|
r/
|
|||||||||||||
|
-'Wét/I
|
|||||||||||||
|
M E D Ε Α
TREVRSPEL.
|
|||||||||||||
|
*ψ&
|
|||||||||||||
|
j ELCK SYN BEVRT I
|
|||||||||||||
|
NIVERSiTElT
' UTRECHT |
|||||||||||||
|
['AMSTERDAM,
By (¡Abraham de VVees 3 en Jacob Lefcaille 3 Böeck-
verkoopers op den Middeldam, y in't jaer 1Ó48.
|
|||||||||||||
|
VOORREDEN.
^^^^P^^^^B ^n^eflen men gemeenlijck fcherpe, hoewel goede ,
t^llfjêv v^*® vermaeningen afkeerighlijck verwerpt ; foo is het ^^SÄlv^^^ft a^cuan ouáts de moeyte waerdigh geoorde elt, defiel- ll§fe ^Μ^^^Ά^Ά ken : onder vvelcke middelen de cDichtkunfi, om fijn heufche paelen) niet van de minße behoor dt gehouden te werden : als die σε woon is, de gemoederen üeffelijckfireelende , ofbedecktelijck van 't quaet af te wenden , of tot deught te prickelen, of, als menfieydt, al lacchende de vvaerheydt te feggen. Is derhalven, om defe kunfi te oefe- nen , ende om den ledigen tijt niet erger te befleden, dit Treurfiiel by der handt genomen : wekkers gefichiedenis, by verfcheyde fier verfiheyde- lij ck verhandelt, ende mee il al met fihaduvven enfichorfien bedeckt fijn- de, de vryicheydt gelaeten heeft, om het waerfihijnelijckfte en gevoeghe- Ujckfie daer van te verkiefen ; gelijck de fichilders plegen , wanneer β eenfaeck , elck nae eygeη finit]ckhejdt, tp by fin der e wijfie uitbeelden. TXsfie vryicheydt is noodigh geweefi te gebruycken -, want het niet wel befiacn konâe, âat <s^¡íüedea een openbaere Tooveres Coude geween fijn, ende door de lucht voor ieders oogen gevlogen hebben ; ende daer nae rtoch aen jEgeus korimck van Athenen hertrow-w fbudefijn : is daer- om al dM, en dier gelijck, teenemael hier ν er fineet en · om niet te fichijnen degene, die dit Ie fin, ofte aenhooren, fiulcke te achten, dat β haerfouden laeten wijs maecken dM wit fivvart was : oock, om geen ver- warmde ftiffi op te diffchen , fijn hier de gedachten van anderen met voordachtgernijdt$ behalven eenige van Seneca,irit begin varittwee- de'Bedrijf alleen , die niet en konden ontgaen werden · als teenemael met de meeninge van dit wer ck overeenkomende ,fioo veel, als β met die van den Latijnfchen Dichter fichijnen te verfçhilien·, dewijl hy door- gaens <t^tedea haetelijck maeckt,ende op die plaets nochtans groot mede- * * lijden
|
||||
|
VOORREDEN.
Ujâen thaerwaerts verweckt : maer hier is het ooghmerck eer de on- '
trouvvicheydt haetelijck te maecken , die injafin uytfieeckt ; want al had oïftCedea elders misdaen (waer van fy oock groot berouw gehadt heeft, ds hlijckt by A. Rhodius, KFlaccus, D. Siculm3 van de vvelcke fy fioo fiuvart niet , als naederhandt van anderen , afgemaelt is) βο en hadtjy nochtans aenjafon geenfins verdient,verlaeten, van haer kindt berooft, ende wechgefinden te werden : fulcks, dat fiy eer te beklaegen is ι wanneer, door Vgroot ongeüjck dat haergefchiedt, fiy tot foo dolle wanhoop , en fio fel tot vvraeck gedreven vverdt,dat Jelfs βfio ver- re komt, dat β oock haer eygen fielf niet verfihoont. hier van Inj dt aldus de Ι Ν Η O V D T.
* Afin met ç^XCedea, docker van oAeta Koninck van
Qolchis, getrouwt, ( met haer vluchtich voor fijn neef oAcafius fioon van Celias den toen onlangs overledene Koninck van Theffalien ) komende Je ---------(printhen , behaeght fireüfit, eenighfte dochter van
Qreon Koninck aldaer,fioo -y dat fy, door liefde ontfieecken,in eengevaer-
üjcke koortje vervalt 5 't vvelck haer vaeder merckende , doet jafon met fijn dochter trouwen, z. sffiedea y die hier over fioo fieer ont fielt i* als (reufia verheught, gebiedt hy te vertrecken , ende íriope haer doch- terken (alfioojafion het fieer beminde) daer te laeten : doch Medea een < dach tijts van den Koninck verkregen hebbende, om haer tot de aen~ fiaenderejfi te bereyden, ykrijght hy tij dinge dathetvolckvan oAcafipts (wiens ge fiant en, die, omjafion en affîedea te haelen, by hemgevveefi Wweren, onbeleefdelijck vv aeren wederom çefionden) in fijn landt ¿e* vallen was .- 4, vvaer over jafon aMedea aenraedt te eer te vertrec- ken ¿ doch β, hem fijne ontrouvvicheydt verweten hebbende, *ver- rnaen*
|
||||
|
VOORREDEN.
maent van haer volck3 (om niet in haer voornemen belet te werden)
veynff haer wat beter te vreden 3 ende ßndt aen de 'Bruydt door haer dochterken 3 (op dat het quantjujs haer gunsl· daer door Coude mogen winnen) tot een vereering een koffer ken daer geborduurde handtfcboe- nen in vvaeren met vergif beßroojt ; 't welck , van Qreon en Qréùfa. nae de herffenen dtoor't riecken opgetrocken3haer en hem vergeeft: Qreon fierft fchielijck 3 Qreüfa loopt raefende naejafin toe , die haer onderwe- gen doodt vindt ; 5 - fio als jafin het do o de lichaem van Qreùfa nae vinnen geleydt3 vindt hy offledea op haer galery ßaen ; de welcke , om hem dufendt doodm^^ te doen f erven , het dochterken van boven neer werpt i ende, om fvvaerder pijn te ontgaen, haer felf ombrengt. Belle- rophon,(oon van Cjlaucus (reons broeder3erft de Kroon van Qorinthen: Jafin, nae dat hy lang omgefvvorven hadt 3 in Theffalien thujs ko- mende , vverdt van fijn broers van kant geholpen. Het tooneel is een plaets voor 't Hof van Corinthen.
Het Treurfpel begint en endight met de tijt daer 't in vertoont werdt. |
|||||
|
NAE-
|
|||||
|
NAEMEN DER PERSOONEN.
jafon, gehuwt aen Medea.
ffercules 3 Iafons vriendt.
offledea, dochter van Aëta koninck van Colchis.
Enioche, voedtfter van Medea.
Emppe\kaemenier van Medea.
H^gevolgh.
Çreùfa, eenighfte dochter van Creon ¿ gehuwt aen lafon.
Qreon, koninck van Corinthen.
ïïode? foldaet.
Eriope 3 eenighfte dochterken van lafon en Medea.
oAglaura, voedtfter van Creüfa.
yhilippuS) kaemerling van lafon.
|
|||||
|
MEDEA.
|
|||||
|
M E D E Α.
|
|||||
|
EERSTE Β E D R Y F.
Jafon. Hercules.
! welkom, waerdtfte vriendt ! wat goedertiere
reyen Der fierren, komen hier mijn Hercules geleyen?
Ghy quaemt ter goeder uur nu tot Corinthen
aen. Op wat plaets hebt ghy eerft van mijn geluck verftaen ?
tí ere. Wat goet geluck is 't uw ? 'k heb nergens van vernomen ¡ Maer ben daer eeven foo de haeven in gekomen, Om door dees Oude Stadt te trecken landtwaerdt in. Jaf Soo is u onbewuft, hoe dat ick door de min Van Créons Dochter ben behouden nae lang dwalen ?
Hoe fel ick wierd vervolgt, tí e. Van wien? ja.ick fal 't verhalen: Toen Pelias mijn Oom, Vorft van 't TheiTalifch landt, My, Opperft van de Vloot, nae 't goudtrijck Colchis fandt, Om 't goedt te eyfehen van Neef Phryxus daer gebleven, Ghy weet, men mompelden 5 den een, dorft van fíen geven : Dat geit die groóte Schat, de guide Vliefen, was 't ; Op vrybuyt gaet dat uyt, Aëaes Slot ftae vaft : Door dien men wift dat daer d'inwoonders veel vergaederen In ramme vachten, 't goudt afdrijvend' uyt de aederen Van Corax, Caucafus, Marpefie ; in de ftroom Van Phaiis, dien het boordt als met een guide foom, 'tWelck op een llot,vergaert,bewaert wierd: maer een ander, Die wift dat Oom my vreefd' en haete, ruym foo fchrander, A Ge-
|
|||||
|
Ml DE A,
Geloofde, dat men Hechts door fulcke middel focht
Te helpen my van kant op defe fwaere tocht :
Hoe of de meeningen hier van by andre waeren,
lek ben, alleen door eer geprickelt, heen gevaeren,
Die nacht en dach, 't fy dat ick waeckt', of dat ick iliep,
My moedighde met hoop, en derwaerts heenen riep :
Doch was door defe tocht mijn ondergang befchoren,
(Gelijck ick wel geloof) ick ging oock licht verloren 5
Ten waer de Dochter van Aëet' op my ontftack,
Toen ick van'tGrieckfche goet aldaer dienKoninck fprack:
Want foo hy my mijn eyfch, wy hem de vreed' ontfeyden,
Heeft fy beilaen met lift ons in het Slot te leyden :
'k Beloofden haer eerft trouw, en met haer wegh te vliên j
Voor 't outer van Diaen : toen heeft fy ons verfien
Met falf die brandt verhoedt, met pijlen die niet wonden
Of dooden daetelijck, en diergelijcke vonden ;
Ghy hielpt ons trouwelijck, Medea ! ick bekendt ;
En, fonder uwe hulp, wy waeren aen ons endt.
