»ia quadam necef- \ fttateincumbat:Ouaftpr<ctennittamus,necboniPontificis ojji- cio,nec iuftickfauentis &patrtcinantisprincipU debitofatisfit cerepoffe videamur. Coaclifumus ca mire co/ilia,per qua cjrli- lertati ltdli&, & periclitanti Santtafedt Apoftolicaprafidwfimus: inquibus tua diu tam a nobis expectata,& ab omnibusJperata animt virtus & moderatio,fteam medi- cinam adhibere voluent,qua &facilitate aparte tua habet, & vt nos quiderefte iudi camu,ettamgloria&vtilitate,magniseritterroribusetpericulisChriftianitdslibe- uta.De quibus omnibusfiribimus Urgiter addile��fihum Baldafarem Cattilioneut Notarium & nunciu noflru,vt c� Serenitate tuaconferat ac cotmtnicct.Obteflamur per Dominum lefum pa.tre ettnm miferuordkc. Serenitate turn, vt anim� & curam adMcre
|
||||
|
P O N T I F I C I.
^tdhibereaddiclumnunci�aufiultandum,&prouiderepublk<tfaluti,pacetquiscm
ditionibus ampkclenda, & continend�/uorum cupiditatibus ac tmurtfs intra legum �> tquitatisfines velit, vt reliquu de vita ejrfortuniffuis viuerefecuris liceat. Qued erit nonfam&folum &fapientu uu melius multb accommodatum/edtranquiUita- ti ettam tam rerum tuarum, quam Chri�liankatis tottus magis conjentaneum. Dat. RemaapudSanttum Petrum fub annulo Pifiatoris, die XXV. lunij. M. D.XXVl. Pentificatus nofiri anno tertio. la. Sadoktus.
CharipmoinChrislofilionoftro C AROLO,eletto Jmperatori, Hijpaniarum &c.Regi Catbo�ico.
Refponfio C AR O LI Oefaris ad
fectmdamPontificis Epiftolam. |
||||||
|
[�ATISSIME PATER DOMn
l me, non mediocris cordis dolore ad Ut er as San�itatis veftra quas [ vicejimdtertia lunij adnos dedit,refcripferamus,quum nouiftme | eiufdemSan�itatUvefiraNuncius aliaslitera-spoBrtdie aprio- | rum datafiriptas nobis exbibuit: in quibus licet adhuc rideamus j- _,� ■ --W.-.-� - Santtitatem vejiram aliam certe opinionem de nofiraergavni- uerfam Remp.chnftianam, &facrefanttam iftamfedem animo, at/fc voluntate rett- nere, quam a�iones ipft noHrtpromerentur, nonpotuimus tamen non Utari,perjpi- cientes in eifiem hteru San�itatem veftrapropen/iori, aqutori^ animo pacem opta- re.blandius^quaantea nobifcuagtre.Atc^ vtinam ita inpoteftate noflra effetjaban/ tis Chriftiana Reip. rebus confulere, �"pacem vniuerfakm denub componere, pro vt m aliorum manu helium mouere, &pacatatn Chriftianam Remp.turbare extitif. Vide~ retprofetlo Sani�itas vcftra ac CAteri etu$ faderati, qua fit animus noflerab eorum tpinione alienus, licet ( vtverumfateamur ) nequaquam nobisperfuadere pojfumus Santtitatem vejiram (qua aiiiones noftras neuk ) lucex animo ac ver e dicere ,fed potius terroribus quorundam, quibus Cbriftiana tranquiUitas minus expedit,perter- refdlaadh�tt tmpulfa videtur. SperamustamenDeumOpt.Max.cuimgratuitabe^ nignitate iuHa noslra caufa battenus approbata eft, Santtitatis veHr<t ammum mtt- taturumjiusifc elelltpopulifaluti potius quam priuatis quorundam affcftibus atque dolis confulturum, & nos, qui & meritis & viribus noliris quodatnmodofemperdtf- fifi, infoliusDeiprtfidtoJpemmslram collocauimus,eius^ckmentUviftoriasnobis �tb to concejfai accept as tulimus ,noflraque ita protei�urum, vt euidentiori etiam iepmemo ammus rwjler cunftis patefiat,n�sque commtdius & libertus iffius nomen �rgkr'wn,
|
||||||
|
RESPONSIO CAESARIS
&fr!oriam, qua nihil nobU charius vnquamfutt,promouere valeamus. San�itatem
�gitur ve�ramquanto poffumiuaffe�u rogamus,acpereffufumIe/uChriftiredem- pttris no�lrifanguinem ebteftamur,vt Chrtftiampopuli calamitatibus projpiciat:nec tot cdtdes,tot vulnera, t�tque horrenda mala in Clmfti corpus, cuius Santtttatem ve ftram capttt ejfe profitemur,inferri patiatur. Nos enim, Beatifiime Pater,q uando-, quidem Santtttas veHra de no�ro erga Deum animo ( quid enim erga Rempubhcant Chriftianamdicemus, quumquicquidvel boni, vel maheitts popuk>fnipfemetvelin- gratum, velacceptumferat:) dubitare ndeturjpfummet Deum immortalem tejla- mur,pro virilifemper conaturos ejfe,vt & Santtttas veftra cateri^ Clm�liani nomi- nv> principes inte�igant nihil aque nob� cordi ejfe,qudm Deigloriam, eius^populifa- lutem, pacem, & tranqui�itatemferuentioriftudio in diesfiabilire.De pecu�ari ve- to noftra erga Santlitatem vefiram,volumate ingenn�fatebimur, nos ntbilvnquam pr&termififfe,quodad obedientisfilu officiumpertinerepojfet. Qua. onmia Santtitas ve ftrafacileexperiripotern,finonpriuatis,J�dpublicurebusconfttlere,nos~trumg3ani- mum (qui <t San�itax�ve�rs. obfernantia, dumeam Chrifti vicesgerere recolimus, minime abtffe poteft ) tanquam communis pater amplecli, ChriftUn�^ rebus in de~ terius prolabentibus ,prout latius in alijsliteris noftris adSan�tttatemvcJiramfiri- ffimus, pioftudw adeffe voluerit. Quodvtfaciat, Sanftitatem vefiram et tam at que etiamrogamus Jllifoveram a Deo Optimo Maxitnofahcitatem ex animo optamus. Datum in ciuitate noftra GranaU, die. XVIII. men/is Septembris, Anno donuni H- D.XXVI. Regnorum noftrorum Romani octauo, aliorum vero omnium vn- ttecimo. C AROLV S diuinx fauente dementia eleftus Romanorum Impe-
rator, femper AuguBus,ac Germanu, Hi- Jpantarum &c. Rex. El Rey. AlphonjusValdeJius.
■ . - triSTOLA
-■-�*� ■�■'■;■■.. ■ ... K � ■ . . - ...
�'■'■■" � � - - ■. , .. �-.
' ■ ' . ' ■�' ■ ■ ,
-
'-'�■■■' ■■>..-
K! ' . ■ :" ". '■ ■,.',-�
^' ■�'■ ..'. "■� ... . � � _ .
...
|
|||
|
EPISTOLA C A R O-
LI CAESARIS AD SENATVM
SIVE COLLE.G1VM CARDINALIVM,
in quapetit, vtnegante feu differente Pontifice generalis concilij indiftionem,ipfi indicant. AROLVS DIVINA FAVENTE CLEMENT IA
&c.Reuerendi/imis in Chrislo patribus Dommis N. Sa.Rom. EcclefiA Cardtnahbus, amicis noslns charif�mis, Salutem cum incremento omnis boni. Reuerendijf. in chrislo Patres, an ici charij�imi, tanto profetloanimt dolore mensnoslra dtfcrucia- tur,dum ea,qua Romanum Pontificcmfiu Pon�ficia dtgnitat� oblitum,non contra nos tantum (idenim aquiorianimopate- retn ur ) ver urn in maxim� Chrisliani nominis dedecus, contra^ totius Reip. ( quant induxeramus, )pacent & tranquittitate~moliriaudimusj>t tatnetfi animo certe per- turbato,moderatis tamen verbis mentem noslram vobis aperire,aclionum noslrarum (quantapro reimagnttudinclicebit breuitate) rationem redder e,& aReuerendift- mit Paternitatibus veslris noslro ac totius Chrisluni populi nomine auxtlium implo- rare cogamur. Qutim enim in ipfo Impertij noslri initio a Deo Opt.Max.in tanti Prin- cipatus culmine conslitutos arbitraremur,nen vt Imperij limites cum Chrifiianifan- guinisiacluraextendere,propagar�ueftuderemw,fedquolmperial�dignitasautori- tate, �rpotentia decor at a-, & obferuaretur a multis, & cotemneretur Apaucis,inde% ChrislianaReJp. bellorum iniurifs in extremum f er e difcrimen addufta,fempiterna tandem Ca/are<e dtgnttatis beneficio pacefiueretur. Boe itatfe animo relicla Hijpania adGermaniamvenimus ,ortas ibidem fedttiones inter quofdam principes, dimnofa- uorefedamus, nihil'^ omittimus,quod (iudicio noslro ) ab optimo Ca/are jperari