Men vont in't Slot veel febats, oock vont men daer foldaten;
DeSlotvoogtDraeck wou ons dienbuyt foo licht niet laten;
Doch op dees vreemde wijs gewaepent hield ick 't veldt :
Abfyrt haer broeder, die vergeefs te weer iïch ftelt
Beneden tuifchen Stadt en haeven, wierdt doorftooten :
Daer wierdt een baere fee van bloedt in fee vergooten :
In 't kort ; wy lijn voldaen, vergolden nae begeert
Met den gewonnen fchat, nae 't Vaederlandt gekeert :
Maer toen ick daer quam was mijn moeder overleede,
Mijn vaeder Jsfon kranck ; Medea (dien ick meede
Gebraght hadt,die heel kloeckder kruyden kracht verilonta
En wilt geneeskunft, die men maer alleenlijck vont
By
|
||||
|
Τ R Ε V R S Ρ E L. 3
By't Konincklijck geflacht van Colchis) heeft mijn yaeder,
Door drancken ftoovingen en openen van aeder,
Als weder jong gemaeckt, foo kloeck en wel te pas :
Nu Pelias, die oock feer kranck geworden was,
En veel te fwack, verfocht haer kunft, doch al verloren ;
Soo dat hy het beftierf : men fluyfterden in d'ooren
Den Prins Acaft,fijn foon. Herc. Ick weet. Jaf. Als dat Mede,
Bewuft van d'oude wrock, my ten geval dit deê 5
Dat hy vergeven was : de hemel wil het wreken
Op my, foo ick 't geloof : nu evenwel wy weken
Van daer, door dien men ons vervolghd' en dreyghde feer.
Her. Ghy wijcken3helt ! dat's nieu. Jaf Soo daelt de fonne neer,
Verberght fíjn aengeiicht ; men fiet fíjn liraelen deyfen, En klaerder naederhandt en hooger weder reyfen ; GeÜjck my is gebeurt : wy vluchten naer Corinth, Waer Creon ons befchermt, door trouw aen my verbindt Sijn Dochter jong en fchoon en liefiijck om t'aenfchouwen : Dus werdt u vriendt verhooght, 't is heden dat wy trouwen: Ick ging nu nae haer toe, dewijl fy my verwacht ; Iuyft komt ghy my te moet : geheel Corinthen lacht En juyght van bruylofs vreught, en my gebrack aen defe Alleenich, dat ghy die meê mocht deelachtigh wefen. tíerc. Heb danck, o Iafon ! maer, wat is dan van Mede
Aétes dochter ? want ghy die Princes braght meê. ja. Symaeckt'er vaerdigh om op't fpoedighit wegh te trecken.
Her. Soo leeft fy noch. wat moet haerdit tot hartfeerftrecken!
Elendige Princes ! hoe menigh bange traen Sal uyt het droevigh oogh langs haere kaeken gaen ! jaf Ick keer my niet aen 't nat geperil uyt vrouwen oogen,
Daer is geen vochticheydt die raiTer op kan droogen. Oock
|
||||
|
M E D E Á.
Oock heb ick geene voor, die licht laf hertigh treurt :
Sy blijft al eeven fier, en trots ; wat haer gebeurt. Herc. Sy dient te meer ontfien ; want opgekropte tooren
Is dies te heviger, wanneer die fich laet hooren ; Gelijck de lucht, die een in koopre buys beiluyt, En vaft benaud, noch breeckt op 't left te feller uyt. Jaf. De Koninck Creon heeft haer giftren doen gebieden,
Dat fy dien felven dagh noch uyt fijn Rijck fou vlieden. Herc. Indien men 't weten mach,wat reden? J^'sKonincks Wil
Streckt haer en my een wet. Maer, waerde vrindt, het vil Nu veel te lang, indien ick al d'omftandigheden Van defe faeck u hier ten vollen fou verbreden : 't Sal beter voegen dat ick mijn verfchooning doe, Niet van mijn fchult, maer ongeluck ; waerom, en hoe Ghy naegelaeten fijt, wanneer ghy aen de paelen Van Myiien waerdt uyt, om lucht aen landt te haelen Met Hylas : toen een ftorm (gelijck ghy op die tijt Oock felver trouwens wel gewaer geworden fijt) Ons fchielijck overviel, foo ; dat de ancker touwen Niet konden tegen het geweldt der golven houwen. Wy dreven feewaerdt in : foo drae de ftorm bedaerdt, Men denckt om u, die daer aen landt gelaeten waerdt. Dies d'eene fprack ; men fou, om u te haelen, wenden. De foons van Aquilo, (dat haer de winden fchenden Indien fy leven en de doodt noch fijn ontvlucht ; Soo niet, dat dan hun afch verftrooyt fy door de lucht) Die rieden 't af met kracht, 't is waer. maer ick, verlegen Om fulcken braven heldt, ging hun met reden tegen : Ick fcherpten 't volck vaft in ; dat goet doen niet verlet. Terftont het fchip gewend, en alles by gefet : |
||||
|
Maer 't ftormde weer op nieuw, als of de winden fwoeren
Dat fy ons nimmermeer dat heenen wilden voeren. Wy gaeven 't op in 't endt. Herc. Het is my foo verhaeldt: En dat van Aquiloos twee Soons is hun betaeldt. Doch dat ick ginder bleef, en op mijn tijt niet gifte, Was oock ten deel mijn fchuldt ; toen ick mijn Hylas mifte En riep, en hiel niet op van foecken over al, Waer hy verdwaeldt mocht fijn op bergh, in bofch, of dal ; Ick riep en hiel niet op, de bergen, boflchen, velden En deed' ick anders niet, dan Hylas Hylas melden s En of de naere nacht my toen al overviel, Ghy weet het bergh en bofch, dat ick niet op en hiel 5 Ick wenfchte hem te lien : of in de diepfte kuylen Geduurighlijck met beer en wolleven te huylen. Doch waer hy was of is, hoe ver ick ben gedwaeldt, En heeft tot defe tijt noch niemandt my verhaeldt. jaf Ghy fuit van uwen tocht, foo 't u gelieft, wat ruften ¿ Men fal alhier uw geeft en lichaem gaen verhaften Met fang, en fpel, en al wat tot de blijdtfchap hoort ; Indien ick iets vermagh... tí ere. O neen ; ick treek al voort* Om werek te foecken, door het welck ick mijnen Vaeder (Wiens Ster daer boven blinckt) verdien te komen naeder : Wat is foo wenfchelijck, als met de Son en Maen , En 't heldere gefternt altijdt ten rey te gaen ? Te ftrecken tot een fpoor van and're ; defe fegen (Gelijck ghy weet) en werdt door ftilftaen niet verkregen; Maer wel door loflijck doen. dan komt verdiende lof En ftelt ons't volck ten. toon ; en daer toe foeck ick ftof. Hierom, vaert wel. JafV&eï wel. ick fou u voorder leyen; Maer, foo ick vrees, men fou my veel te lang verbeven : Β Het
|
||||
|
Het goet geluck geley mijn vriendt in plaets van my.
Herc. Dat blijf met u, ôheldt ! Jaf Dat blijf u eeuwighby. oSfrtedea. Jafon. Enioche. Euippe.
Med. f~\ Iafon ! wat is dit ? wat moet ick iien en hooren ?
Jaf ^-^ Dat ieder lijden moet het noodtlot hem befchooren.
Med. Dat ick verlooren gae. wee my rampfaeligh menfch !
Jaf O ! ftont het in mijn macht, ghy hadt uws rierten wenfch.
Med. 't Gedenckt my noch, hoe ick wel eer u wenfch voldede.
Jaf Des danck ick oock de min, en uwe vrindlijckheden.
Med..O averechtfen danck! Jaf. Ick geef u gaeren toe.
Med. Wat baet my fulcken danck ?J^/Wat wilt ghy dat ick doe?
Med. Mijn wenfch fou fijn,datghymetmy vanhier woud vlieden.
Jaf En foo het machtiger verbiedt, hoe kan 't gefchieden ?
Med. Getrouw te wefen? hoe ! wie of u dat belet ?
Jaf De Vorft houdt haeven, hof, en alles nauw befet.
Med. Ick waer veel liever doodt, als trouweloos te leven.
Jaf Vaert wel : de tijt my roept, dies moet ick u begeven.
Med. Wat leef ick langer ? och ! waerom geniet ick 't licht ?
Jaf Mistrooftige, waerom verwenfcht ghy dat foo licht ?
Med. Om dat ick niet kan fíen, het geen my kan behaegen.
Jaf Een ieder heeft fijn leet : ick moet het mijne draegen. Med. Ghy hebt u lief; uw leet Mede werdt weghgejaeght,
Jaf. Gewiflijck, 't is my leet al 't geen dat u mishaeght. Med. Hoe weynigh ftemt de daet en waerhcyt met uw woorden.
Jaf Ghy foudt het fíen, indien de Hemel my verhoorden : Het goet dat ick u wenfch... Med. Het quaet dat ghy my doet! A ! η* ! ick heb een ilang in mijne fchoot gevoedt, Gekoeftert en gequeeckt; tot loon van 't vriendlijck queken, Die ick heb uytgeredt, heeft my nae 't hert gefteken ι On-
|
||||
|
Τ R E V R S Ρ Ε L.
Ondanckbaerlijck, foo feer als valfch, en onverdacht.
/^Verfchoont mijn fchielijck gaen, Princes j ick wert verwacht. ¿fttedea. Eriwche. Euiffe.
Med. C^ Hy, die mijn Iafon fiet, en fíjn ontrouwigheden,
^-^ O Hemel ! dien ick heb foo dickmaels aengebeden, Gebeden fonder baet,. helaes i bedroge vrouw Waer keert ghy u ? waer foeckt ghy trooft voor uwe rouw ? De Hemel ftraft geen quaet : dies fmeeck ick helfche geeften Komt herwaerts met u vier, en viert dees bruylofts feeften, Ghy fuit hier welkom fijn, hier eyfcht u een Tyran Die moeder van haer kindt, de vrouw ftelt van haer man ¿. Dat die geweldenaer een kroon van vlammen draege} Een ftaf van gloejend goudt; hy moet my helpen klaegen, Oock heel Corinthen, dat nu lacht hem ten geval, Doch lichtlijck om fíjn endt veel meer noch lachen fal 5 Indien het foo fou fijn, foo laet ick 't u ten beften Of ghy 't verfchoonen wilt of niet · doch liefft het lefte : De nieuwe bruyt, voor al, die my mijn trooft ontrooft s Onthael die nae 't behoort 5 kom, cier dat haetlijck hooft, Wafch het in traenen af, en laet haer locken hangen Gepoedert met vergif, blancket met fchrick de wangen : Doch Iafon, dat hy haer niet volgh ; maer fpaer hem vry : Op dat ick hem, by beurt, oock ongehoorfaem fy ; Dat hem fijn quelling drijv' op onbekende wegen, Daer hem een erger volck, als in ons landt, bejegen ; Daer hy my mift, en wenfcht, en mijne raedt ontbeert Die hem behouden heeft, toen ick hem heb geleert Te faeyen tweedracht onder 't volck dat fich vermoorde, Te rooven 't goude vlies, en my. maer waer toe woorden Die
|
||||
|
Die vruchteloos vergeefs toch alle gaen te loor ?