po- terat. Verumdumnos Chrislianam tranquillitatemJlabilirecuramus,ecceGallo- rum rex,quem vtipatrem colebamus,noHra dignita�fubinuidens,infiatum,ac hono . rem noslrum nihil non moliri conatur: nos^ tandem adarmaprouocat 'muit os. Fate- tur hoc Summus Pontifex Leo ,fatetur Serenijf. Anglu rex, quospropace a Gallo ob- tinendajkpiusfillicitarifecimus,qui%juis viribus,iusl<t noslrx, caufit adejfe non nega- junt. Fatetur & hoc diuina iuilicia, qua ita nobis adfuit, vtposl tot par tas vi�lorias omnt humano tandem mxilio deslituti, vittis hofiibus, eorumque rege capto vi�lores euafirimus. Hinc dat* opportunitate, qua noslro de Repub. bene merendi fiudiofa~ titfacere liccrct,ab ipfis hojiibus viftifpacemprimiflagftamus, tantum0etinnu, vt h
|
||||
|
CAESARIS EPISTOLA AD
tj apradeccfforum noflrorum manibus eripuerant, & contra tut, f as 0ccupabant,
nobis reft�tumntur. Aequij�ima poftulatano�lraimpetramus, pacem mimus, fa- dus percutimus, & nihilinto cautum volumus,mfiquaadDeiglertam, communem Rtipubita pacem , clmfttana rehgionis decoretn & augmentum & Santtxj�dis ApoHohat, ver om dtgnitatem pertinere arbitramur. Percujfofadere, Ga�orum re- gem cap�uum nojhum conuenimus, omnibus benefict/s, omni humanttate atque be- neuolentia eins animum preChriftiana tranqui�itate nobisdeuincire curamus,(y mutuo data acceptaquefide ,amictttamfirmamus, ac maximo turn honore affeilum in Galliam, datis obfidibut,redirepermittimus: AdPontificem, cater�fque Chrtflia- nos regesfinbimus, vtfi chri�ianam Remp.pacatam optarent,eorum patentes lite- tai adnojirunvtrun^mitterent, quibusanhuiufinodtfoederis bentficio vtive�enr, prent conuentumfueratjeclararent. Nondum tamenfempiternam in ChrtftipopH- lapacemfirmaffeglonan ceperamus, quum nouos bellorum tumultuspu�ularegra- Hifima animi noflri moleftia fentimus. AtvbiaP»ntificedenebis(vtaiebant)non bem content o,id emunare audtmus, Don Hugonem de Mencada orator e nofirum mit- timus cum facultate amplifim�j^ mandatis, vt omnibus medijs quibus idfieripotj�t, Pontificem de nobis contentum redderecuraret,itavt homineaudito ,noftro animo perfteilo,ritl aliudknobis optajjiju�]ipfemet verbisjateretur. Dum^ nil tatopaftore indignum nobis pollicentes, eius optimum rejponfumpr<iiftolamur,Ponnficisnunc�tu luerat S.fit* in faima Breuis proxim� elapji menfis Iunij die 2$.fcriptas, zcf.Augufii nobis kgendus de dit: quibus perleclis, quum non tantum a Summo ecclefupa�iort, 4 lommuni omniumpatre, Chriftify Vicario,fedetiam a Reuer.paternitatibus veftris ftcrofyveftreordtne,quibus Apoftolorum autorit as tribuitur,tmanatas ejfe credamus (necentm rem tanti moment i uobis inconj�iltisfaftamputamus) quofimtu animi do kre affetti,vos ipfi tudtcate. Quis enim non miraretur,ftuperet�^,vtdens a tante Pon- ttfice,a tot tantvslfo tanta religione pietate,at0rudentiapr�dtiisp4tribus taks litt- ras in Chri�ianipnncipis Ro. Cafar�,at^ Apoftohcefidis.protei�ons honorem & du gnitatem tam inconfulte prodire ? in quibus nihil prater beUa,feditiones, proditiones ferniciofa confilia,temeraria iudicta,improperia,iniuri<t,falfi crimimtiones, a�iaa, buiufmoditama Pontificiadignitatea�ena traclantur,id^innos optimedtChrt~ fiiana Rep. meritos, & qui nullum vnquam nee C&farem, nee Regem, necprincipem, necpriuatum aliquemfuijfefatebimur, qui maiori ( nee tanta quidem )fide, re�gi<t- neatfyobferuan�a fan�am fedem Apoftoltcamveneratusfit,quic*terispojlbabitis, maiori ftudio eius dttwnemejr dignitatem tut at usfit. Parmam enim & Placentiam 4 Romanl impcrij feudo difiunclas, Sedi Romana,nu�o lure coacli, poj�idcndof refti- tuimusjmportunascfc German'u, & vniuerfiRomant imptrijpreces-tontragraHam�- na& opprejsiones, quas afide Rcma.pati, qu�in Vuormatienficouentu ejfemus, paf- fim cequertb(intur,Qbturatii aunbuspramnatAnojira erga A^o�ohca fedem obfet*. ebjeruatu