Wat houdt my, dat ick felfs mijn felven niet verhoor ? En felfs mijn wil volbreng ? en of't niet wou gelucken · Wat grooter ramp als nu ? wat kan my fwaerder drucken ? Wat of ick waegen fou, die niet verliefen kan ? Die alle ding ben quijt ? mijn vaederlandt, mijn man, Mijn broeder, vaeders gunil, mijn maeghdelijcke eere Is wegh, en weet geeniins van wederom te keeren : Men laet den toom vry los wanneer die niet en baet : Het quaet en heeft geen heul als aen een erger quaet. Enioche. Euippe.
TT Elaes ! och ! iiet, foo treedt een woedende leeuwinne ;
■*■ -*'kWeerhaer,noch ons,geen raet jWaer henen: wat beginnen:
• De vlam flaet buyten 't dack, ick fie noch maet, noch endt,
Maer ducht dees hevigheydt fal baeren meer elendt. Het heught my noch,hoe ickhaer dwaling hield voor oogen; En fmeeckte, by dees borft die s'eertijts hadt gefoogen En lief gehadt, ïy fou veranderen van raedt, En weeren uyt haer hert dat minnelijcke quaet, Noch op een vreemdeling niet itellen haer betrouwen. Maer fy, hier tegen, feyd' : het fou haer nooyt berouwen, 't Verging dan foo als 't mocht ; fy wachten onvervaert, Al wat gefchieden kon : hy was haer alles waert ; Te fterven oock om hem, en fou haer niet verdrieten, Indien fy maer een kus mocht van dien man genieten. Mijn woorden hadden klem als winden op een rots. Herdacht fy 't nu ! O ! gaf s' haer moedt wat minder-bots ! Emp. Wie kan een edel hert van fmaet geterght foo fnoeren,
Dat het door ongeduldt iich niet en laet vervoeren ? Want,
|
||||
|
Want, hoe ? nae dat men haer aen fijne rechterhandt
Voor Iuno trouwden in Corcyras vruchtbaer landt, Gelijck de koningin Areta kan getuygen, * Alcinoüs, en al die voor lijn fcepter buygen :
Verfchove vrouw te fijn van konincklijcke maeght ! Het is foo wonder niet, indien fy hevigh klaeght. Enio. De fpijt en gramfchap ftaen in 't aengeficht te lefen;
Sy fpreeckt my van haer kindt niet meer gelijck voor defen 5 En foo eens by geval daer van gefproken werdt, Sy fucht, als of haer iets bedroefder viel op 't hert : Geen ruft verfacht haer rouw ; en 't geen fy eet, met fmeken En bidden dient men haer het weynigh in te preken : Door klaegen afgemat wanneer fy wat befehlet Y Steets fchricktf, of roept, of fucht, dus ruft fy min als niet : Noch gift'ren fagh ick haer los uyt het bedt gevlogen Meeft naeckt, met ilingrend hair, en glinfterendeoögeni Ick vraeghde wat haer was. fy fey my ; broeders geeft, Of die het fcheen te fijn, hadt voor het bedt ge weeft ; En had haer laeten fien fijn borft, fijn bleeke kaecken, En had haer aengefeydt veel fchrickelijcke faecken-, Dan weder toegelacht, en met haer raedt gepleeght, Gelijck geheel begaen, als een ¿*<- ßcn beweeght Om 't leet van anderen, dan hadt hy aengeboden Vergif, en {pïtL· poock, geweer om meê te dooden, Dan wederom haer kindt genomen met 'er handt, En 't teere beckeneel gekneuft aen poft en wandt. ,Emp. Bedroefde, fijn hier niet in 't leven die u quellen , Dat u benauwt gemoedt gaet doode beuls beftellen ? Emo: Maër laet ons binnen gaen, op dat wy onbeleeft
Niet rriaecken dat fy naer ons dienft te wachten heeft, C Rey.
|
||||
|
Rey.
'k "LI Eb menighmael gedacht,
·*-*· Ofwel 't Geluck mocht wefe
Van 't goddelijck geflacht. Neen, 't is een domme kracht Die fotte raedt toelacht, Waer door het laegh veracht Ten woleken werdt gerefen. Dien ick een hemelfch kindt
Te wefen dacht voor defen, Wanneer men 't recht befíndt, Men vindt haer doofen blindt, En lichter dan de windt : Sïe tot, aie heyl bemindt ¡ 't Verhooght den val moet vreefen. O Iafon ! fchrickt en beeft
Hoe hoögh ghy werdt geprefen : Die 't luck tor iteunfel heeft, En felfs geen acht en geeft, Indien hy niet en fneeft, Hy is, van die d' er leeft 3 De eenighft' uytgelefen. |
||||
|
Τ R E V R S Ρ Ε L.
TWEEDE BEDRYF. Creufa. Ja fon.
Creu. 'k"!/* Erheugh my dat ghy fijt verdreven :
Door dien mijn min te fchoonder toont,
Om dat ghy niet en waert verheven, En u verdienften onbeloont. Jaf In plaets van kroon op kroon te fteygeren,
Woud' ick (wanneer ghy maer mijn beê Woud' hooren, en geen vriendtfchap weygeren) Regeerder weien van het vee. Creu. Ick waer met u getrooft te leven
Gantfch flecht ,· als ghy my maer verkool!: ,
Mijn lief, ick waer genoegh verheven ; Mijn wenfch, ick ben met u getrooft. - Jaf Princes, waer vindt menu wsgelijcke?
Ghy hoeft geen cierfel om u hooft s Want goudtdraedt voor u hair moet wijeken, V blancken hals de perlen aooft. Creu. Al wat'er lieflijck is, mijn waerde,
De heldre fonne met fíjn licht, De leliën, de roofen aerden Al naer u lieflijck aengeficht. Jaf. De dochters die men fchoon mach noemen,
By u geleken, meer niet fijn Dan by de leli flechte bloemen, Dan fterren in een fonnefchijn. Creu. En
|
||||
|
Μ Ε D Ε Α.
Creu. En ghy lief, die men uyt iiet fteken
Als andre helden by u ftaen, Gelijckt de boomen langs de beken Die 't flechte riet te boven gaen. Jaß Beminde boomen, op wiens ftammen
Soo vele minnetekens ftaen, Als aen des hemels faelen vlammen ,'·■_ Als aen u tacken hangen blaên, Creu. Eens, foo ghy my daer quaemt verraiTen,
Seyd' ick : al fíjn de letters teer, Uw naem fal met de boom noch waiïèn $ , Ick dacht : mijn liefde kan niet meer. Jaf. 'k Heb u foo lief als bey mijn oogen 5
Of andre toornigh fijn of goet, Als wy maer t faemen leven mogen 3 Soo ftoot ick alles met de voet. Creu. Als noorder fterren fíjn uw oogen,
Mijn welvaert drijft op haer genae ; Wat foud' ick beter wenfchen mogen Als fulcke lcydfsluy, waer ick gae ? Jaf De uwe krachtigh in 't bekoren y ;
Bewaeren my., mijn fonnefchijn 5
Wat waer ick beter als verloren, Indien ick fonder die fou fíjn ? Creu. Kom Iafon,laet ons voorder treden ;
Mijn lief, en vooghtheer van mijn hert¿ Daer ghy met loffang en gebeden Gedurigh aengefproken werdt. t3fCedea(
|
||||||
|
1%
|
||||||
|
Τ R Ε· V R S Ρ E'L. ty
oJÜÍedea. Creon. Enioche.
Me.Ç\t daer detrouftoet gaenück fal dievreughtverhinderen,
^En fíen, of door hun leet mijn lijden kan verminderen. Cre. Wel hoe, of uyt mijn rijck Medea noch niet fpoeyt ?
Die peil l dat landtbederf ! wat laet fy ongemoeyt ? 'k Hadt anderfins met haer te leven voorgenomen, 't En waer het Iafon hadt met bidden voorgekomen : Ey, fie hoe fier fy treedt ; fy komt recht op my aen : Mijn lijfwacht weeft'er voor, en doet haer van my ftaen. Hoe lange fal ick u noch voor mijn oogen lyen Medea? voort, van hier met al u fchelmeryen. Med. 'kWift garen eerft waerom, wat fchelmftuck of't my doet.
Cre. Noch vraeght die goede vrouwj waerom fy vluchten moet.
Med. Hoort reden,doet ghy recht; dwingt,wilt ghy overheeren.
Cre. Of recht of niet, ghy fuit hun hooren die regeeren.
Med. Nooyt Rijcken fonder recht genoten lange vree.
C^.Gaejklaegthett'huys. Me.lk gae¿ die my hier braght,gae mee.
Cre. II vonnis is gevelt, dies .fijn vergeefs dees woorden.
Med. Die vonnis velde voor hy bey de fijden hoorde ,
Al doet hy recht, noch heeft hy quaelijck recht gcdaen* Cre. Maer hebt ghy d'onfchuldt w^ ^an Pelias verftaen ?
Nu, fegh eens up ¿ cu laet u ichoone faeck eens hooren. Med. lek weet hoe fwaer het valt te maetigen fijn tooren
Als die ontfteken is, en hoe het hem behaeght Te doen het geen hy wil, die in fijn handen draeght Den konincklijcken ftaf ; dat heb ick kunnen leeren In mijn heer vaeders hof -hoe feer fy my braveeren , 'k Was in de wiegh Princes ; 'k wierdt eertijts hoogh geacht, En blonck gelijck de fon, die ons heeft voortgebraght : D Al
|
||||
|
M E D E Α.
Al wat de Phafis ftroom bedauwt -, al wat bewoonen ,
Die weduwlijcke fchaer, de itrijdtbaer' Amazonen ;
Al wat Euxinus fee, daer 't varfche waeter bruyfcht,
't Welck met een groot geweldt van Caucafus afruyfcht,
Al wat die foete kuit omvangt, dat al te gaeder
Leyt onder het gebiedt van mijnen heer en vaeder :
Daer had' ick eers genoegh · ick wierd van die gevrijt
Die 'k felfs nu vleyen moet, foo veel vermagh de tijt.
Betrouwt u op een rijck en konincklijcke hoven,
Als in een oogenblick, 't geen onder is, raeckt boven :
Een deught, weldaedigheydt, die niet vergaen en kan,
Voeght konincklijcke macht ; die deught daer roem ick van
Berooft van alles, dit is my alleen gebleven ,
Dat door mijn raedt. en hulp behouden is in 't leven
De macht van Grieckenlandt, en haerder helden roem;
Dies Orpheus foet van fang ick mijn geberghde noem ;
De foons van Tyndarus ; oock Lynceus klaer van oogen ;
En dufendt Minyiers my 't leven dancken mogen ¿
En dufendt and're meer ; der helden vorft alleen
En rep ick niet om danck te eyfchen, noch oock geen
Verfchonmg ; ick behieldt en braght u t'huys hun allen ,
Voor my mijn lafon. Gaet, en nae u welgevallen
Verwijt my nu al 't quaet, het welck ick dorft beilaen,
Om van een erger quaet u eygen volck t'ontilaen,
En niet te voren dat de vloot der grieckfche fchepen
Ging herwaerts aen den buyt van't goutrijck Colchis flepen:
Had' ick mijn vaeder en mijn felven niet misdaen,
Ghy weet het, lafon waer met al dien hoop vergaen :
Doch of nu het geluck niet ftaende fchijnt te houwen,
Maer doemt en druckt mijn faeck; des is't my niet berouwen:
|
||||
|
TREVRSPEL. 15
Maer datmen loont met ftraf mijn dienil,(enhoe?dienvrindt,
Die 't nochtans met my hieldt,behoudt men voor fijn kindt ! ) Daer klaegh ickvan met recht,dat maeckt my onverduldigh: Wat rechter oordeeldt ooyt d'een faemenfpanner fchuldigh , Ontfchuldigh d'ander ? oock, foo wiftmen wie ick waer, ( Eer datmen 't hadt gemunt te geven hem aen haer ) 'k Was toen geen landtbederf, toen ick u eerft quam groeten En mijn gebogen hart quam nijgen voor uw voeten 5 Toen wierdt ick wel onthaeldt, nu wijft men my van kant : Als ick vertrecken fal, ey fegh toch, nae wat landt ? Nae Colchis ? Minya ? ick weet niet waer te vluchten : Vergun my in u rijck een hoeck om uyt te fuchten. Cre. Of ick het volck verdruck, dan of ick fwacken ftut, Dat tuyge Iafon felf, of ick hem heb befchut Wanneer Acaftus loon nae wercken focht te geven , Toen door u kruyden laetft fijn vaeder quam om 't leven : Wat Iafon heeft gedaen, ick goet en èerlijck hou, Behalven dat hy u nam aen tot echte vrouw ; Vertreckt, op dat hy foo die fchande mach ontkomen : 't En waer door u verraedt,het goudt waer nooyt genomen , II broeder leefde noch. Med. Ick ben van vleefch en bloedt y En heb 't te feer betoont ; maer wie was ooyt foo goet, Die niet en wierdt vervoert van menfchelijcke dingen ? Die ons van 't rechte padt ons ondancks fomtijts dringen. Doch datmen my verwijt de doodt van Pelias ; Ick fweer het geen vergif, maer eyge fwackheydt was : Ick gaf hem wel den dranck, en dacht hem te verftercken Gelijck ick ^fon deê ; doch als geen kruyden wercken Noch helpen foo men wenfcht, is dat des meefters fchuldt ? En leght men 't hem te laft ? foo hoeft hy groot geduldt. Och!
|
||||
|
τό Μ Ε D Ε Α.
Och ! alle ding werdt my, en my alleen geweten.
Cre. Nu wel, vertreckt ; ick gae, hier werdt maer tijt verileten. Med. Hoe treck ick ? fal ick niet de vrucht van mijne fchoot Mee voeren ? fal die niet my trooften in mijn noot ?
Of laet haer met my gaen, of laet ick by haer blijven ♦
De moederlijcke forgh fal beft aen haer beklijven ;
Ey ! weyger niet aen't kind^wilt ghy my weyg'ren. CW.Neen;
't Is eens genoegh gefeyt, ghy fuit maer gaen alleen.
Med. Alleen, en onverfelt van die ick felver baerde ? O Hemel ! lijdt ghy dit ? O ! fpalckt u open, aerde!
En fwelgh my levend in. Maer, ghy fijt van my fchuw
Gelijck fy alle lijn. 'k Vergeef het hun, enu;
De Koninck, ick beken, 't is waer, hy magh gebieden ;
Al wederftreeft mijn hart, het moet nochtans gefchieden.
Maer groóte vorft, magh 't fijn, Vergun my eene.beê,
Soo bloey uw rijck, vergun my maer een dagh of twee j
Laet my mijn traenen met die teed're handen mengen.
Cre. Waer fal dit goet voor fíjn ? waer toe al dit verlengen ? Med. Op dat ick leeren magh te lijden mijn verdriet. Cre. Nu voort, wel aen, 'k vergun u defen dagh $ maer iiet Dat ghy nae defen dagh u hier niet meer laet vinden.
Med. Het fal foo fíjn : ick fweer 't ; ghy fuit het foo bevinden· Euippe. sMedea. Enioche.
Euip. Behoedt ons ! ô Princes ! Med. Wat is 'er ? fpreeck. Wat beeft
Wat fwijght ghy? £kOch!de tong my aen'tverhemelt kleeft.
Wat fchrickelijcker fpoock ! ô wee ! Med. Segh op,laet hooren;
Is 't ramp, is 't ongeluck ? ick bend'er toe geboren.
Euip. 'k Verhael het dam dewijl men niet te hooren vreeft Waer van ick langen tijt in onmacht ben geweeft·
Soo
|
||||
|
• Soo drae en waerdt ghy niet ter poorten uyt getreden ,
Of iets gelijck de doodt ging over al mijn leden · Mijn hart kromp in van fchrick · e^n druppel blo'edts befpat Het lywaedt, datmen my ter handt gegeven hadt Toen noch een,toen noch een, ick beef, en onder't fchromen En duchten, waer van daen of dit fou kunnen komen Slae ick't: geficht om hoogden, tgeenmijn fchrick vermeert, Het beeldt van Iuno felf verneem ick omgekeert · Oock is u ledekant met een toen ingevallen Mei Dat is niet nieuw voor my ; fy füllen vallen, alle Die oorfaeck daer van fijn. nu is'er noch iet meer > Vernaemtghynoch iet meer}Eu.Och!ja. ikk.Begin dan weer Zuip. Een raeve fwart als piek van ongemeene groóte Sit achter op het dack, en laet fich niet verftooten · Maer krijt gedurigh wraeck. Mei Verjaegh die vogel niet, Want lulcks behaeght my meer als 't allervrolijckft fiedt. Kraft, raeft vry datmen 't hoort ; dat kan my noch behae^en En diergehjck gefang kan ick alleen verdraegen. Euip. Oock d'eene poort ilaet toe, en d'ander op \ het raeft En leeft'er over aL de ftoelen fijn verplaeft : Met naer en duyfter licht fagh ick de toortfen fehijnen En dees' onfek're vlam dan weer van felf verdwijnen : Maer boven al 5 een man, oft geen fíjn fchijnfel voert Ontroert my allermeeft, hy heeft my aengeroert Met eene kille handt, en ( mach ick waerheydt fpreken ) Hy fprack my toe, en heeft my drymael ftuurs bekeken, Maer weet niet wat hy fprack, foo was my 't hart ontroert » En is al morrend wegh, voorby my heen gevoert. Mei 't Sy wat het wil, men dreyght den onvervaerden :
Daer is geen vrees daer geene hoop en is : E Of
|
||||
|
Öf waer hier vrees, foo moft Mede veraerden.
O doodt ! ô itiir en altijt duyfternis Î
Spaert haer niet meer dan ghy haer broeder fpaerde j
Het fchijnt my lang dat ick uw naerheydt mis :
Wat hier gebeurt, my kan niet overkomen
Dan 't geen ick felf alreê heb voorgenomen.
Waer kom ick toe ? waer werd' ick heen gedreven ?