|
||||
|
COLLEGIVM CARDINAL. '
iKtnttaobaudiuimus. Suborta funt eade eau ft varUrerum diffic uitat es &inc9fti4'
d,i,puliul.it indies magis Lutberanor�mfania ,grauamina ubt�fe diuulgantur, cnmct vnanimes remedium tmplorant, petuntfierigenerale Concilium, in quo & Luthera- ndimpietati,&Romanacurid(vtatunt)opprefiionibus obuiamiripofiit. Ineiuitd- te Sptrenfi Conciltabulum indkunt, vt tn feditiombus ortis ufque ad generalis Con- cilif dectfionem ordo aliquis ftatueretur. Vidtmus Germanorum animos �nSedem TLomanamgrauitercommotos,verente'squene huiufinodi Conciliabulum Germani- atnaRemani Pontificts obedientiadiuerteret,Spirenfem congrcgattonem graui/i- mispoemsprohibemus,eistamenpollicemurquarttocinusfieripoJJit,generdlistoHci- lijindictionem fieri curaturos. De re bacadP9ntificemfcrtbimus,vt Germaniam ab imminenti perkuloper huiufinodi generalis/Concilif indi�ionem �bentredigtiare- turjnftamus. Ipfe vero de conciliabuliprohibitionegratiam babet, generalis tamen Conc�ifpetitHtnem in tempus,vtaiebat,magis conueniens differendam cenfutt,ita vt pronoftra ergo. Sacrofanttam islam fedem obferuantia malutrimus Ponnficts affe- c�tbuspotiusquam GermanUprecibusannuere: Nunc vero Sanftttasfua, veftro et- um (Ji idcredendum eft ) accedente conc�io, tot crimina tn nos �attttat,acfipenitus Roman* ecclefia aduerfarif haftenusfuijfemus. Hinc enim de nottro er ga publkam pacem animo ( nulloprofefto ref�o tudicio ) dubitat, nosc^ a Chrislianx Reipub. per- turbatione deterret, quafiveronosler erga Rempub. animus clanor non fit, quam vt cuiujpiam admonitione egeat: Si enim de C. Cd/are iudicatum esl, quod malutjjet non dimkare quam uincere,eotfevittoriaadepta paris autoreslibcnteraudiuerit,cur de no�ira voluntate k communi omnium patre per contrarium dtfiernitur? Mc paris �tutores audiuit, nos vero hojitbus v tuis pacem prtmi obtulimHT, nee tantum hojiem captiuum Regitt dignitati rejittutjf� cotenti, Lufitanu Reginam fororem noftram na tu maximam, & infuccefionisgradufecundam ipfi tnatrimonio copulauimus, quod profe�o ante viiloriam minime a nobts impetrarepotuiffet. Ouanto igitur no�ira C. c�ftrts clement tam excedere deberet, vos ipfi iudtcate. Ad b�te et tam Pontifex confi- lia noslra adfitedignitatti, &ecclefiafitcz ltbertatisoppre/ionemtendere,videtur aff�uerare, quum ea quapro Romana Sedeprafiita commemorautmus,adeo omnibus nota fint, vt inde nonnthil Germanorum animos a nobts altenauerimus. Perpendtte igitur Patres Reuerendifiimi an in boe Ponttficis beatitudofuis, & Apoftolka Sedis re- bus confulat,anfit Pontific� dtgnitatis chrifttanor�principum animos aduerfus eC' cUfuprote�oreadarma ( vt ipfiaiunt) inrit are, ac fuisftipendijs tot corporibus attfo animabus tttern�exitiumparare. Caufam audite:vtfubditum nofiru magni fceleris dccifatum, nobts iure prauio punire non liceat: ob idc^ armis nobifcum eert are con- , tend.it. Qupdtametfieiexfententiafuccedereuquidquafi chriftivicariodignum fdturus ejfet, nifi vt iusltriam, quam promoutre tentbatur, impediat :*ecclefi<t thefiturum
|
||||
|
�PISTOLA CAESARIS.