Hoe ben ick reuckeloos dus ver gebraght ? Ick fíe vaft om, en vindt geen trooft gebleven, Dan 't geen de menfch het aller fchricklijckft acht, Dat is de doodt, die ieder een doet beven} Maer my in dit geval het foetfte lacht : Bedroge vrouw ! waer moet ick heul gaen foecken? Ick mach dan wel mijn fotte fin vervloecken. Maer is hy valfch, dat hem fijn valfcheydt fpijte,
Die 'k heb gevolght, gedient, en aengebeên : Wat wil ick dit my felve gaen verwijten Dat ick beminde 't geen my minlijck fcheen ? Wie kan het juck der liefde van fich fmijten ? Het is de fchuldt mijns ongelucks alleen. O ! eeuwigh fuyver licht ! ô ! ly nae defen Geen valfchen fchijn, noch fulck bedrieghlijck Wefen. Maer waerom fchept hy fulck een wreedt behaegert
In mijn bederf? Wut heb ick hem misdaen ? Waerom hy my verlaet, foud' ick niet vraegen, Soo 'k ooyt mijn trouw te buyten waer gegaen 5 Indien ick my boosaerdigh hadt gedraegen ; Of, foo 'k hem ooyt nae 't leven hadt geilaen $ |
||||
|
Of, foo men andre fehuldt in my kan vinden,
Als , dat ick hem te hartelijck beminde. Geen nieuwe vlam deed' ooyt mijn finnen draeyen ;
Neen, hy was d'eerft', hy fal de laetfte fijn : Maer tfint hem 't luck een kroon fchijnt toe te waeyen Soo treckt hy heel aen eenen and'ren lijn ; De windt van ftaetfucht heeft hem 't hooft doen fwaeyen^ Daer komt het my van daen, naer allen fchijn : Nu foecktmen flechts de handt met my te lichten ; En, och ! de trouw moet voor de ftaetfucht fwichten. Maer níet mijn moedt, die fal der tegen ftreven :
Men ftelle vry hier nae in fteen of ftael Het ongelijck foo fnood aen my bedreven, - En van mijn endt het droevige verhael : Men voegh daer by : dit kan het minnen geven $ Op dat die 't leeft daer door te minder dwael ¡ Men fal daer by met eene ftellen mogen : Die lichtelijck vertrouwt werdt licht bedrogen. Uriio, Helaes ! ick voel mijn oogen overloopen
Om 't ongeval dat ghy vermeerden gaet ; Gelijck, in waeters noodt, díe geen die hoopen Een dijck te ftercken daer de fee op flaet ; Men vult een plaets, en twintigh gaend'er open : Hoe fijt ghy foo in diergelijcke ftaet ? Of als een fchaep dat hulp roept tot fijn fchaede In 't bofch verdwaeldt op 's wollefs ongenaede. Med. Enioché, of anders ghy jonckvrouwen
Wie dat het fy, indien ghy immermeer Mijn
|
||||
|
Mijn vaederlandt en vaeder komt t'aenfchouwen,
Verhael hem daer, dat bidd' ick u, hoe feer My druckt, en, och ! hoe feer 't my was berouwe, Dat ick mijn felfs verloopen had foo veer ; Verhael het hem 5 en 't quaet van my bedreven, Indien hy kan, ô ! dat hy 't my vergeve. Wanneer ghy oock met u godtvruchte handen
(Soo ghy 't vermooght, en foo 'k foo veel ben waerdt) In fuyvrend vuur tot aiTche fuit verbranden Dit lichaem, of de ftucken t'faem vergaert} Soo brengt mijn doodtbus aen mijn vaeders ftranden Met 't eerile fchip dat derwaerts henen vaert ; En plaetft het, daer geen griecken ooyt en komen, Daer nimmermeer een man en werdt vernomen. Een man, helaes! een man heeft my bedurven,
My leydend' op het averechtfe padt ; Door eenen man is al mijn vreught gefturven En goede naem dien ick te voren hadt, Die nimmermeer door traenen werdt verwurven : Een man... fi ! fi ! ick ben díe naem te fadt ; Soo moet hy fíjn van alle goet verlaeten Gelijck ick hem met reden wel magh haeten. Vriendin, ghy hebt verhaelt veel dingen, mijn elenden
Niet ongelijck, ô ! neen! ick fal my derwaerts wenden : Het fy dan wat het fy, 'k wil fien wie dat dit doet ¿ En treden,bly van geeft, het onheyl te gemoet. |
||||
|
WAnneer men fíet de geeften waeren
In een lichaemelijcke fchijn Nae dat fy henen fíjn gevaeren Ontlaft van 't vleefch, wat magh het fíjn ? Ofwel foodaenigh yflijck fwieren De menfchen foeckt tot deught te ftieren ? Of, fou een menfch fích felf bedriegen
. Als fchrick offwarte gal hem quelt, Die nae de herifenen komt vliegen, En, 't geen niet is, vertoont en ftelt 5 Gelijck men dickmaels werdt bedrogen Als alles geel fchijnt voor ons oogen. Wat dat het fy, men moet niet fchromen :
Want fchromen fchaedt ¿ beft wel gemoedt Den hemel tot fíjn fchildt genomen s Nooyt kan men beter fijn behoedt : Men kan door alle hinder ftreven Met wel te doen en vrolijck leven. |
|||||||
|
F
|
|||||||
|
*·# JE« J%-'
|
|||||||
|
x% M E D E Α.
DERDEBEDRYF.
Bode. Qreon. x
"Boa. Λ L d'oofterkuft van 't rijck is op ; en, in de wallen
■^■Bucephalaes , bewaert voor fchielijck overvallen ; Naer een verwoedt gevecht, of foo men 't beter noemt Een fnoodt verraedt, van 't welck geen vyandt fich beroemt 5 Een deel daer in gevlucht, een deel daer in gedreven ¿ Veel fijn van d'onfe, van de vyandt meer gebleven. Qre% Ghy bode,fpreek klaer uyt ; wat brengt ghy ? quaet of goet ?
2W.Ick twijfel, groóte Vorft, hoe of men 't noemen moet.
fa. Verhael de faeck, op datmen 't oordeel uyt u rede.
"Bod. Hy fou iets wonders doen die nae den eyfch voldede $
Veel is 'er door de nacht bedeckt en onbekent,
Veel is 'er daer ick niet geweeft en ben omtrent ;
Maer oock , indien men fou verhaelen alle deelen
Van defen fwaeren ftrijdt, gewis het fou verveelen ;
Derhalven 't wightighft, en 't voornaemft van defe faeck
Sal beft geraeden fijn dat ick alleenlijck raeck.
Op gift'ren als de fon fijn ftraelen wech ging trecken,
En dat de duyfternis het aerdtrijck quam bedecken,
Soo datmen, tuífchen nacht en tuifchen fonnefchijn,
Mocht twijflen, wat het meer, of nacht of dagh moght fijn,
Doet fich in 't ooften op getal van groóte feylen,
Getal van fchepen die de fee met riemen deylen ;
De grootsheydt van 't geficht vermaeckten elck van ver j
Gelijck by avondtftondt Aróturus grootfe fter
Rijft aengenaem voor 't oogh van die niet fíjn ervaeren,
En niet en weten hoe hy werckt in lucht en baeren
Dat
|
||||
|
Τ R E. V R S Ρ Ε L. ¿3
Dat hier de blixem brandt, en daer de donder flaet ;
Soo fel niet als hy rijft dan als hy onder gaet.
Soo mede was ons 't werck van defe vloot verholen :
Tot dat hy, wien op 't ftrandt de vierbaeck is bevolen,
Eerft meent te fien, dan riet, uyt dees en die gally
Aenkomen voetvolck, en uyt andre ruytery $
Keert fchielijck nae de ftadt, verwittight den Gebieder:
Daer rucktmen voort by een, daer waepent fich een ieder ¡
Men treet gelijckerhandt voort nae den vyandt toe >
Wy vonden op het ftrandt veel volcks alreets, en hoe
Noch andere van 't fchip aen landt te komen trachten ·
Ons Veldtheer vraeght hun; wat fy fochten,wat fy braghten ;
Maer krijght geen antwoordt, of een antwoordt fonder fin^
Dies fonder woorden meer vlieght voort ten vyandt in ;
En fwaeytdendapp'ren kling,die doet hem fpoedig doorgaen,
De fijne volgen hem, vermaent door 't moedigh voorgaen ;
Soo dat in korten tijt de vyandt, dus verraft,
En minder in getal, en hevigh aengetaft,
De vluchtkieitvoor'tgevecht^voor'tlandhet fchip en b aeren;
Gantfch van een andre fin dan fy te voren waeren.
Wanneer bellote windt in fwaeveligh geberght
Door hitte werdt verdunt, verbreedt 5 foo,dat hy verght
Om ruymer plaets, en fwoeght, en laet íich niet bedwingen ;
Tot datmen endtlijck fiet de bergen open fpringen,
En Werpen uyt met een rondtom aen alle kant
Een regenval van afch, van fwaeveL fteen, en fandt ;
De ackerlieden, die fich op de vlucht begeven,
Verlaeten alle ding, en bergen bang haer leven ;
Maer menigh man door d'afch, die hem de voet befet,
Of van een fteen geraeckt, 't ontkomen werdt belet :
|
||||
|
Soo werdt hier 't vluchten oock aen menigh man benomen ,
Eer fy ten halven aen haer fchepen lijn gekomen : Daer gingen s'oock niet vry ; maer, raflèr dan gelooft, Wierdt hier dit volck van fchip, dat fchip van volck berooft,: Terwijl wy befigh fijn met alles te vernielen , Komt fuydtwaerts af, geloft, foo't fchijnt, uyt and're kielen, Een grooter drommel volcks, met yifelijck gefchreeuw ; Ons overile wendt voort kloeckmoedigh als een leeuw, Wy oock op't fchreeuwen aen: al waertghynoch foo duyfter, O fwaere nacht! ghy kunt niet wefen fonder luyfter ; U fal doorluchtigheydt door 't fchrijven komen aen, Gelijck de waepens ons in weerlicht deden ftaen : Elck weet het fijn';, ick weet hoe onder ons afgrijfelijck Men viel omtrent my ; doch,felfs voor denvyandt prijfelijckj En menigh menighmael gewroken en gedeckt Met fijn verwinnaer felfs, die hem een farck verftreckt : En hadt een minder tal een meerder winnen mogen, Wy hadden 't wel verdient ; des roem ick ongelogen : Doch door dit nieuwevolck,'t welckaengroeyt meer enmeer, Keert onfe kans ; want oock die vloden vochten weer j Wy wierden aengetail van achtren en van voren, En hielden moedigh ftal. Het fonnelicht herboren Ontdeckt'allencks het ftrandt,een fchouburghvan de doodt: Toen faghmen eerft hoe fwack wy waeren, in wat noodt ; Op 't left, men deyft nae ftadt, om alle niet te fneuvelen. Daer leydt een enge wegh in 't daelen van twee heuvelen-, Hier blijft een krijghsheldt ftaen,en roept : elck bergh fijn lijf Terwijl ick hier alleen voor elck te pande blijf : Hy had een yfre knods gevat met bey fijn handen, Die ilingert hy om 't hooft als of't rondtom hem brande, |
||||
|
En fchermt foo gruwelijck, en flaet, en kneuft, en kerft,
Dat wie het riet, werdt bleeck; en die hem naedert, fterft :
Men quetil hem met geweer van verr' alleen gefonden :
Hy roept : jae treft vry, door 't vermeerderen der wonden
Vermindert het getal, maer niet fíjn groóte moedt,
Die in dees oorloghsftorm te meer en feller woedt
Hoe meer gefart, als of fíjn uytgetapte aêren ,
Door moedt weer opgevult,niet dan te voller waeren 5
En, iiende nae de ftadt groothartighlijck eens om ,
Vernam hoe datmen reê de muren daer beklom ,
Alwaer de vyandt langs een omwegh was gekomen ,♦
Dies hy dat heen fijn wegh in 't endt oock heeft genomen $
Niet om te wijeken, neen ; maer om ons by te ftaen :
Hy vlieght door vyandt; grijpt een ilorremladder aen,
En klimter flux by op, en op de muur getreden
Smijt hy de ladder, en al wat hem volght, beneden ;
Wy kenden Hercules aen defe daedt genoegh,
Voorts, aen de leeuwenhuydt en handtknots die hy droegh :
Een ieder was verheught, men riep : wie fou niet kiefen
Te waegen foo fíjn lijf? wie niet foo 't lijf verliefen ?
O vromen Hercules ! hoe toont ghy met er daedt,
Dat 11 der volck'ren recht, foo 't hoort, ter harten gaet.
Cre. Ick fal fijn beeltenis op 't heerlijckft doen vercieren,
En ilellen het ten toon in fchaduw van lauwrieren. Ί>ο. Elk greep een nieuwen moed door d'eerfchreeuwdicmengaf;
Men iagh befcheydelijck, des vyandts moedt nam af: Wy hebben endtelijck, door piek, fteen, fwaere ijeken, Den vyandt van de wal een booghfeheut afdoen wijeken, Daer legert hy fich vaft. Cre. Maer fegh; wat is't voor volck ? En wat is haer begeert ? verftaetm' 'er fonder tolck? G %o¿Sy
|
||||
|
"Bod. Sy roepen Iafon en Mede, men hoort haer fweeren,
Sy füllen fonder haer nae 't vaederlandt niet keeren ; Want aengefien, o Vorft ! 't verfoeck by u niet geldt, 't Schijnt dees Theifalièrs haer haelen met ge weidt. (re. En ick fweer ; dat ick niet fal fwichten voor haer dreygen,
Veel minder door ge weidt tot haer begeerte neygen: Men fal verforrigen met vlijt van ftonden aen Al wat in defe faeck fal noodigh fijn gedaen. Wélck' onbefcheydenheydt ! loud' ick die wrevelheden, Den inval in mijn rijck, foo, fonder goede reden, Verdraegen ? neen, dan moght ick elck een alle daegh Wie, als dees jonge Vorft, tot oorelogh was graegh, Verwachten : 't is wel waer, dat over weynigh daegen 't Verfoeck van hem gedaen wat bits was afgeilaegen $ Maer dat men daerom dan foo, fonder woorden meer, Sou vallen in mijn landt ; is reedlijckheydt, noch eer. 'Bod. De waeterleydingen begon men af te breken,
Toen ick van achteren ftadts wal ben uytgeweken. (re. Keert weder, foo ghy kunt, verfekert hun $ men fal
Eer byftant dan gebreck vernemen in haer wal. 'Bey.
ÔËÉå eerft van landt is afgefteken,
-*~^Die eerft de fee is ingefeylt, En eerft de diepten heeft gepeylt, Dien moft het aen geen hart ontbreken. , Dien minder, die fich dorft verkloecken,
Self in gevaer van fandt en klip, En al wat niet en is fijn fchip, Een nieuwen vyandt op te foecken. |
|||||
|
Tfint
|
|||||
|
TREVRSPEL.
Tfint fagh men feylende kaiteelen
Trotferen al wat paelen heeft, En alles wat nae wetten leeft, Uyt luit tot wraeck of buyt te deelen. De Reden, daer men op fou roemen,
Moet fwichten als de luit regeert ; Wie fnoode luiten van fich weert, Kan fich eerit recht geluckigh noemen. Geluckigh wie die kan verwinnen ι
O groóte Voríten í hoogh van macht ; Waer 't dat ghy fulcks te recht bedacht ¿ Ghy foudt veel eer die ftrijdt beginnen. |
||||
|
M E DEA.
VIERDE Β Ε D R Y F. Enioche. <Medea. Euippe.
Enio. Τ) Rinces, wat fwijght ghy ftil, en tracht fteets herwaerts
-*■ henen Met fel en ftijf geficht en tfídderende beenen ?
Ey, ftelt dien moedt wat neêr ; geduldt verwint verdriet : Streckt niet tot fpot en fmaet een ieder die u fíet. Med. Vriendinnen in mijn noodt3 die ick foo klaer hevinde
Getrouw te fíjn, die niet mijn ftaet, maer my, beminde 5 De wijde wereldt door fal't klincken van mijn fmaet, Geenfins dat fich Mede voor niet verfmaeden laet. Of foud' ick dan vergeefs hem hebben foo gebeden ? En dees verbeden dagh nu vruchteloos befteden ? Dat werden fy gewaer : eer mengt fich 't vuur, en 't nat Soo deerelijck wel eer met broeders bloedt befpat, In dat vervloeckt gevecht ; wanneer ick dat gedencke , Voel ick mijn hart in pijn, ick voel mijn finnen krencken : O ! waerde broer ! u doodt ontroert my mijn gemoedt Veel meer als iets ; waert ghy te koopen met mijn bloedt* Den eerften druppel, flux gevollight van den leiten, Gaf ick om uwentwil gewillighlijck ten beften : Of oock, indien ick daer mijn fchuldt mee waifchen kan. My dunckt ghy knickt my toe; feer wel,ick neem't oock an. Ick fal foo wreeden werck foo dapper toe gaen ftellen > Dat eeuw op eeuw genoegh fal hebben te vertellen 5 En foo mijn opfet hoont het vrouwelijck geflacht, De mannen füllen oock niet minder fijn verdacht. . Jajon.
|
||||
|
Jafin. zMedea. Enioche, Euifpe.
Μ Τ Ck kom in aller yl nae defe plaets getreden ;
1 Door dien ick heb gemerckt, hoe wel ick met gebeden
Voor u gefproken heb, dat evenwel de haet Des konincks overloopt foo verre boven maet Dat die iet fwaerder dreyght ; te meer, alfoo een bode Seght dat Acaftus komt. Med. Hy koom ons alle doodeng Wy hebben 't wel verdient. JafUy komt met groot ge weidt, En Creon twijfelt hoe hy fich hier tegen ftelt, En weet niet wat hy wil. dies, foo ghy u laet raeden , Wacht geen verandering, noch hael meer ongenaeden Noch onheyl op den hals, dien ick.heb vry gefmeeckt- Med. Lafhartige, geveynfd', en fonder trouw; nu fpreeckt Toch eens recht uyt, en fegh ¡ dat wy u hier vervelen.
Jaf. Ick fweer u by die 't fchijnt dat met de menfehen fpelen 5 Indien my het geluck gegunt had, of de min , ( Het geen my werdt belet) te leven nae mijn fin ; Niet anders als de doodt en had geen van ons bey den, Noch my van ti, noch uvan my, ooyt kunnen icheyden : Maer nu geweldt gebiedt ; 't welck als ghy weet, gewis Een ongefeghlijck, een onreedlijck dwinger is.. Med. Wat raeft ghy van geweldt ? wie kan u my doen haeten, Een ander minnen ? wie ? J4 Wilt ghy my fpreken laeten, Ick haet u niet. Med. O neen, daer is geen teken van ; Maer ghy verlaet my Hechts, wat vriendelijcker man ! Siet hier de griekfche trou. Ja. Ik voel mijn moed aent wailen Door ongeduldt. fweeght ghy van ontrouw 't foud' u paffen. Of heuo-ht u niet, hoe dat noch korts op onfe tocht U vaeder is verraên ? u broeder omgebroght ? H Med. On-
|
||||
|
30 Μ Ε D Ε Α.
Med. Ondanckbaer',onbefchaemhV,en fnootftevandemenfchen!
Wie kan u grooter quaet dan uwen aerdt toewenfchen ? Waer heb ick dit verdient ? daer ghy behouden íijt ? Of daer ick ben gevolght die my dien dienft verwijt ? Een tyger braght u voort, daer hebt ghy van gefogen De gal, die nu foo dol op my werdt uytgefpogen : 't Was niet uyt luft tot eer, dat ghy u hebt betrouwt Op fee, in ftrijdts gevaer ; maer ílechts uyt fucht tot goudt : 't Was vrees, geen liefde, dat ghy my hebt meegenomen, Om foo behouden weer in Grieckenlandt te komen. Maer ghy, indien 't u heught, aldus en fpraeckt ghy niet Wanneer ick van mijn eer u triompheren liet. Ick heb veel quaets beftaen, 't fy foo ; in fulcke wereken Hoort ghy mijn trouwe min alleenlijck aen te mereken. Jaf Wie twijfelt aen u min ? Med. Wie aen u valfch gemoedt ?
Jaf Medea, luyfter toe ; foo blijf u hooft behoedt
En 't mijne, als ick nu onfchuldigh 't fchelden lye , En my nae 's konincks wil mijns onwils voegh en vlye, En haer heb tegen danck ; foo leef ons eenigh kindt, Van my meer dan den dagh, jae 't leven felf, bemint : Want toen Creüfa ging, op my verfot, verloren Door een benauwde koorts, heeft Creon dier gefworen ; Noch ghy, noch oock ons kindt, noch ick, en fouden niet Meer leven, foo ick haer niet trouwd'. Med. En my verftiet. Jaf Mijn leven acht ick niet ; u moet ick toch verliefen ;
Alleen 't onnoofel kindt heeft my de keur doen kiefen Die ghy onreed'lijck fcheldt ; want, fou dat lieve wicht, Sou dat onfchuldigh hart berooft fijn van het licht Soo drae het dat geniet? Med. O fchoon' ! ô valfche verven! Jaf Indien ick logen fpreeck, de donder doe my fterven.
Med. Roep
|
||||
|
Τ R E V R S Ρ Ε L. 3i
Med. Roep tot getuygen vry den hemel die ghy fchendt,
Die acht het langer niet, maer is 't van u gewent : O mocht ick flechts foo veel van daer om hoogh verkrijgen ! Dat men die valfche tong eens voor altijt deê fwijgen . Ghy mint haer ftaet, niet haer ; ick ken u door en door : Maer my, die meer om u gewillighlijck verloor... jaf Om kort te gaen ; indien (gelijck ick uyt de reden
Des konincks heb verftaen) ghy fijt van meening heden Van hier te trecken.. Med. Wel ? jaf Indien 't foo by u leyt, Ick offer u mijn dienft gewühgh en bereydt ; Self fal ick u het fchip, en alles toe gaen ftellen. Med.lze gaet./¿¿/Wel aen. ikkd.Gae heen daer alle ramp u quelle.
jaf Hola ! men volgh.
offledea. Eritoche. Euiftpe.
Med. T\ Aer ghy u doode Bruydt komt tegen 5
-*-^ En daer u kindt, in u geficht, Met breyn befprenge wandt en wegen ; Daer ghy verwenfcht het fonnelicht j
En daer ghy, met u felfs verlegen , Nochtans foo feer voor 't ilerven fwicht j Dat ghy, berooft van vrouw en erven, Elendigh en alleen blijft fwerven. Op dat het u te langer rouwe
Dat ick u heo weerom gebraght; Dies ghy my oock hebt waerdt gehouwen, ( Gelijck als 't blijckt) en hoogh geacht 5 En onder defe grieckfche vrouwen Geéert, als een van mijn geflacht Dat
|
||||
|
M ED Ε Α.
Dat niemant hoeft in eer te wijeken ,
Noch heeft in oudtheydt fijns gelijcke. O, waer het hart gelijck fijn oogen !