jb�fattrum inalios eer te vfus conuertendum exhauriat, acRomanam ecclcfiam, (f
vniuerfumpopulum Chriftianum in extremum difcrimen adducartlUcergo atq3hu- �ufmodiaha ingenticordis dolore,perturbatoanimopenfttames,pu'AicamChrtjiia- nam calamttatem nobifcum deplorare coepimus, atque non noftro tantum honori ,fed Chnftigloru, etus�[3 eleclipopuli faluti confulere ex animo cuptentes, adPontificit li- ter Ai refertbimus, iufiificationem de bis qua nobtsfalso obijciunturjamus, petimus�fc vt generale Concilium indicat, ac aliafaciat,qua. ex inclufo literarum noslrarum ex~ emplo vobis videre licebtt. Qu<s omnia Patres Reuerendiftimi vos latere nolmmm, vt ft ex literis Pontificis, ei�fue fuafionibus Jinislratn aliquamfujpicionem antmi noftr� erga facrofanclam islam fedemno bene dijpoj�ti concepiHU ,mslficatiombus noftris, retto iudicio,perjpeclis,priftinum veftrum erga nos ammum induatis,ac omnem pror- fitsiniquamopimonemabijcientesjabanti Chrtftianitatifibuetiiatis. Agiteigitur Patres Reuerendifiimi, & tantt malt caufam cognofcite, Romanum Pontificem k tam impio auertite confilio, vejlrisjy momtis tantum apud eum cfficite, vt memineritfea. Deo Optimo Maximo nonaApermciem,fedadfdutemfuipopulunon ad ai mafedpa- tientiam & bumilitatem, in Romani pontificat usjoho consHtutum, rccorJ.etut c/3 nos eadem rattone in Romani pr'mcipatus apicem eueclos,vndepeculuri quodamaffeclu Chriftian& Reipub. rebus confulere pra extcris tenemur,ni a Principe no�ro Cinisla degenerare ve�mus.Si vero bea�tudo Pontificis votis noftris tam pro no�ra iuslifica- ttone,quampro chri�lian&retigionisfalutein generalis conc�uindi�wne annuere negauent, tunciuxta iuris ordinem Reuerendifimas paternitates veftras, acfacrum veftrum Collegium hortamur, requinmus, at^monemus, vt qu�de indicliene Con- cilij a pentifice petimw,ca negante, autplus tcqiio differente, ros debito ordme proce- dentes,pr&ftarenondtfferatis. ProteftantesapudomnipotentemDeumfiquidinde �ncommodi ac detrtmenti Ror»an<c ecclefu, & Reipub.Chriftianxaccejfentjd non na Jlra ,fed eorum culpafuturum, qmfuisaffeilibus potius quam Cbrtftt gloria, eiuscfe populiftlut'iinferu�remaluerint: Quoddeveftra erga ChrislianamRemp.animoat^ veluntate nobis miriweperfttadere volumus: Sivero Reuerendtfiima Paternitates yeftra aquijsima haiufinodiposlulata no�ra cencedere negauerint,eorumue exequu- tionemplufquam decet, ac digmtatis noftra ratio expoftulat, dislulerint,nos pro no- flra.erga T)eumgratitudine,pro^ dignitate noslra Imperiali, qua eiusgratuita bent- gnitatefungtmur, quibus licebtt remedijs ,ita in bis pro viri�prouidere curabimus,vt nee Chriftigloria,nec iufticu nostr<t,nec Chrtsliana ~Reip.faluti,paci,& tr anquiH.ita~ ti quouis modo defuijfe videamur. Datum in ciuitate noslra Granata, diefexta Mett- ftsOttobr�. Annodomini M. D. XXVI.RegnorumnoslrorumRomamoclauo,aUq- rmn vero omnium vndecime. ToElRej.