Soo lieflijck en van wreedtheydt verd. Wat wenfeh ick al, ick ben bedrogen ; Sijn oogen fijn gelijck het hert, Sy hebben my al mee gelogen , Ick vind' haer t'faemen even fwert ; Sy dorften my veel vreught beloven Van hem, die al mijn vrenght durft roven. Wie kan van grooter onrecht hooren ?
Dien ick beminde, droegh my haet ; Verwerpt my, die hem heb verkoren ; Die hem gevollight ben, verlaet ; En, och ! ( op dat ick ging verloren ) Ick heb bewaert, die my verraedt ; Dien ick behieldt, gaet my bederven ; Dien ick deê leven, doet my iterven. £mo. Wat mooght ghy u foo feer ontftellen ?
Waer toe foo menighmael gefucht ?
Waer toe u felven dus te quellen ?
Wat ilaet ghy d'oog^n in de lucht ?
Med. Beminde, die mijn noodt verfellen ¿ Is dit ontijdelijck gerucht ?
Mijn droefheydt gaet gelijck mijn lijden :
De wraeck ftel alle maet ter fijden.
Waerom verlieft mijn wang haer verven ?
Schep moedt j want, als men 't wel befiet, |
||||
|
E V RS PE L. 33
AI fterf ick oock, wat is het fterven ?
Het is miíTchien.. milTchien is 't niet : Ten minften dat ick fal verwerven Een endt van quelling en verdriet : Ick fie een uytkomft van elenden Die niet dan met de doodt en enden. Hy mint haer ftaet j ick fal s'ontgronden :
Hy mint het kindt ·'t is goet/t is goet j
'k Heb noch een open dan gevonden
Waer langs heen dat ick wercken moet ;
Ick fíe meer plaets om hem te wonden ¿f
O broeder ! dat's al meê mijn bloet.
Waer blijf ick als ick dit bedrij ve ?
Waer of ick evenwel toch blijve ?
Enio. De min is als een fee ; en wie die fee bebouwt Op windt, of foo der iet noch lichter is, betrouwt ; En ftaet veel ftormen uyt, loopt groot gevaer van ¿randen, Van dufendt klippen, en foo veel bedeckte fanden : Gefontheydto eer, en goet, daer lichtlijck henen drijft . Soo maer de kiel, dat is de fiel, behouden blijft 5 Men acht het niet in 't eerft, gelockt door lieflijckheden En fchijnfel van vermaeck, om reuck'loos toe te treden - Maer als men is van landt, dan werdt men eerft eewaer ï Hoe verder op de reys, hoe dieper in gevaer
Mei 't Is veel te lang gefuft, de kleyne tijt gaet korten - Vaer voort, eer datmen komt het opfet om te ftorten! O ! aengenaeme wraeck ; ick voel mijn hart verheught Wanneer ick om u denck, ick voel een vreemde vreught
Opkomenonbevreeft door foo veel ongelucken En fwaericheden, die my dreygen, die my drucken $ I Ick
|
||||
|
Ick lief u in mijn hart, ick kus u bleecke kaeck,
Ick ben u dienares, ô, aengenaeme wraeck l Emp. Befchermt ons! ochi ick forgh.. den hemel wil het hoeden;
Soudt ghy u felf foo feer bedriegen, en vermoeden Dat quaet vermindert wordt door toedoen van meer quaet? Het werde nimmer waer ; dat ghy, verblindt van haet, II felf verkorten foud' ; men kan het foo niet maecken Met wreken, of men fal aen grooter onheyl raecken. Mnio. Princes, ten gae hier niet gelijck in burgertwift,
Wanneer als tegen een het volck is opgehiíb, En {ich niet kreunt 't bederf, 't verlies van foo veel fielen, Noch houdt niet op van landt en fteden te vernielen, Tot dat de eenfaemheydt, verwoefting, naere ftandt Hun voorkomt van de ftadt, hun voorkomt van het landt j Dan komt met een berouw en achterdocht, te fpaede. Med. Enioche fpreeckt recht, ick wil my laeten raeden:
Geduldt verwint verdriet, gaet, hael mijn dochter hier, Dat ick haer kus voor 't laetft. tJXCedca. Euippe.
sffleL Hoor toe, mijn kaemenier.
Naeft aen mijn ledekant, in 't koffer, fuit ghy vinden Een kasje, wiens cieraedt (waerom ick 't meeft beminde) Toont Paleftien', en haer bedauwde grondt, bevrucht Door ftraelen van de fon en goddelijcke lucht 5 Waer uyt een paer komt voort, van 't welck is voortgekomen Misraïm, die gebiedt t'iEgypten heeft genomen, Van wien Sefoftris, die mijn ouders naederhandt, Als telgen van fijn ftam, te Colchis heeft geplant : |
|||||
|
Hoe
|
|||||
|
Hoe weynigh dacht ick daer,hoe feer 't my ftond te wachten
Voor't geen ik wreedft bevind; toen,'t foetft der dingen achte j Voor dien geveynfden man, om wien geen fee te naer Geen landt my fcheen te veer ; hoe weynigh dacht ick daer Dat ick vervoert een vreemdt noch vruchteloos fou fmeken? Gaehaelthet. <sMedea. Enioche. Eriope.
sffled. Dat ick 't fchenck tot een verfoening teken¿
Om gunft voor 't kindt, met my te wecken deerenis : 'k Wil vleyen gaen den laft die niet te mijden is. Enio. Men fiet, wanneer de windt een denn beftoockt of ijcken, Sy breken licht ; maer 't riet, 't welck buygen kan en wijeken, Soo drae en is 't ge weidt van 't onweer niet gedaen, Of't recht fich weer, en blijft gantfeh onbefchaedight ftaen* nffledea. Sriofe. Enioche. Euiffe.
Md. Χζ Om dochter, noch foo kleyn en teer,
-*^Dees gift fuit ghy de Bruydt gaen geven,
Dewijl 't gekomen is foo veer,
Dat u uw moeder in haer leven
Een ftiefmoêr overlaeten moet,
Soo moet ghy and're heul gaen ibecken
Als my geftoote met de voet
Naer onbekend' en vreemde hoecken:
Ghy fuit dan nooyt aen mijne handt '
(Gemerckt de rampen die ons dreygen)
Niet wandlen langs de foete kant
Van Phafis guide ftroom, u eygen ï
Of in een ander landt de forgh
|
||||
|
En dienft van moeder niet genieten.
Erioj). Och, moeder! Med. Och ! ick blijf u borgh, ( Helaes ! wie fou dit niet verdrieten ? ) Ick fal u helpen wat ick kan : Schep moedt mijn kindt, ick fal u helpen ; Vertrouw het my, ghy fuit niet van.. 'k Voel 't hart van droef heydt overltelpen. Gae heen, en wil haeft wederkeeren : Dees brief fal hun het opdoen leeren. affledea. Euippe.
Med. Oníichtbaer'eygenfchap der dingen! die't kruydt groeyen
Laet, laet 't gebruyck oock toe -, op dat ick uyt mach roeyen Mijn vyanden ; o ! ly, etat dit my wel geluck - Vergun een weynigh trooft voor al te grooten druck. Getuygeniífe van het onrecht my bedreven, Verftae mijnoverlegh, en wil het my vergeven Indien ick weynigh heb geluyftert nae u raedt } Want yverende min toch nooyt nae reden gaet : Vriendinne, hoort nu toe ; ick kan niet meer gedoogen U misverilandty noch mach u langer fien bedrogen ; , Aenhoort dan mijn beftaen, en weet in 't endt van my ;
Hoe dat ick wreken kan · wie dat Medea fy. Daer is een hoôgh geberght, ghy fuit het mooghlijck weten, Aen d'ooilfy van ons landt, Marpeiïa geheeten, Van woleken fteets omringt, wiens top in fonnefchijn Geen bergh, maer eer den troon des hemels fchijnt te fíjn; Hier vindtmen feker kruydt, mijn moeder in haer leven Heeft my daer kennis van, en van 't gebruyck gegeven ; * : Hoe |
||||
|
Τ R E V R S Ρ E L. 37
Hoe datmen 't mijden moet wanneer men 't drooght en iïft ·
Welckftof op iet s geftrooyt geeft een bedeckt vergift,
't Welck, rijfende nae 't hooft, de heriTenen door 't ruycken Voort quetft, foo datmen fin noch reden kan gebruycken - Waer op de doodt kort volght : 'k heb eertijts dit bereydt', Handtfchoenen geborduurt hier mee beftrooyt, o-eleyt In 't kofFerken dat ghy terftont daer heen faeght drae^en. Euip. Ick fchrick; helaes ! helaes Princes ! wat durft ghy waegen !
Med. Mijn hartfeer is foo groot ; dat, fonder dat venijn,
En defe punt, ick niet en kan genefen fijn. Enioche. sMedea. Euippe. Eriope.
Enio. Ick ben op u bevel terftondt weerom gekomen. Med. Hoe droegh fïch alles toe ? wat hebt ghy daer vernomen > ^.DatCreon met deBruydt,flechtsrieckend'aen'tgefchenck, Belturven, k weet niet hoe, in eener oogenwenck.
Mff' S°°> wel- gae meê mijn kindt, al waer ick u voor lijden, En alle fchimp en fmaet, fal eens voor al bevrijden.
Euippe. Enioche.
Euip. Wat komt ons over ! och ! ô vreemt ; Ô ftout beftaen » Maer gins komt hofgefm : ick bid u, laet ons gaen. (reuja. aAglaura.
Creu.y Ertreck vry guide fon,en weeft vry traegh in't daegen ;
▼ Maer dat mijn Iafon toeft, dat kan ick niet verdraegen : Waer of mijn Iafon is ? waer is mijn fon gedaelt ? Iae fon, die hemelhoogh in mijn gedachten ftraelt. En is hy niet de fon ; gelijck men die fiec bloofen Wanneer hy's morgens vroegh op vlercken fweeft van roofen> Κ En
|
||||
|
58 M E D E Α.
En ben ick niet de maen ? 'k verdwijn nochtans, en fterf
Als ick de fchoone glans van 't lieflijck aenfchijn derf. Ondeck my waer hy is : wie heeft hem wechgenomen? Of breng my daer hy is, of laet hem herwaerts komen: Schoon dat hy naer het weil, ( gelijck ick niet en hoop,) Daer íich de fon verkoelt, genomen had íijn loop ¿ Of dat hy gins op is gegaen naer Indus ftranden · Ick volgh hem waer hy gaet, ick vrees niet voor fíjn branden: Soo hem Medea houdt ; gae heen, en fegh haer aen ; Of met, of tegen danck, fy moet hem laeten gaen : En wil fy fchelden, en my noemen onrechtvaerdigh $ Soo vraeght haer dan ; of hy geen koningin is waerdigh ; 't Geen dat natuur ons leert, dat fy dat mede leer - Dat overal altijt het minder wijckt voor 't meer. oAglau. Het fou geraeden fijn, Princes, indien 't u luile ;
Dat u onftelde geeft fich ftilde wat met rufte. Creu. Ick weet van ruft noch trooft voor dat ick Iafon fíe.