M^hmfusValdtfius.
|
||||
|
INSTRVMENTVM
PVBLICVM DE HIS QVAE
ROMAE ACTA SVNT, DVM PON-
tifici & Collegio Cardinalium Gajfaris liter»
exhibitxfuerunc
|
||||||
|
N DEI NoMINE AMEN: VN�VERSIS PER OR-
bem terrarum cons~titutuinnoteficat,q�odannofalutis chrifiia- na MtUeJimo Ouingentefimo Vicefimo fexto, Indiclione quarta- decima,die veto duodecima menfis Decembris, Pontificatus San- clifiimi in Chrislopatris, & Domint noslrt Domini CLEM EN- Tl S,diuinaprouidentia Papa V11. anno quartojn mei Notarijt teUium�f3 infrafiriptorum pmfintia ,perfonahter con�titutus Keuerendus Bominus Joannes Perez. C&farea. maieslat� Secretarius, ac Prior Ecclejia Oxonienfis Roma in Palatw Apoflo�co, in aula qua vocatur del Papagajo, in inferionbusfianttjs, prafata Sancltjsimo Domino noslro Papa, vna cum Sacro collegio Reuercndtfiimorum Domi- norum Cardinalium, ad tenendum de morefecretum conftftorium congregato, binas hteroi eiufdem C&farea Maieslat�, vnas plurimorum foliorum papyri, reliquas ver 9 vnius magnifoly, cumjigtllisfua matei�at� in eifdem appofitU, &eidem Sanclitati bac fuperfcnp�one direttas,videlicet,Satttfttno in Cbrislo Patrt, & Domino Domino CLEMENTI Septtmoydiuinaprouidentiafacrofancla Roman* Ecdefiafummo Pon tifici, Domino Reuerendifiimo, prmfato Sancltjsimo Domino noslro Papa reddidtt, pntfentautt, & confignamt,quas quidem binas Ut er as pr&fatus Dominus nofler Papa realtter,& cum effeclu mantbusaccepit & rettnmt. Ettmmediate diclus I�anhes Pe~ rez. Secret anus alias Ut era: plurimorum etiam f oliorum, mentionato Collegto Reue- rendifiimorum Domtnorum Cardinalium direclas cumfigtllo diclm. Cdfiares. Maiefta* tis in eifdem appofito, & hacfiuperficriptionevideitcet: Reuerendifiimk in chrifio Pa- tribus Dominis. N. Sancla Romana Ecclefia Cardtnalibus, amicis nofirit chatifttmit, 'Reuerendifiimo in chrifio Patn et Domino Eranciotto tituli/antt* Maria in domini- cadtacono Cardmalide Vrfinis nuncupato ,nomine 'totius Collegij Reuerendifiimo- rum Dominorum Cardinalium ibtdem,vtpramittitur,congregatorum,reddidit,pra. fientauit& confignamt. Quas quidem literasprafatm Reuerendtfiimiit Eranciottm fu� manibus quo fiupranomine, accepit & retmmt. De quibus omnibus &fingulk prafatus loannes Perez. Secretarius me infiaficriptum Notarium rogauit, & requifi- uit,vtvnum,duo,autplurafibi traderem,& conficerempublicum & publica,lrfiiu- mentum&Inttrumenta. AttafueruntlmRomavtprafemir,loco,ar.no,.indicliO' b 3
|
||||||
|
,i : IJ
|
|||||||||
|
�NSTRVMENT, PVBLICVM.
|
|||||||||
|
tU,Se,menfe, &Pontificatu, quibtisfupra,pr*fe»tibus ibidem Reutrtndu &m�g»L
fic�vtrisDomin�,RamiroNumcz.deAguilera, fratremilite militu de Calatraua,
ac eiufdem ordink in Vrbe procttratore, & Don Petro Sarmiento cltrtco Burgen/is
Vioc. ac Luppo Sanci) dt Vlloa, procurators ReuewidifiimtAnhiepifcopt Toletanen-
fu.teftibus adprxmijfa vocatis.&pgatis.
tttgo Alphonfus de Cueuas clericus Burgenjts publicus Apofto�caautoritate
Hotarius,4C in ArchiuioRomana CurUmatricuLttus,quipr&mifiisomnibui &fingulis vni cumpranominatis teftibus int erf ui, qui fuperfcriptwnes &fi~ gi�a Ca/are* Maiejfatit in meiprafentia requifiti a di�o loanne PerexJecreta rio recogneuerunt,interfui,vidi,& andiui,acinnotamfuinpji,exquabocpu- blicumln�rutnentum extraxi rogatus & requijitus. |
|||||||||
|
F I
|
|||||||||
|
1 S.
|
|||||||||