Ey roept mijn vaeder hier ! want ick vergeefs gebiê. oAglau. IX vaeder is niet meer. Creu- Waer is hy dan gebleven ?
oAglau. Hoe is 't Princes ? helaes ! ghy weet, hy is om 't leven,
Door 't rieken van't vergif, ¿ra/.'tls waer; maer 't is geen noot, Segh dat hy hier Hechts komt, 't fy levendigh of doodt ? oAgl Ick vrees... £ra*. En ick vrees niet, of als ick iet fou vreefen
Sou Iafon van mijn vrees alleenlijck oorfaeck wefen. oAglau. Ick denck... Creu- Dat ^aet u vrvJ maer ick, in dit geval,
En weet niet wat ick doen, noch wat ick dencken fal: Nochtans, nochtans my fchijnt daer iets in 't hooft te ípelen¿ Dat Iafon herwaerts komt, hy fal my niet vervelen ; Wie ipeelt daer op de veel ? ey fíe, de vloer die fpringt : Ick bid u, luyfter toe ; wie is het die daer fingt ? |
||||
|
Gae heen, ick fou hem noch wel iets te fpreken wenfchen.
Of fpreeck ick tegen fheen ? of fíjn pilaeren menfchen ? Soo moet ick felver gaen. Agi O ! daken ilecht van riet ; Ghy vreeft, noch oock ontfangt alfulcke giften niet. Key.
HOe is de menfch foo bros van aerdt !
Hoe weynigh machnï'er op vertrouwen! Hoe veel te min, veel roemens waerdt ¡ O flechte ftof l om op te bouwen. Wel hem wiens reden hooger rees,
Die niet en ftelde fíjn verlangen Nae dingen, die alleen aen 't vleefch En haer vergancklijckheden hangen. Nochtans, indien men 't recht verftaet,
Ons is de foete treek tot kinderen Niet aengeboren tot ons quaet ; Geen gaeven des Natuur s en hinderen. Dies fnood alleen en ydel is
Het minnen, dat den menfch doet loopen, Wanneer het fonder breydel is, Daer heyl noch ruft en is te hopen. Maer redelijcke liefde, maer
Een wijfe vrouw, een man met eeren, Sulck een door trouw verbonde paer, Dat fíet men deught met vreught vermeêren. Tot
|
|||||||
|
)
|
|||||||
|
Tot dat de bleecke doodt hun fcheydt :
( Wat kan daer uytftel van verwerven ?) Die houdt niet op ; maer is bereydt Om al het aerdtfche te verderven. •
Gelijck een fchaduw ras vertreckt,
Vertreckt de welluft van dit leven : Wie werdt 'er dan niet opgeweckt Tot deught ? die nooyt ons fal begeven. |
|||||
|
VYFDE
|
|||||
|
V Y F D Ε Β E D R Y F.
sffîeâea. Er tope.
ikWYVyfAer of nu Iafon blijft ? men fal hem niet ontvluchten.
** Wat doet fich ginder op ? wat willen dees geruchten? Sie daer, fie daer, mijn kindt ; daer Hort mijn vyandin ; Sy heeft den loon al wech van ongerechte min. Soo, foo, dat gaet nae wenfch ; fy fal 't haer niet beroemen Hoe dat fy kuften af de fchoonheydt van mijn bloemen. Komt Iafon gins ? ô , goet ! jae naeder, naeder al. Nu laet ons luyfteren hoe of hy klaegen fal. Wat, of dat donderen mijn aenilagh wil beletten ? Neen, neen, het fijn veel eer moedtgevende trompetten ·, Schrickt niet-noch vreeft mijn kindt, dat moeder u verlaet: Mijn volgen is niet ver alwaer ghy henen gaet. Jafon. sffîdea. Thilippus. (reufa. Eriope. aAglaura.
Jaf\T Aer eeuwigh wel. hier fal geen lijckfang beter voegen
^ Als die Medea fchreyt ; ick fal uw geeft vernoegen, Indien ick haer bekom ; foo niet, al vliedt fy verd,
Sy fal haer eyge ftraf meevoeren in haer hert.
Med. Ghy fuit oock fuchten, foo noch by u is gebleven Iet van een vaeders hert ; het kindt en lal niet leven.
Verheugh, ô broeders geeft ! u droevigh endt eyfcht foen ;
Heb wat gedults, men fal u haeft vernoeging doen.
Jaf Indien ick niet en mis, ick hoor Medea fpreken. Med. Sy is't; Jaf Creüfa ! nu fal u geen wraeck ontbreken. Med. Stae, Iafoa, ftae 5 noch tracht hier niet te komen in 5 Maer luyfter, en aenfchouw de vrucht van valfche min 5
L Laf-
|
||||
|
-'-*'
|
|||||
|
Lafhartige ; belle, hoe die gelijck uw eeden
Verdwijnt, gelijck de glimp van uw lichtvaerdigheden .
Soo als 't mijn broeder ging, foo fal 't uw kindt nu gaen ¿
En ftaet de min my dier/fy fal u dierder ftaen.
'k Sal dat meyneedigh hart, jae, tot de doodt bedroeven ;
Het bitter dat ick proef dat fuit ghy oock eens proeven ·
't Wordt eens in 't endt u beurt : het kindt fal 't niet ontvliên ;
En of ick 't durf beftaen ? ghy fuit het daedtlijck iien :
Hoe ? foud ick dat gebroedt met recht niet mogen haeten,
Het welckghy d'oorfaeck noemt waerom ick wert verlaeten?
Die van mijn liefde walght, die proev' in 't endt mijn haet.
'k Weet dat de doodt u min fou fmerten dan dees daedt.
jaf Medea, hoor. Med. Neen, neen · Medea heeft geen ooren, Die heeft zy met haer man gelijckelijck verloren.
jaf Medea... Med. 'k Weet u wil, dat van dit fnoode wijf, Dat van u valfche trouw geen teecken overblijf;
Dat wil mijn Vaeder oock,ick heb 't oock voorgenomen:
Al is het fchoon mijn kindt, 't is oock van u gekomen ;
Die 'k nu meer haet, dan ick mijn felf beminnen kan ;
En of ick moeder ben, ghy fijt 'er vaeder van.
jaf Erbarmt u over't kindt. Med. Gelijck ghy over moeder. jaf Ha wreede tigeres ! Med. Noch feller, noch verwoeder. jaf.'Wat moet ick doen tot boet? Med. Van't geen hy nietmifdeê jaf Mijn, leven fchenck ick u. Med.'k Voldoe my daer niet meê jaf Helaesi wat wilt ghy meer? Med.Ghy fuit al ftervend leven jaf.Vergeeft't 't onfchuldig kindt. Med.Vikan ick't niet vergeven jaf'Ick iterf, ay my! ick fterf. Med. 't Is tijt dan dat ick fpoe. jaf §ie voor u wat ghy doet. Med. Sie ghy maer wat ick doe. jaf Medea denck, hoe fy fteets in u armen fpeelde , En u haer moeder lief met halve woorden ftreelde ;
Helaes !
|
|||||
|
Helaes ! beweeght dit niet u hart tot medely?
Ick fal foo wreedt niet fíjn ; Medea, geef het my. Med. Hou daer, daer is u kindt, als 't my niet mach verfellen: Ghy fuit my om het kindt niet meer nae deferí quellen . Jafon. Thilippus. Creufa· Britífe. oAglaura.
J^/?Vervloeckte dolheydt!voort,mijndienaers,brengt haer hier;
Ontfluyt de poort met kracht van moockers, of met vier ;
Houdt over al befet de venfters van de faelen ;
Indien fy u ontkomt men fal 't op u verhaelen.
Helaes ! onfchuldigh kindt, wat quaet hadt ghy gedaen ?
Mocht fulck onnoofelheydt haer wreedtheydt niet ontgaen?
Mijn foete hoop, om wien ick 't leven focht, gae henen
Daer ghy niet hoeft 't elendt des wereldts te beweenen .
Ick kan 't niet langer fíen : hoe bang werdt my te moe !
Sy fluyt van pijnlijckheydt het kleyne mondtje toe.
Och waerdtile ! lijdt ghy foo ? och leven van mijn leven !
Hoe werdt ghy foo gelijck een fchaeduw weghgedreven !
O wreeden hemel! van hoe veelderley elendt
Sal lafon oorfaeck fíjn de wereldt door bekent ?
Ick fíe af keericheydt met overfíjdtfche blieken
Waerwaerts ik my begeef; en,'t geen my meer doet fchricken,
Van buyten dreyght Acáft, en hier Bellerophon
Des konincks broeders foon ; men lijdt geen tweede fon.
Gewis, 'k fou door de doodt dees hartfeer van my wenden,
Indien ick feker waer dat dan delenden enden.
Thil. Wie heeft fíjn daegen ooyt van wreeder faèck verftaen? O ! gruwelijcke daedt! fy heeft haer felf verdaen.
Jaf Heeft fy haer felf vermoordt ? fy is my dan ontvloden, Die haer gefworen hadt verfcheyde bittre dooden.
ThiLOc
|
||||
|
λ. De bleecke lip en wang, het naer en doodts gefielt
Schijnt dat op eenen tijt en fchrick, en meêly flieht: *' Syleyt gelijck een bloem ter neer gevelt, als beecken Heb ick gelien het bloedt ten blancken borít af leecken. Jaf Vervloeckt fy d'eerfte dach dat ick Medea fach , De nacht wanneer ick eerit in haere armen lagh ; Die welluft is my leet, en ilaet my doodtlijck tegen. Elendige ! die felf ben met my felf verlegen , Waer of ick blijven fal ? die, fonder forinefchijn, Sou wenfehen nooyt te lien, en nooyt gefien te fijn. Ia ν Six.
E Ν D T. xtf4g. |
|||||
|
U.Bfö
|
|||||